16
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 2
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Κίνδυνος ανάπτυξης ανθεκτικότητας σε ομάδα εντομοκτόνων από τον υπονομευτή της τομάτας Tuta absoluta Γράφουν οι:
Ροδιτάκης Εμμανουήλ1 και Σίμογλου Κωνσταντίνος2 ΕΛΓΟ-Δήμητρα, Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών & Αμπέλου, Τμήμα Αμπέλου, Λαχανοκομίας και Φυτοπροστασίας, Εργαστήριο Εντομολογίας, Καστοριάς 32, Ηράκλειο Κρήτης. 2 Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, ΔΑΟΚ Δράμας, Διοικητήριο, Δράμα. 1
Εισαγωγή
Το 2014 διαπιστώθηκε για πρώτη φορά αύξηση στα επίπεδα ανθεκτικότητας σε εντομοκτόνα της ομάδα των διαμιδίων σε πληθυσμούς που συλλέχθηκαν από την περιοχή της Ιεράπετρας. Τα επίπεδα ανθεκτικότητας ήταν χαμηλά χωρίς κάποιο αντίκτυπο σε πρακτικό επίπεδο. Στο παρόν άρθρο, θα αναφερθούμε με λίγα λόγια στον εχθρό, στα διαμίδια και στην ανθεκτικότητα και θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε τι βρήκαμε, αλλά και τι θα πρέπει να γίνει ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω ανάπτυξη του φαινομένου της ανθεκτικότητας.
Ο εχθρός
O υπονομευτής της τομάτας Tuta absoluta είναι ένας πολύ σημαντικός εχθρός για την καλλιέργεια της τομάτας. Βρέθηκε για πρώτη φοράς στη Χώρα μας το 2009 και προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές. Τα επόμενα έτη, με την κατάλληλη ενημέρωση και την απόκτηση τεχνογνωσίας, οι ζημιές από τον εχθρό περιορίστηκαν σημαντικά. Η επιτυχημένη αντιμετώπισή του βασίστηκε σε μια σειρά προληπτικών ενεργειών σε συνδυασμό με τα ενδεικνυόμενα φυτοπροστατευτικά μέτρα. Τα χημικά εντομοκτόνα, ειδικότερα, είχαν και έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του εχθρού. Σήμερα υπάρχουν 9 διαφορετικές χημικές ουσίες με έγκριση για την αντιμετώπιση του υπονομευτή της τομάτας που κατατάσσονται σε 6 ομάδες. Έγκριση έχουν πάρει επίσης σκευάσματα με στελέχη του Bacillus thuringiensis ssp. kurstaki.
Ανάπτυξη ανθεκτικότητας στο Τ. absoluta έχει αναφερθεί σε πολλές και σημαντικές ομάδες εντομοκτόνων. Καθώς το Τ. absolutaαντιμετωπίζεται κατά κύριο λόγο με την εφαρμογή χημικών, κρίθηκε σκόπιμο να μελετηθεί το θέμα πολύ προσεκτικά, προσδιορίζοντας αρχικά την τοξικότητα των εγκεκριμένων εντομοκτόνων στο Τ. absoluta (baselinetoxicity), με την εμφάνιση του εχθρού στη Χώρα. Στη συνέχεια προγραμματίστηκε ετήσια παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας των εντομοκτόνων σε πληθυσμούς της περιοχής με σκοπό την έγκαιρη διαπίστωση ανάπτυξης ανθεκτικότητας (resistance monitoring survey).
Πού εντοπίσαμε το επικείμενο πρόβλημα
Το 2014 διαπιστώθηκε μια σημαντική διαφοροποίηση στην αποτελεσματικότητα των διαμιδίων σε σχέση με προηγούμενα έτη. Συγκεκριμένα σε πληθυσμούς που συλλέχθηκαν από την περιοχή της Ιεράπετρας διαπιστώθηκε για πρώτη φορά αύξηση στα επίπεδα ανθεκτικότητας σε εντομοκτόνα που ανήκουν στην ομάδα των διαμιδίων. Η αύξηση κυμαινόταν από 7 έως 14 φορές για το chlorantraniliprole και από 5 έως 11 φορές για το flubendiamide. Με πιο απλά λόγια, η αποτελεσματικότητα των εντομοκτόνων σε αυτούς τους πληθυσμούς ήταν, κατά μέσο όρο, 10 φορές χαμηλότερη σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Αυτά τα επίπεδα ανθεκτικότητας θεωρούνται χαμηλά και σε πρακτικό επίπεδο τα σκευάσματα είναι ακόμα αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση του εχθρού. Στην Εικόνα 1 παρουσιάζονται τα δεδομένα παρελθόντων ετών σε σύγκριση με αυτά του 2014, και πάντα σε σχέση με τα επίπεδα ευαισθησίας του πληθυσμού αναφοράς (κόκκινη
Διαχείριση του προβλήματος της ανθεκτικότητας με βάση την ολοκληρωμένη διαχείριση εχθρών
Για να καταστεί δυνατή η διαχείριση του προβλήματος της ανθεκτικότητας θα πρέπει να εφαρμοστεί πρόγραμμα ολοκληρωμένης διαχείρισης εχθρών. Το πρόγραμμα θα έχει τρεις άξονες: την παρακολούθηση, την πρόληψη και τέλος την αντιμετώπιση.
1) Παρακολούθηση / Αναγνώριση
1.1 Πως μπορώ να διακρίνω το Tuta absoluta από άλλους εχθρούς που προκαλούν παρόμοια συμπτώματα; Λιριόμυζα (σιδηρόδρομος): Στα αρχικά στάδια, όταν η στοά είναι πολύ μικρή, η εικόνα της προσβολής μακροσκοπικά είναι παρόμοια, όμως υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά που επιτρέπει την διάκριση μεταξύ των δυο εχθρών. Η στοά από το Tuta absoluta είναι διαπερατή από το διερχόμενο φως καθώς η προνύμφη καταναλώνει πλήρως το μεσόφυλλο αφήνοντας μόνο την επιδερμίδα του φύλλου ανέπαφη. Αντίθετα η στοά της λιριόμυζας είναι ελάχιστα διαπερατή από το διερχόμενο φως (Εικόνα 2). Σε μεγαλύτερες στοές, θα διαπιστωθεί ότι για την λιριόμυζα τα σφαιροειδή αποχωρήματα είναι διατεταγμένα στο κέντρο κατά μήκος της
Τα εντομοκτόνα της ομάδας των διαμιδίων
Τα εντομοκτόνα χωρίζονται σε ομάδες με βάση τον τρόπο δράσης στον οργανισμό του εντόμου. Τα διαμίδια είναι μια σχετικά νέα ομάδα εντομοκτόνων. Σε αυτήν την ομάδα ανήκουν οι δραστικές ουσίες flubendiamide και chlorantraniliprole. Οι παραπάνω ουσίες έχουν λάβει έγκριση από το Υ.Π.Α.ΕΝ. για την αντιμετώπιση του υπονομευτή της τομάτας ως σκευάσματα με εμπορικές ονομασίες Belt 24WG (Bayer Ελλάς ΑΒΕΕ) και Αltacor 35WG (ΝτυΠοντ Ελλάς ΑΕ), αντίστοιχα. Επιπροσθέτως τo chlorantraniliprole εμπεριέχεται στα σκεύασμα Voliam Targo 063 SC (Syngenta Hellas ΑΕΒΕ) σε συνδυασμό με abamectin και στο σκεύασμα Ampligo 150ZC (Syngenta Hellas ΑΕΒΕ) σε συνδυασμό με lambdacyhalothrin. Τα διαμίδια επιδρούν στο μυϊκό σύστημα των εντόμων και ειδικότερα στον υποδοχέα της ρυανοδίνης (Ryanodin receptor, RyR) που ελέγχει τα επίπεδα ασβεστίου στους μύες. Ως εκ τούτου, η έκθεση στα διαμίδια έχει επίδραση στη λειτουργία του μυϊκού συστήματος των εντομών. Η θανάτωση δεν επέρχεται άμεσα, όμως επηρεάζεται η κινητικότητα και η διατροφική δραστηριότητα και κατά συνέπεια αναστέλλεται η ζημιογόνος δράση του εχθρού. Η αποτελεσματικότητα των διαμιδίων είναι βέλτιστη κατά τα αρχικά προνυμφικά στάδια. Με βάση την κατάταξη του IRAC ανήκουν στην ομάδα 28 και δεν εμφανίζουν διασταυρωτή ανθεκτικότητα με άλλες ομάδες εντομοκτόνων. Θεωρούνται από τα βασικότερα εργαλεία στην αντιμετώπιση του Τ. absoluta.
Τι είναι η ανθεκτικότητα στα εντομοκτόνα
Η εκτεταμένη και εντατική χρήση μιας ομάδας εντομοκτόνων ενέχει το κίνδυνο ανάπτυξης ανθεκτικότητας. Ως ανθεκτικότητα ορίζουμε την ανάπτυξη ικανότητας από ένα πληθυσμό ενός είδους, να ανέχεται την έκθεση σε δόση εντομοκτόνου που κανονικά θα ήταν θανατηφόρα για τα περισσότερα άτομα του πληθυσμού του ίδιου είδους. Σε επίπεδο παραγωγού αυτό σημαίνει μειωμένη αποτελεσματικότητα των εφαρμογών, αύξηση του πλήθους των απαιτούμενων ψεκασμών, αύξηση του κόστους παραγωγής και αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης μη επιτρεπτών υπολειμμάτων στα γεωργικά προϊόντα.
Εικόνα 2 Εικόνα 2 & 2α. Αναγνώριση ειδών στο χωράφι. Η στοά από το Tuta absoluta είναι διαπερατή από το διερχόμενο φως, αντίθετα η στοά της λιριόμυζας είναι ελάχιστα διαπερατή από το φως. Σε προσβολή απο την λιριόμυζα τα σφαιροειδή αποχωρήματα είναι διατεταγμένα στο κέντρο κατά μήκος τις στοάς, ενώ απο το Tuta absoluta, τα αποχωρήματα τοποθετούνται στην άκρη της στοάς. Εικόνα 1. Τα επίπεδα ανθεκτικότητας τα εντομοκτόνα flubendiamide και chlorantraniliprole κατά τα έτη 2010 – 2014. Μόνο το 2014 παρατηρείται σημαντική διαφοροποίηση σε σχέση με το επίπεδο ευαισθησίας του πληθυσμού αναφοράς που απεικονίζεται με κόκκινη γραμμή (baselinetoxicity).
γραμμή, baseline toxicity). Με το παρόν άρθρο ενημερώνουμε τους Έλληνες καλλιεργητές για ένα επικείμενο πρόβλημα και τους παρέχουμε έγκαιρα τη δυνατότητα να τροποποιήσουν τη στρατηγική αντιμετώπισης του εχθρού πριν υπάρξουν οικονομικές συνέπειες από τα αυξημένα επίπεδα ανθεκτικότητας. Είναι σαφέστατα ένα συγκριτικό πλεονέκτημα που δεν το είχαν αντιστοίχως καλλιεργητές σε άλλες περιοχές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των στελεχών Τ. absoluta από τη γειτονική Ιταλία που μελετήθηκαν στην ίδια εργασία από τους Roditakis et al. (2015). Για τα Ιταλικά στελέχη τα διαμίδια θεωρούνται πλέον μη αποτελεσματικά εντομοκτόνα καθώς διαπιστώθηκαν επίπεδα ανθεκτικότητας >100 φορές.
Εικόνα 2α Συνέχεια στη σελίδα 18
Απλώς τέλειο!
ΥΨΗΛΗ ΑΝΟΧΗ (HR): Fol: 1,2 (Φουζάριο), ToMV: 0-2 (Ιός μωσαϊκού της τομάτας), V (Βερτιτσίλιο) (Va / Verticillium albo – altrum, Vd / Verticillium delhiae), TSWV: ΤΟ (Ιός κηλιδωτού μαρασμού της τομάτας) ΑΝΟΧΗ (ΙR): TYLCV (Ιός κίτρινου καρουλιάσματος των φύλλων της τομάτας)
Syngenta Hellas Α.Ε.Β.Ε. Ανθούσα Αττικής, TK 153 49, τηλ.: 210 66 66 612-3 ΒΙ.ΠΕ.Θ., Σίνδος, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2310 796 940-3, 2310 798 595 VITELLIO_260x390.indd 1
www.syngenta.gr
3/16/15 10:40 AM
18
Ενθ. 4
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Συνέχεια από σελίδα 16 .στοάς, ενώ για το Tuta absoluta, τα αποχωρήματα τοποθετούνται στην άκρη της στοάς ή έξω από αυτήν (Εικόνα 2). Σε πιο προχωρημένες προσβολές το Tuta absoluta δημιουργεί θαλάμους ακανόνιστου σχήματος που εύκολα διακρίνονται από τις τυπικές στοές της λιριόμυζας. Άλλοι υπονομευτές φύλλων. Προσβολές που διαπιστώνονται σε φυτά που δεν είναι ξενιστές του Tuta absoluta (π.χ. σπανάκι) οφείλονται σε άλλα είδη υπονομευτών (π.χ. Pegomyia) που δεν θα πρέπει να ανησυχούν τους παραγωγούς. Οι προνύμφες τους δεν φέρουν το χαρακτηριστικό μαύρο στίγμα στον προθώρακα.
σχετικά δύσκολο, όπως προαναφέρθηκε και απαιτεί εκπαίδευση και εμπειρία. � Για το σχέδιο παρακολούθησης και τη συχνότητα των ελέγχων για νέες προσβολές, να συμβουλευθεί τον τοπικό γεωπόνο ή τεχνολόγο γεωπονίας που παρακολουθεί την καλλιέργεια. � Έμπειροι γεωπόνοι μπορούν να εκτιμήσουν, ακόμα και χωρίς την βοήθεια μεγεθυντικού φακού, τα επίπεδα ωοθεσίας (πόσα αβγά έχουν τοποθετήσει πάνω στο φύλλο), που δίνει μια εκτίμηση της κατάστασης πριν την έναρξη της προσβολής (Εικόνα 4).
Φθοριμαία της πατάτας. Τα συμπτώματα που προκαλεί το Tuta absoluta στην τομάτα είναι τα ίδια με αυτά που προκαλεί το συγγενές, ιθαγενές είδος Φθοριμαία (Phthorimaea operculella). Η διαφοροποίηση των δυο ειδών στο χωράφι μπορεί να γίνει με ασφάλεια από τα μορφολογικά χαρακτηριστικά της κάμπιας. Το χρώμα στο κεφάλι και στον προθώρακα είναι ομοιόμορφα σκούρο-καφέ για την Φθοριμαία (Εικόνα 3) σε αντίθεση με την Tuta absoluta που φέρει χαρακτηριστικό μαύρο στίγμα στον προθώρακα.
από το ΥΠΑΑΤ.
3) Αντιμετώπιση της προσβολής
3.1 Με μηχανική καταστροφή (μόνο σε αρχικά στάδια προσβολής) Με απομάκρυνση και επιμελή καταστροφή προσβεβλημένων καρπών, φύλλων και βλαστών. 3.2 Με εγκεκριμένα χημικά σκευάσματα Στον Πίνακα 1 που ακολουθεί θα βρείτε τα σκευάσματα που έχουν πάρει έγκριση από το ΥΠΑΑΤ για την αντιμετώπιση του Tuta absoluta. Ιδιαίτερη προσοχή να δοθεί στο διάστημα μεταξύ επέμβασης και συγκομιδής, όπως και στη δοσολογία σύμφωνα με τις οδηγίες της ετικέτας. 3.3 Με φυσικούς εχθρούς Από δημοσιευμένες μελέτες φαίνεται πως τα μη εξειδικευμένα αρπακτικά Nesidiocoris tenuis (Νεζιντιόκορις) (Εικόνα 5) και Macrolophus pygmaeus (Μακρόλοφους) δίδουν ικανοποιητική προστασία από τον νέο εχθρό, κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Καλά πειραματικά αποτελέσματα έχουν αναφερθεί και για τα παρασιτοειδή των αβγών, του γένους Τrichogramma (Tριχόγκραμμα), για σκευάσματα εντομοπαθογόνων νηματωδών του γένους Steinernema (Στεϊνερνέμα) και για σκευάσματα εντομο-
Α Εικόνα 4. Α) Αβγά T. absoluta έχουν τοποθετήσει πάνω σε φύλλο τομάτας (ωοθεσία). Β) Αβγό T. absoluta σε μεγέθυνση.
Β Tuta absoluta (Εικόνα 3) Εικόνα 3 & 3α. Αναγνώριση ειδών στο χωράφι. Το χρώμα στο κεφάλι και στον προθώρακα είναι ομοιόμορφα σκούρο-καφέ για τηνΦθοριμαία σε αντίθεση με την Tuta absoluta που φέρει χαρακτηριστικό μαύρο στίγμα στον προθώρακα.
2) Πρόληψη
2.1 Πως μπορώ να προστατέψω την καλλιέργεια μου; Η έναρξη της προσβολής μπορεί να καθυστερήσει ή/και να μειωθεί ακολουθώντας τους παρακάτω κανόνες: A) Με καλό κλείσιμο των ανοιγμάτων του θερμοκηπίου (παράθυρα και αερισμός οροφής) με ειδικό εντομοστεγές δίχτυ. B) Με εγκατάσταση προθαλάμου με διπλές πόρτες στα θερμοκήπια. Γ) Με καταστροφή των αυτοφυών ξενιστών (ζιζάνια), στον περιβάλλοντα χώρο. Δ) Με χρήση υγιών σποροφύτων (φυτωριακό υλικό με φυτοϋγειονομικό διαβατήριο). Ε) Αποφεύγουμε τη φύτευση δεύτερης ευπαθούς καλλιέργειας σε θερμοκήπιο που προϋπήρχε προσβεβλημένη καλλιέργεια.
1.2 Πως μπορώ να εντοπίσω έγκαιρα την προσβολή; Α) Με φερομονικές παγίδες: � Οι φερομόνες που είναι διαθέσιμες ελκύουν μόνο τα αρσενικά και δεν θα αυξήσουν την προσβολή. � Η παρουσία αρσενικών στις παγίδες μάς προειδοποιεί για πιθανή επικείμενη προσβολή και μπορεί να παρατηρηθεί πριν από οποιαδήποτε εμφάνιση συμπτωμάτων προσβολής στην καλλιέργεια
2.2 Πώς μπορώ να αποφύγω την προσβολή; Στην περίπτωση που εισέλθουν ενήλικα Tuta absoluta στην καλλιέργεια θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να μειωθεί η προσβολή, μειώνοντας δραστικά τον αριθμό των αβγών που θα εναποτεθούν στην καλλιέργεια. A. Μείωση του αριθμού των θηλυκών που ωοθετούν (που γεννούν αβγά) � Με εντομοκτόνα : με βάση την ακμαιοκτόνο δράση των διαθέσιμων εγκεκριμένων χημικών σκευασμάτων. � Με παγίδες φωτός : Εφαρμόζεται στην γεωργική πράξη, όμως μπορεί να προσελκύσει έντομα από το εξωτερικό περιβάλλον. Για αυτό τον λόγο απαιτείται χαμηλής έντασης φωτισμός (π.χ. καντήλι σε λεκάνη με νερό και λάδι). Υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις για αυτή την μέθοδο.
Β) Με σωστά σχεδιασμένο πλάνο παρακολούθησης της καλλιέργειας για νέες προσβολές: � Ο παραγωγός πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει την προσβολή σε πολύ αρχικά στάδια, κάτι που είναι
B. Με μείωση της ικανότητας ωοθεσίας Επιτυγχάνεται με μαζική παγίδευση αρσενικών σε φερομονικές παγίδες νερού με επακόλουθο την αποφυγή γονιμοποίησης των θηλυκών. Εφαρμόζεται στην γεωργική πράξη χωρίς επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση και χωρίς έγκριση
Φθοριμαία (Phthorimaea operculella) (Εικόνα 3α)
Α Εικόνα 5. Τo αρπακτικό Nesidiocoris tenuis (Νεζιντιόκορις) Α) Ενήλικο, Β) Νύμφη
Β παθογόνων μυκήτων (για τους οποίους ωστόσο απαιτείται έγκριση κυκλοφορίας). Προσοχή: το Νεζιντιόκορις μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην τομάτα σε υψηλούς πληθυσμούς και όταν απουσιάζουν θηράματα για να τραφεί Οι φυσικοί εχθροί μπορούν να ελέγξουν τον εχθρό, κρατώντας την προσβολή σε χαμηλά επίπεδα, για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς επανειλημμένες επεμβάσεις με χημικά σκευάσματα. Εφόσον επεμβάσεις με εντομοκτόνα κριθούν απαραίτητες, να επιλεχθούν δραστικές ουσίες με την μικρότερη δυνατή επίδραση στους ωφέλιμους οργανισμούς, όπως αναφέρονται στον Πίνακα 1.
4) Διαχείριση του προβλήματος της ανθεκτικότητας
Για την πρόληψη της ανθεκτικότητας προτείνουμε : α) η συχνότητα εφαρμογής των εντομοκτόνων να συμμορΣυνέχεια στη σελίδα 20
ALTACOR
(26x39cm) FEBRUARY 2015.pdf
1
6/3/15
10:32 π.µ.
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
DuPont Altacor TM
®
ΕΝΤΟΜΟΚΤΟΝΟ
ΣΚΛΗΡΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ, ΕΥΓΕΝΙΚΟ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΜΜΑΧΟΥΣ εσύ Το Altacor (Άλτακορ) είναι ένα νέας γενιάς εντοµοκτόνο, το οποίο ®
συνδυάζει την υψηλή αποτελεσµατικότητα, το νέο πολύπλευρο τρόπο δράσης και τη σταθερότητα σε αντίξοες συνθήκες µε ένα σύγχρονο τοξικολογικό και περιβαλλοντικό προφίλ.
ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΣ εµείς ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΜΕ
Περισσότερες πληροφορίες στο www.dupont.gr
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ Ο∆ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ. Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα να χρησιµοποιούνται µε ασφαλή τρόπο. Να διαβάζετε πάντα την ετικέτα και τις πληροφορίες σχετικά µε το προϊόν πριν από τη χρήση, καθώς και τις προειδοποιητικές φράσεις και σύµβολα. Copyright © 2015 DuPont. All rights reserved. The DuPont Oval Logo, DuPont™ and all products denoted with ® or ™ are registered trademarks or trademarks of E. I. du Pont de Nemours and Company or its affiliates.
20
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 6
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Συνέχεια από σελίδα 18
Πίνακας 1. Σκευάσματα εγκεκριμένα από το Υ.Π.Α.Π.ΕΝ. για την αντιμετώπιση του εντόμου Tuta absoluta στην τομάτα. Τομάτα Υ: υπαίθρου Θ: θερμ/ πίου
Ημέρες προ της συγκομιδής
Μέγιστος αριθμός εφαρμογών / καλ. περίοδο
Τοξικότητα στα αρπακτικά Miridae(2)
Διάρκεια επίδρασης στα αρπακτικά
Ομάδα δράσης (1)
Εγκεκριμένα σκευάσματα
1A
LANNATE 20 SL, LANNATE 25 WP
methomyl
Y
7
2
Τοξικό
8-12 εβδομάδες
5
LASER 480 SC
spinosad
Υ/Θ
3
2
Ελαφρώς έως μετρίως τοξικό
2 εβδομάδες
AFFIRM 095 SG
emamectin benzoate
Υ/Θ
3
3
Ασφαλές
-
CAL EX
abamectin
Υ/Θ
3
3
Τοξικό
3 (5-6)εβδομάδες
Υ/Θ
0
3
Ασφαλές
-
Υ/Θ
0
3
Ασφαλές
-
Υ/Θ
0
8
Ασφαλές
-
Υ/Θ
1
3
Ελαφρώς έως μετρίως τοξικό
2-3 εβδομάδες
Υ/Θ
1
3
Ελαφρώς έως μετρίως τοξικό
2-3 εβδομάδες
Y
1
2
Τοξικό
>3 εβδομάδες
Υ/Θ
1
2
Ασφαλές
-
6
BELTHIRUL 32000 WP 11Α
BACTOIL SC BACTOSPEINE 6,4 WG
22A 22B
BOLERO 30 WG STEWARD 30 WG
Δραστική ουσία
Bacillus, thuringiensis ssp. kurstaki indoxacarb
ALVERDE 24 SC
metaflumizone
ALTACOR 35 WG
chlorantraniliprole
BELT 24 WG
flubendiamide
Θ
3
2
Ασφαλές
-
28 / 6
VOLIAM TARGO 063 SC
chlorantraniliprole + abamectin
Θ
7
2
Τοξικό
3 (5-6) εβδομάδες
28 / 3A
AMPLIGO 150 ZC
chlorantraniliprole + λ-cyhalothrin
Y
3
2
Τοξικό
8-12 εβδομάδες
28
(1): Κωδικοποίηση τρόπου δράσης κατά I.R.A.C. (International Resistance Action Committee, www.irac-online.org). Η σκιαγράφηση αποσκοπεί στην οπτική ομαδοποίηση των εντομοκτόνων κατά τρόπο δράσης. (2): Τα στοιχεία αφορούν στα είδη Macrolophus pygmaeus και Nesidiocoris tenuis (οικ. Miridae). φώνεται με τα επίπεδα που ορίζονται από την ετικέτα του εκάστοτε σκευάσματος (π.χ. μέγιστος αριθμός εφαρμογών έως 2 φορές / καλλιεργητική περίοδο) β) να υιοθετηθεί η στρατηγική κενής περιόδου ή αλλιώς ‘window approach’ που συστήνεται από τον IRAC (www. irac-online.org). Ειδικότερα, εφαρμόζουμε ορθολογική εναλλαγή των ομάδων δράσης (Mode of action), αφήνοντας διάστημα τουλάχιστον 60 ημερών μεταξύ εφαρμογών από την ίδια ομάδα δράσης. O αριθμός εφαρμογών είναι ενδεικτικός. Ο μέγιστος αριθμός εφαρμογών καθορίζεται από την ετικέτα του εκάστοτε σκευάσματος. Σκευάσματα που ανήκουν στην ιδία ομάδα δράσης (βλέπε την πρώτη στήλη του Πίνακα 1 όπου αναφέρονται 7 διαφορετικές ομάδες) δεν θα πρέπει να εναλλάσσονται μεταξύ τους αφού επιδρούν με τον ίδιο τρόπο στον εχθρό. Στον Πίνακα 2 παρουσιάζονται συνοπτικά σε γράφημα οι οδηγίες διαχείρισης της ανθεκτικότητας, όπως αυτές περιγράφονται από τις ετικέτες των σκευασμάτων και τις συ-
στάσεις από τον IRAC. Προσοχή: Η αλόγιστη εφαρμογή χημικών σκευασμάτων: Α) έχει αρνητική επίδραση στους βομβίνους (κοινώς: σβούροι, μέλισσες) που χρησιμοποιούνται για την επικονίαση των φυτών στη θερμοκηπιακή καλλιέργεια τομάτας, Β) επιταχύνει στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας από τον εχθρό μειώνοντας την δραστικότητα των εντομοκτόνων Γ) αυξάνει το κόστος παραγωγής και τέλος Δ) αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης μη επιτρεπτών υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων στα γεωργικά προϊόντα. Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι για τη διενέργεια των ψεκασμών δεν συστήνεται υπο-δοσολόγηση αλλά ούτε και υπερ-δοσολόγηση εντομοκτόνων.
5) Ενέργειες που πρέπει να γίνουν σε προσβεβλημένες καλλιέργειες
α) Απομακρύνουμε και καταστρέφουμε με θάψιμο τα υπολείμματα της προσβεβλημένης καλλιέργειας, ώστε να περιορίσουμε την εξάπλωση του εχθρού σε γειτονικές
καλλιέργειες. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε μπορούμε να στοιβάξουμε τα υπολείμματα σε σωρούς και να τα καλύψουμε ερμητικά με πλαστικά θερμοκηπίου για 2 μήνες. Οι ελεύθερες άκρες του πλαστικού να παραχωθούν επιμελώς. β) Απολυμαίνουμε το χώρο του θερμοκηπίου πριν τη νέα φύτευση. Η εφαρμογή ηλιοαπολύμανσης του εδάφους για 4 έως 8 εβδομάδες (ανάλογα με την εποχή εφαρμογής της) μπορεί να συντελέσει στη μείωση των πληθυσμών του εντόμου στο έδαφος του θερμοκηπίου, πριν την έναρξη της νέας καλλιέργειας τομάτας.
Γενικές παρατηρήσεις
Ο στόχος του παρόντος άρθρου είναι η άμεση ενημέρωση των γεωπόνων και των παραγωγών για το επικείμενο πρόβλημα με απώτερο σκοπό να αποτραπεί η ανάπτυξη ανθεκτικότητας στο Τ. absoluta. Το ισχυρότερο εργαλείο που διαθέτουμε για αυτόν το σκοπό είναι η πρόληψη, δηλαδή η υιοθέτηση προγράμματος ολοκληρωμένης διαχείρισης εχθρών στην καλλιέργεια, ενώ ειδικότερα για τον υπονομευτή της τομάτας η αυστηρή εφαρμογή των αρχών διαχείρισης ανθεκτικότητας. Σε διαφορετική περίπτωση, το φαινόμενο της ανθεκτικότητας, θα μπορούσε να δυσχεράνει κατά πολύ την αντιμετώπιση του εχθρού και αυτό θα πρέπει να γίνει άμεσα αντιληπτό από το σύνολο των εμπλεκόμενων.
Ευχαριστίες
Πίνακας 2. Σύνοψη των οδηγιών διαχείριση της ανθεκτικότητάς όπως αυτές περιγράφονται από τις ετικέτες των σκευασμάτων και τις συστάσεις του IRAC (www.irac-online.org). Οι Ομάδες Χ, Ψ ή Ζ αντιστοιχούν σε εγκεκριμένα σκευάσματα που περιέχουν δραστικές ουσίες από την ίδια ομάδα δράσης (Mode of action). Ο χρόνος στον πίνακα αρχίζει με την έναρξη των ψεκασμών για το Τuta absoluta.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τις εταιρίες Bayer Crop Science και DuPont de Nemours France SAS για την χρηματοδότηση μέρους των προγραμμάτων παρακολούθησης της αποτελεσματικότητας των εντομοκτόνων για το T. absoluta. Επίσης θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε την εταιρία Fytochem A.E. (www.fytochem.gr) του Ομίλου Agrosystem (Νέο Μύρτος, Ιεράπετρα), για την παροχή φυταρίων τομάτας (υβριδίου Valuro) καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης. Τέλος ευχαριστούμε τους τοπικούς γεωπόνους που βοήθησαν για την διενέργεια των δειγματοληψιών αλλά και τους συνεργάτες μας, Βασάκη Εμμανουήλ, Γρίσπου Μαρία και Σταυρακάκη Μαριάννα που υλοποίησαν τις μελέτες που βασίστηκε η παρούσα δημοσίευση.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 7
21
Πρόγραμμα αναδιάρθρωσηςμετατροπής αμπελουργικών εκτάσεων στην Ελλάδα για την περίοδο 2015-2016
Πλήγμα για τους παραγωγούς αγγουριού φέτος το Ρώσικο εμπάργκο Ποια προϊόντα εξαιρέθηκαν
Ο
ι παραγωγοί αγγουριού σε όλη την Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Κρήτη πλήρωσαν πολύ ακριβά φέτος το ρωσικό εμπάργκο που είχε ως αποτέλεσμα δεκάδες τόνοι αγγουριού να μείνουν στα αζήτητα και να αποσυρθούν από την αγορά καταλήγοντας σε ζωοτροφές ή στη χειρότερη των περιπτώσεων στις χωματερές. Ο μέσος όρος των τιμών όσων ποσοτήτων πουλήθηκαν έφτασε μόλις τα 22 με 23 λεπτά το κιλό, την ίδια στιγμή που το κόστος παραγωγής των εκτός εποχής αγγουριών έφτασε ακόμα και τα 55 λεπτά, σύμφωνα με τους παραγωγούς και τις συνεταιριστικές οργανώσεις. Εκατοντάδες παραγωγοί στην Ιεράπετρα, στο Τυμπάκι και στη Βιάννο βρέθηκαν σε απελπιστική κατάσταση, μη μπορώντας να διαθέσουν το προϊόν τους στην αγορά και χωρίς να υπάρχει μέριμνα από το κράτος για τη ζημιά την οποία υπέστησαν. Τα δύο προηγούμενα χρόνια οι παραγωγοί θερμοκηπιακών αγγουριών της Κρήτης «έτριβαν τα χέρια τους» λόγω της αύξησης των εξαγωγών στις ευρωπαϊκές αγορές, τη Ρωσία και την Ουκρανία. Η Ισπανία διοχέτευε την παραγωγή της στη ρωσι-
κή αγορά κι έτσι «άφηνε χώρο» για την Ελλάδα στην Ευρώπη αλλά και σε αγορές τρίτων χωρών. Γενικά, οι πωλήσεις αγγουριών πήγαιναν πολύ καλά, για όσους έκαναν εξαγωγές. Το πρόβλημα προέκυψε μετά το εμπάργκο της Ρωσίας και αφού μπήκαν στην παραγωγική περίοδο τα ελληνικά θερμοκήπια με καλλιέργειες αγγουριών. Έτσι τεράστιες ποσότητες αγγουριών έμειναν στα αζήτητα και συγκεκριμένα στους θαλάμους των συνεταιριστικών δημοπρατηρίων. Κάποιες ποσότητες δόθηκαν σε άπορους, για φιλανθρωπικούς σκοπούς, όμως οι παραγωγοί όχι μόνο δεν είχαν εισόδημα από την καλλιέργεια του αγγουριού αλλά κάθε μέρα έχαναν και περισσότερο από την καλλιέργεια και οδηγούνταν στην απόγνωση, όντας αντιμέτωποι με χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες που δεν κάλυπταν ούτε το κόστος παραγωγής του προϊόντος. Μάλιστα όπως εκτιμάται η οικονομική καταστροφή την οποία υπέστησαν φέτος όσοι καλλιέργησαν αγγούρια σε θερμοκήπιο υπερέβη ανά στρέμμα τις 4.000 ευρώ. Το γεγονός αυτό τους ανάγκασε να ζητήσουν όπως έκαναν οι ροδακινοπαραγωγοί, έκτακτη οικονομική
ενίσχυση ήσσονος σημασίας (de minimis). Από τα μέτρα στήριξης ωστόσο, που υιοθέτησε η Ε.Ε. με τις αποσύρσεις και τις δωρεάν διανομές φρούτων και λαχανικών, περίσσεψαν από την Ελλάδα 20.000 τόνοι που δεν τους εκμεταλλεύτηκαν οι Έλληνες αγρότες, με αποτέλεσμα να πάνε σε άλλες χώρες. Τα ελληνικά προϊόντα που έμειναν έξω από το εμπάργκο Ο κατάλογος των ελληνικών προϊόντων τα οποία είναι εκτός του Ρωσικού εμπάργκο ήταν τα εξής: zz Γάλα χωρίς λακτόζη και προϊόντα γάλακτος zz Σπόροι zz Δεντρίλια zz Μέλι zz Ζωικά υποπροϊόντα zz Σπέρμα ζώων αναπαραγωγής zz Έμβρυα zz Ζώα αναπαραγωγής zz Αυγά για επώαση zz Νεοσσοί μιας ημέρας και zz Όλα τα μεταποιημένα τρόφιμα Οι παραγωγοί και όσοι δραστηριοποιούνται στα παραπάνω προϊόντα, μπόρεσαν να εξάγουν στη Ρωσική αγορά, διότι εξαιρούνται του εμπάργκο.
Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου ανακοινώνει ότι όσοι παραγωγοί επιθυμούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα Αναδιάρθρωσης και Μετατροπής των αμπελουργικών εκτάσεων στη Ελλάδα για την περίοδο 2015-2016 μπορούν να υποβάλλουν αίτηση στην υπηρεσία (Λεωφ. Νικ. Πλαστήρα 100, Ηράκλειο), μέχρι και τις 15 Μαΐου 2015. Το πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά οινάμπελα και προβλέπει ενίσχυση για την αναδιάρθρωση υφιστάμενων αμπελώνων ή την δημιουργία νέων (εφόσον υπάρχουν δικαιώματα φύτευσης) με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ποιοτικής αναβάθμισης του αμπελουργικού δυναμικού, της εγκατάστασης ποικιλιών αμπέλου με αυξημένο εμπορικό ενδιαφέρον, της εισαγωγής σύγχρονων καλλιεργητικών τεχνικών και της διαφύλαξης και προστασίας του περιβάλλοντος. Οι δράσεις που καλύπτει το πρόγραμμα είναι η ποικιλιακή μετατροπή των αμπελώνων με επαναφύτευση ή επανεμβολιασμό και η βελτίωση των τεχνικών διαχείρισης τους (υποστύλωση), εφόσον συνδέονται με τους στόχους του προγράμματος. Δεν καλύπτεται η ανανέωση των αμπελώνων που φτάνουν στο τέλος του κύκλου της φυσικής τους ζωής δηλαδή η αναφύτευση μη παραγωγικών αμπελώνων. Η ελάχιστη έκταση αμπελοτεμαχίου για συμμέτοχή στο πρόγραμμα ορίζεται στο 1 (ένα) στρέμμα. Δεν είναι επιλέξιμοι για ένταξη στο πρόγραμμα παραγωγοί που έχουν ενταχθεί τις τελευταίες 2 (δύο) περιόδους εφαρμογής (2013-14 & 2014-15) και αμπελοτεμάχια που έχουν λάβει οικονομική ενίσχυση κατά τις 10 (δέκα) προηγούμενες οικονομικές περιόδους. Η νέα φυτεία θα πρέπει να διατηρηθεί για χρονική περίοδο τουλάχιστον 8 (οκτώ) ετών από το οικονομικό έτος πληρωμής. Τονίζεται ότι τα αμπέλια με σουλτανίνα δεν μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα και να μετατραπούν σε οινάμπελα. Τέλος γίνεται σαφές ότι η έγκριση και η ένταξη στο πρόγραμμα των επιλέξιμων αιτήσεων και εκτάσεων ακολουθεί την Υπουργική Απόφαση κατανομής των διαθέσιμων κονδυλίων του αρμόδιου υπουργείου. Κατά την υποβολή της αίτησης απαιτείται να κατατεθούν σε φωτοαντίγραφα από τους ενδιαφερόμενους τα παρακάτω δικαιολογητικά: 1. Τίτλος ιδιοκτησίας αμπελοτεμαχίου ή αμπελοτεμαχίων (συμβόλαιο ιδιοκτησίας, ενοικιαστήριο κλπ ) ή ελλείψει αυτού το έντυπο Ε9 2014, 2. Δήλωση αμπελοκαλλιέργειας και αεροφωτογραφίες (εκδίδονται από την υπηρεσία κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης), 3. Έντυπο Ε1 (2014 ή 2015) ή εκκαθαριστικό του 2014 της εφορίας, 4. Δήλωση εκμετάλλευσης στα πλαίσια της ενιαίας ενίσχυσης έτους 2014 ή 2015, 5. Δηλώσεις συγκομιδής των δύο τελευταίων ετών (2013 και 2014) για όλα τα υφιστάμενα οινάμπελα του παραγωγού , 6. Αστυνομική ταυτότητα, 7. 1η σελίδα βιβλιαρίου τράπεζας. Παρακαλούμε για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή πληροφορία να επικοινωνείτε με το αρμόδιο γραφείο της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής στα τηλέφωνα 2810309208 και 2018309229.
22
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 8
Μαζί μας... στοχεύετε ψηλότερα! Γράφει ο: Μανώλης
Δελημπαλταδάκης,
Campaign Manager Κηπευτικών Syngenta Hellas
Λίπανση των κηπευτικών Προετοιμασία του εδάφους
Τ
α κηπευτικά μπορούν να καλλιεργηθούν με επιτυχία σε εδάφη με σταθερή δομή, καλή στράγγιση και υψηλή περιεκτικότητα σε οργανική ουσία (μεγαλύτερη από 2%). Τα αμμοπηλώδη εδάφη γενικά είναι τα καλύτερα. Ελαφρά αμμώδη εδάφη πλεονεκτούν όσον αφορά την πρωιμότητα της παραγωγής. Εδάφη συνεκτικά με κακή στράγγιση πρέπει να αποφεύγονται.
Η διαρκής εκπαίδευση των στελεχών μιας επιχείρησης αποτελεί το κλειδί για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους και της αποτελεσματικότητας τους.Η σωστή προώθηση αποτελεί κύριο παράγοντα επιτυχίας των Ελληνικών κηπευτικών, ώστε να προσδώσουμε την υπεραξία που τους αξίζει. Σε αυτά τα πλαίσια η Syngenta διοργάνωσε σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Διοίκησης Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) εκπαιδευτικό σεμινάριο με θέμα ‘’Marketing και προώθηση αγροτικών προϊόντων στην πράξη’’. Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στο τέλος Δεκεμβρίου 2014,στο Ηράκλειο τηςΚρήτης. Στην εκπαίδευση έλαβαν μέρος στελέχη πωλήσεων των ομάδων παραγωγών του ΑΣ Τυμπακίου, ΑΣ Κάμιρος (Κρητικό Περβόλι), ΑΣ Νησί και ΑΣΟ Ανατολή.Οι συγκεκριμένες ομάδες παραγωγών αποτελούν βασικούς συνεργάτες τηςSyngenta Hellas.
Τόσο οι Ομάδες Παραγωγών, όσο και η Syngenta Hellas, στοχεύουν στην παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας, σεβόμενοι το περιβάλλον.Με την χρήση των κατάλληλων εργαλείων marketingη διαφοροποίηση και η υπεραξία των προϊόντων αυτών, μπορεί να επικοινωνηθεί από τον παραγωγό και τον έμπορο προς το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας, τα Super Markets και τον τελικό καταναλωτή. Εισηγήτρια της εκπαίδευσης ήταν η κ. Παππά, η οποία με την πολύχρονη εμπειρία της,φρόντισε να δώσει πολύ χρήσιμες πληροφορίες,τόσο σε θεωρητικό αλλά κυρίως σε πρακτικό επίπεδο. Γνώσεις που χρησιμεύουν στην καθημερινή εξέλιξη και πορεία των ομάδων πωλήσεων. Οι συγκεκριμένη εκπαίδευση αποτελεί μέρος των δράσεων που διοργανώνει η Syngenta, με σκοπό την αρωγή του Έλληνα παραγωγού σε θέματα, όπως είναι το marketingαγροτικών προϊόντων, σεμινάρια ασφαλούς χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων και τοποθετήσεις ειδικών συστημάτων διαχείρισης υγρών αποβλήτων (Heliosec). Η Syngenta Hellas σκοπεύει να εντάξει και άλλες Ομάδες Παραγωγών από διάφορες περιοχές της Κρήτης στις παραπάνω δράσεις της. Στόχος των προγραμμάτων αυτών είναι να δώσει στους παραγωγούς την τεχνογνωσία που θα αναδεικνύουν τα μοναδικά χαρακτηριστικά των προϊόντων που παράγονται στην ελληνική γη.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Η καλλιέργεια των κηπευτικών ευνοείται σε εδάφη ελαφρώς όξινα (pH 6 – 6,5). Εδάφη με αλκαλική αντίδραση πρέπει να αποφεύγονται. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην αλατότητα του εδάφους. Η ανάπτυξη των κηπευτικών και οι αποδόσεις τους δεν ευνοούνται σε αλατούχα εδάφη. Η μέγιστη αλατότητα που μπορεί να γίνει αποδεκτή είναι 3 mmhos/ cm. Επομένως, σε έδαφος στο οποίο καλλιεργούνται κηπευτικά για σειρά καλλιεργητικών περιόδων πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα η αλατότητα του λόγω της συχνής και συνεχούς χρήσης λιπασμάτων, όπως και η διαμόρφωση της τιμής του pH αυτού, καθώς αρκετά λιπάσματα την αυξάνουν. Πίνακας 1. Απαιτούμενες ιδιότητες του εδάφους για καλλιέργεια κηπευτικών.
Σύσταση pH Αλατότητα Οργανική ουσία
Αμμοπηλώδη – Πηλοαμμώδη Εδάφη Βέλτιστο 6 – 6,5 μέγιστο 7,5 Τιμή μικρότερη από 3 mmhos/cm Περιεκτικότητα μεγαλύτερη από 2%
Στην διαδικασία προετοιμασίας του εδάφους θα πρέπει να εντάσσεται μια πολύ σημαντική ενέργεια, η βασική λίπανση. Αυτή συνίσταται στην ενσωμάτωση στο έδαφος οργανικής ουσίας και λιπασμάτων, κυρίως αζώτου, φωσφόρου και καλίου. Αν δεν απαιτείται απολύμανση του εδάφους, η προσθήκη της οργανικής ουσίας και των λιπασμάτων της βασικής λίπανσης γίνονται ταυτόχρονα και η ενσωμάτωση τους γίνεται με βαθιά καλλιέργεια του εδάφους. Αν απαιτείται απολύμανση του εδάφους, η ενσωμάτωση της οργανικής ουσίας γίνεται πριν την απολύμανση και η προσθήκη των λιπασμάτων μετά την απολύμανση, στα τελευταία στάδια της προετοιμασίας του εδάφους. Τα λιπάσματα της βασικής λίπανσης πρέπει να ενσωματωθούν με καλλιέργεια του εδάφους τουλάχιστον μέχρι βάθους τριάντα εκατοστών. Με αυτό το σχήμα της προετοιμασίας του εδάφους (περιλαμβάνει απολύμανση) αποφεύγονται οι εκπλύσεις των θρεπτικών στοιχείων της βασικής λίπανσης (νιτρικά ιόντα αζώτου, ιόντα βορίου και ιόντα καλίου σε αμμώδη εδάφη). Στις περιπτώσεις των διαδοχικών – συνεχόμενων καλλιεργειών κηπευτικών στο ίδιο αγροτεμάχιο (ιδίως σε θερμοκήπια) θα πρέπει να διερευνάται η πιθανότητα της αύξησης της αλατότητας του εδάφους σε υψηλά επίπεδα. Μετά το τέλος της προηγούμενης καλλιέργειας και πριν την προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη, μετράται η αλατότητα (E.C.) του εδάφους. Αν αυτή βρεθεί μεγαλύτερη από 3 mmhos/cm, απαιτείται έκπλυση του εδάφους με μεγάλες ποσότητες του νερού καλής ποιότητας, όπως βρόχινο νερό ή νερό με μικρή αλατότητα (μικρότερη από 0,7 mmhos/cm). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι για την έκπλυση των αλάτων απαιτούνται 50-80 λίτρα νερού ανά τετραγωνικό μέτρο εδάφους. Η ποσότητα αυτή του νερού εφαρμόζεται με καταιονισμό σε 4 τουλάχιστον δόσεις (σε διαδοχικές ημέρες). Μετά την έκπλυση, μετράται ξανά η αλατότητα για να διαπιστωθεί η αποτελεσματικότητα της επέμβασης. Οι δειγματοληψίες εδάφους για την πλήρη ανάλυση αυτού γίνονται πριν την προετοιμασία του για την εγκατάσταση της νέας καλλιέργειας. Στην περίπτωση που απαιτείται έκπλυση του εδάφους με νερό, λόγω υψηλής αλατότητας, οι δειγματοληψίες του εδάφους γίνονται μετά την έκπλυση. Στις περιπτώσεις που απαιτείται διόρθωση του pH του εδάφους (ουσιαστικά στις περισσότερες περιπτώσεις
Γράφει ο:
Χαράλαμπος Συμινής Δρ Γεωπόνος, Μ.Δ.Ε.
Υπουργείο παραγωγικής ανασυγκρότησης περιβάλλοντος και ενέργειας Διεύθυνση αποκεντρωμένων υπηρεσιών Κρήτης - Τμήμα γεωργικών εφαρμογών και ανάλυσης λιπασμάτων Κρήτης πρόκειται για μείωση αυτού) μπορεί να ενσωματωθεί στο έδαφος θείο. Επίσης οξίνιση του εδάφους επιφέρει η χρησιμοποίηση οργανικής ουσίας στη βασική λίπανση και αμμωνιακών λιπασμάτων στη βασική λίπανση και στη διάρκεια της καλλιέργειας.
ΒΑΣΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ
Οι ποσότητες της οργανικής ουσίας και των λιπασμάτων που θα ενσωματωθούν στο έδαφος υπολογίζονται με βάση κυρίως την ανάλυση του εδάφους αλλά και τις απαιτήσεις της καλλιέργειας.
Οργανική ουσία
Η προσθήκη οργανικής ουσίας στο έδαφος έχει σαν αποτέλεσμα την βελτίωση των φυσικών και χημικών ιδιοτήτων του εδάφους. Με την προσθήκη οργανικής ουσίας αυξάνεται το πορώδες του εδάφους, η υδατοϊκανότητα αυτού, η ικανότητα ανταλλαγής ιόντων και η διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων. Το τελευταίο έχει ιδιαίτερη σημασία στον εφοδιασμό των ριζών με ιχνοστοιχεία. Επίσης η οργανική ουσία έχει την ικανότητα να ρυθμίζει το pH του εδάφους σε τιμές γύρω στο 7 και να βελτιώνει την σχέση νερού – αέρα στο εδαφικό πορώδες. Η οργανική ουσία περιέχει μεγάλες ποσότητες χουμικών παραγόντων. Η προσθήκη οργανικής ουσίας σε αμμώδη εδάφη αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης νερού και την περιεκτικότητα σε θρεπτικά στοιχεία.
Σε βαριά συνεκτικά εδάφη βελτιώνεται το πορώδες, με αποτέλεσμα ο αερισμός των ριζών να είναι καλύτερος. Για την αύξηση της οργανικής ουσίας στο έδαφος μπορούν να χρησιμοποιηθούν υλικά όπως η ζωική κοπριά, τα στέμφυλα οινοποιείων, τα φύλλα ελιάς από τα ελαιουργεία, τα υπολείμματα της καλλιέργειας μανιταριών και άλλες οργανικές ύλες. Στις περιπτώσεις όπου η φύτευση θα γίνει σε σύντομο, σχετικά, χρονικό διάστημα από την προετοιμασία του εδάφους, τα οργανικά υλικά πρέπει να είναι βιοσταθεροποιημένα (composts), να έχουν υποστεί δηλαδή ζύμωση. Πρέπει λοιπόν να είναι γνωστές οι ιδιότητες της οργανικής ουσίας που θα χρησιμοποιηθεί, όσον αφορά τον βαθμό ωριμότητας της και την περιεκτικότητα της σε θρεπτικά στοιχεία, έτσι ώστε οι ποσότητες των θρεπτικών στοιχείων που αυτή συνεισφέρει να αφαιρούνται από τις ποσότητες των θρεπτικών στοιχείων που θα προστεθούν με την μορφή των λιπασμάτων της βασικής λίπανσης. Γενικά η ζωική κοπριά μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ποσότητα 3-6 τόνων και τα στέμφυλα σε ποσότητα 3-5 τόνων ανά στρέμμα.
Λιπάσματα
Οι ποσότητες θρεπτικών στοιχείων που προστίθενται στο έδαφος κατά την βασική λίπανση καθορίζονται με βάση: ¾¾ Τα αποτελέσματα της ανάλυσης του εδάφους ¾¾ Τις απαιτήσεις του φυτικού είδους καθώς και της ποικιλίας που θα ¾¾ καλλιεργηθεί ¾¾ Τον τρόπο και τη συχνότητα εφαρμογής επιφανειακής λίπανσης Συνέχεια στη σελίδα 24
24
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 10
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Συνέχεια από σελίδα 22 ¾¾ Την αναμενόμενη διάρκεια της καλλιέργειας Στη βασική λίπανση ενσωματώνονται στο έδαφος άζωτο, φώσφορος και κάλιο. Η προσθήκη ασβεστίου με τη μορφή θειικού ασβεστίου (γύψος γεωργικής χρήσης), μαγνησίου και ιχνοστοιχείων θα γίνει μόνο σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις (π.χ. αν διαπιστωθεί έλλειψη με την ανάλυση εδάφους).
Εάν η ανάλυση του εδάφους δείξει ότι η συγκέντρωση του νιτρικού αζώτου είναι μεγαλύτερη των 40 ppm, λόγω της συσσώρευσης νιτρικών από τις προηγούμενες καλλιέργειες κηπευτικών (ιδίως στα θερμοκήπια) ή με την ενσωμάτωση οργανικής ουσίας, δεν απαιτείται εφαρμογή αζώτου στη βασική λίπανση.
Άζωτο
Οι ποσότητες των φωσφορικών λιπασμάτων (απλά ή τριπλά υπερφωσφορικά), οι οποίες προκύπτουν από την ανάλυση εδάφους, προστίθενται με τη βασική λίπανση, για να καλύψουν τις απαιτήσεις των φυτών σε όλη τη διάρκεια της καλλιέργειας.
Οι ποσότητες αζώτου που προστίθενται στη βασική λίπανση είναι μικρές για να υποστηριχθεί η αρχική ανάπτυξη των φυτών. Σχεδόν το σύνολο του αζώτου που απαιτείται προστίθεται με τις επιφανειακές λιπάνσεις. Οι λόγοι που επιβάλουν αυτή την πρακτική είναι ο κίνδυνος έκπλυσης του αζώτου με τα ποτίσματα ή το νερό της βροχής και η αποφυγή υψηλής αλατότητας στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των φυτών.
Φώσφορος
Κάλιο
Αν πρόκειται να διενεργείται τακτικά υδρολίπανση στη διάρκεια της καλλιέργειας, η ποσότητα καλίου που προστίθεται με τη βασική λίπανση είναι ανάλογα μειωμένη, ή μπορεί και να
παραλείπεται τελείως όταν το έδαφος έχει αρκετά αποθέματα καλίου από προηγούμενες καλλιέργειες (περιεκτικότητα εδάφους σε ανταλλάξιμο κάλιο > 250 ppm). Πίνακας 2. Απλά υδατοδιαλυτά λιπάσματα που μπορούν να χρησιμοποιούνται για την βασική λίπανση και τις υδρολιπάνσεις των κηπευτικών. Νιτρικό αμμώνιο NH4NO3, 35% σε άζωτο Θειικό αμμώνιο (NH4)2 SO4, 21% σε άζωτο Νιτρικό κάλιο KNO3, 38% σε κάλιο και 13% σε άζωτο Θειικό κάλιο K2SO4, 50% σε κάλιο Θειικό μαγνήσιο MgSO4, 1 0% σε μαγνήσιο Βόρακας Υδατοδιαλυτά θειικά άλατα σιδήρου, μαγγανίου, ψευδαργύρου και χαλκού
Λίπανση αμπελώνα
Σ
τη σύγχρονη αμπελοκομική τεχνική, όσον αφορά την ανόργανη θρέψη της αμπέλου, ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση του αζώτου, του καλίου και του μαγνησίου, η έλλειψη ή περίσσεια των οποίων απαντάται συχνά στους αμπελώνες και οι απαιτήσεις σε αυτά είναι μεγαλύτερες από τα υπόλοιπα ανόργανα θρεπτικά στοιχεία.
Γράφει ο:
Χαράλαμπος Συμινής Δρ Γεωπόνος, Μ.Δ.Ε.
Υπουργείο παραγωγικής ανασυγκρότησης περιβάλλοντος & ενέργειας Διεύθυνση αποκεντρωμένων υπηρεσιών Κρήτης - Τμήμα γεωργικών εφαρμογών & ανάλυσης λιπασμάτων Κρήτης Η άμπελος δεν είναι ιδιαίτερα απαιτητική σε φώσφορο και η έλλειψη του δεν απαντάται συχνά εάν προστεθεί φώσφορος στη βασική λίπανση. Τροφοπενίες ασβεστίου και θείου δεν εμφανίζονται στους αμπελώνες λόγω της σημαντικής παρουσίας των στοιχείων αυτών στα εδάφη, στα εφαρμοζόμενα λιπάσματα και σκευάσματα φυτοπροστασίας. Πραγματική τροφοπενία σιδήρου δεν απαντάται λόγω των επαρκών ποσοτήτων του στοιχείου στα εδάφη. Η χλώρωση σιδήρου που αναπτύσσεται σε αμπελώνες είναι αποτέλεσμα κυρίως μη σωστής επιλογής υποκειμένου. Από τα ιχνοστοιχεία ενδιαφέρον παρουσιάζουν το βόριο και ο ψευδάργυρος όπου μπορεί να εμφανισθεί τροφοπενία, ενώ ελλείψεις μαγγανίου, χαλκού και μολυβδαινίου παρουσιάζονται σπάνια έως εξαιρετικά σπάνια.
Άζωτο
Η άμπελος απορροφά και τις δύο ανόργανες μορφές αζώτου, αμμωνιακή (NH4+) και νιτρική (NO3-) από το εδαφικό διάλυμα. Στη πρώτη περίοδο του ετήσιου κύκλου, της αύξησης των βλαστών και της ανάπτυξης των ταξιανθιών, τα πρέμνα χρησιμοποιούν τα δικά τους αποθέματα αζώτου (αποταμιευμένα από τη προηγούμενη χρονιά) με την κινητοποίηση του οργανικού αζώτου από τις ρίζες και τα μόνιμα μέρη του πρέμνου. Η απορρόφηση αζώτου από το έδαφος ξεκινά ουσιαστικά λίγο πριν την άνθηση. Το δεδομένο αυτό παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και μπορεί να αξι-
οποιηθεί στην εφαρμογή των αζωτούχων λιπάνσεων στον αμπελώνα. Η έλλειψη αζώτου στην άμπελο μειώνει την παραγωγή. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της έλλειψης είναι η χλώρωση των κατώτερων φύλλων, λόγω της μετακίνησης του αζώτου, σε συνθήκες έλλειψης, από τα παλιά φύλλα στα νεώτερα. Σε πολλές περιπτώσεις έλλειψης αζώτου παρατηρείται μείωση της παραγωγής πριν ακόμη εμφανισθούν συμπτώματα χλώρωσης. Η προσθήκη αζώτου στα πρέμνα αυξάνει τη ζωηρότητα των βλαστών και τη γονιμότητα των λανθανόντων οφθαλμών. Επίσης αυξάνει την οξύτητα των σταφυλιών, ενώ μειώνει την περιεκτικότητα σε σάκχαρα και χρωστικές. Προσθήκη υπερβολικής ποσότητας αζώτου δίνει μεγάλη αύξηση της βλάστησης και μείωση της παραγωγής καθώς και της γονιμότητας των λανθανόντων οφθαλμών λόγω σκίασης των βλαστών την εποχή σχηματισμού των ανθικών καταβολών. Η συνεχής προσθήκη αζώτου σε συνθήκες επάρκειας οδηγεί σε αύξηση της βλάστησης και δεν συσσωρεύεται, με την έννοια της αποθήκευσης, στις ρίζες και τα μόνιμα μέρη των πρέμνων της αμπέλου.
στην πρόσληψη του μαγνησίου από το κάλιο στην άμπελο, ιδίως σε εδάφη φτωχά σε μαγνήσιο. Η προσθήκη στο έδαφος μεγάλης ποσότητας καλίου είναι δυνατόν να προκαλέσει τροφοπενία μαγνησίου. Έλλειψη μαγνησίου προκαλεί την φυσιολογική πάθηση ‘ξήρανση της ράχης’. Στην έλλειψη μαγνησίου εμφανίζεται περιφερειακή και μεσονεύρια χλώρωση των μεγαλύτερων σε ηλικία φύλλων.
Μαγνήσιο
Συχνή είναι η περίπτωση ανταγωνισμού
Ανάγκες λίπανσης
Η άμπελος, όπως και όλα τα καλλιεργούμενα φυτά, απορροφά τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται από το έδαφος, μειώνοντας σταδιακά τη γονιμότητα του. Οι ετήσιες ανάγκες των πρέμνων σε άζωτο και κάλιο έχουν προσδιορισθεί, κατά μέσο όρο, σε 75 και 83g ανά πρέμνο από τα οποία απομακρύνονται με τον τρυγητό 30 και 45g αντίστοιχα. Οι ανάγκες σε μαγνήσιο και φώσφορο είναι πολύ μικρότερες (τουλάχιστον 5 φορές), με αυτές του μαγνησίου να υπερτερούν του φωσφόρου. Η άμπελος συγκρινόμενη με άλλα καλλιεργούμενα φυτά είναι περισσότερο απαιτητική σε κάλιο και μαγνήσιο.
Μορφές λίπανσης
Κάλιο
Η μεγαλύτερη ποσότητα καλίου απορροφάται από το έδαφος στο χρονικό διάστημα από την άνθηση μέχρι την ωρίμανση των ραγών και το μεγαλύτερο ποσοστό αυτού συγκεντρώνεται στις ράγες. Οι παράγοντες που επηρεάζουν τη συγκέντρωση του καλίου στις ράγες είναι τα επίπεδα του καλίου στο έδαφος, το υποκείμενο και η ποικιλία που καλλιεργούνται, το φορτίο, το μικροκλίμα στα πρέμνα και η προσθήκη καλίου στο έδαφος. Η έλλειψη καλίου έχει αποτέλεσμα τη μείωση της συγκέντρωσης των σακχάρων στις ράγες, καθυστέρηση στην ωρίμανση των σταφυλιών, μικροκαρπία και ανισοραγία με ανομοιομορφία στην ωρίμανση. Στα φύλλα εμφανίζεται περιφερειακή και μεσονεύρια χλώρωση η οποία σε σοβαρές περιπτώσεις εξελίσσεται σε νέκρωση της περιφέρειας τους. Επίσης χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η συστροφή της περιφέρειας των φύλλων προς τα κάτω. Επίσης η έλλειψη καλίου προκαλεί μείωση της παραγωγής, της γονιμότητας των λανθανόντων οφθαλμών καθώς και πρόωρη ωρίμανση του ξύλου.
σοραγία και αραιοραγία.
Φώσφορος
Συμβάλλει στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και ευνοεί την ωρίμανση των σταφυλιών. Έλλειψη του φωσφόρου έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της φωτοσύνθεσης στα πρέμνα καθώς και τη μείωση της καρπόδεσης και της παραγωγής. Έλλειψη φωσφόρου δεν παρατηρείται συχνά στην άμπελο. Σε αυτό συμβάλλει σημαντικά η προσθήκη φωσφόρου στην βασική λίπανση κατά την εγκατάσταση του αμπελώνα.
Βόριο
Η έλλειψη βορίου εμφανίζεται στα νεότερα φύλλα με χλώρωση, παραμόρφωση και ασύμμετρη ανάπτυξη αυτών. Στους βλαστούς εμφανίζεται βραχυγονάτωση, μειωμένη ανάπτυξη και έκπτυξη ταχυφυών. Στις ανθοταξίες παρατηρείται μειωμένη καρπόδεση ενώ τα σταφύλια παρουσιάζουν ανι-
Η προσθήκη των λιπασμάτων στον αμπελώνα γίνεται ως εξής: α) Βασική λίπανση πριν την εγκατάσταση του αμπελώνα και η οποία αναφέρεται στην ενσωμάτωση απλών λιπασμάτων φωσφόρου (P) και καλίου (K) στο έδαφος με βαθύ όργωμα (80cm), αν απαιτούνται, σύμφωνα με την ανάλυση που έχει προηγηθεί. Ταυτόχρονα γίνεται και η εφαρμογή της οργανικής ουσίας. Στη βασική λίπανση δεν προστίθεται άζωτο. β) Επιφανειακές λιπάνσεις στο έδαφος του αμπελώνα κάθε έτος. Η προσθήκη των λιπασμάτων γίνεται σύμφωνα με τις ανάγκες των πρέμνων σε θρεπτικά στοιχεία (για ένα συγκεκριμένο φορτίο και με τους υπόλοιπους παράγοντες δεδομένους) και οι οποίες προσδιορίζονται από τις αναλύσεις του εδάφους και των φύλλων. Σε ξηρικούς αμπελώνες η επιφανειακή λίπανση μπορεί να γίνει με χύδην εφαρμογή των στερεών λιπασμάτων στην επιφάνεια του εδάφους και με ενσωμάτωση αυτών στα επιφανειακά στρώματα του εδάφους για να διασφαλισθεί η διαλυτοποίηση των λιπασμάτων. Στη περίπτωση αρδευόμενων αμπελώνων εφαρμόζονται κυρίως υδρολιπάνσεις στη διάρκεια του ετήσιου βλαστικού κύκλου και ανάλογα σε συνδυασμό με χειμερινή εφαρμογή λιπασμάτων. Σε όλες τις περιπτώσεις αποφεύγεται η εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων το χειμώνα. γ) Διαφυλλικές λιπάνσεις οι οποίες γίνονται μόνο όταν επιδιώκεται η άμεση διόρθωση διαπιστωμένης τροφοπενίας κυρίως σιδήρου και ιχνοστοιχείων.
Υψηλών προδιαγραφών πλήρης γκάµα υδατοδιαλυτών και διαφυλλικών προϊόντων. Ιδανικά για κάθε καλλιέργεια όπως, κηπευτικά, δέντρα, αµπέλι, βαµβάκι, ανθοκοµία κ.λ.π. Άριστη θρέψη µε τύπους που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των διαφορετικών φάσεων του παραγωγικού κύκλου των καλλιεργειών. Παραγωγή από κορυφαίας ποιότητας πρώτες ύλες µε ιχνοστοιχεία σε µορφή EDTA για εγγυηµένη απορρόφηση και αξιοποίηση από τα φυτά. Από την έρευνα και παραγωγή της Compo Γερµανίας.
COMPO ΕΛΛΑΣ Α.Ε. Αιγιαλείας 54, 151 25 ΜΑΡΟΥΣΙ, Τηλ. 211 1769 100, FAX 211 1769 150 www.compo-expert.gr, compohellas@compo.com
26
Ενθ. 12
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Εχθροί και ασθένειες του αμπελιού Στο κείμενο που ακολουθεί γίνεται αναφορά στους πιο σοβαρούς εχθρούς και ασθένειες που εμφανίζονται συχνότερα στον κρητικό αμπελώνα. Για κάθε εχθρό ή ασθένεια εστιάζουμε στην αναγνώριση, σε βασικά σημεία βιολογίας και στην στρατηγική αντιμετώπισης.
Γράφει ο:
Νικόλαος Ι. Μπαγκής
Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών & Ποιοτικού Ελέγχου Ηρακλείου
ΤΖΙΤΖΙΚΑΚΙ
Εικ.1. Ευδεμίδα - Προσβολή σε ράγα
Εικ.2 Ευδεμίδα - Αυγό σε ράγα
ΕΥΔΕΜΙΔΑ Έντομο: Lobesia botrana. Πότε πρέπει να προσέχουμε και τι πρέπει να κάνουμε; Ο σοβαρότερος εχθρός των σταφυλιών της Κρήτης. Η στρατηγική είναι διαφορετική ανάλογα με τη χρήση Τι προσβάλλει και τι ζημιές κάνει; των σταφυλιών. Είναι πολυφάγο είδος. Προσβάλλει τα άνθη και τα στα- Έτσι σε αυτά που προορίζονται για επιτραπέζια χρήση φύλια με ζημιές ανάλογα με τη γενιά. Στα σταφύλια όπου η ανοχή ζημιάς είναι μηδενική, ώστε να μην υποτρυπάει και τρώει σε βάθος τις ράγες. Από τη διατροφή βαθμιστεί η εμπορική τους αξία, προσπαθούμε να αντιμεβγάζει καφέ σκούρα αποχωρήματα που την χαρακτηρί- τωπίσουμε πλήρως την ευδεμίδα στις δυο καρπόβιες γενιές, ζουν (Εικ.1). Οι προσβολές του καλοκαιριού εξελίσσο- την δεύτερη και την τρίτη. νται σε σήψεις. Αντίθετα στα οινοποιήσιμα ή προς σταφιδοποίηση σταφύΤι συμπτώματα βλέπουμε και ποια είναι τα χαρακτη- λια κάνουμε λιγότερες επεμβάσεις, εστιάζοντας στη μείωση ριστικά του εντόμου; των πληθυσμών της πρώτης καρπόβιας με 1-2 ψεκασμούς Η μικρή πεταλούδα βγαίνει την άνοιξη από το κουκούλι και με τουλάχιστον άλλους δύο στην δεύτερη και πιο επιζήκαι πετά μέχρι 100 -200 μ ανά γενιά. Ζευγαρώνει και μια καρπόβια γενιά. γεννά πάνω στις ράγες των σταφυλιών (Εικ.2) κυρίως Οι ακριβείς ημερομηνίες επέμβασης κατά περιοχή αλλά και από το σούρουπο έως τα μεσάνυχτα. Το σκουλήκι είναι χρήση σταφυλιών αποστέλλονται δωρεάν από την υπηρεανοιχτοπράσινο, πολύ ζωηρό και ευκίνητο όταν ενο- σία γεωργικών προειδοποιήσεων σε κάθε ενδιαφερόμενο, χληθεί, με τελικό μήκος μέχρι 1 εκ. Η παρακολούθηση στα τοπικά μέσα ενημέρωσης και αναρτώνται στο διαδίτης εξέλιξης του εντόμου γίνεται από τις γεωργικές κτυο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου. προειδοποιήσεις με παγίδες φερομόνης, τροφοπαγίδες και τακτικές εξετάσεις δειγμάτων στην ύπαιθρο και στο εργαστήριο. Στην Κρήτη παρουσιάζει τέσσερις γενιές (Εικ.3): � Η ανθόβια που εξελίσσεται στα άνθη. Το σκουλήκι κατατρώει άνθη τα οποία δένει μεταξύ τους με μετάξινα νήματα όπου και κουκουλώνεται. Χωρίς οικονομική σημασία η γενιά αυτή στην Κρήτη καθώς το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού απορροφάται στα άνθη της ελιάς. Σπάνια προσβάλλει ποσοστό σταφυλιών μεγαΕικ.3 Διακύμανση της πτήσης της ευδεμίδας του λύτερο του 40% ώστε να αμπελιού στην περιοχή Καπαριανά Ν. Ηρακλείου θεωρηθεί επιζήμια και να επέμβουμε. � Η πρώτη καρπόβια που εξελίσσεται στις νεαρές Είναι πολύ δύσκολη η αντιμετώπιση της στην Κρήτη με άγουρες ράγες. Γεννά σε ράγες το κάθε θηλυκό 50- ήπιες μεθόδους όπως της σεξουαλικής σύγχυσης λόγω του 80 αυγά μεμονωμένα και τα νεαρά σκουλήκια τρυ- μικρού κλήρου γης. πούν και τρώνε σε βάθος 1-2 ράγες το καθένα. Οι Ο βάκιλλος που χρησιμοποιείται στην βιολογική καταπολέπροσβεβλημένες ράγες της γενιάς αυτής συνήθως μηση είναι αποτελεσματικός αλλά έχει μειονέκτημα ότι δρα συρρικνώνονται, ξεραίνονται και πέφτουν. μόνο με κατάποση από στομάχου. Στην βιολογική μπορεί να � Η δεύτερη καρπόβια που εξελίσσεται στις ράγες χρησιμοποιηθεί ακόμα το spinosad, το φυσικό πύρεθρο και που κοντεύουν στην ωρίμανση. Κάθε σκουλήκι η ροτενόνη. τρυπάει περισσότερες ράγες σε σχέση με την προη- Η χημική αντιμετώπιση στοχεύει κυρίως στις νεαρές προγούμενη γενιά αλλά επιφανειακά. Στη γενιά αυτή νύμφες πριν μπουν στη ράγα. Είναι ευτύχημα για μας το ότι προκαλούνται σοβαρές ζημιές εξαιτίας των σήψεων το νεαρό σκουλήκι μόλις βγει από το αυγό δεν τρυπάει αμέπου ακολουθούν (όξινη σήψη, βοτρύτης) με είσοδο σως τη ράγα αλλά περιφέρεται πρώτα για 12-24 ώρες. Έτσι από τις πληγές. Σε κάθε καρπόβια γενιά η πτήση πολλές θανατώνονται με επαφή η με κατάποση φαρμάκου διαρκεί 25-35 ημέρες. σε αυτήν την περιφορά πριν κάνουν τη ζημιά. � Μια τέταρτη αλλά όχι ολόκληρη γενιά εξελίσσεται Οι δραστικές εναντίον των προνυμφών έχουν δράση είτε αργά το Σεπτέμβριο και ενδιαφέρει μόνο τα επιτρα- επαφής και στομάχου, είτε μόνο στομάχου, είτε επαφής και πέζια σταφύλια που θα συγκομιστούν όψιμα. στομάχου και ατμών. Μερικές έχουν δράση πάνω στα αυγά.
Έντομο: Empoasca spp. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται σοβαρές προσβολές στα αμπέλια της Κρήτης με κύριο χαρακτηριστικό την πρώιμη εμφάνιση του, την έντονη παρουσία του σε όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου και τη δυσκολία αντιμετώπισης του. Τι προσβάλλει; Προσβάλλει τα νεαρά κυρίως φύλλα με άμεσες ζημιές λόγω εξασθένησης αλλά και έμμεσες με πιθανή μετάδοση βακτηριώσεων. Τι συμπτώματα βλέπουμε και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του εντόμου; Στα φύλλα με το τρύπημα που κάνει και το ρούφηγμα των χυμών προκαλεί χλωρώσεις με χαρακτηριστική συστροφή τους προς τα πάνω (Εικ.4). Οι χλωρώσεις διαφέρουν Εικ.4. Τζιτζικάκι - Συστροφή φύλλων προς τα πάνω ανάλογα με το αν η ποικιλία είναι λευκή ή ερυθρή. Μοιάζει με πολύ μικρό τζιτζίκι, έχει πρασινόλευκο χρώμα (Εικ.5) και χαρ ακτ η ρ ι στικό του Εικ.5. Τζιτζικάκι - Νύμφες και ενήλικα πτερωτά είναι ότι βαδίζει μόνο με πλάγια μπρος και πίσω βήματα. Τα ενήλικα (πτερωτά) ενοχλούνται εύκολα και πετούν σε κοντινές αποστάσεις με το παραμικρό άγγιγμα των νεαρών βλαστών. Στα αμπέλια μετακινείται ένα μήνα περίπου μετά το άνοιγμα των ματιών. Νωρίτερα βρίσκεται στην αυτοφυή βλάστηση και τα ζιζάνια (καλαμιές, βάτα, οπωροφόρα κλπ.). Αργά την άνοιξη που σταματούν οι βροχές, ξηραίνεται η αυτοφυή βλάστηση και αρχίζει τη μετακίνηση του στα αμπέλια μαζικά και κατά κύματα. Πότε πρέπει να προσέχουμε και τι πρέπει να κάνουμε; � Οι ήπιοι χειμώνες επιτρέπουν την επιβίωση μεγαλύτερου πληθυσμού εντόμων. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό. � Η απουσία βροχών την άνοιξη έχει ως αποτέλεσμα την πρώιμη ξήρανση της αυτοφυούς βλάστησης γύρω από τα αμπέλια άρα και την πρώιμη μετακίνηση του στα αμπέλια. Ούτε για αυτό μπορούμε να κάνουμε κάτι απλώς είμαστε πλέον σε ετοιμότητα. Από τα τέλη του Μαρτίου παρακολουθούμε τον πληθυσμό ανά εβδομάδα με κίτρινες κολλητικές παγίδες. � Η παρουσία άφθονης και τρυφερής βλάστησης στο αμπέλι (νέα φύλλα) ευνοεί τον πολλαπλασιασμό τους. Η απομάκρυνση των πλάγιων βλαστών πριν μετακινηθεί στο αμπέλι μπορεί να το περιορίσει. Ισορροπημένη λίπανση και αρδεύσεις για τον έλεγχο της νέας βλάστησης όπου ευνοείται επίσης το περιορίζει. Σε περίπτωση που εντοπίζονται τα πρώτα άτομα στο αμπέλι επεμβαίνουμε με ψεκασμό εστιάζοντας στη ζώνη της νέας βλάστησης και συνεχίζουμε την παρακολούθηση. Πιθανόν ο ψεκασμός να χρειαστεί να επαναληφθεί μετά από 10 ημέρες περίπου. Εάν καθυστερήσουμε την πρώτη επέμβαση και το τζιτζικάκι εγκατασταθεί πλέον στο αμπέλι με αλληλοκαλυπτόμενα στάδια (αυγά, νύμφες, πτερωτά) η αντιμετώπιση του είναι δυσκολότερη. Συνέχεια στη σελίδα 28
ΕΛΑΝΚΟ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.Β.Ε. Αθήνα: Μεσογείων 335, 15231 Χαλάνδρι, Τηλ.: 213 0065000 Θεσ/κη: Τηλ.: 2310 289100 • e-mail: contact@elanco.gr • www.elanco.gr
nutrileaf_26x39cm_ELA_21E.indd 1
2/27/15 2:09 PM
28
Ενθ. 14
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Συνέχεια από σελίδα 26
ΩΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΟΥ (χολέρα, σίρικας) Παθογόνος μύκητας: Erysiphe necator Η σοβαρότερη ασθένεια των αμπελιών της Κρήτης. Εμφανίζεται κάθε χρόνο. Τι προσβάλλει; Ζει πάνω στην επιφάνεια των ιστών, δεν εισχωρεί μέσα, και προσβάλλει όλα τα τρυφερά όργανα (φύλλα, βλαστούς, σταφύλια). Τι συμπτώματα βλέπουμε; Στα φύλλα παρατηρούνται κιτρινωπές κηλίδες που μοιάζουν με τις προσβολές περονόσπορου. Οι κηλίδες όμως είναι λιγότερο έντονες (Εικ.6) και το χνούδι που βγάζουν είναι υπόλευκο ή ελαφρά γκρίζο, συχνότερα στην κάτω αλλά και στην πάνω επιφάνεια. Σταδιακά τα φύλλα κατσαρώνουν ελαφρά και συστρέφονται προς τα πάνω. Προσβάλλονται κυρίως τα νεαρά φύλλα. Στους πράσινους βλαστούς εμφανίζονται παρόμοιες κηλίδες και χνούδι, που αργότερα μεγαλώνουν και σκουραίνουν για να πάρουν τελικά ερυθροκαστανό χρώμα, έντονα φανερό το χειμώνα (Εικ.7). Η παρατήρηση τους, εύκολα αντιληπτή στα κλαδέματα, υποδηλώνει τις προσβολές της προηγούμενης χρονιάς και την παρουσία διαθέσιμου μολύσματος σε
κοιμώμενους οφθαλμούς για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Στα σταφύλια εντοπίζονται οι σοβαρότερες ζημιές και προσβάλλει όλα τα μέρη εμφανίζοντας παρόμοια συμπτώματα. Τα άνθη και οι νεαρές ράγες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα. � Όταν οι μολύνσεις γίνονται πριν ή κατά την άνθηση, στη γονιμοποίηση και στις νεαρές ράγες, προκαλείται ξήρανση και πτώση. � Όταν οι μολύνσεις γίνονται σε μεγαλύτερες ράγες (άνω των 2 χιλ) επιτρέπουν μεν την ανάπτυξη τους, μεγαλώνοντας όμως σχίζονται, συχνά μέχρι τα σπέρματα. Οι σχισμένες ράγες με ξηρό καιρό αφυδατώνονται και με υγρό σαπίζουν από βοτρύτη ή όξινη σήψη. Οι ράγες πρακτικά προσβάλλονται μέχρι το γυάλισμα. Οι άξονες όμως και οι μίσχοι του σταφυλιού (λίκια) προσβάλλονται όλη την βλαστική περίοδο και ζημιώνουν τα σταφύλια που προορίζονται για επιτραπέζια χρήση. Πιο ευαίσθητες είναι οι λευκές ποικιλίες βιλάνα, σουλτανίνα, ραζακί, αθήρι, θραψαθήρι, βιδιανό, μοσχάτο, chardonnay, sauvignon blanc και οι ερυθρές ρωμέικο, αγιωργίτικο, ξινόμαυρο, cabernet sauvignon, merlot.
Εικ.6. Κηλίδες στην πάνω πλευρά. Είναι πιο ανοιχτού χρώματος και λιγότερο έντονες από τον περονόσπορο Από πού ξεκινάει και πως εξαπλώνεται; Οι πρώτες μολύνσεις στην Κρήτη έχει βρεθεί να ξεκινούν από μολυσμένα από την προηγούμενη χρονιά κοιμώμενα μάτια. Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται όταν το μήκος της βλάστησης είναι 5-10 εκ αλλά είναι πιο εύκολα αντιληπτά όταν το μήκος των γειτονικών υγιών βλαστών είναι περίπου στα 30 εκ. Οι βλαστοί που προκύπτουν από μολυσμένα μάτια είναι ασθενικοί και καλύπτονται από γκριζόλευκο χνούδι με σπόρια. Τα σπόρια μεταφέρονται με τον άνεμο αλλά όχι σε μεγάλες αποστάσεις (40 - 100μ) και προκαλούν νέες μολύνσεις. Η ασθένεια πολλαπλασιάζεται με διαδοχικές γενιές σε όλη τη βλαστική περί-
Εικ.7. Προσβεβλημένη ξυλοποιημένη κληματίδα το χειμώνα με ερυθροκαστανό χρώμα οδο. Θερμός και υγρός καιρός (20-27 οC) ευνοεί το σχηματισμό νέων σπόριων και τις νέες μολύνσεις. Ωστόσο, μολύνσεις μπορούν να γίνονται και σε χαμηλές υγρασίες. Πότε πρέπει να προσέχουμε και τι πρέπει να κάνουμε; Λαμβάνουμε υπόψη ότι τα σταφύλια είναι πολύ ευαίσθητα από την άνθηση μέχρι το γυάλισμα και ότι τα μολύσματα ξεκινούν από κάποια μολυσμένα μάτια. Έτσι: � Σε ευαίσθητες ποικιλίες και σε σταφύλια για επιτραπέζια χρήση γίνεται ψεκασμός νωρίς στα πρώτα φύλλα (μήκος βλάστησης 5-10 εκ). � Στη συνέχεια, για όλες τις ποικιλίες (επιτραπέζιες και οινοποιήσιμες), ακολουθούν 2 - 4 επεμβάσεις στα ευαίσθητα στάδια (μούρο-άνθηση-καρπόδεση-νεαρές αναπτυσσόμενες ράγες) μέχρι το γυάλισμα. Μετά το γυάλισμα, οι ψεκασμοί συνεχίζονται μόνο σε σταφύλια που προορίζονται για επιτραπέζια χρήση για την προστασία των αξόνων και των μίσχων των σταφυλιών. Πιο συνηθισμένο φάρμακο είναι το θείο (απίρι) ως βρέξιμο και ως σκόνη επίπασης. Το θείο είναι πολύ αποτελεσματικό στους 25 - 30 οC, με μεγάλη ηλιοφάνεια και ξηρό καιρό . Μειώνεται η αποτελεσματικότητα του σε θερμοκρασίες κάτω των 18οC ή σε υψηλή σχετική υγρασία, ενώ σε θερμοκρασίες άνω των 30 οC μπορεί να προκαλέσει φυτοτοξικότητα. Το βρέξιμο θείο εφαρμόζεται μόνο προληπτικά, ενώ το θείο σε σκόνη επίπασης και θεραπευτικά. Οι εφαρμογές είναι αποτελεσματικές όταν γίνονται σε μέρες με ηλιοφάνεια, με ζεστό και ξηρό καιρό και εφόσον επαναλαμβάνονται μετά από βροχές. Στα ευαίσθητα στάδια οι επεμβάσεις συμπληρώνονται με διασυστηματικά ή διελασματικά σκευάσματα. Στην Κρήτη, η επέμβαση στην άνθηση συνήθως γίνεται με θειάφι σκόνη (απίρι). Συνοψίζοντας, υπενθυμίζουμε ότι στις συνθήκες της Κρήτης οι σοβαρότεροι εχθροί και ασθένειες του αμπελιού είναι η ευδεμίδα και το ωίδιο, σπανιότερα όμως και κατά περιοχές παρουσιάζουν εξάρσεις το τζιτζικάκι και ο περονόσπορος, ενώ μπορούν να εμφανίζονται σοβαρές ζημιές από πλανόκοκκο και θρίπα μόνο όμως στα σταφύλια που προορίζονται για επιτραπέζια χρήση. Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι τον κρητικό αμπελώνα ζημιώνουν ακόμη ασθένειες του ξύλου όπως η ίσκα καθώς και ιώσεις όπως ο μολυσματικός εκφυλισμός και η βοθρίωση που περιορίζονται με υγιές πολλαπλασιαστικό υλικό και καλλιεργητικά μέτρα. Σημειώνουμε ότι εκτός από τον σωστό χρόνο εφαρμογής και το κατάλληλο σκεύασμα, η αποτελεσματικότητα της επέμβασης σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαρτάται από τον τρόπο εφαρμογής. Η σωστή δόση, το σωστό και ομοιογενές διάλυμα, η σωστή πίεση, η καλή λειτουργία των μπεκ, η εφαρμογή με σταθερή και χαμηλή ταχύτητα από τις δυο πλευρές της κάθε γραμμής, ο ομοιόμορφος ψεκασμός καθώς και τα καθαρά και ξεφυλλισμένα αμπέλια ώστε να εισχωρεί παντού το φάρμακο είναι μερικοί από τους παράγοντες που αυξάνουν την αποτελεσματικότητα του ψεκασμού. Οι λίστες των εγκεκριμένων δραστικών και σκευασμάτων του αμπελιού ανά εχθρό και ασθένεια ανανεώνονται συνεχώς και υπάρχουν στο διαδίκτυο στην ιστοσελίδα http:// wwww.minagric.gr/syspest/syspest_menu. aspx.
EQUATION PRO
(26x39cm) FEBRUARY 2015.pdf
1
6/3/15
10:31 π.µ.
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
DuPont Equation Pro TM
ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΜΠΡΟΣΤΑ Το Equation Pro (Εκουέσιον Προ) είναι συνδυασµός δυο δραστικών ουσιών µε αλληλοσυµπληρούµενα πλεονεκτήµατα και τρόπο δράσης για την καταπολέµηση του περονόσπορου σε αµπέλι, πατάτα, τοµάτα (Y) και της αλτερνάριας στην τοµάτα (Y). ®
®
ΜΥΚΗΤΟΚΤΟΝΟ
εσύ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΣ εµείς ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΜΕ
Περισσότερες πληροφορίες στο www.dupont.gr
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ Ο∆ΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ. Τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα να χρησιµοποιούνται µε ασφαλή τρόπο. Να διαβάζετε πάντα την ετικέτα και τις πληροφορίες σχετικά µε το προϊόν πριν από τη χρήση, καθώς και τις προειδοποιητικές φράσεις και σύµβολα. Copyright © 2015 DuPont. All rights reserved. The DuPont Oval Logo, DuPont™ and all products denoted with ® or ™ are registered trademarks or trademarks of E. I. du Pont de Nemours and Company or its affiliates.
30
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 16
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Εν αναμονή της έγκρισης του προγράμματος του υποβλήθηκε
Πολλαπλά τα οφέλη για την Οργάνωση Παραγωγών Ελαιολάδου και Επιτραπέζιας Ελιάς του Α/Σ Μεσσαράς Παροχή τεχνογνωσίας από ειδικευμένο προσωπικό και αυτοδιαχείριση στην εμπορία των προϊόντων
Π
ράσινο φως για οκτώ οργανώσεις σε επίπεδο Νομού Ηρακλείου άναψε μεταξύ αυτών και για την Οργάνωση Παραγωγών Ελαιολάδου και Επιτραπέζιας Ελιάς του Α/Σ Μεσσαράς, που είναι από τις μεγαλύτερες σε επίπεδο Κρήτης, αριθμώντας 360 μέλη, που ταυτόχρονα είναι και μέλη του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεσαράς με 13.500 στρέμματα που μεταφράζονται σε 233.000 ελαιόδεντρα περίπου. Επιμέλεια: Πόπη Πρωτογεράκη Όπως αναφέρει ο Υποδιευθυντής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεσαράς κ. Αντώνης Αλεξανδράκης το πρώτο ζητούμενο, που ήταν η αναγνώριση της Οργάνωσης ως ΟΕΦ (δηλαδή ως Οργάνωση Ελαιοκομικών Φορέων ) επιτεύχθηκε, καθώς η έγκριση από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης Ηρακλείου ήρθε στις 12 Φεβρουαρίου 2015 και έκτοτε, μετά τη σύσταση της Οργάνωσης Παραγωγών έγινε εφικτή και η υποβολή προτάσεων σε προγράμματα.
Υποβολή προτάσεων
«Πρώτος στόχος μας ήταν η υποβολή πρότασης στον Κανονισμό 611/ 2014 την οποία έχοντας προηγηθεί η κατάλληλη προετοιμασία και έχοντας αποκτήσει την έγκριση ως φορέας, καταθέσαμε μια μέρα μετά δηλ. στις 13 Φεβρουαρίου 2015. Ο φάκελος που υποβλήθηκε περιλαμβάνει έναν αξιόλογο προϋπολογισμό για την τριετία 2015- 2017 και αναμένουμε την έγκριση φακέλου και του προϋπολογισμού
από το Υπουργείο, το αργότερο μέχρι τέλος του μήνα. Η επιδότηση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 85% του αρχικού προϋπολογισμού που καταθέσαμε, με το υπόλοιπο να καλύπτεται από ιδία συμμετοχή. Πέρα από την πρόταση όμως που υποβάλαμε ως ΟΕΦ, μπορούμε να συμμετάσχουμε και σε άλλα επιχειρησιακά προγράμματα, σύμφωνα με το άρθρο 29 του ΕΕ 1308/2013 τα οποία θα ανοίξουν στην πορεία, αποκομίζοντας τα μέγιστα δυνατά οφέλη για τα μέλη μας», όπως σημειώνει ο κ. Αλεξανδράκης.
Στόχοι- Οφέλη
Οι Οργανώσεις Παραγωγών είναι πλέον το ζητούμενο για την Ευρώπη, καθώς αποτελούν μικρά ευέλικτα σχήματα που μπορούν να πετύχουν σημαντικά οφέλη. Μέσα από τη σύσταση της Οργάνωσης Παραγωγών Ελαιολάδου Μεσαράς τα μέλη μπορούν να αποκομίσουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα οφέλη. Είτε άμεσα με την παροχή εργαλείων, εφοδίων κλπ, είτε έμμεσα με καλύτερη, οικονομικότερη καλλιέργεια αποκτώντας παράλληλα και υπεραξία στο προϊόν τους. «Πρωταρχικός στόχος, όπως τονίζει ο κ. Αλεξανδράκης είναι η επιμόρφωση των παραγωγών σε θέματα ελαιοκαλλιέργειας, απευθείας στο χωράφι και σε μικρές ομάδες παραγωγών. Τώρα με ειδικευμένους γεωπόνους περνάμε την γνώση απευθείας στον παραγωγό. Καθοδηγούμε σωστά τους παραγωγούς στη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων και λιπασμάτων, ώστε να εξασφαλίσουμε άριστη καλλιέργεια.
Υποδομές- Εξοπλισμός
Ο Υποδιευθυντής του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεσαράς κ. Αντώνης Αλεξανδράκης, Δεύτερος στόχος είναι η οικονομία των πόρων, για παράδειγμα το νερό που θα μάθει ο παραγωγός να το διαχειρίζεται σωστά. Παράλληλα θα γίνεται επιμόρφωση στους παραγωγούς για τη διαχείριση των υποπροϊόντων, όπως είναι τα υπολείμματα κλαδέματος, που εναλλακτικά μπορούμε να τα μετατρέπουμε σε κομπόστ, δηλαδή σε λίπασμα οργανικό. Μέσω της Οργάνωσης θα έχουμε καλύτερες εισροές και οικονομικό όφελος από την αγορά μαζικών εφοδίων ( φαρμάκων και λιπασμάτων) και φυσικά θα μπορούμε να έχουμε πλήρη διαχείριση με την εμπορία και των προϊόντων (ελιά- ελαιόλαδο) απευθείας από τους παραγωγούς. Το ορθότερο θα ήταν η καθετοποίηση της παραγωγής, συνεχίζει ο κ. Αλεξανδράκης, αλέθοντας όλα τα μέλη σε ένα κοινό εργοστάσιο, προχωρώντας και σε τυποποίηση και εμπορία του προϊόντος, ώστε ο παραγωγός να μπορεί να απολαμβάνει καλύτερες τιμές.
Ν. ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Α.Ε. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΥΡΜΑΤΟΣΧΟΙΝΩΝ
«Στην Οργάνωση μας διαθέτουμε τυποποιητήριο ελαιολάδου, πλήρως εξοπλισμένο, και θα εφαρμόσουμε την τεχνογνωσία του αζώτου για να μην οξυδώνεται το λάδι, που έχουμε σε δεξαμενές με μεγάλη χωρητικότητα. Διαθέτουμε επίσης συσκευαστήριο ελιάς, εδαφολογικό εργαστήριο και εργαστήριο ελαιολάδου, που παρέχουν τεχνογνωσία στους παραγωγούς μας. Τα τυποποιητήρια μας είναι πιστοποιημένα σε όλα τα ευρωπαϊκά συστήματα, ένα μεγάλο πλεονέκτημα, που εφόσον το διαχειριστεί σωστά η Οργάνωση έχει να αποκομίσει πολλά οφέλη. Μια καινοτομία που θα προσπαθήσουμε να προωθήσουμε είναι η κοινή άλεση, κάτι που ήδη γίνεται στις χώρες της Ευρώπης, Ιταλία και Ισπανία με άριστα αποτελέσματα. Μέσω αυτής ο παραγωγός προσκομίζοντας ένα μικρό δείγμα ελαιοκάρπου, ξέρει τι λάδι θα βγάλει και τι ποιότητας και αφού μαζευτεί ο καρπός αρχίσει η διαδικασία χωρίς διακοπή με καλύτερο προγραμματισμό. Έτσι γίνεται πιο οικονομική η άλεση και πιο ποιοτική. Επίσης η Οργάνωση εκπροσωπώντας τα μέλη της, θα μπορεί να παρεμβαίνει, όπου θεωρεί ότι θίγονται τα συμφέροντά της, όπως είναι η δακοκτονία. Κλείνοντας ο κ. Αλεξανδράκης απευθύνει κάλεσμα σε όλους τους παραγωγούς να ανταποκριθούν και να γίνουν μέλη της Οργάνωσης και μέσω της αυτοδιαχείρισης, που είναι και ο θεμέλιος λίθος της σύστασης και λειτουργίας των Οργανώσεων, να πετύχουν την υπεραξία που επιδιώκουν για το προϊόν τους.
Ένα νέο προϊόν επιλύει όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί από την χρήση των μαλακών συρμάτων στις παλμέτες.
νέο προϊόν
Χαλύβδινα Συρματόσχοινα Υψηλής Αντοχής Ειδικά για Γραμμικές Καλλιέργειες (ΠΑΛΜΕΤΑ)
Η «Ν. ΛΕΒΕΝΤΕΡΗΣ Α.Ε.», με εμπειρία 70 χρόνων στα συρματόσχοινα, έπειτα απο έρευνα και σε συνεργασία με τους παραγωγούς, κατασκευάζει για τις γραμμικές καλλιέργειες χαλύβδινα συρματόσχοινα υψηλής αντοχής.
Τα μαλακά σύρματα ως γνωστόν:
� Ένα χρόνο μετά την τοποθέτησή τους, κάνουν «κοιλιά» � Για τον λόγο αυτό ξανατεντώνονται � Μετά απο χρόνο πάλι ξανακάνουν «κοιλιά» και ξανατεντώνονται � Η διαδικασία αυτή δεν κρατάει επ’ άπειρο και ξαφνικά το σύρμα σπάει, η παλμέτα καταστρέφεται, οπότε επιβαρύνεται το κόστος της παραγωγής με πρόσθετα μεροκάματα και άλλα έξοδα.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ 1. Δεν κάνουν «κοιλιά» 2. Δεν σπάζουν, καθόσον έχουν πενταπλάσια αντοχή σε σχέση με τα μαλακά σύρματα. 3. Δεν σκουριάζουν καθόσον έχουν βαρύ γαλβάνισμα. 4. Δεν μπερδεύονται γιατί είναι συσκευασμένα σε καρούλια. 5. Δεν χρειάζονται πολλοί πάσσαλοι. 6. Το σπουδαιότερο; Το κόστος ανα στρέμμα είναι 15%-30% χαμηλότερο, ανάλογα με το είδος της καλλιέργειας.
ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΠΛΗΡΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΕΠΙ ΣΕΙΡΑ ΕΤΩΝ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΣ : ΑΣΚΛΗΠΙΟΥ 32 ΠΕΙΡΑΙΑΣ Τ.Κ. 18545 ΤΗΛ. 210 4220581-586 FAX: 210 4172142 http: www.leventeris.gr e-mail: levederi@otenet.gr
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 17
31
Σε οργάνωση Ημερίδας προσκαλεί ο ΣΕΔΗΚ
«Θόλο τοπίο» για την Δακοκτονία
Η Το κλάδεμα ελιάς είναι ένα από τα θέματα του Σεμιναρίου
Από τον Τ.Ο.Ε.Β Γέργερης
Αγροτικά Σεμινάρια Πολύ ενδιαφέροντα Αγροτικά Σεμινάρια διοργανώνει αυτή την εβδομάδα ο Τοπικός Οργανισμός Εγγείων Βελτιώσεων (Τ.Ο.Ε.Β.) Γέργερης και σίγουρα όσοι τα παρακολουθήσουν θα βγουν ωφελημένοι- σημειώνεται ότι η συμμετοχή σε αυτά είναι ελεύθερη. Τα σεμινάρια πραγματοποιούνται στη Γέργερη, στην Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων (στο χώρο των πρώην κατασκηνώσεων). Το πρώτο σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στις 16 Μαρτίου με θέμα τη «Λίπανση της ελιάς» και ομιλητή τον Δρ Γεωπόνο ΜΔΕ Χαράλαμπο Συμίνη. Τα σεμινάρια των επόμενων ημερών έχουν ως εξής: Τετάρτη 18 Μαρτίου, ώρα 6 το απόγευμα: Θέμα «Εχθροί & Ασθένειες της Ελιάς στην Κρήτη». Ομιλητής Νικόλαος Μπαγκής Γεωπόνος, Γεωργικές Προειδοποιήσεις ΠΚΠΦ & ΠΕ Ηρακλείου. Πέμπτη 19 Μαρτίου, ώρα 2 το μεσημέρι: Θέμα «Κλάδεμα Ελιάς». Ομιλητής Μιχάλης Παπαηλιάκης, Γεωπόνος στην Διεύθυνση Αγροκτήματος ΤΕΙ Κρήτης. Πληροφορίες στα τηλέφωνα: 6973051222, 6932619297 & 2894041391.
ανθοφορία της Ελιάς άρχισε ήδη να κάνει δειλά την εμφάνιση της στις χαμηλές παραλιακές περιοχές, αλλά η παραπέρα εξέλιξη της δεν φαίνεται να είναι εξασφαλισμένη από πλευράς Δακοκτονίας. Το ΥπΑΑΤ, όπως προκύπτει από επισημάνσεις και υπομνήματα της Περιφέρειας, των Αντιπεριφερειών και Δήμων της Κρήτης, φαίνεται ότι τελικά μειώνει το ήδη αρκετά μειωμένο πόσο του σχετικού προϋπολογισμού για την Κρήτη. Κι αυτό, παρά το ότι, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα το συνολικό κονδύλι για την φετινή Δακοκτονία αυξάνεται κατά 8% ! Στα πλαίσια αυτά και προκειμένου να υπάρξει μια πλέον διαυγής εικόνα της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια με τις συνεχείς περικοπές των πιστώσεων της Δακοκτονίας αλλά και εξαγωγή τεκμηριωμένων συμπερασμάτων και προτάσεων, ο ΣΕΔΗΚ με έγγραφο του προτείνει την οργάνωση Ημερίδας θέμα ‹‹Εφαρμογή Δακοκτονίας στην Κρήτη- Προβλήματα και Προτάσεις».
Στην οργάνωση της ημερίδας αυτή προσκαλεί να συμμετάσχουν το ΥπΑΑΤ , την Περιφέρεια, τις Αντιπεριφέρειες της Κρήτης, το ΓΡΕΩΤΕ το Ινστιτούτο Ελιάς Χανίων και άλλους εμπλεκομένους Φορείς με την παρουσίαση αναλόγων εισηγήσεων. Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, θετικά απάντησαν η Περιφέρεια Κρήτης, οι Δ/νσεις Αγροτικής Ανάπτυξης των Αντιπεριφερειών
Κρήτης, το Ινστιτούτο Ελιάς και το ΓΕΩΤΕΕ Κρήτης. Από πλευράς ΥπΑΑΤ η αρμόδια υπηρεσία γνώρισε ότι αδυνατεί να συμμετάσχει λόγω φόρτου εργασιών, αλλά από τον ΣΕΔΗΚ πληροφορούμαστε ότι επειδή η συμμετοχή του Υπουργείου θεωρείται κομβικής σημασίας στο όλο θέμα, καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να υπάρξει εκπροσώπηση του.
32
Ενθ. 18
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι η καλλιέργεια της Αλόης είναι μια προσοδοφόρα καλλιέργεια με χαμηλό ετήσιο κόστος για την φροντίδα της, η οποία μέσα σε τρία-τέσσερα χρόνια έχει αποσβέσει την απαιτούμενη επένδυση για την εγκατάστασή της.
Όλα όσα χρειάζεται να ξέρετε για την καλλιέργειά της
Τ
Αλόη η θαυματουργή
α τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντικό ενδιαφέρον στη χώρα μας για εναλλακτικές καλλιέργειες, τόσο ως κύρια ασχολία για επαγγελματίες αγρότες, όσο και ως συμπληρωματικό έσοδο για όσους διαθέτουν ανεκμετάλλευτες εκτάσεις. Από τις εναλλακτικές αυτές καλλιέργειες που προωθούνται στη χώρα μας, ορισμένα φυτά έχουν ξεχωρίσει για τα πλεονεκτήματα και τις προοπτικές που προσφέρουν. Δύο από αυτά είναι το διάσημο, «κρητικό» σταμναγκάθι και το «θαυματουργό φυτό», η αλόη.
ντική απόκλιση της θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύκτας και σε περιοχές όπου η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 5οC. Επίσης, είναι φυτό που παρουσιάζει ευαισθησία στα δυνατά ρεύματα αέρα τα οποία μπορούν να σπάσουν τους βλαστούς και τα φύλλα του. Είναι ανθεκτική σε συνθήκες ξηρασίας και ιδανικό για ξερικές καλλιέργειες, ενώ για την φύτευση δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προεργασία του χωραφιού πλην ενός οργώματος. Οι αποστάσεις φυτεύματος πρέπει να είναι 1 X 1 m για πιο αραιές σειρές και 0,8 X 0,8
προσαρμόζονται σύμφωνα με τα ευρήματα της εδαφικής ανάλυσης. Η Αλόη παρόλο που αντέχει την ζέστη, έχει ανάγκη το νερό προκειμένου να αναπτυχθούν τα φύλλα και να υπάρξει αύξηση της ποσότητας τζελ που αυτά περιέχουν, σε ποσότητες ικανές για εμπορική αξιοποίηση. Η Αλόη είναι ένα φυτό με εξαιρετική ανθεκτικότητα σε εχθρούς, εξαιτίας των φύλλων της που είναι παχιά με σκληρή κηρώδη επιφάνεια και φέρουν αγκάθια. Επιπλέον, το φυτό με τους φυσικούς χυμούς που έχει μέσα στα φύλλα παρουσιάζει την δυνα-
Αλόη : Το φυτό και η καλλιέργεια
Η Αλόη είναι από τα αρχαιότερα φαρμακευτικά φυτά που έχουν καταγραφεί. Η λέξη Αλόη προέρχεται από την αραβική alloeh ή την αραμαϊκή hatal, που σημαίνει «πικρή γυαλιστερή ουσία». Τα είδη της ξεπερνούν τα τριακόσια αλλά το πιο γνωστό είδος είναι η Αλόη η γνήσια (Aloe vera barbandesis Miller), ενώ εμπορική και φαρμακευτική αξία έχουν επίσης και τα είδη Aloe arborescens, Aloe ferox και Aloe perryi. Είναι πολυετές, αειθαλές φυτό με εύχυμα φύλλα μήκους 30-60 εκατοστών και πλάτους (στη βάση τους) 7 – 10 εκατοστών. Τα φυτά της Αλόης μεγαλώνουν αυτοφυώς σε πετρώδη και αμμώδη εδάφη, σε περιοχές με ηλιοφάνεια, από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1.300 μέτρα υψόμετρο Το φύλλο της Αλόης είναι το τμήμα του φυτού που έχει εμπορικό ενδιαφέρον και από το οποίο λαμβάνουμε δυο προϊόντα � το τζελ της Αλόης και � τον χυμό της Αλόης
Καλλιέργεια
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη η καλλιέργεια της Aloe vera barbandensis miller. Η προσαρμοστικότητα του φυτού είναι καλή σε μια μεγάλη ποικιλία εδαφών και κλιματολογικών συνθηκών. Αν και προσαρμοστικό φυτό, η Αλόη δεν αντέχει τους παγετούς και δεν θα πρέπει να φυτεύεται σε περιοχές όπου υπάρχει σημα-
εξής (ανάλογα με τις επικρατούσες κλιματολογικές και καλλιεργητικές συνθήκες): � 1η περίοδος: Μάιος με Ιούνιος � 2η περίοδος: Αύγουστος με Σεπτέμβριος � 3η περίοδος: Οκτώβριος με Νοέμβριος. Συνήθως η συγκομιδή των φύλλων ξεκινάει αφού ωριμάσει το φυτό (μετά τον τρίτο χρόνο από τη φύτευση) και ο αριθμός των φύλλων που αφήνονται πάνω στο φυτό μετά τη συγκομιδή επηρεάζει σημαντικά και άμεσα τις μελλοντικές αποδόσεις του φυτού σε φύλλα. Μετά τη συγκομιδή θα πρέπει να απομένουν στο φυτό τουλάχιστον 15 φύλλα, με ιδανικό αριθμό τα 18 φύλλα. Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να αποφεύγεται ο τραυματισμός της βάση του φύλλου προκειμένου να αποτραπεί η είσοδος βακτηρίων στο εσωτερικό του. Πέρα από την εμπορική εκμετάλλευση των φυτών για το τζελ και τον χυμό τους, τα φύλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την επέκταση της καλλιέργειας της Αλόης, καθώς αν φυτευτούν με τους κατάλληλους χειρισμούς, θα δώσουν με ευκολία νέα φυτά. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να συγκομίζονται φύλλα μήκους τουλάχιστον 25 εκατοστών.
Οικονομικά οφέλη
m για πιο πυκνές. Με τις παραπάνω αποστάσεις φύτευσης, αναμένουμε μια κάλυψη του χωραφιού με 1.000 έως 1.500 φυτά ανά στρέμμα, αντίστοιχα. Προτεινόμενη τεχνική είναι η δημιουργία αναχωμάτων πάνω στα οποία θα τοποθετηθούν τα φυτά και όχι η τοποθέτησή τους σε λάκκους. Η λίπανση της Αλόης είναι κατά κανόνα βιολογική καθώς τα χημικά λιπάσματα δεν αποδίδουν εξίσου καλά ενώ ταυτόχρονα επηρεάζουν και τη σύσταση του τζελ του φυτού. Η κύρια λίπανση είναι οργανικό λίπασμα Αζώτου, Φωσφόρου και Καλίου σε διάφορες αναλογίες, που θα πρέπει να
τότητα να προστατεύεται από πληγές και τραυματισμούς καθώς το τζελ έχει επουλωτικές ιδιότητες. Σημαντικός εχθρός του φυτού της Αλόης είναι τα σαλιγκάρια που εισχωρούν ανάμεσα στις βάσεις των φύλλων και τρέφονται από τους χυμούς τους. Επιπλέον, πιο σπάνια, η Αλόη μπορεί να προσβληθεί από μελίγκρα (αφίδες) στις βάσεις των φύλλων, στην περίπτωση που το χωράφι βρίσκεται σε περιοχή με καλλιέργειες που ευνοούν την εμφάνισή τους (π.χ. εσπεριδοειδή). Η συγκομιδή των φύλλων πραγματοποιείται τουλάχιστον τρεις φορές τον χρόνο ως
Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της καλλιέργειας της Αλόης στη χώρα μας παίζει ο χαμηλός βαθμός απασχόλησης που απαιτείται σε σχέση με άλλα φυτά και τα οικονομικά οφέλη που αυτή αποδίδει. Οι τιμές αγοράς των φύλλων της Αλόης από τους μεταποιητές και τους πελάτες χονδρικής επηρεάζονται σημαντικά από το είδος της μεταποίησης που θα ακολουθήσει τη συγκομιδή και την τιμή του τελικού προϊόντος. Όσον αφορά τα έξοδα, χωρίζονται σε αυτά που αφορούν την αρχική εγκατάσταση της καλλιέργειας σε χωράφι χωρίς υποδομές και τα οποία περιλαμβάνουν την αγορά των φυτών, την εγκατάσταση αυτόματου αρδευτικού συστήματος και την φύτευση της Αλόης, καθώς και σε αυτά που αφορούν τα ετήσια έξοδα φροντίδας της καλλιέργειας. Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι η καλλιέργεια της Αλόης είναι μια προσοδοφόρα καλλιέργεια με χαμηλό ετήσιο κόστος για την φροντίδα της, η οποία μέσα σε τέσσερα χρόνια έχει αποσβέσει την απαιτούμενη επένδυση για την εγκατάστασή της. Συνεπώς οι προοπτικές καλλιέργειας της Αλόης στη χώρα μας έχει θετικές προοπτικές καθώς πρόκειται για μια οικονομικά βιώσιμη καλλιέργεια, με μικρό σχετικά βαθμό απασχόλησης, στην οποία με αργούς ρυθμούς αρχίζουν να λύνονται τα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι πρώτοι που ξεκίνησαν να την καλλιεργούν.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 19
33
Χρυσές αποδόσεις για το σταμναγκάθι Υψηλή τιμή του άγριου ραδικιού
Μ
ια ιδιαίτερα επικερδή εναλλακτική καλλιέργεια μπορεί να αποτελέσει το δημοφιλές και νόστιμο φυτό-χόρτο της Κρήτης, το σταμναγκάθι. Το σταμναγκάθι είναι ένα πολυετές αγκαθωτό φυτό, η σπορά του οποίου ξεκινά το φθινόπωρο. Είναι ένα είδος άγριου ραδικιού, η εμπορική ζήτηση του οποίου κρατά σταθερά τις τιμές πώλησής του σε πολύ υψηλά επίπεδα σε σχέση με άλλα είδη χόρτων, ενώ η φήμη του άρχισε τα τελευταία χρόνια να περνά τα σύνορα της χώρας και να αποκτά εξαγωγική προοπτική. Καλλιεργείται ευρέως στην Κρήτη, από όπου και έγινε γνωστό, ωστόσο φαίνεται ότι μπορεί να αναπτύσσεται εξίσου ικανοποιητικά σε παραθαλάσσιες ζώνες αλλά και πλαγιές βουνών και οροπεδίων (πάνω από 1000 μέτρα υψόμετρο) και σε άλλες περιοχές της χώρας. Το σταμναγκάθι συνδυάζει ένα μεγάλο εύρος φαρμακευτικών χρήσεων και είναι γνωστό για τις αντισηπτικές αλλά και τις αντιρρευματικές του ιδιότητες. Είναι ένα πολυετές αγκαθωτό φυτό, η σπορά του οποίου ξεκινά το φθινόπωρο και συγκομίζεται κάθε 40 περίπου μέρες, με την περίοδο παραγωγής να διαρκεί 9 με 10 μήνες. Η μόνη περίοδος που το σταμναγκάθι έχει φύλλα είναι την άνοιξη. Τότε πρέπει να κοπεί όλο το κλαρί, δηλαδή ο θαμνίσκος, για να καθαριστεί. Τον πρώτο χρόνο το φυτό σχηματίζει ρόδακα με τα φύλλα του, ενώ ο βλαστός του, που αναπτύσσεται προς τα επάνω, γίνεται αγκάθι. Ετσι, σιγά σιγά μετατρέπεται σε έναν μικροσκοπικό θάμνο, όπου ανάμεσα στα αγκάθια κάνει κάθε χρόνο τα φύλλα του. Σπέρνεται δύο φορές τον χρόνο και για κάθε σπορά πραγματοποιούνται δύο συγκομιδές. Η πρώτη πραγματοποιείται τον Ιανουάριο-Φεβρουάριο για να δώσει παραγωγή τον ΑπρίλιοΜάιο, ενώ η δεύτερη τον Ιούλιο-Αύγουστο για να δώσει πα-
ραγωγή στο τέλος φθινοπώρου Το παράδοξο είναι ότι γνήσιο σταμναγκάθι δεν δίνει το φυτό πάνω από 2-3 χρόνια, εξαιτίας του γεγονότος ότι η επικονίαση τροποποιεί στο πέρασμα των χρόνων το φύλλωμα. Πάντως, σε συγκριτικές μελέτες μεταξύ βιολογικής και συμβατικής καλλιέργειας σταμναγκαθιού, δεν βρέθηκαν διαφορές ως προς την ανάπτυξη των φυτών (Ακουμιανάκης 2007), γεγονός που ενδυναμώνει τη βιολογική καλλιέργεια του σταμναγκαθιού. Πανεπιστημιακή μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστήμιου κατέδειξε ότι το σταμναγκάθι θαυμάσια μπορεί να καλλιεργηθεί σε βιολογική καλλιέργεια χωρίς πρόβλημα. Μια πειραματική καλλιέργεια υπό την επίβλεψη καθηγητών του Γεωπονικού
Πανεπιστημίου οδήγησε στο συμπέρασμα ότι μπορεί να ανταποκριθεί πλήρως στη βιολογική θρέψη και να ενταχθεί σε πρόγραμμα βιολογικής καλλιέργειας. Καθαρά κέρδη που φθάνουν να ξεπερνούν τις 4.000 ευρώ ανά στρέμμα σε ετήσια βάση αποδίδει το περιζήτητο σταμναγκάθι, που κάνει θραύση στην εγχώρια αγορά παρά την υψηλή τιμή του, ενώ αξιοσημείωτη είναι και η ζήτηση για το προϊόν από χώρες του εξωτερικού, όπως η Γαλλία. Η στρεμματική απόδοση του πασίγνωστου αυτού χόρτου υπολογίζεται σε 2 και πλέον τόνους κατ΄ έτος, με την τιμή παραγωγού να κινείται στα επίπεδα των 3-3,5 ευρώ το κιλό. Με το κόστος παραγωγής να φθάνει το 1 ευρώ ανά κιλό, το καθαρό κέρδος για τον παραγωγό υπολογίζεται σε πάνω από 2 ευρώ περίπου ανά κιλό.
34
Ενθ. 20
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Γιώργος Περδικογιάννης, Διαχειριστής στην Εξαγωγική Ένωση Σουλτανίνας ΕΠΕ
Η Ελλάδα υφίσταται ως σταφιδοπαραγωγός χώρα και μπορεί να προσφέρει ένα ανταγωνιστικό προϊόν Ένας από τους πιο γνωστούς εμπόρους –εξαγωγέας σταφίδας και μέλος του Δ/Σ του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης ο κ. Γιώργος Περδικογιάννης μας μίλησε για τις εκτιμήσεις του για το μέλλον της κρητικής σταφίδας μεταφέροντας την πολυετή εμπειρία του από το χώρο των εξαγωγών και εκφράζοντας τους προβληματισμούς του για την πορεία του προϊόντος στην αγορά. Οι ενδείξεις για την επάνοδο των παραγωγών στα αμπέλια τους είναι θετικές και δε μένει από το να επαληθευτούν στην πράξη με την αύξηση της παραγωγής της σουλτανίνας. � κ. Περδικογιάννη, ως ένας από τους λίγους επιχειρηματίες στην Κρήτη που δραστηριοποιείται στην τυποποίηση και εξαγωγή σταφίδας, αλλά και ως μέλος του Δ/Σ του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης θα θέλαμε να μας πείτε πως βλέπετε την πορεία του προϊόντος τα τελευταία χρόνια τόσο στην εγχώρια αγορά, όσο και στο εξωτερικό; Υπάρχουν δείγματα ανάκαμψης; Τα τελευταία δύο με τρία χρόνια και μετά την ιστορικά χαμηλή εσοδεία του νησιού που περιορίστηκε κάτω από 1000 τόνους, παρατηρούνται κάποια αμυδρά σημεία ανάκαμψης της παραγωγής στους 2500 με 3000 τόνους ( αυτή ήταν η περυσινή παραγωγή) που μας επιτρέπει κάποια συγκρατημένη αισιοδοξία για το μέλλον. � Αν σας ζητούσα να μιλήσετε με νούμερα και αριθμούς, ποια είναι η δυναμικότητα του προϊόντος και από ποιες χώρες εκδηλώνεται σήμερα αγοραστικό ενδιαφέρον για τη σταφίδα; Η δυναμικότητα του προϊόντος είναι πολύ μεγάλη μια και η παγκόσμια κατανάλωση σταφίδας υπερβαίνει τους 800.000 τόνους ετησίως με ενδιαφέρον από όλες τις χώρες και κυρίως από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Γερμανία, Αγγλία, Ιταλία, Γαλλία). � Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο αγροτικός κόσμος της Κρήτης, μετά από μια μακρά περίοδο ύφεσης και εγκατάλειψης των αμπελώνων επιστρέφει σήμερα στην αμπελοκαλλιέργεια; Αν, ναι ποιοι λόγοι οδήγησαν σ’ αυτή την επιλογή; Λόγω της έντονης οικονομικής κρίσης των τελευταίων χρονών υπάρχει μια τάση επιστροφής των καλλιεργητών στα χωράφια τους. Η δυσκολία απασχόλησης σε άλλους τομείς και η ανάγκη εύρεσης πόρων για την επιβίωση, υποχρέωσε αρκετούς να γυρίσουν πίσω στην ύπαιθρο και να καλλιεργήσουν τα αμπέλια τους που τα είχαν εγκαταλείψει τα τελευταία χρόνια. � Η σταφίδα ήταν για δεκαετίες ένα παραδοσιακό προϊόν της ελληνικής οικονομίας και ένα βασικό συστατικό της Μεσογειακής διατροφής. Πιστεύετε ότι σήμερα το προϊόν ανακτά το χαμένο έδαφος στις προτιμήσεις των καταναλωτών ή έχει αντικατασταθεί από άλλα «ξενόφερτα» προϊόντα;
Όπως προανέφερα ζήτηση υπάρχει, απλώς οι αγορές μας έχουν παραγκωνίσει λόγω της αδυναμίας μας να τις ικανοποιήσουμε, αφού δεν υπήρχαν οι αναγκαίες ποσότητες να προσφερθούν στους πελάτες και οι τιμές μας δεν ήταν ικανοποιητικές σε σχέση με τους κύριους ανταγωνιστές μας Τούρκους, Ιρανούς, Κινέζους ,Αμερικανούς, Νοτιαφρικανούς. Αυτοί προσέφεραν σε δολάρια σε μια χρονική περίοδο που η τιμή του αμερικανικού νομίσματος ήταν ιδιαιτέρα χαμηλή σε σύγκριση με το ευρώ που προσφέραμε εμείς. Έτσι ήταν λογικό να έχουν καλύτερη πρόσβαση στην αγορά σε σύγκριση με μας. � Σήμερα, αυτές οι λίγες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της εξαγωγής σταφίδας μπορούν να επιβιώσουν οικονομικά και να σταθούν στο διεθνή ανταγωνισμό; Ποιες δυσκολίες βλέπετε εσείς να αντιμετωπίζουν; Αυτές οι λίγες επιχειρήσεις που έχουν απομείνει στο χώρο προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις να υπενθυμίσουν στις αγορές ότι η Ελλάδα υφίσταται σαν σταφιδοπαραγωγός χώρα και ότι είναι σε θέση να τους προσφέρουν ένα ανταγωνιστικό προϊόν. Η αλλαγή στη σχέση της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου υπέρ του δολαρίου που υφίσταται πρόσφατα αν συνεχιστεί μπορεί να συμβάλει μέγιστα σε αυτόν το σκοπό και να επιτρέψει στους εξαγω-
γείς να δώσουν μια ικανοποιητική τιμή στον παραγωγό για την νέα εσοδεία. � Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν όσοι ασχολούνται με το αντικείμενο; Μπορεί να επιβιώσει σήμερα ένας παραγωγός καλλιεργώντας μόνο σταφίδα; Το σημαντικότερο πρόβλημα για την παραγωγή ενός προϊόντος σε ανταγωνιστική τιμή από τον παραγωγό είναι οι μικρές καλλιέργειες που υπάρχουν στο νησί που δεν επιτρέπουν να επιτευχθούν οικονομίες κλίματος τέτοιες που να μπορούν να ανταγωνισθούν τον Τούρκο ,Ιρανό η Κινέζο παραγωγό οπού οι εκτάσεις των αγροκτημάτων είναι τεράστιες και σχετικά ομαλές έτσι ώστε να επιτυγχάνεται εύκολα η καλλιέργεια και συγκομιδή του προϊόντος. Κατά συνέπεια η επιβίωση του παραγωγού καλλιεργώντας σταφίδα σε ένα μικρό κλήρο που βρίσκεται διεσπαρμένος σε μικρά αγροτεμάχια καθίσταται ιδιαιτέρα δύσκολη. � Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να γίνουν ενέργειες στήριξης του προϊόντος και προς ποια κατεύθυνση θα μπορούσαν να αναληφθούν πρωτοβουλίες από την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης της χώρας μας; Με δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Οικογένειας που παράγει σταφίδα θα μπορούσαν να αναληφθούν πρωτοβουλίες στήριξης του προϊόντος που να μην αντιβαίνουν τις κοινοτικές διατάξεις, ώστε να θεωρηθούν έμμεσες επιδοτήσεις στο προϊόν. Τέτοιες για παράδειγμα μπορεί να είναι η προνομιακή διευκόλυνση και πρόσβαση καλλιεργητών και εξαγωγικών επιχειρήσεων σε τραπεζικό δανεισμό με σχετικά χαμηλότοκα δάνεια.
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Η
νέα ΚΑΠ (όπως και τα υπόλοιπα επιχειρησιακά προγράμματα που υπεβλήθησαν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020), εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή επιτροπή και χαράσσει τις προτεραιότητες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των Αγροτικών (γεωργικών και κτηνοτροφικών) Εκμεταλλεύσεων. Αυτή τη φορά, η πρόσβαση στους διαθέσιµους κοινοτικούς πόρους του Πρώτου Πυλώνα, δηλαδή των άµεσων ενισχύσεων, εξασφαλίζεται από δύο δρόµους που είναι, είτε αυτός της διασύνδεσης µε τα ιστορικά δικαιώµατα, είτε της διεκδίκησης νέων δικαιωµάτων. Στην πρώτη περίπτωση, οι δικαιούχοι έχουν το προνόµιο να κινούνται από πλεονεκτική θέση, όχι µόνο γιατί την αναγνώριση και την ενεργοποίηση των δικαιωµάτων, εφόσον συνεχίζουν να καλύπτουν τα προβλεπόµενα µεγέθη (στρέµµατα ή ζώα) της εκµετάλλευσης, αλλά και γιατί το επίπεδο των ενισχύσεων που δύνανται να διεκδικήσουν δεν µπορεί να είναι µικρότερο από το 30% του επιπέδου ενισχύσεων της προηγούµενης χρονιάς. Αντίθετα, αρκετά πιο δύσκολα είναι τα πράγµατα για τους νεοεισερχόµενους στο καθεστώς των ενισχύσεων ή πιο συγκεκριµένα για το επίπεδο ονοµαστικής αξίας των νέων δικαιωµάτων που δύνανται να εξασφαλίσουν παλιοί και νέοι δικαιούχοι.
Τι ισχύει με τη νέα ΚΑΠ
Τα δικαιώματα των παραγωγών Η αρχική µοναδιαία αξία του δικαιώµατος το 2015, σε σχέση µε την αξία δικαιώµατος του 2014, θα είναι µειωµένη κατά περίπου 15%, το οποίο προκύπτει αν προστεθούν τα ποσά που έχουν διατεθεί από τον εθνικό φάκελο για τους νέους αγρότες, το 5% των περιοχών µε φυσικούς περιορισµούς, για τις συνδεδεµένες ενισχύσεις κ.λπ. Όλα αυτά αφαιρούνται από έναν κουµπαρά που καταλήγει σε ένα ποσό που είναι για την κατανοµή των δικαιωµάτων. Αντίστοιχα, για την τελική µοναδιαία αξία του δικαιώµατος το 2019, αυτή θα είναι κοντά στη µέση αξία της περιφέρειας. Γι’αυτούς που είχαν υπερβολικά υψηλά δικαιώµατα,
η απώλεια θα είναι µέγιστο 30% µέχρι το 2019, σε σχέση µε την αξία του 2015, ενώ όσοι διέθεταν υπερβολικά χαµηλά, θα ανέβουν τουλάχιστον στο 60% της µέσης αξίας της περιφέρειάς τους. Έτσι, όσοι λάµβαναν υψηλές επιδοτήσεις θα χάσουν µέρος αυτών, ώστε να προσεγγίσουν το µέσο όρο της περιφέρειας στην οποία εντάσσονται (250 ευρώ/εκτάριο στους βοσκοτόπους, 420 ευρώ/εκτάριο στις αρόσιµες και 500 ευρώ/εκτάριο στις δενδρώδεις), ενώ όσοι παίρνουν χαµηλές θα ανεβαίνουν κάθε χρόνο για να πιάσουν κι αυτοί το µέσο όρο. Να σηµειωθεί ότι στο καθεστώς του ενεργού αγρότη εντάσσονται εκείνοι
Θα βασίζονται στις εκτάσεις που καλλιεργούνται ανά περιφέρεια που ανήκει ο καθένας ή αν τυχόν οι καλλιέργειές του είναι σε διαφορετικές περιφέρειες θα λαµβάνει δικαιώµατα από κάθε περιφέρεια ξεχωριστά. Για παράδειγµα κάποιος που έχει δέντρα θα πάρει δικαιώµατα από την περιφέρεια των δενδρωδών, µπορεί παράλληλα να έχει στάρι, θα πάρει και από την περιφέρεια των αρώσιµων και αν παρεµπιπτόντως έχει και ζώα θα πάρει και από την περιφέρεια των βοσκότοπων. Θα αναφέρονται συνολικά σε µια αξία, η οποία θα συγκριθεί µε την αξία που λαµβάνεται το 2014, που είναι νέα ΚΑΠ
Ενθ. 21
35
Η διαίρεση σε περιφέρειες και η μοναδιαία αξία τους Με βάση τις εθνικές επιλογές για την κατανοµή των δικαιωµάτων επιλέχθηκε η διαίρεση της χώρας σε περιφέρειες µε αγρονοµικά κριτήρια (βοσκότοποι, αρώσιµες, δενδρώδεις) και η διαδικασία σύγκλισης (30-60%). Η θεωρητική µοναδιαία αξία ήταν στους βοσκοτόπους η πιο µεγάλη αλλαγή, από το περίπου 19% που αντιπροσώπευαν στο σύνολο του εθνικού φακέλου, ανέβηκαν στο 25%, δίνοντας µια θεωρητική µοναδιαία αξία για το 2019, ύψους 250 ευρώ ανά εκτάριο. Στις αρώσιµες εκτάσεις κατανεµήθηκε το
Η νέα ΚΑΠ 2015 – 2020 που έχουν δικαιώµατα από 1.250 ευρώ και πάνω. Για να υπολογίσει κάποιος την αρχική µοναδιαία αξία των δικαιωµάτων του το 2015, θα πρέπει να ανατρέξει στην αίτηση ενιαίας ενίσχυσης του ΟΣ∆Ε 2014 (στη δεύτερη σελίδα), και στη στήλη συνολική αξία των δικαιωµάτων, η οποία είναι µειωµένη σε σχέση µε το 2013 περίπου κατά 8,3%. Αυτό το ποσό που θα αναγράφεται αν το µειώσει ακόµη κατά 15%, θα έχει τη νέα αξία δικαιωµάτων του, που αν τη διαιρέσει µε όσα στρέµµατα δηλώσει το 2015 θα προκύψει η αρχική µοναδιαία αξία. Τα εξατομικευμένα δικαιώματα Με την έναρξη κατάθεσης αιτήσεων για τα εξατομικευμένα δικαιώματα και όταν αυτά βγουν (ο γενικός γραµµατέας του υπουργείου ∆ηµήτρης Μελάς είχε κάνει λόγο για Σεπτέμβρη), θα κλειδώσουν έως το 2020 σαν αριθµός και αξία. Τα δικαιώµατα που θα κατανεµηθούν φέτος για πρώτη φορά θα είναι καινούρια και θα διαµοιραστούν ανάλογα µε τον αριθµό των εκταρίων, ενώ η αξία τους θα είναι µεταβλητή στα έτη µε σύγκλιση όπου χρειάζεται. Επισης:
αλλά µεταβατική περίοδος, και από το 2015 θα έχει τη βαθµιαία ισόποση ανά χρόνο µείωση έως το 2019 ή αντίστοιχα τη βαθµιαία αύξηση έως το 2019, µε βάση την αξία δικαιωµάτων του 2014. Το 2015 µελετάται η αξία δικαιωµάτων και ο βαθµός ασφάλειας στη σύγκλιση έως το 2019. Αν κάποιος δηλαδή είχε 100 δικαιώµατα µιας Α αξίας, το 2015 αν έχει 100 δικαιώµατα Α µείον ένα ποσοστό αξίας θα µπορεί να δικαιούται της ωφέλειας της ασφάλειας του 30% µέχρι το 2019 σε αυτά τα δικαιώµατα που έχουν διατηρηθεί στον ίδιο αριθµό. Αν κάποιος αντίθετα, έπεσε από τα 100 δικαιώµατα στα 50 ή φαίνεται ότι µε τις εκτάσεις που παρουσιάζει, τώρα θα έρθει να του εφαρµοστεί αυτή η ασφάλεια της αξίας στα 50 δικαιώµατα και όχι στα 100. Εκτάσεις δηµοσίων βοσκότοπων θα κατανεµηθούν ανάλογα µε το µέγεθος του ζωικού κεφαλαίου του κάθε κτηνοτρόφου µε µία ενιαία τιµή πυκνότητας βόσκησης, για όλη την Ελλάδα, που θα είναι συνάρτηση ζώων και βοσκότοπων που θα έχουν διαµορφωθεί.
47% των κονδυλίων, µε τιµή 430 ευρώ ανά εκτάριο και στις δενδρώδεις το 28% των κονδυλίων, µε θεωρητική µοναδιαία αξία 500 ευρώ ανά εκτάριο. Θεωρητική γιατί µέσω της διαδικασίας της σύγκλισης και επειδή εφαρµόζονται οι ασφαλιστικές δικλείδες του 30% και 60 αντίστοιχα, η αξία αυτή τουλάχιστον σε αυτούς που πέφτουν δεν θα είναι το 2019, αλλά όταν φτάσουν να έχουν πλήρη σύγκλιση. Χωρίς σύγκλιση στα δικαιώματα του εθνικού αποθέματος Τα δικαιώµατα εθνικού αποθέµατος που θα αρχίσουν να δίνονται µε τα κριτήρια που θα οριστούν από το 2015 και µετά θα έχουν εξαρχής και σταθερή την αξία του δικαιώµατος της περιφέρειας. Αν ενεργοποιείς δηλαδή δικαιώµατα εθνικού αποθέµατος στην περιφέρεια των αροτραίων και η αξία είναι 43 ευρώ το στρέµµα, το δικαίωµα του εθνικού αποθέµατος θα είναι άπαξ και σταθερό από την αρχή, στα 43 ευρώ το στρέµµα, σε όσα στρέµµατα µπορεί να ενεργοποιήσεις. ∆εν υπάρχει δηλαδή διαδικασία σύγκλισης προς τα κάτω ή προς τα πάνω.
36
Ενθ. 22
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Λυδακάκης Γιώργος, υπεύθυνος πωλήσεων-γεωτεχνικός της Zeofyt στα θέματα των αργιλλοπυριτικών ορυκτών και αντιπρόσωπος & τεχνικός σύμβουλος της εταιρείας Zeologic στην Κρήτη
Οι ευεγερτικές εφαρμογές του ζεόλιθου στη Γεωργία & την Κτηνοτροφία zz Κ. Λυδακάκη, ας ξεκινήσουμε με τα απλά αλλά ουσιώδη: Τι είναι ο ζεόλιθος, ποιες οι βασικές εφαρμογές του και πού τον βρίσκουμε στη φύση; Ο ζεόλιθος είναι ένα φυσικό πορώδες αργιλλοπυριτικό ορυκτό και το όνομά του προέρχεται από τις λέξεις, ζέω=βράζω και λίθος=πέτρα γιατί όταν θερμανθεί αποβάλλει, με τη μορφή φυσαλίδων νερό που έχει συγκρατήσει, δίνοντας την εντύπωση ότι βράζει. Λόγω του πορώδους του, δεσμεύει την υγρασία μειώνοντας τα ποτίσματα στα ελαφριά εδάφη και αυξάνει τον αερισμό στα βαριά. Το σπουδαιότερο χαρακτηριστικό του, είναι η τεράστια ιοντοανταλλακτική ικανότητα που έχει, και γι’ αυτό το λόγο μπορεί και δεσμεύει τόσο θρεπτικά συστατικά του εδάφους και των λιπασμάτων (αμμωνία, κάλιο, ασβέστιο, μαγνήσιο, ιχνοστοιχεία) όσο και βαρέα μέταλλα και οργανικές ενώσεις. Οι κύριες εφαρμογές του είναι στη γεωργία, την κτηνοτροφία, στη βιομηχανία και στη διαχείριση αποβλήτων. Χαρακτηριστικά χρησιμοποιήθηκε το 1986, από τη Ρωσική κυβέρνηση για την απορρόφηση ραδιενεργών χημικών και άλλων επιβλαβών τοξινών μετά την καταστροφή του Τσερνομπίλ. Στη Μεγάλη Βρετανία χρησιμοποιείται για την απομάκρυνση καισίου 137 και στροντίου 90 από ραδιενεργά απόβλητα. Ο ζεόλιθος της εταιρείας μας λόγω ποιότητας χρησιμοποιείται από την ελληνική καινοτόμο εταιρεία zeologic με παγκόσμια πατέντα στη διαχείριση πάσης φύσεως αποβλήτων επικινδύνων και μη. Ο ζεόλιθος υπάρχει σε επιφανειακά κοιτάσματα σε Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία και Ελλάδα. zz Πόσο καιρό δραστηριοποιείστε στον χώρο του ζεόλιθου; Τι σας ώθησε σε αυτήν σας την απόφαση και ποιες οι δυσκολίες που έχετε αντιμετωπίσει ως τώρα: Με τον ζεόλιθο η εταιρεία δραστηριοποιείται εμπορικά περίπου 2 χρόνια μετά από μελέτη, πειραματισμό και αξιολόγηση του συγκεκριμένου ορυκτού. Σαν καινούριο προϊόν αντιμετωπίζεται όπως είναι λογικό με δυσπιστία με αποτέλεσμα να έχουν γίνει ενημερώσεις αρκετών ωρών για να πειστούν κάποιοι παραγωγοί ή κτηνοτρόφοι να δοκιμάσουν τον ζεόλιθο. Το θετικό είναι, ότι όλοι οι πελάτες της εταιρείας που έχουν χρησιμοποιήσει τον ζεόλιθο, με τις δικές μας οδηγίες για τις δόσεις, την κοκκομετρία και τον τρόπο εφαρμογής, έχουν δει τα σημαντικά
οφέλη του ορυκτού σε ζωική και φυτική παραγωγή.
zz Ποιές θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε ως κύριες εφαρμογές του στην ανθρώ-
πινη δραστηριότητα; Η λίστα με τις εφαρμογές του ζεόλιθου μάλλον είναι αρκετά μεγάλη αλλά σαν κύριες εφαρμογές όπως προαναφέραμε είναι η χρήση του στην γεωργία, την κτηνοτρο100% φία, η συμμετοχή του σε συστήματα διαΦΥΣΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ χείρισης αποβλήτων και η χρήση του στην >90% βιομηχανία (απορρυπαντικών, υλικών υγιεινής για κατοικίδια κ.α.). ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑ ΣΕ ΚΛΙΝΟΠΤΙΛΟΛΙΘΟ Όπως ίσως γνωρίζετε υπάρχει και στα φαρμακεία για χρήση από τον άνθρωπο βοη-ΤΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΚΑΙ γΙΑ θώντας στην αποτοξίνωση του οργανισμού βιολογική γεωργια δεσμεύοντας και απομακρύνοντας βαρέα μέταλλα και τοξίνες. zz Η Μεσαρά αλλά και γενικότερα η Κρήτη έχει μεγάλη αγροτική παραγωγή, με την πλειοψηφία των ανθρώπων να ασχολούνται με την γεωργία. Πώς εφαρμόζεται λοιπόν στην γεωργία και γιατί κάποιος να τον επιλέξει και να επενδύσει σε αυτόν; (γενικότερα)
Στην γεωργία μπορεί να εφαρμοστεί σαν εδαφοβελτιωτικό σε όλες τις καλλιέργειες με ενσωμάτωση ή στο ψέκασμα με τη μορφή πούδρας προστατεύοντας τα φυτά από τις υψηλές θερμοκρασίες και μυζητικά κυρίως έντομα (με μηχανικό τρόπο). Λόγω της δύσκολης οικονομικής κατάστασης που διανύουμε είναι φυσιολογικό να ψάξει καλά ο παραγωγός που θα επενδύσει. Παρακάτω αναφέρω ενδεικτικά τους λόγους που θα μπορούσε κάποιος να δοκιμάσει θα έλεγα καλύτερα αν αξίζει να επενδύσει στον ζεόλιθο. Αυξάνει τη σοδειά κάνοντας το έδαφος πιο αποτελεσματικό αφού συλλαμβάνει και ρυθμίζει όλα τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά όπως κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο και ιχνοστοιχεία και τα απελευθερώνει αργά όποτε απαιτείται. Αυξάνει την αποδοτικότητα των λιπασμάτων, δεσμεύοντας μεγάλο ποσοστό των θρεπτικών συστατικών που θα χανόντουσαν από τις βροχές και τα ποτίσματα, μειώνοντας το κόστος. Η ανάμειξη του φυσικού ζεόλιθου στα αγροτικά εδάφη βελτιώνει τις φυσικοχημι-
Η Zeofyt είναι εταιρεία 2 χρόνων, δραστηριοποιείται στην εμπορία ορυκτών, σπόρων και φυτών και έχει ιδρυθεί από τον Αντώνη Μαλεφιτσάκη και Γιώργο Λυδακάκη με 20ετή παρουσία στο χώρο της γεωργίας. κές και θρεπτικές ικανότητές τους. Αποφέρει εντυπωσιακά αποτελέσματα όσον αφορά τους ρυθμούς του φυτού, w w w. z eανάπτυξης ofyt.gr μειώνει τις ασθένειες στο ριζικό σύστημα, αυξάνοντας την παραγωγή και την ποιότητα των αγροτικών προϊόντων. Με τη χρήση λιγότερων λιπασμάτων και νερού προάγεται η καλή διαχείριση του εδάφους και η μείωση της ρύπανσης που προέρχεται από την έκλυση των λιπασμάτων στον υδροφόρο ορίζοντα.
zz Είναι συμβατός με άλλα λιπάσματα και κατά πόσο ενδείκνυται για βιολογικές καλλιέργειες; Ως 100% φυσικό προϊόν μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στη βιολογική γεωργία. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί λειτουργώντας συνεργιστικά με όλα τα χημικά ή βιολογικά λιπάσματα της αγοράς. zz Μπορείτε να μας δώσετε ένα παράδειγμα θερμοκηπιακής χρήσης του ζεόλιθου, παρουσιάζοντάς μας ταυτόχρονα κάποια – όσο γίνεται – μετρήσιμα αποτελέσματα; Στο θερμοκήπιο ο ζεόλιθος έχει χρησιμοποιηθεί σε αρκετά στρέμματα σαν εδαφοβελτιωτικό με τα οφέλη που προαναφέραμε έχοντας σε όλες τις περιπτώσεις αύξηση της απόδοσης με ταυτόχρονη μείωση των λιπασμάτων. zz Όπως αναφέρουμε παραπάνω, ο ζεόλιθος έχει πολλαπλά οφέλη, ένα εκ των οποίων είναι και η χρήση του στην κτηνοτροφία. Με ποιο τρόπο αποδεικνύεται χρήσιμος στα ζώα;
Στην κτηνοτροφία: 1. Σαν πρόσθετο ζωοτροφής: ¾¾ Απομακρύνει τα βαρέα μέταλλα ενώ δεσμεύει τις τοξίνες των τροφών. ¾¾ Δεσμεύει την αμμωνία και εξισορροπεί το Ph του στομάχου των ζώων βελτιώνοντας την πέψη. ¾¾ Δεσμεύει τις αλλεργιογόνες ουσίες. ¾¾ Καταπολεμά τις τυχόν υδαρείς κενώσεις. ¾¾ Βελτιώνει το ανοσοποιητικό σύστημα. ¾¾ Βελτιώνει την ποιότητα του κρέατος. ¾¾ Βελτιώνει την ανάπτυξη των οστών. ¾¾ Αυξάνει την παραγωγή του γάλακτος και το σωματικό βάρος. 2. Στη στρωμνή των ζώων: ¾¾ Μειώνει την αμμωνία η οποία όταν εισπνέεται από τα ζώα μπορεί να βλάψει το αναπνευστικό τους σύστημα. ¾¾ Μειώνει το υδρόθειο, το διοξείδιο του άνθρακα και τα άλλα αέρια. ¾¾ Δημιουργεί καλύτερες συνθήκες σταβλισμού. ¾¾ Βελτιώνει την ποιότητα του αέρα μειώνοντας έτσι το στρες των ζώων. ¾¾ Αποτρέπει τους μύκητες και τα παράσιτα να αναπτυχθούν. zz Σε τι μορφή μπορεί κάποιος να προμηθευτεί ζεόλιθο και πόση σημασία έχει τελικά η χώρα προέλευσης; Η εταιρεία μας έχει 6 διαφορετικές κοκκομετρίες ζεόλιθου χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο ανάλογα με την εφαρμογή. Η χώρα προέλευσης δεν έχει τόσο σημασία, όσο η ποιότητα του ζεόλιθου που σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να πιστοποιείται με ειδική XRD ανάλυση που είναι η μόνη που μπορεί να αποδείξει την ποιότητά του.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΔΙΑΘΕΣΗ: Λυδακάκης Γ. - Μαλεφιτσάκης Α. Ο.Ε. Tυμπάκι, Ηράκλειο Κρήτης, Τηλ: 28920 91101 Κιν.: 6977 684571 Κιν.: 6937117095 email: glydakakis@gmail.com, www.zeofyt.com
100%
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
Γ
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
Ενθ. 23
37
Τι είπαν παραγωγοί για το ζεόλιθο
ια ένα μοναδικό προϊόν, τον ζεόλιθο, που βρίσκει πολλαπλές εφαρμογές και καθημερινές χρήσεις στη γεωργία, στην κτηνοτροφία, αλλά και στη βιομηχανία μιλούν στην «Άποψη» άνθρωποι που μπήκαν στη διαδικασία να τον χρησιμοποιήσουν, έχουν μείνει απόλυτα ικανοποιημένοι και τον συνιστούν ανεπιφύλακτα. Ζεόλιθος λοιπόν ή αλλιώς ανακαλύψτε το ορυκτό που θα σας δώσει λύσεις σε χιλιάδες προβλήματα!
Πέτρος Λιοδάκης
Αποδούλου, Γεωργο-Κτηνοτρόφος «Χρησιμοποιώ τον ζεόλιθο εδώ και τρία χρόνια. Για πρώτη φορά είδα και διάβασα για τις εφαρμογές που έχει στο Ίντερνετ και μετά έψαξα να βρω από πού μπορώ να τον προμηθευτώ. Ο ζεόλιθος στο εμπόριο κυκλοφορεί σε διάφορα σκευάσματα και έχει πολλές χρήσεις. Προσωπικά χρησιμοποιώ αυτόν που έχει αλευρώδη μορφή, τον ανακατεύω
Δημήτρης Πετράκης
Πρόεδρος Βιοκαλλιεργητών Ελαιοπαραγωγός, Καραβάδο «Ασχολούμαι με τη βιολογική γεωργία και χρησιμοποιώ τον ζεόλιθο εδώ και τρία χρόνια. Αναζητούσα να βρω τρόπους να βελτιώσω την παραγωγή μου και σε μια χρονική συγκυρία, όπου είδα τις ελιές μου να ζορίζονται και να κινδυνεύουν να ξεραθούν αποφάσισα να χρησιμοποιήσω τον ζεόλιθο. Ήμουν ο πρώτος στην περιοχή που τον χρησιμοποίησα και είδα θεαματικά αποτελέσματα. Εκτός από τις ελιές τον χρησιμοποιώ για τις πατάτες και γενικά στο αμπέλι, ως ψεκασμό για την καταπολέμηση του δάκου, τον χρησιμοποιώ ακόμα και στις κότες και στον κατσίγαρο. Είναι ευρέου φάσματος απολυμαντικό και βοηθά στην απόσμη-
Νίκος Λαμπάκης
Κρύα Βρύση, Κτηνοτρόφος «Ξεκίνησα να χρησιμοποιώ τον ζεόλιθο πριν από δύο περίπου χρόνια και έχω μείνει απόλυτα ικανοποιημένος. Προσωπικά γνώριζα τον κ. Γιώργο Λυδακάκη, ο οποίος και μου συνέστησε να τον χρησιμοποιώ στο μείγμα των ζωοτροφών που κάνω και δίνω στα ζώα μου. Στην αρχή το πήρα δοκιμαστικά, τώρα όμως πια τον χρησιμοποιώ συνειδητά, γιατί βλέπω αποτελέσματα. Ειδικά για τα ζώα η ποσότητα που χρησιμοποιώ είναι μικρή, δηλαδή στα 100 κιλά ζωοτροφής βάζω περίπου 800 gr ζεόλιθο και τους τη δίνω. Η χρήση του βελτιώνει την ποιότητα του κρέατος και κυρίως το γάλα που παράγουν τα ζώα. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα σε όλους τους κτηνοτρόφους γιατί με μικρό κόστος θα δουν αισθητή διαφορά στο κοπάδι τους και θα μείνουν ικανοποιημένοι».
με τις ζωοτροφές που δίνω στα ζώα μου. Η αναλογία είναι περίπου δέκα κιλά ζεόλιθο ανά τόνο ζωοτροφής. Βλέπω μεγάλη διαφορά. Και τα ζώα μου είναι πιο υγιή και τα βοηθά στο πεπτικό σύστημα και επιπλέον δίνει περισσότερα λιπαρά στο γάλα τους. Εκτός από τροφή όμως ο ζεόλιθος είναι και άριστο καθαριστικό και απολυμαντικό προϊόν. Τον χρησιμοποιώ επίσης για να καθαρίζω τις σταυλικές εγκαταστάσεις, τον ανακατεύω με την κοπριά των ζώων και τον χρησιμοποιώ και ως λίπασμα για τις ελιές και για την καταπολέμηση του δάκου. Όποιος τον χρησιμοποιήσει μετά δύσκολα τον αλλάζει, καθώς έχει πολλές εφαρμογές και το κόστος του είναι ιδιαίτερα προσιτό σε σύγκριση με τα οφέλη που προσφέρει και τις χρήσεις που έχει».
ση. Στις ελιές η δοσολογία που βάζω είναι μισό τόνο ζεόλιθο ανά στρέμμα. Ο ζεόλιθος έχει την ιδιότητα να μην φθείρεται γρήγορα. Μπαίνοντας στο έδαφος συγκρατεί το νερό και η καλλιέργεια για πέντε με έξι χρόνια μετά την εφαρμογή του δεν χρειάζεται συχνό πότισμα, ενώ βοηθά και στην καλύτερη απορρόφηση των λιπασμάτων. Προτείνω στους παραγωγούς να ανακαλύψουν τα ευεργετικά του αποτελέσματα και να μη διστάζουν να προχωρήσουν στη χρήση του. Θα μείνουν ενθουσιασμένοι!
Φίλλιπος Κυδωνάκης
Βιοκαλλιεργητής θερμοκηπιακών καλλιεργειών, Τυμπάκι «Χρησιμοποιώ τον ζεόλιθο πάνω από πέντε χρόνια σε βιολογικές καλλιέργειες κηπευτικών, υπαίθριες και θερμοκηπιακές. Εμείς οι βιοκαλλιεργητές δεν έχουμε πολλές εναλλακτικές δυνατότητες, καθώς προσπαθούμε να μειώσουμε τις εισροές και τα χημικά και έτσι με τη χρήση του ζεόλιθου επιτυγχάνονται θεαματικά αποτελέσματα από την πρώτη κιόλας εφαρμογή. Εγώ προσωπικά ενημερώθηκα πρώτη φορά για τις δυνατότητες του ζεόλιθου μέσα από ένα ενημερωτικό e-mail που έλαβα από έναν καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο οποίος μου εξηγούσε για τα πλεονεκτήματα της χρήσης του στη γεωργία. Τον χρησιμοποίησα πιλοτικά και από την πρώτη εφαρμογή είδα αποτελέσματα. Συγκεκριμένα κάθε χρόνο έβαζα 300 με 400 κιλά ζεόλιθο ανά στρέμμα καλλιέργειας για να πετύχω το όριο που είναι οι δύο τόνοι το στρέμμα. Τα οφέλη από τη χρήση του ζεόλιθου είναι ότι αφενός μειώνονται οι ανάγκες του φυτού σε θρέψη, δηλαδή πέτυχα μείωση μέχρι και 50% των λιπασμάτων που χρησιμοποιούσα και κατά δεύτερον χρειάζομαι πλέον λιγότερες ποσότητες νερού, καθώς ο ζεόλιθος συγκρατεί νερό και θρεπτικά συστατικά, που δεν επιτρέπει να ξεπλυθούν από το έδαφος. Εμείς οι βιοκαλλιεργητές στην περιοχή του Τυμπακίου τον γνωρίζουμε και τον χρησιμοποιούμε πλέον συστηματικά στις καλλιέργειες μας. Απομένει σε όσους δεν τον χρησιμοποιούν να τον ανακαλύψουν και δεν θα χάσουν»!
38
Ενθ. 24
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ζαχαρίας Διαμαντάκης, Οινοποιός Υπεύθυνος προώθησης του Οινοποιείου Διαμαντάκης
«Αναγέννηση στο κρητικό κρασί με στροφή στις τοπικές ποικιλίες»
� κ. Διαμαντάκη, ως μέλος του Δικτύου Οινοποιών Νομού Ηρακλείου και διατηρώντας εδώ και χρόνια μια οικογενειακή επιχείρηση παραγωγής, εμφιάλωσης και εμπορίας κρασιού, ποια θα λέγατε ότι είναι τα πλεονεκτήματα που συγκεντρώνει το κρητικό κρασί; Το κρητικό κρασί αν και μόνο την τελευταία 10ετία έχει αναδειχθεί αρκετά, ανέκαθεν συγκέντρωνε πολλά πλεονεκτήματα. Δεν είναι άγνωστο ότι τουλάχιστον στην Ευρώπη πρώτος ο Μίνωας έφτιαξε κρασί και μάλιστα ακόμα και στις μέρες μας στο Βαθύπετρο σώζεται ένα από τα αρχαιότερα πατητήρια παγκοσμίως. Στη συνέχεια πολύ σημαντικό για το κρητικό κρασί αποτελεί ο πλούτος των ντόπιων ποικιλιών. Αυτή την στιγμή καλλιεργούνται 11 γηγενείς ποικιλίες στο νησί με εξαιρετικά αποτελέσματα, ενώ υπολογίζεται ότι έχουμε και αρκετές άλλες που με συστηματική έρευνα θα διασωθούν και θα αξιοποιηθούν. Θα αναφερθώ στην τοπική ποικιλία Βιδιανό η οποία άρχισε να ξανακαλλιεργείται στο νησί τα τελευταία 10 χρόνια και αυτή την στιγμή τολμώ να πω ότι παράγονται από αυτή σπουδαία κρασιά πολύ υψηλού επιπέδου. Στο τρίτο σημείο που θα σταθώ σχετικά με τα πλεονεκτήματα του κρητικού κρασιού είναι η ποικιλομορφία των εδαφών και τον μικροκλιμάτων που υπάρχουν στο νησί. Η Κρήτη λόγω μορφολογίας διαθέτει εξαιρετικά αμπελοτόπια σε πολλά και διαφορετικά μέρη. Έτσι δίνεται η δυνατότητα να παράγει πολλά και διαφορετικά κρασιά. Αυτά τα μικροκλίματα πρέπει να εκμεταλλευτούμε εμείς οι οινοποιοί για να παράγουμε ακόμα πιο ποιοτικά κρασιά δίνοντας έμφαση στις τοπικές ποικιλίες και τον τόπο. Το τελευταίο πλεονέκτημα που θα σημειώσω είναι ο τουρισμός και οι επισκέπτες που δέχεται το νησί μας. Δεχόμαστε εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο και αν αυτόν τον κόσμο τον διαχειριστούμε σωστά έχουμε ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην προώθηση των κρασιών μας. Αυτό επιτυγχάνεται είτε μέσω της άμεσης κατανάλωσης που αποφέρει και άμεσες οικονομικές απολαβές, είτε μέσω της διαφήμισης και της προώθησης των κρασιών, όταν επιστρέψει ο κόσμος στις πατρίδες τους. Αυτά όμως θα επιτευχθούν μόνο αν προσφέρουμε στον κόσμο το ποιοτικό επώνυμο κρητικό κρασί και όχι το no name άγνωστο χύμα κρασί που το έχουμε στα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία με μοναδικό γνώμονα την χαμηλή τιμή. � Τι θα πρέπει να προσέξει ένας οινοποιός που θέλει να παράγει καλό κρασί; Τι είναι πιο σημαντικό η ποιότητα της πρώτης ύλης ή η δεξιότητα του οινολόγου; Στην παραγωγή του ποιοτικού κρασιού είναι απαραίτητη και άριστη ποιοτικά η πρώτη ύλη , η σύγχρονη υποδομή στο οινοποιείο και η δεξιότητα του οινολόγου. Προσωπικά είμαι της άποψης ότι τα μεγάλα και σπουδαία κρασιά γίνονται στο αμπέλι. Συνεπώς αν βάλουμε ποσοστά στο δίλλημα κατά την άποψη μου η πρώτη ύλη συνεισφέρει κατά 80% στην παραγωγή του ποιοτικού οίνου. Αν η δουλειά γίνει όπως πρέπει στο αμπέλι και η πρώτη μας ύλη είναι άριστη μετά η δουλειά του οινολόγου απλουστεύεται στο οινοποιείο. Βέβαια να μην παραβλέπουμε ότι σημαντικές αποφάσεις πρέπει να τις πάρει ο οινολόγος όπως για παράδειγμα η ημερομηνία του τρυγητού. Μπορεί να έχουμε άριστη πρώτη ύλη μέχρι τον τρυγητό και η λάθος απόφαση στο πότε θα τρυγήσουμε να καταστρέψει την προσοχή στην πρώτη ύλη όλης της χρονιάς. Το ποιοτικό κρασί είναι συνεργασία ανθρώπων μεταξύ τους αλλά και με την φύση. � Ποιες είναι οι προοπτικές σήμερα για το Κρητικό κρασί. Πόσο τα πλεονεκτήματα που αναφέρατε παραπάνω γίνονται πραγματικά “ανταγωνιστικά”; Το κρητικό κρασί πιστεύω ότι έχει πάρα πολλές προοπτικές. Και αληθινά πιστεύω ότι είμαστε στην αρχή μιας αναγέννησης του κρητικού κρασιού και του κρητικού αμπελώνα. Χρειάζεται όμως η λεγόμενη συνέργεια σε όλες τις βαθμίδες. Από την βάση που είναι ο αμπελώνας έως και το τελικό στάδιο που είναι η προώθηση του κρητικού κρασιού. Με το Δίκτυο Οινοποιών έχουμε καταφέρει και προσπαθούμε εδώ και 7 χρόνια στην κοινή προβολή και προώθηση του κρητικού κρασιού σε πολλές αγορές. Αρχικά στην τοπική μας αγορά αλλά και στις
Για την αναγέννηση του κρητικού αμπελώνα με σκοπό την παραγωγή ονομαστών κρασιών που διακρίνονται για την ποιότητα και τα ιδιαίτερα αρώματα που κλείνουν μέσα τους, μας μίλησε ο οινολόγος και μέλος της γνωστής οικογένειας οινοποιών από τις Ασίτες κ. Ζαχαρίας Διαμαντάκης. Μια συνέντευξη το ίδιο απολαυστική όσο και το κρασί που συνοδεύει τις πιο ιδιαίτερες περιστάσεις της ζωής μας! Επιμέλεια: Πόπη Πρωτογεράκη
αγορές του εξωτερικού, της Ευρώπης, των ΗΠΑ και της Κίνας. Ωστόσο χρειαζόμαστε και τη βοήθεια της πολιτείας, κυρίως στο κομμάτι της έρευνας και της ποιοτικής αξιοποίησης των ντόπιων καλλιεργειών, που θα δώσει και το συγκριτικό πλεονέκτημα στην παραγωγή μας. � Τελικά τι είναι αυτό που μετράει περισσότερο. Η ποιότητα, η τιμή ή μήπως το σωστό marketing στην εμπορική προώθηση του προϊόντος; Όλα αυτά έχουν τον δικό τους ρόλο στη σωστή προώθηση του προϊόντος. Θα πρέπει όμως καθένας να κοιτάζει τα πλεονεκτήματα του και αυτά να αναδεικνύει. Εμείς σαν Κρήτη θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε τα πλεονεκτήματα μας και να τα κάνουμε εργαλεία για να προωθήσουμε τα κρασιά μας. Ξεκινάμε από την ποιότητα. Έχουμε ποιοτικά κρασιά και μπο-
ρούμε να βελτιωθούμε ακόμα πιο πολύ. Έχοντας εξασφαλίσει την ποιότητα θα πρέπει μετά να γίνουν βήματα στον τομέα του Μάρκετινγκ ώστε το κρητικό κρασί να πάει ακόμα καλύτερα. Σε αυτό μπορούμε να επικεντρωθούμε στις μοναδικές γηγενείς μας ποικιλίες και στην ιστορία μας. Αυτά τα σημαντικά πλεονεκτήματα πρέπει να αναδείξουμε και πάνω σε αυτά να στηρίξουμε την προβολή μας. Στο θέμα των τιμών δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε. Λόγω μορφολογίας και λόγω πολυτεμαχισμού δεν μπορούμε να μηχανοποιήσουμε πλήρως την καλλιέργεια (πράγμα που γίνεται σε πολλά μέρη του πλανήτη) και έτσι δεν είμαστε καθόλου ανταγωνιστικοί. Επομένως δεν μπορούμε να προσφέρουμε φθηνά κρασιά μαζικής παραγωγής όπως άλλες οινοπαραγωγικές χώρες του πλανήτη. � Γιατί ο Οινοτουρισμός είναι στόχος των περισσότερων οινοποιείων; Ποια οφέλη μπορεί κατά τη γνώμη σας να εξασφαλίσει; Ο Οινοτουρισμός είναι εξαιρετικά σημαντικός. Υπάρχουν οι-
νοποιεία σε διάφορες οινοπαραγωγικές περιοχές όπου πουλάνε όλη τους την παραγωγή μέσα από το οινοποιείο. Είναι ένα πολύ σημαντικό έσοδο που συνεισφέρει στην ανάπτυξη και δημιουργεί πρόσθετες επιπλέον θέσεις εργασίας. Εκτός από την άμεση οικονομική απολαβή τα οινοποιεία αποκτούν και την λεγόμενη φήμη. Όταν σε επισκεφτεί κάποιος και ξεναγηθεί στους χώρους της παραγωγής στα αμπέλια και ακολούθως δοκιμάσει και τα κρασιά σου του προσφέρεται μια εξαιρετική εμπειρία που δύσκολα θα την ξεχάσει. Θα γίνει λοιπόν πελάτης σου ακόμα και όταν επιστρέψει στην πατρίδα του και θα ψάξει για τα κρασιά σου. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι ο Οινοτουρισμός δεν έχει εποχή. Δεν πρέπει να έρθει αναγκαστικά στο οινοποιείο κάποιος μόνο το καλοκαίρι αλλά όλο τον χρόνο. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει να δουλέψουμε ακόμα περισσότερο να παράγουμε ακόμα πιο ποιοτικά κρασιά να αναδείξουμε και άλλο τις ποικιλίες μας ώστε να γίνουμε αυτό που λέμε « Οινοτουριστικός προορισμός» και να έχουμε επισκέπτες στο νησί αποκλειστικά για το κρασί και την ενδοχώρα και όχι μόνο για τον ήλιο την θάλασσα και τις παραλίες. � Πόσο σημαντικό είναι να γίνονται εκθέσεις και να συμμετέχουν σε αυτές οι Έλληνες οινοποιοί; Οι διακρίσεις και τα βραβεία κάνουν ένα κρασί πιο «αναγνωρίσιμο» στην αγορά; Οι εκθέσεις είναι εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο για τους οινοποιούς. Είτε αυτές είναι στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό οι οινοποιοί και τα κρασιά έρχονται σε άμεση επαφή με τον επισκέπτη είτε τον οινόφιλο είτε τον επαγγελματία. Οι επαγγελματίες έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν κρασιά που διαφορετικά θα χρειαζόταν πάρα πολύ χρόνο αλλά και χρήμα. Από την άλλη μέσα από τις εκθέσεις εκπαιδεύεται εξαιρετικά το οινόφιλο κοινό, ενώ όλοι έχουν την ευκαιρία να συναντήσουν τον παραγωγό που κρύβεται πίσω από την κάθε ετικέτα να συζητήσουν μαζί του για την παραγωγή του κάθε κρασιού. Επίσης μέσα από τις εκθέσεις και ο παραγωγός έχει την δυνατότητα να συναντήσει τους πελάτες του ,να δει τις τάσεις της αγοράς αλλά και να εντοπίσει τις αδυναμίες του και τα σημεία που πρέπει να βελτιωθεί. Σχετικά με τις διακρίσεις η γνώμη μου είναι ότι βελτιώνουν την εικόνα των κρασιών στην αγορά. Σε μια εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά μια διάκριση είναι ένα καλό δείγμα και σίγουρα μετράει. Ιδιαίτερα για πολύ μικρά και «άγνωστα» οινοποιεία είναι ένα σημαντικό εργαλείο προώθησης μιας και είναι το πρώτο δείγμα γραφής. � Οι Έλληνες αγοράζουν εμφιαλωμένο, επώνυμο κρασί και τι θα συμβουλεύατε σε ότι αφορά τον τρόπο που θα πρέπει να επιλέξουν το κρασί που θα βάλουν στο τραπέζι τους; Δυστυχώς με την οικονομική κρίση οι Έλληνες δεν μπορούμε να πούμε ότι αγοράζουν εμφιαλωμένο επώνυμο κρασί. Λόγω ύφεσης ο κόσμος έχει πέσει σε πιο οικονομικές λύσεις και πίνει κρασί χύμα από ασκό. Συμβουλευτικά θα έλεγα ότι υπάρχει πολύ ποιοτικό εμφιαλωμένο κρασί σε ικανοποιητικές τιμές και ο κόσμος μπορεί να το αναζητήσει. Εάν πάλι επιλέξει τη λύση του ασκού ας αναζητήσει τον επώνυμο ασκό από γνωστά οινοποιεία που κάνουν σωστά την δουλειά τους και έτσι δεν θα διατρέχουν κανένα κίνδυνο. Το να επιλέγουμε να βάλουμε στο τραπέζι μας κρασιά άγνωστης προέλευσης είναι κάτι το οποίο μπορεί να είναι και επικίνδυνο.
40
Ενθ. 26
ΚΗΠΕΥΤΙΚΑ&ΑΜΠΕΛΙ2015
ΜΑΡΤΙΟΣ 2015
ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΑΡΧΑΝΩΝ & ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ
«Διεκδικούμε λύσεις για τη επιβίωση των Αγροτών»!
Ο
Αγροτικός Σύλλογος Αρχανών συνδιοργανώνει μαζί με τον Αγροτικό Σύλλογο Αστερουσίων μια «αγωνιστική –διεκδικητική» συγκέντρωση την Τρίτη 17 Μαρτίου, στις 10 το πρωί στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ, με παράσταση των διοικήσεων τους, για την άμεση καταβολή όλων των χρωστούμενων αγροτικών ενισχύσεων. Σημειώνεται ότι την Κυριακή 22 Μαρτίου, στις 11.30 το πρωί θα διοργανωθεί εκδήλωση - συγκέντρωση στο Τεφέλι τιμώντας τα 105 χρόνια από την εξέγερση των κολίγων στο Κιλελέρ το 1910 και καλούνται όλοι οι αγρότες & οι αγρότισσες να συμμετέχουν.
Άμεσες διεκδικήσεις
Όπως αναφέρεται σε κοινή ανακοίνωση των δύο Συλλόγων, οι αγρότες διεκδικούν άμεσα τα παρακάτω: � Να μην ισχύσουν τα χειρότερα μέτραοι περικοπές της νέας ΚΑΠ 2015-2020 που οδηγούν σε μείωση των ενισχύσεων κατά 50% σε σχέση με το 2013. � Να μην ισχύσει η φορολόγηση από το 1ο ευρώ με 13% και η προκαταβολή φόρου 27,55 για το 2015. � Αφορολόγητο οικογενειακό εισόδημα 20.000 και να μην φορολογηθούν οι ενισχύσεις. � Όχι στα λογιστικά βιβλία με τζίρο έως 40.000 ευρώ. � Να μην γίνεται παρακράτηση από τις εθνικές ενισχύσεις και της επιστροφής ΦΠΑ για χρέη που έχουν οι αγρότες σε ΕΛΓΑ, ΟΓΑ, εφορεία και Δήμους. � Κατώτατες εγγυημένες τιμές για τα
«Να αποζημιώνει στο 100% της ζημιάς» ο ΕΛΓΑ ζητούν μεταξύ άλλων οι αγρότες προϊόντα μας που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να αφήνουν εισόδημα για επιβίωση και συνέχιση της αγροτικής μας δραστηριότητας. � Σφράγιση όλων των βιβλιαρίων του ΟΓΑ για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη χωρίς όρους και προϋποθέσεις. � Να μην πληρώσουν ούτε ένα ευρώ οι αγρότες στην επιβολή των δηλώσεων του ΟΣΔΕ που πρέπει να είναι δωρεάν από τις υπηρεσίες του Υπουργείου και με ευθύνη του. � Να μην ισχύσει η κατάργηση της ενίσχυσης σε όσους καλλιεργούν 4 στρέμματα και κάτω. � ΕΛΓΑ κρατικός φορέας που θα καλύπτει και θα αποζημιώνει στο 100% της ζημιάς από όλες τις αιτίες καταστροφής σε φυτική, ζωική παραγωγή. Τώρα να δοθούν οι αποζημιώσεις για τον περονόσπορο 2011. � Μείωση των ορίων συνταξιοδότησης
στα 60 για αγρότες και 55 για τις αγρότισσες. Να πάρουν πίσω τώρα την αύξηση ορίων συνταξιοδότησης στα 67 χρόνια που ισχύει σήμερα.
Κοινή ανακοίνωση
Όπως αναφέρουν στη σχετική κοινή ανακοίνωση τους οι Αγροτικοί Σύλλογοι Αρχανών & Αστερουσίων «Ένα μήνα μετά τις εκλογές και τη νέα συγκυβέρνηση, όλα τα προβλήματα που είχαμε είναι εδώ! Απλήρωτη παραγωγή, τιμές κάτω του κόστους, καθημερινά αυξανόμενο κόστος παραγωγής, το ένα χαράτσι μετά το άλλο, φορολογία από το 1ο ευρώ με 13%, κράτημα λογιστικών βιβλίων, αγρότες ανασφάλιστοι, αυξημένα ασφάλιστρα ΕΛΓΑ, κόψιμο 9,5% των επιδοτήσεων , ΚΑΠ 2014-2020 που μειώνει τις επιδοτήσεις ακόμα και στο 25% για φέτος… Ο αντίπαλος είναι εδώ! Επιχειρηματικοί όμιλοι, μονοπώλια, βιομήχανοι που μαζί με τις κυβερνήσεις, την ΕΕ της ΚΑΠ, μας
φόρτωσαν τις συνέπειες της κρίσης και των χρεών. Αυτός ο αντίπαλος δεν έφυγε με την εναλλαγή της κυβέρνησης και με το δεδομένο ότι η νέα κυβέρνηση πίνει νερό στην ΕΕ και στην καταστροφική ΚΑΠ, δεν πρόκειται να δώσει λύσεις στα προβλήματα της μικρομεσαίας αγροτιάς. Σαν να μην έφταναν αυτά, η κυβέρνηση προχώρησε ακόμα πιο πέρα βάζοντας χέρι στα αποθεματικά του ΟΠΕΚΕΠΕ. Παίρνουν περίπου 250 εκατ. ευρώ για να πληρώσουν άλλες υποχρεώσεις. Τα πάνε στην τράπεζα της Ελλάδας. Με αυτή την απόφαση το πρόβλημα των καθυστερημένων πληρωμών προς τους αγρότες θα οξυνθεί ακόμα περισσότερο καθώς θα καθυστερήσουν οι πληρωμές, εξισωτικής, βιοκαλλιέργειας, ΦΠΑ κ.α.. Έχουμε πείρα από καθυστερήσεις και επανελέγχους όλα αυτά τα χρόνια. Η καλύτερη αξιοποίηση των ταμειακών είναι να πληρωθούν οι παραγωγοί τα χρωστούμενα. Η κυβέρνηση προχωράει ακόμα και στην μείωση των πενιχρών κονδυλίων για την δακοκτονία. Όλα αυτά δείχνουν ότι δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτα από αυτούς. Καμία αναμονή – καμία επανάπαυση: Οι αγροτικοί σύλλογοι καλούν τους μικρομεσαίους αγρότες χωρίς να χαθεί πολύτιμος χρόνος να είμαστε σε αγωνιστική ετοιμότητα, να μην αφήσουμε να περάσουν αυτές οι αποφάσεις. Να βάλουμε φρένο σε αυτούς τους σχεδιασμούς. Να διεκδικήσουμε λύσεις που θα δώσουν ανάσα στην επιβίωσή μας: Δεν συμβιβαζόμαστε με ψίχουλα-διεκδικούμε όλα όσα χάσαμε τα τελευταία χρόνια».
Haifa Turbo-K
TM
κοκκώδη ΝΡΚ λιπάσματα
Νιτρικ ό Κάλι
Με απίστευτη δύναμη
Π
Haifa Turbo-K
TM
ΕΡ
ο
ΙΕ Χ ΕΙ
Διανομέας:
Πρωτοποριακή σειρά σύνθετων κοκκωδών λιπασμάτων με βάση το Νιτρικό Κάλιο για δυνατά φυτά με Turbo-K αποδόσεις!!! • Άμεση τροφοδοσία Αζώτου που διαρκεί • Υψηλή τροφοδοσία Καλίου από την αρχή της καλλιεργητικής περιόδου • Υψηλή παροχή Φωσφόρου και Ιχνοστοιχείων • Μειωμένες απώλειες Αζώτου • Προστασία εδάφους και υδροφόρου ορίζοντα από νιτρικά • Απαλλαγμένο χλωρίου και νατρίου • Ομοιογενή σύνθεση σε κάθε κόκκο • Καλύτερες σοδειές ποσοτικά και ποιοτικά • Χαμηλότερες δόσεις εφαρμογής
Haifa. Pioneering Products.
14-14-17+2MgO+7S+TE 18-9-18+2MgO+5S+TE 15-15-15+2MgO+5S+TE 21-7-14+1.5MgO+0.3B 8-16-24 +2MgO 15-0-40
Pioneering the Future
www.haifa-group.com