: et niet Mis h r be 10 novem de n a v Dag rg o lz e t Man 2012
nieuwsbrief Gespreksgroepen voor alle mantelzorgers binnen SIZ Twente Door het gehele jaar heen zijn er gespreksgroepen voor mantelzorgers van mensen met dementie en voor mantelzorgers die zorgen voor een chronisch zieke, iemand met psychische problemen of een verstandelijke beperking. Deze groepen zijn toegankelijk voor mantelzorgers uit alle steunpunten. In deze kleine groepen van maximaal 6 deelnemers kunt u uw ervaringen delen met lotgenoten. André Zandbelt begeleidt de groepen voor dementie. Hij is ervaringsdeskundige en was voorheen geestelijk verzorger.
Annet Nijhof begeleidt de overige groepen. Zij is opgeleid als coach en heeft zelf ervaring met het ontvangen van zorg. De gespreksgroepen vinden plaats aan de Brugstraat 13, op de 3e verdieping in de vergaderruimte van het steunpunt in Almelo, ingang Bakenstraat. Informatie en aanmelden via email: m.lem@siztwente.nl of telefonisch op werkdagen tot 13.00 uur via telefoonnr.: 0546 - 863888.
Mantelzorgcompliment Duizenden mantelzorgers betalen onnodig erfbelasting door het niet aanvragen van een mantelzorgcompliment. Dit stelt de Rotterdamse notaris en EPN-voorzitter Aniel Autar in een interview met de Volkskrant naar aanleiding van een concrete casus. De EPN verwijt de overheid in haar voorlichting aan mantelzorgers tekort te schieten. Bij de wijziging van de Successiewet (januari 2010) was die voorlichting wel beloofd. Het mantelzorgcompliment is een symbolische vergoeding van e 200,- per jaar waarop mantelzorgers aanspraak kunnen maken. Vanwege de administratieve rompslomp zien veel mantelzorgers af van het aanvragen van
Voorwoord en Algemeen nieuws 2
een dergelijk ‘compliment’. Bovendien gaat het de meeste mantelzorgers niet om het geld. Wat veel mantelzorgers echter niet weten, is dat het ontvangen van het mantelzorgcompliment een van de wettelijke voorwaarden is om in aanmerking te komen voor de verhoogde vrijstelling voor de erfbelasting van ruim 600.000 euro als hun zieke ouder overlijdt. De andere vereisten zijn dat het kind met de ouder samenwoonde en een notarieel samenlevingscontract heeft gesloten. Zowel het kind als de ouder mogen geen andere fiscale partner voor de erfbelasting hebben. Lees verder op pagina 2 >
Het verhaal van Olga Mulder 3
nummer 2 najaar 2012
Dag van de Mantelzorg 2012 In november vieren we met elkaar de dag van de Mantelzorg. De diverse steunpunten hebben hun best gedaan om ook dit jaar weer een gevarieerd programma samen te stellen met leuke activiteiten, kijkt u daarvoor in het activiteitenoverzicht elders in deze nieuwsbrief. De medewerkers van de Steunpunten willen hiermee waardering uitspreken naar de mantelzorger toe. Mantelzorger word je niet zomaar, het overkomt je, je kiest er niet voor en het heeft een grote impact op je leven. Natuurlijk is het voor de consulent het hele jaar ‘dag van de Mantelzorg’. Het Steunpunt is er voor de mantelzorger en heeft als doel elke mantelzorger die aanklopt met raad en daad bij te staan. Bij ons ingeschreven mantelzorgers krijgen persoonlijk een uitnodiging toegestuurd voor de activiteiten in de eigen gemeente.
Vanwege de sterk gestegen brandstofprijzen heeft de SIZ Twente besloten om de reiskostenvergoeding voor vrijwilligers per 1 juli 2012 te verhogen naar 0,25 per km en per 1 januari 2013 naar 0,27 per km. Voor de ritten die vrijwillige chauffeurs rijden voor het Steunpunt in Almelo gelden afwijkende tarieven.
Cursus: de kunst van het Zorgen en Loslaten 3
Nieuws voor jonge mantelzorgers 7
voorwoord
2
Nieuwsbrief SIZTwente nummer 2 najaar 2012
Beste lezer U hoort het waarschijnlijk bijna dagelijks: er komt een nieuwe ‘ordening binnen ons zorgstelsel’ Er gaat een aantal zekerheden fundamenteel veranderen de komende jaren, dat is voor mij zeker. En daarbij is een ding alvast heel erg duidelijk: iedereen in ons land zal zelf meer moeten doen als het gaat om zorg en welzijn. De inzet van professionele zorg is geen zekerheid meer. Begrippen als zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid hoor je eigenlijk overal. Mensen die als mantelzorger actief zijn moeten meer doen. Nog meer… En zij verdienen daarbij een goede ondersteuning. Het minder beschikbaar zijn van professionele zorg heeft immers directe gevolgen voor mensen die zorgen voor een naaste. Daar zullen we maatschappelijk een antwoord op moeten geven, een nieuwe ordening in moeten aanbrengen. Met zijn allen heel hard aan moeten werken: gemeenten, wij als SIZ Twente en de al dan niet georganiseerde mantelzorgers. Mezzo bijvoorbeeld laat haar stem horen bij de politiek namens al die mantelzorgers. Ook de inzet van vrijwillige thuishulp wordt steeds belangrijker. Aan ons allemaal wordt gevraagd om een bijdrage te leveren. In de buurt, in onze eigen omgeving. Op allerlei manieren proberen we daar als SIZ Twente een bijdrage aan te leveren. Daarover leest u in deze Nieuwsbrief. Ik wens u veel leesplezier.
algemeen nieuws
Marcel Garritsen Directeur SIZ Twente
Geluksroute en cursus NLP bieden mantelzorgers perspectief Kunnen twee ondersteuningsmethoden, geluksroute en cursus NLP, ook bij mantelzorgers overbelasting en sociaal isolement verhelpen of voorkomen? Dankzij een subsidie van de provincie Overijssel konden beide methoden tussen september 2009 en april 2012 met succes worden uitgeprobeerd in de gemeenten Almelo, Borne, Hengelo, Hof van Twente en Tubbergen.
Wat is een geluksroute? In de geluksroute gaat het om een geluksgerichte benadering van mensen in benarde situaties. In plaats van alleen naar hun probleem te kijken, wordt ook en vooral gevraagd welke activiteiten hen gelukkig maken. Deze aanpak is oorspronkelijk in Almelo ontwikkeld voor chronisch zieken in een sociaal isolement en is uitgebreid naar (dreigend) overbelaste mantelzorgers. Consulenten van de steunpunten mantelzorg gaan met de mantelzorgers in gesprek over wat zij met hun leven willen en van welke activiteiten hun ogen weer gaan twinkelen. Indien nodig, is een eenmalig activiteitenbudget van maximaal € 300.- beschikbaar. Deze bijdrage wordt een geluksbudget genoemd. In Tubbergen heet het waarderingsbudget. In de projectperiode is met 83 overbelaste mantelzorgers een geluksroute gestart, waarvan er 70 een geluksbudget hebben ontvangen. De geluksgerichte gesprekken leveren soms al voldoende op waardoor het budget als zetje niet meer nodig is. Het leven verbetert en daar is het uiteindelijk om te doen. De geluksroute is een pad naar een nieuw evenwicht in het zorgen voor zichzelf en zorgen voor de ander. Ontspanning en ruimte voor eigen ontwikkeling blijken wezenlijke behoeften van de mantelzorgers te zijn, waarvoor ze het geluksbudget inzetten. De geluksroute heeft
mantelzorgcompliment en erfbelasting > vervolg van voorpagina Deze speciale regeling is twee jaar geleden in de wet gekomen omdat het parlement zich toen realiseerde dat mantelzorgers een wezenlijke maatschappelijke functie vervullen: zij besparen de samenleving veel geld, omdat de ernstig of langdurig zieke ouder niet in een instelling verpleegd hoeft te worden. ‘Nergens, zelfs niet op de website van de SVB, wordt aan mantelzorgers uitgelegd welke rechten zij prijsgeven als zij het mantelzorgcompliment niet aanvragen. Nu de overheid aantoonbaar tekort schiet in haar voorlichting vindt de EPN het niet meer
Algemeen nieuws
dan redelijk dat de overheid deze groep van vrijwilligers die de samenleving ontzettend veel geld bespaart, financieel tegemoetkomt”, aldus Autar. Het kan volgens hem niet zo zijn dat alleen mantelzorgers of hun ouder die zich laten bijstaan door een notaris die lid is van de EPN op dit soort wezenlijke voordelen worden gewezen. ‘Juist voor de overheid ligt hier een taak‘. De EPN bepleit daarom met terugwerkende kracht tot 1 januari 2010 een overgangsregeling, waarmee mantelzorgers alsnog de zes ton vrijstelling voor hun erfenis verkrijgen. www.epn.nl 20 juli 2012
zich in dit project bewezen als een perspectief biedende vorm van vraaggestuurde mantelzorgondersteuning.
Cursus NLP De cursus NLP is een communicatie- en bewustwordingscursus. De letters NLP staan voor Neuro Linguïstisch Programmeren. NLP trainer Adriana Adriaanse heeft speciaal voor (dreigend) overbelaste mantelzorgers een cursus van 5-6 bijeenkomsten ontwikkeld. Deze cursus ondersteunt mantelzorgers in de bewustwording van hun eigen situatie en hun eigen behoeften. Vervolgens krijgen de cursisten ook handreikingen om hierover te communiceren en hun eigen grenzen aan te geven. Vanwege de enorme belangstelling is deze cursus vaker georganiseerd dan aanvankelijk gepland, maar helaas moesten toch nog ruim twintig belangstellenden worden teleurgesteld. De deelnemers gaven na afloop een hoge waardering aan deze cursus.
Vervolg De uitgeprobeerde nieuwe werkwijzen verdienen absoluut een plek in de ‘koffer met ondersteuningsaanbod’ voor mantelzorgers. Dit nieuwe aanbod wordt bij voorkeur zo organisch mogelijk ingepast in het reguliere werk van de mantelzorgondersteuners en moet niet tot veel extra werk leiden. Het blijft raadzaam om de geluksroute alleen in te zetten bij (dreigend) overbelaste mantelzorgers, voor anderen is het een te zwaar ondersteuningsinstrument. Kortom, het werkt maar moet niet apart georganiseerd worden van ander aanbod. In genoemde gemeenten gaan de consulenten van de steunpunten in ieder geval verder met de geluksroute/het waarderingsbudget. Alleen in gemeente Hof van Twente is nog niet duidelijk of de geluksroute een vervolg krijgt. Ook de NLP cursus heeft zijn waarde bewezen en helpt mantelzorgers om vastlopen te voorkomen. Een praktische algemene tip is om cursussen voor mantelzorgers niet alleen overdag maar zeker ook in de avonduren aan te bieden. Stichting Informele Zorg Twente en de projectgemeenten zoeken middelen om de NLP cursus te kunnen blijven aanbieden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met projectleider Leny Claessens: tel. 0546 - 541752 of h.claessens@almelo.nl
: et niet Mis h r be 10 novem e Dag van d rg o Mantelz 2012
3
Interview
Nieuwsbrief SIZTwente nummer 2 najaar 2012
in gesprek met een hulpvrager
Het verhaal van Olga Mulder Mijn naam is Olga Mulder, 42 jaar en alleenstaande moeder van Paddy Joshua, een jongen van 7 jaar.
Mijn verhaal begint eigenlijk in het jaar 2004, voor die tijd had ik een onbezorgd leven, waar mij eigenlijk alles voor de wind ging, nooit veel tegenslagen gehad of moeten verwerken. Daar kwam verandering in toen ik te horen kreeg dat mijn moeder Jong dementie (FTD of ziekte van Pick) had. Dit is een mensonterende ziekte die er voor zorgt dat je uiteindelijk niet meer kunt praten, slikken, plan-matig denken, dwangmatig bent en waarbij je eventueel een heel ander karakter krijgt met als uiteindelijk gevolg, overlijden. Dit proces duurt ongeveer 10 jaar maar bij mijn moeder heeft het na het vaststellen 2 jaar geduurd. De zorg voor mijn moeder heeft mijn vader heel lang gedaan met ondersteuning van zijn kinderen, later is zij naar de dagbehandeling gegaan in BruggerBosch, wat gevolgd werd door permanente verpleging daar. Ze bleef je herkennen en lachen als ze je zag. Ze was zo lief en nog zo jong dat het allemaal zo onterecht aanvoelde vooral ook omdat je als kind je moeder altijd nodig blijft hebben en nu had ze jou nodig.
GGZ-nieuws
In 2004 was ik alleenstaand en 15 weken zwanger van een tweeling toen er TTS ( twin to twinsyndroom) werd geconstateerd. Ik heb de zware beslissing moeten nemen om twee operaties te ondergaan waardoor Benjamin zou overlijden om Paddy nog enige kans op overleven te geven. Dit heeft een ontzet-
tende impact op mij gehad. Beslis maar eens dat je kind moet overlijden. Ik ben met 30 weken bevallen van Paddy en Benjamin, die in mijn buik al overleden was. Paddy was er erg slecht aan toe en heeft nog 6 weken in Zwolle en 4 weken in Enschede in het ziekenhuis gelegen. Uiteindelijk is hij slechthorend met hoortoestellen en heeft hij nog steeds een ontwikkelingsachterstand. Motorisch is hij ook niet de beste maar lopen en rennen kan hij. In de periode dat hij in de couveuse lag, werd mijn moeder ook steeds slechter, zelf leefde ik toen ‘op de automatische piloot’. Toen Paddy uiteindelijk thuis kwam begon voor mij het verwerkingsproces. Ik kon me niet ontspannen, was te bang hem te verliezen en werd, doordat ik alleenstaand was, nooit ontlast. Toen ik bijna niet meer kon heb ik gebeld met de wijkverpleegkundige en die vertelde mij over mantelzorgondersteuning door het Steunpunt Mantelzorg. Elke woensdagmorgen zou er iemand komen om op Paddy te passen zodat ik iets voor mezelf kon gaan doen. Eerst ging ik alleen naar mijn moeder zodat ik ook eens tijd met haar alleen zou hebben maar in juli 2006 is ze overleden, mijn vader is 4 maanden later overleden, ik denk zelf nog steeds aan liefdesverdriet, hij wilde gewoon niet meer leven zonder haar. Na veel verdriet en verwerking moest ik toch verder, verder met mijn kind en verder met alles dus ook weer aan het werk. Een leuke parttime baan gevonden die ik kan combineren met de schooltijden van Paddy die speciaal onderwijs aan de Prof. Huizingschool in Enschede volgt. Aangevuld met een kleine PGB kan ik er optimaal voor hem zijn en heb
Om los te kunnen laten is liefde nodig In het seizoen 2011-2012 heeft SIZ Twente samen met IVT Ontwikkeling zes trainingen verzorgd van de cursus ‘De kunst van het zorgen en loslaten’. Hieraan hebben 55 mantelzorgers deelgenomen.
De Kunst van het Zorgen en Loslaten
“De zorg wordt mij af en toe teveel, maar hoe zeg ik dat?” “Ik heb voortdurend het gevoel te kort te schieten.” ik mijn “Hoe combineer werk met het verlenen van zorg?”
rgers
Cursus voor Mantelzo
Enkele opmerkingen die wij terug kregen zijn: Door de oefeningen kreeg je een duidelijker beeld van je eigen situatie en hoe je er anders mee om kunt gaan. Het doorbreken van
“een klein gebaar van een vriend, kennis of onbekende kan een groot verschil maken”
patronen en vicieuze cirkels hadden een positief effect op mijn dagelijks leven. Het mogen delen van je emoties zonder oordeel was voor mij heel belangrijk. Door de cursus werd ik mij bewust dat ik zelf keuzes mag maken. Ook in het seizoen 2012-2013 zullen er op verschillende plaatsen in Twente trainingen worden georganiseerd. Wilt u meer informatie of u aanmelden voor de cursus dan kunt u contact opnemen met Gerda Wessels, coördinator cursus via e-mail: g.wessels@siztwente.nl of 0546 - 491507.
ook nog steeds de hulp van het Steunpunt Mantelzorg, eerst één maal per week maar nu hij naar school gaat heb ik af en toe ‘s avonds mantelzorgondersteuning zodat ik een bioscoopje kan pakken of gezellig naar een verjaardag kan gaan. Veel verdriet, veel meegemaakt maar zoveel wijzer geworden en vind dat ik nu veel intenser leef, waardeer meer de kleine dingen in het leven. Een klein gebaar zo klein als hij is van een vriend, kennis of onbekende kan zon groot verschil maken. Zonder hen had ik het niet gered, mijn dank!
Nieuws uit Hengelo
Een frisse duik in Hengelo Wie wil er niet even tussenuit voor een frisse duik? Zwemmen is namelijk heerlijk ontspannend. Bij zwemschool RIVA kunnen mantelzorgers op dinsdagochtenden vrij zwemmen. Tussen 10.00 en 10.30 uur is speciaal voor hen het zwembad dan gratis toegankelijk. Mw. Ine Meijer (zwemlerares) stelt haar tijd ter beschikking, speciaal voor mantelzorgers uit Hengelo. Er is vanaf 2 oktober weer ruimte voor 5 mantelzorgers. Wilt u ook een half uurtje voor uzelf? Meldt u zich dan aan bij mw. Ine Meijer via 074 - 267 03 30. Bij geen gehoor kunt u de telefoonbeantwoorder inspreken.
Haaksbergen/ Hof van Twente
Dinkelland/Losser/Oldenzaal
Enschede
Borne/Hengelo
Almelo
Nieuwsbrief SIZTwente nummer 2 najaar 2012
Tubbergen
activiteitenoverzicht
4
Wat? Gespreksgroep Dementie Alzheimercafé Excursie Foodconnect Dansvoorstelling Stroom Alzheimercafé Eindejaarsbijeenkomst Workshop door Betsy Letteboer Zin in actief ouder worden beurs Workshop door Betsy Letteboer Mantelzorgbijeenkomst Workshop door Betsy Letteboer Gezellige avond Voorlichting voor vrijwilligers Alzheimercafé Alzheimercafé Gezellige avond Vrijwilligersbijeenkomst Cursus vrijwilligers Cursus vrijwilligers Cursus vrijwilligers Cursus vrijwilligers Cursus vrijwilligers Cursus vrijwilligers Cursus vrijwilligers Alzheimercafé Alzheimercafé Cursus vrijwilligers Informatiemarkt SIZ Twente Dag van de Mantelzorg Cursus vrijwilligers Alzheimercafé Eindejaarsbijeenkomst voor vrijwilligers Alzheimercafé Alzheimercafé Mantelzorgbijeenkomst Informatieavond Alzheimercafé Culinair verzorgde cabaretmiddag voor mz Casinomiddag Informatieavond voor verenigingen Toneelvoorstelling Alzheimercafé Vrijwilligersbijeenkomst Informatieavond Alzheimercafé Eindejaarsbijeenkomst vrijwilligers Kerstwandeling Buurser Zand Alzheimercafé Ontspanningsmiddag voor mantelzorgers Alzheimercafé Vrijwilligersbijeenkomst Boswandeling voor mantelzorgers Gezellige avond voor mantelzorgers
Agenda oktober : et niet Mis h r
be Steunpunt thema/onderwerp w 10 novem de n a v Almelo Dementie Dag rg o lz e t Almelo (op)Nieuw geleerd, oud gedaan Man 2 1 0 2 Almelo Dag van de Mantelzorg Almelo Dag van de Mantelzorg Almelo Kerst Almelo High Tea Hengelo Nee zeggen (max 14 deelnemers) Borne Vrijwilligerswerk en zorg voor eigen leven Hengelo Nee zeggen (max 14 deelnemers) Borne Bloemschikken bij Floralia Borne Nee zeggen (max 14 deelnemers) Borne Dag van de Mantelzorg Borne/Hengelo Tactus Verslavingszorg Borne/Hengelo Dementie als je nog geen 60 bent Borne/Hengelo Muziek en beleving Hengelo Dag van de Mantelzorg Borne/Hengelo Gezellige eindejaarsviering Omgaan met mantelzorgers en verzorgden (3) Enschede Enschede Omgaan met dementie - training voor vrijwilligers in de zorg (1) Enschede Omgaan met dementie - training voor vrijwilligers in de zorg (2) Enschede Omgaan met mantelzorgers en verzorgden (4) Enschede Omgaan met mantelzorgers en verzorgden (5) Enschede Omgaan met dementie - training voor vrijwilligers in de zorg (3) Enschede Luisteren zonder oordeel (1) Enschede Theehuis ; voorlichting in het Turks m.b.t. dementie Enschede Verlies Enschede Omgaan met dementie - training voor vrijwilligers in de zorg (4) Enschede info over mantelzorg en ondersteuningsmogelijkheden Enschede Etentje, locatie en datum nog niet bekend Enschede Luisteren zonder oordeel (2) Enschede Casemanager dementie en SIZ Twente Enschede invulling nog niet bekend Enschede Vakantiemogelijkheden Enschede Gedragsproblemen Oldenzaal Dementie Losser Alzheimer Oldenzaal/Losser/Dinkelland Eenzaamheid Oldenzaal Dag van de Mantelzorg Losser Nu even niet zorgen maar spelen Losser Mantelzorgers Binnen boord Dinkelland Dag van de Mantelzorg Oldenzaal/Losser/Dinkelland Verpleeghuis Oldenzaal Gezellige eindejaarsviering Dinkelland Alzheimer Haaksbergen Ervaringen met dementie; de mantelzorger Haaksbergen/Hof van Twente Etentje Haaksbergen Wandeling en bijpraten Haaksbergen Communicatie binnen de familie Haaksbergen/Hof van Twente Dag van de Mantelzorg Hof van Twente Spreker Marinus van de Berg Hof van Twente Etentje Nationale Vrijwilligersdag Tubbergen Dag van de Mantelzorg Tubbergen Dag van de Mantelzorg
Agenda
Borne/Hengelo Enschede Dinkelland/Losser/Oldenzaal Haaksbergen/ Hof van Twente
p wanneer? HOE LAAT? waar? Zaterdag 27 oktober 13.30-15.00 uur SIZ Almelo, Brugstraat 13 Almelo Maandag 12 november 19.00 uur Buurstede, Roskamstraat 2 Almelo Wo 7 en do 15 november 9.00-12.15 uur Foodconnect, Plesmanweg 28 Almelo Donderdag 15 november 19.30 - 21.30 uur nog niet bekend Maandag 10 december 19.00 uur Buurstede, Roskamstraat 2 Almelo Woensdag 12 december 14.30-17.30 uur Restaurant het Maatveld, Almelo Dinsdag 9 oktober 13.00 - 15.30 uur Wijkcentrum Hengelose Es Dinsdag 16 oktober 9.00 - 16.00 uur Kulturhus Borne, Marktstraat 23 Dinsdag 16 oktober 19.30 - 22.00 uur Wijkcentrum Hengelose Es Woensdag 17 oktober 14.00 - 16.00 uur Floralia, Twickelerblockweg 18a Maandag 29 oktober 19.30 - 22.00 uur Kulturhus Borne, Marktstraat 23 Maandag 11 november aanvang 17.00 uur Kulturhus Borne, Marktstraat 23 Donderdag 18 oktober 10.00 - 12.00 uur Kulturhus Borne, Marktstraat 23 Dinsdag 30 oktober aanvang 19.30 Tuindorphotel 't Lansink, CT Storkstraat 18 Hengelo Dinsdag 27 november aanvang 19.30 uur Tuindorphotel 't Lansink, CT Storkstraat 18 Hengelo Dinsdag 27 november aanvang 19.00 uur Waterstaatskerk Hengelo Vrijdag 7 december n.n.b. Locatie en tijdstip volgend in persoonlijke uitnodiging Donderdag 11 oktober 13.00 - 15.00 uur Gebouw De Noordmolen, Molenstraat 50, Enschede Donderdag 11 oktober 19.00 - 21.30 uur Volksuniversiteit Enschede; locatie Prismare of Stroinkshuis Donderdag 18 oktober 19.00 - 21.30 uur Volksuniversiteit Enschede; locatie Prismare of Stroinkshuis Donderdag 18 oktober 13.00 - 15.00 uur Gebouw De Noordmolen, Molenstraat 50, Enschede Donderdag 1 november 13.00 - 15.00 uur Gebouw De Noordmolen, Molenstraat 50, Enschede Donderdag 1 november 19.00 - 21.30 uur Volksuniversiteit Enschede; locatie Prismare of Stroinkshuis Maandag 5 november 19.00 - 21.30 uur Volksuniversiteit Enschede; locatie Prismare of Stroinkshuis Maandag 5 november 19.30 - 21.00 uur De Roef, Past. Geertmanstraat 17 Enschede Dinsdag 6 november 19.30 - 21.00 uur De Roef, Past. Geertmanstraat 17 Enschede Donderdag 8 november 19.00 - 21.30 uur Volksuniversiteit Enschede; locatie Prismare of Stroinkshuis Zaterdag 10 november 09.00 - 16.00 uur Warenmarkt Enschede, Van Heekplein Om en nabij 10 november persoonlijke uitnodiging volgt Maandag 12 november 19.00 - 21.30 uur Volksuniversiteit Enschede; locatie Prismare of Stroinkshuis Dinsdag 4 december 19.30 - 21.00 uur De Roef, Past. Geertmanstraat 17 Enschede Donderdag 13 december persoonlijke uitnodiging volgt Dinsdag 8 januari 19.30 - 21.00 uur De Roef, Past. Geertmanstraat 17 Enschede Dinsdag 5 februari 19.30 - 21.00 uur De Roef, Past. Geertmanstraat 17 Enschede Dinsdag 9 oktober 13.30 - 15.30 uur Michgoriushuis, Markstraat 10 Oldenzaal Woensdag 17 oktober 19.00 uur In de Bibliotheek in Losser Donderdag 25 oktober 19.30 - 21.30 uur Michgoriushuis, Markstraat 10 Oldenzaal 13.30 - 17.00 uur Donderdag 8 november t Landhuis, Bentheimerstraat 118 Oldenzaal Zaterdag 10 november aanvang 14.00 uur in de Muchte, Vlasakkers 2 in Losser Dinsdag 12 november locatie en datum worden in locale pers gepubliceerd Woensdag 21 november n.n.b. Locatie en tijdstip volgend in persoonlijke uitnodiging Donderdag 24 november 19.30 - 21.30 uur Michgoriushuis, Markstraat 10 Oldenzaal n.n.b. persoonlijke uitnodiging volgt Nog niet bekend Locatie en datum/tijdstip volgen in persoonlijke uitnodiging Donderdag 29 november 19.30 - 21.30 uur Cafe de Oude Molen, Haaksbergen Vrijdag 7 december n.n.b. persoonlijke uitnodiging volgt Dinsdag 18 december 13.30 - 15.30 Buurser Zand Donderdag 31 januari 19.30 - 21.30 uur Cafe de Oude Molen, Haaksbergen Zaterdag 10 november n.n.b. De Bebsel, Goor, uitnodiging volgt Dinsdag 14 november zaal open 19.00 uur De Bebsel, Goor Vrijdag 7 december n.n.b. persoonlijke uitnodiging volgt Vrijdag 9 november 13.30-17.30 uur Hoeve Springendal, Brunninkshuisweg 3, Hezingen Dinsdag 27 november 19.30 - 22.00 uur t Oalde Roadhoes, Grotestraat 60, Tubbergen
Almelo
Onder voorbehoud van wijzigingen
Tubbergen
t/m december 2012
nieuws vanuit de steunpuntebn
6
Algemeen nieuws
Nieuwsbrief SIZTwente nummer 2 najaar 2012
Nieuws uit Tubbergen
Nieuws uit Dinkelland
Mantelzorgers binnen boord Zwemvereniging de Dinkel heeft meegedaan aan het project mantelzorgers binnen boord, om extra aandacht te besteden aan mantelzorgers binnen verenigingen. Arcon heeft samen met een aantal verenigingen en steunpunten in de regio een toolkit ontwikkeld om mantelzorgers binnen boord, binnen de vereniging te kunnen behouden. Het Steunpunt mantelzorg en de zwemvereniging hebben meegewerkt aan de pilot en op 28 juni 2012 is aan De Dinkel door de verantwoordelijke wethouder, mevrouw A. Zwiep een pluim uitgereikt. De aanwezige verenigingen hebben eveneens een toolkit ontvangen om
Het steunpunt Mantelzorg Dinkelland is verhuisd! Per september is het gevestigd in het Kulturhus aan de Oranjestraat 21, 7591 GA in Denekamp. Het e-mailadres en het mobiele telefoonnummer blijven hetzelfde. De consulent, Gerda van der Velde werkt in Dinkelland op maandag en woensdag. hier binnen de eigen vereniging ook mee aan de slag te gaan. Op 5 november 2012 wordt er een informatieavond gehouden voor verenigingen in Dinkelland. Zij worden hiervoor nog uitgenodigd.
Nieuws uit Hof van Twente Na informatieve bijeenkomsten over communicatie en dementie voor de zomer, is er net voor het verschijnen van deze nieuwsbrief een thema avond over autisme geweest. De vertrouwde mantelzorgsalons zoals vele van u die kennen krijgen daarmee een nieuw jasje. De vaste donderdagmiddag heeft plaats gemaakt voor zowel middag- als avond bijeenkomsten op verschillende dagen. Een aantal keren is een activiteit voor zowel mantelzorgers als vrijwilligers georganiseerd in samenwerking met een Steunpunt Mantelzorg uit andere gemeenten. Hiermee hopen wij aan te sluiten bij de behoeften van verschillende mantelzorgers en vrijwilligers. De jaarlijkse Dag van de Mantelzorg zal dit jaar op 10 november weer door de Steunpunten van Haaksbergen en Hof van Twente gezamenlijk worden georganiseerd. De werkgroep bestaande uit mantelzorgers en
consulenten doet er alles aan om ook dit jaar weer een sfeervol programma te bieden. Ook de Nationale Dag van de Vrijwilliger op 7 december zal niet onopgemerkt voorbij gaan. Speciale aandacht zal het komende jaar naar de vrijwilligers gaan middels een persoonlijk gesprek waarin mogelijkheden en wensen t.a.v. het vrijwilligerswerk bij SIZT besproken kunnen worden. Wilt u informatie over wat het Steunpunt Mantelzorg voor u kan betekenen neem dan contact op met consulent Ineke Tieltjes, tel. 0547-276466 of e-mail i.tieltjes@siztwente.nl. Tijdens haar afwezigheid staat de telefoon doorgeschakeld naar het hoofdkantoor. Als u een bericht achterlaat neemt Ineke contact met u op. Steunpunt Mantelzorg Hof van Twente is gevestigd, in het voormalige witte schooltje aan de Rozenstraat 2b te Goor.
Nieuws uit Losser 1 september was het 10 jaar geleden, dat ik werd aangenomen als consulent informele zorg bij het SIZT. Ik kreeg de taak een steunpunt op te zetten in Losser, dit heb ik met heel veel plezier gedaan. Ik heb warme herinneringen aan vele mensen, zowel mantelzorgers, vrijwilligers en collega‘s in zorg en welzijn. Zoals iedereen in zijn leven wel eens meemaakt, moet ik nu afscheid nemen van 'mijn' steunpunt en mijn werkzaamheden in Losser. Graag wil ik via deze nieuwsbrief iedereen hartelijk bedanken voor het in mij gestelde vertrouwen. Ik hoop dat Gerda van der Velde ook met zo veel plezier in Losser zal werken, in ieder geval ben ik erg blij met dat zij mijn plekje heeft ingevuld en blijft invullen. Ook wil ik iedereen bedanken voor het meeleven tijdens mijn ziekte, dat heeft mij heel goed gedaan. Ik wens u allen dan ook een oprecht good goan Anneke Deen
Nieuwe consulent In september heeft Anneke Deen afscheid genomen van het Steunpunt Losser. Haar werkzaamheden zijn waargenomen door Gerda van der Velde en zij blijft de werkzaamheden van het Steunpunt mantelzorg voorlopig op zich nemen. Op 12 november 2012 wordt er in Losser een informatie avond gehouden voor verenigingen in het kader van het project mantelzorgers binnen boord.
'Zorgboerderij Alles Kidts' biedt opvang aan kinderen, jongeren en volwassenen: • met een autisme- contact- concentratiestoornis en / of • met een lichte verstandelijke beperking • aan ouderen met een zorgvraag
De activiteiten worden geboden in een prikkelarme omgeving, echter wel een omgeving die sfeer, gezelligheid en huiselijkheid uitstraalt. De activiteiten worden in een volwaardige ruimte aangeboden, zodat je niet bij elkaar ‘op de lip’ zit. Er wordt getracht een zo gevarieerd mogelijk scala aan activiteiten aan te bieden, maar ook is er gezorgd dat de keuze niet te ruim is, zo blijft het voor iedereen overzichtelijk. Er worden verschillende activiteiten aangeboden gericht op; zinvolle dagbesteding, ontspanning, recreatie, actief, creatief. En de aanwezige hobby dieren kunnen gezamenlijk verzorgd worden. Voor meer informatie kunt u kijken op de website; www.zorgboerderijalleskidts.nl En bij vragen kan er altijd vrijblijvend contact worden opgenomen met Suzanne Mensink tel: 06 - 13 70 83 54
'Zorgboerderij Alles Kidts' Vriezenveenseweg 95 7678 VB Geesteren
Gespreksgroepen voor mantelzorgers In Tubbergen willen we een gespreksgroep oprichten voor mantelzorgers van dementerenden. Er zijn 2 mantelzorgers die deze groepen wel willen gaan leiden. Zij worden ondersteund door consultent Steunpunt mantelzorg Tubbergen. Ook worden er gespreksgroepen opgericht voor mantelzorgers van kinderen met autisme. Een mantelzorger met ervaring is bereid dit te gaan leiden. Als er nog mantelzorgers zijn die hier in willen meedenken kan u zich hiervoor aanmelden bij Steunpunt Mantelzorg Tubbergen.
Nieuws uit Oldenzaal
Gespreksgroepen voor mantelzorgers van mensen met dementie Zorgt u voor iemand met dementie? Als u voor een dementerende in uw directe omgeving zorgt, bent u mantelzorger. Meestal gaat het om zorg voor een familielid, zoals partner, ouder, broer of zus. Het kan ook gaan om zorg voor iemand uit uw vriendenkring of uit uw buurt. Door met anderen te praten, ervaringen en emoties te delen, merkt u dat u
niet alleen staat als mantelzorger. De herkenning in andermans verhalen kan u tot steun zijn. Tijdens de bijeenkomsten kunt u andere lotgenoten ontmoeten. De gespreksgroepen vinden plaats op het Steunpunt Mantelzorg ‘t Michgoriushuis, Markstraat 10-12, Oldenzaal. Informatie en aanmelden: via e-mail: m.lem@siztwente.nl of 0546-863888
nieuws voor jonge mantelzorgers
7
Nieuws Nieuwsbrief SIZTwente nummer 2 najaar 2012
Nieuws voor jonge mantelzorgers
Nieuwe Media
Nieuwe website jmz
Boek: Bijzondere broers en zussen
Trommeltrommeltrommel… Het is zover… Het website gedeelte voor jonge mantelzorgers op www.siztwente.nl is stevig onder handen genomen en aangepast! Joepie! Kom snel kijken en laat even weten wat je ervan vind!
Broers en zussen van kinderen met een beperking of ernstige ziekte hebben soms het gevoel dat ze er alleen voor staan, dat niemand hun ervaringen deelt. In dit boek vertellen kinderen van verschillende leeftijden in hun eigen woorden wat het voor hen betekent. Ze praten over hun frustraties, het plezier dat ze met elkaar hebben, hun boosheid en verdriet. De ervaringsverhalen geven kinderen, jongeren, ouders en hulpverleners de gelegenheid ervaringen te delen en uit te wisselen. ISBN: 978-90-8560-507-2
Tips voor ouders Ken jij een kind dat opgroeit met een familielid dat langdurig ziek is of problemen heeft? Het kan je eigen kind zijn, een vriendje of vriendinnetje daarvan, of een kind dat bij jou in de straat woont. De kans dat je zo’n kind kent is groot, want zeker 1 op de 10 kinderen maakt het mee: een familielid met een ziekte, een beperking, verslaving of een psychisch probleem. Deze kinderen hebben het vaak niet makkelijk. Ze kunnen zich veel zorgen maken, moeten soms al jong zelfstandig zijn en door de situatie is er niet altijd voldoende aandacht voor ze. Je kunt als volwassene vaak meer betekenen dan je denkt. Hoe je dat zou kunnen doen is beschreven in een achttal nuttige tips van SIZ Twente en Loes. Neem een kijkje op Loes.nl of onze eigen website! Daar vind je de acht tips, die je vast en zeker verder kunnen helpen!
verslag Zonnig weer, en mooie outdoorplek… 4 basiskampen en ruim 20 JMZ-expeditieleden… Allemaal ingrediënten voor een topmiddag en dat is dan ook helemaal gelukt! De 'Robinsons' en hun ouders werden opgevangen op het terrein van Alldrik in Markelo. Daar begon de voorbereiding voor de komende uitputtingsslag. J Na het kennismaken kregen de kinderen allerlei survivalvragen voorgeschoteld. Wie zou je meenemen naar het eiland? Wat heb jij nodig om te overleven op het eiland? Zou je voor iedereen koken en eten zoeken of alleen voor je zelf? enz. Deze vragen moesten beantwoord worden en ook werden leeftijd, woonplaats, hobby’s, voor wie je zorgt en wat diegene heeft besproken.
Simon en Sam is een hele mooie film die goed laat zien hoe moeilijk het kan zijn om een broer met Asperger te hebben. Hij gaat over een jongen (Sam) die gaat samenwonen met zijn vriendin. Zijn jongere broertje van 19 (Simon) heeft Asperger en komt bij hun inwonen, omdat hun ouders al niet meer weten hoe ze met Simon om moeten gaan. Sam kan als enige wel met hem omgaan. Door het moeilijke gedrag van Simon gaat de relatie tussen Sam en zijn vriendin al gauw uit en zie je de radeloosheid bij Sam groeien. Simon houdt alleen van blauw en rood, wil alles in rondjes (eten en zo) en wil absoluut niet aangeraakt worden. De film is grappig en dramatisch tegelijk! Op onze website kun je de trailer bekijken.
JMZ-Expeditie Robinson 2012
Hierna begon dan echt expedititietijd en werd het basiskamp gebouwd. De groepen bleken vet creatief te zijn en uiteindelijk stonden er na een uurtje vier mooie stevige tenten rondom de vuurplaats en was de eerste primaire levensbehoefte geregeld! Vervolgens was het proeventijd! Door middel van vier proeven en het maken van een strijdlied konden punten verdiend worden, dit om te bepalen welke groep de prestigieuze titel 'JMZ-Robinson-2012' zou bemachtigen. De strijd bestond uit: Vuur maken, precisiezagen, een Zweedse estafette quiz en extreem tangrammen (puzzelen)! Vuur maken bleek overigens best lastig! Uiteindelijk kregen twee groepen de fakkels aan het branden. Anyway, de strijd was heftig en fanatiek zoals een echte Expeditie Robinson hoort te
t c a t n o C
Wil je meer weten, wil jij je opgeven voor een activiteit of wil jij je inschrijven, neem dan contact met ons op, zodat je automatisch en gratis de uitnodigingen voor onze activiteiten ontvangt?
Film: Simon en Sam
zijn… Tussendoor zorgden de vrijwilligers goed voor een andere belangrijke basisbehoefte, nl. eten… en werden snackjes en drinken uitgedeeld! Toen de proeven er weer op zaten was het relaxtijd bij het kampvuur. Er werden lekkere broodjes te bakken, ondertussen werden de knakworstjes aangerukt en werd er stevig gebakken, gekletst en geouwehoerd! Tot de prijsuitreiking, dat was best nog even spannend. De dames werden geheel terecht gekroond tot Robinsons van het jaar 2012!
illigersgroep Hengelo P.S. Grote dank aan de vrijwe topactiviteit en ook aan de voor het organiseren van dezverlening zorg en arbeid, mensen van Alldrik, dienst tvrijheid! voor hun goede zorgen en gas te
Het comple meer verslag en je op d n vi foto's ente.nl tw iz .s w w w
Stichting Informele Zorg Twente Wesley Elfers & Mirjam van de Hoef, Consulenten jonge mantelzorgers, regio Twente Molenstraat 50, 7514 DK Enschede, Telefoon: 053 - 431 39 40 Mobiel: 06-107 06 186 (Wesley) of 06-203 62 789 (Mirjam) E-mail: w.elfers@siztwente.nl en m.vandehoef@siztwente.nl
GGZ nieuws
8
Nieuwsbrief SIZTwente nummer 2 najaar 2012
Agenda GGZ
Uitgebreide informatie over de bijeenkomsten vindt u op de GGZ-pagina van onze website: www.siztwente.nl onder het kopje ‘agenda’.
Congres zelfmanagement
Nieuwe geluiden op Ypsilon Studiedag 2012
Op 12 oktober 2012 spreekt oa Gijs Horvers (Auticomm) op het congres Zelfmanagement bij psychisch leiden in Utrecht. Dit congres gaat over recente inzichten en ontwikkelingen op het gebied van zelfmanagement bij mensen met psychosen, depressie en autisme.
Onder de titel ‘Nieuwe geluiden’ zet de vereniging Ypsilon op 10 november 2012 een bijzonder inspirerend programma neer op het gebied van schizofrenie en psychose. De dag biedt een update over de nieuwste ontwikkelingen op medicijngebied, over nieuwe vormen van bejegening en benadert herstel op een wel heel stimulerende wijze. De dag is toegankelijk voor leden en nietleden. Ook hulpverleners zijn nadrukkelijk uitgenodigd. Deze dag is een net zo praktische als prettige manier om te weten wat er gaande is op het gebied van psychotische kwetsbaarheid.
Meer informatie vindt u via: www.ggznederland.nl/activiteitenkalender/ zelfmanagement-congres-brochure-zm-in-deggz-12-okt-2012-2_.pdf. U kunt ook bellen met Petra Schimmel, 088 - 756 9256 of contact opnemen via e-mail: p.j.schimmel@umcutrecht.nl.
Meer weten? Kijk op www.ypsilon.org/studiedag. Aanmelden? Ga naar www.ypsilon.org/ ikkom of bel met Ypsilon: 088 - 000 21 20.
HEE wat is gek en wie is gek? Themabijeenkomst voor mantelzorgers GGZ
colofon
Op 30 oktober a.s. organiseert de Stichting Informele Zorg Twente in Enschede een themabijeenkomst voor mantelzorgers GGZ. De avond wordt gehouden in Het Paradijs, Nicolaas Beetsstraat 48 en duurt van 19.3021.30 uur. De zaal is open vanaf 19.15 uur. Mantelzorgers ggz die bij ons staan ingeschreven krijgen een persoonlijke uitnodiging, maar als u geen uitnodiging heeft ontvangen en wel interesse heeft voor deze bijeenkomst bent u van harte welkom. Voor deze avond hebben we het HEE-team uitgenodigd. HEE staat voor Herstel, Empowerment en Ervaringsdeskundigheid. In dit team zitten mensen die ooit in hun leven geconfronteerd werden met een psychische ziekte en daar mee hebben leren leven. Hun ervaringskennis willen ze graag overdragen aan anderen. Eén van hen is Wilma Boevink die haar ervaringsdeskundigheid combineert met haar werk als onderzoekster bij het Trimbos-instituut in Utrecht. Duidelijk geeft ze aan dat stigmatisering niet zozeer het probleem van de cliënt is, maar van de samenleving. Ze heeft jaren in een instelling gewoond en ervaren wat roddel, stiltes bij de bakker als je binnen komt en niet serieus genomen worden betekenen.
Deze nieuwsbrief is een uitgave van: Stichting Informele Zorg Twente nummer 2 - najaar 2012 oplage 3.000 exemplaren
Het HEE-team werkt met drie pijlers: • Herstel staat niet gelijk aan genezing, maar betekent dat je leert zien waar je eigen kwetsbaarheden en talenten liggen en dat je met gebruikmaking daarvan weer baas wordt over je eigen leven. • Empowerment is het ontdekken en aanboren van je eigen kracht. • Ervaringsdeskundigheid is de toepassing van de kennis die mensen met psychische beperkingen op grond van hun ervaringen opbouwen. Samen met u als mantelzorgers ggz willen we tijdens deze avond stil staan bij wat een psychische ziekte betekent voor de directe omgeving. Hoe ga je om met het taboe dat helaas nog vaak gevoeld wordt. Met wie praat je over de zorgen die je hebt? Waar kan je terecht voor hulp en ondersteuning? U bent van harte welkom om uw kennis, ervaring en vragen met ons en de aanwezigen te delen. U kunt zich aanmelden voor deze avond door een mail te sturen naar aanmelden@siztwente.nl (graag vermelden om welke bijeenkomst het gaat). U kunt ook bellen met 053 - 4837955 of 0546 - 863888.
Coördinatie en eindredactie: Marlies Lem Vormgeving: Arianne Doornbos www.siztwente.nl
GGZ nieuws MIKADO Helpdesk De Mikado Helpdesk is een gratis landelijke helpdesk speciaal ontwikkeld voor migranten en vluchtelingen, hun kinderen en (achter) kleinkinderen. Het doel van deze website én vraagbaak via mail of telefoon, is om heldere en passende informatie te verstrekken over gezondheid, zorg en de mogelijkheden binnen het Nederlandse zorgsysteem, vanuit intercultureel perspectief. De site is toegespitst op de allochtone medemens maar biedt veel informatie voor iedereen. U vindt hier o.a. informatie en ervaringsverhalen over de GGZ-zorg in zijn algemeen, autisme, dementie, schizofrenie en veel andere onderwerpen. www.mikadohelpdesk.nl.
Akkoord over leveringsvoorwaarden GGZ-zorg Per 1 juli 2012 hebben het Landelijk Platform GGZ, Zorgkoepel GGZ Nederland en de Consumentenbond een overeenkomst gesloten waarin de Tweezijdige Algemene Leveringsvoorwaarden zijn vastgelegd waarop cliënten en familieleden zich kunnen beroepen. Komt een instelling de afspraken niet na, dan kunnen deze voortaan alsnog worden afgedwongen bij een geschillencommissie of via de rechter. De Leveringsvoorwaarden zijn bindend en gelden voor alle zorginstellingen die aangesloten zijn bij GGZ Nederland, zowel bij kortdurende en langdurige zorgverlening. Het gesloten akkoord levert nog andere belangrijke winstpunten op. Zo is er in de leveringsvoorwaarden nadrukkelijk aandacht voor de familie. De zorginstelling moet duidelijke afspraken maken met de familie- en/of naastbetrokkenen, bijvoorbeeld over de mate waarin zij betrokken worden bij de zorg. Ook hebben ze recht op informatie over het zorgtraject en wordt vastgelegd welke ondersteuning de familie thuis nodig hebben. Ook moet duidelijk zijn wie voor de patiënt het eerste aanspreekpunt is bij de behandeling, moet de instelling borg staan voor de veiligheid van de patiënt en is beschreven hoe patiënt van informatie moet worden voorzien. Door de informatievoorziening te faseren krijgt de patiënt begrijpelijke en relevante informatie op het moment dat hij of zij dit nodig heeft. Naast mondelinge informatie moet hier ook schriftelijke informatie over worden gegeven (denk aan folders, informatie op de website). Meer informatie www.platformggz.nl Contact: Wilt u meer informatie over wat de consulent GGZ voor u kan betekenen, neemt u dan gerust contact op met: Stichting Informele Zorg Twente Gerda Wessels, Brugstraat 13, 7607 XJ Almelo Telefoon: 0546-491507 Email: g.wessels@siztwente.nl