11763

28/7

Η ΑΥΓΗ

8 ΣΕΛΙΔΕΣ

ANΑΓΝΩΣΕΙΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

LE

Μιλούν: Ε. Κυπριανίδου, Σ. Παπαδόγιαννη, Μ. Μπαρσέφσκι, Ελ. Σωτηρίου

Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

28 IOYΛIOY 2013 TEYXOΣ 25

diplomatique

.-, +-*,)-, ('&%('$ #)")%(' $ %,! -), . , , ' ' &', , , " ' .- & , ' & , ),-* -" , ""% & ) ' -" &" , ! & , & % $ & , $ #)& $ '& - $ & ) & ')" , - ! , - %,. )$ -* ’ "- - , - %, & % ' ' .

- - " , &), ' ' , , & ') , , & ) -) , )( & , ' )$ % ')$ -# -"" $ ')$ ,, , , &"% )$ #- , , '" &-), ,)& $ ' ' # "" $ - '"' ( & # ,) .

Tristan Coloma*

.

apulcu» (65432140/ 5.-/4): ,214 +3*302)*('&4 / %/$*0/# 6*"!

6/ *-.#, &2',6 %3-(6 * 2/- , 2/ # +454 &# 3 !* 6/ # 6/ 1 &2,+/ 12/ 53 0. &1)0" . & 3 2(/ 2)# 0 ,* )1 # 2/ . *.0&4234 , 3 0( ) 3 6/ -43 -& !)0& "# 3 2( *31) 12) 34.2)23 2)# 312 / 40 # &6, 31)# 032 4 43 )5"2 6/ 3 242(!& 2/ 2" 12) 032312*/ 2/ 6 *0/ 0&'(,

31 3 / 2013. 12) " 123 24 /$6/5), 124# 6. 2.2&, 23 402$"1)# ,13 0/4 " 40 &2,2*& 3 # 2) 5, ) 123 chapulling, 034 3--540 , 2)# 36, "13 ,3 1) 31(3: 2.# 3 2 6/ 3 3-" ('&234 -43 .5" . 34, , 343, 23 4034 32 3 &( 34 6/55/( %/ *0(3 6/ 1 &*3 12) 43 )5 / 2) /$5)1 0 / chapulling 2/ # 3 .

032 1231) 3 23 305 , 6* 23 3!4 43(*&1) 36’ .53, 2) 2)# 0/4 " (3#. *&.2 63 -,-4 & 30*4 36.

12&5.-/# -43 04

«

LE

ΕΚΔΟ ΣΗ

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11763 • KΥΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013 • TIMH: 3 €

Άρωμα γυναίκας στην Πολιτική Γραμματεία

MONDE

EΛΛΗ ΝΙΚΗ

* -

, - %, () ! &' ' % ( & # ,) -, $ , ' - , ) - -"- ) $ - ' )" %,') -"* , ) &% - (-

-.# & &(+& 4 !&1) -43 312&(3. « $ "%#

! ( "(! ("$ (' " " ' # ( %#

" " '" ) !'"' $ ( # " ( $ #& )( ' , #" !'( # !'( " ) )(' " ( ' (#& )( », &(+& )(! ' )5 1&4 12) 2)5&.*31), 23*+40. 2. /. & 3 6"# / & 0.# $' "% ' "% /$ &5/# 12) ! #"

, 034 63* 24# 2/ , / 6/ 6*/16 !&4,# *+ / 2)# 6/5 0/ 3240 '/$ *-)1&. &640& 35 # # 0/4 / / 6 # &(+& "# ΤΟΥΡΚΙΑ: 3*+40 6*/!&1 (3 5& 240 # &642*/ *(/ 2012 -43 3 6/ 5&4 2) 31) &0& Η ΟΙΚΟΝΟΜΙ 2/ 6*/1+, 4/ 2 - 32/# 12) Α ! /1 ,5& 1). "#, « &(ΣΕ ΑΝΑΠ #"' " '"' ' " #' ΤΥΞΗ ' "(! ' », 436412 # %Ο ΚΟΣΜΟΣ , &4 & 5$6). 34, *3-& 30. ) & 55/ , ,+&4 2) 32.2)23 ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜ 3 &6& &*-31 $ 23- 3 6/ 2&( , 3 !3 5&4 2) ΟΥΣ %/ *0(3 12/ 43# 0 6/43# *. / ) /0*3240 # "*4 .2)23#; 2) *3 2" 3 2" , ) #" !'"'#"$ 2 3 /$63 0304 31(54113 #" & !3 63*/ 1(3'& ! "$% "% )(' $% # ' , 3 3!& *)1) 2) 1 23- 3240 "# 363*3(2)2 # . $ # ( % #"$'" (!'( ) 6*/0&4 , &640 *"!&( ) / 3 &2 553 ) 43# $% ». 1 *30240 ,' ' " & ( $'!"(! !

0/4 " (3# 36/ 3141 , )# 3 . 2"#...

4 1 6*/"! 1&4 & 6/5$0*/2& 55 &4# 034 /4 43 0( )1) 24# # (0&# 12*324"240 &6423-,# 6/ )!40,# 6)- '/ 36. , 40)-.*" /14/-* " , 2) / 1/ 5 3 40 , )23 2.2)2 2)# 63 &6412) 430 034 2) &64!

34 3 241 23- 3240, /42)2 &( (3 2)# -43 6&*411.2&*&# &5& !&*(&#. & 43 + *3 .6/ #.

55 , & / 0 $&4 2,2/4/ 23 4 /*3 3 2(6353 ' 5/ 034 2/5 * 2/- &64 &4& / 1(3# &( 34 0, 2*3 43 2,2/43 3 4 ), 4 " , 3 034 3 2. 1 3( &4 ) 0/1 40 3 246/5(2& 1) 6/54240 &6&4 « & ( (# ( # " )('! $ 36/ 0. 3 2/ * 2/- 3 " , ), 2/ 0 &*

# " », &024 # ' 0 *, &*& 2*43 6*/"!&( 123!&* ) 5(' 314 /$*4/ $ 23- 3, 12/ 35540. 1242/$2/ , 3 0340 6/ . & 10/6. 3 32/54& *40. ) 4-6*/& &64 5&4 , 3 « &$( " 2011 6*/*40. 1$ "

MONDE diplomatique

ΤΟΥΡΚΙΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ, ΑΛΛΑ Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΕΛΠΙΖΕΙ ΟΤΙ ΘΑ ΑΝΑΚΑΜΨΕΙ ΣΥΡΙΑ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΙΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΟΛΥΕΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΗΝ ΑΠΟΛΥΣΕΙ Η ΤΡΟΪΚΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ:

Στο 34% θα φτάσει η ανεργία με το πρόγραμμα της τρόικας ΣΕΛ. 10-11

Kρυφή ατζέντα

για μισθούς, συντάξεις, απολύσεις Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Σαμαρά δεν διστάζει να βγάλει πλέον στο προσκήνιο την κρυφή της ατζέντα στα κρίσιμα θέματα των μισθών, των συντάξεων και των προγραφών στο Δημόσιο, προετοιμάζοντας το έδαφος για τη λήψη πιο σκληρών μέτρων, χειρότερων κι από αυτά του Μνημονίου. Στην προσπάθειά της να γαντζωθεί στην εξουσία και να μην απολυθεί από την τρόικα, εφαρμόζει μέτρα - οδοστρωτήρα, διαλύοντας το Δημόσιο με απλά Προεδρικά Διατάγματα, ενώ ετοιμάζει νέο «ξαφνικό θάνατο» τύπου ΕΡΤ. Ταυτόχρονα, προλειαίνει το έδαφος

για νέες μειώσεις στις συντάξεις και τις ασφαλιστικές παροχές, όπως ομολόγησε ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας, αν και μέχρι χθες -υποτίθεται- δεσμευόταν ότι δεν θα γίνουν νέες περικοπές. Παρά τα όσα λέει για το «σενάριο επιτυχίας», η κυβέρνηση Σαμαρά ετοιμάζεται και για νέο γύρο μειώσεων των αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα, με ταυτόχρονη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, σε έναν χώρο που έχει μεταβληθεί σε ζούγκλα εξαιτίας της έκρηξης της ανεργίας και των εργασιακών σχέσεων - λάστιχο.

ΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΝΕΟ «ΞΑΦΝΙΚΟ ΘΑΝΑΤΟ» ΤΥΠΟΥ ΕΡΤ

ΝΙΚΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ:

Η δομή της νέας ΟΝΕ

ΣΕΛ. 13

ΟΔ. ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ:

Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ, η ΔΗΜΑΡ και εμείς ΣΕΛ. 14

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

«ΔΩΔΩΝΗ»

Απλήρωτοι επί 4 μήνες οι κτηνοτρόφοι της Ηπείρου από τους ιδιώτες που πήραν την εταιρεία

Τα δωράκια σε πρωθυπουργικούς φίλους, οι κατασχέσεις και η ενόχληση Μελισσανίδη από την εφορία. Νέα στοιχεία

ΣΕΛ. 15

ΝΙΚΟΣ ΜΑΜΑΓΚΑΚΗΣ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Γράφουν: Κ. Διαμαντόπουλος, Αλ. Βάκης

Ανανεώνοντας το ελληνικό τραγούδι

ΣΕΛ. 6-7

Προτεραιότητα η Υγεία ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΜΠΕΝΟΥ*

Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ των κυβερνώντων για την Υγεία δεν θα μπορούσε να εκφραστεί καλύτερα από τον νυν υπουργό, ο οποίος με το «καλημέρα» φρόντισε να επαναφέρει τη φασιστικής έμπνευσης διάταξη του πρωτοπόρου στον δρόμο της φασιστικής βαρβαρότητας Λοβέρδου για το κυνήγι -και όχι την περίθαλψη- των οροθετικών με επίκεντρο τις γυναίκες και τις μετανάστριες. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Προαπαιτούμενο αλλαγής η απόλυση της συγκυβέρνησης Σε συνεχή πολιτική περιδίνηση βρίσκεται πλέον η απερίγραπτη συγκυβέρνηση στην ασθμαίνουσα προσπάθειά της να εκπληρώσει όλες τις εντολές των δανειστών, που βλέποντας τη φοβερή «διαπραγματευτική» δεινότητα των πρόθυμων Σαμαρά - Βενιζέλου τα θέλουν «όλα» και «γρήγορα». Στο όνομα των ατελείωτων και αλλεπάλληλων «προαπαιτούμενων», η συγκυβέρνηση τα «κάνει όλα» και «συμφέρει» για την τρόικα και την αδιέξοδη συνταγή της. Με νέο «όραμα» την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, που όλο και θολώνει, ενώ γύρω μας σκορπά τεράστιο κοινωνικό κόστος και χιλιάδες τραγωδίες, οι Σαμαράς - Βενιζέλος τα δίνουν όλα και με τον χειρότερο τρόπο. Η εξαθλίωση στην κοινωνία τρέχει, η ύφεση καλά κρατεί, η ανεργία καλπάζει και έτσι το υποτιθέμενο «success story» θρυμματίζεται παταγωδώς. Με μνημονιακή πίστη και «τυφλή» εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης «πολιτικής» διάλυσης του δημόσιου τομέα, απολύσεις εκατοντάδων χιλιάδων και εργασιακής ανασφάλειας για τους εναπομείναντες (εργαζόμενους για πόσο και για πόσα;), οι πρόθυμοι συγκυβερνήτες μάς πουλάνε τη χειρότερη και πιο άγρια απορρύθμιση για... «ρύθμιση». «Ρύθμιση» από εκείνους που για δεκαετίες ξεσάλωσαν και συνεχίζουν στις πελατειακές σχέσεις, στην πιο γκρίζα διαπλοκή, στη λεηλασία του δημόσιου πλούτου, στην εκμηδένιση της πολιτικής αξιοπιστίας. Όσο η συγκυβέρνηση παραπαίει πολιτικά, τόσο πιο επιτακτική καθίσταται η ανάγκη της απόλυσής της από τον λαό, η πολιτική ανατροπή της με τους αγώνες και την ψήφο του. Προαπαιτούμενο ουσιαστικής αλλαγής στον τόπο μας είναι η ήττα αυτής της πολιτικής, η δημοκρατική ανατροπή της και η ριζική αλλαγή πορείας. Το πραγματικό δίλημμα είναι η συνέχεια της μνημονιακής καταστροφής ή η ανάταξη της κοινωνίας και του τόπου με την εναλλακτική πολιτική πρόταση της Αριστεράς με τη στήριξη της πλειοψηφίας του λαού μας. Ήρθε η ώρα να τελειώνουμε με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, την ακραία λιτότητα, το διαρκές αδιέξοδο, και δικό μας «προαπαιτούμενο» είναι η ευρύτερη δυνατή ενότητα των κοινωνικών, κινηματικών, συνδικαλιστικών πολιτικών μπλοκ δυνάμεων που θα διεκδικήσει, θα ξεκινήσει και θα επιτύχει στην υλοποίηση ενός συνολικού ριζοσπαστικού πολιτικού σχεδίου για έξοδο από την κρίση, για ανάπτυξη της κοινωνίας και της χώρας μας.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

ΣΗΜΕΡΑ ίδιος τους πάντες και να θέλει να τα κάνει όλα Το καλοκαίρι μπήκε για τα καλά και οι ζέΕΙΝΑΙ μόνος του. Να τσακώνονται οι παίκτες στα αστες που έσφιξαν μας δίνουν το δικαίωμα να αποδυτήρια. Να συσκέπτονται χωριστά για κάσχοληθούμε και με κάτι εκτός πολιτικής: Με το ΚΥΡΙΑΚΗ θε αγώνα και για την πορεία της ομάδας. Να ποδόσφαιρο ή, κατά το κοινώς λεγόμενο, με την παρουσιάζει ο καθένας σε ειδικές εκδηλώσεις το μπάλα. Και να δούμε όχι απλώς ως φίλαθλοι και ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΤΕΡΟΥ δικό του αγωνιστικό πλάνο. Να πετιέται ξαφνιμάλιστα προοδευτικοί, αλλά και ως πιστοί οπακά ο αριστερός οπισθοφύλακας σε θέση σέντερ δοί, τι εννοεί η κερκίδα όταν φωνάζει: Παίξτε φορ και ο σέντερ φορ σε θέση τερματοφύλακα μπάλα, ρε! Και τι ξεχωρίζει μια ομάδα που νικά ο ένας γιατί πιστεύει ότι η ομάδα δεν είναι αραπό μια ομάδα που χάνει ή που θεωρεί επιτυκετά επιθετική κι ο άλλος αρκετά αμυντική. χία το μηδέν-μηδέν. Κερδίζει τέτοια ομάδα πρωτάθλημα, όσο καΟι παίκτες, θα πείτε. Φυσικά οι παίκτες, αλλά λούς παίκτες και φιλάθλους κι αν έχει; Είναι δυέτσι σκέτο δεν λέει τίποτε. Οι παίκτες σε συννατόν να μιλάμε για καλό ποδόσφαιρο και ξεδυασμό, σε αρμονία - αυτή είναι η αλήθεια και δίπλωμα της δημοκρατίας του ταλέντου αν οι αν αμφιβάλλετε, ρωτήστε οποιονδήποτε προπαίκτες δεν έχουν αίσθημα όχι μόνο πειθαρπονητή. Οι παίκτες που εμπιστεύονται ο ένας χίας, αλλά και αυτοπειθαρχίας και συλλογικότον άλλον, που συνεργάζονται με κλειστά μάτια, τητας και εν γένει ομαδικού πνεύματος; Και αν που ξέρουν ο ένας τον άλλον και βοηθούν ο έδεν έχουν επίσης κάποια αγάπη για τη φανέλα νας τον άλλον. Η ομάδα δηλαδή, η ομάδα και πάλι η ομάδα. Με πλάνο, αλληλεγγύη, ρόλους, αλληλοκάλυψη, και κάποιο σεβασμό στις χιλιάδες των οπαδών που ζητούν και αυτοματισμούς. Και πειθαρχία τέτοια, ώστε να επιτρέπει μέσα χρειάζονται νίκες; Ευτυχώς, αυτά τα σκληρά, μειωτικά της ελευθερίας πράγμαστο γενικό σχέδιο να αναπτυχθεί και να αποδώσει το προσωπικό τα είναι προϋποθέσεις πρωταθλητισμού στο ποδόσφαιρο. Στην ταλέντο. Σκεφτείτε το ανάποδα. Να έχει μια ομάδα τον Ρονάλντο, αλ- Αριστερά ξέρουμε να διεκδικούμε πρωταθλήματα χωρίς αυτά λά να μην τον τροφοδοτούν οι συμπαίκτες του. Ή να υποτιμά ο και μάλιστα συχνά κόντρα σ’ αυτά...

Παίξτε μπάλα, ρε!

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Στρατηγική προτεραιότητα η Υγεία ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Η ολοκληρωτική αποδιάρθρωση -που υλοποιείται άμεσα αυτές τις μέρες με το κλείσιμο υπηρεσιών- και η ιδιωτικοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας, που επελέγη με βάση το τελευταίο Μνημόνιο ως πρώτη προτεραιότητα της καταστροφικής πολιτικής τους, αναδεικνύει ήδη με τραγικό τρόπο την ανθρωπιστική κρίση που χειροτερεύει συνεχώς. Μπροστά στην κατάσταση αυτή είναι πλέον προφανές ότι η προάσπιση του δικαιώματος στην υγεία και τις υπηρεσίες που τη φροντίζουν, θα πρέπει να αναδειχθεί επειγόντως ως πρώτη προτεραιότητα τόσο του μαζικού κινήματος ανατροπής της βαρβαρότητας όσο και του ΣΥΡΙΖΑ, ως βασικού πολιτικού φορέα που αποκρυσταλλώνει έμπρακτα και ρεαλιστικά τις ελπίδες και προσδοκίες για την ανατροπή αυτή. Οι διεκδικήσεις του κινήματος, καθώς και η πολιτική ανακούφισης της κρίσης που πρέπει να ακολουθηθεί, καθορίζονται από τον στρατηγικό στόχο που δεν είναι άλλος από τη διασφάλιση για όλους του δικαιώματος στην υγεία και τη φροντίδα της, με βάση τις ανάγκες τους και ανεξάρτητα από φυλή, φύλο, κοινωνική τάξη, εργαζόμενο ή άνεργο. Η στρατηγική αυτή προσέγγιση είναι απαραίτητη καθότι επικαθορίζει και την υπέρβαση των κυρίαρχων, ακόμη, συντεχνιακών αντανακλαστικών και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων. Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι στα άμεσα μέτρα ανακούφισης, η φροντίδα για την υγεία αποτελεί πρώτη και αναντίρρητη προτεραιότητα. Το ζήτημα των ανασφάλιστων, λόγω ανεργίας, σηματοδοτεί όλες τις διαστάσεις

της ανθρωπιστικής κρίσης και καθορίζει τα μέτρα ανακούφισης που χρειάζονται. Ανεργία, φτώχεια, δυσβάσταχτες δυσκολίες επιβίωσης επηρεάζουν άμεσα την υγεία προκαλώντας νέα νοσήματα ή επιβαρύνοντας προϋπάρχοντα. Η εξάρτηση όμως της ασφάλισης και περίθαλψης από την εργασία αποκλείει την διογκούμενη ομάδα των ανέργων από τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, οι οποίες, εν τω μεταξύ, αποδιαρθρώνονται και ιδιωτικοποιούνται με γρήγορους ρυθμούς, δυσκολεύοντας έτσι την πρόσβαση ακόμη και στους εναπομείναντες ασφαλισμένους. Οι ανάγκες νοσοκομειακής περίθαλψης (επεμβάσεις, γέννες κ.λπ.) αλλά ακόμη και θεραπευτικής αγωγής δεν εξυπηρετούνται, με άμεσο αποτέλεσμα την επικίνδυνη επιδείνωση της υγείας χιλιάδων ανθρώπων. Η ζοφερή αυτή πραγματικότητα απαιτεί ξεκάθαρα μέτρα ανακούφισης της ανθρωπιστικής κρίσης με ταυτόχρονη αποδιάρθρωση των νεοφιλελεύθερων ιδεολογικών και διοικητικών μηχανισμών που στήθηκαν με αποκλειστικό σκοπό την απεριόριστη κερδοσκοπία, τη διάκριση του πληθυσμού σε επιμέρους ομάδες υπηρεσιών, όπως τα «πακέτα ελάχιστων υπηρεσιών για πτωχούς», τα επερχόμενα «κουπόνια υγείας για ανέργους», τους αναξιοπαθούντες «κάτω ή κοντά από τα εκάστοτε οριζόμενα όρια της φτώχειας». Άμεση διασφάλιση δωρεάν δημόσιων υπηρεσιών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και υγείας, υψηλής ποιότητας και επιστημονικής εγκυρότητας, που φροντίζουν όλους με βάση τις ανάγκες τους. Με οδηγό αυτό τον στόχο δημιουργείται άμεσα το νέο ΕΣΥ στο οποίο εντάσσονται και όλες οι δομές πε-

Στρατηγικός στόχος η άμεση διασφάλιση δωρεάν δημόσιων υπηρεσιών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και υγείας, υψηλής ποιότητας και επιστημονικής εγκυρότητας, που θα φροντίζουν όλους με βάση τις ανάγκες τους ρίθαλψης του ΕΟΠΥΥ. Με καλά σχεδιασμένες αλλά και επείγουσες διαδικασίες καταγράφονται οι ανάγκες σε προσωπικό και αρχίζουν άμεσα οι διαδικασίες πλήρωσης θέσεων υγειονομικού προσωπικού πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Με αντίστοιχη προσέγγιση θα πρέπει να σχεδιαστεί και η πολιτική φαρμάκων και προμηθειών. Οι οικονομοτεχνικές λεπτομέρειες αυτής της πρότασης καθορίζονται από τις στρατηγικές μας επιλογές. Εφόσον συμφωνούμε ότι η άμεση απάντηση στην ανθρωπιστική κρίση είναι στόχος πρώτης προτεραιότητας του κινήματος, τότε η σχεδιαζόμενη οικονομική και φορολογική πολιτική πρέπει να προσαρμοστεί σε αυτόν. Αντίθετα, χωρίς στρατηγικό όραμα εύκολα διολισθαίνει κανείς στην κυρίαρχη επιχειρηματολογία και προσεγγίζει την Υγεία, όχι ως ένα θέμα αρχής και ως εκ τούτου εφαρμογής άμεσων μέτρων καθολικής απεύθυνσης, αλλά ως πρόβλημα των ευρισκόμενων στα όρια της φτώχειας για τους οποίους σχεδιάζονται «ειδικά πακέτα ή δίχτυα προστασίας».

* Ο Αλέξης Μπένος διδάσκει κοινωνική ιατρική και πολιτική Υγείας στο ΑΠΘ.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 IOYΛIOY 2013

3

ΕΥΡΩΠΗ ΣΤΑ 3,8 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΤΟ ΚΕΝΟ, ΕΚΤΙΜΟΥΝ ΟΙ ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ

Η κρυφή ατζέντα μέτρων ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Μπορεί να αργεί η επόμενη επίσκεψη των τροϊκανών στην Αθήνα, όσο όμως διαρκεί το καλοκαίρι, οι συντάκτες των Μνημονίων δεν πάνε διακοπές, αλλά διαρκώς «φουσκώνουν» με νέα μέτρα την «κρυφή» ατζέντα του φθινοπώρου. Μόλις προχθές, αξιωματούχος των Βρυξελλών έκανε λόγο για χρηματοδοτικό κενό ύψους 3,8 δισ. ευρώ το οποίο θα πρέπει να κλείσει αυτό το φθινόπωρο, ώστε να συνεχιστεί το πρόγραμμα διάσωσης, προσθέτοντας πως η τρόικα θα ζητήσει από τους εταίρους να την καλύψουν, αλλά δεν γνωρίζει ακόμη το πώς! Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι πιθανότεροι τρόποι για να καλυφθεί το κενό (όχι κατ’ ανάγκην διαζευκτικοί, αλλά μάλλον συμπληρωματικοί) είναι: 1. Λήψη νέων μέτρων.

2. Χορήγηση νέων δανείων από τις χώρες της Ευρωζώνης.

3. Τα κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μια τέτοια κάλυψη, διαρρέεται από τις Βρυξέλλες, ενώ και η δυνατότητα που έχουν συζητήσει οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης να μετακυλίσουν οι κεντρικές τράπεζες των κρατών - μελών τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους, δεν βρίσκει πρόθυμες τις εν λόγω τράπεζες που επικαλούνται κίνδυνο να θεωρηθεί αυτό «έμμεση χρηματοδότηση», οπότε το ενδεχόμενο ενός τέτοιου «roll over» όλο και απομακρύνεται. Έτσι, μπορεί να χρειαστεί πρόσθετος -βραχυχρόνιας διάρκειας- εσωτερικός δανεισμός.

ΔΝΤ: Κόψτε κι άλλο τους μισθούς Τη λήψη πρόσθετων μέτρων μείωσης του κόστους εργασίας ζήτησε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς στην τελευταία έκθεση για την οικονομία της Ευρωζώνης ζητεί εμμέσως πλην σαφώς πρόσθετα μέτρα για τη μείωση του κόστους εργασίας στην Ελλάδα αλλά και για πιο ελαστικές σχέσεις εργασίας. Μάλιστα, ίσως όχι τυχαία, το ζήτησε μόλις λίγες ημέρες πριν συνεδριάσει για να αποφασίσει για την εκταμίευση του 1,8 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα. Στην έκθεση χαρακτηρίζει προτεραιότητα για την Ελλάδα τη βελτίωση της ελαστικότητας στην αγορά εργασίας, την ενίσχυση του ανταγωνισμού και τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Επιχαίροντας δε για τη μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης, την περικοπή του κατώτατου μισθού και τις αλλαγές στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, τώρα ζητεί τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών «με δημοσιονομικά ουδέτερο

Στο στόχαστρο πάλι μισθοί, συντάξεις, ασφαλιστικές παροχές Μένει το χαράτσι στα ακίνητα τρόπο». Υπενθυμίζεται ότι ζήτημα πρόσθετων μέτρων για να μειωθεί το μοναδιαίο κόστος εργασίας είχε θέσει και η επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ από πέρυσι, επισημαίνοντας μάλιστα ότι υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω πτώσης του κατώτερου μισθού, φέρνοντας ως παράδειγμα τι συμβαίνει στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία ή τη Λετονία.

Έρχονται και νέες περικοπές συντάξεων Νέες περικοπές στις συντάξεις βλέπει η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για την οικονομία το δεύτερο τρίμηνο 2013. Σε αυτήν τονίζεται ότι «η ύφεση και η ανεργία, σε συνδυασμό με την επέκταση της ανασφάλιστης εργασίας και την αύξηση των ληξιπροθέσμων οφειλών σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ κ.α. αυξάνουν τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε νέες περικοπές συντάξεων και ανατροφοδότηση της ύφεσης». Οι εμπειρογνώμονες του Γραφείου ζητούν επίσπευση των μειώσεων των επικουρικών συντάξεων από τον Ιούνιο του 2014 αντί για τον Ιούνιο του 2015.

παιτούν την παράκαμψη του άρθρου 78 του Συντάγματος, προκειμένου να διατηρηθεί ένα «προσωρινό» μέτρο και το 2014, εάν οι επικεφαλής ελεγκτές ΔΝΤ, Ε.Ε., ΕΚΤ διαπιστώσουν στην αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου ότι δεν διασφαλίζονται τα προσδοκώμενα έσοδα με τον ενιαίο φόρο που προτείνει η κυβέρνηση. Υπενθυμίζεται ότι ο Άρειος Πάγος τάχθηκε μεν υπέρ της νομιμότητας του χαρατσιού, το δικαιολόγησε όμως με το σκεπτικό του δημοσίου συμφέροντος (προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι έκτακτοι δημοσιονομικοί στόχοι του 2011 και του 2012 και όχι του 2014). Τα αδιέξοδα του φαύλου κύκλου «λιτότητα - ύφεση - λιτότητα» κατοπτρίζονται στη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, η οποία πηγαίνει σταθερά από το κακό στο χειρότερο. Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτινάχθηκε στο α’ τρίμηνο στα 305,29 δισ. ευρώ, σημειώνοντας εκρηκτική αύξηση κατά 24,88 δισ. ευρώ ή 8,87% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012, εξανεμίζοντας το 1/3 της ονομαστικής μείωσης του χρέους που επετεύχθη με την αναδιάρθρωση του Φεβρουαρίου του 2012. Με τους ρυθμούς διόγκωσής του, το χρέος θα έχει επανέλθει ώς το α’ τρίμηνο του 2015 στο επίπεδο των 355 δισ. ευρώ που είχε φθάσει στο τέλος του 2011, λίγο πριν από το «κούρεμα» κατά 53,5% ομολόγων ονομαστικής αξίας 206 δισ. ευρώ (δηλαδή κατά 110 δισ. ευρώ)! Έτσι, αποκτά νόημα η προχθεσινή δήλωση αξιωματούχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι από τον Απρίλιο του 2014 θα ανοίξει η συζήτηση για ελάφρυνση του ελληνικού δημόσιου χρέους. Κάτι που πρακτικά θα σημαίνει νέα Μνημόνια και νέα μέτρα...

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ

Κατασχέσεις ακινήτων - καταθέσεων με συνοπτικές διαδικασίες ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Συνεχίζονται οι παλινωδίες της κυβέρνησης αναφορικά με την πιο κρίσιμη μεταρρυθμιστική βάση μιας χώρας, ήτοι τη διάρθρωση του φορολογικού συστήματος. «Πνιγμένες» στον φορολογικό παραλογισμό του Μνημονίου, οι κυβερνήσεις της τελευταίας τριετίας έχουν υποπέσει σε σωρεία λαθών, διαμορφώνοντας μια συνεχώς μεταβαλλόμενη φορολογική πολιτική, η οποία οδηγεί σε κατάφωρες αδικίες, ενώ τα αποτελέσματα στην πάταξη της φοροδιαφυγής είναι πενιχρά. Τα παραπάνω φαίνεται ότι οδήγησαν το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης Σαμαρά σε νέα ατοπήματα, τα οποία αναμένεται να πλήξουν βαθιά τους φορολογούμενους. Πώς αλλιώς να χαρακτηρίσει κανείς τη νέα «κίνηση» του υπουργείου Οικονομικών να πραγματοποιούνται με συνοπτικές διαδικασίες, ακόμη και χωρίς δικαστική απόφαση, διά της καταγγελίας τρίτων, κατασχέσεις ακινήτων, καταθέσεων και άλλων περιουσιακών στοιχείων των φορολογουμένων για χρέη προς το Δημόσιο, εφόσον ξεπερνούν τα 1.000 ευρώ; Με τον νέο Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, που κατατέθηκε στη Βουλή, όσοι καθυστερούν να εξοφλήσουν φόρους ή πρόστιμα πάνω από 30 ημέρες απειλούνται με κατασχέσεις μισθών, συντάξεων, αν είναι πάνω από 1.000 ευρώ (ακαταδίωκτο όριο), αλλά και καταθέσεων, κινητής και ακίνητης περιουσίας. Είναι δε απορίας άξιο το γεγονός πως με την εν λόγω ρύθμιση δεν γίνεται διάκριση εύπορων και οικονομικά αδύναμων, ενώ μειώνονται τα πρόστιμα για πλαστά ή εικονικά τιμολόγια από 50% έως 75%. Βάσει των ανωτέρω, οι φοροελεγκτικές αρχές θέτουν στο... μικροσκόπιο εξίσου τους οικονομικά αδύναμους και τους «κατέχοντες» προβλέποντας χαμηλότερα πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις από 300 έως 2.500 ευρώ κάθε μία, ακόμη και αν προέρχονται από μεγάλες Ανώνυμες Εταιρείες που τηρούν Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, αλλά και επιβάλλοντας αυστηρότερες ποινές (κατασχέσεις, δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων, πλειστηριασμούς κ.λπ.) για μη καταβολή ποσών από πράξεις προσδιορισμού φόρου, επιβολής τόκων ή προστίμων ή εκκαθάρισης φόρου μετά την έκδοση οριστικής δικαστικής απόφασης.

ΜΝΗΜΕΣ Εις μνήμην του Διονυσίου Μπιώτη, αντί για στεφάνι καταθέτουμε το ποσό των 50 ευρώ για ενίσχυση της «Αυγής». Οικογένεια Γεωργίου Βλάση Εις μνήμην του Διονυσίου Μπιώτη, αντί για στεφάνι καταθέτουμε το ποσό των 50 ευρώ για ενίσχυση της «Αυγής». Οικογένεια Σπύρου Βυθούλκα

"! ! !

Ε.Ε.: Διατηρήστε το χαράτσι Πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας αναφέρουν ότι οι τροϊκανοί ζητούν τη συνέχιση της είσπραξης του χαρατσιού των ακινήτων μέσω της ΔΕΗ. Μέσω της έκθεσης που θα δημοσιευθεί τη Δευτέρα, θα ζητείται, σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής», η διατήρηση αυτή. Ουσιαστικά, οι δανειστές α-

!

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

4

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Νέα μέτρα φέρνει η κυβέρνηση τον Σεπτέμβριο

1ο CAMPING ΝΕΩΝ ΣΥΡΙΖΑ

Ομιλία Τσίπρα την Τετάρτη στην Ηγουμενίτσα Σε πλήρη... ανάπτυξη είναι το 1ο Camping Νέων ΣΥΡΙΖΑ, και τα μηνύματα από το Δρέπανο Θεσπρωτίας και από τις εκατοντάδες νέων ανθρώπων που συμμετέχουν στη διαφορετική συλλογική αυτή οργάνωση δίνουν τόνο αισιοδοξίας για το μέλλον. Σε ό,τι αφορά τις πολιτικές διεργασίες και συζητήσεις, το 10ήμερο θα κορυφωθεί την Τετάρτη, με την εκδήλωση των Νέων ΣΥΡΙΖΑ στην κεντρική πλατεία της Ηγουμενίτσας και ομιλητή τον πρόεδρο του κόμματος Αλ. Τσίπρα. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αναχωρήσει για... διακοπές - κάθε άλλο. Γεμάτες όλες αυτές οι ημέρες με καθημερινές μάχες, για τον πρόεδρο, τους βουλευτές και τα στελέχη, στη Βουλή και τους δρόμους. Είναι, άλλωστε, τόσο μεγάλα τα μέτωπα, τόσο βαθιές οι πληγές στην κοινωνία... Γι’ αυτό και εντείνονται, παρά τον αυγουστιάτικο καιρό, οι περιοδείες: για παράδειγμα, ο γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής Δημήτρης Βίτσας στο τέλος της εβδομάδας θα περιοδεύει σε Δυτική Μακεδονία και Θεσσαλονίκη.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Πώς «διαβάζει» ο ΣΥΡΙΖΑ γεγονότα και οικονομικούς δείκτες μειωθεί ότι στην προ διμήνου έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημειώνεται το κενό των 3,8 - 3,9 δισ.

Λίγο πριν το τέλος (;) Σαμαράς - Βενιζέλος Για την αξιωματική αντιπολίτευση, πάντως, η κυβέρνηση αυτή, μετά και την απώλεια του μικρότερου εταίρου της, είναι ένα σχήμα που αποδομείται ημέρα την ημέρα. Ενδεικτική δε, των ημερών της σαμαρικής Πομπηίας είναι και η τελευταία απειλή περί διαγραφών. «Όταν έχεις την πλειοψηφία της κοινωνίας απέναντί σου, οι μέρες της εξουσίας σου είναι μετρημένες», υπογραμμίζει το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ.

Ας πάμε όμως και στους οικονομικούς δείκτες, έτσι όπως αυτοί καταγράφονται στα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού: 1,6 δισ. λιγότερα έσοδα έναντι του προβλεπόμενου στόχου -και μόνο από την υπολογισθείσα επιστροφή φόρου, 684 εκατ. λιγότερα. Ακόμη: ένα Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μειωμένο κατά ένα δισ. από τον στόχο, και οι δαπάνες να μειώνονται διαρκώς, πράγμα που συνεπάγεται περικοπή κρίσιμων λειτουργιών του κοινωνικού κράτους. Το χρέος, από την άλλη, ξεπερνά το 160%, με τον ταχύτερο στην Ε.Ε των 27 ρυθμό αύξησης, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι στις αρχές του 2015 θα είναι μεγαλύτερο από όσο ήταν πριν το κούρεμα. Όμως -όπως επισημαίνεται από το Τμήμα Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ- η εκτίμηση ότι το δημοσιονομικό κενό θα είναι κάτι λιγότερο από 4 δισ. ευρώ στηρίζεται, εξαρτάται πιο σωστά, από την πρόβλεψη ότι θα επιτυγχάνονται όλοι οι επιμέρους στόχοι και δείκτες, π.χ. για 5,1 δισ. έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις την τριετία 2012-14.

Το πρόγραμμα του camping σήμερα και αύριο Για όσες/ους είναι στην ευρύτερη περιοχή και θελήσουν να πάρουν μια γεύση από το camping, δημοσιεύουμε το πρόγραμμα της σημερινής και αυριανής ημέρας. Απόψε, στις 7 το απόγευμα, θα διεξαχθεί συζήτηση με θέμα: «Οι μάζες στο προσκήνιο της Ιστορίας, η παγκόσμια κοινότητα σε αναβρασμό: οι εμπειρίες της Τουρκίας και της Βραζιλίας». Ομιλητές: Umut Alikasifoglou, ODP, Τουρκία, Thiago Aguiar, PSOL, Βραζιλία, Νατάσα Θεοδωρακοπούλου, Κ.Ε. ΣΥΡΙΖΑ. Θα ακολουθήσει προβολή φιλμ, με θέμα «Ελληνική TV και πολιτική στα ‘90s». Τη Δευτέρα, στις 7 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί συνέλευση. Θέμα της, «Οικοδομώντας μια μαζική, ριζοσπαστική, αριστερή οργάνωση νεολαίας: ανταλλαγή απόψεων ενόψει συγκρότησης της ενιαίας νεολαίας του ΣΥΡΙΖΑ». Στις 9 μ.μ., τέλος, θα προβληθεί η φετινή ταινία «The Great Gatsby». Εναλλακτικά, στις 10 μ.μ., συναυλία με τους Tango Mediterraneo, ενώ θα προηγηθεί μάθημα tango argentino από τον Στράτο Αχλάτη.

Τελετουργίες και αυταπάτες

ΑΙΧΜΕΣ

Νέα μέτρα από Σεπτέμβριο - Οκτώβριο, και άρα επιτάχυνση των πολιτικών εξελίξεων, βλέπουν στον ΣΥΡΙΖΑ. Μέσα σε μια ταραγμένη, ούτως ή άλλως, περίοδο, με χιλιάδες μαθητές να βρίσκουν έξω από το σχολείο τους κρεμασμένη πινακίδα, με την ένδειξη, «κλειστόν». Με χιλιάδες πολίτες να μένουν χωρίς νοσοκομειακή περίθαλψη, αφού νοσοκομεία και άλλες δομές της δημόσιας Υγείας θα κλείνουν άπαξ και δια παντός, και να στερούνται στο εξής αυτονόητες, ώς σήμερα, υπηρεσίες που τους παρείχε ο δήμος της περιοχής τους. Σύμφωνα με αναλύσεις του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ, τα νέα μέτρα είναι μονόδρομος για τη συγκυβέρνηση Σαμαρά και Βενιζέλου, εκτίμηση που ερείζεται σε οικονομικούς δείκτες αλλά και γεγονότα. Με διαπιστωμένο το δημοσιονομικό κενό των 3,8 δισ. ευρώ του β’ εξαμήνου του 2014 -στη συνέχεια θα δούμε πώς αυτό μπορεί να είναι μεγαλύτερο- η κυβέρνηση πρέπει να πάρει αυτό το φθινόπωρο τις αποφάσεις που θα κλείνουν τη μαύρη αυτή τρύπα. Αποφάσεις που θα ακολουθούν, ασφαλώς, την ίδια μονότονη πολιτική της τελευταίας τριετίας: φόροι, μειώσεις μισθών και συντάξεων, προγραφές δημοσίων υπαλλήλων κ.ο.κ. Οι ανάλγητες αυτές αποφάσεις πρέπει μάλιστα να ληφθούν εδώ και τώρα, με στόχο να προλάβουν τη φθινοπωρινή έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Τα μέτρα θα πρέπει εν τέλει να καταγραφούν ένα προς ένα στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, ενώ αξίζει να ση-

Ο τελετουργικός εξευτελισμός του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά από τους δανειστές, που τον εξανάγκασαν να καταπιεί την εξαίρεση των κατόχων μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων, από τη διαθεσιμότητα, όπως είχε ψηφίσει η Βουλή λίγες μέρες πριν, αποδεικνύει ότι είναι αυταπάτη να πιστεύει η αμοράλ κοινοπραξία Σαμαρά - Βενιζέλου πως μπορεί να εξαργυρώσει την απόλυτη πειθαρχία και τη συμπεριφορά «καλών παιδιών» με κάποια μπόνους από την πλευρά των δανειστών και την εξαίρεση από μια μελλοντική πολιτική διαθεσιμότητα. Να απολύσουν, δηλαδή, με αντάλλαγμα την πάση θυσία αποφυγή της δικής τους απόλυσης! Εξίσου όμως αυταπάτη θα ήταν να πιστέψει κανείς ότι οι περίφημοι δανειστές δεν θα οδηγούσαν στα άκρα την τελετουργική και τιμωρητική πολιτική τους απέναντι στη χώρα ακόμη και σε περίπτωση απόλυσης της ανωτέρω κοινοπραξίας. Συμπέρασμα: Αντί να διαφωνεί κανείς για το γένος των αγγέλων, καλά θα είναι να προετοιμάζεται για τα χειρότερα σενάρια, επεξεργαζόμενος τα δικά του αντισενάρια. Si vis pacem para bellum, έλεγαν οι Ρωμαίοι, όπου ειρήνη εν προκειμένω θα ήταν η ανάσχεση της ανηλεούς ταξικής επίθεσης και η εξεύρεση μιας λύσης (που δεν θα αγνοούσε, έστω, τον συσχετισμό των δυνάμεων). Όσο για το γένος των αγγέλων, θα το διαπιστώσει ο λαός όταν βρεθεί στον Παράδεισο (ως αποτέλεσμα της άγριας λιτότητας). Προς το παρόν, να δει τι θα κάνει με την κόλαση που βιώνει. ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΡΕΜΕΝΟΣ

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

5

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Mεγαλεία Βενιζέλου με γραφείο... 700.000 ευρώ!

Μείζον ηθικό θέμα εγείρει η απόφαση της κυβέρνησης για τη συγκρότηση γραφείου αντιπροέΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗ δρου της κυβέρνησης, το οποίο θα κοστίσει για φέΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩ Σ τος και του χρόνου στον κρατικό προϋπολογισμό κάτι παραπάνω από 700.000 ευρώ! Η κυβερνητική απόφαση δημοσιεύθηκε στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως» στις 25 Ιουλίου και προβλέπει ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος θα απολαμβάνει, ως αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, το προνόμιο ενός «γραφείου αντιπροέδρου», στο οποίο θα υπηρετούν 20 υπάλληλοι και το οποίο θα έχει προϋπολογισμό 234.353 ευρώ για εφέτος και 468.706 ευρώ για το 2014. Με άλλα λόγια, το γραφείο του Ευ. Βενιζέλου (που κρατά και τα προνόμια του πολιτικού αρχηγού, αλλά και αυτά του υπουργού Εξωτερικών) θα κοστίσει για ενάμιση χρόνο στο Ελληνικό Δημόσιο 703.059 ευρώ, μερικές μόλις ημέρες αφότου η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι κλείνει ή συγχωνεύει 118 σχολεία και νηπιαγωγεία, για να εξοικονομήσει μόλις 228.000 ευρώ. Βάσει του ΦΕΚ, για την... εξυπηρέτηση των αναγκών του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, στο συγκεκριμένο γραφείο δημιουργούνται 10 θέσεις μετακλητών διοικητικών υπαλλήλων, 5 ενιαίες θέσεις ειδικών συμβούλων και συνεργατών και 5 θέσεις αποσπασμένων υπαλλήλων από το Δημόσιο ή από νομικό πρόσωπο του ευρύτερου δημόσιου τομέα... Όλα αυτά, την ώρα που η κυβέρνηση δεν εξαιρεί καν τους έχοντες μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών εκπαιδευτικούς από τις απολύσεις μέσω «διαθεσιμότητας» και προγραμματίζει άλλες 12.500 απολύσεις για μετά τις 20 Σεπτεμβρίου...

25679

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙ

ΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡ ΑΤΙΑΣ

ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕ ΡΟ

Αρ. Φύλλου 1817 25 Ιουλίου 2013

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕ ΝΑ

«Στρατιωτικές» απειλές Σαμαρά με φόντο τα μέτρα Σεπτεμβρίου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

φόρους της, όπου σταθεί κι όπου βρεθεί.

Με βόμβα έτοιμη να εκραγεί μοιάζει η συμπολί- Κενό χρόνου τευση στη Βουλή, με αποτέλεσμα ο Αντ. Σαμαράς να Με άλλα λόγια, ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει η κυαναγκάζεται να κυβερνά με εκβιασμούς και απειλές βέρνηση, όπως παραδέχονται και στελέχη που ανήβουλευτών, αλλά και με αντιδημοκρατικές μεθοδεύ- κουν στον «πρωινό καφέ» του Μαξίμου, είναι να υσεις παρακάμψης του Κοινοβουλίου, ενόψει και των πάρξει «κενό χρόνου» μεταξύ της ελληνικής και της νέων μέτρων που δρομολογούνται για το φθινόπω- γερμανικής πολιτικής σκηνής. Να κινδυνεύσει, δηρο. Την ίδια στιγμή, παρά την «αποφασιστικότητα» λαδή, ο Αντ. Σαμαράς να... πέσει πριν πέσει η αυλαία του πρωθυπουργού να τηρηθούν κατά κεραίαν όλα των γερμανικών εκλογών και αποφασίσει το Βερολίτα «μνημονιακά» προαπαιτούμενα, οι δανειστές ε- νο να δει τα πράγματα από την αρχή -αν το κάνει κι αυφαρμόζουν νέο δόγμα «μηδενικής ανοχής», δημι- τό. Εξάλλου, ήδη, η «αποφασιστικότητα» του πρωθυουργώντας πλήθος ερωτημάτων πουργού, όπως αυτή διαφημίζεται στο Μέγαρο Μαξίμου. από υπουργούς και συνεργάτες «Καλά, να μας ρίξουν θέλουν; Είτου, να τηρήσει κατά κεραίαν τις ναι σοβαροί;». Η... ρητορική ερώΕξαντλούνται δεσμεύσεις διαμορφώνει το πεδίο τηση εκφράστηκε από κορυφαίο υγια σκληρή πολιτική αντιπαράθεοι αντοχές πουργό της κυβέρνησης, όταν εση και κοινωνικές συγκρούσεις. Εικλήθη να σχολιάσει την είδηση των βουλευτών Ν.Δ. λημμένη απόφαση αποτελεί να πως η Γερμανία μπλοκάρει την επροωθηθούν ώς τα μέσα Σεπτεμκαι ΠΑΣΟΚ. κταμίευση της υποδόσης, επειδή βρίου οι 12.500 «προγραφές» δηδεν είχαν ικανοποιηθεί και τα 22 μοσίων υπαλλήλων, ενώ στις 20 Προβληματισμός προαπαιτούμενα. Μάλιστα, όπως του ίδιου μήνα θα ξεκινήσει νέο κύστην κυβέρνηση έγινε γνωστό την περασμένη Τεμα απολύσεων μέσω «διαθεσιμότάρτη, το Βερολίνο «μπλόκαρε» -έτητας», προκειμένου να απομαγια τα συνεχή στω και για ένα 24ωρο- την απόκρυνθούν ώς τα τέλη του έτους «καψώνια» φαση εκταμίευσης στο 25.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Η προEuroworking group για... 80 δηώθηση των απολύσεων «εδώ και από τους δανειστές μοσίους υπαλλήλους, που έλειπαν τώρα» έχει ήδη βγάλει στον δρόμο, από τις λίστες διαθεσιμότητας. Κάκαλοκαιριάτικα, εκπαιδευτικούς, υπως έτσι, οι κάτοχοι μεταπτυχιαγειονομικούς, δημοτικούς υπαλλήκού τίτλου σπουδών εκπαιδευτικοί «θυσιάστηκαν» λους και όλα δείχνουν ότι ο Αύγουστος και ο Σεπτέμστον βωμό των δανειστών και της γερμανικής αδιαλ- βριος θα είναι δύο καυτοί και πολιτικά καθοριστικοί λαξίας, ενώ η κυβέρνηση βρέθηκε να νομοθετεί «κατ’ μήνες. απαίτηση της τρόικας», όπως παραδέχθηκε κυνικά και... αφοπλιστικά ο υφυπουργός Παιδείας, Συμεών Απειλές και ανασφάλεια Κεδίκογλου. Ο κοινωνικός αντίκτυπος των προωθούμενων μέτρων, αλλά και η κατ’ ουσίαν σκληρότητα των αποΤο «άδειασμα» των Γερμανών φάσεων της κυβέρνησης έχουν οδηγήσει τη συμποΗ στάση που επέδειξε το Βερολίνο, παρά την πρό- λίτευση να κινείται στην κόψη του ξυραφιού. Μία μόσφατη επίσκεψη Σόιμπλε στην Αθήνα, αποσυσπει- λις εβδομάδα μετά την «απειλή» Μπαλτάκου πως «αν ρώνει απολύτως τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, καθώς το κλί- καταψηφιστεί ένα σημαντικό άρθρο νομοσχεδίου, θα μα μεταξύ των συμπολιτευόμενων βουλευτών είναι πάμε την άλλη μέρα σε εκλογές», δύο «γαλάζιοι» βουβαρύ. Αυτό διότι, μετά την ουσιαστική κατάρρευση λευτές (Ν. Κακλαμάνης, Δ. Κυριαζίδης) δήλωσαν πατης επικοινωνιακής εκστρατείας περί το «success ρόντες, με αποτέλεσμα να ζητήσει ο Αντ. Σαμαράς αstory», πλέον καταρρέει και το επιχείρημα Σαμαρά ό- πό τον γραμματέα της Κ.Ο. της Ν.Δ. Θ. Μπούρα να τι «οι εταίροι μας αναγνωρίζουν τις προσπάθειες της τους απειλήσει με διαγραφή. χώρας». Αντιθέτως, τα στελέχη του Euro Working Παράλληλα, ο Ευ. Βενιζέλος μάζεψε τους δικούς του Group, κατ’ εντολήν των κυβερνήσεών τους και, κυ- υπουργούς και υφυπουργούς και τους κάλεσε να ερίως, για τις ανάγκες της γερμανικής προεκλογικής νημερώνουν και να μην αιφνιδιάζουν τους βουλευτές, εκστρατείας, έδειξαν με τη στάση τους ότι πλέον το ώστε να μην υπάρξει διαρροή εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ. καθεστώς «επιτήρησης» της Ελλάδας περνά σε νέο Σε κάθε περίπτωση, οι συνθήκες κοινοβουλευτικού στάδιο: τελειώνουν οι «πολιτικές εκθέσεις» της τρόι- «ατυχήματος» είναι ιδανικότερες παρά ποτέ -κι όλα κας και ξεκινά η περίοδος «πρώτα αποτελέσματα και αυτά, δύο μήνες πριν ο Αντ. Σαμαράς κληθεί από τους μετά χρήματα». Αυτό, δηλαδή, για το οποίο διαβεβαι- δανειστές να περάσει κι άλλα σκληρά μέτρα, δίκην νέώνει η καγκελάριος Μέρκελ τους δυνητικούς ψηφο- ου Μνημονίου.

4. Το Π.Δ. 113/2010 (ΦΕΚ Α΄ 194). ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ 5. Τις διατάξει ς Σύσταση Πολιτικο 9.7.2012 «Καθορι των άρθρων 1 και 2 παρ. ύ Γραφείου 1 της Υ48/ σμός της Κυβέρνη Υπουργού Οικονομ αρμοδιοτήτων του σης και ενιαίων του Αντιπροέδρου Αναπληρωτή ικών Χρήστου θέσεων ειδικών βούλων − συνεργα 2105). Σταϊκούρα» συμ− τών, μετακλη (ΦΕΚ Β΄ υπαλλήλων τών διοικητικ 6. Το γεγονός και αποσπα ών σμένων υπαλλήλ ότι από τις Δημοσίου ή αυτής προκαλε διατάξεις της νομικού προσώπ ων απόφασης ίται δαπάνη ου του Δημοσίο του μέα. .................... προϋπολογισμού σε βάρος του ........................................ υ Έγκριση υπερωρι κρατικού ........................................ Το− τρέχον οικονομι ύψους 234.353 ευρώ περίπου ακής απασχόλ .........

1 κό έτος 2013, ησης προσωπ , για το «Επενδύστε το έτος 2014, 468.706 ευρώ στην ικού της και το ίδιο χρηματικ περίπου για Λειτουργία Οικοτρο Ελλάδα Α.Ε.» .................... ό ποσό (468.706 φείου στην Επαγγελ ...................... 2 για καθένα από τα λή (ΕΠΑ.Σ.) επόμενα έτη. ευρώ) ματική Σχο− καλυφθούν, Γαλαξιδίου Οι δαπάνες όσον αφορά του Υπουργε αυτές θα σμού .................... στο τρέχον ίου Τουρι− από πιστώσε ........................................ οικονομικό έτος ις του εκτελού Κατάργηση .................... .......................... του νομικού μενου προϋπολ προσώπου δημοσίο 3 Υπουργείου Οικονομικών ογισμού του με την επωνυμί (Ε.Φ. 23−660 υ δικαίου 0500, 0700, α ΚΑΕ ομάδων 0800 και Γενιάς και Αθλητισ«Οργανισμός Πολιτισμ 0200, ού Νέας Κατά τα επόμενα 1000). μού του Δήμου έτη, η προκαλο Κιλκίς» .............. ύμενη δαπάνη 4 καλύπτεται από τις πιστώσεις που θα έτος για το εγγράφονται σκοπό αυτό ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ κατ’ στον ανωτέρω 7. Την υπ’ αριθμ. Αριθμ. 1 προϋπολογισμό. ΔΑΠ337 βεβαίωσ σης, αποφασ η δέσμευσ Σύσταση Πολιτικο ίζουμε: ης πίστω− ύ Γραφείου του 1. Συνίσταται (1) βέρνησης και Αντιπροέδρου από 26.6.2013 ενιαίων θέσεων της Αντιπροέδρου Πολιτικό Γραφείο συνεργατών, ειδικών συμβούλ Κυ− της Κυβέρνη του μετακλητών σης για να ων − έργο του τον διοικητικών αποσπασμένων επικουρεί στο Αντιπρό υπαλλήλων και ου υπαλλήλων η θέση συστάθη εδρο της Κυβέρνησης του Δημοσίο προσώπου του του κε οποί− υ ή νομικού 25.6.2013 με το Π.Δ. 119/2013 Δημοσίου Τομέα. ). (ΦΕΚ 153/Α΄/ Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ 2. Στο ως άνω Πολιτικό Γραφείο ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝ Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ εκπλήρωση ΗΣΗΣ − συνιστώνται του σκοπού ΥΠΟΥΡΓΟΣ για την του 10 (δέκα) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ τών διοικητικ Έχοντας υπόψη: θέσεις μετακλη ών υπαλλήλ ων και 5 (πέντε) − ειδικών συμβούλ 1. Τις διατάξει ενιαίες θέσεις ων και ειδικών ς 3. Στο ως άνω συνεργατών. και 90 του Κώδικατων άρθρων 55 παρ. 1, 3, 4 και 6, Πολιτικό Γραφείο Νομοθεσίας τα Κυβερνη για την «Κυβέρν 56, 57 του σκοπού του, για την εκπλήρω τικά Όργανα» αποσπώνται ηση και λοι ση , που κυρώθηκ πρώτο του Π.Δ. 63/2 μέχρι 5 (πέντε) του Δημοσίο ε με υ ή νομικού προσώπου του υπάλλη− για την Κυβέρνη 005 «Κωδικοποίηση της το άρθρο Τομέα. Νομοθεσίας Δημοσίου ση και τα Κυβερνη 98/Α΄/22.4.2005). Η απόφαση τικά Όργανα» αυτή να δημοσιε (ΦΕΚ Κυβερνή υθεί στην Εφημερί 2. Τις διατάξει σεως. ς του άρθρου δα της «Περί Δημοσίο 22, παρ. 3 του υ Λογιστικού Ν. 2362/1995 Ελέγχου των Κράτους και Αθήνα, 8 Ιουλίου άλλες διατάξει δαπανών του 2013 ς» (ΦΕΚ 247/Α΄/27 3. Τις διατάξει ς του Π.Δ. 119/2 .11.1995). Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔ «Διορισμός 012 (ΦΕΚ 153/Α΄/25 ΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Αντιπροέδρου Σ .6.2013) ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ της Κυβέρνη Αναπληρωτών ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ σης, Υπουργώ Υπουργών και ν, Υφυπουργών». Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤ ΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚ ΩΝ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥ ΡΑΣ

ΔΗΜΑΡ: Ζητεί αλλαγή πολιτικής, για να... αλλάξει στρατόπεδο Προβληματισμός επικρατεί στη ΔΗΜ.ΑΡ. από τις τελευταίες χαμηλές δημοσκοπικές πτήσεις, καθώς σε αρκετές σφυγμομετρήσεις το κόμμα του Φ. Κουβέλη εμφανίζεται είτε οριακά πάνω είτε κάτω από το «ψυχολογικό όριο» του 3%. Μάλιστα, όλα τα στελέχη συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι οι επόμενες εκλογές, όποτε κι αν γίνουν αυτές, θα αποτελούν μάχη επιβίωσης για την Αγίου Κωνσταντίνου. Παράλληλα, η ηγεσία του κόμματος ξεδιπλώνει ήδη τη στρατηγική της «επόμενης μέρας», προκειμένου να κρατήσει κάποιους από τους λεγόμενους «μεταρρυθμιστές» (που βρίσκονται σε καταφανή πολιτική απόσταση) και να προσελκύσει νέους, αντιμνημονιακούς ψηφοφόρους.

Πρωτοβουλίες Για τον λόγο αυτό, όπως αποφάσισε την περασμένη εβδομάδα η Εκτελεστική Επιτροπή του κόμματος, η ΔΗΜ.ΑΡ. προγραμματίζει το επόμενο διάστημα να αναλάβει νομοθετικές και άλλες πρωτοβουλίες, με κοινωνικό και «φιλολαϊκό» πρόσημο. Στο πλαίσιο αυτό, στελέχη του κόμματος μεταδίδουν ότι βρίσκονται ήδη σε επεξεργασία οι πρωτοβουλίες αυτές, που θα αφορούν στην παρεμπόδιση των hedge funds να αγοράσουν και να διαχειριστούν «κόκκινα δάνεια» ελληνικών τραπεζών, στην παράταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς, τη μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και στην προστασία και στοιχειώδη στήριξη των ανέργων. Παράλληλα,

Βαρύ κλίμα στο κόμμα για τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων σύμφωνα με πληροφορίες, στην Αγίου Κωνσταντίνου έχουν έτοιμη και πρόταση για τη θέσπιση του «ελάχιστου εγγυημένου επιπέδου διαβίωσης».

Κι άλλα βήματα Την ίδια στιγμή, η ΔΗΜ.ΑΡ. κάνει κι άλλα βήματα για να αλλάξει στρατόπεδο και να δείξει τις όψιμες αντιμνημονιακές τις προθέσεις. Έτσι, μετά το «όχι» στο πολυνομοσχέδιο, ο Φ. Κουβέλης συναντήθηκε με εργαζομένους της ΔΕΗ και εκδήλωσε την αντίθεσή του στη «σαλαμοποίηση» και πώληση της επιχείρησης. «Δυστυχώς για τη χώρα μας με τη χθεσινή απόφαση η κυβέρνηση δεσμεύεται σε απαράδεκτες και επιζήμιες πολιτικές. Δεν μου είναι δυνατόν να παρακολουθήσω τι είδους μεταρρύθμιση είναι αυτή στην οποία προχωράει η δικομματική κυβέρνηση με την πλήρη πώληση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η πράξη αυτή δεν διασφαλίζει το δημόσιο συμφέρον και δεν υπηρετεί το κοινό καλό», επισήμανε με έμφαση ο πρόεδρος της ΔΗΜ.ΑΡ., την ώρα που το κόμμα του καλούσε, με ανακοίνωσή του, την κυβέρνηση να ξεκολλήσει από τις «ιδεοληψίες της τρόικας».

6

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Οι εξελίξεις στο ισοζύγιο υπηρεσιών και η αλήθεια των αριθμών ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΕΛΑ

Η βελτίωση των εισπράξεων του ταξιδιωτικού συναλλάγματος, τον μήνα Μάιο, για κάθε καλοπροαίρετο μελετητή είναι καλοδεχούμενη. Αυτό το οποίο δεν είναι καλοδεχούμενο είναι οι υπέρμετροι πανηγυρισμοί και τα μεγάλα λόγια για αυτή την επιτυχία (;). Τούτο διότι η αναφορά σε ένα μόνο μέγεθος, το οποίο in ultima istanza εξαρτάται από το διαθέσιμο εισόδημα των υπολοίπων κατοίκων του πλανήτη και ως εκ τούτου δεν εξαρτάται από τις δικές σου προσπάθειες, αλλά και όταν υπάρχουν σαφείς συγκυριακοί λόγοι που ευνοούν στην επιλογή της Ελλάδας ως τόπου προορισμού, ενώ συγχρόνως αποκρύβεται η καταβαράθρωση των υπολοίπων μεγεθών τα οποία ανήκουν στο ίδιο μερικό ισοζύγιο (ισοζύγιο υπηρεσιών) δείχνει μη σωστή απεικόνιση της πραγματικότητας. Οι εισπράξεις (πληρωμές) από το ταξιδιωτικό συνάλλαγμα, μαζί με τις εισπράξεις (πληρωμές) από τις μεταφορές και τις εισπράξεις (πληρωμές) από τις λοιπές υπηρεσίες (επικοινωνίας, πνευματικών δικαιωμάτων, κατασκευαστικές, αναψυχής, πολιτισμού κ.τ.λ.) αποτελούν το ισοζύγιο υπηρεσιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Πίνακα 1, στον οποίο αναφέρεται η εξέλιξη των μεγεθών που απαρτίζουν το ισοζύγιο υπηρεσιών την περίοδο 2008-2012, εξάγονται τα παρακάτω συμπεράσματα: Το ισοζύγιο υπηρεσιών είναι ένα από τα επιμέρους ισοζύγια τα οποία, ανέκαθεν, συμβάλλουν θετικά στην τελική διαμόρφωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Το 2008 (χρησιμοποιείται ως βάση διότι πρόκειται για το τελευταίο έτος ανόδου ή του σημείου καμπής του οικονομικού κύκλου 1996-2008, ο οποίος αντανακλά την περίοδο προετοιμασίας για την είσοδο στο ευρώ αλλά και την περίοδο των πρώτων χρόνων εισαγωγής στο ευρώ), η καθαρή συμμετοχή του ισοζυγίου υπηρεσιών ήταν 17.135,6 εκατ. ευρώ. Η πορεία του μεγέθους στη συνέχεια, μέχρι και το πρώτο πεντάμηνο του 2013, απεικονίζεται στους Πίνακες 1 και 2. Το 2012 η καθαρή συμμετοχή ανήλθε σε 14.721,4 εκατ. ευρώ, σαφώς μειωμένη από το 2008 (-16,4%). Η συνολική μείωση οφείλεται στη μείωση των εισπράξεων κατά 6.957,4 εκατ. ευρώ (- 25,7%) αλλά και στη μείωση των πληρωμών κατά 4.543,2 εκατ. ευρώ (-36,7). Τώρα σχετικά με τα στοιχεία του πρώτου πενταμήνου του 2013. Στον Πίνακα 2 παρουσιάζονται τα αντίστοιχα στοιχεία για τα έτη 2012 και 2011. Όμως για να είμαστε συνεπείς με την ανάλυσή μας, θα πρέπει να έχουμε και τα στοιχεία του έτους 2008 αλλά και των υπολοίπων ετών 2009, 2010 για το α’ πεντάμηνο. Αντί για αυτά όμως έχουμε στη διάθεσή μας (Πίνακας 3) τα στοιχεία του α’ εξαμήνου των ετών 2008-2012. Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι για να φθάσει η συμμετοχή του ισοζυγίου υπηρεσιών το πρώτο εξάμηνο του 2013 την αντίστοιχη συμμετοχή του έτους 2008 χρειάζεται σε ένα μήνα να καλύψει ένα χάσμα 2.777,9 εκατ. ευρώ. Φαίνεται δύσκολο. Τώρα, επίσης δύσκολο φαίνεται να καλυφθεί, σε ένα μήνα, το χάσμα των συνολικών εισπράξεων το οποίο ανέρχεται σε 6.533,4 εκατ. ευρώ. Το ίδιο μπορούμε να υποστηρίξουμε και για τις εισπράξεις από το ταξιδιωτικό συνάλλαγμα, όπου το χάσμα που πρέπει να καλυφθεί είναι της τάξεως 1.895,9 εκατ. ευρώ. Είναι δύσκολο να διαφύγει οποιαδήποτε α-

τεκμηρίωτη άποψη από την αδήριτη δύναμη των αριθμών. Οι σφοδροί πανηγυρισμοί για την αύξηση του ταξιδιωτικού συναλλάγματος δεν αντανακλούν την απλή αλήθεια των αριθμών, αλλά κυρίως εξυπηρετούν πολιτικούς λόγους. Τούτο επιβεβαιώνεται και από την απροθυμία (;) να ασχοληθούν πρωτίστως οι ίδιοι που πανηγυρίζουν για την αύξηση του ταξιδιωτικών εισπράξεων και με την καταβαράθρωση των εισπράξεων από τις θαλάσσιες μεταφορές κατά 6.124,1 εκατ. ευρώ (2008: 17.623,6 εκατ. ευρώ, 2012: 11.499,5 εκατ. ευρώ) οι οποίες σημειωτέον αποτελούν περίπου το 90,0% των συνολικών εισπράξεων από μεταφορές. Μπορώ να σημειώσω στο σημείο αυτό ότι ο πρωταρχικός λόγος της παρατηρούμενης βελτίωσης των εισπράξεων του ταξιδιωτικού συναλλάγματος είναι οι αναταραχές στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ η σημαντικότατη

πτώση των εισπράξεων από τις μεταφορές οφείλεται στην τρομακτική ύφεση στην οποία έχει οδηγήσει την οικονομία της χώρας το ακολουθούμενο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Σημαντικό αντισταθμιστικό ρόλο στη μείωση των εισπράξεων από τις υπηρεσίες, την περίοδο 2008-2013 (α’ πεντάμηνο), έπαιξαν και οι σαφώς μειωμένες πληρωμές όπως έχουμε ήδη αναφέρει. Οι πληρωμές σε ταξιδιωτικό συνάλλαγμα αλλά και οι μεταφορές μειώθηκαν σημαντικά. Οι Έλληνες οι οποίοι δαπανούσαν το 2008 2.679,1 εκατ. ευρώ σε ταξιδιωτικό συνάλλαγμα περιορίστηκαν το 2012 σε δαπάνη ύψους 1.843,9 εκατ. ευρώ.Όλα τα παραπάνω αναφερόμενα στοιχεία δείχνουν με σφαιρικό τρόπο το τι συμβαίνει τα τελευταία 5,5 χρόνια στο ισοζύγιο υπηρεσιών της χώρας. Η αποσπασματική παρουσίαση των στοιχείων κρύβει την αλήθεια.

Προγραφ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΜΟΡΦΟΝΙΟΣ

Με πραξικοπηματικές «fasttrack» διαδικασίες θα υλοποιηθούν οι 15.000 απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, καθώς μετά την κατάργηση οργανικών θέσεων με απλή Υπουργική Απόφαση θεσμοθετείται και η κατάργηση θέσεων και ολόκληρων κλάδων με την έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων. Με την τροπολογία που κατέθεσαν την Παρασκευή τα υπουργεία Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Οικονομικών στο ν/σ του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι υπουργοί αποκτούν διευθυντικο δικαίωμα μαζικών απολύσεων, έχοντας τη δυνατότητα να καταργούν θέσεις και κλάδους σε υπουργεία, αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και ΟΤΑ, μέσα απο τη διαμόρφωση των νέων οργανισμών των παραπάνω φορέων. Όπως ορίζεται στην τροπολογία, η οργάνωση και λειτουργία των φορέων «καθορίζεται με τους οργανισμούς των φορέων αυτών, οι οποίοι καταρτίζονται, αντικαθίστανται ή τροποποιούνται με προεδρικά διατάγματα, τα οποία εκδίδονται με πρόταση των υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Οικονομικών και του αρμόδιου κατά περίπτωση υπουργού». Μάλιστα, «μπορεί με τα ίδια Προεδρικά Διατάγματα να αντικαθίσταται, καταργείται ή να τροποποιείται κάθε ισχύουσα διάταξη νόμου ή κανονιστικής πράξης, σχετική με την οργάνωση και λειτουργία των παραπάνω φορέων». Στη συνέχεια, η τροπολογία εξειδικεύει περισσότερο τους στόχους της κυβέρνησης περιγράφοντας ότι με τους Οργανισμούς μπορεί επίσης να προβλέπεται: 1. Η κατάργηση ή συγχώνευση υπηρεσιών ή οργανικών μονάδων των φορέων, καθώς και η μεταφορά αρμοδιοτήτων τους σε άλλες υπηρεσίες ή οργανικές μονάδες του φορέα ή εποπτευόμενων φορέων ή η κατάργησή τους. 2. Η σύσταση νέων θέσεων προσώπικού, καθώς και η κατάργηση κατά κατηγορία και κλάδο υφιστάμενων θέσεων που πλεονάζουν. Εξαιρετικά σημαντική είναι επίσης η διάταξη, σύμφωνα με την οποία, θα μπορούν να καταργούνται ακόμη και ολοκληροι κλάδοι με τις αντίστοιχες φυσικά οργανικές τους θέσεις. Όπως περιγραφέται στην τροπολογία στο εδάφιο 3, με τους οργανισμούς μπορεί να προβλέπεται «η σύσταση νέων κλάδων κατά κατηγορίες, καθώς και η συγχώνευση ή κατάργηση υφιστάμενων με δυνατότητα κατάργησης αντίστοιχων οργανικών θέσεων». Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση επιχειρεί παρακάμψει οποιαδήποτε κοινοβουλευτική διαδικασία στη διαχείριση του προσωπικού και των δομών των υπουργείων, ΝΠΔΔ,

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

7

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ές fast-track και «λουκέτα» στο Δημόσιο κ.λπ., αλλά και να διασφαλίσει την ταχεία και συνοπτική διεκπεραίωση χωρίς προσκόμματα των 25.000 διαθεσιμοτήτων ώς το τέλος του έτους και κυρίως των 15.000 απολύσεων ώς το τέλος του 2014. Εξάλλου, ήδη ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχει υποδείξει τους «πλεονάζοντες» από τα νέα οργανογράμματα των υπουργείων ως υποψήφια δεξαμένη για τον αριθμό των 5.500 υπαλλήλων που υπολείπονται για να ολοκληρωθεί το πρώτο κύμα των 12.500 σε διαθεσιμότητα στα τέλη Σεπτεμβρίου.

Αλ. Μητρόπουλος: Καθιστούν συνένοχη τη Δικαιοσύνη στις απολύσεις Πάντως, μιλώντας «Αυγή» της Κυριακής, ο υπεύθυνος του τομέα Διοικητικής Μεταρρύθμισης του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Μητρόπουλος επισήμανε και την επιδίωξη της κυβέρνησης «να εμπλέξει τη Δικαιοσύνη στις απολύσεις των δημοσίων υπαλληλων, καθώς το αρμόδιο Ε’ του Συμβουλίου της Επικρατείας θα κληθεί να επικυρώσει αυτά τα Προεδρικά Δια-

Με Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις θα καταργούνται οργανικές θέσεις και κλάδοι τάγματα». Με αυτόν τον τρόπο, σημειώνει ο Αλ. Μητρόπουλος, «η κυβέρνηση προσπαθεί να δημιουργήσει αναχώματα στις προσφυγές των υπαλλήλων που θα απολυθούν από τις καταργήσεις υπηρεσιών και θέσεων, οι οποίοι δεν θα έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν μόνο τις ‘χαμηλού νομικού κύρους’ Υπουργικές Αποφάσεις, που προβλέπονται στον προ ημερών ψηφισμένο ν. 4172». Πρόκειται για τη διάταξη που προβλέπει την κατάργηση οργανικών θέσεων με απλή Υπουργική Απόφα-

ση, η οποία, ωστόσο, συνάντησε τις σαφείς αντιρρήσεις του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής, με το σκεπτικό «ότι δεν στοιχειοθετείται

το ορισμένο των εξουσιοδοτήσεων που παρέχονται στους υπουργούς Οικονομικών, Διοικητικής Μεταρρύθμισης και τον εκάστοτε αρμόδιο

υπουργό να προβαίνουν σε κατάργηση ή σύσταση θέσεων ανά κατηγορία ή ειδικότητα σε υπουργεία, αυτοτελείς δημόσιες υπηρεσίες, αποκεντρωμένες διοικήσεις, ΟΤΑ κ.λπ.». Ειδικότερη ένσταση εξέφρασε το Συμβούλιο και σε σχέση με το αυτοδιοίκητο των ΟΤΑ, θεωρώντας ότι η θέσπιση δυνατότητας σύστασης και κατάργησης οργανικών θέσεων με Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις, «συνιστά περιορισμό ή κάμψη της διοικητικής αυτοτέλειας των ΟΤΑ». Δείγμα, άλλωστε, της ανησυχίας της κυβέρνησης, διότι δεν βγαίνουν τα νούμερα της διαθεσιμότητας, είναι και η εσπευσμένη κατάθεση από το υπουργείο Παιδείας, την περασμένη Πέμπτη, της τροπολογίας που αναιρεί την εξαίρεση από τη διαθεσιμότητα των εκπαιδευτικών οι οποίοι κατέχουν μεταπτυχιακό ή διδακτορικό δίπλωμα. Στην ίδια αναίρεση, σύμφωνα με πληροφορίες, ενδέχεται να προχωρήσει το υπουργείο Εσωτερικών και για τους δημοτικούς αστυνομικούς.

...με δωράκια στον φίλο του πρωθυπουργού ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ

Πληθαίνουν τα ερωτήματα αναφορικά με τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος εκ μέρους της κυβέρνησης γύρω από τους «πρωταγωνιστές» της πώλησης του ΟΠΑΠ και συγκεκριμένα τις επιχειρήσεις του ομίλου Μελισσανίδη. Την ώρα που η εφορία έφτασε στο σημείο να προβεί σε αναγκαστικές κατασχέσεις εις χείρας τρίτου σε βάρος του Δημήτρη Μελισσανίδη προκειμένου να διασφαλίσει τα δημόσια έσοδα, η κυβέρνηση Σαμαρά εξέδωσε δύο υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες ουσιαστικά διευκόλυνε την επιχείρηση Μελισσανίδη να πληρώσει για να είναι νόμιμη στην προσφυγή που κατέθεσε εις βάρος καταλογιστικών πράξεων της εφορίας! Ως φαίνεται, οι επιχειρήσεις του ομίλου έχουν ανοικτούς λογαριασμούς με τις οικονομικές αρχές, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα για την κυβέρνηση Σαμαρά, η οποία δρομολόγησε τη μεταβίβαση του ΟΠΑΠ σε κοινοπραξία στην οποία συμμετέχει ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας, ενδεχομένως χωρίς να ελέγξει ή να αξιολογήσει την οικονομική του επιφάνεια.

Κατασχέσεις πρατηρίων Είναι χαρακτηριστικό των εκκρεμοτήτων ότι στο Υποθηκοφυλακείο Πειραιά φέρεται να έχει εκδοθεί αναγκαστική κατάσχεση ακίνητης περιουσίας για τουλάχιστον δύο ακίνητα της «Αιγαίον Όιλ Ανώνυμη Εταιρεία Βιομηχανίας και Εμπορίας Πε-

τρελαιοειδών» που ανήκει στον όμιλο Μελισσανίδη. Οι κατασχέσεις αφορούν: o Ακίνητο επί της οδού Αθηνών - Πειραιώς αριθμ. 103. Ο αριθμός αναγκαστικής κατάσχεσης είναι 4.914/2013 και εκδόθηκε σε εκτέλεση της υπ. αριθμ. 3733/86/2013 έγγραφης παραγγελίας του προϊσταμένου της ΔΟΥ ΦΑΕ Πειραιά. Η αξία του ακινήτου έχει εκτιμηθεί στο ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ, ενώ η αναγκαστική κατάσχεση επεβλήθη για χρέος της εταιρείας προς το Δημόσιο για το ποσό των 7.725.669,63 ευρώ πλέον προσαυξήσεων. Πρόκειται για ένα οικόπεδο, εκτάσεως 1.938,89 τ.μ., όπου βρίσκεται πρατήριο υγρών καυσίμων και συγκεκριμένα στο υπ’ αριθμ.

123/Τ25 Οικοδομικό Τετράγωνο του Δήμου Πειραιά. o Ακίνητο επί της οδού Λεωφόρου Αθηνών αριθμ. 29. Ο αριθμός αναγκαστικής κατάσχεσης είναι 4.913/2013 και εκδόθηκε σε εκτέλεση της υπ. αριθμ. 3732/85/2013 έγγραφης παραγγελίας του προϊσταμένου της ΔΟΥ ΦΑΕ Πειραιά. Η αξία του ακινήτου έχει εκτιμηθεί στο ποσό του 1 εκατ. ευρώ, ενώ η αναγκαστική κατάσχεση επεβλήθη για χρέος της εταιρείας προς το Δημόσιο για το ποσό των 7.725.669,63 ευρώ πλέον προσαυξήσεων. Πρόκειται για ένα οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο, εκτάσεως 1.174,54 τ.μ., το οποίο βρίσκεται στο υπ’ αριθμ. 149 Οικοδομικό Τετράγωνο του Δήμου Πειραιά. Σύμφωνα δε με πληροφορίες, υπάρχει και τρίτη αναγκαστική κατά-

σχεση ακινήτου με αριθμό αναγκαστικής εκτέλεσης 4.911/2013.

Οι οφειλές και οι προσφυγές Υπενθυμίζεται ότι στην «Αιγαίον Όιλ», έπειτα από έλεγχο που έγινε το 2010 για τη χρήση του 2001, καταλογίσθηκε συνολικά ποσό 26.660.261,15 ευρώ. Από αυτά βεβαιωμένα είναι τα 6.665.065,29 ευρώ. Όμως οι κατασχέσεις που αποκαλύπτει η «Αυγή» της Κυριακής αφορούν οφειλές 7.725.669,63 ευρώ - ποσό που μπορεί να προέκυψε από προσαυξήσεις και πρόστιμα. Τα 26.660.261,15 προέκυψαν από καταλογισμούς που έγιναν για τη χρήση του 2001 μετά τον τακτικό έλεγχο που διενήργησε το Διαπεριφερειακό Ελεγκτικό Κέντρο Αθηνών και αφορούν: o 2.934.127,21 για παραβάσεις στον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. o 8.922.333,75 για προσδιορισμό ΦΠΑ. o 14.803.800,19 από έλεγχο στον φόρο εισοδήματος. Η επιχείρηση άσκησε προσφυγές τον Απρίλιο του 2011 και στις τρεις αποφάσεις. Οι προσφυγές εκδικά-

Κατασχέσεις ακινήτων της «Αιγαίον Όιλ» του Μελισσανίδη! Ομολογία ενοχής η κυβερνητική σιωπή για τις διευκολύνσεις που αποκάλυψε η «Αυγή» σθηκαν τον Φεβρουάριο του 2013 και η απόφαση εκκρεμεί. Όπως ο νόμος ορίζει, μετά την άσκηση των προσφυγών τον Απρίλιο του 2011 προβεβαιώθηκε στη ΦΑΕ Πειραιά το 25% των καταλογισθέντων ποσών, δηλαδή συνολικά 6.665.065,29 ευρώ, ενώ το υπόλοιπο ποσό, συνολικού ύψους 19.995.195,86 ευρώ, είναι σε αναστολή (βλέπε πίνακα). Υπογραμμίζεται ότι η επιχείρηση διεκδίκησε αναστολή προβεβαίωσης, η οποία απορρίφθηκε, ενώ κέρδισε αναστολή στην έκδοση φορολογικής ενημερότητας.

Υπουργική διευκόλυνση Τότε η «Αιγαίον Όιλ» υποχρεώθηκε να καταβάλει μετρητά, ενώ τον Νο-

Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ 2001 ΣΤΗΝ AIΓAION OΪΛ ΚΑΤΑΛΟΓΙΣΘΕΝΤΑ ΒΕΒΑΙΩΘΕΝΤΑ ΣΕ ΑΝΑΣΤΟΛΗ ΚΒΣ 2.934.127,21 733.531,80 2.200.595,41 ΦΠΑ 8.922.333,75 2.230.583,44 6.691.750,31 ΕΙΣΟΔΗΜΑ 14.803.800,19 3.700.950,05 11.102.350,14 26.660.261,15

6.665.065,29

19.995.195,86

έμβριο του 2012 ζήτησε και διευκόλυνση για ρύθμιση του ποσού. Στις 19 Μαρτίου 2013 εκδόθηκε η πρώτη υπουργική απόφαση (αρ. πρωτ. ΔΠΕΙΣ Ε 1048840 ΕΞ 2013), με την οποία ρυθμίσθηκε η οφειλή σε 15 δόσεις. Προφανώς αυτό δεν ήταν αρκετό και η επιχείρηση υπέβαλε νέα αίτηση ζητώντας περισσότερες δόσεις. Το αίτημα Μελισσανίδη ικανοποιήθηκε τάχιστα: η αίτηση υποβλήθηκε στις 3 Ιουνίου 2013 και η υπουργική απόφαση (αρ. πρωτ. ΔΠΕΙΣ Ε 1096774 ΕΞ 2013) μέσα σε λίγες μέρες έκανε 45 τις δόσεις. Έτσι η «Αιγαίον Όιλ» διευκολύνεται για να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις της που ανακύπτουν από την κατάθεση προσφυγής εις βάρος των καταλογιστικών αποφάσεων των οικονομικών αρχών.

Κατάσχεση εις χείρας τρίτου Την ίδια ώρα, αλλά σε άλλη εταιρεία (την «Πετρέλαια Αιγαίου Ανώνυμος Εταιρεία Πετρελαιοειδών»), συνεχίζονται οι περιπέτειες του Δ. Μελισσανίδη με την εφορία. Όπως αποκάλυψε η «Αυγή», η ΦΑΕ Πειραιά τον Ιανουάριο του 2012 φέρεται να έχει προβεί σε αναγκαστική κατάσχεση εις χείρας τρίτου για το ποσό των 9.425.166,59 ευρώ (για κεφάλαιο και τόκους έχουν καταλογιστεί 5.608.720,34 ευρώ και από προσαυξήσεις άλλα 3.816.446,25 ευρώ). Πρόκειται για βεβαιώσεις χρεών που έχουν ξεκινήσει από το 2006 και εκτείνονται έως και το 2009 και βαρύνουν τον διευθύνοντα σύμβουλο της «Πετρέλαια Αιγαίου» Δ. Μελισσανίδη.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

8

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΡΙΖΑ

Με άρωμα γυναίκας...

Τέσσερις γυναίκες -όσες και αν ήταν, πάλι λίγες θα ήταν...εξέλεξε η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ στη νέα Πολιτική Γραμματεία. «Αυγή» της Κυριακής συνομιλεί μαζί τους για την κοινωνική και πολιτική συγκυρία, για τις ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τις δικές τους προτεραιότητες. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΕΡΜΙΝΑ ΚΥΠΡΙΑΝΙΔΟΥ

Οι ανάγκες της κοινωνίας και η Ιστορία δεν περιμένουν

Διανύουμε μια κρίσιμη περίοδο, με αλλεπάλληλα κύματα απολύσεων. Τι λέει στους ανθρώπους αυτούς ο ΣΥΡΙΖΑ, και για το τώρα, και για το μετά; Ζούμε ένα τρομερό πογκρόμ απολύσεων, μια ανθρωπιστική καταστροφή «πολεμικού τύπου», έναν ανελέητο ταξικό πόλεμο σε βάρος του κόσμου της εργασίας. Εδώ δεν χωρούν ημίμετρα. Χρειάζεται μια μεγάλη ριζική τομή που θα αλλάξει όλα τα δεδομένα. Στο συνέδριό μας δεσμευτήκαμε ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν θα αναγνωρίσει τις αντισυνταγματικές και παράνομες αυτές ενέργειες της μνημονιακής κυβέρνησης, που οδηγούν σε χιλιάδες απολύσεις και καταργούν δημόσιες υπηρεσίες και αγαθά, σχολεία και νοσοκομεία - και θα τις ακυρώσουμε. Ωστόσο, πρώτα απ’ όλα, αυτό είναι υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνει μια μεγάλη ενωτική

πρόσκληση αγώνα, ένα παλλαϊκό κάλεσμα συστράτευσης σε ένα μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό κίνημα ανατροπής. Ένα κίνημα στον αντίποδα της λογικής της ανάθεσης, που θα σταματήσει τον κατήφορο, θα κάνει πραγματικότητα την κυβέρνηση της Αριστεράς και θα ξεκινήσει το τιτάνιο έργο της κοινωνικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης. Εκμεταλλευόμενος την εμπειρία σας από την Αυτοδιοίκηση, και καθώς από Σεπτέμβριο θα απασχολήσουν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης οι επικείμενες τοπικές εκλογές, ποιους στόχους πρέπει να θέσει ο ΣΥΡΙΖΑ, με ποιες συμμαχίες και πρόσωπα; Τα χρόνια της μνημονιακής πολιτικής και του «Καλλικράτη», η Αυτοδιοίκηση έχει πληγεί βάναυσα. Βιώνει την απόλυτη οικονομική ασφυξία, βρίσκεται σε καθεστώς επιτροπείας. Ο αγώνας μας είναι πρώτα απ’ όλα αγώνας επιβίωσης της ίδιας της Αυτοδιοίκησης, και στη συνέχεια επαναπροσδιορισμού της σε νέες βάσεις. Το σχέδιο σαφές: απολύ-

σεις, ιδιωτικοποίηση κρίσιμων υπηρεσιών (απορρίμματα), εγκατάλειψη κάθε κοινωνικής πολιτικής, εκποίηση δημόσιου πλούτου (ενέργεια, νερό, λιμάνια, αεροδρόμια, παράλιο μέτωπο). Πρόκειται για την κατάργηση της ίδιας της ουσίας του θεσμού ως αυτόνομου διακριτού πόλου στη δημόσια σφαίρα. Η εμπειρία μου από το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής επιβεβαιώνει με απροκάλυπτο τρόπο τα παραπάνω. Πρέπει να τους σταματήσουμε τώρα, πριν διαλύσουν εντελώς τα πάντα. Απαιτείται άμεσα η συγκρότηση ενός μετώπου Αυτοδιοίκησης, τοπικών κοινωνιών και εργαζομένων, ενός παλλαϊκού μετώπου ανατροπής που θα βάλει φρένο στα Μνημόνια, στα πάσης φύσεως παρατηρητήρια και στους πολιτικούς εκφραστές και συνοδοιπόρους τους στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Με βάση τη γενική πολιτική κατεύθυνση και την κρισιμότητα που έχουν οι αυτοδιοικητικές εκλογές 2014, θα εξετάσουμε συλλογικά τον Σεπτέμβριο κεντρικούς και επιμέρους στόχους, συμμαχίες και εκλογική τακτική. Αυτό που προέχει τώρα είναι η ανασυγκρότηση και η διεύρυνση των αυτοδιοικητικών σχημάτων μας, η προγραμματική προε-

τοιμασία και η εξωστρεφής κινηματική δράση. Η εκλογή σας στην Π.Γ. με ποιες ευθύνες σάς φέρνει αντιμέτωπη; Οι ευθύνες μας είναι πραγματικά μεγάλες. Μετά το 1ο Συνέδριο περνάμε σε μια νέα φάση, διαμορφώνουμε πλέον μια ενιαία συλλογική ταυτότητα με κοινούς σκοπούς και επιδιώξεις, με ενιαίες καταστατικές ρυθμίσεις και πρέπει να είμαστε αυστηροί με τους εαυτούς μας, με τα κενά και τις αδυναμίες μας. Ταυτόχρονα πεισματάρηδες στους στόχους μας, γιατί οι καιροί, οι ανάγκες της κοινωνίας και η Ιστορία δεν περιμένουν. Η πρώτη και βασική προϋπόθεση είναι η συγκρότηση ενός συλλογικού πολιτικού κέντρου, το οποίο με ενότητα, ευθύνη, δημοκρατία και αποτελεσματικότητα θα προχωρήσει σταθερά στην εξειδίκευση και υλοποίηση των αποφάσεων που όλοι/-ες μαζί συναποφασίσαμε στο Συνέδριο. Θα προχωρήσουμε με αλληλεγγύη, συντροφικότητα και με βάση τις αξίες και τα προτάγματα της Αριστεράς μπορούμε να τα καταφέρουμε.

ΜΑΝΙΑ ΜΠΑΡΣΕΦΣΚΙ

Σε αγαστή συνεργασία κυβέρνηση, παρακρατικοί και Χρυσή Αυγή Ο κινηματικός χαρακτήρας πώς συνυπάρχει με ένα κόμμα που είναι σήμερα αξιωματική αντιπολίτευση και αύριο, πιθανώς, κυβέρνηση; Όπως έχει αποδείξει τόσο η παλιότερη ιστορική πείρα από το εργατικό κίνημα, αλλά και η πρόσφατη εμπειρία από τις πολύμορφες κινηματικές συλλογικότητες των πλατειών και των γειτονιών, η συμμετοχή στα κινήματα επιδρά καταλυτικά στην πολιτική ριζοσπαστικοποίηση των συνειδήσεων. Είναι η διαδικασία που εμπλέκει ενεργά τα στρώματα που θίγονται με διάφορους τρόπους από τις ακραία νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές όχι μόνο στη διεκδίκηση εργασιακών ή κοινωνικών αιτημάτων, αλλά και στην αναζήτηση πολιτικών λύσεων για την έξοδο από την κρίση. Υπήρξε, άλλωστε, ο καίριος παράγοντας που έδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ το εκλογικό ποσοστό του 27%. Με αυτή την έννοια, ο προωθητικός ρόλος των μελών του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάπτυξη κινημάτων αποτελεί το όχημα για την ταξική και κοινωνική του «γείωση». Μία «γείωση» που του είναι απαραίτητη για να προκαλέσει την ανατροπή της κυβέρνησης και των μνη-

μονιακών πολιτικών, αλλά και για να μπορέσει να υπερασπιστεί το όραμα μιας άλλης κοινωνίας, να υπερβεί τις δυσχέρειες που θα αντιμετωπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ στο πρώτο δύσκολο διάστημα της διακυβέρνησής του, ξεπερνώντας τη λογική της παθητικής ανάθεσης και αρνητικά στερεότυπα συμπεριφορών ή αντιλήψεων που έχουν καλλιεργηθεί από τους μηχανισμούς κοινωνικής χειραγώγησης εδώ και δεκαετίες. Ανησυχείτε με το ενδεχόμενο, στη συγκυρία αυτή που μια ισχνή κυβερνητική πλειοψηφία ετοιμάζεται να πάρει ακόμη πιο σκληρά μέτρα, να βιώσουν οι πολίτες ακόμη πιο άτεγκτο «Νόμο και Τάξη»; Θεωρώ βέβαιο ότι όσο η απονομιμοποιημένη αυτή κυβέρνηση θα προσπαθεί να επιβάλλει το πιο επώδυνο σκέλος των μνημονιακών μέτρων, που συνεπάγεται άμεσα δεκάδες χιλιάδες απολύσεις, την κατάρρευση του δημόσιου συστήματος Υγείας και Παιδείας, την ακύρωση των όποιων κοινωνικών παροχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την άρση του ελάχιστου ορίου προστασίας των υπερχρεω-

μένων νοικοκυριών και το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, τόσο η καταστολή θα εντείνεται και ο «Νόμος και Τάξη» θα γίνεται πιο άτεγκτος. Τα γεγονότα στην ΕΡΤ υπήρξαν επιπλέον μία απόδειξη ότι κινούμαστε σε μια κατεύθυνση ολοένα εντεινόμενου κρατικού αυταρχισμού, προς την εγκαθίδρυση ειδικού καθεστώτος «έκτακτης ανάγκης». Θεωρώ εξάλλου ότι η κυβερνητική αυτή κατεύθυνση υλοποιείται επί της ουσίας σε αγαστή συνεργασία με τους παρακρατικούς μηχανισμούς που οικοδομεί η Χρυσή Αυγή και τα διάφορα φασιστικά και ναζιστικά παρακλάδια της. Για τον λόγο αυτό, η οικοδόμηση αντιφασιστικού κοινωνικού μετώπου είναι απολύτως αναγκαία. Με ποια αποτελέσματα θα θελήσετε να συνδέσετε τη δουλειά σας στην Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ; Το κοινό αποτέλεσμα που επιδιώκουμε όλοι και όλες μαζί είναι η ιδεολογική ηγεμονία των αντιλήψεων της Αριστεράς, η νίκη της κυβέρνησης της Αριστεράς και του ΣΥΡΙΖΑ. Η αποτροπή της κοινωνικής καταστροφής και η εμπέδωση ενός άλλου τύπου παρα-

γωγικής ανασυγκρότησης, προς όφελος των δυνάμεων της εργασίας και της κοινωνίας. Έχοντας ως «ιδιαίτερη χρέωση» στο πλαίσιο της Π.Γ. τον τομέα των δικαιωμάτων, θεωρώ απαραίτητη την καταλυτική παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση παντού αντιφασιστικών επιτροπών, για τη δημιουργία αναχωμάτων στην κρατική καταστολή, στον ρατσισμό και στη μισαλλοδοξία, στις κοινωνικές διακρίσεις, υπέρ της ισότητας, της πολυμορφίας των ατομικών και των συλλογικών επιλογών και της ελευθερίας.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

9

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΣΟΦΗ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ

Οι διαφορετικές απόψεις είναι όπλο στην προγραμματική μας φαρέτρα φαύλο κύκλο της καταστροφής είναι ο λαϊκός παράγοντας. Κι ακριβώς σε αυτόν τον καθοριστικό για την πορεία των πολιτικών εξελίξεων παράγοντα και τη δυναμική ενεργοποίησή του οφείλει να επικεντρώσει ο ΣΥΡΙΖΑ, για να ανοίξει ο δρόμος για την κυβέρνηση της Αριστεράς. Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να φύγει, να παραιτηθεί η κυβέρνηση αυτή στο σημείο που φτάσαμε; Είναι δύσκολο να κάνει κάποιος ασφαλείς προβλέψεις για τις πολιτικές εξελίξεις το επόμενο διάστημα. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η παρούσα κυβέρνηση, όπως και οι προηγούμενες μνημονιακές κυβερνήσεις, είναι απολύτως εξαρτημένη από τους ξένους κηδεμόνες της. Χωρίς την έγκριση της τρόικας, δεν τολμά να διευθετήσει ούτε τα εσωτερικά της προβλήματα. Και όσο η τρόικα, και κυρίως η Γερμανία δεν θεωρούν ότι έχουν εξασφαλισμένη κυβερνητική διαδοχή, υπάκουη στις πολιτικές και οικονομικές τους απαιτήσεις, δεν πρόκειται, κατά τη γνώμη μου, να ρισκάρουν με τη διενέργεια πρόωρων εκλογών. Ο μόνος παράγοντας που μπορεί να σπάσει αυτόν τον

Παίρνοντας αφορμή από θέσεις της Αριστερής Πλατφόρμας που τη διαφοροποιούν από τις αποφάσεις του συνεδρίου, π.χ. στο θέμα του χρέους, κάποιοι πολίτες αναρωτιούνται πώς συνυπάρχουν οι διαφορετικές απόψεις εντός ΣΥΡΙΖΑ. Τι θα τους λέγατε; Η ιστορία της συνύπαρξης διαφορετικών απόψεων στον ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγάλη και πολύ παλιά. Iδιαιτέρως σήμερα, που τα ερωτήματα που προκύπτουν από την κρίση είναι τεράστια και αναζητούν απαντήσεις, οι διαφορετικές απόψεις εντός της Αριστεράς για τον τρόπο που θα απαλλαγεί η χώρα από τις τροϊκανές δεσμεύσεις αποτελούν όπλα στην προγραμματική μας φαρέτρα και δεν πρέπει να μας οδηγούν σε διαιρέσεις. Μένοντας στο παρά-

δειγμά σας, σχετικά με το θέμα του χρέους, το οποίο είναι κομβικό για το συνολικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, η θέση της Αριστερής Πλατφόρμας δεν ακυρώνει, αντίθετα ενδυναμώνει την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους. Την κάνει πιο αιχμηρή και κρουστική. Η άποψή μας, ότι με σαφήνεια πρέπει να αναφερθούμε στο όπλο της στάσης πληρωμών απέναντι στους δανειστές, ενισχύει τη διαπραγματευτική δύναμη μιας αριστερής κυβέρνησης, καθώς δείχνει την αποφασιστικότητά της να προχωρήσει ανυποχώρητα το προοδευτικό της πρόγραμμα. Ταυτοχρόνως, απαντά στο ερώτημα του κόσμου, «τι θα κάνετε αν η διαπραγμάτευση δεν έχει θετική έκβαση» και απαντά με τρόπο σαφή και με αυτοπεποίθηση για τη δυνατότητα που έχει ο λαός μας να σταθεί όρθιος εκτός του σημερινού τροϊκανού πλαισίου. Είστε από τα πλέον έμπειρα στελέχη εντός της Π.Γ. Ποιες οι διαφορές με το παρελθόν, ποιες οι νέες ευθύνες; Ο νέος, ενιαίος ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κατακτήσει μια πραγματικά δημοκρατική και

συλλογική λειτουργία σε όλα τα επίπεδα, με ουσιαστική συμμετοχή στις αποφάσεις και την ικανότητα εξωστρεφούς κοινωνικής παρουσίας και κινηματικής δράσης, με ενεργοποίηση του συνόλου των κομματικών δυνάμεων. Οι παθογένειες του παρελθόντος πρέπει να ξεπεραστούν. Χρειαζόμαστε άμεσα ένα και όχι πολλά και παράλληλα πολιτικά κέντρα. Τον ρόλο αυτό καλείται να παίξει η Πολιτική Γραμματεία, ως όργανο πολιτικού σχεδιασμού και παρέμβασης στο πλαίσιο των αποφάσεων της Κεντρικής Επιτροπής. Καμία σημαντική πολιτική πρωτοβουλία δεν πρέπει να λαμβάνεται, πλέον, ερήμην των συλλογικών οργάνων. Η αξιοποίηση και η διάταξη των στελεχών οφείλει να γίνεται στη βάση των αναγκών, με ενιαία αξιοκρατικά πολιτικά κριτήρια, χωρίς αποκλεισμούς λόγω ιδιαίτερων απόψεων. Τα κεντρικά ηγετικά στελέχη οφείλουν, πρώτα απ’ όλα με την προσωπική τους στάση, να προασπίζουν τις συλλογικές αποφάσεις και την ενιαία δημόσια πολιτική παρουσία και παράλληλα να αποτελούν πρότυπο ανιδιοτελούς προσφοράς και πρωτοπόρας αγωνιστικής δράσης.

ΕΛΕΝΗ ΣΩΤΗΡΙΟΥ

Χωρίς καθυστέρηση, πολιτικό κίνημα ανατροπής Χιλιάδες άνθρωποι ωθούνται στην ανεργία. Τι φταίει και οι αντιδράσεις δεν είναι πιο εκτεταμένες, πιο έντονες; Φταίει και ο ΣΥΡΙΖΑ; Πολλές φορές το μυαλό των ανθρώπων «παγώνει» από την τόσο λυσσαλέα επίθεση που δέχονται. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν αντιδράσεις που είναι δυναμικές, μαζικές, ασύμμετρες, συχνά έρχονται ξαφνικά εκεί που δεν το περιμένουμε. Είναι όμως κατακερματισμένες, δεν ενώνονται κάπου. Η ενότητα δεν είναι ζήτημα κυρίως οργανωτικό, π.χ. συντονισμός κλάδων, παρ’ όλο που κι αυτό χρειάζεται. Η πραγματική ενότητα οικοδομείται με βάση κοινούς στόχους. Ο οποιοσδήποτε αγώνας σήμερα δεν μπορεί παρά να είναι πολιτικός αγώνας. Να θέσει στο στόχαστρό του το πολιτικό σύστημα, τη μνημονιακή και τροϊκανή τυραννία, την κυβέρνηση που την υπηρετεί. Να μιλήσει καθαρά και να αγωνιστεί για την ανατροπή αυτού του ειδικού καθεστώτος. Να δουλέψει για να τους διώξουμε τώρα και να ανοίξουμε μια νέα σελίδα για τον λαό και τον τόπο. Όλα τα πα-

ραπάνω ξεπερνούν κατά πολύ τον αγώνα που κάνει ο κάθε επιμέρους κλάδος. Είναι υπόθεση του λαού και δεν αφορά απλώς τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη. Αφορά την οικοδόμηση ενός πολιτικού κινήματος ανατροπής και διεξόδου. Ακριβώς αυτό είναι το καθήκον και η ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ, άμεσα, τώρα, χωρίς καμία καθυστέρηση. Με ποιον τρόπο, με ποιες προτεραιότητες «μπολιάζει» η ΚΟΕ τον νέο ΣΥΡΙΖΑ; Η ΚΟΕ, με τη στάση της και τις πρόσφατες αποφάσεις της, θα δώσει όλες της τις δυνάμεις στο να αποτελέσει ο ΣΥΡΙΖΑ πραγματική δύναμη ανατροπής και ελπίδας. Συμμετέχουμε στον νέο ΣΥΡΙΖΑ δίνοντας έμφαση στην ουσιαστική του ωρίμανση. Επειδή η ανατροπή δεν είναι υπόθεση ενός ποσοστού, ενός κόμματος, μιας ηγεσίας, είναι υπόθεση ενός πολιτικού κινήματος που θα προκύψει μέσα από τη συνάντηση του ΣΥΡΙΖΑ με τον λαϊκό παράγοντα και θα έχει ως βασικούς στόχους

την πραγματική δημοκρατία και την ενεργητική λαϊκή συμμετοχή, την παραγωγική ανασυγκρότηση, την εθνική ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια. Όλα τα παραπάνω έχουν σαν προϋπόθεση έναν ενιαίο, δημοκρατικό, λαϊκό ΣΥΡΙΖΑ. Ενιαίο ως προς τη δημόσια εικόνα και εκπροσώπηση. Δημοκρατικό ως προς τις διαδικασίες, τα συλλογικά όργανα λήψης των αποφάσεων, την ουσιαστική συμμετοχή των μελών του. Λαϊκό ως προς το αν συναντιέται και αν εκφράζει τον λαϊκό ριζοσπαστικό κόσμο, τις ανησυχίες και τις αγωνίες του. Ο Αλέξης Τσίπρας, στο 1ο Συνέδριο, είπε ότι το κόμμα πρέπει να είναι το σπίτι του απλού καθημερινού ανθρώπου. Είναι έτσι; Πιστεύω ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για να μιλήσουμε για κάτι τέτοιο. Αξίζει τον κόπο όμως να το τολμήσουμε. Η πρόσφατη ψηφοφορία στην Κ.Ε. σας έφερε στην Π.Γ. Πού θα ρίξετε βάρος; Η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι το άθροισμα των μελών της. Είναι

συλλογικό πολιτικό όργανο που καθήκον έχει να προωθεί, να ελέγχει την υλοποίηση των αποφάσεων της Κεντρικής Επιτροπής. Είμαστε σε μια περίοδο μεγάλης κοινωνικής αναστάτωσης και αδιεξόδων. Πρέπει να δουλέψουμε δίνοντας όλες μας τις δυνάμεις από όποια θέση ή τομέα μας ζητηθεί, για να μπει τέρμα στη διάλυση και την καταστροφή της κοινωνίας αλλά και για την προετοιμασία της επόμενης μέρας για τον λαό και τη χώρα.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

10

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ Β. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ LEVY)

Στο 34% θα φτάσει η ανεργία με το πρόγραμμα της τρόικας

Ανόητη και αναξιόπιστη χαρακτηρίζει τη λεγόμενη θεωρία της «επεκτατικής λιτότητας», η οποία εφαρμόζεται με καταστροφικά αποτελέσματα στην ελληνική οικονομία, ο πρόεδρος του διάσημου Οικονομικού Ινστιτούτου Levy, Δημήτρης Β. Παπαδημητρίου, μιλώντας στην «Αυγή». Όπως τονίζει, αν η σημερινή πολιτική δεν αλλάξει, η ανεργία όχι μόνο δεν θα μειωθεί, αλλά θα φτάσει στο 34%! Ο κύριος Παπαδημητρίου αντιπροτείνει ένα νέο σχέδιο Μάρσαλ, δηλαδή ένα πρόγραμμα αποκατάστασης της ελληνικής οικονομίας για να τερματιστεί η κρίση. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Χ. Ι. ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΥ*

Το Οικονομικό Ινστιτούτο Levy κυκλοφόρησε μια έκθεση στρατηγικής ανάλυσης για την ελληνική οικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της λιτότητας στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Η ανάλυση βασίζεται σε ειδικά σχεδιασμένο μακροοικονομικό υπόδειγμα του Ινστιτούτου για την ελληνική οικονομία, το οποίο είναι παρόμοιο με το μοντέλο του Ινστιτούτου για την οικονομία των ΗΠΑ. Κατά πρώτον, από τι αποτελείται το μοντέλο και πόσο ακριβείς είναι μέχρι στιγμής οι αξιολογήσεις και οι προβλέψεις των τάσεων στην οικονομία των ΗΠΑ; Το μοντέλο των ΗΠΑ, στο οποίο βασίζεται και το αντίστοιχο ελληνικό, είχε μια μάλλον εντυπωσιακή επιτυχία στην πρόβλεψη της ύφεσης για πρώτη φορά το 200102, όπως και στη συνέχεια αναφορικά με την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομική κρίση του 200708. Ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός οικονομολόγων και φορέων χάραξης πολιτικής αρχίζει να συνειδητοποιεί τη δύναμη της προγνωστικής ικανότητάς του, τουλάχιστον για τις ΗΠΑ. Κατά την ανάγνωση της έκθεσης ανάλυσης, το πρώτο πράγμα που ξεχωρίζει είναι ότι η Ελλάδα είναι σήμερα σε ύφεση χειρότερη από τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930 στις ΗΠΑ. Αυτό είναι πολύ σοκαριστικό, αν σκεφτεί κανείς ότι πράγματα όπως τα επιδόματα για τους συνταξιούχους και τους ανέργους δεν υπήρχαν ακόμη στις ΗΠΑ μέχρι το 1935. Από τη σκοπιά της έκθεσης, ποια είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από την εξέλιξη και το βάθεμα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα; Κατά τη διάρκεια της μεγάλης συρρίκνωσης, οι κρατικές καταναλωτικές δαπάνες της κυβέρνη-

Για να επιτευχθούν οι στόχοι ανάπτυξης και απασχόλησης που έχει θέσει η τρόικα, θα πρέπει να γίνει αναστροφή της λιτότητας και να δοθούν δημοσιονομικά κίνητρα της τάξης των 41 δισ. ευρώ από τώρα μέχρι το 2016

σης των ΗΠΑ συνέχισαν να αυξάνονται, ώστε να «αναχαιτίσουν» την οικονομική πτώση. Αντίθετα στην Ελλάδα οι αντίστοιχες δαπάνες έχουν υποστεί σοβαρή μείωση από το 2008 και μετά, με την προηγούμενη χρονιά να χαρακτηρίζεται από την πιο απότομη πτώση στην παρατεταμένη ύφεση της χώρας. Η συνεχιζόμενη μείωση ευθυγραμμίζεται με τις απαιτήσεις των διεθνών δανειστών της χώρας, με αντάλλαγμα δύο σχέδια χρηματοδότησής της. Πρόκειται για

την εφαρμογή της επικίνδυνης ιδέας της λιτότητας που έχει αποδειχθεί καταστροφική όπου κι αν έχει εφαρμοστεί σε καιρό ύφεσης. Κατά τη διάρκεια της ύφεσης, η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις βρίσκονται σε πτωτική πορεία και εναπόκειται στα δημόσια ταμεία να τονώσουν τη συνολικά πτωτική ζήτηση. Οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες που αναφέρεις αποτελούν τις συνέπειες μιας ανόητης πολιτικής που βασίζεται στην αναξιόπιστη οικονομική θεωρία της «επεκτατικής λιτότητας», η οποία μαζί με τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας προσφέρεται ως το πιο κατάλληλο φάρμακο για την ανάπτυξη σε χώρες όπως η Ελλάδα. Εντούτοις δημιουργεί μεγάλα ελλείμματα και αυξημένο δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το ΔΝΤ έχει παραδεχθεί λανθασμένους υπολογισμούς των δημοσιονομικών πολλαπλασιαστών στην εφαρμογή των μέτρων λιτότητας στην Ελλάδα, αλλά οι ευρωπαϊκές αρχές επιμένουν στη δημοσιονομική πειθαρχία και κατηγορούν εμμέσως το ΔΝΤ για πολιτικό παιχνίδι. Ποιος κοροϊδεύει ποιον εδώ και γιατί θα πρέπει κάθε οικονομολόγος να δίνει σημασία σε ό,τι λέει το ΔΝΤ; Η παραδοχή του ΔΝΤ για μεγάλα λάθη στο πρώτο πρόγραμμα διάσωσης, πριν από περίπου τρία χρόνια, έχει θεωρηθεί ως άνευ σημασίας και το Ταμείο εξακολουθεί να επιμένει ότι ανεξάρτητα από το τι έκανε τότε, η Ελλάδα θα είχε υποστεί βαθιά ύφεση. Στην πραγματικότητα, οι τρεις -ΔΝΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ΕΚΤ- εξακολουθούν να αρνούνται να αναγνωρίσουν τη λανθασμένη αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης χρέους. Αντίθετα, η τρόικα αποφάνθηκε ότι η συνολική πολιτική ήταν σωστή. Όπως είχαμε προτείνει οι συνάδελφοί μου και εγώ, στο Ινστιτούτο Levy, όταν το πρώτο πρόγραμμα διάσωσης είχε κανονιστεί, το ποσό ήταν μακράν μικρότερο από το απαιτούμενο και είχαν βαθιά υ-

Οι δικές μας προσομοιώσεις για την ανεργία δείχνουν ότι θα χαθούν περισσότερες θέσεις εργασίας αν η τρέχουσα πολιτική λιτότητας συνεχιστεί, με την ανεργία να αυξάνεται και να φτάνει κοντά στο 34% μέχρι το τέλος του 2016

ποτιμηθεί οι συνέπειες των περικοπών στις δημόσιες δαπάνες και στις αυξήσεις των φόρων. Αλλά αυτοί που ήταν επιφορτισμένοι με τη λειτουργία της Ε.Ε. και του ΔΝΤ δεν αύξησαν το κεφάλαιο του πακέτου διάσωσης για να βοηθήσουν την Ελλάδα, επιλέγοντας, αντ’ αυτού, να τα φέρουν βόλτα μέχρι οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες (διάβαζε γερμανικές και γαλλικές πρωτίστως) να ξεφορτωθούν τα ελληνικά ομόλογα, και να μη ρισκάρουν μετάδοση του κινδύνου και διάβρωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών σε άλλες προβληματικές οικονομίες της Νότιας Ευρώπης, π.χ. Ισπανία και Ιταλία. «Το ΔΝΤ και η Ε.Ε., τα δίδυμα τέρατα του παγκόσμιου νεοφιλελευθερισμού» και μαζί τους η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να έχουν τοποθετήσει τις ελπίδες τους για ανάκαμψη της εγχώριας οικονομίας σε μια ώθηση των εξαγωγών. Η έκθεση του Ινστιτούτου τι αναφέρει σε αυτό το θέμα;

Η τρέχουσα στρατηγική της ανάκαμψης στην Ελλάδα μέσω εξαγωγών δεν είναι απλώς λανθασμένη, αλλά θα στρέψει την παραγωγή προς τομείς με χαμηλή προστιθέμενη αξία

Οι εξαγωγές ήταν σε ασταθή τάση πριν και μετά την κρίση και δεν μπορούν να αντισταθμίσουν την πτώση της εγχώριας ζήτησης. Η στρατηγική που επιβάλλεται από την τρόικα στόχευε στην αύξηση των εξαγωγών μέσω της εσωτερικής υποτίμησης (μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος), η οποία δεν έχει επιφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Παρά τη μείωση του σχετικού κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος που έχει επιτευχθεί από το 2010, οι τιμές δεν έπεσαν για τον καταναλωτή, σε αντίθεση με τη μεμονωμένη περίπτωση του ευρωπαϊκού ηγεμόνα, τη Γερμανία, που διατηρεί συστηματικά χαμηλότερες τιμές και στα δύο. Μια ανάλυση των εξαγωγών της χώρας, όσον αφορά στον προορισμό και το περιεχόμενο της τεχνολογίας, δείχνει ότι οι χώρες που εισάγουν το μεγαλύτερο μέρος των αγροτικών προϊόντων καθώς και των αγαθών και υπηρεσιών της μεσαίας-χαμηλής τεχνολογίας είναι εκτός Ευρωζώνης. Η Ελλάδα έχει υποστεί μια μείωση των εξαγωγών της σε χώρες όπως η Γερμανία, κάποτε μεγάλη ξένη αγορά. Η πρόσφατη μεγάλη αύξηση στην αξία των ελληνικών εξαγωγών οφείλεται στις λειτουργίες διυλιστηρίων πετρελαίου που επηρεάστηκαν θετικά από τις αυξήσεις στην τιμή του πετρελαίου. Εν ολίγοις, η τρέχουσα στρατηγική της ανάκαμψης στην Ελλάδα μέσω εξαγωγών δεν είναι απλώς λανθασμένη, αλλά θα στρέψει την παραγωγή προς τομείς με χαμηλή προστιθέμενη αξία και μεγαλύτερη μεταβλητότητα για το εμπόριο το σχετιζόμενο με τα προϊόντα του πετρελαίου.

Oι προβλέψεις του Ινστιτούτου Levy είναι απαισιόδοξες σε ό,τι αφορά την ανεργία και τους δείκτες ανάπτυξης του ΑΕΠ στο μεσοπρόθεσμο διάστημα, αμφισβητώντας και πάλι τις μάλλον αισιόδοξες προβλέψεις της Κομισιόν και του ΔΝΤ. Πόσο χειρότερα μπορεί να πάει η ανεργία στην Ελλάδα, η οποία, όπως αναφέρει και η έκθεση του Ινστιτούτου, ήδη φτάνει «στο υψηλότερο επίπεδο που έχει αγγίξει βιομηχανική χώρα στον ελεύθερο κόσμο κατά τα τελευταία 30 χρόνια»; Οι προβλέψεις του ΔΝΤ και της Ε.Ε. για την ανάπτυξη του ΑΕΠ και τη βελτίωση της απασχόλησης είναι περιέργως ασυμβίβαστες με το πλαίσιο της πολιτικής λιτότητας που επιβάλλεται. Σύμφωνα με τις προσομοιώσεις που έχουμε κάνει, για να επιτευχθούν οι στόχοι ανάπτυξης και

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Οι προσομοιώσεις μας δείχνουν ότι ένα πρόγραμμα αποκατάστασης τύπου Μάρσαλ χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. θα ήταν ένα πραγματικό «success story» για την Ελλάδα. Αν στόχευε στη δημόσια κατανάλωση και τις επενδύσεις, και ιδίως σε θέσεις εργασίας, θα έβαζε την Ελλάδα στον δρόμο της ανάκαμψης. Το πρώτο σχέδιο Μάρσαλ δεν ήταν ούτε φιλανθρωπία ούτε σχέδιο διάσωσης. Ήταν μια αποτελεσματική στρατηγική επενδύσεων με στόχο να δημιουργηθεί μια δυναμική ευρωπαϊκή οικονομική αγορά και να προληφθεί η πολιτική εκτροπή. Όπως είπε και ο Τσόρτσιλ, πρέπει να διδασκόμαστε από την ιστορία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες και η κυβέρνησή μας πρέπει να διδαχθεί γρήγορα. Η θέσπιση ενός τέτοιου προγράμματος θα καταστήσει αναγκαία την αναθεώρηση των αναξιόπιστων οικονομικών θεωριών και των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων που τις προωθούν. Σε κάθε περίπτωση, μόνο ένα προοδευτικό κόμμα της αριστεράς στην Ελλάδα, μπορεί να αντιστρέψει την καταστροφή. απασχόλησης που έχει θέσει η τρόικα, θα πρέπει να γίνει αναστροφή της λιτότητας και να δοθούν δημοσιονομικά κίνητρα της τάξης των 41 δισ. ευρώ από τώρα μέχρι το 2016. Οι προβλέψεις του ΔΝΤ και της Κομισιόν έχουν αναθεωρηθεί σταθερά προς τα κάτω τέσσερις φορές από τον Μάιο του 2010 έως την τελευταία αναθεώρηση τον Ιούνιο του 2013. Το γεγονός είναι ότι από το ξέσπασμα της κρίσης, τον Οκτώβριο του 2008, έχει χαθεί πάνω από 1 εκατομμύριο

θέσεις εργασίας, και δεν υπάρχουν ενδείξεις για κάποια ουσιαστική χαλάρωση του προγράμματος. Με την ανεργία σήμερα στο 27%, να αποτελεί μια θλιβερή ένδειξη της αποτυχίας της τρόικας και της κυβέρνησης να προβλέψουν με ακρίβεια τις συνέπειες των ίδιων τους των πολιτικών, το γεγονός ότι συνεχίζουν να ζητούν «μία από τα ίδια» δεν μπορεί παρά να προκαλεί έκπληξη. Οι δικές μας προσομοιώσεις για την ανεργία δείχνουν πως θα χαθούν περισσότε-

ρες θέσεις εργασίας αν η τρέχουσα πολιτική λιτότητας συνεχιστεί, με την ανεργία να αυξάνεται και να φτάνει κοντά στο 34% μέχρι το τέλος του 2016. Η διέξοδος από την κρίση, σύμφωνα με την Έκθεση Στρατηγικής Ανάλυσης του Ινστιτούτου, είναι μια στρατηγική ανάκαμψης κατά το πρότυπο του Σχεδίου Μάρσαλ. Πώς θα γίνει αυτό;

* Ο Δημήτρης Β. Παπαδημητρίου είναι πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών Levy του Bard College (ΗΠΑ) και αντιπρόεδρος και καθηγητής Οικονομικών στο Bard. Ήταν διακεκριμένος μελετητής στην Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών της Σανγκάης, έχει καταθέσει σε ακροάσεις της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων του Αμερικανικού Κογκρέσου. Ήταν αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου του Εμπορικού Ελλείμματος του Αμερικανικού Κογκρέσου και μέλος του Ειδικού Συμ-

11

Ένα πρόγραμμα αποκατάστασης τύπου Μάρσαλ χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. θα ήταν ένα πραγματικό «success story» για την Ελλάδα

βουλίου Πολιτικών Ανταγωνιστικότητας για την Διάθεση Κεφαλαίων. Έχει συγγράψει ή επιμεληθεί 13 βιβλία, ενώ έχει κάνει και πολλές δημοσιεύσεις άρθρων. Είναι ακόμη στη συντακτική επιτροπή του περιοδικών Journal of Economic Analysis, Challenge, και του Bulletin of Political Economy. Πιο πρόσφατα επιμελήθηκε το «The Elgar Companion to Hyman Minsky» (βοήθημα κατανόησης στο έργο του οικονομολόγου Hyman Minsky) * O K. Πολυχρονίου είναι ερευνητής και συνεργάτης του Οικονομικού Ινστιτούτου Levy του Bard College (ΗΠΑ) και συγγραφέας ή επιμελητής πολλών βιβλίων και άρθρων, ακαδημαϊκών και μη.

12

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 IOYΛIOY 2013

ΑΡΘΡΑ

Αδιέξοδο οι μεγαλύτερες αδικίες ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ

Σε δύο μεγάλα μέτωπα συγκεντρώνονται και μπορούν να κριθούν οι αδικίες των πολιτικών που ακολουθούνται για την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης ή με αφορμή την κρίση. Ο ένας είναι η οικονομική λειτουργία του Δημοσίου -κυρίως η κατανομή των φορολογικών βαρώνκαι ο δεύτερος είναι τα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα. Η Ελλάδα οδηγήθηκε στην κρίση με συνεχή διεύρυνση των ανισοτήτων (πολλών μορφών) στη φορολογία και όλο και μεγαλύτερη αναντιστοιχία εσόδων-δαπανών του Δημοσίου. Την ίδια περίοδο η μέση αμοιβή της εργασίας ανέβαινε σταθερά - συγχρόνως όμως άνοιγε και η ψαλίδα των αμοιβών και υπήρχαν τομείς κερδοσκοπίας με πολύ υψηλά ποσοστά. Εργαλείο τροφοδοσίας των δύο αυτών διαδικασιών ήταν ο υπερδανεισμός. Η διασύνδεση της οικονομικής αποτυχίας, του αδιεξόδου, με τις αδικίες και τις διευρυνόμενες ανισότητες, επιβεβαιώνεται και στην ελληνική περίπτωση.

Υπάρχει κάποιος λόγος να μην επιβεβαιωθεί και στην πορεία διαχείρισης της κρίσης και διεξόδου; Τα χρόνια από το 2010 συνηγορούν σε αυτή τη θέση. Η αύξηση των δημοσίων εσόδων προέρχεται σε συντριπτικό ποσοστό από την αυξημένη φορολόγηση των στρωμάτων που ήδη πλήρωναν. Όπως επισήμανε και το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, παραμένει η δυστοκία γύρω από τη λίστα Λαγκάρντ, καθυστερούν οι αναζητήσεις πληροφοριών για εξωχώριες (off-shore) εταιρείες, αναβάλλεται η φορολόγηση σκαφών και η αναμόρφωση του φορολογικού. Όπως όλοι ξέρουμε, η φοροδιαφυγή επεκτείνεται - η πρακτική υπηρεσιών χωρίς καταβολή ΦΠΑ (λόγω και του ύψους του) όλο και απλώνεται στην κοινωνία. Η αδυναμία επίτευξης του στόχου τού πρωτογενούς ελλείμματος, παρά τις μεγάλες μειώσεις δαπανών, οφείλεται στη μείωση συνήθων εσόδων λόγω ύφεσης και στην ανυπαρξία επαρκών εσόδων από εκείνους που δεν πλήρωναν. Ας μην υποτιμήσουμε ότι δεν υπάρχει επίσημη κυβερνητική ανάλυση ή στοιχεία από τα υπουργεία που να δίνουν άλλη εικόνα. Ο κύκλος της

Η διασύνδεση της οικονομικής αποτυχίας με τις αδικίες και τις διευρυνόμενες ανισότητες επιβεβαιώνεται και στην ελληνική περίπτωση. Ή νέος δανεισμός, ή μεγάλη ανακατανομή στα φορολογικά βάρη και στα εισοδήματα λιγότερες αδικίες.

παραοικονομίας ανθεί όπου ανθεί η ανασφάλιστη εργασία. Η συμπίεση των αμοιβών γέρνει εμφανώς σε βάρος του χαμηλού κλιμακίου αν συνυπολογίσουμε και τη μεγάλη ανεργία. Χωρίς την αποκατάσταση της

ζήτησης των λαϊκών εισοδημάτων, είναι αδύνατη η διατήρηση μιας πορείας οικονομικής σταθεροποίησης και ανάκαμψης. Βεβαίως, δεν υπάρχουν κοινωνίες χωρίς αδικίες. Όμως, η διεύρυνση ή όχι των αδικιών είναι ένδειξη, αν όχι και ένα μέτρο, της ορθότητας της πορείας που ακολουθείται. Μιλούμε για κοινωνίες με δημοκρατική πολιτική διαδικασία και έντιμες εκλογές, χωρίς πραξικοπήματα. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει η εκδοχή της ανάπτυξης κατά το νεοφιλελεύθερο πρότυπο, μιας ανάπτυξης με διευρυνόμενες εσωτερικές ανισότητες. Πρόκειται για πολιτικές που μόνο μέσα από τη διεθνή διασύνδεση κρατών και οικονομιών, κινήσεις κεφαλαίων και ομολόγων, μπορεί να εφαρμόζονται. Η σύγκρουσή τους με τις δημοκρατικές αρχές δεν επιτρέπει εύκολα τη νομιμοποίησή τους. Ουσιαστικά, αυτή είναι η κυρίαρχη τάση σήμερα για το μέλλον της Ευρώπης - η διεύρυνση των εσωτερικών της ανισοτήτων. Η προηγούμενη φάση της μείωσής τους στηρίχθηκε στον φθηνό δανεισμό που δεν

μπορεί να στηριχθεί πλέον για όλες τις χώρες. Για τη σταθεροποίηση και την ανάκαμψη όμως στο πεδίο της οικονομίας της Ελλάδας δεν υπάρχει ένα τέτοιο διεθνές οικονομικό ενδιαφέρον, παρά τις προσδοκίες οικονομικών κύκλων και πολιτικών δυνάμεων. Μάλιστα, οι ανεδαφικές προσδοκίες τους -προσδοκίες ιδιοτελείς- βουλιάζουν την οικονομία συνεχώς στην ύφεση. Το δίλημμα είχε τεθεί και στη δεκαετία του ’80. Ή νέος δανεισμός, ή μεγάλη ανακατανομή στα φορολογικά βάρη και στα εισοδήματα - λιγότερες αδικίες. Μετά το ’80 επιλέχθηκε ο δανεισμός, που κορυφώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 2000. Τώρα, αν δεν αξιοποιηθούν παραγωγικά τα διαθέσιμα στη χώρα κεφάλαια και αξίες, πώς θα χρηματοδοτηθεί η σταθεροποίηση και θα στηριχθεί η ανάκαμψη; Το δίλημμα αφορά όλους. Είναι φυγή από το πρόβλημα η υποτίμηση (έξοδος από το ευρώ). Και για διεθνείς, και για εσωτερικούς λόγους το έλλειμμα πρέπει να ελεγχθεί. Κι αυτό για να γίνει, πρέπει να συμβάλουν δίκαια όλοι. Αλλιώς δεν θα γίνει.

Αποψίλωση από τα εγχώρια... ζιζάνια; ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Σαμαράς και Βενιζέλος... ανακάλυψαν την κοινή ιδεολογία τους, που είναι η σωτηρία της πατρίδας. Με τα μέτρα που συνεχίζει να εφαρμόζει η δικομματική πλέον κυβέρνηση, έχοντας ξεφορτωθεί τον Κουβέλη, η σωτηρία της πατρίδας δεν περιλαμβάνει τους πατριώτες. Ίσως εξαιρούνται οι συμπατριώτες του κ. Σαμαρά. Η πατρίδα, στο νέο σκηνικό, δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα προνομιούχο οικόπεδο για το οποίο γλείφονται οι πιστωτές της χώρας. Υποτίθεται πως ό,τι κάνουν θα οδηγήσει στην εξυγίανση του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και κατά συνέπεια στην ανάπτυξη. Πλην όμως, ό,τι κάνουν οδηγεί στη χρεωκοπία, στην απόγνωση, στην εξορία και στον θάνατο τους Έλληνες, γιατί το οικόπεδο πρέπει να παραδοθεί καθαρό και αποψιλωμένο από τα εγχώρια ζιζάνια. ΣΤΙΣ τελευταίες ειδήσεις, μάθαμε ότι σχεδιάζεται η τριχοτόμηση της ΔΕΗ σε ΔΕΗ δικτύων, ΔΕΗ παραγωγής και ΔΕΗ εμπορίας, με στόχο να πουληθούν πιο εύκολα σε ξένους επενδυτές έως το 2016. Τι κερδίζει η ελληνική οικονομία από την εκχώρηση του εθνικού μονοπωλίου στην ηλεκτρική ενέργεια; Ανταγωνισμός δεν θα υπάρχει ούτε στα δίκτυα, ούτε

στην εμπορία, ούτε όμως και στην παραγωγή. Θα γίνει φτηνότερο το ρεύμα; Γιατί; Ποιος θα τους πιέσει να ρίξουν τις τιμές; Επιχείρησαν κάμποσοι να μπουν στην παραγωγή, αλλά, βλέποντας ότι δεν συμφέρει, αντί να επενδύσουν παραγωγικά στράφηκαν στα έτοιμα και στην εξαγορά ενός στρατηγικού εθνικού τομέα. Οι καταναλωτές πληρώνουν με καπέλο 30% το φυσικό αέριο. Υποχρέωσαν τις βιομηχανικές επιχειρήσεις να απολύσουν, να κόψουν μισθούς και δικαιώματα για να γίνουν -λέει- πιο ανταγωνιστικές, αλλά ξέχασαν να αφαιρέσουν από το τιμολόγιο το καπέλο που πηγαίνει στα γκόλντεν μπόις της ΔΕΠΑ και τους μεσάζοντες. Τελικά, οι βιομηχανίες εξακολουθούν να συρρικνώνονται και να βάζουν λουκέτα. ΤΟ ΙΔΙΟ σκοπεύουν να κάνουν και με την ΕΑΣ (τεχνολογία αμυντικών συστημάτων), την ΕΒΟ και τη μεγάλη παραγωγό νικελίου, τη ΛΑΡΚΟ. Ούτε η υπερανάπτυξη της Τουρκίας στα αμυντικά συστήματα τους ενοχλεί, ούτε η προσφορά τεχνολογικής υποστήριξης από τους Ισραηλινούς στο πλαίσιο της ανταπόδοσης για την παραχώρηση ελληνικού εναερίου και χερσαίου χώρου για τις ασκήσεις του στρατού τους τους συγκινεί! Ποιος τελικά είναι ο σκοπός τους; ΕΧΟΥΝ φουσκώσει τη φορολογία επί των ακινήτων σε αντικειμενικές αξίες που είναι 50% υψηλότερες των εμπορικών, σε μια εποχή δραματικής

ύφεσης, με τη δραστηριότητα να έχει μηδενιστεί και τις τιμές να έχουν καταβαραθρωθεί. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, από 148.125 αγοραπωλησίες ακινήτων που έγιναν το 2007, πέρυσι πραγματοποιήθηκαν μόλις 29.584, ενώ φέτος ο αριθμός τους δεν έχει ξεπεράσει τις 4.976, καθιστώντας έτσι σαφή τον μαρασμό του κλάδου. Μη λησμονείτε πως μιλάμε για έναν κλάδο με τουλάχιστον 100 είδη βιομηχανίας και άλλες τόσες επαγγελματικές ειδικότητες που εξαφανίζονται. Και σαν να μην αρκούν αυτά, ετοιμάζονται για μαζικές κατασχέσεις πρώτης κατοικίας όσων έχουν οφειλές προς το Δημόσιο. Ο ΔΟΓΜΑΤΙΚΑ νεοφιλελεύθερος υπουργός ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκης κατάφερε τελικά και πέρασε με νόμο το πρώτο άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές. Για να εκμεταλλευτού-

Το δίλημμα «ελεύθερη ή υπόδουλη πατρίδα» υπερβαίνει πλέον κάθε άλλο διαχωρισμό. Είναι η ζητούμενη ορμή για τη μεγάλη δύναμη ανατροπής των ανδρεικέλων...

με τον κυριακάτικο τζίρο -είπε-, ώστε να δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας!Δηλαδή υπάρχει ζήτηση και χρήμα που δεν πέφτει στην αγορά επειδή τα καταστήματα δεν ανοίγουν τις Κυριακές; Το χρήμα που θα καταναλωθεί τις Κυριακές δεν θα επηρεάσει το χρήμα που καταναλώνεται στις υπόλοιπες μέρες της εβδομάδας; Απλώς, οι μεγάλοι της αγοράς θα αποσπάσουν νέο μερίδιο από την πίτα που θα χάσουν οι μικροί, απολύοντας τους υπαλλήλους τους μέχρι να βάλουν λουκέτο. «Ανοίγουν τα καταστήματα τις Κυριακές για να μας κλείσουν» ήταν το σύνθημα της ΓΣΕΒΕΕ. Κάτι περισσότερο γνωρίζουν. Το ότι 1.000.000 ασφαλισμένοι στον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) λόγω αδυναμίας καταβολής των εισφορών έχουν χάσει το δικαίωμα ιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης δεν λέει τίποτα σε κανέναν ιδεολόγο πατριώτη; Ο ΟΡΟΣ για την εκταμίευση του υπολοίπου της δόσης, σύμφωνα με τον οποίο η κυβέρνηση, μία βδομάδα μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, έσπευσε πανικόβλητη να καταθέσει νέο συμπληρωματικό νομοσχέδιο, διαβάζοντας τις πληροφορίες άρνησης του Σόιμπλε από τον γερμανικό Τύπο(!), τι δείχνει; Σοβαρότητα, αξιοπρέπεια, κυβερνητική συνοχή, διαπραγματευτική ικανότητα; Η επαναδιαπραγμάτευση των σκληρών όρων του Μνημονίου που μας υπόσχονταν προεκλογικά ήταν τελικά η απόλυτη υποταγή στις διαταγές των

χερ Σόιμπλε και φράου Μέρκελ; ΟΙ ΜΑΖΙΚΕΣ απολύσεις από την παιδεία, την υγεία, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, θα κάνουν καλύτερο το κράτος; Η περαιτέρω μείωση της αγοραστικής δύναμης, η αύξηση της ύφεσης και της ανεργίας, η κατάρρευση των ασφαλιστικών ταμείων και οι δραματικές περικοπές στις συντάξεις κάτω από τα όρια της φτώχειας αποτελούν διαρθρωτικές αλλαγές; Και πώς τελικά με τούτα και με εκείνα θα γίνει το δημόσιο χρέος βιώσιμο, όταν διαρκώς εκτοξεύεται και η ΕΚΤ, αντί να βοηθάει, αναμένεται να έχει κέρδη από 70 έως 80 δισ. ευρώ από τις αγορές κρατικών ομολόγων των χωρών της περιφέρειας της Ευρωζώνης κατά την περίοδο 2009-2012; Κέρδη 9 δισ. προέρχονται από τα ελληνικά ομόλογα! ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Σαμαράς και Βενιζέλος, όμηροι των πιστωτών, οδηγούν τη χώρα σε κατάρρευση για να την παραδώσουν ως οικόπεδο στους εκβιαστές, να σώσουν τα τομάρια τους, ευελπιστώντας ότι θα παραμείνουν στην εξουσία ως κατοχικοί εκπρόσωποι. Το δίλημμα «ελεύθερη ή υπόδουλη πατρίδα» υπερβαίνει πλέον κάθε άλλο διαχωρισμό. Είναι η ζητούμενη ορμή για τη μεγάλη δύναμη ανατροπής των ανδρεικέλων και τη δημοκρατική παραγωγική επανεκκίνηση της χώρας. dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 IOYΛIOY 2013

ΕΥΡΩΠΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΟΥΝΤΗ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βιώνει την παγκόσμια οικονομική κρίση με πιο διαρκή και πιο έντονο τρόπο από κάθε άλλη περιοχή του πλανήτη. Μια κρίση που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ ως κρίση τραπεζών, επηρέασε την «πραγματική οικονομία» και πέρασε στην άλλη όχθη του Ατλαντικού ως κρίση χρέους, πότε ιδιωτικού και πότε δημόσιου. Όπως κάθε οικονομική κρίση, έτσι και αυτή, δεν μπορούσε παρά να αφήσει τα σημάδια της σε τομείς της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας. Δεν παραμέρισε ούτε τις κοινωνικές δομές του σύγχρονου καπιταλισμού, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στην ευρωπαϊκή ιδιαιτερότητα, ούτε τους πολιτικούς θεσμούς, εθνικούς και ευρωπαϊκούς, ούτε τα αναπτυξιακά, καταναλωτικά, ενεργειακά και άλλα πρότυπα που μας επέβαλε η μονοκρατορία του νεοφιλελευθερισμού από τα τέλη της δεκαετίας του ‘70. Έτσι μπορούμε να μιλήσουμε για μια συνολική κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι κυρίαρχες νεοφιλελεύθερες πολιτικές δυνάμεις της Ευρώπης εμφανίστηκαν αιφνιδιασμένες από την κρίση και τις διαστάσεις της, επαναπαυμένες στο δόγμα ότι ο νεοφιλελευθερισμός -η νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων- ήταν απαλλαγμένος από κρίσεις ή, αν εμφανίζονταν, θα ήταν μικρών διαστάσεων και σχετικά εύκολα αντιμετωπίσιμος. Παρ’ όλα αυτά, οι ερμηνείες που δίνουν για τη σημερινή οικονομική κρίση, τουλάχιστον στο ευρωπαϊκό επίπεδο, βασίζονται στη μη εφαρμογή των απαιτήσεων της Συνθήκης του Μάαστριχτ και του Συμφώνου Σταθερότητας, στην ανοχή στην απειθαρχία συγκεκριμένων κρατών-μελών, στα εμπόδια που υπάρχουν στην ελευθερία των αγορών προϊόντων και υπηρεσιών και στον μη επαρκή έλεγχο του χρηματοπιστωτικού τομέα. Ερμηνεύουν, επομένως, την κρίση, όχι ως το λογικό αποτέλεσμα ενός συστήματος που γεννά τεράστιες ανισότητες στις κοινωνίες μας, που περιορίζει τη δημοκρατία, που καταλύει την εθνική και λαϊκή κυριαρχία, αλλά ως ένα πρόβλημα «πολιτικής τεχνικής», δηλαδή ως ένα πρόβλημα που η λύση του βρίσκεται στο σωστό μείγμα πολιτικών, οικονομικών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Με βάση τις παραπάνω ερμηνείες, οι ελίτ της Ευρώπης είδαν τη σημερινή κρίση ως την καλύτερη ευκαιρία για την επαναθεμελίωση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου οικονομίας και πολιτικής στην Ευρώπη, σε νέες, πιο αυστηρές και αυταρχικές βάσεις, με κυρίαρχο στοιχείο την ενδυνάμωση της οικονομικής και πολιτικής θέσης των πλεονασματικών χωρών και συγκεκριμένα της Γερμανίας. Μια επαναθεμελίωση του νεοφιλελευθερισμού στην Ευρώπη πάνω σε πολιτικές που αποτελούν ένα μείγμα ορθόδοξης οικονομικής σκέψης με έμφαση στη λιτότητα, στις ιδιωτικοποιήσεις και στην καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων και πειθάρχησης των λεγόμενων «απείθαρχων κρατών», με χαρακτηριστικά γνωρίσματα το έλλειμμα Δημοκρατίας και την απώλεια της εθνικής κυριαρχίας. Πολιτικές που ήδη έχουν επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και οικονομίες, με πολλές κυβερνήσεις να έχουν ανατραπεί λόγω των μέτρων που ακολουθούν, ενώ άλλες δεσμεύονται σε πολιτικές που δεν έχουν τη λαϊκή νομιμοποίηση. Η απάντηση που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην παγκόσμια κρίση και την κρίση χρέους είναι μια κακώς νοούμενη τόνωση της πολιτι-

Η δομή της νέας ΟΝΕ κής ένωσης, μια κακώς νοούμενη «ευρωπαϊ- ΝΕ; Ποιες είναι οι συγκεκριμένες νομοθεκή ενοποίηση», που μας ξαναγυρνάει πίσω τικές πρωτοβουλίες και οι θεσμικές αποσχεδόν μια δεκαετία, στις συζητήσεις για το κρυσταλλώσεις αυτών, οι οποίες διαμορ«Ευρωσύνταγμα» και για την ουσία της ευρω- φώνουν τη νέα ΟΝΕ; Η πρώτη απόπειρα της Ευρωπαϊκής Ένωπαϊκής ενοποιητικής προσπάθειας. Είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση μια ένωση μονάχα κρατών, σης να απαντήσει στην εντεινόμενη οικονοπου συντονίζουν συγκεκριμένες πλευρές των μική κρίση ήταν η διάσωση της Ελλάδας, μέσω πολιτικών τους, οι οποίες όμως συνεχώς διευ- ενός ad hoc μηχανισμού σωτηρίας, με τη συμρύνονται; Και αν ναι, πώς εμπλέκονται οι λαοί μετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. και οι κοινωνίες σε αυτή τη διαδικασία; Με Αυτός ο αρχικός μηχανισμός εξελίχθηκε στον ποιον τρόπο θα μπορούσαν να νομιμοποιή- γνωστό πλέον σε όλους μας Ευρωπαϊκό Μησουν ή να απορρίψουν τέτοιες επιλογές; Είναι χανισμό Σταθερότητας (ή European Stability η Ευρωπαϊκή Ένωση μια ένωση κρατών και Mechanism, πρώην EFSF-EFSM). Αυτός ο μηχανισμός αποτελεί λαών και κατά πόσο τον «δανειστή ύστααυτή η διπλή διαδιτης καταφυγής» που κασία ενοποίησης Οι ελίτ της Ευρώπης έλειπε από το οικοδό(κρατών και λαών) έείδαν τη σημερινή κρίση μημα της Νομισματιχει τη δημοκρατική ως την καλύτερη ευκαιρία κής Ένωσης, χωρίς και κοινωνική νομιωστόσο (όπως και το μοποίηση; Κατά πόγια την επαναθεμελίωση του νεοφιλελεύθερο ΔΝΤ) σο εκπροσωπούνται νεοφιλελεύθερου μοντέλου να λειτουργεί με τους οι ευρωπαϊκοί λαοί οικονομίας και πολιτικής, όρους και τις προϋκαι οι ευρωπαϊκές σε νέες, πιο αυστηρές και ποθέσεις που οι ετεκοινωνικές τάξεις ρόδοξοι οικονομολόστα κέντρα λήψης ααυταρχικές βάσεις γοι και η Αριστερά εποφάσεων; Όλα αυτά πιζητούσε επίμονα, τα σημαντικά ερωτήματα οι κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις δεν τα από τις απαρχές ακόμα του κοινού νομίσματος. Η βασική λειτουργία του Ευρωπαϊκού Μηαπαντούν. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά αυτής της χανισμού Σταθερότητας είναι να υποκαθιστά ενοποίησης, ποια είναι τα χαρακτηριστι- τον ρόλο του ΔΝΤ και να δανείζει με δυσβάσταχτους όρους (τα γνωστά Μνημόνια Κατακά της νέας ΟΝΕ; Πρώτα και κύρια, η θεσμοποίηση, σε ευρω- νόησης) τα κράτη-μέλη εκείνα που αντιμετωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, της λιτότητας ως της πίζουν αδυναμίες αναχρηματοδότησης του μόνης επιτρεπτής δημοσιονομικής πολιτικής. χρέους τους από τις αγορές. Η δεύτερη πρωτοβουλία πάρθηκε από την Δεύτερον, η ύπαρξη ενός «τιμωρητικού» ευρωπαϊκού μηχανισμού «ύστατης καταφυγής» Ευρωπαϊκή Επιτροπή με το νομοθετικό πακέγια τα κράτη-μέλη, ενός μηχανισμού που θα το της Οικονομικής Διακυβέρνησης. Με τη δέδανείζει κάθε χώρα που αδυνατεί να βρει τα α- σμη αυτή Κανονισμών και Οδηγιών, το Σύμναγκαία κεφάλαια από τις χρηματαγορές, αλλά φωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και γενιμε όρους σκληρούς, βίαιους, αντιδημοκρατι- κότερα το πλαίσιο του ευρώ και του οικονομικούς και αντικοινωνικούς. Τα παραδείγματα κού συντονισμού των κρατών-μελών όλης της της Ελλάδας και της Κύπρου είναι χαρακτηρι- Ε.Ε. γίνεται περισσότερο αυστηρό και αυταρστικά. Τρίτον, ο παραμερισμός των δημοκρα- χικό. Συγκεκριμένα: o Γίνεται πιο σφιχτή η δέσμευση των κρατικών διαδικασιών και της πολιτικής και κοινωνικής νομιμοποίησης των οικονομικών πο- τών-μελών για χαμηλά ελλείμματα και δημόσιο χρέος. Πλέον, κάθε κράτος-μέλος οφείλει λιτικών. Με ποιον τρόπο θεμελιώνεται η νέα Ο- να εφαρμόζει πολιτικές που μειώνουν με ικα-

13 νοποιητικό ρυθμό το δημόσιο χρέος, αντί να το κρατούν σε διατηρήσιμη τροχιά. o Προβλέπονται ποινές, κυρίως οικονομικές, όπως οι άτοκες και τοκοφόρες καταθέσεις και τα πρόστιμα. Ένα κράτος-μέλος, δηλαδή, που θα παραβιάσει τους κανόνες και δεν θα πράξει τα δέοντα έγκαιρα, θα του επιβάλλονται χρηματικές κυρώσεις, τις οποίες θα καταβάλλει στην Ε.Ε. o Δημιουργείται ένα νέο θεσμικό/νομικό πλαίσιο για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση των εθνικών προϋπολογισμών (λογιστικοί, στατιστικοί κανόνες, διαδικασία εκτέλεσης προϋπολογισμού με διαφάνεια, σχέσεις κεντρικής κυβέρνησης και περιφερειών κ.τ.λ.), με την εκ των προτέρων κατάθεση σχεδίων προϋπολογισμού κάθε άνοιξη (ευρωπαϊκό εξάμηνο) και τη στενή παρακολούθηση από την Κομισιόν της πορείας εκτέλεσης. o Το πιο ενδιαφέρον, όμως, στοιχείο της οικονομικής διακυβέρνησης είναι η πρόληψη και η διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Πιο συγκεκριμένα, η Κομισιόν κατασκευάζει έναν «πίνακα αξιολόγησης» που θα αποτελείται από σημαντικά (για εκείνη) μακροοικονομικά στοιχεία, όπως το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το κόστος εργασίας, οι επενδύσεις, ο πληθωρισμός κ.τ.λ., για τα οποία θα επιβάλλονται ανώτερα και κατώτερα όρια. o Οι αποφάσεις για όλες τις κυρώσεις θα είναι πλέον περισσότερο «αυτοματοποιημένες», δηλαδή, θα περνούν από το συμβούλιο της Ε.Ε. ύστερα από εισήγηση της Κομισιόν, εκτός και αν στο συμβούλιο δημιουργείται η απαραίτητη πλειοψηφία για το «μπλοκάρισμά» τους. Η τρίτη πρωτοβουλία είναι το «Δημοσιονομικό Σύμφωνο», μια πολιτική συμφωνία της πλειοψηφίας των κρατών-μελών της Ε.Ε., το οποίο ξεκίνησε ως «Σύμφωνο Μέρκελ-Σαρκοζί», μετονομάστηκε σε «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας», για να βαπτιστεί στη συνέχεια ως «Σύμφωνο για το Ευρώ» και τελικά να ψηφιστεί από τα κράτη-μέλη με το όνομα «Συνθήκη για τη Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση της ΟΝΕ» ή αλλιώς «Δημοσιονομικό Σύμφωνο». Η τρίτη αυτή πρωτοβουλία αποτελεί την πολιτική δέσμευση των κρατών-μελών της Ε.Ε. (εκτός Τσεχίας και Μεγάλης Βρετανίας) να ακολουθήσουν πιστά τον νεοφιλελεύθερο δρόμο της δημοσιονομικής πειθαρχίας, της απορρύθμισης των αγορών εργασίας, προϊόντων και υπηρεσιών, των ιδιωτικοποιήσεων, καθώς επίσης να δεσμευτούν ότι θα εισάγουν στο εθνικό τους δίκαιο διατάξεις που θα καθιστούν ουσιαστικά αδύνατη κάθε εναλλακτική, στο κυρίαρχο υπόδειγμα, οικονομική πολιτική. Το άρθρο αποτελεί την εισαγωγή της «Ειδικής Έκδοσης για τη δομή της νέας ΟΝΕ», που κυκλοφόρησε με ευθύνη του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Χουντή, και με τη στήριξη της Ευρωομάδας της Αριστεράς στο Ευρωκοινοβούλιο (GUE/NGL). Η συγκεκριμένη έκδοση προσπαθεί να περιγράψει το νέο, πιο αυστηρό, πλαίσιο της Οικονομικής και Νομισματικής Διακυβέρνησης της Ευρωζώνης, έτσι όπως διαμορφώθηκε μετά τις θεσμικές αλλαγές της τελευταίας τριετίας. Σημειώνουμε ότι η θεσμική πτυχή της ΟΝΕ είναι μία από τις προτεραιότητες το επόμενο διάστημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και επομένως για την ελληνική προεδρία (1ο εξάμηνο 2014), πράγμα που σημαίνει ότι παρακολουθούμε τις νέες ρυθμίσεις και θεσμικές αλλαγές των οικονομικών δομών της Ε.Ε., όπως η Τραπεζική Ένωση, ο Μηχανισμός Στήριξης, η συμμετοχή του ΔΝΤ κ.ά.

14

Ο ΣΥΡΙΖΑ μετατράπηκε σε ενιαίο κόμμα και τα μέλη του έχουν κάθε λόγο να χαίρονται γι’ αυτό το μεγάλο βήμα. Προσθέτω πως, μαζί τους, έχουμε κάθε λόγο να χαιρόμαστε και εμείς. Εμείς, δηλαδή όλοι οι πολίτες που ανήκουμε στον αριστερό, προοδευτικό, δημοκρατικό χώρο, συμμετέχοντας ή μη σε διάφορες οργανώσεις και κινήσεις. Γιατί; Βασικό χαρακτηριστικό της ελληνικής Αριστεράς είναι η αντίφαση μεταξύ του πρωταγωνιστικού ρόλου που έπαιξε στις σύγχρονες κρίσιμες ιστορικές περιόδους και της αδυναμίας της να αναλάβει, όπως θα δικαιολογούσε αυτός ο ρόλος, κυβερνητικές ευθύνες. Η Αριστερά πρωτοστάτησε στην εθνική αντίσταση, στους αγώνες για τη δημοκρατία και την ανεξαρτησία τις δεκαετίες του ’50 και του ’60, στην πτώση της χούντας των συνταγματαρχών. Ο ηρωισμός και η αυταπάρνηση των αγωνιστών της έχει αποτυπωθεί βαθιά στη συνείδηση του λαού, ακόμα και σε εκείνη των πολιτικών της αντιπάλων. Δεν μπόρεσε όμως ποτέ στη σύγχρονη ελληνική Ιστορία να συμβάλει στη διακυβέρνηση της χώρας. Δεν θέλω να αναλύσω εδώ τους λόγους. Απλώς θέλω να επισημάνω την αντίφαση και να τονίσω ότι η συνεχής απουσία από τις κυβερνητικές ευθύνες μιας τόσο σημαντικής πολιτικής δύναμης, με βαθιές λαϊκές και πατριωτικές ρίζες, με αυθεντικές αξίες και με ένα εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό, δεν είναι επιζήμια μόνο για την Αριστερά, αλλά αποτελεί ιστορικό έλλειμμα για όλη την ελληνική κοινωνία. Σήμερα, δημιουργούνται για πρώτη φορά, οι συνθήκες για να παίξει η Αριστερά έναν καταλυτικό ρόλο. Καλείται, υπό τις δραματικές συνθήκες της κρίσης, να περάσει από το πεδίο των κοινωνικών αγώνων στο πεδίο της εφαρμογής κυβερνητικής πολιτικής. Η μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα είναι μια αναγκαία συνθήκη. Αλλά βέβαια δεν είναι, από μόνη της, ικανή συνθήκη για να ολοκληρωθεί αυτό το ιστορικό βήμα. Για να υπάρξουν οι ικανές συνθήκες, πρέπει να εκπληρωθούν άλλοι δυο όροι.

Ο πρώτος όρος αφορά την εσωτερική ωρίμανση του ΣΥΡΙΖΑ Είναι δεδομένο πως το συνέδριο ενοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ εστίασε στο οργανωτικό θέμα. Θα ήταν ουτοπικό εξάλλου να πιστέψει κανείς πως μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ωστόσο, ακόμα και αυτό το βήμα αναμένει την ολοκλήρωσή του με την οριστική αυτοδιάλυση των συνιστωσών. Επίσης, ο αυτοπροσδιορισμός της πολιτικής ταυτότητας του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ανοιχτός. Αυτά τα δυο ανοιχτά θέματα αποτυπώνονται στο γεγονός πως το νέο κόμμα δεν άλλαξε όνομα,

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΑΡΘΡΑ

Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ και εμείς κρατώντας δυο «κατάλοιπα» του παρελθόντος του. Το πρώτο «κατάλοιπο» είναι η λέξη «Συνασπισμός». Η λέξη αυτή υιοθετήθηκε τόσο από τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου όσο και από τον Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, διότι οι φορείς αυτοί αποτελούνταν από αυτοτελή κόμματα. Η λογική της ενοποίησης δεν συμβαδίζει, κατά την άποψή μου, με τον προσδιορισμό του νέου κόμματος ως συνασπισμού. Το δεύτερο «κατάλοιπο» είναι η λέξη «Ριζοσπαστική». Προσωπικά, πιστεύω πως ο όρος «ριζοσπαστική Αριστερά» είναι πλεονασμός. Είχα γράψει πριν από μια δεκαετία περίπου («Αυγή», 26 Μαΐου 2004): «Το πρόβλημα σήμερα δεν είναι ότι η Αριστερά δεν είναι αρκετά ριζοσπαστική, αλλά ότι δεν έχει προτάσεις, που να κινητοποιούν μαζικά. Η εναλλακτική λύση δεν είναι κάποια ‘πρόταση της Ριζοσπαστικής Αριστεράς’, αλλά οι ριζοσπαστικές προτάσεις της Αριστεράς. Η Αριστερά είναι εξ ορισμού ριζοσπαστική και κάθε προσθήκη μόνο διαίρεση προσθέτει. Υπάρχει ‘μη ριζοσπαστική Αριστερά’; Ποιοι την απαρτίζουν και τι πρέπει να κάνουν; Τον ‘Συνασπισμό της Μη-Ριζοσπαστικής Αριστεράς’; Ή μήπως κάποιοι αριστεροί περισσεύουν;». Βέβαια, κάθε αυτοπροσδιορισμός αποτελεί επιλογή αποκλειστικά των μελών τού εν λόγω φορέα. Αλλά τίθεται εύλογα ένα ερώτημα: είναι εύστοχος αυτός ο προσδιορισμός, τη στιγμή που ο νέος ΣΥΡΙΖΑ στοχεύει σε μια ευρύτερη συσπείρωση για να κυβερνήσει, ενσωματώνοντας δυνάμεις σίγουρα μη προερχόμενες από ριζοσπαστική αριστερή παράδοση; Διαπιστώνω συνεπώς πως ο νέος

ΤΟΥ ΟΔΥΣΣΕΑ ΒΟΥΔΟΥΡΗ*

Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μόνο ένα κοινό πρόγραμμα όλων των αριστερών, δημοκρατικών, προοδευτικών δυνάμεων αποτελεί εγγύηση για την αλλαγή πορείας. Αυτό το πρόγραμμα πρέπει να ζυμωθεί μέσα στην κοινωνία και μετά να επικυρωθεί με συμφωνία κορυφής

ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε μια διαδικασία πολιτικής ωρίμανσης, η οποία πρέπει να ολοκληρωθεί για να υπάρξουν οι ικανές συνθήκες μιας διακυβέρνησης της Αριστεράς. Δεν υποτιμώ τις αντικειμενικές όπως και τις υποκειμενικές δυσκολίες και εκτιμώ ιδιαίτερα τη δυναμική που ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει εμφυσήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Ο χρόνος όμως πιέζει.

Ο δεύτερος όρος αφορά το σύνολο των δυνάμεων της εναλλακτικής πρότασης Η εντυπωσιακή απότομη μεγέθυνση του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να εξαλείψει το γεγονός πως ιστορικά, κοινωνικά, ακόμα και επικοινωνιακά, το κόμμα αυτό δεν μπορεί, σε ένα ορατό μέλλον τουλάχιστον, να εκφράσει το σύνολο των δυνάμεων, η συσπείρωση των οποίων απαιτείται για την ανατροπή της μνημονιακής νεοφιλελεύθερης πολιτικής. Απαιτούνται και άλλες δυνάμεις, κόμματα, κινήσεις, οργανώσεις, οι οποίες βέβαια δεν θα συμβάλουν αν απλώς είναι δορυφόροι του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτές οι οργανωμένες δυνάμεις εκφράζουν τμήματα της κοινωνίας που δεν βρίσκουν έκφραση στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θέλουν την ανατροπή της πολιτικής ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ. και δεν εμπιστεύονται δυνάμεις, όπως τη ΔΗΜ.ΑΡ., που αθέτησαν τις δεσμεύσεις τους και υπηρέτησαν τη μνημονιακή πολιτική. Αυτές οι δυνάμεις θα παίξουν ρόλο ανάλογο, αφενός, με το βάρος που τους αντιστοιχεί στην κοινωνία και, αφετέρου, με την αρτιότητα και τη δύναμη των προγραμματικών τους προτάσεων. Μία από αυτές τις πολι-

τικές κινήσεις είναι και η «Κοινωνία Πρώτα». Οι λόγοι ύπαρξής της είναι η προώθηση ενός διακριτού πολιτικού εγχειρήματος, που δεν υποστηρίζεται σήμερα από άλλον πολιτικό φορέα, και η εκπροσώπηση ενός κόσμου που δεν επιθυμεί να ενταχθεί σε παραδοσιακές κομματικές δομές. Γι’ αυτό έχουμε αποφασίσει να συγκροτηθούμε οργανωτικά, όχι ως «κομματική πυραμίδα», αλλά ως κοινωνικό δίκτυο και προτιμούμε συντονιστικές συλλογικότητες από κεντρικά όργανα. Ο πολιτικός μας στόχος είναι ουσιαστικά συγκλίνων με τον βασικό στόχο που εκφράζει ο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή την ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής. Από τη δική μας πλευρά, τονίζουμε ταυτόχρονα πως η απλή κατάργηση του Μνημονίου θα έφερνε απλώς την Ελλάδα στη θέση που ήταν πριν το Μνημόνιο. Συνεπώς, θέτουμε ως ισότιμο στόχο το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα. Στόχος του δικού μας προγράμματος είναι η καταπολέμηση τόσο της νεοφιλελεύθερης επέλασης όσο και της νοσηρότητας ενός ελληνικού μετάοθωμανικού συστήματος, βασισμένου στο πελατειακό κομματοδίαιτο κράτος. Διεκδικούμε π.χ. ένα εκλογικό σύστημα αναλογικό, αλλά ταυτόχρονα απαλλαγμένο από τις στρεβλώσεις της πελατειακής προτίμησης. Διεκδικούμε την αξιοκρατική αξιολόγηση των δημόσιων υπαλλήλων, από ανεξάρτητους οργανισμούς στη βάση διεθνών δοκιμασμένων και επιτυχημένων προδιαγραφών, η οποία σε τελευταία ανάλυση προσκρούει στη μονιμότητα ως δόγμα. Θέτουμε την κοινωνική οικονομία ως σημαία της αριστερής απάντησης στην κρίση. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μόνο ένα κοινό πρόγραμμα όλων των αριστερών, δημοκρατικών, προοδευτικών δυνάμεων αποτελεί εγγύηση για την αλλαγή πορείας. Ένα πρόγραμμα που θα ενσωματώνει όχι μόνο θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά θα αντιστοιχεί σε προτάσεις οι οποίες θα κινητοποιούν ευρύτερη κοινωνική πλειοψηφία. Αυτό το πρόγραμμα πρέπει να ζυμωθεί μέσα στην κοινωνία, στη βάση της, και μετά να επικυρωθεί με συμφωνία κορυφής. Σε αυτή τη διαδικασία κανείς δεν πρέπει να θεωρηθεί δεδομένος. Αλλά πρέπει να δεχτούμε εξαρχής πως οι όποιες διαφορές μας θα αποτελέσουν γόνιμη ύλη για τη διαμόρφωση του κοινού προγράμματος, του οποίου θωράκιση θα είναι το κοινό βασικό πολιτικό πιστεύω μας, καθώς και η πολιτική φερεγγυότητα των προσώπων που θα το στηρίξουν.

* Ο Οδυσσέας Βουδούρης είναι ανεξάρτητος βουλευτής της Β’ Αθήνας και μέλος του Συντονιστικού της πολιτικής κίνησης «Η Κοινωνία Πρώτα».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 IOYΛIOY 2013

ΕΡΓΑΣΙΑ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

«Δεν είναι υποχρεωμένοι να φέρνουν το γάλα τους στη ‘Δωδώνη’. Έχουμε μία ελεύθερη οικονομία και όποιος θέλει επιλέγει όποιον συνεργάτη επιθυμεί». Με αυτή την ωμή και κυνική δήλωση του αντιπροέδρου του Δ.Σ. της «Δωδώνη Α.Ε.» αποκαλύπτεται ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει η ιδιωτικοποιημένη εταιρεία χιλιάδες κτηνοτρόφους τής Ηπείρου που έχτισαν με κόπους και θυσίες τη συγκεκριμένη γαλακτοβιομηχανία. Το δημιούργημα του κτηνοτροφικού κόσμου της Ηπείρου που με διαδικασίες fast track και έναντι ενός ευτελέστατου αντιτίμου πέρασε στα χέρια της «Strategic Initiatives (S.I.) Foods», αντιμετωπίζει σήμερα ως κολλήγες 6.000 κτηνοτρόφους που βρίσκονται στα πρόθυρα της οικονομικής καταστροφής. «Το πρόβλημα της ρευστότητας για χιλιάδες παραγωγούς της περιοχής είναι αβάσταχτο» λέει ο κτηνοτρόφος Βασίλης Χήτος και περιγράφει με τα πιο μελανά χρώματα το οικονομικό αδιέξοδο των κτηνοτρόφων της Ηπείρου. «Απλήρωτοι εδώ και τέσσερις μήνες, κινδυνεύουμε με αφανισμό των μονάδων μας, καθώς οι μέρες περνούν χωρίς να μπορούμε να αγοράσουμε τις απαραίτητες ζωοτροφές για τον ερχόμενο χειμώνα, που ως επακόλουθο θα έχει τον αφανισμό του ζωικού κεφαλαίου, αφού δεν θα μπορούμε πλέον να αντιμετωπίσουμε τα απαραίτητα και χρειώδη, αλλά ούτε και να αντέξουμε το αυξημένο κόστος παραγωγής, τη βαριά φορολογία και τα χαράτσια» είναι η κραυγή αγωνίας των παραγωγών που προειδοποιούν «θα πεινάσουν τα ζώα μας, θα πεινάσουν οι οικογένειές μας».

«Οξυγόνο» οι ζωοτροφές Παραδοσιακά οι κτηνοτρόφοι της Ηπείρου, με τις αμοιβές που εισέπρατταν από τη «Δωδώνη», έκλειναν τις συμφωνίες για τις ζωοτροφές του χειμώνα. «Όσο περνάει ο καιρός, ακόμα κι αν πληρωθούμε τώρα, θα αναγκαστούμε να διαπραγματευτούμε τις ζωοτροφές σε υψηλότερες τιμές πλέον» λέει ο Βασίλης Χήτος εξηγώντας πως με την τακτική των νέων ιδιοκτητών σπάει μια παράδοση χρόνων, που όριζε άτυπα ότι η εταιρεία εξασφαλίζει ρευστό στους κτηνοτρόφους κι αυτοί της φέρνουν γάλα, αυτό το γάλα που φτιάχνει τη διάσημη σε όλον τον κόσμο φέτα. Εδώ και δεκαετίες, με τις προκαταβολές και τις πληρωμές της «Δωδώνης», ο κτηνοτροφικός κόσμος της Ηπείρου εξασφάλιζε το κοπάδι του για την επόμενη χρόνια και ζούσε την οικογένειά του. Ο Ηπειρώτης κτηνοτρόφος είναι δεμένος με σχέση ζωής με τη «Δωδώνη» και σήμερα βρίσκεται μπροστά σε μια απότομη αλλαγή όσων γνώριζε μετά την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας.

ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΕΙ Η ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΜΕΝΗ «ΔΩΔΩΝΗ»

Απλήρωτοι επί τέσσερις μήνες οι κτηνοτρόφοι Η διάλυση, το ξεπούλημα και ο εξαφανισμένος Στουρνάρας Η «Δωδώνη» ανήκε από το 1963 στην Αγροτική Τράπεζα, η οποία βαθμιαία πήρε τη μεγάλη πλειοψηφία των μετοχών και στις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηπείρου. Όταν ξεκίνησε η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αποφασίσθηκε ότι η ΑΤΕ δεν πρέπει να έχει στο χαρτοφυλάκιό της μη τραπεζικές δραστηριότητες, κάτι που επιταχύνθηκε όταν προχώρησε η πώληση της τράπεζας. Τελικά, έπειτα από διεθνή διαγωνισμό, τον Νοέμβριο του 2012 το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της ΑΤΕ πέρασε στην εταιρεία «Strategic Initiatives Foods». Ήταν μία από τις πρώτες μεγάλες ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα με εισαγωγή επενδυτικού κεφαλαίου. Η κυβέρνηση το 2012 αρνήθηκε να συζητήσει όλες τις άλλες εναλλακτικές λύσεις, από τη λειτουργία της εταιρείας ως κρατικοσυνεταιριστικής, μέχρι το να δοθεί σε συνεταιρισμό παραγωγών ή να γίνει εταιρεία λαϊκής βάσης με κεφάλαια από την Ήπειρο. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση, στις επίμονες ερωτήσεις βουλευτών για τα προβλήματα, απαντάει σήμερα ότι δεν είναι δική της αρμοδιότητα. «Η συστηματική άρνηση του υπουργού Οικονομικών, κ. Στουρνάρα, να συζητηθεί το θέμα της ‘Δωδώνης’ στη Βουλή, αγνοώντας την κατάθεση και επανακατάθεση επίκαιρης ερώτησης από τον ΣΥΡΙΖΑ, αποκαλύπτει πως η απαξίωση της ‘Δωδώνης’ σημαίνει απαξίωση της κτηνοτροφίας της Ηπείρου στο σύνολό της και δεν αποτελεί έλλειψη πολιτικής βούλησης, αλλά πολιτική επιλογή» τονίζει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Μαντάς. Η αποικιοκρατική αντιμετώπιση των πολιτικά επι-

λεγμένων επενδυτών απέναντι στους κτηνοτρόφους που ζητούν δεδουλευμένα, που σήμερα φτάνουν τα 17 εκατομμύρια ευρώ, έρχεται να καταρρίψει με τον πιο κυνικό τρόπο τις προσχηματικές υποσχέσεις αυτών που παρέλαβαν μία υγιή συνεταιριστική επιχείρηση και απειλούν με εκδίωξη τους φυσικούς της ιδιοκτήτες. «Τη ‘Δωδώνη’ την έχτισαν οι πατεράδες μας και δεν είναι δικό τους τσιφλίκι για να μας πετάξουν στον δρόμο» απαντά με οργή ο Βασίλης Χήτος στις απειλές των «επενδυτών». Από την άλλη πλευρά, οι δηλώσεις των νέων ιδιοκτητών περί δήθεν διαθέσεως δικών τους χρημάτων για τον εκσυγχρονισμό της γαλακτοβιομηχανίας «έμειναν κενό γράμμα και σήμερα απολαμβάνουν ανενόχλητοι την αύξηση των επιχειρηματικών τους κερδών, μέσω της χρυσοφόρας επένδυσης που πραγματοποίησαν, η οποία αποτελεί πραγματικό πλιάτσικο» υποστηρίζουν οι εκπρόσωποι της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας που έχει ταχθεί στο πλευρό των 6.000 κτηνοτρόφων.

Κινδυνεύουν με αφανισμό 6.000 οικογένειες Οι κτηνοτρόφοι, στη συνάντηση της προηγούμενης εβδομάδας, έδω-

σαν τελεσίγραφο μέχρι την Τετάρτη 24 Απριλίου στη διοίκηση της «Δωδώνης» για την καταβολή των οφειλομένων, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα προχωρήσουν σε δυναμικές κινητοποιήσεις. «Οι κτηνοτρόφοι παρέδωσαν την παραγωγή τους και πρέπει να πληρωθούν. Οι σύλλογοι των κτηνοτρόφων θα αποφασίσουν τη μορφή των κινητοποιήσεων. Εμείς, ως συνεταιριστικές οργανώσεις, θα στηρίξουμε όποια απόφαση λάβουν», τονίζει ο πρόεδρος της ΕΑΣ Ιωαννίνων, Χριστόδουλος Μπαλτογιάννης. Η «Strategic Initiative», που ελέγχει την ιδιοκτησία της εταιρείας, επικαλείται πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο αποδίδει στο γεγονός ότι οι πελάτες της την πληρώνουν με πολύμηνες επιταγές, διαμηνύοντας ότι δεν υπάρχει πλέον η πολυτέλεια των άμεσων καταβολών. «Μας κοροϊδεύουν» είναι η απάντηση των κτηνοτρόφων στις δικαιολογίες της ιδιοκτησίας, «πληρώνονται κανονικά και πολλές φορές αυθημερόν από τους πελάτες τους, απλά δεν θέλουν να βάλουν το χέρι στην τσέπη αυτοί που πήραν τη ‘Δωδώνη’, δήθεν ως επενδυτές» υποστηρίζει ο Βασίλης Χήτος και φέρνει σαν παράδειγμα τα σούπερ μάρκετ και τα κα-

15

ταστήματα της Ηπείρου που διακινούν τα προϊόντα της εταιρείας. Οι «επενδυτές» που υποσχέθηκαν ότι η εταιρεία θα στήριζε την αγροτική παραγωγή της Ηπείρου και πως η αξιοποίηση του προσωπικού και η ενδυνάμωση των σχέσεων της εταιρείας με τους κτηνοτρόφους θα αποτελούσε προτεραιότητα, διαψεύδονται σήμερα, καθώς το μόνο που πέτυχαν είναι η διάλυση της αγροτικής παραγωγής. Με την επίσημη ανακοίνωσή της, η «Δωδώνη» προειδοποιεί με μηνύσεις και αγωγές σε όσους «ελάχιστους» προχωρήσουν σε κατάληψη των εγκαταστάσεων της ηπειρώτικης γαλακτοβιομηχανίας, κάνοντας λόγο για «όψιμους υποστηρικτές των παραγωγών που μόνο κακό τούς προκαλούν».

Εκβιασμοί και χιτλερικές μέθοδοι αντιμετώπισης «Εκβιασμούς και χιτλερικές μεθόδους αντιμετώπισης» καταγγέλλουν οι παραγωγοί, που ζητούν να επιστρέψει στα χέρια τους η επιχείρηση μετά το αποτυχημένο πείραμα της ιδιωτικοποίησης που πραγματοποιήθηκε μετά βαΐων και κλάδων από την κυβέρνηση. Οι βουλευτές Ηπείρου του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Μαντάς, Κώστας Μπάρκας και Όλγα Γεροβασίλη, ζητούν η «Δωδώνη» να επιστρέψει στους φυσικούς της ιδιοκτήτες, δηλαδή στις Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών της Ηπείρου. «Η κατάσταση είναι οριακή. Ή μένουμε στο επάγγελμα, αλλά με όρους που να το καθιστούν βιώσιμο, ή σηκωνόμαστε και φεύγουμε από τον κλάδο γιατί η κατάσταση όπως είναι τώρα είναι τραγική», τονίζει ο εκπρόσωπος των κτηνοτρόφων, Μιχάλης Τζίμας, ξεκαθαρίζοντας πως «το μοντέλο που υιοθέτησε η κυβέρνηση στην περίπτωση της ‘Δωδώνης’ όχι μόνο δεν αποδείχθηκε σωτήριο, όπως μας έλεγαν, αλλά εξελίσσεται σε ταφόπλακα για την κτηνοτροφία της Ηπείρου».

Να επιστρέψει η «Δωδώνη» στους φυσικούς ιδιοκτήτες της Σήμερα, ένα πρότυπο συνεταιριστικής επιχείρησης που κράτησε σε δύσκολες στιγμές όρθια μια ολόκληρη περιφέρεια, ένωσε χιλιάδες κτηνοτρόφους, κατάφερε να δώσει τη δυνατότητα εργασίας σε χιλιάδες παραγωγούς και ταυτόχρονα να δώσει πνοή στην τοπική κοινωνία, κατάφερε μέσα από την ιδιωτικοποίηση να οδηγήσει σε απόγνωση χιλιάδες οικογένειες που βρίσκονται αντιμέτωπες με τον οικονομικό αφανισμό. «Η ‘Δωδώνη’ πρέπει να επιστρέψει στους φυσικούς της ιδιοκτήτες» είναι η απαίτηση των παραγωγών που εμφανίζονται αποφασισμένοι να δώσουν τέλος στον εμπαιγμό, διαμηνύοντας στους ιδιοκτήτες πως «αν δεν μπορείτε εσείς, μπορούμε εμείς».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

16

ΚΟΣΜΟΣ

ΡΩΣΙΑ

Ο «χρήσιμος» κατάδικος Αλεξέι Ναβάλνι... Η Δικαιοσύνη στη Ρωσία του Πούτιν έχει αποδείξει ότι τιμωρεί σκληρά όλους τους ενοχλητικούς. Γι’ αυτό και δεν έκανε καμία εντύπωση η καταδίκη του Αλεξέι Ναβάλνι, γνωστού μπλόγκερ-επικριτή του πανίσχυρου άνδρα της Μόσχας, σε πέντε χρόνια φυλακή για υπεξαίρεση 17 εκατομμυρίων ρουβλίων (περί τα 400.000 ευρώ) από κρατική εταιρεία ξυλείας. Ούτε έκανε εντύπωση το γεγονός ότι οι δικαστές στην πόλη Κίροφ αγνόησαν όλους τους μάρτυρες υπεράσπισης. Ωστόσο, μόλις μια μέρα μετά τη μεταφορά του ενοχλητικού Ναβάλνι στη φυλακή, η γενική εισαγγελία της Μόσχας παρενέβη και ζήτησε να αφεθεί ελεύθερος, επειδή ακόμη δεν… καθαρογράφηκε η απόφαση. Κάτι ιδιαίτερα ασυνήθιστο στη Ρωσία. Κι ακόμη πιο ασυνήθιστη ήταν η ταχύτητα με την οποία εκδικάστηκε το αίτημα της εισαγγελίας και αποφυλακίστηκε προσωρινά ο Ναβάλνι. Η πρεμούρα των δικαστών του Κίροφ να φανούν «τυπικοί» δεν είχε να κάνει με τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε πολλές ρωσικές πόλεις υπέρ του Ναβάλνι, όταν έγινε γνωστή η καταδίκη του. Άλλωστε δεν φαίνεται να ιδρώνει το αυτί του συστήματος Πούτιν στο άκουσμα των διαμαρτυριών, κυρίως διότι δεν έγιναν ποτέ τόσο μαζικές ώστε να είναι απειλητικές. Ο Πούτιν κυβερνάει με σιδερένιο χέρι, θεωρώντας -δικαίως μέχρι τώρα- ότι η πυγμή του αρέσει στην πλειοψηφία των Ρώσων.

ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Πολιτικό χάος, διαφθορά, ανέχεια και διαδηλώσεις δοκιμάζουν τις αντοχές του Βαλκάνιου φτωχού συγγενή της Ε.Ε.

Μια χώρα και ένας λαός στο όριο της εξάντλησης ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Ωστόσο, ενάμιση μήνα πριν από τις δημοτικές εκλογές, με τον εκλεκτό του Πούτιν για τη δημαρχία της Μόσχας και νυν δήμαρχο Σερκέι Σιομπάνιν να προηγείται στις δημοσκοπήσεις, ο Ναβάλνι ήταν πιο χρήσιμος ελεύθερος παρά πίσω από τα σίδερα. Γιατί να πάρουν οι άνθρωποι του Πούτιν το ρίσκο να κάνουν ήρωα τον ανεξάρτητο υποψήφιο Ναβάλνι; Γιατί να χάσει ο Σιομπάνιν τη λάμψη της νίκης, έστω στα μάτια μιας μερίδας των δημοτών του, επειδή μπήκε στην εκλογική μάχη χωρίς αντίπαλο; Τι πειράζει, άλλωστε, εάν ο Ναβάλνι μείνει για μερικές εβδομάδες εκτός φυλακής μέχρι τις εκλογές; Ανά πάσα στιγμή, ακόμη και στην περίπτωση που στραβώσει κάτι στις δημοσκοπήσεις για τον εκλεκτό του Πούτιν, μπορεί το ίδιο δικαστήριο να διατάξει ξανά τη σύλληψή του. Επιπλέον, αυτή η προσωρινή αποφυλάκιση δεν μπορεί καν να χαρακτηριστεί σκάνδαλο για όσους πιστεύουν ότι δικαίως καταδικάστηκε ο Ναβάλνι. Την ίδια μέρα που έβγαζε την καταδικαστική απόφαση το δικαστήριο του Κίροφ, ένα άλλο δικαστήριο στη Μόσχα καταδίκασε για υπεξαίρεση 376 εκατομμύριων ρουβλίων -είκοσι και κάτι φορές περισσότερα απ’ αυτά του Ναβάλνι- τον αντινομάρχη μιας μοσχοβίτικης περιφέρειας. Κι αυτός έφαγε πέντε χρόνια φυλακή, αλλά με αναστολή, και είναι και με τη βούλα ελεύθερος. ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

Κάθε μέρα από τα μέσα Ιουνίου, χιλιάδες διαδηλωτές στη Σόφια συγκεντρώνονται έξω από τη Βουλή, φωνάζουν «Μαφία!» και ζητούν την παραίτηση της κυβέρνησης, η οποία προέκυψε ούτε καν πριν τρεις μήνες, από τις κάλπες του Μαΐου. Τις πρώτες σαράντα μέρες, οι διαδηλώσεις ήταν ειρηνικές, με τύμπανα και σφυρίχτρες. Την 41η, την περασμένη Τρίτη, η κατάσταση κλιμακώθηκε. Η αστυνομία προσπάθησε να βγάλει από το πολιορκημένο Κοινοβούλιο υπουργούς και βουλευτές, τους φόρτωσε σε λεωφορεία, άρχισαν να πέφτουν πέτρες και στο τέλος οι αστυνομικοί διέλυσαν βίαια τους διαδηλωτές, αρκετοί από τους οποίους τραυματίστηκαν. Η νέα κυβέρνηση των σοσιαλιστών προσπαθεί να εκμεταλλευτεί πολιτικά τη βίαιη κλιμάκωση, καλώντας τους διαδηλωτές «να μην αφήσουν την αντιπολίτευση του Μπόικο Μπορίσοφ να τους χρησιμοποιήσει για να βυθίσει τη χώρα στο χάος». Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών «παρακάλεσε» τους διαδηλωτές να μην παίρνουν μαζί τους τα παιδιά τους, «να μην τα εκθέτουν χωρίς λόγο σε κίνδυνο». Κι αυτό, διότι τα επεισόδια της Τρίτης δεν τα προκάλεσαν «οι έξυπνοι, μορφωμένοι, νέοι άνθρωποι, αυτοί οι συμπαθητικοί διαδηλωτές, αλλά κάποιοι που ήθελαν να χυθεί αίμα». Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι οι διαδηλώσεις δεν έχουν σταματήσει σχεδόν καθόλου στη Βουλγαρία τους τελευταίους έξι μήνες. Την αφορμή για να ξεσπάσουν έδωσαν οι αυξήσεις στην τιμή του ρεύματος που είχε αναγγείλει η

προηγούμενη κυβέρνηση και η έντασή τους ήταν τέτοια ώστε να αναγκάσει τον τότε πρωθυπουργό να παραιτηθεί και να προκηρύξει νέες εκλογές. Ωστόσο, το κυρίαρχο αίτημα των διαδηλωτών ήταν η καταπολέμηση της διαφθοράς, της εντυπωσιακών διαστάσεων διασπάθισης του δημοσίου χρήματος από το πολιτικό σύστημα και τους φίλους του. Και η νέα κυβέρνηση δεν αποδείχθηκε πιο πρόθυμη από την προκάτοχό της να ανταποκριθεί στο αίτημα. Αντίθετα, συνέχισε στην ίδια λογική, τοποθετώντας τους δικούς της ανθρώπους σε κρίσιμες θέσεις, με μοναδικό κριτήριο πού χρωστάει ο καθένας... Αποφάσισε να διορίσει έναν επιχειρηματία των μίντια επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών, οπότε οι διαδηλώ-

Το κυρίαρχο αίτημα των διαδηλωτών είναι η καταπολέμηση της διαφθοράς, της εντυπωσιακών διαστάσεων διασπάθισης του δημοσίου χρήματος από το πολιτικό σύστημα και τους φίλους του

σεις ξεκίνησαν εκ νέου. Και δεν σταμάτησαν ούτε όταν πήρε πίσω την απόφασή της. Η υπομονή των Βουλγάρων έχει εξαντληθεί. Παρά τις ελπίδες -και τα κονδύλια- που έφερε η ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων χειροτερεύει. Ο μέσος μισθός είναι 200 ευρώ, η ζωή γίνεται κάθε μέρα ακριβότερη - και η ανεργία μεγαλώνει. Την ίδια ώρα, βλέπει κανείς πολυτελή τζιπ με πινακίδες της Σόφιας να οργώνουν την -πολύ ακριβή για τα βουλγαρικά δεδομένα- Χαλκιδική και τη Θάσο, οι κερδισμένοι του βουλγαρικού «πακέτου Ντελόρ» δεν κρύβονται. Στη Βουλγαρία υπήρχε απέραντη μιζέρια και πριν από την ένταξή της στην Ε.Ε., αλλά οι περισσότεροι Βούλγαροι περίμεναν ότι κάτι θα άλλαζε μετά το 2007 και κυρίως ότι θα σταματούσε το μεγάλο φαγοπότι. Αλλά δεν άλλαξε τίποτε, ενδεχομένως μάλιστα το φαγοπότι να εντάθηκε, αφού μπήκαν περισσότερα χρήματα στη χώρα. Χρήματα που τα μοιράζεται ανερυθρίαστα ένα πολιτικό σύστημα που στηρίζεται και στηρίζει ομάδες συμφερόντων που ακροβατούν μεταξύ «νόμιμης» οικονομίας και οργανωμένου εγκλήματος. Στους πολίτες της Βουλγαρίας δεν έχει απομείνει τίποτε άλλο από το να συνεχίζουν να διαδηλώνουν. Ωστόσο, νέα πολιτικά υποκείμενα δεν έχουν προκύψει μέσα από τις διαδηλώσεις του τελευταίου εξαμήνου. Και αν πιστέψει κανείς τις δημοσκοπήσεις, μια νέα προσφυγή στις κάλπες δεν πρόκειται να οδηγήσει σε εντυπωσιακά διαφορετικά αποτελέσματα από τις εκλογές του Μαΐου.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟ

Πώς έχει διαμορφωθεί η κατάσταση μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης Λέτα; Θα έλεγα ότι βρισκόμαστε σε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση. Μου φαίνεται ότι η κυβέρνηση Λέτα είναι αρκετά φιλόδοξη. Δεν πρόκειται για απλή μετάβαση, γιατί έχουμε την επιβράβευση ενός μοντέλου που μας έρχεται από την Κεντρική Ευρώπη, όπου οι κυβερνήσεις των πλατιών συμφωνιών εγγυούνται με τον καλύτερο τρόπο την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων συνταγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό συμβαίνει σήμερα και στην Ιταλία. Σήμερα ακόμη και το ΔΝΤ φαίνεται να παίρνει τις αποστάσεις του από αυτές τις πολιτικές. Το ΔΝΤ είπε για την Ελλάδα αυτά που λέγαμε όλοι εμείς από την αρχή, όπως ότι θα έπρεπε να είχε πραγματοποιηθεί η αναδιάρθρωση του χρέους. Αυτό φαινόταν σαν επαναστατικό σύνθημα! Τώρα το βλέπει λογικό ακόμη και το ΔΝΤ. Ας μην ξεχνάμε ότι στην παγκόσμια ιστορία τα μεγάλα χρέη δεν πληρώθηκαν ποτέ ή δεν πληρώθηκε κάποιο τμήμα τους. Τη δεκαετία του ’40 το χρέος της Γερμανίας έφθανε στο 675% του ΑΕΠ, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του ’50 είχε υποχωρήσει στο 12%. Σίγουρα οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν την ανοικοδόμηση της Γερμανίας ως φρένο στον κομμουνισμό, αλλά ανεξάρτητα από αυτό αποδείχθηκε ότι μπορούν να εφαρμοστούν άλλες πολιτικές για το χρέος και τα ελλείμματα. Το θέμα λοιπόν της μείωσης ή διαγραφής του χρέους αποτελεί μια πολιτική απόφαση. Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση Λέτα θα έχει μεγάλη διάρκεια; Το θέμα είναι ότι η κυβέρνηση θέλει να προχωρήσει σε συνταγματικές μεταρρυθμίσεις. Θέλει να μετατραπεί σε συνταγματική κυβέρνηση. Η συνταγματική μεταρρύθμιση αποτελεί αρνητικό γεγονός, γιατί στοχεύει στην ισχυροποίηση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας και της άμεσης εκλογής του από τους ψηφοφόρους, εγκαταλείποντας τον κεντρικό ρόλο του Κοινοβουλίου, γεγονός που θα αλλάξει τα χαρακτηριστικά του πολιτικού μας συστήματος. Ο Ναπολιτάνο αποτελεί τμήμα αυτού του σχεδίου; Ο Ναπολιτάνο αποτελεί τμήμα της σκηνοθεσίας αυτής της συνταγματικής αλλαγής. Τους τελευταίους μήνες οδήγησε την ιταλική πολιτική προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αυτός επέβαλε την κυβέρνηση Μόντι, αυτός εμπόδισε τη διεξαγωγή των εκλογών όταν έπεσε η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, αυτός επέλεξε τον Λέτα και εί-

Χρειαζόμαστε μια νέα ριζοσπαστική Αριστερά στην Ιταλία και την Ευρώπη για να ανατρέψουμε τον νεοφιλελευθερισμό, τόνισε στην «Αυγή» ο Αλφόνσο Τζιάνι, ο πρώην υφυπουργός Ανάπτυξης της τελευταίας κυβέρνησης Πρόντι και πρώην ηγετικό στέλεχος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης.

ΑΛΦΟΝΖΟ ΤΖΙΑΝΙ Ο πρώην υφυπουργός Ανάπτυξης της κυβέρνησης Πρόντι μιλάει στην «Αυγή»

«Στην παγκόσμια Ιστορία, τα μεγάλα χρέη δεν πληρώθηκαν ποτέ» ναι ο ίδιος που προσκαλεί, πέρα από τις αρμοδιότητες που προβλέπει το Σύνταγμά μας, τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις προσπαθώντας να εγγυηθεί τη μεγαλύτερη δυνατή διάρκεια της κυβέρνησης Λέτα. Η συντηρητική στροφή του Δημοκρατικού Κόμματος μπορεί να δημιουργήσει κλυδωνισμούς στο εσωτερικό του; Μου φαίνεται ότι αυτό αποτελεί μια αυταπάτη πολλών τμημάτων της Αριστεράς, που μέχρι σήμερα έχει διαψευσθεί από τα γεγονότα. Οι αντιθέσεις στο εσωτερικό του Δημοκρατικού Κόμματος είναι τεράστιες, αλλά το κρατάει στα πόδια του μια ενωτική δύναμη: η δίψα για την εξουσία. Είναι ενδεικτική η κατάσταση που βρέθηκε η Αριστερά Οικολογία Ελευθερία του Βεντόλα, από την οποία αποχώρησα τον Δεκέμβριο, γιατί το προφανές σχέδιο της Αριστεράς Οικολογίας Ελευθερίας ήταν και ίσως είναι η συγχώνευσή της με το Δημοκρατικό Κόμμα. Πώς όμως οι αριστερές δυνάμεις θα εκμεταλλευθούν την κρίση του Δημοκρατικού Κόμματος και όχι μόνο; Θα πρέπει να ανοικοδομήσουμε την Αριστερά με τις δυνάμεις που υπάρχουν, προσπαθώντας ασφαλώς να ανακτήσουμε ένα τμήμα του εκλογικού σώματος του Δημοκρατικού Κόμματος και τμήματος των μελών του. Πρέπει να δημιουργήσουμε έναν αριστερό πόλο που να εμπνέει τον κόσμο. Εάν η Αριστερά παραμένει κατακερματισμένη σε χίλια κομματάκια και χάνεται στους διαδρόμους της πολιτικής, δεν θα έχουμε καμία αξιοπιστία για τη δημιουρ-

γία μιας σημαντικής πολιτικής και κοινωνικής οντότητας. Από πού θα έπρεπε να ξεκινήσει η ανοικοδόμηση της ιταλικής Αριστεράς; Αυτή είναι μια καλή ερώτηση, που θα πρέπει να απευθύνουμε σε όλους μας! Δεν φτάνει η θέληση. Χρειάζονται και οι περιστάσεις και οι ιστορικές ευκαιρίες. Θα μου επιτρέψεις μια σύγκριση με την Ελλάδα. Εάν έχεις μια τόσο σκληρή ταξική αντιπαράθεση και που επιβάλλονται πολύ σκληρές επιλογές, διαθέτεις ένα εξαιρετικό σχολείο για να διαμορφώσεις μια νέα ηγετική ομάδα. Εάν, αντίθετα, η κατάσταση δεν είναι τόσο έντονη, τείνουν να προβάλλονται τα συμφέροντα μικρών πολιτικών στρωμάτων και τάξεων και ο πολλαπλασιασμός της θρασύτατης αυταπάτης ότι καθένας είναι φορέας της μεγαλύτερης και καλύτερης αλήθειας σε σχέση με τους υπόλοιπους. Η ιταλική Αριστερά βρίσκεται στη δεύτερη αυτή θέση. Κάθε πρόσκληση ενότητας έμεινε κενή και ρητορική. Δεν οδήγησε στο επόμενο βήμα ή τη διάλυση των σημερινών μικροοργανισμών και το επόμενο βήμα της συγκέντρωσης δυνάμεων. Πρέπει να ξεκινήσουμε όλοι μαζί να διαμορφώνουμε μια πλατφόρμα ενόψει των Ευρωεκλογών του 2014. Εάν είχαμε και την υποψηφιότητα του Αλέξη Τσίπρα στα ψηφοδέλτια της ριζοσπαστικής Αριστεράς, θα αποτελούσε ένα καλό σημείο αναφοράς και μια μεγάλη ικανοποίηση. Η Αριστερά Οικολογία Ελευθερία και η Λίστα Ινγκρόια εισέπραξαν αποτυχία στις πρόσφατες εκλογές. Οι ήττες δεν δίδαξαν κάτι; Μπορεί να κάνει ο καθένας έ-

να βήμα πίσω για να προχωρήσει όλη η Αριστερά μαζί; Η αλήθεια είναι ότι οι νίκες έχουν πολλούς πατέρες, ενώ οι ήττες πολλούς ορφανούς. Η ήττα δημιουργεί συχνά κατάθλιψη και ελάχιστη διάθεση για διόρθωση των λαθών. Χρειάζεται μεγάλη οξυδέρκεια τόσο από τις οργανωμένες δυνάμεις όσο και από το κάθε άτομο. Χρειάζεται η επίδειξη μεγάλης ταπεινότητας. Οι γραμματείες όλων αυτών των μικροκομμάτων θα πρέπει να κάνουν ένα βήμα πίσω και να επιτρέψουν να αναδειχτεί η ικανότητά μας να αναλύσουμε την κατάσταση για να μπορέσουμε να φτάσουμε στη δημιουργία ενός νέου πολιτικού υποκειμένου. Δεν βλέπω την ανάγκη ενός «ηγέτη», αλλά μιας ομάδας ατόμων που θα εργαστεί συλλογικά για το μέλλον μας. Χωρίς σε αυτή να συμμετέχουν όλοι αυτοί που κουβαλάνε στην πλάτη τους για σειρά ετών διαδοχικές ήττες. Δεν θέλω να τους στείλω σπίτι τους, γιατί και εγώ είμαι ένας από αυτούς. Χρειαζόμαστε νέα άτομα για να αλληλοβοηθηθούμε αμοιβαία και να αλλάξουμε τον τρόπο δράση μας. Να δούμε την κοινωνία και τον τρόπο επικοινωνίας μαζί της. Πρέπει να αναζητήσουμε όλοι μαζί τα πράγματα και τις καταστάσεις για να δημιουργήσουμε μια νέα και μοντέρνα Αριστερά. Ενός νέου αιώνα και μιας νέας χιλιετίας. Κανείς δεν θέλει να διαγράψει τις αντιπαραθέσεις του προηγούμενου αιώνα, γιατί αποτελούν τμήμα της Ιστορίας. Χθες ένας ήταν μεταρρυθμιστής - ρεφορμιστής και ο άλλος ήταν επαναστάτης. Σήμερα τι σημασία μπορεί να έχει; Οι μεταρρυθμίσεις έγιναν αντιμεταρρυθμίσεις και η έννοια της επανάστασης έχει ξεθωριάσει. Πρέπει να ξεκινήσουμε

17 από μια νέα ριζοσπαστικότητα, που να πηγαίνει στη ρίζα των προβλημάτων. Βρισκόμαστε μπροστά στη μεγαλύτερη κρίση του δυτικού καπιταλιστικού συστήματος. Τη μεγαλύτερη σε ό,τι αφορά την Ευρώπη και τη μεγαλύτερη από το 1929. Ας θέσουμε το ερώτημα πώς θα βγούμε από την κρίση χωρίς να οδηγηθούμε σε μια κοινωνική σφαγή. Αυτό αποτελεί το θέμα από όπου θα ανοικοδομήσουμε την ευρωπαϊκή Αριστερά. Ένα θέμα που διακλαδώνεται κάτω από πολλές πτυχές, την οικονομική, την οικολογική, την κοινωνική και άλλες πτυχές. Η απάντηση είναι σύνθετη. Αλλά πάνω σε αυτά τα στοιχεία θα πρέπει να ανοικοδομήσουμε μια εναλλακτική λύση απέναντι στον καπιταλισμό. Πρέπει να ξεκινήσουμε από τις αιτίες της κρίσης του και να βρούμε τη συγκεκριμένη ικανότητα να την ξεπεράσουμε προβάλλοντας ένα διαφορετικό κοινωνικό μέλλον. Μιλώντας αναφερθήκατε σε αυτοκριτική σε σχέση με την πορεία της ιταλικής Αριστεράς. Διετέλεσες υφυπουργός Ανάπτυξης με υπουργό Ανάπτυξης τον Μπερσάνι στην τελευταία κυβέρνηση Πρόντι. Πώς βλέπετε σήμερα εκείνη την εμπειρία; Στην Ελλάδα υπάρχει η εντύπωση πως η δεύτερη κυβέρνηση Πρόντι και όσα ακολούθησαν οδήγησαν στο τέλος της ιταλικής Αριστεράς... Η συνολική εμπειρία της δεύτερης κυβέρνησης Πρόντι ήταν αρνητική, χωρίς να είναι όλα αρνητικά. Η εμπειρία ήταν συνολικά αρνητική, γιατί δεν καταφέραμε να κερδίσουμε τις εκλογές. Υπήρξε ένα είδος ισοπαλίας στις εκλογές και η κυβέρνηση Πρόντι στεκόταν στα πόδιά της με μικρή πλειοψηφία. Σε αυτό το σημείο κάναμε το μεγαλύτερο λάθος. Έπρεπε να έχουμε την οξυδέρκεια και το πολιτικό θάρρος να πούμε ότι δεν θα μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο από λίγους μήνες και να μειώσουμε το πρόγραμμά της σε δύο-τρία βασικά πράγματα, που θα μας επέτρεπαν να πάμε με ψηλά το κεφάλι στις εκλογές και να κερδίσουμε την εύνοια του εκλογικού σώματος. Θα έπρεπε να κάναμε μια φορολογική μεταρρύθμιση επιτρέποντας στους εργαζόμενους και τους χαμηλόμισθους να έχουν υψηλότερο εισόδημα, στοιχείο που θα μας έδινε την ψήφο των λαϊκών μαζών. Ή να διατάξουμε την επιστροφή των ιταλικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν. Έφταναν δύο-τρία ουσιαστικά πράγματα για να κάνουμε τη διαφορά. Που να τα αναγνωρίσουν οι πολίτες μας. Αντίθετα, συνεχίσαμε να εφαρμόζουμε ένα συνολικό πρόγραμμα, λες και η κυβέρνηση θα εξαντλούσε τη θητεία της. Στοιχηματίζαμε σε μια καλή κυβέρνηση που θα διαρκούσε… επ’άπειρον. Θανάσιμο λάθος, που το πληρώσαμε όλοι μας πολύ ακριβά.

18 ΧΕΛΕΝ ΤΟΜΑΣ

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ ΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Α.Ε.

Eξέφραζε μια δημοσιογραφία που φθίνει...

της εβδομάδας

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Η Χέλεν Τόμας, που πέθανε την περασμένη εβδομάδα, σε ηλικία 92 ετών, ήταν πραγματικά μια ξεχωριστή περίπτωση στη δημοσιογραφία, καθώς ήταν η πρώτη γυναίκα που έσπασε το άβατο ενός από τους πιο ανδροκρατούμενους χώρους του επαγγέλματος: το press room του Λευκού Οίκου - είχε μάλιστα, μοναδική περίπτωση, και τη δική της θέση, με το όνομά της, στην πρώτη σειρά. Και όχι μόνον αυτό. Με τις πάντα οξυδερκείς αλλά και επίμονες ερωτήσεις που απηύθυνε σε δέκα Αμερικανούς προέδρους από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 (από τον Τζων Φ. Κένεντι ώς τον Μπάρακ Ομπάμα), είχε καταφέρει να ταυτιστεί με τις καλύτερες παραδόσεις μιας δημοσιογραφίας που τείνει να χαθεί: της ανεξάρτητης, ερευνητικής, ασυμβίβαστης άσκησης ενός επαγγέλματος που έχει ως αποστολή, ούτε λίγο ούτε πολύ, τη διαφύλαξη της δημοκρατίας. Αποστολή που τα τελευταία χρόνια τείνει να περάσει σε δεύτερο πλάνο προς όφελος της προώθησης πάσης φύσεως, κρατικών και ιδιωτικών, συμφερόντων. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η Τόμας, συγγραφέας πολλών βιβλίων που περιγράφουν πτυχές της αμερικανικής πολιτικής σκηνής στη διάρκεια περίπου μισού αιώνα, υπογράμμισε την υποχώρηση του ανεξάρτητου, διεισδυτικού πνεύματος των σημερινών δημοσιογράφων στο βιβλίο της, με τίτλο Watchdogs of Democracy? The Waning Washington Press Corps and How It Has Failed the Public, που εξέδωσε το 2006, με αφορμή την κάλυψη του αμερικανικού πολέμου στο Ιράκ. Η Τόμας, στο βιβλίο αυτό, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, περιγράφοντας τις σοβαρές αλλαγές που έχει υποστεί η δημοσιογραφία στις ΗΠΑ και στηλιτεύοντας την πολύ διαδεδομένη τάση των δημοσιογράφων να «βολεύονται» με το «πακετάρισμα» των ειδήσεων από την πλευρά της εκτελεστικής εξουσίας, στη συγκεκριμένη περίπτωση από τον μηχανισμό του Λευκού Οίκου. Και φέρνει ως παράδειγμα την αποτυχία του πολιτικού ρεπορτάζ να αναδείξει τα ψέματα και τις υπεκφυγές του Τζορτζ Μπους του νεώτερου που οδήγησαν στην εισβολή στο Ιράκ. Και δεν πρόκειται για μοναδική περίπτωση. Σε σοβαρά ζητήματα, όπως η εθνική ασφάλεια ή η οικονομία, παρατηρείται η ίδια «χαλαρότητα» στην αναζήτηση της αλήθειας, με αποτέλεσμα, όπως σημειώνει η Τόμας, οι δημοσιογράφοι να αποτυγχάνουν να εκπληρώσουν τον πιο ζωτικό τους ρόλο, αυτό των «κέρβερων» της Δημοκρατίας... Η καριέρα της Τόμας, που κατάγεται από τον Λίβανο, διακόπηκε αναπάντεχα και δεν ήταν η ηλικία της η αιτία. Το 2010 κάποιες δηλώσεις της σχετικά με τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστίνιους («να θυμάστε ότι αυτοί οι άνθρωποι», είχε πει αναφερόμενη στους Παλαιστίνιους, «ζουν υπό κατοχή και ότι πρόκειται για τη γη τους» και «αυτοί [σ.σ.: οι Εβραίοι] μπορούν να πάνε πίσω στις πατρίδες τους, στην Πολωνία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ») στο περιθώριο εκδήλωσης του Λευκού Οίκου, προκάλεσαν σάλο και παρά την ανασκευή τους, της στοίχισαν την πρόωρη συνταξιοδότησή της. Η απουσία της έγινε αισθητή. Το «thank you Mr President», με το οποίο έκλεινε τις πάντα σκληρές της ερωτήσεις, λείπει από ένα press room όπου ελάχιστοι είναι πλέον εκείνοι που ακολουθούν τη δική της ανεξάρτητη, ερευνητική γραμμή. Σε συνέντευξή της στους «Νιου Γιορκ Τάιμς» τον Μάιο του 2006, η Τόμας είχε απαντήσει ως εξής στην ερώτηση για τη διαφορά μεταξύ μιας σκληρής και μιας αγενούς ερώτησης: «Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν αγενείς ερωτήσεις». Κάτι που θα έπρεπε να θυμούνται όλοι οι δημοσιογράφοι και όχι μόνο εκείνοι που καλύπτουν τον Λευκό Οίκο...

Η ατραξιόν των άεργων διασημοτήτων... ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΜΑΛΗ

Και εγένετο γιος... Και το όνομα αυτού Γεώργιος Αλέξανδρος Λουδοβίκος. Επώνυμο δεν έχει. Οι φίλοι του και ο κόσμος -κυρίως οι Άγγλοι δεύτερης γενιάς από Πακιστάν, Ινδία κ.λπ. και οι απανταχού τουρίστες που βρίσκουν σε αυτό μια επιβεβαίωση «βρετανικότητας»- θα τον φωνάζουν «πρίγκιπα Γεώργιο του Κέμπριτζ». Τα ονόματά του -πέραν τού ότι ήταν τα πρώτα στα στοιχήματα του Γουίλιαμ Χιλ- είναι και παραδοσιακά βασιλικά, ώστε να αρμόζουν στο βασιλικό μωρό, που ήρθε στον κόσμο με προδιαγεγραμμένο μέλλον το απόγευμα της Δευτέρας, ζυγίζοντας 3,8 κιλά. Θα είναι τρίτος κατά σειρά διάδοχος του θρόνου. Θα μεγαλώσει με ασφάλεια πληρωμένη από τους Βρετανούς φορολογούμενους, θα φωτογραφίζεται στην κάθε στιγμή της ζωής του, δεν θα πάρει ποτέ μια σοκολάτα από κάποιο περίπτερο, θα φοιτήσει εσώκλειστος σε κάποιο σχολείο της αγγλικής αριστοκρατίας, θα αναγκάζεται ως μαριονέτα να ακολουθεί ένα αναχρονιστικό πρωτόκολλο, θα πρέπει να επισκέπτεται πτωχοκομεία, ενώ δεν έχει ιδέα τι σημαίνει «φτώχεια», στα πάρτι γενεθλίων του -όπως γινόταν με τα πάρτι του μπαμπά και του θείου του Χάρι- θα εμφανίζονται live αστέρες της ποπ και θα τον αποκαλούν «μεγαλειότατο» και θα αναγκάζεται να έχει την εικόνα κοινωνικά ενεργού και συμπονετικού ατόμου, ενώ στην πραγματικότητα θα είναι άεργος, κοινωνικά ανάπηρος και αδαής. Ήταν όλα σχεδιασμένα στην εντέλεια. Η μητέρα Κέιτ εμφανίστηκε με ένα γαλάζιο πουά φόρεμα της Jenny Packham και ο πατέρας Γουίλιαμ με ασορτί γαλάζιο πουκάμισο - άνευ πουά... Αντίστοιχη εμφάνιση είχε κάνει και η λεχώνα Νταϊάνα κατά την έξοδό της από το μαιευτήριο, μόνο που το πουά φόρεμα ήταν πετρόλ αντί για γαλάζιο. Τίποτα δεν αφήνεται στην

τύχη. Ο γάμος της Νταϊάνα με τον Κάρολο, γαλαζοαίματοι και οι δύο, έδωσε μια πινελιά πολυτέλειας στη Bρετανία της Θάτσερ, η οποία κατέστρεψε τη βρετανική εργατική τάξη και εξαφάνισε τους ανθρακωρύχους. Τριάντα χρόνια μετά -επί νεοθατσερισμού-, ο Ουίλιαμ παντρεύτηκε τη μεσοαστή, πρώην συμφοιτήτριά του, Κέιτ, η οποία έχει εργαστεί μόνο για ένα χρόνο στη ζωή της και στη συνέχεια παραιτήθηκε ώστε να αφιερώσει «λίγο χρόνο στον εαυτό της», και η οποία -για να ολοκληρωθεί και το προφίλ της καθημερινής απλής κοπέλας α λα Σταχτοπούτα- κατάγεται από γενιά ανθρακωρύχων! Η αγγλική βασιλική δυναστεία προσπαθεί σκληρά να δημιουργήσει την επίφαση μιας εκσυγχρονισμένης μοναρχίας, με καθημερινό πρόσωπο ανοιχτό στο καινούργιο, ίσως γιατί από το 1980 και μετά χάνει συνεχώς έδαφος. Η δημοσιοποίηση των όχι και τόσο αριστοκρατικών λεπτομερειών τής κρατικά επιδοτούμενης, άκρως πολυτελούς ιδιωτικής ζωής των μελών της βασιλικής οικογένειας, σε συνδυασμό με το φαινόμενο της χολιγουντιανής κουλτούρας των διασημοτήτων, δημιούργησε την ανάγκη για καινούργια επικοινωνιακή στρατηγική ώστε να παραμείνουν οι Ουίντσορ στο μυαλό, στην καρδιά και κυρίως στον θρόνο της Βρετανίας. Το 20% με 40% των Βρετανών δεν «γουστάρει» να έχει βασιλιά. Οι Ουίντσορ κόστισαν στους Βρετανούς το 2012 38,6 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το ίδιο το Μπάκιγχαμ και τον ταμία του, σερ Άλαν Ριντ. Το κονδύλι που καταβάλλεται στη «συμπαθητική γριούλα», που όμως κατά τύχη παίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτική ζωή της χώρας, αφού συναντιέται σε εβδομαδιαία βάση με τον εκάστοτε πρωθυπουργό, αντιστοιχεί στο 15% των χρημάτων που λαμβάνει η κυβέρνηση από την αξιοποίηση της περιουσίας του στέμματος που περιλαμβάνει ακίνητα σε όλη τη χώρα.

Το 2013 -ένεκα το νέο μέλος- το κονδύλι θα αυξηθεί στα 41 εκατ. ευρώ. Η ασφάλειά τους δεν είναι μέσα στα έξοδα, ούτε οι τελετές του στρατού προς τιμή του Στέμματος. Ενδεικτικά μόνο, η ασφάλεια του γάμου του Ουίλιαμ κόστισε 8,1 εκατ. ευρώ, ενώ όλος ο γάμος κόστισε από 92 ώς 182 εκατ. ευρώ. Ποτέ δεν μάθαμε, έχουν άλλωστε τακτ οι Βρετανοί... Τόσο τακτ που δεν θα μάθουμε καν αν οι εκτιμήσεις πως η ατραξιόν της γέννησης θα προσφέρει πράγματι ώθηση στη βρετανική εθνική οικονομία αυξάνοντας την κατανάλωση κατά 281 εκατ. ευρώ (243 εκατ. στερλίνες) μέσα σε μόλις δύο μήνες, από την 1η Ιουλίου ώς τις 31 Αυγούστου. Ούτε θα μάθουμε αν έπεσε μέσα το Κέντρο Εμπορικής Έρευνας του Ηνωμένου Βασιλείου, που εκτίμησε ότι 100 εκατ. ευρώ (87 εκατ. στερλίνες) θα δαπανηθούν για τρόφιμα και αλκοόλ και 180 εκατ. ευρώ (156 εκατ. λίρες) σε αναμνηστικά. Ο Τέρι Ίνγκλετον -γνωστός διανοητής- σε επιστολή του προς το «βασιλικό μωρό», δημοσιευμένη στον Guardian, αφού το ενημερώνει πως θα έχει «το χειρότερο δυνατό ξεκίνημα στη ζωή του», κλείνει λέγοντας: «Εύχομαι να μπορούσα να σε συμβουλέψω πώς να το χειριστείς όλο αυτό (ότι είσαι δήθεν μη προνομιούχος, ότι προσπαθούν να σε πείσουν πως είσαι ένα κανονικό παιδί που ζει σε ένα μεσαίου μεγέθους παλάτι, ότι είσαι περιτριγυρισμένος από συναισθηματικά δυσκοίλιους συγγενείς), αλλά δεν μπορώ. Είναι γραφτό. Την έχεις βαμμένη».

H Βρετανία και οι 15 αποικίες της απέκτησαν ακόμη έναν βασιλικό «αστέρα», με ολίγη από Χόλιγουντ, ο οποίος θα αναγκαστεί, όπως και οι πολέμαρχοι, εισβολείς, κατακτητές της ρωμαϊκής Βρετανίας, σάξονες πρίγκιπες -εφόσον δεν ήταν ορθόδοξοι, πρόγονοί του- να πάρει από τύχη μια θέση στο Σύνταγμα της Βρετανίας.

Zήτω ο βασιλιάς!

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

Όταν τα βρετανικά ΜΜΕ μαδούσαν μαργαρίτες για το αν η Κέιτ θα γεννήσει αγόρι ή κορίτσι, η Τζακ Μονροέ και 2χρονος γιος της έπεφταν να κοιμηθούν νηστικοί στο κρύο διαμέρισμά τους...

Δεν πάει άλλο...

Το πιο δημοφιλές κείμενο του blog με τίτλο «Η πείνα πληγώνει» δίνει στον αναγνώστη την εντύπωση ότι η αφηγήτρια είναι ηρωίδα μυθιστορήματος του Ντίκενς, που μπήκε στη μηχανή του χρόνου κι απ’ τις σκοτεινές λονδρέζικες τρώγλες του 19ου αιώνα «αποβιβάστηκε» στην εποχή του Ίντερνετ... «Σήμερα έκανα 14 αιτήσεις για δουλειά τηλεφωνώντας απ’ το παλαιολιθικό κινητό μου. Αιτήσεις για δουλειά σε κατάστημα, σε εργοστάσιο, σε σπίτι, για φροντίδα ηλικιωμένων. Δουλειά με τον κατώτατο μισθό, οποιαδήποτε είδος δουλειάς, διότι πολύ απλά δεν πάει άλλο...» έγραφε απελπισμένη η Τζακ Μονρό πέρυσι τον Ιούλιο σε μια καταθλιπτική περιγραφή της καθημερινότητάς της, της δικής της και του Τζόνι, του μόλις 2 ετών γιου της. Είχε έναν καλό μισθό ως τηλεφωνήτρια στην Πυροσβεστική Υπηρεσία της κομητείας του Έσεξ, αλλά αναγκάστηκε να παραιτηθεί γιατί δεν είχε κανέναν να προσέχει τον γιο της στις νυχτερινές βάρδιες. «Για λόγους που δεν γνωρίζω, αυτό τον μήνα το επίδομα ενοικίου ήταν 100 λίρες λιγότερο. Όποια κι αν είναι η αιτία πάντως, είναι εύκολο να καταλάβεις πως οι 670 λίρες του ενοικίου (778 ευρώ) δεν μπορούν να πληρωθούν από τις 438 λίρες (508 ευρώ) του επιδόματος». Στην πιο συγκλονιστική περιγραφή της, η Τζακ εξιστορεί το μαρτύριο της πείνας που βίωναν αυτή και το παιδί της, μια εμπειρία που κάθε αναγνώστης θα χαρακτήριζε πρωτοφανή και εξοργιστική για ανεπτυγμένη χώρα της Δύσης, την έβδομη πλουσιότερη του κόσμου...

Άδειο ψυγείο, άδειο στομάχι

«Δεν είναι μόνον που έχω καθυστέρηση, αλλά και το ψυγείο που άνοιξα χθες βράδυ δεν είχε τίποτα περισσό-

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

Ένα κορίτσι που το έλεγαν Τζακ...

ΒΑΣΙΛΙΚΑ ΓΕΝΝΗΤΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΦΤΩΧΕΙΑ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΟΥΙΛΙΑΜ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΕΪΤ Την ώρα που τα ΜΜΕ μαδούσαν μαργαρίτες για το φύλο του παιδιού της Κέιτ, σ’ ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό της νότιας Αγγλίας, η Τζακ, μια άνεργη νέα μητέρα, και ο 2χρονος γιος της έπεφταν να κοιμηθούν το βράδυ νηστικοί... Ήταν λίγους μήνες πριν την εγκυμοσύνη της Κέιτ, ακριβώς ένα χρόνο πριν, που η Τζακ Μονρό, μια λευκή, άνεργη και ανύπαντρη μητέρα μόλις 24 ετών από το Σάουθεντ -ακμάζον παραθαλάσσιο θέρετρο της Βρετανίας τις παλιές καλές εποχές- συνόψιζε στο προσωπικό ιστολόγιό της με τίτλο A Girl Called Jack (ένα κορίτσι που το έλεγαν Τζακ) το φόβο, την ταπείνωση και την απόγνωση των ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας στη χώρα του «λαμπερού» βασιλικού ζέυγους, Ουίλιαμ και Κέιτ. «Ήταν μια από τις πιο συγκινητικές και γεμάτες ζωντάνια περιγραφές για την πραγματικότητα της σύγχρονης φτώχειας», έγραψε πρόσφατα ο δημοσιογράφος της Guardian Πάτρικ Μπάτλερ σ’ ένα «επικαιροποιημένο» ρεπορτάζ του για την ανύπαντρη μητέρα.

39

τερο από λίγα υπολείμματα μιας μακαρονάδας με σάλτσα, ένα κρεμμύδι κι ένα κομμάτι πιπερόριζα. Έδωσα τα μακαρόνια στο αγόρι μου κι εγώ έπεσα για ύπνο νηστική πίνοντας λίγο σπιτικό τσάι από τζίντζερ για να μου μαλακώσει τους πόνους στο στομάχι»... Η Τζακ αφηγείται πως πέρυσι τον Δεκέμβριο, στην καρδιά του χειμώνα, ένας λογαριασμός ηλεκτρικού ρεύματος 390 λιρών (453 ευρώ) την ανάγκασε να διακόψει την κατανάλωση με «ίδια μέσα». «Έφραξε» όλα τα σώματα του καλοριφέρ με έπιπλα για να μην μπορεί να τα ανάψει (!) και για να ξεχάσει, όπως χαρακτηριστικά έγραφε, την παρουσία τους μέσα στο σπίτι... Στη συνέχεια, έβγαλε όλες τις ηλεκτρικές συσκευές απ’ τις πρίζες, για να μην καταναλώνουν ακόμα και το ελάχιστο ρεύμα όταν βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής - «τίποτα που να καταναλώνει έστω και μερικές πένες ηλεκτρικού», έγραφε η Τζακ. Ξεβίδωσε ώς και τις λάμπες στα δωμάτια του σπιτιού, σε όλα τα δωμάτια, το χολ, την κρεβατοκάμαρα, το παιδικό υπνοδωμάτιο... «Αν δεν είναι στη θέση τους, δεν μπορείς να τις ανάψεις», εξη-

γούσε με στωική διάθεση στους αναγνώστες της για να τους «αποτελειώσει» με μια ακόμα λεπτομέρεια της ζωής της: «Τα κρύα ντους έγιναν κάτι το φυσιολογικό στο παλιό μου διαμέρισμα»...

«Μαμά, πεινάω...» «Οι άνθρωποι μου λένε ότι με θαυμάζουν επειδή είμαι δυνατή. Όταν κάθομαι μουδιασμένη και σκέφτομαι πώς διάολο θα βγω απ’ αυτή την κατάσταση, δεν αισθάνομαι ούτε δυνατή ούτε χαρισματική, απλώς συνεχίζω», συμπλήρωνε στο ιστολόγιό της η Τζακ. «Σήμερα το πρωί, ο μικρός μου έφαγε τα τελευταία του δημητριακά διαλυμένα στο νερό, πίνοντας νερό της βρύσης αντί για γάλα, ρωτώντας με τα μεγάλα γαλάζια του μάτια και την ανησυχία της ηλικίας του: ‘Μαμά, πού είναι το πρωινό;’ Του λέω ότι εγώ δεν πεινάω, αλλά το γουργουρητό της κοιλιάς μου με προδίδει (...) Φτώχεια δεν είναι απλώς να μην έχεις θέρμανση ή αρκετό φαγητό ή να μην ανάβεις το θερμοσίφωνο. Η φτώχεια δεν είναι τουριστικό αξιοθέατο, δεν είναι της μόδας, και οπωσδήποτε δεν είναι κάτι που οι βουλευτές με τον μισθό των 65 χιλιάρικων τον χρόνο -’συν τα έξοδα’- μπορούν να κατανοήσουν, πόσο μάλλον ο πρωθυπουργός μας, που δηλώνει ότι βρισκόμαστε όλοι στην ίδια βάρκα. Φτώχεια είναι το αίσθημα ότι βουλιάζεις όταν ο μικρός σου γιος τρώει τα τελευταία του δημητριακά και σου λέει ‘μαμάκα, θέλω κι άλλο, θέλω ψωμί και μαρμελάδα σε παρακαλώ’ κι εσύ σκέφτεσαι τι να πρωτοδώσεις στο ενεχυροδανειστήριο, τη τηλεόραση ή την κιθάρα, και το πώς να του εξηγήσεις ότι δεν υπάρχει ούτε ψωμί ούτε μαρμελάδα»...

Success story με φακές...

Για τους περισσότερους Βρετανούς όσοι κάνουν παιδιά υπολογίζοντας στα επιδόματα του κράτους για να τα θρέψουν είναι ανεύθυνοι και ανεγκέφαλοι, εκτός βέβαια κι αν είναι μέλη της βασιλικής οικογένειας...

Για καλή τους τύχη, τα πράγματα πήραν απρόσμενα θετική τροπή για την Τζακ και τον μικρό Τζόνι απ’ τον περασμένο μαρτυρικό Ιούλιο. Τα μαθήματα τεχνολογίας τροφίμων που είχε παρακολουθήσει στα χρόνια της φοίτησής της στο επαγγελματικό λύκειο βοήθησαν την άνεργη μητέρα να νικήσει την πείνα της μονογονεϊκής οικογένειάς της επινοώντας συνταγές μαγειρικής για «λιτή και υγιεινή» διατροφή με κόστος μόλις 10 λίρες της εβδομάδα (11,6 ευρώ). Πολλές από αυτές τις συνταγές βασίζονται στις φακές. «Φτιάχνω πολέντα μπολονέζ, ακόμα και μπέργκερ με φακές», λέει η Τζακ. Ανέβασε τις συνταγές της στο Ίντερνετ, το μπλογκ της γνώρισε τεράστια επιτυχία και ο μεγάλος εκδοτικός οίκος Penguin της πρόσφερε συμβόλαιο για να γράψει βιβλίο μαγειρικής με «συνταγές λιτότητας»! Πρόκειται να κυκλοφορήσει τον Φεβρουάριο του 2014. Στις αρχές του χρόνου, η τοπική εφημερίδα της πόλης, η Southend Echo, της πρόσφερε δουλειά εκπαιδευόμενης ρεπόρτερ, ενώ τον Μάιο οι συνταγές της Τζακ βραβεύτηκαν απ’ την ομάδα κριτικών του ιστορικού λονδρέζικου ντελικατέσεν της «υψηλής κοινωνίας» Fortnum and Mason. Προσεχώς η Τζακ θα δώσει συνέντευξη στο BBC με θέμα τη διατροφή στα χρόνια της λιτότητας... Όπως λέει ο δημοσιογράφος του Guardian, «σχεδόν παραδόξως, η φτώχεια τής έδωσε φωνή»...

40 Χωρίς προλόγους, περνάμε αμέσως στη δεύτερη σειρά προτάσεων για βιβλία που προσδοκούν να έχουν την προσοχή και την αγάπη σας. Όπως βλέπετε, παρά τα φαινόμενα που θέλουν τα φτηνομυθιστορήματα να έχουν πάρει το πάνω χέρι στην ελληνική βιβλιοαγορά, το καλό βιβλίο αντέχει. ooo Νόμπελ λογοτεχνίας. Η Χέρτα Μύλερ δεν είναι η πιο εύκολη συγγραφέας στον κόσμο, σίγουρα όμως είναι μια μεγάλη συγγραφέας. Απαιτεί απλώς από τον αναγνώστη την απόλυτη προσοχή του, και τη φαντασία του - είναι από τους συγγραφείς που ουσιαστικά κτίζουν τα βιβλία τους με τη συνενοχή του αναγνώστη. Όταν όμως ο αναγνώστης μπορέσει να μπει στη λογική της, θα βρεθεί μπροστά σε μια άψογη, πολυπρισματική γραφή, γεμάτη συμβολισμούς, και σε μια ουσιαστική πολιτική σκέψη που σιχαίνεται τα εύκολα σλόγκαν. Το μυθιστόρημα «Το αγρίμι της καρδιάς» (μτφρ. Γιώτα Λαγουδάκου, εκδ. Καστανιώτη), τελευταίο της βιβλίο με θέμα τον «υπαρκτό» του Τσαουσέσκου, που μόλις κυκλοφόρησε, επιβεβαιώνει όλα τα παραπάνω. ooo Ιρλανδικό μυθιστόρημα. Χωρίς περιστροφές, ένα αριστούργημα. Ο Τζων Μπάνβιλ -σύντομα, κατά τη γνώμη μου, θα ακούσουμε το όνομά του στους νικητές του Νόμπελ- είναι από τους συγγραφείς που σε βάζουν από την αρχή στον κόσμο τους και δεν σε αφήνουν ήσυχο παρά πολύ καιρό μετά την ανάγνωση του βιβλίου τους. Το «Αρχαίο φως» (μτφρ. Τόνια Κοβαλένκο, εκδ. Καστανιώτη) έχει να κάνει με τη μνήμη, τον έρωτα, την απώλεια, τη διαφορά μεταξύ πραγματικότητας και επινόησης της πραγματικότητας, τον χρόνο που περνά. Κι όλα αυτά με μια υποδόρια ειρωνεία, και μια γραφή που σε αφήνει ενεό με την ωριμότητά της. ooo Βασκικό μυθιστόρημα. Ο Μπερνάρντο Ατσάγα, ο μόνος Βάσκος συγγραφέας που πέρασε τα στενά όρια της ιδιαίτερης πατρίδας του, εξακολουθεί να γράφει στα βασκικά - και να μεταφράζεται πλέον σε όλο τον κόσμο, με ενδιάμεση στάση την ισπανική γλώσσα. Πολλοί θεωρούν ότι το μυθιστόρημά του «Ο γιος του ακορντεονίστα» (μτφρ. Στράτος Ιωαννίδης, εκδ. Εκκρεμές, είναι εφάμιλλο του «Ομπαμπακόακ», του μυθιστορήματος που τον έκανε γνωστό. Εδώ έχουμε ένα τρυφερό ταξίδι μνήμης στο μεγαλύτερο μέρος του εικοστού αιώνα, όπου ο έρωτας διασταυρώνεται εξίσου με τη ζωή και τον θάνατο. Ένας σημαντικός επίσης λογοτέχνης που αξίζει τον κόπο να γνωρίσετε. ooo Αμερικανικό μυθιστόρημα. Μια φοιτήτρια σε πανεπιστήμιο Μεσοδυτικών πολιτειών ανακαλύπτει την πολυπλοκότητα της ζωής ζώντας ταυτόχρονα τις χαρές της φοιτητικής ζωής και τους εφιάλτες του ρατσισμού που επιμένει να ευδοκιμεί στην πα-

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΠΕΡΙΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ

Βιβλία για το καλοκαίρι του ’13 (2) τρίδα της. Η Λόρι Μουρ (55 χρονών σήμερα) δίνει με το μυθιστόρημα «Η πόρτα στη σκάλα» (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, εκδ. Πόλις) μια αρκετά πολυπρισματική εικόνα των ΗΠΑ. ooo Κλασικό μυθιστόρημα. Την τελευταία δεκαετία επιτέλους γνωρίζουν και οι Έλληνες συστηματικά το έργο του Τζόζεφ Ροτ, Εβραίου που γεννήθηκε στην ανατολική Γαλικία (μεταξύ σημερινής Πολωνίας και Ουκρανίας) και πέθανε νέος στο Παρίσι, όπου είχε αυτοεξοριστεί μόλις οι Ναζί πήραν την εξουσία στη Γερμανία. Το μυθιστόρημά του που μόλις κυκλοφόρησε «Ιώβ. Η ιστορία ενός απλού ανθρώπου» (μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Άγρα) είναι ένα «βλάσφημο» μυθιστόρημα αφού αφορά την απώλεια πίστης ενός θεοσεβούμενου ανθρώπου στη ζωή του οποίου συμβαίνουν τα μύρια όσα κακά. Ανάμεσα στους θαυμαστές του μυθιστορήματος ο Τόμας Μαν και ο Ρόμπερτ Μούζιλ. ooo Αμερικανικά διηγήματα. Ο Τζων Τσίβερ, ένας από τους μεγάλους της αμερικανικής λογοτεχνίας, αμφιφυλόφιλος και αλκοολικός αλλά κυρίως μεγάλος στιλίστας της γραφής, ουσιαστικά μεταφράζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Η συλλογή «Ο κολυμβητής» (μτφρ. Κωστής Καλογρούλης, εκδ. Καστανιώτη) περιέχει οκτώ από τα καλύτερα διηγήματά του - από αυτά που του χάρισαν τον χαρακτηρισμό του «Τσέχωφ των προαστίων». Ο Τσίβερ κατάφερε να περιγράψει όσο λίγοι τη μεσοαστική τάξη των ΗΠΑ, το κενό που κρύβεται πίσω από τις πισίνες, τα κοκτέιλ-πάρτι, τις συμβα-

τικότητες, τη χριστιανική ηθική. Ανακαλύψτε τον! ooo Κατασκοπευτικό μυθιστόρημα. Από τα παλιότερα μυθιστορήματα του Τζον Λε Καρέ, θεωρείται εφάμιλλο του «Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο» - άλλωστε γράφτηκε πέντε χρόνια αργότερα, στην ίδια δημιουργική περίοδο. Το «Μια μικρή γερμανική πόλη» (μτφρ. Ιλάειρα Διονυσοπούλου, εκδ. Καστανιώτη) είναι ένα καθαρόαιμο κατασκοπευτικό μυθιστόρημα, με πλούσια πλοκή, νεύρο και εξαιρετικούς χαρακτήρες, από αυτά που περιγράφουν εξαιρετικά τη λογική του ψυχρού πολέμου. Άψογο για καλοκαιρινό -αλλά όχι βλακώδες- ανάγνωσμα. ooo

Αστυνομικό μυθιστόρημα. Εδώ ο όρος του «αστυνομικού» θα μπορούσε κάλλιστα να αντικατασταθεί από τον όρο του «πολιτικού» μυθιστορήματος. Το «Μαπούτσε» (μτφρ. Αργυρώ Μακάρωφ, εκδ. Άγρα) του Καρύλ Φερέ ξεκινά με τη διερεύνηση ενός άγριου φόνου - μιας τραβεστί που βρίσκεται γυμνή και ευνουχισμένη στο σύγχρονο Μπουένος Άιρες, γρήγορα όμως στην ιστορία μπλέκονται οι περίφημες γιαγιάδες της Πλατείας του Μάη, ο δικτάτορας Βιντέλα και η γνωστή φυλή ινδιάνων Μαπούτσε, οι οποίοι ακόμα σήμερα υφίστανται την καταπίεση, τη φτώχια και την περιθωριοποίηση. Ο συγγραφέας είναι Γάλλος και το βιβλίο βραβεύτηκε ως καλύτερο αστυνομικό στη Γαλλία για το 2012. ooo Αστυνομικό μυθιστόρημα. Κι ένα αστυνομικό από τη Σκανδιναβία όπως είναι γνωστό η Σκανδιναβία τα τελευταία χρόνια γνωρίζει μεγάλη επιτυχία στο είδος. Το «Studio Sex» (μτφρ. Νίκη Προδρομίδου, εκδ. Μεταίχμιο) κινείται γύρω από τον φόνο μιας νεαρής κοπέλας που χορεύει γυμνή σε ένα σέξι κλαμπ. Ανάμεσα στους υπόπτους κι ένας υπουργός. Πρωταγωνίστρια μια νεαρή δημοσιογράφος η οποία γρήγορα βρίσκεται να αναρωτιέται για την ηθική του επαγγέλματός της. Η συγγραφέας Λίζα Μάρκλουντ πουλάει εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο και είναι πρέσβειρα καλής θελήσεως της UNICEF. ooo Αστυνομικό μυθιστόρημα. Ένας ακόμα Γιάννης Μαρής, από τα «χαμένα» του μυθιστορήματα. Στο «Τα χέ-

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΙΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗ

ρια της Αφροδίτης» (εισαγωγή Ανδρέας Αποστολίδης, εκδ. Άγρα) ο Αστυνόμος Μπέκας καλείται να λύσει κάποια μυστήρια που έχουν σχέση με τον αφανισμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και τους μύθους περί χαμένων θησαυρών που τόσο ήταν της μόδας το 1963 - χρονιά κατά τη διάρκεια της οποίας το μυθιστόρημα αυτό δημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα «Ακρόπολη». Οι φανατικοί του Μαρή θα μείνουν ικανοποιημένοι. ooo Ελληνικά διηγήματα. Η Τιτίνα Δανέλλη συγκέντρωσε σε ένα βιβλίο διηγήματα που έχει γράψει τα τελευταία σαράντα χρόνια. Στην «Αίθουσα αναμονής» (εκδ. Καστανιώτη) θα βρείτε ιστορίες καθημερινής τρέλας δοσμένες με ένα υποδόριο χιούμορ που τονίζει το παράλογο της ανθρώπινης φύσης αλλά και της αλήθειας ότι το κάθε νόμισμα έχει πάντα δύο πλευρές. Δύο πλευρές έχουν και οι σύντομες ιστορίες που αφηγείται ο Πάνος Τσίρος στη συλλογή «Δεν είν’ έτσι;» (εκδ. Μικρή Άρκτος), στις οποίες η βαρετή καθημερινότητα έχει πάντα να παρουσιάσει κάτι που ανατρέπει την κανονικότητά της. Μίνιμαλ γραφή, αυτοπεριοριζόμενος συναισθηματισμός. Τελείως άλλο κλίμα στο βιβλίο «Το όνειρο του καθηγητή Κλήμη» (εκδ. Αλφειός) του Σταύρου Τσαγκαράκη. Εδώ ένας καθηγητής προβληματίζεται για το επάγγελμά του και για τους μαθητές του. Σε κάποια κείμενα ο συγγραφέας θυμίζει το «Πάλομαρ» του Ίταλο Καλβίνο έτσι όπως προσπαθεί να παρατηρήσει αποστασιοποιημένα τι συμβαίνει γύρω του. ooo Αγγλική ποίηση. Ο Χάρης Βλαβιανός δοκιμάζει τις μεταφραστικές του ικανότητες και αναμετριέται με έναν ογκόλιθο της διεθνούς μοντέρνας ποίησης, τα «Τέσσερα Κουαρτέτα» του Τ. Σ. Έλιοτ (εκδ.Πατάκη). Η έκδοση είναι δίγλωσση, άρα δίνει τη δυνατότητα στους αγγλομαθείς να συγκρίνουν το πρωτότυπο με το μεταφραστικό αποτέλεσμα. Ας υπενθυμίσουμε ότι το συγκεκριμένο ποίημα του Έλιοτ χρειάζεται πολλαπλές αναγνώσεις ώστε να αρχίσει να δίνει καρπούς στον ευτυχή αναγνώστη του. ooo Οικονομική ανάλυση. Ο Φιλίπ Ασκεναζί (έτος γέννησης 1971) ανήκει στη γενιά των Γάλλων οικονομολόγων οι οποίοι, χωρίς να αμφισβητούν το θεσμό της Ενωμένης Ευρώπης, αμφισβητούν τις πολιτικές λιτότητας των τελευταίων χρόνων. Στο πόνημά του «Οι τυφλές δεκαετίες. Απασχόληση και ανάπτυξη 1970-2010» (μτφρ. Σώτη Τριανταφύλλου, επίμετρο Ελίζα Παπαδάκη, εκδ. Πόλις) ο Ασκεναζί ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για την «κοινωνική κατάθλιψη» που απλώνεται σαν κηλίδα λαδιού ιδιαίτερα στις νέες ευρωπαϊκές γενιές, αποτέλεσμα μιας κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής εξάντλησης του κόσμου της εργασίας. Καλές διακοπές, καλά διαβάσματα.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

41

Η μουσική ιστορία μιας πτωχευμένης πόλης

DETROIT

ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΜΗΛΑΤΟΥ

Αυτές τις μέρες το Ντιτρόιτ είναι στην επικαιρότητα επειδή πτώχευσε και εικόνες καταστροφής, εγκατάλειψης και απαξίωσης κάνουν τον γύρο του κόσμου. Η πόλη-σύμβολο της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας -εξ ου και το «παρατσούκλι» Motor City- οδηγήθηκε σε μαρασμό, ακολουθώντας τη φθίνουσα πορεία των «τριών αδελφών» (όπως ονομάζονται οι μεγάλες εταιρείες αυτοκινήτου: Crysler, GM και Ford), ακόμη ένα παράδειγμα ανόδου και πτώσης ενός βιομηχανικού τομέα και μιας πόλης που δεν μπόρεσαν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις, να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, να αντιμετωπίσουν το τέρας της ελεύθερης αγοράς που και οι ίδιες δημιούργησαν. Πίσω όμως απ’ αυτή τη ζοφερή εικόνα των εργοστασίων που έκλεισαν και των ανθρώπων που έφυγαν αναζητώντας ένα νέο Ελντοράντο, υπάρχει μια μεγάλη μουσική και πολιτιστική κληρονομιά που σημάδεψε

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

την ιστορία της αμερικανικής και, κατ’ επέκταση, της παγκόσμιας μουσικής και της ποπ κουλτούρας. Γιατί το Ντιτρόιτ έχει ακόμη ένα παρατσούκλι και είναι: Rock City, όμως η μουσική του ιστορία έχει ένδοξες σελίδες για όλα τα είδη της μουσικής, από την τζαζ μέχρι την όπερα κι από τη σόουλ μέχρι το πανκ. Κι αν στα μάτια των πολλών είναι μια βιομηχανική πόλη, στα δικά μου είναι μια πόλη γεμάτη μουσική κι αυτή η παράμετρος -ευτυχώς- δεν θα καταρρεύσει ποτέ, ακόμη κι αν η πόλη χαθεί από τον χάρτη. Η σπουδαία πολιτιστική της ιστορία θα είναι πάντα ζωντανή και παρούσα, άφθαρτη από τον χρόνο, από το σύστημα της ελεύθερης αγοράς, από την ανικανότητα των ανθρώπων, από τις αδυναμίες του συστήματος, από τον ανελέητο ανταγωνισμό. Γιατί, όπως λέει και ο Τομ Γουέιτς, «Τα τραγούδια είναι μια μορφή ταξιδιού στον χρόνο, καθώς μέσα σε μια κάψουλα μετακινούνται μπροστά. Κάποια στιγμή το στούντιο χάνεται, οι μουσικοί που έπαιξαν γι’ αυτό φεύγουν και το μόνο που μένει είναι αυτή η ηχογράφηση, μια μικρή περίοδος 3 λεπτών που μπορεί να έρχεται πριν από 70 χρόνια». Θα μπορούσα να γεμίσω αυτή τη σελίδα μόνο με την αναφορά μουσικών και συγκροτημάτων που συνδέονται μουσικά με το Ντιτρόιτ, αλλά τι νόημα θα είχε; Να πω μόνο πως υπάρχουν τουλάχιστον 100 γνωστά ονόματα που θα άξιζε τον κόπο να αναφέρουμε. Ας περιοριστούμε όμως στις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις: o Ο σπουδαίος μπλουζίστας John Lee Hooker κατέφθασε στο Ντιτρόιτ κι έπιασε δουλειά στο εργοστάσιο της Ford πριν μπορέσει να ζήσει από τα μπλουζ. o Η Aretha Franklin έμαθε να τραγουδάει -όπως όλες οι μαύρες τραγουδίστριες της γενιάς της- συμμετέχοντας στην εκκλησιαστική χορωδία και τραγουδώντας γκόσπελ, με μόνη διαφορά ότι η εκκλησία

ήταν του ιερέα πατέρα της. o Αν δεχτούμε πως το ξεκίνημα του rock ‘n roll είναι το τραγούδι «Rock Around the Clock», τότε αυτό «γεννήθηκε» στο Ντιτρόιτ από τον ντόπιο Bill Haley. o Η εταιρεία Motown, που ίδρυσε στην πόλη ο Berry Gordy, αποτελεί από μόνη της ένα σπουδαίο κεφάλαιο της αμερικανικής μουσικής του 20ού αιώνα. Είναι η ετικέτα για την οποία ηχογράφησαν, στις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70, σπουδαία ονόματα της σόουλ, αλλάζοντας τη ροή της μουσικής ιστορίας. Το Ντιτρόιτ έγινε το «σπίτι» του Stevie Wonder, του Marvin Gaye, των Supremes, της Diana Ross, των Jackson 5, των Four Tops, των Temptations, του Smokey Robinson, των Rare Earth, των Isley Brothers και πολλών ακόμη που έδωσαν στη σόουλ διαχρονική αξία, ώστε να είναι επιδραστική ακόμη και σήμερα. o Οι MC5 (που σημαίνει Motor City 5)

υπήρξαν το πιο πολιτικοποιημένο συγκρότημα του Ντιτρόιτ στη δεκαετία του ‘60, συμμετέχοντας ενεργά σε όλες τις φοιτητικές εξεγέρσεις της εποχής. Μάλιστα, ο Jerry Rubin στο βιβλίο του Do It αναφέρει γι’ αυτούς πως «Ήταν από τότε το τμήμα προπαγάνδας του Κόμματος των Λευκών Πανθήρων του Ντιτρόιτ» και ήταν οι μόνοι, μαζί με τον γνωστό φολκ τραγουδοποιό διαμαρτυρίας Phil Ochs, που δέχτηκαν να πάνε στο Σικάγο το 1968 και να παίξουν στην (αποτυχημένη) προσπάθεια των εξεγερμένων φοιτητών να «χαλάσουν» το συνέδριο των Δημοκρατικών. Στις τάξεις του συγκροτήματος ανήκε και ο κιθαρίστας Fred «Sonic» Smith, μετέπειτα άντρας της Patti Smith. o O Iggy Pop πήγαινε στο εργοστάσιο αυτοκινήτων που δούλευε ο πατέρας του και, περιμένοντάς τον να σχολάσει, άκουγε τον εκκωφαντικό ήχο της γιγαντιαίας πρέσας που τον «ενέπνευσε» -όπως έχει πει ο ίδιος- να δημιουργήσει έναν σκληρό, θορυβώδη ήχο που θεωρείται τώρα πια ως «πανκ πριν από το πανκ». o Ο όρος «Detroit techno» υποδηλώνει πως και η χορευτική μουσική «techno», που εμφανίστηκε στη δεκαετία του ‘80, από κει ξεκίνησε. o Το έχουν τραγουδήσει (μεταξύ άλλων) οι Kiss με το «Detroit Rock City», οι J. Geils Band με το «Detroit Breakdown», ο David Bowie με το «Panic in Detroit», ενώ από την πόλη έχουν πάρει το όνομα τους οι Detroit Cobras. o Αξίζει να αναφέρουμε πως από αυτήν την πόλη ξεκίνησαν και οι Alice Cooper, Madonna, Eminem, Bob Seger, Ted Nugent, The Eagles και πιο πρόσφατα οι White Stripes. O Jack White, μάλιστα, έσωσε πρόσφατα από την κατάσχεση -πληρώνοντας τους φόρους- το περίφημο Masonic Temple Theatre στο οποίο δούλευε η μητέρα του και ο ίδιος είχε παίξει αρκετές φορές στο ξεκίνημά του με τους White Stripes. o Το είχε κάνει ο Sonny Bono παλιότερα και σκοπεύει να το κάνει τώρα ο -για χρόνια ξεχασμένος και πρόσφατα «νεκραναστημένος»- Rodriguez: τη διεκδίκηση της δημαρχίας της πόλης. Ίσως ο κατάλληλος άνθρωπος, καθώς είχε μια δεύτερη ευκαιρία έπειτα από 40 χρόνια στην αφάνεια. Μπορεί να δώσει μία και στην πόλη;

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

42

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Βραδιάζει Ασ’ τους να λένε. Δημοκρατία δεν είναι αυτό που τυμπανίζει ο πρωθυπουργεύων και όχι πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Άλλωστε η παράταξη από την οποία προέρχεται είναι δημοκρατικά τυφλή. Και έτσι πράττει: με πολιτική και ιστορική τυφλότητα, η οποία μεταφραζόμενη σημαίνει ένα και μόνο συμφραζόμενο, τη λέξη επιβίωση. Και τον δι’ αυτής πλουτισμό, όσο το δυνατόν πιο ακατάσχετο. Αυτή είναι η δημοκρατία της Ελλάδας. Αυτή είναι η ιστορική της ποιότητα: η απέραντη θέληση στην υποταγή. Πονάει πολύ, αλλά αυτό είναι. Μια χώρα απέραντης υποταγής στον τουρισμό της δημοκρατίας είναι η Ελλάδα. Δες τους άλλους που κυβέρνησαν (και πικρά πολλούς που δεν κυβέρνησαν, αλλά κέρδισαν από ατραπούς αριστερής αισχρότητας) και θα καταλήξεις στο ίδιο συμπέρασμα: ότι η Ελλάδα δεν είχε ποτέ στις προθέσεις της τη δημοκρατία. Ίσως επειδή δεν πρόλαβε να συγκροτήσει προθέσεις. Ίσως επειδή δεν πρόλαβε να συγκροτήσει προτύπωση ίδιας δημοκρατίας. Ίσως επειδή ατύχησε σε όλα τα τροχήλατα ατυχήματα των εννοιών τα οποία παρέσυραν (έσυραν εκτός) ζωές και ζωές ακριβέστατης πεποίθησης, ακέραιας εντιμότητας και υγραίνουσας πράξεως. Και απέμεινε το εν Ελλάδι υ-

ΤΗΙΝΚ ΤΑΝΚ

Είναι ένα διαφορετικό καλοκαίρι. Δυστυχώς, καμία σχέση με εκείνο το μεγάλο και φωτεινό του Μανώλη Φάμελλου. Κάποτε είχαμε προετοιμασίες για διακοπές, η ιεροτελεστία οικογενειακή, παρεΐστικη ή γκομενική (αλλά και οι συνδυασμοί τους) για τον τόπο προορισμού, το μέσο, τη διαμονή. Για να προσθέσουμε άλλη μια Διακοπή στη φαρέτρα μας. Και να γυρίσουμε αρπαγμένοι από τον ήλιο και τα νεύρα της επιστροφής, αλλά τέλος πάντων να έχουμε ολοκληρώσει τη σεζόν όπως κάναμε από τα παιδικά και εφηβικά μας χρόνια. Τι τα θες; Τώρα φεύγουν λίγοι, ελάχιστοι. Πολυτέλεια οι διακοπές, ακόμη και το «πάμε στο εξοχικό ενός φίλου» δεν αντέχει φέτος τα έξοδα. Μαζί η αστυνόμευση στους τουριστικούς προορισμούς για πρό-

πόλοιπον, το οποίο κατέλαβον (όχι κατάλαβαν) όλα τα μάκτρα των απορριμμάτων. Μια αισχρή εξουσία, διατεινόμενη σχεδόν μεταφυσικά, μέσα από τόσες εκατόμβες, μέσα από τόσες αγγελίες φιμωμένου αίματος που εκπυρσοκροτεί ως ποίημα θανάτου και φτάνει μέχρι τα ονόματα των σκοτωμένων συνειδήσεων. Θέλω να πω ότι αυτό που ζούμε στις μέρες μας είναι το αδιανόητο. Και το αδιανόητο είναι ότι ζούμε στον φασισμό. Τα παιδιά μας γίνονται φασίστες. Θα το καταλάβει κανείς; Τα παιδιά μας γίνονται φασίστες. Και είναι πολλά παιδιά στα σύνορα του πανικού. Μέσα στις συνοικήσεις της τυφλότητας. Μέσα στις τυφλότητες του πανικού. Μέσα στον πανικό της καθολικής μοναξιάς. Τα παιδιά μας γίνονται φασίστες, θα το καταλάβει κανείς; Κάτι δεν κάνουμε καλά. Γιατί τα παιδιά μας παίρνουν όπλα και ορκίζονται στην απειλή και βρέχουν την οργή τους με τα απόνερα στεγνών οραματήσεων. Στη φυλακή τα παιδιά μας. Στα κάγκελα των πανεπιστημίων τα παιδιά μας. Κάτι δεν κάνουμε καλά. Κάτι δεν επιστρέφουμε ως σκέψη σ’ αυτό που αποκαλούμε σύστημα. Και στο μεταξύ τα παιδιά μας παίρνουν αριθμημένα λεωφορεία και πηγαίνουν στο αριθμημένο τους μέλ-

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Κατά τα άλλα, ησυχία. Μια δημοκρατία χαμηλής κράσεως. Μια δημοκρατία έτοιμου χρόνου, πάει να πει δημοκρατία μεγάλου κυβισμού, σπασμένου επιχειρήματος, σκοτεινού κινδύνου. Μια δημοκρατία σιωπηλού ποιήματος

λον. Προχωρούν. Και δεν υποχωρούν. Αυτό είναι το ηγεμονικό τους επιχείρημα: να μην υποχωρούν. Εδώ είναι η έδρα του φασισμού. Εδώ επωάζεται η χυδαία απλότητα. Η πρόθεση και η διαίρεση των αριθμών. Αυτή η προδοσία της μαθηματικής υγρότητας. Ας μείνουμε όμως. Όχι εδώ. Ας μείνουμε στο ποίημα: «Σκότωσα τους αθώους με αθώα χέρια / Το αίμα που ήπια κυλάει στο πόδι μου / Αυτό που είναι γνωστό το γνωρίζουν όλοι / Μόνο το μέλλον υπάρχει». Υπογραφή, Michael March, Αμερικανός ποιητής γεννημένος στη Νέα Υόρκη το 1946. Ο κύριος Παντελής Καψής σκοτώνει αθώους. Αυτό είναι το γεγονός. Ο κύριος Αντώνης Σαμαράς σκοτώνει αθώους. Αυτό είναι το γεγονός. Ο κύριος Ευάγγελος Βενιζέλος σκοτώνει αθώους. Αυτό είναι το γεγονός. Ένα γεγονός μεγάλης αθωότητας. Κυρίως οικονομικής. Κατά τα άλλα, ησυχία. Μια δημοκρατία χαμηλής κράσεως. Μια δημοκρατία έτοιμου χρόνου, πάει να πει δημοκρατία μεγάλου κυβισμού, σπασμένου επιχειρήματος, σκοτεινού κινδύνου. Μια δημοκρατία σιωπηλού ποιήματος. Μη μιλήσεις τώρα. Τώρα γράφουμε ποιήματα. Τώρα γράφουμε το κορμί σου. Μη. Μη μιλήσετε τώρα. «Οι τύραννοι πανταχού ως διά πολεμίας

πορεύονται». Οι τύραννοι, όλοι οι τύραννοι παντού, μέσα στη χώρα τους προχωρούν σαν να προχωρούσαν σε εχθρική χώρα, Ξενοφών, «Ιέρων ή Τυραννικός». Οι τύραννοι λοιπόν είναι αυτοί που προχωρούν και καταστρέφουν. Είναι τα γελοία ανδράρια της νομοθετικής εξουσίας που ψηφίζουν ό,τι τους πει ο αυθέντης. (Γειά σου, Γιάννη Πασχαλίδη, βουλευτή Καβάλας, γελοίο υποκείμενο της αγνωσίας). Και ύστερα; Και ύστερα είμαστε εμείς. Εμείς που δεν είμαστε στο σχήμα και στο πρωτόκολλο. Εμείς που ελπίζουμε. Εμείς που η ελπίδα μας δεν έχει τίτλο ούτε αξίωμα. Εμείς που θα είμαστε και πάλι στην «πραίρα», που λέει και ο Ανδρέας Εμπειρίκος. Εμείς που από μας είχε αρχίσει ένας ερωτικός λενινισμός, ένας πλεύσιμος δεκαπενταύγουστος, εν αερόστατον εν τέλει. Εν αερόστατον επί τέλους. Εν αεροσταγές των θλίψεων. Εκείνων των πατρίδων που κατεσφάγησαν μέσα στις ιστορίες. Κι έτρεξε το αίμα μέχρι εδώ. Μέχρι εδώ. Το πήραν οι χαμάληδες και το έκαμαν δικό τους. Και βγήκαν οι καλόγεροι με τα σκοινιά και κρέμασαν όλους τους απολείποντες. Έτσι μείναμε. Έτσι γίνεται η ιστορία. Έτσι βραδιάζει στα επιχειρήματα.

ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

Αντί για διακοπές... διακοπή στιμα στα αυτοκίνητα, στις σκηνές, στους γυμνιστές. Τα απομονωμένα νησιά και παραλίες μπορεί να μην έχουν πλοίο ή λεωφορείο για να πηγαίνει φάρμακα, έχουν όμως άγρυπνους αστυνομικούς μήπως και ξεφύγει κανένα σκηνάκι κάτω από το αλμυρίκι ή μέσα στη σπηλιά. Τα πρώτα, βλέπετε, κοστίζουν στο «κράτος», ενώ τα δεύτερα φέρνουν έσοδα. Με πρόστιμα. Όμως η Διακοπή παραμένει στη ζωή μας απαλλαγμένη από τον ρομαντισμό και την παύση μιας κυκλαδίτικης παραλίας ή ενός κρητικού χωριού. Το «Μας Συγχωρείτε Διακοπή» είναι το επίσημο σύνθημα του καλοκαιριού 2013. Με το μαύρο στην ΕΡΤ, τα μαύρα στη Βουλή, τις μαύρες τρύπες στην οικονομία, τους μαύρους λογαριασμούς και τη μαύρη μιζέρια νοσταλγούμε την εποχή που μαύρο σήμαινε γκόθικ ρούχο, ανατρεπτικό βιβλίο και κάψιμο στον θερινό ήλιο. Ξεκίνησα να γράφω για ένα υποθετικό soundtrack του φετινού καλοκαιριού και κανένα τρα-

γούδι δεν μου κολλάει. Είναι σαν να απαγορεύτηκαν και αυτά από την εποχή που ζούμε. Είναι σαν να κρύβονται ή να ντρέπονται που είναι θερινά και ανέμελα. Τα τραγούδια μαζί με τους θεατρίνους και τους καρα-

γκιοζοπαίκτες ήταν μια φορά κι έναν καιρό η Συνείδηση Έκτακτης Ανάγκης μας. Τώρα, είναι... Διακοπή. Ίσως κάποτε, αν επιβιώσουμε από όλα αυτά, να θυμόμαστε το καλοκαίρι του 2013 όπως οι προηγούμενες

γενιές θυμούνται τις χρονιές-ορόσημα ανάμεσα σε συμπαντικής σημασίας γεγονότα. Να λέμε για το πιο δροσερό καλοκαίρι των τελευταίων 50 χρόνων που είχε ως μοναδικό προσόν την οικονομία που μας έκανε σε ρεύμα για ανεμιστήρες και κλιματιστικά. Αν ωστόσο πρέπει να επιμείνω στην πολιτική και δημοσιογραφική ορθότητα της εποχής και να προτείνω ένα, έστω, ρε σεις, ένα, τραγούδι για τις μέρες αυτού του Ιούλη που τελειώνει, θα σας σκάσω ένα «Heroes» από τον David Bowie. Ίσως γιατί είναι ζευγαροτράγουδο, ίσως γιατί ζητάει μια έστω φωτεινή, Μέγιστη Στιγμή, ίσως γιατί απλώς χρειαζόμαστε τελικά πιο πολύ από ποτέ έναν Ήρωα. Από μέσα ή απέξω μας. Με την ελπίδα, την άλλη φορά που θα έρθει η ώρα για τέτοιο κείμενο, η Διακοπή να έχει ξαναγίνει Διακοπές και αντί για το «Heroes» του Bowie να είμαστε στην ευχάριστη και άνετη θέση να διαλέγουμε ως άκουσμα το «No More Heroes» των Stranglers.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

43

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΑΘΑΝΟΣ:

«Σήμερα είμαστε περισσότερο Κύκλωπες παρά Οδυσσείς» «Είναι ωραίο να ζεις σε μια εποχή που αλλάζει ο αέρας» μας λέει ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Νίκος Καραθάνος, που ετοιμάζεται να βρεθεί στην Επίδαυρο ερμηνεύοντας τον Οδυσσέα στον Κύκλωπα του Ευριπίδη, αλλά και να παρουσιάσει στις 17/8 τη μεγάλη επιτυχία της περσινής σεζόν, την Γκόλφω του Σπ. Περεσιάδη. Καλλιτέχνης σε διαρκή αναζήτηση, δεν διστάζει να παραδεχτεί ότι σήμερα η τέχνη είναι μάλλον συντηρητική, «δεν παίρνει χαμπάρι τη ζωή» και τις δυσκολίες της...

λες μετά από μια παράσταση στο Λυγουριό και όλοι με ρωτούσαν πότε θα έρθει η Γκόλφω, κάτι που θεωρούσαν πολύ φυσικό. Η Επίδαυρος είναι πάνω απ’ όλα θέατρο. Και το θεωρώ εξαιρετικά τιμητικό, και για το έργο και για την ελληνική πραγματικότητα, το να παιχτεί η Γκόλφω εκεί. Αυτήν την παράσταση την έχω ζήσει ώρες-ώρες σαν αρχαία τραγωδία, έχω αντλήσει στοιχεία από αυτήν. Οι ήρωες του Περεσιάδη είναι απόλυτα καθαροί, όπως στην τραγωδία. Αυτό που θέλουν το λένε, και μάλιστα σε δεκαπεντασύλλαβο. Εγώ δεν κάνω τίποτε παραπάνω από όσα υπάρχουν ήδη μέσα στο έργο του Περεσιάδη. Κάθε καλό έργο οφείλει κάποια στιγμή να σου γεννά ερωτήματα υπαρξιακά. Αυτό κάνει και η Γκόλφω, στέκεται και αναρωτιέται πώς είναι η ζωή, και αποφασίζει να διαλέξει ανάμεσα στη ζωή και τον θάνατο. Αυτό κάνουν όλες οι αρχαίες τραγωδίες. Δεν υπάρχει σε αυτήν το ήθος του αστικού δράματος, είναι πολύ πιο κοντά στο αρχαίο ήθος. Την επόμενη σεζόν θα συνεργαστείτε και πάλι με το Εθνικό Θέατρο, παρουσιάζοντας την Γκόλφω και το Δεκαήμερο του Βοκκάκιου... Πώς κρίνετε την κατάσταση, τόσο στην κρατική σκηνή όσο και έξω από αυτήν;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ KΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

Ο Κύκλωπας είναι ένα σατυρικό δράμα, είδος ελάχιστα γνωστό, που σπάνια παίζεται. Τι είναι λοιπόν αυτό το είδος; Πόσο συγγενεύει με την κωμωδία; Κι εγώ είχα αυτήν την απορία... Μιλώντας μόνο με την εμπειρία του ηθοποιού, θα έλεγα ότι το σατυρικό δράμα είναι ένα μικρής διάρκειας αστείο πάνω σε ένα θέμα, ένα αστείο όπου όλα επιτρέπονται. Και η τραγωδία και η κωμωδία ενυπάρχουν σε αυτό το είδος, που έχει τη μεγάλη μαγεία του σαρκασμού... Μου θυμίζει, όσο κι αν σας φανεί παράξενο, τις βιντεοταινίες της δεκαετίας του 1980, που ενώ είναι άθλιες, έχουν μια περίεργη τρέλα, ειδικά από κάποιους εξαιρετικούς ηθοποιούς, πέραν των ορίων και πέραν του ρίσκου... Πρόκειται για ένα είδος ελάχιστα γνωστό, που δεν το έχω σπουδάσει κι έτσι δεν έχω προειλημμένες αποφάσεις ότι παίζεται με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς είναι κι αυτό το κάνει πολύ πιο ενδιαφέρον. Αυτό το «μετέωρο» είδος, με ποιους κώδικες το προσεγγίζει η σκηνοθεσία; Ο Βασίλης Παπαβασιλείου προσεγγίζει τον Κύκλωπα μέσα από την πολιτική σκέψη του, που πατάει με το ένα πόδι στο παρόν, στο σήμερα. Πρακτικά, το προσεγγίζει μέσα από μια ξεφτιλισμένη, αποδομημένη κατάσταση. Έχει προσθέσει μια εισαγωγή εντελώς αντιπροσωπευτική του Παπαβασιλείου! Εμφανίζει έναν θίασο απατεώνων, καπήλων, που θα ανεβάσει αυτήν την παράσταση. Κι εγώ που ερμηνεύω τον Οδυσσέα είμαι ο αρχικάπηλος! Πιστεύετε ότι ένα τέτοιο έργο στέκεται από μόνο του ή απαιτεί «εκσυγχρονισμό»;

Κατ’ εμέ, κανένα έργο δεν στέκεται σαν να ήταν μουσειακό κομμάτι. Πιο καλά θα το καταλάβεις αν το διαβάσεις μόνος σου. Τα έργα δεν θέλουν ένα «πείραγμα» για να τα εκσυγχρονίσεις, θέλουν μια βουτιά μέσα τους για να τα καταλάβεις. Το σύγχρονο το έχουν μέσα τους. Μέσα από την αντίθεση Οδυσσέα - Κύκλωπα αναδεικνύεται η αντίθεση πολιτισμού και φύσης, ενστίκτων; Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σημεία της παράστασης. Όταν μιλά ο Κύκλωπας, φαίνεται το πώς αντιλαμβάνεται τον κόσμο, και εκεί αναδύεται κι ο ίδιος ο Ευριπίδης: «Εγώ δεν λογαριάζω κανέναν Δία, κανέναν θεό. Έχω τον εαυτό μου», λέει. Είναι η αντίθεση προς τον κόσμο της πόλεως. Λέει κάπου ο Κύκλωπας: «Εμένα αυτό που με νοιάζει είναι η ζαχαρένια μου, το δικό μου, δεν με νοιάζει το άλλο». Πιστεύω πως αυτό συμβαίνει και σήμερα, το ίδιο πράγμα μάς νοιάζει κι εμάς. Είμαστε πολύ μακριά από τους αρχαίους, δεν αποτελούμε πόλιν, δεν νοιαζόμαστε για τα κοινά πράγματα. Έχουμε ένα πεντακάθαρο σπίτι κι ένα βρόμικο πεζοδρόμιο. Μπορεί οι δρόμοι να είναι γεμάτοι λακκούβες και το αμάξι μας να είναι τέλειο... Όλα αυτά είναι η σπηλιά του Κύκλωπα. Σήμερα είμαστε περισσότερο Κύκλωπες παρά Οδυσσείς, όπως εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Δυο βδομάδες μετά τον Κύκλωπα, θα ξαναβρεθείτε στην Επίδαυρο, παρουσιάζοντας την Γκόλφω. Σας ανησυχεί μήπως υπάρξουν διαμαρτυρίες για την παρουσίασή της εκεί; Το αντίθετο διέκρινα. Ήμουν τις προάλ-

Εγώ μεγάλωσα ως ηθοποιός με το «Αμόρε». Τότε έξω από το Εθνικό υπήρχε μια κατάσταση φλογοβόλα! Υπήρχαν εξαιρετικά σημαντικοί πόλοι, το Εμπρός, ο Βογιατζής, ο Τερζόπουλος κ.λπ., που εκπαίδευαν ανθρώπους, έφτιαχναν διαφορετικές σχολές, τολμούσαν... Ο Χουβαρδάς έκανε τεράστια δουλειά και στο Αμόρε και στη συνέχεια στο Εθνικό. Από εκεί και πέρα η τράπουλα ξαναμοιράζεται. Το Εθνικό το νιώθω σαν έναν κοινό τόπο στον οποίο ανήκουν όλοι κι όλοι είναι εν δυνάμει περαστικοί από εκεί. Δεν ανήκει σε κάποιον, ανήκει σε όλους μας. Όμως η απόσυρση του κράτους από τον χώρο του πολιτισμού δεν αλλάζει τα πράγματα εις βάρος του «ελεύθερου θεάτρου»;

ΚΥΚΛΩΨ του Ευριπίδη. Μετάφραση - Σκηνοθεσία: Βασίλης Παπαβασιλείου. Σκηνικά - κοστούμια: Μαρί Νοέλ Σεμέ. Μουσική: Δημήτρης Καμαρωτός. Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ. Ερμηνεύουν: Νίκος Καραθάνος, (Οδυσσέας), Δημήτρης Πιατάς (Κύκλωπας), Νίκος Χατζόπουλος (Σιληνός). Χορός: Γ. Γιαννακάκος, Θ. Δήμου, Η. Ζερβός, Β. Καραμπούλας, Κ. Κοράκης, Γ. Κότσιφας, Λ. Μαλκότσης, Α. Μπούρας, Μ. Οικονόμου, Χ. Σαπουντζής, Μ. Σαράντης, Γ. Συμεωνίδης, Χ. Τζωρτζάκης, Α. Τριανταφύλλου, Σ. Τσακομίδης, Γ. Τσουρής, Ν. Χανακούλας. ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ, 2-3/8.

Έχει αλλάξει τελείως το σκηνικό, πράγματι. Παλιά είχαμε ΔΗΠΕΘΕ, τώρα έχουν μείνει ελάχιστα. Αλλά επίσης παλιά δεν είχαμε Φεστιβάλ, τώρα έχουμε, το ίδιο και τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Υπάρχουν λοιπόν πράγματα και πολλές φορές εξαιρετικά πλούσια. Υπάρχουν όμως αντίστοιχες παραστάσεις εξαιρετικές; Δεν υπάρχουν πάντα. Ο καλλιτεχνικός κόσμος, κατά τη γνώμη μου, είναι λίγο συντηρητικός συγκριτικά με τη ζωή. Πέρα από το ρεπερτόριο, σημασία έχει και το πώς το κάνεις. Τι καταλαβαίνεις από τη ζωή για το σήμερα, αυτό είναι το πιο σημαντικό. Οι παλιότεροι, όπως ο Βογιατζής, ήταν «άγιοι τεχνίτες» της δουλειάς τους, όμως αυτοί φεύγουν... Πρέπει, λοιπόν, να είσαι ανοιχτός στη ζωή. Εγώ διακρίνω μια διάθεση περισσότερο να επιβιώσουμε παρά να ζήσουμε. Ο καλλιτέχνης δεν πρέπει να στέκεται, πρέπει να βρίσκεται συνέχεια σε κίνηση, να ρωτάει, οποιοδήποτε έργο να το ανακαλύπτει για πρώτη φορά. Αντιμετωπίζετε λοιπόν το μέλλον μάλλον με αισιοδοξία; Το μέλλον μού δίνει σφαλιάρες για να δω τα πράγματα αλλιώς! Η ζωή σήμερα δεν παρέχει καμιά ασφάλεια. Είναι πολύ ωραία η στιγμή που μπορείς να ξαναανακαλύψεις τα πράγματα. Γιατί τελειώσανε και το τέλος βρίσκεται πίσω μας, όπως λέει και ο Παπαβασιλείου. Από εκεί πρέπει να ξεκινήσουμε. Πολλά πράγματα τα κηδέψαμε, τα φτιάξαμε τα κόλλυβά μας, σαρανταρίσαμε και πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Πρέπει τα πράγματα να τελειώσουν, να πεθάνουν μέσα μας για να ξαναγίνουν καινούργια. Αυτή η διαδικασία, βέβαια, έχει και θύματα, που είναι πάρα πολύ κοντά μας, στην οικογένεια του καθενός μας. Στενευόμαστε πάρα πολύ, γυρίσαμε δεκαετίες πίσω. Γι’ αυτό λέω πως καμιά φορά η τέχνη δεν παίρνει χαμπάρι τη ζωή, συνεχίζει να κάνει τα ίδια, ενώ γύρω μας οι οικογένειές μας έχουν πρόβλημα επιβίωσης. Η καλλιτεχνική παραγωγή δεν το παρακολουθεί αυτό, μένει σε ασφαλή νερά του παρελθόντος. Αλλάζουν όλα γύρω μας και είναι σαν ο καλλιτέχνης να αλλάζει τελευταίος.

44

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Νίκος Μαμαγκάκης 1929-2013 Ο Νίκος Μαμαγκάκης υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της όλης σύγχρονης ελληνικής μουσικής, καθώς ήταν πολυγραφότατος, συνθέτοντας μουσική για το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, όπερες, ηλεκτρονική μουσική, έργα για ορχήστρα, κύκλους τραγουδιών και πολλά άλλα, εργαζόμενος διαρκώς και μέχρι την τελευταία του στιγμή σχεδόν. «Γεννήθηκε μέσα στη μουσική», όπως έλεγε και ο ίδιος, και έζησε με αυτήν, χωρίς να περιφρονεί κανένα είδος της, από την πιο λαϊκή έως την πλέον λόγια... Αυτές τις πτυχές του έργου και του βίου του αποτυπώνουν τα κείμενα που δημοσιεύονται σε αυτό το μικρό αφιέρωμα στη μνήμη του...

Ανανεώνοντας το ελληνικό τραγούδι Σύντομη αναφορά στο έργο του Νίκου Μαμαγκάκη ΤΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Η ιστορία βάζει τα πράγματα στη θέση τους, μόνο που έχει κι αυτή κάποια κουσούρια: άλλοτε αργεί τραγικά, άλλοτε πάει με τους νικητές. Όπως και να ‘χει, είναι σεβαστή η ευφορία ενός απλού μουσικόφιλου που νιώθει δέος μπροστά σε κλεμμένες ιδέες μη γνωρίζοντας... Και πώς να γνωρίζει; Ο μέσος ακροατής είναι ένας εργαζόμενος που πασχίζει να επιβιώσει μη έχοντας πρόσβαση και χρόνο μουσικολογικών ερευνών. Αυτός είναι δικαιολογημένος όταν δέχεται σαν πρωτοποριακά όσα του σερβίρουν κάποιοι «έγκριτοι». Αδικαιολόγητος είναι μόνο ο τραγουδοποιός των τριών ακόρντων που αυτοαποκαλείται συνθέτης, ο ενορχηστρωτής που αντικαθιστά με ηλεκτρική κιθάρα έναν τζουρά του ‘30 και παριστάνει τον εφευρέτη, ο καλλιτέχνης-παραγωγός-προαγωγός που με γκραν ορχήστρες και με φώτα-κα-

πνούς-εφέ καλύπτει μια κοινοτοπία, το είδωλο που με πιασάρικους στίχους και γερές δόσεις ντεσιμπέλ σού επιβάλλεται, ο προωθούμενος των μίντια που έχουν τον τρόπο να τον εμφανίζουν όχι μόνο ανανεωτή, αλλά κυριολεκτικά ό,τι ορέγεται η μεγαλομανία του: από συνδυασμό Μπετόβεν - Βαμβακάρη - Μίκη μέχρι κορυφαίο των κορυφαίων! Δυστυχώς, υπάρχουν πολλοί τέτοιοι. Ευτυχώς, υπάρχουν και εξαιρέσεις. Μία από αυτές, ίσως η σημαντικότερη περίπτωση σύγχρονου Έλληνα συνθέτη, είναι εκείνη του Νίκου Μαμαγκάκη. Πολλά τα είδη τραγουδιού που έχει καλλιεργήσει ο Ρεθεμνιώτης δημιουργός. Ας περιοριστούμε στο λαϊκό. Αν εξαιρέσουμε τα κινηματογραφικά που είχαν προγραμματικό χαρακτήρα και ήταν παραγγελίες, οι πρώτοι ολοκληρωμένοι L.P. δίσκοι του σε στίχους Ρίτσου, Βάρναλη, Ιωάννου κ.ά. δείχνουν πολυεπίπεδες διαφοροποιήσεις. Επιστέγασμα της τότε

τραγουδοποιίας του (και αρχή μιας νέας) ήταν το «Κέντρο Διερχομένων» με τις φωνές των Δημήτρη Ψαριανού, Ελευθερίας Αρβανιτάκη, Δημήτρη Κοντογιάννη. Κομμάτια πολυτονικά, με δύσκολες μελωδικές γραμμές, μεγάλα διαστήματα, παράξενες λύσεις και συνηχήσεις, όμως όλα περασμένα από βιωματικά φίλτρα, από γνήσιο ποιητικό αίσθημα και ταλέντο. Γοητευτικό, αν και όχι οικείο το αποτέλεσμα. Ο κόσμος αγκάλιασε τον δίσκο που έγινε ορόσημο στην πορεία του συνθέτη αλλά και του ντόπιου τραγουδιού γενικότερα. Στις τρεις δεκαετίες που ακολούθησαν μέχρι σήμερα και τον σχετικά πρόσφατο «Αιφνιδιασμό» με τη Λιζέτα Καλημέρη (σε στίχους Πολυδούρη, Λόρκα, Μακρή, Καραταράκη, Λαπαθιώτη) μεσολάβησαν περίπου 30 λαϊκοί ή σχεδόν λαϊκοί δίσκοι. Όμως και σε άλμπουμ-κύκλους διαφορετικού προσανατολισμού θα συναντήσουμε μία πλειάδα συμμετρικών και ασύμμετρων ρυθμών με έμ-

φαση στα ζεϊμπέκικα εννιάρια. Ενδεικτικά σημειώνουμε τα «Λέει η καρδιά μου απόψε ένα σκοπό» από το Τραγούδι του Μπελογιάννη και της Έλλης Παππά, το «Ήταν Ωραίο Παιδί» από τον Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας (Ελύτης: Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο), ορισμένα συνθέματα από το Ρεμπετόριο κ.ά. Η σχέση του Ν. Μαμαγκάκη με το λαϊκό είναι τρίπτυχη και περιλαμβάνει διασκευές ρεμπέτικων, ενόργανες συνθέσεις για ένα ή περισσότερα όργανα και τραγούδια μεμονωμένα ή ενταγμένα σε ενότητες. Ξεχωρίζουν κάποιες κυκλοφορίες προορισμένες για συγκεκριμένες φωνές. Είναι τραγούδια γραμμένα ειδικά για ερμηνευτές όπως η Μελίνα Κανά, ο Κοντογιάννης, η Σοφία Παπάζογλου κ.ά. Ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης αξίζει να αναζητήσει δίσκους όπως οι «Τραγούδια για τη Μελίνα» και «Στεναγμός Ανατολίτης». Πέρα από τα πανέμορφα φωνητικά μέρη η ορχήστρα πίσω τους εξιστορεί νότες όχι ακριβώς προβλεπόμενες, αλλά σταθερά βασισμένες στη ρεμπετολαϊκοσμυρνέικη παράδοση. Οι καινοτομίες βρίσκονται σε όλες τις παραμέτρους και είναι πολλές, αλλά πάντοτε μέσα στα όρια της κατανόησης -άρα επικοινωνίας- ενός μετρίως καλλιεργημένου κοινού. Προσοχή, δεν κάνουμε λόγο για μέσο ακροατή. Σε μια χώρα με από καιρό κατεστραμμένη Παιδεία, αυτός ο «μέσος» είναι κοντά στα όρια του αδαούς και αστοιχείωτου. Μιλάμε εδώ για τον «μετρίως» με την έννοια του Τσόμσκι, που μπορεί να καταλάβει οποιοδήποτε θέμα αν κάποιος του το εξηγήσει με απλά λόγια. Ο Μαμαγκάκης είναι απλός για όσους δεν είναι εθισμένοι σε μουσικές υπεραπλουστεύσεις. Το να αναλύσουμε διεξοδικά πώς ανανέωσε-ανανεώνει το λαϊκό τραγούδι, έχει δύο προβλήματα: Πρώτον, μπαίνουμε σε μουσικολογικά χωράφια. Δεύτερον, όχι σημείωμα, όχι άρθρα, αλλά ολόκληρο διδακτορικό μπορεί να γράψει ο γνώστης τού θέματος. Οι δίσκοι υπάρχουν και είναι εύγλωττοι. Οι περισσότεροι στην προσωπική του εταιρεία «Ιδαία» (είναι το αρχαϊκό όνομα της Κρήτης και γράφεται με κλειδί του σολ στη θέση του δέλτα). Αυτό που ίσως θα είχε ενδιαφέρον να καταθέσουμε είναι το «τι και γιατί» της μαμαγκακικής παρεμβατικότητας στη λαϊκή Μούσα. Τρεις παράγοντες που έχουν διαποτίσει την τέχνη του είναι το κρητικό βίωμα, το ρεμπέτικο ειδωμένο από μέσα, η λόγια «κλασική» μουσική του 20ού αιώνα και η avant-garde. Οι επιδράσεις άλλοτε εμφανείς, άλλοτε όχι. Μικρές-μεγάλες, δεν παίζει ρόλο??? μια σταγόνα λουλάκι χρωματίζει ένα κυβικό... Αυτοί οι τρεις παράγοντες (πό-

σο διαφορετικοί μεταξύ τους!) αντιστοιχούν στις τρεις πρώτες δεκαετίες της ζωής του συνθέτη. Γεννήθηκε σ’ ένα -καζαντζακικό ακόμα- προπολεμικό Ρέθυμνο. Ήταν ανιψιός του μέγιστου λυράρη, του Ροδινού. Είδε, έζησε, συμμετείχε στη Μάχη της Κρήτης ως παιδί. Σφραγίστηκε από τον τόπο του κι από τον πόλεμο. Έφηβος στην Αθήνα σπούδασε με στερήσεις. Συναναστροφές με μύθους όπως ο Τσιτσάνης, ο Μάρκος, ο Χιώτης. Σύχναζε στο μουσικό καφενείο του Μάριου στην Ομόνοια και έγραφε σε νότες τα τραγούδια των ρεμπέτηδων που δεν κάτεχαν από πεντάγραμμο. Για ένα πιάτο φαΐ! Βασανίστηκε, αλλά μυήθηκε στην ουσία της μελωδίας όπως και στη μαγκιά. Και στην ευγένεια του κυνηγημένου που δεν λυγίζει. Τρίτη δεκαετία με πρώτες αναγνωρίσεις, υποτροφίες, Ανωτάτη Ακαδημία Μουσικής του Μονάχου και εργαστήρια ηλεκτρονικής μουσικής. Μαθητής των Ριντλ, Γκένταμερ και του διάσημου Καρλ Ορφ. Ακολούθησε ο Φίνος, ο κινηματογράφος (ελληνικός και ξένος) κι όλα τα υπόλοιπα. Όμως, αυτό που όλοι βιώνουμε στο ξεκίνημά μας είναι το πιο καθοριστικό. Ο βίος του τον οδήγησε στην ταυτόχρονη καλλιέργεια της πιο σκληροπυρηνικής και άκαμπτης πρωτοπορίας μα και στα δημοφιλή, προσιτά θεματάκια. Μάλιστα, ορισμένα υβριδικά, νέα μουσικά είδη (όπως η σύμπλευση της σύγχρονης μουσικής με έναν τύπο κρητικής αναγεννησιακής) είναι καθαρά δικές του επινοήσεις. Επίσης, στα λαϊκά του ανιχνεύονται διάφορα ξεχωριστά στιλ, καθώς, αν και πολυγραφότατος, δεν συνηθίζει να επαναλαμβάνεται. Κλείνοντας, θα λέγαμε πως (είτε για τέχνη είτε για ζωή μιλώντας) τόσο έντονες αλλαγές, τόσο κοσμογονικές διαφοροποιήσεις μέσα σε λίγα χρόνια, μπορούν να πλουτίσουν ή να καταστρέψουν έναν άνθρωπο. Μια πέτρα είναι σκαλοπάτι ή εμπόδιο, αναλόγως πώς θα βάλεις το πόδι σου.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

45

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Αν κανείς θελήσει να συνδέσει με ένα και μόνο ελλαδικό πρόσωπο του 20ού αιώνα το αξίωμα πως «η μουσική είναι μία, η τέχνη και η επιστήμη των ήχων», το πρόσωπο αυτό θα ήταν χωρίς δεύτερη συζήτηση ο Νίκος Μαμαγκάκης

ΝΙΚΟΣ ΜΑΜΑΓΚΑΚΗΣ:

«Μουσική ακούω, ζωή καταλαβαίνω» ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΒΑΚΗ

«Όταν ήμουν πολύ νέος, δούλευα σε διάφορα μαγαζιά. Με τον Καπλάνη, με τον Καλδάρα, με τον Μπέμπη, με όλους. Έπαιζα κιθάρα, έπαιζα ακορντεόν, μη φανταστείς βέβαια ότι ήμουνα και και κανένας βιρτουόζος, απλά έπαιζα. Επειδή όμως ήξερα να γράφω και να διαβάζω μουσική, όλοι με είχανε από κοντά. Μου λέγανε να φτιάξουμε ένα συγκρότημα κ.λπ. Κι όταν τους έλεγα ότι θα φύγω, αυτοί μένανε ξεροί. Αφού λοιπόν τελείωσα το Ωδείο, πήγα και διορίστηκα στο Ρέθυμνο, αρχιμουσικός στη Φιλαρμονική του Δήμου. Κάποια στιγμή έπεσε στα χέρια μου μια εφημερίδα που έγραφε για τις ημερομηνίες των εξετάσεων των υποτροφιών του ΙΚΥ. Οπότε ξαναήρθα στην Αθήνα, έδωσα εξετάσεις και κέρδισα την υποτροφία. Την ίδια υποτροφία είχανε πάρει ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Αργύρης Κουνάδης. Πήγα πρώτα στην Ελβετία, όπου δεν μπόρεσα να βρω τον Χίντεμιτ, διότι τον είχανε διώξει εν τω μεταξύ. Έτσι κατέληξα στο Μόναχο, στον Καρλ Ορφ. Έδωσα εξετάσεις (οι οποίες ήτανε πάρα πολύ αυστηρές) και σπούδασα στην Ακαδημία του Μονάχου, δέκα εξάμηνα. Ακόμα έχω την ταυτότητα της Σχολής, δέκα

σφραγίδες. Στη Γερμανία κατάλαβα πως δεν ήξερα τίποτα, πως όλα όσα είχα διδαχθεί εδώ, αρμονία, αντίστιξη και διεύθυνση μπάντας, δεν μετρούσαν καθόλου έξω. Άλλωστε δεν υπήρχαν και βιβλία στην Ελλάδα. Για την αρμονία, ας πούμε, υπήρχε μόνο ένα σύγγραμμα των Καλομοίρη Οικονομίδη, το οποίο έλεγε πως οι χρωματικές είναι ‘σαν ένα γάργαρο νερό που τρέχει’, μπούρδες δηλαδή. Πήγαινα λοιπόν κάθε μέρα στη βιβλιοθήκη της Σχολής με δυο τσάντες, έπαιρνα τα βιβλία της αρμονίας, τα έστρωνα όλα κάτω στο πάτωμα και πήγαινα στα κεφάλαια: τρίτη βαθμίδα, έκτη βαθμίδα κ.λπ. Ήθελα να δω τι είναι όλα αυτά, ήμουνα περίεργος. Αν και το πρόβλημα είναι τελικά να επινοήσεις δικές σου αρμονίες, όχι να πάρεις τις έτοιμες αρμονίες και να τις χρησιμοποιήσεις. Βέβαια, απαι-

τεί κι αυτό να έχεις ένα γούστο, αλλά δημιουργία θα πει να κάνεις δικές σου αρμονίες, εξ υπαρχής»1. Αν κανείς θελήσει να συνδέσει με ένα και μόνο ελλαδικό πρόσωπο του 20ού αιώνα το αξίωμα πως «η μουσική είναι μία, η τέχνη και η επιστήμη των ήχων», το πρόσωπο αυτό θα ήταν χωρίς δεύτερη συζήτηση ο Νίκος Μαμαγκάκης. Κι αυτό όχι μόνο γιατί η φύση, το εύρος, αλλά και η διεθνής αναγνώριση της εργασίας του στον χώρο της «μουσικής πρωτοπορίας» τον τοποθετεί αυτοδίκαια δίπλα σε συνθέτες του αναστήματος του Σκαλκώτα, του Ξενάκη ή του Χρήστου (με τον καθένα από τους τρεις που αναφέρονται να αποτιμάται βεβαίως σε σχέση με τα αισθητικά ζητούμενα της εποχής του). Ούτε γιατί, διαθέτοντας τουλάχιστον το ίδιο ειδικό βάρος μ’ εκείνους, θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί ισάξιος του Χατζιδάκι και του Θεοδωράκη, αν μη τι άλλο για την καθαρότητα του νεοελληνικού προσώπου που μας φανέρωσαν μέσα από τις τραγουδοκεντρικές τους αναζητήσεις. Ούτε ακόμα γιατί, σεβόμενος τα χρόνια που πέρασε μαζί τους και αναγνωρίζοντας το μεγάλο ταλέντο τους, επέμενε να μιλάει με αγάπη και θαυμασμό για τους μπουζουξήδες που γνώρισε κατά τα δύσκολα εφηβικά του χρόνια

στην Αθήνα, τότε που κρυβόταν συνεχώς από την αστυνομία, εφόσον είχε αδελφό στη Μακρόνησο, που φοιτούσε στο Δεύτερο Νυχτερινό Γυμνάσιο (Θεμιστοκλέους και Κατακουζηνού) και που για να κάνει μπάνιο, έπρεπε να πάει στα δημόσια λουτρά της Ομόνοιας... Η προσωπική σφραγίδα του Μαμαγκάκη έγκειται, κατά τη γνώμη μου, στο ότι ήταν εκείνος που, περισσότερο από κάθε άλλον ομότεχνό του, μας εμφύσησε την αντίληψη πως η μουσική είναι πριν απ’ όλα μια σοβαρή εργασία. Με νόμους τους οποίους δεν γίνεται να παρακάμψεις. Πως πέρα από το ταλέντο (με τη σπατάλη του οποίου μπορείς εύκολα να εκπέσεις στη μανιέρα, δηλαδή στη δημιουργική απονέκρωση), εκείνο που μετράει είναι η αφοσίωση και η αφιέρωση στον σκοπό της τέχνης σου. Όλοι όσοι τον γνωρίσαμε έχουμε πάντα να θυμόμαστε πως ξυπνούσε κάθε μέρα από τα άγρια χαράματα και εργαζόταν με εξοντωτικούς ρυθμούς. Έτσι ώστε, όταν τον επισκεπτόμασταν, λίγο πριν το μεσημέρι, να έχει ήδη «πιάσει το πλάνο» της ημέρας και να είναι πλέον έτοιμος για μια χαλαρότερη συζήτηση, στην οποία σταθερά επανέρχονταν τα ονόματα του Χιώτη, του Λαύκα και του

Τατασόπουλου, δίπλα σε εκείνα των δασκάλων του στη Γερμανία, του Ορφ, του Γκένταμερ και του Ριντλ. Ήταν ικανός να μιλήσει με το ίδιο πάθος για τη μουσική που έγραψε για την Εκδρομή του Κανελλόπουλου (όπου σόλο κιθάρα έπαιζε ο Γεράσιμος Μηλιαρέσσης), αλλά και για τη μουσική που έγραψε για τη μεγαλύτερη κινηματογραφική ταινία όλων των εποχών, τη σειρά του Έντγκαρ Ράις Heimat II και III (56 ώρες φιλμ, με πάνω από 20 ώρες μουσικής, η οποία έκανε πρεμιέρα στην Όπερα του Μονάχου το 1992). Ο «κύριος Νίκος» ήταν λοιπόν εκείνος που μας έπεισε πως «όλες οι μουσικές είναι λόγιες. Και όλα τα μεγάλα έργα αποτελούνται από μικρότερα κομμάτια. Που σημαίνει ότι ναι μεν οι φόρμες παίζουν έναν μεγάλο ρόλο αλλά, όταν κάνουμε συγκρίσεις, μπαίνουμε σε μια αισθητική περιπέτεια: μπορεί λ.χ. ένα τραγούδι να παραλληλιστεί με μια όπερα; Ναι, ένα τραγούδι μπορεί να παραλληλιστεί με μιαν άρια κάποιας όπερας. Άλλωστε, η άρια τι είναι; Ένα τραγούδι είναι. Σε κάθε περίπτωση, η μουσική δεν είναι κάτι διάφορο γι’ αυτόν που κάνει τραγούδια απ’ αυτόν που κάνει όπερες. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι δύο. Ξεκινάνε από μια νότα και ψάχνουν να βρουν την άλλη νότα»2. Απόσπασμα από συνέντευξη του Νίκου Μαμαγκάκη στον υπογράφοντα, που μεταδόθηκε σε δύο δίωρες εκπομπές τον Φεβρουάριο του 2009 στον ραδιοφωνικό σταθμό Στο Κόκκινο 105,5.

2 Ό.π. Ο τίτλος του άρθρου προέρχεται από τον τίτλο της αυτοβιογραφίας του Νίκου Μαμαγκάκη, που κυκλοφόρησε το 2006 από τις εκδόσεις Άγκυρα, σε επιμέλεια του Πάνου Χρυσοστόμου.

1

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

46 KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΕΥΗ ΦΥΛΑΚΤΟΥ

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ «ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟ» ΤΟΥ ΠΙΝΤΕΡ

Η κοινοτoπία του κακού Το τρομερό Θερμοκήπιο ο Πίντερ το κρατούσε στα συρτάρια του τριάντα χρόνια και το έβγαλε πρόσφατα. Είναι μια προφητεία που ακόμη δεν έχει ολόκληρη εκπληρωθεί. Ο Πίντερ ως παιδί έζησε τους βομβαρδισμούς του Λονδίνου, που τον έμαθαν να διαχειρίζεται τον φόβο. Να τον μετατρέπει σε δημιουργία. Αυτό μας λέει στο Θερμοκήπιο και όχι μόνο. Στο Θερμοκήπιο ενός κρατικού ψυχιατρικού ιδρύματος επικρατεί η απόλυτη ασυδοσία, ο αυταρχισμός, η ανομία, που καλύπτονται πίσω από τη διγλωσσία. Μία γλώσσα που διαστρεβλώνει την πραγματικότητα. Εδώ επωάζεται το αυγό του φιδιού. Εδώ οι «ασθενείς» είναι απλοί αριθμοί. Στην ανελέητη πάλη για την εξουσία, το προσωπικό επιδίδεται σε ένα αδίστακτο παιχνίδι αλληλοϋπονόμευσης και αλληλοεξόντωσης. Η έρευνα για τον θάνατο - δολοφονία ενός τροφίμου και για την πατρότητα ενός παιδιού που γέννησε μια κρατούμενη θα αποτελέσει τη θρυαλλίδα για τη σχεδιαζόμενη αλλαγή φρουράς στη διεύθυνση του «ιδρύματος». Οι μισοί συνένοχοι θα ενοχοποιήσουν τους άλλους μισούς, ενώ το διάδοχο σχήμα θα εγγυηθεί τη συνέχιση του φαύλου καθεστώτος. Αυτό είναι το «στόρι» του έργου, όπως το μεταφέρω από το έντυπο πρόγραμμα. Πρόκειται, βέβαια, για μία πολιτική αλληγορία. «Ψυχιατρικό ίδρυμα» είναι ο κόσμος μας και «τρόφιμοι» εμείς όλοι. Το Θερμοκήπιο τρέ-

φει τα άνθη του κακού και είναι, όντως, μια καταχθόνια μηχανή που επωάζει αυγά φιδιού. Ο ναζισμός δεν νικήθηκε ποτέ στην πραγματικότητα, οι αφανείς δομές του έμειναν αλώβητες και ο «δράκος» ξανασήκωσε κεφάλι. Είχα γράψει κριτική στην πρώτη παρουσίαση, με τον Λευτέρη Βογιατζή στον κεντρικό ρόλο, και δεν θα επανέλθω. Δυο λόγια, συμπληρωματικά, στο τέλος, για την αντικατάσταση μόνο. Θα ασχοληθώ πρώτα με το δικό μας «θερμοκήπιο». Έτυχε τις προάλλες να παρακολουθήσω μια «κατήχηση», σε ένα καφενείο, «νεοσύλλεκτων» του ναζισμού, από ένα υψηλόβαθμο, όπως έμοιαζε, στέλεχος. Και τρόμαξα. Οι επιστημονικοφανείς αρλούμπες έδιναν κι έπαιρναν, ήταν ένα συνονθύλευμα μεσσιανιστικών αντιλήψεων και εθνικιστικού παραληρήματος. Αλλά ο «εκπαιδευτής» ήξερε καλά τη δουλειά του, πού θα βρει αδύναμη «φλέβα» να χτυπήσει. Μια κοινωνία, όπως η δική μας, καταπτοημένη, ρημαγμένη από τη συστηματική πλύση εγκεφάλου των τελευταίων τουλάχιστον σαράντα ετών, με άπειρα «μεταφυσικά» σενάρια να κυκλοφορούν, με εξωγήινους και με προφητείες αγίων, άκρως ενοχοποιημένη, που τη δέρνουν, τη χλευάζουν, την περιφρονούν, αντιδρά εντελώς σπασμωδικά, σαν ένα κακοποιημένο παιδί που λέει στους δυνάστες του: «Προσέξτε, γιατί θα φωνάξω τον μεγάλο μου αδερφό που είναι μπρατσαράς, και θα σας κανονίσει!» Α-

πορούμε, μετά, γιατί ανεβαίνει δημοσκοπικά η Χρυσή Αυγή. «Ψαρεύει» σε θολά νερά. Και εκμεταλλεύεται την αδυναμία μας να διαχειριστούμε τον φόβο. Πού είναι η κρατική πολιτική για την προστασία του καλού βιβλίου, του θεάτρου, του κινηματογράφου; Και πού είναι οι δικές μας αριστερές προτάσεις για το τι θα κάνουμε με όλη αυτή τη συσσωρευμένη κόπρο του Αυγεία, όταν πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας; Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι κρίση της παιδείας, κυρίως. Δεν είμαι αισιόδοξος, και δεν το κρύβω. Όλη αυτή η ανεξέλεγκτη πρόοδος της τεχνολογίας, χωρίς πνευματικό αντιστύλι, προσομοιώνει σταδιακά τον ανθρώπινο νου με την τεχνητή νοημοσύνη. Δεν θα μας βγει σε καλό.

ooo Τον πρωταγωνιστικό ρόλο που είχε ενσαρκώσει ο Βογιατζής ανέλαβε ο Γιώργος Γάλλος. Βαρύ έργο. Δεν θα πέσω στην παγίδα να κάνω

συγκρίσεις. Εξωτερικά ο Γιώργος Γάλλος «ντύθηκε» τον Βογιατζή. Αλλά μόνο εξωτερικά. Στο βάθος «δούλευε» ένας άλλος, διαφορετικός, ικανός ηθοποιός. Ο Βογιατζής είχε αναπτύξει εντελώς τον γραφειοκράτη που έχει τη μορφή του δαίμονα. Ο Γιώργος Γάλλος δίνει σπερματικά έναν γραφειοκράτη που κρύβει έναν δαίμονα. Πρέπει να του δοθεί χρόνος για να το ολοκληρώσει. Εδώ, δεν μπορώ παρά να θυμηθώ τι είπε η Χάνα Άρεντ όταν συνάντησε τον δήμιο Άιχμαν στη δίκη του στο Τελ Αβίβ: «Περίμενα να συναντήσω ενσαρκωμένο το ίδιο το κακό και συνάντησα έναν γραφειοκράτη, ένα ασήμαντο ανθρωπάκι». Η Άρεντ έγραψε, μετά από αυτήν την εμπειρία της, το βιβλίο O Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ. Έκθεση για την κοινοτοπία του κακού. Η Άρεντ έχει ίσως δίκιο, με την προϋπόθεση να μην ξεχνάμε ποια μορφή έχει ο διάβολος στους Καραμαζώφ του Ντοστογιέφσκι: ενός κοινού και ασήμαντου λογιστάκου.

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

Θεόδωρος Κουρεντζής και φέτος στο Φεστιβάλ Αθηνών

Η πρώτη καθαρά φεστιβαλική εκδήλωση στην Αθήνα του 2013, στο πεδίο ασφαλώς της λόγιας μουσικής, ήλθε στις 10 Ιουνίου, με τη (μία) συναυλία της Ορχήστρας MusicAeterna υπό τη διεύθυνση του Θεόδωρου Κουρεντζή. Με σπουδές στο Ωδείο της Αγίας Πετρούπολης, όπου υπήρξε ο τελευταίος μαθητής του θρυλικού παιδαγωγού μαέστρων Ίλυα Μούζιν, ο 41ετής Έλληνας από τον Βύρωνα της μητροπολιτικής Αθήνας εκτοξεύθηκε στη φήμη μέσω του υπερσιβηρικού Νοβοσιμπίρσκ, προτού επιχειρήσει την τελική του πτήση προς τη διασημότητα με ορμητήριο το Περμ των Ουραλίων, της Όπερας του οποίου κρατεί την καλλιτεχνική διεύθυν-

ση τα τελευταία χρόνια με αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Ένα από αυτά συνιστά και η MusicAeterna, ορχήστρα αποτελούμενη από νέους μουσικούς, γαλβανισμένους στα αμφιλεγόμενα μεν, αλλά πυρφόρα οράματα του μουσηγέτη τους. Οικουμενικός μουσικός ολιστικών προσεγγίσεων και ερμηνευτικών ατραπών ακραίου υποκειμενισμού, ο Κουρεντζής έχει συχνά βρεθεί στο στόχαστρο της αμφισβήτησης, με τελευταίο κεφάλαιό της την πρώτη του συναυλία με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης στο πλαίσιο της «Εβδομάδας Μότσαρτ 2013» του Σάλτσμπουργκ. Συγκεκριμένα, στα τέλη του περασμένου Ιανουαρίου, ο Έλληνας κλήθηκε να συνηγορήσει από το πόντιουμ υπέρ μιας παραγγελίας του Ιδρύματος Μοτσαρτέουμ (μεταγραφή της Φαντασίας σε ντο ελάσσονα, Κ.

475, του Μότσαρτ από τον Johannes Maria Staud), στο πλαίσιο ενός αποκλειστικά μοτσάρτειου προγράμματος, που περιελάμβανε περαιτέρω το κοντσέρτο σε ντο ελάσσονα αρ. κατ. Καίχελ 491, με σολίστ τον ιδιοσυ-

γκρασιακό πιανίστα Pierre-Laurent Aimard, και την επονομαζόμενη συμφωνία «του Λιντς», από πολλούς θεωρούμενη ως «Σταχτοπούτα» των μεγάλων συμφωνιών του συνθέτη της. Με δεδομένα αφενός τη μικρού ενδιαφέροντος νέα δημιουργία και αφετέρου τον χαρακτήρα των λοιπών έργων ως πυλώνων του κλασικού ερμηνευτικού μέτρου, ο ριζοσπάστης αρχιμουσικός αντιμετώπισε την πηχυαία αμφισβήτηση της ιδιοφυΐας του, ιδιοφυΐας που, κατά την άποψή μας, εκδηλώνεται θεαματικά σε έργα του ύστερου ρομαντισμού και του 20ού αιώνα, ούτως ή άλλως δεκτικά προσωπικού εμπλουτισμού στην ερμηνεία τους. Είναι η περίοδος στην οποία ο Κουρεντζής σκόπιμο είναι να περιορισθεί επί του παρόντος, προτού ακουμπήσει τον πυρήνα του κλασικισμού με τους δικούς του αδυσώπητους ου μην και εκδικητικούς κανόνες. Σε κάθε περίπτωση, το αθηναϊκό πρόγραμμα στην αίθουσα «Χρήστος Δ. Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών επέτρεψε στον αιρετι-

κό μαέστρο να λάμψει επί οικείου εδάφους. Τη συναυλία εγκαινίασε το 3ο και πλέον δημοφιλές κοντσέρτο από τα 5 για πιάνο και ορχήστρα του Σεργκέι Προκόφιεφ με σολίστ τον Alexander Melnikov, συντελεστή ενός μνημειώδους περσινού 3ου του Ραχμάνινωφ στον ίδιο χώρο. Σε αγαστή σύμπνοια, οι μουσικοί παρουσίασαν όχι έναν μονοδιάστατο Προκόφιεφ από ατσάλι, αλλά κυριολεκτικά ακροπάτησαν πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί, εναλλάσσοντας επεισόδια εξτρεμιστικού δυναμισμού και οργιαστικής αιχμηρότητας με λιμνοθάλασσες εξεζητημένης χρωματικής και δυναμικής ποίησης. Η μουσική έμοιαζε να αναβλύζει αβίαστα από την παρτιτούρα, αφού ο μοντερνισμός του Κουρεντζή δεν προσλαμβάνει ερμητικούς όρους, αλλά εκπέμπει σαφήνεια σύλληψης που, με τη σειρά της, μετουσιώνεται σε βαθιά προσωπική ενσυναίσθηση και μαρτυρία. Με τα 9 κοντραμπάσα στο βάθος της σκηνής, οι μουσικοί εκλήθησαν να ερμηνεύσουν ιστάμενοι το Κοντσέρτο για Ορχήστρα του Μπέλα

Μπάρτοκ που ολοκλήρωσε το επίσημο πρόγραμμα μετά το διάλειμμα, όπως ακριβώς είχε συμβεί πέρυσι για μια κατακλυσμιαία 5η του Σοστακόβιτς, στο πλαίσιο των 2 εμφανίσεων που οδήγησαν στη βράβευση του Κουρεντζή με το Μεγάλο Βραβείο Κριτικών Μουσικής της χώρας. Και εν προκειμένω, ο ίδιος και οι μουσικοί του κατέγραψαν μια ιδιαιτέρως προσωπική πρόσληψη της μουσικής, με τεχνική εντέλεια και ρομαντικές υπερχειλίσεις, φιλτραρισμένες το δίχως άλλο στον ρωσικό μυστικισμό της δεύτερης πατρίδας του. Για τις ουρανομήκεις επευφημίες οι φιλοξενούμενοι φιλοδώρησαν το κοινό με το συμφωνικό ποίημα Δον Ζουάν του Ρίχαρντ Στράους, σε μια λευκόπυρης έντασης ανάγνωση, με τέμπι εξαιρετικής ταχύτητας να υποδηλώνουν την παροξυσμική αντίληψη της σύγχρονης σεξουαλικότητας και να εναλλάσσονται με υποβλητικά επεισόδια νυχτερινού αισθησιασμού. Μια ερμηνεία κυριολεκτικά μοναδική και πάντως ελάχιστα προορισμένη για ευαίσθητες κράσεις...

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

47

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ναγνώστες στο Art Bar Poems & Crimes (Αγίας Ειρήνης 17, Μοναστηράκι), στις 9.00 μ.μ.

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Φαύστα

Αρχαία Μεσσήνη Για πρώτη φορά μετά από 2.300 χρόνια θα ακουστεί ξανά, απ’ την ορχήστρα του περίφημου Αρχαίου Θεάτρου της Μεσσήνης, η ανθρώπινη φωνή και η μουσική. Μετά την ολοκλήρωση της αναστήλωσής του, ανοίγει για πρώτη φορά στο κοινό το Σάββατο, χάρις στην πρωτοβουλία του Φεστιβάλ Αθηνών, του σωματείου «Διάζωμα», της ΛΗ’ Εφορείας Αρχαιοτήτων και της Αυτοδιοίκησης, με μια μοναδική συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών σ’ ένα γκαλά ιταλικής όπερας, υπό τη μουσική διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου και με σολίστ τους διάσημους λυρικούς τραγουδιστές Τσέλια Κοστέα και Δημήτρη Πλατανιά, που θα ερμηνεύσουν αποσπάσματα από άριες των Ρουτζέρο Λεονκαβάλο, Τζουζέπε Βέρντι, Τζάκομο Πουτσίνι, Ουμπέρτο Τζορντάνο, στο Αρχαίο Θέατρο Μεσσήνης (Μεσσήνη), στις 9.00 μ.μ.

ΚΥΡΙΑΚΗ

Αμφιάρειο Στο πλαίσιο του προγράμματος «Τοπικές κοινωνίες και μνημεία», η Monumenta, σε συνεργασία με το «Διάζωμα» και την Β’ ΕΠΚΑ, καλεί κατοίκους και επισκέπτες σε μια διαφορετική δωρεάν περιήγηση γνωριμίας με τον αρχαιολογικό χώρο του Αμφιάρειου, δίνοντας ραντεβού σήμερα στην είσοδο του Αρχαιολογικού χώρου (Ωρωπός), στις 11.00 π.μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

Μαύρη Θάλασσα Ποιήματα για τον χώρο που εργάζεται ο ποιητής, τη λάμπα του, τα γυαλιά του και όλα αυτά τα ταπεινά αντικείμενα που συνθέτουν το εργαστήρι ενός μεγάλου δημιουργού, είναι τα «12 ποιήματα για τον Καβάφη» που διαβάζει η Λυδία Φωτοπούλου, στο πλαίσιο του αφιερώματος του Φεστιβάλ Φιλίππων - Θάσου, στο ιστορικό καφενείο «Μαύρη Θάλασσα» (περιοχή Σούγελο, Καβάλα), στις 9.00 μ.μ.

Υπάρχει και φιλότιμο Την επίκαιρη κωμωδία των Σακελλάριου - Γιαννακόπουλου Υπάρχει και φιλότιμο, την ιδιαίτερα επιτυχημένη ταινία του παλιού ελληνικού κινηματογράφου (που βασίζεται στο θεατρικό έργο Ανώμαλη προσγείωση του 1950) με ήρωα τον... Ανδρέα Μαυρογιαλούρο, παρουσιάζει το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μπέζου, με τον Γιώργο Παρτσαλάκη στον ομώνυμο ρόλο και τους Τ. Παπαματθαίου, Θ. Βισκαδουράκη, Τ. Γιαννόπουλο, Ε. Δημητροπούλου, Μ. Σορμαΐνη, Ν. Γιαννουδάκη, Ν. Σκουλά, Α. Νάκα, Ε. Τσιμπρικίδου και Η. Μιχαλογιάννη, στο Κατράκειο Θέατρο (Νίκαια), στις 9.30 μ.μ.

ΤΡΙΤΗ

Πέτρος Μάρκαρης Το νέο του βιβλίο, ένα νοσταλγικό οδοιπορικό στην Αθήνα, με τίτλο Η Αθήνα της μιας διαδρομής, που ξεκινά από το λιμάνι του Πειραιά και πορεύεται, σε ένα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο, σε μια διαδρομή μέχρι την Κηφισιά με τον ηλεκτρικό, παρουσιάζει ο συγγραφέας και συζητά με τους α-

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

Καλοκαίρι στο Κόκκινο Με ένα γκρουπ που φτιάχτηκε πριν από είκοσι χρόνια και συνεχίζει μέσα σε αυτούς τους ανταριασμένους καιρούς να παραμένει ιδιαίτερα ενεργό μουσικά και να εκφράζει το πρόταγμα των καιρών, αλλά και φόβους, όνειρα κι εφιάλτες, τους Active Member, συνεχίζονται οι καλοκαιρινές συναυλίες του ραδιοσταθμού 105,5 Στο Κόκκινο. Ο Β.D. Foxmoor και η Sadahzinia γιορτάζουν τα είκοσι χρόνια παρουσίας των Active Member στην ελληνική μουσική σκηνή hip hop και τη δημιουργική πορεία τους, όχι μόνο στα μουσικά, αλλά και γενικότερα στα πολιτιστικά δρώμενα, με μια συναυλία την Παρασκευή, λίγο έξω από την Αθήνα, στο Stage Musicafe (Λεωφ. Αλέξανδρου Φλέμινγκ 1, Ραφήνα), στις 10.00 μ.μ.

Τη θρυλική Φαύστα του Μποστ, ιδρυτικού μέλους του Θεσσαλικού Θεάτρου, παρουσιάζει, κλείνοντας 30 χρόνια δημιουργικής καλλιτεχνικής πορείας, το θέατρο της Λάρισας, σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου, με την Νικολέττα Βλαβιανού στον πρωταγωνιστικό ρόλο και τους Στ. Νικολαΐδη, Π. Σταθακόπουλο, Μ. Σαουσοπούλου, Β. Γιαβρή, Χ. Φλέουρα, Η. Μπέρμπερη. Το ιδιόμορφο και τόσο αγαπητό αυτό έργο της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας, που γράφτηκε το 1962 και σατιρίζει τον Έλληνα μικροαστό, τον καθωσπρεπισμό, την ημιμάθεια, τον νεοπλουτισμό, την ξενομανία, καθώς και την ελληνική πολιτική ζωή, παρουσιάζεται στο Θέατρο Ρεματιάς (πεζόδρομος Πρ. Ηλία, Χαλάνδρι), στις 9.00 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ

Κυκλάδες

Roger Waters Συνιδρυτής και κύριος συνθέτης των Pink Floyd, ο Roger Waters επιστρέφει στην Ευρώπη παρουσιάζοντας το αριστούργημά του The Wall, μια οπτικοακουστική εικονογράφηση της αποξένωσης και μετάλλαξης του ατόμου, που θα αναπαραχθεί στην ολότητά του με τη βοήθεια της πλήρους μπάντας του και μιας εξέχουσας παραγωγής. Με τη βοήθεια των σύγχρονων τεχνολογιών και των ειδικών εφέ, ο Roger Waters επανασχεδίασε την παράσταση ειδικά για μεγάλους συναυλιακούς χώρους. Την Τετάρτη το The Wall παρουσιάζεται στην Αθήνα, στο ΟΑΚΑ (Σταθμός ΗΣΑΠ Ειρήνη), στις 9.00 μ.μ.

Τις δικές του Κυκλάδες δημιουργεί στον υπολογιστή ο ζωγράφος Σπύρος Πουλημένος, όπως τις θυμάται από τότε που τις επισκεπτόταν, σε νεαρή ηλικία, παρέα με την μηχανή του, τοπία που ξεδιπλώνονται σε ιδιαίτερους χρωματικούς συνδυασμούς και με αφαιρετικό σχέδιο, παίρνοντας έτσι μιαν άλλη διάσταση. Είκοσι πέντε έργα από την ενότητα «Ψηφιακές Κυκλάδες» συναποτελούν την έκθεση με τίτλο Οι Κυκλάδες όπως τις θυμάμαι, που παρουσιάζεται από σήμερα έως και τις 25 Αυγούστου στο Πολιτιστικό Εκθεσιακό Κέντρο (Τήνος).

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΠΕΜΠΤΗ

Πορεία δυτικά

Ακαδημία κιθάρας Σπουδαστές, φοιτητές και μαθητές κιθάρας όλων των επιπέδων, καθηγητές και σολίστ, θα βρεθούν από σήμερα έως και 6 Αυγούστου στο νησί της Λέσβου, όπου θα φιλοξενηθεί η 2η Θερινή Ακαδημία Κλασικής Κιθάρας «Αρίων» του Ιονίου Πανεπιστημίου, στην οποία διακεκριμένοι μουσικοί από το εξωτερικό και την Ελλάδα θα δώσουν σεμινάρια, συναυλίες και διαλέξεις και θα πραγματοποιήσουν εργαστήρια μουσικών συνόλων (ανάμεσά τους οι Νότης Μαυρουδής και Σαβίνα Γιαννάτου), στον Μόλυβο.

Ένας φωτογράφος κι ένας ποιητής, ο Δημήτρης Ταλιάνης κι ο Διονύσης Καρατζάς, περιηγήθηκαν το Ιόνιο και αποτύπωσαν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σε φωτογραφίες και σε λέξεις. Ο μουσικός Γιώργος Αθανασακόπουλος άκουσε σε αυτές τον παλμό των δικών του βιωμάτων και αναμνήσεων, δημιουργώντας, με δικές του συνθέσεις έντεχνης σύγχρονης μουσικής από φυσικά όργανα, τον ρυθμό της εικόνας και του ποιητικού λόγου. Αποτέλεσμα, το ηχόραμα Ιόνιο, πορεία δυτικά, με τη συμμετοχή του μουσικού σχήματος Vibrato, που παρουσιάζεται στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας, στο Αίθριο του Παλαιού Δημοτικού Νοσοκομείου (πλ. Κορυδαλλού 2), στις 9.30 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ

Erotokritos in Blues Τον Ερωτόκριτο του Β. Κορνάρου μελοποιεί ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής, παρουσιάζοντας σε πρώτη δημόσια εκτέλεση το έργο του Erotokritos in Blues & Αυτοσχεδιασμοί, μια ανατρεπτική πρόταση βασισμένη σε τζαζ και μπλουζ στοιχεία, αποτέλεσμα της συνεργασίας του με τον σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθινό, με ερμηνευτές την Κορίνα Λεγάκη και τον Θοδωρή Βουτσικάκη, καθώς και τον βιολονίστα Κωνσταντίνο Παυλάκο, στο Sani Festival (Λόφος Σάνης, Χαλκιδική), στις 9.30 μ.μ.

48 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ)Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Ενα καλοκαίρι 20:50, 23:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Τούρμπο (μεταγλ.) 19:00 Γουλβερίν 20:50 3D, 23:15 3D Αίθουσα 2 Red 2 20:20, 22:45 Αίθουσα 6 (Θερινή) Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Διατριβή για ένα φόνο 20:45, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Star Trek Into Darkness 18:00, 20:30 Fast & Furious 6: Μαχητές των δρόμων 23:00 Αίθουσα 2 Χτυποκάρδια στο γραφείο 20:15, 22:20 Οι μεγάλοι 2 18:10 Αίθουσα 3 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.)

18:30 Οι μεγάλοι 2 20:40, 22:40 Αίθουσα 4 The Hangover Part III 22:50 Ο κανόνας της σιωπής 18:00, 20:20 ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κήπος Ζαππείου, 2103369300, Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΑΙΟΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Σολωμονίδου και Φιλαδελφείας, Καισαριανή, 2107247600, Ενας άντρας και μια γυναίκα 20:50, 23:00 ΑΜΥΝΤΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Η αγάπη δεν έρχεται μόνη 20:50, 23:00 AΝΕΣΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Γουλβερίν 20:50, 23:10 ΑΝΟΙΞΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Η αγάπη δεν έρχεται μόνη 20:50, 23:00 ΑΡΚΑΔΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 2107661166-2107661226, Ο κανόνας της σιωπής 21:15 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, Red 2 21:00, 23:10 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 18:30 3D Γουλβερίν 20:20 3D, 22:40 3D Αίθουσα 2 Αννα Καρένινα 20:40, 22:40 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:30 3D Αίθουσα 3 (Θερινή) Υψηλή μαγειρική 21:00, 23:00 ΒΟΞ (ΘΕΡΙΝΟ) Θεμιστοκλέους 82, Εξάρχεια, Αθήνα, 2103301170, Κλέφτης ποδηλάτων 21:00, 23:00 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 2 Τούρμπο (μεταγλ.) 17:10 Γουλβερίν 19:10 3D, 21:40 3D, 00:10 3D Αίθουσα 3 Star Trek Into Darkness 17:00, 19:40, 22:20 Αίθουσα 4 Γουλβερίν 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Οι μεγάλοι 2 21:50, 00:00 Τούρμπο (μεταγλ.) 17:50, 19:50 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 18:30 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 20:50, 23:10 Αίθουσα 7 - max screen - Cosmote Κλειστό Αίθουσα 8, Lays Τούρμπο (μεταγλ.) 18:40 3D Red 2 20:40 Γουλβερίν 23:00 3D Αίθουσα 9 Ο μοναχικός καβαλάρης 18:10, 21:20, 00:20 Αίθουσα 10 Γουλβερίν 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 12 Το μυστικό βασίλειο του δάσους (μεταγλ.) 17:20 Red 2 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 13 - gold class Γουλβερίν 21:00, 23:40 Αίθουσα 14 - gold class Red 2 22:00 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 18:40 Red 2 21:10, 23:40 Αίθουσα 2 Star Trek Into Darkness 22:20 Οι μεγάλοι 2 18:00, 20:10 Αίθουσα 3 - Cosmote Τούρμπο (μεταγλ.) 18:30 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:00, 23:20 Αίθουσα 4 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:50 3D Γουλβερίν 21:00 3D, 23:30 3D Αίθουσα 5 Γουλβερίν 19:00,

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΘΕΑΜΑΤΑ 21:30, 00:00 VILLAGE9CINEMAS@FALIROΠαλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Red 2 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 2 Οι μεγάλοι 2 19:00, 21:10, 23:20 Αίθουσα 3 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.)

18:40 Ο μοναχικός καβαλάρης 21:00, 00:00 Αίθουσα 4 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 19:30, 22:00, 00:20 Αίθουσα 5 Star Trek Into Darkness 19:00, 21:40, 00:20 Αίθουσα 6 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:00 Γουλβερίν 20:00 3D, 22:30 3D Αίθουσα 7-VMAX - Cosmote Γουλβερίν 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 8 - Gold Class Γουλβερίν 19:40, 22:20 Αίθουσα 9 - Gold Class Γουλβερίν 18:20, 21:00, 23:40 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Γουλβερίν 18:30 3D, 21:00 3D, 23:30 3D Αίθουσα 2 Cosmote Γουλβερίν 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 3 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:20, 23:40 Τούρμπο (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 4 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 18:20 Οι μεγάλοι 2 20:40, 22:50 Αίθουσα 5 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:00 3D, 20:00 Red 2 22:10, 00:20 VILLAGE RENTI SUMMER (ΘΕΡΙΝΟ) Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr, Γουλβερίν 21:40 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 4 Γουλβερίν 18:40 3D, 21:10 3D, 23:40 3D Αίθουσα 5 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 19:10 Οι μεγάλοι 2 21:40, 23:50 Αίθουσα 6 Red 2 19:40, 22:00, 00:20 Αίθουσα 7 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:45 3D Red 2 21:00, 23:20 Αίθουσα 8 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:50 Τούρμπο (μεταγλ.) 17:50, 19:50 Γουλβερίν 00:15 Αίθουσα 9 Star Trek Into Darkness 21:20, 00:00 Τούρμπο (μεταγλ.) 19:20 Αίθουσα 10 - Cosmote Γουλβερίν 19:30, 22:20 Αίθουσα 11 Star Trek Into Darkness 22:50 Οι μεγάλοι 2 18:20, 20:40 Αίθουσα 12 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 18:10 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 20:50, 23:10 Αίθουσα 13 Ο μοναχικός καβαλάρης 19:30, 22:30 Αίθουσα 14 Γουλβερίν 18:00, 20:30, 23:00 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 3 (Θερινή) Red 2 20:45, 23:15 ΔΕΞΑΜΕΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δεξαμενής Κολωνάκι, Αθήνα, 2103623942-2103602363, Στο δρόμο 20:50, 23:10 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Ηλία Ηλιού 28-30 & Ηλιουπόλεως 77, Δάφνη, 2109731856, Ο κανόνας της σιωπής 21:00, 23:10 ΔΙΟΝΥΣΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Περσόνα 21:00, 23:00 ΕΚΡΑΝ(ΘΕΡΙΝΟ)Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Η αγάπη δεν έρχεται μόνη 20:50, 23:00 ΕΛΛΗΝΙΣ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Κηφισίας 29, Αμπελόκηποι, Αθήνα, 210646400980111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Στο δρόμο 20:50, 23:00 ΖΕΦΥΡΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Κλέφτης ποδηλάτων 21:00, 23:00 ΘΗΣΕΙΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cinethisio.gr, Τα πουλιά 20:50, 23:10 ΛΑΪΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, Η άρπα της Βιρμανίας 22:45 Περσόνα 21:00 ΛΑΟΥΡΑ EUROPA CINEMAS (ΘΕΡΙΝΟ) Φορμίωνος & Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι, 2107662040, Δεν κρατιέμαι 23:00 Τούρμπο (μεταγλ.) 21:00 ΛΙΛΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Ο κανόνας της σιωπής 20:50, 23:00 ΟΑΣΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πρατίνου 7, Παγκράτι, 2107244015, Θρέψε κοράκια 23:05 Ο μοναχικός καβαλάρης 20:40 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 2106786000,

www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Red 2 20:20, 23:00 Αίθουσα 2 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:00 Αίθουσα 3 Η συμμορία των μάγων 22:20 Ο γάμος της χρονιάς 20:10 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:10 Αίθουσα 4 Η συμμορία των μάγων 21:40 Αίθουσα 5 Γουλβερίν 20:00 3D, 22:40 3D Αίθουσα 6 Τούρμπο (μεταγλ.)

19:10 3D Γουλβερίν 21:20 3D Αίθουσα 7 Star Trek Into Darkness 19:50, 22:30 Αίθουσα 8 Vodafone Στο δρόμο 20:50, 23:20 Αίθουσα 9 Red 2 19:20, 22:00 Αίθουσα 10 Γουλβερίν 17:50, 20:30, 23:10 Αίθουσα 11 Γουλβερίν 19:30, 22:10 Αίθουσα 12 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 19:00 Ο μοναχικός καβαλάρης 21:30 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Red 2 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 Ο μοναχικός καβαλάρης 21:40 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 3 Ο γάμος της χρονιάς 21:30 Τούρμπο (μεταγλ.) 19:20 Αίθουσα 4 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:20 Αίθουσα 5 Γουλβερίν 20:30, 23:10 Αίθουσα 6 Γουλβερίν 18:30 3D, 21:10 3D Αίθουσα 7 - Vodafone Τούρμπο (μεταγλ.) 18:40 3D Στο δρόμο 20:50, 23:20 Αίθουσα 8 Η συμμορία των μάγων 21:00 Αίθουσα 9 Star Trek Into Darkness 20:10, 23:00 Αίθουσα 10 Γουλβερίν 19:30, 22:10 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868 Αίθουσα 1 Σμύρνη: Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922 20:00 Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια 22:15 Αίθουσα 2 (Θερινή) Ο τελευταίος χορευτής του Μάο 21:15 Νευρικός εραστής 23:15 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Αλεξάνδρας & Μαυρομιχάλη, Αθήνα, 2106425714, Ο μοναχικός καβαλάρης 23:00 Ο κανόνας της σιωπής 20:45 ΡΙΒΙΕΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Περσόνα 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Άλσος Βεΐκου, 2102138119, Γουλβερίν 23:00 Τούρμπο (μεταγλ.) 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (ΘΕΡΙΝΟ)Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103222071-2103248057, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, Στο δρόμο 20:45, 23:00 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256, cinefloisvos@gmail.com, , Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ CLASSIQUE (ΘΕΡΙΝΟ)Λεωφόρος Κηφισίας 290 & Παρίτση 2, Ψυχικό (Φάρος), 2106777330-1, Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Γουλβερίν 19:30, 22:00 Αίθουσα 2 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:00, 20:15 Red 2 22:30 Αίθουσα 3 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.)

19:00 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:15, 23:40 Αίθουσα 4 Τούρμπο (μεταγλ.) 19:15 Red 2 21:30, 23:50 Αίθουσα 5 Τούρμπο (μεταγλ.) 18:30 3D Γουλβερίν 20:30 3D, 23:00 3D Αίθουσα 6 Star Trek Into Darkness 19:45, 22:20 Αίθουσα 8 (Θερινή) Γουλβερίν 21:00, 23:30 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 2 Ο μοναχικός καβαλάρης 20:00, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Ο κανόνας της σιωπής 21:00, 23:00 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469 Ουγκέτσου Μονογκατάρι 22:45 Χτυποκάρδια στο γραφείο 20:45 ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ)Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109312866, Ενα καλοκαίρι 20:50, 23:00 ΦΙΛΟΘΕΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398, Στο δρόμο 20:50, 23:00 ΨΥΡΡΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103247234, Ο Σκοτ Πίλγκριμ Εναντίον των 7 Πρώην (Ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι #2) 23:10 Πυρετός στο αίμα (Ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι #2) 20:50 ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Δεκελείας154, 2102532003-2102583133, Red 2 20:55, 23:05 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3D DIGITAL (ΘΕΡΙΝΟ)Νευροκοπίου 24, Παπάγου, 2106561153-2106528173, Τούρ-

μπο (μεταγλ.) 20:45 3D Γουλβερίν 22:30 3D ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 2105780892-3, Ο μοναχικός καβαλάρης 21:20 ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κύπρου 68 & Δωδεκανήσου, Αργυρούπολη, 2109922098, Γουλβερίν 20:45, 23:00 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΜΑΣΚΩΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ-ΤΑΥΡΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωσταντινουπόλεως 2, Ταύρος, 2103459531, Λίνκολν 21:00 ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Περικλέως 53, Χολαργός, 2106561153-2106528173, The Hangover Part III 20:50, 23:00 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΕΛΛΩ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 12, Ραφήνα, 2294023420, Δύο για το δρόμο 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑ(ΘΕΡΙΝΟ)-PISCINES IDEALESΣολωμού 18, Χαλάνδρι, 2106855860, Χτυποκάρδια στο γραφείο 21:00 Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 23:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χαλκούτσι, 2295071515, Γεννημένοι ξανά 21:00, 23:00 ΑΙΓΛΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Σαρωνίδος 2830, Σαρωνίδα, 22910/54941-54261, Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΑΚΤΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη, 2108961337, Οι αταίριαστοι 21:00, 23:10 ΑΛΕΞ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, Τούρμπο (μεταγλ.) 20:50 Red 2 22:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, Ο μοναχικός καβαλάρης 22:30 Τούρμπο (μεταγλ.) 20:50 ΑΛΙΚΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 - 2102234130, Τούρμπο (μεταγλ.)

20:50 Red 2 23:00 ΑΛΟΜΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Γερουλάνου 103 & Πόντου, 2109937011, Πριν τα μεσάνυχτα 20:50, 23:00 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΑΜΙΚΟ (ΘΕΡΙΝΟ) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΑΣΤΕΡΙ (ΠΡΩΗΝ ΙΛΙΟΝ) (ΘΕΡΙΝΟ) Φιλοκτήτου 86 & Νέστορος, Ίλιον, 2102639030, Ανθρωπος από ατσάλι 21:20 ΑΣΤΡΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Νηρηίδων 9, Αρτεμις, 22940-82249, Πριν τα μεσάνυχτα 21:00, 23:15 COOL TYMVOS CINEMAS Δημοσθένους 8, Παραλία Μαραθώνα, 22940555666977500030 Αίθουσα 2 (Θερινή) The Iceman 21:00, 23:00 Αίθουσα 3 (Θερινή) Γουλβερίν 21:00, 23:10 ΓΟΡΓΟΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ)Παραλία Καλάμου Αγ. Απόστολοι, 22950 81223, Μαθήματα ζωής 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΟΝΑΡ (ΠΡΩΗΝ ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ) Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα- Αγ. Ανάργυροι, 2102690317, Ο μοναχικός καβαλάρης 21:20 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΣΙΝΕ ΠΑΝΘΕΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Τέρμα Δεληγιάννη, Αγία Βαρβάρα, 2105698855, Ο γάμος της χρονιάς 21:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Ειρήνης 50, Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως, Ηλιούπολη, 2109937870, www.politismos-ilioupoli.gr Ο εξαιρετικός κύριος Lazhar 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Ο μοναχικός καβαλάρης 20:40, 23:10 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Κέας & Τερψιχόρης, Ηράκλειο, 2102773731, Αλλοθι 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΡΕΞ ΧΑΛΚΙΔΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ)Οδός Τζιαρντίνι 6, Χαλκίδα, 2221083873, Ο μοναχικός καβαλάρης 21:15 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΕΓΓΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΣΧΟΛΕΙΟ) (ΘΕΡΙΝΟ) Νεαπόλεως 5-7, Αγία Παρασκευή,

2106086455, Αρσενικό και παλιά δαντέλα 23:00 Σάμμυ 2 (μεταγλ.) 21:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Δαβάκη 18, Χαϊδάρι, 2105320003, Ο μοναχικός καβαλάρης 21:00, 23:20 ΗΛΕΚΤΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝ/ΦΟΣ ΚΕΡΑΤΕΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Αθηνών-Σουνίου 37, Παραλία κακιάς θάλασσας, Κερατέα, Ο μοναχικός καβαλάρης 21:15 ΚΑΣΤΑΛΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χρυσοστόμου 1, Πλατεία Αγίου Στεφάνου, 2108144384, Ο κανόνας της σιωπής 21:10 ΚΟΡΑΛΙ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Αφροδίτης & Ιθάκης, Σαρωνίδα, 2291054097-2291054931, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Ενα καλοκαίρι 20:50, 23:10 ΜΑΙΑΜΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Κυανής Ακτής 12, Μάτι, 6942961754-6955466939, Ραλφ, η επόμενη πίστα (μεταγλ.) 21:00 Ενα καλοκαίρι 23:10 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ)Δουκίσσης Πλακεντίας 87, Χαλάνδρι, 2106014284, Στο δρόμο 20:50, 23:10 ΜΑΡΙΑΝΑ (ΘΕΡΙΝΟ)Παραλία Καλάμου, Αγιοι Απόστολοι, 22950-85126, Iron Man 3 23:00 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.)

21:00 ΜΑΡΙΕΛ (ΘΕΡΙΝΟ)Λεωφόρος Μαρκοπούλου 39, Πόρτο Ράφτη, 22990-71335, SR Ο κανόνας της σιωπής 21:00, 23:10 ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ)Παπαδιαμάντη 12, Κηφισιά, 2108019687, , Ενα καλοκαίρι 20:50 The Iceman 23:10 ΟΡΦΕΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ)Λεωφόρος Σαρωνίδος 60, Σαρωνίδα, 22910-60077, Red 2 21:00, 23:00 ΡΙΑ(ΘΕΡΙΝΟ)Λεωφόρος Ποσειδώνος 20, Μάτι, 22940-34778, Ο γάμος της χρονιάς 21:00, 22:50 ΡΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 2108970844-2108971654, The Iceman 23:00 Ο κανόνας της σιωπής 20:50 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Red 2 21:00, 23:10 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΑΝΕΜΩΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Ι. Κόττου 34 (στο προαύλιο του 1ου δημοτικού σχολείου Μεταμόρφωσης ), 2102773731, Αν... 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλλήνη, 2106666815-2106666284, The Iceman 22:40 Τούρμπο (μεταγλ.) 20:45 ΣΙΣΣΥ (ΘΕΡΙΝΟ) - ALGIDA Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 22940918116944141308, Ο κανόνας της σιωπής 21:00, 23:15 SMART CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Smart Park, E. Πουλάκη, Σπάτα, http://www.smartpark.com.gr, Πριν τα μεσάνυχτα 21:00, 23:00 ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρο Σουνίου, Λαύριο, 2292027911229202791, Red 2 21:00, 23:10 ΤΡΙΑΝΟΝ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Κεφαλληνίας 4, Σαρωνίδα, 2291054931-2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Τζακ ο κυνηγός γιγάντων 21:00 Ο κανόνας της σιωπής 23:00 ΦΛΩΡΙΔΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Ποσειδώνος 124, Ζούμπερη, 2294096923, www.cineflorida.gr, Ο υπνωτιστής 21:00, 23:10 ΧΛΟΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Κασαβέτη 17, Κηφισιά, 2108011500, Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΙΝΕ ΚΗΠΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ)Θερμοπυλών 49 & Κνωσού, Μοσχάτο, 2104810790, Στο τέλος του δρόμου 23:00 Οι Κρουντς (μεταγλ.)

21:00 ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Θηβών 245, Νίκαια, 2104830330, www.cinenikaia.gr, Ο μοναχικός καβαλάρης 21:00, 23:40 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Η συμμορία των μάγων 23:00 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 21:00 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ(ΘΕΡΙΝΟ)Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 2104670012, blogspot.cineselini.com, Star Trek Into Darkness 23:00 Τούρμπο (μεταγλ.)

21:00

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

49

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΓΑΖΗΣ ΚΑΙ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΝΙΚΗΤΕΣ ΣΤΑ ΔΥΟ ΑΙΓΑΙΟΠΕΛΑΓΙΤΙΚΑ ΔΙΕΘΝΗ OPEN

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Ελληνικές πρωτιές σε Ικαρία και Λέρο

o Κάτι ασύνηθες στις πρώτες αγωνιστικές ημέρες του κλειστού τουρνουά στο Μπιλ της Ελβετίας: Στον πρώτο γύρο όλες οι παρτίδες έληξαν ισόπαλες. Στον δεύτερο, σημειώθηκαν μόνο νίκες (Μπακρό - Ντινγκ Λίρεν 1-0, Ράπορτ - Μοϊσέενκο 0-1, Νεπομνιάτσι - Βασιέ Λαγκράβ 0-1). Στον τρίτο γύρο, μόνο ισοπαλίες ( http://www.bielchessfestival.ch/ en/home/).

Μόνοι πρώτοι και αήττητοι τερμάτισαν δύο Έλληνες σκακιστές στα δύο αιγαιοπελαγίτικα Διεθνή Τουρνουά. Στην Ικαρία πρώτευσε ο Στάθης Γαζής (ευχάριστη έκπληξη, αφού ήταν πέμπτος στην αρχική λίστα αξιολόγησης) και στη Λέρο ο πρώτος σε ΕΛΟ Γιάννης Παπαϊωάννου.

o Το 1ο Ανοιχτό Πρωτάθλημα Ελλάδος Blitz - Rapid «Ευ Αγωνίζεσθε» θα διεξαχθεί από 29 Αυγούστου μέχρι 1 Σεπτεμβρίου στο ξενοδοχείο OLYMPIC VILLAGE στην Αρχαία Ολυμπία, με συνολικά έπαθλα 3.000 ευρώ. Προκήρυξη στην ιστοσελίδα http://www.pirgos chess.gr

«Ίκαρος» ετών 36! Μία από τις πιο παραδοσιακές σκακιστικές διοργανώσεις ολοκληρώθηκε με επιτυχία στην Ικαρία. Στο δεκαήμερο από 13 μέχρι 22 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε στο Αθλητικό Κέντρο Αγίου Κήρυκου το 36ο Διεθνές Τουρνουά «Ίκαρος 2013» - Ανοιχτό Πρωτάθλημα Αιγαίου, το Ανοιχτό Ομαδικό Μεσογειακό Τουρνουά Ράπιντ, συναντήσεις του Σκακιστικού Ομίλου Ικαρίας με τις ομάδες «Αλιέχιν» της Αγίας Πετρούπολης και «Μέλισσος» Σάμου, καθώς και αγώνες μπλιτς. Παράλληλα οργανώθηκε Διαγωνισμός Λύσης Προβλημάτων και διαγωνισμός ζωγραφικής για παιδιά με θέμα «Σκάκι και Ικαρία». Συνολικά παίχτηκαν 1.008 παρτίδες, από τις οποίες οι 618 με κανονικό χρόνο σκέψης (598 στο διεθνές Όπεν και 20 σε ομαδικές συναντήσεις), 180 ράπιντ και 210 μπλιτς. Η σημαντικότερη και πλέον μαζική εκδήλωση ήταν το Όπεν «Ίκαρος 2013», στο οποίο αγωνίστηκαν 141 παίκτες από 9 χώρες. Τελική βαθμολογία στην κορυφή: 1) Γαζής (2263) 8 βαθμοί σε 9 αγώνες, 2) Βέλιτσκα (Τσεχία, 2433) 7,5, 3-7) Νέστερ (Ουκρανία, 2307), Π. Χριστοδούλου (2225), Δ. Κανέλλος (1986 - καλύτερος έφηβος), Π. Φρεντζάς (2363 - πρωταθλητής Αιγαίου), Κ. Ανάγνου (2118) 7 βαθμοί. Πρωταθλήτρια Αιγαίου και πρώτη σκακίστρια του τουρ-

o Προκηρύχθηκε το 10ο Ανοιχτό Τουρνουά Σκάκι Καλαμαριάς. Θα διεξαχθεί από 28 Αυγούστου μέχρι 4 Σεπτεμβρίου στο Αμφιθέατρο του 4ου - 5ου Γυμνασίου-Λυκείου Καλαμαριάς, οδός Μ. Αλεξάνδρου κ. Αν. Θράκης (Λεωφορεία 39, 3, 2). Παράβολο 20 ευρώ (απαλλάσσονται ΑμεΑ και παίκτες με υψηλό ΕΛΟ). Έπαθλα 3.000 ευρώ (500 για τον νικητή). Τηλ. επικοινωνίας 2310 847729 (Γ. Μαστροβασίλης), 6973-730942 (Ι. Αντωνιάδης). Email: kalamariaopen@yahoo.gr, antonlaw@ hol.gr. Αναλυτική προκήρυξη στην ηλ. διεύθυνση: www.skakistis.gr. o Άρχισε στο Βελιγράδι το Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Γυναικών. Από την Ελλάδα αγωνίζονται οι σκακίστριες Μ. Μακροπούλου, Κ. Παυλίδου, Ι. Μάκκα, Δ. Σεφερίδου (http://belgrade2013.org/index.php/en/). o Χωρίς ελληνική συμμετοχή διεξάγεται στην Κίνα η Νεανική Ολυμπιάδα έως 16 ετών (http://wyco2013.cqyc.org.cn/News/en/)

νουά αναδείχθηκε η Εύα Κόντου (2182), με 6,5 βαθμούς. Αναλυτική βαθμολογία στην ιστοσελίδα: http://www.chess-results.com/tnr106362. aspx?art=4&lan=1&wi=821. Οι φετινές εκδηλώσεις, οι οποίες έτυχαν μεγάλης προβολής, διοργανώθηκαν από τον Δήμο Ικαρίας και τον Σ.Ο. Ικαρίας και στηρίχθηκαν από τη ναυτιλιακή εταιρεία Hellenic Seaways και το Σκακιστικό Κέντρο «Κάισσα».

Δυνατό τουρνουά στη Λέρο Το 5ο Διεθνές Τουρνουά Λέρου «Artemis Cup» πραγματοποιήθηκε από 18 έως 25 Ιουλίου στο Συνεδριακό Κέντρο Crithoni’s Paradise Hotel, στο Κριθώνι Λέρου. Τελική κατάταξη στον ισχυρό πρώτο όμιλο: 1ος Παπαϊωάννου (2629) 8 βαθμοί σε 9 αγώνες (αήττητος με 7 νίκες και 2 ισοπαλίες), 2ος Τσαν (Τουρκία, 2475) 7,5, 3ος Δ. Μαστροβασίλης (2606) 7, 4ος Τζέμπε (Ουγγαρία, 2488) 6, 5-6) Λένιαρτ (Πολωνία, 2473), Αλ. Γρηγοριάδης 5,5. Πρώτη μεταξύ των σκακιστριών η Φινλανδή Πούουσκα (1955) με 5 βαθμούς. Αναλυτικός βαθμολογικός πίνακας στην ιστοσελίδα: http://www.chess-results.com/tnr106567 .aspx?art=4&lan=1&wi=821 Στο δεύτερο γκρουπ πρώτευσε ο Θεμ. Ζυγουράκης (1609) με 7,5 βαθμούς σε 9 αγώνες. Συνολικά αγωνίστηκαν 60 σκακιστές και σκακίστριες (32 στο α’ γκρουπ και 28 στο β’), από 10 χώρες και παίχτηκαν 245 παρτίδες. Στα θετικά της διοργάνωσης, η ανάλυση παρτίδων στους συμμετέχοντες από τον προπονητή Ηλ. Κουρκουνάκη χωρίς καμιά επιπλέον χρέωση. Οι αγώνες διοργανώθηκαν από τον Δήμο Λέρου, την Ε.Σ. Θεσσαλονίκης, τον ΜΠΣ Νέων Λέρου Βράβευση των καλύτερων σκακιστών κάτω των 10 ετών στο διεθνές τουρνουά «Ίκαρος 2013»: Από αριστερά ο διευθυντής Αγώνων Μ. Βένιος, ο αντιδήμαρχος Ικαρίας Αλ. Σκάρος, οι βραβευθέντες Η. Ιωαννίδης, Δ. Τσουκαράκης, Β. Δελλούδης, και ο διεθνής διαιτητής Χρ. Πιλάλης. Πίσω από τα παιδιά η υπεύθυνη ορισμού ζευγών, Μ. Παγκαλή

o Η Ένωση Σκακιστών Θεσσαλονίκης (http://www.skakistis.gr) ανακοινώνει ότι σε συνεργασία με το Kasparov Chess Foundation Europe (http://www.kcfe.eu ) και με την ευγενική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (http://www.snf.org/EL) θα εφαρμόσει στην Ελλάδα το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ιδρύματος Kasparov για την εκμάθηση σκακιού στα σχολεία. Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει πιλοτικά τον πρώτο χρόνο σε δημοτικά σχολεία της Θεσσαλονίκης,

1

5

8

2

6

4

3

9

9

3

2

4

7

1

6

8

5

7

8

6

4

5

9

3

1

7

2

14

1

4

9

2

8

5

3

6

7

6

7

8

9

3

4

2

5

1

5

2

3

6

1

7

8

9

4

3

8

7

1

4

9

5

2

6

6

4

9

6

3

5

2

7

1

8

1

2

5

1

7

6

8

9

4

3

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

Σε αντίθεση με τα δύο προηγούμενα τουρνουά, στην Παλαιοχώρα πρωταγωνιστούν οι ξένοι. Έναν γύρο πριν από τη λήξη στων αγώνων επικεφαλής ήταν ο Ριτσαγκόφ (Ρωσία, 2561) με 7 βαθμούς σε 8 αγώνες και τον ακολουθούσαν οι Χαριτόνοφ (Ρωσία, 2546), Ντέιβιντ (Ιταλία, 2597) και Τουκχάεφ (Ουκρανία, 2520) με 6,5. Οι πρώτοι Έλληνες (Μπανίκας, Σκέμπρης, Σταθόπουλος, Καπνίσης), ήταν στη μεγάλη βαθμοομάδα των 6 βαθμών. Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η νίκη του Γιάννη Γεωργιάδη επί του Ουκρανού γκραν μετρ Τουκχέαφ στον 5ο γύρο, ύστερα από εντυπωσιακή θυσία πύργου: Γεωργιάδης (2449) - Τουκχάεφ (2520) [Β54] 1.ε4 γ5 2.Ιζ3 ε6 3.δ4 γxδ4 4.Ιxδ4 Ιγ6 5.Ιγ3 δ6 6.η4 Αδ7 7.Αε3 Ιηε7 8.Ιβ3 Ιγ8 9.ζ4 Αε7 10.Βζ3 α6 11.0-0-0 Βγ7 12.η5 0-0 13.Πη1 β5 14.ζ5 Ιε5 15.Βζ2 Πε8 16.ζ6 Αζ8 17.Πη3 β4 18.Ιε2 Αγ6 19.Αη2 α5 20.Πθ3 η6 21.Ιβδ4 α4 22.Ρβ1 Ια7 23.Αζ4 β3 24.Αxε5 δxε5 Τα λευκά (διάγραμμα) κερδίζουν θεαματικά:

25.Πxθ7 Ρxθ7 26.Βθ4+ Ρη8 27.Πδ3 βxγ2+ 28.Ργ1 α3 29.β3 και τα μαύρα εγκαταλείπουν. Η απειλή 30.Πθ3 δεν αντιμετωπίζεται 1-0

2 1

2

6

5

6

7

8

9

3 4 5

4 6

3 7

9

7 9

Mέτριας δυσκολίας

4

2

9 5

4

3

1

3

5

5

2

1

6

8

7

8

8

2

9 Η ΛΥΣΗ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ 2. ΡΑΡ, ΕΡΝ 3. ΑΠΟΡΡΗΤΩΣ 4. ΑΜΑΤΟ 5. ΑΝΝΑ ΜΑΡΙΑ 6. ΙΝΤΣΑ, ΣΤ 7. ΝΕΟ, ΙΙΙ 8. ΣΑΝΔΗ, ΑΔΩ 9. ΗΡ, ΕΣΩΣΑΝ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΚΡΑΤΑΙΩΣΗ 2. ΟΑΠ, ΝΝ, ΑΡ 3. ΠΡΟΥΝΤΟΝ 4. ΕΔΕΣΑ 5. ΓΕΡΑΜΑΝΗΣ 6. ΧΡΗΜΑ 7. ΑΝΤΑΡΣΙΑΣ 8. ΩΤΙΤΙΔΑ 9. ΑΟΣΤΗ, ΙΩΝ

1

Θεαματική θυσία!

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU 7

και στηρίχθηκαν από τοπικούς φορείς.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Γλυκό που θυμίζει ευρωπαϊκή πρωτεύουσα 2. α) Αρχαίος Ελευσίνιος ήρωας β) Ποταμός της Σκωτίας 3. Επίρρημα για έγγραφα του Φόρειν Όφις 4. Ιταλός πολιτικός 5. Τέως βασίλισσα με καταγωγή από το 1 οριζ. (δύο λέξεις) 6. α) Αγγλική μονάδα μήκους β) Ο Λέων ο Σοφός 7. α) Αντικατέστησε άλλο (αντίστρ.) β) Ο αριθμός 3 για τους Ρωμαίους 8. α) Γαλλίδα συγγραφέας ερωτική σύντροφος του Σοπέν β) Τραγουδώ (αρχ.) 9. α) Σύμβολο ιπποδύναμης β) ... την παρτίδα ΚΑΘΕΤΑ 1. Ισχυροποίηση, δυνάμωμα 2. α) Αρχικά για τον Αραφάτ β) Όμοια σύμφωνα γ) Αγγλικό σύμφωνο 3. Γάλλος αναρχικός φιλόσοφος (1809-1865) 4. Το αντίθετο του έλυσα (αντίστρ.) 5. Αξέχαστος δημοσιογράφος, ειδήμων του λαϊκού τραγουδιού 6. Κυβερνά τον κόσμο 7. Εξέγερση (γεν.) 8. Φλεγμονή αισθητηρίου οργάνου 9. α) Πόλη της ΒΔ Ιταλίας (αντίστρ.) β) Το μικρό ενός Δραγούμη

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

50

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Ο Σαβιόλα είναι εξαίρεση στη θερινή... νάρκη του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου

ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ «ΦΤΩΧΟ» ΤΟ ΦΕΤΙΝΟ «ΠΑΖΑΡΙ»

Η απόκτηση του Χαβιέ Σαβιόλα από τον Ολυμπιακό, «παραφωνία» στη γενικότερη μετεγγραφική ένδοια...

Η εξαίρεση επιβεβαιώνει τον κανόνα... ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΡΟΥΝΤΑ

Σε γενικότερους χαλεπούς καιρούς για της χώρα μας, ελέω Μνημονίων και της συνεπακόλουθης κρίσης, το επαγγελματικό ποδόσφαιρο δεν θα μπορούσε παρά να κινείται σε ανάλογους ρυθμούς. Μια σύγκριση ανάμεσα στην προηγούμενη δεκαετία και αυτή που διανύουμε τώρα οδηγεί σε συγκεκριμένα συμπεράσματα που περιγράφουν μια πορεία άκρως πτωτική. Πριν από κάποια χρόνια, όχι πολύ παλιά, τα καλοκαίρια «συχνά πυκνά» έρχονταν στην Ελλάδα πολύ γνωστά ονόματα του διεθνούς ποδοσφαίρου. Φυσικά, υπήρχε τότε η δυνατότητα να δαπανηθούν σημαντικά ποσά (π.χ., από 3 εκατομμύρια ευρώ και πάνω) για να πραγματοποιηθούν σπουδαίες μετεγγραφές. Στα χρώματα των μεγαλύτερων ελ-

ληνικών ομάδων ντύθηκαν ποδοσφαιριστές του βεληνεκούς ενός Ριβάλντο, ενός Καρεμπέ, ενός Μπελούτσι, ενός Ντουντού, ενός Ντιόγκο, ενός Ριέρα, ενός Πάουλο Σόουζα, ενός Σισέ, ενός Ζιλμπέρτο Σίλβα, ενός Λέτο, ενός Γκοβού, ενός Ρεκόμπα, ενός Γκούντγιονσεν, ενός Γκαμάρα, ενός Τζουζέπε Σινιόρι, κ.ο.κ. Όμως, αυτές οι εποχές έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Η περίπτωση της απόκτησης του Χαβιέ Σαβιόλα από τον Ολυμπιακό και οι άλλες κινήσεις ενίσχυσης του πρωταθλητή (μετά την αποχώρηση των Τζιμπούρ και Αμπντούν) είναι βέβαια εξαίρεση, προκειμένου να επιβεβαιωθεί ο κανόνας... Τα ποσά που διατίθενται από τις ΠΑΕ περιορίζονται διαρκώς, απόρροια της ραγδαίας μείωσης των εσόδων. Ολοένα και μικρότερος αριθμός φιλάθλων πηγαίνουν στα γήπεδα ή

αγοράζουν εισιτήρια διαρκείας. Τα ποσά από τον ΟΠΑΠ και από το συνδρομητικό κανάλι NOVA μειώνονται, με αποτέλεσμα οι ομάδες, και να μην μπορούν να φέρνουν «τρανταχτά» ονόματα, αλλά και να προβάλλει ως αναγκαστική συνθήκη η «στροφή» προς τους νεαρούς Έλληνες ποδοσφαιριστές. Οι μετεγγραφικοί στόχοι που βάζουν ακόμα και οι ομάδες με το μεγαλύτερο «πορτοφόλι», σε καμία περίπτωση δεν προσομοιάζουν με τους αντίστοιχους του πρόσφατου παρελθόντος. Μετεγγραφές που θα στοιχίζουν πάνω από 1 εκατομμύριο ευρώ θα είναι πλέον σπάνιες περιπτώσεις...

Πτώση ενδιαφέροντος... Ένας ακόμα δείκτης, που αποτυπώνει τη γενικότερη οπισθοχώρηση, είναι ο αριθμός των πωλήσεων των αθλητικών εφημερίδων. Κάποια χρό-

νια πριν, τα νούμερα αυτά δημιουργούσαν εντύπωση. Όμως, από το 2008 και ύστερα, άρχισε κι εδώ η καθοδική πορεία, που κορυφώθηκε εσχάτως. Η οικονομική κρίση, που μαστίζει εδώ και χρόνια τη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων, η διευρυμένη χρήση του Ίντερνετ, η απαξίωση του εγχώριου ποδοσφαίρου από μεγάλο αριθμό φιλάθλων, η μείωση σελίδων, η αύξηση της τιμής, η υποβάθμιση της ύλης (π.χ., εξαφάνιση ενθέτων), έχουν οδηγήσει σε μια κατάσταση που απέχει παρασάγγας από το παρελθόν, με ρυθμούς που σοκάρουν... Σε λίγες ημέρες μπαίνει ο Αύγουστος. Συγκρίνοντας τις σημερινές πωλήσεις (Ιούλιος 2013) με τον αντίστοιχο Αύγουστο του 2008, διαπιστώνει κανείς το μέγεθος της κρίσης στον αθλητικό Τύπο. Πρώτα από όλα, από τότε δεν υπάρχουν πια η

«Εξέδρα» (με 26.480 φύλλα), ο ιστορικός «Φίλαθλος» (με κυκλοφορία εκείνο τον μήνα 12.294 φύλλα), το «Derby» (8.444 φύλλα) και το «Score» (5.042 φύλλα). Σήμερα, έχουν προστεθεί ο «Γαύρος» και η «Sport Live». Η «Sportday» έχει πέσει από τα 62.840 φύλλα στα 10.710 (στοιχεία Παρασκευής 19 Ιουλίου 2013). Το «Goal» από τα 39.315 στα 9.010. Ο «Πρωταθλητής» από τα 36.425 στα 6.760. Το «Φως των Σπορ» από τα 32.190 στα 11.710. Η «Πράσινη» από 17.090 στα 4.690. Η «Ώρα των Σπορ» από 10.685 στα 4.600. Η «Γάτα» από 7.210 στα 2.030. Συνολικά, ο μέσος όρος όλων των αθλητικών εφημερίδων για την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου του 2008 ήταν 258.015 φύλλα, ενώ τώρα (μια συγκεκριμένη μέρα του Ιουλίου) μόλις 59.780... Έχει χαθεί, δηλαδή, το 76,84% των τότε πωλήσεων!

κιμάζεται ξανά. Και φυσικά δεν είναι η πρώτη φορά. Από τη φυματίωση που έθεσε σε κίνδυνο την καριέρα του μεγάλο Λάσλο Κουμπάλα τη δεκαετία του 1950 και τον θάνατο του Χούλιο Σέσαρ Μπενίτεθ από δηλητηρίαση, που οφειλόταν στα μύδια πριν από το ντέρμπι τίτλου με τη Ρεάλ Μαδρίτης το 1968, μέχρι την καρδιακή προσβολή του Γιόχαν Κρόιφ, την απαγωγή του Κίνι, την ηπατίτιδα του μεγάλου Ντιέγο Μαραντόνα και αρκετούς σοβαρούς τραυματισμούς, η ομάδα της Καταλονίας έχει μάθει να ζει με τις δυσκολίες, να τις ξεπερνά και να δίνει τις μάχες της. Όλοι εύχονται ο Τίτο Βιλανόβα να έχει την κατάληξη του Αμπιντάλ, να καταφέρει δηλαδή να ξεπεράσει πλήρως το πρόβλημά του και να επιστρέψει στο ποδόσφαιρο. Η μαχητικότητά του Γάλλου αμυντικού, άλλωστε, αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού από όλο τον κόσμο, αφού ακόμα κι όταν χρειάστηκε μεταμόσχευση στο συκώτι, δεν πίστεψε ότι δεν θα ξαναπαίξει ξανά μπάλα. Και κατάφερε να επιστρέψει στους αγωνιστικούς χώρους, έστω κι αν οι δρόμοι του με τους «μπλαουγκράνα» χώρισαν. Για τη διάδοχη κατάσταση, έπειτα από ένα μπαράζ ονοματολογίας, η Μπαρτσελόνα κατέληξε στην πρόσληψη του Αργεντινού Χεράρδο, ή απλά

«Τάτα» Μαρτίνο από τη Νιούελς Ολντ Μπόις. Ο Μαρτίνο θεωρείται ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής που φόρεσε ποτέ τη φανέλα της Νιούελς, παρ’ ότι από εκεί πέρασε κι ο Μαραντόνα και αποτελεί τον πρώτο Αργεντινό στον πάγκο της «Μπάρτσα» έπειτα από 30 ολόκληρα χρόνια! Ελένιο Ερέρα, Ρόκε Όλσεν και Σέζαρ Λουίς Μενότι ήταν οι προηγούμενοι από τη χώρα του τάνγκο που διετέλεσαν προπονητές στην ομάδα της Καταλονίας. Ο Λιονέλ Μέσι μεγάλωσε ακούγοντας «ύμνους» από τον πατέρα του για τον Μαρτίνο, ο οποίος έχει δώσει το όνομά του σε μία από τις κερκίδες της Νιουέλς, την οποία οδήγησε φέτος στην κατάκτηση του «Torneo Final» στην Αργεντινή. Πριν από μερικά χρόνια, ο Πεπ Γκουαρδιόλα είχε δηλώσει ότι ο σύλλογος πρέπει να κάνει τα πάντα προκειμένου να αισθάνεται καλά ο Μέσι και να βγάζει μέσα στο γήπεδο το 100% των δυνατοτήτων του. Σε αυτόν τον τομέα, τουλάχιστον, η επιλογή του «Τάτα» μοιάζει ιδανική... Μένει να δούμε αν το στιλ του προπονητή θα ταιριάξει με αυτό της «Μπάρτσα». Ο ίδιος τόνισε έτοιμος να προσαρμοστεί στη «φιλοσοφία» των Καταλανών, η οποία είναι αυτή που τους έχει κάνει να γράψουν το δικό τους, ξεχωριστό κεφάλαιο στο «βιβλίο» της ιστορίας του ποδοσφαίρου...

ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ

Ακόμη μια δοκιμασία και «στροφή» στην Αργεντινή... ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΣΑΡΡΗ

Όλοι εύχονται ο Τίτο Βιλανόβα να επιστρέψει στο ποδόσφαιρο

Ο Τίτο Βιλανόβα εγκατέλειψε τον πάγκο της Μπαρτσελόνα προκειμένου να δώσει τη δική του μάχη με τον καρκίνο και οι Καταλανοί στράφηκαν σε Αργεντινό προπονητή με τις... ευλογίες και του Λιονέλ Μέσι! Για ακόμη μια φορά ένας άνθρωπος που ανήκει στην οικογένεια της Μπαρτσελόνα περνά μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή, αφού ο Τίτο Βιλανόβα παραι-

τήθηκε από την τεχνική ηγεσία των Καταλανών για να δώσει απερίσπαστος τη μάχη με τον καρκίνο. Την περσινή χρονιά, έλειψε για ένα διάστημα από τον πάγκο του και κατάφερε να επιστρέψει, μετά την επέμβαση και τις θεραπείες. Φέτος έκρινε ότι αυτό δεν μπορεί να επαναληφθεί... Λίγο καιρό μετά τη μεγάλη περιπέτεια υγείας του Ερίκ Αμπιντάλ, ο οποίος συνεχίζει το ποδόσφαιρο με τα χρώματα της Μονακό, η Μπαρτσελόνα δο-

Οι Βιλανόβα και Αμπιντάλ εκτός από το κύπελλο του πρωταθλήματος σήκωσαν και το βάρος του προβλήματος της υγείας τους...

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

51

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΠΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΙΩΤΗΣ

Η υπομονή και η επιμονή δικαιώνονται! ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Ο Σπύρος Γιαννιώτης απέδειξε, εκτός του ότι είναι ο κορυφαίος Έλληνας κολυμβητής όλων των εποχών κι ένας από τους 2-3 καλύτερους -γενικότερα- στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού, ότι η υπομονή και η επιμονή επιβραβεύονται! Μπορεί να έχασε το «όνειρο ζωής» γι’ αυτόν, ένα Ολυμπιακό μετάλλιο και μάλιστα μέσα στην πατρίδα της μητέρας του, πέρσι στο Λονδίνο, αλλά στα 33 του χρόνια «επέστρεψε δριμύτερος» στη Βαρκελώνη, πήρε το χρυσό μετάλλιο στα 10 χλμ. της «ανοιχτής θάλασσας» και την Παρασκευή το αργυρό στο ομαδικό των 5 χλμ. (μαζί με την Κέλυ Αραούζου και τον Αντώνη Φωκαΐδη), φθάνοντας τα 6 μετάλλια από τα 10 συνολικά, που έχει κατακτήσει η Ελλάδα σε Παγκοσμία Πρωταθλήματα Υγρού Στίβου! Όταν οι περισσότεροι Έλληνες κολυμβητές, με μεγαλύτερο ίσως ταλέντο από τον Γιαννιώτη, σταματάνε στα 22 τους χρόνια την κολύμβηση, ο Κερκυραίος κολυμβητής του Ολυμπιακού πήρε το πρώτο του μετάλλιο σε μεγάλη διοργάνωση. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του Βερολί-

νου το 2002 κατέκτησε την 3η θέση στην 4x200 μ. ελεύθερο μαζί με τους Οικονόμου, Ξυλούρη και Κοκκώδη. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα αναδεικνύεται σε καλύτερο Έλληνα κολυμβητή, καθώς πήρε την 5η θέση στα 1.500 μ. και την 7η στα 400 μ. ελεύθερο. Στις 18 Μαρτίου του 2007 κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο 12ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου, στη Μελβούρνη, το πρώτο ατομικό της καριέρας του σε επίπεδο ευρωπαϊκού ή παγκοσμίου πρωταθλήματος και το πρώτο του στην «ανοιχτή θάλασσα». Ήταν 3ος στα 5 χλμ.,

καθώς κάλυψε την απόσταση σε 56 λεπτά, 56 δευτερόλεπτα και 6 δέκατα, με νικητή τον Γερμανό Τόμας Λουρτς (56.49.6), που τερμάτισε δεύτερος στα 10 χλμ. της Βαρκελώνης. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο «ανοιχτής θάλασσας», που έγινε στην Κίνα τον Σεπτέμβριο του 2007, ο Σπύρος Γιαννιώτης πήρε το αργυρό μετάλλιο και ένα μήνα αργότερα, στο Παγκόσμιο Στρατιωτικό Πρωτάθλημα στην Ινδία, κατέκτησε ένα χρυσό και δύο ασημένια μετάλλια στα 1.500 μ., στα 4x200 μ. και στα 400 μ. ελεύθερο, αντίστοιχα. Μάλιστα στα 1.500 μ. σημείωσε 15.16.50, που ήταν ρεκόρ

Έξι μετάλλια ο κορυφαίος Έλληνας κολυμβητής σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα μετά το 2007...

Η «αποτυχία» της 4ης θέσης στο Λονδίνο δεν πτόησε τον Σπύρο Γιαννιώτη... Ο Γιαννιώτης έγινε ο πρώτος κολυμβητής στον κόσμο που νικάει σε διαδοχικά Παγκόσμια Πρωταθλήματα στα 10 χιλιόμετρα...

αγώνων. Το πρώτο του χρυσό μετάλλιο στην «ανοιχτή θάλασσα» το κατέκτησε το 2008 στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στο Ντουμπρόβνικ της Κροατίας, στα 5 χλμ. με χρόνο 52.57.2, ένα λεπτό σχεδόν διαφορά από τον δεύτερο Γερμανό Γιάν Βολφφκάρτεν (53.55.7). Την ίδια χρονιά πέτυχε το πανελλήνιο ρεκόρ στα 1500 μ. με 14.53.32, αλλά δεν μπόρεσε να πάρει καλύτερη από τη 12η θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου. Τον Ιούλιο του 2009 κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στη Ρώμη στα 5 χλμ. και το 2010 κατακτά άλλα δύο μετάλλια σε Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα τερματίζοντας 3ος στα 5 χλμ., αλλά και πρώτος στο ομαδικό (πάλι μαζί με τους Φωκαΐδη - Αραούζου). Το 2011 στο Παγκόσμιο Κύπελλο στο Σετούμπαλ της Πορτογαλίας κατέ-

κτησε το χρυσό μετάλλιο στα 10 χλμ. και την ίδια χρονιά αναδείχθηκε Παγκόσμιος Πρωταθλητής στα 10 χλμ. στη Σαγκάη, όπου κατέκτησε και αργυρό μετάλλιο στα 5 χιλιόμετρα. Για να τα πετύχει όλα αυτά, ο Γιαννιώτης χρειάστηκε να κάνει εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα στις προπόνησεις και στους αγώνες στην πισίνα και οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί: Έχει αγωνιστεί συνολικά σε 158 επίσημους αγώνες (σε 50άρα πισίνα) στα 400 μ. ελεύθερο και σε 142 στα 1.500 μ. ελεύθερο στα τελευταία 19 χρόνια, δηλαδή σε 300 αγώνες αντοχής! Μάλιστα, οι περισσότεροι αγώνες του είναι υψηλού επιπέδου, αρκεί να αναφέρουμε ότι έχει «κατέβει» 87 φορές τα 4 λεπτά στα 400 μ. ελεύθερο και 48 φορές τα 15.30 στα 1.500 μ. (15.29.69 είχε σημειώσει το 2000 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ)...

ΠΡΟΚΡΙΜΑΤΙΚΑ ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ

«Νέα σελίδα» για τον ΠΑΟΚ

Ο ΠΑΟΚ, όπως παρατάχθηκε, στο τελευταίο «χορταστικό» φιλικό με τη Νις... ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΓΑΛΟΥΠΗ

Με νέο προπονητή, ενισχυμένο δυναμικό και πολλά όνειρα ξεκινάει την Τρίτη το ευρωπαϊκό του ταξίδι ο ΠΑΟΚ, με την προσδοκία να κουνήσει το σεντόνι του Τσάμπιονς Λιγκ, κάτι που για να γίνει, θα πρέπει πρώτα να ξεπεράσει τα εμπόδια στα προκριματικά, αρχής γενομένης με την ουκρανική Μέταλιστ. Ο «δικέφαλος» είχε παλέψει για τον ίδιο στόχο και πριν από τρία χρόνια, αλλά τότε δεν τα είχε καταφέρει, α-

φού στις 28 Ιουλίου 2010 είχε έρθει ισόπαλος 1-1 με τον Άγιαξ στην Ολλανδία, όμως μια εβδομάδα μετά αποκλείστηκε στη Θεσσαλονίκη, λόγω των εκτός έδρας τερμάτων (3-3). Αυτή τη φορά ο ΠΑΟΚ ξεκινάει τη σεζόν με μεγαλύτερες φιλοδοξίες. Η παρουσία του Ολλανδού προπονητή Χουμπ Στέφενς, η ενίσχυση με ποδοσφαιριστές που δείχνουν ότι μπορούν να βοηθήσουν άμεσα (Τζιόλης, Βίτορ, Λούκας, Σπυρόπουλος κ.ά.), αλλά και η παρουσία από την περασμένη σεζόν έμπειρων παικτών

(Σαλπιγγίδης, Κατσουράνης, Λάζαρ, Λίνο κ.ά.) έχουν ανεβάσει τον πήχη τόσο για τις υποχρεώσεις του στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη. Η εικόνα του ΠΑΟΚ στα φιλικά θεωρείται αρκετά ικανοποιητική, ενώ το τελευταίο ματς προετοιμασίας με τη γαλλική Νις στην Τούμπα έδωσε ηθικό στην ελληνική ομάδα, μετά το εντυπωσιακό 6-0 και το χατ-τρικ του Αθανασιάδη. Η Μέταλιστ, πάντως, είναι ένας δυνατός αντίπαλος, με ποιοτικό ρόστερ, «ακριβούς» Λατινοαμερικάνους ποδοσφαιριστές, μεγαλύτερο βαθμό ετοιμότητας ύστερα από τα πρώτα παιχνίδια στο ουκρανικό πρωτάθλημα και στόχο την είσοδο στον όμιλο Τσάμπιονς Λιγκ.

Χωρίς τον κόσμο του... Το κακό είναι ότι ο ΠΑΟΚ δεν θα έχει τη βοήθεια του κόσμου του στον αγώνα της προσεχούς Τρίτης στην Τούμπα. Κι αυτό διότι ο δικέφαλος εκτίει τιμωρία τριών αγωνιστικών «κεκλεισμένων των θυρών», από την ευρωπαϊκή του συμμετοχή την περασμένη σεζόν. Τα προβλήματα που

δημιούργησαν τότε κάποιοι «θερμοκέφαλοι», τα πληρώνει τώρα η ομάδα και με το παραπάνω. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, μάλιστα, ο ιδιοκτήτης τής ομάδας, Ιβάν Σαββίδης, είχε εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τα επεισόδια στο παιχνίδι με τη Ραπίντ Βιέννης και ζήτησε «να κοπούν μαχαίρι» τέτοιες καταστάσεις, ενώ μετά και την εκδίκαση της έφεσης στα τέλη Οκτωβρίου ο ΠΑΟΚ τόνισε με επίσημη ανακοίνωσή του: «Η τελεσίδικη απόφα-

Ξεκινάει τη σεζόν με νέο προπονητή, ισχυρότερο δυναμικό και μεγαλύτερες φιλοδοξίες...

ση της ΟΥΕΦΑ καταδεικνύει την ανάγκη και την υποχρέωση όλων μας να αλλάξουμε νοοτροπία και φιλοσοφία γύρω από το θέμα της βίας και παράλληλα να αντιληφθούμε το μέγεθος της αγωνιστικής και οικονομικής ζημιάς που προκαλούν στην ομάδα μας τέτοιου είδους συμπεριφορές. Πράξεις επιζήμιες για το κύρος, το πρεστίζ και τη μεγάλη ιστορία του συλλόγου μας». Φυσικά, για κάθε ομάδα δεν είναι μόνο θέμα πρεστίζ η πρόκριση στους ομίλους Τσάμπιονς Λιγκ. Τα οικονομικά οφέλη από τη συμμετοχή στη συγκεκριμένη διοργάνωση είναι τεράστια. Πρόσφατα, άλλωστε, δόθηκαν στην δημοσιότητα τα έσοδα από το Τσάμπιονς Λιγκ της σεζόν 201213. Η UEFA μοίρασε συνολικά 904 εκατ. ευρώ στις 32 ομάδες που συμμετείχαν στους ομίλους, με την τροπαιούχο Μπάγερν να βάζει στο ταμείο της 55 εκατ. ευρώ και τη φιναλίστ Ντόρτμουντ 54, ενώ ο Ολυμπιακός κέρδισε 23,2 εκατ. (συμπεριλαμβανομένου και του ποσού από τη συμμετοχή του εν συνεχεία στο Γιουρόπα Λιγκ)...

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

52

MEDIA

Διαβάζοντας στο νομοσχέδιο για τη ΝΕΡΙΤ Α.Ε. την περιγραφή της ως «νέας νομικής προσωπικότητας», μου ήρθαν στο μυαλό τα λόγια ενός εργοστασιάρχη, που είχε αφιερώσει τη ζωή του στην πάλη για τη χειραφέτηση της εργαζόμενης συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας: «Οι νομικές σχέσεις, όπως και οι μορφές του κράτους, δεν μπορούν να ερμηνευτούν από μόνες τους, αλλά έχουν τις ρίζες τους στις υλικές συνθήκες της ζωής». Οι νομικές σχέσεις που εκφράζει η ΕΡΤ είναι όντως παρωχημένες. Ήδη από το 1989, όταν στις «υλικές συνθήκες της ζωής» προστέθηκε η λεγόμενη τότε «ελεύθερη τηλεόραση», που, όπως αποδείχτηκε, δεν ήταν παρά η τηλεόραση του μεγάλου ελληνικού και ξένου ιδιωτικού κεφαλαίου. Στις «συνθήκες» παρεισέφρησε επίσης η πραγματικότητα της κρίσης και της πολιτικής Μνημονίων και τρόικας για δραστική συρρίκνωση οποιουδήποτε τμήματος του δημόσιου τομέα μπορεί να αναλάβει με κέρδος ο ιδιωτικός. Οι 2.500 απολύσεις στην ΕΡΤ -εγκαίνια της πολιτικής του «ξαφνικού θανάτου» επίσης για εκπαιδευτικούς, δημοτικούς αστυνομικούς και σχολικούς φύλακες- υπήρξαν extra bonus. Δεν αξίζει τον κόπο η απασχόληση με γνωστά κωμικοτραγικά επιχειρήματα υπουργών περί «διάβρωσης του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα από τον πολιτικό-κρατικό εναγκαλισμό». Αν δεν ήταν τόσο γκροτέσκα η κατάσταση που δημιούργησε η κυβέρνηση, θα γελάγαμε: Θα μπορούσαν να εκληφθούν μόνο ως αυτοκριτική του μέχρι πέρυσι δικομματισμού, συμπεριλαμβανομέ-

ΕΡΤ και ΝΕΡΙΤ Α.Ε. νης και της γνωστής σχετικής δραστηριότητας του κ. Κεδίκογλου. Ο κ. Βορίδης, όμως, κατά τη συζήτηση της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ για Εξεταστική για την ΕΡΤ, έθιξε ένα ζωτικό ζήτημα με μια περίεργη αριθμητική: «Πόσες εκπομπές της ΕΡΤ αφιερώθηκαν όλα αυτά τα χρόνια σε μεγάλους συντηρητικούς διανοούμενους, όπως ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος ή ο Ευάγγελος Αβέρωφ;». Και, μας ρώτησε, από τη στιγμή που «άλλα συγκινούν τον καθένα μας» πράγμα αδιαμφισβήτητο!-, «με ποιο κριτήριο» μπορεί να υπάρξει ένα μορφωτικό-πολιτιστικό πρόγραμμα δημόσιας τηλεόρασης που να απευθύνεται στους πολλούς; Μας προτείνει έμμεσα, δηλαδή, να μοιράσουμε από άποψη τηλεοπτικού χρόνου τον κόσμο της τέχνης και της γνώσης περίπου με βάση τα ποσοστά των κομμάτων και την αρχή της αντιπροσωπευτικότητας... Μα η μεγάλη τέχνη συχνά δεν έχει μεγάλη σχέση με το πρόσωπο του καλλιτέχνη: Το έργο τέχνης στην

ΤΗΣ ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΛΑΒΑΝΗ

πρόσληψή του απ’ τους αναγνώστες, θεατές ή ακροατές του, αποκτά μια δική του, ανεξάρτητη απ’ τις προθέσεις του δημιουργού του, δυναμική. Ο πιο αποκαλυπτικός και ταυτόχρονα από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 19ου αιώνα, ο κατεξοχήν εκπρόσωπος του ρεύματος του κοινωνικού ρεαλισμού, ο Μπαλζάκ, ήταν όχι απλώς συντηρητικός, αλλά με σύγχρονους όρους Θατσερικός. Γιατί μας συγκινούν τόσο ακόμα σήμερα τα μυθιστορήματα του; Για τις προσωπικές ιδέες του δημιουργού τους; Ούτε κατά διάνοια! Θα έλεγα: Επειδή επεξεργάζεται και απεικονίζει, με μεγαλειώδη από αισθητική άποψη τρόπο, την κοινωνική πραγματικότητα. Και ο Σεφέρης, που ήταν ένας πολιτικά πλήρως μάχιμος, ως πρεσβευτής, άνθρωπος του συντηρητικού στρα-

τοπέδου, έγραψε μεγάλη ποίηση και στο πλαίσιό της, ποιήματα όπως «Ο τελευταίος σταθμός» τον Οκτώβρη του 1944, που συγκαταλέγεται σε ό,τι συγκλονιστικότερο έχει γραφτεί για την Εθνική Αντίσταση, και μάλιστα από κάποιον με πλήρη επίγνωση ότι προετοιμαζόταν ο Εμφύλιος. Πώς τα κατάφερε; Για τον ίδιο λόγο με τον Μπαλζάκ. Και πώς ο, επίσης πολιτικά συντηρητικός, Χατζιδάκις, που σήμερα απολύεται η χορωδία του μαζί με τη μοναδική δημόσια Συμφωνική Ορχήστρα και την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, κατάφερε με τη Λιλιπούπολη να ενώσει σ’ ένα εκπληκτικό πανηγύρι μικρούς και μεγάλους (με μερικές εξαιρέσεις: τους τότε ιθύνοντες της δημόσιας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης); Αν η καλλιτεχνική επεξεργασία και απεικόνιση της σύνθετης και περίπλοκης πραγματικότητας δεν αποτελεί κριτήριο για ένα μορφωτικόπολιτιστικό πρόγραμμα μιας δημόσιας ραδιοτηλεόρασης που α-

πευθύνεται ακριβώς στους πολλούς, τι άλλο θα μπορούσε να αποτελέσει; Έτσι δεν πέφτουμε επίσης στην παγίδα της δήθεν αντιπαράθεσης στη λεγόμενη «υψηλή τέχνη» -που αναφέρεται σ’ ένα περιορισμένο, καλλιεργημένο αστικό κοινό, καθώς δεν υπάρχει προσανατολισμός προσέγγισης μαζί της, μέσα από ιδιαίτερους δρόμους, των λαϊκών ανθρώπωντης λεγόμενης «μαζικής κουλτούρας», που απευθύνεται ακριβώς στον λαό. Και είναι αντιλαϊκή κουλτούρα, η κουλτούρα της διαφήμισης την εποχή που τα πάντα, η γνώση, η πληροφορία, η τέχνη, μετατρέπονται σε εμπόρευμα. Όπως λέει κι ο Χορκχάιμερ για την «Γκουέρνικα» του Πικάσο και τα μυθιστορήματα του Τζόις, «αυτά τα αφιλόξενα έργα τέχνης... παρ’ όλο τον εξευτελισμό της ύπαρξης, διατηρούν το αληθινό περιεχόμενο των προηγούμενων μεγάλων έργων τέχνης και βρίσκονται πιο κοντά στις μαντόνες του Ραφαήλ και στις όπερες του Μότσαρτ σήμερα,... που το ραδιόφωνο κι ο κινηματογράφος δε διαφέρουν καθόλου από το αεροπλάνο και το κανόνι». Η ΕΡΤ θα μπορούσε -υπό πάρα πολλές προϋποθέσεις- να γίνει ένας τέτοιος ραδιοτηλεοπτικός όμιλος. Αυτό αισθάνθηκε η ανθρώπινη ασπίδα προστασίας έξω από την Αγία Παρασκευή. Η ΝΕΡΙΤ Α.Ε., ως ένας απίθανος γραφειοκρατικός ιδιωτικοδημόσιος μηχανισμός, με τον πρόεδρό της να είναι επιπλέον και υπουργός Δημόσιας Ραδιοτηλεόρασης, αποκλείεται ήδη από τα χαρτιά να παίξει έναν τέτοιο ρόλο. (Ευρεία σύνοψη ομιλίας στην Ολομέλεια της Βουλής - 19.7.2013)

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΑΝΤ-1, 24.00

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

ALPHA, 21.00

ALI

Κοινωνικό δράμα, αμερικανο-βρετανικής παραγωγής 2008, σε σκηνοθεσία Σαμ Μέντες. Παίζουν: Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Κέιτ Γουίνσλετ, Μάικλ Σάνον.

Βιογραφία του σπουδαίου μποξέρ Μοχάμεντ Άλι, που μεσουράνησε στην Αμερική του ‘70, παραγωγής 2001. Παίζουν: Γουίλ Σμιθ, Τζέιμι Φοξ, Γιον Βόιτ, Τζέφρι Ράιτ.

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA

06.00 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 07.00 Μη φοβάσαι τη φωτιά (Ε) 08.00 Γυναίκες (Ε) 09.00 Αχ, Ελένη (Ε) 10.00 Mπουκιά και συχώριο (Ε) 11.00 Γλυκές αλχημείες (Ε) 12.00 Η ώρα η καλή (Ε) 13.10 Εμείς κι εμείς (E) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Με λένε Βαγγέλη (Ε) 15.50 L.A.P.D. (Ε) 16.45 Ειδήσεις 16.50 Η οικογένεια βλάπτει (Ε) 18.00 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 24.00 Πρωταγωνιστές (Ε) 01.15 Ειδήσεις 01.30 Κάψε το σενάριο (Ε) 02.30 Έρωτας και τιμωρία (Ε)

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

07.00 Τα φιλαράκια (Ε) 08.00 Λίφτινγκ (Ε) 09.00 Το πιο γλυκό μου ψέμα (Ε) 09.50 Το πιο γλυκό μου ψέμα (Ε) 09.50 Πειρασμός (Ε) 11.50 Θα βρεις τον δάσκαλό σου (E) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Σταρ Τρεκ: Η εξέγερση. Περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας 15.20 Λίτσα.com (E) 16.50 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 18.00 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Ο Μεξικανός. Περιπέτεια 24.00 Ο δρόμος της επανά-

στασης. Κοινωνική ταινία 02.20 Ιστορίες από την απέναντι όχθη (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Χόρεψε τα όνειρά σου. Αισθηματική ταινία 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.15 Ηuman target 17.15 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.30 Για το χατίρι της Κάρλι Σου. Κομεντί 19.45 Eιδήσεις 21.00 Οι θησαυροί του Σολομώντος. Περιπέτεια 00.45 Μπροστά στα μάτια της. Θρίλερ 02.45 Ο υποψήφιος. Κωμωδία

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

06.00 Μαγκάιβερ (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά (Best of) 14.00 Ειδήσεις 14.15 How clean is your house?

15.30 30’ meals 16.00 Mr Bean (E) 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.05 Τρελός είμαι, ό,τι θέλω κάνω. Κωμωδία 19.00 Eιδήσεις 20.00 Νταντά αμέσου δράσης (Ε) 21.00 Τα κίτρινα γάντια. Κωμωδία 23.00 Ali. Βιογραφικό δράμα 02.15 CSI Miami

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΣΚΑΪ

06.45 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Οι νέοι φάκελοι (Ε) 11.30 Στην πράξη (E) 12.30 Γονείς από κούνια (Ε) 13.20 Ποδηλατοδράσεις 14.00 Γεύσεις στη φύση 15.00 Τοp chef: just desserts 16.00 Αmerica’s next top model 17.00 Joy (Ε) 19.00 O James May στο φεγγάρι 20.00 Άγρια Καραϊβική 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ 22.00 Top Gear 23.00 Τα μυστικά του Yellowstone 24.00 The lost world of communism 01.00 Rituals

ΤΗΛ.: 210-37.35.302

BOYΛΗ

11.50 Kαντάτες του Βίλχεμ Φρίντεμαν Μπαχ 13.20 Ώρα παράδοσης 14.00 Τάιγκα: το δάσος των περιβαλλοντικών αντιθέσεων 15.00 Κάρτα μέλους. Έκθεση Ν. Τζαβέλα για τον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης έως το 2050 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο. Ελληνικό 18.00 Φωτίζοντας την παράδοση. Λαϊκοί οργανοπαίκτες 19.00 Σε θέση ετοιμότητας: Φωτιές που μας καίνε 20.00 Έντβαρντ Μουνκ 22.00 Μποέμ. Όπερα 24.00 Εντίτα Γκρουμπέροβα

ΧΡΗΣΤΙΚΑ ΕΚΑΒ 166 • ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ 11850 • ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 14944 • ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ 199 • ΠΛΟΙΑ 1440 • KΤΕΛ 1440 • ΤΡΕΝΑ 1440 - τηλ. κράτησης 110 • ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ 210-4511310-7 • «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» 210-3530000 • ΟΤΕ - ΒΛΑΒΕΣ 124 • ΔΕΗ 1253 • ΕΥΔΑΠ - ΒΛΑΒΕΣ 1022 • ΛΙΜΕΝΙΚΟ 108 • ΚΤΕΟ 1425 • ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ 171 • ΟΤΕ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ 11888

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

MEDIA

53 EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ Ονόματα Στο Κόκκινο 105,5, μετά τον δημοσιογράφο Κώστα Βαξεβάνη, και ο συνθέτης Σταμάτης Κραουνάκης. Εμφανίσεις από Σεπτέμβρη. Ψάχνουν Διαψεύδει και o συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης (μετά τον Ηλ. Μόσιαλο) δημοσιεύματα σχετικά με τη συμμετοχή του στο «εποπτικό συμβούλιο» της ΝΕΡΙΤ και της ΔΤ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι κρούσεις για το «εποπτικό» έχουν γίνει στον δημοσιογράφο Αντώνη Παπαγιαννίδη και τον πανεπιστημιακό Νίκο Μουζέλη, οι οποίοι τις απέρριψαν, και στον Γ. Γαμπρίτσο, πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ.

Γκίκας Μάναλης και Σίμος Κεδίκογλου

«ΣΤΟ ΓΟΝΑΤΟ» ΟΙ ΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΡΙΤ

Υπό τις εντολές του Μαξίμου η νέα δημόσια τηλεόραση ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Τους όρους και τις προϋποθέσεις ώστε να αποκτήσει πλήρη έλεγχο πάνω στη δημόσια τηλεόραση χτίζει αυτή την περίοδο η κυβέρνηση, ιδίως στην προοπτική εκλογών, αν γίνουν μέσα στον επόμενο χρόνο, δημιουργώντας όλες τις υποδομές «από το σημείο μηδέν», όπως υπογραμμίζει και ο αρμόδιος υφυπουργός Παντελής Καψής. Αφετηρία του προγραμματισμού αυτού υπήρξε προφανώς το αιφνιδιαστικό «λουκέτο» στην ΕΡΤ πριν από ενάμιση μήνα. Η κυβέρνηση Σαμαρά μηδένισε το κοντέρ με το «λουκέτο» και με στόχο την ποδηγέτηση της δημοσιογραφίας και τον έλεγχο των ειδήσεων ξεκινάει από την αρχή, πάνω σε μια «λευκή σελίδα» (όπως εύστοχα σημειώνει η Ναόμι Κλάιν στο βιβλίο της Το Δόγμα του Σοκ, περιγράφοντας τις πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί ανά τον κόσμο από νεοφιλελεύθερα και αυταρχικά καθεστώτα με την αρωγή του ΔΝΤ). Σε λευκό καμβά, η κυβέρνηση ξεκινάει από το μηδέν. Έχει ήδη διορίσει τον επικεφαλής κ. Γκίκα Μάναλη -ανίδεο στα της τηλεόρασης αλλά ειδικό στο να τη μακελεύει- που μαζί με μια έμπιστη «ομάδα», εδώ και είκοσι ημέρες, εκπέμει πρόγραμμα - καραγκιόζη. Ό,τι να ’ναι. Ποια είναι αυτή η ομάδα; Ποιοι την απαρτίζουν; Τι σχέση εργασίας έχει με το υπ. Οικονομικών; Πόσο κοστίζει στο Δημόσιο; Πληρώνει δικαιώματα για το πρόγραμμα που εκπέμπει; Από ποιον πήρε άδεια για να εκπέμψει; Ερωτήσεις που παραμένουν χωρίς απάντηση. Η ίδια αυτή ομάδα που προχωράει την «αναδιοργάνωση της δημόσιας τηλεόρασης», όπως την ονομάζει, έχει το πεπόνι, έχει και το μαχαίρι. Βρήκε τον αριθμό 589, τόσα άτομα θα προσλάβει. Γιατί τόσα και όχι ας πούμε λιγότερα;

Κάνει την προκήρυξη των θέσεων. Ποιος θα κάνει την αξιολόγηση; Ο Γκ. Μάναλης; Πολύ πιθανόν. Ο ίδιος θα κάνει και την ανάθεση καθηκόντων. Με ποιο οργανόγραμμα; Άγνωστο. Με ποιο κανονισμό προσωπικού; Άγνωστο. Υπόθεση για γέλια, εάν δεν είχε τραγικά αποτελέσματα πάνω στη ζωή των ανθρώπων της ΕΡΤ. Όμως αυτό το εκτρωματικό σχήμα που δημιουργούν, ο «μεταβατικός φορέας», το έδαφος πάνω στο οποίο θα

Η ΝΕΡΙΤ θα αργήσει πολύ. Στο μεσοδιάστημα, όμως, ο ειδικός διαχειριστής του υπ. Οικονομικών Γκ. Μάναλης, από κοινού με τους έμπιστους του Μαξίμου, μπορεί να «κάνει παιχνίδι» ανέτως

πατήσει η νέα δημόσια τηλεόραση, η ΝΕΡΙΤ. Ο «μεταβατικός φορέας» είναι αυτός που θα οργανώσει τις υποδομές, θα δημιουργήσει τις δομές, θα στήσει «από το σημείο μηδέν» τις βάσεις πάνω στις οποίες θα χτιστεί η ΝΕΡΙΤ. Σε «λευκή σελίδα» οι άνθρωποι του Μαξίμου θα βάλουν τις βάσεις για τη νέα δημόσια τηλεόραση. Πόσο ανεξάρτητη μπορεί να είναι αυτή η δημόσια τηλεόραση, παρά τις διακηρύξεις, μπορεί να το αντιληφθεί καθένας από την προσωπική του πολιτική εμπειρία. Η ΝΕΡΙΤ θα αργήσει πολύ. Εργαζόμενοι στην ΕΡΤ τοποθετούν τη λειτουργία της γύρω στην περίοδο του Πάσχα. Ενδεχομένως και αργότερα. Στο μεσοδιάστημα, όμως, ο ειδικός διαχειριστής του υπ. Οικονομικών Γκ. Μάναλης, από κοινού με τους έμπιστους του Μαξίμου, μπορεί να «κάνει παιχνίδι» ανέτως. Να αξιολογεί προσωπικό -χωρίς να είναι ακόμη γνωστή η Επιτροπή αξιολόγησης- να προσλαμβάνει επιπλέον προσωπικό για να καλύπτει «ανάγκες». Ήδη, η προκήρυξη των 589 θέσεων αποτελεί ένα πρόπλασμα «οργανογράμματος». Ποιος το εισηγήθηκε και ποιες ανάγκες καλύπτει; Για πόσα κανάλια και πόσους ραδιοφωνικούς σταθμούς; Στη βράση κολλάει το σίδερο. Προχωρούν όπως - όπως και βλέποντας και κάνοντας. Εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου και επιχειρησιακού σχεδίου προβλέπει ο νόμος για τη ΝΕΡΙΤ. Ούτε καν. Ακόμα και το μεταβατικό «εποπτικό συμβούλιο» -τα μέλη του οποίου ήταν να ανακοινωθούν την περασμένη εβδομάδα, όμως η ανακοίνωση μετατέθηκε για ένα δεκαήμερο- βρίσκει δυσκολίες να συγκροτηθεί. Στο μεταξύ τηλεόραση καραγκιόζης προχωρεί, ιδρύεται και στελεχώνεται πλήρως χειραγωγούμενη και δημιουργεί τις στρεβλές υποδομές για τη ΝΕΡΙΤ.

Πειθαρχικό για τον Σ. Κεδίκογλου Από Δευτέρα αναμένεται η απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ για την υπόθεση του Σ. Κεδίκογλου, μετά το απολογητικό υπόμνημα που απέστειλε, έκτασης 13 σελίδων. Πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχουν προτάσεις ακόμη και για την οριστική διαγραφή του υφυπουργού από μέλος της ΕΣΗΕΑ. Επ’ αμοιβή η Super League Για τα επόμενα 4 χρόνια, μέχρι και τη σεζόν 2016-2017 η Super League θα μεταδίδεται από τα συνδρομητικά κανάλια NovaSports της Forthnet / NOVA. Η επέκταση της σύμβασης της κεντρικής διαχείρισης τηλεοπτικών δικαιωμάτων για δύο επιπλέον αγωνιστικές περιόδους υπογράφηκε την Πέμπτη. Σύμπραξη Forthnet / NOVA- Wind H εταιρεία κινητής τηλεφωνίας Wind απέκτησε δικαίωμα προαίρεσης αγοράς 3.503.073 μετοχών και δικαιωμάτων ψήφου στη Forthnet που αντιστοιχούν σε ποσοστό 27,04% επί του συνόλου. Οι μετοχές είχαν αγοραστεί έναντι 3,6 εκατ. ευρώ. Γεωδρόμιο από τον «Επενδυτή» Με αφιέρωμα στη Σαντορίνη και τα πετρώματά της, κυκλοφορεί το δεύτερο τεύχος του «Γεωδρόμιου», ένθετου στον «Επενδυτή». Το ταξιδιωτικό περιοδικό περιλαμβάνει επίσης γεύσεις, προτάσεις μουσικής, «πράσινα» περιβαλλοντικά αφιερώματα, αρχαιολογικά θέματα, περιηγήσεις στα σημαντικότερα μνημεία του κόσμου, ορειβασία, ταξιδιωτική λογοτεχνία, φωτογραφία. Διευθυντής έκδοσης ο Δημήτρης Παπαθανασίου.

Mεταγραφικός πυρετός στα κανάλια με επίκεντρο την ενημέρωση. Η Σοφία Παπαϊωάννου, από την εκπομπή «Νέοι Φάκελοι» (Α. Παπαχελάς, Τ. Τέλλογλου) αποχωρεί από τον ΣΚΑΪ και εντάσσεται στο δυναμικό του τηλεοπτικού ALPHA. Θα παρουσιάζει εβδομαδιαία εκπομπή έρευνας και θα σχολιάζει στο δελτίο ειδήσεων του σταθμού. Μεταγραφικός πυρετός 2 Πληροφορίες αναφέρουν επίσης ότι στο νέο δελτίο του STAR (με τον Ν. Χατζηνικολάου και τη Μ. Ζαχαρέα) εντάσσεται ως σχολιαστής ο δημοσιογράφος Γιώργος Κουβαράς. Εργαζόταν στη ΝΕΤ, έως ότου έκλεισε, παρουσιάζοντας την πρωινή ζώνη (10.00-12.00) με τη Μάριον Μιχελιδάκη. Νέος Ο Γιώργος Παπαδόπουλος - Τετράδης στη διεύθυνση της «Ελευθεροτυπίας» σε αντικατάσταση του Βαγγέλη Παναγόπουλου. Πολύφερνη Βολιδοσκοπήσεις από επιχειρηματίες δέχεται η συνεταιριστική «Εφημερίδα των Συντακτών», προκειμένου να συμμετάσχουν στο μετοχικό της κεφάλαιο, έστω με μειοψηφικό πακέτο -και, εννοείται, να την ενισχύσουν με ζεστό χρήμα. Προς το παρόν τουλάχιστον οι εργαζόμενοι αντιστέκονται, επιλέγοντας την ανεξαρτησία τους. Η μουσική επιστρέφει στον ΣΚΑΪ 100,3. Ο σταθμός μετά από την απουσία μελωδίας από το πρόγραμμά του εδώ και χρόνια, ξαναβρίσκει ρυθμό από την 1η Αυγούστου. Οι μουσικοι παραγωγοί σηκώνουν τα μανίκια. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

54 Η Ολυμπιακή κόβει τις πτήσεις προς Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο και Ρόδο. Θα εγκαινιάσει νέες. Κολιάτσου Παγκράτι και Σταθμός Λαρίσης - Τζιτζιφιές

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Εγώ δεν είμαι παιδί του κομματικού σωλήνα». ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΨΗΣ

(Σίγουρα. Αν δεν ήσουν παιδί του Γιάννη Καψή, δεν θα σε ήξερε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας.)

Τρεις πόλοι κι ένα δίλημμα ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ Τα μηνύματα που στέλνουν Βρυξέλλες, Βερολίνο και Ουάσιγκτον εξανεμίζουν τις τελευταίες προσδοκίες ότι μπορεί κάτι να διασωθεί από το «success story» της κυβέρνησης. Δεν είναι μόνο το «καψώνι» με την αναβολή της τελευταίας δόσης. Είναι κυρίως η προειδοποίηση που διατυπώνεται μέσω δημοσιευμάτων και διαρροών ότι η πολυαναμενόμενη εξημέρωση του «θηρίου» μετά τις γερμανικές εκλογές όχι μόνο δεν είναι δεδομένη, αλλά μπορεί να αποδειχθεί και εξαγρίωση. Το διαβόητο χρηματοδοτικό κενό της επόμενης διετίας, ένας απροσδιόριστων διαστάσεων εφιάλτης, όχι μόνο δεν είναι βέβαιο ότι θα καλυφθεί με «γενναιοδωρία» και «ρεαλισμό» από τους δανειστές, αλλά ενδέχεται να αποτελέσει εφαλτήριο για ολική επαναφορά του Grexit. Λογικό από μιαν άποψη, αφού μετά τρία χρόνια αιματηρής λιτότητας, λεόντειου δανεισμού και πολιτικών κλυδωνισμών, η εικόνα της ελληνικής κρίσης είναι τραγικά χειρότερη από το σημείο εκκίνησής της, ακόμη και ως προς το τυπικό της κριτήριο, το χρέος. Κυβερνητικά στελέχη, σε εκμυστηρεύσεις μακριά από κάμερες και μικρόφωνα, δεν κρύβουν την απελπισία τους για την όλη εξέλιξη. Και καθώς αναρωτιούνται με ποιο τρικ θα προκύψει το περίφημο πρωτογενές πλεόνασμα που διά ροπάλου απαιτεί η τρόικα, μοιάζουν να συμμερίζονται την απαισιοδοξία της πλειοψηφίας της κοινωνίας, που σε ποσοστό έως 70% περιμένει επιδείνωση της κατάστασης. Το εκρηκτικό υλικό που συσσωρεύεται κατατείνει στο εξής: το κρίσιμο διάστημα από τις γερμανικές εκλογές (22/9) μέχρι και τον Μάιο του επόμενου έτους, οπότε θα διεξαχθούν οι ευρωεκλογές, η κατάσταση ασφυξίας στην οικονομία θα ενταθεί. Το ίδιο θα συμβεί με τις σχέσεις κυβέρνησης και τρόικας, οι δανειστές (κυρίως οι Γερμανοί) θα βρεθούν ενώπιον του διλήμματος αν αξίζει τον κόπο μια νέα αναδιάρθρωση του χρέους και η κυβέρνηση, μαζί με όλο το δραματικά ασύντακτο λόγω «αντι-μεταρρυθμίσεων» κράτος, θα τεθεί ενώπιον μιας νέας στάσης πληρωμών. Κι είναι αμφίβολο αν αυτή τη φορά θα είναι μόνο εσωτερική. Θα χρειαζόταν κάτι πολύ θεαματικό από την πλευρά των δανειστών για να αποτραπεί αυτό το σενάριο. Δεν υπάρχει η παραμικρή ένδειξη για κάτι τέτοιο. Το πολύ που μπορεί να συμβεί είναι οποιαδήποτε νέα χρηματοδοτική στήριξη της Ελλάδας να συνδυαστεί με το πρώτο μεγάλο bail in στην Ευρωζώνη (μετά την Κύπρο). Δηλαδή να πληρωθεί οποιαδήποτε επιπλέον ενίσχυση με κούρεμα των καταθέσεων. Είναι απίθανο να αντέξει πολιτικά κάτι τέτοιο αυτή η κυβέρνηση, αλλά και οποιαδήποτε άλλη. Επομένως, ο πολιτικός χρόνος μέχρι τον προσεχή Μάιο θα πυκνώσει, με διαρκώς ανοικτό το παράθυρο εκλογικής εκτόνωσης. Μια πολιτική αναμέτρηση με φόντο τα διλήμματα και τους εκβιασμούς που επικράτησαν από τις αρχές του 2010 και κορυφώθηκαν στις εκλογές του 2012 αυτή τη φορά δεν θα είναι ένα déjà vu. Τα διλήμματα απαντήθηκαν, αλλά οι απαντήσεις χρεωκόπησαν. Δεν είναι μόνο η δικομματική κυβέρνηση που έχει ξεμείνει από success story. Όλη η ηγεσία της Ε.Ε. μοιάζει εγκλωβισμένη σε ένα horror story. Η ελληνική κοινή γνώμη φαίνεται πιο αποδεσμευμένη από ποτέ από το ευρωπαϊκό ταμπού, με τη δυσπιστία έναντι της Ε.Ε. στο ζενίθ, όπως καταδεικνύει το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο. Και η αποδέσμευση αυτή είναι τώρα πιο ισχυρή, γιατί έχει στη βάση της την απελπισία, όχι την προσδοκία μιας στέρεης εναλλακτικής. Αυτό ενισχύει το ενδεχόμενο η επόμενη πολιτική αναμέτρηση να είναι τριπολική και όχι διπολική, με τη νεοναζιστική Χρυσή Αυγή να διεκδικεί λεόντεια μερίδα από την απόγνωση της κοινής γνώμης και τη χρεωκοπία του αστικού χώρου, με τη βοήθεια κι ενός γερού, νομιμοποιητικού λίφτινγκ στη δημόσια εκπροσώπησή της. Πώς θα τοποθετηθούν, λοιπόν, οι τρεις πόλοι της επόμενης αναμέτρησης απέναντι στην τελευταία εκδοχή εκβιασμού που θα ασκήσουν οι δανειστές («bail in ή Grexit», ας πούμε); Μπορούμε να φανταστούμε την τραγική αμηχανία του αστικού μπλόκ (Ν.Δ. με ολίγον ΠΑΣΟΚ). Μπορούμε να υποθέσουμε την κραυγαλέα πλειοδοσία των αναβαπτισμένων νεοναζί κατά των «εταίρων-τοκογλύφων». Και θέλουμε να ελπίζουμε στον ψύχραιμο, αλλά τολμηρό ριζοσπαστισμό της Αριστεράς, που έχει όλες τις προϋποθέσεις να βγει μακράν μπροστά σ’ αυτή την αναμέτρηση. Θα πρέπει, όμως, να χαράξει βαθιά τις διαχωριστικές γραμμές από τους άλλους δυο πόλους, των οποίων η υπόγεια ώσμωση και η κοινή βάση στήριξης από τα πιο σκοτεινά επιχειρηματικά και πολιτικά λόμπι είναι αντιστρόφως ανάλογες της ρητορικής τους αντιπαράθεσης. Ποια είναι η διαχωριστική γραμμή; Υπάρχει μια μακροσκελής ατζέντα θέσεων που μπορούν να την κάνουν σαφή στους πολίτες. Αλλά είναι το μότο «καμιά θυσία για το ευρώ» που, με την κατάλληλη προγραμματική πλαισίωση, μπορεί να ξεγυμνώσει τον υποκριτικό «πατριωτισμό» της Χ.Α. και να την οδηγήσει σε έναν αποκαλυπτικό εναγκαλισμό με τη Ν.Δ. Το γιατί ας μην το αναζητήσουμε τόσο σε ιδεολογικές αλληλοκαλύψεις τους, όσο στις βαθύτερες εκλεκτικές τους συγγένειες που σήμερα είναι καλά κρυμμένες στο σκοτάδι.

ΤΟΥ BAΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

Παραπομπή Λιακουνάκου Ούτε μισό μέτρο καλώδιο δεν έχει παραλάβει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας από τους 18 παρεμβολείς και τα 11 κέντρα ακροάσεων που παρήγγειλε το 2001 στην εταιρεία πολεμικού εξοπλισμού Sonak του Θωμά Λιακουνάκου. Κι όχι μόνο δεν παρέλαβε, αλλά σε μια... έκρηξη γαλαντομίας το Ελληνικό Δημόσιο έδωσε και καπάρο στον έμπορο όπλων 34,5 εκατομμύρια ευρώ, από τα 72 του συνολικού κόστους, να ‘χει να πορεύεται στη Μύκονο και τα άλλα παραθεριστικά θέρετρα στα οποία ήταν τακτικός θαμώνας. Τώρα ο Θ. Λιακουνάκος, μαζί με τον διευθυντή της Sonak Ηλία Αρκουμανέα, τον πρώην αρχηγό ΓΕΣ Γ. Αντωνακόπουλο, τους δύο πρώην γενικούς γραμματείς του υπουργείου Ευ. Βασιλάκο και Γ. Κολλίρη και με άλλους δε-

καπέντε στρατιωτικούς, είναι ποινικά υπόλογοι κατά περίπτωση με τις κακουργηματικές κατηγορίες της απιστίας και της ηθικής αυτουργίας σε αυτήν. Ο Λιακουνάκος, βέβαια, έχει κερδίσει μια πρώτη νίκη: Το διαιτητικό δικαστήριο, στο οποίο προσέφυγε το 2007, έκρινε ότι το Δημόσιο φταίει που δεν εκτελέστηκε η σύμβαση και το τιμώρησε μάλιστα με πρόστιμο τριών εκατομμυρίων ευρώ! Εκεί που μας χρωστάγανε δηλαδή, μας πήραν και το βόδι. Όσο για τους πολιτικούς προϊσταμένους του υπουργείου, που είχαν και την τελική ευθύνη για ακόμα μία κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος, αυτοί μπορούν (και αυτή τη φορά) να κοιμούνται ήσυχοι. Τα αδικήματα που ενδεχομένως τους αφορούν έχουν παραΕΙΡ.ΛΑΖ. γραφεί...

Γιατί «τον πέταξε έξω» Μεγάλος θόρυβος έχει ξεσπάσει ανά τα σόσιαλ μίντια και τα σάιτ σχετικά με τον «Τσίπρα που πέταξε έξω Γερμανό δημοσιογράφο επειδή δεν του άρεσαν οι ερωτήσεις του». Για το θέμα η «Αυγή» δημοσίευσε ένα σύντομο σχόλιο (www.avgi.gr/article/657564/mipos-douleuei-stinbild-) στο φύλλο της περασμένης Κυριακής. Είναι προφανές ότι ο Τσίπρας δεν τον «πέταξε έξω επειδή δεν του άρεσαν οι ερωτήσεις». Είναι άλλωστε γνωστό ότι κάθε άλλο παρά φοβάται τις συνεντεύξεις. Δίνει συνεντεύξεις αφειδώς, ακόμα και στα πιο εχθρικά μέσα, κάνει διακαναλικές με δεκάδες ερωτήσεις, έχει προτείνει στον Σαμαρά «ντιμπέιτ» με δημοσιογράφους επιλογής του πρωθυπουργού, πρόταση από την οποία το Μαξίμου «την έκανε με ελαφρά πηδηματάκια». Συνεπώς κάτι άλλο έφταιξε και αυτό το άλλο ήταν το ιταμό και αλαζονικό ύφος του δημοσιογράφου της FAΖ. Ο κ. Μάρτενς μάλιστα έφτασε να χαρακτηρίσει «φασιστικό κόμμα» τους Aνεξάρτητους Έλληνες. Μετά τη διακοπή της συνέντευξης, ο ίδιος έστειλε απολογητικό μέιλ και ζήτησε από τον Τσίπρα να απαντήσει στις ερωτήσεις του. Η άρνηση του αρ-

χηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν ήταν φυσικά κάποιο πείσμα, αλλά θέμα στοιχειώδους αυτοσεβασμού και σεβασμού του θεσμικού του ρόλου. Αν οι Γερμανοί δημοσιογράφοι έχουν μάθει να φέρονται έτσι στους ψοφοδεείς μνημονιακούς που μας κυβερνούν, πρέπει να μάθουν ότι αυτά στον ΣΥΡΙΖΑ δεν περνάνε. Σχετικά με το στυλ του Γερμανού συναδέλφου, παραθέτουμε απόσπασμα τοποθέτησής του σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Καραμανλή, πέρυσι τον Ιούνιο (www. youtube.com/watch?v=faG6w1ipTpY). Στο απόσπασμα ο κ. Μάρτενς αναφέρει: «(...) αν ρωτήσεις πέντε οικονομολόγους, θα έχεις έξι απόψεις και πάντα θα βρεις έναν οικονομολόγο να παρουσιάσει ως εύλογο οτιδήποτε, ακόμα και ο κ. Τσίπρας πιθανότατα θα βρει ακαδημαϊκούς που θα βρουν τις ιδέες του λογικές, ίσως όχι στην Ευρώπη, αλλά στο πανεπιστήμιο της Αβάνας ή της Πιονγκ Γιανγκ, θα βρει ανθρώπους που πιστεύουν ότι έχει μια λογική οικονομική πολιτική». Ολόκληρο το βίντεο της εκδήλωσης εδώ: www.blod.gr /lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=465.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

55

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Αν σε οποιαδήποτε μελλοντική ψηφοφορία σχετική με προαπαιτούμενα, προκειμένου δηλαδή η Ελλάδα να πάρει την αναγκαία δόση δανείου ώστε να βγούμε επιτέλους από την κρίση, υπάρξει διαφοροποίηση βουλευτή από τη θέση της κυβέρνησης, τότε η Ν.Δ. θα είναι υποχρεωμένη να διαγράψει τον βουλευτή αυτόν».

ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

(Μια ερώτηση, κύριε. Έχουμε πάρει καμιά δεκαριά δόσεις, αλλά αντί να βγαίνουμε, μπαίνουμε όλο και πιο βαθιά στην κρίση. Γιατί;)

Ούμι, 2011-2013

Τη δόση και τα μυαλά στα κάγκελα... Από τις απολύσεις των εκπαιδευτικών είχαν εξαιρεθεί με το πρόσφατο νομοσχέδιο όσοι είχαν μεταπτυχιακό και διδακτορικό τίτλο. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, σε αυτή την κατηγορία της υψηλής μόρφωσης είναι λιγότεροι από 250 από το σύνολο των 4.200 που απολύονται. Και ενώ στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο ψηφίστηκε από τους βουλευτές να εξαιρεθούν οι εκπαιδευτικοί αυτών των προσόντων, η τρόικα υπολόγισε ότι από τον αριθμό που έχει διατάξει προς απόλυση έλειπαν 80 άτομα. Έτσι πρόσταξε την υπερήφανη, ανεξάρτητη, πατριωτική κυβέρνησή μας να καταθέσει νέο νόμο που να μην εξαιρεί τους εκπαιδευτικούς με τα συγκεκριμένα προσόντα. Το καρτέλ Σαμαρά - Βενιζέλου υ-

Από τη Ν.Δ. στην... ΕΥΠ!

πάκουσε αμέσως, αφού αυτό προβλέπει η σύμβαση έργου που τους έχει ανατεθεί και έφερε τον σχετικό νόμο στη Βουλή. Οι υπερήφανοι βουλευτές που είχαν ψηφίσει την απαλλαγή τώρα ψήφισαν την ξεαπαλλαγή χωρίς κανένα ηθικό πρόβλημα! Αν δεν το ψήφιζαν, η απειλή ήταν πως δεν θα πάρουμε την επόμενη δόση. Και χωρίς δόσεις, τα... πρεζόνια της εξουσίας δεν μπορούν να κυβερνούν. Κάποιοι μάλιστα που γκρίνιαξαν, απειλήθηκαν με διαγραφή αν το ξανακάνουν. Στο μεταξύ ακόμα περιμένουμε την κοινή συμφωνία Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ για τους κανόνες της νέας συνεταιριστικής κυβέρνησης. Όσο ο Πρετεντέρης δεν ρωτάει τι γίνεται επ’ αυτού, κανένα πρόβλημα.

Επιτρέπονται οι αποσπάσεις από τη Ν.Δ. στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών; Μάλλον κάποιοι θεωρούν ότι η Ν.Δ. είναι κράτος και «απέσπασαν» στην Κατεχάκη δύο υπαλλήλους από τα κομματικά γραφεία της Συγγρού. Όπως καταγγέλλει με ερώτησή του ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Τσουκαλάς, τα δύο άτομα δεν έχουν επαγγελματικές ιδιότητες που να δικαιολογούν την απόσπαση, χειρίζονται απόρρητες και διαβαθμισμένες πληροφορίες χωρίς να έχουν τέτοιο θεσμικό δικαίωμα (αφού δεν είναι

Δ.Χ.

χαρακτηρισμένοι και εξουσιοδοτημένοι), ενώ κανένας δεν γνωρίζει από πού πληρώνονται, καθώς δεν προβλέπονται οι δύο συγκεκριμένες θέσεις από το οργανόγραμμα. Οι «κακές γλώσσες» λένε ότι η μία υπάλληλος (η λεγόμενη «διευθυντής Ειρήνη») εκτελεί χρέη ιδιαιτέρας γραμματέως της Διοίκησης, αλλά συχνά γίνεται εξωθεσμικά εντολέας για πολλά πράγματα που εξελίσσονται στην ΕΥΠ. Καλά, τι περίμενε ο Δ. Τσουκαλάς; Να περάσουν ΑΣΕΠ; Κ.ΠΟΥ.

Η μικρή Ούμι γεννήθηκε στην Κένυα το 2011, χρονιά φοβερής ξηρασίας. Η πείνα και η αφυδάτωση απειλούσαν με βέβαιο θάνατο. Μια βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση (Save the Children) κατάφερε να τη σώσει... για λίγο. Φέτος τον Ιούνιο πέθανε σε νοσοκομείο από πνευμονία και διάρροια, τους μεγαλύτερους φονιάδες των φτωχών παιδιών. Ο οργανισμός της Ούμι είχε καταπονηθεί από την ασιτία στους πρώτους μήνες της ζωής της, ενώ το νοσοκομείο ήταν πολύ μακριά και όταν έφθασε εκεί ήταν πιά αργά. Έφυγε από τη ζωή πρίν γίνει δύο χρόνων. Άλλο ένα θύμα της φτώχειας από το ένα εκατομμύριο παιδιά που πεθαίνουν κάθε χρόνο. Δεν ήταν κοντά κάποια φιλανθρωπική οργάνωση γιά να τη σώσει. Παρεμπιπτόντως να πούμε ότι στην Ελλάδα του Μνημονίου η παιδική θνησιμότητα έχει αυξηθεί τα τελευταία δύο χρόνια... Εντάξει, εμείς οι αριστεροί είμαστε πολύ καχύποπτοι με τη φιλανθρωπία. Πράγματι, συχνά είναι το φύλλο συκής γιά ύποπτες μπίζνες, πολιτικές χειραγωγήσεις, παραπλανεί και δημιουργεί ψεύτικες ελπίδες στις μάζες. Εξάλλου, πιστεύουμε -και σωστά- ότι μόνο μια δίκαιη κοινωνία θα εξαλείψει τη φτώχεια και κάθε ανάγκη φιλανθρωπίας. Σιγά όμως, δεν είναι ίδιες όλες οι φιλανθρωπίες ούτε έχουν πάντα ύποπτα κίνητρα. Καλό είναι βέβαια το όραμα της Επανάστασης που θα κάνει περιττή τη φιλανθρωπία, αλλά τα παιδιά που πέθαναν από πείνα και αρρώστιες δεν θα αναστηθούν εκείνη την ημέρα της Μεγάλης Ανατροπής... Στη Βρετανία τώρα, γεννήθηκε ένα άλλο μωρό που δεν κινδυνεύει να πεινάσει. Το πριγκιπάκι της βασιλικής οικογένειας αφηνίασε τα λυσσασμένα γιά «πιασάρικα» θέματα διεθνή ΜΜΕ, που ψευδώς παρουσίασαν το γεγονός ως «κοσμοϊστορικό». Μόνο μερικές εκατοντάδες Βρετανοί (BBC) πήγαν στα ανάκτορα να γιορτάσουν τη γέννηση. Τα δικά μας κανάλια λύσσαξαν επίσης και παραφούσκωσαν την είδηση, υποτασσόμενα στην παλαιά δημοσιογραφική σαχλαμάρα ότι τα προνομιακά θέματα είναι τα «στέμμα, αίμα, σπέρμα». ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ

Ο λαός φοβάται, ο λαός μισεί, ο λαός θρηνεί ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ*

Οι όροι Μνημόνιο - αντι-Μνημόνιο έχουν χάσει την περιγραφική και συναισθηματική τους δύναμη, τη λειτουργικότητά τους, ενώ συνεχίζουν να παράγουν θεσμίσεις. Πώς γίνεται αυτό; Ας θυμηθούμε. Tο πρώτο διάστημα ήταν φανατικοί. Να κάνουμε αυτό που μας ζητούν οι δανειστές, το οποίο μάλιστα έπρεπε να το κάνουμε μόνοι μας, χωρίς καν να μας το πουν, προλαβαίνοντας την πολιτική επιθυμία τους. Αυτό που «έπρεπε να κάνουμε», το δέον, το αναγκαίο, είχε να κάνει πάντα με κάτι βασανιστικό και πιεστικό, έτσι που το «καλό», το «αναγκαίο» κ.λπ. συνδέονταν πάντα με μια μορφή αυτοεκμηδένισης. Έτσι θα κερδίζαμε την ενάρετη ανάπτυξη, την ευσεβή διοίκηση, την πολιτική εξυγίανση, μέσα στον βαλκανικό προτεσταντισμό μας. Με τα χρόνια και τις ασύλληπτες αποτυχίες και διαψεύσεις όλων των μνημονιακών βεβαιοτήτων, οι αρχικοί υγιεινολάγνοι φονταμενταλιστές άρχισαν να ανακρούουν πρύμναν. Τώρα έχουμε ένα «γερμανικό πείσμα», έναν «οικονομικό δογματισμό», που αποδομεί την οικονομία της χώρας, αλλά «φταίνε οι γερμανικές εκλογές», ο πείσμων Σόιμπλε, ο μη συσπειρωμένος ευρωπαϊκός Νότος, εκτός φυσικά, από τις καθυστερήσεις τις δικές μας και τις πάγιες «συντεχνίες». Σιγά-σιγά

το εθνικό ελάττωμα (αυτό που, σύμφωνα με την κυρίαρχη αφήγηση, παρήγαγε την κρίση) άρχισε να μετριάζεται και να επιμερίζεται. Οι ποικίλοι «Μπάμπηδες» άρχισαν να χαμηλώνουν και να διασκορπίζουν την μέχρι πρότινος δηλητηριώδη βεβαιότητα. Από την απέναντι όμως πλευρά, αυτή του αντιΜνημονίου, έχει συμβεί ακριβώς το ίδιο. Η ρήξη με μια σπαθιά, η κατηγορηματική τομή με τους δανειστές κ.λπ. έγινε μη βιασύνη, αποφυγή ολέθριων επιλογών που μπορούν να βυθίσουν και να διαλύσουν τη χώρα, έγινε αναδιαπραγμάτευση, πραγματιστική διαφωνία κ.λπ. Είναι σίγουρο. Ένα μέρος του μνημονίου έχει ενσωματωθεί στον σχεδιασμό της άρνησης του Μνημονίου. Δηλαδή το Μνημόνιο έχει ροδίσει λίγο το αντιΜνημόνιο. Προϋποθέσεις του ενός μιξάρονται με συνέπειες του άλλου. Η φιλολογία αποδέσμευσης άρχισε να ενθυλακώνει παραδοχές που μέχρι πρότινος θεωρούνταν απαράδεκτες, οπορτουνιστικές ολισθήσεις. Αυτή η διπλή και παράλληλη μετριοπάθεια, των δύο αντίδικων επικρατειών, πιθανόν να δίνει ένα βολικό «κέντρο», μια «μέση», αλλά κυρίως υπογραμμίζει μια ερμηνευτική πολιτική αδυναμία. Όλο το πολιτικό τόξο φαίνεται να ταλαντεύεται σε διάφορες εκδοχές του δισταγμού, από τις θεολογικές βεβαιότητες στις οποίες κολυμπούσε την πρώτη μνημονιακή περίοδο. Ένα γενικό τραύ-

λισμα συμβαίνει, που περιέχει και την περιοχή τού «ναι» και την περιοχή τού «όχι». Κάποιος θα έλεγε ότι είναι φυσικό, ότι οι πρόδηλες αναλυτικές αδυναμίες όλων των μερών του πολιτικού φάσματος, δεν μπορούσαν να καταλήξουν παρά στη σιωπή, αφού ξεκίνησαν από τους πανικόβλητους μαξιμαλιστικούς δογματισμούς της πρώτης μνημονιακής περιόδου. Εν τούτοις η πρωτοφανής πειρατική ποιότητα του νεοφιλελευθερισμού που γεύεται η χώρα και ο λαός μας έχει ήδη διαμορφώσει και τα εργαλεία πρόσληψης και ερμηνείας. Η παταγώδης αποτυχία των κοινωνικών ομάδων που συγκρούονται με το σύστημα να βρουν αλληλέγγυους, το ιλιγγιώδες κοινωνικό θρυμμάτισμα, είναι η πολιτισμική έκφανση της νεοφιλελεύθερης συνθήκης που αποβιβάστηκε στην εύφορη χώρα μας. Ο λαός φοβάται, ο λαός μισεί, ο λαός θρηνεί, ο λαός ακούει φωνές, βλέπει τη νύχτα οράματα. Αυτή είναι η συνθήκη. Είτε κανείς φτιάξει τη μικρή συστημική του επένδυση (όπως αδέξια και ηλίθια πράττουν πολλοί της Αριστεράς) είτε στερεώσει την κοινωνική του αναισθησία (όπως πολλοί της νεο-Ακροδεξιάς), αυτή είναι η πραγματικότητα, αυτά είναι τα κουφά και ανεπίδεκτα νέα ακροατήρια. Κι αυτό θα το βρει σύντομα μπροστά της η Αριστερά. Γιατί και η Αριστερά μπαίνει μέσα στο πρόβλημα, δεσμεύεται στους όρους του, καθηλώ-

νεται στη βραδύτητα, στον πολιτικό φορμαλισμό, στην επινόηση άλλοθι. Η παραγωγική και επικοινωνιακή διεθνοποίηση του καπιταλισμού τον έχει κάνει αχτύπητο. Οι τεχνογνώστες πειρατές, που κερδίζουν χρήματα από τους συνταξιούχους και τους άνεργους, είναι η νέα εξουσιαστική ύλη σε διασπορά, με την οποία η σύγκρουση μοιάζει άνιση. Αλλά αν η υπεροχή βρίσκεται στην ικανότητα του συστήματος να παράγει σκέψη, συναισθηματικό υπόστρωμα, ερμηνευτικά πλαίσια, περιεχόμενα, η απάντηση θα έπρεπε να είναι στην κριτική ευφυΐα και την ηθική. Μπα. Η Αριστερά δεν έχει χρόνο, είναι απασχολημένη με τις κρέμες αντιγήρανσης. Είναι σίγουρο ότι ένα μικρό προωθημένο ποσοστό του λαού μας σκέφτεται, είναι οξυδερκές, εκλογικεύει το βασανιστήριο (βασανίζεται διπλά δηλαδή, και από την αντίρρηση και από την ευφυΐα του). Αλλά αυτό το κομμάτι των ευαίσθητων και οξυδερκών της γειτονιάς και του low profile δεν είναι ηγεμονικό, δεν διαδίδεται, δεν περνάει. Κυρίως δεν αξιοποιείται. Γιατί η ίδια η συνθήκη είναι συνθήκη αναπαραγωγής της μετριότητας και της αστόχαστης ωραιοπάθειας. dsevastakis@arch.ntua.gr

* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος, αν. καθηγητής ΕΜΠ

Η ΑΥΓΗ KYΡΙΑΚΗ 28 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

Για να πάρουν τα όνειρά μας εκδίκηση ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ Δ. ΣΤΡΑΤΗ*

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Η δημοκρατία που οραματιζόμασταν ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΓΙΟΥΡΓΟΥ*

Τετάρτη 24 Ιουλίου, 39 χρόνια από την κατάρρευση της δικτατορίας, οι καιροί δυσοίωνοι και η λέξη δημοκρατία ακούγεται επιτακτικά, συχνά με περισσή ελαφρότητα και ακρισία. Στην ερώτηση «Έχει σχέση η μεταπολιτευτική δημοκρατία με τη δημοκρατία που οραματιζόσασταν και για την οποία αγωνιστήκατε;», απλώνω νοερά το χέρι στο βιβλίο του Λουτσιάνο Κάνφορα, Η δημοκρατία. Ιστορία μια ιδεολογίας. Στο σπίτι, νύχτα αργά, μετά την εμπειρία της ακρόασης μιας ζωηρής συζήτησης στο προαύλιο της ΕΡΤ με θέμα «Για ποια δημοκρατία μιλάμε;», το βρίσκω, το φυλλομετρώ, το ζυγίζω με τον νου. Έχει την αρετή των σπουδαίων έργων: με κάθε απάντηση απαιτεί να λάβεις και δυο ερωτήματα. Το ακουμπώ, για γούρι, δίπλα στον υπολογιστή. Πρώτα καφέ. Μετά κατέρχεται ο άγγελος της ολονυχτίας, κομίζοντας θραύσματα αναμνήσεων και σπαράγματα από Περικλέους Επιτάφιο, Ηροδότου Ιστορίες, Αθηναίων Πολιτεία, Ιστορία της Γαλλικής Επανάστασης, 18η Μπρυμαίρ, Κράτος και Επανάσταση, Ιστορία των λαών των Ηνωμένων Πολιτειών, Προδομένη Επανάσταση... Γιατί δεν τους αφιέρωσα έγκαιρα τον χρόνο που δικαιούνται, δηλαδή μια ζωή και βάλε; Συγκεντρώνομαι. «Οραματιζόμασταν» είναι βαριά κουβέντα, μην την πολυκουράζουμε. Εικοσιενός χρονών, με χίλιες κόκκινες σημαίες να ανεμίζουνε μες στο μυαλό μου την προσδοκία ενός αδέκαστου κόσμου δικαιοσύνης, ήθελα να πέσει η δικτατορία, ήθελα δημοκρατία. Δεν ήξερα, τάχα, τι δημοκρατία βιώναμε πριν; Που αργούσε ο πατέρας μας να γυρίσει το βράδυ και η μάνα μας του ετοίμαζε με τον νου της τα κόλλυβα - για να μείνω σ’ αυτό, απ’ τα μύρια τόσα. Αυτό δεν θες να το ξαναζήσεις, ε; Θες κάτι σαν «Της αγά-

πης αίματα» και «Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ», σαν το «Ένας όμηρος» στο θέατρο και σε δίσκο 33 στροφών, σαν βιαστικό φιλί στο άδειο αμφιθέατρο, σαν ιαχές «Ένα-ένα-τέσσερα!» στην Πανεπιστημίου, σαν σύνθημα σε τοίχο των Εξαρχείων «Ο Λαμπράκης Ζει!», σαν ταινία από το τελευταίο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, σαν την ανυπόμονη, τη Χαμένη Άνοιξη. Η δημοκρατία είναι σχέση. Σχέση πολυεδρική, δυναμική. Υπάρχει μόνο μέσα στο συγκεκριμένο, δεν κατοικεί ακίνητη στον πλατωνικό κόσμο των καθαρών ιδεών. Είναι διαρκές ζητούμενο, ενορχηστρώνει σχεδιασμούς, οριοθετήσεις, συμβιβασμούς, συμμαχίες. Είναι αυτό που η τέχνη του εφικτού, δηλαδή η πολιτική, δηλαδή η γνώση των συσχετισμών, υπολογίζει ότι μπορεί να πετύχει στη συγκυρία. Δυναμική σαν ηρακλείτειος ποταμός, κυλάει βουβά, κι όταν ξάφνου ορμά απαιτητική, σημασία έχει εσύ πόσο είσαι έτοιμος από καιρό και θαρραλέος. Πίσω. Όταν ανοίγει, μετά σχεδόν έξι χρόνια, η πόρτα της φυλακής, δεσπόζει η βαθιά ανακούφιση. Κι ωστόσο, έχουμε

«Οραματιζόμασταν» είναι βαριά κουβέντα, μην την πολυκουράζουμε. Εικοσιενός χρονών, με χίλιες κόκκινες σημαίες να ανεμίζουνε μες στο μυαλό μου την προσδοκία ενός αδέκαστου κόσμου δικαιοσύνης, ήθελα να πέσει η δικτατορία, ήθελα δημοκρατία

Xούντα ακόμη, ε; Μετά Πολυτεχνείο, κρύψιμο, μηδέν επαφή, άκρη καμιά, μαθαίνεις ο τάδε πιάστηκε, τον Νίκο τον έχουνε στα Γιούρα. Χθες μπούκαρε η Ασφάλεια και κάνανε το σπίτι της μάνας μου «γης Μαδιάμ», πριν της παραδώσουνε την κλήση να παρουσιαστώ στον στρατό. Αργείς πολύ, δημοκρατία μακρινή και μόνη. Ιούλιος ’74, είμαστε το τάγμα μας τσαντιρωμένοι σε κάτι χωράφια δυτικά της Δράμας, κοντά στον Αγγίτη, όταν, μεσημέρι εικοσιτρείς του μήνα, σκάει ο ψίθυρος: πέφτει η Χούντα, έπεσε, έρχεται ο Καραμανλής. Έτσι το έμαθα. Χωρίς σημαίες, χωρίς ιαχές χαράς, έκλαψα μόνος πίσω από μια λεύκα. Να πω τη μαύρη αλήθεια, δεν μου πέρασε η σκέψη αν θα ήτανε λαϊκή ή αστική η δημοκρατία. Μεταπολίτευση. Όσοι την πετροβολούν, και δεν το κάνουν για ύποπτους λόγους, χάνουν τα δίκια τους όταν παραβλέπουν πράγματα σημαντικά. Η μεταπολίτευση, δηλαδή η δημοκρατία η μετά τη Χούντα, είναι, βέβαια, σχέση δυναμική μέσα στη διαχρονικότητα, στην ακερμάτιστη ολότητά της, συγκεκριμένη μέσα στο συγκεκριμένο. Αν ξεχνάμε το τέλος της μοναρχίας, τη νομιμοποίηση του κομμουνιστικού κινήματος, την κατάργηση των έκτακτων νόμων του Μεσοπόλεμου και του μετεμφύλιου, τους αγώνες και τα θύματα, τη δυναμική που όλα αυτά τα χρόνια καρποφόρησε κατακτήσεις και δικαιώματα, η δημοκρατία θα μας εκδικηθεί. Το κάνει ήδη, όσο την κατεδαφίζουν μπροστά μας κι είναι κάποιοι που κοιτάνε αν γράφει στην ούγια «αστική» ή «λαϊκή».

* Ο Κωστής Γιούργος ήταν στέλεχος του «Ρήγα» την περίοδο του αντιδικτατορικού αγώνα. Καταδικάστηκε από έκτακτο στρατοδικείο της Χούντας σε 16 χρόνια φυλακή, στην πρώτη δίκη στελεχών της οργάνωσης. Πριν από τη δικτατορία ήταν μέλος της Νεολαίας Λαμπράκη.

Οι εκδηλώσεις γίνονται κάθε χρόνο στον αύλιο χώρο του πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ στις 23/7 για να γιορτάσουμε την κατάρρευση της Χούντας και μέχρι πρότινος στο Προεδρικό Μέγαρο στις 24/7 για να θυμηθούμε πΏς επανάκαμψε ο ‘Κοινοβουλευτισμός’ στη χώρα με τον ερχομό του Κωνσταντίνου Καραμανλή από το Παρίσι. Με απόφαση του Προέδρου της χώρας Κ. Παπούλια, η γιορτή στο Προεδρικό Μέγαρο τη δεύτερη μέρα καταργήθηκε για οικονομικούς λόγους, όπως δηλώθηκε αρμοδίως. Πρέπει να παρατηρήσουμε ωστόσο ότι η δεύτερη αυτή μέρα ήταν αντικείμενο σοβαρής κριτικής από τους αντιδικτατορικούς αγωνιστές εξαιτίας κυρίως του ότι οι προσκλήσεις γίνονταν σύμφωνα με το πρωτόκολλο, οπότε καθώς περπατούσαμε στους κήπους του προεδρικού μεγάρου συναντιόμασταν με πολλούς κρατικούς αξιωματούχους που δεν ήταν υπεύθυνοι μόνο για την τραγική κατάσταση που είχε περιέλθει ο ελληνισμός (Κύπρος), αλλά είχαν ανενδοίαστα υπηρετήσει το στρατοκρατικό καθεστώς στις πιο αντιλαϊκές και αντιδραστικές πολιτικές του. Κάποιοι από εμάς είχανε συναντηθεί με αρκετούς απ’ αυτούς στα πέτρινα χρόνια κι είχανε δυσάρεστες αναμνήσεις! Μας εξενεύριζε κυρίως το γεγονός ότι ξεπέρασαν αβρόχοις ποσί τον «σκόπελο της έτσι κι αλλιώς χαλαρής αποχουντοποίησης» (σταγονίδια). Αρκετοί συναγωνιστές είχαμε στείλει στον Πρόεδρο σχετική επιστολή, στην οποία ζητούσαμε να σταματήσει αυτό το μαρτύριο, να είμαστε υποχρεωμένοι να συγχρωτιζόμαστε με επίορκους υπαλλήλους του κρατικού μηχανισμού που έμμεσα ή άμεσα είχαν βλάψει τη χώρα. Παρόμοια επιστολή είχε αποστείλει και ο συναγωνιστής Παναγιώτης Κρητικός, π. Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, όπου διατύπωνε την πρόταση να γίνεται κάθε χρόνο μία γιορτή στον χώρο του πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ, η οποία θα διοργανώνεται από τον ΣΦΕΑ (Σύνδεσμος Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών) 1967-1974, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας... Είναι κοινός τόπος ότι τα οράματα του αντιδικτατορικού αγώνα, 39 χρόνια μετά την κατάρρευση του χουντικού καθεστώτος, εξαιτίας κυρίως της προδοσίας της Κύπρου, παραμένουν ανεκπλήρωτα. Η νεολαία βασανίζεται από την ανεργία, που είναι σε ποσοστά η υψηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Διευρύνεται η γεωγραφία της φτώχειας. Η αβεβαιότητα και η εργασιακή επισφάλεια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά στον τομέα της απασχόλησης. Η χώρα αδειάζει από νέους, χάνει τα πιο ικανά στελέχη της. Ξαναγυρίζουμε στην εποχή που βασικά οι νέοι έπαιρναν των ομματιών τους κι έφευγαν στο εξωτερικό για να αναζητήσουν την τύχη τους. Στην Παιδεία καταργούνται πανεπιστημιακές σχολές (Τεχνολογικά Ιδρύματα), κλείνουν βρεφονηπιακοί σταθμοί, συμπτύσσονται σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Απολύονται δάσκαλοι και καθηγητές. Οι μαθητές της Τεχνικής Εκπαίδευσης από τον Σεπτέμβριο θα ‘ναι στον δρόμο. Τα Μέσα Επικοινωνίας, χωρίς κοινωνικό έλεγχο, παραπληροφορούν, αν δε αποκρύβουν κιόλας πληροφορίες, αποπροσανατολίζουν, εκμαυλίζουν. Η δημόσια τηλεόραση αποτελούσε, κατά κάποιον τρόπο, καταφύγιο, τουλάχιστον για αρκετά ζητήματα - κυρίως του πολιτισμού. Αυτή η κατάσταση αποτελεί πλέον παρελθόν, μετά το μαύρο που έριξε αυταρχικά η κυβέρνηση στις συχνότητες της ΕΡΤ, αφήνοντας έτσι ελεύθερο το πεδίο στα ιδιωτικά κανάλια. (Τα πάντα στον βωμό της ιδιωτικοποίησης!) Λίγο-πολύ αισθανόμαστε μια βαθιά πικρία γι’ αυτό που έχει συντελεσθεί. Απέχει «παρασάγγας» από τις προσδοκίες μας. Είναι ώρα να ξαναμπούμε στη δράση με όλο τον λαό, για να πάρουν τα όνειρά μας εκδίκηση!

* O Γιάννης Δ. Στρατής ήταν στέλεχος της Νεολαίος της ΕΔΑ και του Πατριωτικού Μετώπου κατά την περίοδο της δικτατορίας. Συνελήφθη και καταδικάστηκε από το έκτακτο στρατοδικείο της Χούντας για την αντιδικτατορική του δράση. Το πλήρες κείμενο δημοσιεύτηκε χθες στην «Αυγή».