WONINGBOUW PRODUCTIE DREIGT NIEUWE KLAPPEN TE KRIJGEN

Minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting meldde de Tweede Kamer 22 mei jongstleden middels een voortgangsrapportage dat de kabinetsdoelstelling voor 2030 ruim 900.000 nieuwe woningen te bouwen, wordt bemoeilijkt door factoren als een gebrek aan bouwgrond, stijgende hypotheekrente en inflatie.

Een halvering van de woningverkopen in 2024 is volgens NEPROM reëel. Daarnaast is de vraag naar woningen groter dan verwacht, met name door immigratie.

De problemen in de bouwsector zijn divers, schrijft de minister. De stijgende rente beperkt het vermogen van woningzoekenden om grote hypotheken af te sluiten; inflatie leidt tot hogere bouwkosten, waardoor het lastiger wordt om betaalbare woningen te realiseren. Daarnaast verloopt het vinden van geschikte bouwgrond en het verkrijgen van bouwvergunningen trager dan gehoopt.

Voorspellingen wijzen op een daling van de woningbouwproductie in de komende jaren. De Jonge somt in zijn voortgangsrapportage aan de Kamer de vooruitzichten op. Het Economisch Instituut voor de Bouw gaat uit van een daling van de woningbouwproductie van 3,5 procent in 2023 en nog eens 5,5 procent in 2024 ten opzichte van het jaar ervoor. “De situatie blijft onzeker, in ieder geval is de verwachting dat er in 2024 een forse dip zal zijn”, aldus De Jonge.

Resultaten 2022

De Jonge claimt ook resultaten in zijn Kamerbrief. “Met het afsluiten van 35 regionale woondeals tussen gemeenten, provincies en Rijk heb ik een belangrijke stap gezet in het voeren van regie op de volkshuisvesting. De afspraken uit alle woondeals omvatten de bouw van in totaal 936.349 woningen in heel Nederland. In 2022 zijn er van de totale opgave van 900.000 extra woningen tot en met 2030 al 90.127 nieuwe woningen gerealiseerd.”

Omgerekend zou een aantal van 800.000 nog kunnen worden bereikt in 2030, maar dat is met de aangekondigde ‘waarschuwing’ van de minister niet meer waarschijnlijk. Eerder in dit blad (editie 2 van 2023) schreven wij al dat de plancapaciteit waar De Jonge bij het sluiten van de regionale woondeals om heeft verzocht te ambitieus is.

De alarmbellen van onder meer de branchevereniging voor bouwers en ontwikkelaars WoningbouwersNL (‘te weinig harde plannen’) lijken nu door de bedenker van de woondeals zelf te zijn overgenomen. Eerder dit jaar postuleerde de minister al een Kamerbrief waarin hij aangaf de ontwikkelprocedures te willen vereenvoudigen, een andere wens van de woningbouwers. De ontwikkeling van projecten duurt van kop tot staart gemiddeld tien jaar; de minister wil dit ten minste halveren door middel van de Wet Regie op de Volkshuisvesting, die momenteel in de consultatiefase is. Die wet behelst onder meer verkorting van de ontwikkeltijd door het inkorten van beroepsprocedures en een integrale aanpak van de democratische besluitvorming (‘snelkookpansessies’).

VRAAG NEEMT TOE

Tegelijkertijd groeit de vraag naar woningen. De Nederlandse bevolking neemt snel toe, voornamelijk door immigratie. Het aantal ingezetenen groeide in 2022 met 227.000, twee keer zo hard als in 2021. De bevolking van Nederland is in het eerste kwartaal van 2023 met 27.400 gegroeid. Deze toename kwam volledig door immigratie, er overleden meer mensen dan er geboren werden. Het aantal huishoudens bedraagt anno 2023 ongeveer de helft van het aantal inwoners, dus voor de extra inwoners van het eerste kwartaal van dit jaar alleen al zijn circa 14.000 nieuwe woningen nodig. Grofweg zijn dus in 2030 twee miljoen mensen afhankelijk van de woningbouwproductie voor de verwachte woonvraag. Om de bouw van extra woningen te stimuleren, roept minister De Jonge provincies en gemeenten op om ‘alternatieve locaties te overwegen’, naast die uit het Actieplan.

Er worden ‘gesprekken gevoerd’ om het bouwtempo op te voeren en er is extra financiering van een half miljard euro beschikbaar gesteld. “Ik kom met een start­bouwimpuls van minimaal 250 miljoen euro om te zorgen dat zoveel mogelijk woningbouwprojecten op korte termijn gebouwd kunnen worden. Ik zet ruim 300 miljoen euro extra in om de bouw van flexwoningen te stimuleren, die snel gerealiseerd kunnen worden, voor onder andere Oekraïense ontheemden en statushouders.” Is het genoeg? NEPROM, de branchevereniging voor ontwikkelaars, waarschuwde al begin dit jaar dat de verkoop van nieuwe woningen met misschien wel de helft gaat terugvallen en pleit vooral voor oplossingen met een langere scope. “Voor

‘PLAN VAN AANPAK VERSNELLEN PROCESSEN EN PROCEDURES WONINGBOUW’

Woningbouwimpuls: “Met de eerste vier tranches van de woningbouwimpuls wordt met €962 miljoen in totaal de bouw van circa 165.000 woningen ondersteund. De vijfde tranche wordt nog voor de zomer toegekend en ik kom nog dit jaar met een zesde en laatste tranche van de woningbouwimpuls.”

Stimuleringsregeling flex- en transformatiewoningen. Er is €100 miljoen beschikbaar gesteld voor het versneld bouwen van flex- en transformatiewoningen. Deze €100 miljoen is goed voor ruim 8.300 woningen.

Transformatiefaciliteit: terugkerende regeling gericht op de financiering van de voorfase van binnen- en buitenstedelijke transformaties. Het Rijk heeft tot nu toe €80 miljoen ingezet, voor tot en met 2022 4.071 woningen.

Huisvesting aandachtsgroepen: In 2022 is hiermee een bijdrage van circa €52 miljoen verstrekt voor de realisatie van 2.959 permanente woonruimten en 4.766 flexwoningen. In 2023 is een bedrag van ruim €35 miljoen beschikbaar voor de regeling huisvesting aandachtsgroepen.

De investeringsbeslissingen van €6 miljard via het MIRT voor het ontsluiten en bereikbaar maken van de 17 grootschalige NOVEX-woningbouwlocaties* en de stadshavens-eemskanaal groningen www.stadshavens.nl het vlot trekken van binnenstedelijke projecten met huurwoningen zou een gerichte doorbouwpremie soelaas kunnen bieden. Op middellange termijn zouden ook gemakkelijker en goedkoper te ontwikkelen en te faseren locaties beschikbaar moeten komen aan de randen van de steden.”

€1,5 miljard aan middelen voor bereikbaarheid. Hiermee worden in totaal ruim 400.000 nieuwe woningen bereikbaar gemaakt.

De flexpoolregeling (in verschillende tranches van in totaal 90 miljoen euro).

Provincies en gemeenten kunnen de bijdrage besteden aan capaciteit in de voorfase van woningbouw- en herstructureringsprojecten en het opstellen van integrale woonzorgvisies.

Stijgende Grondprijs

De bouwkavelprijs is de uiteindelijke prijs die een particulier betaalt voor de grond waar de nieuwbouwwoning op komt te staan. Uit cijfers van het Kadas­ ter blijkt dat de prijs van bouwkavels in het eerste kwartaal van dit jaar het hoogste niveau ooit bereikte: 668 euro per vierkante meter. Erik Berkelmans van adviesbureau voor ruimtelijke ontwikkeling Metafoor betwijfelt of dat structureel is. “Het kan ook zijn dat in het gepeilde tijdvak een aantal bijzondere transacties in de kadastrale cijfers zijn verwerkt.”

Een belangrijke factor in de prijsstijging is inflatie. Zo verhoogden de gemeenten de grondprijzen in 2022 met 5,85%. Volgens het blad Binnenlands Bestuur maquette haven-stad amsterdam (foto gemeente amsterdam) doen gemeenten dat om een verlieslijdende grondexploitatie te voorkomen. Ook de grondexploitatiekosten stijgen door de inflatie; zo kenden de kosten van de inrichting van de openbare ruimte een sterke stijging. Een stijgende grondprijs maakt de ontwikkeling van woningen moeilijker, omdat bij een gelijkblijvende vrij­ op ­naamprijs minder ruimte overblijft voor de stichtingskosten. En de stijging van de hypotheekrente drukt de betaalbaarheid van woningen. “Elke procent rentestijging betekent 3 tot 5% minder leenvermogen voor een hypotheek”.

‘OPTOPPEN’

De daling van het aantal verkopen in de eerste vier maanden van 2023 was zorgwekkend, en het sterkst in de provincies Friesland (­72%), Noord­ Holland (­ 64%), Drenthe (­ 61%) en Zuid­ Holland (­ 60%). Coen van Rooyen van WoningBouwersNL: “Woningen tot €450.000 verkopen ondanks de rentestijging wel, zien wij in de aanvragen voor Woonborgcertificaten; het zijn vooral de duurdere categorieën, 5 tot 8 ton, waar een sterke terugval is te constateren, vergelijkbaar met die van de crisisjaren (eurocrisis; red.).”

Een zegsman van een grote woningcorporatie meldt dat een belegger de onverkoopbare woningen in een groot project heeft aangeboden bij zijn organisatie. “Dat nemen wij in overweging.” Het ministerie ziet, naast de eerder genoemde overheidsingrepen, veel in het gericht intensiveren van ontwikkelingen met inbreng van woningcorporaties (o.a. optopping appartementengebouwen) en verdere industrialisering van de uitvoering.

* NOVEX is de opvolgterm van Vinex; de term is afgeleid van de afkorting van Nationale Omgevingsvisie. De 17 NOVEX­ locaties zijn: MRA Oost (Almere), MRA West (Haarlemmermeer), Haven ­Stad Amsterdam, Oude Lijn Leiden ­ Dordrecht, Rotterdam Oostflank, Den Haag Binckhorst, Eindhoven Internationale Knoop (stationsgebied), De Brabantse Stedenrij, Utrecht Groot Merwede, Amersfoort Spoorzone, Nijmegen Kanaalzone en Stationsgebied, Spoorzone Arnhem ­ Oost, Foodvalley, Zwolle Spoorzone, Groningen Stadshavens en Suikerunieterrein.

Grondradar Onderzoek

Vacature:

• Kraanmachinist

• Shovelmachinist

• Dumperchauffeurs

GEZOCHT:

Wij zijn op zoek naar diverse kraan-, shovelmachinisten en Dumperchauffeurs voor inzet op verschillende projecten door heel Nederland en in het buitenland.

Wij hebben werk in onder andere: Grondverzet, op en overslag, recycling (schroot en vuil recycling)

Functie eisen die we van je vragen:

- Ruime ervaring op bovengenoemde machines,

- Je bent flexibel inzetbaar en hebt geen 9 tot 5 mentaliteit,

- Minimaal rijbewijs B,

- In het bezit zijn van eigen vervoer.

Wij bieden je aan:

- Functie voor langere tijd met uitzicht op vast dienstverband,

- Salaris in overleg.

Beschik jij over genoemde functie-eisen en ben je enthousiast geworden?

Mail dan je CV naar planning@vzrverhuur.nl Voor meer informatie kun je contact opnemen met Stefan van Oudheusden, Tel: 06-48779680.

ZZP-ers zijn ook welkom om te reageren.

Kabels & leidingen

Boomwortels

Archeologie

Opslagtanks

Spoorwegen

Ballastdiktebepaling

Bunkers

Leidingbreuken

Beverholtes

Funderingen

Ankerstangen

Spoorkruisingen

Bodemverontreinigingen

Ontplofbare oorlogsresten