künye
6 Adana Ticaret Odas› Ad›na ‹mtiyaz Sahibi Yönetim Kurulu Baflkan›
Atila Menevfle
Genel Yay›ndan Sorumlu
10
Yaz› ‹flleri Müdürü
Mehmet Aka
Yönetim Adresi Abidinpafla Cad. No: 52 Tel: 0.322. 351 39 11 (pbx)
12
Fax: 0.322. 351 80 09 web: www.adana-to.org.tr e-mail: atobasin@gmail.com
Grafik Tasar›m ve Bask›
Yi¤it Grafik Tasar›m Ltd.fiti. Döfleme Mah. Ahmet Cevdet Ya¤ Bul. Kardelen Apt. No: 19/43 Seyhan/Adana Tel/Fax: 0 322 436 29 09
Reklam Rezervasyon 0. 322. 436 29 09 0.532. 522 62 57
14
içindekiler 05
Baflkan’dan:
32
Stratejik Plan ve Adana Ticaret Odam›z...
06
renklenen ülke: S›rbistan...
Odam›z baflar›lar›yla geleneksel Oda anlay›fl›ndan farkl›laflt›.
10
Kas›m ay› Meclis toplant›m›z:
38 39
Belçika Ticaret Heyeti Adana firmalar›yla bulufltu.
ÇDSO’nun, ‘ATO Konseri’ büyüledi...
Av. Fahri Özsungur’un yaz›s›: Eur-med belgesi tan›m› ve unsurlar›.
Kamuoyunun duyarl›l›¤› dikkate al›nmal›d›r.
12
Tuna ve Sava’n›n senfonisiyle
41
ÇKA Raporu (5): Çukurova Uluslararas› Çekim Merkezi ve Üssü olacak.
14
“Great Türkiye” Adana ile ‹ngiltere’yi daha da yak›nlaflt›rd›
46
Av. A.Bahar ‹demci Göktafl’›n yaz›s›: Yeni TTK’ya göre
16
Stratejik Plan, kurumlar›n iflbirli¤iyle
A.fi. yönetim kurulu üyeliklerinin sona ermesi.
baflar›ya ulafl›r.
18
‹statistik, 3. göz olarak de¤erlendirilmeli...
21
Mali Müflavir Ender Demir’in yaz›s›:
47 49
Vergiyi kaç›rmay›n; planlay›n!
22
‘Kebap Akademisi’nin yeni mezunlar› sertifikaland›.
Ticari ‹flbirli¤i Teklifleri...
Odam›z hizmet birimlerinin Kas›m ay› faaliyet raporu.
50
Vergi ve Mali Hukuk Uzman› Sedat Eryürek’in yaz›s›: ‹flletmelerde performans analizi.
26
Adana Ekonomi Raporu: ‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran› yükseldi.
51
Odam›za üye olan yeni firmalar...
Baflkan’dan
Stratejik Plan ve Adana Ticaret Odam›z...
O
dam›z›n 2014-2017 dönemini kapsayan Stratejik Plan›’n›n haz›rl›k çal›flmalar› için; Yönetim Kurulumuz, Meclis Üyelerimiz ve Meslek Komitelerimizin Baflkanlar›n›n kat›l›m›yla 22-24 Kas›m tarihlerinde Hatay’da bir araya geldik. Çukurova Üniversitesi Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. Nejat Erk’in moderatörlü¤ünde gerçekleflen ve tüm kat›l›mc›lar›n fikirlerini paylaflt›¤› Çal›fltay’da, Odam›z›n bundan sonraki süreçte “Daha planl› ve sistematik biçimde geliflimini sa¤layarak çal›flan›ndan üyelerine kadar tüm iç ve d›fl paydafllar›n›n beklentilerine karfl›l›k verebilmesinin” ayr›nt›lar›n› görüfltük. Yönetim Kurulu Baflkan› olarak temsil etti¤im 28 bini aflk›n üyemizden oluflan bu büyük camiaya en iyi flekilde hizmet etmenin gayreti ve bunun için yap›lmas› gerekenleri önceliklendirme çabas› içerisindeyim. Bu noktada Odam›z›n daha kaliteli hizmet verebilmesi için temel baz› de¤iflimleri yapmam›z gerekti¤ini düflünüyorum. Bunlardan en önemlisi elbette bu büyük camian›n ataletini üzerinden atmas› ve tüm organlar›n›n etkin faaliyet içerisinde ayn› dinamizm ve motivasyonla çal›flmas›n› sa¤lamakt›r. Bugüne kadar geri planda kalan Meslek Komitelerimizi, Odam›z›n en öncelikli ve aktif parças› haline getirmeye kararl›y›z. Çünkü Meslek Komitelerimiz bizim en temel bilgi ve veri kayna¤›m›z. Bu nedenle Meslek Komitelerimizi bu dönemde daha aktif hale getirmek için baz› çal›flmalar yapt›k ve san›yorum önemli bir hareketlilik getirmeyi baflard›k. Bu aktiviteyi çok daha iyi seviyeye getirmek zorunday›z. Öyle ki, Meslek Komitelerimiz vas›tas›yla Adana ekonomisinin en k›lcal damarlar›ndaki at›fl› dahi hisseder durumda olmal›y›z.
‹kinci önemli de¤iflimin ise klasik yönetim anlay›fl›ndan, etkileflimli yönetim ya da “yönetiflim” anlay›fl›na geçilmekle sa¤lanabilece¤ine inan›yorum. Hizmet sürecinde karar veren, hizmeti üreten ve hizmetten yararlanan herkes söz sahibi olmal›, hizmetlerin daha iyi olmas› için sürece katk› verebilmelidir.Bu amaçla iletiflim ve etkileflim kanallar›m›z› geniflletiyoruz, güçlendiriyoruz. Üçüncü temel konumuzun ise programl› hareket edilmesinde yo¤unlaflt›¤›n› düflünüyorum. K›t kaynaklar ve zaman nedeniyle enerjimizi, gücümüzü en etkin ve verimli flekilde kullanmak için planl› hareket etmek zorunday›z. Odam›z gündemini d›flar›dan gelen bilgi ve belgelerle oluflturan edilgen yap›dan kurtulup, kendi gündemini oluflturan etken bir yap›ya dönüflmeli, varolufl amac›na uygun asli konular›na odaklanmal›d›r. Burada da önemli bir de¤iflimle, kamusal görevlerimizin, idari ifllerimizin ana gündemimiz olmaktan ç›kmas› gerekti¤ine ve ekonominin gelifltirilmesi, üyelere destek hizmetleri üretilmesi gibi özel sektör destek hizmetlerine yo¤unlaflmam›z gerekti¤ine inan›yorum. Bu üç ana eksende yapaca¤›m›z de¤iflimle beraber kurumsallaflma, entelektüel kapasitemizi art›rma, bilgi teknolojilerini etkin ve verimli kullanma, Oda hizmet kapasitesinin ve araçlar›n›n gelifltirilme, e-Oda, hizmet standardizasyonu, d›fl ticaret hacmini art›rma, ikili iflbirli¤i görüflmeleri ve URGE projeleri haz›rlama, yurtd›fl› geçici tan›t›m ofisleri ve temsilcilikler kurma, fuar kat›l›m destekleri ve ARGE- inovasyon destekleri sa¤lama, katma de¤eri yüksek ürün ve sektörlere geçifl, siteleflme, kümelenme ve üyeye özel dan›flmanl›k hizmetleri gibi ele ald›¤›m›z çeflitli projeleri de hayata geçirebilece¤imize inan›yoruz.
Atila MENEVfiE Yönetim Kurulu Baflkan›
7 5 Bunlar› yaparken, Odada görev alan herkesin kat›l›m›n› ve kurum yönetiminin tam deste¤ini içeren, sonuç almaya yönelik çabalar›n bütününü ifade eden bir “Stratejik Plan” haz›rl›yoruz. Odam›z›n paydafllar›n›n, kurumun misyonu, hedefleri ve performans ölçümünde aktif rol almas›n› hedefliyoruz. Paydafllar›m›z›n ihtiyaçlar›na ve beklentilerine cevap veren ve Adana Ticaret Odam›z›n gelece¤inde vizyon oluflturabilecek bir yol haritas› oluflturuyoruz. Sonras›nda hepimize düflen Stratejik Plan›m›z›n ayd›nlatt›¤› bu yolda kilometre tafllar›n› tek tek kat ederek Odam›z› hedeflerine lay›k›yla tafl›mak olacakt›r. Sevgi ve sayg›lar›mla...
Hatay’da düzenlenen 2014-2017 Strateji Çal›fltay›’nda konuflan Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle:
Odam›z baflar›lar›yla geleneksel Oda anlay›fl›ndan farkl›laflt›
6
önetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Adana’n›n ekonomik göstergelerinin yükseltilmesi için her kurum ve kurulufla görev düfltü¤ünü belirterek, “Adana Ticaret Odas› olarak 20142017 dönemini kapsayan genifl çapl› bir stratejik plan haz›rl›yoruz. Bu plan›n hayata geçirilmesi hem Adana’n›n baflar›s›, hem de tüm kurumlar›n gelece¤e yönelik planl› çal›flmas› yönünde iyi bir emsal olacakt›r” diye konufltu.
Y
Odam›z 2014-2017 dönemini kapsayan Stratejik Plan›, Meclis ve Meslek Komitesi üyelerimizin kat›l›m›yla Hatay’da gerçeklefltirilen Çal›fltay’da görüfltü. Ç.Ü. Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. Nejat Erk’in moderatörlü¤ünde gerçekleflen toplant›n›n aç›l›fl›nda konuflan Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak, Adana’n›n ticari hayat›n› dünya trendlerine uygun olarak gelifltirmeye her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulan bir dönemden geçildi¤ini belirterek flunlar› söyledi: “Adana Ticaret Odas› olarak, kentimizin ekonomik geliflimine; üyelerimizin mesleki faaliyetlerinde daha aktiflefltirilmesi ve yetkinlefltirilebilmesine yönelik bilgilendirme,
bilinçlendirme, yönlendirme, özendirme ve mesleki e¤itim faaliyetleri ile h›zl› bir bafllang›ç yapabiliriz. Çünkü üyelerimiz, içerisinde
bulunduklar› rutinde göremeyebilecekleri dünyadaki de¤iflen trendlerden bu yolla haberdar edilebilirler. Hiç ihracat yapmam›fl
olanlara, ürettikleri mallar› satabilecekleri daha iyi pazarlar olabilece¤ini bu yolla iletebiliriz. Özellikle KOB‹ niteli¤indeki üyelerimizin üretim yöntemlerini basit yat›r›mlarla gelifltirdikleri ve de¤ifltirdikleri taktirde daha verimli olabilmelerine ve daha farkl› pazarlara ulaflabilmelerine vesile olabiliriz. Bu Çal›fltay’›n, Adana’n›n gelece¤inin flekillendirilmesi bak›m›ndan çok önemli bir organizasyon olaca¤›na inan›yorum.” Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle de Adana’n›n bir çok alanda plans›z hareket etti¤ini ve bunun da göstergelerine olumsuz yans›d›¤›n› ifade ederek, “Stratejik Plan Çal›fltay›’nda saptanan öneri, düflünce, görüfl ve sonuçlar› yak›n süre içerisinde di¤er Odalar ve sivil toplum kurulufllar› ile de paylaflaca¤›z” dedi. Odam›z›n, sadece ülkemizde de¤il Avrupa Birli¤i Kurumlar› ve Avrupa Odalar Birli¤i nezdinde de son derece iyi tan›nan ve itibarl› bir kurum oldu¤una iflaret eden Menevfle konuflmas›nda flu görüfllere yer verdi: “Odam›z geçmifl y›llarda yapt›¤› baflar›l› çal›flmalarla Türkiye’de bilinen ve kamu görevi gören Oda anlay›fl›ndan farkl›laflmay› baflarm›flt›r. Bu yönümüz d›fl paydafllarca dile getirilmektedir. Mevcut durumu ve çal›flmalar› sürdürmek geri kalmak anlam›na gelir düflüncesiyle her gün biraz daha iyi olman›n çabas› içerisinde olmal›y›z. Bugün burada
7
Hatay’da düzenlenen 2014-2017 Strateji Çal›fltay› öncesinde Yönetim Kurulumuz, Antakya Ticaret ve Sanayi Odas› Baflkan› Hikmet Çinçin, Antakya Ticaret Borsas› Baflkan› Mehmet Ali Kuseyri ve Yönetim Kurulu üyeleriyle biraraya gelerek iki kentin ekonomisi hakk›nda görüfl al›flveriflinde bulundular.
8
bulunmam›z›n nedeni de budur. Seçimleri tamamlaman›n ard›ndan 4 y›l süreyle bize tevdi edilen bu görevi en iyi flekilde nas›l yerine getirebilece¤imizin aray›fl› içerisindeyiz. Biz bu noktada Odam›z›n daha iyi hizmetlere imza atabilmesi için temel baz› de¤iflimleri yapmam›z gerekti¤ini düflünüyoruz. Bunlardan en önemlisi Odam›z›n tüm organlar›n›n etkin faaliyet içerisinde olmas›n› sa¤lamakt›r. Meslek Komiteleri bizim temel bilgi ve veri kayna¤›m›z. Bu nedenle Meslek Komitelerimizi
bu dönemde daha aktif hale getirece¤iz. Nitekim sizler Komitelerdeki canlanmay› san›r›m fark ediyorsunuz. Bunu çok daha iyi seviyeye getirmek zorunday›z. Biz komiteler vas›tas›yla Adana ekonomisinin en k›lcal damarlar›ndaki at›fl› dahi hisseder durumda olmal›y›z. ‹kinci önemli konu klasik yönetim anlay›fl›ndan etkileflimli yönetim ya da “yönetiflim” anlay›fl›na geçifl olmal›. Hizmet sürecinde karar veren, hizmeti üreten ve hizmetten yararlanan dahil camiam›zdaki herkes söz sahibi olmal›,
iflin daha iyi yap›labilmesi için sürece katk› verebilmelidir. Bu amaçla iletiflim ve etkileflim kanallar›m›z› geniflletece¤iz, güçlendirece¤iz. Bir üçüncü temel konumuz ise planl› hareket etmek olmal›d›r. Oda gündemini d›flar›dan gelen bilgi belgelerle oluflturan edilgen yap›dan, kendi “olmas› gereken” gündemini araflt›ran ve oluflturan etken bir yap›ya dönüfltürmeliyiz. Bu noktada kamusal görevlerimiz, idari ifllerimiz ana gündemimiz olmaktan ç›kmal›, ekonominin gelifltirilmesi, üyelere destek hizmetleri üretilmesi ana gündemimiz olmal›d›r.” Yönetim Kurulu, Meclis ve Meslek Komiteleri Baflkanlar›m›z›n kat›ld›¤› toplant›da; kurumsallaflma, entelektüel kapasitenin art›r›lmas›, bilgi teknolojilerini etkin ve verimli kullanma, Oda hizmet kapasitesinin ve araçlar›n›n gelifltirilmesi (e-ato), hizmet standardizasyonu, d›fl ticaret hacminin art›r›lmas› (ikili iflbirli¤i görüflmeleri, UR-GE projeleri, yurtd›fl› geçici tan›t›m ofisleri / temsilcilikler, fuar kat›l›m destekleri ve organizasyonlar›), ARGE- inovasyon , katma de¤eri yüksek ürün ve sektörlere geçifl, kent içindeki da¤›n›k sanayi yap›s›n›n siteleflme ile ›slah edilmesi, kümelenme, üyeye özel dan›flmanl›k hizmetlerinin gelifltirilmesi, e¤itim hizmetleri, yeni hizmet binas›, TOBB ETÜ Fakültesi’nin Adana’da kurulmas› ve Adana Meslek Liseleri Kampüsü gibi çeflitli projeler ele al›n›rken, önümüzdeki dönemde izlenecek stratejinin belirlenmesine yönelik maddeler arama konferans› yöntemiyle önceliklendirilerek belirlendi.
9
Odam›z›n Kas›m ay› ola¤an Meclis toplant›s›nda, 5 Ocak Stad›’n›n yerine AVM yap›lmas› ve dershanelerin kapat›lmas› konular› ele al›nd›:
Kamuoyunun duyarl›l›¤› dikkate al›nmal›d›r 10
dam›z›n Meclisi’nde, y›k›m karar› al›nan 5 Ocak Stadyumu’nun yerine Al›flverifl Merkezi (AVM) ve yüksek yo¤unluklu konut yap›lmak istenmesinin, daha yaflan›labilir bir Adana mant›¤›yla ba¤daflmad›¤›na dikkat çekilerek, “AVM’lerin kent d›fl›na ç›kar›lmas› yönündeki yasa çal›flmalar›n›n son aflamaya geldi¤i bir dönemde Adana’n›n göbe¤ine yeni bir AVM yap›lmak istenmesini anlamak mümkün de¤ildir. Bu karar bir an önce iptal edilip, 5 Ocak Stadyumu’nun yeri, kentin kültür ve tarihini yans›tan herkesin yararlanabilece¤i sosyal alana dönüfltürülmelidir” görüflü dile getirildi.
O
Odam›z›n Kas›m ay› ola¤an Meclis toplant›s› Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak Baflkanl›¤›’nda gerçekleflti. Toplant›n›n aç›l›fl›nda konuflan Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, geçti¤imiz ay gerçeklefltirilen çal›flmalara iliflkin aç›klamalarda bulundu. Adana’n›n cazibesinin her geçen gün artt›¤›n› ifade eden Menevfle, “Kas›m ay› içerisinde
‹ngiltere ve Belçika Büyükelçisinin yan› s›ra çok say›da ifladam› Adana’ya gelerek görüflmeler yapt›lar. Yap›lan ikili iflbirli¤i görüflmeleri oldukça verimli geçti. Adana Ticaret Odas› olarak Adana’ya gösterilen bu özel ilginin bir an önce ticaret ve yat›r›ma dönüflmesini hedefliyoruz” diye konufltu. Toplant›da söz alan Meclis üyelerimizden Cevdet Bask›n, 5 Ocak Stadyumu’nun yerine AVM ve çok katl› konut yap›lmas›na iliflkin imar çal›flmalar›nda son aflamaya gelindi¤ini belirterek, “Kentiçi trafi¤i arapsaç› gibi. Bu sorun çözümlenmeden bir de Adana’n›n kalbi diyebilece¤imiz stadyumun yerine AVM ve konut yap›lacak. Bu karara mutlaka karfl› ç›kmal›y›z. Gaziantep ve Mersin, kendi illerinde yap›lmak istenen benzeri projelere karfl› direnmifl ve engellemeyi baflarm›fllard›r. Adana olarak biz de bu karar›n hayata geçmemesi için tüm sivil toplum kurulufllar›yla birlikte hareket etmeliyiz” dedi.
Meclis üyemiz Gürcan Gül de, AVM’lerin kent d›fl›na ç›kar›lmas›n›n gündemde oldu¤u bir dönemde stadyumun yerine AVM yap›lmak istenmesinin anlafl›lmaz oldu¤una iflaret etti ve “Adana’n›n de¤erlerini mutlaka korumal›y›z. AVM yap›m›, bölge trafi¤inin tamamen kilitlenmesini de beraberinde getirecektir. Stadyumun yeri, Adana’n›n tarih ve kültürünü yans›tacak mimariye sahip bir yap›ya dönüfltürülmelidir. Bu karar› mutlaka engellemeliyiz” görüfllerini dile getirdi. Odam›z Kas›m ay› Meclisi’nin bir di¤er a¤›rl›kl› konusunu ise dershaneler oluflturdu. Yönetim Kurulu Üyemiz M. Emin Yumuflak, dershanelerin kapat›lma karar›n›n tekrar gözden geçirilmesi ve düzeltilmesi gerekti¤ini savunarak, “Sadece Adana’da 200’ün üstünde e¤itim kurumu var. Dershanelerin kapat›lma karar›ndan önce e¤itim sisteminin gözden geçirilmesi gerekmektedir. Dershaneler sebep de¤il, mevcut e¤itim sisteminin bir sonucudur. Dershaneler, birçok ilin üniversiteye giden
ö¤renci say›s›n› en üst seviyeye ç›kmas›n› sa¤layarak, mevcut okullarda verilen e¤itimin en önemli tamamlay›c›s› haline gelmifltir. Dershanelerin kapat›lmas›na alternatif olarak sunulan özel okullara dönüflüm ve destek konusu ise birçok soru iflaretini bünyesinde bar›nd›rmaktad›r” diye konufltu. Dershanelerin kapat›lmas›n›n bu aflamada çeflitli sorunlar› da beraberinde getirece¤ini belirten Meclis Üyemiz Hasan Coflkun da, “Dershaneler binlerce ö¤retmeni, milyonlarca ö¤renciyi ilgilendiren bir konu. Böylesine önemli bir konu hakk›nda karar al›nacaksa, bunun altyap›s› mutlaka önceden oluflturulmal›d›r. Bu karar, baflta istihdam ve e¤itim olmak üzere her alana olumsuz yans›yacakt›r. fiu ana kadar dershanelerin kapanmas›na alternatif olarak sunulan önerilerin hiçbiri aç›lacak yaran›n kapanmas›na çare olacak nitelikte de¤ildir” ifadelerini kulland›. Meclis Üyemiz Sedat fienyürek de yapt›¤› konuflmada, Oda çal›flmalar› kapsam›nda sportif faaliyetlere de a¤›rl›k verilmesi gerekti¤ini söyledi. fienyürek, daha önce Mersin Ticaret ve Sanayi Odas› ve ‹stanbul Ticaret Odas› ile yap›lan futbol karfl›laflmalar›n›n kiflisel dostlu¤un yan› s›ra ticari iflbirliklerine de zemin oluflturdu¤unu ifade ederek, “Bu tür faaliyetlerin di¤er spor dallar›n› da kapsayacak flekilde gelifltirilmesi için Odam›z Meclisi’nin bir spor komisyonu kurmas› gerekti¤ine inan›yorum” diye konufltu. Gündemdeki konular›n görüflülmesinin ard›ndan söz alan Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Adana Ticaret Odas›’n›n en önemli misyonunun kent ekonomisinin gelifltirilmesi ve sorunlar›n›n ortadan kald›r›lmas›na yönelik çal›flmalar oldu¤unu belirterek, “Odam›z›n elbette kamusal bazda da yapmas› gereken görevleri var. Bununla beraber üyelerimize dönük özel sektör destek hizmetlerine önümüzdeki dönemde daha fazla a¤›rl›k verece¤iz. Elbette ticaretin düzenli yap›lmas›n› sa¤laman›n yan› s›ra gerekli belgelerin temin ve onay›n› en iyi fleklide yerine getirmek durumunday›z. Ancak yeni vizyonumuz bu hizmetlerin ötesinde Odam›z›n üyelerine dönük dan›flmanl›k, ifl gelifltirme, d›fl ticarete yönlendirme, yat›r›m destek hizmetleri gibi özel sektör desteklerine a¤›rl›k vermektir. Amac›m›z, bütün sektörlerde faaliyet gösteren üyelerimizin tüm sorunlar›na çözüm üretmektir” dedi.
Cemal Ak›n
Mehmet Karc›
Sektör sunumlar› Odam›z›n Meclis toplant›s›nda geleneksel hale gelen sektörel sorunlara iliflkin sunumlarda Cemal Ak›n ve Mehmet Karc› söz ald›. Yafl meyve sebze ticaretine iliflkin görüfllerini dile getiren Cemal Ak›n sunumunda, mevcut Vedat Dalokay Hal Kompleksi’nin fiziksel yetersizli¤inden yak›nd›. Cemal Ak›n sunumunda flöyle konufltu: “Vedat Dolakay Hali Adana’n›n tek resmi hal kompleksidir. Bu hal kompleksinde 424 adet komisyon evi bulunmakta ve ortalama günlük 2.000 ile 2.500 kifli çal›flmaktad›r. Günlük sebze ve meyve sirkülasyonu ise 3-4 bin ton civar›nda olmaktad›r. Adana hal kompleksi Do¤u ve Güneydo¤u Anadolu, ‹ç Anadolu ve yer yer di¤er bölgelerinde yafl sebze meyve ihtiyaçlar›n› karfl›lamaktad›r. Her gün sofralar›m›za gelen sebze ve meyvelerin sa¤l›kl› ve güvenilir olmas› di¤er kurumlarla birlikte hal komplekslerinin de sa¤l›kl› çal›flmas›na ba¤l›d›r. Bu husus 5957 Say›l› Hal Yasas›’nda da belirtilmifltir. Esnaf›m›z›n dükkan sundurmalar›n›n yükseltilmesi ve geniflletilmesi istenmektedir. Sebebi ise kamyon TIR gibi genifl hacimli büyük araçlar›n mal indirme ve yüklemelerde s›k›nt› yaflanmaktad›r. Mevsim flartlar›n›n da dikkate al›n›rsa k›fl›n ya¤murlar ve rüzgar; yaz›n ise günefl ve s›cakl›k aç›s›ndan de¤erlendirilirse yükseltilmesi ve geniflletilmesi zaruridir. Bunun yan› s›ra hal kompleksimizin bir di¤er sorunu da altyap›n›n yetersizli¤idir. Çeflitli kanalizasyon ve di¤er çal›flmalardan sonra yap›lan asfaltlama ve yol yap›m çal›flmalar› düzensiz, kötü ve yama fleklinde yap›ld›¤›ndan çukurlar çamur vs. sorunlar› beraberinde getirmektedir. Düzensiz olan kanalizasyonlardan yo¤un ya¤an ya¤murlar neticesinde taflmalar meydana gelmekte ve bu
taflmalar zaman zaman dükkanlara kadar girmektedir. Çevreye yay›lan kötü koku gerek esnaf›, gerekse müflterileri olumsuz etkilemektedir. Di¤er bir husus ise; baflta pazarc› esnaf› olmak üzere çevre illerden gelen al›c›lar direkt müstahsilden yani üreticiden mal temin etmektedirler. Bu durum ise bizi yani vergisini ödeyen, evraklar› düzenli tertipli olan hal esnaf›n› ma¤dur etmektedir. Yukar›da bahsetti¤im problemlerle ilgili Meclisimiz’den destek ve ilgi beklemekteyiz. Bu sorunlar›m›z›n oluflturulacak bir heyetle ilgili kurumlara iletilerek takibinin yap›lmas› ve çözüme kavuflturulmas› bizleri ve temsil etti¤imiz esnaf›m›z› ziyadesi ile memnun edecektir” diye konufltu. Odam›z›n Meclisi’nde g›da ticareti sektörünü temsil eden Mehmet Karc› da, bir insan›n eski elbise, yanmayan soba, akan dam gibi sorunlara karfl›n hayat›n› sürdürebilece¤ine, ancak günde en az iki ö¤ün yemek yemeden yaflam›n› sürdüremeyece¤ini vurgulad›¤› konuflmas›nda daha sonra flöyle dedi: “Paras› olsun veya olmas›n herkes günde en az iki ö¤ün yemek zorundad›r. Paras› olmayanlar› kim finanse eder hiç düflündünüz mü? G›da üreticileri, g›da tacirleri ve onlar›n uzant›lar› olan bakkallar. Bir baflka deyiflle, tüm açlar› doyuranlar g›da üreticileri ve tüccarlar›d›r. G›dac›lar böylesine bir sosyal sorunun riskini üzerlerine alm›fl olmalar›na karfl›n, toplumun di¤er kesimlerinden destek göremezler. Sorunlar›na sahip ç›kan birini bulamazlar. Bugün Adana’daki g›dac›lar›n önemleri sorunlar›n›n bafl›nda pazar daralmas› ve anlams›z rekabet gelmektedir. Bakkal veresiye müessesiyle halk› doyurmaktad›r. Ancak büyük marketlerden sak›z›n bile paras› ödenmeden al›namaz. Bizlerin bakkallar› yaflatmas› gerekir. Bunun için Perakendecilik Yasas›’n›n ç›kmas› için baflta Odam›z olmak üzere bu alanda faaliyet gösteren tüm sivil toplum kurulufllar›n›n giriflimlerde bulunmas› gerekmektedir. Çek ma¤duru alacakl› m›d›r, borçlu mudur? Mevcut yasa ile borçlular gözümüze baka baka kaç›yor, bizler eli kolu ba¤l› bekliyoruz. Bunun için mutlaka çözüm bulunmal›d›r. Suriye s›n›r›ndaki problem, bölgemizde g›da ticareti yapan firmalar› olumsuz etkilemektedir. Kuzey Irak yönetiminin birçok g›da maddesine uygulad›¤› anlams›z engellemeler nedeniyle Habur S›n›r Kap›s›’nda TIR kuyruklar› olufltu. Öte yandan AB Ülkelerinin geçmesine izin vermedi¤i g›da maddelerinin içindeki katk› maddeleri, Avrupa Birli¤i’nin g›dalarda kullan›lmas›n› kabul etti¤i maddelerdir. Yani asl›nda sorun insan sa¤l›¤› ile ilgili de¤il, tamamen siyasidir.”
11
Odam›z, ülkemizin 2023 y›l›nda 500 milyar dolarl›k ihracat hedefine ulaflmas› için çal›flmalar›n› aral›ks›z sürdürüyor:
Belçika Ticaret Heyeti Adana firmalar›yla bulufltu 12
O
dam›z ve Belçika Büyükelçili¤i’nin iflbirli¤i ile düzenlenen “Adana ve Belçikal› ‹fladamlar› ‹kili ‹flbirli¤i Görüflmeleri Etkinli¤i” Adana’da gerçeklefltirildi. Haziran ay›nda Belçika’n›n Flanders ve Brüksel Bölgeleri Ticaret Ataflelerinin Adana ziyareti ile temeli at›lan etkinlik, Odam›z Avrupa ‹flletmeler A¤›’n›n organizasyonu ile Türk ve Belçikal› ifladamlar›n› Odam›z Sosyal Tesislerinde genifl kat›l›mla bir araya getirdi. Belçika Büyükelçisi Marc Trenteseau, Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Brüksel Bölgesi Ekonomi ve Ticaret Ataflesi Sabih Akay, Flanders Bölgesi Ekonomi ve Ticaret Ataflesi Raphael Pauwels, Belçika Fahri Konsolosu Selami Pakyürek, Odam›z Yönetim Kurulu üyeleri ve Belçikal› ifladamlar›n›n kat›l›m›yla düzenlenen etkinli¤in aç›l›fl konuflmas›n› yapan Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, üyelerinin uluslararas› alandaki iflbirli¤ini ve rekabet gücünü art›rmay› ve Adana’n›n d›fl ticaret hacmini gelifltirmeyi hedeflediklerini söyledi. Türk ve Belçikal› iflletmeleri bir araya getirerek Çukurova ve Türkiye’nin bütün dünyay› kucaklayan ekonomik potansiyelini ortaya koymak ve üyelerinin Belçikal› firmalarla al›m-sat›m, ortak yat›r›m ve ticari iflbirli¤i alanlar›nda ikili görüflme yapma imkân› sa¤lamay› amaçlad›klar›n› kaydeden Menevfle sözlerini flöyle sürdürdü:
“Belçika Büyükelçili¤i ile yürüttü¤ümüz bu iflbirli¤i Adana ve Belçika aras›ndaki ticari iliflkilerin gelifltirilmesi için önemli bir f›rsatt›r. Belçika ülkemizin ana pazar›nda bulunmas› ve istikrarl› ekonomisi nedeniyle Adana ve Türkiye için her zaman önem düzeyi yüksek ülkeler aras›ndad›r. Di¤er yandan Belçika, mevcut iflbirli¤i düzeyinin kolayca yükseltilebilece¤i ve yeni iflbirliklerinin h›zl› tesis edilebilece¤i bir
ülkedir. Adana ise tüm Avrupal› ihracatç›lar bak›m›ndan oldu¤u gibi, Belçika için de Ortado¤u ve alternatif pazarlara aç›lan anahtar flehirdir. Belçika, otomotiv, enerji, imalat sanayi, inflaat ve mühendislik alanlar› baflta olmak üzere tekstil, deri, ayakkab›, haz›r giyim, g›da, içki, tütün ürünleri, metalurji, metal iflleme, makine, ka¤›t, matbaa ve kimya sektörleriyle Adana ile benzeflen ve önemli
iflbirli¤i f›rsatlar› sunan bir ülkedir. Tar›m ürünleri, mobilya, g›da, tekstil, kimya, makine ve inflaat alanlar›nda Türkiye’nin en geliflmifl illerinden biri olan Adana, Belçika için en do¤ru ortakt›r. Yabanc› yat›r›mlar boyutunda da Belçika ile karfl›l›kl› önemli f›rsatlar›m›z bulunmaktad›r. Adana, mevcut ticaret ve sanayi altyap›s› ve gelecekte bölgenin ve dünyan›n say›l› petro-kimya ve enerji aktar›m üssü olma yolundaki ad›mlar›yla, Belçikal› dostlar›m›za benzersiz yat›r›m olanaklar› sunmaktad›r. Yabanc› firmalarla iflbirli¤ini gelifltirmek aç›s›ndan önemli f›rsatlar sunacak olan etkinli¤imize, Belçika’n›n Flaman ve Brüksel Bölgelerinden; Lojistik ve tafl›mac›l›k, liman iflletmecili¤i, buhar kazanlar›, otomasyon, meyve dilimleme makineleri, temiz teknoloji, inflaat malzemeleri, iklimlendirme, tekstil makineleri, iplik, kimyasallar, ayd›nlatma, mühendislik ve tasar›m, su ar›tma sistemleri, enerji, ilaçlama, hukuk ve finansal dan›flmanl›k alanlar›nda faaliyet gösteren firmalar kat›l›m sa¤lam›fllard›r. Adana’n›n önemli ticari ortaklar› aras›nda yer alan Belçika’ya olan y›ll›k ihracat›m›z 15 milyon dolar›n üzerindedir. Firmalar›m›z Belçika’ya tekstil, haz›r giyim, narenciye, inflaat malzemeleri, mobilya ve kimyevi maddeler olmak üzere hemen her alanda ihracat yapmaktad›rlar. Adana ilinin y›ll›k 1,8 milyar dolar düzeyinde olan ihracat rakam›n› bu tür etkinliklerle art›rmay› hedefleyen Odam›z, üyelerimizin yeni pazarlar ve yeni müflteriler bularak uluslararas› alanda rekabet güçlerini artt›rmak çabas›ndad›r.” Belçika Büyükelçisi Marc Trenteseau de, Belçika ve AB ülkelerinin Türkiye için her zaman güvenli ve istikrarl› bir ortak oldu¤unu
ifade ederek, “Bu ortakl›¤›n daha da gelifltirilmesi için hepimize görevler düflmektedir. Özellikle Belçika’da yaflayan Türk kökenli vatandafllar›m›z ikili iflbirliklerinin gelifltirilmesi bak›m›ndan dil ve kültürel avantajlar› da kullanarak iki ülke aras›ndaki ba¤lar›n güçlenmesinde önemli rol oynamaktad›r. 2015 y›l›nda Belçika’da düzenlenecek olan Kültür ve Sanat Festivali’nin konuk ülkesi Türkiye olarak belirlenmifltir. Bu festival Avrupa genelinde 4 ay süreyle genifl bir kitleyi misafir eden ve Türkiye için önemli bir tan›t›m f›rsat› sunan bir etkinliktir. 50 y›l› aflk›n süredir iflçi mübadelesi ile tesis edilmifl olan ekonomik iflbirli¤imiz, bu tür organizasyonlarla daha da güçlenecektir. Türkiye bugün Ortado¤u, Asya ve Afrika co¤rafyalar›nda büyük tecrübe edinmifltir. Belçikal› firmalar›m›z›n da Türk iflletmelerle iflbirli¤i yaparak bu pazarlarda ortak faaliyet sürdürebilece¤ine inan›yorum. Bu
bak›mdan iflbirli¤imizi gelifltirip güçlendirecek bu güzel etkinli¤i gerçeklefltiren Adana Ticaret Odas›’na teflekkürlerimi sunuyorum” diye konufltu. Aç›l›fl konuflmalar›n›n ard›ndan Odam›z üyeleri ve Belçikal› ifladamlar›, kendileri için haz›rlanan salonda ikili iflbirli¤i görüflmeler gerçeklefltirdiler. Belçika’dan lojistik ve liman iflletmecili¤i, enerji, makine, kimyasallar, dan›flmanl›k hizmetleri, g›da, elektrikelektronik, inflaat malzemeleri ve mühendislik alanlar›nda faaliyet gösteren 20 firma ile Adana’dan 69 firman›n bir araya geldi¤i etkinlikte 120’nin üzerinde ikili ifl görüflmesi yap›ld›. Kat›l›mc›lar›n karfl›l›kl› ticaret, yat›r›m ve ifl birli¤i konular›nda somut ad›mlar att›¤› görüflmelerden her iki ülke ifl adamlar›n›n da büyük bir memnuniyetle ayr›ld›klar› gözlendi.
13 5
“Great Türkiye” Adana ile ‹ngiltere’yi daha da yak›nlaflt›rd› 14
ngiltere ile Türkiye aras›ndaki ticari iliflkileri gelifltirmek, yeni iflbirlikleri oluflturmak amac›yla bafllat›lan Great Türkiye kampanyas› Anadolu turu kapsam›nda Adana’da tan›t›ld›.
‹
Great Türkiye Kampanyas› dahilinde Londra flehir hatlar›nda kullan›lan ve ‹ngiltere’nin simgelerinden olan iki katl› otobüs, Anadolu’da sanayi ve ticaretin yükselen y›ld›z› olmaya devam eden Adana’dayd›. Otobüs, Odam›z hizmet binas›n›n önünde Adanal›larla buluflurken, ‹ngiltere’nin Türkiye Büyükelçisi H.E Sir David Reddaway da Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle’yi ziyaret etti. Törende kampanyan›n amac› ve hedefleri ile ilgili bilgiler veren Büyükelçi Reddaway, ‹ngiltere ile Türkiye aras›ndaki ortakl›klar›, kapasiteyi art›rmak yönünde ad›m at›lmas›n› hedeflediklerini anlatt›. Kampanya paralelinde Adana’dan ve Türkiye’den firma sahipleri, iflletmeler, akademisyenler ve ö¤renciler gibi gruplar›n ‹ngiltere’ye ziyaretlerinin art›r›lmas›n› istediklerini vurgulayan ‹ngiliz Büyükelçi, e¤itim dolay›s›yla ziyaretlerin artt›r›lmas›n› ve ikili ortakl›klar›n say›s›nda art›fl olmas›n› hedeflediklerini dile getirdi. 9.2 milyar sterlin düzeyinde olan Türkiye ve ‹ngiltere aras›ndaki ikili ticaret hacminin art›r›lmas›n› istediklerinin alt›n›
çizen Büyükelçi Reddaway, Türkiye’de faaliyet gösteren yaklafl›k 2 bin 500 ‹ngiliz flirketi bulundu¤unu, Türk flirketlerinin ‹ngiltere’deki say›s›n›n art›r›lmas›n›n da hedefleri aras›nda oldu¤unu vurgulad›. Türkiye’nin son y›llardaki h›zl›
geliflmesine paralel olarak yeni sanayi at›l›mlar›na imza atan Adana’n›n giriflimcileriyle, ‹ngiltere aras›nda oluflabilecek ifl f›rsatlar›n›n kendilerini heyecanland›rd›¤›n› ifade eden Reddaway, “Adana’da ola¤anüstü bir potansiyel
oldu¤unun fark›nday›m. ‹ngiltere’deki ve Adana’daki firmalar ve iflletmeler aras›nda ticaret hacminin art›r›lmas› ve ortakl›klar›n gelifltirilmesi yönünde bir potansiyel oldu¤unun fark›nday›m. Adana Ticaret Odas›’n›n böyle bir iflbirli¤inin gelifltirilmesinde merkezi bir fonksiyon üstlendi¤inin fark›nday›m. Bugün ‹ngiliz Ticaret Odas›’n›n Baflkan› da aram›zda bulunuyor” dedi. Baflkan›m›z Atila Menevfle de ziyaretten duydu¤u memnuniyeti dile getirerek, Adana’n›n ticari potansiyeli hakk›nda bilgi verdi. Birleflik Krall›k ve Türkiye’nin yak›n ekonomik ve politik iliflkilere sahip oldu¤unu, Türkiye’nin Avrupa Birli¤i üyeli¤i de dahil olmak üzere iki ülkenin pek çok farkl› alanda ortakl›k içinde yer ald›¤›na iflaret eden Baflkan›m›z Atila Menevfle flu görüfllere yer verdi: “Birleflik Krall›k, Türkiye’nin müzakere sürecinin ve nihai üyelik hedefinin daimi bir destekçisidir. Türkiye
ve Birleflik Krall›k aras›ndaki ikili ticaret hacmi bugün 9.2 milyar sterline ulaflm›fl durumdad›r. Türkiye’de faaliyet gösteren yaklafl›k 2 bin 500 ‹ngiliz flirketinin yan› s›ra, Birleflik Krall›k’› Avrupa Birli¤i ülkeleri içerisindeki faaliyetlerini kolaylaflt›ran bir üs olarak gören Türk flirketlerinin say›s› da her geçen gün artmaktad›r. Türk flirketlerini Birleflik Krall›k’a yat›r›ma teflvik eden unsurlar›n bafl›nda; iyi e¤itimli, motive ve esnek ifl gücü ile sa¤lanan rahat ifl gelifltirme ortam› gelmektedir. Bu alanda dünyada yedinci s›rada yer alan Birleflik Krall›k ayr›ca; 4 büyük üniversitesi ile de dünyan›n en iyi 10 üniversitesi s›ralamas›nda ciddi bir paya sahiptir. Mart 2014 itibariyle yüzde 21’e indirilecek olan kurumsal vergi oran› ve resmi dilin ‹ngilizce olmas› da Birleflik Krall›k’› dünya genelinde yat›r›m için avantajl› bir konuma getirmektedir.
Birleflik Krall›k’ta ifl kuran Türk flirketlerinin pek çok baflar› hikayesi mevcuttur. Baflar›l› lüks tüketim markalar›ndan Silk & Cashmere, Birleflik Krall›k Ticaret ve Yat›r›m deste¤iyle ev ve giyim ürünlerini Londra’ya tafl›m›flt›r. Kahve Dünyas›, Florence Nightingale ve Koleksiyon Mobilya da Birleflik Krall›k’ta boy gösteren flirketlerimiz aras›nda yer almaktad›r. Odam›z verilerine göre Adana firmalar› ‹ngiltere’ye 2012 y›l›nda 39 milyon dolarl›k ihracat yaparken, 63 milyon dolarl›k ithalat yapm›fllard›r. Adana’dan en fazla ihraç edilen ürünler kumafl, plastik ve kauçuk ürünler, nakil vas›talar›, bitkisel ürünler olarak s›ralanmaktad›r. 2013 y›l› Ocak-Eylül aylar› aras› ihracat›m›z; 25 milyon dolar iken; ithalat›m›z 34 milyon dolard›r. Rakamlar›n daha da yükseltilmesinde bu tür etkinliklerin büyük katk›s› olaca¤›na inan›yorum.” Bas›n toplant›s›n›n ard›ndan Odam›z Meclis Salonu’nda gerçeklefltirilen seminerde, Adana’da faaliyetini sürdüren büyük, orta ve küçük ölçekli flirket yetkililerine, Birleflik Krall›kta yat›r›m f›rsatlar› ve sa¤lanan kolayl›klarla, firmalar›n izlemesi gereken yollar tan›t›ld›. Seminerde ayr›ca, ifl dünyas›na yönelik vize kolayl›klar›yla Birleflik Krall›k’›n ifl dolay›s›yla seyahat edenlere yönelik oluflturdu¤u ‘Business Bridge-‹fl Köprüsü’ projesi ve ‘Business Priority Visa’ gibi ayr›cal›klar da anlat›ld›.
15
Odam›z›n 2014-2017 çal›flmalar›n› içeren toplant› Dr. Yüksel Vardar’›n moderatörlü¤ünde gerçekleflti:
Stratejik Plan, kurumlar›n iflbirli¤iyle baflar›ya ulafl›r 16
O
dam›z›n 2014-2017 dönemini kapsayan genifl çapl› bir stratejik plan haz›rlama süreci Dr. Yüksel Vardar’›n moderatörlü¤ünde gerçeklefltirilen, “D›fl Paydafl” toplant›s›yla devam etti. Odam›z Meclis Salonu’nda gerçekleflen toplant›ya 54 kurum, kurulufl ve sivil toplum kuruluflun temsilcisi kat›ld›. Dr. Vardar sunumunda, d›fl paydafllar›n haz›rlanan stratejik plana sa¤layabilece¤i katk›lara de¤inerek, “D›fl paydafllar›n bu plana koyaca¤› katk› ve destek elde edilecek baflar›da büyük pay sahibi olacak ve sorunlar›n çözümünü daha da kolaylaflt›racakt›r” diye konufltu. Toplant›da d›fl paydafllar olarak nitelenen temsilcilerin görüfllerine de yer verildi. Çukurova Üniversitesi Rektör Yrd. Prof. Dr. Hasan Fenercio¤lu, üniversitenin Adana’da yer almas›n›n, Odam›z için bir güç oldu¤unu belirterek, “Bölgemizde üretilen ürünlerin de¤erlendirilmesi için Üniversite bünyesinde yer alan G›da Mühendisli¤i Fakültesi önemli bir flans. Fakültemiz, Oda çal›flmalar›na her türlü deste¤e haz›r durumdad›r. TÜB‹TAK, Teknoloji Transferi ofisleri için her y›l 10 üniversiteye 1 milyon TL’lik bir bütçeyi ay›rarak bölgelere yat›r›m yapmaktad›r. Böylelikle sanayicilerin yaflad›¤› sorunlar›n üniversite kanal›yla çözülmesinin önü aç›lm›flt›r. Bu alandaki çal›flmalar, Çukurova Üniversitesi taraf›ndan 1-2 y›l içerisinde tamamlanarak; Adana Ticaret Odas› ve Teknoloji Transferi ofisleri aras›nda kurulacak köprüyle sanayicilerimizin yaflad›¤› s›k›nt›lara çözüm üretecektir” dedi. TÜ‹K’ten Bölge Müdür Yard›mc›s› Lütfi
Do¤an da, toplant›n›n son derece verimli oldu¤unu ancak buradaki kilit unsurun strateji plan›n› haz›rlamak de¤il; haz›rlanan stratejik plan›n üyelere aktar›lmas› ve üyelerle buluflturulmas› oldu¤unu iletti. Odam›z›n veri taban›n›n daha güncel hale getirilmesi gerekti¤ini ifade eden Do¤an, “Ço¤u zaman TÜ‹K’ten istenen veriler elde edilemiyor. Çünkü TÜ‹K genel veriler elde ediyor. Bu nedenle küçük ve bölgesel çapl› veriler için Odalar›n kendilerinde mevcut olan verileri sistematize ederek kullanmas› daha do¤ru olacakt›r. Haz›rlanacak stratejik plan›n üye ihtiyaçlar›na cevap verecek düzeyde olmas› ve uygulamaya konurken üye taleplerinin de göz önünde bulundurulmas› gerekmektedir” diye konufltu. Ça¤ Üniversitesi’nden Uluslararas› ‹liflkiler Bölümü Uluslarararas› Güvenlik Ö¤retim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Murat Koç ise Arap Bahar›, Suriye’deki rejim ve yaflanan istikrars›zl›k ile ‹ran’daki geliflmelerin baz› tehdit ve f›rsatlar› ayn› anda bünyelerinde bar›nd›rd›¤›n› belirtti. Suriye’den gelen yoksul ve varl›kl› s›¤›nmac›lar›n, yat›r›m yapmaya ve para kazanmaya ihtiyaçlar› oldu¤una iflaret ederek bu durumun Odam›z için bir f›rsat olarak de¤erlendirebilece¤ini söyledi. Irak’taki petrolle ilgili sa¤lanan uzlaflman›n bölgemiz ad›na bir kazan›m olaca¤›n› vurgulayan Koç, Ceyhan’daki yeni oluflumun Rotterdam’›n üzerine ç›kacak düzeyde olmas›n›n öngörüldü¤ünü belirtti. ‹ran’la olan yak›nlaflman›n bölgesel anlamda bir kazanç olaca¤›n›, uluslararas› politikada ülkelerin iliflkileri ile ticaret hacminin do¤rudan ba¤lant›l› oldu¤unu ve bu yak›nlaflman›n ticaretimize katk› sa¤layaca¤›n› dile getiren Murat Koç, “Adana Ticaret Odas› uluslararas› trend ve geliflmelerin bilinmesi ve takip edilmesi için
Dr. Yüksel Vardar güvenlik analizlerine mutlaka ulaflmal›d›r. Nas›l kamu hukuku konusunda dünyadaki trendler takip ediliyorsa, güvenlik ve politika konular›nda da uluslararas› trendlerin takibinin yap›lmas›, bölgemiz aç›s›ndan ekonomik ve sosyal anlamda son derece önemli faydalar sa¤layacakt›r” görüfllerini ifade etti. Adana Sa¤l›k Turizmi Derne¤i Koordinatörü Can Güzey ise; sa¤l›k turizmi sektöründe Adana’n›n geliflecek illerden biri
yat›r›mlarda bu sektöre mutlaka önem verilmesi gerekti¤ini, sektörün kalk›nmas› için haz›rlad›klar› stratejik planda Odam›z›n da yer almas›n›n; hem kendileri hem de Odam›z için birer f›rsat oldu¤unu belirtti. Haz›rlanan stratejik plan›n önümüzdeki günlerde Odam›zla paylafl›laca¤›n› ve iflbirli¤i alanlar›n›n karfl›l›kl› olarak görüflülece¤ini iletti. TOBB Kad›n Giriflimciler Kurulu ‹l ‹cra Komitesi Baflkan› Esra Özden ise Suriye ve Ortado¤u’daki istikrars›zl›¤›n, ilimizdeki nitelikli göç verme ve niteliksiz göç alma konumundaki Adana’y› olumsuz etkiledi¤ini söyledi. Teflvik sisteminin Adana’daki iflletmeler aleyhinde devam etmesinin, Odalar aras›ndaki iletiflimin zay›f olmas›n›n Odam›z için tehdit oldu¤unu belirtirken; üretim ve pazarlama sektöründe üye yelpazenin genifl olmas›n›n ise Odam›z için bir f›rsat oldu¤unu ifade etti.
Adana Büyükflehir Belediyesi’nden Strateji Birimi Müdürü Zekiye Eskiyörük, belediyenin yürütmekte oldu¤u e¤itim çal›flmalar› ile kültürel ve sosyal faaliyetlerde Odam›zla birlikte hareket edebileceklerini ve bunun her iki kurum için de birer f›rsat oldu¤unu belirtti. Kurumlar aras›ndaki iletiflimin zay›f veya kopuk olmas›n›n bölgesel kalk›nmada di¤er bölgelerin gerisinde kalmam›za neden oldu¤unu belirtti. TOBB Akreditasyon Kurulu Genel Sekreteri Volkan Tufan ise Odam›z üyesi bir iflletme sahibi ile yapt›¤› görüflmeye dayanarak görüfllerini dile getirdi. Bölgemizdeki en önemli sorunun nitelikli eleman bulma sorunu oldu¤unu ve Odan›n bu konudaki e¤itimlere önem vererek destek olmas›n›n bu sorunu çözmede önemli bir ad›m olaca¤›n› belirtti. Buna ek olarak; Adana Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi’nin yetersiz olmas›n›n, sanayicileri olumsuz etkiledi¤ini belirtti. Tufan,
BAfiSA⁄LI⁄I Odam›z Meclis Üyesi Murat fian’›n Babas›;
HÜSEY‹N fiAN’›n
teflvikler, ajans destekleri ve KOSGEB desteklerinden üyelerimizin yeterince haberdar olmamas›n›n Odam›z›n bir zay›f yönü oldu¤unu ve bu eksikli¤in giderilmesiyle yat›r›mlar›n artabilece¤ini iletti. D›fl paydafllar›n görüfl ve önerilerini dile getirmelerinin ard›ndan toplant› moderatörü Dr. Yüksel Vardar, Adana’daki Oda ve Borsalar baflta olmak üzere, bölgedeki tüm Oda ve Borsalar›n Ortado¤u’daki geliflmelerle ilgili ortak bir tutum sergilemeleri gerekti¤ine, kurumlar aras›ndaki iletiflimin artarak devam etmesinin önemli oldu¤una dikkat çekti. Bölgenin enerji piyasas›ndaki stratejisinin Adana’daki tüm kurumlar taraf›ndan belirlenmesi gerekti¤ini belirten Vardar, “Adana Ticaret Odas›’n›n üzerine düflen görevleri yerine getirmek suretiyle enerji konusunda tüm kurumlarla koordinasyon içinde çal›flmas›yla bölgenin gelece¤ine do¤rudan yön verilmifl olacakt›r” diye konufltu.
BAfiSA⁄LI⁄I Odam›z eski Meclis Üyesi Ali Süreyya Bo¤a’n›n Babas› ve Odam›z Meclis Üyesi Gülflah Bo¤a’n›n Büyükbabas›;
ABDULKER‹M DO⁄AN BO⁄A’n›n
vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhuma Allah’tan rahmet, ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhuma Allah’tan rahmet, ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
ADANA T‹CARET ODASI
ADANA T‹CARET ODASI
17
Prof. Dr. Erkan Ifl›¤›çok, Odam›z’da düzenlenen seminerde ifladamlar›na seslendi:
‹statistik, 3. göz alarak de¤erlendirilmeli... 18
T
SE Çukurova Bölge Koordinatörlü¤ü ve Odam›z›n ortaklafla organize etti¤i “Çukurova’da Kalite Saatleri” kapsam›nda düzenlenen “Yöneticiler ‹çin Üçüncü Göz: ‹statistik Semineri” Meclis salonumuzda gerçekleflti. Seminerin aç›l›fl konuflmas›n› yapan TSE Çukurova Bölge Müdürü U¤ur Özdeniz,
Çukurova Kalite Günleri etkinliklerinin bölge için en önemli faaliyetlerden biri oldu¤unu belirterek, “Çukurova Bölgesi’nde sadece Adana Organize Sanayi Bölgesi’nde 342 tane iflletme, 6 bin tane çal›flan›m›z var. Buna Mersin’i, Osmaniye’yi, Hatay’› dahil etti¤imizde bu rakam çok ciddi büyük bir rakamd›r. Yapt›¤›m bire bir görüflmelerde gerçekten ciddi bir e¤itim ihtiyac› oldu¤unu ve
Enstitümüzün hizmetlerinin tam olarak alg›lanmad›¤› ortaya ç›kt›. Bunun için Çukurova’da 2 hafta içerisinde kalite yönetim sistemleri konusunda 1500 kifliye e¤itim verildi. Bu çok önemlidir. Daha 821 baflvuru geldi. Kurum ve kurulufllardan ve bu bölgede çal›flan insanlar›m›z, ifl sa¤l›¤› güvenli¤inde, yönetim sistemleri konusunda, g›da güvenli¤i yönetim sistemi konular›nda e¤itimlerini alarak
kurumlar›na flu anda o bilgilerle katma de¤er sa¤layacaklar. Biz bu hizmetleri devam ettirmek istiyoruz. Bunun için de Çukurova’da kaliteli ürünlerin kalite saatleri ad› alt›nda tekrarlamaya bafllad›k” dedi. Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›m›z Halis Bayrak da günümüzde istatistiklere dayanmayan verilerin geçerli kabul edilmedi¤ini ifade etti¤i konuflmas›nda, “‹statistik, bir doktorun hastas›na teflhis koymadan önce kan tahlili yapmas›na benzer. Yeni bir araflt›rma yap›lacaksa, öncelikle o konunun geçmifline iliflkin istatistikler ele al›n›r ve yaklafl›k sonuç tahmin edilir. Çal›flma yaflam›n›n olmazsa olmazlar› aras›na giren bu bilim dal›n›n her kifli, kurum ve kurulufl taraf›ndan kullan›lmas› gerekti¤ine inan›yorum. ‹statistiki verileri kullanarak bir sonuca ulaflmaya çal›flanlar, kullanmayanlardan en az iki ad›m daha öndedirler. Bu avantaj› de¤erlendirmek, çal›flma sistemimizin bir parças› haline getirmeliyiz” diye konufltu. Uluda¤ Üniversitesi ‹ktisadi ‹dari Bilimler Fakültesi Ekonometri Bölümü ‹statistik Anabilim Dal› Prof. Dr. Erkan Ifl›¤›çok, da izleyicilerin büyük ilgi gösterdi¤i, “Yöneticiler ‹çin Üçüncü Göz: ‹statistik Semineri” adl› sunumunu gerçeklefltirdi. Sunumunda; baflar›l› istatisti¤in do¤ru karar aflamas›nda büyük önem tafl›d›¤›na dikkat çeken Prof. Dr. Erkan Ifl›¤›çok, Ar-Ge ve inovasyon kavramlar› do¤rultusunda çal›flmalar›na yön
vermeyen firmalar›n rekabetten ve gelecekten söz etmelerinin çok zor oldu¤unu vurgulad›. Ülkemizde sanayicilerin, politikac›lar›n, yöneticilerin ve tüm karar vericilerin istatisti¤e
yeterince önem vermediklerini belirten Prof. Dr. Erkan Ifl›¤›çok, istatistik biliminin ‘üçüncü göz’ diye nitelendirilebilecek kadar önemli bir bilim dal› oldu¤una dikkat çekti. Ifl›¤›çok, sözlerini flöyle sürdürdü:
19
20
“Olaylardan önce harekete geçerek, önleyici tedbir almaya katk› sa¤layan, yenilikçi ve sistematik yaklafl›mlara sahip olan istatistik, bu noktada yöneticilerin üçüncü gözü olarak de¤erlendirilebilir. ‹statistik bir araçt›r, tekniktir, yöntemdir. Yönetim faaliyetlerinde, vizyon oluflturma ve stratejik planlama, kritik baflar› faktörlerini oluflturma, hedefleri belirleme, kritik performans göstergelerini (KPI) belirleme, denetleme ve izleme vb. faaliyetler son derece önemli yer tutar. Kuflkusuz, bu faaliyetlerin temeli ölçmeye ve veriye dayan›r. Ölçemedi¤inizi yönetemezsiniz ve yönetemezseniz yok olup gidersiniz. O halde, yönetim performans›n›n artt›r›lmas›nda istatistikten ve bilimden yararlanmak kaç›n›lmaz görünmektedir. Bu amaçla at›lacak ilk ad›m veri toplama ve istatistik okur-yazarl›¤› olup, tüm kurum ve kurulufllar›n veri toplama kültürü konusunda bilinçlendirilmesi gerekir.”
Yazarlar›m›z
Ender DEM‹R Mali Müflavir www.enderdemir.com.tr Vergi, kamu giderlerini karfl›lamak üzere, devletin, vergileme yetkisine dayanarak ve tek tarafl› olarak, kiflilerin ve iflletmelerin gelir ve servetlerinden, cebren ald›¤› ekonomik de¤erlerdir. Kamu hizmetlerinin gerçeklefltirilebilmesi için gerekli finansman› sa¤lamak vergi sisteminin temel fonksiyonu olmakla birlikte, tasarruflar›n ve sermaye birikiminin art›r›lmas› yoluyla ekonomik büyümenin teflviki de vergi sisteminin üstlendi¤i di¤er bir fonksiyondur. Ancak, Türkiye gibi ekonomik de¤erlerin de¤iflkenli¤inin yüksek oldu¤u ülkelerde vergi politikas› kay›tl› vergi mükelleflerinin vergi yüklerinin artt›r›lmas› yönünde ifllemektedir. Bu durum ticari faaliyetlerde kazançlar›n› maksimize, maliyetlerini de minimize etmek isteyen iflletmeler için vergi maliyet unsuru olarak görülmektedir. ‹flletme sahipleri de üzerlerinde oluflan vergi yükünün büyüklü¤üne göre vergi yükünü azaltmak için yasal veya yasal olmayan baz› tepkiler gelifltirirler. Bunlar vergi kaçakç›l›¤›, vergiden kaç›nma, vergi planlamas› ve yönetimi fleklinde özetlenebilir. Vergi kaçakç›l›¤›, vergi bask›s›na karfl› yasa d›fl› bir tepkidir. Ödenmesi gereken vergiyi, yasada belirtilen davran›fllarla yasaya ayk›r› bir surette hiç ödememek veya eksik ödemek vergi kaçakç›l›¤› olarak nitelendirilir. Vergi kaç›rma kanunen bir suçtur ve karfl›l›¤›nda cezai yapt›r›mlar› söz konusudur. Yasal olmayan bir yöntem olan vergi kaçakç›l›¤› yerine yasal bir yol olan vergiden kaç›nma ve vergi planlamas› iflletmelerin vergi yükünü azaltmak için en do¤ru yöntemdir.
Vergiyi
kaç›rmay›n; planlay›n!
Vergi planlamas›; üzerinde oluflacak vergi yükünü en aza indirmek için mükelleflerin ulusal ve uluslararas› hukuk ve vergi yasalar›n›n boflluklar›ndan faydalanarak, bunlar› en ak›lc› biçimde kullan›p vergi yüklerini azaltma çal›flmalar› olarak belirtmek mümkündür.
Vergi planlama çal›flmas›, yerel ve uluslararas› mali mevzuatta yer alan indirim, istisna ve muafiyetlerden faydalanarak ve tamamen yasal olarak maksimum vergi tasarrufu sa¤layarak iflletmenin kendi yap›s›na uygun olarak uygulanabilecek çözümler üretilmesini amaçlamaktad›r. Baflar›l› bir vergi planlamas› ve yönetimi için alan›nda uzman ve tecrübeli kifli ve kurulufllarca yol haritas› haz›rlanmal›d›r.
Vergi yönetimi ve planlamas› yapan iflletmeler mal ve hizmet sat›fllar›nda daha etkin politikalar izleyebilir, f›rsatlar› daha iyi de¤erlendirebilir, karfl›lafl›lan krizlerle mücadele edebilir ve rakiplerine karfl› daha avantajl› ve etkin bir yol izleyebilirler. En önemlisi de bütün bunlar› herhangi bir uygulamayla karfl›laflmaks›z›n vergi yüklerini azaltabilirler. Bir iflletme için vergi planlamas›na bafllamadan önce iflletmenin yap›s›, üretim, yat›r›m, stok ve pazarlama süreçleri ile finansman yap›s› hakk›nda yap›lacak bir incelemeyle iflletme ve ba¤l› bulundu¤u grup hakk›nda ayr›nt›l› bilgi toplamak gerekir. Toplanan bu bilgilerin yan›nda vergi planlamas›n› yapacak kifli veya ekibin iflletmenin faaliyet gösterdi¤i sektöre iliflkin hem Türkiye hem de dünyadaki uygulamalardan elde etti¤i tecrübeler ›fl›¤›nda ulusal ve uluslararas› mali mevzuatta yer alan düzenlemelerden yararlanmak suretiyle iflletmenin ihtiyaçlar› do¤rultusunda vergi planlamas› yöntemlerini belirler. Ayn› süreç içerisinde iflletmenin halen uygulanmakta olan vergi planlama yöntemleri incelenir ve iflletmenin ihtiyaçlar›n› karfl›lama düzeyi belirlenir.
Sonuç olarak; Baflar›l› yat›r›mlar›n ard›nda profesyonel bir ekip taraf›ndan yönetilen vergi planlamas› ve yönetimi vard›r. Yat›r›mlarda baflar›n›n s›rr› vergi kaç›rmak ile vergi yükünün azalt›lmas› de¤il etkin bir vergi yönetimidir. Baflar›l› bir vergi yönetiminin ve planlamas›n›n getirdi¤i avantajlar› flöyle s›ralanabilir: 1. Mevzuat›m›zda oldukça da¤›n›k halde olan ve özel kanunlarla düzenlenen teflvikler. 2. Çeflitli kanunlarda yer alan muafiyet ve istisna uygulamalar›. 3. ‹leriki y›llarda vergi kalkan› yaratacak mali zararlar›n etkin kullan›m›. 4. Vergi iadelerinin zaman›nda ve do¤ru olarak al›nmas›. 5. Vergi konsolidasyon müessesesinin eksikli¤inde grup flirketlerinin yap›lanmas›. 6. Ortakl›k yap›s›n›n kar da¤›t›m› ve vergilendirilmesine etkileri. 7. Fazla ve yersiz ödenen vergiler. 8. Finansman yöntemlerinin seçimi ve uygulamas›.
21
‘Kebap Akademisi’nin yeni mezunlar› sertifikaland› 22
A
dana Kebab›’n›n gerçek lezzet ve özellikleriyle gelecek kuflaklara aktar›lmas›n› sa¤lamak amac›yla Odam›z ile Adana Kebapç›lar ve Lokantac›lar Odas› iflbirli¤iyle düzenlenen, “Tescilli Adana Kebab› Ustal›k E¤itimi Semineri” ne kat›larak, daha lezzetli kebap haz›rlama, piflirme ve sunumunu yapman›n s›rlar›n› ö¤renen18 ustaya düzenlenen törenle sertifikalar› verildi. Odam›z›n Adana Kebab›’n›n tan›t›m› ve yayg›nlaflt›r›lmas›na yönelik etkinlikleri kapsam›nda geleneksel hale getirdi¤i, “Tescilli Adana Kebab› Ustal›k E¤itim Semineri”nin beflincisi 4-5 Aral›k tarihleri aras›nda; Adana, Zonguldak, Diyarbak›r ve Ad›yaman'dan biri kad›n 18 kebap ustas›n›n kat›l›m›yla Çapa Restaurant’ta gerçeklefltirildi. “Tescilli Adana Kebab› Ustal›k E¤itim Semineri”nde kat›l›mc›lara kebab›n haz›rlanmas›, piflirilmesi ve sunulmas›yla ilgili uygulamal› e¤itim verildi. Kursa kat›lanlara tescille ilgili oluflabilecek hukuksal sorunlara yönelik bilgi sunumunda da bulunuldu. Yönetim Kurulu ve Meclis üyelerimizin de kat›ld›¤› sertifika töreninde konuflan Baflkan›m›z Atila Menevfle, Türkiye'de ve yurt d›fl›nda bilinen ve be¤eniyle tüketilen Adana Kebab›”n›n yozlaflma ve taklit yüzünden gerçek özelliklerini yitirme tehlikesiyle karfl› karfl›ya kald›¤›n› söyledi. Adana d›fl›ndaki birçok flehirde, “Adana Kebab›” ad› alt›nda masaya getirilen birçok yiyece¤in kebapla uzaktan yak›ndan ilgisinin bulunmad›¤›n› belirten Menevfle flunlar› söyledi: “Adana'n›n her türlü de¤erinin korunmas› mant›¤›ndan hareket eden Adana Ticaret
Odam›z, bu nedenlerle Adana Kebab› için 2004 y›l›nda Co¤rafi ‹flaret Tescili’ni ald›. Adana Kebab›'n›n yurtiçi ve d›fl›nda her masaya ayn› kalite, lezzet ve özellikleriyle sunulmas›n›n sa¤lanmas› en temel hedefimizdir. Adana Kebab›’n›n Türk Patent Enstitüsü’ne tescil ettirildi¤i 2004 y›l›ndan günümüze kadar geçen dokuz y›ll›k süreçte yurtiçinden ve d›fl›ndan 200'ü aflk›n firma, tescilli Adana Kebab› Tescil Belgesi ve Logosu alarak farklar›n› ortaya koymufl, böylece Adana Kebab›’n›n kalitesinin bozulmadan ve lezzeti korunarak gelecek kuflaklara tafl›nabilmesi yolunda taahhütte bulunmufllard›r. Ancak kuflkusuz bunun tek
bafl›na yeterli olmad›¤› bilinmektedir. Sadece belge ve logo as›lmas›, belirlenen özelliklerdeki Tescilli Adana Kebab›’n›n sat›ld›¤› anlam›na gelmiyor. Çünkü her bölgenin ayr› damak tad› var. O nedenle, tescil belgesi alan iflyerlerinin kebap ustalar›n› y›l›n belirli bir döneminde Adana’da bir araya getirerek etin haz›rlanmas›ndan sunumuna kadar olan tüm ayr›nt›lar konusunda bilgilendirmeyi amaçl›yoruz. Tescilli Adana Kebab›’n›n asl›na uygun halde üretilip, tüketilmesine yönelik çal›flmalar›m›z bundan böyle de aral›ks›z devam edecektir. Bu süreçte hiç bir fedakarl›ktan kaç›nmayarak bizlere destek olan Tescilli Adana
Kebab› Komisyonumuza, Adana Kebapç› ve Lokantac›lar Odas›’na ve eme¤i geçen herkese sonsuz flükranlar›m› sunuyorum.” Baflkan›m›z Menevfle, vatandafllar›n ATO Tescilli Kebap Logosu bulunan lokanta ve kebapç›lar› tercih etmeleri gerekti¤ini belirterek, “Çünkü, Adana Kebab›’n›n gerçek lezzetine, ancak bu iflin e¤itimini gören kifliler taraf›ndan belirli kriterlere uyularak yap›lan ürünleri tadarak var›labilir. Vatandafllar›m›z›n, ülkemizde ve yurtd›fl›nda Tescilli Adana Kebab› Logosu tafl›yan firmalar›n listesine www.adanato.org.tr web adresimiz arac›l›¤›yla da ulaflmalar› mümkündür” diye konufltu. Tescilli Adana Kebab› Denetleme Komisyonu Baflkan› Vedat Bayraktar da, vatandafllar›n Adana Kebab›’na yönelik flikayetlerinde son derece hassas davrand›klar›n› ve gere¤ini yapt›klar›n› vurgulad›. Bayraktar, “fiikayetler üzerine belirtilen mekanlarda denetimler gerçeklefltiriyor ve yasal ifllem yoluna baflvuruyoruz. Adana Kebab›’n› gerçek özellikleriyle yapmayanlara, yozlaflt›ranlara, belgesiz ve logosuz Adana Kebab› ad› alt›nda sat›fl yapanlara uyar›larda bulunuyoruz’’ dedi. E¤itim program›na geçmifl dönemlerde Rusya ve KKTC’den kat›lanlar oldu¤unu da anlatan Bayraktar, flu ana kadar 1120 kiflinin ustal›k belgesi ald›¤›n› anlatt›. Adana Lokantac›lar ve Kebapç›lar Odas› Baflkan› fiefik Aslan da, kursa kat›lan ustalara etin haz›rlanmas›ndan flifllenmesine, piflirilmesinden salatalar›n yap›lmas›na kadar kapsaml› bir e¤itim verildi¤ini söyledi. Adana Kebab›’n› çok az iflletmenin asl›na uygun olarak üretmesinin üzüntüsünü yaflad›klar›n› vurgulayan Aslan, “Eti bile farkl› kullan›yorlar. Adana Kebab›’n›n erkek koyun etinden yap›lmas› gerekirken, Ege ve Akdeniz’de keçi,
‹stanbul’da da dana eti kullan›yorlar. Böyle kebap olmaz’’ dedi. Kursun sonunda düzenlenen sertifika töreni öncesinde, Adana Kebab› ustalar› haz›rlad›klar› metrelik kebaplar›yla hünerlerini sergiledi. Z›rhla et k›yan, fliflleyip mangal bafl›nda pifliren ustalar, kebab› tadanlardan tam not ald›. Baflkan Yard›mc›m›z Mehmet fiahbaz eline bir z›rh al›p et k›yarken, Baflkan›m›z Atila Menevfle de k›y›lan eti flifle dizdi. ET‹YOPYA'DA KEBAPÇILIK YAPACAK Daha sonra kursa kat›lan biri kad›n 18 ustaya belgeleri verildi. Sertifika alan ustalar aras›nda, yurtd›fl›nda Adana Kebab› yapmay›
planlayan Canan ve Metin Bulman çifti de bulunuyordu. Zonguldak'ta sigortac›l›k yapan Metin Bulman, efli Canan Bulman ile Etiyopya'da açacaklar› kebapç› öncesinde, “Tescilli Adana Kebab› Ustal›k E¤itim Semineri”ne kat›larak Adana Kebab›'n›n inceliklerini ö¤renmeyi istediklerini söyledi. E¤itim sonras› hemen Etiyopya'ya gitmeyi planlad›¤›n› belirten Bulman, “Böyle bir e¤itimin verildi¤ini duyunca eflimle birlikte kat›lmak istedik. Aslen Adanal›y›m ancak benim bildi¤im Adana Kebab›'n›n burada ö¤rendi¤imle hiçbir alakas› yokmufl. E¤itim sonras› eflimle Etiyopya'da lokanta açmay› planl›yoruz. Gidip Etiyopya'da ön araflt›rmam› yapt›m. Orada insanlar›n bu konuda çok fazla bilgisi yok. En k›sa zamanda Etiyopyal›lar›, Adana Kebab› ile tan›flt›raca¤›m” diye konufltu.
23
Foto¤raflarla kebap e¤itimi sertifika töreni...
24
25
Adana Ekonomi Raporu
‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran›nda yükselifl yafland› ‹statistik Servisimiz taraf›ndan haz›rlanan rapora göre, ihracat›n ithalat› karfl›lama oran› 2013’ün A¤ustos ay›nda, geçen y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 11.2’den, 67.1’e yükseldi.
‹hracatç› Birlikleri ve D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› verilerine göre Adana’n›n ihracat› 2013 y›l› A¤ustos ay›nda bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 11,2 art›fl kaydetti. Bu dönemde 149 milyon dolar tutar›nda ihracat gerçekleflti. ‹thalat ise 2013 y›l› A¤ustos ay›nda yüzde 0,6 oran›nda azal›fl kaydederek 205 milyon dolara geriledi. Adana ihracat›n›n
DIfi T‹CARET
26
ithalat› karfl›lama oran› ise 2012 y›l› A¤ustos ay›nda yüzde 65,1 iken, 2013 y›l› A¤ustos ay›nda yüzde 72,9’ a yükseldi. 2013 y›l› A¤ustos ay› 12 ayl›k toplamda ise ihracatta yüzde 10,6 ithalatta ise yüzde 4,8 art›fl gerçekleflti. ‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran› 2012 y›l› A¤ustos ay› 12 ayl›k periyotta yüzde 63,5 iken, 2013 y›l› ayn› dönemde yüzde 67,1’ e yükseldi.
Adana Ekonomi Raporu ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGES‹ ELEKTR‹K VE DO⁄ALGAZ TÜKET‹MLER‹
Elektrik tüketiminde önceki aya göre yüzde 13.8 azal›fl, geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 1.8 oran›nda art›fl gerçekleflti.
Do¤algaz tüketiminde bir önceki aya göre yüzde 9.8, geçen y›l›n ayn› dönemine göre ise yüzde 7,4 oran›nda art›fl meydana geldi.
2013 y›l› Ekim ay›nda Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesinde elektrik tüketiminde geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 1,8 art›fl sa¤land›. 2012 y›l›nda ise bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre 17,4 art›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› Ekim ay›nda bir önceki aya göre de¤iflim oran›nda ise yüzde 13,8 azal›fl olmufltu. 2012 y›l› Ekim ay›nda ise yüzde 9,0 azal›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› Ekim ay› kümülatif toplamda ise bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 15 art›fl gerçekleflmifl olup, 2012 y›l›nda yüzde 26 art›fl yaflanm›flt›. Ekim ay› 12 ayl›k toplamlara bak›ld›¤›nda 2013 y›l›nda bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 18 art›fl gerçekleflmifltir
2013 y›l› Ekim ay›nda Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesinde do¤algaz tüketiminde geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 7,4 azalma yafland›. 2012 y›l›nda ise bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre 7,4 azal›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› Ekim ay›nda bir önceki aya göre de¤iflim oran›nda ise yüzde 9,98 azal›fl olmufltu. 2012 y›l› Ekim ay›nda ise yüzde 0,7 azal›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› Ekim ay› kümülatif toplamda ise bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 11,26 art›fl gerçekleflmifl olup, 2012 y›l›nda yüzde 0,9 meydana gelmiflti. Ekim ay› 12 ayl›k toplamlara bak›ld›¤›nda 2013 y›l›nda bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 11 art›fl gerçekleflmiflti.
27
Adana Ekonomi Raporu ADANA T‹CARET ODASI ÜYE ‹STAT‹ST‹KLER‹
Üye say›m›z; 28.604... 2013 y›l› Eylül ay›nda toplam üye say›s› 28.406 olarak gerçekleflmifl olup, bir önceki aya göre üye say›s›nda yüzde 0,16 art›fl yafland›. Eylül ay›ndaki üye say›m›z 28.362 idi. Aç›lankapanan firma say›lar› incelendi¤inde ise; 2013 Ekim ay›nda 109 firma aç›l›rken, 65 firma kapand›. 2012 y›l› Ekim ay›nda ise 193 firma aç›lm›fl, 123 firma kapanm›flt›. Buna göre 2013 y›l› Ekim ay›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre aç›lan firma say›s›nda yüzde 46,5, kapanan firma say›s›nda da yüzde 47,2 azal›fl gerçekleflti. 2012 y›l› Ekim ay›nda ise aç›lan firma say›s›nda yüzde 8,8 art›fl, kapanan firma say›s›nda ise yüzde 18,6 azal›fl olmufltu. Ocak-Ekim kümülatif toplamda ise 2013 y›l›nda aç›lan firma say›s›nda yüzde 8,4, kapanan firma say›s›nda yüzde 22,8 azalma yafland›.
28 NAKD‹ KRED‹LER
Adana’da kullan›lan nakdi kredi toplam› 19 milyar 566 milyon TL. 2013 y›l› Temmuz ay›nda Adana ilindeki nakdi krediler toplam› 19 milyar 566 milyon TL. olarak gerçekleflti. Bu kredilerin yüzde 31’i kamu bankalar›, yüzde 69’u özel banka kredilerinden olufltu. Türkiye’de kullan›lan nakdi kredilerin ise yüzde 1,8’i ise Adana’da kullan›ld›. ‹llere göre kullan›lan nakdi kredi toplam›na göre s›ralamada Adana ili 8. s›rada yer ald›. 2012 y›l› Temmuz ay›nda ise kullan›lan nakdi krediler toplam› 15 milyar 769 milyon TL olurken, Adana iller s›ralamas›nda 7. s›radayd›.
Adana Ekonomi Raporu PROTESTO ED‹LEN SENETLER
Adana’da 1219 adet senet protesto edildi. 2013 y›l› Eylül ay›nda Adana ilinde protesto edilen senet say›s›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 14,6, bir önceki aya göre ise yüzde 13,9 art›fl yafland›¤› ve 1.219 adet senedin protesto edildi¤i belirtildi. ‹ller s›ralamas›nda ise Adana 2013 y›l› Eylül ay› itibariyle protesto edilen senet say›s›nda 12. s›ray› ald›. Adana’n›n, Türkiye genelinde protesto edilen senetler aras›ndaki pay› ise yüzde 1,2. Adana’da 2012 y›l› Eylül ay›nda ise protesto edilen senet say›s› 1.064 adet olup, iller s›ralamas›nda 11. s›radayd›. Adana’n›n bu dönemde Türkiye genelinde protesto edilen senetler aras›ndaki pay› yüzde 1,1 idi. 2013 y›l› Eylül ay› kümülatif toplamda 10.709 adet senet protesto edilmifl olup, bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 30,4 art›fl gerçekleflti.
29
2013 y›l› Eylül ay›nda Adana ilinde protesto edilen senetlerin tutar›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 14 art›fl, bir önceki aya göre de yüzde 11 azal›fl gerçekleflirken, 10 milyon 460 bin TL. tutar›nda senet protesto edildi. ‹ller s›ralamas›nda ise 2013 Eylül ay›nda 9. s›rada olan Adana’n›n Türkiye genelinde protesto edilen senet tutarlar› aras›ndaki pay› ise yüzde 1,64. 2012 y›l› Eylül ay›nda ise Adana ilinde protesto edilen senet tutar› 9 milyon 336 bin TL. olarak aç›klanm›flt›. Buna göre Adana iller s›ralamas›nda 9. s›rada ve toplam senet tutarlar›ndaki pay› ise yüzde 1,35. 2013 y›l› Eylül ay› kümülatif toplamda 114 milyon 515 bin TL tutar›nda senet protesto edilmifl olup, bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 61 art›fl görüldü.
Adana Ekonomi Raporu YATIRIM TEfiV‹KLER‹
Adana iline toplam 7 adet 121 milyon 857 bin TL. tutar›nda sabit yat›r›ml› yat›r›m teflviki aç›ld›. ADANA ‹L‹ MERKEZ‹ YÖNET‹M BÜTÇE GERÇEKLEfiMELER‹
Adana’n›n bütçe a盤› 2013 y›l› Eylül ay› konsolide bütçe tahsilat tahakkuk oran›nda Adana ili yüzde 41,58 ile iller s›ralamas›nda 73. s›rada yer almaktad›r. 2012 y›l› ayn› dönemde ise yüzde 41,12 tahsilat tahakkuk oran› ile 78. s›radayd›. Adana ili genel bütçe vergi gelirlerinde illerin toplam tahakkuk içindeki paylar› s›ralamas›nda 2013 y›l› Eylül ay›nda yüzde 0,69 ile 10. s›rada yer alm›fl olup, 2012 y›l› ayn› ay›nda yüzde 0,72 tahakkuk pay› ile yine 10. s›radayd›. Eylül 2013 itibariyle Adana’n›n genel bütçe gelirgider tablosu incelendi¤inde ise; merkezi bütçe geliri 2 milyar 13 milyon TL., toplam gider ise 2 milyar 514 milyon TL. oldu. Gelir gider dengesi –815 milyon 275 bin TL. olarak gerçekleflmifltir. Eylül 2012’de bütçe dengesi ise –748 milyon 435 bin TL. tutar›ndayd›.
30
Ekonomi Bakanl›¤›’nca yap›lan çal›flmada, teflvik istatistiklerinde düzenleme yap›lm›fl ve genel toplama göre veriler derlenerek aç›klanmaya bafllanm›flt›r. Buna göre 2013 y›l› Ocak-A¤ustos ay›nda Adana iline toplam 834 milyon 176 bin TL. tutar›nda 55 adet belge düzenlenmifl ve öngörülen istihdam 2.344 kiflidir. 2012 y›l› ayn› dönemde ise 2 milyar 571 milyon TL. tutar›nda sabit yat›r›ml› 50 adet teflvik aç›l›rken, öngörülen istihdam 1.280 kifliydi. 2013 y›l› OcakA¤ustos dönemi itibariyle de sabit yat›r›mda iller s›ralamas›nda Adana ili 17. s›rada olup, toplam sabit yat›r›mda Türkiye pay› yüzde 1,7’dir. Resmi Gazete’de yay›nlanan 2013 y›l› A¤ustos ay› yat›r›m teflvik verilerine göre, sektörel bazda Adana iline imalat sektöründe 6 ve hizmetler sektöründen 3 adet olmak üzere toplam 121 milyon 857 bin TL sabit yat›r›ml› 9 adet teflvik verilmifl olup, öngörülen istihdam 200 kiflidir.
F‹YAT ENDEKSLER‹
Adana-Mersin ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre, ayl›k enflasyon oran›nda yüzde 1,97 azal›fl oldu. ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre TR62 Bölgesi olan Adana-Mersin Tüketici Fiyatlar› Endeksi 2013 y›l› Ekim ay› itibariyle ayl›k yüzde 1,97, bir önceki y›l›n ayn› döneminde ise (y›ll›k) ise yüzde 7,95 de¤iflim gösterdi. Bu oranda 2012 y›l› Ekim ay›nda ise ayl›k yüzde
1,71, y›ll›k yüzde 7,81 de¤iflim yafland›. 26 ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre de, AdanaMersin Bölgesi 2013 y›l› Ekim ay› ayl›k yüzde 1,97 de¤iflim oran› ile en fazla art›fl yaflanan bölgeler aras›nda 5. s›rada yer ald›, 2012 y›l› Ekim ay›nda ise yüzde 1,71 de¤iflim oran› ile
16. s›rada yer alm›flt›. Y›ll›k art›fllara göre ise 26 ‹statistiki Bölge aras›nda 2013 y›l› Ekim ay›nda Adana-Mersin Bölgesi y›ll›k yüzde 7,97 art›fl oran› ile 10. s›rada yer al›rken, 2012 y›l› Ekim ay›nda ise y›ll›k yüzde 7,81 art›fl ile 19. s›rada yer alm›flt›.
Menevfle’den Ziraat Bankas›’na kutlama ziyareti önetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Ziraat Bankas› Adana fiube Müdürü ve Meclis Üyemiz U¤uray Kavas’a bankan›n kuruluflunun 150. y›ldönümü nedeniyle kutlama ziyaretinde bulundu.
Y
Genel Sekreterimiz Ahmet Nevruz’un da kat›ld›¤› ziyarette bankan›n çal›flmalar›yla ilgili
bilgi veren Kavas, “Ziraat Bankas› olarak 150 y›ll›k birikimimizle güçlü, rekabetçi, sektöründe lider ve küresel ölçekte faaliyet gösteren önce hizmet kimli¤imizle ülkemize daha fazla katk›da bulunmay› hedefliyoruz. Tar›m›n gelecekte enerji kadar önemli bir ifl kolu olaca¤› öngörüsüyle verimlili¤ini ve rekabet gücünü art›rmak amac›yla tar›m sektörünün en büyük destekçisi olmaya devam edece¤iz” dedi.
Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Menevfle de, banka müflteri iliflkisinin partner ve dost kimli¤ine bürünme noktas›na geldi¤ini ifade ederek, “Ziraat Bankas›’n›n bu misyonu en iyi flekilde yerine getirdi¤ini görmek bizleri mutlu etmektedir. Güçlü bankac›l›¤›n oluflumunda sermaye miktar› kadar sunulan hizmet kalitesi de önemlidir. Bu anlamda 150. y›l›n› baflar›larla yaflayan Ziraat Bankas› ve camias›n› kutluyorum” diye konufltu.
Kick Boks Dünya fiampiyonu, Odam›z› ziyaret etti Türkiye ve Avrupa fiampiyonlu¤u'nun ard›ndan Brezilya'da düzenlenen organizasyonda Dünya Kick Boks fiampiyonu olan Ramazan Çiçek, alt›n kemeriyle Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle’yi ziyaret etti. Birçok ülkeden bine yak›n sporcunun kat›ld›¤› flampiyonada, 60 kiloda yar›flan ve finalde sakatlanmas›na ra¤men üstün bir gayret göstererek, Dünya fiampiyonu olan Adanal› Ramazan Çiçek, yaflad›¤› sevinç ve gururu Baflkan›m›z Menevfle ile paylaflmaktan mutluluk duydu¤unu söyledi. Çiçek, “Y›ld›zlar kategorisinde dünya flampiyonlu¤u ald›k, büyükler kategorisinde Avrupa üçüncülü¤ü ile Avrupa Kupas› flampiyonlu¤unu elde ettik. En son olarak da ben Brezilya’da Kick Boks Dünya fiampiyonas›’nda Dünya fiampiyonu oldum. Bu sonuç, benim oldu¤u kadar Adana’n›n baflar›s›d›r” dedi. Meclis Üyemiz Sedat fienyürek’in de haz›r bulundu¤u ziyarette konuflan Baflkan›m›z Menevfle, elde edilen baflar›n›n Türk sporunun yan› s›ra Adana için de gurur kayna¤› oldu¤unu belirterek "Adanal› gençlerimizin Türkiye ve Dünya ölçe¤inde elde ettikleri sportif baflar›lar,
kentimizin uluslararas› alanda tan›nmas›na ve isminin sürekli an›lmas›na vesile oluyor. Bu baflar›, sporun önemini bir kez daha en net
flekilde ortaya koyuyor. Kendilerini tebrik ediyor, baflar›lar›n›n devam›n› diliyorum" diye konufltu.
31
Osmanl› hikayeleri ve hüzünle dolu Balkanlar Co¤rafyas›ndaki ülkelere bir sonbahar yolculu¤u:
Tuna ve Sava’n›n senfonisiyle renklenen ülke:
S›rbistan...
32
ABD Lideri Richard Nixon, Sovyet Lideri Nikita Kruflçev ve Yugoslav lideri Mareflal Tito bir zirvede buluflmufllar. Toplant› sonras› konvoylar› otele götüren rota üzerindeki kavfla¤a gelindi¤inde makam arac› sürücüsünün, “Say›n Baflkan, ne taraftan gideyim” sorusunu ABD Baflkan› Nixon, “Bana böyle aptalca sorular sorma, tabii ki sa¤dan gideceksin!” diye öfkeyle yan›tlam›fl. Ayn› diyalog Sovyet sürücüyle Kruflçev aras›nda da geçmifl. Kruflçev de böyle bir soru karfl›s›nda sürücüyü tersleyerek, “Seni Sibirya’ya göndermemi istemiyorsan bana bir daha böyle soru sorma, her zaman soldan gidece¤ini bil” demifl. S›ra son olarak Yugoslav sürücüye gelmifl. O da, “Say›n Mareflal, hangi yoldan gitmemi emredersiniz” diye sormufl Tito’ya. Tito, tedirgin bir flekilde yan›nda sak›ncal› biri olup olmad›¤›n› kontrol ettikten sonra, “Sola sinyal ver, ama sa¤dan git o¤lum!” diye yan›t vermifl sürücüsüne... S›rbistan’daki Rehberimiz Naser ‹driz’in anlatt›¤› bu f›kra, Yugoslavya co¤rafyas›nda uzun y›llar süren çok dinli, çok kültürlü ve çok uluslu birlikteli¤in nas›l sa¤land›¤›n› en güzel flekilde anlat›yor sanki...
Mareflal Tito fiu anda yedi parçaya ayr›lan Balkan co¤rafyas› ülkelerindeki vatandafllar›n›n din ve ulus kültürlerini aflmalar›n› sa¤layarak, onlar› bütünlefltirici kimli¤iyle biraraya getirip Yugoslavya Cumhuriyeti’ni oluflturan, Sosyalist sistemin içerisinde yer almas›na karfl›l›k Sovyetler Birli¤i ile iliflkisini yukar›da anlatt›¤›m›z f›kra paralelinde, hatta Stalin ile bile çat›flmay›, üstelik komünist ülkeler platformundan ihraç edilmeyi göze alarak sürdürmeyi baflaran müstesna bir lider Mareflal Tito... Gerçek ad› Josip Biroz olan ve Tito takma ad›yla tan›nan H›rvat as›ll› Mareflal Tito, II. Dünya Savafl› sonras› Partizan hareketinin lideri ve her kesime eflit yaklaflarak ülkeyi bir arada tutmay› baflaran Yugoslavya’n›n kurucusu ve halen de efsanevi lideri. Efsanevi lider dememizin as›l nedeni, bu ülkenin yedi parçaya bölünmesinden sonra bile tüm co¤rafyada sevildi¤i ve sayg› duyuldu¤u heykellerinin hala yerinde durmas›ndan dolay›. Halk›n›n ona sevgisi, çiçek bahçesi haline getirilen Belgrad’daki an›t mezar›n›n her gün ziyaretçilerle dolup taflmas›ndan da anlafl›l›yor. Balkanlar’daki insanlar›n Tito hakk›ndaki olumlu düflüncelerini hatta onu bir efsaneye dönüfltüren anlat›mlar›n› dinledi¤imizde, Demirperde olarak bilinen bir ülkede uzun y›llar
liderlik yapan bir insan›n bu kadar sevildi¤ine flafl›rmad›k desek yalan olur... Mareflal Tito’nun emperyalizme geçit vermeyiflinin yan›nda, komünist ve sosyalist sistemlere de mesafeli özgürlük anlay›fl› ve ba¤›ms›zl›k düflüncesiyle; yaklafl›k 40 y›l farkl› ulus ve dinsel farkl›l›ktaki bir co¤rafyaya liderlik yapmas› liderlik kimli¤ini ortaya koyarken, bu özelikleriyle Atatürk ile aras›nda k›yaslamalar da yap›lmaktad›r. Ancak Yugoslavya Cumhuriyeti’ni oluflturan co¤rafyan›n bugünkü haline bakt›¤›m›zda, ülkesinin yedi parçaya ayr›ld›¤›n› gören bir Mareflal Tito’nun böylesine bir manzara karfl›s›nda neler hissedebilece¤ini düflünmeden de geçemiyoruz... Bu genel giriflin ard›ndan seyahatimizin ilk dura¤› olan S›rbistan’daki izlenimlerimize geçmek istiyorum. Uça¤›m›z›n indi¤i Belgrad’daki Uluslararas› Havaalan›, özellikle elektrik motoru, jeneratörü, floresan lamba, neon ›fl›klar›, h›z-ölçer, motorlu tafl›tlardaki ateflleme sistemi, radar›n temelleri, elektron mikroskobu ve hatta mikrodalgaya kadar patent ald›¤› 700 buluflla en çok patent sahibi kifli olarak dünya tarihine geçen çok say›da buluflun mucidi S›rp bilimadam› Nikola
Balkanlar Co¤rafyas› ve Osmanl›...
Tesla’n›n ad›n› tafl›yor. Nikola Tesla Havaalan›’na indi¤imizde ilk dikkatimizi çeken fley ise “Muhteflem Yüzy›l” dizisinin S›rpça afiflleri oluyor. Türk dizilerinin bu ülkedeki izlenilirlik oran›n›n yüksekli¤ini daha sonra Belgrad caddelerindeki billboardlardan da anl›yoruz. Billboardlar›n say›s›ndaki art›fla rehberimizin anlat›mlar›n› da ekleyince, Türk dizilerinin bu ülkede neredeyse Türkiye’den bile çok izleyici kitlesine seslendi¤ini söylemek yalan olmaz herhalde... “Beyaz fiehir” Belgrad... Belgrad’a gelmiflken öncelikle flehrin ad›n›n nereden geldi¤ine ve anlam›na de¤inelim. Belgrad kelimesi, “bijelo grad” (beyaz flehir) sözcüklerinden türemifl. Bu konuda farkl› rivayetler var ama akla en yak›n olan›, kentin ad›n›n Belgrad’› çevreleyen kale surlar›n›n beyaz olmas›ndan geldi¤i yolunda. Tuna ve Sava nehirlerinin birleflti¤i yerde kurulmufl olan Belgrad, S›rbistan’›n baflkenti ve en büyük flehri. Avrupa’n›n en büyük akarsular›ndan olan Sava Nehri’nin, S›rbistan'›n baflkenti Belgrad'da Tuna Nehri ile buluflmas›n› Belgrad Kalesi’nden izlemek güzel bir filmin en heyecanl› anlar›ndan biri gibi...
Asl›nda bir hüzün hikayesi Balkanlar... Tarihin hemen her döneminde sorunlar yuma¤› olmufl, din ve ulus çat›flmalar› yüzünden bu co¤rafyada yaflayan insanlar çok ac›lar çekmifl. Çat›flmalar›n en önemli nedeni, bu topraklar›n insan yaflam› için beklentilerin neredeyse tümüne yan›t verebilecek zenginliklere ve özelliklere sahip olmas›. Eflsiz do¤al güzellikleri bar›nd›ran co¤rafyas›, verimli topraklar› hemen tüm medeniyetler için cazibe merkezi oluflturmufl ve bu durumun do¤al bir sonucu olarak da paylafl›m savafllar›na sahne olmufl Balkanlar... Osmanl› da Balkanlar’›n bu cazibesine dayanamam›fl besbelli... 550 y›ll›k bir hakimiyetin ard›ndan bu topraklar›n terkedilmek zorunda kal›nmas›n›n ac›s› anlat›labilinir gibi de¤il. Üstelik terkedilen bu vatan topra¤›n›n büyüklü¤ü neredeyse Türkiye kadarm›fl... Balkan sözcü¤ü bile Türkçe kökenli. Balkan, s›k ormanlarla kapl› s›rada¤ ya da çal›l›klarla çevrili engebeli arazi anlam›na geliyor. Yani Osmanl› bu topraklar›n isim babal›¤›n› bile yapm›fl. Orhan Gazi, o¤lu Süleyman Pafla komutas›ndaki kuvvetleriyle birlikte 1356 y›l›nda Rumeli’ye geçti¤inde Balkan Yar›madas› halk› ilk kez Müslüman Türk dünyas› ile tan›flm›fl. Osmanl›’n›n Mohaç zaferi ile birlikte bafllayan ve 550 y›l süren hakimiyeti süresince Balkanlar tamamen Müslüman Türk yurdu haline gelmifl. Tarihi kay›tlar, o dönemlerde Balkan halklar›n›n yüzde 75’ini Müslümanlar’›n oluflturdu¤unu gösteriyor. Osmanl›’n›n din ve kültürlerine bak›lmaks›z›n her bak›mdan hoflgörü ortam› sa¤lamas›na karfl›n, Balkanlar’da Bulgarlar, S›rplar ve Yunanl›lar tarih boyunca Türkler’e hep düflmanca bir yaklafl›m göstermifller. Osmanl› döneminde toplu olarak Müslümanl›¤› seçen Arnavut, Boflnak ve Makedonlar ise t›pk› bugünkü gibi bizimle dost kalm›fllar. Ancak zaman içerisinde az›nl›k durumuna düfltüklerinden di¤er din ve kültürlerle iliflkilerinde hep sorun
yaflayan, Balkanlar’›n ac› çeken insanlar› da onlar olmufllar... Balkanlar’daki huzur ortam› 1803’te S›rplar, 1821’de ise Yunanl›lar’›n ayaklanmalar› ile bozulmufl. 20 yüzy›l›n bafllar›nda Balkan ve 1. Dünya savafllar›n› topraklar›nda çok a¤›r bir flekilde yaflayan Balkanlar, yüzy›l›n sonunda ise Yugoslavya’n›n parçalanmas›yla meydana gelen çocu¤uyla, kad›n›yla, yafll›s›yla, siviliyle, askeriyle yüzbinlerce kiflinin ölümüyle sonuçlanan H›rvat, Bosna ve Kosova savafllar›yla kan gölüne dönmüfltür. ‹ki dünya savafl› ve Balkan savafllar›n›n do¤al bir sonucu olarak bölgede göçler, s›n›r de¤ifliklikleri ve ac›lar olabildi¤ince yaflanm›fl, bu ac› olaylar› yaflayan Balkan halklar›n›n zihinleri hep hüzünlü an›larla dolmufl do¤al olarak... Balkanlar yolculu¤umuz s›ras›nda otobüste onlarca kez dinledi¤imiz Saraybosnal› soprano Leyla Yusiç’in sesine de yans›m›fl sanki bu hüzün. Özellikle “Sevemez Kimse Seni” adl› parçay› seslendirifli, sanki Osmanl›’n›n o dönemde Balkanlar’a seslenifli adeta içimize iflledi... Osmanl›’n›n Balkanlar’dan çekilmesinden sonra, Türk ve Müslüman varl›¤›, bir baflka ifadeyle korkusu H›r›stiyan Avrupa’n›n ortak düflmana karfl› birleflmeleri ve ortak bilinç oluflturmalar›nda etkili olmufl, Türk ve Müslüman halk, Balkan savafllar›n›n çok ciddi çöküntüsünün yan›nda her türlü eziyetle de karfl› karfl›ya kalm›fl. Balkanlar günümüzde Ortadoks, SlavRus, Katolik Avrupa ve ‹slam kültür alemlerinin oluflturdu¤u bir co¤rafya olarak yine ön planda. Balkanlar’da Türkiye’nin Avrupa’daki topraklar›n›n yan›nda, Bulgaristan, Yunanistan, Bosna-Hersek, S›rbistan, Karada¤, Kosova, H›rvatistan, Slovenya, Makedonya ve Romanya ülkeleri yer al›yor. Bu yaz› dizimizde sizlerle, “Osmanl› izlerinin peflinde” Balkan co¤rafyas›ndaki S›rbistan, Bosna-Hersek, Karada¤, H›rvatistan, Makedonya ve Arnavutluk’a gerçeklefltirdi¤imiz seyahatimizdeki izlenimlerimizi paylaflaca¤›z.
Belgrad’›n nüfusu yaklafl›k 1,7 milyon. Ülke nüfusunun 7.4 milyon oldu¤u düflünülürse bu nüfusun yüzde 25’inin baflkentte yaflad›¤› anlafl›l›yor. S›rp-Müslüman gerilimine karfl›n, S›rbistan nüfusunun yaklafl›k 250 binini Müslümanlar oluflturuyor. Belgrad’da yaflayan Müslümanlar›n ise 50 bin kadar oldu¤unu ö¤reniyoruz.
olmufl. Belgrad, bu tarihten itibaren bir Osmanl› sanca¤› haline getirilmifl, tam 357 y›l boyunca Osmanl› egemenli¤inde kald›ktan sonra 1878 y›l›nda Belgrad anlaflmas›yla S›rplara b›rak›lm›fl. Sonras›nda ise 1918-2003 y›llar› aras›nda Yugoslavya’ya, 2003-2006 y›llar› aras›nda S›rbistan ve Karada¤’a baflkent olmufl. 2006’dan günümüze kadar ise sadece S›rbistan’a baflkentlik yap›yor.
Osmanl› izleri... Belgrad, stratejik konumu nedeniyle antik ça¤da Do¤u ve Bat› ordular›n›n 115 savafl›na sahne olmufl ve tarih boyunca 44 kez yerle bir edilmifl. Avrupa’n›n kilidi say›lan bu flehre, Osmanl›lar taraf›ndan üç sefer düzenlenmifl. ‹lk Belgrad seferi 1441’de Sultan ‹kinci Murad döneminde, ‹kinci Belgrad seferi 1456’da Fatih Sultan Mehmed döneminde yap›lm›fl. Ancak her iki seferde de flehir uzun süre kuflatma alt›nda tutulmas›na karfl›l›k hedefe ulafl›lamam›fl.
Belgrad, Osmanl› döneminde camileri, medreseleri, her türdeki binalar›n›n yap›m tarz› ile bir Türk flehri olmufl. Türk idaresinde bulundu¤u yüzy›llar içersinde sadece bir üs olarak kalmam›fl, uzak ülkelerle al›flverifl yap›lan bir ticaret merkezine dönüflmüfl. Evliya Çelebi’nin anlat›mlar›na göre; 17. yüzy›lda Belgrad’da 217 cami, 7 mescid, 8 medrese, 6 kervansaray, 21 han, 3700 dükkan, bir çok pazaryeri ve bedesten, 600 de sebilhane varm›fl.
Avrupa’n›n kilidi olan bu flehrin fethi, ikinci seferin ard›ndan geçen 65 y›l sonra 30 A¤ustos 1521’de Kanuni Sultan Süleyman’a k›smet
S›rpça ad›yla, “Kalemegdan” Türkçe telefuzuyla ise Kale Meydan›, Belgrad'›n günümüzde Osmanl› izlerini belirgin bir flekilde
33
S›rbistan’›n temel göstergeleri:
34
Resmi Ad›: S›rbistan Komflular›: Karada¤, Bosna Hersek 302 km, H›rvatistan 241 km, Macaristan 151 km, Romanya 476 km, Bulgaristan 318 km, Makedonya 62 km, Kosova 352 km.. Yönetim Biçimi: Demokratik Cumhuriyet (S›rbistan tek meclisli sisteme göre yönetilmektedir. Meclisin 250 üyesi 4 y›lda bir yap›lan seçimlerle belirlenmektedir.) Baflkent: Belgrad (1.7 milyon) Önemli fiehirleri : Belgrad, Novi Sad(Voyvadina), Nis, , Cukavica, Grocka, Lazarevac, Mladnovac, Novi Beograd, Obrenovac, Palilula, Rakovica, Savski Venac, Sopot, Stari Grad, Surcin Nüfusu: 7,4 milyon Yüzölçümü: 88.361 km2 Resmi Din: Ortodoks (% 85), Katolik (% 5,5), Müslüman (% 3), Protestan (% 1), Di¤er (% 5,5). Resmi Dil: Resmi dili S›rpça’d›r. Ancak Macarca, Makedonca, Boflnakça, H›rvatça ve Karada¤ca baflta olmak üzere di¤er diller de konuflulmakta, Kiril ve Latin alfabeleri kullan›lmaktad›r.
Etnik Yap›s›: S›rp % 82.9, Macar % 3.9, Roman % 1.4, Yugoslav % 1.1, Boflnak % 1.8, Di¤er % 8.9. Ortalama yaflam süresi: Kad›n 76.8, erkek: 71.6. Do¤al Kaynaklar:Kömür, bak›r, boksit, petrol ve do¤algaz, az oranda maden ve mineral kaynaklar›na sahip olmakla beraber, zengin demir, kömür ve baz› metaller (kurflun, çinko, nikel, alt›n, pirit, krom), hidroelektrik potansiyeli olan sular. Para Birimi: S›rp Dinar› (RSD) ‹ki ülke ticaretindeki ürünler: Ülkemiz ürünlerinin S›rbistan pazar›ndaki pay› %2 seviyesinde bulunmakta ve iki ülke ticaretinde Türkiye önemli oranda d›fl ticaret fazlas› vermektedir. ‹ki ülke aras›ndaki önemli ticaret kalemlerini tekstil ürünleri, kara tafl›tlar›, elektrikli ev aletleri, sanayi makineleri, demir-çelik ürünleri ve sebzemeyve ürünlerinin oluflturdu¤u görülmektedir.
S›rbistan’›n ekonomik göstergeleri: GSY‹H (Milyar ABD Dolar›) Kifli Bafl›na Düflen Ortalama Gelir (ABD Dolar›) Büyüme Oran› (%) ‹flsizlik Oran› (%) Asgari ücret (2013) Enflasyon(TÜFE/ÜFE) (%) D›fl Borçlar (milyon USD) Döviz Rezervleri (Milyon Euro) ‹hracat (Milyar USD) ‹thalat: (Milyar USD) Cari Denge (GSY‹H % ) Türkiye’ye ihracat› (Milyon USD) Türkiye’den ithalat› (Milyon USD) Gelen yabanc› turist say›s› (2012) Turizm Gelirleri (Bin $)
: 38.4 : 5964 : -1.9 : 25,9 : 260 EUR (Brüt) 190 EUR (Net). :7 : 31.160 : 10.914 : 11.354 : 19.013 : -9.2 : 205.537 : 381.073 : 810.000 : 666.241
tafl›yan ender mekanlar›ndan. Kale, “Sava ve Tuna” nehrinin birleflti¤i yerde kurulmufl. Kaleden görülen nehirlerin oluflturdu¤u manzara çok etkileyici. Kalemegdan’›n bir çok kap›s› bulunuyor ve bunlardan birine “‹stanbul Kap›s›” ad› verilmifl (Stambol Gate) Osmanl›’ya ait tüm izlerin silinmesi konusunda özel ve ›srarl› bir gayret gösteren S›rplar her nedense bu kap›ya ve yaz›ya dokunamam›fllar henüz...
16. yüzy›lda Osmanl›lar taraf›ndan infla edilen Bayrakl› Camii de, S›rplar’›n dokunamad›klar› Belgrad’›n ibadete aç›k en eski ‹slam mabedi olarak kabul ediliyor. S›rplar, yüzy›llar boyunca Osmanl› hakimiyetinde kald›klar›ndan ortak kelimelerin yan› s›ra, kültür ve yemekler de benzerlikler tafl›yor. Öyle ki, hiç bir yabanc› dil bilmeseniz bile bu ülkede sadece Türkçe konuflarak S›rplar’la anlaflabilirsiniz.
Ancak flehrin ve ülkenin her yerinde Osmanl›’ya karfl› isyan bafllatan, bize göre Osmanl›’y› içten vuran, “S›rp Kahramanlar›”n›n heykel ve an›tlar›n› görmekten dolay› biraz rahats›z olmamak mümkün de¤il. Özellikle Türkleri Belgrad'dan “ç›kartt›¤›” için kahraman haline gelen S›rp prensi Mihailova'n›n parma¤›yla ‹stanbul yönünü gösterdi¤i, yani Türkler’in gitmeleri gereken yönü iflaret etti¤i heykeline öfkeyle bakmamak elde de¤il. Kalenin Sava'ya bakan ucunda, arkadan görülen, ç›plak adam heykeli Pobendik, yani S›rbistan Zafer An›t› da, görüntüsüyle olmasa da hikayesiyle Türkler'den izler tafl›yor. S›rplar'›n Birinci Balkan Savafl›'nda Osmanl› ‹mparatorlu¤u'na karfl› kazand›klar› zaferin an›s›na 1928'de yapt›r›lan bu dev heykel asl›nda flehrin merkezine dikilecekmifl ama “fazla müstechen olmas›” nedeniyle halk istemeyince arkas› dönük olarak kale s›n›rlar› içerisine yerlefltirilmifl. ‹nflas› M.Ö. 1. yüzy›la tarihlenen kale, flehrin iki bin y›ll›k tarihini gözler önüne seren bir aç›k hava müzesi gibi. 1713-1716 y›llar› aras›nda, III. Ahmet saltanat›nda sadrazaml›k yapm›fl olan Mora Fatihi Damat Ali Pafla, 1716'da Avusturya'ya karfl› yap›lan Petrovardin Muharebesi'nde flehit düflünce, Belgrad'a
S›rbistan tarihi:
getirilip, Kalemegdan yani Belgrad Kalesi’nde yap›lan türbeye defnedilmifl. Kale çevresinin yan› s›ra, Belgrad cadde ve sokaklar› ile S›rbistan’›n genelinde ellerindeki tasmalar›na ba¤l› köpeklerini gezdiren insanlar›n say›s› o kadar fazla ki, köpek cinslerinin çeflitlili¤i de düflünülünce bu ülkede hemen her evde bir köpek beslendi¤ini düflünmemek mümkün de¤il. S›rp milliyetçili¤i... S›rplar’›n milliyetçilik kavram› alt›ndaki anlay›fl ve sald›rganl›klar› dünya tarihini bile de¤ifltiren örneklerle dolu. Örne¤in Gavrilo Princip adl› bir S›rp gencinin, 28 Haziran 1914'te Saraybosna'y› ziyarete gelen Avusturya-Macaristan ‹mparatorlu¤u veliaht› Arflidük Franz Ferdinand'› bir suikast sonucu öldürmesi I. Dünya Savafl›'n›n bafllamas›na neden olan ilk k›v›lc›m olarak kabul edilmektedir. Edirne’yi al›p,Balkanlara yöneldikten sonra fetihler yapmaya bafllayarak Babas› Orhan Gazi döneminde 95 bin kilometrekare olan devlet topraklar›n› 500 bin kilometrekareye kadar geniflleten, yönetti¤i 40'›n üzerinde savaflta hiç yenilmeyen Osmanl›’n›n üçüncü padiflah› Sultan I. Murat da, I. Kosova Savafl›'ndan sonra savafl alan›n›
1389 Kosova Savafl›’n›n ard›ndan, S›rp bölgeleri, Osmanl› ‹mparatorlu¤u’nun eline geçmeye bafllam›fl, Belgrad 1521 y›l›nda Kanuni Sultan Süleyman taraf›ndan Osmanl› egemenli¤i alt›na al›nm›fl, arada bir egemenlik el de¤ifltirse de, Osmanl› ‹mparatorlu¤u bölgeye yaklafl›k 500 y›l boyunca hakim olmufltur. Osmanl›lara karfl› ilk S›rp ‹syan› 1804 y›l›nda gerçekleflmifl, bunu 1815 ‹syan› izlemifltir. 1815 y›l›nda Osmanl› kontrolünde S›rbistan’a “de facto”, 1878 y›l›nda “Berlin Kongresi’nde” tam ba¤›ms›zl›k tan›nm›flt›r. 28 Haziran 1914 tarihinde bir S›rp ö¤rencinin Saraybosna’da Avusturya-Macaristan taht›n›n varisini öldürmesinin ard›ndan, ekonomik ve siyasi nedenlerle Avusturya Macaristan ‹mparatorlu¤u S›rbistan’a karfl› savafl ilan etmifltir. Savafltan sonra 1918 y›l›nda S›rbistan; H›rvatistan, Slovenya, Bosna-Hersek, Vojvodina, Kosova, Makedonya ve S›rbistan’a ba¤l› Karada¤ ile birlikte “S›rp-H›rvat-Sloven Krall›¤›’n›n” bir parças› olmufl, krall›¤›n ad› 1929 y›l›nda “Yugoslavya Krall›¤›” olarak de¤ifltirilmifltir. S›rplar Yugoslavya’n›n Naziler taraf›ndan bölünmesine karfl› direnmifller. Birço¤u özgürlük savafl›nda “Josip Broz Tito” önderli¤indeki Partizan güçlere (Ulusal Özgürlük Ordusu) kat›lm›fllard›r. 1944 y›l› ekim ay›nda K›z›l Ordu’nun yard›m›yla Partizanlar Belgrad’› ele geçirmifl, yönetime el koymufllard›r. 1945 y›l› may›s ay›nda Avusturya, Macaristan ve ‹talya ile yap›lan görüflmeler sonucunda, kalan Yugoslavya bölgelerinin özgürlü¤e kavuflmas› sa¤lanm›flt›r. Yugoslavya savafltan büyük zarar görmüfl, nüfusunun yüzde 10’nu kaybetmifltir. 1945 y›l›nda kurulan ve alt› Cumhuriyet (Bosna-Hersek, H›rvatistan, Karada¤, Makedonya, Slovenya ve S›rbistan Sosyalist Cumhuriyetleri) ile iki özerk bölgeden (Kosova ve Voyvodina) oluflan Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti” kurulmufl, S›rbistan yeni devleti oluflturan alt› federe cumhuriyetten biri olmufltur. Devletin ad› daha sonra “Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti” olarak de¤ifltirilmifltir. Tito, Moskova'dan ba¤›ms›z bir siyaset izlemifl, Tito ve Stalin aras›ndaki anlaflmazl›k sonucunda Yugoslavya, bir süre sonra Kominform’dan ihraç edilmifltir. 35 y›l iktidarda kalan Tito savafl›n izlerini çabuk silmifl, izledi¤i baflar›l› siyasetle yüzy›llard›r mücadele içinde olan çeflitli dinlerin ve etnik gruplar›n birlikte bar›fl içinde yaflamalar›n› sa¤lam›flt›r. Tito’nun 1980 y›l›nda ölümünden sonra ülkede belirgin biçimde ortaya ç›kan ekonomik ve siyasi istikrars›zl›k bar›fl ortam›n›n zedelenmesine neden olmufl, cumhuriyetler aras›ndaki geliflmifllik farkl›l›klar›ndan kaynaklanan huzursuzluklar Slovenya, H›rvatistan ve Kosova’n›n daha fazla ba¤›ms›zl›k taleplerine yol açm›flt›r. 1990'l› y›llar›n bafl›nda SSCB'nin ve Do¤u Blo¤u'nun parçalanmas›n›n da etkisiyle ilk olarak 1991 y›l›nda Slovenya, H›rvatistan ve Makedonya Yugoslavya’dan ayr›lm›flt›r. 1992 y›l›nda yap›lan bir referandum sonucu Bosna-Hersek Yugoslavya'dan ayr›lm›flt›r. 27 Nisan 1992 tarihinde, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nden geriye kalan S›rbistan ve Karada¤ taraf›ndan “Yugoslavya Federal Cumhuriyeti” kurulmufltur. Yugoslav Federal Cumhuriyeti’nin Bosnal› S›rplara verdi¤i destek üzere 1992 y›l›nda BM Güvenlik Konseyi Yugoslav Federal Cumhuriyeti’ne genifl kapsaml› bir ekonomik ambargo uygulamaya bafllam›flt›r. Bosna Savafl›yla, H›rvatistan Savafl›’n› sona erdiren “Dayton Anlaflmas›” 14 Aral›k 1995 tarihinde S›rbistan, H›rvatistan ve Bosna Hersek aras›nda birçok ülkenin gözlemci olarak kat›l›m›yla imzalanm›flt›r. 1974 Anayasas›’nda özerk bir S›rp bölgesi olarak kabul edilen Kosova; Tito’nun ölümünden sonra ba¤›ms›zl›k talep etmeye bafllam›fl, 1992 y›l›nda kurulan Yugoslav Federal Cumhuriyeti Anayasas›’nda özerk bölgelerden söz edilmemesi Kosova’daki Arnavutlar› k›zd›rm›flt›r. 1991 y›l›nda yerel etnik Arnavut liderler ba¤›ms›zl›klar›na ilan etmifller. Ancak baflar›s›z olmufllard›r. 1990'l› y›llar›n ortas›nda, etnik Arnavut isyan hareketi “Kosova Kurtulufl Ordusu” S›rp hedeflerine sald›rmaya bafllam›fl, 1998 y›l›n›n yaz ay›nda, Arnavutlar S›rp yönetimine karfl› kitle protestolar›na bafllam›fllard›r. Bunun üzerine polis ve ordu kuvvetleri Kosova Kurtulufl Ordusu’nu ortadan kald›rmak için bölgeye gönderilmifl, bu arada etnik temizlik hareketi bafllat›lm›fl, bunun üzerine binlerce Arnavut, Makedonya ve Karada¤’a kaçm›flt›r. 1999 y›l› Mart ay›nda 78 gün süreyle NATO S›rbistan’a karfl› hava sald›r›s› düzenlemifltir. Bunun üzerine S›rbistan asker ve polislerini bölgeden çekmifl, Arnavut mülteciler tekrar geri dönmüfllerdir. 27 Nisan 1992 tarihinde kabul edilen anayasa uyar›nca S›rbistan ve Karada¤’dan oluflan yeni Yugoslavya Federal Cumhuriyeti kurulmufltur. S›rbistan ve Karada¤’›n iliflkilerinin yeniden tan›mlanmas› çerçevesinde 2002’de imzalanan Belgrad Anlaflmas›’n›n ard›ndan 4 fiubat 2003 tarihinde Anayasal fiart resmen kabul edilmifl, ülkenin ad› S›rbistan ve Karada¤ Devlet Birli¤i olmufltur. S›rbistan ve Karada¤ Devlet Birli¤i’nin bir parças› olan Karada¤, 21 May›s 2006 tarihinde düzenlenen referandumun ard›ndan, 3 Haziran 2006 tarihinde ba¤›ms›zl›¤›n› ilan etmifltir. Karada¤’›n ayr›lmas›ndan sonra S›rbistan’›n deniz ç›k›fl noktas› kalmam›flt›r. Kosova da, 17 fiubat 2008 tarihinde ba¤›ms›zl›k ilan etmifltir. Halen S›rbistan Cumhuriyeti’nin tek özerk bölgesi “Vojvodina’d›r”.
35
S›rbistan bölge ülkeleri aras›nda en yüksek iflsizlik oran›na sahip ülke durumunda. 2012 y›l› Aral›k ay› verilerine göre ülkedeki resmi iflsizlik oran› yüzde 25,9 olarak gerçekleflmifl. Yani resmi rakamlara göre ülkenin dörtte birinden bile fazlas›n›n iflsiz olmas› sorunlar›n h›zla t›rmanmas›na yol aç›yor.
gezerken bir S›rp askeri olan Milos Obilic taraf›ndan hançerlenerek öldürülmüfltür. Kuflkusuz tarihsel süreç içerisinde ülkelerinin s›k s›k iflgale u¤ramas› S›rplar’daki millliyetçilik duygular›n›n art›fl›nda etken olmufl. S›rplar’daki bu anlay›fl Yugoslavya döneminde Mareflal Tito’nun uzlaflt›r›c› kiflili¤iyle zor da olsa bast›r›lm›fl ancak Tito’nun ölümüyle yeniden hortlam›fl. Öyle ki, Yugoslavya'n›n günümüzde yedi ayr› ülkeye ayr›lm›fl olmas›n›n tek müsebbibi olarak da S›rplar’›n Almanya’daki Nazi dönemini aratan sald›rganl›k ve ›rkç›l›k anlay›fllar› gösteriliyor 1991-1995 y›llar› aras›ndaki Yugoslavya ‹ç Savafl› (H›rvatistan Savafl› ve Bosna Savafl›) s›ras›nda S›rp Cumhuriyeti Ordusu sadece Srebrenitsa'da Temmuz 1995'te yapt›¤› katliamda ço¤unlu¤u kad›n ve çocuklardan oluflan 8,372 Boflnak’›n ölümünden sorumlu tutuluyor. Srebrenitsa katliam› II. Dünya Savafl›'ndan bu yana Avrupa'da gerçekleflmifl en büyük toplu insan k›y›m› olmas› ve Avrupa'daki hukuksal olarak ilk kez belgelenmifl soyk›r›m olmas› aç›s›ndan da önem tafl›yor.
36
Hat›rlanaca¤› gibi Bosna-Hersek'teki ayr›l›kç› S›rplar› k›flk›rtmas› ile 1992-1995 y›llar› aras›nda devam eden ve 150-260 bin insan›n ölümüyle sonuçlanan Bosna Savafl›'n› körükleyen Devlet Baflkan› Slobodan Miloseviç, daha sonra Bosna'daki S›rplar taraf›ndan Boflnaklara karfl› giriflilen Bosna Soyk›r›m›'ndan sorumlu tutularak 27 May›s 1999'da savafl suçlusu olarak tutuklanm›flt›. Miloseviç, Lahey'deki Uluslararas› Ceza Mahkemesi taraf›ndan savafl suçu san›¤› san›¤› olarak yarg›lan›rken, 2006 y›l›nda cezaevinde hayat›n› kaybetmiflti. S›rp güçlerinin en büyü¤ü Srebrenitsa'da gerçekleflen katliamlar›n›n durmamas› üzerine NATO uçaklar› 1999’da Belgrad ve çevresini 78 gün süreyle bombalam›flt›. Belki de yukar›da anlatt›¤›m›z S›rp milliyetçili¤i anlay›fl›n›n bir uzant›s› olarak, 1999 y›l›nda NATO taraf›ndan Belgrad’da bombalanan binalara hala hiç dokunulmam›fl. Özellikle bombard›man s›ras›nda a¤›r hasar alan flehir merkezindeki S›rbistan Savunma Bakanl›¤› binas›, sanki o günlerin hiç unutulmamas› için adeta bir “‹bret An›t›” gibi savafl›n ac›mas›z gerçeklerini vurguluyor sanki. S›rplar dünyaya olan k›zg›nl›klar›n› önce ABD, sonra da Türkiye’ye yönelik tepkileriyle ortaya koyuyorlarm›fl. Ancak NATO bombard›man›nda S›rplar’a en çok koyan fley tarihsel dönemde kendilerine en yak›n ülke olarak gördükleri Fransa’n›n da bombalamaya kat›lmas› olmufl. Çünkü S›rp-Frans›z dostlu¤u o kadar ileri boyutlardaki, I. Dünya Savafl›’nda
Belgrad’da ölen Frans›z Askerleri an›s›na yapt›r›lan “Fransa fiükran An›t›” hala görkemli bir flekilde ayakta duruyor. Terazije (Terazi) Meydan›’nda bulunan Hotel Moskova, Belgrad’›n simge yap›lar›ndan birisi. 1906’da yapt›r›lan, seramikten pürüzsüz ve parlak cephesiyle dikkat çeken otel bugüne Albert Einstein, Alfred Hitchcock,Maxim Gorky, Mahatma Gandhi, Luciano Pavarotti gibi kiflilerin yan›s›ra Jack Nicholson, Robert de Niro, Brad Pitt, Michael Douglas gibi bir çok ünlü ismi a¤›rlam›fl. Rehberimiz Naser ‹driz, otelin bizden a¤›rlad›¤› ünlüler aras›nda ise Mustafa Balbay’›n ad›n› veriyor. Bir Belgrad ziyareti s›ras›nda Mustafa Balbay’a rehberlik yapt›¤›n› gururla anlat›yor, tan›d›¤›m›z› söyleyince de kendisine selam›n› iletmemiz konusunda arac› olmam›z› istiyor. S›rbistan’da bulundu¤umuz süre içerisindeki en güncel konular›ndan birisi Kosova seçimleriydi. Eski Yugoslavya Cumhuriyeti’ni oluflturan ülkelerdeki S›rp az›nl›¤›n ma¤duriyetine yol açabilecek geliflmeler S›rbistan’›n en duyarl› oldu¤u konular. Balkanlar co¤rafyas›ndaki ülkelerin genel bir özelli¤i de, az›nl›klara bulundu¤u ülkelerin bayra¤›n›n yan› s›ra, kendi bayraklar›n› da kullanabilme özgürlü¤ü tan›nm›fl olmas›. Yani Bosna Hersek’te bir S›rp bayra¤›n› ya da tam tersini görmek bizi önce flafl›rt›yor ama sonras›nda bu duruma al›fl›yoruz. Birlikte yaflama zorunlulu¤unun önemli bir göstergesi bu uygulama sanki... ‹flsizlik ve yoksulluk... S›rbistan vatandafllar› sosyalist sistemden kalan baz› uygulamalar›n hala sürdürülmesinden memnun. fiehirde elektrikle çal›flan otobüs ve troleybüslerler hala ücretsiz olarak tafl›ma yap›yor. Baflkent olmas›na karfl›n Belgrad’da trafik son derece düzenli. Bu durumun etkenleri aras›nda ulafl›m›n ücretsiz olmas› nedeniyle vatandafllar›n otobüs ve troleybüs gibi büyük toplu tafl›ma araçlar›n› tercih etmesi, dolay›s›yla trafi¤e ç›kan araç say›s›n›n azl›¤› gösterilebilinir. Adana’da yaflanan trafik kaosuna çözüm için yerel yönetim yetkililerinin Belgrad örne¤ini incelemelerinin yararl› olaca¤›n› da vurgulamak gerekir san›r›m. S›rbistan’›n en önemli ekonomik sorunlar› ile Adana’n›n en önemli sorunlar› da örtüflüyor; iflsizlik ve yoksulluk...
‹flsizli¤in özellikle kad›n nüfus için en büyük sorun oldu¤unun vurgulanmas›na karfl›l›k, nereye giderseniz gidin, çal›flan kad›n say›s›n›n fazlal›¤› çarp›c› bir flekilde görülüyor. S›rbsistan’da bulundu¤umuz süre içerisinde hemen her meslek dal›nda kad›nlar›n önemli bir istihdama sahip oldu¤unu gözlüyoruz. S›rbistan’da yeni istihdam sahalar›n›n aç›lamamas›n›n en büyük nedeni olarak yat›r›mlardaki yetersizlik gösteriliyor. Bu durumu ülkedeki sosyalist dönemden kalan yüzlerce sanayi tesisinin bugün kapal› ve terkedilmifl olmalar›ndan da gözlemlemek mümkün. 1990’l› y›llardan itibaren bafllayan iç çat›flma ve savafllar, uluslararas› yapt›r›mlar, ekonomik kargafla ve bunlara ba¤l› istikrars›zl›k S›rbistan’da sanayi tesisleri ve di¤er iflyerlerinin kapanmalar›na, yaflam koflullar›n›n h›zla gerilemesine dolay›s›yla da yoksullu¤un ve iflsizli¤in giderek yükselen bir grafik haline gelmesine neden olmufl. S›rp yönetimi son y›llarda demokrasiye geçifl ve Avrupa Birli¤i ile bütünleflmeyi hedefleyen kararl› bir ekonomik program uygulanarak istikrar›n sa¤lanabilmesine yönelik önemli ad›mlar at›yormufl. Ülkedeki iflsizlik ve yoksullu¤un flimdiye kadar sosyal patlamalara yol açmam›fl olmas› da bu önlemlere ba¤lan›yor. S›rbistan hükümeti, iflsizlik oran›n› azaltmak için özellikle yabanc› yat›r›mc›lar›n ülkeye gelmesi konusunda yo¤un çaba gösteriyor, teflvikler sa¤l›yormufl. Özellikle elektronik, bilgi teknolojisi ve otomotiv sektörlerinde yat›r›m çekmeyi planlayan S›rbistan bu yat›r›mlarla yüksek iflsizlik oranlar›n›n önüne geçmeyi hedefliyor. ‹ki ülke aras›ndaki d›fl ticaret hacimleri karfl›laflt›r›ld›¤›nda Türkiye ile S›rbistan aras›nda 1 Eylül 2010’da yürürlü¤e giren Serbest Ticaret Anlaflmas›’n›n sa¤lad›¤› kolayl›klara karfl›n, iki ülke aras›ndaki ticaretin olmas› gereken potansiyelin çok gerisinde kald›¤› kabul ediliyor. Türk ürünlerinin S›rbistan pazar›ndaki pay› yüzde 2,3 seviyesinde bulunmas›na ve 2012 y›l›nda 586.6 milyon dolar seviyesinde gerçekleflen iki ülke aras›ndaki ticaret hacminde, Türkiye’nin S›rbistan’a karfl› 175.5 milyon dolar d›fl ticaret fazlas› vermifl olmas›na karfl›n, bu rakam›n çok daha art›r›labilece¤ine iflaret ediliyor. Denize k›y›s› yok... Karada¤'›n 2006 y›l›nda ba¤›ms›z bir ülke olmas›yla birlikte S›rbistan, dünyada denize k›y›s› olmayan ve 43 ülkeden oluflan konvoya
Balkan Savafllar› Balkan Savafllar›, Osmanl› ‹mparatorlu¤u'nun Balkanlardaki dört devlete karfl› 1912-1913'te yapt›¤› savafllard›r (8 Ekim 1912-29 Eylül 1913). Çat›flmalar›n temel nedeni Bulgaristan Krall›¤› ile S›rbistan Krall›¤›'n›n Balkanlarda h›zlanan yay›lma faaliyetleridir. 1789 Frans›z ‹htilali'nin dünyaya yayd›¤› milliyetçilik ak›m› neticesinde imparatorluklar dahilinde bulunan milletler, ba¤›ms›zl›k için harekete geçmifller ve baz› devletlerin destek ve yard›mlar› ile ayaklanm›fllard›. Osmanl› tarihinde 19. yüzy›l bu tür ayaklanmalar dönemidir. Balkan Yar›madas›'nda çok çeflitli milletler yaflad›¤› için milliyetçi ayaklanmalar en fazla bu bölgede görülmüfltür. 1878 tarihli Berlin Antlaflmas›'nda umdu¤unu bulamayan Bulgaristan 1908 y›l›nda ba¤›ms›zl›¤›n› kazand›ktan sonra, Balkanlarda etkin bir politika izlemeye bafllam›flt›. Avusturya-Macaristan ‹mparatorlu¤u'nun yine 1908 y›l›nda Bosna-Hersek'i ilhak etmesi ise S›rbistan'› ayn› yönde bir politika izlemeye itti. Balkanlarda ç›kan ayaklanmalar›,17. yüzy›lda geliflmeye bafllayan ve en büyük amac› Balt›k Denizi'ne ve özellikle Akdeniz'e ç›kmak olan Rusya da k›flk›rt›yordu. Akdeniz'e inebilmesi için önce Karadeniz'i daha sonra ‹stanbul Bo¤az›'n› ve Çanakkale Bo¤az›'n› ele geçirmesi gereken Rusya bu hedefine ulaflabilmek için her yola baflvurmaktan geri kalmam›flt›r. Bu yollardan biri de ›rk ve din bak›m›ndan akraba oldu¤u Balkan prensliklerini alet olarak kullan›p, bu genç devletleri Osmanl› Devleti’nin varl›¤›n› sona erdirmeleri için k›flk›rtmakt›. Önce S›rbistan ve Bulgaristan aras›nda kurulan ittifaka Karada¤ ve Yunanistan da kat›ld›. Böylece Balkanlar’da Osmanl› Devleti'ne karfl› harekete geçme haz›rl›klar› tamamlanm›fl oldu. Balkan devletleri Trablusgarp Savafl›’n› da f›rsat olarak de¤erlendirerek, ittifaktan sonra Osmanl› Devleti'ne isteklerini bildirdiler.
S›rbistan’da di¤er Balkan ülkelerinden farkl› olarak, latin alfabesinin yan›nda a¤›rl›kl› olarak Kiril alfabesi kullan›l›yor. Ancak di¤er Balkan ülkelerindeki S›rp ve Sovyet öfkesinin, Kiril alfabesiyle yaz›lan reklam panolar›n›n bile boyalarla kapat›lmas›yla ortaya konuldu¤unu Balkanlar’daki 1500 kilometreye ulaflan karayolu yolculu¤umuz s›ras›nda aç›kça gözlemliyoruz. S›rbistan ve spor... S›rbistan yukar›da belirtti¤imiz baz› olumsuzluklara karfl›n, bu ülkede bulundu¤umuz iki gün süresince Türk olmam›za yönelik hiçbir tepki ya da kaba davran›flla karfl›laflmad›¤›m›z, temiz, yaflam kalitesinin yüksek oldu¤u derli-toplu bir Avrupa ülkesi görünümünde. Sosyalizm döneminde bu ülke hemen her spor dal›nda önemli flampiyonlar ç›karm›fl. fiimdi ise dünya tenisinde en önde gelen ülkelerden say›l›yor. Novak Dokovic flampiyonluklar›yla S›rp tenisinin en önde gelen isimlerinden. Ülkey bafltan bafla katetti¤imiz yüzlerce kilometre s›ras›nda köylerde bile tenis kortlar›n›n bulundu¤unu görünce bu baflar›n›n alt›ndaki s›rr› daha iyi kavramak mümkün oluyor.
Birinci Balkan Savafl› Osmanl› Devleti isteklerini kabul etmeyince, 8 Ekim 1912'de Karada¤ Prensli¤i savafl ilan etti. Onu Bulgaristan, S›rbistan ve Yunanistan takip etti. ‹kmal ve Levaz›m Teflkilat›'n›n bozuldu¤u Osmanl› ordusu seferberli¤ini çok geç yapabildi. Do¤u ve Bat› cephesi olarak iki tertipte savaflan Osmanl› Ordusu'nun ilk önce do¤u k›sm› Bulgarlar taraf›ndan ma¤lup edilmifltir. Daha sonra Bat› cephesiyle irtibat› kesilen Osmanl› Ordusu, S›rp ve Yunanlarla savaflan birliklerini de kaybetmifltir. 6 Kas›m'da Preveze'yi alan Yunanl›lar, Veliaht Konstantin idaresindeki büyük kuvvetlerini Selanik üzerine gönderdiler. Selanik'i korumakla görevli jandarma paflas› Tahsin Pafla, tek silah atmadan, muazzam kolordusunu bütün silahlar›yla beraber Yunanl›lar'a teslim etmifl, Selanik'i alan Yunanl›lar daha sonra Gökçeada (‹mroz) ve Bozcaada d›fl›ndaki Ege Adalar›'n› iflgal etmifltir. Bütün Kuzey Arnavutluk da S›rp- Karada¤l›lar taraf›ndan iflgal edilmifltir. 8 Ekim 1912-30 May›s 1913 tarihleri aras›nda Bulgaristan Krall›¤›, S›rbistan Krall›¤›, Yunanistan Krall›¤› ve Karada¤ Prensli¤i’nden oluflan Balkan Birli¤i, Osmanl› ‹mparatorlu¤u'nun Balkanlar’daki topraklar›n›n ço¤unu ele geçirdi. Bulgaristan ordusu, Çatalca'ya kadar ilerleyerek, ‹stanbul'u tehdit etmeye bafllad›. S›rbistan, Karada¤ ve Yunanistan ordular›, Makedonya'y› tamamen iflgal etti. Di¤er Balkan ülkelerini kendine karfl› tehdit olarak gören Arnavutluk, mecburen ba¤›ms›zl›¤›n› ilan etti. 22 Ekim 1912 tarihinden beri fiükrü Pafla kumandas›nda Edirne'yi müdafaa eden Osmanl› birlikleri, ‹stanbul ile ba¤lant› kesik oldu¤undan silah yoklu¤u ve açl›k gibi sebeplerle teslim olmak zorunda kald›lar. Üst üste gelen ma¤lubiyetler üzerine Osmanl› Devleti Bulgaristan'a müracaat ederek ateflkes istedi. Böylece 3 Aral›k 1912'de imzalanan ateflkes antlaflmas› ile silahl› çat›flma durmufl oldu. Balkan devletleri ile Osmanl› Devleti aras›nda antlaflma 30 May›s 1913'te Londra'da imzaland›. Bu bar›fl antlaflmas› ile Osmanl› Devleti Ege adalar›n›n durumunun tayinini ve Arnavutluk'un s›n›rlar›n›n çizilmesi iflini büyük devletlere b›rak›yor, Girit'i hukuken Yunanistan'a terkediyor ve Midye-Enez hatt›n›n bat›s›nda kalan topraklar› da Balkan devletlerine veriyordu. Bu antlaflma ile Edirne ve K›rklareli’de Bulgaristan s›n›rlar› içinde kal›yor, Bulgaristan böylece Kavala ve Dedea¤aç aras›ndaki topraklar› da alarak Ege Denizi'ne ulafl›yordu.
‹kinci Balkan Savafl› Birinci Balkan Savafl›'nda Osmanl› Devleti'nin a¤›r ma¤lubiyete u¤ray›p Balkanlar’dan çekilmesiyle Balkanlarda siyasi bak›mdan büyük bir boflluk ve dengesizlik meydana geldi. Osmanl› ganimetinin paylafl›lmas›nda anlaflamayan Balkan devletleri birbirine girdi. Londra Konferans›nda en büyük pay› Bulgaristan'›n almas›, di¤er müttefiklerin hoflnutsuzlu¤una yol açm›flt›. Bulgaristan'›n daha fazla toprak almas›n› kabul etmeyen Yunanistan, Karada¤, S›rbistan ve I. Balkan Savafl›'na kat›lmayan Romanya Krall›¤› birleflerek, Bulgaristan'a karfl› savafl açt›lar. Di¤er devletlerin kendisine karfl› ittifak yapmalar› üzerine erken hareket etmek isteyen Bulgaristan 29-30 Haziran 1913 tarihlerinde sald›r›lar›na bafllad›. Ancak Bulgar ordusu Yunanl›lar ve S›rplar taraf›ndan Makedonya'dan ç›kar›ld›. Bu s›rada Bulgaristan'dan pay almak isteyen Romenler de savafla girdi ve Bulgar ordular› birkaç cephede savaflmak zorunda kald›¤› için yenilmeye bafllad›. Bulgarlar›n üst üste yenilerek Do¤u Trakya'daki birliklerini bat›ya kayd›rmas›ndan faydalanan Osmanl› Ordusu, Edirne ve K›rklareli'ni geri ald›. Bu yenilgiler üzerine Bulgarlar, bir yandan Romanya kral›na baflvurarak Balkan devletleriyle, bir yandan da Bab›ali’ye baflvurarak Osmanl› Devleti ile bar›fl yapmak istediler. ‹kinci Balkan Savafl› sonunda, Bulgaristan'la di¤er Balkan devletlerinin imzalad›klar› 10 A¤ustos 1913 tarihli Bükrefl Antlaflmas›, Romanya ile Bulgaristan'›n bugünkü s›n›r›n› belirledi. Osmanl› Devleti ile Bulgaristan aras›nda 29 Eylül 1913 tarihinde imzalanan ‹stanbul Antlaflmas› ile Bulgaristan K›rklareli, Dimetoka ve Edirne'yi Osmanl› Devleti’ne geri verdi. Antlaflmada Bulgaristan’da kalan Türklerin de durumu ele al›nd›. Türklerin mülkiyet haklar›na sayg› gösterilece¤i de belirtilmiflti. Osmanl› Devleti ile Yunanistan aras›nda ‹mzalanan 14 Kas›m 1913 tarihli Atina Antlaflmas› ile Girit kesin olarak Yunanistan'a b›rak›ld›. Balkan Savafllar› sonras›nda Osmanl› ‹mparatorlu¤u yeni kurulan devletler karfl›s›nda büyük bir yenilgiye u¤ram›fl, Balkanlar’daki hakimiyetinin sona ermesinin yan› s›ra, Meriç Nehri'nin bat›s›ndaki tüm topraklar›n› kaybetmifl, Ege Adalar› ve Makedonya elden ç›kar›lmak zorunda kal›nm›flt›r. Savafllar s›ras›nda Osmanl› ‹mparatorlu¤u yüzbinlerce asker ve y›llar›n çabas›yla elde edilmifl binlerce top ile silah stoklar›n› da kaybetti. Balkan savafllar›n›n en ac› sonucu da hiç kuflkusuz yüzbinlerce Türk, Pomak, Arnavut ve di¤er Müslümanlar›n katledilmeleri ve as›rlard›r bulunduklar› topraklar› terkederek, Do¤u Trakya ve Anadolu’ya göç etmek zorunda kalmalar›d›r. Bu göç hareketleri sonucunda Balkanlar'daki nüfus da¤›l›m› büyük ölçüde de¤iflmifl, yerlerinde kalanlar ise büyük bask› ve zulüm görmüfl, yak›n geçmiflte bile Bosna’da a¤›r katliamlara u¤ram›fllard›r.
37
ÇDSO’nun, ‘ATO Konseri’ büyüledi…
38
Ç
ukurova Devlet Senfoni Orkestras›’n›n (ÇDSO), Odam›z›n sponsorlu¤unda gerçeklefltirilen konserinde Adanal›lar’a eflsiz bir müzik ziyafeti sunuldu. ÇDSO’nun ‹ngiliz flef John Gibbons yönetiminde gerçeklefltirilen konserinin ilk bölümünde dünyaca ünlü Bulgar piyanist Ludmil Angelov, Çaykovski’den eserler seslendirdi. Konserin ikinci bölümünde ise ‹ngiliz müzi¤indeki canlanman›n öncülerinden biri olarak kabul edilen Edward Elgar’›n eserlerine yer verildi. 65 kifliden oluflan ÇDSO’nun Odam›z sponsorlu¤undaki konseri büyük be¤eniyle izlenirken, konser sonras›nda fief John Gibbons ve orkestra sanatç›lar› ayakta alk›flland›.
Yazarlar›m›z
Eur-med belgesi tan›m› ve unsurlar› numaralar›, ad ve soyadlar›, ticari iflletmeye girifl ve ç›k›fl tarihleri, pay miktarlar›n› ve sermayesini gösteren bir belgedir. Bu belge firman›n ortaklar›n›n durumunu göstermekte olup, firman›n faal durumunu göstermez. Oda sicil kay›t sureti tan›m› Ticari iflletmelerin kay›tl› bulunduklar› ticaret odalar›n›n oda sicil müdürlüklerinden temin edebilecekleri, faaliyetlerinin sürdü¤ünü ispatlayan ve afla¤›daki unsurlar› tafl›yan belgeye oda sicil kay›t sureti ad› verilir.
Av. Fahri Özsungur Adana Ticaret Odas› Ticaret Sicili Müdür Yard›mc›s›
“‹hracatç› ad›, aç›k adresi, ülkesi, mal›n gönderildi¤i kiflinin ad›, adresi, ülkesi, tafl›maya iliflkin bilgiler, tercihli ticaretin yap›ld›¤› ülkeler, ürünlerin menflei say›lan ülke, ülkeler grubu ya da alanlar, var›fl ülkesi veya ülkeler grubu, gözlemler, kolilerin marka ve iflaretleri, say›s› ile türleri, eflyan›n tan›m›, s›ra nosu, brüt a¤›rl›k (Kg. cinsinden ya da di¤er ölçüler cinsinden), faturalar.” Yukar›daki unsurlar› tafl›yan Pan Avrupa Akdeniz Kümülasyonu ile taraf ülkeler aras›ndaki ihracatta kullan›lan menflenin ispat›na dair belgeye Eur-med belgesi ad› verilir. Faaliyet belgesi tan›m› Tarih, say›, ticari iflletmenin ünvan›, tescilli adresi, ticaret sicil numaras›, tescil tarihi, oda sicil numaras›, oda kay›t tarihi, sermayesi, derecesi, faaliyet alan› unsurlar›n›n yer ald›¤› ba¤l› bulunulan ticaret odas›n›n hali haz›rda oda üyesi oldu¤unu gösteren belgeye faaliyet belgesi ad› verilir. Söz konusu belge ticari iflletmenin kay›tl› oldu¤u ticaret odas›n›n oda sicil müdürlü¤ünden temin edilebilir. Ticari ikametgah belgesi tan›m› Ticaret odalar›na kay›tl› olan ticari iflletmelerin ikametgahlar›n›n tasdiki gerekebilir. Baz› kurumlara ticari ikametgah belgesinin verilmesi zorunlu k›l›nd›¤›nda ticari iflletmeler oda sicil müdürlüklerinden, ticari iflletmenin ticari ve tescilli adreslerinin tasdikini bu belge ile ispatlayabilirler. ‹fltigal belgesi Bu belge marka tescili için gerekli olan bir belgedir. ‹fltigal belgesi ticaret odalar›n›n oda sicil müdürlüklerinden temin edilir. ‹fltigal belgesi ticari iflletmenin ünvan, adres, sicil numaralar›, sermayesi, faaliyet alan›n› göstermek yan›nda faal oldu¤unu gösterir. Firma ortaklar› belgesi Bu belge ticari iflletmelerin, oda sicil müdürlüklerinden temin edebilecek bir belgedir. Bu belge ilgili kurumlara ibraz edilmek üzere, flirket ortaklar›n›n T.C. Kimlik
Oda sicil kay›t suretinin unsurlar›; Tarih, servis ad›, say›, ünvan, tescilli adres, ticaret sicil numaras›, oda sicil numaras›, firman›n tescil tarihi, oda kay›t tarihi, sermayesi, derece, faaliyet alan›. Yurtd›fl› seyahat belgesi Yurtd›fl› seyahat belgesi, ticaret odas›na ba¤l› bulunan ve faal olan ticari iflletmenin ortaklar›na ilgili kurumlara ibraz edilmek üzere verilen belgedir. Belge istek üzerine ticaret odas› bünyesinde yer olan oda sicil müdürlüklerince verilmektedir. Bölünmede alacaklar›n tehlikeye düflmedi¤i raporu 6102 say›l› kanunun 174 ve 175. maddelerine göre düzenlenecek alacakl›lar›n alacaklar›n›n tehlikeye düflmedi¤i yeminli mali müflavir veya serbest muhasebeci mali müflavir raporu afla¤›da yer almaktad›r. Ayn› flekilde rapor örne¤ine web sayfam›z›n örnekler menüsündeki serbest muhasebeci mali müflavir rapor örnekleri sekmesinden ulaflabilirsiniz. • Bölünmenin amac› ve sonuçlar›, • Bölünme sözleflmesi veya bölünme plan›, • Paylar›n de¤iflim oranlar› ve gere¤inde ödenecek denklefltirme tutar›, özellikle devreden flirketin ortaklar›n›n devralan flirketteki haklar›na iliflkin aç›klamalar›, • De¤iflim oran›n›n saptanmas›nda, paylar›n de¤erlemesine iliflkin özellikleri, • Gere¤inde, bölünme dolay›s›yla ortaklar için do¤acak olan ek ödeme yükümlülükleri, di¤er kiflisel edim yükümlülükleri ve s›n›rs›z sorumlulu¤u, • Bölünmeye kat›lan flirketlerin türlerinin farkl› olmas› hâlinde, ortaklar›n yeni tür sebebiyle söz konusu olan yükümlülükleri, • Bölünmenin iflçiler üzerindeki etkileri ile içeri¤i; varsa sosyal plan›n içeri¤i, • Bölünmenin, bölünmeye kat›lan flirketlerin alacakl›lar› üzerindeki etkilerini (Özellikle bu bölümde bölünme nedeniyle alacakl›lar›n alacaklar›n›n tehlikeye düflmedi¤i rapor edilecek) ‹mzalar›n istiklali ilkesi Bono, çek, senet, poliçe ya da k›ymetli evraka imza atan ciranta, keflideci, aval ya da muhatap olan kifliler k›ymetli evrak›n di¤er imzac›lar›ndan ba¤›ms›z olarak atm›fl oldu¤u imza ile sorumludur. K›ymetli evraktaki
imzac›lar›n her biri kendi imzas› ile sorumludur. K›ymetli evraktaki bir imzan›n geçersizli¤i di¤er imzalar›n s›hhatini ya da imzac›lar›n hukuki sorumlulu¤unu etkilemez. Tüm bu ilkelere “imzalar›n istiklali ilkesi” ad› verilir. DAP(Delivered at place) nedir? Belirlenen yerde teslim ad› verilir. ‹hracatç› ihracat için gümrükleme, iç tafl›ma, sigorta ve boflalt›mdan sorumludur. ‹thalatç› ise ithalat için gümrüklemeden sorumludur. D›fl ticarette serbest bölge nedir? Ülkede geçerli ticari, mali, iktisadi olanlara iliflkin mülk ve idari düzenlemelerin uygulanmad›¤› ya da k›smen uyguland›¤› s›nai ve ticari faaliyetler için daha genifl teflviklerin tan›nd›¤› yerlerdir. DAT(Delivered at terminal) nedir? Di¤er ad› terminalde teslimdir.‹hracatç› ihracat için gümrükleme, iç tafl›ma, sigorta ve e¤er karayolu ise var›fl yerinde boflalt›mdan sorumludur. ‹thalatç› ise ithalat için gümrükleme, iç tafl›ma, kendi iflletmesinde boflalt›mdan sorumludur. DDP(Delivered duty paid) nedir? Di¤er ad› gümrük vergisi ödenmifl oland›r. Nas›l ki exworks terimi ihracatç›ya minimum sorumluluk yüklüyorsa DDP de ithalat için minimum yükümlülük yükler. Mallar var›fl ülkesindeki ithalatç›n›n bulundu¤u yere kadar götürülür. CIP (Carriage insurance paid to) nedir? Di¤er ad› tafl›ma ücreti ve sigorta ödenmifl oland›r. ‹hracatç› mallar var›fl yerine ulafl›ncaya kadar tafl›ma ücretini ödemekle ve sigortadan sorumludur. Var›fl ülkesindeki gümrükleme gümrük vergileri ve boflalt›mdan ithalatç› sorumludur. CPT (Carriage paid to) nedir? Tafl›ma ücreti ödenmifl olarak teslim di¤er ad›d›r. ‹hracatç› iç tafl›ma, gümrük, nakliyeden sorumludur. Buna ek olarak mallar›n var›fl yerine ulafl›ncaya kadar tafl›ma giderlerini ödemekle sorumludur. Sigorta ithalat için gümrükleme boflalt›mda ithalatç› sorumludur. CIF (Cost insurance anf fraight) nedir? Mal bedeli, sigorta ve navlun anlam›na gelmektedir. ‹hracatç› iç tafl›ma, gümrük, navlun ve sigortadan sorumludur. Mallar var›fl liman›na ulaflt›ktan sonra ithalat için gümrükleme boflalt›m ve giderlerde görülebilecek her türlü art›fl ithalatç›ya aittir. CFR (Cost and Fraight) nedir? Mal bedeli ve navlun anlam›na gelmektedir. ‹hracatç› yükleme ihracat için gümrükleme iç tafl›ma ve navlun bedelinin ödenmesinden sorumludur. ‹thalatç› ise sigorta ithalat için gümrükleme, ithalat ülkesinde iç tafl›ma ve boflaltmadan sorumludur.
39
Alevi Platformu’ndan Odam›za ziyaret
dana Alevi Platformu’na üye vak›f ve dernek baflkanlar›ndan oluflan 13 kiflilik heyet Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle’yi ziyaret ederek sorunlar› hakk›nda bilgi verdi.
A
40
Baflkan›m›za yeni görevinin hay›rl› olmas›n› dileyen heyet baflkan› Miktat Öztürk ve platform üyeleri, Alevilerin dostluk ve bar›fl içinde yaflamak dile¤inde oldu¤unu ancak mezhepsel ayr›l›klar nedeniyle zaman zaman Alevilere yönelik olumsuz davran›fllar›n bu birliktelik anlay›fl›na gölge düflürdü¤ünü belirtti. Türkiye nüfusunun dörtte birine sahip olan Alevilerin ibadethane sorununun çözümüne
devletin hiçbir deste¤i olmad›¤›n› ifade eden ve bunun bunu eflitlik ilkesine ayk›r› oldu¤unu bildiren Öztürk, “Platformun amac› bu sorunlar›n dile getirilmesi ve çözümüne yönelik kamuoyu oluflturmakt›r. ATO’nun üyelerinin belirli bölümünün Alevi olmas› nedeniyle bu çabaya destek verilmesini bekliyoruz” diye konufltu. Baflkan›m›z Menevfle ise, Odam›z›n çok büyük bir aile oldu¤unu ve bugüne kadar mezhepsel, ›rksal, siyasi düflünceye yönelik hiçbir ay›r›m›n yaflanmad›¤›n› ve bundan sonra da yaflanaca¤›na inanmad›¤›n› dile getirerek, “Ça¤dafl toplum olma yolunda bu gibi ay›r›mc›
düflünce kal›plar›n› kabul etmemiz mümkün de¤ildir. Biz bunu öncelikle insan haklar›na sayg› boyutunda ilk flart olarak kabul ederiz. Ülkemizde etnik mezhepsel ay›r›mc›l›¤a dönük olaylar›n, tutumlar›n oldu¤unu zaman zaman bizler de medyadan takip ediyoruz, ancak toplumlar›n da bir evrimsel süreci oldu¤u, tekamül süreci oldu¤u unutulmamal›d›r. Türkiye bugün etnik meseleler bak›m›ndan 20 – 30 y›l öncesine göre oldukça hoflgörülü ve bütünlefltirici bir noktaya do¤ru ilerlemektedir. Mezhepsel ayr›l›klar bak›m›ndan da durumu bu yönden de¤erlendirmek gerekmektedir. Toplum tekamül ettikçe, olgunlaflt›kça sorunlar›n azalaca¤›na ve yok olaca¤›na inan›yorum” dedi.
BAfiSA⁄LI⁄I
BAfiSA⁄LI⁄I
Odam›z Yönetim Kurulu eski üyelerinden Mehmet Ya¤l›c›’n›n Annesi;
Odam›z Yönetim Kurulu üyemiz Erdinç Güneyli’nin babaannesi;
NEZAHAT YA⁄LICI’n›n
SULTAN GÜNEYL‹’nin
vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhumeye Allah’tan rahmet, ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
vefat›n› üzüntüyle ö¤renmifl bulunuyoruz. Merhumeye Allah’tan rahmet, ailesi ve yak›nlar›na sab›r ve baflsa¤l›¤› dileriz.
ADANA T‹CARET ODASI
ADANA T‹CARET ODASI
Çukurova Kalk›nma Ajans› taraf›ndan haz›rlanan, Çukurova Bölgesi’nin 2014-2023 y›llar› aras›ndaki Bölge Kalk›nma Plan› Tasla¤› (5):
Çukurova uluslararas› çekim merkezi ve üssü olacak TR62 Bölgesi'nde Yafll› Ba¤›ml›l›k Oranlar› TR62 Bölgesi’nde yafll› ba¤›ml›l›k oranlar›na bak›ld›¤›nda Adana ve Mersin illerinin merkez ilçeleri d›fl›nda oran›n artt›¤› görülmektedir. Mersin’de Çaml›yayla ve Gülnar ilçeleri ile Adana’da Tufanbeyli, Feke ve Karaisal› ilçelerinde yafll› ba¤›ml›l›k oranlar›n›n yüksekli¤i dikkati çekmektedir. Bölge içi ve bölge d›fl› göç hareketlerinin kentlerde yo¤unlaflt›rd›¤› nüfus ifl sahibi olma ve yaflam koflullar›n› iyilefltirme olanaklar›na eriflimde s›k›nt›lar yaflamakta, bu durum bireylerin gelir eksikli¤inin yan› s›ra kamu hizmetlerinden yararlanamamalar›na sebep olmaktad›r. Ortalama Hane Halk› Büyüklü¤ü 2011 y›l› TÜ‹K verilerine göre TR62 Bölgesi’nde ortalama hane büyüklü¤üne bak›ld›¤›nda Adana 4,06 ile Türkiye ortalamas› olan 3,8’in üzerindeyken Mersin ise 3,67 ile Türkiye ortalamas›n›n alt›nda yer almaktad›r. Adana ilinde ortalama hane halk› büyüklü¤ü en yüksek Yüre¤ir’de 4,54 seviyesindeyken, Pozant› ilçesinde ise ortalama hane halk› büyüklü¤ü 3,24 ile en düflük düzeyde yer almaktad›r. Yüre¤ir ilçesinin ortalama hane halk›n›n büyüklü¤ünün yüksek olmas›, merkez ilçe konumundaki Yüre¤ir ilçesinin yo¤un göçe maruz kalmas› fleklinde yorumlanabilir. Mersin’de ise ortalama hane halk› büyüklü¤ü en yüksek 4,35 ile Akdeniz ilçesindedir. En düflük ortalama hane halk› büyüklü¤ü ise 3,05 ile Çaml›yayla ilçesindedir.
T›pk› Yüre¤ir ilçesi gibi Mersin’de de Akdeniz ilçesi yo¤un göçe maruz kalan ilçelerin bafl›nda yer almaktad›r. Bu durum ilçenin ortalama hane halk› büyüklü¤ünü yükseltmektedir. Türkiye’de ‹ller ‹tibariyle Yeflil Kartl› Say›s› Ülkemizde yoksulluk araflt›rmalar› 2002 y›l›ndan bu yana Hanehalk› Bütçe Anketleri ile TÜ‹K taraf›ndan yap›lmakta olup Düzey 2 ya da il düzeyinde yoksulluk verisi üretilmemektedir. Bu nedenle TR62 Bölgesi’nde yoksullu¤a iliflkin kapsaml› bir analiz mümkün olmamakla birlikte gelire dayal› yoksullu¤u ortaya koyabilmek için Genel Sa¤l›k Sigortas› primleri hazine taraf›ndan ödenenlerin nüfusa oran› yoksullu¤un bölge içerisindeki da¤›l›m› için fikir verici niteliktedir.
Türkiye’de sigorta primi Hazine taraf›ndan ödenenlerin toplam nüfusa oran›na göre, Türkiye ortalamas› yüzde 9,87 olup, Adana yüzde 14,12 ile 21., Mersin ise yüzde 12,75 ile 27. s›rada yer almaktad›r. Bu bak›mdan bölgede yoksul say›s›n›n Türkiye ortalamas›n›n üzerinde oldu¤u söylenebilir. Bölgedeki Yeflil Kartl› Say›s› ve Yeflil Kartl›lar›n Toplam Nüfusa Oran› 5510 say›l› Sosyal Sigortalar ve Genel Sa¤l›k Sigortas› Kanunu’na göre daha 01.01.2012 tarihinden itibaren geliri asgari ücretin üçte birinden az olan vatandafllar›n sa¤l›k sigorta primleri Hazine taraf›ndan ödenmektedir. Gelir testi Sosyal Dayan›flma ve Yard›mlaflma Vak›flar›nca yap›lmaktad›r.
41
Genel Sa¤l›k Sigortas› primi hazine taraf›ndan ödenenlerin nüfusa oran›na TR62 Bölgesi’ndeki ilçeler baz›nda bak›ld›¤›nda Adana’da Saimbeyli ilçesi yüzde 43,57’lik orana sahipken Çukurova ilçesi yaln›zca yüzde 5,26’l›k orana sahiptir. Mersin ilinde ise en yüksek oran yüzde 31,41 ile Akdeniz ilçesindeyken en düflük oran yüzde 9,01 ile Yeniflehir ilçesindedir. Aç›k biçimde göstermektedir ki; Adana ilinde yoksulluk k›rsal alanda ve kent merkezinde göç alan merkezlerden biri konumundaki Yüre¤ir ilçesinde daha yo¤un yaflanmaktad›r. Mersin’de ise daha dengeli bir da¤›l›m bulunmakta olup, Akdeniz ilçesindeki yüksek oran k›rsal alandaki yoksullu¤un yan›nda kent yoksullu¤unun Mersin’de Adana’ya göre daha yayg›n oldu¤unu göstermektedir. Adana Yoksunluk Endeksi Stratejik Yerel Yönetiflim Projesi kapsam›nda 26 ilde kentlerin sosyo-ekonomik yap›s›n›n anlafl›lmas› ve kent içindeki farkl›laflmalar›n mekânsal gösterimini sa¤lamak üzere Sosyo-Ekonomik Haritalama Çal›flmas› gerçeklefltirilmektedir. Pilot iller aras›nda yer alan Adana ve Mersin illerinde proje kapsam›nda gerçeklefltirilen yoksunluk endeksi sonuçlar› yukar›daki haritada gösterilmektedir.
42
Adana yoksunluk endeksi sonuçlar› göstermektedir ki Adana ili için kuzey ve güney aras›nda önemli farkl›l›klar bulunmaktad›r. Kentin ticari ve ekonomik merkezini oluflturan mahallelerde yoksunluk düzeyi düflük iken kent çeperlerinde artmakta, buna karfl›l›k en yüksek yoksunluk kentin güneyini oluflturan Yüre¤ir ve Seyhan ilçelerinde yaflanmaktad›r. Tedbirler Tedbir 1. Kamusal hizmet sunumunda toplumsal cinsiyet eflitli¤i anlay›fl›n›n gelifltirilmesi Türkiye’de ve TR62 Bölgesi’nde toplumsal cinsiyet eflitli¤inin sa¤lanmas›na yönelik ortam›n desteklenmesi ihtiyac› bulunmaktad›r. Kamusal hizmetlerin planlanmas› ve sunumuna kadar olan tüm süreçlerde toplumsal cinsiyet eflitli¤inin sa¤lanmas› ve kamu politikalar›n›n cinsiyet eflitli¤ini gözetir biçimde düzenlenmesi (gender mainstreaming) amac›yla kamu kurum ve kurulufllar›n›n toplumsal cinsiyet eflitli¤ine yönelik politika ve stratejilerini oluflturmalar› teflvik edilecektir. Bu kapsamda kad›n alan›nda çal›flan sivil toplum kurulufllar› ile iflbirli¤i içerisinde kad›n dostu kent olmaya yönelik yerel 37 Stratejik Yerel Yönetiflim Projesi ‹çiflleri Bakanl›¤› taraf›ndan, Kat›l›m Öncesi Mali Yard›m Arac› 2008 Türkiye Ulusal Program› kapsam›nda, Avrupa Birli¤i ve Türkiye Cumhuriyeti ortak finansman›yla yürütülmektedir. Projenin uygulanmas› için teknik destek Hollanda Belediyeler Birli¤i Uluslararas› ‹fl Birli¤i Ajans› (VNG International) liderli¤indeki WYG International,
WYG Türkiye, TEPAV (Türkiye Ekonomi Politikalar› Araflt›rma Vakf›) ve Habitat Kalk›nma ve Yönetiflim Derne¤i konsorsiyumu taraf›ndan sa¤lanmaktad›r. Merkezî Finans ve ‹hale Birimi projenin sözleflme makam›d›r. Endeks kapsam›ndaki göstergeler flöyledir; 6 kifli ve üzeri hanelerin oran›, 15 yafl alt› nüfus oran›, konut ve otomobil sahibi olmayan hane oran›, engelli birey oran›, kifli bafl›na geliri 295 TL alt›nda olan hane oran›, birincil geliri devlet ve akraba yard›m› olan hane oran›, birden fazla iflsiz olan hane oran›, sigortas›z çal›flanlar›n oran›, okur-yazar olmayan kad›n oran›, en az bir çal›flan kad›n olan hane oran› eflitlik eylem planlar›n›n oluflturulmas› ve toplumsal cinsiyete duyarl› planlama ve bütçeleme çal›flmalar› desteklenecektir. K›rsal ve kentsel alanlarda ortalama hane halk› büyüklüklerinin giderek azalmas› toplum yap›s›nda genifl aileden çekirdek aile do¤ru bir dönüflümün oldu¤unu göstermektedir. Bu kapsamda tek ebeveynli aileleri de kapsayacak flekilde aile dan›flmanl›k ve e¤itim hizmetlerinin düzenli ve etkin olarak sunumu desteklenecektir. Özellikle k›rsal alanlardaki kad›nlara yönelik ilk ad›m sa¤l›k hizmetlerinin etkin sunumuna yönelik bilgi ve iletiflim teknolojilerini de içeren yenilikçi modellerin gelifltirilmesi teflvik edilecektir. Kad›na karfl› fliddetin önlenmesinde fark›ndal›¤›n artt›r›lmas› ve zihniyet dönüflümünün sa¤lanmas› gerekmektedir. Bu kapsamda fark›ndal›k yaratma kampanyalar›, bilgilendirme faaliyetleri gibi çal›flmalar›n erkekleri de kapsayacak biçimde gelifltirilmesi, kamusal hizmetlerin sunumunda kad›na karfl› fliddetin önlenmesine yönelik özel tedbirler (sokak ayd›nlatmalar›, otobüs duraklar› gibi ortak kullan›m alanlar›na acil yard›m butonlar›, son seferi düzenleyen otobüslerin kad›n yolcular için sokak aralar›na girmesi..vb) hayata geçirilmesi teflvik edilecektir. Kad›na karfl› fliddetle mücadelede yerel ve bölgesel düzeyde kad›na karfl› fliddet olaylar›na iliflkin veri taban› oluflturma ve haritalama çal›flmalar› gerçeklefltirilmesi ile konukevleri, kad›n dan›flma merkezi say›lar›n›n artt›r›lmas› ve kurumsal kapasitelerinin gelifltirilmesi desteklenecektir. Kad›n›n toplumdaki konumunu güçlendirmeye yönelik çal›flmalar desteklenecek olup fliddet ma¤duru kad›nlar› içeren projelere öncelik verilecektir. Tedbir 2. Özel ilgi gruplar›n›n toplumdaki konumlar›n›n güçlendirilmesi TR62 Bölgesi’ndeki kad›n, engelli, genç, çocuk ve yafll› gruplar›n toplumsal yaflama eflit biçimde aktif kat›l›mlar›n›n desteklenmesi ve
yapabilirliklerinin artt›r›lmas›na yönelik politikalar›n oluflturulmas› gerekmektedir. TR62 Bölgesi’ndeki kentlerde önemli say›da engelli birey yaflamakta olup kentlerin alt yap›s› ve kamusal hizmetlerin sunumu engelli bireylerin toplumsal yaflama kat›l›mlar› önünde önemli engeller oluflturmaktad›r. Engellilerin toplumsal yaflama kat›l›mlar›n› sa¤lamaya yönelik yerel yönetimler ve engelli alan›nda çal›flan sivil toplum kurulufllar›n›n kat›l›m ve katk›lar› ile kentlerin eriflebilirlik haritalar›n›n oluflturulmas› ve kent içerisindeki tüm ortak kullan›m alanlar›n›n (park, spor alanlar›, sosyal ve kültürel merkezler, kamu binalar›... vb) engellilerin eriflimine uygun hale getirilmesi desteklenecektir. Engelliler içerisinde zihinsel engellilerin daha fazla ayr›mc›l›¤a maruz kald›¤› gerçe¤inden hareketle zihinsel engelli bireylere yönelik kaliteli bak›mevi hizmetlerinin sunumu, tüm engel gruplar›ndaki engellilerin sosyalleflmelerine yönelik olarak spor ve kültür faaliyetlerinin gelifltirilmesi ve çeflitlendirilmesi desteklenecektir. Çocuklar›n iyi olma hallerinin desteklenmesi ve potansiyellerini gelifltirmeye yönelik kurumsal mekanizmalar›n oluflturulmas› gerekmektedir. Çal›flmalarda geçici ve gezici tar›m iflçisi konumundaki çocuklar ile sokakta çal›flan çocuklar gibi risk grubundaki çocuklar›n toplumsal hayata kat›l›m›na yönelik çal›flmalar› öncelikli olarak ele al›nacakt›r Bilgi ve iletiflim teknolojilerinin geliflimine paralel olarak bilinçsiz internet kullan›m› çocuklar› olumsuz etkilemektedir. Bu kapsamda aileleri de içerecek biçimde güvenli ve bilinci internet kullan›m›na yönelik çal›flmalar ile çocuklar›n geliflimini gelifltirmeye dönük web tabanl› içerik gelifltirme çal›flmalar› teflvik edilecektir. Gençlerin yerel ve bölgesel düzeyde toplumsal hayata kat›l›mlar›na yönelik olarak gençlik alan›nda çal›flan sivil toplum oluflumlar› ile yerel yönetimler iflbirli¤i içerisinde bütünleflik gençlik politika ve stratejilerinin oluflturulmas› teflvik edilecektir. Tedbir 3. Bölge içerisinde yoksulluk ve yoksunlu¤un azalt›lmas› TR62 Bölgesi’nin bölge içi ve bölge d›fl› göç hareketlerine yo¤un biçimde maruz kalmas›, özellikle son 10 y›lda k›rsal alandan kente göçün h›zlanmas› ve h›zl› ve plans›z kentleflme sonucunda bölgede k›rsal yoksulluk yan›nda kentsel yoksulluk ve yoksullu¤a ba¤l› yoksunlu¤un ortaya ç›kmas›na sebep olmufltur. Bu nedenle bölgede kapsay›c› hizmet sunumunun gelifltirilmesi önem kazanmaktad›r.
Tablo: ‹llere Göre Faal Dernek Say›lar› ve Oranlar› Mersin Faal Dernek Say›lar› 24.05.2013 Mersin (Toplam) Akdeniz Anamur Ayd›nc›k Bozyaz› Çaml›yayla Erdemli Gülnar Mezitli Mut Silifke Tarsus Toroslar Yeniflehir
1753 441 62 6 30 6 166 32 113 59 154 231 152 301
Tablo: Adana ‹lçelere Göre Faal Dernek Say›lar›, Adana ‹lçelere Göre Faal Dernek Say›lar› - 27.05.2013 Adana (Toplam) Alada¤ Ceyhan Çukurova Feke ‹mamo¤lu Karaisal› Karatafl Kozan Pozant› Saimbeyli Sar›çam Seyhan Tufanbeyli Yumurtal›k Yüre¤ir
1.990 24 117 266 7 21 14 13 64 49 10 96 1.029 18 19 243
Yoksullu¤un kuflaklar aras› aktar›m›n›n önüne geçilebilmesine yönelik olarak e¤itim ve sa¤l›k hizmetlerine eriflilebilirli¤in artt›r›lmas› gerekmektedir. Bu kapsamda bölgede gezici ve göçer konumdaki mevsimlik tar›m iflçilerinin bar›nma, e¤itim ve sa¤l›k hizmetlerine erifliminin sa¤lanmas› ve çocuk iflçili¤inin önlenmesine yönelik çal›flmalar desteklenecektir. Özellikle yoksul kesimlerin temel hizmetlere erifliminin gelifltirilmesine öncelik verilecektir.
TR62 Bölgesi’nde sosyal sermayenin düflüklü¤ünün bir nedeni de bölgenin sosyal ve kültürel özelliklerinin yan›nda, bölgenin uzun y›llar göç alan konumda yer almas›d›r. Göç eden nüfusun yaln›zca bilgi ve becerisini de¤il ayn› zamanda sosyal norm ve de¤erlerini de tafl›maktad›r. Bu nedenle TR62 Bölgesi’nin sosyal sermaye seviyesi düflük bölgelerden ald›¤› göç göz önüne al›n›rsa, sosyal sermaye seviyesinin düflüklü¤ünde ülke içi göçün de etkili oldu¤u yorumu yap›labilir.
K›rsaldan kentsel alanlara göçün önemli bir nedeni de k›rsal alandaki baflta e¤itim ve sa¤l›k olmak üzere kamusal hizmetlerin yetersizli¤idir. Plan döneminde k›rsal alana yönelik e¤itim ve sa¤l›k baflta olmak üzere sosyal ve kültürel alanlarda yenilikçi hizmet sunum modellerinin gelifltirilmesi ve yayg›nlaflt›r›lmas› desteklenecektir.
Bölgedeki faal derneklerin da¤›l›m› incelendi¤inde Mersin ilinde en fazla dernek Akdeniz ilçesindeyken, Adana ilinde en fazla dernek Seyhan ilçesinde yer almaktad›r. Bölgede dernek say›lar› k›rsal niteli¤i yo¤un olan ilçelerde azal›rken büyükflehir s›n›rlar› içerisindeki ilçelerde artmaktad›r. Dernek say›lar› toplumun örgütlenme düzeyini göstermesi aç›s›ndan önemli olmakla birlikte derneklerin faaliyet alanlar›na göre s›n›fland›rmas› mevcut veriler ›fl›¤›nda yap›lamamaktad›r.
Öncelik 3. Sosyal Sermayeyi Gelifltirmek Durum Analizi Kurumlar Aras› ‹liflkiler, ‹flbirli¤i ve Ortakl›k Sosyal sermaye en genifl anlam›yla bireylerin birbirlerine ve kurumlara duymufl olduklar› güven düzeyi ve kurumlar aras› iflbirli¤i ve ortakl›k seviyesi olarak adland›r›labilir. Bir bölgedeki ya da ülkedeki sosyal sermayenin yüksekli¤i o bölge ya da ülkenin kalk›nmas›na olumlu yönde etki etmektedir. Türkiye’de Düzey 2 bölgelerinin sosyal sermaye seviyesine göre da¤›l›m›na bak›ld›¤›nda Bat›’da yer alan bölgelerin sosyal sermaye seviyesi bak›m›ndan daha geliflmifl oldu¤u, bu karfl›l›k Do¤u’da yer alan bölgelerin ise daha az geliflmifl oldu¤u görülmektedir. TR62 Bölgesi sosyal sermaye seviyesinin geliflmiflli¤i bak›m›ndan do¤u bölgelerine benzer bir performans sergilemektedir.
TR62 Bölgesi'nde Finansal Destek ve Yard›m ‹liflkileri TR62 Bölgesi’ndeki kurumlar aras› finansal destek ve yard›m iliflkilerinin temel belirleyicileri aras›nda kurumlar aras› dayan›flma iliflkileri ve ortak görev alanlar›n›n varl›¤› gösterilebilir. Bölgedeki finansal destek ve yard›m iliflkileri incelendi¤inde Adana ve Mersin illerinin kendi içerisinde iliflki a¤lar›na sahip oldu¤u görülmektedir. Her iki ilin karfl›l›kl› finansal destek ve yard›m iliflkisi s›n›rl› olup var olan iliflkiler bölgesel nitelikteki kamu kurumlar› (‹ller Bankas› Bölge Müdürlü¤ü) taraf›ndan kurulmaktad›r. Bölgedeki finansal yard›m ve destek iliflkilerine kurum baz›nda bak›ld›¤›nda kamu kurumlar›n›n ve yerel yönetimlerin öne ç›kt›¤› görülmektedir. Bölgenin güçlü sanayi ve ticaret gelene¤i göz önüne al›nd›¤›nda özel sektör temsilcilerinin finansal destek ve yard›m iliflki düzeyinin düflüklü¤ü dikkati çekmektedir. Ortak kültürel etkinlik iliflki türü, iliflkilerin en rahat oluflturulabilece¤i bir alan türü niteli¤i tafl›maktad›r. Ancak TR62 Bölgesi’nin bu iliflki yap›s›na bak›ld›¤›nda Adana ve Mersin illerinin kendi içerisinde iliflki yap›s›na sahipken, iller aras› iliflki düzeyinin düflük oldu¤u görülmektedir. Bu durum TR62 Bölgesi’nde iller aras›nda iflbirli¤i ve ortakl›k düzeyinin geliflmemifl oldu¤unu göstermektedir. TR62 Bölgesi'nde Kurum Türlerine Göre Ortak Kültürel Etkinlik ‹liflkisi Kurum türlerine göre ortak kültürel etkinlik iliflkilerine bak›ld›¤›nda Mersin ilinin Adana iline oranla daha yo¤un iliflkiye sahip oldu¤u görülmektedir. ‹liflki yap›s›nda kamu kurumlar› ve yerel yönetimler yan›nda sanayi ve ticaret odalar›n›n düflük de olsa varl›¤›n›n yan›nda Mersin ilinde iliflki yap›s›nda baz› sivil toplum kurulufllar›n›n Adana’ya göre daha bask›n olmas› dikkat çekicidir.
43
TR62 Bölgesi’nde kurumlar aras› iliflki yap›s› bir bütün olarak ele al›nd›¤›nda iliflki düzeyinin ço¤unlukla idari s›n›rlar çerçevesinde gerçekleflti¤i ve merkezi kamu kurumlar›n›n kurumsal iliflkilerin geliflmesinde belirleyici konumda bulundu¤u görülmektedir. Bölgenin güçlü sanayi ve ticaret yap›s› ve kültürü göz önüne al›nd›¤›nda özel sektörün bu iliflki a¤›ndaki belirleyicili¤i s›n›rl› düzeydedir. Ayn› zamanda ortak kültürel etkinlik gibi daha rahat iliflki kurulabilecek alanlarda sivil toplum kurulufllar› ön plana ç›ksa da, mevcut a¤ yap›s› bölge düzeyinde iletiflim ve iflbirli¤ini gelifltirmeye yönelik olmaktan çok idari s›n›rlar içerisinde yer almaktad›r. Bu bak›mdan TR62 Bölgesi’nde bölge düzeyinde kurumlar aras› iflbirli¤i ve ortakl›¤› gelifltirmeye yönelik kurumsal mekanizmalara yönelik ihtiyaç aç›k biçimde görülmektedir. Tedbirler Tedbir 1. Yerel ve bölgesel düzeyde demokratik yönetiflimin güçlendirilmesi Kapsay›c› kat›l›ma dayanan, hesap verebilir, fleffaf ve etkin bir yönetiflim kalk›nman›n sa¤lanmas›nda kilit öneme sahiptir. Bu kapsamda toplumdaki gruplar›n yerel düzeydeki karar alma mekanizmalar›na kat›l›m›n› sa¤layacak kent konseyi, gençlik, kad›n ve engelli meclisi gibi mekanizmalar›n yerel yönetiflim mekanizmas› olarak ifllevlerinin güçlendirilmesine yönelik çal›flmalar desteklenecektir.
44
Yerel ve bölgesel düzeyde bilgiye eriflimin gelifltirilmesi gerekmektedir. Kamusal bilgiye eriflim politikalar›n tasarlanmas› ve uygulanmas›nda etkinli¤i artt›racakt›r. Bu kapsamda kamu kurum ve kurulufllar› aras›nda etkin bir bilgi paylafl›m sisteminin oluflturulmas›, üniversiteler ve kamu kurum ve kurulufllar› ortakl›¤›nda sosyal politika alan›nda bilgi ve veri toplama ifllevini görecek Bölgesel ‹zleme Merkezleri’nin oluflturulmas› ve bu yap›lar›n kurumsal - teknik alt yap› ve kapasitelerinin güçlendirilmesi desteklenecektir. Yerel ve bölgesel düzeydeki kurum ve kurulufllar aras›nda bilgi ve veri paylafl›m a¤›n›n ve kent bilgi sistemleri gibi ortak veri tabanlar›n›n oluflturulmas› desteklenecektir. Yerel yönetimler taraf›ndan halk›n karar alma süreçlerine kat›l›m›n› sa¤lamak ve daha fleffaf ve hesap verebilir yönetim anlay›fl›n›n yayg›nlaflmas› amac›yla bilgi ve iletiflim teknolojilerine dayal› e- kat›l›m uygulamalar›n›n gelifltirilmesi ve yayg›nlaflt›r›lmas› teflvik edilecektir. Tedbir 2. Bölge düzeyinde iflbirli¤i ve ortakl›k kültürünün gelifltirilmesi TR62 Bölgesi’ndeki kurumlar aras› iflbirli¤i ve ortakl›k yap›s› ço¤unlukla kamu kurum ve kurulufllar› etraf›nda flekillenmekte ve bölge düzeyinde iflbirli¤i ve ortakl›k a¤lar› s›n›rl› düzeydedir. 2014–2023 Bölge Plan› döneminde bölge düzeyinde iflbirli¤i ve ortakl›¤› gelifltirmeye yönelik platformlar›n oluflturulmas› teflvik edilecektir.
Tedbir 3. Bölgedeki sivil toplum kurulufllar›n›n kurumsal ve finansal kapasitelerinin art›r›lmas› Bölgedeki sivil toplum kurulufllar›n›n ulusal ve uluslararas› a¤lara kat›l›m› ve bölge içerisindeki di¤er sivil toplum kurulufllar›, kamu kurumlar› ve özel sektör temsilcileri ile iflbirli¤i içerisinde a¤ oluflturma çal›flmalar› desteklenecektir. Sivil toplum kurulufllar›n›n kurumsal kapasitelerinin gelifltirilmesi ve yerel düzeyde demokratik yönetiflimin gelifltirilmesine yönelik hak temelli savunuculuk çal›flmalar› ile yerel ve bölgesel düzeydeki izleme ve de¤erlendirme çal›flmalar› desteklenecektir. Yerel ve bölgesel düzeydeki sorunlar›n çözümüne yönelik olarak yenilikçi ve yarat›c› çözümlere dayanan sosyal giriflimcilik çal›flmalar› teflvik edilecek, bölge düzeyinde sosyal giriflimcili¤in gelifltirilmesine yönelik faaliyetler desteklenecektir. Yerel ve bölgesel düzeydeki sorunlar›n çözümüne yönelik olarak sosyal giriflimcilik çal›flmalar› desteklenecektir. Sivil toplum kurulufllar›n›n hak temelli savunuculuk ve izleme – de¤erlendirme çal›flmalar› desteklenecektir. 1.4. STRATEJ‹K AMAÇ 4: N‹TEL‹KL‹ ‹NSAN ve KAL‹TEL‹ ‹ST‹HDAM SA⁄LAMAK Öncelik 1: E¤itimde Eriflilebilirli¤i ve Kaliteyi Artt›rmak Durum Analizi Modern toplumun en önemli gereklerinden biri olan e¤itim, üretken ve kaliteli bir yaflam›n önkofluludur. Günümüzde dünyada yaflanan h›zl› de¤iflim ve geliflme süreci, toplumsal de¤iflim ve dönüflümlere duyulan ihtiyac› art›rmakta, dünyadaki bu de¤iflim ve geliflmeleri izleyerek uyum sa¤lamak ve yönlendirmek toplumlar›n gelece¤e yönelik önemli hedefleri aras›nda yer almaktad›r. Belirlenen hedeflere ulaflmada anahtar kavram e¤itimdir. Bu nedenle
günümüzde bir toplumun bireylerine verece¤i e¤itimin niteli¤i ve etkinli¤inin art›r›lmas›, toplumun tüm kesimlerini içine almas› büyük önem tafl›maktad›r. Ülkemiz ve bölgemizin sürdürülebilir ekonomik ve sosyal geliflmesini sa¤layabilmesi, küresel rekabette yerini alabilmesi, e¤itime ayr›lan kaynaklar› daha verimli ve etkin kullanabilmesi için temel dayanak noktas› e¤itim sisteminin tüm süreçlerinin kaliteye dayal› hale getirilmesidir. Bilgi ve iletiflim teknolojilerindeki bafl döndürücü geliflmelerin etkisi bütün sektörlerde ve hayat›n her alan›nda hissedilmekle birlikte de¤iflimin en çok etkiledi¤i alanlar›n bafl›nda e¤itim gelmektedir. Bu dinamik yap›; sürekli kendini yenileyen ve gelifltiren bir e¤itim sistemini, teknolojik altyap› yat›r›mlar›n›n güçlendirilmesini, dünyadaki geliflmelerin yak›ndan takip edilmesini ve özel sektörle yak›n bir iflbirli¤ini gerekli k›lmaktad›r. Geliflme ve kalk›nmada sanayileflmenin temel unsuru olan bilgi, beceri ve yetkinliklere sahip nitelikli insan rolü yads›namaz olup okul öncesi e¤itim, ilkö¤retim, ortaö¤retim ve yüksekö¤retim olmak üzere e¤itimin her kademesinde kalite gerektirir. 15 yafl üstü nüfusun, yani çal›flma ça¤› içinde olan nüfusun e¤itim seviyesinin geliflmifl ülkelerden geride olmas› Türkiye’nin 2000’li y›llar itibariyle içinde bulundu¤u demografik f›rsat penceresini verimli bir flekilde de¤erlendirmesi önünde önemli bir engeldir. 2040 y›l›nda f›rsat penceresinin kapanaca¤› göz önünde bulundurulursa e¤itimde niteli¤i artt›r›c› politikalar›n acilen uygulanmas›na ihtiyaç vard›r. (F›rsat penceresi: Demografik geçifl sürecinde nüfus art›fl h›z› düflerken, iflgücü arz›n›n yani çal›flabilir nüfusun, h›zl› art›fl›n› sürdürdü¤ü bir durum olarak tan›mlan›r.) Türkiye geneline bak›ld›¤›nda, okuma yazma bilmeme oran› her iki cinsiyet içinde “genç yafl gruplar›ndan ileri yafl gruplar›na”, “kentsel nüfustan k›rsal nüfusa” ve “Bat›
bölgelerden Do¤u bölgelerine” gidildi¤inde, art›fl sergilemektedir. Ancak, bu de¤iflkenlerin her koflulda kad›nlar üzerindeki etkisi erkekler üzerindeki etkisinden daha büyük olmaktad›r. Ayr›ca Adana’n›n 3. düzeyde oldu¤u, Mersin’in ise 2. düzeyde oldu¤u görülmektedir. E¤itim hem bugün hem de gelecek için önemlidir. Uluslar, insan sermayesine yapt›klar› yat›r›mlar yoluyla kendilerini yeniden infla etmektedirler. ‹yi e¤itilmifl ve yetifltirilmifl bir nüfus, hem bireylerin ve toplumlar›n refah› hem de insan haklar›, demokrasi ve özgürlüklerin gelifltirilmesi, yaflam beklentisi, toplumsal bütünleflme ve çevrenin korunmas› için gereklidir. K›saca özetlemek gerekirse, giderek tüm toplumlar, çocuklar›n›n, gençlerinin ve yetiflkinlerinin daha genifl e¤itim f›rsatlar›na eriflebilmeleri konusuna gerçek bir ilgi göstermektedirler. Bu ilgi sadece e¤itim sisteminde daha uzun süre kalma de¤il ayn› zamanda e¤itimin niteli¤ine daha duyarl› olma yönünde ilerlemektedir. Türkiye, ‹ller Okuma-Yazma Bilmeyen Oranlar› (6 Yafl ve üzeri nüfus) TR62 Bölgesi’nin okuma yazma bilmeyen oranlar› incelendi¤inde, Adana ilinin yüzde 4,7 ile 9. s›rada, Mersin ilinin yüzde 2,83 ile 13. s›rada yer ald›¤› görülmektedir. Adana’n›n, okuma yazma bilmeyen oran›nda, Türkiye ortalamas›n›n üzerinde kald›¤› dikkat çekmektedir. Türkiye genelinde ve Adana, Mersin illerinde okur-yazarl›k oranlar›na bak›ld›¤›nda hem Türkiye hem de bölge illeri genelinde bu oran›n art›fl e¤iliminde oldu¤u görülmektedir. Türkiye için çeflitli kaynaklarda belirtilen 6,5-7 y›l olarak aç›klanan ortalama e¤itim süresinin bile pek çok dünya ülkesi ve AB ülkesinin çok gerisinde oldu¤u göz önüne al›n›rsa, TR62 Bölge baz› ilçelerinin çok gerilerde oldu¤u dikkat çekmektedir. TR62 Bölge ilçeleri ortalama e¤itim süresi bak›m›ndan incelendi¤inde, Adana il merkezinin kuzeyinde kalan Karaisal›, Alada¤,
Feke, Saimbeyli ve Tufanbeyli ilçelerinde 5,1 ile 5,4 y›l aras›nda de¤iflti¤i, flehir merkezinde yer alan Yüre¤ir ilçesinde ise bu sürenin 5,4 y›l oldu¤u dikkat çekmektedir. Mersin’in ise merkez ilçelerinden biri olan Akdeniz ilçesinde ortalama e¤itim süresinin 5,4 y›l oldu¤u, sosyoekonomik aç›dan az geliflmifl ilçelerden Bozyaz›, Gülnar ve Mut’ta ise 5,7 y›l oldu¤u görülmektedir. Ortalama e¤itim süresi, bölgemizde tüm dünya genelinde ve Türkiye genelinde oldu¤u gibi cinsiyete göre incelendi¤inde kad›nlar için daha da düflmekte olup, Adana için en düflük 4,3 y›l, Mersin için ise bu oran en düflük 4,7 olmufltur. Adana’da Kad›nlar›n E¤itim Durumlar› (6+ Yafl üstü) Adana ilinde okuma-yazma bilmeyenler nüfusun yüzde 4,7’sini oluflturmakta olup kad›nlarda yüzde 7,7 ile bu oran›n yüksek oldu¤u görülmektedir. Ayn› flekilde Mersin’de okuma-yazma bilmeyenler nüfusun yüzde 2,83’ünü oluflturmakta olup kad›nlarda yüzde 4,62 ile bu oran, okuma-yazma bilmeyen erkeklere göre daha yüksektir. Y›llar içinde okuryazarl›k oran› sürekli artmas›na ra¤men henüz hedeflenen noktaya ulafl›lamam›flt›r. Türkiye’de ve TR62 Bölge illerinde okul öncesi e¤itim oran› son y›llarda yaklafl›k iki kat›na ç›kmas›na ra¤men 9. Kalk›nma Plan›’nda da belirtildi¤i gibi, halen istenilen düzeyin alt›ndad›r. Avrupa Birli¤i ülkelerinde okul öncesi e¤itimde okullaflma oran›n›n yüzde 88,4 oldu¤u görülmektedir. Ülkemizdeki rakamlar›n nispeten düflük olmas›n›n temel nedenleri olarak ailelerin okul kayd›, çocuklar›n beslenmesi, giyimi ve e¤itim materyalleri için gerekli olan maliyetleri karfl›lamakta zorlanmas› gösterilmektedir. Okul öncesi e¤itimin zorunlu hale getirilmesiyle önümüzdeki y›llarda okul öncesi e¤itimde okullaflma oranlar›ndaki art›fl›n devam edece¤i düflünülmektedir. Türkiye ‹statistik Kurumu’nun 2012-2013 ö¤retim y›l› il düzeyinde yay›nlam›fl oldu¤u
verilerine göre TR62 Bölgesi, Adana ve Mersin illeri ilkokul net okullaflma oran›na göre 21. ve 41. s›rada yer almaktad›rlar. fianl›urfa, fi›rnak, Bayburt, Siirt gibi sosyo-ekonomik düzeyi düflük olan illerin ilkokul okullaflma oranlar›n›n bölge illerimizden yüksek olmas› dikkat çekmektedir. TR62 Bölgesi’nde net okullaflma oranlar› incelendi¤inde ise Adana ve Mersin illerinin s›ras›yla yüzde 70,77 ile 52. ve yüzde 71,91 ile 50. s›rada yer ald›klar› görülmektedir. Bölge illerinin Türkiye ortalamas›n›n alt›nda kald›¤› dikkat çekmektedir. TR62 Bölgesi’nde ilkö¤retim, ortaö¤retim ve mesleki ortaö¤retimde derslik bafl›na düflen ö¤renci say›lar› incelendi¤inde özellikle Adana’da bu oran›n yüzde 16 civar›nda yüksek oldu¤u, mesleki ve teknik ortaö¤retimde ise bu oran›n daha yüksek oldu¤u görülmektedir. Ayr›ca günümüz biliflim ça¤›nda sadece ö¤renme ortamlar›ndaki teknik yeterliliklerde oldukça önem teflkil etmektedir. Bu ba¤lamda bölgemizde Adana ve Mersin illerinde bilgisayar bafl›na düflen ö¤renci say›s›n›n Türkiye ortalamas›n›n oldukça üzerinde oldu¤u dikkat çekmektedir. Bölgede bulunan okullarda ö¤rencilerin, etkin bir biçimde e¤itim almas›n› engellemektedir. Bölgemizde Adana ve Mersin illerinde bilgisayar bafl›na düflen ö¤renci say›lar› incelendi¤inde, Türkiye geneli için bile çok yüksek olan bu verinin bölgemiz illeri için çok daha yüksek oldu¤u (Bilgisayar bafl›na düflen ö¤renci say›s›n›n Adana’da 161, Mersin’de 146) oldu¤u dikkat çekmektedir. Tedbirler Tedbir 1. E¤itimin fiziki altyap›s›n›n güçlendirilmesi E¤itim altyap›s›n›n yeterlili¤i, al›nan e¤itimin kalitesini birinci derecede etkilemektedir. Ö¤rencinin gereksinimlerini ve beklentilerini karfl›layacak biçimde donat›lm›fl e¤itim ortamlar›, ö¤rencinin arkadafllar›yla ve ö¤retmenleriyle kurdu¤u iletiflime etki etmekte ve neticesinde okula duydu¤u aidiyet duygusunu pekifltirmektedir. Kalabal›k olmayan s›n›flarda e¤itim ve ö¤retim daha verimli gerçekleflir. Bunu için ö¤renme ortamlar›n›n say›s›n›n (s›n›f, kütüphane, laboratuvar vb.) ve ö¤renme ortamlar›nda kullan›lan materyallerin, ö¤rencilerin daha verimli kullanabilmesi aç›s›ndan miktarlar›n›n yeterli düzeye getirilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte bölge ilçelerinde derslik bafl›na düflen ö¤renci say›lar› incelendi¤inde özellikle Mersin’de Mezitli, Toroslar, Yeniflehir’de, Adana’da Seyhan’da yüksek oldu¤u görülmektedir. Ayr›ca Mersin’de Çaml›yayla’da, Adana’da ise Alada¤, Feke, Karaisal›, Saimbeyli ve Tufanbeyli ilçelerinde mesleki ve teknik e¤itim veren herhangi bir ortaö¤retim kurumu bulunmamaktad›r. Bu ilçelerde mesleki e¤itime yönelmek isteyen ö¤rencilerin, mesleki e¤itim olanaklar›ndan faydalanamamas› söz konusu oldu¤undan, belirtilen ilçelere mesleki ve teknik e¤itim veren okullar›n yap›lmas› fayda sa¤layacakt›r. Devam› gelecek say›m›zda...
45
Yazarlar›m›z
Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre, A.fi. yönetim kurulu üyeliklerinin sona ermesi gündeminde ilgili bir maddenin bulunmas›n› veya gündemde madde bulunmasa dahi hakl› bir sebebin bulunmas›n› flart koflmufltur (TTK md. 364/f.1). Dolay›s›yla, yönetim kurulu üyelerinin görevden al›nabilmesi için, genel kural olarak, bu hususun genel kurulun gündemine al›nm›fl olmas› gerekecektir. Buna karfl›l›k, ilgili üyenin görevden al›nmas›na iliflkin hakl› sebepler var ise, genel kurul gündemde madde bulunmasa dahi ilgili üyeyi azledebilecektir. Hüküm hakl› sebebin niteli¤i ile ilgili herhangi bir s›n›rlama getirmemifltir. Yolsuzluk, yetersizlik, ba¤l›l›k yükümünün ihlâli, birçok flirkette üyelik sebebiyle görevin ifas›nda güçlük, geçimsizlik, nüfuzun kötüye kullan›lmas›, hakl› sebeptir.
A.Bahar ‹demci Göktafl Avukat - Hukuk Müflaviri
6
46
102 say›l› Türk Ticaret Kanunu, anonim flirket yönetim kurulunu yeni hükümlerle düzenlemifltir. Yönetim kurulu üyelerinin pay sahibi olmalar› zorunlulu¤unun ortadan kald›r›lmas›, tek kiflilik yönetim kuruluna imkan sa¤lanmas›, tüzel kiflilerin tüzel kiflilik olarak yönetim kuruluna seçilmesi bu yeniliklere örnek olarak gösterilebilir. Di¤er yandan, yönetim kurulu üyelerinin görevden al›nmas› ve üyeliklerinin sona ermesi konusunda da yeni hükümler ihdas edilmifltir. 6102 say›l› yeni Türk Ticaret Kanunu’nun anonim flirket yönetim kurulu üyelerinin görevden al›nmas›na, üyeliklerinin sona ermesine ve boflalan üyeliklerin nas›l doldurulaca¤›na iliflkin getirdi¤i bu yenilikler, 6762 say›l› eski Türk Ticaret Kanunu hükümleri ile karfl›laflt›rmal› olarak ele al›nacakt›r. Yeni TTK’ya göre anonim flirket yönetim kurulu üyelerinin görevden al›nmas› 6762 say›l› eski TTK’n›n 316. maddesinde “‹dare meclisi azalar› esas mukavele ile tayin edilmifl olsalar dahi umumi heyet karar›yla azlolunabilirler. Azlolunan azan›n tazminat talebine hakk› yoktur. 275. madde hükmü mahfuzdur” denilmekte, 369. maddesinde ise “Umumi heyeti toplant›ya davete dair olan ilan veya davet mektuplar›nda gündemin gösterilmesi laz›md›r. Gündemde gösterilmeyen hususlar müzakere olunmaz” hükümleri yer almaktayd›. Dolay›s›yla, yönetim kurulu üyelerinin görevden al›nmas› hususunun genel kurul gündemine al›nmas› ve bunun üzerine genel kurulda görüflülüp karara ba¤lanmas› gerekmekteydi. Yeni TTK’ya göre de, anonim flirket yönetim kurulu üyeleri, ister seçimle gelmifl ister ise esas sözleflme ile atanm›fl olsunlar, genel kurul karar›yla her zaman görevden al›nabilirler (TTK md. 364/f.1). Ancak yeni TTK, yönetim kurulu üyelerinin görevden al›nmas› için, genel kurul toplant›s›n›n
Yeni TTK, yönetim kurulu üyesi olan tüzel kifliye de kendi ad›na tescil edilmifl bulunan kifliyi her an de¤ifltirebilme olana¤› getirmifltir (TTK md. 364/f.1). Yönetim kurulu üyeli¤ine bir tüzel kiflili¤in seçilmesi durumunda, tüzel kifli ad›na tescil ve ilân edilecek kifli bizzat tüzel kifli taraf›ndan belirlenmekte, genel kurul taraf›ndan seçilememektedir. Yeni TTK, gerçek kifliyi belirleme ve de¤ifltirme hakk›n› sadece tüzel kifliye vermifltir. Bununla birlikte, flirketin, hakl› sebeplerin varl›¤›nda tüzel kifliden de¤ifltirme talebinde bulunmaya hakk› vard›r. Yönetim kurulu üyelerinin görevden al›nmas›n›n bir istisnas› bulunmaktad›r. Yeni TTK’n›n 334. maddesi gere¤i atanan kamu tüzel kiflisi temsilcileri, genel kurul taraf›ndan de¤il, ancak kendilerini atayan kamu tüzel kiflisi taraf›ndan görevden al›nabilirler . Yeni TTK’ya göre yönetim kurulu üyeli¤inin sona ermesi Yönetim kurulu üyeli¤ini sona erdiren sebepleri, flu flekilde s›ralamak mümkündür: - Üyelik için gerekli kanuni flartlar› veya esas sözleflmede öngörülen nitelikleri kaybetmesi (TTK md. 363/f.2), - ‹flâs›na karar verilmesi (TTK md. 363/f.2), - Ehliyetinin k›s›tlanmas› (TTK md. 363/f.2). Bu sebeplerin varl›¤›nda, ilgili kiflinin yönetim kurulu üyeli¤i, herhangi bir iflleme gerek olmaks›z›n kendili¤inden sona erer (TTK, md. 363/f.2). Yönetim kurulu üyeli¤inde yaflanan boflalmalar›n giderilmesi Yeni TTK’n›n anonim flirket yönetim kurulu üyeliklerinde boflalma olmas› durumunda ne yap›lmas› gerekece¤ine iliflkin düzenlemesi Eski TTK’n›n 315. maddesinden al›nm›flt›r. Eski TTK’n›n söz konusu maddesinde; “275. madde hükmü mahfuz olmak üzere bir azal›k aç›l›rsa idare meclisi kanuni flartlar› haiz bir kimseyi geçici olarak seçip ilk toplanacak umumi heyetin tasvibine arzeder. Bu suretle seçilen aza umumi heyet toplant›s›na kadar vazifesini yapar.
‹dare meclisi azalar›ndan biri iflasa tabi kimselerden olup da iflas›na karar verilir veya hacir alt›na al›n›r yahut azal›k için lüzumlu kanuni vas›flar› kaydederse, vazifesi sona ermifl olur. A¤›r hapis cezas›yla veya sahtekarl›k, emniyeti suiistimal, h›rs›zl›k, doland›r›c›l›k suçlar›ndan dolay› mahkumiyet halinde dahi hüküm ayn›d›r” denilmektedir. Yeni TTK’n›n 363. maddesinde ise; “334. madde hükmü sakl› kalmak üzere, herhangi bir sebeple bir üyelik boflal›rsa, yönetim kurulu, kanunî flartlar› haiz birini, geçici olarak yönetim kurulu üyeli¤ine seçip ilk genel kurulun onay›na sunar. Bu yolla seçilen üye, onaya sunuldu¤u genel kurul toplant›s›na kadar görev yapar ve onaylanmas› hâlinde selefinin süresini tamamlar. Yönetim kurulu üyelerinden birinin iflâs›na karar verilir veya ehliyeti k›s›tlan›r ya da bir üye üyelik için gerekli kanunî flartlar› yahut esas sözleflmede öngörülen nitelikleri kaybederse, bu kiflinin üyeli¤i, herhangi bir iflleme gerek olmaks›z›n kendili¤inden sona erer” denilmifltir. Dolay›s›yla, gerek YTTK’n›n 363. maddesinin ikinci f›kras›nda say›lan sona erme sebepleriyle, gerek bunlar d›fl›ndaki herhangi bir sebeple -istifa, ölüm vs.-, yönetim kurulu üyeliklerinde bir boflalma yaflanmas› durumunda, yönetim kurulu, kanunî flartlar› tafl›yan birisini “geçici olarak yönetim kurulu üyeli¤ine” seçer ve bu kifliyi toplanacak olan ilk genel kurulun onay›na sunar. Bu flekilde seçilen üye, onaya sunuldu¤u genel kurul toplant›s›na kadar görev yapar (TTK md. 363/f.1). Genel kurul taraf›ndan yönetim kurulu üyeli¤inin onaylanmas› durumunda, yerine getirildi¤i üyenin (selefinin) kalan süresini tamamlar. E¤er, selefinin görev süresi genel kurul tarihi itibariyle sona ermifl ise, boflalan üyeli¤e getirilen kiflinin görevinin de bitti¤i kabul edilir. Yine, bu kiflinin üyeli¤inin genel kurul taraf›ndan onaylanmamas› durumunda da, yönetim kurulu üyeli¤i genel kurul tarihi itibariyle sona erer. Kamu tüzel kiflilerinin temsilcileri bu düzenlemenin d›fl›ndad›r. Yeni TTK’n›n 334. maddesinin ikinci f›kras›na göre; Devlet, il özel idaresi, belediye ve köy ile di¤er kamu tüzel kiflilerinden birine, esas sözleflmede öngörülecek bir hükümle, paysahibi olmasalar da, iflletme konusu kamu hizmeti olan anonim flirketlerin yönetim kurullar›nda temsilci bulundurmak hakk› verilebilmekte, bu temsilciler kamu tüzel kiflisi taraf›ndan belirlenmekte ve yine genel kurul taraf›ndan de¤il, ancak kendilerini atayan kamu tüzel kiflisi taraf›ndan görevden al›nabilmektedir. Bu durumda, an›lan kamu tüzel kiflilerinin temsilcilerinin görevden ayr›lmas› veya al›nmas› durumunda yönetim kurulu üyeliklerinde yaflanacak boflluklarda, TTK’n›n 363. maddesi uygulanamayacak, yani yönetim kurulu kanunî flartlar› haiz birini geçici olarak yönetim kurulu üyeli¤ine seçemeyecektir. Sonuç olarak sözkonusu kamu tüzel kiflisi taraf›ndan yeni temsilci görevlendirilmesi
Ticari iflbirli¤i teklifleri 20120525001 Frans›z Firman›n Mobilya Üreticisi ve Da¤›t›c›s› Aray›fl› A¤aç çerçeveli d›fl ve iç kap›, giysi dolab› ve mutfak mobilyalar› alan›nda temsilcilik, ithalat ve ticaret yapan Yunanl› firma, mobilya üretimi ve da¤›t›m›n› yapacak olan bir firma aramaktad›r. ‹lgili firma Yunanistan’da sektörün önde gelenlerinden olup, sektörde 22 y›ll›k deneyime sahiptir. Firma, kaliteli üretim yapabilecek, profesyonel ortakl›k yapabilece¤i ortaklar aramaktad›r.
(halkas›) için distribütörler ve temsilcilikler aramaktad›r. Bebek ürünleri alan›nda uzmanlaflm›fl olan Estonyal› firma, Avrupa pazar›nda olmak üzere, ilginç ve istisnai ürün tasar›m› ve üretimi yapmaktad›r. Firma, 0-3 yafl grubu bebekler için fliflirilir boyun yüzme simidi üretmektedir. Boyun simitleri ile bebekler erken yafllarda su aktivitelerini tek bafllar›na gerçeklefltirebilecekler. Dizayn edilen simit bebeklerin boynuna yerlefltirilmektedir. Üretilen yüzme simidi, bebeklere daha güvenli, e¤lenceli ve ebeveynlerden ba¤›ms›z yüzme imkan› sunmaktad›r. Ürün Avrupa’da baflka bir firma taraf›ndan üretilememektedir. BOFR20131014005
BORU20131008004 Kediler ‹çin Tek Kullan›ml›k Çöp Kutu Üretimi Yapan Rus Firman›n Distribütör Aray›fl› Kediler için tek kullan›ml›k çöp kutular› (kutular›n üst k›s›mlar› do¤al sorbent opal kristobalit zemini de kurumufl çam kesiklerinden oluflmufl) üretimi yapan Rus bir firma, ürünlerinin sat›fl› için distribütör aramaktad›r. 2009 dan bu yana üretim yapan firman›n ürünleri piyasada son derece popüler olup gerekli tüm izin ve standartlara sahiptir. 20130402012 Frans›z Firman›n Kurutulmufl Organik Meyve Üreticisi Aray›fl› Kurutulmufl meyve iflleme ve ticaretinde uzmanlaflm›fl olan Frans›z firma, kurutulmufl organik meyve üreticileri (tedarikçileri) aramaktad›r. Firma yüksek kalitede olmak üzere, özellikle organik badem, f›nd›k, ceviz ve Antep f›st›¤› üreticileri aramaktad›r.
Hayvan Yemi ‹çin Süt Tozu Üretimi Yapan Frans›z Firman›n Distribütör Aray›fl› Hayvan yemi olarak süt tozu üretimi yapan Frans›z bir firma distribütör aramaktad›r. Frans›z firman›n laboratuvarlar› son derece kaliteli olup GMP, ISO ve QS sertifikalar›na sahiptir. 28 farkl› ülkeyle çal›flan firma y›lda 28 ton ürün üretebilmektedir.
konusunda pazarda önde gelen üreticilerdendir. Firman›n ürünleri küçük ve büyük çevresel duygusal sinir liflerini (A-delta & C-lifler) ve oluflan ac› yolunu (pain pathway) ölçer. Ayr›ca firma, ameliyat odalar›nda anestezi alt›nda mevcut ve süre gelen ac›lar›n›n ölçülmesinde kullan›labilecek görüntüleme sistemlerini de bünyesinde bulundurmaktad›r. Patentli ürünleri olan ‹srail firmas›, ürünlerinin sat›fl› için distribütör aramaktad›r. BOIT20131016002 Yenilikçi Al›flverifl Arabas› ve Sepeti Üreten Firman›n Distribütör Aray›fl› ‹talyan bir firma yenilikçi bir al›flverifl arabas› ve sepeti gelifltirmifltir. Son derece yenilikçi ve karakteristik özelliklere sahip olan ürünler müflterilere seçme olana¤› sunmaktad›r. Ürünlerin tasar›m haklar› firmaya aittir. Firma süpermarket, oyuncak merkezleri ve ev tasar›m ma¤azalar›n›n toptanc›lar› ile temasa geçip distribütörlük anlaflmalar› yapmak istemektedir. TEKNOLOJ‹ TRANSFER‹ 12 GB 403U 3O72
BOGR20131011001 Genifl Çapl› Birçok Testin Yap›lmas› Konusunda Hizmet Veren Yunan Firman›n Üretici Aray›fl› Birçok konuda uygunluk, do¤rulama yeterlilik ve kabul testleri yapan Yunanl› bir firma söz konusu testleri yapt›rmak isteyen üreticilerle iflbirli¤ine gitmek istiyor. Yapm›fl oldu¤u testler elektro-manyetik uyumluluk (EMC), Avrupa direktiflerine iliflkin ürün güvenli¤i, Avrupa ve uluslararas› standartlara uygun çevre test ve performans / verimlilik testleri bunlardan birkaç›.
Yerel g›da pazarlar› için yeni g›da iflleme ve ürün gelifltirme f›rsatlar› aran›lmakta ‹ngiltere’nin güneydo¤usunda yer alan ve yüksek kalitede Çin krep ürünleri üretimi ve toptan tedarikçisi olan firma, Avrupa pazar›nda olmak üzere, yeni ürün ve süreç gelifltirmede bilgi paylafl›m› yapabilece¤i ortaklar aramaktad›r. Referans 12 GB 4103 3PMB Haz›r g›da için yeni veya yüksek kaliteli malzeme
20120727021 BOIL20131027001 Bebekler ‹çin Gelifltirilmifl Boyun Yüzme Simidi Üreticisi Estonyal› Firman›n Distribütör Aray›fl› Yüksek kalitede bebek ürünleri üretiminde uzmanlaflm›fl olan Estonyal› firma, bebekler için yeni gelifltirilmifl olan boyun yüzme simidi
Nöro-Teflhis Medikal Sistemleri Üreticisi ‹srailli Firman›n Distribütör Aray›fl› ‹srailli bir firma, nöro-teflhis mekanik sistemleri ve kronik a¤r›lar›n belirlenmesi için ileri düzeyde termal stimülatörler üretimi
Avrupal› g›da ürünleri firmas›n›n ‹ngiltere flubesi ev yemekleri için sos, baharat gibi malzemeler üretmektedir. ‹lgili firma kolay uygulamal› ve yüksek kaliteli haz›r g›dada kullan›lmak üzere malzemeler aramaktad›r. Yap›lacak olan anlaflman›n çeflidi geliflme aflamalar›na göre flekillenecektir. Firma küresel pazarlara ulaflabilir.
47
TOPL20130722002 Düflük Yo¤unluktaki Rayl› Sistem Yollar› ‹çin Trafik ve Sinyalizasyon Kontrol Sistemi Kuzey Polonya’dan bir firma düflük yo¤unluktaki rayl› sistem yollar› için trafik ve sinyalizasyon kontrol sistemi gelifltirmifltir. Çözüm, var olan takip sisteminin modernizasyonu olmadan kapasiteyi artt›rmaya yönelik olup yüksek seviyeden güvenilir ve güvenlidir. Firma lisans anlaflmas›, üretim veya teknik destekli ticari anlaflma yapmak istemektedir. Ek olarak teknik ortakl›k da mümkündür. Referans 11 IT 55X5 3N43 S›f›r Karbon ‹zli- Denizcilikte uygulanmak üzere Rüzgâr Türbinleri için Araflt›rma ortakl›¤›
48
Dünyaca ünlü yat tasar›mc›lar› ile çal›flan Tekne üretiminde, tamirinde uzun bir geçmifle sahip olan ‹talyan flirket, elektrik karbon izi olmayan bir yat gelifltirmek istemektedir. Elektrik depolamada, özellikle yatay eksen rüzgâr türbinleri konusunda teknik ve araflt›rma ortakl›klar› aramaktad›r. 13 GR 49R2 3SQJ ‹leri Seviye GPS Navigasyon ve Rotalama ‹çin Yenilikçi Teknoloji Yunanistan’dan bir firma trafik bilgisini iflleyen ve da¤›tan GPS Navigasyonu için gelifltirilmifl rotalama yeteneklerine sahip bir teknoloji gelifltirmifltir. Kullan›c›lar kaydedilmifl rotalar› ve di¤er trafik bilgilerini yükleyebilir ve onlar› güncellenmifl haritalar ile ve di¤er trafik bilgileri ile de¤ifltirebilir. Bununla birlikte kesin rotay› ve h›zl› haritay› h›zl›ca günceller. Firma, teknik ortakl›k, sermaye yat›r›m› veya ortak giriflim ile ilgilenebilecek ortaklar aramaktad›r. 13 NL 60AH 3S5J Kurflun Asit Bataryalar› Yerine Geçebilecek, Hafif, Uzun Ömürlü ve Yüksek Enerjili Lityum Demir Fosfat Batarya Teknolojisi Hollandal› bir flirket, kurflun asit bataryalar› yerine geçebilecek, hafif ve yüksek enerjili lityum demir fosfat batarya teknolojisine
entegre batarya yönetim sistemi gelifltirmifltir. Ana uygulama alanlar›: elektrik transferi, deniz tafl›tlar›nda hibrit ve tam elektrikli tahrik, endüstri ve medikal sektöründedir. Firma, ortaklar› ile teknik destekli ticari anlaflma yap›p ürünlerini tedarik edip ve batarya gücünü de¤iflik mobil sistemlere entegre etmek istemektedir.
avantajlar› üretimde yüksek verim, sahada kolay ve uzun ömürlü çal›flma. Firma, üretim anlaflmas› veya teknik destekli ticari anlaflma yapacak ortaklar aramaktad›r. TOFR20130710001 Endüstriyel Proses, Hava Sistemleri ve Veri Merkezleri ‹çin So¤utma Sistemi
13 PL 63AX 3SLT Yenilikçi Basit Bir Yap›ya Dayal› Tek fiaftl› Çözücü Mikser ve çözücüler konusunda özelleflmifl Polonyal› bir firma tek flaftl› basit bir yap›ya dayal›, rekabetçi bir fiyata sahip yenilikçi bir çözücü gelifltirmifltir. Ürün çözücü s›v›lar› s›v›lar ile ve s›v› toz kar›fl›mlar›n› kar›flt›rmada ve çözmede uygundur. Bu teknolojinin
Frans›z bir firma, s›k›flt›r›lm›fl hava kullanarak vorteks tüp prensibi ile çal›flan ›s›tma ve so¤utma sistemi gelifltirmifltir. S›k›flt›r›lm›fl hava, s›cak ve so¤uk hava olarak tek ak›fla ayr›l›r. ‹ki ak›fl aras›ndaki fark 50 °C ye kadar ç›kabilir. Bu sistem küçük boyutlu olup endüstriyel proseslere, hava sistemlerine ve veri merkezlerine uyar. Firma, ortak olarak, entegre özelleflmifl s›cak/so¤uk hava çözümlerine ihtiyaç duyan proses gelifltiricileri aramaktad›r.
Yazarlar›m›z
‹flletmelerde performans analizi likitide oran›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Likitide Oran›= Dönen Varl›klar-Stoklar K›sa Vadeli Borçlar c-) Nakit Oran: Sat›fllar›n durdu¤unda ya da alacaklar›n tahsil edilemedi¤i dönemlerde, ‹flletmenin ödeme gücünü göstermekte olup,nakit oran›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Nakit Oran = Haz›r De¤erler + Menkul K›ymetler K›sa Vadeli Borçlar B-) Finansal yap› ile ilgili oranlar Finansal Yap›; ‹flletmenin varl›klar›n›n ne kadar›n›n bankalar ya da üçüncü flah›slar taraf›ndan finanse edildi¤ini kriz ortam›nda veya karl›l›k azald›¤›nda, bu borçlar›n iflletme taraf›ndan ödeme kabiliyetini ölçer
Sedat Eryürek Ba¤›ms›z Denetçi
lkemizde enflasyon oranlar›n›n düflme trendinde olmas›, döviz kurlar›n›n düflük seyretmesi, iflletmelerin ithal mallarla rekabet edebilmek için ç›k›fl yollar› aramas›na yol açm›flt›r. ‹flletmelerin bu süreçte ayakta kalabilme yollar›ndan biri de Performans Analizi uygulamas›d›r.
Ü
Performans Analizi; ‹flletmelerin mali yap›lar›n› ve sektörde hangi konumda olduklar›n› bilmeleri için uygulanan bir analiz yöntemidir. ‹flletmelerde performans analizinin, nas›l yap›lmas› gerekti¤i ana hatlar› ile bu yaz›mda aç›klamaya çal›flaca¤›m. ‹flletmelerde performans analizinin yap›labilmesi için iflletmenin bilânçosuna ve gelir tablosuna ihtiyaç duyulur ya da amatörce tutulan kiflisel kay›tlardaki veriler derlenerek bilanço ve gelir tablosu oluflturulur. Var olan veya oluflturulan tablolardaki veriler ›fl›¤›nda analiz yap›l›r. Performans Analizinden, ç›kacak sonuçlar›n sa¤l›kl› olabilmesi için oranlar analiz yönteminin kullan›lmas› ve analizin dört ana gruba ayr›larak yap›lmal›d›r. Analizde kullan›lan ana gruplar› ve alt dallar›n› afla¤›daki flekilde s›ralayabiliriz. A-) Likitide oranlar› Likitide oranlar›; iflletmenin yaflanabilecek krizlerde nakit elde edebilme kabiliyetini gösterir. Bu kabiliyeti ölçmek için afla¤›da belirtilen üç oransal yöntemin bir arada yap›lmas› gerekmektedir. a-) Cari Oran; ‹flletmenin k›sa vadeli borçlar›n› ödeme kabiliyetini göstermekte olup, cari oran›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Cari Oran = Dönen Varl›klar K›sa Vadeli Yabac› Kaynaklar b-) Likitide Oran›: ‹flletmenin, stoklar d›fl›ndaki dönen varl›klar›n›n paraya dönüfltürülme kabiliyetini göstermekte olup,
a-) Borçlar›n Öz Sermayeye Oran›: ‹flletmenin finansman›nda ne kadar yabanc› kaynak kullan›ld›¤›n› göstermekte olup, borçlar›n öz sermayeye oran›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Borçlar›n Öz Sermayeye Oran›= Öz Sermaye Toplam Borçlar b-) Borç Ödeyebilirlik Oran›: ‹flletmenin varl›klar›n›n yüzde kaç›n›n yabanc› kaynaklardan finanse edildi¤ini göstermekte olup, borç ödeyebilirlik oran›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Borç Ödeyebilirlik Oran›= Toplam Borçlar Aktif Toplam . c-) Öz Sermaye Oran›: ‹flletmenin varl›klar›n›n yüzde kaç›n›n iflletme sahiplerince finanse edildi¤ini göstermekte olup öz sermaye oran›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Öz Sermaye Oran›= Öz Sermaye Aktif Toplam d-) K›sa Vadeli Borçlar oran›: ‹flletmenin iktisadi varl›klar›n›n yüzde kaç›n› k›sa vadeli borçlarla finanse edildi¤ini göstermekte olup, k›sa vadeli borçlar oran›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. K›sa Vadeli Borçlar oran›= K›sa Vadeli Borçlar Pasif Toplam e-) Uzun Vadeli Borçlar Oran›: ‹flletmenin iktisadi varl›klar›n›n yüzde kaç›n› uzun vadeli borçlarla finanse edildi¤ini göstermekte olup, uzun vadeli borçlar oran›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Uzun Vadeli Borçlar Oran›= Uzun Vadeli Borçlar Pasif Toplam C-) Faaliyet oranlar› Faaliyet Oranlar›; ‹flletmelerin varl›klar›n› verimli kullan›p kullanmad›klar›n› ve at›l stok bulundurup bulundurmad›klar›n› tespit eder. a-) Alacaklar›n Devir H›z›: ‹flletmenin kredili sat›fllardan do¤an alacaklar›n bir y›l içinde kaç kez tahsil edildi¤ini gösterir. Oran›n
büyümesi alacak devir h›z›n›n art›¤›n› yani vadelerin k›sald›¤›n›, küçülmesi ise devir h›z›n›n düfltü¤ünü yani vadelerin uzad›¤›n› gösteriri alacak devir h›z›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Alacaklar›n Devir H›z›= Kredili Sat›fllar Alacaklar (Senetli+Senetsiz) b-) Stok Devir H›z›: ‹flletmenin stoklar›n›n ne kadar süratle paraya çevrildi¤ini göstermekte olup, stok devir h›z›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r Stok Devir H›z› Oran›= Net Sat›fllar [ (Dönem Bafl› Stok+ Dönem Sonu Stok) /2] . c-)Maddi Duran Varl›klar›n Devir H›z›: ‹flletmenin maddi duran varl›klar›n›n verimli kullan›l›p kullan›lmad›¤›n› göstermekte olup, maddi duran varl›klar›n devir h›z›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Maddi Duran Varl›klar›n Devir H›z› = Net Sat›fllar Net Maddi Duran Varl›klar d-) Aktif Devir H›z›: ‹flletmenin sahip oldu¤u varl›klar› ne derece etkin kulland›¤›n› göstermekte olup, aktif devir h›z›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Aktif Devir H›z›= Net Sat›fllar Öz Sermaye e-) Öz Sermaye Devir H›z›: ‹flletmenin sahip oldu¤u öz sermayenin ne ölçüde verimli kullan›ld›¤›n› göstermekte olup; öz sermaye devir h›z›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Öz Sermaye Devir H›z›= Net Sat›fllar Öz Sermaye D-) Karl›l›k oranlar› Karl›l›k Oranlar›, ‹flletmenin yeterince kar edip etmedi¤ini, iflletmeye yat›r›lan paran›n verimli kullan›l›p kullan›lmad›¤›n› tespit etmek için kullan›lan oranlard›r. a-) Yat›r›m (Aktif) Karl›l›k Oran›: ‹flletmeye yap›lan yat›r›mlar›n ya da iflletme de yer alan aktiflerin ne ölçüde karl› kullan›ld›¤›n› tespit amac› ile kullan›lan oranlar olup, yat›r›m (aktif) karl›l›k oran›n›n bulunmas› için afla¤›daki formül kullan›lmaktad›r. Yat›r›m (Aktif) Karl›l›k Oran›= Net Kar Aktif Toplam b-) Öz kaynak Net Karl›l›k Oran›: Bu oran iflletme sahibinin iflletmeye yat›rm›fl oldu¤u paran›n ne kadar›n›n verimli kullan›ld›¤›n› gösterir. Net kar kavram› olarak vergiden sonraki kar esas al›n›r. Öz kaynak Net Karl›l›k Oran›: Dönem Net Kar› Öz Sermaye ‹flletmelerin u¤raflt›¤› faaliyet alanlar›na göre performans analiz oranlar› farkl›l›klar göstermekte olup, bu nedenle makalemde analiz oranlar›n›n de¤er aral›klar› verilmemifltir.
49
50
Yeni Üyelerimiz
Odam›za üye olan yeni firmalar Beta Bireysel Geliflim Spor E¤itim G›da Dan›flmanl›k ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mahallesi 81206. Sokak 7 / D Çukurova/Adana
15000
Levent ‹nce Makina Metal Ticaret Pazarlama Yefliloba Mah. Ata Kaportac›lar Sitesi 2.Blok 9/E Seyhan/Adana
20000
Hektar Zirai ‹laç Gübre Tar›m Kimyasallar› Üretim Pazarlama ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Limited fiirketi Yefliloba Mahallesi Adana ‹fl Merkezi F Blok No:12 Seyhan/Adana
100000
Enhar Tasar›m Dekorasyon ‹nflaat Taahhüt Mühendislik Is›tma So¤utma Sanayi Ticaret ‹thalat ve ‹hracat Limited fiirketi Sucuzade Mah. Saydam Cad. No:106 Y›ld›z ‹flhan› Kat:1 D:203 Seyhan/Adana
50000
S›n›rl› Sorumlu Tufanbeyli Keskindere Konut Yap› Kooperatifi Kurtulufl Mahallesi 64019 Sk. Ça¤ Apartman› No:33 Zemin Kat Daire: 2 Seyhan/Adana
900
Baki Optik 2 Gözlük Lens ve Çerçeve ‹thalat ‹hracat Ticaret Limited fiirketi Yeni Baraj Mah. fi.Yüzbafl› Bülent Ang›n Bulvar› No:26/E Seyhan/Adana
20000
Golf G›da Pazarlama ve Da¤›t›m Limited fiirketi Adana fiubesi Sar›hamzal› Mah. 47001.Sok.2252.Ada 30.Parsel 2.Blok No:2 Seyhan/Adana
-
Beyza Karbeyaz Morbalans Grup ‹ç Mimarl›k veb Tasar›m ve ‹nternet Hizmetleri P›nar Mah. 74084 Sok. Fahriye Sümer Sitesi C Blok K:2d:4 Seyhan/Adana
150000
Akeser Tar›m ve G›da Sanayi Ticaret Limited fiirketi Ç›narl› Mahallesi 61017. Sokak 3 / 14 Postakodu:01010 Seyhan/Adana
50000
Oskay ‹zolasyon Kiralama Enerji Tar›m Emlak Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mah.81005 Sok.Türkili Apt.Alt› No:10/A Çukurova/Adana
200000
Dar›c› ve Homurlu Dan›flmanl›k E¤itim Mühendislik G›da ve ‹fl Sa¤l›¤› Güvenli¤i ve D›fl Ticaret Limited fiirketi Cemalpafla Mahallesi 63008 Sokak Karabucak ‹fl Merkezi No:4-215 Seyhan/Adana
30000
Ali Gökay Öztekin Tiko G›da Ticaret ve Pazarlama Yefliloba Mahallesi 46003. Cadde 2 Seyhan/Adana
4500
MCN Grup Otomotiv Dan›flmanl›k ‹nflaat Mühendislik Medikal Tar›m ‹malat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yen›baraj Mah.Hac› Ömer Sabanc› Cd.Sulular Apt.No:15 B Blok Kat:6 D:12 Seyhan/Adana
50000
Mastarc›o¤lu Bilgisayar Temizlik Otomotiv ‹nflaat Tafl›mac›l›k Turizm Akaryak›t Sanayi Ticaret Limited fiirketi Huzurevleri Mahallesi 80.Y›l Bulvar› No:24/3-A Aktafl Sitesi C Blok Alt› Çukurova/Adana
10000
Betek Teknik H›rdavat ‹thalat ‹hracat Sanayi Ticaret Limited fiirketi Karasoku Mah.K›z›lay Cad.No:25/A Seyhan/Adana
250000
Mustafa Ar›soy ‹nflaat Elektrik Taahhüt Bahçeflehir Mahallesi 86096 Sokak No: 20 Seyhan/Adana
5000
Meriç Neli Meriç Neli Hal›c›l›k ve Ev Tekstili Ticareti K.Köprü Mah. Özler Cad. No:4 Seyhan/Adana
50000
Bayacun Tekstil Ürünleri ve ‹letiflim Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited fiirketi Karasoku Mahallesi 28015 Sokak No:23/D-1 Seyhan/Adana
30000
Mertkaan Dayan›kl› Tüketim Mamülleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Toros Mahallesi 78003 Sokak Hamiyet Toyganözü Apt. Zemin Kat No:4/21 Çukurova/Adana
10000
Dr. Özcan Evyapan Özel Sa¤l›k Hizmetleri Limited fiirketi Yurt Mah.71561 Sokak Gölvadisi Sitesi C Blok No:2/4 Çukurova/Adana
10000
Liman Market - Ecem Turaçlar Katamaran Kafe Tekne Çukurova fiubesi Karsl›lar Mah.Adnan Menderes Bulvar› Göl ‹çi (Tekne) Çukurova/Adana
-
Ege Bey Tekstil Plastik Nakliyat Tar›m ‹nflaat Petrol Metal Ambalaj G›da ve Sanayi Ticaret Limited fiirketi Kuru Köprü Mh.33010 Sk.No:7/2 Seyhan/Adana
10000
51
Yeni Üyelerimiz
52
Ekol Akademi Ortak Sa¤l›k Güvenlik Birimi Özel Sa¤l›k ve E¤itim Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mah.81174 Sok.Batuman Apt.Alt› No:6/A Çukurova/Adana
10000
‹rem Külekcier Adis Jeneratör Reflatbey Mahallesi Turhan Cemal Beriker Bulvar› Uyar ‹flhan› No:14/B Zemin Kat Seyhan/Adana
10000
ATG Adana ‹nflaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Huzurevleri Mah. Türkmenbafl› Bulv. 77044 Sokak R›za fien Sitesi Zeminkat Mahallesi Çukurova/Adana
240000
Aydu Özel E¤itim Hizmetleri Limited fiirketi Güzelyal› Mah. 81064 Sok. 3 Çukurova/Adana
10000
P‹A Yemekçilik Unlu Mamüller G›da Kafe Restoran ‹malat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mah. T.Özal Bul. Güler Apt. Alt› No:20/C Çukurova/Adana
20000
Ankatek Özel Sa¤l›k Hizmetleri Oto Kiralama Medikal Turizm G›da ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yenibaraj Mah. 68073 Sok. Örnek Apt. B Blok K:1 No:6 Seyhan/Adana
10000
A¤gah Metal Geri Dönüflüm Tar›m G›da Tekstil Tafl›mac›l›k Otomotiv Oto Kiralama Petrol Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Sar›çam Mh. 2354 Sk. No:2 Yüre¤ir/Adana
200000
Lamar ‹nflaat Akaryak›t G›da Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Sar›hamzal› Mahallesi Turhan Cemal Beriker Bulvar› No:533/A Seyhan/Adana
1000000
Hamdani Tar›m Hayvanc›l›k ve Turizm ‹flletmecili¤i Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yefliloba Mah. 46022 Sok. N:2/A Seyhan/Adana
50000
Dharma G›da Katk› Maddeleri Tar›m Makine Tekstil ‹nflaat Taahhüt Do¤algaz Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Belediye Evleri Mahallesi 84199 Sokak Kurtulufl Sitesi Galen Apt.Zemin Kat No:2 Çukurova/Adana
20000
Enerjigen Elektrik Reklam Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Kocavezir Mah. Karacao¤lan Cad. Kocavezir ‹flmerkezi Kat:1 Adana ‹fl Gelifltirme Merkezi No:1001 Seyhan/Adana
10000
Aldi Tamir Yemekçilik Tafl›mac›l›k Temizlik Hizmetleri Araç Kiralama Turizm ve Akaryak›t Ticaret Limited fiirketi Dede Korkut Mahallesi 843. Sokak 57 / A Yüre¤ir/Adana
100000
ECY Harita ‹nflaat Emlak Hafriyat Tar›m Taahhüt Ticaret Limited fiirketi fiahintepe Mahallesi 3095. Sokak 2/B Sar›çam/Adana
40000
MKL Mimarl›k ve Ticaret Limited fiirketi Cemalpafla Mahallesi 63010. Sokak No:12 / 1 Seyhan/Adana
30000
Eren Ekip Sosyal Hizmetler Temizlik Yemekçilik G›da ‹nflaat Oto Kiralama Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Kuruköprü Mahallesi Sefa Özler Caddesi Ahmet Türkay ‹fl Han› No:25 Kat:9 D:906 Seyhan/Adana
1000000
Ömer Kalay SNP‹ ‹ç ve D›fl Ticaret Belediye Evleri Mah.Turgut Özal Bul.Görkem Apt.A Blok No:265 Kat:1/3 Çukurova/Adana
49500
Bibero¤lu Motorlu Tafl›tlar Akaryak›t G›da ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Ziyapafla Mh. Kas›m Gülek Bulvar› Kaymakç›o¤lu Aprt. Alt› No:101 Seyhan/Adana
200000
Eren Perakende Sat›fl ve Ma¤azac›l›k Anonim fiirketi Adana 3 fiubesi Kurtulufl Mah Mithat Saraço¤lu Cad Paksoy Apt No:17/C Seyhan/Adana
-
Sistem Baskül Vinç ve ‹fl Makinalar› Bilgisayar Yaz›l›m Etelon ‹nflaat ve ‹nflaat Malzemeleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi H.Sabanc› Organize Sanayi Bölg. Do¤u Sanayi Sitesi L2 Blok No:1 Sar›çam/Adana
20000
Serkan Uyumaz Uysam Tekstil Mahfes›¤maz Mh.79019 Sk.Sargut Apt.B Blok No:9/30 Çukurova/Adana
4500
‹brahim Sam›k ‹brahim Sam›k Mahfes›¤maz Mh.79019 Sk.Sargut Apt.B Blok No:9/30 Çukurova/Adana
4500
Çetza G›da Restoran Turizm Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mh.Turgut Özal Bulvar› No:44/A Çukurova/Adana
50000
Otokoç Otomotiv Ticaret ve Sanayi Anonim fiirketi AV‹S Adana Havaliman› ‹ç Hatlar fiubesi Adana Havaliman› ‹ç Hatlar Terminali fiakirpafla Seyhan/Adana
-
Adin Sigorta Arac›l›k Hizmetleri Limited fiirketi Kurtulufl Mahallesi fiinasi Efendi Caddesi Saatçi Apartman› Kat:1 Seyhan/Adana
25000
EHM Ma¤azac›l›k Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Çukurova Adana fiubesi Mahfes›¤maz Mahallesi Kenan Evren Bulvar› 79121 Sokak Petek Sitesi B Blok Zemin Kat Daire:47 Merkez Çukurova/Adana
-
Veli Ulusoy Tar›m G›da Hayvanc›l›k Nakliyat Pazarlama Dan›flmanl›k Turizm ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi Çukurova Cad.No:9 Sar›çam/Adana
10000
Yeni Üyelerimiz
Edenred Kurumsal Çözümler Anonim fiirketi Adana fiubesi Turhan Cemal Beriker Bulvar› Gizerler ‹fl Merkezi K:8 D:26 Seyhan/Adana
-
fiirino¤lu Faktoring Anonim fiirketi Adana fiubesi Reflatbey Mah. Atatürk Cad. Gen ‹fl Merkezi No:22 K:1 D:1 Seyhan/Adana
-
Ömas ‹nflaat Taahhüt Mühendislik Nakliyat Hafriyat Elektrik Elektronik Emlak ve Sanayi Ticaret Limited fiirketi Y›ld›r›m Beyaz›t Mahallesi Kozan Cad. No:978 Sar›çam/Adana
100000
Güven Suvar Bir Beyaz Grafik Tasar›m Sümer Mah. Abdi ‹pekçi Cad. No: 39 Seyhan/Adana
2000
Mehmet Nihat Y›lmaz Pegasus Duflakabin ‹nflaat Taahhüt Emlak Belediyeevleri Mahallesi 84118. Sokak 43/A Çukurova/Adana
100000
Beeline Retail Tak› ve Aksesuar Pazarlama Ticaret Limited fiirketi Adana A fiubesi Adana Optimum Outlet AVM. Hac› Sabanc› Bulvar› No:28 Yüre¤ir/Adana
-
Gökçeli Kafeterya ‹nflaat Turizm Hayvanc›l›k G›da Pazarlama ve Ticaret Sanayi Limited fiirketi Adana fiubesi Güzelevler Mahallesi Fulya Sok. No:23 Yüre¤ir/Adana
-
Zekeriya Ökmen H›zar Atölyesi Palet ve Kereste ‹malat› Levent Mahallesi 1831. Sokak 21 Yüre¤ir/Adana
5000
Levy›l ‹letiflim Dayan›kl› Tüketim Mallar› Finansal Dan›flmanl›k Turizm Kuyumculuk Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Kocavezir Mahallesi Saydam Caddesi Televi ‹fl Merkezi B Blok Kat:2 Daire : 203 Seyhan/Adana
100000
Montana Da¤›t›m Pazarlama Tafl›mac›l›k Turizm Akaryak›t ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi 100. Y›l Mahallesi Dr. Sad›k Ahmet Bulvar› No:51 Çukurova/Adana
100000
Duru Star G›da Tüketim Maddeleri Petrol Ürünleri Otomotiv Nakliyat ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yefliloba Mahallesi 46069 Sokak Mehmet Aydemir ‹fl Merkezi No:31 Seyhan/Adana
50000
Birsen Kiprit Birtu¤ LPG Tüp Tüp Malzemeleri ve Damacana Su Sat›fl› Reflatbey Mahallesi Cumhuriyet Caddesi Talih Tokmakç› Apt No:12/B Seyhan/Adana
50000
Bay›r Biliflim Kuyumculuk Tekstil G›da ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yeni Baraj Mh. 68017 Sk. No:19/A Seyhan/Adana
100000
Ersal Elektrik Elektronik Ayd›nlatma ‹nflaat Taahhüt Ticaret Limited fiirketi Hurmal› Mahallesi 34008. Sokak 4 / 1 Seyhan/Adana
200000
Mehmet Akif Coflguno¤lu Mehmet Akif Coflguno¤lu Ticaret Çakall› Mh. No:1 Karaisal›/Adana
100000
Tarkim Uçufl E¤itim ve Uçak Bak›m Onar›m Limited fiirketi Adana fiubesi fiakirpafla Havaliman› NATO Apronu S›n›r› Seyhan/Adana
-
Handar Pizza G›da Turizm ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Adana Kenan Evren fiubesi Toros Mah. Mahallesi 78077 Sk.Akasya Apt.Alt›. Cadde No:1/A Çukurova/Adana
-
Gökhan Yanarda¤ Toros Mah. Mesut Mertcan Cad. Remzi Ayd›n Apt. Zemin Kat No:26 Çukurova/Adana
50000
Art› Gayrimenkul De¤erleme ve Dan›flmanl›k Anonim fiirketi Adana Bölge Müdürlü¤ü fiubesi Ç›narl› Mah. 61023 Sok.No:5 Beste Apt.Kat :4 No:22 Seyhan/Adana
-
Kürflat Kagan Alt›ntafl Etik Temel Yap› Proje Mühendislik ‹nflaat Taahhüt Onur Mah. 45001 Sok. No:23/A Seyhan/Adana
10000
Umut Cenkseven Cenk Süt Ürünleri G›da ve ‹nflaat Malzemeleri Cumhuriyet Mahallesi 776 Sokak 38 / 2 Yüre¤ir/Adana
5000
Kimtes Tekstil Bilgisayar ve Kimyevi Maddeler Ticaret Limited fiirketi Mahfes›¤maz Mh. 79106 Sk. Mert Ap. Alt› No:7/B Çukurova/Adana
15000
Tugaylar ‹nflaat Tekstil Temizlik Tar›m G›da Turizm Dayan›kl› Tüketim Mallar› Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Karasoku Mahallesi K›z›lay Cad. 28010 Sokak No: 13 / A Seyhan/Adana
50000
Makiist Restoran Turizm G›da Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mah. U¤ur Mumcu Bulvar› Bayram Apt. 30/A Çukurova/Adana
150000
ABC Faktoring Anonim fiirketi Adana fiubesi Cemalpafla Mahallesi Atatürk Cad. Gökçe Rezidans ASK‹ Sokak 66 / 1/3 Seyhan/Adana
-
Mehmet Salih Erdem Ci¤ergah Kebap ve Ci¤er Salonu Mahfes›¤maz Mah. T. Özal Blv. ‹mren Apt. No:95/B Çukurova/Adana
50000
53
Yeni Üyelerimiz
54
Emircan Reklam Yap› Ürünleri ‹nflaat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Döfleme Mahallesi Turhan Cemal Beriker Bulvar› 120/A Seyhan/Adana
100000
Ayd›n Yalaki Petrol Ürünleri Ticareti Yefliloba Mahallesi 46113. Sokak Oto Tamirciler Sitesi No:13 H Blok No:18 Seyhan/Adana
10000
ODYO Güney Sa¤l›k Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi ODYG Pazarlama fiubesi Bahçeflehir Mahallesi 86076. Sokak 15 Seyhan/Adana
-
Özpet Ambalaj Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Adana fiubesi Ahmet Remzi Yüre¤ir Mahallesi Erdal Acet Caddesi No: 7 Seyhan/Adana
-
Muharrem Zeyrek Kent Davetiye Ciltleme ve Matbaac›l›k Sanayi Ticaret ‹stiklal Mahallesi 40006 Sk. Cadde 17 / A Seyhan/Adana
4450
Orto Med Sa¤l›k Ürünleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yeflilyurt Mah. 71121 Sok. No:14/1 Seyhan/Adana
30000
Zeynep Toklucu Sigorta Arac›l›k Hizmetleri Güzelyal› Mah. 81173 Sok. 4/18 Çukurova/Adana
30000
Merkür Maden Endüstri ve Pazarlama Anonim fiirketi Seyhan Adana fiubesi Büyükdikili Köyü 3267325 Eriflim Numaral› Maden Sahas› fiantiye Binas› Seyhan/Adana
-
RDCC AB Sürdürülebilir Kalk›nma Ar Ge Dan›flmanl›k Limited fiirketi Güzelyal› Mahallesi 81163 Sokak No:31 Baflak Apt.No:1/2 Çukurova/Adana
100000
Adania Sigorta Acenteli¤i Hizmetleri Limited fiirketi Yeni Baraj Mahallesi 68019 Sokak M.Kayal›o¤lu Apartman› Asma Kat Numara:1/1B Seyhan/Adana
40000
Kalekim Katk› Maddeleri G›da ‹malat Oto Kiralama ‹thalat ‹hracat Sanayi Ticaret Limited fiirketi Tepeba¤ Mah.27039 Sokak No:14 Seyhan/Adana
25000
MGM Kafeterya Temizlik Spor ve Spor Salonu Hizmetleri G›da Organizasyon ‹nflaat Taahhüt Pazarlama Ticaret Limited fiirketi Mahfes›¤maz Mah. 79019 Sokak No:16 ‹pek Apt. Zemin Kat No:20 Çukurova/Adana
50000
Mahmut Dolmufl 322 Toptan G›da Temizlik Kozmetik Ticaret Yefliloba Mah. Atikop Top. Çarfl›s› 11 Blok. No: 6 Seyhan/Adana
100000
Y›ld›z Yatak Sanayi Ticaret ve Pazarlama Limited fiirketi Güzelevler Mh. 2049 Sk. No:10 Yüre¤ir/Adana
80000
B‹M Birleflik Ma¤azalar Anonim fiirketi ‹stiklal Adana fiubesi ‹stiklal Mah. Bak›myurdu Cad. No: 417 Seyhan/Adana
-
Berktay LPG ‹çecek G›da Temizlik Otomotiv Oto Kiralama Madencilik Nakliye Hizmetleri ve Ticaret Limited fiirketi Mirzaçelebi Mahallesi Mirzaçelebi. Sokak 3 / A Seyhan/Adana
10000
Funda Nisano¤lu Nisano¤lu ‹nflaat Cumhuriyet Mahallesi Süleyman Vahit Cad. No:156 / A Yüre¤ir/Adana
10000
Helmed Medikal Sa¤l›k Ürünleri ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Sar›hamzal› fiubesi Sar›hamzal› Mahallesi 47011 Sokak No:15 Seyhan/Adana
-
Ürün Tar›msal Mühendislik Ziraat ‹laç Hayvanc›l›k Gübre Tohum ‹thalat ve ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Adana fiubesi Bahçelievler Mahallesi Süleyman Vahit Caddesi No:468/A Yüre¤ir/Adana
-
Fizica Özel Sa¤l›k Hizmetleri Tar›m Hayvanc›l›k G›da Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Reflatbey Mahallesi Türkkuflu Caddesi No:5 Günep Panorama B Blok D:306 Seyhan/Adana
50000
Ayla Can Markakobi Adana Turgut Özal Bulvar› Mahfes›¤maz Mh. 79112 Sk. Ak›n Apt. B Blok No:2/3 Çukurova/Adana
10000
3 Mühendis ‹fl Sa¤l›¤› Güvenlik E¤itim Hizmetleri T›bbi Malzeme ‹nflaat Ticaret Pazarlama Limited fiirketi Güzelyal› Mahallesi 81012 Sokak Sistem Apartman› Alt› No: 2/B Çukurova/Adana
250000
Erata E¤itim Ö¤retim Dan›flmanl›k ‹thalat ve ‹hracat Anonim fiirketi Cemalpafla Mahallesi 63005 Sokak No:11/1 2.Asma Kat Seyhan/Adana
5250000
SYD Medikal Optik ‹laç Kozmetik Ticaret Pazarlama Limited fiirketi Adana fiube Yeni Baraj Mahallesi Hac› Ömer Sabanc› Caddesi Ömür Apt. No: 9 Seyhan/Adana
5000
Suat Keser ‹nflaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Huzurevleri Mah. Arokarya Evleri 77204 Sok. 9/20 Çukurova/Adana
100000
Orçun K›l›çkaya Sigorta Arac›l›k Hizmetleri Limited fiirketi Sümer Mahallesi 69124. Sokak Alt›kulaç Apt. A Bl. / No:57/D Seyhan/Adana
25000
Yeni Üyelerimiz
Bülent Eskiçak›t Sigorta Acenteli¤i Cemal Pafla Mahallesi Karabucak ‹flm.K:2. Cadde 63008. Sokak 4 / 211 Seyhan/Adana
30000
Beyaz Do¤ufl Yemekçilik Temizlik Destek Hizmetleri Ticaret Limited fiirketi Reflatbey Mahallesi 62013 Sokak Ceren Apt. Kat 1 Daire 3 Seyhan/Adana
400000
Mavi Yol Temizlik Destek Hizmetleri Ticaret Limited fiirketi Reflatbey Mahallesi 62013 Sokak Ceren Apt. Kat 1 Daire 3 Seyhan/Adana
400000
Didem Çölkesen GDH Dan›flmanl›k ‹thalat ‹hracat Pazarlama Yefli›lyurt Mahallesi 70001. Sokak B2 Blok Kat6 / 22 Evren Siteleri Seyhan/Adana
10000
Gisof Özel E¤itim Reklamc›l›k Sa¤l›k Hizmetleri Madencilik ‹nflaat Peyzaj Temizlik Yemekçilik Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Belediye Evleri Mahallesi 84236 Sokak No:6 Çukurova/Adana
100000
Mencik Tekstil ‹nflaat Turizm G›da Dayan›kl› Tüketim Mamülleri Bilgisayar Tafl›mac›l›k Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Karasoku Mahallesi› Abidinpafla Cad.Saygan ‹flh.Kat:4 No:404 S Seyhan/Adana
80000
Aç› Grup ‹çecek G›da Lojistik Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Adana Seyhan fiubesi Yefliloba Mah. 46069 Sok. Aydemirler ‹fl Merkezi A Blok No:18/S Seyhan/Adana
-
HD Epilasyon Estetik Kozmetik Medikal Güzellik ‹thalat ‹hracat Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Kurtulufl Mh. 64014 Sk. N:4 Çel›k Apt. K:1 D:1 Seyhan/Adana
10000
Poyraz Doga Av Market Spor Malzemeleri Tekstil Dayan›kl› Tüketim Mallar› ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Do¤a Limited fiirketi Ulucami Mahallesi 25022. Sokak 11/A Seyhan/Adana
20000
MAC Teknoloji Plastik Turizm Makina Hayvanc›l›k ‹thalat ‹hracat ‹ç ve D›fl Ticaret Sanayi Limited fiirketi Yefliloba Mahallesi 46249. Sokak 20/A / Kat:1 Seyhan/Adana
30000
Sevim A¤›rman Ticaret Otel fiubesi Karasoku Mah. Ali Münif Cad. 28003 Sk No:2 Seyhan/Adana
-
Deva Endüstri ve Otomotiv Kimyasallar› Ekipmanlar› Nakliyat ‹nflaat Taahhüt ‹hracat ‹thalat San. ve Tic. Ltd.fiti. K›y›boyu fiubesi Nam›k Kemal Mahallesi Güney K›y›boyu Caddesi No:123/B Seyhan/Adana
-
Med Cezir Ö¤renci Etüt ve E¤itim Merkezi K›rtasiye Elektrik Elektronik G›da Medikal Kimyasal Maddeler Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mah.U¤ur Mumcu Bul. Ziya Serintürk Apt. No:10 Daire :3 Çukurova/Adana
10000
Milat Grup Oto Aksesuar ‹nflaat Nakliyat Petrol ve Petrol Ürünleri ‹thalat ve ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Seyhan fiubesi Da¤l›o¤lu Mahallesi Bahçelievler. Cadde 305 Seyhan/Adana
-
KBC Temizlik Organizasyon Reklam ve Güvenlik Sistemleri Limited fiirketi Reflatbey Mah. Dr. Nusret Fiflek Cd. Aykut Tekin Apt. B Blk. No:10 K:2/20 Seyhan/Adana
10000
fiah Ecs ‹nflaat Malzemeleri Otomotiv Süt ve Süt Ürünleri Limited fiirketi Mahfes›¤maz Mah. 79086 Sk. Cadde 5/09 Çukurova/Adana
10000
Selim Bartev Bartev Market ve Manav P›nar Mh. 74004 Sk. No:18/A Seyhan/Adana
10000
Ç›nar Emre ‹nflaat Nakliyat Turizm Tar›m Hayvanc›l›k ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Atakent Mh. 2272 Sk. Ayd›n Apt. B Blok 3/6 Yüre¤ir/Adana
100000
Mavi Giyim Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Adana Real M1 fiubesi Real M1 Al›flverifl Merkezi Yeni Mahalle 87071 Sokak No:5/56 Seyhan/Adana
-
Kosan Kozmetik Pazarlama ve Ticaret Anonim fiirketi Adana 3 fiubesi Kurtulufl Mahallesi Mithat Saraço¤lu Caddesi Lütfiye Han›m Apartman› No:7/D Seyhan/Adana
-
Sevim Sezici Helikal Sa¤l›k Ürünleri Toros Mh. 78121 Sk. Gökçenbay Sit. C Blok No:7/15 Seyhan/Adana
10000
Metro Teknik H›rdavat Yal›t›m ‹zolasyon ve ‹nflaat Taahhüt Dekorasyon ‹thalat ‹hracat Ticaret Limited fiirketi Reflatbey Mh. Türkkuflu Cd. No:1 Günep Panorama ‹fl Merkezi A Blok K:11 No:1101 Seyhan/Adana
100000
Osman Ünüvar Sar›çam E¤itim ve Dan›flmanl›k Merkezi Sar›çam Mahallesi 2438 Sokak 1/2 Yüre¤ir/Adana
10000
Akil Adam Biliflim ‹ç ve D›fl Ticaret Dan›flmanl›k Sanayi Ticaret Limited fiirketi Ç›narl› Mh. Cumhuriyet Cd. Ciritçi Apt. No:59/2 Seyhan/Adana
30000
Moplast Geri Dönüflüm G›da ‹nflaat ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Ova Mahallesi fiakirpafla Caddesi No:267/B Seyhan/Adana
200000
Güngör ‹zolasyon Cephe Kaplama ve Yal›t›m Malzemeleri ‹nflaat Sanayi Ticaret Limited fiirketi Mithatpafla Mahallesi Defne Caddesi No:52 Seyhan/Adana
10000
55
56
Adana Ticaret Odas› üyeli¤inin firman›za sa¤layaca¤› imkanlar... • Adana Ticaret Odas› Dergisi’ne ücretsiz abonelik,
• ATO’nun ‹nsan Kaynaklar› Bankas›’ndan yararlanma imkan›,
• Ticari faaliyetleriniz s›ras›nda ihtiyaç duyaca¤›n›z bilgi ve belgelerin temini,
• Teflvikler, hibeler, fuar destekleri ve di¤er fon kaynaklar›na eriflim için ücretsiz dan›flmanl›k,
• ‹flletmenizi gelifltirebilmek için uzman çal›flanlar›m›zdan görüfl ve tavsiyeler,
• E¤itim ve seminerlerde özel indirimler,
• Odam›z›n 47 farkl› meslek grubundaki üyelerimize ulaflarak yeni ticari ba¤lant›lar kurma f›rsat›, • ‹htiyaç duyulan üye listelerine ve bilgilerine ulaflma imkan›, • ATO web sayfas›ndan sanal fuara ücretsiz kat›lma imkan› ve bu sayede firman›z›n dünya genelinde tan›t›m›n›n sa¤lanmas›, • Yeni giriflimciler için dan›flmanl›k ve di¤er destek hizmetleri,
• ‹lk kez d›fl ticaret yapacak olan firmalar ile d›fl ticaret hacmini artt›rmak isteyen firmalara dan›flmanl›k ve takip hizmetleri, • ‹flletmelerin hedef pazarlar› ile ilgili olarak talep edecekleri ülke raporlar›n›n haz›rlanmas›, • Yurtd›fl›na yapaca¤›n›z ticari gezilerinizde vize al›m›n› kolaylaflt›racak belgeler, • Avrupa Birli¤i uyum sürecinde sektörünüzle ilgili olarak ihtiyaç duyabilece¤iniz AB mevzuatlar›na ve bilgilendirmelerine eriflim olana¤›,
• Üyelerimizin yaflad›klar› ticari sorun ve anlaflmazl›klarda hukuki dan›flmanl›k ve yönlendirme hizmetleri, • Üye firmalar›m›za bankalar arac›l›¤›yla sa¤lanan düflük faizli ve uzun vadeli kredi imkanlar›ndan yararlanma olana¤›, • Üyelerimize vergi avantaj› sa¤layan fire ve zayiat oranlar›na iliflkin raporlar, • Adana Ticaret Odas› Sosyal Hizmetler ve E¤itim Vakf› (ATOSEV) sosyal tesislerinden faydalanma imkan›, • ATO üyesi kimli¤i ile ülke genelinde birçok otelde özel indirimler, • Sanayi Sicil Belgesi almay› kolaylaflt›ran, teflvik-kota-tahsis ve ihalelerde avantaj sa¤layan, ayr›ca elektrikte yüzde 26,7 indirim imkan› veren kapasite raporlar›n›n haz›rlanmas› ve daha birçok avantajdan yararlanabilmeniz için sizi Odam›za üye olmaya davet ediyoruz.