24
Η
Ενθ. 2
Σύγχρονος ΑΓΡΟΤΗΣ
ΜΑΪΟΣ 2017
σπουδαιότερη ασθένεια του αμπελιού στη χώρα μας είναι ο περονόσπορος ο οποίος προκαλείται από τον ωομύκητα Plasmopara viticola. Η ασθένεια ενδημεί στη χώρα μας και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ζημιές στις υγρές και βροχερές περιοχές.
Γράφει ο: Δρ. Εμμανουήλ Α. Μαρκάκης Φυτοπαθολόγος-Δόκιμος Ερευνητής Τμήμα Αμπέλου, Λαχανοκομίας, Ανθοκομίας και Προστασίας Φυτών Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ Ο περονόσπορος προσβάλλει τα νεαρά μέρη του αμπελιού τα οποία παραμένουν πράσινα (φύλλα, νεαρούς βλαστούς, ταξιανθίες). Στα νεαρά φύλλα εμφανίζονται κηλίδες ανοιχτού πράσινου ή κιτρινοπράσινου χρώματος που ομοιάζουν με «λαδιές» (Εικ. 1α). Το κέντρο της κηλίδας σύντομα αποκτά χρώμα καστανό και μετέπειτα ξεραίνεται, ενώ τα εντόνως προσβεβλημένα φύλλα νεκρώνονται και πέφτουν. Σε συνθήκες υψηλής υγρασίας στην κάτω επιφάνεια των φύλλων εμφανίζονται οι λευκές χιονώδεις εξανθίσεις των καρποφοριών του παθογόνου (Εικ.1β). Στα πιο ώριμα φύλλα ή στα φύλλα των πιο ανθεκτικών ποικιλιών η ασθένεια εκδηλώνεται με τη μορφή γωνιωδών κηλίδων που περιορίζονται από τα νεύρα, δίνοντας την εντύπωση «μωσ;αϊκού» (Εικ.1γ).Οι ταξιανθίες μπορούν επίσης να προσβληθούν και να νεκρωθούν ολοσχερώς (Εικ. 1δ).Τα τέλη της άνοιξης είναι η πιο κρίσιμη περίοδος εκδήλωσης της ασθένειας δεδομένου ότι η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ανεβαίνει και η βλαστική ανάπτυξη του αμπελιού είναι ταχύτατη. Για την αντιμετώπιση του περονοσπόρου στο αμπέλι συνιστώνται ψεκασμοί με κατάλληλα προστατευτικά (χαλκούχα, mancozeb,propineb,κ.α.) και διασυστηματικά (azoxystrobin,metalaxyl, fosetyl κ.α.) σκευάσματα που θα πρέπει να επαναλαμβάνονται τακτικά. Σε περιοχές με υψηλή σχετική υγρασία και συχνές βροχοπτώσεις συνιστώνται ψεκασμοί στα εξής στάδια: 1. όταν οι βλαστοί έχουν μήκος 8-10 εκατοστά, 2. μετά από 10 ημέρες, 3. λίγο πρίν την άνθιση (στάδιο του «μούρου»), 4. μετά τη γονιμοποίηση. Επιπλέον, σε περιοχές όπου η ασθένεια ενδημεί, οι παραγωγοί θα πρέπει να εφαρμόζουν έναν ακόμη ψεκασμό με χαλκούχο σκεύασμα μετά από τον τρύγο. Προσοχή θα πρέπει να δοθεί κατά τους δύο πρώτους ψεκασμούς οπότε και θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση χαλκούχων σκευασμάτων διότι προκαλούν ανάσχε-
Εικόνα 1.Συμπτώματα και σημεία του περονοσπόρου του αμπελιού
Σημαντικές μυκητολογικές ασθένειες του αμπελιού
Εικόνα 3. Συμπτώματα της ίσκας και της παρακμής των νεαρών αμπελώνων
Εικόνα 2. Συμπτώματα και σημεία του ωιδίου του αμπελιού κηλίδων η οποίες καλύπτονται από λευκές εξανθίσεις και στο ση της βλάστησης. τέλος της καλλιεργητικής περιόδου αποκτούν ιώδες χρωμαΤο ωίδιο (ή χολέρα) αποτελεί ίσως τη δεύτερη πιο σημαντιτισμό ο οποίος είναι ορατός και κατά τη χειμερινή περίοδο κή ασθένεια του αμπελιού η οποία εμφανίζεται σε όλες τις (Εικ. 2γ). αμπελοπαραγωγικές περιοχές του κόσμου και προκαλείται Η καλύτερη μέθοδος αντιμετώπισης του ωιδίου είναι η πρόαπό το μύκητα Erysiphe necator. Ο μύκητας προσβάλλει σχεληψη. Το θειάφι αποτελεί το οικονομικότερο και αποτελεδόν όλα τα υπέργεια μέρη του αμπελιού (κληματίδες, φύλσματικότερο προληπτικό μυκητοκτόνο αλλά θα πρέπει να λα, βλαστούς, βότρεις). Η ασθένεια εμφανίζεται αρχικώς στα εφαρμόζεται μόνο όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος φύλλα με τη μορφή χλωρωτικών κηλίδων οι οποίες σύντομα κυμαίνεται μεταξυ 18 και 32 °C. Για την καταπολέμηση καλύπτονται από τις λευκές αλευρώδεις εξανθίσεις του πατης ασθένειας συνιστώνται επίσης ψεκασμοί με κατάλθογόνου. Η προσβολή μπορεί να επεκταθεί και να καλύψει ληλα σκευάσματα (azoxystrobin, boscalid, propineb, ολόκληρο το έλασμα του φύλλου προκαλώντας παραμόρtriadimenol κ.α.) στα ακόλουθα στάδια: 1. όταν οι βλαφωση και κατσάρωμα (Εικ. 2α). Παρόμοια συμπτώματα στοί αποκτήσουν το 3ο-5ο φύλλο, 2. κατά την άνθιση, παρατηρούνται στους βλαστούς και στους βότρεις ενώ αν η 3. μετά το δέσιμο των ραγών, 4. κάθε 15-20 ημέρες μέχρι προσβολή γίνει πρίν την άνθηση παρατηρείται ανθόρροια. το γυάλισμα και ανάλογα με την ένταση της προσβολής. Οι προσβεβλημένες ράγες εμφανίζουν λευκό-κονιορτώδες Η ίσκα είναι μια άλλη σοβαρότατη ασθένεια του ξύλου επίχρισμα και στη συνέχεια σχίζονται, νεκρώνονται και πέτου αμπελιού η οποία προκαλείται από ένα σύμπλοκο φτουν (Εικ. 2β). Εάν οι ράγες μολυνθούν μετά το γυάλισμα, μυκήτων (Fomitiporia mediterranea, Phaeomoniellaη επιφάνειά τους αποκτά δερματώδη όψη. Όψιμες προσβολές chlamydospora, Phaeoacremoniumminimumκ.α.). Ενώ στις κληματίδες εμφανίζονται με τη μορφή χαρακτηριστικών παλαιότερα θεωρούνταν ότι προσβάλλει πρέμνα ηλικίας
10 ετών και άνω, τα τελευταία χρόνια η ασθένεια διαπιστώνεται συχνότατα και σε νεαρούς αμπελώνες ηλικίας 1-7 ετών, και της έχει αποδοθεί η ονομασία «παρακμή των νεαρών αμπελώνων». Βασική αιτία της έξαρσης της ασθένειας θεωρούνται οι «χαλαροί» φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι του παρελθόντος που επέτρεπαν την εισαγωγή και διακίνηση μολυσμένου πολλαπλασιαστικού υλικού. Τα συμπτώματα της ασθένειας στα φύλλα εμφανίζονται κατά την καλοκαιρινή περίοδο ως περιφερειακές και μεσονεύριες χλωρώσεις και κιτρινίσματα που καταλήγουν σε ξηράνσεις μέρους ή ολόκληρου του ελάσματος, δίνοντας συχνά την εικόνα «λωρίδων τίγρης» (Εικ. 3α). Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της ασθένειας στα μεγαλύτερης ηλικίας πρέμνα είναι το εύθρυπτο εγκάρδιο ξύλο (Εικ. 3β) ενώ στα νεότερα πρέμνα ο ξυλώδεις ιστός αποκτά σκούρο χρώμα αλλά παραμένει σκληρός (Εικ. 3γ). Τα μολυσμένα αμπέλια σταδιακά παρακμάζουν και συχνά νεκρώνονται ολοσχερώς. Η ταυτόχρονη παρουσία επιπλέον μυκήτων σε άρρωστα από ίσκα αμπέλια (Eutypa lata, Phomopsis viticola,Ilyonectria spp. κ.α.) κάνουν την αιτιολογία και συμπτωματολογία της συγκεκριμένης ασθένειας ακόμη πιο πολύπλοκη. Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν αποτελεσματικά χημικά σκευάσματα, η αντιμετώπιση της ασθένειας βασίζεται στην πρόληψη. Οι παραγωγοί θα πρέπει να χρησιμοποιούνυγιές πολλαπλασιαστικό υλικό, να απολυμαίνουν τα κλαδευτικά τους εργαλεία και να εφαρμόζουν κατάλληλα προστατευτικά σκευάσματα ώς επικαλυπτικά των τομών του κλαδέματος.Τα εντόνως μολυσμένα πρέμνα θα πρέπει να απομακρύνονται και να καταστρέφονται. Άλλες μυκητολογικές ασθένειες που απαντώνται συχνότατα στους αμπελώνες είναι ο βοτρύτης, η φώμοψη, η ευτυπίωση και οι σηψιρριζίες.
VinesAd_26x39_Print.indd 1
5/8/17 12:46
26
Σύγχρονος ΑΓΡΟΤΗΣ
Ενθ. 4
ΜΑΪΟΣ 2017
Ο σοβαρότερος εχθρός των σταφυλιών Π
ροσβάλλει τα άνθη και τα σταφύλια με ζημιές ανάλογα με τη γενιά. Στα σταφύλια τρυπάει και τρώει σε βάθος τις ράγες. Από τη διατροφή βγάζει καφέ σκούρα αποχωρήματα που την χαρακτηρίζουν. Οι προσβολές του καλοκαιριού εξελίσσονται σε σήψεις. Η μικρή πεταλούδα βγαίνει την άνοιξη από το κουκούλι και πετά μέχρι 100 -200 μ ανά γενιά. Ζευγαρώνει και γεννά πάνω στις ράγες των σταφυλιών κυρίως από το σούρουπο έως τα μεσάνυχτα. Το σκουλήκι είναι ανοιχτοπράσινο, πολύ ζωηρό και ευκίνητο όταν ενοχληθεί, με τελικό μήκος μέχρι 1 εκ. Η παρακολούθηση της εξέλιξης του εντόμου γίνεται από τις γεωργικές προειδοποιήσεις με παγίδες φερομόνης, τροφοπαγίδες και τακτικές εξετάσεις δειγμάτων στην ύπαιθρο και στο εργαστήριο. Στην Κρήτη παρουσιάζει τέσσερις γενιές: Η ανθόβια που εξελίσσεται στα άνθη. Το σκουλήκι κατατρώει άνθη τα οποία δένει μεταξύ τους με μετάξινα νήματα όπου και κουκουλώνεται. Χωρίς οικονομική σημασία η γενιά αυτή στην Κρήτη καθώς το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού απορροφάται στα άνθη της ελιάς. Σπάνια προσβάλλει ποσοστό σταφυλιών μεγαλύτερο του 40% ώστε να θεωρηθεί επιζήμια και να επέμβουμε. ¾¾ Η πρώτη καρπόβια που εξελίσσεται στις νεαρές άγουρες ράγες. Γεννά σε ράγες το κάθε θηλυκό 50-80 αυγά μεμονωμένα και τα νεαρά σκουλήκια τρυπούν και τρώνε σε βάθος 1-2 ράγες το καθένα. Οι προσβεβλημένες ράγες της γενιάς αυτής συνήθως συρρικνώνονται, ξεραίνονται και πέφτουν. ¾¾ Η δεύτερη καρπόβια που εξελίσσεται στις ράγες που κοντεύουν στην ωρίμανση. Κάθε σκουλήκι τρυπάει περισσότερες ράγες σε σχέση με την προηγούμενη γενιά αλλά επιφανειακά. Στη γενιά αυτή προκαλούνται σοβαρές ζημιές εξαιτίας των σήψεων που ακολουθούν (όξινη σήψη, βοτρύτης) με είσοδο από τις πληγές. Σε κάθε καρπόβια γενιά η πτήση διαρκεί 25-35 ημέρες. ¾¾ Μια τέταρτη αλλά όχι ολόκληρη γενιά εξελίσσεται αργά
Ευδεμίδα - Lobesia botrana το Σεπτέμβριο και ενδιαφέρει μόνο τα επιτραπέζια σταφύλια που θα συγκομιστούν όψιμα.
Αντιμετώπιση
Η στρατηγική είναι διαφορετική ανάλογα με τη χρήση των σταφυλιών. Έτσι σε αυτά που προορίζονται για επιτραπέζια χρήση όπου η ανοχή ζημιάς είναι μηδενική, ώστε να μην υποβαθμιστεί η εμπορική τους αξία, προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε πλήρως την ευδεμίδα στις δυο καρπόβιες γενιές, την δεύτερη και την τρίτη. Αντίθετα στα οινοποιήσιμα ή προς σταφιδοποίηση σταφύλια κάνουμε λιγότερες επεμβάσεις, εστιάζοντας στη μείωση των πληθυσμών της πρώτης καρπόβιας με 1-2 ψεκασμούς και με τουλάχιστον άλλους δύο στην δεύτερη και πιο επιζήμια καρπόβια γενιά. Οι ακριβείς ημερομηνίες επέμβασης κατά περιοχή αλλά και χρήση σταφυλιών αποστέλλονται δωρεάν από την υπηρεσία γεωργικών προειδοποιήσεων σε κάθε ενδιαφερόμενο, στα τοπικά μέσα ενημέρωσης και αναρτώνται στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου. Είναι πολύ δύσκολη η αντιμετώπιση της στην Κρήτη με ήπιες μεθόδους όπως της σεξουαλικής σύγχυσης λόγω του μικρού κλήρου γης. Ο βάκιλλος που χρησιμοποιείται στην βιολογική καταπολέμηση είναι αποτελεσματικός αλλά έχει μειονέκτημα ότι δρα μόνο με κατάποση από στομάχου. Στην βιολογική μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα το spinosad, το φυσικό πύρεθρο και η ροτενόνη. Η χημική αντιμετώπιση στοχεύει κυρίως στις νεαρές προνύμφες πριν μπουν στη ράγα. Είναι ευτύχημα για μας το ότι το νεαρό σκουλήκι μόλις βγει από το αυγό δεν τρυπάει αμέσως τη ράγα αλλά περιφέρεται πρώτα για 12-24 ώρες. Έτσι πολλές θανατώνονται με επαφή η με κατάποση φαρμάκου σε αυτήν την περιφορά πριν κάνουν τη ζημιά. Οι δραστικές εναντίον των προνυμφών έχουν δράση είτε επαφής και στομάχου, είτε μόνο στομάχου, είτε επαφής και στομάχου και ατμών. Μερικές έχουν δράση πάνω στα αυγά.
C : 00 M:97 Y : 94 K : 00
C: 71 M: 08 Y:100 K: 39
Apopsi_Notou_vegiteraneo.indd 1
8/5/2017 13:28:17
28
Ενθ. 6
Σύγχρονος ΑΓΡΟΤΗΣ
ΜΑΪΟΣ 2017
Τρόποι απολύμανσης του εδάφους σε θερμοκήπια και υπαίθριες καλλιέργειες
Ο
ι εδαφογενείς ασθένειες αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα τόσο για τις υπαίθριες όσο και για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Η αντιμετώπιση τους, μέχρι πρόσφατα, βασιζόταν κυρίως στην απολύμανση του εδάφους με το ευρέως φάσματος υποκαπνιστικό Βρωμιούχο Μεθύλιο. Όμως, για απολύμανση του εδάφους έχει απα-
Από την Γεωργική σχολή Μεσαράς γορευθεί, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες αναπτυγμένες χώρες, λόγω των αρνητικών επιπτώσεων του στο περιβάλλον και στην υγεία του ανθρώπου. Μερικές από τις επιπτώσεις αυτές είναι η μείωση της στοιβάδας του όζοντος, και επομένως η μεγαλύτερη έκθεση του ανθρώπου στις καρκινογόνες υπεριώδεις ακτίνες, η
αρκετά αγροστώδη και πλατύφυλλα ζιζάνια, καθώς και παρασιτικά φυτά, όπως η οροβάγχη (Orobanche spp.). Η υψηλή προστασία που παρέχει η ηλιοαπολύμανση από σοβαρές εδαφογενείς ασθένειες προσδίδει στις καλλιέργειες καλύτερη ανάπτυξη και ψηλότερη παραγωγή. Οι ευεργετικές αυτές επιπτώσεις της ηλιοαπολύμανσης στην παραγωγή των φυτών είναι εμφανείς ακόμα και σε εδάφη που δεν είναι μολυσμένα από φυτοπαθογόνους οργανισμούς και άλλους εδαφογενείς εχθρούς. Αν και οι παράγοντες που προκαλούν το φαινόμενο αυτό δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως μέχρι σήμερα, εντούτοις, αυτό εν μέρει αποδίδεται στην απελευθέρωση ανόργανων θρεπτικών στοιχείων του εδάφους, στην ενεργοποίηση ωφέλιμων θερμόφιλων και θερμοανεκτικών μικροοργανισμών, καθώς και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση δευτερογενών και απροσδιόριστων
μαγνήσιο. Αυτό αποδίδεται στην αποσύνθεση αρκετών μικροοργανισμών του εδάφους λόγω ψηλών θερμοκρασιών, όπου ανόργανες ουσίες εισέρχονται στο εδαφικό διάλυμα. Επιπλέον, η ηλιοαπολύμανση διεγείρει το βιολογικό έλεγχο (βιολογική καταπολέμηση). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί ωφέλιμοι θερμόφιλοι και θερμοανεκτικοί μικροοργανισμοί έχουν την ικανότητα να επιβιώνουν και να αναπτύσσονται στις ψηλές θερμοκρασίες εδάφους της ηλιοαπολύμανσης. Τέτοιοι οργανισμοί μπορούν να δράσουν ανταγωνιστικά ή παρασιτικά εναντίον των φυτοπαθογόνων οργανισμών ή να διαθέσουν καλύτερα τα θρεπτικά στοιχεία του εδάφους στο φυτό. Που εφαρμόζεται: Η μέθοδος της ηλιοαπολύμανσης μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις ετήσιες καλλιέργειες λαχανικών (π.χ. ντομάτα, μελιτζάνα, αγγουριά, φασολάκια κ.α.), τόσο υπαίθρια όσο και σε θερμοκήπια. Μπορεί να εφαρμοστεί ακόμη και σε νεαρές δενδρώδεις καλλιέργειες, όπως η ελιά (για αντιμετώπιση του βερτιτσιλίου), τα εσπεριδοειδή (για αντιμετώπιση του νηματώδη των εσπεριδοειδών) κ.α. Βελτίωση της αποτελεσματικότητας: Η αποτελεσματικότητα της ηλιοαπολύμανσης μπορεί να αυξηθεί όταν για την κάλυψη του εδάφους χρησιμοποιηθεί πλαστικό μειωμένης διαπερατότητας αντί του συνηθισμένου φύλλου πολυαιθυλενίου. Αυτό εν μέρει αποδίδεται
Εφαρμογή ηλιοαπολύμανσης
διαταραχή του οικοσυστήματος, η καταστροφή της μικροχλωρίδας και μικροπανίδας και η ρύπανση των υπόγειων νερών. Ως εκ τούτου οι προσπάθειες τα τελευταία χρόνια έχουν επικεντρωθεί στην προσπάθεια ανεύρεσης εναλλακτικών μεθόδων απολύμανσης από τις οποίες η επικρατέστερη και φιλικότερη προς το περιβάλλον είναι η ηλιοαπολύμανση.
ΗΛΙΟΑΠΟΛΥΜΑΝΣΗ
Η ηλιοαπολύμανση, που ξεκίνησε να αναπτύσσεται κατά τη δεκαετία του 1970 στο Ισραήλ και στην Αμερική, βασίζεται στην απολύμανση του εδάφους με τη χρήση της ηλιακής ενέργειας. Στην Ελλάδα τα πρώτα πειράματα ηλιοαπολύμανσης έγιναν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ενώ η μέθοδος αυτή άρχισε να χρησιμοποιείται σε εμπορική κλίμακα από τα τέλη της ίδιας δεκαετίας. Η εφαρμογή της είναι εύκολη, οικονομική και κυρίως ασφαλής αφού δεν προκαλεί αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου. Αποτελεσματικότητα: Η ορθή εφαρμογή της ηλιοαπολύμανσης περιορίζει σημαντικά τις αδρομυκώσεις (φουζαρίου και βερτιτσιλίου),τις σηψιρριζίες (ριζοκτόνια, φελλώδη σηψιρριζία, πύθιο, φυτόφθορα κ.α.), τους φυτοπαρασιτικούς νηματώδεις (Meloidogyne spp., Xiphinema spp., Pratylenchus spp. κ.α),
φυτοπαθογόνων οργανισμών. Μηχανισμός δράσης της ηλιοαπολύμανσης: Η ηλιοαπολύμανση είναι μια φυσική μέθοδος απολύμανσης του εδάφους που βασίζεται στη χρήση της ηλιακής ενέργειας. Για το σκοπό αυτό το υγρό έδαφος καλύπτεται με λεπτό διαφανές φύλλο πολυαιθυλενίου για 4-8 εβδομάδες κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου (Ιούλιος – Αύγουστος), έτσι ώστε η θερμοκρασία εδάφους να αυξηθεί σε επίπεδο που να είναι θανατηφόρο ή ανασταλτικό για την ανάπτυξη αρκετών φυτοπαθογόνων οργανισμών και εχθρών. Υπό τις θερμές συνθήκες του καλοκαιριού, η θερμοκρασία εδάφους κατά τη διάρκεια της εφαρμογής της ηλιοαπολύμανσης κυμαίνεται από 35 – 600 Κελσίου, ενώ οι περισσότεροι φυτοπαθογόνοι οργανισμοί και εχθροί είναι μεσοφιλικοί και δεν αναπτύσσονται άνω των 320 Κελσίου. Επομένως, η κύρια επίδραση της ηλιοαπολύμανσης είναι υψηλές και θανατηφόρες θερμοκρασίες που επιτυγχάνονται με την κάλυψη του εδάφους με φύλλο πολυαιθυλενίου. Η ηλιοαπολύμανση προκαλεί επίσης αλλαγές στη χημική σύσταση του εδάφους. Σε εδάφη που δέχθηκαν ηλιοαπολύμανση, παρατηρείται συνήθως αύξηση ανόργανων θρεπτικών στοιχείων, όπως είναι το αμμωνιακό και νιτρικό άζωτο, το ασβέστιο και το
χημικών ή οργανικών ουσιών που έχουν την ικανότητα να παράγουν τοξικά αέρια (βιοαπολύμανση), όπως είναι η Θειϊκή Αμμωνία και η Ασβεστούχος Κυαναμίδη, επιδρά συνήθως θετικά και αυξάνει την αποτελεσματικότητα της ηλιοαπολύμανσης. Ο συνδυασμός της ηλιοαπολύμανσης με άλλα πρόσθετα εδάφους με βιοκτόνο δράση, όπως είναι η χιτίνη, μπορούν επίσης να επιφέρουν καλύτερη αντιμετώπιση των φυτοπαθογόνων οργανισμών. Η αποτελεσματικότητα της ηλιοαπολύμανσης μπορεί να ενδυναμωθεί όταν η μέθοδος αυτή συνδυαστεί με υποκαπνιστικά φυτοπροστατευτικά παρασκευάσματα ή με ανθεκτικές ποικιλίες ή υποκείμενα (βλέπε πιο κάτω). Τρόπος εφαρμογής: Για καλύτερα αποτελέσματα, η ηλιοαπολύμανση εφαρμόζεται κατά τους θερμούς μήνες του καλοκαιριού (π.χ. Ιούλιο – Αύγουστο), ακολουθώντας με προσοχή τα πιο κάτω στάδια: ¾¾ Πρώτα γίνεται απομάκρυνση φυτικών υπολειμμάτων (τα ριζικά συστήματα των φυτών της προηγούμενης καλλιέργειας πρέπει να εκριζώνονται και να απομακρύνονται και όχι να καλλιεργούνται στο έδαφος). ¾¾ Ακολουθεί η προετοιμασία του εδάφους (το έδαφος καλλιεργείται όταν είναι στο ρώγο του και ψιλοχωματίζεται έτσι ώστε να είναι απαλλαγμένο από μεγάλους σβώλους και να έχει επίπεδη επιφάνεια). ¾¾ Τοποθετούνται οι γραμμές άρδευσης (σύστημα σταγόνων) στα σημεία φύτευσης ή σε αποστάσεις που θα επιτρέπουν την ολική διαβροχή του εδάφους. ¾¾ Τοποθετείται το πλαστικό και επιβεβαιώνεται η καλή επαφή του με το έδαφος. ¾¾Οι άκρες του πλαστικού τοποθετούνται σε αυλάκια και θάβονται στο έδαφος για να μην μπορεί να εισχωρεί αέρας κάτω από το πλαστικό. ¾¾Αμέσως μετά την εδαφοκάλυψη, το έδαφος ποτίζεται καλά μέσω του συστήματος άρδευσης, μέχρι τον πλήρη εμποτισμό του. Η ποσότητα του νερού εξαρτάται από τη μηχανική σύσταση του εδάφους, τη διάρκεια της ηλιοαπολύμανσης, καθώς και από την υγρασία του εδάφους κατά
Σκάψιμο –τοποθέτηση αρδευτικού δικτύου και σωλήνων θέρμανσης στις αυξημένες θερμοκρασίες εδάφους που επιτυγχάνεται με το συγκεκριμένο πλαστικό, καθώς και στη συγκράτηση διαφόρων τοξικών αερίων που παράγονται κατά τη διάρκεια της ηλιοαπολύμανσης. Η αποτελεσματικότητα της μεθόδου αυξάνεται επίσης όταν η ηλιοαπολύμανση εφαρμοστεί σε κλειστό θερμοκήπιο, εφόσον αυξάνεται ακόμα περισσότερο η θερμοκρασία εδάφους. Όταν η ηλιοαπολύμανση εφαρμόζεται σε κλειστό θερμοκήπιο, οι πόρτες, τα παράθυρα και τα συστήματα εξαερισμού πρέπει να παραμένουν κλειστά καθ` όλη τη διάρκεια της, ενώ η οροφή πρέπει να είναι απαλλαγμένη από σκόνες και ακαθαρσίες έτσι ώστε να μην εμποδίζεται η διείσδυση της ηλιακής ακτινοβολίας. Η ενσωμάτωση στο έδαφος, αμέσως πριν την εδαφοκάλυψη με πλαστικό, πρόσθετων
την εφαρμογή του πλαστικού. Σε γενικές γραμμές, η ποσότητα νερού που δίνεται κυμαίνεται από 5-8 τόνους ανά στρέμμα. ¾¾ Στο τέλος, το πλαστικό αφαιρείται και το έδαφος παραμένει αφύτευτο για τουλάχιστον μια βδομάδα για ανάκαμψη (διαθεσιμότητα) των θρεπτικών στοιχείων του εδάφους. ¾¾ Μετά την ηλιοαπολύμανση, θα πρέπει να αποφεύγεται η καλλιέργεια του εδάφους για να μην αναμειγνύεται το απολυμασμένο με το μη απολυμασμένο έδαφος. Αν απαιτείται καλλιέργεια, αυτή δεν πρέπει να ξεπερνά τα 10 εκ. βάθος. Πρέπει επίσης να λαμβάνονται μέτρα για την καταστροφή των ζιζανίων γύρω από τα απολυμασμένα τεμάχια κατά τη διάρκεια της ηλιοαπολύμανσης.
ΜΑΪΟΣ 2017
Διευκρινίσεις για τον ασφαλιστικό νόμο
Καμία περικοπή στους συνταξιούχους που ασκούσαν αγροτική δραστηριότητα
Συνάντηση πραγματοποίησαν οι Βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ Βαρδάκης Σωκράτης Βουλευτής Νομού Ηρακλείου, ο Θραψανιώτης Μανώλης Βουλευτής Νομού Λασιθίου, Σιμορέλης Χρήστος Βουλευτής Ν. Τρικάλων με τον Υφυπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων Πετρόπουλο Τάσο προκειμένου να ζητήσουν διευκρινίσεις για το άρθρο 20 του ν. 4387/2016, που αναφέρεται στην απασχόληση συνταξιούχων. Όπως αναφέρθηκε από τον κ. Βαρδάκη μετά τη συνάντηση «Σε αντίθεση με τις φήμες που κάποιοι σκόπιμα αναπαράγουν, στη συνάντηση κατέστη σαφές αυτό που ο νόμος προβλέπει, ότι δηλαδή οι συνταξιούχοι πριν τις 13/05/2016, οι οποίοι ασκούσαν αγροτική δραστηριότητα πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 δεν υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 20 του ν.4387/2016. Στους συνταξιούχους αυτούς, δεν θα εφαρμοστεί η περικοπή της σύνταξης κατά 60% βάσει του άρθρου 20 και δεν θα υποχρεούνται σε καταβολή ασφαλιστικών εισφορών υπέρ ΕΦΚΑ. Επομένως, όσοι διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα θα πρέπει σύντομα να αποκαταστήσουν την αλήθεια καθώς μόνο ζημία προκαλούν στους ασφαλισμένους που επιθυμούν να προχωρήσουν σε δηλώσουν ΟΣΔΕ και από φόβο δεν προχωρούν σε αυτές. Ο λαϊκισμός έχει και τα όρια του».
Σύγχρονος ΑΓΡΟΤΗΣ
Ενθ. 7
29
Θα συνδέεται με τις κοινοτικές επιδοτήσεις
Έρχονται αλλαγές στο Εργόσημο Τ ο Εργόσημο -ως μέσο ασφάλισης των αλλοδαπών εργατών αγροτικής γης- σύμφωνα με τον ο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Βαγγέλη Αποστόλου. δεν αξιοποιείται όπως θα έπρεπε, με συνέπεια και οι αγρότες να μένουν χωρίς βοήθεια, αλλά και ο «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΕΦΚΑ) δίχως τις αναγκαίες έξτρα εισφορές. Για αυτό απαιτούνται διορθωτικές παρεμβάσεις
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, εξετάζεται η περίπτωση να αλλάξει η διαδικασία και ο αριθμός των απαιτούμενων εργατών γης να υπολογίζεται με βάση τα στοιχεία του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) που αφορούν στο ύψος των αγροτικών επιδοτήσεων που δίδονται ανά Περιφέρεια. Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούν να διαφανούν οι πραγματικές ανάγκες της κάθε περιοχής. Πάντως, οι συζητήσεις είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο, αν και επικρατεί η σκέψη να αφαιρεθούν ορισμένες αρμοδιότητες από τις Περιφέρειες.
Η διαδικασία
Η προβλεπόμενη διαδικασία για τον προσδιορισμό των θέσεων σήμερα είναι η εξής: Κατόπιν ερωτήματος των υπουργείων Εσωτερικών και Εργασίας, οι Περιφέρειες υποχρεούνται να εισηγηθούν, μετά από διαβούλευση με τους εργοδοτικούς φορείς (επιμελητήρια, συνεταιρισμούς κ.λπ.), τον εκτιμώμενο αναγκαίο αριθμό και τις ειδικότητες των αλλοδαπών εργατών για εξαρτημένη εργασία, εποχική απασχόληση, απασχόληση υψηλής εκπαίδευσης κ.ά. Η εισήγηση πρέπει να συνοδεύεται με αιτιολόγηση, βασιζόμενη σε πραγματικά στοιχεία, εκ των οποίων πολλά (π.χ. είδος καλλιεργειών, καλλιεργούμενες εκτάσεις, διατηρούμενο ζωικό κεφάλαιο και αντιστοίχισή τους με ώρες εργασίας ανά έτος) διαθέτει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο δεν συμμετέχει στη διαδικασία. Από την πλευρά τους, παράγοντες του υπουργείου Εργασίας, δηλώνουν ότι δεν έχουν ενημερωθεί για την ανάγκη αλλαγών στη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση, ωστόσο διαμηνύουν ότι «αν έχουν γίνει λάθη σίγουρα πρέπει να βρούμε μηχανισμό διόρθωσής τους». Πάντως, ο γόρδιος δεσμός πρέπει να λυθεί άμεσα. Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτού-
του Εργασίας της «Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας» (ΓΣΕΕ) υπάρχουν ορισμένοι κλάδοι και περιοχές της χώρας, όπου τα ποσοστά αδήλωτης εργασίας δεν είναι απλώς υψηλά, αλλά συντριπτικά και τα οποία μένουν εκτός καταγραφών και ελέγχων, επειδή πρακτικά ή τυπικά αυτό είναι ανέφικτο, όπως η οικιακή μισθωτή εργασία, η αγροτική οικονομία (πλην μεταποιητικών μονάδων) κ.ά.
Λάθη
Παρακάμπτοντας το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο διαθέτει τα σχετικά στοιχεία, όπως υποστηρίζει ο κ. Αποστόλου, γίνονται σημαντικά λάθη στον αριθμό των απαραίτητων θέσεων σε αμιγώς αγροτικές περιοχές. «Η προσφάτως εκδοθείσα ΚΥΑ που καθορίζει τον ανώτατο αριθμό αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών για τα έτη 2017 και 2018, περιλαμβάνει σε πολλές περιπτώσεις προδήλως λανθασμένες εκτιμήσεις των αναγκαίων θέσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα», επισημαίνει ο υπουργός. Ο κ. Αποστόλου ζητά την τροποποίηση της απόφασης, η οποία προσδιορίζει τις ειδικότητες και τον αριθμό των θέσεων εργασίας που μπορούν να καλυφθούν από παράτυπα διαμένοντας πολίτες τρίτων χωρών, ώστε να μπορεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να εισηγείται τον αναγκαίο αριθμό εργατών γης, των βοσκών και των μελισσοκόμων. Σήμερα τη σχετική απόφαση εκδίδει το υπουργείο Εργασίας και συνυπογράφουν οι υπουργοί Οικονομίας, Εξωτερικών, Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ναυτιλί-
Το Εργόσημο, σύμφωνα με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης δεν αξιοποιείται όπως θα έπρεπε, με συνέπεια οι αγρότες να μένουν χωρίς βοήθεια αλλά και ο ΕΦΚΑ δίχως τις έξτρα εισφορές ας. Όμως, σύμφωνα με τον σχετικό νόμο 4251/14 για τον Κώδικα Μετανάστευσης και την Κοινωνική Ένταξη η αποτελεσματική εφαρμογή του Εργόσημου εξαρτάται απολύτως από τη ρεαλιστική αποτύπωση των αναγκαίων θέσεων εργασίας σε κάθε Περιφέρεια, ανάλογα με τις καλλιεργητικές ανάγκες, πληροφορίες που διαθέτουν οι υπηρεσίες στην πλατεία Βάθη. Σήμερα, οι ενδιαφερόμενοι αγρότες που ζητούν την απασχόληση εργατών γης, βοσκών ή μελισσοκόμων, πρέπει μαζί με την αίτηση στον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, να υποβάλουν και την Ενιαία Δήλωση Καλλιέργειας ή Εκτροφής του προηγούμενου έτους καθώς και τα προβλεπόμενα στον νόμο δικαιολογητικά. Οι αιτήσεις θα εξετάζονται με αυστηρή χρονική προτεραιότητα υποβολής, μέχρι να συμπληρωθεί ο ανώτατος αριθμός των μετακλητών εργατών που προβλέπονται ανά Περιφέρεια. Οι εργάτες γης, οι οποίοι τελικά θα απασχολούνται μετά την έγκριση του σχετικού αιτήματος θα λαμβάνουν άδεια εργασίας εξάμηνης διάρκειας και θα ασφαλίζονται με τη διαδικασία του Εργοσήμου. Η σχετική εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών είχε σταλεί στις αποκεντρωμένες διοικήσεις και στις Περιφέρειες της χώρας τον περασμένο Ιούνιο, ενεργοποιώντας τη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για καθιέρωση υποχρεωτικού Εργοσήμου για τους εργάτες γης.
30
Ενθ. 8
Vineto: Δίνει τη λύση για το ωΐδιο – στο αμπέλι Η ΑΛΦΑ ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΕΦΟΔΙΑ παρουσιάζει ένα πολυδύναμο μυκητοκτόνο κατά του ωιδίου για το αμπέλι: Το Vineto® EC, μίγμα του bupirimate και tebuconazole, έχει υψηλή αποτελεσματικότητα μέσω της συνεργιστικής δράσης των δυο συστατικών του και μοναδικά χαρακτηριστικά για την αντιμετώπιση του ωϊδίου όπως: - τριπλή δράση: προληπτική, θεραπευτική κι εξοντωτική, - τριπλή μετακίνηση στα μέρη του φυτού: διελασματική, διασυστηματική και μέσω ατμών, προσφέροντας έτσι εξαιρετική προστασία σε σημεία που δύσκολα φτάνει το ψεκαστικό υγρό. Επιπλέον, το Vineto® EC από ειδικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί, αποδείχτηκε πως δεν επηρεάζει τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του επιτραπέζιου σταφυλιού (γεύση, οσμή κτλ). Το ίδιο ισχύει και για το κρασί, καθώς το Vineto® EC δεν επιδρά στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του μούστου, στη διαδικασία οινοποίησης, στην περιεκτικότητα σε αλκοόλη μετά την εμφιάλωση, καθώς και στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του (γεύση, οσμή, χρώμα). Το Vineto αποτελεί ένα μοναδικό ωϊδιοκτόνο για εφαρμογή σε προγράμματα διαχείρισης ανθεκτικότητας με άριστη σχέση κόστους – ωφέλειας για τον παραγωγό. Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα να χρησιμοποιούνται με ασφαλή τρόπο. Να διαβάζετε πάντα την ετικέτα και τις πληροφορίες σχετικά με το προϊόν πριν από τη χρήση.
Σύγχρονος ΑΓΡΟΤΗΣ
ΜΑΪΟΣ 2017
Άνοιξε το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ
Μεταβιβάσεις δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης έως 9 Ιουνίου Ά νοιξε ο δρόμος για τις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης 2017, καθώς τέθηκε σε λειτουργία το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ για τη διαδικασία. Καταληκτική ημερομηνία οριστικοποίησης και συνεπώς υποβολής των αιτήσεων μεταβίβασης είναι η 9η Ιουνίου.
Κυριότερη αλλαγή σε σχέση με πέρσι, είναι η αύξηση της παρακράτησης από 20% σε 25% υπέρ εθνικού αποθέματος σε όλες τις μεταβιβάσεις χωρίς γη, ποινή που δεν ισχύει για περιπτώσεις κληρονομιάς και μεταβίβαση μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού.
Ηλεκτρονικά
Οι αιτήσεις μεταβίβασης δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης υποβάλλονται στον ΟΠΕΚΕΠΕ αποκλειστικά ηλεκτρονικά και μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής, η οποία είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα https://osdevpovoli. dikaiomata.gr/bpe/, ακολουθώντας τα παρακάτω βήματα: ¾¾ Καταχώρηση της αίτησης ¾¾ Εκτύπωση του υποδείγματος ¾¾ Υπογραφή του υποδείγματος από τους συμβαλλομένους ¾¾ Θεώρηση για το γνήσιο της υπογραφής για κάθε συμβαλλόμενο χωριστά από αρμόδια αρχή
¾¾ Επισύναψη στην αίτηση ηλεκτρονικού αρχείου, το οποίο περιλαμβάνει το υπόδειγμα μεταβίβασης και τα κατά περίπτωση μεταβίβασης απαιτούμενα δικαιολογητικά ¾¾ Οριστικοποίηση, που ενέχει τη θέση της υποβολής της αίτησης μεταβίβασης ¾¾ Εκτύπωση της αίτησης μεταβίβασης και του διαβιβαστικού με τον αριθμό πρωτοκόλλου και την ημερομηνία εισερχομένου ελέγχου στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Προκειμένου να υποβληθεί on-line η αίτηση μεταβίβασης, είναι απαραίτητη
η λήψη κωδικού και η δημιουργία προσωπικού λογαριασμού από τη σελίδα https://osdeopekepe.dikaiomata.gr/ registration2017/ στην επιλογή «Εγγραφή». Οδηγίες για τη δημιουργία προσωπικού λογαριασμού και λήψης κωδικού περιέχονται στο αρχείο https://osdeopekepe.dikaiomata. gr/registration2017/static/f iles/ EgxeiridioEggrafhsOnline2 017.pdf. Επισημαίνεται ότι παραγωγοί, οι οποίοι έχουν ήδη εγγραφεί στην παραπάνω φόρμα για την υποβολή της Ενιαίας Αίτησης 2017 ΔΕΝ απαιτείται να παραλάβουν εκ νέου κωδικό. Αίτηση εγγραφής για δημιουργία προσωπικού λογαριασμού μπορούν να υποβάλλουν μόνο οι μεταβιβαστές της αίτησης μεταβίβασης ή σε περίπτωση κληρονομιάς οι κληρονόμοι, προκειμένου να λάβουν κωδικό και να υποβάλλουν ηλεκτρονικά την αίτηση μεταβίβασης. Καταληκτική ημερομηνία οριστικοποίησης και συνεπώς υποβολής των αιτήσεων μεταβίβασης είναι, όπως προαναφέραμε, η 9η Ιουνίου. Αιτήσεις, οι οποίες έχουν καταχωρηθεί στη διαδικτυακή εφαρμογή αλλά δεν έχουν οριστικοποιηθεί έως και 9-6-2017 θεωρούνται ως μη υποβληθείσες στον ΟΠΕΚΕΠΕ για το έτος 2017.
ΜΑΪΟΣ 2017
Σύγχρονος ΑΓΡΟΤΗΣ
Ενθ. 9
31
Τα 7 στοιχεία για τη σωστή βιολογική καλλιέργεια της ελιάς
Η
Δακοφάκα, μια εταιρεία με πολλά χρόνια εμπειρία στη βιολογική καλλιέργεια της ελιάς, προτείνει τα 7 στοιχεία για σωστή βιολογική καλλιέργεια της ελιάς. 1. Το κλάδεμα θα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο και να είναι τέτοιο ώστε να εξασφαλίζει την ανανέωση του δέντρου, χωρίς να απομακρύνει από αυτό μεγάλο όγκο κλαδιών και φύλλων. Προτείνεται η απομάκρυνση από το δέντρο από το ένα πέμπτο, μέχρι σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το ένα τρίτο των κλαδιών, φροντίζοντας να αφαιρεθούν αλληλοεπικαλυπτώμενα ή επισκιαζόμενα κλαδιά και καθάρισμα όπου απαιτείται, ώστε να παραμένει το μέγιστο των κλαδιών και φύλλων που είναι λειτουργικά. 2. Ως λίπανση στη βιολογική γεωργία χρησιμοποιείται κάθε διαθέσιμο υλικό, όπως υπολείμματα καλλιεργειών, κοπριά, κόμποστ, κλπ. Τα υπολείμματα της καλλιέργειας και τα ζιζάνια καλό θα ήταν να ενσωματώνονται, μετά από καταστροφή. Αποτελούν καταφύγιο για τα έντομα (ωφέλιμα αλλά και εχθρούς), πολύτιμη πηγή οργανικής ύλης και θρεπτικών στοιχείων και παίζουν ρόλο στη συγκράτηση της εδαφικής υγρασίας. Στα ζιζάνια πρέπει να γίνεται προσεκτική διαχείριση και μηχανική παρέμβαση μόνο όταν γίνονται ανταγωνιστικά (καταναλώνουν νερό και θρεπτικά ή είναι παράσιτα) στην καλλιέργειά μας. Σε δεύτερο βαθμό χρησιμοποιείται η χλωρά λίπανση, με βίκο ή άλλα ψυχανθή, με προσθήκη 3% κριθάρι στο σπόρο και ενσωμάτωση κατά την άνθηση ή με τη χρήση των αγριόχορτων, πριν αρχίσουν να καρποφορούν. Επιπρόσθετο λίπασμα χρειάζεται μόνο δεν έχουν εφαρμοστεί αυτές τις τεχνικές για μεγάλο χρονικό διάστημα. 3. Η ελιά χρειάζεται νερό μόνο όταν διαφοροποιεί τους βλαστούς της μέχρι πριν την αν-
θοφορία, που συμπίπτει με την περίοδο των βροχοπτώσεων. Μόνο αν δεν είναι επαρκείς ή τα εδάφη είναι φτωχά ή αμμώδη, συστήνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο, Μάρτιο, Απρίλιο να παρέχεται επιπλέον νερό. Δε συνίσταται άρδευση το καλοκαίρι παρά μόνο αν πάνω από το 7% των καρπών αλλάξουν ελαφρώς χρώμα (λόγω έλλειψης νερού) ή και πάλι αν τα εδάφη είναι φτωχά ή αμμώδη. Υπερβολικές αρδεύσεις οδηγούν σε άλλα προβλήματα, όπως έκπλυση των εδαφών, αύξηση των ζιζανίων, συσσώρευση αλάτων, ασφυξία στις ρίζες (ξηράνσεις, καρπόπτωση), ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης εχθρών (δάκος) και ασθενειών (μύκητες -βακτήρια) που καταπολεμούνται δύσκολα. 4. Φυτοπροστασία: Λόγω λάθος τρόπου διαχείρισης των χημικών φυτοπροστατευτικών ενθαρρύνονται και εχθροί, οι οποίοι κανονικά είναι ευκαιριακοί. Παρόλα αυτά, για προστασία από ρυγχίτη και πυρηνοτρήτη, κάλο θα ήταν, όπου δημιουργούν πρόβλημα, να υπάρχει ορθή διαχείρισή τους, μέχρι την επίτευξη ισορροπίας στους φυσικούς εχθρούς τους. Ο πυρηνοτρήτης, όπου δημιουργεί πρόβλημα, πρέπει να ελέγχεται στην ανθόβια γενιά με
Βάκιλλο της Θουριγγίας (τουλάχιστον 2 ψεκασμοί ανά 7-10 μέρες). Η καταπολέμηση του δάκου στη χημική γεωργία βασίζεται στην προσεκτική παγίδευση, με παρατήρηση των γενεών του και την παρέμβαση πριν ή αμέσως μόλις η αναλογία των θηλυκών γίνει ίση με των αρσενικών (πρωτανδρία). Η Δακοφάκα, τοποθετείται πριν τη πήξη του πυρήνα, διατηρεί τη δραστικότητά της για όλη την καλλιεργητική περίοδο και λειτουργεί ως διαρκής δολωματικός ψεκασμός. 5. Η κατεργασία του εδάφους δεν είναι απαραίτητη. Ωστόσο, αν γίνεται για ενσωμάτωση χλωράς λίπανσης, πρέπει να γίνεται επιφανειακά, πριν την καρποφορία των ζιζανίων. Όχι με βαριά μηχανήματα και όχι βαθιά γιατί προκαλείται απώλεια θρεπτικών και νερού, καταστροφή της δομής, υποβάθμιση και συμπίεση του εδάφους, ζημιά στο ριζικό σύστημα κλπ, με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγικής ικανότητας των δέντρων. 6. Η συγκομιδή πρέπει να γίνεται όταν ο καρπός αρχίζει να αλλάζει χρώμα (κίτρινοιώδες), οπότε και έχει ολοκληρωθεί η ελαιοποίηση. Πιο νωρίς καταστρέφεται το φύλλω-
μα με τη δύναμη που απαιτείται προκειμένου να αποκολληθεί ο ανώριμος καρπός ενώ πιο μετά δεν υπάρχει κέρδος σε λάδι, αλλά λόγω απώλειας σε υγρασία στον καρπό, ανεβαίνει η ελαιοπεριεκτικότητα. Η αποφυγή χτυπήματος του καρπού σε όλα τα στάδια, η άμεση προσκόμιση στο ελαιοτριβείο και επεξεργασία είναι κρίσιμα σημεία για την διασφάλιση της παραγωγής ποιοτικού προϊόντος. 7. Η προσεκτική τήρηση ημερολογίου με τις καλλιεργητικές φροντίδες ανά έτος, είναι προϋπόθεση σε κάθε μορφής γεωργία. Το ημερολόγιο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει: 1) Εργασίες που πραγματοποιήθηκαν χρονολογικά (σκαψίματα, κλαδέματα, ψεκασμοί κλπ). 2) Κόστη για εισροές, ημερομίσθια, κλπ. 3) Μετεωρολογικές παρατηρήσεις (πχ βροχές) και πως επηρέασαν την καλλιέργεια. 4) Εκροές. 5) Ύψος παράγωγης και οικονομικά αποτελέσματα, σε σύγκριση με τα αναμενόμενα. 6) Άλλες παρατηρήσεις, όπως εξάρσεις εντόμων, ζημιές από χαλάζι, κλπ ή κάποιο φαινόμενο που του κίνησε το ενδιαφέρον, πχ ξηράνσεις δέντρων ή τμήματος δέντρου και εξέλιξη, αν υπήρξε ανταπόκριση στην άρδευση, κλπ. Οι συνθήκες καλλιέργειας δεν είναι δεδομένες, αλλά διαφοροποιούνται ανά χρονιά, περιοχή, ποικιλία και έδαφος. Με εργαλείο τη Δακοφάκα και εφαρμόζοντας τις παραπάνω απλές τεχνικές μπορεί να επιτευχθεί μια αποδοτική και ποιοτική βιολογική γεωργία. Η ανάλυση του εδάφους είναι χρήσιμη γνώση για τη διενέργεια οποιασδήποτε καλλιεργητικής φροντίδας. Τέλος, θα πρέπει να ακολουθούνται οι συμβουλές του γεωπόνου, που είναι σε θέση να αξιολογήσει όλες αυτές τις παραμέτρους και να προτείνει τις κατάλληλες λύσεις.
32
Σύγχρονος ΑΓΡΟΤΗΣ
Ενθ. 10
ΜΑΪΟΣ 2017
Ερώτηση στο Ευρωκοινοβούλιο για το θέμα
Ο Έλληνας αγρότης πληρώνει ακριβά τα γεωργικά εφόδια Μ ε αφορμή τις υψηλές τιμές των γεωργικών σκευασμάτων που αναγκάζεται να πληρώνει ο Έλληνας αγρότης, ο Μανώλης Κ. Κεφαλογιάννης επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής ομάδας των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. και αναπληρωματικό μέλος της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέθεσε σχετική ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Αναλυτικά στην ερώτηση του ο κ. Κεφαλογιάννης αναφέρει τα εξής: «Χωρίς αγρότες δεν υπάρχουν τρόφιμα όπως έχει πει και ο Επίτροπος Γεωργίας κ. Χόγκαν. Η παραμονή όμως των αγροτών στο επάγγελμα προϋποθέτει την εξασφάλιση ενός ικανοποιητικού εισοδήματος. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχουν μεγάλες ανισότητες αναφορικά με το κόστος παραγωγής του ίδιου αγροτικού προϊόντος σε σχέση με τρίτες χώρες αλλά και μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Τα λιπάσματα, σύμφωνα με την Eurostat, είναι ένα από τα σημαντικότερα κόστη εισροών για τους Ευρωπαίους παραγωγούς που υπολογίζεται σε 19,2 δις ευρώ για το 2014. Οι δείκτες κόστους γεωργικών εισροών (19952016) από πολλά κράτη μέλη της ΕΕ, δείχνουν ότι οι τιμές των λιπασμάτων αυξήθηκαν κατά σχεδόν διπλάσιο ρυθμό συγκριτικά με άλλες εισροές τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Επιπλέον στο διάστημα 1970-2002 οι τιμές των λιπασμάτων στην ΕΕ αυξήθηκαν
κατά 123% , όταν στην Βραζιλία έπεσαν κατά 65%. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν επίσης ότι οι πολιτικές προστατευτισμού προς την βιομηχανία λιπασμάτων της ΕΕ με την επιβολή δασμών anti-dumping ύψους μέχρι 47,07 ευρώ / τόνο και δασμών 6,5%, επιβαρύνουν τους αγρότες περίπου κατά 1 δισ. ευρώ ετησίως.
Μεγάλη διαφορά στο κόστος αγοράς ίδιων ή ταυτόσημων γεωργικών εφοδίων, παρατηρείται και μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. Στην χώρα μου όπως καταγγέλλεται από ενώσεις αγροτών, τα ίδια λιπάσματα πωλούνται με μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των κρατών μελών. Για παράδειγμα Έλληνες αγρότες της Βόρει-
ας Ελλάδας αγοράζουν γνωστά λιπάσματα από τη Βουλγαρία σε άλλη τιμή από αυτή που πωλούνται στην Ελλάδα. Είναι προφανές ότι οι οίκοι παραγωγής των συγκεκριμένων εφοδίων εφαρμόζουν διαφορετική τιμολογιακή πολιτική σε τέτοιο όμως βαθμό που πλήττει τον υγιή ανταγωνισμό και κατ’ επέκταση το εισόδημα των αγροτών. Στην περίπτωση των Ελλήνων αγροτών το πρόβλημα αυτό διογκώνεται λόγω της οικονομικής κρίσης και της δύσκολης και ακριβής πρόσβασης στην τραπεζική χρηματοδότηση. Τα παραπάνω αποτελούν οφθαλμοφανή στρέβλωση των κανόνων ανταγωνισμού μεταξύ των αγροτών εντός και εκτός Ε.Ε. Η μεγάλη τιμολογιακή διαφορά που παρατηρείται σημαίνει ότι υπάρχει σημαντικό περιθώριο των εταιρειών παραγωγής γεωργικών εφοδίων να μειώσουν τις τιμές πώλησης στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη μέλη προς όφελος των παραγωγών, του ανταγωνισμού και κυρίως του καταναλωτή. Κατόπιν τούτων ερωτάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή: -Γνωρίζει τις αρνητικές επιπτώσεις των αυξημένων τιμών των λιπασμάτων στη γεωργία της ΕΕ καθώς και τις οικονομικές επιπτώσεις προς τους ευρωπαίους αγρότες των δασμών της ΕΕ και των δασμών antidumping; -Πως σκοπεύει να αντιμετωπίσει τις παρατηρούμενες στρεβλώσεις στο κόστος αγοράς ίδιων ή ταυτόσημων γεωργικών εφοδίων μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. και τρίτων χωρών;»
Δημοσιεύθηκε ο εξωδικαστικός μηχανισμός
Ρύθμιση οφειλών για τους αγρότες με βιβλία Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ ο νόμος 4469/2017 «Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων και άλλες διατάξεις», στις διατάξεις του οποίου μπορούν να υπαχθούν μόνο οι αγρότες που τηρούν βιβλία εσόδων και εξόδων. Όπως διευκρίνισε ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Δημήτρης Παπαδημητρίου, μετά την ψήφιση του νόμου από την Βουλή την Παρασκευή 28 Απριλίου, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι λοιποί αγρότες μπορούν να υπαχθούν στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ενώ η περίπτωση των οφειλών τους προς το Δημόσιο ή προς Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης αντιμετωπίζεται από την παράγραφο 21 του άρθρου 15. Επίσης ο υπουργός ανέφερε τα εξής: «Με αυτό το νομοσχέδιο κατοχυρώνεται ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο το οποίο δίνει τη δυνατότητα ορθολογικής ρύθμισης των συνολικών οφειλών των βιώσιμων επιχειρήσεων, ταυτόχρονα με όλους τους πιστωτές τους, είτε πρόκειται για τον ιδιωτικό τομέα είτε για το Δημόσιο. Βάζει τον οφειλέτη στο επίκεντρο και θεσπίζει απλουστευμένες διαδικασίες για την εξωδικαστική ρύθμιση χρεών των βιώσιμων επιχειρήσεων που δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Στόχος είναι, μέσω της διευθέτησης ή ακόμη και απομείωσης χρεών, να συμβάλλει αφενός στην εξυγίανση των επιχειρήσεων για να μπορέσουν να ενεργοποιηθούν ξανά και να επιβιώσουν διασφαλίζοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας και αφετέρου στην τόνωση της ελληνικής οικονομίας». Μια από τις βασικές βελτιωτικές αλλαγές που έγιναν στο
νομοσχέδιο αφορά στη δυνατότητα υπαγωγής σε επιχειρήσεις οι οποίες είχαν διακόψει τη δραστηριότητά τους, αλλά με την υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών μπορούν να μεταπέσουν στην κατηγορία της ανοικτής επιχείρησης. Προκειμένου μάλιστα να αποτραπεί ο κίνδυνος ερμηνευτικών αμφισβητήσεων ως προς τη δυνατότητα της κλειστής επιχείρησης να υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών και να ενταχθεί στο μηχανισμό, υποβλήθηκε σχετική νομοτεχνική βελτίωση, όπου προβλέπεται ρητά αυτή η δυνατότητα. Μια ακόμη αλλαγή αφορά το χρονικό σημείο αναστολής της διαδικασίας του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών. Ο συντονιστής, αφού ελέγξει την πληρότητα του φακέλου, προσκαλεί τους πιστωτές να δηλώσουν αν προτίθενται να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Από αυτό το χρονικό σημείο και όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση, αναστέλλεται
κάθε αναγκαστική εκτέλεση κατά του οφειλέτη. Με νομοτεχνική βελτίωση που υποβλήθηκε, προβλέπεται ότι από αυτό το χρονικό σημείο αναστέλλεται και η διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών και όχι από την υποβολή της αίτησης. Επίσης, θα μπορεί να ανατεθεί στον εμπειρογνώμονα και η επαλήθευση αμφισβητούμενων απαιτήσεων. Η δυνατότητα αυτή, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα κάθε συμμετέχοντα πιστωτή να ζητήσει πρόσθετα έγγραφα και στοιχεία από τον οφειλέτη, διασφαλίζει σε ικανοποιητικό βαθμό τους πιστωτές από τον κίνδυνο συμμετοχής εικονικών πιστωτών στη διαδικασία. Όσον αφορά τον αριθμό των συντονιστών προβλέπεται να μην είναι απόλυτα περιοριστικός, καθώς η παράγραφος 7 του άρθρου 6 προβλέπει συμπλήρωση του μητρώου των συντονιστών, αν προκύψει τέτοια ανάγκη».