AG CUIMHNEAMH AR AN AM ATÁ CAITE CHUN ÁR DTODHCHAÍ A CHRUTHÚ Tá Éire ag ceiliúradh “Deich mBliana na gCuimhneachán”, ag leagan béime ar chomóradh céad bliain cuid de na himeachtaí ba thábhachtaí i stair na hÉireann, lena n-áirítear Frithdhúnadh 1913, an Chéad Chogadh Domhanda, Éirí Amach na Cásca, Eipidéim an Fhliú, toghchán 1918, cruinniú an chéad Dáil, Cogadh na Saoirse agus Cogadh Cathartha na hÉireann. Bhí an tUachtarán Micheál D. Ó hUigínn i gceannas ar an gcomóradh, trí imeachtaí searmanais Stáit agus trí iarrachtaí náisiúnta a mhúnlú chun cúlra, tionchar agus ábharthacht chomhaimseartha na n-imeachtaí atá á gcomóradh a scrúdú. Ina chuid oibre, leag an tUachtarán Ó hUigínn béim ar an ngá le ‘cuimhneamh eiticiúil’ – an tábhacht a bhaineann leis na guthanna sin san am atá thart a bhí imeallaithe, díchumhachtaithe nó fágtha ar lár a chur san áireamh agus a aithint - agus seasamh de ‘fháilteachas insinte’ a ghlacadh - toilteanas a bheith oscailte do pheirspictíochtaí, scéalta, cuimhní cinn agus pianta an strainséir. In 2020, sheol an tUachtarán Ó hUigínn an chéad chéim eile den chlár cuimhneachán, trí shraith de sheimineáir a óstáil ag lorg machnaimh ar Chogadh na Saoirse, Idirbheartaíocht an Chonartha, an Cogadh Cathartha agus an Chríochdheighilt. Dar teideal “Machnamh 100” – a thagraíonn do choincheap ársa Éireannach a chuimsíonn marana, smaoineamh, machnamh agus cuimhneamh - tá na seimineáir deartha chun scoláirí mór le rá, ó chúlraí éagsúla agus le raon peirspictíochtaí, a thabhairt le chéile chun a gcuid léargas agus smaointe ar an gcomhthéacs agus ar na himeachtaí céad bliain ó shin a chomhroinnt. Is cuireadh é Machnamh 100 ón Uachtarán dóibh siúd go léir a bhfuil spéis acu san am atá thart in Éirinn machnamh a dhéanamh ar a bhfuil i gceist le himeachtaí céad bliain ó shin dúinn sa lá inniu.
I mí na Nollag 2020, d’óstáil an tUachtarán an chéad sheimineár sa tsraith mhachnaimh, ag díriú ar nádúr an chuimhneacháin féin: cén fáth a ndéanaimid é, an rud a roghnaítear chun comóradh a dhéanamh, agus na rudaí a d’fhéadfadh a bheith roghnaithe againn a fhágáil ar lár ón gcomóradh. Ina aitheasc tosaigh don seimineár, áitigh an tUachtarán Ó hUigínn meas ar pheirspictíochtaí éagsúla ar imeachtaí na tréimhse 1913-1923, d’fhonn cóireáil níos barántúla ar ár stair chomhroinnte a éascú, ar féidir léi cur leis na dóchais iar-sheicteacha don todhchaí.
“Tá na himeachtaí casta céad bliain ó shin a gcuimhnímid orthu mar chuid lárnach den scéal a mhúnlaigh ár ndaoine ina n-éagsúlacht go léir, agus leis an gcaoi a ndéantar iad a mheabhrú agus a thuiscint, déanfar muid agus na cinntí a dhéanaimid a mhúnlú go leanúnach amach anseo.”
20 LÉIRMHEAS
Nollaig 2020