2 minute read
Metropolde Kırsal-Kentsel Arakesit: Sürdürülebilirlik Monografisi, Esra Demirci
Esra Demirci
Stüdyo Yürütücüleri / Studio Instructors:Cem İlhan - Devrim Çimen
Advertisement
AURA-İSTANBUL | BAHAR 2020
Bu çalışma; kent-kır yerleşimlerinin değişkenliği üzerinden kırsal ve kentsel ilişkilerle üretim pratiklerini anlama ve sorgulama anlayışı ile başlamıştır.6360 sayılı Büyükşehir yasası ile birlikte kırsal ve kentsel alan ayrımının bulanıklaşması, kırsalın sınırının ve tanımının da belirsizleşmesi ile şehrin içinde kırsalın yitip gitmesi gözlemlenmiştir.
‘Yakın gelecekte kır ve kırsal üretim kentin beraberinde nasıl yer bulacak ? , kentler de yoğunlaşan nüfus besinini nasıl sağlayacak ? , şimdiden geleceğe kent ile birlikte kırsalın hikayesi ne olacak ? temel soruları kapsamında araştırmanın güzergahı şekillendi. Mimari perspektifte topraktan kopuş ve toprağa dönüş eşiklerini kır-kent ekseninde deşifre edilmesi ve ara kesit kavramı üzerinden okunabilmesi ön görülmüştür. Kır-kent yerleşimleri üzerinden bölgesel analiz ile okumaya çalışarak metropol sınırları içinde üretim-tüketim döngüsü incelenmiştir. Tarihsel süreç içinde değişen kır-kent dengesi okunarak şimdinin gözlem haritası oluşturulmuştur.
Konu bağlamında şimdinin ve geleceğin temel sorunlarını görünür kılan arakesit analiz haritası tasarlanarak fikrin doz aşımı yöntemi ekseninde çalışmanın sonuç kısmına gidilmiştir. Kırsalın ve kentin iki ayrı uçta doz aşırılaştırılması yöntemi ile metropol ekseninde kır-kent dengesizlği açığa çıkarılmaya çalışılmıştır.Gelecek arakesit ön görüsü üzerinden aşırılaşmanın sorgulanması ile çalışma sonlanmaktadır.
Metropol sınırları içinde gerçekleşen aşırı ve kontrolsüz kentleşmeyle birlikte yitip giden kırsal ve kaybolan üretim, yeni fonksiyonlarla birlikte yerini tüketime bırakmıştır.Tanımsızlaşan bu süreç ile birlikte, birbiri içine geçmiş kır-kent yerleşimleri, farklı geçiş bölgeleri, yarı kentsel bölgeler, yoğun kentsel bölgeler açığa çıkmaktadır. Bu analiz üzerinden tüketim artarken azalan kırsalla birlikte azalan üretim de sorgulanmış ve kırkent arakesitinde üretim pratiklikleri araştırılmıştır.
Merkezi iş alanı çevresinde yoğunlaşan kentsel nüfus ile birlikte artan gıda ihtiyacı günümüzün metropolitenleşen kentlerinin en büyük sorunlarından biridir. Kent çeperinin dışında ve sınırında yayılmaya başlayan kırsal alanlar geçmişten günümüze kent sınırları genişledikçe kentsel alana dahil edilmiş ve üretim sürdürülebilirliği devam edememiştir. Ve böylece günümüz politikalarınca kır-kent dengesizliği sonucu ortaya çıkmıştır. Bu eksen çevresinde kaybolan kırsal, kalmayan çiftçi , aşırılaşan kent, artan kent nüfusu , artan gıda ihtiyacı, sağlıksız gıda ,iklim krizi sorunları şimdiden geleceğe çözümsüz bir şekilde ilerlemektedir.
Kır kenti besler mi ?, kent kendi kendine yetemez mi ? Toprak kent içinde yeniden keşfedilebilir ve kullanılabilir mi, kentsel pratiklere kırsal pratikler dahil olabilir mi ? Metropolde kırsal-kentsel ara kesit üretilebilir mi ? Aşırı kentleşme sonucunda kırsal üretimin sürdürülebilirliği nasıl devam edecek ?
Bu sorular kapsamında, şimdiden geleceğe çözümsüz bir şekilde ilerleyen sorunları anlama üzerine, fikrin doz aşımı yöntemi ile birlikte aşırılaşmayı sorgulamak hedeflenmiştir.Şimdinin kent-kır okuması üzerinden; gelecekte kentin ve kırsalın hikayesi ile birlikte arakesit analiz çalışması yapılmıştır.