yaşanabilir bir
arnavutköy için
geri dönüşüm
Geri Dönüşüm nedir ? Tükettiğimiz maddeleri geri dönüşüm halkası içine katabildiğimiz zaman, öncelikle bunların tekrar ham madde olarak kullanılmasını sağlamış oluruz. Böylece insan nüfusunun artışı ile paralel olarak artan tüketimin, bozduğu doğal dengeyi geri dönüştürmüş ve doğaya verdimiz zararı en aza indirmiş oluruz. Çöpteki nesneleri ham madde olarak kullandığımızda çevre kirliliğinin her geçen gün artmasını da önleyebiliriz. Çevremize, doğaya, ülke ekonomisine ve kendimize olan sorumluluğumuzdan dolayı günümüzde hepimizin geri dönüşüm projesi içinde yer alması gerekmektedir.
G
eri dönüşümün eri kazanımın
faydaları
1) Doğal Kaynaklarımız Korunur Kağıt - karton, plastik , ambalaj malzemelerin yapımında kullanılan (tahrip edilen) doğal kaynaklarımız, geri dönüşümle sayesinde tüketilmemiş olur. 2) Enerji Tasarrufu Sağlanır Ürün elde edilirken kullanılan enerjiden, geri kazanım sayesinde tasarruf edilmiş olunur. 3) Geri Dönüşüm Ekonomiye Katkı Sağlar Geri kazanılabilen atıkları arayıp biriktirdiğimizde, yurt dışından ithal ettiğimiz ürünlerin miktarı azalacağı için ülke ekonomisine katkıda bulunmuş oluruz. 4) Çöp Miktarı Azalır Ambalaj atıkları evsel atıklardan (çöplerden) ayrı biriktirildiğinde çöp depolama sahalarına depolanan atık miktarında azalma olacak ve böylelikle yeni depolama sahaları inşa edilmeyecek. Çöpümüz azalırsa, toplanması için harcanan para da azalır ve bu sayede daha fazla hizmet için kaynak sağlanmış olur. Kâğıdın ham maddesi ağaçlardan sağlanır. Ülkemizde hava kirliliğinin önüne geçebilmek için ağaçlarımızı korumak zorundayız. 1 ton kullanılmış kâğıt çöpe atılmayıp geri kazanıldığında 17 adet çam ağacı kesilmekten kurtulmuş olur. Metalin ham maddesi toprağın altında bulunan metal cevheridir. Metal yapımı esnasında kullanılan enerji miktarı çok yüksek oranlardadır. Kullanılmış metal atıklar çöpe atılmayıp, geri kazanıldığında %95 enerji verimliliği ve su tasarrufu sağlanmış olur. Plastiğin ham maddesi petrol ve türevleridir. Ülkemizde kullanılan petrol, yurt dışından ithal edilmekte ve petrol aldığımız ülkelere milyarlarca dolar ödemekteyiz. Kullanmış olduğumuz plastikleri çöpe atmayıp, ayrı toplanmasını sağladığımızda milyonlarca dolar tasarruf etmiş oluruz.
gerı dönüşüm ambalaj atıkları
metal atıklar Meşrubat kutuları, teneke, konserve, salça, balık, peynir kutuları, metal mutfak gereçleri, yağ kutuları ve diğer tenekeler.
kağıt ve karton atıklar Gazete ve dergiler, kullanılmış kâğıtlar ve defterler, kağıt torbalar, mukavva kutular ve ambalajlar, karton içecek kutuları ve ambalajları
plastik atıklar Plastik su ve içecek ambalajları, şampuan ve temizlik maddeleri, kutuları, sıvı yağ, yoğurt ve margarin kapları, plastik bidonlar, plastik sepetler, pet şişeler
cam ambalaj ve çevre Cam üç ana maddeden oluşmuştur: Kum, soda ve kireç. Bu malzemeler, 1500 dereceye kadar ısıtılarak eritilir. Cam üretiminde ortaya çıkan gazlar ve sıvı atıklar mutlaka filtre ve arıtma işlemlerinden geçmektedir. %100 oranında geri dönüşümlü olan cam, çevreden toplanan; renk ayrımı, temizleme, yıkama ve öğütme işlemlerinden geçtikten sonra yeniden üretime kazandırılır. Bu işlem sonsuza kadar sürdürülebilir. Bu süreçten sonra erimeye hazır hâle gelen kırık camlar, camı oluşturan kum, kireç ve sodadan daha düşük sıcaklıkta erir. Kırık camların eritilmesi ve yeniden değerlendirilmesi, asıl süreçten daha az enerji kullanılmasını sağlamaktadır. Ham madde kullanımı yerine geri dönüştürülerek üretilen cam, üretimi sırasında neden olunan hava ve su kirliliğini azaltmaktadır. Kullandığımız her üç cam ambalajdan en az biri, geri kazanılan camdan yapılmıştır. Cam ambalaj üretiminde atık cam şişesi ve kavanozlar kullanılır. Diğer cam çeşitleri, içerdikleri ham maddenin farklı olması nedeniyle bu işleme dâhil edilmez.Toplama merkezlerinde toplanarak geri dönüştürülen cam şişe ve kavanozlardan %100 oranında geri dönüştürülmüş ham madde ortaya çıkmaktadır. Neden Cam ? Cam gıdaların tadı, kokusu ve aroması değişmeden uzun süre saklanmasını sağlar.
Cam içindeki maddelerle kimyasal ve mikrobiyolojik etkiye girmez. Ayrıca camın gaz ve buhar geçirgenliğinin olmaması ürünlerin daha sağlıklı saklanmasını sağlar. Cam gerçek bir doğa dostudur. Geri dönüşüm sayesinde tekrar tekrar kullanılabilir. Cam ısıya dayanıklı ve şeffaftır. Bu onu diğer ambalajlardan daha kullanışlı yapar. Cam Nasıl Geri Dönüşür ? Kalitesini kaybetmeden %100 geri dönüştürülebilen ve sonsuz kez ikincil ham madde olarak tekrar üretime dâhil edilebilen cam ambalaj atıklarının küçük bölümü, cadde ve sokaklara yerleştirilmiş kumbaralar, kaynağından ve dolum tesisleri ile toplayıcılardan satın alımla toplanır. Kalan büyük bölüm ise atık depolama alanlarında ambalaj atıklarını ayırma faaliyetlerinde bulunan işletmeler ve diğer hurdacı tedarikçilerden temin edilir. Geri kazanılmış cam şişe ve kavanozlar tedarikçi tesislerinde fırına hazır cam kırığı hâline getirilir, ardından fabrikalarda ikincil ham madde olarak kullanılarak yeniden şişe ve kavanoza dönüştürülürler. Cam ambalajlar böylece sürekli fayda yaratan bir faaliyet konusu hâline gelir. Cam Geri Dönüşümü ile İlgili Bilgiler • Geri dönüşmüş camı eritmek için gereken enerji, yeni cam şişe yapmak için gereken ham maddeyi eritmekte daha azdır. • Bir şişe geri dönüşümünden sağlanan enerji, bir televizyonu bir buçuk saat çalıştırmak için yeterlidir. • En büyük cam fırınları günde 400 tondan fazla cam üretmektedir. Bu rakam günde bir milyondan fazla şişe ve kavanoz demektir. • Cam kalitesinden hiçbir şey kaybetmeden %100 geri dönüşür.
ATIK
PILLER
ÇÖP DEĞİLDİR GERİ DÖNÜŞEBİLİR
?
PİLLER NE ZAMAN ATIK HÂLE GELİRLER
Kullanım ömrünü tamamlamış veya uğramış olduğu fiziksel hasar sonucu kullanılmayacak duruma gelmiş pillere atık pil denilmektedir. Atık hâle gelmiş pillerin kimyasal, fiziksel veya başka türlü işlemlerle onarılarak tekrar kullanımı mümkün değildir.
ATIK PİLLER BÜNYESİNDE NE ÇEŞİT MADDELER BULUNDURUR? Piller, türlerine göre bünyelerinde demir, çinko, mangan gibi çeşitli kimyasal bileşikleri, plastik, karton ve kağıt esaslı maddeleri içerebilirler. Atık pillerin kontrolsüz biçimde çevreye atılması çevre kirlenmesine yol açar.
ATIK PİLLERE
NE YAPILMALIDIR? Atık pillerin çevreyi kirletmelerini önlemek için kaynağında ayrı toplanmaları şarttır. Bu kaynak esas itibariyle evlerimizdedir. Dolayısıyla; 1-Evlerimizde veya iş yerlerinde atık hàle gelmiş piller derhal cihazlardan çıkartılmalı, kesinlikle diğer atıklara karıştırılmamalı ve çöpe atılmamalıdır. 2-Piller; çöplere, ateşe, su kaynaklarına, kanalizasyona ve sokaklara rastgele atılmamalı, toprağa gömülmemeli, delinmemeli ve ezilmemelidir. Bu gibi durumlarda genelde metal olan pilin dış kabı zamanla delinerek, bünyelerindeki metaller ve kimyasal maddeler toprağa sızar ve yer altı sularına karışabilir. 3-Atık piller; karton kutu, poşet, torba, cam, kavanoz vb. içerisinde biriktirildikten sonra TAP veya belediyeler tarafından oluşturulan atık pil toplama noktalarına bırakılmalıdır.
?
r e l n l e i p d e k atı ner ır e v l nası nmaktad a topl
TAP toplama çalışmalarını gerçekleştirirken belediyelerle iş birliği protokolleri imzalar ve belirlenen toplama noktalarına yerleştirilmek üzere toplama kutuları temin eder. Ayrıca ilgili belediyelerle koordineli olarak, başta okullar olmak üzere çeşitli kuruluşlar nezdinde eğitim ve biliçlendirme çalışmaları yapar. Atık pil toplama noktaları; zincir ve teknomarketler, okullar, camiler, ceza evleri, kamu kurum ve kuruluşları, askeri kuruluşlar, güvenlik güçleri(emniyet ve jandarma), korumalı siteler, organize sanayi bölgeleri ve TAP’a üye pil ithalaçılarıdır.
BİR LİTRE BİTKİSEL ATIK YAĞ bir MİLYON LİTRE SUYU KİRLETİYOR. BUNLARI BİLİYOR MUYDUNUZ ?
Kızartma amacıyla kullanılan yağlar defalarca kullanıldığında polar sayıları yükselir ve kanserojen madde hâline gelir. Kullanılmış yağ kesinlikle bekletilip kullanılmamalıdır. Bekleyen yağın peroksit değeri yükselerek oksitlenir ve bağışlık sistemimize zarar verir. Lavobaya dökülen bitkisel ve hayvansal atık yağlar kanal borularına yapışarak boru kesitinin daralmasına ve tıkanmasına neden olur. analizasyona dökülen yağlar, atık su arıtma tesislerine zarar verir ve işletme maliyetini artırır. Çöpe dökülen atık yağlar, çöp depolama alanında sık sık yağın çıkmasına neden olmaktadır. Bitkisel ve hayvansal atık yağların çöp içerisine atılması veya dökülmesi yasaktır. Yağmur suları ile karışarak yer altı temiz su kaynaklarımıza ulaşan atık yağlar, kirliliğe neden olmaktadır. Yer altı suları her ülke için önemli su kaynağıdır. Kullanılmış bitkisel ve hayvansal yağlar, evsel atıklar su kirliliğinin %25’ini oluşturmaktadır.
istatistik Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 19.04.2005 tarihli Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmenliği’ne göre; Kullanılmış kızartmalık yağ üreten tesisler, bu yağların toplanması için lisanslı geri kazanım tesisleriyle veya toplayıcılarla yıllık sözleşme yapmakla yükümlüdürler. Bu yağların ücretsiz olarak geri kazanımcıya veya toplayıcılara teslim edilmesi esastır. Bunun dışındaki gerçek ve tüzel kişiler tarafından atık yağlar toplanamaz, alıp satılamaz.
E- ATIKLARI GERİ DÖNÜŞTÜRELİM Elektronik atıklar
doğaya bırakılmayacak kadar tehlikelidir...
!
e-atık olarak değerlendirilen cihaz ve aletler nelerdir ? • Büyük ev eşyaları (Bulaşık, çamaşır makinesi vb.) • Küçük ev aletleri (Elektrik süpürgesi, tost makinesi vb.) • Bilişim ve telekominikasyon (Pc ve televizyon vb.) • Tüketici ekipmanları (Video, kameralar, müzik enstrümanları vb.) • Aydınlatma ekipmanları (Floresan, tasarruflu ampul vb.) • Elektrik ve elektronik aletleri (Büyük ve sabit sanayi aletleri hariç olmak üzere matkaplar, testereler vb.) • Oyuncaklar, eğlence ve spor aletleri (Video oyunları, jetonlu makineler vb.) • İzleme ve kontrol aletleri (Termostatlar, ısı ayarlayıcılar vb.) • Otomatlar (Para, içecek otomatları vb.)
e- atıklar
neden
!
?
tehlikelidir
E-atıklar bünyelerinde bulundurdukları klorlu solventler, bromlu alev geciktiriciler, PVC, ağır metaller, plastik, gazlar, kurşun, civa, kadmiyum gibi toksin maddeleri sebebiyle çevre ve insan sağlığı açısından oldukça zararlıdır. Bu zararlı maddelerin gömülmesi ya da yakılması sonucunda toprağa yer altı sularına ve atmosfere karışması küresel bir tehlike olarak karşımıza çıkıyor. OECD’nin çevre raporuna göre; Türkiye’nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelerde 2010 yılı itibariyle çevreyi tehdit eden E-atık miktarının 3 katına çıkacağı tahmin ediliyor.
?
NEDEN
GERİ DÖNÜŞÜM E-atıkların günden güne dünyayı elektronik çöplüğe döndürecek denli hızda büyüyen hacmi; toprak altına gömme, fakir ülkelere ihraç etme, yakma yöntemlerinin tehlikeli oldukları kadar bertaraf konusunda da yetersiz işlemler olduğu ortaya çıkmıştır. Bugün e-atıktan kurtulmanın en kârlı, en çevreci, en ekonomik katkı sağlayan ve en akılcı yöntemi geri dönüşümdür. Tüketilen maddelerin yeniden geri dönüşüm halkası içerisine katılabilmesi ile öncelikle ham madde ihtiyacı ve doğaya verilen zarar engellenmiş olunur. Ayrıca büyük miktarda enerji tasarrafunu mümkün kılar. Bu atıkların kesinlikle profesyonel kadrolarca toplanarak öncelikle ayrıştırılması ve sonrasında geri dönüşüm sağlanması, tüm dünya ve yaşanabilir çevre adına çok önemli bir süreçtir.
E - Atıkları çöpe atmayalım Geri dönüştürelim!
tERTEMİZ BİR ARNAVUTKÖY
İÇİN LÜTFEN! Evlerinizden çıkan çöplerinizi poşetleyerek ve ağzını bağlayarak size en yakın çöp konteyneri içerisine atınız. Evinizin etrafına ve boş alanlara çöp bırakmayınız. Çöp konteynerlerine zarar vermemek için sobalarınızdan çıkan külleri tamamen söndürmeden konteynerlerin içerisine atmayınız. Temizlik, temizlemekle değil çevreyi temiz tutmakla olur.
444 4 597 / www.arnavutkoy.bel.tr
ÇEVRENİ TEMİZ TUT!
GELECEĞİNİ
TEMİZ TUT! Evlerinizden çıkan çöplerin içinden geri dönüşüme gidebilecekleri ayırdıktan sonra (plastik, kağıt, karton, metal, cam) kalan kısmını poşetleyerek size en yakında bulunan cadde ve sokaklara bırakılmış çöp konteynerlerine atınız. Çöpleriniz, çöp konteynerlerinden günlük olarak toplanmaktadır. Lütfen açık alanlara, kaldırımlara ve direk diplerine çöp atmayınız. Her şey daha temiz ve yaşanabilir bir Arnavutköy için.