2 0 1 7
F A A L Ä° Y E T
R A P O R U
etimaden.gov.tr
2 0 1 7 F A A L İ Y E T
R A P O R U
GELECEK BOR’DA BOR ETİMADEN’DE etimaden.gov.tr
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
2• 3
Bir milletin tealisi, yeraltı zenginliklerinin işlem ve değerlendirilmesine bağlıdır.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
4• 5
SUNUŞ Madencilik, ekonominin geleceğini şekillendiren sektörlerin başında yer almakla birlikte, en önemli konu bu kaynaklardan nasıl yararlanılacağıdır. Madencilik sektörü temel olarak endüstriye gerekli hammadde sağlamakta olup, yatırımlar ve iş fırsatları ile bölgelerin kalkınmasına katkıda bulunmaktadır. Bakanlığımız, “Enerjide ve doğal kaynaklarda güvenli bir gelecek” vizyonu doğrultusunda Ülkemiz yer altı kaynaklarının ülke ekonomisine yüksek katma değer sağlayacak şekilde değerlendirilmesini amaçlayarak çalışmalarını bu doğrultuda yoğunlaştırmakta, faaliyetlerinde çevre ile uyumlu, iş sağlığı ve güvenliğinden ödün vermeyen, sürdürülebilir bir yaklaşımı benimsemektedir. Eti Maden, önemli bir zenginliğimiz olan ve dünyadaki mevcut rezervlerin %73’ünü oluşturan bor madenlerimizi sürdürülebilir işletmecilik yaklaşımıyla ülke ekonomisine kazandırmaktadır.
Fatih DÖNMEZ Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanı
Eti Maden sahip olduğu dünya bor rezervi, yatırım potansiyeli, güçlü lojistik ve nitelikli personel yapısı ile “Güvenilir ve Sürdürülebilir Tedarikçi” olmayı ilke edinerek 2005 yılından itibaren dünya bor sektörünün lideri konumuna gelmiştir. Bu konumunu sürdürebilmek için kalite odaklı üretim, satış ve lojistik
Eti Maden, önemli bir zenginliğimiz olan ve dünyadaki mevcut rezervlerin %73’ünü oluşturan bor madenlerimizi sürdürülebilir işletmecilik yaklaşımıyla ülke ekonomisine kazandırmaktadır.
çalışmalarını sürdürmeye, teknolojik alt yapısını geliştirmeye, geleneksel bor ürünleri yanında ileri teknoloji ürünlere yönelik Ar-Ge faaliyetlerine odaklanarak ürün çeşitliliğini artırmaya yönelik faaliyetlerine devam etmektedir. Bakanlığımızın ‘’Milli Enerji ve Milli Maden’’ politikası kapsamında bor ürünlerinin özellikle savunma sanayinde kullanımının yaygınlaştırılması ve artırılması, Ülkemiz adına stratejik öneme sahip olan savunma sanayinin millileştirilmesi amacıyla gerekli adımlar özen ve titizlikle atılarak üst düzey bir stratejik yapıya geçmiş bulunmaktayız. Bu hususta, özellikle katma değer açısından büyük fark yaratan ve ileri teknolojili nihai ürünlerin üretilmesi için önemli girdilerden olan başta bor karbür olmak üzere stratejik ürünlerin Ülkemizde üretilmesine yönelik yatırım süreçleri başlatılmış olup; mevcut ve devam eden çalışmalar ile günümüz konjonktürü açısından son derece kritik bir eşik aşılmıştır. Eti Maden tarafından bugüne kadar yapılan yerlileştirme çalışmaları kapsamında yerli kaynaklardan en üst seviye faydalanılması sağlanarak; üretim, yatırım ve Ar-Ge gibi Kuruluş için en temel faaliyetlerde ithal ürünlere bağımlılık azaltılmış ve
Ülkemiz adına önemli düzeyde tasarruf ile ulusal ekonomiye katkı sağlanmıştır. Eti Maden, 2017 yılında tarihi bir rekora imza atarak 2,2 milyon ton bor ürünleri satışı karşılığında 880 milyon $ gelir elde etmiştir. Böylece, Dünya Bor Sektöründeki liderliğini %57’lik pazar payıyla artırarak sürdürmüştür. Eti Maden’in dünya liderliği seviyesine gelmesinde etkin rol oynayan kurum yönetimine ve emeği geçen tüm çalışanlarına teşekkür eder, başarılarının devamını dilerim.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
6• 7
GENEL MÜDÜR MESAJI Dünya Bor Lideri Olarak, dünyada borun geleceğini tasarlayacağız. Bor sektörünün temel taşı olan Eti Maden 80 yılı aşkın tecrübesi, yenilikçi yaklaşım anlayışı, “Kalite, Kurumsal Sürdürülebilirlik, Teknoloji ve İnovasyon” odaklı yürüttüğü projeler ile dünyada borun geleceğini tasarlamayı hedeflemiştir. 2005
yılında
yakaladığımız
Dünya
Bor
Lideri
konumumuzu, 2017 yılında da rekor satış rakamı ile güçlendirerek sürdürdük. 2017 yılı yeni pazarlar ve yeni ürünler konusunda atılım yaptığımız bir yıl olmuştur. Dünya bor tüketimi bir önceki yıla göre yaklaşık %2 artarken, satış miktarımız %24 oranında artmıştır. Kuruluşumuz tarihi bir rekora imza atarak, 2,2 milyon ton bor ürünü satışı gerçekleştirmiş ve bunun karşılığında, 854
Serkan KELEŞER Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanı
milyon $’ı yurtdışı satış gelirlerimizden oluşan 880 milyon $ ciro değerine ulaşarak %57’lik pazar payı yakalamıştır. Yeni Bor Ürünleri… Dünya bor pazarının talep ettiği bütün bor ürünlerinin ürün portföyünde yer aldığı Kuruluşumuz, ürün çeşitliliğinin yanı sıra farklı spekt değerlerinde ürün üretimi gerçekleştirmektedir.
Kuruluşumuz, “Güvenilir ve Sürdürülebilir Tedarikçi” olmaya verdiği önemle, uzun vadeli işbirlikleri ile ürünleri zamanında, beklenilen ve ihtiyaç duyulan kalitede müşterilerine sunmaktadır.
2017 yılında farklı alanlarda kullanım özelliğine sahip Çinko Borat üretim tesisi kurulmuş ve ürün portföyümüzdeki ürün sayısı 17’ye ulaşmıştır. Ar-Ge faaliyetlerimiz sonucunda da tarım sektörü için Etifert, temizlik sektörü için Eti Matik Borlu Temizlik ürününün üç yeni çeşidi piyasaya arz edilmiştir.
gereken tüm önlemler ve duyarlılık çerçevesinde hareket
Geleneksel Bor Ürünleri Yanında İleri Teknoloji Ürünlere Yönelik Çalışmalar
Müşteri memnuniyeti ile kalite odaklı üretim, pazarlama ve
Bakanlığımızın ‘’Milli Enerji ve Milli Maden’’ politikasının ışığında; Bor sektörünün gelişmesinde, katma değeri yüksek ileri teknoloji ürünlerinin öneminin bilinciyle, savunma, elektrikelektronik, demir-çelik gibi alanlarda kullanılan bor karbür, bor nitrür ve ferrobor üretim tesislerini Ülkemize kazandırmak amacıyla yatırım çalışmalarına başlamış bulunmaktayız.
“Güvenilir ve Sürdürülebilir Tedarikçi” olmaya verdiği önemle,
Başarının En Önemli Faktörü: İnsan Kaynağı
yılında 2,35 milyon ton bor ürünü satışı gerçekleştirerek %59’luk
Kuruluşumuzun başarılarının arkasında yetişmiş insan kaynağı, bilgi birikimi, tecrübesi ve emeği ile uzman personeli bulunmaktadır. 2017 yılında toplam 6.699 kişi istihdam edilerek ülke istihdamına ve kalkınmasına fayda sağlamaktayız. İnsan odaklı çalışma ve takım olma prensibi ile yetenek gelişimi ve kurumsal sinerjiyi harekete geçirecek projeler ve faaliyetler yürütmekteyiz.
pazar payı hedeflemekteyiz.
Planlama aşamasından uygulama çalışmalarına kadar her aşamada, iş sağlığı ve güvenliği ile çevre konularında alınması
Bakanlığımıza ve tüm diğer paydaşlarımıza, göstermiş oldukları
etmekteyiz. Müşteri Memnuniyeti Odaklı yaklaşımla Uzun Vadeli İşbirlikleri Kuruyoruz. lojistik ilkeleri doğrultusunda faaliyet gösteren Kuruluşumuz, uzun vadeli işbirlikleri ile ürünleri zamanında, beklenilen ve ihtiyaç duyulan kalitede müşterilerine sunmaktadır. Gelecek Borda, Bor Eti Maden’de… Küresel pazardaki konumumuzu güçlendirmek amacıyla 2018
2017 yılında önemli başarılar elde ettik, önümüzdeki dönemde de hedeflerimizi gerçekleştirmek için yoğun tempoda çalışmaya devam edeceğiz. Bu vesile ile ortaya konulan vizyon ve stratejilerde, başlatılan yeni projelerde bizlere ışık olan ve sürekli desteğini hissettiğimiz başta Sayın Bakanımız olmak üzere, gayret ve özveri için tüm kurum çalışanlarımıza teşekkür ederim.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
TÜRKİYE DÜNYA BOR LİDERİ 1935
“Madencilik Sektöründe Öncü” “Kuruluşumuz, 80 yılı aşkın tecrübesiyle Ülkemiz madencilik sektörünün lokomotifi konumundadır. Bugün faaliyet gösteren pek çok İşletmeyi sektöre kazandırarak bu süreçte sektöre yön veren Eti Maden, bu misyonunu güçlü bir şekilde devam ettirmektedir.
ETİ HOLDİNG A.Ş.
2004
8• 9
ETİBANK’TAN ETİ MADEN’E
ETİBANK
1998
R A P O R U
Atatürk’ün geleceğe yön veren ileri görüşlülüğü doğrultusunda Etibank, Türkiye’nin sanayileşmesi, doğal kaynakları ve finans organizasyonlarını bir arada yürütmek amacıyla 1935 yılında kuruldu. 1998 yılındaki yapılandırma ile Eti Holding A.Ş. ve Ocak 2004 yılında yeni yapılandırma ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü adını aldı. İlgili yasalar çerçevesinde ülkemiz bor minerallerinin üretilmesi, işletilmesi ve pazarlanması görevini yerine getirmektedir.
Global çaptaki lojistik operasyonlarla bor ve bor ürünlerinden elde edilen bor ürünlerini, ulusal ve uluslararası pazarlara sunan “Dünya Bor ETİ MADEN İŞLETMELERİ Sektörünün Lideri” Eti Maden, Türkiye GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ve dünya ekonomisinin büyümesine katkı sağlamaktadır. Borun geleceğini tasarlayan Eti Maden kalite, inovasyon ve sürdürülebilirlik vizyonuyla faaliyetlerini sürdürmektedir.”
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
10 • 11
ORGANİZASYON ŞEMASI TEFTİŞ KURULU BAŞKANLIĞI MÜŞAVİRLİK
GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI
DESTEK HİZMETLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI
GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
SATINALMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MALÎ İŞLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI
YÖNETİM BİLİŞİM SİSTEMLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI
YÖNETİM KURULU Yönetim Kurulu Büro İşlemleri Birimi
GENEL MÜDÜR Özel Kalem Birimi İÇ DENETİM DAİRESİ BAŞKANLIĞI HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ
GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
ÜRETİM VE KOORDİNASYON DAİRESİ BAŞKANLIĞI
TESİS-MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
TEKNOLOJİ GELİŞTİRME DAİRESİ BAŞKANLIĞI
İŞTİRAKLER
LOJİSTİK DAİRESİ BAŞKANLIĞI
İŞLETMELER
Eti Soda A.Ş.
Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü
Etimine SA (Yurtdışı)
Emet Bor İşletme Müdürlüğü
A.B Etiproducts OY (Yurtdışı)
PAZARLAMA VE SATIŞ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
GENEL MÜDÜR YARDIMCISI
Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü Kırka Bor İşletme Müdürlüğü
Beylikova Florit, Barit ve Nadir Toprak Elementleri İşletme Müdürlüğü
İŞ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ BİRİMİ
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
12 • 13
MİSYON Bor ve nadir toprak elementleri başta olmak üzere kömür ve hidrokarbon kaynaklar hariç ülkemizdeki tüm maden kaynaklarını sürdürülebilir gelişme çerçevesinde değerlendirip kurumsal bilgi birikimimizi yeni teknolojilerle destekleyerek, müşteri istek ve beklentilerine uygun, katma değeri yüksek ürünlere dönüştürüp, ülke refahına katkıda bulunmak.
VİZYON Dünya bor kimyasalları piyasasına yön veren, bor ve diğer yeraltı kaynaklarından ayrıcalık yaratacak yeni ürün, malzeme ve eşya üreten, maden ve kimya sektöründe bilgi ve teknoloji lideri olarak kabul edilen küresel bir kuruluş olmak.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
14 • 15
DEĞERLERİMİZ Sürdürülebilirlik ana ekseninde Eti Maden değerleri: YENİLİKÇİLİK Geleceği yaratmak ve sürdürülebilir büyümeyi sağlamak için yeni fikirleri faydaya dönüştürmek.
SÜREKLİ GELİŞİM Çalışma verimliliği ve yönetim sistemlerini sürekli iyileştirerek sürdürülebilirliği sağlamak.
GÜVENİLİRLİK Müşteriler nezdinde ürünleri, süreçleri ve sistemleri belirlenen süre ve şartlar altında yönetebilmek.
VERİMLİLİK Süreçleri kişilerden bağımsız, israftan arındırılmış, ölçülebilir ve kontrol edilebilir hale getirmek.
İLERİ TEKNOLOJİ Uzun vadeli teknoloji öngörüleri geliştirerek, sürdürülebilir teknoloji stratejileri hazırlamak.
İLETİŞİMİN GÜCÜ Örgütsel ve yönetsel faaliyetlerde doğru, güvenilir ve gerçekçi kararlar için gönüllülük ve karşılıklı anlayış yaklaşımına dayalı bilgi ve deneyim aktarımını gerçekleştirmek.
MÜŞTERİ ODAKLILIK Doğru müşteriye doğru zamanda, doğru fiyat ile doğru teklifi yaparak en üst düzeyde hizmet vermek.
İŞBİRLİĞİ Ortak bir amacı gerçekleştirmek ve hedeflere ulaşmak için kaynakları paylaşmak, yardımlaşmak ve birlikte çalışmak.
TA K I M RU H U Kurumsal sinerjiyi harekete geçiren iş yapma kültürüne sahip olmak.
K AT I L I M C I L I K Kararlara katılım, sorun çözme, sürekli iyileştirme ve müşteri memnuniyeti sağlanmasında tüm çalışanların gönüllü desteklerini sağlamak.
Ç E V R E Y E D U YA R L I L I K Çevreye duyarlı farklılaştırma stratejisi kullanarak faaliyetleri gerçekleştirmek.
S O S YA L S O RU M L U L U K Yüksek marka değeri ve sadık müşteri yaratmak için gönüllü olarak toplumsal konulara yatırım yapmak.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
16 • 17
GELECEK BOR’DA BOR ETİMADEN’DE BORDA YENİ VİZYON H E D E F ; R E ZE RV K ADAR PA ZA R
KALİTE
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
İ N O VA S Y O N
Kalite, Sürdürülebilirlik ve İnovasyon temelinde oluşturulan “Bor’da Yeni Vizyon” çerçevesinde,
KALİTE
SÜ RDÜ RÜ L E BİL İRL İK
• Dünyanın en kaliteli geleneksel rafine bor ürünleri üreticisi olmak,
• Doğal kaynaklara yönelik arama faaliyetlerini artırmak,
• Müşteri beklentilerinin üzerinde ürün ve hizmet kalitesi sağlamak,
• “Her Şeye Rağmen Üretim ve Satış” yerine çevre ve insana duyarlı faaliyetler gerçekleştirmek,
• Müşteri memnuniyetini en üst seviyeye çıkarmak, • Zamanında ve kaliteli lojistik faaliyetleri yürütmek, • Kurum örgüt yapısını geliştirerek iş verimini artırmak,
• Pazar payında devam eden artışı sürdürmek, • Çalışanlarımızın mesleki gelişimi ve uzmanlaşmasını desteklemek,
Projeler geliştirerek yolumuza devam etmekteyiz.
İ NO VA S Y O N • Yeni tüketim alanları geliştirmek, • Ürün çeşitliliğinde artış sağlamak, • Yerli sanayinin üretimine katkı sağlayacak Ar-Ge faaliyetlerini sürdürmek, • Güçlü teknolojik altyapıyı çağın gereklerine uygun olarak sürekli geliştirmek,
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
18 • 19
KİLOMETRE TAŞLARI Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün direktifiyle “Ülkemizin yer altı kaynaklarını işletmek ve değerlendirmek üzere, sanayimizin ihtiyacı olan madenleri, hammaddeleri, enerjiyi üretmek ve her nevi banka muamelelerini yapmak” amacıyla Etibank kuruldu.
Balıkesir - Bandırma Boraks İşletmesi kuruldu.
Balıkesir - Bigadiç Bor İşletmesi kuruldu.
1935
1964
1976
1958
Kütahya - Emet Kolemanit İşletmesi kuruldu.
1970
Eskişehir - Kırka Boraks İşletmesi kuruldu.
10% 40%
ETİ MADEN, ulusal ve uluslararası platformlarda Türkiye’yi başarıyla temsil etmeye devam ediyor. Kuzey Avrupa piyasasına yönelik pazarlama şirketi AB Etiproducts OY Finlandiya’da kuruldu.
Eti Holding A.Ş. tekrar yapılandırılarak Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü adını aldı. Balıkesir Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları, Balıkesir Bigadiç Bor, Kütahya Emet Bor, Eskişehir Kırka Bor, Bursa Kestelek Bor İşletme Müdürlükleri, Eti Maden bünyesine katıldı.
1982
2004-2018
1979
1998
40%
Bursa – Kestelek Kolemanit İşletmesi kuruldu.
1998 yılında Etibank yeniden yapılandırılarak Eti Holding A.Ş. ve bağlı ortaklıkları; Eti Bor A.Ş., Eti Alüminyum A.Ş., Eti Krom A.Ş., Eti Bakır A.Ş., Eti Gümüş A.Ş., Eti Elektrometalurji A.Ş., Eti Pazarlama ve Dış Ticaret A.Ş. kuruldu.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
20 • 21
ÖZETLE ETİ MADEN (2017)
2,2 Milyon Ton
%57 Pazar Payı
Tüm Zamanların En Fazla Bor Ürünleri Satışı
2005 yılında yakaladığımız Dünya Bor Liderliğini %57 pazar payıyla artırarak sürdürdük.
Bor pazarında son 2 yıla göre az da olsa bir büyüme gerçekleşmiş olmasına karşılık etkin pazarlama ve kalite faaliyetleri sonucunda Kuruluşumuz tarihi bir rekora imza atmıştır. 2017’de dünya bor tüketimi bir önceki yıla göre yaklaşık %2 artarken, satış miktarımız %24 oranında artmıştır.
Yeni Şirket ve Depolar Dünya bor ürünleri tüketiminde önemli paya sahip olan Uzakdoğu da müşteri sadakatini artırmak ve müşteriye en yakın noktada konumlanmak amacıyla Hong Kong merkezli “Eti Maden Asia Pacific” şirketi ile birlikte bölgede lojistik merkezleri ve yeni depolar kurularak lojistik ağımızı genişlettik.
17 Ürün 2017 yılında faaliyete geçen Çinko borat tesisi ile tesis sayımız 30, portföyümüzdeki ürün sayısı ise 17’ye çıkartılmıştır.
TÜRKİYE DÜNYA BOR LİDERİ
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
22 • 23
YÖNETİM KURULU VE ÜST YÖNETİM 1972 yılında İstanbul’da doğdu, 1994 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Makine Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümünden mezun oldu. 2001 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Fen Bilimleri Enstitüsü, Makine Mühendisliği Anabilim dalında Yüksek Mühendis unvanını aldı. Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) Fen Bilimleri Enstitüsü, Makine Mühendisliği Anabilim dalında halen doktora çalışmasına devam etmektedir. İngiltere, Almanya, Fransa, İskoçya, Kanada, Amerika gibi bir çok ülkede mesleki ve yönetimsel eğitimler aldı. Ulusal ve uluslararası konferanslarda makaleleri yayımlanmıştır. 1996-2008 yılları arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştirak şirketi olan İGDAŞ’da, Proje Mühendisi olarak göreve başladı ve uzun dönem değişik birimlerde yöneticilik yaptı. 2008-2016 yılları arasında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştirak şirketi olan UGETAM AŞ’de Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi görevlerinde bulundu.
Serkan KELEŞER Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanı
Serkan KELEŞER, 10.03.2017 tarihinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına Müşavir olarak atandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 14.03.2017 tarihli Olur’u ile Eti Maden İşletmeleri Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini vekaleten atandı ve 14.12.2017 tarihinde Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine asaleten atanan Serkan KELEŞER, evli, iki kız ve iki erkek çocuk babası olup İngilizce bilmektedir.
1973 yılında Gümüşhane’de doğdu. 1998 yılında Boğaziçi Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler ile İşletme Bölümlerinde “Çift Anadal” programını tamamlayarak ‘Onur’ derecesi ile mezun oldu. Lisansüstü eğitimini, 2003 yılında Almanya Münih Üniversitesi “Uluslararası İşletme (MBA)” bölümünde tamamladı. 2001-2004 yılları arasında Almanya’da “Siemens AG Finansal Kontrol Bölümünde Finansal Kontrol Uzmanı” olarak çalıştıktan sonra, yoğun olarak Türkiye’de faaliyetlerini sürdüren bir Türk-Alman ortaklığı alt yapı firmasında “İş Geliştirme ve Dış İlişkiler Müdürü” olarak görev yaptı. 2007-2010 yılları arasında Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı bünyesinde bütün enerji projelerinin koordinasyon ve takibinden sorumlu “Baş Proje Direktörlüğü” pozisyonunda çalıştı. 2010-2016 yıllarında Turkish Petroleum International Company (TPIC) “Yönetim Kurulu Üyeliği”, TPIC “Genel Müdürlüğü”, TPIC “Yönetim Kurulu Başkanlığı”, Türkiye Petrolleri Petrol Dağıtım A.Ş. (TPPD) “Yönetim Kurulu Başkanlığı” görevlerinde bulundu.2015-2017 yılları arasında, ülkemizi uluslararası iş arenasında temsil eden Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bünyesinde yer alan Türkiye-Brezilya İş Konseyi’ nde “Yönetim Kurulu Başkanlığı” görevini icra ederken, eş zamanlı olarak Türkiye-Kolombiya İş Konseyi’ nde “Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı” ve Türkiye-lrak İş Konseyi’ nde “Yönetim Kurulu Üyeliği” görevlerini de yürüttü. Aralık 2016’ da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB) “Bakanlık Müşavirliği” görevine atanan Mithat CANSIZ, Ocak 2017’ de Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) bünyesinde “Genel Müdür” unvanıyla göreve başladı. MİGEM Genel Müdürlüğü görevini sürdürürken aynı zamanda Mart 2018’ de ETKB “Müsteşar Yardımcılığı V.” görevine getirildi. Eş zamanlı olarak, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü “Yönetim Kurulu Üyeliği” görevleri ile birlikte, kurucu Başkan sıfatı ile Ulusal Madenlerde Rezerv ve Kaynak Raporlama Komisyonu (UMREK) Başkanlığını da sürdürmektedir. 23/07/2018 tarihinde, 2018/36 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı “Bakan Yardımcılığı” görevine atanan Mithat CANSIZ, ileri derecede İngilizce, Almanca, İspanyolca ve Arapça bilmekte olup, evli ve bir çocuk babasıdır.
Mithat CANSIZ Yönetim Kurulu Üyesi
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
24 • 25
1974 yılında Konya’da doğdu. 1994 yılında Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Fakültesi Makina Bölümünden mezun oldu. 2009 yılında Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Bölümünde Master yaptı. 30.11.1995-31.03.1997 tarihleri arasında askerlik hizmetini ifa etti. 02.06.1997-06.11.1998 tarihleri arasında Ankara Anonim Türk Sigorta Şirketinde sigortalı olarak çalıştı.
Özgür SAÇ Genel Müdür Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi
12.11.1998-28.01.2004 tarihleri arasında Eti Bor A.Ş. Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğünde Mühendis olarak görev yaptı. 28.01.2004-01.08.2012 tarihleri arasında Eti Maden İşletmeleri Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğünde Mühendis, Teknik Şef, Başmühendis, 14.09.201224.05.2013 tarihleri arasında Başmühendis ve İşletme Müdür Yardımcılığı görevini yürüttü. 07.06.2013 tarihinde İşletme Müdür Yardımcılığı görevine atanarak 08.04.2014 tarihinden itibaren İşletme Müdürlüğü görevini yürüttü. 31.05.2017 tarihinde Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü görevine, 01.06.2017 tarihinden itibaren de Eti Maden İşletmeleri Genel Müdür Yardımcılığı görevine vekaleten atandı. 07.11.2017 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığı ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevine atanan Özgür Saç evli ve iki çocuk babasıdır.
1973 yılında Kahramanmaraş-Elbistan’da doğdu. 1996 yılında Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi bölümünden mezun oldu. 1999 yılında Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset ve Sosyal Bilimler dalında Master, 2008 yılında Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Siyaset Bilimi dalında Doktora yaptı. Çalışma hayatına 08.10.1998 tarihinde Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünde Memur olarak başladı. 15.05.2001-31.07.2005 tarihleri arasında Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünde Devlet Muhasebe Uzman Yardımcısı / Devlet Muhasebe Uzmanı olarak görev yaptı. 31.07.2005-31.01.2006 tarihleri arasında askerlik hizmetini ifa etti. 01.02.2006 tarihinde askerlik dönüşü Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünde Devlet Muhasebe Uzmanı olarak göreve başladı. 09.10.2009-30.09.2015 tarihleri arasında Mardin, Batman, Siirt ve Şırnak illerini kapsayan Dicle Kalkınma Ajansında Uzman / İdari ve Mali İşlemlerden Sorumlu Birim Başkanı ve Genel Sekreteri olarak görev yaptı. 30.09.201520.01.2017 tarihleri arasında Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğünde yeniden Uzman olarak çalıştı. 23.01.2017 tarihinde Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde Mali İşler Dairesi Başkanı olarak görev yaptı. 01.06.2017 tarihinden itibaren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdür Yardımcılığı görevine vekaleten atandı. 07.11.2017 tarihinde Genel Müdür Yardımcılığı ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevine atanan Tabip Gülbay evli ve iki çocuk babasıdır.
Dr. Tabip GÜLBAY Genel Müdür Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
26 • 27
1967 yılında Sivas’ta doğdu. 1990 yılında Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği bölümünden mezun oldu. 21.10.1989-15.03.1991 tarihleri arasında sigortalı olarak çalıştı. 31.03.1991-30.11.1991 tarihleri arasında askerlik hizmetini ifa etti. 01.06.1995-26.05.1997 tarihleri arasında sigortalı olarak çalıştı. 26.05.1997-21.08.1998 tarihleri arasında Etibank Şark-Ferrokrom İşletmesi Müessesesi Müdürlüğünde Mühendis, 21.08.1998-16.07.2001 tarihleri arasında Eti Pazarlama ve Dış Ticaret A.Ş. Genel Müdürlüğünde Mühendis, 16.07.200121.01.2004 tarihleri arasında Eti Holding A.Ş.Genel Müdürlüğünde Mühendis, 21.01.2004-09.11.2012 tarihleri arasında Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde Mühendis olarak görev yaptı.
Abdurrahman ÇELİKER Genel Müdür Yardımcısı
09.11.2012-07.03.2013 tarihleri arasında Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde Başmühendis, 07.03.2013-03.01.2014 tarihleri arasında Başuzman, 03.01.2014-18.06.2015 tarihleri arasında Birim Müdürü görevlerinde bulundu. 18.06.2015 tarihinde Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünde Yönetim Bilişim Sistemleri Dairesi Başkanı, 31.07.2017 tarihinden itibaren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdür Yardımcılığı görevine vekaleten 28.02.2018 tarihinde de asaleten atanan Abdurrahman Çeliker, evli ve dört çocuk babasıdır.
1983 yılında Brüksel’de doğdu. 2004 yılında Best Brüksel ULB Üniversitesinin Victor Horta Mimarlık Fakültesinden mezun oldu. 2007 yılında aynı üniversitede yüksek lisansını tamamladı. 2012 ve 2013 yılları arasında Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanlığı Seka Kağıt Müzesi ve Bilim Merkezinde Genel Koordinatörlük, Müzeler ve Kütüphaneler Şube Müdürü olarak görev yaptı. 2013-2016 yılları arasında T.B.M.M. Genel Sekreterliği ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığında Bakan Danışmanı ve Müşavir olarak çalıştı. 2016 yılından itibaren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında Özel Kalem Müdürü ve Bakan Danışmanı görevlerinde bulundu. Halen Botaş International (BIL) Yönetim Kurulu Üyeliği görevi devam eden ve 29.09.2017 tarihinden itibaren Eti Maden İşletmeleri Genel Müdür Yardımcılığı görevine vekaleten atanan Abdülaziz Ünal evli ve bir çocuk babasıdır
Abdülaziz ÜNAL Genel Müdür Yardımcısı V.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
28 • 29
İŞTİRAKLER ETİ SODA A.Ş. Teşekkülümüzün %26 hisse oranında ortak olduğu şirkette sodyum bikarbonat üretilmektedir. Türkiye, trona madeni rezervinde Dünya ikincisidir. 219 milyon ton rezervli Beypazarı trona yatağı, solüsyon madenciliği ile işletilmektedir. Trona madeninden doğal soda üreten tesisler, 2009 yılında tamamlanarak işletmeye geçmiştir. Tesis 2017 yılı itibarıyla 1,5 milyon ton soda külü ve 200 bin ton sodyum bikarbonat üretim kapasitesine ulaşmıştır.
1,5
Milyon Ton
Soda Külü
200
Bin Ton Sodyum Bikarbonat
YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLER VE ACENTELER AB ETİPRODUCTS OY ETİMINE SA
SHANGHAI ETİMADEN
AVRUPA’DA 17 DEPO
ETİPRODUCTS LTD
ETİMINE USA WILMINGTON HOUSTON
ÇİN’DE 3 DEPO
TÜRKİYE
TIANJIN
SAVANNAH
QINGDAO SHANGHAI
GENEL MÜDÜRLÜK
30 FABRİKA
ETİMADEN ASIA PACIFIC
4 MADEN OCAĞI
DURBAN
GENEL MÜDÜRLÜK
İŞTİRAKLER
İŞLETMELER
BOR MADEN OCAKLARI
DEPO
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
30 • 31
BAŞARILAR VE ÖDÜLLER Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından hazırlanan “İlk 1000 İhracatçı Firma-2017” araştırmasına göre Kurumumuz, toplam ihracat bazında 15inci; karlılık sıralamasında 4üncü; Madencilik Ürünleri Sektörü bazında ise 1inci sırada yer almıştır.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen “2017 Yılı Performans ve Başarı Ödülleri” töreninde Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü olarak göstermiş olduğumuz üstün performans ile ödül almaya layık görülmüştür.
DÜNYA
BOR LİDERİ Ankara Ticaret Odası’nın düzenlemiş olduğu “Ankara’nın En’leri” ödül töreninde Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, İhracatın “En”leri kategorisinde ödüle layık görülmüştür.
İstanbul Sanayi Odası’nın yayınlamış olduğu “ISO500-Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” listesinde Kuruluşumuz Kamu-Özel Sektör genel sıralamasında 32nci, Kamu Sektörü sıralamasında ise 3üncü sırada yer almıştır.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
BOR SEKTÖRÜ 2017 2017’de dünya bor tüketimi bir önceki yıla göre yaklaşık %2 artarak 3,865 milyon ton olmuştur.
32 • 33
Bor sektöründe genel olarak dünya ekonomisindeki büyüme bor tüketimine olumlu yansımış olup pazarda talep artışı yaşanmıştır. Bor pazarındaki talep artışında inşaat/yapı ve tarım sektörlerinin talep artışlarının etkili olduğu değerlendirilmektedir. Bu doğrultuda, 2017 yılında Dünya bor ürünleri tüketiminin bir önceki yıla göre yaklaşık %2 oranında bir artış göstererek 3,865 milyon ton olarak gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Tarım uygulamalarında ise nüfus artışı ve bilinçlenme sonucunda borlu gübre tüketimi artmaktadır. Ayrıca, geleneksel bor tüketim alanları dışındaki alanlarda da bor tüketimine yönelik artış eğilimi öngörülmektedir.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
34 • 35
BOR HAKKINDA BİLGİ Metalle ametal arası yarı iletken özelliğe sahip olan Bor elementi, çok çeşitli bileşik yapma kapasitesine ve nötronları absorbe etme özelliğine sahip olmasından dolayı sanayinin vazgeçilmez hammaddelerinden bir tanesidir. Bor mineralleri, yapılarında farklı oranlarda bor oksit (B2O3) içeren doğal bileşiklerdir. Doğada 230’dan fazla bor minerali mevcut olup bunların ticari öneme sahip olan başlıcaları; tinkal, kolemanit, kernit, üleksit, pandermit, borasit, szaybelit ve hidroborasittir. Türkiye’de yaygın olarak bulunan bor mineralleri ise; “Tinkal”, “Kolemanit” ve “üleksit”tir. Öncelikle fiziksel işleme tabi tutularak zenginleştirilen bor cevherleri (konsantre bor), daha sonra rafine edilerek çeşitli
rafine bor ürünlerine dönüştürülür. Bor, nihai kullanım alanı olan sektörlerde çoğunlukla rafine bor ürünleri şeklinde tüketildiği gibi konsantre bor ürünleri olarak doğrudan da tüketilebilmektedir. Bor ürünleri pek çok alanda kullanılmakla birlikte en fazla tüketim; cam (yalıtım tipi cam elyafı, tekstil tipi cam elyafı, borosilikat cam ve panel cam), seramik-frit, tarım ve deterjan sektörlerinde yoğunlaşmıştır. Tüketilen bor ürünlerinin %80’e yakını, bu dört sektörde yoğunlaşmıştır. Daha az tüketimler, uzay ve hava araçları, nükleer uygulamalar, askeri araçlar, yakıtlar, elektronik ve iletişim sektörü, polimerik malzemeler, nanoteknolojiler, otomotiv ve enerji sektörü, metalurji ve inşaat gibi sektörlerdedir.
Türkiye’de yaygın olarak bulunan bor mineralleri “Tinkal”, “Kolemanit” ve “Üleksit”tir.
GELENEKSEL ÜRÜNDEN İLERİ TEKNOLOJİ ÜRÜNE GEÇİŞ Bor Cevherleri • Kolemanit • Tinkal • Üleksit
• Konsantre Kolemanit • Konsantre Üleksit
• • • • •
Nihai Sektörler • • • •
Cam Seramik Tarım Demir-Çelik
Yüksek Teknoloji Ürünler
Rafine Bor Ürünleri
Konsantre Bor Ürünleri
Etibor-48 Borik Asit Susuz Boraks Etidot-67 Çinko Borat
• Bor Karbür • Bor Nitrür • Ferrobor
Nihai Sektörler • • • • •
Cam Tarım Seramik Enerji Alev Geciktirici
Ülkemiz, Dünyanın en büyük Kolemanit ve Tinkal rezervlerine sahiptir.
Nihai Sektörler • • • • •
Nükleer San. Elektrik-Elektronik Bor Elyaf Savunma Sanayi Mıknatıs
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
36 • 37
CAMDA BOR Bor; cam sektöründe özellikle borosilikat cam, tekstil tipi ve izolasyon tipi cam elyaflarında yoğun olarak kullanılmaktadır. Cam ürünleri borun dokunuşuyla birlikte ısıya ve kimyasallara dayanıklı bir hale dönüşmektedir.
Bor minerallerinin en fazla tüketildiği alan cam sektörüdür.
SERAMİKTE BOR Borlar seramik sektöründe temel olarak seramik sırları ve porselen emaylarında kullanılmakla birlikte, daha az miktarlarda seramik karo gövde kompozisyonlarında da kullanılmaktadır. Bor ve bor ürünlerinin kullanımıyla seramik, fiziksel darbelere ve kimyasallara karşı daha dayanaklı yeni bir yapıya erişmektedir. Seramiğin estetize edilme aşamasında boyanın daha iyi tutunmasını sağlayarak canlı ve parlak renkler elde edilmesine yardımcı olur.
Seramikler, borlar için en eski ve camdan sonra ikinci büyük pazarı oluşturmaktadır.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
TARIMDA BOR Bor elementi, bitkilerde temel fonksiyonlara sahip olup, bitkinin kök gelişimini güçlendirdiği için bitki topraktaki su ve diğer besin elementlerinden daha çok faydalanır. Ayrıca, fotosentez ile üretilen şekerin yapraklardan kök, gövde ve meyvelere taşınmasını sağlar. Tarım ürünlerinden alınan verimi en üst seviyelere çıkaran borun kullanım dozu, bitkilerin gelişimi ve istenen kaliteye ulaşmasında oldukça önemli bir yer tutmaktadır.
38 • 39
Tarımda verimi ve kaliteyi artıran %100 yerli Etidot-67, daha iyisi için çiftçimizin yanında... Bitkinin çiçeklenmesini, döllenmesini ve meyve tutumunu artırmakta olup, hücre duvarının yapısına katılarak membran stabilitesini güçlendirir ve bitkinin zararlılara karşı daha dayanıklı olmasını sağlar. Bu sayede bor bitkinin verimini ve ürün kalitesini artırır. Bor noksanlığının giderilmesiyle ürün veriminde ve kalite parametrelerinde artış sağlanarak son kullanıcıya ekonomik olarak önemli getiri sağlanır. Etidot-67 (Disodyum Oktaborat Tetrahidrat) diğer bor gübrelerine göre yüksek Bor oranı ve yüksek çözünürlüğe sahiptir. Bitkiye hem toprak hem de yapraktan verilebilen Etidot-67 son kullanıcıya uygulama kolaylığı sağlar.
Verimli Toprak Güçlü Bitki
ETİDOT-67
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
40 • 41
TEMİZLİKTE BOR Hızlı tüketim malları arasında yer alan temizlik ürünleri, gelişen ve değişen hayat şartlarına göre kendini devamlı ve hızlı bir şekilde yenilediğinden Eti Matik Bor Temizlik Ürünü de bu duruma uygun olarak kendini devamlı yenileyerek kullanıcılardan gelen talep ve öneriler kapsamında kendini geliştirmektedir. Ayrıca pazar ihtiyaçları ve diğer ürünler ile rekabet edebilmek adına ürün çeşitliliğine gidilerek Ar-Ge çalışmaları sonucunda; “Eti Matik Bor Temizlik Ürünü Beyazlar”, “Eti Matik Bor Temizlik Ürünü Renkliler” ve “Eti Matik Bor Temizlik Ürünü Tül” ürün çalışmaları tamamlanarak 2017 yılında pazara sunulmuştur. Müşterilerden gelen taleplere istinaden Eti Matik Bor Temizlik Ürünümüz için 14.11.2017 tarihinde Türk Standartları Enstitüsü’nden Helal Belgesi alınmıştır.
Borlu Temizlik Ürünü
Eti Matik bor içerikli doğal temizlik ürünü olarak geliştirilmiştir.
SAĞLIKLI
T E M İ Z L İ K
Gerek anti alerjik gerekse çevresel etkileri bakımından doğal ve doğa dostu temizlik ürünüdür.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
DEMİR ÇELİKTE BOR Demir - çelik sanayisinde hurda malzemelerin eritme işlemi sırasında ortaya çıkan ve cüruf olarak adlandırılan toz halindeki madde; ıslanma ve sıkışma özelliklerine sahip olmayan ve çok yer kapladığı için taşınma ve depolama işlemlerinde sıkıntıların çıkmasına neden olan bir yan üründür. Bor katkısıyla kompakt bir yapıya dönüşen cüruf, depolama ve taşınmadaki sorunların ortadan kaldırılmasıyla yeniden kullanılabilir bir hale gelmektedir. Bor ürünlerinin katkısı ile elde edilen cüruf, insan sağlığını tehdit etmez ve çevreye duyarlı olup, düşük depolama maliyetleriyle tasarruf edilmesini sağlar.
BOR VE BOR ÜRÜNLERİ; YÜKSEK MALİYETLERİ MİNİMİZE EDER, TASARRUFLU ÜRETİM SAĞLAR.
42 • 43
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
44 • 45
DÜNYA’DA BOR Bor rezervleri; Türkiye, Rusya, ABD ve Güney Amerika olmak üzere 4 bölgede yoğunlaşmıştır.
TÜRKİYE
%73,6
ABD
%2,6
RUSYA
%3,1
KAZAKİSTAN
%8,0
DİĞERLERİ
%12,6
ÇİN
%4,0
ŞİLİ
%3,2
PERU
%1,7
BOLİVYA
%1,5
ARJANTİN
%0,7
SIRBİSTAN
%1,6
Toplam
%100
DĂźnya toplam bor rezervi yaklaĹ&#x;Äąk 4,5 milyar tondur.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
46 • 47
DÜNYA
BOR LİDERİ
DÜNYA SEKTÖREL BOR TÜKETİMİ %47
Cam
Tarım
%16
2017 yılı dünya bor tüketimi 3,86 milyon tondur.
%16
Seramik
%2
Deterjan Diğer ğ
%19
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
48 • 49
TÜRKİYE’DE BOR Türkiye 3,3 milyar ton bor rezervi ile Dünya bor rezervinin %73’üne sahiptir. 2017 yılı Eti Maden Bor Ürünleri Satış Miktarı 2,2 milyon tondur.
Türkiye’nin bilinen bor yatakları Kırka/ Eskişehir, Bigadiç/Balıkesir, Kestelek/Bursa ve Emet/Kütahya’da bulunmaktadır. Türkiye’de bor ürünlerinin tüketildiği başlıca sektörler cam ve seramik sektörleridir. Söz konusu sektörlerdeki olumlu/olumsuz gelişmeler bor tüketimini doğrudan etkilemektedir.
Bursa/Kestelek
Kırka/Eskişehir
Bigadiç/Balıkesir Emet/Kütahya
TÜRKİYE DÜNYA BOR REZERVİNİN % ’ÜNE
73 SAHİPTİR.
rafine bor
ürünlerinin
ETİ MADEN’İN
EDİLMEKTEDİR.
2,2 milyon TON
%97’si i h r a ç
2017’dE BOR ÜRÜNLERİ SATIŞI
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
50 • 51
ETİ MADEN BOR ÜRÜN PORTFÖYÜ Etibor 48 (Boraks Pentahidrat) Etifert Borik Asit Granül Kolemanit Boraks Dekahidrat Granül Üleksit Etibor 68 (Susuz Boraks) Konsantre Kolemanit Bor Oksit (Camsı, Amorf) Konsantre Üleksit Eti-ZnBor (Çinko Borat) Kalsine Tinkal Öğütülmüş Kolemanit Eti Matik (Borlu Temizlik Ürünü) Öğütülmüş Üleksit Eticol-Seramik Etidot-67 (Zirai Bor)
DÜNYA
BOR LİDERİ
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
52 • 53
ETİ MADEN FAALİYETLERİ ÜRETİM 2017 Yılı Bor Üretim Miktarı (Ton)
Konsantre Bor Ürünleri
Rafine Bor Ürünleri
Milyon
Milyon
1,64
2
BORUN
GELECEĞİNİ
TASARLIYORUZ.
DÜNYA
BOR LİDERİ
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
İŞLETME MÜDÜRLÜKLERİ
54 • 55
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
56 • 57
BANDIRMA BOR VE ASİT FABRİKALARI İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ Balıkesir iline bağlı Bandırma ilçesinde yer alan İşletme Müdürlüğümüz; Kuruluşumuzun küçük kapasiteli tesislerle farklı ürünlerin üretim merkezi olup bu işletmemizde ürün çeşitliliğine önem verilmektedir. Tesisler; bor minerallerinin katma değeri yüksek, rafine bor ürünlerine dönüştürülmesi amacı ile kurulmuştur. İşletmede ürün çeşitliliğine önem verilmektedir. İşletme bünyesinde rafine bor üretim süreçlerinde gerekli olan sülfürik asit ihtiyacını karşılamak üzere Sülfürik Asit Tesisi de bulunmaktadır. Üretilen ürünlerin büyük miktarı ihraç edilmektedir. Diğer İşletmelerin ürünleri de bu İşletme bünyesinde bulunan yükleme tesisleri vasıtasıyla ihraç edilmektedir
Ürünler Boraks Dekahidrat Etibor 48 (Boraks Pentahidrat) Borik Asit Bor Oksit (Camsı, Amorf) Etidot-67 (Zirai Bor) Etibor 68 (Susuz Boraks) Eti-ZnBor (Çinko Borat) Sodyum Perborat Sülfürik Asit
BOR’DA
KATMA DEĞERİ YÜKSEK
ÜRÜNLERİN LOJİSTİK ÜSSÜ
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
58 • 59
BİGADİÇ BOR İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ Balıkesir iline bağlı Bigadiç ilçesinde yer alan İşletme Müdürlüğümüzde dört adet açık ocaktan tüvenan kolemanit ve üleksit cevheri üretilmektedir. İşletmede öğütülmüş ürün (kolemanit ve üleksit) üretimine ağırlık verilmektedir. Ayrıca; Kestelek beldesinde bulunan açık ocaktan da üretim yapılmaktadır.
Ürünler Öğütülmüş Kolemanit Öğütülmüş Üleksit Eticol-Seramik Konsantre Kolemanit Konsantre Üleksit Doğal Zeolit Granül Kolemanit Granül Üleksit
SERAMİK SEKTÖRÜNÜN ÖNEMLİ GİRDİSİ ÖĞÜTÜLMÜŞ ÜRÜNÜN
ÜRETİM MERKEZİ
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
60 • 61
EMET BOR İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ Kütahya iline bağlı Emet ilçesinde yer alan İşletme Müdürlüğümüzde dünyanın en büyük kolemanit rezervleri bulunmaktadır. Hisarcık ve Espey açık ocaklarından çıkartılan kolemanit cevherleri konsantratör tesislerinde işlenmekte, sonrasında da tesislerde rafine bor ürünlerine dönüştürülerek piyasaya sunulmaktadır. Emet Bor İşletme Müdürlüğü, Kuruluşumuzun borik asit üretim merkezidir.
Ürünler Borik Asit Konsantre Kolemanit Eticol-Seramik
DÜNYANIN EN BÜYÜK
KOLEMANİT REZERVLERİ BORİK ASİT
ÜRETİM MERKEZİ
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
62 • 63
KIRKA BOR İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ Eskişehir iline bağlı Seyitgazi ilçesinde bulunan İşletme Müdürlüğümüz, dünyanın en büyük tinkal yataklarının olduğu sahada kuruludur. Kuruluşumuzun boraks pentahidrat üretim merkezidir. Tinkal cevheri açık ocaktan çıkarılıp tesislerde işlenerek mevcut tesislerde Etibor-48 (boraks pentahidrat) ve boraks dekahidrat ürünlerine dönüştürülmektedir. Ürünler; İşletme Müdürlüğüne bağlı Değirmenözü StoklamaYükleme Tesislerinde paketlenerek karayolu/demiryolu ile limanlara sevk edilmektedir. Ayrıca, İşletme Müdürlüğümüzde Eti Matik (borlu temizlik ürünü) üretim tesisi kurulmasına yönelik çalışmalar devam etmektedir.
Ürünler Etibor-48 (Boraks Pentahidrat) Boraks Dekahidrat Etibor 68 (Susuz Boraks) Kalsine Tinkal Eti Matik (Borlu Temizlik Ürünü)
DÜNYANIN EN BÜYÜK TİNKAL YATAĞI
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
64 • 65
SATIŞ
BOR ÜRETİM VE SATIŞINDA
LİDER
KÜRESEL PAZARDA
100’DEN FAZLA ÜLKE
DÜNYA BOR
TALEBİNİN
SATIŞIN
KARŞILIYORUZ
MÜŞTERİYE İHRACAT GENİŞ SATIŞ ALANI
%57’SİNİ
%97’Sİ
350’DEN FAZLA
Eti Maden İhracat Miktarlarının Bölgesel Dağılımı AFRİKA
AVRUPA
KUZEY VE GÜNEY AMERİKA
ORTA DOĞU
UZAK DOĞU
%1
%26
%17
%1
%55
Eti Maden Yurt İçi Satışlarının Sektörel Dağılımı
Cam
36
%
Seramik
Tarım
%
%
31
7
Temizlik
9
%
Kimya
4
%
Diğer
13
%
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
66 • 67
LOJİSTİK İhracat Miktarının Liman Bazında Dağılımı Ambarlı Asyaport
Haydarpaşa
%10,38
%0,03
Evyap %10
%7,26
215 LİMANA 306 FARKLI DESTİNASYON KULLANILARAK TESLİMAT
Bandırma %14,99
%44,74
Aliağa %6,84
%1,76 %2,24
Gemlik
DP World
Farklı Teslim Şekilleri Yılport
İşyerinde Teslim / Ex Works (EXW) Taşıyıcıya Masrafsız / Free Carrier (FCA) Taşıma Ödenmiş Olarak / Carriage Paid To (CPT) Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak / Carriage and Insured Paid To (CIP)
%1,76
Alsancak
Gemide Masrafsız / Free On Board (FOB) Masraflar ve Navlun / Cost and Freigh (CFR)
Masraflar, Sigorta ve Navlun / Cost, Insurance and Freight (CIF)
Yurtiçi Taşımada (Miktar Bazında)
%34 Demiryolu Taşımacılığı
%66 Karayolu Taşımacılığı
EN FAZLA KONTEYNER TAŞIMACILIĞI
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
68 • 69
AR-GE Borun geleceğini tasarlayan Kuruluşumuz, geçmişte olduğu gibi bugün de küresel rekabet ortamında faaliyetini sürdürürken; rakiplerine karşı fark yaratmak amacıyla Ar-Ge çalışmalarına önem vermektedir. Bu doğrultuda, Ar-Ge faaliyetleri; • üretim ve ürün kalitesini iyileştirme ve geliştirme amacıyla proses ve teknolojik geliştirme, • yeni kullanım alanları,
• değişen müşteri ihtiyaçlarına uygun yenilikçi ürün odaklıdır. Bugüne kadar farklı projelerle güçlenen Ar-Ge ve ürün geliştirme yetkinliği sayesinde Kuruluşumuz tarafından birçok ürün geliştirilerek ürün portföyüne alınmıştır. 2017 yılında; • Bor esaslı doğal bir temizlik ürünü olan Eti Matik’in Beyaz, Renkli ve Tül çamaşırlara yönelik özel ürün çalışmaları tamamlanmış ve piyasaya sunulmuştur. • Tarım sektöründe kullanılmak üzere granül ürünler üretilerek piyasaya sürülmüştür. Aynı zamanda, Uzakdoğu piyasasındaki tarım ve gübre sektörlerine yönelik olarak Etifert markası altında bor ürünleri sunulmuştur. Ürün Geliştirmede Katma Değer Yaratan İşbirlikleri Yeni vizyonumuz “Bor’a Dayalı Sektörlerde İşbirlikleri Geliştirilerek Büyüme” anlayışına uygun olarak bor ürünlerinin nihai ve yoğun tüketim alanları olan cam (cam elyaf, cam yünü, borosilikat cam), seramik, tarım ve temizlik sektörleri için yeni kullanım alanları bulunması konusunda özel sektörle işbirliği hedefimizdir. Tasarım süreçlerini Ar-Ge çalışmalarına entegre eden Eti Maden Ar-Ge merkezi; teknolojik gelişmeleri yakından takip etmekte ve bu teknolojilerin gelişimine doğrudan katkıda bulunmaktadır. Eti Maden, Ar-Ge birikimi ve inovasyon yetkinlikleriyle tüketicilerin proseslerine ve ürünlerine değer katan ürünler geliştirmektedir.
Ar-Ge birikimi ve inovasyon yetkinlikleriyle değer katan ürünler geliştiriyoruz.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
70 • 71
YATIRIMLAR Kuruluşumuz, üretim ve satış faaliyetlerinin sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla pazar öngörüleri çerçevesinde yeni ve modern teknolojiye sahip yatırımlar gerçekleştirmektedir. Yatırım odaklı bir Kuruluş olan Eti Maden, yatırımlarını özkaynakları ile gerçekleştirilmekte olup yapılan yatırımlar sonucu üretim kapasitesini artırmanın yanı sıra, yöre halkına da istihdam sağlanmakta böylece ekonomiye katkı pekiştirilmektedir. 80 yılı aşan hikayesinde doğru yatırım kararlarıyla istikrarlı büyümesine devam eden Kuruluşumuz tarafından üretim, çevre, Ar-Ge başta olmak üzere çeşitli konularda yatırım yapılmaktadır. Geleneksel Bor Ürünlerinden İleri Teknolojide Kullanılan Ürünlerin Üretilmesine Yönelik Yeni
Vizyonumuz doğrultusunda savunma, elektrik-elektronik, demir-çelik gibi alanlarda kullanılan bor karbür, bor nitrür ve ferrobor üretim tesislerini Ülkemize kazandırmak amacıyla yatırım çalışmalarına başlamış bulunmaktayız. 2017 yılında Gerçekleştirilen Yatırımlar Çinko Borat Üretim Tesisi Ürün portföyüne yeni bir ürün eklenerek satış miktarının ve pazar payının arttırılması amacıyla Balıkesir’de (Bandırma) 10.000 ton/yıl kapasiteli Çinko Borat Üretim Tesisi kuruldu ve devreye alındı. Böylece, kuruluşumuzun portföyündeki ürün sayısı 17)’ye çıkartılmıştır.
Konularına Göre Yatırım Projeleri
Üretim Projeleri
Altyapı-İnşaat Projeleri
Çevre Projeleri
Tesis İyileştirme Enerji Otomasyon Arama ve Sondaj Projeleri Projeleri Projeleri
2017 YILINDA YAPILAN TOPLAM YATIRIM HARCAMASI
150
MİLYON TL
Ar-Ge Projeleri
Bilgi İşlem Projeleri
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ Kuruluşumuz tarafından 2014 Yılında başlatılan Üretim-Lojistik süreçlerinin RFID (Radio Frequency Identification-Radyo Frekans ile Kimlik Tanımlama) teknolojisi ile stok yönetimi ve uçtan uca ürün takibini ve Biyometrik/proximity kart bileşenli Personel Devam Kontrolu (PDKS) 2017 yılında tamamlanmış ve faaliyete geçmiştir. RFID Üretim ve Lojistik süreçlerine yönelik olarak, RFID ile donatılmış taşıt kantarları, RFID el terminalleri, RFID sitem ile donatılmış forklift ve ERP sistemi entegre çalışmaktadır. Lokasyonlar arası ürün transferlerinde çıkış noktasındaki taşıt kantarı varış lokasyonundaki kantara hangi ürün, hangi nitelikte, neden geldiği gibi bilgileri haber vermekte ve varış noktasındaki
taşıt kantarı tarafından beklenmektedir. Kontrolsüz gelişleri kabul eden taşıt kantarı ret etmektedir. El terminalleri; paketli üretimleri, taşıt kantarları dökme ürün üretimlerini ERP sistemi ile konuşarak ne üretilecek, hangi paketleme işlemi yapılacak, nerde üretilecek gibi bilgileri teyit etmektedir. Sipariş bilgileri, ürün transfer bilgileri, ürün stok girişleri, ürün stok çıkışları, taşıyıcı araçların kimlikleri, ürün paketleme türü vb. bilgiler ERP-RFID ile donatılmış cihazlar arasında online iletişim sağlanarak işlemler yürütülmektedir. Ürün lojistik bilgileri sorgulanabilmektedir.
üretim
bilgileri
karekod
ile
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
72 • 73
İNSAN KAYNAKLARI Dünyanın önde gelen sanayi kuruluşları arasında yer alan Kuruluşumuz; küresel olarak sürdürülebilir başarıyı hedefleyen, yenilikçi ve kurum kültürünü; kurum için emek harcayan her bir personele ve paydaşına aşılayan ve onlara değer katan bir insan kaynakları politikasını benimsemiştir.
Personel Durumu
6.699 Merkez
5.651
İşletmeler Toplam 3.851 3.042 2.244
2.268
2.609
2.848
1.583 785
239
24
Memur-Sözleşmeli
1.048
809
798
Kadrolu İşçi
Kadrolu İstihdam
Alt İşveren İşçi
Toplam İstihdam
Sürdürülebilir başarının anahtarının işinden keyif alan, motivasyonu yüksek çalışanlar olduğunun bilincinde olan Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü; kişisel başarının kurumsal başarıya dönüştürülmesini desteklemekte ve kurum hedeflerini gerçekleştirmesini sağlamaktadır.
2017 yılında; 18 planlı eğitim, 17 plan dışı eğitim, 12 Kuruluş dışı eğitim, 41 İşletme Müdürlüklerinde düzenlenen eğitimler olmak üzere toplam 88 eğitimde, 5.247 memur sözleşmeli, 3.151 işçi olmak üzere 8.398 çalışana eğitim imkânı sağlanmıştır.
Bu kapsamda her çalışanın bir değer olarak görüldüğü Kuruluşumuzda; çalışanların potansiyelini ortaya çıkarmak, yeniliğe ve değişen yapılara uyum sağlamalarını kolaylaştırmak amacıyla düzenli eğitim faaliyetleri gerçekleştirilmekte olup; çalışanlarının gerek mesleki bilgi ve becerilerinin, gerekse de kişisel yeteneklerinin geliştirilmesine ve takım çalışmasının benimsenmesine yönelik eğitimlere büyük önem vermektedir.
Ayrıca 254 öğrenciye lise düzeyinde mesleki eğitim, 328 üniversite öğrencisine staj ve uygulamalı mühendislik staj imkânı sağlanmıştır. Ayrıca, kurum kültürünün geliştirilmesi amacıyla çeşitli sosyal aktiviteler düzenlenmektedir. 2017 yılında Genel Müdürlük birimleri arasında bowling, voleybol ve masa tenisi gibi turnuvalar düzenlenmiştir.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
74 • 75
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Sürdürülebilirliğimizin için en temel hedefimiz insan ve dolayısıyla Kuruluşumuz bünyesindeki tüm faaliyetlerin sağlıklı ve güvenli iş ortamında gerçekleştirilmesidir. Kuruluşumuzda İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi kapsamında işyerleri için; • • • • •
toz, gürültü, titreşim, aydınlatma, termal konfor (sıcaklık, nem, hava akım hızı) • gaz ölçümlerini içeren ortam ve kişisel maruziyet ölçümleri yaptırılmaktadır. Ayrıca tehlike sınıflarına göre periyodik olarak; • • • •
genel sağlık muayeneleri, göğüs radyografileri, spirometri (solunum fonksiyon) testi, göz muayenesi, odyometri (işitme) testi gibi sağlık muayeneleri yapılmaktadır. Bu kapsamda; Kuruluşumuz tarafından Yangın tatbikatı yapılmış, İlk yardım eğitimleri düzenlenmiştir.
ÇEVRE Çevreye saygılı olan Kuruluşumuz, proje aşamasından uygulanmasına kadar faaliyetlerinin çevreye etkilerini ulusal ve uluslararası standartlara uygun önlemleri alarak en aza indirmekte ve çevre dostu üretim gerçekleştirmektedir. Bu doğrultuda, hedefleri; • • • •
Atık yönetimini başarılı bir şekilde uygulamak Çevresel Olumsuz Etkileri Azaltmak Süreçlerinde çevre odaklı iyileştirmeler gerçekleştirmek Çevre bilincinin oluşmasına katkı sağlamak
ÇEVRESEL DEĞERLERE KATKI (Ağaçlandırma) Çevre dostu politikalar doğrultusunda, Kuruluşumuz faaliyeti tamamlanmış sahaların doğaya yeniden kazandırılması çalışmaları amacıyla ağaçlandırma yapmaktadır. ÜRÜN VE ÜRETİMDE ÇEVRECİ YAKLAŞIM Tüm operasyonlarda her zaman çevre dostu politikalar doğrultusunda faaliyetler yürütülmektedir.
Faaliyeti tamamlanmış sahaları yeniden ağaçlandırıyoruz.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
76 • 77
ENTEGRE YÖNETİM SİSTEMİ • Devletin genel maden politikasına uygun olarak ülkemizin maden ve endüstriyel hammadde kaynaklarını değerlendirmek ve ekonomiye azami katkıyı sağlamak, • Kalite, Çevre, İş Sağlığı ve Güvenliği ve Enerji Yönetim Sistemlerini ilgili yasal ve diğer tüm şartlar çerçevesinde uygulamak ve sürekli iyileştirmek, • Müşteri odaklılığını ilke edinerek müşterilerimizin ihtiyaç ve beklentilerini zamanında ve istenilen kalitede karşılamak, • Kirliliği önlemek ve çevresel performansı iyileştirmek amacıyla tüm faaliyetlerimizde çevre dostu ürünler tercih etmek, atıklarımızı yönetmek ve çevrenin korunmasına yönelik iyileştirici çalışmalar yapmak, • Enerji maliyetlerini düşürmek ve enerji verimliliğini artırmak, • Çalışanlarımıza sağlıklı ve güvenilir bir ortam oluşturmak, iş kazalarını ve iş gücü kayıplarını önlemek, politikamızdır.
EYS BELGELERİ TS 18001:2004 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi TS EN ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Belgesi TS EN ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Belgesi LABORATUVAR KALİTE POLİTİKASI TS EN ISO/IEC 17025 Kuruluşumuz ihtiyaç duyulan her türlü cevher, konsantre, atık ile yarı mamul ve rafine ürünlerin fiziksel ve kimyasal analiz hizmetlerini TS EN ISO/IEC 17025 standardına uygun laboratuvarlarında ulusal ve/veya uluslararası standart analiz metotları kullanarak gerçekleştirmektedir. BİLGİ GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ ISO/IEC 27001 Genel Müdürlük binasındaki işletim, iletişim, yazılım, donanım ve PC destek servisleri hizmetleri kapsayan Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi ile Kuruluş, risk değerlendirme yaklaşımıyla bilginin gizlilik, bütünlük ve erişilebilirliğini sağlamaktadır.
TS EN ISO/IEC 17025 Standard覺na uygun laboratuvarlarda uluslararas覺 standart metotlar覺 kullan覺yoruz.
2 0 1 7
F A A L İ Y E T
R A P O R U
78 • 79
İLETİŞİM Genel Müdürlük Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü Ayvalı Mah. Halil Sezai Erkut Cad. Afra Sok. No: 1/A
Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü 10441-Bigadiç / BALIKESİR Tel
+90(266) 633 72 21
06010 Etlik-Keçiören/ANKARA
Faks
+90(266) 633 72 23
Tel
+90(312) 294 20 00
Faks
+90(312) 230 71 84
Lojistik Birimi
Ek Hizmet Binası Bahçekapı Mah. Fatih Sultan Mehmet Bulvarı No: 179
Eti Maden İşletmeleri Bandırma Lojistik Birimi 10200 Bandırma/BALIKESİR Tel
+90(266) 714 67 00
Etimesgut / ANKARA
Faks
+90(266) 714 67 00
Tel
+90(312) 294 24 93
Yurt İçi İştirak
Faks
+90(312) 397 16 55
Eti Soda A. Ş.
İşletmeler Eti Maden İşletmeleri Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü 10200 - Bandırma / BALIKESİR Tel
+90(266) 721 31 00
Faks
+90(266) 721 31 25
Eti Maden İşletmeleri Kırka Bor İşletme Müdürlüğü 26970 - Seyitgazi Kırka / ESKİŞEHİR Tel
+90(222) 681 22 00
Faks
+90(222) 681 22 02
Eti Maden İşletmeleri Emet Bor İşletme Müdürlüğü 43700-Emet / KÜTAHYA Tel
+90(274) 461 34 00
Faks
+90(274) 461 34 03
Bağözü Mevki 06730 Beypazarı/ANKARA Tel +90(312) 763 38 01 Faks +90(312) 763 38 02
Yurt Dışı Temsilcilikler ETIMINE SA
AB ETIPRODUCTS OY
ETIMINE USA INC.
ETIPRODUCTS LTD.
Bettembourg, Lüksemburg Tel: +352 520202 Fax: +352 520203 Email: boronmail@etimine.com www.etimine.com Pittsburgh, PA ABD Tel: +1 412-809-8215 Fax: +1 412-809-8217 Email:etimineusa@etimineusa.com www.etimineusa.com SHANGHAI ETİMADEN CHEMICALS CO. LTD.
Shanghai, Çin Tel: 021-61370370-3001 Fax: 021-33632413 Email:info@etimine.com.cn www.etimine.com.cn
Espoo, Finlandiya Tel: +358 9 819 44 40 Fax: +358 9 819 444 44 Email: sales@etiproducts.com www.etiproducts.com Moskova, Rusya Tel: +7 (499) 995 23 83 Fax: +7 (499) 995 23 82 Email: info@etimaden.ru www.etimaden.ru
Notlar:
DÜNYA
BOR LİDERİ
etimaden.gov.tr