11797

1/9

Η ΑΥΓΗ

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11797 • KΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013 • TIMH: 3 €

ΓΗΣ ΑΥΙΑΚΗ Η ΤΗΣ ΚΥΡ

NDEatique LE MO m

2013 ΜΒΡΙΟΥ 32 TEYXOΣ

EΛΛ

ΤΕΧΝΟΛ

ΟΓΙΑ

, +. , -%!-**- .*&+ , " "" !+'+ ,+'. !- & .-: . ! !+ + '-"! '. !

-% ' ,.% % *. ..- % &% % ,* # ) ,-' ) - . ) -. %. " ** $ + %# % " % ! -% & -%$* ") ,!. , "!. ,' +% ".*+ .- !. + $ %-, . .-&!+'.

- ! ' +,. +.')"+. " » +% , & « +

, # +& . ' ! " !. -! .

-,+.* . +& %+. ! + , ,# +*+ +'& '- -

,

diplo

& %( +

* * #"

# * )&$ #+ *+ + *+ ( , () () $!) # %" * ! +! : gigabytes). ") )* %(* #+ %() ) es ( ( ) #$# ) # () exabyt #+ cd, #" ( )* #+ *+ $ , " ) ( !% ) & *# # (+ %!+ )* " #" *". *)( *) #" + * * #+ *) * ( " %( $ *+. ,+ 2000, $ ( & %& %!(+ )(*$ * &+ )#)!% + )(*+

+%('

#( " () # * & "%+ %( $#)* ) +(% *) # #)%#+

#+* $ + *#)* $ + ( )( )*) +!( " %" " # * +% . )%# , (&+. )(# ) #" ( #)( &$ + #+ (& ) +*#)* #+

" * -+ $! +

() '* )% - " )# #) " )*#( #% )&$ #+ & * #% ) %$*()% + . ,+ 2013, " () *)( * * &% #+ )* # * + $%+ &%+ *$ + )* *)* 98% #+ +* &(*$"#"* # % #() ), !! + ( . )& ( *) % + * ) #

)%) !ication).

" "» (dataf #+&+ ) « + *+&+ + *#+&( $ () ( " () )#+ %(*, )% ( + *+&+ #+ ! !%)

*$ )#$ + )&$ #" () #) % " )&$ * () &%'#" +% )( & #+ )( #"

) ) #+ ) ( + + )( " () () ( " + +%( *#+&( #" +%

#+ # )#+ , GPS). ! $ (+ ning System &( &%+#( (Global Positio )( +( &%+ #))% (» ) $ " (Facebook, ( )( #) « ’ +*#)( #"* &+ !!%

( , +( ( ( +( )( + *) #

!( #'*. #% &+*#)( %( # * &+ + #" #) +*( * " *) !+ * )&$ )&$ #" #(! *

$%" " , ( &+%+ * & "%+ )('* "#+ #+( !( # ( % *+ * $ +. &+ + )&’ $ + #+* ) #$ &+ +( * ) *" +!+# &+ *# *#)( #(

(+&+(" # * ( '* + * * !() $ * ( (

,$%# "!. %+*#)(

( # &%+. )( &%+

! *+*# ) (-'#+* #%$&+ +( +&+ &+ +!( #( /.- -,+.* . " % ( , # %" )& )* !) +*+ +'&+ $ + )( "*$ ( %'* & % ,' "#,. &(+ )(# ) #" , **$ + + *) )( ) !+% *, , " ,. * " , # * )( &(+ (! * * )% $** % !-% $ + ( '* !-., ! " #'*, # * $ +* (%( $ # * + ""#'+ % Viktor Mayerr Schönberge th Kenne Cukier*

LE

&ΚΟΙΝ ΤΕΥΧΟ

MONDE diplomatique Απεργιακός αναβρασμός

n Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΕ ΨΗΦΙΑΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ n ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΙΠΟΤΑ (άρθρο Σερζ Αλιμί)

ΣΕΛ. 53

ΕΙΑ ΠΑΙΔΩ ΝΙΑ

8 ΣΕΠΤΕ

ΕΚΔ ΟΣΗ ΗΝΙ ΚΗ

ΒΕΝΕΤΙΑ: Η ελληνική κρίση στο Φεστιβάλ

στην εκπαίδευση

Μαζικά υπέρ της απεργίας οι εκπαιδευτικοί στις ΕΛΜΕ Κλείνει το ΕΜΠ λόγω διαθεσιμότητας Η επιστολή των εργαζομένων του ΕΜΠ στους γονείς και τους πρωτοετείς

ΣΕΠΤΕ Σ 84 •

ΜΒΡΙΟ

Σ 2013

ΕΝΘΕΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ 24 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΜΕ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΤΡΙΚ ΦΤΙΑΧΝΟΥΝ ΝΕΟ «SUCCESS STORY» ΓΙΑ ΝΑ ΚΡΥΨΟΥΝ ΤΗΝ ΑΠΟΤΥΧΙΑ ΝΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Το ζωντανό δημοκρατικό πνεύμα

ΣΕΛ. 11

Ο φόβος του Σαμαρά πριν από τα πέναλτι... Μνημόνιο διαρκείας προαναγγέλλουν Ντράγκι - Ντέισελμπλουμ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

Η ΑΙΓΑΙΟΝ ΟΪΛ του Μελισσανίδη χρωστάει 5,6 εκατ. στο Δημόσιο!

ΣΕΛ. 60

ALPHA BANK

Ιδεολογικός στυλοβάτης της κυβέρνησης με συχνές επιθέσεις κατά ΣΥΡΙΖΑ

ΣΕΛ. 10 O πρωθυπουργός δεν θα δώσει ούτε συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ

ΝΕΑ ΕΚΔΟΧΗ του «success story» επιχειρεί να πλασάρει η κυβέρνηση την ώρα που ο Σαμαράς εμφανίστηκε σαν κυνηγημένος στη ΔΕΘ, για να αποφύγει τις διαδηλώσεις των συνδικάτων, τα οποία με αιχμή την Παιδεία προχωρούν σε απεργιακές κινητοποιήσεις. Ενώ, όμως, με λογιστικά τρικ, όπως μη καταβολή οφειλών του κράτους και περικοπές δημοσίων επενδύσεων, επιχειρεί να εμφανίσει ως επιτυχία το πρωτογενές πλεόνασμα, φοβάται τα πέναλτι μετά τις γερμανικές εκλογές. Ότι δηλαδή οι δανειστές δεν θα προχωρήσουν σε κούρεμα του χρέους, αλλά το νέο δάνειο θα συνοδευτεί με νέες μνημονιακές δεσμεύσεις και μέτρα, όπως άλλωστε προϊδέασαν Ντέισελμπλουμ και Ντράγκι. Προ του αδιεξόδου της σκληρής πολιτικής και της εσωτερικής αποσταθεροποίησης του μνημονιακού μπλοκ εξουσίας, ακόμη και μέσα από τις τάξεις και της Ν.Δ., διακινούνται σενάρια για προσφυγή στις κάλπες ή για τη συγκρότηση νέας κυβέρνησης, χωρίς πρωθυπουργό τον Σαμαρά. Στον αντίποδα, ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει και συμμετέχει στις λαϊκές κινητοποιήσεις, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας θα παρουσιάσει στη ΔΕΘ το κυβερνητικό πρόγραμμα της Αριστεράς για την ανασυγκρότηση της χώρας.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ

Η μουσική, ο Μίκης, ο Μάνος και η Αριστερά ΣΕΛ. 49

ΣΕΡΖ ΝΟΥΑΡΕ πρόεδρος Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημόσιας Ιστορίας:

Ο καθένας μας είναι ιστορικός του παρελθόντος του ΣΕΛ. 51

Κάτω τα χέρια από τους καλούς μαθητές ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ*

ΜΕΡΟΣ του κριτικού λόγου της Αριστεράς έναντι της κυβέρνησης και των σχέσεών της με την τρόικα είναι να την παρουσιάζουμε ως τον καλό μαθητή που, ενώ τα κάνει όλα τέλεια, συνεχίζει να τρώει καρπαζιές από τον δάσκαλο που του ζητάει να κάνει όλο και περισσότερα πράγματα. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

Τι κρύβει η επιφυλακτικότητα Ομπάμα

ΜΕΛΕΤΗ ΙΝΕ/ΓΣΕΕ XTYΠΗ Μ ΣΤΗ ΣΥ Α ΡΙΑ

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΜΟΣΧΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΔΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΥΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΚΟΥΤΣΗ και ΚΩΣΤΑ ΦΙΛΗ

ΣΕΛ. 20-21, 22, 44-45

Σε απόκλιση από την Ε.Ε. Ο Σάββας Ρομπόλης και ο Πέτρος Λινάρδος-Ρυλμόν αποκρυπτογραφούν την αποβιομηχάνιση, την ανεργία, την πτώση των μισθών και της αγοραστικής δύναμης ΣΕΛ. 8, 9 ΚΑΙ ΕΝΘΕΜΑΤΑ

ΕΡΕΥΝΑ

Πώς μεθοδεύτηκε η απαξίωση της αμυντικής βιομηχανίας

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Κυβέρνηση σε αποδρομή Από τον Νοέμβριο πέρυσι, που ψηφίστηκαν τα νέα μέτρα, μέχρι τον Ιούνιο με την ΕΡΤ, η κυβέρνηση είχε πετύχει να διαμορφώσει όρους πολιτικής σταθεροποίησής της, παρά τις χαίνουσες πληγές της κρίσης. Μετά τις διακοπές, ο Σαμαράς βρίσκεται αντιμέτωπος με διλήμματα που αποσταθεροποιούν την κυβέρνησή του και τον ίδιο προσωπικά. Και μάλιστα σε μια χρονιά προεκλογική, ακόμη κι αν δεχτούμε το αναγκαστικό σενάριο της προσφυγής σε εκλογές τον Μάιο. Ήδη διακινούνται σενάρια νέας κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή, χωρίς τον Σαμαρά. Και τέτοιες «λύσεις» βρίσκουν ευήκοα ώτα και μέσα στην κυβέρνηση. Βεβαίως, ο Σαμαράς δεν έχει περιέλθει στη θέση που είχε περιπέσει ο Γ. Παπανδρέου τον Οκτώβριο του 2011, αλλά η Ν.Δ., πλευροκοπούμενη και από τη Χρυσή Αυγή, στις δημοσκοπήσεις παρουσιάζει συμπεριφορά κατάρρευσης όπως τότε το ΠΑΣΟΚ. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τις δυναμικές που θα αναπτυχθούν, αν μάλιστα οι λαϊκές κινητοποιήσεις το φθινόπωρο αποκτήσουν μαζικό και αποφασιστικό χαρακτήρα, αν αναγνωρίσουν ως κοινό πολιτικό ορίζοντά τους τη δημοκρατική ανατροπή. Το δίλημμα των δανειστών είναι σοβαρό, καθώς δεν διαθέτουν συνομιλητή που να μπορεί να τους εγγυηθεί την εφαρμογή νέας επαχθούς συμφωνίας για το χρηματοδοτικό κενό και τη ρύθμιση του χρέους. Με δεδομένη την ανυποχώρητη δέσμευση του ΣΥΡΙΖΑ ότι θα καταργήσει το Μνημόνιο και θα διαπραγματευθεί μια νέα συμφωνία με αναπτυξιακό χαρακτήρα, η διαφαινόμενη ενίσχυση του λαϊκού δημοκρατικού ρεύματος εξουθενώνει πολιτικά την κυβέρνηση Σαμαρά και καθιστά εξαιρετικά δυσχερή οποιαδήποτε μεταμόρφωσή της. Το προηγούμενο της κυβέρνησης Παπαδήμου λειτούργησε ως σκαλοπάτι για να έρθει η Ν.Δ. Τώρα δεν διαφαίνεται ανάλογη πολιτική εξέλιξη. Οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές θα γίνουν σε δύο κύκλους. Τον Νοέμβριο για το δημοσιονομικό κενό και την άνοιξη για το χρέος. Το νέο δάνειο θα συνοδεύεται από το νέο Μνημόνιο. Με αμφισβητούμενη δημοκρατική νομιμοποίηση η κυβέρνηση δεν μπορεί να προσυπογράψει νέους σκληρούς όρους. Συνεπώς, επανέρχεται το σενάριο της πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, που ο ίδιος ο πρωθυπουργός προς στιγμήν είχε προετοιμάσει τον Ιούνιο. Αυτή τη φορά ως αναγκαστική κίνηση πολιτικής αδυναμίας του. Τα αδιέξοδα της μνημονιακής πολιτικής, η σκληρότητα του νέου Μνημονίου, η καταβύθιση της οικονομίας σε νέο δανεισμό, η επιμονή στην ακραία λιτότητα και στη διάχυση της ανεργίας και της κοινωνικής δυστυχίας, καθώς και οι κοινωνικές αντιδράσεις που υφέρπουν και θα εκδηλωθούν (αρχής γενομένης από την εκπαίδευση) αποσταθεροποιούν την κοινωνική συνοχή. Ο Σαμαράς καλείται να διαχειριστεί την ήττα του. Αν προσφύγει άμεσα στις εκλογές, χωρίς να έχει ξεγυμνωθεί με νέο Μνημόνιο, διατηρεί την ελπίδα να περιορίσει το μέγεθος της ήττας και να ποντάρει, εν όψει εκλογών του Μαΐου, στην αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσει ισχυρή κυβέρνηση. Αν επιλέξει την τριπλή κάλπη τον Μάιο, με τις ανοιχτές πλάτες της Μέρκελ, κινδυνεύει η Ν.Δ. και το παρακολούθημά της, το ΠΑΣΟΚ Βενιζέλου, να υποστούν στρατηγική ήττα και ο Σαμαράς προσωπικά να συνταξιοδοτηθεί. Οι συνθήκες μοιάζουν με εκείνες του 1974, όπως παραδέχτηκε ο Κ. Σημίτης. Τότε κανένα από τα κυβερνητικά κόμματα του παρελθόντος δεν μπόρεσε να μακροημερεύσει. Είναι προφανές ότι η Ιστορία, τηρουμένων των αναλογιών, επιφυλάσσει την ίδια μοίρα και εκπλήξεις...

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

κή. Ο Ντράγκι δεν διστάζει να μας απειλεί με Λέγεται από πολλές πλευρές και δεν απένέο Μνημόνιο, οι Γερμανοί δεν διστάζουν να χει από την πραγματικότητα: Η αντίσταση ΣΗΜΕΡΑ μας κάνουν κλοτσοσκούφι των εκλογών τους, στην πολιτική των Μνημονίων δεν είναι αΕΙΝΑΙ και όλοι μαζί δεν διστάζουν να συγχαίρουν ντίστοιχη με τη σκληρότητα των μέτρων. ΕΚΥΡΙΑΚΗ κατά καιρούς τους Έλληνες - κουράγιο για το πίσης, δεν είναι αντίστοιχη με τις επιθυμίες κουράγιο τους. μας, είτε το ομολογούμε είτε όχι. Διότι όταν Κάνουν εγκληματικό λάθος όλοι τους. Δεν ένας λαός καταστρέφεται, μια χώρα ρημάζεται, ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΤΕΡΟΥ υπολογίζουν, ή θεωρούν σύμμαχό τους τη μια νεολαία ακυρώνεται και ένα μέλλον μαυβραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της κοινωρίζει, τότε περιμένει κανείς την παλλαϊκή ανίας: Την απόγνωση, την αίσθηση του αδιεντίσταση, αν όχι και ανατροπή, που ποθεί κάξόδου. Το οξυγόνο της δημοκρατίας λιγοθε εξεγερμένη ψυχή. στεύει επικίνδυνα με κοινοβουλευτικά πραΥπάρχει φυσικά και το μισογεμάτο ποτήρι: ξικοπήματα και εκβιασμένες πλειοψηφίες. Οι Υπήρξαν μεγάλες απεργίες και διαδηλώσεις, κοινωνικοί αγώνες σκοντάφτουν σε τείχος ωμετωπικές συγκρούσεις, πρωτόγνωρα κινήμότητας. Η ωμότητα υμνείται ως πολιτική ματα, όπως των αγανακτισμένων, ανατράπηγενναιότητα. Τα κεφάλια νεόπτωχων και ακαν κυβερνήσεις, σβήστηκαν από τον χάρτη πολυμένων κρεμιούνται στους φανοστάτες κόμματα, ξεπήδησαν νέοι πολιτικοί συσχετιτων ΜΜΕ. Η απόγνωση γίνεται καθημερινόσμοί. Γεννήθηκε ένας νέος ΣΥΡΙΖΑ που διεκτητα. δικεί την εξουσία, πράγμα που μπορεί να αλΕίναι άπληστοι όμως και ανιστόρητοι. Η λάξει όλα τα δεδομένα. Ωστόσο και παρ’ όλα αυτά, τα Μνημόνια έχουν περάσει, τα σκληρά μέτρα έχουν πε- παραγνώριση και, πολύ περισσότερο, η καλλιέργεια μιας τέτοιας ράσει και η καταστροφή συνεχίζεται. Με αντιστάσεις, αλλά κατάστασης οδήγησαν συχνά όχι σε παντεσπάνι, αλλά σε λαιμητόμους. Και θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικοί οι αυτουρσυνεχίζεται. Καθώς τα μέτωπα είναι πια απολύτως συγκεκριμένα, η δια- γοί του γύψου στις φιγούρες τους για πλεονάσματα και επιτυπίστωση αυτή έχει τις επιπτώσεις της. Οι δανειστές και οι εκ- χίες. Και να εύχονται οι σώφρονες, αν υπάρχουν τέτοιοι, να βρει πρόσωποί τους στηρίζονται στην υπόθεση ότι η ελληνική κοι- διέξοδο η συσσωρευμένη απόγνωση σε ένα κίνημα αντίστανωνία αντέχει, παραμυθιάζεται, χειραγωγείται και άρα μπορούν σης και ανατροπής αντίστοιχο με τις ανάγκες των ανθρώπων να μην την υπολογίζουν και πολύ στη σκληρή τους αριθμητι- και της χώρας. Διαφορετικά, ουαί τοις ηττημένοις...

Αντίσταση κι απόγνωση

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Κάτω τα χέρια από τους καλούς μαθητές ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Ας το διευκρινίσουμε από την αρχή ότι άλλο καλός μαθητής, άλλο φυτό, άλλο γλείφτης. Στις μέρες μας, καλό είναι να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε αυτήν την έκφραση, μιας και δεν έχουμε λόγο να ειρωνευόμαστε μία κατηγορία μαθητών που προσπαθούν να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν. Κάθε εκπαιδευτικός της κάθε βαθμίδας θα υποστήριζε ότι αυτοί που αποκαλούμε καλοί μαθητές και μαθήτριες ούτε φυτά είναι ούτε και γλείφτες. Είναι απλώς καλοί μαθητές. Είναι εκείνοι που δίνουν το κουράγιο σε πάμπολλους εκπαιδευτικούς να συνεχίσουν στις τόσο αντίξοες συνθήκες εργασίας. Δεν είναι οι μαθητές του άριστα, αλλά είναι οι καλοί μαθητές. Και όταν, ενδεχομένως, διαβάζουν ότι είναι σαν τον Σαμαρά, τον Στουρνάρα και όλους τους άλλους, θα αναρωτιούνται οι καημένοι, τι λάθος έκαναν ή, μάλλον, γιατί αυτό που θεωρούν σωστό είναι για την Αριστερά τόσο λάθος. Αφήστε, δε, και την απορία των εκπαιδευτικών να παρομοιάζονται συλλήβδην με τους δανειστές μας! Δεν είναι ντροπή, λοιπόν, να είσαι καλός μαθητής. Δεν είναι ντροπή να σου αρέσει το διάβασμα, να έχεις τις παρέες σου, αλλά να έχεις και την έγνοια να πηγαίνεις στο σχολείο, να νοιάζεσαι για τον δάσκαλό σου και να καταλαβαίνεις ότι και αυτός πασχίζει μέσα σε έναν κυ-

κεώνα προβλημάτων, πασχίζει να μη γραφειοκρατικοποιηθεί και να μη σε παρατήσει. Δεν θα ήθελα να σχολιάσω την προβληματική που υποστηρίζει ότι το να είσαι καλός μαθητής σημαίνει ενσωμάτωση στο σύστημα, γιατί αρνούμαι να δεχτώ ότι η αγραμματοσύνη σημαίνει χοντρή αμφισβήτηση του συστήματος. Η υποτιμητική χρήση της έκφρασης περί καλών μαθητών από την Αριστερά έχει και μία άλλη ειρωνική διάσταση: η τεράστια πλειοψηφία των στελεχών τής ιστορικής αλλά και σημερινής Αριστεράς (και όχι μόνο της δικής μας) ήταν καλοί μαθητές (και μαθήτριες). Αυτό δεν φαίνεται να μείωσε ούτε τις κριτικές ικανότητες και ούτε την αγωνιστικότητά τους. Υπάρχει, βέβαια, ο αντίλογος: μα, προφανώς, όταν κατηγορούμε την κυβέρνηση ότι είναι σαν καλός μαθητής μπροστά στην τρόικα, δεν εννοούμε κυριολεκτικά τους καλούς μαθητές, αλλά χρησιμοποιούμε μία λαϊκή έκφραση. Σωστά. Αλλά ένα από τα πολλά που μας έμαθε το γυναικείο κίνημα είναι ότι πολλές λαϊκές εκφράσεις καλό είναι να μη χρησιμοποιούνται μιας και είναι ρατσιστικές και εξευτελιστικές. Ναι, ρατσιστικές και εξευτελιστικές. Οπότε, το λαϊκόν της προέλευσης δεν αποτελεί καμία δικαιολογία. Πολλοί θα πουν ότι το θέμα που θίγεται είναι τριτεύον στη συγκυρία που

ζούμε. Δεν υπάρχουν άλλα σοβαρότερα πράγματα και χάνουμε ζωτικό χώρο της εφημερίδας μας για κάτι τέτοια; Όντως υπάρχουν, αλλά αρχή της σχολικής χρονιάς είναι, σκέφτηκα να πούμε μια καλή κουβέντα για τους καλούς μαθητές, που δεν είναι υποχρεωτικά του άριστα, αλλά κρατάνε τα σχολεία (και τα πανεπιστήμια) ακόμη στο πόδι. Και αν κάποιοι διαβάσουν τα παραπάνω και πανικοβληθούν για το τι έκφραση θα πρέπει να χρησιμοποιούν τώρα, προτείνω να μιλάνε για «yes men». Είναι μία έκφραση που ταιριάζει περισσότερο στους κυβερνητικούς, είναι αρκούντως ξενόφερτη, τη γνωρίζουν πολλές κατηγορίες πολιτών και δεν χρειάζεται μετάφραση αν ποτέ μας ρωτήσουν ξένοι φίλοι μας τι είναι αυτό που λέμε για τους καλούς μαθητές. Τα παραπάνω, όμως, γράφονται και για ψηφοθηρικούς λόγους: αν σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε την έκφραση περί καλών μαθητών, θα βγάλουμε από το άγχος και την αμηχανία χιλιάδες συριζαίους γονείς οι οποίοι θα απελπίζονται όταν μετά τη δέκατη παρατήρησή τους να στρωθεί στο διάβασμα ο γιος ή η κόρη τους, οι νεαροί θα απαντούν ότι δεν θέλουν να είναι καλοί μαθητές μιας και τους κοροϊδεύουν οι αριστεροί!

* Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

3

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

Λίγες ημέρες πριν η τρόικα έρθει στην Αθήνα, η κυβέρνηση ξεκίνησε τις... θυσίες στο «βωμό» των δανειστών. Η έλευση της έλευσης των ξένων εμπειρογνωμόνων τοποθετείται περί τα τέλη του τρέχοντος μήνα, μετά το πέρας των γερμανικών εκλογών, και, όπως αναφέρουν έγκυροι οικονομικοί αναλυτές, ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων με την ελληνική πλευρά αναμένεται να είναι ιδιαίτερα «σκληρός». Πρώτη θύμα ως... συνήθως, εν όψει της νέας αξιολόγησης αποτελεί το νέο «μαχαίρι» στο ήδη... κουτσουρεμένο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων κατά 500 εκατ. ευρώ συνολικά για φέτος και του χρόνου, δείγμα τού ότι η κυβέρνηση δεν έχει ως βασικό στόχο την ανάπτυξη. Η εγκύκλιος για τη διαμόρφωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) μέσα στην 5ετία αποκαλύπτει ότι τα νέα μέτρα είναι εδώ! Σύμφωνα με την εγκύκλιο για την διαμόρφωση του νέου Μεσοπροθέσμου, το 2013 τα λεφτά για το ΠΔΕ θα είναι κατά 200 εκατ. ευρώ λιγότερα, αφού διαμορφώνονται στα 6,65 δισ. ευρώ έναντι 6,85 δισ. ευρώ που αναφέρονται στα μηνιαία δελτία εκτέλεσης του προϋπολογισμού με βάση το προηγούμενο Μεσοπρόθεσμο (Φε-

«Ψαλίδι» 500 εκατ. ευρώ στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων! Οι αμυντικές βιομηχανίες και η διαθεσιμότητα, βασικές προϋποθέσεις της νέας δόσης

γραμμα κινητικότητας, έως τα τέλη Σεπτεμβρίου και άλλων 12.500 υπαλλήλων έως τα τέλη Δεκεμβρίου, (2) να ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις για την αναδιάρθρωση ή εκκαθάριση των ΕΛΒΟ, ΕΑΣ και ΛΑΡΚΟ, ώστε οι σχετικές διαδικασίες να ολοκληρωθούν έως τα τέλη Δεκεμβρίου (αναμένονται επίσημες ανακοινώσεις την επόμενη εβδομάδα), (3) να έχει ρυθμιστεί το θέμα των οφειλών προς την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ και να έχουν εκκαθαριστεί οι οφειλές αυτές έως το τέλος Σεπτεμβρίου και (4) να θεσπιστεί ο νέος Κώδικας Φορολογικής Δικονομίας.

Πλειστηριασμοί και συντάξεις

βρουάριος 2013), ενώ για το 2014 η περικοπή φτάνει στα 300 εκατ. ευρώ, αφού από τα 6,7 δισ. ευρώ που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Φεβρουαρίου το ΠΔΕ «κόβεται» στα 6,4 δισ. ευρώ και μάλιστα σε μια περίοδο που πρέπει να υπάρξει επιτάχυνση στο ΕΣΠΑ αλλά και εκκίνηση στο νέο πακέτο. Αξίζει να σημειωθεί πως από ένα ΠΔΕ στα 10,2 δισ. ευρώ το 2010 και μετά από διαδοχικές περικοπές (τουλάχιστον δέκα) φτάσαμε φέτος σε ένα ΠΔΕ 6,65 δισ. ευρώ, σύμφωνα

με το υπό διαμόρφωση νέο Μεσοπρόθεσμο.

Παραμένει το «χαράτσι»; Όσον αφορά τη νέα διαπραγμάτευση, πληροφορίες αναφέρουν ότι η τρόικα θετει εν αμφιβόλω την αποδοτικότητα του νέου φόρου στα ακίνητα και τάσσεται υπέρ της παράτασης του «χαρατσιού» στα ακίνητα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και το 2014. Η τρόικα υποστηρίζει ότι, στην καλύτερη περίπτωση, από τον νέο ε-

Παράλληλα, για να αποδεσμευθεί η επόμενη δόση του 1 δισ. ευρώ, πρέπει: (1) να έχει ολοκληρωθεί η μετακίνηση τουλάχιστον 12.500 δημοσίων υπαλλήλων, με βάση το πρό-

Επιπλέον, οι τροϊκανοί καταφθάνουν στην Αθήνα για να επιβάλουν τον ξεκάθαρο όρο του Μνημονίου που προβλέπει άρση του καθεστώτος προστασίας των ακινήτων από κατασχέσεις λόγω τραπεζικών οφειλών. Την ίδια ώρα, με στόχο να μηδενιστούν τα ελλείμματα από το 2014 και μετά στα Ταμεία Πρόνοιας που χορηγούν εφάπαξ, η τρόικα έχει δώσει εντολή στην Εθνική Αναλογιστική Αρχή να ετοιμάσει νέο μαθηματικό τύπο υπολογισμού τους, όπως και για τις επικουρικές συντάξεις, κάτι που σημαίνει ότι αναμένονται νέες μειώσεις.

ΔΝΤ, για 77 δισ. έκαναν λόγο οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες. Βέβαια, ο καθένας μιλά για άλλη χρονική περίοδο. Ο Στουρνάρας για το 20152016. Ο Σόιμπλε για το 2014-2016. Το ΔΝΤ για το 2015-2020. Οι Σοσιαλδημοκράτες για το 2014-2020. Το μόνο που δεν αμφισβητείται είναι η αναγκαιότητα του τρίτου πακέτου, «ρεαλιστική» τη θεωρούν άπαντες, από την Κομισιόν και την ΕΚΤ μέχρι τον πρόεδρο του Eurogroup. Και ως συνήθως πακέτο σημαίνει και Μνημόνιο ή κάτι σαν Μνημόνιο. Νέοι όροι και νέα μέτρα, δηλαδή νέα φωτιά στα μπατζάκια της κοινωνίας - και της κυβέρνησης. Το δεύτερο θέμα που θα σέρνεται όλο το φθινόπωρο είναι ο γρίφος του

κουρέματος του ελληνικού χρέους. Όλο και λιγότεροι πιστεύουν ότι η Ελλάδα μπορεί να ξεπληρώσει αυτό το βουνό των δανεικών, οπότε έχει αρχίσει το παζάρι για το πώς θα μειωθεί το ελληνικό χρέος, κατά προτίμηση χωρίς το κούρεμα των ομολόγων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους τα κράτη - πιστωτές, αφού κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί ενώπιον των φορολογουμένων του ότι θα χάσουν πραγματικά λεφτά. Μετά τα κατηγορηματικά «όχι» στο κούρεμα της Γερμανίας -από κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση- και του διοικητή της ΕΚΤ, το βασικό σενάριο είναι να μειωθούν τα επιτόκια των δανείων και να επιμηκυνθεί κατά δεκαετίες η αποπληρωμή τους.

νιαίο φόρο ακινήτων μπορούν να εισπραχτούν μόνο 2,2 δισ. ευρώ (έναντι αρχικού στόχου 2,9 δισ. ευρώ), καθώς ο φόρος αυτός δεν συνδέεται με τον λογαριασμό της ΔΕΗ, αλλά με την εφορία.

Τα προαπαιτούμενα

ΝΤΕΪΣΕΛΜΠΛΟΥΜ ΚΑΙ ΝΤΡΑΓΚΙ ΠΡΟΪΔΕΑΖΟΥΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Νέο πακέτο - νέο Μνημόνιο για την Ελλάδα ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

Μια απορία εγείρεται στο μυαλό κάθε καλόπιστου και αισιόδοξου ανθρώπου -ναι, υπάρχουν και τέτοιοι- όταν ακούει αυτές τις μέρες τις κυβερνητικές δηλώσεις περί φωτός στο βάθος του τούνελ. Γιατί φαγώθηκαν όλοι οι θεσμικοί παράγοντες της Ευρωζώνης, φλύαροι και μη, να μιλάνε για την ανάγκη νέου πακέτου για την Ελλάδα, όλη την εβδομάδα που πέρασε; Γιατί ανοίγει από τώρα η συζήτηση για τις δανειακές ανάγκες της χώρας μετά το τέλος του τρέχοντος προγράμματος τον Ιούλιο του 2014; Θέλουν να τινάξουν στον αέρα την όποια εύθραυστη εμπιστοσύνη διαμορφώνεται, σύμφωνα με την κυβέρνηση, στην ελληνική οικονομία; Θέλουν να προετοιμάσουν τους δικούς τους πολίτες για ένα ακόμη πακέτο στήριξης για την Ελλάδα; Θέλουν να δείξουν ότι η κοινοτική αλληλεγγύη δεν έχει όρια; Θέλουν να βεβαιωθούν ότι μετά το τέλος του νυν Μνημονίου θα είναι ήδη έτοιμο το επόμενο; Το μόνο βέβαιο είναι ότι θεωρούν πώς χωρίς νέο δάνειο το πρόγραμμα

δεν βγαίνει, άρα κάτι δεν πάει καλά με το πρόγραμμα. Κάποιοι λένε ότι δεν πάει καλά επειδή ήταν λάθος. Κάποιοι άλλοι λένε ότι δεν πάει καλά επειδή δεν εφαρμόζεται κατά γράμμα από την Αθήνα. Εν πάση περιπτώσει, όλοι δηλώνουν πως οσονούπω θα ξεκινήσει και επίσημα η συζήτηση για τις δανειακές ανάγκες της Ελλάδας και για το πώς θα καλυφθούν. Ο πρόεδρος του Eurogroup, μάλιστα, ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γερούν Ντέισελμπλουμ, προσδιόρισε ακριβώς τη διαδικασία, μιλώντας τις προάλλες στην επιτροπή Οικονομικών του Ευρωκοινοβουλίου: Η συζήτηση για τις δανειακές ανάγκες της Ελλάδας θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο και θα ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο, ενώ η εξέταση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους θα ξεκινήσει τον Απρίλιο του 2014. Και ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, πρόσθεσε ότι «εάν χρειαστεί παράταση του προγράμματος για την Ελλάδα, θα απαιτηθούν περαιτέρω όροι». Βέβαια, αυτός που άνοιξε πρώτος

-πρόωρα, όπως λένε όλοι- τη συζήτηση, προσπάθησε στο τέλος της εβδομάδας να την κλείσει. Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, έστειλε την εκπρόσωπό του να δηλώσει ότι το ζήτημα ενός νέου πακέτου δεν είναι τώρα στην ατζέντα, ούτε το ύψος του, ούτε η διάρκειά του, ούτε οι όροι του.

Η κολοκυθιά με το τρίτο πακέτο Παρά τις προσπάθειες να κλείσει η συζήτηση, πάντως, παρά την άρνηση των περισσότερων να μιλήσουν με αριθμούς -»ακόμη δεν έχουμε τα στοιχεία στα χέρια μας», λένε-, η ιδιόρρυθμη κολοκυθιά για το ύψος του επόμενου πακέτου συνεχίζεται. Πόσο να είναι αυτό το πακέτο; 10, 11, 47 ή μήπως έως και 77 δισεκατομμύρια ευρώ; Για 10 δισ. μίλησε ο Γιάννης Στουρνάρας, για 11 ο Γερμανός επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ, τα 10 με 11 θεωρούσε «ρεαλιστικά» ο Σόιμπλε, πριν προσπαθήσει να κλείσει τη συζήτηση, για 47 δισ. μιλά, σύμφωνα με το γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων, το

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

4

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το «success story» πέθανε, ζήτω το «success story» ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Το «success story» ξέφτισε, αλλά ο Αντ. Σαμαράς ψάχνει σωσίβιο σε ένα άλλο «εφεύρημα»: το πρωτογενές πλεόνασμα. Όπως φάνηκε και από τη χθεσινή πρωθυπουργική ομιλία στη Θεσσαλονίκη, η κυβέρνηση ανάγει πλέον σε «εθνικό στόχο» την επίτευξη πλεονάσματος στον προϋπολογισμό και επ’ αυτού «στήνει» το νέο πολιτικό της αφήγημα: την... «πολιτική απαλλαγή από τα Μνημόνια και την τρόικα». Ήδη από την περασμένη Κυριακή, όταν ο Αντ. Σαμαράς υποσχέθηκε, μέσω της «Ελευθεροτυπίας», διανομή του 70% του πλεονάσματος στους χαμηλοσυνταξιούχους, το σκηνικό έγινε πάλι -ατύπως- προεκλογικό. Εξάλλου, συνομιλητές του πρωθυπουργού δεν κρύβουν ότι σκέψεις για εκλογικό αιφνιδιασμό πάντα καλλιεργούνταν στο επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου, ενόψει των αδιεξόδων της κυβερνητικής πολιτικής, αλλά και των απαιτήσεων της τρόικας.

Απαγκίστρωση Σε κάθε περίπτωση, κατά πληροφορίες, στον σχεδιασμό του Αντ. Σαμαρά δεν προβλέπονται εκλογές πριν την άνοιξη του 2014, αν ώς τότε έχει καταφέρει η κυβέρνηση -όπως ελπίζει ο πρωθυπουργός- να εμπεδώσει την εικόνα ενός νέου «success story», το οποίο συμπυκνώνεται στην εξής φράση: «το πρωτογενές πλεόνασμα μας καθιστά ανεξάρτητους, οι έλεγχοι της τρόικας σταματούν στα μέσα του 2014 και μετά αποκαθίσταται η ε-

É

É

É

θνική ανεξαρτησία». Αυτό το νέο «αφήγημα» επιχειρεί να στήσει το Μέγαρο Μαξίμου, εξ ου και η χθεσινή ομιλία του Αντ. Σαμαρά στη Θεσσαλονίκη ήταν μια... «ωδή» στο πρωτογενές πλεόνασμα. Στην κυβέρνηση ελπίζουν ότι αν αυτό το «αφήγημα» διαχυθεί στην κοινωνία, τότε θα κερδηθεί πολιτικός χρόνος ώστε ο Αντ. Σαμαράς να φτάσει στον χρονικό στόχο του: στην 1η Ιανουαρίου του 2014, όταν και αρχίζει η ελληνική προεδρία στην Ε.Ε.

Νέο Μνημόνιο Για τον λόγο αυτό, εξάλλου, το Μαξίμου έχει ζητήσει από όλους τους υπουργούς να τηρούν σιγήν ιχθύος για δύο θέματα: για το ελληνικό χρέος και την μακροπρόθεσμη διαχειρισιμότητά του (να μην μιλούν για «κούρεμα», σε απλά ελληνικά) και να μην προεξοφλούν ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί «δάνειο-γέφυρα» μόλις τελειώσει το Μνημόνιο 2. Είναι ενδεικτική η στάση του Γ. Στουρνάρα: καίτοι ήταν ο υπουργός Οικονομικών που επιβεβαίωσε τις αποκαλύψεις Σόιμπλε για ένα «μικρό δάνειο», στη συνέχεια -και κατόπιν υποδείξεων από τον Αντ. Σαμαρά-, ο κ. Στουρνάρας σιώπησε και επανήλθε στο προηγούμενο «ποίημα»: στην πιθανότητα, δηλαδή, να μπορέσει η Ελλάδα να στηριχθεί στις δικές της δυνάμεις και να βγει στις αγορές τον Ιούλιο του 2014, έστω και με «τσουχτερά» επιτόκια της τάξης του 6%. Πάντως, πριν καν η κυβέρνηση «στήσει» τη νέα επικοινωνιακή στρατηγική της, διαψεύδετα από τους εταίρους και δανειστές. Εκτός του Β. Σόιμπλε που εδώ και ημέρες

É É

.

Ο Αντ. Σαμαράς ποντάρει τα πολιτικά ρέστα του στο «πρωτογενές πλεόνασμα», ενόσω η Ν.Δ. «βράζει» ουσιαστικά προαναγγέλλει νέο δάνειο, ο πρόεδρος του Eurogroup, Γ. Ντέισελμπλουμ, επιβεβαίωσε ότι «η Ελλάδα θα χρειαστεί και νέα στήριξη», ενώ ο κεντρικός τραπεζίτης της Ευρωζώνης, Μ. Ντράγκι, υπογράμμισε με έμφαση ότι «πρόσθετο δάνειο σημαίνει πρόσθετους όρους». Η κυβέρνηση, πάντως, προς το παρόν επιλέγει την τακτική της σιωπής και συνεργάτες του Αντ. Σαμαρά ισχυρίζονται ότι «το επόμενο δάνειο, αν χρειαστεί, θα είναι τόσο μικρό που δεν θα συνεπάγεται νέο Μνημόνιο».

Το «αγκάθι» της τρόικας... Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δεν θα αφεθεί ανεμπόδιστη να προσπαθήσει να φτάσει στις αρχές του 2014 με το «αφήγημα» περί «πρωτογενούς πλεονάσματος». Στο Μαξίμου, αλλά και στο υπουργείο Οικονομικών, παίρνουν ήδη βαθιές ανάσες, προετοιμαζόμενοι για τη «μεγάλη επιθεώρηση» της τρόικας, που ξεκινά στις 23 Σεπτεμβρίου - ένα 24ωρο μετά τις γερμανικές εκλογές. Ήδη, οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν συνδέσει την επόμενη δόση με τέσσερα προαπαιτούμενα: να βρεθεί λύση στο θέμα της αμυντικής

βιομηχανίας και της ΛΑΡΚΟ, να έχουν οδηγηθεί ώς τα μέσα Σεπτεμβρίου 12.500 δημόσιοι υπάλληλοι σε «διαθεσιμότητα», να εξοφληθούν οι κρατικές οφειλές προς την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ ώστε να προχωρήσει η εκποίησή τους και, τέλος, να νομοθετηθεί ο νέος κώδικας για τους δικηγόρους, με τον οποίο θα καταργούνται οι υποχρεωτικές παραστάσεις στα συμβόλαια και οι ελάχιστες αμοιβές.

...και τα παιχνίδια της Αθήνας Μ’ άλλα λόγια, η κυβέρνηση γνωρίζει ότι θα υποχρεωθεί να προωθήσει νέα σκληρά μέτρα, τα οποία θα προβάλει σαν «παλιές δεσμεύσεις» και όχι ως νέες υποχωρήσεις. Ήδη, μάλιστα, το Μαξίμου επιχειρεί να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη, κάτι που φάνηκε την περασμένη εβδομάδα με το περίφημο email της τρόικας. Οι κυβερνητικές διαρροές ήθελαν τους δανειστές να ζητούν τον «ξαφνικό θάνατο» της ΛΑΡΚΟ και της αμυντικής βιομηχανίας και μάλιστα με απολύσεις χωρίς αποζημιώσεις, ενώ η τρόικα ζητεί «αναδιάρθρωση» με ιδιωτικοποιήσεις και απολύσεις με αποζημιώσεις μεν, αλλά όχι «πέραν των νόμιμων» - δηλαδή χωρίς μπόνους εθελουσίας εξόδου. Η αποκάλυψη του επίμαχου e-mail εξέθεσε ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση, καθώς όλα δείχνουν ότι ευθύς εξαρχής είχε συμφωνηθεί να γίνει ό,τι ζητεί η τρόικα, αλλά η κυβέρνηση ήθελε να

δείξει ότι οι εκπρόσωποι των δανειστών ζητούν... κι άλλα τόσα, τα οποία δήθεν αποκρούστηκαν...

Βουλευτές έτοιμοι για όλα; Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, ο Αντ. Σαμαράς έρχεται πλέον αντιμέτωπος και με την εξάντληση της δυνατότητας ορισμένων βουλευτών του να στηρίξουν είτε νέα μέτρα, είτε συνέχιση της ίδιας πολιτικής. Ήδη προχθές, ο Ν. Κακλαμάνης αποδόμησε πλήρως την κυβερνητική επιχειρηματολογία, επισημαίνοντας (Βήμα FM) ότι «το «success story» ανήκει στο παρελθόν», ενώ προανήγγειλε και κοινοβουλευτικές συγκρούσεις με τον Γ. Στουρνάρα. Κατά του υπουργού Οικονομικών έβαλε και η Ντ. Μπακογιάννη, ενώ, όπως όλα δείχνουν, περισσότεροι από 10 «γαλάζιοι» βουλευτές ετοιμάζονται για ηχηρές κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις, ξεκινώντας με ένα επίμονο αίτημα για κατάργηση της εξίσωσης του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. Τούτων δοθέντων, οι συμπολιτευόμενοι βουλευτές θυμίζουν «κινούμενη άμμο» και στο οποιοδήποτε σκληρό μέτρο εισάγεται προς ψήφιση θα δοκιμάζεται κάθε φορά η δεδηλωμένη της κυβέρνησης. Δηλαδή, ενόσω η κυβέρνηση καταστρώνει «αφηγήματα» για να προλάβει ο Αντ. Σαμαράς να «προεδρεύσει» της Ε.Ε., μπορεί η Βουλή να έχει διαφορετική άποψη. Έστω και από ατύχημα...

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

5

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Επίκεντρο της δράσης η Θεσσαλονίκη. Στήριξη του αγώνα των εκπαιδευτικών

ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΛΑΟ ΓΙΑ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΠΟΡΕΙΑ Η ΧΩΡΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέτει το κυβερνητικό του πρόγραμμα ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Από τον ΣΥΡΙΖΑ των κινημάτων, που έδωσε ηχηρό «παρών» στη χθεσινοβραδινή διαδήλωση, στον ΣΥΡΙΖΑ της διακυβέρνησης, μία εβδομάδα μετά. Πρόκειται για τις δύο όψεις του ίδιου μαζικού κινήματος, του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με επίκεντρο τον ίδιο χώρο (Θεσσαλονίκη) αλλά και τον ίδιο στόχο: να φύγουν κυβέρνηση, Μνημόνια και τρόικα, και μάλιστα το ταχύτερο δυνατό. Τώρα είναι η ώρα, τώρα είναι η ευκαιρία, όπως συμπυκνώνεται άλλωστε στο σύνθημα «ή εμείς, ή αυτοί». Και «δεν προβλέπεται να υπάρξει διαφορετική πορεία (σ.σ.: από τη σημερινή), όσο ο ίδιος ο λαός δεν την επιβάλει» (από την πολιτική απόφαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ το προηγούμενο Σαββατοκύριακο). Οι κοινωνικές συνθήκες χαρακτηρίζονται ώριμες για τη δημοκρατική ανατροπή της κυβέρνησης, καθώς από παντού ακούγεται η ίδια φράση μότο: «Δεν πάει άλλο!». Δεν πάει άλλο έλεγαν στην Κουμουνδούρου, με τις χιλιάδες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, με τη νέα φοροεπιδρομή, τους πλειστηριασμούς κατοικιών, την επικείμενη νέα μείωση συντάξεων και μισθών ιδιωτικού τομέα, την υποβάθμιση της δημόσιας Υγείας και βέβαια τη διάλυση της δημόσιας Παιδείας - θέμα το οποίο θα κυριαρχήσει στην επικαιρότητα τα επόμενα 24ωρα. Εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές, όλοι είναι στο πόδι, και πλάι τους τα χιλιάδες μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν ζουν σε άλλη κοινωνία ασφαλώς, αντιθέτως υφίστανται μαζί με τις οικογένειές τους το κυβερνητικό μοντέλο για «φτωχότερη παιδεία, μεγαλύτερη αμορφωσιά, μεγαλύτερη οικονομική επιβάρυνση για την κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών» (από φυλλάδιο του ΣΥΡΙΖΑ που διανέμεται στα σχολεία). Συνεπώς, με δυο λόγια, «Παιδεία για τους λίγους, για τους έχοντες»: αυτό είναι το εκπαιδευτικό όραμα των κ. Σαμαρά Βενιζέλου, γι’ αυτό και αυτό που επιβάλλεται είναι «κάθε σχολείο να γίνει κυψέλη αγώνα και αλληλεγγύης, εστία αντίστασης για να μη συνεχιστεί η καταστροφή, για να ανατραπεί αυτή η πολιτική». Εξίσου κρίσιμο όμως είναι και το επόμενο βήμα: η κατάκτηση της συνείδησης ότι «η πολιτική αυτή δεν αναχαιτίζεται τμηματικά, ότι δεν υπάρχει επιμέρους νίκη που μπορεί να επιτευχθεί, δεν υπάρχει τμήμα των λαϊκών τάξεων που μπορεί να γλιτώσει» (απόσπασμα από την ίδια απόφαση της Κ.Ε.), με δυο λόγια, αν

δεν ισχύει το... «ένας για όλους, όλοι για έναν», πάνε χαμένοι όλοι! Είναι σαφές από την άλλη ότι η απάντηση στο δίλημμα, «ή εμείς, ή αυτοί» δεν απαντάται αυτόματα, και, εν πάση περιπτώσει, δεν είναι αυτή η πολιτική φιλοδοξία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλει ψηφοφόρους εξ ανάγκης, θέλει συνειδητοποιημένους πολίτες που θα στηρίζουν το δικό του σχέδιο για τη σελίδα που θα γυρίσει η χώρα. Και, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Γιάννης Δραγασάκης

στον «Δρόμο της Αριστεράς» που κυκλοφορεί, «όταν υπάρχει η αυταπάτη των εύκολων και ανώδυνων λύσεων, τότε, όταν κάποιος λέει πως ‘δεν υπάρχουν ούτε εύκολες ούτε ανώδυνες λύσεις’, δεν ακούγεται ευχάριστα, και μάλιστα η αποκάλυψη της αυταπάτης ονομάζεται ‘δεξιά στροφή’. Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα και ο λαός πρέπει να τη γνωρίζει».

Ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέτει το πρόγραμμά του Στο σημείο αυτό έρχεται να κου-

μπώσει η αθόρυβη δουλειά (μυρμηγκιού...), που γίνεται στο παρασκήνιο, για την παρουσίαση, μετά από μία εβδομάδα, του κυβερνητικού προγράμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Με πρόγραμμα και συμμαχίες, ο ΣΥΡΙΖΑ προετοιμάζεται για τη μεγάλη διαπραγμάτευση, έτοιμος διά παν ενδεχόμενο. ‘Η, όπως διαμηνύει ο Αλέξης Τσίπρας, στη συνέντευξη που δημοσιεύεται σήμερα στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», «οι μονομερείς ενέργειες δεν αποτε-

λούν επιθυμία μας, αλλά όμως αν μας εξωθήσουν σε αυτές, δεν θα διστάσουμε προκειμένου να υπερασπιστούμε τη ζωή και την αξιοπρέπεια του λαού, την ίδια την κυριαρχία της χώρας μας». Παράλληλα δε με την προγραμματική προετοιμασία, ο ΣΥΡΙΖΑ οργανώνει την ανοιχτή συγκέντρωση, στην πλατεία Αριστοτέλους, το βράδυ της Παρασκευής. Την επομένη, ο Αλ. Τσίπρας θα επισκεφθεί τα περίπτερα της ΔΕΘ και θα μιλήσει στους παραγωγικούς φορείς, ενώ θα δώσει συνέντευξη Τύπου το μεσημέρι της Κυριακής - αυτήν που επιμελώς απέφυγε το κυβερνητικό δίδυμο... Μια παρουσία που στο πολιτικό «διά ταύτα» θα έχει το αίτημα για εκλογές: ο ΣΥΡΙΖΑ τις ζητά, έχοντας την εκτίμηση ότι ο Αντώνης Σαμαράς δεν θα αφήσει να τρέξει ο χρόνος ώς τις ευρωεκλογές, για να εισπράξει εκεί μια «παταγώδη αποτυχία» (Πάνος Σκουρλέτης). Άρα, λοιπόν, θα συρθεί στις εθνικές κάλπες είτε εντός του τρέχοντος έτους (1ο σενάριο) είτε, το αργότερο, τους πρώτους μήνες του 2014 (2ο σενάριο). Αυτή, με δυο λόγια, είναι η ατζέντα του ΣΥΡΙΖΑ για το επόμενο διάστημα - όλα, μα όλα όμως, είναι υπό την αίρεση τυχόν ραγδαίων εξελίξεων στο πολεμικό μέτωπο της Συρίας. Και οι ανεύθυνοι χειρισμοί προσωπικώς των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου εμβάλλουν σε βαθιά ανησυχία το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης...

Αποπολιτικοποιούν τις δημοτικές εκλογές για να αποφύγουν τη συντριβή Σε εκλογικά τερτίπια, με αρχικό σκοπό να γλιτώσουν, μέσω της αποπολιτικοποίησής τους, τη συντριβή στις δημοτικές εκλογές και με μακροπρόθεσμο στόχο να δώσουν τη χαριστική βολή στα ελάχιστα στοιχεία δημοκρατικότητας που έχουν απομείνει σε λειτουργία, τόσο του θεσμού της αυτοδιοίκησης όσο κι αυτού των συνδικάτων, σχεδιάζουν να καταφύγουν η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ με την αλλαγή του εκλογικού νόμου στις δημοτικές εκλογές. Ο υπουργός Εσωτερικών, Γ. Μιχελάκης, τόνισε πως η κυβέρνηση θα φέρει στη Βουλή το επόμενο διάστημα έναν νέο εκλογικό νόμο για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, σύμφωνα με τον οποίο καταργείται η έννοια του συνδυασμού. Ο ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε πως το σχέδιο αυτό συνιστά ελιγμό από πλευράς Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ προκειμένου να ξεφύγουν από την ουσιαστική πολιτική συζήτηση για τον ρόλο του Μνημονίου στο επίπεδο των τοπικών κοινωνιών. Αναλυτικότερα, το σχέδιο για τον εκλογικό νόμο καταργεί τη δυνατότητα συγκρότησης συνδυασμών, καθώς οι υποψήφιοι δήμαρχοι τίθενται σε

ενιαίο ψηφοδέλτιο, χωριστά από τους υποψήφιους δημοτικούς σύμβουλους, οι οποίοι τίθενται επίσης σε ενιαίο ψηφοδέλτιο, χωρίς να αναγράφεται το όνομα του συνδυασμού. Ο κ. Μιχελάκης υπογράμμισε πως «μπορεί να ισχύσει από την επόμενη εκλογική αναμέτρηση τον Μάιο η εφαρμογή του νέου τρόπου εκλογής των τοπικών αρχόντων με ενιαίο ψηφοδέλτιο από διαφορετικές παρατάξεις» (Αlpha 989), ενώ τόνισε πως το σύστημα αυτό θα μπορούσε να επεκταθεί και στα συνδικάτα, επικαλούμενος την... ικανότητα και την αξιοσύνη.

ΣΥΡΙΖΑ: Δεν γλιτώνουν τη συντριβή με κόλπα τέτοιου είδους Ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκαθάρισε πως τα κυβερνητικά σχέδια αλλαγής του εκλογικού νόμου των αυτοδιοικητικών εκλογών δείχνουν τον πανικό της κυβέρνησης μπροστά στη λαϊκή κατακραυγή και την ευρεία στήριξη ριζοσπαστικών και ανατρεπτικών ψηφοδελτίων στις επερχόμενες εκλογές. Κύκλοι του κόμματος υπογράμμισαν πως ειδικά η ενιαία

λίστα δεν συνιστά σύστημα απλής αναλογικής, συμπληρώνοντας πως ο μοναδικός στόχος τους είναι να συντηρήσουν κατά το δυνατόν περισσότερο το άθλιο σύστημα διαπλοκής και πελατείας που ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. οικοδόμησαν τις προηγούμενες δεκαετίες στον χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε ό,τι αφορά τα συνδικάτα, ο γραμματέας της Αυτόνομης Παρέμβασης, Γ. Γαβρίλης, υπογράμμισε πως «αυτές οι πονηρές τοποθετήσεις, με θέμα τη δήθεν μέριμνα για την εξάλειψη φαινομένων κυβερνητικού εναγκαλισμού και διαφθοράς, προέρχονται στην πραγματικότητα από τους εμπνευστές του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού και υποτάσσονται στην απέλπιδα προσπάθεια να συγκαλύψουν την κατάρρευση των δυνάμεών τους στις εκλογές». Επιπλέον, σημείωσε πως το συνδικαλιστικό κίνημα «επιβάλλεται να διατηρεί την αυτονομία και το αυτοδιοίκητο της λειτουργίας του από κάθε αυθαίρετη παρέμβαση από την πλευρά της κεντρικής εξουσίας». ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

6

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΣΦΙΧΤΑΓΚΑΛΙΑΖΕΙ ΤΗ Ν.Δ. Η ΔΗΜ.ΑΡ. ΑΠΟΜΟΝΩΝΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΗΣ

Το ΠΑΣΟΚ... εκσυγχρονίζεται με δεξιά επι-στροφή στο παρελθόν ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Οι εξελίξεις της εβδομάδας που πέρασε επαναβεβαίωσαν με σαφήνεια πώς έχουν διαμορφωθεί τα δεδομένα για την υπόθεση της συγκρότησης του «κεντροαριστερού τρίτου πόλου». Η κεντροδεξιά στροφή του ΠΑΣΟΚ επισφραγίστηκε με τις παρεμβάσεις Σημίτη - Παπανδρέου, ενώ έγινε σαφές ότι στους όποιους στόχους δεν συμπεριλαμβάνεται η ΔΗΜ.ΑΡ. Τον αντίστοιχο αποκλεισμό του ΠΑΣΟΚ από τον στόχο του για τη συγκρότηση του δικού του «τρίτου πόλου» επιβεβαίωσε, από την πλευρά του, και ο Φ. Κουβέλης. Όμως η ευκρίνεια με την οποία αποτυπώθηκαν αυτές οι εξελίξεις είχε ως συνέπεια να αναδυθούν εξίσου εμφατικά στην πολιτική επιφάνεια οι μείζονες εσωτερικές αντιδράσεις ως προς τους στόχους των αρχηγών και των δύο κομμάτων, που ερίζουν για το «ποιος» και «με ποιους» θα καλύψουν το «κενό» ανάμεσα στη Ν.Δ. και τον ΣΥΡΙΖΑ. Παρά τον διακηρυγμένο στόχο του Ευ. Βενιζέλου για συνέχιση της συνεργασίας με τη Ν.Δ., καταγράφηκε με ένταση η θέση για αποσύνδεση του ΠΑΣΟΚ από τον Αντ. Σαμαρά και το κόμμα του και η επεξεργασία του ενδεχόμενου

κυβερνητικής σύμπραξης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Αντίστοιχα, επιβεβαιώθηκε στη ΔΗΜ.ΑΡ. ότι δεν αποδέχονται όλοι την απόφαση για απόρριψη της συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ. Κοινός παρανομαστής σε επίπεδο ηγεσίας των δύο κομμάτων, για προφανείς δημοσκοπικούς λόγους, η απόρριψη του σεναρίου των πρόωρων εκλογών, αλλά και η απόρριψη κάθε επαφής με τον ΣΥΡΙΖΑ.

Επισφράγισαν την κεντροδεξιά στροφή Το «συμπόσιο» του ΠΑΣΟΚ κατέδειξε ότι η δεξιά στροφή του κόμματος αποτελεί στρατηγικού χαρακτήρα επιλογή, την οποία ήρθαν να επικυρώσουν με τη βαρύτητα της παρουσίας και των τοποθετήσεών τους πρωτίστως ο Κ. Σημίτης και δευτερευόντως ο Γ. Παπανδρέου. Το γεγονός επιβεβαιώνει και η σπουδή που έδειχναν συνεργάτες του Ευ. Βενιζέλου να επισημάνουν ότι μεταξύ των συμπερασμάτων των τοποθετήσεων ήταν και «η αντιμετώπιση της κυβερνητικής συνεργασίας με τη Ν.Δ. ως αναγκαίου συμβιβασμού». Στόχος, ο «τρίτος πόλος» που επιδιώκει ο Ευ. Βενιζέλος με «κορμό» το ΠΑΣΟΚ, η «νέα παράταξη» α λα 1974 με «μοχλό αλλαγής» το ΠΑΣΟΚ, ό-

Ο Φ. Κουβέλης απορρίπτει «το ΠΑΣΟΚ του κ. Βενιζέλου» Η απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής μπορεί να επαναβεβαίωσε την εισήγηση του Φ. Κουβέλη για προσπάθεια συγκρότησης τρίτου πόλου με τις «προοδευτικές δυνάμεις που διαφωνούν με την ασκούμενη πολιτική και τον λαϊκισμό της μονομερούς καταγγελίας του Μνημονίου από την αξιωματική αντιπολίτευση», ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι δεν σκοντάφτει σε σημαντικές διαφωνίες κορυφαίων στελεχών. Πέρα από τον Ν. Μπίστη, που απομένει και τυπικά να αποχωρήσει από το κόμμα, ο Σπ. Λυκούδης δεν φάνηκε να συμμερίζεται την απόφαση του προέδρου του. Σχολιάζοντας τις σχετικές δηλώσεις του Φ. Κουβέλη εξέφρασε τη «βεβαιότητά» του ότι ο πρόεδρος της ΔΗΜ.ΑΡ. αναφέρεται στις πολιτικές που εκφράζονται από το ΠΑΣΟΚ και παρέπεμψε σε παλαιότερες δηλώσεις του Φ. Κουβέλη ότι ο χώρος της Κε-

πως το προσδιόρισε ασαφώς ο Κ. Σημίτης, να συσπειρώσει τις φυγόκεντρες εκσυγχρονιστικές δυνάμεις και ψηφοφόρους ώστε να συγκρατήσει τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ και ει δυνατόν να τα αυξήσει κατά τι, προκειμένου να μπορέσει να στηρίξει μελλοντικά μια δεξιά κυβέρνηση από ευνοϊκότερη κοινοβουλευτικά θέση. Αφού σημείωσε σε όλους τους τόνους ότι «δεν υπήρχε και δεν υπάρχει σχέδιο Β», ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ απηύθυνε προσκλητήριο γι’ αυτό σε όποιον πρόθυμο και έθεσε ως ορίζοντα ολοκλήρωσης της πρώτης φάσης του εγχειρήματος τις ευρωεκλογές, όπου η συνεργασία θα αφορά όποιον αποδέχεται την πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Από εκεί και έπειτα εκτιμούν στη Χ. Τρικούπη ότι θα μπορέσει να προσδιοριστεί με περισσότερη σαφήνεια ο τρόπος της συνεργασίας. Ο σταθμός των ευρωεκλογών όμως είναι κομβικός και έως τότε ή από και πέρα πολλά μπορούν να έχουν αλλάξει για το ΠΑΣΟΚ, με πρώτο το όνομα του συνδυασμού στο ευρωψηφοδέλτιο. Με τον ίδιο ορίζοντα, προετοιμάζεται «κίνηση» από 50 διανοούμενους, με αιχμή τον καθηγητή Γ. Βούλγαρη που συμμετείχε στο «συμπόσιο» και με συνομιλητή, σύμφωνα με πληροφορίες, τον Ν. Μπίστη, προκειμένου να αναληφθεί πρωτοβουλία για «συσπείρωση» των «προοδευτικών δυνάμεων» στο πλαίσιο της Ελιάς α λα ελληνικά που επιδιώκει ο Ευ. Βενιζέλος. Σύμφωνα με

ορισμένες πληροφορίες, εξετάζεται να τεθεί επικεφαλής του ψηφοδελτίου ο Τ. Γιαννίτσης, με φανερό τον συμβολισμό μιας τέτοιας επιλογής. Ουσιαστικά φαίνεται να πρόκειται για έναν τρόπο ώστε να εμφανίζεται κινητικότητα σχετικά με το εγχείρημα του ΠΑΣΟΚ, η οποία θα μπορέσει να λειτουργήσει σαν αφορμή σε όποιους το επιθυμούν για την ένταξη προσώπων ή και κινήσεων στο εγχείρημα. Άλλωστε, ο Ν. Μπίστης, που συμμετείχε στο συνέδριο και διατύπωσε την ίδια πρόταση με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, δηλώνει ήδη πως «συμφωνήσαμε ότι όλοι μαζί προχωράμε, χωρίς ηγεμονισμούς και τακτικσμούς». Στόχος να παρουσιαστεί μια διεύρυνση που όμως δεν θα περιλαμβάνει νέα, αλλά επαναφορά προσώπων από το παρελθόν. Ο Κ. Σημίτης μίλησε για νέο 1974, για «νέα αρχή», χωρίς να διευκρινίζει τι ακριβώς προτείνει και υπό ποιον ηγέτη, τροφοδοτώντας έτσι σειρά σεναρίων, για να διαβεβαιώσει ο Γ. Φλωρίδης ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν θέλει επιστροφή.

Εξίσου σαφές κατέστη ότι το εγχείρημα του ΠΑΣΟΚ δεν συμπεριλαμβάνει τη ΔΗΜ.ΑΡ. Ο Κ. Σημίτης έστειλε το μήνυμα στους οπαδούς του εκσυγχρονισμού και της «μεταρρύθμισης» ότι η ΔΗΜ.ΑΡ. απάντησε «αρνητικά στο ερώτημα για τη θέλησή της να συμβάλει στην αναγέννηση του προοδευτικού χώρου» και ότι «δεν έχει τη φαντασία γι’ αυτό, την πνίγει ο αριστερός κομφορμισμός της». Ο Ευ. Βενιζέλος είπε με νόημα ότι με την αποχώρηση από την κυβέρνηση αναίρεσε την επιλογή ευθύνης που έκανε το 2012. Ο Γ. Παπανδρέου είπε ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι παρόν σε προοδευτικές κυβερνήσεις συνεργασίας, αλλά χωρίς «λευκή επιταγή». Αναφορά που ερμηνεύθηκε ως ψήφος ανοχής στη συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. αλλά, με μήνυμα προς τον Ευ. Βενιζέλο για λιγότερη ανοχή σε συντηρητικές επιλογές. Αφετέρου, η αναφορά του, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι απέφυγε να επιτεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ, ερμηνεύθηκε ως προσπάθεια να μην προκαταλάβει προοπτικές.

Ποιοι ζητούν αντιστροφή πορείας ντροαριστεράς περιλαμβάνει και «τον χώρο της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας». Σε νέα συνέντευξή του όμως ο Φ. Κουβέλης διευκρίνισε ότι απευθύνεται μόνο στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ και όχι στο κόμμα. Την ίδια στιγμή, αν και θεωρεί βέβαιες τις πρόωρες εκλογές, δηλώνει αντίθετος και υποστηρίζει ότι, σε περίπτωση που ο Αντ. Σαμαράς επιλέξει τις εκλογές προ του αδιεξόδου της πολιτικής του, θα πρέπει να υπάρξει νέα κυβέρνηση, χωρίς εκείνον στο «τιμόνι» και χωρίς προσφυγή στις κάλπες.

Σε πλήρη αντιδιαστολή, κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ τόνιζαν ότι η συμπόρευση με τον Αντ. Σαμαρά δεν πρέπει να ξεπεράσει τα όρια της σημερινής συγκυβέρνησης, ότι το κόμμα πρέπει να διαχωρίσει με σαφήνεια τις θέσεις και τη σχέση του με τη Ν.Δ., αλλά και να έχει ανοικτή την προοπτική για κυβερνητική σύμπραξη με τον ΣΥΡΙΖΑ. Επ’ αυτού ο Δ. Ρέππας ήταν σαφής: «Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι ανοικτό στο ενδεχόμενο της προοπτικής σύμπραξης με τον ΣΥΡΙΖΑ, για τον σχηματισμό κυβέρνησης αν οι συνθήκες το επιβάλλουν», υποστηρίζοντας ότι «δεν είναι περισσότερο επιζήμιο ούτε λιγότερο ωφέλιμο για τη χώρα κάτι τέτοιο απ’ ό,τι η σύ-

μπραξη με τη Ν.Δ. σε αυτήν την πολιτική βάση». Με το βλέμμα στραμμένο στον Ευ. Βενιζέλο, είπε ότι «η δυνατότητα προγραμματικής συμφωνίας ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ. καθιστά εξίσου εφικτή τη δυνατότητα προγραμματικής συμφωνίας και με άλλες δυνάμεις». Πρώτο μέλημα του Κ. Σκανδαλίδη ήταν να καταδειχτεί από εδώ και πέρα η διαφορά από τη Ν.Δ., εμφανιζόμενος και εκείνος ανοικτός στην προοπτική που εξέφρασε ο Δ. Ρέππας. « Πρέπει να πάρουμε μία οριστική θέση ότι δεν είμαστε ένα μικρό ΠΑΣΟΚ προσαρτημένο σε έναν μακροχρόνιο συνασπισμό εξουσίας», είπε και τόνισε πως η μακροχρόνια πρόσδεση με τη Ν.Δ. στην κυβέρνηση δεν

αποτελεί προοπτική για «τη συντριπτική πλειοψηφία της βάσης της παράταξης». Ζήτησε ακόμα να ξεκαθαριστεί ότι ο ορίζοντας της κυβέρνησης κλείνει με τις επόμενες εκλογές και ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αγωνιστεί για «μια πραγματικά προοδευτική κυβέρνηση». Αντίθετος στη στρατηγική της όξυνσης με τον ΣΥΡΙΖΑ, «την ώρα που η χώρα έχει ως ιστορική αναγκαιότητα την ευρύτερη δυνατή συνεννόηση...», ήταν και ο Μιλτ. Παπαϊωάννου. Στο ίδιο πνεύμα είπε πως η απειλή ενός «νέου εθνικού διχασμού» είναι «ένας επιπλέον λόγος που το ΠΑΣΟΚ πρέπει να έχει ως κεντρική του επιλογή τη συνεννόηση και τον διάλογο, και με τον ΣΥΡΙΖΑ».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

7

ΕΡΓΑΣΙΑ

αυτή η χρεωκοπία, αυτή η ισοπέδωση της οικογένειας, των εργαζομένων, όλου του ελληνικού λαού. Πρέπει να αποτινάξουμε αυτήν τη λογική προτεκτοράτου που κυριαρχεί στη χώρα και αυτό πιστεύω ότι ξεκινά από τη ΔΕΘ. Αυτό σημαίνει φυσικά ότι τα συνδικάτα πρέπει να αποφασίσουν να οργανωθούν σε άλλη βάση, έξω από κυβερνητικές εξαρτήσεις και αλισβερίσια. Οι εργαζόμενοι πρέπει να πάρουν τα συνδικάτα στα χέρια τους και μαζί με την υπόλοιποι κοινωνία να διεκδικήσουν πίσω τη ζωή των πολιτών αυτής της χώρας».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

«Τα συλλαλητήρια στη ΔΕΘ ήταν μόνο η αρχή...» τονίζουν συνδικαλιστές από όλους τους χώρους αιχμής και υπόσχονται ένα ιδιαιτέρως «θερμό» φθινόπωρο στην κυβέρνηση. Όλοι συμφωνούν ότι οι μνημονιακές πολιτικές πρέπει να ανατραπούν και όλο και περισσότεροι τονίζουν ότι για να γίνει αυτό απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ανατροπή των εκφραστών τους, δηλαδή της κυβέρνησης. Τα χθεσινά πολυπληθή και πολύχρωμα συλλαλητήρια έστειλαν το μήνυμα ότι η ελληνική κοινωνία λέει «όχι» στην ισοπέδωση και την εξαθλίωσή της. λέει «όχι» στα Μνημόνια, λέει «όχι» στις απολύσεις στον δημόσιο τομέα, θέλει ασφάλεια στην εργασία και όχι τον εργασιακό Μεσαίωνα που έχει επέλθει με το ξήλωμα των εργασιακών σχέσεων και την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων. Λέει όχι στο «μαύρο» που έριξε η κυβέρνηση στην ΕΡΤ, λέει «όχι» στις ιδιωτικοποιήσεις κοινωνικών αγαθόν, όπως το νερό, και στρατηγικής σημασίας οργανισμών, όπως είναι τα λιμάνια, ο ΟΣΕ, τα αεροδρόμια, οι αμυντικές βιομηχανίες, λέει «όχι» στην καταστροφή του περιβάλλοντος στο όνομα της «δήθεν» ανάπτυξης. Λέει «όχι» στην υποθήκευση του μέλλοντος των παιδιών της, λέει «όχι» σε μια Παιδεία που σχεδιάζεται για λίγους, λέει «όχι» στη διάλυση των δημόσιων νοσοκομείων, λέει «όχι» στη διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος. Τρεις συνδικαλιστές μιλάνε στην «Αυγή» και απαντάνε στο ερώτημα: «Μετά τη ΔΕΘ, τι;». Και οι τρεις κάνουν σαφές ότι χθες δεν ήταν η κορύφωση των διαμαρτυριών, αλλά η αφετηρία για τους αγώνες που θα δώσουν από κοινού εργαζόμενοι και κινήματα για να ανακτήσει ο ελληνικός λαός την κυριαρχία της χώρας και τη χαμένη του αξιοπρέπεια.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΡΧΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, πρόεδρος σωματείου ΕΥΑΘ, μέλος της «SOSτε το νερό»

Διαρκής ο αγώνας για το νερό «Για μας, το συλλαλητήριο της ΔΕΘ είναι ένας σταθμός. Ο αγώνας για την μη ιδιωτικοποίηση του νερού είναι διαρκής και πιστεύουμε ότι θα είναι νικηφόρος. Γίνεται πλέον εμφανές ότι στην πόλη αναπτύσσεται ένα μεγάλο κίνημα κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ, που το προσεχές διάστημα θα προχωρήσει σε ποικίλες δράσεις. Η σημερινή κυβέρνηση μας λέει ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τα Μνημόνια. Εμείς και με την εκδήλωση της Παρασκευής

Θερμό φθινόπωρο υπόσχονται εργαζόμενοι και κινήματα… κάναμε εμφανές ότι υπάρχει άλλος δρόμος και είναι αυτός που ακολούθησε η Βολιβία, ένα πετυχημένο μοντέλο που το εξάγει πλέον στις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Η Βολιβία έδιωξε το ΔΝΤ και επανεθνικοποίησε το νερό, που είναι κοινωνικό αγαθό στο οποίο πρέπει να έχουν όλοι πρόσβαση. Για μας, λοιπόν, το συλλαλητήριο της ΔΕΘ δεν είναι η κορύφωση των αγώνων μας, είναι ακόμη ένα βήμα στην πορεία του κινήματός μας. Εμείς επιζητούμε να ξεσηκωθεί ο κόσμος ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, διότι είναι θέμα που αγγίζει τους πάντες. Περιμένουμε από τους δήμους να σταθούν στο ύψος της περίστασης για το δημοψήφισμα και ήδη θα έπρεπε να έτρεχε σχετική προπαγάνδα από την πλευρά τους. Οι δήμαρχοι,

πέρα από δυο - τρεις δηλώσεις σε εφημερίδες, δεν έχουν κάνει τίποτε άλλο. Έχουμε άπειρες υποσχέσεις για ανάπτυξη πανό, για ανάρτηση σε κοινόχρηστους χώρους αφισών με το αίτημα να μην ξεπουληθεί η ΕΥΑΘ σε ιδιώτες και στόχο την ευαισθητοποίηση των πολιτών, και δεν έχουμε δει απολύτως τίποτε...».

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ, μέλος της Ε.Ε. του ΕΚΘ

Οι εργαζόμενοι να πάρουν στα χέρια τους τα συνδικάτα «Το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης πρέπει να είναι η αρχή μιας πο-

ρείας ανατροπής αυτής της κυβέρνησης και των πολιτικών της και ανάδειξης μια καινούργιας εξουσίας στη χώρα, που θα διώξει Μνημόνια, τρόικα και ΔΝΤ και θα ξεκινήσει την ανοικοδόμηση της Ελλάδας, στηριγμένη στις δυνάμεις της δημιουργίας και της δουλειάς και στους ανθρώπους που παλεύουν για την καθημερινή τους επιβίωση. Να τελειώνει

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΤΡΑΝΟΣ, πρόεδρος Γ’ ΕΛΜΕ

Νέο κίνημα «1-1-4» για την Παιδεία «Για μας, η ΔΕΘ είναι η εκκίνηση ενός αγώνα διαρκείας για τη δημόσια εκπαίδευση. Τόσο οι μεγάλες διαδηλώσεις της Θεσσαλονίκης όσο και η απόφαση για απεργία διαρκείας που έλαβε η συντριπτική πλειοψηφία των καθηγητών είναι δύο από τα πολλά μεγάλα ποτάμια ξεσηκωμού της κοινωνίας, που θα συγκλίνουν στη δημιουργία ενός ρεύματος ανατροπής της κυβέρνησης. Δημιουργείται πλέον μια νέα κατάσταση, που θα υποχρεώσει τους κυβερνώντες να σηκωθούν και να φύγουν... Η απεργία των εκπαιδευτικών δεν αφορά μόνο τους απολυμένους μας συναδέλφους και την απειλή για την καταστροφή της δουλειάς και των υπολοίπων. Είναι απεργία που αφορά κυρίως τα παιδιά. Σύμφωνα με στοιχεία έγκριτων ινστιτούτων, όπως είναι το ΙΝΕ και το ΚΑΝΕΤ της ΓΣΕΕ, δείχνουν ότι ένας στους δύο μαθητές στο τεχνικό σχολείο που σχεδιάζει ο κ. Αρβανιτόπουλος και η παρέα του και ένας στους τρεις στο ‘νέο λύκειο’ που σχεδιάζουν οι ίδιοι, θα εγκαταλείψουν το σχολείο τα αμέσως επόμενα χρόνια. Και το πιο θλιβερό είναι ότι όλοι αυτοί οι νέοι και οι νέες θα πέσουν στη μαύρη τρύπα της ανεργίας, αφού, σύμφωνα με τις μελέτες των ίδιων ινστιτούτων, δεν θα πέσει κάτω από 20% ούτε μετά το 2020. Σήμερα όσο ποτέ υπάρχει ανάγκη να αποκτήσει ο λόγος της Αριστεράς και του εκπαιδευτικού κινήματος την προγραμματική βαρύτητα που είχε ο λόγος του κινήματος του ‘1-1-4’ για το 15% στην Παιδεία. Δεν θα κάνουμε μια ουδέτερη απεργία. Στρεφόμαστε προς τους γονείς και κυρίως προς τα παιδιά για να τους εξηγήσουμε ότι είναι αναγκαίο ένα διαφορετικό σχολείο».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

8 ΙΝΕ - ΓΣΕΕ:

ΕΡΓΑΣΙΑ

Πώς οδηγηθήκαμε σε «κραχ» μέσα σε τέσσερα χρόνια Μισό αιώνα πίσω και σε φάση οικονομικού και κοινωνικού «κραχ» έχουν φέρει την ελληνική οικονομία και την κοινωνία η εφαρμογή δύο Μνημονίων και δύο μεσοπρόθεσμων προγραμμάτων. Τα σημαντικότερα στοιχεία που αποτυπώνονται και στη φετινή έκθεση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία και αποτυπώνουν μια κατάσταση πλήρους απαξίωσης, παραγωγικής, εργασιακής και κοινωνικής, έχουν ως εξής: o Ο αριθμός των εργαζομένων το 2008 και το 2009 ανερχόταν σε 4,8 εκατομμύρια άτομα, ενώ το 2013 ήταν μόλις 3,9 εκατομμύρια. Η ανεργία κατά το 2013 θα αυξηθεί από 24,2% το 2012 στο 30% και το 2014 στο 31,5%. Σήμερα, σε κάθε τρεις εργαζόμενους αντιστοιχεί ένας άνεργος. o Η ανασφάλιστη και αδήλωτη εργασία σημειώνει σημαντική άνοδο και το 2012 υπολογίστηκε στο 36%. o Η αγοραστική δύναμη των αποδο-

χών του συνόλου των μισθωτών μειώθηκε κατά την περίοδο 2010-2013 κατά 37,2%. Το 2014 οι μισθωτοί στο σύνολό τους θα έχουν απολέσει περίπου το 50% της αγοραστικής δύναμης που είχαν το 2009. Μέσα στην τελευταία τριετία οι μισθωτοί έχασαν 37 δισ. o Οι κοινωνικές δαπάνες, δηλαδή συντάξεις, δαπάνες υγείας και προνοιακές μεταβιβάσεις, από 23,9% του ΑΕΠ ή 55,2 δισ. ευρώ το 2009, υποχώρησαν στο 22% του ΑΕΠ ή 40,3 δισ. ευρώ σημείωσαν δηλαδή μείωση της τάξης του 26,9%, αντίστοιχη της μείωσης του ΑΕΠ την περίοδο 2009 - 2013. o Η ιδιωτική κατανάλωση παρουσίασε μείωση 6,9% στη διάρκεια του 2013 και 30% σωρευτικά την εξαετία 20082013. Το επίπεδο της εγχώριας ζήτησης έχει οπισθοχωρήσει κατά 14 χρόνια, δηλαδή είναι αντίστοιχο του 1999. o Το ΑΕΠ ανά κάτοικο σε σταθερές τιμές θα παρουσιάσει στο τέλος του 2013 κάμψη κατά 23,6% έναντι του 2008.

ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ:

Περικοπές 20% σε εφάπαξ και επικουρικές συντάξεις Τρόικα και... «επιτροπή σοφών» διαμορφώνουν νέο κύμα ανατροπών Άλλο ένα άλλοθι, και συγκεκριμένα την αδυναμία δημιουργίας ατομικών λογαριασμών για τις εφάπαξ παροχές, που αποτελεί και συγκεκριμένη μνημονιακή δέσμευση, διαρρέει το υπουργείο Εργασίας προσθέτοντας άλλο ένα πρόσχημα προκειμένου να δικαιολογηθούν οι νέες απαιτήσεις των δανειστών για δραστικές περικοπές και φυσικά το νέο κύμα ανατροπών που θα ακολουθήσει από τον Νοέμβριο στην κοινωνική ασφάλιση. Οι μειώσεις σε επικουρικές και εφάπαξ αναμένεται να κυμανθούν γύρω στο 20%, καθώς από τον νέο χρόνο για κάθε ασφαλισμένο δημιουργείται «ατομικός λογαριασμός», ενώ για κάθε ασφαλισμένο το ύψος των παροχών θα συνδέεται με τα οικονομικά κάθε ταμείου! Σύμφωνα με τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και τομεάρχη δημόσιας διοίκησης Αλ. Μητρόπουλος, οι επιτελείς της κυβέρνησης «συμφώνησαν με τους δανειστές να διαθέτουν για τις συντάξεις τα μισά χρήματα (σ.

699 Ν. 4046/12) και γι’ αυτό καταργούν το εφάπαξ, τις επικουρικές συντάξεις και τα κοινωνικά επιδόματα. Στόχος τους από 1.1.15 να καταργήσουν τη σύνταξη και να την αντικαταστήσουν με την εθνική βα-

σική σύνταξη, που είναι σήμερα 360 ευρώ (άρθρο 37 Ν. 3863/10). Οι υπερήφανοι συνταξιούχοι μας δεν πρέπει να έχουν αυταπάτες». Μεσοβδόμαδα ο υπουργός Εργασίας ανακοίνωσε τη λήψη μέτρων για την... εισφοροδιαφυγή στα επικουρικά ταμεία και τα ταμεία πρόνοιας, δείχνοντας με άλλο τρόπο προς την ίδια κατεύθυνση. Επιπρόσθετα, μόνο τυχαίο δεν είναι ότι το υπουργείο Εργασίας ανοίγει εκ νέου συνολικά το θέμα της «Ασφαλιστικής Μεταρρύθμισης» με την ενεργοποίηση, εντός του Σεπτεμβρίου, νέας «επιτροπής σοφών» που θα υλοποιήσει τις νέες υποδείξεις των δανειστών για περικοπές που «πατούν» και πάνω στο έλλειμμα των ταμείων κύριας ασφάλισης, το οποίο υπολογίζεται σε 2 δισ. ευρώ. Μέσω της συγκεκριμένης επιτροπής θα ξεκινήσει η σταδιακή υλοποίηση σειράς παρεμβάσεων σε κύρια, επικουρική και εφάπαξ, που έχουν ήδη ψηφιστεί και αφορούν στο εξής: 1. Καθιερώνεται για όλους τους ασφαλισμένους βασική σύνταξη (με βάση τον νόμο 3863/2010) από το 2015. Το ποσό έχει καθοριστεί στα 360 ευρώ και σε αυτό θα προστίθεται η λεγόμενη «αναλογική» σύνταξη

που αντιστοιχεί στην ασφαλιστική πορεία του κάθε εργαζόμενου. Ταυτόχρονα, καταργούνται σταδιακά οι εξαιρέσεις και το ειδικό καθεστώς που ισχύουν σήμερα στα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων σε ΔΕΚΟ και Τράπεζες που έχουν μεταφερθεί στο ΙΚΑ, αλλά διατηρούν τις καταστατικές τους διατάξεις.

2. Από το 2014 θα εφαρμοστεί ενιαίος τρόπος υπολογισμού του ε-

φάπαξ σε όλα τα ταμεία πρόνοιας. Το τελικό ποσό δεν θα είναι σταθερό, αλλά θα εξαρτάται από μια σειρά δεδομένων, δηλαδή την οικονομική κατάσταση κάθε ταμείου, τον αριθμό των συνταξιοδοτήσεων και τις εισφορές που έχουν καταβληθεί. Με τη λογική της ανταποδοτικότητας να εισάγεται, οι εφάπαξ αποδοχές θα είναι γρίφος και ζητούμενο τα επόμενα χρόνια για εκατοντάδες χιλιάδες

ασφαλισμένους και συνταξιούχους.

3. Καθιερώνονται ατομικοί λογαριασμοί στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης. Στα ταμεία που υπάρχουν ελλείμματα θα υπάρξουν νέες μειώσεις στις παροχές.

4. Επισπεύδεται η μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών στο ΙΚΑ. Η μείωση θα φθάσει τις 3,9 ποσοστιαίες μονάδες και πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2016.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΕΡΓΑΣΙΑ Η καταστροφή σε όλη την παραγωγική βάση και κατ’ επέκταση η υποβάθμιση σε υποδομές και τεχνολογία θυμίζει τα τέλη της δεκαετίας του ‘50 ποιήσεις των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών, γ) στην πολυεθνική δραστηριότητα σε έργα υποδομών και υδρογονανθράκων, δ) στην αναπτυξιακή επιλογή του διαμετακομιστικού εμπορίου, του τουρισμού και των υπηρεσιών και ε) στην αναδιάρθρωση της κοινωνικής και ταξικής συγκρότησης της ελληνικής κοινωνίας με κινητήρια δύναμη την ένταση των κοινωνικών και εισοδηματικών ανισοτήτων.

ΣΑΒΒΑΣ ΡΟΜΠΟΛΗΣ:

Από το «κραχ» στην ανάταξη...

Μετά από αυτήν την κατάσταση όπισθοδρόμησης που έχετε περιγράψει για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, ποια είναι η εναλλακτική πρόταση;

Η ελληνική οικονομία έχει γυρίσει δεκαετίες πίσω και έχει ήδη υποστεί ένα σημαντικό -ίσως και ανεπανόρθωτο- τραύμα, που αντιστοιχεί στο 10% και το οποίο δεν θα μπορέσει να το ανακτήσει ούτε όταν επιστρέψει σε φάση ανάκαμψης, υποστηρίζει σε συνέντευξή του στην «Αυγή» της Κυριακής ο καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου και επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ Σάββας Ρομπόλης. Ο επικεφαλής του ΙΝΕ αναλύει εμπεριστατωμένα με ποια εναλλακτική πολιτική μπορεί να οδηγηθούμε από το σημερινό οικονομικό και κοινωνικό «κραχ» στην ανάταξη. Όπως επισημαίνει, το πρώτο αποφασιστικό βήμα που θα δώσει πολλαπλή ώθηση σε μια τέτοια κατεύθυνση είναι η άμεση επιστροφή του κατώτατου μισθού στα επίπεδα του 2009, δηλαδή στα 751 ευρώ μεικτά. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟ

Ποιες είναι οι σημαντικότερες απώλειες που έχει υποστεί η ελληνική οικονομία και η κοινωνία την τελευταία τετραετία του Μνημονίου; Η χώρα βιώνει μέσω των ασκούμενων πολιτικών, της ύφεσης, της εσωτερικής υποτίμησης και της δραματικής αύξησης της ανεργίας, ένα διπλό «κραχ», οικονομικό και κοινωνικό, όπως αποτυπώνεται και στη φετινή ετήσια έκθεση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Ωστόσο, στον τομέα του κεφαλαιακού αποθέματος, δηλαδή των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, των βιομηχανικών εγκαταστάσεων, των μηχανημάτων κ.λπ. κατά την περίοδο 2009-2013 παρουσιάστηκε μια σημαντική μείωση των ακαθάριστων επενδύσεων, σε βαθμό που σήμερα να παρατηρείται το φαινόμενο της αποεπένδυσης. Δηλαδή, η ελληνική οικονομία τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει χάσει σημαντικό τμήμα του παραγωγικού της δυναμικού, με αποτέλεσμα το απόθεμα κεφαλαίου της χώρας να συρρικνώνεται σε τέτοιο βαθμό για πρώτη φορά από το τέλος του εμφυλίου πολέμου. Το μέγεθος αυτό της απώλειας του παραγωγικού δυναμικού της χώρας είναι τέτοιο, που στη φάση ανάκαμψης και αναπτυξιακής ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας, ό-

ταν αυτή ξεκινήσει, θα είναι δυνατή η χρησιμοποίηση του παραγωγικού δυναμικού που αντιστοιχεί μόνο στο 15% από το 25% του ΑΕΠ που τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει απωλέσει η ελληνική οικονομία. Το υπόλοιπο 10% του ΑΕΠ, και των 150.000 θέσεων εργασίας που αντιστοιχούν σε αυτό, έχει απωλεσθεί πλήρως και δεν θα μπορέσει η ελληνική οικονομία να το ανακτήσει. Δηλαδή η ελληνική οικονομία έχει γυρίσει δεκαετίες πίσω, ενώ έχει υποστεί ένα σημαντικό παραγωγικό τραύμα. Η καταστροφή που έχει επέλθει σε όλη την παραγωγική βάση και κατ’ επέκταση η υποβάθμιση σε υποδομές και τεχνολογία θυμίζει τα τέλη της δεκαετίας του ‘50. Παράλληλα, στον κοινωνικό τομέα η μείωση των εισοδημάτων, των συντάξεων και των κοινωνικών παροχών έχει αποδεκατίσει το κοινωνικό κράτος σε βαθμό που σήμερα να έχει υποστεί μια σοβαρή μετάλλαξη από κράτος πρόνοιας σε κράτος φιλανθρωπίας. Στην ετήσια έκθεση αναφέρετε ευθέως ότι οδεύουμε σε ένα μοντέλο με χαρακτηριστικά υπανάπτυξης. Τι ακριβώς εννοείτε;

Αυτό που εννοούμε είναι ότι η ελληνική οικονομία σήμερα έχει αποκτήσει, μεταξύ των άλλων, χαρακτηριστικά και συστατικά στοιχεία ενός υπανάπτυκτου οικονομικού και κοινωνικού σχηματισμού, τα οποία συνίστανται: α) στο νέο πρότυπο κατάλυσης του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων, των συμβάσεων εργασίας (πρώτη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας στην Ελλάδα υπεγράφη στις 20/1/1803 μεταξύ των ναυτεργατών και των πλοιοκτητών της νήσου Ύδρας) των εργασιακών σχέσεων και υπονόμευσης των εργασιακών, κοινωνικών και εισοδηματικών δικαιωμάτων, β) στις ιδιωτικο-

Το ερώτημα που προκύπτει συνίσταται ακριβώς στη διερεύνηση της οικονομικής και αναπτυξιακής πολιτικής που θα οδηγήσει την ελληνική οικονομία στο μέλλον, δηλαδή θα ανασχέσει άμεσα την ύφεση, θα δημιουργήσει βραχυπρόθεσμα νέες θέσεις εργασίας και θα ανατάξει και ανασυγκροτήσει (παραγωγικά, τεχνολογικά, κοινωνικά) μεσο-μακροπρόθεσμα την ελληνική οικονομία, επιφέροντας έναν νέο προσδιορισμό των σχέσεών της με τις κοινωνικές ανάγκες. Η υλοποίηση μιας εναλλακτικής μακροοικονομικής πολιτικής, οικονομικά και κοινωνικά αποτελεσματικής, εμπεριέχει την άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού από 586 ευρώ στα 751 ευρώ, δηλαδή απαιτεί την άμεση κατάργηση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου του Φεβρουαρίου 2012. Μια τέτοια εξέλιξη θα συμβάλει κατά τον πρώτο χρόνο σε αύξηση της εγχώριας ζήτησης κατά 0,75%, του ΑΕΠ κατά 0,5% και της απασχόλησης κατά 7.000 νέες θέσεις εργασίας. Η ανάσχεση της ύφεσης και η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας

9 από τον πρώτο χρόνο διαμέσου της αύξησης του κατώτατου μισθού, ενισχυόμενη από τη δραστική και όχι από την ήπια αναδιάρθρωση του χρέους, τη ρευστότητα της οικονομίας, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και εισφοροδιαφυγής και την επενδυντική δραστηριότητα, θα έχει ως επιπρόσθετο αποτέλεσμα την αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,7% τον χρόνο και της απασχόλησης κατά 25.000 νέες θέσεις εργασίας. Παράλληλα, η δυναμική των νέων συνθηκών ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας (ενίσχυση της ζήτησης διαμέσου της δημιουργίας εισοδημάτων, της αύξησης των επενδύσεων, της ενεργοποίησης και της ανασυγκρότησης της παραγωγής) θα διεισδύσει στην αποκατάσταση της δημοκρατικής λειτουργίας των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και στην ανασύσταση του κράτους πρόνοιας. Η πορεία αυτή ανάκαμψης (3%-4% τον χρόνο) της ελληνικής οικονομίας, στον ορίζοντα μίας πενταετίας, θα θέσει σε χρήση και το παραγωγικό δυναμικό που σήμερα αργεί και ανέρχεται σε 15% του ΑΕΠ περίπου και θα συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης κατά 7%-10%, δηλαδή κατά 250.000 άτομα, προϋποθέτοντας, ως εκ τούτου, μία εικοσαετία για τη δημιουργία ενός εκατομμυρίου θέσεων εργασίας περίπου, που χάθηκαν την τετραετία 2010-2013, και η δημιουργία των οποίων προϋποθέτει μία δεκαετία με ετήσιους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ 7%-8%. Αυτή η εναλλακτική μακροοικονομική πολιτική που προτείνετε στο βάθος ή στο τέλος αυτής της δεκαετίας πώς διαμορφώνει τη νέα κατάσταση της αγοράς εργασίας; Η πορεία υλοποίησης της εναλλακτικής πολιτικής, δηλαδή της ενίσχυσης της ζήτησης διαμέσου της δημιουργίας εισοδημάτων, της αύξησης των επενδύσεων, της ενεργοποίησης και ανασυγκρότησης της παραγωγής θα συμβάλει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά μέσο όρο 2,5%-3% τον χρόνο μέχρι το 2020, θέτοντας σε αξιοποίηση και το παραγωγικό δυναμικό που σήμερα αργεί και ανέρχεται, όπως σας προανέφερα, στο 15% του ΑΕΠ, συμβάλλοντας σε αύξηση της απασχόλησης κατά 7%-10%, δηλαδή κατά 250.000 άτομα. Η αισιόδοξη αυτή εξέλιξη προϋποθέτει μια εικοσαετία για τη δημιουργία 1.000.000 θέσεων εργασίας που η ελληνική οικονομία δημιούργησε από το 1995 έως το 2007 και χάθηκαν την τετραετία 2010-2013. Ποιος πιστεύετε ότι μπορεί να υλοποιήσει ένα τέτοιο σχέδιο ανάκαμψης και ανασυγκρότησης της ελληνικής οικονομίας; Εμείς ως Ινστιτούτο Εργασίας και ως Συνδικάτα αναλύουμε, τεκμηριώνουμε και διεκδικούμε το «τι» και το «πώς» της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Το ποιος θα το αποφασίσει ο ελληνικός λαός...

10

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΣΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Alpha Bank: λιβάνισμα στην κυβέρνηση, επιθέσεις στον ΣΥΡΙΖΑ Σε ιδεολογικό βραχίονα της κυβέρνησης περί τα οικονομικά έχει μεταλλαχθεί η Alpha Βank με τις μελέτες της, που συστηματικά εδώ και καιρό αβαντάρει την ασκούμενη οικονομική πολιτική (κάτι που έγινε εμφανές την περίοδο που η τράπεζα απέκτησε την Εμπορική).

Νεοφιλελεύθερες πολιτικές Τελευταίο κρούσμα ήταν η επίθεση που εξαπέλυσε πρόσφατα στον ΣΥΡΙΖΑ η τράπεζα, κατηγορώντας τον εμμέσως για «μικροπολιτικού χαρακτήρα διανομή πόρων». Απευθύνοντας συστάσεις στην κυβέρνηση να μη χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα σε παροχές, επιτίθεται στον ΣΥΡΙΖΑ αναφέροντας: «...Και καλά, η αντιπολίτευση μπορεί να ξοδεύει φανταστικά λεφτά σε μια φανταστική κυβέρνηση σε μια φανταστική χώρα». Εμμέσως έχει επιτεθεί στον ΣΥΡΙΖΑ και παλαιότερα με φράσεις όπως «...Ούτε υπάρχουν τρόποι δημιουργίας θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα της οικονομίας, εκτός από τη σφαίρα του φανταστικού... (29 Αυγούστου 2013). Αλλά και με αναφορές στην πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για μια «νέα» (σ.σ.: τα εισαγωγικά από την τράπεζα) μεταρρύθμιση του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων την οποία αξιολογεί ως «...επαναφορά σε ισχύ του Ν. 3842/23.4.2010, που υπήρξε ο μοιραίος νόμος που οδήγησε στον καταποντισμό των καθαρών εσόδων του Τ.Π. το 2011, στη δραστική υποβάθμιση της πιστοληπτικής διαβάθμισης του δημοσίου χρέους της χώρας και κατά συνέπεια στην κατακόρυφη επιδείνωση της κρίσης στην ελληνική οικονομία μετά τον Σεπτέμβριο του 2011...». Η Alpha στρέφεται και εναντίον των μη εχόντων. Χαρακτηριστικές οι συστάσεις στην κυβέρνηση να μη χρησιμοποιήσει το 70% του πρωτογενούς πλεονάσματος το οποίο θα χρησιμοποιείτο για κάλυψη κοινωνικής πολιτικής (με τον ίδιο τον πρωθυπουργό να το εξειδικεύει προ εβδομάδος, με συνέντευξή του σε εφημερίδα, για τους μικροσυνταξιούχους) αμφισβητώντας παράλληλα ακόμη και την επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος («...Ακόμη δεν τον είδαμε, Γιάννη τον βαφτίσαμε...»).

Φορολογικά προνόμια Η Alpha Βank έχει ταχθεί ανεπιφύλακτα υπέρ της ευνοϊκής φορολογικής μεταχείρισης εχόντων και κατεχόντων. Στο εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων που εκδίδει (29 Αυγούστου 2013) αναφέρεται

χαρακτηριστικά: «... Απαιτείται, επίσης, για ένα διάστημα μηδενική φορολογία κερδών, μερισμάτων και υπεραξιών και δραστική μείωση των εργοδοτικών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης...» και προστίθεται στη συνέχεια: «...Απαιτείται, επιπρόσθετα, μια γενναία μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος και πλούτου για όλους, και ειδικότερα στα μεγάλα εισοδήματα και στη μεγάλη ακίνητη περιουσία...». Αλλά και σε προηγούμενα Δελτία η Alpha είχε ταχθεί υπέρ ανάλογων προνομιακών μεταχειρίσεων, ειδικά των επιχειρήσεων. Αν και παραδέχεται στο Δελτίο της 1ης Αυγούστου 2013 ότι «...Αντιλαμβανόμαστε την αγωνία και την προσπάθεια των φορολογικών αρχών να βρουν τρόπους καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, η οποία είναι υπαρκτή και στον τομέα των επιχειρήσεων και έχει προφανώς διογκωθεί τα τελευταία έτη....» εν τούτοις, προτείνεται κάτι που δεν συνάδει με την παραπάνω διπλή διαπίστωση [διαπίστωση η οποία σημειώνει μεταξύ άλλων: «...Είναι χαρακτηριστικό ότι τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού από τον Φόρο Εισοδήματος Νομικών Προσώπων (ΦΕΝΠ) έχουν ήδη ελαχιστοποιηθεί σε υπέρμετρα χαμηλά επίπεδα, πράγμα που δεν μπορεί να αποδοθεί εξ ολοκλήρου στη μεγάλη ύφεση που διανύουμε...»]: «... η προσπάθεια αύξησης των φορολογικών εσόδων τον τομέα των επιχειρήσεων δεν θα πρέπει συνεχώς να επιδιώκεται με μέτρα που οδηγούν στην περαιτέρω αύξηση της ήδη υπέρμετρης φορολογικής και χρηματοοικονομικής επιβάρυνσης των υγιών και συνεπών φορολογικά επιχειρήσεων που αγωνίζονται να εξασφαλίσουν την αναγκαία χρηματο-

Ο AlphaBanker οικονομολόγος Μιχάλης Μασουράκης, επικεφαλής της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της τράπεζας και υπεύθυνος των Εβδομαδιαίων Δελτίων

δότηση από τις τράπεζες σε περιόδους μεγάλης κρίσης και βρίσκονται αντιμέτωπες με την αναπόφευκτα μεγάλη μείωση των κερδών τους...». Σε άλλο σημείο παρατηρεί για τις προτάσεις αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης των επιχειρήσεων, ιδιαίτερα δε των μεγάλων επιχειρήσεων, και των μετόχων και στελεχών αυτών των επιχειρήσεων: «είναι εντελώς ανεδαφικές».

Το χρέος δεν χρειάζεται νέο κούρεμα Οι οικονομικοί αναλυτές της Alpha Bank έχουν ταχθεί εναντίον ενός νέου κουρέματος του ελληνικού χρέους: «...Κατακλυζόμαστε, τελευταίως, από ένα απίστευτο συνονθύλευμα απόψεων και εκτιμήσεων για μία επικείμενη νέα αναδιάρθρωση ή και κούρεμα του ελληνικού δημοσίου χρέους, μετά τις γερμανικές εκλογές της 22ης Σεπτεμβρίου 2013» τονίζει η Alpha Bank και προσθέτει ό-

τι «υπάρχει μια υστερία κατεδάφισης της χώρας από μικρόψυχους και ανυποψίαστους...». Οι αναλυτές της τράπεζας λένε χαρακτηριστικά ότι: «...Η μόνιμη επωδός όλων αυτών των καταθλιπτικών σεναρίων είναι ότι το ελληνικό χρέος αντί να μειώνεται θα συνεχίσει να αυξάνει, ότι η Ελλάδα είναι χρεωκοπημένη, ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει, ότι η μόνη λύση είναι ένα νέο κούρεμα του χρέους, ότι η λιτότητα δεν είναι λύση και πρέπει να αντικατασταθεί με μία πολιτική ενίσχυσης της ζήτησης...». Και προειδοποιούν ότι «...η ανεύθυνη διάδοση των αβάσιμων αυτών απόψεων της προπαγάνδας του μηδενισμού και των εύκολων και ανέξοδων λύσεων, αν δεν τεθεί υπό έλεγχο, μπορεί να αποσταθεροποιήσει την ικανοποιητική πορεία υλοποίησης του προγράμματος προσαρμογής, τη βελτίωση της εμπιστοσύνης και την επερχόμενη ανάκαμψη της οικονομίας...».

Ειρωνικά είναι τα σχόλια για όσους ζητούν να συμβάλουν ουσιαστικότερα φοροδοτικά οι κατέχοντες: «...Για να μειωθούν τα ελλείμματα, επιδοθήκαμε τα τελευταία χρόνια σε εκστρατεία αύξησης των φορολογικών εσόδων, με αποτέλεσμα να έχει διαμορφωθεί ένα άναρχο και αντιαναπτυξιακό φορολογικό σύστημα, χωρίς κίνητρα για εργασία και επιχειρηματική δραστηριότητα, όλα στον βωμό τού ‘να πληρώσει την κρίση η πλουτοκρατία’...». (Εβδομαδιαίο Δελτίο, 29 Αυγούστου 2013). Ειδικότερα, όσον αφορά στις προτάσεις για κατάργηση του άδικου και επαχθούς ΕΕΤΗΔΕ (το αποκαλούμενο «χαράτσι») σημειώνεται από την τράπεζα ότι «...ο ΕΕΤΗΔΕ ήταν ο μόνος φόρος στον οποίο δεν υπήρξε φοροδιαφυγή το 2012. Ως αποτέλεσμα, εισπράχθηκαν σημαντικά έσοδα από τον φόρο αυτό, ύψους 2,86 δισ. ευρώ το 2012, έναντι 0,49 δισ. ευρώ το 2010...».

Βλέπει τελικά σημάδια στην αγορά εργασίας! Η Alpha Bank προβλέπει αισθητά μικρότερη ύφεση από όλους τους οργανισμούς, σημειώνοντας ότι «...η πτώση του ΑΕΠ το 2013 αναμένεται τώρα να διαμορφωθεί περί το -3,7%, έναντι 4,2% που προβλέπει η τρόικα, -4,6% που προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος, -4,8% που προβλέπει ο ΟΟΣΑ, 4,8%-5,0% που προβλέπει το ΙΟΒΕ και έναντι -5,3% που προβλέπει η Moody’s. Η Alpha Bank αναμένει μεγαλύτερη επιβράδυνση στην πτώση του ΑΕΠ (περί το -2,7%) στο 3ο τρίμηνο 2013...». Παράλληλα, διαπιστώνει θετικά σημάδια από την αγορά εργασίας. Παρά την έκρηξη της ανεργίας, χαρακτηρίζει ως «Κύρια εξέλιξη στην αγορά εργασίας στο 1ο 6μηνο 2013» όχι την έκρηξη αυτή, αλλά... τη «...σημαντική αύξηση της απασχόλησης»!

Και βέβαια, προβλέπει ότι θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα: «...Με βάση τα στοιχεία 7μήνου, η Alpha Bank σημειώνει ότι οι εξελίξεις αυτές οδηγούν τώρα στην εκτίμηση ότι το πρωτογενές ισοζύγιο της κεντρικής κυβέρνησης το 2013 μπορεί να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα 0,0-0,2 δισ., έναντι του στόχου για έλλειμμα 2,04 δισ. που είχε τεθεί στο ΜΠΔΣ 2013-2016 (Εβδομαδιαίο Δελτίο της 14/08/2013). Και τέλος, προβλέπει ότι με τα σημερινά δεδομένα δεν προκύπτουν δημοσιονομικά ή/και χρηματοδοτικά κενά για την Ελλάδα έως το 2020. Πίσω από το Δελτίο της Alpha Bank βρίσκεται ο Μιχάλης Μασουράκης, επικεφαλής της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank και υπεύθυνος των Εβδομαδιαίων Δελτίων, ο οποίος έχει διατελέσει μεταξύ άλλων οικονομολόγος

στο ΔΝΤ (1983-1987) και στο Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων (1987-1996), σύμβουλος στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (1994-1996), αναπληρωματικό μέλος στη Νομισματική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέλος του Δ.Σ. της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (2000-2004), μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΙΟΒΕ, ενώ έχει αρθογραφήσει υπέρ του Μνημονίου ειρωνευόμενος σε αυτό τις αντιμνημονιακές δυνάμεις (π.χ. «...Είμαι εναντίον του Μνημονίου, λοιπόν, γιατί:... o Θέλω να αμείβομαι χωρίς να δουλεύω. o Θέλω να αμείβομαι όσο και ο διπλανός μου, αν και δεν δουλεύω όσο αυτός. o Θέλω να πληρώνουν τα κορόιδα για μένα. o Θέλω να καταπατώ τη δημόσια γη...»).

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Το χάσμα που άνοιξε η κρίση δεν θα γεμίσει σύντομα με άνθη. Θα παραμείνει τραύμα βαθύ στη ζωή και τη συνείδηση των επόμενων γενεών. Η οδυνηρή πραγματικότητα της εθνικής αποτυχίας δοκιμάζει, σήμερα, και θα επηρεάζει για πολλά χρόνια τα πάντα, ως σταθερή παράμετρος των εξελίξεων. Μέσα στις τροπές της κρίσης, διαμορφώνονται οι νέες συνθήκες ζωής, οι νέοι συσχετισμοί, οι διαφορετικοί τρόποι πολιτικής παρέμβασης, οι νέες ηγετικές πρωτοπορίες. Ταυτοχρόνως επέρχεται αποφασιστικά το οριστικό τέλος πολλών καταστάσεων που κυριαρχούσαν στον δημόσιο βίο τον 20ό αιώνα. Οι εξελίξεις δεν θα προκύψουν μέσα από διαδικασίες αναβιώσεων αυτών των προ πολλού πεθαμένων στοιχείων του παρελθόντος, όσο κι αν είχαν μυθολογήσει τον εαυτό τους κι εξακολουθούν να περιφέρουν τις περικεφαλαίες και τα σκήπτρα μιας εξουσίας που δεν θα επανασυναρμολογηθεί με τίποτε. Επιβάλλεται, λοιπόν, η ιστορική οπτική και η ριζοσπαστική συνειδητοποίηση της κρίσης, αλλά και η αποφασιστικότητα να μιλήσουμε με αυθεντικό πολιτικό λόγο και να παρέμβουμε με εναλλακτικές πολιτικές δράσεις, πέρα από τα στερεότυπα και τα μοντέλα του μεταπολιτευτικού κομματισμού, που ξέρουμε ότι και σήμερα μαραγκιάζουν την ψυχή τόσων γενεών. Στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, καιρός είναι να πάψουμε να αναμασάμε τις εντός του δικομματισμού αφηγήσεις και μυθιστορίες, προ πολλού τελειωμένες, είτε να κουβαλάμε σκεύη και χάρβαλα ενός συστήματος διαπλεκομένων εξουσιών, που φτιάξανε τη σημερινή σακατεμένη και διασυρόμενη Ελλάδα. Είναι πολύτιμο το ότι πολλοί νέοι λαμπροί επιστήμονες μελετούν και γράφουν για το πώς, απ’ τη δημαγωγία της ευημερίας, τσακιστήκαμε στην πραγματικότητα της καταστροφής, ώστε να τελειώνουμε κάποτε και με όλους εκείνους που κάθε φορά έσπευδαν, με το αζημίωτο, να θεωρητικοποιήσουν, ως βαρύγδουπα πολιτικά στρατηγήματα, τις κοινότοπες και ψευδώνυμες φλυαρίες περί «Κεντροαριστεράς» και «μεταρρυθμίσεων», «σοσιαλισμού» και «πολιτικού πραγματισμού», «περί εκσυγχρονισμού» και «επανίδρυσης του κράτους», προκειμένου να ενδύσουν με πορφύρες ιδεολογίας τον γυμνό, ιδιοτελή και συναλλασσόμενο, εντός της εξουσίας, κομματισμό. Είναι, ίσως, κάτω από αυτές τις συνθήκες, μοναδική η περίοδος κατά την οποία μπορούμε και πρέπει να θεσμοθετήσουμε, αποφασιστικά και συνολικά το αντιπροσωπευτικό και δημιουργικό πλαίσιο της Ελληνικής Δημοκρατίας του 21ου αιώνα. Πρέπει, λοιπόν, η αναγκαία πρόταση για την αναθεώρηση του Συντάγματος να γίνει το πεδίο συνολικής παρέμβασης για την αναδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος, το πεδίο ενεργοποίησης της κοινωνίας, προς την οποία να απευθυνθούν οι ανερχόμενες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων, αποφασισμένες να αναλάβουν την ευθύνη της ρήξης με το συνολικό πλέγμα της μεταλλαγμένης δημοκρατίας, που έχει πάψει προ πολλού να είναι η τυπική κοινοβουλευτική δημοκρατία από τις στρεβλώσεις του δικομματισμού και κυρίως τους ακρωτηριασμούς της επιτήρησης. Είναι πολλά τα «κατά συνθήκη ψεύδη» της

Η αναγκαία πρόταση για την αναθεώρηση του Συντάγματος να γίνει το πεδίο συνολικής παρέμβασης για την αναδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος, το πεδίο ενεργοποίησης της κοινωνίας, προς την οποία να απευθυνθούν οι ανερχόμενες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων, αποφασισμένες να αναλάβουν την ευθύνη της ρήξης με το συνολικό πλέγμα της μεταλλαγμένης δημοκρατίας ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

Το ζωντανό δημοκρατικό πνεύμα μεταπολίτευσης, που τροφοδότησαν λαϊκισμούς και δημαγωγίες, με καθοριστική ευθύνη των Μέσων Ενημέρωσης και γνωστών δημοσιογράφων, που ήσαν παρατρεχάμενοι και διαθέσιμοι, με το αζημίωτο. Είναι επίσης πολλά τα «σκηνοθετημένα ψεύδη» της κρίσης, που τροφοδοτούν την ηθελημένη σύγχυση και αβεβαιότητα, είτε την παραλυτική φοβία και παραίτηση, στοχεύοντας σε μια παραπαίουσα κοινωνία, που πρέπει να ενστερνιστεί τον ραγιαδισμό των ηγεσιών, για να μη χάσει κι αυτά που της απόμειναν, ώστε να μην εκφράζει το ζωντανό δημοκρατικό πνεύμα, το διαμορφωμένο απ΄τους αγώνες της ανθρωπότητας, όπως αναλύει ο Καστοριάδης. Βρισκόμαστε σ΄ αυτήν την οριακή στιγμή, που με κάθε τρόπο θα επιχειρήσουν να μην εκφραστεί πλειοψηφικά αυτό το ζωντανό δημοκρατικό πνεύμα, προς τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων, γι’ αυτό και μηχανεύονται παρασκηνιακά σενάρια επί σεναρίων. Οι πολιτικές των Μνημονίων, που επιβλήθηκαν για τη σωτηρία της χώρας οδηγούν στη διάλυσή της, η αναγκαστική ύφεση, η άδικη κατανομή των θυσιών και η ανεργία κομματιάζουν την κοινωνία, το καθεστώς επιτήρησης ακρωτηριάζει το δημοκρατικό πολίτευμα. Η έξοδος από το ευρώ, όπως και η πτώχευση εντός ευρώ, τώρα, δεν συμφέρει ούτε την Ελλάδα ούτε την Ευρώπη. Καμιά κυβέρνηση, δεν διαπραγματεύτηκε γιατί ήταν δέσμια των εξαρτήσεων και της ηττοπάθειας, που με ιταμό και χαιρέκακο τρόπο τούς καταλογίζουν οι τεχνοκράτες των δανειστών. Η διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους και η αναδιαπραγμάτευση όρων στήριξης, μ’ ένα σχέδιο Μάρσαλ για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, είναι ο δρόμος που πρέπει να ανοίξουμε. Κι αυτό απαιτεί εθνικό σχέδιο και αξιόπιστη στρατηγική, πολιτική σταθερότητα, διαφάνεια και δικαιοσύνη έναντι της κοινωνίας. Μετά τα Μνημόνια και το καθεστώς επιτήρησης της τρόικας, η πολιτική αντιπαράθεση, η κομματική αναμέτρηση και η κοινωνική νομιμοποίηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, δεν είναι αυτά που έχουν στο μυαλό τους οι κύκλοι του μεταπολιτευτικού κατεστημένου και οι μηχανισμοί τους. Τα μεγάλα προβλήματα στήριξης της κοινωνίας εξυγίανσης του δημοσίου βίου, αναδιάρθρωσης και ανάπτυξης

της ελληνικής δημοκρατίας δεν μπορούν ν’ αντιμετωπιστούν με μεθοδεύσεις παρασκηνίων. Είναι εκτός τόπου και χρόνου όλο αυτό το τρεχαλητό του ανόητου και αμετανόητου παρα-

11

γοντισμού, που διεκδικεί, κάτω από την επιτήρηση της τρόικας, ρόλο επιστασίας και μερίδιο εξουσίας. Η συλλογική αγωνιστική έγερση, για την προοδευτική ανασυγκρότηση της Ελλάδας του 21ου αιώνα, θα εκφράζεται και θα εκφραστεί σε όλους τους χώρους ανατρεπτικά, σε σχέση με το χθες και το σήμερα. Είναι ανιστόρητοι όσοι καταφεύγουν σε μια ύπουλη και διαβρωτική επιχειρηματολογία για το ότι «δεν γίνεται τίποτε, ο κόσμος προσαρμόζεται και περιμένει, κανείς δεν μπορεί να τα καταφέρει, δεν υπάρχει εναλλακτική πρόταση, τα Μνημόνια είναι μια αναγκαστική πραγματικότητα». Η σφοδρότητα των καιρών δεν αφήνει τίποτε όρθιο και κάθε μέρα απελευθερώνει τους πολίτες και τις συνειδήσεις απ’ τις αποπροσανατολιστικές ψευδαισθήσεις, τις παραλυτικές φοβίες και τις πολλαπλές αλλοτριώσεις, που συσσωρεύονται και επηρεάζουν ακόμα ψυχολογίες και συμπεριφορές στον τρόπο ζωής και στα πολιτικά δρώμενα. Αυτοί που μετέτρεψαν τα λάβαρα των θριάμβων τους σε σάβανα της καταστροφής ξέρουν πολύ καλά ότι καμία κοινωνία δεν βολεύεται σε ρόλους ζωντανού νεκρού.

12

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΑΡΘΡΑ

Πιο κοντά οι βομβαρδισμοί, παρά τις δυσκολίες Ομπάμα ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ

Η συνάντηση του G20 περισσότερες ανησυχίες προκάλεσε από όσες είχαν ήδη συσσωρευθεί με την κλιμάκωση της συριακής κρίσης. Δεν είναι το ότι η πλάστιγγα δεν έγειρε. Είναι ότι χωρίς προετοιμασία και κυρίως χωρίς να έχει συγκληθεί γι’ αυτό το θέμα ούτε τέτοια αρμοδιότητα έχει, μετατράπηκε σε πεδίο επικοινωνιακής αντιπαράθεσης, κυρίως με πρωτοβουλία του οικοδεσπότη Βλ. Πούτιν. Με αποτέλεσμα την επιβάρυνση του διεθνούς κλίματος και την επιβεβαίωση της μεγάλης ζημιάς που κάνει η κυριαρχική εμπλοκή των ισχυρών χωρών στις περιφερειακές κρίσεις. Ο Ομπάμα, αν και δεν ξέρουμε τι ήλπιζε, δεν κέρδισε ούτε μία επιπλέον υποστήριξη. Μάλλον όσοι αντιτίθενται στην επίθεση είχαν την ευκαιρία να κάνουν πιο αισθητή τη θέση τους. Δεν πρόκειται για χώρες που εξαρτώνται από τη Ρωσία. Δεν προβάλλουν με θεατρινισμούς τις

θέσεις τους, ούτε με υποτιμητικές φραστικές επιθέσεις. Ο πρόεδρος της Κίνας Ξι Γινπίγκ τόνισε στον Μπ. Ομπάμα ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση και ότι πρέπει να αναζητηθεί πολιτική λύση, ζητώντας επανεξέταση των θέσεων άλλων χωρων - προφανώς των ΗΠΑ. Και οι κανόνες διεθνών σχέσεων να μην παραβιαστούν και να ελεγχθεί η χρήση χημικών όπλων. Δεν είναι όμως μόνο το απειλητικό κλίμα από την Αγία Πετρούπολη που ανησυχεί. Είναι και η συγκέντρωση όλο και περισσότερων πολεμικών πλοίων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η πρόσφατη μάλιστα ρωσική ανακοίνωση για εντοπισμό πτήσης πυραύλου στη Μεσόγειο δεν αφήνει αμφιβολίες. Το σύστημα αντιπυραυλικής προειδοποίησης της Ρωσίας θα σταθεί στο πλευρό του Άσαντ, με άγνωστες συνέπειες.

Η συνάντηση του G20 κλιμάκωσε την ένταση ΗΠΑ - Ρωσίας αντί να συμβάλει σε πολιτική λύση. Όλο και περισσότερα πολεμικά στην Ανατολική Μεσόγειο. Αν δεν εμπλακεί ο ΟΗΕ, δεν θα υπάρξει φρένο

πάρχει η δυνατότητα αυτοσυγκράτησης. Μετά; Ήδη η αμερικανορωσική ψυχρότητα και αντιπαράθεση που ξεκίνησε με την υπόθεση Σνόουντεν και κλιμακώνεται τώρα φαίνεται να ξεπερνά τα πραγματικά επίδικα. Καθώς δεν έχει την ιδεολογικοπολιτική βάση της μεγάλης αντιπαράθεσης του 20ού αιώνα ΗΠΑ-ΕΣΣΔ δεν είναι προβλέψιμες οι εξελίξεις. Οι δυσκολίες για τον πρόεδρο των ΗΠΑ μεγαλώνουν -αν και δεν προβλέπεται να χάσει την ψηφοφορία στο Κογκρέσο- και στο διεθνές πολιτικό πεδίο, και στο επιχειρησιακό. Μπορεί να κάνει πίσω; Ο Πούτιν επενδύει στην αποτυχία των αμερικάνικων βομβαρδισμών και στη διάσωση του Σύρου προέδρου. Πόσο θα ανεχθεί την επίδειξη υπεροπλίας των ΗΠΑ και πώς μπορεί να αντιδράσει; Ακόμη και η πρόβλεψη-επιχείρημα του Άσαντ ότι η επίθεση των ΗΠΑ θα προκαλέσει περιφερειακό πόλεμο δεν περιγράφει τους κινδύνους. Η υπόθεση εξελίσσεται σε μπρα-ντε-

Βαδίζουμε σε κλιμάκωση, και στρατιωτική και επικοινωνιακή. Μέχρι να αρχίσουν οι εκρήξεις, υ-

φερ για τη δυνατότητα επέμβασης της Ουάσιγκτον και η αντιπαράθεση θα είναι σκληρή. Μόνο η κινητοποίηση και η εμπλοκή του ΟΗΕ στην όλη διαδικασία θα μπορούσε να φρενάρει την ένταση και κυρίως να ανοίξει κάποιο δρόμο. Θα περίμενε κανείς άλλες δυνάμεις και κυρίως αραβικές χώρες και η Ευρωπαϊκή Ένωση να κινητοποιηθούν. Αλλά τίποτα δεν κάνουν όσοι δεν πιέζουν τις ΗΠΑ να ρίξουν τους πυραύλους. Όσο δεν εμπλέκεται ο ΟΗΕ τόσο θα κλιμακώνεται η ένταση. Και βέβαια, ας μην κάνουμε λόγο για τους αμάχους. Και εμφύλιος, και χημικά, και νέοι βομβαρδισμοί, και προσφυγιά, και περικόπτονται τα κονδύλια στήριξης των 2 εκατ Σύρων προσφύγων. Προς μια μεγάλη ανθρωπιστική κρίση είναι η πορεία. Με άγνωστο τέλος. Η Ελλάδα πάντως κάνει το καθήκον της. Προχθές συνελήφθη Σύρος στην Κακαβιά γιατί ήθελε να περάσει τα σύνορα...

Το καρτέλ των χρεωκοπημένων στον ύστατο αγώνα... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Ρίχνοντας μια ματιά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων την Πέμπτη... κόλλησα στα «Νέα» όπου το συμπέρασμα που έβγαλαν από τη διημερίδα του ΙΣΤΑΜΕ για τα 39 χρόνια από την ίδρυση του Σοσιαλιστικού Κινήματος του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν: «Νέα σελίδα για το ΠΑΣΟΚ». Και συμπλήρωναν τον τίτλο: «Μήνυμα ενότητας με τη συμμετοχή δύο πρώην πρωθυπουργών και των ιστορικών στελεχών». Αυτό το πρωτοσέλιδο δεν θα μπορούσε να γίνει ούτε στο «Φως των Σπορ» για τον Ολυμπιακό αν έχανε συνέχεια και ήταν στα πρόθυρα του υποβιβασμού. Σε μια εποχή όπου ο άλλοτε πανίσχυρος οικονομικά και πολιτικά ΔΟΛ είναι οριστικά χρεωκοπημένος, με δανειακές υποχρεώσεις πάνω από 120 εκατομμύρια ευρώ τις οποίες ποτέ δεν θα καταφέρει να αποπληρώσει, αυτού του είδους η βοήθεια στους σαπισμένους του πολιτικού μας συστήματος μεταφράζεται «δώστε (γρήγορα) και σώστε για να βοηθήσω». ΟΜΩΣ δεν είναι μόνον ο ΔΟΛ χρεωκοπημένος. Χρεωκοπημένο είναι και το Mega, χρεωκοπημένος είναι και ο όμιλος των μέσων ενημέρωσης της οικογένειας Μπόμπολα (ας είναι καλά η Alpha Bank), ενώ διάφοροι τρακαδόροι μεγάλου και μικρού μεγέθους κρατούν τα μέσα ενημέρωσης

που διαθέτουν για την υποστήριξη της κυβέρνησης με μαύρο χρήμα, που χορηγούν διάφοροι διαπλεκόμενοι. Άλλωστε χρεωκοπημένα είναι και τα κόμματα που συγκυβερνούν. Περίπου 130 εκατομμύρια ευρώ οφείλουν στις τράπεζες ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. και μάλιστα τα περισσότερα από αυτά στην Αγροτική (την οποία βιάστηκαν να σκοτώσουν) που ουδέποτε θα καταφέρουν να αποπληρώσουν. Όλο αυτό το βρόμικο σύστημα, που οδήγησε την Ελλάδα στην καταστροφή, δυστυχώς καθορίζει ακόμα την πολιτική ατζέντα, με τον εκβιασμό - άλλη λύση δεν υπάρχει. ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ να ομιλεί ο Σημίτης, που επί της οκταετίας του σημειώθηκε η μεγαλύτερη μετατόπιση, ακόμα και της πολιτικής εξουσίας, σε μια χούφτα τυχοδιώκτες κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες; Αυτός και το κόμμα του, που δημιούργησαν τη φούσκα της καταναλωτικής μανίας (και υπερχρέωσης) με το τραπεζικό σύστημα υπό τον κ. Παπαδήμο; Αυτός, που αν του έλεγες ότι εδώ, κάτω από τη μύτη σου, κλέβουν τον δημόσιο πλούτο, απαντούσε: «Όποιος έχει στοιχεία να τα πάει στον εισαγγελέα»; Αυτός που δεν ένιωσε καμία συνευθύνη για τη λεηλασία των στρατιωτικών δαπανών από τον Άκη (και τις σακούλες του Τσουκάτου με μαύρο χρήμα) και πολλά άλλα κυβερνητικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ; Αυτός που ιδιωτικοποιούσε τις δημόσιες επιχειρήσεις και αντί να αποπληρώνει το δημόσιο χρέος το έριχνε στην

Νομίζουν πως η φαυλότητα στη δημόσια διοίκηση αντιμετωπίζεται μόνο με ιδιωτικοποιήσεις. Μπορεί κανείς, από όλους αυτούς, να μας πει πώς θα καταφέρουμε να δημιουργούμε 100.000 θέσεις εργασίας τον χρόνο επί σειρά ετών;

αγορά του πελατειακού συστήματος για να κερδίσει τις εκλογές του 2000; Αυτός ο γενναίος καπετάνιος, που ισχυρίστηκε ότι η φούσκα του Χρηματιστηρίου ήταν η καλύτερη απόδειξη της ισχυρής Ελλάδας και, όταν οι δημοσκοπήσεις για τις εκλογές του 2004 έδειξαν ότι θα χάσει, πήδησε πρώτος από το σκάφος για να σωθεί; ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ να ομιλεί ο τουρίστας βουλευτής Αχαΐας Γιώργος Παπανδρέου, που απολύθηκε νύχτα στις

Κάννες από Μέρκελ και Σαρκοζί, με τον Γάλλο πρόεδρο να του λέει «κοντρ λα μουτρ» ότι είναι μαλάκας; Αυτός που εκτέλεσε το σχέδιο δυσφήμησης της χώρας και εισβολής του ΔΝΤ στην Ευρωζώνη; Αυτός που για τη λίστα Λαγκάρντ έδωσε εντολή να δουν το θέμα, αλλά που ποτέ δεν ρώτησε πώς πάει το θέμα; Όλοι αυτοί που παρέδωσαν ένα μεγάλο κόμμα στον πλέον φαύλο, αριβίστα, οπορτουνιστή πολιτικό της νεότερης πολιτικής ιστορίας και τώρα, ως μεταμελημένοι Λούθηροι, νομίζουν ότι έχουν λύση για το πρόβλημα; Όλοι αυτοί, στην Αρχαία Ελλάδα, θα είχαν εξοστρακιστεί στις Συρακούσες. ΝΑ ΜΗΝ ξεχάσουμε και τον σύντροφο Μπίστη. Την τρικομματική συγκυβέρνηση Σαμαρά, Βενιζέλου, Κουβέλη την παρομοίασε με τον ιστορικό συμβιβασμό Μόρο - Μπερλινγκουέρ! Δεν αισθάνεται καμιά ανάγκη να κάνει απολογισμό του ιστορικού αυτού συμβιβασμού. Νομίζει, όπως και ο συμπαθητικός στους τηλεθεατές Φώτης, πως λέγοντας τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνει, πως με αυτά τα κοινότοπα που ακούγονται σε όλα τα ελληνικά καφενεία, δίνουν λύση σε μια χώρα ισοπεδωμένη, που χάνει ταχύτατα όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της και χρειάζεται εκ βάθρων ανασυγκρότηση. Νομίζουν, όπως και πολλοί άλλοι, πως η φαυλότητα στη δημόσια διοίκηση αντιμετωπίζεται μόνον με ιδιωτικοποιήσεις. Μπορεί κανείς, από όλους αυτούς, να μας πει πώς θα καταφέ-

ρουμε να δημιουργούμε 100.000 θέσεις εργασίας τον χρόνο επί σειρά ετών; ΚΑΝΕΙΣ δεν σκέφτηκε -για παράδειγμα- γιατί η Εταιρεία Αμυντικών Συστημάτων, αντί να μεγαλουργεί, να προσφέρει αυτάρκεια και ασφάλεια στις Ένοπλες Δυνάμεις, χωρίς υψηλές δαπάνες, να κάνει εξαγωγές και να φέρνει έσοδα στο κράτος, απασχολώντας υψηλής ειδίκευσης επιστημονικό δυναμικό, παρέμεινε καθηλωμένη και απειλείται κατά διαταγή των αφεντάδων με λουκέτο. Τη ίδια στιγμή μάλιστα που η αντίστοιχη της Τουρκίας αναπτύσσεται ραγδαία ως νέα μεγάλη διεθνής βιομηχανική δύναμη με εξαγωγές 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια για το 2013! Δύναμη ικανή να αναπτύξει σύνθετα οπλικά συστήματα εξελιγμένης τεχνολογίας, ιδιαίτερα στον τομέα των ηλεκτρονικών, των ηλεκτροοπτικών αισθητήρων και ραντάρ, πυραύλων κάθε κατηγορίας, από μεγάλου βεληνεκούς Cruise SOM μέχρι κατευθυνόμενες ρουκέτες ακριβείας Cirit 2,75in για χρήση από επιθετικά ελικόπτερα. Παράλληλα, η Τουρκία αναπτύσσει κύρια οπλικά συστήματα, όπως άρματα μάχης Altay και επιθετικά ελικόπτερα T-129 Atak/ Mangusta σε συνεργασία με ξένες εταιρείες έχοντας ως προαπαιτούμενο τη μεταφορά τεχνολογίας. Για ποιο πατριωτισμό άραγε ομιλούν κάθε τόσο- οι σύγχρονοι Εφιάλτες; dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

AΡΘΡΑ

13

Μπαμ ηκούσθη στον αέρα... Η «διαρροή» η προελθούσα εκ του Μεγάρου Μαξίμου έβγαζε μάτι. Ως προς την προέλευση, ως προς το μήνυμα, ως προς τη στόχευσή της. Ότι και καλά ο Σαμαράς, αν τον παραστριμώξει η τρόικα ζητώντας νέα μέτρα, είναι αποφασισμένος να προσφύγει σε εκλογές. Διότι, ως γνωστόν, ο πρωθυπουργός δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί του. Άσε που είναι έτοιμος να θυσιάσει τα μεγαλεία του προκειμένου να υπερασπιστεί τα δίκαια του λαού. Τώρα πώς κάποιοι πήραν στα σοβαρά την περί ης ο λόγος «διαρροή», και την αναπαρήγαγαν κιόλας, δίχως να την εμπλουτίσουν με την πλάκα που της αξίζει, είναι πραγματικά ν’ απορεί κανείς... ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι επικοινωνιακοί φωστήρες του Μαξίμου επιχειρούν να εμφανίσουν τον Αντώνη Σαμαρά ως τον αποφασιστικό και αποφασισμένο πρωθυπουργό, ως τον ηγέτη του τσαμπουκά. Επί του προκειμένου, όμως, τα πιάσανε τα λεφτά τους. Όταν και οι πέτρες γνωρίζουν πως, από τον Ιούνιο του 2012, έχει καταπιεί αμάση-

«Να ξεριζώσεις τα μαλλιά σου για το πόσο καθυστερημένη και... ‘με ειδικές ανάγκες’ είναι ακόμη η πατρίδα μας ή να χτυπιέσαι από τα γέλια όταν ακούς ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, διαδεχόμενος το καραγκιοζιλίκι του ελληνικού σοβιετισμού, θα αντικαταστήσει το ‘πράσινο κεφάλαιο’ κλαδικών και πρασινοφρουρών με το ‘κόκκινο κεφάλαιο’ των ‘μπολσεβίκων της γειτονιάς’ στήνοντας Λαϊκές Επιτροπές; Εγώ πάντως χτυπιόμουνα στα γέλια... Γέλασα επειδή πιστεύω ότι το τελευταίο που θα απασχολήσει, τον ευέλικτο (από κάθε πλευρά) και φιλόδοξο κ. Αλέξη Τσίπρα (αν έλθει στην εξουσία), θα είναι να ανταποκριθεί στις παραπάνω ανοησίες κάποιων ονειροπαρμένων του καφενείου...». Θα συμβούλευα ευχαρίστως τον σχολιαστή εγκύρου οικονομικού site, που αντέδρασε με τον παραπάνω τρόπο στη σχετική απόφαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ, να ξεριζώσει όντως τα μαλλιά του, αν είχα την πεποίθηση ότι η καθημαγμένη ελληνική κοινωνία θα γέμιζε αίφνης από «λαϊκές επιτροπές», έτοιμες να διεκδικήσουν ρόλο στις εξελίξεις. Αλλά το πρόβλημα δεν είναι ο συγκεκριμένος σχολιαστής - αδιάφορο ποιος είναι, τα καταρρέοντα μνημονιακά ΜΜΕ βρίθουν σχολίων και σχολιαστών ανάλογης αλαζονείας. Το πρόβλημα είναι η αντίληψη με την οποία επιχειρείται να εμβολιαστεί η Αριστερά, οι συνιστώσες κι οι συνισταμένες της, κάθε πολιτικά ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας. Η αντίληψη ότι ο «πολιτικός ρεαλισμός», η παραγωγή «σοβαρής πολιτικής» προϋποθέτει μια κοινωνία καθηλωμένη, απούσα, άφωνη, άχρωμη, άοσμη και άγευστη,

τες όλες τις αξιώσεις της τρόικας, και τις πιο ακραίες, και τις πιο παράλογες, και τις πιο δηλητηριώδεις. Κι ότι έφτασε στο σημείο να ζητήσει -δημόσια- συγγνώμη από τη Μέρκελ για τον πρότερο «αντιμνημονιακό» του βίο, μ’ εκείνο το αλησμόνητο «ουδείς αναμάρτητος». Ότι θάρθουν και νέα μέτρα δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία. Όπως έρχονται και ξανάρχονται με κάθε επίσκεψη της τρόικας. Μόνο που μας τα παρουσιάζουν ως παλιά ή ως

παραλλαγή ή συνέχεια κάποιων παλιών. Επιχειρούν κάθε φορά να μας πείσουν πως «νέα μέτρα» θα ήταν μόνο η περαιτέρω οριζόντια περικοπή μισθών και συντάξεων. Κι όχι τα χιλιάδες άλλα «συμπληρωματικά», που κι αυτά περιορίζουν ασφυκτικά το εισόδημα των πολιτών και εξαθλιώνουν τη ζωή τους. Ε, λοιπόν, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, κάπως έτσι θα γίνει και τώρα. Το τελευταίο που θα μπορούσε να περιμένει κανείς από τον Σαμαρά, τον συγκεκριμένο Σαμαρά, τον δοκιμασμένο, είναι να προβάλει αντίσταση και να το εννοεί. Πολύ λιγότερο να προσφύγει σ’ εκλογές, όπου θα παίξει κορώνα - γράμματα την εξουσία. Ούτε ο ίδιος θα το ρισκάριζε, αλλά ούτε και θα του το επέτρεπαν η Μέρκελ και οι άλλοι. Το εφιαλτικό προηγούμενο της αποκοτιάς του Γιώργου Παπανδρέου με το δημοψήφισμα, δεν είναι δα και τόσο μακρινό ώστε νάχει λησμονηθεί...

Αν αντέξουν ώς τότε Η άλλη «διαρροή», από το Μαξίμου επίσης, αυτή που «προβλέπει» τριπλές εκλογές τον Μάιο του 2014, έχει έρεισμα. Πρόκειται για σενάριο με λογική αξιοπιστία. Πράγματι ο Αντώνης Σαμαράς κρατά το ενδεχόμενο στους σχεδιασμούς του. Άλλωστε, απ’ ό,τι φημολογείται, και η περίφημη (και πολυαναμενόμενη...) «προγραμματική συμφωνία» της συγκυβέρνησης Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ με ορίζοντα τις ευρωεκλογές καταρτίζεται. Εάν πάνε «καλά» τα πράγματα έως τότε, είναι φυσικό να προσδοκά ο πρωθυπουργός πως η τριπλή κάλπη θα μπορούσε να τον διασώσει. Με την έννοια πως μέρος της λαϊκής δυσαρέσκειας μπορεί να κατευθυνθεί προς την ευρωκάλπη, καθώς και σ’ εκείνη των αυτοδιοικητικών εκλογών (όσο κι αν τις τελευταίες επιχειρεί με νύχια και με δόντια να τις αποχρωματίσει). Κι έτσι να μείνει, όσο γίνεται, «καθαρή» για λογαριασμό του η κάλπη των εθνικών

Πολιτικός ρεαλισμός ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΙΜΠΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

προπαντός αδρανή. Ένα χυλό που παροχετεύεται χωρίς αντιστάσεις σε όλο και ανώτερα (ή κατώτερα) επίπεδα αθλιότητας και αφασίας. Προφανώς, για την ασύντακτη μνημονιακή ελίτ έχει διαμορφωθεί μια βολική κατάσταση στον ένα χρόνο και κάτι που έχει μεσολαβήσει από τις εκλογές. Μπορεί οι δημοσκοπικοί συσχετισμοί να της προκαλούν διαρκή πολιτική ανασφάλεια - σε σημείο που ο υπουργός Εσωτερικών να υποστηρίζει δημοτικές εκλογές με ενιαία λίστα (και γιατί να μη διορίζονται απευθείας οι δήμαρχοι και οι δημοτικοί σύμβουλοι, να γλιτώσουμε τη δαπάνη των εκλογών;). Αλλά αυτή η πολιτική ανασφάλεια αντισταθμίζεται από μια κοινωνική αδράνεια δυσανάλογη των πληγμάτων που υφίσταται η πλειοψηφία των πολιτών. Πριν δυο Κυριακές, από την ίδια θέση της εφημερίδας, αναρωτιόμουν αν «το κίνημα βρίσκεται σε διακοπές διαρκείας». Προφανώς, όμως, οι φιλοδοξίες του μνημονιακού καθεστώτος πάνε πιο μακριά, ενθαρρυμένες από το γεγονός ότι η διαρκώς αναγγελλόμενη «κοινωνική έκρηξη» δεν φαίνεται πουθενά στον ορίζοντα. Ο πολιτικός τους χρόνος ανανεώνεται

κυρίως απ’ αυτή την απουσία κι ελάχιστα από τις υποσχέσεις των δανειστών ότι έρχεται κάποιας εκδοχής «τρίτο πακέτο βοήθειας». Στη μικρή μνημονιακή μας ιστορία έχουν καταγραφεί τρία κορυφαία στιγμιότυπα πολιτικής αποσταθεροποίησης, που συνδέονται ακριβώς με μια αξιόλογη δραστηριοποίηση τμημάτων της κοινωνίας: οι απεργίες του Μαΐου 2010 με την ψήφιση του 1ου Μνημονίου, η απεργία του Μαΐου 2011 και η πλημμυρίδα των «Αγανακτισμένων» τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς, με την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου. Έκτοτε, ο μεγάλος θυμός προσγειώθηκε σε μια κατάσταση κατακερματισμένων αντιδράσεων ή στη συλλογική κατάθλιψη. Αυτό είναι το σημαντικότερο επίτευγμα του μνημονιακού εσμού, έστω κι αν δεν προέκυψε από κάποιο καλά καταστρωμένο σχέδιο ή από τους μυθικούς από αέρος ψεκασμούς με αποβλακωτικά χημικά... Ένα αντίστροφο επίτευγμα είναι το ζητούμενο της Αριστεράς και κάθε ζωντανού κυττάρου της κοινωνίας. Δεν ξέρω αν οι «λαϊκές επιτροπές» που προσβάλλουν την αισθητική της καθωσπρέπει πολιτικής και κοινωνικής ελίτ- είναι η απάντηση στην κοινωνική αδράνεια. Πάντως, θα ήταν ευχής έργο να δει κανείς έναν ακτιβιστικό ανταγωνισμό στις δυνάμεις της Αριστεράς -γιατί και το ΚΚΕ προωθεί τις «λαϊκές επιτροπές» τουπου να καταλήγει σε μια αναζωογονητική σύνθεση όλων των διαθέσι-

Δεν ξέρω αν οι «λαϊκές επιτροπές» -που προσβάλλουν την αισθητική της καθωσπρέπει πολιτικής και κοινωνικής ελίτ- είναι η απάντηση στην κοινωνική αδράνεια. Πάντως, θα ήταν ευχής έργο να δει κανείς έναν ακτιβιστικό ανταγωνισμό στις δυνάμεις της Αριστεράς που να καταλήγει σε μια αναζωογονητική σύνθεση όλων των διαθέσιμων δυνάμεων αντίστασης

εκλογών. Το σενάριο μπορεί πράγματι να έχει βάση υπό τρεις προϋποθέσεις. Πρώτα - πρώτα τα δεδομένα της εποχής (δημοσκοπικά και άλλα) να μην είναι τελείως αποθαρρυντικά για τη Ν.Δ. Να φαίνεται ότι μπορεί να το παλέψει με πιθανότητες. Δεύτερον να μην προβάλουν ανελαστικό βέτο οι εκπρόσωποι των δανειστών. Και τρίτον να... έχουν αντέξει ως τότε ο Σαμαράς κι ο Βενιζέλος. Να μην έχουν εν τω μεταξύ καταρρεύσει εξ αιτίας ενός -διόλου απίθανου- «τυχαίου ατυχήματος». Και ύστερα ο σχεδιασμός των τριπλών εκλογών βασίζεται στην ελπίδα των κυβερνώντων πως η λαϊκή δυσαρέσκεια μπορεί να «ελεγχθεί», δρομολογούμενη προς τις δύο σχετικά ανώδυνες κάλπες. Εάν όμως τον προσεχή Μάιο -όπως διόλου δεν αποκλείεται- δεν έχουμε να κάνουμε με λαϊκή δυσαρέσκεια αλλά με λαϊκή οργή, τότε δεν τους σώζει τίποτα. Όχι τρεις, ούτε χίλιες δεκατρείς κάλπες...

μων δυνάμεων αντίστασης. Μπορεί η εκκίνησή τους να είναι κυρίως αποτρεπτική, αμυντική, αλλά αυτό που μπορεί να καταστήσει καταλυτική μια εισβολή της κοινωνίας στο προσκήνιο είναι η πεποίθηση ότι μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις προς όφελός της. Και κυρίως να διαψεύσει τη βαθιά αντιδραστική, σχεδόν φασίζουσα αντίληψη ότι η πολιτική είναι αποτελεσματική μόνον όταν ανατίθεται σε χαρισματικούς ηγέτες, ειδικούς τεχνοκράτες και πολιτικούς «απελευθερωμένους» από το πολιτικό κόστος και το μικρόβιο του «λαϊκισμού». Τελικά, είναι υπόθεση πολιτικού ρεαλισμού και σοβαρότητας. Ακόμη και το πιο μετριοπαθές, το πιο ρεφορμιστικό και διαχειριστικό πολιτικό πρόγραμμα δεν έχει καμιά τύχη ερήμην της κοινωνίας. Η παραμικρή ρήξη που αυτό προβλέπει προϋποθέτει στοιχειώδη συμμαχία και κινητοποίηση κοινωνικών ομάδων. Πόσο μάλλον αν επαγγέλλεσαι μια ριζοσπαστική αλλαγή που οδηγεί σε μεγάλου εύρους και βάθους συγκρούσεις και αναμετρήσεις. Στον αντίποδα, η απαίτηση της μνημονιακής ελίτ «να κάτσει η κοινωνία στ’ αυγά της» είναι η ομολογία της παταγώδους αποτυχίας της, της απουσίας οποιασδήποτε στρατηγικής, η υποταγή στο μοναδικό σχέδιο που διατίθεται, αυτό των δανειστών, για μετατροπή της χώρας σε θλιβερή αποικία με πειθήνιους ιθαγενείς. Αυτός ο «πολιτικός ρεαλισμός» δεν θα διασώσει ούτε την ίδια τη μνημονιακή ελίτ.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

14

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Το χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου ΠΩΣ ΜΕΘΟΔΕΥΤΗΚΕ Η ΑΠΑΞΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΒΟ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΑΣ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Επί ποδός πολέμου βρίσκονται οι 840 εργαζόμενοι της ΕΑΣ, οι οποίοι, εάν συνυπολογιστούν με τους 350 της ΕΛΒΟ και τους 950 της ΕΑΒ, υπερκαλύπτουν τον μνημονιακό στόχο των 2.000 απολύσεων. Εργαζόμενοι που κυνικά αντιμετωπίζονται από την κυβέρνηση ως «παράπλευρες απώλειες» της νεοφιλελεύθερης πολιτικής βρίσκονται ένα βήμα πριν το θυσιαστήριο και η χώρα μπροστά στο ενδεχόμενο να βρεθεί αφοπλισμένη σε έναν κομβικό και στρατηγικό πυλώνα της εθνικής παραγωγής. Το κυβερνητικό επιτελείο για λόγους επικοινωνιακής τακτικής επιχειρεί με άσφαιρα πυρά να στήσει έναν πόλεμο εντυπωσιασμού με την τρόικα με απώτερο σκοπό να αποκρύψει τις εγκληματικές ευθύνες των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. για την απαξίωση της αμυντικής βιομηχανίας και να προχωρήσει στο ξεπούλημα των επιχειρήσεων. Πίσω από τα «περίεργα» email και την δήθεν πρωθυπουργική πυγμή βρίσκεται το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου από αυτούς που τα προηγούμενα χρόνια επιβάρυναν τις επιχειρήσεις με ποινικές ρήτρες, όταν για παράδειγμα το υπουργείο Άμυνας καθυστερούσε να απαντήσει στα αιτήματα για τροποποίηση των συμβάσεων, με αποτέλεσμα σήμερα το Δημόσιο και η εταιρεία να βρίσκονται σε δικαστικές διενέξεις.

Οργή των εργαζομένων «Με πρωτοφανή τρόπο και με απίστευτα προκλητική παρέμβαση στα εθνικά θέματα της χώρας η τρόικα επιβάλλει το κλείσιμο των αμυντικών βιομηχανιών. Θεωρούμε, ως Έλληνες πολίτες, ως εργαζόμενοι στις εταιρείες που εξασφαλίζουν την ανεξαρτησία των Ενόπλων Δυνάμεων και κατ’ επέκταση της χώρας μας, ότι η ελληνική κυβέρνηση θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων -γιατί μιλάμε για εταιρείες ειδικού και εθνικού σκοπού- και δεν θα επιτρέψει στους δανειστές να προκαθορίσουν ακόμη και την ανεξαρτησία της χώρας σε μια εποχή που οι κίνδυνοι από τις γύρω χώρες είναι υπαρκτοί» τονίζει ο πρόεδρος των εργαζομένων ΕΑΣ Υμηττού, Παναγιώτης Δούκας, και καταλήγει: «Για ό,τι επακολουθήσει έχουν ακέραιη την ευθύνη. Δεν θα μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια. Είναι ζήτημα εθνικού συμφέροντος». «Εθνικοί προδότες», αυτοί που θα κλείσουν την ΕΛΒΟ και την αμυντική βιομηχανία, καταγγέλλουν οι ερ-

γαζόμενοι, που παραμένουν σχεδόν τρεις μήνες απλήρωτοι και τώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με τον εφιάλτη της ανεργίας. Με σκληρές φράσεις, όπως «θα κάνουν πάρτι οι μεταπράτες μετά το κλείσιμο της ΕΛΒΟ» ή «θα στιγματιστούν στην Ιστορία σαν εθνικοί προδότες» αυτοί που θα κλείσουν την αμυντική βιομηχανία, ο αντιπρόεδρος του σωματείου εργαζομένων της εταιρείας, Θόδωρος Δημητριάδης, δηλώνει την αποφασιστικότητα των εργαζομένων να αντιταχθούν στο ξεπούλημα της εταιρείας. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να εφαρμόσει τις μνημονιακές επιταγές με την απόλυση των υπαλλήλων της εταιρείας, υπό το πρόσχημα της δημιουργίας ενός νέου ενιαίου φορέα αμυντικής βιομηχανίας, να ικανοποιήσει τους στόχους της τρόικας για άλλες 2.000 απολύσεις ώς το τέλος του έτους, ώστε να λάβει την επόμενη δόση. Τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων (ΕΛΒΟ) ζητεί και η διοίκηση του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, με τον πρόεδρο Παναγιώτη Τσαραμπουλίδη να προειδοποιεί την κυβέρνηση πως «η Θεσσαλονίκη δεν μπορεί να αντέξει το κλείσιμο της ΕΛΒΟ, με την ανεργία να αγγίζει το 35% και με εκατοντάδες επιχειρήσεις - δορυφόρους να ακολουθούν το αρνητικό ντόμινο. Θεωρούμε ότι η συνέχιση της λειτουργίας της πρέπει να αποτελεί μονόδρομο».

Συντονισμένη προσπάθεια αποβιομηχάνισης Οι εξελίξεις στο θέμα των τριών βιομηχανιών, ΕΑΣ, ΕΛΒΟ και ΕΑΒ συνιστούν μια συντονισμένη προσπάθεια εξάλειψης και των ελάχιστων τελευταίων ιχνών της βιομηχανίας της χώρας από την τρόικα. Σε πρόσφατη έκθεσή του το ΔΝΤ αναφέρεται στις ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις ΕΑΣ, ΕΛΒΟ και ΛΑΡΚΟ και επισημαίνει πώς η κυβέρνηση «έχει ανακοινώσει την αναδιάρθρωση ή την εκκαθάρισή τους». Κοινώς ξεμπροστιάζει την κυβέρνηση, που είναι έτοιμη να προχωρήσει ακόμη και στο κλείσιμο των αμυντικών βιομηχανιών και της ΛΑΡΚΟ σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζουν επισήμως οι αρμόδιοι υπουργοί περί αναδιάρθρωσης εν λειτουργία και μόνο. Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 42, σελίδα 22 της έκθεσης του ΔΝΤ για την πορεία του ελληνικού προγράμματος και ειδικά στο κομμάτι που α-

φορά στις τρεις επιχειρήσεις αναφέρεται η λέξη «restructuring», που σημαίνει αναδιάρθρωση, αλλά και η λέξη «liquidation», που σημαίνει εκκαθάριση. Εκκαθάριση συνεπάγεται κλείσιμο της επιχείρησης και εκποίηση των περιουσιακών της στοιχείων και στα βήματα αυτά πορεύεται η κυβέρνηση εδώ και μήνες παρά τους λεονταρισμούς Σαμαρά και Σουρνάρα. Στις 2.7.2013 ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Θοδωρής Δρίτσας κατέθεσε την με αριθμό 1663/2-7-2013 επίκαιρη ερώτηση προς τους υπουργούς Οικονομικών και Εθνικής Άμυνας στην οποία έγκαιρα προειδοποιούσε ότι «Μετά τη δημοσίευση στο ΦΕΚ (Α 139 2013) της από 10-6-2013 παράνομης και αντισυνταγματικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου ‘Τροποποίηση των διατάξεων του άρθρου 14Β του ν. 3429/2005’, που αποτέλεσε την ‘νομική βάση’ για το εξόχως αντισυνταγματικό μαύρο’ στην ΕΡΤ, πληθαίνουν οι ανησυχίες, αλλά και οι

πληροφορίες, ότι με την ίδια αντιδημοκρατική μεθόδευση η κυβέρνηση ετοιμάζεται να βάλει λουκέτο στον όμιλο των ‘Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων ΑΒΕΕ’ (ΕΑΣ ΑΒΕΕ), που σήμερα αποτελεί τον μεγαλύτερο ελληνικό όμιλο στον κλάδο της κατασκευής όπλων και πυρομαχικών με κύκλο εργασιών, που ξεπέρασε τα 30 εκατ. ευρώ το 2011, με σημαντική τεχνογνωσία, εξελιγμένο μηχανολογικό εξοπλισμό και μεγάλες κατασκευαστικές δυνατότητες» και καλούσε τους συναρμόδιους υπουργούς να σταματήσουν κάθε διαδικασία ιδιωτικοποίησης, προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή οποιουδήποτε προστίμου και να αξιοποιήσουν το εξοπλιστικό πρόγραμμα έτους 2012, που ανέρχεται σε 750 εκατ. ευρώ, για τη χρηματοδότηση της εταιρείας. Η συγκεκριμένη επίκαιρη ερώτηση δεν απαντήθηκε ποτέ. Στις 12.7.2013 η αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Φώφη Γεννηματά, επιχειρώντας να απαντήσει στην από 9.7.2013 επίκαιρη ερώτηση της προέδρου της Κ.Ο. του ΚΚΕ Αλέκας Παπαρήγα, περισσότερο αύξησε, τις ανησυχίες για την ανυπαρξία κυβερνητικής πολιτικής, αφού αποδέχτηκε ότι τα τρία (3) χρόνια μετά την έναρξη της διαδικασίας αποκρατικοποίησης και παρά την από μακρού χρόνου ένταξη της εταιρείας στο ΤΑΙΠΕΔ, η κυβέρνηση ακόμα περίμενε τη διοίκηση της εταιρείας να εκπονήσει σε άγνωστο χρονικό διάστημα σχέδιο εξυγίανσης με άγνωστο περιεχόμενο και ανυπαρξία πολιτικού προσανατολισμού. Στις 19.7.2013 ο Θοδωρής Δρίτσας κατέθεσε και πάλι την ίδια επίκαιρη ερώτηση, στην οποία απηύθυνε εκ νέου προς τους υπουργούς Οικονομικών και Εθνικής Άμυνας την ίδια προειδοποίηση για τις καταστροφικές συνέπειες τής εφαρμογής της από 10-6-2013 παράνομης και αντισυνταγματικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Ούτε αυτή η ε-

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

15

της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας ρώτηση απαντήθηκε. Τα κυβερνητικά σχέδια αποκάλυψε για πρώτη φορά ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου κ. Σωτ. Χριστόγιαννης, ο οποίος δήλωσε στην Επιτροπή Δημοσίων Επιχειρήσεων, Τραπεζών, Οργανισμών Κοινής Ωφελείας και Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης της Βουλής στις 19-7-2013 ότι «η εταιρεία αυτή για να επιβιώσει έχει μόνο ένα δρόμο. Να στηριχτεί, θα έλεγα κατά 80%, στην αγορά του εξωτερικού», καθώς και ότι «εμείς λοιπόν σχεδιάζουμε την επαναλειτουργία, αλλά δεν μπορεί να ξεκινήσει να παράγει λεφτά η εταιρεία αν δεν έχει το κεφάλαιο κίνησης να πληρώσει τις άμεσες υποχρεώσεις -π.χ. η ΔΕΗ έρχεται κάθε Δευτέρα να κόψει το ρεύμα-, να πάρει πρώτες ύλες και να ξεκινήσει. Αυτό το οποίο υπάρχει είναι η μελέτη της βιωσιμότητας, η οποία δεν προβλέπει καμία συγχώνευση εργοστασίου. Υπάρχει όμως μια απαίτηση της τρόικας για την σύνταξη μελέτης διαρθρωτικών αλλαγών της εταιρείας, δηλαδή μελέτης, αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης, η οποία πιστεύουμε θα είναι στο πλαίσιο της μελέτης της βιωσιμότητας. Δηλαδή, στο επόμενο διάστημα, 1 με 1,5 μήνα, θα πρέπει να καταρτιστεί μια μελέτη αναδιάρθρωσης, η οποία θα προβλέπει τα βήματα με τα οποία η εταιρεία θα εξυγιανθεί. Για μας το σημαντικότερο βήμα είναι τα νέα συμβόλαια, χωρίς νέα συμβόλαια δεν πας να ενώσεις εργοστάσια, δεν πας να μειώσεις προσωπικό, η εταιρεία είναι τελειωμένη. Τα νέα συμβόλαια θα δώσουν δουλειά και στο προσωπικό και στα εργοστάσια. Αν τώρα υπάρχουν γραμμές παραγωγής οι οποίες δεν έχουν αντικείμενο, θα δούμε εκεί τι μπορούμε να κάνουμε για την καλύτερη αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού πάντα». Οι δηλώσεις αυτές του κ. Σωτ. Χριστόγιαννη αποδεικνύεται εκ των υστέρων ότι αποτελούσαν αναγγελία του προαποφασισμένου «ξαφνικού θανάτου» της εταιρείας. Δεν μπορεί να έχει διαφύγει της προσοχής της κυβέρνησης αυτό που επικαλείται ο γνωστός διώκτης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας Χ. Αλμούνια στην με αριθμό πρωτοκόλλου SG-

Greffe (2013) της 7.3.2013 εκτελεστική απόφαση, δηλαδή ότι ο όμιλος καταγράφει ποσοστό μόλις 16% εξαγωγών στρατιωτικού υλικού. Επίσης, δεν μπορεί κανείς να μην έχει αντιληφθεί ότι, όπως προκύπτει από την ίδια εκτελεστική απόφαση, ο λόγος της παρέμβασης της ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν ήταν ούτε η νομική φύση της εταιρείας (πρόκειται για κρατική ανώνυμη εταιρεία) ούτε ο ιδιοκτήτης (οι μετοχές ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο) ούτε οι παραγγελίες των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά η ένταξή της στο ΤΑΙΠΕΔ και η εκποίησή της σε ιδιώτες. Αντί, λοιπόν, ο νέος διευθύνων σύμβουλος να ανακοινώσει την άμεση παύση κάθε διαδικασίας ιδιωτικοποίησης, ανέλυσε διεξοδικά ένα σχέδιο που είναι σίγουρο ότι οδηγεί στην επιβολή προστίμου, αφού αφορά στην εμπλοκή της εταιρείας σε εμπορικές δραστηριότητες (πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού στο εξωτερικό), δηλαδή σε δραστηριότητες που μέχρι σήμερα δεν είχε αναπτύξει. Εντύπωση δεν προξενούν οι αριθμοί που επικαλέστηκε ο κ. Χρ. Σταϊκούρας, αλλά εκείνοι που δεν επικαλέστηκε. Συγκεκριμένα, ο όμιλος

των ΕΑΣ ΑΒΕΕ αποτελεί σήμερα τη μεγαλύτερη ελληνική εταιρεία στον κλάδο της κατασκευής όπλων και πυρομαχικών με κύκλο εργασιών, που ξεπέρασε τα 30 εκατ. ευρώ το 2011. Κατά το χρονικό διάστημα 2005 - 2011 ο όμιλος έχει κύκλο εργασιών μέχρι και 20 φορές μεγαλύτερο από τον μεγαλύτερο γερμανικών συμφερόντων ανταγωνιστή του. Παράλληλα, κατέχει σημαντική τεχνογνωσία, εξελιγμένο μηχανολογικό εξοπλισμό και μεγάλες κατασκευαστικές δυνατότητες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η υλοποίηση το έτος 2008, επενδυτικού προγράμματος στα ΕΑΣ Αιγίου (ΕΒΟ), το οποίο αφορούσε στον εκσυγχρονισμό της μονάδας, με την αγορά σύγχρονων κέντρων κατεργασιών CNS (φρεζότορνοι και φρέζες), ύψους 14 εκατ. ευρώ. Στο εργοστάσιο της Μάνδρας έχουν υλοποιηθεί ή συνεχίζουν να υλοποιούνται συμβάσεις συνολικής αξίας άνω των 250 εκατ. ευρώ για την περίοδο 1983-2010. Το έτος 2012 η εταιρεία Heckler & Koch France SAS βαθμολόγησε τα ΕΑΣ ΑΒΕΕ σε ερωτηματολόγιο καταγραφής της ικανοποίησης του πελάτη με βαθμολογία 4/5 και δήλωσε ότι κα-

τατάσσει την εταιρεία ανάμεσα στις καλύτερες με τις οποίες συνεργάζεται και φυσικά επιθυμεί ανεπιφύλακτα να συνεχίσει τη συνεργασία μαζί της.

Η ΕΛΒΟ μπορεί να επιβιώσει Η διοίκηση του ΕΚΘ σε πρόσφατη επιστολή της στο γραφείο του πρωθυπουργού σημειώνει ότι η ΕΛΒΟ παρουσιάζει έντονη δραστηριότητα στον τομέα της εξωστρέφειας και συγκεκριμένα: - Στις αρχές Ιουλίου δέχθηκε επίσημη επίσκεψη αντιπροσωπείας του υπουργείου Άμυνας του Ιράκ, στην οποία εκφράστηκε επίσημο ενδιαφέρον για διάφορους τύπους οχημάτων. Υπολογίζεται ότι με το Ιράκ θα προκύψουν συμβάσεις άνω των 250 εκατ. ευρώ για την ΕΛΒΟ, με ορίζοντα τετραετίας.

- Διεκδικεί από την κατασκευάστρια εταιρεία KMW τη συναρμολόγηση 270 τεθωρακισμένων αρμάτων LEO2 της Σαουδικής Αραβίας.

- Έχει ξεκινήσει επαφές με το υπουργείο Άμυνας της Μποτσουάνας για την αναβάθμιση 50 τεθωρακισμένων οχημάτων τύπου SK105.

- Προωθεί οχήματα 4x4, με οπλικά συστήματα, για τη Σαουδική Αραβία και πολιτικά οχήματα στη Λιβύη. Ταυτόχρονα, θεωρείται αναγκαία η συμμετοχή της ΕΛΒΟ σε εθνικά στρατιωτικά προγράμματα. Σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας, «μετά από αίτημα του Ιράκ, η ΕΛΒΟ κατέθεσε προσφορά για διάφορες ειδικοποιημένες παραλλαγές του οχήματος ΗΜΜWV που η εταιρεία κατασκευάζει κατόπιν άδειας, ενώ ετοιμάζει προσφορές για τα υπόλοιπα οχήματα που ενδιαφέρουν τους Ιρακινούς, όπως τα ΤΟΜΑ BMP-1». Η συνολική αξία των συμβάσεων που θα μπορούσε να υπογράψει η ελληνική εταιρεία με το Ιράκ, σε διά-

στημα τεσσάρων ετών ξεπερνά τα 250 εκατ. ευρώ. Οι έντεκα ειδικοποιημένες εκδόσεις του ΗΜΜWV που κατασκευάζει η ΕΛΒΟ προωθούνται επίσης και στη Σ. Αραβία, ενώ το μεγάλο στοίχημα για την ελληνική εταιρεία είναι η συμμετοχή της στην κατασκευή των αρμάτων μάχης Leopard 2A7 που έχουν ή πρόκειται να παραγγείλουν το Κατάρ και η Σ. Αραβία. Στην ίδια γεωγραφική περιοχή, η ΕΛΒΟ επιδιώκει την πώληση σημαντικού αριθμού στρατιωτικών φορτηγών, με τις διαπραγματεύσεις με την ενδιαφερόμενη χώρα να βρίσκονται σε εξέλιξη. Το επόμενο πρόγραμμα που διεκδικεί η ΕΛΒΟ, αφορά την αναβάθμιση των 52 ελαφρών αρμάτων μάχης SK105A-1 Kurassier της Μποτσουάνα, με το υπουργείο Άμυνας της οποίας η ελληνική εταιρεία έχει ήδη ξεκινήσει επαφές. Τέλος, μέχρι και πριν από μερικούς μήνες η ΕΛΒΟ συνέχιζε να παραδίδει στην Εθνοφρουρά της Κύπρου στρατιωτικά φορτηγά τα οποία παραγγέλθηκαν το 2009. Πρόκειται για παραγγελία ύψους 38 εκατ. ευρώ, η οποία αφορά την κατασκευή 309 φορτηγών γενικής χρήσης, εκ των οποίων μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2012 είχαν παραδοθεί 180 οχήματα και εντός των ημερών παραδίδονται επιπλέον έντεκα οχήματα. Όσον αφορά τον τομέα των πολιτικών οχημάτων, έντονη είναι η προσπάθεια της ΕΛΒΟ να διεισδύσει στην υποσχόμενη αγορά της Λιβύης. Σημειώνεται ότι η εταιρεία διαθέτει ανεκτέλεστο έργο ύψους 35 εκατ. ευρώ, το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας οφείλει στην ΕΛΒΟ οκτώ εκατομμύρια ευρώ από παλαιές εργασίες ανακατασκευών, ενώ στην τελευταία αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας το Δημόσιο κατέβαλε μόνο 7,5 από τα 15 εκατ. ευρώ που προβλεπόταν.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

16

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Η συνολική αξία των κοιτασμάτων μεταλλικών ορυκτών, βιομηχανικών ορυκτών και λιγνίτη που υπάρχουν στη χώρα υπολογίζεται σε 55 δισ. ευρώ για τα μεταλλικά ορυκτά, 55 δισ. ευρώ για τα βιομηχανικά και 128 δισ. ευρώ για τον λιγνίτη

ήταν και είναι ευκαιριακή, χωρίς στόχευση και όραμα.

Αξία των ορυκτών πόρων

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τι συμβαίνει πραγματικά με τους ορυκτούς πόρους ΤΩΝ ΝΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΑΚΑΚΗ ΚΑΙ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ

Τα τελευταία χρόνια έχει πάρει πρωτόγνωρες διαστάσεις η συζήτηση για το πόσους ορυκτούς πόρους διαθέτει η χώρα μας. Η φιλολογία μάλιστα αυτή αναπτύσσεται προς δύο αντίθετες κατευθύνσεις. Η μία, υπερβάλλει σε ό,τι αφορά τις διαστάσεις των ορυκτών πόρων (O.Π.), ποσοτικές, ποιοτικές και οικονομικές. Η άλλη προσεγγίζει τους Ο.Π. ή τον «ορυκτό πλούτο» με μία αφοριστική -θα λέγαμε μηδενιστικήαντίληψη, με βάση την οποία, εφόσον ο «ορυκτός πλούτος» επιβαρύνει ή και καταστρέφει το περιβάλλον, καλύτερα να μην υπήρχε ή εν πάση περιπτώσει δεν υπάρχει λόγος να τον εκμεταλλευτούμε σήμερα. Αρχικά αξίζει να επισημανθεί πως κανένας αρμόδιος φορέας δεν έχει καταθέσει ολοκληρωμένη μελέτη για το θέμα αυτό, το θέμα της ολοκληρωμένης αποτίμησης των Ο.Π. Υπάρχουν επιστημονικές εργα-

σίες, κυρίως ατομικές αλλά και ομαδικές, που ασφαλώς έχουν την αξία τους, όμως ολοκληρωμένες μελέτες, συλλογικές, υπό την εποπτεία της αρμόδιας διεύθυνσης του ΙΓΜΕ, δεν έχουν εκπονηθεί. Έχουν δημοσιευθεί αποσπασματικές εργασίες, που όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί πως έχουν τη σφραγίδα αρμόδιου φορέα (π.χ. του ΙΓΜΕ), ασχέτως αν -ελλείψει ολοκληρωμένων μελετών- ακόμη και ο πρώην γενικός διευθυντής του ΙΓΜΕ (Παπαβασιλείου, 2011) έχει χρησιμοποιήσει αυτές τις εργασίες και τις έχει αποστείλει προς τις εποπτεύουσες αρχές. Κατά συνέπεια συνολική, ακριβής, έγκυρη εκτίμηση των αποθεμάτων της χώρας σε ορυκτές πρώτες ύλες δεν υπάρχει. Ποια είναι όμως, εν πάση περιπτώσει, τα δεδομένα που δίνουν ειδικοί επιστήμονές μας που έχουν ασχοληθεί με το θέμα της καταγραφής των Ο.Π.; Σε αυτά θα αναφερθούμε αρχικά. Βεβαίως εδώ αξίζει μία επισήμαν-

ση - παρένθεση, που αφορά όλους όσοι αβασάνιστα ποσοτικοποιούν τα δεδομένα για τους υδρογονάνθρακες, που είναι ακόμη λιγότερα, με αποτέλεσμα να οδηγούν κατά κανόνα σε μία ψευδή εικόνα. Επομένως ένα πρώτο γενικό συμπέρασμά μας είναι πως οφείλουμε να είμαστε αρκετά επιφυλακτικοί σε σχετικές ανακοινώσεις, ειδικά όσον αφορά αποθέματα υδρογονανθράκων. Τώρα για τους Ο.Π. που αφορούν τα μεταλλικά ορυκτά (Ι), τα βιομηχανικά ορυκτά (ΙΙ) και τα λιγνιτικά κοιτάσματα(ΙΙΙ), η έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί είναι σημαντική, ώστε, εδώ, η κριτική πρέπει να εστιαστεί στην αδράνεια σύνταξης ολοκληρωμένης επεξεργασίας των δεδομένων που θα βοηθούσε να εξαχθούν τα ορθά συμπεράσματα. Στις τρεις αυτές κατηγορίες η πραγματοποιηθείσα έρευνα, μαζί με τα δεδομένα των ίδιων των εταιρειών που τα εκμεταλλεύονται και του φορέα τους ΣΜΕ (Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων), μπο-

ρούν να μας δώσουν αρκετά προσεγγιστική εικόνα, πολύ κοντά στην πραγματικότητα, κυρίως στα ποσοτικά δεδομένα των αποθεμάτων και λιγότερο στις αξίες όπως θα εξηγηθεί παρακάτω.

Στερεές ενεργειακές ύλες Οι πιο αξιόπιστες αποτιμήσεις, τουλάχιστον όσον αφορά τα ποσοτικά δεδομένα, είναι αυτές που αφορούν τις στερεές ενεργειακές ύλες για τις οποίες διεξάγει έρευνες, δεκαετίες τώρα η αρμόδια διεύθυνση του ΙΓΜΕ. Συνοψίζοντας μπορούμε να ασκήσουμε κριτική στους αρμόδιους φορείς (π.χ. ΙΓΜΕ) και τα εκάστοτε εποπτεύοντα υπουργεία (Βιομηχανίας, Ανάπτυξης, ΥΠΕΚΑ) για την παράλειψη αυτή, που ασφαλώς συνιστά μικρότερο παράπτωμα σε σύγκριση με την ανυπαρξία μεταλλευτικής και γενικότερα Βιομηχανικής πολιτικής. Η βιομηχανική πολιτική, αλλά και ειδικότερα η μεταλλευτική πολιτική,

Τα μεγέθη που παρουσιάζονται στους παραπάνω πίνακες προκύπτουν από: Ι. Για τα μεταλλικά ορυκτά (Πίνακας Ι), τα δεδομένα από μία συνθετική επισκόπηση του 2011 ομάδας επιστημόνων του ΙΓΜΕ (Αρβανιτίδης κ.ά.)** που έχει ασχοληθεί με την κοιτασματολογική έρευνα. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να θεωρηθούν τα πιο έγκυρα σήμερα υπό την έννοια πως είναι τα ίδια που έχουν υποβληθεί επίσημα στην Ε.Ε. ως «οδικός χάρτης» της Ελλάδας για τις μη ενεργειακές πρώτες ύλες. ΙΙ. Για τα βιομηχανικά ορυκτά (Πίνακας ΙΙ), από μία συνθετική επισκόπηση του 2012, των Τσιραμπίδη και Φιλιππίδη (Κοιτασματολόγοι, καθηγητές ΑΠΘ). Τα στοιχεία αυτά μπορούν να παρθούν υπόψη ως «τάξεις μεγέθους». ΙΙΙ. Για τις στερεές ενεργειακές ύλες (Πίνακας ΙΙΙ), από τα στοιχεία της αντίστοιχης διεύθυνσης του ΙΓΜΕ, και είναι αξιόπιστα. Τα βεβαιωμένα γεωλογικά κοιτάσματα λιγνίτη ανέρχονται σε 6,7 δισ. τόνους, από τα οποία τα 3,2 δισ. εκτιμώνται ως εκμεταλλεύσιμα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Στους πίνακες αυτούς έγινε μια μικροεπέμβαση που αφορά τον βωξίτη - αλουμίνιο, που μετατέθηκε στην κατηγορία των μετάλλων αντί του πίνακα των βιομηχανικών ορυκτών όπου εμφανιζόταν. Στην παρούσα μικρή έκθεση δεν γίνεται αναφορά στα ρευστά ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο) με τα οποία δεν ασχολείται το ΙΓΜΕ, αλλά δεν υπάρχουν και γενικότερα αξιόπιστες εκτιμήσεις. Η αξία των αποθεμάτων υπολογίζεται με βάση τις τιμές της διεθνούς αγοράς του 2011. Έτσι η συνολική αξία των κοιτασμάτων μεταλλικών ορυκτών, βιομηχανικών ορυκτών και λιγνίτη που υπάρχουν στη χώρα υπολογίζεται σε

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 55 δισ. ευρώ για τα μεταλλικά ορυκτά, 55 δισ. ευρώ για τα βιομηχανικά και 128 δισ. ευρώ για τον λιγνίτη. Επειδή γίνεται αρκετός λόγος τα τελευταία χρόνια για μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο, αναφέρονται εκτιμήσεις αρμόδιων της ΔΕΗ πως με βάση τους σημερινούς ρυθμούς κατανάλωσης λιγνίτη εκτιμάται ότι τα αποθέματα της Δυτικής Μακεδονίας επαρκούν για 40 έτη, ενώ αυτά της Μεγαλόπολης για 20 έτη. Μια ακόμη κατηγορία ορυκτών πόρων είναι οι σπάνιες γαίες** όπου η εικόνα είναι ακόμη πιο ασαφής αφού δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία κοιτασματολογικής έρευνας και δεν υπάρχει καμία σοβαρή εκτίμηση των αποθεμάτων ούτε καν από τον πρώην γεν. διευθυντή του ΙΓΜΕ, που συνήθως παρουσίαζε ωραιοποιημένα στοιχεία. Έτσι η κατηγορία αυτή δεν περιλαμβάνεται στην παρούσα έκθεση.

Σχολιασμός των πινάκων Πρέπει, βεβαίως, να επαινεθεί η δουλειά των επιστημόνων που συγκέντρωσαν τα στοιχεία αυτά. Όμως πρέπει να γίνει κατανοητό πως τα παραπάνω μεγέθη δεν αρκούν για να εξαγάγουμε ολοκληρωμένα συμπεράσματα για τους ορυκτούς πόρους μας. Πρώτον, δεν αποσαφηνίζεται γενικά αν το μέγεθος των αποθεμάτων αφορά αποθέματα όπως είναι

στο υπέδαφος (in situ) ή αν είναι τα τεχνικώς απολήψιμα αποθέματα. Επίσης αν τα δεύτερα αυτά είναι και οικονομικά απολήψιμα αποθέματα, σύμφωνα με τα δεδομένα και τις συνθήκες της αγοράς. Για να προχωρήσουμε στη δική μας προσέγγιση και έχοντας ως δεδομένο πως δεν υπάρχουν άλλες εκθέσεις με πίνακες δεδομένων, υποθέτουμε πως τα στοιχεία των πινάκων πληρούν και τους δύο όρους. Ότι δηλαδή πρόκειται και για αποθέματα που μπορούμε τεχνικά να τα εξορύξουμε, αλλά και ότι συμφέρει να τα εξορύξουμε. Πάντως κατά κανόνα τα τελικά παραγόμενα προϊόντα πάντα υπολείπονται των θεωρητικών προσεγγίσεων και υπολογισμών Θα αναφερθούμε σε ένα παράδειγμα από αντικείμενο με το οποίο έτυχε να ασχοληθούμε στο ΙΓΜΕ, για να γίνει κατανοητή η απόσταση μεταξύ θεωρητικών προσεγγίσεων -υπολογισμών και της πραγματικότητας. Το παράδειγμα με τους χρωμίτες. Τα βάθη στα οποία βρέθηκαν νέα κοιτάσματα χρωμιτών πριν από το 1990 ήταν τέτοια που καθιστούσαν τεχνικά δύσκολη την οικονομική εξόρυξή τους, όμως το κυρίως πρόβλημα της τυχόν εκμετάλλευσής τους αφορούσε τις εξελίξεις, μετά το 1990, όταν οδηγήθηκε σε κλείσιμο ο δημόσιος φορέας, ΕΛΣΙ, που είχε δημιουργηθεί για την εκμετάλλευση των

Οφείλουμε να είμαστε αρκετά επιφυλακτικοί σε σχετικές ανακοινώσεις, ειδικά όσον αφορά αποθέματα υδρογονανθράκων

χρωμιτών. Τα χαρακτηριστικά λοιπόν των κοιτασμάτων χρωμίτη σε συνδυασμό με την ανυπαρξία φορέα εκμετάλλευσης χρωμιτών (μετά το κλείσιμο της ΕΛΣΙ) οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι απίθανο να περιμένουμε εξόρυξη και εκμετάλλευ-

ση χρωμιτών τα επόμενα 10 με 20 χρόνια. Άρα, για το χρώμιο (σιδηροχρώμιο), στη θέση της αναμενόμενης αξίας τους, που αναφέρεται στον σχετικό πίνακα, με ρεαλιστικούς όρους θα βάζαμε μηδέν.

Όφελος 10%-35% Θα αναφερθούμε, στη συνέχεια, λίγο περισσότερο στον υπολογισμό της αξίας των ορυκτών υλών όπου το θέμα μπερδεύει. Δηλαδή, όπως φαίνεται στους σχετικούς πίνακες η αξία προκύπτει με το να πολλαπλασιάζουμε τόνους που βρίσκονται μέσα στη γη με την αξία του μετάλλου ή ορυκτού «στο ράφι». Αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί επιστημονική προσέγγιση, αλλά περισσότερο ενδεικτική, γιατί για να πάρουμε το μέταλλο χρειάζεται να ξοδέψουμε μεγάλο μέρος

Tην επόμενη Κυριακή 15/9 μη χάσετε με τη

17 της θεωρητικής του αξίας σε επένδυση και σε λειτουργικό κόστος. Για να είμαστε ρεαλιστές, θα ήταν ευχής έργο αν από τη θεωρητική αξία του μείνει ένα 10%-15% ως καθαρό όφελος. Βεβαίως, για να είμαστε ακόμη πιο ρεαλιστές, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε πως αυτό το καθαρό όφελος αυξάνεται λόγω του πρόσθετου οφέλους που προκύπτει αν ληφθούν υπόψη οι μισθοί των εργαζομένων που θα εξορύξουν τα μεταλλεύματα και αν περιληφθεί ένα επιπρόσθετο όφελος από τα τυχόν εντόπιας παραγωγής υλικά (π.χ. ξυλεία, χάλυβας, εκρηκτικά, κ.λπ.) που θα ενσωματωθούν στην αξία του τελικού προϊόντος κ.λπ. Η αξία, τότε, των Ο.Π. μπορεί να ανέβει στο 25%-35% της θεωρητικής που μνημονεύουν οι πίνακες. Δηλαδή με βάση αυτές τις παραδοχές μια προσέγγιση, που δεν φιλοδοξεί να είναι η άριστη, θα οδηγούσε σε συνολική αποτίμηση της αξίας των 3 κατηγοριών ορυκτών πόρων να προσεγγίζει το 0,25 Χ (55+55+128) περίπου 60 δισ. ευρώ.

ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΣΤΗΝ «ΑΥΓΗ» ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ

18

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΠΑΙΔΕΙΑ

ΑΔΥΝΑΤΕΙ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙΣ ΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΕΣ

Απεργιακές κινητοποιήσεις στο ΕΜΠ μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου Με πρωτοφανή συμμετοχή για τα δεδομένα του Ε.Μ. Πολυτεχνείου συνέλευση στην οποία πήραν μέρος περίπου 700 διδάσκοντες, εργαζόμενοι και φοιτητές, επιβεβαιώθηκε η θέληση της ακαδημαϊκής κοινότητας για πλήρη στήριξη των κυλιόμενων περιφρουρούμενων απεργιών των συλλόγων εργαζομένων μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου. Στη συνέ-

λευση μετείχαν οι πρυτανικές αρχές του Ιδρύματος, ενώ διαβάστηκε επιστολή των Κοσμητόρων του συνόλου των εννέα Σχολών του ΕΜΠ, η οποία καταλήγει στη διαπίστωση ότι αν εφαρμοστεί το μέτρο της διαθεσιμότητας των διοικητικών υπαλλήλων στο Ίδρυμα, τούτο θα οδηγήσει τις Σχολές σε αδυναμία λειτουργίας. Στη συνέλευση, την οποία επιση-

μαίνουμε ότι διηύθυνε κοινό προεδρείο των συλλόγων καθηγητών και εργαζομένων στο ΕΜΠ, έλαβαν τον λόγο δεκάδες ομιλητές, μεταξύ των οποίων και φοιτητές. Πολλοί τόνισαν με έμφαση την ανάγκη να πάρει άμεσα θέση η Σύγκλητος, κάτι που εκτιμάται ότι θα συμβεί τις αμέσως επόμενες ημέρες. Εκτός από την επιστολή των Κοσμητόρων, σημειώνε-

ται ότι, με ομόφωνη απόφασή της, η Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ στηρίζει πλήρως την απεργία και ουσιαστικά έχει προχωρήσει σε αναστολή της λειτουργίας της. Στιγμιότυπο ενδεικτικό του κλίματος ήταν η ενθουσιώδης αντίδραση των συμμετεχόντων στον χαιρετισμό της απεργίας στο ΕΜΠ από εκπρόσωπο των εργαζομένων της ΕΡΤ. Τα δύο συγκροτή-

ματα Ζωγράφου και Πατησίων βρίσκονται ήδη υπό την ευθύνη πολυπληθών ομάδων απεργιακής περιφρούρησης από εργαζόμενους και φοιτητές.

Αγαπητοί γονείς, αγαπητοί φοιτητές και φοιτήτριες, Υπό αυτές τις συνθήκες, αποφασίσαμε ότι δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε άλλο, να υπομείνουμε άλλο τον κατήφορο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε πότε θα απολυθεί και ο επόμενος διπλανός μας μέχρι να έλθει η σειρά μας, πότε θα πάψουμε να έχουμε υπολογιστή, γραφείο, αίθουσα διδασκαλίας, αμφιθέατρο, εργαστήριο έρευνας... Αν κλείσετε για λίγο τα αυτιά σας στη χαμηλού επιπέδου εγχώρια ειδησεογραφία και αναζητήστε τις διεθνείς κατατάξεις, θα δείτε πόσο

ψηλά βρίσκεται το ΕΜΠ στον κόσμο. Θα δείτε πόσο σημαντικές είναι οι σπουδές του, πόσο αναγνωρίζονται οι καθηγητές του διεθνώς, πόσο διαπρέπουν οι μεταπτυχιακοί του φοιτητές στα πανεπιστήμια της Ευρώπης και των ΗΠΑ, πόσο ψηλά βρίσκεται το επίπεδο των Ελλήνων μηχανικών μας. Για όλους αυτούς τους λόγους, λοιπόν, αγαπητοί γονείς, αγαπητοί φοιτητές και φοιτήτριες, Οι καθηγητές και οι εργαζόμενοι του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου αποφασίσαμε να σταθούμε με το κεφάλι ψηλά, ό-

χι μοιραίοι και άβουλοι. Θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές το ίδιο και καλύτερο Πολυτεχνείο από αυτό που μας παραδόθηκε. Θυμόμαστε και κάτι άλλο: Σε δύο μεγάλες κρίσιμες στιγμές της Ιστορίας -στον Πόλεμο και στη Δικτατορία- η φλόγα του εμβλήματος του Ιδρύματος, του Προμηθέα Πυρφόρου, έλαμψε σε σκοτάδια. Αυτή τη φλόγα πήρε ο ελληνικός λαός στα χέρια του και νίκησε. Δεν το ξεχνάμε και σας ζητάμε να έλθετε εδώ, μαζί μας, να σταθείτε δίπλα μας στον ωραίο αγώνα που ξεκινάμε.

* Τα πλήρη κείμενα της επιστολής των εργαζομένων του ΕΜΠ προς τους πρωτοετείς και των Κοσμητόρων προς τον πρύτανη www.avgi. gr

Η επιστολή των εργαζομένων του ΕΜΠ προς τους γονείς και τους πρωτοετείς Αγαπητοί γονείς, αγαπητοί φοιτητές και φοιτήτριες, Εμείς, καθηγητές και εργαζόμενοι στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, σας καλωσορίζουμε στο μεγαλύτερο και αρχαιότερο τεχνολογικό ίδρυμα της χώρας... Η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θέτει σε διαθεσιμότητα 550 εργαζόμενούς μας διοικητικούς υπαλλήλους. Δηλαδή, το 65% του διοικητικού προσωπικού. Την ίδια στιγμή, προαναγγέλλει τη διαθεσιμότητα του 40% των καθηγητών στο επόμενο έτος. Με λίγα λόγια, φαίνεται να θέλει να μειώσει το μέγεθος του Πολυτεχνείου στο μισό. Τις οικονομικές δυνατότητές μας τις έχει ήδη μειώσει κάτω από μισό. Τα κονδύλια για τα μαθήματα, για τα κτήρια, για τις βιβλιοθήκες, για τους μισθούς. Παράλληλα, απέλυσε τους συμβασιούχους διδάσκοντες, αρνείται επί χρόνια να διορίσει τους νεο-

εκλεγμένους λέκτορες και καθηγητές, ενώ οι σχολές αιμορραγούν από τις συνταξιοδοτήσεις. Και κάτι χειρότερο από αυτό. Κατέσχεσε πριν λίγο καιρό 30 εκατομμύρια ευρώ, από τα αποθεματικά της έρευνας... Προγραμματίζει κάτι πολύ χειρότερο. Οι μισοί διοικητικοί, οι μισοί καθηγητές, με ελάχιστους προϋπολογισμούς θα πρέπει να εκπαιδεύσουμε χιλιάδες φοιτητές και φοιτήτριες... Το Πολυτεχνείο εν ολίγοις ωθείται να μετατραπεί σε ένα ίδρυμα μεταλυκειακής κατάρτισης, σε ένα ΙΕΚ. Με εύκολα, γρήγορα πτυχία για ένα σίγουρο άνεργο μέλλον, με ελάχιστους εξαθλιωμένους εργαζόμενους και καθηγητές που δεν θα νοιάζονται πώς θα διδάξουν, αλλά πώς θα επιβιώσουν. Τότε θα σας ζητήσουν και δίδακτρα επιπλέον, καθώς οι σπουδές δεν θα βγαίνουν. Αυτό δεν θα συμβεί στο μακρινό μέλλον, συμβαίνει τώρα.

ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

«Παιδεία για όλους» Καμπάνια αλληλεγγύης με στόχο την εξασφάλιση σχολικών ειδών για κάθε παιδί μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο ξεκινά η Αλληλεγγύη για Όλους». Η καμπάνια μπορεί να πάρει τη μορφή ανοιχτού καλέσματος και μαζικής απεύθυνσης για συγκέντρωση σχολικών ειδών (μολύβια, τσάντες κ.λπ. και ειδών αθλητικού ρουχισμού) που περισσεύουν, αλλά είναι σε καλή κατάσταση, ή προσφοράς καινούργιων, σε στέκια, δομές κοινωνικής αλληλεγγύης κ.λπ. Μπορεί ακόμα να πάρει τη μορφή ενεργητικών δράσεων συλλογής σχολικών ειδών, π.χ. έξω από super market ή αντίστοιχα καταστήματα. Ο τρόπος διανομής των σχολικών ειδών εξαρτάται από τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. Πιστεύουμε ότι τα χαριστικά / ανταλλακτικά παζάρια σε πλατείες, το τριήμερο 13, 14, 15 Σεπτέμβρη είναι ο πιο κατάλληλος. Η Aλληλεγγύη για Όλους προσανατολίζεται να ενισχύσει την προσπάθεια αυτή με τετράδια, που θα διανείμει στις δομές κοινωνικής αλληλεγγύης και στα χαριστικά / ανταλλακτικά παζάρια σχολικών ειδών μετά από επικοινωνία μαζί μας. Για την καλύτερη δημοσιοποίηση της καμπάνιας, σας προτρέπουμε να επικοινωνήσετε με την Αλληλεγγύη για Όλους (τηλ.: 210-38.01.921).

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

19

ΠΑΙΔΕΙΑ

ΑΥΡΙΟ Η ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΩΝ ΤΩΝ ΕΛΜΕ ΕΠΙΚΥΡΩΝΕΙ ΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ

Τάξεις αγώνα για όλη την κοινωνία συγκροτούν οι καθηγητές ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΙΚΙΑ ΣΤΕΦΑΝΑΚΟΥ

Η γενική συνέλευση των προέδρων των ΕΛΜΕ, που συνέρχεται τη Δευτέρα, απλώς αναμένεται να επικυρώσει την απόφαση δεκάδων χιλιάδων μαχόμενων καθηγητών για απεργία διαρκείας από τις 16 Σεπτεμβρίου. Μέσα σε διάστημα τριών μηνών, ο κλάδος των εκπαιδευτικών αποτύπωσε για δεύτερη φορά την οργή του αλλά και την απόφασή του να αγωνιστεί για τη διάσωση του δημόσιου σχολείου και την προστασία της εργασιακής του οντότητας. Κι αν τον Μάιο η πρόταση για απεργία διαρκείας μέσα στις εξετάσεις ερχόταν από το διοικητικό συμβούλιο, τώρα είναι το «ώριμο τέκνο της ανάγκης» και «της οργής» της βάσης που υπερψήφισε την πρόταση των Συνεργαζόμενων Εκπαιδευτικών Κινήσεων και των Παρεμβάσεων. Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με τις γενικές συνελεύσεις του Μαΐου που αποτυπώνει τόσο την αποφασιστικότητα των καθηγητών όσο και το μέγεθος της επίθεσης που δέχεται ο εκπαιδευτικός και το δημόσιο σχολείο. Το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ, με ευθύνη των παρατάξεων της συγκυβέρνησης αλλά και του ΠΑΜΕ, δεν κατάφερε να διαμορφώσει πρόταση προς τις γενικές συνελεύσεις του κλάδου. Στη βάση, δηλαδή στις γενικές συνελεύσεις, κατέβηκαν όλες οι προτάσεις που είχαν κατατεθεί στη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΟΛΜΕ. Οι καθηγητές, όπως φάνηκε από τις ψηφοφορίες, δεν είχαν καμία αμφιβολία, καμία ταλάντευση, κανέναν ενδοιασμό για τον δρόμο που θα έπρεπε να ακολουθήσουν. Οι γενικές συνελεύσεις έδωσαν την απάντηση: Απεργία διαρκείας, όπως είχε αποφασίσει και το πρόσφατο συνέδριο της Ομοσπονδίας. Στο πνεύμα αυτό υπερψήφισαν την πρόταση των Συνεργαζόμενων Εκπαιδευτικών Κινήσεων και των Παρεμβάσεων για πενθήμερες επαναλαμβα-

νόμενες απεργίες με γενικές συνελεύσεις των ΕΛΜΕ και συνέλευση των προέδρων στο τέλος κάθε εβδομάδας.

Με μεγάλη πλειοψηφία Σύμφωνα με τα στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής, 61 γενικές συνελεύσεις έστελναν ξεκάθαρα το μήνυμα της αντίστασης και του αγώνα. Μόνο 7 από τις 68 για τις οποίες υπήρχαν στοιχεία, ψήφισαν είτε 48ωρη (οι έξι), είτε λευκό (η μία). Συνολικά, οι ΕΛΜΕ είναι 85. Η αγωνιστική διάθεση των καθηγητών ήταν τόσο εμφανής, ώστε υπερψηφίστηκε η πρόταση για πενθήμερη ακόμα και από ΕΛΜΕ όπου πλειοψηφούν παρατάξεις με διαφορετική πρόταση (48ωρη απεργία). Από τη μία άκρη της Ελλάδας ώς την άλλη, από τον Έβρο ώς την Κρήτη, οι καθηγητές, μέσα από μαζικότατες γενικές συνελεύσεις, αποφασίζουν να γίνουν και πάλι η μαγιά ενός μεγάλου κινήματος κατά της διαθεσιμότητας, των απολύσεων και της διάλυσης όλων των κοινωνικών αγαθών. Από τον Μάιο ώς τον Σεπτέμβριο έχουν γίνει πολλά. Όσα προέβλεπαν, πήραν σάρκα και οστά. Έγιναν διαπιστωτικές πράξεις διαθεσιμότητας, υποχρεωτικά φύλλα πορείας στο πλαίσιο της κινητικότητας, νομοσχέδια που κάνουν το λύκειο απλησίαστο για τα παιδιά των φτωχών και των νεόπτωχων των Μνημονίων.

Σχολεία χωρίς πρόγραμμα Η νέα σχολική χρονιά είναι κυριολεκτικά στον αέρα. Οι δηλώσεις του υπουργού Παιδείας και άλλων κυβερνητικών στελεχών, ότι η κυβέρνηση δεν θα ανεχτεί ούτε μία ημέρα να μείνουν κλειστά τα σχολεία, είναι για τα μάτια του κόσμου. Το ξέρουν καλά γιατί οι ίδιοι το προκάλεσαν. Αυτή τη στιγμή κανένα σχολείο δεν μπορεί να κάνει πρόγραμμα και αναθέσεις μαθημάτων, καθώς δεν ξέρει ποιο είναι το προσωπικό που διαθέ-

Απεργία διαρκείας από τις 16 Σεπτεμβρίου, με τη μορφή των πενθήμερων επαναλαμβανόμενων απεργιακών κινητοποιήσεων, υπερψηφίζουν οι καθηγητές, μέσα από μαζικές γενικές συνελεύσεις Άνοιγμα σε συνδικάτα, γονείς και μαθητές από τους μαχόμενους εκπαιδευτικούς Στον αέρα η σχολική χρονιά μετά τις διαθεσιμότητες, μετατάξεις, μετακινήσεις εκπαιδευτικών. Χιλιάδες καθηγητές δεν ξέρουν πού και σε ποιο ή ποια σχολεία θα διδάξουν. Μπαλάκι μεταξύ των Διευθύνσεων οι καθηγητές που έχουν λάβει φύλλα πορείας για τα δημοτικά σχολεία. Οι συμπτύξεις τμημάτων και τα υπεράριθμα τμήματα θα δώσουν φύλλα πορείας και στους μαθητές τει. Και αυτό για να μη φανούν τα τεράστια κενά και οι ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό, την ώρα που μιλούν για πλεονάζοντες καθηγητές και κάνουν ανθρωποθυσίες. Ξεκίνησαν με τους 2.200 εκπαιδευτικούς των πιο περιζήτητων τομέων και ειδικοτήτων των επαγγελματικών λυκείων. Το αποτέλεσμα: Δεν μπορούν να κάνουν ούτε τις εξετάσεις των μετεξεταστέων, που τις μετέφεραν για μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Άλλη συνέπεια: Δεν μπορούν να διασφαλίσουν, διότι δεν έχουν προσωπικό και ούτε έχουν κάνει καμία κί-

νηση για να βρουν, ότι τα παιδιά που παρακολουθούσαν τους συγκεκριμένους τομείς θα ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ΕΠΑΣ, οι οποίες με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για το νέο λύκειο καταργούνται εντελώς (102 σχολεία). Το απόλυτο αλαλούμ καταγράφεται και στα γυμνάσια και γενικά λύκεια της χώρας. Ακόμη δεν έχουν βγει οι αποσπάσεις (η διαδικασία αυτή έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί από τον Ιούνιο), με αποτέλεσμα οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης να μην μπορούν να κάνουν λίστες με τα λειτουργικά κενά. Χιλιάδες καθηγητές τελούν υπό καθεστώς αβεβαιότητας και ομηρείας, καθώς δεν γνωρίζουν σε ποιο σχολείο ή σε ποια σχολεία, ποιας Διεύθυνσης ή Περιφέρειας θα διδάξουν. Οι 3.500 καθηγητές που πήραν φύλλα πορείας για τα δημοτικά γίνονται μπαλάκι, αφού όταν παρουσιάζονται στις Διευθύνσεις τους, τους λένε ότι δεν ξέρουν τίποτα και τους διώχνουν. Μένουν 1.100 που θα τους πάνε όπου θέλουν, καθώς έχουν απορριφθεί οι δηλώσεις προτίμησης που έχουν κάνει. Ξαφνικά, την προηγούμενη Τετάρτη, έφτασε εγκύκλιος στις Διευθύνσεις, με την οποία καλούνται οι αρμόδιες υπηρεσίες να παραβιάσουν τον νόμο και να προχωρήσουν σε προσωρινές τοποθετήσεις καθηγητών που βρίσκονται στη διάθεση των ΠΥΣΔΕ. Όμως, οι τοποθετήσεις αυτές είναι αυθαίρετες και βρίσκονται στον αέρα.

Θα μετακομίσουν και μαθητές Η κατασκευή πλεονάζοντος προσωπικού και άρα μετατάξεων και μετακινήσεων είναι σε πλήρη εξέλιξη και θα συνεχιστεί αρκετές εβδομάδες μετά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, μέσω των συμπτύξεων και συγχωνεύσεων τμημάτων. Πρόβλημα... υποχρεωτικών μετατάξεων δεν αντιμε-

τωπίζουν μόνο οι καθηγητές αλλά και οι μαθητές, αφού, παρά τις αντιδράσεις, δημιουργούν υπεράριθμα τμήματα μέχρι και στα μαθήματα κατεύθυνσης ή επιβάλλουν συνδιδασκαλίες. Και μετά απ’ όλα αυτά τολμούν να δηλώνουν ότι είναι όλα έτοιμα για την έναρξη της σχολικής χρονιάς και να κατηγορούν τους καθηγητές ότι την υπονομεύουν. Μάλιστα, το λένε αυτό όταν πέρυσι, χωρίς να υπάρχουν όλα αυτά τα προβλήματα (μετατάξεις, μετακινήσεις, διαθεσιμότητες), το σύστημα άρχισε να ισορροπεί κατά τον Δεκέμβριο. Να σημειωθεί ότι πέρυσι υπήρχε ακόμη κονδύλι για αναπληρωτές. Φέτος, οι προσλήψεις δεν θα ξεπερνούν τις 2.000. Δηλαδή, 10.000 νέοι αλλά αρκετά έμπειροι εκπαιδευτικοί φέτος δεν θα περάσουν την πόρτα κανενός σχολείου. Ωστόσο, πέρα από τις ανατροπές στο εργασιακό που ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί, καθώς δεν έχουν βγει τα Π.Δ. της αξιολόγησης, αυτό που ξεχείλισε το ποτήρι της οργής είναι το νομοσχέδιο για το νέο γενικό και τεχνολογικό λύκειο.

Ξεχειλίζει η οργή Οι εκπαιδευτικοί ξέρουν πού το πάει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας και η απεργία τους είναι απεργία και για την υπεράσπιση του λυκείου. Ξέρουν ότι το νέο λύκειο, που θα κληθούν να εφαρμόσουν από την ερχόμενη εβδομάδα, θα γίνει καρμανιόλα για δεκάδες χιλιάδες μαθητές φτωχών οικογενειών που δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος των πολλαπλών εξεταστικών φραγμών πανελλαδικού τύπου. Ξέρουν ότι οι δρακόντειοι όροι που τίθενται για την προαγωγή και την απόλυση των μαθητών, θα οδηγήσουν ένα μεγάλο κομμάτι από τα παιδιά των πίσω θρανίων εκτός λυκείου. Ξέρουν τελικά ότι ο στόχος είναι να αποψιλωθεί το λύκειο, να συρρικνωθεί, ώστε η συγκυβέρνηση και η τρόικα να απαλλαγούν τόσο από τους μαθητές «nullo labore», όπως τους αποκαλούν, όσο και από ένα διόλου ευκαταφρόνητο κομμάτι εκπαιδευτικών.

Οι πρώτες δράσεις Για όλους αυτούς τους λόγους, από τις τάξεις του αγώνα που συγκροτούν οι καθηγητές με τις μαχητικές αποφάσεις τους, δεν πρέπει να λείψει κανείς. Οι καθηγητές δεν πρέπει να μείνουν μόνοι τους, δεν αρκούν η συμπάθεια και οι δηλώσεις συμπαράστασης, όπως εκείνες του Μαΐου. Μόνο οι μαζικοί κοινωνικοί αγώνες μπορούν να ανατρέψουν αυτές τις πολιτικές. Οι καθηγητές κάνουν το βήμα. Την Τρίτη, ημέρα ψήφισης του νομοσχεδίου, καλούν σε συλλαλητήριο στο Σύνταγμα, στις 6.30 το απόγευμα. Την ερχόμενη εβδομάδα, με πρωτοβουλία των τοπικών ενώσεων διοργανώνονται κοινές συγκεντρώσεις με γονείς, μαθητές, συνδικάτα και φορείς, σε κάθε δήμο και πλατεία της Ελλάδας.

20

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΟΥΤΣΗΣ καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Αναζητώντας τις αιτίες του διχασμού και της βίας σε Αίγυπτο, Συρία

Δύο μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον στρατό, βλέπετε να προχωράει κάποια πολιτική διαδικασία στην Αίγυπτο ή πάμε για μονιμοποίηση της στρατιωτικής διακυβέρνησης της χώρας; Νομίζω το δεύτερο και θα εξηγήσω για ποιους λόγους. Ο πρώτος λόγος είναι ο εξής: Η άνοδος των ισλαμιστών Αδελφών Μουσουλμάνων στην εξουσία συνοδεύτηκε από μέτρα αποκατάστασης του στρατιωτικού καθεστώτος του Μουμπάρακ. H άνοδός τους επικεντρώθηκε κυρίως στο δικαστικό σώμα και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτό που παρατηρούμε τώρα είναι ότι η νέα κυβέρνηση απομακρύνει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση εκείνους που είχε διορίσει ο Μόρσι και επαναφέρει στο δικαστικό σώμα εκείνους που είχαν απομακρυνθεί. Δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι η αναθεώρηση του Συντάγματος, που είχε εγκριθεί με δημοψήφισμα από τον λαό τον Δεκέμβριο του 2012. Η επιτροπή που ανέλαβε την αναθεώρηση δεν περιλαμβάνει κανένα στέλεχος από τα ισλαμικά κινήματα. Βέβαια, το Σύνταγμα του Δεκεμβρίου είχε κάποιες διατάξεις οι οποίες προκαλούσαν δυσαρέσκεια και πρέπει να αναθεωρηθούν, αλλά το έργο αυτό πρέπει να αναλάβει μια συντακτική συνέλευση εκλεγμένη από τον αιγυπτιακό λαό. Το τρίτο στοιχείο είναι οι ενέργειες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση της Αιγύπτου οι οποίες έχουν στόχο να θέσουν και πάλι εκτός νόμου το κόμμα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Όλα αυτά δείχνουν πως η κυβέρνηση προχωράει σε σχέδιο επαναφοράς ενός καθεστώτος που θα ελέγχεται από τον στρατό. Ο Μπασάρ Αλ Άσαντ, αλλά και διάφοροι διεθνείς αναλυτές, όπως ο Tόμας Φρίντμαν ή ο Ρόμπερτ Φισκ, υποστηρίζουν πως η Δύση τάσσεται στην Αίγυπτο κατά των ισλαμιστών, αλλά στη Συρία τάσσεται υπέρ τους. Συμφωνείτε με αυτό το σχήμα; Βεβαίως και συμφωνώ. Πρέπει όμως να διευκρινίσουμε για ποιους ισλαμιστές μιλάμε. Στην πε-

Για τις αναλογίες και τις διαφορές ανάμεσα στην Αίγυπτο και τη Συρία, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο συντίθενται στο μεσανατολικό παζλ, μιλά στην «Αυγή» της Κυριακής ο ομότιμος καθηγητής Μεσανατολικών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου Αλέξανδρος Κούτσης. Ο καθηγητής, ένας από τους ελάχιστους Έλληνες ακαδημαϊκούς που μιλούν την αραβική γλώσσα, προβλέπει πως η Αίγυπτος οδεύει σε εποχή «μονιμοποίησης» του στρατού στη διακυβέρνηση και πως οι ΗΠΑ θα επιτεθούν στη Συρία. Μόλις προ δύο εβδομάδων, ο Βρετανός αναλυτής Ρόμπερτ Φισκ αναρωτιόταν, σε άρθρο του δημοσιευμένο στην Independent, «αν γνωρίζει ο Ομπάμα πως στη Συρία τάσσεται με τη μεριά της Αλ Κάιντα». Ο καθηγητής Αλ. Κούτσης ξεκαθαρίζει το τοπίο και εξηγεί τις διαφο-

ρές ανάμεσα στους ισλαμιστές της Συρίας και της Αιγύπτου, τις ομοιότητες και τις διαφορές τους, ενώ χαρτογραφεί και τις διπλωματικές γκρίζες ζώνες κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στα συμφέροντα της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΠΑ. Έχοντας εξηγήσει ποιες ομάδες δραστηριοποιούνται στη συριακή αντιπολίτευση και γιατί δημιουργείται η εντύπωση πως την πρωτοκαθεδρία έχουν οι τζιχαντιστές, επισημαίνει πως το καθεστώς «δεν είναι ο Άσαντ», αλλά ένα σύμπλεγμα εξουσίας βασισμένο στη θρησκευτική φατρία των Σύρων Αλαουιτών. Τέλος, ερμηνεύει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επιδεικνύει το Παρίσι για την κατάσταση στη Συρία και για ενδεχόμενη επέμβαση λόγω των ιδιαίτερων σχέσεων της Γαλλίας με τη χριστιανική μειονότητα των Μαρωνιτών στον Λίβανο. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

ρίπτωση της Αιγύπτου, έχουμε, κυρίως, τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, οι οποίοι έχουν δηλώσει ότι δεν είναι «αντιδυτικοί», αλλά δεν είναι και «φιλοδυτικοί». Το πρόβλημα με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο είναι ότι, αν πετύχει το πείραμά τους, η λεγόμενη Αραβική Άνοιξη θα επεκταθεί και στη Σαουδική Αραβία και στα κράτη του Κόλπου που είναι μοναρχικά καθεστώτα. Τόσο η Σαουδική Αραβία όσο και οι ΗΠΑ δεν θέλουν να πετύχουν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι στην Αίγυπτο και από την πρώτη στιγμή που ανέλαβαν την εξουσία σχηματίστηκε μέτωπο μοναρχικών καθεστώτων εναντίον τους. Όπως είπε και ένας στρατηγός του Ισραήλ: «Καλύτερα να έχουμε μια σκληρή δικτατορία στο Κάιρο, παρά μια ισλαμική δημοκρατία». Τώρα, σε ό,τι αφορά τη Συρία, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι είναι εξασθενημένοι εκεί, διότι τους είχε εξοντώσει ο πατήρ Άσαντ από το 1982. Για χρόνια λοιπόν λειτουργούσαν στο εξωτερικό και επομένως δεν είχαν εγχώρια ερείσματα και οργανώσεις, όπως συνέβαινε στην Αίγυπτο. Συνεπώς η Σαουδική Αραβία δεν έχει πρόβλημα να στηρίξει μια αντιπολίτευ-

Η νέα κυβέρνηση των στρατιωτικών στο Κάιρο απομακρύνει από την Τοπική Αυτοδιοίκηση εκείνους που είχε διορίσει ο Μόρσι και επαναφέρει στο δικαστικό σώμα εκείνους που είχαν απομακρυνθεί

ση στη Συρία που δεν ελέγχεται από την Αδελφότητα και την ίδια αυτή στάση ακολουθούν και οι ΗΠΑ. Το πρόβλημα τους είναι ότι στη Συρία βρίσκονται και εξτρεμιστικές ισλαμικές ομάδες τύπου Αλ Κάιντα, οι οποίες προέρχονται από το Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Λιβύη και άλλα μέρη της Μ. Ανατολής, που είναι καλύτερα εκπαιδευμένες από τις άλλες, πιο μετριοπαθείς ομάδες ανταρτών, με αποτέλεσμα να κυριαρχούν στον χώρο της αντιπολίτευσης. Επομένως ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία έχουν ένα πρόβλημα: πώς θα μπορέσουν να οργανώσουν τον Συριακό Απελευθερωτικό Στρατό κατά τέτοιον τρόπο ώστε να πολεμήσει αποτελεσματικά και με επιτυχία τόσο ενάντια στον Άσαντ όσο και ενάντια στους τζιχαντιστές. Η επικείμενη επίθεση εναντίον της Συρίας αποσκοπεί στην αποδυνάμωση του Άσαντ ώστε να υπάρχει ένα μόνο μέτωπο. Πολύ φοβάμαι ότι δεν θα πετύχουν τον στόχο τους, με αποτέλεσμα να συνεχιστεί η αιματοχυσία. Συνοπτικά, ποιες δυνάμεις συγκροτούν την αντιπολίτευ-

ση στη Συρία; Είναι δύο κυρίαρχοι χώροι. Στους μετριοπαθείς συγκαταλέγονται περισσότερες από χίλιες οργανώσεις και εξηγείται έτσι και γιατί είναι τόσο αποδιοργανωμένη η παράταξη και δεν μπορεί να συμφωνήσει σε ένα σχέδιο. Σε αντίθεση με την Αλ Κάιντα που έχει σχέδιο και έχει ανακηρύξει την ίδρυση Ηνωμένου Ισλαμικού Εμιράτου του Ιράκ και της Μεγάλης Συρίας. Στις περιοχές που ελέγχουν, έχουν επιβάλει αυστηρό ισλαμικό νόμο απαγορεύοντας στις γυναίκες να βγουν από τα σπίτια τους. Τι ρόλο παίζει η μεσαία τάξη στη Συρία; Η μεσαία τάξη, τουλάχιστον τα δύο τελευταία χρόνια, έχει εξαφανιστεί. Η οικονομική ζημιά υπολογίζεται στο 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια. Για να ανοικοδομηθεί η Συρία θα χρειαστούν πολλές δεκαετίες. Επομένως, ό,τι έχει μείνει από τη μεσαία τάξη δεν θα μπορέσει να εδραιώσει τη δημοκρατία. Όπως ξέρετε, οι δημοκρατίες στηρίζονται στις ισχυ-

ρές μεσαίες τάξεις. Με τον εμφύλιο, πέρα από τη μεσαία τάξη, η ίδια η κοινωνία έχει διασπαστεί με βάση το θρησκευτικό στοιχείο: σουνίτες εναντίον σιιτών, χριστιανοί εναντίον σουνιτών. Θα είναι δύσκολο να δημιουργηθεί ένα κοινωνικά συνεκτικό κράτος. Υπάρχει προφανής διάδοχη κατάσταση μετά τον Άσαντ; Θεωρείτε πως θα προκύψει μέσα από το κόμμα του ή από την αντιπολίτευση; Η διάδοχη κατάσταση θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών. Συνήθως μιλάμε για τον Άσαντ. Το καθεστώς δεν είναι ο Άσαντ, το καθεστώς είναι μια μειονότητα, αυτή των Αλάουι, που ελέγχει την πολιτική διεργασία. Στο νέο σκηνικό θα θέλει να παίξει σημαντικό ρόλο και βέβαια δεν πρέπει να αποκλειστεί. Το ίδιο ισχύει και για την αντιπολίτευση. Χρειάζεται πολιτική λύση μέσα από διάλογο. Για τον σκοπό αυτόν υπήρχε σχετική συμφωνία τον Ιούνιο του 2012, η λεγόμενη Συμφωνία της Γενεύης, ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ρωσία, Ε.Ε., Ηνω-

Το πρόβλημα με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στην Αίγυπτο είναι ότι, αν πετύχει το πείραμά τους, η λεγόμενη «Αραβική Άνοιξη» θα επεκταθεί και στη Σαουδική Αραβία και στα κράτη του Κόλπου, που είναι μοναρχικά καθεστώτα

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

21

ΚΟΣΜΟΣ

μένα Έθνη, για την προώθηση αυτού του διαλόγου και ενός οδικού χάρτη που θα οδηγούσε σε εκλογές, σε νέο σύνταγμα και σε μια πολιτική κατάσταση αποδεκτή από όλους. Τότε ο Άσαντ βρισκόταν σε δύσκολη θέση και δέχτηκε. Επειδή η αντιπολίτευση βρισκόταν σε καλύτερη θέση, αρνήθηκε να συμμετάσχει αν δεν παραιτείτο ο Άσαντ. Επομένως δεν έγινε τίποτα, τα μέλη της Συμφωνίας της Γενεύης είχαν προγραμματίσει συνάντηση τον ερχόμενο Οκτώβριο για να ξεκινήσει πάλι η διαδικασία. Στο μεταξύ, η ισορροπία δυνάμεων στη Συρία αντιστράφηκε. Ο Άσαντ πήρε το πάνω χέρι, η αντιπολίτευση βρισκόταν σε αδύναμη θέση και, όπως αντιλαμβάνεστε, δύσκολα θα έμπαινε σε διαδικασία διαπραγμάτευσης. Μεγάλη ευθύνη για την κατάσταση αυτή έχουν οι ΗΠΑ, διότι έπρεπε να πιέσουν την αντιπολίτευση από πέρυσι να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να παραιτηθεί από την απαίτηση παραίτησης του Άσαντ, διότι έτσι κι αλλιώς η θητεία του λήγει το 2014. Θα μπορούσαν σ’ αυτόν τον ένα χρόνο να ετοιμάσουν το έδαφος για τη διάδοχη κατάσταση. Αντιλαμβάνεστε ότι αν επιτεθούν οι ΗΠΑ στον Άσαντ, και θα επιτεθούν, αυτό θα σημάνει και τον τερματισμό κάθε προσπάθειας πολιτικής επίλυσης της κρίσης. Η ιδέα ότι θα έχουμε μια ομαλή διάδοχη κατάσταση μετά από τέτοιο χτύπημα δεν νομίζω πως είναι ρεαλιστική. Πού αποδίδετε την ιδιαίτερη εμπλοκή της Γαλλίας; Σε ποιο βαθμό η τύχη της Συρίας ταυτίζεται με αυτή του Λιβάνου; Η Γαλλία έχει ιδιαίτερο συμφέρον στον Λίβανο από το 1860 που ανέλαβε προστάτιδα χώρα των Μαρωνιτών, μειονότητα σήμερα, πλειονότητα τότε. Το πολιτικό σύστημα του Λιβάνου στηρίζεται στη διανομή της εξουσίας μεταξύ των θρησκευτικών μειονοτήτων. Στο παρελθόν, την πλειοψηφία είχαν οι Μαρωνίτες, μετά τον εμφύλιο το κέντρο εξουσίας μετατοπίστηκε στους σουνίτες μουσουλμάνους. Τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει σημαντική επιρροή και η μειονότητα των σιιτών που συνδέεται με τη Χεζμπολάχ. Ο εμφύλιος στη Συρία, που ουσιαστικά είναι σύγκρουση ανάμεσα σε σουνίτες και σιίτες, έχει επηρεάσει τις σχέσεις των θρησκευτικών κοινοτήτων στον Λίβανο. Η Γαλλία φοβάται πως αν συνεχιστεί η σύγκρουση, θα επεκταθεί και ενάντια στους Μαρωνίτες. Αυτό είναι το κύριο ενδιαφέρον της.

Δημοσκοπική έρευνα του Κέντρου Vox Populi μεταξύ των χρηστών μέσων κοινωνικής δικτύωσης έδειξε πως μόλις το 4% των Ρώσων θεωρεί υπεύθυνο τον Άσαντ για τον εμφύλιο στη Συρία!

ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ:

Μια μόνο λέξη επαναλαμβάνουν οι Ρώσοι: «Νιέτ»! ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΛΣΙΝΚΙ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΔΗΣ

Η επίσημη θέση του Κρεμλίνου για το ζήτημα της Συρίας και συγκεκριμένα για την επικείμενη στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ με τη συνδρομή και άλλων Δυτικών χωρών, ενέργεια η οποία μπορεί να ληφθεί μονομερώς εκτός του ΟΗΕ, είναι γνωστή. Ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν στα παρασκήνια της συνόδου των ηγετών της ομάδας G20 που πραγματοποιήθηκε στην Πετρούπολη, δήλωσε πως «σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, εξουσιοδότηση για τη χρήση όπλων εναντίον κυρίαρχου κράτους μπορεί να δώσει μόνο το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ». Αυτή η δήλωση εκφράζει και την επίσημη θέση όλων των Ρώσων επισήμων καθώς και της ρωσικής κυβέρνησης για τη συριακή κρίση. Εκτός όμως από τις επίσημες θέσεις των αξιωματούχων, και οι Ρώσοι πολίτες καταδικάζουν κατηγορηματικά οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία απο τις ΗΠΑ και του συμμάχους τους. Σύμφωνα με το κέντρο πολιτικών ερευνών «Λεβάντα» που πραγματοποιεί δημοσκοπήσεις, αναλύσεις και έρευνες για θέματα επικαιρότητας -το οποίο, αξίζει να σημειωθεί, έχει χαρακτηριστεί από το ρωσικό κράτος ως «ξένος πράκτορας» λόγω χρηματοδότησής του από το εξωτερικό- η ρωσική κοινή γνώμη τάσσεται κατά μιας στρατιωτικής επέμβασης με στόχο το Σύρο πρόεδρο Μπασάρ Αλ Άσαντ.

Φταίει η συριακή αντιπολίτευση... Με βάση δημοσκόπηση, που έγινε το διάστημα 6-10 Ιουνίου σε δείγμα 1.601 ενηλίκων πολιτών σε 45 περιοχές της Ρωσίας, στο ερώτημα

«εάν θα υποστηρίζατε μια διεθνή στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία με σκοπό την προστασία του άμαχου πληθυσμού όπως ακριβώς έγινε πριν δύο χρόνια στη Λιβύη», το 18% των ερωτηθέντων απάντησε «απολύτως όχι», ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των υποστηρικτών της επέμβασης ήταν μόλις 4%. «Μάλλον όχι» απάντησε το υπόλοιπο 22% ενώ το 18% ψήφισε «μάλλον ναι». Το 38% των ερωτηθέντων δήλωσε πως «δυσκολεύεται να δώσει ξεκάθαρη απάντηση», με το στατιστικό σφάλμα να μην υπερβαίνει το 3,4%. Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (Μάρτιος του 2012) υπήρξε μια μικρή αύξηση των ψήφων υπέρ μιας στρατιωτικής επέμβασης, όμως θα πρέπει να ληφθεί υπόψη πως μετά τα τελευταία γεγονότα και τις ραγδαίες εξελίξεις οι οποίες επηρεάζουν και τις ήδη τεταμένες ρωσοαμερικανικές σχέσεις, δεν είναι δεδομένο πως η τάση αυτή θα συνεχιστεί. Άλλη μεγάλη έρευνα για την κρίση στη Συρία πραγματοποίησε το Κέντρο Vox Populi (www.voxpopuli.ru) την περίοδο 30 Αυγούστου με 1 Σεπτεμβρίου, σε πολλές χώρες, βασιζόμενο στους χρήστες κοινωνικών δικτύων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, στο ερώτημα «ποιον θεωρείτε υπεύθυνο για την κατάσταση στη Συρία;» η συντριπτική πλειονότητα των Ρώσων χρηστών υπέδειξε τις δυνάμεις της συριακής αντιπολίτευσης, ενώ μόλις το 4% των χρηστών θεωρεί υπεύθυνο τον Άσαντ.

«Ο νομπελίστας της ειρήνης κάνει πόλεμο» Στο συγκεκριμένο ερώτημα, οι Αμερικανοί χρήστες έδειξαν τον πρόεδρο, Άσαντ ως τον κύριο ένοχο για την κρίση και το ξέσπασμα του εμφυλίου. Τέλος αναφορικά με την σχε-

διαζόμενη «εισβολή των δυτικών δυνάμεων στην Συρία» το 94% των Ρώσων τάχθηκε κατά μιας στρατιωτικής επιχείρησης. Στην συγκεκριμένη έρευνα αξιοσημείωτο είναι πως η απόλυτη πλειοψηφία των χρηστών κοινωνικών δικτύων σε όλο τον κόσμο (συγκεκριμένα από 241 χώρες) δήλωσε πως εναντιώνεται σε στρατιωτική επέμβαση των δυτικών δυνάμεων στην Συρία. Στο ίδιο μήκος κύματος ο ραδιοφωνικός σταθμός «Ηχώ της Μόσχας» (www.echo.msk.ru), σε έρευνα που πραγματοποίησε με κεντρικό ερώτημα «εάν θα πρέπει να υπάρξει χτύπημα στη Συρία», η πλειοψηφία των ερωτηθέντων σε ποσοστό 61,8% τάχθηκε κατά. Αντίστοιχα στο ερώτημα εάν θα πρέπει να ανακληθεί το Νόμπελ Ειρήνης που έχει απονεμηθεί στον Αμερικανό πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα, η πλειοψηφία έδωσε καταφατική απάντηση. Το παραπάνω ερώτημα έχει ενδιαφέρον καθώς στα ρωσικά μέσα ενημέρωσης δίνεται έμφαση στον «νομπελίστα πρόεδρο», ο οποίος ηγείται δύναμης εισβολής και μάλιστα υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να προβεί μονομερώς σε στρατιωτική επέμβαση στη Συρία παρακάμπτοντας τους μηχανισμούς του ΟΗΕ. Το ζήτημα της Συρίας εντάσσεται πάντως στα γενικότερα ζητήματα που ταλανίζουν τις ρωσοαμερικανικές σχέσεις τα τελευταία χρόνια, όπως η υπόθεση του πρώην υπαλλήλου της αμερικανικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφαλείας Έντουαρντ Σνόουντεν που διέφυγε στην Ρωσία, η «λίστα Μαγκνίτσκι» καθώς και η ανάπτυξη της πυραυλικής ασπίδας του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη και ιδιαίτερα κοντά στα ρωσικά εδάφη.

Κυβέρνηση του σκότους... Γεγονός είναι πως, ενώ οι περισσότεροι Ρώσοι πολίτες τάσσονται

κατά μιας στρατιωτικής επέμβασης στη Συρία, όπως και σε πολλές άλλωστε δυτικές χώρες, ως υπεύθυνο για τον συριακό εμφύλιο δεν θεωρούν τον Άσαντ. Ο Αλεξάντρ Προχάνοβ, συγγραφέας, δημοσιογράφος και αρθρογράφος, μέλος της ένωσης συγγραφέων της Μόσχας, σε συνέντευξή του στον ραδιοσταθμό «Ηχώ της Μόσχας», υποστήριξε αναφορικά με τη χρήση χημικών όπλων από το συριακό καθεστώς «...πως τέτοια όπλα υπάρχουν, αλλά ο Άσαντ δεν θα κατέφευγε ποτέ στη χρήση τους, καθώς η πράξη του αυτή θα ισοδυναμούσε με κίνηση αυτοκτονίας». Ο Ρώσος συγγραφέας χαρακτήρισε μάλιστα την κυβέρνηση των ΗΠΑ ως «κυβέρνηση τους σκότους, στην οποία κανένας και τίποτα δεν μπορεί να εναντιωθεί και να αποτελέσει εμπόδιο ούτε όπλα ούτε τεχνολογία ούτε ηθική ούτε συνείδηση και προσευχή»... Από τις προηγούμενες εβδομάδες, πάντως, η κατά τα άλλα σχετικά συντηρητική ρωσική κοινή γνώμη είναι στραμμένη στις εκλογές για την ανάδειξη δήμαρχου στη Μόσχα, οι οποίες πραγματοποιούνται σήμερα. Η εκλογική αναμέτρηση γίνεται μετά το αίτημα για πρόωρες εκλογές του πρώην δημάρχου Σεργκέι Σομπιάνιν, με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης να προειδοποιούν προκαταβολικά ότι θα απαντήσουν με μαζικές συγκεντρώσεις την επομένη κιόλας ημέρα των εκλογών σε περίπτωση που υπάρξει εκτεταμένη νοθεία κατά την ψηφοφορία ή την καταμέτρηση των αποτελεσμάτων. Παρ’ όλα αυτά το ζήτημα της συριακής κρίσης και της πιθανότητας επέμβασης των ΗΠΑ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας μονοπωλώντας μαζί με τις δημοτικές εκλογές το ενδιαφέρον της ρωσικής κοινής γνώμης αυτή την περίοδο.

22

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

ΟΙ ΗΠΑ, ΤΟ ΧΤΥΠΗΜΑ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΣΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΜΟΣΧΑ - ΤΕΧΕΡΑΝΗ

Πώς εξηγείται η επιφυλακτικότητα του Ομπάμα ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ, ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ

Οι επιλογές του Αμερικανού προέδρου αναφορικά με τη διαχείριση του ζητήματος της Συρίας μπορεί να σήκωσαν πολλή σκόνη, να προκάλεσαν αντιδράσεις και συζητήσεις, ωστόσο ο χρόνος μετρά ανάποδα. Αναλυτές από όλο τον κόσμο που προσπάθησαν να μπουν στο κεφάλι του Ομπάμα -για να κατανοήσουν και να εξηγήσουν την τακτική του απέναντι σε μια κρίση της οποίας τα χαρακτηριστικά ενός εμφυλίου απέκτησαν διεθνή διάσταση και προκάλεσαν ένταση στις σχέσεις Ρωσίας ΗΠΑ- συγκλίνουν σε ένα συμπέρασμα. Ασχέτως των αποφάσεων του κογκρέσου ο Αμερικανός πρόεδρος στο διάγγελμά του την ερχόμενη Τρίτη θα εξηγήσει στους Αμερικανούς το πότε και γιατί, και πώς θα επιχειρήσει στρατιωτικά στη Συρία. Το γιατί και το πώς το απάντησε εν μέρη στην Αγία Πετρούπολη. «Η διεθνής κοινότητα στέκει παγωμένη, παράλυτη και παρακολουθεί τη δράση των δυνάμεων του καθεστώτος του Αλ Άσαντ» είπε. Ανέφερε επίσης ότι «δεν περιμένω να έχω την πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών μαζί μου σε αυτή μου την απόφαση», μόνο που το σχόλιο αφορούσε το κογκρέσο. Δηλαδή τη μικρογραφία της αμερικανικής κοινωνίας.

Γιατί πήγε στο Κογκρέσο Βεβαίως, μετά από αυτά, το ερώτημα που γεννάται είναι γιατί έσπευσε στο κογκρέσο ζητώντας την έγκριση της στρατιωτικής επέμβασης που φέρεται να έχει προαποφασιστεί. Η απάντηση ίσως τελικά να μην είναι και τόσο περίπλοκη. Ο Μπάρακ Ομπάμα, όταν ανέφερε στο παρελθόν ότι η «κόκκινη γραμμή» για την εμπλοκή της Αμερικής στον εμφύλιο της Συρίας θα είναι η χρήση των χημικών, δήλωνε κάτι για το οποίο ήταν σχεδόν βέβαιος πως δεν

Η κόντρα με τις οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και η αντίθεσή του στις εισηγήσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας ανοίγουν ένα επικίνδυνο κεφάλαιο, που κανένας από τους προκατόχους του δεν τόλμησε

θα συμβεί. Όταν όμως αυτό συνέβη, βρέθηκε στη δύσκολη θέση να πρέπει να λάβει άμεσα τις όποιες αποφάσεις. Η Ουάσιγκτον προσπαθεί να ανακάμψει από τους πολέμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Οικονομικά και στρατιωτικά το κόστος των πολέμων ήταν υπερβολικά υψηλό για μια χώρα που ταλανίζεται από την ανεργία και την οικονομική ύφεση. Επίσης, οι ΗΠΑ δεν έχουν κανένα επιτακτικό εθνικό συμφέρον στη Συρία. Το καθεστώς Άσαντ ποτέ δεν υπήρξε φιλικό προς αυτούς και η Αμερική έτρεφε τα ίδια αισθήματα για τη Δαμασκό.

Το στρατιωτικό κατεστημένο Όμως εντός του Λευκού Οίκου το «στρατιωτικό κατεστημένο» δεν άφησε τον χρόνο να χαθεί. Οι πιέσεις προς τον Αμερικανό πρόεδρο ξεκίνησαν άμεσα. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εισηγήθηκε άμεση και δυναμική απάντηση ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας Σούζαν Ράις. Μπορεί για κάποιον ο οποίος στέκει μακριά από τους διαδρόμους του Λευκού Οίκου τα παραπάνω να ακούγονται ως κάτι φυσιολογικό και αντιμετωπίσιμο. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ένα διαμορφωμένο «κίνημα» που δεν επηρεάζει απλά, αλλά υποδεικνύει στους προέδρους τη στάση που θα πρέπει να κρατήσουν και τις επιλογές αυτών. Το «κίνημα» αυτό φέρεται να διαμορφώθηκε στα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έχοντας κερδίσει τη μάχη, τις εντυπώσεις και κατ’ επέκταση τον πόλεμο, έπεισαν το κογκρέσο ότι η ανάληψη στρατιωτικής δράσης ανά την υφήλιο και όπου οι συνθήκες το επιβάλλουν θα πρέπει να αποτελέσει το ιδανικό μοντέλο εξωτερικής πολιτικής για την Ουάσιγκτον. Η αρχική αποδοχή τούς οδήγησε στην απορρόφησή τους από το σύστημα και στην ενσωμάτωσή τους στη γραφειοκρατεία ή, αλλιώς, στις μη αναλώσιμες θέσεις του κρατικού μηχανισμού. Η στάση του Μπάρακ Ομπάμα, όσο κι αν επικρίθηκε, όσο κι αν καυτηριάστηκε και αποδόθηκε σε αδυναμία λήψης γρήγορων αποφάσεων ή ό,τι άλλο, ήταν μια στάση που εμπεριείχε πολλαπλούς κινδύνους και ρίσκα. Το προβλέψιμο και εύκολο στη διαχείρισή του είναι το κομμάτι της φθοράς στη δημόσια εικόνα των ΗΠΑ και στον αποχαρακτηρισμό της ως υπερδύναμη. Ως τη δύναμη εκείνη που δεν σηκώνει μύγα στο σπαθί της.

Η πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ Σύμφωνα με Δυτικό διπλωμάτη, ο

Οι σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας

Σύμφωνα με Δυτικό διπλωμάτη, ο Ομπάμα εκτίμησε πως μια καθυστέρηση στη λήψη απόφασης για ένα τόσο σημαντικό θέμα δεν θα αποκαθηλώσει την Ουάσιγκτον από την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ηγετικό στερέωμα Ομπάμα εκτίμησε πως μια καθυστέρηση στη λήψη απόφασης για ένα τόσο σημαντικό θέμα δεν θα αποκαθηλώσει την Ουάσιγκτον από την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ηγετικό στερέωμα. Αντίθετα, η κόντρα με τις οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων -είναι αξιοσημείωτο πως οι περισσότερες εξ αυτών στην Ουάσιγκτον είναι φανατικά υπέρμαχοι της στρατιωτικής δράσης σε κρίσεις ανά τον κόσμο και επίσης διατηρούν στενές σχέσεις με γερουσιαστές που χρηματοδοτούνται από τις βιομηχανίες όπλων- καθώς και η αντίθεσή του στις εισηγήσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας ανοίγουν ένα επικίνδυνο κεφάλαιο που κανένας από τους προκατόχους του δεν τόλμησε να διερευνήσει. Πλέον, έχοντας διανύσει μια μεγάλη απόσταση, επιστρέφει στο σημείο μηδέν. Εκεί όπου ίσως χρειαστεί να πάρει την απόφαση μόνος του και που, όπως γνωστοποίησε στην Αγία Πετρούπολη, την έχει πάρει...

Η κρίση στις σχέσεις με τη Μόσχα και η επιθετική φρασεολογία ελάχιστα σχετίζεται με την επικείμενη στρατιωτική επέμβαση στη Συρία. Μερικώς οι λόγοι έχουν επεξηγηθεί στην αρχή του κειμένου, μιας και η Μόσχα γνωρίζει ότι το περιβάλλον Ομπάμα δεν επιθυμεί μια ανατρεπτική των δεδομένων επιχείρηση στη Συρία. Η πραγματική αιτία για τη δημόσια αντιπαράθεση που ξυπνάει μνήμες από την εποχή του ψυχρού πολέμου σχετίζεται με την ενεργειακή πολιτική της Ουάσιγκτον που κυριαρχεί έναντι της Μόσχας διεθνώς και την προσπάθεια της Ρωσίας να αποδείξει ότι έχει ανακτήσει τη χαμένη αίγλη του παρελθόντος και την ισχύ της στην επιρροή και τη διαμόρφωση των διεθνών δεδομένων. Η δημόσιες τοποθετήσεις των μεν και δε επικαλούνται ανθρωπιστικούς λόγους, αλήθειες και ψέματα από τη δράση των δυνάμεων του Άσαντ και και των ανταρτών, ωστόσο αυτό είναι το πρόσχημα. Πίσω από την αντιπαράθεση και την κλιμάκωση στις σχέσεις των δύο βρίσκεται ο τομέας της ενέργειας και επ’ αυτού μια γεύση πρόσφατα πήραμε και στην Ελλάδα.

Ουάσιγκτον - Τεχεράνη Αντίθετα, οι σχέσεις με την Τεχεράνη δέχονται ένα ισχυρό πλήγμα λόγω της επικείμενης επίθεσης στη Συρία. Η τελευταία δεκαετία κύλησε δημιουργικά στις σχέσεις με την Ουάσιγκτον. Η επέμβαση στο Αφγανιστάν και η πτώση των Ταλιμπάν, η εισβολή στο Ιράκ και η ανατροπή του Σαντάμ Χουσεΐν έδωσαν χώρο

στην Τεχεράνη ώστε να επαναχαράξει την εξωτερική πολιτική της στις χώρες αυτές. Με δεδομένη τη διάθεση απεμπλοκής τής Ουάσιγκτον από τους αδιέξοδους αυτούς πολέμους, δημιουργήθηκε μια άτυπη συμμαχία μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν. Προωθώντας σε καίρια πόστα προσωπικότητες που υποδεικνύονταν από την Τεχεράνη, η Ουάσιγκτον γεφύρωνε το χάσμα με την υπερδύναμη της περιοχής και δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για γρήγορη απεμπλοκή τους από τα λάθη της κυβέρνησης Μπους. Αν και η Τεχεράνη ανησυχεί για την έκβαση των βομβαρδισμών στις δυνάμεις του καθεστώτος στη Συρία, Αμερικανοί διπλωμάτες στην περιοχή εμφανίζονται καθησυχαστικοί. Εκτιμούν πως η διατήρηση των υφιστάμενων στρατιωτικών ισορροπιών στη Συρία είναι προς όφελος και της Ουάσιγκτον. Αν και βρίσκονται πιο κοντά στην κατανόηση και τη συνεργασία με τους σουνίτες μουσουλμάνους δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους από την επιβολή των σκληροπυρηνικών στοιχείων της Αλ Κάιντα στο στρατόπεδο αυτό. Εκτιμούν επίσης πως οι βομβαρδισμοί και η διατήρηση του Άσαντ στην εξουσία θα εξαναγκάσουν τους αντάρτες να πάρουν αποστάσεις από Αλ Κάιντα και ισλαμική τζιχάντ, ενώ κάπου εκεί οριοθετούν και τη χαλάρωση της στάσης έναντι της Ουάσιγκτον. Όλα αυτά βέβαια με την προϋπόθεση ότι τα πάντα θα ακολουθήσουν το πρόγραμμα και τον σχεδιασμό δίχως αποκλίσεις, αστοχίες, παράπλευρες απώλειες και ό,τι άλλο ανεπιθύμητο θα μπορούσε να επιφέρει μια στρατιωτική επιχείρηση. Έτσι, λοιπόν, οι προβλέψεις καθίστανται επισφαλείς εκ του αντικειμένου. Ο πόλεμος μπορεί να διακατέχεται από κανόνες, όταν όμως ξεκινά, οι κανόνες παύουν να ισχύουν. Άλλωστε, ο εμφύλιος στη Συρία αποτελεί τρανό παράδειγμα επ’ αυτού.

Πίσω από την αντιπαράθεση και την κλιμάκωση στις σχέσεις ΗΠΑ Ρωσίας βρίσκεται ο ενεργειακός τομέας και επ’ αυτού μια γεύση πρόσφατα πήραμε και στην Ελλάδα

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

43

Ο πόλεμος ξεκινά στο Κογκρέσο ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

Τον βαθμό της αμερικανικής εμπλοκής σε μια από τις πιο απρόβλεπτες και επικίνδυνες πολεμικές αναμετρήσεις των τελευταίων ετών στη Μέση Ανατολή αναμένεται να καθορίσει αύριο η κρίσιμη ψηφοφορία που θα διεξαχθεί στο Κογκρέσο σχετικά με την έγκριση ή την απόρριψη των σχεδίων της κυβέρνησης Ομπάμα για στρατιωτική επέμβαση στη Συρία. Τον δρόμο για την επέμβαση άνοιξε το βράδυ της Τετάρτης η απόφαση (με πλειοψηφία 10-7) της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων της Γερουσίας, η οποία εξουσιοδοτεί τον Αμερικανό πρόεδρο να δώσει την εντολή για στρατιωτικές επιχειρήσεις που θα «αλλάξουν τη δυναμική στο πεδίο της μάχης» και θα ενισχύσουν τις δυνάμεις οι οποίες επιδιώκουν σήμερα την ανατροπή του προέδρου Άσαντ. Οι διατυπώσεις του ψηφίσματος υποδηλώνουν κάτι περισσότερο από τις «περιορισμένες και στοχευμένες» επιχειρήσεις τις οποίες προανήγγειλε το τελευταίο διάστημα ο Λευκός Οίκος. Υστερα από τροποποίηση που πρότειναν από κοινού ο Ρεπουμπλικανός Τζον Μακέιν και ο Δημοκρατικός Κρις Κουνς, η απόφαση αναφέρει ρητά ότι η αμερικανική πολιτική συνίσταται στην αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων στη Συρία προς όφελος της αντιπολίτευσης. Δίνει επίσης προθεσμία 60 + 30 ημερών με τη δυνατότητα παράτασης μετά από νέες διαβουλεύσεις και αποκλείει τη συμμετοχή χερσαίων δυνάμεων του αμερικανικού στρατού. Η συγκατάθεση του Κογκρέσου δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη αν αναλογιστεί κανείς τόσο τον αριθμό των βουλευτών που δεν έχουν τοποθετηθεί επισήμως για το τι θα ψηφίσουν όσο και την τάση πολλών Ρεπουμπλικανών να καταψηφίζουν οποιαδήποτε πρόταση προέρχεται από τον Μπάρακ Ομπάμα. Ο πειρασμός για την ταπείνωση του Αμερικανού προέδρου σε μια από τις πιο φιλόδοξες όσο και ριψοκίνδυνες κινήσεις της προεδρίας του είναι οπωσδήποτε μεγάλος. Καθοριστικό ρόλο στην έκβαση της αναμέτρησης αναμένεται να παίξει και το πανίσχυρο ισραηλινό λόμπι στην Ουάσιγκτον. Μέχρι τώρα, το Ισραήλ φαινόταν να διχάζεται σε ό,τι αφορά τη συριακή κρίση, με το

γενικότερο κλίμα να θυμίζει την παλιά ρήση του Γιτζάκ Σαμίρ, ο οποίος όταν είχε ερωτηθεί για το ποιος επιθυμούσε να κερδίσει τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ είχε απαντήσει «και οι δύο». Οι τελευταίες εξελίξεις ωστόσο αποτελούν ενδείξεις για την επικράτηση των σκληροπυρηνικών που θέλουν να διατηρήσουν με κάθε τίμημα την εχθρότητα απέναντι στην Τεχεράνη υπονομεύοντας παράλληλα κάθε προσπάθεια ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μαζί της. Μια παράμετρος που το Κογκρέσο δεν μπορεί επίσης να αγνοήσει είναι η αντίθεση της αμερικανικής κοινής γνώμης στα πολεμικά σχέδια. Σύμφωνα με σφυγμομέτρηση που δημοσίευσε η Washington Post στα μέσα της εβδομάδας, το 59% των ερωτηθέντων αντιτίθεται σε οποιαδήποτε στρατιωτική επέμβαση, ενώ υπέρ δηλώνει μόνο το 36%. Το ενδιαφέρον είναι ότι η αντίθεση στον πόλεμο είναι ισχυρότερη στα κοινωνικά στρώματα που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση: 63% για εισοδήματα κάτω των 50.000 δολαρίων ετησίως και 51% για εισοδήματα πάνω από 100.000. Μεγαλύτερη αντίθεση εκφράζουν επίσης οι νέοι, με το ποσοστό στις ηλικίες 18-39 να φτάνει το 65%. Τη Γερουσία ελέγχουν οι Δημοκρατικοί με 54 έδρες σε σύνολο 100. Για να συγκεντρώσει 60 θετικές ψήφους, θα χρειαστεί η υποστήριξη τουλάχιστον έξι Ρεπουμπλικανών. Οι συσχετισμοί για την κυβέρνηση εί-

Ο πειρασμός για την ταπείνωση του Αμερικανού προέδρου σε μια από τις πιο φιλόδοξες όσο και ριψοκίνδυνες κινήσεις της προεδρίας του είναι οπωσδήποτε μεγάλος

ναι σαφώς πιο δύσκολοι στη Βουλή των Αντιπροσώπων, η οποία ελέγχεται από τους Ρεπουμπλικανούς. Στον Λευκό Οίκο επιτρέπει πάντως να αισιοδοξεί η υποστήριξη για την στρατιωτική επέμβαση που εξέφρασαν από κοινού οι επικεφαλής των κοινοβουλευτικών ομάδων, ο Ρεπουμπλικανός Τζο Μπένερ και η Δημοκρατική Νάνσι Πελόζι. Στη Βουλή των Αντιπροσώπων απαιτείται πλειοψηφία 217 ψήφων για να περάσει ή να καταψηφιστεί το

Όταν οι βουλευτές λένε «όχι» Μπορεί οι ψηφοφορίες στο Κογκρέσο να μην σταματούν συνήθως τις πολεμικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ ωστόσο δεν παύουν να προκαλούν σοβαρές δυσκολίες στους Αμερικανούς προέδρους, όπως αποκαλύπτουν και αρκετά παραδείγματα από το πρόσφατο παρελθόν. Τον Ιούνιο του 2011, η αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων απέρριψε με μεγάλη πλειοψηφία νομοσχέδιο που θα επέτρεπε στον πρόεδρο Ομπάμα να παρατείνει για έναν ακόμη χρόνο τη συμμετοχή των αμερικανικών δυνάμεων στις πολεμικές επιχειρήσεις στη Λιβύη. Υπέρ του νομοσχεδίου ψήφισαν μόλις 123 βουλευτές, ενώ κατά τάχθηκαν 295, από τους οποίους οι 70 προέρχονταν από το κόμμα των Δημοκρατικών. Αν και η απόφαση δεν επηρέασε τη συνέχιση των επιχειρήσεων, αποτέλεσε σημαντικό πλήγμα για το κύρος του Αμερικανού προέδρου. Οι Ρεπουμπλικανοί είχαν τότε ταχτεί κατά της συνέχισης των επιχειρήσεων, με τους Δημοκρατικούς να

τους κατηγορούν για ανευθυνότητα. Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Τζον Μπένερ, είχε επισημάνει με επιστολή του στον πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα ότι παρέβη τον νόμο που επιτρέπει συμμετοχή σε πόλεμο μόνο για 90 ημέρες χωρίς εξουσιοδότηση. Η προηγούμενη φορά που αμερικανικό νομοθετικό σώμα είχε αρνηθεί να επικυρώσει στρατιωτική επιχείρηση των ΗΠΑ ήταν τον Απρίλιο του 1999, όταν η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν ενέκρινε το σχέδιο του Μπιλ Κλίντον για ΝΑΤΟϊκή εκστρατεία κατά της Πρώην Γιουγκοσλαβίας. Και σε αυτή την περίπτωση αρκετοί Δημοκρατικοί βουλευτές δεν ψήφισαν το νομοσχέδιο, με αποτέλεσμα να υπάρξει ισοψηφία (213213). Τελικά, ο Λευκός Οίκος απέρριψε το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας καταγγέλλοντας τους Ρεπουμπλικάνους για υποκρισία. Και οι βόμβες έπεσαν κανονικά.

ψήφισμα. Την αντίθεση τους στον πόλεμο είχαν εκφράσει μέχρι τα τέλη της εβδομάδας περίπου 70 βουλευτές, ανεξάρτητοι, στελέχη του υπερσυντηρητικού Tea Party, καθώς και αρκετοί Δημοκρατικοί στην παράδοση του αντιπολιτευόμενου Ομπάμα. Σύμφωνα με πρακτορείο Bloomberg, οι βουλευτές που δεν έχουν τοποθετηθεί επισήμως ξεπερνούν τους 300 και από τα δύο κομματικά στρατόπεδα. Η έκβαση της αναμέτρησης παραμένει αβέβαια και το ίδιο απρόβλεπτη είναι και η αντίδραση της κυβέρνησης στην περίπτωση που η πρόταση καταψηφιστεί. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας μπορεί να μην είναι δεσμευτικό για τον Αμερικανό πρόεδρο και ο υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, να έχει ξεκαθαρίσει ότι η επίθεση στη Συρία μπορεί να πραγματοποιηθεί και χωρίς την σύμφωνη γνώμη του Κογκρέσου, ωστόσο ενδεχόμενη ήττα θα τσαλακώσει το κύρος του Ομπάμα και θα μειώσει κατά πολύ τις φιλοδοξίες των γερακιών για «αλλαγή καθεστώτος» στη Δαμασκό. Όσο ταπεινωτική και αν θα ήταν μια αναδίπλωση, τη στιγμή μάλιστα που ο πρόεδρος Ομπάμα έχει τονίσει ότι διακυβεύεται η «αξιοπιστία» των ΗΠΑ, άλλο τόσο παρακινδυνευμένη μπορεί να αποδεικνυόταν μια απρόβλεπτη πολεμική περιπέτεια κόντρα στη θέληση του αμερικανικού λαού και των εκλεγμένων εκπροσώπων του. Μια αρνητική ψήφος στο Κογκρέσο θα μπορούσε επομένως, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να δώσει στον Αμερικανό πρόεδρο -που άλλωστε στην περίπτωση της Συρίας φαίνεται να σύρεται πίσω από γεράκια των Δημοκρατικών, όπως ο αντιπρόεδρος, Τζο Μπάιντεν- το ιδανικό πρόσχημα για να αποφύγει την εμπλοκή του αμερικανικού στρατού σε έναν ακόμη πόλεμο. Πόσους ακόμη μπορεί να αντέξει άλλωστε ένα νόμπελ Ειρήνης;

44

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

Μια εικόνα, χίλιες λέξεις...

ΔΡ. ΚΩΝΣΤΑΝΙΝΟΣ ΦΙΛΗΣ Διεθνολόγος - αναλυτής

Ανεξέλεγκτες κατα

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Η επιστροφή στα θρανία, υπό τις ευχές του προέδρου Φρανσουά Ολάντ, κατά την επίσκεψή του σε ένα σχολείο της πόλης Ντενέν, στη βόρειο Γαλλία, θα περνούσε απαρατήρητη -πλην βεβαίως των μαθητών, που είδαν στις 3 Σεπτεμβρίου να τους καλωσορίζει στην τάξη ο... πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η επίσκεψη όμως πήρε μια εντελώς διαφορετική, από την αναμενόμενη, τροπή εξαιτίας μιας ελάχιστα κολακευτικής φωτογραφίας, που ανέβηκε για λίγες ώρες στην ιστοσελίδα του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων. Η φωτογραφία εικόνιζε τον Ολάντ να χαμογελά με έναν ιδιαίτερο τρόπο, ελάχιστα ταιριαστό με τον τίτλο του, μπροστά από έναν πίνακα όπου ήταν γραμμένη η φράση «Σήμερα ξεκινά η σχολική χρονιά» (βλ. φωτό).

Η Ρωσία αναδείχθηκε στον παράγοντα που θα καθορίσει, ως φαίνεται, την έκβαση της συριακής κρίσης και αυτό είναι ένα επίτευγμα του Πούτιν. Με τη στάση της έχει αποτρέψει μέχρι στιγμής μια εξωτερική βίαιη επέμβαση στον συριακό εμφύλιο επιτρέποντας έτσι στον Άσαντ να παραμείνει στην εξουσία. Είναι αλήθεια πως οι διαμορφωτές της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής έχουν αναπτύξει ένα είδος αλλεργίας στις ηθικολογίες της Δύσης. Την ώρα που οι Αμερικανοί πιέζουν για στρατιωτική επέμβαση κατά του Άσαντ, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αίρει σιωπηλά το εμπάργκο όπλων στο δικτατορικό καθεστώς Καρίμοφ στο Ουζμπεκιστάν, αφού απ’ τη χώρα αυτή διέρχονται οι γραμμές ανεφοδιασμού των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στο Αφγανιστάν. Ακόμα περισσότερο, η κυβέρνηση Ομπάμα ουδέποτε ζήτησε την απομάκρυνση του βασιλιά του Μπαχρέιν -όπου οι ΗΠΑ διατηρούν σημαντική ναυτική βάση- μετά την αιματηρή καταστολή του δημοκρατικού κινήματος στα τέλη του 2011. Όλα αυτά βεβαίως θα είχαν νόημα αν οι διεθνείς σχέσεις αποτελούσαν πεδίο εκτόνωσης συναισθηματικών εξάρσεων, αλλά οι διεθνείς σχέσεις υπάγονται στη σφαίρα του ρεαλισμού, κι εδώ, με αφορμή τη συριακή κρίση, η ρωσική εξωτερική πολιτική έχει δώσει δείγματα γραφής. Για την πολιτική της Ρωσίας στην κρίση της Συρίας και για όλα τα επιμέρους γνωρίσματά της μίλησε στην «Αυγή» της Κυριακής ο Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης, διεθνολόγος, ειδικός σε θέματα Ρωσίας και πρώην Σοβιετικής Ένωσης, επισημαίνοντας πως, πέρα απ’ την προστασία των συμφερόντων της, οι φόβοι της Μόσχας ότι μια αμερικανική επέμβαση στη Συρία θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου στη Μέση Ανατολή είναι απολύτως βάσιμοι.

της εβδομάδας

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, ο πρόεδρος θα αναφερόταν στη σχολική μεταρρύθμιση, γι’ αυτό συνοδευόταν από τον αρμόδιο υπουργό Παιδείας Βενσάν Πεγιόν. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε και λίγο αργότερα το AFP ανέβαζε στο διαδίκτυο το «πακέτο» των φωτογραφιών από την επίσκεψη. Και ίσως η συγκεκριμένη φωτογραφία να μην τραβούσε την προσοχή, αν η διεύθυνση του Πρακτορείου δεν έστελνε μήνυμα στους συνδρομητές του ότι την αποσύρει (φωτό 2). Όπως ήταν φυσικό, δημιουργήθηκε θέμα και η φωτογραφία αναπαρήχθη στο Διαδίκτυο. Το Πρακτορείο επικαλέστηκε «λόγους σύνταξης» και απέρριψε, διά στόματος Φιλίπ Μασονέ, διευθυντή Ενημέρωσης, ότι ασκήθηκε σχετική πίεση από την Προεδρία, η οποία, σύμφωνα με έκθεση της Γερουσίας του 2010, χρηματοδοτεί ετησίως το Πρακτορείο με 110 εκατομμύρια ευρώ. Ο Μασονέ εξήγησε ότι η αποσυρθείσα φωτογραφία δεν προσέφερε καμία επιπλέον πληροφορία σε σχέση με τις άλλες και γι’ αυτό την καταργήσαμε». «Προσέχουμε επίσης η φωτογραφία να μην είναι υποτιμητική για το πρόσωπο που φωτογραφίζεται» συνέχισε ο ίδιος. Είναι γεγονός πάντως ότι η συγκεκριμένη φωτογραφία δεν συνάδει με το στιβαρό προφίλ αρχηγού ισχυρού κράτους, που μάλιστα ετοιμάζεται να πάρει μέρος σε σοβαρή πολεμική επιχείρηση εκτός των συνόρων... Πάντως, αν τα περί παρέμβασης ισχύουν, δεν θα είναι η πρώτη. Όπως αποκάλυψε ο δημοσιογράφος Καρίμ Ρισουλί στην εκπομπή Grand Journal του Canal+, σύμβουλοι του προέδρου προσπάθησαν να αλλάξουν τον τίτλο της συνέντευξης που παραχώρησε την περασμένη βδομάδα στη «Μοντ», επί το... σκληρότερο. Ο τίτλος της εφημερίδας παρέμεινε τελικά ο ίδιος «Δεν πρόκειται για την ανατροπή του Σύρου δικτάτορα». Η ειρωνεία του πράγματος είναι ότι ο πρωτοσέλιδος τίτλος συνοδευόταν από μία φωτογραφία του Ολάντ να σηκώνει ψηλά τα χέρια, δίνοντας την αίσθηση ότι ο πρόεδρος αμύνεται ή παραδίδεται. Όπως και να ‘ναι, η σχολική χρονιά ξεκίνησε ανάποδα για τον πρόεδρο Ολάντ...

Η Ρωσία έχει εξελιχθεί στη χώρα - κλειδί που θα καθορίσει την έκβαση της συριακής κρίσης. Τι κερδίζει η Μόσχα από την υποστήριξη που προσφέρει στο καθεστώς της Δαμασκού; Ποια συμφέροντά της διακυβεύονται στη Συρία; Είναι μόνον στρατηγικά ή και οικονομικά; Πόσο επηρεάζουν τη στάση της οι σχέσεις της ρωσικής στρατιωτικής βιομηχανίας με τον Άσαντ; Με τη σχέση που ανέπτυξε με την οικογένεια Άσαντ, η Ρωσία κατάφερε να διατηρήσει την παρουσία της στη Μέση Ανατολή εξ αποστάσεως. Χωρίς να εμπλέκεται άμεσα σε πολιτικές διαδικασίες, χωρίς να παρεμβαίνει ή να επεμβαίνει με τον τρόπο των Δυτικών, χωρίς να ερεθίζει τα αντανακλαστικά των αυταρχικών καθεστώτων της περιοχής -ανάμεσά τους το Ιράν και το Ιράκ του πάλαι ποτέ Σαντάμ- και χωρίς να αμφισβητεί τις μεθόδους τους. Έτσι η Μόσχα κατόρθωσε να συνεννοείται εύκολα και να κάνει μπίζνες με καθεστώτα που βρίσκονται σε περιφερειακή ή διεθνή απομόνωση είτε ελέγχονται ως προς τις προθέσεις και την προβλεψιμότητά τους. Στη Συρία τα ρωσικά συμφέροντα είναι πολύπλευρα αλλά και συγκεκριμένα. Υπάρχει η παλιά σοβιετική ναυτική βάση στο λιμάνι του Ταρτούς, μεγάλης στρατηγικής σημασίας για τη Ρωσία, καθώς είναι η μοναδική που προσφέρει στον ρωσικό στόλο πρόσβαση στις ζεστές θάλασσες της Μεσογείου -πάγια και διαχρονική ρωσική επιδίωξη. Η σφαίρα των οικονομικών - στρατιωτικών συμφερόντων είναι επίσης σημαντική. Η Ρωσία ενισχύει την εθνική οικονομία της που-

λώντας όπλα στο καθεστώς του Άσαντ, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει την «υπεραξία» της στρατιωτικής βιομηχανίας της, που είναι ένα από τα κύρια εργαλεία διαμόρφωσης και άσκησης της ρωσικής εξωτερικής πολιτικής. Διακυβεύονται λοιπόν στρατηγικά συμφέροντα της Ρωσίας στον συριακό εμφύλιο. Αν η Ρωσία διέκοπτε την παροχή στρατιωτικού εξοπλισμού στο καθεστώς της Δαμασκού μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου, πιθανότατα σήμερα ο Άσαντ θα ήταν παρελθόν. Η ταύτιση του Άσαντ με τη Ρωσία είναι μια αναγκαστική επιλογή για τον ίδιο, δεδομένου ότι η σταθερή στήριξη της Μόσχας σε διπλωματικό επίπεδο στον ΟΗΕ, αλλά και στον στρατιωτικό τομέα, με την παροχή οπλισμού, είναι κομβικής σημασίας για την επιβίωση του καθεστώτος του. Υπάρχει πιθανότητα να πει η Ρωσία «ναι» σε μια δυτική επέμβαση στη Συρία, εφόσον ικανοποιηθούν οι όροι της σε σχέση με την προστασία των ρωσικών συμφερόντων; Ο λόγος που δεν θα πει ποτέ «ναι» η Ρωσία σε μια δυτική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία είναι γιατί έχει αποδείξει πως αποστρέφεται και εναντιώνεται σε οποιουδήποτε είδους επέμβαση στα εσωτερικά μιας χώρας, ακόμα κι αν αυτοί που την οργανώνουν επικαλούνται ανθρωπιστικούς λόγους. Η Ρωσία τρέφει μια φυσική αποστροφή στις έξωθεν επεμβάσεις στα εσωτερικά ζητήματα άλλων χωρών. Φοβάται ότι αυτή η πρακτική δημιουργεί ένα κακό προηγούμενο παγκοσμίως, αφού κάποιοι εντοπίζουν ή κατασκευάζουν ανθρωπιστικούς λόγους για να πα-

ρέμβουν σε μια κυρίαρχη χώρα και κατόπιν χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ συστήνουν μια «συμμαχία προθύμων» και προχωρούν σε στρατιωτική επέμβαση. Η Ρωσία αποστρέφεται αυτή την πρακτική για έναν ακόμα λόγο: Δεν θέλει να επεμβαίνει κανείς στο δικό της εσωτερικό. Ένας δεύτερος λόγος που εξηγεί τη ρωσική άρνηση είναι ότι η Μόσχα αντιλαμβάνεται πως η περιφερειακή ρευστότητα που υπάρχει αυτή την περίοδο στη Μέση Ανατολή ενδέχεται να μετεξελιχθεί σε μεγάλη περιφερειακή κρίση, σχεδόν ανεξέλεγκτη, αν και εφόσον εμπλακούν περισσότερες χώρες ή ένοπλες οργανώσεις από αυτές που ήδη εμπλέκονται

Η Μόσχα αντιλαμβάνεται πως η περιφερειακή ρευστότητα που υπάρχει αυτή την περίοδο στη Μέση Ανατολή ενδέχεται να μετεξελιχθεί σε μεγάλη περιφερειακή κρίση, σχεδόν ανεξέλεγκτη

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

45

στάσεις στη Μέση Ανατολή φοβάται η Ρωσία στον συριακό εμφύλιο. Υπάρχει κι ένας τρίτος λόγος: Η Ρωσία δεν επιθυμεί στρατιωτική επέμβαση στη Συρία εκτιμώντας ότι αυτή ενδέχεται να αλλάξει τα δεδομένα και να καταστήσει την ανατροπή του Άσαντ πιο εύκολη. Η Ρωσία δεν θέλει την ανατροπή του. Αντιλαμβάνεται πως όποια κυβέρνηση προκύψει μετά την αποχώρησή του θα έχει στους κόλπους της ριζοσπαστικά στοιχεία, θα διακατέχεται από λογική αντεκδίκησης και αντιποίνων έναντι της αλεβιτικής κοινότητας -από την οποία προέρχονται ο Άσαντ και τα στελέχη του καθεστώτος του. Θα έχει επίσης πρόσβαση στο υπάρχον χημικό οπλοστάσιο και, το κυριότερο, θα τρέφει έντονα αντιρωσικά αισθήματα θεωρώντας τη Ρωσία υπεύθυνη για το ότι επί δυόμισι χρόνια στήριξε πολιτικά και στρατιωτικά τον Άσαντ. Πολλοί στη Δύση πιστεύουν ότι η υποστήριξη του Πούτιν προς τον Άσαντ έχει να κάνει με την προσωπική «παράνοιά» του ή με την έμμονη προσπάθειά του να αποκαταστήσει το πληγωμένο γόητρο της Ρωσίας προσδίδοντάς της ρόλο υπερδύναμης που φρενάρει τους Αμερικανούς. Έχουν όντως τα κίνητρα της Μόσχας ψυχολογικές προεκτάσεις ή απλώς είναι το αποτέλεσμα ψυχρών υπολογισμών; Με την πολιτική του στη Συρία, που πολλές φορές αμφισβητήθηκε ως προς την ορθότητά της, ο Πούτιν κατόρθωσε να προσδώσει στη Ρωσία ρόλο πολύ σημαντικού παίκτη στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Κατάφερε φυσικά να διατηρήσει ζωντανό και το καθεστώς του Άσαντ. Η Ρωσία πέτυχε με αυτή την πολιτική και μ’ αυτή τη συνετή στάση της, που δεν

μεταλλάχθηκε όπως συνέβη πολλές φορές με τη στάση των Αμερικανών, των Ευρωπαίων, των Τούρκων κ.λπ., να εδραιωθεί ως δυνητικός παράγοντας λύσης του συριακού προβλήματος. Διότι, ας μην ξεχνάμε πως, ακόμα κι αν πάμε σε στρατιωτική επέμβαση, θα πρέπει αργά ή γρήγορα οι εμπλεκόμενοι να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, κι εκεί ο ρόλος της Ρωσίας θα είναι πάρα πολύ σημαντικός. Απ’ όλα αυτά προκύπτει προφανώς πως η ρωσική πολιτική στη Συρία δεν είναι εμμονική, παρά το γεγονός ότι στηρίζει έναν αυταρχικό δικτάτορα που φέρει την ευθύνη για τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων. Από την οπτική των ρωσικών συμφερόντων -όχι των ανθρωπιστικών- αποδεικνύεται πως αυτή η πολιτική είναι μια μάλλον ορθή επιλογή. Αξίζει να επισημάνουμε τη συνέπεια, τον ορθολογισμό και τη διορατικότητα αυτής της πολιτικής, στοιχεία που δεν υπάρχουν στην πολιτική της Δύσης και των εταίρων της. Δεν μπορούμε φυσικά να της αποδώσουμε τα εύσημα για το γεγονός ότι στηρίζει αναφανδόν έναν ηγέτη ο οποίος πιθανότατα υπό άλλες συνθήκες θα δικαζόταν για εγκλήματα πολέμου. Πολλούς χαρακτηρισμούς μπορούμε να δώσουμε στον Πούτιν, αλλά δεν θα τον λέγαμε ποτέ παρανοϊκό. Ο Πούτιν είναι ένας ψυχρός πραγματιστής, θα μπορούσε να συμμαχήσει ακόμα και με τον διάβολο για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της χώρας του, αλλά, πέραν τούτου, είναι ένας ορθολογικός παίκτης, περισσότερο προβλέψιμος παρά απρόβλεπτος. Αποφάσισε να στηρίξει το συριακό καθεστώς χωρίς παλινωδίες για τον πολύ σημαντικό λόγο της προστασίας των ρωσικών

συμφερόντων... Πάντως, αν και πολύ πιστεύουν το αντίθετο, προσωπικά είμαι βέβαιος ότι η Ρωσία δεν επιθυμεί η σχέση της με την Αμερική να βρίσκεται στην κατάσταση που είναι σήμερα, σε μια «ψυχρή ειρήνη» δηλαδή -παραφράζοντας τον «Ψυχρό Πόλεμο». Η Ρωσία αντιλαμβάνεται πως η Αμερική είναι πολύ μεγάλη για να την έχει απέναντί της, δεν θα ήθελε οι σχέσεις τους να βρίσκονται σε ψυχρότητα, αλλά με τα σημερινά δεδομένα δεν μπορεί τα πράγματα να είναι διαφορετικά... Πιστεύει πράγματι η ηγεσία του Κρεμλίνου ότι ο Άσαντ μπορεί να επιβιώσει ή να διεκδικήσει κάποιο ρόλο στο μέλλον;

Η συνέπεια, ο ορθολογισμός και η διορατικότητα της ρωσικής πολιτικής στη Συρία είναι στοιχεία που δεν διακρίνουν την πολιτική της Δύσης. Δεν μπορούμε φυσικά να της αποδώσουμε τα εύσημα, καθώς στηρίζει αναφανδόν έναν ηγέτη ο οποίος πιθανότατα υπό άλλες συνθήκες θα δικαζόταν για εγκλήματα πολέμου

στρατιωτικών και οικονομικών συμφερόντων. Οποιαδήποτε πολιτική της Ρωσίας στο διεθνές στερέωμα από το 2000 κι έπειτα έχει την σφραγίδα του Πούτιν, είτε αυτή ήταν η υποστήριξη της αμερικανικής επέμβασης στο Αφγανιστάν το 2002 είτε η άρνησή της να συναινέσει στην επέμβαση στο Ιράκ έναν χρόνο αργότερα. Είναι σαφές ότι η ρωσική εξωτερική πολιτική καθορίζεται από τον πραγματισμό του Πούτιν... Αν οι ρωσικές ανησυχίες γύρω από τον συριακό εμφύλιο είναι πραγματικές κι όχι υποκριτικές ή παρελκυστικές, τι πραγματικά φοβάται το Κρεμλίνο από μια νέα στρατιωτική επέμβαση της Δύσης στη Μέση Ανατολή; Η Ρωσία φοβάται ότι θα αναζωπυρωθούν οι προαιώνιες έχθρες που υπάρχουν στη Μέση Ανατολή, φοβάται ότι θα γίνει ακόμα πιο διακριτή η διαχωριστική γραμμή μεταξύ σουνιτών και σιιτών, φοβάται ότι μπορεί να υπάρξει διάχυση της κρίσης στο εγγύς εξωτερικό της Συρίας, στον Λίβανο, την Τουρκία, την Ιορδανία ή ακόμη και το Ιράν. Φοβάται πιθανή στρατιωτική αντίδραση από την πλευρά του Ιράν και πιθανά αντίποινα από το Ισραήλ, φοβάται δηλαδή μια περιφερειακή αστάθεια. Οι Ρώσοι δεν κόπτονται ιδιαίτερα για το ότι οι Αμερικανοί θα εμπλακούν σε μια ακόμα στρατιωτική σύγκρουση στη Μέση Ανατολή. Ακόμα κι αν ξεκινήσουν με την πρόθεση να εξαπολύσουν έναν πόλεμο περιορισμένης κλίμακας, κανείς δεν τους εξασφαλίζει ότι δεν θα χρειαστεί να παρατείνουν τη στρατιωτική παρουσία τους στη Συρία. Συνεπώς μια τέτοια εξέλιξη θα λειτουργούσε ευνοϊκά υπέρ της Ρωσίας. Η αμερικανική υπερδύναμη θα βρεθεί να συγκρούεται στρατιωτικά και διπλωματικά σε ένα νέο μέτωπο χάνοντας μοιραία μέρος της ισχύος της. Η αποδυνάμωση των ΗΠΑ δεν στρέφεται αναγκαστικά κατά των ρωσικών

Πολύ εύστοχο ερώτημα. Η Ρωσία αντιλαμβάνεται κατ’ αρχήν τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει μια βεβιασμένη αποχώρηση του Άσαντ για το μέλλον της Συρίας ως ενιαίου κράτους. Αν φύγει ο Άσαντ υπό τις τρέχουσες συνθήκες, η Συρία αποκλείεται να παραμείνει ενιαία, πιθανότητα θα διαμελιστεί σε δύο ή τρία τμήματα. Αυτό είναι βέβαιο, καθώς το αλεβιτικό στοιχείο θα διεκδικήσει έναν δικό του χώρο, απόλυτα αυτόνομο και ανεξάρτητο από την κεντρική σουνιτική κυβέρνηση η οποία θα αντικαταστήσει τον Άσαντ. Το ίδιο θα συμβεί και με τους Κούρδους. Ένα τέτοιο σενάριο δεν είναι απαραιτήτως κακό για τα ρωσικά συμφέροντα, γιατί έτσι κι αλλιώς η ναυτική βάση της Ρωσίας στο Ταρτούς θα βρεθεί υπό τον έλεγχο των Αλεβιτών της περιοχής. Δεν θα χάσει αυτόματα τη γη κάτω απ’ τα πόδια της... Ωστόσο, θα προκύψει μια χώρα που στην καλύτερη των περιπτώσεων θα είναι ένα νέο Ιράκ, δηλαδή θα υπάρχει μια κεντρική κυβέρνηση που δεν θα ελέγχει τίποτα περισσότερο από τη Δαμασκό και τα περίχωρά της. Η Ρωσία δεν έχει βάλει όλα της τα αυγά στο καλάθι παραμονής του Άσαντ στην εξουσία, διότι αντιλαμβάνεται ότι για ένα πολύ μεγάλο μέρος του κόσμου ο Σύρος πρόεδρος έχει χάσει τη νομιμοποίησή του. Αντιλαμβάνεται επίσης ότι η παρουσία του Άσαντ είναι διχαστική, δεν μπορεί να παραταθεί για πολύ η παραμονή του στην εξουσία από τη στιγμή που κατηγορείται για χιλιάδες θανάτους. Όμως η Μόσχα δεν πρόκειται να αποσύρει την υποστήριξή της στο καθεστώς του πριν διασφαλίσει ότι θα υπάρξει μια όσο το δυνατόν ομαλή διαδοχή. Μια διαδοχή που δεν θα προκύψει από στρατιωτική επέμβαση, αλλά μέσα από διάλογο και διαπραγμάτευση με την παρουσία της Ρωσίας ως εγγυήτριας δύναμης και βεβαίως με την ανοχή ή τη συναίνεση του ίδιου του Άσαντ ώστε το αλεβιτικό στοιχείο να μην βρεθεί παραγκωνισμένο.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

46

ΚΟΣΜΟΣ

ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Σύγκρουση «ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος» για την κοινωνική δικαιοσύνη της Μέρκελ είναι μπακάλικα, «κάλλιο κακή δουλειά, παρά καθόλου» και «ρίξτε μια ματιά να δείτε τι γίνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη». Μάλιστα, σε ένα υπόγειο άνοιγμα προς τους Σοσιαλδημοκράτες, ώστε να κυβερνήσει μαζί τους εάν δεν βγουν τα κουκιά με τους «αγαπημένους» της Φιλελεύθερους, δεν ξεχνάει να επαινέσει τη μεταρρυθμιστική Ατζέντα 2010 της κυβέρνησης Σρέντερ, για τη σημερινή «άνθηση» στην αγορά εργασίας, ούτε τον αντίπαλό της Πέερ Στάινμπρικ, για τον τρόπο που χειρίστηκε το 2008 την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση ως υπουργός της των Οικονομικών στον μεγάλο συνασπισμό.

ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Κάτι η πολυδιαφημισμένη τηλεοπτική μονομαχία μεταξύ της καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ και του Σοσιαλδημοκράτη αντιπάλου της Πέερ Στάινμπρικ, την περασμένη Κυριακή, κάτι το -πολύ πιο συγκρουσιακό- ντιμπέιτ που ακολούθησε μεταξύ των επικεφαλής των τριών μικρότερων κομμάτων, των Φιλελεύθερων, της Αριστεράς και των Πράσινων, κάτι η εμφάνιση της κομματικής διαφήμισης στις οθόνες και άρχισαν κάπως να υποχωρούν τα... βαθιά χασμουρητά που προκαλούσε μέχρι πρότινος αυτή η εκλογική αναμέτρηση στους Γερμανούς ψηφοφόρους Τα μέσα ενημέρωσης κάνουν φιλότιμες προσπάθειες να ξυπνήσουν το ενδιαφέρον των πολιτών, τα ιδιωτικά κανάλια, που απευθύνονται κυρίως στους νέους, έχουν ξεκινήσει μια πρωτόγνωρη καμπάνια με σύνθημα «πηγαίνετε να ψηφίσετε» και τα στρατηγεία των κομμάτων ανεβάζουν τους προεκλογικούς τόνους, με το βλέμμα τους στραμμένο στους αναποφάσιστους. Στον ίσως μεγαλύτερο αστάθμητο παράγοντα στην τελική ευθεία αυτών των εκλογών αναδεικνύεται το θέμα της Συρίας, που κυριαρχεί στα δελτία ειδήσεων. Το κυρίαρχο κλίμα στη Γερμανία είναι κατά του πολέμου, κι ακόμη περισσότερο κατά μιας γερμανικής συμμετοχής σε μια πιθανή αμερικανική επέμβαση. Ωστόσο, δεν είναι αυτονόητο ότι η Μέρκελ θα πει το μεγάλο «όχι» στους Αμερικάνους εταίρους της, όπως έκανε ο προκάτοχός της Γκέρχαρντ Σρέντερ το 2002 για τον πόλεμο του Ιράκ. Εάν μέχρι την ώρα που θα ανοίξουν οι κάλπες αρχίσει η επέμβαση στη Συρία, έστω μόνο με τη συναίνεση και χωρίς τη συμμετοχή της γερμανικής κυβέρνησης, τότε θα πάρουν ένα αντιπολεμικό «μπόνους» πρωτίστως η Αριστερά, ενδεχομένως και οι Πράσινοι, που αυτή τη φορά δεν έχουν στην πρώτη γραμμή στελέχη παρεμβατικά στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, όπως κάποτε ο Γιόσκα Φίσερ. Πέρα από τη Συρία, όμως, που συγκινεί μεν τη γερμανική κοινωνία, αλλά δεν αφήνει πολλά περιθώρια πρωτοβουλιών στη γερμανική πολιτική -το Βερολίνο είναι μάλλον κομπάρσος σ’ αυτή την κρίση, όπως ήταν και στην περίπτωση της Λιβύης- το βασικό θέμα αυτού του προεκλογικού αγώνα είναι η κοινωνική δικαιοσύνη. Αυτό τουλάχιστον κατάφερε να επιβάλει η αντιπολίτευση, την εβδομάδα που πέρασε, αν και δεν είναι βέβαιο ότι θα τη βοηθήσει να κλείσει τον δρόμο του νυν κυβερνητικού συνασπισμού σε μια νέα θητεία.

...και το ελληνικό κλωτσοσκούφι Το σύνθημα του κατώτατου μεροκάματου Ο αριθμός που ακούγεται κατά κόρον αυτές τις μέρες στις προεκλογικές συγκεντρώσεις, συζητήσεις και εκπομπές είναι τα 8,5 ευρώ ως κατώτατο ωρομίσθιο που πρέπει να νομοθετηθεί για όλους τους κλάδους. Το ποσό αυτό θεωρείται το ελάχιστο, ώστε να μπορεί ένας εργαζόμενος που δουλεύει οκτάωρο να ζει πάνω από το όριο της φτώχειας και να μην αναγκάζεται να ζητά στήριξη από το κράτος πρόνοιας. Τα 8,5 ευρώ τα έχουν κάνει σημαία οι Σοσιαλδημοκράτες, και τους στηρίζουν απόλυτα οι Πράσινοι. Για την Αριστερά, πάλι, το ζητούμενο είναι τα 10 ευρώ. Από το κυβερνητικό στρατόπεδο μόνο οι Φιλελεύθεροι λένε ένα ξεκάθαρο «όχι» στο κατώτατο μεροκάματο, πιστοί στη λογική ότι «όλα τα ρυθμίζει η αγορά». Η Μέρκελ, αντίθετα «τσαλαβουτάει» στο θέμα. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί την κατηγορούν πως κλέβει τα συνθήματα των Σο-

σιαλδημοκρατών. Στην τηλεμαχία της με τον Στάινμπρικ είπε ότι βεβαίως πρέπει να μπορούν οι εργαζόμενοι να ζουν από τη δουλειά τους, ότι βεβαίως είναι καλό να υπάρχει κατώτατο μεροκάματο, αλλά αυτό πρέπει να το αποφασίσουν οι κοινωνικοί εταίροι στις διαπραγματεύσεις τους για συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η Μέρκελ προσπαθεί να μετατρέψει ένα βαθιά πολιτικό θέμα σε διαδικαστικό και ενδέχεται μέχρι τις εκλογές να τα καταφέρει. Το μεγάλο χειροπιαστό ατού της είναι η καλή οικονομική κατάσταση στη Γερμανία, η χαμηλή ανεργία, η περιορισμένη ανασφάλεια. Το μεγάλο ψυχολογικό ατού της είναι ότι δεν προτείνει καμία αλλαγή σε μια περίοδο που οι Γερμανοί είναι ευχαριστημένοι από τον εαυτό τους. «Με ξέρετε, θα φροντίσω ώστε όλα να μείνουν καλά ως έχουν», είναι το μότο της. Αυτό το μότο προσπαθεί να αποδομήσει η αντιπολίτευση, αφενός αναλαμβάνοντας περισσότερο ή λιγότερο

πειστικά τον ρόλο του συνηγόρου των χαμένων της νυν γερμανικής ευημερίας, αφετέρου κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τα ρίσκα της μερκελικής ακινησίας.

Η φτώχεια των Γερμανών... Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινοι και Αριστερά -που στον τομέα της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής έχουν περισσότερα κοινά από ποτέ- αναδεικνύουν το σκοτεινό πρόσωπο του νέου γερμανικού εργασιακού θαύματος, τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, αν και είναι πλήρως εργαζόμενοι, τις επισφαλείς σχέσεις εργασίας που πληθαίνουν, την σχεδόν τριτοκοσμική κατάσταση με τους «δανεικούς» εργαζόμενους, την όλο και πιο ταξική «κρησάρα» του εκπαιδευτικού συστήματος, τον κίνδυνο της εξαθλίωσης που περιμένει πολλούς από τους σημερινούς επισφαλώς εργαζόμενους όταν φτάσουν σε ηλικία συνταξιοδότησης. Εδώ η απάντηση

Την ίδια ώρα, βέβαια, όταν η Μέρκελ νοιώθει ότι στριμώχνεται στον προνομιακό ρόλο της ως «μαντάμ Ευρώπη» και «συνετή» διαχειρίστρια της ευρωκρίσης - κάτι που συμβαίνει όταν φουντώνει η φιλολογία για τρίτο πακέτο στήριξης στην Ελλάδα ή για κούρεμα του ελληνικού χρέους- αντεπιτίθεται λέγοντας ότι για την κρίση φταίνε οι Σοσιαλδημοκράτες, επειδή πρώτον, έβαλαν, ως μη όφειλαν, την Ελλάδα στο ευρώ και δεύτερον, παραβίασαν το Σύμφωνο Σταθερότητας της ΟΝΕ. Η Ελλάδα έχει καταντήσει κλωτσοσκούφι στην προεκλογική Γερμανία, καθώς αποτελεί εύκολο- και σχετικά ανώδυνο- στόχο. Εύκολο, διότι έχουν πειστεί η πλειονότητα των Γερμανών ότι η Ελλάδα είναι «ειδική περίπτωση» και φταίει η ίδια για την κρίση της. Και ανώδυνο, διότι άλλο είναι να παραδέχεσαι ότι «υπάρχουν προβλήματα με το ελληνικό πρόγραμμα» κι ότι μπορεί να χρειαστούν άλλα 10 δισεκατομμύρια - σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στα 250 των δύο πρώτων πακέτων- κι άλλο να σκάσει καταμεσής του προεκλογικού αγώνα μια κλιμάκωση της κρίσης στην Ισπανία ή την Ιταλία. Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι τόσο η Μέρκελ όσο και οι Σοσιαλδημοκράτες θα προτιμούσαν να μην ακούγεται συχνά η λέξη «Ελλάδα» σ’ αυτή την προεκλογική περίοδο, διότι μόνο να χάσουν έχουν από αυτό. Κάθε κακή είδηση από ή για την Αθήνα δίνει ώθηση στο νέο ευρωσκεπτικιστικό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία»- αυτό που συμβουλεύει μεγαλόψυχα την Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ για να επανακτήσει την εθνική κυριαρχία της. Κι αν οι καθηγητές της «Εναλλακτικής» καταφέρουν να περάσουν το όριο του 5% και να μπουν στη νέα Βουλή, η Μέρκελ πιθανότατα δεν θα μπορεί να κάνει κυβέρνηση με τους Φιλελεύθερους.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

47

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Γράμματα 29 αιώνων από το «Υπόγειο»... Οι απαρχές της ελληνικής αλφαβητικής γραφής αναδύονται μέσα από το «Υπόγειο» που εντόπισαν οι ανασκαφείς στην αρχαία Μεθώνη της Πιερίας, τα ευρήματα του οποίου θα μπορεί να εξετάσει από κοντά το κοινό στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της περιοδικής έκθεσης με τίτλο «Γράμματα από το Υπόγειο», που εγκαινιάζεται την Πέμπτη στη συμπρωτεύουσα. Γράμματα 29 αιώνων, χαραγμένα σε 191 ενεπίγραφα αγγεία που βρέθηκαν στον χώρο του «Υπογείου», τα οποία χρονολογούνται στον ύστερο 8ο και τον πρώιμο 7ο αι. π.Χ., αποτελούν δηλαδή μερικά από τα παλαιότερα, και γι’ αυτό ιδιαίτερα σημαντικά, τεκμήρια του ελληνικού αλφαβήτου. Αν και, σύμφωνα με τους γλωσσολόγους, η αλφαβητική ελληνική γραφή είναι πιθανόν αρχαιότερη, δεν υπάρχουν μέχρι σήμερα τεκμήριά της νωρίτερα από τα μέσα του 8ου π.Χ. αιώνα. Η αρχαία Μεθώνη αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

θέσεις της Μακεδονίας. Βρίσκεται στη βόρεια Πιερία, στη δυτική ακτή του Θερμαϊκού Κόλπου, κοντά στις νότιες εκβολές του Αλιάκμονα και ήταν, σύμφωνα με την παράδοση, η αρχαιότερη αποικία Ελλήνων από την Ερέτρια στον Βορρά. Οι ανασκαφές που διενεργούνται από την ΚΖ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, από το 2003 μέχρι σήμερα, έχουν φέρει στο φως σημαντικότατα ευρήματα, τα οποία αποτυπώνουν πτυχές της ιστορίας της άλλοτε ακμαίας αυτής μακεδονικής πόλης.

Ένα από τα ευρήματα με τη μεγαλύτερη ιστορική και αρχαιολογική σημασία είναι το «Υπόγειο», μια υπόσκαφη κατασκευή, όπου βρέθηκαν τα 191 ενεπίγραφα αγγεία. Πρόκειται για μια δυσερμήνευτη κατασκευή, μάλλον αποθηκευτικού χαρακτήρα, η οποία λόγω στατικών προβλημάτων δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και επιχώθηκε βιαστικά λίγο μετά το 700 π.Χ. με κάθε είδους υλικά (όστρακα, ξύλα, τμήματα λίθινων μητρών από μεταλλουργικές δραστηριότητες, σκωρίες χαλκού και σιδήρου, πήλινες χοάνες κατεργασίας χαλκού και χρυσού κ.ά.). Στο εσωτερικό του «Υπογείου» βρέθηκαν αγγεία όλων των τύπων: αποθηκευτικά, μαγειρικά, εμπορικοί αμφορείς, αγγεία για το σερβίρισμα και την κατανάλωση υγρών και τροφής. Η προέλευσή τους ποικίλλει: τοπικά, κορινθιακά, αττικά, ευβοϊκά, κυκλαδικά, ιωνικά, αιολικά, αλλά και φοινικικά.

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ Γιάννη Τζιφόπουλο, «το υλικό αυτό είναι μοναδικό για δύο λόγους: πρώτον, γιατί τα περισσότερα από τα αγγεία χρονολογούνται περίπου μεταξύ 730 και 700 π.Χ., εποχή από την οποία σώζονται ελάχιστα παραδείγματα ελληνικής γραφής, και, δεύτερον, γιατί στη Μακεδονία ενεπίγραφα ευρήματα, εγχάρακτα ή γραπτά, είναι εξαιρετικά σπάνια». Τα ευρήματα της Μεθώνης αποτελούν τα πρωιμότερα μέχρι σήμερα επιγραφικά ευρήματα στον μακεδονικό χώρο. Στόχοι της έκθεσης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, η οποία θα διαρκέσει έως το τέλος του έτους, είναι να αναδείξει ένα σημαντικό εύρημα, το οποίο αφορά τόσο την επιστημονική κοινότητα όσο και το ευρύ κοινό, δίνοντας την ευκαιρία να συζητηθούν σημαντικά ιστορικά και αρχαιολογικά ζητήματα που σχετίζονται με τον ελληνικό αποικισμό, τη χρήση του αλφαβήτου, τις διαλέκτους, τις απαρχές της ποίησης, το συμπόσιο, αλλά και τα εμπορικά δίκτυα της Ανατολικής Μεσογείου κατά τους κρίσιμους αιώνες, τον 8ο και 7ο αι. π.Χ., και να παρακινήσει τους επισκέπτες να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν, να αντιληφθούν το μακραίωνο ταξίδι της ελληνικής γλώσσας από τότε έως τις μέρες μας, από την καθημερινότητα μιας αρχαίας πόλης στα παράλια της Πιερίας στη δική μας πολυκύμαντη καθημερινότητα. Η έκθεση πραγματοποιείται σε συνεργασία με την ΚΖ’ ΕΠΚΑ, την Επιτροπή Ερευνών του ΑΠΘ και το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

48

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Περιστέρια και παιδιά Φαντάσου έναν ουρανό να βρέχει νεκρά περιστέρια. Φαντάσου τα φανάρια των αθηναϊκών διασταυρώσεων εκεί όπου διασταυρώνεται το τίποτα με το τίποτα, το πουθενά με το πουθενά και το ανύπαρκτο με το ανύπαρκτο, γεμάτα από σκιές παιδιών που ουδέποτε υπήρξαν. Μια ακόμη εκδοχή της πραγματικότητας. Μια ακόμη εκδοχή της φρίκης, που βέβαια εντάσσεται στα θεμέλια, ή μάλλον στα έγκατα του ηθικού ρεαλισμού, ο οποίος με τη σειρά του στηρίζει τον περιώνυμο πολιτικό ρεαλισμό των τεράτων. Και των συν αυτοίς κολαούζων, καθώς και των αδίστακτης χαμέρπειας απολογητών ενός απίστευτα συνθλιπτικού καθεστώτος. Έλεγα, λοιπόν, για τα νεκρά περιστέρια. Δεν είναι σχήμα λόγου. Μιλώ -και το είχα γράψει πριν από χρόνια σ’ αυτή τη φιλόξενη στήλη της «Αυγής»- για τα περιστέρια που δηλητηρίαζαν οι υπηρέτες πολλών αφεντάδων γύρω από το Ηρώδειο κάθε φορά που υπήρχε κάποιο φιλανθρωπικό γκαλά φασιστικής γκλαμουριάς για την οποία διάφορες λιγωμένες πένες έγραφαν τα ζαχαρωτά τους λόγια. Και γέμιζε ο τόπος από νεκρά περιστέρια μην τυχόν και λερωθούν από καμιά κουτσουλιά οι εσθήτες των βαρβαρισμένων κυριών και των βαρβαρικών κυρίων. Μην τυχόν και λερωθεί ο ήχος, άψογα ερμηνευμένος βέβαια από μια παγκοσμίου φή-

μης Συμφωνική Ορχήστρα ενός Μπετόβεν, ενός Μότσαρτ και άλλων. Ένας ήχος ήδη λερωμένος από το αίμα μιας πληγής, από το αίμα αυτού του αδυσώπητου ηθικού ρεαλισμού της φιλανθρωπίας που κανένας δεν άκουσε. Και σε πολλές περιπτώσεις όχι από αδυναμία ακοής, αλλά από επιλογή ωτοσκλήρυνσης, με άλλα λόγια από επιλογή βραχυκαρδίας. Η ίδια ηθική αγριότητα που φτάνει μέχρι τον αισθητικό καλλωπισμό της αγριότητας όπου δεν ξεχωρίζεις το δακτυλικό αποτύπωμα μιας Μαριάννας Βαρδινογιάννη από εκείνο μιας Γιάννας Αγγελοπούλου. Το θέμα είναι η δουλειά να γίνεται. Και δουλειά είναι ο αισθητικός δογματισμός της καθαριότητας, ο οποίος με τη σειρά του υποβάλλει την ιδέα της δογματικής σταθερότητας: Κοιμηθείτε ήσυχοι. Οι φύλακες αγρυπνούν. Δεν έχει σημασία αν οι φύλακες είναι οι φύλακες της φυλακής σας. Σημασία έχει ότι τίποτα δεν κουνιέται. Όποιο περιστέρι ενοχλεί τη μουσική στο Ηρώδειο, κάτω από τον Παρθενώνα, όποιο περιστέρι μολύνει τη λογική συνέπεια που ενοποιεί τα χάσματα ενός παράλογου συστήματος, απλώς δηλητηριάζεται και πεθαίνει. Όποιο παιδί ενοχλεί την αισθητική καθαρότητα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, απλώς εξαφανίζεται. Έτσι σαν περιστέρι σε φιλανθρωπική γιορτή, γελοίας -δηλαδή φρικτής- μεγαλο-

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

502 παιδικές ζωές «χάθηκαν» μέσα από το κρατικό ίδρυμα «Αγία Βαρβάρα» και η τύχη τους -λέει- αγνοείται εδώ και δέκα χρόνια. Η τύχη τους; Ποια τύχη;

πρέπειας. Ολόκληρα 502 παιδιά εξαφανίστηκαν από τις αθηναϊκές διασταυρώσεις όπου το τίποτα διασταυρώνεται με την αγριότητα και τη γονιμοποιεί σε διαρκή τερατογένεση και δεν κουνήθηκε φύλλο. Ολόκληρες 502 παιδικές ζωές «χάθηκαν» μέσα από το κρατικό ίδρυμα «Αγία Βαρβάρα» και η τύχη τους -λέει- αγνοείται εδώ και δέκα χρόνια. Η τύχη τους; Ποια τύχη; Δεν υπάρχει τύχη γι’ αυτά τα παιδιά. Δεν αγνοούνται καν, ας είμαστε ειλικρινείς. Αυτά τα παιδιά υπήρξαν ως γυμνά υποκείμενα ανάμεσα στους λύκους. Και χάθηκαν έτσι, ως γυμνά υποκείμενα χωρίς κανένα ρούχο ηθικής, λογικής και αισθητικής προστασίας, δηλαδή πολιτικού ρουχισμού και τροφοδοτημένης ελευθερίας. Την ίδια στιγμή που ένας άψογος ρουχισμός μιας σπάταλης ταξικά δημοκρατίας φρόντιζε να στέλνει στο καθαρτήριο (νομίζοντας ότι καθαρτήριο και καθαριστήριο είναι ένα και το αυτό) τα λιμνάζοντα όνειρα των υπηρετών του. Κάπως έτσι χάθηκαν 502 ολόκληρα παιδιά. Σαν περιστέρια. Τα τρομάζεις και φεύγουν. Τα δηλητηριάζεις και το πρόβλημα δεν υφίσταται. Από το ίδρυμα «Αγία Βαρβάρα» εξαφανίζονται 502 παιδιά και δεν υπάρχει πρόβλημα. Απλώς εξαφανίζεται ένα πρόβλημα. Τι κι αν αυτό συμβαίνει στον σκληρό πυρήνα της δημοκρατίας που είναι η ίδια η ύπαρξη, η θεμελιώδης προϋπόθεση

της ισότητας. Α, μπα, τέτοιου είδους ισότητα στη δημοκρατία του γελοιωδέστατου Σημίτη, του εξαγριωμένου Βενιζέλου, του ακαμάτη Παπανδρέου, του φασισμένου Σαμαρά, του παιδόμυαλου Καραμανλή, δεν υφίσταται. Η δημοκρατία τους είναι αλλού. Και υπακούει σε άλλου είδους λογική. Δεν είναι μια λογική που ενδιαφέρεται για νεκρά περιστέρια και εξαφανισμένα παιδιά. Δεν είναι, εννοείται, μια πολιτική λογική. Γιατί είναι μια λογική των αριθμών. Των snob αριθμών. Όπου snob θα πει sinal nobilita, δηλαδή χωρίς τιμή. Χωρίς αξιοπρέπεια. Αλήθεια. Πόσο κοστίζει το δηλητήριο για ένα περιστέρι; Πόσο κοστίζει η μεταφορά ενός παιδιού του πουθενά από το φανάρι στο ίδρυμα «Αγία Βαρβάρα» κι από εκεί στο πουθενά; Πόσο κοστίζει ο αριθμός 502 στους συσχετισμούς των απολύσεων, στην ταραγμένη αμβλύνοια του Κεδίκογλου, στα τρομαγμένα και υποτακτικά μαθηματικά αυτού του Στουρνάρα, στο λιγοστό που ονομάζεται Παντελής Καψής, ένα παιδί μεγαλωμένο μέσα στο φανάρια της εξουσίας που το αποσύρουν και το τοποθετούν όπου θέλουν, ένα παίγνιο του συστήματος που δεν κοστίζει τίποτα (σε αισθητικές μεταβολές), αλλά αμείλικτο σε μεταβολισμό της λογικής. Τίποτα. Τίποτα δεν κοστίζουν. Κι αυτό το τίποτα είναι που πρέπει να ανατρέψουμε. Αυτό το άγριο τίποτα.

ReMAP4

«Ανασχεδιάζοντας» την εικαστική Αθήνα

Την «επαναχαρτογράφηση» του προσώπου της σύγχρονης τέχνης επιχειρεί και προτείνει στην καλλιτεχνική κοινότητα και το ευρύτερο αθηναϊκό κοινό, για μια ακόμη, τέταρτη χρονιά, η διοργάνωση ReMap, που πραγματοποιείται από σήμερα, με επίκεντρο την περιοχή Κεραμεικού και Μεταξουργείου, που θα αποτελέσει για τρεις εβδομάδες σημείο συνά-

ντησης της σύγχρονης καλλιτεχνικής παραγωγής από όλο τον κόσμο. Δεκάδες γκαλερί και χώροι σύγχρονης τέχνης, αλλά και εναλλακτικά στέκια, συμμετέχουν στη φετινή διοργάνωση, η οποία, ενισχύοντας τον διεθνή χαρακτήρα της, φιλοδοξεί να αποτελέσει μια μη συμβατική πλατφόρμα διαλόγου, συνύπαρξης και ανάδειξης νέων αλλά και καταξιωμένων καλλιτεχνών και φορέων, από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στη φετινή ReMap4 συμμετέχουν, παρουσιάζοντας εκθέσεις σε διάφορους χώρους του ιστορικού κέντρου 11 ελληνικές και 12 ξένες γκαλερί (από Ιταλία, Ελβετία, Αμερική, Τουρκία, Γερμανία, Βρετανία), ενώ θα παρουσιαστούν και 34 ανεξάρτητα projects από επιμελητές και ομάδες καλλιτεχνών, με ιδιαίτερη έμφαση στη συνύπαρξη του ελληνικού με το διεθνές στοιχείο. Παράλληλα, φέτος με τη διοργάνωση συνεργάζονται τέσσερις σημαντικοί φορείς: Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης συμμετέχει με ένα πρωτότυπο κυνήγι θησαυρού με κυκλαδικά ειδώλια (19/9), καθώς και ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Τα πρόσωπα του χρόνου», για παιδιά και γονείς, στην

πλατεία Αυδή (28/9). Το Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ θα παρουσιάσει τα billboards του Αντρέα Αγγελιδάκη σε τρία διαφορετικά σημεία της γειτονιάς, ενώ ο Πολιτιστικός και Αναπτυξιακός Οργανισμός ΝΕΟΝ, που παρουσιάζει την έκθεση Echoes of Silence, με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της σύγχρονης τέχνης (Joseph Beuys, Louise Bourgeois κ.ά.) σε ένα αναπαλαιωμένο νεοκλασικό της οδού Αγησιλάου, σε επιμέλεια των Douglas Fogle και Δημήτρη Παλαιοκρασσά. Ακόμη η Kunsthalle Athena θα παρουσιάσει την ομαδική έκθεση Ιn the Studio, η οποία είναι το αποτέλεσμα

μιας on-line καταγραφής που έκανε η ομάδα DailyLazy Projects παρουσιάζοντας φωτογραφικό υλικό από στούντιο καλλιτεχνών, δίνοντας έμφαση στο περιβάλλον του ατελιέ και τον χώρο εργασίας ενός καλλιτέχνη. Τέλος, κατά τη διάρκεια του ReMap4 θα παρουσιαστούν μια σειρά ειδικές δράσεις και εκδηλώσεις, όπως συναυλίες, performances και εκπαιδευτικά προγράμματα, που θα εμπλουτίσουν το βασικό εκθεσιακό πρόγραμμα, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό όπως και όλες οι εκθέσεις. Στο Camp θα παρουσιαστεί η σειρά προβολών An urban film map, μια έρευνα στην αστική τοπιογραφία και στην καταγραφή της μέσα από φιλμ, σε επιμέλεια Κίκας Κυριακάκου και Ανδρέα Κίκηρα. Παράλληλα, το ελληνο-αυστριακό project «Dada Da Academy and Psychonavigation» θα ντύσει μουσικά το ReΜap4, εμπλουτίζοντας το με διαδραστικές παραστάσεις. κατά τα σημερινά εγκαίνια θα πραγματοποιηθεί σειρά performances σε διάφορους εκθεσιακούς χώρους, όπως αυτή της ομάδας SοuzyTros με μια ομάδα φοιτητών από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, που θα με την performance Choco Bam Bam θα μοιράζουν στο κοι-

νό σοκολατένιες εκπλήξεις στην πλατεία Αυδή. Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα της διοργάνωσης μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να πάρουν από το Info Point, στην πλατεία Αυδή, στο Μεταξουργείο, σημείο έναρξης της διαδρομής και συνάντησης των επισκεπτών, το οποίο βρίσκεται στην ειδικά διαμορφωμένη, με ευτελή ανακυκλούμενα υλικά, αυλή μιας παλιάς αθηναϊκής κατοικίας, που επιδιώκει να αναβιώσει την αίσθηση του υπαίθριου ιδιωτικού βίου. Σ.Κ.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ Πέρασαν κιόλας πενήντα χρόνια... Ποτέ δεν τα έκρυψα. Νομίζω ότι είμαι άχρονη, γιατί είναι το τραγούδι μου διαχρονικό. Τώρα που τα σκέφτομαι, νομίζω ότι ήταν σαν μια ταινία. Κι επειδή συνεχίζω ακόμα, γι’ αυτό έβαλα και τίτλο «Χθες άρχισα να τραγουδάω». Θέλω να συνδέομαι με το παρόν κι ό,τι συμβαίνει γύρω μου. Αυτή την εποχή λέω ότι μπορώ κι εγώ μέσα από τη μικρή μου σκέψη, ιδέα και εργασία για να προσφέρω κάτι, κατ’ αρχήν στον εαυτό μου και μετά στον κόσμο. Σε σας τι προσφέρει το τραγούδι; Για μένα το τραγούδι είναι υπαρξιακή ανάγκη. Αν δεν υπήρχε το τραγούδι, αν δεν ήταν το πρόβλημα με την υγεία μου, επίσης, θα ήμουνα μια άλλη. Όλα αυτά είναι αλληλένδετα. Όμως με τη μουσική έχεις ανάγκη πάντα να εκφράζεσαι, να συναντάς το καινούργιο, να πειραματίζεσαι. Αυτό σου δίνει χρόνο. Το τραγούδι, λοιπόν, είναι το οξυγόνο μου. Για τον κόσμο τα τραγούδια του Μίκη, του Μάνου είναι διαχρονικά, πάνω απ’ όλα, όμως, αποτελούν περιουσία για τον σύγχρονο πολιτισμό μας. Τραγουδώντας τα δεν έχω την αίσθηση της νοσταλγίας. Αντιθέτως, νιώθω τη διαχρονία τους. Ο έρωτας μέσα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στο «Μαουτχάουζεν» δεν σου φέρνει την εικόνα αυτού που βιώνουμε τώρα με τους χρυσαυγίτες; Δεν είναι τόσο επίκαιρο με την επανεμφάνιση του νεοναζισμού, όχι μόνο εδώ, αλλά σε όλο τον κόσμο; Ο φασισμός είναι η χειρότερη μορφή του ατομισμού. Ποιοι είναι αυτοί που είναι ανώτεροι; Έχουν κοιτάξει τον εαυτό τους στον καθρέφτη για να βάζουν στο στόχαστρο τον «άλλο», να τον κάνουν φόβητρο και να του αποδίδουν όλα τα δεινά; Άλλο οι ευθύνες της πολιτικής που δεν είχε ολοκληρωμένη πρόταση να αντιμετωπίσει τα προβλήματα. Δεν μπορείς όμως εσύ να κάνεις φόβητρο αυτούς τους ανθρώπους και να το μεταφέρεις στους άλλους, τους εφησυχασμένους, τους μικροαστούς που φοβούνται. Το χειρότερο είναι ότι παρασύρονται τα νέα παιδιά που δεν γνωρίζουν την Ιστορία του τόπου μας. Η τέχνη μπορεί να δράσει ανασχαιτικά; Είναι πολιτικό το πρόβλημα και έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί. Πρέπει να αντιμετωπιστεί και από την κάθε χώρα ξεχωριστά αλλά και η Ευρώπη οφείλει να σκύψει πάνω του σοβαρότερα και να πάρει πολιτικές αποφάσεις. Η τέχνη μπορεί να δώσει μια ελπίδα. Άλλωστε, τι κάνει η τέχνη σε καιρό κρίσης; Αναδεικνύει κάποιες αλήθειες και κάποιες ανάγκες που δεν είχαμε δει την εποχή του εφησυχασμού και επισημαίνει ότι δεν μπορείς να παλεύεις μόνος σου για να αλλάξεις τα πράγματα. Όταν μπορέσουμε να παλέψουμε όλοι μαζί, ο αγώνας μας θα περάσει μέσα από την τέχνη μας, από το τραγούδι μας, μέσα από την ποίησή μας. Αληθεύει ότι θα σας ακούσουμε και στο Φεστιβάλ του ΣΥΡΙΖΑ; Βεβαίως, υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα θεματική, ένα αφιέρωμα στα 40 χρόνια Πικάσο, Λούθερ Κινγκ, Λαμπράκη και Νερούδα, το οποίο μπορώ να υπηρετήσω. Θα φέρω και νέα παιδιά στο Φεστιβάλ του ΣΥΡΙΖΑ, τον Πέτρο Ατραζάνη και την Μπέτυ Χαρλάφτη. Τι σας φέρνει στο Φεστιβάλ του ΣΥΡΙΖΑ; Η Αριστερά. Η συνάντησή μου με τον κόσμο. Δεν θα πάω στους αριστερούς. Εκεί

«Νομίζω ότι είμαι άχρονη, γιατί είναι το τραγούδι μου διαχρονικό» λέει η Μαρία Φαραντούρη. Σε μια εκ βαθέων συζήτηση, με την ευκαιρία της μεγάλης συναυλίας με τίτλο «Χθες άρχισα να τραγουδώ», που δίνει στο Ηρώδειο στις 17 Σεπτεμβρίου (9 μ.μ.) με αφορμή την 50χρονη πορεία της στο τραγούδι, η κορυφαία ερμηνεύτρια μιλά για την τέχνη της και την προσωπική της διαδρομή. Θυμάται το κοριτσάκι από τη Νέα Ιωνία, θυμάται την πρώτη συνάντησή της με τον Μίκη, όταν τη ρώτησε αν θέλει να γίνει η μούσα του, δεν ξεχνά τη σχέση της με την Αριστερά, αυτή που θα τη φέρει και στο Φεστιβάλ του ΣΥΡΙΖΑ να ερμηνεύει εμβληματικά τραγούδια «των κινημάτων και των κοινωνικών αγώνων».

ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ

Είμαι το κοριτσάκι από τη Νέα Ιωνία που ακόμα ονειρεύεται ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ

είμαι. Δεν είμαι τραγουδίστρια για συνέδρια, εγώ τραγουδάω με τον κόσμο. Εγώ συμβολίζω όλη την Αριστερά. Δεν θα τιμήσω τον κόσμο; Θα τους πω και Μπρεχτ, και τραγούδια του Λιβανελί για τους μετανάστες, θα τους πω τραγούδια για την ειρήνη. Ελπίδα από πού μπορούμε να αντλήσουμε αυτήν την περίοδο; Δημοκρατία έχουμε και πάντα η δημοκρατία αλλάζει τους πολιτικούς, αλλάζει τα κόμματα. Εύχομαι να γίνει μία πολιτική αλλαγή με την οποία, τουλάχιστον, να βιώνουμε με όχι τόσο οδυνηρό τρόπο την κρίση. Μόνο αυτό λέω γιατί είμαι ρεαλίστρια, δεν μπορούμε να περιμένουμε θαύματα. Κάθε δημοκράτης και αριστερός πάντα έχει μέσα του την ελπίδα. Για να παλέψεις, πρέπει να έχεις ελπίδα και η Ιστορία μας έχει δείξει ότι τίποτα δεν είναι μόνιμο, πάντα τα πράγματα αλλάζουν. Όταν λέτε πολιτική αλλαγή, τι εννοείτε; Εννοώ τον ΣΥΡΙΖΑ, μακάρι να βγει αυτόνομος. Ξέρω ότι θαύματα δεν μπορεί να κάνει, όμως μπορεί και μακάρι να διαχειριστεί τουλάχιστον τους αδύναμους, που τώρα τσακίζονται, και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ανεργίας. «Χθες άρχισα να τραγουδάω» τιτλοφορείτε τη συναυλία σας στο Ηρώδειο. Πώς ήταν αυτό το κορίτσι των 17 χρόνων στη Νέα Ιωνία όταν άρχισε να τραγουδάει; Αισθάνομαι ακόμα και τώρα την ίδια δημιουργική φλόγα, όπως τότε που πρωτοξεκίνησα. Όταν παρουσιάζω ένα καινούργιο έργο, αισθάνομαι σαν το παιδάκι που πάει να κατακτήσει κάτι καινούργιο. Δεν αισθάνομαι ότι έχω φτάσει. Όταν φτάνεις, φτάνεις στην Ιθάκη, τότε παραιτήσου και τελείωσε. Βέβαια, ο χρόνος αφήνει το αποτύπωμά του, αλλά πρέπει να αφήνεις χρόνο και στους άλλους. Όπου βλέπω νέα παιδιά, είμαι κοντά τους. Πάντως έχω την ίδια αγωνία και το ίδιο πάθος.

Ποια εικόνα σάς ακολουθεί από τότε; Είναι κάτι που δεν μπορώ να το περιγράψω. Είναι κάτι που με ακολουθεί από την κοιλιά της μάνας μου. Η ανάγκη μου για μουσική, αυτό είναι το πρωταρχικό. Είναι η συνάντησή μου με τα ιερά τέρατα του σύγχρονου πολιτισμού, αυτούς τους ανθρώπους με τέτοια ευαισθησία, ανθρώπους εκπληκτικής αισθητικής προσωπικότητες ποιητικού βάρους. Είχα την τύχη να συναντηθώ μαζί τους. Ο Μίκης και όλοι αυτοί οι μεγάλοι ήταν απόρροια μιας ιστορικής αναγκαιότητας. Κάθε τραγούδι μπήκε στην Ιστορία γιατί κάποια κινήματα, ιδεολογίες, η ανάγκη για ανατροπή το έθεσαν. Τι ήταν το «Μπέλα Τσάο»; Ένα αγροτικό τραγούδι ήταν και το πήρε το αντιφασιστικό κίνημα στην Ιταλία και το έκανε πολιτικό. Τα τραγούδια τα κάνει η Ιστορία. Πώς βρεθήκατε με τον Μίκη; Πήγαινα στον Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής, στον Πειραιά. Ήμασταν μαζί, όλοι νέα παιδιά τότε, ο Λοΐζος, ο Λεοντής, ο Μαυρουδής, ο Σαββόπουλος, που μόλις είχε κατέβει από τη Θεσσαλονίκη, και τραγουδούσαμε σ’ αυτή τη φοβερή αντιπολεμική ατμόσφαιρα που διακατείχε όλη την Ευρώπη και την Αμερική. Εγώ τραγουδούσα στη χορωδία και σε μια συναυλία που μου δώσανε ένα σόλο, «Το ροδόσταμο», ήρθε ο Θεοδωράκης, γιατί θα έκανε με τον Χατζιδάκι τη «Μαγική Πόλη». Με άκουσε και μου είπε: «Θες να γίνεις η μούσα μου, η ιέρειά μου; Ξέρεις ότι γεννήθηκες για να τραγουδάς τα τραγούδια μου;». Γύρισε και στη μητέρα μου και της είπε «Κυρία Φαραντούρη, αφήστε το μωρό σας, θα το αναλάβω εγώ». Εγώ ψύχραιμα το δέχτηκα. Ήταν σαν να ήταν προδιαγεγραμμένη αυτή η συνάντηση. Πώς είναι να είσαι η μούσα του Θεοδωράκη; Πολύ μεγάλο βάρος και συνάμα πολύ όμορφα. Είναι τύχη να είσαι με τον Μίκη, να γυρίζεις όλον τον κόσμο, να συναντιέσαι με

49 τόσο σπουδαίους καλλιτέχνες, με πολιτικούς, με ακτιβιστές. Να συναντάς τον Κάστρο, τον Πάλμε, τον Υβ Μοντάν, τον Τζον Ουίλιαμς, τον Άλαν Μπέιτς, τη Βανέσα Ρεντγκρέιβ. Όπως, δεν είναι συνηθισμένο για ένα έφηβο κορίτσι να μεγαλώνει με όλους αυτούς τους σπουδαίους. Φαντάζομαι δεν ήταν εύκολο να μεγαλώνει με την πολυομελίτιδα. Αυτό το ξεπερνούσα. Είχα δυσκολίες, αλλά ήμουν πάρα πολύ δραστήρια. Βέβαια, κάλυπτα το πρόβλημα όσο μπορούσα, αλλά υπέφερα. Όμως ο άνθρωπος που μεταδίδει την αλήθεια του με την τέχνη όλα τα καταφέρνει. Έχετε βιώσει την αρρώστια και τον πόνο. Προσπαθώ να φανταστώ το πρόσωπό σας όταν ακούτε στις ειδήσεις ότι κλείνει ένα νοσοκομείο, ότι ασθενείς δεν έχουν φάρμακα και πρόσβαση στη θεραπεία. Είναι εφιαλτικό. Και το χειρότερο είναι ότι δεν συμβαίνει μόνο στη χώρα μας. Βλέπεις να καταστρέφουν το κοινωνικό κράτος που είχε χτιστεί τα χρόνια που ήμασταν εμείς νεότεροι. Όλα αυτά είχαν κατακτηθεί μέσα από τους αγώνες της νεολαίας, των κινημάτων. Και δεν είναι μόνο η Υγεία, είναι και η Παιδεία. Δεν θέλουν καθόλου κοινωνικό κράτος. Αν κάποιος ελπίζει κάτι καλύτερο από ένα κόμμα της Αριστεράς, είναι να εγγυηθεί τουλάχιστον για την Υγεία, για την Παιδεία. Έχετε φανταστεί την εποχή που δεν θα τραγουδάτε; Α, βέβαια. Η μουσική είναι το μεγαλύτερο δώρο. Όταν έχεις αυτή τη σχέση μαζί της, δεν αισθάνεσαι ότι πρέπει να είσαι διαρκώς στη σκηνή. Έχω το βιβλίο συντροφιά, μπορώ να διδάξω, να βοηθήσω νέα παιδιά. Σας έχουμε ταυτίσει με τα πολιτικά τραγούδια του Μίκη. Στο Ηρώδειο επιλέξατε τον λύρικο Μίκη. Τα ΜΜΕ θέλουν μια συγκεκριμένη εικόνα του Μίκη, όμως ο Μίκης δεν είναι μόνο αυτό, έχει τεράστιο έργο, λυρικό και συμφωνικό. Είναι παρεξηγημένος ο Μίκης, όμως έχει τέτοια δύναμη το έργο του. Οι ξένοι το έχουν αναγνωρίσει. Εδώ θεωρούν τον Μίκη πολιτικό και ερωτικό τον Μάνο. Είναι εξίσου ερωτικός κι ο Μίκης, εκπέμπει ερωτισμό μέσα από την ποιητική του φύση, μέσα από το πάθος του να κάνει καλύτερο τον κόσμο. Ακόμα και η Αριστερά τον αρνήθηκε τον Μίκη, γιατί προφανώς ήθελε να ξεπεράσει τον εαυτό της. Τον Μίκη θα τον συναντούμε πάντα μπροστά μας. Σας βλέπουμε στη σκηνή στιβαρή, δωρική. Τι κρύβεται, αλήθεια, πίσω απ’ αυτή την εικόνα; Τίποτα δεν κρύβεται. Εγώ είμαι το κοριτσάκι από τη Νέα Ιωνία που ακόμα ονειρεύεται. Η συναυλία στο Ηρώδειο είναι γιορτή, απολογισμός; Είναι γιορτή, γι’ αυτό φώναξα και τον Διονύση Σαββόπουλο. Παρ’ ότι δεν συμπλεύσαμε «θεοδωρακικά», είναι ένας μεγάλος δημιουργός, ο πρώτος που έδωσε το προσωπικό μήνυμα στην ποίηση του τραγουδιού. Ενώ ο Μίκης και ο Μάνος έδωσαν την ποιητική υπέρβαση, ο Διονύσης και ο Λοΐζος, σε ένα άλλο επίπεδο, δώσανε την προσωπική διάσταση στο τραγούδι. Είναι φλόγα δημιουργική, τον είχα στηρίξει ακόμα κι όταν δεν ήμασταν κοντά, γιατί τα ταλέντα δεν κρίνονται. Εγώ υποκλίνομαι στα ταλέντα όταν βγάζουν την αλήθεια τους.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

50

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΣΕΗΜΟΥΣ ΧΗΝΥ (13. 4. 1939 - 30. 8. 2013)

Ποιητής για τους πολλούς Από το 1975 ώς το 1996, από τον Εουτζένιο Μοντάλε ώς τη Βισλάβα Συμπόρσκα, οι ποιητές που τιμήθηκαν με το Βραβείο Νομπέλ φτάνουν τους δέκα σχεδόν ο ένας στους δύο που το έλαβαν. Από το 1997 έως το 2012 βραβεύθηκε ένας μόνο, κι αυτός Σουηδός, ο Τούμας Τράνστραιμερ. Το νούμερο δεν είναι τυχαίο. Μέσα σε λιγότερο από μια εικοσαετία, η ποίηση πράγματι ξέπεσε διεθνώς εντυπωσιακά. Από πρωτεύον λογοτεχνικό είδος έγινε ενασχόληση του περιθωρίου. Για να καταλάβει κανείς το γιατί, μια ιδέα θα ήταν ν’ ανατρέξει στους βραβευθέντες της παλιάς ακμής. Σε ονόματα λ.χ. όπως του Οκτάβιο Πας και του Οδυσσέα Ελύτη, του Ιωσήφ Μπρόντσκι και του Τσέσλαβ Μίλος, του Ντέρεκ Ουώλκοττ, του Γιάροσλαβ Σάιφερτ. Φυσιογνωμίες εμβληματικές για τη χώρα και για τη γλώσσα τους, υπήρξαν όλοι τους δημιουργοί που έδωσαν φωνή όχι μόνο στο εγώ αλλά και στις συλλογικές περιπέτειες του 20ού αιώνα. Ο Σέημους Χήνυ, ο Ιρλανδός νομπελίστας που πέθανε στις 30 του εφετεινού Αυγούστου, είναι ένας απ’ αυτούς. Στο έργο του συναντούμε τις αρετές που ώς χθες ακόμη έκαναν την ποίηση τέχνη περίοπτη και σημαντική. Το δέσιμο με την ιστορική στιγμή και τον τόπο, πρώτ’ απ’ όλα. Γέννημα του καθολικού Βορρά, ο Χήνυ δεν έπαψε ποτέ να βλέπει τους Βρετανούς ως επείσακτους. Για τα ποιήματά του γύρω από τον πόλεμο στην Βόρειο Ιρλανδία οι πολιτικώς καθώς πρέπει τον κατηγόρησαν ενίοτε ως εθνικιστή, κάποτε και ως «απολογητή της βίας». Όταν του πρότειναν τη θέση του «δαφνοστεφούς ποιητή» στο Ηνωμένο Βασίλειο, αρνήθηκε κοφτά. Δεν ήθελε καν να τον περιλαμβάνουν στα ανθολόγια της βρεταννικής ποίησης. Σ’ έναν Λονδρέζο εκδότη που το έκανε απάντησε έμμετρα και σκωπτικά: Που δεν το εγκρίνω, μην εκπλαγείς για να το ξέρεις, είμαι Ιρλανδός. Και εις υγείαν του Στέμματος ποτέ δεν πίνουμε εκεί πέρα εμείς. Μυθολόγος της ιρλανδικής περιπέτειας, ο Χήνυ ήταν συγχρόνως σπουδαίος story-teller, πολλά ποι-

ήματά του δεν είναι παρά μικρά αφηγήματα μοναδικής δύναμης. Ο ίδιος ζούσε μέσα στην ποιητική παράδοση - γαλλική και αγγλόφωνη, αρχαία, μεσαιωνική και σύγχρονη. Μετέφρασε το Beowulf, διασκεύασε τον Φιλοκτήτη του Σοφοκλή, εμπνεύστηκε από τον Αισχύλο, έγραψε υπέροχα δοκίμια για επιφανείς συναδέλφους του. Θαύμαζε και αγαπούσε τους Έλληνες ποιητές, τον Σεφέρη, τον Καβάφη, τον Άγγελο Σικελιανό. Τεχνίτης απ’ τους λίγους, έπαιζε στα δάχτυλα το ποιητικό νόου χάου - μέτρα, τρόπους, μορφές. «Ρίμες ταιριάζω / το πρόσωπό μου για δω, τον ζόφο για να κάνω ν’ αποκτήσει ηχώ», λέει σ’ ένα αυτοβιογραφικό ποίημά του. Το πιο σπουδαίο: ο Χήνυ υπήρξε ποιητής για τους πολλούς. Δημοφιλής όσο κανείς απ’ τον καιρό του Λάρκιν, δεν κλείστηκε ποτέ στα αυτάρεσκα τείχη της συντεχνίας. Κάποιοι του στίχοι, γραμμένοι με τη χάρη και την ελαφράδα του τραγουδιού, έγιναν έπεα πτερόεντα στον αγγλόφωνο κόσμο. Λένε ότι τα βιβλία του πουλούσαν τα διπλάσια αντίτυπα απ’ όλους τους άλλους εν ζωή ποιητές της Βρετανίας και της Ιρλανδίας μαζί. Διόλου παράδοξο. Η ποίηση ξέρει να βρίσκει το κοινό της όποτε έχει πράγματι κάτι να πει.

ΣΕΗΜΟΥΣ ΧΗΝΥ

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΕΛΙΚΩΝΑΣ Παιδί, ήταν αδύνατο να με κρατήσουνε μακριά από τα πηγάδια, απ’ τα μαγκάνια, απ’ τους κουβάδες, τα παλιά στροφεία. Με τράβαγε το μαύρο βάθος τους, ο δέσμιος ουρανός, η οσμή απ’ τα μούσκλα, τις λειχήνες, τα μουσκεμένα βρύα.

Ένα άλλο που έχασκε ρηχό μες σ’ ένα πέτρινο ξερό χαντάκι γεννοβολούσε λες κι έκρυβε ένα ενυδρείο σωστό από κάτω. Όταν ξετρύπωνες τις ρίζες τις μακριές απ’ τα σαπρόφυλλα έβλεπες να αιωρούνται άσπρες κεφαλές πάνω απ’ τον πάτο. Άλλα κάνανε αντίλαλο, σου αντιγυρίζαν τη φωνή σου με νέα μέσα τους άπεφθη μουσική. Και σ’ ένα τρίτο αλλού μ’ έπιανε πάντα τρόμος, εκεί αρουραίος μια φορά μέσα απ’ τις φτέρες και τα κορακόχορτα μου ράπισε τον νου. Τώρα έχω πάψει πια να ψαχουλεύω ρίζες, ν’ αναδεύω λάσπες, την άνοιξη όπως Νάρκισσος γουρλωμένος να κοιτώ. Η ηλικία, η θέση μου τέτοια δεν επιτρέπουν. Ρίμες ταιριάζω το πρόσωπό μου για να δω, τον ζόφο για να κάνω ν’ αποκτήσει ηχώ. (ΜΤΦΡ. ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗΣ)

ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΕΛΗΣ

ΔΙΑ-ΔΙΚΤΥΩΜΕΝΟΣ

nikoskourmoulis@gmail.com

Smithsonian H on line περιοδική έκδοση του έγκυρου ομώνυμου μουσείου καταχωρεί μια σειρά από τις εγκυρότερες ειδήσεις στον χώρο της τέχνης, της επιστήμης και της φυσικής ιστορίας. Το σημαντικότερο όλων είναι πως ο ιστότοπος δεν πουλά προϊόντα του μουσείου ούτε ξεναγεί τουριστικά τον αναγνώστη. Παράγει μια σειρά από ερωτήματα πάνω σε πραγματικά γεγονότα. Ένα ίδρυμα που θεωρεί πως η ιδεοκίνηση, δεν ανήκει αποκλειστικά στα σφαλιστά κιτάπια του παρελθόντος. Το έργο τέχνης που ως τέτοιο εμπνέεται από την μορφοποίηση της ζωής δεν μένει ποτέ στατικό. Αντίθετα, φέρνει στο φως με κριτική άποψη πτυχώσεις της κοινωνίας των ανθρώπων και του φυσικού περιβάλλοντος. Για την περιοδική έκδοση, πολι-

Κάποιο, σ’ ένα τουβλάδικο, είχε στειλιάρι σαπισμένο. Πόσο το απόλαυσα όταν σκίστηκε με πάταγο στη μέση και πήρε να γκρεμίζεται ο κουβάς μ’ όλο του το σκοινί. Δεν έβλεπες καν ανταύγεια πια, τόσο βαθιά είχε πέσει.

Spiked τισμός σημαίνει καθημερινό βίωμα και προβληματισμός πάνω στο αγγέλιασμα ή στον όλεθρο της ζωής. Πρώτο θέμα στο τρέχον τεύχος, μια έκκληση. Έκκληση για άμεση παροχή ατροφίνης στα συριακά νοσοκομεία, της μόνης ουσίας που θεραπεύει τα θύματα του χημικού πολέμου. Με επιστημονική πιστότητα και ιστορική ανάλυση, για το αναισθητικό των αρχαίων Ελλήνων, αναδεικνύει την επικέντρωση του περιοδικού στα ζητήματα αιχμής. Ακολουθεί εκτενές αφιέρωμα στην ιδιοφυΐα του Ρίχαρντ Βάγκνερ. Οι λόγοι για τους οποίους λατρεύεται και μισιέται. Εν συνεχεία ο Βέλγος φωτογράφος Πιέρ Καρό συλλαμβάνει με τον φακό του τα ωκεάνεια κύματα σαν υγρά γλυπτά. Ενώ ο Ισραηλινός φυσιολόγος Γιακόμπ Έσελ χρησιμοποιεί αληθινά βακτήρια σαν καλλιτεχνικό μέσο για τις απόκοσμες ψυχεδελικές συνθέσεις του. Το «Smithsonian.com» είναι ένα περιοδικό που υψώνει τις κεραίες του στον χώρο του ανύποπτου, περιγράφοντας τα ορατά και τα αόρατα που μας περιβάλλουν.

Τα άρθρα του τραβούν το βλέμμα, όπως τη μύγα το μέλι. Ένας ιστότοπος που αποτελεί απότοκο του περίφημου «Living Marxism». Ένα περιοδικό αιχμηρών διαθέσεων, που κήρυξε πτώχευση ύστερα από την χαμένη δικαστική μάχη με τον Βρετανικό τηλεοπτικό κολοσσό, ITN. Αντικείμενο της σφοδρής διαμάχης, το στρατόπεδο Τρινοπόλ, στη Βοσνία, κατά τη διάρκεια του αιματηρού πολέμου. Οι συντάκτες του «spiked.org» θεωρούν ακόμη και σήμερα τον όρο «ανθρωπιστική επέμβαση», ως τη μεγαλύτερη εφεύρεση της δυτικής εξωτερικής πολιτικής. Τέχνες και πολιτική συνδυάζονται σ’ ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, όπου δεν συνιστάται στους οπαδούς του ορθού λόγου. Εύγλωττο το κύριο άρθρο: Βομβαρδίζοντας τη Συρία, ο πόλεμος ως θεραπεία των Ομπαμικών ναρκισσιστικών αδιεξόδων. Γεωστρατηγική παρεμβατικότητα, η μεταμοντέρνα αποκατάσταση του ηθικισμού. Ο νόμος Κάμερον για το trafficking επαναφέρει το αποικιακό πλαίσιο περί δουλείας της Βικτωρίας Α’. «Θέλω να ξεχάσω μια εξέγερση», καυστικόσαρκαστικό άρθρο για τα περσινά γεγονότα του Λονδίνου. Επίσης ένα κείμενο, ποταμός για τον βασιλιά της σύγχρονης πρόζας Έλμορ Λέοναρντ. Πως ο Νταν Μπράουν μέσω του ήρωά του στο βιβλίο «Digital fortress» του 1998 συλλαμβάνει την υπόσταση του Τζούλιαν Ασάνζ. Γιατί είμαστε απόγονοι του Σεζάν, ένα άρθρο που δείχνει την αξία του μοντερνισμού. Απλά ένα περιοδικό - δυναμίτης, που δεν αφήνει κανέναν στην ησυχία του. Συντηρείται αποκλειστικά από τις εισφορές των αναγνωστών του. Ο Τύπος ζει.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

51

SERGE NOIRET:

«Ο καθένας μας είναι ιστορικός του παρελθόντος του» Τι είναι η δημόσια ιστορία και γιατί είναι τόσο σημαντική;

Πώς κάνει την εμφάνισή της η δημόσια ιστορία στο πεδίο των ιστορικών σπουδών;

Θα έλεγα ότι η δημόσια ιστορία είναι σημαντικότερη κι από την ίδια την ακαδημαϊκή ιστορία, που απευθύνεται σε αρκετά περιορισμένο κοινό. Η δημόσια ιστορία ασχολείται με την ιστορία που βρίσκεται γύρω μας. Ερμηνεύει το παρελθόν για διαφορετικά ακροατήρια, διαφορετικές κοινότητες ανθρώπων, σε διάφορα επίπεδα, από το τοπικό μέχρι το παγκόσμιο, χρησιμοποιώντας ποικίλα μέσα, ιδιαίτερα το Διαδίκτυο, ένα από τα σημαντικότερα κανάλια διάδοσης της δημόσιας ιστορίας παγκοσμίως, απ’ όπου οι ακαδημαϊκοί ιστορικοί απουσιάζουν. Είναι εντέλει πολύ σημαντική για τον καθένα μας, γιατί ο καθένας μας είναι ιστορικός του παρελθόντος του, κατά κάποιον τρόπο.

Η δημόσια ιστορία ως οργανωμένο επιστημονικό αντικείμενο εμφανίστηκε στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970 και αποτέλεσε αντικείμενο διδασκαλίας, ενώ ακολούθησαν τα βρετανικά πανεπιστήμια. Όμως η δημόσια ιστορία πρωτοεμφανίστηκε στη Βρετανία μετά το 1968, ως ένα κίνημα που η βασική του ιδέα ήταν να απευθυνθεί στις κοινότητες του πληθυσμού και ειδικότερα στους εργάτες και τα συνδικάτα, που ήθελαν να μάθουν ποια ήταν η δική τους ιστορία, κάτι που θα τους επέτρεπε να κατανοήσουν ευρύτερα την ιστορία. Εκεί ένας μαρξιστής ιστορικός, ο Raphael Samuel, ιδρύοντας στο Ruskin College της Οξφόρδης το History Workshop, κάλεσε τους εργάτες και τα συνδικάτα τους στο πανεπιστήμιο, να αφηγηθούν τη δική τους ιστορία, με τις δικές τους πηγές, κάνοντας προφορική ιστορία, ενώ στη συνέχεια προχωρούσε στην ερμηνεία τους. Λειτουργούσε δηλαδή σαν δημόσιος ιστορικός απέναντι σε εκείνη την κοινότητα, προκειμένου να υπάρξει διάδραση, από τη μια, ανάμεσα στους ανθρώπους και το παρελθόν τους, και, από την άλλη, τις δεξιότητες του ιστορικού, που του επέτρεπαν ερμηνείες σε ένα ευρύτερο επίπεδο. Η δημόσια ιστορία είναι λοιπόν ένας διαφορετικός τρόπος να πάρεις το παρελθόν σου στα χέρια σου, το παρελθόν που έχει σημασία για σένα. Για να γίνει αυτό όμως χρειάζονται καινούργιοι επαγγελματίες.

Ο ιστορικός της δημόσιας ιστορίας είναι ένας ακαδημαϊκός ιστορικός που διαμεσολαβεί ανάμεσα στην ιστορία και το κοινό; Όχι μόνο, συχνά οι αρχειακοί ή οι μουσειολόγοι, π.χ., κάνουν κι αυτοί δημόσια ιστορία. Όμως, προκειμένου να αποκριθούν στις προσδοκίες του κοινού για το παρελθόν του, είναι σημαντικό οι ιστορικοί που εκπαιδεύονται στα πανεπιστήμια να μπορούν να αποκτήσουν τις δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας ιστορικός της δημόσιας ιστορίας, μέσα από ένα οργανωμένο πρόγραμμα σπουδών. Στα περισσότερα πανεπιστήμια δεν πρόκειται σήμερα να μάθεις πώς να κάνεις ένα ντοκιμαντέρ ή προφορική ιστορία, πώς να απευθυνθείς στην κοινότητά σου ή να εξετάσεις τεκμήρια που βρίσκονται γύρω σου. Όχι γιατί οι ακαδημαϊκοί ιστορικοί δεν χρησιμοποιούν τέτοιες πηγές, αντιθέτως, αλλά γιατί χρειάζεται να τις ερμηνεύσεις στη γλώσσα ενός διαφορετικού κοινού.

Η αντίληψη του όρου «δημόσια ιστορία» στις ευρωπαϊκές χώρες είναι διαφορετική; Αυτό που απασχόλησε τα τελευταία 20 χρόνια τον ιστορικό διάλογο στις ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα αυτές του Νότου, ήταν οι δημόσιες χρήσεις της ιστορίας. Η ιστορία χρησιμοποιείται από πολι-

παρέμβαση των ακαδημαϊκών ιστορικών στο πεδίο του Διαδικτύου πραγματικά λείπει... Συχνά οι ακαδημαϊκοί ιστορικοί δεν συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο από φόβο μήπως νομιμοποιήσουν έναν τέτοιου είδους λόγο;

Ο ιστορικός Serge Noiret γεννήθηκε στο Βέλγιο, όμως ζει στην Ιταλία περισσότερη από τη μισή του ζωή, εργαζόμενος στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας. Με ειδίκευση στη σύγχρονη ιστορία, σύντομα έστρεψε το επιστημονικό του ενδιαφέρον στους σύγχρονους τρόπους και τα μέσα διαμόρφωσης της ιστορικής συνείδησης, ασχολούμενος με νέα ερευνητικά πεδία, όπως αυτό της δημόσιας και της ψηφιακής ιστορίας. Από το 2012 είναι πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τη Δημόσια Ιστορία (International Federation for Public History). Πρόσφατα βρέθηκε στη χώρα μας, προσκεκλημένος ομιλητής στο επιστημονικό συνέδριο για τη «Δημόσια Ιστορία στην Ελλάδα», που διεξήχθη στον Βόλο (30/8-1/9). Με την ευκαιρία αυτή, συζητήσαμε μαζί του για τη δημόσια ιστορία και το ρόλο της στις σύγχρονες κοινωνίες ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

τικές δυνάμεις, κόμματα και κυβερνήσεις, προκειμένου να ανακατασκευάσουν το παρελθόν ώστε να αντλήσουν νομιμοποίηση για τη δράση τους. Όπως, για παράδειγμα, οι νόμοι που αφορούν το αποικιακό παρελθόν που εγκρίθηκαν στη Γαλλία κ.λπ. Αυτή η δημόσια χρήση της ιστορίας αποτελεί υποπεδίο της δημόσιας ιστορίας και αφορά τη σχέση ιστορίας και πολιτικής. Ένα υποπεδίο που αμφισβητεί και αναστοχάζεται αυτές τις χρήσεις, παρεμβαίνοντας στο δημόσιο διάλογο. Σε αυτόν συμμετέχουν πολλοί ακαδημαϊκοί ιστορικοί, που κάνουν έτσι δημόσια ιστορία, συζητώντας για τις δημόσιες χρήσεις της ιστορίας. Αυτό όμως είναι μονάχα ένα μέρος της δημόσιας ιστορίας. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι η δημόσια ιστορία είναι πολύ ευρύτερη, γιατί η ζήτηση ερμηνειών για το παρελθόν από κοινότητες, οικογένειες, άτομα κ.λπ. πρέπει να βρει ανταπόκριση από τους επαγγελματίες. Ο ιστορικός της δημόσιας ιστορίας καλείται να αντιμετωπίσει νεοναζιστικές αντιλή-

ψεις, όπως π.χ. των αρνητών του Ολοκαυτώματος, που πληθαίνουν στον δημόσιο λόγο; Από το 1994 ασχολούμαι με τον ρόλο του Διαδικτύου σε σχέση με το επάγγελμα του ιστορικού, πώς το αλλάζει και πώς φτάνουμε στην ψηφιακή ιστορία, ένα νέο πεδίο που εφαρμόζει καινούργια εργαλεία. Σε αυτό το πλαίσιο, μαζί με μια ερευνητική ομάδα παρακολουθήσαμε όλα τα περιεχόμενα σύγχρονης ιστορίας στο Διαδίκτυο στην Ιταλία. Αναζητώντας ποιος παράγει ιστορικό λόγο στο Διαδίκτυο, για ποιο λόγο και με ποιους τρόπους. Το Διαδίκτυο είναι μια νέα «Άγρια Δύση», ένα σύνορο που μπορεί κανείς να το μετακινεί κατά βούληση και να κάνει ό,τι θέλει. Έτσι είδαμε πολλούς ιστότοπους αρνητών του Ολοκαυτώματος, φιλικούς προς την κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, η οποία είχε περιλάβει στους κόλπους της πρώην αξιωματούχους της μουσολινικής «Δημοκρατίας του Σαλό». Αποφασίσαμε πως έπρεπε να αντιδράσουμε και καταγγείλαμε όλη αυτήν την παραχάραξη, κάνοντας ένα είδος αντι-προπαγάνδας, στις εφημερίδες και στο Διαδίκτυο. Όμως η

Ναι, όμως ακριβώς γι’ αυτό χρειάζεται να προσεγγίζει κανείς τις κοινότητες σε διάφορα επίπεδα, με διάφορα μέσα, να διδάξει τους ανθρώπους για το παρελθόν, αντιμετωπίζοντας αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό γι’ αυτούς. Να σας δώσω ένα παράδειγμα: Στις ΗΠΑ γιορτάζονται τα 150 χρόνια από τον Εμφύλιο Πόλεμο. Στον Νότο είναι διάχυτη η άποψη ότι υπήρξαν θύματα της επιθετικότητας των Βορείων. Τι κάνουν λοιπόν οι δημόσιοι ιστορικοί σε τοπικό επίπεδο για να αλλάξουν αυτού του είδους τις πεποιθήσεις; Στα σχετικά θεματικά πάρκα παρουσιάζουν στο κοινό όχι μονάχα τις μάχες αλλά και την ερμηνεία του ιστορικού πλαισίου μέσα στο οποίο συνέβησαν. Στα μουσεία, πλάι στα άλλα τεκμήρια, εκθέματα παρουσιάζουν το ιστορικό πλαίσιο της οικονομίας των φυτειών και της δουλείας. Οι αλυσίδες που έδεναν τους σκλάβους είναι μπροστά στα μάτια των θεατών. Έτσι, άνθρωποι παίρνουν ένα άλλο μήνυμα και αντιλαμβάνονται το ιστορικό πλαίσιο. Η ακαδημαϊκή ιστορία είναι παρούσα προκειμένου να δώσει νόημα σε αυτό το παρελθόν και να κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν διαφορετικά γι’ αυτό. Τι εντυπώσεις αποκομίσατε από το συνέδριο για τη δημόσια ιστορία στην Ελλάδα; Δεν μπορώ να πω πολλά πράγματα, καθώς δεν γνωρίζω τη γλώσσα. Βλέποντας το πρόγραμμα, θα έλεγα πως ήταν επικεντρωμένο στις δημόσιες χρήσεις της ιστορίας, καθώς ασχολήθηκε με την εκπαίδευση, την λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, το Διαδίκτυο... Ακριβώς αυτά που ερευνά η δημόσια ιστορία. Όταν παρουσίασα το πρόγραμμα του συνεδρίου στο μπλογκ μου, είχα μέσα σε δυο μέρες περίπου 400 επισκέψεις από πάρα πολλές χώρες. Ένα εθνικό συνέδριο, σε μια εθνική γλώσσα, είναι παρόν για όλους στον κόσμο. Με τον τρόπο αυτό, από το τοπικό πηγαίνουμε στο παγκόσμιο και επιστρέφουμε πάλι στο τοπικό...

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

52

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

Ο Κοινός μας Λόγος Το αφήγημα της Έλλης Παπαδημητρίου στο φεστιβάλ Ο «Κοινός Λόγος» της ΄Ελλης Παπαδημητρίου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1997 στο «Θέατρο του Νέου Κόσμου», σε σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου. Το έργο συντίθεται από αληθινές αφηγήσεις γυναικών που συνέλεξε η Παπαδημητρίου, από τη Μικρασιατική καταστροφή μέχρι τον εμφύλιο. Έγραφα τότε, και θα επαναλάβω σήμερα, ότι πρόκειται για μια τελεσφόρο απόπειρα να εκφωνηθεί από σκηνής ένας λόγος χωρίς «φτιασίδια και μαλάματα» (Σεφέρης) που γεννήθηκε στην προφορική γειτονιά της γλώσσας μας. Ο Κοινός μας Λόγος, με την Ηρακλείτεια έννοια του όρου: «του λόγου δ’ εόντος κοινού ζώουσιν οι πολλοί ως ιδίαν έχοντες φρόνησιν». Ζούμε, δηλαδή εμείς, οι πολλοί στα περίχωρα -και περίφρακτα- ενός λόγου σημαδεμένου από την Καρτεσιανή λογική της αυλής των προβάτων: «Σκέφτομαι, άρα υπάρχω». Που πολλές φορές μεταφράζεται σε: «Πέθανε εσύ, να ζήσω εγώ». Έτσι μας κανοναρχούν και μας άγουν ανεπαισθήτως οι αγορές. Αυτό το ανεπαισθήτως έχει γίνει κόκκινη κορδέλα στην άκρη της

ουράς των αποσβολωμένων από τα δημόσια ψεύδη πολιτών της «χώρας των ξωτικών», όπου έλαχε να ζούμε. Όχι, ευχαριστώ, δεν θα πάρω άλλο τέτοιο δώρο. «Συλλογίζομαι, άρα συνυπάρχω» είναι το επιβεβλημένο, που διασώζει την άγραφη, μελλοντική ιστορία μας. Ο «Κοινός μας Λόγος» εναντίον του «Ορθού Λόγου», της εκάστοτε «σωφροσύνης» και του «πολιτικώς ορθού» (τρομάρα του). Ένα κείμενο πρωτογενές, της ΄Ελλης Παπαδημητρίου, που βγαίνει μέσα από την αενάως φλεγομένη και μη καιομένη μήτρα - μνήμη της Ιστορίας. «Το ταραχώδες παρελθόν του τόπου μας», αντιγράφω από το πρόγραμμα, «ιχνηλατείται μέσα από λαϊκές αφηγήσεις, ατομικούς σπαραγμούς και συλλογικές μνήμες, αναδεικνύοντας το δραματικό παρόν. Οι μαρτυρίες των γυναικών κωδικοποιούνται θεατρικά, φωτίζοντας διαφορετικά την Ιστορία, μέσα από το βλέμμα των ‘μικρών’. Ο ‘Κοινός’ λόγος συμπορεύεται με τις ‘Τρωάδες’ του Ευριπίδη και επανεγγράφει όχι μόνο τον θρήνο αλλά κυρίως την αξιοπρέπεια ενός λαού». Συμφωνώ. Τα παι-

διά που γεννήθηκαν όταν πρωτοπαίχτηκε το έργο, φέτος ενηλικιώνονται και αποκτούν δικαίωμα ψήφου. Πρέπει να το δουν, όπου και όταν ξαναπαιχτεί, και εύχομαι να γίνει γρήγορα αυτό. Στην Πειραιώς 260 ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος (επιμέλεια κίνησης της Αγγελικής Στελλάτου, σκηνικά - κοστούμια Αντώνης Δαγκλίδης, επιλογή τραγουδιών Κώστας Βόμβολος, υπαινικτικοί φωτισμοί Σάκης Μπιρμπίλης), έδωσε ξανά την παράσταση σαν τον επικό και κυκλικό κυματισμό της ιστορίας των «μικρών», που μένουν συνήθως αφανείς μέσα στον κλυδωνισμό των μεγάλων γεγονότων. Τους έδωσε όραμα και φωνή. Από τους παλιούς συντελεστές η Μαρία Κατσανδρή μεταφέρει ακέραιη τη συμπυκνωμένη πείρα της με τις ισάξιες, Ελένη Κοκκίδου, Ελένη Ουζουνίδου, Τάνια Παλαιολόγου να ισορροπούν καίρια συναίσθημα και λογισμό. Η Λυδία Κονιόρδου είναι γνήσια Κορυφαία μιας αρχαίας Τραγωδίας. Θέλω, με την ευκαιρία, να αναφερθώ σε δύο βιβλία που διάβασα πρό-

σφατα και παρέχουν υλικό για παρόμοια εγχειρήματα. Το πρώτο είναι η αφήγηση σε στίχους του λαϊκού ποιητή από τις Βολίμες Ζακύνθου Ιωάννη Χασαλεύρη ή Κεραμίδα, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1923 και επανεκδόθηκε από το Γυμνάσιο - Λύκειο των Βολιμών το 2011, με εισαγωγή - επιμέλεια του Θοδωρή Πομώνη. Έχει ως τίτλο: «Τα βάσανα του νέου αιχμαλώτου» και αφηγείται σε αυτό την περιπέτεια της αιχμαλωσίας του το 1922 στη Μικρασία. Παραθέτω λίγους στίχους: «Εφύγαμε ολονυχτίς, φτάσαμε στη χαράδρα/ όλοι εμαζευτήκαμε, μπήκαμε στην αράδα/ Εκεί ας κλάψουν οι γονείς, ας κλάψουν οι μητέραις/ που να μην εξημέρωναν οι δυστυχείς ημέραις/ μέσα σ’ αυτην τη ρεματιά πολύ κακό εγίνη/ Πολλές χιλιάδες είμαστε παντού μάς εκυκλώνουν/ παντού μάς ρίχναν κανονιές παντού μάς εσκοτώνουν».

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

Το δεύτερο είναι ένα σπάνιο επίσης βιβλίο, γραμμένο στα αγγλικά, με συνεντεύξεις που πήρε από τους τότε πολιτικούς και στρατιωτικούς αρχηγούς, το 1917, η Ελληνοαμερικανίδα συγγραφέας και δημοσιογράφος Δήμητρα Βάκα - Μπράουν και έχει ως τίτλο (η βρετανική έκδοση): «Κωνσταντίνος, εστεμμένος προδότης». Η πανομοιότυπη αμερικανική έκδοση έχει τίτλο: «Στην καρδιά της γερμανικής δολοπλοκίας». Είναι ένα σκληρό βιβλίο, που φωτίζει τα γεγονότα της εποχής και αποκαλύπτει το σχέδιο απόλυτης κυριαρχίας στην Ευρώπη, από τότε, της Γερμανίας... με τη βοήθεια και στήριξη του αμερικανικού κεφαλαίου! Η συγγραφέας εξαφανίστηκε χωρίς ίχνη το 1919, δολοφονήθηκε πιθανότατα, και το βιβλίο «αποσύρθηκε» μετά τις εκλογές του ‘20 από όλες τις δημόσιες και ιδιωτικές ελληνικές βιβλιοθήκες. Κατέχω ένα αντίτυπο της βρετανικής έκδοσης.

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

Έτος Βέρντι με... Μαντάμ Μπατερφλάι; (Μέρος α΄)

Σε κλίμα απόλυτης άγνοιας για τον καλλιτεχνικό χειμώνα της Αθήνας καλωσορίζει η στήλη τους πιστούς αναγνώστες, αλλά και τους ευκαιριακούς επισκέπτες της. Είναι η πρώτη φορά, στα 20 και πλέον έτη της λειτουργίας του, που το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών δεν έχει παρουσιάσει ακόμη συγκεκριμένο προγραμματισμό, ενώ και από το πεδίο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, παρά την περιρρέουσα αίσθηση καθησυχασμού, τα ανεπισήμως διακινούμενα για έργα και διανομές του ερχόμενου χειμώνα προβληματίζουν. Όπερες την αναβίωση των οποίων προσδοκούσαμε με αδημονία, μοιάζουν να κυοφορούν παράδοξα ενδεχόμενα. Και αυτό όχι φυσικά λόγω προκαταλήψεώς μας, αφού, ακόμη και όταν μετά βίας πιθανολογούνται, προσβλέπουμε σταθερά σε ευχάριστες εκπλήξεις, αλλά εξ αιτίας της απλής συναίσθησής μας για τις πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις των ίδιων των ρόλων.

Σε παρόμοιο πλαίσιο αβεβαιότητας για το λόγιο θέαμα και ακρόαμα στη χώρα, η κύρια από τις θερινές μας εκκρεμότητες για σχολιασμό παραμένει εκείνη της «Μαντάμ Μπατερφλάι». Έστω και με δεδομένη την εξαίρετη χειμερινή αναβίωση του «Σικελικού Εσπερινού», η προγραμματική επιστράτευση της αγαπημένης αυτής όπερας του Πουτσίνι, και μάλιστα για το Φεστιβάλ Αθηνών, μάς αιφνιδίασε, μεσούντος μάλιστα του μείζονος επετειακού γεγονότος του έτους 2013, δηλαδή της 200ης επανόδου της γενεθλίου ημέρας των Βάγκνερ και Βέρντι. Αξιοποιήσαμε τις εβδομάδες περισυλλογής του Αυγούστου, προκειμένου να ανιχνεύσουμε λόγους, για τους οποίους ο οργανωτικός άξονας Λυρικής και Φεστιβάλ κατέληξε στην εν τέλει διακριτική μεταχείριση από το τελευταίο του Βάγκνερ έναντι του επίσης εορταζόμενου εφέτος Ιταλού ομότεχνού του, και μάλιστα με όχημα τον Πουτσίνι, αλίμονο χωρίς αποτέλεσμα. Διότι, και αν ακόμη η αδιάλειπτη παρουσία του Βέρντι στα cartelloni του μοναδικού μας λυρικού θεάτρου υπαγορεύει την -έστω και προβληματικού αποτελέσματος- προτίμηση στον μονίμως απόντα από αυτά Βάγκνερ, η οιονεί διλημματική επιβολή του τελευταίου καταλείπει δυσάρεστη επίγευση, που ενισχύεται από επιφυλάξεις σε σχέση με επιλογές που α-

φορούν την ίδια τη σειρά των παραστάσεων της «Μπατερφλάι» του Ιουλίου. Ας υπογραμμίσουμε, εν πρώτοις, την κατ’ αρχήν αξιέπαινη πρωτοβουλία του καλλιτεχνικού διευθυντή της ΕΛΣ να πραγματοποιήσει τη γενική δοκιμή της πρεμιέρας με ελεύθερη πρόσβαση σε αυτήν ανέργων συμπολιτών μας. Δυσχερώς όμως η ευαισθησία αυτή συμβιβάζεται με την κατά τεκμήριον δαπανηρή ανάθεση νέας παραγωγής της όπερας, και μάλιστα σε σκηνοθέτη διακεκριμένο μεν πασίγνωστο δε για εργασίες μεγάλης σκηνικής χλιδής, όπως εν προκειμένω ο Hugo de Ana. Η απόφαση αυτή μάς προβληματίζει έτι περαιτέρω όταν πολλοί θεατές, από τους ομολογουμένως πολυάριθμους που κατέκλυσαν το Ηρώδειο για τις 4 παραστάσεις του Ιουλίου, είναι σε θέση να ενθυμούνται την πλέον πρόσφατη αναβίωση της συγκεκριμένης όπερας στο Μέγαρο Μουσικής, στην καλαίσθητη και ευφυή παραγωγή του Νίκου Πετρόπουλου, μόλις κατά την καλλιτεχνική περίοδο 2009/10. Και ναι μεν, τα λυρικά θέατρα συνηθίζουν να προβαίνουν σε αντικατάσταση, ακόμη και καταξιωμένων θεαμάτων, με νέες σκηνοθετικές προσεγγίσεις, όταν οι πρώτες αριθμούν πολλά έτη επαναλήψεώς τους. Η παραγωγή Πετρόπουλου, όμως, ανάγεται, αν μεταφέρουμε ορθώς τα στοιχεία του προγραμματικού τόμου της

ΕΛΣ, μόλις στο έτος 2005, και διατηρούμε την αίσθηση ότι η προσαρμογή της στις απαιτήσεις του Ηρωδείου θα απαιτούσε υποπολλαπλάσια δαπάνη εκείνης που εν τέλει απαιτήθηκε για τη νέα παραγωγή, επιτρέποντας, κατά συνέπεια, και μεγαλύτερο περιθώριο καθαρού κέρδους για το ίδιο το Θέατρο. Σε κάθε περίπτωση, διακινδυνεύουμε την εκτίμηση ότι η λύση αυτή δεν θα παρουσίαζε, με βάση τα συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προσώπων, συγκριτικά μειονεκτήματα ικανά να θέσουν σε κίνδυνο την πληρότητα του Ωδείου Ηρώδου, αφού μάλιστα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, μοναδικό διακύβευμα για τον φιλόμουσο απέμενε η επιτυχία του μουσικού αποτελέσματος, έχοντας προεξοφλήσει την ασφαλή επικουρία επίτευξής του από εκάτερο των ως άνω διακεκριμένων δημιουργών. Εν κατακλείδι, ο προβληματισμός μας υπαγορεύεται από την πεποίθηση ότι παρόμοιες αποφάσεις οφείλουν να συνεκτιμούν πρωτίστως την καθολικά αδυσώπητη οικονομική επικαιρότητα, με προτεραιότητα στο υπαρξιακό επίπεδο δοκιμασίας της χώρας, των πολιτιστικών θεσμών και των ίδιων των πολιτών της. Σε παρόμοιο πλαίσιο το κάθε «τεκμήριο αθωότητας» περί τη διαχείριση δημόσιου χρήματος, και μάλιστα του ελλείποντος, αντιστρέφεται εκ των πραγμάτων.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Παζολινικό «μάθημα» ελληνικής και ευρωπαϊκής κρίσης στη βενετσιάνικη Μόστρα ΒΕΝΕΤΙΑ, ΑΠΟΣΤΟΛΗ: ΚΩΣΤΑΣ ΤΕΡΖΗΣ

Μια έντονη κινηματογραφική εμπειρία και ταυτόχρονα ένα κοινωνικό σχόλιο για την Ελλάδα της κρίσης, αλλά και γενικότερα για την προβληματική γηραιά Ευρώπη, είναι η ελληνική παραγωγή «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά, που διαγωνίστηκε στη βενετσιάνικη Μόστρα ανάμεσα σε είκοσι ταινίες. Το Φεστιβάλ ολοκληρώθηκε χθες Σάββατο βράδυ με την απονομή των βραβείων, αλλά μέχρι τη στιγμή που γράφαμε την ανταπόκρισή μας δεν γνωρίζαμε εάν η ταινία του Αβρανά περιλαμβάνεται στις βραβευμένες. Ούτως ή άλλως άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις σε κοινό και κριτικούς και ήδη συνεχίζει τη φεστιβαλική καριέρα της συμμετέχοντας αυτές τις μέρες στο μεγάλο αφιέρωμα για τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Φεστιβάλ του Τορόντο. Στην Ελλάδα θα κάνει πρεμιέρα στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, τον Νοέμβριο. Το «Miss Violence» είναι η ιστορία ενός εντεκάχρονου κοριτσιού που την ημέρα των γενεθλίων του θα πηδήξει από το μπαλκόνι στο κενό διακόπτοντας με ένα αιματηρό φινάλε το πάρτι γενεθλίων... Πίσω από τις κλειστές πόρτες ενός αθηναϊκού διαμερίσματος, στο κέντρο της πόλης, ο φακός του Αβρανά θα αποκαλύψει βήμα βήμα μια εξαιρετικά δυσλειτουργική οικογένεια, φέρνοντας στο μυαλό του θεατή, αναπόφευκτα, τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου. Ωστόσο, αντί για τη συνθήκη της πλήρους απομόνωσης που είχαμε στην ταινία του Λάνθιμου και την οργουελική μεταγλώσσα της εσωτερικής συνεννόησης, εδώ η οικογένεια της ταινίας του Αβρανά είναι μονίμως «ανοιχτή» στην κοινωνία, αλλά φαίνεται πως η αρρώστια που κρύβει στα σωθικά της είναι και αρρώστια της ίδιας της κοινωνίας... Αφετηρία της ταινίας είναι μια παρόμοια πραγματική ιστορία, που έ-

Η Ρένη Πιττακή και η Ελένη Ρουσσινού στην ταινία «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά

λαβε χώρα στη Γερμανία, αλλά, όπως μας είπε ο σκηνοθέτης, πολύ χειρότερη από αυτή που παρουσιάζεται στην οθόνη: ψυχολογική βία, αιμομειξία, σεξουαλική εκμετάλλευση, μαζί με αδιαφορία ή κοντόφθαλμο βλέμμα από τον περίγυρο και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Είναι ο φαύλος κύκλος της απόλυτης εξουσίας μέσα στην οικογένεια, εξουσίας από τον πατέρα σήμερα, ή από τη μητέρα αύριο... «Ο κύκλος της βίας, η οποία δεν έχει φύλο, όπως φύλο δεν έχει και η εξουσία, είναι αναπόφευκτο να συνεχιστεί αν δεν υπάρξει κάποιας μορφής επανάσταση» είπε ο Αλέξανδρος Αβρανάς στη συνέντευξη τύπου εδώ στη Βενετία αποτίοντας φόρο τιμής στον Παζολίνι. «Στην Ευρώπη της οικονομικής κρίσης, εμείς αποφασίσαμε να εστιάσουμε στην κρίση αξιών μέσα στην οικογένεια». Δίπλα του ήταν τρεις από τους βασικούς ηθοποιούς της ταινίας, ο Θέμης Πάνου, η Ρένη Πιττακή και η Ελένη Ρουσσινού. Ανάμεσα στις άλλες ταινίες που είδαμε, ξεχωρίζει η δουλειά του Στίβεν Φρίαρς στο «Philomena», που βασί-

ζεται στο βιβλίο του δημοσιογράφου Μάρτιν Σίξσμιθ «The Lost Child of Philomena Lee». Είναι η πραγματική ιστορία μιας γυναίκας από την Ιρλανδία, η οποία, κλεισμένη σε ίδρυμα καλογραιών μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θα χάσει το μωρό της, που δόθηκε ή μάλλον πουλήθηκε από τις καλόγριες σε πλούσια οικογένεια στην Αμερική. Θα το αναζητήσει πενήντα χρόνια μετά... Η Τζούντι Ντεντς στον βασικό ρόλο. Ευχάριστη έκπληξη από τον Γαλλοκαναδό Ξαβιέ Ντολάν, με το «Tom à la Ferme», που βασίζεται στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Μισέλ Μαρκ Μπουσάρ, σε μια εξαιρετική σεναριακή διασκευή. Ο Ντολάν σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί, στον ρόλο ενός νεαρού, ο οποίος μετά τον θάνατο του εραστή του πηγαίνει στην κηδεία του, σε μια αγροτική περιοχή του Καναδά, και εκεί υποχρεώνεται να αποκηρύξει τη σεξουαλική του ταυτότητα, ενώ βυθίζεται σε μια ακραία και επικίνδυνη σχέση με τον αδελφό του νεκρού φίλου του... Ο θρυλικός Ιάπωνας δημιουργός κινηματογραφικών κινουμένων σχεδίων Χαγιάο Μιγιαζάκι, που η τε-

λευταία του τανία «Kaze Tachinu» (The Wind Rises) προβλήθηκε εδώ στη Βενετία, με μήνυμά του που μας έστειλε από την Ιαπωνία, ανακοίνωσε ότι αποχαιρετά τον κινηματογράφο... Γι’ αυτή την ταινία η βενετσιάνικη Μόστρα έκανε μια σπάνια εξαίρεση και δέχτηκε να τη συμπεριλάβει στο πρόγραμμα παρά το γεγονός ότι ήδη έχει βγει στις ιαπωνικές αίθουσες. Αντίθετα, παρών ήταν εδώ στο Λίντο της Βενετίας ο γεννημένος το 1926 Πολωνός σκηνοθέτης Αντρέι Βάιντα, προκειμένου να παραλάβει ένα ειδικό βραβείο για το σύνολο της καριέρας του, αλλά και για να παρουσιάσει την τελευταία ταινία του, «Walesa», μια κινηματογραφική βιογραφία, αγιογραφία για την ακρίβεια, του ηγέτη της «Αλληλεγγύης» Λεχ Βαλέσα. Τηλεοπτικής αλλά και προπαγανδιστικής λογικής, ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας είναι «Λεχ Βαλέσα - Ο άνθρωπος της ελπίδας» και ιστορεί την εξέλιξη του ηλεκτρολόγου του Γκντανσκ από τα αιματηρά γεγονότα του 1970, όταν το καθεστώς έπνιξε στο αίμα μια απεργία, μέχρι την άνοδο στην εξουσία της

53

«Αλληλεγγύης» έπειτα από εκλογές, τον Ιούνιο του 1989. Λίγοι θυμούνται σήμερα ότι πρώτα κατέρρευσε πλήρως ο ανύπαρκτος «υπαρκτός» στην Πολωνία με εκείνες τις εκλογές και λίγους μήνες μετά, τον Νοέμβριο του 1989, το Τείχος του Βερολίνου. Η Σκάρλετ Γιόχανσον, που η καριέρα της απογειώθηκε εδώ στη Βενετία δέκα χρόνια πριν με το «Χαμένοι στη μετάφραση» της Σοφίας Κόπολα, επέστρεψε ως πρωταγωνίστρια της εικαστικής, κατά κύριο λόγο, δημιουργίας του Βρετανού σκηνοθέτη Τζόναθαν Γκλέιζερ «Under the Skin», όπου η... μελαχρινή Σκάρλετ υποδύεται ένα εξωγήινο πλάσμα που φτάνει στη Γη με προθέσεις κάθε άλλο παρά αγαθές... Πρόκειται για μεταφορά στην οθόνη του ομότιτλου μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας του Μάικλ Φέιμπερ. Η ταινία, παρά την παρουσία της Γιόχανσον, δεν απευθύνεται στο μεγάλο κοινό και περισσότερο θυμίζει αβανγκάρντ πειραματισμούς... Γυρισμένη εξ ολοκλήρου στο τραχύ τοπίο της Σκωτίας, είναι μια ταινία που είτε θα την αποδεχθεί ο θεατής για την υπνωτική της ατμόσφαιρα είτε θα την απορρίψει. «Θεώρημα μηδέν» («Zero theorem») λέγεται η νέα ταινία του Τέρι Γκίλιαμ, που παρουσιάστηκε εντός διαγωνισμού στη Μόστρα, χωρίς να ενθουσιάσει. Ήρωας, ένας άντρας ονόματι Κόεν Λεθ (Κρίστοφ Βαλτς), ιδιοφυΐα στα κομπιούτερ αλλά απομονωμένος από τους πάντες... Στο φετινό Φεστιβάλ της Βενετίας συμμετέχει και ο ριζοσπάστης Ισραηλινός σκηνοθέτης Άμος Γκιτάι, που η κινηματογραφική καριέρα του συνδέεται άμεσα με τη σύγχρονη ιστορία του Ισραήλ, καθώς στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, τον Οκτώβριο του 1973, ενώ υπηρετούσε τη στρατιωτική θητεία του, είχε αναλάβει να κινηματογραφεί από ελικόπτερο τις μάχες στο έδαφος. Πέρυσι στο Φεστιβάλ της Βενετίας ο Άμος Γκιτάι βραβεύθηκε για το σύνολο της καριέρας του, ενώ εφέτος βρίσκεται και πάλι εδώ με το «Ana Arabia», που διεκδικεί τον Χρυσό Λέοντα. Με την ταινία του αυτή, μας μεταφέρει στο νότιο Τελ Αβίβ, όπου περιθωριακοί Ισραηλινοί και Άραβες συμβιώνουν, κόντρα στην απόρριψη από την κοινωνία. Το φιλμ είναι ένα επίτευγμα τεχνικής, καθώς ο Γκιτάι το γύρισε με ένα μόνο πλάνο, διάρκειας 81 λεπτών. «Η λήψη διαρκείας χωρίς καμιά διακοπή ή άλλη τεχνική επεξεργασία είναι μια πολιτική δήλωση» διαβάζουμε στους τίτλους της ταινίας, σε ένα κείμενο που υπογράφει ο σκηνοθέτης. «Η μοίρα των Εβραίων και των Αράβων πάνω σε αυτή τη γη, σε αυτή την περιοχή, δεν θα κοπεί, δεν θα χωριστεί. Οι ζωές τους αλληλοσυμπληρώνονται».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

54

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΠΕΜΠΤΗ

Βρετανική «Αντιγόνη»

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Μια Αντιγόνη εμπνευσμένη από τις ταραχές που συγκλόνισαν το Λονδίνο το 2011, τις διαμαρτυρίες που ξεσήκωσε η κηδεία της Μάργκαρετ Θάτσερ, τους βασιλικούς γάμους, μέχρι και το... αρτιγέννητο βασιλικό μωρό, παρουσιάσει η Σχολή Παραστατικών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Leeds, ένα «πολιτικό θρίλερ» βασισμένο στη δραματουργική επεξεργασία του Ashley Scott-Layton και σκηνοθετημένο από τον Γιώργο Ροδοσθένους, παρουσιάζεται από σήμερα για τρεις μέρες, με ελεύθερη είσοδο, στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 9.00 μ.μ.

Κοινός λόγος Αφηγήσεις, μουσική και τραγούδια που μεταφέρουν ήχους και αισθήματα από έναν κόσμο που θυσιάστηκε στους εθνικισμούς του 20ού αιώνα. Αφηγήσεις που φωτίζουν διαφορετικά όχι μόνο την ιστορία αλλά και τα σύγχρονα πάθη μας. Ένα θεατρικό οδοιπορικό από τη Μικρασιατική Καταστροφή έως τον εμφύλιο, βασισμένο στις μαρτυρίες που συνέλεξε η Έλλη Παπαδημητρίου, η παράσταση Κοινός λόγος, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, με πρωταγωνίστριες τη Λυδία Κονιόρδου και την Ελένη Κοκκίδου, καθώς και τις Μαρία Κατσανδρή, Ελένη Ουζουνίδου, Τάνια Παλαιολόγου, παρουσιάζεται τη Δευτέρα στην κατεξοχήν προσφυγική γειτονιά, την Κοκκινιά, από το Θέατρο του Νέου Κόσμου στο Δημοτικό Κηποθέατρο Νίκαιας (Κύπρου και Προύσης), στις 9.00 μ.μ.

ΚΥΡΙΑΚΗ

Πέρσες Πρόσφυγες από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, ως σύγχρονοι Πέρσες και με αφορμή το έργο του Αισχύλου, εκφράζουν δημιουργικά φόβους, ανησυχίες και προβληματισμούς σχετικά με τους δικούς τους αληθινούς πολέμους και τις μάχες της καθημερινότητας, αποτέλεσμα του εβδομαδιαίου εργαστηρίου Station Athens. Πλάι στη θεατρική τους δουλειά, στον χώρο εκτίθενται φωτογραφίες, χειροποίητα σκηνικά αντικείμενα, ημερολόγια προβών και βίντεο με την προσωπική ματιά του καθενός απέναντι στην ιστορία του πολέμου και το έργο του Αισχύλου, στο πλαίσιο του ReMap4, στο Συνεργείο (Κολωνού 31, 3ος όρ., Μεταξουργείο), από τις 12.00 μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

Λουκιανός - Γερμανός

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Δύο φίλοι από παλιά, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης και ο Βαγγέλης Γερμανός, ιστορικές παρουσίες στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού, σμίγουν τις δυνάμεις τους σε μια μουσική συνάντηση με τραγούδια από όλες τις δουλειές τους, αλλά και τραγούδια συνθετών που αγαπούν, μαζί με τους Red Wing σε country και western τραγούδια, στην Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι), στις 9.00 μ.μ.

ΤΡΙΤΗ

Art21 - 100 Artists Με το ντοκιμαντέρ με θέμα Identity («Ταυτότητα»), όπου ο ηθοποιός Steve Martin και ο φωτογράφος William Wegman εισάγουν το θέμα, ενώ στη συνέχεια μιλούν οι καλλιτέχνες Bruce Nauman, Kerry James Marshall, Maya Lin και Louise Bourgeois, συνεχίζονται οι προβολές του πρώτου κύκλου της σειράς Art21 - 100 Artist. Σε αυτήν, ε-

κατό διεθνείς εικαστικοί μιλούν για τη δουλειά τους και τη δημιουργική διαδικασία που ακολουθούν, για τη σχέση τους με το κοινό και τη στάση τους απέναντι στις κοινωνικές εξελίξεις του 21ου αιώνα. Προβάλλεται στο Θέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης (Μασσαλίας 22), στις 8.30 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ

Scorpions Ένα από τα μακροβιότερα και πιο επιτυχημένα ροκ συγκροτήματα στον κόσμο, οι Scorpions, παλιοί γνώριμοι του ελληνικού κοινού, έρχονται και πάλι στη χώρα μας για τρεις εμφανίσεις (11-12, 14/9), σε μια ιστορική αναδρομή από την αρχή της καριέρας τους μέχρι σήμερα, αλλά και με τραγούδια που δεν έχουν παιχτεί ποτέ ζωντανά, unplugged ροκ ήχο, 12 μουσικούς στη σκηνή, κλασικά έγχορδα και special guests, μια συναυλία που θα μαγνητοσκοπηθεί για να κυκλοφορήσει σε όλο τον κόσμο, στο Θέατρο Λυκαβηττού, στις 8.30 μ.μ.

Λαυρέντης Μαχαιρίτσας Τις μπαλάντες των αισθήσεων και των παραισθήσεων του Μάνου Χατζιδάκι συναντά και συνδιαλέγεται μαζί τους, με σκευή τα δικά του ηλεκτρικά τραγούδια, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, συμφιλιώνοντας τον ηλεκτρικό ήχο με τη μελωδία και τον λυρισμό σε τραγούδια όπως «Η μπαλάντα του οδοιπόρου», «Ο Ροβινσών στη Μύκονο», «Ο Ιρλανδός και ο Ιουδαίος» κ.ά., μαζί με την Στέλλα Γαδέδη στο φλάουτο και τον Παναγιώτη Μάργαρη στην κλασική κιθάρα, σήμερα και αύριο, στο Προαύλιο του Badminton (Άλσος Γουδή), στις 9.00 μ.μ.

Δημόσιος χώρος Με τη δίπτυχη έκθεση εικαστικών «Ανάγνωση του δημόσιου χώρου της πόλης», στην οποία περιλαμβάνεται το εικαστικό πολύπτυχο του Θόδωρου Ψυκάκου Μέσω μιας διαδρομής και οι φωτογραφίες - βίντεο της Στέλλας Μπολωνάκη Μέσω των παραστάσεων της πόλης, ξεκινά ο νέος κύκλος εκδηλώσεων στον Πολυχώρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Πολιτισμού Ανοιχτή Πόλη (Μέγαρο Ερμής, Πανεπιστημίου 56), στις 8.00 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ

Νίκος Ξυδάκης Μια νέα προσέγγιση στην Εκδίκηση της γυφτιάς, έργο που αποτέλεσε σταθμό στο ελληνικό τραγούδι, καθώς και τραγούδια που

Το αμάρτημα της μητρός μου Το έργο του Γεωργίου Βιζυηνού, ένα από τα σημαντικότερα διηγήματα της ελληνικής πεζογραφίας, ένα αυτοβιογραφικό οικογενειακό δράμα γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο, μία εξομολόγηση που γίνεται δημόσιος λόγος λυτρωτικός, με κύρια πρόσωπα τον αφηγητή και τη μητέρα του, το έργο με το οποίο το ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων γιορτάζει φέτος τα τριάντα του χρόνια, σκηνοθετημένο από τον Δήμο Αβδελιώδη, με πρωταγωνιστές τους ηθοποιούς Κωνσταντίνο Γιαννακόπουλο και Ρένα Κυπριώτη, έπειτα από την επιτυχημένη θερινή περιοδεία του έρχεται στην Αθήνα και παρουσιάζεται την Τρίτη στην Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι), στις 9.00 μ.μ.

Νίκος Παπάζογλου Αφιερωμένη στη μνήμη του Νίκου Παπάζογλου, του Θεσσαλονικιού τραγουδοποιού που τόσο αγαπήθηκε, είναι η συναυλία αλληλεγγύης που διοργανώνεται την Τετάρτη, με σκοπό την οικονομική ενίσχυση του Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης Θέρμης, μιας δομής που θα παρέχει δωρεάν πρωτοβάθμια ιατρική περίθαλψη σε όλους τους ανασφάλιστους. Στη συναυλία, που αποτελεί μέρος των εκδηλώσεων «Θέρμης Δρώμενα 2013», παίρνουν μέρος οι Νίκος Ζιώγαλας, Ξανθίππη Καραθανάση, Ανδρέας Καρακότας, Γιώργος Λίζος, Κώστας Πρατσινάκης, Μανώλης Φάμελλος, για «να αποδείξουμε τις μέρες αυτές που μας θέλουν απομονωμένους, πως εμείς είμαστε όλοι μαζί». Η συναυλία θα δοθεί στο Φράγμα Θέρμης (Θεσσαλονίκη), στις 9.30 μ.μ.

έχουν γράψει τη δική τους ιστορία, αλλά και κάποια που δεν έχουν παιχτεί ποτέ σε συναυλίες, παρουσιάζει ο Νίκος Ξυδάκης, μαζί με επταμελή ορχήστρα και την ερμηνεύτρια και δεξιοτέχνη της κρητικής λύρας Γεωργία Νταγάκη, καθώς και μια ομάδα ανήσυχων νέων δημιουργών: τον Γιώργη Χριστοδούλου, τον Ηλία Βαμβακούση και τους Pop Eye, στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών (Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 9.00 μ.μ.

Συναυλία αλληλεγγύης Σε ένδειξη αλληλεγγύης στους άστεγους συμπολίτες μας, καλλιτέχνες όπως οι Μπάμπης Στόκας, Ορφέας Περίδης, Κίτρινα Ποδήλατα, Flush Royale και γνωστοί dj’s ραδιοφωνικών σταθμών της Αθήνας ενώνουν τη μουσική και τις φωνές τους σε μία μουσική εκδήλωση αφιερωμένη σε εκείνους που περισσότερο από όλους βιώνουν την φτώχεια και την κοινωνική απομόνωση, μια συναυλία τα χρήματα της οποίας θα δοθούν στο Πρόγραμμα Στήριξης Αστέγων της οργάνωσης «Κλίμακα», στο Bolivar Beach Bar (Ακτή του Ήλιου, Άλιμος), στις 10.00 μ.μ.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

55

OIKOΛΟΓΙΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stavrogianni@avgi.gr

Εισπρακτική μανία από την εκμετάλλευση αυθαιρέτων Από την περασμένη Δευτέρα έχει μπει σε εφαρμογή η νέα επιχείριση εκμετάλλευσης των αυθαιρεσιών και των παρανομιών για το ταμείο του Μνημονίου μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος υπαγωγής στη ρύθμιση της τακτοποίησης, το οποίο διαχειρίζεται το ΤΕΕ σε εφαρμογή του νέου νόμου 4178/2013. Με φιλοσοφία ίδια και απαράλλακτη από αυτήν του πρώτου νόμου Παπακωνσταντίνου, ο οποίος δημοσιεύτηκε στις 20 Σεπτεμβρίου του 2011, αλλά με ακραία αγοραία αντίληψη. Με τις δύο Υπουργικές Αποφάσεις που εκδόθηκαν η όλη διαδικασία διεκπεραιώνεται χωρίς κανέναν έλεγχο από κρατική αρχή, αποκλειστικά μεταξύ του ιδιοκτήτη του αυθαιρέτου με υπεύθυνη δήλωση και βεβαίωση του ιδιώτη μηχανικού. Το κράτος αποσύρεται και θα εισπράττει μόνο τα παράβολα και τα ειδικά πρόστιμα σε βάθος οκταετίας. Οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτή-

Η εξαίρεση από την κατεδάφιση και η αναστολή είσπραξης των προστίμων και επιβολής κυρώσεων για τις υφιστάμενες μέχρι τις 28.7.2011 αυθαίρετες κατασκευές, όπως προβλέπεται στα άρθρα 7 παράγραφος 1 και 8 του νομοσχεδίου, προσκρούει στο άρθρο 24 του Συντάγματος, έκρινε το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής στη γνωμοδότησή του (30/7), η οποία πετάχτηκε στα σκουπίδια από το ΥΠΕΚΑ. Παραθέτοντας τουλάχιστον 40 αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ και των τμημάτων από το 1980 μέχρι τώρα αμφισβητεί ευθέως ότι οι παραπάνω ρυθμίσεις «εντάσσονται σε πλαίσιο προηγούμενου συνολικού χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, όπως επιτάσσει η διάταξη του άρθρου 24 του Συντάγματος προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του οικιστικού περιβάλλοντος και η υπονόμευση ή η ανατροπή της αποτελεσματικότητας των πολεοδομικών κανόνων (όρων δόμησης, περιορισμών χρήσεως κ.λπ.), με αποτέλεσμα την επιδείνωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων στις περιοχές αυτές». Επαναλαμβάνει σταθερά ότι στα πορίσματα της πάγιας νομολογίας του ΣτΕ ισχύει ο κανόνας της κατεδάφισης των αυθαιρέτων κατασκευών. Οριστική εξαίρεση αυθαιρέτου από την κατεδάφιση επιτρέπεται, κατά τρόπο συνταγματικώς ανεκτό, κατ’ αρχήν μέχρι την 31.1.1983, ημερομηνία που ορίστηκε από τον οικιστικό νόμο Τρίτση 1337/1983. Τα μεταγενέστερα ανεγερθέντα αυθαίρετα κτίσματα δεν επιτρέπεται κατά κανόνα να εξαιρούνται της κατεδάφισης. Εξαίρεση από τον κανόνα κατά παράβαση των καθορισθέντων για ορισμένη περιοχή όρων και περιορισμών δόμησης έχει κριθεί ανεκτή από το Συμβούλιο της Επικρατείας «οσάκις αι αυθαίρετοι κατασκευαί οφείλονται εις ασημάντους από πολεοδομικής απόψεως παραβάσεις, αίτινες, ως εκ του μεγέθους, της μορφής και των επιπτώσεών των δεν ασκούν σοβαράν επιρροήν επί της λειτουργικότητος των οικισμών, μη παρεμποδίζουσαι την ομαλήν ανάπτυξιν αυτών, ουδ’ επιδρώσαι δυσμενώς επί των όρων διαβιώσεως, ώστε να κατα-

τες θα χρηματοδοτούν ακόμη και τη λειτουργία του συστήματος του ΤΕΕ με την καταβολή ειδικού τέλος επί του παραβόλου. Μάλιστα, η ένταξη στη ρύθμιση μετράει από τη στιγμή που θα εξοφληθεί το παράβολο υπέρ του Δημοσίου και το τέλος υπέρ του ΤΕΕ. Η πρώτη Υπουργική Απόφαση που καθορίζει τα της υποβολής των απαραίτητων δικαιολογητικών επιτρέπει την ολοκλήρωση της τακτοποίησης άμα πληρωθεί το ειδικό πρόστιμο και χωρίς να υποβληθούν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, αρκεί ο μηχανικός να δηλώσει ότι τα έχει στη διάθεσή του και θα τα υποβάλει εντός έξι μηνών! Εννοείται ότι ακόμη δεν έχουν εκδοθεί, στην πιο σεισμογενή χώρα της Ευρώπης, οι αποφάσεις για κατάθεση δελτίου τρωτότητας ή στατικής μελέτης, όπως προέβλεπε ο αρχικός νόμος.

Με την ίδια απόφαση επιχειρείται να παρακαμφθεί η κρίση της Ολομέλειας του ΣτΕ, καθώς στον νέο νόμο εντάσσονται με νέα αίτηση ακόμη και οι υποθέσεις που είχαν περαιωθεί στο πλαίσιο του νόμου 4013/11. Η απόφαση του ΣτΕ, η οποία έκρινε πως ο νόμος Παπακωνσταντίνου παραβιάζει το άρθρο 24 του Συντάγματος, αναμένεται να καθαρογραφεί εντός του μήνα. Σε κάθε περίπτωση, οι πολίτες που είχαν προσβάλει τον αρχικό νόμο ετοιμάζονται να καταθέσουν αίτηση ακύρωσης, αλλά και αίτηση αναστολής, η οποία, αν γίνει δεκτή, σταματά κάθε διαδικασία ρύθμισης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ολομέλεια του ΣτΕ, με μόλις μία ψήφο διαφορά, δεν κρίθηκε τριπλά αντισυνταγματικός ο εισπρακτικός νόμος (παραβίαση των συνταγματικών αρχών του κράτους δικαίου και της ισότητας των πολιτών).

τρακίου). Οι περιοχές προστασίας υπόγειων υδάτων δεν περιλαμβάνονται στις εξαιρέσεις υπαγωγής στη ρύθμιση των αυθαιρέτων του Ν.

4014/2011». Στο προοίμιο της επιστολής γίνεται εκτενής αναφορά στις... άπειρες αλλαγές του άρθρου 24 του νόμου που καθορίζει τα δικαιολογητικά και τη διαδικασία υπαγωγής στη ρύθμιση από την ημερομηνία δημοσίευσής του. Έχει υποστεί πέντε νομοθετικές τροποποιήσεις (με τους νόμους 4051/12, 4067/12, 4030/11, 4042/2012 και 4038/2012). Έχουν εκδοθεί από το ΥΠΕΚΑ τρεις ερμηνευτικές εγκύκλιοι, πέντε Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις και μία Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (η υπ’ αρ. 31/31.12.2011). Με τον έκτο κατά σειρά νόμο Ν.

4061/2012 έγινε νέα προσθήκη.

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ

Λεφτά υπάρχουν...

Αντισυνταγματικός ο νέος νόμος

Ακριβούτσικα... έρχεται στο Πράσινο Ταμείο η υποχρέωσή του να πληρώνει το διατραπεζικό σύστημα «Δίας» για τον ειδικό κωδικό που καταβάλλονται τα ειδικά πρόστιμα για τη διατήρηση των ημιυπαίθριων και λοιπών παρανομιών σε κτήρια με οικοδομική άδεια (ειδικό πρόστιμο διατήρησης ρυθμιζόμενων χώρων νόμου 3843/2010) και την τακτοποίηση όλων των αυθαιρεσιών και παρανομιών (ενιαίο ειδικό πρόστιμο αυθαιρέτων του άρθρου 24 του νόμου 4014/2011). Μόνον για τους πέντε μήνες του 2013 (Φεβρουάριο, Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο) έδωσε περί τις 169.000 ευρώ από τον φετινό του προϋπολογισμό, όταν με τα απανωτά κυβερνητικά ριφιφί στους πόρους του δικαιούται να εκταμιεύσει μόνο το 2,5% των διαθεσίμων του ανά έτος. Αλλά και το ΥΠΕΚΑ έδωσε την περασμένη άνοιξη 39.925 ευρώ για «ανάπτυξη διαδικτυακών εφαρμογών προς ενημέρωση των πολιτών σε εφαρμογή του νόμου 4014/2012». Και επειδή ζούμε την αντιστροφή της πραγματικότητας, η παραπάνω πράξη εντάχθηκε στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-2013» ως ενέργεια ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού σε περιβαλλοντικά θέματα...

στούν συνταγματικώς ανεπίτρεπτοι». Αντίθετη στο άρθρο 24 του Συντάγματος, παράγραφος 2, έχει θεωρηθεί, όπως αναφέρεται στη γνωμοδότηση, και η αυτόματη εξαίρεση από την κατεδάφιση κάθε αυθαίρετης κατασκευής, η οποία υφίσταται σε ορισμένη χρονική στιγμή με μόνη τη δήλωση του ενδιαφερομένου και άνευ προηγούμενης κρίσης της διοίκησης, η οποία να διαμορφώνεται βάσει πολεοδομικών κριτηρίων και χωρίς να εξαρτάται η εξαίρεση από το μέγεθος, το είδος ή τη σημασία της κατασκευής ή των επιπτώσεών της επί του περιβάλλοντος χώρου...

Συνήγορος του Πολίτη: Σωρεία παρανομιών εις βάρος των πολιτών Με επιστολή προς τον υπουργό ΠΕΚΑ, η Συνήγορος του Πολίτη, στις 26 Ιουλίου, εντόπιζε τις αντισυνταγματικές διατάξεις τού μέχρι τότε θεσμικού πλαισίου, αλλά και άλλες παρανομίες, μέσα από τη διερεύνηση αναφορών πολιτών, οι οποίες ούτε με τον νέο νόμο θεραπεύονται. Με αφορμή τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Ε-

πικρατείας για την αντισυνταγματικότητα του 4014/2011, ο Συνήγορος του Πολίτη καθιστούσε σαφές πως «αν η εξέλιξη αυτή επαληθευτεί με τη δημοσίευση του κειμένου της απόφασης, θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα για τους πολίτες που έχουν ήδη τακτοποιήσει τα ακίνητά τους με τον Ν.

4014/2011». Και εξηγούσε: «Τα ζητήματα αυτά θα προκύψουν αφενός λόγω των μεταβιβάσεων των ακινήτων που έχουν διενεργηθεί την τελευταία διετία, αφετέρου λόγω του ενδεχόμενου κινδύνου ακύρωσης ή και ανάκλησης των διοικητικών πράξεων τακτοποίησης των ακινήτων τους εάν αυτές προσβληθούν. Επίσης δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να στραφούν δικαστικά κατά του Ελληνικού Δημοσίου διεκδικώντας τα χρηματικά ποσά που κατέβαλαν για την τακτοποίηση των ακινήτων και αποζημίωση για την περιουσιακή ζημία που θα έχουν υποστεί». Μέσω συγκεκριμένων περιπτώσεων τις οποίες είχε διερευνήσει, σημείωνε, μεταξύ άλλων, ότι όσον αφορά τη δυνατότητα υπαγωγής στη ρύθμιση αυθαίρετων κατασκευών, για τις οποί-

ες έχουν εκδοθεί τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις που αποφαίνονται υπέρ της κατεδάφισής τους, αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα της δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 Συντάγματος) και της υποχρέωσης συμμόρφωσης της διοίκησης στις δικαστικές αποφάσεις (άρθρο 95 Συντάγματος). Η παρατήρηση προήλθε μετά από περίπτωση αυθαίρετης περίφραξης η οποία κρίθηκε τελεσιδίκως κατεδαφιστέα και ο ιδιοκτήτης της στη συνέχεια υπέβαλε αίτημα υπαγωγής στο άρθρο 24 του Ν. 4014/2011 για την τακτοποίησή της. Σε άλλη υπόθεση και αφού ο πολίτης είχε τακτοποιήσει την αυθαίρετη ιδιοκτησία του, δεν μπόρεσε να συνδεθεί με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας γιατί το αυθαίρετο ήταν σε περιοχή προστασίας. Όπως αναφέρεται στην επιστολή: «Κατά την επικοινωνία του ιδιοκτήτη με την αρμόδια Δημοτική Επιχείρηση, εκείνη αρνήθηκε να προβεί στη σύνδεση με τα δίκτυα κοινής ωφελείας με την αιτιολογία ότι η ιδιοκτησία του βρίσκεται σε περιοχή προστασίας υπόγειων υδάτων (ειδικό καθεστώς προστασίας της περιοχής Λου-

56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ (Θερινό) Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, The Grandmaster 20:50, 23:00 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:30 3D Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 20:40, 22:45 Αίθουσα 2 Elysium 21:15, 23:30 Αεροπλάνα μεταγλ. 19:15 Αίθουσα 3 Elysium 22:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:40, 20:00 Αίθουσα 4 Οικογένεια Μίλερ 21:00, 23:10 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:50 Αίθουσα 6 (Θερινή) Θλιμμένη Τζάσμιν 20:30, 22:30 ΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717, Το τέλειο χτύπημα 20:30, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλισσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Elysium 20:50, 23:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:00, 19:00 Αίθουσα 2 Οικογένεια Μίλερ 20:30, 22:40 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:00 3D ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Elysium 20:50, 23:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:00, 19:00 Αίθουσα 2 Οικογένεια Μίλερ 18:20, 20:30, 22:50 Αίθουσα 3 Το τέλειο χτύπημα 20:10, 22:40 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

18:00 Αίθουσα 4 Οικογένεια Μίλερ 21:40 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:30 3D, 19:30 3D ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Το τέλειο χτύπημα 20:30, 22:50 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:30 Αίθουσα 2 Elysium 22:30 Αεροπλάνα μεταγλ.

18:15 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:15 3D ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ (Θερινό) Κήπος Ζαππείου, 2103369300, Τα παλιόπαιδα 20:45, 22:45 ΑΙΟΛΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗΣ (Θερινό) Σολωμονιδου και Φιλαδελφείας, Καισαριανή, 2107247600, Η γκαρσονιέρα 20:30, 22:40 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Θλιμμένη Τζάσμιν 18:10, 20:10, 22:15 ΑΜΥΝΤΑΣ (Θερινό) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Θλιμμένη Τζάσμιν 20:45, 22:50 AΝΕΣΙΣ (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Το τέλειο χτύπημα 20:50, 23:05 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Οικογένεια Μίλερ 19:00, 21:00, 23:00 Αίθουσα 2 ART CINEMA ELYSIUM 20:50, 22:50 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 19:00 ΑΝΟΙΞΙΣ (Θερινό) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Το τέλειο χτύπημα 21:40 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 19:40 ΑΡΚΑΔΙΑ (Θερινό) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 2107661166-2107661226, Το τέλειο χτύπημα 22:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:00 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Ανέβασμα στον ουρανό 20:15 Ο πυρετός ανεβαίνει στο Ελ Πάο 18:15, 22:15 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (Θερινό) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, Θλιμμένη Τζάσμιν 21:00, 23:10 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Αεροπλάνα μεταγλ. 18:30 3D Θλιμμένη Τζάσμιν 20:15, 22:15 Αίθουσα 2 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

18:30 3D Elysium 20:45, 22:45 Αίθουσα 3 (Θερινή) Θλιμμένη Τζάσμιν 20:40, 22:50 ΒΟΞ (Θερινό) Θεμιστοκλέους 82, Εξάρχεια, Αθήνα, 2103301170, Οι δώδεκα ένορκοι 20:45, 22:45 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, Elysium 22:10 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:00 3D VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 2 Οικογένεια Μίλερ 22:20, 00:40 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 15:20 3D, 17:40 3D, 20:00 3D Αίθουσα 3 Elysium 17:10, 19:30 Αίθουσα 4, Elysium 21:50, 00:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 16:30, 18:45 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Αεροπλάνα μεταγλ. 17:15, 19:15 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 21:20, 23:40 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 16:40, 19:00 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:00, 19:30 Στρουμφάκια 2 (με υπότιτλους) 22:00, 00:30 Αίθουσα 8, Lays , Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 20:10 3D, 22:30 3D Αεροπλάνα μεταγλ. 16:00 3D One Direction: This Is Us 18:00 3D Αίθουσα 9 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 10 Θλιμμένη Τζάσμιν 21:10, 23:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 15:00, 18:00 Αίθουσα 11 Οικογένεια Μίλερ 16:20, 18:40, 21:10, 23:30 Αίθουσα 12 Το τέλειο χτύ-

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΘΕΑΜΑΤΑ πημα 17:30, 20:10, 22:50 Αίθουσα 13 - gold class Θλιμμένη Τζάσμιν 21:10, 23:30 Αίθουσα 14 - gold class Το τέλειο χτύπημα 20:10, 22:50 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου,Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Elysium 23:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:30, 21:15 Αίθουσα 2 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 18:20, 21:00, 23:45 Αίθουσα 3, Cosmote Οικογένεια Μίλερ 18:45, 21:15, 23:30 Αίθουσα 4 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:00 3D, 20:15 3D Θλιμμένη Τζάσμιν 22:30, 00:30 Αίθουσα 5 Αεροπλάνα μεταγλ. 18:00 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 20:00, 22:15, 00:30 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:10 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 19:20 3D, 21:40 3D, 00:00 3D Αίθουσα 2 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 17:00, 19:40, 22:20 Αίθουσα 3 Τούρμπο μεταγλ.

17:00 Θλιμμένη Τζάσμιν 19:00, 21:15, 23:30 Αίθουσα 4 Οικογένεια Μίλερ 19:40, 22:00, 00:20 Αεροπλάνα μεταγλ. 17:40 Αίθουσα 5 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 6 Elysium 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:00 3D, 20:15 3D Αίθουσα 7VMAX, Cosmote Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

18:45, 21:00, 23:15 Αίθουσα 8 - Gold Class Οικογένεια Μίλερ 20:00, 22:20 Αίθουσα 9 - Gold Class Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 18:20, 21:00, 23:40 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Οικογένεια Μίλερ 22:45 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 16:00 3D, 18:15 3D, 20:30 3D Αίθουσα 2, Cosmote Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 16:30, 18:45, 21:00, 23:15 Αίθουσα 3 Θλιμμένη Τζάσμιν 19:10, 21:20 Elysium 23:30 Αεροπλάνα μεταγλ. 17:00 Αίθουσα 4 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 17:00, 19:40, 22:20 Αίθουσα 5 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 17:20, 19:30, 21:40, 23:50 VILLAGE RENTI SUMMER (Θερινό) Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr, Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 21:10, 23:40 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού ,Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Comfort Οικογένεια Μίλερ 22:00, 00:30 Αίθουσα 2 Comfort Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 20:40, 23:00 Αίθουσα 3 Γούλβεριν 19:30, 22:10 Αίθουσα 4 One Direction: This Is Us 17:30 3D Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 19:30 3D, 21:50 3D, 00:20 3D Αίθουσα 5 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 6 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 18:20, 20:40, 23:00 Αίθουσα 7 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:45 3D, 20:00 3D, 22:10 3D Αίθουσα 8 Οικογένεια Μίλερ 19:00, 21:20, 23:40 Αεροπλάνα μεταγλ.

17:00 3D Αίθουσα 9 Οικογένεια Μίλερ 17:20, 19:40, 22:00, 00:30 Αίθουσα 10, Cosmote Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 17:50, 20:30, 23:15 Αίθουσα 11 , Elysium 17:40, 20:00, 22:20 Αίθουσα 12 Elysium 20:50, 23:10 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:30 Αίθουσα 13 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:00, 19:15 Στρουμφάκια 2 (με υπότιτλους) 21:30, 23:45 Αίθουσα 14 Elysium 19:20, 21:40, 00:00 Αίθουσα 16 Αεροπλάνα μεταγλ.

18:10, 20:10 Θλιμμένη Τζάσμιν 22:15, 00:20 Αίθουσα 17 Οικογένεια Μίλερ 18:00, 20:20, 22:40 Αίθουσα 19 Τούρμπο μεταγλ. 17:10, 19:10 Μέσα από τα μάτια τους 21:10, 23:20 Αίθουσα 20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:30 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 19:45, 22:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Τούρμπο μεταγλ. 19:00 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 21:10 Αίθουσα 3 (Θερινή) Θλιμμένη Τζάσμιν 20:30, 22:50 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Θλιμμένη Τζάσμιν 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Θλιμμένη Τζάσμιν 19:30, 21:30 ΔΕΞΑΜΕΝΗ (Θερινό) Πλατεία Δεξαμενής Κολωνάκι, Αθήνα, 2103623942-2103602363, The Grandmaster 20:40, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΔΑΦΝΗ (Θερινό) Ηλία Ηλιού 28-30 & Ηλιουπόλεως 77, Δάφνη, 2109731856, Έρωτας είναι...

20:45, 22:45 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Το τέλειο χτύπημα 20:10, 22:20 ΔΙΟΝΥΣΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Το τέλειο χτύπημα 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:00 ΕΚΡΑΝ (Θερινό) Ζωοδόχου Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Οι ευνοούμενοι του φεγγαριού 20:50, 23:00 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Το τέλειο χτύπημα 17:20, 19:50, 22:20 ΕΛΛΗΝΙΣ CINEMAX (Θερινό) Κηφισίας 29,

Αμπελόκηποι, Αθήνα, 2106464009-80111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Θλιμμένη Τζάσμιν 20:45, 23:00 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Dancing Dreams 21:00, 23:00 ΘΗΣΕΙΟΝ (Θερινό) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cine-thisio.gr, Το τέλειο χτύπημα 20:50, 23:00 ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ Πειραιώς 206, Ταύρος, Αθήνα, 2103418550 2103418579, info@mcf.gr, mcf.gr, Κλειστό ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 21062335672106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Το τέλειο χτύπημα 20:30, 23:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:15 Αίθουσα 2 Θλιμμένη Τζάσμιν 19:30, 21:30 ΛΑΪΣ (Θερινό) Ιερά Οδός 48 και Μεγάλου Αλεξάνδρου, Μεταξουργείο, 2103609695, Απέραντο γαλάζιο 20:30 Η πηγή των παρθένων 23:00 ΛΑΟΥΡΑ EUROPA CINEMAS (Θερινό) Φορμίωνος & Νικηφορίδη 24, Νέο Παγκράτι, 2107662040, Θλιμμένη Τζάσμιν 21:00, 23:00 ΛΙΛΑ (Θερινό) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Οικογένεια Μίλερ 20:45, 23:00 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη,(στάση ΜΕΤΡΟ Αγ.Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Τούρμπο μεταγλ.

18:20 Elysium 20:30, 23:00 Αίθουσα 2 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 19:20, 21:30 Αίθουσα 3 Οικογένεια Μίλερ 20:00, 22:15 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:00 Αίθουσα 4 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

18:30 3D Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 20:40, 22:45 Αίθουσα 5 Θλιμμένη Τζάσμιν 19:15, 21:15 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 23:15 Αίθουσα 6 Γούλβεριν 22:30 Αεροπλάνα μεταγλ. 18:30, 20:15 ΟΑΣΙΣ (Θερινό) Πρατίνου 7, Παγκράτι, 2107244015, Λίνκολν 20:30, 23:00 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 - 2106786000, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Elysium 20:50, 23:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:30 Αίθουσα 2 Οι Κρουντς μεταγλ. 17:40 Οικογένεια Μίλερ 19:50, 22:30 Αίθουσα 3 Αεροπλάνα μεταγλ.

18:20, 20:20 Ο κύκλος του Mobius 22:40 Αίθουσα 4 Τούρμπο μεταγλ. 17:15, 19:20 Γούλβεριν 21:50 Αίθουσα 5 Αεροπλάνα μεταγλ. 17:00 3D Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 19:00 3D Αίθουσα 6 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 17:20 3D, 19:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 7 Θλιμμένη Τζάσμιν 17:40, 20:10, 22:20 Αίθουσα 8, Vodafone Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 17:50, 20:30, 23:10 Αίθουσα 9 Αεροπλάνα μεταγλ. 19:10 Θλιμμένη Τζάσμιν 21:10 One Direction: This Is Us 17:10 3D Αίθουσα 10 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 18:10, 20:40, 23:00 Αίθουσα 11 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 22:10 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:30, 20:00 Αίθουσα 12 Το μυστικό βασίλειο του δάσους μεταγλ. 18:40 Η συμμορία των μάγων 21:30 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 22:10 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:30, 20:00 Αίθουσα 2 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 17:50, 20:30, 23:10 Αίθουσα 3 Αεροπλάνα μεταγλ.

18:20, 20:20 Ο κύκλος του Mobius 22:40 Αίθουσα 4 Οι Κρουντς μεταγλ. 17:40 Οικογένεια Μίλερ 19:50, 22:30 Αίθουσα 5 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 18:10, 20:40, 23:00 Αίθουσα 6 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 17:20 3D, 19:40 3D, 22:00 3D Αίθουσα 7, Vodafone Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 21:20 One Direction: This Is Us 17:00 3D Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 19:00 3D Αίθουσα 8 Γούλβεριν 21:50 Τούρμπο μεταγλ.

17:10, 19:20 Αίθουσα 9 Το μυστικό βασίλειο του δάσους μεταγλ. 18:40 Elysium 20:50, 23:20 Αίθουσα 10 Θλιμμένη Τζάσμιν 17:40, 20:10, 22:20 ΠΑΛΑΣ (Θερινό) Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Το Γεράκι της Μάλτας 22:45 Ο θαυματοποιός 20:45 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Αλεξάνδρας & Μαυρομιχάλη, Αθήνα, 2106425714, Οικογένεια Μίλερ 22:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

20:00 ΡΙΒΙΕΡΑ (Θερινό) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Τα παλιόπαιδα 20:45, 22:45 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (Θερινό) Αλσος Βεϊκου, 2102138119, Το τέλειο χτύπημα 23:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (Θερινό) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103222071-2103248057, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, Θλιμμένη Τζάσμιν 20:45, 23:05 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (Θερινό) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256, cinefloisvos@gmail.com, Θλιμμένη Τζάσμιν 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΨΥΧΙΚΟ CLASSIQUE (Θερινό) Λεωφόρος Κηφισίας 290 & Παρίτση 2, Ψυχικό (Φάρος), 2106777330-1, Διατριβή για ένα φόνο 20:45, 22:45 STER CINEMAS Λεωφ.Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ίλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:30 3D, 19:30 3D Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων

21:30 3D, 23:40 3D Αίθουσα 2 Αεροπλάνα μεταγλ. 17:10, 19:10 Οικογένεια Μίλερ 21:20, 23:30 Αίθουσα 3 Αεροπλάνα μεταγλ. 20:00 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 22:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 16:00, 18:00 Αίθουσα 4 Elysium 21:00, 23:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

17:00, 19:00 Αίθουσα 5 Οικογένεια Μίλερ 20:45 Αεροπλάνα μεταγλ. 16:30 3D, 18:30 3D Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 23:00 Αίθουσα 6 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 16:00, 18:10, 20:20, 22:30 Αίθουσα 7 Θλιμμένη Τζάσμιν 19:50, 22:10 Αεροπλάνα μεταγλ. 17:50 Αίθουσα 8 (Θερινή) Οικογένεια Μίλερ 22:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:10 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695 2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr, Χιλή: μέχρι πότε? (40 χρόνια από το θάνατο του Σαλβαδορ Αλιεντε) 22:45 Υπόσχεση στους Νεκρούς: το Ταξίδι της Εξορίας του Άριελ Ντόρφμαν (40 χρόνια από το θάνατο του Σαλβαδορ Αλιεντε) 19:30 Οι Νεκροί δεν Σιωπούν (40 χρόνια από το θάνατο του Σαλβαδορ Αλιεντε) 21:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 2102826873-2102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Θλιμμένη Τζάσμιν 20:30, 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:30 3D Αίθουσα 2 Αεροπλάνα μεταγλ. 18:45, 20:45 Αίθουσα 3 (Θερινή) Οικογένεια Μίλερ 20:15, 22:15 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Απέραντο γαλάζιο 22:00 Η πηγή των παρθένων 20:00 ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109312866, Θλιμμένη Τζάσμιν 20:30, 22:30 ΦΙΛΟΘΕΗ (Θερινό) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398, Θλιμμένη Τζάσμιν 20:50, 23:00 ΦΟΙΒΟΣ Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105, Θλιμμένη Τζάσμιν 20:30, 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 18:30 ΨΥΡΡΗ (Θερινό) Σαρρή 40, Ψυρρή, 2103247234, Ένα καλοκαίρι 20:40, 23:00

ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΛΣΟΣ (Θερινό) Δεκελείας154, 21025320032102583133, Το τέλειο χτύπημα 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:30 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ 3D (Θερινό) Νευροκοπίου 2-4, Παπάγου, 2106561153-2106528173, Θλιμμένη Τζάσμιν 21:20, 23:10 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 19:40 3D ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (Θερινό) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 21057808923, Ο κανόνας της σιωπής 20:30, 22:45 ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΙΣ (Θερινό) Κύπρου 68 & Δωδεκανήσου, Αργυρούπολη, 2109922098, Το τέλειο χτύπημα 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

20:00 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΜΑΣΚΩΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ-ΤΑΥΡΟΥ (Θερινό) Κωσταντινουπόλεως 2, Ταύρος, 2103459531, Stoker 23:00 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 21:00 ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Λεωφόρος Περικλέως 53, Χολαργός, 2106561153-2106528173, Ο μοναχικός καβαλάρης 22:30 Τούρμπο μεταγλ. 20:30

ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΕΛΛΩ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 12, Ραφήνα, 2294023420, Οικογένεια Μίλερ 23:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 21:00 ΑΘΗΝΑ (Θερινό) - PISCINES IDEALES Σολωμού 18, Χαλάνδρι, 2106855860 - 6976584717, Έρωτας είναι... 20:45 Ο κύκλος του Mobius 22:30 ΑΙΓΛΗ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 28-30, Σαρωνίδα, 22910/54941-54261, Βίκτωρ Βικτώρια 20:45, 23:00 ΑΚΤΗ (Θερινό) Θησέως και Αιόλου, Βουλιαγμένη, 2108961337, Το κρυφό πάθος της Τερέζ Ντ.

20:45, 22:50 ΑΛΕΞ CINEMA (Θερινό) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, Το τέλειο χτύπημα 22:45 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

20:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (Θερινό) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, Οικογένεια Μίλερ 22:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:30 ΑΛΙΚΗ (Θερινό) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 2102234130, Το τέλειο χτύπημα 22:15 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:00 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (Θερινό) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Το τέλειο χτύπημα 22:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:30 ΑΜΙΚΟ (Θερινό) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, Το τέλειο χτύπημα 20:45, 23:00 ΑΣΤΕΡΙ ( ΠΡΩΗΝ ΙΛΙΟΝ) (Θερινό) Φιλοκτήτου 86 & Νέστορος, Ιλιον, 2102639030, Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 19:45, 21:45 COOL TYMVOS CINEMAS Δημοσθένους 8, Παραλία Μαραθώνα, 2294055566-6977500030 Αίθουσα 2 (Θερινή) Ο κύκλος του Mobius 20:15, 22:15 Αίθουσα 3 (Θερινή) Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 22:15 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:15 3D ΓΟΡΓΟΝΑ (Θερινό) Παραλία Καλάμου Αγ. Από-

στολοι, 22950 81223, Μεσοτοιχίες 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (Θερινό) Λεωφόρος Ειρήνης 50, Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως, Ηλιούπολη, 2109937870, www.politismosilioupoli.gr Σώμα με σώμα 20:30, 22:30 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (Θερινό) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Οικογένεια Μίλερ 20:45, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ (Θερινό) Κέας & Τερψιχόρης, Ηράκλειο, 2102773731, Το μυστικό βασίλειο του δάσους μεταγλ. 21:00, 23:00 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΡΕΞ ΧΑΛΚΙΔΟΣ (Θερινό) Οδός Τζιαρντίνι 6, Χαλκίδα, 2221083873, Μπαμπούλες Πανεπιστημίου μεταγλ. 20:30, 22:30 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΣΙΝΕ ΚΑΤΕΡΙΝΑ (Θερινό) Δαβάκη 18, Χαϊδάρι, 2105320003, Οικογένεια Μίλερ 22:00 Αεροπλάνα μεταγλ. 20:00 ΗΛΕΚΤΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝ/ΦΟΣ ΚΕΡΑΤΕΑΣ (Θερινό) Λεωφόρος Αθηνών-Σουνίου 37, Παραλία κακιάς θάλασσας, Κερατέα, Αεροπλάνα μεταγλ. 20:30 ΚΑΣΤΑΛΙΑ (Θερινό) Χρυσοστόμου 1,Πλατεία Αγίου Στεφάνου, 2108144384, Έρωτας είναι... 20:30 ΚΟΡΑΛΙ CINEMAX (Θερινό) Αφροδιτης & Ιθάκης, Σαρωνίδα, 2291054097-2291054931, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Elysium 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:30 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr, Elysium 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 17:50, 20:10 ΜΑΙΑΜΙ (Θερινό) Κυανής Ακτής 12, Μάτι, 6942961754-6955466939, Ο τελευταίος χορευτής του Μάο 20:45, 22:45 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ CINEMA (Θερινό) Δουκίσσης Πλακεντίας 87, Χαλάνδρι, 2106014284, Θλιμμένη Τζάσμιν 21:00, 23:00 ΜΑΡΙΑΝΑ (Θερινό) Παραλία Καλάμου, Αγιοι Απόστολοι, 22950-85126, Γάμος σε δόσεις 20:45, 22:45 ΜΑΡΙΕΛ (Θερινό) Λεωφόρος Μαρκοπούλου 39, Πόρτο Ράφτη, 22990-71335,Το αγόρι στο τελευταίο θρανίο 20:30, 22:30 ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ (Θερινό) Παπαδιαμάντη 12, Κηφισιά, 2108019687, Θλιμμένη Τζάσμιν 20:50, 23:00 ΟΡΦΕΑΣ (Θερινό) Λεωφόρος Σαρωνίδος 60, Σαρωνίδα, 22910-60077, Οι Κρουντς μεταγλ. 19:30 Θλιμμένη Τζάσμιν 21:10, 23:10 ΡΙΑ (Θερινό) Λεωφόρος Ποσειδώνος 20, Μάτι, 22940-34778, Οικογένεια Μίλερ 21:00, 23:00 ΡΙΑ (Θερινό) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 21089708442108971654, Το τέλειο χτύπημα 20:30, 22:45 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Μιλτιάδου & Γαργητού, Γέρακας, 2106612717, Elysium 22:30 Αεροπλάνα μεταγλ. 20:30 ΣΙΝΕ ΝΕΑ ΑΝΕΜΩΝΗ (Θερινό) Ι. Κόττου 34 (στο προαύλιο του 1ου δημοτικού σχολείου Μεταμόρφωσης ), 2102773731, The Impossible 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (Θερινό) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλήνη, 2106666815-2106666284, Το τέλειο χτύπημα 22:00 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:00 ΣΙΣΣΥ (Θερινό) - Algida Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 2294091811-6944141308, Το τέλειο χτύπημα 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

20:30 SMART CINEMA (Θερινό) Smart Park, E. Πουλάκη, Σπάτα, 6931086370, http://www.smartpark.com.gr, Γούλβεριν 21:00, 23:00 ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ (Θερινό) Λεωφόρο Σουνίου, Λαύριο, 2292027911229202791, Elysium 22:30 Αεροπλάνα μεταγλ.

20:30 ΤΡΙΑΝΟΝ CINEMAX (Θερινό) Κεφαλληνίας 4, Σαρωνίδα, 2291054931-2291054097, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Το τέλειο χτύπημα 20:30, 22:45 ΦΛΩΡΙΔΑ (Θερινό) Λεωφόρος Ποσειδώνος 124, Ζούμπερη, 2294096923, www.cineflorida.gr, Hannah Arendt 21:00, 23:10 ΧΛΟΗ (Θερινό) Κασαβέτη 17, Κηφισιά, 2108011500, Το τέλειο χτύπημα 22:05 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:15

ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΣΧΑΤΟΥ ΣΙΝΕ ΚΗΠΟΣ (Θερινό) Θερμοπυλών 49 & Κνωσού, Μοσχάτο, 2104810790, Τούρμπο μεταγλ. 21:00 Γούλβεριν 23:00 ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (Θερινό) Θηβών 245, Νίκαια, 2104830330, www.cinenikaia.gr, Μια καλύτερη ζωή 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (Θερινό) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Έρωτας είναι... 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ (Θερινό) Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 2104670012, blogspot.cineselini.com, Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 22:30 Στρουμφάκια 2 μεταγλ. 20:30 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Θλιμμένη Τζάσμιν 20:20, 22:20 Στρουμφάκια 2 μεταγλ.

18:20

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

57

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΤΑ ΧΑΝΙΑ ΦΙΛΟΞΕΝΗΣΑΝ ΤΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΝΕΑΝΙΚΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ 2013

Πρώτο κορίτσι στη Μεσόγειο η Χναρά

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Με νίκη στην πρώτη παρτίδα και τρεις ισοπαλίες στη συνέχεια ο Ρώσος Κράμνικ επιβλήθηκε του συμπατριώτη του Αντρέικιν με 2,5-1,5 και κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Η 18χρονη σκακίστρια του Κύδωνα Χανίων Μαρία-Δανάη Χναρά κατέκτησε τον τίτλο της πρωταθλήτριας νεανίδων Μεσογείου, αφήνοντας πίσω σκακίστριες με υψηλότερο βαθμό αξιολόγησης. Πρωταθλητής αναδείχθηκε ο Τούρκος Εμίρογλου, ξεπερνώντας στα κριτήρια άρσης ισοβαθμίας τον Γιάννη Καλογερή. Βαθμολογία στην κορυφή του 5ου Μεσογειακού Πρωταθλήματος Νέων - Νεανίδων Μεσογείου: 1-2) Εμίρογλου, Καλογερής 7,5 βαθμοί σε 9 αγώνες, 3-4) Παπασημακόπουλος, Κ. Αναγνωστόπουλος 7, 5-7) Καζάκος, Χναρά (1η σκακίστρια), Αρίγκ (Τουρκία - 2η σκακίστρια) 6,5 βαθμοί. Μετάλλια δόθηκαν στα τρία πρώτα αγόρια και τα τρία πρώτα κορίτσια σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες. Οι αγώνες διοργανώθηκαν στο Γεράνι Πλατανιά από τον Κύδωνα Χανίων και την Mediterranean Chess Association, με συνδιοργανωτές την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, τον Δήμο Πλατανιά και τον Όμιλο Επιχειρήσεων Κρομμυδάκη. Η εκπροσώπηση φέτος, κυρίως λόγω της κατάστασης που επικρατεί στην Αν. Μεσόγειο, ήταν περιορισμένη. Αγωνίστηκαν 70 σκακιστές και σκακίστριες από την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Σλοβενία.

o Νικητής στο τουρνουά μπλιτς της Μόσχας βγήκε ο Καριάκιν με 14,5 βαθμούς σε 19 παρτίδες. Δεύτερος ο Ριαζάντσεφ με 13,5. Ακολουθούν στη βαθμολογία οι Μαλαχόφ, Ντρέεφ, Μορόζεβιτς, Νάγιερ, Γκριτσούκ κ.ά. o Νέα τουρνουά από τον Πανελλήνιο και τον Κότινο, στο εντευκτήριο της οδού Μαυρομματαίων 26, στο Πεδίον του Άρεως. Αύριο αρχίζει το 10ο τουρνουά για παίκτες με ΕΛΟ μέχρι 1800 (κάθε Δευτέρα με ώρα έναρξης 18.30), στις 12 Σεπτεμβρίου το τουρνουά «Κάισσα 22» (κάθε Πέμπτη, 18.30) και στις 15 Σεπτεμβρίου το επετειακό τουρνουά «20 χρόνια Κότινος» (κάθε Κυριακή, στις 10.30 το πρωί). Οι αγώνες εντάσσονται σε γκραν πρι, από όπου θα φιλοξενηθούν οι καλύτεροι στο διεθνές τουρνουά «Ίκαρος 2014». Δηλώσεις συμμετοχής στον Δημήτριο Σταματάκο (τηλ.

6956021777, 6974647108 ή στο e-mail: krokeatis@yahoo.gr).

Μεγάλα Όπεν

o Το 9ο Ατομικό Νεανικό Πρωτάθλημα Δυτικής Αττικής, για νέους και νέες μέχρι 16 ετών, θα πραγματοποιηθεί στο Γυμνάσιο Φυλής (Βυζαντίου 11), από 9 μέχρι 14 Σεπτεμβρίου. Πληροφορίες από την Αν. Στάμου (6979842953, soulistamou@yahoo.gr) ή τον Ι. Τσουκαράκη (6972230047, 5-8 μ.μ., iotsouk@otenet.gr). Επίσημη ιστοσελίδα: spk-fylis.blogspot.com

Με συμμετοχή 302 σκακιστών και σκακιστριών πραγματοποιήθηκε στη Νίκαια το τουρνουά «Τιμή στην Εθνική Αντίσταση». Ισόβαθμοι στην πρώτη θέση του α’ γκρουπ τερμάτισαν ο Μουτούσης και ο Κοτρωνιάς με 7,5 βαθμούς σε 9 αγώνες. Τρίτος με 7 ο Γ. Γκούμας και στις επόμενες θέσεις με 6,5 βαθμούς οι Καπνίσης, Θ. Καραγιάννης, Τσολακίδου (πρώτη σκακίστρια), Δεληθανάσης, Δ. Κανέλος. Στο β’ γκρουπ πρώτευσε ο Καρούσης - Θεοδωράκης με 8 στα 9. Πριν από το μεγάλο Όπεν οργανώθηκαν αγώνες ράπιντ με νικητή τον Μαλικέντζο (144 συμμετοχές). Πανελληνιονίκες στο γρήγορο σκάκι: Πρωταθλητής Ελλάδος Μπλιτς αναδείχθηκε ο Ι. Νικολαϊδης και πρωταθλητής Ράπιντ ο Ι. Γεωργιάδης. Τον τίτλο της πρωταθλήτριας στο Μπλιτς κατέκτησε η Κ. Παυλίδου και στο Ράπιντ η Αν. Παγάνογλου. Οι αγώνες, με γενικό τίτλο «Ευ Αγωνίζεσθαι», οργανώθηκαν με

o Νέα τουρνουά στον Σ.Ο. Αμπελοκήπων (Μακρυνίτσας 12-14, κάθετος της Πανόρμου, τηλ. 210-6433584). Το 137ο αρχίζει στις 11 Σεπτεμβρίου και θα διεξάγεται κάθε Τετάρτη με ώρα έναρξης 18.30. Το 138ο αρχίζει τρεις μέρες αργότερα και θα διεξάγεται κάθε Σάββατο (18.00). Δηλώσεις συμμετοχής στον Αχιλλέα Μητσάκο (6942463100), στον Γιάννη Φροσινό (2106714703,6980075056 μόνο απόγευμα) ή στο email soa@otenet.gr

1.δ4 δ5 2.γ4 ε6 3.Ιζ3 Ιζ6 4.η3 β6 5.Αη2 Αβ7 6.Ιε5 Ιβδ7 7.Βα4 Αδ6 8.Ιγ3 0-0 9.Ιγ6 Αxγ6 10.Βxγ6 Πγ8 11.γxδ5 Ιxδ5 12.Ιxδ5 εxδ5 13.Αθ3 Αβ4+ 14.Ρζ1 ζ5 15.Βxδ5+ Ρθ8 16.Αxζ5 Βζ6 17.ε4 η6 18.Βxδ7 ηxζ5 19.Αζ4 Πζδ8 20.Βxγ8 Πxγ8 21.Αε5 Βxε5 22.δxε5 ζxε4 23.Πδ1 Πε8 24.Πδ4 Αγ5 25.Πxε4 Πδ8 26.Ρε2 α5 27.Πδ1 Πε8 28.Πδ7 Πζ8 29.ζ4 1-0

Διαγωνισμός Λύσης

Η 18χρονη πρωταθλήτρια νεανίδων Μεσογείου Μαρία-Δανάη Χναρά

επιτυχία στην Αρχαία Ολυμπία. Στο Μπλιτς αγωνίστηκαν 62 παίκτες από 4 ομοσπονδίες και στο Ράπιντ 56 παίκτες από 3 ομοσπονδίες. Το ηλικιακό φάσμα επεκτείνονταν από τα 6 μέχρι τα 69 χρόνια! Μεγάλη επιτυχία για τον 15χρονο Θεσσαλονικιό Ν. Γουλούτη: Αναδείχθηκε νικητής στο 10ο Ανοιχτό Τουρνουά Καλαμαριάς με 8 βαθμούς σε 9 αγώνες, μπροστά από θεωρητικά ισχυρότερους αντιπάλους. Δεύτερος ο Αργυρούδης με 7,5 και στις επόμενες θέσεις με 7 οι Ρωμανός, Ν. Γαλόπουλος, Γκούντρας και Σταμουλάς. Πρώτες σκακίστριες με 6,5 βαθμούς η Γράψα και η Αβραμίδου (138 συμμετοχές από 5 ομοσπονδίες). Επτά παίκτες με επτά βαθμούς ισοβάθμησαν στην πρώτη θέση των αγώνων που έγιναν στον Πάλαιρο: Μαλικέντζος, Γκόγκολης, Αγγελής, Ροϊνός, Μητραντζάς (87 συμμετοχές από 6 χώρες).

Παγκόσμιο Τυφλών Κοντά στο μετάλλιο βρέθηκε ο Αργύρης Κουμτζής στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Τυφλών Νέων που οργανώθηκε στο Βελιγράδι. Μετά τον 7ο γύρο ισοβαθμούσε στην 3η θέση, αλλά στους δύο τελευταίους γύρους ηττήθηκε και τερμάτισε 9ος (μεταξύ 21 αντιπάλων), με 4,5 βαθμούς σε 9 αγώνες. Πρώτος με 8 βαθμούς ο Ρώσος Μπαμπαρίκιν. Κουμτζής (1637) - Μπουλάτοβιτς (Σερβία, 1703) [E16]

1

9

2

7

8

3

6

4

3

8

7

4

9

6

1

2

5

6

4

2

5

1

3

8

9

7

4

4

7

8

1

2

9

6

5

3

7

9

2

5

3

6

7

4

8

1

1

3

6

8

4

5

2

7

9

7

6

4

9

3

2

5

1

8

8

9

3

6

5

1

7

4

2

2

5

1

7

8

4

9

3

6

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

2

5

3 6

9

3 8

3

2

7

9 9

2 Δύσκολο

3

4

5

6

7

8

9

7 4

2 3 4 5 6

9

7 8

1

5 1

3

1

7

5

2

2 6

9 ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΜΑΙΝΟΜΕΝΟ 2. ΑΠΕ, ΑΥ 3. ΝΙ, ΔΑΥΛΟ 4. ΩΑ, ΜΠΑΡΚΟ 5. ΚΥΡΙΛΛΟ 6. ΑΡΑΛΙΚΙ 7. ΔΟΜΙΤΙΑΝΟ 8. ΟΑΚΑ, ΟΥ 9. ΣΑΛΟ, ΝΟΥΣ ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΜΑΝΩΛΑΔΑΣ 2. ΑΠΙΑ, ΡΟ 3. ΙΕ, ΚΑΜΑΛ 4. ΔΟΥΛΙΚΟ 5. ΑΚΡΙΤΑ 6. ΜΑΥΡΙΚΙΟΝ 7. ΕΥΛΑΛΙΑ 8. ΟΠΛ, ΝΟΥ 9. ΜΟΝΟΥΣ

1

Λύση: 1.Πγ3 (απειλεί 2.Πγ1 ματ) 1...α3 2.Ρβ3 (3.Πγ1 ματ) 2...Ρβ1 3.Αε4+ Πδ3 4.Αxδ3+ Βxδ3 5.Πxδ3 (6.Πδ1 ματ) 5...Ργ1 6.Αζ4+ Ιxζ4 7.Ιxζ4. Σε οποιαδήποτε κίνηση του μαύρου ακολουθεί: 8.Ιε2+ Ρβ1 9.Πδ1 ματ!

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU 5

Ο 12ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Λύσης Προβλημάτων θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Ελληνικού (εντός της πρώην Αμερικάνικης Βάσης) την Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2013 και ώρα 10.30 - 15:30. Θα δοθούν προς λύση 12 προβλήματα. Περισσότερα στοιχεία από τον Ι. Γαρουφαλίδη (τηλ.

6938792281, email: ggaroufalidis@yahoo.gr) ή τον Μ Αναστασίου (τηλ.

6938476727, email: mario2981@yahoo.gr. Δείτε ένα σχετικά εύκολο «εννιάρι» του συνθέτη Μανώλη Μανωλά. Παίζουν τα λευκά και κάνουν ματ σε 9 κινήσεις (διάγραμμα):

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ 1. Ο Ηρακλής σε έργο του Ευριπίδη (αιτιατ.) 2. α) Αρχικά ειδησεογραφικού πρακτορείου β) Δίφθογγος 3. α) Γράμμα για αρχάριους οδηγούς β) Πυρσός (αιτιατ.) 4. α) Σιγά τα... β) Επιβίβαση σε πλοίο (αντίστρ.) 5. Πάει μαζί με τον Μεθόδιο (αιτιατ.) 6. Ραχάτι 7. Ρωμαίος αυτοκράτορας (81-96 μ.Χ.) (αιτιατ.)

8. α) Αρχικά μεγάλου σταδίου της πρωτεύουσας (αντίστρ.) β) Δεν τα ήθελε ο Γεώργιος Ράλλης 9. α) Πόλη της Ιταλίας, έδρα της τελευταίας φασιστικής κυβέρνησης β) Αναφέρεται και ο ιθύνων ΚΑΘΕΤΑ 1. Φέρνει στον νου φράουλες και αίμα (γεν.) 2. α) Πρωτεύουσα της Σαμόας β) Υγρό σύμφωνο 3. α) Ένας Λουδοβίκος πριν από τη Γαλλική Επανάσταση β) Ο Κεμάλ για τους Άραβες 4. Υπηρέτρια σε παλαιότερη λέξη 5. Ευθυμογράφος, κόρη παλαιού υπουργού Παιδείας 6. Αφρικανικό νησί στον Ινδικό ωκεανό (αιτιατ. καθ.) 7. Ευφράδεια 8. α) Όπλο χωρίς κάννη β) Κοντά σ’ αυτόν και η γνώση 9. α) Εταιρικά αρχικά β) Κατηγορία αριθμών (αιτιατ. πληθ.)

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

58

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΜΠΑΣΚΕΤ 2013

Σε τροχιά υλοποίησης των στόχων... ντυπωσίασε τις δύο πρώτες αγωνιστικές (νίκησε Ρωσία και Τουρκία) και την οποία αντιμετωπίζουμε σήμερα, έχει ως βασικό της όπλο την ευστοχία στα τρίποντα, όπου και προηγείται στον σχετικό πίνακα με 47,4%, ενώ η εθνική μας βρίσκεται στην 8η θέση με 37,5%. Τα περισσότερα τρίποντα ανά αγώνα έχει η Φινλανδία (26), ενώ η Ελλάδα με 16 μ.ο. βρίσκεται μόλις στην 22η θέση του σχετικού πίνακα.

Ο «πλουραλισμός» και τα ριμπάουντ, βασικά όπλα της Ελλάδας στη Σλοβενία... ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Μετά τις δύο πρώτες αγωνιστικές του «Ευρωμπάσκετ 2013», το ρεπό της Παρασκευής και τον χθεσινοβραδυνό αγώνα με την Τουρκία, η εθνική μας ομάδα βρίσκεται σε τροχιά για την υλοποίηση των στόχων της, που είναι -κατ’ αρχήν- η επιστροφή στα μετάλλια... Ανεξάρτητα με το αποτέλεσμα του αγώνα με τους γείτονες εξ ανατολών, η πρωτιά του 4ου ομίλου θα παιχτεί σήμερα με τους εκ δυσμών γείτονες, Ιταλούς, και σε ακραία περίπτωση (αν οι Φινλανδοί συνεχίσουν τις... εκπλήξεις) τη Δευτέρα. Όπως και να έχει, η Ελλάδα θα βρίσκεται κατά 99% στην επόμενη φάση (δεν μπορούμε να διανοηθούμε ότι θα κάνει τρεις ήττες στους τρεις τελευταίους αγώνες της πρώτης φάσης) και πιθανόν με

αυξημένες προοπτικές να μπεί και ως πρώτη στη διαδικασία των «χιαστί» αγώνων της προημιτελικής φάσης, μετά την ήττα της Ισπανίας από τη «γηπεδούχο» Σλοβενία στο ντέρμπι του 3ου ομίλου, με τον οποίον θα συμπορευτούμε για τρεις ακόμη αγώνες στη συνέχεια... Το συμπέρασμα από τις νίκες με Σουηδία (78-51) και Ρωσία (80-71) είναι ότι το πρώτο δείγμα είναι θετικό... Βέβαια, σε μια σειρά 11 αγώνων, όπως είναι η διαδικασία του «Ευρωμπάσκετ», είναι πολύ παρακινδυνευμένο να κάνεις προγνωστικά, ειδικά αν υπάρχουν και αστάθμητοι παράγοντες κι ένας από αυτούς θα μπορούσε να είναι και το διάστρεμμα του Σπανούλη. Όμως, η εθνική μας έδειξε ότι έχει τις λύσεις ακόμη κι όταν τα πράγματα δεν είναι ευνοϊκά. Π.χ. στο ματς με τη Ρωσία ο Μπουρούσης

Το υπόλοιπο πρόγραμμα της α’ φάσης: Άξια... χειροκροτημάτων η εθνική μας στο ξεκίνημα του «Ευρωμπάσκετ»...

«χρεώθηκε» γρήγορα με 3 φαούλ κι έπαιξε μόλις 11 λεπτά, χωρίς αυτο να κοστίσει, αν και στην πρεμιέρα ήταν ο καλύτερος παίκτης μας. Το... νέο που είδαμε στην ομάδα του Αντρέα Τρινκιέρι είναι ότι δίνει το «ελεύθερο» στην επίθεση σε παίκτες που είναι συνήθως «ρολίστες» στις ομάδες τους, ενώ στην εθνική γίνονται πρωταγωνιστές (π.χ. ο Περπέρογλου κι ο Καϊμάκογλου). Δείγμα «πλουραλισμού» είναι ότι σε κανέναν από τους αγώνες δεν υπήρξε Έλληνας που να πέτυχε πάνω από 13 πόντους, ενώ στο ματς με τη Ρωσία είχαμε 6 που σημείωσαν πάνω από 9

(Σπανούλης 11, Καϊμακόγλου 11, Περπέρογλου 10, Παπανικολάου 10, Μαυροκεφαλίδης 10, Πρίντεζης 9). Την ίδια ώρα, κανείς Έλληνας δεν αγωνισθηκε περισσότερο από 26 λεπτά (ο Μαυροκεφαλίδης), όταν οι Ρώσοι είχαν τρεις που έπαιξαν περισσότερο από 29. Στα δύο πρώτα ματς τα πήγαμε πολύ καλά στα ριμπάουντ (41-19 με τη Σουηδία και 32-24 με τη Ρωσία), αλλά πολύ άσχημα στις βολές (50% με τη Σουηδία, 70,6% με τη Ρωσία). Η Ελλάδα βρίσκεται στη 17η θέση της στατιστικής στις βολές, αλλά στην 3η στα δίποντα (61,3%). Η Ιταλία, που ε-

Έχει... παράδοση ο «Δικέφαλος του Βορρά» να χάνει τις προκρίσεις στις λεπτομέρειες...

ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ ΣΑΡΡΗ

Ο ΠΑΟΚ δεν κατάφερε για μια ακόμα φορά να προκριθεί στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ, παρότι οι συνθήκες έδειχναν πολύ καλές. Έχοντας πάρει την ισοπαλία με 1-1 μέσα στη Γερμανία επί της Σάλκε, του αρκούσε ένα 0-0 στην Θεσσαλονίκη για να περάσει. Από τη στιγμή, μάλιστα, που η αντίπαλός του έπαιζε με 10 παίκτες από το 64’, το έργο του έμοιαζε πιο εύκολο. Ωστόσο, ηττήθηκε με 2-3 και για μια ακόμα φορά στην Ευρώπη έμεινε εκτός συνέχειας στις... λεπτομέρειες, γεγονός που έχει συμβεί αρκετές φορές και στο παρελθόν και πλέον θα αρκεστεί στο Γιουρόπα Λιγκ, όπου στον όμιλο με Άλκμααρ, Μακάμπι Χάιφα και Σαχτιέρ Καργκαντί έχει μεγάλες πιθανότητες πρόκρισης.

Η κατάρα των πέναλτι... Ο ΠΑΟΚ έχει βιώσει μερικούς πολύ οδυνηρούς αποκλεισμούς στη διαδικασία των πέναλτι, που για να φτάσει εκεί σημαίνει ότι έχει σταθεί αρκετά καλά... Το 1981 για τον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων, η Αϊντραχτ Φρανκφούρτης είχε επικρατήσει του «δικεφάλου» με 2-0 στην έδρα της, αλλά στη ρεβάνς της Τούμπας ο ΠΑΟΚ ισοφάρισε το σκορ του πρώτου αγώνα χάρη σε δύο γκολ του Γιώργου Κωστίκου. Στα πέναλτι

Σήμερα: 3.30 μ.μ. Μ. Βρετανία Γερμανία, Βοσνία/Ερζεγοβίνη ΠΓΔΜ, Πολωνία - Ισπανία, Φινλανδία - Ρωσία, 6.45 μ.μ. Ουκρανία - Γαλλία, Σερβία - Λετονία, Τσεχία - Γεωργία, Ελλάδα - Ιταλία, 10.00 μ. Ισραήλ Βέλγιο, Λιθουανία - Μαυροβούνιο, Σλοβενία - Κροατία, Σουηδία - Τουρκία. Αύριο Δευτέρα (9.9): 3.30 μ.μ. Μ. Βρετανία - Ουκρανία, Λετονία ΠΓΔΜ, Γεωργία - Ισπανία, Ελλάδα Φινλανδία, 6.45 μ.μ. Γερμανία - Ισραήλ, Λιθουανία - Βοσνία/Ερζεγοβίνη, Κροατία - Τσεχία, Ιταλία - Σουηδία, 10.00 μ.μ. Βέλγιο - Γαλλία, Μαυροβούνιο - Σερβία, Σλοβενία - Πολωνία, Τουρκία - Ρωσία

ΠΑΟΚ - ΕΥΡΩΠΗ

Φτάνει στην πηγή, αλλά νερό δεν πίνει! ήρθε ο αποκλεισμός με σκορ 4-5. Το 1983 ο ΠΑΟΚ κληρώθηκε στον δεύτερο γύρο του Κυπέλλου UEFA με ένα μεγαθήριο του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, τη Μπάγερν Μονάχου. Το πρώτο ματς στη Θεσσαλονίκη έληξε ισόπαλο χωρίς τέρματα, ενώ το σκορ έμεινε στο 0-0 και στη Γερμανία. Το παιχνίδι πήγε στα πέναλτι, όπου ο ΠΑΟΚ «λύγισε» με 9-8. Έξι χρόνια αργότερα, ο ΠΑΟΚ είχε ακριβώς το ίδιο αποτέλεσμα εντός και εκτός έδρας με αντίπαλο τη Σεβίλλη. Αυτή τη φορά ο επαναληπτικός ήταν στην Τούμπα και το ματς πήγε στην ψυ-

χοφθόρο διαδικασία των πέναλτι μπροστά στον κόσμο του. Ωστόσο αποκλείστηκε και πάλι, με σκορ 4-3. Την περίοδο 1999-2000 ο ΠΑΟΚ έπαιζε στον δεύτερο γύρο του Κυπέλλου UEFA με την Μπενφίκα. Η ήττα με 1-2 μέσα στην Τούμπα έκανε τους Πορτογάλους φαβορί. Ωστόσο, ο «δικέφαλος» κέρδισε με το ίδιο σκορ μέσα στο Ντα Λουζ και έστειλε το ματς στην παράταση. Το σκορ παρέμεινε και η πρόκριση για την ελληνική ομάδα χάθηκε στα πέναλτι με τους Φρούσο και Μαχαιρίδη να αστοχούν.

Η «γκάφα» με τον Λουκά... Τον Αύγουστο του 2004, ο ΠΑΟΚ έδειχνε πιο κοντά από ποτέ στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ. Αντίπαλός του ήταν η Μακάμπι Τελ Αβίβ από το Ισραήλ, μια ομάδα που μόνο φόβητρο δεν αποτελούσε. Ο «δικέφαλος» ηττήθηκε με 1-2, ωστόσο έχασε την ευκαιρία να παλέψει στη ρεβάνς για την ανατροπή. Κι αυτό γιατό γιατί στο 67’ της αναμέτρησης πέρασε ως αλλαγή ο Κύπριος Λιάσης Λουκά, ο οποίος ήταν τιμωρημένος στην Ευρώπη από την προηγούμενη ομάδα του. Έτσι, λόγω αντικανονι-

κής συμμετοχής ποδοσφαιριστή, το παιχνίδι κατακυρώθηκε στη Μακάμπι με σκορ 3-0, κάνοντας το έργο του ΠΑΟΚ στη ρεβάνς τρομερά δύσκολο, αφού ήθελε νίκη με 4-0. Οι Ισραηλινοί επικράτησαν στο δεύτερο παιχνίδι με 1-0 και έτσι μια ακόμη ευκαιρία χάθηκε για την ομάδα της Θεσσαλονίκης. Τη χρονιά 2010-11, στον τρίτο γύρο των προκριματικών περίμενε τον ΠΑΟΚ ο Άγιαξ. Το 1-1 του πρώτου αγώνα μέσα στο Άμστερνταμ με το γκολ του Βλάνταν Ίβιτς στο 73’ να ισοφαρίζει αυτό του νυν επιθετικού της Λίβερπουλ, Λουίς Σουάρες, σκόρπισε την αισιοδοξία ενόψει ρεβάνς, όπως έγινε και φέτος με τη Σάλκε. Έπειτα από ένα συναρπαστικό ματς στην Τούμπα όμως, ο Άγιαξ πήρε το 3-3 και προκρίθηκε χάρη στα εκτός έδρας γκολ. Ακόμη κι αν νικούσε ο ΠΑΟΚμ δεν έμπαινε απευθείας στους ομίλους, καθώς έπρεπε να παίξει και «πλέι οφ». Οπωσδήποτε όμως μια πρόκριση επί του «Αίαντα» θα έμενε στην ιστορία!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

59

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ - ΠΑΛΗ

Κρίσιμη ψηφοφορία σήμερα στο Μπουένος Άϊρες ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΓΑΛΟΥΠΗ

Τη μεγαλύτερη μάχη στα περισσότερα από 2.500 χρόνια ιστορίας της δίνει η πάλη σήμερα Κυριακή στο Μπουένος Άϊρες, όπου θα διεξαχθεί η κρίσιμη ψηφοφορία της ΔΟΕ για την παραμονή ή όχι του αθλήματος στο Ολυμπιακό Πρόγραμμα. Διάφοροι βάσιμοι ή αβάσιμοι λόγοι έχουν ακουστεί για την απόφαση της ΔΟΕ να ρίξει σε μια τέτοια «αρένα» την πάλη, όμως όλα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με την αξία του αθλήματος, παρά μόνο με παρασκήνια, δείκτες δημοτικότητας, διάθεση για εισχώρηση νέων πιο «εμπορικών» σπορ στο πρόγραμμα κι όλες αυτές τις παρενέργειες των εμπορευματοποιημένων Ολυμπιακών Αγώνων.

ψηφοφορία οι αλλαγές που παρουσίασε το άθλημα αποδείχθηκαν αρκετά πειστικές κι έτσι «πέρασε» τον α’ γύρο των υποψηφίων για... ένταξη! Στη μυστική ψηφοφορία που έγινε στη Μόσχα, οι «αθάνατοι» ψήφισαν να μείνουν εκτός Ολυμπιακών Αγώνων το καράτε, τα roller sports, η αναρρίχηση, το wakeboarding και το wushu. Έτσι απέμειναν τρία σπορ για τη σημερινή ψηφοφορία με την πάλη να έχει να αντιμετωπίσει το μπέιζμπολ (σόφτμπολ για τις γυναίκες) και το σκουός. Στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020 θα μπει μόνο το ένα από τα τρία αθλήματα... Οι τελευταίες ενδείξεις και πληροφορίες είναι αρκετά θετικές για την παραμονή της πάλης στο Ολυ-

Ακομη πιο... θεαματική θέλουν την πάλη οι «αθάνατοι»...

Η πάλη μπήκε στο Ολυμπιακό πρόγραμμα την 18η Ολυμπιάδα και συγκεκριμένα το 708 π.Χ. Κι έμεινε εκεί για περισσότερα από 1.000 χρόνια, μέχρι να απαγορευτούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες το 393 μ.Χ. από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Θεοδόσιο. Το άθλημα, φυσικά, επέστρεψε στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1896, στην Αθήνα κι από τότε αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της διοργάνωσης. Κι ενώ οι πρώτες φήμες για αποβολή της ελληνορωμαϊκής πάλης από το Ολυμπιακό πρόγραμμα, επειδή ήταν «αντιεμπορική» κι όχι τόσο θεαματική όσο η ελευθέρα, ξεκίνησαν στις αρχές του 2000, η ΔΟΕ τον περασμένο Φεβρουάριο έκρινε ότι δεν... χωράει πια όλο το άθλημα στη διοργάνωση! Οι αντιδράσεις, φυσικά, ήταν άμεσες και ήδη η πάλη έχει βγει νικήτρια στην πρώτη μάχη που έδωσε. Τον περασμένο Μάιο στην πρώτη

μπιακό πρόγραμμα, ωστόσο ένα ενδεχόμενο αρνητικό αποτέλεσμα θα σημάνει συναγερμό στο άθλημα, αφού θα κινδυνεύει πια με μαρασμό, ίσως κι εξαφάνιση!

«Σεβαστείτε την ιστορία μας»... Με παγκόσμιο μήνυμα «σεβαστείτε την ιστορία μας» και κύριο αποδέκτη τη ΔΟΕ η ελληνική ομοσπονδία πάλης κορύφωνε τον αγώνα της στα μέσα του περασμένου Ιουλίου με τη μεγάλη εκδήλωση στην Αρχαία Ολυμπία. Μάλιστα, για την ειδική, συμβολική, τελετή στην Αρχαία Παλαίστρα και το Μνημείο του αναβιωτή των Ολυμπιακών Αγώνων Πιερ ντε Κουμπερτέν, αλλά και για την επιτυχία που είχε το 2ο Διεθνές Τουρνουά στην Αρχαία Ολυμπία 20 - 21 Ιουλίου 2013, με αφορμή την ελληνική και τη διεθνή καμπάνια για την παραμονή της πάλης στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων,

ο πρόεδρος της παγκόσμιας ομοσπονδίας Λάλοβιτς απέστειλε ευχαριστήρια επιστολή στα μέλη του Δ.Σ. και τον πρόεδρο Κώστα Θάνο: «Θα ήθελα να εκφράσω τις ειλικρινείς ευχαριστίες μου για την υπέροχη διοργάνωση στην Ολυμπία η οποία θα παραμείνει για πάντα στη μνήμη όσων παραβρέθηκαν και η οποία τώρα είναι πολύ σημαντική για την πάλη σε αυτή την κρίσιμη στιγμή. Δεχθείτε τη βαθιά μου ευγνωμοσύνη για τη στήριξή σας και την αλληλεγγύη σας και επιτρέψτε μου να σας εκφράσω τα συγχαρητήριά μου». Αξίζει να αναφερθεί ότι ο παγκόσμιος αντίκτυπος από τις εικόνες στην Αρχαία Ολυμπία έφεραν άμεσα αποτελέσματα και χρησιμοποιούνται ήδη στη διεθνή καμπάνια του αθλήματος και στα σχετικά σποτάκια. Η εφημερίδα «Washington Post», μάλιστα, είχε αφιερώσει μεγάλο άρθρο για την ειδική τελετή, διαδίδοντας έτσι τα επιχειρήματα της πάλης σε κάθε γωνιά της Γης. Ο πρόεδρος της ομοσπονδίας και Ολυμπιονίκης του αθλήματος, Κώστας Θάνος, τόνιζε στην ομιλία του: «Η πάλη εξ’ αρχής υπήρξε μέρος κουλτούρας και πολιτισμού. Είναι ταυτόχρονα συνδυασμός αθλήματος, απόλυτα πειθαρχημένης πρακτικής και ανώτερη μορφή τέχνης. Είναι ένας μαραθώνιος, μια συνεχής πάλη, με τα όρια του ανθρώπου. Μια απόδειξη του υλικού από το οποίο είναι φτιαγμένος. Η πάλη είναι η ουσία, το δομικό στοιχείο. Είναι η ίδια η ψυχή του ολυμπιακού ιδεώδους. Ολυμπιακοί Αγώνες λοιπόν χωρίς Ολυμπισμό; Αγαπητά μέλη της ΔΟΕ, ξανασκεφτείτε το!!!» Ο Ολυμπιονίκης Πέτρος Γαλακτόπουλος έστειλε το δικό του μήνυμα: «Κριτήριο για όποια απόφαση αφορά τα αθλήματα των Ολυμπιακών Αγώνων και όποτε στο διηνεκές λαμβάνεται αυτή, επιβάλλεται να είναι η προαγωγή των αξιών μέσω του αθλητισμού».

«Επαναστατικές αλλαγές»... Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος στην παγκόσμια ομοσπονδία, ο 55χρονος Σέρβος Νέναντ Λάλοβιτς, που ανέλαβε μετά την απόφαση - κεραυνό του Φεβρουαρίου για αποκλεισμό της πάλης, δήλωσε λίγο πριν την ψηφοφορία στο Μπουένος Άϊρες: «Έχουμε δουλέψει πολύ σκληρά τους τελευταίους έξι μήνες. Γι’ αυτό και είμαι αισιόδοξος, επειδή θα παρουσιάσουμε μια νέα μορφή του αθλήματος. Είναι ιστορικό, αρχαίο άθλημα, αλλά έχουμε κάνει κι επαναστατικές αλλαγές. Στόχος είναι να

Με «αντιπάλους» το μπέιζμπολ και το σκουός για μια θέση στο Ολυμπιακό πρόγραμμα του 2020...

γίνει πιο τηλεοπτικό το άθλημα και αυτό θα είναι το κεντρικό επιχείρημά μας στην παρουσίαση ενώπιον της ΔΟΕ». Επειδή, όμως, την προσεχή Τρίτη θα γίνουν και οι αρχαιρεσίες για την ανάδειξη του διαδόχου του Ζακ Ρογκ στην προεδρικό θώκο της ΔΟΕ, έχουν αρχίσει κι οι προεκλογικές υποσχέσεις από τους υποψήφιους. Ο Γερμανός αντιπρόεδρος της ΔΟΕ Τόμας Μπαχ έχει ταχθεί υπέρ του αθλήματος: «Τον Μάιο η πάλη κατάφερε να παρουσιάσει πειστικά επι-

χειρήματα, τόσο σε αγωνιστικό όσο και οργανωτικό επίπεδο. Για τώρα, τον Σεπτέμβριο, έχει πολύ καλές πιθανότητες ώστε να παραμείνει στο Ολυμπιακό πρόγραμμα». Σε ανάλογο ύφος και ο Ελβετός «αθάνατος» Ντένις Όσβαλντ: «Θα σοκαριζόμουν αν αποκλειστεί η πάλη. Πρόκειται για βασικό άθλημά μας και θα έπρεπε να προσεγγίσουμε το θέμα με διαφορετικό τρόπο. Όπως και να έχει, στην περίπτωση που εκλεγώ πρόεδρος, θα αυξήσω τα σπορ στο Ολυμπιακό πρόγραμμα».

ΕΛΛΑΔΑ

Τα μετάλλια στους Ολυμπιακούς Έντεκα είναι τα ελληνικά μετάλλια στην πάλη σε Ολυμπιακούς Αγώνες, κάτι που μέχρι λίγα χρόνια την έκαναν να αποκαλείται το «άθλημα των ΟλυμπιοΟ Στέλιος Μυγιάκης, «χρυσός» νικών»: Ολυμπιονίκης στη Μόσχα το Χρυσό: Στέλιος Μυγιάκης: 1980 ελλη1980... νορωμαϊκή (62 κ.). Ασημένια: Γεώργιος Τσίτας: 1896 ελληνορωμαϊκή (ανοιχτή κατηγορία), Πέτρος Γαλακτόπουλος: 1972 ελληνορωμαϊκή (68-74 κ.), Δημήτρης Θανόπουλος: 1984 ελληνορωμαϊκή (82 κ.). Χάλκινα: Στέφανος Χρηστόπουλος: 1896 ελληνορωμαϊκή (ανοιχτή κατηγορία), Πέτρος Γαλακτόπουλος: 1968 ελληνορωμαϊκή (63-70 κ.), Γεώργιος Χατζηιωαννίδης: 1980 ελευθέρα (62 κ.), Μπάμπης Χολίδης 1984 ελληνορωμαϊκή (57 κ.), Μπάμπης Χολίδης 1988 ελληνορωμαϊκή (57 κ.), Αμιράν Καρντάνοφ: 2000 ελευθέρα (54 κ.), Αρτιόμ Κιουρεγκιάν: 2004 ελληνορωμαϊκή (55 κ.).

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

60

ΑΡΘΡΑ

Αγόρασε τον ΟΠΑΠ, αν και όφειλε 5,6 εκατ. στο Δημόσιο ο Μελισαννίδης! ΑΙΓΑΙΟΝ ΟΪΛ: 262 κατασχέσεις σε χείρας τρίτων, 7 υποθήκες, 11 κατασχέσεις ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ

Ακόμη και μετά την αγορά του ΟΠΑΠ, παραμένουν σοβαρές φορολογικές εκκρεμότητες για την ΑΙΓΑΙΟΝ OΪΛ του επιχειρηματία Δημήτρη Μελισσανίδη, όπως αποκαλύπτεται από έγγραφο που δημοσιεύει η «Αυγή» της Κυριακής. Ο επιχειρηματίας (και φίλος του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά...) εμφανίζεται να οφείλει, ως ΑΙΓΑΙΟΝ ΟΪΛ, στο Δημόσιο 5.654.557, 38 ευρώ, ενώ έχουν διαταχθεί εις βάρος του από τις φορολογικές αρχές εκατοντάδες αναγκαστικές πράξεις. Το πολιτικό πρόβλημα δεν είναι οι οικονομικές «περιπέτειες» ενός επιχειρηματία, αλλά ότι ουσιαστικά η κυβέρνηση Σαμαρά πούλησε σε μεγαλοφειλέτη του Δημοσίου τη μεγαλύτερη (και επικερδέστερη) δημόσια επιχείρηση! Υπενθυμίζεται ότι η πώληση του ΟΠΑΠ έγινε στις 12 Αυγούστου, όμως έγγραφο των φορολογικών αρχών στις 21 Αυγούστου εμφανίζει την Αιγαίον Όιλ να έχει οφειλές άνω των 5,6 εκατομμυρίων ευρώ και 8 σελίδες γεμάτες με ενέργειες των φορολογικών αρχών εις βάρος της! Όλο το οπλοστάσιο που έ-

ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ Π. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ*

Στη Σύνοδο της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ στις 31.8.2013 υποστηρίξαμε ότι είναι πρόωρη η συζήτηση που άνοιξε στο εσωτερικό του κόμματος για τις εκλογές για την Αυτοδιοίκηση και την Ευρωβουλή. Το ίδιο είχαμε υποστηρίξει και στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας στις 23.8.2013, συμπληρώνοντας ότι ο βασικός μας στόχος (ο μοναδικός ίσως γι’ αυτή την περίοδο) είναι να επικεντρώσουμε και να κατευθύνουμε όλες μας τις δυνάμεις στην κινητοποίηση του λαού και στην πτώση της μνημονιακής κυβέρνησης. Ο λόγος είναι πια σαφής σε όλους τους συμπατριώτες μας: Αν υλοποιηθεί η βασική-δομική πολιτική των Μνημονίων που ακολουθεί, η χώρα μας θα μεταβληθεί σε κράτος-»παρία» («rogue») με ραγδαία πλέον -και ίσως ανεπανόρθωτη για το ορατό μέλλονυποβάθμιση στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, σε κράτος υποτυπώδους κυριαρχίας και προφανώς ελλειμματικών δημοκρατικών θεσμών. Θα «λαθροβιώνει» πλέον στον αστερισμό της ετερονομίας! Τα κόμματα της μνημονιακής συγκυβέρνησης παρακολούθησαν με ανακούφιση τη διαφαινόμενη αλλαγή της ατζέντας, αφού αυτό που φοβού-

χει το δημόσιο φαίνεται ότι αξιοποιείται από τους υπηρεσιακούς παράγοντες για τη διασφάλιση των χρημάτων του Δημοσίου: παραγγελίες κατάσχεσης, κατασχέσεις, κατάσχεση εις χείρας τρίτου, υποθήκες, ανακοπές κ.ά. Είναι ενδεικτικό ότι στο έγγραφο προσδιορίζονται τα μέτρα που έχουν ληφθεί από τη ΦΑΕΕ Πειραιά ως εξής: «ΜΕΤΡΑ: ΟΛΑ». Ωστόσο, παρά την εμπλοκή του Δ. Μελισσανίδη με την εφορία, η αγοραπωλησία του ΟΠΑΠ συνετελέσθη και τώρα υπάρχουν καταγγελίες (από το περιοδικό «Unfollow») ότι ο ΟΠΑΠ αγοράσθηκε από την Emma Delta με χρήματα που δανείσθηκε το fund από ελληνικές τράπεζες, την ανακεφαλαιοποίηση και τη στήριξη των οποίων έχει φορτωθεί στην πλάτη του το ελληνικό δημόσιο. Δηλαδή ο λαός έδωσε τα χρήματα στον αγοραστή για να του αγοράσει την περιουσία του...

Οι οφειλές Σε κάθε περίπτωση, η φορολογική κατάσταση της Αιγαίον Όιλ στις 21 Αυγούστου σύμφωνα με τις αρχές, φέρεται να έχει ως εξής: - Απαιτητό ποσό: 5.654.657,38 €

Υπουργικές «διευκολύνσεις»

- Αρχική βεβαίωση: 6.169.755,48 € - Εισπραχθέν ποσό: 1.501.515,32 € - Υπόλοιπο ποσό: 4.668.240,16 € - Ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο: 4.460.360,14 €.

- Προσαυξήσεις: 1.204.297,24 € Υπογραμμίζεται ότι ο έλεγχος των φορολογικών αρχών (ΦΑΕΕ Πειραιά) καταλόγισε το 2011 2.230.584 ευρώ για ΦΠΑ και 3.700.950 ευρώ για φορολογία εισοδήματος. Στα παραπάνω ποσά από το 2013»προστίθενται» 62.706,11 ευρώ για Φόρο Ακίνητης Περιουσίας, 75.515,37 ευρώ για φορολογία εισοδήματος και πρόστιμο 100.000 ευρώ. Όλα αυτά τα ποσά αποτελούν τα 6.169.755,48 ευρώ της αρχικής βεβαίωσης οφειλής. Σημειώνεται πάντως ότι η Αιγαίον Όιλ έκανε προσφυγή για τους δύο καταλογισμούς του 2011 (ΦΠΑ και φορο-

λογία εισοδήματος), που είναι τα μεγάλα ποσά. Από την πλευρά τους, οι φορολογικές αρχές, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν διατάξει 262 κατασχέσεις εις χείρας τρίτων, έχουν συντάξει 4 φακέλους κατάσχεσης, έχουν παραγγείλει 10 κατασχέσεις και έχουν εγγράψει 7 υποθήκες. Βεβαίως, ορισμένες από τις πράξεις ανακλήθηκαν ή δεν επιδόθηκαν, όμως η ουσία είναι ότι η ΦΑΕΕ Πειραιά προχώρησε σε αυτά. Επίσης, η εταιρεία, διά του δικηγόρου της Φαήλου Κρανιδιώτη (έτερου φίλου του πρωθυπουργού...), έχει διαβεβαιώσει ότι «όλα (τα χρέη) είναι πλήρως ρυθμισμένα και ενήμερα και με απόλυτη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου».

Μόνος στόχος η ανατροπή! νται είναι η πλατιά κινητοποίηση των λαϊκών στρωμάτων, που μέσα στο φθινόπωρο θα αξιώσει και θα επιβάλλει γενικές βουλευτικές εκλογές, κατάργηση των Μνημονίων και ριζική αλλαγή της ευρωπαϊκής πολιτικής της χώρας. Και μόνον το ότι η κυβέρνηση άδραξε την ευκαιρία και άρχισε να ξεδιπλώνει τις αλλαγές που προτίθεται να επιφέρει στο εκλογικό σύστημα της Αυτοδιοίκησης, δείχνει ότι η ατζέντα αυτή την εξυπηρετεί γιατί αποσπά την κοινωνία από το κυρίαρχο και κατεπείγον καθήκον της κατάλυσης των μνημονιακών δεσμών μέσω λαϊκών κινητοποιήσεων. Η άκαιρη και βλαπτική αυτή συζήτηση ευνοεί και άλλους πολιτικούς σχηματισμούς, όπως π.χ. τη ΔΗΜ.ΑΡ. που εκτίμησε ότι θα έχει άνεση χρόνου για να παρακολουθήσει την κοινωνική κινητικότητα ώστε να επαναφέρει κάποια «αμφισβητούμενα» κοινωνικά στρώματα που θα της δώσουν «το φιλί της ζωής». Έτσι εκτιμά ότι «θα μπει στο παιχνίδι» εκ νέου για να αναλάβει ξανά... «σωτήριες» πρωτοβουλίες. Εκ των πραγμάτων, δεν έχουμε άλλα περιθώρια! Είναι αυτοχειριαστική χειρονομία για το Κίνημα και τον λαό

μας, με όσα δεινά έχει υποστεί και όσα χειρότερα μέλλουν να συμβούν, να εμπλακεί από τώρα στη συζήτηση για τις αυτοδιοικητικές εκλογές που δεν προσφέρονται για κεντρικές πολιτικές παρεμβάσεις και δεν μπορούν να έχουν, αντικειμενικά και υποκειμενικά, τη στόχευση που προστάζουν οι καιροί. Η παρακίνηση των πολιτών και των οργανώσεων σε ατέρμονες συζητήσεις για την καταλληλότητα ή μη των προσώπων και για την αξιολόγηση του έργου των απερχομένων, αποσπά όλους από τον κοινό στόχο και αφήνει ελεύθερο πεδίο απρόσκοπτης εξέλιξης της μνημονιακής καταιγίδας. Η επιτυχής, άλλωστε, έκβαση του μείζονος πολιτικού ζητήματος μέσω ευρύτερων κοινωνικών συμμαχιών θα δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος στο κοινωνικό σώμα για πλατιές συμπράξεις και στις αυτοδιοικητικές εκλογές ώστε να ανθίσει πάλι η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τα κοινωνικά μέτωπα που ήδη διανοίγονται είναι πολλά για να προωθηθεί ο στόχος της ανατροπής. Η συνεχιζόμενη ύφεση, η αυξανόμενη ανεργία, η κατάργηση των κοινωνικών υπηρεσιών, ο ακρωτηριασμός

του Δημοσίου, η φορολογική τρομοκρατία, η καταδίκη χιλιάδων παιδιών στην απαιδευσία κ.λπ. δημιουργούν ικανούς όρους πρόσκλησης του λαού σε ανατρεπτική δράση. Οι ευρωπαϊκές άλλωστε συνθήκες, κυρίως η γενικευμένη αμφισβήτηση του γερμανικού τρόπου αντιμετώπισης της κρίσης, διαμορφώνουν ευήκοο ευρωπαϊκό περιβάλλον. Άρα το ζήτημα ριζικής αλλαγής της πολιτικής είναι κυρίαρχο. Η χώρα δεν μπορεί να βαδίσει άλλον σ’ αυτόν τον δρόμο. Χρειάζονται πολιτικές πρωτοβουλίες. Οι πολίτες περιμένουν σαφή πολιτικά μηνύματα για τον παρόντα χρόνο. Τα επιμέρους ρυάκια της αμφισβήτησης πρέπει να συνενωθούν σε έναν γενικευμένο κοινωνικο-πολιτικό φορέα ανατροπής, που, συγκεντρώνοντας όλες τις διαθέσιμες δυνάμεις, θα καλέσει τον λαό σε ανατροπή του μνημονιακού καθεστώτος - εκλογές - νέα νομιμοποίηση - επιθετική, καταγγελτική διαπραγμάτευση και θα προβάλλει την πάνδημη αξίωση του ελληνικού λαού για αποζημίωση - χρηματοδότηση της οικονομικο-κοινωνικής ανασυγκρότησης λόγω της μεγάλης βλάβης που προξένησαν οι πολιτικές του Μνη-

Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση Σαμαρά «διευκόλυνε» την Αιγαίον Όιλ να καταβάλει σε δόσεις το 25% του ποσού που της καταλογίσθηκε από τον φορολογικό έλεγχο και μετά την άσκηση προσφυγής της ΑΙΓΑΙΟΝ ΟΪΛ, εκδίδοντας δύο υπουργικές αποφάσεις από το υπουργείο Οικονομικών. Το 2010 το ΔΕΚ Αθηνών (Διαπεριφερειακό Ελεγκτικό Κέντρο) καταλόγισε πρόστιμα για τη χρήση του 2001 26.660.261,15 ευρώ. Με την άσκηση προσφυγής από την Αιγαίον Όιλ η εφορία προβεβαίωσε, όπως προβλέπεται, το 25% του καταλογισθέντος ποσού, δηλαδή 6.665.065,29 ευρώ. Η Αιγαίον Όιλ απαίτησε να μην γίνει προβεβαίωση, αλλά το δικαστήριο απέρριψε την αίτηση και η επιχείρηση υποχρεώθηκε να αρχίσει τις καταβολές ποσών. Ζήτησε όμως από την κυβέρνηση (υπουργείο Οικονομικών) να πληρώσει σε δόσεις. Και έτσι προέκυψαν οι υπουργικές αποφάσεις. Με την πρώτη υπουργική απόφαση (Μάρτιος 2013) δίνονταν 15 δόσεις, αλλά επειδή η Αιγαίον Όιλ δεν ικανοποιήθηκε, τον Ιούνιο εκδόθηκε δεύτερη υπουργική απόφαση, που κάνει τις δόσεις 45...

μονίου. Βεβαίως αυτό προϋποθέτει πλατιά στήριξη από την κοινωνία. Γι’ αυτό ήταν σωστή η πρόταση για συγκρότηση επιτροπών στη βάση, στις γειτονιές, στα εργοστάσια, στους εργασιακούς χώρους, που υπερβαίνουν τα κομματικά όρια. Η κοινωνία πρέπει να μπει μπροστά μετά από γνήσια, αντικειμενική και πλήρη ενημέρωση για τα μεγαλύτερα δεινά που το Μνημόνιο επιφυλάσσει. Το έδαφος είναι πρόσφορο, αλλά όχι ιδανικό. Πάσχουμε στην προβολή και εμπέδωση του πλήρους συλλογισμού κι επομένως πρέπει με κατάλληλη επικοινωνιακή πολιτική να κλονίσουμε και τα τελευταία οχυρά της έωλης πλέον μνημονιακής δημοσιολογίας. Οφείλουμε, όσο είναι ακόμα καιρός, να ξεχυθούμε στην κοινωνία και να καλέσουμε τους πολίτες σε εγρήγορση και ετοιμότητα. Αυτό και μόνο πρέπει να προωθήσουμε αυτή την περίοδο. Αν στρατευθούμε όλοι σ’ αυτόν τον στόχο, είναι βέβαιο ότι η κοινωνία θα ακολουθήσει.

* Ο Αλέξης Π. Μητρόπουλος είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους - ΕΝΥΠΕΚΚ (amitropoulos@parliament.gr)

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

61

MEDIA

Στη γραμμή του «success story» εκπέμπει από την περασμένη Πέμπτη υποτυπώδες δελτίο ειδήσεων η κυβερνητική ΔΤ, προκειμένου να ικανοποιήσει τη συμβατική της υποχρέωση απέναντι στην EBU (European Broadcasting Union - Ένωση Ευρωπαϊκών Δημοσίων Τηλεοράσεων) και να εμφανίζεται τυπικά ως μια «κανονική», ευρωπαϊκή, δημόσια τηλεόραση. Η αλήθεια για τη ΔΤ απέχει πολύ. Η ΔΤ δεν αποτελεί φορέα δημόσιας τηλεόρασης, δεν έχει καν νομική υπόσταση, δεν έχει εργαζόμενους, παρά... εποχιακούς με δίμηνες συμβάσεις εργασίας, οι οποίοι υπογράφουν συμβάσεις με το... υπουργείο Οικονομικών! Το δελτίο ειδήσεων που εκπέμπει, με επικεφαλής τον Βασίλη Θωμόπουλο και παρουσιαστή τον Προκόπη Δούκα, βγήκε στον αέρα άρον- άρον και εκπέμπει στη σκιά της κατάργησης της ΕΡΤ, κάτω από το βάρος του ξαφνικού θανάτου,

EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ Αυτούς ξέρετε, αυτούς εμπιστεύεστε Τελικά, το «τηλεοπτικό σύστημα» είναι σαν το πολιτικό σύστημα. Δεν ξεκουνάει με τίποτα. Δεν ανανεώνεται, δεν προχωράει. Για την ακρίβεια, η τηλεόραση είναι πιο αρτηριοσκληρωτική από το εκλογικό σώμα, το οποίο αποδεικνύεται πολύ πιο μπροστά απ’ όλους. Η παρουσίαση της πρωινής ζώνης του Mega mou από τον Πέτρο Κωστόπουλο θεωρείται βέβαιη. Αναζητείται συμπαρουσιάστρια, λέγεται για τη σύζυγό του, Τζένη Μπαλατσινού, ή για τη σύζυγο του υπουργού Άδωνη, Ευγενία Μανωλίδου. Φτώχεια; Φτώχεια οπωσδήποτε, αλλά και πρόκληση: καθημερινά στην τηλεόραση το life style, ο άνθρωπος που εκπροσωπεί ό,τι διέλυσε την ελληνική κοινωνία, ως κουλτούρα και αντίληψη, από τη δεκαετία του ‘90 ώς τα Μνημόνια. Ο άνθρωπος που χρωστάει στις τράπεζες, σε ένα κάρο εργαζόμενους που άφησε ξεκρέμαστους όταν χρεωκόπησε, σε προμηθευτές. Τρεις ώρες κάθε μέρα στο Mega mou. «Χωρίς αναισθητικό» Στο Extra Channel θα εμφανίζεται καθημερινά ο Γιώργος Τράγκας, ώρα 21.00- 21.45, ενώ στο ίδιο κανάλι αναλαμβάνει και εβδομαδιαία εκπομπή κάθε Τρίτη. Από βδομάδα αναμένεται να ανακοινωθεί η συνεργασία του και με το κανάλι «EChannel», όπου θα έχει επίσης κεντρικό ρόλο. Επενδύσεις... Αυτή την εβδομάδα αναμένεται να ανακοινωθεί το πρόγραμμα του «EChannel», του καναλιού που διαδέχεται τον

«Success story» και η ΔΤ

Φθίνουσα τηλεθέαση, στην περιθωριοποιημένη ζώνη 6-7 το απόγευμα

του «μαύρου» και του αγώνα που δίνουν ακόμα, τρεις μήνες μετά, οι εργαζόμενοι της ΕΡΤ και οι δημοσιογράφοι, στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής. Με αισθητική της δεκαετίας ‘90, το δελτίο της ΔΤ διεκπεραιώνει ομάδα εργαζομένων από το στούντιο της Κατεχάκη. Οι αδυναμίες φανερές, στον συντονισμό, στη σκηνοθεσία, στην εικόνα, στον ήχο που αυξομειώνεται ανεξάρτητα από το τηλεκοντρόλ. Στη θεματολογία, περίοπτη θέση έχουν οι λεγόμενες «καλές ειδήσεις», περιπτωσιολογικές ιστορίες προς εντυπωσιασμό, το αστυνομικό δελτίο και βεβαίως η κυβερνητική προβολή. Οι δημοσιογράφοι, σε μεγάλο ποσοστό οι ίδιοι που συμμετέχουν στην πρωινή ενημερωτική ζώνη, οι ανταποκριτές δύο, από Ουάσιγκτον και Βερολίνο. Κόντρα σε κάθε έννοια τηλεοπτικού προγραμματισμού, το δελτίο βγαίνει στον αέρα ώρα 18.00 το απόγευμα, ζώνη όπου η τηλεθέαση είναι χαμηλή, ιδίως μάλιστα τους θερινούς μήνες. Ποιος θα βλέπει το

902 στις οθόνες, χωρίς πάντως ακόμη να έχει γίνει γνωστό το όνομα του ιδιοκτήτη. Πιθανότατα ο Σεραφείμ Φυντανίδης θα έχει υψηλή θέση ευθύνης στο νέο κανάλι, ενώ με Κύπριους δικηγόρους συζητούν, σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από τον Γ. Τράγκα, ο Μάκης Τριανταφυλλόπουλος, ο Κώστας Χαρδαβέλλας, η Σταματίνα Τσιμτσιλή, η Ράνια Θρασκιά κ.ά.

Λεφτά υπάρχουν Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ η μικτή μηνιαία αποζημίωση του προέδρου γενικού διευθυντή του ΑΠΕ: από 1.1.2013, μικτά, τον μήνα, 4.750 ευρώ. Τα εκτελεστικά μέλη από 300 ευρώ μικτά τον μήνα, ανεξαρτήτως αριθμού συνεδριάσεων, και τα μη εκτελεστικά επίσης 300 ευρώ, για συμμετοχή σε τέσσερις τουλάχιστον συνεδριάσεις τον μήνα.

Η Μαρία Αντωνιάδου εξελέγη πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ, προερχόμενη από την παράταξη «Ενωμένοι Δημοσιογράφοι», όπου συμμετέχουν δυνάμεις από τους χώρους του ΠΑΣΟΚ, της Ν.Δ. και της ΔΗΜ.ΑΡ. και εκπροσωπείται από την ίδια, τον Μάκη Διόγο και τον Δημήτρη Κοτταρίδη. Η Μαριλένα Κατσίμη εξελέγη γενική γραμματέας προερχόμενη από τη «Συσπείρωση Δημοσιογράφων», που πρόσκειται στον ΣΥΡΙΖΑ και τον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς. Εκπροσωπείται από τον Δημήτρη Τρίμη, την ίδια και τον Γιώργο Γιουκάκη.

Αυταπάτες «Όσοι νομίζουν ότι η επιβίωση των επιχειρήσεων ενημέρωσης με τη μέθοδο των διαρκών περικοπών αποτελεί ‘λύση σωτηρίας’, ευελπιστώντας ότι οι ίδιοι θα ‘εξαιρεθούν’, κοροϊδεύουν τον εαυτό τους και κυρίως τα θύματα της καταστροφής». Αυτό υπογραμμίζουν τα σωματεία εργαζομένων δημοσιογράφων, προσωπικού, τεχνικών Τύπου, με αφορμή τις πρόσφατες 48 απολύσεις στον ΔΟΛ. Κηρύσσουν για τη Δευτέρα το μεσημέρι 4ωρη στάση εργασίας και συνέλευση εντός του κτηρίου της Μιχαλακοπούλου.

Η «συναυλία της χρονιάς» στο Ραδιομέγαρο Οργανώνεται από τους εργαζόμενους της ΕΡΤ στην Αγία Παρασκευή, την ερχόμενη Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου, τρεις μήνες μετά το «μαύρο» που επέβαλε η κυβέρνηση στην ΕΡΤ. Συμμετέχουν, μεταξύ άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Νότης Μαυρουδής, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Αφροδίτη Μάνου, ο Γιάννης Ζουγανέλης, ο Γιάννης Κότσιρας, ο Λάκης Παπαδόπουλος, η Νατάσα Μποφίλιου, ο Φοίβος Δεληβοριάς και πολλοί ακόμη καλλιτέχνες. Η βραδιά ξεκινάει στις 19.30

Ανανέωση Νέες συνεργασίες για το «Βήμα FM»: Καθημερινά ώρα 18.00 ο Γιάννης Πετρίδης, προερχόμενος από την ΕΡΑ. Ο Μπάμπης Παπαπαναγιώτου από τον Alpha Radio στις 12.00. Ο Δημήτρης Καμπουράκης εντάσσεται στο πρόγραμμα του Σαββατοκύριακου, ενώ ο Τάκης Ζαχαράτος θα σχολιάζει καθημερινά την επικαιρότητα στις 11.55 και 16.55. Σεζόν Από Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου το ανανεωμένο δελτίο ειδήσεων του Star με Ζαχαρέα και Χατζηνικολάου. Την ίδια μέρα, πρεμιέρα και για την Πόπη Τσαπανίδου. Α.Γ.Ν.

δελτίο δεν φαίνεται να απασχολεί τους ιθύνοντες. Έτσι, το δελτίο της ΔΤ μένει εκτός τηλεοπτικού ανταγωνισμού, σταματάει να «ενοχλεί» το δελτίο του Σκάι, δεν ενοχλεί ούτε τα «μεγάλα» δελτία των 8.00 ούτε τον Alpha στις 7.00. Στη γωνία του, όπως προγραμματίζεται ούτως ή άλλως να μπει ολόκληρη η δημόσια τηλεόραση, για να μην ενοχλεί την «ιδιωτική πρωτοβουλία». Η απήχησή του είναι εξαιρετικά χαμηλή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen Audience Mesurement (πρώην AGB), το πρώτο δελτίο την περασμένη πέμπτη παρακολούθησαν 84.000 τηλεθεατές κατά μέσο όρο. Η τηλεθέαση (ποσοστό επί του συνολικού πληθυσμού) ήταν 0,8% και το μερίδιο τηλεθέασης (το ποσοστό όσων παρακολουθούσαν τηλεόραση τη συγκεκριμένη ώρα) μόλις 4,9%. Εντυπωσιακή είναι η σταδιακή μείωση της τηλεθέασης στην πορεία του δελτίου: Ενώ ξεκίνησε με ένα υψηλό ποσοστό 6,5%, «προίκα» από το ελληνικό μελό «Η μοίρα γράφει ιστορία» που προηγείτο, το μερίδιο τηλεθέασης συνεχώς μειωνόταν, στο 4,4% και 2,2%, για να πέσει στο τέλος του Δελτίου στο 1,7%. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

ΤΟ UNFOLLOW 21 ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΣΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΓΡΑΦΟΥΝ: Μαρινίκη Αλεβιζοπούλου, Άρης Χατζηστεφάνου, Δημήτρης Παπανικολάου, Έφη Γιαννοπούλου, Θεόφιλος Τραμπούλης, Ντίνα Ιωακειμίδου, Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος, Λεωνίδας Βατικιώτης, Νέλλη Ψαρρού, SPYJungle Report, George Le Nonce, Old Boy, Νίκος Μπογιόπουλος

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

62 Ποιοι τοποθετούσαν οδοντιάτρους, ψυχολόγους, φαρμακοποιούς και πρώην στελέχη της λαχαναγοράς (!) στο τιμόνι μεγάλων αμυντικών βιομηχανιών;

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Κλείνουν το ΤΕΙ Κρήτης, το καλύτερο ΤΕΙ σε αξιολόγηση. Τα ΤΕΙ που δεν θα κλείσουν είναι αυτά της μεταποίησης ενδυμάτων και υποδημάτων.

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Πρωτογενές πλεόνασμα: Πίστευε και μη ερεύνα Η διδασκαλία των Θρησκευτικών ήταν το επίκεντρο της ομιλίας Σαμαρά στη ΔΕΘ. Συγκεκριμένα είπε ότι επιχειρείται ο αφελληνισμός της παιδείας και ότι πλήττεται το θρησκευτικό μας συναίσθημα με το οποίο νικήσαμε στις Θερμοπύλες. Και ότι η κατάργηση των Θρησκευτικών είναι ένα σχέδιο που επεξεργάζεται ο Τσίπρας από τότε που έκανε μαγκιές στο Πολυκλαδικό Αμπελοκήπων. Είπε επίσης ότι οι Έλληνες είμαστε προορισμένοι να τα καταφέρνουμε στα δύσκολα. Αυτό κολλάει παντού. Το είχε πει και όταν ανακοίνωσε τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση. Θα το ξαναπεί και τώρα που τον επαναφέρει στα προηγούμενα επίπεδα. Οι παραγωγικοί φορείς από κάτω κρεμόντουσαν από τα χείλη του. Μερικοί κρεμόντουσαν και από σκοινιά. Ο Λαυρεντιάδης και ο Ρέστης δεν μπόρεσαν να παραστούν φέτος, γιατί είναι απασχολημένοι με κάτι ξυλόγλυπτα. Τώρα πάντως που έχει συγκεκριμένη διεύθυνση ο Ρέστης και μπορούμε να τον βρούμε, μπορεί να τον καλέσει και ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο Σαμαράς αποχώρησε από τη Θεσσαλονίκη χωρίς να δώσει συνέντευξη Τύπου, για να μην αναγκαστεί να κονιορτοποιήσει τον Τσίπρα. Αυτό είναι άλλωστε και το σκεπτικό με το οποίο δεν εμφανίζεται ποτέ στη Βουλή. Ανάσα αισιοδοξίας από την ΕΛΣΤΑΤ, η οποία αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις για την ύφεση που είχε κάνει πριν από είκοσι μέρες, με βάση νέα στοιχεία τα οποία μαγείρεψε για την περίσταση. Αν δεν μας αρέσουν, πάντως, έχει και καλύτερα. Τα φτιάχνει ο ίδιος ο διοικητής προσωπικά, σε πα-

ράνομο αποστακτήρα στην πίσω αυλή του σπιτιού του. Φτιάχνει και εξαιρετικό πρωτογενές πλεόνασμα. Η ανάλυση των δεδομένων έγινε με τις προδιαγραφές της Eurostat και βασίζεται κυρίως σε εντόσθια πουλιών. Γενικά από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει αβίαστα ότι ο Σαμαράς είναι καλός κύριος, το χρέος είναι βιώσιμο και ότι αν έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ θα μας πάρει τα σπίτια. Το σημαντικό είναι ότι η ύφεση βρίσκεται μόλις στο 3,2% και έτσι έχουμε απόκλιση μόλις 14,5 μονάδων από την ανάπτυξη 11% που είχε προβλέψει σε ανύποπτο χρόνο ο Στουρνάρας. Όχι, να τα βλέπουνε αυτοί που τον κοροϊδεύανε. Δεν υπάρχει λόγος να χαλάμε το κέφι μας. Όποιος δεν έχει λεφτά για το χαράτσι, μπορεί να πουλήσει το σπίτι του, είπε ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. Σε καλή περιοχή μπορεί να πιάσει και μισό ντενεκέ λάδι το τετραγωνικό. Και στην Κατοχή, άλλωστε, έτσι τη σώσαμε την αγορά ακινήτων. Δεν διευκρίνισε αν εκφράζει προσωπική θέση ή όλων όσοι βρίσκονται στη λίστα Λαγκάρντ. Στο ΠΑΣΟΚ δουλεύουν για την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς. Στον ρόλο του κέντρου θα είναι ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος θα είναι η Αριστερά. Επιτέλους, γιατί κόντευαν να ταυτιστούν. Ο Σημίτης στην τοποθέτησή του κατηγόρησε τον Κουβέλη ότι δεν έχει φαντασία. Προφανώς ήθελε να παίξουν όνομα - ζώο - πράγμα. Αντιθέτως ο Στουρνάρας έχει καλπάζουσα φαντασία: Πρωτογενές πλεόνασμα υπάρχει, παρά τις προσπάθειες που κάνουν οι πράσινοι δράκοι να το φάνε. Μετά εμφανίζεται η Αλίκη ντυμένη ναυτάκι...

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

Τα ζόμπι επιστρέφουν Για το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ μιλάμε, αλλά και τους πρώην πρωθυπουργούς Σημίτη - Παπανδρέου. Ο πρώτος έκανε κάποια ελλιπέστατη αυτοκριτική, ο δεύτερος συνέχισε να ζει στον μικρονοϊκό κόσμο του. Ο Πάγκαλος δεν τόλμησε να εμφανιστεί στο Συνέδριο και χαρακτήρισε «ελαφρώς γελοία» την ιδέα επιστροφής των δύο πρώην στην πολιτική. Και ο Τσοχατζόπουλος, δηλώνοντας πάντα αθώος, είπε μέσα από το δικαστήριο πως «Ανδρέας Παπανδρέου, Κώστας Σημίτης και Γιώργης Παπανδρέου... έχουν όλοι ευθύνη... οδηγήσαμε σε οικονομική χρεωκοπία τη χώρα». Όσο για τον Βενιζέλο, ευτυχής που το Συνέδριο δεν αμφισβήτησε τον εναγκαλισμό με τη Δεξιά στη συγκυβέρνηση, κάλεσε σε συνεργασία «όλες τις προοδευτικές δυνάμεις», αποκλείοντας φυσικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Μάλλον εννοούσε τον ανύπαρκτο Λοβέρδο, τον οποίο συντηρούν τεχνητά τα ΜΜΕ ως εφεδρεία της συντήρησης...

Το συνέδριο των ζόμπι της πολιτικής πέρασε μέσα στη γενική αδιαφορία. Οι ομιλίες κυμαίνονταν από την ανούσια συνθηματολογία έως τη θλιβερή επίκληση της αραχνιασμένης δόξας, ενώ διανθίζονταν από ντροπαλές ενοχές και επιφανειακές τύψεις για το κατάντημα του πάλαι ποτέ κραταιού σοσιαλιστικού κόμματος. Για γέλια και για κλάματα, κλαυσίγελως όπως θα έλεγε και ο Ζουράρις. Και μέσα σε όλα αυτά μου ήρθαν στον νου εικόνες από τη δεκαετία του ‘80, του κραταιού τότε ΠΑΣΟΚ. Μία φωτογραφία του ‘89: Ο Ανδρέας Παπανδρέου σε φωτογραφία με τον Τσοχατζόπουλο εκ δεξιών, τον μακαρίτη Γεννηματά εξ αριστερών, τη Μελίνα και τον Σκανδαλίδη παραπέρα. Ο Παπανδρέου είχε κερδίσει θριαμβευτικά τις εκλογές του 1981 επαγγελλόμενος έναν θολό σοσιαλισμό, τερματίζοντας την πολιτική μονοκρατορία της Δεξιάς. Κέρδισε και τις εκλογές του 1985,

αφετηρία της συντηρητικής στροφής του ΠΑΣΟΚ για να φθάσει στις αθλιότητες του σκανδάλου Κοσκωτά και τη γενικευμένη διαφθορά σε όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου βίου. Προκύπτει όμως και ένα ερώτημα που ίσως αφορά και τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν ένας μονίμως παθολογικός ψεύτης όταν μίλαγε για σοσιαλισμό από τη δεκαετία του ‘60; Αν όχι, αν τα χαρακτηρολογικά κριτήρια δεν είναι απόλυτα, μήπως οι επαγγελίες του -εντάξει, νεφελώδεις ήταν, το δέχομαι-, μήπως λέω, ναυάγησαν και λόγω της ανερχόμενης παγκοσμιοποίησης και της αδυναμίας εφαρμογής κάποιου προοδευτικού οικονομικού προγράμματος στο πλαίσιο κυριαρχίας του παγκόσμιου χρηματιστικού κεφαλαίου; Μπορεί και να χρειαζόμαστε νέα όπλα, σύντροφοι. ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ

Ποια ανάπτυξη; Στην Ιρλανδία η ροή των μεταναστών βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από τη δεκαετία του 1980. Εάν, όμως, οι ταλαντούχοι φύγουν -αυτό ακριβώς συμβαίνει στην Ιρλανδία και στην Ελλάδα-, τότε οι πιθανότητες επιστροφής της χώρας σε ανάπτυξη ελαχιστοποιούνται, ειδικότερα απουσία οποιασδήποτε μορφής κινήτρου, υπογραμμίζουν οι Αμερικανοί αναλυτές για την ευρωπαϊκή κρίση συγκρίνοντάς την με την περίπτωση του Ντιτρόιτ. Πλην όμως Σαμαράς - Βενιζέλος, αλλά και όλοι οι μνημονιακοί του παλαιού και νέου εκσυγχρονισμού, δεν ανησυχούν. Τα συμβόλαια με τους δανειστές δεν προβλέπουν ανάπτυξη. Ολοκληρώνονται με την παράδοση όλων των περιουσιακών στοιχείων της χώρας, συμπεριλαμβανομένου και του καταρτισμένου επιστημονικού και τεχνικού δυναμικού. Δ.Χ.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

63

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ «Το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ ενωμένο, υπεύθυνο σταθερό ιδεολογικά». ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

(Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι -τουλάχιστον- η σταθερότητα στα ιδεολογικά είναι εγγυημένη. Κατάφεραν να δημιουργήσουν το απόλυτο κενό. Όπως και ο αριθμός μηδέν, ο οποίος, με ό,τι και αν τον πολλαπλασιάσεις, πάλι μηδέν προκύπτει).

Ο καυγάς για τις ευθύνες της κρίσης

Θα πέσει με αλεξίπτωτο; Το ένα τρίτο των θέσεων εργασίας στον κλάδο των φωτοβολταϊκών χάθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2013 και, αν συνεχιστεί έτσι η κατάσταση, θα χαθούν άλλες τόσες θέσεις εργασίας έως το τέλος του έτους. Αυτό επισημαίνει σε υπόμνημά του προς τον πρωθυπουργό ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταϊκών. Τουλάχιστον το 40% των υλικών, υπηρεσιών και εξοπλισμού που αφορά την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων έχει εγχώρια προστιθέμενη αξία, διότι παράγεται στην Ελλάδα και παρέχεται από Έλληνες εργαζόμενους. Σχεδόν 60 διαφορετικές ειδικότητες εργαζομένων (μηχανικοί, τεχνικοί, νομικοί, πάροχοι χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ασφαλιστικές εταιρείες, εργαζόμενοι στη βιομηχανία αλουμινίου, την παραγωγή καλωδίων και ηλεκτρικού εξοπλισμού, εταιρείες software, εταιρίες security κ.λπ.) εμπλέκονται αμέσως ή εμμέσως με τον κλάδο. Όπως εξηγεί στο υπόμνημά του ο Σύνδεσμος, τους τελευταίους μήνες ο τομέας των φωτοβολταϊκών δοκιμάζεται από ένα μπαράζ αρνητικών ρυθμίσεων. «Πολλές εταιρείες του κλάδου, οι οποίες επένδυσαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια στην ελληνική αγορά, ετοιμάζονται να αποχωρήσουν από τη χώρα, αφού δεν βλέπουν καμία άμεση προοπτική ανάκαμψης και βιώσιμης ανάπτυξης. Το ίδιο και εκατοντάδες μηχανικοί και επιστήμονες, που αναζητούν, πλέον, ένα καλύτερο μέλλον εκτός συνόρων, αφού έχουν απολέσει την εργασία τους στον χώρο των φωτοβολταϊκών. Μήπως Σαμαράς και Βενιζέλος μπορούν να μας πουν με ποιο αλεξίπτωτο και σε ποιο ακριβώς μέρος θα πέσει η ανάπτυξη; Όχι; Καλά. Τότε θα περιμένουμε την άποψη του Νίκου Μπίστη, που αλλάζει κόμματα για να μην αλλάζει απόψεις.

Το 2000, στην κορύφωση της προσπάθειας της χώρας μας να μπει στο ευρώ, τα έσοδα του Δημοσίου έφτασαν στο υψηλότερο σημείο, στο 43% του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο κάθε άλλης χρονιάς, ακόμη και της τριετίας της σκληρής πολιτικής του Μνημονίου. Μόνο το 2012 τα έσοδα έφτασαν στο 42%. Κι όμως το 2012 ήταν «κόλαση», ενώ το 2.000 «περίπατος» συγκριτικά με τη σημερινή κατάσταση. Τι έγινε στην πραγματικότητα από την άποψη της δημοσιονομικής πολιτικής; Την πρώτη δεκαετία μετά την ένταξη στην Ευρωζώνη άρχισε η βαθμιαία μείωση των δημοσίων εσόδων και κορυφώθηκε το 2009, οπότε η πτώση ήταν 6 ολόκληρες εκατοστιαίες μονάδες σε σχέση με τα έσοδα του 2000 ως ποσοστό επί του ΑΕΠ. Η αύξηση των εξόδων δεν ήταν μεγάλη την πρώτη πενταετία, αλλά τη δεύτερη τα έξοδα άρχισαν να απογειώνονται με αποκορύφωμα το εκλογικό 2009, οπότε

η αύξηση έφτασε στις 7 ποσοστιαίες μονάδες! Μια απλή ανάγνωση των μεγεθών αυτών δείχνει το μέγεθος του δημοσιονομικού εκτροχιασμού, συνεπώς και τις ευθύνες για την πρόσδεση της χώρας στο Μνημόνιο. Αν το Δημόσιο συνέχιζε να συγκεντρώνει τα ίδια έσοδα με το 2000, που δεν ήταν δα και καμιά φορομπηχτική χρονιά, και συγκρατούσε τα έξοδά του, δεν θα είχε να αντιμετωπίσει την κρίση χρέους. Όσοι κυβέρνησαν τη δεκαετία πριν από το Μνημόνιο, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. έχουν μεγάλες πολιτικές ευθύνες. Ποιος έχει περισσότερες; Τα στοιχεία δείχνουν τη δεύτερη περίοδο Καραμανλή και ως προς αυτό ίσως έχουν κάποια βάση οι κατηγορίες, που εκτοξεύουν στελέχη του ΠΑΣΟΚ κατά της Ν.Δ. Αυτό όμως σε πρώτη ανάγνωση. Στην πραγματικότητα ο εκτροχιασμός «ωριμάζει». Δηλαδή τα έξοδα μπορεί να δείχνουν ότι εκτοξεύονται τη δεύτερη περίοδο Καραμανλή, όμως αυτό κατά ένα μέρος οφείλεται στις προσλήψεις υπαλλήλων, που είχαν γίνει

πριν και τότε μονιμοποιήθηκαν μαζικά. Όσον αφορά τώρα τα έσοδα αυτά πέφτουν έως τρεις εκατοστιαίες μονάδες επί ΠΑΣΟΚ, ενώ η πτώση φτάνει τις έξι επί Ν.Δ.! Δηλαδή ό,τι ξεκινάει το ΠΑΣΟΚ το αποτελειώνει η Ν.Δ. και μετά επανέρχεται το ΠΑΣΟΚ για να εκτοξεύσει το έλλειμμα του 2009 στα ύψη ανοίγοντας τον δρόμο στο Μνημόνιο. Όχι ότι το έλλειμμα του 2009 δεν ήταν μεγάλο αλλά τεχνηέντως, με λογιστικές εγγραφές, διογκώθηκε περίπου κατά 3 εκατοστιαίες μονάδες. Υπό το φως αυτών των δεδομένων φαντάζει περίπου ως φάρσα η διαμάχη των στελεχών των δύο κομμάτων, που σήμερα συγκυβερνούν, για το ποιος έχει τις περισσότερες ευθύνες. Το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. όμως δεν έχουν ευθύνες μόνο για τη μέγγενη του Μνημονίου και την επεκτατική λιτότητα, που διαλύει τη χώρα, αλλά και για το σαθρό παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο που οικοδόμησαν επί χρόνια. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

Δ.Χ.

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Για δυο-τρεις ώρες φέτος ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Του χρόνου, με το καλό, με τηλεδιάσκεψη. Σκληρή μάχη θα δώσει ο Σαμαράς για την πολεμική βιομηχανία. Εμ βέβαια, τι είναι η πολεμική βιομηχανία, η ΕΡΤ είναι; Ή μήπως είναι κανά νοσοκομείο, κανά σχολείο, κανά πανεπιστήμιο; Εδώ μιλάμε για τα στρατά, όχι παίξε γέλασε. Κι ύστερα τα υπερασπίζονται αυτοπροσώπως Αβραμόπουλος- Φώφη, μην ξεχνιόμαστε. Το ζήτημα περί του οποίου θα δοθεί η μάχη είναι πολύ σαφές. Αν θα απολυθούν οι εργαζόμενοι με αποζημίωση ή χωρίς αποζημίωση. Τόσο απλά... Η Ν.Δ. του Αντώνη Σαμαρά στον Γράμμο, μαζί

κι αντάμα με τη Χρυσή Αυγή. Όπισθεν ολοταχώς, με φόρα. Όπισθεν, όπισθεν, όπισθεν, στοπ, καλά είσαι, εκεί στον πολιτικό Μεσαίωνα. Αλήθεια, πότε ήταν που ο Καραμανλής επισκεπτόταν τον Αη Στράτη; Κάτι αιώνες πριν... Η είδηση που ταρακούνησε το πολιτικό σύμπαν. Ο Νίκος Μπίστης σκέφτεται να φύγει από τη ΔΗΜ.ΑΡ. Και ξέρεις τώρα εσύ πόσο δύσκολο είναι για τον Νίκο ν’ αλλάζει κόμματα. Γι’ αυτό σου λέω. Σκέψου και να μην τους είχε ζητήσει ο Σαμαράς να μην παραβγαίνουν στις τηλεοράσεις. Δηλαδή πού αλλού και με ποια συχνότητα θα ‘βγαινε ο Άδωνις; Θα ‘πιανε στασίδι και στα κανάλια της Αλβανίας, της Φυρομίας, της Βουλγαρίας, της Τουρκίας;

Πολύ τσαντίστηκε ο πρωθυπουργός που οι χρυσαυγίτες πήγαν κι έκλεισαν τα σύνορα με την Αλβανία. Αλλά δεν το έδειξε, έτσι, από ανωτερότητα. Και ο Δένδιας προς στιγμήν σκέφτηκε να τους μπουζουριάσει. Τελικά είπε να μην πέσει στο επίπεδό τους. Και ο Βενιζέλος επίσης, κι αυτός παγερά ασυγκίνητος. Ίσα- ίσα, σκέφτηκε που οι χρυσαυγίτες τον βοηθάνε στην εξωτερική του πολιτική. Κι ύστερα είναι απασχολημένος τώρα, έχει να επανασυσπειρώσει το ΠΑΣΟΚ. Γι’ αυτό εμφανίστηκε και «επισπεύδων πρόθυμος» εναντίον της Συρίας. Προκειμένου να εμπνεύσει τον λαό του. Ήτανε να πάει κι ο Σαμαράς, ξέρετε, να χαιρετήσει στο συμπόσιο του ΙΣΤΑΜΕ. Κάτι του έτυχε τελικά, μια άλλη φορά, δεν θα χαθούνε.

Ο Άδωνις, έμαθα, έστειλε πεσκέσι στην επέτειο του ΠΑΣΟΚ ένα καφάσι βερίκοκα. Προς τιμήν (και εις μνήμην) των απολυμένων. Των πρώην, των νυν και των αεί. Των και με την υπογραφή του ΠΑΣΟΚ απολυμένων, εννοείται. Ήτανε όμως, ό,τι και να πεις, μια χαρούμενη ατμόσφαιρα. Με το μπαμπάκι αλληλοσφάζονταν οι ηγέτες, οι πρώην κι οι επόμενοι. Κι ούτε μια συγγνώμη, βρε παιδιά, ούτε μια συγγνώμη... Όλα τα δίκια του κόσμου έχει, φυσικά, η Ρεπούση για τα θρησκευτικά. Όμως πέρασε πια ο Δεκαπενταύγουστος. Και ποια Παναγιά θα βρει τώρα ο Φώτης για να ισοφαρίσει τις εντυπώσεις; Αν θέλετε να συναντηθείτε αμέσως με τον Σαμαρά, δηλώστε επιχειρηματίας. Κατά προτίμησιν αλλοδαπός.

Θα ακολουθήσει ανακοίνωση ότι οι αγορές δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην οικονομία της χώρας. Τέτοια μεγαλεία! Όπως ακριβώς μας είχε δώσει ψήφο εμπιστοσύνης και ο Πούτιν, αν θυμάστε. Λίγους μήνες πριν συστήσει στους Ρώσους επιχειρηματίες να μην επενδύσουν στην Ελλάδα. Όχι, δεν θα πάει το ΤΑΙΠΕΔ σε ξένα χέρια, ξεκαθάρισε ο Γιάννης Στουρνάρας. Διότι τα ξένα χέρια είναι μαχαίρια, διευκρίνισε. Κι ύστερα τι νομίζεις πως είναι τα χέρια των διαφόρων Σταυρίδηδων, συμπλήρωσε με νόημα. Αποτυχημένους πρωθυπουργούς χαρακτηρίζει ο Πάγκαλος τον Σημίτη και τον Γιώργο. Παρά τις άοκνες προσπάθειες αυτού του ιδίου, εννοούσε. Δεδομένου ότι διετέλεσε μεγαλοϋπουργός αμφοτέρων.

Πολύ φοβάμαι, Θόδωρε, ότι, παρ’ όλ’ αυτά, δεν θα σε περιλάβει ο Σαμαράς στα ψηφοδέλτιά του. Σωστός ο Μιχελάκης. Η αποπολιτικοποίηση των δημοτικών εκλογών μπορεί να σώσει την κατάσταση. Μπορεί, έστω, να περιορίσει τη χασούρα. Θολώνοντας τα νερά. Με την τελευταία απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν μπορεί να διαφωνεί κανείς, αντιθέτως. Την απόφαση σύμφωνα με την οποία θα προσλαμβάνονται στο Δημόσιο μέλη οικογενειών των ενστόλων που έχασαν τη ζωή τους εν υπηρεσία. Τι θα ‘λεγε ο υπουργός να διευρυνθεί η ρύθμιση και για τα εργατικά ατυχήματα; Κι εδώ εν υπηρεσία έγινε το κακό. Και τις ίδιες ανάγκες θα θεραπεύσει. Είμαι βέβαιος πως απλώς δεν το σκέφθηκε. Και πως τώρα θα σπεύσει να διορθώσει...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΛΑΪΤΖΗ από την «ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ»

KYΡΙΑΚΗ 8 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2013

ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ

Ο πειρασμός της αποπολιτικοποίησης

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Πυροβολούν τα εγγόνια τους Στόχος (του νέου Λυκείου) η κατασκευή της σχολικής αποτυχίας, συμπεραίνει η Πίκια Στεφανάκου στην εύστοχη ανάλυσή της στην «Αυγή» της Κυριακής. Ο εξοστρακισμός των μαθητών των «πίσω θρανίων». Οι malla labores, όπως τα αποκαλεί η αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, παιδιά με συγκεκριμένη ταξική ταυτότητα, πρέπει από νωρίς να καταλάβουν τη θέση τους στην ιεραρχία και να μην περιμένουν το ασανσέρ που θα τους οδηγήσει στα επάνω πατώματα, όπως γράφει η Πίκια. Λιγότεροι μαθητές Λυκείου (25%30% τους υπολογίζει ο Τάσος Κουράκης) σημαίνει και λιγότεροι φοιτητές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το Μνημόνιο (οι απολύσεις των εκπαιδευτικών και μείωση των σχολικών μονάδων) είναι η αφορμή αυτής της εκπαιδευτικής αντιμεταρρύθμισης. Η κατάργηση της μαζικής παιδείας (γιατί περί αυτού ακριβώς πρόκειται) δεν οφείλεται στην κρίση. Οι απολύσεις εκπαιδευτικών και η κατάργηση σχολικών μονάδων είναι το επιπλέον «όφελος» μιας επιλογής καθαρά πολιτικής. Αυτή η εκπαιδευτική αντι-μεταρρύθμιση έπρεπε να γίνει (και είχε επι-

χειρηθεί επανειλημμένως) εδώ και καιρό. Το γιατί το έχει αποκαλύψει πριν από αρκετά χρόνια ο Μίλτον Φρίντμαν, ένας από τους πατέρες του νεοφιλελευθερισμού. Σε ένα πόνημά του το 1980, «Ελεύθεροι να επιλέξουμε», που έγραψε μαζί με τη γυναίκα του Rose, προειδοποιούσε: «Σε μια χώρα όπως η Ινδία, μια τάξη αποφοίτων πανεπιστημίου που δεν βρίσκουν την εργασία που πιστεύουν ότι αρμόζει στο επίπεδο σπουδών τους, υπήρξε πηγή κοινωνικών ταραχών και πολιτικής αστάθειας». Συμπέρασμα: η ανεργία των επιστημόνων είναι πολιτικά επικίνδυνη, γεννάει κοινωνικά κινήματα, βλάπτει σοβαρά την οικονομία. Θα πρέπει γι’ αυτό να εξουδετερωθεί. Στην Ελλάδα ο υπουργός Παιδείας και μαζί του ολόκληρο το μιντιακό σύστημα εκτελούν αυτή την αποστολή χρησιμοποιώντας το ιδεολόγημα της αξιοκρατίας. Ένα ύπουλο ιδεολόγημα, που προσπαθεί να πείσει χιλιάδες νέους που αποτυγχάνουν στα τεστ, που δεν θα τα καταφέρουν στους διαγωνισμούς, που δεν βρίσκουν μια αξιοπρεπή εργασία (ή, πλέον, μια οποιαδήποτε εργασία), ότι είναι ανάξιοι να πετύχουν αυτούς τους στόχους. Τα θύματα πρέπει να αισθανθούν, α-

νεξάρτητα από την πραγματική αξία τους, τα μόνα υπεύθυνα της αποτυχίας τους. Είναι σαφές ότι ο καπιταλισμός δεν είναι σε θέση (με την παρούσα οργάνωση εργασίας) να προσφέρει απασχόληση σε έναν αυξανόμενο αριθμό επιστημόνων που ο ίδιος παράγει. Γι’ αυτό φιλτράρει μια περιορισμένη ελίτ, όσο το δυνατόν πιο παραγωγική, που να μπορεί να μεγεθύνει την αξία του κεφαλαίου. Οι υπόλοιποι πρέπει να μείνουν εκτός, να περιφέρονται στις ερήμους της ανασφάλειας και της περιθωριοποίησης. Η κοινωνία του νεοφιλελευθερισμού τείνει να οργανωθεί στη βάση της ανισότητας: ενσωμάτωση των λίγων και απαραίτητων και αποκλεισμό των πολλών. Αλλά έχει ανάγκη, για προφανείς πολιτικούς λόγους, να καμουφλάρει αυτή τη γιγάντια σπατάλη έμψυχου δυναμικού. Και ιδού οι πρόθυμοι ηλίθιοι οικονομολόγοι, δημοσιογράφοι, πανεπιστημιακοί να υφαίνουν το νεφελώδες ιδεολόγημα της αξιοκρατίας. Πρόκειται για μια ολιγαρχία γερόντων, οι οποίοι, οχυρωμένοι στα προνόμιά τους, πυροβολούν ενάντια στα παιδιά και τα εγγόνια τους.

Y

Στην παράδοση των δημοτικών πραγμάτων, στο τοπικό επίπεδο όπως είθισται να λέμε, τα πρόσωπα και οι βιογραφίες έχουν τη σημασία τους. Διότι δεν είναι όλες οι προσωπικότητες ιμάντες μεταβίβασης των πολιτικών δυνάμεων που τις στηρίζουν. Οι ευαισθησίες, οι ατομικές ποιότητες, οι διαχειριστικές ικανότητες μετρούν και κρίνονται. Όπως έχουν τη σημασία τους και οι χαρακτήρες, η ηπιότητα και η προσήνεια του ενός, η τραχύτητα και η ερεβώδης βλακεία του άλλου. Όλα αυτά που φυσικά τα γνωρίζουμε βιωματικά, ζώντας σε συγκεκριμένους τόπους και ακούγοντας τις ιστορίες, παλιές και πρόσφατες, των δημοτικών τους «αρχόντων». Αλλά από αυτή την παραδοχή έως τις «σκέψεις» του Μαξίμου για αποπολιτικοποίηση των δημοτικών εκλογών υπάρχει τεράστια απόσταση. Και αυτό διότι η Αυτοδιοίκηση δεν είναι μια στεγανή σφαίρα όπου διαγωνίζονται οι καλοί με τους κακούς κι οι άξιοι με τους ανάξιους. Στην Αυτοδιοίκηση αντανακλώνται, υποχρεωτικά, και τα μείζονα διλήμματα προσανατολισμού που απασχολούν τη χώρα. Και ιδιαίτερα σήμερα, στο καθεστώς της λιτότητας και των παραλυτικών απορρυθμίσεων. Το πώς αντιλαμβάνεται κανείς τα έργα ανάπτυξης στην περιοχή του, τα κοινωνικά προβλήματα, τις περιβαλλοντικές προτεραιότητες, την κοινωνική αλληλεγγύη, τις πρόνοιες για τον πολιτισμό, όλα αυτά είναι εξόχως πολιτικά μελήματα. Και στα πολιτικά μελήματα δεν απαντά κανείς πριμοδοτώντας την αποπολιτικοποίηση των επιλογών του πολίτη. Σε ζητήματα άσκησης κοινωνικής εξουσίας δεν απαντά επίσης ούτε με συμπαθείς κουβέντες περί συμπαθών ανθρώπων ούτε με θεωρίες περί αχρωμάτιστων και φιλικών προς όλους μάνατζερ. Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση φοβάται την αποδοκιμασία των συνδυασμών που θα έχουν το χρίσμα των δυο εταίρων. Προτιμά να προετοιμάσει μια θολή και μπερδεμένη εικόνα από το να βρεθεί με αποτελέσματα που «θα μιλούν από μόνα τους». Θα ήθελε, ει δυνατόν, να χρεωθούν τις αποτυχίες κάποια πρόσωπα και όχι το οικονομικό και πολιτικό πλαίσιο, το οποίο έχει διαμορφωθεί αυτά τα χρόνια. Και βέβαια, θα επιδιώξει να ρίξει τις ευθύνες για το όποιο αρνητικό αποτέλεσμα στην αντιδημοφιλία του ενός ή στη «λαϊκιστική οργή» που εκμεταλλεύτηκε ο άλλος. Όλα αυτά που τα έχουμε γνωρίσει στο παρελθόν θα μας επισκέπτονται και τους επόμενους μήνες. Και ιδίως κάθε φορά που η κυβέρνηση θα εισπράττει κάποια ήττα. Αλλά πολλές φορές συμβαίνει το αντίθετο: τα ίδια τα θολά νερά και οι ιδιοτελείς εκλογικές τεχνικές να θωπεύουν τις πιο ανερμάτιστες εκδοχές λαϊκής απόρριψης. Και τούτο συμβαίνει όταν ακριβώς νομιμοποιηθεί η διάχυτη εντύπωση ότι οι εκλογές της Αυτοδιοίκησης συνιστούν απλώς και μόνον μια πασαρέλα ανταγωνισμού ανάμεσα σε φωτεινές ή σκοτεινές, σοβαρές ή γραφικές προσωπικότητες. Η νομιμοποίηση της «χαλαρότητας της ψήφου» ελκύει τα άγρια θηρία του ακροδεξιού εξτρεμισμού με τις ιαχές του «ξεβρομίσματος» όσο και τα άλλα οικεία μας θηρία της αποχής, της λοιδορίας και του ισοπεδωτικού αρνητισμού. Εδώ και μήνες πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε ένα κατώφλι. Σε μια στιγμή όπου δεν αρκούν η απόρριψη και η αποδοκιμασία, αλλά και όπου κανείς δεν έχει το δικαίωμα να υποτιμά το βάθος και τις συνέπειες της κρίσης. Βρισκόμαστε, κατά κάποιον τρόπο, σε εκείνη τη συγκυρία όπου είτε θα υπάρξει μια νέα επινόηση της δημοκρατίας μας είτε θα διογκωθούν ακόμα περισσότερο τα φαινόμενα ηθικής και κοινωνικής αποδιοργάνωσης. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο έχει αξία και ο τρόπος με τον οποίο και η Αριστερά πολιτικοποιεί τα υπαρκτά διλήμματα και τις αντίστοιχες επιλογές. Αν θα έχει στο κέντρο της τη μηχανική των σωρευμένων απορρίψεων που μπορούν ωστόσο να στραφούν στις πιο απίθανες κατευθύνσεις. Ή αν, αντίθετα, η «στιγμή της σύγκρουσης» θα επενδυθεί με μια εναλλακτική ορθολογικότητα, με μια διαφορετική άρθρωση του δημόσιου συμφέροντος, σε συνθήκες μείωσης των διαθέσιμων πόρων, αλλά και των αποθεμάτων εμπιστοσύνης στους δημόσιους θεσμούς. Το βέβαιο είναι ότι στους επόμενους μήνες θα κριθεί και αυτή η έκβαση που παραμένει πάντοτε αβέβαιη.

Η ρύθμιση του ελληνικού δημοσίου χρέους, πιθανότατα όχι με κούρεμα, αλλά με μετακύλισή του για αργότερα, φαίνεται ότι θα είναι η πιθανότερη εξέλιξη στο μείζον αυτό θέμα. Από τη ρύθμιση αυτή θα εξαρτηθεί και το πόσα χρήματα θα χρειαστεί τελικά η Ελλάδα και επομένως τι είδους Μνημόνιο θα υπογράψει με τους δανειστές, πράγμα που σημαίνει ότι εξ αντικειμένου θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης για τον συνεχή έλεγχο της χώρας από τους δανειστές. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

Y

36 9 771109 015103