“Namus” Adına Şiddet Feride Saçaklıoğlu 29.11.2006
• • • •
Tarihsel süreç içinde kadın Ataerkil büyük dinler ve kadın Toplumsal cinsiyet kavramı Cinsel saldırı – Tanımlar – Yaygınlığı
• Namus / namusa aykırı davranış • Namus cinayetleri – Yaygınlığı
• Ataerkillik • Kültür kavramsallaştırmaları
Tarihsel Süreç İçinde Kadın…
Paleolitik çağ – Yiyecek toplama ve avlanma erkekle birlikte, sömürü yok, birlikte çalışma var. Mamut vurulduğunda kadın pişirmekte. İş bölümünden geleneğe… – Dışardan evlenme, avcı ve av sahası kazanma Tanilli, 2006
Tarihsel Süreç İçinde Kadın…
Neolitik çağın başı – Dağınık yerleşimlerde barışçıl toplumlar – Kadınlar toplayıcılık, tahılın çimlenmesi ve üretilmesi, yün eğirme ve örme – Yeni enerjiler (öküz, su ve rüzgarın gücü) – Gözde teknikler (saban, değirmen, yelken)
Tanilli, 2006
Tarihsel Süreç İçinde Kadın…
Neolitik çağın sonu – Kentlerin kurulması, ilk sınıf uzlaşmazlığı – Özel mülkiyet ve biriktirme devletin kurulması; köleler, sosyal sınıflar ve kadınların alçalması üzerine kurulur – Komşunun toprağını zorla elde etmek için süreğen savaşlar – İçerden evlenme, kadının eve kapanması – Kadınların cinsel ve ailenin hizmetçi-üretici rollerine indirgenmesi
Tarihsel Süreç İçinde Kadın…
Neolitik çağın sonu – Dinlerde kadın egemenliği kaybolur, ana tanrıça yerini fallus figürüne bırakır – Erkeğin sürdüğü saban, kadının kullandığı çapanın yerini alır – Anaerkinin ideolojik ve ekonomik temelleri de yıkılmaktadır Tanilli, 2006
Pandora’nın Kutusu…
Zeus ilk kadını yaratır. Çevredeki tanrılardan her biri, ellerindeki güzelliği,zarafeti, hüneri, inandırmayı, ateşi verirler. Çiçekler ve altın bir taçla donatırlar, ona her şeyin armağanı anlamında “Pandora” derler. Hermes ise yüreğine yalan ve kalleşliği koyar. Bu güzel felaketi Zeus erkeklerin yeryüzüne gönderir. Tanrılar bir kutunun içini kötü şeylerle doldururlar ve açmamasını söyleyerek Pandora’ya verirler. Pandora bütün kadınlar gibi meraklıdır, bir gün kapağı açar, kutudan hastalıklar, acılar, kederler, kötülükler çıkar ve yayılır. Kutuda tek bir şey kalmıştır, umut… Tanilli, 2006
Ataerkil Büyük Dinler ve Kadın Musevilik…
On Emir – Zina yasaklanmıştır ama tecavüz yasak değildir. Tecavüze uğrayan kadın erkek kadar suçludur, taşlanarak öldürülür. Erkek bakireye tecavüz ettiyse kız da sonuçlarına katlanır…
Kadınlar adet dönemlerinde kirlidir ve dini açıdan noksandır. Sinagogda kadınlar ayrı yerde oturmalıdır Tanilli, 2006
Tevrat…
İhtiyarı, genci ve ere varmamış kızı ve çocuklarla kadınları helak için vurun, gözünüz esirgemesin, ve acımayın HEZEKIEL BAB: 9 AYET: 5-6 S: 794
Ataerkil Büyük Dinler ve Kadın Hıristiyanlık…
Ne kul ne de azatlı vardır, ne de erkek ve dişi vardır; çünkü Mesih İsa’da siz hepiniz birsiniz…
Tanilli, 2006
Hıristiyanlık… • İlk dönemlerde aziz mertebesine ulaşan pek çok kadın oldu • Ancak Yahudiliğin ataerkil anlayışlarını beraberinde taşıdı • Havva’nın Adem’in kaburgasından yaratılması ve “ilk günah”tan sorumlu olması • Çok eşliliğin reddedilmesi, boşanmanın zorlaştırılması Tanilli, 2006
Ataerkil Büyük Dinler ve Kadın Müslümanlık…
• İslam tüm toplumsal ilişkileri düzenleyen bütünsel bir yaşam yasasıdır “şeriat” • Otoriter ve ataerkildir • Tanıklıkta iki kadın bir erkeğe eşittir, miras payı erkeğin yarısıdır, dört kadına kadar evlenmek caizdir • Belirlenen cinsiyet rolleri değişmez ve dokunulmazdır, dogmadır, değiştirme çabası küfür sayılır Tanilli, 2006
Müslümanlık…
Kadın cinselliği ve bedeni üzerindeki haklar ile çocuklar üzerindeki hakları, kadının kendisinden ve kabilesinden alıp, evlendiği erkeğe ve onun kabilesine aktararak ve evliliğin yeni tanımını bu mülkiyetçi erkek hakkı üzerine inşa ederek, cinsiyetler arasındaki ilişkileri yeni bir temele oturttu. F.Berktay, 1995
Her üç tektanrılı dinin en belirgin ortak özelliklerinden biri kadının denetlenmesidir.
Toplumsal Cinsiyet…
Toplumsal cinsiyet yaratılırken erkekler ve kadınlar normatif kültürel kavramları, yani erkeklerin ve kadınların “nasıl olduklarını” ya da “nasıl olmaları” gerektiğini belirleyen sanıları baz alırlar. Lundgren, 2001
Cinsel Şiddet…
• Fiziksel, psikolojik ve duygusal açıdan zarara yol açabilecek olan cinsel nitelikli davranış veya tehdit niteliğinde, taciz ve suistimal içeren davranışlardır. • Toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin bir türüdür. • Evlilik içi tecavüz • Ensest, en ağır ve en yaygın iki türü
Ufuk Sezgin, Şahika Yüksel, 2005
Cinsel Taciz…
Taraflardan birinin rızası dışında uygulanan her çeşit cinsel davranıştır. Çocuklar söz konusu olduğunda rızaya bakılmaz. 18 yaşından küçük kimseye uygulanan her çeşit cinsel davranış taciz olarak değerlendirilir. Hareketlerin tek sorumlusu bu hareketleri uygulayanlardır. Ufuk Sezgin, Şahika Yüksel, 2005
Tecavüz…
Fizik zorlama ile zarar verme, yaralama, öldürme tehdidi ile veya ruhsal hastalık, zihinsel gerilik ve ilaç, madde etkisi ile yargılama yetisinin olmadığı durumda bir çocuğa, ergene veya yetişkine cinsel girişim. Bu tanım vaginal, anal, oral giriş ve giriş girişimlerini kapsar Ufuk Sezgin, Şahika Yüksel, 2005
Ensest…
• Ana-baba otoritesine sahip bir erişkin ile bir çocuk veya ergen arasındaki her çeşit cinsel ilişki • Önemli olan aradaki kan bağı değil, erişkinin anne-baba hakimiyeti, gücü ve çocuğun bağımlılığı • Cinsel ilişkiden kast edilen gizli tutulmaya çalışılan bütün cinsel içerikli temaslar • Psikolojik olarak temasın gerçek doğasından çok, cinsel motivasyonu ve saklı tutulması önemli Armsworth, 1990; Beitchman ve ark, 1992; Berliner, 1988
Randevu Tecavüzü
• Eski sevgilinin, boşanmakta olan eşin zorlayıcı ilişkisi veya birliktelikte olan taraflardan birinin zorlaması ile gerçekleşen ilişkiler • Üniversite kampüslerinde görülen tecavüzlerin % 80’i • Çok az bildirilir Ufuk Sezgin, Şahika Yüksel, 2005
Cinsel Saldırılarda…
Mağdurlar bireysel ve toplumsal farklı nedenlerle yasal yollara başvurmazlar. • utanma • kendilerine inanılmamasından korkma • daha fazla şiddete maruz kalmaktan korkma
Cinsel Tacizin Etkileri • Fiziksel etkiler Acı, ağrı, yaralanma, bulantı, kusma baş ağrısı, kanama, düşük
• Fizyolojik etkiler Aşırı uyanıklık, tedirginlik, uykusuzluk, abartılı korkma refleksi (sıçrama), yeme bozukluğu
Ufuk Sezgin, Şahika Yüksel, 2005
Duygusal/Psikolojik Etkiler • • • • • • • • • •
şaşkınlık inkar kızgınlık, tedirginlik depresyon-sosyal geri çekilme donukluk duyarsızlık kabuslar olay tekrar oluyormuş gibi hissetme (flashback)unutkanlık dikkatini yoğunlaştırma zorluğu
• cinsellikten kaçınma • iğrenme ve cinsel isteğin ve ilginin azalması • uyum bozukluğu • güvenlik kaybı • suçluluk • utanç • intihar ve ölüm düşünceleri • alkol- madde kötü kullanım • kendine zarar verme davranışı Ufuk Sezgin, Şahika Yüksel, 2005
Tecavüz ve Cinsel İstismar Sonrası En Sık Görülen Ruhsal Hastalıklar
• • • • •
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Depresif bozukluklar Kaygı bozukluğu Somatoform bozukluk Madde-alkol bağımlılığı Ufuk Sezgin, Şahika Yüksel, 2005
Türkiye’de Kadına Yönelik Şiddet… • • • • • • • •
Namus cinayetleri Evlilik içi tecavüz Cinsel organın mütilasyonu Burun kesme Başlık parası Zorla evlendirme Çok eşlilik Zorla bekaret testi Leyla Perwizat, 2006
Türkiye’de Aile İçi Tecavüz
Müslüman toplumlarda kadın ve cinsellik konulu raporda Türkiye’de kadınların %35.6’sı bazen, %16.3’ü sık aile içi tecavüze uğradığını bildirmiş İlkkaracan, 2003
Namus Anlayışları… 1.
Toplumda, çalışma yaşamında ve aile içerisinde dürüst bir hayat sürmekle bağlantılı olan ahlaki değerleri ve uygun davranışları kapsayan daha geniş bir kavramdır
2.
Kadın, kadın-erkek arasındaki cinsel ilişki, kızların iffeti ve bekareti ve evlilikteki sadakatsizlikle ilgili bir kavramdır
Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Namus Nedir?
Kişilerin toplumsal cinsiyeti, yaşı, yaşamını geçirdiği yerleşim yeri, eğitimi, aşiret ve akrabalık ilişkileri gibi etmenlerin etkisi altında algılanmakta ve kadın, kadın bedeni, cinselliği ve kadınların kontrol edilmesi biçiminde ele alınmaktadır. Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Namus…
Kadının davranışları, erkeğin ve ailenin namusundan ayrı tutulamaz ve erkeğin namusu, kadının cinsel davranışları ile bağlantılıdır Bourdieu, 2001
Töre ve Namusun Etimolojik Anlamı • Töre →Tevrat →yazılı olmayan kural • Töre → Tör → devlet • Namus → Nomos → iktidar, kanun, kural • Nomos → Nema → bir erkeğin sahip olduğu otlak alan ve üzerinde otlayan hayvanlar http://www.bianet.org/2005/10/26/69393.htm
Çağlardan Beri… • Orta Çağ’daki cadı yakma gelenekleri – Ebeler, büyücüler
• 17. ve 18. yüzyılda “bekaret kemeri” uygulamaları • Brezilya’da “ihtiras suçları” • Hindistan’da drahoma ölümleri
2003-2005 Gazete Taramalarına Göre Namus Adına Şiddet (N=58) Neden?
Yaşa Göre Dağılım erkeklerle ilişki itaatsizlik iftira
< 18 18-25 >26 bilinmiyor
diğer
KA-MER, 2005
Irak… Kendini yakma; “Eğer kadın sakıncalı bir harekette bulunmuşsa veya bundan şüpheleniliyorsa, ailesi onu, kendini yakmaya zorlar veya aile, kadını öldürür ama mahkemeye çıkmamak için kadını yakar ve olaya kendini yakma süsü verir.”
• 2001 ilk altı ayında Erbil’de 66 • 2001 Süleymaniye’de 155 • 2002 ilk altı ayında Erbil’de 80 kadın Bustani,2003; Emin, 2002
İsrail… Eşleri, Eski Eşleri Veya Aile Üyeleri Tarafından Öldürülen Kadınlar 7% 1% 42%
28% 22%
yahudi etiyopya
arap yabancı
BDT
http://www.no2violence.co.il/Statistics/Statistics010.htm
Pakistan…
• Din ataerkil kontrolü güçlendirmek için bir araç olarak kullanılır ve caiz olmayan ilişkilere girmiş kadınlar kadar erkekler de öldürülür. • Yukarı Sindh bölgesinde namus adına işlenen cinayetler, rüşvetçi feodal beylerin suç ortaklığı ettikleri bir iş halini almıştır. Nicol Pope, 2006
Hindistan…
Farklı kastlardan gelen insanların evlilikleri ya da ilişkileri toplumsal reddi ve şiddeti tetikler.
Nicol Pope, 2006
Namusa Aykırı Davranış…
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Evli bir kadının başka bir erkekle ilişkisinin olması Evli bir kadının başkası ile kaçması Kadının boşanmak istemesi ya da eşini terk edip gitmesi, Boşanmış bir kadının bir başka erkekle ilişki kurması Bekar bir kızın bir erkekle kaçması Saldırıya uğrama, tecavüz
Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Ayrıca… • • • • •
Pantolon giymek Radyo kanalından şarkı istemek Konuşmak Sinemaya gitmek Boşanmaktan söz etmek
Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Bedel… • Evli bir kadın başka bir erkekle ilişki kurarsa / kurduğu düşünülürse: – Kadın ve erkek için ölüm cezası (kadının eşi ve ailesi, ayrıca erkeğin ailesi infazdan sorumlu)
• Evli bir kadın başkası ile kaçarsa : – Kadın için ölüm cezası, kaçıran erkek güçlü ise “pazarlık” yapılabilir (kız verilmesi) Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Bedel … • Kadın boşanmak isterse ya da eşini terk edip giderse, boşanmış bir kadın bir başka erkekle ilişki kurarsa: – Kadın için ölüm cezası (ayrıldığı eşi, oğlu, kayınbiraderi, akrabaları infazdan sorumlu)
• Bekar bir kızın bir erkekle ilişkisi olursa/ olduğu düşünülürse: – Kadın ve erkeğin ya da sadece birinin öldürülmesi Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Bedel… • Bekar bir kız bir erkekle kaçarsa: – Kadın ve erkek açısından ölüm, intihara sürüklenme, berdel, istemediği kişilerle evlendirilme, dışlanma, göçe zorlanma
• Saldırıya uğrama, tecavüz: – Bekarsa tecavüzcüsü ile evlendirilme, olmadığı durumlarda hem tecavüzcünün hem de kızın öldürülmesi, evliyse ölüm
Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Çalışmaya Katılanlara Göre Nedenleri… • Ekonomik ve sosyal koşullar, geri kalmışlığın yol açtığı yoksunluklar • Ataerkil ilişkiler • Ailelerin çocukları yetiştirme biçimleri • Sosyal baskılar • Kişisel faktörler • Medyanın rolü • Koruma kuruluşlarının yetersizliği Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Her Durumda… • Kadın ve erkeğin ailelerinin toplumsal nitelikleri – – – –
Ekonomik durum Etnik köken Din-mezhep özellikleri Aile-akrabalık-aşiret yapısı
• Olayın çevrede duyulması • Yapılan pazarlıklar rol oynamaktadır Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
Namus Cinayetleri
Tüm kültürel sınırlarla, sınıflarla, ırklarla ve milliyetlerle çaprazlama kesişen bir fenomendir
Namus yasasının kurallarına göre yaşamlarını sürdüren insanlar, bekaretin ve cinsiyet-yüklü değerlerin korunması için bu tür şiddetin gerekli olduğunu düşünürler
Bu tür suçlara karşı mücadele etmeye çalışan insanlar, bu suçları ve ilişkili bulundukları değer sistemini, kadınlar ve kadınların bedenleri üzerinde denetim kurma araçları olarak görürler
Namus Cinayeti
Evli komşusuna âşık olan 17 yaşındaki Z.G. babası tarafından bıçaklanarak öldürüldü. Baba C.G. "Namusumu temizledim" diye konuştu.
• Ailenin ve topluluğun dahil olduğu bir suçtur • Önceden öngörülebilir ve önlenebilir Shahrzad Mojab, 2006
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Araştırması “Namus/töre iddiası söylemiyle işlenen cinayetler ülkemizin gelenek ve görenekleri çerçevesinde anlaşılabilir/kabul edilebilir bir konudur” ifadesine Kesinlikle katılıyorum – % 10 – Güneydoğu Anadolu % 25.3 – Marmara % 18 – Doğu Anadolu % 16.8 iken – İstanbul, Ankara ve İzmir % 4.6
Hiç katılmıyorum – Akdeniz % 18.3 – Güneydoğu Anadolu % 18.8 – Marmara'da % 25.2 – Metropollerde yaşayanların % 69'u hiçbir şekilde kabul edilebilir bulmuyor CETAD
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Araştırması
Bekaret kadının namusunun simgesidir kesinlikle katılıyorum % 63.5 – İç Anadolu % 76.2 – Akdeniz'de % 66.2 – Metropollerde % 40.8
Erkekler bekareti bozulmamış kızlarla evlenmelidirler kesinlikle katılıyorum % 52.8 – Marmara'da % 65.9 – Karadeniz % 63.1 – Metropollerde % 34 CETAD
Bu namustur, namusun Kuran’la ne ilgisi var? Erkeğin namusu kutsal kitaptan önce gelir!
Urfa’da dindar bir aşiret lideri
Ataerkillik
Eril toplumsal cinsiyetin egemenlik uygulama sistemi ve rejimi
Ataerkil Toplumlarda
• Topluluklar arası ilişkiler temelde düşmanlığa dayanır • Namus grup içi ve gruplar arası rekabetin düzenlendiği bir alandır Cinsellik gruplar arası, grup içi ve bireysel düzeylerde bir düşmanlık ilişkisi şeklinde yaşanabilmektedir • Kadının bekareti evlilik muameleleri sırasında karşılıklı değiş tokuş edilen haklar ve yükümlülükler yığınının bir parçasını oluşturmaktadır
Kültür Kavramsallaştırmaları ve Namus Cinayetleri
• Namus cinayetleri – Doğu kültürlerinin bir parçası mıdır? – İslam geleneği midir? Shahrzad Mojab, 2006
Kültürel Görecilik
“Bir kültür kendine has değerlere veya doğrulara sahiptir ve bunları değerlendirmede kullanılabilecek hiçbir evrensel ölçüt mevcut değildir. Namus cinayetleri batı kültürlerinin değerleri temel alınarak yanlış görülmemeli ve reddedilmemelidir.” Shahrzad Mojab, 2006
Farklılık
1980’lerin sonlarından itibaren çeşitliliğe saygı “farklılık” kavramı temelinde kavramsallaştırıldı
Shahrzad Mojab, 2006
Post-Yapısalcı Düşünce • Sosyal dünyanın temel unsuru farklılıktır • Tüm insanlar değişik ve tikel kimlikleri ile birbirlerinden farklıdır • Ataerkillik evrensel değildir • Cinsiyete dayalı baskı, tek bir ülkedeki kadınlar ve erkeklerin bile mücadele hedefi olamayacak kadar hususi bir meseledir Shahrzad Mojab, 2006
Farklılık Teorisyenleri
• “Ötekileştirmeye” karşıdırlar • Çeşitlilik ve hoşgörüye vurgu yaparlar • Bu hoşgörü bazen “öteki” kültürlerdeki baskının kabullenilmesine ve hatta meşrulaştırılmasına sebep olabilir Shahrzad Mojab, 2006
Çözümleme Çabaları…
Din ve kültürü aklamakla meşgul antropologlar, namus cinayetlerini bir “uygulama” olarak görüyorlar • Bir antropolog hangi rolü oynamalıdır? – Bir araştırmacı mı? – Bir aktivist mi? • Tarafsızlık ve nesnellik nedir? Shahrzad Mojab, 2006
Öteki kültürlere duyulan ‘saygı’, erkekler tarafından konulan namus kurallarına uymayı ihmal ettikleri için ağır cezalara maruz kalan kadınlara karşı bir saygısızlıktır Shahrzad Mojab, 2006
“Şiddet, sömürgecilik, ırkçılık, ataerkillik, Batının kültürel egemenliği ve ABD’nin tek kutuplu ekonomik, askeri ve politik süper gücü olarak ortaya çıkışı gibi güçlerin oluşturdukları küresel bağlam dahilinde anlaşılmalı ve kuramsallaştırılmalıdır.”
Nahla Abdo, 2006
Cinsel şiddet fenomeni her türlü dinsel, ulusal ve kültürel sınırın, kısıtın ve sınırlandırmanın ötesinde ele alınmalıdır
Shahrzad Mojab, 2006
Kadına yönelik şiddet alanında sağlam bir adım atılabilmesi için, cinsel olanın kuramsallaştırılması ve cinsel şiddetin analitik bir çerçeveye oturtulması gereklidir. Shahrzad Mojab, 2006
Tarihsel Süreç İçinde…
Özel yaşam kamusal yaşamdan titizlikle ayrılırken, sivil yaşam siyasal yaşamdan ayrılır. Bunun sonucu olarak kadınlar politikanın uzağında tutulur ve sivil toplum içinde de bağımlı duruma getirilir. Tanilli, 2006
• Cinsel olanın özel alandan çıkması ve politik bir mesele olarak kamusal alana taşınması • Cinsellik, cinsiyet ve cinsel şiddet kavramlarını sosyal ve kültürel bir tabu olarak gören zihniyet ile mücadele edilmesi Shahrzad Mojab, 2006
Cinsel Olanın Politizasyonu
• Kadın bedenine, cinselliğine ve özellikle de bekaretine yüklenen kutsal anlamların sorgulanması • Kadınların kendi bedenleri üzerinde tam denetime sahip olmaları Shahrzad Mojab, 2006
Çözümlemeden Çözüme…
Küresel Ölçekte
1. Kadınların yaşama hakkına sahip olduğu fikrinin desteklenmesi ve bunun yasalar ve icra makamları yoluyla gerçekleşmesinin sağlanması 2. CEDAW, BM Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması Deklarasyonunun, Namus Adına Kızlara ve Kadınlara Karşı İşlenen Suçların Ortadan Kaldırılmasına Yönelik Çalışmanın çekince konmaksızın her ülkenin hukuk sistemine yerleştirilmesi Shahrzad Mojab, 2006
Türkiye’de
Meclis Araştırma Komisyonu Mayıs 2005 töre cinayetleri ile kadınlara ve çocuklara yönelik şiddetin sebeplerinin araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla… Eylül 2006 sonuç raporu
"Kadına Yönelik Şiddet, Töre/Namus Cinayetleri Çözüm Önerilerinin Hayata Geçirilmesi" • Er ve erbaşlara; kız çocukların eğitimi, kadınların istihdama ve karar alma mekanizmalarına katılımı, kadına karşı şiddet ve töre cinayetleri, kadının insan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği • Polis Koleji, Polis Akademisi ve Polis Okulları'nın İnsan Hakları derslerinde; kadın erkek eşitliği, kadının insan hakları, kadına karşı şiddet, töre ve namus cinayetleri • Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanlığı ile Erkek Giyim Firmalarının ürünlerinin firma/marka etiketinin yanında “Kadına Karşı Şiddete Son” ifadeli etiketle satışa sunulması konusunda işbirliği http://www.kssgm.gov.tr/8eylulsonuc.doc
Yerel Düzlemde 1.
Akut dönemde kadının ve erkeğin bir cinayete kurban gitmesini engellemeye yönelik çabalar 1. 2.
2.
24 saat çalışan telefon hatları Kadın sığınma evleri
Uzun dönemde kişilerin ve kurumların güçlendirilmesi ve dönüştürülmesine yönelik programlar 1. 2. 3.
Eğitim programları (öğretmen, hukukçu, imam, polis, psikolog, sosyal hizmet uzmanı, hekim, hemşire, ebe, yerel yönetim çalışanları, STK çalışanları) Mağdurlara yönelik sosyal ve kültürel etkinlikler Kızların okula gitmesinin, meslek edinmesinin desteklenmesi
Kardam, Türkiyedeki Namus Cinayetlerinin Dinamikleri
KA-MER Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinde “Namus” Kisvesi Altında İşlenen Cinayetlerle Mücadelede Kalıcı Yöntemler Geliştirme Projeleri (2004,2005)
• Öldürülmesi muhtemel kadınlara ulaşılıp yaşamlarının güvence altına alınması • Öldürülmüş kadınların dava süreçlerinin izlenmesi • Namus kisvesi altına işlenecek cinayetler konusunda kalıcı yöntemler geliştirilmesi • Kadına yönelik şiddet konusunda resmi politikaları etkilemek KA-MER, 2005
Acil Müdahale Ekipleri • • • • • • • •
Kadın kuruluşları Valilik ve Belediyeler SHÇEK İl Müdürlüğü yetkilileri Baro Sağlık kuruluşları Müftülükler Emniyet Jandarma KA-MER, 2005
Başvurucuya Ulaşmak İçin Kullanılan Yöntemler 1. Olası kurbanların KA-MER’e ulaşmalarını sağlamak 2. Tehlikede olan ama başvuracak durumda olmayan kadınlara ulaşmak 3. Namus cinayetinde öldürülmüş kadınların dava süreçlerini izleyerek, ailelerine ve yakın çevrelerine ulaşmak
KA-MER, 2005
“Siz kadınlar yan yana durun ve bu uygulamaya bir son verin. Bu ilk değil ve son da olmayacak. Kalplerimiz acı içinde kavruluyor.” Diyarbakır Yoksullar ve Kimsesizler Mezarlığı Bekçisi