Building For Health 2021
HIS – ZIEKENHUIS JOSEPH BRACOPS Hoe een nieuw stedelijk ziekenhuis ontwerpen volgens de duurzame principes van de circulaire economie? Het Joseph Bracops Ziekenhuis, een schakel in het Brusselse ziekenhuisnetwerk Iris Ziekenhuizen Zuid, bevindt zich in het centrum van Anderlecht, op een steenworp van het gekende voetbalstadion. Het project is ontworpen door archipelago en NU architectuuratelier en stelt een ambitieus en schaalbaar masterplan voor dat bedoeld is om de stedelijke site te verdichten en een publieke tuin te creëren die toegankelijk is voor de buurtbewoners. Het project is integraal geconcipieerd volgens de principes van de circulaire economie: gebruik van lokale en duurzame materialen, omkeerbaarheid van het gebouw, energieneutraliteit en doordachte prefabricage. De ontwikkeling van publieke ruimtes – zowel binnen als buiten de contouren van het ziekenhuis – zorgt ervoor dat het gebouw verweven is met zijn stedelijke context.
De circulaire economie is een model waarin economie en ecologie worden gecombineerd, met als doel de milieu-impact van al onze activiteiten te minimaliseren. Toegepast op architectuur resulteert deze benadering in het ontwerpen van aanpasbare en omkeerbare gebouwen die zich met een minimum aan inspanning lenen tot grote ruimtelijke reconfiguraties of zelfs volledige programmawijzigingen. De circulaire aanpak speelt niet alleen in op de uitdagingen rond klimaatverandering en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen, maar biedt ook voordelen voor de werking van ziekenhuisinfrastructuren, vooral wat de schaalbaarheid van de infrastructuur en de gezondheidskwaliteit van de ziekenhuizen betreft. Voor de ontwikkeling van het Joseph Bracops Ziekenhuis, een grootschalig pilootproject voor circulair bouwen in de gezondheidszorg, werd deze aanpak holistisch toegepast – van de masterplanfase tot de bouwdetails. Een verhoogde aandacht voor geprefabriceerde componenten, de demontage van bouwsystemen en het gebruik van biobased of hergebruikte materialen resulteert in een ziekenhuisinfrastructuur met een verminderde milieu-impact en maximale flexibiliteit, terwijl hij perfect voldoet aan de functionele eisen en specifieke hygiënische voorzieningen.
archipelago architects tel. +32 (0)2 486 74 00 www.archipelago.be
architraaf – december 2021 – n° 209
> 17