SANAYİ ÜRÜNLERİ
GÜVENLİĞİVE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
T.C. SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
2
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
3
BAKAN SUNUŞU Kamu idareleri etkinliklerini artırmak, geliştirmek ve üstlendikleri görevleri yerine getirerek daha iyi hizmet verebilmek amacıyla kaynaklarını ve yeteneklerini iyi kullanmalı ve çevresel koşulları doğru anlamalıdır. Bu açıdan stratejik planlama yaklaşımı, kamu idarelerine doğru yönetilme ve istenilen sonucu alma noktasında önemli yararlar sağlamaktadır. Sanayi ürünlerinin teknik mevzuatına ve/ veya ürün güvenliği gereklerine uygunluk denetiminden sorumlu olan Bakanlığımızın faaliyetlerinin etkin bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla 635 sayılı KHK ile önemli bir adım atılmış; Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Kurulduğu günden bu yana Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü, piyasaya güvenli ürün arzını sağlamak amacıyla sorumlu olduğu ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimine ilişkin faaliyetlerini yerine getirmekte olup aynı zamanda idari ve teknik kapasitesini artırmaya yönelik çalışmalarını sürdürmektedir. Bu kapsamda; yürüttüğü piyasa gözetimi ve
denetimi faaliyetlerinin etkinliğini artırmak amacıyla Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Stratejisi Eylem Planı’nın hazırlık çalışmalarına başlanmıştır. Kamu idaresinin vizyonunun, misyonunun ve hedeflerinin belirlenmesinde iç ve dış paydaşların beklentileri stratejik planlama açısından büyük önem arz etmektedir. Bu yaklaşım çerçevesinde, Bakanlığımız iç ve dış paydaşlarının da görüşleri doğrultusunda 2015 - 2018 Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Stratejisi Eylem Planı’nı hazırlamıştır. Belgenin, ülkemizde yürütülmekte olan piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerine ve güvenli ürün arzına katkı sağlaması inancı ile hazırlık çalışmalarında emeği geçen ve bundan sonraki sürece katkı sağlayacak olan herkese teşekkürlerimi sunarım.
Fikri IŞIK Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı
4
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ..........................................................................................................................................................................6 YÖNETİCİ ÖZETİ.......................................................................................................................................................7 1.MEVCUT DRUM......................................................................................................................................................9 1.1. Türkiye’de Piyasa Gözetim ve Denetimi (PGD) ve Ulusal PGD İdari Yapılanması.................................................. 10 1.1.1.Piyasa Gözetimi ve Denetimi............................................................................................................................... 10 1.1.2.Piyasa Gözetimi ve Denetiminin Amacı............................................................................................................... 10 1.1.3.Piyasa Gözetimi ve Denetiminin Genel İlkeleri.................................................................................................... 13 1.1.4. PGD ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu.................................................................................................. 13 1.1.5. Piyasa Gözetimi ve Denetimi Koordinasyon Kurulu............................................................................................ 14 1.1.6. Ekonomi Bakanlığı.............................................................................................................................................. 14 1.1.7. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı.................................................................................................................... 15 1.1.8. Diğer Kuruluşlar.................................................................................................................................................. 19 1.2. Avrupa Birliği’nde Piyasa Gözetimi ve Denetimi................................................................................................... 21 1.2.1. Hızlı Uyarı Sistemi (RAPEX).................................................................................................................................. 23 1.2.2.Avrupa Ürün Güvenliği Uygulama Forumu (PROSAFE)....................................................................................... 24 1.2.3.Avrupa Piyasa Gözetim ve Denetim Platformları İdari İşbirliği Grupları............................................................... 24 1.2.4. Avrupa Birliği’ndeki Son Gelişmeler................................................................................................................... 24 1.2.5. 2011 - 2014 Yılları Arasında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Tarafından Gerçekleştirilen Faaliyetler............ 25 DURUM ANALİZİ.....................................................................................................................................................27 2.1. İç Paydaş Çalıştayı.................................................................................................................................................. 28 2.2. Dış Paydaş Çalıştayı............................................................................................................................................... 28 3.GZFT ANALİZİ......................................................................................................................................................31 4.VİZYON, MİSYON VE HEDEFLER........................................................................................................................35 5. STRATEJİ EYLEM PLANI’NIN İZLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ..................................................................39 6. EYLEM PLANI......................................................................................................................................................43 7.EKLER...................................................................................................................................................................63 7.1. Strateji Belgesinin Temel Politika Belgeleri İle İlişkisi............................................................................................. 64 7.1.1.Onuncu Kalkınma Planı........................................................................................................................................ 64 7.1.2. 2014 Yılı Programı............................................................................................................................................... 64 7.1.3. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Strateji Belgesi (2013-2017)....................................................................... 64 7.1.4. Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Strateji Belgesi (2012-2014)....................................................................... 64 7.1.5. Türkiye Sanayi Strateji Belgesi (2011-2014)........................................................................................................ 65 7.1.6. Türkiye Makine Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014).................................................................. 65 7.1.7. Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014).............................................................. 66 7.1.8. Trafik Güvenliği Eylem Planı................................................................................................................................ 66
6
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Giriş Strateji belgeleri, kamuda planlama, yönetme ve istenilen yönde sonuç alma açısından önemli belgelerdir. Stratejik yönetim, hedef ve önceliklerini netleştirmiş, hesap veren, şeffaf bir yapının oluşmasını sağlarken gerçekleştirilen faaliyetlerin de daha etkin ve verimli olmasını temin etmektedir. Bu yaklaşım çerçevesinde; Genel Müdürlüğümüz tarafından piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin daha etkin olması ve sanayi ürünlerinin güvenli ve mevzuatına uygun şekilde piyasaya arzının sağlanması amacıyla iç ve dış paydaşların da görüşleri doğrultusunda 2015 - 2018 Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Stratejisi Eylem Planı hazırlanmıştır. Piyasa gözetimi ve denetimi sadece kamu kuruluşlarının değil piyasada yer alan tüm aktörlerin aktif olarak katılması gereken bir süreçtir. Bu nedenle, belgenin hazırlanması aşamasında, ülkemizde piyasa gözetimi ve denetimi yapmaya yetkili kurum ve kuruluşların yanı sıra, imalatçılar, ithalatçılar, dağıtıcılar, uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin de görüşleri alınmış, yapılan çalışmalar tüm paydaşlarla işbirliği içerisinde yürütülmüştür. Hazırlık çalışmaları kapsamında iki çalıştay yapılmıştır. Bu çalıştaylarda ülkemizdeki piyasa gözetimi ve denetiminde yaşanan sorunlar
tespit edilerek iç ve dış paydaşların beklentileri doğrultusunda mevcut sorunların çözümüne yönelik eylemler planlanmıştır. Eylem Planı, hangi eylemin, hangi araçlar ile hangi zaman dilimi içerisinde uygulanacağını tanımlamaktadır. Eylem Planı’nın izlenmesi, değerlendirilmesi ve gerekli görüldüğü hallerde eylemlerin revize edilmesi, Genel Müdürlüğümüz Strateji ve Mevzuat Dairesi Başkanlığı tarafından gerçekleştirilecektir.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Yönetici Özeti Günümüzde yaşanan küreselleşme ile rekabet ve ürün çeşitliliği giderek artmaktadır. Bunun bir sonucu olarak tüketiciye farklı fiyat, kalite ve seçeneklerde ürün sunulması, insan can ve mal güvenliğini tehdit eden birtakım riskleri de beraberinde getirmektedir. Piyasada serbest dolaşımı olan bu ürünlerin insan sağlığını, can ve mal güvenliğini, çevreyi, bitki ve hayvan yaşamını tehdit eden risklerini ortadan kaldırmak amacıyla piyasa gözetimi ve denetimi yapılmaktadır. Gümrük Birliği ile birçok alanda AB mevzuatına uyum sağlanması ve uygulamaların AB uygulamalarıyla paralel hale getirilmesine yönelik yükümlülükler üstlenen Türkiye’nin etkin bir piyasa gözetimi ve denetimi yaparak piyasaya güvenli ürün arzını sağlaması zorunludur. AB mevzuatının uyumlaştırılarak hukuki altyapının oluşturulmasının yanında, mevzuatın etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak üzere gerekli idari altyapının da oluşturulması önem arz etmektedir. Bu nedenle, Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde Bakanlığımız sorumluluğunda bulunan ürün gruplarına yönelik olarak yürütülen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin daha etkin olmasını sağlamak amacıyla yürütülen çalışmalar sonucunda öncelikli sorunlardan hareketle
Bakanlığımızın piyasa gözetimi ve denetimine ilişkin vizyonu ve misyonu belirlenerek; bu vizyona ve genel amaca yönelik dört temel hedef tespit edilmiştir. Bu hedefler doğrultusunda; strateji belgesinin uygulanmasını temin edecek 38 eylemden oluşan “Eylem Planı” oluşturulmuştur. Eylem Planı; eylemlerin, hangi zaman dilimi içerisinde, hangi araçlarla uygulanacağını tanımlamaktadır.
7
8
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
1 MEVCUT DURUM
9
10
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
1.1. Türkiye’de Piyasa Gözetimi ve Denetimi (PGD) ve Ulusal PGD İdari Yapılanması 1.1.1. Piyasa Gözetimi ve Denetimi Piyasa gözetimi ve denetimi, ürünün piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında, ürün piyasada veya gerektiğinde kullanımda iken ilgili teknik düzenlemesine uygun olarak üretilip üretilmediğini ve güvenli olup olmadığını denetlemek, ürünün güvenli olmaması halinde güvenli hale getirilmesini temin etmek, gerektiğinde ise Bakanlık tarafından karar verilen idari yaptırımları uygulamak gibi her türlü faaliyeti kapsar. Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda, yaptırım uygulama yetkisi piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştiren kamu kuruluşuna ait olmakla birlikte; piyasa gözetimi ile piyasa denetimi arasında, bu faaliyetlerde rol alan taraflar açısından birtakım farklılıklar bulunmaktadır. Piyasa gözetimi, piyasada yer alan tüm aktörlerin etkin olduğu bir süreçtir. Bu süreç içerisinde, tüketiciler, kullanıcılar, imalatçılar, ithalatçılar ve dağıtıcılar, uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin önemli görevleri bulunmakta olup, söz konusu aktörlerin kamu kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde olmaları piyasada yer alan ürünlerin güvenliği açısından büyük önem arz etmektedir.
Piyasa denetimi ise; başka test, muayene ve/ veya belgelendirme kuruluşlarının imkânlarından yararlanılsa bile sadece yetkili kamu kuruluşunun etkin bir şekilde faaliyet gösterdiği bir süreçtir. Bu aşamada, ürünün teknik düzenlemeye uygun ve güvenli olup olmadığının tespiti amacıyla gerekli testler ve muayeneler yapılmakta, ürünün güvenli olup olmadığına dair nihai kararlar alınmakta ve ilgili taraflar hakkında gerekli müeyyideler uygulanmaktadır. Piyasa gözetimi ve denetimi aynı zamanda, AB ekonomik entegrasyonunun temel ilkelerinden biri olan malların serbest dolaşımını garanti altına alan uygulamalardan biridir. Ürünlerin yasal düzenlemelerde belirtilen gerekliliklere uygunluğunun kontrolü anlamına gelen piyasa gözetimi ve denetimi ile malların serbestçe dolaşabildiği ve üreticiye güven esası üzerine kurulan iç pazarın güvenli ürünlerden oluşması amaçlanmaktadır.
1.1.2.Piyasa Gözetimi ve Denetiminin Amacı PGD’nin temel amacı, piyasada sadece güvenli ürünlerin yer almasını ve bunu gerçekleştirmek için ilgili mevzuat hükümlerinin uygulanmasını sağlamaktır. Böylece, ilgili mevzuat hükümlerini karşılamayan ürünlerden kaynaklanan kaza veya yaralanmalar azaltılarak, tüketicilerin ve diğer kullanıcıların can ve mal güvenliğinin
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda, yaptırım uygulama yetkisi piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştiren kamu kuruluşuna ait olmakla birlikte; piyasa gözetimi ile piyasa denetimi arasında, bu faaliyetlerde rol alan taraflar açısından birtakım farklılıklar bulunmaktadır.
11
12
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
korunması sağlanırken diğer iktisadi aktörlerin de haksız rekabete karşı korunması ile iyi işleyen bir piyasa ekonomisine sahip olunması sağlanmış olacaktır. Ürünlerin ilgili mevzuatta belirtilen veya bir mevzuatın bulunmadığı durumlarda güvenliğe esas olacak diğer kriterlerle ortaya konulan standartlar, iyi uygulama kodları, bilim ve teknoloji düzeyi, tüketicinin güvenliğe ilişkin makul beklentisi gibi temel güvenlik gereklerini karşılar şekilde piyasaya arz edilmesi, imalatçı, ithalatçı, yetkili temsilci ve/ veya ithalatçının sorumluluğundadır. PGD faaliyetleri, yetkili kuruluşlarca, bir strateji belirlendikten sonra işaret ve belge kontrollerinin yapılarak ve gerektiğinde test ve muayeneye tabi tutulmak üzere üründen numuneler alınarak gerçekleştirilir. Yetkili kuruluş, denetimler sonucunda ürüne ilişkin uygunsuzluk tespitinde idari yaptırımların uygulanmasını, güvensizlik tespitinde ise
ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını, arz edilmiş olanların toplatılmasını, güvensizliğin üretici tarafından giderilmesinin sağlanmasını, ürünün güvenli hale getirilmemesi veya güvenli hale getirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda taşıdıkları risklere göre kısmen veya tamamen bertaraf edilmesine yönelik gerekli tedbirler alınmasını ve bu tedbirlerin kamuoyuna duyurulmasını sağlar. Dolayısıyla, tüm bu faaliyetlerle üretici ile tüketicinin de yer aldığı tüm piyasa aktörleri arasındaki menfaat dengesinin kurulması ve AB standartlarında iyi işleyen bir piyasa ekonomisinin oluşturulması sağlanmış olacaktır.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
1.1.3. Piyasa Gözetimi ve Denetiminin Genel İlkeleri Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri kamu otoriteleri tarafından yerine getirilir. Bunun en önemli nedeni, piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin tarafsızlığını sağlamaktır. Yetkili kuruluşlar, piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerini yerine getirirken gizlilik ilkesine riayet eder. Ekonomik aktörlerin faaliyetlerine ilişkin bilgiler kural olarak gizli tutulur. Piyasa gözetimi ve denetimi oransallık ilkesine uyularak yürütülür. Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda alınan önlemin ürünün taşıdığı riskle orantılı olması yani riskin ya da uygunsuzluğun derecesine göre belirlenmesi gerekmektedir. Üreticiler, uygunluk değerlendirmesi süreciyle ürünlerinin tüm AB mevzuatına uygunluğunu doğrular. PGD otoritesinin sorumluluğu, uygunluk değerlendirmesi çerçevesinde piyasaya sürülmüş veya sürülmek üzere olan ürünlerin gözetimine kadar uzanır. Kural olarak piyasa denetimi işlemleri ürünün tasarım ve üretim aşamasını kapsamaz. Ancak, yetkili kuruluş uygunsuzluk tespit edildikten sonra sabit bir hatanın oluşup oluşmadığını doğrulamak için üretim yerinde kontrollerde bulunabilir, uygun olmayan ürünlerin piyasaya arzını önlemek için üreticiler ve tedarikçilerle işbirliği yapabilir.
1.1.4. PGD ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu Kurul, 19/3/2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/4 sayılı Başbakanlık Genelgesi ile Ekonomi Bakanının koordinasyonunda; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Çevre ve Şehircilik Bakanı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı, Gümrük ve Ticaret Bakanı, Sağlık Bakanı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı ile Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı’nın katılımıyla PGD’den sorumlu kuruluşların en üst seviyede temsilcilerinden oluşturulmuştur. 2011 yılında kamunun yeniden yapılandırılması çerçevesinde Kurulu ve görevlerini belirleyen 2011/12 sayılı Genelge 06/09/2011 tarihli Resmi Gazete’de yeniden yayımlanmıştır. Genelge’ye göre Kurul; Piyasa Gözetimi ve Denetimi Koordinasyon Kurulu tarafından hazırlanan yıllık eylem planlarını değerlendirecek, etkin bir ithalat ve iç piyasa denetimi için temel hedef ve stratejilerle alınacak tedbirleri belirleyecek ve bu amaçla üst düzeyde kararlar alarak ilgili kurumlar arasında işbirliğini ve eşgüdümü sağlayacaktır. Kurul, yılda en az bir defa toplanacak, sekretarya görevi Ekonomi Bakanlığı tarafından yerine getirilecek, ihtiyaç halinde diğer bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, özel sektör,
13
14
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
sivil toplum ve meslek kuruluşları da Kurulun çalışmalarına davet edilebilecektir. İnsan sağlığı ve güvenliği, kamu yararı ve genel ekonomik hedefler doğrultusunda ürün güvenliği politika ve stratejilerinin uygulanması amacıyla Piyasa Gözetimi, Denetimi ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu tarafından yürütülecek çalışmalara ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca aktif katkı ve destek sağlanacaktır.
1.1.5. Piyasa Gözetimi ve Denetimi Koordinasyon Kurulu Piyasa Gözetimi ve Denetimi Koordinasyon Kurulu, 17/01/2012 tarihli ve 24643 sayılı sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik” ile düzenlenmiştir. Kurul; piyasa gözetimi ve denetimi alanında tavsiye niteliğinde kararlar almak, PGD ile ilgili ortak sorunları çözüme kavuşturmak, PGD idari kapasitesini geliştirmek ve sorumlu kuruluşlar arasında uygulama birliği sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Kurula, Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü başkanlık etmekte, yetkili kuruluşlardan da birer daimi temsilci katılım sağlamaktadır. Kurulun görevleri Yönetmeliğin 15’inci maddesinde açıklanmıştır. Buna göre, Kurulun görevleri şunlardır:
Piyasa gözetimi ve denetiminin etkin işleyişini sağlayabilmek için piyasa gözetimi ve denetimi konusunda yetkili kuruluşlar arasında işbirliğinin sağlanmasına katkıda bulunmak, Piyasa gözetimi ve denetimi sırasında yetkili kuruluşların karşılaştıkları sorunların giderilmesi amacıyla çözüm önerileri üretmek, Ürünlere ilişkin teknik mevzuatın yetkili kuruluşlarca hazırlanmasını ve uygulanmasını izlemek, Gerektiğinde, teknik mevzuat uyumu ile piyasa gözetimi ve denetimi konularında tavsiye niteliğinde kararlar almaktır.
1.1.6.Ekonomi Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı’nın teşkilatı ve görevleri 637 sayılı KHK ile düzenlenmiştir. 637 sayılı KHK’nın 2’nci maddesinin (ı) bendinde Ekonomi Bakanlığı’nın görevleri arasında; “Dış ticarete konu ürünlerin güvenli, mevzuata ve standartlara uygun olmasını sağlamak, bu amaçla ithalatta ve ihracatta denetim yapmak ve yaptırmak, ticarette teknik engellerin önlenmesine ilişkin çalışmalar yürütmek, ürün güvenliği, teknik düzenlemeler ve denetimlere dair mevzuat, politika ve uygulamaları koordine etmek.” sayılmaktadır. Aynı KHK’nın 13’üncü maddesinin “Piyasa gözetimi ve denetimini ulusal düzeyde koordine
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
etmek, etkinliğini artırmak için ilgili kurumlarla işbirliği halinde temel stratejiler ve eylem planları geliştirmek, uygulamaları izlemek ve piyasa gözetimi ile ithalat denetimleri arasında uyumu sağlamak.” şeklindeki (e) bendine göre de Ekonomi Bakanlığı PGD’nin ulusal düzeyde koordinasyonu görevini yürütmektedir. Bu görev çerçevesinde, ilgili kuruluşlarla işbirliği halinde sistemin daha etkin hale getirilmesi için Ulusal PGD Strateji Belgeleri ve Ulusal PGD Programları hazırlanmakta, denetimlerin senelik olarak değerlendirildiği Yıllık PGD Raporları düzenlenmektedir. Bütün bu çalışmaların takibi ve yönlendirilmesi, başkanlığı ve sekretaryası Ekonomi Bakanlığınca yürütülen ve yukarıda açıklanan Piyasa Gözetimi ve Denetimi Koordinasyon Kurulunca (PGDKK) yapılmaktadır. PGDKK’nın takip ettiği çalışmalar son olarak, daha önce yer verilen “PGD ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulu”na sunulmaktadır. Öte yandan, 97/9196 sayılı “Türk Ürünlerinin İhracatının Artırılmasına Yönelik Teknik Mevzuatı Hazırlayacak Kurumların Belirlenmesine İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı”nın; “Avrupa Topluluğu teknik mevzuat uyumu kapsamında ilgili kurumlar arasındaki genel koordinasyon Ekonomi Bakanlığınca sağlanır.” şeklindeki 4’üncü maddesi uyarınca da Ekonomi Bakanlığı söz konusu koordinasyon görevini yürütmektedir.
Ekonomi Bakanlığı’nın PGD ile ilgili görevleri Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.
1.1.7. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2011 yılında Bakanlıkların yeniden yapılandırılması çerçevesinde 635 sayılı KHK ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın kuruluşu, görevleri ve teşkilatı düzenlenmiştir. 635 sayılı KHK ile daha önce sanayi ürünlerinin teknik mevzuatına ve ürün güvenliği gereklerine uygunluğunu sağlamak amacıyla Sanayi Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerini yürütmek üzere Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi
15
16
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Bu çerçevede, piyasa gözetimi ve denetimi faaliyeti, sanayi politikası belirleme ve ürün mevzuatı hazırlama yetkisinden bağımsız hale getirilmiştir. Bakanlığımız ürün güvenliği konusunda 2004 yılından bu yana gerçekleştirdiği denetimler aracılığıyla önemli tecrübe ve bilgi birikimi elde etmiştir. 2011 yılında Sanayi Ürünleri Güvenliği Denetimi Genel Müdürlüğü’nün kurulması ile ulusal düzeyde ürün güvenliği ve denetimi konusunda yatay sorunların çözülmesi, etkin bir piyasa gözetim ve denetim sistemi oluşturulması, ürün güvenliği ve denetimine ilişkin politika, denetim usul ve esaslarının belirlenmesi ve benzeri konularda önemli bir kapasiteye ulaşılmıştır. Genel Müdürlük ürün güvenliği ve denetimine ilişkin politika belirleme, denetim stratejisi, rehberi, planı ve programı hazırlama, denetlenecek ürünlere yönelik risk analizleri yapma, denetim usul ve esaslarını belirleme, uygunsuzluk halinde gerekli tedbirlerin alınmasını ve yaptırım uygulanmasını sağlama gibi merkezi olarak yerine getirilmesi gereken görevler dışında, Bakanlığımız sorumluluğunda bulanan ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerini kendi görev ve sorumlulukları çerçevesinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri aracılığıyla yürütmektedir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’nün Görevleri Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’nün görevleri 635 sayılı KHK’nın 11’inci maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre Genel Müdürlüğün PGD faaliyetlerine ilişkin görevleri şunlardır: Ürün güvenliği ve denetimi politikalarının hazırlanmasına yardımcı olmak, sanayi ürünlerinin denetimine yönelik stratejiler geliştirmek, uygulamak ve uygulanmasını sağlamak, sonuçlarını izlemek ve değerlendirmek. Bakanlığın sorumluluğunda bulunan sanayi ürünlerinin, ürün güvenliği ve teknik mevzuatına uygunluğunu sağlamak amacıyla piyasa gözetimi ve denetimini yapmak, uygunsuzluk halinde gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak ve yaptırım uygulamak, denetime yönelik risk analizleri yapmak, denetim usul ve esaslarını belirlemek. Teknik mevzuata ve ürün güvenliği denetimine ilişkin verileri toplamak, ürün güvenliği bilgi sistemi oluşturmak, verileri değerlendirmek, rapor hazırlamak ve yayımlamak. Bakanlığın görev ve sorumluluğunda bulunan sanayi ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetiminde yararlanılacak laboratuvarın
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
nitelikleri ve hizmet alanlarını belirlemek, laboratuvar kurulmasını desteklemek ve bu konularda düzenlemeler yapmak. Denetim sırasında alınan numunelerin testlerini yapmak veya yaptırmak. Bakanlık Ürün Güvenliği ve Denetimi Koordinasyon Komisyonunun oluşumunu, görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esaslarını belirlemek.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü Sorumluluğunda Bulunan Ürün Grupları ATEX Ürünleri Asansörler Aerosol Kaplar Basınçlı Ekipmanlar Elektrikli Ekipmanlar Gaz Yakan Cihazlar Makinalar Motorlu Araçlar Sivil Kullanım Amaçlı Patlayıcılar Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Kazanlar Düzenlenmemiş Alan
Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü’nün Görevleri 635 sayılı KHK’nın 10’uncu maddesinde Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü’nün görevleri açıklanmaktadır. Bu görevlerden PGD faaliyetlerine ilişkin olanlar ise şöyledir: Yasal metroloji ve hazır ambalajlama alanında teknik düzenlemeler ile ilgili standart listelerini hazırlamak ve uygulamaya koymak, bu alanda piyasa gözetimi ve denetimi yapmak. Yasal metroloji kapsamına alınacak veya kapsamdan çıkartılacak ölçü aletlerini belirlemek, yasal metroloji alanında izlenebilirliği sağlamak için gerekli teknik ve idari altyapıyı oluşturmak. Ulusal ölçü etalonlarının bulundurulma ve kontrol esaslarını belirlemek. Türk Standardları Enstitüsünce hazırlanan ve Bakanlıkça gerekli görülen standartlara ilişkin düzenlemeler yapmak ve uygulanmasını sağlamak. Yasal metroloji ve hazır ambalajlama alanında teknik düzenlemesi ve standardı bulunmayan ürünlerin denetimine esas olacak özellikleri tespit etmek veya ettirmek. Metroloji, standardizasyon, akreditasyon ve uygunluk değerlendirmesi alanlarında stratejiler belirlemek, bunların uygulanmasında ilgili kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak.
17
18
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Laboratuvarlar kurmak veya kurdurmak, kurulan laboratuvarların belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde çalışmalarını sağlamak ve kontrol etmek. Yasal metroloji alanında yetkilendirilecek uygunluk değerlendirme kuruluşları ile teknik hizmet kuruluşlarının taşıması gereken nitelikleri belirlemek, bunları görevlendirmek, gerektiğinde görevlendirmeyi geçici olarak durdurmak veya iptal etmek.
Sanayi Genel Müdürlüğü Sanayi Genel Müdürlüğü, aşağıda belirtilen görevleri ile PGD faaliyetlerine katkıda bulunmaktadır. Sanayi ürünlerine ilişkin teknik düzenlemeleri uyumlaştırmak, teknik mevzuatı ve ilgili standart listelerini hazırlamak ve uygulamaya koymak, teknik düzenlemesi ve standardı bulunmayan sanayi ürünlerinin denetimine esas olacak özelliklerini tespit etmek veya ettirmek. Sanayi ürünlerine ilişkin teknik düzenlemeler kapsamında yetkilendirilecek onaylanmış ve uygunluk değerlendirme kuruluşları ile teknik hizmet kuruluşlarının taşıması gereken nitelikleri belirlemek, uygunluk değerlendirme kuruluşları arasından onaylanmış kuruluşları görevlendirmek, görev süresi boyunca
izlemek, gerektiğinde para cezası ve/veya askı ve/veya iptal gibi idari tedbirleri uygulamak. Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Bakanlığımızın görev ve faaliyet alanına giren Avrupa Birliği ile ilgili konularda, müzakerelere ilişkin hazırlıkları yapma, toplantılara katılma, Avrupa Birliği-Türkiye ortaklık organlarında alınan kararlarla ilgili olarak uyum ve uygulama çalışmalarını yürütme ve Bakanlık birimleri arasında koordinasyonu sağlama Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü görevleri arasında yer almaktadır.
Hukuk Müşavirliği Hukuk Müşavirliği, Bakanlığın taraf olduğu adlî ve idari davalarda, tahkim yargılamasında ve icra işlemlerinde Bakanlığı temsil etme, dava ve icra işlemlerini takip etme, anlaşmazlıkları önleyici hukukî tedbirleri zamanında alma görevleri çerçevesinde piyasa gözetimi ve denetimine ilişkin konularda Bakanlık aleyhine açılan davalarda Bakanlığı temsil etmekte, PGD alanında hukuki düzenlemelerin hazırlanmasına katılmaktadır. Hukuk Müşavirliği ayrıca, Bakanlık hizmetleriyle ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan mevzuat taslakları, Bakanlık birimleri tarafından hazırlanan mevzuat taslakları
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
ve Bakanlık birimlerince sorulacak diğer işleri inceleyip hukuki mütalaasını bildirmektedir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri Bakanlığımızın sorumluluk alanına giren ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi, il müdürlüklerinde denetimle görevli personel tarafından gerçekleştirilmektedir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüklerinin piyasa gözetimi ve denetimi konularında görev, yetki ve yükümlülükleri şunlardır: Bakanlık tarafından gönderilen yıllık piyasa gözetimi ve denetimi programını esas alarak ilin piyasa gözetimi ve denetimi programını hazırlamak ve uygulamak, Denetim programını; ilin üretici, ithalatçı, dağıtıcı ve satıcı profilini çıkararak bunlara ait ürünlerin denetlenmesini sağlayacak şekilde hazırlamak, PGD faaliyetlerinin etkin olarak gerçekleştirilmesini teminen ihtiyaçlarını, sorunlarını ve çözüm önerilerini Bakanlığa iletmek, PGD faaliyetlerinde ihbar, şikâyet, her türlü reklam ve ilanlar ile kaza, yaralanma haberleri ve veri tabanlarından yararlanmak, PGD faaliyetleri sonucunda gerekli idari yaptırım kararlarının verilmesini ve yerine getirilmesini sağlamak,
Bakanlıkça verilecek piyasaya arz yasağı, toplatma ve bertaraf kararlarının yerine getirilmesini sağlamak, bu kararların yerine getirilip getirilmediğini üretici nezdinde ve piyasada izlemek ve kontrol etmek ve sonucundan Bakanlığa bilgi vermek, PGD faaliyetlerinin tarafsız, bağımsız, eşit ve şeffaf bir şekilde yürütülmesini sağlamak, Denetim personelinin teknik ve hukuki konularda eğitim ihtiyacını karşılamaya, bilgi ve tecrübelerini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmak, Piyasanın veya ürünlerin uygunluk düzeyinin yükseltilmesi amacıyla üreticilerle işbirliği yapmak, bilgilendirme, eğitim ve benzeri toplantılar düzenlemek.
1.1.8. Diğer Kuruluşlar Ülkemizde piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu on adet kurum ve kuruluşu bulunmaktadır. Bu kurum ve kuruluşların sorumlu olduğu ürün grupları aşağıdaki tabloda belirtilmektedir.
19
20
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
YETKİLİ KURULUŞ
SORUMLU OLUNAN ÜRÜN GRUPLARI
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
ATEX ürünleri, asansörler, aerosol kaplar, basınçlı ekipmanlar, düzenlenmemiş alan, elektrikli ekipmanlar, gaz yakan cihazlar, makinalar, motorlu araçlar, sivil kullanım amaçlı patlayıcılar, taşınabilir basınçlı ekipmanlar, kazanlar
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
Düzenlenmemiş alanda yer alan hazır giyim-tekstil ve ayakkabı, dekoratif malzemeler, mobilyalar, el aletleri, aygıtlar, hobi ve spor ekipmanları, mutfak/pişirme gereçleri, çakmaklar, kırtasiye ürünleri, çocuk ekipmanları, gıda görünümlü ürünler, oyuncaklar, deterjanlar, kimyasal ürünler, çocuk bakım ürünleri
Sağlık Bakanlığı
Tıbbi cihazlar, kozmetikler
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
Gıda maddeleri, gıdalarla temas eden madde ve malzemeler, yem, gübreler, bitki koruma ürünleri, veterinerlikte kullanılan tıbbi ürünler
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Yapı malzemeleri, katı yakıtlar, pil ve akümülatörler
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Kişisel koruyucu donanımlar
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı
Gezi tekneleri, gemi teçhizatı
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Telsiz ve telekomünikasyon terminal ekipmanları
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu
Tütün mamulleri ve etil alkol ürünleri
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
Akaryakıtlar, madeni yağlar
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
1.2. Avrupa Birliği’nde Piyasa Gözetimi ve Denetimi AB uygulamalarında piyasa gözetimi ve denetimi sisteminin en önemli özelliği, her üye devletin altyapısını nasıl oluşturacağına kendisinin karar vermesidir. AB mevzuatında ürün güvenliğine ilişkin genel yasal düzenlemeler bulunmakla birlikte, üye devletlerin direktifleri ne şekilde uygulayacağı konusunda hiçbir yükümlülük bulunmamaktadır. PGD ulusal bir yükümlülük olarak kabul edildiği için, her üye devlet piyasa gözetimi ve denetimi sistemini nasıl kuracağı veya nasıl yürüteceği konusunda bağımsızdır. Avrupa Birliği’nde piyasa gözetimi ve denetiminin ulusal olması ilkesinin getirdiği birtakım dezavantajlar bulunmaktadır. Bu ilkenin benimsenmesi sonucu her ülkenin kendi PGD sistemini oluşturmada bağımsız olması ile farklı gözetim uygulamaları ortaya çıkabilmekte ve ulusal gözetim faaliyetleri birbirleriyle çakışabilmektedir. Bu sorunun ortadan kaldırılması amacıyla ulusal yetkililer arasında idari işbirliği mekanizmalarının geliştirilmesi gerekmiştir. PGD yetkilileri arasındaki işbirliği ile ulusal yetkililerin kendi
yöntemlerini diğerleriyle karşılaştırması sonucunda iyi uygulamaların Topluluk düzeyinde yaygınlaştırılması sağlanmaya çalışılmıştır. Avrupa Birliği’ne üye ülkeler arasında uygulamaların uyumunun sağlanması, çakışmaların önlenmesi amacıyla kabul edilen idari işbirliği, üye ülkeler için zorunlu tutulmuştur. İdari işbirliği çerçevesinde, üye ülkeler PGD bilgi ve verilerini hazır bulundurmak durumundadırlar. Bu zorunluluğun amacı piyasa gözetimi ve denetimi sırasında yapılan test ve araştırma faaliyetlerinin mükerrerliğini engellemek ve bilgilerin gizliliğini sağlamaktır. Yetkili kuruluşlar mükerrerlikleri engellemek için kendilerine iletilmiş olan test sonuçlarını inceleyerek bu testlerin tekrarlanması gerekip gerekmediğini değerlendirirler. Ürünün, AB piyasasına arzından önce ve sonra piyasa gözetim otoriteleri ve ekonomik operatörler tarafından gerçekleştirilmesi gereken görev ve sorumluluklar aşağıdaki şekilde yer almaktadır.
21
22
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
PGD Otoritesi
Üretici
Uygunluk Değerlendirmesi Ürün Piyasaya Çıkmadan Önce Risk Değerlendirmesi
Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Uygunluk Değerlendirmesi
İdari Yaptırım
(Üretim kontrolü ve piyasadaki ürünlerin kontrolü)
Ürün piyasada iken
AB’de piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerine ilişkin temel ilkeler, ortak pazarda malların serbest ve güvenli bir şekilde dolaşımı ile tüketici sağlığı ve güvenliğinin korunmasıdır. Bu iki politika seçilecek önceliklerin çerçevesini de belirlemektedir. AB’de piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu otoritelerin çoğu için tüketicinin korunması, seçilen hedef ve
önceliklerin en önemlisidir. Kullanıcı güvenliğini desteklemek için yürütülen tüm faaliyetler “herkes için aynı kuralların geçerli olduğu ortamı” (level playing field) ve adil rekabeti tesis etmeye katkı sağlamaya yöneliktir. AB yasal çerçevesi üye ülkelerin direktifleri nasıl uygulayacağına ve mevzuatın nasıl olması
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
gerektiğine hükmetmez. Piyasa gözetimi ve denetiminin nasıl yerine getirileceği üye ülkelere bağlıdır. Çoğu üye ülkede piyasa gözetim organizasyonu değişen ortam veya farklı politik şartlar veya ortaya çıkan ihtiyaçlar gereği sık sık değişikliğe uğramaktadır. Bu nedenle, üye ülkelerin hepsinin ihtiyaçlarına uyan tek bir organizasyon modeli yoktur. Dolayısıyla AB’de piyasa gözetim organizasyonu ve icra yöntemleri büyük oranda üye ülkeler arasında farklılık göstermektedir. Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri bazı ülkelerde merkezi olarak organize edilmekle birlikte bazılarında bölgesel veya yerel makamlar tarafından yürütülmektedir. Örneğin, piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri, İngiltere’de yerel yönetimler, Fransa’da merkezi hükümet tarafından, Almanya’da ise eyaletlerde ilgili Bakanlıklar tarafından yerine getirilmektedir. Avrupa Birliği genelinde bilgi paylaşımı, kaynakların birleştirilmesi ve üye devletler arasındaki işbirliği etkili, kapsamlı ve sürekli bir denetim için kaçınılmazdır. Bu amaçla birtakım iyi uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Bu uygulamaların bir kısmı Türkiye’deki piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu kurum ve kuruluşların da aktif katılımını ya da katkı sağlamalarını gerektirmektedir. Bu uygulamalar aşağıda yer almaktadır.
1.2.1. Hızlı Uyarı Sistemi (RAPEX) RAPEX sistemi, 2001/95 sayılı Genel Ürün Güvenliği Direktifi kapsamında 2004 yılında kurulmuştur. RAPEX, AB ülkelerinde piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu kurumların ve Avrupa Komisyonu’nun Topluluk piyasasında tespit ettikleri tehlikeli ürünlere ilişkin bilgileri hızlı ve etkili bir şekilde paylaştıkları ve tüketicileri sağlık ve güvenlikleri bakımından potansiyel risk teşkil eden ürünlere karşı bilgilendirdikleri bir sistemdir. 765/2008 sayılı Tüzüğün yürürlüğe girmesiyle birlikte RAPEX sisteminin kapsamı tüketici sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasının yanı sıra sağlıklı ve güvenli bir iş ortamı ve çevrenin oluşturulması yönünde ve profesyonel kullanım gerektiren ürünleri de kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bu yönüyle RAPEX sistemi, AB ülkelerinin ürün güvenliği konusunda temel amacı olan sadece güvenli ürünlerin piyasada dolaşması anlayışına hizmet etmektedir. Türkiye RAPEX sistemi kapsamına tam olarak dâhil edilmemiş olup, Bakanlığımız tarafından bu sistemdeki bildirimler, Ekonomi Bakanlığı aracılığı ile yazılı olarak veya sistemin haftalık olarak yayınlanan halka açık kısmından alınmaktadır.
23
24
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
1.2.2. Avrupa Ürün Güvenliği Uygulama Forumu (PROSAFE) Forumun kurumsal amacı Avrupa Ekonomik Alanı içinde ürün ve hizmet güvenliği ile ilgili değerli bilgileri ve tecrübeleri paylaşmak amacıyla gayri resmi tartışmalar yapmak ve sınır ötesi işbirliğini geliştirmektir. Avrupa genelindeki ülkelerde piyasa gözetiminden sorumlu kurumlar tarafından oluşturulan forumun ilk toplantısı 1990 yılında gerçekleştirilmiştir. Kurulduğu günden bugüne piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerini daha şeffaf bir şekilde gerçekleştirmek üzere AB ülkeleri, EFTA ülkeleri, AB’ye aday ülkeler ve diğer ilgili kurumların yetkililerinin katılımıyla pek çok toplantı ve çalıştay düzenlenmiştir. Ayrıca 2005 yılından itibaren PROSAFE tarafından çeşitli projeler desteklenmektedir. AB tarafından finanse edilen ve PGD faaliyetlerini daha fazla geliştirmeyi amaçlayan EMARS I ve II projeleri bu kapsamdadır. PROSAFE toplantılarına ve projelerine Türkiye’den katılım sağlanmaktadır.
1.2.3. Avrupa Piyasa Gözetim ve Denetim Platformları İdari İşbirliği Grupları (ADCO) Üye devletlerdeki uzmanlardan oluşan işbirliği grupları Avrupa çapında daha adil uygulamaların oluşturulmasına, farklılıkların ve gri alanların çözümlenmesine, iyi uygulamalar geliştirilmesine ve sınır ötesi işbirliğine katkıda bulunmaktadır.
1.2.4. Avrupa Birliği’ndeki Son Gelişmeler Avrupa Komisyonu Ürün Güvenliği ve Piyasa Gözetimi Paketi Avrupa Komisyonu 13 Şubat 2013 tarihinde, üye ülkelerdeki piyasa gözetim sistemlerinin güçlendirilmesi ve tüketicilerin daha iyi korunması amacıyla 2015’e kadar üye ülkeler arasında piyasa gözetim kurallarının etkinliğini artıracak somut eylemlerden oluşan çok yıllı eylem planının yer aldığı bir paket yayımlamıştır. Üye ülkeler arasındaki ulusal PGD otoriteleri arasında işbirliğinin güçlendirilmesini hedefleyen bu Eylem Planında; Test raporlarının Birlik içinde dolaşımının kolaylaştırılması ve bilgi paylaşımının artırılması, Hızlı Alarm Sistemi (RAPEX) ve Piyasa Gözetimi için Bilgi ve İletişim Sistemi (ICSMS) arasındaki sinerjiden yararlanarak tehlikeli maddelerin bildirimine ilişkin prosedürlerin güçlendirilmesi, Tehlikeli ürünlerin, AB genelinde doğru yöntem ve zamanlamayla piyasalardan toplanmasının sağlanması, Genel PGD ve tüketici sağlığı kurallarının, tüm tüketici ürünlerine uygulanacak şekilde genişletilmesi,
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Tüketici ürünlerinin, tedarik zincirinin tüm halkalarında izlenebilirliğinin sağlanması, Tehlikesi bilinen ya da risk unsuru taşıyan bazı ürünlerde, AB genelinde güçlendirilmiş denetimler uygulanması ve güvenli olmayan ürünler için pazar kısıtlamaları ve yasaklar getirilmesi, Tek tip kurallar geliştirmek suretiyle, AB düzeyinde daha etkin bir PGD mekanizması tesis edilmesi, gibi hedefler yer almıştır. Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan bu Eylem Planı piyasada yalnızca güvenli ürünlerin dolaşımını sağlamaya yönelik çabaların ürün güvenliği konusunda yeni ve farklı uygulamaların belli bir planlama dâhilinde yapılması gerekliliğini ortaya koymakta ve planlamanın PGD bakımından önemine işaret etmektedir.
1.2.5. 2011 - 2014 Yılları Arasında Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Tarafından Gerçekleştirilen Faaliyetler Sanayi ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu olan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bünyesinde 2011 yılında kurulan “Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü” PGD konusunda problemleri çözme ve sistem geliştirmede önemli bir kapasiteye ulaşmıştır.
Bakanlık denetimleri 81 ilde yerleşik Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri aracılığı ile yürütülmekte olup bu denetimlerin etkinliği sürekli olarak artmaktadır. 2014 yılının ilk 8 ayında yapılan denetim sayısı 50.572’ye ulaşırken denetimlerde tespit edilen uygunsuzluk oranı %19 olmuştur. Yapılan denetimlerin etkinliğini gösteren en önemli göstergelerden biri olan uygunsuzluk oranı bir önceki yıl verileri ile karşılaştırıldığında bu oranın, 2014 yılının ilk 8 ayında iki katından fazla arttığı görülmektedir. Bakanlık denetim faaliyetleri dışında, 2014 yılının başından bu yana denetim personelinin ürün grubu bazında uzmanlaşmasına yönelik eğitim programları düzenlemiş, denetimlerde daha çağdaş ve risk odaklı denetim yaklaşımını benimseyerek denetim projeleri gerçekleştirmiş, üreticilerle işbirliğini artırmak amacıyla sektörel PGD toplantıları düzenlemiş ve PGD hakkında kamuoyunun bilinçlendirilmesi için tanıtım filmi ile kamu spotu hazırlamış, Ürün Güvenliği haftası kapsamında birçok etkinlik organize edilmiştir. Tüm bu faaliyetlerde Bakanlığın temel önceliği, piyasada sadece güvenli ürünlerin yer almasını sağlayarak tüketicilerin can ve mal güvenliğini korumak ve aynı zamanda üreticilerin kaliteli ve güvenli ürün üretimini teşvik ederek PGD’nin uluslararası rekabet gücümüzü artırmak için bir araç olarak kullanılmasını sağlamaktır.
25
26
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
2 DURUM ANALİZİ
27
28
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
3- İnsan Kaynakları ve Eğitim
2.1. İç Paydaş Çalıştayı “Piyasa Gözetimi ve Denetiminde Yeni Yaklaşımlar Çalıştayı”, 16-17 Temmuz 2012 tarihlerinde, Bakanlığımız merkez birimlerinden, bağlı ve ilgili kuruluşlarından ve İl Müdürlüklerinden toplam 78 katılımcıyla Nevşehir’de gerçekleştirilmiştir. Söz konusu çalıştayda PGD faaliyetlerini daha etkin ve verimli yürütmek üzere, Bakanlığımız PGD vizyonu ve misyonu ile PGD’de yeni yaklaşımlar ve alternatif çözüm önerileri değerlendirilmiştir.
4- Farkındalık ve Bilinç Oluşturma 5- İşbirliği ve Koordinasyon
2.2. Dış Paydaş Çalıştayı 29-31 Mayıs 2013 tarihlerinde, Afyonkarahisar’da gerçekleştirilen çalıştaya PGD’den sorumlu kamu kurum ve kuruluşları, onaylanmış kuruluşlar, uygunluk değerlendirme kuruluşları, meslek odaları, dernekler, üniversiteler ve Bakanlığımız personelinden toplam 74 kişi katılım sağlamıştır.
Bu çerçevede, uygulamada yaşanan sorunların tespitine yönelik olarak yapılan SWOT analizi ile Bakanlığımızın PGD alanındaki güçlü ve zayıf yanları belirlenerek çözüm önerileri geliştirilmiş, bu tespitler doğrultusunda çalışma grupları oluşturulmuştur.
Katılımcılar, PGD faaliyetlerinde karşı karşıya kalınan sorunları aşağıdaki gibi gruplandırarak ana sorun alanlarını belirlemişlerdir:
5 başlık altında belirlenen sorunlar çerçevesinde oluşturulan çalışma gruplarında çözüme yönelik olarak uygulanması gereken faaliyet ve projeler belirlenerek katılımcılara bu konularda sunuş yapılmış ve tüm katılımcıların görüşleri alınarak değerlendirilmiştir. Çalıştay’da piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin daha etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi için öncelikli olarak ele alınan sorun alanları aşağıda sıralanmıştır.
3- Mevzuat, Usul ve Esaslar
1- İdari ve Hukuki Düzenlemeler 2- Uygulama ve Altyapı
1- Denetim Altyapısı 2- Toplumsal ve Sektörel Bilinçlendirme
4- STK, Üniversiteler ve Meslek Örgütleri 5- İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi 6- Denetim Sürecinin Planlanması, Uygulanması ve Uluslararası İşbirliği 7- İthalat Denetimleri ve Gümrük Uygulamaları Çalıştaylar sonucunda belirlenen sorun alanları değerlendirilmiş ve katılımcılar tarafından çözüm önerileri geliştirilmiştir.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
29-31 Mayıs 2013 tarihlerinde, Afyonkarahisar’da gerçekleştirilen çalıştaya PGD’den sorumlu kamu kurum ve kuruluşları, onaylanmış kuruluşlar, uygunluk değerlendirme kuruluşları, meslek odaları, dernekler, üniversiteler ve Bakanlığımız personelinden toplam 74 kişi katılım sağlamıştır.
29
30
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
3 GZFT ANALİZİ
31
32
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
GÜÇLÜ YÖNLER
Bakanlığımız bünyesinde sanayi ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu olan bir genel müdürlüğün kurulmuş olması.
Yeni kurulan bir Genel Müdürlük olması nedeni ile bugüne kadar
edinilen tecrübeler ışığında, PGD faaliyetlerinin gelişmelere açık şekilde yeniden yapılandırılabilir olması.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’nün kurulması ile Bakanlık içinde koordinasyonu ve karar mekanizmalarını ağırlaştıran diğer bürokratik unsurların ortadan kalkması.
PGD ile ilgili AB teknik mevzuatının Bakanlık tarafından uyumlaştırılmış olması.
Genel Müdürlüğün PGD konusunda işbirliğine ve iletişime açık olması.
ZAYIF YÖNLER
Uygunsuzluk karşısında üreticiye yönelik alınan önlemlerin düzeltici ve eğitici olması gerekirken cezaya dayalı olması.
4703 sayılı Kanunun yeni AB mevzuatına uyumlaştırılmamış olması. TSE ile yapılan protokol dışında kalan alanda test hizmetleri ve numune alımlarında ihale mevzuatından kaynaklanan bürokratik engellerin yaşanması ve finansal kaynakların kullanımının zor olması.
Teknik altyapı ve fiziksel donanım eksikliği. Denetim personelinden tam zamanlı olarak istifade edilememesi. Ürün direktifleri ile ilgili rehber dokümanların eksikliği. Denetim personelinin ürün grubu ve direktif bazında uzmanlaşamaması. Bakanlığın sorumlu olduğu ürün grubunun fazla olması.
AB çalışma gruplarına ve ADCO gruplarına katılım sağlanması.
Çapraz denetimlerin gerektiği kadar yapılmıyor olması.
PGD faaliyetleri ile ilgili kaynakların yönlendirebileceği tek bir
Uygulamaya yönelik eğitimlerin yeterince yapılmaması.
bütçenin olması.
Genel Müdürlük bünyesinde genç, dinamik ve öğrenme düzeyi yüksek personelin bulunması.
Bakanlığın 81 ilde teşkilatlanmış yaygın bir organizasyon yapısına
Genel Müdürlüğün ve yürüttüğü faaliyetlerin kamuoyunda yeterince bilinmiyor olması.
İmalatçı, ithalatçı ve dağıtıcılarla yeterince işbirliği yapılamaması.
sahip olmasından dolayı üretici ve tüketicilere erişimin kolay olması.
Yeni kurulan bir birim olması nedeniyle merkez teşkilatın personel, ekip-
Taşra teşkilatında denetim faaliyetlerini yürüten, belirli bir seviye-
Genel Müdürlüğe yeni verilecek personelin piyasa gözetimi ve denetimi
TSE’nin Bakanlığımızın ilgili kuruluşu olması ve PGD faaliyetlerin-
Taşra teşkilatına hukuki konularla ilgili desteğin yeterince sağlanamaması.
de bilgi ve deneyime sahip personelin mevcudiyeti.
de ihtiyaç duyulan test ve muayene hizmetinin büyük bölümünün TSE ile 19.04.2013 tarihinde imzalanan protokol çerçevesinde bedelsiz olarak karşılanıyor olması.
PGD faaliyetlerinin ve sonuçlarının izlenmesi amacıyla kurulmuş mevcut bir veri tabanı olması.
Veri tabanı ve eğitimler vasıtasıyla, tüm denetçilerin birbirleriyle bilgi ve deneyim alışverişinde bulunması ve denetçiler arasındaki işbirliği ve koordinasyonun sağlanmış olması,
Kontrol listelerinin birçoğunun hazırlanmış olması.
man, ofis alanı vb. eksikliklerinin olması. konusunda tecrübesinin olmaması.
Ürün Güvenliği konusunda kamuoyunun yeterince bilinçlendirilememesi ve tüketicilerin bilgilendirilmesi konusundaki yetersizlikler.
İllerde görev aracı sayısındaki yetersizlikler. İllerde numune muhafaza mekanı olmaması. Piyasa gözetimi ve denetimi konusunda sektörel komisyonların yokluğu.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
FIRSATLAR
PGD’de belirlenen genel amaçlara ulaşma yönünde güçlü bir siyasi ve bürokratik iradenin bulunması.
Ulusal PGD Stratejisinin mevcut olması. AB ve BM destekli projeler kapsamında düzenlenen eğitimler. Bilgi ve becerinin artırılması amaçlı yabancı ülkelere yapılacak çeşitli teknik geziler.
Özel sektör ve sivil toplum örgütlerindeki işbirliği isteği. Tüketici bilincinin oluşmaya başlaması. Üretimde standartlaşmanın olması, firmalarda kalite yönetim sistemi vb. sistem uygulamalarının yaygınlaşması.
Avrupa Birliği kuruluşları ve üye ülkeler ile PGD kapsamında ortak proje ve programların uygulanabilmesi.
Piyasa Gözetimi, Denetimi ve Ürün Güvenliği Değerlendirme Kurulunun varlığı ile PGD’nin üst düzeyde ele alınabilmesi.
Ülkemizde PGD ve ürün güvenliğinin öneminin giderek artması. EN Standartlarının kısmen Türkçeleştirilmiş olması.
33
TEHDİTLER
Kayıt dışı çalışan firmaların varlığı. İmalatçı, ithalatçı ve dağıtıcı firmaların mevzuatı yeterince bilmemesi.
Her ürün grubunda ihtiyacı karşılayacak yeterlilikte test hizmeti veren kuruluşun olmaması.
İmalatçı, ithalatçı, dağıtıcı ve tüketicilerin, PGD konusunda farkındalığının yetersiz olması.
Çoğunlukla Uzakdoğu menşeli ve düşük kaliteli ürünlerin yarattığı
rekabet baskısı nedeniyle üreticinin düşük maliyetle üretim yapmaya yönelmesi.
Tüketicilerin ürün güvenliği hakkında yeteri kadar bilinçli olmaması ve şikayet mekanizmasını yeterince kullanmaması.
Bazı ürünlere ilişkin test ve muayene işlemlerinin uzun sürede sonuçlanması.
34
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
4
VİZYON, MİSYON VE HEDEFLER
35
36
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Piyasa gözetimi ve denetimini uluslararası standartlara çıkararak piyasa gözetimi ve denetiminde öncü kuruluş olmak.
MİSYON
VİZYON
AB normlarıyla uyumlu, güvenli ve çevreye duyarlı bir piyasanın oluşumunu ve piyasada güvenli sanayi ürünlerinin yer almasını sağlamak.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
1) Piyasa gözetimi ve denetimi uygulamaları etkinleştirilecektir. 2) İdari ve teknik kapasite artırılacaktır. 3) Piyasa gözetimi ve denetiminin taraflarıyla işbirliği yolları geliştirilecektir. 4) Kamuoyunda ürün güvenliği hakkında farkındalık oluşturulacaktır.
HEDEFLER
37
38
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
5
STRATEJİ EYLEM PLANI’NIN İZLENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
39
40
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Eylem planındaki faaliyetlerin yürütülmesinde başarının sağlanması, sürecin izlenmesi, değerlendirilmesi ve gerektiğinde ilave tedbirlerin alınması ile mümkün olacaktır. Bu amaçla, Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü Strateji ve Mevzuat Dairesi Başkanlığı süreci izler, Eylem Planı’nı bir yıllık dönemler halinde değerlendirerek raporlar ve ilgili kurum ya da birimleri yönlendirir.
İzleme ve Değerlendirmeye Dair Esaslar Strateji ve Mevzuat Dairesi Başkanlığı; eylem planını takip ederek sonuçları değerlendirir, alınması gereken tedbirler hakkında tavsiyeler oluşturur.
Strateji ve Eylem Planı’nın izleme ve değerlendirme işlemlerine ilişkin sekretarya hizmetleri Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü Strateji ve Mevzuat Dairesi Başkanlığına bağlı Mevzuat, Dava Takipleri, Strateji ve Planlama Şubesi tarafından yürütülür. Bu şube eylem planındaki sorumlu birimlerden eylemlere dair raporları altışar aylık dönemler halinde alır ve gerekli değerlendirmeleri yaptıktan sonra raporlar, sorumlu ve ilgili birimlere iletilir. Strateji ve Mevzuat Dairesi Başkanlığı, gerektiğinde Strateji ve Eylem Planı ile ilgili olarak sorumlu ve ilgili birimleri yazılı davet ile toplantıya çağırabilir.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
Strateji ve Mevzuat Dairesi Başkanlığı; eylem planını takip ederek sonuçları değerlendirir, alınması gereken tedbirler hakkında tavsiyeler oluşturur.
41
42
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
6 EYLEM PLANI
43
44
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem No Eylem Adı 1.1
Yıllık Denetim Programı ve Sektörel Denetim Programı hazırlanacak ve uygulamaya geçirilecektir.
Sorumlu Kuruluş/ Birim Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü
2015-2018
Bakanlığımız sorumluluğunda bulunan ürünlerin teknik mevzuatına ve ürün güvenliği gereklerine uygunluğunu sağlamak için yapılacak denetimlere esas olmak üzere yıllık denetim programları hazırlanmakta ve uygulanmak üzere il müdürlüklerine gönderilmektedir. Ayrıca, sektörler itibarıyla yüksek risk içeren ürün ya da ürün gruplarının yer aldığı sektörel denetim programları hazırlanarak Ekonomi Bakanlığı’na iletilmektedir. Yıl boyunca tüketicilerden gelen şikâyetler, RAPEX bildirimleri, yazılı ve görsel basında yer alan haberler dikkate alınarak hazırlanan bu programların plan süresi boyunca hazırlanması ve uygulanması devam edecektir.
2015-2018
PGD Rehberi ve Denetim Programı’nın uygulama sonuçları yıl içerisinde değerlendirilecek ve il müdürlükleri bu değerlendirmeler doğrultusunda yapılacak denetimler hakkında yönlendirilecektir.
2015-2018
Bir önceki yıl gerçekleştirilen faaliyetlerin değerlendirilmesi ve paydaşlara gerçekleştirilen faaliyetlerin sonuçlarına ilişkin rapor her yıl o yılın ilk dört ayında hazırlanarak yayımlanacaktır. Şeffaflık ve hesap verilebilirlik çerçevesinde hazırlanan söz konusu rapor, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına, meslek odalarına, tüketici ve sektör derneklerine ve sendikalara gönderilecektir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri Sektörel Dernekler Tüketici Örgütleri TOBB
1.2
Yapılan denetimlere ilişkin sonuçlar düzenli olarak değerlendirilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri Ekonomi Bakanlığı
1.3
Yıllık PGD Faaliyet Raporu yayımlanacak ve dağıtılacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü Piyasa Gözetimi ve Denetiminden Sorumlu Kuruluşlar Sektörel Dernekler Tüketici Örgütleri Meslek Odaları
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
45
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Sorumlu Kuruluş/ Birim
Eylem No
Eylem Adı
1.4
Risk analizi sistemi ile sorumluluk alanımızdaki ürünlerin denetimlerine esas olmak üzere ürünlerin öncelik sıralaması ve listeleri belirlenecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Ürün bazında denetim rehberleri hazırlanacak ve gerektiğinde güncellenecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
1.5
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
2015-2018 Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri Üniversiteler Test ve Muayene Kuruluşları
Bilim, Sanayi ve 2015-2018 Teknoloji İl Müdürlükleri
Açıklama Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2013-2017 Stratejik Planı’nda “Etkin bir piyasa gözetimi ve denetimi sistemiyle sanayi ürünlerinin güvenli ve mevzuatına uygun şekilde piyasaya arzını sağlamak” amacı kapsamında risk analizi sisteminin oluşturulması için Genel Müdürlüğümüz tarafından 2013 yılı içinde bir çalışma yürütülmüş ve Bakanlığımız sorumluluk alanına giren ürünlerin denetimlerinde önceliklerinin belirlenmesi için risk analizi sistemi oluşturulmuştur. Kurulan bu sistemle her yıl risk analizi yapılacak ve denetimlerde hangi ürünler üzerinde yoğunlaşılması gerektiği tespit edilerek kaynakların etkin kullanılması sağlanacaktır. Yapılan denetimlerde, denetlenen ürünler için hangi mevzuatın uygulanacağının ve hangi testlerin yapılacağının denetçi tarafından bilinmesi ve standart kontrol listelerinin kullanılması büyük önem arz etmektedir. Bu nedenle, ürün bazında denetim rehberleri hazırlanacaktır.
46
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem No 1.6
1.7
Sorumlu Kuruluş/ Birim
İlgili Kuruluş/ Birim
Gümrüklerde ürünlerin teknik mevzuatına uygunluk kontrollerinin daha etkin bir biçimde yapılmasına yönelik olarak ilgili kurumlarla işbirliği halinde çalışmalar yürütülecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Ekonomi Bakanlığı
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüklerine ulaşan şikâyetler sisteme alınarak online takibi sağlanacaktır.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
Eylem Adı
Süre
Açıklama
2015-2018
Ekonomi Bakanlığı sorumluluğunda TSE tarafından yürütülen Bakanlığımız sorumluluğundaki ürün gruplarının ithalat denetimlerinin etkinliğinin artırılabilmesi amacıyla ilgili kurumlarla işbirliği halinde çalışmalar yürütülecektir.
2015-2018
Bakanlığımız sorumluluğunda bulunan ürünlerin teknik mevzuatına ve ürün güvenliği gereklerine uygunluğunu sağlamak için yapılacak denetimlere esas olmak üzere hazırlanan yıllık denetim programlarının hazırlık aşamasında, programa dâhil edilen ürünlerin seçiminde yıl içinde şikâyete konu ürünler de dikkate alınmaktadır. Bu nedenle, Bakanlığımıza ulaşan şikâyetlerin yanı sıra Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüklerine ulaşan şikâyetlerin bilinmesi denetimlerin daha etkin planlanmasına katkı sağlayacak, gerekirse şikâyete konu ürünler ile ilgili kampanya denetimleri düzenlenmesi de sağlanacaktır. Ayrıca, il müdürlüklerine ulaşan şikâyetlerle ilgili gerekli işlemlerin (ürünün denetimi, şikâyet sahibinin konu hakkında bilgilendirilmesi vb.) zamanında yapılıp yapılmadığı takip edilecektir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı TSE
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem No
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/ Birim
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
1.8
Mükerrer denetimlerin önlenmesi sağlanacaktır.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
2015-2018
Farklı illerde aynı marka ve modeldeki ürünlerin mükerrer denetimleri, kaynakların etkin kullanılmamasına sebep olmaktadır. Bu nedenle, tüm denetçilerin denetimden önce denetim yapacakları ürünle ilgili olarak veri tabanında ön inceleme yapması ve böylece resen yapılan denetimlerde ya da şikâyet üzerine yapılan denetimlerde aynı marka ve modeldeki ürünlerin tekrar denetlenmesi önlenecektir. Ayrıca, Genel Müdürlükçe veri tabanında belli periyotlarda yapılan kontrollerle denetimi yapılmış ürünlerin tekrar denetlenmemesi için İl Müdürlükleri yönlendirilecektir.
1.9
Proje odaklı piyasa gözetimi ve denetimi uygulama örneklerine ağırlık verilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
2015-2018
Piyasa gözetimi ve denetimi yapan kurum ve kuruluşlar piyasa gözetimi faaliyetlerini yürütmek amacıyla önemli miktarda kaynak harcamaktadır. Denetimler, numune alma, laboratuvar testleri, sonuçların değerlendirilmesi, yasal takip, projeler konusunda iletişim gibi süreçler proje yapma ihtiyacını doğurur. 2013 yılı içinde Genel Müdürlüğümüz bu kapsamda iki pilot uygulamaya başlamıştır. Denetimlerin izlenebilirliğini ve ölçülebilirliğini artıran ve kaynakların daha etkin kullanılmasına olanak sağlayan bu yaklaşımla önümüzdeki süreçte uygulama örnekleri artırılacaktır. Bu yaklaşım doğrultusunda, projeler kapsamında yapılacak denetimlerde etkinliği artırmak üzere denetim rehberleri ve standart kontrol listeleri hazırlanacaktır.
Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları TSE Üniversiteler Sektörel Dernekler Meslek Odaları
47
48
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem No 1.10
Eylem Adı Ülkemizdeki laboratuvar envanterinin sürekli olarak güncellenmesine ilişkin çalışmalar sürdürülecek, piyasa gözetimi ve denetiminde kullanılacak laboratuvarların kurulması ve teknik kapasitelerinin artırılması desteklenecektir.
Sorumlu Kuruluş/Birim
İlgili Kuruluş/ Birim
Sanayi Ürünleri Ekonomi Bakanlığı Güvenliği ve Denetimi Genel Gümrük Müdürlüğü ve Ticaret Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Sağlık Bakanlığı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu TSE YÖK Üniversiteler Sanayi Genel Müdürlüğü
Süre
Açıklama
2015-2018
Güvenli ürünlerin piyasada yer almasını sağlamak amacıyla yapılan piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinde kamu kuruluşlarının yaşadığı en önemli sorunlardan birisi de istenilen sayıda ürünün test laboratuvarlarına gönderilememesi ve bu nedenle, ürünlerdeki güvensizliğin tespit edilememesidir. Bunun en önemli nedenlerinden biri ise ülkemizdeki laboratuvar altyapısının tüm kurum ve kuruluşlar tarafından bilinmemesidir. Yurt içinde yapılan testlerin bilinmemesi yurt dışına kaynak aktarılması sonucunu doğurmaktadır. 2012-2014 Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Strateji Belgesi’nde yer alan ve Bakanlığımıza sorumluluğu verilen çalışma gruplarından da biri olan Kaynakların Paylaşılması ve Etkin Kullanılması Çalışma Grubu kapsamında çalışmaları başlatılan laboratuvar envanteri çıkarılması 2014 yılı içinde de sürdürülecek ve yıl sonuna kadar tamamlanacaktır. 2011 yılında Bakanlıkların yeniden yapılanması kapsamında 635 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Genel Müdürlüğümüze verilen görevlerden bir tanesi de Bakanlığın görev ve sorumluluğunda bulunan sanayi ürünlerinin piyasa gözetimi ve denetiminde yararlanılacak laboratuvar kurulmasını desteklemektir. Bakanlığımız, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yürütülen Küresel Çevre Fonu (GEF) destekli Enerji Verimli Cihazların Piyasa Dönüşümü Projesi”nin (EVÜ dP) bir paydaşı olup piyasa tarama faaliyeti çerçevesinde proje bütçesinden satın alınacak buzdolabı ve derin dondurucu, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, elektrikli fırın, televizyon ve klima gruplarındaki ürünlerin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından test ettirilmesini ve bu ürünlerin yurt içinde test edilebilmesi için TSE tarafından test laboratuvarı kurulmasını kapsayan bir protokol imzalanmıştır. Ülkemizdeki laboratuvar altyapısının geliştirilmesine yönelik çalışmalar plan süresince devam edecek olup hangi alanda laboratuvar kurulması ve hangi alanlarda yatırım yapılmasının bilinmesi sağlanacaktır.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
49
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
1.11
Kaza/ Yaralanma Veri Tabanı düzenli olarak takip edilecektir.
1.12
1.13
Eylem No
İlgili Kuruluş/ Birim
Süre
Açıklama
Sanayi Ürünleri Sağlık Bakanlığı Güvenliği ve Bilim, Sanayi Denetimi Genel ve Teknoloji İl Müdürlüğü Müdürlükleri
2015-2018
Ürünlerden kaynaklanan kaza ve yaralanma vakaları piyasada yer alan, insan can ve mal güvenliğini tehlikeye atan riskli ürünlerin kısa sürede tespiti ve bu ürünlerin muhtemel zararlarının belirlenmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, Kaza Yaralanma Veri Tabanı’nın düzenli olarak takip edilmesi ve elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi ile yapılacak PGD faaliyetleri sonucunda tespit edilecek güvensiz ürün sayısı artırılacak, kaynaklar daha etkin kullanılmış olacaktır.
Çapraz denetimler sistematik hale getirilecektir.
Sanayi Ürünleri Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlükleri Müdürlüğü
2015-2018
Özellikle küçük illerde sınırlı sayıda üretici bulunması ve zamanla denetçilerle üreticilerin çok fazla karşı karşıya gelmeleri beraberinde denetimlerin gerektiği gibi yapılamaması sorununu ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle, piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin etkinliğini artırmak üzere çapraz denetimler artırılacaktır.
RAPEX (Rapid Exchange of Information System) bildirimleri düzenli olarak kontrol edilecektir.
Sanayi Ürünleri Ekonomi Bakanlığı Güvenliği ve Denetimi Genel Bilim, Sanayi Müdürlüğü ve Teknoloji İl Müdürlükleri
2015-2018
Ülkemiz RAPEX sistemine tam olarak dâhil olmamakla birlikte bu sistemde Türk menşeli güvensiz ürünlere ilişkin de bildirimler bulunmaktadır. Bu nedenle, RAPEX İnternet Sitesinden haftalık olarak yayımlanan güvensiz ürünlere ilişkin raporların takibi, yerli piyasada yer alan güvensiz ürünlerin toplatılmasını kolaylaştıracak ve kaynakların etkin kullanılmasını sağlayacaktır. Ayrıca, yine RAPEX internet sitesinde yer alan ve Türk menşeli olmayan ürünlerin ülkeye girişlerinin olup olmadığı araştırılacak ve bu ürünlerin de piyasadan bertaraf edilmesi sağlanacaktır. Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri bildirimlerde güvensiz olduğu tespit edilen ürünlere ilişkin Bakanlıkça verilen talimat doğrultusunda söz konusu ürün ya da ürünlerin muhtemel tüm satış noktalarını belirtilen süre içinde araştıracak ve belirtilen süre içinde ürün ya da ürünlerin denetimlerinin yapılmasını sağlayacaktır. RAPEX kapsamında bildirimi yapılan Türk menşeli ürünlerle ilgili yapılan işlemler ve denetim sonuçları Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü tarafından Ekonomi Bakanlığı'na bildirilecektir. Ayrıca sisteme tam olarak dâhil olmaya yönelik çalışmalar yürütülecektir.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
50
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem No 1.14
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Teknik mevzuata aykırı Denetimi Genel Müdürlüğü ve güvensiz ürünlere ilişkin verilen idari yaptırım kararları etkin takip edilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
1.15
Bakanlığımız bünyesindeki Teknik Komitelere katılım sağlanacaktır.
1.16
Teste gönderilen Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü ürün sayısı Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl artırılacaktır. Müdürlükleri
İlgili Kuruluş/ Birim Hukuk Müşavirliği Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
Süre
Açıklama
2015-2018 Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda teknik mevzuata aykırı veya güvensiz olduğu tespit edilen ürünler hakkında verilen yaptırım kararlarının takibi bu kararların alınması kadar önem arz etmektedir. Bu nedenle güvensizliği tespit edilen ürünlere ilişkin idari yaptırımların etkinliğinin artırılmasına yönelik olarak 2013 yılında Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü bünyesinde “Mevzuat, Dava Takipleri, Strateji ve Planlama Şubesi” kurulmuştur. Böylece, güvensizliği tespit edilen ürünlere ilişkin idari yaptırımların yerine getirilip getirilmediğine ilişkin kontrol çalışmaları başlatılmış ve 2011 yılı itibari ile verilen toplatma kararlarının yerine getirilip getirilmediği, ilanların yapılıp yapılmadığı gibi hususlar araştırılarak yerine getirilmeyen ya da mevzuatın öngördüğü şekilde yerine getirilmeyen yaptırımların yerine getirilmesinin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılmıştır. Konuya ilişkin yapılan çalışmalar plan süresince de sürdürülecektir. İdari yaptırım kararlarının yerine getirilip getirilmediği piyasanın güvenliği açısından önem taşımaktadır. En son ürün toplatılana kadar yaptırım kararı takip edilecektir.
Sanayi
2015 Sonu Sanayi Genel Müdürlüğü koordinasyonunda çalışmalarını sürdüren 12 adet Sektör Teknik Komitesi bulunmaktadır. Söz Genel Müdürlüğü konusu komiteler kamu ve özel sektör arasında yürürlükte bulunan teknik mevzuatın uygulanması konusunda işbirliği platformu oluşturmakta ve yapılan toplantılar imalatçıların, ithalatçıların ve dağıtıcıların mevzuat ve uygulamalar hakkında düzenli olarak bilgilendirilmesini sağlamaktadır. Söz konusu Tebliğlerde yapılacak olan düzenlemeler ile Genel Müdürlüğümüzün anılan teknik komitelere asil üye olarak katılımı sağlanacaktır. TSE Üniversiteler Test ve Muayene Kuruluşları
2015-2018 Yapılan denetimlerde ürünün duyusal muayenesi her zaman ürünün güvenli olup olmadığına ilişkin kesin sonuçlar vermemektedir. Teste gönderilen ürün sayısı artırılarak denetimlerin güvensiz ürünlere odaklanması sağlanacaktır.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
51
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem No 1.17
1.18
1.19
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
Onaylanmış Kuruluşlar, Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları A Tipi Muayene Kuruluşlarının denetimleri etkinleştirilecektir.
Sanayi Genel Müdürlüğü
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
2015-2018
Sanayi ürünlerine ilişkin teknik düzenlemeler kapsamında yetkilendirilen onaylanmış ve uygunluk değerlendirme kuruluşları ile ve ülkemizde asansör sektöründe yer alan A tipi muayene kuruluşlarının, taşıması gereken nitelikleri taşıyıp taşımadığını tespit etmek ve gerektiğinde görevlendirmelerini geçici olarak durdurmak veya iptal etmek amacıyla denetimleri etkinleştirilecek ve konu hakkında TÜRKAK ile işbirliği yapılacaktır.
Mesafeli satış kapsamında piyasada satışı yapılan ürünlerin denetimi sağlanacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
2015-2018
Mesafeli satışlar kapsamında satışı yapılan ve can ve mal güvenliği açısından risk taşıdığı düşünülen ürünlerin gerekirse satın alma yöntemi kullanılarak denetlenmesini sağlayacak çalışmalar yürütülecek ve bu ürünlerin denetlenmesi sağlanacaktır.
Gönüllü düzeltici faaliyetler hakkında bilinçlendirme çalışmaları yürütülecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Emniyet Genel Müdürlüğü
2015-2018
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
TOBB
Üreticiler, kullanıcılarda olan ve piyasada bulunan insan sağlığını, can ve mal güvenliğini tehdit eden güvensiz ürünlerini Bakanlığın müdahalesine gerek kalmadan gönüllü olarak geri çağırma ve toplatma yaparak düzeltici faaliyette bulunabilir. Bu kapsamda, üreticiler nezdinde gönüllü düzeltici faaliyetler hakkında farkındalık oluşturulacak, ilgili mevzuat hakkında bilgilendirme yapılacak, üreticilerin nihai tüketicilere ulaşması konusunda işbirliği yapılacak ve 2. el motorlu araçların sahiplerine ulaşmada yaşanan sıkıntılar nedeniyle firmaların bu araçların sahiplerine daha kolay ulaşabilmesi için Emniyet Genel Müdürlüğü ile ortaklaşa çalışmalar yürütülecektir.
Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü
TÜRKAK
Ekonomi Bakanlığı Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tüketici Örgütleri Sektörel Dernekler
Sektörel Dernekler
52
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-1) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ UYGULAMALARI ETKİNLEŞTİRİLECEKTİR. Eylem No
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
1.20
Uygunsuzluğu ve güvensizliği tespit edilen ürünler Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Bilgi Sistemi (PGDBİS)’e kaydedilerek ulusal düzeyde takibi sağlanacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Ekonomi Bakanlığı
2015-2018
Piyasa Gözetimi ve Denetimi Sonuç ve Önlemlerinin Kaydı ve Bildirimi Yönetmeliği kapsamında kurulan PGDBİS’e güvenli olmakla birlikte işaret, belge eksikliği gibi tali uygunsuzluklar nedeniyle teknik düzenlemesine uygun olmayan ve düzeltici faaliyet ile uygunsuzluğu giderilmeyen ürünler ile güvensiz ürünlere ilişkin bilgileri eş zamanlı olarak veri aktarımı yoluyla kaydedilecektir. Ayrıca, Bakanlığımız sorumluluğunda bulunan ürünlere yönelik PGD sonuçları üçer aylık, altışar aylık ve yıllık periyotlar halinde Ekonomi Bakanlığı’na bildirilecektir. Yıllık olarak bildirilen PGD sonuçları her yıl Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanıp yayımlanan Piyasa Gözetimi ve Denetimi Raporu’nda yer almaktadır.
1.21
Asansör Denetimleri etkinleştirilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimleri Genel Müdürlüğü
Sanayi Genel Müdürlüğü
2015 sonu
Bakanlığımızın sorumluluğunda olan asansörler can ve mal güvenliği bakımından büyük önem taşımakta olup denetimlerinin sağlıklı yapılması gerekmektedir. Bu amaçla;
TÜRKAK Belediyeler Organize Sanayi Bölgeleri Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
-
Ülkemizdeki tüm asansörlerin yıllık denetimlerinin yapılması sağlanacak,
-
Sektörde yer alan A tipi muayene kuruluşlarının faaliyetleri denetlenecektir.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
53
HEDEF- 2) İDARİ VE TEKNİK KAPASİTE ARTIRILACAKTIR. Eylem No 2.1
2.2
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinde görevlendirilen personelin özlük haklarının iyileştirilmesine ve PGD faaliyetlerinde tam zamanlı olarak istihdam edilmelerine yönelik çalışmalar sürdürülecektir.
Ekonomi Bakanlığı
Piyasa Gözetimi ve Denetiminden Sorumlu Kuruluşlar
2015-2018
Denetim personelinden tam zamanlı olarak istifade edilememesi, denetim personelinin etkinliğini ve motivasyonunu azaltmaktadır. Bu nedenle, Bakanlığımızca mevcut denetim personelinin özlük haklarının iyileştirilmesi yanında denetçiliğin kariyer meslek olmasını sağlayacak çalışmalar sürdürülecektir.
Personel Dairesi Başkanlığı
2015-2018
Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatında görev yapan denetim personeli sayısı ihtiyaçlar doğrultusunda yapılacak sınavlarla artırılacaktır. Ayrıca, uzmanlaşmayı sağlamak amacıyla başta yeterli sayıda denetim personeli olan illerden başlanarak ürün grubu bazında eğitimler verilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve İhtiyaçlar Denetimi Genel Müdürlüğü doğrultusunda, Bakanlık merkez ve taşra teşkilatında denetim personeli sayısı artırılacak ve başta sektörün yoğunlaştığı bölgelere göre ürün grubu bazında denetçilerin uzmanlaşmasına yönelik eğitimler verilecektir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri Sektörel Dernekler TOBB
54
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF- 2) İDARİ VE TEKNİK KAPASİTE ARTIRILACAKTIR. Eylem No 2.3
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Ürün güvenliği Denetimi Genel Müdürlüğü ve denetimi konularında çalışan personelin bilgi, görgü ve tecrübelerini artırmaya yönelik olarak hizmet içi eğitim faaliyetleri sürdürülecek ve AB ve diğer ülkelerde eğitim, toplantı vb. etkinliklere katılım sağlanacaktır.
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
2015-2018
Hizmet içi eğitim faaliyetleri yatay ve teknik mevzuatta ilk defa yürürlüğe konan veya mevcut teknik mevzuatta değişiklik yapan düzenlemeler hakkında denetçilerin bilgilerinin güncellenmesinin yanında, kurum içinde tecrübe ve bilgi paylaşımı sağlanması bakımından önemli bir araçtır. Bu faaliyetlerin sürekliliği denetim elemanlarının bilgilenmesi ile bilgi ve tecrübe paylaşımı sağlanmakta ve aynı zamanda meslek bilinci yaratılmaktadır. Bu kapsamda Bakanlığımızca önceki yıllarda önemle üzerinde durulan konulardan biri olan hizmet içi eğitimler plan süresince de devam edecektir. Bu sayede, Avrupa Birliği’nde piyasa gözetimi ve denetimi alanında yaşanan gelişmeler hakkında da denetim personeline bilgi aktarımı sağlanabilecektir. Eğitimler planlanırken illerden gelen talep ve görüşler de değerlendirilecek, gerektiğinde uygulamalı eğitimler düzenlenecektir. Ayrıca, piyasa gözetimi ve denetimi konusunda Avrupa Birliği’nde yürütülen çalışmaların takibi uygulamalarla ilgili güncel bilgilere sahip olmak açısından büyük önem taşımaktadır. Bunun en iyi yolu ise Avrupa Komisyonu tarafından düzenlenen ürünlerle ilgili teknik komitelerin toplantıları ile PROSAFE gibi platformların toplantılarına katılım sağlamaktır. Bakanlığımızca sorumlu olunan ürün gruplarına ilişkin olarak ayrıca ürün güvenliğine ilişkin konularda düzenlenen toplantılar düzenli olarak takip edilecek ve katılım sağlanacaktır.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
55
HEDEF- 2) İDARİ VE TEKNİK KAPASİTE ARTIRILACAKTIR. Eylem No 2.4
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
İlgili Kuruluş/ Birim
Teknolojik imkanların daha fazla kullanımıyla ürün takip sistemleri kurulacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
Süre
Açıklama
20152018
Ürün takip sistemleri kurularak piyasada yer alan ürünlerin sürekli olarak takip edilmesi sağlanacak ve bu ürünlerden kaynaklanabilecek kazalar önlenecektir. Bu eylem kapsamında, öncelikli olarak can ve mal güvenliği açısından yüksek risk taşıyan ürünler olan asansörler ve sınai gaz tüplerinin ürün takip sistemleri kurulacaktır. Yapılacak çalışmalarla ülkemizdeki bütün asansörlere kimlik numarası verilerek denetimlerinin sağlıklı olarak yapılıp yapılmadığının kontrolü sağlanacak, yine Bakanlığımız sorumluluğundan bulunan sınai gaz tüplerinin takip edilebilirliğinin sağlanması için RFID veya karekod sistemlerinden yararlanılarak tüpe ait (en son hangi firmada dolum yapıldığı, tüpün mülkiyet sahibinin ve üreticisinin kim olduğu, tüpün üretim yılı ve buna bağlı olarak yaşı v.b.) bilgilere ulaşım sağlanacaktır.
2015 Sonu
2015 yılında tamamlanarak yıl içinde kullanılmaya başlanması hedeflenen Ürün Güvenliği Bilgi Sistemi’nin nasıl kullanılacağını anlatmak, uygulamaları tanıtmak ve farklı illerde farklı uygulamaların gerçekleşmesini önlemek amacıyla yıl içinde denetim personeline sistemi tanıtıcı eğitimler verilecektir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
20152018
Bakanlığımız taşra teşkilatında piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinde kullanılacak ekipmanların bir envanteri yapılarak denetimlerde kullanılmak üzere eksik olan bilgisayar, yazıcı ve araç gibi ihtiyaçların giderilmesi için çalışmalar yapılacaktır. Özellikle il müdürlüklerinin test ve muayene için alınan numuneleri saklaması için gerekli fiziki ortamın temini sağlanacaktır.
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
2015 Sonu
Piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin planlanmasında tüketici şikâyetlerinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Bu nedenle tüketicilerin, kullanıcıların ve üreticilerin ihbar ve şikâyetlerini bildirebilecekleri her türlü iletişim yolu kullanılmalıdır. Ayrıca, piyasa gözetimi ve denetiminin tarafları olan tüketicilerin ve kullanıcıların ürün seçerken ve bu ürünleri kullanırken dikkat etmesi gereken hususların anlatılabileceği ve üreticilerin ürün ya da ürün gruplarına ilişkin piyasa gözetimi ve denetimi uygulamalarına ilişkin sorularının cevaplanabileceği bir bilgilendirme ve şikâyet hattı kurulması taraflar arasındaki iletişimi güçlendirerek piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin etkinliğini artırmada fayda sağlayacaktır.
Sektörde Yer Alan Firmalar Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
2.5
2.6
Ürün Güvenliği Bilgi Sistemi hakkında denetim personeline uygulamalı eğitim verilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Taşra teşkilatının fiziki ve teknik altyapısı güçlendirilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
2.7
Ürün Güvenliği Şikâyet Hattı oluşturulacak ve etkili bir şekilde kullanılması sağlanacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
56
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF- 3) PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNİN PAYDAŞLARIYLA İŞBİRLİĞİ YOLLARI GELİŞTİRİLECEKTİR. Eylem No 3.1
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/Birim
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
Tüketici örgütleri ile işbirliği halinde ürün güvenliği konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapılacak ve tüketici şikâyetlerinin Bakanlığımıza yönlendirilmesi sağlanacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Tüketici Örgütleri
2015-2018
Tüketici örgütleri ile işbirliği yapmak tüketicilerin piyasa gözetiminde daha etkin rol almasını sağlamanın en iyi yollarından bir tanesidir. Tüketiciyi bilgilendirmek için yapılacak faaliyetlerde tüketici örgütleri önemli bir araç olarak değerlendirilebilir. Bu sayede, belli aralıklarla toplantılar yapılarak hem faaliyetlerin mümkün olduğu kadar fazla tüketici tarafından bilinmesi sağlanmış olacak hem de tüketiciler piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin daha etkin bir parçası haline geleceklerdir. Ayrıca, tüketici örgütlerine gelen şikâyetlerin Bakanlığımıza iletilmesinin sağlanması ile şikâyet konusu ürünlerin denetimlerinin yapılarak güvensiz ürünlerin piyasadan toplatılması sağlanarak tüketicilerin can ve mal güvenliği korunmuş olacaktır. Bu amaçla, şikâyetlerin belirli aralıklarla Bakanlığa iletilmesini sağlayacak çalışmalar yürütülecek, yapılacak toplantılarla karşılıklı iletişim kanallarının açık tutulması sağlanacak, şikâyetler sonucu yapılacak denetimlerin sonuçları tüketici örgütlerine bildirilecek ve ürün grupları ile Bakanlığımıza iletilmesi gereken şikâyetlerle ilgili olarak bilinçlendirme çalışmaları yapılacaktır. Ayrıca paylaşılan verilerin tutulması için sistem kurulacaktır.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
57
HEDEF- 2) İDARİ VE TEKNİK KAPASİTE ARTIRILACAKTIR. Eylem No
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/ Birim
İlgili Kuruluş/ Birim
Süre
Açıklama
3.2
PGD alanında faaliyet gösteren ilgili kuruluşlarla idari ve teknik alanlarda ortak projeler geliştirilecek ve yetkili kuruluşlar arasında bilgi ve tecrübelerin paylaşılacağı toplantılar düzenlenecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Piyasa Gözetimi ve Denetiminden Sorumlu Kuruluşlar
20152018
Ülkemizde piyasa gözetimi ve denetimi yapan kuruluşları yılda bir kez bir araya getirilerek bilgi ve tecrübelerin paylaşılabileceği toplantılar düzenlenecek, yurt içinde ya da yurt dışında bu alanda çalışan kurum ya da kuruluşlarla ortak projeler geliştirilecektir.
3.3
İmalatçı, ithalatçı ve dağıtıcılarla işbirliği artırılacak, mevzuat ve uygulamalar hakkında düzenli olarak bilgilendirilmeleri sağlanacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Sanayi Genel Müdürlüğü
20152018
Üreticilerin piyasaya arz edilecek ürünlerin taşıması gereken güvenlik gerekleri ve diğer teknik özellikler hakkında bilgi sahibi olması ve bu doğrultuda faaliyetlerini gerçekleştirmeleri piyasada yer alan güvensiz ürünlerin azalmasına önemli katkı sağlayacaktır. Bu amaçla Bakanlığımızca önceki yıllarda sektörel değerlendirme toplantıları düzenlenmiş, fuar, seminer ve konferans gibi organizasyonlarda üreticileri bilgilendirme faaliyetleri gerçekleştirilmiştir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
Piyasa Gözetimi ve Denetiminden Sorumlu Kuruluşlar TOBB Meslek Odaları Sektörel Dernekler Meslek Odaları
2012-2014 Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Strateji Belgesi’nde yer alan ve Bakanlığımızın sorumluluğunda yürütülen bu eylemin gerçekleştirilmesine ilişkin çalışmalar 2012 yılında başlatılmıştır. Plan süresi boyunca, Bakanlığımızca diğer yetkili kuruluşlar ile işbirliği halinde imalatçılar, ithalatçılar ve dağıtıcıların düzenli olarak bilgilendirilmesine devam edilecektir. Bu kapsamda; - Yılda en az bir kez bir araya gelinerek yürütülen PGD faaliyetlerinin sonuçları anlatılacaktır. - Sanayi Genel Müdürlüğü koordinasyonunda çalışmaları sürdürülen Sektör Teknik Komiteleri’nde imalatçılar, ithalatçılar ve dağıtıcılara mevzuat ve uygulamalar hakkında bilgi aktarılacaktır. - Sektör dernekleri ile işbirliği halinde denetim personeline ürünlerin imalat, montaj ve taşıdığı risklere ilişkin eğitimler verilecek ve üretim aşamasında, imalatçı, ithalatçı ve dağıtıcılarla yönelik bilgilendirme ziyaretleri yapılacaktır.
58
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-4) KAMUOYUNDA ÜRÜN GÜVENLİĞİ HAKKINDA FARKINDALIK OLUŞTURULACAKTIR. Eylem No 3.4
3.5
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/ Birim
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
2015-2018
Üniversitelerin özellikle mühendislik fakültelerinde yer alan lisans ve yüksek lisans programları ile meslek liselerinde piyasa gözetimi ve denetimi ve ürün güvenliği ile ilgili seçmeli dersler konulması sağlanacaktır.
2015-2018
Laboratuvar, onaylanmış kuruluş, belgelendirme kuruluşları ve Bakanlığımız arasındaki iletişimi ve bilgi alışverişini güçlendirmek amacıyla toplantı ve eğitimler düzenlenecektir.
Üniversitelerde lisans ve yüksek lisans programları ile meslek liselerinde ürün güvenliği ile ilgili seçmeli ders konulmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
YÖK
Bakanlık, laboratuvar, onaylanmış kuruluş, belgelendirme kuruluşları ve uygunluk değerlendirme kuruluşları arasında koordinasyon güçlendirilecektir.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
TÜRKAK
Sanayi Genel Müdürlüğü
Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları
Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü
Üniversiteler Milli Eğitim Bakanlığı
Onaylanmış Kuruluşlar
Piyasada bulunan fakat standardı olmayan veya tanımlanmış bir deney yöntemi olmayan ürünlerle ilgili yapılacak deneylerin belirlenmesi amacıyla ilgili kuruluşlarla işbirliği yapılacaktır. Test ve muayeneye gönderilen ürünlerde öncelikli testlerin belirlenmesi sağlanacaktır. Denetim programında yer alacak riskli ürünlerin tespitinde laboratuvar ve uygunluk değerlendirme kuruluşlarının görüşleri alınacaktır.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
59
HEDEF-4) KAMUOYUNDA ÜRÜN GÜVENLİĞİ HAKKINDA FARKINDALIK OLUŞTURULACAKTIR. Eylem No 4.1
Eylem Adı Her yıl Ürün Güvenliği Haftası düzenlenecektir.
Sorumlu Kuruluş/ Birim Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri
2015-2018
Bakanlığımızca ürün güvenliği ve piyasa gözetimi ve denetimi konusunda üreticilerin, tüketicilerin ve kullanıcıların bilinçlendirilmesine yönelik faaliyetler düzenlenecektir. Ürün Güvenliği Haftası her yıl düzenlenecektir. Hafta kapsamında;
Piyasa Gözetimi ve Denetiminden Sorumlu Kuruluşlar
- Ürün güvenliği konusunda uzman temsilcilerin ulusal ve yerel televizyon kanallarında programlara katılımı sağlanacak, Bakanlığımızın bu konuda yaptığı faaliyetler anlatılacak, tüketicilere ürün seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar, kullandıkları ürünlerle ilgili bir sorunla karşılaştıkları durumda nasıl hareket etmeleri gerektiği hakkında bilgilendirme yapılacaktır.
Sektörel Dernekler Meslek Odaları Tüketici Örgütleri
- Ürün güvenliği konusunda tüketicilere yönelik çeşitli sempozyum, konferans ve seminerler düzenlenecek ve tüketicilerin bilinçlendirilmesi sağlanacaktır. - Tüketicilerin yoğun olarak bulunduğu yerler olan AVM’lerde stantlar kurulacak, tüketicilerin soruları cevaplandırılacak, bilgilendirme amaçlı afişler asılacak ve broşürler dağıtılacaktır. 4.2
Fuarlarda ürünlerin teknik mevzuatı çerçevesinde üreticilere yönelik bilgilendirme broşürleri dağıtılacak ve stantlar açılacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Sanayi Genel Müdürlüğü Sektörel Dernekler Meslek Odaları
2015-2018
Fuarlar mal ve hizmet üreticilerinin ve tüketicilerinin belli zaman ve mekân dilimi içerisinde buluştukları bir pazar niteliği taşımakla beraber ilgili sektörün üreticilerini bir araya toplaması nedeniyle üreticilere üretilen ürün ya da ürün gruplarının teknik mevzuatı çerçevesinde taşıması gereken özelliklerin anlatılabilmesi için uygun bir fırsat vermektedir. Bu nedenle, Bakanlığımızın sorumlu olduğu ürün veya ürün grupları kapsamında yıl içinde gerçekleşecek olan fuarlar takip edilecek, stantlar kurulacak ve imalatçı, ithalatçı ve dağıtıcıların bilinçlendirilmesi sağlanacaktır. Ayrıca, fuarlara gelen tüketici ve kullanıcıların da dağıtılacak broşürlerle bilinçlendirilmesi sağlanmış olacaktır.
60
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
HEDEF-4) KAMUOYUNDA ÜRÜN GÜVENLİĞİ HAKKINDA FARKINDALIK OLUŞTURULACAKTIR. Eylem No 4.3
4.4
Eylem Adı
Sorumlu Kuruluş/ Birim
İlgili Kuruluş/Birim
Süre
Açıklama
2015-2018
Piyasa gözetimi ve denetimi ile ürün güvenliği hakkında hazırlanacak olan makalelerin meslek odaları ve sektörel derneklerin süreli yayınlarında ve internet sitelerinde yayımlanması sağlanarak üreticiler bilgilendirilecektir.
2015 İlk Çeyrek
Ürün güvenliği ve piyasa gözetimi ve denetimi konulu kamu spotları hazırlanarak çeşitli platformlarda yayımlanması sağlanacaktır.
2015-2018
Günümüzün en önemli iletişim araçlarından biri olan internetin farkındalık yaratmak amacıyla kullanılması amacıyla;
Meslek odalarının ve sektörel derneklerin süreli yayınlarında PGD hakkında farkındalık oluşturmaya yönelik makaleler ve haberlerin hazırlanması ve yayımlanması sağlanacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Sektörel Dernekler
Kamu spotları hazırlanacak ve çeşitli platformlarda yayımlanması sağlanacaktır.
Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü
Piyasa Gözetimi ve Denetiminden Sorumlu Kuruluşlar
Meslek Odaları
Sektörel Dernekler Meslek Odaları
4.5
Bakanlık internet sitesinde ürün güvenliği hakkında farkındalık oluşturmaya yönelik bilgilere yer verilecektir.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
- Piyasada tespit edilen güvensiz ürünlerle ilgili marka ve model bazındaki bilgiler tüketici ile paylaşılacak ve tüketicilerin bilgilenmesi ve bu ürünlerden kaynaklanacak olan risklerden korunması sağlanacaktır. - Piyasa gözetimi ve denetimine ilişkin mevzuatta yapılan değişiklikler duyurularak üreticilerin bilgilendirilmesi sağlanacaktır. - Denetimlere ilişkin raporlar yayımlanarak yapılan çalışmalar duyurulacaktır. - Tüketiciler, kullanıcılar ve üreticilere yönelik olarak hazırlanan broşürler yayımlanacaktır. - Üreticilerin mevzuattan kaynaklanan sorumluluklarını yerine getirmelerine yönelik (gönüllü geri çağırma, toplatma vb.) prosedürlerin internet sitesinde yer alması sağlanacaktır.
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
61
62
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
7 EKLER
63
64
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
7.1. Strateji Belgesinin Temel Politika Belgeleri İle İlişkisi Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Strateji Belgesi ve Eylem Planı; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2014–2017) Stratejik Planı ve Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Strateji Belgesi’nde yer alan temel ilkeler başta olmak üzere piyasa gözetimi ve denetimi ile ürün güvenliğine ilişkin eylemlerin yer aldığı planlar ve strateji belgeleri dikkate alınarak hazırlanmıştır.
7.1.1.Onuncu Kalkınma Planı Onuncu Kalkınma Planı’nda yer alan “Haksız rekabeti önlemek ve insan sağlığı ve güvenliğini korumak üzere piyasa gözetim ve denetim sisteminin etkin işlemesine yönelik çalışmalar sürdürülecektir. İşletmelerin rekabet gücünü artırmak üzere kalite altyapısının geliştirilmesine devam edilecektir.” politika maddesi yer almaktadır. Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Stratejisi Eylem Planı’nda söz konusu politika maddesi doğrultusunda eylemelere yer verilmiştir.
7.1.2. 2014 Yılı Programı 2014 Yılı Programı’nda yer alan “Sanayi ürünlerinin güvenli ve mevzuatına uygun şekilde piyasaya arzını sağlamak amacıyla piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri
etkinleştirilecektir. Bu kapsamda, bir önceki yıla göre yıl içinde denetlenen ürün sayısı %20, teste gönderilen ürün sayısı ise %10 artırılacak, risk değerlendirmesi yapılarak daha çok güvensiz ve teknik düzenlemesine aykırı ürün tespit edilmesi sağlanacak ve uygunsuzluğu tespit edilen ürünlerin toplam denetlenen ürünlere oranının %12’nin üzerinde olması sağlanacaktır.” kapsamında belirlenen hedeflere ulaşılması amacıyla Eylem Planı içerisinde gerekli eylemelere yer verilmiştir.
7.1.3. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Strateji Belgesi (2013-2017) Sanayi Ürünler Güvenliği ve Denetimi Stratejisi Eylem Planı’nda yer alan hedef ve eylemler; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2013-2017 Strateji Belgesinde yer alan; “AB normlarıyla uyumlu, güvenli, sürdürülebilir, çevreye duyarlı ve verimlilik düzeyi artan bir üretim ve piyasa yapısının oluşumuna öncülük etmek.” stratejik amacı kapsamında belirlenmiştir.
7.1.4. Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Strateji Belgesi (2012-2014) Ekonomi Bakanlığı koordinasyonunda ülkemizde piyasa gözetimi ve denetimi
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
yapmaya yetkili kurum ve kuruluşların katkılarıyla hazırlanan Ulusal Piyasa Gözetimi ve Denetimi Strateji Belgesi’nde yer alan hedefler ve bu hedeflere ulaşmak amacıyla 8 adet çalışma grubu oluşturulmuştur. Oluşturulan çalışma gruplarından “Ortak Uygulama Prosedürlerinin Geliştirilmesi” “Kaynakların Paylaşılması ve Etkin Kullanılması” ve “İmalatçıların, İthalatçıların ve Dağıtıcıların Mevzuat ve Uygulamalar Hakkında Düzenli Olarak Bilgilendirilmesi” başlıklı çalışma grupları Bakanlığımızın başkanlığında yürütülmesi planlanmış, “Denetim Yapan Personelin Sürekliliğinin ve Uzmanlaşmasının Sağlanması, Özlük Haklarının İyileştirilmesi” “Bilgi Teknolojilerinin Yaygın ve Etkin Kullanımı” Ürünlerden Kaynaklanan Kaza Bilgilerinin Düzenli Takibi” “Kamuoyunun Düzenli Olarak Bilgilendirilmesi” ve “Tüketici Örgütlerinin PGD’ye Veri Sunabilecek Yapıya Kavuşturulması İçin Desteklenmesi” çalışma gruplarında ise Bakanlığımız çalışma grubuna üye kuruluşlar arasında sayılmıştır. Bakanlığımızca sorumluluğumuzda olan çalışma gruplarına yönelik faaliyetler yürütülmekte ve üye olunan çalışma gruplarına ilişkin çalışma gruplarına yönelik yapılan faaliyetlere katkı sağlanmakta olup Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Stratejisi Eylem Planı’nda bundan sonra yapılacak çalışmalara esas olmak üzere eylemlere yer verilmiştir.
7.1.5. Türkiye Sanayi Strateji Belgesi (2011-2014) Türkiye Sanayi Strateji Belgesi’nde yer alan; “Kaliteli ve güvenli ürün arz ve talebi için teknik mevzuatın AB ile uyumlaştırılması ve ithalat dâhil gerekli denetim sistemlerinin kurulması sağlanacaktır.” hedefine ulaşmak amacıyla yapılacak olan faaliyetlerde Bakanlığımız ilgili kuruluş olarak belirlenmiş olup, bu çerçevede Genel Müdürlüğümüzce yapılacak çalışmalarla, kaliteli ve güvenli ürün arz ve talebi için teknik mevzuat uygulamaları takip edilerek ilgili çevrelerin bu konularda güncel olarak bilgilendirilmesine; AB’nin üçüncü ülkelerden ithalatta ürün güvenliği denetimleri sisteminin uyumlaştırılmasına; ürün güvenliğine dair çerçeve mevzuatımızın AB’deki gelişmelere paralel hale getirilmesine ve güvenli ürün arzını sağlayacak projeler geliştirmesine katkı sağlanacaktır.
7.1.6. Türkiye Makine Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2011-2014) Türkiye Makine Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nda yer alan; “Piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerinin, ithalat kontrolleri dâhil
65
66
SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ STRATEJİSİ EYLEM PLANI 2015-2018
olmak üzere, etkinleştirilmesi ile belgeli üretim yapan firmalar korunacaktır.” eylemi kapsamında yapılacak faaliyetlerden Genel Müdürlüğümüz sorumlu olup makina sektöründe uygunsuzluk oranının azaltılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilecektir.
7.1.7. Türkiye Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı 2011-2014 Strateji Belgesi’nde yer alan eylem kapsamında sektörde piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerinin etkinleştirilmesine yönelik
çalışmalar yapılacak, teknik düzenlemelere uygun ve güvenli ürünlerin piyasaya arz edilmesi sağlanacaktır.
7.1.8. Trafik Güvenliği Eylem Planı Eylem Planı’nda Bakanlığımız sorumluluğunda yer alan eylem kapsamında, otomotiv ürünleri ile ilgili toplam denetimlerin her yıl ortalama %100 oranında artırılması hedeflenmektedir.