Αποτελέσματα δημοσιευθέντα στο Διεθνές Συνέδριο αποκατάστασης κτιρίων “ART 11” που έγινε τον Απρίλιο του 2011 στην Φλωρεντία Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από: Το διαγνωστικό εργαστήριο I.S.C.R.(Ανώτατο Ινστιτούτο Συντήρησης και Αποκατάστασης) στη Ρώμη - Διευθυντής Giuseppe Fabretti Το εργαστήριο ερευνών της Aquapol στο Reichenau/Rax της Αυστρίας - Διευθυντής Wilhelm Mohorn Έλεγχος των λειτουργικών δυνατοτήτων μιας καινοτόμου τεχνολογίας, για την φυσική αποκατάσταση παλαιών κτιρίων, τα οποία είναι διακοσμημένα και βαμμένα και έχουν πληγεί από την Ανοδική Τριχοειδή Υγρασία, με τη συντονισμένη και συνδυασμένη χρήση των τεχνικών N.D.T. Η υγρομετρική κατάσταση που υφίσταται στα κτίρια Ιστορικού και Αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπως και ο περιβάλλον χώρος, καθορίζουν τις συνθήκες που ενεργοποιούν το μεγαλύτερο τμήμα των φαινομένων αλλοίωσης που επηρεάζουν ένα κτίριο. Αυτά μπορεί να είναι φυσικο-μηχανικά χημικά ή βιολογικά. Η γνώση της δυναμικής τους, των αιτιών τους και των μηχανισμών τους είναι απαραίτητη για την σύλληψη και τον σχεδιασμό ενός πλάνου για τις επεμβάσεις αποκατάστασης. Η παρουσία της υγρασίας καθορίζεται από τις κινήσεις των υγρών και τις φυσικές μεταμορφώσεις που ενδέχεται να συμβαίνουν στο εσωτερικό του τριχοειδούς συστήματος, αλλά και εξωτερικά στην επιφάνεια του κτιρίου. Στην ειδική περίπτωση της μετακίνησης υγρών εξ αιτίας του τριχοειδούς ή της βαρύτητας, οι σημαντικές παράμετροι για την ανάλυση του φαινομένου είναι: το πόσο πορώδες είναι το υλικό, η συγκέντρωση της εσωτερικής υγρασίας, η τραχύτητα του υλικού και η γεωμετρία του τριχοειδούς. Αυτές οι κινήσεις προκαλούν, σε γενικές γραμμές, την απώλεια και αναδιάταξη της θερμότητας του κτιρίου, επηρεάζοντας έτσι τις φάσεις της τοπικής θέρμανσης και ψύξης, οδηγώντας σε μια αυξημένη θερμική αδράνεια στις περιοχές αυτές. Υπάρχουν αρκετές τεχνολογίες και προϊόντα για την αποκατάσταση παλαιών κτιρίων τα οποία προσφέρει η αγορά από εξειδικευμένες εταιρείες και ποικίλουν από το μηχανικό κόψιμο, τα χημικά φράγματα τα επιχρίσματα αφύγρανσης την ηλεκτρώσμωση (παθητική και ενεργητική) τις ηλεκτρομαγνητικές μεθόδους, ως και την υιοθέτηση του μαγνητο-φυσικού συστήματος Aquapol. Αυτό το τελευταίο σύστημα, το οποίο εκμεταλλεύεται την επίδραση των βαρυτο-μαγνητικών πεδίων, έχει αποδείξει εδώ και καιρό τις δυνατότητές του στην αποκατάσταση κτιρίων. Αυτή η καινοτόμος τεχνολογία βασιζόμενη σε αρχές όπως: οι λίγες ζημιές στο κτίριο, οι περιορισμένες και στοχευόμενες επεμβάσεις βελτίωσης, η φυσική/χημική/μηχανική συμβατότητα και αντιστρεψιμότητα, φαίνεται να είναι η βέλτιστη για κτίρια «πολιτιστικής κληρονομιάς». Αυτή η τεχνολογία έχει επινοηθεί, αναπτυχθεί και υιοθετηθεί από την Αυστριακή εταιρεία Aquapol, η οποία δραστηριοποιείται στην αφύγρανση τοίχων νοικοκυριών από το 1985, και πλέον στις μέρες μας απαριθμεί πάνω από 44.000 εγκαταστάσεις στην Ευρώπη. Βαρυτομαγνητικό πεδίο υψηλής συχνότητας Ανοδική υγρασία σε τοιχοποιία
Βαρυτομαγνητικό πεδίο υψηλής συχνότητας
Μεγέθυνση του τριχοειδούς Μεγέθυνση του τριχοειδούς
Μόριο του υλικού κατασκευήςμόριο νερού
Μεγέθυνση της μετακίνησης της υγρασίας
Η ανοδική ροή της υγρασίας σταματάει εξ αιτίας της δράσης του πεδίου
Η υγρασία επιστρέφει στο έδαφος διαμέσου του τριχοειδούς συστήματος του τοίχου.
Πεδίο υψηλής συχνότητας Μεγέθυνση του τριχοειδούς
Προηγούμενη θέση του νερού στο τριχοειδές
Τριχοειδής τοίχος
Καθοδική κίνηση της υγρασίας εξ αιτίας της δράσης του πεδίου υψηλής συχνότητας
Μεγέθυνση του τριχοειδούς Δύναμη έλξης του μορίου του νερού και του μορίου του υλικού κατασκευής
Οι δυνάμεις έλξης των μορίων του νέρου και των μορίων του υλικού κατασκευής μειώνονται από τη δράση του πεδίου. Τα μόρια του νερού απομακρύνονται από τα μόρια του υλικού κατασκευής.
Οι δυνάμεις έλξης των μορίων του νέρου και των μορίων του υλικού κατασκευής μειώνονται από τη δράση του πεδίου. Τα μόρια του νερού απομακρύνονται από τα μόρια του υλικού κατασκευής.
Η βασική αρχή λειτουργίας μιας συσκευής Aquapol έγκειται στο γεγονός πως μέσω κάποιων συγκεκριμένων συχνοτήτων των μαγνητικών πεδίων, στον φέροντα οργανισμό του κτιρίου, κατασκευασμένου από πορώδη υλικά (όπως είναι τα οικοδομικά υλικά ή το έδαφος), η δύναμη συνοχής μεταξύ των μορίων του νερού και του υλικού αποδυναμώνεται. Αυτό οδηγεί στην κάθοδο της υγρασίας. Ένα φυσικό βαρυτο-μαγνητικό πεδίο παράγεται από τη συσκευή και δημιουργεί μια καθοδική κίνηση(= Kinetics) της υγρασίας στους τοίχους. Στη σφαίρα επιρροής της συσκευής, η υγρασία στρέφεται αργά πίσω στο έδαφος από όπου και προήλθε, έτσι ώστε οι τοίχοι να στεγνώσουν και να παραμείνουν στεγνοί στο εξής. Στο εσωτερικό, η συσκευή έχει ένα σύστημα δέκτη-πομπού. Η Γη εκπέμπει κάποιες μαγνητικέςβαρυτικές ταλαντώσεις (κύματα). Αυτά τα κύματα συλλέγονται από τον φυσικό κώνο απορρόφησης της συσκευής μέσω ενός δέκτη που βρίσκεται στο εσωτερικό της συσκευής. Εκεί βρίσκεται επίσης μια μονάδα η οποία αντιστρέφει την πολικότητα αυτών των ταλαντώσεων (κυμάτων) τα οποία συλλέγονται από τον δέκτη. Μέσω του συστήματος εκπομπής, η ενέργεια στην οποία δόθηκε πολικότητα με αντίθετη κατεύθυνση, εκπέμπεται μέσα σε μια συγκεκριμένη σφαίρα επιρροής. Επιπρόσθετα σε αυτή την ενέργεια, η ελεύθερη ενέργεια, όπως καλείται στη φυσική, ρέει στο επάνω τμήμα της συσκευής. Όλοι οι τοίχοι, μέσα στη σφαίρα δράσης, επηρεάζονται από το φαινόμενο εκτροπής του νερού προς τα κάτω. Η υγρασία φυσιολογικά τείνει να ανέρχεται στον τοίχο μέσω του τριχοειδούς συστήματος. Μετά την εγκατάσταση της Aquapol τα μόρια του νερού μαζί με τα άλατα κατευθύνονται προς τα κάτω(πρόκειται πάντα για ένα φυσικό αποτέλεσμα το οποίο λαμβάνει χώρα μόνο στο εσωτερικό του τοίχου) και ο τοίχος στεγνώνει και παραμένει στεγνός.
Εκκλησία της Αγ. Μαρίας στην Trastevere
Από το 2009 στο διαγνωστικό εργαστήριο N. D. T. , το ISCR διενεργεί έρευνα με στόχο: Να καταγράψει και να ελέγξει τις λειτουργικές δυνατότητες μιας τέτοιας τεχνολογίας πάνω στη φυσική αποκατάσταση παλαιών κτιρίων, με την παρουσία βαφής, ψηφιδωτών ή γύψινων, όταν αυτά υπόκεινται στην ανοδική υγρασία. Να καθορίσει μια θεμελιώδη μεθοδολογία, στον τομέα της προστασίας, αποκατάστασης και συντήρησης οικοδομημάτων πολιτιστικής κληρονομιάς Αναπτύξει μια μεθοδολογία για την μέτρηση και καταγραφή της υγρομετρικής κατάστασης των παλαιών κτιρίων, η οποία είναι εύκολη στην εφαρμογή. Συγκεκριμένα, έχουν γίνει και γίνονται εξετάσεις και έλεγχοι στα αποτελέσματα αυτής της τεχνολογίας αφύγρανσης στις εκκλησίες της S. Maria στην Trastevere και της S. Margherita στη Ρώμη. Αυτές οι εξετάσεις είναι μέρος μιας γενικότερης συντήρησης και αποκατάστασης των εκκλησιών. Η επιθεώρηση και οι δοκιμές πραγματοποιήθηκαν από τη συνδυασμένη και συντονισμένη χρήση των τεχνικών στάνταρ του N.D.T. Για την ανίχνευση και την καταγραφή της υγρασίας των παλαιών κτιρίων χρησιμοποιήθηκαν οι παρακάτω μέθοδοι: !Με μέτρηση βάρους; !Με μέτρηση ηλεκτρικής αντίστασης μέσω ενσωματωμένων ηλεκτροδίων. !Με θερμογραφία Οι δύο πρώτες είναι παραδοσιακές μέθοδοι, ενώ η τρίτη καθιερώθηκε πρόσφατα μέσω της συντονισμένης και συνδυασμένης χρήσης επιτρέπει να αναγνωριστούν η φύση και η κατανομή οποιασδήποτε υγρασίας στην τοιχοδομή. Η χρήση αυτής της μεθόδου κρίθηκε αναγκαία σε περιπτώσεις τοίχων διακοσμημένων με τοιχογραφίες, ψηφιδωτά και γύψινα.
ΘυσαυροφυλάκιοΕσωτερικοί τοίχοι Θερμικές απεικονίσεις
Θυσαυροφυλάκιο-Εξωτερικοί τοίχοι Θερμικές απεικονίσεις Πιο συγκεκριμένα, το σύστημα στοχεύει στην παροχή πληροφοριών για τον καθορισμό της γενικής συμπεριφοράς του κτιρίου σε σχέση με το περιβάλλον. Χρησιμοποιώντας τη «μεθοδολογία μικροκλίματος» επιτρέπει τη δημιουργία σχεδίων σχετικά με την ανταλλαγή θερμότητας μεταξύ του κτιρίου και του περιβάλλοντος και την απόκτηση συμπληρωματικών στοιχείων σε αυτά που προέρχονται από την έρευνα του μικροκλίματος. Από τον συσχετισμό αυτών των δύο τύπων έρευνας μπορεί κανείς να λάβει σφαιρική πληροφόρηση για τις θερμο-υγρομετρικές ανταλλαγές του συστήματος κτίριο-περιβάλλον. Αυτό επιτρέπει να βρεθούν η φύση και η κατανομή της υγρασίας η οποία μπορεί να είναι παρούσα στο κτίριο και στις περιοχές θερμικής συσσώρευσης ή κατανομής. Επιπλέον, βοηθά να αναγνωριστούν οι περιοχές οι οποίες υποφέρουν από τη μέγιστη θερμική ένταση, οι οποίες αντιστοιχούν συνήθως στις προτιμώμενες περιοχές υποβάθμισης, τις αποκαλούμενες και «περιοχές αυξημένου κινδύνου». Πραγματικά, μέσω της θερμικής κατανομής στην επιφάνεια, η οποία καταγράφεται στο θερμογράφημα, είναι δυνατόν να ανιχνευθεί 1. η περιοχή με την υψηλότερη συγκέντρωση υγρασίας 2. η περιοχή διάχυσης της υγρασίας, η οποία μας δείχνει τον δρόμο που ακολούθησε η υγρασία 3.η περιοχή στην οποία βρίσκεται το όριο εξάτμισης της υγρασίας. Με αυτά μπορούμε να διαγνώσουμε τη φύση της υγρασίας και την κατανομή της, ή ακόμη, στην περίπτωση της ανοδικής υγρασίας, (η οποία χαρακτηρίζεται από οριζόντια ισόθερμα μέτωπα με θετική κλίση από κάτω προς τα πάνω, ή καθοδική υγρασία η οποία καθορίζεται από το αποτέλεσμα της βαρύτητας (χαρακτηρίζεται, αντιθέτως, από ισόθερμα μέτωπα με θετική κλίση από πάνω προς τα κάτω) ή την υγρασία από τα νερά της βροχής εξ αιτίας της διατήρησης και της στασιμότητας του νερού που οδηγεί σε φαινόμενα απορρόφησης (χαρακτηρίζεται από κυκλικά μέτωπα που έχουν θετική κλίση από το κέντρο προς την περιφέρεια).