künye
8 Adana Ticaret Odas› Ad›na ‹mtiyaz Sahibi Yönetim Kurulu Baflkan›
Atila Menevfle
Genel Yay›ndan Sorumlu
10
Yaz› ‹flleri Müdürü
Mehmet Aka
Yönetim Adresi Abidinpafla Cad. No: 52 Tel: 0.322. 351 39 11 (pbx)
12
Fax: 0.322. 351 80 09 web: www.adana-to.org.tr e-mail: atobasin@gmail.com
Grafik Tasar›m ve Bask›
Yi¤it Grafik Tasar›m Ltd.fiti. Döfleme Mah. Ahmet Cevdet Ya¤ Bul. Kardelen Apt. No: 19/43 Seyhan/Adana Tel/Fax: 0 322 436 29 09
Reklam Rezervasyon 0. 322. 436 29 09 0.532. 522 62 57
19
içindekiler
05
Meclis Baflkan›’ndan:
20
Daha canl› ticaret, daha canl› Adana...
07
Baflkan’dan: Adana’n›n son ekonomik verileri ›fl›¤›nda
Vak›fbank Genel Müdürü Aydo¤an’dan Odam›za ziyaret.
21
Odam›z’da ‘Rekabet Hukuku Semineri’ düzenlendi.
22
Akbafl: Çukurova cazibe merkezi olacak.
gelece¤e bak›fl...
08
Çeçenistan Baflbakan Yard›mc›s› Hasan Hakimov Odam›z› ziyaret etti: Çetenistan TSO
24
ile
Adana Ekonomi Raporu: ‹hracat›n ithalat› karfl›ma oran› yüzde 98’e yükseldi.
‘Kardefl Oda Protokolü’ imzalad›k.
10
29
Türkiye’nin nüfusu 76 milyon 667 bin kifli oldu.
30
Çukurova Teknokent büyüyor.
Adana ekonomisini uçuracak...
‹novasyon baflar› ve büyümenin anahtar›d›r.
33
“‹yi insanlar›n ülkesi”: Bosna Hersek... (2)
Meclis toplant›m›z: Meslek Gruplar› Destek Program›
12 14 E-Fatura finansmana eriflimi kolaylaflt›racak.
16
39
Yenileflim Mühendisi Cahit Günayd›n’›n yaz›s›: Yenileflim yönetimi...
Kitap Fuar› dünya kültürünü Adana’da buluflturdu.
41
18
ÇKA Raporu (7): Çukurova Uluslararas› Çekim Merkezi ve Üssü olacak.
Adana ve Mersin Emitt Fuar›’nda.
19 Adana Emniyet Müdürü Cengiz Zeybek: Adana’n›n güveni ve huzuru için çal›flaca¤›m.
51
Odam›za üye olan yeni firmalar.
Meclis Baflkan›’ndan
Daha canl› ticaret, daha canl› Adana... uarlar, üretici ve tüketicilerin bir araya geldi¤i, ekonominin motivasyon kazand›¤›, yo¤un ticari paylafl›mlar›n gerçekleflti¤i bir iletiflim zeminidir. Fuarlarda ticaretle ilgili yeni ürün, hizmet, teknoloji, bilgi ve yeniliklerin tan›t›m› yap›labilir; yeni pazarlar›n kap›s› aralanabilir, teknik iflbirli¤i, gelece¤e yönelik ticari iliflki kurulumu ve çeflitli ifl anlaflmalar› gerçeklefltirilebilir. Özellikle belirli bir sektörel alana odaklanm›fl fuarlar, sektörle ilgili sat›c› ve al›c›lar› do¤rudan bir araya getirdi¤i için, çok k›sa bir zaman dilimi içinde h›zl› ve yo¤un ticari ba¤lar›n geliflmesine olanak sa¤lar.
F
destekleri ve Odam›z ile di¤er paydafllar›m›z›n bir araya gelmesiyle, 10 y›l önce ÇUFAfi Çukurova Fuarc›l›k A.fi. kuruldu. Çad›rlarda bafllad›¤›m›z ilk fuarlar›m›z, çok k›sa bir süre içinde bugünkü modern tesisleflme ve iflletmecilik düzeyine kavuflturuldu. Son on y›l içinde, ço¤unlu¤u ihtisas fuar› niteli¤indeki say›s›z fuar›n düzenlendi¤i fuar merkezimizde bu y›l Çukurova Kitap Fuar›’n›n 7. sini 14-19 fiubat 2014 tarihleri aras›nda gerçeklefltirdik. Bu y›l 200'ün üzerinde yay›nevi ve sivil toplum kuruluflunun kat›l›m›yla, TÜYAP
Tarkan KULAK Meclis Baflkan›
organizasyonuyla gerçeklefltirilen Çukurova Kitap Fuar›'nda söylefli, fliir dinletisi, panel,
Bunlar›nh yan› s›ra, bilhassa uluslararas› arenadan birçok üretici ve tüketiciler fuarlar arac›l›¤›yla bir araya gelebilmektedir. Böylece fuarlar, uluslararas› ekonomik, sosyal ve kültürel iletiflim kanal› olarak da önemli yararlar sa¤lar. Fuarlar günümüzde ticaret dünyas› için en etkili iletiflim mecralar›ndan biri haline gelmifltir. Ayr›ca fuarlar düzenlendikleri flehirlere ekonomik, sosyal ve kültürel olarak da önemli düzeyde bir canl›l›k kazand›rmaktad›r.
sempozyum ve çocuklara yönelik
fiyatlar›m›z› test etmek, prestij sa¤lamak,
programlarla birlikte 60 etkinlik, imza günü
personelimizin görgü, bilgisi ve
etkinlikleri ile 300 yazar kitap severlerle bir
motivasyonunu art›rmak ve müflterilerimize
araya geldi. Adana ve bölgesinden kat›l›m›n
daha yüksek güven sunmak gibi avantajlar›n›
çok yo¤un oldu¤unu gözledi¤imiz Çukurova
yeniden hat›rlatmakta fayda görüyor ve
Kitap Fuar›, Çukuroval› okurlar aç›s›ndan
fuarlarla ilgili son bir söz olarak, üyelerimizin
art›k bir fenomen olmufltur dersek, abartm›fl
yurtd›fl›ndaki fuarlara da daha aktif bir flekilde
olmay›z.
kat›lmalar›n› önemsedi¤imizi ve desteklerimizi art›rmak için Oda
Oda olarak fuarlar›n önemini çok iyi biliyoruz. Özellikle ihtisas fuarlar› baflta
Yukar›da k›saca özetledi¤im faydalar› dolay›s›yla fuarc›l›k son y›llarda, küresel e¤ilimlere de paralel olarak, önemini art›rm›fl ve birçok ülkede, flehirlerde fuar organizasyonlar› düzenlenmeye bafllanm›flt›r. Ülkemizde ‹stanbul, fuarc›l›k iflini oldukça geliflkin bir sektör olma noktas›na tafl›m›flt›r. Fuarc›l›k konusunda Adanam›z’›n da son 10 y›lda önemli çal›flmalar› bulunmaktad›r. Adana’da baflta Valili¤imiz ve Büyükflehir Belediye Baflkanl›¤›m›z›n
yönetimimizin çal›flmalar yapt›¤›n› müjdelemek istiyorum.
olmak üzere fuarlar›m›z› ve kat›l›mc› üyelerimizi destekliyoruz. Bu noktada, flubat
Son dönemde, siyasette yaflanan
ay› içerisinde gerçeklefltirilecek olan inflaat
hareketlili¤in özellikle döviz üzerindeki
fuar›n›n da sektör ve Adana için önemli bir
spekülatif etkileri art›rd›¤›na flahit olduk.
canl›l›k kayna¤› olaca¤›n› düflünüyorum.
Döviz fiyatlar› ve arz›nda meydana gelen bu dalgalanmalar, ifl dünyas›ndaki belirsizli¤i
Fuarlar›n bizlere sundu¤u; mevcut
maalesef istenmeyen düzeylerde art›rm›flt›r.
müflterilerimizi ve sat›fllar›m›z› korumak,
Zaman içinde, yaflanan bu gri-belirsizlikler
yeni siparifller almak, yenilikleri tan›mak,
içeren atmosferin, yerini güneflli, güven
ihracat imkanlar› yaratmak,
duyulan bir istikrar zeminine b›rakmas›n›
rakipleri/alternatif-ikame ürünleri
umut ediyor, hepinize sa¤l›kl› günler ve
de¤erlendirmek, da¤›t›m kanallar›n›,
hay›rl› ifller diliyorum.
7 5
Baflkan’dan
Adana’n›n son ekonomik verileri ›fl›¤›nda gelece¤e bak›fl…
2
014 y›l›n›n ilk ay›n› geride b›rakt›¤›m›z flu günlerde, Adana’n›n 2013 y›l›ndaki istatistiksel bilgileri de aç›klanmaya bafllad›.
Yabanc› para cinsinden borçlu firmalar›n, 31.12.2013 tarihli bilançolar›n›n kur art›fl› nedeniyle olumsuz bir tablo çizece¤i anlafl›lmaktad›r.
2013 y›l›n›, rakamlar baz›nda bugüne kadar belli olan birkaç veri ile yorumlarsak; ihracat›m›z bir önceki y›la göre yüzde 11 art›flla 2.1 milyar dolar› aflm›flt›r. ‹thalat›m›z ise yüzde 10 dolay›ndaki azal›flla 2.7 milyon dolara yaklaflm›flt›r. ‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran›n›n da, yüzde 63’den yüzde 79’a yükselmesiyle d›fl ticarette iyileflme trendi yakalanm›flt›r.
Meslek Komitelerimiz, flu andaki kurlar›n ve faizlerin ileriki günlerde düflmesini beklemekte, aksi takdirde maliyetlerin yükselece¤i ve dolay›s›yla enflasyonun körüklenebilece¤i endiflesini yaflamaktad›rlar.
Bankac›l›k verilerinde ise kredi hacminin 22.3 milyar TL., mevduat›n ise 13.3 milyar TL. seviyelerinde oldu¤u gözlenmektedir. Kredilerin büyük bölümü tüketici kredileri olup, yat›r›m ve sektör kredilerinin toplam mevduat›n alt›nda kald›¤› gözlenmifltir. Organize Sanayi Bölgesi’nde 2013 y›l›nda tüketilen do¤algaz miktar›nda 2012 y›l›na göre yüzde 8, elektrik tüketiminde ise yüzde 15’lik bir art›fl olmufltur. Adana’da 2012’de aç›lan firma say›s› 2161 iken, 2012’de 2005’de kalm›flt›r. Kapanan firma say›s› ise 2012’de 1382 iken, 2013’de 1074’e gerilemifltir. Protesto edilen senet say›s›nda ise bir önceki y›la göre miktar olarak yüzde 20.3, de¤er olarak da yüzde 50.8 art›fl gerçekleflmifltir. (Çeklerin hukuki öneminin azalmas› nedeniyle senet kullan›m›n›n fazlalaflmas›, protesto edilen senetlerde art›fla neden olmufltur.) Yukar›daki veriler olumsuz bir tablo çizmemesine ra¤men, sektör temsilcilerimiz olan Meslek Komitelerimizin 2013 y›l› hakk›ndaki düflüncelerini ve 2014 y›l›ndan beklentilerini flöyle s›ralayabiliriz. Üyelerimiz, 2013 y›l›nda maliyetlerin artmas› ve rekabet piyasas›n›n çok iyi çal›flmas› nedeniyle beklenen karlar› yapamad›klar›n› ifade etmektedirler. 2013 y›l› Aral›k ay›n›n sonlar›ndan itibaren yükselen kurlar ve arkas›ndan gelen faiz art›fllar›n›n piyasalarda tedirginlik yaratt›¤› da belirtilmektedir.
Yak›ndan bildi¤iniz gibi, bölgemizin en önemli özelli¤i tar›m ve tar›ma dayal› sanayi ve ticarettir. Tar›m sektöründe üretim yapan üyelerimiz özellikle flu son dönemde ya¤mur ya¤mamas› nedeniyle ektikleri ürünler filizlenmedi¤inden tarlalar›n› sürüp, ya¤›fl beklentisiyle yeniden ekim yapmak zorunda kalm›fllard›r. Zaten uzun y›llard›r artan girdi maliyetleri ile ürün fiyatlar›nda ayn› oranda art›fl olmamas› nedeniyle finansal olarak s›k›flan çiftçimizi bir de ya¤›fl azl›¤› ekstra bir külfete sokmufltur. Bu durum baflta çiftçimiz olmak üzere buna ba¤l› sektörler olan zirai ilaç, gübre veya tohum temin eden tüccar›m›z› da olumsuz etkilemifltir. Bu s›k›fl›kl›k nedeniyle zirai ilaç, gübre ve tohum al›m sat›m›yla u¤raflan üyelerimiz vadeli sat›fllara yönelmek zorunda kalm›fllard›r. Bu geliflmeler, ithalata dayal› olmas› nedeniyle döviz art›fl›ndan dolay› sektörde faaliyet gösteren üyelerimizin s›k›nt›lar›n› daha da art›racakt›r. Bölgemizde perakendecilik geliflmifl bir sektördür, ancak Perakende Yasas›’n›n hala ç›kmamas› yüzünden, perakendeci üyelerimizin s›k›nt›lar› da devam etmektedir. Bununla ilgili Odam›z da dahil birçok STK giriflimde bulunmas›na karfl›l›k, ilgili yasan›n hala ç›kar›lmam›fl olmas› düflündürücüdür. Çünkü, AVM’ler ile oluflan haks›z rekabetin önüne ancak bu yasan›n yürürlü¤e girmesi ile geçilebilecektir. Altyap› inflaatlar› ve yol yap›mlar›n›n yan›nda, baz› bölgelerdeki restorasyon çal›flmalar› Adana’n›n flehir içi trafi¤ini aksatmaktad›r. Ço¤u yerde t›kanmalara neden oldu¤undan ticareti de olumsuz
Atila MENEVfiE Yönetim Kurulu Baflkan› etkileyen bu çal›flmalar›n bir an önce tamamlanmas› bu bölgelerde faaliyet gösteren üyelerimizin önemli bir beklentisi haline gelmifltir. Kredi kartlar›nda taksitlerin s›n›rland›r›lmas›n›n, talebi k›s›tlayarak iç ticaret hacmimizin gelifliminde bask› yarataca¤› da Meslek Komitelerimiz taraf›ndan dile getirilen baflka bir konudur. Meslek Komitelerimiz sonuç olarak; iç piyasalardaki beklentilerinin 2014’ün zor bir y›l olaca¤›n› göstermekle birlikte; kur yükselmelerinin yaratt›¤› olumsuzluklar›n f›rsata dönüfltürülerek, üretti¤imiz mallar›n ihracat›n›n art›r›lmas›yla önümüzdeki süreçte önemli bir potansiyel yakalayabilece¤imizi ifade etmektedirler. Bu f›rsatlar› Ticaret Odam›z›n ihracat› gelifltirmek için yapm›fl oldu¤u destekler ve projelerin önümüzdeki günlerde Adana’n›n ihracat›n›n geliflmesi için kullan›lmas›yla çok daha ileri noktalara tafl›yaca¤›m›z› ve üyelerimizin yurtd›fl› pazarlara aç›lmalar›na yönelik her türlü faaliyetin içerisinde yer alaca¤›m›z›n bilinmesini siz de¤erli üyelerimizle paylaflmak istiyorum.
7
Rusya Federasyonu Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti Baflbakan Yard›mc›s› Khasan Khakimov Baflkanl›¤›ndaki Heyet, Odam›z› ziyaret etti:
Çeçenistan TSO ile 'Kardefl Oda Protokolü' imzalad›k 8
A
danal› ifladamlar›n›, Rusya Federasyonu'na ba¤l› Çeçenistan Cumhuriyeti’nde yat›r›ma davet eden Baflbakan Yard›mc›s› Hasan Hakimov, “Çeçenistan, d›fl ekonomik faaliyetlerinde Türkiye ile her alanda iflbirli¤i kurmak istemektedir” dedi. Odam›z ile Rusya Federasyonu Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odas› aras›nda, “Kardefl Oda Protokolü” imzaland›. Odam›z’da gerçeklefltirilen protokol imza törenine, Rusya Federasyonu Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti Baflbakan Yard›mc›s› Khasan Khakimov, Ulusal Politika ve D›fl ‹liflkilerden Sorumlu Devlet Bakan› fiaid Djamaldaev, Küçük ve Orta Ölçekli Giriflimcilik Komitesi Baflkan› fiaarani fiualpov, Ticaret ve Sanayi Odas› Baflkan› Nurbek Adaev, Ekonomi ve Ticaret Bakan Yard›mc›s› ‹sa Bisaev ve Turizm Komitesi Baflkan Yard›mc›s› ‹smail Shovkhalov da kat›ld›lar. Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak, Adana Ticaret Borsas› Meclis Baflkan› fiahin Bilgiç, Yönetim Kurulu Baflkan yard›mc›lar›m›z Mehmet fiahbaz ve Halis Bayrak, Yönetim Kurulu ve Meclis üyelerimizin yan› s›ra, Çeçenistan ile iflbirli¤i yapan veya yapma düflüncesinde olan üyelerimizin kat›ld›klar› törende konuflan Baflkan›m›z Atilla Menevfle, Türkiye’nin d›fl ticaret hedeflerine ulaflabilmesi için mevcut pazarlar›n gelifltirilmesi, yeni pazarlar›n keflfedilmesi ve yeni d›fl ticaret ortakl›klar›n›n kurulmas› gerekti¤ini belirtti.
Türkiye'nin son dönemde Asya, Afrika ve Uzak Do¤u pazarlar›na yönelmesi ve bu bölgelerde de kendine pazar yaratabilmesinin önemli oldu¤unu kaydeden Menevfle, “Bugün Çeçenistan'›n k›ymetli ekibi ile bir araya gelmemizin nedeni de budur. Ülkemiz 2023 hedefleri do¤rultusunda ihracat›n› 500 milyar dolar seviyesine ç›kartmay› hedeflemektedir. Yani 10 y›l içinde ihracatta yaklafl›k 3.5 kat büyümemiz gerekmektedir. Adana'n›n bunu 4.5 kat seviyesine ç›karmas› gerekiyor” diye konufltu.”
Çeçenistan'›n önemli petrol rezervlerine sahip bir ülke oldu¤una da dikkat çeken Menevfle, Türkiye ile Çeçenistan aras›nda büyük bir d›fl ticaret potansiyeli bulundu¤unu ifade etti. Petrol ihtiyac›n› ithalatla karfl›layan Türkiye'nin, Çeçenistan ile ekonomik iflbirli¤i yapmas›n›n önemine vurgu yapan Menevfle, “Birlikte kazanmak için iflbirli¤imizi art›rmal›, ticaret ve yat›r›m hacmimizi hak etti¤i noktaya tafl›mal›y›z. Karfl›l›kl› iliflkilerimizi gelifltirip ticari iflbirli¤imizi daha iyi boyutlara tafl›yabilece¤imize inan›yoruz. Bugün
Çeçenistan Ticaret ve Sanayi Odas› ile Odam›z aras›nda imzalanan ‘Kardefl Oda Protokolü’, bu temennilerimizin kurumsal bir yap›yla desteklenmesi yönünden çok önemli bir ad›m oluflturmaktad›r” dedi. Çeçenistan Baflbakan Yard›mc›s› Khasan Khakimov ise Çeçenistan Cumhuriyeti Hükümeti'nin ülkedeki yat›r›m ortam›n›n iyilefltirmesi ve geliflmesi için bölgeler ve uluslararas› iliflkilere büyük önem verdi¤ini vurgulad›. Çeçenistan ile Türkiye aras›nda dostane iliflkilerin, güçlü ba¤ ve kökenlerinin oldu¤unu belirten Hakimov, flunlar› kaydetti: “Çeçenistan, d›fl ekonomik faaliyetlerinde Türkiye ile her alandaki iflbirli¤i gerçeklefltirmeye öncelik vermektedir. Ziyaretimiz de bunun teyididir. Ülkemizde yat›r›m ortam›n›n iyilefltirilmesi ve gelifltirilmesine, bölgeleraras› ve uluslararas› iliflkilere büyük bir önem veriyoruz. Çeçenistan, huzura ve istikrara erme aflamas›n› tamamlad›. Bu aflamada ülkemizde büyük ölçüde yenilikçi teknolojilerin uygulanmas›, özel sektörün gelifltirilmesi, do¤rudan bütçe d›fl› yat›r›mlar›n art›r›lmas›yla sa¤l›kl› ve yeni bir ekonominin oluflturulmas› hedefleniyor." Çeçenistan'›n co¤rafi konumu ve insan kaynaklar› aç›s›ndan büyük bir potansiyele sahip oldu¤unu belirten Hakimov, “Çeçenistan yat›r›m faaliyetlerini düzenleyen ve bölgede çal›flmak isteyen yat›r›mc›lara son derece cazip çal›flma ortam› sa¤layan düzenleyici kanunlar paketini onaylam›flt›r. Yabanc› yat›r›mc›lar ile hukuki iliflkiler ülkemizde ayr› bir kanun ile belirlenmifltir. Bu bak›mdan sizleri de ülkemizde yat›r›ma davet ediyoruz ve yak›n
sürede sizleri ülkemizde görmekten mutluluk duyaca¤›z. Bu yöndeki giriflimlerinizde her türlü deste¤imizi yan›n›zda görece¤inizden emin olun" dedi. Konuflmalar›n ard›ndan Adana ile Çeçenistan aras›ndaki ticaretin en üst seviyeye ç›kar›lmas› amac›yla Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle ile Çeçenistan Ticaret ve Sanayi Odas› Baflkan› Nurbek Adaev aras›nda, “Kardefl Oda Protokolü” imzaland›.
Protokol töreninin ard›ndan Odam›z ve Çeçen yetkilileri birbirlerine karfl›l›kl› hediyeler sundular. Toplant›n›n ikinci bölümünde ise Türkiye ile Rusya Federasyonu'na ba¤l› Çeçenistan Cumhuriyeti iliflkilerinin kapsaml› olarak ele al›nd›¤›, yat›r›m ve iflbirli¤i f›rsatlar›n›n Çeçen heyetinde yer alan yetkililer taraf›ndan anlat›ld›¤›, “Çeçenistan Ülke Tan›t›m› Sohbet Toplant›s›” gerçeklefltirildi.
9
Baflkan›m›z Menevfle, Odam›z›n 120. kurulufl y›ldönümünde üyelerimizin yurtd›fl›na daha fazla aç›lmalar›n› sa¤layacaklar›n› söyledi:
Meslek Gruplar› Destek Program› Adana ekonomisini uçuracak... 10
önetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, üyelerimizin ihracata yönelmelerinin sa¤lanmas› amac›yla uygulamaya konulan Meslek Gruplar› Destek Program›’n›n kent ekonomisine büyük yarar sa¤layaca¤›n› belirterek, “Her meslek grubundan oluflturulan bir heyet, sektörleriyle ilgili fuar ve benzeri organizasyonlara kat›larak ihracat yapma olanaklar›n› araflt›racak. Projemizin Adana ekonomisine olumlu yans›malar›n›n k›sa sürede kendini gösterece¤ine inan›yorum” diye konufltu.
Y
Odam›z›n Ocak ay› ola¤an Meclis toplant›s› Tarkan Kulak Baflkanl›¤›’nda gerçekleflti. Aral›k ay› mizan› ve Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu’nun okunup kabul edilmesinin ard›ndan gündemdeki konulara iliflkin görüfller dile getirildi. Toplant›da söz alan Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, 2014’ün, Adana Ticaret Odas›’n›n 120. kurulufl y›ldönümü oldu¤unu an›msatarak y›l süresince yap›lacak çal›flmalarda Adana’n›n tan›t›m› ve üyelerimizin yurtd›fl›na aç›l›mlar›na a¤›rl›k verilece¤ini söyledi. 2014 y›l›nda uygulanmak üzere haz›rlanan Meslek Gruplar› Destek Program› çerçevesinde, tüm sektörlere yurtd›fl› fuar deste¤i sa¤land›¤›n› ifade eden Menevfle flöyle konufltu: “Odam›z üyelerinin sektörleriyle ilgili bilgi ve tecrübelerinin artt›r›lmas›, kurumsal kapasitelerinin gelifltirilmesi, yurtiçi ve yurtd›fl› pazarlarda daha etkin ve aktif pay almalar›n›n sa¤lanmas› amac›yla üyelerimize Oda bütçesinde gösterilen azami s›n›rlar içinde ödenek ve finansman deste¤i sunacakt›r. fiubat ay›nda yürürlü¤e giren deste¤in ana unsurlar›n› yurtiçi ve yurtd›fl› ifl ve inceleme gezileri ile yurtiçi ve yurtd›fl› fuar kat›l›m destekleri oluflturuyor. Grup üye say›lar› esas
al›narak (400 alt› ve 400 üzeri olmak üzere) yurtiçi ifl ve inceleme gezilerine grup ve kifli baz›nda destekler veriliyor. Yurtiçi fuarlara kat›l›mda üye bafl›na 9 metrekare, yurtd›fl› fuarlara kat›l›mda ise 9 metrekareye kadarki stand bedelinin yüzde 30’u ve maksimum 2 bin ABD dolar› stand ücreti ödenecektir. Bunun yan› s›ra makine ve mobilya sektörleri için Ekonomi Bakanl›¤›’na sunulmak üzere UR-GE projelerini haz›rlad›k. Ayakkab›c›lar ve tekstil gruplar› için haz›rl›klar›m›z devam ediyor. Bu projelerle de yine üyelerimizin yurtd›fl›ndaki fuar ve organizasyonlara kat›l›mlar› için Ekonomi Bakanl›¤›’n›n desteklerinden yararlanmalar›n› sa¤layaca¤›z.” Ocak ay› içerisinde Çeçenistan Baflbakan Yard›mc›s› Khasan Khakimov Baflkanl›¤›’nda Adana’ya gerçeklefltirilen ziyarete de de¤inen Atila Menevfle, “Çok yeni bir devlet olan Çeçenistan’›n Ticaret ve Sanayi Odas› ile
Odam›z aras›nda –Kardefl Oda- protokolü imzalad›k. Bu yak›nlaflman›n Adana ekonomisine önemli aç›l›mlar sa¤layaca¤›na inan›yorum. Çünkü Çeçenistan’›n baflta inflaat, tar›m ve madencilik olmak üzere her alanda ticari iflbirli¤ine gereksinimi var. Adana’n›n mevcut ekonomik potansiyeli ve sanayileflme deneyimi bu bofllu¤u giderecek potansiyele sahiptir. En k›sa zamanda Adana’dan Çeçenistan’a bir ticaret heyeti ile iflbirli¤i ziyareti gerçeklefltirece¤iz” dedi. Odam›z›n kuruluflunun 120. y›ldönümü kapsam›nda çeflitli etkinlikler düzenlenece¤ine de iflaret eden Baflkan›m›z Menevfle, “Nisan ay›nda düzenlenecek olan Portakal Çiçe¤i Fevtivali’ne etkin flekilde kat›l›m›n yan› s›ra, organizasyon kapsam›nda kent ekonomisine yeni bir soluk oluflturmak için –Al›flverifl Günleri- düzenleyece¤iz” diye konufltu.
Meclis toplant›s›nda söz alan Meclis Üyemiz fiaban Bafl, Adana-Erbil aras›ndaki uçak seferlerinin iptal edilmesinin gündeme geldi¤ine dikkat çekerek, “Seferlerin devam› için Irak’a giden ifladamlar›n›n havayolunu tercih etmeleri gerekiyor. Aksi taktirde önümüzdeki dönemde büyük önem kazanacak olan bu avantaj› kaybedebiliriz” görüfllerini dile getirdi. Toplant›da, Yönetim Kurulu Üyemiz ‹smail Aslan, Odam›z›n yeni hizmet binas› ile ilgili oluflturulan komisyonla ilgili bilgi verdi ve “Bu komisyon ne kadar fazla üyeden oluflursa, o kadar isabetli karar al›r›z” dedi.
Sektörel sunumlar...
Odam›z›n her ayki Meclis toplant›s›nda gerçekleflen sektörel sunumlar bu kez 21. Grup Meclis Üyemiz Zeki Kayak ve 20. Grup Meclis Üyemiz Fatih ‹spir taraf›ndan yap›ld›. G›da toptanc›lar› sektörüne iliflkin sorunlar› dile getiren Zeki Kayak flöyle konufltu: “Bilindi¤i üzere Avrupa pazar›n›n doymas› ile birlikte ülkemize yönelen yabanc› sermayeli marketlerin say›s› büyükflehirlerde oldu¤u gibi Adana’da da h›zla artmakta ve marketçilikte büyük bir rekabet yaflanmaktad›r. Geliflmifl ülkeler 1930’lu y›llarda flimdiki bizim
yaflad›klar›m›zdan sonuçlar ç›kar›p, uyum yasalar›yla esnaf› ve tüketiciyi koruyan düzenlemeleri hayata geçirmifller. Amerika’da hipermarketlerin pazar pay› son 30 y›lda ancak yüzde 3 artarken, bizde hiçbir düzenleme getirilmez ise önümüzdeki 5 y›lda yüzde 35’e ulaflaca¤› tahmin edilmektedir. Hipermarket, grosmarket ve AVM’ler ve bunlar›n oluflturdu¤u ma¤azalar zincirleri mutlaka flehir merkezi d›fl›na kurulmal›d›r. Bu büyük ma¤azalar›n say›s›nda da bir s›n›rlama getirilmelidir. Perakende sektöründeki baz› firmalar›n çok genifl bir ürün yelpazesini kendi markal› ürünleri olarak fason üretip ma¤azalar›nda müflterilerine sunmalar› haks›z rekabete yol açmaktad›r. fiehir merkezlerinde aç›lan hipermarketler, grosmarketler vb. baflta perakende esnaf› olmak üzere hemen hemen her ifl kolundaki esnaf ve sanatkar›n ifllerini büyük ölçüde aksatmakta, rekabet edebilirlik düzeyini azaltmakta, rekabet edebilmek için bu kesimin çal›flma saatlerini uzatarak y›pranmalar›na neden olmakta, hatta birçok esnaf ve sanatkar› bu marketlere karfl› rekabet edemeyip iflyerlerini kapatmak zorunda b›rakmaktad›r. Bu nedenle, bu kesimin üretim ve hizmet sektöründe yok olma tehlikesi ile karfl› karfl›ya kalmaktad›r. Bunun da büyük bir iflsizlik ve sosyal patlamalara neden olaca¤› aç›kt›r. Bu marketlerin Avrupa Birli¤i ülkelerinde ve di¤er geliflmifl ülkelerde oldu¤u gibi flehir merkezlerinde aç›lmas›na ve çeflitli isimler alt›ndaki flubelerinin yasal boflluklardan yararlanarak mahalle aralar›na yay›lmalar›na müsaade edilmemelidir. Bu tür al›flverifl merkezlerinin aç›lmas› için Avrupa Birli¤i ülkelerindeki örnekler de dikkate al›narak bir mevzuat haz›rlanmal› ve bu mevzuat çerçevesinde oluflturulacak yerel komisyonlar arac›l›¤›yla iflyeri açma izni verilmelidir.”
11
Toplant›daki di¤er sunum da oto lasti¤i ve yedek parça sektör temsilcilerinden Fatih ‹spir taraf›ndan gerçekleflti. ‹spir de sunumunda flu görüfllere yer verdi: “Oto yedek parças› ve oto lastik ticareti yapan Odam›za üye firma say›s› 234’tür. 20. Meslek gurubu üyelerinin 1 y›lda yapm›fl oldu¤u yaklafl›k ciro 1.1 milyar TL. olup ilimizde sa¤lam›fl oldu¤u istihdam ise 6 bin 500 civar›ndad›r. Çekirdek ailenin 4 kifliden olufltu¤unu düflünürsek 26 bin kifli geçimini bu meslekten sa¤l›yor. K›z›lay Caddesi’nde yaflanan araç park sorunu üyelerimizi oldukça ma¤dur etmektedir. Bu sorunun bir an önce çözüme kavuflturulmas› gerekmektedir. Tüm meslek gruplar›nda oldu¤u gibi biz de kalifiye elaman bulmakta zorlan›yoruz. Bununla ilgili e¤itimler verilmesi ve kurslar aç›lmas›n› istiyoruz. Tek çat› alt›nda ürün sat›fl› ve servisini yapan iflyerlerin standart hale getirilmesi gerekmektedir. Örne¤in, bundan sonra yap›lacak lastik sat›fl› ve servisi yapan firmalar›n iflyerlerinin yüz metrekareden az olmamas› ve ekipmanlar›n tam olmas› yönünde karar al›nmal›d›r. Daha önceki iflyerleri de denetlenerek bu hale getirilmesi için caba gösterilmelidir. Adana’n›n en önemli sorunlar›ndan biri olan site konusu bizim sektörde büyük sorun. Sektör mutlaka bir sitede toplanmal›d›r.”
Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Odam›z-TSE iflbirli¤iyle düzenlenen ‘‹novasyon Yönetim Semineri’nde konufltu:
‹novasyon baflar› ve büyümenin anahtar›d›r 12
önetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, inovasyonun iflletme, kurum, kurulufl hatta ülke yönetimlerine kadar her alanda kullan›lmas› gereken önemli bir kavram haline geldi¤ini belirterek, “‹novasyonu yaflam›n her alan›na tafl›y›p uygulamak zorunday›z. Ancak bu flekilde hedeflerimize ulaflabiliriz” dedi.
Y
Odas›z ile Türk Standartlar› Enstitüsü iflbirli¤iyle düzenlenen, “Çukurova’da Kalite Saatleri” etkinlikleri kapsam›nda düzenlenen, “‹novasyon Yönetimi Semineri” yo¤un ilgi gördü. Odam›z Meclis Salonunda gerçekleflen seminere Adana Sanayi Odas› (ADASO) Yönetim Kurulu Baflkan› Zeki K›vanç ve çok say›da firma temsilcisi kat›ld›. Yenileflim Mühendisi Cahit Günayd›n’›n konuflmac› olarak kat›ld›¤› seminerde konuflan Odam›z Baflkan› Atila Menevfle inovasyonun önemine de¤inirken, geçti¤imiz ay Amerika Birleflik Devletleri’ne yapt›¤›, Silikon Vadisi’ni de kapsayan seyahatindeki izlenimlerini paylaflt›. Buradaki teknoloji devlerinin ony›llarca sonras›n› planlayarak yeni bulufllar peflinde olduklar›n› söyleyen Menevfle, “‹novasyona, AR-GE’ye yap›lan yat›r›mlar›n belirli bir süre sonra zenginlik olarak geri döndü¤ü görülmektedir. Bu bak›mdan inovasyon ve AR-GE zenginlik demektir. ‹flletmelerimizin bu konuda son derece duyarl› olmas›, inovasyon ve AR-GE’ye yönelik yat›r›mlar›n›n kendilerine önemli kazançlar sa¤layaca¤›ndan emin olarak
planlar›n› bu yönde gerçeklefltirmeleri yararl› olacakt›r” dedi. TSE Çukurova Bölge Koordinatörü U¤ur Özdeniz de yapt›¤› konuflmada, TSE’nin milli bir kurulufl oldu¤unu, kalite ve sanayicinin vazgeçilmez bir unsuru haline geldi¤ini belirterek kurumun çal›flmalar›na iliflkin bilgiler verdi. Nitelikli ifl gücünü art›rmak için,
“Çukurova’da Kalite Saatleri” etkinliklerine devam edeceklerini belirten Özdeniz, “Çukurova’daki kalite ç›tas›n› biraz daha yükseltebilme hedefindeyiz. Adana’da düzenledi¤imiz iki ayr› e¤itim semineri program›nda yüzlerce firmaya ulaflt›k. Çal›flmalar›m›z› sadece laboratuvar ve belgelendirme ile s›n›rland›rmak istemiyoruz. Hedefimiz, kent ekonomisinin lokomotifi
konumundaki firmalar›m›z› yeni aç›l›mlara sevk etmektir. TSE inovasyonun, kalitenin öncesinde sonras›nda ve her aflamas›nda yer alan bir kurulufltur. Kendini sürekli yenileyen ve firmalar›m›z›n uluslararas› pazarda daha etkin yer alabilmesine yönelik ciddi çal›flmalara imza atan TSE, önümüzdeki dönemde daha etkin rol üstlenecektir” diye konufltu. Seminer konuflmac›s› Cahit Günayd›n da yapt›¤› sunumda, inovasyonun iyi kullan›ld›¤›nda neler yap›labilece¤ine iliflkin güncel örnekler verdi. ‹novasyonun düflünce kalitesi anlam›na geldi¤ine de iflaret eden Günayd›n, “‹novasyon, var olan ve herkes taraf›ndan bilinen bir ürünü yeni düflünceyle harmanlayarak katma de¤er yaratmakt›r. Buradaki tek sermaye ak›ld›r” diye konufltu. Yeni dünya ekonomik düzeninde ülkeler ve flirketlerin teknoloji yaratan ve teknoloji kullanan olmak üzere ikiye ayr›ld›klar›n› belirten Günayd›n flöyle konufltu: “Bat› h›zla teknoloji yo¤un sektörlere kayarken, emek yo¤un sektörlerin katma de¤eri h›zla düflmektedir. Gelece¤in sektörleri olarak bilgi teknolojisi, elektronik, iletiflim, biyoteknoloji, süper iletkenler, yeni malzemeler, yaz›l›m, robot-otomasyon teknolojisi gösterilmektedir. Geliflmifl ülkelerde hizmet sektöründeki istihdam sanayide çal›flan kesime göre h›zla artarken, beyin gücü art›k bir entelektüel sermaye olarak alg›lanmakta ve
dünya beyinler aras› rekabet yar›fl› pistine dönüflmektedir. Sektörel bazda teknoloji transferi yaparken uluslararas› ortaklar ile yeni pazarlara eriflme stratejisi ile teknoloji yönetiminde uzmanlaflmak gerekmektedir. Bu yar›flta yer almak istiyorsak inovasyona yo¤unlaflmal›y›z.”
Seminerin tamamlanmas›n›n ard›ndan, Odam›z Yönetim Kurulu Baflkan› Atila Menevfle taraf›ndan, seminer konuflmac›s› Cahit Günayd›n’a günün an›s›na bir plaket sunuldu. Kat›l›mc›lar›n sertifikalar› ise TSE Çukurova Bölge Koordinatörü U¤ur Özdeniz taraf›ndan verildi.
13 5
Odam›z ve Finansbank iflbirli¤iyle düzenlenen seminerde, e-Fatura ve e-Defter uygulamalar› anlat›ld›:
E-Fatura finansmana eriflimi kolaylaflt›racak 14
Y
eni Türk Ticaret Kanunu (YTTK) hükümleri do¤rultusunda, 1 Ocak 2014’te e-Fatura uygulamas›n›n yürürlü¤e girdi¤i, 1 Eylül 2014’te de eDefter’in zorunlu hale gelece¤i bildirilerek, üyelerimize konuyla ilgili uyar›larda bulunuldu. Finansbank Nakit Yönetimi, D›fl Ticaret ve Yat›r›m Bankac›l›¤› Genel Müdür Yard›mc›s› Saruhan Do¤an, e-Fatura sayesinde iflletmelerin finansman imkanlar›na da daha kolay ve h›zl› ulaflabileceklerini vurgulad›. Odam›z ve Finansbank iflbirli¤iyle düzenlenen seminerde, teknolojinin ilerlemesi ve ticaretin teknolojiye uyumu sonucu ticari hayat›n önemli birer parças› durumuna gelmesi beklenen e-Fatura ve e-Defter uygulamalar›na iliflkin bilgi verildi. Toplant›n›n aç›l›fl›nda konuflan Odam›z Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›s› Halis Bayrak, ülkemiz firmalar›n›n büyük bölümüne elektronik fatura ve elektronik defter uygulamas›na girme zorunlulu¤u getirildi¤inden, ifl dünyas›n›n yap›lan bu düzenlemelere haz›rlanmas› ve de¤iflimi yak›ndan takip etmesi gerekti¤ini söyledi. E-fatura uygulamas› ile tek format ve standarda göre sat›c› ve al›c› aras›nda güvenli, zaman ve maliyet tasarrufu sa¤layan bir sistem oluflturabilmenin hedeflendi¤ini belirten Bayrak, “Baflka bir deyiflle, flirketlere baflta ifl gücü ve zaman olmak üzere ka¤›t, bask›,
arflivleme ve defter tasdiki gibi birçok alanda tasarruf sa¤lanmas› ve sahte belge ma¤duriyetlerinin önüne geçilmesi hedefleniyor. Bildi¤iniz gibi ilk baflta sadece tüzel kiflilerin e-fatura siteminden yararlanmalar› mümkünken; sonradan ç›kar›lan tebli¤ ile gerçek kiflilerin e-fatura kullanabilmesine de imkan yarat›lm›flt›r. Bu nedenle önümüzdeki süreçte ticaretin tamamen elektronik ortama tafl›naca¤› düflünülecek olursa, tüm firmalar›m›z›n altyap›lar›n› bu sisteme göre tamamlamalar› gerekti¤ine inan›yorum” dedi.
Daha sonra konuflan Finansbank Nakit Yönetimi, D›fl Ticaret ve Yat›r›m Bankac›l›¤›’ndan sorumlu Genel Müdür Yard›mc›s› Saruhan Do¤an da, “Bizce mümkün” yaklafl›m› ile çözümler sunan Finansbank’›n ifltiraki olarak; Cybersoft ortakl›¤› ile kurulan e-Finans’›n, baflta e-Fatura ve e-Defter geçifli olmak üzere ticari hayattaki de¤iflimde müflterilerini destekleyerek; yeni dünya ticaretine en h›zl› flekilde adapte olmalar›n› hedefledi¤ini vurgulad›. Tüm elektronik ticari uygulamalar için servis
ve finans çözümleri sunan eFinans’›n, 1 Ocak 2014’te e-Fatura’n›n ve 1 Eylül 2014’te de eDefter’in zorunlu hale gelece¤i süreçte, ortaklar›n›n bilgi birikimi ve tecrübesi ile haz›rlanan paket çözümleriyle müflterilerin yan›nda olmay› hedefledi¤ini anlatan Saruhan Do¤an sözlerini flöyle sürdürdü: “e-Fatura alan›nda tek ifltirak kurarak ilerleyen tek banka olan Finansbank, eFinans ifltiraki ile e-Fatura ve e-Defter geçifl sürecinde yüksek teknolojiyle birlikte bankac›l›k alan›ndaki birikimini de ortaya koymaktad›r. Bu do¤rultuda, e-Fatura mükellefi olan ve girmek isteyen tüm flirketlere hizmet vermeye haz›r›z. Yeni dünya ticaretinin tamamen elektronik uygulamalar üzerinden yürüyece¤ini öngörüyoruz ve e-Fatura’y› bu yeni dünyan›n
temel tafl› olarak düflünüyoruz. Gelecek dönemde Türkiye’de elektronik uygulamalar›n bafllang›ç noktas› say›labilecek; Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’n›n baz› sektörler için zorunlu hale getirdi¤i uygulama ile e-Fatura’n›n, tahsilat ve ödeme döngüsü içindeki yerinin giderek artaca¤›na ve mali mührün de etkisiyle kredi süreçleri içinde de daha fazla yer alaca¤›na inan›yoruz. eFinans olarak, k›sa zaman içinde Gelir ‹daresi Baflkanl›¤›’n›n getirece¤i yeni uygulamalar kapsam›nda, e-Arfliv, e-Çek, e‹rsaliye ve benzeri hizmetlerini de portföyümüze katmak üzere çal›fl›yoruz. Bu sektörde 2014 y›l› sonuna kadar minimum yüzde 20 pazar pay›na ulaflmay› hedefliyoruz.” Avrupa Birli¤i’nde bu y›l piyasalardaki toplam e-Fatura hacminin yüzde 33’e
ulaflmas›n›n beklendi¤ini, bu oran›n dünya genelinde ise yüzde 5 civar›nda oldu¤unu kaydeden Saruhan Do¤an, Türkiye’de ise eFatura hacminin henüz binde 5’in alt›nda seyretti¤ini bildirdi. Mükellefler aç›s›ndan üç konunun önemli oldu¤unu kaydeden Saruhan Do¤an, “Bunlardan ilki, teknolojinin pürüzsüz çal›fl›yor olmas›. ‹kincisi güvenilirlik ve eFaturan›n saklanmas›, üçüncüsü ise fiyatland›rmad›r. Biz bu üç konuda da iddial›y›z” dedi. Toplant›n›n son bölümünde ise eFinans Genel Müdür Yard›mc›s› Okan Murat Dönmez taraf›ndan kat›l›mc›lara konuyla ilgili kapsaml› bilgilendirmede bulunuldu. Yo¤un ilgi gören toplant›da, kat›l›mc›lar›n e-Fatura ve e-Defter uygulamalar›na iliflkin sorular› da yan›tland›.
15
Kitap Fuar› dünya kültürünü Adana’da buluflturdu 16
T
ÜYAP Adana Fuarc›l›k taraf›ndan, Türkiye Yay›nc›lar Birli¤i iflbirli¤iyle düzenlenen Çukurova 7. Kitap Fuar›, 235 yay›nevi ve sivil toplum kuruluflunun kat›l›m›yla TÜYAP Adana Uluslararas› Fuar ve Kongre Merkezi'nde kitapseverlerle bulufltu. Türk edebiyat›n›n en üretken yazarlar›ndan biri olarak kabul edilen Orhan Kemal'in do¤umunun 100. y›l› dolay›s›yla bir dizi söylefli, panel, sergi ve “Orhan Kemal 100 Yafl›nda Sempozyumu” ile an›laca¤›, söylefli, fliir dinletisi, panel ve çocuk etkinlikleri yap›laca¤› fuar kapsam›ndaki imza günlerinde 300 yazar okurlar›yla bir araya geldi. TÜYAP Adana Uluslararas› Fuar ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen törende konuflan Vali Yard›mc›s› Durmufl Gençer, bilgiye giden yolun kitap okumadan geçti¤ine iflaret etti. Büyükflehir Belediye Baflkan Vekili Zihni Ald›rmaz da, “Bir kenti kent yapan kültür sanatt›r. Orhan Kemal'in, Yaflar Kemal'in, Demirtafl Ceyhun'un, Abidin Dino'nun yetiflti¤i olan bu flehirde olmaktan mutluyuz” dedi. Faz›l Hüsnü Da¤larca'n›n, “Uluslar büyük evlatlar›yla soluk al›r” dizesini hat›rlatan TÜYAP Kültür Fuarlar› Dan›flma Kurulu Baflkan› Do¤an H›zlan da, “Bence büyük kentler de büyük evlat, yazar ve sanatç›lar›yla soluk al›yor. Benim için de Adana öyle... Orhan Kemal'den bafllay›p, Yaflar Kemal ve Y›lmaz
Güney'e kadar büyük bir sanatç› ve yazar listesi benim gözümde Adana'y› seçkin bir flehir yap›yor. Art›k uluslararas› görüflmelerde bile itibar ancak sanatla mümkün olabiliyor. Kentte
yap›lan al›flverifl merkezleri, lüks sitelerden söz edilmiyor ama orada aç›lan tiyatrolar, kültür sanat merkezleri hemen dikkati çekiyor.”diye konufltu.
Türkiye Yay›nc›lar Birli¤i Baflkan› Metin Celal Zeynio¤lu, kifli bafl›na düflen kitap say›s›nda son y›llarda art›fl görüldü¤ünü, bunda korsan kitapla mücadelenin de önemli rol oynad›¤›n› söyledi.
sa¤lad›klar›n› bildirdi. Fuarlar nedeniyle 800'e yak›n firman›n Adana'da bulufltu¤unu anlatan Ersözlü, geçen y›l yüzde 19'luk bir büyümeyle, bin 300'ü yabanc› 520 bin ziyaretçinin etkinlikleri gezdi¤ini dile getirdi.
Çukurova Kitap Fuar›'n›n Türkiye'de en çok takip edilen kitap fuarlar›ndan biri oldu¤unu ifade eden Zeynio¤lu, Türkiye'nin yay›nlanan kitap say›s›nda dünyada 13. s›rada bulundu¤unu fakat yay›nlanan bu kitaplar›n çok önemli bir bölümünün Milli E¤itim Bakanl›¤› taraf›ndan bast›r›ld›¤›n› aktard›. Metin Celal Adana'n›n edebiyatta önemli bir kent oldu¤unu ve Türkiye'deki yay›nc›l›k sektöründe yüzde 5'lik pay›n›n bulundu¤unu kaydetti. Celal, Türkiye'de geçen y›l 1732 yay›nc›n›n 47 bin 352 kitap yay›nlad›¤›n› söyledi. Toplam 536 milyon 259 bin 40 adet kitap üretildi¤ini aç›klayan Celal, bu kitaplar için 330 milyon 17 bin 403 adet bandrol sat›n al›nd›¤›n› kaydetti. Celal, bu rakamlara göre Türkiye’de kifli bafl›na 7.1 kitap düfltü¤ünü vurgulad›.
Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Çukurova Kaymakam› Mehmet Ali Özkan, eski Kültür Bakan› Ercan Karakafl, TÜYAP Adana Fuarc›l›k A.fi. Genel Müdürü ‹lhan Ersözlü ile çok say›da kurum temsilcisinin kat›ld›¤› fuar›n aç›l›fl›nda Nebil Özgentürk'ün üstlendi¤i ve kendisinin de konuflmac› olarak kat›ld›¤› 'Sanat›m›z›n hat›ra defteri belgeseli/Orhan Kemal bölümü gösterimi' gerçeklefltirildi.
UNESCO'nun 2012 verilerine göre 42 bin 337 çeflit kitapla Türkiye'nin dünyan›n en büyük 13. kitap üreten ülkelerinden biri oldu¤unu dile getiren Metin Celal, “Uluslararas› Yay›nc›lar Birli¤i'nin (IPA) araflt›rmalar›na göre ise Türkiye, 1 milyar 682 milyon Euro ciro ile dünyan›n en büyük 13. yay›nc›l›k sektörüne sahiptir” diye konufltu. Adana Fuar› Genel Müdürü ‹lhan Ersözlü ise geçen y›l kitap, e¤itim, inflaat, reklamc›l›k, kent, g›da gibi konularda düzenlenen fuarlarda kente yaklafl›k 200 milyon dolarl›k ifl hacmi
Sempozyum kapsam›nda, “Yaflam› ve eserleri ile Orhan Kemal”, “Türk Edebiyat›nda Orhan Kemal ve ‹zleri”, “Edebiyattan Sinemaya Orhan Kemal”, “Türkiye Yazarlar Sendikas›'n›n An›t Yazar› Orhan Kemal 100 Yafl›nda”, “Bursa Cezaevi'nde bir Çukuroval›: Orhan Kemal” ve “Çukurova'dan bir Orhan Kemal geçti” bafll›klar› alt›nda paneller düzenlendi. Fuar›n Orhan Kemal'le ilgili sürprizlerinden birisi ise yazar›n ilk defa okurla buluflacak olan “Uçurum” adl› roman› oldu. Yak›n zamanda yazar›n o¤lu Ifl›k Ö¤ütçü taraf›ndan bulunan, 1960'larda dergilerde tefrika edilen roman› ilk kez Çukurova Kitap Fuar›’nda kitapseverlerle bulufltu.
17
Adana ve Mersin Emitt Fuar›’nda 18
Kültür ve Turizm Bakan› Ömer Çelik taraf›ndan aç›l›fl› yap›lan TÜYAP 18. Do¤u Akdeniz Uluslararas› Turizm ve Seyahat Fuar›'na bu y›l da Adana ve Mersin ortak stantla kat›ld›. Kültür ve Turizm Bakanl›¤›’n›n deste¤i, Türkiye Otelciler Federasyonu ve Turizm Yat›r›mlar› Derne¤i ortakl›¤›yla TÜYAP Fuar Merkezi'nde düzenlenen "EMITT 18. Do¤u Akdeniz Turizm ve Seyahat Fuar›"n›n aç›l›fl töreninde konuflan Çelik, böylesine önemli bir markan›n, bu kadar uzun y›llar içerisinde oluflturulmufl olmas›n›n, bafll› bafl›na bir baflar› öyküsü oldu¤unu belirtti. Çelik, bu markan›n oluflmas›nda eme¤i geçenlere teflekkür ederek, "Çünkü ülkemizde bu tip istikrarl› organizasyonlar›n sürekli olarak yap›lmas›, marka haline getirilmesi konusunda inanc›m›z çok yüksek. Bunlar›n daha da gelifltirilmesi, daha da ileriye götürülmesi için elimizden gelen katk›y› da vermek istiyoruz" dedi. Turizmin, bir kent politikas› projesi olarak, kentlerin daha mükemmel bir flekilde uluslararas› hale gelebilmesinin zemini olarak, diplomas› meselesi ve etraftaki havzalarda zenginlik yaratma projesi olarak düflünülmesi gerekti¤ine iflaret eden Çelik, herkesin güvende olmad›¤›, refahtan pay almad›¤› bir dünyada hiç kimsenin kendi güvenli¤ini ve refah›n› garanti alt›na alamayaca¤›n› dile getirdi. Çelik, Türkiye'nin dünyada daha iyi anlatmas›n› sa¤lamak üzere yeni bir tan›t›m stratejisiyle dünyan›n önüne ç›kacaklar›n› vurgulayarak, "Bundan sonra da EMITT fuar› gibi organizasyonlar›n daha da güçlenmesine daha çok katk› sa¤layaca¤›z" dedi.
Öte yandan Adana-Mersin ortak stand›n› ziyaret eden ‹stanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu’ya Adana flalgam› ile cezeryesi ikram edildi. Vali Mutlu’ya Mersin ‹l Turizm ve Kültür Müdürlü¤ü taraf›ndan haz›rlanan, Mersin’in tarihi ve turistik yerlerini tan›tan ve üç boyutlu haz›rlanan kitap da hediye edildi. Adana Valisi Hüseyin Avni Cofl'da AdanaMersin ortak stand›n› gezdi, ‹l Turizm ve Kültür Müdürü Nuh Y›ld›z ile ÇUKTOB Baflkan› Tayyar Zaimo¤lu ile Nesrin Göçhan’dan bilgi ald›. Vali Cofl, Adana ve bölgenin tan›t›m›na önem verdiklerini, hedeflerinin Adana’y› marka flehir yapmak oldu¤unu söyledi. Vali Cofl, Adana-Mersin stand›n› ziyaret eden yabanc› ülke temsilcileri ile bir süre sohbet etti. EMITT Fuar›’nda Adana ve Mersin ayn› stantta yer ald›. Çukurova Kalk›nma Ajans›, Adana ve Mersin valilikleri taraf›ndan da desteklenen EMITT fuar›n›n aç›l›fl›na Adana’da Vali Hüseyin Avri Cofl, Çukurova Kalk›nma Ajans› Genel Sekreteri Zekeriya fiarbak, Mersin
Valisi Hasan Basri Güzelo¤lu ile Adana ve Mersin il kültür ve turizm müdürleri, ÇUKTOB Baflkan› Tayyar Zaimo¤lu, Türkiye Seyehat Acentalar› Birli¤i Adana Temsilcisi Nesrin Göçhan, turistik otel sahip ve yöneticileri kat›ld›. Yo¤un ilgi gören 2014 EMITT Fuar›’n›n büyüyen Sa¤l›k ve K›fl Turizm salonlar›ndan oluflan zengin konsepti ile ve 70 ülkeden 4 bin 500 kat›l›mc›s› ile yeni bir rekor k›rmas› bekleniyor.
Yönetim Kurulumuz, Adana Emniyet Müdürlü¤ü’ne atanan Cengiz Zeybek’i makam›nda ziyaret etti:
Adana’n›n güveni ve huzuru için çal›flaca¤›m Adana Emniyet Müdürü Cengiz Zeybek, halk›n deste¤iyle daha huzurlu bir toplum hayat›n›n sa¤lanabilmesine yönelik çal›flmalar yapmaya kararl› oldu¤unu belirterek, “Hiç kuflkusuz hepimiz ülkemizi, memleketimizi seviyoruz. Bu gemiyi bat›rmadan birlikte yüzdürerek zor günleri aflaca¤›m›za gönülden inan›yorum” dedi. Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›lar›m›z Mehmet fiahbaz, Halis Bayrak, Yönetim Kurulu üyelerimiz Emine Nargile, Zübeyt fiendur, Mehmet Özel, fiahin Günefler, Erdinç Güneyli, ‹smail Arslan, Cevdet fieker ve Genel Sekreterimiz Ahmet Nevruz'dan oluflan Odam›z Heyeti, kutlama ziyaretinde bulunduklar› Adana Emniyet Müdürü Cengiz Zeybek taraf›ndan s›cak bir ilgiyle karfl›land›. Adana Emniyet Müdürü Cengiz Zeybek’i yeni görevinden dolay› kutlayan Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak ve Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, “Adana’n›n en büyük sivil toplum kurulufllar›ndan birisi olan Adana Ticaret Odas› bu y›l 120. yafl›n› kutlamaktad›r. 120 y›ld›r bölgemizin ekonomik ve sosyal bak›mdan geliflebilmesine yönelik tüm çal›flmalara aktif olarak kat›lan Odam›z, bu yöndeki etkinliklerini bundan böyle de aral›ks›z sürdürecektir. Bu anlay›fl do¤rultusunda Adana Ticaret Odas› olarak, her zaman Emniyet
19
Müdürlü¤ümüzün yan›nda yer alarak, çal›flmalar›n›za destek olaca¤›z” dediler. Emniyet Müdürü Cengiz Zeybek de, kentteki suç istatistiklerine göre asayifl oranlar›n›n a¤›rl›kta yer almas› dolay›s›yla özellikle bu konunun üzerine gidilece¤ini kaydetti. Zeybek, “Her zaman vatandafl›m›z›n yan›nda olaca¤›z ve huzuru bozmak isteyenlere f›rsat vermeyece¤iz. ‹lk defa bir Adanal›, Adana Emniyet Müdürü olarak bu kente hizmet edebilme flans›na sahip olmufltur ve bu onurlu görev de bize nasip oldu. Öncelikli hedefimiz, Adana’n›n en güvenlikli il olmas›n›n
sa¤lanabilmesine yöneliktir ve bunun için de çal›flmalar›m›z› kararl›l›kla sürdürece¤iz. Adana halk›n›n deste¤iyle daha huzurlu bir toplum hayat›n›n sa¤lanabilmesine yönelik çal›flmalar yapmaya kararl›y›z. Hiç kuflkusuz hepimiz ülkemizi, memleketimizi seviyoruz. ‹fladamlar›m›z›n al›nteri ile kazand›klar› her kuruflun ayn› zamanda ülke ekonomisine de bir katk› oldu¤unun bilinciyle her zaman sizlerle birlikte olaca¤›m. Bu gemiyi bat›rmadan birlikte yüzdürerek zor günleri aflaca¤›m›za gönülden inan›yorum. Bu anlamda devletimizin bize verdi¤i görevleri lay›k›yla yerine getirebilme çabas› içerisinde olaca¤›z” diye konufltu.
Vak›fbank Genel Müdürü Aydo¤an’dan Odam›za ziyaret T
20
ürkiye Vak›flar Bankas› Genel Müdürü Halil Aydo¤an, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle’yi ziyaret ederek kent ekonomisindeki geliflmelere iliflkin görüfl al›flveriflinde bulundu. Beraberinde Adana’daki flube müdürleri de bulunan Halil Aydo¤an, Adana’n›n 1970’li y›llardaki parlak günlerine tekrar dönebilmesi
için herkese görevler düfltü¤ünü belirterek, “Adana, Türkiye’nin sanayileflen ilk kentidir. O nedenle ülkemiz için de büyük öneme sahip. Baz› büyük holdinglerin merkezlerini ve yat›r›mlar›n› ‹stanbul ve Marmara Bölgesi’ne tafl›mas›ndan dolay› s›k›nt› olmufltur. Yat›r›mc›lara destek olarak Adana’y› tekrar eski günlerine döndürmek için çaba gösterece¤iz” diye konufltu.
Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle de Adana’n›n ülke ekonomisindeki yerinin gerilere düflmesinde bir çok etkenin bulundu¤una dikkat çekerek, “Bizlere düflen en önemli görev, eski parlak günlere nas›l dönece¤imizin yol haritas›n› çizmektir. Adana Ticaret Odas› olarak en önemli misyonumuz, üyelerimizin üretimini baflta yurtd›fl› pazarlar› olmak üzere her alanda de¤erlendirebilmelerine olanak sa¤lamakt›r. Odam›z taraf›ndan gerçekefltirilen çeflitli projelerle çok say›da üyemiz d›fl pazarlara aç›lma imkan› buldu. Ekonominin içerisindeki tüm kurum ve kurulufllar›n bu tür projelere a¤›rl›k vermesiyle tekrar eski güçlü günlerimize dönece¤imize inan›yoruz” dedi.
Odam›z’da ‘Rekabet Hukuku Semineri’ düzenlendi T ürkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i (TOBB) bünyesinde yer alan ICC Türkiye Milli Komitesi ve Adana Ticaret Odas› iflbirli¤iyle, rekabet hukukunun önemiyle ilgili fark›ndal›k yaratmak amac›yla düzenlenen, “Rekabet Hukuku Semineri” ATO Meclis salonunda gerçeklefltirildi. Seminere konuflmac› olarak kat›lan ICC Türkiye Milli Komitesi Rekabet Komisyonu üyesi Av. Süleyman Cengiz, kat›l›mc›lara rekabet hukukunun temelleri, tarihçesi ve Türkiye’deki geliflimi ile ilgili bilgi sunumunda bulundu. Süleyman Cengiz konuflmas›nda rekabete ayk›r› anlaflma, uyumlu eylem ve teflebbüs birli¤i kararlar›, muafiyet sistemi gibi
konularda örnekler de vererek kapsaml› aç›klamalarda bulundu.
BAfiSA⁄LI⁄I Adana Ticaret Odas› Sosyal Hizmetler ve E¤itim Vakf› Yönetim Kurulu Baflkan› ve Odam›z Meclis Üyesi Necati Fidan’›n babas›
F‹KR‹ F‹DAN’›n vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhuma Allah’tan rahmet kederli ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
ADANA T‹CARET ODASI
ICC Türkiye Milli Komitesi Rekabet Komisyonu üyesi Ergun Özsunay da, “Hakim Durum ve Hakim Durumun Kötüye Kullan›lmas›” bafll›¤› alt›ndaki sunumunda, özellikle global ekonomik krizden sonra rekabet kurallar›n›n daha hassas bir flekilde uygulanmaya baflland›¤›n› ve hakim durumda olan firmalar›n etkin rekabeti önleme yoluna gittiklerini ifade etti. Rekabet Kurumu’ndan Rekabet Bafluzman› Nefle Nur Onuklu ise Rekabet Kurumu’nun organizasyonu ve inceleme yöntemlerine iliflkin konuflmas›nda, kurumun temel faaliyetleri ile ilgili bilgiler verdi. Konuflmalar›n ard›ndan kat›l›mc›lardan gelen konuyla ilgili sorular da uzmanlar taraf›ndan yan›tland›.
21
Akbafl: Çukurova cazibe merkezi olacak 22
3
0 Mart’ta yap›lacak olan yerel seçimlerde MHP’den Çukurova Belediye Baflkan Aday› olan Ali U¤ur Akbafl, “Seçildikten sonra hayata geçirmeyi planlad›¤›m projelerle Çukurova’y› cazibe merkezi haline getirece¤im” dedi. Ekibiyle birlikte Odam›z› ziyaret ederek Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak ve Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle ile görüflen Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Çukurova ‹lçe Belediye Baflkan› Aday› Ali U¤ur Akbafl projelerini anlat›. Çukurova ilçesinde 1800 kadar sokak bulunmas›na ra¤men bunlardan son befl y›l içerisinde ancak 10 kadar›n›n asfaltland›¤›n› öne süren Akbafl, “Seçildi¤im takdirde Çukurova’y› bir marka flehir haline getirerek befl y›l daha kaybedilmesine meydan vermeyece¤iz” diye konufltu. Kendisine en çok flikayetin, belediyenin asli görevlerinden olan asfalt, temizlik ve sinekle mücadele konular›nda geldi¤ini ifade eden Akbafl, “Ben de onlara bunlar›n belediyelerin asli görevleri oldu¤unu anlat›yorum. Ama onlara hak vermemek elde de¤il. Çünkü bugüne kadar hep mutlulu¤u bu tür ifllerle yaflam›fllar. Oysaki ilçemizde olmas› gereken hizmetlerin hiçbiri mevcut de¤il. Noterimiz, Maliyemiz dahi baflka ilçelerde. Biz bunlar›n hepsini k›sa zamanda çözece¤iz” dedi. Göreve seçildi¤i günden itibaren parti rozetini bir tarafa b›rakarak oy versin vermesin
tüm Çukuroval›lar’›n belediye hizmetlerinden adil ve eflit bir flekilde yararlanmalar›n› sa¤layaca¤›n› kaydeden Ali U¤ur Akbafl, hayata geçirece¤i önemli projelerden birisinin de otopark sorununun çözümüne yönelik olaca¤›n› belirtti. Akbafl, Çukurova’daki tüm semt pazarlar›n›n alt›na iki katl› otopark yapacaklar›n›, böylelikle hem o yörede oturan vatandafllar›n, hem de araçlar›yla pazar yerine al›flverifle gelen vatandafllar›n karfl›laflt›klar› sorunlar›n önüne geçilece¤ini kaydetti. Ali U¤ur Akbafl, ilçe s›n›rlar› içinde bulunan Seyhan Gölü ve civar›nda yapacaklar› çal›flmalarla turizm için yeni bir sayfa açacaklar›n› da belirterek, rutin hizmetler d›fl›nda yeni projeleri hayata geçirerek, Çukurova’y› hak etti¤i konuma getireceklerini ifade etti. Akbafl, “Teleferik hatt› yaparak Kabasakal’dan Balcal›’ya 10 dakikada ulafl›m imkan› sa¤layaca¤›z. Çift gidifl geliflli
vagonlarla hem seyir, hem de ulafl›m amaçl› kullan›lacak. Ayr›ca Seyhan Gölü etraf›nda bulunan bölgelerde yapaca¤›m›z düzenlemelerle marka kafeterya ve restaurantlarla akvaryumlar, bisiklet, yürüyüfl parkurlar›yla buralar› daha yaflanabilir ve turizme katk› koyacak duruma getirece¤iz. Yine gölün iki taraf›nda butik oteller yaparak çevre illerden gelenleri a¤›rlama imkân›m›z olacak” dedi. Ziyaret s›ras›nda konuflan Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak ve Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atilla Menevfle de kentin sorunlar›na ve ifl dünyas›n›n yerel yönetimlerden beklentilerine iliflkin aç›klamalarda bulundular. Kulak ve Menevfle, “Adana’n›n potansiyelini harekete geçirmek için baflta ifl dünyas› ve yerel yönetimler olmak üzere herkese son derece önemli görevler düflmektedir. Bu anlamda yerel yöneticilerle iflbirli¤ine her zaman haz›r›z” diye konufltular.
Adanal› reklamc›lardan Dubai ç›karmas›
ADANA Adana Ticaret Odas›’n›n; üyelerine yönelik ayl›k ücretsiz yay›n›d›r.
DERG‹S‹
Tüccar, milletin eme¤i ve üretimini k›ymetlendirmek için, eline ve zekas›na emniyet edilen ve bu emniyete liyakat göstermesi gereken adamd›r.
Adana Ticaret Odas› Dergisi Anket Formu
Odam›z›n 38. Grup Meslek Grubu üyeleri, Yüksel Yavuz, Erdal Çelik, Ercan Matyar, Turan Polat ve Hüseyin Akp›nar, 7-11 Ocak tarihleri aras›nda Dubai Dünya Ticaret Merkezi’nde düzenlen, “Led ve Reklamc›l›k Fuar›”na kat›larak, reklamc›l›k ve kentsel esteti¤in farkl› boyutlar›n› yerinde gördü, uluslararas› reklamc›l›¤›n boyutunu inceleyerek ticari iliflkilerini güçlendirmek için baz› temaslarda bulundu. Fuar izlenimleriyle ilgili bilgi veren Meclis Üyemiz Yüksel Yavuz, “Adanal› reklamc›lar olarak; ticari iliflkileri gelifltirmek, reklamc›l›¤›n boyutunu görmek üzere 4 gün süren Dubai reklamc›l›k fuar›na kat›ld›k. Oldukça verimli geçen ziyaretimizde; Dubai’de yeni yap›lan binalar›n d›fl mekan giydirmelerini, reklamc›l›¤›, kentsel estetik ve kentsel ak›c›l›¤›n nas›l yap›ld›¤›n› da gördük. Reklamc›l›k sadece arac›l›k olarak görülmemelidir çünkü ayn› zamanda flehrin ayd›nlanmas›na yard›mc› olan materyalleri de bünyesinde bulundurmaktad›r. E¤er flehrinizi 24 saat yaflatmak istiyorsan›z, flehrinizi led ›fl›klarla canl› hale getirmek zorundas›n›z. Bu noktada yaflayan flehirlerin en son canl› örne¤i Dubai’dir. Dubai’nin ›fl›klarla rengarenk bir flehir haline dönüfltürülmesi, tan›t›m yönlendirmeleri, çiçeklendirmeleri hep led ve reklam materyalleri üzerine yap›lm›flt›r. Yani s›rf bask› de¤ildir. Kulland›¤›n›z bir çok materyal, ayn› zamanda flehrin misyonunu, vizyonunu ve kültürünü belirleyebilmektedir. Örne¤in Adanam›z›n tarihi Taflköprü’sündeki led ayd›nlatma sistemi, bir flehirdeki eserlerin reklamc›l›k materyalleriyle nas›l ön plana ç›kart›labilece¤i konusunda önemli bir örnektir” dedi.
Bilindi¤i üzere üyelerimizle do¤rudan iletiflim sa¤laması bakımından son derece önemli bir iflleve sahip olan Dergimiz, sizlerin kolay ve sıkılmadan okuyacakları, ifl hayatındaki beklentilerine uygun, üyelerimizi güncel ekonomik geliflmelerden haberdar etmek, ulusal ve uluslararası ifl olanakları konusunda bilgiler vermek, ekonomik konulardaki mevzuat de¤iflikliklerini duyurmak ve Odamızın gerçeklefltirdi¤i faaliyetleri sizlere aktarma hedefi do¤rultusundaki yayınını düzenli olarak sürdürmektedir. Yayın hayatında 54 yıl› geride bırakan, aradan geçen süreçte Odamızın ve Çukurova’nın dünyaya açılan penceresi niteli¤ini kazanan Adana Ticaret Odas› Gazetemizin ard›ndan, 2012 y›l› Ocak ay›ndan itibaren yay›mlanan dergimizin, daha iyiye ve daha güzele ulaflması çabaları aral›ks›z sürecektir. Kuflkusuz bu konuda siz de¤erli üyelerimizin görüfl ve önerileri, bizim için geçmifl yıllarda en önemli kılavuzu oluflturmufl, bundan sonraki yıllarda da oluflturmaya devam edecektir. Bu çabalarımız do¤rultusunda bizlere her zaman oldu¤u gibi yol göstermenizi bekliyoruz. Bunun için afla¤ıdaki anket formunu doldurarak Basın ve Halkla ‹liflkiler Müdürlü¤ümüzün (0.322 / 351 79 29) numaralı faksına veya (atobasin@gmail.com) e-mail adresimize iletmeniz yeterli olacaktır. Formu doldurarak yöneltece¤iniz öneri ve elefltirileriniz için flimdiden teflekkür ediyoruz.
23 (Buradan kesip bofl olan yerlere düflüncelerinizi yazıp Odamıza gönderiniz.)
• Dergimiz her ay düzenli olarak adresinize geliyor mu? Evet
Hay›r
• Haberlerimizden yararlanıyor musunuz? Evet
Hay›r
• Dergimizin içeri¤ini yeterli buluyor musunuz? Evet
Hay›r
• Hangi haberlerimiz sizi daha çok ilgilendiriyor? Oda faaliyetleri
Mevzuat
‹fl ‹mkanlar›
Ekonomi Haberleri
• Hangi içerikte haberlerin yer almasını istersiniz? 1) 2) 3)
• Dergimizin beklentilerinizi tümüyle karflılayabilmesi için öneri ve düflünceleriniz nelerdir? 1) 2) 3)
• Eklemek istedi¤iniz di¤er konular... 1) 2) 3)
Adana Ekonomi Raporu
‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran› yüzde 98’e yükseldi ‹statistik Servisimiz taraf›ndan haz›rlanan rapora göre, 2013’ün Ekim ay›nda, geçen y›l›n ayn› dönemine göre ihracat yüzde 0.9, ithalat ise yüzde -11.8 de¤iflim gösterdi.
‹hracatç› Birlikleri ve D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› verilerine göre Adana’n›n ihracat› 2013 y›l› Ekim ay›nda bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 0,9 art›fl kaydetti. Bu dönemde 163,6 milyon dolar tutar›nda ihracat gerçekleflti. ‹thalat ise 2013 y›l› Ekim ay›nda yüzde -11,8 oran›nda azal›fl kaydederek 168,4 milyon dolara geriledi. Adana ihracat›n›n ithalat›
DIfi T‹CARET
24
karfl›lama oran› ise 2012 y›l› Ekim ay›nda yüzde 85,6 iken, 2013 y›l› Ekim ay›nda yüzde 98’e yükseldi. 2013 y›l› Ekim ay› 12 ayl›k toplamda ise ihracatta yüzde 10,8 art›fl, ithalatta ise yüzde 11,9 azal›fl gerçekleflti. ‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran› 2012 y›l› Ekim ay› 12 ayl›k periyotta yüzde 59 iken, 2013 y›l› ayn› dönemde yüzde 74,1’ e yükseldi.
Adana Ekonomi Raporu ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGES‹ ELEKTR‹K VE DO⁄ALGAZ TÜKET‹MLER‹
Elektrik tüketiminde bir önceki aya göre yüzde 0,4 azal›fl, geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 7.1 oran›nda art›fl gerçekleflti.
Do¤algaz tüketiminde bir önceki aya göre yüzde 5,3, geçen y›l›n ayn› dönemine göre ise yüzde 6,76 oran›nda azal›fl meydana geldi.
2013 y›l› Aral›k ay›nda Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesinde elektrik tüketiminde geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 7,1 art›fl sa¤land›. 2012 y›l›nda ise bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 20,9 art›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› Aral›k ay›nda bir önceki aya göre de¤iflim oran›nda ise yüzde 0,4 azal›fl olmufltu. 2012 y›l› Aral›k ay›nda ise yüze 0,4 art›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› y›ll›k art›flta ise bir önceki y›la göre yüzde 13,3 art›fl gerçekleflmifl olup, 2012 y›l›nda yüzde 27,5 art›fl yaflanm›flt›.
2013 y›l› Aral›k ay›nda Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesinde do¤algaz tüketiminde geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 5,3 azalma oldu. 2012 y›l›nda ise bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 9,6 art›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› Aral›k ay›nda bir önceki aya göre de¤iflim oran›nda ise yüzde 6,76 azalma meydana geldi. 2012 y›l› Aral›k ay›nda ise yüzde 3,2 art›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› y›ll›k art›flta ise bir önceki y›la göre yüzde 9 art›fl gerçekleflmifl olup, 2012 y›l›nda yüzde 1,1 art›fl gerçekleflmiflti.
25
Adana Ekonomi Raporu ADANA T‹CARET ODASI ÜYE ‹STAT‹ST‹KLER‹
Üye say›m›z; 28.516... 2013 y›l› Aral›k ay›nda toplam üye say›m›z 28.516 olarak gerçekleflmifl olup, bir önceki aya göre üye say›s›nda yüzde 0,15 art›fl yafland›. Kas›m ay›ndaki üye say›m›z 28.473 idi. Aç›lankapanan firma say›lar› incelendi¤inde ise; 2013 Aral›k ay›nda 173 firma aç›l›rken, 130 firma kapand›. 2012 y›l› Aral›k ay›nda ise 159 firma aç›lm›fl, 195 firma kapanm›flt›. Buna göre 2013 y›l› Aral›k ay›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre aç›lan firma say›s›nda yüzde 8 art›fl, kapanan firma say›s›nda da yüzde 8,8 azal›fl gerçekleflti. 2012 y›l› Aral›k ay›nda ise aç›lan firma say›s›nda yüzde 28,1 azal›fl, kapanan firma say›s›nda ise yüzde 48,9 art›fl olmufltu. Ocak-Aral›k kümülatif toplamda ise 2013 y›l›nda aç›lan firma say›s›nda yüzde 7,3, kapanan firma say›s›nda yüzde 22,3 azalma meydana geldi.
26 NAKD‹ KRED‹LER
Adana’da kullan›lan nakdi kredi toplam› 20 milyar 546 milyon TL. 2013 Eylül ay›nda Adana ilindeki nakdi krediler toplam› 20 milyar 546 milyon TL. olarak gerçekleflti. Bu kredilerin yüzde 31’i kamu bankalar›, yüzde 69’ u özel banka kredilerinden olufltu. Türkiye’de kullan›lan nakdi kredilerin yüzde 1,9’u ise Adana’da kullan›ld›. ‹llere göre kullan›lan nakdi kredi toplam›na göre s›ralamada Adana ili 8. s›rada yer ald›. 2012 y›l› Eylül ay›nda ise kullan›lan nakdi krediler toplam› 16 milyar 288 milyon TL olurken, Adana iller s›ralamas›nda 6. s›radayd›.
Adana Ekonomi Raporu PROTESTO ED‹LEN SENETLER
Adana’da 1176 adet senet protesto edildi. 2013 y›l› Kas›m ay›nda Adana ilinde protesto edilen senet say›s›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 17,8, bir önceki aya göre ise yüzde 3,5 azal›fl yafland›¤› ve 1.176 adet senedin protesto edildi¤i belirtildi. ‹ller s›ralamas›nda ise Adana 2013 y›l› Kas›m ay› itibariyle protesto edilen senet say›s›nda 9. s›ray› ald›. Adana’n›n, Türkiye genelinde protesto edilen senetler aras›ndaki pay› ise yüzde 1,3. Adana’da 2012 y›l› Kas›m ay›nda protesto edilen senet say›s› 1.431 adet olup, iller s›ralamas›nda 7. s›radayd›. Adana’n›n bu dönemde Türkiye genelinde protesto edilen senetler aras›ndaki pay› yüzde 1,2 idi. 2013 y›l› Kas›m ay› kümülatif toplamda 12.932 adet senet protesto edilmifl olup bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 20,3 art›fl gerçekleflti.
27
2013 y›l› Kas›m ay›nda Adana ilinde protesto edilen senetlerin tutar›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 13 , bir önceki aya göre de yüzde 25 art›fl gerçekleflirken, 14 milyon 427 bin TL. tutar›nda senet protesto edildi. ‹ller s›ralamas›nda 2013 Kas›m ay›nda 8. s›rada olan Adana’n›n Türkiye genelinde protesto edilen senet tutarlar› aras›ndaki pay› ise yüzde 2,24’e ulaflt›. 2012 y›l› Kas›m ay›nda ise Adana ilinde protesto edilen senet tutar› 12 milyon 750 bin TL. olarak aç›klanm›flt›. Buna göre Adana iller s›ralamas›nda 10. s›rada yeral›rken toplam senet tutarlar›ndaki pay› ise yüzde 1,66 dolay›ndayd›. 2013 y›l› Kas›m ay› kümülatif toplamda 140 milyon 487 bin TL tutar›nda senet protesto edilmifl olup, bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 50,8 art›fl gerçekleflti.
Adana Ekonomi Raporu YATIRIM TEfiV‹KLER‹
Adana iline toplam 70 adet 983 milyon 861 bin TL. tutar›nda sabit yat›r›ml› yat›r›m teflviki aç›ld› ADANA ‹L‹ MERKEZ‹ YÖNET‹M BÜTÇE GERÇEKLEfiMELER‹
Adana’n›n bütçe a盤› 2013 y›l› Kas›m ay› konsolide bütçe tahsilat tahakkuk oran›nda Adana ili, yüzde 45,19 ile iller s›ralamas›nda 75. s›rada yer almaktad›r. 2012 y›l› ayn› dönemde ise yüzde 45,89 tahsilat tahakkuk oran› ile 78. s›radayd›. Adana ili genel bütçe vergi gelirlerinde illerin toplam tahakkuk içindeki paylar› s›ralamas›nda 2013 y›l› Kas›m ay›nda yüzde 0,69 ile 10. s›rada yer alm›fl olup, 2012 y›l› ayn› ay›nda yüzde 0,71 tahakkuk pay› ile yine 10. s›radayd›. Kas›m 2013 itibariyle Adana’n›n genel bütçe gelirgider tablosu incelendi¤inde ise; merkezi bütçe geliri 2 milyar 472 milyon TL., toplam gider ise 3 milyar 540 milyon TL. oldu. Gelir gider dengesi –1 milyar 68 milyon TL. olarak gerçekleflmifltir. Kas›m 2012’de bütçe dengesi ise -991 milyon 579 bin TL. tutar›ndayd›.
28
Ekonomi Bakanl›¤›’nca yap›lan çal›flmada, teflvik istatistiklerinde düzenleme yap›lm›fl ve genel toplama göre veriler derlenerek aç›klanmaya bafllanm›flt›r. Buna göre 2013 y›l› Ocak-Ekim ay›nda Adana iline toplam 983 milyon 861 bin TL. tutar›nda 65 adet belge düzenlenmifl ve öngörülen istihdam 2.812 kifli. 2012 y›l› ayn› dönemde ise 2 milyar 736 milyon TL. tutar›nda sabit yat›r›ml› 70 adet teflvik aç›l›rken, öngörülen istihdam 1.515 kifliydi. 2013 y›l› OcakEkim dönemi itibariyle de sabit yat›r›mda iller s›ralamas›nda Adana ili 19. s›rada olup, toplam sabit yat›r›mda Türkiye pay› yüzde 1,5. Resmi Gazete’de yay›nlanan 2013 y›l› Ekim ay› yat›r›m teflvik verilerine göre, sektörel bazda Adana iline imalat sektöründe 3 ve hizmetler sektöründen 1 adet olmak üzere toplam 112 milyon 906 bin TL sabit yat›r›ml› 4 adet teflvik verilmifl olup, öngörülen istihdam 335 kifli.
F‹YAT ENDEKSLER‹
Adana-Mersin ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre, ayl›k enflasyon oran›nda yüzde 0,25 art›fl oldu. ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre TR62 Bölgesi olan Adana-Mersin Tüketici Fiyatlar› Endeksi 2013 y›l› Kas›m ay› itibariyle ayl›k yüzde 0,25, bir önceki y›l›n ayn› döneminde ise (y›ll›k) ise yüzde 7,74 de¤iflim gösterdi. Bu oranda 2012 y›l› Kas›m ay›nda ise ayl›k yüzde
0,45, y›ll›k yüzde 6,42 de¤iflim yafland›. 26 ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre de, AdanaMersin Bölgesi 2013 y›l› Kas›m ay› ayl›k yüzde 0,25 de¤iflim oran› ile en fazla art›fl yaflanan bölgeler aras›nda 10. s›rada yer ald›, 2012 y›l› Kas›m ay›nda ise yüzde 0,45 de¤iflim oran› ile
10. s›rada yer alm›flt›. Y›ll›k art›fllara göre ise 26 ‹statistiki Bölge aras›nda 2013 y›l› Kas›m ay›nda Adana-Mersin Bölgesi y›ll›k yüzde 7,74 art›fl oran› ile 5. s›rada yer al›rken, 2012 y›l› Kas›m ay›nda ise y›ll›k yüzde 6,42 art›fl ile 11. s›rada yer alm›flt›.
Türkiye'nin nüfusu 76 milyon 667 bin kifli oldu T
ürkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K), “Adrese Dayal› Nüfus Kay›t Sistemi 2013 Nüfus Say›m› Sonuçlar›”n› aç›klad›.
Buna göre, 2012 y›l› itibariyle 75 milyon 627 bin 384 kifli olan ülke nüfusu, 1 milyon 40 bin 480 kiflilik art›flla, 2013 sonunda 76 milyon 667 bin 864 kifliye ulaflt›. Y›ll›k nüfus art›fl› yükseldi Y›ll›k nüfus art›fl h›z› 2012 y›l›nda binde 12 iken, 2013 y›l›nda binde 13,7'ye yükseldi. ‹l ve ilçe merkezlerinde ikamet edenlerin oran› 2012 y›l›nda yüzde 77,3 iken, 14 ilde büyükflehir belediyesi kurulmas› ve büyükflehir statüsündeki 30 ilde, belde ve köylerin ilçe belediyelerine mahalle olarak kat›lmas›n›n önemli etkisiyle bu oran 2013 y›l›nda yüzde 91,3 olarak gerçekleflti. Erkek nüfusun oran› yüzde 50,2 TÜ‹K verilerine göre, Türkiye'de 2013'te erkek nüfusun oran› yüzde 50,2 (38 milyon 473 bin 360 kifli), kad›n nüfusun oran› ise yüzde 49,8 (38 milyon 194 bin 504 kifli) oldu. En çok nüfusa sahip il ‹stanbul, en az nüfusa sahip il Bayburt Türkiye nüfusunun yüzde 18,5'inin ikamet etti¤i ‹stanbul, 14 milyon 160 bin 467 kifliyle en çok nüfusa sahip olan il oldu. Bunu s›ras›yla yüzde 6,6 ile (5 milyon 45 bin 83 kifli) Ankara, yüzde 5,3 ile (4 milyon 61 bin 74 kifli) ‹zmir, yüzde 3,6 ile (2 milyon 740 bin 970 kifli) Bursa, yüzde 2,8 ile (2 milyon 158 bin 265 kifli) Antalya, yüzde 2,7 ile Adana 2 milyon 149 bin 260 kifli) izledi. Bayburt ise 75 bin 620 kifliyle en az nüfusa sahip il oldu. Ortanca yafl yükseldi TÜ‹K verilerine göre, Türkiye nüfusunun ortanca yafl› yükseldi. Türkiye'de 2012 y›l›nda 30,1 olan ortanca yafl, 2013 y›l›nda 30,4 oldu. Ortanca yafl erkeklerde 29,8 iken, kad›nlarda 31 olarak gerçekleflti. Ortanca yafl›n en yüksek oldu¤u iller s›ras›yla Sinop (38,2), Bal›kesir (37,7) ve Edirne (37,6); en düflük oldu¤u iller ise s›ras›yla fl›rnak (18,7), fianl›urfa (19) ve A¤r› (19,7) oldu. Çocuk yafl grubundaki nüfusun oran› azald› Türkiye'de 15-64 yafl grubunda yer alan çal›flma ça¤›ndaki nüfusun oran› 2012 y›l›nda yüzde 67,6 iken, geçen y›l 0,1 puan art›flla yüzde 67,7'ye (51 milyon 926 bin 356 kifli) yükseldi. Çocuk yafl grubundaki (0-14) nüfusun oran› ise yüzde 24,6'ya (18 milyon 849 bin 814 kifli) gerilerken, 65 ve daha yukar› yafltaki nüfusun oran› yüzde 7,7'ye (5 milyon 891 bin 694 kifli) yükseldi. Nüfus yo¤unlu¤u olarak ifade edilen, "bir kilometrekareye düflen kifli say›s›" geçen y›l Türkiye genelinde 2012 y›l›na göre 2 kifli artarak 100 kifli oldu. ‹stanbul, kilometrekareye düflen 2 bin 725 kifliyle nüfus yo¤unlu¤unun en yüksek oldu¤u il oldu. Bunu s›ras›yla; 464 kifliyle Kocaeli, 338 kifliyle ‹zmir, 270 kifliyle Gaziantep ve 263 kifliyle Bursa takip etti. Nüfus yo¤unlu¤u en az olan il ise kilometrekareye düflen 11 kifliyle Tunceli olarak gerçekleflti.
Yüzölçümü bak›m›ndan ilk s›rada yer alan Konya'n›n nüfus yo¤unlu¤u 53, en küçük yüzölçümüne sahip Yalova'n›n nüfus yo¤unlu¤u ise 260 oldu. Yerleflim yeri nüfuslar›, 2007 y›l›nda kurulan ve ‹çiflleri Bakanl›¤› Nüfus ve Vatandafll›k ‹flleri Genel Müdürlü¤ü (NV‹GM) taraf›ndan güncellenen Adrese Dayal› Nüfus Kay›t Sistemi'nden (ADNKS) al›nan nüfusla birlikte, kurumsal yerlerde kalan nüfus dikkate al›narak hesaplan›yor. Kurumsal yerlerde (k›flla, cezaevi, huzurevi, üniversite ö¤renci yurtlar› vb.) kalanlar uluslararas› tan›m gere¤i ikamet adreslerinin bulundu¤u yerleflim yeri nüfusuna de¤il, kurumsal yerlerin bulundu¤u yerleflim yeri nüfusuna dahil edildi. Ayr›ca il, ilçe, belediye, köy ve mahallelere göre nüfuslar belirlenirken; NV‹GM taraf›ndan, ilgili mevzuat ve idari kay›tlar uyar›nca Ulusal Adres Veri Taban›'nda yerleflim yerlerine yönelik olarak yap›lan idari ba¤l›l›k, tüzel kiflilik ve isim de¤ifliklikleri dikkate al›nd›. Bu kapsamda, 6360 ve 6447 say›l› kanunlarla düzenlenen ve bu kanunlar uyar›nca ilk mahalli
idareler genel seçimlerinde yürürlü¤e girecek idari ba¤l›l›k ve tüzel kiflilik de¤ifliklikleriyle 5393 Say›l› Yasa'n›n 8. ve 11. maddelerine göre al›nan ve söz konusu kanun gere¤ince ilk mahalli idareler seçimlerinde uygulanacak birleflme ve kat›lmalar, belediye ve köy tüzel kiflili¤inin kald›r›lmas›na ve bir beldenin köye dönüfltürülmesine dair kararlar, Yüksek Seçim Kurulu Baflkanl›¤›'n›n 421 say›l› karar›na istinaden, NV‹GM taraf›ndan 1 Aral›k 2013 tarihi itibar›yla Ulusal Adres Veri Taban›'na yans›t›ld›¤› için 2013 ADNKS sonuçlar› belirtilen de¤ifliklikleri içeriyor.
BAfiSA⁄LI⁄I Oda Meclisimizin eski üyelerinden Misal Bolat’›n Annesi;
SULTAN (FAD‹K) BOLAT’›n vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhumeye Allah’tan rahmet, ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
ADANA T‹CARET ODASI
29
Çukurova Teknokent büyüyor 30
urmay› planlad›¤› 2 yeni bloktan birinin inflaat›na bafllayan Çukurova Teknokent, yeni yat›r›mlarla makine, nanoteknoloji, çevre teknolojileri, biyoteknoloji ve medikal gibi sektörlerde Ar-Ge çal›flmalar›na ivme kazand›rmay› hedefliyor.
K
Doluluk oran› yüzde 100'ü aflan Çukurova Teknoloji Gelifltirme Bölgesi (Çukurova Teknokent) , yeni blok yat›r›mlar›na odakland›. Mevcut A blo¤un yan›na B blok inflaat›na bafllanan teknokentte, bu binan›n tamamlanmas›yla C blo¤un yap›m›na da bafllanacak. B blokta yer almak için flimdiden 11 firman›n resmi baflvuru yapt›¤› Çukurova Teknokent'te, yeni yat›r›mlarla birlikte özellikle makine, nanoteknoloji, kimya, çevre teknolojileri, biyoteknoloji ve medikal sektörlerindeki Ar-Ge çal›flmalar› artacak. Çukurova Teknokent Baflkan› Kadir Ayd›n, teknokentte sorunlar› çözüme kavuflturduktan sonra yüzde 100 doluluk oran›n› aflt›klar›n› belirterek, "Koridorlar› bile bölerek oda yapt›k ve firmalara verdik. fiu an 16's› kuluçka ve 10'u ö¤retim üyelerine ait olmak üzere 51 firma faaliyette. Firmalara tahsis edece¤imiz yer kalmad›¤› için baflvurdu¤umuz Bilim Sanayi ve Ticaret Bakanl›¤› taleplerimize onay verdi ve 2013 bütçesinden 1 milyon TL ödenek geldi. Ancak yat›r›m›n bedeli 2 milyon TL'nin üzerinde olacak. Bu y›l›n bütçesindeki ödenekle Eylül ay›nda B blo¤u bitirmeyi planl›yoruz.
Planlanan projemiz 12 bin metrekare. B blo¤un ard›ndan C blo¤un yap›m›na bafllayaca¤›z. A blok 4 bin metrekare alan üzerine kurulu. B ve C blok da 4 bin metrekare olacak. Bu 2 blok da tamamlan›nca yeni projeler yapmay› hedefliyoruz. Yönetim için teknokentin d›fl›nda ayr› bir bina yapmay› istiyoruz" diye konufltu.
Ayd›n, "A bloktaki firmalar›n alanlar› çok küçük ve en büyük yerimiz 105 metrekare. 25 metrekarelik bile yerimiz var. B blo¤a baflvuru yapan firmalar en az 300 metrekare yer istiyor. Bu taleplere göre projeyi dizayn ediyoruz. Baflvuru yapan firmalar yar›s›ndan fazlas›n› dolduracak" fleklinde konufltu.
B blokta yer almak için flimdiden resmi baflvuru yapan 11 firma oldu¤unu ifade eden
Türkiye'deki teknokentlerde faaliyet gösteren firmalar›n yüzde 54'ünü yaz›l›m
BAfiSA⁄LI⁄I Odam›z Mali ‹fller Servisi Müdürü Ömür Talu’nun babas›;
YÜKSEL TALU’nun vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhuma Allah’tan rahmet, ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
ADANA T‹CARET ODASI
firmalar›n›n oluflturdu¤unu belirten Ayd›n, "Ancak Türkiye yaz›l›m konusunda çok fazla ilerleme kaydedemedi. Di¤er sektördeki firmalar›n önemli Ar- Ge çal›flmalar› var. Firmalar›n prototip yapacaklar› atölye benzeri yerleri yok. Teknoketteki B ve C blo¤u buna göre dizayn etmek istiyoruz. B blokta makine, nanoteknoloji, kimya, çevre teknolojileri, biyoteknoloji, medikal sektörleri a¤›rl›kl› olacak. Firmalar›n bu nedenle daha büyük yer talepleri oldu. Adana enerji ve kimya sektörlerinde büyümesi gereken bir kent. Yeni rafinerilerle bu sektörler daha da aktif hale gelecek. Bu nedenle bu sektörlerin teknokentlerde daha fazla yer almas› gerekiyor" dedi. Çukurova Teknokent'in 1,5 milyon dolar düzeyindeki ihracat›n›n önümüzdeki dönemde daha da artacaca¤›n› belirten Ayd›n, "Bugüne kadar 3 patent al›nd›. Türkiye'deki bütün teknokentler kuluçka firmalardan kira al›rken biz alm›yoruz. Di¤er giderleri de alm›yoruz. Bir fikrim var diyen herkese kap›m›z aç›k. Yeter ki gelsinler" diye konufltu.
‹lk 15 teknokent içinde olmay› planl›yoruz Geçen y›l teknokentlerle ilgili Türkiye genelinde bir s›ralama yap›ld›¤›n›n bilgisini de veren Ayd›n, Çukurova Teknokent'in 37 aktif teknokent aras›nda 24'üncü s›rada yer ald›¤›n› kaydetti. Ayd›n, "Ancak bu s›ralama 2011 verileriyle yap›ld›. Çukurova Teknokent o zaman yeni faaliyete geçmiflti. 2012 verilerine göre ilk 20'de yer alaca¤›m›z› düflünüyoruz. 2013 verileriyle de ilk 15 içerisinde olmay› planl›yoruz. B ve C blo¤un da bitmesiyle performans›m›z katlanarak artacak" diyerek sözlerini tamamlad›. Teknokentin yak›n dönem hedefleri B ve C Blok inflaatlar›na en k›sa sürede bafllanarak tamamlanacak. Teknokent arazisine yap-ifllet-devret yöntemiyle 4 veya 5 y›ld›zl› bir otel yapt›r›lacak. Teknokent'te Tar›m ve Sanayi Müzesi kurulacak. Teknokent arazisine yapifllet-devret yöntemiyle yeni Ar-Ge merkezleri kurulacak. Teknoloji Transfer Ofisi'ne personel
BAfiSA⁄LI⁄I Meclis üyemiz Selahattin Yuval›’n›n Annesi;
KAF‹YE YUVALI’n›n vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhumeye Allah’tan rahmet, ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
ADANA T‹CARET ODASI
takviyesi yap›lacak. Türk Patent Enstitüsü deste¤iyle patent ofisi kurulacak. Teknokentin 2023 y›l› hedefleri • En az 20 bin metrekare bina alan›. • Ar-Ge firmas› say›s›n›n en az 200'e ç›kar›lmas›. • Ar-Ge personeli say›s›n›n en az 500 kifliye ç›kar›lmas›. • Teknokent firmalar›n›n y›ll›k en az 20 milyon dolar ihracat yapmas›. • Teknokent firmalar›nca y›lda en az 15 patent al›nmas›. • Y›lda en az 150 ö¤retim üyesinin teknokent firmalar›na dan›flmanl›k hizmeti vermesi. • Teknokent firmalar›nca y›lda en az 350 projenin yürütülmesi. (Belma Ba¤r›k/Dünya Gazetesi)
Y›ll›k ‹flletme Cetveli uyar›s›! Adana Valili¤i Sanayi ve Ticaret ‹l Müdürlü¤ü arac›l›¤›yla Odam›za gönderilen bir yaz›da, 6948 say›l› Sanayi Sicil Kanunu’nun 5. maddesine göre sanayi siciline kay›tl› sanayi iflletmelerinin bir y›ll›k faaliyetlerini y›ll›k iflletme cetvellerinde göstermeye ve bu cetvelleri y›l sonundan itibaren en geç dört ay içinde Sanayi ve Ticaret ‹l Müdürlü¤üne vermesi gerekti¤i bildirildi. Sanayi iflletmelerinin her y›l Nisan ay› sonuna kadar vermeleri zorunlu tutulan Y›ll›k ‹flletme Cetveli’ni; www.sanayi.gv.tr internet adresinden de doldurabilecekleri aç›kland› 2013 y›l›na ait Y›ll›k ‹flletme Cetveli’ni süresi içinde vermeyen firmalara; 6948 say›l› Sanayi Sicil Kanunu’nun 5. ve 9. maddeleri ile 5728 say›l› Temel Ceza Kanunlar›na Uyum Amac›yla Çeflitli Kanunlarda ve Di¤er Baz› Kanunlarda De¤ifliklik Yap›lmas›na Dair Kanun'un 223. maddesi gere¤ince 759 TL. idari para cezas› uygulanaca¤› aç›kland›.
31
TOBB Adana KGK Baflkan› Esra Özden, döviz kurlar›nda ve faizdeki art›fl nedeniyle, ifl yapabilmenin zorlaflt›¤›n› söyledi:
Kur ve faiz art›nca ifl yapmak zorlaflt› 32
T
OBB Adana Kad›n Giriflimciler Kurulu (KGK) Baflkan› Esra Özden, faiz yüksekli¤inin yeni yat›r›mlar› engelleyece¤ini, kur art›fl›n›n da girdi maliyetlerini art›raca¤›n› belirtirken,”Daha ihtiyatl› olaca¤›m›z günlere giriyoruz” dedi. TOBB Adana KGK’n›n, Adana Ticaret Borsas›’nda düzenlenen “Vergi ‹ncelemesi ve fiirketleri Bekleyen Riskler” konulu toplant›s›nda konuflan Özden, verginin ifl dünyas›n›n zorland›¤› bir alan olmaktan ç›kmas› gerekti¤ini söyledi. Türkiye’de vergi oranlar›n›n yüksek oldu¤unu belirten Özden, “Özellikle biz ifl kad›nlar›n›n yo¤un yer ald›¤› hizmet sektöründeki yüksek vergiler ve dolayl› vergiler ifl yapma azmimizi k›ran en önemli etkenler aras›nda yer al›yor. Ayr›ca, geliflen biliflim sektörüne ve her türlü teknolojik yenili¤e ra¤men ekonomimizin tamam›n› kay›t alt›na alabilmifl de¤iliz. Bu da bizler gibi kay›t içerisinde çal›flanlar için haks›z rekabete neden olmakta. Türkiye’nin birçok alanda oldu¤u gibi vergi konusunda da radikal reforma ihtiyac› oldu¤u biliniyor” diye konufltu. ‹ncelemede so¤ukkanl› olun Deloitte Vergi Hizmetleri Orta¤› Serdar Aksoy da her mükellef ve iflletmenin vergi incelemesiyle karfl›laflabilece¤ini, sürecin fleffafl›k ve so¤ukkanl›l›kla iflletilmesi gerekti¤ini söyledi. Vergi incelemesinin bafllad›¤› andan itibaren mutlaka profesyonel yard›m al›nmas› gerekti¤ini belirten Aksoy, “Vergi incelemeleri telafisi güç zararlara yol açabilir. O yüzden sürecin bir profesyonelle sevk ve idare edilmesi laz›m” dedi. Uzman›ndan inceleme tavsiyeleri Aksoy’un vergi inceleme sürecindeki baz› tavsiyeleri flöyle:
* Defter, belge ibraz ederken mahsup fifllerine ek yapt›¤›n›z özel yaz›flmalar›n›z, ald›¤›n›z notlar, hesaplamalar ve mail ç›kt›lar›n› mutlaka ç›kar›n. Verece¤iniz evraklar mutlaka yasal evraklar olsun. * Fatura aç›klamalar›n›n al›nan hizmeti tam yans›tt›¤›na emin olun. Fatura irsaliye gibi evrak üzerine not alma al›flkanl›¤›n› terk edin.
* ‹nceleme eleman› ile flirketten sadece bir kiflinin muhatap olmas›n›, evrak bilgi ve belgelerin tek elden verilmesini temin edin. * ‹nceleme elemanlar›n›n inceleme sürecinde baz› haz›rl›k talepleri olacakt›r. Makul olanlar› reddetmeyin. Haz›rlanmas› güç olanlar için makul yöntemler önerin, zaman alacaklar için süre talep edin.
Osmanl›’n›n yüzy›llarca egemenli¤inde kalan, hüzün dolu Balkanlar co¤rafyas›ndaki ülkelere bir sonbahar yolculu¤u:
‘‹yi insanlar›n ülkesi’
Bosna Hersek... (2)
Yaz› ve Foto¤raflar
MEHMET AKA
33
Bosna Savafl› nas›l bafllad› ? Bosna Hersek’te savafla uzanan olaylar›n bafllang›c›, Mareflal Tito’nun 1980’deki ölümün ard›ndan, 1991’de Sovyetler Birli¤i’nin da¤›lmas›na kadar uzan›yor. Sovyetlerin da¤›lmas›yla birlikte, Yugoslavya’y› oluflturan cumhuriyetler de ba¤›ms›zl›klar›n› ilan etmeye bafllad›lar.
34
Sönmeyen atefl... Özgürlük Atefli olarak da adland›r›lan Sönmeyen Atefl (Eternal Flame), II. Dünya Savafl›’nda ölen sivil ve askerlerin an›lar›n›n sonsuza dek yaflat›labilmesi için yapt›r›lm›fl bir an›t. Saraybosna’n›n Naziler taraf›ndan dört y›l süren iflgalinin sona ermesinin birinci y›ldönümünde, 6 Nisan 1946 günü aç›lm›fl ve önünde yer alan atefli, savafl nedeniyle yeterli yak›t›n temin edilemedi¤i 1992-1995 dönemi hariç bugüne kadar hiç sönmemifl. Bosna Savafl›’n›n ard›ndan k›rm›z› yaz›yla eklenen ifadede, ateflin Bosna Savafl›’nda hayat›n› kaybeden Bosna Hersekliler’in an›lar› için de sonsuza kadar yanaca¤› belirtiliyor. Bu yönüyle savaflta yaflam›n› yitiren Boflnak, S›rp ve H›rvatlar aras›nda bir ayr›m yap›lmad›¤›ndan toplumsal bar›fla özlemin bir aynas› gibi. Neretva Köprüsü 2. Dünya Savafl›’nda Yugoslavya’y› iflgal eden Nazi güçleri yerel destekçilerinden de oluflan 150 bin kiflilik bir kuvvetle Bosna Hersek’in Jablanica kasabas›nda Mareflal Tito’ya ba¤l› 20 bin dolay›ndaki Partizan’a karfl› hücuma geçer. Direnmelerine ra¤men silah ve say›sal üstünlükleri yüzünden Alman askerlerine karfl› koyamayaca¤›n› anlayan Mareflal Tito, beraberindeki Partizanlarla Neretva’n›n karfl› k›y›s›na çekilir. Baflka çare kalmad›¤›n› anlay›nca da hem Partizanlar›n takibini engellemek, hem de Naziler’in Adriyatik sahillerine geçifl noktas› olarak kullanarak ilerlemek istedikleri stratejik önemi bulunan demiryolu köprüsünü havaya uçurur. Neretva savunmas›n›n Yugoslavya tarihi ve 2. Dünya Savafl›’n›n kazan›lmas› bak›m›ndan son derece önemli oldu¤u vurgulan›yor. Neretva Savunmas› ve Köprüsü’nün öyküsü, Yul Brynner’›n Mareflal Tito’yu canland›rd›¤› Neretva Köprüsü filmine de konu olmufl.
Federal çat› alt›ndaki cumhuriyetlerden Slovenya ve H›rvatistan 25 Haziran 1991'de, Makedonya ise Eylül 1991'de ba¤›ms›zl›klar›n› ilan ettiler. 29 fiubat-1 Mart 1992'de referandum düzenleyen Bosnal› H›rvat ve Boflnaklar, yüzde 99.7’lik oy oran› ile ba¤›ms›zl›k yönünde karar verdiler. Referandumda ç›kan bu karar›n ard›ndan 5 Nisanda Bosna-Hersek ba¤›ms›zl›¤›n› ilan etti. Bir gün sonras›nda ise ABD ve Avrupa ülkeleri BosnaHersek’in ba¤›ms›zl›¤›n› tan›d›lar.
Bu geliflme üzerine Bosnal› S›rplar, Bosna S›rp Cumhuriyeti ad›yla BosnaHersek’ten ayr›ld›klar›n› aç›klad›lar ve ard›ndan da bölgede etnik temizli¤e girifltiler. Böylece Avrupa’n›n ortas›nda katliamlarla dolu 4 y›l sürecek bir savafl bafllad›. Bosnal› S›rplara en büyük destek dönemin Yugoslavya Devlet Baflkan› Slobodan Miloseviç ve Genelkurmay Baflkan› Perisiç’ten geliyordu. Bosna S›rp Cumhuriyeti ve S›rp Demokrat Partisi (SDS) Baflkan› olan Radovan Karadziç ve General Ratko Mladiç'in öncülü¤ündeki S›rplar, Bosna Hersek'teki Boflnak ve H›rvat nüfusu katlederek ülkeyi S›rplaflt›rma amac› güdüyorlard›. S›rplar Eski Yugoslavya ordusunun asker ve teçhizatlar›n› devrald›klar› için büyük bir avantaja sahiplerdi. Önceleri Saraybosna’ya hakim tepelere tatbikat amaçl› oldu¤unu belirterek siperler kazan Yugoslav Ordusu, S›rp milliyetçilerinin en ac›mas›z temsilcileri olan Çetnikleri de bölgeye getirdikten sonra silahs›z Bosna halk›na karfl› etnik temizli¤e bafllad›. Sald›r›lar›n en önemli hedefi, Boflnaklar›n baflkenti Saraybosna’yd›. Tam üç y›l boyunca kuflat›lan Saraybosna’daki sivil halk, çevredeki tepelerde mevzilenen S›rp keskin niflanc›lar› taraf›ndan uzun menzilli tüfeklerle çocuk, kad›n, yafll› denilmeksizin ac›mas›zca öldürüldü.
Bosna Savafl›’n›n bilançosu Bosna Savafl›, 1 Mart 1992’den 14 Aral›k 1995 tarihine kadar üç y›ldan fazla sürmüfl, savafl s›ras›nda her ne kadar kesin bir rakama ulafl›lamasa da çeflitli kaynaklara göre, Boflnak, S›rp ve H›rvatlar’dan; askeriyle, siviliyle, yafll›s›yla, kad›n›yla, çocu¤uyla toplam 100 bin ile 312 bin aras›nda insan hayat›n› kaybetmifltir. Uluslararas› K›z›lhaç Örgütü verilerine dayand›r›lan haberlere göre ise savaflta 200 bin kadar› Boflnak olmak üzere 312 bin kifli hayat›n› kaybetmifl, 400 bin kifli de yaralanm›flt›r. Ayr›ca 2 milyon kadar insan da yaflad›¤› topraklardan ayr›lmak zorunda kalm›flt›r. ‹statistiklere göre, savaflta
hayat›n› kaybedenlerin genel ortalamas› ise yüzde 83 Boflnak (bunlar›n yüzde 30'u çocuk ve kad›n), yüzde 10’u S›rp ve yüzde 5’i ise H›rvat olarak belirlenmifltir. Bir di¤er ürkütücü rakama göre ise savaflta Bosna’daki Müslüman nüfusun yüzde 10’u hayat›n› kaybetmifltir. Boflnak halk›n›n dünyan›n gözleri önünde sistematik bir soyk›r›ma u¤rad›¤›n› sadece bu rakamlar bile ortaya koymaya yetiyor. Ülkenin hemen her yerindeki mezarlarda ölüm tarihlerinin 1992 ve 1995 y›llar› aras›nda oldu¤unu görünce savafl›n karanl›k yüzüne bir kez daha tan›k oluyoruz.
Bosna’daki toplu mezarlar nas›l bulundu? Mavi kelebekler ve ölüm çiçekleri Bosna Savafl›’n›n ard›ndan, bar›fl sürecinde oluflturulan bir kurulufl olan International Commission on Missing Persons (ICMP), savafl s›ras›ndaki katliamlar›n, insanl›k suçlar›n›n kay›t alt›na al›nabilmesi için ölen kiflilerin cesetlerini toplu mezarlardan ç›karmak ve DNA analizlerini yaparak kimliklerinin belirlenmesini sa¤lamak üzere faaliyetlerini halen de sürdürüyor Birleflmifl Milletler destekli Bosna-Hersek Kay›plar Arama Enstitüsü verilerine göre, 1995 y›l›ndan bu yana ülke genelinde 500'den fazla toplu, 5 bin üzerinde ise tek mezar bulunmufl. Srebrenitsa’da 8372 Boflnak’›n bulundu¤u toplu mezar›n Bosna’da S›rplar taraf›ndan gerçeklefltirilen en büyük toplu katliam oldu¤u bildiriliyor. Bosna Hersek’te bulunan her toplu mezar yap›lan soyk›r›m› bir kez daha belgelerken, el sürülmemifl onlarca toplu mezar›n ise halen aç›lmay› bekledi¤i vurgulan›yor. Toplu mezarlar›n bulunmas›, ya katliamlardan sa¤ kurtulan baz› sivillerin, ya da katliam› gerçeklefltirdikten sonra vicdan azab› çekerek itirafta bulunan askerlerin yer göstermeleriyle olmufl. Ancak toplu katliam kurban› sivillerin mezarlar›n›n bulunmas›nda bir baflka yöntemden yararlan›lm›fl ki, bu resmen insan›n içini ac›t›yor... Anlat›lanlara göre, katliamc›lar aralar›nda kad›n, çocuk ve yafll›lar›n da bulundu¤u Boflnaklar› katlettikten sonra bir daha bulunamamalar› için dozerlerle açt›klar› derin çukurlara gömmüfl, üzerini de herhangi bir kuflkuya yol açmamak üzere yeflillendirmifller. Ancak toplu mezarlara gömülen cesetler kar›flt›¤› topra¤›n besleyicili¤ini art›rd›¤›ndan, bölgede misk otu ad›yla bilinen bitki adeta topraktan f›flk›rm›fl. Daha sonralar›, “Ölüm Çiçe¤i” olarak da adland›r›lan misk otunun anormal ölçüde artmas›, sadece bu bitki ile beslenen mavi kelebeklerin say›s›nda gözle görülür bir ço¤almaya da yol açm›fl. Böylelikle misk otu ve mavi kelebeklerin yo¤unlaflt›¤› alanlar› inceleyen uzmanlar›n pek çok toplu mezara ulaflmalar› mümkün olmufl ve bu ot ile kelebekler Bosna Savafl›’n›n ve dolay›s›yla da Boflnak halk›n›n ac›lar›n›n simgesi haline gelmifl.
Srebrenitsa katliam› Savafl›n ilk aylar›nda S›rplar›n sald›r›lar› sonucu birçok Boflnak flehri kolayca düflerken Srebrenitsa, flehri çeviren tepelerin de yard›m›yla kendisini baflar›yla savunmufl. Bu nedenle Srebrenitsa, 1993'te Birleflmifl Milletler taraf›ndan güvenli bölge ilan edilen alt› yerleflim biriminden birisi olmufl. May›s 1995'te S›rplar Saraybosna'daki kuflatmay› fliddetlendirince, NATO’nun S›rplara karfl› hava sald›r›s› düzenlemesi üzerine bombard›mandan kaçan sivil halk, BM taraf›ndan “Güvenli Bölge” ilan edilen Srebrenitsa’da toplanmaya bafllam›fl. Srebrenitsa’n›n savafltan önce 24 bin kadar olan nüfusu, göç sonucu 60 bine kadar yükselmifl. Buraya s›¤›nan Müslümanlar›n elindeki silahlar BM Bar›fl Gücü taraf›ndan koruma gerekçesiyle topland›¤›ndan, açl›k ve hastal›klar›n da hüküm sürdü¤ü Srebrenitsa, k›sa sürede s›k›nt›larla karfl› karfl›ya kalm›fl. Kamptaki silahs›z ve savunmas›z 60 bin Boflnak’›n, BM bünyesindeki sadece 400 Hollandal› asker taraf›ndan korunmas› ise yaflanacak katliam›n habercisi olmufl. S›rplar›n flehre yaklaflmas› üzerine, Srebrenitsa'daki Boflnaklar, flehri savunabilmek için ellerinden al›nan silahlar›n›n teslim edilmesini istemifller. Ancak bu yöndeki talepleri Srebrenitsa’dan sorumlu Hollandal› Komutan Thom Karremans taraf›ndan, Ratko Mladiç komutas›ndaki S›rplar’›n Srebrenitsa'ya olan sald›r›lar›n› giderek art›rd›klar› bir s›rada reddedilmifl. Katliam› haber veren tüm olumsuzluklar›n üzerine, Hollandal› askerler Bosna'daki BM Bar›fl Gücü Komutanl›¤›’ndan ald›klar› öne sürülen emirle bir gece yar›s› Srebrenitsa’y› boflalt›nca, BM’ye s›¤›nan silahs›z ve savunmas›z binlerce mülteci, a¤›r silahlarla kuflanm›fl S›rplara teslim edilmifl adeta. 11 Temmuz 1995 günü Ratko Mladiç komutas›ndaki S›rp güçleri silahlar›ndan ar›nd›r›lm›fl kente hiç zorlanmadan girmifl ve tam bir hafta süren katliamlar› s›ras›nda II. Dünya Savafl›'›ndan sonra insanl›¤a karfl› yap›lan en büyük suç olarak kabul edilen soyk›r›m› gerçeklefltirmifller. Mladiç komutas›ndaki a¤›r silahlarla donat›lm›fl S›rp askerlerinin, katlettikleri aralar›nda kad›n ve küçük yaflta çocuklar›n da bulundu¤u 10-15 bin Boflnak'› toplam 64 toplu mezara gömdükleri belirlenmifl. Bu toplu mezarlardan en büyü¤ü olan Srebrenitsa katliam›nda yaflam›n› yitirenlerin an›s›na yapt›r›lan an›t›n üzerinde
8.372 Boflnak’›n katliam kurban› oldu¤u yaz›lmaktad›r. Srebrenitsa katliam› barda¤› tafl›ran son damla olmufl, katliam›n ard›ndan o güne kadar olaylara kay›ts›z kalan bat› kamuoyunda S›rplara karfl› bask›lar art›r›lm›fl, S›rp yönetiminin kay›ts›zl›¤› ve sald›r›lar›n› sürdürmesi üzerine NATO’nun Bosnal› S›rplara geri çekilmeleri hususunda ültimatomunun ard›ndan 50 uça¤›n kat›l›m› ile Bosna S›rp Yönetimi’nin askeri havaalanlar› bombalanm›fl ve S›rp birlikleri teslim olmak zorunda kalm›flt›r. Bu bombard›man›n ard›ndan taraflar aras›nda ateflkes ilan edilmifl, zoraki de olsa bar›fl sürecine uzanan yolun önü aç›labilmifl ve savafl 1995 y›l› sonlar›nda sona erdirilmifltir. Savafl›n ard›ndan, savafl s›ras›nda ifllenen insanl›k suçlar›n› incelemek üzere toplanan Lahey Adalet Divan› bir hafta süren Srebrenitsa katliam›n› soyk›r›m olarak kabul etmifltir. Srebrenitsa Katliam›; II. Dünya Savafl›'ndan bu yana Avrupa'da gerçekleflmifl en büyük toplu insan k›y›m› ve hukuksal olarak ilk kez belgelenmifl soyk›r›m olmas› aç›s›ndan da önem tafl›maktad›r. Katliamdan yaklafl›k 13 y›l sonra Bosnal› S›rp komutan Ratko Mladiç kaçak olarak yaflad›¤› S›rbistan'›n Sermiyan köyünde Radovan Karadzic ile beraber yakalanarak tutuklanm›fl ve Lahey Uluslararas› Savafl Suçlar› Mahkemesi'nce savafl ve soyk›r›m suçlusu olarak yarg›lan›p, müebbet hapis cezas›na çarpt›r›lm›flt›r. Eski Yugoslavya Uluslararas› Ceza Mahkemesi taraf›ndan aranan san›klardan, Slobodan Miloseviç, Bosna-Hersek, Kosova ve H›rvatistan’daki a¤›r savafl suçlar› hakk›nda 66 ayr› davadan yarg›lanmak üzere 2001 y›l›nda Mahkemeye teslim edilmifltir. Lahey Uluslararas› Savafl suçlar› Mahkemesi'ndeki yarg›lamas› s›ras›nda Rusya’ya gitme iste¤ini içeren bir dilekçe veren Miloseviç, bu talebinin reddedilmesinin ard›ndan 11 Mart 2006'da Hollanda Lahey'deki cezaevinde ölmüfltür. Avrupa’n›n ortas›ndaki bir ülkede y›llarca sürmesine karfl›l›k Avrupa ülkelerinin nedense sessiz kald›¤› Bosna Savafl› ve Srebrenitza Katliam›, insanl›¤a karfl› ifllenen en büyük suçlar olarak tarihteki yerini alacak ve sonsuza kadar hiç unutulmayacak...
35
Fatih Sultan Mehmet'in ferman›... 1463 y›l›nda Fatih Sultan Mehmed döneminde fethedilen Bosna, 1878 y›l›na kadar yaklafl›k 400 y›l Osmanl› egemenli¤i alt›nda yaflam›fl. Fatih Sultan Mehmed’in, fetihten hemen sonra 28 May›s 1463’te yazd›rd›¤› ve o dönemde oldu¤u gibi günümüzde de bir ‹nsan Haklar› Beyannamesi olarak de¤erlendirilen ferman›n›, 20. yüzy›lda Avrupa’n›n orta yerinde Müslümanlara karfl› katliam yapan ve her f›rsatta insan haklar› savunuculu¤unu dile getirdikleri halde, bu katliama tam üç y›l süresince sessiz kalan Avrupa ülkelerine adeta bir ders niteli¤inde görüldü¤ü için bu sütunlardan sizlere aktarmak istiyorum: “Ben Fatih Sultan Mehmet Han, bütün dünyaya ilan ediyorum ki; kendilerine bu padiflah ferman› verilen Bosnal› H›ristiyanlar himayem alt›ndad›r ve emrediyorum; Hiç kimse ne bu ad› geçen insanlar› ne de onlar›n kiliselerini rahats›z etmesin, zarar vermesin. Göçmen durumuna
36
Latin Köprüsü’nden Drina Köprüsü’ne... Saraybosna'daki tarihi Osmanl› köprülerinden Latin Köprüsü, 1. Dünya Savafl›’na giden süreçteki en önemli geliflmelerden birisine sahne olmufl. 28 Haziran 1914'te Latin Köprüsü yak›nlar›nda AvusturyaMacaristan Arflidükü Franz Ferdinand ve efli Sophie'nin Bosnal› S›rp suikastç› Gavrilo Princip taraf›ndan öldürülmelerinin ard›ndan Avusturya Macaristan, S›rbistan'a savafl ilan eder. Ard›ndan, Rusya'n›n Avusturya Macaristan'a, Almanya'n›n da Rusya ve Fransa'ya savafl ilan›yla bafllayan 1. Dünya Savafl› yaklafl›k dört milyon kiflinin hayat›na mal olmufltur. Enteresan bir bilgi, 1. Dünya Savafl›’n›n k›v›lc›m›n› ateflleyen bu suikastin san›klar› aras›nda, Drina Köprüsü adl› roman›yla 1961’de Nobel Ödünü alan ‹vo Andriç de varm›fl. Suikast s›ras›nda Avusturya’da bulunmas›na ra¤men yakalanarak tutuklanan ‹vo Andriç de, S›rp suikastç› Gavrilo Princip gibi afl›r› milliyetçi Mlada Bosna (Genç Bosna) adl› örgütün üyesiymifl.
düflen bu insanlar devletimde özgür olarak huzur ve güvenlik içerisinde yaflas›nlar. Devletimdeki tüm memleketlere dönüp korkusuzca kendi manast›rlar›na yerleflsinler. Ne padiflahl›k eflraf›ndan, ne vezirlerimden veya memurlar›mdan, ne hizmetkarlar›mdan, ne de ülkemin vatandafllar›ndan hiç kimse bu insanlar›n onurunu k›rmayacak, onlara zarar vermeyecektir. Hiç kimse bu insanlar›n hayatlar›na, mallar›na ve kiliselerine sald›rmas›n, hor görmesin veya tehlikeye atmas›n. Hatta bu insanlar baflka ülkelerden devletime birisini getirirse; onlar da ayn› haklara sahip olacaklard›r. Bu padiflah ferman›n› ilan ederek burada, yerlerin, göklerin yarat›c›s› ve Efendisi Allah, Allah'›n Elçisi Aziz Peygamberimiz Muhammed ve 124 bin Peygamber ile kufland›¤›m k›l›ç ad›na yemin ediyorum ki; emrime uyarak bana sad›k kald›klar› sürece tebaamdan hiç kimse bu fermanda yaz›lanlar›n aksini yapmayacakt›r.”
Hat›rlanaca¤› gibi Drina Köprüsü, ‹vo Andriç’in Sokullu Mehmet Pafla'n›n Viflegrad'da yapt›rd›¤› köprü ve çevresindeki yaflamlar üzerine yazd›¤› bir roman. Yazar kitab›nda, ileride “Sokullu Mehmet Pafla” diye an›lacak olan çocu¤un, Yeniçeriler taraf›ndan Balkanlar’dan toplan›lan di¤er H›ristiyan çocuklarla birlikte nas›l ‹stanbul'a götürüldü¤ünü anlat›r. Romanda, sadrazaml›¤a kadar yükselen Sokullu Mehmet Pafla’n›n daha sonraki y›llarda geldi¤i yer olan memleketi Bosna-Hersek’e ölümsüz bir eser b›rakmak niyeti ile Drina Nehri üzerine yapt›rmak istedi¤i köprünün öyküsü ayr›nt›lar›yla anlat›l›r... Bu arada 1. Dünya Savafl›’n›n fitilinin atefllendi¤i Latin Köprüsü, içerisinde bulundu¤umuz y›l içerisinde önemli bir y›ldönümüne sahne olacak. Bu etkinlik için dünyan›n dört bir yan›ndan ülkeye gelecek olan liderlerin kat›l›m›yla gerçeklefltirilecek, “1. Dünya Savafl›’n›n 100. Y›l› Anma Törenleri” öncesinde önemli bir restorasyon ve bak›mdan geçirilmifl Latin Köprüsü...
Alperenler Tekkesi Blagay Tekkesi olarak da adland›r›lan Alperenler Tekkesi, Buna Nehri’nin do¤du¤u da¤›n ete¤inde kurulmufl. Do¤al olarak ç›kan ve büyük bir debiyle akan kaynaktan saniyede k›rk üç ton su ç›k›yormufl. Bölgenin 1465 y›l›nda Osmanl›lar’›n eline geçmesinin ard›ndan Bektafli tekkesi olarak kurulan Alperenler Tekkesi, günümüzde Nakflibendi tekkesi olarak kullan›l›yormufl. Osmanl›lar’›n Balkanlar’a yollad›klar› Bektafli dervifl ve babalar›n›n hoflgörülü ve hakkaniyetli tav›rlar›, tarih boyunca hep karmafla ve savafl içinde yaflayan bölge halk›n›n Müslümanl›¤a büyük sempati duymas›n› ve yüzbinlerce Boflnak’›n Müslüman olmas›n› sa¤lanm›fl. Osmanl› da bu yeni Müslüman halka kucak açt›¤›ndan en fazla yat›r›m› bu bölgenin halk›na yönelik olarak gerçeklefltirmifl. Günümüzde, Boflnaklar›n Osmanl› soyundan geldiklerine yönelik yan›lg›larda, o dönemde karfl›l›kl› olarak yarat›lan sevgi ve sayg›ya dayal› birlikteli¤in etkili oldu¤u san›l›yor. Üç farkl› mimari Bosna Hersek’in Osmanl› ‹mparatorlu¤u, Avusturya-Macaristan ‹mparatorlu¤u ve Yugoslavya egemenli¤i alt›ndaki üç farkl› dönemi mimarisine de yans›m›fl. Camileri, kervansaraylar›, medreseleri, hanlar›, hamamlar›, çeflmeleri, köprüleriyle Osmanl›’n›n en seçkin mimari yap›lar› ülkenin baflta Mostar ve baflkent Saraybosna olmak üzere tüm yerleflim bölgelerinde boy gösteriyor. Baflkent Saraybosna’da Avusturya mimarisinin örneklerini de görmek mümkün. Ancak
Yugoslavya döneminden kalan ve bizim de konaklad›¤›m›z otellerin baz›lar›, flehirlerin orta yerlerindeki anlams›z beton an›tlar, mimari kayg›dan çok ifllevselli¤in ön planda tutulmas›yla ucuza getirilerek yapt›r›ld›¤› anlafl›lan usta ifli binalar zevksizli¤in ve estetikten yoksunlu¤un göstergeleri gibi... Mostar ve Köprüsü... Mostar, Bosna Hersek’in UNESCO dünya miras› listesinde yer alan, 100 bini aflk›n nüfusuyla ayn› zamanda Hersek bölgesinin en büyük kenti. Mostar Balkan ülkelerinde gezdi¤imiz onca flehir içerisinde evleri, camileri, köprüleriyle Osmanl›’n›n etkilerinin hala hissedildi¤i önde gelen flehirlerden. Özellikle Neretva Nehri üzerindeki Mostar Köprüsü neredeyse kentten daha ünlü. Köprünün öyküsüne gelince; Mimar Sinan, köprünün yap›m› için kalfas› Hayrettin A¤a’y› görevlendirmifl. Mimar Hayrettin, 1557’de bafllad›¤› köprü inflaat›n› rivayetlere göre,
37
38
köprüye hilal fleklini de vererek 1566 y›l›nda tamamlad›ktan sonra üzerini beyaz mermerlerle döflemifl. Allah’›n isimlerini ça¤r›flt›rmak için de köprüye tam 99 basamak yapm›fl. 28,5 metre uzunlu¤unda 35 metre yüksekli¤indeki köprünün yap›m›nda tam 456 adet kal›p tafl kullan›lm›fl. Köprü zaman içerisinde çevresindeki flehre ad›n› da vererek Hersek bölgesinin en büyük flehri olmas›n› sa¤lam›fl. 427 y›l süresince ayakta kalan köprü, Bosna Savafl› s›ras›nda, 1993 y›l›n›n Kas›m ay› sonunda S›rp/H›rvat topçular›n›n atefliyle y›k›lm›fl. Savafl›n ard›ndan Türkiye’nin de kat›ld›¤› bir konsorsiyum taraf›ndan asl›na uygun olarak yeniden yapt›r›lm›fl. Yak›n›nda yer alan müze ve hediyelik eflya sat›c›lar›nda köprünün filme al›nan y›k›m an› ad›m ad›m izletiliyor. Mostar alt›n devrini 16. yüzy›lda yaflam›fl. Bu dönemde flehre görkemli binalar, camiler, medreseler, köprüler, çeflmeler, hamamlar, hanlar ve yollar yap›lm›fl. Mostar yak›nlar›ndaki Poçitel, içerisinde yer alan evleri, camisi ve medresesiyle Osmanl› dönemi ve mimarisinin en güzel örneklerini tafl›yan tam bir Osmanl›/Türk köyü kimli¤ini hala koruyor ve bu özelli¤iyle turistik bir merkeze dönüflmüfl. Bosna Savafl› s›ras›nda H›rvatlar taraf›ndan yo¤un bombard›mana tutulan Poçitel’de tüm Osmanl› izleri silinmeye çal›fl›lm›fl. Ancak savafl sonras›nda Türkiye ve baz› uluslararas› organizasyonlar›n katk›lar›yla gerçeklefltirilen restorasyon çal›flmalar› sonucunda Poçitel’in yeniden eski görkemli günlerine kavuflmas› sa¤lanm›fl. Neretva ›rma¤›n›n k›y›s›nda yer alan, günümüzde çok az say›da insan›n yaflad›¤› bir yerleflim birimi olan Poçitel, Safranbolu’nun küçük bir kopyas› gibi. Günümüz Mostar’›nda 1992-1995 y›llar› aras›nda birbirleriyle savaflan Boflnaklar, H›rvatlar ve S›rplar flimdi eskiden oldu¤u gibi yeniden birlikte yafl›yorlar. Üç halk Bosna Savafl› öncesinde oldu¤u gibi huzur içerisinde
yaflayabilmenin formüllerini ararken, savafltaki kay›plar› nedeniyle Mostar’da en az›ndan önümüzdeki uzun y›llar süresince tam anlam›yla
bir bar›fl ve dostluk ortam› yaflanabilece¤ini söylemek için son derece iyimser olmak gerekiyor...
Yazarlar›m›z
Yenileflim Yönetimi... parametreler haline getirir. Fakat bu parametrelerdeki geliflmeler bafllang›çta büyük ad›mlar fleklinde gerçeklefltirilirken, daha sonra küçük ad›mlar halinde devam eder. ‹flte bu son noktalar sizin ürün teknolojisinin kullan›m ömrünün tamamland›¤› ve ciddi teknolojik yat›r›mlar veya modernizasyon projeleri gelifltirmek gere¤ini iflaret eder.
Cahit GÜNAYDIN Yenileflim Mühendisi
Yenileflim yönetimi, firmalar›n sahip oldu¤u ortalama sektörel teknoloji yap›s›n› belirledi¤i gibi, ülkenin uluslararas› rekabet gücünü de ortaya koyan temel faktörlerden inovasyon indeksi, patent say›s›, Ar-Ge bütçesinin GSMH’ya oran› gibi tan›mlamalarla birlikte ele al›nmaktad›r. fiirketlerin inovasyon stratejilerinin uluslararas› piyasalara entegre olabilmesi, ülkelerin teknoloji ve yeni ürün gelifltirebilme kapasitesine veya teknoloji-know how, lisans transfer gücüne ba¤l›d›r. Teknoloji ve patentli ürün gelifltirmek, ülkenin kamu ve özel sektör üniversiteler dahil beyin sermayesinin niteli¤ine ba¤l› iken; teknoloji transferi ülke flirketlerinin ve kamunun finansal öz kaynaklar› ve uluslararas› piyasalardaki kredibilitesi ile orant›l›d›r. fiirketlerin teknolojisinin geliflmesi; Ar-Ge departman›n yenileflim yetene¤i yan›nda, üretim yeterlili¤ine, finansal ve pazarlama deste¤i ile yenileflimci fikirlere de¤er veren inovasyon mühendisli¤i insan kaynaklar› de¤il uygulamalar›nda yatar. Maliyetleri düflürmek, teslimat süresini k›saltmak, ürün kalitesini uluslararas› ISO standartlara uyumlu hale getirmek, esnek Toyota- üretim sistemleri kurmak, uluslararas› pazarlarda yeni ürünler ile fark yaratmak, dünya çap›nda marka olmak, teknoloji gelifltirmek, patent almak k›saca sürdürebilir bir rekabet gücü için flirketler; yenileflim stratejilerini gelifltirmelidirler. Teknolojik inovasyon yönetimi, ürün ve proses inovasyonu olmak üzere iki gruba ayr›l›r. Ürün yenileflimi, yeni ürün gelifltirme ve Ar-Ge yetene¤ini belirleyen flirketin temel karakterini belirler. Proses yenileflimi ise, üretimde kulland›¤›m›z yöntem ve ekipmanlar›n niteli¤ini gösterir. Proses teknolojisinin kalite seviyesi kontrol teknikleri ve sürekli geliflme çal›flmalar› ile yükseltilebilir. Ayr›ca yap›lan metod gelifltirme ve ifl analizi çal›flmalar›, standart zamanlar› düflürerek firman›n teslimat h›z›n› art›r›rken, maliyet avantaj› da sa¤lar. Kalite standard›n›n yükseltilmesi, maliyet avantaj› ve teslimat sürelerinde iyileflmeler, proses teknolojisi flirketin rekabet gücünü art›ran
Teknolojik de¤iflimler her endüstri dal›nda yap›lan bulufllar ve sistem geliflmeleri ile kendine özgü teknolojiler yaratmaktad›r. Baz› tezgâh ve makine sistemleri, genifl bir uygulama alan› bulmaktad›r. Örne¤in; metal sanayisinin üretim teknolojilerine flöyle k›sa bir bak›fl yapal›m. NC-nümerik kontrollü tezgâhlar›n 1960'l› y›llarda önce uçak sanayisinde kullan›lmaya bafllarken, ilerideki y›llarda ülkemizde ve dünyada beyaz eflya imalatç›lar›ndan otomotiv sanayisine kadar kullan›larak yayg›nlaflm›flt›r. NC tezgâhlar›n›n geliflerek, iflleme merkezleri ve CNC tezgâhlar› ile bilgisayar deste¤inde üretim yapabilmesi iflleme toleranslar›nda hassasl›k sa¤larken, üretim süreçlerinde büyük iyileflmeler görülmüfltür. Bu süreç, insana ba¤l› hatalar› minimize ederek ayn› standart ve kalitede, herhangi bir ülkede makine, otomotiv, beyaz eflya parçalar›n›n üretilmesine olanak sa¤lam›flt›r. Bir baflka bir deyiflle herhangi bir otomotiv parças›n› tüm dünyaya ihraç etme flans›n›z kulland›¤›n›z ürün ve proses teknolojisinin seviyesine ba¤l›d›r. Üniversal, klasik tezgâhlar›n›z ile dünyan›n en yetenekli ustas›na sahip olsan›z bile ihracat flans›n›z oldukça azd›r. Sanayiye robotlar›n girme süreci iflçilik maliyetlerini düflürürken, size dünya çap›nda bir üretim h›z› kazand›rmakta ve 24 saat kesintisiz üretim yapma imkan› tan›maktad›r. Örne¤in kaynak robotlar› kullanan otomotiv sanayisinde, kaynak emniyeti uluslararas› standartlarda yap›l›rken, robot yat›r›m›n›n geri dönüfl süresi kapasiteyi tam kullanabilme miktarlar›na göre oldukça k›salmaktad›r. Bildi¤iniz gibi ülkemizde iflçilik ücretleri art›k tek bafl›na rekabet sa¤lay›c› faktörlerden biri de¤ildir. CAD bilgisayar destekli tasar›m, CAE bilgisayar destekli mühendislik, CAPP bilgisayar destekli proses planlama teknikleri yeni ürün gelifltirme, test etme, modifikasyon süreçlerini oldukça h›zland›rm›flt›r. Hücre imalat sistemleri malzeme hareketlerini k›salt›rken,
esnek üretim sistemleri firmalar›n ürün çeflidini de¤ifltirirken set-up sürelerinde avantajlar sa¤lamaktad›r. Üretim sistemlerinin otomasyonu, hidropnömatik tekniklerin yard›m›yla planlama ve kontrolü kolaylaflt›r›rken, CIM bilgisayar entegrasyonlu üretim, gelece¤in fabrikalar›n› bize göstermektedir. Hizmet teknolojisi, ofis otomasyonu ve internet sayesinde yeni ekonomi tan›mlar›na gereksinim duyarken, yenileflim stratejileri hiç bugünkü kadar önemli olmam›flt›. Peter Drucker'›n dedi¤i gibi, “pazarlama ve inovasyon d›fl›ndaki her fley maliyettir.” Toyota üretim sistemleri, otomasyon yat›r›mlar› veya bilgi ifllem sistemlerinin kurulmas› gibi modern teknoloji yat›r›mlar› oldukça büyük miktarlarda sermaye gerektirir. Yat›r›m›n›z için ideal flartlarda kredi kayna¤› buldu¤unuzu varsaysak bile teknolojiyi sat›n almadan önce finansal ve stratejik aç›dan dikkatlice incelemenizde büyük fayda vard›r. Japonlar›n, bir yat›r›ma befl y›l önce karar verip, ayn› süreçte tüm varsay›m ve parametreleri test ederek çok zor karar verdikleri ama karar verdikleri zaman befl ay içinde o fabrika veya sistemi kurduklar› anlat›l›r. Yat›r›m›n de¤erlendirilmesinde, özellikle yeni bir ürün için teknoloji seçiminde iflçilik maliyetlerinin düflmesi, üretim kalitesinin yükseltilmesi, üretim sürelerinin k›salt›lmas› ve üretim operasyonlar›nda esnekli¤in art›r›lmas› gibi parametreleri iyi hesaplamak gerekir. Seçilen teknolojide yap›lan bulufl ve geliflmelerin h›z›n›n, yat›r›m yap›ld›¤› dönemdeki teknik ve ekonomik avantajlar›, sa¤layaca¤› katma de¤ere göre analiz edilmelidir. Örne¤in bilgi teknolojisi alan›nda seçilen bir BT sistemi teknolojik ömrü 16 ay seviyelerindedir. Metal sanayisinde seçilen CAD, CAM gibi bilgisayar destekli tasar›m ve üretim sistemleri, tüm teknik spesifikasyonlar› karfl›larken, yeterli siparifl alamama durumunda ciddi bir kapasite fazlal›l›¤› ve yat›r›m›n geri dönüfl süresinde büyük yan›lg›lar ile bafl bafla kalabilirsiniz. Teknoloji seçim etmenleri: iflçilik maliyetinde azalma, malzeme maliyeti, demirbafl maliyeti, da¤›t›m ve lojistik alanlar›ndaki maliyetlerin de¤iflimi , kalite maliyeti, bak›m, enerji maliyeti, üretim sürelerindeki azalma nedeniyle malzeme devir h›z›ndaki art›fl miktarlar› ve sanayi dal›na ba¤l› özel faktörler olarak s›ralanabilir. Ancak yeni teknolojiyi kullan›rken baz› riskleri de dikkate almak gerekir. Bu riskler; teknolojinin yenilenme süreci tahminlerinizden önce olabilir. Teknolojiyi uygularken gerek tesisatta, gerek üretim kalitesinde sorunlar yaflanabilir. Yeni teknoloji sistemleri organizasyonu de¤ifltirdi¤inden, çal›flanlardan ciddi direnç alabilir. Kullan›lan teknoloji çevre sorunlar› yaratabilir. Müflteri tercihi pazar pay› art›fl beklentilerinizi karfl›layamayabilir. Sonuç olarak teknoloji yönetim baflar›s› ülkelerin rekabet gücünü OECD ülkeleri seviyesine tafl›maktad›r.
39
Yazarlar›m›z Yeni dünya ekonomik düzeninde; flirketler teknoloji yaratan ve teknoloji kullanan olmak üzere ikiye ayr›lmaktad›r. Bat› h›zla teknoloji yo¤un sektörlere kayarken, emek yo¤un sektörlerin katma de¤eri h›zla düflmektedir. Gelece¤in sektörleri olarak gösterilen nanoteknoloji, biyo-teknoloji, mekatronik, yapay zeka, biliflim teknoloji temelinde dördüncü paradigma olan veri yo¤un bilimsel keflif sürecine girmifltir. CERN büyük hadron çarp›flt›r›c›s›nda higg bozunun bulunmas› karanl›k madde ve enerji konusuna yeni ufuklar açmaktad›r. Geliflmifl ülkelerde, hizmet sektöründeki istihdam sanayide çal›flan kesime göre h›zla artarken, beyin gücü art›k bir entelektüel sermaye olarak alg›lanmakta ve dünya beyinler aras› rekabet yar›fl› pistine dönüflmektedir. Sektörel bazda teknoloji transferi yaparken uluslararas› ortaklar ile yeni pazarlara eriflme stratejisi ile teknoloji yönetiminde uzmanlaflmak gerekmektedir. ‹novasyon mühendisli¤ini kullanan Ar-Ge merkezleri, teknoparklar, teknik gelifltirme merkezleri, Ar-Ge flirketleri ile TÜB‹TAK, TTGV vb. kurumlar›n Ar-Ge deste¤i ile teknoloji ve ürün yaratmak ve know-how ihraç etmek inovasyon ekonomisinin gerekleridir.
40
Bilgi ça¤›n›n sürüdürülebilir rekabet gücü ve yeni dünya inovasyon ekonomik sisteminin ana fikri; yenileflimcileri keflfederek ifl melekleri, risk sermayesi gibi finansal destek sa¤layarak teknoloji flirketleri kurmak ve büyük ölçekli firmalarda ise özgür-bilimsel bir ortam sa¤layarak akademisyenler ile patentler ile sonuçlanan Ar-Ge projeleri gelifltirmektir. Aç›k yenileflim kavram›, son y›llarda çok sözü edilen bir kavram olmakla birlikte asl›nda çok yeni bir kavram de¤ildir. ‹kinci dünya savafl› s›ralar›nda ve takip eden y›llarda araflt›rmalar›n ço¤u, araflt›rma sonucu ç›kt›y› ticarilefltiren yap›larda gerçeklefltiriliyordu. Bu y›llar "kapal› yenileflim" dönemi olarak da adland›r›l›r. Kurumlar ya da firmalar araflt›rma çal›flmalar› konusunda çok koruyucuydular. Araflt›rma parklar›n›n çevresi duvarlarla örülüydü ve bulufllar paylafl›lmazd›. Daha sonraki y›llarda yenileflimin artan maliyeti, ürünlerin pazar ömürlerinin k›sal›¤›, mobil ve iyi e¤itilmifl insan gücü, ehil üniversiteler, bilginin farkl› kaynaklardan edinebilirli¤i ve risk sermayesi mekanizmalar›n›n varl›¤› türündeki de¤iflkenler kapal› yenileflim modelinin baflar›s›n› zay›flatmaya bafllad›. Çeflitli çevrelerde ve ülkelerde aç›k yenileflim, 21. yüzy›lda baflar› elde etmek için temel bir unsur olarak kabul görmektedir. "Verimlilik" kavram› bunun önemli nedenlerinden biridir. K›salan ürün ömürleri ve bunun sonucu ürün gelirlerindeki düflüfl nedeniyle firmalar, artan Ar-Ge maliyetlerini gerekçelendirmekte zorlanmaktad›rlar. Aç›k yenileflim ile Ar-Ge ya da ürün gelifltirme maliyetleri paylafl›lmakta ve yeni pazarlara h›zl› aç›l›m ile gelir art›fl› sa¤lanabilmektedir. ‹kinci bir neden; tek bafl›na hiçbir firman›n her fleyi bilmesinin art›k beklenemeyece¤idir. Bir di¤er neden de; ortak yenileflim için yetkinlikleri biraraya getirmek üzere oluflturulan "yarat›c› a¤lar"›n, a¤ yap›lar›n
öneminin ve popülerli¤inin gittikçe artmas›d›r. Bir di¤er deyiflle, dünyada firmalar›n sadece kendi araflt›rma faaliyetlerine ba¤l› kalamamalar› ve bunun yerine d›fl kaynaklara örne¤in lisans anlaflmalar› ya da patent sat›n almalar› gibi firma d›fl› kaynaklara yönlenmek zorunda olmalar›d›r. Aç›k inovasyonun aksine kapal› inovasyon, bilginin büyük ço¤unlu¤unun ya da tamam›n›n çok s›n›rl› d›fl kaynak kullan›m› ile tamamen iç kaynaklar ile elde edilmesidir. Firman›z yenileflime aç›k m›? Sorusu ile k›sa bir de¤erlendirmeye ne dersiniz? 1. Aç›k bir yenileflim stratejiniz var m›? 2. Bütün çal›flanlar yenileflim stratejimizden haberdar m›? 3. Bütün çal›flanlar yenileflim stratejisine nas›l katk›da bulunacaklar›n› biliyorlar m›? 4. Çal›flanlar yenileflim yönetimi konusunda e¤itildiler mi? 5. Organizasyon içerisinde flah›slar›n ve ekiplerin kullanabilecekleri yenileflim atölyesi i-lab - var m›? 6. Tüm organizasyon kademelerinde yenileflim için zaman ayr›l›yor mu? 7. Müflteriler aç›k yenileflim kaynaklar›n›za dâhil mi ? 8. Müflteri olmayanlar›n aç›k yenileflim önerilerini sosyal a¤lar ile topluyor musunuz? 9. Ortaklar ve tedarikçiler yenileflim sürecine katk›da bulunuyorlar m›? 10. Yenileflim hedefleri içerisinde bulunan ürünleri, süreçleri kapsayan dengeli bir yenileflim portföyümüz var m›? 11. Artan ve kademeli yenileflim örnekleriniz var m›? 12. Yukar›dan afla¤›ya yenileflim projeleri ve yenileflimci fikirleri kapsayan dengeli bir portföyümüz bulunuyor mu? 13. Yenileflim projeleri fikir düzeyinden uygulamaya ve sonuçta ticarilefltirmeye sistematik bir sürece sahip miyiz? 14. Çal›flanlar yetkilendirilerek ve yöneticiler gerekli kaynaklarla teçhiz edilerek üst yönetimin müsadesine ihtiyaç olmadan yenileflim projelerini ve uygulamas›n› gerçeklefltirebiliyorlar m›? 15. Bir y›l içerisinde kifli bafl› minimum bir yenileflimci fikir ç›k›yor mu? 16. Bunlar›n % 3 kadar› yenileflim projesine dönüflüyor mu? 17. Yenileflimci fikirlerin de¤erlendirilmesi ve kabulü/reddi için geçen ortalama süre maksimum bir ay içinde midir?
18. Son üç y›l içerisinde yenileflimci fikirlerden elde ürünlerden elde edilen ciro toplam ciroya göre % 3 kadar olmufltur? 19. Çal›flanlar aç›k yenileflime kat›l›yor mu›? 20. "Yenileflim Fikirleri"nin" %90 baflar›s›zl›¤› do¤al kabul ediliyor mu? 21. Fikri haklar› koruyan aktif bir prosedür var m›? 22. Son üç ay içerisinde bir patent müracaat› veya faydal› model yarat›ld› m›? 23. Bir bölümde veya alanda yarat›lan bilgi organizasyonun di¤er bölümleri için kullan›ma aç›k m›? 24. Çal›flanlar fark yaratan fikirleri kabulde zorlan›yorlar m›? 25. Yenileflime aç›k, hoflgörülü, iyi niyetli, bilgi paylafl›m›ndan herkesin zevk ald›¤› bir çal›flma ortam› var m› ? Sonuç olarak 25 soruya EVET ise % 100 yenileflime aç›ks›n›z. Yoksa "Evet"lerinizi 4 puan ile çarparak yenileflime aç›kl›k % yüzdesini hesaplay›n›z. Adana Ticaret Odas›'nda yap›lan inovasyon yönetimi seminerinde bu sorular› sorduk. Evet Adana, bölgesel inovasyon merkezi olabilir, flirketlerimiz yenileflime aç›k. Eski köye yeni adet getirin, bafl›m›za icat ç›kar›n diyoruz. Sonuç olarak: • De¤iflen ifl ortam›nda yenileflim trend de¤il, gereklilik halini almaktad›r. • Yenileflim, orta büyüklükteki firmalar için f›rsatlar sunmaktad›r. • Yenileflim, sadece Ar-Ge ve teknoloji kapsam›n›n ötesinde, ifl hayat›m›z›n her noktas›na girmektedir. • Yenileflim organizasyon içinde her noktaya yay›lmal›, sadece Ar-Ge /Ür-Ge gibi birkaç birim ile s›n›rl› kalmamal›d›r. • Yenileflim, sonuçlar› ald›kça daral›r ve baflka yarat›lacak yenileflim kalmaz fikri, araflt›rd›kça bilgilenirsin, bilgilendikçe daha fazla yenileflimci olursun fikrine dönüflmüfltür. • Ar-Ge ve teknolojik geliflmeler, sadece geliflmifl birkaç ülkenin tekelinden ç›km›fl, yenileflim ekonomisine geçmek isteyen birçok ülkeye yay›lmaktad›r. • Yenileflim ekonomisine uyum sa¤layan flirketler, 2020'li y›llar›n liderleridir. ‹fl alanlar›nda, bu de¤ifliklikleri alg›layanlar, yorumlayanlar ve do¤ru uygulayanlar aras›nda baflar›lar paylafl›lacakt›r. fiimdi Çukurova'da yenileflim zaman›...
Çukurova Kalk›nma Ajans› taraf›ndan haz›rlanan, Çukurova Bölgesi’nin 2014-2023 y›llar› aras›ndaki Bölge Kalk›nma Plan› Tasla¤› (7):
Çukurova uluslararas› çekim merkezi ve üssü olacak Tedbir 3. Mesleki e¤itim ile iflgücü piyasas› aras›ndaki etkileflimin art›r›lmas› TR62 Bölgesi’nin genç nüfusundan kaynaklanan “demografik f›rsat penceresi” bölgenin ekonomik geliflimi için çok büyük bir avantaj anlam›na gelmektedir. Bu durumdan faydalanman›n en etkin yollar›ndan biri bölgede mesleki beceri e¤itimi alan ö¤rencilerin okuduklar› bölümlerle örtüflen ve gerçek potansiyellerini gösterebilecekleri meslekleri edinebilmeleri için önlerinin aç›lmas›d›r. Dünyan›n birçok ülkesinde okul-iflletme iflbirlikleri meslek e¤itiminin istihdamla yak›n iliflkide olmas›n› sa¤layan ve böylelikle gençlere nitelikli e¤itim sunulmas›na katk› yapan önemli bir araçt›r. Ülkemizde de “sektörün eleman ihtiyac›n› en iyi flekilde karfl›layacak ö¤rencilerin yetiflmesinde teori ve uygulamay› birlefltiren, ö¤rencilerin mesleki e¤itiminin yan› s›ra kiflisel geliflimine de katk› sa¤layan, çok yönlü (burs, staj olana¤› vb.), sürdürülebilir (uzun süreli ve istihdama dönüflen) ve tüm paydafllar için de¤er yaratan (okul, firma, toplum) iflbirlikleri” fleklinde tan›mlanabilecek baflar›l› okul-iflletme iflbirlikleri örnekleri vard›r. Bölgemizde de ayn› etkileri yaratmak amac›yla iflletme ve kurulufllar aç›s›ndan iflbirli¤i yap›lacak okul ve ö¤rencinin seçiminin özenle yap›larak staj planlamas›n›n stratejik ve etkin yap›lmas›, staj›n s›k› takibi ve performans art›rma çal›flmalar›, firmalar›n ve stajyer sorumlular›n›n iflbirli¤i için motivasyonu, okullarla iflbirli¤inin ve staj›n istihdama dönüflmesi ve okullara çok yönlü destek verilmesi gibi faktörlerin önemli oldu¤u görülmüfltür. Bölgenin mesleki ve teknik e¤itimde, gençlerin potansiyellerini gerçeklefltirmelerine katk›da bulunarak, iflletmelerin nitelikli eleman gereksinimini karfl›lamas› ve uluslararas› rekabette genç nüfusu ile ön plana ç›karak avantaj yaratacak biçimde yap›land›r›lmas› gerekmektedir. Bu anlamda önemli olan, bölgede iflveren, mesleki ve teknik okullar, üniversitenin bir araya gelerek ihtiyaçlara yönelik yön belirlenmesi önem teflkil etmektedir. E¤itim durumuna göre ilk kal›c› ifle yerleflme h›z› Mesleki ve teknik lise mezunlar›n›n iflgücü piyasas›ndaki göstergeleriyle ilgili çal›flmalarda ortaya ç›kan di¤er bir önemli nokta, mezunlar›n çal›flmak istediklerinde k›sa sürede ifl bulmalar›d›r. e- mezun verilerine göre, çal›flan mezunlar›n yüzde 80’i ilk ifllerini 12 aydan k›sa bir sürede buluyorlar. 2009 Hanehalk› ‹flgücü Anketi verilerinden hareketle, 15-39 yafl grubunda e¤itimini tamamlam›fl bireyler üzerine
yap›lan ekonometrik bir analiz, mesleki ve teknik ortaö¤retim mezunlar›n›n genel ortaö¤retim mezunlar›na k›yasla ilk kal›c› iflini (üç aydan fazla süren ilk ifl) daha h›zl› buldu¤unu göstermektedir. Bölgemizde de mesleki ve teknik e¤itim verilen okullardaki yetersizlikler (teknik, teknolojik, ortam, ö¤retmen vs.) ve iflveren ile bu okullar aras›ndaki iletiflimsizlik, iflbirli¤inden yoksunluk gibi sebeplerden dolay›, arz ve talep konusunda gerekli ve yeterli döngü sa¤lanamamaktad›r. ‹flveren, çal›flan› yetersiz bulmaktad›r. Bunun yan› s›ra çal›flanlar da daha sa¤l›kl›, kaliteli ve güvenilir ifl ortam› talep etmektedir. Dolay›s›yla mesleki ve teknik e¤itim veren okullarda, gerekli fiziksel, teknik vs. koflullar kaliteli hale getirildikten sonra staj programlar› daha somut ve ciddi biçimde yap›land›r›lmal›, meslek ve teknik liselerden mezun olan ö¤renciler mutlak suretle uygulamal› staj program›na al›nmal›, staj s›ras›nda ifl yeri ve ö¤renci uygulaman›n gerçekleflip gerçekleflmedi¤i konusunda denetlenmelidir. Özel sektörün, özellikle ö¤rencilerin beceri e¤itimi ve staj süreçlerinde, ö¤retmenlerin de iflletmelerde gözlem yapmas›na daha çok olanak vermesi daha faydal› olacakt›r. Böylece, hem beceri e¤itimi ve staj süreçlerinin iyileflmesine hem de ö¤retmenlerin alanlar›ndaki geliflmeleri kolayca takip etmelerine katk›da bulunulabilecektir. Ayr›ca staj sonras› ö¤rencileri ifl sahibi yapacak flekilde kurgulanmal›d›r. Yap›lan stajlar sadece k⤛t üzerinde olmamal›d›r. Kaliteli istihdam› sa¤lamak Durum Analizi ‹flgücüne Kat›l›m, ‹flsizlik ve ‹stihdam TÜ‹K 2012 verilerine göre TR62 Bölgesi kurumsal olmayan çal›flma ça¤›ndaki Türkiye nüfusunun yüzde 4,90’›n› ve toplam iflgücünün yüzde 4,94’ünü bar›nd›rmaktad›r. Türkiye’de istihdam›n yüzde 4,87’si bölgede gerçekleflirken Türkiye’deki toplam iflsizlerin yüzde 5,68’i bölgede yer almaktad›r. Bölgenin istihdam düzeyi nüfus ve iflgücü ile orant›l› iken iflsizlik oran›n›n yüksekli¤i dikkat çekicidir.
Bölgede iflgücüne kat›l›m 2008 – 2010 y›llar› aras›nda yükselerek Türkiye ortalamas›n›n üzerinde yer al›rken 2011 ve 2012 y›llar›nda azalarak Türkiye ortalamas› olan yüzde 50 düzeyine gerilemifltir. Bölge iflgücü piyasas› yüksek iflsizlik düzeyi ile dikkat çekmektedir. 2008 – 2012 y›llar› aras›nda iflsizlik Türkiye ortalamas›n›n üzerinde seyretmektedir. Kriz y›l› olan 2009’da yüzde 22’ye kadar yükselen iflsizlik oran› düflüfle geçerek yüzde 10,6’ya gerilemifltir. ‹flsizli¤in düflmesindeki temel nedenin yeni istihdam›n sa¤lanmas›ndan daha çok iflgücüne kat›lma oranlar›ndaki azalma oldu¤u söylenebilir. 2012 y›l› iflsizlik oranlar› bak›m›ndan TR62 Bölgesi düzey 2 bölgeleri ile k›yasland›¤›nda yüzde 10,6’l›k genel iflsizlik oran› ile en yüksek iflsizlik oran›na sahip 5. Bölge konumundad›r. Tar›msal iflgücü d›flar›da b›rak›larak bak›ld›¤›nda ise bölge için tar›m d›fl› iflsizlik oran› yüzde 14,2’ye yükselmektedir. Bölge tar›m d›fl› iflsizlikte ise tüm düzey 2 bölgeleri içerisinde 10. bölge konumundad›r. Tar›m d›fl› iflsizli¤in genel iflsizlikten oldukça yüksek olmas› bölgenin istihdam yap›s›nda tar›msal istihdam›n önemini korudu¤unu ortaya koymaktad›r. ‹flsizlik oranlar› bak›m›ndan bölge hem genel iflsizlik hem de tar›m d›fl› iflsizlik oranlar› bak›m›ndan Türkiye ortalamas›n›n üzerinde yer almaktad›r. Di¤er düzey 2 bölgelerine göre TR62 Bölgesi’nin tar›m d›fl› iflsizlik s›ralamas›nda genel iflsizlik s›ralamas›na göre daha iyi performans sergilemesinin temel nedeni, tar›msal istihdam› çok daha yo¤un di¤er düzey 2 bölgelerinin varl›¤›d›r. TR62 Bölgesi kurumsal olmayan çal›flma ça¤›ndaki ülke nüfusunun yüzde 4,90’›n› ve toplam iflgücünün yüzde 4,94’ünü bar›nd›rmaktad›r. Bölgedeki iflgücünün e¤itim düzeyine bak›ld›¤›nda ise iflgücünün yüzde 60’tan fazlas›n›n düflük e¤itim düzeyine sahip oldu¤u görülmektedir. Bölgedeki toplam iflgücünün yüzde 16,74’ü yüksekö¤retim mezunu olup, bu oran Türkiye ortalamas› olan yüzde 18,27’inin alt›nda yer almaktad›r.
41
Türkiye’deki toplam istihdam›n yüzde 4,87’si bölgede gerçekleflmektedir. Bölgedeki iflgücü piyasas›n›n yap›s›n› anlayabilmek için istihdam edilenlerin niteli¤i önem tafl›maktad›r. fiüphesiz istihdam›n kalitesini belirleyen en önemli etken istihdam edilenlerin e¤itim düzeyidir. Lise alt› e¤itimliler ile lise ve dengi meslek okulu mezunlar›n›n bölgedeki istihdam oran› Türkiye geneline göre daha yüksekken okuma – yazma bilmeyen ve yüksekö¤retim mezunlar›n›n istihdam oran› Türkiye ortalamas›n›n alt›nda kalmaktad›r. Bölgenin gerek iflgücü gerekse istihdam yap›s› e¤itim düzeyi düflük insan kayna¤›ndan oluflmakta olup bölgede befleri sermayenin düflüklü¤ü dikkat çekicidir. Bitirilen e¤itim düzeyine göre istihdam edilenlerin sektörel da¤›l›m›na bak›ld›¤›nda okuma yazma bilmeyenlerin yar›s›ndan fazlas›n›n tar›mda geri kalan›n›n ise sanayi ve hizmetler sektörlerinde istihdam edildi¤i görülmektedir. Okuma yazma bilmeyen nüfusun ço¤unlukla nitelik gerektirmeyen ifllerde yer ald›¤› söylenebilir. ‹stihdam edilenlerin e¤itim düzeyi yükseldikçe istihdam yo¤unlu¤u tar›mdan hizmetler sektörüne do¤ru kaymaktad›r. ‹stihdamdaki yüksekö¤retim mezunlar›n›n yüzde 84,12’si hizmetler sektöründeyken yaln›zca yüzde 11’i sanayi sektöründe yer almaktad›r. ‹stihdamdaki Lise ve dengi meslek okulu mezunlar›n›n yüzde 75’ten fazlas›n›n sanayi sektörü d›fl›nda yer almas› bölge aç›s›ndan dikkat çekicidir.
42
Kalk›nma sürecinde istihdam›n tar›m sektöründen sanayi ve hizmetler sektörüne kaymas› beklenmektedir. Geliflmifl ekonomilerde hizmetler sektörü istihdamda öne ç›kmakta, tar›m›n istihdamdaki pay› ise azalmaktad›r. TR62 Bölgesi’nde istihdamdaki en büyük pay Türkiye ile paralel olarak hizmetler sektöründedir. Hizmetler sektörü bölgesel istihdam›n yüzde 52,6’s›n› gerçeklefltirmektedir. 2009 – 2012 y›llar› aras›nda istihdam›n geliflimine bak›ld›¤›nda TR62 Bölgesi’ndeki tar›m ve hizmetler sektöründeki istihdam oran› Türkiye ortalamas›n›n üzerinde seyrederken
sanayi sektöründeki istihdam Türkiye ortalamas›n›n alt›nda kalmaktad›r. Bu durum bölgede tar›msal istihdam›n önemini korudu¤unu göstermekle birlikte ülkenin sanayileflme hamlesinin tarihsel merkezlerinden biri konumundaki Çukurova’da sanayi sektöründeki istihdam›n Türkiye ortalamas›n›n alt›nda yer almas› dikkat çekicidir. 2012 y›l› için ülke genelinde yüzde 26 düzeyinde olan sanayi istihdam›n›n oran› bölgede yüzde 21,1 düzeyinde gerçekleflmifltir ‹flgücü Piyasas›nda Dezavantajl› Gruplar ‹flgücü piyasas›nda dezavantajl› konumda bulunan gruplar aras›nda kad›nlar, gençler, engelliler yer almaktad›r. Bu gruplara uzun süreli iflsizler ve ifl bulma ümidi olmayanlar da eklenebilir. Bu gruplar yasalar önünde “eflit” olmakla birlikte, iflgücü piyasas›nda “kötü ifller” olarak adland›r›labilecek kay›t d›fl› ve düflük ücretli ifllerde güvencesiz olarak çal›flmaktad›rlar. Ayn› zamanda bu gruplarda yüksek iflsizlik oranlar›, iflgücü piyasas›na kat›lamama ya da kötü ifllerde düflük ücretle çal›flma bu gruplar›n yoksulluk riskini artt›rmakta ve kalk›nma aç›s›ndan k›r›lganl›klar yaratmaktad›r. Bu nedenle bu gruplar›n iflgücü piyasas›ndaki mevcut durumu istihdam politikalar› aç›s›ndan önem tafl›maktad›r. Kad›nlar Kalk›nma süreci boyunca kad›nlar›n iflgücüne kat›l›m› tar›mdan kopan iflgücü ile önce azalaca¤›, kentleflme ve sanayileflmenin olgunlaflmas› ile kad›nlar›n iflgücüne kat›l›m›n›n yeniden yükselifle geçece¤i varsay›lmaktad›r. Türkiye’de kad›nlar›n iflgücüne kat›l›m oranlar› yeniden yükselifle geçmifl bulunmaktad›r. Türkiye aç›s›ndan iflgücü piyasas›ndaki en büyük sorun kad›nlar›n iflgücüne kat›l›m oran›n›n düflüklü¤üdür. 2012 verilerine göre Türkiye’de iflgücüne kat›l›m oran› yüzde 50’dir. Erkek nüfusta bu oran yüzde 71 düzeyindeyken kad›nlarda yüzde 29,5 seviyesine inmektedir. Kad›nlar›n iflgücüne kat›l›m› bak›m›ndan TR62 Bölgesi Türkiye ortalamas›na yak›n de¤erler almaktad›r. 2012 y›l›nda bölge için kad›nlar›n iflgücüne kat›l›m oran› Türkiye ortalamas›n›n biraz alt›nda yüzde 28,5 olarak
gerçekleflmifltir. Yani bölgede aktif nüfustaki yaklafl›k her üç kad›ndan yaln›zca biri iflgücü içerisinde yer almaktad›r. Bu durum bölge ekonomisinin performans›n› olumsuz etkilemekte ve kad›nlar›n yoksulluk riskini artt›rmaktad›r. 2008-2012 y›llar› aras›nda TR62 Bölgesi’nde kad›n iflsizli¤i Türkiye geneli ile uyumlu bir seyir izlemekle birlikte ortalaman›n üzerindeki kad›n iflsizlik oran› ile dikkat çekmektedir. 2009 y›l›nda yüzde 26,1 düzeyine ulaflan kad›n iflsizlik oran› h›zl› bir düflüfl e¤ilimine girerek 2012 y›l›nda yüzde 13,7 düzeyine inmifltir. Tar›m d›fl› iflsizli¤e kad›nlar aç›s›ndan bak›ld›¤›nda 2011 y›l›nda kad›nlarda tar›m d›fl› iflsizlik oran› Türkiye genelinde yüzde 17,7, TR62 Bölgesi’nde ise yüzde 22,3 düzeyindedir. Kad›nlarda tar›m d›fl› iflsizlik oran› bak›m›ndan bölge Türkiye ortalamas›n›n üzerinde yer almaktad›r. Bölgede istihdamda tar›m›n önemini korumas› ve tar›mda erkeklere göre daha çok kad›n istihdam edilmesi tar›m d›fl› iflsizlik oranlar›n›n yüksekli¤ine neden oldu¤u söylenebilir. Kad›n iflsizlik oranlar›na göre düzey 2 bölgeleri s›raland›¤›nda TR62 Bölgesi tüm düzey 2 bölgeleri içerisinde en yüksek kad›n iflsizli¤ine sahip 6. bölge konumundad›r. Bununla birlikte TR62 Bölgesi’nin yüksek iflsizlik oran›na sahip olmas› ve kad›n iflsizli¤inin bölgedeki genel iflsizlikle yak›n ba¤lant›s› nedeniyle, kad›n iflsizlerin erkek iflsizlere oran›, kad›nlar›n göreli konumu aç›s›ndan daha fazla bilgi verici niteliktedir. TR62 Bölgesi göreli iflsizlik s›ralamas›nda en yüksek 9. Bölge konumundad›r. Bölge kad›n iflsizlik oran› s›ralamas›na göre daha iyi bir konumda yer alsa da kad›n iflsizlerin erkek iflsizlere oran› 1,47 olup, Türkiye ortalamas› olan 1,27’inin üzerindedir. 2012 y›l› itibariyle e¤itim seviyelerine göre kad›n iflsizli¤ine bak›ld›¤›nda okuma – yazma bilmeyen kad›nlarda iflsizlik oran› yüzde 3,1, lise alt› e¤itimli kad›nlarda yüzde 10,3, lise ve dengi meslek okulu mezunu kad›nlarda yüzde 22,7 ve yüksekö¤retim mezunu kad›nlarda yüzde 18,1 oldu¤u görülmektedir. Tüm seviyelerde iflsizlik oranlar› Türkiye ortalamalar›n›n üzerinde yer almaktad›r. Lise ve dengi meslek okulu mezunu kad›nlarda iflsizlik oran› yüzde 22,7 ile di¤er e¤itim seviyelerine göre daha yüksektir. Lise ve dengi meslek okulu mezunlar›nda görülen yüksek iflsizlik oran›n›n temel nedeni vas›f ve nitelik yetersizli¤ine ek olarak nispeten yüksek e¤itim seviyesi nedeniyle yükselen rezervasyon ücretleri olarak de¤erlendirilebilir. Kad›n istihdam›n›n sektörlere göre iflteki durumu de¤erlendirildi¤inde tar›m sektöründe kad›nlar›n yüzde 64,23’ü ücretsiz aile iflçisi olarak çal›flmaktad›r. Kad›n istihdam›n›n yüzde 36’s›n›n tar›m sektöründe gerçekleflti¤i düflünüldü¤ünde ücretsiz aile iflçisi olarak çal›flan kad›nlar›n iflsizlik oranlar›n› afla¤›ya çekti¤i ve bu anlamda bölgede gizli iflsizlik nedeniyle iflsizlik oran›n›n daha yüksek oldu¤u söylenebilir.
say›s›nda Adana 134.157 kifli ile 5. s›rada iken Mersin 111.414 kifli ile 10. s›rada yer almaktad›r. Engellilerin iflgücü piyasas›ndaki konumlar›na iliflkin en güncel araflt›rma Aile ve Sosyal Politikalar Bakanl›¤› Engelli ve Yafll› Hizmetleri Genel Müdürlü¤ü taraf›ndan gerçeklefltirilen “‹flgücü Piyasas›n›n Özürlüler Aç›s›ndan Analizi” bafll›kl› araflt›rmad›r. 2011 y›l›nda gerçeklefltirilen araflt›rma kapsam›nda Türkiye genelinde 50 ve daha fazla iflçi çal›flt›ran 1628 özel sektör yetkilisi ile görüflülmüfltür. Araflt›rma sonuçlar› engellilerin iflgücü piyasas› içerisindeki konumlar›n› göstermesi aç›s›ndan önem tafl›maktad›r.
Gençler 15 – 24 yafl grubunu kapsayan genç nüfusun iflgücüne kat›l›m› Türkiye gibi genç nüfusa sahip ekonomiler aç›s›ndan önem tafl›maktad›r. Nitekim TÜ‹K 2012 verilerine göre TR62 Bölgesi’nde iflgücünün yüzde 18,22’si, Türkiye’de ise yüzde 16,17’si 15 – 24 yafl aras› gençlerden oluflmaktad›r. Genç iflgücü bölge ekonomisi aç›s›ndan önemli bir kesimi oluflturdu¤u için genç nüfusta iflsizlik iflgücü piyasas›n›n mevcut durumunu belirlemede önemli bir role sahiptir. TR62 Bölgesi’nde genç iflsizli¤in geliflimine bak›ld›¤›ndan Türkiye geneline benzer bir e¤ilim göstermektedir. Genç iflsizlik Türkiye geneli ile uyumlu olarak artmakta ya da azalmaktad›r. Bununla birlikte bölge aç›s›ndan dikkati çeken temel nokta genç iflsizlik oranlar›n›n 2011 ve 2012 y›llar› hariç Türkiye ortalamas›n›n üzerinde seyretmesidir. 2011 ve 2012 y›llar›nda ise yaln›zca genç erkeklerde iflsizlik oran› Türkiye ortalamas›na inebilmifltir.
ile lise ve dengi meslek okulu mezunlar›nda görülürken, genç kad›nlarda en yüksek iflsizlik ise yüzde 50 ile yüksekö¤retim mezunlar› aras›nda görülmektedir. E¤itim seviyesinin yükselmesi ile birlikte iflsizlik oranlar›n›n artmas›n›n nedenleri aras›nda e¤itim seviyesinin artmas› ile birlikte iflgücüne kat›l›m oranlar›n›n artmas›, vas›f uyuflmazl›¤› ve yükselen rezervasyon ücretleri gösterilebilir. TR62 Bölgesi’nde genç iflsizli¤i önemli bir sorun alan› olarak görülmektedir. Bölgede genç iflsizlerin toplam iflsizlere oran› yüzde 31,47’dir. Bölgede yaklafl›k her üç iflsizden birinin genç oldu¤u düflünüldü¤ünde gençlerin istihdam›n› sa¤lamaya dönük çal›flmalar toplam iflsizler içerisinde üçte birlik bir kesimi etkileme imkân›na sahiptir. Bununla birlikte TÜ‹K 2012 Hanehalk› ‹flgücü istatistiklerine göre daha önce herhangi bir iflte çal›flmam›fl olup ifl arayanlar›n yüzde 56’s› gençlerden oluflmaktad›r. Bu bak›mdan ilk ifle girifli kolaylaflt›racak politika ve çal›flmalar genç iflsizli¤i azaltmada öne ç›kmaktad›r.
Genç kad›nlarda iflsizlik oran› iflsizlikteki düflüfle ra¤men önemini korumaktad›r. ‹flsizlik oranlar›n›n tavan yapt›¤› kriz y›l› olan 2009 y›l›nda yüzde 37 düzeyine kadar yükselen genç kad›nlardaki iflsizlik oran› 2012 y›l›nda yüzde 24,2 seviyesine gerilemifltir. Bu gerilemenin temel nedeninin genç kad›nlarda iflgücüne kat›l›m oranlar›ndaki düflüfl oldu¤u söylenebilir.
Engelliler Ülkemizde engellilere yönelik en kapsaml› araflt›rma 2002 tarihli Türkiye Özürlüler Araflt›rmas› olup araflt›rma sonuçlar›n›n güncelli¤ini yitirdi¤i söylenebilir. Bununla birlikte TÜ‹K taraf›ndan gerçeklefltirilen 2011 tarihli Nüfus ve Konut Araflt›rmas› sonuçlar›na göre en az bir engeli bulunan bireylerin
Genç nüfustaki iflsizlik oranlar› tar›m sektörünün bölge içerisindeki konumu nedeniyle yan›lt›c›d›r. 2011 y›l› verilerine göre tar›m d›fl› iflsizlik oranlar›na bak›ld›¤›nda genç kad›nlarda iflsizlik yüzde 36,4 iken ayn› oran erkekler için yüzde 19,5 düzeyindedir. Tar›m d›fl› iflsizlik oranlar› da aç›k biçimde göstermektedir ki bölgede istihdamdaki genç kad›nlar›n önemli bir bölümü tar›m sektöründe yer almaktad›r. Gençlerde e¤itim durumuna göre iflsizlik oranlar›na bak›ld›¤›nda TR62 Bölgesi’nde genç erkeklerde en yüksek iflsizlik oran› yüzde 22,2
Araflt›rma sonuçlar›na göre engelli istihdam oran› erkeklerde kad›nlara göre daha yüksek olup iflletme ölçe¤i ile do¤ru orant›l›d›r. Yani iflletme ölçe¤i büyüdükçe engelli istihdam oran› artmaktad›r. Engelli iflgücünde istihdama etki eden faktörler aras›nda özür türleri ön plana ç›kmaktad›r. Ortopedik engel grubundaki engelliler, engelli istihdam›nda ayr›cal›kl› bir yere sahiptirler. Ortopedik engelli grubu d›fl›ndaki engel gruplar›nda iflverenler taraf›ndan tercih edilmeme oran› tercih oran›ndan daha yüksektir. Zihinsel engelli gruplarda tercin edilmeme oran› yüzde 70’lere ulaflmakta olup en dezavantajl› grup konumundad›r. Engelli iflgücündeki cinsiyet ve engel grubuna ba¤l› dengesizlik yan›nda engelli ve engelli olmayan iflgücü aras›ndaki ücret farkl›l›klar› da yayg›n bir olgudur. Ücret eflitsizli¤inin yan›na cinsiyet eflitsizli¤i de eklendi¤inde kad›n engelliler, engel gruplar› aras›nda ise zihinsel engelliler iflgücü piyasas›nda en dezavantajl› gruplar konumundad›rlar. Araflt›rma kapsam›nda engelli istihdam eden özel sektör yetkililerine sorulan engelli çal›flt›rma nedenlerinde yüzde 66 ile yasal zorunluluk ilk s›rada gelmektedir. Engelli istihdam etmeyen iflverenlerin engelli istihdam etmeme gerekçeleri ise ifle sektöre uygun engelli bulunmamas›, mesleki e¤itimli engelli bulunmamas›, engellilerin çal›flma isteksizli¤i dile getirilen sorunlar›n bafl›nda yer almaktad›r. Gerçekleflen engelli istihdam›n›n yüzde 50’den fazlas› “nitelik gerektirmeyen ifller” ile “büro ve müflteri hizmetleri” alan›nda çal›flt›¤› göz önüne bulunduruldu¤unda engellilerin örgün ve mesleki e¤itim ile gerekli finansal kaynaklara eriflim konusundaki k›s›tlar›n engellilerin iflgücü piyasas›na dâhil olmalar› önündeki en büyük engeller oldu¤u söylenebilir.
43
daha fazla iflçi çal›flt›ran iflletmelerde istihdam edilmekte olup Türkiye ortalamas› olan yüzde 35,26’n›n çok alt›ndad›r. Sanayi sektöründeki benzer durum hizmetler sektörü için de geçerli olup bu durum bölgenin istihdam yap›s›n›n a¤›rl›kl› olarak küçük ölçekli iflletmelere ba¤›ml› oldu¤unu göstermektedir. TR62 Bölgesi’nde sanayi ve hizmetler sektöründe iflyeri büyüklü¤üne göre istihdam edilenlere bak›ld›¤›nda bölgenin çal›flma ortam›n›n a¤›rl›kl› olarak küçük ölçekli iflletmelerden olufltu¤u görülmektedir.Küçük ölçekli iflletmelerde bölge Türkiye ortalamas›n›n üzerindeyken büyük ölçekli iflletmelerdeki istihdam bak›m›ndan Türkiye ortalamas›n›n alt›nda kalmaktad›r.
Uzun Süreli ‹flsizler ve ‹fl Bulma Ümidi Olmayanlar Uzun süreli iflsizler bir y›l ve daha uzun süredir iflsiz olanlar fleklinde tan›mlanmaktad›r. ‹flsizlik süresinin artmas› iflçinin sahip oldu¤u vas›f ve nitelikleri kaybetmesi ihtimalini güçlendirmekte ve ifl bulma flans›n› azaltmaktad›r. Ayn› zamanda iflverenlerde uzun süreli iflsizleri ifle almada tereddüt etmektedirler. Bu bak›mdan iflgücü piyasas›nda uzun süreli iflsizlerin say›s›n›n artmas› iflsizli¤i kemiklefltirmekte ve iflsizli¤i gidermeye yönelik politikalar›n etkisini azaltmaktad›r.
44
2012 y›l› itibariyle TR62 Bölgesi’nde uzun süreli iflsizlerin toplam iflsizlere oran› erkeklerde yüzde 20,22 iken kad›nlarda yüzde 33,96’d›r. Türkiye için bu oranlar erkeklerde yüzde 20,98 ve yüzde 31,37’dir. Ayn› zamanda bölgede kad›n iflsizlerde daha önce herhangi bir iflte çal›flmam›fl olan kad›nlar›n oran› yüzde 21 düzeyindeyken erkeklerde yüzde 6 düzeyindedir. Bölgede kad›nlardaki uzun süreli iflsizli¤in yüksekli¤i daha önce herhangi bir iflte çal›flmam›fl olmalar› ile aç›klanabilir. Bu bak›mdan iflsiz her 5 kad›ndan 1’inin daha önce hiç çal›flmam›fl olmas› kad›nlar›n ifl bulma ihtimallerini azaltmakta ve iflsizlik sürelerini artt›rmaktad›r. Çal›flma ve ‹fl Ortam› Bölgedeki çal›flma ortam›n›n flüphesiz en önemli göstergelerinden birisi de çal›flanlar›n sosyal güvenlik sistemine kay›tl›l›¤›d›r. Bölgeler aras›nda tar›msal istihdam›n yo¤unlu¤unun farkl› olmas› ve ülkemizde tar›mda çal›flan iflgücünde yüksek düzeyde kay›t d›fl›l›k oranlar› nedeniyle tar›m d›fl› istihdamda kay›t d›fl› çal›flanlar›n toplam çal›flanlara oran› bölgeler aras› karfl›laflt›rma için daha anlaml› sonuçlar verecektir. TR62 Bölgesi tar›m d›fl› istihdamda yüksek düzeyde kay›t d›fl›l›k oranlar› ile öne ç›kmaktad›r. 15 yafl üstü tar›m d›fl› istihdamda yüzde 35,39’luk kay›t d›fl› oran› ile tüm düzey 2 bölgeleri aras›nda en yüksek 6. bölge konumundad›r. Bu oran erkeklerde yüzde 33,04 iken kad›nlar yüzde 42,99’a yükselmektedir. Bu oran genç erkeklerde yüzde 58,04 iken genç kad›nlarda yüzde 47,22 düzeyindedir. yüzde 55,41’lik ortalama ile TR62 Bölgesi tüm düzey 2 bölgeleri aras›nda en yüksek 6. bölge konumundad›r.
Tar›m d›fl› istihdamda kay›t d›fl› çal›flmaya bak›ld›¤›nda genel olarak kad›n çal›flanlar›n erkek çal›flanlara göre daha dezavantajl› konumda olduklar› ve kay›t d›fl› çal›flman›n kad›nlar aras›nda daha yayg›n oldu¤u söylenebilir. Bununla birlikte gençler kay›t d›fl› çal›flmadan en fazla olumsuz etkilenen grup konumundad›r. Gençler aras›nda ise kad›nlar›n erkeklere göre daha avantajl› görünmesinde genç kad›n istihdam› say›s›n›n düflük olmas›n›n etkisi oldu¤u söylenebilir. Bu nedenle kad›nlar›n dezavantajl› konumlar›n›n bu alanda da devam etti¤i yorumu yap›labilir. Kay›t d›fl› istihdam ifl yeri büyüklü¤ü aç›s›ndan de¤erlendirildi¤inde iflyeri ölçe¤inin büyümesi ile birlikte kay›t d›fl› çal›flman›n azald›¤› görülmektedir. TÜ‹K 2012 verilerine göre TR62 Bölgesi’nde 1-9 aras› istihdam sa¤layan iflyerlerinde kay›t d›fl› çal›flanlar›n toplam çal›flanlara oran› yüzde 66 gibi yüksek bir düzeydeyken iflyeri ölçe¤inin büyümesine paralel olarak 50 ve daha fazla istihdam sa¤layan iflyerlerinde yüzde 5 düzeyine kadar inmektedir. ‹flyeri büyüklü¤üne göre istihdam edilenlere bak›ld›¤›nda sanayi sektöründe istihdam edilenlerin yüzde 52,55’i 1-9 aras› iflçi çal›flt›ran iflletmelerde istihdam edilmektedir. Bu oran Türkiye ortalamas› olan yüzde 38’in oldukça üzerinde yer almaktad›r. Öte taraftan sanayi sektöründe çal›flanlar›n yüzde 21,57’si 50 ve
TÜ‹K 2010 Y›ll›k Sanayi ve Hizmet ‹statistiklerine göre imalat sanayinde çal›flan bafl›na maafl ve ücret düzeyi 15.084 TL düzeyindedir. TR62 Bölgesi çal›flanlar›na Türkiye ortalamas›n›n alt›nda bir ücret düzeyi sunmaktad›r. Düzey 2 Bölgeleri aras›nda en yüksek ücret düzeyini sunan 13. bölge konumundad›r. Tedbirler Tedbir 1. ‹nsana yak›fl›r ifl ortam›n›n sa¤lanmas› TR62 Bölgesi yüksek iflsizlik oranlar›n›n yan›nda kay›t d›fl› çal›flman›n yayg›nl›¤› ve ücret düzeyinin düflüklü¤ü ile dikkati çekmektedir. Bu durum bölgede iflsizli¤in azalt›lmas›na yönelik politikalar kadar istihdam olanaklar›n›n kalitesinin artt›r›lmas›na dönük çal›flmalara da ihtiyaç oldu¤unu göstermektedir. ‹nsana yak›fl›r ifl ortam›n›n oluflturulmas› bir yandan bölgesel düzeyde sosyal kalk›nmaya katk› sa¤larken di¤er yandan bölge ekonomisinin rekabet edebilirlik düzeyini yükseltecektir. 2014-2023 Bölge Plan› kapsam›nda kay›t d›fl› istihdam› kay›t alt›na almaya ve kay›t d›fl› istihdam› önlemeye yönelik faaliyetler desteklenecektir. Kad›nlar ve gençler kay›t d›fl› istihdamdan en fazla etkilenen gruplar olmas› nedeniyle bu gruplara yönelik çal›flmalara öncelik verilecektir. ‹flyerlerinde ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i yönetim sistemlerinin – çal›flanlar› da içerecek biçimde –
oluflturulmas›, ifl ve iflçi sa¤l›¤› ve güvenli¤i kültürünün yerlefltirilmesi yönelik çal›flma ortamlar›n›n ulusal ve uluslararas› sertifikasyon süreçleri teflvik edilecektir. Teknolojik geliflmelere ba¤l› olarak ekonomik alandaki de¤iflim ve dönüflümün artmas› iflgücünün yeni beceriler edinmesini gerekli k›lmaktad›r. Bu durum etkin, de¤iflen koflullara uyum sa¤layabilen e¤itim ve iflgücü aras›nda koordinasyona dayanan bir insan kaynaklar› geliflim stratejisine duyulan ihtiyac› ortaya ç›karmaktad›r. Bu kapsamda kat›l›mc› bir anlay›fl içerisinde ‹nsana yak›fl›r ifl kavram› kad›n ve erkek için özgürlü¤ün, eflitli¤in, güvenli¤in ve insan haysiyetine yak›flan koflullar›n sa¤land›¤› bir ortamda sayg›n ve üretken ifl edinme olanaklar› olarak tan›mlanmaktad›r. Bunun için iflveren ve iflçiler baflta olmak üzere tüm sosyal taraflar› kapsayacak nitelikte “Bölgesel ‹nsan Kaynaklar› Geliflim Stratejisi” oluflturulacakt›r. Bölge içerisinde ücret düzeylerinin düflüklü¤ü çal›flma ortam›n› olumsuz etkilemektedir. ‹malat sanayindeki çal›flan bafl›na ortalama y›ll›k ücret düzeyi Türkiye ortalamas›n›n alt›nda kalmaktad›r. Bu durum ilk bak›flta bölgenin rekabet gücünü iflgücü maliyetlerinin düflüklü¤ü nedeniyle olumlu etkiliyor gibi görünse de bölgedeki yetiflmifl insan kayna¤›n›n bölge d›fl›na göç etmesine sebebiyet vermekte ve bölgesel kalk›nmay› olumsuz etkilemektedir. Bu bak›mdan bölge içerisinde önemli bir yer tutan küçük ve orta ölçekli iflletmelerin kurumsallaflmalar› ve profesyonel insan kaynaklar› yönetimi uygulamalar›ndan faydalanmalar›na yönelik çal›flmalar desteklenecektir. Çocuk iflçili¤ine yönelik olarak bölgesel düzeyde analiz yapabilecek veri olmamakla birlikte TR62 Bölgesi’nde çocuk iflçili¤i önemli sorunlardan birisidir. Özellikle tar›msal üretimde çocuk iflçili¤i oldukça yayg›nd›r. 2014–2023 Bölge Plan› Dönemi’nde sivil toplum kurulufllar›n›n ve yerel yönetimlerin çocuk iflçili¤inin önlenmesi ve gelecek y›llarda çocuklar›n e¤itim içerisinde yer almalar›na yönelik çal›flmalar desteklenecektir. Çocuklar›n yeniden e¤itime kazand›r›lmas› çocuklar›n sa¤l›k durumlar›n›n iyileflmesinin yan›nda bölge ekonomisi için ilerleyen y›llarda yüksek düzeyde katk› sa¤layacakt›r. Tedbir 2. ‹flgücü piyasas›ndaki k›r›lgan gruplar›n istihdam edilebilirliklerinin ve istihdam olanaklar›n›n artt›r›lmas› Son y›llarda TR62 Bölgesi’ndeki iflgücüne kat›l›m ve iflsizlik oranlar›ndaki azalmaya ra¤men iflsizlik önemli bir sorun olarak varl›¤›n› korumakta ve istihdam politikalar› önem kazanmaktad›r. ‹flsizlik olgusundan en çok etkilenen gruplar aras›nda kad›nlar, gençler, engelliler ve uzun süreli iflsizler yer almakta olup bu gruplar›n istihdam›n d›fl›nda kalmalar› kalk›nman›n sürdürülebilirli¤i aç›s›ndan önemli k›r›lganl›klar yaratmaktad›r. Bu gruplar›n istihdam edilebilirli¤inin sa¤lanmas›na yönelik çal›flmalara ihtiyaç bulunmaktad›r. 2014 – 2023 Bölge Plan› kapsam›nda artt›r›lmas› amaçlanan istihdam flüphesiz modern kesimde yer alan
verimi yüksek ve ücretli istihdamd›r. Geleneksel aile iflletmelerinde çal›flan ücretsiz istihdam ile kendi hesab›na çal›flan esnaf, seyyar sat›c› gibi iflleri kapsayan verimi düflük istihdam de¤ildir. Bölgesel kalk›nman›n sürdürülebilirli¤inin sa¤lanmas› için kad›nlar›n iflgücüne kat›l›m oranlar›n›n artt›r›lmas›na ihtiyaç duyulmaktad›r. Bu kapsamda aile ve ifl yaflam›n› uzlaflt›rma politikalar› dâhilinde yerel yönetimler ve sivil toplum kurulufllar› taraf›ndan kaliteli ve uygun ücretli çocuk ve yafll› bak›m evleri gibi hizmet merkezlerinin oluflturulmas› desteklenecektir. Kad›n iflsizler içerisinde daha önce herhangi bir iflte çal›flmam›fl olup ilk iflini arayanlar›n oran› yüzde 21 iken bu oran gençlerde yüzde 56’ya ç›kmaktad›r. ‹fl arama kanallar›n›n etkisizli¤i nedeniyle ilk ifle yerleflmede yaflanan güçlüklerin ortadan kald›r›lmas›na yönelik çal›flmalar ile iflgücü piyasas›nda enformasyonun daha iyi yay›lmas›n› sa¤layacak yenilikçi uygulamalar desteklenecektir. TR62 Bölgesi’ndeki iflgücünün yüzde 60’tan fazlas› lise alt› e¤itimlidir. Bölgedeki befleri sermayenin gelifltirilmesine yönelik çal›flmalar desteklenecektir. Genç istihdam›n›n artt›r›lmas›nda uygulanacak mesleki e¤itim programlar›n›n hangi nitelikteki gençleri hedefledi¤i önem tafl›maktad›r. Okulu erken b›rakmalar›na ba¤l› olarak düflük e¤itim seviyesine sahip olan vas›fs›z gençlere verilen e¤itimler genelde baflar›l› sonuçlar vermedi¤i, gençlere yönelik olarak verilen e¤itimlerin
gençlerin e¤itim seviyesine ba¤l› olarak etkinlikleri artt›rd›¤› görülmektedir. Bu nedenle genç iflsizli¤inin azalt›lmas›na yönelik olarak gençlerin e¤itim seviyesine uygun programlar›n düzenlenmesinin yan›nda gençlerin örgün e¤itim sistemi içerisinde kalmalar›na yönelik çal›flmalar teflvik edilecektir. ‹flgücü piyasas›n›n bugün ve gelecekte talep edece¤i niteliklerin belirlenmesine yönelik analiz çal›flmalar›na ihtiyaç duyulmaktad›r. Bölgede öne ç›kan sektörlere yönelik olarak iflgücü piyasas› analiz çal›flmalar› gerçeklefltirilecektir. Ayn› zamanda engel gruplar›na göre sektör düzeyinde engellilerin istihdam edebilirlik flartlar›n›n belirlenmesine yönelik ifl ve meslek analiz çal›flmalar› desteklenecektir. Normal flartlar alt›nda iflgücü piyasas›nda çal›flma imkân› k›s›tl› olan a¤›r engelli bireylerin iflgücüne kat›l›mlar›n›n artt›r›lmas› ve istihdam›n›n desteklenmesi amac›yla korumal› iflyerlerinin oluflturulmas› ve var olan iflyerlerinin korumal› iflyeri statüsü kazanmalar› teflvik edilecektir. Genel olarak engelli gruplar›n istihdam› teflvik edilecek, engelliler içerisinde zihinsel, görme engelli ve birden fazla engeli bulunan gruplar ile kad›n engelliler öncelikli olarak de¤erlendirilecektir. ‹fl yerlerinin fiziksel ortam›n›n engelli bireylere göre düzenlenmesi ve araç ve gereçlerin ergonomik tasar›mlar› konusunda iflverenler bilgi, teknik ve mali yönden desteklenecektir.
45
gereksinimi karfl›layamad›¤› durumda Pamukluk Baraj›’ndan su temin edilmesi planlanm›flt›r. Kanalizasyon Kanalizasyon flebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oran› Adana’da yüzde 91 iken Mersin’de yüzde 72’dir. Hem kentsel bölgede baz› beldelerde hem de k›rsal alandaki baz› ilçe merkezleri ve beldelerde kanalizasyon flebekesine mevcut de¤ildir. Mersin kanalizasyon altyap›s› aç›s›ndan Türkiye ortalamas›n›n alt›nda kald›¤› görülmektedir.
STRATEJ‹K AMAÇ 5: YEfi‹L BÜYÜMEK VE ÇEVRE DOSTU ÜRET‹M YAPMAK Öncelik 1: Çevresel Altyap›y› Gelifltirmek Durum Analizi Su ve Toprak Kirlili¤i Çukurova Bölgesi hem nüfus ve endüstriyel yo¤unluk hem de tar›msal yo¤unluk kaynakl› kirlenmeye maruz kalmaktad›r. Bölge Ceyhan, Seyhan ve Do¤u Akdeniz Su Havzalar›n›n birlefliminde yer almaktad›r.
46
Su kalitesini etkileyen kirletici kaynaklar noktasal (kentsel at›ksular, endüstriyel at›ksular ve düzenli depolama alanlar›n›n s›z›nt› sular›) veya yay›l› (zirai ilaç ve gübre, hayvanc›l›k faaliyetleri, düzensiz depolama alanlar›n›n s›z›nt› sular›, foseptikler, arazinin do¤al yap›s› ve atmosferik tafl›n›m) karaktere sahiptirler. Noktasal kirleticiler ar›t›larak havza için bir tehdit oluflturmalar› önlenebilirken, yay›l› kirleticilerin olufltuktan sonra kontrol edilmesi zordur. Kanalizasyon flebekesi ve at›ksu ar›tma tesisi altyap›s›n›n su havzalar›n›n bütününde tamamlanmas› giderek stratejik önem kazanan su için büyük önem tafl›maktad›r. Toprak kirlili¤i, yanl›fl arazi kullan›m›, bilinçsiz zirai ilaç ve gübre kullan›m›, kat› art›klar›n do¤rudan araziye dökülmesi ile hava kirlili¤ine sebep olan kirleticilerin ya¤›fllarla topra¤a ulaflmas› sonucu meydana gelmektedir. ‹yi tar›m uygulamalar› ve organik tar›ma geçifl, modern hayvanc›l›k faaliyetleri ve çevresel altyap›n›n iyilefltirilmesi havzan›n kirlilik yükünü hafifletecektir Endüstriyel At›ksu TR62 Bölgesi’nde bulunan 4 adet Organize Sanayi Bölgesinden Adana Hac› Sabanc› OSB (AHSOSB) ve Mersin Tarsus OSB (MTOSB)’de AAT bulunmaktad›r. Ayr›ca MTOSB Geliflme Alan› At›ksu Ar›tma Tesisi Çukurova Kalk›nma Ajans› 2012 MDP kapsam›nda destek almaya hak kazanm›flt›r. Ancak Adana ve Mersin’de bulunan münferit endüstri tesislerinin tümünde at›ksu altyap›s› mevcut de¤ildir.
Kentsel At›ksu TR62 Bölgesi’ndeki kentsel nüfusun yüzde 83’ünün at›ksuyu kanalizasyon flebekesine ba¤l›d›r ve kentsel nüfusun yüzde 66‘s›n›n at›ksuyu, at›ksu ar›tma tesislerinde ar›t›lmaktad›r. Bu oranlara bölgedeki k›rsal nüfusun da eklenmesi at›ksu altyap›s› ihtiyac›n› artt›rmakta, bu durum su kirlili¤i aç›s›ndan tehdit oluflturmaktad›r. Altyap› verilerine iller baz›nda bak›ld›¤›nda, Mersin ilindeki kanalizasyon flebekesi ve at›ksu ar›tma tesisi ihtiyac›n›n, Adana’ya göre daha büyük oldu¤u görülmektedir. Adana-Tarsus-Mersin metropolitan alan›nda, Adana’da 3 adet (Bat› AAT ve Do¤u AAT, Karaisal› AAT) Mersin’de 2 adet (Tarsus AAT, Mersin Karaduvar AAT) merkezi at›ksu ar›tma tesisi bulunmaktad›r. Ancak Mersin’de yap›lmas› planlanan Mezitli AAT’nin henüz hayata geçmemesi sebebiyle, ilin bat› kesimi için kentsel at›ksu ar›tma tesisi ihtiyaç devam etmektedir. ‹çme Suyu ‹çme ve kullanma suyu flebekesi ile hizmet verilen belediye nüfusu oran› Türkiye genelinde oldu¤u gibi bölgede de yüzde 98 oran› ile oldukça yüksektir. Ancak k›rsal alanda içme suyu ihtiyac› daha büyüktür. Adana’n›n su ihtiyac›n›n Çatalan Baraj›’ndan, Mersin kent merkezinin ve Tarsus ‹lçesi’nin içme suyu ise Berdan Baraj›’ndan ar›t›larak sa¤lanmaktad›r. Berdan Baraj›’ndan aktar›lan su miktar›n›n
Kat› At›k Adana Büyükflehir Belediyesi kat› at›klar›n bertaraf› için Sofulu’daki Entegre Kat› At›k Bertaraf Tesisini, Mersin Büyükflehir Belediyesi ise Çavufllu Çöp Depolama alan›n› kullanmaktad›r. Tafleli Belediyeler Birli¤i taraf›ndan Göksu Özel Çevre Koruma Bölgesi’nin korunmas› amac›yla Göksu Kat› At›k Bertaraf Tesisi yapt›r›lm›flt›r. Di¤er belediyelerin at›klar› uygun bulduklar› akarsu kenarlar›na, aç›k alanlara ve arazilere kontrolsüz bir flekilde dökülmektedir. At›klardan kaynaklanan s›z›nt› sular› yüzey ve yeralt› sular›n› kirletmektedir. Tedbirler Tedbir 1. Bölgedeki kat› at›k depolama ve bertaraf tesisi altyap›s›n›n tamamlanmas› Geri kazan›m olana¤› olmayan at›klar›n çevreye zarar verilmeksizin yak›lmas› ya da güvenli depolanmas› gerekmektedir. ‹klim De¤iflikli¤i Eylem Plan›’nda etkin at›k yönetiminin sa¤lanmas› amac› alt›nda 2023 y›l› sonuna kadar belediye at›klar›n›n yüzde 100’ünün kat› at›k bertaraf tesislerinde bertaraf edilmesi ve vahfli depolama sahalar›n›n yüzde 100’ünün kapat›lmas› hedeflenmifltir. Adana ve Mersin kent merkezlerinde kat› at›k düzenli depolama alanlar› mevcuttur ancak Mersin’in Silifke ‹lçesi hariç di¤er ilçelerde düzensiz depolama yap›lmaktad›r. Ulusal hedefler do¤rultusunda bölgedeki düzensiz depolama alanlar›n›n kapat›lmas› veya rehabilitasyon çal›flmalar› yap›lmas› gerekmektedir. Gerekli görülen yerlerde kat› at›k aktarma merkezleri oluflturulmal›, at›klar›n tafl›narak bertaraf edilmesi için gereken altyap› çal›flmalar› tamamlanmal›d›r. Tedbir 2. At›k sular›n ar›tma yap›lmadan al›c› ortama verilmesinin önlenmesi Endüstriyel ve evsel at›k sular›n ar›tma yap›lmadan al›c› ortama deflarj edilmesi su kirlili¤ine yol açmakta ve bölgedeki su kalitesini düflürmektedir. Mersin merkezde Mezitli’de yap›lmas› planlanan at›ksu ar›tma tesisi hayata geçirilerek kentsel bölgedeki ar›tma eksikli¤i giderilmelidir. Ayn› zamanda k›rsal alanda kanalizasyon flebekesine sahip olmayan ilçeler ve beldelerde de kanalizasyon altyap›s›n›n tamamlanarak bir at›ksu art›ma tesisine ba¤lanmas› sa¤lanmal›d›r. Su yönetiminde havza bazl› koruma yaklafl›m› gere¤i Ceyhan, Seyhan, Berdan ve Göksu Nehirlerinin havzalar›na giren di¤er bölgelerde
endüstriyel at›klar›n önlenmesi, yeniden kullan›m›n en üst seviyeye ç›kar›lmas› ve geri dönüflümü; kimyasallar›n ve tehlikeli at›klar›n ak›lc› yönetimi de önem kazanmaktad›r. At›klar›n kayna¤›nda azalt›lmas›na yönelik olarak yönetsel önlemler al›nmas›, daha iyi proses kontrolü, malzeme de¤iflimi, ekipman modifikasyonu gibi uygulamalar hayata geçirilmelidir.
de gerekli tedbirlerin al›nmas› yap›lan çal›flmalar› tamamlayacakt›r. ‹skenderun Körfezi K›y› Alanlar› Bütünsel Planlama ve Yönetim Projesi Raporu’nda Berdan Nehri yoluyla Tarsus’tan, TDO kanal› ve Seyhan Nehri yoluyla da Adana’n›n bat›s›ndan gelen sanayi kökenli kirlilik yükünün önlenmesi ve akarsular ve drenaj kanallar› ile denize ulaflan tar›msal ilaç ve gübre kaynakl› kirlilik yükünün azalt›lmas› gerekti¤i belirtilmifltir. Adana ve Mersin’de bulunan endüstri tesislerinin at›k sular›n›n yeni AAT’ler kurularak veya kolektör hatlar› ile toplanarak ar›t›ld›ktan sonra al›c› ortamlara deflarj edilmesi su ve deniz kirlili¤ini önemli ölçüde azaltacakt›r. Mersin Tarsus KTKGB K›y›lar› Karasal Kirlilik Kaynaklar›n›n ‹ncelemesi, De¤erlendirilmesi, Yönetimi Komisyon Raporu’nda ise Turizm Bölgesi’nde planlanan tesislerin at›k su ve kat› at›k yönetiminde münferit çözümlerden ziyade bütünsel bir yaklafl›m›n benimsenmesi; kanalizasyon sistemi kurularak at›ksuyun tek bir ar›tma tesisinde ar›t›lmas› ve kat› at›k toplama, bertaraf hizmetlerinin kolektif olarak gerçeklefltirilmesi önerilmifltir. Tedbir 3. Yeniden kullan›m, geri dönüflüm ve geri kazan›m›n teflvik edilmesi Oluflumu önlemeyen at›klar›n yeniden kullan›m›, yeniden kullan›lamayan at›klar›n geri dönüflümü ve enerji elde edilmesi yoluyla at›klar›n geri kazan›m› sa¤lanarak at›klar›n ekonomiye kazand›r›lmas› sa¤lanabilir. Geliflmifl ülke uygulamalar›nda at›klar›n yüzde 55-65’i geri dönüfltürülerek ekonomiye kazand›r›lmaktad›r. At›k yönetiminde temel uygulay›c› birim olan belediyelerin kurumsal ve teknik kapasiteleri artt›r›lmal› ve ekonomik de¤eri bulunan at›klar›n di¤er at›klardan ayr› toplanmas› sa¤lanmal›d›r. Evsel at›klar›n kayna¤›nda ay›rma oran›n›n yükseltilirken ve bununla birlikte toplama ayr›flt›rma
merkezlerinin ço¤alt›lmas› hem geri dönüflüm oran› artt›racak hem de organik at›klardan enerji üretilerek geri kazan›m sa¤lanacakt›r. Özel sektörde endüstriyel at›klar›n yeniden kullan›m ve geri dönüflüm kapasitesini artt›rmak için gereken fiziki ve teknolojik altyap›n›n oluflturulmas› kaynaklar›n verimli kullan›lmas› ve maliyet avantaj› gibi kazan›mlar sa¤layacakt›r. Bölgede sanayi yo¤unlu¤undan dolay› tehlikeli at›k üretimi yüksektir. Tehlikeli at›k yönetiminde en yayg›n kullan›lan yöntem geri kazan›m olup, at›klar yakma/beraber yakma gibi ifllemlerden geçirilerek enerji elde edilmektedir. Bölgedeki yüksek bitkisel ve hayvansal faaliyetler ise bölgede biyogaz kaynakl› enerji potansiyeli oluflturmaktad›r. Geri kazan›m›n teflvik edilmesi ile bu tür potansiyellerin ekonomik de¤ere dönüflmesi sa¤lanmal›d›r. 1.5.2. Öncelik 2:Çevre dostu teknoloji ve yenilikçi uygulamalar yoluyla yeflil üretimi gelifltirmek Durum Analizi Dünyada yaflanan ekonomik ve çevresel problemler sürdürülebilir kalk›nma çerçevesi alt›nda yeflil büyüme kavram›n› ortaya ç›karm›flt›r. OECD, UNEP gibi uluslararas› örgütler yeflil büyüme kavram›n› çevresel iyilefltirmelere katk› sa¤layan mal ve hizmetlerin yat›r›m ve tüketimini önceliklendiren bir anlay›fl olarak tan›mlamaktad›r. Bu bak›fl aç›s› ile çevresel sürdürülebilirli¤e katk› sa¤lan›rken ekonomik geliflme, gelir art›fl› ve fakirli¤in azalt›lmas›na da katk› sa¤lanaca¤› düflünülmektedir. Avrupa Birli¤i ise yeflil ekonominin sürdürülebilir üretim tüketim, enerji verimlili¤i ve yenilenebilir enerji kullan›m› ile yeni ifl imkânlar›n›n yarat›lmas›n›n insan refah›n›n art›r›lmas›yla yak›ndan iliflkili oldu¤unu öne sürmektedir. ‹klim de¤iflikli¤i ve küresel geliflmeler ›fl›¤›nda etkin enerji, su ve hammadde kullan›m›, temiz üretimin iyi uygulama örneklerinin yayg›nlaflt›r›lmas›n›n yan› s›ra
Tedbirler Tedbir 1. Endüstriyel simbiyoz modelinin yayg›nlaflt›r›lmas› ile kaynak verimlili¤inin artt›r›lmas› “Simbiyoz” biyolojik bir terimdir ve iki canl›n›n tek bir organizma gibi birbirleriyle yard›mlaflarak bir arada yaflamalar› anlam›na gelmektedir. Endüstriyel simbiyoz do¤adakine benzer flekilde birbirine yak›n iki ba¤›ms›z endüstriyel iflletme aras›nda madde ve enerji de¤iflimi olarak tan›mlanm›flt›r. Bu kapsamda, endüstriyel simbiyoz tercihen birbirine fiziksel olarak yak›n olup, normalde birbirlerinden ba¤›ms›z çal›flan iki veya daha fazla endüstriyel iflletmenin bir araya gelerek hem çevresel performans› hem de rekabet gücünü art›racak uzun süreçli ortakl›klar kurmas› ve dayan›flma içinde çal›flmas›n› temsil eder. Bu a¤yap›, malzeme, enerji, su ve yan ürünlerin fiziksel de¤iflimi de dahil olmak üzere, her türlü varl›¤›n, lojistik ve uzmanl›k kaynaklar›n›n paylafl›m› anlam›na gelmektedir. 2009-2010 y›llar›nda bafllayan “‹skenderun Körfezi’nde Endüstriyel Simbiyoz Projesi” ‹skenderun, Osmaniye, Adana, Mersin illerini kapsayan bölgede do¤al kaynak kullan›m›n›n azalt›lmas› ile çevre üzerindeki bask›n›n hafifletilmesini amaçlam›flt›r. Proje kapsam›nda at›k ›s›n›n ›s›nma amaçl› kullan›lmas›, organik at›klardan biyogaz elde edilmesi, bir flirketin at›ksuyunun di¤er flirkete girdi olmas› gibi f›rsatlar ile demir çelik, çimento, kimya, tekstil, soda sanayi gibi sektörlerin daha sürdürülebilir ve yenilikçi kaynak kullan›m›na dönük simbiyotik iliflkiler tespit edilmifltir. Afla¤›daki proje bölgesi için tasarlanm›fl olan simbiyotik a¤ örne¤inde farkl› sanayi kollar›n›n birbirleri ile iliflkileri ve at›klar›n kullan›m› flematize edilmifltir. Bir kat› at›k ayr›flt›rma merkezi vas›tas›yla metal, cam, plastik ve ka¤›tlar›n geri dönüflümü maximum düzeyde gerçeklefltirilebilirken farkl› sanayi dallar› aras›ndaki madde de¤iflimi kaynak verimlili¤ini yükseltmektedir. Bu sirkülasyon yeni süreç tasar›mlar› ve teknoloji kullan›m›n› gerektirece¤inden ayn› zamanda çevre teknolojilerinin geliflmesine katk›da bulunacakt›r. Endüstriyel Simbiyoz modelinin bölge içinde bilinirli¤inin sa¤lanmas› ve daha çok iflletmenin simbiyotik iliflki içine girmesi desteklenmelidir. Bu durum ilk aflamada TR63 Bölgesi ile uzun vadede ise di¤er bölgelerle iflbirli¤i f›rsat› do¤urmaktad›r. Sistemin tüm ülke geneline yay›lmas› etkin at›k yönetimi ve yüksek kaynak verimlili¤i sa¤lanmas›n› h›zland›racakt›r.
47
Tedbir 2. Çevre dostu üretim ve ürünlere yönelik Ar-Ge çal›flmalar›n›n artt›r›lmas› Yeflil üretim süreçlerinde enerji talebinin azalt›lmas›, uygun hammadde ve süreçlerin seçilmesi, kay›p kaçaklar›n azalt›lmas› sera gaz› sal›mlar›n› azaltacakt›r. Ayn› zamanda, yenilenebilir enerji kullan›m›n›n artmas› ve at›klar›n üretim aflamas›nda önlenmesine yönelik teknoloji ve yenilik kapasitesinin gelifltirilmesine ihtiyaç duyulmaktad›r. Gerek üretim süreçlerinin gerekse çevre dostu ürünlerin ve binalar›n tasarlanmas› için özel sektörün ve araflt›rma kurumlar›n›n ayr› ayr› yapt›¤› çal›flmalar kadar üniversite-sanayi iflbirli¤i de stratejik ad›mlardan biridir. Tedbir 3. Enerji verimlili¤inin sa¤lanmas› ve temiz enerji kullan›m›n›n yayg›nlaflt›r›lmas› Dünyada bir yandan enerji talebi h›zla artarken, di¤er yandan petrol ve kömür gibi fosil yak›tlar h›zla tükenmektedir. Yüksek d›fla ba¤›ml›l›k oran› ile enerji ülkemizin rekabet gücü için stratejik önem arz etmektedir. Bununla birlikte fosil yak›t kullan›m›na dayal› enerji üretim ve tüketim süreçlerinde ortaya ç›kan sera gaz› emisyonlar› küresel ›s›nma ve iklim de¤iflikli¤inin en önde gelen nedenleri aras›ndad›r. ‹klim de¤iflikli¤i ile mücadelede enerji üretiminden kullan›m›na kadar olan süreçte verimlili¤in art›r›lmas›, enerji üretiminde yenilenebilir kaynaklar›n kullan›lmas› ve enerji yo¤unlu¤unun azalt›lmas› büyük bir önem tafl›maktad›r.
48
Enerji verimlili¤i, binalarda yaflam standard› ve hizmet kalitesinin, endüstriyel iflletmelerde ise üretim kalitesi ve miktar›n›n düflüflüne yol açmadan, birim hizmet veya ürün miktar› bafl›na enerji tüketiminin azalt›lmas›d›r. Enerji verimlili¤inin yükseltilmesinde ileri teknoloji ile enerji talebinin azalt›lmas›, çeflitli at›klar›n geri kazan›m› ve enerji tasarrufu gibi önlemler rol oynamaktad›r. Ülkemizde, bina sektöründe yüzde 30, sanayi sektöründe yüzde 20 ve ulafl›m sektöründe yüzde 15 olmak üzere önemli düzeyde enerji tasarruf potansiyeli oldu¤u tespit edilmifltir. Bölgedeki iflletmelerin enerji verimlili¤ini artt›rmaya yönelik önlemlerle hem iflletme maliyetleri düflürülerek rekabet gücü yükseltilmekte hem de enerji yo¤unlu¤undaki ve sera gaz› emisyonlar›ndaki düflüfller yoluyla bölge ekonomisi daha yeflil hale gelebilmektedir.
olaylar›nda, k›y› ekosistemlerinin olumsuz etkilenmesinde, bulafl›c› hastal›klara yakalanma riskinde art›fl, enerji temini güvenli¤inde, su kaynaklar›n›n hacminde ve kalitesinde azalma beklenmektedir. ‹klim de¤iflikli¤ine uyum daha çok co¤rafyaya, yörenin geliflmifllik düzeyine ve bu etkilerle bafla ç›kabilecek insan kaynaklar›na ba¤l› olan, küresel bir yaklafl›m gerektiren sera gazlar›n›n kontrolünün aksine bölgesel ve yerel aç›dan ele al›nmas› gereken bir konudur. Uyum kapsam›nda, iklim de¤iflikli¤inin özellikle toplumun yoksul kesimlerine olumsuz etkilerini azaltmak için önlemler al›nmas› ve do¤al kaynaklara dayal› tar›m, ormanc›l›k, hayvanc›l›k gibi hassas sektörlerde ekonomik faaliyetlerin düzenlenmesi önem kazanmaktad›r. Ulusal çapta haz›rlanan ‹klim De¤iflikli¤i Eylem Plan›’nda su kaynaklar› yönetimi, tar›m sektörü ve g›da güvencesi, do¤al afet risk yönetimi, ekosistem hizmetleri, biyolojik çeflitlilik ve ormanc›l›k ve insan sa¤l›¤› bafll›klar›nda hedef ve stratejiler belirlenmifltir. Bölgesel olarak ise Türkiye’nin ‹klim De¤iflikli¤ine Uyum Kapasitesinin Gelifltirilmesi BM Ortak Program› kapsam›nda 2009 y›l›nda bafllat›lan Seyhan Havzas›’nda ‹klim De¤iflikli¤ine Uyum Hibe Program› uygulanm›fl ve yöre halk›n›n ve kurumlar›n iklim de¤iflikli¤ine uyum kapasitelerini gelifltirmeye yönelik projeler desteklenmifltir. Tedbirler Tedbir 1. Su kaynaklar›n›n etkin ve bütüncül yönetimi Dünyan›n yüzde 70’ini kaplayan suyun yüzde 2,5’i tatl› sudur ve bu tatl› suyun ancak yüzde 1’inden az› kullan›labilir ve içilebilir özelliktedir.45 Su ihtiyac› nüfus, kentleflme ve sanayileflme ile birlikte günden güne artmaktad›r ve bu ihtiyac›n küresel ›s›nman›n etkileri ile daha da artaca¤› öngörülmektedir. Suyun etkin kullan›m›na yönelik altyap› eksikliklerinin giderilmesi, toplumda su tasarrufu bilincinin oluflturulmas› ve at›ksuyun geri kazan›l›p tar›mda ve endüstride kullan›lmas›, su kalitesinin artt›r›lmas›na yönelik çal›flmalar yap›lmas› iklim de¤iflikli¤inden en çok etkilenecek alanlar aras›nda yer alan TR62 Bölgesi için büyük önem tafl›maktad›r.
Elektrik kay›p kaçak oran› 2011 y›l›nda Adana’da yüzde 13,4 iken, Mersin’de 14,2’dir. Elektrik üretimi, iletimi ve da¤›t›m›ndaki kay›plar›n asgariye indirilmesi ve da¤›t›mda kaçak kullan›m›n engellenmesi yoluyla bu oranlar daha afla¤›ya çekilmelidir.
Su kay›p kaçak oranlar› bölgede çok yüksek olup, 2011 y›l›nda Adana için su kay›p kaçak oran› yüzde 49,7 iken, Mersin için bu oran yüzde 48’ler seviyesindedir. Seyhan ve Ceyhan Havza Koruma Eylem Planlar›’nda 2020 y›l›na kadar su flebeke kay›p ve kaçaklar›n›n yüzde 15’in alt›na çekilmesi hedeflenmifltir.
1.5.3. Öncelik 3:‹klim de¤iflikli¤ine adaptasyonusa¤lamak Durum Analizi Gelecekte iklim de¤iflikli¤inin sonucu olarak tüm dünyada; yafll›lar ve kent yoksullar› aras›nda hastal›k ve ölümlerde art›fl, kurakl›k ve sele maruz bölgelerde tar›m ve mera veriminde azalma, sel, toprak kaymas› ve 盤 hasar›
Tedbir 2. ‹klim de¤iflikli¤ine uyum konusunda fark›ndal›¤›n artt›r›lmas› ‹klim de¤iflikli¤inin küresel çapta ve bölgede baz› olumsuz etkiler yarataca¤› beklenmektedir. Ya¤›fllar›n azalmas›, deniz seviyesinin yükselmesi, s›cakl›klarn artmas› buna ba¤l› olarak kurakl›kla birlikte tar›m arazilerinin ve suyun azalmas›, ekosistem
dengesinin bozulmas› söz konusudur. Ayr›ca sel, taflk›n gibi do¤al afetler, tuzlanma ve erozyon, tar›m ve su kaynaklar› aç›s›ndan olumsuz etkilere yol açacakt›r. ‹klim de¤iflikli¤i ile mücadele konusunda yap›lmas› gerekenler ve iklim de¤iflikli¤ine uyum kapsam›nda gereken dönüflümler ve al›nmas› gereken tedbirler konusunda toplumun her kesiminin fark›ndal›¤›n›n artt›r›lmas› gerekmektedir. Tedbir 3. Araflt›rma ve izleme sistemlerinin kurulmas› ‹klim de¤iflikli¤inin insan sa¤l›¤›, orman ve k›y› alanlar›, biyolojik çeflitlilik, su kaynaklar› ve tar›msal üretim, do¤al afet riski gibi alanlara yönelik etkilerinin tespit edilmesi ve mekânsal etki analizlerinin yap›lmas› gerekmektedir. Bu do¤rultuda yap›lacak araflt›rma çal›flmalar› ço¤alt›lmal› ve düzenli bir flekilde etkilerin izlenmesine yönelik sistemler kurulmal›d›r. Böylece olumsuz etkileri en aza indirmek için tedbirler al›nmas› ve de¤iflikliklere uyum sa¤lanmas› mümkün olabilecektir. 1.5.4. Öncelik 4:Koruma-kullanma dengesini sa¤lamak Durum Analizi Bölgede çok say›da tabiat park›, tabiat an›t›, Yaban Hayat› Gelifltirme Sahas› ve bir adet milli park mevcuttur. Ayr›ca TR62 Bölgesi dünya çap›nda önemli sulak alanlara sahiptir. Türkiye’deki koruma alt›na al›nm›fl 13 Ramsar alan›ndan üçü bölgede bulunmaktad›r. (Akyatan Lagünü, Yumurtal›k Lagünü ve Göksu Deltas›) Ayn› zamanda bu bölgeler önemli kufl alanlar› olup, dünyan›n say›l› kufl göç yollar›ndand›r. Di¤er yandan bölge, korunmas› gereken birçok türe de ev sahipli¤i yapmaktad›r. Yumurtal›k, Akyatan, Kazanl›, Alata, Anamur sahilleri ve Göksu Deltas› nesli tehlike alt›ndaki yeflil deniz kaplumba¤as› (Chelonia mydas) ve iribafl deniz kaplumba¤as›n›n (Caretta caretta) en önemli yaflama ve yuvalama alanlar›ndand›r. Akyatan Yaban Hayat› Gelifltirme Sahas› nesli tehlike alt›ndaki türlerden saz kedisinin (Felis chaus); Alanya ile Taflucu aras›ndaki k›y›lar ise nesli tehlike alt›ndaki akdeniz fokunun (Monachus monachas) önemli yaflam alanlar›ndand›r.
Devam› gelecek say›m›zda...
Adana Bölge Müdürü Durmufl Ali fiahin, Meclis üyelerimize kurumun çal›flmalar›yla ilgili bilgi verdi:
TÜ‹K’in verilerinden mutlaka yararlan›n Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K) Adana Bölge Müdürü Durmufl Ali fiahin, istatistiki veri toplamada yeni bir döneme geçtiklerini, anket yöntemiyle bilgi toplad›klar› iflyerlerinden art›k internet üzerinden veri al›naca¤›n› duyurdu. Odam›z›n Ocak ay› ola¤an Meclis toplant›s› öncesinde, TÜ‹K Adana Bölge Müdürü Durmufl Ali fiahin taraf›ndan üyelerimize kurumun çal›flmalar› hakk›nda bilgi verdi. ‹statistiki veri toplamak için çeflitli anketler yap›lan iflyerlerine özel kullan›c› ad› ve flifre verildi¤ini bildiren Durmufl Ali fiahin, iflyeri temsilcilerinin gerekli bilgileri internet üzerinden TÜ‹K'e bildirece¤ini aktard›. Dünyada ve Türkiye'de sürekli geliflen teknolojiye ayak uydurmak için çal›flt›klar›n› vurgulayan fiahin, "Avrupa Birli¤i ülkelerinde uygulanan veri toplama tekniklerine uyum sa¤lamak, iflgücü ve zaman maliyetini en aza indirmek, zamanl› veri üretimi yapabilmek amac›yla ilgili kanun hükmü çerçevesinde, iflyeri baz›ndaki araflt›rmalar›m›z›n bundan sonra sadece internet üzerinden gelifltirilen
uygulamalar ile yürütülmesine karar verilmifltir" dedi. Resmi ‹statistik Program› çerçevesinde, iflyerlerine yönelik tüm araflt›rmalar›n TÜ‹K'in internet sitesi üzerinden yap›laca¤›n› aç›klayan fiahin, flunlar› kaydetti: "Yap›lan araflt›rmalarda derlenen bilgiler, yaln›zca istatistiksel çal›flmalarda kullan›lmak amac›yla toplanmaktad›r veri gizlili¤i yasayla
teminat alt›na al›nm›flt›r. Kanun uyar›nca iflyerlerinden al›nan bu bilgiler idari, adli ve askeri hiçbir organ, makam, merci veya kifliye verilemez. Bu nedenle iflyerlerine teslim edilen kullan›c› ad› ve flifrenin iflyeri sahip ve yetkili personeli d›fl›nda baflka kifli ya da kurumlarla paylafl›lmamas› gerekmektedir. ‹flyerlerimizin geliflen teknolojik imkanlar› kullanarak h›zl›, güvenilir, zamanl› veri üretim sürecine yapacaklar› katk›lar ile daha güncel istatistikler oluflacakt›r."
D›fl ticaret a盤› 100 milyar dolara ulaflt› H›rvatistan'›n 1 Temmuz 2013 itibariyle Avrupa Birli¤i'ne (AB) üye olmas› nedeniyle AB ülke grubu 28 ülkeyi içerecek flekilde haz›rland›. Önceki y›l verileriyle karfl›laflt›rma yap›labilmesi için 2013 y›l›na ve geriye dönük olarak tüm y›llara iliflkin veriler 28 ülkeyi içerecek flekilde revize edildi.
‹hracat 2013 y›l›n›n Aral›k ay›nda bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 4.9 oran›nda art›flla 13 milyar 220 milyon dolara, ithalat yüzde 16.7 art›flla 23 milyar 137 milyon dolara yükseldi. 2013 y›l›nda ihracat bir önceki y›la göre yüzde 0.4 oran›nda azal›flla 151 milyar 869 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 6.4 oran›nda art›flla 251 milyar 651 milyon dolar düzeyinde gerçekleflti. D›fl ticaret a盤› Aral›k'ta yüzde 37.3 oran›nda art›flla 9 milyar 917 milyon dolar, 2013 y›l›nda yüzde 18.7 oran›nda art›flla 99 milyar 782 milyon dolar oldu. Türkiye ‹statistik Kurumu (TÜ‹K), 2013 y›l› Aral›k ay› D›fl Ticaret ‹statistikleri'ni aç›klad›. TÜ‹K ile Gümrük ve Ticaret Bakanl›¤› iflbirli¤iyle oluflturulan geçici d›fl ticaret verilerine göre; ihracat 2013 y›l› Aral›k ay›nda, 2012 y›l›n›n ayn› ay›na göre yüzde 4.9 oran›nda artarak 13 milyar 220 milyon dolar, ithalat yüzde 16.7 artarak 23 milyar 137 milyon dolar olarak gerçekleflti. 2013 y›l› Aral›k ay›nda d›fl ticaret a盤› yüzde 37.3 artarak 7 milyar 222 milyon dolardan 9 milyar 917 milyon dolara ç›kt›. ‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran› 2012 Aral›k ay›nda yüzde 63.6 iken, 2013 Aral›k ay›nda yüzde 57.1'e düfltü. 2013 y›l›nda ihracat bir önceki y›la göre yüzde 0.4 oran›nda azal›flla 151 milyar 869 milyon dolar düzeyinde gerçekleflti. ‹hracat bu düzeyi ile Orta Vadeli Program'da 2013 y›l› için öngörülen 153.5 milyar dolarl›k hedefin alt›nda kald›. 2013 y›l›nda ithalat yüzde 6.4 oran›nda art›flla 251 milyar 651 milyon dolar düzeyinde gerçekleflti. Orta Vadeli Programda 2013 y›l› ithalat hedefi 251.5 milyar dolar düzeyindeydi.
D›fl ticaret a盤› 2013 y›l›nda yüzde 18.7 oran›nda art›flla 99 milyar 782 milyon dolar oldu. 2012 y›l›nda d›fl ticaret 84.1 milyar dolar aç›k vermiflti. 2013 y›l›nda d›fl ticaret a盤› Orta Vadeli Program'da yer alan 98 milyar dolar hedefinin 1.8 milyar dolar üzerinde gerçekleflmifl oldu. 2013 y›l›nda ihracat›n ithalat› karfl›lama oran› geriledi. 2012 y›l›nda yüzde 64.5 olan ihracat›n ithalat› karfl›lama oran›, 2013 y›l›nda yüzde 60.3 düzeyine geriledi. Orta Vadeli Program'da hedef yüzde 61 düzeyindeydi. 2013 y›l›nda ihracat›n sektörlere göre da¤›l›m› incelendi¤inde tar›m ve ormanc›l›k ihracat› 5 milyar 608 milyon dolar, bal›kç›l›k ihracat› 258 milyon dolar, madencilik ve taflocakç›l›¤› ihracat› 3 milyar 881 milyon dolar, imalat sanayi ihracat› 141 milyar 438 milyon dolar, di¤erleri 634 milyon dolar oldu. ‹thalat›n sektörlere göre da¤›l›m› de¤erlendirildi¤inde sermaya mal› ithalat› 36 milyar 760 milyon dolar, ara mallar› ithalat› 183 milyar 812 milyon dolar, tüketim mallar› ithalat› 30 milyar 416 milyon dolar, di¤erleri 663 milyon dolar düzeyinde gerçekleflti.
AB'nin ihracattaki pay› 2012 Aral›k ay›nda yüzde 39.3 iken, 2013 Aral›k ay›nda yüzde 39.9'a yükseldi. AB'ye yap›lan ihracat, 2012 y›l›n›n ayn› ay›na göre yüzde 6.6 artarak 5 milyar 279 milyon dolar olarak gerçekleflti. Irak'a yap›lan ihracat 2012 y›l› Aral›k ay›na göre yüzde 19.4 artarak 1 milyar 224 milyon dolar olurken; bu ülkeyi s›ras›yla 1 milyar 161 milyon dolarla Almanya, 719 milyon dolarla ‹ngiltere ve 571 milyon dolarla ‹talya takip etti. Almanya'dan yap›lan ithalat, geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 17.6 artarak 2 milyar 477 milyon dolar olarak gerçekleflti. Bu ülkeyi s›ras›yla 2 milyar 434 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 145 milyon dolarla Çin ve 1 milyar 126 milyon dolarla ‹talya izledi. Fas›llar düzeyinde en büyük ihracat kalemi "motorlu kara tafl›tlar› ve bunlar›n aksam parçalar›" 1 milyar 482 milyon dolar olurken, bu fas›l›; 1 milyar 170 milyon dolarla "kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler ile bunlar›n aksam ve parçalar›", 912 milyon dolarla "elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme verme, televizyon görüntü–ses kaydetme verme cihazlar› ve bunlar›n aksam parça aksesuarlar›" ve 869 milyon dolarla "demir ve çelik" izledi.
49
Adana Türk Amerikan Derne¤i’nin, Çukurova’n›n kültür ve sanat hayat›na deste¤i sürüyor:
TAD sponsorlu¤unda arp ve flütlü ÇDSO konseri 50
Yarat›c› düflünceyi gelifltiren ve destekleyen bir kurum niteli¤i ile Adana’n›n ekonomik ve sosyal yönden kalk›nmas› ve d›fl dünyaya aç›lmas›nda önemli katk›lar sa¤layan Adana Türk- Amerikan Derne¤i (TAD), kültürel faaliyetleri kapsam›nda Çukurova Devlet Senfoni Orkestras› (ÇDSO) konserine sponsor oldu. Adana Türk- Amerikan Derne¤i ö¤renci, ö¤retmen ve konuklar›n›n salonu t›ka basa doldurdu¤u, ÇDSO’nun Bulgaristanl› fief Emil Tabakov yönetiminde gerçekleflen konserinin ilk bölümünde; dünyaca ünlü arp ve flüt sanatç›lar› Ça¤atay Akyol ile Bülent Evcil, Wolfgang Amadeus Mozart’›n Flüt ve Arp için Konçerto Do Majör adl› eserini seslendirdiler. ‹kinci bölümünde ise Johannes Brahms’›n 2. Senfonisi’nin sunuldu¤u konser, izleyiciler taraf›ndan ayakta alk›flland›.
büyük bir mutluluk ve onur duyuyoruz. Bu yöndeki etkinliklerimizi önümüzdeki dönemde de art›rarak sürdürebilmenin gayretinde ve kararl›l›¤›nday›z” dediler.
Konseri izleyen TAD’›n da bünyesinde yer ald›¤› Adana Lisan E¤itimi Vakf› Yönetim Kurulu Baflkan› Baflkan› Cevdet Naci Gülalp ve Yönetim Kurulu üyesi Gürcan Gül, “Adana Türk Amerikan Derne¤i, Adana’n›n yak›n tarihine tan›kl›k eden bölgemizin marka haline gelmifl son derece önemli bir kurumudur. Bugünlere ulaflmam›z› sa¤layan kentimize olan vefa borcumuzu da bu tür etkinlikler düzenleyerek halk›m›zla paylaflma gayretindeyiz. Dolay›s›yla Adana Lisan E¤itimi Vakf› ve Adana Türk-Amerikan Derne¤i olarak e¤itime gösterdi¤imiz özeni kültür ve sanat alanlar›na yans›tabilmenin aray›fl›nday›z. Bu anlamda Çukurova Devlet Senfoni Orkestras›’n›n konserine sponsor olmaktan
Türk Amerikan Derne¤i Güzelyal› fiubesi Müdürü Gülflah Karaçam da, kurumsal olarak ticari karl›l›¤›n çok daha ötesinde, kentin kültür ve sanat hayat›n›n geliflimi konusunda mücadele verdiklerini söyledi. Atatürk’ün, “Sanats›z kalan bir milletin hayat damarlar›ndan biri kopmufl demektir. Güzel sanatlarda muvaffak olmak, bütün inkilaplarda baflar›ya ulaflmak demektir. Güzel sanatlarda muvaffak olamayan milletler ne yaz›k ki, medeniyet alan›nda yüksek insanl›k s›fat›yla yer almaktan ilelebet mahrum kalacaklard›r” biçimindeki sözlerini hat›rlatan Karaçam, “Ülkemizin ayd›nl›k gelece¤ine tam olarak inanan bir kurum olan TAD, bundan böyle de ulu önder Atatürk’ün gösterdi¤i yolda ilerlemeye devam edecektir” diye konufltu.
Yeni Üyelerimiz
Odam›za üye olan yeni firmalar Adana Özel Güvenlik ve Koruma Hizmetleri Limited fiirketi Cemalpafla Mahallesi Ordu Caddesi D›fl Kap› No : 90 Kat : 2 Daire : 8 Postakodu:01120 Seyhan/Adana
10000
Alba¤ Turizm Yemekçilik G›da Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yenibaraj Mah. Bülent Ang›n Bulvar› Gülkent Apt. Zemin Kat+ Bodrum Seyhan/Adana
250000
Mehmet Nuri Yurdagul Ekstrem Bilgi Merkezi E¤itim Dan›flmanl›k Hizmetleri Mahfes›¤maz Mah. Turgut Özal Bulvar› Karl›da¤ Apt. No:21/A Çukurova/Adana
25000
Ball› Yurt D›fl› E¤itim Dan›flmanl›¤› ve Özel E¤itim ‹nflaat Malzemeleri Temizlik Turizm Nakliyat ‹nflaat G›da ‹th.‹hr. ve Tic.Ltd.fiti. Kurtulufl Mah.fiinasi Efendi Cad.Çerçi Haytaç ‹fl Han› No:52/1 Seyhan/Adana
20000
Çe Pa Petrol Tar›m Ürünleri ‹nflaat Taahhüt Tafl›mac›l›k Nakliye Otomotiv Tar›msal Alet Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Cumhuriyet Mahallesi Karatafl Bulvar› Do¤ankent Beldesi No: 1201/A Yüre¤ir/Adana
500000
Trison Construct›on Inc Abd Adana Ana fiube Ofisi Kurtulufl Mahalles› 64013 Sokak Bankalar Apt.Kat:6 Daire:42 Seyhan/Adana
10000
YSR Öz ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Huzurevleri Mah.77214 Sok.Hansan Alpargun Apt. N:14/C Çukurova/Adana
100000
Öz Kut Duflakabin Küvet ‹malat› Yap› Malzemeleri ‹nflaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelevler Mah. 2063 Sk. No:68 Yüre¤ir/Adana
200000
Seçim Gayrimenkul Emlak Dan›flmanl›k ‹nflaat Taahhüt Ticaret Pazarlama Limited fiirketi Toros Mahallesi Ali Sepici Bulvar› fiahin Apartman› No:3/A Zemin Kat Çukurova/Adana
10000
Ihlara Peyzaj Temizlik Tar›m Ürünleri ‹nflaat Turizm Bilgisayar Tekstil Madencilik San. ve Tic.Ltd.fiti. Reflatbey Mah.Ordu Cad.62018 Sok.No:12 Yarman Apt.Kat:3 D:6 Seyhan/Adana
100000
Okyanus Dünya Ambalaj G›da Temizlik ‹nflaat Emlak Tekstil Güzellik Merkezi Otomotiv ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yefliloba Mahallesi Turhan Cemal Beriker Blv Adana ‹fl Merkezi B Blok No:50 Seyhan/Adana
50000
Erdal Karpuz ‹nflaat Taahhüt Ticaret Toros Mah.20 Sk.Cevdet fieyen Sitesi No:8 Çukurova/Adana Yumurtal›k Serbest Bölge Müdürlü¤ü Çukurova/Adana
5000
Mehmet Yalç›n Luana Dan›flmanl›k Güzelyal› Mahallesi 81062. Cadde 5 / 1 Postakodu:01170 Çukurova/Adana
25000
Çukurova DÇ Demir Çelik ‹nflaat ve ‹nflaat Malzemeleri Nakliyat Sanayi Ticaret Anonim fiirketi Adana fiubesi Fevzi Pafla Mah. Turan Cemal Beriker Bulvar› E5 Yolu Üzeri No:342 Seyhan/Adana
-
Paleks Geri Dönüflüm Çözümleri Anonim fiirketi Adana fiubesi SS 198 Çukurova Pamuk Yerf›st›¤› ve Ya¤l› Tohumlar Mihmandar Tar›m Sat›fl Kooperatifi, Karatafl Yolu Üzeri 3.Km Yüre¤ir/Adana
-
Aksan Ziraat Tohum Hayvanc›l›k G›da Mühendislik Makine Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Fevizpafla Mah. Turhan Cemal Beriker Bulvar› Cadde 340/B Seyhan/Adana
50000
Atasar Ortak Sa¤l›k Güvenlik Birimi ‹fl Sa¤l›¤› ‹fl Güvenli¤i ve Dan›flmanl›k Hizmetleri Limited fiirketi Huzurevleri Mahallesi 77239 Sokak No:9/A P›nar Apt. Alt› Çukurova/Adana
10000
Ç›t›r Taze Kuruyemifl G›da Da¤›t›m Tar›m ve Hayvanc›l›k Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Mustafa Kemalpafla Mahallesi Mustafa Kemalpafla Caddesi No:102 Zemin Kat ‹ncirlik Sar›çam/Adana
100000
Mavi Atlas Madencilik Petrol Ürünleri ‹nflaat Tar›m Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Akçal› Köyü, Merkez Mahallesi,Köy Soka¤› No:56 Karaisal›/Adana
100000
Risk G›da Yemekçilik ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i E¤itim Dan›flmanl›k Turizm Mühendislik Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Kurtulufl Mahallesi 64019 Sokak No:29 Can Apt Kat: 2 No: 8 Seyhan/Adana
10000
Gülelif Et ve Et Ürünleri Kasap Sakatat G›da Hayvanc›l›k Yemekçilik ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Havutlu Mahallesi Karatafl Caddesi No: 525/A Yüre¤ir/Adana
10000
Ad›yaman Gül Aras Tur-Turizm ve Ticaret Anonim fiirketi Fevzipafla Mahallesi Merkez Otogar ‹çi No:22 Seyhan/Adana
100000
51
Yeni Üyelerimiz
52
Zaimo¤lu Yiyecek ‹çecek G›da Turizm Ticaret ve Sanayi Limited fiirketi Karsl› Mah. 82046 Sok. No:37/A Çukurova/Adana
200000
Birleflmifl Kozmetik Ürünleri ‹ç ve D›fl Ticaret Limited fiirketi Mahfes›¤maz Mahallesi 79120 Sokak Petek Sitesi 9. Blok / 2 Çukurova/Adana
1200000
Dokuz Eylül Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Karasoku Mahallesi K›z›lay Cadde 16/B Postakodu:01010 Seyhan/Adana
150000
Atasar›m Kimya ‹nflaat ‹nflaat Malzemeleri Demir Çelik Tekstil Tar›m Tar›m Ürünleri ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Kurtulufl Mh Mücahitler Cad Bankalar Apt. No:74/A Seyhan/Adana
100000
Zmaks Tar›m G›da Hayvanc›l›k Zirai ‹laç Gübre Kimya Restoran ‹nflaat Emlak Turizm Otomotiv Oto Kiralama Ticaret ve San.Ltd.fiti. Büyükç›ld›r›m Mahallesi 3008. Sokak 4/A Seyhan/Adana
70000
Aslanbey Teknik Yap› Dayan›kl› Tüketim Mamülleri Mobilya Tekstil ‹nflaat Malzemeleri Otomotiv Nakliyat Petrol Ürünleri Tic.Ltd.fiti. Tellidere Mahallesi Mücahitler Cadde 142 Seyhan/Adana
200000
Ondal Yap› ‹nflaat Taahhüt Emlak Kuyumculuk Dayan›kl› Tüketim Maddeleri Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Demetevler Mahallesi Mehmet Akif Ersoy Caddesi No:43/A Seyhan/Adana
200000
Altafl Yol Yard›m Kurtarma Otomotiv Yediemin Depoculuk Turizm ‹nflaat Müteahhitlik Taahhüt Nakliyat San.Tic.Ltd.fiti. Seyhan fiubesi Sümer Mahallesi K›y›boyu Caddesi No: 48 Seyhan/Adana
-
LVG Çocuk E¤itim Kurumlar› E¤itim ve Ö¤retim Organizasyon Anonim fiirketi Gazipafla fiubesi (‹flletme Ad› Helen Doron Gazipafla) Reflatbey Mahallesi 62029. Cadde 7/A Seyhan/Adana
-
LVG Çocuk E¤itim Kurumlar› E¤itim ve Ö¤retim Organizasyon Anonim fiirketi Güzelyal› fiubesi (‹flletme Ad›: Helen Doron Güzelyal›) Güzelyal› Mahallesi 81116 Sokak. Cadde 16 Çukurova/Adana
-
LVG Çocuk E¤itim Kurumlar› E¤itim ve Ö¤retim Organizasyon Anonim fiirketi Turgut Özal Bulvar› fiubesi (‹flletme Ad› Gymboree) Huzurevleri Mahallesi Turgut Özal Bulvar›. Cadde 219 Postakodu:01360 Çukurova/Adana
-
fi›ral› Grup Kozmetik Bitkisel ‹laç ve Sa¤l›k Ürünleri G›da Tekstil Üretim Biliflim Pazarlama ve Ticaret ‹thalat ‹hracat Limited fiirketi Reflatbey Mah. Türkkuflu Caddesi Günep Panorama Apt. B Blok No : 402 Postakodu:01030 Seyhan/Adana
10000
LVG Çocuk E¤itim Kurumlar› E¤itim ve Ö¤retim Organizasyon Anonim fiirketi Yüzme Okulu fiubesi (‹flletme Ad› British Swimm School) Huzurevleri Mahallesi Turgut Özal Bul. Cadde 219 Çukurova/Adana
-
LVG Çocuk E¤itim Kurumlar› E¤itim ve Ö¤retim Organizasyon Anonim fiirketi ‹brahim Kutluay Spor Akademisi fiubesi Huzurevleri Mahallesi Turgut Özal Bulvar›. Cadde 219 Postakodu:01360 Çukurova/Adana
-
Teksar›gül Tar›m Hayvanc›l›k ‹nflaat Taahhüt Emlak Otomotiv Turizm Madencilik Nakliyat ‹thalat ‹hracat ve San.Ltd.fiti. Gürselpafla Mahallesi 75268. Sokak 41 / A Seyhan/Adana
100000
B‹M Birleflik Ma¤azalar Anonim fiirketi Erciyes/Adana fiubesi Toros Mah. Mavi Bulvar 78007 Sok. Erciyes Plaza A Blok Zemin Kat Çukurova/Adana
-
Berra Laboratuvar Hizmetleri ve Cihazlar› Kiralama Medikal G›da Reklamc›l›k Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yurt Mah. Ahmet Sapmaz Bulvar› Vahittin Bozkurt Plaza B Blok No:19 Asma Kat Seyhan/Adana
10000
Lider Vana Su Pompas› Makina ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Ova Mah. Tekel Cad. Modern Sanayi Sitesi No:29 Seyhan/Adana
300000
Abdullah Akda¤ - Abdullah Akda¤ Yap› ‹nflaat Taahhüt Kuruköprü Mah. Çakmak Cad. Çakmak Plaza ‹fl Merkezi K:2 No:177 Seyhan/Adana
100000
Kayram Makina Su Ürünleri ve G›da Ürünleri Otomasyon Sistemleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Çark›pare Mahallesi Mahallesi Tekno Kent Binas› No:19. Cadde A Blok Zemin Kat Z-14/J. Sokak Sar›çam/Adana
10000
Ekscon Boya ve Kimya Sanayi Ticaret Limited fiirketi Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi 2.Cadde No:6 Sar›çam/Adana
100000
AHB Adana Haz›r Beton ‹nflaat Anonim fiirketi Yeni Mahalle Atatürk Caddesi No:66/B Sar›çam/Adana
100000
Güney Adana ‹nflaat Temizlik Turizm Otomotiv Taahhüt Ticaret Limited fiirketi P›nar Mahallesi 74071. Sokak fiifanur Apt. No :4 / A Seyhan/Adana
300000
Kartel Bitkisel Ürünler Kozmetik G›da Medikal ve Ürünleri Temizlik Maddeleri Pazarlama ‹hracat ‹thalat Ticaret Limited fiirketi 100 Y›l Mahallesi Faz›l Meto Bulvar› 41 / 2-Bodrum Kat Çukurova/Adana
10000
Biosaponeks Biyoteknoloji Araflt›rma ve Gelifltirme Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Çark›pare Mah. Çukurova Üniversitesi Balcal› Kampüsü Çukurova Teknokent A Blok N:B1-A 01330 Sar›çam/Adana
10000
Bionas Yeflil Enerji Petrol Ürünleri ve Kimyevi Maddeler Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi Toros Cd.No:23 Sar›çam/Adana
50000
Yeni Üyelerimiz
Söker Is›tma ve So¤utma Sistemleri Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yeflilyurt Mah. Alparslan Türkefl Bulvar› No:70/D Seyhan/Adana
1000000
Deha Ma¤azac›l›k Ev Tekstili Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Adana fiubesi Ramazano¤lu Cad. No:5/A Seyhan/Adana
-
Egenda Ege Enerji Üretim Anonim fiirketi E¤lence I Hidroelektrik Santral› Adana fiubesi Etekli Köyü Karaisal›/Adana
-
Egenda Ege Enerji Üretim Anonim fiirketi E¤lenceli Hidroelektrik Santrali Adana fiubesi Boztahta Köyü Karaisal›/Adana
-
Esen Ayd›nlatma Da¤›t›m Difl Protez Laboratuvar Sa¤l›k Tar›m Hayvanc›l›k Otomotiv Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Ç›narl› Mahallesi Dr. Ali Menteflo¤lu Caddesi Ünald› Seyhan/Adana
10000
Toros Sigorta Acenteli¤i Arac›l›k Hizmetleri Limited fiirketi Cando¤an fiubesi Turan Cemal Beriker Bulvar› Sakarya Mahallesi Trafik Kavfla¤› No:166/C Seyhan/Adana
-
Köse Tatl›c›l›k G›da ‹nflaat Enerji Lojistik Medikal Sa¤l›k Hizmetleri Turizm Tar›m Hayvanc›l›k Anonim fiirketi P›nar Mahallesi fiubesi P›nar Mah. Mücahitler Cad. No:303 Seyhan/Adana
-
Seyfettin Uzun Rüya Çocuk Oyun Malzemeleri Yefliloba Mah. Ata Kaportac›lar Sitesi 4. Blok No:43/A Seyhan/Adana
50000
Sabuncular So¤uk Hava Deposu Kömürcülük G›da Tar›m Ürünleri Nakliyat Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Karacao¤lan Mah. Yasem›n Cad. D›fl Kap› No:66/A Yüre¤ir/Adana
100000
Sanl› Plastik Ambalaj Makine Is› Temizlik Nakliye ‹nflaat G›da Turizm ‹malat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Ova Mahallesi 44302 Sokak No:1 Seyhan/Adana
300000
Yi¤it Ocak Oto Kiralama Tafl›mac›l›k Dayan›kl› Tüketim Mallar› ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Alidede Mah. Alidede ‹fl Merkezi Mahallesi No : 51 Seyhan/Adana
10000
Ümit Kaymak Akademi E¤itim ve Dan›flmanl›k Merkezi Ticaret Limited fiirketi Kurtulufl Mahallesi 64002 Sokak No:3/1 Seyhan/Adana
20000
Özdilek Al›flverifl Merkezleri ve Tekstil Sanayi Anonim fiirketi Adana Optimum fiubesi Hac› Sabanc› Bulvar› No:28 Optimum Adana AVM Yüre¤ir/Adana
50000
Astu¤ T›bbi Cihazlar Medikal Maden Dan›flmanl›k ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Sümer Mah 69124 Sok No:52 ‹lhan Apt D:5 Seyhan/Adana
60000
Al Rabee Plastik Temizlik ‹nflaat G›da Sanayi Ticaret Limited fiirketi Sar›hamzal› Mh.Turhan Cemal Beriker Blv.No:533/A Seyhan/Adana
250000
Gökçe Dündar Çiçek Tar›msal Sulama Sistemleri 100.Y›l Mah. Turgut Özal Bulvar› Öner Apt. B Blok No:1 Çukurova/Adana
20000
MAY Hastane Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yurt Mah.71455 Sok.No:2 Haluk Da¤l›k Apt.Kat:1 D:1 Çukurova/Adana
40000
Exelis Systems Corporation ABD Adana Merkez fiubesi Reflatbey Mahallesi, Türkkuflu Caddesi No:1, Günep Panorama Plaza, Blok A No: 303, 01120 Seyhan/Adana
10000
UPD Dan›flmanl›k E¤itim Hizmetleri Biliflim G›da ve Pazarlama Ticaret Limited fiirketi Kuruköprü Mah.33034 Sk.No:1/3 Seyhan/Adana
30000
Doco Petrol ve Dan›flmanl›k Anonim fiirketi Çukurova fiubesi Huzurevleri Mahallesi Turgut Özal Bulvar› No: 209 Çukurova/Adana
-
Büyük Ç›nar Zirai ‹laç ve Gübre Tar›m Makine Tar›msal Alet Peyzaj G›da Sanayi Ticaret Üretim Pazarlama ‹thalat ‹hracat Limited fiirketi Çark›pare Mah. Teknokent Binas› 19-A/Z14-I Sar›çam/Adana
10000
Serdar Yaman ‹nflaat ‹nflaat Malzemeleri Harfiyat Nakliyat Gayrimenkul Plastik Taahhüt ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Huzurevleri Mahallesi 80.Y›l Bulvar› Lale Apartman› Kat :6 Daire:11 Çukurova/Adana
100000
U¤ur Güney Subafl› Karasoku Mah. Ulucami Sok. Nural ‹flhan› K:2 D:11 Seyhan/Adana
10000
Buga Biyoteknoloji Araflt›rma ve Gelifltirme Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Çark›pare Mh.Çukurova Üniversitesi Balcal› Kampüsü Çukurova Teknokent A Blok B/5-B Sar›çam/Adana
10000
Adana Hilton Enternasyonal Otelcilik Limited fiirketi Adana fiubesi Sinanpafla Mah. Hac› Sabanc› Bulvar› No:1 01280 Yüre¤ir/Adana
-
Glotekser Elektronik Dayan›kl› Tüketim Mallar› G›da ‹nflaat ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Kuruköprü Mahallesi Çakmak Caddesi 5 / 2/205 Seyhan/Adana
100000
53
Adana Ticaret Odas› 120 y›ld›r hizmet veriyor 54
dana Ticaret Odas›, 1894 y›l›nda, pamuk ticaretinin d›flar›ya yönelik olmas› ve biraz da d›fl al›c›lar›n bask›s› ile pamuk ticaretinin düzenli bir flekilde yap›lmas›n› sa¤lamak ve denetlemek üzere Ticaret ve Ziraat Bakanl›¤›’n›n emri ile kurulmufltur.
A
tacirler atanm›flt›r. 5 Ocak 1922’ de yap›lan Ankara anlaflmas›yla Frans›z ‹flgali son bulmufl ve Adana Türkler’e teslim edilmifltir. Frans›z idaresi zaman›nda, Odan›n mutlak hakimi olan Ermeniler, Adana’y› terkederken Odan›n bütün belgelerini yakm›fllard›r.
1894 - 1909 y›llar› aras›nda çok dar bir alanda, k›s›tl› imkânlarla çal›flabilmifltir.
Birinci Dünya Savafl› süresince, Oda faaliyetleri k›s›tlanm›fl ve savafl koflullar›n›n elveriflli olmamas› nedeniyle Oda seçimleri yap›lamam›fl bu arada, Ticaret Bakanl›¤›, mevcut nizamnameyi yürürlükten kald›rarak, Odalar›n ünvanlar›n›, “Ticaret ve Sanayi Odalar›” olarak de¤ifltirmifltir. Odam›z da buna uyarak “Adana Ticaret ve Sanayi Odas›” ünvan›n› kullanmaya bafllam›flt›r.
Odam›z 1909 y›l›nda, savafllar ve d›fl güçlerin bask›lar› sonucu felce u¤rayan ekonomik hayatla birlikte, bir süre faaliyetlerine ara vermek durumunda kalm›flt›r. Odam›z, 1909 - 1911 y›llar›nda Ziraat Odas›’n› da bünyesine alarak, “Ticaret ve Ziraat Odas›” ad› alt›nda çal›flmaya bafllam›flt›r. Ticaret Odas›, 1911 y›l›nda Ziraat Odas›’ndan ayr›lm›flt›r. Bu arada çal›flmalar›n›n a¤›rl›k merkezi olan pamuk ticaretinde ve özellikle pamuk ihracat›nda yeni düzenlemeler yap›lm›flt›r. I. Dünya savafl›n›n aleyhimize sonuçlanmas› üzerine Adana, Aral›k 1918’de iflgal edilmifltir. Gerek Frans›zlar’›n ve gerekse Ermeniler’in bask›s› alt›nda kalan Odam›z›n Türk as›ll› yöneticileri görevlerinden ayr›lm›fl ve yönetim kadrosuna Frans›z idaresi taraf›ndan Ermeni as›ll›
27 Eylül 1925 tarihinde kabul edilip, 1926 y›l› bafl›ndan itibaren yürürlü¤e giren 655 say›l› Ticaret ve Sanayi Odalar› Kanunu ile yeni bir dönem bafllam›flt›r. Bu kanun ile Ticaret ve Sanayi Odalar›na tüzel kiflilik verilmifl, Ticaret ve Sanayi erbab›na Odalara kay›t mecburiyeti konulmufltur. Bu kanunun bir özelli¤i de, Odalar›n çal›flma alanlar›n› mahalli olmaktan ç›kararak bölgesel bir kimlik kazand›rm›fl olmas›d›r.
11 Ocak 1943 tarihinde kabul edilen 4355 say›l› “Ticaret ve Sanayi Odalar›, Esnaf Odalar› ve Ticaret Borsalar› Kanunu,” 655 say›l› kanun ile bu kanunun 8. maddesini tadil eden 916 Say›l› Kanun ve 1302 Say›l› Umumi Borsalar Nizamnamesinin Ticaret ve Zahire Borsalar›na ait hükümlerini yürürlükten kald›rm›flt›r. Yeni kanun, Ticaret, Sanayi ve Esnaf Odalar› ile Ticaret Borsalar›na yeni bir flekil vererek, Meslek Gruplar›, Oda Meclisini ve ‹dare Kurulu’nu ihdas etmifltir. 8 Mart 1950 tarihinde kabul edilen 5590 say›l› Ticaret Odalar›, Sanayi Odalar›, Ticaret Borsalar› ve Ticaret ve Sanayi Odalar› Birli¤i Kanunu, 4355 say›l› kanun ve bu kanuna iliflkin tüzü¤ü yürürlükten kald›rm›fl, Oda ve Borsalara yepyeni bir biçim vererek, bir birlik etraf›nda teflkilatlanmalar›na imkân sa¤lam›flt›r. 54 y›l boyunca yürürlükte kalan bu kanun, uzun çal›flmalar sonras›nda de¤ifltirilmifl ve 1 Haziran 2004 tarihinde yürürlü¤e giren 5174 Say›l› “Türkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i ile Odalar ve Borsalar Kanunu” ile Odalar ve Borsalar›n kurulufl ve iflleyifline iliflkin esaslar ça¤›n gereklerine göre yeniden düzenlenmifltir.
Adana Ticaret Odas› üyeli¤inin firman›za sa¤layaca¤› imkanlar... • Adana Ticaret Odas› Dergisi’ne ücretsiz abonelik,
• ATO’nun ‹nsan Kaynaklar› Bankas›’ndan yararlanma imkan›,
• Ticari faaliyetleriniz s›ras›nda ihtiyaç duyaca¤›n›z bilgi ve belgelerin temini,
• Teflvikler, hibeler, fuar destekleri ve di¤er fon kaynaklar›na eriflim için ücretsiz dan›flmanl›k,
• ‹flletmenizi gelifltirebilmek için uzman çal›flanlar›m›zdan görüfl ve tavsiyeler,
• E¤itim ve seminerlerde özel indirimler,
• Odam›z›n 47 farkl› meslek grubundaki üyelerimize ulaflarak yeni ticari ba¤lant›lar kurma f›rsat›, • ‹htiyaç duyulan üye listelerine ve bilgilerine ulaflma imkan›, • ATO web sayfas›ndan sanal fuara ücretsiz kat›lma imkan› ve bu sayede firman›z›n dünya genelinde tan›t›m›n›n sa¤lanmas›, • Yeni giriflimciler için dan›flmanl›k ve di¤er destek hizmetleri,
• ‹lk kez d›fl ticaret yapacak olan firmalar ile d›fl ticaret hacmini artt›rmak isteyen firmalara dan›flmanl›k ve takip hizmetleri, • ‹flletmelerin hedef pazarlar› ile ilgili olarak talep edecekleri ülke raporlar›n›n haz›rlanmas›, • Yurtd›fl›na yapaca¤›n›z ticari gezilerinizde vize al›m›n› kolaylaflt›racak belgeler, • Avrupa Birli¤i uyum sürecinde sektörünüzle ilgili olarak ihtiyaç duyabilece¤iniz AB mevzuatlar›na ve bilgilendirmelerine eriflim olana¤›,
• Üyelerimizin yaflad›klar› ticari sorun ve anlaflmazl›klarda hukuki dan›flmanl›k ve yönlendirme hizmetleri, • Üye firmalar›m›za bankalar arac›l›¤›yla sa¤lanan düflük faizli ve uzun vadeli kredi imkanlar›ndan yararlanma olana¤›, • Üyelerimize vergi avantaj› sa¤layan fire ve zayiat oranlar›na iliflkin raporlar, • Adana Ticaret Odas› Sosyal Hizmetler ve E¤itim Vakf› (ATOSEV) sosyal tesislerinden faydalanma imkan›, • ATO üyesi kimli¤i ile ülke genelinde birçok otelde özel indirimler, • Sanayi Sicil Belgesi almay› kolaylaflt›ran, teflvik-kota-tahsis ve ihalelerde avantaj sa¤layan, ayr›ca elektrikte yüzde 26,7 indirim imkan› veren kapasite raporlar›n›n haz›rlanmas› ve daha birçok avantajdan yararlanabilmeniz için sizi Odam›za üye olmaya davet ediyoruz.
55