ΣΤΟΥ 2013 27 11 ΑΥΓΟΥ TEYXOΣ
EΛΛ ΗΝΙ
ΟΣΗ ΚΗ ΕΚΔ
Η ΤΩΝ ΤΑΣΤΟΛ ΩΝ, ΟΣ: ΚΑ ΟΥΛΜΑΝ ΑΜ ΑΙΓΥΠΤ Ν ΜΟΥΣ ΙΣΛ ΑΔΕΛΦΩ Υ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΤΟ ΙΣΗ ΚΡ
'"-* " ) 2 '#2 ) % 1 /%, % #2.-#%# # 0) #% 4 ). * * #*" 0' / # 0 *5 34 # # 0) 43 " # #3 ' / / .32 % " 4! /#3 # , ' 4#5 *#32 .32 ), 3&& .32 $ $ # . "', " "' # 43 .3#3' 1 2#%#2.() *.& ( " ' ' , .32 #!4 13" 3 # $ " ' $"
!" 4 /#2) % /2 " 1!4 '" ' #!4 + '" ' %, $ ' . # , /04 2. #3 53 30# )+, + %!; - ! ! # # #' #%4 3' #0 "$'#" ' . % %! &+ % "' # ,4 . ' 2,4. &- 2 23 " , $ '#" # # # "# + % ) #!4 *&1 04 ' && 5 ', ) (+), % " # $'!; $ *0+ 4* # ' " *4 * %( #32 -& 2 /* . " $ ' " " 4!/% ( $ (+ +; #+"('!
$ $ # .32 *4 34 4 4. 3# /%, % (,+ )( ' ( %$+ '& 0"3&2-,+*)('&%$ (...) "' " # "' # ( ! % . # ' 0& 4! +,) ! $+ )( 5 /#3 4(3, (+) %$ 0/ , (+ ) " /#* ) )( $ $"# ) $*2 #%4 " "
' ,+ 43 '" /3 43 3' #24 ». * 23 +,+( %, " % $ #*5 .3# 1*"* &, $% &+ +) * (43, , # ", # $ #" " # 0 /#3 ) *#3/ % 3#2/ $& #*2,4 (+)
/#2. ' &2#2. '3"34 53), 43 5*). ' ) % +& & ' , '*"2'* ) )( , " /0 3 ; #!4 ' #%) /*2 ,+
3 " 0 " 31 %/% %! ) & . 0&# "3 43 % 2 0 % () 43/#3#2. # '3.32 2.32 *2 3"", % &, , - .- 3, + !, !. 6&*0+*"53) 3#3 # 0 '" *'3 /* ' &2#2. *#(1*"* % +& ! )+ % , # - 3 ' #2&23"5/ 3&(4# &- 3 5/2 '& "!) *&* # 0 3'- #%4 '*"5 , % )+ "0/*, ( 323# .- 3 '3"( *24* 0/ 0& +) & +&' %4 4 2$% /*2) *# 3 2. /0 "31(3) *4-) #3$2# . ,4 .24%# ' 2 ! )+ , !4 #!4 03"5 0 2011. #2) 3'32 / 4%), 3&& % */53 #!4 *&1 / -&2 ., *2) - (+ *. 0/#%"* /* "3' 4! #%4 "5 0 - * " 5/ 04 % ."3#2. « %# "' & #"%) #!4 #2) - *4 3'# 0 34 03 4 43 0'*4+0 "53, . 24!42) # 0 /23& .3 '34 .2: 2013, 5 2 ) *4 53 # 0 3'2 2 +(&%/3 *&*0+* . 0/* && $ $"# ». ,#2 4!4. #(&* ",4#3) #%4 * '*2" .32 Gresh* 2 2 '# #3$2# !4 Alain 3$2 '"('*23, ' "-6&*0+*"53) 04 -#2 3' " &54 0- 2/2 3# ), *$2/# /*2) * # - 3 /*2) # 0) 23 43 %&,/ ! # . +* 34 '(#0 3 ( 42,+*2 # 0 , ' 43 .* ',), / 4%. (&%/ -"/2 .32 #%) " 4! 2 0 23&- 23'"3 3#* 3) *. 0/#%"* #% % .3#3/# & 5432 10/2.- % -#34 . 2.32 0& 2 23 0 *4-) % -/ .3# 1*"* 3 %#2' &2#2. # 0 *&1,4 0/ 43 2.32 / 4%), ('"*'* 43 23.-'# 4#32 23) ! ) .32 .34*5) (.'&%$'% '2 .32 /0 4 "5'# 04 #%4 % 2&%#() # 0 423 % -/ !'*5, #!4 , '2 34 2.# #% /0 #%/%, .32 &2 .2, ' " 4 2 /04 /#"3#2!#2. /%) ' 0 *.'" / 43 '& 0"3&2/#2. .34 /# 1!) .32 2 " +%14 *.3# 0' , &* /*2) 23 4 #%4 *&1-#%#3. *.#(+% -#%#3, ' 0 0& 4!4 /# ' 2*5 -#2 2 2 (3"2+ 4!4. ) $*.24 /*2 #3 . : -#34 . *&1 32,43. ,4 0/ ( 4#3 0&*0# 2, 20 ( "2 0& 342 2 '# *&1 "3 /0 "23 0/ ' &0# " #!4 /53 *./0 () (1#34* 5 *23 5 0/ 0& 4 5
6
LE
Η ΑΥΓΗ
ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11775 • KΥΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013 • TIMH: 3 €
MONDE diplomatique
ΑΙΓΥΠΤΟΣ: ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΩΝ, ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΙΣΛΑΜ ΤΟΥ ALAIN GRESH ΠΟΙΟΣ ΕΛΕΓΧΕΙ ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΟΥ ΝΕΙΛΟΥ; ΤΟΥ HABIB AYEB ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΙΡΑΚ, ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ - ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΟΥΡΔΟΥΣ ΤΟΥ VICKEN CHETERIAN
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΠΟΥΛΙΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ
8 ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΦΙΕΡΩΜΑ
H σύγχρονη τέχνη στην Ελλάδα και η κρίση
H Mπιενάλε της Αθήνας και η Έκθεση Outlook
Υπόδειγμα αριστερού διανοούμενου
ΣΕΛ. 40-41
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ - ΤΡΟΪΚΑΣ ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΕΥΕΛΙΞΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Προ του φόβου των εκλογών
Ο Αντ. Σαμαράς ενισχύει τις πολιτικές λιτότητας με την ελπίδα να αποφύγει την... εκτέλεση ενός νέου Μνημονίου Αναπαλαίωση κορυφής στο ΠΑΣΟΚ με κοινή εμφάνιση Βενιζέλου - Σημίτη - Παπανδρέου στις 3 Σεπτέμβρη
ΣΕΛ. 4-5
Ο ΣΥΡΙΖΑ σε εκλογική ετοιμότητα ΣΕΛ. 5
Οι προοπτικές και τα προβλήματα της ΛΑΡΚΟ
Οι μνηστήρες, το κόστος παραγωγής και η τιμή του σιδηρονικελίου
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Προωθούν μοντέλο «μηδενικής εργασίας» Δίμηνες συμβάσεις χωρίς κατώτατο μισθό, ασφαλιστικές εισφορές και ωράριο, ο πυρήνας του νέου εργασιακού μοντέλου που προωθούν από φθινόπωρο κυβέρνηση - τρόικα
Την κατεδάφιση και των καταλοίπων του προ Μνημονίου εργασιακού καθεστώτος, την ακύρωση οιασδήποτε προστασίας του εργαζόμενου έναντι του εργοδότη και τη συντριβή της αμοιβής της εργασίας επιφέρει το νέο εργασιακό πλαίσιο που προωθούν κυβέρνηση και τρόικα. Στο όνομα της ανεργίας, που
κινείται προς το 30%, η κυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου ετοιμάζεται να αντικαταστήσει το καθεστώς της 18μηνης «προσωρινής εργασίας» με το μοντέλο των δίμηνων συμβάσεων χωρίς μισθολογικές, ασφαλιστικές και χρονικές δικλίδες, το οποίο στη Μ. Βρετανία φέρει τον εύγλωττο χαρακτηρισμό: καθεστώς «μηδενικής εργασίας». Το νέο μοντέλο αφορά π.χ. μόνο τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, αλλά όλους τους εργαζόμενους που έμειναν άνεργοι και θέλουν να επανέλθουν. ΣΕΛ. 13
ΣΕΛ. 15
Τα Μνημόνια βλάπτουν σοβαρά τις γεννήσεις
ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
11/8
ΓΗΣ ΑΥΙΑΚΗ Η ΤΗΣ ΚΥΡ
Άρθρο του Μ. Δρεττάκη
ΣΕΛ. 54
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Γράμμα στη Βολισσό ΤΟΥ ΝΙΚΟ ΜΠΕΛΑΒΙΛΑ
Σύντροφε Γιάννη, Πάνε μέρες τώρα που ησυχάζει το βλέμμα, πάνω στο μπουγάζι της Σάμου, με τα πευκοδάση, τους λόφους με τις ελιές και τα θυμάρια. Όλο τον χειμώνα, μες στην καταχνιά της πρωτεύουσας, όποτε δημοσιευόταν άρθρο σου στο διαδίκτυο, το άνοιγα περιμένοντας ένα σινιάλο. Την κόκκινη σημαία σου που ανεμίζει στη Βολισσό. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2
Ψάχνουν 12.500 «διαθέσιμους» στους δήμους, γκρεμίζουν το κοινωνικό πρόσωπο της Αυτοδιοίκησης • Μιλούν στην «Α» οι δήμαρχοι Ν. Ιωνίας, Ηρ. Γκότσης, Ελληνικού, Χρ. Κορτζίδης, Σαρωνικού, Π. Φιλίππου, και ο συντονιστής του Τμήματος Αυτοδιοίκησης του ΣΥΡΙΖΑ, μέλος του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ, Σπ. Τζόκας • Aρθρα των Αλέξη Μητρόπουλου και Δημήτρη Λ. Παπαθανασίου
Συνθήκες υγειονομικής κρίσης δημιουργεί η επίθεση Γεωργιάδη Μιλάνε στην «Α» γιατροί νοσοκομείων που διαλύονται και ο συντονιστής της ΕΕΚΕ Υγείας ΣΥΡΙΖΑ Αν. Ξανθός ΣΕΛ. 16
ΣΕΛ. 6-8
Σε μείωση αποφοίτων οδηγεί το νέο Λύκειο ΣΕΛ. 17
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
2
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Στον σκληρό πυρήνα της εφαρμογής του Μνημονίου έχει εισέλθει η κυβέρνηση, καθώς μόνο σε δύο μήνες επιχειρεί να ικανοποιήσει δεσμεύσεις τριών ετών. Η εσωτερική υποτίμηση, που αποτελεί τη βάση των επιδιώξεων της τρόικας, προϋποθέτει πλήρη απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους, που λειτουργούσε αναδιανεμητικά υπέρ των ασθενέστερων. Για να επιτευχθεί αυτό, επιβάλλεται η παράκαμψη των «αγκυλώσεων» του δημοκρατικού κράτους δικαίου. Η νομοθέτηση ορισμένων μέτρων με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, η κατάργηση θέσεων στο Δημόσιο με υπουργική απόφαση, η δυσφήμηση συνταγματικών δικαιωμάτων, όπως η νομιμότητα, που αντιμετωπίζεται ως ταμπού που καταργείται, είναι μερικές από τις κυβερνητικές μεθοδεύσεις που προωθούν ακόμη πιο αυταρχική ερμηνεία του δόγματος «υπεράνω όλων η σωτηρία της πατρίδος». vvv Η επίσκεψη Σαμαρά στην Ουάσιγκτον επιβεβαιώνει πόσο κοστίζει στην Ελλάδα η πρόσδεσή της οικονομικά στο άρμα του γερμανικού φιλελευθερισμού και γεωπολιτικά με το ένα πόδι στο Βερολίνο και με το άλλο στις ΗΠΑ. Η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, αλλά αυτό δεν την εμποδίζει να αναζητεί φίλους και συμμάχους, κατά προτεραιότητα στον ευρωπαϊκό περίγυρο, ώστε να ισχυροποιεί τη διεθνή θέση της. Η παρούσα κυβέρνηση σύρεται από προστάτη σε προστάτη ως υπάκουος μαθητής. Κι αυτή η υποτελής τάση επιχειρείται να δικαιολογηθεί από τη δυσμενή οικονομική κατάσταση της χώρας. Αλλά είναι η υποτέλεια που έσυρε τη χώρα δέσμια στην τρόικα κι αναπαράγει τον φαύλο κύκλο λιτότητα - ανεργία - εθνική ταπείνωση. Οι διαφορές του Ομπάμα με τη Μέρκελ είναι γνωστές. Δεν υπάρχει όμως αυτόματος πιλότος που θα αλλάξει την πορεία της γερμανικής πολιτικής. Είναι οι εσωτερικοί πολιτικοί κοινωνικοί συσχετισμοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση που πρωτίστως μπορούν να επηρεάσουν και να ανατρέψουν την πολιτική της ακραίας «ανταγωνιστικής λιτότητας». Η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλέξει να βρίσκεται στο πλευρό των κυ-
Η ΑΥΓΗ
Θερμό καλοκαίρι, καυτό φθινόπωρο ρίαρχων που επιβάλλουν την ευρωλιτότητα. vvv Το πρόβλημα της Ελλάδος είναι, λοιπόν, πρωτίστως πολιτικό. Και μόνον η ανατροπή των υφιστάμενων πολιτικών συσχετισμών, η αντιστοίχιση των κοινωνικών με τις πολιτικές εξελίξεις, μπορεί να ανοίξει μια χαραμάδα προοπτικής για τον λαό και ιδιαίτερα τη νεολαία. Αυτό το καλοκαίρι η πρωτοφανής σε βιαιότητα μνημονιακή επίθεση ενεργοποιεί πολιτικά και πάλι τη λαϊκή απόγνωση. Το «πείραμα ΕΡΤ» υπήρξε η αρχή. Ακολουθούν «νέες ΕΡΤ», καθώς η διαθεσιμότητα και οι απολύσεις οδηγούν στη διάλυση ολόκληρους τομείς κοινωνικών υπηρεσιών όπως σχολεία, νοσοκομεία ,αλλά και επικοινωνιακή πρόνοια στους δήμους. Το κυβερνητικό μπλοκ εμφανίζεται με επίφοβη συνοχή. Επί τρικομματικής κυβέρνησης, το σχήμα της συνεδρίασης των τριών πολιτικών αρχηγών αποτελούσε το κέντρο λήψης «των τελικών αποφάσεων». Σήμερα το κέντρο αυτό έχει καταληφθεί εξ ολοκλήρου από τον πρωθυπουργό. Σαμαράς και Βενιζέλος φοβούνται να αποδώσουν στους βουλευτές τους τις συνταγματικές αρμοδιότητές τους αλλά και μεταξύ τους, παρ’ ότι πολιτικά συμφωνούν, μοιάζουν ως παράγοντες διαφορετικών κυβερνήσεων. Ο Σαμαράς πήγε χωρίς τον Βενιζέλο στις ΗΠΑ, παρ’ ότι συναντήθηκε με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών. Ο Βενιζέλος επαναλαμβάνει (για να πεισθεί...) ότι χρειάζεται «νέα εθνική συμφωνία», που η σύνταξή της αναβάλλεται τώρα για τη ΔΕΘ. Μπορεί να αποδειχθεί το προεκλογικό μανιφέστο των κυβερνητικών εταίρων. Και οι δυο τους εναποθέτουν τις ελπίδες τους στη
Μέρκελ μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, δεν θέτουν θέμα νέου κουρέματος, ενώ τα μηνύματα είναι εξαιρετικά αποθαρρυντικά για μια τέτοια άμεση εξέλιξη. vvv Μέσα σε ένα τόσο εκρηκτικό κοινωνικό περιβάλλον, ρευστό εσωτερικό πολιτικό τοπίο και αβέβαιο διεθνές με τον αρχόμενο νέο κύκλο οικονομικής κρίσης, Σαμαράς και Βενιζέλος είναι εύλογο να φοβούνται τις εκλογές όπως ο διάβολος το λιβάνι. Ιδιαίτερα ο Σαμαράς θέλει να προεδρεύσει στην Ε.Ε. κατάτο πρώτο εξάμηνο φέτος, ακόμη κι αν γνωρίζει ότι η εκλογική διάσωσή του δεν μπορεί να είναι εισαγόμενη κι ότι δεν πρόκειται να κερδίσει στην παράταση. Σαμαράς και Βενιζέλος οργανώνουν παρατεταμένο εμφυλιοπολεμικό προεκλογικό κλίμα, με αιχμή τη θεωρία των δύο άκρων και μοναδική επιδίωξη τη δυσφήμηση του ΣΥΡΙΖΑ. Ένας τέτοιος σχεδιασμός κινείται στην κόψη του ξυραφιού... Επίσης είναι πιθανόν να σχεδιάζουν και «ανίερες συμμαχίες» - εξ αντικειμένου... Τι άλλο να σημαίνει άραγε η αδιαφανής πώληση του 902; Συνήθως, ιστορικά τέτοιες κινήσεις παράδοσης της προπαγανδιστικής ισχύος ενός αριστερού κόμματος παραπέμπουν σε ανομολόγητες ευρύτερες πολιτικές συμπτώσεις. Κατά την προεκλογική περίοδο, στην οποία άτυπα θα μπούμε τον Σεπτέμβριο, Σαμαράς και Βενιζέλος θα ενεργοποιήσουν και τις μεθόδους «κοινωνικού αυτοματισμού», προκειμένου να αποτρέψουν ή και να διασπάσουν την αναγκαία λαϊκή ενότητα. Το φθινόπωρο κάθε γειτονιά, κάθε δήμος, κάθε σχολείο και κάθε νοσοκομείο που κλείνει, κάθε παρέα ανέργων, κάθε στέκι νεολαίας, κάθε οικογένεια τσακισμένων μεσαίων μπορούν να συναποτελέσουν ένα τεράστιο πολιτικό εργαστήρι, ώστε με αγώνες να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη δημοκρατική ανατροπή. Ώστε οι εκατοντάδες χιλιάδες φτωχοί, τα εκατομμύρια θύματα του Μνημονίου να φθάσουν στις κάλπες και να στείλουν αποφασιστικό μήνυμα στο μνημονιακό κατεστημένο. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με αυξημένη πειστικότητα μετά το συνέδριό του, οργανώνει την αποτελεσματική παρουσία του στη Βουλή και την κοινωνία.
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ
Γράμμα στη Βολισσό
ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1
Φταίει η αγάπη στα βιβλία σου (με έκανες να ανακαλύψω εκ νέου την ελληνική λογοτεχνία), η εμπιστοσύνη στην πολιτική σου γραφή, το αντάμωμα μας στα δύσκολα, στην Υπατία, στο Σύνταγμα, η φρεσκάδα ενός κειμένου που έχει γραφτεί αγναντεύοντας τη θάλασσα της Χίου. Ήθελα να σου γράψω, αλλά δεν το ‘κανα τόσο καιρό. Αναρωτιόμουν αν είχες δίκιο με τη χειμωνιάτικη απαισιοδοξία σου. Ή με τις αιρετικές ελπίδες σου. Αν είναι η επιστροφή στους ευλογημένους τόπους των νησιών, η γη και οι άνθρωποί της, η φυγή από τον βούρκο της χρεωκοπημένης Αθήνας, αυτή που θα μπορούσε να μας αναστήσει. Ξαναζώντας εδώ, στα κτήματα του Παλιόκαστρου. Όπως λες και συ, με τα φρέσκα λαχανικά από τους κήπους στο μεσημεριανό πιάτο, το λάδι και τις ελιές από τα εξημερωμένα με τον κόπο του παππού λιόδεντρα, τις σφήνουρες τις ψαρεμένες στα στενά, το τυρί από τις στάνες, το πανάρχαιο σαμιώτι-
Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
κο μοσχάτο, την κάππαρη, το θαλασσινό αλάτι, το μαζεμένο στους γκρεμούς. Τις λεμονιές, τα κυπαρίσσια, τις συκιές, τις αγριοκληματαριές, το γιασεμί, τις λεβάντες και τα δενδρολίβανα, που δρόσισαν τις πεζούλες, μεγαλωμένα με το λιγοστό νερό και τον ήλιο. Είναι κι άλλα· οι άνθρωποι που βοηθούν ο ένας τον άλλον στα κλαδέματα και στα χτισίματα, στο δάνεισμα των γεωργικών εργαλείων, που πια δεν πάνε επίσκεψη στα σπίτια με άχρηστα δώρα αλλά με λίγο ζυμωμένο ψωμί ή ένα πεπόνι από το μποστάνι τους, αυτοί που φροντίζουν τους πρόσφυγες όταν τους ξεβράζουν οι πόλεμοι στο νησί, οι άλλοι που φυλάνε βάρδιες όλο το καλοκαίρι για τις πυρκαγιές ή στήνουν εκδηλώσεις στο ιστορικό αρχείο, στο αρχαίο θέατρο, στις πλατείες των χωριών. Το λες και φαίνεται να είναι αλήθεια. Εδώ είναι η ανθρωπιά, εδώ είναι η ομορφιά, εδώ
κάτι συμβαίνει, καθώς όλο και περισσότεροι γυρνάνε στα χωράφια, ξαναβρίσκουν τη χαμένη αυτάρκειά τους, τη φιλία με τους γείτονές τους, τη ζωή και την ηρεμία τους. Αγρότες, ψαράδες και αστοί μαζί. Ό,τι καλύτερο, αφού αυτή τη νέα ταυτότητά τους, δεν την όρισε η μοίρα αλλά η συνειδητή επιλογή της επιστροφής. Σ’ αυτούς, τα «καλά» της αστικής ζωής δεν είναι απωθημένα βαθιά στην ψυχή τους όπως ήταν πριν, για γενιές αγροτών. Ετούτοι τα γνώρισαν και τα άφησαν πίσω, φεύγοντας όσο μακρύτερα γινόταν από την καταστροφή. Ελπίζοντας -και όχι άδικα- πως θα ξαναστήσουν τη ζωή τους, πιο μετρημένα, πιο ήσυχα, με μεγαλύτερη αξιοπρέπεια, μακριά από τον εξευτελισμό. Κι όμως η βουβή οργή δεν κοπάζει ούτε εδώ, Γιάννη, ούτε στα καφενεία και τα αγροκτήματα, ούτε σε εκείνα της Βολισσού, φαντάζομαι.
Μήπως εδώ ο κόσμος δεν ρωτάει; Tι γίνεται, τι θα γίνει; Και εδώ κάθε οικογένεια μετρά απολυμένους η άνεργους, τα χαρτιά της εφορίας φτάνουν και εδώ στα απόμακρα σπίτια, συγγενείς και φίλοι φεύγουν πέρα από τα σύνορα. Βλέπουν στα χωριά τα βράδια τις τηλεοράσεις, απογοητεύονται, σχολιάζουν βρίζοντας. Οι νεότεροι αρμενίζουν με τα πληκτρολόγια στις οθόνες τους, αναζητώντας ένα νέο που θα τους φέρει πίσω τη χαμένη αισιοδοξία. Περιμένουν, όλοι περιμένουν. Αναρωτιούνται αν θα συμβεί κάτι. Το περιμένουν απ’ την Αθήνα. Γιατί ξέρουν ότι από πάντα, οι ιδέες γεννιούνται στις πόλεις, οι αλλαγές εκεί. Εκεί ορθώνεται η δημοκρατία μετά τις πτώσεις της, μπολιάζεται ο κόσμος με την πίστη σε ανατροπές, τολμά, εκεί γίνονται οι ξεσηκωμοί. Ας μην απογοητευόμαστε λοιπόν. Έχουμε να γυρίσουμε στις πόλεις. Η θέση μας, είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι εκεί όπου θα δοθεί η μεγάλη μάχη. Αυτή που προσμένουν όλοι. Να τελειώνουμε. Μετά θα επιστρέψουμε στα λιόδεντρα του Αιγαίου. Ήσυχοι.
ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα
υ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
4
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Δεσμευμένος στη λιτότητα, ο Αντ. Σαμαράς ζητιανεύει παράταση του βίου της κυβέρνησης ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ
Ο Αντώνης Σαμαράς ψάχνει να ισορροπήσει την κυβέρνησή του μεταξύ της γερμανικής δημοσιονομικής πειθαρχίας και του αμερικανικού μοντέλου, που θέλει δίπλα στο σχέδιο για τη διαχείριση του χρέους και σχέδιο ανάπτυξης και θέσεων εργασίας, προκειμένου να εξαντλήσει τις δυνατότητες να συνεχίσει να υφίσταται και μετά το προσεχές φθινόπωρο. Σε κάθε περίπτωση -και ώσπου ο πρωθυπουργός να πιάσει το... αμερικανικό όνειρό του-, δηλώνει τη δέσμευση και την προσήλωσή του στον δρόμο του Μνημονίου. Αυτό που ο πρωθυπουργός ζήτησε από το Βερολίνο με μισόλογα, διά μέσου του οβάλ γραφείου, ήταν να του προσφέρει την ευκαιρία μετά τις γερμανικές εκλογές να «λασκάρει» κατά τι το ελληνικό Μνημόνιο, διότι εάν η τρόικα επανέλθει με νέες ακραίες απαιτήσεις μετά την αξιολόγηση της πορείας του κυβερνητικού έργου, τότε ούτε αυτός ούτε ο αντιπρόεδρός του, Ευ. Βενιζέλος, μπορούν να εγγυηθούν ότι οι κοινοβουλευτικές ομάδες τους θα συνεχίσουν το «βαρύ καθήκον» τους. Προσπαθεί δηλαδή η κυβέρνηση να μεταφέρει στους εταίρους της τον φόβο της για την «κουρασμένη» κοινοβουλευτική πλειοψηφία που μπορεί να φέρει τη χώρα ακόμα και μπροστά σε πρόωρες εκλογές με ανεξέλεγκτα αποτελέσματα τόσο για τη χώρα όσο και για... την Ε.Ε. Εξού και η φράση του Αντ. Σαμαρά ότι «ένα ελληνικό ‘success story’ θα είναι ‘success story’ και για την Ε.Ε.». Ομολογώντας ουσιαστικά την αποτυχία της πολιτικής λιτότητας που ακολουθεί, διαμηνύει ότι είναι διατεθειμένη να συνεχίσει να προωθεί «μεταρρυθμίσεις», όσο σκληρές και αντικοινωνικές κι αν είναι, αρκεί αυτές να μην αποτελούν «νέα δημοσιονομικά μέτρα». Αυτή τη δέσμευση του Αντ. Σαμαρά «να προχωρήσει» μετέφερε στις δηλώσεις του ο Μπ. Ομπάμα, αυτό δήλωσε την επομένη και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος λέγοντας ότι στόχος είναι η υλοποίηση των συμφωνηθέντων ακόμα και πριν τις καταληκτικές ημερομηνίες. Ο ίδιος περιέγραψε τον έωλο στόχο της κυβέρνησης, που ενδεχομένως δείχνει και τα απώτερα όρια της συνέχισης του βίου της. Άφησε δηλαδή να εννοηθεί ότι ποντάρει στο ότι θα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα, ότι «τότε, βάσει της συμφωνίας του περασμένου Νοεμβρίου, θα πρέπει να υπάρξει μια διαφορετική αντιμετώπιση του ελληνικού χρέους» και ότι «συνεπώς, η διαβούλευση του φθινοπώρου για το νέο Μεσοπρόθεσμο, δηλαδή 2015-2016, θα γίνει με διαφορετικούς όρους, δεδομένου ότι η Ελλάδα πετυχαίνει τους στόχους της».
Απώτερος και άρρητος στόχος της κυβέρνησης είναι το κούρεμα χρέους, το οποίο πάντως οι εκπρόσωποι της γερμανικής Καγκελαρίας (μεταξύ των οποίων ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομικών Φ. Ρέσλερ) απέρριψαν την Παρασκευή και, παρά τις «προτροπές» Ομπάμα για χαλάρωση της λιτότητας, «συμβούλεψαν» εμμέσως πλην σαφώς την Ελλάδα να... κοιτάζει τα του δημοσιονομικού οίκου της. Ακόμα και έτσι όμως, υπάρχουν βουλευτές και των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης που έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι δεν θα ψηφίσουν μέτρα που επιφέρουν μείωση εισοδημάτων ακόμα κι αν αυτά έρθουν υπό τον «μανδύα» της παράτασης φόρων (επέκταση του «χαρατσιού» και στο 2014 ως «ενιαίου φόρου ακινήτων» και επέκταση της εισφοράς αλληλεγγύης έως το 2016). Σε ακόμα σφοδρότερες αντιδράσεις «γαλάζιων» και «πράσινων» βουλευτών σκοντάφτουν οι κυβερνητικές σκέψεις για άρση της αναστολής πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας που προανήγγειλαν την Παρασκευή ο υπουργός Οικονομικών και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Η τακτικής της «επίθεσης» στη λιτότητα με απολύσεις Έχουν περάσει περίπου δύο εβδομάδες από τότε που ο Γ. Στουρνάρας δήλωνε στο Reuters ότι δεν βλέπει «κανένα οικονομικό ρίσκο», αλλά μόνο «πολιτικό ρίσκο» που «έχει να κάνει με την κόπωση των βουλευτών». Όπως θα φαινόταν ανάγλυφα μια εβδομάδα αργότερα, η φράση του μόνο τυχαία δεν ήταν. Το ίδιο είπε και την Παρασκευή, δηλώνοντας εν όψει των συνομιλιών με την τρόικα για το νέο Μεσοπρόθε-
TOY TAΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
σμο ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για νέα μείωση μισθών και συντάξεων. Την «επίθεση» κατά της λιτότητας συνέχισε ο Κυρ. Μητσοτάκης σε άρθρο του στους Ν.Y. Times, προαναγγέλλοντας παράλληλα χιλιάδες απολύσεις, ενώ ήταν η σειρά του Σ. Κεδίκογλου να πει ότι η Ν.Δ. λέει εδώ και χρόνια ότι μόνο με λιτότητα «δεν γίνεται», προαναγγέλλοντας άρση της αναστολής των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Στον... πόλεμο κατά της λιτότητας μπήκε και ο Ευ. Βενιζέλος επαναλαμβάνοντας στον Independent εκείνο που δή-
λωσε και ο Αντ. Σαμαράς μετά τη συνάντηση με τον Μπ. Ομπάμα, ότι πλέον χρειάζονται ανάπτυξη και θέσεις εργασίας. Μια ημέρα νωρίτερα, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Οδ. Κωνσταντινόπουλος, δήλωνε σχεδόν πανομοιότυπα με τον Γ. Στουρνάρα ότι «αν συνεχίσει η τρόικα να πιέζει για νέα δημοσιονομικά μέτρα, θα προκαλέσει πολιτική αστάθεια στη χώρα». Οι συντονισμένες δηλώσεις στην κατεύθυνση του «παγώματος» της λιτότητας, από τη μια αποτελούν μορφή πίεσης προς το Βερολίνο, μήπως δο-
θεί στην κυβέρνηση κάποια «ανάσα» στην επικείμενη αξιολόγηση, υπό τον φόβο κατάρρευσης της δικομματικής κυβέρνησης. Από την άλλη όμως, επειδή τα νέα μέτρα βρίσκονται προ των πυλών και έχουν περιγραφεί στις εκθέσεις του ΔΝΤ και της Κομισιόν, τα δύο κόμματα ενδεχομένως να προετοιμάζουν την επιχειρηματολογία τους ενόψει μιας αναπόφευκτης πρόωρης κάλπης. Όπως είπε και ο Αντ. Σαμαράς: «Θέλω σταθερότητα και εξάντληση τετραετίας», αλλά «έχω και τα μάτια μου ανοιχτά»...
ΣΗΜΙΤΗΣ - ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΘΑ ΜΙΛΗΣΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ 3η ΣΕΠΤΕΜΒΡH
Αναπαλαίωση με συμμαχία κορυφής Συμμαχία κορυφής προσπαθεί να επιτύχει ο Ευ. Βενιζέλος, σε μια ύστατη προσπάθεια να μετριαστεί κατά το δυνατόν η επίσημη, δημοσκοπική καταγραφή της κατάρρευσης που έχει υποστεί το ΠΑΣΟΚ, είτε στο ενδεχόμενο πρόωρης κάλπης, αλλά σε κάθε περίπτωση ενόψει των ευρωεκλογών και των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ως προς αυτό, ο Ευ. Βενιζέλος ποντάρει στη συνεργασία των Γ. Παπανδρέου και Κ. Σημίτη. Προκειμένου να προσπαθήσει αφενός να κάνει «ανακωχή» με τους «παπανδρεϊκούς» αφετέρου να προσελκύσει τις διάσπαρτες εκσυγχρονιστικές και μεταρρυθμιστικές ομάδες που είτε μετοίκησαν στη ΔΗΜ.ΑΡ., αλλά πλέον αισθάνονται «προδομένοι» με την αποχώρηση από την κυβέρνηση, είτε παραμένουν πολιτικά «άστεγες» παρακολουθώντας τις εξελίξεις. Προς το παρόν, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ φαίνεται ότι έχει καταφέρει να βρει το «κλειδί» της συνεννόησης τόσο με τον Κ. Σημίτη όσο και με τον Γ. Παπανδρέου, καθώς, όπως γνωστοποίησε η Χ. Τρι-
κούπη, οι δύο πρώην πρόεδροι θα μιλήσουν στην εκδήλωση του κόμματος για την 3η Σεπτέμβρη, πριν τον Ευ. Βενιζέλο. Μάλιστα, συνεργάτες του ανέφεραν ότι έτσι «φιλοδοξείται να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας και ενεργοποίησης της παράταξης». Η συμφωνία των δύο να συμμετάσχουν στην εκδήλωση και να τοποθετηθούν αποτυπώνει μια αλλαγή δεδομένων, τουλάχιστον σε εσωκομματικό επίπεδο, αφού οι σχέσεις με τον Κ. Σημίτη -ο οποίος δεν παρέστη καν στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ- παρέμεναν «παγωμένες», ενώ με τον Γ. Παπανδρέου οι σχέσεις μέχρι... πρότινος ήταν πολεμικές λόγω των αποκαλύψεων για τα υπέρογκα χρέη στα κομματικά ταμεία επί προεδρίας του. Κομβικό σημείο στην πορεία από τότε έως τη συμφωνία του να παρευρεθεί στην εκδήλωση του Ευ. Βενιζέλου φαίνεται ότι υπήρξε η προ ολίγων εβδομάδων διαρροή της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ ότι το πόρισμα των ελεγκτικών εταιρειών έχει παραδοθεί σε κλειστό φάκελο που θα ανοιχτεί σε μελλοντικό Πολιτικό Συμβούλιο «για να αποκαλυφθεί η αλήθεια». Ε-
πρόκειτο για σαφή «προειδοποίηση» προς τον Γ. Παπανδρέου, ο οποίος εκείνη την περίοδο παρενέβαινε σχεδόν καθημερινά με κριτικό πνεύμα προς τον Ευ. Βενιζέλο και αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο ακόμα και για νέο κόμμα. Έκτοτε το θέμα έχει μπει στον «πάγο», ενώ ο Γ. Παπανδρέου σταμάτησε τις «παρεμβάσεις» του. Παράλληλα όμως, οι παραπάνω εξελίξεις θα μπορούσαν ενδεχομένως να επηρεάσουν και τον χώρο της λεγόμενης Κεντροαριστεράς, στην οποία ο Ευ. Βενιζέλος θέλει να επικρατήσει επωφελούμενος της εντεινόμενης απώλειας δυνάμεων της ΔΗΜ.ΑΡ. μετά την έξοδο από την κυβέρνηση. Εκτιμούν στην Χ. Τρικούπη ότι εάν συνεχίσει σε κατηφορικό δρόμο, τότε η «μεταρρυθμιστική» πτέρυγά της θα μπορούσε να εκφραστεί από μια επιστροφή του Κ. Σημίτη στο ΠΑΣΟΚ. Ομοίως θα μπορούσαν να αντιδράσουν και «μεταρρυθμιστές» που έχουν αποσκιρτήσει από το κόμμα, αλλά δυσκολεύονται εξαιρετικά να χαράξουν αυτόνομη πορεία, όπως οι Ανδ. Λοβέρδος και Άν. Διαμαντοπούλου. N.ΛΙΟΝ.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΕΞΩΤEΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΣΥΡΙΖΑ:
Τι... φέρνει το «μνημόνιο συναντίληψης» με Κύπρο - Ισραήλ; Τους σοβαρούς κινδύνους που εγκυμονεί το «μνημόνιο συναντίληψης» Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ για την ενέργεια και τους υδάτινους πόρους επισημαίνει το Τμήμα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας του ΣΥΡΙΖΑ: «Μακριά από κάθε έννοια δημοκρατικού και κοινοβουλευτικού διαλόγου και ελέγχου, σε συνθήκες πλήρους αδιαφάνειας και με την ‘υψηλή κηδεμονία’ των ΗΠΑ, η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία με Ισραήλ και Κύπρο». Η ανακοίνωση σχολιάζει εξάλλου τη συνάντηση Ομπάμα Σαμαρά: «Το ότι η ηγεσία των ΗΠΑ τονίζει σε υψηλούς τόνους τη ‘ΝΑΤΟϊκή αξία’ της Ελλάδας σε συνθήκες μεγάλης γεωπολιτικής ρευστότητας στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική και στον αραβικό κόσμο, προμηνύει την έμμεση ή άμεση εμπλοκή της χώρας μας ως προκεχωρημένου φυλακίου στους επικίνδυνους ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς».
Η πειραματική WebTV στην ιστοσελίδα της «Αυγής» Δεκάδες σύνεδροι, ακαδημαϊκοί, εργαζόμενοι από τον χώρο της Υγείας, της Εκπαίδευσης, αλλά και από αυτοδιαχειριζόμενα «εγχειρήματα», συνδικαλιστές, καλλιτέχνες, κινηματίες, βουλευτές και δημοσιογράφοι, βρέθηκαν στο στούντιο της Συνεδριακής Web TV και συζήτησαν για ποικίλα κομβικά θέματα της επικαιρότητας, αναδεικνύοντας μια εναλλακτική κοινωνική και πολιτική ατζέντα από αυτήν που συστηματικά προβάλλεται από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης. Μέσα σε περίπου 40 ώρες ζωντανού προγράμματος και με στοιχειώδη εξοπλισμό στην διάθεσή μας, τα εναλλακτικά μέσα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, η εφημερίδα «Η Αυγή», ο ρ/σ «Στο Κόκκινο», το «RedNotebook», το «AlterThess» και το «left.gr», δώσαμε το «παρών», ώστε να προσφέρουμε ένα μικρό, ενδεικτικό δείγμα του τι μέλλει γενέσθαι, περισσότερο από πλευράς περιεχομένου, στόχευσης και αφήγησης. Αν και με μικρή καθυστέρηση, το σύνολο των εκπομπών, αλλά και βίντεο από τοποθετήσεις συνέδρων, αφιερώματα και συνεντεύξεις, βρίσκονται πλέον στον ιστότοπο της «Αυγής» (www.avgi.gr) και στον φάκελο «WebTV», διαθέσιμα προς θέαση και εποικοδομητική κριτική.
Συνέλευση ΣΥΡΙΖΑ στα Κρέστενα Ούτε από θερμοκρασίες ούτε από διακοπές καταλαβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ... Μεθαύριο, Τρίτη, στα Κρέστενα Ηλείας πραγματοποιείται ανοιχτή συνέλευση, με θέμα: «Πολιτικές εξελίξεις - πρωτοβουλίες του ΣΥΡΙΖΑ», στις 9 το βράδυ, στην κεντρική πλατεία, με ομιλητές τους: Κώστα Ήσυχο, μέλος της Π.Γ. και Ζώη Πεπέ, μέλος της Κ.Ε.
Στη Χαλκιδική το camping αντίστασης Οι οργανώσεις Βόρειας Ελλάδας των Νέων ΣΥΡΙΖΑ διοργανώνουν στα Νέα Ρόδα, 3ήμερο κάμπινγκ αντίστασης και αλληλεγγύης στους αγωνιζόμενους κατοίκους της Χαλκιδικής, με κεντρικό σύνθημα «Απέναντι στην περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή, και στην κρατική καταστολή απαντάμε με αλληλεγγύη». Περισσότερα προσεχώς...
Η ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗ ΒΛΕΠΕΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ
5
ΣΥΡΙΖΑ: Ο λαός σύντομα θα μιλήσει
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Ο Σεπτέμβριος μπορεί να γίνει ο κρίσιμος μήνας δημιουργίας των συνθηκών για την πολιτική ανατροπή κυβέρνησης και Μνημονίου, πιστεύουν στην αξιωματική αντιπολίτευση. Η διάλυση της Υγείας, της Παιδείας, της Τ.Α., του δημόσιου τομέα εν γένει, συνιστά ένα εκρηκτικό μείγμα, από το οποίο θα προκύψει η νέα κατάσταση. Για την επίτευξη του στόχου όμως, πρέπει όσο γίνεται περισσότεροι πολίτες να συνειδητοποιήσουν δύο πράγματα: Πρώτον, ότι τα τρέχοντα μέτρα «δεν είναι η ‘ουρά’, αλλά η ‘καρδιά’ του Μνημονίου», όπως δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας, και, δεύτερον, ότι μόνο με την ενεργό συμμετοχή του λαού μπορεί να ανατραπεί η κυβέρνηση αυτή. Συνεπώς, το ζητούμενο δεν είναι να περιμένει από τον ΣΥΡΙΖΑ, όταν γίνει κυβέρνηση, να επουλώσει τις πληγές, αλλά ο ίδιος ο λαϊκός παράγων να σταματήσει τώρα την καταστροφή. Είναι σαφές δε, από τις προχθεσινές δηλώσεις Στουρνάρα - Κεδίκογλου για την άρση αναστολής πλειστηριασμών, ότι η κυβέρνηση, ενθαρρυμένη από το ότι δεν συναντά τις αντιστάσεις που θα ανέμενε, προετοιμάζεται για τα πιο βάναυσα μέτρα: για το συγκεκριμένο μέτρο πάντως, ο διευθυντής του γραφείου του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Παππάς έστειλε προχθές αυστηρό μήνυμα (μέσω της συχνότητας του Ρ/Σ «Στο Κόκκινο») ότι «αν τολμήσει (η κυβέρνηση), σε αγαστή συνεργασία με τα οικονομικά συμφέροντα που την στηρίζουν, να ξεσπιτώσει κόσμο, τότε θα καταρρεύσει με πρωτοφανή στα ελληνικά χρονικά πάταγο». Και είναι τέτοιος ο «τυφλός δογματισμός» του Γ. Στουρνάρα, ώστε έχει το θράσος, είπε ακόμη ο Ν. Παππάς, να μιλά για «λίπος» 20 δισ. και άρα «ο κόσμος επιλέγει να κρατά χρήματα στο μπαούλο και, την ίδια στιγμή, σταματάει τα παιδιά από το φροντιστήριο ή δεν βάζει πετρέλαιο θέρμανσης». Σημαντικές αλλαγές στην τρέχουσα πολιτική από την παρούσα κυβέρνηση δεν έχει να αναμένει ο κόσμος, εκτιμά ο ΣΥΡΙΖΑ, πόσο μάλλον που από τη συνάντηση Ομπάμα - Σαμαρά δεν προέκυψε «κάτι συγκεκριμένο και θετικό» - και πώς αλλιώς όταν ο Αντ. Σαμαράς απόλυτα ταυτισμένος με την πολιτική Μέρκελ, αφήνει ανεκμετάλλευτη ακόμη και μια φραστική αναφορά (του προέδρου των ΗΠΑ), που θα μπορούσε να ελαφρύνει τη δόση της ακολουθούμενης πολιτικής;
Σε εκλογική ετοιμότητα Με το αξίωμα λοιπόν ότι μόνο ένα πανίσχυρο λαϊκό κίνημα μπορεί να διαμορφώσει τις συνθήκες πίεσης που θα ανατρέψουν την κυβέρνηση του διδύμου Σαμαρά - Βενιζέλου, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ετοιμάζεται ταυτόχρονα να ανταποκριθεί στις αυξημένες
Τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση «δεν είναι η ‘ουρά’, αλλά η ‘καρδιά’ του Μνημονίου» και με την ενεργό συμμετοχή του λαού μπορούν να ανατραπούν Στο διήμερο της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην ΔΕΘ (14 -15 Σεπτεμβρίου), ο Αλέξης Τσίπρας θα ξεδιπλώσει πτυχές του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, θα αναλάβει δεσμεύσεις προς τον ελληνικό λαό
απαιτήσεις των καιρών. Γι’ αυτό και ο ΣΥΡΙΖΑ από τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου τίθεται σε εκλογική ετοιμότητα: το διήμερο 31 Αυγούστου - 1 Σεπτεμβρίου θα συνεδριάσει, εκτός απροόπτου, η
Κεντρική Επιτροπή με αντικείμενο τις πολιτικές εξελίξεις αλλά και την προετοιμασία του κόμματος ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών. Σε σύσκεψη εξάλλου που έγινε στην Κουμουνδούρου την περασμένη Πέμπτη με τη συμμετοχή του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και στενών συνεργατών του, διατυπώθηκε η άποψη ότι ένας συνδυασμός παραγόντων μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ακόμη και μέσα στον Σεπτέμβριο! Ο συγκεκριμένος μήνας, όμως, είναι και μήνας ΔΕΘ, με το συλλαλητήριο που πρέπει να είναι το μαζικότερο, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιδιώξει να βγάλει τον πρωθυπουργό από το... καβούκι του, να τον υποχρεώσει δηλαδή να απαντήσει για την πολιτική του και τις επιπτώσεις της. Ενώ, στο διήμερο της αξιωματικής αντιπολίτευσης (14 -15 Σεπτεμβρίου), ο Αλέξης Τσίπρας θα ξεδιπλώσει πτυχές του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, θα αναλάβει δεσμεύσεις προς τον ελληνικό λαό. «Ώς τώρα», όπως παρατήρησε και το μέλος της Π.Γ. Γιάννης Μπαλάφας προχθές σε τηλεοπτική του συνέντευξη, «παλεύαμε να πείσουμε την κοινωνία για τις πραγματικές ή και επερχόμενες συνέπειες της μνημονιακής πολιτικής. Τώρα πια, όμως, ο κόσμος έχει πειστεί γι’ αυτές και είναι η ώρα να πείσουμε ακόμη περισσότερους για το δικό μας πρόγραμμα και πώς αυτό μπορεί να βγάλει τη χώρα από την κρίση».
6 ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ ΨΑΧΝΕΙ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ ΑΠΟ 12.500 «ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΥΣ» ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Στο... απόσπασμα στέλνει από τον Σεπτέμβρη την Αυτοδιοίκηση η κυβέρνηση. Αφού την κατέστησε «εύκολο στόχο», απαξιώνοντάς τη με συνεχείς επιθέσεις σε βάρος της για διαφθορά και σπατάλες, έρχεται τώρα να τελειώσει τη δουλειά απογυμνώνοντάς την από πολύτιμο προσωπικό, αφού από τους δήμους θα αντληθεί το μεγαλύτερο μέρος των 12.500 υπαλλήλων που θα πρέπει να βγουν σε διαθεσιμότητα μέχρι το τέλος του χρόνου σύμφωνα με τις μνημονιακές υποχρεώσεις. Η μέθοδος που επελέγη για τις προγραφές υπαλλήλων λέγεται «αξιολόγηση δομών» και θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα στους δήμους, αφού ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυρ. Μητσοτάκης θέλει να έχει μια πρώτη εικόνα εντός του Σεπτεμβρίου για να δώσει αναφορά στην τρόικα. Τα κριτήρια, ωστόσο, με τα οποία θα γίνει η αξιολόγηση δεν θα είναι έτοιμα πριν από τα τέλη Αυγούστου. Κάποιες αόριστες αναφορές έκανε ο υπουργός Εσωτερικών την περασμένη εβδομάδα, σημειώνοντας ότι θα ληφθεί υπόψη ο πληθυσμός των δήμων ή αν είναι νησιωτικοί/ορεινοί. Πάντως, μεγαλύτερο μέλημα του Γ. Μιχελάκη είναι η επίσπευση της διαδικασίας και για τον λόγο αυτό επανέφερε τον «μπαμπούλα» των οριζόντιων περικοπών τον Δεκέμβριο, με καταργήσεις ολόκληρων υπηρεσιών, όπως έγινε με τη Δημοτική Αστυνομία, αν δεν προχωρήσει η αξιολόγηση. Τι σημαίνει πρακτικά «αξιολόγηση»; Νέες συγχωνεύσεις και καταργήσεις δομών, που θα συνοδευτούν με «κινητικότητα» και απολύσεις υπαλλήλων. «Θα πληγούν κυρίως οι τρεις τομείς που συνδέονται με το κοινωνικό πρόσωπο της Αυτοδιοίκησης, δηλαδή η κοινωνική πολιτική, ο αθλητισμός και ο πολιτισμός» εξηγεί στην «Αυγή» της Κυριακής ο Σπ. Τζόκας, συντονιστής του Τμήματος Αυτοδιοίκησης του ΣΥΡΙΖΑ και μέλος του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ. «Βάζουν τους δημάρχους να κάνουν τη βρόμικη δουλειά» τονίζει.
Όχι σε νέες απολύσεις λένε οι δήμαρχοι Οι δήμαρχοι, που σ’ αυτή τη φάση τηρούν στάση αναμονής εν όψει των κριτηρίων που θα τους δοθούν στο τέλος του μήνα, ξεκαθαρίζουν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να δεχθούν νέες απολύσεις. «Δεν μας περισσεύει κανένας. Αντίθετα, μας λείπει προσωπικό» τονίζει στην «Αυγή» της Κυριακής ο δήμαρχος Ελληνικού-Αργυρούπολης Χρήστος Κορτζίδης. «Εί-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Στο στόχαστρο το κοινωνικό πρόσωπο της Αυτοδιοίκησης
Χρήστος Κορτζίδης. «Είμαστε αντίθετοι με τη διαθεσιμότητα και τις απολύσεις»
Ηρ. Γκότσης: «Η επίθεση στην Τ.Α. είναι στην πραγματικότητα επίθεση εναντίον των πολιτών»
Π. Φιλίππου: «Αιρετοί και εργαζόμενοι να προχωρήσουν μαζί με κινητοποιήσεις για να μην κλείσουν οι δήμοι»
Σπ. Τζόκας: «Βάζουν τους δημάρχους να κάνουν τη βρόμικη δουλειά»
μαστε αντίθετοι με τη διαθεσιμότητα και τις απολύσεις, και ανάλογα θα αντιμετωπίσουμε τα καινούργια χτυπήματα» προσθέτει. «Θεωρούμε το προσωπικό μας λίγο, με όποια κριτήρια και να το δει κανείς. Δεν μας ρώτησε όμως κανείς ούτε για τη Δημοτική Αστυνομία, ούτε για τους σχολικούς φύλακες, ούτε για τη διαθεσιμότητα του περασμένου Δεκεμβρίου» σημειώνει στην «Αυγή» της Κυριακής και ο δήμαρχος Νέας Ιωνίας Ηρακλής Γκότσης. «Όταν λέει κανείς αξιολόγηση, το θέμα είναι τι έχει στο πίσω μέρος του μυαλού του. Μια σωστή αξιολόγηση θέλει και διάλογο, θέλει και χρόνο. Δεν μπορεί να γίνει έτσι, μέσα σε ένα μήνα. Πολύ φοβάμαι ότι η κυβέρνηση θέλει να βρει τρόπο για να διώξει κόσμο. Στόχος τους είναι να συμπληρώσουν κάποια νούμερα που έχουν συμφωνήσει μέσω Μνημονίου με την τρόικα. Όλα τα άλλα είναι προσχήματα» υπογραμμίζει. «Ακόμα και με αυτό το προσωπι-
κό, ο δήμος μας έχει τεράστιες ελλείψεις, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του και τις παρεχόμενες προς τους πολίτες υπηρεσίες» αναφέρει από την πλευρά του στην «Αυγή» της Κυριακής ο δήμαρχος Σαρωνικού Πέτρος Φιλίππου. Προχωρά δε ένα βήμα παραπέρα, τονίζοντας πως πρέπει να υπάρξουν άμεσα κινητοποιήσεις μαζί με τους εργαζομένους «γιατί αν υλοποιηθούν οι αποφάσεις της κυβέρνησης για τις απολύσεις, είναι βέβαιο ότι οι ΟΤΑ θα κλείσουν».
ται και γκρινιάζει ότι δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί, χωρίς να καταλαβαίνει ότι αυτό είναι αποτέλεσμα και του οικονομικού μαρασμού των δήμων, αλλά και επειδή δεν υπάρχουν χέρια» υπογραμμίζει ο Ηρ. Γκότσης. Ο δήμαρχος Νέας Ιωνίας αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σημερινή κατάσταση στον δήμο του. «Μας πήραν τη Δημοτική Αστυνομία και τώρα δεν μπορούμε να ελέγξουμε την κυκλοφορία στον δήμο και τα μαγαζιά. Είχαμε δύο ΚΕΠ, μας αφαίρεσαν προσωπικό και τώρα μας έχει μείνει ένα ΚΕΠ που κι αυτό υπολειτουργεί» παρατηρεί. «Στα αθλητικά μας προγράμματα συμμετέχουν 3.500 δημότες. Αν διώξουν τους γυμναστές, δεν θα μπορεί να γυμναστεί όλος αυτός ο κόσμος. Άμα διαλύσουν τις κοινωνικές υπηρεσίες και τις κοινωνικές δομές, δεν θα μπορούμε να προσφέρουμε αυτά που θέλουμε στους ηλικιωμένους, τα ΑμεΑ, σε όσους έχουν ανάγκη με τη λειτουργία του Κοινωνικού Παντοπωλείου και του Κοινωνικού Φαρμακείου» τονίζει ο Ηρ. Γκότσης. Στο στόχαστρο της κυβέρνησης ως υποψήφιοι προς έξοδο από το Δημόσιο και την Αυτοδιοίκηση έχουν μπει όσοι έγιναν αορίστου χρόνου με τα Προεδρικά Διατάγματα Παυλόπουλου και Παπανδρέου, αλλά και αυτοί που παραμένουν στις υπηρεσίες με προσωρινές δικαστικές αποφάσεις (ασφαλιστικά μέτρα). «Στον Δήμο Σαρωνικού οι υπάλληλοι με συμβάσεις αορίστου χρόνου (Π.Δ. Παυλόπουλου, Παπανδρέου) είναι περίπου 34, ενώ 65 είναι οι συμβασιούχοι με ασφαλιστικά μέτρα που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες σε όλες τις υπηρεσίες του δήμου - καθαριότητα, κοινωνικές δομές, διοικητικές υπηρεσίες» αναφέρει ο Π. Φιλίππου. «Σε έναν μικρό δήμο όπως η Καισαριανή, σ’ αυτές τις κατηγορίες είναι περίπου 50 άτομα. Φαντάζεστε
πόσοι είναι σε όλο το φάσμα της Αυτοδιοίκησης» σημειώνει ο Σπ. Τζόκας.
Tα προβλήματα έχουν ξεκινήσει Ήδη, με τις πρώτες διαθεσιμότητες και την κατάργηση της Δημοτικής Αστυνομίας, πολλοί δήμοι αντιμετωπίζουν προβλήματα στην καθημερινή λειτουργία τους, τα οποία αναμένεται να ενταθούν. «Δεν έχει καταλάβει ο πολίτης ότι η επίθεση στην Αυτοδιοίκηση είναι στην πραγματικότητα επίθεση εναντίον του. Έρχε-
Ευθύνες στην ΚΕΔΕ Οι αιρετοί ασκούν κριτική και στην ΚΕΔΕ, η οποία υπενθυμίζεται ότι έχει βάλει «πλάτη» στη διαδικασία αξιολόγησης που δρομολογεί η κυβέρνηση, έχοντας ήδη ζητήσει με επιστολή του προέδρου της από τους δήμους όλης της χώρας να ολοκληρώσουν τις σχετικές ενέργειες μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Μάλιστα, εν αναμονή των κριτηρίων, η ΚΕΔΕ έχει προτείνει στους ΟΤΑ να αξιοποιήσουν τα πρότυπα οργανογράμματα και το κείμενο «Προδιαγραφές του έργου των ομάδων αξιολόγησης και αναδιοργάνωσης των δήμων» του υπουργείου Εσωτερικών. «Η ΚΕΔΕ ακολουθεί αμυντική πολιτική και προσπαθεί να στρογγυλέψει τα πράγματα. Άλλωστε, η πλειοψηφία της ΚΕΔΕ είναι προσανατολισμένη σε τέτοιες πολιτικές» σημειώνει ο δήμαρχος Νέας Ιωνίας. Όσο για την πρωτοβουλία της ΚΕΔΕ να προτείνει την έναρξη της αξιολόγησης, ο Ηρ. Γκότσης αναφέρει με νόημα: «Πολύ φοβάμαι ότι έτσι ρίχνουν νερό στον μύλο της κυβέρνησης, που ψάχνει άλλοθι για να διώξει κόσμο». «Για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, μεγάλη ευθύνη φέρει και η ΚΕΔΕ» συμπληρώνει ο δήμαρχος Σαρωνικού. «Ενώ βλέπει το πρόβλημα και τη μεγάλη επίθεση που υφίσταται η Τοπική Αυτοδιοίκηση, δεν προβαίνει τώρα στις ανάλογες ενέργειες και κινητοποιήσεις για την αποτροπή αυτών των φαινομένων, αλλά συνήθως κινητοποιείται μετά την έκδοση των όποιων αποφάσεων της κυβέρνησης. Βασικός μας στόχος πρέπει να είναι καμία άλλη απόλυση από τους ΟΤΑ. Αντίθετα, θα πρέπει να ζητήσουμε τη σωστή στελέχωσή μας προκειμένου να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στον κοινωνικό μας ρόλο» καταλήγει ο Π. Φιλίππου.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
7
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Πολλά έχουν γραφεί για τη φύση και τον ρόλο του κράτους στον καπιταλισμό, όπως και για το περιεχόμενο της ταξικής εξουσίας στις κοινοβουλευτικές δημοκρατίες της γενικευμένης ατομικής ιδιοκτησίας. Η διαλεκτική σκέψη και θεωρία έχει διατυπώσει εναλλακτικές ερμηνείες και προσεγγίσεις για το κρατικό φαινόμενο. Σήμερα οι νέες θεωρίες για το κράτος ξεπερνούν τις πρόχειρες και ιδιοτελείς απόψεις του πρώιμου νεοφιλελευθερισμού που ήθελε το κράτος όσο το δυνατόν μικρότερο και παραδομένο στους αγοραίους ανέμους. Τα πράγματα έχουν γίνει ακόμη χειρότερα. Το κράτος προσανατολίζεται πλέον στην ευθεία και ασύστολη εξυπηρέτηση των αναγκών του κεφαλαίου, ως διαχειριστής και όχι ως ρυθμιστής των συμφερόντων του χρηματοοικονομικού τομέα. Απροκάλυπτα πλέον και οι περιφερειακές ολοκληρώσεις, αντί να αντλήσουν τα αναγκαία συμπεράσματα από τη χρηματοπιστωτική κρίση και να θεσπίσουν νομοθεσία ρύθμισης των ασύδοτων χρηματαγορών, προσαρμόζουν τις κρατικές λειτουργίες στις ανάγκες τους. Γι’ αυτό άλλωστε γίνονται ανεκτά, ως φυσική κατάσταση, όλα τα αυξανόμενα δημοκρατικά ελλείμματα, αφού οι κυρίαρχες αποφάσεις λαμβάνονται ερήμην των πολιτικών οργάνων. Ήδη στην Ευρώπη δημιουργείται η μεγάλη διαχωριστική γραμμή μεταξύ αυτοκρατορικού κέντρου και περιφέρειας1. Πολλοί ρωτούν, ενόψει του ελπιζόμενου τέλους του καταστροφικού Μνημονίου με όρους λαού και κοινωνίας, «τι κράτος θέλουμε», προσθέτοντας αφελώς «Το θέλετε μικρό, μεγάλο, με πολλούς ή λίγους υπαλλήλους;». Άλλοι, για να δικαιολογήσουν την πολιτική της διάλυσης του κράτους χωρίς σχέδιο και προοπτική, θέτουν το ερώτημα αν θα επαναπροσλάβουμε και θα αποκαταστήσουμε τα στελέχη της δημόσιας διοίκησης (υπό την ευρεία έννοια) που απολύονται αυτή την περίοδο. Μας καλούν δηλαδή να επιδείξουμε συμπεριφορά πειθάρχησης στο ανοσιούργημα που συντελείται εις βάρος του λαού και του τόπου, κατηγορώντας για λαϊκισμό τους συντρόφους που συμπαρίστανται στο δράμα χιλιάδων οικογενειών. Όμως μόνον οι ιδιοτελείς ή οι αδαείς μπορούν ακόμη να επιμένουν ότι το κράτος δεν είναι η αρχή για την επίλυση των προβλημάτων, αλλά το πρόβλημα καθ’εαυτό2. Η ερώτηση, όπως τίθεται και όπως απαντιέται μερικές φορές, είναι αποπροσανατολιστική. Δεν αφορά την ορθολογική οικονομική σκέψη, αλλά ούτε και την Αριστερά. Είναι ερώτηση-παγίδα για τους αφελείς και αδιάβαστους. Οι θέτοντες
Τι κράτος θέλει η Αριστερά το ερώτημα θεωρούν ως αυταπόδεικτη αλήθεια την παραπλάνηση, την απάτη. Ότι δηλαδή έχουμε μεγάλο κράτος, πολλούς και ακριβούς δημόσιους υπαλλήλους, ενώ, όπως όλοι γνωρίζουν, συμβαίνει το εντελώς αντίθετο σε σύγκριση με τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης και όλης της Ε.Ε. Κανένας από τους προχειρολογούντες με το ερώτημα αυτό, δεν έχει μπει στον κόπο να παρουσιάσει αξιόπιστες στατιστικές. Κανένας δεν ζήτησε να γίνουν συγκρίσεις με τα δέκα, λόγου χάριν, καλύτερα και αποδοτικότερα κράτη στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, με κριτήρια o τη δημοκρατικότητα - συμμετοχή των πολιτών, o την κοινωνική γαλήνη - δικαιοσύνη, o την ανθρώπινη ανάπτυξη σύμφωνα με τους δείκτες του ΟΗΕ, o την περιβαλλοντική προστασία, o τη βιώσιμη, αυτοτροφοδοτούμενη, αειφορική ανάπτυξη και βεβαίως o τον δείκτη ανεργίας. Όλοι οι διεθνείς οργανισμοί, ακόμη και οι νεοφιλελεύθερες δεξαμενές σκέψης, αυτούς τους δείκτες - κριτήρια χρησιμοποιούν για να κατατάσσουν την ποιότητα και το μέγεθος των κρατικών μορφωμάτων. Ας τολμήσουν να οικοδομήσουν το ιδεατό μέγεθος του ελληνικού κράτους λοιπόν, σύμφωνα με τον μέσο όρο των δέκα καλύτερων κρατών παγκοσμίως, τηρουμένων των αναλογιών του πληθυσμού και λαμβανομένων υπόψη των εθνικών προβλημάτων! Όσοι από εμάς μελετάμε συστηματικά τις επιδόσεις των προηγμένων κρατών, διαλαλούμε προς πάσα κατεύθυνση ότι το αντι-μνημονιακό, το μετα-μνημονιακό ελληνικό κράτος θα είναι ο βασικότερος μηχανισμός και εργαλείο ανάπτυξης και απασχόλησης. Το μεγαλύτερο βάρος της ανασυγκρότησης και της νέας οικονομικής ανόρθωσης θα το σηκώσει το
ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ Π. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ*
νέο, ευέλικτο, συμμετοχικό, αξιοκρατικό, αλλά και πλήρες κράτος. Οι δημόσιες επενδύσεις, ο έλεγχος των ροών του χρήματος με το επιλεκτικό πρόγραμμα «κινητοποιήσεων», η ανάπτυξη των δημοσίων και κοινωνικών υπηρεσιών, της έρευνας, της παιδείας και του πολιτισμού, θα είναι τα βασικά εργαλεία για να μπει η χώρα σε πορεία ανάπτυξης.
Κυρίως όμως το κεντρικό μέλημα θα είναι η στήριξη της απασχόλησης, όπως έχει συμβεί σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις παγκοσμίως, είτε ως αποτέλεσμα του αντι-αποικιακού και εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, είτε ως πολιτική απεξάρτησης από το νομαδικό χρηματιστικό κεφάλαιο. Κατά τη μεταβατική περίοδο το «μετα-αποικιακό» κράτος θα ενσωματώσει στις πλήρεις λειτουργίες του όλα τα στοιχεία της απόδοσης, της αλληλέγγυας αξιοκρατίας και του δημοκρατικού εκσυγχρονισμού. Το σχέδιο λειτουργίας του κράτους βρίσκεται στις ύψιστες προτεραιότητές μας και θα το αναλύουμε κατά τομέα
Όσοι από εμάς μελετάμε συστηματικά τις επιδόσεις των προηγμένων κρατών, διαλαλούμε προς πάσα κατεύθυνση ότι το αντι-μνημονιακό, το μεταμνημονιακό ελληνικό κράτος θα είναι ο βασικότερος μηχανισμός και εργαλείο ανάπτυξης και απασχόλησης. Το μεγαλύτερο βάρος της ανασυγκρότησης και της νέας οικονομικής ανόρθωσης θα το σηκώσει το νέο, ευέλικτο, συμμετοχικό, αξιοκρατικό, αλλά και πλήρες κράτος. Οι δημόσιες επενδύσεις, ο έλεγχος των ροών του χρήματος με το επιλεκτικό πρόγραμμα «κινητοποιήσεων», η ανάπτυξη των δημοσίων και κοινωνικών υπηρεσιών, της έρευνας, της παιδείας και του πολιτισμού, θα είναι τα βασικά εργαλεία για να μπει η χώρα σε πορεία ανάπτυξης
το προσεχές διάστημα, όταν η εκδικητική νεοφιλελεύθερη γελοιότητα και ο εξευτελισμός των θεσμών από την Τριαρχία των δανειστών κοπάσουν. Ακόμη και το φημισμένο Ινστιτούτο Levy του αμερικανικού πανεπιστημίου Bard (από τα πλέον προηγμένα στις οικονομικές προβλέψεις και τα πλέον επαληθευμένα στις αναλύσεις τους Ινστιτούτα) καταδικάζει απερίφραστα ως αντεπιστημονική και καταστροφική την πολιτική της Τριαρχίας των δανειστών και παντελώς λανθασμένα τα μοντέλα που χρησιμοποιεί. Προβλέποντας ότι η ανεργία θα φτάσει στο τέλος του 2016 το 34% και τονίζοντας ότι το βάθος της ύφεσης υπερβαίνει ακόμη και αυτό της μεγάλης ύφεσης του 1930, δίνει μιαν άλλη πολιτική ανάκαμψης, «που θα επικεντρώνεται σε ένα πρόγραμμα δημιουργίας θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα»3. Προχωρώντας πιο πέρα, το Ινστιτούτο προτείνει με συγκεκριμένες κλιμακούμενες χρηματοδοτήσεις τη δημιουργία 200.000 θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα κατά την πρώτη αντιμνημονιακή περίοδο! Η Τριαρχία όμως των δανειστών και η μνημονιακή κυβέρνηση προχωρούν στον καταστροφικό τους δρόμο και με τη βοήθεια των μνημονιακών δημοσιολόγων θέτουν τα αντικοινωνικά -αλλά συνάμα βλακώδη και αντιαναπτυξιακά- ερωτήματα, προσβλέποντας στη σύγχυση των αφελών, στη διάσπαση της κοινωνίας, στον κατακερματισμό των εργαζομένων και στη ζηλοφθονία των απολυμένων του ιδιωτικού τομέα έναντι των εργαζομένων του Δημοσίου. Και κανένας υπεύθυνος δεν τους είπε ότι η αύξηση των θέσεων εργασίας στο Δημόσιο συνεπιφέρει τελικά και τη μεγάλη αύξηση θέσεων στον ιδιωτικό τομέα. Τα ψέματα όμως τελειώνουν. Και δεν είναι μόνον οι Έλληνες που τους πήραν χαμπάρι, αλλά κυρίως η διεθνής επιστημονική κοινότητα που εκπλήσσεται με τον ανορθολογισμό και το καταστροφικό μένος του μνημονιακού προγράμματος. Βλ. Νίκου Κοτζιά, Ελλάδα, αποικία χρέους, εκδόσεις Πατάκης, Αθήνα 2013, και συνέντευξη καθηγητή Τζον Μπέλαμι Φόστερ στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (4-8-2013). 2 Βλ. Πέτερ Μπόφινγκερ, Στροφή στο μάρκο; Η Γερμανία χρειάζεται το ευρώ, εκδόσεις Πόλις, Αθήνα 2012. 3 Βλ. άρθρο της Ellen Freilich του Reuters, εφημ. «Καθημερινή» (4-82013) 1
* Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ, www.enypekk.gr).
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
8
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ
ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Λ. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ*
Η πολυετής στόχευση των νεοφιλελεύθερων ταγών εναντίον του δημόσιου τομέα τελικά επιτεύχθηκε, με «όχημα» την έλευση του Μνημονίου και την πλήρη υιοθέτησή του από τις κυβερνήσεις της τελευταίας τριετίας. Για τα δεινά της ελληνικής οικονομίας, ως βασική αιτία συχνά προβάλλονταν «υπερμέγεθες» Δημόσιο και οι «κηφήνες» κρατικοί υπάλληλοι. Ανά καιρούς, βέβαια, αναφέρονταν και άλλες επαγγελματικές ομάδες, π.χ. ελεύθεροι επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ως συνεπεύθυνες για την τραγική οικονομική κατάσταση, με διαφορετικές κατηγορίες. Ο επικοινωνιακός ορυμαγδός, που συνοψίστηκε στην έκφραση «μαζί τα φάγαμε», ξεδιπλώθηκε με αριστοτεχνικό τρόπο, βρίσκοντας πρόσφορο έδαφος στον ατομικισμό και τη λογική της «ανάθεσης», που καλλιεργήθηκαν τεχνηέντως και υιοθετήθηκαν άκριτα ως κυρίαρχη ιδεολογία από την κοινωνία κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Παρά το γεγονός ότι τα επίσημα στοιχεία1 αποδείκνυαν ότι το μέγεθος και οι δαπάνες2 του ελληνικού Δημοσίου δεν ξεπερνούσαν τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους, η καλλιέργεια του μύθου ενός υπερτροφικού κράτους και η δαιμονοποίηση των εργαζομένων σε αυτό συνεχίσθηκαν με αμείωτο ρυθμό. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι κρυφός απώτερος στόχος ήταν και παραμένει η μεταφορά υπηρεσιών του κράτους προς τους ιδιώτες, και κυρίως εκείνων (των υπηρεσιών) που πρόκειται να προσδώσουν σίγουρα και γρήγορα κέρδη3. Όπως γίνεται αντιληπτό, κατά τη «διαδικασία» των ιδιωτικοποιήσεων δεν πρόκειται να ληφθεί καμία πρόνοια για την εξασφάλιση δυνατότητας ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες αυτές για το σύνολο των πολιτών. Περνώντας στους εργαζόμενους του δημοσίου τομέα, από τα στοιχεία (Ιούνιος 2013)1 προκύπτει ότι ο αριθμός του τακτικού και μη τακτικού προσωπικού (εξαιρουμένων ΔΕΚΟ και άλλων ΝΠΙΔ) ανήλθε σε 686.597 υπαλλήλους, μειωμένος κατά 138.000 σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2009 και κατά 56.000 ως προς τον Ιανουάριο του 2011. Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός σχεδιασμός έκανε λόγο για συνολική μείωση των απασχολουμένων κατά 150.000 έως το τέλος του 20154, κάτι που σύμφωνα με την αρχική «αφήγηση» θα μπορούσε να επιτευχθεί σε συντριπτικό ποσοστό μέσω των αποχωρήσεων λόγω των συνταξιοδοτήσεων, με ταυτόχρονο περιορισμό των προσλήψεων.
Μονομάχοι στο Κολοσσαίο του μνημονιακού νεοφιλελευθερισμού Στην πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν5 γίνεται σαφής αναφορά στις κυβερνητικές δεσμεύσεις για τις μελλοντικές παρεμβάσεις στον δημόσιο τομέα, με συγκεκριμένους ορισμούς και χρονοδιαγράμματα (σελίδες 6061, 153-155, 214-216). Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η ολοκλήρωση του σχεδιασμού της κινητικότητας και η εφαρμογή ενός αρχικού σκέλους 12.500 υπαλλήλων μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ ακολουθούν άλλοι τουλάχιστον 12.500 μέχρι το τέλος του έτους. Εντούτοις, υπάρχουν ορισμένα σημεία ιδιαίτερα αποκαλυπτικά για τις μακροπρόθεσμες κρυφές επιδιώξεις τρόικας και κυβέρνησης, ενώ γίνεται αναφορά και στην απαραίτητη επικοινωνιακή «προεργασία», προκειμένου να πεισθεί η κοινωνία για την αναγκαιότητα των προωθούμενων «αλλαγών». Κατ’ αρχάς, στη σελίδα 32 μέσα από μια τεχνική ορολογία προαναγγέλλεται ότι ο στόχος για μείωση του προσωπικού του Δημοσίου κατά 150.000 θα «επανεκτιμηθεί». Ο «κατάλληλος» ρυθμός μείωσης των υπαλλήλων συνδέεται ευθέως με την ανάγκη για «βιώσιμη πορεία» των δαπανών μισθοδοσίας, γεννώντας τον φόβο ότι σχεδιάζονται «ανθρωποθυσίες» για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο στόχος για τα οργανογράμματα φορέων της γενικής κυβέρνησης, που θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του έτους, είναι συνολικά 450.000 θέσεις εργασίας, πολύ λιγότερες από τους σημερινούς εργαζόμενους. Επιπλέον, στις σελίδες 60 και 153 γίνεται λόγος για ενδιάμεσο στάδιο με οργανογράμματα 360.000 θέσεων εργασίας, ενώ στις σελίδες 60 και 154 α-
ναφέρεται ότι θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως τον Σεπτέμβριο ακόμα ένα ενδιάμεσο στάδιο, με οργανογράμματα 400.000 θέσεων. Το αυτονόητο ερώτημα είναι ποια θα είναι η τύχη των θέσεων εργασίας και των εργαζομένων, στην περίπτωση που τα οργανογράμματα κάποιων φορέων δεν ολοκληρωθούν εντός των χρονοδιαγραμμάτων. Τέλος, ενώ η κυβέρνηση επιμένει ότι για κάθε μία από τις αποχωρήσεις θα γίνει μία καινούργια πρόσληψη, αποσκοπώντας στην ανανέωση του προσωπικού με νέους κατηρτισμένους υπαλλήλους, στις σελίδες 61 και
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι κρυφός απώτερος στόχος ήταν και παραμένει η μεταφορά υπηρεσιών του κράτους προς τους ιδιώτες, και κυρίως εκείνων (των υπηρεσιών) που πρόκειται να προσδώσουν σίγουρα και γρήγορα κέρδη. Όπως γίνεται αντιληπτό, κατά τη «διαδικασία» των ιδιωτικοποιήσεων δεν πρόκειται να ληφθεί καμία πρόνοια για την εξασφάλιση δυνατότητας ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες αυτές για το σύνολο των πολιτών
155 τονίζεται ότι εάν οι μηνιαίες εκτιμήσεις δείξουν παρέκκλιση από τους συνολικούς στόχους, η αναλογία 1:1 θα μειωθεί. Οι συνεχείς αποκλίσεις από τους μνημονιακούς στόχους, που έχουν σχεδιαστεί να είναι «άπιαστοι», μας κάνουν να μην έχουμε την παραμικρή αμφιβολία για το τι μέλλει γενέσθαι. Από την έκθεση προκύπτει ότι η Κομισιόν καλεί την κυβέρνηση να υλοποιήσει έναν υποστηρικτικό επικοινωνιακό σχεδιασμό, προκειμένου να «περάσουν» οι «μεταρρυθμίσεις» στην ελληνική κοινωνία. Τα πρώτα δείγματα της νέας «καμπάνιας» δόθηκαν το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, με τον κ. Στουρνάρα να χρησιμοποιεί τη γνωστή εκβιαστική τακτική («Αν δεν γίνουν απολύσεις ... δεν θα πάρουμε τις επόμενες δόσεις») και τον κ. Μητσοτάκη να χρησιμοποιεί εντέχνως ποσοστά («4% των εργαζομένων μπαίνουν σε καθεστώς κινητικότητας και λιγότερο του 2% θα απομακρυνθεί τελικά»), προκειμένου να μην αναφερθεί με απόλυτους αριθμούς στις χιλιάδες των απολύσεων. Ουδείς μπορεί να ισχυρισθεί ότι ο δημόσιος τομέας με τη σημερινή του δομή, στελέχωση και κατάρτιση μπορεί να αντεπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις τού ιδιαίτερα ανταγωνιστικού διεθνούς περιβάλλοντος ή να υπηρετήσει τις επιτακτικές ανάγκες της χειμαζόμενης ελληνικής κοινωνίας. Η ριζική, ορθολογική και παραγωγική αναμόρφωσή του, η αλλαγή της υπαλληλικής κουλτούρας και η διαμόρφωση κατάλληλου θεσμικού πλαισίου συνεργασίας και συνύπαρξης με τον ιδιωτικό τομέα αποτελούν τα πρώτα αναγκαία στάδια, προκειμένου το ελληνικό Δημόσιο να μετασχηματιστεί από αρνητικό σε θετικό πρωταγωνιστή και να συμβά-
λει, όπως απαιτείται, στην επείγουσα ανασυγκρότηση ευρύτερα της οικονομίας και της κοινωνίας. Εκείνο, όμως, που πρέπει επίσης να συνειδητοποιήσουμε ως πολίτες είναι ότι η αποδοχή του «αντιπαραθετικού» διαχωρισμού μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, η υιοθέτηση του κοινωνικού αυτοματισμού - κανιβαλισμού, που καλλιεργείται σκοπίμως από κυβερνώντες και ΜΜΕ, και ο άκριτος ενστερνισμός προπαγανδιστικών αφηγήσεων6 δεν είναι προς όφελος κανενός. Αντιθέτως, διαμορφώνουν το κατάλληλο κλίμα και υποβοηθούν την παράλληλη προώθηση των βασικών νεοφιλελεύθερων πολιτικών, που πλήττουν τις εργαζόμενες τάξεις συνολικά, ανεξαρτήτως δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα: απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, περαιτέρω μειώσεις μισθών και συντάξεων, υποβάθμιση του κοινωνικού κράτους (παιδείας, υγείας κ.ο.κ.) και προώθηση - εξυπηρέτηση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων, με στόχο την απόλυτη κυριαρχία τους πάνω στην κοινωνία και μάλιστα εις βάρος των αναγκών της. Η συντριπτική πλειονότητα των εργαζόμενων στην μνημονιακή εποχή είμαστε μονομάχοι στην αρένα ενός νεοφιλελεύθερου Κολοσσαίου. Όσοι πιστεύουν ότι ο αντίπαλος είναι μια άλλη κοινωνική ή επαγγελματική ομάδα ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους, πριν να είναι πολύ αργά. Όσοι, δε, νομίζουν ότι είναι θεατές, ασφαλείς στις εξέδρες... πλανώνται πλάνην οικτράν.
* Ο Δ. Παπαθανασίου είναι ανώτατο διευθυντικό στέλεχος ιδιωτικού τομέα, Οικονομολόγος http://apografi.yap.gov.gr/ apografi/Flows_2013.htm 1 http://www.doe.gr/11/mel2011.pdf 2 http://www.oecd.org/greece/ 48214177.pdf 2 http://ec.europa.eu/ economy_finance/db_indicators/ge n_gov_data/time_series/index_en. htm 3 http://www.iskra.gr/index.php? option=com_content&view=article &id=10602:organismoi-dentheloun-idiwtes&catid =58:oikonomikipolitiki&Itemid=182 4 http://www.aſtodioikisi.gr/ ipourgeia/dimosio-i-elafrinsi-kata150-xil-sti-sinantisi-reppa-troikas 5 http://ec.europa.eu/economy _finance/publications/occasional_ paper/2013/op159_en.htm 6 http://rednotebook.gr/ details.php?id=1249 1
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 AYΓΟΥΣΤΟΥ 2013
MEDIA ΣΗΜΕΡΑ Ο ΦΑΚΕΛΟΣ ΣΤΟ ΕΣΡ
Ο «902» στα χέρια κυπριακής off shore! ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Ραγδαίες προδιαγράφονται ίσως και από αύριο οι εξελίξεις στο θέμα της πώλησης του «902», καθώς ο σχετικός φάκελος πρέπει τώρα να κατατεθεί στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Το κλίμα αδιαφάνειας που περιέβαλλε την πώληση του ιστορικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού, με ευθύνη του ΚΚΕ ασφαλώς, επιτείνεται τώρα. Και τούτο γιατί ο σταθμός των μελών και φίλων του Κομμουνιστικού Κόμματος κατέληξε σε μια... off shore εταιρεία κυπριακών συμφερόντων. Πρόκεται για την εταιρεία Horizon Media, όπως έγραψε η ιντερνετική στήλη typologies της εφημερίδας «Το Παρόν της Κυριακής». Άρα, οι πολίτες παραμένουν στο «σκοτάδι», τακτική που από την πρώτη στιγμή επέλεξε ο Περισσός. Ως την ημέρα τουλάχιστον που το ΕΣΡ θα συνεδριάσει για να εγκρίνει την πώληση, οπότε και θα αποκαλύψει τα πρόσωπα που κρύβονται πίσω από την ανωνυμία της off shore. Η πρώτη ανακοίνωση, θυμίζουμε, του ΚΚΕ, στις 5 Αυγούστου, δεν περιείχε καν τη λέξη «συχνότητα»! Επί λέξει, «η πώληση αφορά υποδομές, μηχανήματα και αυτοκίνητα της εταιρείας (σ.σ.: λες, και αυτά είχε... ανάγκη ο μυστηριώδης αγοραστής), ενώ ο διακριτικός τίτλος και τα σήματα, λεκτικά και ηχητικά, παραμένουν στο Κόμμα» (σ.σ.: άχρηστα προφανώς για τον φιλο-Ν.Δ. επιχειρηματία που απέκτησε τον σταθμό του ΚΚΕ). Ανάμεσα στις γραμμές αυτές όμως βρίσκει κανείς και μια παραδοχή, μια ανησυχία που έχει τεθεί από τη βάση και τα στελέχη του κόμματος: την έλλειψη μέσου, στο εξής, που θα έχει... αντανακλαστικά. Στην ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της Κ.Ε. του ΚΚΕ αναγνωρίζεται ότι «αυτή η έλλειψη της άλλης φωνής μπορεί να καλυφθεί με συζητήσεις (σ.σ. !) μέσα στον λαό που οργανώνει το ΚΚΕ, από τον ‘Ριζοσπάστη’, το portal 902.gr στο Διαδίκτυο». Είναι ακόμη νωπές οι επιθέσεις που είχε δεχθεί η Αλέκα Παπαρήγα από πολιτικούς αντιπάλους της μέσα στη Βουλή, για την περίπτωση της «Τυποεκδοτικής» - και κάτι αντίστοιχο φοβάται τώρα ο διάδοχός της, Δ. Κουτσούμπας. Γι’ αυτό, και στην επίμαχη ανακοίνωση, το Γραφείο Τύπου προσπαθεί να δικαιολογηθεί για την πώληση, επικαλούμενο τη δεινή οικονομική κατάσταση της «Ραδιοτηλεοπτικής» (αλλά
και του ΚΚΕ κατ΄ επέκταση...) - και ναι μεν ζούμε σε καπιταλιστική οικονομία, όπως λέει και ο Περισσός, πλην όμως δεν απαντά στην πρόσκληση που δέχθηκε για έναν σταθμό της Αριστεράς συνολικώς. Αντ’ αυτού προτίμησε να τον πουλήσει σε μια... off shore, ή αν πιστέψει κανείς τους ψιθύρους που ακούστηκαν, τότε ο «902» πηγαίνει στην αγκαλιά επιχειρηματία με διασυνδέσεις με τη Ν.Δ. του κ. Σαμαρά...
Ο Φ. Βρυώνης ξέρει από μέσα... Παρότι στην εποχή των αχυρανθρώπων, οι δηλώσεις επιχειρηματιών περί μη εμπλοκής τους έχουν μια... σχετικότητα, ο μεν Β. Μαρινάκης έσπευσε να κρατήσει αποστάσεις χαρακτηρίζοντας «σκάνδαλο» τη μη γνωστοποίηση του αγοραστή. Ενώ ο Φ. Βρυώνης έπεσε σε αντιφάσεις, γεγονός που προκάλεσε απορίες. Τη Δευτέρα, ο εν λόγω επιχειρηματίας δήλωνε στο zougla.gr του πρώην συνεταίρου του, Μ. Τριανταφυλλόπουλου, ότι «ούτε έχει λήξει κάποια διαδικασία πώλησης του συγκεκριμένου τηλεοπτικού σταθμού ούτε έχει ολοκληρωθεί κάποια ανάλογη συζήτηση». Μία ημέρα μετά με γραπτή δήλωση, που εστάλη και στα γραφεία της «Αυγής», διέψευδε ότι «έχει οποιαδήποτε σχέση ιδιοκτησίας στην αγοράστρια εταιρεία του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού 902». Από την πρώτη του απάντηση αβίαστα προκύπτει εν τούτοις το συμπέρασμα ότι έχει εσωτερική ενημέρωση - από πού όμως; Συμμετέχει ο ίδιος -μόνος ή στο πλαίσιο συνεταιρικού σχήματος- στην εταιρεία που αγόρασε τον, πάλαι ποτέ, «κόκκινο» ραδιοτηλεοπτικό σταθμό; Ή έχει προνομιακή ενημέρωση από τον αγοραστή; Το θέμα, σημειωτέον, απασχόλησε τη σύσκεψη που είχε ο Αλέξης Τσίπρας με συνεργάτες του την περασμένη Πέμπτη, από όπου και εστά-
λη το μήνυμα ότι η κυβέρνηση της Αριστεράς θα ελέγξει, από μηδενική βάση, τη νομιμότητα της πράξης αγοραπωλησίας. Ενώ και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Παπαδημούλης ζήτησε από το ΚΚΕ καθαρές απαντήσεις και στο ζήτημα, αν είναι νόμιμο μια άδεια που δόθηκε σε ένα κόμμα δωρεάν, να πουλιέται στην ‘πιάτσα’. Ενώ, ζητώντας να μάθει αν όντως ο Φ. Βρυώνης είναι ο αγοραστής, απόρησε, στην περίπτωση που αυτός είναι τελικώς, πώς δεν... θίγεται το ΚΚΕ, που ο σταθμός καταλήγει σε έναν ιδιοκτήτη άλλου σταθμού που «υπερ-προβάλλει τη Χρυσή Αυγή, ενώ και ο ίδιος είναι συχνά ομοτράπεζος του κ. Σαμαρά».
Η ΕΣΗΕΑ καταγγέλλει τις απολύσεις Υπάρχει, ασφαλώς, και το άλλο ζήτημα, αυτό των 48 εργαζομένων του «902», αφού ο ιδιοκτήτης τον ζήτησε «καθαρό». Το ΚΚΕ δεν προέβαλε αντίρρηση, αντιθέτως έκανε και κόλπο για να παρακάμψει την εργατική νομοθεσία: Όπως κατήγγειλε το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ, χώρισε τους εργαζομένους σε τρεις ομάδες, περίπου 4 άτομα στο portal, με τον μέσο «εργατικό μισθό» του ΚΚΕ δηλαδή 600 800 ευρώ, όσοι είναι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ θα διατεθούν προσωρινώς (μέχρι να απολυθούν...) στην, κομματικών συμφερόντων, εταιρεία τηλεφωνίας Mini Price Phone, ενώ, τέλος, οι δημοσιογράφοι θα... μεταταγούν στο ραδιοφωνικό «αδελφάκι» της Θεσσαλονίκης, τον «904 αριστερά στα FM», από όπου και θα απολυθούν αμέσως μετά. Ταυτόχρονα όμως, η ΕΣΗΕΑ επισημαίνει ότι «η Διεύθυνση του «902» άρχισε συζητήσεις με τους εργαζομένους που θα απολυθούν, από τους οποίους ζητείται να αποδεχθούν ‘κούρεμα’ των οφειλόμενων κατά 40%». Τι άλλο χειρότερο πια στα χρόνια του Μνημονίου;
9
ΓΙΑ ΝΑ ΑΔΕΙΑΣΕΙ ΤΟ ΡΑΔΙΟΜΕΓΑΡΟ...
Σίριαλ εκβιασμών στο καλοκαιρινό πρόγραμμα της «ΔΤ» Κλιμακώνει την πίεση της η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υφυπουργός προς τους εργαζόμενους της ΕΡΤ, προκειμένου να εκκενώσουν το Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής, ώστε να προχωρήσει από «λευκή σελίδα» στη δημιουργία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης του... Μαξίμου. Κεντρική επωδός του Π. Καψή στην προσπάθεια αυτή είναι το επιχείρημα ότι εάν δεν εγκαταλείψουν το κτήριο, τότε δεν θα προχωρήσουν οι 2.000 προσλήψεις με δίμηνες συμβάσεις, καθώς στο κτήριο της Κατεχάκη δεν μπορούν να αξιοποιηθούν λόγω έλλειψης... χώρου. Συνεπώς, οι «προσλήψεις» με δίμηνες συμβάσεις θα είναι μάξιμουμ 589. Στο ίδιο πλαίσιο, ανακοίνωσε ότι στην πρώτη φάση της προκήρυξης για τους 589 υποβλήθηκαν πάνω από 8.000 αιτήσεις, εκ των οποίων τουλάχιστον οι 1.000 είναι από την πρώην ΕΡΤ. Καθώς όμως δεν παρουσιάστηκαν ποτέ επίσημα στοιχεία για τις αιτήσεις, δεν μπορεί να αποκλείσει κάποιος το «τεράστιο ενδιαφέρον» που παρατηρήθηκε να εντάσσεται σε ένα παιχνίδι πίεσης προς τους εργαζόμενους για τη λήξη της κατάληψης. Παρόμοιες υποψίες γέννησε και το γεγονός ότι για τους υπόλοιπους 1.453 που θεωρητικά θα προσληφθούν στον μεταβατικό φορέα έγινε ξεχωριστή προκήρυξη, η προθεσμία για την οποία αναμενόταν να λήξει την περασμένη Παρασκευή. Την ίδια στιγμή, ο Π. Καψής φροντίζει να μην κλείνει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αστυνομικής επέμβασης στο Ραδιομέγαρο, περιοριζόμενος να απαντά ότι «κάτι τέτοιο δεν έχει συζητηθεί καθόλου αυτή τη στιγμή στην κυβέρνηση». Παράλληλα όμως αποφεύγει και να τοποθετηθεί συγκεκριμένα για το πότε θα είναι όλα έτοιμα για τις προσλήψεις και τη λειτουργία της ΝΕΡΙΤ, ενισχύοντας τις βάσιμες υποψίες ότι η διαδικασία διατηρείται στο «ψυγείο» ώστε να δρομολογηθεί σε περίπτωση προκήρυξης πρόωρων εκλογών, για προφανείς ψηφοθηρικούς λόγους. Άλλωστε, δεν εμφανίζεται βέβαιος ούτε για τη διάρκεια λειτουργίας του μεταβατικού φορέα, η οποία, αν και αρχικά θα ήταν δίμηνη, τώρα θα είναι, υποτίθεται, τετράμηνη. Όμως, ακόμα και στο ζήτημα των προσλήψεων του νέου φορέα, η κυβέρνηση παραμένει επιμελώς ασαφής. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, από το σύνολο των 2.000 δημοσιογράφων και τεχνικών που διαμηνύεται ότι θα απασχοληθούν στη ΝΕΡΙΤ, μόνο περί τους 660 θα υπογράψουν σύμβαση «αορίστου χρόνου», ενώ οι υπόλοιποι συμβάσεις ορισμένου χρόνου και έργου και αυτό λόγω της συμφωνίας με την τρόικα για τις απολύσεις στο Δημόσιο που από τις απολύσεις στην ΕΡΤ «εξοικονόμησε» 2.662 για το 2013.
ΠΟΕΣΥ: Ψεύδεται η EBU ή ο Π. Καψής; Εν τω μεταξύ, η ΠΟΕΣΥ καταγγέλλει μπαράζ επιθέσεων από την κυβέρνηση Σαμαρά «με στόχο την οριστική φίμωση της φωνής των εργαζομένων στην ΕΡΤ», ανακοινώνοντας ότι στις εκπομπές των εργαζομένων της ΕΡΤ την Πέμπτη, με τις οποίες καλύφθηκε το ταξίδι του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, η απάντηση της κυβέρνησης ήταν να ρίξει τους πομπούς από όπου αναμεταδίδεται αναλογικά το πρόγραμμα της ΝΕΤ, ξεκινώντας από τα Στείρα Ευβοίας και προχωρώντας στο Βίτσι της Φλώρινας, στο Πήλιο και τη Μυτιλήνη. Επιπλέον, με αφορμή ισχυρισμό του Π. Καψή ότι με τη σύμφωνη γνώμη της EBU θα αναμεταδώσει η «ΔΤ» τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου στη Μόσχα (10 Αυγούστου έως τις 18) (τα δικαιώματα για το οποίο διαχειρίζεται ιδιωτική σουηδική εταιρεία), η ΠΟΕΣΥ διερωτάται «ποιος ψεύδεται;». Επιπλέον, σε συνεργασία με την ΠΟΣΠΕΡΤ και τους εργασιακούς εκπροσώπους στην ΕΡΤ, απέστειλαν επιστολή, ρωτώντας την ΕΒU εάν είναι εν γνώσει ή εν αγνοία της αυτά που γίνονται και «εάν αναγνωρίζει τελικά ως νόμιμο αυτό το μόρφωμα που λέγεται ‘ΔΤ’».
Κυβέρνηση και αρμόδιος υφυπουργός κλιμακώνουν την πίεσή τους προς τους εργαζόμενους της ΕΡΤ, προκειμένου να εκκενώσουν το Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής, ώστε να προχωρήσουν στη δημιουργία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης του... Μαξίμου
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
10
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΠΟΙΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΖΟΝΤΑΙ ΕΝΤΟΣ Ε.Ε.
Αντίστροφη μέτρηση για το κούρεμα του ελληνικού χρέους ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ
Περίπου 40 μέρες μένουν πλέον για τη διενέργεια των γερμανικών εκλογών και οι εναλλακτικές για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ήδη τελούν υπό την επεξεργασία των αρμόδιων επιτελών της Κομισιόν, η οποία εξετάζει τις όποιες εναλλακτικές. Αν και αυτή τη στιγμή η λέξη κούρεμα είναι απαγορευτική για την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και το κόμμα της, εντούτοις, η προεργασία για κάποιου τύπου απομείωση του χρέους της χώρας μας βρίσκεται υπό τη σκέπη του επιτρόπου Όλι Ρεν, αν και το βασικό ζητούμενο θα αποτελέσουν οι πολιτικές αποφάσεις για το εν λόγω ζήτημα.
Τι λένε οι Γερμανοί Πάντως, ακόμη και στη Γερμανία γίνεται πολύς λόγος για την επικείμενη αναδιάρθρωση. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως μόλις μια μέρα μετά τις δηλώσεις που έκαναν Γερμανοί βουλευτές ότι θα υπάρξει και τρίτο πρόγραμμα για το ελληνικό χρέος, το οποίο όπως χαρακτηριστικά είπαν «...δεν θα είναι κούρεμα, αλλά θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα», ήρθε ο επικεφαλής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (DIW) Μαρσέλ Φράτσερ, ο οποίος ανέφερε πως είναι σαφές ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί αργά ή γρήγορα νέα απομείωση χρέους. Ανέφερε δε ως πιθανότερες λύσεις την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του ελληνικού χρέους
Το χρονοδιάγραμμα και τα ταμπού των Γερμανών και τη μείωση των επιτοκίων που βαρύνουν το ελληνικό Δημόσιο, ώστε να μπορεί να γίνει λόγος για «αναδιάρθρωση» αντί για «κούρεμα» χρέους, το οποίο αντιμετωπίζεται... εχθρικά σε αυτή τη φάση από τη σημερινή γερμανική κυβέρνηση. Ο ίδιος εξέφρασε την άποψή του πως η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να αδυνατεί να εφαρμόσει πολλές από τις κυριότερες μεταρρυθμίσεις που έχει θέσει ως στόχο, παραπέμποντας ενδεικτικά στα κρίσιμα ζητήματα των ιδιωτικοποιήσεων και της είσπραξης των φόρων. Μάλιστα, διατύπωσε και μία άλλη εκτίμηση, ότι είναι ζήτημα χρόνου το ότι -με τον έναν ή τον άλλον τρόπο- να διαγραφεί έως και το μισό του δημόσιου χρέους της Ελλάδας. Όπως επισημαίνει, σε αντίθεση με το πρώτο κούρεμα απαιτήσεων των ιδιωτών πιστωτών τον Μάρτιο του 2012, αυτήν τη φορά θα μπορούσε να υποστεί απώλειες και ο επίσημος τομέας, καθώς, όπως λέει, «δεν υπάρχουν πλέον ιδιώτες πιστωτές». Αναφερόμενος δε σε μια πιθανή συμμετοχή της ΕΚΤ σε δεύτερο κού-
ρεμα, ο ίδιος είχε εξηγήσει ότι πρόκειται για ένα περίπλοκο ζήτημα που έχει να κάνει με το καθεστώς και την λειτουργία της ΕΚΤ, προσθέτοντας ωστόσο ότι αυτό μπορεί να αντιμετωπισθεί π.χ. μέσω της μεταφοράς ομολόγων στον Μόνιμο Μηχανισμό Στήριξης, τον γνωστό ESM.
Οι εναλλακτικές Αναφορικά με την προετοιμασία που διενεργείται εντός της Ε.Ε., το χρονοδιάγραμμα τοποθετείται μέσα στην άνοιξη του 2014. Όμως, η τελική εκ των προτεινόμενων λύσεων θα πρέπει να έχει αποφασιστεί στις αρχές του επόμενου έτους, όταν και τυπικά θα έχει υπάρξει η διαβεβαίωση ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του ελληνικού προϋπολογισμού του 2013 θα έχει εξασφαλισθεί, εάν φυσικά συμβεί κάτι τέτοιο και επαληθευτούν οι στόχοι που έχει θέσει η κυβέρνηση, καθώς αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατη οικονομική έκ-
BlackRock: «Λαβράκι» έως 5 δισ... κενό στις τράπεζες Ιδιαίτερα θερμό αποδεικνύεται το φετινό καλοκαίρι για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, καθώς η BlackRock έχει πιάσει εδώ και μέρες «δουλειά», προετοιμάζοντας τα τεστ αντοχής (stress tests) των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Επί της ουσίας πρόκειται για μια επικαιροποίηση της παρελθούσας έκθεσής της, η οποία είχε εκδοθεί πέρυσι τον Δεκέμβριο, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών ενδέχεται να βγάλει πρόσθετη κεφαλαιακή ανάγκη για τις ελληνικές τράπεζες έως και 5 δισ. ευρώ. Αν και υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη τονίζουν ότι στην παρούσα συγκυρία η έκθεση ετοιμάζεται με βάση καλύτερες μακροοικονομικές προβλέψεις, εντούτοις τα «κόκκινα δάνεια» έχουν ήδη φθάσει κοντά στα 70 δισ. ευρώ. Έτσι, μεταξύ της βασικής εκτίμησης της Blackrock και της τρέχουσας πραγματικότητας υπάρχει ένα... κενό περί τα 20 δισ. ευρώ χωρίς να προσμετράται το γεγονός ότι τα προ-
βληματικά δάνεια θα συνεχίσουν να αυξάνονται, έστω και με βραδύτερο ρυθμό, και το 2014. Το κύριο ζητούμενο είναι αν αυτές οι πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν καλύπτονται από τα έσοδα των τραπεζών με βάση τα business plan του διαστήματος 2013 με 2016 ή θα χρειαστούν πρόσθετες κεφαλαιακές ενισχύσεις. Αξίζει να σημειωθεί πως οι τράπεζες υποχρεούνται να υποβάλουν εντός του Σεπτεμβρίου στην DG Comp τα πλάνα αναδιάρθρωσης (restructuring plans) για την τριετία 2013-16, ενώ σύμφωνα με στελέχη τους, υπό την πίεση της DG Comp, θα περιλαμβάνουν δραστικές ενέργειες περιορισμού στα κόστη και γενναίες κινήσεις μείωσης του ενεργητικού τους. Πάντως, και το ΤΧΣ αυτή τη στιγμή διαθέτει ένα «μαξιλάρι» έως τουλάχιστον 8 δισ. ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να... χρησιμεύσουν σε κάθε περίπτωση. Γ. Α.
θεση της Eurobank έθεσε εν αμφιβόλω το παραπάνω ενδεχόμενο. Όσο για το πώς θα επιτευχθεί το κούρεμα μέχρι στιγμής οι δύο επικρατέστερες εναλλακτικές είναι αφενός η ανακύκλωση των δύο δανείων σε πολύ μακροπρόθεσμο ορίζοντα, που σημαίνει αντικατάσταση των υποχρεώσεων με ομόλογα 30ετούς και 50ετούς διάρκειας στα οποία θα έχουν κεφαλαιοποιηθεί οι τόκοι, αλλά με μικρότερο επιτόκιο. Η άλλη εναλλακτική κατεύθυνση προβλέπει το αποκλειστικό κούρεμα των διακρατικών δανείων σε ποσοστό που να καλύπτει την επίτευξη του στόχου πτώσης του χρέους κάτω από το 110% του ΑΕΠ το 2024.
Ο συνδυασμός και η «μάχη» ΔΝΤ-Ε.Ε. Αξίζει να σημειωθεί πως εάν προκριθεί τελικά η συγκεκριμένη λύση, δεν θα περιλαμβάνει πιθανότατα κούρεμα των ειδικών σειρών ομολόγων που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες και η ΕΚΤ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αναδιάρθρωσης των κρατικών δανείων, η οποία έχει την αποδοχή του ΔΝΤ, ως φαίνεται μέχρι στιγμής, η συμμετοχή του στο δάνειο θα παραμείνει ανέγγιχτη με βάση το καταστατικό του Οργανισμού. Πάντως, δεν μπορεί να αποκλειστεί φυσικά ένας συνδυασμός των ανωτέρω επιλογών, ο οποίος ανάλογα με την... πολιτική που θα επικρατήσει θα οδηγήσει και σε διαφορετικό αποτέλεσμα. Όπως και να έχει, το Βερολίνο εξακολουθεί να αντιμετωπίζει ως ταμπού το όποιο νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους, καθώς τίθεται ζήτημα πολιτικού κόστους ειδικά για τη γερμανική κυβέρνηση, συν το ότι διατυπώνονται φόβοι πως ένα νέο κούρεμα θα δημιουργούσε προηγούμενο για αίτημα και άλλων χωρών της Ευρωζώνης που επίσης πλήττονται από την κρίση. Πάντως, τα πάντα θα κριθούν από τη... μάχη η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί μεταξύ ΔΝΤ και Ε.Ε.
Ν. ΣΚΟΡΙΝΗΣ: ΕΞΕΤΑΖΕΤΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΗ ΣΤΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΖΟΥΝΤΑ
Σε βίαιο «θάνατο» οδηγεί η κυβέρνηση τους μικρομεσαίους επαγγελματοβιοτέχνες και εμπόρους, με αποκορύφωμα τα «απειλητικά» σημειώματα που στέλνει το τελευταίο διάστημα ο ΟΑΕΕ, εκβιάζοντας, στην ουσία, αποπληρωμή οφειλών ή ρύθμισή τους, ενώ βρίσκονται σε οικονομική ασφυξία και οι περισσότεροι πλέον είναι ανασφάλιστοι. Οι μικρομεσαίοι είναι ανάστατοι, δηλώνουν αγανακτισμένοι και σε αδυναμία ανταπόκρισης σε αυτό το παράλογο τελεσίγραφο, καθώς για τους περισσότερους η μη καταβολή των εισφορών για τη δική τους προσωπική ασφάλιση αποτελεί «επιλογή» εξ ανάγκης, τα τελευταία τουλάχιστον τρία χρόνια, και όχι κάποιου είδους αποφυγή ή παραπλάνηση του Δημοσίου. Το τελευταίο διάστημα η διοίκηση του ΟΑΕΕ αποστέλλει στους ασφαλισμένους «τελεσίγραφο» που προβλέπει χρονικό ορίζοντα δεκαημέρου για τακτοποίηση οφειλών ή υπαγωγή στη σχετική ρύθμιση. Σε αντίθετη περίπτωση και εντός 6 μηνών, αναμένεται να ενεργοποιηθούν αναγκαστικά μέτρα από το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, δηλαδή οι ασφαλισμένοι ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με μέτρα όπως κατασχέσεις ακινήτων, καθώς πλέον οι οφειλές προς τον ΟΑΕΕ θα αναζητούνται βάσει του κώδικα εξόφλησης δημοσίων εσόδων. Την εβδομάδα που πέρασε, κοινωνικοί εταίροι, επιμελητήρια και γενικότερα φορείς εκπροσώπησης μικρομεσαίων εξέφρασαν την έκπληξη και αγανάκτησή τους για την εκβιαστική αυτή πρακτική, που μόνο σε νέα λουκέτα μπορεί να οδηγήσει, και απέστειλαν επιστολές στον αρμόδιο υπουργό Εργασίας ζητώντας άμεση παρέμβαση.
«Δεν υπάρχουν χρήματα» «Είναι απίστευτο, σχολίασε στην «Αυγή» της Κυριακής ο Νίκος Σκορίνης, γενικός γραμματέας στη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), αναφερόμενος στην κατάσταση που αφορά περίπου 300.000 μικρομεσαίους: «Δεν γίνεται, δεν υπάρχουν χρήματα... Αν υπήρχαν, δεν θα είχαμε καταβάλει τις εισφορές μας; Ποιος θέλει να είναι ανασφάλιστος;». Όπως τόνισε, η ρύθμιση με τη σημερινή της μορφή είναι ανεδαφική, καθώς οι όροι περί βιωσιμότητας κι εξόφλησης προηγούμενων οφειλών είναι απαγορευτικοί, «μα αν υπήρχαν αυτές οι προϋποθέσεις, δεν θα είχαμε πρόβλημα. Δεν είναι τυχαίο ότι μόνο 3.000 έχουν υ-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
11
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ανάστατοι και αγανακτισμένοι οι μικρομεσαίοι από το «τελεσίγραφο» ΟΑΕΕ ποβάλει αίτηση. Υπολογίζεται ότι κατά μέσο όρο ζητούνται 1.200 ευρώ το δίμηνο μόνο για την ασφάλιση... πού θα βρεθούν αυτά τα χρήματα; Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι καν αυτού του ύψους ο τζίρος...». «Εμείς», πρόσθεσε, «είχαμε προτείνει να αφήσουν τα παλιά χρέη, να τα παγώσουν και να υπάρχει δυνατότητα αλλαγής κατηγορίας ασφάλισης, δηλαδή επιλογή πιο χαμηλής κατηγορίας για 1 με 1,5 χρόνο. Με 230 ευρώ, που είναι η κατώτερη κατηγορία, υπολογίζεται ότι γύρω στις 200.000 θα μπορούσαν να υπαχθούν και να καλυφθούν και οι ίδιοι και το ταμείο». «Ο κόσμος αγωνιά, ήδη 100.000 έχουν λάβει ειδοποιητήρια και βρισκόμαστε επί ποδός για αποφάσεις και κινήσεις», σημείωσε και ανέφερε: «Εξετάζουμε το ενδεχόμενο να προσφύγουμε και νομικά, γιατί υπάρχουν διάφορα ζητήματα, ακόμα και συνταγματικότητας. Θα προχωρήσουμε σε κινητοποιήσεις με πορείες, κλείσιμο καταστημάτων κ.λπ., ενώ ετοιμάζουμε και αφίσες για τους ‘κυνηγούς των μικρομεσαίων’»...
Ανασφάλιστοι Οι μισοί επαγγελματίες και γενικότερα μικρομεσαίοι κινδυνεύουν
Ανασφάλιστοι κινδυνεύουν να μείνουν οι μισοί επαγγελματοβιοτέχνεςέμποροι
να μείνουν ανασφάλιστοι, με τους περισσότερους να δηλώνουν αδυναμία καταβολής εισφορών, ενώ ήδη το ένα τέταρτο σχεδόν των ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ έχει διακόψει κάθε δραστηριότητα. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου της ΓΣΕΒΕΕ, σε αδιέξοδο βρίσκονται 775.000 ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ, καθώς 575.000 από αυτούς αδυνατούν να καταβάλουν τακτικές εισφορές προς το Ταμείο, ενώ οι 195.000 χαρακτηρίζονται ως «αδρανείς», δηλαδή έχουν διακόψει κάθε δραστηριότητα. Κατά τη ΓΣΕΒΕΕ, πάνω από 1 στους 4 έχει πλέον σταματήσει να
καταβάλλει εισφορές στο ταμείο και 9 στους 10 από όσους έχουν σταματήσει να καταβάλλουν εισφορές βρίσκονται σε αδυναμία τα τελευταία δύο χρόνια, ενώ 7 στους 10 οφειλέτες χρωστούν έως 10.000 ευρώ. Μόνο οι μισοί ασφαλισμένοι (49,8%) εκτιμούν ότι θα είναι σε θέ-
ση να καταβάλουν τις εισφορές τους για το επόμενο διάστημα έως το τέλος του 2013, ενώ σχεδόν 9 στους 10 ασφαλισμένους θεωρούν επισφαλή τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα στον ΟΑΕΕ και 8 στους 10 αγωνιούν για το ύψος της μελλοντικής σύνταξης, αλλά και για την παροχή περί-
θαλψης. Κάνουν λόγο για κάλυψη σταδιακά των οφειλών, εφόσον υπάρξει σχετική ευνοϊκή ρύθμιση, και 9 στους 10 ασφαλισμένους είναι θετικοί στην καθιέρωση ελεύθερης επιλογής ασφαλιστικής κλάσης στον ΟΑΕΕ.
Η «ΣΥΝΗΘΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗ» ΔΕΙΧΝΕΙ ΠΩΣ ΟΙ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΘΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΜΕ ΤΗ «ΝΕΑ ΜΟΔΑ» ΠΟΥ ΕΓΚΑΙΝΙΑΖΕΙ ΤΟ ΥΠ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Είσοδος στον αστερισμό των κατασχέσεων ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Την ώρα που σε «ταξιδιωτικού» τύπου ρεπορτάζ ο Independent διαπιστώνει ότι στην Ελλάδα είναι εμφανής η απουσία της επιβολής φόρων στους οικονομικά ισχυρούς, φέρνοντας ως παράδειγμα «...τα λαμπερά γιωτ με τις ελληνικές σημαίες...» για να περιγράψει με γλαφυρές εικόνες στους Βρετανούς αναγνώστες του τη συντελούμενη φοροδιαφυγή των κατεχόντων στην «πρωταθλήτρια Ευρώπης» στη διαφθορά, η κυβέρνηση σχεδιάζει να εφαρμόσει σκληρά μέτρα «επί δικαίους και αδίκους». Η νέα «μόδα» λέγεται «κατασχέσεις», για τις οποίες πάντως κανείς δεν μπορεί να προδικάσει ότι θα εξαιρεθούν οι οικονομικά ανίσχυροι και ότι θα περιοριστούν στις τάξεις του παραδείγματος του Independent. Και για του λόγου το ασφαλές, μόλις πριν ένα δεκαπενθήμερο, εκατομμύρια ελληνικά νοικοκυριά ένιωσαν μια ιδιαίτερα δυσάρεστη έκπληξη. Και αυτή ήταν η είδηση ότι ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών προβλέπει με το άρθρο
46 την κατάσχεση περιουσίας εντός 30 ημερών για χρέη στην εφορία ακόμη και για μικροποσά. Ακόμη και 3.000 ευρώ... ή 2.000 ευρώ... ή 1.000 ευρώ να χρωστάει κάποιος στην εφορία, κινδυνεύει με κατάσχεση είτε της ακίνητης είτε της κινητής του περιουσίας. Και μπορεί μεν το υπουργείο Οικονομικών να ισχυρίζεται ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη δεν αφορά σε όλους τους πολίτες, αλλά σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, ωστόσο το γράμμα του νόμου δεν κάνει καμία διάκριση μεταξύ αδυνάμων και κατεχόντων. Όπως δεν κάνει και για τις κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων όσων φορολογούμενων καθυστερούν πάνω από 30 ημέρες από την κοινοποίηση του φόρου ή του προστίμου να εξοφλήσουν ή να ρυθμίσουν τις οφειλές τους στην εφορία και μάλιστα χωρίς δικαστική απόφαση. Πέραν τούτου όμως, το Δημόσιο θα μπορεί, σύμφωνα με πληροφορίες, να προχωρά από τον επόμενο μήνα και σε κατασχέσεις τραπεζικών καταθέσεων οφειλετών προς το Δημόσιο. Οι fast-track κατασχέσεις θα
διενεργούνται από προς τούτο «διαβαθμισμένους» υπαλλήλους του υπουργείου Οικονομικών, μετά από σχετική έκδοση εντολής ανοίγματος των τραπεζικών λογαριασμών του οφειλέτη. Η κυβέρνηση όμως δεν αρκείται σε αυτά και έτσι μόλις την περασμένη Τετάρτη «ξαναχτύπησε». Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου -η έκδοση των οποίων έχει πλέον υπερβεί κάθε όριο κατάχρησης- το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να δώσει στο Δημόσιο τη δυνατότητα να επιβάλλει κατασχέσεις σε βάρος επιχειρήσεων οι οποίες φοροδιαφεύγουν και έχουν σημαντικό ύψος ταμειακά βεβαιωμένων οφειλών προς αυτό ανά πάσα στιγμή. Ακόμη και κατά τη διάρκεια της νύχτας, ακόμη και αν είναι Σάββατο ή ακόμη και αν πρόκειται για την αργία της Κυριακής! Δηλαδή όλες εκείνες τις ημέρες τις οποίες εξαιρεί ο νόμος, καθώς και τον μήνα Αύγουστο! Ο νόμος που επιτρέπει κατασχέσεις από επιχειρήσεις -με χρέη άνω των 50.000 ευρώ- παρέμενε ανενερ-
γός επί σχεδόν 40 χρόνια. Η ΠΝΠ που υπέγραψε η κυβέρνηση ενεργοποίησε και συμπλήρωσε τον νόμο. Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, στην ελεγκτική προτεραιότητα της Γενικής Διεύθυνσης Είσπραξης Εσόδων του υπουργείου και της Οικονομικής Αστυνομίας βρίσκονται περίπου 20.000 νυχτερινά κέντρα (εστιατόρια, μπαρ, κέντρα ψυχαγωγίας κ.ά.) από τις συνολικά 500.000 επιχειρήσεις που χρωστούν στο Δημόσιο πάνω από 50.000 ευρώ η κάθε μία. Συνολικά οι οφειλές των 20.000 νυχτερινών κέντρων υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ουδεμία πρόβλεψη εξαιρεί τον μικροεπαγγελματία, που -παρά το όχι και τόσο ευκαταφρόνητο ποσό οφειλής- αδυνατεί αντικειμενικά, λόγω της πολυετούς ύφεσης, να ανταποκριθεί στις φοροδοτικές του υποχρεώσεις. Ας σημειωθεί σχετικά ότι οι κατασχέσεις εισπράξεων ξεκίνησαν πιλοτικά πριν από δυο εβδομάδες στη Γλυφάδα. Δικαστικός επιμελητής και άνδρες της Οικονομικής Αστυνομίας μπήκαν σε κατάμεστη από
κόσμο καφετέρια και κατευθύνθηκαν προς την ταμειακή μηχανή της επιχείρησης. Αφού επέδειξαν στους υπευθύνους το ένταλμα κατάσχεσης που είχε εκδοθεί, «άδειασαν» το συρτάρι με τις εισπράξεις που βρίσκονταν εκείνη την ώρα στο ταμείο, με την αιτιολογία ότι κατάσχονται έναντι οφειλών προς το Δημόσιο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, αν ο φοροεισπρακτικός και ελεγκτικός μηχανισμός δεν αντιμετωπίσει τους μεγαλοφοροφυγάδες και την άδικη «νόμιμη» φοροαποφυγή των κατεχόντων (λ.χ. εφοπλιστές), τότε και η φορολογική συνείδηση των πολιτών θα παραμείνει χαλαρή και ειδικά σε περιόδους ύφεσης όπως σήμερα και θα πληθαίνουν τα κρούσματα «απείθειας» όπως αυτά που συχνά βλέπουν το φως της δημοσιότητας, με πιο πρόσφατο αυτό στις Αρχάνες. Εάν μάλιστα όλες οι πιο πάνω κατασχέσεις συμπέσουν και με την απελευθέρωση των πλειστηριασμών για οφειλές προς τις τράπεζες, οι παρενέργειες σε κοινωνία και οικονομία θα είναι απρόβλεπτες...
12
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 AYΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΑΡΘΡΑ
«Ανάπτυξη» - σύνθημα νεφελώδες; ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ
Πολλά λέμε και ακούμε για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ειδικά για τους νέους. Έως πότε λόγια; Μήπως έχουμε μετατρέψει τη συζήτηση περί ανάπτυξης σε μεταφυσική επίκληση, κάτι που θα έρθει απ’ έξω με αποφάσεις άλλων - οπότε αρκούν οι διαπραγματεύσεις, τα αιτήματα, οι πολιτικές δηλώσεις κ.λπ.; Η ύφεση είναι το αποτέλεσμα, όχι η αιτία, πολιτικών και επιλογών δημόσιων. Ευρωπαϊκών, τραπεζικών, επιχειρηματικών. Η ανάπτυξη θα είναι αποτέλεσμα, είναι ο στόχος, δεν είναι οι πολιτικές και επιλογές που πρέπει να εφαρμοστούν. Η συνεχής αναφορά στον επιθυμητό στόχο έχει χρησιμότητα όταν υπάρχει ομοφωνία για το τι σημαίνει ή πώς θα υλοποιηθεί. Όταν αυτή δεν υπάρχει, όπως στη περίπτωσή μας, η ανάπτυξη μένει λέξη-σύνθημα νεφελώδες, που μπορεί να κρύβει τις αντίθετες προθέσεις ή επιμέρους ιδιοτέλειες. Έχουμε βασικούς μηχανισμούς της ύφεσής μας. Όταν λέμε «ανάπτυξη», εννοούμε εγκατάλειψη της μεγάλης μεί-
ωσης των κρατικών δαπανών, της επιλογής του πρωτογενούς πλεονάσματος, αύξηση των κρατικών δαπανών; Αύξηση δαπανών πώς; Νέα ομόλογα όταν λήξει ο δανεισμός της τρόικας; Αν αυτά δεν τα λέμε, τίποτα δεν αποσαφηνίζεται. Και αν, από την άλλη, δεν επιδιώκουμε αύξηση των κρατικών δαπανών, πώς θα αυξηθούν τα εισοδήματα; Και ποιο είναι το μήνυμα προς την Ε.Ε. και ειδικότερα τη Γερμανία; Να δανείσει περισσότερα δισ. ευρώ ή να μην ελέγχει το πού διατίθενται τα δανεικά; Η συρρίκνωση της ρευστότητας και της χρηματοδότησης της ιδιωτικής οικονομίας από τις τράπεζες συνεχίζεται. Δεν έχει αντιστραφεί. Κατά τις τράπεζες, η διοχέτευση επαρκούς ρευστότητας στην αγορά δεν μπορεί να γίνει άμεσα, παρά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης. Πρέπει να αποκατασταθεί πλήρως η ομαλότητα στο ζήτημα της τραπεζικής ρευστότητας, με τη σταδιακή επανασύνδεση με τις αγορές χρήματος και την επιστροφή και άλλων καταθέσεων στην Ελλάδα. Άρα οι ξένες επενδύσεις; Και πόσες μπορεί να είναι; Ή οι μικρές μας εξαγωγές, που καταφέραμε να μειώνονται;
Αντί να επαναλαμβάνουμε το σύνθημα «ανάπτυξη» -για να το εννοούμε κατά βούληση-, ας δουλέψουμε την αντικατάσταση του μοντέλου ανάπτυξης του παρελθόντος. Του υπερδανεισμού, κρατικού και τραπεζικού, πάνω σε πήλινα πόδια. Έπρεπε να το κάνουμε από τη δεκαετία του ’90. Δεν έγινε. Τώρα πάλι θα το αφήσουμε; Δεν υπάρχουν επομένως αυτόματες επιλογές που οδηγούν στην ανάπτυξη. Μπορούν βεβαίως σε όλους τους
τομείς δράσης να υπάρξουν μέτρα. Ας μην φτιάχνουμε τεράστιους καταλόγους. Ως παραδείγματα μπορούμε να αναφέρουμε την ανάσταση των δημόσιων επενδύσεων με ιδιαίτερο δανεισμό, αναδιοργάνωση των δημόσιων δαπανών, αναμόρφωση των κριτηρίων για τα τραπεζικά δάνεια υπέρ των νέων επιχειρήσεων, επίλυση οργανωτικών και γραφειοκρατικών προβλημάτων. Το ξέρουμε ότι όλα αυτά απομονωμένα δεν θα έχουν αισθητό αποτέλεσμα. Μόνον μέσα σε ένα συνεκτικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη -για τον ιδιωτικό, τον τραπεζικό και τον δημόσιο τομέα- μπορούν να συμβάλουν αθροιστικά, με συνέργειες. Βεβαίως τέτοιο πρόγραμμα δεν είναι τα Μνημόνια. Ένα πρόγραμμα ανάπτυξης για να σταθεί πρέπει να έχει σταθερές, οι οποίες δυστυχώς σήμερα δεν τηρούνται: Αύξηση των δημοσίων εσόδων με περιορισμό της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας - με στόχο μια κάπως δίκαιη κατανομή των βαρών, στήριξη του κοινωνικού κράτους και των δη-
μοσίων επενδύσεων. Με πρόληψη, έγκαιρους ελέγχους και όχι εκ των υστέρων πρόστιμα που δεν εισπράττονται. Χωρίς τη συστηματική ανοχή προς τμήματα του πλούτου. Αναζήτηση - διαμόρφωση άλλων πηγών και μηχανισμών (νόμιμης) χρηματοδότησης της ιδιωτικής οικονομίας όσο παραμένει το μπλοκάρισμα των τραπεζών. Σοβαρή και συστηματική επίλυσης των προβλημάτων που εμποδίζουν την αύξηση των εξαγωγών, αντί της εξάρτησης από τα κύματα και τους τρόπους του μαζικού τουρισμού. Ξένες επενδύσεις πραγματικές απαιτούνται και όχι απλώς εξαγορές, μεταβιβάσεις μετοχών. Ίσως και άλλες επιβεβλημένες σταθερές μπορούν να προστεθούν. Το μείζον είναι, αντί να επαναλαμβάνουμε το σύνθημα «ανάπτυξη» -για να το εννοούμε κατά βούληση και να μην υπάρχει πραγματική δέσμευση ή συμφωνία- να δουλέψουμε την αντικατάσταση του μοντέλου ανάπτυξης του παρελθόντος. Του υπερδανεισμού, κρατικού και τραπεζικού, πάνω σε πήλινα πόδια. Έπρεπε να το κάνουμε από τη δεκαετία του ‘90. Δεν έγινε. Τώρα πάλι θα το αφήσουμε;
Τα ρομπότ, οι τεκίλες και ο... σοσιαλισμός ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ
Στις μεγάλες απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων, από τότε που ο mr George μας έβαλε στα Μνημόνια, στα μπλοκ του ΠΑΜΕ άκουγα ένα ρυθμικό σύνθημα. «Χωρίς εσένα γρανάζι δεν γυρνά, εργάτη, μπορείς χωρίς αφεντικά». Δεν έδωσα σημασία, καθώς το ΚΚΕ έχει απλοποιήσει στον απόλυτο βαθμό την αντίληψή του για την πολιτική αναμέτρηση. «Τίποτε δεν λύνεται στον καπιταλισμό και όλα θα λυθούν στον σοσιαλισμό.» Ποιον σοσιαλισμό, σε ποιο διεθνές περιβάλλον, με ποιους συσχετισμούς και πόσους αντιπάλους, για το ΚΚΕ και τις αριστερίστικες ομάδες είναι παντελώς αδιάφορο. Είναι και βολικό. Δεν χρειάζονται μελέτες και προτάσεις. Χρειάζεται πίστη, υπομονή, αναμονή και κάποτε η λαϊκή επανάσταση θα γίνει. Το μόνο σίγουρο, όπως λέει και ο Θ. Παφίλης, είναι ότι θα γίνει ντάλα μεσημέρι. Πρόσφατα, στο ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, άκουσα το ίδιο σύνθημα από μικρή μερίδα παρευρισκομένων, κυρίως νέων. ΕΤΣΙ μου ήρθε στο μυαλό ένα ταξίδι το 1982 στην Τσεχοσλοβακία. Εργαζόμουν στον «Ριζοσπάστη» και βρέθηκα στην Πράγα προσκεκλημένος της «Ρούντε Πράβο», της εφημερίδας του κόμματος. Εκεί, ήταν δημοσιο-
γράφοι από πολλές σοσιαλιστικές χώρες και αδελφά κόμματα. Μια μέρα, μας έβαλαν στο πούλμαν και μας πήγαν σε ένα εργοστάσιο στα περίχωρα της πρωτεύουσας. Ήταν ένα τεράστιο βιομηχανικό συγκρότημα υψηλής τεχνολογίας. Σε ένα μεγάλο κτήριο 70 επί 100 μέτρα, ένα σύνολο μηχανών δούλευε ασταμάτητα χωρίς την παρουσία και τη συμμετοχή εργατών. Τα γρανάζια γύριζαν μόνα τους! Πέντε καμπίνες, από δύο χειριστές η κάθε μία, κουμαντάριζαν τα πάντα. Μια ρομποτική επανάσταση στην παραγωγή. Ρωτήσαμε τα διευθυντικά στελέχη του συγκροτήματος, τι θα κάνουν οι εργαζόμενοι, αν δεν χρειάζεται να δουλέψουν; «ΔΕΝ απολύσαμε κανέναν από την παλαιά μορφή παραγωγής. Υποτάξαμε τις μηχανές για να δουλεύουν για τον άνθρωπο, ο οποίος τώρα έχει πολύ περισσότερο χρόνο για τις ομορφιές της ζωής. Διάβασμα, αθλητισμός, σκάκι, πολιτιστικές δραστηριότητες, επιμορφώσεις κ.λπ.» Εντυπωσιαστήκαμε όλοι για το σοσιαλιστικό θαύμα. Το βράδυ μαζευτήκαμε στο λόμπι του ξενοδοχείου, δύο Κουβανοί δημοσιογράφοι, μια Κοσταρικάνα, ο Κύπριος και εγώ. Οι τεκίλες δημιούργησαν διάθεση φιλοσοφικών αναζητήσεων. Θέτω το ερώτημα: Αν δίπλα, στην Αυστρία, ένας βιομήχανος προτείνει στους Τσεχοσλοβάκους να του στήσουν ένα ίδιο εργοστάσιο, δεν θα το κάνουν; Αν το κάνουν, αυτός ο Αυστριακός καπιταλιστής δεν θα παρά-
λείμματα κρύβονταν, η οικολογική συνείδηση ανύπαρκτη. Τελικά, ο σύντροφος από την Κούβα, 31 χρόνια πριν, βγήκε αληθινός.
Το ψάχναμε από εδώ, το ψάχναμε από εκεί, και τελικά ο λευκός Κουβανός διατύπωσε το συμπέρασμα της συζήτησης. «Ο σοσιαλισμός ή θα γίνει παγκόσμιος ή δεν θα αντέξει» γει προϊόντα με ελάχιστο κόστος εργασίας, δεν θα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ως προς την τιμή πώλησης των παρεχόμενων προϊόντων; Το ψάχναμε από εδώ, το ψάχναμε από εκεί, και τελικά ο λευκός Κουβανός διατύπωσε το συμπέρασμα της συζήτησής μας. «Ο σοσιαλισμός ή θα γίνει παγκόσμιος ή δεν θα αντέξει». Άλλοι θα γέλαγαν, αλλά κανείς δεν το τόλμησε. Και δεν έφταιγαν οι τεκίλες. ΔΕΝ θα ήθελα να μακρηγορήσω για την τεχνολογική πρωτοπορία στο διάστημα και στα αμυντικά συστήματα, που σχεδόν δεν πέρασε στην παραγωγή μηχανών, υλικών και υπηρεσιών υψηλής τεχνολογίας, και που αποδεδειγμένα υπήρχε. Τα πλάνα ξεγελούσαν, τα δημοκρατικά ελ-
ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ, αν η κύρια δύναμη της ανθρώπινης προόδου είναι η... λουδίτικης αντίληψης εργασία, νομίζω πως με τα παραδείγματα δίδεται απάντηση σε ό,τι αφορά τις προοπτικές. Το θέμα είναι πως οι μηχανές στον καπιταλισμό δεν κάνουν ευτυχέστερους τους ανθρώπους, αλλά αυτούς που διαθέτουν το κεφάλαιο, που ξέρουν να αγοράζουν τεχνογνωσία, να παράγουν τεχνολογία και να διαβάζουν τις παγκόσμιες τάσεις. Πάμε τώρα στο δεύτερο ερώτημα: ΜΠΟΡΕΙΣ, εργάτη, χωρίς αφεντικά; Η απάντηση είναι ασφαλώς ότι μπορεί, αλλά αν σταματήσουμε εκεί, δεν θα έχουμε καταλάβει τίποτα. Διεύθυνση απλών, σύνθετων, μικρών ή μεγάλων επιχειρήσεων υπό εργατικό έλεγχο ή συνεταιριστική δομή, ναι, αλλά αν δεν έχεις διοίκηση αντάξια της εποχής και του σκληρού ανταγωνισμού, αν δεν έχεις πρόσβαση στη χρηματοδότηση για έρευνες και συνεχή βελτίωση της παραγωγικής εργασίας, τα παραγόμενα προϊόντα θα μένουν αζήτητα. Το παράδειγμα της πρωτοπόρου συνεταιριστικής καπνοβιομηχανίας ΣΕΚΑΠ, που οδηγήθηκε στη χρεωκοπία, είναι χαρακτηριστικό και αξίζει να μελετηθεί, για την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων.
ΠΡΕΠΕΙ επίσης να συνεννοηθούμε για ποιον εργάτη μιλάμε. Ο πληθυσμός της εργατικής τάξης στην Ελλάδα άρχισε να συρρικνώνεται μετά το 1980, καθώς ποτέ δεν ολοκληρώθηκε η βιομηχανική ωρίμανση, ενώ στην περίοδο της βιομηχανικής μεγέθυνσης, από το 1965 και μετά, τις ανάγκες για εργασία κάλυψαν μεγάλα αγροτικά τμήματα που εισήλθαν στην βιομηχανική παραγωγή κυρίως σε θέσεις εντάσεως εργασίας, αλλοιώνοντας σε μεγάλο βαθμό την εργατική συνείδηση που είχε αναπτυχθεί από το 1950 και μετά. Αν λοιπόν οι εργάτες, που λέει το σύνθημα, μπορούν χωρίς αφεντικά, πρέπει να είναι έξυπνοι, ανοιχτόμυαλοι και ικανοί να επιλέξουν για τις στρατηγικές θέσεις της μονάδας που θα εργάζονται τους ικανότερους επιστήμονες και διαχειριστές για το συνολικό συμφέρον. Πρέπει επίσης, αντί της ιδιωτικής μονιμότητας στην εργασία άνευ κριτηρίων και συμμετοχής στον παραγόμενο πλούτο, να θεσπίσουν κανονισμούς δικαιοσύνης τους οποίους όποιος τους παραβαίνει φεύγει. Με αφελή δόγματα του τύπου «τίποτα δεν λύνεται στον καπιταλισμό και όλα θα λυθούν στον σοσιαλισμό», έτσι, μαγικά, γενικά και αόριστα, δεν κάνεις πολιτική. Διότι με τούτα και με εκείνα, για τα οποία δεν συζητήσαμε σοβαρά, ο αήττητος στα όπλα υπαρκτός σοσιαλισμός κατέρρευσε οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά, σαν χάρτινος πύργος. dchristou52@gmail.com
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 AYΓΟΥΣΤΟΥ 2013
OIKONOMIA
13
Το δόγμα της μηδενικής εργασίας ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Παρά τις δημόσιες, σχεδόν καθημερινές, διαβεβαιώσεις τόσο του υπουργού Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, όσο και του υπουργού Εργασίας ότι δεν υπάρχει «κρυφή ατζέντα» στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα που θα ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο, αναφερόμενοι κυρίως σε νέες παρεμβάσεις στα εργασιακά, δηλαδή στον κατώτατο μισθό και τα επιδόματα (13ος και 14ος μισθός) που έχουν διασωθεί μόνο στον ιδιωτικό τομέα, το νέο εργασιακό πλαίσιο είναι ήδη έτοιμο και αφορά πρωτίστως το 1.381.088 ανέργους και όσους χάνουν τη δουλειά τους και μπαίνουν στην ουρά για μια ευκαιρία επανένταξης. Τρόικα και κυβέρνηση, στο πλαίσιο μιας νέας παρέμβασης που θα ενδυθεί τον μανδύα της ανάσχεσης της ανεργίας που με ξέφρενους ρυθμούς έχει φτάσει το 27,6% σε στατιστικά επίπεδα και σε πραγματικά υπολογίζεται ήδη κοντά στο 30%, διαμορφώνουν ένα νέο εργασιακό καθεστώς στο οποίο θα εντάσσονται οι εκατοντάδες χιλιάδες παλαιοί και νέοι άνεργοι. Το νέο καθεστώς, το οποίο εύστοχα όπου εφαρμόζεται (π.χ. Μ. Βρετανία) τιτλοφορείται ως καθεστώς «μηδενικής εργασίας», αποτελεί έναν συνδυασμό πλήρους ευελιξίας σε ωράριο και αμοιβή, απαλλαγ-
μένο όχι μόνο από τα «βάρη» των προβλέψεων κάθε μορφής συλλογικής σύμβασης, αλλά και στοιχειωδών εργασιακών δικαιωμάτων που συνοδεύουν σήμερα μια σύμβαση προσωρινής εργασίας. Το μοντέλο αυτό που αρχικά προοριζόταν για τους νεοπροσλαμβανόμενους (οι οποίοι κατά τα φαινόμενα θα απασχολούνται μέσω ατομικών συμβάσεων για 6 ή και 7 ημέρες την εβδομάδα, σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε προ μηνός) επαναδιαμορφώνεται τώρα προκειμένου να έχει καθολική ισχύ. Θα χαρακτηρίζεται από τρεις κρίσιμες παραμέτρους: o Επανασχεδιάζεται, κατ’ εντολή της τρόικας, το καθεστώς προσωρινής απασχόλησης. Προϋπόθεση για την επέκταση της φθηνής αυτής μορφής εργασίας είναι η αναθεώρηση της υφιστάμενης νομοθεσίας, η οποία έδινε τη δυνατότητα παραμονής ενός εργαζόμενου στον ίδιο εργοδότη, είτε μέσω καθεστώτος ενοικίασης είτε μέσω ανανεούμενων συμβάσεων, για τουλάχιστον 18 μήνες και στη συνέχεια η επιχείρηση μπορεί να «επαναπροσλάβει» τον ίδιο εργαζόμενο σε θυγατρική της εταιρεία, παρατείνοντας ή και «μονιμοποιώντας» το καθεστώς εργασιακής ομηρείας του, χωρίς βέβαια αυτό να συνοδεύεται από τα δικαιώματα που χαρακτηρίζουν μια θέση πλήρους απασχόλη-
σης. Τώρα δρομολογείται το μοίρασμα του 18μηνου σε δίμηνες ανανεούμενες προσωρινές συμβάσεις εργασίας. Με αυτήν την αλλαγή αφενός διευκολύνονται οι εταιρείες προσωρινής απασχόλησης, μειώνοντας το κόστος, που μετακυλίεται στον έμμεσο εργοδότη, ενώ οι επιχειρήσεις καλύπτουν με τον τρόπο αυτό τις εποχικές τους ανάγκες χωρίς να μπαίνουν στη διαδικασία προσλήψεων ακόμα και μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας που σήμερα αφορά πάνω από το 60% των προσλήψεων. o Στην έκθεση του ΔΝΤ περιγράφεται η ανάγκη για μέτρα περαιτέρω ευελιξίας στις συμβάσεις προσωρινής απασχόλησης και τις ομαδικές απολύσεις, σημειώνοντας ότι οι αλλαγές αυτές είναι απαραίτητες για την προσέλκυση επενδύσεων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξης. Μάλιστα, το ΔΝΤ ζητεί οι αλλαγές αυτές να προωθηθούν το συντομότερο δυνατόν. o Η τρίτη παράμετρος που θα ολοκληρώσει το νέο εργασιακό μοντέλο έχει να κάνει με τον μισθό και τις ασφαλιστικές εισφορές. Μέχρι σήμερα στις συμβάσεις προσωρινής απασχόλησης διατηρείται κατά κανόνα ο κατώτατος μισθός και υπάρχει πλήρης ασφαλιστική κάλυψη του εργαζόμενου. Η τρόικα έχει δημοσιοποιήσει μέσω της έκθεσής της την ανά-
Δίμηνες συμβάσεις για όλους, χωρίς κατώτατο μισθό και ασφαλιστικές εισφορές: το σχέδιο του ΔΝΤ για να ανακοπεί η ξέφρενη αύξηση της ανεργίας και να προσελκυστούν επενδύσεις
γκη για περαιτέρω μείωση του κατώτατου μισθού, και σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας την περασμένη εβδομάδα θα επανέλθει και στο θέμα της περικοπής του 13ου και 14ου μισθού. Η μείωση του κατώτατου μισθού από τα 586 ευρώ μεικτά που εί-
ναι σήμερα στα 495 ευρώ, όπως και η απαλλαγή των εργοδοτών για τις ασφαλιστικές εισφορές που αντιστοιχούν στα πρώτα 400 ευρώ του μισθού, φαίνεται να είναι οι επιπλέον απαιτήσεις που «κουμπώνουν» στο σχέδιο της προσωρινής εργασίας. Άλλωστε, η ίδια η φύση της απασχόλησης απαιτεί χαμηλότερες αποδοχές από τα όρια του βασικού μισθού και απαλλαγή από επιβαρύνσεις του μη μισθολογικού κόστους προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί σε φθηνό εργασιακό μοντέλο που θα είναι και ανταγωνιστικό σε σχέση με τα αντίστοιχα, ακόμα και των γειτονικών βαλκανικών χωρών, διατηρώντας ταυτόχρονα σε σχέση με τις γειτονικές χώρες το συγκριτικό πλεονέκτημα του εξειδικευμένου προσωπικού. Αυτό το μοντέλο ισχυρίζονται παράγοντες της κυβέρνησης και της αγοράς ότι μπορεί να φέρει τις πολυπόθητες επενδύσεις.
Νέες δραματικές μειώσεις στις συντάξεις Η εκτόξευση των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων περίπου στα 4 δισ. ευρώ μέσα στο 2013 και η αδυναμία είσπραξης συσσωρευμένων χρεών, που υπολογίζονται στα 15 δισ., αποτελούν τα συνήθη άλλοθι για το νέο τελεσίγραφο των δανειστών για νέες δραματικές περικοπές στις συντάξεις. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, που επιβεβαίωσε και ο υπουργός Εργασίας λέγοντας δύο και τρεις φορές ότι το ασφαλιστικό χρειάζεται... αναμόρφωση, οι επικουρικές συντάξεις και το εφάπαξ θα μειωθούν τουλάχιστον κατά 20%, και αυτό δεν θα αφορά μόνο τους νέους συνταξιούχους, αλλά και τους ήδη συνταξιούχους. Οι τροϊκανοί υπενθυμίζουν στην κυβέρνηση την... υποχρέωση (που απορρέει από το πρώτο Μνημόνιο) για «ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, με στόχο την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς του». Στο στόχα-
στρο αργά ή γρήγορα θα μπουν και οι κύριες συντάξεις, ακόμα και οι χαμηλότερες των 300 - 400 ευρώ, που σύμφωνα με κυριακάτικα δημοσιεύματα, τα οποία δεν έχουν διαψευστεί από τον υπουργό Εργασίας, θα περικοπούν κατά 30% (!), ενώ την ίδια ώρα απαιτούν δραστική μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών. Όπως είχε γίνει φανερό και από την προηγούμενη εβδομάδα, το ασφαλιστικό έχει μπει για τα καλά στο στόχαστρο της τρόικας, όπως έδειξε και η πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ, όπου περιγράφεται ξεκάθαρα μια νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με αιχμή τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών και κυρίως τη μείωση των παροχών σε κατηγορίες ασφαλισμένων ταμείων των οποίων οι συντάξεις είναι υψηλότερες από αυτές που αντιστοιχούν στις εισφορές που έχουν καταβληθεί! Με άλλα λόγια, οι δανειστές ζη-
τούν τη μετατροπή του κοινωνικού - ασφαλιστικού συστήματος, που διατηρεί, παρά τις δραματικές περικοπές, στοιχεία αναδιανεμητικά, σε πλήρως ανταποδοτικό, δηλαδή ζητούν νέα μείωση συντάξεων όπου οι απολαβές των απόμαχων της εργασίας είναι υψηλότερες των εισφορών που έχουν καταβάλει στο σύνολο του εργασιακού τους βίου. Ουσιαστικά οι περικοπές αυτές θα αφορούν κατά κύριο λόγο τις κύριες συντάξεις σε ασφαλισμένους κυρίως ΔΕΚΟ και τραπεζών. Ταυτόχρονα οι δανειστές ζητούν την κατάργηση των ασφαλιστικών εργοδοτικών εισφορών μέχρι τα 200 ή τα 400 ευρώ και να διατηρηθεί η υποχρέωση πληρωμής εισφορών για το υπόλοιπο τμήμα του μισθού. Για να καλυφθεί η απώλεια των εσόδων για το ασφαλιστικό σύστημα, συνιστάται η αύξηση της φορολογίας, είτε στα εισοδήματα είτε στην ακίνητη περιουσία. Α. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
14
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Μείωση του εισοδήματος των νοικοκυριών και διεύρυνση των ανισοτήτων την τριετία 2007-2010 ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗ
εργασία και κατά 3% από την αυτοαπασχόληση.
Τις επιπτώσεις της κρίσης στο εισόδημα των νοικοκυριών την περίοδο 2007-2010 αποκαλύπτει πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)1. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον δεδομένου ότι καλύπτουν μεγάλο αριθμό χωρών και ότι καταγράφουν την μείωση του εισοδήματος και την αύξηση της ανισοκατανομής του τα τρία πρώτα έτη της κρίσης. Επιπλέον, η εικόνα που αναδύεται για την Ελλάδα επιβεβαιώνει τις αρνητικές εξελίξεις, οι οποίες ήδη διαφαίνονταν το 2010, κατά την έναρξη δηλαδή της εφαρμογής των πρώτων μέτρων λιτότητας (τον Ιανουάριο 2010) και του πρώτου Μνημονίου (τον Μάιο 2010). Όπως βλέπουμε στο παρακάτω Διάγραμμα 1, στις περισσότερες από τις 33 χώρες του ΟΟΣΑ, την τριετία 2007-2010, το εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε ετησίως από 12% στην Ισλανδία έως 1% στην Τουρκία, ενώ κατά μέσο όρο η μείωση ήταν της τάξης του 2%. Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα με τις μεγαλύτερες απώλειες, ίσες προς 8% τον χρόνο, προερχόμενες κατά 5% από τη μισθωτή
Μέση ετήσια μεταβολή του εισοδήματος των νοικοκυριών 2007-2010 (κατά είδος) Αν η πιο πάνω μείωση του εισοδήματος έπληξε αποκλειστικά τους μισθωτούς και τους αυτοαπασχολούμενους, οι επιπτώσεις ήταν πολύ μεγαλύτερες για το φτωχότερο τμήμα του πληθυσμού σε σχέση με το πλουσιότερο, όπως βλέπουμε στο παρακάτω Διάγραμμα 2, στο οποίο εμφανίζεται η μέση ετήσια μεταβολή του διαθέσιμου εισοδήματος (μετά δηλαδή από την αφαίρεση των φόρων και την προσθήκη των όποιων επιδομάτων) του φτωχότερου και του πλουσιότερου εισοδηματικού δεκατημόριου (10%) των νοικοκυριών.
Μέση ετήσια μεταβολή του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών για διαφορετικές εισοδηματικές κατηγορίες, 2007-2010 Παρατηρούμε ότι οι εισοδηματικές απώλειες των φτωχότερων νοικοκυριών ήταν ιδιαίτερα σημαντικές σε πολλές χώρες, ενώ κατά μέσο όρο στον ΟΟΣΑ έφθασαν στο 2% κατ’ έτος, έναντι απώλειας κατά 1% για τα πλουσιότερα νοικοκυριά. Η Ελλά-
δα και πάλι εμφανίζεται ως η τρίτη κατά σειρά χώρα με τις μεγαλύτερες απώλειες για τα φτωχότερα νοικοκυριά (-8%) έναντι των πλουσιότερων (- 4%). Είναι προφανές ότι οι εισοδηματικές απώλειες της πρώτης τριετίας της κρίσης επιδείνωσαν τις εισοδηματικές ανισότητες στις χώρες του ΟΟΣΑ, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως προκύπτει από το πιο κάτω Διάγραμμα 3, στο οποίο εμφανίζεται η μεταβολή του συντελεστή GINI, ο οποίος αποτυπώνει την ανισοκατανομή εισοδήματος2.
Ελλάδα έφτασαν το 2% και το 0,7%. Όπως βλέπουμε στο πιο κάτω Διάγραμμα 4, το 2010, η Ελλάδα βρισκόταν στην ένατη θέση παγκοσμίως και στην τέταρτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με την μεγαλύτερη ανισότητα κατανομής του εισοδήματος. Ειδικότερα, ο συντελεστής GINI ήταν ίσος με το 0,337 -έναντι 0,313 στις χώρες του ΟΟΣΑ κατά μέσο όρο, ενώ το εισόδημα του πλουσιότερου 10% του πληθυσμού ήταν κατά 10,8 φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο του φτωχότερου 10% - έναντι 9,4 κατά μέσο όρο στον ΟΟΣΑ.
Ποσοστιαία μεταβολή του συντελεστή GINI ως προς την κατανομή του εισπραττόμενου και του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, 2007-2010
Συντελεστής GINI και σχέση του πλουσιότερου προς το φτωχότερο 10% των νοικοκυριών, S90/S10, 2010
Η Ελλάδα και πάλι ξεχωρίζει, καταλαμβάνοντας την πέμπτη θέση παγκοσμίως και την τέταρτη μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, ως προς την αύξηση της ανισοκατανομής του εισοδήματος (εισπραττόμενου και διαθέσιμου) των νοικοκυριών. Ετσι, ενώ η αύξηση της ανισοκατανομής του εισπραττόμενου εισοδήματος στις χώρες του ΟΟΣΑ ήταν κατά μέσο όρο ίση με 1% την πρώτη τριετία της κρίσης και 0% του διαθέσιμου εισοδήματος, τα αντίστοιχα μεγέθη για την
Συνολικά, η εικόνα που αναδύεται από τα πιο πάνω στοιχεία σηματοδοτεί τη δραστική μείωση του εισοδήματος των νοικοκυριών την πρώτη τριετία της κρίσης και την αύξηση των ανισοτήτων. Η μείωση αυτή είναι σημαντικά μεγαλύτερη για τους μισθωτούς και τους αυτοαπασχολούμενους έναντι των κατόχων κεφαλαίου, ενώ πλήττει με ιδιαίτερη σφοδρότητα τα χαμηλά εισοδήματα. Οι τάσεις αυτές χαρακτηρίζουν τον συντριπτικά μεγαλύτερο αριθμό των χωρών του ΟΟΣΑ, αν και με διαφορετική ένταση. Η Ελλάδα εμφανί-
ζεται μεταξύ των χωρών εκείνων όπου οι αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης ως προς το ύψος και την κατανομή του εισοδήματος είναι ιδιαίτερα έντονες. Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πιο πάνω στοιχεία δεν περιλαμβάνουν την οικονομική και κοινωνική κατολίσθηση, που ακολούθησε την εφαρμογή των Μνημονίων από το 2010 και μετά, είναι προφανές ότι οι πιο πάνω τάσεις συνεχίζονται με ακόμα μεγαλύτερη ένταση. Οι εργαζόμενοι δηλαδή στη χώρα μας υφίστανται ολοένα και μεγαλύτερες εισοδηματικές απώλειες, ενώ η ανισοκατανομή εισοδήματος διευρύνεται διαρκώς. Πρόκειται για ζοφερή προοπτική, η οποία στο παρελθόν συνδέθηκε με βαθιές ανακατατάξεις στο εσωτερικό και στο διεθνές περιβάλλον. Η ανατροπή, την οποία προοιωνίζεται, εμφανίζεται ως σχεδόν φυσικό ακόλουθο. Η κατεύθυνση μιας τέτοιας ανατροπής όμως είναι το ζητούμενο κι εκείνο για το οποίο οι αριστερές δυνάμεις καλούνται να αναλάβουν τον ιστορικό τους ρόλο. http://www.oecd.org/els/soc/inco-medistribution-database.htm 2 Ο συντελεστής GINI είναι μηδενικός όταν η κατανομή είναι ίση (όλοι έχουν το ίδιο εισόδημα) και ίσος με 1 όταν ένα άτομο κατέχει ολόκληρο το εισόδημα. 1
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
15
ΘΕΜΑ ΟΙ ΜΝΗΣΤΗΡΕΣ, ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΣΙΔΗΡΟΝΙΚΕΛΙΟΥ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα (22/7), την πρόθεσή της να προχωρήσει στην «αναδιάρθρωση» της ΛΑΡΚΟ, μαζί και των εταιρειών Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), και Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ). Όταν όμως η κυβέρνηση αναφέρεται σε αναδιάρθρωση, με βάση την εμπειρία μας υπονοεί τη διάλυση της ΛΑΡΚΟ και τη συνακόλουθη απομάκρυνση πολυάριθμου εργατικού δυναμικού, στην πλειονότητά του υψηλής τεχνογνωσίας και δεξιοτήτων. Η αναφερόμενη πρόσληψη «εξειδικευμένων ανεξάρτητων συμβούλων», προκειμένου να προχωρήσει η ιδιωτικοποίηση, είναι η συνηθισμένη «φάμπρικα» προκειμένου μια απόφαση της κυβέρνησης να ντυθεί με τον μανδύα επιστημονικού πορίσματος. Οι σκέψεις της για το μέλλον της ΛΑΡΚΟ δεν είναι σαφείς. Διαφαίνεται όμως τελευταία (βλέπε Κεφάλαιο, τεύχος 27/7/13) ότι έχει εγκαταλειφθεί το προηγούμενο σενάριο που προέβλεπε μια αναδιάρθρωση τύπου Αγροτικής Τράπεζας για τη ΛΑΡΚΟ, δηλαδή «καλή» και «κακή» ΛΑΡΚΟ, μετά την αντίδραση των άλλων μετόχων μειοψηφίας, δηλαδή της Εθνικής Τράπεζας, που κατέχει το 33,4% και έχει μπλοκάρει την λύση αυτή με ασφαλιστικά μέτρα που συζητούνται το Σεπτέμβριο, αλλά και της ΔΕΗ (11,4%) (σημείωση: τo υπόλοιπο 55% κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ). Γνωρίζοντας τη φιλοσοφία της κυβέρνησης, κατανοούμε γιατί τείνει στη λύση της «εκκαθάρισης εν λειτουργία», καθώς, μέσω ενός μηχανισμού όπου μεταξύ των άλλων θα συμμετέχουν το ΤΑΙΠΕΔ και εκπρόσωποι των εργαζομένων, θα κάνει δυνατή την απαλλαγή της εταιρίας από βάρη της παλαιάς ΛΑΡΚΟ και θα προχωρήσουν οι ρυθμίσεις των χρεών που έχουν σχηματιστεί μέχρι τώρα προς την ΔΕΗ και άλλους.
Η ιστορία της ΛΑΡΚΟ Η ΛΑΡΚΟ είναι μία ελληνική βιομηχανία με ιστορία πάνω από 50 χρόνια. Ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ‘60, πέρασε από χίλια κύματα και ώς σήμερα έχει αντέξει. Η βιομηχανία αυτή συγκαταλέγεται μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων παραγωγών σιδηρονικελίου στον κόσμο. Είναι η μοναδική εταιρεία στην Ευρώπη που χρησιμοποιεί ίδια μεταλλεύματα για την παραγωγή νικελίου και εξάγει το σύνολο της παραγωγής της σε μεγάλες βιομηχανίες, όπως οι Thyssen-Krupp, Outokumpu, Acerinox, British Steel
Τα προβλήματα και οι προοπτικές της ΛΑΡΚΟ κ.ά. απασχολώντας περί τους 1.200 μόνιμους εργαζόμενους άμεσα και πάνω από 4.000 έμμεσα. Βεβαίως, δεν μπορεί να αρνηθεί κανένας την ύπαρξη σημαντικών προβλημάτων της ΛΑΡΚΟ, που σχετίζονται και με το μάνατζμεντ που ασκήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες διακυβέρνησης από Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, αλλά και με σειρά άλλων παραγόντων, όπως οι πολύ ψηλές τιμές ρεύματος και τα συσσωρευμένα χρέη όπου περιλαμβάνονται και οι φορολογικές εκκρεμότητες της ΛΑΡΚΟ. Η ΛΑΡΚΟ υφίσταται τις συνέπειες της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, που σήμερα έχει πάρει ακραία χαρακτηριστικά και όπου δεν υπάρχει πρόνοια για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και συνεπώς ούτε για την επιβίωση της ΛΑΡΚΟ. Κύριος προσανατολισμός της κυβέρνησης είναι η παράδοσή της σε ιδιώτες, με τους καλύτερους δυνατούς όρους για τους αγοραστές.
Τα προβλήματα Στα προβλήματα που προαναφέρθηκαν πρώτο και βασικό είναι η τιμή με την οποία αγοράζει την ηλεκτρική ενέργεια η ΛΑΡΚΟ. Σήμερα, η τιμή αυτή κινείται γύρω στα 68-70 ευρώ / MWH, όταν οι διεθνείς ανταγωνιστές της, παραγωγοί νικελίου, απολαμβάνουν τιμές στα επίπεδα των 25 ευρώ / MWH. Οι υψηλές τιμές γονατίζουν τη ΛΑΡΚΟ και υπάρχουν σημαντικές οφειλές της (περίπου 170 εκατ. ευρώ) που συνεχώς διογκώνονται. Δεύτερο βασικό θέμα είναι η μείωση των τιμών νικελίου και τρίτο συνέπεια και των προηγουμένων η μεγάλη αύξηση των χρεών της και οι φορολογικές οφειλές. Συγκρίνοντας με τις ισχύουσες τιμές της τελευταίας περιόδου, η ΛΑΡΚΟ μπαίνει μέσα 4.000 - 5.000 δολάρια για κάθε τόνο σιδηρονικελίου που πουλάει. Αναφέρεται πως για κάθε τόνο σιδηρονικελίου που πα-
Glencore, η ρωσική Solway Industries, όμως το εγχείρημα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Η κυβέρνηση δυσκολεύεται, λόγω εκκρεμοτήτων, να προχωρήσει την ιδιωτικοποίηση, για τον ΣΥΡΙΖΑ, όμως, η ΛΑΡΚΟ, παρά τα προβλήματα της, είναι μια δυναμική εταιρεία με σημαντική συμβολή στη βιομηχανία, στην απασχόληση, στο συναλλαγματικό ισοζύγιο της χώρας και δεν πρέπει επ’ ουδενί να αφεθεί να κλείσει ή να δοθεί στους ιδιώτες.
Συμπέρασμα - Προτάσεις
Η βιομηχανία αυτή συγκαταλέγεται μεταξύ των πέντε μεγαλύτερων παραγωγών σιδηρονικελίου στον κόσμο. Είναι η μοναδική εταιρεία στην Ευρώπη που χρησιμοποιεί ίδια μεταλλεύματα για την παραγωγή νικελίου και εξάγει το σύνολο της παραγωγής της σε μεγάλες βιομηχανίες, όπως οι Thyssen-Krupp, Outokumpu, Acerinox, British Steel κ.ά. απασχολώντας περί τους 1.200 μόνιμους εργαζόμενους άμεσα και πάνω από 4.000 έμμεσα
ράγει η ΛΑΡΚΟ, το κόστος είναι περίπου 20.000 δολάρια, ενώ η τιμή πώλησης φτάνει στα 15.000 - 16.000 δολάρια. Σήμερα η τιμή έχει πέσει παραπέρα στα 13.500 δολ. / τόνο, με τάση παραπέρα μείωσης.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού Με βάση δημοσιεύματα αναφερόμενα στη λειτουργία της ΛΑΡΚΟ, μεγάλο αγκάθι που έχει ανακύψει από τις αρχές Μαρτίου ακούει στο όνομα Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία ερευνά σε βάθος κατά πόσο είναι παράνομες οι κρατικές ενισχύσεις άνω των 160 εκατ. ευρώ που έχουν χορηγηθεί στη βιομηχανία από το ελληνικό κράτος και η Κομισιόν έχει κινήσει τις διαδικασίες για επιστροφή τους. Αυτό βεβαίως συνιστά αντίφαση. Δηλαδή, ένας θεσμός όπως η Ευρω-
ζώνη από τη μία να θέλει να «τρέξουν» οι ιδιωτικοποιήσεις και από την άλλη δημιουργεί προσκόμματα. Όπως καταλαβαίνουμε, δεν τρελάθηκε η ηγεσία της Ευρωζώνης, απλά νοιάζεται ο αγοραστής που θα επιλεγεί να μη σέρνει βαρίδια. Να σημειωθεί πως εκτός από τις κρατικές ενισχύσεις, υπάρχουν εκκρεμότητες και στο περιβαλλοντικό σκέλος.
Προοπτική Μετά από τις τελευταίες κυβερνητικές ανακοινώσεις και διεργασίες δόθηκε παράταση μέχρι τον Σεπτέμβριο για τις οριστικές αποφάσεις, όμως η κατεύθυνση είναι σαφής: απαλλαγή από τον έλεγχο του Δημοσίου και παράδοση στους ιδιώτες. Το εργατικό δυναμικό έχει τόσο συρρικνωθεί, που δύσκολα θα σκεφθεί κάποιος απομάκρυνση εργαζομένων, όμως η δραστική μείωση του λειτουργικού κόστος, περιλαμβανομένης και της μείωσης μισθών, είναι δεδομένη. H κυβέρνηση, τόσο με το σχέδιο της «εκκαθάρισης εν λειτουργία», αλλά ευρύτερα λόγω έλλειψης αναπτυξιακού σχεδιασμού, δεν δίνει καμία προοπτική στην εταιρεία.
Οι «μνηστήρες» Η κυβέρνηση, υλοποιώντας το νεοφιλελεύθερο δόγμα, όπου καμία δημόσια επιχείρηση δεν έχει θέση στην οικονομία, ιδιαίτερα καμία παραγωγική επιχείρηση, προσπαθεί να την παραδώσει στους ιδιώτες. Πολλά ελληνικά και ξένα ονόματα έχουν ακουστεί κατά καιρούς, όπως ο όμιλος Μυτιληναίου, ο Άκτωρας, η Χαλυβουργία Ελλάδος, η καζαχική πολυεθνική Cunico, ο μεταλλευτικός κολοσσός με έδρα το Baar της Ελβετίας
Η ασκούμενη εδώ και τρία χρόνια μνημονιακή πολιτική, έχει προκαλέσει την διάλυση των πάντων και κυρίως, όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει, του κοινωνικού κράτους και της αναπτυξιακής προοπτικής. Εκδήλωση αυτής της φιλοσοφίας, αποτελεί η πρόσφατη ανακοίνωση για την τύχη των τριών εταιρειών ΕΑΣ, ΕΛΒΟ, ΛΑΡΚΟ. - Η βιομηχανία (ΛΑΡΚΟ), που απασχολεί πάνω από 1.000 άτομα προσωπικό, βαρύνεται με υποχρεώσεις (χρέη προς τρίτους και το κράτος όπως φορολογικές επιβαρύνσεις περίπου 190 εκατ. ευρώ). Υπό τις συνθήκες αυτές, το εγχείρημα της κυβέρνησης να προχωρήσει στην πώληση της βιομηχανίας φαντάζει το λιγότερο δύσκολο. Ο ΣΥΡΙΖΑ παρακολουθεί από κοντά και διαχρονικά τα προβλήματα αυτών των επιχειρήσεων, κάτι που αποδεικνύεται από τις επανειλημμένες επισκέψεις τού προέδρου και βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ στις εγκαταστάσεις τους. Ασκεί σε μόνιμη βάση κοινοβουλευτικό έλεγχο για αυτές και, έχει καταθέσει συγκεκριμένες θέσεις για τον ρόλο και την προοπτική τους που εμπλουτίζει διαρκώς. Ασφαλώς για τη ΛΑΡΚΟ, θα μας απασχολήσει ο περιορισμός του κόστους παραγωγής, η επίτευξη συμφωνίας μείωσης της τιμής ρεύματος κ.λπ. Θα εξαντληθούν όλα τα περιθώρια νοικοκυρέματος της επιχείρησης. Πρέπει να αναφερθεί εδώ πως έχουν κατατεθεί αξιόλογες προτάσεις ειδικών για την αντιμετώπιση όλων των προβλημάτων της. Λείπει όμως κάτι. Το πολιτικό περιβάλλον, η αναπτυξιακή πολιτική βούληση. Το κύριο λοιπόν για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι η εκπόνηση ενός σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης όλων των σημαντικών εταιρειών δημοσίου ενδιαφέροντος που θα προκύψει με δημόσιο δημοκρατικό διάλογο, θα υπηρετεί την ανάπτυξη και θα αξιοποιεί όλο το εξειδικευμένο εργατοτεχνικό δυναμικό.
16 ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ «ΕΠΙΘΕΣΗ» ΕΤΟΙΜΑΖΕΙ Ο ΑΔ. ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΥΒΙΩΤΟΥ
Εντολή ενεργοποίησης υγειονομικής βόμβας έδωσε ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, την περασμένη εβδομάδα, με την επίθεση στον τομέα της Υγείας να αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εξέλιξη από την αυγή του φθινοπώρου. Ανακοίνωσε ότι εννέα νοσοκομεία αλλάζουν χρήση, αφήνοντας ουσιαστικά σε πλήρη υγειονομική ανασφάλεια εκατομμύρια πολίτες, κυρίως σε περιοχές που μαστίζονται από την ανεργία και τη φτώχεια. Λουκέτο μπαίνει σε νευραλγικής σημασίας τμήματα και κλινικές, 600 κλίνες καταργούνται και χιλιάδες υγειονομικοί τίθενται σε διαθεσιμότητα/κινητικότητα από τις 23 Αυγούστου, ενώ οι δεσμεύσεις του υπουργού Υγείας, ότι «δεν θα γίνει καμία απόλυση», δεν πείθουν. Αν και ο κ. Γεωργιάδης επιμένει ότι τα περισσότερα νοσοκομεία «δεν κλείνουν», αλλά «αναβαθμίζονται», υγειονομικοί φορείς τονίζουν ότι τα λουκέτα έρχονται έπειτα από μακρά περίοδο συντονισμένης και μεθοδευμένης υποβάθμισης των νοσοκομείων, μέσα από την υποστελέχωση, την υποχρηματοδότηση και την εξουθένωση του προσωπικού τους, ώστε να φαντάζει θεμιτό το κλείσιμό τους. Δεδομένης της συνολικής επίθεσης σε κάθε τι δημόσιο, όπως για παράδειγμα στην Παιδεία, η Δημόσια Διοίκηση και στην ΕΡΤ, οι υγειονομικοί κάνουν λόγο για ενίσχυση των συμφερόντων της ιδιωτικής πρωτοβουλίας σε βάρος του κόσμου που δοκιμάζεται από την κρίση. Συγκεκριμένα, τα νοσοκομεία που αλλάζουν χρήση είναι: Στην Αττική, η Πολυκλινική, το Γενικό Νοσοκομείο Πατησίων, το «Αμ. Φλέμινγκ», το Σπηλιοπούλειο και το «Αγ. Βαρβάρα» και στη Θεσσαλονίκη το Λοιμωδών, των Ειδικών Παθήσεων, το Νοσημάτων Θώρακος και η «Παναγία» στη Θεσσαλονίκη. «Απορεί κανείς πώς με μια απλή πρόταση και σχέδιο εισήγησης στα χέρια του μπορεί να δηλώνει τόσο αποφασισμένος να κλείσει, να ξηλώσει. Πώς μπορεί, βασισμένος σε αυτήν την προχειροφτιαγμένη πρόταση, να βάζει τη ζωή των ασθενών σε κίνδυνο;» σχολιάζει σχετικά ο Μπάμπης Φαράντος, μέλος του Δ.Σ. του Γ.Ν. Πατησίων. Ως προς την κινητικότητα, ο υπουργός έκανε σαφές ότι στον δικό του τομέα αφορά 1.618 εργαζομένους από την κεντρική υπηρεσία του υπουργείου Υγείας, αλλά και 210 από τους 300 γιατρούς του ΙΚΑ μη πλήρους και μη αποκλειστικής απασχόλησης. «Είναι η δεύτερη φορά που μετακινούνται οι γιατροί του ΙΚΑ. Κάθε φορά, διαλύονται νο-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
YΓΕΙΑ
«Καύσωνας» στην Υγεία σοκομεία, κλινικές, τμήματα και κλείνουν κρεβάτια», σημειώνει ο Χρήστος Μπατσής, γιατρός στον «Άγιο Σάββα». Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι, λίγες ημέρες πριν, οι υπουργοί Εθνικής Άμυνας και Υγείας υπέγραψαν «μνημόνιο» συνεργασίας για την υγειονομική υποστήριξη των νοσοκομείων του ΕΣΥ, στην Αττική και στην Θεσσαλονίκη, προκειμένου να ενισχυθούν οι εφημερίες! Ωστόσο, ο κ. Γεωργιάδης δεσμεύτηκε προσωπικά ότι δεν θα γίνουν απολύσεις στον χώρο της Υγείας, «εκτός από τους εργαζόμενους, οι οποίοι έχουν προσληφθεί με πλαστά πιστοποιητικά ή εκκρεμούν εις βάρος τους πειθαρχικές υποθέσεις». «Θα προσλάβουν 6.500 με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Θα πάρουν τα παιδιά μου με 400 ευρώ και θα διώξουν εμένα που παίρνω 1.000. Τόσο απλά είναι τα πράγματα. Το ΙΕΝΘΥΑΕ δεν καταργείται, καταργούνται μόνο οι καλυμμένες οργανικές θέσεις, αφήνοντας υπηρεσίες φαντάσματα, για να εκμεταλλευθούν το κτήριο, το γκαράζ και τον σύγχρονο εξοπλισμό του φορέα», δήλωσε στην «Αυγή» της Κυριακής η Μαρία Αθανασίου, εργαζόμενη στο ΙΕΝΘΥΑΕ. Παράλληλα, βλέποντας τις αντιδράσεις να οξύνονται, ο Άδωνις Γεωργιάδης επιμένει στη «γραμμή» των απειλών, υπογραμμίζοντας ότι
Ο υπουργός Υγείας ανακοίνωσε ότι εννέα νοσοκομεία αλλάζουν χρήση, αφήνοντας ουσιαστικά σε πλήρη υγειονομική ανασφάλεια εκατομμύρια πολίτες, ενώ έρχονται λουκέτα σε νευραλγικής σημασίας τμήματα και κλινικές, 600 κλίνες καταργούνται και χιλιάδες υγειονομικοί τίθενται σε διαθεσιμότητα/ κινητικότητα από τις 23 Αυγούστου
οι καταλήψεις στα νοσοκομεία υποκινούνται από εξωνοσοκομειακά κέντρα και επισήμανε ότι όσοι συμμετέχουν σε τέτοιες δράσεις θα πρέπει
να καταλάβουν ότι διαπράττουν πειθαρχικό αδίκημα εν μέσω κινητικότητας, το οποίο θα λαμβάνεται υπόψη στην αξιολόγησή τους. «Δεν μας πείθουν τα επιχειρήματα της κυβέρνησης ότι δήθεν θα αλλάξει τον χαρακτήρα εννέα νοσοκομείων σε όλη τη χώρα, είμαστε πεπεισμένοι ότι η κυβέρνηση θέλει να τα κλείσει και να ανοίξει τον δρόμο των μαζικών απολύσεων στον τομέα της Υγείας», σχολιάζει σχετικά ο Σπύρος Παπακωνσταντίνου, μέλος του Δ.Σ. των εργαζομένων στο «Αμ. Φλέμινγκ». «Είναι πολιτική επιλογή. Πρέπει να μείνουν ενωμένοι οι εργαζόμενοι με τον λαό σε όλη την Ελλάδα. Έτσι μπορεί να διαμορφωθεί ο απαραίτητος συσχετισμός δύναμης για να νικήσουμε».
Α. Ξανθός: Καθολική κάλυψη ανελαστικών υγειονομικών αναγκών «Οι πρόσφατες αλλαγές που ανακοίνωσε ο ‘ζηλωτής του Μνημονίου’ υπουργός Υγείας δεν αντιμετωπίζουν, αλλά επιδεινώνουν τα μείζονα προβλήματα του συστήματος Υγείας», επισήμανε μιλώντας στην «Αυγής» της Κυριακής ο Ανδρέας Ξανθός, βουλευτής Ρεθύμνου και συντονιστής της ΕΕΚΕ Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ. «Το πραγματικό σχέδιο της κυβέρνησης», προειδοποίησε, «είναι η ‘συρρίκνωση’ του ΕΣΥ και του κοι-
νωνικού κράτους στο πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου-μνημονιακού προγράμματος, η μετακύλιση του κόστους περίθαλψης στον ασθενή και η δημιουργία ‘ζωτικού χώρου’ για ιδιωτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Το σχέδιο βέβαια έχει και ‘παράπλευρες απώλειες’, με πολύ συγκεκριμένο ταξικό πρόσημο». Όσον αφορά τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, δήλωσε ότι το κόμμα «θεωρεί ότι σήμερα καμιά δομή και κανένας εργαζόμενος δεν περισσεύει στο ΕΣΥ και στον ΕΟΠΥΥ. Εμείς μιλάμε με όρους καθολικής κάλυψης ανελαστικών υγειονομικών αναγκών. Η κυβέρνηση μιλά με όρους συμπίεσης των αναγκών των ασθενών στο ανελαστικό δημοσιονομικό πλαίσιο του Μνημονίου. Η κεντρική πολιτική δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ στην Υγεία είναι η διασφάλιση της ισότιμης και δωρεάν πρόσβασης όλων των ανθρώπων, ανεξάρτητα από την εργασιακή ή ασφαλιστική τους κατάσταση, σε ποιοτικές υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και νοσοκομειακής περίθαλψης. Αυτό που προέχει σήμερα είναι η επιβίωση και -σε δεύτερο πλάνο- η ανασυγκρότηση του ΕΣΥ και της δημόσιας περίθαλψης, με βάση τις επιδημιολογικά τεκμηριωμένες υγειονομικές ανάγκες του πληθυσμού (Χάρτης Υγείας)», κατέληξε.
ΤΙ ΣΥΖΗΤΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑ ΜΕ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ ΠΟΥ ΚΛΕΙΝΟΥΝ
Συνθήκες υγειονομικής «βόμβας» στην Αθήνα Σκηνές της σημερινής δύσκολης, και για αρκετούς τραγικής, καθημερινότητας αναβίωσαν στη δίωρη σύσκεψη που είχε την περασμένη Πέμπτη ο Αλέξης Τσίπρας, επικεφαλής κλιμακίου του ΣΥΡΙΖΑ, με εκπροσώπους εργαζομένων από τα νοσοκομεία που είτε κλείνουν είτε αλλάζουν εκ βάθρων χαρακτήρα. Άνθρωποι της πλαϊνής πόρτας που δεν διαθέτουν τα 5 ευρώ για τα εξωτερικά ιατρεία, συμπολίτες μας που βρίσκουν τροφή και στέγη στα νοσοκομεία, παιδιά που μένουν ανεμβολίαστα επειδή οι γονείς τους έχουν μόνο για τα προς τα ζην: οι πραγματικές αυτές ιστορίες ακούσθηκαν στη σύσκεψη, ιστορίες που επιβεβαιώνουν τον χαρακτηρισμό «συνθήκες υγειονομικής κρίσης» που χρησιμοποίησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, επικαλούμενος και τις εκθέσεις Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, που ώς τώρα ειδικεύονταν σε αποστολές στην Αφρική, σήμερα όμως προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στην Ομόνοια και στο Πέραμα...
Από όλα τα παραπάνω καταλαβαίνει όμως κανείς γιατί για τον ΣΥΡΙΖΑ πρωταρχικός στόχος είναι «η επιβίωση του συστήματος Υγείας, ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει στις αυξημένες κοινωνικές ανάγκες», και μακροπρόθεσμα «η αναδιοργάνωσή του, ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει στις σύγχρονες ανάγκες που, στις σημερινές συνθήκες, γίνονται ολοένα και δυσκολότερες»: αυτές είναι οι προτεραιότητες της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπως τις ιεράρχησε ο επικεφαλής της.
Και όμως, σε αυτή τη συγκυρία, η κυβέρνηση -με το μοντέλο της ΕΡΤ, όπως ο ίδιος παρατήρησε- διαλύει τα νοσοκομεία και μαζί τους τον κοινωνικό ιστό, μαζί όμως και τις ζωές των εργαζομένων σε αυτά: και κάποιες πραγματικές καταστάσεις από τα σπίτια των εργαζομένων, εκεί όπου έρχονται αντιμέτωποι με τα παιδιά τους και τις δικές τους απορίες, ξαναζωντάνεψαν στη σύσκεψη της περασμένης Πέμπτης. Ευεξήγητο, λοιπόν, γιατί γιατροί που τους σπούδασαν το ελληνικό
κράτος και οι οικογένειές τους φεύγουν τώρα για τη Γερμανία με 5πλάσιες αμοιβές - το νέο κύμα μεταναστών είναι αυτό... Στη συνάντηση, στην οποία ο Αλ. Τσίπρας ζήτησε να ενημερωθεί αναλυτικά για την κατάσταση σε κάθε ένα από τα νοσοκομεία, αλλά και πόσοι φεύγουν/μένουν μετά την «εισήγηση Γεωργιάδη», συμμετείχαν επίσης εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ και οι Π. Κουρουμπλής, Α. Ξανθός, Ν. Μανιός και Φ. Χρυσικός. ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
17
ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΓΙΑ ΓΕΡΑ ΠΟΡΤΟΦΟΛΙΑ
Το νέο Λύκειο μειώνει τον μαθητικό πληθυσμό ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΙΚΙΑ ΣΤΕΦΑΝΑΚΟΥ
Το ταξικότερο Λύκειο που γνώρισε ποτέ η Ελλάδα, και μάλιστα σε συνθήκες εξαθλίωσης της ελληνικής οικογένειας, θεσμοθετεί η κυβέρνηση του Μνημονίου. Το νέο Λύκειο, που θα καθιερωθεί από τη φετινή σχολική χρονιά, θα είναι ένας εφιάλτης και για τους τρεις παράγοντες της εκπαιδευτικής κοινότητας: Τα παιδιά, τους γονείς και τους καθηγητές. Τα παιδιά από την Α’ Λυκείου θα αναγκάζονται σε εξετάσεις πανελλαδικού τύπου σε όλα τα διδασκόμενα μαθήματα, που φτάνουν τα 36. Αν καταφέρουν να περάσουν τις εξεταστικές συμπληγάδες και να απολυθούν από το Λύκειο, θα διαγωνίζονται σε πανελλαδικό επίπεδο σε τέσσερα μαθήματα για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σύνολο εξεταζόμενων μαθημάτων: 40. Το σύστημα Αρσένη, που ξεσήκωσε μέχρι και τις πέτρες, ωχριά μπροστά σ’ αυτό το Λύκειο-καρμανιόλα που πάει να περάσει, μέσα στο καλοκαίρι, η κυβέρνηση Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ. Αν τα παιδιά θα δεινοπαθούν από τις συνεχείς εξετάσεις προαγωγήςαπόλυσης και εισαγωγής, οι γονείς θα σηκώνουν τον δικό τους σταυρό του μαρτυρίου, καθώς θα αδυνατούν να στηρίξουν οικονομικά την προσπάθεια των παιδιών τους, καταφεύγοντας σε φροντιστήρια ή ιδιαίτερα. Όλοι το ξέρουν και πολλοί το βιώνουν ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις εκτοξεύουν την ανάγκη για φροντιστήριο. Το ζήσαμε την εποχή του Αρσένη. Τώρα όμως η ελληνική οικογένεια δεν δύναται. Δεν μπορεί να καλύψει ούτε τα βασικά. Ακόμη και τα έξι μαθήματα των τωρινών πανελλαδικών εξετάσεων φαίνονται βουνό, ενώ μειώνονται δραστικά οι ώρες φροντιστηρίων στις μικρότερες τάξεις. Πώς λοιπόν θα αντέξουν οι γονείς το κόστος εξετάσεων πανελλαδικού τύπου από την Α’ Λυκείου; Θυμίζουμε ότι με τις πανελλαδικές εξετάσεις του Αρσένη πάνω από το 30% των μαθητών κρινόταν μη προακτέο. Και τα θέματα δεν ήταν όπως αυτά στα οποία πειραματίζεται τώρα η εξεταστική επιτροπή... Για διαγωνισμούς ταλέντων δηλαδή... Αν η Ελλάδα περηφανευόταν ότι κατέχει, διεθνώς, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά νέων που αποφοιτούν από το Λύκειο, με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας είναι βέβαιο ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα η λυκειακή βαθμίδα θα αρχίσει να μετράει απώλειες. Χιλιάδες παιδιά θα εκδιωχθούν από το Λύκειο, καθώς θα αδυνατούν να δώσουν τη μάχη ή δεν θα κατανοούν τον λόγο που θα πρέπει να δώσουν αυτή τη μάχη. Η εκπαίδευση εδώ και αρκετές δεκαετίες
έχει χάσει τη δύναμή της να σε περνάει από την άλλη πλευρά του λόφου, έχει σταματήσει δηλαδή να λειτουργεί ως μηχανισμός κοινωνικής κινητικότητας. Δυστυχώς, έχει χάσει και τη χρησιμοθηρική της αξία. Όμως το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι έχει ακυρωθεί από το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα η γνώση ως αυταξία. Κάνοντας σκληρότερο το Λύκειο, απλώς διώχνεις μια μεγάλη μερίδα παιδιών που δεν βλέπουν κανένα λόγο να βασανιστούν επί τρία χρόνια για να πάρουν απολυτήριο. Το Λύκειο που θεσμοθετεί ο Κ. Αρβανιτόπουλος και η κυβέρνησή του, δεν απευθύνεται σε όλα τα παιδιά. Δεν απευθύνεται στα παιδιά των απολυμένων, των ανέργων, των ανθρώπων που από τα μέσα του μήνα γυρνούν τις τσέπες τους ανάποδα μήπως και βρουν πενηνταράκι, δεν απευθύνεται στα παιδιά αυτών που δουλεύουν απλήρωτοι για μήνες, αυτών που βγαίνουν σε διαθεσιμότητα. Το Λύκειο του Κ. Αρβανιτόπουλου απευθύνεται στα εναπομείναντα γερά πορτοφόλια, στα προνομιούχα παιδιά και σε γονείς που μπορούν ακόμη να σηκώσουν το κόστος της πανάκριβης προετοιμασίας πανελλαδικών εξετάσεων σε 40 μαθήματα! Οι μνημονιακές πολιτικές περνούν απ’ την εκπαίδευση σαν τον... λίβα που καίει τα σπαρτά... Και καίγονται παιδιά, ελπίδες, προσδοκίες, όνειρα από ένα άφιλο σχολείο που σε θεωρεί ανεπιθύμητο...
Σπάει η σχέση μαθητή καθηγητή Και πάμε στους καθηγητές. Το Λύκειο που φτιάχνει η κυβέρνηση του Μνημονίου σπάει τη θεμελιώδη σχέση μαθητή-καθηγητή. Όλοι μας αγα-
πήσαμε ένα μάθημα και πήραμε πολύτιμα μαθήματα ζωής γιατί «αγαπήσαμε» τον καθηγητή ή την καθηγήτριά μας, εμπνευστήκαμε απ’ αυτόν ή απ’ αυτήν και θελήσαμε να του ή να της μοιάσουμε. Αυτή τη σχέση την υπονομεύει χρόνια το εξεταστικοκεντρικό εκπαιδευτικό σύστημα. Όμως δεν φτάνει. Δεν τους φτάνει. Τη διάλυση επιδιώκουν, που θα την πετύχουν καθιερώνοντας τον θεσμό του εκπαιδευτικού delivery ή του αναλώσιμου καθηγητή. Με τα νέα ω-
Η Ελλάδα περηφανευόταν ότι κατέχει, διεθνώς, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά αποφοίτων Λυκείου. Τώρα, χιλιάδες παιδιά θα δουν την πόρτα της εξόδου
ρολόγια προγράμματα και με την αύξηση του ωραρίου, μια μεγάλη μερίδα εκπαιδευτικών δεν θα μπορεί να συμπληρώσει ωράριο. Κανένα πρόβλημα. Οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν πλέον να διανέμουν το εκπαιδευτικό τους πακέτο μέχρι σε τέσσερα διαφορετικά σχολεία. Αυτό φέτος. Του χρόνου μπορεί να είναι παραπάνω. Κι αυτό για τους τυχερούς. Οι άτυχοι θα δουν την πόρτα εξόδου μέσα από τα προγράμματα κινητικότητας...
Οι κύριες ρυθμίσεις του Λυκείου - εξεταστικού κέντρου Τα κύρια σημεία του νέου Λυκείου, που θα ψηφιστεί τέλη Αυγούστου και θα εφαρμοστεί από τον προσεχή Σεπτέμβριο, είναι τα εξής: o Το Λύκειο καθίσταται εξεταστικό κέντρο, καθώς καθιερώνονται από την Α’ Λυκείου πανελλαδικού χαρακτήρα εξετάσεις για την προαγωγή από τάξη σε τάξη και την απόλυση. Ο πανελλαδικός χαρακτήρας προκύπτει από το γεγονός ότι το 50% των θεμάτων θα είναι κοινά για όλους τους μαθητές και θα επιλέγονται από Τράπεζα θεμάτων. Το υπόλοιπο 50% θα επιλέγεται από τον διδάσκοντα. o Μετά την απόλυση από το Λύκειο, οι μαθητές θα περνούν νέες εξεταστικές συμπληγάδες, διαγωνιζόμενοι σε τέσσερα μαθήματα, πανελλαδικώς εξεταζόμενα, για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. o Για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα προσμετρώνται οι βαθμολογίες των τριών τάξεων, οι οποίες θα πολλαπλασιάζονται με διαφορετικό συντελεστή (0,5 για την Α’ Λυκείου, 0,7 για τη Β’ Λυκείου και 0,9 για τη Γ’ Λυκείου). Το άθροισμά τους θα διαιρείται διά του τρία και το πηλίκο θα αποτελεί τον Βαθμό Προαγωγής και Απόλυσης. Αν ο Βαθμός Προαγωγής και Απόλυσης (ΒΠΑ) είναι μεγαλύτερος του μέσου όρου των γραπτών των πανελλαδικών εξετάσεων, τότε θα αναπροσαρμόζεται προκειμένου να μην υπερβαίνει περισσότερο από μία μονάδα τον μέσο όρο βαθμολογίας στις πανελλαδικές.
Αν ο ΒΠΑ είναι μικρότερος του μέσου όρου βαθμολογίας στις πανελλαδικές, τότε προσμετράται για την εισαγωγή επαυξημένος κατά 1 μονάδα. o Τα γραπτά των μαθητών στις... ντεμί πανελλαδικές θα βαθμολογούνται από τον οικείο καθηγητή. Η ρύθμιση αυτή εγκυμονεί κινδύνους για το αδιάβλητο της βαθμολόγησης, καθώς αφήνει χώρο για πιέσεις και συναλλαγές. Επιπλέον, η ρύθμιση των εξετάσεων μεικτού χαρακτήρα δημιουργεί έναν εκπαιδευτικό Φρανκεστάιν, καθώς από τη μία πλευρά υπονομεύει την ισότητα ευκαιριών (δηλαδή όλοι να αντιμετωπίζουν θέματα αντίστοιχης δυσκολίας) και από την άλλη λειτουργεί ισοπεδωτικά, περιορίζοντας τις ευκαιρίες των πιο αδύναμων μαθητών. o Περιορίζονται δραματικά οι επιλογές των αποφοίτων, καθώς το σύστημα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στην ουσία επαναφέρει τις δέσμες. o Το αποψιλωμένο από ειδικότητες Τεχνολογικό Λύκειο γίνεται και επισήμως παράρτημα των επιχειρήσεων με την καθιέρωση τέταρτου προαιρετικού έτους μαθητείας. Να σημειωθεί ότι μέχρι τις 10.30 το βράδυ της Παρασκευής, που έκλεινε η «Α», το υπουργείο Παιδείας δεν είχε δώσει ακόμη το επίσημο κείμενο με τις ρυθμίσεις, παρά τα λεγόμενά του ότι θα δημοσιοποιήσει το σχέδιο εντός της ημέρας. Και το πιο σύντομο ανέκδοτο: Το κείμενο θα τεθεί σε διαβούλευση...
18 Όποιος δεν το καταλαβαίνει, πρέπει κάποιος να του το εξηγήσει: Η αμοράλ κοινοπραξία Σαμαρά - Βενιζέλου έχει χρεωκοπήσει πολιτικά και γι’ αυτό γίνεται πιο επικίνδυνη. Η πολιτική της χρεωκοπία πάει πλάι πλάι με τη χρεωκοπία της χώρας. Δεν έχουν ούτε ίχνος σοβαρού επιχειρήματος και το μόνο που τους απέμεινε είναι να εκμεταλλευθούν υπαρκτές ή ανύπαρκτες αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ, υπαρκτές ή ανύπαρκτες διαφορές απόψεων, σε ένα τοπίο πρωτοφανούς ρευστότητας, όταν η μια μέρα φοβάται το ξημέρωμα της επόμενης. Η απερίγραπτη αυτή συντροφία και η συντεχνία που τους στηρίζει, για να ψαρέψουν ακόμα πιο βαθιά στο έρεβος του φόβου, επιχειρούν να ταυτίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ με τα άκρα, ακόμη και με τους φαιούς, διαταραγμένους φασίστες, που μέσα στο πρωτοφανές αυτό σκηνικό της κοινωνικής αποσταθεροποίησης βρήκαν την ευκαιρία να συγκροτηθούν σε υπολογίσιμη πολιτική δύναμη. Θέλουν να τροφοδοτήσουν το υποσυνείδητο του λαού με την άποψη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μια πολιτική σύναξη που εκτινάχθηκε λόγω της κρίσης (όπως οι φασίστες, σε ελάσσονα κλίμακα), αλλά που δεν ξεχνάει την αφετηρία του και, ασχέτως συγκυρίας, έχει σε απόλυτη προτεραιότητα τα ιδεολογικά του προτάγματα. Ακόμη - ακόμη, ότι έχει σε πρώτο
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 AYΓΟΥΣΤΟΥ 2013
AΡΘΡΑ
Τα διλήμματα των χρεωκοπημένων και το δίλημμα της αναγέννησης ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΑΡΕΜΕΝΟΥ*
πλάνο τον στόχο να πάρει εκδίκηση για την ήττα του εμφυλίου πολέμου. Δεν είναι καθόλου τυχαία η εμφάνιση της Χρυσής Αυγής με συνθήματα για τον Γράμμο και την άμμο. Ο βραχίονας αυτός του συστήματος αντλεί υπόσταση απ’ ό,τι πιο σκοτεινό έχουν να επιδείξουν οι εγχώριες ελίτ και το ξεπουλημένο περιθώριο που μπορούσαν να επηρεάζουν, να ελέγχουν ή να χρηματοδοτούν. Γι’ αυτό ψάχνουν μανιωδώς να αλιεύσουν οτιδήποτε έχει σχέση με τα γουναράδικα ή τα σπίρτα και τα ρόπαλα, σε μια αγωνιώδη προσπάθεια όχι να σώσουν τη χώρα, αλλά τον εαυτό τους, διατηρώντας πάση θυσία την εξουσία. Πατώντας στο έδαφος του φόβου και του εκβιασμού, να υποβάλουν ακόμη και στα τμήματα της μεσαίας τάξης, που έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη ζημιά, ή στις μεγάλες ηλικίες, που έχουν πραγματικές μνήμες πολέμου ή τον απόηχό τους, το εξής δίλημμα: Προτιμάς να μην έχεις αυτό που είχες, ακόμη και να δυ-
στυχείς να κατρακυλήσεις στον γκρεμό ανεξέλεγκτων καταστάσεων, συγκρούσεων και προαιώνιων διαιρέσεων; Προτιμάς να είσαι στην Ευρώπη, περνώντας τη σημερινή δοκιμασία, ή να αλλάξεις ήπειρο, που λέει ο λόγος, γλιστρώντας στην κατάσταση μιας κάθετα διαιρεμένης Αιγύπτου; Δεν τους συμφέρει, και γι’ αυτό προσπερνούν το γεγονός ότι μπορείς να αλλάξεις ήπειρο παραμένοντας σε μια Ευρώπη με μεγάλες διαιρέσεις, με μητροπολιτικές δυνάμεις και αποικιακές οντότητες. Αυτοί τη δουλειά τους κάνουν. Ο ΣΥΡΙΖΑ τι κάνει ή τι πρέπει να κάνει μέσα σ’ αυτή την απίστευτα πολύπλοκη και ρευστή συγκυρία; Tο απλούστερο και προφανές είναι να αποφεύγει, κατά το δυνατόν, να τροφοδοτεί άθελά του την προπαγάνδα τους. Δεύτερο και σημαντικότερο: Να πείσει ότι δεν έρχεται να διαιρέσει, αλλά να ενώσει μια κατακερματισμένη και αλαφιασμένη κοινωνία,
η οποία, χάνοντας το έδαφος κάτω από τα πόδια της, δεν έχει πολλές φορές το περιθώριο νηφάλιου λογισμού. Υπάρχουν μη συγκλίνοντα συμφέροντα ανάμεσα σε τμήματα της κοινωνίας που έχουν υποστεί την καταστροφή σε διαφορετικές διαβαθμίσεις; Ναι! Υπάρχει όμως και η θέληση της μεγάλης πλειοψηφίας να δει τη χώρα να βγαίνει από το περιθώριο και να στέκεται ξανά στα πόδια της. Ένας καλώς εννοούμενος πατριωτισμός, με τον οποίο δεν είχαν ποτέ στενές σχέσεις οι ελίτ, διότι η χρεωκοπημένη σήμερα Ελλάδα δεν διέθετε ποτέ εθνική αστική τάξη. Το πρόβλημα της χώρας διογκώνεται και δεν αποκλείεται στο προσεχές διάστημα να παροξυνθεί. Ο Αϊζενχάουερ έλεγε ότι αν θέλεις να λύσεις ένα πρόβλημα, μεγιστοποίησέ το. Στη προκειμένη περίπτωση, αυτό προκύπτει ως αντικειμενική διαδικασία. Η λύση και η πορεία αναγέν-
νησης δεν θα προκύψει με τα υλικά κατεδαφίσεως, αλλά από τις δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας που καταπιέστηκαν από το φαύλο και εκφυλιστικά παραγοντικό κατεστημένο που οικοδομήθηκε, ακόμη και στο όνομα του σοσιαλισμού. Η αέναη εσωκομματική μάχη για τη νομή και την κατανομή της εξουσίας διαχύθηκε στην κοινωνία με τα γνωστά αποτελέσματα. Η αξιοκρατία εξοστρακίστηκε και τη συναντούσε κανείς μόνο στο λεξικό του Μπαμπινιώτη. Μια έννοια που δεν είναι ταξική, αλλά διαταξική. Αυτό προκύπτει ως δίδαγμα όχι μόνο από τη χρεωκοπημένη Ελλάδα, αλλά και από την πρώην ΕΣΣΔ, όπου η απεραντοσύνη των σκοπών οδήγησε στη σημερινή απέραντη μοναξιά. Είναι πολύ μεγάλα τα διδάγματα για να αγνοηθούν…
* Ο Γιώργος Βαρεμένος είναι βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΣΥΡΙΖΑ
Η αλήθεια για τους οικισμούς προ του 1923 ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ*
Το ζήτημα της νομιμοποίησης των προ του 1923 υφιστάμενων οικισμών της χώρας μας απασχόλησε πρόσφατα τη Βουλή, μετά την κατάθεση σχετικής τροπολογίας στο ν/σ για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, από βουλευτές των κομμάτων της συγκυβέρνησης αλλά και της αντιπολίτευσης. Κι επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν συμφώνησε με τη συγκεκριμένη τροπολογία, εκθέτω ως εισηγητής τους λόγους της διαφωνίας αλλά και προτάσεις για την επίλυσή του προβλήματος: Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά για να αντιμετωπισθούν με μια απλή τροπολογία, που άμεσα θα καταρριφθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Επιβάλλεται να προηγηθούν κάποιες άλλες ρυθμίσεις, που θα αποσαφηνίσουν πλήρως το πολεοδομικό τοπίο σε αυτές τις περιοχές, τις αρμοδιότητες οριοθέτησης των οικισμών αυτών, την εγκυρότητα των ορίων τους, την ύπαρξη ή μη διαγραμμάτων εφαρμογής τους και τον ρόλο που φαίνεται να έχουν διαδραματίσει και οι οικείοι ΟΤΑ. Από το 1977, τουλάχιστον, η νομολογία του ΣτΕ έχει επισημάνει το έκνομο των οριοθετήσεων από τις
τότε νομαρχίες των οικισμών των προϋφιστάμενων του 1923, που έφταναν μέχρι του σημείου να εντάσσουν δάση και δασικές εκτάσεις παρά τη ρητή απαγόρευση στις σχετικές εξουσιοδοτήσεις. Παρά ταύτα, συνεχίστηκαν να εκδίδονται μέχρι πρόσφατα οικοδομικές άδειες παρ’ ότι η ίδια η διοίκηση γνώριζε ότι στερούνται εγκυρότητας (απόφ. ΣτΕ 122/1977, 1060/85 κ.ά.). Η διαδικασία αυτή ακολουθήθηκε σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, αλλά ιδιαίτερα σε περιοχές στην Αττική με μεγάλη οικοδομική πίεση, δημιουργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο ολόκληρες αυθαίρετες πόλεις. Μεταγενέστερα επιχειρήθηκε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα μέσω σχετικών Π.Δ. (1975/1982 κ.ά.) που καθόρισαν τον τρόπο και τα κριτήρια οριοθέτησης οικισμών πληθυσμού κάτω των 2.000 κατοίκων. Και αυτά τα Διατάγματα καταστρατηγήθηκαν στην πράξη, αφού οι πολεοδομικές υπηρεσίες παρέκαμψαν άλλες υπηρεσίες, που είχαν την αποκλειστική εκ του νόμου αρμοδιότητα να πιστοποιήσουν, αν εν όλω ή εν μέρει, οι εκτάσεις που συμπεριλαμβάνονταν στις οριοθετήσεις οικισμών, έπρεπε να εξαιρεθούν σύμφωνα με τα ανωτέρω Π.Δ. (π.χ. δασικού χαρακτήρα εδάφη, αναδασωτέες εκτάσεις, αιγιαλοί, αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.). Ε-
Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά για να αντιμετωπισθούν με μια απλή τροπολογία, που άμεσα θα καταρριφθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Επιβάλλεται να προηγηθούν κάποιες άλλες ρυθμίσεις, που θα αποσαφηνίσουν πλήρως το πολεοδομικό τοπίο σε αυτές τις περιοχές, τις αρμοδιότητες οριοθέτησης των οικισμών αυτών, την εγκυρότητα των ορίων τους, την ύπαρξη ή μη διαγραμμάτων εφαρμογής τους και τον ρόλο που φαίνεται να έχουν διαδραματίσει και οι οικείοι ΟΤΑ
πιχειρήθηκε επίσης να καταστούν έγκυρα σχέδια πόλης, που συμπεριέλαβαν δάση και δασικές εκτάσεις (βλ. άρθρο 9 Ν.999/79 και άρθρο 75 παρ.12 Ν.998/79). Η σχετική νομολογία του ΣτΕ αλλά και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους επισήμαναν την αντισυνταγματικότητα αλλά και την περιορισμένη εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, άφησαν όμως ανοικτό το ζήτημα της εγκυρότητας σε περιοχές που υφίστανται σχέδια πόλης και έχουν συντελεστεί πράξεις αναλογισμού, ρυμοτόμησης και εφαρμογής σχεδίων, υπό την προϋπόθεση βεβαίως της υπηρέτησης τόσο του περιβάλλοντος όσο και του δημοσίου συμφέροντος. Δεν αρκεί λοιπόν, να προσδιορίζεται με νομοθετικές πρωτοβουλίες ότι απαλλάσσονται του δασικού χαρακτήρα εκτάσεις που βρίσκονται εντός των ορίων των προϋφισταμένων του 1923 οικισμών, αλλά πρέπει ταυτόχρονα να υπηρετούνται και ορισμένα κριτήρια. Όμως τα αρμόδια υπουργεία, αντί να μεριμνήσουν να επαναρυθμίσουν τις έκνομες, σύμφωνα με το ΣτΕ, καταστάσεις δομήσεων των συγκεκριμένων οικισμών, για τις οποίες δεν ευθύνονται οι κάτοχοι των συγκεκριμένων ακινήτων, συνέχισαν να αδιαφορούν, έχοντας ομή-
ρους τους συγκεκριμένους πολίτες. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέτει ουσιαστικές προτάσεις που κωδικοποιημένα είναι: 1) Να κυρωθούν άμεσα οι δασικοί χάρτες και να συνταχθεί το κτηματολόγιο στις συγκεκριμένες περιοχές, ώστε να καταγραφεί η σημερινή κατάσταση της μορφής και του χαρακτήρα των εδαφών, αλλά και να διασφαλιστεί τυχούσα κυριότητα του Δημοσίου. 2) Να κατοχυρωθεί ότι θα επιδιωχθεί η διασφάλιση ενός ισοζυγίου στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος των περιοχών αυτών, από την υποβάθμιση που έχει υποστεί με την αποψίλωση και δόμηση δασικού χαρακτήρα εδαφών. Το Σύνταγμα δεν αφήνει περιθώρια στην Πολιτεία, στις περιπτώσεις που το περιβάλλον υποβαθμίζεται ενάντια στην προστασία που του παρέχει το άρθρο 24, να αντισταθμίζει την υποβάθμιση με αναβάθμιση περιβάλλοντος (ισοζύγιο) σε άλλες θέσεις. 3) Όταν ολοκληρωθούν οι παραπάνω διαδικασίες να προχωρήσει επιλεκτικά ο πολεοδομικός σχεδιασμός όλων αυτών των περιοχών . Μόνον έτσι θα υπηρετηθεί η νομιμότητα αλλά και το περιβάλλον.
* Ο Β. Αποστόλου είναι βουλευτής Ευβοίας του ΣΥΡΙΖΑ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
19
ΚΟΣΜΟΣ ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΡΓΚΕΝΕΚΟΝ
«Βαριοπούλα» στα κεφάλια των στρατηγών ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ
Έναν γύρο ακόμη στην πολύχρονη αντιπαράθεσή της με τον στρατό, ίσως τον σημαντικότερο μέχρι σήμερα, κέρδισε την προηγούμενη εβδομάδα η κυβέρνηση Ερντογάν στην Τουρκία, με την καταδίκη και τις βαριές ποινές που επιβλήθηκαν σε εκατοντάδες εκπρόσωπους του λεγόμενου «βαθέως κράτους» για την πολύκροτη υπόθεση Εργκένεκον. Μέχρι την αποκάλυψη της συνωμοσίας το καλοκαίρι του 2007 και τις μαζικές συλλήψεις που επακολούθησαν, το πολιτικό Ισλάμ βρισκόταν μονίμως σε άμυνα. Και είχε κάθε λόγο να το κάνει. Το 1997, ο στρατός ανέτρεψε την εκλεγμένη κυβέρνηση του Κόμματος της Ευημερίας, του πολιτικού δηλαδή προκατόχου του ΑΚΡ. Αλλά και το ίδιο το κόμμα του Ερντογάν δέχτηκε επιθέσεις με αποκορύφωμα την «προειδοποίηση» του στρατού, μια δεκαετία αργότερα, για την εκλογή του Αμπντουλάχ Γκιούλ στην προεδρία καθώς και την προσπάθεια απαγόρευσης του κόμματος από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Μετά στις βαριές ποινές που επιβλήθηκαν στους επικεφαλής της σκιώδους οργάνωσης, η κυβέρνηση Ερντογάν κράτησε χαμηλούς τόνους, επιλέγοντας να μη σχολιάσει την απόφαση που, όπως ήταν επόμενο, προκάλεσε την οργή των κεμαλικών. Ο φιλικά προσκείμενος Τύπος έριξε πάντως κάποιες προειδοποιητικές βολές, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η υπόθεση Εργκένεκον θα μπορούσε να αποτελεί την αρχή και όχι το τέλος. «Από τη στιγμή που ο στρατηγός Μπασμπούγ καταδικάστηκε σε ισόβια, δεν θα έπρεπε να δικαστούν και ο στρατηγός Μπουγιουκανίτ που συνέταξε την προειδοποίηση της 27ης Απριλίου 2007 ή ο στρατηγός Εβρέν; Για να μην αναφερθούμε στα πραξικοπήματα του 1960 και 1971. Το ζήτημα δεν είναι να κρίνουμε ηλικιωμένους ή νεκρούς, αλλά να τιμωρήσουμε κάθε πραξικόπημα» σχολίασε ο Αμπντουλκαντίρ Σελβί στη Yeni Safak. Ο πρώην αρχηγός του γενικού επιτελείου, Ιλκέρ Μπασμπούγ, ήταν ο πιο υψηλόβαθμος στρατιωτικός ανάμεσα στους κατηγορουμένους. Βαριές ποινές όμως επιβλήθηκαν και σε τρεις βουλευτές, πολλούς πανεπιστημιακούς καθώς και σε 20 δημοσιογράφους. Η καταδίκη των τελευταίων έφερε, όπως ήταν επόμενο, και πάλι στην επιφάνεια τις τραγικές επιδόσεις της χώρας σε ό,τι αφορά την ελευθερία του Τύπου. Στην ετήσια έκθεση της για το θέμα, οι Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα χαρακτηρίζουν την Τουρκία ως «τη μεγαλύτερη φυλακή δημοσιογράφων στον κόσμο». Ο δημοσιογράφος Νεντίμ Σενέρ ή-
Όσο κι αν οι σχέσεις της κυβέρνησης Ερντογάν με τον σημερινό αρχηγό του γενικού επιτελείου, Νετστέντ Οζέλ, μοιάζουν υποδειγματικές, προφανώς θα υπάρχουν και πολλοί εκπρόσωποι του κεμαλικού κατεστημένου που θα έχουν ξεφύγει από τα πλοκάμια της δικαιοσύνης ταν ένας από τους κατηγορούμενος. Συνελήφθη τον Μάρτιο του 2011 ως μέλος της συνωμοτικής οργάνωσης. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο πραγματικός λόγος για τη σύλληψή του ήταν οι έρευνές του για τη δολοφονία του αρμένιου δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ το 2007. «Οι δράστες και οι εμπνευστές πολλών δολοφονιών είναι κρατικοί λειτουργοί» δηλώνει στη Deutsche Welle. «Η βίαιη αντίδραση στις διαδηλώσεις του Πάρκου Γκεζί είναι αποκαλυπτική αυτής της αντίληψης. Αν πυροβολήσεις κάποιον στο όνομα του κράτους, δεν θα υπάρξουν συνέπειες» σημειώνει. Ο Σενέρ δεν είναι ο μοναδικός που υποστηρίζει ότι η υπόθεση Εργκένεκον έδωσε στην κυβέρνηση Ερντογάν την ευκαιρία να ξεκαθαρίσει το τοπίο από κάθε αντίπαλο. Ορισμένοι συγκρίνουν την πολύχρονη νομική διαδικασία, τις μαζικές συλλήψεις και το, σε πολλές περιπτώσεις, διά-
τρητο κατηγορητήριο με τη δίκη-παρωδία του Αντνάν Μεντερές και πολλών άλλων μελών του Δημοκρατικού Κόμματος το 1960. Η καταδίκη και η εκτέλεση του Μεντερές ήταν τότε μια επίδειξη δύναμης των στρατηγών απέναντι στο πολιτικό σύστημα και προανήγγειλε με τον τρόπο της τα συχνά πραξικοπήματα που θα επακολουθούσαν. Η υπόθεση Εργκένεκον αλλάζει τα δεδομένα με παρόμοιο τρόπο. Θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη των νέων ισορροπιών και της μειωμένης επιρροής του στρατού αν δεν αποτελούσε και την ιδανική κάλυψη για ένα εκτεταμένο κυνήγι μαγισσών. Οι αναίτιες συλλήψεις, οι παρατεταμένες προφυλακίσεις και οι καταδίκες με συνοπτικές διαδικασίες έχουν άλλωστε πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, εξαιτίας της ολοένα και πιο δρακόντειας αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας.
Τα πέντε χρόνια που μεσολάβησαν από την έναρξη της δίκης και, κυρίως, η άγρια καταστολή των πρόσφατων διαδηλώσεων στην Τουρκία άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό τη δημόσια εικόνα της κυβέρνησης Ερντογάν τόσο στο εξωτερικό όσο και την ίδια τη χώρα. Στο πρόσωπό της όλο και περισσότεροι βλέπουν τον αυταρχισμό και όχι μια δύναμη εκδημοκρατισμού. Θεωρούν ότι η προσπάθεια της δεν έχει στόχο να αποκαθηλώσει το βαθύ κράτος, αλλά να «ξηλώσει» απλώς την άλλοτε κραταιά κεμαλική ελίτ. Και ο σημερινός συσχετισμός δυνάμεων φαίνεται να ευνοεί το ΑΚΡ, καθώς κανείς από τους παραδοσιακούς πυλώνες της εξουσίας στην Τουρκία, η προεδρία, οι δικαστικοί και ο στρατός, δεν φαίνονται ικανοί να αμφισβητήσουν μια ισχυρή κυβέρνηση. Η μετάβαση του Ερντογάν στην προεδρία θα μπορούσε να ενι-
σχύσει ακόμη περισσότερο τη θέση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, βάζοντας τους ισλαμιστές σε νέους πειρασμούς, με δεδομένη τη ροπή τους προς τον απολυταρχισμό. Μάλλον δεν θα είναι οι μοναδικοί που θα δοκιμαστούν. Γιατί όσο κι αν οι σχέσεις της κυβέρνησης Ερντογάν με τον σημερινό αρχηγό του γενικού επιτελείου, Νετστέντ Οζέλ, μοιάζουν υποδειγματικές, προφανώς θα υπάρχουν και πολλοί εκπρόσωποι του κεμαλικού κατεστημένου που θα έχουν ξεφύγει από τα πλοκάμια της δικαιοσύνης. Και ενδεχομένως να αντλούν έμπνευση από το παράδειγμα της όχι και τόσο μακρινής Αιγύπτου, εκεί που η ανατροπή μιας εκλεγμένης ισλαμικής κυβέρνησης από τον στρατό δεν καταδικάστηκε καν σαν πραξικόπημα.
Η κοιλάδα της συνωμοσίας Όταν η τουρκική αστυνομία ανακάλυπτε 27 χειροβομβίδες και μερικά φιτίλια στο πατάρι ενός ακροδεξιού απόστρατου τον Ιούνιο του 2007, κανείς δεν φανταζόταν αυτό που θα επακολουθούσε. Μέσα σε λίγους μήνες, η αστυνομία άρχισε να συλλαμβάνει δεκάδες πολίτες «υπεράνω κάθε υποψίας» και κυρίως στρατιωτικούς από τα υψηλότερα κλιμάκια της ιεραρχίας. Τελικά κατηγορίες απαγγέλθηκαν σε βάρος 275 ατόμων, μεταξύ των οποίων ήταν στρατηγοί, πολιτευτές, πανεπιστημιακοί, εκδότες, δημοσιογράφοι καθώς και αρκετοί σεσημασμένοι κακοποιοί. Σύμφωνα με τις αρχές, οι συλληφθέντες είχαν συγκροτήσει μια παράνομη συνωμοτική οργάνωση με στόχο να ανατρέψουν την κυβέρνηση Ερντογάν που, όπως υποστήριζαν, έστρεφε την Τουρκία προς τον ισλαμισμό αποκόβοντάς την από τις παραδόσεις του κεμαλισμού. Το όνομα της οργάνωσης ήταν άλλωστε ενδεικτικό αφού Εργκένεκον αποκαλείται μια μυθική κοιλάδα της κεντρικής Ασίας που υποτίθεται ότι αποτελεί την κοιτίδα των Τούρκων. Με βάση το κατηγορητήριο, οι συνωμότες σχεδίαζαν να προετοιμάσουν το έδαφος για ένα νέο πραξικόπημα, αποσταθεροποιώντας την Τουρκία μέσα από τρομοκρατικές επιθέσεις, πολιτικές δολοφονίες, καθώς και την πρόκληση «θερμού επεισοδίου» με τη χώρα μας (σχέδιο «βαριοπούλα»).
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
20
ΚΟΣΜΟΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ:
Οι ΗΠΑ θα πιέσουν τη Γερμανία για νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους Άσχετα από την κριτική που δέχεται ή τις όποιες προσδοκίες δημιουργεί, το ταξίδι του Έλληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ προσφέρει την αφορμή για μια συνολική «ανασκόπηση» των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, οι οποίες, καθώς φαίνεται, «προσαρμόζονται» κι αυτές στις ιδιαίτερες συνθήκες της εποχής. Τα αμερικανικά οικονομικά συμφέροντα είναι πολύ πιθανό να επιδιώξουν συμμετοχή τους προσεχώς στο ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, ειδικά στον ενεργειακό τομέα, ενώ θεωρείται βέβαιο πως η Ουάσιγκτον θα πιέσει την κυβέρνηση Μέρκελ να δεχθεί νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους. Απ’ την άλλη, το ταξίδι αυτό γίνεται σε μια εποχή που οι σχέσεις Αμερικής-Ευρώπης δεν διανύουν την καλύτερη περίοδό τους, με την αμερικανική εξωτερική πολιτική στη γηραιά Ήπειρο να δείχνει σημάδια κόπωσης και αποστασιοποίησης. Τα αίτια γι’ αυτό είναι πολλά, κυρίως όμως η στροφή του ενδιαφέροντος της Ουάσιγκτον προς τις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας, ο ισχυρός οικονομικός ρόλος των οποίων αναβαθμίζει αυτόματα τη στρατηγική αξία της περιοχής αυτής του κόσμου. Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Στρατηγικών Σπουδών στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστήμιου, κ. Χαράλαμπος Παπασωτηρίου, μίλησε στην «Αυγή» της Κυριακής για τις προοπτικές του ταξιδιού του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον, για τη στάση των ΗΠΑ σε σχέση με την ελληνική οικονομική κρίση, τους ευρύτερους σχεδιασμούς στον ενεργειακό χάρτη της ανατολικής Μεσογείου, αλλά και για την κρίση στις άλλοτε στέρεες σχέσεις των δύο παραδοσιακών συμμάχων, ΗΠΑ-Ευρώπης. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ
Γράφτηκε πρόσφατα στον Τύπο («Βήμα της Κυριακής») ότι «η Ελλάδα ξαναμπαίνει στον χάρτη των ΗΠΑ». Τι σημαίνει αυτό; Πρόκειται περί διαπίστωσης ή ευχής; Πόση δόση αλήθειας έχει; Η Ελλάδα δεν βρέθηκε ποτέ εκτός του χάρτη των ΗΠΑ. Η αναταραχή στον αραβικό κόσμο ωστόσο καθιστά τη χώρα μας πιο σημαντική ως προπύργιο του δυτικού κόσμου σε μια ευαίσθητη περιοχή. Σε αυτό έχει συμβάλει και η μετατροπή της σχέσης ΗΠΑ-Τουρκίας από τον παλιό στενό γεωπολιτικό συντονισμό σε μια κατάσταση πιο «α λα καρτ». Στο μέτρο που οι ΗΠΑ δεν μπορούν πια να βασιστούν στην Τουρκία για όλα τα περιφερειακά ζητήματα, ιδίως σε σχέση με το Ισραήλ, χρειάζονται περισσότερο την Ελλάδα ως περιφερειακό παράγοντα. Ενδιαφέρουν πραγματικά τις ΗΠΑ τα εσωτερικά προβλήματα της Ελλάδας; Αν ναι, θα μπορέσει ο κ. Σαμαράς να αποσπάσει κάτι περισσότερο στην Ουάσιγκτον από μια ακόμα τυπική δήλωση «συμπαράστασης» του Ομπάμα; Ασφαλώς οι ΗΠΑ δεν θέλουν να βρεθεί η Ελλάδα εκτός ευρώ και Ε.Ε. ή να αποσταθεροποιηθεί πολιτικά. Σίγουρα θα πιέσουν τη Γερμανία να δεχθεί κούρεμα του ελληνικού χρέους που ανήκει σε κράτη, το λεγόμενο «official sector involvement» (από το κούρεμα του 2012 εξαιρέθηκαν τα κράτη που είχαν ελληνικά ομόλογα). Πρέπει ωστόσο να βοηθήσουν και με άλλους τρόπους. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ εναντιώθηκαν στην εκποίηση της ΔΕΠΑ σε ρωσικά συμφέροντα, παρ’ όλο που δεν υπήρχαν δυτικές προσφο-
ρές. Θα ήταν επομένως εύλογο να αναμένουμε αμερικανικό ενδιαφέρον σε επόμενη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ, καθώς βέβαια και σε άλλα ενεργειακά ζητήματα. Ποια πιθανά ανταλλάγματα θα μπορούσαν να ζητήσουν οι ΗΠΑ από την ελληνική κυβέρνηση για να της προσφέρουν έμπρακτη στήριξη σε αυτή την κρίσιμη φάση; Γράφτηκε ενδεικτικά πως η Ελλάδα μπορεί να παίξει ρόλο στους αμερικανικούς σχεδιασμούς ως πιθανή «βάση» για στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή. Υπάρχει περίπτωση να δούμε την ελληνική εξωτερική πολιτική να επιστρέφει στην εποχή της τυφλής πρόσδεσής της στο άρμα των ΗΠΑ; Ήδη οι δυτικές επιχειρήσεις στη Λιβύη, που ανέτρεψαν τον Καντάφι, στηρίχτηκαν στις αμερικανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Κρήτη. Παρομοίως, πολύτιμος γεωστρατηγικά θα είναι ο ελληνικός χώρος σε περίπτωση άλλων δυτικών επιχειρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Συρία βρίσκεται σε παρατεταμένο εμφύλιο πόλεμο, που ενδέχεται να κρατήσει χρόνια και να αποσταθεροποιήσει γειτονικές χώρες με παρόμοιες διαχωριστικές γραμμές μεταξύ σουνιτών, σιιτών, Χριστιανών και Κούρδων, όπως είναι ο Λίβανος και το Ιράκ. Η Αίγυπτος είναι στα πρόθυρα εμφυλίου. Υπό το πρίσμα αυτό, η Ελλάδα αποτελεί πολύτιμο σύμμαχο των ΗΠΑ, δεδομένου ότι η Τουρκία σε κάποια ζητήματα αντίκειται στις αμερικανικές θέσεις. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι πρέπει να προσδεθούμε αποκλειστικά στο αμερικανικό άρμα, όπως
συνέβαινε παλιά. Εντάσσοντας την Ελλάδα στην τότε ΕΟΚ, τη σημερινή Ε.Ε., ο Κωνσταντίνος Καραμανλής φρόντισε να στηριζόμαστε σε δύο θεμέλια, όχι μόνο σε ΗΠΑ και ΝΑΤΟ αλλά και στην Ευρώπη. Αυτό πρέπει να συνεχιστεί, οπότε είναι κρίσιμο η χώρα μας να παραμείνει στο ευρώ και στην Ε.Ε. Ο Έλληνας πρωθυπουργός πηγαίνει στον Λευκό Οίκο σε μια εποχή που οι σχέσεις ΗΠΑ-Ευ-
ρώπης δοκιμάζονται από το σκάνδαλο των αμερικανικών υποκλοπών σε βάρος ευρωπαϊκών κρατών και θεσμών, αλλά κι ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για τη νέα συμφωνία ελευθέρου εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε., οι οποίες αναμένεται να κορυφωθούν στη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας. Είναι άραγε αυτή η συγκυρία καλή για την επίσκεψη του κ. Σαμαρά; Το σκάνδαλο για τις αμερικανικές τηλεπικοινωνιακές υποκλοπές αφορά κυρίως την κοινή γνώμη και όχι τις αρμόδιες ευρωπαϊκές κρατικές αρχές, που γνώριζαν γι’ αυτές τις αμερικανικές πρακτικές και συνεργούσαν. Η ελληνική προεδρία της Ε.Ε. αποτελεί πολύ καλή ευκαιρία αναβάθμισης της διεθνούς εικόνας της χώρας μας, που δυστυχώς έχει πληγεί από την οικονομική κρίση. Σενάρια και αναλυτές επιμένουν στην αναγκαιότητα -ή στη «νομοτέλεια»- ενός ενεργειακού άξονα Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας στην ανατολική Μεσόγειο. Πόσο ευνοϊκά διάκειται η Ουάσιγκτον σε μια τέτοια ιδέα, δεδομένης της προσωπικής συμπάθειας του Ομπάμα προς τον Ερντογάν, και πόσο εφικτή μπορεί να θεωρείται η υλοποίησή της; Είναι γεγονός ότι ο Ομπάμα έχει επενδύσει στη σχέση του με τον Ερντογάν επιδιώκοντας να
τον αναδείξει ως πρότυπο ενός δημοκρατικού φιλοδυτικού μουσουλμάνου ηγέτη. Ωστόσο ο Ερντογάν έχει ρητορικά υποστηρίξει τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ ενάντια στο Ισραήλ. Στην Αίγυπτο ταυτίστηκε με τον Μόρσι. Επομένως τις ΗΠΑ συμφέρει να αναπτυχθεί ο άξονας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ τόσο από τη σκοπιά της ενέργειας (μείωση της ευρωπαϊκής ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία), όσο και από τη σκοπιά της ασφάλειας του Ισραήλ. Πριν τον Ερντογάν, κάλυπτε τα νώτα του Ισραήλ η Τουρκία. Τώρα όμως η Τουρκία αποτελεί αμφίβολο στήριγμα και το Ισραήλ δεν επιθυμεί να βρεθεί σε κατάσταση ενεργειακής εξάρτησης από την Τουρκία όσον αφορά, για παράδειγμα, αγωγούς για το ισραηλινό φυσικό αέριο. Υπάρχει η γενικότερη αίσθηση ότι η αμερικανική εξωτερική πολιτική φθίνει στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση Ομπάμα έχει αποστασιοποιηθεί από τον ευρωπαϊκό χώρο. Έχει γραφεί (Foreign Policy) ότι ο Ομπάμα θέλει να «μορφοποιήσει», να «πλάσει», τις αναδυόμενες παγκόσμιες δυνάμεις ενσωματώνοντάς τες στα υφιστάμενα διεθνή όργανα, αλλά το σχέδιο του κολλάει σ’ αυτό που ο ίδιος θεωρεί «υπερεκπροσώπηση» της Ευρώπης σε θεσμούς όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ. Έχουν βάση αυτοί οι ισχυρισμοί;
«Η Ελλάδα δεν βρέθηκε ποτέ εκτός του χάρτη των ΗΠΑ. Αποτελεί πολύτιμο σύμμαχό τους, δεδομένου ότι η Τουρκία σε κάποια ζητήματα αντίκειται στις αμερικανικές θέσεις» «Οι ΗΠΑ δεν θέλουν να βρεθεί η Ελλάδα εκτός ευρώ και Ε.Ε. ή να αποσταθεροποιηθεί πολιτικά. Σίγουρα θα πιέσουν τη Γερμανία να δεχθεί νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους»
Έχουν βάση, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι οι ΗΠΑ εγκαταλείπουν την Ευρώπη. Πάντως παρατηρούμε μεταφορά αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από την Ευρώπη στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Επίσης οι ΗΠΑ επιδιώκουν να μετακυλίουν το βάρος της διαχείρισης περιφερειακών κρίσεων κοντά στην Ευρώπη στους Ευρωπαίους, ώστε οι ίδιες να επικεντρωθούν αλλού. Στη Λιβύη πρωτοστάτησαν οι Βρετανοί και οι Γάλλοι, στο Μαλί οι Γάλλοι μόνοι τους. Και στις δύο περιπτώσεις, βέβαια, οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
37
ΚΟΣΜΟΣ
Το Amazon έκανε.... add την Ουάσιγκτον Ποστ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΤΡΙΚΚΑΣ
«Είναι εύλογο να αναμένουμε αμερικανικό ενδιαφέρον σε επόμενη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ» «Είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ να αναπτυχθεί ο άξονας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ τόσο για τη μείωση της ευρωπαϊκής ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία όσο και από τη σκοπιά της ασφάλειας του Ισραήλ» δυνάμεις στηρίχθηκαν σε αμερικανικές υποδομές, ιδίως όσον αφορά συστήματα πληροφοριών. Η προσπάθεια εμβάθυνσης των ελεύθερων οικονομικών συναλλαγών μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης πάντως δείχνει ότι οι δύο πλευρές του Ατλαντικού επιθυμούν να συσπειρωθούν ενώπιον της ανόδου άλλων δυνάμεων. Καθώς πλούτος και ισχύς μετακινούνται από τη Δύση στην Ανατολή, στρέφοντας μοιραία το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον προς τα εκεί, πόσο πιθανό είναι να δούμε στο μέλλον μια Ευρώπη με χαλαρούς δεσμούς ή εντελώς ξεκομμένη από την άλλοτε «φυσική προστάτιδά» της; Η Ευρώπη θα αυτονομηθεί από τις ΗΠΑ μονάχα αν αντιμετωπίσει κάποια σοβαρή εξωτερική απειλή, την οποία δεν θα μπορούν ή δεν θα θέλουν να αντιμετωπίσουν οι ΗΠΑ. Εφόσον δεν συμβεί αυτό, οι Ευρωπαίοι είναι πολύ βολεμένοι κάτω από την αμερικανική στρατηγική ομπρέλα, που τους επιτρέπει να μειώνουν διαρκώς τις αμυντικές δαπάνες τους προς όφελος κοινωνικών προγραμμάτων.
Πριν από λίγα χρόνια οι εφημερίδες συνειδητοποίησαν τη δύναμη και τις σχεδόν απεριόριστες δυνατότητες του Ίντερνετ και άρχισαν να στήνουν εκεί τις ηλεκτρονικές τους εκδόσεις. Οι ισορροπίες όμως άλλαξαν σε τέτοιο βαθμό από τότε, ώστε να είναι πια το Ίντερνετ εκείνο που, από θέση ισχύος, διαμορφώνει τα έντυπα του. Το αποτέλεσμα είναι μια μια από τις μεγαλύτερες εφημερίδες του αμερικανικού Τύπου, η Washington Post, που έμεινε στην ιστορία για την αποκάλυψη του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, να περάσει την προηγούμενη εβδομάδα στα χέρια ενός από τους μεγιστάνες του ψηφιακού σύμπαντος. Ο Τζεφ Μπέζος, ιδιοκτήτης του ηλεκτρονικού πολυκαταστήματος Amazon και 19ος πλουσιότερος στον κόσμο σύμφωνα με την κατάταξη του περιοδικού Forbes, την αγόρασε έναντι 250 εκατομμυρίων δολαρίων. Οι διαπραγματεύσεις για την εξαγορά ήταν τόσο μυστικές ώστε λέγεται ότι ακόμη και οι ικανότατοι ρεπόρτερ της εφημερίδας δεν αντιλήφθηκαν το παραμικρό μέχρι την τελική ανακοίνωση. Η πώληση έβαλε τέλος σε 80 χρόνια ιδιοκτησίας της εφημερίδας από την οικογένεια Μάγιερ, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι οι παλιές δυναστείες του αμερικανικού Ρύπου έχουν πάρει την κατιούσα.
Μια από τις μεγαλύτερες εφημερίδες του αμερικανικού Τύπου, η Washington Post, που έμεινε στην ιστορία για την αποκάλυψη του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ, πέρασε την προηγούμενη εβδομάδα στα χέρια του Τζεφ Μπέζος, ιδιοκτήτη του ηλεκτρονικού πολυκαταστήματος Amazon, έναντι 250 εκατομμυρίων δολαρίων
Η οικογένεια Σάλτσμπεργκερ, ιδιοκτήτης των New York Times, πούλησε άλλωστε προσφάτως έναν από τους πιο εμπορικούς τίτλους της, την Boston Globe, στο αφεντικό μιας ομάδας μπέιζμπολ της Βοστώνης. Η εφημερίδα πουλήθηκε για 70 εκατομμύρια δολάρια τη στιγμή που οι Σάλτσμπεργκερ την είχαν αγοράσει το 1993 για 1,1 δισεκατομμύριο δολάρια. Από τις πρωτοφανείς εκπτώσεις στον χώρο του Τύπου θέλησε να επωφεληθεί και ο πλουσιότερος σήμερα Αμερικανός, ο Γουόρεν Μπάφετ, που πέρσι αγόρασε 28 καθημερινές εφημερίδες έναντι 344 εκατομμυρίων δολαρίων. Για να αντι-
ληφθεί κανείς πόσο έχει μειωθεί η εμπορική αξία των αμερικανικών εφημερίδων αρκεί να αναφέρουμε ότι το 2007 ο Αυστραλός μεγαλοκαρχαρίας των ΜΜΕ Ρούπερτ Μέρντοκ είχε αγοράσει το εκδοτικό συγκρότημα που βγάζει την Wall Street Journal για 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Δικαιολογώντας την πώληση της Washington Post, η οικογένεια Μάγιερ επικαλέστηκε την πτώση της κυκλοφορίας και την κάθετη μείωση των εσόδων από διαφημίσεις που έφερε η οικονομική κρίση. Από την πλευρά του, ο νέος ιδιοκτήτης εξήρε το κουράγιο και το «θάρρος» της οικογένειας και υποσχέθηκε να δια-
τηρήσει το διευθυντικό τιμ και να μην προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές στο άμεσο μέλλον. Οι εργαζόμενοι της εφημερίδας έχουν πάντως σοβαρούς λόγους να ανησυχούν, αν κρίνει κανείς από τους μισθούς πείνας που δίνει το νέο αφεντικό στη «μητρική» Amazon -οι εργαζόμενοι στις τεράστιες αποθήκες όπου σωρεύεται το στοκ της εταιρείας παίρνουν 11 δολάρια την ώρα. Ενδεικτικό άλλωστε για τις συνθήκες εργασίας ήταν πρόσφατο ρεπορτάζ της εφημερίδας Financial Times που ανέφερε ότι οι εργαζόμενοι «διανύουν περπατώντας 7 με 15 μίλια» κάθε μέρα και, όταν τελειώσει η βάρδιά τους, υπόκεινται σε εξονυχιστικούς ελέγχους με σκάνερ για να διαπιστωθεί αν έχουν κλέψει κάποιο εμπόρευμα. Ρεπορτάζ τέτοιου τύπου δεν θα έχουν μάλλον θέση στη μελλοντική Washington Post. Υπάρχουν όμως και τα καλά νέα για τους εργαζόμενους στον Τύπο. Οι πωλήσεις εφημερίδων -ακόμη και με τόσο χαμηλά αντίτιμα- σε ανερχόμενους επιχειρηματίες θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη ότι ο Τύπος έχει πιάσει πάτο και υπάρχει πλέον η προσδοκία της ανάκαμψης. Για τους απαισιόδοξους βέβαια η πώληση επιβεβαιώνει απλώς ότι την προέλαση του χρήματος και της οικονομικής εξουσίας με αποτέλεσμα μια χούφτα δισεκατομμυριούχοι να κυριαρχούν πια σε κάθε έκφραση της δημόσιας ζωής.
Ιράν: «Λογική» και ισορροπίες... ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ
Δυναμική ήταν η πρώτη εμφάνιση του Ιρανού νέου προέδρου Μοχάμεντ Ρουχανί στο διπλωματικό προσκήνιο την περασμένη εβδομάδα. Έριξε το γάντι στους Αμερικανούς δηλώνοντας έτοιμος για «σοβαρές διαπραγματεύσεις» μαζί τους για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, ενώ παράλληλα παρουσίασε την κυβέρνησή του ένα σχήμα με «τεχνοκρατικό» πυρήνα και βασικό μέλημα την ανόρθωση της εθνικής οικονομίας που έχει πληγεί άσχημα από τις ισοπεδωτικές κυρώσεις των Αμερικανών και της Δύσης. Ωστόσο, ο δρόμος για τον νέο πρόεδρο κάθε άλλο παρά ευθύς και βατός είναι. Ενώ θα δίνει τη μάχη του με τους Αμερικανούς, θα πρέπει να φροντίζει την ίδια στιγμή ώστε οι «ιερές» ισορροπίες στο σύστημα εξουσίας της «Ισλαμικής Δημοκρατίας» να παραμείνουν αδιατάρακτες, στόχος πρακτικά δύσκολος και όχι πάντα επιτεύξιμος. Ισορροπίες που παίζουν καθοριστικό ρόλο στην έκβαση οποιασδήποτε κυβερνητικής πολιτικής στο πλαίσιο του καθεστώτος, όπως έχει αποδειχθεί και άλλες φορές που η εξουσία βρίσκονταν στα χέρια των μεταρρυθμιστών. Από τη μία, ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να φρο-
ντίσει να μην καταστρέψει ή αλλοιώσει την εικόνα του μετριοπαθούς, διαλλακτικού και πρόθυμου να συνδιαλλαγεί με τη Δύση ηγέτη- την οποία καλλιέργησε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του-, απ’ την άλλη, θα πρέπει να διασκεδάσει την καχυποψία των συντηρητικών που ελέγχουν το Κοινοβούλιο, τα μέσα ενημέρωσης και πολλά κυβερνητικά όργανα, αλλά και να κερδίσει την εμπιστοσύνη του ίδιου του ανώτερου θρησκευτικού ηγέτη της χώρας, του Αλί Χαμενεΐ. Τόσο ο τελευταίος, όσο και ο ευρύτερος κύκλος του συντηρητικού στρατοπέδου διστάζουν σε γενικές γραμμές να εμπιστευτούν στοιχεία που έχουν τη φήμη του «ρεφορμιστή» ή υποστηρίζουν τη «συνδιαλλαγή» του Ιράν με τον έξω κόσμο. Μοιραία, λοιπόν, ο Ρουχανί θα πρέπει να κάνει τους συμβιβασμούς του ώστε ούτε να καταστρέψει την εικόνα του «καλού» προς τη Δύση, ούτε να ανοίξει τον δρόμο στους συντηρητικούς να ασκήσουν υπερβολική πολιτική πίεση στον ίδιο και στην κυβέρνησή του. Έτσι προφανώς εξηγείται το διπλό μήνυμα που εξέπεμψαν οι «προγραμματικές δηλώσεις» του την περασμένη Τρίτη, με τις οποίες άνοιξε το παράθυρο του διαλόγου με τη Δύση. Ενώ πρότεινε -με τις ευλογίες της Ρωσίας- να αρχίσουν άμεσα οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ
για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ξεκαθάρισε προς κάθε κατεύθυνση ότι η χώρα του δεν απεμπολεί το δικαίωμά της στη χρήση πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς. Παρά τη νίκη των μεταρρυθμιστών στις πρόσφατες εκλογές, η «Ισλαμική Δημοκρατία» παραμένει πάντα δέσμια των συντηρητικών. Η φαρέτρα τους διαθέτει πλέον ένα ισχυρό «επιχείρημα»-για την ακρίβεια, ένα παράδειγμα προς αποφυγή- για να αφοπλίσει πολιτικά την αντιπολίτευση και τις διεκδικήσεις της: τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία. «Όλοι γνωρίζετε καλά τι συμβαίνει στην περιοχή μας όταν οι άνθρωποι συγκρούονται μεταξύ τους», είπε σε ομιλία του πριν δύο εβδομάδες ο Χαμενεΐ, αναφερόμενος εμμέσως στον συριακό εμφύλιο και καλώντας την αντιπολίτευση να απολογηθεί δημόσια για τις κινητοποιήσεις της πριν τέσσερα χρόνια, όταν κατάγγελλε ότι η επανεκλογή του Αχμαντινετζάντ ήταν προϊόν εκλογικής νοθείας. Ας μην ξεχνάμε πως και οι τρεις ηγέτες του αντιπολιτευόμενου «Πράσινου Κινήματος», Μιρ Χοσεΐν Μουσαβί, Ζάχρα Ραχναβάρντ και Μεχντί Καρουμπί, βρίσκονται υπό κατ’ οίκον περιορισμό πάνω από δύο χρόνια, χωρίς ακόμα να τους έχουν απαγγελθεί επίσημες κατηγορίες...
38
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 AYΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΚΟΣΜΟΣ
Γαλλία: Μια ιστορία καθημερινού ρατσισμού...
ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
«Μπαμπά, τι είναι ο ρατσισμός; Ο ρατσισμός είναι μια αρκετά διαδεδομένη συμπεριφορά, που συναντάται σε όλες τις κοινωνίες και που δυστυχώς έχει γίνει καθημερινότητα σε ορισμένες χώρες γιατί φθάνει στο σημείο να μην γίνεται αντιληπτός. Συνίσταται στο να είναι κανείς καχύποπτος, να περιφρονεί τα άτομα που έχουν φυσικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά, τα οποία διαφέρουν από τα δικά μας». Ταχάρ Μπεν Τζελούν, «Ο ρατσισμός όπως τον εξήγησα στην κόρη μου». Σήμερα στη Γαλλία οι μουσουλμάνες, και κυρίως εκείνες που φοράνε μαντίλα, συχνά πέφτουν θύματα ενός
διπλού ρατσισμού, που αφορά τόσο το φύλο όσο και τη θρησκεία τους. Σε μια εποχή κατά την οποία η ισλαμοφοβία στη Γαλλία βρίσκει όλο και περισσότερα ευήκοα ώτα και η δημοτικότητα της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν καλπάζει, τα περιστατικά καθημερινού ρατσισμού πολλαπλασιάζονται και συχνά δεν περιορίζονται σε φραστικές αλλά επεκτείνονται και σε σωματικές επιθέσεις. Κάποια από αυτά τα περιστατικά φθάνουν στις αίθουσες των δικαστηρίων. Κάποια άλλα όχι. Στην πρώτη κατηγορία ανήκει η υπόθεση του άγριου ξυλοδαρμού τριών γυναικών στην πόλη Σεκί, κοντά στην Ορλεάνη, στις 14 Ιουνίου φέτος, με πρωταγωνιστή έναν 39χρονο και θύματα τρεις εποχούμενες, όπως κι ο άνδρας, μουσουλμάνες. «Δεν είμαι ρατσιστής αλλά
δεν συμπαθώ τους Άραβες» είπε ο άνδρας στο δικαστήριο πριν δώσει τη δική του εκδοχή των γεγονότων. Την ημέρα εκείνη κυκλοφορούσε αργά (μόλις με 15 χλμ.) με το αυτοκίνητό του στην πόλη, όταν τον προσπέρασε ένα άλλο αυτοκίνητο, που οδηγούσε η 23χρονη Μ.Σ. και στο οποίο επέβαιναν η 50χρονη μητέρα της, που φορούσε μαντίλα, και η αδελφή της. Ο 39χρονος, εκνευρισμένος, τους έκανε μια προσβλητική κίνηση ενώ λίγο αργότερα σταματούσε δίπλα τους σε κόκκινο φανάρι. Τότε κατέβηκε από το αυτοκίνητό του, άνοιξε αστραπιαία την πόρτα της οδηγού, την έβγαλε από το αυτοκίνητο και άρχισε να τη γρονθοκοπεί. Η 50χρονη μητέρα της, που επιχείρησε να την προστατέψει, δέχθηκε και αυτή επίθεση, με αποτέλεσμα να διαρραγεί το ακουστικό της τύμπανο και να χάσει μέρος της ακοής της. Θύμα του μαινόμενου 39χρονου έπεσε και η άλλη της κόρη. «Βρέθηκα μπροστά σε τρία άτομα και έπρεπε να επιλέξω: να τα χτυπήσω ή να τα χτυπήσω» αιτιολόγησε ο δράστης τη συμπεριφορά του επιχειρώντας παράλληλα να εμφανιστεί
ως σχιζοφρενής, κάτι που όμως είχαν αποκλείσει οι γιατροί που τον εξέτασαν. Ο 39χρονος στη διάρκεια της επίθεσης, «έλουζε» τις γυναίκες με φράσεις όπως: «Μισώ τη ράτσα σας», «Μισώ τη θρησκεία σας», «Γιατί έρχεστε στη Γαλλία, να πάτε πίσω στις χώρες σας», «Βρωμοάραβες» κ.ά. Η αστυνομία τον συνέλαβε λίγες ημέρες αργότερα, στις 25 Ιουνίου... Στην αίθουσα του δικαστηρίου, απευθυνόμενος στις τρεις γυναίκες, προσπάθησε να μεταθέσει στους ώμους τους την ευθύνη λέγοντάς τους: «Αν είχατε πει από την αρχή ότι είσαστε Γαλλίδες, δεν θα φθάναμε ώς εδώ»! Τελικά το δικαστήριο καταδίκασε τον 39χρονο άνεργο σε δύο χρόνια φυλακή για βιαιοπραγία και ύβρεις λόγω φυλής, θρησκείας ή καταγωγής. Η υπεράσπιση των τριών γυναικών είχε αναφερθεί στο κλίμα ισλαμοφοβίας και τις ευθύνες της Δικαιοσύνης προκειμένου να σταλεί «ένα ισχυρό μήνυμα καταγγελίας αυτών των πράξεων».
Το θέμα είναι ότι η ποινή ενός δι-
καστηρίου δύσκολα αλλάζει τις προκαταλήψεις. Για παράδειγμα πρόσφατα η Ευρωβουλή ήρε την ασυλία της Μαρίν Λεπέν, ύστερα από αίτημα της Εισαγγελίας της Λυών, με την κατηγορία της παρακίνησης φυλετικού μίσους. Συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο του 2010 η Λεπέν είχε παραλληλίσει τις δημόσιες προσευχές των μουσουλμάνων με τη... γερμανική κατοχή κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. «Δεν υπάρχουν τεθωρακισμένα ή στρατιώτες, αλλά πρόκειται για κατοχή που βαραίνει τους κατοίκους» είχε πει τότε. Όταν της ανακοίνωσαν την άρση της ασυλίας της, η Λεπέν κάθε άλλο παρά ανασκεύασε και δήλωσε ότι το περίμενε γιατί είναι κατά της κατεστημένης τάξης. «Δεν δίνω δεκάρα», πρόκειται για «ποινικοποίηση της γνώμης», «την άρση τη ψήφισαν οι αντίπαλοί μου, οι δεξιοί και οι σοσιαλιστές, δεν μου προκαλεί κανένα πρόβλημα αυτό». Και πράγματι, δεν έχει λόγο να ανησυχεί. Στις δημοσκοπήσεις, αμέσως μετά την ανακοίνωση της αιτίας άρσης της ασυλίας, η Μαρίν Λεπέν σκαρφάλωσε μερικές θέσεις παραπάνω...
/en-GB/petitions/twitter-add-areport-abuse-button-to-tweets). Μέσα σε 24 ώρες είχαν συγκεντρωθεί πάνω από 20 χιλιάδες υπογραφές ενώ την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές (7 Αυγούστου 2013) έχουν ξεπεράσει 133.000. Μέσα σε λίγες ημέρες η ΚριάντοΠέρεζ σημείωσε άλλη μία νίκη μη επιτρέποντας να έχουν την τελευταία λέξη στο διαδίκτυο όσοι κάνουν κατάχρηση των κανόνων του. Σε άρθρο της στον «Ιντιπέντεντ» σημείωσε, μεταξύ άλλων: «Πολλοί μου είπαν να αγνοήσω τα μηνύματα αυτά. Να μην τροφοδοτήσω τα troll. Αλλά πετύχαμε
μια νίκη έναντι της Τράπεζας της Αγγλίας και δεν θα σιωπήσω εξαιτίας αυτών των ανδρών. Αποφάσισα λοιπόν να τους απαντήσω. Σιγά-σιγά, ένα μικρό ρεύμα μετατράπηκε σε ποταμάκι και μετά σε ορμητικό χείμαρρο μηνυμάτων υποστήριξης. Τώρα τα ενθαρρυντικά τουίτ πήραν κεφάλι. Και τα troll άρχισαν να κλείνουν τους λογαριασμούς τους. Τι μας λέει αυτό; Ότι δεν πρέπει να ανεχόμαστε τέτοια πράγματα. Τα troll δεν κυβερνούν το Διαδίκτυο ούτε και οι επιθετικοί άνδρες που στέλνουν απειλές βιασμού σε γυναίκες θέλοντας να τους κλείσουν το στόμα»...
Όταν η Λεπέν θυμάται τη γερμανική κατοχή...
Η γυναίκα που έκλεισε το στόμα των troll... ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ
Η Τζέιν Όστεν, η πασίγνωστη δημιουργός, μεταξύ πολλών άλλων, και του «Περηφάνια και Προκατάληψη» θα κοσμεί, από το 2017, το χαρτονόμισμα των 10 λιρών στη Βρετανία αντικαθιστώντας την εικόνα του Κάρολου Δαρβίνου. Τη σχετική απόφαση έλαβε πρόσφατα η Τράπεζα της Αγγλίας, ύστερα από τις πιέσεις που δέχθηκε από πολλές φεμινίστριες που ζητούσαν να υπάρξει αυτή η αλλαγή, προωθώντας το σχετικό αίτημα υπογεγραμμένο από χιλιάδες πολίτες. Μάλιστα η Τράπεζα δέχθηκε να αναθεωρήσει και τους κανόνες της προκειμένου τα χαρτονομίσματά της να αποτυπώνουν με μεγαλύτερη πιστότητα την πολυμορφία της βρετανικής κοινωνίας. Τέλος καλό όλα καλά, λοιπόν; Όχι ακριβώς. Στην παρουσίαση του νέου χαρτονομίσματος μετείχε και η «ψυχή» της πρωτοβουλίας για την αντικατάσταση της εικόνας του Δαρβίνου, η δημοσιογράφος Καρολάιν Κριάντο-Πέρεζ, η οποία είναι δημιουργός του
μπλογκ «Week Women» (weekwoman.wordpress.com) και της ιστοσελίδας «The Women’s Room» (thewomensroom.org.uk). Μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα την ικανοποίηση από την εξέλιξη διαδέχθηκε η (δυσάρεστη) έκπληξη αρχικά, και κατόπιν η οργή. Τι είχε συμβεί; Ο λογαριασμός της στο Twitter κατακλύστηκε επί 12 ώρες από δεκάδες απειλητικά μηνύματα. Μηνύματα που την απειλούσαν χωρίς περιστροφές με... βιασμό. Πενήντα τουίτ την ώρα, το ένα πιο επιθετικό από το άλλο. Η δημοσιογράφος δεν το έβαλε κάτω. Άρχισε να απαντά συστηματικά στα μηνύματα αυτά και απευθύνθηκε στους διαχειριστές του Twitter επισημαίνοντας τη βραδύτητα της αντίδρασης του συστήματος όταν σημειώνονται σαφώς παραβατικές ενέργειες, όπως, π.χ., οι απροκάλυπτες απειλές βιασμού... «Το Twitter πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του έναντι των παράνομων ενεργειών ορισμένων από τους χρήστες του. Δεν
επαρκεί η ύπαρξη μιας λειτουργίας συναγερμού που είναι τόσο αργή». Η Κριάντο-Πέρεζ αναφέρεται στην ύπαρξη αυτής της λειτουργίας μόνο στο λογισμικό iOS, η οποία θα περάσει σε λίγο και στην έκδοση στο Διαδίκτυο και την πλατφόρμα Android. Πρόκειται για μια λειτουργία που, για να ενεργοποιηθεί, χρειάζεται η συμπλήρωση μακροσκελούς ερωτηματολογίου ενώ ο χρόνος επαλήθευσης από τους διαχειριστές του συστήματος μπορεί να πάρει μέρες. Η εταιρεία δεσμεύτηκε ότι η σχετική δυνατότητα θα περάσει σύντομα και στην ιστοσελίδα της στο Διαδίκτυο. Παράλληλα κάλεσε τους χρήστες, με το hushtag #shoutingBack, να της επισημάνουν περιπτώσεις που έχουν πέσει θύματα παρεμφερών διαδικτυακών επιθέσεων. Τελικά, η επιμένουσα νικά. Το θέμα πήρε διαστάσεις και μάλιστα ξεκίνησε εκστρατεία προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης καταγγελίας καταχρηστικής συμπεριφοράς στο Twitter (www.change.org
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
39
ΘΕΜΑ ΕΛΛΕΙΨΗ ΧΡΗΜΑΤΩΝ, ΚΑΤΑΠΟΝΗΜΕΝΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ
Η Πυροσβεστική στα χρόνια του Μνημονίου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΛΛΗ ΖΩΤΟΥ
Την ειλικρίνειά του σχετικά με τη δεινή κατάσταση που έχουν φέρει στην Πυροσβεστική οι πολιτικές που υποστηρίζει ο ίδιος επικαλείται ο υπουργός Δημόσιας Τάξης, Νίκος Δένδιας κάθε φορά που μιλά για τις δασικές πυρκαγιές και τα μέσα που η πυροσβεστική διαθέτει για να αντιμετωπίσει τον πύρινο εφιάλτη του καλοκαιριού, ενώ ποτέ δεν λείπει και η απαραίτητη αναφορά στην εθελοντική προσφορά, από την οποία περιμένει προφανώς να καλύψει κάθε είδους έλλειψη. Ο ειλικρινής, λοιπόν, υπουργός την εβδομάδα που μας πέρασε, εκτός του να επαναλάβει τα παραπάνω, που καθόλου αθώα δεν μπορούν να θεωρηθούν καθώς εκκρεμεί και ένα νομοσχέδιο αναδιάρθρωσης της Πυροσβεστικής από τον Φεβρουάριο, που έχει καταγγελθεί εξ αρχής ότι διατάξεις του ανοίγουν την πόρτα και για τιμοκατάλογο υπηρεσιών προς τους πολίτες, και για ιδιωτικοποίηση, έφτασε ακόμα στο να ανακοινώσει ως μέτρο την απαγόρευση κυκλοφορίας στα περιαστικά δάση. Το «μέτρο» αυτό όμως δεν είναι κάποια ξαφνική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση του κινδύνου, αλλά αυτό που ορίζει να γίνεται η νομοθεσία και μάλιστα αρκεί η εντολή του υπεύθυνου Πολιτικής Προστασίας του δήμου στον οποίο ανήκει το δάσος για να απαγορευθεί η κυκλοφορία όταν ο δείκτης επικινδυνότητας φτάνει το 3. Αξίζει ωστόσο να δούμε τι έχει γίνει και τι έχει ειπωθεί μέχρι στιγμής από την ηγεσία της Κατεχάκη.
Εθελοντισμός, ιδιωτικοποίηση και το ελβετικό μοντέλο Ήδη από τις 12 Απριλίου φέτος, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Ν. Δένδιας σε δηλώσεις του στον Bήμα FM είχε αναφερθεί στην αδυναμία ανεύρεσης χρημάτων για νέα μέσα, αλλά και για το ήδη υπάρχον και γερασμένο υλικό της Πυροσβεστικής, τονίζοντας μάλιστα πως «κάνουμε ό,τι μπορούμε, αλλά το υλικό μας είναι σε μια κατάσταση που κινδυνεύουμε να μας προδώσει». Τον Μάιο, στην επίσκεψή του στα Χανιά, επικαλούμενος ξανά τη δύσκολη οικονομική κατάσταση, είχε υποδείξει τους εθελοντές σαν λύση, επισημαίνοντας πως βρίσκεται στην τελική φάση επεξεργασίας το νομοσχέδιο για την αναδιοργάνωση της Πυροσβεστικής, όπου δίνεται «τεράστια σημασία στον εθελοντισμό». Υπενθυμίζουμε ότι η πρώτη κουβέντα που είχε πει το περασμένο καλοκαίρι στους διαπιστευμένους δημοσιογράφους ήταν ότι δεν θα μπορούσαν να αντεπεξέλθουν σε δύο
Προσπάθεια του υπουργείου να στραφεί στον... «εθελοντισμό» και την ιδιωτικοποίηση
ταυτόχρονες μεγάλες φωτιές, υπογραμμίζοντας την ίδια ώρα ότι για τις άμεσες ανάγκες είχε ζητήσει χορηγίες από ιδιώτες. Είχε όμως προσθέσει και ότι «η πυροσβεστική είναι πολύ επαγγελματική και πολύ ακριβή», ενώ δεν είχαν λείψει και ιδέες για τιμοκατάλογο υπηρεσιών, όπως απεγκλωβισμό από ανελκυστήρες. Την τελευταία ιδέα μάλιστα μπορούμε να τη διακρίνουμε να παίρνει σάρκα και οστά σε διάταξη του υπό κατάθεση νομοσχεδίου για την αναδιοργάνωση της Πυροσβεστικής. Η διάταξη αυτή όμως δεν είναι η μόνη που «μυρίζει» ιδιωτικοποίηση, όπως υπογράμμισαν από την πρώτη στιγμή οι πυροσβέστες. Την ίδια οσμή αναδύει και η διάταξη για τη σύστα-
ση δημοτικών σταθμών. Στο μεταξύ, πριν από λίγες μόνο εβδομάδες, στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο εντάχθηκαν δύο από τις διατάξεις για τις εθελοντικές πυροσβεστικές ομάδες που τις είχαμε δει στο σχέδιο νόμου για την αναδιάρθρωση της Πυροσβεστικής, το οποίο είναι έτοιμο από τον Φεβρουάριο, αλλά δεν έχει φτάσει ακόμα προς ψήφιση. Οι διατάξεις αυτές ορίζουν ότι οι δαπάνες για στολές και οχήματα θα βαραίνουν τους δήμους. Γιατί τέτοια βιασύνη από την Κατεχάκη και δεν περίμεναν την κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή; Μήπως για να ξαλαφρώσουν κάποιοι ιδιώτες, να χρεωθούν οι δήμοι και να ξεφορτωθεί το υπουργείο όποια
δαπάνη μπορεί; Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει και μείωση οργανικών θέσεων, την οποία υποθέτουμε πως μεταφέρει για τον Σεπτέμβριο, για να προσφερθεί ως δώρο στην επόμενη επίσκεψη της τρόικας. Επιπλέον, για να ολοκληρωθεί η εικόνα προθέσεων της Κατεχάκη, θυμίζουμε μια είδηση που πέρασε στα ψιλά: τη συνάντηση στις 20 Ιουνίου του Ν. Δένδια με τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας της Γερμανίας και εντεταλμένο για την Ελληνογερμανική Συνέλευση Χανς Φούχτελ, με θέμα τη συνεργασία των δύο χωρών στους τομείς της πυρόσβεσης και του εθελοντισμού. Η είδηση αποκτά σημασία δε-
δομένης της συνεχής επωδού του υπουργού για εθελοντισμό που εκθείαζε ήδη από πέρσι το μοντέλο εθελοντικής δασοπυρόσβεσης της Ελβετίας! Όπως μας πληροφορούν, δεν μπορεί καν να συγκριθεί το τι αντιμετωπίζουν οι πυροσβέστες στην Ελβετία των ελαχίστων συμβάντων με την ελληνική πραγματικότητα. Οι απαιτήσεις είναι σαφώς μικρότερες, οπότε η χώρα δεν έχει ανάγκη αντίστοιχων υποδομών.
Εποχικοί και μη προσληφθέντες, επιτυχόντες, μόνιμοι Κατά τα άλλα, οι 1.500 εποχικοί πυροσβέστες εντάχθηκαν στη δασοπυρόσβεση στις αρχές Ιουλίου -στα μέσα δηλαδή περίπου της αντιπυρικής περιόδου- οι οποίοι επρόκειτο να προσληφθούν, σύμφωνα με δηλώσεις των υπευθύνων, από 1η Ιουνίου. Οι απαραίτητες διαδικασίες στο ΣτΕ δεν είχαν ολοκληρωθεί στις 29 Μαΐου, όπως είχε οριστεί, λόγω φόρτου εργασίας, όπως τόνιζε τότε η Ομοσπονδία Πενταετούς Υποχρέωσης - Συμβασιούχων Πυροσβεστών. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, το σχέδιο Π.Δ. βρισκόταν ως επείγον στο ΣτΕ από τις 14 Μαΐου, μια ημέρα μετά τις δηλώσεις Σαμαρά περί αυστηρότητας απέναντι στις αρμόδιες υπηρεσίες, τις οποίες όμως ακόμα δεν στελέχωσε, καθώς ακόμα εκκρεμούν οι 725 προσλήψεις των επιτυχόντων - διοριστέων προκήρυξης της 13ης Δεκεμβρίου 2011 του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος. Πρέπει να σημειωθεί δε ότι η τριχοτόμηση του πυροσβεστικού σώματος - εποχικοί, πενταετούς και μόνιμοι- δεν σημαίνει απλά διαφορετικά εργασιακά δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις, με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση όλων.
Λάστιχα με ζητιανιά και καταπονημένο προσωπικό Από την άλλη, εδώ και τουλάχιστον 2,5 χρόνια, όπως πληροφορούμαστε από πυροσβέστες και παραδέχεται και ο ίδιος ο υπουργός, το συνεχές και κυρίαρχο πρόβλημα είναι η έλλειψη λάστιχων για τα πυροσβεστικά οχήματα. Η μέχρι τώρα λύση είναι η «ζητιανιά», όπως χαρακτηριστικά μας λένε, ενώ η καταπόνηση του εξοπλισμού σημαίνει περισσότερα οχήματα στο συνεργείο. Την ίδια ώρα και ειδικά τις τελευταίες ημέρες, οι πυροσβέστες, με εξουθενωτικά ωράρια και φυσικά με περικομένους από τα μνημονιακά μέτρα μισθούς, συνεχίζουν το έργο τους, «κυνηγώντας» την μια φωτιά μετά τη άλλη.
40 Τις μέρες αυτές οι τροτσκιστές στην Ελλάδα (όχι όλοι) τιμούν τη μνήμη του Παντελή Πουλιόπουλου με άρθρα, αφιερώματα, εκδηλώσεις κ.τ.λ. Αφορμή για όλα αυτά αποτελεί η συμπλήρωση 70 χρόνων από τις 5-6-1943, ημέρα κατά την οποία ο Παντελής Πουλιόπουλος εκτελέστηκε από στρατιωτικό απόσπασμα των ιταλικών δυνάμεων κατο-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΙΣΤΟΡΙΑ χής στο Νεζερό (Άγ. Στέφανος) Λάρισας. Οι τροτσκιστές έχουν κάθε λόγο να είναι υπερήφανοι για τον Παντελή Πουλιόπουλο, φυσιογνωμία που ανάλογή της, τουλάχιστον στο επίπεδο της διανόησης, δύσκολα η Αριστερά έχει να επιδείξει στα χρόνια της ύπαρξης του κομμουνιστικού κινήματος. Το ίδιο όμως και η προοδευτική νομική δια-
νόηση και η «κινηματική» δικηγορία. Και τούτο διότι η συνεισφορά του Παντελή Πουλιόπουλου δεν εξαντλείται μόνο στον χώρο της ιστορίας του κομμουνιστικού κινήματος και τη δραστηριότητά του μέσα από τις γραμμές της Αριστερής Αντιπολίτευσης και αργότερα της ΟΚΔΕ (Οργάνωσης Κομμουνιστών Διεθνιστών Ελλά-
Παντελής Πουλιόπουλος, ένα υπόδειγμα α ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Η Ένωση Παλαιών Πολεμιστών Αν και γόνος αστικής οικογένειας από τη Θήβα, ο Παντελής Πουλιόπουλος, γεννημένος το 1900, έγινε πολύ γρήγορα αρνητής της τάξης του, καθώς ήδη από το 1919, πρωτοετής φοιτητής της Νομικής ακόμη και επιστρατευμένος στο Μικρασιατικό μέτωπο, πήρε όλα τα ρίσκα, που θα μπορούσαν να έχουν στοιχίσει και την καταδίκη του σε θάνατο για εσχάτη προδοσία, συγκροτώντας μαζί με άλλους κομμουνιστές στρατιώτες οργανωμένους πυρήνες («ομίλους»). Με άπειρες αντιξοότητες έβγαζαν στο μέτωπο την εφημερίδα Ερυθρός Φρουρός, η οποία υπήρξε όργανο ισχυρής αντιπολεμικής και αντικαπιταλιστικής προπαγάνδας, ενώ για πρώτη φορά έβαλαν στο στόχαστρο της παρέμβασής τους και τον εθνικισμό και τον μιλιταρισμό, πράγματα ανήκουστα έως τότε για την ελληνική κοινωνία. Μετά την επιστροφή από το μέτωπο, συνέβαλε καθοριστικά στη δημιουργία της Ένωσης Παλαιών Πολεμιστών, η οποία τον ανέδειξε πρόεδρό της το 1924, ενώ την ίδια περίοδο έγραψε το βιβλίο Πόλεμος κατά του πολέμου.
Γενικός γραμματέας του ΚΚΕ
Ο «Διεθνιστής», η παράνομη εφημερίδα στην περίοδο της Κατοχής του Κομμουνιστών - Διεθνιστών Ελλάδος, όπου αναφέρεται στην εκτέλεση του αγωνιστή Παντελή Πουλιόπουλου
Σε ηλικία μόλις 24 ετών, τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου, ο Παντελής Πουλιόπουλος εκλέγεται γενικός γραμματέας στο Γ’ Έκτακτο Συνέδριο του ΚΚΕ και ουσιαστικά πρώτο συνέδριο στο οποίο το ΣΕΚΕ μετατρέπεται σε ΚΚΕ και «μπολσεβικοποιείται», ξεφεύγοντας από τον ρεφορμισμό και την γραμμή της «μακράς νομίμου υπάρξεως», που συνδέεται με την εκλογή του Γιάννη Κορδάτου ως γενικού γραμματέα το 1922. Βρίσκεται νωρίς αντιμέτωπος με ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που έτυχε να αντιμετωπίσει το κομμουνιστικό κίνημα στην Ελλάδα, το ζήτημα δηλαδή της γραμμής για το Μακεδονικό. Το Γ’ Έκτακτο Συνέδριο του ΚΚΕ τον Δεκέμβριο του 1924 ενέκρινε τη γραμμή για ανεξάρτητη Μακεδονία και Θράκη, που προηγουμένως είχε ψηφιστεί στην 7η Βαλκανική Συνδιάσκεψη της Γ’ Διεθνούς τον Αύγουστο - Σε-
πτέμβριο 1924 και στο 5ο Συνέδριο της Διεθνούς τον Ιούνιο 1924, παρά τις διαφωνίες άλλων Ελλήνων αντιπροσώπων π.χ. Σεραφείμ Μάξιμος, παλιότερα Γιάννης Πετσόπουλος κ.ά. Αυτό ήταν αιτία για να φυλακιστεί και να συρθεί κατηγορούμενος και ο ίδιος και άλλα στελέχη του ΚΚΕ, κατηγορούμενοι για απόπειρα απόσπασης της Μακεδονίας και της Θράκης. Παρά το γεγονός ότι η Διεθνής έχει καταλάβει το λάθος της και έχει αλλάξει γραμμή για το σύνθημα τον επόμενο χρόνο, ο Πουλιόπουλος κρίνει ότι πρέπει να εξακολουθεί να το υπερασπίζεται, γιατί τυχόν αντίθετη στάση του θα σήμαινε ανεπίτρεπτη υποχώρηση απέναντι στην αστική τάξη. Με τη ρετσινιά του αυτονομιστή, βρίσκεται κατηγορούμενος σε μια δίκη που αναβάλλεται και συνεχίζεται για δύο σχεδόν χρόνια. Τελικά παύει η ποινική δίωξη και οδηγείται στην εξορία της Ανάφης με τη δικτατορία του Πάγκαλου το 1926. Έτσι, η πρώτη του επαφή με τα δικαστήρια, πριν καν γίνει δικηγόρος, γίνεται από το εδώλιο του κατηγορουμένου, που όμως άφοβα την μετατρέπει σε πολιτική δίκη με κατηγορούμενο το ίδιο το σύστημα εξουσίας.
Η ρήξη με το ΚΚΕ Στη διάρκεια της εξορίας του το ΚΚΕ εκλέγει προσωρινό γραμματέα τον Ελευθέριο Σταυρίδη. Στα τέλη Αυγούστου 1926 ανατρέπεται ο Πάγκαλος, οι εξόριστοι επανέρχονται και στις 6-8 Σεπτεμβρίου 1926 λαμβάνει χώρα στην Αθήνα η «Σύσκεψη παραγόντων» του ΚΚΕ, με πεδίο συζήτησης την ανασυγκρότηση του κόμματος που είχε διαλυθεί από τις εξορίες και τις φυλακίσεις. Ο Πουλιόπουλος βρίσκεται σε σοβαρή περίοδο στοχασμού για το σύνολο των ζητημάτων που απασχολούν τη λειτουργία, τη γραμμή και την παρέμβαση του ΚΚΕ και, παρ’ ότι επανεκλέγεται γραμματέας από τη Σύσκεψη των παραγόντων, απέχει από τις κομματικές διαδικασίες, με αποκορύφωμα την απόσυρση της υποψηφιότητάς του ως υποψήφιου με το ΚΚΕ για τις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου 1926 με δήλωση που ε-
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
41
ΙΣΤΟΡΙΑ δος), η οποία επίσης σε ένα χρόνο από σήμερα, τον Οκτώβριο 2014, έχει την 80ή της επέτειο, αλλά εκτείνονται και σε έναν άλλο τομέα, τον οποίο συνήθως οι βιογραφικές του αναφορές παραλείπουν, επικεντρώνοντας στη θέση του για τον χαρακτήρα της επανάστασης και το ιστορικό βιβλίο Δημοκρατική η Σοσιαλιστική Επανάσταση.
Όμως για μας τους αριστερούς νομικούς που αγωνιζόμαστε με τα ίδια εργαλεία κοινωνικής και πολιτικής ανάλυσης απέναντι στη δικαστική και όχι μόνο εξουσία, ο Παντελής Πουλιόπουλος είναι ένας ανεκτίμητος συναγωνιστής μας, γιατί το ήθος και η νομική του συγκρότηση, καθώς και η στάση αρχών, η μαχητικότητα και οι επιδόσεις του
στο σύντομο χρόνο που μπόρεσε να ασκήσει αυτό που σήμερα ονομάζουμε μαχόμενη κινηματική δικηγορία συναγωνίζονται επάξια τις επιδόσεις του στο πεδίο της αριστερής διανόησης και μας αφήνουν εκπληκτικές παρακαταθήκες και υποχρεώσεις. Α΄ ΜΕΡΟΣ
ριστερού διανοούμενου Η πρώτη του επαφή με τα δικαστήρια, πριν καν γίνει δικηγόρος, γίνεται από το εδώλιο του κατηγορουμένου, που όμως άφοβα τη μετατρέπει σε πολιτική δίκη με κατηγορούμενο το ίδιο το σύστημα εξουσίας Στις 17-12-1926 η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ διαγράφει τον Πουλιόπουλο προσωρινά, με την προοπτική η οριστική απόφαση να ληφθεί από το επικείμενο Συνέδριο. Το Συνέδριο τον Μάρτιο του 1927 αναιρεί την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής και αποκαθιστά τον Πουλιόπουλο στο ΚΚΕ. Όμως είχε δρομολογηθεί πια η διαμόρφωση της στάσης της Αριστερής Αντιπολίτευσης, ο ανταγωνισμός με την ομάδα των «Κούτβηδων», και πολύ γρήγορα ο Πουλιόπουλος θα παραιτηθεί, αρχικά από την Κεντρική Επιτροπή και στη συνέχεια και από μέλος του ΚΚΕ, και θα συγκροτήσει την ομάδα «Σπάρτακος» εκδίδοντας το ομώνυμο περιοδικό για πρώτη φορά τον Ιανουάριο 1928
πιδίδει με δικαστικό κλητήρα στα Πρωτοδικεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης, παρά την αντίθετη θέληση του κόμματος. Στις 17-12-1926 η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ διαγράφει τον Πουλιόπουλο προσωρινά, με την προοπτική η οριστική απόφαση να ληφθεί από το επικείμενο Συνέδριο. Το Συνέδριο τον Μάρτιο 1927 αναιρεί την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής και αποκαθιστά τον Πουλιόπουλο στο ΚΚΕ Όμως είχε δρομολογηθεί πια η διαμόρφωση της στάσης της Αριστερής Αντιπολίτευσης, ο ανταγωνισμός με την ομάδα των «Κούτβηδων», και πολύ γρήγορα ο Πουλιόπουλος θα παραιτηθεί, αρχικά από την Κεντρική Επιτροπή και στη συνέχεια και από μέλος του ΚΚΕ και θα συγκροτήσει την ομάδα «Σπάρτακος», εκδίδοντας το ομώνυμο περιοδικό για πρώτη φορά τον Ιανουάριο 1928.
Ο μαχόμενος δικηγόρος Παράλληλα με όλα αυτά, ο Πουλιόπουλος τελειώνει τη Νομική, κατορθώνει να μάθει δέκα γλώσσες και να διαβάζει νομικά και μαρξιστικά κείμενα στη γλώσσα που γράφτηκαν. Είναι τέρας μόρφωσης που, παρά τις αντιξοότητες, κατορθώνει να αυξάνει θεαματικά το επίπεδο των γνώσεών του, τόσο που πραγματικά δεν χρειάζεται μεγάλη φιλοσοφία για να καταλάβει κανείς ότι, αν ήθελε να κάνει το βήμα και να περάσει στην αντίπερα όχθη, ο Παντελής Πουλιόπουλος θα ανήκε στην ελίτ της δικηγορίας περιωπής, θα είχε πλουτίσει και, γιατί όχι, θα μπορούσε να αποκτήσει και μία αξιοζήλευτη πολιτική θέση στο αστικό στερέωμα. Τα απαρνήθηκε όμως όλα αυτά και συνέχισε να αγωνίζεται. Την περίοδο 1927-1929 εκπαιδεύει μια ολιγομελή ομάδα νεαρών δικηγόρων στις δραστηριότητες της Εργατικής Βοήθειας, της οργάνωσης αλληλεγγύης των εργαζομένων, με σκοπό να τους κάνει ικανούς να υποστηρίζουν αγωνιστές της εργατικής τάξης όταν καταδιώκονται. Δίνει καθημερινά ως δικηγόρος το παρών για να υπερασπιστεί εργάτες απέναντι στους εργοδότες τους, κατατρεγμένους και διαδηλωτές που συλλαμβάνονται, σωματεία που διαλύονται αυθαίρετα, συνελεύσεις που δέχονται αστυνομικές επιδρομές, εκλογές που ματαιώνονται, συνδικα-
λιστές, διανοούμενους και φοιτητές που οδηγούνται στα αστυνομικά τμήματα και σέρνονται στα δικαστήρια με βαριές κατηγορίες.
Το «ιδιώνυμο» Στις 25-7-1929, επί κυβέρνησης Ελευθερίου Βενιζέλου, ψηφίζεται ο Ν. 4229/1929, που έμεινε στην ιστορία γνωστός ως «ιδιώνυμο». Σύμφωνα με αυτόν: «Όστις επιδιώκει την εφαρμογήν ιδεών εχουσών ως έκδηλον σκοπόν την διά βιαίων μέσων ανατροπή του κρατούντος κοινωνικού συστήματος ή την απόσπασιν μέρους εκ του όλου της επικρατείας ή ενεργεί υπέρ της εφαρμογής αυτών προσυλητισμόν, τιμωρείται με φυλάκισιν τουλάχιστον 6 μηνών. Προς τούτοις, επιβάλλεται διά της αποφάσεως και εκτοπισμός ενός μηνός μέχρι δύο ετών, εις τόπον εν αυτή οριζόμενον. Με τας αυτάς ποινάς τιμωρείται και όστις, επωφελούμενος απεργίας ή λοκ άουτ, προκαλεί ταραχάς ή συγκρούσεις. Ως ιδιαιτέρα επιβαρυντική περίστασις θεωρείται η εκτέλεσις της πράξεως εν δημοσίω τόπω παρόντων πολλών ή διά του Τύπου ή εάν ο προσηλυτισμός ενεργείται διά χρημάτων ή απευθύνεται προς ανηλίκους, στρατιωτικούς εν γένει ή δημοσίους λειτουργούς». Από τη Θεσσαλονίκη, όπου τον ίδιο χρόνο έχει μετακομίσει για λόγους πολιτικούς και έχει ανοίξει δικηγορικό γραφείο στην οδό Εγνατίας 60, τον Δεκέμβριο 1930 ο Παντελής Πουλιόπουλος συντάσσει τη μελέτη με τίτλο «Θεμελιώδεις παρατηρήσεις επί του Ν. 4229/1929 περί μέτρων ασφαλείας του κοινωνικού καθεστώτος», της οποίας η νομική εγκυρότητα είναι τέτοιου επιπέδου που η Συντακτική Επιτροπή του περιοδικού Δικαιοσύνη (σήμερα Ελληνική Δικαιοσύνη) δεν αρνείται τη δημοσίευση, παρά τις επιφυλάξεις της, την προλογίζει μάλιστα κρατώντας αποστάσεις για λόγους ευνόητους : «Δημοσιεύοντες την ανωτέρω μελέτην το πράττομεν και χάριν βεβαίως της Συνταγματικής ελευθερίας της εκφράσεως των στοχασμών οιουδήποτε πολίτου, ην επικαλείται και ο γράφων, αλλά και διά το ενδιαφέρον από θεωρητικής απόψεως του θέματος και τον επιτυχή και επιστημονικόν χειρισμόν του υπό του συγγραφέως. Τούτο όμως δε σημαίνει ότι δεν διατηρούμε ακεραίας τας επιφυλάξεις μας επί των γνωμών του συγγραφέως, όσον αφορά το ανε-
φάρμοστον και αντισυνταγματικόν του νόμου και ότι πρέπει να αφεθεί ελευθέρα η προώθησις προς εφαρμογήν έστω και εν ακαθορίστω μέλλοντι και εις τον τόπον μας των ιδεών ας ο γράφων θεωρεί ορθάς διά τα κοινά συμφέροντα». Στην περιεκτική και μεστή του αυτή μελέτη ο Πουλιόπουλος καταδεικνύει ότι το Σύνταγμα προστατεύει το κράτος και όχι το κοινωνικό καθεστώς, επισημαίνοντας την αντισυνταγματικότητα του νόμου, και φυσικά ασκεί κριτική στον περιορισμό της συνταγματικής ελευθερίας της πολιτικής έκφρασης. Γράφει, ανάμεσα σε άλλα, ο Πουλιόπουλος: «Αλλά και ούτως διατυπωμένος και υπό του ιδίου του νομοθέτη ερμηνευόμενος ο νόμος, προδήλως καταλύει την εν άρθρω 16 του Συντάγματος καθιδρυμένην πολιτικήν ελευθερίαν της δημοσίας εκφράσεως των στοχασμών του πολίτου. Διότι η ελευθερία αύτη, κατά την εσωτέραν της λογικήν ουσίαν και κατά την ιστορικήν προέλευσιν της καθιερώσεώς της εις τα Συντάγματα όλων των σύγχρονων δημοκρατικών χωρών, δεν επιδέχεται κατ’ αρχήν την υπό των συντεταγμένων εξουσιών εξαίρε-
σιν ωρισμένης κατηγορίας ιδεών (οίον της ιδέας περί βίας ως ιστορικής ανάγκης και εν τη περαιτέρω προοδευτική εξελίξει μιας κοινωνίας, στηριζομένης επί της καθολικής μεν ψηφοφορίας, επί της οικονομικής όμως ανισότητος των μελών της, η οποία ιδέα αποτελεί την περί βίας μπολσεβικικήν αντίληψιν), των οποίων η δημοσία έκφρασις διά του λόγου ή του Τύπου να υποβληθή εις οιονδήποτε περιορισμόν. Τοιαύτη εξαίρεσις θα κατέλυε αναμφιβόλως την ελευθερίαν της εκφράσεως των στοχασμών των πολιτών». Το απόσπασμα αυτό παρατίθεται, σήμερα που ένα μέρος της αριστερής νομικής διανόησης βλέπει με συμπάθεια νομοθετήματα ποινικοποίησης του πολιτικού λόγου με σκοπό την καταπολέμηση του ρατσισμού κ.λπ. για να μας θυμίζει ότι η απαγόρευση και ο περιορισμός του πολιτικού λόγου βρίσκονται πάντα σε σχέση αμφίδρομης επικοινωνίας με τον περιορισμό του αντίθετου.
Το β΄μέρος στο φύλλο της Τρίτης
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
42
ΣΚΑΚΙ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com
ΜΕ ΟΛΟ ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ ΔΙΕΞΑΓΟΝΤΑΙ ΤΑ ΘΕΡΙΝΑ ΟΠΕΝ
Από την Κρήτη οι γκραν μετρ στην Καβάλα
ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Αρχίζει σήμερα στη Νορβηγία το Παγκόσμιο Κύπελλο με σύστημα νοκ - άουτ και με συμμετοχή σπουδαίων ονομάτων: Κράμνικ, Αρονιάν, Σβίντλερ, Πονομαριόφ, Ρατζάμποφ, Καριάκιν, Καρουάνα, Ιβαντσούκ, Νακαμούρα, Μορόζεβιτς, Κάμσκι, Μαμεντιάροφ, Γκριτσούκ, Βανγκ Χάο, Γκέλφαντ, Λέκο, Βασιέ-Λαγκράβ κ.ά. Παρούσες και οι κορυφαίες σκακίστριες Τζ. Πόλγκαρ, Χόου Γιφάν και Ουσένινα. Μοναδικός απών από τους 128 συμμετέχοντες, ο Αιγύπτιος Άντλι, ο οποίος δεν μπόρεσε να αποφύγει την υποχρεωτική στράτευση που επιβλήθηκε στη χώρα του. Τα συνολικά έπαθλα φθάνουν στο ποσόν των 1.600.000 δολαρίων (120.000 για τον τελικό νικητή). Επίσημη διεύθυνση: http://www.chess worldcup2013.com/ o Ο Άνταμς πρώτευσε στο κλειστό τουρνουά του Ντόρτμουντ με 7 βαθμούς σε 9 αγώνες. Δεύτερος με μισό βαθμό λιγότερο ο Κράμνικ και σε απόσταση (4,5 βαθμοί) οι Λέκο και Νάιντιτς. o Ο Βασιέ - Λαγκράβ αναδείχθηκε νικητής στο Μπιλ της Ελβετίας, ύστερα από ματς μπαράζ μεταξύ 4 παικτών, οι οποίοι είχαν ισοβαθμήσει στην 1η θέση του τουρνουά. Φιναλίστ ο Μοϊσεένκο και στις επόμενες θέσεις ο Ντινγκ Λιρέν και ο Μπακρό. o Ανοικτό Σκακιστικό Τουρνουά με τίτλο «Αποκόρωνας 2013» θα διεξαχθεί στα Χανιά από 4 έως 7 Σεπτεμβρίου. Σύστημα Ελβετικό 7 γύρων, χρόνος σκέψης 1 ώρα συν 10 δευτερόλεπτα ανά κίνηση, έπαθλα 600 ευρώ. Προβλέπονται ποικίλες παράλληλες εκδηλώσεις, μεταξύ των οποίων και μίνι ματς μεταξύ των διεθνών μετρ Νίκου Σκαλκώτα και Ηλία Κουρκουνάκη. Πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής στον Μηνά Βουλγαρίδη, τηλ. 6932 744696, e-mail: minvoulg@gmail.com. o Ο 28χρονος Ρώσος γκραν μετρ Ίγκορ Κουρνόσοφ έχασε τη ζωή του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα.
Το πιο μαζικό τουρνουά του φετινού καλοκαιριού, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, άρχισε την Τρίτη και θα ολοκληρωθεί στις 13 Αυγούστου στην Καβάλα. Ήδη έληξαν τα διεθνή όπεν στο Ηράκλειο και στο Ρέθυμνο, ενώ στις 18 Αυγούστου αρχίζουν διεθνείς αγώνες στο Βραχάτι Κορινθίας, στους οποίους έχουν ενσωματωθεί τα Ανοιχτά Πρωταθλήματα Ελλάδας. Θα ακολουθήσουν το 2ο Διεθνές Τουρνουά Παλαίρου (24-31/8, http://www.paleros chess.com/) και το 21ο Διεθνές Τουρνουά Νίκαιας (26/8-2/9, http://www.fysiolatris.gr/).
222 στην Καβάλα Το 22ο Όπεν Διεθνές Τουρνουά Καβάλας διεξάγεται στο Αμφιθέατρο Διοικητηρίου Καβάλας (Ερυθρού Σταυρού 15) σε τρία γκρουπ, ανάλογα με τον βαθμό αξιολόγησης. Αγωνίζονται 222 παίκτες από 18 χώρες. Στο πρώτο και ισχυρότερο γκρουπ συμμετέχουν 75 παίκτες με πρώτους σε ΕΛΟ τους γκραν μετρ: Σβετούσκιν (Μολδαβία, 2608), Δ. Μαστροβασίλη (2595), Νεβεντνίτσι (Ρουμανία, 2573), Ναμπάτ (Ισραήλ, 2567), Βιντίτ Σάντος (Ινδία, 2563), Χαριτόνοφ (Ρωσία, 2547), Ριτσαγκόφ (Ρωσία, 2544) και Θ. Μαστροβασίλη (2541). Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα: www.chesskavala.gr
Φινάλε στην Κρήτη Με την αναμενόμενη επικράτηση του Θ. Μαστροβασίλη ολοκληρώθηκε το 9ο Διεθνές Τουρνουά Γαζίου - Ηρακλείου. Ο νικητής συγκέντρωσε 8 βαθμούς σε 9 αγώνες. Δεύτερος με 7,5 ο Μ. Παπαδάκης και στις πέντε επόμενες θέσεις με 6,5 βαθμούς οι Τσιλίδης, Κελίρης (Κύπρος), Άντιτς (Σερβία), Κανακάρης και Τόουνσεντ (Αγγλία). Αγωνίστηκαν 83 σκακιστές και σκακίστριες από 6 χώρες (http://www.gazichess.gr/). Στο 5ο Διεθνές Τουρνουά Ρεθύμνου νικητής αναδείχθηκε ο Μολδαβός Σβετούσκιν με 7,5 βαθμούς σε 9 αγώνες. Στη δεύτερη θέση με 7 βαθμούς τερμάτισαν ο Μπανίκας και ο Καπνίσης. Από 6,5 βαθμούς συγκέντρωσαν οι Ανκίτ (Ινδία), Ντέιβιντ (Ιταλία), Τουκχάεφ (Ουκρανία), Μπορονίκοφ (Ουκρανία), Σκέμπρης, Μπάρον (Ισραήλ), Χαριτόνοφ (Ρω-
Ο γκραν μετρ Θάνος Μαστροβασίλης πρώτευσε στο διεθνές τουρνουά Γαζίου - Ηρακλείου και τώρα αγωνίζεται στην Καβάλα
σία) και Κρίσνα (Ινδία). Αγωνίστηκαν 115 σκακιστές και σκακίστριες από 18 χώρες (http://www.daor.gr/index.php?chessgr). Στον τελευταίο γύρο ο Καπνίσης νίκησε τον Σέρβο γκραν μετρ Παπ και ισοβάθμησε στην 2η θέση: Καπνίσης (2449) - Παπ (2489) [Β31] 1.ε4 γ5 2.Ιζ3 Ιγ6 3.Αβ5 η6 4.Αxγ6 δxγ6 5.δ3 Αη7 6.θ3 ε5 7.0-0 Βε7 8.α3 Ιζ6 9.Ιβδ2 0-0 10.β4 Πδ8 11.βxγ5 Βxγ5 12.α4 Βε7 13.α5 Ιθ5 14.Ιγ4 ζ6 15.Αε3 Αε6 16.Ιζδ2 Ιζ4 17.Πβ1 Πδ7 18.Πβ2 γ5 19.Βζ3 η5 20.Πζβ1 Πγ8 21.Ια3 Αζ8 22.Ιβ5 Βη7 23.Αxζ4 εxζ4 24.Ιγ4 Πα8 25.Ιγ3 Παδ8 26.ε5 Πβ8 27.εxζ6 Βxζ6 28.Ιε4 Βη7 29.Πβ5 Πγ7 30.Ιεδ6 Βδ7 31.Ιε4 Βη7 32.Ιγδ6 Ρθ8 33.Βθ5 Πδ7 34.Ιε8 Βζ7 35.Βxζ7 Αxζ7 36.Ι8ζ6 Πγ7 37.Ιxη5 Αη8 38.Ιxη8 Ρxη8 39.Ιε6 Πγ6 40.Ιxζ4 Πζ6 41.Ιδ5 Πζ7 42.η3 Πδ8 43.Ιζ4 γ4 44.Πxβ7 γxδ3 45.γxδ3 1-0
4
6
9
3
8
5
9
6
4
5
3
8
2
1
7
3
5
8
2
7
1
6
9
4
6
2
7
1
9
3
5
4
8
1
8
3
7
5
4
9
2
6
5
4
9
8
2
6
7
3
1
4
3
2
6
1
7
8
5
9
7
1
5
9
8
2
4
6
3
8
9
6
3
4
5
1
7
2
Η λύση του χθεσινού προβλήματος
ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ 5
2 1
3 5 6
2 4
7
8
9
6
2
7
6
8 9
7 8
6
5
6 9
5
4
8 4
4
3
3
7
3
2
5
3
2
1
1 7
Δύσκολο
Η κίνηση που κερδίζει: 30… Ιε2! 0-1.
3
Η ΛΥΣΗ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΚΙΓΚΙΝΑΤΟ 2. ΟΙ, ΑΘΡΟΑ 3. ΦΥΟΥΝ, ΠΥΣ 4. ΕΛΥΑΡ, ΙΘΙ 5. ΝΙΝΙΑ 6. ΕΤΙ, ΧΥΤΑ 7. ΛΑΣΠΑ, ΑΓΗ 8. ΕΥ, ΙΣΟΣ 9. ΝΕΦΡΟΣ, ΣΚ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΦΕΝΕΛΟΝ 2. ΙΟΥΛΙΤΑ 3. ΓΙΟΥΝΙΣΕΦ 4. ΥΑΙ, ΠΥΡ 5. ΑΧΑΡΝΑΙ 6. ΝΘ, ΙΣ 7. ΑΡΠΙΣΤΗΣ 8. ΤΟΥΘ, ΑΓΟΣ 9. ΟΑΣΙΣ, ΑΣΚ
1
Πρωταθλήτρια Ευρώπης, από τους αγώνες που οργανώθηκαν στο Βελιγράδι, αναδείχθηκε η Χοάνγκ Θαν Τρανγκ (Ουγγαρία, 2467), με 9 βαθμούς σε 11 αγώνες. Από τις Ελληνίδες ξεχώρισε η Μ. Μακροπούλου, η οποία τερμάτισε 59η μεταξύ 168 σκακιστριών, με 6 βαθμούς και απόδοση 2335. Η Κ. Παυλίδου συγκέντρωσε 5 βαθμούς, η Ι. Μάκκα 4,5 και η Δ. Σερεφίδου 4. Στο διάγραμμα που ακολουθεί (θέση μετά την 30ή κίνηση των λευκών στην παρτίδα Μ. Ράκιτς - Ζούκοβα), παίζουν τα μαύρα και νικούν αμέσως!
Το 3ο Διεθνές Τουρνουά «Ίσθμια 2013» - Ανοιχτό Πρωτάθλημα Ελλάδας θα διεξαχθεί από 18 μέχρι 25 Αυγούστου σε αίθουσα του ξενοδοχείου «Αλκυών», στο Βραχάτι Κορινθίας, από την Σ.Α. Κορινθίας «Αργοναύτης» και την Π.Σ. Περιστερίου. Οι παίκτες θα χωριστούν σε τρεις ομίλους, ανάλογα με τον βαθμό αξιολόγησής τους. Παράβολο συμμετοχής 60 ευρώ (50 για νέους και παίκτες σωματείων της Πε-
1
7
Άμεση νίκη
Ανοιχτό Πρωτάθλημα
SU DO KU 2
λοποννήσου). Οι τιμές διαμονής σε συνεργαζόμενα ξενοδοχεία κυμαίνεται από 22 ευρώ μέχρι 80 ευρώ ανά διανυκτέρευση. Θα φιλοξενηθούν ο πρωταθλητής και η πρωταθλήτρια κάθε Ένωσης και Τοπικής Επιτροπής. Τα συνολικά έπαθλα ανέρχονται στο ποσόν των 7.750 ευρώ, κάτι που έχει προσελκύσει μεγάλο αριθμό τιτλούχων. Οι πρώτοι γκραν μετρ: Φέντορτσουκ (Ουκρανία, 2669), Παπαϊωάννου (2624), Μπανίκας (2618), Ερ. Χάνσεν (Καναδάς, 2584), Κοτρωνιάς (2578), Ι. Νικολαΐδης (2570), Κόβχαν (Ουκρανία, 2569), Χαλκιάς (2567), Βιντίτ Σάντος (Ινδία, 2563), Γκοπάλ (Ινδία, 2527), Βάιμπχαβ (Ινδία, 2526), Ν. Φίρμαν (Ουκρανία, 2517), Καρπάτσεβ (Ρωσία, 2475). Περισσότερες πληροφορίες από την Μ. Πετσετίδη (6974858312), τον Α. Μπέλλο (6977079007) ή μέσω email: korinthiachess@gmail.com. Επίσημη σελίδα: http://2013.isthmia.gr/
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Ρωμαίος πολιτικός σύμβολο απλότητας και ήθους (αιτιατ.) 2. α) Άρθρο (πληθ.) β) Πολλά, άφθονα 3. α) Βλασταίνουν (ρήμα) β) Αρχικά υπηρεσιακού συμβουλίου 4. α) Γάλλος υπερρεαλιστής ποιητής που επισκέφτηκε το στρατηγείο του ΔΣΕ β) «Ίτε παίδες Ελλήνων». Ζητείται η προστακτική ενικού 5. Μωρά στην καθομιλουμένη 6. α) Το λέει ο διάκος β) Αρχικά που διχάζουν τοπικές κοινωνίες 7. α) Μια Κατερίνα για αναγνώστριες κουτσομπολίστικων περιοδικών β) Το μικρό της πρωταθλήτριας σκοποβολής Κασούμη (αντίστρ.) 8. α) Ουκ εν τω πολλώ το... β) Είναι κάθε άνθρωπος απέναντι στον νόμο στην ιδανική δημοκρατία 9. α) Ζωτικό όργανο που αναζητείται για μεταμοσχεύσεις β) Παλιά επιτυχία της Μ. Ριάλδη ΚΑΘΕΤΑ 1. Φάνια... Γαλλοεβραία τραγουδίστρια, στην ορχήστρα κοριτσιών του Άουσβιτς 2. Το μικρό όνομα ποιήτριας συντρόφου του Οδυσσέα Ελύτη 3. Χρηματοδοτεί το φιλανθρωπικό της έργο και με την πώληση χριστουγεννιάτικων καρτών 4. α) Ατέλειωτη ύαινα β) Πάει μαζί με τη γυνή και τη θάλασσα 5. Αρχαία ονομασία του Μενιδίου (αντιστρ.) 6. α) Άφωνο νόθο β) Κλωστίτσα (αρχ.) 7. Παίζει ένα έγχορδο μουσικό όργανο 8. α) Δόντι Άγγλου β) Γνωστό το Κυλώνειον 9. α) Διακόπτει τη μονοτονία της ερήμου β) Έρωτας Τούρκων
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ
43
Οι Γαλάτες επιστρέφουν φορώντας... φούστες Οι περιπέτειες των δύο Γαλατών έχουν μεταφραστεί Ο Αστερίξ, ο Οβελίξ και οι υπόλοιποι κάτοικοι του γαλασε 107 γλώσσες και διαλέκτους (μεταξύ των οποίων τικού χωριού (εκείνου που αγωνίζεται ακόμα και πάντα τα λατινικά ή η εσπεράντο, ενώ στην Ελλάδα, εκτός ενάντια στον εισβολέα...) επιστρέφουν. Επιστρέφουν μάαπό τα νέα ελληνικά, έχουν μεταφραστεί στα αρχαία λιστα φορώντας... φούστες! ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ
Όχι, οι νέοι δημιουργοί της καινούργιας περιπέτειας του Αστερίξ, της πρώτης μετά την απόσυρση από την ενεργό δράση τού Albert Uderzo, δεν υπέκυψαν σε κάποια μόδα πολιτικής ορθότητας. Αντιθέτως, μολονότι... Γαλάτες κι οι ίδιοι, ο σεναριογράφος Jean Yves-Ferri και ο σκιτσογράφος Didier Conrad γοητεύτηκαν από το τοπίο της Σκωτίας κι έτσι αποφάσισαν να τοποθετήσουν την 35η ιστορία του μικρόσωμου Γαλάτη στην... Καληδονία της ρωμαϊκής εποχής και γι’ αυτό να φορέσουν στους ήρωές τους το παραδοσιακό κιλτ, την τυπική σκωτσέζικη φορεσιά. Σε διάλεξη που έδωσε προ καιρού στη Γλασκώβη, ο Jean Yves-Ferri μίλησε για πρώτη φορά δημοσίως για το νέο βιβλίο με τις περιπέτειες του Αστερίξ, που θα κυκλοφορήσει τον ερχόμενο Οκτώβριο. Σε αυτό οι δύο αχώριστοι Γαλάτες ταξιδεύουν στη μακρινή Σκωτία και στους φοβερούς Καληδόνες που ζούσαν εκεί.
Μολονότι πάντα στις ιστορίες του Αστερίξ είναι ευδιάκριτη η πολιτική διάσταση (αποτελεί άλλωστε η σειρά μία από τις κατεξοχήν εκδηλώσεις της «γαλλικής ιδιαιτερότητας»), ο σεναριογράφος τονίζει ότι «στην ιστορία μου η πολιτική είναι σε δεύτερο πλάνο. Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται μια ερωτική ιστορία ανάμεσα σε έναν Καληδόνα κι ένα κορίτσι. Ο Αστερίξ κι ο Οβελίξ πάνε στη Σκωτία να τον βοηθήσουν». Από τη μεριά του, ο σεναριογράφος Didier Conrad αποκάλυψε πως το Ο Αστερίξ και οι Καληδόνες, παραμένοντας πιστό στην παράδοση, είναι ένα επικό ταξίδι σε μια χώρα πλούσια σε μύθους και ιστορία. Αυτό το ταξίδι φέρνει τους Γαλάτες στην καρδιά της Σκωτίας, όπου συναντούν πολεμιστές και αρχαίες φυλές, ανακαλύπτουν το ουίσκι, τις γκάιντες, την προέλευση του Τείχους του Αδριανού και, φυσικά, το Τέρας του Λοχ Νες.
Και... υπέρ της ανεξαρτησίας
ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ
ελληνικά, τα ποντιακά και τα κρητικά...), κατακτώντας δικαίως μια θέση στο βιβλίο Γκίνες. Μάλιστα, η μέθοδος την οποία επέλεξαν οι δύο δημιουργοί προκειμένου να διασφαλίσουν την πιστή, ως προς το πνεύμα τους, απόδοση των κειμένων, είναι εξαιρετικά πρωτότυπη, αν και έκανε πολλούς μεταφραστές να τραβάνε τα μαλλιά τους: μετά τη μετάφραση από τα γαλλικά σε κάποια γλώσσα, το κείμενο μεταφραζόταν αντίστροφα, από τη γλώσσα αυτή στα γαλλικά. Αν το τελικό αποτέλεσμα δεν πλησίαζε, στο πνεύμα και την πιστότητα, το αρχικό πρωτότυπο, η μετάφραση απορριπτόταν! Ο ίδιος είπε ακόμα πως στην ιστορία γίνεται νύξη για το θέμα του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, καθώς όλες οι διχασμένες φυλές εμφανίζονται να ενώνονται και προσέθεσε: «Είναι σύμβολο για μια Σκωτία ενωμένη, αλλά ελεύθερη». Εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία, ο εκπρόσωπος Τύπου της κίνησης «Yes Scotland», των οπαδών της ανεξαρτησίας της Σκωτίας, ευχαρίστησε, χαριτολογώντας, τον Αστερίξ για την υποστήριξή του, αλλά σημείωσε πως πρέπει να ελεγχθεί το κατά πόσον έχει δικαίωμα ψήφου, ενώ ο ομόλογός του της κίνησης «Better Together», που εκπροσωπεί τους οπαδούς της Ένωσης, σημείωσε δηκτικά πως αυτό είναι προφανώς το «σπρώξιμο» που τόσο επιζητούσαν οι υπέρμαχοι της ανεξαρτησίας. Οι Jean Yves-Ferri και Didier Conrad, μολονότι είναι οι καινούργιοι «γονείς» του Αστερίξ, έχουν την ίδια ηλικία με αυτόν, καθώς γεννήθηκαν και οι δύο στη νότια Γαλλία το 1959, χρονιά που έκανε την εμφάνισή του, στο πρώτο τεύχος του περιοδικού Pilote, η πρώτη ιστορία με τίτλο Αστερίξ ο Γαλάτης, που κυκλοφόρησε σε άλμπουμ τρία χρόνια αργότερα.
Εμπνευστές της ο σκιτσογράφος Albert Uderzo και ο σεναριογράφος και φίλος του Rene Goscinny, που θα συμπορευτούν στη δημιουργία των περιπετειών του μικρόσωμου Γαλάτη για είκοσι σχεδόν χρόνια, μέχρι το 1977 και τον θάνατο του Gosciny. Μαζί θα δημιουργήσουν 24 ιστορίες, ενώ οι υπόλοιπες δέκα υπήρξαν αποτέλεσμα της μοναχικής, πλέον, δουλειάς του Uderzo, που έγραφε το σενάριο και φιλοτεχνούσε τα σκίτσα, εκδίδοντας μάλιστα τα καινούργια βιβλία στον εκδοτικό οίκο που ίδρυσε, τις εκδόσεις Albert Rene, που πήραν το όνομά τους από τα μικρά ονόματα των δύο φίλων... Το 2011, έπειτα από 70 χρόνια δημιουργικής δράσης, ο Albert Uderzo κατέβασε οριστικά τα μολύβια και τα πενάκια του, πούλησε τον εκδοτικό του οίκο στην Hachette Livre και αποφάσισε
πως ήταν καιρός να πάρει τη σύνταξή του. Οι περιπέτειες του μικρόσωμου Γαλάτη έχουν μέχρι τώρα σημειώσει πωλήσεις άνω των 350 εκατομμυρίων δολαρίων σε όλο τον κόσμο, έχουν μεταφερθεί 12 φορές στη μεγάλη οθόνη, θεωρούνται η πιο επιτυχημένη σειρά κόμιξ παγκοσμίως, ενώ ο Αστερίξ και ο Οβελίξ έχουν βρεθεί μέχρι και στο εξώφυλλο του περιοδικού Time! Ταυτόχρονα, οι περιπέτειες των δύο Γαλατών έχουν μεταφραστεί σε 107 γλώσσες και διαλέκτους (μεταξύ των οποίων τα λατινικά ή η εσπεράντο, ενώ στην Ελλάδα, εκτός από τα νέα ελληνικά, έχουν μεταφραστεί στα αρχαία ελληνικά, τα ποντιακά και τα κρητικά...), κατακτώντας δικαίως μια θέση στο βιβλίο Γκίνες. Μάλιστα, η μέθοδος την οποία επέλεξαν οι δύο δημιουργοί προκειμένου να διασφαλίσουν την πιστή, ως προς το πνεύμα τους, απόδοση των κειμένων, είναι εξαιρετικά πρωτότυπη, αν και έκανε πολλούς μεταφραστές να τραβάνε τα μαλλιά τους: μετά τη μετάφραση από τα γαλλικά σε κάποια γλώσσα, το κείμενο μεταφραζόταν αντίστροφα, από τη γλώσσα αυτή στα γαλλικά. Αν το τελικό αποτέλεσμα δεν πλησίαζε, στο πνεύμα και την πιστότητα, το αρχικό πρωτότυπο, η μετάφραση απορριπτόταν! Πάντως, μολονότι συνταξιούχος πλέον, ο εμπνευστής του Αστερίξ νιώθει γοητευμένος από την απόπειρα των δύο... συνομηλίκων του Αστερίξ δημιουργών να συνεχίσουν τις περιπέτειές του και, όπως τονίζει, συνεργάζεται στενά μαζί τους, συνεχίζοντας να δουλεύει πάνω στους χαρακτήρες...
44
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Αλίντα: Η φωνή της Θεέ μου, η φωνή της! Για την Αλίντα Δημητρίου μιλάω. Θεέ μου, η φωνή της! Ένας ολόκληρος κόσμος, όπου τα πάντα αποκτούν μια άλλου είδους βραδύτητα, ένας κλέος βαθυθυμίας ώστε να κατανοηθεί απολύτως ο ρυθμός αυτού του κόσμου. Η Αλίντα Δημητρίου, η Αλίντα όλων μας (και εννοώ την πανδημία της σκέψης και του αισθήματός της) πέθανε στα 80 της χρόνια. Φυσικά η είδηση είναι γνωστή. Αλλά εγώ δεν γράφω για την είδηση, γράφω για το ξημέρωμα σε μια χώρα χωρίς την Αλίντα όλων μας, τη γυναίκα που από έρωτα ονομαζόταν Αλίντα Δημητρίου. Και θέλω να ζητήσω ταπεινότατα συγγνώμη από τον Σωτήρη Δημητρίου επειδή δεν έγραψα νωρίτερα -είναι φορές που οι νόρμες του δημοσιογραφικού χρόνου κυρώνουν απλώς την ακυρότητα των μετρήσεων, καθώς και το μάταιον της υπόθεσης. Άλλωστε, γράφηκαν τόσα πολλά για το έργο και την ποιότητα αυτής της γυναίκας... Έτσι, σαν ένας διαγωνισμός να προλάβουν να τα πούνε όλα επ’ ευκαιρία της στιγμής. Φυσικά και τα άξιζε η Αλίντα όλα όσα ειπώθηκαν. Κι άλλα τόσα, κι άλλα τόσα και πολλές φορές τόσα άξιζε. Δεν είναι αυτό το θέμα. Το θέμα είναι ότι όλη η φωταψία επαίνου καταύγασε τη φυσιογνωμία και απέκρυψε το πρόσωπο στη βιασύνη να ειπω-
θούν όλα επ’ ευκαιρία. Ακριβώς ό,τι απεχθανόταν σε όλη της τη ζωή η υπέροχη μελλισοκόμος της μνήμης που κατά κόσμον ονομαζόταν Αλίντα Δημητρίου, ενώ ήταν ένα πρόσωπο ιερό. Εννοώ ότι υπήρξε κάτοχος, μαζί με τον Σωτήρη Δημητρίου -αυτή την εξαίσια και βαρυσήμαντη, σεπτή μορφή της ελληνικής διανόησης που ούτε η Αριστερά, όπου τάχθηκε, κατάφερε να νιώσει- του ιερού μυστηρίου του έρωτος. Του απόλυτου. Έρως γαιώδης και ουρανόπληκτος. Έρως γενεσιουργός και ακατάρριπτος από το «ένα» του ενός, στο «ένα» του άλλου. Ποτέ μου δεν είδα τέτοια πληρότητα στο «εν» που δεν είναι μονάδα, αλλά σύμπαν. Όπου το «εν» είναι η αγωγία, η ερωτική αγωνία της ύπαρξης, δηλαδή η απόλυτα ηθική, λογική και αισθητική συνείδηση του σώματος που δεν υφίσταται εάν δεν δοθεί. Όχι άνευ όρων, αλλά με όρους αιωνιότητας. Γι’ αυτό η Αλίντα δεν κατοικεί πια στην αιωνιότητα. Εκεί κατοικούσε πάντα. Όπως όλοι οι ερωτευμένοι. Μόνο που όλοι οι ερωτευμένοι δεν ζουν για πάντα στην αιωνιότητα. Η Αλίντα και ο Σωτήρης τα κατάφεραν. Έζησαν για πάντα. Κι αυτό το «πάντα» δεν μπορεί να τους το πάρει μήτε ο θάνατος. Αυτή την ιερότητα του ενεστώτος έρωτος που δεν είναι στιγμή, αλλά διάρκεια, έννοια διατρητική μιας αιχμηρής
ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com
Η Αλίντα και ο Σωτήρης τα κατάφεραν. Έζησαν για πάντα. Κι αυτό το «πάντα» δεν μπορεί να τους το πάρει μήτε ο θάνατος
θερμοφορίας που καταργεί τις παγωμένες αριθμήσεις των υπάρξεων, δεν γίνεται κανένας να την αφαιρέσει από τον έρωτα της Αλίντας Δημητρίου με τον Σωτήρη Δημητρίου. Γιατί αυτό είναι η ζωή. Αυτό το τόσο απλό είναι η ζωή: Ο έρωτας. Που σε πηγαίνει βαθιά στις πράξεις, βαθιά στις λέξεις, βαθιά στο βλέμμα. Τελικά, βαθιά στη συνείδηση του όντος που διαρκώς αναδιατυπώνει την αυθάδεια -πάει να πει αναδιατυπώνει την ομορφιά μέχρι τις εσχατιές της- του αλλοιώμενου μπροστά στον μύστη. Και τον καταργεί. Διότι ο μύστης σε παραπείθει ότι πρέπει να κλείσεις τα μάτια για να γίνεις κάτοχος του μυστηρίου: μύω είναι το ρήμα. Που θα πει κλείνω. Το αντίθετο υπήρξε η Αλίντα Δημητρίου, το αντίθετο υπήρξε η ιερότητα η δική της και του Σωτήρη Δημητρίου: η ιερή προσήλωση στη διαπλάτυνση των οφθαλμών σε μέγεθος εκπλήξεως. Η ιερή προσήλωση στο τραύμα ως φιλοσοφικό ανοσιούργημα που αισχροποιεί το σώμα και ταυτοχρόνως προβιβάζει τη σκληρότητα σε γαλήνη, την ταραχή σε ευδία, την απώλεια σε σκόπευση, την κούραση σε σιωπή και τον θάνατο σε θάνατο. Όλα εδώ βρίσκονται. Αρκεί να ξέρεις να τα βλέπεις. Και η Αλίντα ήξερε. Τη ζήλεψα πολύ. Και δεν θα πάψω να τη ζηλεύω. Γιατί έβαζε το μάτι της σ’ έναν φα-
ΔΙΑ-ΔΙΚΤΥΩΜΕΝΟΣ
Senses of Cinema Ένα καλαίσθητο περιοδικό, που εδώ και δεκαετίες παράγει κινηματογραφική σκέψη και θεωρία, αναπλάθει το παρελθόν, συλλογιζόμενο το παρόν και το μέλλον του κινηματογραφικού μέσου. Οι «Αισθήσεις» ανασύρουν σπάνια διαμάντια της 7ης τέχνης όχι προς τέρψιν σινεφιλικού φετιχισμού, αλλά επειδή κουβαλούν στα σωθικά τους κάτι που απαντά στις καλλιτεχνικές αναζητήσεις του σήμερα. Από τις σκεπασμένες διαδρομές των φιλμικών αναζητήσεων ανακαλύπτουμε την κατάσταση των πραγμάτων, που κατατρύχουν ιδέες και οπτικές φόρμες. Εν αρχή το θαυμάσιο ντοκιμαντέρ του Μικελάντζελο Αντονιόνι Τσανγκ Κούο, που γυρίστηκε στην Κίνα το 1972. Ο φακός συλλαμβάνει τον μόχθο της αγροτικής ζωής στην επαρχία και σχεδόν καθόλου τις παρελάσεις των ερυθροφρουρών. Ο σκηνοθέτης χαρακτηρίστηκε εχθρός του λαού και εκδιώχθηκε από τη χώρα. Στη συνέχεια βρίσκουμε ένα αναλυτικό πορτρέτο του σύγχρονου Γερμανού τραγωδού Κρίστιαν Πέτσολντ. Ένας σκηνοθέτης που εφευρίσκει από την αρχή τις εσωτερικές μεταμορφώσεις του ατόμου. Πάνω στην ταινία La Bas του 2006, από τη Σαντάλ Ακερμάν, ξεσηκώνεται μια ολόκληρη διατριβή με αρωγό τον Ντελέζ, για το πώς η κινηματογραφική εικόνα εισέρχεται άμεσα στο «πρόβλημα» του χρόνου. Η πολιτική του αντιμεσσιανισμού κατά την αστική και κομμουνιστική αντιπαραβολή. Μια πραγματική όαση στην ξηρασία των ιδεών.
κό κι έβγαζε όλα τα σωθικά του κόσμου. Μ’ εκείνο τον άγριο ρυθμό της σιωπής που μονάχα οι αφοσιωμένοι στην πληγή τον καταφέρνουν. Η Αλίντα άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο. Πέρα από τα καθ’ έκαστα αριστουργηματικά της επιτεύγματα στο ντοκιμαντέρ (πόσο λίγο μου φαίνεται έτσι όπως το γράφω), η Αλίντα μάς είπε ότι η όραση είναι εργαλείο και ταυτοχρόνως γενέθλιος τόπος ιδεών. Επειδή η γλώσσα είναι όραση. Αυτό, όμως, είναι φιλοσοφικό επίτευγμα. Και βεβαίως είναι και πολιτικό παρακολούθημα, για όποιον το καταλάβει. Λοιπόν το πρόβλημα δεν η Αλίντα μάς άφησε. Το πρόβλημα είναι ότι μας άφησε με μια καινούργια μοναξιά, πολύ κατηφορική, μόνους. Μας άφησε μόνους, υπεύθυνους πάει να πει στο λυγρό στηθαίο των αποφάσεων. Ο θάνατός της λοιπόν είναι μια τραγωδία ευθύνης: Όποιος δεν κοιτάξει τον κόσμο με τα μάτια της φέρει ακέραια την ευθύνη της αριθμοσύνης των ανθρώπων και την αγριουργία της αποχαλινωμένης επιβολής. Για πάντα. Συνεπώς ο θάνατος της Αλίντας Δημητρίου είναι μάθημα. Ανήκει για πάντα στα μαθηματικά των ισχυρισμών. Ως απειλή. Και είναι όντως απειλή η Αλίντα Δημητρίου. Δεν τελειώνει εδώ το βλέμμα της. Και η φωνή της. Θεέ μου, η φωνή της!
nikoskourmoulis@gmail.com
Dazed & Confused Το περίφημο τραγούδι των Led Zeppelin εμπεριέχει στους στίχους του τη ζαλιστική απροσδιοριστία των πρώτων βημάτων της ενηλικίωσης. Τίτλος ανθεκτικός στον χρόνο, όπως αποδεικνύεται, και για του λόγου το αληθές υιοθετείται από το σημαντικότερο περιοδικό αντεργκράουντ μόδας των ΗΠΑ. Μια έκδοση που εκτείνεται στη μουσική, τη φωτο-
γραφία, την κουλτούρα της τέχνης και τη βιντεο-εγκατάσταση. Αυτό που ενδιαφέρει δεν είναι τι φοριέται. Αλλά τι, εννοιολογικά μιλώντας, εμπεριέχει η γλώσσα του δρόμου, σε συνδυασμό με τα πολιτικά γεγονότα και τα τεχνολογικά επιτεύγματα. Εδώ λοιπόν τα μίνιμαλ ηχοτοπία του Brian Eno συνομιλούν με το ροκοκό του εφήμερου διά φακού Μάριο Σορέντι και η μπανταρισμένη ομορφιά του Κορεάτη Γι-Γεό συναντά τους εξεγερμένους στη Βραζιλία.
Rolling Stone Έχει ισόποση φήμη με το συγκρότημα-θρύλο που το ενέπνευσε. Τα άρθρα του εξερευνούν τις γκρίζες γωνιές του αμερικανικού μοντέλου της επιτυχίας, βάλλοντας πολλές φορές κατά μιας αυτοϊκανοποιούμενης νοοτροπίας, που αλέθει πρόσωπα και συνειδήσεις. Αυτή τη φορά, το κυνηγούν όλοι οι εισαγγελείς της χώρας. Ο λόγος; Το εξώφυλλο που δείχνει έναν ελαφρώς μπλαζέ νεαρό με ανάκατα μαλλιά και την τσογλανιά στο μάτι. Ο τίτλος αποκαλύπτει την ιδιότητά του: «Ο βομβιστής» και φυσικά μιλάμε για τον μακελάρη της Βοστώνης Τζοκάρ Τσερνάεφ. Το 3σέλιδο αφιέρωμα που ακολουθεί θέτει καίρια ερωτήματα πάνω στο ζήτημα της ταυτότητας, των πολιτισμικών ενορμήσεων, της ευκολίας με την οποία επιτρέπει το «ανεπτυγμένο» σύστημα διαπαιδαγώγησης το φλερτ με τα όπλα, το Ισλάμ ως κοινωνικό σύστημα, τους εθνικιστικούς πολέμους και όλα τα παραπάνω δίχως ίχνη κλισέ και βαρύγδουπα ηθικοπλαστικά συμπεράσματα. Δύο ερωτήματα στη μέση του άρθρου τα λένε όλα: Φτάνει η αγάπη για το «Game of Thrones» για να θεωρείσαι ενταγμένος; Μήπως αυτό σημαίνει υποταγμένος; Το επόμενο μεγάλο θέμα είναι οι δολοφονίες άοπλων μαύρων στη Φλώριδα. Ο τίτλος και πάλι καυστικός: «Ο πιο αμερικανικός τρόπος για να πεθάνεις». Ακολουθεί ένα ρετρό αφιέρωμα στους Talking Heads από το 1975 και τελειώνει με την απεργία πείνας 5 ισοβιτών στις φυλακές της Καλιφόρνιας, λόγω βασανιστηρίων. Πέτρα που κυλά, δεν χορταριάζει.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
45
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΓΙΑΓΚΟΣ ΑΝΔΡΕΑΔΗΣ:
«Η ενότητα του Νότου κατακτιέται βήμα-βήμα» Οι αφορισμοί γύρω από για την κρίση και τους υπαίτιους γι’ αυτήν αποτελεί έναν κοινό τόπο για πολλούς στον κόσμο του θεάτρου. Το να προσεγγίσει όμως κανείς θεατρικά την κρίση είναι κάτι διαφορετικό, ιδιαίτερα σημαντικό αλλά και δύσκολο. Σε αυτήν την προσπάθεια «στρατεύτηκαν» θίασοι από πέντε ευρωπαϊκές χώρες, στο πλαίσιο του προγράμματος World Crisis Theatre. Το αποτέλεσμα των προβληματισμών τους θα παρουσιάσουν από τις 23 έως τις 25 Αυγούστου, στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου, υπό την αιγίδα του Ελληνικού Φεστιβάλ. Οικοδεσπότης και συμμετέχων από ελληνικής πλευράς, το Κέντρο Κλασικού Δράματος και Θεάματος του Παντείου Πανεπιστημίου, που θα παρουσιάσει την παράσταση The Cyclops Survival, σε κείμενο και σκηνοθεσία του καθηγητή Γιάγκου Ανδρεάδη. Με την ευκαιρία της διοργάνωσης αυτής, μιλήσαμε μαζί του για το έργο που θα παρουσιαστεί στην Επίδαυρο, αλλά και τη συνεργασία με τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς θιάσους. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ
Η παράσταση που θα παρουσιάσετε στο μικρό θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου, το The Cyclops Survival, βασίζεται στον Κύκλωπα του Ευριπίδη; Ο διάλογος του Κέντρου Κλασικού Δράματος και Θεάματος με το έργο αυτό του Ευριπίδη ξεκίνησε το 1998, πάνω σε ένα πλοίο-θέατρο, που έκανε τον γύρο της Μεσογείου και κατέληξε στην Expo της Λισσαβώνας, όπου παρουσίασε τον Κύκλωπα, σε μετάφραση δική μου και σκηνοθεσία του Κίμωνα Ρηγόπουλου. Από την άλλη, κάνουμε μια αρκετά σταθερή δουλειά πάνω στο σατυρικό δράμα, καθώς το 2009 παρουσιάστηκαν, με την Κάτια Γέρου και τον διευθυντή του Laban Center του Λονδίνου, τον χορογράφο Darren Johnston, για πρώτη φορά οι Ιχνευτές του Σοφοκλή. Το ίδιο κείμενο, σε σκηνοθεσία του Δήμου Αβδελιώδη, παρουσιάστηκε για ενάμιση χρόνο συνέχεια. Τώρα βρισκόμαστε στην αναζήτηση μιας νέας φόρμας, όπου το The Cyclops Survival αποτελείται από κομμάτια σατυρικού δράματος μέσα σε ένα πολιτικό μιούζικαλ. Γιατί επιλέγετε ένα θεατρικά έλασσον είδος, όπως το σατυρικό δράμα; Κατά τη γνώμη μου, και δεν είμαι ο μόνος που το πιστεύω, το σατυρικό δράμα δεν αποτελούσε απλώς ένα κωμικό ξανάσασμα. Ήταν μια επιστροφή του θεάτρου στις ρίζες του, όταν κωμωδία και τραγωδία δεν είχαν ακόμη ξεχωρίσει. Κάποιοι το θεωρούν ως το «προθέατρο» του αρχαίου κόσμου. Σε μια τέτοια φόρμα επέστρεψε το θέατρο κατά τον 20ό αιώνα. Αν σκεφτούμε, για παράδειγμα, τα μουσικά έργα του Μπρεχτ, την Όπερα της πεντάρας ή το Μαχαγκόνυ, τοποθετούνται στη διατομή ανάμεσα στο κωμικό και το τρομακτικό. Στη συνέχεια, το ύφος του Μπρεχτ πέρασε και στα καλά μιούζικαλ του κινηματογράφου, π.χ. στο Chicago ή το Cabaret, που άρεσε τόσο στον
Μπέργκμαν, ώστε δανείστηκε τα σκηνικά του για το Αυγό του φιδιού. Μέσα από αυτήν τη διατομή προβάλλει ένας τρόπος για να μιλήσει κανείς σήμερα, χωρίς να κλαίγεται, χωρίς να κάνει κήρυγμα, αλλά υπηρετώντας το θεατρικό γέλιο που δεν γίνεται κάτι «εύκολο». Αυτό έχει να κάνει και με τη φύση του σατύρου: είναι με το ένα πόδι στον Άδη, και με το άλλο στη γη, αν όχι στον ουρανό, σαν τους καλικάντζαρους... Ποιο ρόλο παίζει το στοιχείο του κανιβαλισμού στη δική σας προσέγγιση του Κύκλωπα; Προσεγγίζουμε το κανιβαλικό στοιχείο με επίκεντρο τον Ευριπίδη, προστρέχοντας όμως και σε άλλες πηγές. Στον Όμηρο, πρώτα απ’ όλα, όπου η ιστορία είναι διαφορετική. Ο Κύκλωπας του Ευριπίδη είναι «διανοούμενος», δεν είναι κτήνος. Εξηγεί, επιχειρηματολογεί γιατί θα φάει τους συντρόφους του Οδυσσέα και μετά, όπως λέει το κείμενο, τους σφάζει «ρυθμώ τινί», με μια ιδιαίτερη τέχνη... Ταυτόχρονα, προσφεύγουμε στον μεγάλο ποιητή του κανιβαλισμού, ο οποίος δίνει καθαρά πολιτική και οικονομική προέκταση στο φαινόμενο, στον Ησίοδο. Αρχίζουμε και τελειώνουμε με αποσπάσματα από το Έργα και ημέραι, από εκεί προέρχεται και το κεντρικό τραγούδι που ερμηνεύει
η Μάνια Παπαδημητρίου. Λέει λοιπόν ο Ησίοδος στον αδερφό του: «Το όρνεο μπορεί να φάει άλλο όρνεο, το ψάρι μπορεί να φάει άλλο ψάρι, όμως ο άνθρωπος δεν μπορεί να φάει άλλον άνθρωπο, όπως εσύ μου έχεις φάει την περιουσία και τη ζωή, κι όπως τρώνε οι δωροφάγοι βασιλείς». Χρησιμοποιούμε επίσης ένα κείμενο του Τζόναθαν Σουίφτ, του συγγραφέα του Γκιούλιβερ, ο οποίος έγραψε ένα σατιρικό δοκίμιο για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης της εποχής του, το A Modest Proposal, σχετικά με το «Πώς θα καταστούν τα βρέφη των πτωχών τάξεων ωφέλιμα διά το σύνολον»: «Θα πρέπει», γράφει, «να μαγειρεύονται καθ’ εκάστην Κυριακήν, ώστε να λυθεί και το δημογραφικό πρόβλημα, αλλά και το πρόβλημα επισιτισμού». Σημειώνει δε ότι «είναι ιδιαιτέρως εύγευστα και υγιεινά εις την περιοχήν των γλουτών». Αποτελεί για μας ένα στοίχημα, με υλικά που μοιάζουν, χωρίς όμως και να είναι, παράταιρα, με απόλυτο σεβασμό στη μεγαλοφυΐα του Ευριπίδη, να κάνουμε ένα βήμα μπροστά, προσπαθώντας να ενώσουμε σατυρικό δράμα και πολιτικό μιούζικαλ. Μιλήστε μας λίγο για τις ομάδες που θα πάρουν μέρος στο φεστιβάλ World Crisis Theater και θα εμφανιστούν στην Επίδαυρο... Ο πορτογαλικός θίασος Ex Quorum παρουσιάζει μία από τις πιο πολιτικές παραστάσεις, ένα κείμενο σκληρό, που περιλαμβάνει μερικά πολύ ωραία
WORLD CRISIS THEATER Παρασκευή 23 Αυγούστου o La Transplanisphere (Γαλλία), The power of yes του Sir David Hare, σκηνοθεσία: Bruno Freyssinet. o Κέντρο Κλασικού Δράματος και Θεάματος (Ελλάδα), The Cyclops Survival, του Γιάγκου Ανδρεάδη. Σάββατο 24 Αυγούστου o Teatro Internazionale (Ιταλία), Esposti a tutto των T. Tellung - A. Angelici, σκηνοθεσία: Tomaso Tellung. o Ex Quorum (Πορτογαλία), La reposta, σκηνοθεσία: Miguel Coelo Hugo. Κυριακή 25 Αυγούστου o Bildung und Integrazion (Γερμανία), How to become more German της Katerina Kokkinos-Kennedy, σκηνοθεσία: Andreas Wrosch.
ελληνικά κομμάτια, όπως αυτό ενός μαθητή γυμνασίου που απευθύνεται προς τους καθηγητές του λέγοντάς τους: «Να γιατί σας ζητώ να απεργήσετε», καθώς και μια ανθρωποφαγική παρωδία του Συμποσίου του Πλάτωνα. Οι Γερμανοί του Bildung und Integrazion αποτέλεσαν έκπληξη με τις Ευμενίδες που παρουσιάζουν, παράσταση που βασίζεται στην ιδέα μιας δίκης για την κρίση, η οποία μπορεί να πάρει πολλές θεατρικές διαστάσεις. Μέσω της παράδοσης του εξπρεσιονισμού νομίζω πως βρίσκουν τον τρόπο να παίξουν τραγωδία καλά. Ο Ντέιβιντ Χέαρ και το The power of yes που παρουσιάζει ο γαλλικός θίασος La Transplanisphere αποτελεί ένα θέαμα που θα εξελίσσεται μέχρι το τέλος του 2014, βασισμένο σε συνε-
THE CYCLOPS SURVIVAL Κείμενο-σκηνοθεσία: Γιάγκος Ανδρεάδης. Μουσική: Νίκος Αθανασάκης. Χορογραφία: Φάνης Καφούσιας. Σκηνικά: Σταύρος Μπονάτσος. Κοστούμια: Άντζυ Καρατζά. Κρουστά: Νίκος Τουλιάτος. Ερμηνεύουν: Χρήστος Ευθυμίου, Γιώργος Μωρόγιαννης, Μάνια Παπαδημητρίου, Κίμων Ρηγόπουλος. Χορός: Ευαγγελία Δημητρίου, Θεοδώρα Ευγενάκη, Μαριλία Μερσινιάδη, Κώστας Μητράκας, Ηλίας Παπακωνσταντίνου, Ειρήνη Πολυδώρου, Νίκος Τουρνάκης, Δημήτρης Τσικούρας, Διονύσης Χριστόπουλος. ΜΙΚΡΗ ΕΠΙΔΑΥΡΟΣ, 23/8.
ντεύξεις για την κρίση και με ισχυρή κινησιολόγηση και μουσική. Το Teatro Internazionale από την Ιταλία, με εξαιρετικούς ηθοποιούς και έναν πολύ καλό σκηνοθέτη, πραγματεύεται μια πολύ καλή ιδέα: την είσοδο στην «Κόλαση» του Δάντη, η οποία είναι η κρίση - δεν γνωρίζω όμως πόσο τολμηρό θα είναι. Θα έλεγε κανείς πως το πρόγραμμα του World Crisis Theater αποτελεί ένα είδος «θεατρικής συμμαχίας του Νότου»... Η ενότητα του ευρωπαϊκού Νότου, παρά τα όσα λέγονται, δεν είναι κάτι δεδομένο, είναι κάτι προς κατάκτηση. Ο πορτογαλικός θίασος, με τον οποίο δουλεύαμε μαζί, αρχικά αντιμετώπιζε την ελληνική κρίση μέσα από τα γνωστά στερεότυπα. Έπειτα από τρία χρόνια όμως κατάλαβε στο πετσί του τι θα πει κρίση και τώρα έρχεται στην Επίδαυρο με ένα κείμενο το οποίο αφορά κατά το ήμισυ την Ελλάδα. Όχι από φιλελληνισμό, αλλά επειδή κατάλαβαν ότι βρισκόμαστε στο ίδιο καζάνι. Αυτό κατακτιέται βήμα-βήμα... Από το μυαλό περνάει στην καρδιά και στο στομάχι και γίνεται βίωμα. Αυτό είναι το στοίχημα των πέντε θιάσων που βρεθήκαμε μαζί.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
46
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ
Η «Γυναίκα της Ζάκυθος» στο Φεστιβάλ Αθηνών Αυτό το τρομερό και οριακό πεζό ποίημα του Σολωμού, η Γυναίκα της Ζάκυθος, παρέμενε στα αζήτητα εκατό χρόνια μετά τη γραφή του, μέχρι να το ανακαλύψει και να το δημοσιεύσει στα 1927 ο Κώστας Καιροφύλας. Δύο είναι οι κύριες ερμηνευτικές σχολές αυτού του έργου: είτε πρόκειται για μια αλληγορία με στόχευση πολιτική είτε για προσωπική σάτιρα. Δεχόμενοι τη δεύτερη εκδοχή πρέπει να αναγνωρίσουμε, όπως το κάνει ο καθηγητής Λίνος Πολίτης, ότι «στη Γυναίκα... η σάτιρα μπορεί να ξεκινά από ένα πρόσωπο, προεκτείνεται όμως, ακτινοβολεί πιο μακριά, και υψώνεται σε μια σφαίρα καθολικότερη, υπερφυσικότερη, έτσι που η σύνδεση με το πραγματικό πρόσωπο να είναι πια εντελώς χαλαρή, τόσο που να μην ενδιαφέρει καν. Η σάτιρα ολόκληρη πραγματώνεται σε μια σφαίρα υπερατομική, και αυτό δικαιολογεί τον προφητικό και αποκαλυπτικό τόνο», συνεχίζει ο Λίνος Πολίτης, για να καταλήξει: «Το πόσο λίγο προσωπική σάτιρα είναι, φαίνεται πιο καθαρά στα ‘σημειώματα’ του Σολωμού. Στα ‘σημειώματα’ παρουσιάζεται σαν κεντρική ιδέα ο Διάβολος, και τούτο μπορεί να μας βοηθήσει κάπως στην κατανόηση του έρ-
ΤΗΙΝΚ ΤΑΝΚ
Ακούστηκαν τόσα για την τέταρτη (ποιος θα το έλεγε, ε;) εμφάνιση του Roger Waters και του «Τείχους» του μπροστά στο ελληνικό κοινό μέσα σε δύο χρόνια, που κάθε κριτική, παρουσίαση και άποψη γειτονεύει πλέον επικίνδυνα με την επανάληψη και την κοινοτοπία. Το μνημειώδες έργο των Pink Floyd, ουσιαστικά πνευματικό παιδί του Waters και ιδεολογική του έκφραση, έμελε να είναι η τελευταία μεγάλη στιγμή των Floyd, σηματοδοτώντας όχι μόνο την αρχή του τέλους για το μεγαλιθικό stadium progressive rock αλλά και τη ρήξη στις σχέσεις των πυλώνων της μπάντας. Roger Waters και David Gilmour σε απόλυτη κόντρα. Ιδεολογική, πολιτική (με αποκορύφωμα τον δίσκο The Final Cut που εξισώνει τους εμπόλεμους των Φόκλαντς/Μαλδίβες κάτι
γου... Μακριά από την πρώτη αφορμή που το γέννησε, μακριά από τη χώρα του πραγματικού, ο ποιητής κινείται μες στην υπερφυσική σφαίρα όπου τα πάντα εξουσιάζει το πνεύμα του κακού. Από την ίδια κοσμική ουσία είναι πλασμένη και η Γυναίκα της Ζάκυθος, τρομαχτική στην ασκήμια και στην κακία της, μαύρη στην ψυχή της, στην οποία αναβρύζει η κακία του Σατανά, και όπου δεν έπεσε ποτέ η αποθυμιά του παραμικρού καλού». Χρειάζεται άραγε να βρίσκουμε συνεχώς δικαιολογίες για τον προφητικό και αποκαλυπτικό τόνο ενός κειμένου όπως η Γυναίκα... του Σολωμού; Ο ποιητής γνώριζε πιθανότατα πολύ καλά κάτι που η δική μας εποχή έχει αρχίσει μόλις να διαπιστώνει: ότι η πραγματικότητα είναι πάντα μία. Οι αφορμές της, πολλές. Σε κάθε περίπτωση, η Γυναίκα της Ζάκυθος είναι ένα κείμενο θεμελιακό και καταγωγικό, όχι μόνο της νεοελληνικής λογοτεχνίας αλλά και του ίδιου του προσώπου του νεοελληνικού πολιτισμού, της νεοελληνικής μας ταυτότητας, καθώς αντανακλά προς τα έξω και παγιώνει την εσωτερική σύγκρουση του Σολωμού, ανάλογη με την εσωτερική σύγκρουση ενός έθνους που γεννιέται: ανάμεσα σε δύο κουλτούρες (Α-
νατολή και Δύση), ανάμεσα σε δύο γλώσσες (τα ιταλικά και τα ελληνικά), ανάμεσα σε δύο γονεϊκές καταβολές (πληβεία μητέρα, αριστοκράτης πατέρας), ανάμεσα στην ανθρώπινη και στην τερατώδη πλευρά, που ο Σολωμός πρέπει να επιλέξει. Όπως και αν έχει το πράγμα, η Γυναίκα... είναι το γυμνό κείμενο-σώμα μιας «αμίλητης» γραφής, που ζητά να το σκηνοθετήσουμε πρώτα εντός μας, ως ένα διαρκές γλωσσικό επεισόδιο, πριν το μεταφέρουμε στη σκηνή του θεάτρου, πριν το τοποθετήσουμε «απέναντι», το ντύσουμε, το στολίσουμε, το ευπρεπίσουμε... Η θεατρική προσαρμογή, η σκηνοθεσία, ο
σκηνικός χώρος, οι φωτισμοί του Δήμου Αβδελιώδη, στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, μεταφέρουν, ευτυχώς, αυτήν την αίσθηση, ενός χειροποίητου, πήλινου, άψητου σκεύους, που το γνωρίζουμε μόνο από την τραχιά του αφή και τη χωματίλα που αναδίνει. Το ίδιο πολύτιμη είναι η εικαστική παρέμβαση με τα ενδύματα και τα αγάλματα του Αριστείδη Πατσόγλου. Αλλά και η συμβολή της μουσικής του ταλαντούχου Βαγγέλη Γιαννάκη, εκτελεσμένης ζωντανά (Αλέξανδρος Αβδελιώδης, πιάνο, Γιάννης Αβδελιώδης, μαντολίνο, μεταλλόφωνο, Γιάννης Βιλιώτης, μαντολίνο, μουσικά εφέ, Μυρτώ Γουζίου, βιολοντσέλο, Πάνος Δημητρακόπουλος, κανονάκι, Γιάννης Πλαγιαννάκος, κοντραμπάσο, Παναγιώτης Ράπτης, σαξόφωνο, σοπράνο). Έτσι εγώ φαντάζομαι τη Γυναίκα... του Σολωμού, χωρίς ενδιάμεσες εικόνες - διαμεσολαβήσεις, και όπου: «ο ποιητής ενδύεται το προσωπείο του ιερομόναχου και κοιτάζει στα μάτια το Κακό, δίχως να το φοβάται. Το Κακό εδώ δεν είναι ο απέναντί μας, είναι ανάμεσά μας, μέσα μας». Αντιγράφω από το πρόγραμμα. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της παράστασης είναι ωστόσο η απόδοση του ρόλου της «Γυναίκας» από την Όλια Λαζαρίδου, ανορθόδοξα και ανατρεπτικά, σαν μιας «βελούδινης», υπόγειας, ονειρικής εκδοχής του «τέρατος», που σαγηνεύει και «κοιμίζει» το θύμα του πριν το κατασπαράξει. Δίπλα της οι Δήμητρα Κωτίδου και Δανάη Ρούσσου, ικανές μορφές του πραγματικού.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
Ποιοι φέρνουν το «The Wall» του 21ου αιώνα; που εξαγρίωσε τον συντηρητικό Gilmour) και προσωπική. Μουσική; Πολύ λιγότερο. Από τότε οι δρόμοι χώρισαν, εκτός από ειδικές περιπτώσεις για κοινωφελείς σκοπούς, ενώ οι φήμες που ήθελαν τον Gilmour να εμφανίζεται σε μία τουλάχιστον από τις παραστάσεις του Τhe Wall στο κλειστό του ΟΑΚΑ δυστυχώς δεν επαληθεύτηκαν. Η αλήθεια είναι πως οι σχέσεις των «2» είναι πλέον καλύτερες από ποτέ, αν και ένα reunion των Pink Floyd φαντάζει επίσης αδύνατο. Η μουσική, η τεχνοτροπία και η θεατρικότητα των Floyd βρήκε επιγόνους: Porcupine Tree, Anathema, Blackfield ακόμη και οι πιο σκληροί Tool ξεσήκωσαν φόρμες και στοιχεία απευθείας από την ιστορία των Pink Floyd. Ψυχεδέλεια, progressive, ναρκωτικά, πολιτική. Εν έτει όμως 2013 και με τον Roger Waters να μας χαιρετά πιθανότατα για πάντα, δεν μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί ποιο θα είναι, αλλά και αν θα υπάρξει καν, το The Wall του 21ου αιώνα. Χαμένο στα φαντάσματα του Β’ Παγκοσμίου και του θατσερισμού, το πόνημα των Floyd είναι ένα μνημείο για την τέχνη του 20ού αιώνα, αλλά βλέποντάς το ξα-
νά, αντιλαμβάνεσαι ότι σιγά-σιγά παρά τα επίκαιρα μηνύματα γίνεται ρετρό. Η μουσική βιομηχανία του iTunes και των mp3 υποτίθεται ότι θα έλυνε τα χέρια και τα μυαλά των δημιουργών, αλλά ώς τώρα παρέχει ροκ αναμασήματα και mainstream ανοησίες με μερικές σπάνιες εξαιρέσεις. Και καθώς οδεύουμε προς την ολοκλήρωση της πρώτης πενταετίας του για τη δεκαετία μας, τίποτα και κανείς δεν «μυρίζει»... Tείχος. Η ανατροπή στη μουσική και στη συ-
μπεριφορά είναι αόρατη. Η τσαντίλα για το συμβιβασμένο αργό και νωχελικό stadium rock που οδήγησε στην έκρηξη του πανκ δεν διαφαίνεται πουθενά. Τα συγκροτήματα που έχουν πάρει το χρίσμα; Οι Radiohead είναι βυθισμένοι στα προσωπικά θέματα των μελών τους, οι REM έχουν ήδη γεράσει, οι Muse προτιμούν να τιμούν τους μουσικούς τους ήρωες παρά να τους ξεπερνούν. Οι Tool είναι ελιτιστές, ίσως όμως να περιμένουμε κάτι από αυτούς. Οι Porcupine
Οι Tool ακολουθούν την ψυχεδελική εποχή των Floyd με αρκετά πιο σκληρό ήχο, που ταιριάζει όμως με την εποχή μας. Καλοί υποψήφιοι.
Tree κουρασμένοι. Το νέο μουσικό ιδίωμα του post metal με μπάντες όπως οι Cult Of Luna; Ίσως και από εκεί να έρθει κάτι. Το alternative είναι εκτός παιχνιδιού, σε παρακμή και εμπορικό ντελίριο. Δεν περιμένεις ύμνους από τους Placebo. Οπότε; Μπορεί να βιαζόμαστε. Οι Floyd, χωρίς να είναι το «Wall» ό,τι καλύτερο έγραψαν, έφτασαν εκεί αργά και επώδυνα. Όμως τότε ο κόσμος δεν είχε κοινωνικά δίκτυα και δεν ήταν τόσο ταχύς. Το νέο The Wall θα έπρεπε, και ίσως να γίνει αυτό, να ξεπηδήσει πιο γρήγορα, άμεσα και διαδραστικά. Ποιοι θα είναι οι ερμηνευτές του; Θα δείξει. Η εποχή του Waters ήταν ο WW2, η Θάτσερ, ο Ψυχρός Πόλεμος, η άνοδος του νεοφιλελευθερισμού. Η εποχή του Waters που αναζητάμε τώρα, ανάμεσα στα τραγούδια, είναι η εποχή των Wikileaks, της τραπεζικής δικτατορίας, του νεοναζισμού, του facebook και της Κατάρρευσης. Σίγουρα όλα αυτά είναι αρκετά και αναγκαία συστατικά για ακόμη ένα νέο μνημειώδες έργο. Ας έχουμε ανοιχτά αυτιά και μάτια. Ίσως τώρα που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, κάποιοι να αρχίζουν να το σκαρώνουν. Ή ακόμη και να το ολοκληρώνουν.
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
47
«Wasted Youth» των Αργύρη Παπαδημητρόπουλου, Γιαν Φόγκελ
ποκωδικοποίηση» του σύγχρονου κόσμου, που κυριαρχείται από την εικόνα και τα πολλαπλά νοήματά της ή τις «παρανοήσεις» της. 3. Και κάτι πολύ σημαντικό, που ίσως ξενίσει ορισμένους: Οι Δανοί συνειδητοποίησαν ότι η ποιότητα δεν αρκεί για να κερδίσει κανείς την αγορά. Το μέγεθος της παραγωγής και η ποικιλία είναι στοιχεία απαραίτητα για κάθε στρατηγική μάρκετινγκ. Ο δανέζικος κινηματογράφος απέκτησε διεθνή αναγνώριση πρώτα χάρη στον Λαρς φον Τρίερ, ωστόσο γρήγορα έγινε φανερό ότι η δανέζικη ομάδα «έχει βάθος» και δεν στηρίζεται μόνο σε μία προσωπικότητα.
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ
Στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο, που ξεκινά στις 5 Σεπτεμβρίου, ο ελληνικός κινηματογράφος έχει την τιμητική του. Στο πρόγραμμα «City to City» θα παρουσιαστεί μια επιλογή δέκα ταινιών της πρόσφατης ελληνικής παραγωγής, με θεματικό «άξονα» την πόλη των Αθηνών: «September» της Πέννυς Παναγιωτοπούλου (πρόσφατα έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Κάρλοβι Βάρι), «Wasted Youth» των Αργύρη Παπαδημητρόπουλου και Γιαν Φόγκελ, «J.A.C.E.» του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, «Wild Duck» του Γιάννη Σακαρίδη (σε παγκόσμια πρεμιέρα), «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά, που θα προβληθεί στο Τορόντο αμέσως μετά την πρώτη της παγκόσμια προβολή στο 70ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, όπου συμμετέχει στο διαγωνιστικό τμήμα, «H αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» της Ελίνας Ψύκου, «Στον Λύκο» των Χριστίνας Κουτσοσπύρου και Αράν Χιουζ, «Να κάθεσαι και να κοιτάς» του Γιώργου Σερβετά (επίσης παγκόσμια πρεμιέρα -μάλιστα η ταινία αυτή θα ανοίξει επίσημα το πρόγραμμα «City to City»), «Άδικος Κόσμος» του Φίλιππου Τσίτου, «H Κόρη» του Θάνου Αναστόπουλου. Ωστόσο, ενώ η διεθνής απήχηση της νεότερης γενιάς των Ελλήνων σκηνοθετών παραμένει ισχυρή, ήδη εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια κόπωσης μετά από τρία χρόνια εφαρμογής μνημονιακών πολιτικών και άγριων περικοπών στην ενίσχυση της κινηματογραφικής παραγωγής. Επιπλέον, σοβαρότατο πλήγμα στην παραγωγή ελληνικών ταινιών φέρνει και το κλείσιμο της ΕΡΤ, καθώς μονάχα η δημόσια τηλεόραση στήριζε έμπρακτα την παραγωγή ταινιών μεγάλου και μικρού μήκους, εφαρμόζοντας τον περιβόητο νόμο για το 1,5%. Ακόμη η ΕΡΤ μέσα από το πρόγραμμα «Μικροφίλμ» αποτέλεσε φυτώριο νέων κινηματογραφιστών υποστηρίζοντάς τους στα πρώτα τους βήματα. Αυτή τη στιγμή μένουν μετέωρα τα συμβόλαια που έχει υπογράψει η ΕΡΤ για την παραγωγή ταινιών, με γυρίσματα σε εξέλιξη, όπως για παράδειγμα της ταινίας του Πάνου Χ. Κούτρα και της παραγωγού Ελένης Κοσσυφίδου. Η ταινία, αν και έχει χρηματοδότηση από το εξωτερικό, από το κανάλι ARTE και το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Eurimages με 530.000 ευρώ, διέκοψε τα γυρίσματα γιατί το κλείσιμο της ΕΡΤ (που είναι συμπαραγωγός της ταινίας με 130.000 ευρώ) δημιούργησε πρόβλημα στους ξένους και δεν συνεχίζουν τη χρηματοδότηση αν δεν λυθεί το θέμα της συμμετοχής της ΕΡΤ και της συνεργασίας της με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου (που συμμετέχει και αυτό με 230.000 ευρώ).
Οι προτάσεις υπάρχουν...
Σε κρίσιμο σταυροδρόμι ο ελληνικός κινηματογράφος Δανία, ένα πετυχημένο μοντέλο Είναι άραγε «πολυτέλεια» υπό τις σημερινές συνθήκες η χάραξη μιας εθνικής πολιτικής για τον κινηματογράφο; Πρέπει να γίνει κατανοητό πρώτα απ’ όλα ότι μια εθνική πολιτική για το κινηματογράφο δεν θα έχει άμεσα αποτελέσματα -στη Δανία, όπου και το πιο πετυχημένο παράδειγμα εθνικής πολιτικής για τον κινηματογράφο στη Δυτική Ευρώπη, χρειάστηκαν κάπου 40 χρόνια για την πλήρη ανάπτυξη της πολιτικής. Η Κομισιόν σε επίσημο κείμενό της το 2001 έχει χαρακτηρίσει τις κινηματογραφικές ταινίες «ουσιαστικό στοιχείο για την καλή λειτουργία των δημοκρατιών μας, λόγω της μεγάλης επιρροής τους στην κοινωνία». Η τεράστια επιτυχία του δανέζικου κινηματογράφου τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο οφείλεται σαφώς στην πολύ καλά σχεδιασμένη και συστηματικά υλοποιημένη εθνική πολιτική της Δανίας: «Πριν από 20 χρόνια ήταν εκτός πραγματικότητας να συζητά κανείς στη Δανία για δανέζικες ταινίες. Σήμερα, όχι μόνο τις βλέπουμε στη χώρα μας, αλλά είναι και πολύ συνηθισμένο να συζητάμε γι’ αυτές» έλεγε σε συνέντευξή της η διευθύντρια του New Danish Screen, Vinca Wiedemann. Η πολιτική της Δανίας για τη στήριξη του κινηματογράφου ξεκίνησε με την προβολή ντοκιμαντέρ στα σχολεία και δομήθηκε με βάση στα εξής σημεία: 1. Ο κινηματογράφος αντιμετωπίστηκε ως πολιτιστικό αγαθό. Δημι-
ουργήθηκε όμως ταυτόχρονα μια πολιτική που εξασφαλίζει την ποικιλία των κινηματογραφικών ειδών, χωρίς
Σοβαρότατο πλήγμα στην παραγωγή ελληνικών ταινιών φέρνει και το κλείσιμο της ΕΡΤ, καθώς μονάχα η δημόσια τηλεόραση στήριζε έμπρακτα την παραγωγή ταινιών μεγάλου και μικρού μήκους, εφαρμόζοντας τον περιβόητο νόμο για το 1,5%. Ακόμη η ΕΡΤ μέσα από το πρόγραμμα «Μικροφίλμ» αποτέλεσε φυτώριο νέων κινηματογραφιστών υποστηρίζοντάς τους στα πρώτα τους βήματα. Αυτή τη στιγμή μένουν μετέωρα τα συμβόλαια που έχει υπογράψει η ΕΡΤ για την παραγωγή ταινιών, με γυρίσματα σε εξέλιξη
μονομέρεια, και δίνει τη δυνατότητα έκφρασης των νέων κινηματογραφιστών. Η κρατική υποστήριξη εφαρμόζεται συστηματικά σε όλα τα στάδια μιας παραγωγής. Ξεκινά από την υποστήριξη του σεναρίου και της ανάπτυξης των σχεδίων παραγωγής, συνεχίζεται με την ενίσχυση της παραγωγής και ολοκληρώνεται με την υποστήριξη της προώθησης των ταινιών σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Ενισχύεται η διακίνηση των ταινιών στα διεθνή φεστιβάλ, καθώς και η μετάδοση των ταινιών από τους δανέζικους τηλεοπτικούς σταθμούς. 2. Ταυτόχρονα επισημάνθηκε από πολύ νωρίς η σημασία της κινηματογραφικής εκπαίδευσης, τομέας που στην Ελλάδα αντιμετωπίζει την αδιαφορία της πολιτείας. Η συνεχής ανανέωση του δανέζικου κινηματογράφου στηρίζεται στους αποφοίτους της καλά στελεχωμένης και εξοπλισμένης με τεχνικά μέσα εθνικής σχολής. Η εισαγωγή γίνεται με ειδικές εξετάσεις (αντίθετα απ’ ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα, με το «θεωρητικό» Τμήμα της Σχολής Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης, όπου οι σπουδαστές εισάγονται μέσω του συστήματος των πανελλήνιων εξετάσεων), ενώ οι καθηγητές είναι συνδυασμός ακαδημαϊκών και επαγγελματιών του κινηματογράφου. Επιπλέον, δεν είναι καθόλου υπερβολή στις μέρες μας να μιλήσει κανείς για την ανάγκη γενικευμένης οπτικοακουστικής παιδείας (από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση) ώστε να διδαχθούν οι νεότερες γενιές την «α-
Αξίζει να θυμηθούμε και κάποιες κρίσιμες επισημάνσεις που είχε κάνει η «επιτροπή Γαβρά» (είχε αναλάβει να καταθέσει συγκεκριμένες νομοθετικές προτάσεις για τον ελληνικό κινηματογράφο στο υπουργείο Πολιτισμού, οι οποίες ωστόσο ουδέποτε εφαρμόστηκαν) σε ανοιχτή επιστολή τον Οκτώβριο του 2009, και ενώ είχε ήδη ολοκληρώσει το έργο της, προς τον τότε υπουργό Πολιτισμού Παύλο Γερουλάνο: «Η κρατική κινηματογραφική πολιτική σε όλες τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες έχει συνταχθεί ώστε να ενισχύεται πρωτίστως η παραγωγή ταινιών και μόνο δευτερευόντως οι φορείς που συμβάλλουν στην ανάδειξη του κινηματογραφικού προϊόντος. Με τη μέχρι σήμερα ελληνική νομοθεσία, όμως, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, οι λίγες ταινίες που βρίσκουν χρηματοδότηση δεν είναι συχνά παρά το άλλοθι για να διανέμονται τα ελάχιστα σχετικά κρατικά κονδύλια, καθώς και η επιστροφή του φόρου των εισιτηρίων, σε φορείς και δραστηριότητες εκτός παραγωγής». Ακόμα, η επιτροπή καταδίκαζε «τη διαχρονική πολιτική ατολμία, αλλά και τη λογική των συντεχνιακο-πολιτικών συμβιβασμών και των σκοπιμοτήτων που οδηγούν στην παρατεταμένη απραξία...». Τα όσα ακολούθησαν από τότε, δικαίωσαν πλήρως τις εκτιμήσεις της «επιτροπής Γαβρά»: Ενα «σχέδιο νόμου» επί θητείας του τότε υπουργού Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά που κυκλοφόρησε «πλαγίως», ένας νόμος περί κινηματογράφου («νόμος Γερουλάνου») που παρουσιάστηκε με τυμπανοκρουσίες αλλά ουδέποτε εφαρμόστηκε, οι παλιννωδίες του «βουλευτή Ηλείας» και για κάποια τέρμινα υπεύθυνου για τον Πολιτισμό Κώστα Τζαβάρα, που ήθελε-δεν ήθελε να καταργήσει το Κέντρο Κινηματογράφου, χρησιμοποιώντας σαν «λαγό» τον άτυπο σύμβουλό του Γιάννη Σολδάτο.... Κάπως έτσι φτάσαμε αυτό το καλοκαίρι να αναμένουμε τις πρωτοβουλίες του θεωρούμενου «φανατικού κινηματογραφόφιλου» Πάνου Παναγιωτόπουλου. Αναγκαστικά θα επανέλθουμε...
48 Γιατί μας ελκύει το καφέ - μπαρ με την επωνυμία «Utopia»; ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΝΟΥΤΣΟΥ*
Στη Χώρα της Μήλου; Ψάχνουμε να βρούμε ό,τι προτάσσεται στην αρχική έκδοση του Libellus vere aureus […] deque nova insula Utopia, δηλαδή μια επιστολή (1516). Όχι για να ασκήσουμε τη γραμματολογική μας περιέργεια αλλά για να εννοήσουμε τον μηχανισμό σκέψης του Ραφαήλ: «Πολλά και διάφορα διαδίδονται γι’ αυτόν τον άνθρωπο. Άλλοι νομίζουν πως χάθηκε ταξιδεύοντας. Άλλοι πάλι πως ξαναγύρισε στην πατρίδα του. Κι άλλοι πως ξαναπήγε στην Ουτοπία, είτε γιατί ήταν συνεπαρμένος από τη γοητεία της είτε γιατί δεν μπορούσε να βαστάξει τις συνήθειες του τόπου του». Συνιστά οξύμωρο το εγχείρημα να οριοθετήσεις εκείνο που δεν έχει «τόπο» στην εποχή σου; Δηλαδή, να ανατάμεις ένα γίγνεσθαι που προφανώς ακόμη δεν έχει συντελεσθεί; Κι αν μάλιστα σε διακατέχει μια περιφρονητική στάση για τα ουτοπικά σχεδιάσματα, δηλαδή να τα αντιμετωπίζεις σαν «άχρηστες φαντασιώσεις και οράματα των φιλοσόφων για να περάσουν τον καιρό τους και να εξασκήσουν το μυαλό τους», τότε η προκατανόηση για ό,τι φαίνεται να συμβαίνει δεν επιτρέπει καμιά παραχώρηση σε ό,τι υπερβαίνει το υπάρχον; Δηλαδή, καθίσταται περιττός ο μηχανισμός εκείνος που σου επιτρέπει να διαχειρίζεσαι το «αδύνατο ως δυνατό». Εξακολουθεί να παραμένει χρήσιμη η υπόδειξη ότι «εκείνο που κατηγορείται σαν ‘ουτοπία’ δεν είναι πια ό,τι ‘δεν έχει τόπο’ και επομένως δεν έχει κάποια θέση μέσα στο ιστορικό σύμπαν, αλλά μάλλον εκείνο που εμποδίζεται να γεννηθεί από την εξουσία των κατεστημένων κοινωνιών». Συναφώς η διαλεκτική της ουτοπικής δημιουργίας δεν αποτελεί ex definitione κάποια μόνο «θετική υπέρβαση» («positive Aufhebung») του παρόντος, αλλά και τη σκιαγράφηση του απευκταίου που συνιστά την «αρνητική» του υπέρβαση. Τούτο, συνακόλουθα, σημαίνει ότι η πολλαπλότητα των διακυβευμάτων προϋποθέτει τον συγκεκριμένο τρόπο αντιμετώπισης της υπάρχουσας κοινωνίας, με ιδεολογικά σύνολα και υποσύνολα που αντιστοιχούν -διαμεσολαβημένα ή όχι- σε ορισμένη πολιτική πρακτική. Γι’ αυτό ένας πολιτικός, του προηγούμενου αιώνα, δεν δίσταζε να συμβουλεύει ότι «πρέπει να ονειροπολούμε». Για να δοκιμασθεί κάθε απόπειρα διαχείρισης του «αδύνατου» ως «δυνατού» προϋποτίθεται η διακρίβωση των μορφών γείωσης των ουτοπικών σχεδιασμάτων στο παρόν που τα κυοφορεί, με συγκεκριμένες ιστορικές δυνάμεις που αντιτίθενται στην ανάδυσή τους. Έτσι, κάθε φορά το αρχικό βήμα αφορά την κατανόηση των συνιστωσών της σημερινής κοινωνίας, ώστε να τεθεί αβίαστα το ερώτημα σε ποια «πραγματικότητα» ζούμε και συνακόλουθα πώς και γιατί στοιχειοθετείται η «αντι-κοινωνία», στο πλαίσιο μιας «ρεαλιστικής ουτοπίας». Σ’ αυτήν ακριβώς τη διεργασία η κοινωνική κριτική δεν «παράγει» μόνο ένα αντικείμενο για τα υποκείμενα που το οριοθετούν, αλλά και αντίστροφα, τα υποκείμενα για το αντικείμενο που διαγράφεται ως ιστορική αναγκαιότητα υπέρβασης του παρόντος.
* Ο Παναγιώτης Νούτσος διδάσκει Κοινωνική και Πολιτική Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Απόσπασμα από το βιβλίο του «Κοινωνική και πολιτική αγορατολμία», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαζήση (Αθήνα, 2013)
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ
Φόβοι και ενθουσιασμοί ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΔΑΓΚΛΗ*
Οι μεγάλες ιδέες είναι μεγάλες, διότι είναι πάντα σε θέση να φωτίσουν τη βαθύτερη σχέση που ενυπάρχει σε μια κατάσταση πραγμάτων. Στη σημερινή κοινωνικοπολιτική, οικονομική και οικολογική κατάσταση, όπου αυξάνονται ραγδαία η εκμετάλλευση, η αδικία και οι συνθήκες γίνονται αβίωτες, η βασική βαθύτερη σχέση που τη δημιουργεί μπορεί να αποκαλυφθεί ευκολότερα. Έτσι, οι μεγάλες ιδέες συντελούν στη δημιουργία της συλλογικής θέλησης, η οποία συμβάλλει σε αυτό τον φωτισμό και ταυτόχρονα συνεχώς αυτοολοκληρώνεται, με απώτερο σκοπό την αλλαγή και ανατροπή αυτής της σχέσης. Σήμερα, οι πλανητικά κυρίαρχοι, αντίπαλοι αυτής της υποκατάστασης, με τη σχεδόν μονοκρατορική εξουσία στην επικοινωνία-προπαγάνδα, επιχειρούν αδιάλειπτα να αναχαιτίσουν αυτή την κοινωνική διαδικασία με μεθόδους κάθε είδους, είτε νέες είτε ανανεωμένες ή «παντός καιρού» συχνά, ανάλογα με τη χώρα και την κοινωνία. Επειδή η ένδεια, άρα και η μη αποδοχή, των όποιων νεοφιλελεύθερων ιδεολογικών επιχειρημάτων του συστήματος έχει εκθετικά αυξηθεί, αυτό οδηγείται σε δοκιμασμένες μορφές χειραγώγησης. Από αυτές, διακρίνουμε επανερχόμενες δύο βασικές: τον φόβο και τον αποπροσανατολισμό, που είναι διακριτές, αλλά αλληλοσυμπληρώνονται. α) Η πρώτη μορφή χειραγώγησης, ο φόβος, αποτελεί πανάρχαια εξουσιαστική μέθοδο που ανασύρεται κατά καιρούς από το «ανορθολογικό συρτάρι», συνδυάζοντας τον παραδοσιακό μυστικισμό και αποκρυφισμό με τον (ψευδο-)επιστημονικό παράγοντα. Ο τελευταίος, εδώ και χρόνια, επιχειρεί να δώσει σοβαρότητα και αληθοφάνεια στον πρώτο. Βέβαια, η «συντέλεια του κόσμου» δεν επήλθε στις 21 Δεκεμβρίου 2012 (Μάγια, διάφοροι προφήτες, καλόγεροι κ.ά.). Υπομονή όμως, έπεται συνέχεια! Πέρα από τον καθαρά μυστικιστικό και αποκρυφιστικό παράγοντα, η επιστήμη θα συνδράμει πάλι με αφορμές (π.χ. η συμβολή της αστρονομίας έχει κομήτες-μετεωρίτες κ.λπ. για φέτος, του χρόνου, το 2025, το 2036 κ.ο.κ.), οδηγώντας στην παθητικοποίηση των εξαθλιωμένων -και όχι μόνο- μαζών του πλανήτη. Κριτικάροντας κανείς τέτοια φαινόμενα, αισθάνεται συχνά τη δυσφορία της κοινοτοπίας ή της «ανακάλυψης του τροχού», αλλά δυστυχώς δεν γίνεται αλλιώς. Μερικές σύντομες παρατηρήσεις: o Ο φόβος, παρά το πρόσκαιρο της επιβολής του, όπου και όποτε καταφέρνει να επιτύχει τον σκοπό του, δημιουργεί ανθεκτική παθητικοποίηση του ατόμου, κατευθυνόμενη στο πρωτόγονο υπαρξιακό, αυτό καθεαυτό το «γυμνό» ένστικτο φόβου. Έτσι, η «επικίνδυνη» για τους κυρίαρχους μεταστροφή του φόβου σε οργή δυσχεραίνεται. o Η ανάγκη αλλά και η επιτυχία αυτής της επιβολής ευνοούνται βέβαια σήμερα, όπου τα επιβιωτικά και τα συνακόλουθα αυτο-επιβεβαιωτικά άγχη εντείνονται, σε στενή σχέση με την επίσης προϊούσα κοινωνία της αμάθειας ή της ημιμόρφωσης.
Η πρώτη μορφή χειραγώγησης, ο φόβος, αποτελεί πανάρχαια εξουσιαστική μέθοδο που ανασύρεται κατά καιρούς από το «ανορθολογικό συρτάρι», συνδυάζοντας τον παραδοσιακό μυστικισμό και αποκρυφισμό με τον (ψευδο-)επιστημονικό παράγοντα (Άλλο σύμπτωμα αυτού του εκρηκτικού συνδυασμού είναι ο ευκολότερος εκφασισμός της κοινωνίας). o Μπορούμε, τέλος, να ανασύρουμε, από το «παραδοσιακό συρτάρι», δύο κλασικές απόψεις που συνδυαζόμενες συγκροτούν μια ικανή εξήγηση αυτού του φαινομένου: «Η κοινωνική ζωή είναι στην ουσία της πρακτική. Όλα τα μυστήρια που παρασύρουν τη θεωρία προς τον μυστικισμό βρίσκουν τη λογική τους λύση στην ανθρώπινη πράξη και στην κατανόηση αυτής της πράξης» (K. Μαρξ). O άνθρωπος, στη μεγάλη ανάγκη του να πιστεύει, «αν του λείπουν οι λογικές αιτίες όπου θα βασίζει την πίστη του, είναι δυνατόν να αρκείται και στις παράλογες» (Μπ. Ράσελ). β) Η δεύτερη μορφή παθητικοποίησης, εκτός του πλέγματος του φόβου, είναι ο αποπροσανατολισμός, που παρατηρούμε εσχάτως σε πλήρη ισχύ, και στα καθ’ ημάς, από την κυρίαρχη προπαγάνδα. Το ζήτημα του τεράστιου ορυκτού πλούτου της χώρας μας, ο οποίος παρουσιάζεται ως η πανάκεια για την εθνική, άρα και κοινωνική κρίση, και τον οποίο καραδοκούν, μηχανευόμενοι πολλά, να αρπάξουν οι ξένοι, βρίσκεται σε έξαρση στα ΜΜΕ. Η μέθοδος αυτή είναι πιο πονηρή: δεν βασίζεται στον μυστικισμό, αλλά διαθέτει αρκετά ρεαλιστική και υλική βάση. Η πιθανότητα επαλήθευσης της ύπαρξης αυτού του πλούτου είναι μεγάλη. Η κοινωνία, ασυνείδητα τουλάχιστον, σε πρώτη φάση, εύχεται την επαλήθευση αυτής της
πιθανότητας, λησμονώντας ή παρακάμπτοντας αβασάνιστα τις πιθανότατα καταστροφικές παρενέργειες στον κατεξοχήν πλούτο της χώρας μας, τον φυσικό και περιβαλλοντικό: αυτό είναι το «κεφάλαιό» της, που δεν χρειάζεται αποκάλυψη, αλλά μόνο πολυδιάστατη αξιοποίηση προς όφελος της κοινωνίας. (Το παράδειγμα του «χρυσού της Χαλκιδικής» είναι χαρακτηριστικό). Η κριτική οφείλει εδώ να εστιαστεί στις «παρενέργειες» αυτής της καλλιεργούμενης λαϊκής αισιοδοξίας, λόγω της σημερινής κοινωνικής, πολιτικοϊδεολογικής συγκυρίας, στην οποία διαρκώς αυξάνεται η λαϊκή εμπιστοσύνη στην Αριστερά. Ο κυρίαρχος ενδιαφέρεται να εκμεταλλευτεί τις «παρενέργειες», αφού χρησιμοποιεί κάθε μέσο ανάσχεσης της ανόδου της Αριστεράς. Η διαφορά από τη μέθοδο του φόβου είναι ότι στην πρώτη περίπτωση ουσιαστικά ακυρώνεται (έστω και παροδικά) ο φωτισμός της βασικής σχέσης της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης πραγμάτων, ενώ εδώ ο φωτισμός εκτρέπεται και εστιάζεται αλλού, εκτός της βασικής σχέσης - με μεγαλύτερη μάλιστα διάρκεια. Έτσι, η σκέψη εκτρέπεται από το κοινωνικό-ταξικό στο εθνικό-πατριωτικό. Ποιος, άλλωστε, έχει όρεξη να μπλέξει σε κοινωνικούς-πολιτικούς αγώνες, όταν πρόκειται σε λίγο «να φάει με χρυσά κουτάλια»; Την απαισιοδοξία του φόβου διαδέχεται η αισιοδοξία και ο ενθουσιασμός. Στην περίπτωσή μας, για τα τελευταία συναισθήματα ταιριάζουν πολύ καλά τα εξής λόγια: «Πολύ συχνά, η αισιοδοξία δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τρόπος να υπερασπίζεται κανείς την τεμπελιά του, την ανευθυνότητά του, τη θέλησή του να μην κάνει τίποτα. Είναι, επίσης, μια μορφή μοιρολατρίας και μηχανιστικής αντίληψης [...]. Ο ενθουσιασμός δεν είναι παρά η εξωτερική λατρεία των φετίχ [...] Ο μόνος δικαιολογημένος ενθουσιασμός είναι εκείνος που συνοδεύει την ικανή θέληση, την ικανή δράση, την πλούσια εφευρετικότητα σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες που μεταβάλλουν την υπάρχουσα πραγματικότητα» (Αντ. Γκράμσι).
* Ο Δημοσθένης Δαγκλής είναι φυσικός, δρ. Φιλοσοφίας
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
49
ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ πη του για το νησί, με τρόπο θεαματικό, μαζί με τον εκλεκτό καλεσμένο του Παρασκευά Καρακώστα, παρουσιάζουν μια βραδιά με μπαλάντες και ευρηματικά εκτελεσμένες διασκευές, σε μια συναυλία με τίτλο «A night in the Blue» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Σερίφου, στο Θέατρο Κάτω Χώρας (Σέριφος), στις 9.15 μ.μ.
ΤΕΤΑΡΤΗ
Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
«Επιθεωρητής»
Γκόλφω Για μόνο μία παράσταση, το αργολικό θέατρο μεταμορφώνεται στο ορεινό χωριό που κυλούν τα νερά της Στύγας, εκεί όπου σύμφωνα με τους αρχαίους μύθους ήταν η πύλη για τον Κάτω Κόσμο και όπου θνητοί και αθάνατοι έπαιρναν τον ιερότερο όρκο. Στα βουνά του Χελμού, όπου η Γκόλφω και ο Τάσος, δύο νεαρά παιδιά, ορκίζονται αιώνια αγάπη. Μετά τη χειμερινή της επιτυχία, η τραγωδία του Σπυρίδωνος Περεσιάδη, σκηνοθετημένη από τον Νίκο Καραθάνο, αποκτά νέα πνοή και, διατηρώντας τον δεκαπεντασύλλαβο, μετατρέπεται σε ένα σκοτεινό όνειρο αλλά κι ένα θεατρικό πανηγύρι, με πρωταγωνιστές τους Ε. Σαουλίδου, Λ. Φωτοπούλου, Α. Αλεξανδράκη, Χ. Φραγκούλη, Ν. Καραθάνο, Γ. Βογιατζή, την Παρασκευή, στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου (Επίδαυρος), στις 9.00 μ.μ.
ΚΥΡΙΑΚΗ
Samos Young Artists Με το ελληνοτουρκικό κουαρτέτο εγχόρδων Τetraktys συνεχίζεται σήμερα το Samos Young Artists Festival, μια πλατφόρμα μουσικών διαλόγων που ζωντανεύει κάθε χρόνο στη Σάμο και φιλοδοξεί να συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση των λαών μέσω της πιο αναγνωρίσιμης απ’ όλους καθολικής γλώσσας, εκείνης της μουσικής. Οι Γιώργος Παναγιωτίδης (βιολί), Κώστας Παναγιωτίδης (βιολί), Ali Basegmezler (βιόλα) και Δημήτρης Τραυλός (τσέλο) θα ερμηνεύσουν έργα Bach, Σκαλκώτα, Shostakovitch και Beethoven, στο Αρχαίο Θέατρο Πυθαγορείου (Σάμος), στις 9.00 μ.μ.
ΔΕΥΤΕΡΑ
Γιάννης Χαρούλης
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com
«Μαγγανείες» του καλού, γιατρικό και μαγικά φίλτρα παρασκευάζει απόψε ο Γιάννης Χαρούλης, με βασικά υλικά τραγούδια που είναι ριζωμένα στο κέντρο του συναισθήματος και της συλλογικής μνήμης. Τραγούδια που έρχονται από παντού. Τραγούδια που σε πάνε παντού. Από τόπο σε τόπο κι από χρόνο σε χρόνο. Πολλές ιστορίες μαζί που αφηγούνται μία καινούργια ιστορία. Τραγούδια από τους
προσωπικούς του δίσκους και τη συνεργασία του με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου και άλλα που διάλεξε ειδικά για τη συναυλία του στο Κάστρο Μυτιλήνης (Λέσβος), στις 9.30 μ.μ.
Φως... φανάρι Στην Ελλάδα του 2030 τέσσερις πόρνες πολυτελείας, ένας Γερμανός βουλευτής, ένας ξεπεσμένος εφοπλιστής κι ένας ναύτης συναντιούνται σε έναν οίκο ανοχής στην Πλάκα, πρωταγωνιστές του μιούζικαλ Φως... φανάρι της Κατερίνας Χάσκα, που παρουσιαζει τα κοινά βιώματα, την πορεία, τα όνειρα, τις ελπίδες και την πραγματικότητα επτά ανθρώπων στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, με πρωταγωνιστές τους Ν. Χουβαρδά, Στ. Μπαρμπαγιαννάκο, Μ. Πανουτσοπούλου, Δ. Καΐκη, Κ. Μπενιά, Θ. Νιώτη, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στον πολυχώρο Χυτήριο (Ιερά Οδός 44), στις 9.00 μ.μ.
ΤΡΙΤΗ
Φεστιβάλ Σερίφου Ο Angelee Gerovasiliou ή Angelee, όπως είναι γνωστός στο αμερικανικό κοινό αλλά και στους Έλληνες φίλους του, ένας κατ’ επιλογήν Σεριφιώτης, ο οποίος διαδίδει την αγά-
Ο γηραιός πατήρ μου Τέσσερις αφηγηματικές φωνές γύρω από μια υποψία συνθέτει ο Κώστας Ακρίβος: Άφησε απόγονο ο Κ. Π. Καβάφης; Ήταν ο κληρονόμος της περιουσίας και του έργου του Αλέκος Σεγκόπουλος φυσικό του τέκνο, έτσι όπως υπονοεί ο Γ. Σαββίδης; Η μητέρα τού ποιητή Χαρίκλεια, η ράπτρια Ελένη Σεγκοπούλου, ο ίδιος ο Αλέκος Σεγκόπουλος και, φυσικά, ο Κ. Π. Καβάφης μονολογούν γύρω από το κεντρικό γεγονός, καθώς επίσης τα μεταξύ τους αισθήματα και την εποχή του βίου τους, στην παράσταση Ο γηραιός πατήρ μου, που παρουσιάζει το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Γκόνη, από σήμερα έως και την Τρίτη, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φιλίππων Θάσου, στον ατμοσφαιρικό χώρο του Ιμαρέτ (Καβάλα), στις 9.00 μ.μ.
Μια ανελέητη σάτιρα της διαφθοράς, που μπορεί να τοποθετείται σε μια μακρινή επαρχία της τσαρικής Ρωσίας, στα μέσα του 19ου αιώνα, όπου η τοπική (και όχι μόνο) κρατική διοίκηση κυριαρχείται από μια κάστα απατεώνων, ο Επιθεωρητής του Νικολάι Γκόγκολ, με πρωταγωνιστές τους Γιώργο Αρμένη και Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, παρουσιάζεται απόψε, σε σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου, στο Αμφιθέατρο Πολιτιστικού και Αθλητικού Πάρκου (Νέα Μάκρη), στις 9.30 μ.μ.
ΠΕΜΠΤΗ
Σύρος Η νέα γενιά της ελληνικής μουσικής σαλπάρει για τη Σύρο! Τέσσερα νέα ελληνικά σχήματα σε ένα κεφάτο πάρτι: Η Joanna Drigo και ο Βαγγέλης Μαρκαντώνης, με κιθάρες, φυσαρμόνικες και φωνές σε μικρές νεο-φόλκ ιστορίες για το καλοκαίρι. Η Βικτωρία Ταγκούλη σε τραγούδια παιχνιδιάρικα, από όλο το φάσμα της ελληνικής και της διεθνούς σκηνής. Οι Minor Project, με χατζιδακικές καταβολές, πατούν γερά στην πιο σύγχρονη εκδοχή της ποπ ευαισθησίας. Τέλος, η Νέα Τάξη Πραγμάτων, με το γνωστό δυναμικό αλλά και μελωδικό Hip-Hop της και απρόβλεπτες διασκευές που φτάνουν μέχρι και τον Μάρκο Βαμβακάρη, εμφανίζονται στο πλαίσιο του φεστιβάλ Σύρος - Πολιτισμός, στο πρώην Λατομείο Καραβέλα (Ερμούπολη), στις 9.15 μ.μ.
Από τη Σμύρνη Μετά την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, όπου παρουσιάστηκε με επιτυχία, η ομαδική εικαστική έκθεση 90 επιστολικά δελτάρια από τη Σμύρνη, αφιερωμένη στην 90ή επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής, παρουσιάζεται στην Αίγινα έως 22/8. Στα εγκαίνια, που θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη, θα μιλήσουν για τις αποσκευές της μνήμης που κουβαλάμε όλοι μέσα μας η επιμελήτρια της έκθεσης Ίρις Κρητικού, ο Παρασκευάς Καρασούλος εκ μέρους της διοργανώτριας Μικρής Άρκτου και η αντιπρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων, δημοσιογράφος Ελένη Μπίστικα-Κατραμοπούλου, στο Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο (Αίγινα), στις 8.30 μ.μ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
Φεστιβάλ Κυκλάδων Με σύνθημά του Viva Verdi, ακρωνύμιο που παρέπεμπε στην ιταλική ενοποίηση, αλλά εδώ χρησιμοποιείται για να δηλωθεί το αφιέρωμα στα 200 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου Ιταλού συνθέτη, ξεκινά σήμερα το 9o Διεθνές Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Κυκλάδων, με ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει έργα Heitor Villa-Lobos, Johannes Brahms και Antonin Dvorak, που ερμηνεύουν οι Γιάννος Μαργαζιώτης, Lars Bjornkjaer, βιολί, Leonardο Altino, βιολοντσέλο, Rafael Altino, βιόλα, και οι πιανίστες Simone Leitao, Ana Lucia Garcia Altino, Γιάννης Βακαρέλης, στο Θέατρο Απόλλων (Ερμούπολη), στις 9.00 μ.μ.
ΣΑΒΒΑΤΟ
Ορφέας Περίδης Μουσικές επιλογές από τα εννέα προσωπικά του άλμπουμ, από τραγούδια-συμμετοχές, αδισκογράφητο υλικό και μελοποιημένα ποιήματα παρουσιάζει ο Ορφέας Περίδης, καθώς και τραγούδια από τον πρώτο προσωπικό δίσκο της Εύας Ατματζίδου (Μάταιο ροζ) και του Αλέξανδρου Ιακώβου (Κάτι καινούργιο απ’ τα παλιά) που θα ερμηνεύσουν οι ίδιοι, στην αποψινή συναυλία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Νάξου, στον Πύργο Μπαζαίου (12ο χλμ. Χώρας - Αγιασσού), στις 9.30 μ.μ.
50 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ (Θερινό) Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Πριν τα μεσάνυχτα 20:50, 23:00 ΑΕΛΛΩ Cinemax 5+1 Cyta Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 3 Γούλβεριν 20:30, 22:50 Αίθουσα 4 Ολα για την αγάπη 21:00, 23:00 Αίθουσα 6 (Θερινή) Ο κανόνας της σιωπής 20:45, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Διατριβή για ένα φόνο 20:45, 23:00 ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ (Θερινό) Κήπος Ζαππείου, 2103369300, Μια βραδιά στο Σαιν Τροπέ 21:00, 23:00 ΑΙΟΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ (Θερινό) Σολωμονιδου και Φιλαδελφείας, Καισαριανή, 2107247600, Ο Χριστός ξανασταυρώνεται 20:50, 23:00 ΑΜΥΝΤΑΣ (Θερινό) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Αν... 20:50, 23:00 AΝΕΣΙΣ (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Μια βραδιά στο Σαιν Τροπέ 21:00, 23:00 ΑΝΟΙΞΙΣ (Θερινό) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Ένα καλοκαίρι 20:50, 23:05 ΑΡΚΑΔΙΑ (Θερινό) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 2107661166-2107661226, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 21:10 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (Θερινό) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, Τα πουλιά 21:00, 23:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 18:20 3D Γούλβεριν 20:20 3D, 22:40 3D Αίθουσα 2 Ο μοναχικός καβαλάρης 20:10, 22:40 Τούρμπο μεταγλ. 18:20 3D Αίθουσα 3 (Θερινή) Ένα καλοκαίρι 20:40, 22:50 ΒΟΞ (Θερινό) Θεμιστοκλέους 82, Εξάρχεια, Αθήνα, 2103301170, Ασανσέρ για δολοφόνους 21:00, 23:00 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 2 Τούρμπο μεταγλ. 18:10, 20:10 This Is the End 22:20, 00:30 Αίθουσα 3 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 22:40 Star Trek Into Darkness 19:50 Αίθουσα 4 Γούλβεριν 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Oblivion 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Ο μοναχικός καβαλάρης 22:50 Οι μεγάλοι 2 18:20, 20:40 Αίθουσα 8, Lays Γούλβεριν 18:30 3D, 21:00 3D, 23:30 3D Αίθουσα 9 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 17:20, 19:40 Red 2 22:00, 00:20 Αίθουσα 10 Το μυστικό βασίλειο του δάσους μεταγλ. 17:50 Γούλβεριν 20:00, 22:30 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 2 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:00, 23:20 Star Trek Into Darkness 18:20 Αίθουσα 3, CosmoteOblivion 20:00, 22:30 Τούρμπο μεταγλ. 18:00 Αίθουσα 4 This Is the End 21:50, 00:00 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 19:30 Αίθουσα 5 Γούλβεριν 18:45, 21:15, 23:45 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Γούλβεριν 19:00, 21:30, 00:00 Αίθουσα 2 Μπαμπούλες
Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΘΕΑΜΑΤΑ Πανεπιστημίου μεταγλ. 18:00 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 20:20, 22:40 Αίθουσα 3 Τούρμπο μεταγλ. 19:00 Red 2 21:00, 23:20 Αίθουσα 4 Oblivion 19:10, 21:40, 00:10 Αίθουσα 5 Star Trek Into Darkness 19:20, 22:00 Αίθουσα 6 Τούρμπο μεταγλ. 18:00 This Is the End 20:00, 22:10, 00:20 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 ( Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Τούρμπο μεταγλ. 18:00 3D Γούλβεριν 20:00 3D This Is the End 22:30 Αίθουσα 2, Cosmote Oblivion 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 3 Γούλβεριν 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 4 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 18:20 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 20:40 Red 2 23:00 Αίθουσα 5 Τούρμπο μεταγλ. 19:00 Γούλβεριν 21:00, 23:30 VILLAGE RENTI SUMMER (Θερινό) Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr,Oblivion 21:40 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 4 This Is the End 18:45, 21:00, 23:20 Αίθουσα 5 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 19:40 Red 2 22:10, 00:30 Αίθουσα 6 Γούλβεριν 19:15, 21:45, 00:15 Αίθουσα 7 Γούλβεριν 18:00 3D, 20:30, 23:00 Αίθουσα 8 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 22:10, 00:30 Τούρμπο μεταγλ. 18:10, 20:10 Αίθουσα 9 Star Trek Into Darkness 21:30, 00:10 Τούρμπο μεταγλ. 19:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 3 (Θερινή) Έρωτας είναι... 20:40, 23:15 ΔΕΞΑΜΕΝΗ (Θερινό) Πλατεία Δεξαμενής Κολωνάκι, Αθήνα, 2103623942-2103602363, Κορώνα γράμματα 20:50, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ (Θερινό) Ηλία Ηλιού 28-30 & Ηλιουπόλεως 77, Δάφνη, 2109731856, Πριν τα μεσάνυχτα 20:50, 23:00 ΔΙΟΝΥΣΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Έρωτας είναι... 22:00 ΕΚΡΑΝ (Θερινό) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Κάτσε φρόνιμα 21:00, 23:00 ΕΛΛΗΝΙΣ Cinemax (Θερινό) Κηφισίας 29, Αμπελόκηποι, Αθήνα, 2106464009 80111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Έρωτας είναι... 20:50, 23:00 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Ασανσέρ για δολοφόνους 21:00, 23:00 ΘΗΣΕΙΟΝ (Θερινό) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cinethisio.gr, Ένα καλοκαίρι 20:45, 23:05 ΛΑΪΣ (Θερινό) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, Περσόνα 22:45 Κλέφτης ποδηλάτων 21:00 ΛΑΟΥΡΑ EUROPA CINEMAS (Θερινό) Φορμίωνος & Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι, 2107662040, Η ζωή του Πι 21:00 Ο υπνωτιστής 23:00 ΛΙΛΑ (Θερινό) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Γάμος σε δόσεις 20:50, 23:00 ΟΑΣΙΣ (Θερινό) Πρατίνου 7, Παγκράτι, 2107244015, Αννα Καρένινα 20:50, 23:05 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 - 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 3 Ανοιχτή καρδιά 20:50, 22:50 Αίθουσα 6 Η συμμορία των μάγων 21:40 Αίθουσα 7 Ο γάμος της χρονιάς 21:00 Τούρμπο μεταγλ. 19:00 Αίθουσα 8, Vodafone Red 2 20:00, 22:30 Αίθουσα 9 -ES The Iceman 20:20, 22:40
Αίθουσα 10 Γούλβεριν 20:30, 23:10 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 7, Vodafone The Iceman 20:15, 22:30 Αίθουσα 8 Ο γάμος της χρονιάς 21:00 Τούρμπο μεταγλ. 19:00 Αίθουσα 9 Red 2 22:00 Αίθουσα 10 Γούλβεριν 20:30, 23:10 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868 Αίθουσα 1 Σμύρνη: Καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922 20:00 Ανακυκλώνοντας τη Μήδεια 22:15 Αίθουσα 2 (Θερινή) Ο τελευταίος χορευτής του Μάο 23:10 Νευρικός εραστής 21:00 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Αλεξάνδρας & Μαυρομιχάλη, Αθήνα, 2106425714, Ο μοναχικός καβαλάρης 23:00 Ο κανόνας της σιωπής 20:45 ΡΙΒΙΕΡΑ (Θερινό) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Οι διαβολογυναίκες 20:40, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (Θερινό) Αλσος Βεϊκου, 2102138119, Ο μοναχικός καβαλάρης 20:50, 23:15 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (Θερινό) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103222071-2103248057, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, Ο κανόνας της σιωπής 23:10 Έρωτας είναι... 20:45 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (Θερινό) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256, cinefloisvos@gmail.com, Διατριβή για ένα φόνο 21:00, 23:15 ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ Classique (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 290 & Παρίτση 2, Ψυχικό (Φάρος), 2106777330-1, Red 2 23:00 Όλα για την αγάπη 21:00 STER CINEMAS Λεωφ.Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ίλιον, 801 801 7837 210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Star Trek Into Darkness 18:40 Γούλβεριν 21:30 Αίθουσα 2 Ο μαχητής 18:30, 22:40 This Is the End 20:30 Αίθουσα 3 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 18:50 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 21:00 Αίθουσα 4 Rio μεταγλ. 20:10 Γουόλ-Υ μεταγλ. 18:10 Red 2 22:10 Αίθουσα 5 Avatar 19:10 3D, 22:20 3D Αίθουσα 6 Τούρμπο μεταγλ. 18:00 Γούλβεριν 20:00, 22:30 Αίθουσα 8 (Θερινή) Αν... 22:00 ΤΡΙΑΝΟΝ Filmcenter Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Η άρπα της Βιρμανίας 22:30 Ζούσε τη ζωή της 20:45 ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109312866, Υψηλή μαγειρική 20:50, 23:00 ΦΙΛΟΘΕΗ (Θερινό) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398, Κορώνα γράμματα 20:50, 23:00 ΨΥΡΡΗ (Θερινό) Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103247234, Η διπλή ζωή της Βερόνικα 21:00, 23:00 ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΛΣΟΣ (Θερινό) Δεκελείας154, 21025320032102583133, Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 20:40 Ο μοναχικός καβαλάρης 22:30 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3D digital (Θερινό) Νευροκοπίου 2-4, Παπάγου, 2106561153-2106528173,This Is the End 20:50, 23:00 ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (Θερινό) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 21057808923, Σώμα με σώμα 20:50, 23:00 ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ (Θερινό) Κύπρου 68 & Δωδεκανήσου, Αργυρούπολη, 2109922098, Ο υπέροχος Γκάτσμπυ 20:40, 23:10 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΜΑΣΚΩΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ-ΤΑΥΡΟΥ (Θερινό) Κωσταντινουπόλεως 2, Ταύρος, 2103459531, Το σπίτι στο τέλος του δρόμου 21:00, 23:10 ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Λεωφόρος Περικλέως 53, Χολαργός, 2106561153-2106528173, Ραλφ, η επόμενη πίστα μεταγλ. 21:00 Πριν τα μεσάνυχτα
23:00 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΕΛΛΩ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 12, Ραφήνα, 2294023420, Οι αταίριαστοι 21:00, 23:00 ΑΘΗΝΑ (Θερινό) - PISCINES IDEALES Σολωμού 18, Χαλάνδρι, 2106855860 6976584717, Πριν τα μεσάνυχτα 21:00 Ο μοναχικός καβαλάρης 23:00 ΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Χαλκούτσι, 22950-71515, Πριν τα μεσάνυχτα 21:00, 23:00 ΑΙΓΛΗ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 28-30, Σαρωνίδα, 22910/54941-54261, Πριν τα μεσάνυχτα 21:00, 23:00 ΑΚΤΗ (Θερινό) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη, 2108961337, Χτυποκάρδια στο γραφείο 20:50, 23:00 ΑΛΕΞ Cinema (Θερινό) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, Η συμμορία των μάγων 22:30 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 20:30 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (Θερινό) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, Τούρμπο μεταγλ. 20:50 Γούλβεριν 22:40 ΑΛΙΚΗ (Θερινό) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 - 2102234130, Διατριβή για ένα φόνο 20:50, 23:00 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (Θερινό) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Παγκόσμιος πόλεμος Ζ 23:00 Δύο για το δρόμο 21:00 ΑΜΙΚΟ (Θερινό) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, Μια βραδιά στο Σαιν Τροπέ 21:00, 23:00 ΑΣΤΕΡΙ ( Πρώην ΙΛΙΟΝ) (Θερινό) Φιλοκτήτου 86 & Νέστορος,Ίλιον, 2102639030, Ο μοναχικός καβαλάρης 21:20 ΑΣΤΡΟΝ (Θερινό) Νηρηίδων 9, Άρτεμις, 22940-82249, Ο γάμος της χρονιάς 21:00 COOL TYMVOS CINEMAS Δημοσθένους 8, Παραλία Μαραθώνα, 2294055566-6977500030 Αίθουσα 2 (Θερινή) Οι καταφερτζήδες 20:30, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Ο μοναχικός καβαλάρης 20:30, 23:00 ΓΟΡΓΟΝΑ (Θερινό) Παραλία Καλάμου Αγ.Απόστολοι, 22950 81223, Κλειστό ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΟΝΑΡ (Πρώην ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ) Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα- Αγ. Ανάργυροι, 2102690317, Ο κανόνας της σιωπής 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓΙΑΣ ΒΑΡΒΑΡΑΣ ΣΙΝΕ ΠΑΝΘΕΟΝ (Θερινό) Τέρμα Δεληγιάννη, Αγία Βαρβάρα, 2105698855, Πριν τα μεσάνυχτα 21:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (Θερινό) Λεωφόρος Ειρήνης 50, Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως, Ηλιούπολη, 2109937870, www.politismosilioupoli.gr Μετά τη Λουτσία 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Θερινό) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Η αγάπη δεν έρχεται μόνη 20:45, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ (Θερινό) Κέας & Τερψιχόρης, Ηράκλειο, 2102773731, Ο Κυνηγημένος 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΡΕΞ ΧΑΛΚΙΔΟΣ (Θερινό) Οδός Τζιαρντίνι 6, Χαλκίδα, 2221083873, Ο κανόνας της σιωπής 20:50, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΕΓΓΟΣ (ΠΡΩΗΝ ΣΧΟΛΕΙΟ) (Θερινό) Νεαπόλεως 5-7, Αγία Παρασκευή, 2106086455, Τα μυθικά πλάσματα του Νότου 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ (Θερινό) Δαβάκη 18, Χαϊδάρι, 2105320003, Χτυποκάρδια στο γραφείο 21:00, 23:00 ΗΛΕΚΤΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝ/ΦΟΣ ΚΕΡΑΤΕΑΣ (Θερινό) Λεωφόρος Αθηνών-Σουνίου 37, Παραλία κακιάς θάλασσας, Κερατέα, Σάμμυ 2 μεταγλ. 21:00
ΚΑΣΤΑΛΙΑ (Θερινό) Χρυσοστόμου 1,Πλατεία Αγίου Στεφάνου, 2108144384, Ένα καλοκαίρι 21:10 ΚΟΡΑΛΙ Cinemax (Θερινό) Αφροδιτης & Ιθάκης, Σαρωνίδα, 2291054097-2291054931, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, After earth 21:00, 23:00 ΜΑΙΑΜΙ (Θερινό) Κυανής Ακτής 12, Μάτι, 6942961754-6955466939, Το μερίδιο των αγγέλων 21:00, 23:00 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ Cinema (Θερινό) Δουκίσσης Πλακεντίας 87, Χαλάνδρι, 2106014284, Έρωτας είναι... 20:50, 23:00 ΜΑΡΙΑΝΑ (Θερινό) Παραλία Καλάμου, Αγιοι Απόστολοι, 22950-85126, Τίνκερμπελ: Το μυστικό των νεραϊδοφτερών μεταγλ. 21:00 Ο κανόνας της σιωπής 23:00 ΜΑΡΙΕΛ (Θερινό) Λεωφόρος Μαρκοπούλου 39, Πόρτο Ράφτη, 22990-71335, Ο έρωτας της βασίλισσας 21:00, 23:10 ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ (Θερινό) Παπαδιαμάντη 12, Κηφισιά, 2108019687, Κορώνα γράμματα 20:50, 23:00 ΟΡΦΕΑΣ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 60, Σαρωνίδα, 22910-60077, Έρωτας είναι... 21:00, 23:00 ΡΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Ποσειδώνος 20, Μάτι, 22940-34778, Σάμμυ 2 μεταγλ. 21:00 Οι αταίριαστοι 23:00 ΡΙΑ (Θερινό) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 2108970844-2108971654, Μια βραδιά στο Σαιν Τροπέ 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Ο κανόνας της σιωπής 20:50, 23:00 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΑΝΕΜΩΝΗ (Θερινό) Ι. Κόττου 34 (στο προαύλιο του 1ου δημοτικού σχολείου Μεταμόρφωσης ), 2102773731, Django, ο Τιμωρός 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλήνη, 2106666815-2106666284,Στο δρόμο 22:30 Ανοιχτή καρδιά 20:50 ΣΙΣΣΥ (Θερινό) - Algida Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 22940918116944141308, Ο υπνωτιστής 23:15 Τούρμπο μεταγλ. 21:00 SMART CINEMA (Θερινό) Smart Park, E. Πουλάκη, Σπάτα, 6931086370, http://www.smartpark.com.gr, Αγάπη 21:00, 23:00 Τα χρόνια της αθωότητας (Θερινό) Λεωφόρο Σουνίου, Λαύριο, 2292027911229202791, The Iceman 21:00, 23:00 ΤΡΙΑΝΟΝ Cinemax (Θερινό) Κεφαλληνίας 4, Σαρωνίδα, 2291054931-2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Όλα για την αγάπη 21:00, 23:00 ΦΛΩΡΙΔΑ (Θερινό) Λεωφόρος Ποσειδώνος 124, Ζούμπερη, 2294096923, www.cineflorida.gr, Αν... 21:00, 23:10 ΧΛΟΗ (Θερινό) Κασαβέτη 17, Κηφισιά, 2108011500, Μια βραδιά στο Σαιν Τροπέ 21:00, 23:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΙΝΕ ΚΗΠΟΣ (Θερινό) Θερμοπυλών 49 & Κνωσού, Μοσχάτο, 2104810790, Η συμμορία των μάγων 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Θηβών 245, Νίκαια, 2104830330, www.cinenikaia.gr, Σώμα με σώμα 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (Θερινό) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Το κυνήγι 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ (Θερινό) Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 2104670012, blogspot.cineselini.com, Stereo, Red 2 21:00, 23:15
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
51
MEDIA ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
06.00 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 07.00 Μη φοβάσαι τη φωτιά (Ε) 08.00 Γυναίκες (Ε) 09.00 Αχ, Ελένη (Ε) 09.40 Mπουκιά και συχώριο (Ε) 10.40 Ταξιδεύοντας (Ε) 12.00 Η ώρα η καλή (Ε) 13.10 Οι μικρομεσαίοι (E) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Με λένε Βαγγέλη (Ε) 15.50 L.A.P.D. (Ε) 16.45 Ειδήσεις 16.50 Η οικογένεια βλάπτει (Ε) 18.00 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 24.00 Πρωταγωνιστές (Ε) 01.15 Ειδήσεις 01.30 Κάψε το σενάριο (Ε) 02.30 Έρωτας και τιμωρία (Ε)
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
07.00 Τα φιλαράκια (Ε) 08.00 Λίφτινγκ (Ε) 09.00 Το πιο γλυκό μου ψέμα (Ε) 10.00 Τα σαΐνια. Κωμωδία 12.00 Θα βρεις τον δάσκαλό σου (E) 13.00 Ειδήσεις 13.30 Good burger. Κωμωδία 15.20 Λίτσα.com (E) 16.50 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 18.00 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Και μαζί και χώρια. Κομεντί 00.40 Περί τυφλότητας. Δράμα 03.10 Πειρασμός
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.30 Κατασκήνωση για κλάματα. Κωμωδία 15.15 Τα φιλαράκια (Ε) 16.30 $#*! Μy dad says 17.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.45 Σχολή για απατεώνες. Κωμωδία 19.45 Eιδήσεις 21.00 Το ξέσπασμα. Περιπέτεια 23.30 Underworld. Περιπέτεια 02.00 Ξέφρενες νύχτες. Δραματική ταινία
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Μαγκάιβερ (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά (Best of) 14.00 Ειδή-
ΔΕΥΤΕΡΑ
σεις 14.15 How clean is your house? 15.30 30’ meals 16.00 Mr Bean (E) 17.00 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.05 Τροχονόμος Βαρβάρα. Κωμωδία 19.00 Eιδήσεις 20.00 Νταντά αμέσου δράσης (Ε) 21.00 Ανάμεσά μας. Δράμα 23.00 Όλοι λένε σ’ αγαπώ. Μουσική κωμωδία 01.15 10η εντολή (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.00 Ξενάγηση στο ζωϊκό βασίλειο 07.00 Planet earth 08.00 Yπερκατασκευές 09.00 Μεγάλοι Έλληνες (Ε) 10.00 Οι νέοι φάκελοι (Ε) 11.30 Κωνσταντίνος Καραμανλής: ο άνθρωπος που άλλαξε την Ελλάδα 12.30 Στην πράξη (Ε) 13.20 Ποδηλατοδράσεις 14.00 Γεύσεις στη φύση (Ε) 15.00 Top chef: Just deserts 16.00 Γυρίσματα (Ε) 17.00 Joy (Ε) 19.00 Ωκεανοί 20.00 Θαύματα του σύμπαντος 21.00 Ειδήσεις 22.00 Top Gear 23.00 Η αόρατη λεοπάρδαλη. Ντοκιμαντέρ 24.00 Η ιστορία του χρήματος 01.00 Rituals
ΤΗΛ.: 210-37.35.302
BOYΛΗ
12.00 Η σονάτα στονπρώιμο Σκριάμπιν και στον όψιμο Ραχμάνινοφ 13.20 Ώρα παράδοσης 14.00 Κάρτα μέλους: Ελλάδα - Μια χώρα για αφιέρωμα 16.00 Το άσπρο άλογο. Παιδική ταινία 16.40 Το κόκκινο μπαλόνι 17.20 Αστικό τοπίο. Νέο Μουσείο Ακρόπολης 18.00 Φωτίζοντας την παράδοση. Λαϊκοί οργανοπαίκτες 19.00 Και όμως κινείται... 20.00 Με τα μάτια κλειστά 22.00 Οθέλλος: Όπερα του Τζουζέπε Βέρντι 00.30 Αστικό τοπίο
ΤΗΛ.: 210-69.03.000
MEGA
05.45 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 06.45 Πρωινό Mega 10.00 Πρωινό mou 12.00 Η ώρα η καλή (Ε) 13.10 Οι μικρομεσαίοι (Ε) 14.00 Eιδήσεις 15.00 Oι άντρες δεν υπάρχουν πια (Ε) 16.00 Θανάσιμο ομορφιά 17.00 Ειδήσεις 17.10 Οι αυθαίρετοι (Ε) 17.50 Ήρθε κι έδεσε (E) 18.50 Ένα αστέρι γεννιέται 20.00 Ειδήσεις 21.15 Το κόκκινο δωμάτιο 22.30 Πενήντα πενήντα (Ε) 23.40 Justified 00.50 Ειδήσεις 01.00 Απίστευτα κι όμως ελληνικά (Ε)
ΤΗΛ.: 210-68.86.100
ΑΝΤ1
06.00 Για μια γυναίκα κι ένα αυτοκίνητο (Ε) 07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 11.00 Fthis TV 13.00 Ειδήσεις 13.30 Άκρως οικογενειακόν (Ε) 14.30 Κωνσταντίνου και Ελένης (Ε) 15.30 Το καφέ της Χαράς (Ε) 17.00 Karadayi 18.00 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 18.10 Blind date 19.10 Εγκλήματα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Γιάννης, ο όμορφος (Ε) 22.15 Η πρόβα του νυφικού (Ε) 23.15 The X-Factor audition (Ε) 24.00 ΟΛΑ Hot (E) 01.00 Criminals minds
ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4
STAR
13.00 Top chef 14.00 It’s me or the dog 15.00 Mr. Bean animated 16.45 Άριστη κουζίνα (Ε) 17.50 Chef στον αέρα (E) 18.45 Traction (Ε) 19.30 Big, bigger, biggest 20.30 Deadly 60 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ 22.00 Common law 23.00 NCIS Λος Άντζελες 24.00 A gifter man 01.00 Melrose place (Ε)
ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4
ΣΚΑΪ
06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Υπερκατασκευές. Ντοκιμαντέρ. 11.00 Lomely planet 12.00 Αστραφτερά σπίτια 13.00 Top chef 14.00 It’s me or the dog 15.00 Mr. Bean animated 16.45 Άριστη κουζίνα (Ε) 17.50 Chef στον αέρα (E) 18.45 Traction (Ε) 19.30 Big, bigger, biggest 20.30 Deadly 60 21.00 Tα νέα του ΣΚΑΪ 22.00 Common law 23.00 NCIS Λος Άντζελες 24.00 A gifter man 01.00 Melrose place (Ε)
ΤΗΛ.: 210-37.35.302
BOYΛΗ
18.00 Ύδρα - Δοκός: Τα μυστικά του χρόνου 19.00 Μάνα Γη 20.00 Τετράδια κοινοβουλευτικού λόγου - Παναγής Παπαληγούρας 21.20 Η οικογένεια Στάιν 22.20 Οι Αρχιτραγουδιστές της Νυρέμβέργης. Όπερα 00.45 Θαλάσσιες χελώνες. Ντοκιμαντέρ.
06.20 ΦΜ live (E) 08.15 Παιδικό πρόγραμμα 14.00 Ειδήσεις 14.30 Suburgatory 15.30 The secret circle 16.30 Μike and Molly (E) 17.30 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.45 Christine (E) 18.45 Joey (E) 19.45 Ειδήσεις 21.00 Without a trace 22.00 Θανάσιμος επισκέπτης. Θρίλερ 00.15 Cold case 01.15 Τhe Vampire diaries 02.15 Στα άδυτα της Γης. Περιπέτεια
ΤΗΛ.: 212-21.24.000
ALPHA
06.00 Πρώτη γραμμή 10.00 Υπερκατασκευές. Ντοκιμαντέρ. 11.00 Lomely planet 12.00 Αστραφτερά σπίτια
ΧΡΗΣΤΙΚΑ ΕΚΑΒ 166 • ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ 11850 • ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ 14944 • ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ 199 • ΠΛΟΙΑ 1440 • KΤΕΛ 1440 • ΤΡΕΝΑ 1440 - τηλ. κράτησης 110 • ΛΙΜΕΝΑΡΧΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ 210-4511310-7 • «ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» 210-3530000 • ΟΤΕ - ΒΛΑΒΕΣ 124 • ΔΕΗ 1253 • ΕΥΔΑΠ - ΒΛΑΒΕΣ 1022 • ΛΙΜΕΝΙΚΟ 108 • ΚΤΕΟ 1425 • ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ 171 • ΟΤΕ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ 11888
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
52
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ ΑΣΤΕΓΩΝ
Η νίκη δεν είναι ο πρωταρχικός σκοπός! ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΣΑΡΡΗ
Η εθνική μας ομάδα των Αστέγων ρίχνεται στη μάχη του Παγκοσμίου Κυπέλλου Αστέγων στο Πόζναν της Πολωνίας, τα παιχνίδια του οποίου ξεκινούν σήμερα. Μια «μάχη» εντελώς διαφορετική από τις ποδοσφαιρικές που έχουμε συνηθίσει. Στο «Μουντιάλ των Αστέγων» η νίκη δεν είναι ο πρωταρχικός σκοπός. Τουλάχιστον για την πλειονότητα των ομάδων. Ο μεγάλος στόχος είναι η κοινωνικοποίηση μέσω του ποδοσφαίρου και η χρησιμοποίηση της μπάλας για τη βελτίωση των ζωών των ανθρώπων που για τον έναν ή τον άλλο λόγο έχουν αναγκαστεί να ζουν στον δρόμο. Η πρώτη, πειραματική διοργάνωση αστέγων διεξήχθη στο Γκρατς της Αυστρίας το καλοκαίρι του 2003. Οι 18 χώρες και οι 144 ποδοσφαιριστές που αγωνίστηκαν δεν είχαν ιδέα για το τι θα ακολουθούσε. Σε 100 αγώνες μπήκαν 900 γκολ! Χαμόγελα, «fair play» και αλληλεγγύη έδειξαν ότι το ποδόσφαιρο είναι κάτι περισσότερο από 22 ανθρώπους που κλοτσούν μια μπάλα. Το τρόπαιο κατέκτησε η Αυστρία, που νίκησε στον τελικό την Αγγλία, συμμετέχοντας με μία ομάδα που αποτελούταν μόνο από πρόσφυγες! Το εν λόγω «Μουντιάλ» δεν άρ-
γησε να γίνει θεσμός, συγκεντρώνοντας μεγάλους υποστηρικτές και φανατικούς θαυμαστές, όπως ο θρυλικός πρώην προπονητής της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Σερ Άλεξ Φέργκιουσον και ο προπονητής της Μπάγερν Μονάχου Πεπ Γκουαρδιόλα. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι άστεγοι, οι πρόσφυγες αιτούντες άσυλο και οι ενταγμένοι σε προγράμματα απεξάρτησης. Άνθρωποι δηλαδή, που οι συνθήκες τούς έχουν οδηγήσει στο περιθώριο. Και σίγουρα υπάρχουν και στη χώρα μας, με την κρίση και τα Μνημόνια των τελευταίων χρόνων να φέρνουν ακόμα περισσότερο κόσμο στα όριά του. Η ελληνική ομάδα ξεκίνησε μέσω της πρωτοβουλίας «Γκολ στη φτώχεια» και έκανε τα πρώτα, δειλά της βήματα το 2006. Μέσω του ποδοσφαίρου, οι εμπνευστές της κίνησης έβλεπαν μία διαδικασία ένταξης και υποστήριξης των ευπαθών κοινωνικών ομάδων, καθώς και έναν τρόπο ευαισθητοποίησης του υπόλοιπου κόσμου. Στην πρώτη προπόνηση που διοργανώθηκε στο γήπεδο του Ρουφ έδωσαν το «παρών» 40 άτομα! Ένα υπέροχο ταξίδι είχε ξεκινήσει... Η πρώτη συμμετοχή σε Μουντιάλ Αστέγων έγινε το 2007 και, παρ’ ότι η ομάδα μας βγήκε 35η στην Κοπεγχάγη, κατέκτησε έναν ξεχωριστό τίτ-
Αρχίζει στο Πόζναν μια διαφορετική ποδοσφαιρική διοργάνωση... λο. Το Κύπελλο «Fair Play»! Από τότε, η ελληνική ομάδα είναι πάντα παρούσα στο ετήσιο ραντεβού αλληλεγγύης στα γήπεδα του κόσμου, ξεπερνώντας τις δυσκολίες και την έλλειψη χρημάτων για τα ταξίδια ακόμα και με προσωπικά δάνεια. Για πολλούς από τους συμμετέχοντες, άλλωστε, το συγκεκριμένο ταξίδι είναι πραγματικά ταξίδι ζωής. Φέτος, στην αποστολή για την Πολωνία βρίσκεται και μία κοπέλα, απόδειξη του ότι το παιχνίδι δεν γνωρίζει σύνορα και διακρίσεις. Σε πανεπιστημιακή έρευνα που διεξήχθη το 2010, το μεγαλύτερο ποσοστό των συμμετεχόντων από την ομάδα στάθηκε στη σημασία της συνεργασίας με άλλους και της συμμετοχής. Ένα σημαντικό ποσοστό τόνισε ότι η διαδικασία του ποδοσφαίρου τούς βοήθησε να γνωρίσουν άλλους ανθρώπους, να ενταχθούν και να βελτιώσουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Σχεδόν κανείς δεν στά-
θηκε στο ποδόσφαιρο αυτό καθεαυτό. Αυτό είναι κάτι, άλλωστε, που μας τονίζει χαρακτηριστικά και ο συντονιστής της πρωτοβουλίας, Χρήστος Αλεφάντης: «Το ποδόσφαιρο αφορά όλο τον κόσμο και είναι ένα σπουδαίο κοινωνικό εργαλείο. Στο εξωτερικό περισσότερο προσλαμβάνεται κατά αυτόν τρόπο από τις κοινωνίες
και νομίζω ότι και εδώ πρέπει να ξεκινήσουμε να βλέπουμε πιο σοβαρά το παιχνίδι». Το σύνθημα των διοργανωτών αυτού του ξεχωριστού «Μουντιάλ» είναι «Μία μπάλα μπορεί να αλλάξει τον κόσμο». Και προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις να το εφαρμόσουν!
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Όταν η γαλλική Ακροδεξιά απαγόρευσε το Rugby League... ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ (ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ) ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ
Στα τέλη του 19ου αιώνα, τα ομαδικά σπορ άρχισαν να αναπτύσσονται ραγδαία. Η εργατική τάξη όμως δυσκολευόταν να ακολουθήσει, καθώς οι εργάτες, για να παίξουν, έχαναν το μεροκάματο ή και τη δουλειά τους. Στις βιομηχανικές χώρες, οι εργάτες - αθλητές έβαλαν ως αίτημα να πληρώνονται από τις ομάδες τους για τον σαββατιάτικο αγώνα. Το ποδόσφαιρο στην Αγγλία και το American Football στις ΗΠΑ υπέκυψαν και δέχθηκαν να αμείβονται οι παίκτες. Ο επαγγελματισμός ήταν μια πολύ μεγάλη νίκη της εργατικής τάξης. Οι «ευγενείς» και οι πλούσιοι στην Αγγλία απάντησαν απαγορεύοντας τις αμοιβές στο άθλημα που ήλεγχαν, το Rugby. Το 1895, οι σύλλογοι της (βιομηχανικής) βόρειας Αγγλίας υιοθετούν τον επαγγελματισμό και αποσχίζονται από τη Rugby Union δημιουργώντας τη Rugby League. Από τότε αρχίζει ένα ντόμινο εξελίξεων. Στην Αυστραλία, όπου οι μετανάστες λατρεύουν το Rugby, οι σύλλογοι League πολλαπλασιάζονται και κυριαρχούν. Το ’30, το League φτάνει στη Γαλλία. Εξαπλώνεται στον φτωχό Νότο, όπου οι μεγαλύτερες ομάδες Union μετατρέπονται σε League.
Οι συνεργάτες των Ναζί κατηγόρησαν το Rugby της εργατικής τάξης ως «διαφθορέα της νεολαίας»
Οι αριστοκράτες του Union εξαγριώνονται. Σπέρνουν με σπασμένα γυαλιά τα γήπεδα που παίζουν League, ξεφορτώνουν σε αυτά κάθε λογής μπάζα και τα πλημμυρίζουν με νερό πριν από τους αγώνες.
Αλλά η περίοδος αυτή, δεν είναι ευνοϊκή για τ’ αφεντικά. Η Δεξιά αντιμετώπισε την κρίση του ‘30 με μείωση μισθών, περιορισμένο κοινωνικό κράτος και υποτίμηση του νομίσματος. Αυτά ανακούφισαν το κεφάλαιο, αλλά εξόντωσαν τους εργάτες. Από το ‘32 και μετά όμως, η γαλλική Αριστερά κυριαρχεί. Μέχρι τον πόλεμο, κυβερνούν αριστερές ή μετριοπαθείς κυβερνήσεις (με εργατικές νίκες στο «πύρινο» ‘36). Το 1934, έρχεται και η ίδρυση της γαλλικής Ομοσπονδίας Rugby League. Σε λίγα χρόνια, οι ομάδες που έπαιζαν League κόντεψαν να ξεπεράσουν σε αριθμό αυτές του Union. Η αντιπαράθεση στο Rugby ήταν μέρος της διαρκούς μάχης εργατών - αφεντικών. Η εισβολή των Γερμανών Ναζί στη Γαλλία, το 1940, φέρνει στην εξουσία τον Πεταίν και μαζί του όλη την παλιά γαλλική ολιγαρχία, μέρος της οποίας είναι και οι ιθύνοντες του Union, οι οποίοι βρίσκουν την ευκαιρία να πάρουν εκδίκηση. Στις 19 Δεκεμβρίου του 1941, το καθεστώς του Βισύ απαγορεύει το Rugby League. Καταργεί την ανεξάρτητη Ομοσπονδία του και αναγκάζει όσους ασχολούνται με αυτό να ενταχθούν στο Union. Κατάσχονται όλες οι εγκαταστάσεις, οι τραπεζικοί της λογα-
ριασμοί και κάθε περιουσιακό της στοιχείο, τα οποία δόθηκαν στο Union και στο χάντμπολ. Οι συνεργάτες των Ναζί, συνδέοντας το Rugby League με τις προπολεμικές κυβερνήσεις και με το εργατικό κίνημα, κατηγόρησαν το Rugby της εργατικής τάξης ως «διαφθορέα της νεολαίας». Απαγόρευσαν ακόμα και να χρησιμοποιείται η λέξη Rugby όταν γίνεται αναφορά σto League. Το ονόμασαν «παιχνίδι των 13» (στο League παίζουν 13 παίκτες σε κάθε ομάδα). Ως αποτέλεσμα, χιλιάδες αθλητές και φίλαθλοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το League και πολλοί από αυτούς και τον αθλητισμό γενικότερα. Στελέχη του γαλλικού Rugby League, όπως ο Paul Barriere, στρατεύθηκαν στη γαλλική αντίσταση. Αυτοί ήταν που μετά το 1944 επανίδρυσαν το γαλλικό League. Χωρίς εφόδια, μιας και δεν τους επεστράφησαν ποτέ τα κλεμμένα εκατομμύρια φράγκα και οι εγκαταστάσεις. Μέχρι τo 1991 μάλιστα, συνεχίστηκε και η απαγόρευση της χρήσης του όρου Rugby. To Rugby League σταδιακά ανέκαμψε και πήρε ξανά τη θέση του στο γαλλικό και διεθνές αθλητικό στερέωμα. Δεν ξαναπήρε όμως ποτέ την πρωτοκαθεδρία που είχε. Η εργατική τάξη, αυτή τη νίκη δεν την ξαναπέτυχε!
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
53
AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΟΚ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΗΣ SÜDDEUTSCHE ZEITUNG
Το τείχος του Βερολίνου δεν χώριζε τον πρωταθλητισμό της ντόπας
Η Δυτική Γερμανία εφάρμοζε παρόμοιες με την Ανατολική τακτικές κρατικού συστηματικού ντόπινγκ σε αθλητές της Αυστηροποίηση της νομοθεσίας
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΓΑΛΟΥΠΗΣ
Μια θεωρία δεκαετιών καταρρίφθηκε την περασμένη εβδομάδα, προκαλώντας αρχικά αμηχανία και στη συνέχεια εντάσεις σε κορυφαίο πολιτικό επίπεδο στη Γερμανία, με την αντιπολίτευση να απαιτεί εξηγήσεις. Η πεποίθηση ότι στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου η μόνη που υπέκυψε στο κρατικό ντόπινγκ ήταν η Ανατολική Γερμανία, κι όχι η Δυτική, αποδείχθηκε εκτός πραγματικότητας. Η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung του Μονάχου δημοσίευσε εκτενή αποσπάσματα από πανεπιστημιακό πόρισμα 800 σελίδων, σύμφωνα με το οποίο και η Δυτική Γερμανία εφάρμοσε παρόμοιες τακτικές κρατικού συστηματικού ντόπινγκ σε αθλητές της. Το σοκ στην κοινή γνώμη της χώρας μοιάζει αρκετά δυνατό. Η ιστορία ξεκινάει από το 1970. Η Ανατολική Γερμανία έχει απογειωθεί στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1968 κατακτώντας την 5η θέση στον πίνακα των μεταλλίων με 9 χρυσά, 9 αργυρά κι 7 χάλκινα. Η Δυτική Γερμανία καταλαμβάνει την 8η θέση με 5 χρυσά, 11 αργυρά και 10 χάλκινα. Με τον Ψυχρό Πόλεμο να βρίσκεται στην κορύφωσή του, η Δυτική Γερμανία αναζητεί μια λύση για να επικρατήσει σε βάρος της Ανατολικής Γερμανίας στο πολύ μεγάλο γεγονός που θα φιλοξενήσει στο Μόναχο σε δυο χρόνια. Στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1972 (όπου η Αν. Γερμανία βγήκε τελικά 3η με 20 χρ. - 23 αργ. 23 χαλκ. και η Δυτ. Γερμανία 4η με 13 χρ. - 11 αργ. - 16 χαλκ.).
Έρευνες για κάθε είδους απαγορευμένες ουσίες Αποφασίζεται το 1970, λοιπόν, σύμφωνα με την τωρινή επιστημονική έρευνα του πανεπιστημίου Χούμπολντ του Βερολίνου, να ιδρυθεί στο υπουργείο Εσωτερικών της Δυτ. Γερμανίας το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Επιστήμης των Σπορ, έτσι ώστε με κρατική χρηματοδότηση να διεξάγονται έρευνες για κάθε είδους απαγορευμένες ουσίες που βοηθούν την επίδοση. Μια πρακτική ανάλογη, δηλαδή, με αυτήν που εφαρμόστηκε στην Ανατολική Γερμανία και που διατηρήθηκε και στις δυο πλευρές μέχρι και το 1989. Με στόχο τα μετάλλια με κάθε κόστος.
Χρήση μεθαμφεταμίνης από το Μουντιάλ του 1954 Από τα αποκαλυπτικά ντοκουμέντα, βέβαια, προκύπτει ότι το ντόπινγκ είχε ξεκινήσει πολύ πριν, αφού γίνεται αναφορά ακόμα και στην κατάκτηση του Μουντιάλ 1954 και τη χρήση μεθαμφεταμίνης από άγνωστο α-
Την ίδια στιγμή πυκνώνουν οι φωνές για αυστηροποίηση της νομοθεσίας για το ντόπινγκ στη Γερμανία: «Χρειαζόμαστε μια νομοθεσία για το ντόπινγκ σε αυτή τη χώρα» δήλωσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας στίβου Κλέμενς Πρόκοπ: «Πρέπει επίσης να επεκτείνουμε τον νόμο για τον περιορισμό των κυρώσεων εναντίον των παραβατών του ντόπινγκ και πέρα από τα οκτώ χρόνια, που ισχύει αυτή τη στιγμή. Τα ονόματα που υπάρχουν στην έκθεση πρέπει να δοθούν στη δημοσιότητα. Το κοινό απαιτεί να ενημερωθεί πλήρως».
Νέος κύκλος αποζημιώσεων
Από τα αποκαλυπτικά ντοκουμέντα, βέβαια, προκύπτει ότι το ντόπινγκ είχε ξεκινήσει πολύ πριν, αφού γίνεται αναφορά ακόμα και στην κατάκτηση του Μουντιάλ 1954 και τη χρήση μεθαμφεταμίνης από άγνωστο αριθμό διεθνών Δυτικογερμανών ποδοσφαιριστών.
ριθμό διεθνών Δυτικογερμανών ποδοσφαιριστών. Υπάρχει, επίσης, αναφορά για τρείς περιπτώσεις ντόπινγκ με διεγερτικά από Δυτικογερμανούς και στο παγκόσμιο κύπελλο του 1966. Από την πλευρά της, η Γερμανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, πάντως, διέψευσε τα αναφερόμενα στην έρευνα για τους τρεις παίκτες. Ωστόσο, ο Ολλανδός θρύλος του ποδοσφαίρου Γιόχαν Κρόιφ πήρε κι αυτός θέση μετά τις τελευταίες απο-
καλύψεις για το γερμανικό ποδόσφαιρο: «Έχω ακούσει κι εγώ τις ιστορίες για τη χρήση ντόπινγκ στη Δυτική Γερμανία και ο κόσμος με ρωτάει για το αν παρατήρησα κάτι στο παγκόσμιο κύπελλο του 1974. Δεν ξέραμε κάτι περισσότερο από το ότι οι Δυτικογερμανοί ήταν πάντα μεγαλύτεροι και δυνατότεροι από εμάς. Ήταν καλύτερα αναπτυγμένοι από άποψη φυσικής κατάστασης, όμως όλοι έλεγαν πάντα πως αυτό γινόταν επειδή έπιναν περισσότερη... μπύρα»!
Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από τη γερμανική Ολυμπιακή Επιτροπή με 500.000 ευρώ και μετά από πιέσεις εν τέλει δημοσιεύθηκε στις αρχές της εβδομάδας. Δίχως, ωστόσο, πολλά ονόματα, λόγω προσωπικών δεδομένων. Παρά ταύτα, ήδη έχουν δει το φως της δημοσιότητας τα πειράματα ντοπαρίσματος ακόμα και 11χρονων παιδιών στη Δυτική Γερμανία, αλλά και οι εκατοντάδες ενέσεις που έγιναν στα μέλη της ολυμπιακής αποστολής για τους αγώνες του 1976.
Μετά από το μπαράζ αποκαλύψεων, που αναμένεται να συνεχιστεί και να κορυφωθεί το επόμενο διάστημα, ενδέχεται να ανοίξει νέος κύκλος αποζημιώσεων, αυτή τη φορά για τα θύματα ντόπινγκ της Δυτικής Γερμανίας. Βετεράνοι αθλητές της Ανατολικής Γερμανίας, άλλωστε, δικαιώθηκαν μετά από πολυετή δικαστικό αγώνα για όσα υπέστησαν στην υγεία τους από τους γιατρούς της Στάζι κι αποζημιώθηκαν εν τέλει στα μέσα της δεκαετίας του 2000 από το ενωμένο γερμανικό κράτος. Όπως και να έχει, το προφίλ της «καθαρότητας» για τον δήθεν... αμόλυντο δυτικογερμανικό αθλητισμό αποδείχθηκε κάλπικο και κατέρρευσε υπό το βάρος των αποκαλύψεων για επί σειρά ετών συστηματικό κρατικό ντόπινγκ σε πειραματόζωα - αθλητές.
ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΡΟΝΓΚ ΣΤΗ ΔΟΕ
Οι αποκαλύψεις ακουμπούν τον «αθάνατο» Τόμας Μπαχ Σε δύσκολη θέση λόγω της χρονικής συγκυρίας των αποκαλύψεων είναι και ο 59χρονος «αθάνατος» Τόμας Μπαχ. Ο πρόεδρος της γερμανικής Ολυμπιακής Επιτροπής είναι υποψήφιος στις εκλογές της ΔΟΕ τον επόμενο μήνα, όπου θα αναδειχθεί ο διάδοχος του Ζακ Ρογκ. Ωστόσο, ο ίδιος δήλωσε την Τρίτη ότι δεν ανησυχεί, παρά το γεγονός ότι γίνεται πλέον κι αυτός στόχος της κριτικής. Η κόντρα των πολιτικών κομμάτων φουντώνει, το ενδεχόμενο να γίνει έκτακτη συνεδρίαση της Επιτροπής Αθλητισμού στη γερμανική Βουλή θεωρείται σοβαρό, όμως οι εξελίξεις τρέχουν. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ήδη ζήτησε τόσο ο αρμόδιος υπουργός, όσο και ο Τό-
μας Μπαχ να κληθούν για να απαντήσουν στα ερωτήματα της αρμόδιας ειδικής επιτροπής του Κοινοβουλίου. Οι αποκαλύψεις, πάντως, έχουν ξεκινήσει ήδη από πρώην αθλητές της Δυτ. Γερμανίας για το πρόγραμμα ντόπινγκ υπό κρατική αιγίδα. Ο Βίλι Βούλμπεκ, βετεράνος δρομέας, τόνισε: «Μου πρόσφεραν κοκτέιλ απαγορευμένων ουσιών, το λεγόμενο και Κόλμπι. Υποτίθεται πως ήταν μόνο βιταμίνες που θα με βοηθούσαν. Όμως δεν το πήρα και το συζήτησα με τον προπονητή μου». Από την πλευρά του, ο παλαίμαχος πρωταθλητής της σφαίρας Έντβιν Κλάιν είπε: «Φυσικά και ήρθα αντιμέτωπος με το ντόπινγκ. Κατά
τη διάρκεια της ιατρικής μου εξέτασης για τους Ολυμπιακούς αγώνες του 1972, το ιατρικό μου πιστοποιητικό έγραφε πως δεν υπάρχει αντίρρηση στο να παίρνω 20 έως 50 μιλιγκράμ αναβολικών»!
54
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΘΕΜΑ
ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*
Η δημοσιονομική πειθαρχία, η λιτότητα και ακόμη περισσότερο τα Μνημόνια έχουν τις γνωστές αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Εκείνο που δεν ήταν πολύ γνωστό (βλέπε ΣΗΜΕΙΩΣΗ στο τέλος του άρθρου) είναι ότι οι πολιτικές αυτές έχουν αρνητικές επιπτώσεις και στο δημογραφικό πρόβλημα και κυρίως στις γεννήσεις στα κράτη στα οποία εφαρμόζονται. Οι επιπτώσεις, όμως, αυτές έχουν πιο μακροχρόνιες και σοβαρότερες συνέπειες (γήρανση και μείωση του δυναμισμού του πληθυσμού, αύξηση των δαπανών για συντάξεις και περίθαλψη κ.λπ.). Όπως σε όλα τα προβλήματα, έτσι και στις γεννήσεις και στη γεννητικότητα (γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους), υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η επέλευση της οικονομικής κρίσης το 2008 αύξησε τις διαφορές αυτές. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τις μεταβολές που σημειώθηκαν στις γεννήσεις και στη γεννητικότητα στα 12 κράτη-παλαιά μέλη της Ευρωζώνης το 2011 (το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν δημοσιευμένα στοιχεία) σε σχέση με το 2008, χρησιμοποιώντας τα σχετικά στοιχεία από τη βάση της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat. Στις 12 πρώτες γραμμές της 1ης στήλης του Πίνακα που ακολουθεί δίνονται οι γεννήσεις το 2008 στα 12 κράτη-παλαιά μέλη της Ευρωζώνης, στη 13η γραμμή στο σύνολο των γεννήσεων στα βόρεια κράτη (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Αυστρία και Φινλανδία), στη 14η γραμμή στα νότια κράτη (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ιρλανδία λόγω Μνημονίου) και στην τελευταία γραμμή των 12 κρατών-παλαιών μελών της Ευρωζώνης ως συνόλου (Ε.Ε.12). Στη 2η στήλη δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία το 2011 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή τους. Στις τρεις επόμενες στήλες δίνονται τα στοιχεία για τις γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους και η ποσοστιαία μεταβολή τους. Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται ότι το 2011 σε σχέση με το 2008: o Οι γεννήσεις μειώθηκαν σε 8 και αυξήθηκαν οριακά σε 4 κράτη (Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Φινλανδία και Αυστρία, όλα βόρεια κράτη). Οι μεγαλύτερες μειώσεις σημειώθηκαν, κατά σειρά, στην Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιταλία (όλα νότια κράτη) και η μικρότερη στη Γαλλία.
Τα Μνημόνια βλάπτουν σοβαρά τις γεννήσεις...
o Οι γεννήσεις ανά 1.000 κατοίκους
μειώθηκαν σε όλα τα κράτη. Οι μεγαλύτερες μειώσεις σημειώθηκαν, κατά σειρά, στην Ισπανία, την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιταλία (δηλαδή τα ίδια κράτη με τη μείωση των γεννήσεων, αλλά με εναλλαγή στην πρώτη και δεύτερη θέση της Ελλάδας και της Ισπανίας) και η μι-
κρότερη στην Αυστρία.
o Η μείωση των γεννήσεων και των
γεννήσεων ανά 1.000 κατοίκους στα νότια κράτη-μέλη της Ευρωζώνης ήταν πολλαπλάσια σε σχέση με εκείνη στα βόρεια. Από μια ανάλυση που κάναμε, διαπιστώσαμε ότι υπάρχει στενή
σχέση ανάμεσα στη μεταβολή του ΑΕΠ και στη μεταβολή των γεννήσεων, με πιο κραυγαλέα τη μείωση του ΑΕΠ και τη μείωση των γεννήσεων στη χώρα μας. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι η πολιτική λιτότητας την οποία η Γερμανία έχει επιβάλει στα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και ιδιαίτερα στα νότια, εκτός από την αύ-
Πολλαπλάσια μείωση στα νότια απ’ ό,τι στα βόρεια κράτη - μέλη της Ευρωζώνης ξηση της ανεργίας, τη φτωχοποίηση μεγάλου ποσοστού των πληθυσμού, τη μετανάστευση προσοντούχων νέων κ.λπ., προκαλεί και μείωση των γεννήσεων με τις συνέπειες που αναφέρθηκαν στην αρχή του άρθρου αυτού. Αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο η πολιτική αυτή θα πρέπει να εγκαταλειφθεί. Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, η μείωση των γεννήσεων θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με την εφαρμογή, έστω και μετά από 20 χρόνια, των μέτρων που περιλαμβάνονται στο ομόφωνο πόρισμα της Βουλής για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος του 1993 (!). ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κατά σύμπτωση, ενώ είχα τελειώσει το άρθρο αυτό, είδα στο Διαδίκτυο τα αποτελέσματα μιας έρευνας που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Demographic Research για την επίδραση της ανεργίας (δηλαδή της σοβαρότερης συνέπειας της εφαρμοζόμενης πολιτικής στην Ευρωζώνη) στη γονιμότητα (δηλαδή τον αριθμό παιδιών ανά γυναίκα γόνιμης ηλικίας) σε 28 κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ. Το άρθρο αυτό σχολιάστηκε από τη διακεκριμένη δημογράφο Χ. Συμεωνίδου στην «Αυγή» συνοπτικά στο φύλλο της 14ης 7.13 και εκτεταμένα στο φύλλο της 21ης 7.13.
* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
55
ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ Εκδίωξη συμβασιούχων Εκδίωξη των συμβασιούχων του Δημοσίου που παραμένουν στις θέσεις τους με δικαστικές αποφάσεις επιχειρεί η κυβέρνηση ενεργοποιώντας τις διατάξεις του πρόσφατου νόμου που προβλέπει την έξοδό τους με διαδικασίες fast track. Οι περίπου 6.000 συμβασιούχοι θα εξακολουθήσουν να έχουν δικαστική προστασία μέχρι την 1η Νοεμβρίου, καθώς μέχρι τότε θα πρέπει με εντολή του υπουργού Δικαιοσύνης, Χαρ. Αθανασίου, να έχουν επιλυθεί όλες οι δικαστικές εκκρεμότητες σε ό,τι αφορά τα ασφαλιστικά μέτρα που μέχρι σήμερα αποτελούσαν «ομπρέλα» δικαστικής προστασίας. Η απονομή της δικαιοσύνης οφείλει να γίνεται με ταχύτατους ρυθμούς, καθώς αυτό επιτάσσουν ο νομικός πολιτισμός και οι αρχές της δίκαιης δίκης. Η κυβερνητική πρεμούρα ωστόσο αποδεικνύει ότι οι ταχείς ρυθμοί δεν συνδυάζονται με την απόδοση δικαίου, αλλά μ’ ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών προκειμένου να απομακρυνθούν όσο το δυνατόν συντομότερα οι υπάλληλοι. Επιπλέον, μ’ αυτόν τον τρόπο η αδυναμία της ελληνικής Δικαιοσύνης να αποδώσει δίκαιο σε εύλογο χρονικό διάστημα μετακυλίεται στους εργαζόμενους, οι οποίοι στο φινάλε δεν έχουν μερίδιο ευθύνης στο διογκωμένο πρόβλημα. Είναι όμως αυτό απόδοση δικαίου, κύριε δικαστή και υπουργέ της Δικαιοσύνης; ΕΙΡ.ΛΑΖ.
Συνάντηση τριάντα δευτερολέπτων Τον ηθικό αυτουργό για την επίθεση με ρουκέτες σε βάρος του, τον Νοέμβριο του 1990, για την οποία καταδικάστηκαν ως φυσικοί αυτουργοί μέλη της 17Ν, φαίνεται ότι αναζητά, 23 χρόνια μετά, ο Βαρδής Βαρδινογιάννης. Έτσι εξηγείται η επίσκεψη του δικηγόρου Γιώργου Πουρσανίδη στον Κορυδαλλό, ο οποίος, σύμφωνα με την «Εφημερίδα των Συντακτών» επισκέφτηκε τον Χριστόδουλο Ξηρό στις 2 Αυγούστου και ζήτησε την εν λόγω πληροφορία. Από το ρεπορτάζ της εφημερίδας προέκυψε ότι όντως ο Γ. Πουρσαρνίδης έχει σχέση με τον μεγαλοεπιχειρηματία, ενώ εμφανίζεται ως μέλος του Δ.Σ. της Τηλέτυπος Α.Ε. (Mega Channel). Ο Χρ. Ξηρός, που δημοσιοποίησε το περιστατικό, απάντησε στον απρόσμενο επισκέπτη του ότι «η 17Ν ήταν μια επαναστατική οργάνωση και σαν τέτοια δεν έπαιρνε εντολές από κανέναν», ενώ πρόσθεσε ότι η όλη συνάντηση δεν κράτησε παραπάνω από τριάντα δευτερόλεπτα. Ποιος ο λόγος να αναζητηθεί σήμερα ο ηθικός αυτουργός της επίθεσης; Εκτός κι αν οι υποψίες του Βαρδινογιάννη εσχάτως άλλαξαν προσανατολισμό...
Τρόμαξε η Μέρκελ από το μήνυμα... Απατώντας στον πρόεδρο Ομπάμα, που χαρακτήρισε την παρατεταμένη λιτότητα επικίνδυνα αδιέξοδη (και καταστροφική), ο εκπρόσωπος της Μέρκελ στην Ελλάδα δήλωσε μεταξύ άλλων ότι: «Οι δύο λαοί και οι δύο χώρες είναι κάτι περισσότερο από σύμμαχοι, όχι γιατί έχουν πολεμήσει μαζί στη Ιστορία για κοινό σκοπό, αλλά γιατί υποστηρίζουν διαχρονικά τις ίδιες αξίες που είναι η Ελευθερία, η Δημοκρατία και η Ανεξαρτησία». Δηλαδή θέλει να πει ο κ. Σαμαράς ότι σήμερα στην Ελλάδα λειτουργεί η Δημοκρατία και ενισχύεται η ανεξαρτησία της χώρας; Αναφερόμενος πάντως στο μείζον θέμα των οικονομικών ο κ. Σαμαράς υπογράμμισε ότι ο ελληνικός λαός έχει περάσει δύσκολα, αλλά οι θυσίες του δεν έγιναν μάταια! Η επιστήμη εδώ σηκώνει ψηλά τα χέρια. Ουσιαστικά, ο δικός μας δήλωσε πως είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει πιστά τις εντολές της γερ-
μανικής ηγεμονίας. Πάντως οι τρακαδόροι κρατικοδίαιτοι μιντιάρχες προσπάθησαν να μας πείσουν ότι ο πρέζιντεντ Ομπάμα μιλώντας στον Σαμαρά έστειλε μήνυμα στην Μέρκελ να σταματήσει τη λιτότητα! Εδώ γελάνε, όπως ο πρέζιντεντ Σωκράτης Κόκκαλης (χο, χο, χο, χο). Δύο φορές οι υπουργοί Οικονομικών των ΗΠΑ επιχείρησαν σε απευθείας συναντήσεις να πιέσουν τον Σόιμπλε για την πολιτική λιτότητας στην Ευρώπη, τόσο ο προηγούμενος, Τίμοθι Γκάιτνερ, όσο και ο σημερινός, Τζακ Λιου, για να εισπράξουν τη χλεύη του Γερμανού υπουργού, ο οποίος σε αυστηρό ύφος τους σύστησε να κοιτάξουν τα χάλια της δικής τους οικονομίας, και δεν κουνήθηκε φύλλο. Πότε επιτέλους θα καταλάβουν όλοι ότι με τα ψέματα απλώς αγοράζουν λίγο πολιτικό χρόνο, αλλά με δυσβάσταχτα, τοκογλυφικά επιτόκια; Δ.Χ.
ΕΙΡ.ΛΑΖ.
«Έφυγε» η Ελένη Κοβάνη Την Ελένη Κοβάνη, κοινωνιολόγο και διευθύντρια ερευνών του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, μια γυναίκα με πλούσιο επιστημονικό έργο στον κόσμο των αγροτικών κοινωνιών, αποχαιρέτισαν την προηγούμενη Παρασκευή οι οικείοι και οι φίλοι της στη γενέτειρά της, το χωριό Χώστια της Βοιωτίας. Σεμνός και αθόρυβος άνθρωπος, υπόδειγμα πολυσχιδούς και ανιδιοτελούς επιστήμονα, που αφιέρωσε τη ζωή της στην έρευνα, θα μείνει ζωντανή πάντοτε στη μνήμη μας για τις εξαίρετες αγωνιστικές και επιστημονικές της ποιότητες. Φοιτήτρια της ΑΣΟΕΕ στα χρόνια της χούντας, συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα, για να ακολουθήσει αργότερα τον δρόμο της εμβάθυνσης των σπουδών της στη Γαλλία, στο Παρίσι και το Μονπελιέ. Επιστρέφοντας, αφιέρωσε την επιστημονική της δραστηριότητα σε θέματα πολιτιστικής οικολογίας, πολιτιστικής μεταβίβασης, καθώς και ζητήματα που σχετίζονταν με τους ανοιχτούς δημόσιους χώρους, στα οποία αφιέρωσε σειρά μελετών. Παράλληλα, υπήρξε δημοτικός σύμβουλος του Δήμου Θίσβης, αντιπρόεδρος του Πνευματικού του Κέντρου και εκδότρια της Θισβιακής Ηχούς. Η «Αυγή» εκφράζει τα συλλυπητήριά της στους οικείους της.
Το ΚΚΕ και η τίμια Δεξιά... Μα να πουλήσει το ΚΚΕ τον 902, ραδιόφωνο και τηλεόραση, σε δεξιό επιχειρηματία; Και πού θέλατε να τα πουλήσει, στον ΣΥΡΙΖΑ; Αυτός είναι ο μεγαλύτερος εχθρός του κόμματος, διότι με την αριστερή του φρασεολογία παραπλανά τον λαό, υπόσχεται καλύτερες μέρες χωρίς επαναστατική κατάληψη της εξουσίας, εξωραΐζει το σύστημα και κόβει πελατεία από το μαγαζάκι του Περισσού. Όπως μάλιστα συνηθίζει να λέει το ιερατείο στο «μοναστήρι του λαού», η Δεξιά είναι τίμιος αντίπαλος, ενώ όλοι αυτοί οι ρεφορμιστές και οι οπορτουνιστές αποστάτες είναι ύπουλοι και επικίνδυνοι. Τι το παράξενο λοιπόν; Άλλωστε στην ακμή των εσόδων από τις επιχειρήσεις ΜΜΕ και εκτυπώσεων που είχε το ΚΚΕ, από το 2004 και όσο διήρκεσε η κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή, τα μεγαλύτερα έσοδα ήταν από το κράτος και μάλιστα σε δουλειές με απευθείας ανάθεση, εντολή του κ. πρωθυπουργού (π.χ. ΟΠΑΠ). Προστέθηκε και η εκτύπωση της πολυτελέστατης εφημερίδας της κ. Γιάννας Αγγελοπούλου. Τότε ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μόλις στο 4,6%. Ευτυχισμένες μέρες.
Μας δουλεύουν κιόλας Αυτά τα «ρεπορτάζ» μάς ποτίζουν: «Ποινή φυλάκισης έξι μηνών, με αναστολή, και επιπλέον χρηματικό πρόστιμο ύψους 2.000 ευρώ επέβαλε το Πλημμελειοδικείο Πολυγύρου Χαλκιδικής σε επιχειρηματία ο οποίος αγνόησε εντολή σφραγίσματος της επιχείρησής του (...)». Δυο χιλιάρικα! Όσα βγάζει δηλαδή σε δυο ώρες ένα σκυλάδικο... Αν ήταν κανένας διαμαρτυρόμενος για τις Σκουριές, πώς θα τον αντιμετώπιζαν;
Δ.Χ.
ΚΛ. ΤΣΑΟΥΣΙΔΗΣ
«Τουρκομογγολικός φαινότυπος»; Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει στο ιντερνετικό φόρουμ της αμερικανικής -ρατσιστικής νεοναζιστικής οργάνωσης Stormfront (ιδρύθηκε το 1995 από έναν πρώην ηγέτη της Ku Klux Klan) με τη δημοσίευση φωτογραφιών του Ηλία Κασιδιάρη, συνοδευόμενες από το ερώτημα «Θεωρείτε ότι ο Ηλίας Κασιδιάρης είναι λευκός Ευρωπαίος;». Οι απαντήσεις και τα σχόλια είναι εκατοντάδες και είναι φανερό ότι επικρατεί έντονος προβληματισμός: Ορισμένοι
εμφανίζονται βέβαιοι για το ελληνικό DNA του Κασιδιάρη, πολλοί όμως μιλούν για «μείγμα βορειοαφρικανικής καταγωγής», για «σαφή νέγρικα χαρακτηριστικά», για «τουρκομογγολικό φαινότυπο», ενώ άλλοι, με γνώσεις ελληνικής Ιστορίας, σχολιάζουν: «Στην Ελλάδα ιστορικά η παρουσία των νέγρων είναι ασήμαντη, το πιθανότερο είναι να έχει τσιγγάνικη ή τουρκική καταγωγή». ΑΠ. ΓΚΡΟΖΟΣ
Η ΑΥΓΗ KYΡΙΑΚΗ 11 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΑΣΠΑΡΑΚΗΣ
«Αλμυρές» βουτιές θα κάνουν όσοι παραμείνουν στην πρωτεύουσα τον Αύγουστο, καθώς το κόστος μιας απόδρασης στις οργανωμένες παραλίες της Αττικής για μια τετραμελή οικογένεια μπορεί να ξεπεράσει και τα 70 ευρώ. Οι «διακοπές εντός των τειχών» μόνο φτηνές δεν είναι, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αρκετές ελεύθερες παραλίες. Η πολυκοσμία τους ωστόσο αναγκάζει πολλούς να προτιμούν τις βουτιές στις οργανωμένες πλαζ. Με το αζημίωτο φυσικά.
«Η Ελλάδα είναι όμορφη μόνο αν έχεις λεφτά» Από τις πρώτες παραλίες που συναντάει ένας κάτοικος της πρωτεύουσας είναι η πλαζ του Αλίμου (παλαιά πλαζ ΕΟΤ), γνωστή και ως Ακτή του Ήλιου, που ανήκει στην κατηγορία των οργανωμένων με τις αντίστοιχες παροχές. Ξαπλώστρες, μπαρ - ρεστοράν και μουσική που... τρυπάει τα αυτιά. Ωστόσο αποτελεί μια καλή επιλογή για τον Βαγγέλη Μ, κάτοικο της περιοχής, ο οποίος ως δημότης δεν πληρώνει είσοδο. «Ως τετραμελής οικογένεια δίνουμε 4 ευρώ για τις δύο ξαπλώστρες που παίρνουμε, με το κόστος να κυμαίνεται στα 15 ευρώ, αν υπολογίσουμε τα αναψυκτικά, τους καφέδες και κάτι να τσιμπήσουμε. Θεωρούμαστε οι τυχεροί της υποθέσης. Τι να πουν και οι οικογένειες που δίνουν πάνω από 30 ευρώ για ένα απλό μπάνιο;» σημειώνει, χαρακτηρίζοντας τον τιμοκατάλογο εκτός πραγματικότητας. «Δυστυχώς όμως αν θέλεις να κάνεις μπάνιο σαν άνθρωπος στην Αθήνα, πρέπει να πληρώσεις», προσθέτει. Η γενική είσοδος είναι 5 ευρώ τις καθημερινές και 6 ευρώ τα σαββατοκύριακα και τις αργίες, περιλαμβάνοντας ξαπλώστρα. Ο ομογενής από την Αυστραλία Κυριάκος Ευθυμίου, από την πλευρά του, είναι αναγκασμένος να πληρώνει είσοδο, γεγονός απαράδεκτο, όπως υπογραμμίζει. «Είναι κάτι που με ξενίζει. Στην Αυστραλία απαγορεύεται να υπάρχουν κλειστές παραλίες. Αν τολμούσαν να το εφαρμόσουν εκεί, θα γινόταν επανάσταση. Δε ξέρω γιατί υπάρχει αυτό το φαινόμενο στην Ελλάδα», μας λέει. Παρ’ όλα αυτά είναι διατεθειμένος να πληρώσει το «χαράτσι», εφόσον απολαμβάνει τις βουτιές του σε μια οργανωμένη πλαζ. «Η Ελλάδα είναι όμορφη μόνο αν έχεις λεφτά», σημειώνει με νόημα. Αυτής της άποψης φαίνεται να είναι οι υπεύθυνοι της παραλίας του Αστέρα Βουλιαγμένης, με είσοδο 13 ευρώ τις καθημερινές και 23 ευρώ για τα σαββατοκύριακα και τις αργίες, προσφέροντας βουτιές για λίγους και εκλεκτούς. Στα 8 και 16 ευρώ αντίστοιχα είναι ο τιμοκα-
Ακριβή υπόθεση οι βουτιές στις πλαζ της Αττικής τάλογος μιας βουτιάς στο Grand Beach Resort Lagonissi (40ό χλμ. Λ. Αθηνών - Σουνίου), ενώ η είσοδος στην Ακτή Βάρκιζας (Yabanaki) κοστίζει 5 και 6 ευρώ.
Πετσέτα - ψάθα απευθείας στην αμμουδιά
Ο ομογενής από την Αυστραλία Κυριάκος Ευθυμίου είναι αναγκασμένος να πληρώνει είσοδο, γεγονός απαράδεκτο, όπως υπογραμμίζει. «Είναι κάτι που με ξενίζει. Στην Αυστραλία απαγορεύεται να υπάρχουν κλειστές παραλίες. Αν τολμούσαν να το εφαρμόσουν εκεί, θα γινόταν επανάσταση.»
Στον αντίποδα βρίσκονται οι ελεύθερες παραλίες της πρωτεύουσας, στις οποίες εφαρμόζεται το δίπτυχο πετσέτα - ψάθα απευθείας στην αμμουδιά ή στα βότσαλα δίχως ξαπλώστρα. Από τα λιμανάκια Βουλιαγμένης έως το Σούνιο, από τον Κάλαμο ώς τον Ωρωπό, την Αρτέμιδα, τη Νέα Μάκρη, τη Ραφήνα και το Ζούμπερι, τον Μαραθώνα, το Πόρτο Ράφτη, την Κακιά Θάλασσα στην Κερατέα, το Πόρτο Γερμενό και την Ψάθα προς τα δυτικά. Το μοναδικό κόστος είναι η βενζίνη και οι τυχόν καφέδες, αναψυκτικά και φαγητό που θα πάρουν οι λουόμενοι. Μια καλή επιλογή για μπάνιο στην Αττική αποτελεί η παραλία της Εδέμ στο Φάληρο, για τον Βασίλη Τυπάρδο, ο οποίος την προτίμησε λόγω της δωρεάν εισόδου, αλλά και της προσβασιμότητάς της. «Το κόστος για να έρθω από το Παγκράτι είναι μηδαμινό, ούτε 10 χλμ. δεν απέχει από το σπίτι μου. Η ελεύθερη είσοδος, αλλά και το γεγονός ότι δεν σου επιβάλλει κανείς να πάρεις ξαπλώστρα, αποτελούν ένα μεγάλο δέλεαρ. Σίγουρα θα ξαναέρθω», υπογραμμίζει στην «Α». Γι’ αυτούς πάντως που θα προτιμήσουν να πάρουν ξαπλώστρα,
αυτή θα κοστίσει 5,5 ευρώ, για τις καθημερινές, ενώ το σαββατοκύριακο και τις αργίες θα σκαρφαλώσει στα 7 ευρώ, κόστος απαγορευτικό για την πλειοψηφία, όπως υπογραμμίζει ο κ. Τυπάρδος. Το μοναδικό «αγκάθι» για τη συγκεκριμένη παραλία, προσθέτει, είναι η καθαριότητα της παραλίας και του νερού της, αλλά και οι κλοπές, οι οποίες «αποτελούν μια πληγή. Μπάνιο μπορείς να κάνεις μόνο με παρέα και αυτό μάλιστα με βάρδιες», εξηγεί. Ο Δημοσθένης Παπαϊωάνου, από την πλευρά του, επέλεξε τη γειτονική πλαζ Αλίμου, η οποία τον κέρδισε λόγω της ελεύθερης εισόδου της. «Είναι μια φτηνή και δωρεάν λύση για τους Αθηναίους, με την τοποθεσία να βολεύει αφάνταστα. Από την Ηλιούπολη ήρθα με τη μηχανή μέσα σε 10 λεπτά. Μπορεί να είμαι νησιώτης ωστόσο απόλαυσα το μπάνιο μου», σημείωσε στην «Α». Οι βουτιές είναι ανέξοδες, εκτός αν ο λουόμενος... πεινάσει ή διψάσει, οπότε θα πρέπει να πληρώσει το ανάλογο αντίτιμο. Τα αναψυκτικά και οι καφέδες κυμαίνονται από 1,5 ευρώ έως 3,5 ευρώ, ενώ αν κάποιος θέλει κάτι να τσιμπήσει, το συνολικό κόστος μπορεί να πλησιάσει και τα 10 ευρώ.
Θαλάσσια μπάνια γύρω από την Αθήνα Μια ανάσα δροσιάς αποτελεί και το πρόγραμμα με θαλάσια μπάνια γύρω από την Αθήνα, που προσφέ-
ρουν αρκετά τουριστικά γραφεία, εξυπηρετώντας κυρίως οικογένειες και ηλικιωμένους. Το κόστος των περίπου 14 ευρώ για μια τετραμελή οικογένεια ώστε να απολαύσει σε κάποια ήσυχη παραλία της Αθήνας τα μακροβούτια της δεν φαντάζει τόσο απαγορευτικό, ωστόσο «ο κόσμος πλέον σκέφτεται μέχρι και το τελευταίο ευρώ που θα διαθέσει», όπως λέει στην «Α» η Βάσια Βερούση, υπεύθυνη του τμήματος οργανωμένων εκδρομών του πρακτορείου Touristas Travel. Το γραφείο πραγματοποιεί καθημερινά δρομολόγια για θαλάσσια μπάνια στη λίμνη Βουλιαγμένης, στην Αγία Μαρίνα και στο Λαγονήσι, εξυπηρετώντας πολίτες από Μοσχάτο, Καλλιθέα, Ταύρο και Πετράλωνα. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει, ο κόσμος τα τελευταία χρόνια είναι σταθερός, καθώς έχουν συγκεκριμένο πελατολόγιο, το οποίο προσπαθούν να διατηρήσουν με διάφορες προσφορές. «Το κόστος είναι 4 ευρώ για ενήλικες και 3 ευρώ για παιδιά. Αν όμως κάποιος πελάτης κλείσει 10 θαλάσσια μπάνια, τότε το κόστος πέφτει στα 3 ευρώ», υπογραμμίζει, προσθέτοντας ότι αρκετές οικογένειες και ηλικιωμένοι, που δεν έχουν τη δυνατότητα διακοπών, επιλέγουν το πρόγραμμα των θαλάσσιων μπάνιων.