BIDAIA EUROPAN ZEHAR Miren Benito Ziortza Arana Paula García
IBILBIDEA: 1.Italia 2.Grezia 3.Alemania 4.Danimarka
1.ITALIA
• Kokapena: Italiar penintsulan, Po ibaiko haranean eta Mediterraneoko Sizilia nahiz Sardinia irletan zabaltzen da herrialdea. Frantzia, Suitza, Austria eta Esloveniarekin ditu mugak iparraldean. • Bandera: • Hizkuntza ofiziala: Italiera • Sitema politikoa: Errepublika demokratikoa, • Gobernuko partidua (presidentea): Democatico di Siniestra (Giorgio Napolitano)
• Demografia: Biztanleria kopurua: 57.015.625 Biztanleria dentsitatea: 196.2 biztanle/km² Banaketa: 20 eskualde • Ekonomia: Moneta ofziala: Euroa (€) Sektore ekonomiko nagusia: Industria eta merkataritza (2. eta 3. sektoreak)
• Historia: Oso aberatsa. Mendebaldeko zibilizazioen gune: etruskoak, erromatarrak eta greziarrak. Erdi Aroan, Eliza Katolikoaren gunea. Aita Santuen boterearen menpe. Errenazimentu eta Aro Modernoan, hiri-estatuetan banatuta. XIX. mendean Italiar nazionalismoak herria batu : 1870ean gaur eguneko Italia sortu. XX. mendeaeren hasieran Mussoliniren diktadura eta bigarren mundu gerran Hitlerrekin batera borrokatu eta galdu.
• Hiriburua: Roma • Hiri garratzitsuak: Venezia, Genova, Milan, Florentzia, Napoli…
Roma
Venezia
• Monumentu interesgarriak:
Piazza del Duomo (Pisan)
Fontana di Trevi (Erroman)
Coliseum (Erroman)
David de Miguel Angelena (Florentzian)
• Kultura: -Ezaugarriak: ďƒź Aberatsa eta aspaldikoa. ďƒź Mendebaldeko kulturaren oinarria, Erromak abiapuntu gisa hartu zuen Greziako zibilizazioa. -Artea: Italiako artean aldi nagusi hauek bereizi ohi dira: aintzinarokoa erromanikoa, errenazimentua, barrokoa.
-Pertsonai garrantzitsuak: Musikagileak: Antonio Vivaldi, Tomaso Albinoni, Gioacchino Rossini Idazleak:Dante Alighieri, Petrarka eta Giovanni Boccacciok Pintoreak: Giacomo Balla eta Umberto Boccioni, Giorgio De Chirico Arkitektoak: Pier Luigi Nervi Leonardo da Vinci, Michelangelo, Dante hauek kulturan gauza asko egin zituzten (pintura, arkitektura,literatura‌)
Antonio Vivaldi Leonardo da Vincci
Giorgio de Chirico
Giovanni Boccacciok
-Sukaldaritza: pizza, pasta, hestebetak, gazta, ardoa‌
2. GREZIA
•
• • • •
Kokapena: Europa hego-ekialdeko estatua da, Balkanetako penintsularen hegoaldeko muturrean dagoena. Hainbat uharte ditu herrialdeak. Bandera: Hizkuntza ofiziala: greziarra Sistema politikoa: Errepublika demokratikoa Partidu politikoa (presidentea): PASOK (Karolos Papoulias)
• Demografia: Biztanleria kopurua: 11.244.118 Biztanleria dentsitatea: 80,9 biztanle/km² Banaketa: 13 periferiatan banatua • Ekonomia: Moneta ofiziala: Euroa (€) Sektore ekonomiko nagusia: turismoa, arrantza eta ehungintza.
• Historia: Antzinako Grezia Mendebaldeko Zibilizazioaren
jatorrizko kulturatzat hartzen da: eragin izan zuen hizkuntzan, politikan, hezkuntzan, filosofian, zientzian… Otomandarren eskutan erori (1453). Navarinoko Gudua (1927),otomandarren agintearen amaiera. Bigarren mundu gerran Alemaniar indarren aurrean erori zen Grezia. Askatu ondoren, erregezaleen eta komunisten arteko gerra zibila piztu zen. krisialdi ekonomikoa zabaldu 1973ko Dimitrios Ioannidesek diktadura ezarri zuen. 1974an, diktadura amaitu. Gaur egun Grezia krisiaren ondorio larriak pariatzen ari da.
• Hiriburua: Atenas • Hiri garrantzitsuenak: Lamia, Heraklion, Tesalonika, Larisa, Patras…
Patras
Heraklion
• Monumentu interesgarriak:
Erekteion (Atenasen)
Partenoia (Atenasen)
Ataloren Stoa (Atenasen)
Odeoia (Atenasen)
• Kultura: - Ezaugarriak: ďƒź Grezia klasikoaren aztarna ugari daude oraindik. Greziako museoetan eta atzerriko hiri nagusietan gorde dira.(British Museum) ďƒź Ondare iraunkorraren eta aberatsaren erakusgarri dira. -Artea: Orain arte, historiaren hondamenengatik, arte greziar zaharraren aztarna gutxi bizirik atera da batez ere eskultura eta arkitekturan eta arte txikiagoak.
-Pertsonaia garrantzitsuak: Poetak: Constantine Cavafy, George Seferis, Angelos Sikelianos, Odysseus Elytis Musikariak: Manos Hadjidakis eta Mikis Theodorakis Margolariak: Al茅xos Kont贸pulos eta Iannis Spyrapulos Eskultoreak: Vassilakis Takis eta Alex Mylona.
Mikis Theodorakis Constantine Cavafy
-Sukaldaritza: dieta mediterraneoko janaria asko, pikilia, spanokopita, musaca‌
Pikilia
Musaca
3. ALEMANIA
• Kokapena: Iparraldean Ipar Itsasoa, Danimarka eta Itsaso Baltikoa, ekialdean Polonia eta Txekia, hegoaldean Austria eta Suitza eta mendebaldean Frantzia, Luxenburgo, Belgika eta Herbehereekin egiten du muga. • Bandera: • Hizkuntza ofiziala: Alemana • Sistema politikoa: Errepublika demokratikoa.
• Partidu politikoa (presidentea): SED (Joachim Gauck). • Demografia: Biztanleria kopurua: 81.799.600 Biztanleria dentsitatea: 229 biztanle/km² Banaketa: 16 estatu autonomo • Ekonomia:
Moneta ofziala: Euroa (€) Sektore ekonomiko nagusia:garraio-materiala, aparatu elektriko eta elektronikoak, makineria, produktu kimikoak, material sintetikoak eta elikadura prozesatuak
• Historia: Alemaniako estatua 1871 sortu zen. Lehenengo Mundu Gerran parte hartu eta galdu zuen (1918). Zigor gogorrak ezarri zizkioten. Ondoren sortutako krisiari esker, Hitlerrek hauteskundeak irabazi (1933) eta Bigarren Mundu Gerra sorrarazi zuten Italia eta Japoniarekin batera. Bigarren Mundu Gerra galdu (1945) eta ondoren Alemania bitan zatituta geratu zen: Ekialdeko aldea (Berlin hiriburu) komunista. Mendebaldeko aldea (Bon hiriburu) kapitalista. Zatiketa 1989 arte iraun zuen Berlineko horma bota zutenean. Errekuperatzeko ahalegin handiak egin ondoren gaur egun Europako ekonomia garrantzitsuenetarikoa da.
• Hiriburua: Berlin • Hiri garrantzitsuenak: Hanburgo, München, Frankfurt, Essen, Bremen…
Berlin
Frankfurt
• Monumentu interesgarriak:
Brandenburgoko atea (Berlinen)
Neuschwansteingo gaztelua (Bavieran)
Berlingo horma (Berlinen)
Berlingo katedrala (Berlinen)
• Kultura: -Ezaugarriak: Alemana behin Erdialdeko Europako lingua franca zen. Europako pertsona ospetsu batzuk daude. -Artea: Artean musikagile oso famatuak egon ziren, baita ere zientzalariak. Alemaniak erakarpen handia egin du Europan, arteari dagokionez.
- Pertsonai nagusiak: Zientzialariak: Albert Einstein, Max Planck, Hermann von Helmholtz, Joseph von Fraunhofer… Margolariak: Hans Holbein el Joven, Matthias Grünewald, Alberto Durero… Musikagileak: Johann S. Bach, Ludwig v. Beethoven, Richard Wagner… Literatura eta filosofia: Johann Wolfgang von Goethe, Friedrich Schille...
Albert Einstein
Friedrich Nietzsche
Alberto Durero
-Sukaladaritza: Currywust, ohian beltza pastela, garagardoa, Birnen Bohnen und Speck‌.
Ohian beltza pastela
Garagardoa
4. DANIMARKA
• Kokapena: Ipar Europan dago, Ipar itsasoaren eta Baltikoaren artean. • Bandera: • Hizkuntza ofiziala: Daniera • Sistema politikoa: Monarkia Demokratikoa • Gobernuko partidua (presidentea): Socialdemokraterne (Helle Thorning-Schmidt)
• Demografia: Biztanleria kopurua: 5.671.050 Biztanleria dentsitatea:129 biztanle/km² Banaketa:5 eskualdeetan banatuta
• Ekonomia: Moneta ofziala: Euroa (€) Sektore ekonomiko nagusia: zerbitzuak (3.sektorea)
• Historia: Erromatarrek jutoen leinu germanikoa kokatu zuten gaur egungo Jutlandian. III. mendean danioek hartu zuten gaur egungo Danimarka jutoak eta heruloak beren lurraldeetatik kanporatuz. Anglo_eta saxoiekin batera, Ingalaterra konkistatu zuten. VI-X. mendeetan bikingoen erreinuak izan ziren nagusi 1397. urtean Norvegia, Suedia eta Danimarkako monarkiak batu ziren. Matxinaden ondorioz Suediak askatasuna lortu zuen 1523an eta geroago Norvegiak 1814an. XIX. mende bukaeran gizarte aldaketa sakonak. Neutrala izan zen Lehen Mundu Gerran. Hitlerrek inbaditu zituen 1940an.
• Hiriburua: Kopenhage • Hiri garrantzitsuak: Århus, Aalborg Odense, Esbjerg, Vejle…
Kopenhage
Arhus
• Monumentu interesgarriak:
Federiksborg gaztelua(Hillerøden) “La sirenita” (Kopenhagen)
Marmolezko eliza (Kopehagen)
• Kultura: -Ezaugarriak: ďƒź Danimarkak kultura aberatsa eta ondare intelektual handia dauzka. ďƒź Gizarte daniarraren ezaugarriak: pertsonen, tolerantziaren, askatasunaren, berdintasunaren eta justiziaren arteko konfiantza, enpatiaren, solidaritatearen, artean dira.
-Artea: Zientzialariak: Hans Christian Ørsted Idazleak:Hans Christian Andersen, Søren Kierkegaard, Karen Blixen Margolariak: P.S. Krøyer Arkitektoak: Arne Jacobsen, Verner Panton, Kaare Klint…
Hans Christian Ă˜rsted
Hans Christian Andersen
Karen Blixen
Arne Jacobs
-Sukaldaritza: Gravlax, frikadeller, boller i karry, paskelam‌
Boller i karry Gravlax
Asteazkena, abenduak 5, eskala 1 Bidaiaren iraupena: 5 horas 45 minutos Lufthansa taldearekin Aerolinea: Lufthansa klasea - Turista Prezioa: 195 euro Irteera: 06:55 asteazkena, abenduaren 5a Loiu (BIO), Bilbao - Espa単a Heltzeko ordua: 09:10 asteazkena ,abenduaren 5a Terminala:1 Frankfurt International (FRA), Frankfurt - Alemania Hegazkin aldaketa 09:10 asteazkena, abenduak 5 - 10:50 asteazkena, abenduak 5 Eskala iraupena: 1 hora 40 minutos Italiara ailegatzeko ordua: 12:40 asteazkena, abenduak 5 Terminala: 3 Fiumicino (FCO), Roma - Italia
•EGILEAK: •ZIORTZA ARANA •MIREN BENITO •PAULA GARCIA •3.A
SERGIO FERNANDEZ OIER GUTIERREZ
Islandia.
Reikeavikera joateko 927 euro kostatuko zaigu hegazkina.
Kokapena: Uharte bat da, Ozeano Atlantikoan kokatuta. Sumendi aktiboak daude, arriskutsuak direnak. 5 urtean behin erupzio bolkanikoak daude… Irla honek fiordoak ere baditu. Datu orokorrak: Bandera:
Hizkuntza ofiziala: Islandesa da. Gobernua:Errepublika parlamentarioa. Presidentea: Ólafur Grímsson. Lehenengo ministra: Jóhanna Sigurðardóttir. Demografia: 331.000 biztanle. 2,9 biz/km². Biztanleriaren banaketa: Desorekatuta. Kostaldean. Ekonomia: Moneta ofiziala: Koro Islandesa. Sektore ekonomikoa: garrantzitsuena arrantza da.
Historia: Jatorri bolkanikoa. Erromatarrekin eta bikingoekin harremanak. Isla honek oso txarto pasatu du: Su-erupzioa, epidemiak, gosea … Urteak pasa ahala boterea eskuratzen hasi da. • XIX. Mendera arte daniarren menpe egon zen. Hortik aurrera autonomia lortu zuen. 1994ko maiatzaren 23an errepublika izendatu zuen bere burua. 1980an Islandia andre batek gobernatzen zuen Europako lehen estatua bihurtu zen Vígdís Finnbogadóttir presidente bihurtu zenean. • Ari Þorgilsson el Sabio-k idazten du hizkuntza islandiarrean idatzitako lehen testu historikoa den Íslendingabók-a (Islandiarren liburua). Liburua lehen kokaguneei buruz, Groenlandiaren aurkikundeari, Kristautasunera, eta beste gai|zeregin batzuen arteko Alping-aren establezimendura| ezarpenera bihurtzearen, da. • Bigarren Mundu Gerraren amaierarekin, Islandiak Nazio Batuaren parte izatera pasatzen du, EFTA (Merkataritza Libreko Elkarte Europarra) eta NATOaren (Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundearen) 1949an. 1951n Islandiak Keflavík-en oinarria utzi zuen han 2006ko urrira arte egon ziren indar armatu estatubatuarretara.
Hiriburua eta hiri garrantzitsuenak: Reikiavik da hiriburua. Hiri garrantzitsuak: Keflavik, Kópavogur, Akureti, Hafnarfjörour…
REIKIAVIK.
KEFLAVIK.
Monumento interesgarriak:
Etxe nordikoa. Islandiako edozein lekutan dago.
Hallgrimskirkja-eko katedrala. Reikiaviken dago.
Monumento naturalak ikaragarrienak dira Islandian.
K贸pavogskirkja-ko eliza.
Kultura: Artea: Haien artea oinarritzen da bikingoen kulturan. Pertsonaia garrantzitsuak: Pinturagileak: Jóhannes Sveinsson Eskulturagileak: Einar Jónsson Zientzialari famatua: Niels Finsen Ryberg Historikoak: Ingólfr Arnarson
Pertsonai garrantsitzuak:
J贸hannes Sveinsson
Einar J贸nsson
Niels Finsen Ryberg
Sukaldaritza: Balearen haragia.
Haragia eta arraina, plater berdinean jatea oso normala da.
Frantzia.
Kokapena: Europako erdialdean dago. Erliebe nagusiak mendiak dira, Pirineoak eta Alpeak. Zenbait ibai garrantzitsu ditu: Garona, Sena, Loira‌ Muga naturalak Espainiarekin pirinioak dira. Inguratzen duten herrialdeak: Espainia, Belgika, Italia, Suitza eta Alemania. Datu orokorrak: Bandera: Hizkuntza ofiziala: Frantsesa da. Sistema Politikoa: Errepublika erdipresidentzialista. Presidentea, François Hollande. Lehenego ministroa, Jean-Marc Ayrault da. Demografia: 66.007.374 biztanle, 97 biz/km² Kokapena: Orekatua da. Banaketa administratiboa: Departamentuak eta eskualdeak. Moneta ofiziala: Euroa Sektore ekonomiko nagusiak: 3.sektoreko lanak dira gehienak.
Historia: • Frantzia historiaurrean Galia deitzen zen. Erromatarren Inperioak konkistatu zuen Frantzia. • Erdi Aroan Frankoak kokatu ziren han. Inperio Karolingioa garatu zen, Karlo Magnoren gidaritzapean. • Aro Modernoan, Monarkia absolutoa ezarri zen Luis XIV. -aren esku. • Frantzia Iraultzarekin, 1789an. Antzinako Erregimenarekin bukatu eta gizarte liberalari hasiera eman zioten. • Lehenego eta bigarren mundu gerra parte hartu zuten.
Hiriburua eta hiri garrantzitsuak: Hiriburua Paris da. Hiri ospetsuak: Marsella, Lyon, Toulouse, Niza, Nantes, Estrasburgo‌
Paris
Marsella
Monumentoak:
Eiffel dorrea. Parisen dago.
Eliseo zelaiak. Parisen daude.
Garaipen arkua. Parisen dago.
Kultura: Ezaugarriak Zientzia, teknologia eta hezkuntzari garrantzi haundia. Literatura oso aberatsa Artea oso garrantzitsua Arquitectura oso garrantzitsua Pertsonai garrantzitsuak: • Historikoak: Juana de Arco, Luis Phillipe • Zientziagileak: Louis Braille, Pierre et Marie Curie • Literarioak: Julio Verne. • Artistak: Claude Monet
Pertsonaia garrantzitsuak:
Claudio Monet.
Julio Verne.
Pierre eta Marie Curie.
Juana de Arco.
Sukaldaritza:
Quenelle
Emmental gazta eta beste batzuk.
Kokapena: Erdialdeko Europan herrialde txiki bat da. Alpe Julianoak herrialde honetan daude. Inguruko lurraldeak: Italia, Hungaria, Kroazia eta Austria. Bandera:
Hizkuntza ofiziala: Eslovenoa, Italiarra eta Hungariararra Sistema politikoa: Errepublika parlamentarioa, Danilo Tßrk da presidentea. Lehenego mistrioa Janez Janťa da. Demografia: 2.047.000 biztanle, 101biz/km² Banaketa: orekatua da Moneta ofiziala: euroa da. Sektore ekonomikoak: 3 sektoreak praktikatzen dira eslovenian. Gaur egun turismoak garrantzia
Historia: • Denbora zaharretan Zelaien Kulturak Esloveniako gaurko lurraldea bere gain hartu zuen, geroago, burdina-aroan Hallstatt-en Kultura eskualdean garatu zen. • Erdi Aroan, eta geroagoko mendeetan, eskualde hau arrakastatsua izan zen, garrantzitsua zen mapa geografiko europarrean, esloveniarrak balkaneetatik hedatu ziren, eta XIX Mendean Eslovenia, austro hungariar inperioaren parte izan zen. •Gerra napoleónikoak iristen diren, Liubliana-ko hiria hiriburu eslovakiar bezala finkatzen da, eta hauetan XX Mendean, gerra mendean, esloveniarrek Austro Inperio hungariarraren eta kroaziarren ondoan urruntzen dira eta serbiarrek Erreinu bat, Jugoslaviako Erreinua, eratzen dute . iristen den eta gerrak amaitu ondoren errepublika bihurtu zen.
Hiriburua eta hiri garrantzitsuak: Hiriburua Ljbljana da. Hiri ospetsuak: Istria, Celje, Izola, Koper, Piran‌
Ljbljana
Celje
Monumentoak:
Ljubljnako gaztelua. Hau hiriburuan dago.
Prestoreen palazioa. Izolan dago.
Predjamako gaztelua.
Kultura: Ezaugarriak: • Literatura ezaguna da mundu osoan. • Artea ederra. • Arktektura harrigarria. Pertsonaia garrantzitsuak: • Ivan Grohar, artean ezaguna da. • Ivana Kobilca, artean ezaguna da.
Ivan Grohar
Ivana Kobilca
Sukaldaritza:
Potika. Haragiz egindako platerrak.
BIDAIA EUROPAN ZEHAR.
RUTH URGILES SANDRA DACAL
IBILBIDEA
Espainatik (Bilbao) Noruegarako bidaia, joan eta etorria 500,5â‚Ź bi pertsona.
Norvegia. Norvegiako hiriburua Oslo da.Europa iparraldeko estatua da, Eskandinaviako mendebaldean kokatua. Suedia, Finlandia eta egiten du muga. Norvegiako Ozeano Atlantikoko kostaldean fiordo ezagunak daude, hizkunta ofiziala norvegiarra da.
DEMOGRAFIA. Norvegiak 4,9 milioi biztanle ditu, Norvegia monarkia konstituzionala da, sistema parlamentarioan oinarritua. Harald V.a da une hontako errege eta estatu burua, eta lehen ministroa (gaur egun, Jens Stoltenberg) gobernu burua. Sistema parlamentario gehienetan bezala, botere legegilea, betearazlea eta judiziala bereizita daude Botere legegilea Norvegiako parlamentuak (Stortinget izeneko ganberak) dauka. bi eratako parlamentarioak ditu: hauteskunde barruti probintzialetan aukeratutakoak eta Norvegia osoko hauteskunde barruti bateratuan aukeratutakoak. Guztira 169 diputatu dira. 2009ko hauteskundeak Norvegiak Alderdi Laboristak irabazi zituen, eta koalizio gobernua osatu zuen ezkerreko eta zentroko alderdiekin, Jens Stoltenberg lehen ministroa buru.
Harald V.a( erregea).
Ekonomia. Norvegia munduko bigarren herrialderik aberatsena da, Luxenburgoren atzetik. munduko Ongizate-estatu garatuenetakoen artean dago. Sektore ekonomiko garrantzitsu asko estatuaren menpe daude, besteak beste, petrolio enpresak, energia ekoizpena, altzairua, telekomunikazioak eta bankurik handiena. Horrez gain, munduko arrantza ontzi gehien dituen 6. estatua da. Langabezia tasa oso txikia da Europako beste herrialdeekin alderatuta (%4 inguru), eta langileen %30ek gobernuarentzat lan egiten dute.
HISTORIA. Norvegiako lehen biztanleak K. a. 11000-10000 urte inguruan iritsi ziren, Alemaniako iparraldetik .Azken glaziazioaren ondoren, kostaldeko izotzak urtu ahala, biztanle egonkorrak ezarri ziren K. a. 8000 baino lehen. 3000 eta 2500 urte bitartean, jatorri indoeuroparreko zibilizazioak iritsi ziren Norvegiako ekialdera, eta nekazaritza eta abeltzaintza sartu zituzten. Hori zela eta, ordura arte bizi izandako ehiztari biltzaileak desagertzen hasi ziren. errege dinastia desagertu ondoren, Danimarka eta Suediarekin elkartu eta Kalmarreko Batasuna eratu zen. XVI. mendetik aurrera, eta, luteranismoaren eraginez, Norvegiak botere politiko gehiago galdu zuen. Gerra ondoren, gobernu moderatuak izan ziren. Gauza bera egiten saiatu zuen Bigarrenean, baina 1940ko apirilaren 9an Alemaniak inbaditu eta konkistatu zuen. Konkista hori ez zen erraza izan; izan ere, armada norvegiarrak, Britainia Handiko Frantziako eta Poloniako armaden laguntzaz, alemaniarren erasoari aurre egin zion bi hilabetez. Erresistentzia horrek erret familiari eta gobernuari garaiz erbesteratzeko astia eman zien. Gerra amaituta, erret familia eta erbesteko gobernua Oslora itzuli ziren. NBEko kide sortzaileetakoa izan zen petrolioa eta gasa aurkitu zituzten Ipar Itsasoan. Horrek ekonomia maila izugarri igoarazi zuen. Norvegia mundu mailako erreferente bihurtu zen Ongizate-estatuaren antolaketari dagokionean. Nazio Batuen arabera, munduan bizi kalitate altuena duten herrialdeetako bat da, eta, Munduko Ekonomia Foroaren arabera, emakume eta gizonen artean desberdintasun gutxien duen herrialdeetako bat.
HIRIBURUA ETA HIRI GARRANTZITSUENAK. Oslo.
MONUMENTUAK.
Piedra rúnica.
Vigeland
Sukaldaritza.
Mainlnage (Noruegako albondiga tipikoak)
Smalhome. (ardiaren burua)
ARTEA.
Gustab vigeland. Grito noruego
PERTSONAI NAGUSIAK.
Henrik Ibsen. Knut Hamsun Jules Verne
IRLANDA. Europa ipar-mendebaldeko Irlandako uhartean dago eta Europar Batasuneko kide da. Demokrazia Parlamentaria eta Errepublika bat da. Ipar-ekialdetik Ipar Irlandarekin mugatzen du,eta hiri handiena Dublin da, 1.661.185 biztanlerekin. Beste hiri nagusiak Cork/Corcaigh, Limerick/Luimneach,Galway/Gaillimh ,Waterford/Port Lรกirge, Ennis/Inis eta Kilkenny/Cill Chainnigh dira. Uhartearen erdialdeko ordokia kostaldeko mendixka eta mendiz inguratuta dago. Uhartearen erdialdeko ordoki edo lautada zabalean mila metro inguruko mendixka ugari altxatzen dira. Bestalde Shannon ibaiak, rlandako beste mendi esanguratsuak Croagh Patrick, Brandon mendia eta Mourne mendiak dira. Barnekaldean ibai txiki eta batez ere laku ugari daude, hauek Lough izena hartzen dutelarik, hauen artean handienak honako hauek dira: Lough Neagh, Lough Corrib, Lough Derg, Lough Erne, Lough Foyle eta Killarneyko aintzirak. Hiskuntza, irlandera edo ingelesa.
Killarneyko aintzira
DEMOGRAFIA. 84.412 kilometro karratuko azalera du, 8.150.835 biztanle dira eta hiriko 65% dira. 97 biz/km²ko dentsitatearekin. Irlandako Errepublika lau probintzia edo eskualde historiko eta 26 konderritan banatuta dago. Biztanle-dentsitaterik handiena ekialdeko kostaldean eta hegoaldean dugu Gobernua ; Errepublika konstituzionala , presidentea Michael D. Higgins eta Lehen ministroa Enda Kenny
Michael D. Higgins( presidentea).
HISTORIA. Irlandako lehenbiziko jatorrizko biztanleak Mesolito garaian ehiztari-biltzaileak ziren eta harrizko lanabesak erabiltzen zituzten. K. a. 3000. mendean BrontzE Arora iragan ziren, aleak erein, abereak hezitu eta brontzezko armak, lanabesak eta bitxiak landu ohi zituztelari. K. a. 2000. mendean, harrizko santutegi eta hilobi handiak eraiki zituzten (megalitismoa), gaur egun ere uhartea osoan ikusgai daudelarik. Irlandar mitologiaren arabera garai honetako uharteko lehenbiziko biztanleak Fir Bolg jendea edo herria omen ziren. Hauetaz, gaur egun ezer gutxi dakigu
.
Newgranje. Paulnabrone trikuharria.
EKONOMIA. Irlanda Eusropako hiri garapen handikoa da. Oso ekonomia garapen handiarekin, eskerrak merkaduaren ornodunei. Moneda ofiziala, euroa da,
Dublineko zentru komertziala.
HIRIBURUA ETA HIRI GARRANTZITSUENAK.
Dublineko gaztelua.
MONUMENTUAK.
Drombeg. Molly Malo.
SUKALDARITZA.
Iralandako gosaria. Irish coffe.
ARTEA.
Yacb yeats.
Homage.
PERTSONAI NAGUSIAK.
John Banv
Oscar Wilde.
AUSTRIA. Erdialdeko Europako estatu itsasgabea da. Iparraldean Alemania eta Txekiarekin du muga, ekialdean Eslovakia eta Hungariarekin, hegoaldean Eslovenia eta Italiarekin eta mendebaldean Suitza eta Liechtensteinekin. Hiriburua Viena da. Austriako lurraldearen gehiengoa - bi herenak - Alpeetako ekialdeko partean dago. Mendiek 3.000 metroko altuera ere dute. Biztanleria normalean ibaietako haranetan bizi da. Ibairik nagusia Danubio da, honek Austrian Passaun hasten da, Alemaniako mugan, gero Linzetik eta Vienatik pasatu, Bratislavaraino, Eslovakiako mugan. Alemaniera da hizkuntza ofiziala, baina zenbait eskualdetan kroaziera, esloveniera eta hungarierak ere dute estatus hori.
Danubio ibaia.
DEMOGRAFIA. 83.879 km²ko azalera du eta 8,4 milioi biztanle. Austria-Hungariako Inperioaren botere zentrua izan zen, baina Lehen Mundu Gerrako porrotaren ostean Austria errepublika federal bilakatu zen. Bederatzi estatuk osatzen dute: Burgenland, Karintia, Austria Beherea, Austria Garaia, Salzburg, Estiria, Tirol, Vorarlberg eta Viena. Munduko herrialde aberatsenetako bat da, 41.700 dolarreko per capita errentarekin. Presidentea, Heinz Fischer . Gobernua, errepublika parlamentarioa.
Heinz Fischer.
EKONOMIA.
HISTORIA. Goi Brontze Aroan eta Burdin Aro goiztiarrean Hallstatt kultura garatu zen. Erromatarrek Norika zeltiar erreinua menderatu eta izen bereko probintzia sortu zuten. Erromako Inperioaren bukaeran, Danubioren hegoaldean zegoen lurraldea bavariar, eslaviar eta avaroek inbaditua izan zen. 788an frankoen errege Carolus Handiak lurraldea menpean hartu eta Ekialdeko Marka (Marchia Orientalis) sortu zuen. IX. Mendearen amaieran magiarrek Enns ibairainoko herbehereak inbaditu zituzten, baina 955etik aurrera, Oto I.aren agintaldian, egotziak izan ziren. X. eta XIII. mendeen artean Babenberg familiak gobernatu zuen Ekialdeko Marka. 1156ko Privilegium Minusek Austria dukerri bihurtu zuen. 1192an Babenbergtarrek Estiriakodukerriaz (Steiermark) ere jabetu ziren. 1253tik aurrera Bohemiako Otakar II.ak agindu zuen. 1278ko D端rnkruteko porrotaren ostean, Habsburgo dinastia alemaniarrak boterea hartu eta agintean jarraitu zuen Lehenengo Mundu Gerra arte.
Burdin aroa.
HIRIBURU ETA HIRI GARRANTSITZUAK.
Viena.
MONUMENTUAK.
Straus viean.
Kunsthistorisches.
SUKALDARITZA.
Mama´s kitchen Vienna cuisine.
Haggis.
ARTEA.
Klee. Tres miradas.
PERTSONAI GARRANTSITZUAK.
Peter Altemberg.
Adalbert.
Irlanda •
rlanda edoEuropa osoko hirugarren uharterik handiena da eta munduko hogeigarrena. Europar kontinentearen ipar-mendebaldean kokatzen da eta milaka uharte eta uhartetxoz inguratuta dago. Irlandak Britainiar uharteetako zati da, gehiago zehaztuz, Britainiar uharteetako bi uharte nagusien artean txikiena da, uharte handia den Britainia Handiaren mendebaldean kokatua dagoelarik. Politikoki Irlandako estatu subiranoak uharteko lurraldearen bost seirenetan agintzen du, gainontzeko ipar-ekialdeko lurraldea edo seirena Ipar Irlandako (Erresuma Batuaren zati) agindupean dagoelarik.
IRLANDA. Kokalekua
Mendebaldeko Europa
Uhartedia
Britainiar uharteak
Azalera
81.638,1 km²[1]
Punturik garaiena
Carrauntoohil (1.041 metro)
Administrazioa Irlandako Errepublika Hiri populatuena
Dublin Erresuma Batua
Lurraldea
Ipar Irlanda
Hiri populatuena
Belfast
Demografia Biztanleria
6.300.000 (2009. urtea)
Dentsitatea
71 biz/km²
Talde etnikoak
Irlandarrak, ulstergo eskoziarrak eta anglosaxoiak.
Hizkuntzak
Irlandera, ingelesa, eskoziera eta shelta.
Santu zaindaria = San Patrizio
GASTRONOMIA
Bidaia Europan zehar
DAVID SIMON ADRIAN RODRIGUEZ ARATZ SANCHEZ
Hemen gaude!
David, Adriรกn eta Aratz
Hona goaz
โ ข David, Adriรกn eta Aratz
Portugal
Sakonune nagusiak: Tajo eta Duero Mugak: MiĂąo, Duero, Tajo y Guadiana. (Muga naturalak) Inguratzen dituzten herrialdeak: Espainia Atlantikoa Espainia David, AdriĂĄn eta Aratz
Datu Orokorrak
• • • • •
Bandera: Hizkuntza ofiziala: Portugesa Sistema politikoa: Errepublika Gobernuko partidua: PSD Presidentea: Aníbal Cavaco Silva David, Adrián eta Aratz
Demografia
• Biztanleria kopurua: 10.707.924 pertsona • Dentsitatea: 114 biztanle/km²
Ekonomia
• Moneta ofiziala: Euroa (€). • Sektore ekonomiko nagusiak: 3. sektoreko maila dauka. (Komertzioak).
Historia
• Gertakari nagusia: Portugal XI.mendean sortu zen.
Hiriburua eta hiri garrantzitsuak
• Hiriburua: Lisboa
• Hiri garrantzitsuak: -Porto -Coimbra
Monumentu interesgarriak
• Torre de belem • Batalha
Kultura
• Artea:
• Pertsonaiak: Sophia de Mello Breyner ** mendeko eta Reina sariko poesia portugaldarra bezala agertzen|suposatzen da 20 urteetako Sofía.Escritora abangoardista Idazlea Luis de Camoes eta olerkari portugaldarra José Sobral de Almada Negreiros margolaria, idazlea, olerkaria, saiakeragilea, dramagilea. José de Sousa Saramago (Azinhaga, Portugal, 1922ko azaroaren 16a) idazle bat, kazetaria eta dramagile portugaldarra da. 1969etatiko Alderdi Komunista Portugaldarraren kidea|gorputzadarra. 1998an Nobel Saria eman zuten Literatura. Akademia Suediarrak nabarmendu zuen «errealitate iheskorra, irudimenak sostengatutako parabolekin, gupidarekin eta ironiarekin, ulergarri bilakatzeko» bere ahalmena.
Hemen gaude
Hona goaz
Hemen gaude
Hungaria
• Hungaria Danubioren sakonunean kokatzen da. • Inguratzen dituzten herrialdeak: Eslovaquia Austria Rumania Croacia-Serbia
Datu orokorrak
• • • • •
Bandera Hizkuntza ofiziala: Hungaroa Sistema politikoa: Errepublika Parlamentarioa Gobernuko partidua: FIDESZ Presidentea: János Áder.
Demografia
• Biztanleria kopurua: 9.982.000 biztanle • Dentsitatea: 110 bizt./km² • Biztanleria banaketa: biztanleria gehiena, hirietan konzentratzen da.
Ekonomia
• Moneta ofiziala: Forinto Hungaroa dute baina denborarekin, aldatu nahi dute Eurora. (₏) • Sektore ekonomiko nagusiak:Sektore pribatua da nagusia (80%).
Historia
Gertakari nagusiak: lehen mundu-gerraren eztanda ( inperio Austro-Hungariarraren) eta bere ondorengo banantzea Parisen Bake konferentzia, (1918) zehatzagoak izateko, Trianon-eko hitzarmenan.
Hiriburua eta hiri garrantzitsuenak
Hiriburua: Budapest Hiri garrantzitsuenak: Pecs Miskolc
Debrecen
Monumentu interesgarriak
Monumentu interesgarriak: Puente de las cadenas
Plaza de los hĂŠroes
Fuente de MatĂas
Kultura
Artea: Hungarian aurki daiteke Europako "Sinagoga" handiena, Europako basilikarik handienetako bat eta Europako bainugela sendagarri handiena. Hungariako arte estilo garrantsitzuena "Historizismoa" eta "Art Nouveau" dira . Pertsonaia garrantzitsuak: Ádam Mányoki: Margolari Barrokoaren artista ospetsuenetako bat. Minhály Munkácsy: margolari errealista zen, Europan oso ospetsua. Viktor Madarász: Romantizismoaren margolaria zen. Paul Laszló: Arkitekto oso ospetsua izan zen. Imre Lakatos: Filosofo handi bat izan zen. Gulash Sukaldaritza: Hungariako janaria gozoa da arometan eta janari gehienak sapore mina daukate. Janari ospetsu bat "gulash" da, janari horrek, gauza asko ditu eta dena nahastuta dago piperrautsarekin.
Finlandia
• Kokapena: Itsasoarekiko 200m. Baltikoarekin eta Botniako golfoarekin ditu mugak, baita Suediarekin eta Errussiarekin.
Datu orokorrak
• • • •
Bandera: Hizkuntza ofiziala: Fines eta Suediarra. Sistema politikoa: Errepublika parlamentarioa. Gobernuko partidua eta presidentea: Sauli niinistö (Coalición Nacional)
Demografia
• Biztanleria kopurua: 5.375.276 • Dentsitatea: 17 hab/km² • Banaketa: Ia biztanle gehienak hegoaldeko hirietan bizitzen dira.
Ekonomia
• Moneta ofiziala: Euroa (₏) • Sektore ekonomiko nagusiak: Egurraren eta burdinaren industria, ingeniaritza, eta telekomunikazioak.(teknologikoki aurreratutako industria). Hezkuntza maila Europako onenetarikoa da.
Historia
• Gertakari nagusiak, aipagarriak: 1700.-tik 1721.-era iparraldeko guda handian parte hartu zuen. Errusiatik independentzia lortu zuen 1917.urtean.
Hiriburua eta hiri garrantzitsuak
• Hiriburua: Helsinki • Beste hiri batzuk: Turku Rovaniemi
Monumentu interesgarriak
• Helsinkiko katedrala
• Langileentzako monumentua
Kultura
• Artea: naturarekin lotura dauka. • Pertsonaia garrantzitsuak: Mika Waltari: Idazle ospetsu bat. MakkaraMuusi Jean Sebilius: Konpositore ospetsu bat. • Sukaldaritza: janari tipiko bat MakkaraMuusi da. Patata purea, txorizoa eta azenarioa.
Musika
• Finlandiako ereserkia (maamme) http://es.wikipedia.org/wiki/Maamme
Belgika
• Inguratzen dituzten herrialdeak : Frantzia, Alemania eta Herbehereak. • Erliebea: Oso erliebe laua dauka. • Muga natural dira.
Datu orokorrak
• Bandera : • Hizkuntza : Frantzesa eta Holandesa. • Partidua eta presidentea : Monarkia parlamentarioa, presidentea Elio di rupo da.
Demografia
• Biztanleria : 11.041.226 • Dentsitatea :362,7 km oso dentsitate handia.
Ekonomia
• Euroa erablitzen da. • 3. sektorea nagusiena da .
Historia
• 1990. urteaz gero Belgikak garrantzi handiko papera bete zuen Europako erakundeetan, eta Europar Batasunaren lehendakaritza lortu zuen 1993ko bigarren erdian. Urte hartan bertan garrantzi handiko bi gertaera izan ziren: Belgika estatu federal bilakatu zen, hiru eskualde edo estaturekin, eta Balduin I.a erregea hil zen. Haren anaia Alberto II.ak hartu zuen erregetza.
Hiriburua eta hiri garrantzitsuak
• Hiriburua: Brusela
• Hiria garrantzitsuak: Brujas
Hiri garrantzitsuak
• Flanders • Amberes • Namur
Monumentu interesgarriak
Monumentu garrantzitsuak : Atunium : Alfonbra de flores :
Kultura
• Janaria: Mejioiek patatekin oso ospetzuak dira belgikan
• Pertsonaia nagusiak : Tintin oso garrantzitsua zen, Georges Remik egin zuen 1930 eta 1976
Musika
BIDAIA EUROPAN ZEHAR
JON ANDONI VIÑÉ ASIER RODRIGUEZ GORKA GALAN
ESPAINIA KOKAPENA Erliebearen ezaugarriak: Bi mendikate zeharkatzen dute iberiar goi ordokia, zenbait mendikatek eta mendigunek inguratzen dute goi ordokia, horrez gainera Iberiar goi ordokiaren kanpoaldean hiru mendikate daude.
Mugak: mendebaldean Portugal eta Ozeano Atlantikoa, ekialdean Mediterraneoa, hegoaldean Gibraltarko itsasartea eta Maroko eta iparraldean Pirinioak eta Bizkaiko Golkoa. Lehorreko mugak 1 920 km luze dira: Portugal, Frantzia ,Andorra ,Maroko eta Gibraltar.
DATU OROKORRAK Bandera:
Hizkuntza ofiziala: gaztelera da. Sistema politikoa: monarkia da. obernuko partidua: PP Presidentea :Mariano Rajoy da.
Demografia Biztanleria kopurua:46.745.807 Dentsitatea:92,61 biztanle/km² Banaketa: desorekatua, kostaldean eta Madrilen.
EKONOMIA Moneta ofiziala: euroa da. Sektore ekonomiko nagusia:industria asko garatu zen eta laster nekazaritzako baino pisu handiagoa lortu zuen herrialdearen ekonomian.
HISTORIA Gertakari nagusia:Erromatar Inperioa eta Inbasio Germanikoak, Aginte musulmanaren erortzea eta Bateratzea, Espainiako Gerra Zibila, Frankismoa Aipagarriak:Frankismoa, Iberia musulmana
HIRUBURUA ETA HIRI GARRANTZITSUENAK Aut. Erkg.
Prob.
Madril
Madril
Madril
Bartzelona
Katalunia
Bartzelona
Valentzia
Valentziako Erkidegoa
Valentzia
Sevilla
Andaluzia
Sevilla
Zaragoza
Aragoi
Zaragoza
Mรกlaga
Andaluzia
Mรกlaga
Murtzia
Murtziako Erkidegoa
Murtzia
Palma
Balear Uharteak
Palma
Las Palmas Kanaria Handikoa
Kanariak
Las Palmas
Bilbo
Euskadi
Bizkaia
Hiria
MONUMENTUAK 1984 Alhambra, Generalife eta AlbayzĂn (Granada). 1984 Burgosko katedrala (Burgos). 1985 Santiago Compostelakoako hiri zaharra (Galizia) . 2005 Familia Santuaren tenplua (Bartzelona). 2006 Bizkaiko Zubia, Portugalete - Getxo (Bizkaia).
KULTURA Artea:Espainiako pintura izen hau herrialde Paleolitoko labar-pinturak, horren adierazpenik gorena Altamira haitzuloa da, bisonte eta beste animalia batzuk ordezkaritza gustatu(irudikapen piktorikoak ekoizpen osoa adierazten duten14 000 bat), arte garaikidearen piktorikoa, Pablo Picasso, XX. mendeko nazioarteko pintura irauli zuen figura pertsonaia nagusietako bat da. Pertsonai garrantzitzua: Pable Picasso, Miguel de Cervantes. Sukaldaritza: Carlos ArguiĂąano, Juan MarĂa Arzak, MartĂn Berasategui, Joan Roca,
MUSIKA Galizia: Folk musika, Rock eta pop. Asturias: Rock eta pop, Folk musika. Kantabria: ez dago. EAEko abeslari eta talde famatuenak: Luis Mariano, Benito Lertxundi, Mikel Laboa, Kepa Junkera, Fermín Muguruza, Ruper Ordorika, Amaia Montero, Mikel Erentxun eta Álex Ubago eta taldeak Pantxoa eta Peio, Mocedades, Oskorri, Ken Zazpi, Itoiz, La Oreja de Van Gogh, Fito y Fitipaldis eta Gatillazo. Nafarroa: Tradizionala eta Klasikoa. Aragoi: Pop eta Folk musika. Katalunia: Famatuenak:Joan Manuel Serrat, Estopa taldea. Valentzia:Vicente Martín y Soler, José Serrano Simeón. Murtzia: ez dago. Andaluzia:musika andaluza eta flamenco Extremadura: Azúcar Moreno, Extremoduro eta Los Chunguitos…
MUSIKA Gaztela Mantza: Despistaos‌ Madril: Klasikoa eta Pop Rock. Gaztela eta Leon: ez dago. Errioxa: ez dago.
POLONIA
KOKAPENA Erliebe ezaugarriak: Poloniako kostaldea zuzena eta hareatsua da, eta ibaien eta itsasoaren urlasterrek harea eta alubioiak pilatu dituzten alderdietan aintzirak eta zingirak sortu dira. Kostaldearen ekialdeanGdanskeko golkoa dago, eta mendebaldean Pomeraniakoa. Ordokiaren iparraldean hormaguneen hondakinek eratutako muinoak eta hareazko dunak daude. bi eskualde edo lurralde nagusi bereizten dira: Pomerania, mendebaldean, eta Masuria, ekialdean.
Mugak: Iparraldean Itsaso baltikoa, hegoalean txekiar herrepublika eta eslovakia, ekialdean bielorrusia eta ukrania eta mendebaldean alemania
DATU HOROKORRAK Bandera:
Hizkuntza ofiziala: Poloniera Sistema politikoa: Errepublika Gobernuko partidua:.. Presidentea: Bronisław Komorowski
DEMOGRAFIA Biztaleria kopurua: 38.501.000 Dentsitatea: 123,13 biztanle/km² Banaketa: Jendea herrialde hauetan kokatzen da: Krakovia, Lodz, Wroclaw, Poznan eta Gdansk
.
EKONOMIA Moneta ofiziala: Euroa da. Sektore ekonomiko nagusiak: nekazaritza-sektorearen ahuldu da. ikatza ekoizpen izan da motela, teknologia berriak sartu dute, energĂa eta altzairua.
HISTORIA Gertakari nagusiak: Piast dinastĂa, Poloniaren gainbehera, Polonia banatua, Polonia burujabea eta Poloniako Herri Errepublika.
HIRIBURU ETA HIRI GARRANTZITSUENAK Varsovia Cracovia Łódź Breslavia Poznań Gdańsk Szczecin Bydgoszcz Lublin Katowice
MONUMENTU INTERESGARRIAK Varsoviako Cultura Palasioa:
Szczecineko Museo MarĂtimoa eta Teatroa:
KULTURA EZAUGARRIAK Artea: egurrezko eraikin adibide bikaina da XX mendera arte mantendu dira. Madera adreiluarekin nahastu da eraikin naturalak lortzen Pertsonai garrantsitzuenak: Jan Szczepkowski, Wladyslaw, Jan Matejko, Zofia Struyenska, Jan Matejko, Juliusz Kossak eta Jozef Brandt Sukaldaritza: ez dago
MUSIKA Poloniako musikariak: Fryderyk Chopin música romántica. Witold Małcużyński: pianista Stanisław Moniuszko: kompositorea eta musikagilea Krzysztof Penderecki: konpositorea Henryk Górecki: konpositorea Krzysztof Komeda:konpositorea eta jazz musikagilea Marek Grechuta: konpositorea eta musikagilea. Michał Urbaniak: jazz misikagilea Wladyslaw Szpilman: pianista Krystian Zimerman: pianista Wojciech Kilar: compositor de música clásica Adam Darski: vocalista, guitarrista, compositor
HERBEHEREAK
KOKAPENA Hiru ibaiek bi zati nagusitan banatzen dute estatua: Rhin, Waal eta Meuse.
Alemania, Belgika, Frantzia eta Luxenburgo inguratzen dute.
DATU OROKORRAK Bandera:
Hizkuntza ofiziala:Nederlandera. Sistema politikoa: monarkia eta demokratikoa. Gobernuko partidua:Ez daude Presidenta: Mark Rutte
DEMOGRAFIA Biztanleria kopurua:16.606.368 biztanleria. Dentsitatea:399,9 biztanle/km²
EKONOMIA Moneta ofiziala:Euroa. Sektore ekonomiko nagusiak: Materialak exportatzen ditu.
HISTORIA Erromatar Inperio Santuko enperadore eta Espainiako errege Karlos V.aren aginpean. 1648 independentzia lortu zuten. lehen Mundu Gerran neutrala mantendu zen. Baina Bigarren Mundu Gerran, Alemaniarrak 1940. urtean okupatu egin zuen
HIRIBURUA ETA HIRI GARRANTZITSUENAK Amsterdam
MONUMENTU INTERESGARRIAK Errota:
KULTURA Artea:Johannes Vermeer. Pertsonai garrantzitsuak: Vincent van Gogh. Sukaldaritzak: ogi-kantitate handietako kontsumoa eta patatak bereizgarri ditu.
MUSIKA Frisia / Friesland: Ez dauka. Groningen: ez dauka. Drenthe: ez dauka. Overijssel: ez dauka. Flevoland: ez dauka. Gelderland: ez dauka. Utrecht: ez dauka. Ipar Holanda: ez dauka. Hego Holanda: ez dauka. Zeelanda: ez dauka. Ipar Brabante:ez dauka. Limburg: ez dauka.
SUITZA
KOKAPENA • Hego-mendebaldean dago, Alemania, Frantzia, Italia eta Austria ditu mugakide.Bere hiriburua Berna da.
DATU OROKORRAK Bandera: Hizkuntzaofiziala:Alemana, frantsesa, italiera eta erromantxea.
Sistema politikoa: errepublika federala da.
DEMOGRAFIA • Biztanleria kopurua: 7.399.100 • Dentsitatea: 181 biztanle/km² • Banaketa: Estatu federala 26 kantonamenduetan banatzen da, Grisonia izanda eremu zabalena duena eta Zürichekoa biztanle gehien dituena.
EKONOMIA Moneta ofiziala: euroa da. Sektore ekonomiko nagusia:industria asko garatu zen eta laster nekazaritzako baino pisu handiagoa lortu zuen herrialdearen ekonomian.
HISTORIA • • • • • • • •
1291ko abuztuaren 1ean Uri, Schwyz eta Unterwalden izeneko lurraldeak batu egin ziren, gaur egungo Suitzako erdi-erdialdean egongo zirenak, "Alte Eidgenossenschaft" edo "Suitzako Konfederazio Zaharra" sortuz. 1499ko irailaren 22an "Schweizerkrieg" ("Suitzako Gerra") edo "Engadiner Krieg" (“Engadin/Engiadinako Gerra") amaitu zen, Konfederazioak Habsburgotarrei irabaziz. 1648ko urriaren 24an "Westphaliako Hitzarmena" sinatu ondoren, Europako gainontzeko herrialdeek Germaniako Erromatar Inperio Santua zelakotik Konfederazioaren independentzia onartu zuten. 1815eko abuztuaren 7an Suitzak burujabetasuna berreskuratu zuen Napoleon Bonaparteren Inperioa behera erori ondoren. 1848ko irailaren 12an herrialdea estatu federal bilakatu zen. 1863ko urriaren 26an Gurutze Gorria sortu zuten Genevan, eta bertan dauka oraindik egoitza nagusia. 1990eko hamarkadaren hasieran suitzar gehienek Europar Batasunean sartzeari ezetz esan zioten, erreferendumaren bidez. 2002an herrialdea Nazio Batuen Erakundean sartu zen, egoitza nagusien artean Geneva egonda.
HIRI GARRANTZITSUENAK • • • • • • • • • • • • •
Argovia Appenzell Innerrhoden* Appenzell Ausserrhoden Basilea Hiria Basilea Herrialdea Berna Friburgo Geneva Glaris Grisonia Jura Luzerna Neuchâtel
MONUMENTUAK
BIDAIAK Bilbotik Poloniara joan etorria 663,86 euro Lufthansa companiarekin. Poloniatik Amsterdamera 338,14 euro air europa companiarekin. Amsterdametik suitzara 180,12 egazkinez euro Lufthansa companiarekin.