11828 by AVGI SA

13/10

ΑΥΓΗ Η ΑΚΗΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙ

NDEatique LE MO m

ΡΙΟΥ 2013 13 ΟΚΤΩΒ 37 TEYXOΣ

EΛΛ ΗΝΙ

ΣΥΡΙΑ

ΟΣΗ ΚΗ ΕΚΔ

diplo

l T. Klare*

Michae

2+* 43 210 /0.-,1 * 4+&/(+ )('*&%+* + 4-3)$21 #*-%., 4 -. "-+! .2/$21$) (4 (. ) ( . )* )%. 0. .4+' 2+* 1 ()4-+2 (+ $) $.'/! 32 .2 21 0 (1 4+&/(+*! ! 2 0 . 4.-/( .$1 ),.4+& $) .- )2+ ")0 $ -+*$1 "1 1 )0 &3 - / ) .2 0 . 0.2+& . $21 /$1 $*('/-+02. .4) & 02.! 2. 2 180 (+ - 0 .4) &+ $) 2+* / .0) $2-+' 2 2*4 (.2. .2 0 2% &+ 430 (/0. $2-.2 ()2 21 - $1 1( () $2+ )* . . )$2 2+! $2 ! 21 * + $2+*; 2 ! $*- . + 0 .( 0 ,.'0 .43 ! 34& 0 )0.02%+ ()2.2+4%$21 ) .2 /02. *$1 ! 2% 1 $ -+ )4% )02-+ 21! $2-.21 $2+ $2 ( ; 4.-*'/! ) " 21 /4. ) .() .2% .*2 0 #*-%. ; $21 2 0 $ -+*$1 4+& 2 21! * $ ! 232) 1 -30 . . (.$210 ), 2)&12/+ -3&+ . $2)-. .43 "*+ .43 32)-+*! 2+0. 3(. $) 0 . 4)- $$ $210 4&) +03 21- 0 $* -+ !, 1 4+& 2 2 ,1, )0+ ( .! )0") 3( 0) -+ 0 $2+ +! 100.00 0) .-012 !. 4-3)"212 21!, 4.-/() .0 ! )(4&+ .4.-.%212. .()- .4+& 2 ! 4 + ()$1! 4 $.- & .- )$2)% $2. (4 (. )% ) # -+ +(3&+ 3 2+* *4+$ 32+0 ),+*$%. . .& 02.! . )% ) 210 +$( ) .2.& $2. ' $1!

$.02 0. -0 32.0 . 2) 0 ! ),) )-(/0 0. +4& $(3 ()0+! + ) 2( (.2. 2 0 .- ()2- +4. $2+*! 2)&)*2.%+*! $) +4+ ." /-) 0. 4-+$' . 0. 4-+ )% 2+0 $* 12+ $.0 $) 0. .&& ,) 34 ! 2+*

/. . (4+-+ 21! ( 1!. 4+2) )0/- ) "*0 () 0 $2+ 4)"%+ . 21! 2 0 21! $'. ! 210 $ )2 $(3 $210 / 2.$1 0. .*, $) . ., (4-+$2 )% ) ") 2)% .( 0, .02 . )$2 2 .4 &) .! + ) . 4-+! 2+*! 3 0 2+ $)0 - + .()- .0 ! . 0. & ) *4’ 1$1!. 2 ! )4 )% + ! .02 -2) $(/01! $2-.2 ! 32 .*2 )4-3 ) ( .! 4)- +210 $23$+, .(/$ 4)-0+ $) 0 )* -%0 $), $ (30+ .0 + $.02 $) - $1 1( 2+ 0. 2) )% 4+* 0+02.! ! +( ")! -.(( » « 3 01 2. $) /0+4&) 4.-/ +02 ! !.1 34& 0 4.$2+ . )$2 * + $2+* 4-3$ ) 02. () 1( $2 ! 21 + )*)% ) .- ,) )4% )$1 2. 3- . 4+* ! $) $2-.2 2 -. %. ) )* / ! 2)-1 *4)- .&+ $) )4+(/0 %. 1 () .& 3 % +! .

) " !% () * )('&%$)#%$ $) & ) # !%) &' # )% # ' & # $&) $ # & ( $&) % # # ) '% $)% $) ) " # !&) &% ) & & (() )$ %$ ) &) ' % (

% # & # % & % ' (' #) ( % '% "! % %$" % # $& '# ( #

$2-. . -+ !, $) . , .2 12 (.2. 4 $2. 2+4 $) !. .'+-+ $) 1 #*-%. ")0 2 2 /! )4 ) 4+* 4.-) )4+(/0 ! ! 2 -. $2+0 . (3 4) 4.- (30+ 2+* $-. & . 2 0 210 ()- 1 * $ $*('/-+02. . ’ .*23 $/'-)) $2. 21! . 0 - 0 $*(()2+ 2-)&. +4.-. 4+* $*/0 )-(. 21 $) - 2+0 . -/21$*((. %. .2 2+* + +-2 (.$ + $21 - .43 2+0 4-3)"1&. .2."%$4) - 1 ) 4.-3&+ 4+* 4.- && 21! #*-%.! 4+*! 2+ 1990, 12. 210 *4+$2 - ,1 . #*-%. .*2

.$) () "- ( 2 & 2+* 0+*. ! " 4-+! 21 ) (4+ $1(.$%.. ! !

0+ )% ) ( - ! . 3()01 «.-. -%. .*2 : . ).*2 1 )4+0+( ».2 3(. . $) 210 ." .'+-3&+ $210 ! .0 ! ")0 )& 22 $2 3 ! 1 21! .()- + ,1» 2+ 2011 2+0 /4. ,) . +- . ! 0) 1 .02% )$ 4+&)( +, 21 1 )0 1 * $ $1 $210 % *42 )0 () & )0") 3()0+ )03! 2- +% $2+ .43 2+*! + $2-.21 4+& 2 ()2 . ) .4+$2 $) ! + 0 ! 0 (1! 21! .(.$ + , 1 .0 .43 2 0 2+4 , - 21$ .2 )1 32.0 1 4-+$+ 210 )(/01 2+0 ()2. & 2*4 (.2+! #*-%.. 30+ 1 ) $21 #*-%. .2/&. 21! * $ .43 210 )(4&+ $21 (+ ! $21 *4+&+ $(+% )03! .()- .0 0, .4+ 0 )$2 $2 02)!. '’ 0 "*0 () 4)-%+421 -. $210 2. "*+ 4.- + 2+4 0 "*0 () -. $ -+*$1 &&)*2+ 0 2. ) +03 &3 )0 . 2 ! $*- . .01$* )% 0. ) ()2. 4.-+ 34& 0 1 $ . /-.. 1 )$%. 2+* $-. & '.$ $(/0 0 3')&+!, )%2) () 210 '’ )2/$ 0+- 2+*: 2+*! , &&+* 1 *$1! $2. + $2 ! ( )!.4+* .2.4-+! " 3 .43 210 $ -+ $*(()2

$.02 21! ()$1 $1 2+* 2)-1 /$1 $*0/4) )! )%2) () 210 2)-1 ), -21 $) 0. 4-+ .+&+/0. () .& ! 2 0 2+4 0 .*2 0 +&+/0. () .& ) (4+& . (4+-+ -+* .43 210 34 ! .43 21 #*-%. 21! 1 $2+*! 3&4+* 2 0 34& 0 + +*0 %., )0%$ *$ .02%4.& &.( 0 2+* $* /02- $1 $21 +-".0 $2-.21 +% 3 / "1&1 )4 *(%. 1 ) -.* () &/$) (. /! "*0 () 0 & . 0"*0) ) % .0+, )0 $2 ! 4.-*' 1 ) (4+ 2 0 , $2+0 032 + 2+ - 0 . ! 4-+$' %$) 21 #*-%. $* -+*32.0, $ ((. +! 0. 4)- +21! ) $-+ $1(.02 ( 302 0 (4 (. 2 0 %1$1 &3 *0 .43 2 ! .0 0 $*(')- 4-3 )$1 .*2 0 .4+$2. )-+4+ 0 . 0. & 2 $+ ()- 2+*!, 2 0 .()- 210 () 210 .43 21 2+*, ') +* .43 4+* %)! &1 + 0 0 .2 21 0 (1 0. )4 ') /! (+0.- ),.4+& $+*0 +( " 0 )!. 4)2-)&. 0 210 -%$1 . 0. $2-.23" .'3- 0 &) 21 . , () 2+ ) 2 0 . 1 /$1 0.2+& ) ()2.& $210 43&)(+ 2+0, «.(/&) .» /(()$+ .- 212.!: 2- &+4+" 21! * $ $2+ - 0 /0. #2. ( 2 . )% 0. &) $) "*+ /02-. /! (+0.-.0 ()$. 4)"+ 0. 4-+$4. &&+*.5 ()2. 0)%2. $1 . 2 ! 4)2-)&. 4.- ") %. () 2+* . +& $*((. . +*, $21 4+* 1 4.-)( ! 2+ $-. & 4)-.$(/0+* .-’ 3&+ ) 4-3$ 4+! 21! 4+& 2 0.2+& . #2 ! 31 2+* 3! -1$ )*2 3! %)! $210 2+0 4*& 0. $2. )% $2+ " .21.4+2)&)% +* 3&4+* (. /0.! $1(.02 %+! / ) ) .2. & $) & %

MONDE

Η ΑΥΓΗ

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 11828 • KΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 • TIMH: 3 €

8 ΣΕΛΙΔΕΣ

Πώς μπήκε φρένο diplomatique στην προβοκάτσια

ΣΕΛ. 4-5

Οι κοινωνικοί αγώνες θα περιφρουρήσουν τη δημοκρατία

Το υπουργείο Παιδείας είναι σε αδιέξοδο

ΔΕΣ

ΡΗΓΜΑ στον μνημονιακό συνασπισμό εξουσίας προκαλούν οι ανοικτές διαφωνίες της καραμανλικής πτέρυγας με τη θεωρία των δύο άκρων και τη στρατηγική της έντασης, που ακολουθεί με παραλλαγές ο Σαμαράς, ενώ διατυπώνουν ενστάσεις και στην οικονομική πολιτική - Στουρνάρα. Στο μνημονιακό μπλοκ βρίσκονται σε εξέλιξη παρασκηνιακές διεργασίες μπροστά στο αδιέξοδο της σκληρής λιτότητας, αλλά και των συνομιλιών με τους δανειστές για νέες περικοπές και χρέος. Ο Σαμαράς επιχειρεί να εμφανιστεί ως ο ηγέτης που θα οδηγήσει την παράταξη στη νέα περίοδο, ενώ στην πραγματικότητα είναι προσδεδεμένος στο άρμα της Μέρκελ και αφήνει τη χώρα έρμαιο των διαφωνιών ΔΝΤ - Βερολίνου για το κούρεμα του χρέος. Βενιζέλος και Σαμαράς στα λόγια λένε «όχι» στη λήψη νέων μέτρων, στην πράξη όμως προωθούν έναν ακόμη σκληρό προϋπολογισμό με νέες περικοπές και επιπλέον φόρους. Στουρνάρας και Προβόπουλος εμφανίζονται ως εγγυητές του Μνημονίου. Εξηγήσεις από τον Σαμαρά στη Βουλή ζητεί ο Αλέξης Τσίπρας τόσο για την οικονομική πολιτική όσο και για τα αντιδημοκρατικά σχέδια του Μαξίμου κατά της Αριστεράς.

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Ν. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ:

ΣΕΛ. 14

ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΗ ΔΗΜΟ ΣΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣ Η

«OΧΙ» ΚΑΡΑΜΑΝΛΙΚΩΝ ΣΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΑΚΡΩΝ EΝΤΟΝΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΓΙΑ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ

Ούτε συνταγματικό τόξο ούτε αντιμνημονιακό μέτωπο

Συνυφασμένη με την κρίση η άνοδος της Ακροδεξιάς

ΙΑ

ΟΥ 2013

Διπλή αμφισβήτηση της γραμμής Σαμαρά

ΑΝΤΩΝΗΣ ΛΙΑΚΟΣ:

ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΠΑΒΙΤΣΑΣ:

85 • OKT ΩΒΡΙ

ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΜΕ ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΙ ΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ

ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: ΝΑ ΔΩΣΕΙ Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

ΣΕΛ. 13

ΤΕΥΧΟΣ

Φασισμός και Παιδεία

ΣΕΛ. 6

Η θεωρία των δύο άκρων καλλιέργησε ανοχή στον φασισμό

24 ΣΕΛ Ι

ΑΦΙΕΡΩΜΑ:

ντύνονται... αγόρια

ΘΟΔΩΡΗΣ ΔΡΙΤΣΑΣ:

ΠΑΙΔΕ

&ΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ - ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ:

, ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ: Ο εμφύλιος και η στροφή της Ουάσιγκτον , ΤΑΪΛΑΝΔΗ: Η εξορία Βιρμανών προσφύγων , ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ: Τα κορίτσια που

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ www.avgi.gr

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ:

Ο Μπαλτάκος έκανε «ιδεολογική συζήτηση» για την κρυπτεία στην ΕΛ.ΑΣ.! ΣΕΛ. 7

Γ. ΠΛΕΙΟΣ:

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΕΡΕΥΝΑ

Εκφοβισμός και δαιμονοποίηση, οι τεχνικές των media

Ο προϋπολογισμός και το χρέος

Λουκέτο story στο κέντρο Αθήνας και Θεσσαλονίκης

ΣΕΛ. 15

Γράφουν: Γ. Βαρουφάκης, Κ. Βεργόπουλος, Γ. Σταθάκης, Ευκ. Τσακαλώτος ΣΕΛ. 12,13

Νέα τραγωδία στη Λαμπεντούζα

ΣΕΛ. 18,19 ΣΕΛ. 50-51

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης, με ή χωρίς Μνημόνιο ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΘΑΚΗ

Τον Μάιο του 2014 θα δοθεί η τελευταία ευρωπαϊκή δόση του Μνημονίου. Για δύο ακόμα χρόνια θα δίνονται μικρές δόσεις από το ΔΝΤ. Το χρονοδιάγραμμα του σημερινού χρέους υποδηλώνει ότι το 2014 και το 2015 κορυφώνεται η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, καθώς προβλέπονται 28 και 14 δισ. ομολόγων που λήγουν μαζί με τους τόκους δανείων. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Ο Σαμαράς αντιμέτωπος με την επόμενη μέρα Οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνουν την εκτίμηση ότι η όψιμη πολιτική απόφαση της κυβέρνησης να εξαρθρωθεί η Χ.Α. δεν αντέστρεψε την πορεία καθήλωσης και φθοράς του κυβερνητικού σχήματος και προσωπικά του Σαμαρά. Παρά τη δικαιολογημένη ανακούφιση για τη σύλληψη της χρυσαυγίτικης συμμορίας, η κοινή γνώμη δεν παραγράφει τις πολιτικές ευθύνες ΠΑΣΟΚ - Ν.Δ. για την πολύχρονη ατιμωρησία της εγκληματικής συμμορίας. Η αξίωση για διεύρυνση της δημοκρατίας περνά μέσα από την εγκατάλειψη της στρατηγικής της έντασης, που ο πρωθυπουργός έχει επιλέξει ως έσχατο σωσίβιο. Η αξίωση αυτή διαπερνά και τη Ν.Δ., καθώς προβεβλημένα φιλελεύθερα στελέχη της αμφισβητούν ανοιχτά την ιδεολογική μετάλλαξη της Ν.Δ. σε ΠΟΛ.ΑΝ. Η οικονομική κρίση και η χρεωκοπία του Μνημονίου παραμένουν οι ισχυροί παράγοντες διαμόρφωσης των πολιτικών εξελίξεων. Το ελληνικό δράμα αποτελεί κεντρικό θέμα αντιπαράθεσης ανάμεσα στο ΔΝΤ και το Βερολίνο, με τον Σαμαρά να παρακολουθεί αμήχανος και να περιμένει τη γραμμή από τη Μέρκελ. Την ίδια ώρα ο Στουρνάρας και ο Προβόπουλος βγαίνουν μπροστά ως εντεταλμένοι των πιστωτών για την πιστή τήρηση του Μνημονίου. Και προκαλούν (για διαφορετικούς λόγους) τις αντιδράσεις τόσο των καραμανλικών βουλευτών όσο και των βουλευτών της λαϊκής Δεξιάς. Ο Σαμαράς βρίσκεται αντιμέτωπος με την επόμενη μέρα. Επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στις μνημονιακές δεσμεύσεις του και στο ένστικτο της πολιτικής του αυτοσυντήρησης, που τον σπρώχνει να δημιουργήσει εικονική διαπραγμάτευση εν όψει εκλογών, ώστε να μοιράσει προεκλογικά «μεταμνημονιακές ελπίδες». Η αποτυχία της πολιτικής του όμως δεν του επιτρέπει να κινηθεί χωρίς τις πλάτες του Βερολίνου. Σε αυτό χρωστά ότι έγινε πρωθυπουργός και απ’ αυτό προσδοκά βοήθεια για την προσωπική του διάσωση μέσα στο διαγραφόμενο εκλογικό ναυάγιο της μνημονιακής παράταξης. Η δημόσια αμφισβήτηση από τους καραμανλικούς αντανακλά, λοιπόν, ένα ανυπέρβλητο όριο για τον Σαμαρά και προσημειώνει εξελίξεις για την επόμενη μέρα, που, κατά τα φαινόμενα, ουσιαστικά ήδη έχει αρχίσει. Καταλύτης, η παρουσία του ΣΥΡΙΖΑ, που, παρά την εξηγήσιμη κοινωνική αμηχανία, παραμένει ο ισχυρός εναλλακτικός πόλος διακυβέρνησης, δύναμη δημοκρατικής ανατροπής και κοινωνικής ελπίδας. Παρά τις αδυναμίες του, ο ΣΥΡΙΖΑ προδιαγράφει δυναμική αυτοδυναμίας, που δεν ανακόπτεται από τη στρατηγική της έντασης, δηλαδή την αποσταθεροποίηση της πολιτικής ζωής που απεργάζεται το σύστημα Μαξίμου. Η αποσταθεροποίηση ιστορικά έχει αποδειχθεί μήτρα εκτροπών, σκευωριών και προβοκάτσιας. Η δημοκρατική επαγρύπνηση και η λαϊκή κινητοποίηση αναδεικνύονται και πάλι ουσιαστικές προϋποθέσεις για την αριστερή - προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

ματα σε δυο λέξεις. Διότι δεν υπάρχει κανέΣτην πολιτική είναι συχνό το φαινόμενα success ούτε στην καθημερινότητα ούτε νο να χρησιμοποιούνται ωραίες φράσεις για ΣΗΜΕΡΑ στον ορίζοντα. Και επίσης δεν υπάρχει κανα κρύψουν μια άσχημη πραγματικότητα. ΕΙΝΑΙ νένα story, καμιά πλοκή, καμιά ανατροπή. Ποιος δεν θυμάται, παραδείγματος χάρη, το ΚΥΡΙΑΚΗ Διότι δεν είναι story τα ίδια και τα ίδια μέτρα, «λεφτά υπάρχουν» ή το «να αλλάξουμε για από τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα, με τα ίδια και να μη βουλιάξουμε» του Γιώργου; Τη «σετα ίδια αποτελέσματα -είναι τυφλοσούρτης. μνότητα και ταπεινότητα» του Καραμανλή, ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΤΕΡΟΥ Αν και πρέπει να πούμε ότι η αγωνιώδης προπου πήγαινε πακέτο με την επανίδρυση του σπάθεια του Σαμαρά να κρατήσει στην επικράτους; Λεξούλες εν γένει που συγκίνησαν φάνεια τη φούσκα του εν μέσω της θύελλας ζοουκ ολίγες ευαίσθητες καρδιές και συνέβαφερών εκθέσεων και μαύρων προβλέψεων αλαν στο να κερδίσουν και να συντηρήσουν ποτελεί ένα κάποιο story -σε καμιά περίπτωμεγάλες αυτοδύναμες πλειοψηφίες όσοι τις ση όμως δεν έχει τίποτε από success. εκφωνούσαν χωρίς να τις εννοούν. Στην πολιτική όμως ακόμα και οι λέξεις εκΤο success story του Σαμαρά δεν μπορεί δικούνται. Και τώρα βλέπουμε το success φυσικά να ανταγωνιστεί τις λαμπρές καταstory να παίρνει την εκδίκησή του. Οι προσκευές του παρελθόντος. Λίγο η μιζέρια της βλέψεις, οι άνθρωποι, η πραγματικότητα έπολιτικής του, λίγο η μιζέρια της προσωπιχουν πιάσει τους χάψαντες και ελπίσαντες ακότητάς του, δεν επιτρέπουν τις υψηλές πτήπό τον λαιμό. Τους σπρώχνουν να ζητούν τον σεις του παρελθόντος. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι η φράση κλειδί για ό,τι ο πρωθυπουργός σήμε- λόγο: Πού είναι, κύριοι, το success story; Και το αποτέλεσμα ρα φαντασιώνεται, εκπροσωπεί και υπόσχεται είναι στα αγ- είναι να βομβαρδίζεται πρώτος ο πιο ευάλωτος Στουρνάρας. γλικά. Έτσι υποτίθεται ότι διαφημίζει την πολιτική του στους Να παίρνουν τα σκάγια και τον γλωσσοπλάστη πρωθυπουρδανειστές, οι οποίοι όμως μόνο από τη γλώσσα του χρήμα- γό. Και να αναζητείται εναγωνίως ένα άλλο success story, αφού όλα τα προηγούμενα απέτυχαν παταγωδώς. τος συγκινούνται. Για τους ιθαγενείς ας μην γίνεται λόγος. Αναζητείται, αλλά, δυστυχώς γι’ αυτούς, αυτή τη φορά θα Εννοείται πως, όπως κάθε παρόμοιο επιβλητικό γλωσσικό κατασκεύασμα, το success story είναι μια μπούρδα -δυο ψέ- περάσει... σύριζα.

Η εκδίκηση του success story

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

Η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης, με ή χωρίς Μνημόνιο ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Στη συνέχεια, υπάρχει ομαλή ροή από το 2016 μέχρι το 2047, για 30 δηλαδή χρόνια, με μέση ετήσια πληρωμή της τάξης των 8 δισ., με εξαίρεση κάποιες μεμονωμένες χρονιές που αυξάνεται, στη δεκαετία 2030-2040. Το χρηματοδοτικό κενό του 2014 και 2015 υπολογίζεται σε 11 δισ. και αυτό θα απαιτήσει νέα χρηματοδότηση, εάν θεωρήσουμε δεδομένο ότι η έξοδος στις αγορές που οραματίζεται η κυβέρνηση στα τέλη του 2014, έστω και για 4-5 δισ., είναι αμφίβολη. Με ή χωρίς Μνημόνιο, η νέα χρηματοδότηση μπορεί να πάρει πολλές μορφές, ανάλογα με την πολιτική συγκυρία: χρηματοδότηση από τον μηχανισμό τού ESM, ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ανανέωση ομολόγων με μεταγενέστερη λήξη. Το πιο κρίσιμο είναι η απομείωση του χρέους, που επίσης έχει διάφορες παραλλαγές, από το κούρεμα μέχρι την επιμήκυνση από τα 30 στα 50 χρόνια. Τώρα πια ο απολογισμός του Μνημονίου είναι αποκαλυπτικός. Στα 4 χρόνια ο βασικός μνημονιακός στόχος ήταν η δημοσιονομική προσαρμογή κατά 20% του ΑΕΠ και η ισοσκέλιση του προϋπολογισμού. Αυτό προέκυψε από τις τεράστιες περικοπές των δημοσίων δαπανών και παρά την αύξηση της φορολογίας σε μικρή μείωση των φόρων και εισφορών. Με μια λέξη, ενδεικτικά, το 2009 το Ελληνικό Δημόσιο είχε 110 δισ. δαπάνες και 80 δισ. έσοδα, άρα 30 δισ. έλ-

λειμμα, από τα οποία 12 δισ. ήταν τόκοι, με ΑΕΠ 230 δισ. Σήμερα έχει 75 δισ. δαπάνες και 75 δισ. έσοδα, με 6 δισ. τόκους, έστω εικονικούς, και με ΑΕΠ 180 δισ. Ο δεύτερος στόχος του Μνημονίου ήταν η περικοπή των μισθών κατά 40% σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, που επίσης επιτεύχθηκε. Ο τρίτος μνημονιακός στόχος ήταν η λεγόμενη «αναπτυξιακή ατζέντα» του Μνημονίου, που ήταν οι ιδιωτικοποιήσεις, η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και οι διαρθρωτικές αλλαγές. Αυτές απέτυχαν πλήρως να κινητοποιήσουν επενδύσεις και, συνεπώς, η βαθιά ύφεση που προκάλεσε η δημοσιονομική προσαρμογή δεν βρήκε αντίβαρο. Εν πολλοίς, πρόκειται για το συνδυασμένο «λάθος» των τριών στόχων του Μνημονίου, που εξομολογείται πλέον, μάλλον υποκριτικά, το ΔΝΤ. Με το τέλος του Μνημονίου τα αποτελέσματα είναι οικτρά. Το μεγαλύτερο πρόγραμμα «διάσωσης οικονομίας» που έχει γίνει ποτέ και δέσμευσε 240 δισ. δεν επέλυσε κανένα από τα βασικά προβλήματα που οδήγησαν στην κρίση χρέους της Ελλάδας. Το δημόσιο χρέος από 120% του ΑΕΠ το 2009 είναι στο 170%, κατά κοινή ομολογία, εξώφθαλμα μη βιώσιμο. Το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της προσαρμογής, η ύφεση και η ανεργία που θα φθάσουν το 30%, είναι οι χειρότερες επιδόσεις δυτικής οικονομίας από το 1929 μέχρι σήμερα, σε καιρό ειρήνης. Το τραπεζικό σύστημα, παρά τα 78 δισ. άμεσες ενισχύσεις και

πολλά δισ. δανεισμού, παραπαίει και αδυνατεί να σταθεροποιηθεί. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται πλέον στη συνέχιση των μνημονιακών πολιτικών, με ή χωρίς Μνημόνιο. Το τελευταίο εξάλλου δεν θα το αποφασίσει αυτή. Με τον προϋπολογισμό που κατέθεσε ολοκληρώνει το πακέτο μέτρων του Νοεμβρίου 2012, με τα μέτρα των 4,5 περίπου δισ. Οι περικοπές αφορούν κυρίως την υγεία. Με μικρές αλχημείες προσθέτει άλλο 1 δισ. και ελπίζει να χρησιμοποιήσει το αποθεματικό των 2,5 δισ. για να αποφύγει νέα μέτρα. Ανεβοκατεβάζει τα χρέη του Δημοσίου σε φορείς και ιδιώτες. Προσθέτει ή αφαιρεί κατά το δοκούν τις ευρωπαϊκές επιστροφές χάριν της εμφάνισης ισχυρού πλεονάσματος. Προσδοκά ότι η ύφεση θα συγκρατηθεί λόγω των ΕΣΠΑ και κάποιων ασθενικών ιδιωτικοποιήσεων. Μετά η στρατηγική της κυβέρνησης παραμένει η ίδια. Η οικονομική πολιτική θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στις ιδιωτικοποιήσεις και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, την αναζήτηση κάποιων επενδυτικών πεδίων. Μόνο που η κατάσταση δεν επιδέχεται καμίας επιδιόρθωσης για όσο διάστημα η ελληνική οικονομία παραμένει εντός του διπλού κύκλου τής «παγίδας ρευστότητας» και της «παγίδας του χρέους». Και, κυρίως, για όσο διάστημα εφαρμόζονται αυτές οι πολιτικές.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

Αναζητεί «ανάσα» μέσω... Κεντροαριστεράς ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

ΤΟ «ΤΡΙΓΩΝΟ ΤΗΣ ΚΟΛΑΣΕΩΣ» ΑΠΟΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΕΙ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Διπλή αμφισβήτηση Σαμαρά ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Ανοίγει η βεντάλια της κρίσης για την κυβέρνηση, τη Ν.Δ. και προσωπικά τον Αντ. Σαμαρά. Με φόντο τα νέα μέτρα στα οποία σύρεται η κυβέρνηση, αλλά και την αποτυχία του Μαξίμου να «καρπωθεί» την επιχείρηση εξάρθρωσης της Χ.Α., ο πρωθυπουργός επέλεξε να στοχοποιήσει ως «άκρο» την αξιωματική αντιπολίτευση προκειμένου να αναδείξει εαυτόν ως τη «μόνη δύναμη σταθερότητας». Και κάπως έτσι ξεκίνησε η... αποσταθεροποίηση του ιδίου και της κυβέρνησής του. Τα τελευταία 24ωρα, κάθε μέρα που περνά αναδεικνύει και νέα εσωτερικά ρήγματα στη Ν.Δ. Για την ακρίβεια, έχει δημιουργηθεί ένα σύνθετο πολιτικό σκηνικό και έχει συγκροτηθεί ένα «τρίγωνο της κολάσεως» (Σαμαράς, Καραμανλής και στη μέση... Στουρνάρας), το οποίο έχει χαρακτηριστικά ακόμη και «επόμενης μέρας» για τον πρωθυπουργό και τη Ν.Δ. Ενόσω το Μαξίμου περιμένει με κομμένη την ανάσα την επιστροφή της τρόικας και τη συνέχιση των συζητήσεων για τα νέα μέτρα, καταγράφονται τα πρώτα ρήγματα στη σχέση Σαμαρά-Στουρνάρα, τα οποία πυροδοτούν τις έντονες αντιδράσεις κατά του υπουργού Οικονομικών από όλες τις πτέρυγες της Ν.Δ.

Αυτονόμηση Συγκλίνουσες πληροφορίες εδώ και ημέρες έκαναν λόγο για «διαφορά αντίληψης» μεταξύ του Αντ. Σαμαρά και του «τσάρου» της οικονομίας. Στις κλειστές συσκέψεις που έχουν διεξαχθεί στο Μαξίμου, ο υπουργός Οικονομικών κατέγραψε τη διαφωνία του με το αίτημα προς την τρόικα για μείωση του φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, αλλά και με την υιοθέτηση των προτάσεων του ΠΑΣΟΚ ως προς τον φόρο στα ακίνητα. Παράλληλα, η δημόσια παρουσία του Γ. Στουρνάρα στην εκπομπή «Ενικός» την περασμένη Δευτέρα μόνο προβλήματα δημιούργησε στην κυβέρνηση, ενώ μερικές ημέρες αργότερα έγινε γνωστό ότι το οικονομικό επιτελείο και το Μαξίμου διαπραγματεύονται με την τρόικα ερήμην του Γ. Στουρνάρα. Συγκεκριμένα, από το γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Χρ.

Δοκιμάζεται η σχέση του πρωθυπουργού με τον «αυτονομημένο» Γ. Στουρνάρα, μπλόκο των «καραμανλικών» στη «θεωρία των δύο άκρων» Σταϊκούρα, είχε φύγει mail προς την τρόικα, με το οποίο η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε επισήμως τη μείωση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης. Η αποκάλυψη ουσιαστικά επισημοποίησε ότι η σχέση του Αντ. Σαμαρά με τον Γ. Στουρνάρα δοκιμάζεται, ενώ ο υπουργός Οικονομικών, προχθές στη Βουλή, έδωσε άλλο ένα δείγμα της «αυτονόμησής» του: επισήμανε ότι το Μνημόνιο είναι «το μόνο σοβαρό κείμενο στη χώρα», περιλαμβάνοντας προφανώς- στα «μη σοβαρά» κείμενα και τα διάφορα «Ζάππεια» που είχε παρουσιάσει ο Αντ. Σαμαράς ώς τις περυσινές εκλογές...

Ευθεία αμφισβήτηση Ενόσω, λοιπόν, ο Γ. Στουρνάρας ακολουθεί δική του ρότα και διαφωνεί εμφανώς με την απόφαση Σαμαρά - Βενιζέλου για «πολιτική διαπραγμάτευση» με την τρόικα, ο πρωθυπουργός εμφανίζεται απολύτως απομονωμένος -και δυνητικά αμφισβητούμενος- σε δύο επίπεδα: πρώτον, στην πολιτική του. Αρκετοί βουλευτές της Ν.Δ. «χτυπούν» ευθέως τον Γ. Στουρνάρα, στη λογική «χτυπώ το σαμάρι να τα ακούει ο γάιδαρος». Μόλις προχθές, 55 βουλευτές (δηλαδή σχεδόν η μισή Κ.Ο. του κόμματος...) κατέθεσαν ερώτηση, αξιώνοντας από το υπουργείο Οικονομικών την προκαταβολή του επιδόματος θέρμανσης στους δικαιούχους, βάλλοντας με πυρ ομαδόν κατά του Γ. Στουρνάρα. Ακόμη και μέλος της κυβέρνησης -και συγκεκριμένα ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μαξ. Χαρακόπουλος- έκανε λόγο για «ατυχείς χειρισμούς», «πυροβολώντας» τον «τσάρο» της

οικονομίας. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι την ερώτηση των 55 βουλευτών δεν υπογράφουν μόνο «δεύτερης κατηγορίας» και «πιεσμένοι» βουλευτές επαρχίας, αλλά και πρωτοκλασάτα στελέχη-πρώην υπουργοί, όπως ο Ευρ. Στυλιανίδης, ο Ανδρ. Λυκουρέντζος και ο Ν. Κακλαμάνης.

Στα (δύο) άκρα Άλλωστε, η κριτική και η αμφισβήτηση που υφίστανται ο Γ. Στουρνάρας και ο Αντ. Σαμαράς δεν περιορίζονται στα αδιέξοδα της οικονομικής πολιτικής. Ιδιαίτερα οι «καραμανλικοί» δεν κρύβουν τη διαφωνία τους με τη «θεωρία των δύο άκρων», που υιοθέτησε πλήρως και ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Μετά την προχθεσινή ομιλία Σαμαρά στην Π.Ε. της Ν.Δ., δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία ότι η εξίσωση των νεοναζί με κινήματα όπως αυτό στις Σκουριές και ο συμψηφισμός της φυλετικής βίας με επεισόδια ή ακόμη και με όσα έγιναν στη Marﬁn, δεν αποτελούν «φάλτσα» της ακροδεξιάς παρέας του Μαξίμου (Φ. Κρανιδιώτης, Χρ. Λαζαρίδης, Τ. Μπαλτάκος κ.ά.), αλλά προσωπική πολιτική επιλογή του Αντ. Σαμαρά. Και αυτή η επιλογή του, μαζί με την πολιτική του, τον απομονώνει έτι περαιτέρω στο εσωτερικό της Ν.Δ. Συνομιλητές του Κ. Καραμανλή συνομολογούν την έντονη διαφωνία του πρώην πρωθυπουργού με τη «θεωρία των δύο άκρων». Και η «καραμανλική» πτέρυγα το δείχνει σε όλους τους τόνους και με όλους τους τρόπους: «απίθανη, αστεία και ανεύθυνη» χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη θεωρία ο πρώην υπουργός Πρ. Παυλόπουλος, ενώ στην ίδια γραμμή έχουν κινηθεί με δηλώσεις τους ο Ευ. Αντώναρος, ο Ν. Κακλαμάνης, ο Ευρ. Στυλιανίδης και οι «φιλελεύθεροι» Ντ. Μπακογιάννη, Κυρ. Μητσοτάκης κ.ά. Παράλληλα, αίσθηση προκάλεσε η ερώτηση του Άρη Σπηλιωτόπουλου, ο οποίος ζήτησε να διεξαχθεί ΕΔΕ για τις διαρροές στοιχείων και διαλόγων από τις υποκλοπές της ΕΥΠ στα ΜΜΕ. Τούτων δοθέντων, είναι σαφές ότι στο εσωτερικό της Ν.Δ. κάτι αρχίζει να «κινείται». Και όσοι έχουν την πρωτοβουλία των κινήσεων, βλέπουν μακριά - στην «επόμενη μέρα». Μια μέρα που δεν περιλαμβάνει τον Αντ. Σαμαρά.

Εγκλωβισμένη στη σφιχτή κυβερνητική «αγκαλιά» με τον Αντ. Σαμαρά και στη δημοσκοπική καθήλωση που αυτό επιφέρει, η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δέχεται, σύμφωνα με πληροφορίες, ισχυρές εσωτερικές πιέσεις να αναζητήσει τρόπους διαφοροποίησης από τον πρωθυπουργό και τη Ν.Δ., πάντα όμως εντός του πλαισίου της συγκυβέρνησης. Να καταστήσει δηλαδή σαφές ότι «το ΠΑΣΟΚ δεν είναι η κυβέρνηση, αλλά μέρος της συγκυβέρνησης». Διότι, προς το παρόν, η Χ. Τρικούπη ακολουθεί την τακτική των αιχμών ή της περισσότερο ανοικτής «επίθεσης» προς υπουργούς και ποτέ προς τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ώστε να μην προκύπτει ποτέ αντιπαράθεση μαζί του. Το ίδιο έκανε με διαρροές κατά του Γ. Στουρνάρα για τον ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, κατά του Άδ. Γεωργιάδη για το διαβόητο «25ευρο» των νοσοκομείων και κατά του Γ. Μιχελάκη για κάθε «φωτογραφική ή ρουσφετολογικού χαρακτήρα αλλαγή στα όρια των Δήμων που καθόρισε ο «Καλλικράτης». Την ίδια στιγμή, ο Ευ. Βενιζέλος -που υποστηρίζει ότι θα έπρεπε το ΠΑΣΟΚ να έχει ακόμα πιο ενεργό ρόλο στην κυβέρνηση για να υπάρχει καλύτερη διαχείριση στα μείζονα ζητήματα - προετοιμάζει πρωτοβουλίες εντός της εβδομάδας προκειμένου να παρουσιάσει κινητικότητα στο θέμα της «συγκρότησης της Κεντροαριστεράς». Ζήτημα το οποίο και αυτό αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα από μερίδα του κόμματος, που εκφράζει ανησυχίες ως προς τους «απώτερους» στόχους του εν λόγω εγχειρήματος, εκτιμώντας ότι ενδέχεται να οδηγήσει τελικά σε έναν νέο πολιτικό μόρφωμα που «δεν θα είναι ΠΑΣΟΚ». Σε αυτό το πλαίσιο, εντός της ε- Με νέα πρόσκληση για βδομάδας, πιθανότατα την Τετάρτη, θα δημοσιοποιηθεί το «κείμενο των «Ελιά», θα προσπαθήσει 50 προσωπικοτήτων της Κεντροαρι- να διεμβολίσει ΔΗΜ.ΑΡ.στεράς», μια «πλατφόρμα» που θα αποτελεί ένα πρώτο βήμα για τη συ- Λοβέρδο γκρότηση της ελληνικής «Ελιάς» ενόψει των επικείμενων ευρωεκλογών. Δεν αποκλείεται μεταξύ εκείνων που θα στηρίζουν το κείμενο να συμπεριλαμβάνονται και στελέχη της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΗΜ.ΑΡ. που έχουν ταχθεί ανοικτά και έντονα κατά της αποχώρησης από την κυβέρνησης και υπέρ της συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ, κάτι που θα επιφέρει σίγουρα εσωκομματικές αναταράξεις. Παράλληλα, ο Ευ. Βενιζέλος αναμένεται να επιχειρήσει «διεμβολισμό» της ΔΗΜ.ΑΡ. και της συνεργασίας της με τον Ανδ. Λοβέρδο. Σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να απευθύνει εντός της εβδομάδας νέα πρόσκληση σε «κινήσεις, πολιτικές δυνάμεις και φυσικά πρόσωπα» για συμμετοχή σε ενιαίο κεντροαριστερό φορέα που θα δραστηριοποιηθεί αρχικά στις ευρωεκλογές και δευτερευόντως στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Δεδομένης της άρνησης του Φ. Κουβέλη για συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ (αφού θέτει ως προϋπόθεση τη διαφοροποίηση από την ασκούμενη πολιτική), ο Ευ. Βενιζέλος θέλει να πιέσει εκ νέου τον Φ. Κουβέλη. Είτε κατονομάσει τη ΔΗΜ.ΑΡ. και τη «Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα» του Ανδ. Λοβέρδου στην πρόσκληση που έχει προαναγγείλει είτε όχι, είναι σαφές ότι δεν υπάρχει άλλο κόμμα ή πολιτική κίνηση στους οποίους θα μπορούσε να απευθύνεται αυτό το εγχείρημα. Άγνωστο είναι ωστόσο τι στάση θα κρατήσει ο Ανδ. Λοβέρδος απέναντι σε μια τέτοια πρόσκληση. Έτσι, κατά τις ίδιες πληροφορίες, αναμένεται να εξειδικεύσει την πρόταση για την «Ελιά» α λα ελληνικά που θα κατέβει στις ευρωεκλογές με τα «χρώματα» του ΕΣΚ, διευκρινίζοντας ότι οι χώροι που θα συμμετέχουν θα διατηρούν την πολιτική αυτονομία τους. Επιπλέον, θα θέσει ως προϋποθέσεις τη στήριξη στην υποψηφιότητα του Μάρτιν Σουλτς για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και, φυσικά, να μην αμφισβητηθεί ο ρόλος του ως αντιπροέδρου της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ ως συγκυβερνώντος κόμματος. Στο εσωκομματικό κλίμα της πίεσης προς τον Ευ. Βενιζέλο έρχεται να προστεθεί και η παρουσίαση της πλατφόρμας της εσωκομματικής τάσης «Κίνηση των 75» του Μιχ. Καρχιμάκη που θα διαφοροποιείται από τις «δεξιές κατευθύνσεις».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 OKTΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΤΗΝ ΕΚΡΙΝΕ ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

Όταν η γερμανική ΕΥΠ παρακολουθούσε τους μισούς βουλευτές της Αριστεράς ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

Συζητήσεις για το ποιος ανήκει στο... συνταγματικό τόξο και ποιος όχι γίνονται και στη Γερμανία, αν και σε πολύ πιο χαμηλούς τόνους και χωρίς την εμπλοκή των πρωτοκλασάτων πολιτικών. Εκεί τη... βρομοδουλειά την αναλαμβάνουν οι μυστικές υπηρεσίες, που επί χρόνια παρακολουθούν πάνω από τους μισούς βουλευτές του κόμματος της Αριστεράς, ακόμη και αυτούς που είναι στην κοινοβουλευτική επιτροπή ελέγχου των μυστικών υπηρεσιών! Και υποτίθεται ότι το κάνουν μόνο μέσω «ανοιχτών πηγών» -ομιλίες, συνεντεύξεις, δημοσιεύματα- κι όχι με κοριούς. Από την περασμένη εβδομάδα αυτή η παρακολούθηση δυσκολεύεται με τη βούλα του Συνταγματικού Δικαστηρίου, στο οποίο προσέφυγε ένας από τους βουλευτές που βρισκόταν στο στόχαστρο των μυστικών υπηρεσιών εδώ και τριάντα χρόνια, ο Μπόντο Ράμελο. Οι ανώτατοι δικαστές της Καρλσρούης αποφάνθηκαν ότι είναι αντισυνταγματικό να παρακολουθείται ο νυν πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Αριστεράς στη Βουλή της Θουριγγίας. Κι αυτό διότι δεν συντρέχει κανείς από τους τρεις λόγους που επιτρέπουν την παρακολούθηση πολιτών, ακόμη κι αν είναι εκλεγμένοι βουλευτές. Οι τρεις αυτοί λόγοι είναι: πρώτον, να είναι ο παρακολουθούμενος «εξτρεμιστής», δεύτερον, να πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο είναι εξτρεμιστής -άρα η παρακολούθηση είναι νόμιμη για ένα μικρό διάστημα- και τρίτον, να ανήκει μη όντας ο ίδιος εξτρεμιστής σε κόμμα όπου οι εξτρεμιστές έχουν την πλειοψηφία. Συνεπώς, με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το κόμμα της Αριστεράς δεν θεωρείται εξτρεμιστικό, άρα είναι αντισυνταγματική η παρακολούθηση των βουλευτών της, εάν δεν συντρέχει ο πρώτος ανωτέρω λόγος. Επιπλέον, στην αιτιολογία της ιστορικής -όπως την χαρακτήρισε ο ηγέτης της Αριστεράς, Γκρέγκορ Γκίζι- απόφασής του το ανώτατο γερμανικό δικαστήριο υπογράμμισε ότι πρωτίστως τον δημοκρατικό έλεγχο του Κοινοβουλίου τον αναλαμβάνει ο ψηφοφόρος. Οι δικαστές της Καρλσρούης αποδέχτηκαν ότι παραβιάστηκαν τα δικαιώματα του Ράμελο ως βουλευτή από τις μυστικές υπηρεσίες, καθώς «η παρακολούθηση στιγματίζει τον πολιτικό και του δυσχεραίνει την επαφή του με τους πολίτες». Να σημειωθεί ότι ο Ράμελο είχε κερδίσει και στο παρελθόν ανάλογες δίκες στα διοικητικά δικαστήρια, χωρίς να σταματήσουν οι μυστικές υπηρεσίες να τον παρακολουθούν. Την προηγούμενη Τετάρτη, που βγήκε ο χρησμός της Καρλσρούης, ο συνήθως ψύχραιμος Ράμελο δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι έβαλε τα κλάματα από την ανακούφιση: «Μετά από τριάντα χρόνια που με παρακολουθούν και μετά από δέκα χρόνια που τρέχω στα δικαστήρια, βρήκα επιτέλους το δίκιο μου».

ΕΠΙΦΥΛΑΚΤΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΚΡΑΤΑ Η ΑΔΑΕ

«Ποιος φυλάει τους φύλακες;» «Ποιος φυλάει τους φύλακες;» είναι το ερώτημα που γεννούν οι καταγγελίες και τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών για πιθανές παρακολουθήσεις πολιτικών κομμάτων και στελεχών που έχουν προκαλέσει πολιτική αντιπαράθεση κι έχουν βάλει και πάλι στο τραπέζι το ζήτημα του απορρήτου των επικοινωνιών. Αυτό που προβληματίζει είναι το κατά πόσο ο έλεγχος των υπηρεσιών που έχουν τη δυνατότητα να κάνουν παρακολουθήσεις είναι επαρκής ώστε να αποτραπεί η όποια παραβίαση της νομιμότητας, αλλά κι η πιθανότητα αξιοποίησης ευρημάτων από υποκλοπές στην πολιτική αντιπαράθεση ή για άλλους σκοπούς. Κι αυτό την ώρα που τα παράνομα «βαλιτσάκια» παρακολούθησης κι η απειλή που συνιστούν για την ασφάλεια των επικοινωνιών παραμένουν, σε μεγάλο βαθμό, ανεξέλεγκτα. Τα ζητήματα αυτά υπεισέρχονται σε μεγάλο βαθμό στις αρμοδιότητες της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών. Η ΑΔΑΕ όμως αποφεύγει να πάρει θέση στα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών για τις υποκλοπές και τις παράνομες παρακολουθήσεις, αξιολογώντας τα δημοσιεύματα αυτά ως γενικόλογα, με μεγάλο βαθμό αοριστίας και χωρίς να παρέχουν αρκετά στοιχεία. Η Αρχή φέρεται να εκτιμά ότι το να προχωρήσει αυτή τη στιγμή σε κάποιο ερώτημα προς τους καταγγέλλοντες θα είχε περισσότερο αρνητικές παρά θετικές επιπτώσεις και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί πολιτικά, την στιγμή που χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία η διερεύνηση μπορεί να μην οδηγούσε πουθενά. Τα μέλη της ΑΔΑΕ σημειώνουν ότι το περιθώριο για παράνομες παρακολουθήσεις μέσα από το κοινό σύστημα των τηλεφωνικών εταιρειών και της ΕΥΠ είναι από ελάχιστο έως ανύπαρκτο, όχι μόνο γιατί κάθε χρήση του συστήματος αφήνει ηλεκτρονικά ίχνη, αλλά και λόγω του ανθρώπινου παράγοντα. Σε τυχόν παράνομη παρακολούθηση εμπλέκονται αρκετοί υπάλληλοι που δύσκολα -όπως λένε- θα δέχονταν να συμμετάσχουν σε παραβίαση του νόμου, ενώ το κόστος για την εταιρεία που θα συναινούσε σε τέτοια

Δύσκολες οι παράνομες παρακολουθήσεις μέσα από το κοινό σύστημα ΕΥΠ - τηλεφωνικών εταιρειών Ανεξέλεγκτα παραμένουν τα παράνομα «βαλιτσάκια» παρακολούθησης

παρανομία θα ήταν αποτρεπτικό. Αντίθετα, διαπιστώνεται ότι βασική απειλή για το απόρρητο των επικοι-

νωνιών παραμένουν τα λεγόμενα «βαλιτσάκια» παρακολούθησης. Η ύπαρξή τους κι η ανεξέλεγκτη διάδοσή τους χαρακτηρίζεται «μαύρη τρύπα» στο σύστημα ασφαλείας και ουσιαστικά αποτελεί τον πιο πρόσφορο τρόπο για παράνομες παρακολουθήσεις. Το ζήτημα έχει επισημανθεί ως μείζον εδώ και χρόνια από την ΑΔΑΕ και με δημόσιες τοποθετήσεις των επικεφαλής της, αλλά, όπως φαίνεται, το πρόβλημα παραμένει. Μια άλλη παράμετρος του ζητήματος των παράνομων παρακολουθήσεων είναι ο έλεγχος της ΕΥΠ. Αν και όπως έχει επισημανθεί, η πιθανότητα παράνομων παρακολουθήσεων μέσα από το σύστημα των τηλεφωνικών εταιρειών είναι μικρό, η ΕΥΠ παραμένει σε μεγάλο βαθμό εκτός ουσιαστικού κοινοβουλευτικού ελέγχου. Το νομοθετικό πλαίσιο δίνει στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών περιθώρια να λειτουργεί ως «στεγανό» και καθιστά την ΕΥΠ ελεγχόμενη κατά βάση από την εκτελεστική εξουσία, με τον ρόλο του Κοινοβουλίου στην εποπτεία της σαφώς περιορισμένο. ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

Ο Β. Μεϊμαράκης φοβόταν ότι η ΕΥΠ διακινούσε στοιχεία εις βάρος του Πικρή πείρα από την εμπλοκή της ΕΥΠ στην πολιτική ζωή είχε και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης. Ο πρόεδρος της Βουλής το 2011 πρωταγωνίστησε σε επεισόδια μέσα και έξω από τη Βουλή με τον πρ. διοικητή της ΕΥΠ Γιάννη Κοραντή, αλλά και τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ Γιώργο Καρατζαφέρη. Σε συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής ο Β. Μεϊμαράκης επιτέθηκε με δριμύτητα και ύβρεις στον Γ. Κοραντή. Αφορμή, σύμφωνα με την πλευρά Μεϊμαράκη, ήταν ότι ο Γ. Κοραντής διέρρεε ότι υπάρχουν στοιχεία

για τις εξοπλιστικές δαπάνες εις βάρος του πρ. υπουργού Άμυνας από την περίοδο που ήταν επικεφαλής της ΕΥΠ - κάτι που η πλευρά Κοραντή το διαψεύδει. Τότε ο Γ. Καρατζαφέρης είχε δηλώσει με αφορμή την παραλαβή των υποβρυχίων από τη Γερμανία και τα εξοπλιστικά προγράμματα ότι ο Β. Μεϊμαράκης στην πιάτσα αποκαλείται «ο κύριος μπροστάντζας». Ο Β. Μεϊμαράκης έκανε λόγο για «λαμόγια και νονούς», ενώ όταν συνάντησε τον Γ. Κοραντή στην επιτροπή -και ο τελευταίος έκα-

νε το λάθος να του πει «καλημέρα»- του απάντησε: «Μου λες και καλημέρα εμένα, ρε αλήτη, περιθωριακέ, εσύ που θες να με πας στο ειδικό δικαστήριο;». Συνέχισε μάλιστα να φωνάζει λέγοντας «σκατομαλ..., καραγκιόζη, έλα έξω, βγες έξω να σε γ...»!. Ο Γ. Κοραντής αντέδρασε με την ψυχραιμία ενός διπλωμάτη πράκτορα. Δεν είπε τίποτε και διέψευσε ότι διοχέτευσε στοιχεία εις βάρος του νυν προέδρου της Βουλής. Κ. ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΩΣ ΜΠΗΚΕ ΦΡΕΝΟ ΣΕ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΜΑΞΙΜΟΥ

Η αποκάλυψη περί προβοκάτσιας από την «Αυγή», η καταγγελία από τον ΣΥΡΙΖΑ... ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Τότε... «Κόκκινη Προβιά». Σήμερα... «Κόκκινη Βία». Οι ίδιοι μηχανισμοί, τότε και σήμερα. Με την ίδια στόχευση... Το αποκαλυπτικό όμως δημοσίευμα της εφημερίδας μας την περασμένη Πέμπτη τους χάλασε τα σχέδια, καθώς με την αποκάλυψη της προβοκάτσιας, που προετοίμαζαν τα υπόγεια του Μεγάρου Μαξίμου, οι δημοκρατικοί πολίτες -ακόμη και εκείνοι που δεν ψηφίζουν ΣΥΡΙΖΑ ή Αριστερά εν γένει- αφυπνίσθηκαν. Δεν είναι τυχαίο ότι το δημοσίευμα ειδικού συνεργάτη της «Αυγής», υπό τον τίτλο «Στήνουν προβοκάτσια», έκανε από το πρωί της Πέμπτης τον γύρο των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και του κόσμου του Ίντερνετ. Αλλά και οι συζητήσεις των πολιτών που ανησυχούν για τις επιδιώξεις της ακροδεξιάς ομάδας Σαμαρά έδιναν και έπαιρναν... Προβοκάτσια, με αφορμή μια παλιά υπόθεση -γιατί όχι όμως και νέα;- και στόχο τον ΣΥΡΙΖΑ, στελέχη του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά και τα κοινωνικά κινήματα που αντιδρούν στον μνημονιακό οδοστρωτήρα, την

Ο χρυσαυγίτης βουλευτής με το νεοδημοκρατικό παρελθόν... Τότε (1994), ήταν κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση συμπαράστασης της ΟΝΝΕΔ στον Γιάννη Καλαμπόκα, στην πόλη μάλιστα που ο «αγωνιστής» είχε δολοφονήσει τον Νίκο Τεμπονέρα. Ομιλητής, αλλά και βασικός συνήγορος υπεράσπισης στη δίκη που έγινε. Σήμερα, ο δικηγόρος Μιχάλης Αρβανίτης είναι βουλευτής της Χρυσής Αυγής. Μερικές συγγένειες είναι τόσο εκλεκτικές, που κραυγάζουν...

...ματαίωσαν τους σχεδιασμούς Σαμαρά

οριστική ενοχοποίηση των οποίων πολύ θα ήθελαν να δουν κυβέρνηση και δανειστές. Το σχέδιο προβοκάτσιας, όπως αποκάλυψε ο ειδικός συνεργάτης, αποσκοπούσε στο να χτυπηθεί η «αριστερή βία», αλλά, για να υπάρχει, πρέπει προηγουμένως να ανακαλυφθεί, να... στηθεί. Αμέσως μετά, τη συνέχεια μπορεί εύκολα να την φαντασθεί κανείς: βομβαρδισμός της κοινής γνώμης από τα συστημικά, αλλά και εξαρτημένα, την ίδια στιγμή, από τράπεζες και πολιτικό σύστημα, Μέσα Ενημέρωσης. Ο μηχανισμός έχει πιάσει άλλωστε εδώ και καιρό δουλειά, υποκλέπτοντας και μοντάροντας τηλεφωνικές συνομιλίες -πάντα με στόχο την τεχνητή δημιουργία του... άλλου άκρου.

Λογάριαζαν χωρίς τον ξενοδόχο Τα σχέδια όμως ακύρωσε το δημοσίευμα της «Αυγής» και η δυναμική απάντηση του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που επέβαλε, διά της βουλευτού Ζωής Κωνσταντοπούλου, στην Επιτροπή Θεσμών να έλθει να δώσει εξηγήσεις στη Βουλή ο «σαμαράνθρωπος» διοικητής της ΕΥΠ (και πρώην μέλος της «γαλάζιας» μονταζιέρας) Θ. Δραβίλλας. Με τον ΣΥΡΙΖΑ να ζητεί επιπλέον, διά του προέδρου του Αλέξη Τσίπρα, να έλθει ενώπιον του Κοινοβουλίου και ο πραγματικός προϊστάμενος του διοικητή της ΕΥΠ, Αντώνης Σαμαράς. Δεν θα αργήσει και αυτό... Οι εξελίξεις προδιαγράφονται ραγδαίες.

Συμπέρασμα; Όπως προκύπτει από τον δημόσιο διάλογο ώς και την Παρασκευή το βράδυ, είναι προφανές ότι μια συμπαγής δημοκρατική, πολυκομματική συμμαχία ορθώθηκε απέναντι στα σχέδια ακύρωσης της Δημοκρατίας μας, απέναντι σε όλους εκείνους που επιχειρούν να ελέγξουν τη λαϊκή θέληση με υποκλοπές, παρακολουθήσεις κ.ά. τέτοια «εργαλεία». Το γεγονός ότι η συγκυβέρνηση Σαμαρά - Βενιζέλου βρέθηκε παντελώς απομονωμένη, ακόμη και μέσα στα ίδια τους τα κόμματα, έγινε περισσότερο φανερή από την απάντηση του πανικόβλητου πρωθυπουργού στην Πολιτική Επιτροπή της Ν.Δ., που απάντησε με τη στρατηγική της έντασης, της όξυνσης, ενώ επεχείρησε να συνδέσει τον ΣΥΡΙΖΑ με περιστατικά βίας, φωτογραφίζοντάς τον (αλλά όχι με ονομαστική αναφορά). Η ομιλία Σαμαρά -μας έλεγαν στελέχη της αξιωματικής αντιπολίτευσης- είναι δηλωτική των ανομολόγητων σχεδίων: επιδιώκουν να σταματήσουν τον πολιτικό χρόνο, και μαζί τη ραγδαία μείωση ισχύος της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, αδιαφορώντας για το πώς αυτό θα επιτευχθεί.

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ

Οι καταγγελίες πολιτικών αρχηγών για παρακολουθήσεις και προβοκάτσιες Στη χώρα όπου ένας πρώην πρωθυπουργός της, ο Κώστας Καραμανλής, είχε πέσει θύμα τηλεφωνικών υποκλοπών, ουδείς δικαιούται να... πέφτει από τα σύννεφα. Για να ξεκινήσουμε από τα πιο πρόσφατα γεγονότα, δεν περνά απαρατήρητη η επιμονή του Γιώργου Καρατζαφέρη να δημοσιοποιεί υπόθεση παρακολούθησης βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, με πλούσια δράση στην υπόθεση των Σκουριών - θύμα των «κοριών» της ΕΥΠ. Είχαν όμως προηγηθεί και άλλοι. Όπως θυμίζει το site thepressproject.gr, την άνοιξη του 2013, ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Πάνος Καμμένος, κατέθεσε στον Άρειο Πάγο στοιχεία σχετικά με την ύπαρξη παρακρατικού μηχανισμού υποκλοπών, ενώ και οι βουλευτές της Χρυσής Αυγής Κασιδιάρης και Παππάς -έχοντας προφανώς εσωτερική ενημέρωση- αναφέρθηκαν, από το βήμα της Βουλής, τον Σεπτέμβριο του 2012 σε παρακο-

λουθήσεις βουλευτών. Πηγαίνοντας πιο πίσω, στα μέσα του 2009, η Αλέκα Παπαρήγα, σε συνέντευξη Τύπου, καταγγέλλει: «Η ΕΥΠ πάντα είχε έντονη εσωτερική παρέμβαση, παρακολουθήσεις κ.λπ. όλων των κομμάτων. [...] Σήμερα όμως επισημοποιείται αυτό το πράγμα. Προσέξτε με ποια εξήγηση: ότι υπάρχει διασύνδεση ανάμεσα στο οργανωμένο έγκλημα, στην τρομοκρατία και στους αντιεξουσιαστές κ.λπ. Και επομένως τα βάζω όλα σε ένα καλάθι μέσα και μπορώ να δικαιολογήσω παραβίαση, ας πούμε. Καλά, ότι παρακολουθούνται τα τηλέφωνά μας στο ΚΚΕ δεν χρειάζεται να φέρουμε αποδείξεις, αλλά τώρα πια επισημοποιούνται τα πάντα, ‘πρέπει να το κάνω γιατί μπορεί να υπάρχει διασύνδεση’». («Ριζοσπάστης», 15.7.2009). Ενώ, το 2008, ο Αλέκος Αλαβάνος κατηγορεί «την ΕΥΠ ότι παρακολουθεί τηλέφωνα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ». Συγχρόνως, δέκα βου-

λευτές του ΠΑΣΟΚ με ερώτησή τους στη Βουλή ισχυρίζονται πως, «σύμφωνα με βάσιμες και ασφαλείς πληροφορίες, παρακολουθούνται από την ΕΥΠ -χωρίς να τηρούνται οι νόμιμες προϋποθέσειςπολίτες, μεταξύ των οποίων πιθανόν πολιτικοί και δημοσιογράφοι». Εκτός όμως από τις παρακολουθήσεις, υπάρχουν και οι προβοκάτσιες. Όπως κατέγραψε στο ρεπορτάζ της η «Αυγή», στο φύλλο της Παρασκευής, και ο συνάδελφος Χρήστος Σίμος, τρεις φορές τα τελευταία τέσσερα χρόνια η Αλέκα Παπαρήγα είχε προειδοποιήσει για τέτοια σχέδια. Η πρώτη, στις 29 Μαΐου 2009, λίγο πριν τις ευρωεκλογές, η δεύτερη, στις 6 Μαΐου 2010, ημέρα διαδήλωσης κατά του Μνημονίου, και, τέλος, στις 11 Μαρτίου 2012, λίγο πριν τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου. Προφανώς, η δημοσιοποίηση και στις τρεις περιπτώσεις απέτρεψε τα σκοτεινά σχέδια των προβοκατόρων...

Με κοινωνική αναταραχή; Γιατί όχι;είναι η απάντηση των νοσηρών αυτών εγκεφάλων. Γι’ αυτό και η, σε υψηλότατους τόνους, καταγγελία, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, του Αντ. Σαμαρά, ως «αρχιερέα του πολιτικού διχασμού και της θεωρίας των δύο άκρων». Ενώ και ο αντιπρόεδρος Βενιζέλος, παρ’ ότι τον υπέδειξε το επίμαχο ρεπορτάζ της «Αυγής» ως τον νομικό... σύμβουλο του σχεδίου των σκληρών του Μ. Μαξίμου, δεν είπε λέξη για το θέμα. Κοντά στους επικεφαλής της σκοτεινής αυτής επιχείρησης ο Νίκος Δένδιας, που δήλωσε ότι η ΕΥΠ δεν παρακολουθεί πολιτικά κόμματα, χωρίς όμως να απαντήσει για το τι κάνουν άλλες υπηρεσίες, προΐσταται (π.χ. Αντιτρομοκρατική), κυρίως όμως σιώπησε για τη διασπορά εξοπλισμού παρακολούθησης (τα διαβόητα «βαλιτσάκια), για λογαριασμό υπηρεσιών, ακόμη όμως και επιχειρηματιών, με κοινό στοιχείο αυτών των τελευταίων τις στενές σχέσεις με τον Αντ. Σαμαρά. Κάποια δε από τα βαλιτσάκια είναι στα χέρια απόστρατων, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Η Αριστερά, τα κοινωνικά κινήματα δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν ωστόσο από όσους κρύβονται στη σκιά.

ΑΥΡΙΟ, ΣΤΙΣ 11.30 μ.μ.

Ο Αλέξης Τσίπρας σε Star - enikos.gr Καλεσμένος του τηλεοπτικού σταθμού Star και της διαδικτυακής τηλεόρασης enikos.gr θα είναι ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, αύριο, στις 11.30 το βράδυ. Ο Αλέξης Τσίπρας θα απαντήσει στα ερωτήματα των πολιτών που θα βρίσκονται στο στούντιο, ενώ τη συζήτηση θα συντονίσει ο Νίκος Χατζηνικολάου.

ΤΗΝ ΕΡΧΟΜΕΝΗ ΚΥΡΙΑΚΗ

Συνεδριάζει η Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ Οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις αναμένεται να βρεθούν στο μικροσκόπιο των εργασιών της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, που θα συνεδριάσει την ερχόμενη Κυριακή, 20 Οκτωβρίου, από το πρωί μέχρι και το βράδυ της ίδιας ημέρας.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΟΔΩΡΗΣ ΔΡΙΤΣΑΣ, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ:

Οι κοινωνικοί αγώνες θα περιφρουρήσουν τη δημοκρατία Πώς εκτιμάτε την εξέλιξη της δικαστικής έρευνας για την εξάρθρωση της Χρυσής Αυγής;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ

Είναι εξαιρετικά επείγον να απομονωθεί το ακροδεξιό περιβάλλον του Σαμαρά, υπογραμμίζει ο Θοδωρής Δρίτσας. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει πως, για την προστασία της δημοκρατίας, είναι εξαιρετικά κρίσιμη η απόκρουση οποιασδήποτε μορφής συμψηφισμού των φασιστικών πρακτικών με τους κοινωνικούς αγώνες.

Τα δεδομένα που έχουμε μέχρι ώρας στη διάθεσή μας, δείχνουν ότι η δικαστική έρευνα εξελίσσεται με συστηματικό τρόπο. Καμιά όμως δικαστική έρευνα δεν θα μπορέσει , τηρώντας πάντοτε τις δικονομικές εγγυήσεις, να οδηγηθεί σε πλήρες αποτέλεσμα εάν οι υπόλοιπες λειτουργίες και υπηρεσίες του κράτους δεν ανταποκριθούν σε ανάλογο βαθμό. Υπάρχουν πεδία της δράσης της Χρυσής Αυγής για τη διερεύνηση των οποίων είναι ανάγκη να ανοίξουν πόρτες κλειστές και να διαρραγούν στεγανά. Η ιστορική πείρα δείχνει ότι πολλές φορές ακόμα και η δημοσιογραφική έρευνα, όταν είναι αξιόπιστη και διεξάγεται χωρίς σκοπιμότητες, μπορεί να αναδειχθεί σε κρίσιμο συμπληρωματικό παράγοντα της δικαστικής διερεύνησης. Θέλω να πω ότι, στον βαθμό που η εγκληματική δράση της Χρυσής Αυγής αποκαλύπτεται κι εκεί που δεν ήταν εμφανής μέχρι τώρα, θα πρέπει να διευκολυνθεί η δικαστική έρευνα. Από ‘κει και πέρα όμως, η αντιμετώπιση της φασιστικής απειλής είναι πρωτίστως ζήτημα πολιτικό και ιδεολογικό. Αυτά είναι τα κρίσιμα πεδία στα οποία θα κριθεί η αναμέτρηση με τον φασισμό.

Για ποιο λόγο η κυβέρνηση επιλέγει τη στρατηγική της έντασης; Ποιες επιπτώσεις έχει η κίνηση αυτή για τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος; Νομίζω ότι ακόμα και οι υποστηρικτές της κυβέρνησης δεν δυσκολεύονται να παραδεχτούν πως η λαϊκή υποστήριξη προς την κυβέρνηση βρίσκεται στο ναδίρ. Καμία μνημονιακή κυβέρνηση άλλωστε δεν υποστηρίχθηκε από την κοινωνία. Το γεγονός αυτό γεννά δομική αστάθεια. Πολύ περισσότερο που, μετά από έναν χρόνο, η όποια εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία των κυβερνητικών υποσχέσεων έχει εξανεμιστεί. Αυτό όμως δεν μπορεί να είναι λόγος για να κινδυνεύσει η δημοκρατία, τα δικαιώματα και οι ελευθερίες, μόνο και μόνο για να συνεχίσει ο Σαμαράς να κυβερνά. Υπάρχουν διαφοροποιήσεις στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας; Και βέβαια υπάρχουν κι αυτό είναι μια πραγματικότητα που δεν θα πρέπει ούτε να την παραβλέψουμε ούτε να την υποβαθμίσουμε, έστω κι αν προέρχεται από πολιτικά πρόσωπα και ρεύματα που έχουν κι αυτά μεγάλες ευθύνες για τις πρόσφατες εξελί-

ξεις και για τη μνημονιακή πολιτική. Είναι κρίσιμο ζήτημα να μην επιτρέψουμε καμία σύγκριση, καμία ταύτιση και κανέναν συμψηφισμό ανάμεσα στη στρατιωτικά δομημένη φασιστική απειλή και στις όποιες εντάσεις των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων και αντιπαραθέσεων. Η ακροδεξιά τάση γύρω από τον Σαμαρά λειτουργεί τόσο επικίνδυνα που επείγει να απομονωθεί. Οι κοινωνικοί αγώνες είναι αυτό που φοβίζει πιο πολύ από οτιδήποτε άλλο όσους σχεδιάζουν, ανοιχτά ή κεκαλυμμένα, την αποδόμηση ή την απαξίωση της δημοκρατίας. Ποιες παρεμβάσεις στη λειτουργία των θεσμών, με επίκεντρο την αναβάθμιση του κοινοβουλευτικού ελέγχου, μπορούν να προωθηθούν άμεσα; Η απαξίωση των δημοκρατικών θεσμών είναι πολύ κρίσιμο ζήτημα. Ούτως ή άλλως, σε κάθε ιστορική στιγμή, η ποιότητα της λειτουργίας των θεσμών συναρτάται άμεσα με τους κοινωνικούς και πολιτικούς συσχετισμούς. Η Αριστερά διεκδικεί κοινωνικά δικαιώματα, ελευθερίες και σεβασμό στη λαϊκή κυριαρχία. Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, το γεγονός αυτό την καθιστά εγγυήτρια δύναμη της δημοκρατίας.

ΚΑΤΑΡΡΕΕΙ Η (ΝΟΜΙΚΑ ΕΩΛΗ) ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΥ

Καταγγελία κατά της Siemens Α.Ε. για τις απολύσεις ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ

Καταγγελία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο των εργαζομένων στη Siemens έχει φτάσει από την Ελλάδα, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Αυγής» της Κυριακής. Η καταγγελία αποδεικνύει ότι δεν υλοποιείται από την πλευρά της Siemens η συμφωνία συμβιβασμού, καθώς αντί για επενδύσεις, γίνονται απολύσεις. Την καταγγελία απέστειλε η πρόεδρος του Συνδέσμου Προσωπικού της Siemens Α.Ε. Ελένη Γκούφα με την ιδιότητα της εκπροσώπου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η Ε. Γκούφα ενημερώνει ότι «στις 28 Φεβρουαρίου 2013 η Siemens Α.Ε. είχε 308 εργαζόμενους», και τώρα «κάθε μέρα, κάθε εβδομάδα, κάθε μήνα απολύονται εργαζόμενοι». Επισημαίνει δε ότι η διοίκηση της Siemens Α.Ε. σε κάθε συνάντηση που έχει με το σωματείο των εργαζομένων «προσπαθεί να μας πείσει ότι είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να κλείσει η εταιρεία». Τα ερωτήματα της προέδρου των εργαζομένων της Siemens Α.Ε. προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι o Αν η Siemens Α.Ε. θα παραμεί-

νει μία περιφερειακή επιχείρηση ή θα μετατραπεί σε υποκατάστημα. o Πόσοι υπάλληλοι έχουν οριστεί για τη Siemens Α.Ε. στον προϋπολογισμό του 2014. o Αν έχει δοθεί εντολή στη Siemens Α.Ε. να ολοκληρώσει τα παλαιά έργα και να μην πάρει νέα έργα.

Τι προβλέπει η συμφωνία Υπογραμμίζεται ότι για όλα τα συμβαίνοντα στην Ελλάδα θα ενημερωθεί η μητρική Siemens AG, καθώς ευθέως πια απειλείται με κατάρρευση η (ούτως ή άλλως νομικά έωλη) συμφωνία συμβιβασμού. Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία συμβιβασμού προβλέπει μεταξύ άλλων «επένδυση, εντός του 2012, ύψους 100 εκατ. ευρώ στη Siemens Α.Ε. ώστε να διασφαλιστεί η συνεχιζόμενη παρουσία και δραστηριότητα της εταιρείας, η

οποία απασχολεί σήμερα περισσότερους από 600 εργαζόμενους». Όμως σήμερα η Siemens έχει, σύμφωνα με το σωματείο, «περίπου 200 εργαζόμενους»… Επισημαίνεται ακόμη πως η διοίκηση της Siemens έχει ισχυριστεί πως τα 100 εκατ. είναι για να μην φύγει από την Ελλάδα η εταιρεία και όχι για να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας. Ακόμη η συμφωνία αναφέρει ότι «η Siemens εξετάζει την πραγματοποίηση επένδυσης κατασκευής νέου εργοστασίου παραγωγής στην Ελλάδα, προϋπολογισμού άνω των 60 εκατ. ευρώ, που θα οδηγήσει στην απασχόληση άνω των 700 ατόμων».

Επιτροπή Εποπτείας Είναι προφανές πως τίποτα από τα παραπάνω δεν έχει γίνει. Το ερώτημα είναι τι κάνει η Επιτροπή Επο-

πτείας της συμφωνίας συμβιβασμού που έχει συσταθεί από τις 17 Σεπτεμβρίου 2012 στο υπουργείο Οικονομικών Στην επιτροπή συμμετέχουν οι: Πηνελόπη Παγώνη, προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, ως επίτροπος εταιρικής συμμόρφωσης. Βαγγέλης Βοτσινάκης, προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Ανάπτυξης, ως μέλος. Θόδωρος Κοματάς, προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Υγείας, ως μέλος. Δημοσθένης Ραγκαβάς, αντιπύραρχος, διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών του Πυροσβεστικού Σώματος του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως, ως μέλος.

Από την πλευρά της Siemens Α.Ε. συμμετείχαν ο διευθύνων σύμβουλος Πάνος Ξυνής, ο Σεμπάστιαν Βάχερτ, γενικός νομικός σύμβουλος της Siemens AG, και ο Ρόμπερτ Σικέλλις, τοπικός διευθυντής διευθυντής εταιρικής συμμόρφωσης της Siemens Α.Ε. (που τώρα έχει σταλεί στην Ασία...).

Νοσοκομείο Τρικάλων Την ίδια ώρα, νέα ερωτήματα σχετικά με υπερτιμολογήσεις προκύπτουν για τη Siemens από την προμήθεια στεφανιογράφου στο νοσοκομείο Τρικάλων. Η Siemens κέρδισε την προμήθεια ψηφιακού στεφανιογράφου έναντι 513.000 ευρώ. Όμως ο διοικητής του νοσοκομείου Τρικάλων Μιχάλης Λοπατατζίδης πληροφορήθηκε ότι η Siemens έδωσε τον ψηφιακό στεφανιογράφο στο νοσοκομείο Βέροιας έναντι 367.000 ευρώ και στο νοσοκομείο Ρόδου έναντι 359.000 ευρώ! Σύμφωνα με πληροφορίες, ο διοικητής δεν πήρε εξήγηση από τη Siemens πού οφείλονται οι διαφορές της τάξης των 154.000 ευρώ και 146.000 ευρώ, με αποτέλεσμα να παγώσει ο διαγωνισμός.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΙΣ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ ΣΤΟ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΓΑΔΑ

Η «ιδεολογική συζήτηση» Μπαλτάκου με τις ομάδες ΔΙ.ΑΣ. και ΔΕΛΤΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΛΛΗ ΖΩΤΟΥ

Είδηση που πέρασε στα ψιλά ήταν μια ημερίδα που κλήθηκαν να παρακολουθήσουν αστυνομικοί οι οποίοι υπηρετούν στις ομάδες ΔΙ.ΑΣ. και ΔΕΛΤΑ. Ποιο το αντικείμενο αυτής της ημερίδας του περασμένου Ιουλίου που έπρεπε να παρακολουθήσουν οι αστυνομικοί αφού ουσιαστικά ήταν σε διατεταγμένη υπηρεσία, όπως παραδέχονται οι ίδιοι και γιατί αυτό αποτελεί είδηση ακόμα; Πολύ απλά γιατί ο εισηγητής αλλά και, κυρίως, το αντικείμενο υποδεικνύουν τι νοοτροπία ήθελε η κυβέρνηση να αποκτήσουν-σε περίπτωση που δεν την είχαν ήδη- οι αστυνομικοί, αλλά και σε τι κατάσταση ήλθε η από 23 Σεπτεμβρίου εντολή του υπουργού Δένδια για έρευνα από το Εσωτερικών Υποθέσεων στους κόλπους της ΕΛ.ΑΣ. για σχέσεις με τη Χρυσή Αυγή και εγκληματικές ενέργειες. Πρόκειται για την «ιδεολογική συζήτηση», όπως την χαρακτηρίζει ο πρόεδρος του Σωματείου Ειδικών Φρουρών Ελληνικής Αστυνομίας Αττικής (ΣΕΦΕΑΑ), Βασίλης Ντούμας, μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής στην οποία διατάχθηκαν να παρευρεθούν αστυνομικοί με ομιλητή τον γεν. γραμματέα της κυβέρνησης Τάκη Μπαλτάκο. Συζήτηση που ξεκίνησε από το βιβλίο του για την Σπάρτη και την αγωγή των Σπαρτιατών, όπως μας λέει ο Β. Ντούμας.

Εκνευρισμός στους διατεταγμένους αστυνομικούς Ενδιαφέρων είναι και ο τρόπος που επελέγη για να κληθούν οι αστυνομικοί στη ΓΑΔΑ για την ομιλία ή ημερίδα. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΣΕΦΕΑΑ, αλλά και με την ανακοίνωση του ίδιου του σωματείου, αστυνομικοί της ΔΙ.ΑΣ. και κυρίως της

ΔΕΛΤΑ κλήθηκαν στις 4 Ιουλίου στο αμφιθέατρο της ΓΑΔΑ για να τους μιλήσει κάποιος. Όπως δηλώνει ο Β. Ντούμας στην «Αυγή» της Κυριακής, τους είπαν να πάνε από νωρίς για να τους μιλήσει κάποιος αλλά όταν οι ίδιοι ρώτησαν γιατί ακριβώς επρόκειτο ούτε οι προϊστάμενοί τους ήξεραν, πέραν της διαταγής να παρουσιαστούν ένστολοι νωρίς το απόγευμα της 4ης Ιουλίου στη ΓΑΔΑ. Εκεί βρήκαν, όπως σημειώνεται και στην ανακοίνωση του σωματείου των ειδικών φρουρών τον γενικό γραμματέα της κυβέρνησης, Τ. Μπαλτάκο και τον αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ., Ν. Παπαγιαννόπουλο, με τον πρώτο να τους μιλά για το βιβλίο του και την αγωγή των Σπαρτιατών στην αρχαία Ελλάδα και να τους ζητεί να κάνουν ερωτήσεις αν επιθυμούν. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν στη συγκεκριμένη ανακοίνωση οι ίδιοι αστυνομικοί: «Οι περισσότεροι εξ αυτών (σ.σ.: των αστυνομικών) μετά το πέρας της εκδήλωσης ανέλαβαν νέα υπηρεσιακά καθήκοντα, αυτή τη φορά αστυνόμευσης». Οι συνδικαλιστές των ειδικών φρουρών χαρακτήρισαν τότε την κίνηση αυτή ως «προσβολή» και «πράξη ύψιστης υποτίμησης της προσωπικότητας εκατοντάδων ένστολων που διατάχθηκαν να παραβρεθούν στο αμφιθέατρο και κατ’ επέκταση του συνόλου των υπηρετούντων στην Ελληνική Αστυνομία, ως άβουλα όντα και αντικείμενα μόνο, σύνθεσης ενός σκηνικού. Αποτελεί ενέργεια ευτελισμού της αξιοπρέπειας του συνόλου των παρευρισκομένων, μιας και το αντικείμενο και περιεχόμενο της ημερίδας θεώρησαν ότι δεν είναι απαραίτητο να το γνωρίζουν από πριν, αφού ο ‘ρόλος’ τους είναι συγκεκριμένος και προκαθορισμένος . Η ελευθερία της επιλογής και η ελευθερία της συμμετοχής σε θέματα πολι-

τισμικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος ίσως ‘θυσιάστηκαν’ στον βωμό της εξυπηρέτησης δημοσίων σχέσεων και ιδιοτελών συμφερόντων».

Η κρυπτεία και η αστυνομία Σημειώνουμε πως και τα δύο βιβλία του Τ. Μπαλτάκου («Το τέλος του Εφιάλτη», εκδ. Libro, Αθήνα 2004 και «Ερμοκοπίδες», εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2006) επικεντρώνονται ουσιαστικά στην κρυπτεία, θεσμό της αρχαίας Σπάρτης με διάφορες ερμηνείες ερευνητών, από τις οποίες άλλες την έχουν συνδυάσει με τρόπο ελέγχου του υπερπληθυσμού των ειλώτων και άλλες με δοκιμασίες ενηλικίωσης των νεαρών Σπαρτιατών. Όλες όμως οι ερμηνείες και εκδοχές συγκλίνουν στο ότι η κρυπτεία αφορά τις δολοφονίες ει-

λώτων από νεαρούς Σπαρτιάτες. Στα βιβλία του Τάκη Μπαλτάκου υπάρχει μια εξιδανικευμένη παρουσίαση της κρυπτείας. Σύγχρονοι «θαυμαστές» της κρυπτείας συναντώνται και στους κόλπους της Χρυσής Αυγής, όπως παρατηρούμε ακούγοντας ομιλίες του Ηλ. Κασιδιάρη ήδη από το 2008 στις Θερμοπύλες. Η σύγχρονη άλλωστε ερμηνεία παραπέμπει στον «εσωτερικό εχθρό». Σε κάθε όμως περίπτωση, είναι απορίας άξιο τι είδους «ιδεολογική συζήτηση» μπορεί να προκάλεσε το θέμα αυτό μέσα στη ΓΑΔΑ, ανάμεσα σε αστυνομικούς της δίκυκλης αστυνόμευσης και στον γεν. γραμματέα της κυβέρνησης, και ποιο ακριβώς ιδεολογικό ή εκπαιδευτικό σκοπό εξυπηρετούσε η συγκεκριμένη ομιλία. Ειδικά δεδομένου ότι ο γενικός

γραμματέας, εκτός από την «λογοτεχνική αδυναμία» του στη σπαρτιατική αγωγή και την κρυπτεία, είναι γνωστός ένθερμος υποστηρικτής της θεωρίας των δύο άκρων, την οποία μάλιστα από κοινού με τον Χρύσανθο Λαζαρίδη θέλησε να διατηρήσει ακόμα και μετά τη δολοφονία Φύσσα. Θυμίζουμε ότι λίγους μήνες πριν, τις ημέρες που ακολούθησαν το κλείσιμο της ΕΡΤ και την αποχώρηση της ΔΗΜ.ΑΡ. από την κυβέρνηση, ο στενός συνεργάτης του Αντ. Σαμαρά, Τάκης Μπαλτάκος, σε συζήτηση με δημοσιογράφους στη Βουλή, είχε πει ότι είναι «απευκταίο, αλλά όχι απίθανο το ενδεχόμενο η Ν.Δ. να υποχρεωθεί να κυβερνήσει με τη συνεργασία της Χρυσής Αυγής».

ΚΡΥΠΤΕΙΑ: Από τον Μπαλτάκο στον Κασιδιάρη Τι είναι αυτό που ενώνει τον «κύριο γενικό» με τον Ηλ. Κασιδιάρη, εκτός φυσικά από την κοινή καταγωγή τους; Τους συνδέει η λατρεία ενός σκοτεινού και δολοφονικού εθίμου της αρχαίας Σπάρτης. Ένα έθιμο για το οποίο ο κ. Μπαλτάκος γράφει βιβλία και ο ναζί βουλευτής το «διδάσκει» στα μέλη της Χ.Α. «Και αναμένουμε τη στιγμή της μεγάλης αντεπίθεσης, βαδίζοντας στα χνάρια της αρχαίας κρυπτείας, που έπληττε αθόρυβα, μέσα στο απόλυτο σκότος και τη σιωπή, τους εσωτερικούς εχθρούς της πόλεως» εξηγούσε στο ακροατήριό του ο Ηλ. Κασιδιάρης σε εκδήλωση της Χ.Α. στις Θερμοπύλες τον Ιούλιο του 2008. Ο ιδεολογικός καθοδηγητής της «μικρής» ακόμη τότε Χ.Α. έδινε το στίγμα της δράσης που

λίγα χρόνια αργότερα θα εφαρμοζόταν από τα τάγματα εφόδου της οργάνωσης. Μόνο που η σύγχρονη κρυπτεία δεν θα είχε θύματα κάποιους «δυνατούς και θαρραλέους είλωτες», όπως γράφει ο Πλούταρχος, αλλά μετανάστες και αριστερούς. Δύο αποσπάσματα αποτελούν τις βασικές μας πηγές από την αρχαία γραμματεία για τη σπαρτιατική κρυπτεία. Ένα απόσπασμα από τους «Νόμους» του Πλάτωνα και το κεφάλαιο 28 από τον «Λυκούργο» του Πλουτάρχου όπου μας πληροφορεί ότι οι πλέον εκλεκτοί από τους νέους Σπαρτιάτες, στο πλαίσιο της στρατιωτικής τους εκπαίδευσης, κρύβονταν στην ύπαιθρο με ελαφρύ οπλισμό και ελάχιστη τροφή και τα βράδια έβγαιναν από τις κρυψώνες τους και

δολοφονούσαν όποιον είλωτα πετύχαιναν μπροστά τους. Κατά προτίμηση σκότωναν τους πιο δυνατούς και θαρραλέους είλωτες. «Νύκτωρ δε κατιόντες εις τας οδούς των ειλώτων τον αλισκόμενον απέσφαττον. Πολλάκις δε και τους αγρούς επιπορευόμενοι τους ρωμαλεωτάτους και κρατίστους αυτών ανήρουν». Η σύγχρονη κρυπτεία της Χ.Α., όπως αυτή αναλύεται από τον Ηλ. Κασιδιάρη, συνίσταται σε επιθέσεις και μαχαιρώματα ενάντια στους «εσωτερικούς εχθρούς», για τις οποίες αποποιούνται επισήμως όμως κάθε ευθύνη. Σε αντίθεση με τους αρχαίους Σπαρτιάτες, οι μαχαιροβγάλτες της Χ.Α. σε περίπτωση σύλληψης έμεναν συστηματικά ακάλυπτοι από τους πολιτικούς τους καθοδηγητές, οι οποίοι σε όλες τις

περιπτώσεις αποποιούνταν κάθε σχέση με τον δράστη. Χαρακτηριστική η περίπτωση Ρουπακιά, για τον οποίο εν χορώ τα στελέχη της Χ.Α. την επομένη της σύλληψής του δήλωναν πως ουδεμία σχέση είχε με το κόμμα τους. Στην ίδια λογική και ο ίδιος ο Ηλ. Κασιδιάρης, ο οποίος ενώπιον του ανακριτή δήλωσε απολογούμενος πως είχε χρησιμοποιήσει συμβολικά τις αναφορές στην κρυπτεία και την οπλική φάλαγγα. Πόσο συμβολική όμως ήταν η ομιλία του το 2008 στις Θερμοπύλες όταν έλεγε: «Εν πλήρη ευταξία η παράταξις αυτή αναδεικνύει τον προορισμό του κινήματος. Είμαστε η ασπίδα της Σπάρτης, που καρτερικά φυλάττει το σώμα της Ελλάδος». ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 OKTΩΒΡΙΟΥ 2013

OIKONOMIA ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΙ ΕΝΩ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΒΟΥΛΙΑΖΕΙ

Κυβερνητικές αλχημείες για το πρωτογενές πλεόνασμα

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Παρά τον «αντιπερισπασμό» που βρήκε, έστω και ακουσίως, η κυβέρνηση για τη διαχείριση της άκρως αρνητικής γι’ αυτήν οικονομικής ειδησεογραφίας στις καυτές πολιτικές εξελίξεις των ημερών, το κλίμα στην οικονομία είναι χειρότερο απ’ ό,τι πριν από το καλοκαίρι. Χαρακτηριστικό είναι ότι απαισοδοξία δεν διακατέχει πλέον μόνο μισθοσυντήρητους ή άνεργους που αγωνιούν για την καθημερινότητα, αλλά και υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων, τους CEOs. Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ / ICAP - CEO General Index) το τρίτο τρίμηνο, σε έρευνα που διεξήχθη σε δείγμα 2.340 διευθυνόντων συμβούλων / γενικών διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων είχε τη χειρότερη εξέλιξη επτά τριμήνων. Δεν αποτυπώνει απλώς κάμψη της αισιοδοξίας τους, αλλά καταγράφει και ανησυχίες ότι η πρόσφατη απόφαση μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων για μεταφορά έδρας σε άλλες χώρες θα έχει συνέχεια. Το 24% των CEOs πιστεύουν ότι η τά-

ση αυτή θα συνεχιστεί και θα αποχωρήσουν αρκετές ακόμη εταιρείες από την Ελλάδα. Τους φόβους τους επαληθεύει και η ίδια η επικαιρότητα. Την περασμένη Πέμπτη, η ΕΛΣΤΑΤ δημοσιοποίησε τρία στοιχεία κόλαφο για το κυβερνητικό «success story» από την πραγματική οικονομία: 1. Ραγδαία αποβιομηχάνιση (μείωση κατά 7,2% τον Αύγουστο της βιομηχανικής παραγωγής). 2. Συρρίκνωση εξαγωγών κατά 5,7% τον ίδιο μήνα. 3. Νέο αρνητικό ρεκόρ ανεργίας τον Ιούλιο: 27,6%.

Όμως ούτε «απ’ έξω» ήταν ευνοϊκότερα τα νέα: η έκθεση του ΔΝΤ και το «χαρτί εργασίας» των ευρωτεχνοκρατών στις Βρυξέλλες για νέα μέτρα 6,8 δισ. ευρώ και αυξήσεις εμμέσων φόρων επιβάρυναν περαιτέρω το κλίμα. Λίγα 24ωρα νωρίτερα, το προσχέδιο του 4ου μνημονιακού προϋπολογισμού σκιαγραφούσε λιτότητα 5,7 δισ. ευρώ το 2014, ενώ είναι βέβαιο ότι στην πορεία το ποσό θα αυξηθεί δραματικά με νέα μέτρα, καθώς το προσχέδιο παραπλανά και εξωραΐζει όλα τα βασικά μεγέθη και ποσοστά. Το παραπάνω ποσό των 5.677 εκατ. ευρώ

προέρχεται κατά 3.123 εκατ. ευρώ από τις σχεδιαζόμενες περικοπές σε κοινωνική ασφάλιση, περίθαλψη, συντάξεις και εν γένει τακτικές δαπάνες και κατά 2.554 εκατ. ευρώ από πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση. Τελευταίο χαρτί της κυβέρνησης είναι το πρωτογενές πλεόνασμα. Πρωτογενές έλλειμμα 1.667 εκατ. ευρώ στο εννεάμηνο η κυβέρνηση «κατάφερε» με τα «μαγειρέματα» του προϋπολογισμού να το εμφανίσει ως πρωτογενές πλεόνασμα 2.624 εκατ. ευρώ, υπάρχει δηλαδή απόκλιση ύψους 4.291 εκατ. ευρώ! Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, στο ποσό του πρωτογενούς πλεονάσματος περιλαμβάνονται και τα εξής ποσά (τα οποία θα πρέπει να αφαιρεθούν για να εμφανιστεί η πραγματική εικόνα των δημοσιονομικών εξελίξεων της χώρας): 1. Επιστροφές φόρων που προβλέφθηκαν στο Επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013 - 2016, αλλά δεν καταβλήθηκαν στους δικαιούχους: 544 εκατ. ευρώ (προβλέπονταν 2.042 εκατ. ευρώ και καταβλήθηκαν

μόνο τα 1.498 εκατ. ευρώ). 2. Περικοπέντα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων: 1.584 εκατ. ευρώ (προβλέφθηκαν στο Επικαιροποιημένο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 4.350 εκατ. ευρώ και εκταμιεύθηκαν μόλις τα 2.766 εκατ. ευρώ). 3. Περιλήφθηκε το ποσόν των 1.500 εκατ. ευρώ από τη μεταφορά των αποδόσεων των ελληνικών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος, που για την τρόικα δεν «μετράει» στον υπολογισμό του τελικού δημοσιονομικού αποτελέσματος επί του οποίου θα διατυπώσουν την αξιολόγησή τους οι ελεγκτές της. 4. Περιλαμβάνονται έσοδα εκτός προγράμματος του ΠΔΕ, ύψους 663 εκατ. ευρώ. Η «αλχημεία» αυτή έρχεται σε συνεννόηση με την τρόικα προκειμένου να έλθει νέα αναδιάρθρωση χρέους και ενώ έπεσε σαν «βόμβα» η είδηση από την Wall Stree Journal, στηριγμένη σε «διαβαθμισμένα» εσωτερικά έγγραφα του ΔΝΤ ότι η ελληνική οικονομία, αλλά και η κοινωνία θυσιάστηκαν το 2010 για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες και το ευρώ.

ΣΚΛΗΡΗ ΛΙΤΟΤΗΤΑ 2010-2013

Περικοπές μισθών, συντάξεων και υπέρμετρη φορολόγηση ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΝΤΟΒΟΛΟΥ

Η δραστική περικοπή των δαπανών για μισθούς, συντάξεις, κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη και η ταυτόχρονη υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων αποτελούν τα δύο βασικά συστατικά στην άνευ προηγουμένου πολιτική δημοσιονομικής λιτότητας που εφαρμόζεται στη χώρα μας από το 2010 και μετά. Οι στόχοι της τρόικας και των μνημονιακών κυβερνήσεων δεν ήταν άλλοι από: α) τη συρρίκνωση του όποιου κοινωνικού κράτους υπήρχε μέχρι το 2009 (επιδόματα, κοινωνικές παροχές κ.λπ.), β) τη μεγάλη μείωση των μισθών και συντάξεων στο Δημόσιο ώστε, εκτός των άλλων, να δοθεί αντίστοιχο σήμα και στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, γ) την εντυπωσιακή αύξηση των έμμεσων φόρων ώστε να περιοριστεί η κατανάλωση εισαγόμενων, κυρίως, προϊόντων, κάτι όμως που έπληξε ιδιαίτερα τα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα που χαρακτηρίζονται από χαμηλό βαθμό αποταμίευσης και δ) την αύξηση της άμεσης φορολογίας τόσο στο εισόδημα όσο και στην περιουσία, που «σάρωσε» περίπου τα ίδια κοινωνικά στρώματα όταν την ίδια περίοδο η φοροδια-

φυγή παρέμεινε ανεξέλεγκτη, όπως, άλλωστε, υποστηρίζουν δημοσίως τα ίδια τα στελέχη της τρόικας! Παράλληλα συρρικνώθηκε κατά το 1/3 περίπου το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων βυθίζοντας ακόμη περισσότερο τη χώρα στην ύφεση. Ας δούμε με βάση τα στοιχεία που περιέχονται στους κρατικούς προϋπολογισμούς και στα Μεσοπρόθεσμα προγράμματα πώς εξελίχθηκε η περιβόητη δημοσιονομική προσαρμογή μέχρι και το 2013. Όπως φαίνεται και στο σχετικό πίνακα, η μεγάλη μείωση του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού κατά 26,53 δισ. ευρώ την περίοδο 20092013 οφείλεται κατά κύριο λόγο στην δραστική μείωση των κρατικών δαπανών κατά 25 δισ. ευρώ περίπου, ενώ τα κρατικά έσοδα αυξήθηκαν μόλις κατά 1,54 δισ. ευρώ. Όμως δεν πρέπει να μας ξεγελάει η μικρή αύξηση των εσόδων. Η φορολογική επιβάρυνση ήταν σημαντική τόσο σε άμεσους όσο και σε έμμεσους φόρους, όμως η δραστική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος δεν επέτρεψε να «μεταφραστούν» οι κυβερνητικές αποφάσεις και σε αντίστοιχη αύξηση των εσόδων. Είναι χαρακτηριστικό ότι μειώθηκαν τόσο τα έσοδα από άμεσους φόρους κατά

2,26 δισ. ευρώ (από 21,43 δισ. ευρώ το 2009 σε 19,17 δισ. ευρώ το 2013) λόγω της μείωσης των εισοδημάτων και των κερδών των επιχειρήσεων όσο και τα έσοδα από έμμεσους φόρους κατά 3,66 δισ. ευρώ (από 28,29 δισ. ευρώ σε 24,63 δισ. ευρώ) εξαιτίας της ραγδαίας πτώσης της κατανάλωσης. Όμως η παραπάνω μείωση αντισταθμίστηκε, κυρίως, από: α) τη δραστική μείωση των επιστροφών φόρων κατά 2 δισ. ευρώ περίπου (από 4,95 δισ. ευρώ το 2009 σε 2,9 δισ. ευρώ το 2013), β) την αύξηση των εσόδων του Προγράμματος Δημοσίων

Επενδύσεων κατά 3,1 δισ. ευρώ περίπου μετά την αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής στο 95% του προϋπολογισμού των κοινοτικών έργων και γ) από την «τεχνητή» αύξηση των εσόδων κατά 2,83 δισ. ευρώ που οφείλεται στη μεταφορά των κερδών που αποκόμισαν οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης από την πώληση ελληνικών ομολόγων. Όμως το μεγάλο βάρος έπεσε στην αιματηρή περικοπή δαπανών. Ειδικότερα οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού συρρικνώθηκαν κατά 22 δισ. ευρώ περίπου όπως επίσης και οι δαπάνες του ΠΔΕ κατά 2,94

δισ. ευρώ. Το μεγαλύτερο μερίδιο αντιστοιχεί στις πρωτογενείς δαπάνες του προϋπολογισμού, που μειώθηκαν κατά 13,9 δισ. ευρώ την περίοδο 2009-2013, καθώς πέραν της περικοπής σε λειτουργικές δαπάνες: α) το κονδύλι για μισθούς και συντάξεις του δημοσίου μειώθηκε κατά 5,94 δισ. ευρώ (από 24,49 δισ. ευρώ το 2009 σε 18,54 δισ. ευρώ το 2013) και β) οι δαπάνες για κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη μειώθηκαν κατά 1,84 δισ. ευρώ (από 17,78 δισ. ευρώ σε 15,93 δισ. ευρώ). Όμως και εδώ η σχετική βαρύτητα της μείωσης είναι μεγαλύτερη από εκείνη που εμφανίζεται σε απόλυτους αριθμούς, αφού με λιγότερα χρήματα έπρεπε να καλυφθούν περισσότερες ανάγκες. Μάλιστα η κατάσταση θα είναι ακόμη χειρότερη το 2014, καθώς στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος προβλέπεται περαιτέρω μείωση του σχετικού κονδυλίου στα 13,27 δισ. ευρώ. Σε μικρότερο βαθμό η μείωση των δαπανών οφείλεται στον περιορισμό των καταβαλλόμενων τόκων, λόγω της περυσινής αναδιάρθρωσης του χρέους, όσο και του ποσού που αφορά τις εξοπλιστικές δαπάνες.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 20 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΓΙΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ - 25 ΓΙΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ

Επί δικαίους και αδίκους ο ενιαίος φόρος ακινήτων ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

«Χρυσώνοντας το χάπι» του ενιαίου φόρου ακινήτων και απευθυνόμενος κυρίως στους αγρότες, ο υπουργός Οικονομικών Γ. Στουρνάρας δήλωσε προχθές στη Βουλή πως ο φόρος θα αφορά μεν περισσότερους φορολογούμενους, αλλά αυτοί θα πληρώνουν λιγότερα: 10 έως 20 ευρώ για αγροτεμάχια ετησίως. Χαρακτήρισε μάλιστα τον συγκεκριμένο φόρο πιο δίκαιο από τον προηγούμενο «ξεχνώντας» προφανώς πως ώς τώρα δεν υπήρχε κανένας μόνιμος φόρος, παρά μόνο ένας «έκτακτος», ο οποίος υποτίθεται πως θα ίσχυε για ένα - δύο χρόνια αφότου αποφασιζόταν και μετά θα καταργείτο. Τα κριτήρια με τα οποία θα διαμορθωθεί ο ενιαίος φόρος είναι αρκετά. Ένα από αυτά είναι τα ποσοστά που απέσπασαν ανά την επικράτεια στις εκλογές του 2012 τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης. Ένα δεύτερο είναι οι εκτιμήσεις -εν πολλοίς αυθαίρετες, όπως και οι περισσότερες ώς τώρα των τροϊκανών και της κυβέρνησης- για το ποσοστό εισπραξιμότητας του φόρου (δηλαδή τί ποσοστό υπόχρεων θα προσέλθει στην εφορία να εκπληρώσει τη φοροδοτική υποχρέωσή του). Πάντως, το νομοσχέδιο το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στις επόμενες ημέρες προβλέπει -και παρά τις διορθωτικές κινήσεις και τις μικροελαφρύσεις στις οποίες υποτίθεται ότι προχώρησε η κυβέρνησηφορολογική επιβάρυνση δυσβάστακτη για εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Αν οι εισπράξεις ΦΑΠ 2013 και χαρατσιού ΔΕΗ του Μαρτίου 2014 κινηθούν σε υψηλότερα από το αναμενόμενο επίπεδα, τότε το οικονομικό επιτελείο αφήνει να εννοηθεί πως ίσως και να επανεξετάσει την ερχόμενη άνοιξη τους συντελεστές του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων και ίσως προχωρήσει σε μείωση, κάτι που ωστόσο δεν είναι «στο χέρι του», αφού τον τελευταίο λόγο θα έχει η τρόικα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, υψηλότερη φορολογία θα ισχύσει για ορισμένες κατηγορίες ιδιοκτητών, όπως λ.χ. για όσους έχουν μονοκατοικία εντός σχεδίου και η συνολική ακίνητη περιουσία τους δεν ξεπερνά τα 200.000 ευρώ, για όσους έχουν ακίνητο με πρόσοψη σε κάποιον δρόμο, ιδιοκτήτες αυθαιρέτων κτισμάτων

ΠΟΙΑ ΤΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

Το σχέδιο για το επίδομα θέρμανσης ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Την ερχόμενη Τρίτη ξεκινά η διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης, με χιλιάδες νοικοκυριά ήδη να «στενάζουν» από την εξαντλητική φορομπηχτική πολιτική της κυβέρνησης, καθώς μέχρι το τέλος του 2013 καλούνται να πληρώσουν φόρους οι οποίοι φτάνουν τα 7 δισ. ευρώ! Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης μετά το «αλαλούμ» σχετικά με τη μεταβολή του ΕΦΚ στα καύσιμα σκοπεύει να αυξήσει το επίδομα θέρμανσης από τα 0,28 στα 0,35 ευρώ το λίτρο, υπό τη μορφή επιδότησης. Το σχέδιο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα δίνει τη δυνατότητα στους δικαιούχους να μπορούν να λάβουν ως προκαταβολή το 25% του συνολικού ποσού που δικαιούνται, ενώ τα ποσά θα καταβληθούν την περίοδο από 15-102013 έως 30-4-2014. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο του ΥΠΟΙΚ είναι το εξής:

Οι δικαιούχοι

σε περιοχές εκτός σχεδίου, μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων κ.λπ., αφού θα ισχύσουν ειδικοί συντελεστές προσαύξησης. Στο «παρά πέντε» αποφασίστηκε, μέσω του νέου ενιαίου φόρου, ο μεν ονομαστικός στόχος των εσόδων που θα προέλθουν από αυτόν να τοποθετηθεί στα 3,85 δισ. ευρώ ο δε εισπρακτικός στόχος στα 2,85 δισ. ευρώ, ενώ δεν αποκλείεται, παράλληλα με τη θέσπιση του ενιαίου φόρου ακινήτων, να υπάρξει μείωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων. Με βάση το τελικό σενάριο, ο φόρος για τα κτίσματα θα υπολογίζεται με 20 συντελεστές ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής στην οποία βρίσκεται το ακίνητο, ενώ για τα οικόπεδα ο φόρος θα υπολογίζεται με 25 συντελεστές ανάλογα με την αντικειμενική τιμή ανά τετραγωνικό και στα αγροτεμάχια θα υπάρχει φόρος εκκίνησης 1,5 ευρώ ανά τετραγωνικό. Το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου προβλέπει, σύμφωνα με πληροφορίες, τα εξής: 1. «Ελάφρυνση» των συντελεστών υπολογισμού του φόρου για τα κτίσματα με πολύ χαμηλή αντικειμενική αξία, τα οποία βρίσκονται κυρίως σε ημιαστικές και αγροτικές περιοχές, δηλαδή σε χωριά και οικισμούς. Στην κλίμακα υπολογισμού του φόρου που έχει περιληφθεί στο μέχρι στιγμής διαμορφωθέν κεί-

μενο του νομοσχεδίου προβλέπεται συντελεστής βασικού φόρου 2,3 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές με τιμές ζώνης μέχρι 500 ευρώ ανά τ.μ. και 2,8 ευρώ ανά τ.μ. για κτίσματα περιοχών όπου οι τιμές ζώνης κυμαίνονται πάνω από 500 και μέχρι 750 ευρώ ανά τ.μ. 2. Η φορολογική μείωση των αγροτεμαχίων και των λοιπών εκτάσεων γης που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίων πόλεων, αλλά εντός οικισμών. Οι εκτάσεις αυτές προβλέπεται να υπερφορολογηθούν με βάση το μέχρι στιγμής διαμορφωθέν σχέδιο, καθώς δεν θα θεωρούνται «αγροτεμάχια εκτός σχεδίου», αλλά «εντός σχεδίου οικόπεδα». Συγκεκριμένα οι προβλεπόμενοι συντελεστές φορολόγησης ξεκινούν από 20 ευρώ το στρέμμα για εκτάσεις αξίας έως 2 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο και φτάνουν μέχρι τα 250 ευρώ το στρέμμα για εκτάσεις αξίας από 6 έως 10 ευρώ το τ.μ. 3. Ενσωμάτωση «ρήτρας εισπραξιμότητας ΦΑΠ». Στη σύσκεψη συμφωνήθηκε ότι, σε περίπτωση που οι εισπράξεις από τον ΦΑΠ των ετών 2011, 2012 και 2013 φθάσουν ή υπερβούν το 80% του συνολικού ποσού που έχει βεβαιωθεί με βάση τα εκδοθέντα εκκαθαριστικά σημειώματα, τότε θα μειωθούν όλοι οι συντελεστές υπολογισμού του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων κατά 10%.

Οι δικαιούχοι θα είναι: o Άγαμοι φορολογούμενοι που είχαν συνολικό εισόδημα μέχρι 30.000 ευρώ το 2012 και ακίνητη περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας μέχρι 200.000 ευρώ την 1η-1-2013. o Έγγαμοι με συνολικό οικογενειακό εισόδημα έτους 2012 μέχρι 40.000 ευρώ, οι οποίοι είχαν ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ την 1η-1-2013. o Μονογονεϊκές οικογένειες με συνολικό εισόδημα έτους 2011 μέχρι 43.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας μέχρι 300.000 ευρώ την 1η-1-2013. Το ισχύον εισοδηματικό όριο θα προσαυξάνεται κατά 3.000 ευρώ για κάθε προστατευόμενο τέκνο.

Τα όρια ανά περιοχή Το ύψος του επιδόματος θα φθάνει μέχρι ένα όριο το οποίο θα προσδιορίζεται ανάλογα με την «κλιματική» γεωγραφική ζώνη στην οποία διαμένει ο δικαιούχος και τα τετραγωνικά μέτρα της κατοικίας του καθώς επίσης και με βάση ένα ανώτατο όριο επιδοτούμενης κατανάλωσης ανά τ.μ. κατοικίας, που είναι διαφορετικό σε κάθε «κλιματική» γεωγραφική ζώνη. Συγκεκριμένα, το ανώτατο όριο επιδοτούμενων λίτρων ανέρχεται στα 25 λίτρα ανά τ.μ. στην Α’ ζώνη, στα 15 λίτρα ανά τ.μ. στη Β’ ζώνη, στα 8 λίτρα ανά τ.μ. στη Γ’ ζώνη και στα 5 λίτρα ανά τ.μ. στη Δ’ ζώνη. Σε κάθε περίπτωση, το ανώτατο όριο επιφάνειας για το οποίο θα χορηγείται το επίδομα είναι τα 120 τ.μ. Συνεπώς, το ανώτατο όριο επιδοτούμενης ποσότητας σε ετήσια βάση, το οποίο αντιστοιχεί σε κύρια κατοικία με επιφάνεια ίση ή μεγαλύτερη των 120 τετραγωνικών μέτρων, φθάνει τα 3.000 λίτρα πετρελαίου στην Α’ ζώνη, τα 1.800 λίτρα στη Β’ ζώνη, τα 960 λίτρα στη Γ’ ζώνη και τα 600 λίτρα στη Δ’ ζώνη.

Εξαιρέσεις Εξαιρούνται από τη χορήγηση του επιδόματος τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητα άνω των 3.000 κυβικών εκατοστών ή σκάφη άνω των 8 μέτρων ή αεροσκάφη ή δεξαμενές κολύμβησης.

10 ΣΤΕΛΕΧΟΣ ΤΟΥ ΔΝΤ ΣΤΗΝ «ΑΥΓΗ»

«Μόνο στα χρόνια του πολέμου τα πράγματα ήταν χειρότερα» Οι ψίθυροι έγιναν κραυγές κατά της Γερμανίας στο Ταμείο για το κούρεμα του ελληνικού χρέους ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

Οι «κουτσομπόληδες» στα κεντρικά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν έχαναν τον τελευταίο χρόνο την ευκαιρία να λένε σε όποιον ήθελε να τους ακούσει πόσο μεγάλη είναι η κόντρα του Ταμείου με τους Γερμανούς. «Μόνο στα χρόνια του πολέμου τα πράγματα ήταν χειρότερα», έλεγε ένας απ’ αυτούς στην «Α» πριν από μερικούς μήνες. Από την περασμένη Πέμπτη το βράδυ οι βροντεροί ψίθυροι στους διαδρόμους έχουν γίνει κραυγές στις συνεντεύξεις Τύπου. Με αφορμή το κούρεμα του ελληνικού χρέους, οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ και οι Γερμανοί με θεσμικό ρόλο στην Ευρωζώνη έχουν βγάλει τα ξίφη τους, χάνοντας το διπλωματικό λούστρο τους, με εξαίρεση την κομψή κυρία Κριστίν Λαγκάρντ, που κρατάει τα προσχήματα. Ο καυγάς με δυο λόγια είναι γνωστός: Κόψτε το ελληνικό χρέος, λέει το ΔΝΤ, ξεχάστε το, απαντούν οι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης που ανήκουν στο γερμανικό στρατόπεδο. Οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δε λεν κουβέντα, ίσως και να τους βολεύει το ότι βγαίνουν μπροστά οι Γερμανοί. Ποιος πρωθυπουργός θα πάει ευχαρίστως στη Βουλή του να πει, θα κουρέψουμε τα ελληνικά ομόλογα που έχει η κεντρική μας τράπεζα; Όλοι θα προτιμούσαν να το αποφύγουν ή έστω να το καθυστερήσουν μέχρι να περάσουν και οι ευρωεκλογές, που αυτή τη φορά αναμένεται να βγάλουν ενισχυμένες τις ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις. Για το ΔΝΤ, όμως, τα χρονικά περιθώρια έχουν στενέψει και επιμένει να ξεκαθαρίσουν τα πράγματα νωρίτερα. Μπορεί, άλλωστε, η υπόθεση της Ελλάδας να αποτελέσει τη μάλλον εύκολη αφορμή για να χωρίσουν τα τσανάκια τους ΔΝΤ και Ευρωζώνη στις επιχειρήσεις διάσωσης. Από καιρό οι μη Ευρωπαίοι εκπρόσωποι στο διευθυντήριο του ΔΝΤ δεν έκρυβαν τη δυσφορία τους για την υπερβολική -και στο οικονομικό επίπεδο- εμπλοκή του Ταμείου στις διασώσεις πλούσιων χωρών για τα παγκόσμια δεδομένα, ενώ μόλις την περασμένη εβδομάδα «διέρρευσαν» στη Wall Street Journal τα πρακτικά της κρίσιμης συνεδρίασης του ΔΝΤ τον Μάιο του 2010, πριν από το πρώτο ελληνικό «πακέτο», σύμφωνα με τα οποία, πολλοί είχαν επισημάνει τότε ότι η Ευρωζώνη προσπαθεί να σώσει τον εαυτό της -πρωτίστως τις γαλλικές και τις γερμανικές τράπεζες- κι όχι την Ελλάδα. Βέβαια, στο θέμα του ελληνικού χρέους το ΔΝΤ παίζει εκ του ασφαλούς, όπως σε ασυνήθιστα έντονο τόνο θύμισε από την Ουάσιγκτον ο ισχυρός άνδρας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Γιέργκ Άσμουσεν: Το ΔΝΤ προκρίνει τη λύση του κουρέματος, είπε ο Άσμουσεν, επειδή «μιλάει για τα λεφτά των άλλων», καθώς το ίδιο έχει διασφαλίσει, ως προτιμώμενος πιστωτής, ότι θα πάρει στο ακέραιο πίσω τα λεφτά που δάνεισε στην Ελλάδα. Στην Ευρώπη, τώρα, η πιθανή αποχώρηση του ΔΝΤ προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις. Εάν από καιρό κάποιοι επίτροποι έχουν δηλώσει ότι ήρθε η ώρα να αναλάβει μόνη της η Ευρωζώνη τα του οίκου της, οι κυβερνήσεις και πρώτη απ’ όλες αυτή του Βερολίνου -που άλλωστε επέμενε από την αρχή να ανέβει το ΔΝΤ στη βάρκα- δηλώνουν ότι τουλάχιστον μέχρι να λήξουν τα τρέχοντα προγράμματα διάσωσης δεν μπαίνει τέτοιο ζήτημα. Μόνο που τα τρέχοντα προγράμματα -ή έστω το ελληνικό- δεν θα είναι και τα τελευταία. Σχεδόν όλοι οι αρμόδιοι, με τελευταίο το αφεντικό του μόνιμου μηχανισμού στήριξης ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, θεωρούν δεδομένο ότι θα χρειαστεί τρίτο «πακέτο», ενδεχομένως και ως μια κακή εναλλακτική λύση στο κούρεμα. Και θα τους είναι πολιτικά δύσκολο να το περάσουν χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 OKTΩΒΡΙΟΥ 2013

OIKONOMIA Η «Αυγή» της Κυριακής ζήτησε από τους καθηγητές Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, Κώστα Βεργόπουλο και Ευκλείδη Τσακαλώτο να απαντήσουν σε δύο κρίσιμα ερωτήματα. Πρώτον, για το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού. Δεύτερον, για την ιδέα επιμήκυνσης του χρέους, που συζητείται, το τελευταίο διάστημα. Στα ίδια θέματα αναφέρεται και ο Γιώργος Σταθάκης στις σημερινές «Συναντήσεις». Τα ερωτήματα είναι τα εξής: 1. Πώς κρίνετε το προσχέδιο προϋπολογισμού σε σχέση με τα βασικά του μεγέθη - ανάπτυξη, ανεργία, φόροι, χρέος, έλλειμμα, κοινωνικές δαπάνες; 2. Πώς βλέπετε την ιδέα επιμήκυνσης του χρέους για πενήντα χρόνια, την οποία θεώρησε καλή ιδέα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας στην εκπομπή «Στον ενικό», και η οποία συζητείται πολύ στο παρασκήνιο; Αποτελεί λύση για το πρόβλημα του ελληνικού χρέους; Ποια είναι η δική σας πρόταση; ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΠΟΥΛΟΣ:

Το πλεόνασμα συνεπάγεται βαθύτερη ύφεση Το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2014 ισοδυναμεί με τον ανέφικτο τετραγωνισμό του κύκλου. Ατεκμηρίωτοι κυβερνητικοί ευσεβείς πόθοι, στοιχειώδεις ασυναρτησίες που πλήττουν κατάφωρα την οικονομική ανάλυση, ακόμη και την απλή λογική. Η κυβέρνηση επαγγέλλεται επιστροφή της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς και ταυτόχρονα διεύρυνση του πρωτογενούς πλεονάσματος. Ωστόσο, οι δυο στόχοι βρίσκονται σε αξεπέραστη αντίφαση, σε συνθήκες βαθιάς ύφεσης και σαρωτικής ανεργίας, όπως συμβαίνει σήμερα. Για την επιστροφή της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς απαιτείται τόνωση της εθνικής δαπάνης είτε για κατανάλωση είτε για επενδύσεις. Από την άλλη πλευρά, πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ακριβώς το αντίθετο: μείωση της εθνικής δαπάνης, αφού το κράτος θα αφαιρεί με τα έσοδά του από την οικονομία περισσότερα από όσα της προσφέρει με τις δαπάνες του. Όσο μεγαλύτερο είναι το πρωτογενές πλεόνασμα τόσο βαθύτερη είναι η ύφεση. Κάθε δημοσιονομικό πλεόνασμα συνεπάγεται υφεσιακές επιπτώσεις, εκτός εάν ο ρυθμός ανάπτυξης είναι υψηλότερος από το πλεόνασμα. Το προσχέδιο προβλέπει ανάπτυξη 0,6% και πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι το πρωτογενές πλεόνασμα πνίγει την έστω ασθενή ανάπτυξη, η ύφεση της τελευταίας 4ετίας δεν τελειώνει, αλλά συνεχίζεται με 0,6-1,5=-0,9% του ΑΕΠ. Σε αυτό προστίθεται το 27% των ανέργων, που σημαίνει σωρευτική μείωση του εθνικού εισοδήματος κατά 27% στην τελευταία 4ετία. Με αρνητικούς ρυθμούς της οικονομίας, ουδέν χρέος είναι βιώσιμο, ακόμη και αν η περίοδος του χρέους επιμηκυνθεί, ακόμη και αν τα επιτόκια κατέλθουν στο 2%. Προτεραιότητα όλων των προτεραιοτήτων θα έπρεπε να είναι η ανάκαμψη της οικονομίας, αλλά προς τούτο απαιτείται τόνωση της ζήτησης και της δαπάνης, όχι συρρίκνωσή τους, όπως σήμερα συμβαίνει,

Για να καταστεί η οικονομία βιώσιμη, θα πρέπει οπωσδήποτε να απαλλαγεί, είτε με κούρεμα είτε με διαγραφή, από το βάρος της εξυπηρέτησης του χρέους, αλλά και αυτό δεν αρκεί υπό την ασφυκτική επιτήρηση των δανειστών και τον κυβερνητικό ζήλο γι’ αυτό. Όταν η οικονομία φυλλορροεί, ουδέν χρέος είναι βιώσιμο. Αλλά και όταν η οικονομία ανακάμπτει, είναι αδιανόητο η υπηρεσία του χρέους να απορροφά περισσότερο από τον ρυθμό ανάπτυξης. Εφόσον σήμερα οι πληρωμές για τόκους ανέρχονται σε 5% του ΑΕΠ, για να υπάρξει πραγματική ανάπτυξη και όχι ονομαστική απαιτείται ρυθμός ανώτερος του 5%, πράγμα απολύτως δυσεπίτευκτο. Για να καταστεί η οικονομία βιώσιμη, θα πρέπει οπωσδήποτε να απαλλαγεί, είτε με κούρεμα είτε με διαγραφή, από το βάρος της εξυπηρέτησης του χρέους, αλλά και

αυτό δεν αρκεί. Θα πρέπει ακόμη να τονωθεί η εθνική δαπάνη και ζήτηση, αντί των περικοπών που μέχρι σήμερα πραγματοποιούνται με τη σκληρή λιτότητα, για να μπορέσουν να ακολουθήσουν επενδυτικά πακέτα, που θα δημιουργήσουν τις αναγκαίες θέσεις εργασίας για την απορρόφηση της σημερινής ανεργίας. Ο Σταϊκούρας διαβεβαιώνει «σοβαρή ανάκαμψη επενδύσεων», χωρίς όμως να τεκμηριώνει ούτε κατ’ ελάχιστον τον ισχυρισμό του. Αντίθετα, όχι μόνον δεν σημειώνεται εισροή ούτε ανάκαμψη επενδύσεων στη χώρα, αλλά, δυστυχώς, μόνον εκροή από επενδύσεις που προϋπήρχαν. Όσον αφορά τη διαβεβαίωση ότι σύντομα η χώρα θα βγει στις αγορές του ελεύθερου δανεισμού, πρόκειται για ακόμη μια καλλιεργούμενη σύγχυση: είναι άραγε δυνατόν μια χώρα σε τόσο βαθιά ύφεση και τόσο υπερχρεωμένη να ελπίζει πως θα δανεισθεί με ελεύθερο επιτόκιο κατώτερο του 5% στην καλύτερη περίπτωση; Όμως, εάν αυτό συμβεί, θα πρέπει τότε ο ρυθμός ανάπτυξης να είναι κατά πολύ ανώτεροvς του 5% ώστε το χρέος να είναι βιώσιμο και εξυπηρετήσιμο και το κυριότερο να είναι η εθνική οικονομία βιώσιμη. Το προσχέδιο που κατατίθεται δεν έχει καμιά οικονομική σοβαρότητα, αποτελεί πολιτικό προπέτασμα καπνού και μοναδική αξία του είναι ότι αποκαλύπτει πόσο επικίνδυνα εκτός τόπου και χρόνου βρίσκονται οι συντάκτες του. Το σημερινό ελληνικό πρόβλημα δεν είναι η απατηλή επίτευξη πλεονάσματος ούτε η βιωσιμότητα του χρέους, αλλά πρωτίστως η βιωσιμότητα της οικονομίας, της χώρας και πάνω από όλα της νέας γενιάς. Η έξοδος από τη λιτότητα, την ύφεση και την ανεργία και η αποκατάσταση της ικανότητος της οικονομίας να δημιουργεί νέο πρόσθετο εισόδημα και νέες θέσεις εργασίας. Ό,τι δεν ανταποκρίνεται σε αυτές τις προτεραιότητες, δεν είναι παρά πολιτική φλυαρία με στόχο τη σύγχυση και τον αντιπερισπασμό. kvergo@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 OKTΩΒΡΙΟΥ 2013

OIKONOMIA

Οι μειώσεις μισθών, η κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων, η διάλυση του κοινωνικού κράτους δεν ήταν παράπλευρες απώλειες, αλλά στόχος

ΓΙΑΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ:

Αναπόφευκτο το τρίτο κούρεμα του χρέους Αποτελεί μια μακροσκελέστατη δήλωση ουσιαστικής υπονόμευσης της δεδηλωμένης κυβερνητικής δέσμευσης πως δεν θα υπάρξουν νέα μνημονιακά μέτρα. Το ζήτημα είναι πολύ απλό: Το Σχέδιο Προϋπολογισμού από τη μία προβλέπει επίπεδο ΑΕΠ στο τέλος του 2014 μικρότερο του σημερινού αλλά από την άλλη προϊδεάζει για αύξηση φορολογικών εσόδων 5 δισ. ευρώ. Ο μόνος τρόπος για να συμβεί αυτό είναι με νέους φόρους. Και δεδομένου ότι η πορεία των εσόδων άλλη μια φορά θα αποδειχθεί καχεκτική, η διαδικασία αυτή αυτομάτως θέτει στην ημερήσια διάταξη νέες περικοπές. Με αυτά τα δεδομένα, σε μια οικονομία, που η τραπεζική πίστη είναι ανύπαρκτη, τα περί ανάπτυξης και περιορισμού της ανεργίας είναι εκτός θέματος.

Το τρίτο κούρεμα του χρέους είναι αναπόφευκτο, όπως ήταν το πρώτο και το δεύτερο. Η επιμήκυνση σε βάθος 50 ετών με ριζική μείωση των επιτοκίων αποτελεί μια ξεκάθαρη προσπάθεια εξαπάτησης των Γερμανών πολιτών - να τους κρατήσουν κρυφό το κοινό

Η επιμήκυνση σε βάθος 50 ετών με ριζική μείωση των επιτοκίων αποτελεί ξεκάθαρη προσπάθεια εξαπάτησης των Γερμανών πολιτών

Σε μια οικονομία που η τραπεζική πίστη είναι ανύπαρκτη, τα περί ανάπτυξης και περιορισμού της ανεργίας είναι εκτός θέματος

μυστικό ότι θα χάσουν μεγάλο μέρος των δανεικών που έδωσαν ουσιαστικά υπέρ των τραπεζιτών της Γερμανίας και της Γαλλίας. Τι σημαίνει αυτό το σενάριο για την Ελλάδα; Μόνιμη χρεοδουλοπαροικία και καταδίκη της χώρας σε πολλές δεκαετίες καχεκτικής ανάπτυξης. Υπάρχει μάλιστα ένα ενδιαφέρον προηγούμενο τέτοιας επιμήκυνσης. Εκείνο της Βρετανίας, που μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, είδε τα δάνεια που είχε πάρει από την Αμερική να επεκτείνονται στα 50 χρόνια. Είναι ένας (αν και όχι ο μόνος) από τους λόγους που η Βρετανία έφθινε μεταπολεμικά σε σχέση με τη Γαλλία. Η μόνη κάπως ανεκτή λύση θα ήταν όλες οι μελλοντικές αποπληρωμές να προσδιοριστούν επακριβώς σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας και χωρίς να είναι στη διακριτική ευχέρεια του Βερολίνου ή της Φραγκφούρτης να εγκρίνει ή να μην εγκρίνει το μέγεθος αυτών των αποπληρωμών στο μέλλον. Αν όμως δεν είμαστε αποφασισμένοι να ασκήσουμε βέτο σε επίπεδο Ε.Ε., δεν θα μας δώσουν ούτε αυτή την ανάσα και το καθεστώς χρεοδουλοπαροικίας θα γίνει αβάστακτα μόνιμο.

ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ:

Η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης ρίχνει το ΑΕΠ και καθιστά το χρέος μη βιώσιμο Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2014 δεν φέρνει κάποια έκπληξη. Η κυβέρνηση συνεχίζει την εφαρμογή της ίδιας πολιτικής, με αποκλειστικό στόχο την εμφάνιση πρωτογενούς πλεονάσματος. Για την εμφάνιση ενός μικρού πρωτογενούς πλεονάσματος (350 εκατ. ευρώ) για το 2013, απαιτήθηκε ένα εξαιρετικά μεγάλο και δυσανάλογο κοινωνικό κόστος. Ουσιαστικά, για κάθε 1 ευρώ που κέρδιζε η κυβέρνηση, έκοβε σχεδόν 4 ευρώ από τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τις κοινωνικές παροχές. Συνεπώς, αυτός ο λόγος θυσίας - αποτελέσματος δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει αποδεκτός. Επιπλέον, η κυβέρνηση προκαλεί την νοημοσύνη μας όταν διαφημίζει ότι θα μοιράσει 240 εκατ. ευρώ στους συνταξιούχους, από τους οποίους έκοψε 4,5 δισ. ευρώ το 2013, ή στους ανέργους που έχουν φτάσει τα 1,3 εκατ. άτομα, εκ των οποίων οι 900 χιλιάδες είναι μακροχρόνια άνεργοι. Και τι θα μπορέσει να μοιράσει το 2016, όταν ο στόχος για το πλεόνασμα είναι 9 δισ. ευρώ;

Εκτός, όμως, από το κοινωνικό κόστος, ο τρόπος που επιτεύχθηκε το πρωτογενές πλεόνασμα είναι οικονομικά αναποτελεσματικός. Διότι , όπως έχουν δείξει πολλές έρευνες, αν είχαν ληφθεί τα μισά μέτρα στις χώρες του Νότου, τα αποτελέσματα στην Ελλάδα θα ήταν πολύ καλύτερα σε όρους μικρότερης ύφεσης, ενώ θα είχαν διασωθεί και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Με την πολιτική που ασκείται, η ύφεση στην Ελλάδα είναι η πρώτη σε διάρκεια και η τρίτη σε μέγεθος τα τελευταία 100 χρόνια. Αυτό το πρωτογενές πλεόνασμα, τέλος, δεν είναι βιώσιμο. Διότι για να πετύχεις βιώσιμο πρωτογενές πλεόνασμα πρέπει να ξεκινήσεις από αλλού - να επιλύσεις τα προβλήματα που οδήγησαν στον εκτροχιασμό των δημοσίων οικονομικών. Η κυβέρνηση, όμως, κάνει το αντίθετο. Για παράδειγμα μειώνει διαρκώς τις δημόσιες επενδύσεις αναβάλλοντας τις όποιες προοπτικές ανάκαμψης. Μεταθέτει, έτσι, στο μέλλον προβλήματα που καθιστούν μη βιώσιμα τα δημόσια οικονομικά. Ακόμα και αν η κυβέρνηση καταφέρει να επιτύχει τους στόχους του Μνημονίου σε σχέση με το πλεόνασμα, η εικόνα δεν αλλάζει σχετικά με το χρέος. Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας παραμένει μη βιώσιμο. Αυτό έχουν δείξει όλες οι πρόσφατες εκθέσεις, από το Γραφείο Προϋπολογισμού στη Βουλή μέχρι και το ΔΝΤ - ενώ το παραδέχεται και το υπουργείο Οικονομικών. Όσο μάλιστα συνεχίζεται η πολιτική της εσωτερικής υποτίμησης και του αρνητικού πληθωρισμού, τόσο πιο χαμηλό θα είναι το ΑΕΠ, άρα το χρέος δεν θα είναι βιώσιμο. Μόνη λύση, λοιπόν, δεν μπορεί να είναι άλλη από το περαιτέρω «κούρεμα» του χρέους - αυτό προτείνουν και οι παραπάνω εκθέσεις - και παράλληλα η διεθνοποίησή

Αν είχαν ληφθεί τα μισά μέτρα στις χώρες του Νότου, τα αποτελέσματα στην Ελλάδα θα ήταν πολύ καλύτερα σε όρους μικρότερης ύφεσης, ενώ θα είχαν διασωθεί και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας

Η κυβέρνηση προκαλεί τη νοημοσύνη μας όταν διαφημίζει ότι θα μοιράσει 240 εκατ. ευρώ στους συνταξιούχους, από τους οποίους έκοψε 4,5 δισ. ευρώ το 2013 του. Γιατί, όμως, αντιστέκονται σε αυτή την προοπτική τόσο οι Ευρωπαίοι εταίροι μας όσο και η κυβέρνηση; Οι πρόσφατες αποκαλύψεις της Wall Street Journal για τις συζητήσεις στο ΔΝΤ πριν μπούμε στο Μνημόνιο, μας δείχνουν τη μία όψη του νομίσματος. Δηλαδή ότι το βασικό μέλημα των Ευρωπαίων ήταν να σώσουν τις δικές τους τράπεζες -μέχρι και ο Ελβετός (!) αντιπρόσωπος, αυτό υποστήριξε. Η άλλη όψη του νομίσματος είναι γιατί υποστήριξε αυτή τη λύση η ελληνική κυβέρνηση. Διότι οι μειώσεις μισθών, η κατάργηση των εργασιακών δικαιωμάτων, η διάλυση του κοινωνικού κράτους δεν ήταν παράπλευρες απώλειες, αλλά στόχος τους. Το Μνημόνιο ήταν έτσι το κατάλληλο εργαλείο για την άσκηση πίεσης. Υπ’ αυτή την έννοια, με την υφιστάμενη προσέγγιση δεν πρόκειται ποτέ να υπάρξει μια πραγματική λύση στο πρόβλημα του χρέους. Πάντα θα υπάρχει ένα χρηματοδοτικό κενό, πάντα η Ελλάδα θα χρειάζεται λεφτά για να υπάρχει πίεση για την εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων μεταρρυθμίσεων.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΕΔΙΟ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ 2,66 ΔΙΣ. ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

Το σχέδιο προϋπολογισμού και η κόντρα Βρούτση - Σπυρόπουλου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

Την ώρα που η κυβέρνηση διά του πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά και του υπουργού Οικονομικών Γ. Στουρνάρα επιμένουν στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 και διαψεύδουν ότι θα υπάρξουν νέα οριζόντια μέτρα περικοπής μισθών και κυρίως συντάξεων το 2014, το προσχέδιο του προϋπολογισμού παραμένει αδιάψευστος μάρτυρας της πολιτικής που θα ακολουθηθεί και τον επόμενο χρόνο. Στο προσχέδιο προβλέπεται μείωση των κρατικών δαπανών για την κοινωνική ασφάλιση και την περίθαλψη από 15,935 δισ. ευρώ το 2013 στα 13,271 δισ. ευρώ το 2014, διαφορά δηλαδή 2,664 δισ. Επομένως οι νέες (οριζόντιες;) μειώσεις στις συντάξεις (κύριες κατά 10%, επικουρικές κατά 30% και εφάπαξ, ά-

Η εκτόξευση της επίσημης ανεργίας από το 7,8% στο 27,9% κατά την περίοδο της κρίσης και των Μνημονίων παρουσιάζεται από τον κυρίαρχο λόγο ως παράπλευρη απώλεια στον αγώνα για τη διάσωση της χώρας. Στόχο που «επιτυγχάνεται» με πολιτικές που διογκώνουν τον αριθμό των ανέργων από 360.000 σε 1.410.000 σε μια τετραετία, οδηγούν σε εκτεταμένη φτώχεια το 1/3 του πληθυσμού και διασπείρουν τη γενικευμένη ανασφάλεια στην κοινωνία. Το ερώτημα εστιάζεται στο αν το πρωτοφανές ποσοστό της ανεργίας σε συνθήκες ειρήνης αποτελεί όντως παράπλευρη απώλεια ή αντίθετα συνιστά συστατικό στοιχείο μιας πολιτικής που εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό. Αν, δηλαδή, ο διακηρυγμένος στόχος για τη βίαιη συμπίεση των δαπανών για την εργασία και την ισοπέδωση των μισθών υποβοηθείται σε μεγάλο βαθμό μέσα από τη διόγκωση και τη διατήρηση σε υψηλά επίπεδα του κινδύνου της ανεργίας. Εκτός από τον γενικότερο προσανατολισμό της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής που αναπαράγει την ύφεση και την ανεργία, εξέλιξη για την οποία οι κυρίαρχοι κύκλοι παρουσιάζονται υποκριτικά ως συμπάσχοντες, αποφεύγεται επιμελώς η αναφορά σε ειδικότερα μέτρα που λαμβάνονται σε όλη τη διάρκεια της μνημονιακής περιόδου και που συνεπάγονται την άμεση αύξηση του αριθμού των ανέργων. Η υποκρισία μάλιστα περισσεύει όταν, με αφορμή τα μέτρα της κατάργησης οργανισμών στο Δημόσιο, της άρσης της μονιμότητας, της εφεδρείας και της διαθεσιμότητας, που παραπέμπουν σε απολύσεις, εκδηλώνεται οδυρμός για το ένα και πλέον εκατομμύριο των ανέργων του ιδιωτικού τομέα. Την ίδια στιγμή έντεχνα αποκρύπτεται η παράλληλη λήψη μέτρων που με συστηματικό τρόπο αίρουν την ό-

γνωστο σε ποιο ύψος) βρίσκονται προ των πυλών. Το γενικότερο πολιτικό κλίμα, που δεν είναι καθόλου ευνοϊκό για την κυβέρνηση, δεν αφήνει περιθώρια ανακοίνωσης τέτοιων μέτρων το επόμενο δίμηνο και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις όλες οι περικοπές «σπρώχνονται» για το δεύτερο εξάμηνο του 2014. Την περασμένη εβδομάδα, ήρθε στην επιφάνεια η υποβόσκουσα «κόντρα» μεταξύ του υπουργού Εργασίας Γ. Βρούτσης και του διοικητή του Ιδρύματος Ρ. Σπυρόπουλου με αντικείμενο τη χαμηλή επίδοση στην είσπραξη των οφειλών και την οικονομική κατάρρευση που αντιμετωπίζει (και) το ΙΚΑ λόγω της ύφεσης, της ανεργίας και της μείωσης των μισθών. Ο υπουργός Εργασίας επιχείρησε να χρεώσει στους εργαζόμενους (κάνοντας λόγο για «λευ-

κή» απεργία) την αδυναμία ή τη σκοπιμότητα των επιχειρήσεων να μην καταβάλουν τις εισφορές που δηλώνουν μέσω των ΑΠΔ (Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων), με αποτέλεσμα την εκτόξευση της εισφοροδιαφυγής. Αλλά ουσιαστικά «έδειξε» τον διοικητή του ΙΚΑ. Υπενθυμίζεται ότι στον μεγαλύτερο ασφαλιστικό οργανισμό η κατάρρευση των εσόδων φθάνει το 65%. Η δραματική αύξηση της ανεργίας κατά 3,3% μέσα σε έναν χρόνο (Ιούνιος 20122013) και η εκτόξευση της «μαύρης» εργασίας, που αντιστοιχεί πλέον στο 38% του συνόλου της απασχόλησης, ανεβάζει την εισφοροδιαφυγή στα 6 δισ. ευρώ, διαμορφώνοντας συνθήκες οικονομικής ασφυξίας. Η οικονομική «τρύπα» στα έσοδα του ΙΚΑ για το 2014 εκτιμάται ότι θα φθάσει το 1,3 δισ. και αυτό σύμ-

φωνα με τους καλύτερους υπολογισμούς. Ανάλογα προβλήματα πρόκειται να προκύψουν και με τον ΟΑΕΕ, ένα ταμείο στο οποίο εδώ και μία διετία οι μισοί από τους ασφαλισμένους του, σχεδόν 380.000 άτομα, δεν καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές. Το μέτρο της επιβολής φόρου επί του τζίρου των επιχειρήσεων έχει αποφασιστεί να μην εφαρμοστεί. Αφήνει όμως τρύπα, ύψους -ή, για την ακρίβεια, βάθους- 450 εκατ. ευρώ την επόμενη χρονιά. Συνεπώς, πρέπει η διοίκηση του ΟΑΕΕ να βρει τρόπους να καλύψει το παραπάνω ποσό γιατί σε διαφορετική περίπτωση το έλλειμμα του Ταμείου του χρόνου θα είναι κατά πολύ υψηλότερο από τα περίπου 400.000.000 ευρώ που αναμένεται να φτάσει στο τέλος της φετινής χρονιάς.

Κροκοδείλια δάκρυα για τους ανέργους ποια προστασία των εργαζομένων από τις απολύσεις διευκολύνοντας, αν όχι απελευθερώνοντας, τους εργοδότες από νομικές δεσμεύσεις που έχουν την αφετηρία τους από το 1920. Από τη μια πλευρά, η άρση της προστασίας στο Δημόσιο ενθαρρύνει την ευελιξία των απολύσεων και την απορρύθμιση των όρων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα. Από την άλλη, η καταιγίδα των απολύσεων στην ιδιωτική σφαίρα παρουσιάζεται ως τέλειο άλλοθι για τη σχεδιαζόμενη συρρίκνωση της «δημόσιας» απασχόλησης και των απαρχαιωμένων «προνομίων» και ως τιμωρία προκειμένου να κατανοηθεί έμπρακτα η δυστυχία των ανέργων. Για τον κόσμο της εργασίας, άλλωστε, οι συ-

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΟΥΖΗ

γκλίσεις διαφορετικών εργασιακών καθεστώτων, την εποχή της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας, συντελούνται μόνο με όρους συνολικής υποβάθμισης. Επιβάλλεται, ωστόσο, η επισήμανση και υπενθύμιση μιας δέσμης μέτρων της περιόδου των Μνημονίων που, παρά την επικίνδυνη διόγκωση των ποσοστών ανεργίας από την όξυνση της κρίσης, προωθούν τη διευκόλυνση των απολύσεων συμβάλ-

λοντας στην εκτίναξή τους. Ειδικότερα: α) Επεκτείνεται από τους 2 στους 12 μήνες η ελάχιστη διάρκεια της εργασιακής σχέσης για την καταβολή αποζημίωσης απόλυσης. β) Μειώνεται κατά το ήμισυ (από τους 24 στους 12 μισθούς) το ανώτατο ποσό των αποζημιώσεων άμεσης απόλυσης για τους εργαζόμενους με μεγάλη προϋπηρεσία. γ) Ενθαρρύνεται η απόλυση μετά από προειδοποίηση που συνεπάγεται μειωμένη κατά το ήμισυ αποζημίωση σε σχέση με την άμεση αποπομπή από την εργασία. Έτσι περιορίζονται σταδιακά από τους 24 στους 4 οι μήνες προειδοποίησης για τις μεγάλες προϋπηρεσίες ώστε το συνο-

λικό όφελος του εργοδότη να ισοδυναμεί μέχρι και 14 μισθούς. δ) Διευκολύνεται η καταβολή της αποζημίωσης σε περισσότερες δόσεις με μικρότερα ποσά ανά δόση (2 αντί των 6 μηνών προκαταβολή, πολλαπλές δόσεις των 2 μισθών αντί των 3 μάξιμουμ δόσεων των 3 μισθών). ε) Αυξάνεται το όριο για τις ομαδικές απολύσεις, σε 6 από 4 ελεύθερες ανά μήνα απολύσεις για τις επιχειρήσεις μέχρι 150 εργαζόμενους και σε 5% από 2% για τις μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρηματικές μονάδες. στ) Τέλος, συζητείται η περαιτέρω επέκταση του ορίου για τις ομαδικές απολύσεις στο 10%(!!!) διευκολύνοντας τις απολύσεις στις μεγάλες επιχειρήσεις, στις τράπεζες και στις υπό ιδιωτικοποίηση πρώην ΔΕΚΟ. Μετά από αυτή την καταιγίδα «ρυθμίσεων» που απελευθερώνουν τις απολύσεις, τα δάκρυα για τους ανέργους φαίνονται κροκοδείλια. Και αυτό γιατί τα ποσοστά της ανεργίας δεν ξεφεύγουν από λάθος υπολογισμούς, αλλά αντίθετα πυροδοτούνται με στοχευμένες παρεμβάσεις για την επίτευξη του διακηρυγμένου στόχου της συνολικής μείωσης του κόστους των επιχειρήσεων και αξιοποιούνται κατάλληλα για την συμπίεση των μισθών. Με μέτρα που εξοπλίζουν τους εργοδότες να επιβάλουν μισθολογικές μειώσεις αξιοποιώντας την αποδιάρθρωση του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων, η οποία και ενισχύει την εξατομίκευση των αμοιβών. Με απορυθμίσεις που τους διευκολύνουν, εξατομικεύοντας τις εργασιακές σχέσεις, να συμπιέζουν τους μισθούς μέχρι τα νέα κατώτατα όρια υπό την απειλή των εύκολων και φθηνών απολύσεων ή, τέλος, να επιβάλλουν μονομερώς, έως 18 συνεχόμενους μήνες, την εργασία και μιας μέρας την εβδομάδα....

* Ο Γ. Κουζής διδάσκει εργασιακές σχέσεις στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ καθηγητής Ποινικού Δικαίου ΑΠΘ

Η θεωρία των δύο άκρων καλλιέργησε την ανοχή στον φασισμό Για ποιο λόγο καθυστέρησε η δίωξη της Χρυσής Αυγής; Η καθυστέρηση της δίωξης μπορεί να εξηγηθεί, αλλά όχι να δικαιολογηθεί. Είναι δεδομένο, ότι η κινητοποίηση και η «ευαισθησία» φάνηκαν να εκδηλώνονται μόνο αφού σκοτώθηκε ο Παύλος Φύσσας, ένας Έλληνας. Πάντως, για την καθυστέρηση κανένας χώρος δεν μοιάζει αμέτοχος ευθυνών. Οι αστυνομικοί θα μπορούσαν σωστά να επισημάνουν ότι αποτελούν ένα σώμα που σήμερα ερευνά και διώκει ευθύνες ενόχων στους κόλπους του. Θεσμική ευθύνη όμως για την καθυστέρηση δίωξης, ιδίως των εγκλημάτων που έχουν ρατσιστικά χαρακτηριστικά εντοπίζεται πρώτιστα στις αρμόδιες εισαγγελίες. Εξάλλου, διευρύνοντας κοινωνικά τον κύκλο των υπευθύνων, συναντούμε επίσης δημοσιογράφους, ιδίως της τηλεόρασης, που υποβάθμιζαν την έκταση και το βάθος των ρατσιστικών φαινομένων, ακόμη και εκπαιδευτικούς που δίδασκαν και διδάσκουν τον Καιάδα ή την ξενηλασία ή την κρυπτεία των Λακώνων σαν δείγματα ανδρείας, ή έστω άχρωμα, κι όχι σαν φαινόμενα αποκρουστικά, όπως ήταν. Υπεύθυνη είναι, όπως έχει επισημανθεί από πολλούς, και η άνωθεν εκπορευόμενη πολιτική των δύο άκρων: Αντί αυτή να υπαγορεύει την απομόνωση και τον στιγματισμό ενός φαινομένου βαρβαρότητας και απανθρωπιάς, μεθοδεύει τη διάχυση της ευθύνης και τελικά την κοινωνική εξοικείωση («και οι -τόσοι- άλλοι τα ίδια κάνουν») με το έγκλημα. Πού αποδίδετε την ανάπτυξη του φασιστικού φαινομένου στην Ελλάδα, καθώς, παρά τις αποκαλύψεις και τις διώξεις, δείχνει ότι διατηρεί επικοινωνία με σημαντικό ποσοστό της κοινής γνώμης; Προφανώς, η οικονομική κρίση είναι μια συγκυρία που βοήθησε στην ανάπτυξη, αλλά όχι στην παραγωγή του ρατσιστικού φαινομένου. Στη βάση του, σε βάθος χρόνου και σε έκταση, συναντούμε πάντοτε την εξάρτηση της κοινωνικής ταυτότητας και της εξουσίας από την καταγωγή. Ο Ν. Πανταζόπουλος δίδασκε ότι οι κοινωνικοί σχηματισμοί διακρίνονται σε κοινωνίες κοινού αίματος (που έτειναν να γίνονται πολιτείες - στρατόπεδα) και κοινωνίες κοινού τόπου (δημοκρατίες). Οι κοινωνίες του κοινού αίματος είναι πατριαρχικές - ανδροκρατικές και μπορούν να επενδύουν τα σύμβολά τους σε διάφορες σημαίες. Καταφεύγουν

Όλες οι αρμόδιες αρχές -αστυνομία και δικαιοσύνη- έχουν σημαντικό μερίδιο ευθύνης για την ανοχή στις εγκληματικές πράξεις της Χρυσής Αυγής, τονίζει ο καθηγητής Ποινικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Νίκος Παρασκευόπουλος, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής. Ο Ν. Παρασκευόπουλος υπογραμμίζει πως η θεωρία των δύο άκρων συνετέλεσε σε μεγάλο βαθμό στην κοινωνική ανοχή του ρατσισμού και του φασισμού. στον εθνικισμό, στον θρησκευτικό φονταμενταλισμό ή, και πιο άμεσα, στο «γαλάζιο αίμα». Η βιομηχανική ανάπτυξη και ο νεωτερικός κόσμος έκαμψαν τις διάφορες φυλετικές συνοχές, αλλά η εποχή μας μοιάζει να αποκρούει τη δημοκρατία και να επιστρέφει σε ολιγαρχικά κοινωνικά σχήματα. Η ποινική δίωξη της Χ.Α. έχει την ιδιομορφία ότι η εγκληματική οργάνωση λειτουργεί και ως πολιτικό κόμμα. Πώς λύνεται αυτός ο γόρδιος δεσμός; Η λύση του γόρδιου δεσμού μπορεί νομίζω να αφεθεί για δεύτερο χρόνο. Το ποινικό σύστημα προχωρεί με τα δικά του μέσα, τις δικές του ταχύτητες και επιφέρει βαρύτατα και αισθητά πολιτικά πλήγματα σε εμπλεκόμενα κόμματα. Άλλο όμως είναι η έμμεση πολιτική επιρροή που μπορεί τάχιστα να εκδηλωθεί και άλλο οι ευθείες απαγορεύσεις λειτουργίας και οι αποκλεισμοί χρηματοδότησης κομμάτων, που προϋποθέτουν θεσμικές μεταρρυθμίσεις -ως και του Συντάγματος- και μπορεί να δημιουργήσουν κινδύνους γενίκευσης. Οι μεταρρυθμίσεις αυτού του είδους χρειάζονται χρόνο και σταθμίσεις συνεπειών και ενδεχόμενων παρασυνεπειών. Πέραν όλων των άλλων, οι βουλευτές της Χ.Α. διώκονται και με την κατηγορία της κατάλυσης του πολιτεύματος. Πώς κρίνετε την εξέλιξη αυτή; Η αναγνώριση προπαρασκευαστικών πράξεων εσχάτης προδοσίας εξαρτάται από τις αποδείξεις. Δεν μπορεί να αποκλειστεί εκ των προτέρων, αφού π.χ. μπορεί να ανακαλυφθούν πολλά ή μεγάλα οπλοστάσια, διεισδύσεις παρακρατικού χαρακτήρα και κείμενα διέγερσης στελεχών η πολιτών κατά της

Βουλής κ.λπ. Ο κίνδυνος μιας εύκολης προσφυγής στις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα για την εσχάτη προδοσία, δεν πρέπει να οδηγήσει στο αντίθετο άκρο της παραγνώρισης μιας περίπτωσης εξ αρχής, σε ένα στάδιο κατά το όποιο αξιολογούνται ενδείξεις. Σε κάθε περίπτωση, στην ελληνική συνταγματική τάξη η δίωξη υπηρετεί την αρχή της νομιμότητας, δηλαδή προχωρεί με βάση υπαγωγές σε προϋπάρχοντες κανόνες και όχι με βάση τη σκοπιμότητα. Ευτυχώς που δεν ισχύει το αντίστροφο, αφού στις συγκυρίες κυρίαρχη σκοπιμότητα αναδεικνύεται η σκοπιμότητα των κυρίαρχων. Η Χρυσή Αυγή διώκεται με έναν νόμο που είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις όταν είχε συνταχθεί. Ποια είναι η άποψή σας γι’ αυτό; Η ποινική νομοθεσία για την αντιμετώπιση των εγκλημάτων «φυλετικού μίσους» είναι πρακτικά αναποτελεσματική. Στην ουσία τιμωρείται (αν και όταν τιμωρείται ) ο ρατσιστικός λόγος (βλ. Ν.

927/1979), αλλά όχι οι πιο βαριές και επικίνδυνες πράξεις, ο ρατσιστικός ακτιβισμός. Το άρθρο 187 του Ποινικού Κώδικα έχει επικριθεί για διάφορους λόγους, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση η αδυναμία του είναι άλλης κατηγορίας: Οφείλεται στο γεγονός ότι ο ρατσιστικός ακτιβισμός δεν συσχετίζεται καθόλου με την εγκληματική οργάνωση (συμμορία) στο κείμενο του άρθρου 187. Η θεσμική προστασία των θυμάτων τού ρατσισμού είναι ατελέστατη, ιδίως τα εκθέτει ενώπιον κινδύνων απέλασης και διώξεων αντιπερισπασμού. Όσο για την αξιολόγηση του φυλετικού κ.λπ. μίσους, αυτή κατά το άρθρο 79 του Ποινικού Κώδικα δεν επιδρά στο απειλούμενο πλαίσιο ποινής. Μένει γι’ αυτό τον λόγο ανέλεγκτη και, κατά τη γνώμη μου, καταντά γράμμα κενό. Έχουμε αυτή τη στιγμή να κάνουμε, δηλαδή, με μια ειδική νομοθεσία. που μοιάζει εξ αρχής να διαμορφώθηκε και να προγραμματίστηκε έτσι ώστε να μην εφαρμοστεί.

Το ελληνικό Σύνταγμα αλλά και οι ιστορικοί χάρτες δικαιωμάτων αποκλείουν τη δίωξη του φρονήματος. Ο άνθρωπος τιμωρείται μόνο αν έχει τελέσει πράξη

Με αφορμή την υπόθεση της Χ.Α., έχει ανοίξει μια συζήτηση σχετικά με το αν είναι θεμιτό να διώκεται το φρόνημα. Ποια είναι η άποψή σας για το ζήτημα; Ελπίζω η συζήτηση αυτή να μην οδηγήσει σε παρεξηγήσεις. Από την Αναγέννηση και μετά, χάρη σε κοινωνικούς αγώνες, όλα τα θεσμικά κείμενα και οι πολιτισμοί αναγνωρίζουν ότι το φρόνημα είναι ελεύθερο. Το ελληνικό Σύνταγμα αλλά και οι ιστορικοί χάρτες δικαιωμάτων αποκλείουν τη δίωξη του φρονήματος. Ο άνθρωπος τιμωρείται μόνο αν έχει τελέσει πράξη. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ελεύθερη δεν είναι μόνο η ανεκδήλωτη σκέψη, αλλά και η συμπεριφορά εκείνη που είναι μεν αισθητή, αλλά δεν οδηγεί σε συγκεκριμένο κίνδυνο ή βλάβη τρίτου (δικαίωμα στη διαφορά). Ο λόγος κάποτε γίνεται πράξη, όταν αποτελεί παρακίνηση, διέγερση ή προσβολή τιμής. Κατά κανόνα, όμως, δεν έχει τη βαρύτητα μιας έμπρακτης προσβολής, όπως η βίαια. Μπορεί επομένως να στηρίξει τη θέσπιση ενός πλημμελήματος, αλλά όχι και ένα κακούργημα. Όταν η άδικη πράξη πλέον υπάρχει, τότε πια ενδιαφέρει το φρόνημα και γενικά η ψυχική στάση που οδήγησε στην αδικία. Η ενοχή, με πρώτη ύλη το φρόνημα, έχει ως σημείο αναφοράς την άδικη πράξη. Η ψυχική στάση δηλαδή ενδιαφέρει την έννομη τάξη μόνο μετά την πράξη και στο μέτρο που μετουσιώθηκε σε αυτήν, ώστε να μην τιμωρείται κάποιος που έδρασε, αλλά δεν φταίει. Στην υπόθεση της Χ.Α. κατ’ αρχάς δεν βλέπω πρόβλημα, αφού ερευνώνται άδικες πράξεις και υπαιτιότητες μόνο σε σχέση με αυτές.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η άνοδος της Άκρας Δεξιάς πανευρωπαϊκά είναι συνυφασμένη με την οικονομική κρίση και τη διαχείρισή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπογραμμίζει ο Κώστας Λαπαβίτσας, Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο SOAS του Λονδίνου, στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Αυγή» της Κυριακής. Ο Κ. Λαπαβίτσας σημειώνει πως ο φασισμός δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αν η Αριστερά δεν δράσει από κοινού, ενώ υπογραμμίζει πως για να καταπολεμηθούν οι αιτίες που τον έφεραν στο προσκήνιο, χρειάζονται σαφείς απαντήσεις για το χρέος και τα Μνημόνια.

ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΠΑΒΙΤΣΑΣ, καθηγητής Οικονομικών SOAS Λονδίνου:

Η Ε.Ε. αποδείχτηκε εχθρός των δημοκρατικών και εργατικών δικαιωμάτων ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΧΡΗΣΤΟ ΣΙΜΟ

Άνοδος της Ακροδεξιάς στην Αγγλία και τη Γαλλία, ακροδεξιά κυβέρνηση στην Ουγγαρία, συμμετοχή του ακροδεξιού κόμματος στην κυβέρνηση της Νορβηγίας. Ποιες είναι οι οικονομικές και κοινωνικές αιτίες που τροφοδοτούν τη συγκεκριμένη πολιτική παράταξη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο; Το υπόβαθρο της ανόδου της Άκρας Δεξιάς έχει να κάνει με τις ρατσιστικές εντάσεις που φέρνει η μετανάστευση, τη διάσπαση των κοινωνικών δεσμών από την πολύχρονη κυριαρχία της αγοράς, τη φθορά των κοινωνικών αξιών από τον θρίαμβο του χρήματος, την απαξίωση του πολιτικού συστήματος που ανοιχτά λέει ότι ο ρόλος του είναι να εξυπηρετεί το ιδιωτικό κεφάλαιο. Συνδέεται επίσης με την εξασθένιση του εθνικού κράτους και την απώλεια δημοκρατικού ελέγχου απέναντι σε υπερεθνικούς σχηματισμούς, όπως η Ε.Ε. Η παγκόσμια κρίση του 2007, που πήρε ιδιαίτερα οξεία μορφή στην Ευρώπη λόγω της ΟΝΕ, χτύπησε σκληρά τη μισθωτή εργασία, αλλά και τη μεσαία τάξη. Σε πολλές χώρες της Ευρώπης υπάρχει απελπισία, κυρίως στα μεσαία στρώματα που ζητούν ένα «δυνατό χέρι» για να επιβάλει ξανά τάξη, εντιμότητα, ασφάλεια, οικονομική σταθερότητα. Η Άκρα Δεξιά προσφέρει «λύσεις» που στηρίζονται στη βία, την εθνική καθαρότητα, την απόρριψη του διεθνισμού της αγοράς. Το μήνυμά της βρίσκει απήχηση στα στρώματα που χειμάζονται. Υπάρχουν αναλογίες με την καπιταλιστική κρίση της δεκαετίας του ‘30; Υπάρχουν, αλλά και οι διαφορές είναι έντονες. Η κρίση που ξέσπασε το 2007 είναι κρίση του χρηματιστικοποιημένου καπιταλισμού της εποχής μας. Το πρώτο μέλημα της διακυβέρνησης Ομπάμα ήταν η αποκατάσταση της κερδοφορίας και της σταθερότητας των τραπεζών. Το ίδιο συνέβη και στην Ευρώπη, όπου η προστασία των τραπεζών κρίθηκε ση-

μαντικότερη από την προστασία των λαών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Η χρηματιστικοποίηση συνεχίζεται και τίποτε δεν έχει αλλάξει στον χώρο των ιδεών, όπου ο νεοφιλελευθερισμός παραμένει κυρίαρχος. Δεν έχει εμφανιστεί κάτι αντίστοιχο του ριζοσπαστισμού του Κέυνς ή του Νιου Ντιλ του Ρούσβελτ. Από την άλλη, η παρουσία του κράτους στην οικονομία είναι πλέον τόσο ισχυρή που η γενικευμένη παρέμβαση των Κεντρικών Τραπεζών, με τη δημιουργία άφθονης ρευστότητας και τη μείωση των επιτοκίων κοντά στο 0%, μπόρεσε να αποτρέψει φαινόμενα πλήρους κατάρρευσης, όπως αυτά της δεκαετίας του 30. Η Άκρα Δεξιά τρέφεται από την αποτυχία του νεοφιλελευθερισμού, τη συνεχιζόμενη χρηματιστικοποίηση και την ιδεολογική ακινησία των κυρίαρχων στρωμάτων. Τα κοινωνικά προβλήματα στην Ευρώπη είναι πλέον τεράστια, ενώ εμφανίζεται όλο και πιο έντονα η αντίληψη ότι κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι ένας μηχανισμός για την απόσπαση κερδών και την προστασία των διεφθαρμένων. Είμαστε τυχεροί που δεν έχει υπάρξει πρόσφατα πόλεμος για να εξαχρειώ-

Τα κοινωνικά προβλήματα στην Ευρώπη είναι πλέον τεράστια, ενώ εμφανίζεται έντονα η αντίληψη ότι η κοινοβουλευτική δημοκρατία είναι ένας μηχανισμός για την απόσπαση κερδών και την προστασία των διεφθαρμένων

σει τα ήθη και να φέρει αίσθημα εθνικής ταπείνωσης. Αμέσως μετά τη δίωξη της Χρυσής Αυγής, η Μαρίν Λεπέν έσπευσε να διαφοροποιηθεί από τους Έλληνες νεοναζιστές. Σε ποια σημεία διαφοροποιείται πολιτικά η Χ.Α. σε σχέση με την ευρωπαϊκή Ακροδεξιά; Το Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν παρουσιάζεται πρώτο στις δημοσκοπήσεις και ετοιμάζεται για την έκπληξη στις ευρωεκλογές. Πρόκειται για παντελή αποτυχία του Ολάντ, στον οποίο τόσα είχε επενδύσει, δυστυχώς, ακόμη και η Αριστερά στην Ελλάδα. Η Γαλλία άγεται και φέρεται από τη Γερμανία. Δεν έχει βέβαια υιοθετήσει πολιτική αυστηρής λιτότητας, παρά τη γερμανική πίεση, και είμαστε τυχεροί γιατί, αν το έκανε, θα ακολουθούσε βαθύτατη ύφεση στην Ευρώπη. Παραμένει όμως φυλακισμένη μέσα στην ΟΝΕ, με μειωμένη ανταγωνιστικότητα και αδυναμία ανάπτυξης. Για τα μεσαία και εργατικά στρώματα της Γαλλίας οι κοινωνικές πιέσεις που δημιουργούνται είναι τεράστιες. Αν προσθέσουμε το μεταναστευτικό και την αίσθηση υποταγής στις γερμανικές επιλογές, είναι πολύ φυσιολογικό να εμφανίζεται έντονος ευρωσκεπτικισμός. Οι Γάλλοι συζητούν ανοιχτά πια το ενδεχόμενο εξόδου από την ΟΝΕ και τη διαμόρφωση διαφορετικής οικονομικής πολιτικής. Αυτό ακριβώς εκμεταλλεύτηκε το Εθνικό Μέτωπο που επωφελήθηκε από την αδυναμία της γαλλικής Αριστεράς να θέσει ανοιχτά τέτοια ζητήματα. Δύο διαφορές του με τη Χ.Α. είναι χαρακτηριστικές. Πρώτον, η Χ.Α., παρά τις εθνικιστικές κορώνες, δεν έχει μιλήσει ανοιχτά υπέρ της εξόδου από την ΟΝΕ ή την Ε.Ε. Δεύτερον, οι Γάλλοι ακροδεξιοί έχουν από χρόνια επιλέξει τη στρατηγική του ‘κουστουμιού’ στο Κοινοβούλιο και όχι του ‘μαχαιριού’ στον δρόμο. Πού οφείλεται η άνοδος της Χρυσής Αυγής στην Ελλάδα;

ναι η απάντηση της Αριστεράς;

Η Χ.Α. πάτησε στο μεταναστευτικό και τη διαφθορά τού πολιτικού συστήματος και εκτινάχτηκε μέσα στην κοινωνική και οικονομική κατάρρευση που έφερε η κρίση Η Χ.Α. πάτησε στο μεταναστευτικό και τη διαφθορά τού πολιτικού συστήματος και εκτινάχτηκε μέσα στην κοινωνική και οικονομική κατάρρευση που έφερε η κρίση. Υποσχέθηκε τάξη, ασφάλεια, δουλειά, καθαρά χέρια. Έστειλε μήνυμα ότι φταίνε οι μετανάστες και η «σαπίλα» του συστήματος. Επωφελήθηκε από τις διασυνδέσεις της με το κράτος, ιδίως τα Σώματα Ασφαλείας. Ευνοήθηκε από τη χρόνια κυβερνητική ανοχή, αλλά και από τα αυταρχικά κυβερνητικά μέτρα, είτε προς τους μετανάστες, με τον «Ξένιο Δία» και την Αμυγδαλέζα, είτε προς τις λαϊκές δυνάμεις που αντιτάχθηκαν στα Μνημόνια. Κατάφερε να δώσει την εικόνα αντισυστημικού κόμματος που θα λύσει τα προβλήματα αποφασιστικά και, αν χρειαστεί, με τη βία, ενώ άγγιξε την ταπεινωμένη περηφάνια των λαϊκών στρωμάτων, συχνά χρησιμοποιώντας τα εθνικά σύμβολα. Πρόκειται για τελείως παραπλανητική και άκρως επικίνδυνη εικόνα. Η Χ.Α. δεν είναι καθόλου αντισυστημική. Ίσα-ίσα, είναι ο τελικός στυλοβάτης των σάπιων κοινωνικών σχέσεων που κατέστρεψαν την Ελλάδα. Αλλά δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε τον επιδέξιο τρόπο με τον οποίο απόκτησε ισχύ. Αρκεί η νομική αντιμετώπιση για την ήττα του φασισμού στην Ελλάδα; Ποια θα πρέπει να εί-

Είναι κανόνας από τη δεκαετία του ‘20 ότι ο φασισμός δεν αντιμετωπίζεται με τους μηχανισμούς κρατικής καταστολής και τους νόμους. Όσοι θέλουν να «ταράξουν τη Χ.Α. στη νομιμότητα» δεν καταλαβαίνουν περί τίνος πρόκειται. Απόδειξη το 7% που διατηρεί ακόμη και τώρα στις δημοσκοπήσεις. Η Αριστερά έχει τεράστια κοινωνική ευθύνη να αντιμετωπίσει τη Χ.Α. Απαιτείται κατ’ αρχάς ξεκάθαρη τοποθέτηση στα θέματα οικονομικής πολιτικής, ανατροπή των Μνημονίων και λύση του προβλήματος του χρέους. Χρειάζεται ένα εφικτό οικονομικό πρόγραμμα υπέρ των λαϊκών στρωμάτων, που θα συνδυάζεται με βαθιές τομές σε θέματα διαφθοράς και κυριαρχίας του κεφαλαίου. Η Αριστερά είναι δύναμη ανατροπής και απάλειψης της ταξικής κυριαρχίας, όχι δύναμη ομαλότητας και ηρεμίας. Συνεπώς, πρέπει να είναι έτοιμη να θέσει ανοιχτά και θέματα Ε.Ε. και ΟΝΕ. Να πάψει να δέχεται τον παρωχημένο ευρωπαϊσμό της δεκαετίας του ‘90 και να διατρανώσει ότι οι υπερεθνικοί σχηματισμοί της Ευρώπης αποδείχτηκαν εχθροί των δημοκρατικών και εργατικών δικαιωμάτων. Η σχέση του εθνικού κράτους με την κοινωνία και τα υπερεθνικά μορφώματα χρειάζεται επειγόντως επανεξέταση. Πάνω απ’ όλα, η Αριστερά οφείλει να πρωτοστατήσει ενεργά στην πάλη κατά της Χ.Α. Δεν θα υποχωρήσει ο φασισμός απλώς και μόνο επειδή θα δώσουμε καλές απαντήσεις στα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα. Χρειάζεται μετωπική συμπαράταξη των δυνάμεων της Αριστεράς σε μια μίνιμουμ βάση στους χώρους δουλειάς και στις γειτονιές. Δεν είναι ανάγκη να συμφωνήσουμε παντού, ούτε καν στα περισσότερα, για να σχηματιστεί το ενιαίο αντιφασιστικό μέτωπο. Θα είναι μεγάλες οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΚΕ αν δεν κάνουν τα βήματα που χρειάζονται, είτε από πολιτικαντισμό, είτε από σεχταρισμό.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΛΕΙΟΣ, καθηγητής Τμήματος Επικοινωνίας ΕΚΠΑ: Ποια η σημασία της προπαγάνδας στη διαχείριση μιας κρίσης; Στην εποχή που διανύουμε, η επικοινωνία έχει αποφασιστική σημασία στη διαχείριση των κρίσεων. Ο λόγος είναι πολύ απλός: Οι περισσότεροι πολίτες σήμερα είναι πολιτικά απαθείς και, ως εκ τούτου, η πηγή σχηματισμού κοινής γνώμης είναι τα ΜΜΕ. Από την άλλη πλευρά, οποιαδήποτε πολιτική ενέργεια σήμερα, προκειμένου να αποφασισθεί κατ’ αρχάς και πολύ περισσότερο για να τεθεί σε εφαρμογή, θα πρέπει έστω και τυπικά να είναι νομιμοποιημένη. Για αυτούς τους λόγους, έχει γίνει στρατηγικής σημασίας για τη διαχείριση των κρίσεων, από την πλευρά των ελίτ, η διαχείριση των ΜΜΕ. Αυτό ισχύει και στην περίπτωση των κρίσεων στις εξωτερικές σχέσεις, πολιτικών ή πολεμικών, αλλά και στη διαχείριση των οικονομικών κρίσεων. Σε ό,τι αφορά τις εξωτερικές κρίσεις, να θυμίσω μόνο τι μεγάλη σημασία είχε στην περίπτωση των Ιμίων η διαχείριση των ΜΜΕ από την πλευρά της κυβέρνησης και συγκεκριμένα να επισημάνω ότι ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, δεν βρισκόταν στο κέντρο επιχειρήσεων, όπως λογικά θα έπρεπε να είναι, αλλά στο στούντιο του Mega. Αυτό και μόνο, έστω και σημειολογικά, δείχνει τη σημασία που απέδιδε η κυβέρνηση στα ΜΜΕ για να μπορέσει να διαχειριστεί την κρίση εκεί, επηρεάζοντας την κοινή γνώμη για την επιλογή της. Τι γίνεται στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης; Η επικοινωνία σήμερα είναι αποφασιστικής σημασίας, ώστε να μπορέσουν να επικρατήσουν και να εφαρμοστούν οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κρίσης και πιο συγκεκριμένα οι μνημονιακές πολιτικές. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή, τα περισσότερα ιδιωτικά μέσα συντηρούνται εν ζωή τεχνηέντως, μέσω των δανείων που τους παραχωρούν οι τράπεζες. Οι τράπεζες, όμως, παραχωρούν χρήματα που δεν τους ανήκουν, είναι χρήματα που έρχονται από τον Μηχανισμό Στήριξης, και με την έννοια αυτή υπεισέρχονται στο δημόσιο χρέος το οποίο πληρώνουν οι Έλληνες πολίτες με τη μορφή φόρων και χαρατσιών. Το γεγονός, λοιπόν, ότι οι τράπεζες, παρ’ ότι παρέχουν δάνεια, τα οποία δεν δικαιολογούνται με κανέναν τρόπο, στα ΜΜΕ και δη τα ιδιωτικά, δείχνει τη μεγάλη σημασία που έχει για τις τράπεζες, άρα και για τη μνημονιακή πολιτική, η διαχείριση των ΜΜΕ, η χειραγώγησή τους. Για να το πω με άλλα λόγια, στην πραγματικότητα, αυτά τα ΜΜΕ δεν είναι γραφεία Τύπου τόσο της κυβέρνησης, όσο γραφεία Τύπου των ίδιων των τραπεζών και στην πραγματικότητα, γραφεία Τύπου της τρόικας.

Εκφοβισμός και δαιμονοποίηση, οι τεχνικές των μίντια γνώμης. Οι εταιρείες αυτές έχουν διεθνή παρουσία ακόμη και στη χώρα μας.

Για τη νευραλγική σημασία που έχει η επικοινωνία και η προπαγάνδα στη διαχείριση των κρίσεων και την υλοποίηση πολιτικών λιτότητας, αλλά και τη νέα μορφή που έχουν πάρει οι σχέσεις διαπλοκής των ΜΜΕ με τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ μιλάει στην «Αυγή» της Κυριακής ο καθηγητής του τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του ΕΚΠΑ, Γιώργος Πλειός. Επιπλέον, αναλύει τις ψυχολογικές επιχειρήσεις που διενεργήθηκαν από τα μέσα ενημέρωσης, τόσο κατά την προεκλογική περίοδο του 2012 όσο και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Ιδιαίτερη μνεία κάνει και στις διεθνείς εταιρείες που αναλαμβάνουν τον σχεδιασμό στρατηγικής επικοινωνίας επηρεασμού της κοινής γνώμης, προκειμένου να νομιμοποιούνται κοινωνικά οι μνημονιακές πολιτικές.

Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στην περίπτωση των Μνημονίων; Στο Μνημόνιο υπάρχουν προβλεπόμενα έξοδα επικοινωνίας, δηλαδή προπαγάνδισής του. Η προπαγάνδιση του Μνημονίου μπορεί να γίνει είτε αυτοτελώς από μια εταιρεία, μέσω πρακτικών στρατηγικών επικοινωνίας, είτε μπορεί να γίνει και με την εκπαίδευση πολιτικών στελεχών, όπως υποψιάζομαι ότι έχει γίνει, κυρίως κομμάτων που ήταν υπέρ του Μνημονίου, του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. για τον τρόπο με τον οποίο θα υποστηρίζουν το Μνημόνιο στις δημόσιες εμφανίσεις τους. Ό,τι περιγράφουμε φαντάζει ασυναγώνιστο. Είναι;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΥΒΙΩΤΟΥ

Θα έλεγε κανείς ότι αυτό μπορεί να χαρακτηρίζει μόνο την Ελλάδα. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Συμβαίνει λόγου χάρη και στην Ισπανία. Τα περισσότερα από τα μεγάλα ΜΜΕ στην Ισπανία επίσης ανήκουν σε τράπεζες, εκ των οποίων δεσπόζουσα θέση κατέχει η περίφημη Caixabank. Φαίνεται, λοιπόν, ότι στις χώρες που βρίσκονται σε κρίση, στην πραγματικότητα τα ΜΜΕ έχουν περιέλθει στον έμμεσο ή άμεσο έλεγχο των τραπεζών, ακριβώς για να λειτουργήσουν ως δούρειοι ίπποι στην προσπάθεια χειραγώγησης της κοινής γνώμης, με στόχο να πείθουν καθημερινά τους πολίτες για την αναγκαιότητα συνέχισης της πολιτικής των Μνημονίων. Δηλαδή, η διαπλοκή έχει ενταθεί και έχει αλλάξει μορφή. Ενώ πριν η διαπλοκή σήμαινε εξάρτηση των εκδοτών και των τηλεοπτικών μέσων από την πολιτική εξουσία μέσω των δημοσίων έργων, τώρα απλώς αυτό έχει μεταφερθεί στις τράπεζες. Στην πραγματικότητα, τα ΜΜΕ, ενώ ασκούσαν πάντα προπαγάνδα, τώρα έχουν αναβαθμίσει την προπαγανδιστική τους συμπεριφορά και έχουν περάσει στη χρήση μεθόδων ψυχολογικών επιχειρήσεων. Θυμίζω δε ότι οι ψυχολογικές επιχειρήσεις είναι επικοινωνιακές πρακτικές επηρεασμού της κοινής γνώμης, οι οποίες χρησιμοποιούνται στους πολέμους για να καταβληθεί το ηθικό του αντιπάλου. Θα λέγατε ότι τέτοιες ψυχολογικές επιχειρήσεις εφαρ-

μόστηκαν και στις προηγούμενες εκλογές; Από την ανάλυση που κάναμε σε έρευνα της προεκλογικής περιόδου του 2012, προέκυψε ότι τα μεγάλα ιδιωτικά ΜΜΕ κατά βάση χρησιμοποίησαν σε πλήρη ανάπτυξη τεχνικές ψυχολογικών επιχειρήσεων. Θυμίζω ότι αν και οι τεχνικές είναι πολλές, δύο είναι οι κυρίαρχες: Από τη μία ο εκφοβισμός και από την άλλη η δαιμονοποίηση. Όταν λέμε εκφοβισμός, εννοούμε ότι αυτός που ασκεί ψυχολογικές επιχειρήσεις εκφοβίζει τον ακροατή του, για το τι θα πάθει ο ίδιος και η οικογένειά του. Αυτό το οποίο μετέδιδαν κατά κύριο λόγο τα ΜΜΕ ήταν ότι αν εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ, θα πεινάσουμε, διότι δεν θα υπάρχουν τρόφιμα, φάρμακα, θα

Τα ΜΜΕ δεν είναι γραφεία Τύπου τόσο της κυβέρνησης όσο γραφεία Τύπου των ίδιων των τραπεζών και, στην πραγματικότητα, γραφεία Τύπου της τρόικας

πτωχεύσουμε, θα κλείσουν οι τράπεζες, θα χάσουμε τα χρήματά μας κ.ά. Μια απειλή που απευθύνεται στον καθένα προσωπικά. Η δεύτερη τεχνική, η δαιμονοποίηση, είναι το να αποδώσεις στον αντίπαλο, και δη στον αρχηγό, την ευθύνη γι’ αυτό που θα πάθεις. Εδώ οι αρνητικές συνέπειες σε περίπτωση εκλογής του ΣΥΡΙΖΑ αποδόθηκαν στον Αλ. Τσίπρα, καθώς και μια σειρά αρνητικοί χαρακτηρισμοί που τον δαιμονοποιούσαν: αμόρφωτος, δεν ξέρει να μιλάει Αγγλικά, είναι ανεπάγγελτος κ.λπ. Θεωρώ ότι η πλέον πιθανή στάση των ΜΜΕ από δω και πέρα θα είναι αυτή: κάθε φορά που θα βρισκόμαστε μπροστά σε κρίσιμες αποφάσεις, θα στοχεύουν σε διαφορετικούς φόβους και διαφορετικά στοιχεία δαιμονοποίησης. Η άσκηση των πρακτικών αυτών μπορεί να γίνει από τον καθένα, Ωστόσο, επειδή ήταν αρκετά καλά σχεδιασμένες και υλοποιημένες, υποψιάζομαι ότι πίσω από το σχεδιασμό αυτό πρέπει να βρισκόταν κάποια εταιρεία που να διαθέτει την εμπειρία από ανάλογες περιπτώσεις. Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι αυτές οι τεχνικές χρησιμοποιήθηκαν ακριβώς με ομοιότυπο τρόπο, σε ένα ευρύ φάσμα παικτών, τόσο παραδοσιακών, όσο και νέων ΜΜΕ, αλλά και πολιτικών στελεχών. Αυτές είναι εταιρείες που βρίσκονται είτε στο εξωτερικό, είτε στο εσωτερικό, δραστηριοποιούνται στον χώρο της επικοινωνίας και των δημοσίων σχέσεων και, μεταξύ άλλων, οργανώνουν παρόμοιες εκστρατείες επηρεασμού της κοινής

Τίποτε δεν είναι ασυναγώνιστο. Κατ’ αρχάς, ας μην ξεχνάμε ότι αυτό που λέμε επικοινωνία μπορεί να είναι αποφασιστικής σημασίας, αλλά είναι η μία διάσταση του πράγματος. Εδώ πρέπει να θυμόμαστε δύο πράγματα: Ότι, πρώτον, αυτή η τελική πράξη επικοινωνίας, η οποία έχει σκοπό να πείσει, γίνεται σε ένα περιβάλλον όπου έχουν προηγηθεί πολλές άλλες πράξεις επικοινωνίας, από πολλούς άλλους. Το δεύτερο είναι ότι και μετά τη φάση αυτή της στρατηγικής προπαγάνδισης του Μνημονίου, περνάμε στη μετα-φάση: όλα όσα ειπώνονται στις ειδήσεις, φιλτράρονται από ιστοσελίδες, news portals, social media. Από πρόσφατη έρευνα που έκανα, φαίνεται ότι οι χρήστες των social media, και ειδικά του facebook, ενώ ασχολούνται με τα ίδια θέματα επικαιρότητας που ασχολούνται και τα παραδοσιακά μέσα, στα social media αλλάζουν τελείως το νόημά τους. Δηλαδή, υπάρχει μια πολιτική αντιπαράθεση και ιδεολογικός αγώνας ανάμεσα στα παλιά μέσα και στα νέα, με την έννοια ότι τα παλιά μέσα τα χρησιμοποιεί η ελίτ, ενώ η κοινωνία, αν μπορώ να το πω έτσι, χρησιμοποιεί κυρίως τα social media, για να ανατρέψουν το νόημα που δίνει στα γεγονότα η ελίτ. Αλλά πάνω από όλα, όλο αυτό το παιχνίδι επικοινωνίας, όσο σημαντικό κι αν είναι, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ανατρέψει το γεγονός ότι κάποιος έχει χάσει τη δουλειά του, ότι δεν έχει να πληρώσει τα στοιχειώδη για τα έξοδα του παιδιού του στο σχολείο και ενδεχομένως δεν έχει να φάει.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΑΡΘΡΑ

Μετά τους δικαστές ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΗ

Όλοι λέμε, λένε, ότι δεν αρκεί η ποινική αντιμετώπιση της εγκληματικής οργάνωσης και των πράξεων των στελεχών της Χ.Α. Θα έχει βεβαίως αποτέλεσμα γιατί θα ανακόψει την κλιμάκωση της βίας και θα επιφέρει -όταν ολοκληρωθεί- ισχυρό πλήγμα στον πυρήνα που σχεδίασε και εκτέλεσε τις φονικές επιθέσεις. Θα πείσει πολλούς ταλαντευόμενους σήμερα. Αλλά η πολιτική και κοινωνική απομόνωση των νεοναζιστών είναι πολύ ευρύτερη προσπάθεια και πιο σύνθετη. Τα επόμενα βήματα πρέπει τώρα να συζητηθούν και να ξεκινήσουν. Το ηγετικό κέντρο της Χ.Α. έχει συγκροτήσει ένα πλέγμα κεντρικών και αποκεντρωμένων στηριγμάτων που συνεχίζει να υπάρχει, αν και σιωπά τώρα. Ένα τμήμα του στην ΕΛ.ΑΣ. -όχι ασήμαντο- υφίσταται ισχυρή πίεση, αλλά η ακριβής εικόνα θέλει χρόνο. Στον στρατό το υπουργείο αποφεύγει το πικρό ποτήρι και έχει βγάλει το συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει κανείς, χωρίς όμως να ερευνήσει. Οι χρηματοδότες είναι ακόμη στο σκοτάδι. Δεν είναι μόνον τα κρατικά χρήματα που -αυτο-

νόητα- θα κοπούν. Είναι τα μαύρα. Η κυβέρνηση δηλώνει αποφασισμένη. Θέλει επιμονή και συνεχή πίεση για να υπάρξει χειροπιαστό αποτέλεσμα. Αν δεν μιλούμε για το μαγαζάτορα της γειτονιάς... Το πλέγμα περιλαμβάνει διείσδυση στον αθλητισμό και μέσω αυτού στη νεολαία. Ακόμη και σε σχολεία είχαν δημιουργηθεί ομάδες. Η αντιμετώπιση του νεοναζισμού στους χώρους της νεολαίας απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια. Από τις κρατικές αρχές αστυνομία, αθλητικές ομοσπονδίες, σωματεία και διοίκηση της εκπαίδευσης. Και την αυτοδιοίκηση. Όμως δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός. Τώρα γίνεται κατανοητό ότι πρέπει να μπλοκαριστεί αποφασιστικά η ένταξη νέων στα νεοναζιστικά σχήματα σκέψης και δράσης. Θα περιμένουμε πρωτοβουλία και από ποιο υπουργείο ακριβώς; Η προσπάθεια με τις νέες και τους νέους ανοίγει το μεγάλο θέμα της αντιπαράθεσης με τα ιδεολογικά σχήματα του νεοναζισμού - στην ελληνική του εκδοχή. Προφανώς η επιχείρηση «λαϊκής» εικόνας της ηγεσίας της Χ.Α. μέσω της καταγγελίας της οικονομικής

Το πλέγμα που διευκόλυνε και στήριξε τη νεοναζιστική οργάνωση δεν έχει διαλυθεί. Η μάχη κατά του νεοναζισμού είναι στρατηγικής σημασίας για τη δημοκρατία και για να μην χειροτερέψουν τα πράγματα και για να προχωρήσουμε πολιτικής έχει αποδώσει. Όσο συνεχίζονται η ύφεση και η ανεργία το πεδίο θα είναι ανοικτό - γι’ αυτό και η αντιπαράθεση με τον νεοναζισμό θα είναι σταθερά αναγκαία. Βεβαίως αυτή η λαϊκή εικόνα είναι προπαγανδιστική γιατί ο πραγματικός στόχος της Χ.Α. είναι η υπονόμευση και απαξίωση της

δημοκρατίας. Ώστε να αναπτυχθεί η επίθεση κατά των αριστερών κομμάτων και πολιτών. Όπως είναι το πιστεύω τους και όπως μας έδειξαν οι επιθέσεις και ο φόνος του Π. Φύσσα. Πιο κοντά στον σκληρό πυρήνα των πιστεύω και των παραδόσεων του νεοναζισμού είναι η ρατσιστική σκέψη και πράξη. Μιλούν για την ασφάλεια των πολιτών -που είναι και δικαίωμα και απαίτησή τους- με στόχο να εγκαταστήσουν τον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις ως μέθοδο ασφάλειας. Αξιοποίησαν την αδράνεια των αρχών απέναντι στη καθημερινή εγκληματικότητα (βολική απραξία ή σκόπιμη δημιουργία «τρύπας») για να φτιάξουν δικό τους στρατό. Καλλιεργούν τη νοοτροπία αντιμετώπισης προβλημάτων μέσα από φοβίες. Η καταπολέμηση των ρατσιστικών νοοτροπιών, φοβιών και συμπεριφορών είναι πρώτης προτεραιότητας στην ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση. Και στα σχολεία και στους αθλητικούς χώρους και στην καθημερινότητα. Στην προσπάθεια αυτή -όχι μόνον νομοθετική- μπορεί να υπάρξει ισχυρή και αποτελεσματική ευρωπαϊκή και

διεθνής υποστήριξη. Και περισσότερο : σήμερα τα μέτρα ασφάλειας σε πολλές γειτονιές στηρίζονται όχι στην αρχή της αποτελεσματικότητας, αλλά της «σκούπας» με βάση την εμφάνιση των ανθρώπων. Αξίζει να αναζητηθούν τρόποι που θα διασφαλίζουν την ασφάλεια των Ελλήνων πολιτών μέσα από την ασφάλεια και των πολιτών άλλων χωρών, στις γειτονιές που έχουν ισχυρή παρουσία. Και με επίμονες διαδικασίες ένταξης των μεταναστών. Το ξέρουμε ότι υπάρχουν σοβαρές πολιτικές διαφωνίες γύρω από αυτά τα θέματα. Δεν είναι αφύσικο. Όπου υπάρχει σύμπτωση αξίζουν οι κοινές πρωτοβουλίες. Όπου υπάρχει αντίθεση, επιμονή, μάχη πειθούς στη κοινωνία. Οι σημερινές δικαστικές έρευνες και διώξεις για την εγκληματική οργάνωση τι σημαίνουν; Ότι αλλάζουν οι συσχετισμοί, δεν είναι δεδομένοι. Η μάχη κατά του νεοναζισμού για πολλούς λόγους είναι στρατηγικής σημασίας για τη δημοκρατία. Βεβαίως για να μην χειροτερέψουν τα πράγματα. Αλλά και για να γείρουν οι συσχετισμοί υπέρ των αλλαγών στους κρίσιμους τομείς πολιτικής.

Η Ευρώπη, ο Βορράς, ο Νότος και ο ΣΥΡΙΖΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Πού πάει η Ευρώπη; Πώς οι κοινωνικές αντιστάσεις στον Νότο θα ανατρέψουν τις πολιτικές λιτότητας και θα ακυρώσουν τις κυρίαρχες οικονομικές επιλογές του νεοφιλελευθερισμού; Σε ποιο περιβάλλον αγωνίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ; Με ποιες δυνάμεις μπορεί να κάνει τη μεγάλη αλλαγή και αυτή να προκαλέσει ένα πολιτικό ρεύμα θετικών εξελίξεων; Τεράστια ερωτήματα, που δεν μελετώνται σοβαρά και δεν λαμβάνονται επαρκώς υπόψη, ώστε να καθορίσουν μια έξυπνη και κυρίως ρεαλιστική στρατηγική για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία της πολιτικής ανατροπής των δυνάμεων οι οποίες έχουν υποταχθεί και ξεπουλούν τη χώρα αφανίζοντας τους Έλληνες. ΑΣ ΞΕΚΙΝΗΣΟΥΜΕ από τον Βορρά, όπου σε σειρά πρόσφατων προεκλογικών αναμετρήσεων έχουμε εντυπωσιακή άνοδο της Δεξιάς και των ακροδεξιών κομμάτων, ενώ Αριστερά σε πολλές χώρες δεν υφίσταται καν! Στην Αυστρία το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ήρθε μεν πρώτο, αλλά με σοβαρές απώλειες και ο πραγματικός νικητής ήταν το ακροδεξιό Εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων, που ξεπέρασε το 20%. Στην πλούσια Νορβηγία, θριάμβευσε η Δεξιά που ανέλαβε και την κυβέρνηση, με το ακρο-

δεξιό κόμμα στο οποίο ανήκε ο μακελάρης Μπέρινγκ Μπρέιβικ να παραμένει τρίτη πολιτική δύναμη. Στη Φινλανδία, συνεχίζεται η κυριαρχία της Δεξιάς με το ξενοφοβικό νέο δεξιό κόμμα των Αληθινών Φινλανδών να φτάνει στο 19%! Ο Φρέντρικ Ράινφελντ γίνεται ο πρώτος κεντροδεξιός πρωθυπουργός της Σουηδίας που εκλέγεται για δεύτερη συνεχή θητεία. Καμία συντηρητική κυβέρνηση δεν έχει επανεκλεγεί σε αυτή τη σκανδιναβική χώρα εδώ και έναν αιώνα. ΠΑΜΕ τώρα στον Νότο. Στην Πορτογαλία, όλα τα κέρδη από τη φθορά της δεξιάς κυβέρνησης πηγαίνουν στους σοσιαλδημοκράτες, ενώ στην Αριστερά έχουμε το ίδιο άθροισμα, με τη διαφορά ότι οι απώλειες του Μπλόκου πηγαίνουν στη συμμαχία Κομμουνιστών - Πρασίνων. Στην Ισπανία συμβαίνει το ίδιο, αλλά εδώ έχει εμφανιστεί στο προσκήνιο η Ενωμένη Αριστερά, που από 3,15% το 2008, πήγε στο 6,92% το 2011 και σήμερα οι δημοσκοπήσεις τη φέρνουν να ξεπερνά το 10%. Φτάνει; Στην Ιταλία, Αριστερά -με την έννοια που ξέρουμεδεν υπάρχει στο Κοινοβούλιο. Το μικρό κόμμα του Νίκι Βέντολα ως σύμμαχος του Δημοκρατικού Κόμματος είχε μερίδιο 3%. Στη Γαλλία, οι σοσιαλδημοκράτες καταποντίζονται και η Μαρίν Λεπέν πήρε κεφάλι στις δημοσκοπήσεις. Η Αριστερά, μετά το άνοιγμα που έκανε στο κομμάτι των σοσιαλιστών υπό τον Ζαν Λικ Μελανσόν και ξεπέρασε το 10% στις προεδρικές

Αν υπήρχε χρόνος, θα περιμέναμε τις ωριμάνσεις. Δυστυχώς, χρόνος δεν υπάρχει και οι πρωταγωνιστές θα υποχρεωθούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους σύντομα εκλογές, κοινοβουλευτικά κινείται πάλι σε μονοψήφια ποσοστά. Άφησα τελευταία τη Γερμανία, όπου η ηγεμονία της Μέρκελ συνεχίζεται ενισχυμένη με την Αριστερά, που βγήκε από την αφάνεια μετά την προσχώρηση του Λαφοντέν να αντέχει, αλλά πάντα στο πλαίσιο της δύναμης αντιπολιτευτικού ελέγχου. ΥΠΑΡΧΟΥΝ συμπεράσματα από αυτές τις πολιτικές εξελίξεις και τις εκλογικές επιλογές των Ευρωπαίων πολιτών; Ασφαλώς και υπάρχουν. Το πρώτο και το σημαντικότερο είναι πως η ευρωπαϊκή Αριστερά, 23 χρόνια μετά την κατάρρευση του ανύπαρκτου και αυταρχικού σοσιαλισμού, δεν έχει καταφέρει ακόμα να διατυπώσει το νέο υπόδειγμα για τον

δημοκρατικό σοσιαλισμό του 21ου αιώνα κρατώντας τις ηθικές αξίες της Αριστεράς και παρουσιάζοντας ρεαλιστικές προτάσεις που να συγκινούν και να ενδιαφέρουν τους πολίτες. Με εξαίρεση την ελληνική περίπτωση, καμιά άλλη αριστερή δύναμη στην Ευρώπη δεν έχει ρόλο πρωταγωνιστή. ΓΙΑΤΙ ο πληττόμενος Νότος δεν βρίσκει πολιτική εμπιστοσύνη στην αριστερά; Διότι εκεί η διασπασμένη Αριστερά δεν είναι έτοιμη και ώριμη να αντιληφθεί το νέο πολιτικό περιβάλλον, την ισχύ των αντιπάλων, να υποβάλει ολοκληρωμένο εναλλακτικό σχέδιο και μένει ακόμα κολλημένη σε αποκρουστικά αποτυχημένα δόγματα που δεν αφορούν πλέον κανένα. Στον Βορρά, οι πολίτες των πλούσιων χωρών ακόμα και αυτές με τις μεγάλες σοσιαλδημοκρατικές παραδόσεις, που οικοδόμησαν πρότυπα κοινωνικού κράτους, ρέπουν προς την ατομική απληστία για να αυξήσουν το εισόδημά τους με τη μείωση των καταβαλλόμενων φόρων. Παράλληλα, φοβούνται την κοινωνική τους ασφάλεια από τα μεταναστευτικά ρεύματα και αποδέχονται πολιτικούς που υπόσχονται να αντιμετωπίσουν την ενοχλητική για την κοινωνική τους γαλήνη μετανάστευση. Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ της Γερμανίας να περιθωριοποιήσει τον ευρωπαϊκό Νότο και να προστατεύσει τα πλούτη των χωρών του Βορρά καθορίζοντας νέα εσωτερικά σύνορα δανειστών και δα-

νειζομένων με διαθέσεις ακόμα και για κατάργηση θεμελιωδών κανόνων στην ελεύθερη μετακίνηση εργασίας μεταξύ των πολιτών της Ε.Ε., δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΑΝ ΟΛΑ αυτά που αναφέρω έχουν βάση, το ερώτημα που προκύπτει είναι αν γίνονται κατανοητά και αν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Δυστυχώς, ο ΣΥΡΙΖΑ μετά το ιδρυτικό του συνέδριο δεν πλησίασε όσο έπρεπε και ήταν αναγκαίο και απαιτητό από την πλειοψηφία των συνέδρων τον στόχο του ενιαίου κόμματος, χωρίς κόμματα μέσα στο κόμμα. Οι πολιτικές συγκλίσεις, η ενότητα δράσης και η οργανωτική αναβάθμιση καθυστερούν ανησυχητικά σε σχέση με το μέγεθος των υποχρεώσεων. Αργούν, διότι αρκετοί δεν έχουν αίσθηση των τεράστιων δυσκολιών, εσωτερικών και διεθνών, για την κατάκτηση της πλειοψηφίας. Δεν έχουν αίσθηση των μεγάλων ενωτικών πολιτικών πρωτοβουλιών και συμμαχιών που απαιτούνται, όχι μόνο ή κυρίως για να σου ανατεθούν οι ευθύνες διακυβέρνησης, αλλά για να αντέξεις στην εξουσία και να υλοποιήσεις τις μεταρρυθμίσεις που θα σώσουν τη χώρα και τον λαό της. Αν υπήρχε χρόνος, θα περιμέναμε τις ωριμάνσεις. Δυστυχώς, χρόνος δεν υπάρχει και οι πρωταγωνιστές θα υποχρεωθούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους σύντομα. dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

AΡΘΡΑ

Η Δικαιοσύνη αποκούμπι του πολίτη Κατάπληκτος ο ελληνικός λαός, παρακολουθεί αυτό τον καιρό τη Δικαιοσύνη να πατάει γκάζια. Και αναρωτιέται πού την έκρυβε τέτοιαν αλκή και τέτοιο σφρίγος. Και, κυρίως, γιατί μας την έκρυβε. Για σκέψου, ε. Εκτός από τα τρεχάματα με τη Χρυσή Αυγή, αυτή την εβδομάδα μόνο, είχαμε την απόφαση για τον Τσοχατζόπουλο και τους συνεργούς του, καθώς και την άσκηση διώξεων για το Βατοπέδι. Επτέλους, κόκαλα φαίνεται πως είχε το Βατοπέδι. Κοντεύαμε να ξεχάσουμε και την ύπαρξή του. Ε, μετά απ’ όλ’ αυτά η ελληνική Δικαιοσύνη δικαιούται αναρρωτικής άδειας διαρκείας, για να ξεκουραστεί, βρε αδερφέ... ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Πράγματι, οι ρυθμοί, οι ταχύτητες, η ορμή αλλά και η αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης αυτό τον καιρό έχουν πρωτοφανή γι αυτήν χαρακτήρα. Κι εδώ της αξίζει ο μεγάλος έπαινος. Από την άλλη μεριά, είναι στ’ αλήθεια κρίμα (έως και ντροπή...) που χρειαζόταν το «νεύμα» της εκτελεστικής εξουσίας για να πάρει μπρος. Δεν φαντάζομαι να υπάρχει κανείς που ν’ αμφιβάλλει πως μόνο μετά την «παραγγελία» του υπουργού Δημόσιας Τάξης, και αφού είχε μεσολαβήσει το φονικό της Αμ-

φιάλης, μόνο τότε η Δικαιοσύνη ενεργοποιήθηκε. Ενώ είχαν περάσει χρόνια και χρόνια που παρακολουθούσε απαθής. Έκανε πως δεν βλέπει, πως δεν ακούει, πως δεν καταλαβαίνει. Τα όσα φοβερά και τρομερά, και καταφανώς έκνομα διέπραττε η νεοναζιστική συμμορία. Και είναι ακριβώς εδώ που αμφισβητείται εν τοις πράγμασι η συνταγματική αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Της δικαστικής εξουσίας εν προκειμένω, έναντι της εκτελεστικής και της νομοθετικής. Και όχι απλώς αμφισβητείται η περί ης ο λόγος αρχή, αλλά επί της ουσίας λοιδορείται. Πρόκειται δε, κατά πως υπογραμμίζουν η πολιτική και η συνταγματική επιστή-

μη, για σοβαρή διασάλευση των κανόνων της Δημοκρατίας. Ίσως και για τη ρίζα των δεινών της...

Ένοχες πράξεις, ύποπτες παραλείψεις Κι όμως, ο πολίτης έχει ανάγκη να εμπιστεύεται τη Δικαιοσύνη. Και να την αισθάνεται δίπλα του. Να τη νιώθει στήριγμά του, αποκούμπι του. Προπάντων σε χαλεπούς καιρούς σαν κι αυτούς που ζούμε. Και καθώς οι περισσότεροι από τους άλλους θεσμούς, με πρώτο απ’ όλους το πολιτικό σύστημα, περιβάλλονται από τη λαϊκή καχυποψία, ώς τα όρια της πλήρους ανυποληψίας. Έχει ανάγκη να αισθάνεται αποκούμπι του τη Δικαιοσύνη ο πολίτης, είναι όμως η ίδια που με τις πράξεις της και, προπάντων, με τις παραλείψεις της δεν του το επιτρέπει. Όταν σπεύδει να κηρύξει παράνομη και καταχρηστική κάθε απεργιακή κινητοποίηση, αφού λάβει τη σχετική παραγγελία. Όταν βλέπουμε τους λειτουργούς της να ξεσηκώνονται κάθε τρεις και λίγο επειδή θίγονται τα μισθολογικά τους συμφέροντα. Και να εκδίδουν

συμφέρουσες για τους ίδιους αποφάσεις. Όταν εξαντλεί την αυστηρότητά της απέναντι σε κινηματικούς ακτιβιστές, πατώντας στενά στο «γράμμα» του νόμου. Ενώ ρίχνει στα μαλακά ενόχους παραβίασης δικαιωμάτων και ελευθεριών του λαού, μένοντας επίσης στενά στο «γράμμα» του νόμου. Όταν δέχεται τις χιλιάδες αναβολές εκδίκασης υποθέσεων, με κατάφωρα προσχηματικές δικαιολογίες, προκειμένου για υποθέσεις που σκανδαλίζουν την κοινή γνώμη. Με αποτέλεσμα να «αθωώνονται» στην πράξη καταφανώς ένοχοι. Η υπόθεση των στημένων ποδοσφαιρικών αγώνων αποτελεί τον καθρέφτη των σχετικών περιπτώσεων. Όταν αφήνει να χρονίζουν δραματικά υποθέσεις εξαιρετικής σοβαρότητας, ιδιαίτερης ευαισθησίας για τον λαό, όπως καλή ώρα το Βατοπέδι, ή όπως παλιότερα το Σαμίνα. Όταν θέτει «στο αρχείο» φακέλους υποθέσεων που έχουν απασχολήσει και ανησυχήσει τους πολίτες, όπως οι υποκλοπές, οι Πακιστανοί κ.λπ. Όταν οι λειτουργοί της υιοθετούν όλως διάφορα μέτρα και σταθμά προ-

κειμένου για την προφυλάκιση ή μη κατηγορουμένων. Η τόσο διαφορετική αντιμετώπιση των κατοίκων της Χαλκιδικής που αγωνίζονται για τη ζωή τους και για τη ζωή των παιδιών τους, έναντι του Κασιδιάρη και του Παναγιώταρου βγάζει μάτι. Και βέβαια όταν γίνεται παρακολούθημα της εκτελεστικής εξουσίας, όπως τώρα με την περίπτωση της Χρυσής Αυγής. Καθώς η σημερινή της θαυμαστή κινητικότητα έρχεται σε κραυγαλέα αντίθεση προς την πολυετή απραξία της. Κι όμως, ο πολίτης είναι πάντοτε έτοιμος να «συγχωρήσει» τη Δικαιοσύνη για τις ολιγωρίες και για τα στραβοπατήματά της και να την ξανα-εμπιστευτεί. Όπως τώρα, που για τους ρυθμούς της και για την αποτελεσματικότητά της έναντι των νεοναζιστών, μόνο καλά λόγια ακούς παντού. Λησμονώντας ή παραμερίζοντας όλα τ’ άλλα. Μεταχείριση της οποίας δεν απολαμβάνει κανείς άλλος θεσμός στη χώρα μας. Αλλά είπαμε, ο λαός έχει ανάγκη να αισθάνεται τη Δικαιοσύνη αποκούμπι του, το τελευταίο ίσως. Ας ελπίσουμε πως δεν θα ξαναδιαψευσθεί. Και δεν θα το μετανιώσει...

Φτιάχνεται κάτι ακραίο, γιατί ό,τι επακολουθήσει θα ’ναι αβάσταχτο Όταν πατήθηκε το κουμπί της συλλογικής καταβύθισης πριν τρία χρόνια, από τα πρώτα που έγιναν ήταν ο υπερεξοπλισμός των δυνάμεων καταστολής, ώστε να σπάσουν οι μαζικές εξεγερσιακές εκδηλώσεις. Θα ακολουθήσει, άραγε σήμερα, ο νομικός υπερξοπλισμός, ώστε να σπάσουν και οι κοινοβουλευτικές αντιστάσεις; Κάθε βουλευτής θα μπορεί να κατηγορηθεί ως μέτοχος εγκληματικής οργάνωσης, κάθε διαφωνία ή πολιτική πράξη αντίδρασης θα μπορεί να παρερμηνευθεί ως εγκληματική; Πιθανόν αυτό θα συμβεί με όχημα τη Χ.Α. Κάθε άποψη θα μπορεί να σκηνοθετηθεί ως άκρο. Εξάλλου, η αντίστοιχη «θεωρία» παραμένει ανυπόστατη. Δεν υπάρχει οικονομική πολιτική, αλλά μόνο φοροκλοπή και γαιοκλοπή και κάθε σκασμένος πολίτης που κάνει «κιχ» δεν θα έχει καν τη σκέπη κάποιου κοινοβουλευτικού κόμματος, αφού το τελευταίο θα είναι σε ομηρεία ενός πλήρους νομικού δικτύου απαγορεύσεων. Με τη νέα νομοθεσία που (ενδεχομένως) ζεσταίνεται, η πιθανολόγηση μπορεί ανά πάσα στιγμή να καταστεί ισοδύναμη της βεβαιωμένης κατηγορίας. Αν, π.χ., μετάσχει κάποιος σε μια διαδήλωση που θα καταλήξει σε επεισόδια (τόσο εύκολα σκηνοθετημένα), μπορεί να θεωρηθεί ως συνένοχος σε παραβατική πράξη, ακόμα κι αν ψωνίζει τυρόπιτα στην Ερμού την ώρα των επεισοδίων. Ο βουλευτής -τέως προστάτης του- θα κάνει μια τυπική παράσταση διαμαρτυρίας, αφού κι αυτός θα μετεωρίζεται στο απειλητικό

παρακοινοβουλευτικό νομικόμορφο χάος, που κάποιοι προσπαθούν να στήσουν. Προσωπικά δεδομένα, παρακολουθήσεις, νομικοποίηση (και κατά περίπτωση ενοχοποίηση) κάθε κοινωνικής σύναψης: Καλησπέρα, 1950. Ο κ. Σπηλιωτόπουλος, ο κ. Παυλόπουλος, η κ. Μπακογιάννη, οι καραμανλικοί, ξύπνησαν αργά από τον μαλακό κοινοβουλευτικό ύπνο. Το ίδιο διστακτικός κι ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν είδε καθαρά ότι πίσω από τον χορό στο τοτέμ τη δολοφονικής Ακροδεξιάς κρύβεται μια άλλη, ευφυέστερη (και πιο απελπισμένη, στα πρόθυρα του πολιτικού θανάτου της) Ακροδεξιά. Δεν θα ‘χει τέλος αυτό που στήνεται. Κάποιοι βέβαια θεωρούν τον αγώνα για βαθιά δημοκρατία, για δικαιώματα, για κράτος δικαίου (ναι, αυτή τη ρητορική κατασκευή που περιγράφει έναν πλήρη, αλλά, τουλάχιστον, πολιτικά πολυεστιακό καπιταλισμό), για στοιχειώδεις αστικές ελευθερίες, για το δικαίωμα στην διαφωνία, όλα αυτά, κακομαθημένοι από τον πολιτικό εκμαυλισμό της Μεταπολίτευσης, τα θεωρούν δεδομένα, εύκολα, σχεδόν «δεξιά» ως αιτήματα. Δεν έχουν πάρει είδηση ότι είναι τα κεντρικότερα στοιχεία μιας καινούργιας και δομικής διεκδίκησης. Ότι δεν υπάρχει τίποτα πλέον ως δεδομένο. Ότι κάθε κρίση θεσμού και κοινωνικού μέτρου είναι αφορμή για άρση του και ακύρωση. Γιατί, αν η νέα κανονικότητα είναι να ψάχνεις στα σκουπίδια ή να αυτοκτονείς, το διεκδικήσιμο γίνεται πριν απ’ όλα- να σωθείς κι όχι το είδος

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ*

σοσιαλισμού που μπορεί να είναι ανεκτό, ώστε να μη θεωρηθεί οπορτουνισμός και προδοσία του κινήματος. Η πείνα οδηγεί και την Αριστερά πίσω από τις περσινές και προπέρσινες διεκδικήσεις της. Γιατί, βεβαίως, ο σοσιαλισμός (χωρίς γραφειοκρατικές στρούγκες, συνωμοσίες, ευνοημένους αυλικούς και προγραμμένους) είναι η ιστορική λύση, αλλά προηγείται η κοινωνική εξισορρόπηση, το «αστικό» κράτος, οι θεσμοί πρόνοιας, εκλαϊκευμένης διαταξικής μόρφωσης, συντροφικού εθελοντισμού. Αυτά, νομίζω, γίνονται σήμερα τα πιο αποδεκτά και αποτελεσματικά εργαλεία διεκδίκησης, με αυτά θα διατυπωθούν οι νέες παραγωγικές στοχεύσεις, μέσα από αυτά μπορεί να ουσιωθεί και να ξαναχτιστεί ένας βαθύς αριστερός λόγος. Πολλά εκνευρίζουν στην «από δω πλευρά». Πολλά μοιάζουν ρεφορμιστικές αναπαλαιώσεις. Αλλά όταν τίθενται ζητήματα ακόμα και νομιμότητας της Αριστεράς (όπως θα τεθούν ωμά σε λίγο), εσύ δεν πρέπει να πας στο βουνό (διευκολύνοντας), αλλά να μείνεις στην πόλη, στην κοινωνία, στους ανθρώπους, στον τόπο μιας αναδιεκδικούμενης ποιότητας. Όντως, «οι παλιοί πασόκοι», οι νέοι θηρευτές μιας φαντασιακής εξουσίας, οι ιδιοτελώς προσερχόμενοι στην Αριστερά, οι θαμώνες του σημιτικού και πα-

πανδρεϊκού κράτους είναι εξοργιστικοί στην προσαρμοστικότητά τους. Όντως, η κοινοβουλευτική δομή, ευρύτερα, έχει χάσει τις ποιότητές της, αλλά αυτό πρέπει να το πούμε κοιτώντας την Ιστορία. Η διαφωνία, από την μια «όπλο παρά πόδα» και «ασύρματοι» ή από την άλλη κανόνες αστικής δημοκρατίας, επιβεβαίωσε τη γραμμή της ΕΔΑ. Δημοκρατική νομιμότητα, ανυποχώρητος κοινοβουλευτισμός, απόλυτη πειθάρχηση στις συλλογικές θεσμοποιήσεις, συνδικαλιστική τιμιότητα και ευφυΐα. Αυτή η επιλογή της Αριστεράς ήταν και η μέγιστη υπέρβαση στις τότε συνθήκες, αφού οι συμμορίες του μετεμφυλιακού κράτους δεν το άντεχαν. Και ανάγκασε το σύστημα να εκτραπεί αδίστακτα τη δεκαετία του ‘60 και του ‘70, μέχρι που πάνω στα ερείπια να κερδηθεί μια στοιχειώδης και πολύτιμη δημοκρατία (αυτή που βρίζουμε αγανακτισμένοι). Και αυτή η δημοκρατία έδωσε λαϊκά κέρδη. Οι πολίτες, με την ουσιαστική συμμετοχή και της Αριστεράς, μορφώθηκαν, έζησαν καλύτερα, χάρηκαν. Ναι, υπήρξαν γενιές που χάρηκαν. Ναι, αυτό που γκρεμίζεται σήμερα, αφού απαξιώθηκε, αφού τσακίστηκε από διάτρητα κόμματα εξουσίας, αγορασμένους «συνδικάλες» και στελέχη ανήθικα, που βρήκαν συστημική τρύπα και χώθηκαν, αυτό που χάνεται είναι η λαϊκή χαρά, η αίσθηση ότι υπάρχει αύριο. Φτιάχνεται κάτι ακραίο, σκοτεινό, γιατί ό,τι επακολουθήσει θα ‘ναι αβάσταχτο. Και έχει χρέος το πραγματικό δημοκρατικό τόξο, οι άνθρωποι που

αφίστανται ιδεολογικά και κυρίως ηθικά από τον νεοφιλελευθερισμό, να στοιχηθούν. Η συνεύρεση δεν είναι εναντίον όσων σκέφτονται την παρασυνταγματική εκτροπή (και ενίοτε την πράττουν), αλλά κυρίως εναντίον αυτών που βολεύονται πίσω της. Εναντίον όσων αστόχαστα δεν παίρνουν είδηση τον κατακλυσμό, παρά μόνο αν χτυπήσει την πόρτα τους. Αυτών που παράγουν τον νεοφασισμό ως πολιτική συνθήκη κι όχι των άξεστων που τον αναπαριστούν. Η νέα εκκρεμής απόπειρα της μεγάλης, πολύπλευρης Αριστεράς θα συνταχθεί μέσα στην φτώχεια, είναι όμως συνώνυμη της ανάπτυξης και χειραφέτησης της χώρας. Κρύβει και φιλοδοξίες, και ιδιοτέλειες, και ζωντανές πλευρές του κινήματος και ανεκπλήρωτα αλλά και μεγάλα παραγωγικά και κοινωνικά αιτήματα. Κρύβει ίσως και τους δισταγμούς και τις τύψεις από τη βεβαιωμένη Αριστερά. Αλλά είναι η μόνη άμυνα στην εκτροπή που βράζει. Η παραλυτική διαφωνία πάνω σε τακτικές και κινηματικές τεχνοτροπίες είναι πολυτέλεια. Προς τη Γυάρο, οι συλληφθέντες έψαχναν μια λάμψη συγκατάβασης στο μάτι του φρουρού, που να τους κάνει να πιστέψουν ότι δεν χάθηκαν όλα. Εκεί είμαστε, στο αρματαγωγό προς τη Γυάρο. Μακάρι να κρατηθούμε ακέραιοι στον πανευρωπαϊκό εκφασισμό.

* Ο Δημήτρης Α. Σεβαστάκης είναι ζωγράφος αν. καθηγητής ΕΜΠ. dsevastakis@arch.ntua.gr

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

18 Γιατί κλείνουν τα καταστήματα ΤΗΣ ΑΝΤΙΓΟΝΗΣ ΖΟΥΝΤΑ

Οι συνθήκες για την επιβίωση των μικρών αλλά και μεγάλων καταστημάτων στο κέντρο είναι δραματικές και αφορούν όλους τους τομείς δραστηριότητάς τους. Από τη στιγμή που μπαίνει το «κλειδί», στο κάθε μαγαζί ξεκινά ένας αγώνας εξόδων που καταλήγει άνισος. Αρχικά τα εξαιρετικά υψηλά ενοίκια σε γνωστούς εμπορικούς δρόμους της Αθήνας από ιδιοκτήτες που επί χρόνια εκμεταλλεύονταν, υπέρ το δέον, στην ελεύθερη αγορά τα μισθία τους, ακόμα και λιλιπούτειου εμβαδού, υπήρξε ένα σημαντικό εμπόδιο στην εμπορική δραστηριότητα. Στην προ κρίσης εποχή η υπερτιμολόγηση εμπορευμάτων αλλά και η υψηλότερη κατανάλωση μπορούσαν να ισοσκελίσουν τις απώλειες από τα υψηλά ενοίκια, που παρείχαν όμως χώρους με καλύτερες προσβάσεις σε κεντρικά σημεία αγοράς. Ωστόσο, από το 2010 μέχρι σήμερα τα εισοδήματα έχουν μειωθεί κατά τουλάχιστον 26% και η κατανάλωση κατά 27%, η μεσαία τάξη καταστρέφεται, η αγοραστική κίνηση κινείται οριακά, ακόμα και σε «προνομιακές», άλλοτε, περιόδους αγορών (π.χ. εκπτώσεις, γιορταστικές περίοδοι κ.λπ.). Οι τζίροι κατρακυλούν, τα κέρδη ανύπαρκτα. Ακόμα και κάποιες «διορθώσεις» με μειώσεις σε ενοίκια και λιανικές τιμές δεν στάθηκαν ικανές να αναθερμάνουν την αγορά, ενώ πολλές ήρθαν εξαιρετικά αργά και δεν πρόλαβαν τα «λουκέτα». Την ίδια στιγμή άλλα κόστη αυξάνονταν: φόροι, τέλη, εισφορές, δαπάνες ενέργειας, δανεισμός. Ο μικρομεσαίος, ειδικά, σχεδόν διώκεται από τις κυβερνήσεις στην προσπάθειά του να επιβιώσει σε μια αγορά χωρίς καταναλωτές. Η εγκατάσταση αλλά και η αποχώρηση μεγάλων αλυσίδων λιανικής που μεταφέρθηκαν αλλού, καθώς και η ανάπτυξη της εστίασης άλλαξαν παράλληλα τη φυσιογνωμία στο κέντρο της Αθήνας. Το μικρό μαγαζάκι «στριμώχτηκε» και έπαψε να φαίνεται στους περαστικούς. Πολλοί θεωρούν ότι το κέντρο βρίσκεται σε μια κατάσταση παρακμιακή, δεν είναι πλέον «φιλικό» και λόγω αυξημένης παραβατικότητας, έλλειψης ασφάλειας, αλλά και κακής συγκοινωνίας. Σωρευτικά τα ανωτέρω οδήγησαν σε κλείσιμο μίας στις τρεις επιχειρήσεις του κέντρου, σε μεγάλη συρρίκνωση του ποσοστού των αυτοαπασχολούμενων, σε ρεκόρ κλειστών καταστημάτων σε κεντρικούς δρόμους.

OIKONOMIA KENTΡΟ ΑΘΗΝΑΣ

Κλείνουν η μία επιχείρηση μετά την άλλη μονιακή πολιτική. Οι συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά είναι καθαρά εις βάρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με μεγάλη φορολογία και καμία διευκόλυνση».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Όσο κι αν προσπαθεί o Στουρνάρας να μακιγιάρει την ελληνική αγορά, φτάνοντας ακόμα και να παροτρύνει σ’ εκπομπές τον κόσμο ν’ ανοίξει επιχειρήσεις, το τερατούργημα των πολιτικών λιτότητας που σπρώχνει τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες στην ανεργία και τον δρόμο δεν κρύβεται. Κατά την τελευταία έρευνα της ΕΣΕΕ (Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου), τον Μάρτιο του 2012, από τις συνολικά 9.275 επιχειρήσεις στην Αττική, έχουν κλείσει οι 2.374 (δηλαδή ποσοστό 25,6%). Στο κέντρο της Αθήνας η κατάστασή μοιάζει απελπιστική. Από τις συνολικά 2.909, έβαλαν λουκέτο οι 861 επιχειρήσεις, τουτέστιν μείωση ύψους 29,6%.

«Αν δεν έχει να φας, δεν παίρνεις δαχτυλίδια και κολιέ»

«Ποια ανάπτυξη;» Εικόνες με κλειστά καταστήματα, κατεβασμένα ρολά, άδειες βιτρίνες κι επιγραφές «ενοικιάζεται» στα τζάμια έχουν γίνει πλέον μέρος της πόλης. Μαγαζιά με ιστορία χρόνων δεν άντεξαν. Μονάχα η πινακίδα τους έμεινε να θυμίζει ότι υπήρχαν. Όπως το παλιό Καπνοπωλείο στα Εξάρχεια, Αραχώβης και Μπενάκη γωνία, τα ρουχάδικα στην Ομόνοια, το ασημικό του Νησιώτη, Σταδίου και Κολοκοτρώνη. Μαζί τους πήραν κι ένα κομμάτι της Αθήνας. Κάτι απ’ τη ψυχή της. Στη θέση τους εμφανίζονται καταστήματα χρυσού. Ο πόνος κι η απελπισία γίνονται εμπόριο. «Ποια ανάπτυξη; Πού την είδαν στην κυβέρνηση την ανάπτυξη; Τις προάλλες έκλεισαν δύο καφετέριες που ήταν για χρόνια στην περιοχή. Αν συνεχίσουμε έτσι, το ίδιο θα κάνουμε κι εμείς», μας λέει ο Αντρέας Αμπατζής, ιδιοκτήτης χαρτοπωλείου στην Μπενάκη. Ο τζίρος του έχει πέσει 50%. Τα όνειρα, με την έναρξη μιας επιχείρησης το 2008, έχουν μετατραπεί σε εφιάλτη. «Ξεκινήσαμε με προσδοκίες. Άφησα τον ιδιωτικό τομέα, με την προοπτική ότι θα κτίζαμε κάτι για μας, κάτι που θα βελτίωνε τη ζωή μας. Ευτυχώς δεν έκανε το ίδιο κι η γυναίκα μου». Παρ’ ότι έχει «ρίξει» τις τιμές, έχει καταφέρει να μειώσει το ενοίκιο, έχει αναγκαστεί ν’ απολύσει προσωπικό, κάθε μήνας είναι στοίχημα. Οι πληρωμές στους υπαλλήλους γίνονται με... πίστωση, όπως γίνονται οι πληρωμές από τους πελάτες. «Δεν τα παίρνουμε κι αφήνουμε έτσι τους εργαζόμενους, απλώς δεν έχουμε. Δεν έχω να δώσω για την ασφάλειά μου ε-

δώ κι ένα χρόνο. Να πάθω τίποτα, δεν θα ‘χω να πάω νοσοκομείο». Πίσω από τις αιτίες κρύβονται, σύμφωνα με τον ίδιο, πολιτικές επιλογές και πρακτικές χρόνων. «Η Αριστερά οφείλει να βγει μπροστά. Κι όχι μόνο κάνοντας πορείες, αλλά κινητοποιήσεις με στόχευση, που θα σέβονται όμως κι εμάς. Όταν κλείνουν οι δρόμοι, τα δικά μας έσοδα πέφτουν αυτόματα στο μισό. Ας κλείνει η μια λωρίδα». Αν υπάρχει ένας φάρος ελπίδας όμως, σύμφωνα με την Κατερίνα Βενιώτη, ιδιοκτήτρια καταστήματος με είδη δώρων που κλείνει σ’ ένα μήνα, αυτός είναι οι διαδηλώσεις. «Άμα ο κόσμος δεν έχει λεφτά, δεν πάει να είναι ανοικτοί δρόμοι... Μακάρι να νέκρωναν τα πάντα και να τα κάναμε όλα απ’ την αρχή». Στα 44 της καλείται να βρει νέο επάγγελμα. «Μέσα στον μήνα κλείνω το μαγαζί. Με το που τέλειω-

σα τις σπουδές άρχισα να δουλεύω στην επιχείρηση. Δεν ξέρω να κάνω κάτι άλλο πέρα από τις πωλήσεις». Θεωρεί πως είναι τυχερή που δεν έχει παιδιά, «με τι λεφτά να τα μεγαλώσω; Εδώ δεν μπορώ να μεγαλώσω εμένα». Αντιμετωπίζει την κατάσταση με χιούμορ. «Τι άλλο να κάνω;» αναρωτιέται. Είδε κόπους χρόνων να γκρεμίζονται εν μιά νυκτί, όπου «νύχτα» βάλτε τα τελευταία πέντε χρόνια. «Το μαγαζί λειτουργεί από το 1974. Αρχικά στη Θεσσαλονίκη και τα τελευταία 20 χρόνια είναι στην Γ’ Σεπτεμβρίου». Βλέποντας την καταστροφή να έρχεται, με την κινητικότητα να πέφτει αισθητά από το 2008, άλλαξε χώρο, «από τα 3.000 ευρώ νοίκι και τα 500 τ.μ πήγαμε τα 1.000 και στα 120 τ.μ.» μείωσε το μισθολογικό κόστος, «ήμασταν 8 άτομα κι έχω μείνει μόνη», αλλά το πρόβλημα έχει ονοματεπώνυμο. «Μνη-

Και σε hot spot όμως της πόλης όπως το Κολωνάκι τα πράγματα δεν πάνε καλύτερα. Γκράφιτι καλύπτουν τις τζαμαρίες, με κάποια εγκαταλελειμμένα ράφια και γραφεία να προδίδουν τα περασμένα μεγαλεία. «Αν ο κόσμος δεν έχει να πάρει ψωμί και τυρί, θα πάρει κόσμημα;» ήταν το αφοπλιστικό σχόλιο της Μαρίας Κούτρα, 66 ετών, που βοηθά την κόρη της σε μαγαζί με faux bijoux. «Παλιά κάναμε χονδρικό εμπόριο. Πλέον έχουμε περιοριστεί στο λιανικό, γιατί τα μαγαζιά δεν μπορούσαν να μας πληρώσουν. Κι έτσι κρατιόμαστε ακόμα». Χρειάστηκε βέβαια μια γενναία μείωση των τιμών. «Σκέψου ότι κάτι που κοστίζει 70 ευρώ, το δίνουμε στα 30». Μάλλον ρεαλιστική απόφαση, δεδομένου ότι «πολλοί κοιτάζουν, αλλά δύσκολα παίρνουν κάτι», με τις περισσότερες αγορές να μην ξεπερνούν τα 3 και 5 ευρώ. Αν ήταν νέα, θα έπαιρνε «τον δρόμο της μετανάστευσης». Τα λόγια της μου έφεραν στον νου την «Πυξίδα», ένα παλιό κομμάτι που ‘χαν κυκλοφορήσει σ’ ένα από τα ωραιότερα άλμπουμ της ελληνικής ροκ οι «Αχαιοί». Οι στίχοι του βγαλμένοι απ’ το μέλλον... «Η πόλη που μας γέννησε μας διώχνει μακριά και τις φωλιές που κτίσαμε με τρόπο γκρεμίζει μα εμείς που δεν ζητήσαμε ποτέ τα πολλά το πάθος μας φυλάξαμε και αυτό μας φωτίζει».

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

OIKONOMIA KENTΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αγώνας επιβίωσης και στο βάθος καφε-μπάρ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

Αν ισχύει ότι στον τόπο μας την «ιστορία γράφουν οι παρέες», για το ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, που σήμερα για πρώτη φορά στην ιστορία του βιώνει τον μαρασμό, την ιστορία γράφουν οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες τείνουν να αφανιστούν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και της ανέχειας που εξαπλώνεται ραγδαία στην ελληνική κοινωνία. Τα εμπορικό κέντρο συρρικνώνεται και αλλάζει χαρακτήρα. Τα μικρά εμπορικά καταστήματα, τα πιο πολλά οικογενειακές επιχειρήσεις, το ένα μετά το άλλο κλείνουν και στη θέση τους ξεφυτρώνουν κυρίως καφετέριες, τοστάδικα, ουζερί και ενεχυροδανειστήρια. Ακόμη και στον πλέον εμπορικό δρόμο της πόλης, την Τσιμισκή, καταστήματα που αδειάζουν μένουν επί μήνες ξενοίκιαστα, ενώ τα πράγματα γίνονται δραματικά πάνω από την Εγνατία, όπου σε λίγο θα υπερτερούν τα ξενοίκιαστα καταστήματα από τα εν λειτουργία. Επιμελητήρια και κτηματομεσίτες υποστηρίζουν ότι σε περιοχές του κέντρου τα άδεια καταστήματα φθάνουν έως και το 42%. Στην Τσιμισκή

υπολογίζεται ότι σήμερα είναι προς ενοικίαση το 25% των καταστημάτων, στην Κασσάνδρου το 42,4%, στην Αγίας Σοφίας το αντίστοιχο ποσοστό είναι στο 34,2%, στη Βενιζέλου στο 25,1%, στην Ίωνος Δραγούμη στο 27,5%.

Ο αγώνας του εμπόρου Επί της Ίωνος Δραγούμη βρίσκεται το εμπορικό κατάστημα του Γιώργου Σταυριανίδη με ψιλικά και αξεσουάρ. Μια οικογενειακή επιχείρηση που ξεκίνησε το 1960 από τον παππού του σημερινού ιδιοκτήτη και ρίζωσε... Ρωτήσαμε τον κ. Σταυριανίδη «πώς είναι σήμερα η κατάσταση» και μας απάντησε το αναμενόμενο: «πολύ άσχημη...». Παλιότερα το εμπορικό κατάστημα απασχολούσε και άλλα άτομα, σήμερα ο ιδιοκτήτης παλεύει μόνος του για να καλύψει τα έξοδα. Τα έσοδα μειώ-

ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΩΝ

«Πριμοδοτεί» η κυβέρνηση τράπεζες - κατασκευαστικές ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΖΟΥΝΤΑ

θηκαν, αφού ο κόσμος δεν έχει πια λεφτά για να ξοδεύει, ενώ οι υποχρεώσεις προς το κράτος συνεχώς αυξάνονται. «Σήμερα μου ήρθε ο λογαριασμός της ΔΕΗ και είναι αυξημένος κατά 12%» σχολίασε, ενώ ανά δίμηνο πληρώνει «τζάμπα», όπως χαρακτηριστικά είπε - πάνω από 1.000 ευρώ στο ΤΕΒΕ. «Δεν μου παρέχει σχεδόν τίποτα και γι’ αυτό έκανα και ιδιωτική ασφάλιση για τα παιδιά μου, προς 1.000 ευρώ τον χρόνο... Ούτε ξέρω αν θα πάρω σύνταξη ποτέ», μας είπε. Βασικός κινητήριος μοχλός στην αγορά είναι η αγοραστική δύναμη των πολιτών για τον κ. Σταυριανίδη. «Για να αλλάξει η κατάσταση, πρέπει να πέσουν λεφτά. Πρέπει το κόστος ζωής να πέσει, όπως έπεσαν οι μισθοί. Και δεν εννοώ την ακρίβεια στα τρόφιμα. Μιλάω για το ηλεκτρικό ρεύμα, το πετρέλαιο, τους φόρους, την ύδρευσή» μας είπε. «Πόσο πολύ έχει αλλάξει η Ίωνος Δραγούμη τον καιρό της κρίσης;» τον ρωτήσαμε. «Ήρθαν τα πάνω κάτω. Βλέπεις συνεχώς μαγαζιά να κλείνουν, να μένουν ανοίκιαστα, άλλα να ανοίγουν και να κλείνουν σε λίγους μήνες», μας απάντησε.

Αντέχει στη Βαλαωρίτου η «Soﬁ» Μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο μακριά, ξεκινάει η Βαλαωρίτου. Ένας δρόμος που τη δεκαετία του ‘80 έσφυζε από ζωή την ημέρα, αφού είχαν την έδρα τους οι άπειρες βιοτεχνίες. Τώρα οι βιοτεχνίες έχουν εξαφανιστεί και έδωσαν τη θέση τους στα μπαρ, τις ταβέρνες, τα τοστάδικα... «Αυτή δεν είναι λύση. Τα μπαρ δεν έχουν να κάνουν με την παρα-

γωγή και εμείς χρειαζόμαστε παραγωγή», μας είπε η Σόφη Γκοτζαμάνη, εκ των κληρονόμων της βιοτεχνίας ενδυμάτων «Soﬁ» που μέχρι σήμερα μένει όρθια, στην περιοχή. Η επιχείρηση δημιουργήθηκε το 1974 και μετακόμισε στη Βαλαωρί-

του το 1993. Κάποτε απασχολούσε πολλά άτομα, αλλά εδώ και χρόνια δουλεύει «φασόν» το ράψιμο των ρούχων της, ενώ συνεχίζει να λειτουργεί το πλεκτήριό της. «Σήμερα δεν συμφέρει να λειτουργείς επιχείρηση», υποστηρίζει η κ. Γκοτζαμάνη. Η υπερφορολόγηση, η ακριβή ενέργεια και οι υποχρεώσεις προς κράτος και ταμεία δεν αφήνουν περιθώρια κέρδους. Συγχρόνως πολλοί προμηθευτές, έχουν πάψει εξαιτίας της οικονομικής κρίσης να είναι συνεπείς στις πληρωμές τους, με αποτέλεσμα τα πράγματα να γίνονται ακόμη πιο ασφυκτικά, ενώ οι παραγγελίες έχουν μειωθεί δραστικά. «Παλιά ράβαμε 1000 ρούχα την ημέρα και τώρα ελάχιστα... Τουλάχιστον γνωρίζω ότι η συγκεκριμένη βιοτεχνία βγάζει τις υποχρεώσεις της. Εδώ ολόκληρος Φωκάς έκλεισε...», σχολίασε.

Οι δρόμοι... έχουν τη δική τους ιστορία στην ελληνική πραγματικότητα, καθώς από το πρώτο ΚΠΣ μέχρι και την επόμενη προγραμματική περίοδο (2014-2020), που δεν έχει καν ξεκινήσει, λαμβάνει τη «μερίδα του λέοντος» σε χρηματοδοτήσεις, σε βάρος άλλων σχεδιασμών υποδομών ή νέων έργων. Πρόκειται για τις γνωστές συμβάσεις παραχώρησης και την «επανεκκίνηση των οδικών έργων» που έχουν σταματήσει από το 2011 και ανακοινώνεται κατά τακτά διαστήματα ως εθνική προσπάθεια και προπομπός ανάπτυξης... Αυτή η επανεκκίνηση όχι μόνο θα γίνει με «καπέλο» στο κόστος των έργων για την κάλυψη των επισφαλειών και των μειωμένων κερδών τραπεζών και κατασκευαστριών εταιρειών, αλλά έχει υποθηκεύσει εκ προοιμίου και το νέο ΕΣΠΑ, τη νέα προγραμματική περίοδο, καθώς «καταπίνει» κονδύλια άλλων έργων, που μεταφέρονται ως «ουρές» του τρέχοντος προγράμματος στο επόμενο. Υπενθυμίζεται ότι πρόκειται για 4 συμβάσεις παραχώρησης, συνολικού ύψους 7 δισ. που θα υλοποιούνταν με βάση το εξής χρηματοδοτικό μοντέλο: o 2,1 δισ. (29%) άμεση χρηματοδοτική συμβολή του δημοσίου. o 2,1 δισ. (31%) έσοδα από διόδια ήδη κατασκευασμένων με δημόσιο χρήμα τμημάτων αυτοκινητοδρόμου (έμμεση χρηματοδοτική συμβολή Δημοσίου). o 700 εκατ (10%), μόλις, ίδια κεφάλαια των παραχωρησιούχων. o 2,1 δισ. (30%) δάνεια που εξασφαλίζουν οι παραχωρησιούχοι από τις τράπεζες (δηλαδή ευθύνη των εταιρειών). Για την παύση εργασιών οι εταιρείες επικαλούνται μείωση κυκλοφοριακών φόρτων και συνακόλουθα μείωση εσόδων από διόδια, καθώς και αύξηση του κόστους χρήματος στον τραπεζικό δανεισμό (επιτόκια, ασφάλιστρα κινδύνου κ.λπ.). Αν και οι τράπεζες δεν είναι άμεσα αντισυμβαλλόμενες με το Δημόσιο, ωστόσο αναγκάζεται να διαπραγματευτεί με αυτές (σ.σ.: διά πρωθυπουργικού συμβούλου και

νομικής εταιρείας), καθώς εμπλέκονται σε μέρος της χρηματοδότησης των εταιρειών. Επιπλέον ζητήθηκαν αποζημιώσεις προς τους κατασκευαστές των έργων σε βάρος του Δημοσίου γιατί καθυστέρησε να ολοκληρώσει απαλλοτριώσεις, αρχαιολογικές έρευνες και μετακινήσεις δικτύων ΟΚΩ, το ύψος των οποίων, πάντως, ελέγχεται αν ανταποκρίνεται στην πραγματική επιβάρυνσή του. Βέβαια, οι καθυστερήσεις ευθύνης του Δημοσίου δεν συμψηφίστηκαν με αντίστοιχες των παραχωρησιούχων. Για να καλυφθεί όλο το κόστος οι ελληνικές αρχές ζήτησαν από την Κομισιόν και πέτυχαν μέσω ενός λογιστικού «τρικ», που εμφανίζει τα διόδια ως δυνάμει έσοδα του Δημοσίου, τη χρηματοδότηση και του σκέλους που αντιστοιχεί στα διόδια. Θεωρήθηκε ότι τα έσοδα από διόδια ως έμμεση χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου μπορούν να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαϊκά ταμεία (ΕΣΠΑ). Έτσι το Δημόσιο ξεκινά μια ακόμη «διάσωση» -που θυμίζει εκείνη των τραπεζών-, που όπως όλα δείχνουν θα καταλήξει με επιπλέον κόστος 1,8 δισ., και μάλιστα για λιγότερα χιλιόμετρα οδικών έργων από τα αρχικά συμφωνηθέντα, εκ των οποίων 500 εκατ. αντιστοιχούν σε αποζημιώσεις προς τους κατασκευαστές για τις καθυστερήσεις υποχρεώσεων του Δημοσίου, ενώ το υπόλοιπο 1,3 δισ. αφορά τον δανεισμό των κατασκευαστών και βαφτίστηκε «χρηματοδοτικό κενό». Ελλείψει δημοσίου χρήματος, η εξεύρεση των παραπάνω πόρων μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο μέσω δανεισμού του Δημοσίου ή μέσω ΕΣΠΑ. Έτσι το Δημόσιο εξασφάλισε 600 εκατ. δάνειο από την ΕΤΕπ για την κάλυψη των απαιτούμενων αποζημιώσεων των κατασκευαστών, ενώ τα υπόλοιπα 2,3 δισ. θα επιβαρύνουν το ΕΣΠΑ. Ωστόσο, το πρόγραμμα ενίσχυση, της προσπελασιμότητας, στο οποίο εντάσσονται οι αυτοκινητόδρομοι, παρουσίαζε ήδη υπερδέσμευση 20%, δηλαδή υπέρβαση προϋπολογισμού σε πόρους του προγράμματος, οπότε τα χρήματα πρέπει να εξασφαλιστούν σε βάρος άλλων έργων του ΕΣΠΑ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Ο αγώνας κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού είναι αγώνας για το μέλλον Εννέα βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ καταθέσαμε ερώτηση στη Βουλή (12.9.2013) με θέμα «Άμεση απόσυρση των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από τις ιδιωτικοποιήσεις». Ακόμα περιμένουμε απάντηση. Στην ερώτηση επισημαίναμε ότι, μετά τον επίτροπο Μπαρνιέ, και ο Όλι Ρεν, απαντώντας στον Νίκο Χουντή, ανακοίνωσε ότι «...η Επιτροπή έχει ήδη δηλώσει ότι δεν έχει πολιτική που να υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να ιδιωτικοποιούν τις υπηρεσίες ύδρευσης και έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα αποΤΗΣ ΝΑΝΤΙΑΣ σύρει το νερό από το πεδίο ΒΑΛΑΒΑΝΗ εφαρμογής της Οδηγίας για τις συμβάσεις παραχώρησης». Στον αντίποδα αυτής της αλλαγής στάσης, η Κομισιόν μέσω της τρόικας έχει επιβάλει και η ελληνική κυβέρνηση αποδεχθεί την πώληση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ ως μνημονιακό όρο. Πρόσφατα ψηφίστηκε, μάλιστα, η πληρωμή χρεών του Δημοσίου προς τις εταιρείες ύδρευσης, ύψους 166 εκ. ευρώ, όχι επειδή αυτό θα όφειλε έτσι κι αλλιώς να γίνει, αλλά ως προαπαιτούμενο για την «υποδόση» 1 δισ. του Οκτωβρίου 2013 προκειμένου οι εταιρείες να παραδοθούν «προικοδοτημένες» στις μεγάλες γαλλικές πολυεθνικές του νερού Suez και Veolia και στους Έλληνες συνεργάτες τους. Για να ερμηνεύσουμε το πλαίσιο, θα πρέπει να πάρουμε υπόψη ότι: Πρώτον, βρίσκεται σε εξέλιξη το μεγάλο κύμα αποϊδιωτικοποίησης και επαναδημοτικοποίησης του νερού, που στην Ευρώπη ξεκίνησε από το Παρίσι και σήμερα βρίσκει το Βερολίνο στην τελευταία φάση πλήρους επαναδημοτικοποίησης του νερού του - και μάλιστα με δημόσια συζήτηση περί μη αποζημίωσης της τελευταίας ιδιωτικής εταιρείας. Δεύτερον, με κεντρικό σύνθημα «το νερό δεν είναι για πούλημα» συγκεντρώθηκαν πάνω από 1,5 εκατομμύριο υπογραφές Ευρωπαίων πολιτών, με σωστή quota από κάθε χώρα, από την πρωτοβουλία «right2water». Αυτό συνιστά νόμιμο αίτημα δημοψηφίσματος στην Ε.Ε. για το νερό. Είναι λογικό, λοιπόν, να σκεφτεί κανείς ότι η Ε.Ε., προκειμένου να γλιτώσει ένα δημοψήφισμα που ξέρει ότι θα το χάσει -όπως το έχασε το 2011 η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, και στην Ιταλία δεν μπορεί να ιδιωτικοποιήσει το νερό-, αναδιπλώνεται αποσύροντας το νερό από την «πλατφόρμα» των ιδιωτικοποιήσεων. Ταυτόχρονα, όμως, στις χώρες σε καθεστώς Μνημονίου, ιδιωτικοποιεί το νερό εκβιαστικά. Το κίνημα για το νερό, που ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη κατάφερε να συνενώσει μια, πρωτοφανούς ευρύτητας, «ομπρέλα» συλλογικοτήτων και φορέων, αυτό θα έπρεπε να θέσει σήμερα ως κεντρική απαίτηση-διεκδίκηση: Κατ’ εφαρμογή και της απόφασης της Κομισιόν, άμεση απόσυρση των ΕΥΑΘ και ΕΥΔΑΠ από τους διαγωνισμούς ιδιωτικοποίησης και από το ΤΑΙΠΕΔ.

ΣΥΡΙΖΑ ΓΙΑ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ

Το νερό είναι κοινό αγαθό ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΟΣ

Την πλήρη αντίθεσή του στην ιδιωτικοποίηση των εταιρειών ύδρευσης της πρωτεύουσας και της συμπρωτεύουσας δήλωσε για μία ακόμα φορά ο ΣΥΡΙΖΑ στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος την περασμένη Πέμπτη. Σε μια περίοδο που η κυβέρνηση προετοιμάζει το ξεπούλημα σε τιμή ευκαιρίας δύο εταιρειών που όχι μόνο παρέχουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, αλλά είναι και κερδοφόρες, ο ΣΥΡΙΖΑ ανακοίνωσε την ανάληψη πρωτοβουλιών πανελλαδικής εμβέλειας προκειμένου να αποτραπεί η κίνηση αυτή, η οποία, σε όποια χώρα κι αν δοκιμάστηκε, είχε αρνητικές συνέπειες τόσο ως προς την ποιότητα του νερού όσο και ως προς τις τιμές. Στη συνέντευξη τύπου πήραν μέρος οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Μανώλης Γλέζος, Απόστολος Αλεξόπουλος, Νάντια Βαλαβάνη και Δημήτρης Στρατούλης, καθώς και ο συντονιστής της οργάνωσης ΣΥΡΙΖΑ ΕΥΔΑΠ, Βασίλης Τσόκαλης. Τόσο η ΕΥΔΑΠ όσο και η ΕΥΑΘ έχουν περάσει στο ΤΑΙΠΕΔ και η ιδιωτικοποίησή τους σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί το 2014. «Η ΕΥΑΘ χρησιμοποιείται ως οδηγός για το ξεπούλημα και της ΕΥΔΑΠ» υπογράμμισε μιλώντας στην «Αυγή» της Κυριακής ο Γιώργος Αρχοντόπουλος, πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων της εταιρείας και μέλος της κίνησης «SOSτε το Νερό». Η ΕΥΑΘ είναι μια κερδοφόρα εταιρεία με 20 εκατ. ευρώ κέρδη μόνο για το 2013 και αποθεματικό που φτάνει τα 42 εκατ. ευρώ, σημείωσε ο Γ. Αρχοντόπουλος, τη στιγμή που το δημόσιο της χρωστάει περίπου 50 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η κυβέρνηση επιδιώκει να την ξεπουλήσει με τιμή που δεν θα υπερβεί τα 120-130 εκατομμύρια, τόνισε. Μιλώντας για το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την ΕΥΔΑΠ, ο Β. Τσόκαλης σημείωσε πως «θέλουμε μια ΕΥΔΑΠ απαλλαγμένη από τη διαφθορά και τις πελατειακές νοο-

τροπίες, με διαφάνεια, δημόσια λογοδοσία και κοινωνικό έλεγχο». Σημειώνεται ότι το νέρο της ΕΥΔΑΠ θεωρείται από τα καλύτερα της Ευρώπης, ενώ, για το 2012, η ΕΥΔΑΠ είχε σημαντική διάκριση σε διεθνή περιβαλλοντικό διαγωνισμό σε σχέση με την ποιότητα του νερού.

Απέτυχε η ιδιωτικοποίηση Στη Βρετανία οι ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν κατά την περίοδο 1989-1993 είχαν συνέπεια την αύξηση της τιμής του νερού αρχικά κατά 50% και συνολικά κατά 245% μέχρι το 2006. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες ύδρευσης και η ποιότητα υποβαθμίσθηκαν, καθώς οι εταιρείες, προκειμένου να ανεβάσουν την κερδοφορία τους, κράτησαν τις επενδύσεις στο κατώτερο δυνατό επίπεδο. Επιπλέον αυξήθηκε ο αριθμός των νοικοκυριών που αποσυνδέθηκαν λόγω αδυναμίας πληρωμής των λογαριασμών. Στη Γαλλία το 1985 ιδιωτικοποιήθηκε το 77% του δικτύου ύδρευσης της χώρας. Η αύξηση του τιμολογίου σε συνδυασμό με την ελλιπή συντήρηση του δικτύου απέδειξαν ότι η ιδιωτικοποίηση δεν μπόρεσε να φέρει θετικά αποτελέσματα. Από τον Ια-

νουάριο του 2010, μετά από 25 χρόνια που τη διαχείριση του νερού στο Παρίσι είχαν αποκλειστικά ιδιωτικές εταιρείες, αυτή επανήλθε στην κυριότητα του Δήμου. Στην Αργεντινή το 1993 ιδιωτικοποιήθηκε το σύστημα ύδρευσης - αποχέτευσης του Μπουένος Άιρες. Μετά από 4 χρόνια διαπιστώθηκε ότι η πολυεθνική τηρούσε μόνο το 45% των συμβατικών υποχρεώσεων, ενώ ζητούσε αλλαγές στη σύμβαση για να αυξήσει τις τιμές. Το 2003 διαπιστώθηκε ότι γινόταν επεξεργασία μόνο στο 12% των λυμάτων και το σύνολο σχεδόν απορριπτόταν ανεπεξέργαστο στον ποταμό Ρίο Ντε Λα Πλάτα προξενώντας οικολογική καταστροφή. Στη Βολιβία το 1999 παραχωρήθηκε το δίκτυο ύδρευσης σε πολυεθνική υπό την ηγεσία της αμερικανικής Bechtel. Το 2000 οι αυξήσεις στα τιμολόγια του νερού οδήγησαν σε διαμαρτυρίες που κλιμακώθηκαν και απέκτησαν χαρακτήρα εξέγερσης με 7 νεκρούς. Η εκτόξευση των τιμολογίων, που ακολούθησε, οδήγησε στη δημιουργία ενός κοινωνικού κινήματος που κέρδισε τη μάχη καταφέρνοντας να ακυρωθούν τα συμβόλαια της πολυεθνικής.

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΝΙΚΟΣ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑΣ

«Το νερό ως κοινό αγαθό: Από τη θεωρία στην πράξη» Με πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, διοργανώνονται δύο εκδηλώσεις, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού με τίτλο: «Το νερό ως κοινό αγαθό: Από τη θεωρία στην πράξη». Αναλυτικότερα, το επόμενο Σάββατο 19 Οκτωβρίου θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20), με ομιλήτρια την Ανν Λε Στρατ, αντιδήμαρχο Παρισιού, και πρόεδρο της Eau de Paris. Επιπλέον, θα γίνουν παρεμβάσεις από την κίνηση πολιτών Save Greek Water και εκπροσώπους των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ. Σε συνδιοργάνωση με την κίνηση πολιτών «SOSτε Το Νερό», η παραπάνω εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 21 Οκτωβρίου, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης στην οποία θα μιλήσει η Ανν Λε Στρατ και ο Οσμάν Οζγκιουβέν, δήμαρχος Δικελί (Τουρκία).

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΚΤΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Απάντηση στα τελεσίγραφα Αρβανιτόπουλου ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΙΚΙΑ ΣΤΕΦΑΝΑΚΟΥ

Στα κρύα του λουτρού έμεινε για μία ακόμα φορά ο υπουργός Παιδείας, καθώς και το τελεσίγραφο για τη διαθεσιμότητα στα πανεπιστήμια έληξε, χωρίς ο Κ. Αρβανιτόπουλος να έχει πάρει αυτό που ζητούσε: Τους καταλόγους με τα ονόματα και τα προσόντα των διοικητικών υπαλλήλων των 8 πανεπιστημιακών ιδρυμάτων που ήταν προαπαιτούμενο για την εφαρμογή της Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Χωρίς τους καταλόγους αυτούς, δεν μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία της διαθεσιμότητας, αφού δεν μπορεί να γίνει η μοριοδότηση των υπαλλήλων, η οποία και θα υποδείξει τα 1.349 θύματα. Τα πανεπιστήμια, παρά τα τελεσίγραφα, τις προσπάθειες διάσπασης, τις φοβέρες, τις απειλές, τις μηνυτήριες αναφορές και τις εισαγγελικές παραγγελίες, δεν έδωσαν στον Κ. Αρβανιτόπουλο τα στοιχεία, γεγονός που όχι μόνο τον εξόργισε. Ήδη οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι του καταλόγιζαν ευθύνες, τόσο επειδή καθυστέρησε να ξεκινήσει τη διαδικασία, όσο και για τους ατυχείς χειρισμούς του. Όταν την Τετάρτη, έληξε το τελεσίγραφο, χωρίς να έχουν συγκεντρωθεί τα στοιχεία, ο υπουργός Παιδείας βρέθηκε σοβαρά εκτεθειμένος έναντι των αντιπάλων του και κυρίως των έμμεσων προϊσταμένων του στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Οι κραυγές των συνεργατών του ότι «ουδείς δικαιούται να υπονομεύει την εθνική προσπάθεια» αντανακλούσαν τον προσωπικό πανικό του υπουργού, μήπως ο ίδιος υποδειχθεί ως... υπονομευτής. Στην αναμέτρηση της προηγούμενης εβδομάδας, ο Κ. Αρβανιτόπουλος σημείωσε μία ακόμα ήττα. Για όσους γνωρίζουν τις αρχές δικαίου και ορθολογισμού που διέπουν την πανεπιστημιακή κοινότητα, και ο υπουργός Παιδείας με την ιδιότητα του πανεπιστημιακού θα έπρεπε να τις γνωρίζει, δεν ήταν έκπληξη αυτό που συνέβη. Εργαζόμενοι, διδάσκοντες, φοιτητές, θεσμικοί εκπρόσωποι και συλλογικά όργανα των ιδρυμάτων, όλοι μαζί αντιστέκονται σθεναρά στην επιβολή του μέτρου της διαθεσιμότητας. Όχι μόνο για λόγους αλληλεγγύης σε όσους οδηγούνται στην πυρά των απολύσεων, αλλά και επειδή τα πανεπιστήμια, που έχουν δεχτεί απανωτά χτυπήματα, οδηγούνται σε απόλυτο μαρασμό, χωρίς προοπτικές ανάκαμψης. Αυτή η πραγματικότητα, την οποία ανέδειξαν με κάθε τρόπο και την τεκμηρίωσαν με στοιχεία και έρευνες, όπως ξέρουν να τεκμηριώνουν οι πανεπιστημιακοί, έδωσε σάρκα και οστά σε έναν αγώνα που

Τα πανεπιστήμια, παρά τα τελεσίγραφα, τις προσπάθειες διάσπασης, τις φοβέρες, τις απειλές, τις μηνυτήριες αναφορές και τις εισαγγελικές παραγγελίες, δεν έδωσαν στον Κ. Αρβανιτόπουλο τα στοιχεία

διανύει το δεύτερο μήνα ζωής.

«Είμαστε μαζί σας» Ο αγώνας αυτός αγγίζει και το νέο αίμα της πανεπιστημιακής κοινότητας. Τους πρωτοετείς φοιτητές και τις οικογένειές τους. Όσο κι αν προσπάθησε η κυβέρνηση και ο υπουργός να στρέψει τους πρωτοετείς εναντίον των απεργών, δεν τα κατάφεραν. Οι εγγραφές είναι ακόμα στον αέρα, αλλά οι πρωτοετείς κάθισαν ήδη στα αμφιθέατρα και έγιναν συμμέτοχοι του αγώνα διάσωσης των ιδρυμάτων τους. Όποιος βρέθηκε στις εκδηλώσεις υποδοχής πρωτοετών φοιτητών που οργάνωσαν οι εργαζόμενοι και οι διδάσκοντες των πανεπιστημίων του ΕΚΠΑ και του ΕΜΠ και είδε τις αντιδράσεις των παιδιών και των γονιών τους, θα καταλάβαινε ότι ο υπουργός Παιδείας θα πρέπει να αναζητήσει αλλού κοινό «προθύμων». Οι νέοι φοιτητές καταλάβαιναν απόλυτα ότι τα ιδρύματα στα οποία πέρασαν μετά από τόσο κόπο και έξοδα δεν θα είναι σε θέση να τους προσφέρουν ούτε τα στοιχειώδη. Του χρόνου οι εγγραφές μπορεί να συνοδεύονται από την καταβολή ενός διόλου ευκαταφρόνητου ποσού, τα συγγράμματα να αγοράζονται εξ ολοκλήρου με χρήματα των φοιτητών, οι βιβλιοθήκες και τα εργαστήρια να μην λειτουργούν, η φοιτητική μέριμνα και σίτιση να καταρρεύσει παντελώς, όπως ομολογεί και η ίδια η Κομισιόν. Τα πανεπιστήμια έχουν χάσει το 60% της χρηματοδότησής τους και όλα τους τα αποθεματικά, έχουν υποστεί ήδη ένα κύμα διαθεσιμότητας, έχουν αντιμετωπίσει μύρια όσα προβλήματα από την επιβολή του νόμου μετάλλαξης της φυσιογνωμίας τους, έχουν «παγώσει» λειτουργικά προκειμένου να βγουν τα συμβούλια ιδρύματος, έχουν εκβια-

Με ρύθμιση που κατέθεσε το απόγευμα της Παρασκευής στη Βουλή, κάνει λάστιχο τον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα για να συμπεριλάβει και το «ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα της μη απογραφής του υπαλλήλου», με ποινή την αργία!

στεί ανοικτά, έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα. Κι όμως έχουν σταθεί όρθια. Χάρη στους ανθρώπους τους, που σήμερα μάχονται για να εμποδίσουν μία ακόμα καταστροφική επιλογή. Μια επιλογή που θα οδηγήσει στην εκχώρηση ζωτικών λειτουργιών του δημοσίου πανεπιστημίου στο ιδιωτικό κεφάλαιο, την έμμεση ή και άμεση επιβολή διδάκτρων σε προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές.

Το νέο τελεσίγραφο: Απογραφή ή αργία! Ο υπουργός Παιδείας, μετά το μπλοκάρισμα στην πράξη της εφαρμογής της υπουργικής απόφασης, επιχειρεί με έναν ακραία αυταρχικό και αντιδημοκρατικό τρόπο να αποδείξει πλέον την «αποδοτικότητά» του. Με ρύθμιση που κατέθεσε το απόγευμα της Παρασκευής στη Βουλή, κάνει λάστιχο τον Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα, για να συμπεριλάβει και το «ειδικό πειθαρχικό παράπτωμα της μη απογραφής του υπαλλήλου» με ποινή την αργία! Η ρύθμιση κατατέθηκε ως τροπολογία σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Περιβάλλοντος, η συζήτηση του οποίου θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη. Με βάση προηγούμενα ανακοινωθέντα του υπουργείου Παιδείας, όλοι οι υπάλληλοι των ιδρυμάτων υποχρεούνται να κάνουν οι ίδιοι, χωρίς τη μεσολάβηση του ιδρύματος όπου απασχολούνται, την αποτίμηση των προσόντων τους. Αν δεν το κάνουν μέσα σε πέντε ημέρες, μετά από σχετική πρόσκληση, θα τεθούν σε αργία! Πρόκειται για έναν πρωτοφανή εκβιασμό, προκειμένου να σπάσει το «μέτωπο της ανταρσίας», όπως αποκαλεί το υπουργείο Παιδείας (στο τελευταίο του non paper) τον καθολικό αγώνα της πανεπιστημιακής κοινότητας ενάντια στο μέτρο της διαθεσιμότητας.

Ωστόσο, όπως δείχνουν τα μέχρι τώρα στοιχεία, ούτε με τη ρύθμιση αυτή θα καταφέρει ο υπουργός να σώσει το γόητρό του. Παρά το γεγονός ότι το μήνυμα που εκπέμπει είναι «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», οι εργαζόμενοι μένουν αμετακίνητοι στην απόφασή τους να δώσουν τη μάχη για να μην περάσει η διαθεσιμότητα. Στις Γενικές Συνελεύσεις των δύο μεγάλων πανεπιστημίων της Αθήνας, του ΕΚΠΑ και του ΕΜΠ, που έγιναν την Παρασκευή, η συμμετοχή ήταν καθολική και οι αποφάσεις ομόφωνες: «Συνεχίζουμε με νέα πενθήμερη και την επόμενη εβδομάδα. Δεν υποβάλλουμε καμία ηλεκτρονική αίτηση». Όχι μόνο δεν πέρασε ο εκφοβισμός και η τρομοκρατία, αλλά οι εργαζόμενοι συσπειρώθηκαν ακόμη περισσότερο για να αντιμετωπίσουν και αυτή την πρόκληση. Όπως αναδείχτηκε και στις Γενικές Συνελεύσεις, η όλη διαδικασία είναι διάτρητη και θα αντιμετωπιστεί και νομικά. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και με τη ρύθμιση αυτή, το υπουργείο Παιδείας αδυνατεί να διασφαλίσει το πρόγραμμα διαθεσιμότητας, καθώς προαπαιτούμενο για την υλοποίησή του, είναι όλοι οι υπάλληλοι να καταθέσουν τα στοιχεία τους για να γίνει η μοριοδότηση. Διαφορετικά τα αποτελέσματα θα είναι στον αέρα και η όλη διαδικασία μια απλή παρωδία. Ο Κ. Αρβανιτόπουλος, χάνοντας την ψυχραιμία του, κατηγορεί τα πανεπιστήμια για «φέουδα ανομίας». Πριν από κάποια χρόνια ο Γ. Παπανδρέου τα είχε αποκαλέσει κέντρα σκοταδισμού και η Α. Διαμαντοπούλου είχε αναλάβει να τα λοβοτομήσει... Αλλά τα πανεπιστήμια άντεξαν την πολιορκία. Όπως όλα τα γερά προπύργια. Κάποιοι άλλοι βγήκαν σε διαθεσιμότητα...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΥΓΕΙΑ

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ»

Φόβοι για διασπορά του AIDS πέραν από τους χρήστες ναρκωτικών ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

Ιδιαίτερα αυξημένο όσο και ανησυχητικό φαίνεται ότι είναι το ενδεχόμενο της διασποράς της λοίμωξης HIV/AIDS πέραν του πληθυσμού των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών (ΧΕΝ) στη χώρα μας, στο προσεχές μέλλον, όπως ακριβώς είχε συμβεί, σε αντίστοιχη περίπτωση, με την επιδημία HIV/AIDS σε ΧΕΝ της Νέας Υόρκης των ΗΠΑ, ενώ η διασύνδεση, η παρακολούθηση και η θεραπεία της λοίμωξης HIV/AIDS για τους οροθετικούς ΧΕΝ αποτελούν ιδιαιτέρως δυσχερείς διαδικασίες, εξαιτίας των συγκεκριμένων χαρακτηριστικών αυτής της κοινωνικής ομάδας, όπως απουσία στέγης και ασφαλιστικής κάλυψης, συλλοίμωξη με ηπατίτιδα και διατροφική ανασφάλεια. Χαρακτηριστικό είναι ότι έχει διαπιστωθεί επιστημονικώς το γεγονός πως η απουσία στέγης συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για HIV/AIDS λοίμωξη για τους ΧΕΝ οι οποίοι δεν έχουν μολυνθεί, ενώ στα οροθετικά ά-

τομα καθιστά δύσκολη τη διασύνδεση και την παραμονή τους σε φροντίδα και αντιρετροϊκή θεραπεία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία των ιδίων, αλλά και τη δημόσια υγεία στη χώρα. Αυτά είναι μερικά από τα πιο σημαντικά, ενδιαφέροντα και χρήσιμα συμπεράσματα τα οποία προκύπτουν από τα στατιστικά στοιχεία του προγράμματος «Αριστοτέλης», το οποίο διεξάγεται από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και τον Οργανισμό Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ), με τη σύμπραξη των μη κυβερνητικών οργανώσεων «PRAKSIS» και «Θετική Φωνή», καθώς και της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Έρευνας του AIDS και Σεξουαλικώς Μεταδιδομένων Νοσημάτων, υπό την επιστημονική ευθύνη και καθοδήγηση του καθηγητή Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Άγγελου Χατζάκη. Τα αποτελέσματα του προγράμματος «Αριστοτέλης», το οποίο ξεκίνησε το 2011 στην Αθήνα, παρουσιά-

AΓΓΕΛΟΣ ΧΑΤΖΑΚΗΣ:

στηκαν από την ερευνήτρια Βάνα Σύψα, κατά τη διάρκεια της 1ης πανελλήνιας συνάντησης «AIDS και Ηπατίτιδες», η οποία πραγματοποιήθηκε στις 27 - 29 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα.

Άνδρες χωρίς ασφάλιση και στέγη... Σε σύνολο 3.007 ΧΕΝ από τους οποίους ελήφθησαν 5.700 συνεντεύξεις και ισάριθμα δείγματα αίματος, το 85% ήταν άνδρες, το 66% περίπου δεν είχε ασφαλιστική κάλυψη και το 20% περίπου ήταν άστεγο κατά την περίοδο της συμμετοχής του στο πρόγραμμα. Επίσης, από το σύνολο των 3.007 ΧΕΝ του προγράμματος, το 11% - 15% ανέφερε χώρα προέλευσης εκτός Ελλάδας, ενώ η κύρια ουσία χρήσης για τη συντριπτική πλειονότητα των ΧΕΝ του προγράμ-

ματος ήταν η ηρωίνη. Σημειώνεται ότι ένα αξιοσημείωτο ποσοστό του συνόλου αναφέρει ότι ο τελευταίος σεξουαλικός του σύντροφος ήταν άτομο που δεν κάνει ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών (55% των ανδρών και 30% των γυναικών, περίπου), ενώ το 17,4% των συμμετεχόντων στο πρόγραμμα βρέθηκαν θετικοί σε αντισώματα έναντι του ιού HIV - 1, δηλαδή ένας στους έξι ΧΕΝ είναι οροθετικός. Ακόμη, το 50% περίπου από τους οροθετικούς συμμετέχοντες διαγνώσθηκαν για πρώτη φορά στο πλαίσιο του ιδίου του προγράμματος, ενώ μόλις το... 37% έχει μέχρι σήμερα διασυνδεθεί με μονάδες ειδικών λοιμώξεων (ΜΕΛ). Οι επιστήμονες του προγράμματος διατυπώνουν μεταξύ άλλων με έμφαση την ανάγκη σύμφωνα με την οποία «η αντιμετώπιση της απουσίας στέγης, σε συνδυασμό με την αύξηση της κάλυψης προγραμμάτων πρόληψης, αποτελούν προτεραιότητα για τη μείωση της μετάδοσης του HIV/AIDS στους ΧΕΝ».

ΜΕΝΗ ΜΑΛΛΙΩΡΗ:

Σ’ ένα - δύο μήνες θα είναι αδύνατη η θεραπευτική δραστηριότητα

Επείγουσα η ανάγκη επιχορήγησης του ΟΚΑΝΑ

A. Oι ΧΕΝ είναι πολύ συχνά άστεγοι κι αυτό συσχετίζεται τόσο με αυξημένη λοίμωξη HIV όσο και με αδυναμία παρακολούθησης και συμμόρφωσης με τις ιατρικές οδηγίες. B. Στα νοσοκομεία και στις ΜΕΛ έχει επέλθει κορεσμός και οι καινούργιοι οροθετικοί χρήστες έχουν μεγάλες δυσκολίες για ραντεβού παρακολούθησης. Γ. Η αντιμετώπιση του οροθετικού ΧΕΝ που έχει στερητικό σύνδρομο στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Πρέπει να βελτιωθεί η συνεργασία των παθολόγων και ψυχιάτρων του ΟΚΑΝΑ με τις ΜΕΛ. Δ. Η βουπρενορφίνη πρέπει να είναι διαθέσιμη, σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες, στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων. Την ανάγκη αυτή πρέπει να καλύψει ο ΟΚΑΝΑ κατά προτεραιότητα. Ε. Το πρόγραμμα διανομής βελονών και συρίγγων από τον ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΕΛΠΝΟ και τις ΜΚΟ έχει βελτιωθεί πολύ. Αντίθετα, υπάρχουν ακόμη καθυστερήσεις στην εισαγωγή των οροθετικών ΧΕΝ στα προγράμματα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ για τους γνωστούς λόγους υποχρηματοδότησης του ΟΚΑΝΑ. ΣΤ. Το στίγμα και οι προκαταλήψεις εναντίον των ΧΕΝ διατρέχουν όλη την κοινωνία μας και δυστυχώς και πολλούς από το υγειονομικό προσωπικό. Ο ΟΚΑΝΑ πρέπει να δουλέψει περισσότερο στην ενημέρωση του υγειονομικού προσωπικού και να συνειδητοποιήσει ότι, εκτός από την πολύ σημαντική δουλειά που

Η δραματική αύξηση του HIV στα άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών ενδοφλεβίως από το 2011 μέχρι και σήμερα επέβαλε τη δραστική επέκταση και εντατικοποίηση των δράσεων «δουλειά στον δρόμο» του ΟΚΑΝΑ με τελικό στόχο τη διάθεση υλικού για την ενδοφλέβια χρήση (βελόνες, σύριγγες, υλικά αποστείρωσης) και τη σεξουαλική δραστηριότητα (προφυλακτικά). Το 2011 είχαν διατεθεί στην Αθήνα 18.000 πακέτα με τον σχετικό εξοπλισμό, ενώ το 2012 αυξήθηκαν σε 52.000 πακέτα. Ο στόχος που πρέπει να επιτευχθεί για να αναχαιτιστεί η επιδημία και ο οποίος έχει τεθεί μέσω της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (technical report του ECDC) είναι η διανομή -ανά χρήστη τον χρόνο- 200 βελονών και συριγγών. Πρέπει δηλαδή να μοιράσουμε στην Αττική 250.000 πακέτα υγειονομικού υλικού και περίπου 500.000 στην υπόλοιπη Ελλάδα. Ταυτόχρονα όμως με την ενίσχυση του προγράμματος χορήγησης συριγγών και προφυλακτικών θα πρέπει να δημιουργηθούν νέες θέσεις θεραπείας που θα απομακρύνουν τους χρήστες από την «πιάτσα» καθώς και χώροι προένταξης, όπου οι χρήστες μπο-

κάνει στην κοινότητα για πρόληψη και θεραπεία της χρήσης ουσιών, θα πρέπει κατά συστηματικό τρόπο να ενημερώσει και να εκπαιδεύσει το υγειονομικό προσωπικό στα προβλήματα γύρω από τη χρήση των ουσιών. Ζ. Υπάρχει σημαντική πρόοδος στη συνεργασία του ΟΚΑΝΑ με τις σχετικές ΜΚΟ. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης γιατί οι ΧΕΝ, που είναι υπό παρακολούθηση σε νοσοκομεία χρειάζονται τη βοήθεια και υποστήριξη που προσφέρουν οι εθελοντές. Η επιδημία του HIV είναι πολύ πιθανό να έχει διαφύγει από τα στενά όρια των ΧΕΝ εφόσον η ομάδα αυτή έχει συχνά σεξουαλικές επαφές με άλλες ομάδες του πληθυσμού. Η ακριβής απάντηση στο ερώτημα αυτό θα είναι γνωστή σε λίγες εβδομάδες ή μήνες. Αυτό που απαιτείται από το ΚΕΕΛΠΝΟ είναι καλύτερη συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ και χρηματοδότηση των ΜΕΛ και των εργαστηρίων. Προς το παρόν, τα εργαστήρια και οι ΜΕΛ δεν χρηματοδοτούνται και, εάν συνεχιστεί η κατάσταση, τους επόμενους 1-2 μήνες θα πάψει κάθε δραστηριότητα και δεν θα είναι δυνατή η παροχή υπηρεσιών από τα εργαστήρια και τα κέντρα αναφοράς AIDS. * Ο Άγγ. Χατζάκης είναι καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

ρούν, μεταξύ άλλων, να ‘εκπαιδεύονται’ σε ασφαλείς συμπεριφορές χρήσης. Για να υλοποιηθούν όμως όλα τα παραπάνω, βασική προτεραιότητα αποτελεί η ομαλή και επαρκής χρηματοδότηση του ΟΚΑΝΑ. Με δεδομένο ότι το ημερήσιο κόστος κάθε θεραπευόμενου στο πρόγραμμα υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ ανέρχεται σε 8 ευρώ περίπου (ενώ η παραμονή του στην πιάτσα κοστίζει πλέον των 100 ευρώ την ημέρα), η χρηματοδότηση του Οργανισμού θα έπρεπε να είναι σήμερα μόνο για τους θεραπευόμενους 23.600.000 ευρώ. Η επιχορήγηση, όμως του ΟΚΑΝΑ για το 2012 ήταν μόλις 18.500.000 ευρώ, όταν μόνο η μισθοδοσία, μετά από όλες τις βάσει σχετικής νομοθεσίας περικοπές μέχρι και το τέλος του 2012, ήταν 20.040.000 ευρώ. Για το 2013 η επιχορήγηση του ΟΚΑΝΑ ανέρχεται στο ποσό των 18.000.000 με τη συνολική μισθοδοσία να ανέρχεται μετά την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου, τον Ιανουάριο του 2013, σε 18.500.000 ευρώ. * Η Μένη Μαλλιώρη είναι η πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΑΡΘΡΑ ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΡΙΖΑ Α.Ι. ΡΕΝΤΗ: Ανοιχτή συγκέντρωση με θέμα «Να βάλουμε τέλος στα Μνημόνια και τον φασισμό» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Αγίου Ιωάννη Ρέντη, την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου, στις 7.30 μ.μ., στο Πνευματικό Κέντρο Ρέντη (Μπιχάκη 15, απέναντι από το Δημαρχείο της πόλης). Θα μιλήσει η Σοφία Σακοράφα, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. ΒΥΡΩΝΑΣ - ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ: Εκδήλωση με θέμα «Να τελειώνουμε με τα Μνημόνια και τους ναζί, για μια Ελλάδα ελεύθερη και δημοκρατική» διοργανώνουν οι Νέες και οι Νέοι του ΣΥΡΙΖΑ Βύρωνα-Καισαριανής, απόψε Κυριακή 13 Οκτωβρίου, στις 6.30 μ.μ., στο Θέατρο Νέα Ελβετία (Λουίζα). Στην εκδήλωση θα παρέμβουν οι: Μανώλης Γλέζος, βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, Μιχάλης Λυμπεράτος, ιστορικός, Κωνσταντίνος Λαμπράκης, μεταπτυχιακός φοιτητής. ΚΙΛΚΙΣ: Ανοιχτή εκδήλωση - συζήτηση με θέμα «Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την έξοδο από την κρίση» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Κιλκίς στο Εργατικό Κέντρο της πόλης, τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου, στις 7 μ.μ. Εισηγείται ο Γιώργος Σταθάκης, βουλευτής, υπεύθυνος της Επιτροπής Ελέγχου Κοινοβουλευτικού Έργου Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ. ΓΚΥΖΗ: Εκδήλωση με θέμα «Οκτώβρης 1944 - Οκτώβρης 2013: Ο αγώνας κατά του φασισμού και της φτώχειας πάντα επίκαιρος» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Γκύζη-Πολυγώνου τη Δευτέρα 14 Οκτώβρη, στις 6 μ.μ., στο Πνευματικό Κέντρο Βαφειοχωρίου. Εισηγούνται οι: Μανώλης Γλέζος, βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Βούτσης, γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος. ΛΑΜΙΑ: Φιλειρηνική-αντιφασιστική εκδήλωση διοργανώνουν, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του Πάνου Τριγάζη «Ο Λαμπράκης και το Κίνημα Ειρήνης», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ταξιδευτής, η ΕΛΜΕ Φθιώτιδας και ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου στη Λαμία. Η εκδηλωση θα πραγματοποιηθεί στο Εργατικό Κέντρο Λαμίας, στις 7 το απόγευμα.

EΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ

«Η νεοφασιστική απειλή στα χρόνια του Μνημονίου: Πολιτική και νομική αντιμετώπιση» Δικηγόροι: Εκδήλωση με θέμα «Η νεοφασιστική απειλή στα χρόνια του Μνημονίου: Πολιτική και νομική αντιμετώπιση» διοργανώνει η Ριζοσπαστική Αριστερή Κίνηση Δικηγόρων, την Τρίτη 15 Οκτωβρίου και ώρα 6 μ.μ. στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20). Εισηγούνται οι: Γιώργος Κατρούγκαλος, καθηγητής Δημοσίου Δικαίου, Δημήτρης Μπελαντής, δικηγόρος, Τασία Χριστοδουλοπούλου, δικηγόρος, Δημήτρης Ψαρράς, δημοσιογράφος («Εφημερίδα των Συντακτών»).

Πλατφόρμα 2010 Σε ευρεία σύσκεψη των μελών της καλεί η Πλατφόρμα 2010 το ερχόμενο Σάββατο 19 Οκτωβρίου, στο Σινέ Κεραμεικός. Τα θέματα που θα απασχολήσουν είναι η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, η στήριξη της οργανωτικής ανασυγκρότησης και, βεβαίως, οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις.

Ύφεση και αύξηση της ανεργίας στον Νότο, ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας στον Βορρά ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ* Μέχρι το 2008 τα 12 κράτη-πρώτα μέλη της Ευρωζώνης απόλαυσαν μια περίοδο συνεχούς ανάπτυξης. Το 2009, όμως, η παγκόσμια οικονομική κρίση, που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ το 2008, είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθεί ύφεση και σε όλα τα κράτη. Με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat, για το Β’ τρίμηνο (το πιο αντιπροσωπευτικό) των ετών 2008-2013, το μέγεθος της ύφεσης το Β΄ τρίμηνο του 2009 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008 στην ομάδα των βόρειων κρατών (Βέλγιο, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Αυστρία και Φινλανδία) (-5,2%) ήταν περίπου ίσο με εκείνο των νότιων (Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα και, λόγω Μνημονίου, Ιρλανδία) (-5,3%). Από το 2010, όμως, και μετά, λόγω των Μνημονίων και γενικότερα της λιτότητας που έχει επιβληθεί στην ομάδα των νότιων κρατών, σημειώθηκαν μεγάλες διαφορές στους ρυθμούς μεταβολής του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές (δηλαδή ανάπτυξη ή ύφεση) ανάμεσα στις δύο ομάδες κρατών. Πιο συγκεκριμένα: o Το Β’ τρίμηνο του 2010, σε σχέση με εκείνο του 2009, σημειώθηκε ανάπτυξη και στις δύο ομάδες κρατών, αλλά εκείνη στα βόρεια ήταν 3%, ενώ στα νότια μόλις 0,5%, και το 2011 σε σχέση με το 2010 2,6% στα βόρεια και 0,1% στα νότια. o Το 2012, σε σχέση με το 2011, στα μεν βόρεια σημειώθηκε ανάπτυξη 0,4%, ενώ στα νότια

ύφεση -2,3% και το 2013 σε σχέση με το 2012, μηδαμινή ανάπτυξη 0,1% (ουσιαστικά στασιμότητα) στα βόρεια, ενώ στα νότια ύφεση -2,0%. Πολύ μεγαλύτερες ήταν οι διαφορές ανάμεσα στα επιμέρους κράτη της καθεμιάς ομάδας. Οι διαφορετικοί ρυθμοί μεταβολής του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές είχαν, όπως είναι επόμενο, σαν αποτέλεσμα να σημειωθούν μεγάλες διαφορές και στη μεταβολή της ανεργίας. Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τη μεταβολή τόσο του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές όσο και της ανεργίας το Β’ τρίμηνο του 2013 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2009. Τα σχετικά στοιχεία δίνονται στον Πίνακα που ακολουθεί. Στην 1η στήλη του Πίνακα δίνεται το ΑΕΠ σε εκατ. ευρώ σε σταθερές τιμές του 2005 των 12 κρατών - πρώτων

μελών της Ευρωζώνης, των δύο υποομάδων τους (Ε.Ζ.Β7=Βόρειων, και Ε.Ζ.Ν5=Νότιων) και του συνόλου τους (Ε.Ζ.12) το Β’ τρίμηνο του έτους 2009, στη 2η το έτους 2013 και στην 3η η ποσοστιαία μεταβολή του. Στην 4η και την 5η στήλη δίνεται το ποσοστό ανεργίας τους τα ίδια τρίμηνα των ετών 2009 και 2013 και στην 6η η διαφορά τους. Από τον Πίνακα αυτό φαίνεται το Β΄ τρίμηνο του 2013 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2009: o Το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές του 2005 αυξήθηκε στα 7 βόρεια κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και οριακά στην Ιρλανδία και μειώθηκε στα 4 νότια. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη Γερμανία και ακολουθούν η Αυστρία και το Λουξεμβούργο και η μεγαλύτερη μείωση στην Ελλάδα (πολλαπλάσια εκείνης των τριών άλλων νότιων κρατών). o Η ανεργία στη αυξήθηκε σε 9 κράτη και μειώθηκε σε 3 (στη Γερμανία, τη Φινλανδία και την Αυστρία). Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στην Ελλάδα (με μεγάλη διαφορά από τις επόμενες Ισπανία και Πορτογαλία) και η μεγαλύτερη μείωση στη Γερμανία. o Εξαιτίας των μεγάλων διαφορών στη μεταβολή τόσο του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές όσο και της ανεργίας, στη μεν ομάδα των 7 βόρειων κρατών σημειώθηκε αύξηση του ΑΕΠ και ελαφρά μεί-

ωση της ανεργίας, ενώ στην ομάδα των 5 νότιων μείωση (ύφεση) και μεγάλη αύξηση της ανεργίας. Είναι σαφές από την παραπάνω ανάλυση ότι υπάρχει στενότατη σχέση ανάμεσα στη μεταβολή του ΑΕΠ και σε εκείνη της ανεργίας. Όταν το ΑΕΠ αυξάνεται η ανεργία μειώνεται και αντίστροφα. Η σχέση αυτή φαίνεται ανάγλυφα στο Διάγραμμα που ακολουθεί. Όπως φαίνεται τόσο από τον Πίνακα όσο και από το Διάγραμμα, η χώρα μας εξαιτίας της υπογραφής από τις διαδοχικές κυβερνήσεις των Μνημονίων και της εφαρμογής των μέτρων που περιλαμβάνονται σ’ αυτά, κατέχει, δυστυχώς, την πρώτη θέση τόσο στη μείωση του ΑΕΠ όσο και στην αύξηση της ανεργίας και μάλιστα σε μεγάλη απόσταση από τις άλλες χώρες που έχουν υπογράψει Μνημόνια ή εφαρμόζουν παρόμοια πολιτική. Αν δεν εγκαταλειφθεί η καταστρεπτική αυτή πολιτική και δεν υλοποιηθεί μια άλλη, ριζικά διαφορετική, τα τραγικά αποτελέσματα των συνεπειών αυτών, τα οποία βιώνει ένα ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό των νοικοκυριών, θα αυξάνονται, εγκυμονώντας κοινωνική έκρηξη.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι τέως αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ έχει άμεση επίπτωση στον προϋπολογισμό τους. Επιπλέον, είναι από τους στενότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και φοβούνται ότι ακόμη κι αν η αμερικανική χρεωκοπία αποφευχθεί -όπως διαφαινόταν από το βράδυ της Πέμπτης-, η παράλυση της αμερικανικής δημόσιας διοίκησης μπορεί να οδηγήσει σε επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας, άρα σε μείωση των εξαγωγών τους εκεί.

ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Τις πρώτες δέκα μέρες της κρίσης, τα μέτωπα στο αμερικανικό Κογκρέσο ήταν αμετακίνητα. Ενώ η δημόσια διοίκηση των Ηνωμένων Πολιτειών είχε βάλει λουκέτο από την 1η Οκτωβρίου, οι Ρεπουμπλικάνοι συνέχιζαν να εκβιάζουν τον πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα να πάρει πίσω τη μεταρρύθμιση στο σύστημα Υγείας, αλλιώς δήλωναν ότι δεν πρόκειται να ψηφίσουν ούτε τον προϋπολογισμό, ούτε την αύξηση του ορίου του δημοσίου χρέους. Ο Ομπάμα, από την πλευρά του, δήλωνε δημοσίως ότι δεν εκβιάζεται κι ότι είναι διατεθειμένος να συζητήσει τις όποιες... «βελτιώσεις» στο σύστημα Υγείας, μόνο εφόσον οι Ρεπουμπλικάνοι ψηφίσουν τον προϋπολογισμό. Την ενδέκατη μέρα της κρίσης, κάτι άρχισε να κινείται στην Ουάσιγκτον. Ο πρόεδρος της Βουλής και επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων, Τζον Μπένερ, βρήκε τον δρόμο προς τον Λευκό Οίκο, με μια πρόταση ικανή να αποτρέψει για μερικές εβδομάδες μια άμεση έκρηξη στην παγκόσμια οικονομία, αλλά όχι να επιτρέψει στη δημόσια διοίκηση να πιάσει πάλι δουλειά. Ουσιαστικά, οι Ρεπουμπλικάνοι προτίθενται να αυξήσουν για έξι εβδομάδες το όριο του χρέους, ούτως ώστε οι ΗΠΑ να μην κηρύξουν επιλεκτική χρεωκοπία μετά τις 17 Οκτωβρίου. Πιθανόν τρομοκρατημένοι από τις επιπτώσεις που θα είχε μια τέτοια πρωτόγνωρη εξέλιξη, αποφάσισαν να κερδίσουν χρόνο, για να το ξανασκεφτούν, για να ανασυντάξουν τις δυνάμεις τους. Και κρατούν σταθερή την πίεση στον Ομπάμα, αφού αρνούνται να άρουν το πολιτικό αδιέξοδο στο θέμα του προϋπολογισμού.

Το «δίλημμα» των Ρεπουμπλικάνων Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο στην Ουάσινγκτον, διαφαί-

Εφιάλτης για την Ευρώπη

ΟΙ ΗΠΑ ΣΤΟ ΧΕΙΛΟΣ ΤΟΥ «ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΓΚΡΕΜΟΥ»

Με κομμένη την ανάσα λίγο πριν το «σημείο μηδέν» νεται, όμως, αφενός ότι ο πλανήτης θα γλιτώσει στο άμεσο επόμενο διάστημα μια νέα κρίση α λα Lehman Brothers, αφετέρου ότι το θρίλερ θα έχει συνέχεια. Κι αυτό διότι στις Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια νέα πραγματικότητα, μη προβλέψιμη. Όπως έλεγε στην «Αυγή» παλαίμαχος Αμερικανός διπλωμάτης, η Wall Street δεν ελέγχει το κίνημα του Κόμματος του Τσαγιού. Μέχρι το 2008 ήταν πάντοτε βέβαιο ότι ούτε οι Δημοκρατικοί ούτε οι Ρεπουμπλικάνοι θα έπαιρναν ποτέ το ρίσκο να χαλάσουν τις καρδιές των επενδυτών τραπεζιτών. Το Κόμμα του Τσαγιού, όμως, δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Και παρά το γεγονός ότι μόνο το 20% των εδρών των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή καλύπτεται από μέλη αυτού του κινήματος, η ηγεσία των Ρεπουμπλικάνων δεν θέλει να πάρει το ρίσκο μιας διάσπασης. Αν και πολλοί Ρεπουμπλι-

Για τις κυβερνήσεις της Ευρώπης και μόνο η πιθανότητα νέων αναταράξεων στις αγορές αποτελεί εφιάλτη, καθώς φοβούνται ότι θα απειλήσουν την εύθραυστη ηρεμία των τελευταίων μηνών και θα οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους δανεισμού κάνοι θεωρούν ότι η χώρα πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί, και τρομάζουν από τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, που δείχνουν ότι οι Αμερικανοί πολίτες είναι εξαγριωμένοι με τη στάση τους -για πρώτη φορά στην ιστορία του ρεπουμπλικανικού κόμματος μόλις το 24% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι το βλέπει θετικά-, δεν είναι έτοιμοι να πάρουν το ρίσκο της σύγκρουσης με τους εξτρεμιστές του Τσαγιού.

Οι αμήχανες πιέσεις του έξω κόσμου Αυτό το «πολιτικό θέατρο» στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως το χαρακτήρισε ο πατέρας όλων των κερδοσκόπων, Τζορτζ Σόρος, αντιμετωπί-

ζεται από τον υπόλοιπο κόσμο, πολιτικό και οικονομικό, με ανησυχία και αμηχανία. Το λουκέτο της αμερικανικής κυβέρνησης είχε ήδη επιπτώσεις στην εξωτερική πολιτική της τελευταίας εναπομείνασας υπερδύναμης, από την αναβολή της περιοδείας του Ομπάμα στην Ασία, μέχρι την ακύρωση μιας κοινής στρατιωτικής άσκησης ΗΠΑ- Ιαπωνίας. Οι εμπλεκόμενες χώρες αντέδρασαν μουδιασμένα και απέφυγαν να καγχάσουν για τα χάλια της υπερδύναμης. Λιγότερο μουδιασμένες, αλλά εξίσου προσεκτικές, ήταν οι αντιδράσεις κυβερνήσεων, κεντρικών τραπεζών και διεθνών οικονομικών οργανισμών στην επαπειλούμενη εξωτερική στάση πληρωμών των ΗΠΑ. «Προς θεού, μη χρεωκοπήσετε», ήταν το αίτημά τους προς την αμερικανική κυβέρνηση. Το... παράδοξο της όλης υπόθεσης ήταν ότι οι πιο δυνατές φωνές προς την Ουάσινγκτον να συνεχίζει να δανείζεται ήταν αυτές των «ιπποτών» της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Του διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, της διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, του πρωθυπουργού της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον κ.λπ. Τη μεγαλύτερη ανησυχία την εξέφρασαν ανωνύμως -διά υψηλών αξιωματούχων στα κρατικά τους πρακτορεία ειδήσεων- οι κυβερνήσεις της Κίνας και της Ιαπωνίας. Οι δύο αυτές χώρες έχουν στα χαρτοφυλάκια των κεντρικών τραπεζών τους αμερικανικά ομόλογα αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων και πιθανή μη πληρωμή των τόκων από τις ΗΠΑ θα

Ανάλογες αγωνίες έχουν και χώρες που εξαρτώνται ιδιαίτερα από τις τιμές των πρώτων υλών, όπως για παράδειγμα η Βραζιλία και η Ρωσία. Αυτές τις μέρες του πολιτικού αδιεξόδου στην Ουάσινγκτον οι τιμές των πρώτων υλών -κυρίως του πετρελαίου- έπεσαν, στερώντας τους έσοδα. Εάν το πρόβλημα επιλυθεί σύντομα, οι επιπτώσεις δεν θα είναι δραματικές, εκτιμούν οι αναλυτές των χωρών αυτών, αλλά κάθε μέρα που περνάει χωρίς συμφωνία στην Ουάσινγκτον, η... άνεσή τους μειώνεται. Για τις κυβερνήσεις της Ευρώπης, πάλι, και μόνο η πιθανότητα νέων αναταράξεων στις αγορές αποτελεί εφιάλτη, καθώς φοβούνται ότι θα απειλήσουν την εύθραυστη ηρεμία των τελευταίων μηνών, κυρίως στις αποδόσεις των ισπανικών και ιταλικών ομολόγων, και θα οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους δανεισμού. Για την ώρα, πάντως, τόσο τα χρηματιστήρια όσο και οι αγορές ομολόγων αντιμετωπίζουν το αδιέξοδο με ψυχραιμία, καθώς πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ, όσο αυτοκαταστροφικές κι αν έχουν γίνει, αποκλείεται να αυτοκτονήσουν. Οι αναλυτές των οίκων αξιολόγησης δεν έσπευσαν να υποβαθμίσουν την πιστοληπτική ικανότητα της υπερδύναμης -σε άλλες περιπτώσεις αντιδρούν με το παραμικρό-, ενώ και τα μεγάλα αφεντικά των επενδυτικών τραπεζών ναι μεν προειδοποιούν ότι «ενδεχόμενη αμερικανική χρεωκοπία θα συνταράξει την παγκόσμια οικονομία πολύ περισσότερο από το λουκέτο στη Lehman Brothers το 2008», αλλά δηλώνουν πως έχουν εμπιστοσύνη στην «κοινή λογική» των πολιτικών στο Κογκρέσο. Ο ισχυρός άνδρας της Goldman Sachs, Λόιντ Μπλάνκφαϊν -και χρηματοδότης των αμερικανικών κομμάτων και των περισσότερων υποψηφίων για το Κογκρέσο-, φρόντισε καλού - κακού να προειδοποιήσει τους πολιτικούς στην Ουάσινγκτον «να μη θέσουν σε κίνδυνο την ανάκαμψη» και να μην απειλούν τη χώρα με χρεωκοπία «η οποία θα είναι τόσο δραματική, ώστε κανείς μας να μην ξέρει τι να κάνει».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

Η δικαίωση του Μπρέιβικ

ΝΟΡΒΗΓΙΑ

Στη Νορβηγία, η Ακροδεξιά προβάρει ήδη το κυβερνητικό κουστούμι της. Στα τέλη του μήνα, η πρωθυπουργός Ερνα Σόλντμπεργκ -αποκαλούμενη και «σιδηρά Ερνα» για προφανείς συνειρμούς- θα σχηματίσει κυβέρνηση με το Κόμμα της Προόδου που έφερε τη νορβηγική Ακροδεξιά στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής σε μια χώρα που όχι μόνο αποτελεί παραδοσιακό προπύργιο της σοσιαλδημοκρατίας αλλά και πριν από δύο χρόνια είχε σημαδευτεί από το μακελλειό στο νησί Ουτόγια, με δράστη τον νεοφασίστα Αντερς Μπρέιβικ. Το Κόμμα της Προόδου βρέθηκε για σύντομο διάστημα στο μάτι του κυκλώνα, όταν ανακαλύφτηκε ότι ο Μπρέιβικ αποτελούσε παλαιότερα μέλος του. Η απρόσμενη δημοσιότητα φαίνεται όμως ότι τελικά τού βγήκε σε καλό, αφού δύο μόλις χρόνια μετά τη σφαγή, το ακροδεξιό κόμμα ψηφίστηκε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου από έναν στους επτά Νορβηγούς, με αποτέλεσμα να μετατραπεί σε αναντικατάστατο εταίρο για τους νικητές Συντηρητικούς. Πριν από λίγες ημέρες, ανακοινώθηκε η συμφωνία για τον σχηματισμό κυβέρνησης μειοψηφίας μεταξύ των δύο κομμάτων. Τη συγκυβέρνηση νορβηγικής Δεξιάς - Ακροδεξιάς θα στηρίξουν και δύο μικρότερα συντηρητικά κόμματα που, παρά την πρόθεση της Σόλντμπεργκ, απέφυγαν να διεκδικήσουν υπουργεία, για να μη στιγματιστούν από τη συνεργασία με το Κόμμα της Προόδου. Η συμφωνία υποδηλώνει ότι η επόμενη κυβέρνηση θα είναι η πιο δεξιά στην ιστορία της χώρας. Κυρίαρχη θέση στο σχέδιο κυβερνητικής συνεργασίας έχουν η επένδυση των πετρελαϊκών κερδών σε διεθνή χρηματιστηριακά προϊόντα, οι φοροαπαλλαγές για τους πλουσίους ή τους «επιτυχημένους», σύμφωνα με την τρέχουσα ορολογία της Δεξιάς του ευρωπαϊκού Βορρά, οι μαζικές ιδιωτικοποιήσεις και η κατεδάφιση του ήδη αποδυναμωμένου κοινωνικού κράτους που άλλοτε αποτελούσε διεθνές πρότυπο. Φυσικά, η συμφωνία ενσωματώνει και πολλές από τις αντιμεταναστευτικές θέσεις του Κόμματος της Προόδου. Στο μέλλον, οι πρόσφυγες που φτάνουν στη Νορβηγία θα περιμένουν σε ειδικά κέντρα κράτησης μέχρι οι αρχές να αποφασίσουν αν δικαιούνται άσυλο. Τα κριτήρια με τα οποία λαμβάνεται η απόφαση δεν έχουν γίνει γνωστά, μόνο ότι θα είναι αυστηρότερα. Η νέα κυβέρνηση δεσμεύεται επίσης ότι θα αποτρέψει ξένους από το να πάνε στη Νορβηγία προκειμένου να ζήσουν μαζί με συγγενείς τους που ήδη βρίσκονται εκεί και ότι οι απελάσεις θα πραγματοποιούνται με συνοπτικές διαδικασίες. Τα παραλήρημα του μακελάρη Μπρέιβικ για την υπεράσπιση της Ευρώπης απέναντι στην ισλαμική απειλή μπαίνει πια στην ημερήσια ατζέντα. Ο ηγέτης του Κόμματος της Προόδου, Σιβ Γιένσεν -που μετά την σφαγή του 2011 διερρήγνυε τα ιμάτιά του ότι το κόμμα του δεν έχει σχέση με τέτοιες ακρότητες-, αισθάνεται τώρα τόση αυτοπεποίθηση, ώστε να δηλώνει με τη σειρά του ότι η Νορβηγία αντιμετωπίζει την απειλή «της υφέρπουσας ισλαμικοποίησης». Μ.Τ.

Τα παραλήρημα του μακελάρη Μπρέιβικ για την υπεράσπιση της Ευρώπης απέναντι στην ισλαμική απειλή μπαίνει πια στην ημερήσια ατζέντα

ΓΑΛΛΙΑ

ΚΟΣΜΟΣ

Το Μέτωπο της Λεπέν γίνεται Εθνικό ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

Και κάπως έτσι ο φόβος έγινε πραγματικότητα κι ενώ όλοι κοιτούσαν το αυγό, το φίδι συνέχιζε να πλησιάζει. Από ακραίο νεοφασιστικό μόρφωμα της δεκαετίας του ‘70, το Εθνικό Μέτωπο μετατράπηκε σταδιακά στον κύριο πολιτικό εκφραστή της γαλλικής Δεξιάς, με αποτέλεσμα σήμερα να προβάλλει ως ο επικρατέστερος νικητής των ευρωεκλογών του ερχόμενου Μαΐου. Το πρόσωπο της Μαρίν Λεπέν δέσποζε την προηγούμενη εβδομάδα στο εξώφυλλο του περιοδικού Nouvel Observateur κάτω από τη λεζάντα «Η δημοσκόπηση που φοβίζει». Τι αποκάλυπτε; Ότι αν οι ευρωεκλογές διεξάγονταν σήμερα, το Εθνικό Μέτωπο θα ψήφιζαν ένας στους τέσσερις Γάλλους. Το βασικότερο και πιο ανησυχητικό συμπέρασμα είναι ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του το κόμμα εξασφαλίζει το προβάδισμα σε μια δημοσκόπηση εθνικής εμβέλειας, συγκεντρώνοντας ποσοστό 24%, δηλαδή δύο ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το κεντροδεξιό UMP και πέντε μονάδες περισσότερες από το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα. Στις ευρωεκλογές του 2009, το Εθνικό Μέτωπο είχε αποσπάσει μόλις 6,34%. Σε λιγότερο από τρία χρόνια, η Μαρίν Λεπέν κατόρθωσε αυτό που ο πατέρας της και ιδρυτής του κόμματος Ζαν Μαρί Λεπέν επιδίωκε για δεκαετίες: να φέρει το Εθνικό Μέτωπο στο επίκεντρο της πολιτικής σκηνής. Βήμα προς βήμα, κατάφερε να αλλάξει την εικόνα του κόμματος, απομακρύνοντας τα πιο ακραία στελέχη και εμφανίζοντας στη θέση τους φωτογενείς μετανάστες δεύτερης γενιάς»πρότυπα ενσωμάτωσης στις γαλλικές αξίες». Και φυσικά, το βασικότερο συστατικό της επιτυχίας ήταν η ί-

Σε λιγότερο από τρία χρόνια, η Μαρίν Λεπέν κατόρθωσε αυτό που ο πατέρας της και ιδρυτής του κόμματος Ζαν Μαρί Λεπέν επιδίωκε για δεκαετίες

δια η οικονομική κρίση, την οποία η Λεπέν κατάφερε να φορτώσει σε καθετί «μη γαλλικό»: την ανεξέλεγκτη μετανάστευση, την παγκοσμιοποίηση και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Καθοριστικό ρόλο στη μετεωρική άνοδο του Εθνικού Μετώπου έπαιξε αναμφίβολα και η μαζική διάψευση των προσδοκιών από την προεδρία Ολάντ, η συνολική μετατόπιση της πολιτικής ζωής προς τα δεξιά και η αδυναμία του Μετώπου της Αριστεράς να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά τη δυσαρέσκεια για την κυβερνητική πολιτική. Η δημοσκόπηση του Nouvel Observateur αποκαλύπτει πως η δημοτικότητα του Γάλλου προέδρου έχει βυθιστεί στο 29%. Σημειώνεται ότι ο πρώην πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί ποτέ δεν είδε τη δημοτικότητά του να υποχωρεί κάτω από το συμβολικό όριο του 30% στη διάρκεια της πενταετούς θητείας του. Όσον αφορά τη συνολικότερη συντηρητική στροφή και την ενσωμάτωση ακροδεξιών θέσεων στην κεντρική πολιτική ατζέντα, ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες επικρίσεις του υπουργού Εσωτερικών, Μανουέλ Βαλς, για τους Ρομά που «δεν θέλουν να ενσωματωθούν» και η αναγγελία

του ότι η γαλλική κυβέρνηση θα αντιταχθεί για αυτόν τον λόγο στην ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη ζώνη Σέγκεν, μια δήλωση που, παρά τις έντονες αντιδράσεις που προκάλεσε, δεν διορθώθηκε ποτέ από τον Ολάντ. Στον χώρο της Δεξιάς, την άνοδο της Λεπέν διευκόλυνε όχι μόνο η πολύμηνη εσωκομματική κρίση που έφερε το UMP στα πρόθυρα της διάσπασης, αλλά και η παρέμβαση του πρώην πρωθυπουργού Φρανσουά Φιγιόν, που πρώτος έσπασε την παράδοση απομόνωσης της Ακροδεξιάς στον δεύτερο γύρο των εκλογικών αναμετρήσεων. Η συνέχεια φυσικά δεν τον δικαίωσε, αφού οι ψηφοφόροι δεν μετακινήθηκαν προς το κέντρο, αλλά προς το Εθνικό Μέτωπο, όπως επιβεβαίωσε και το εκλογικό αποτέλεσμα των συμπληρωματικών εκλογών στην Μπρινιόλ, όπου η γαλλική Ακροδεξιά έφτασε το 40,4%, παίρνοντας τις διπλάσιες ψήφους από το UMP. Φιγιόν και Κοπέ εμφανίζονται ανήμποροι να περιμαζέψουν τα συντρίμμια του κόμματος και οι συνθήκες μοιάζουν πια ιδανικές για την επιστροφή στην ενεργό πολιτική του Νικολά Σαρκοζί ο οποίος απαλλάχθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από τις δικαστικές περιπέτειές του για την υπόθεση Μπετανκούρ. Απομένει να φανεί αν θα υπάρχει κάτι στον χώρο της παραδοσιακής Δεξιάς που θα μπορεί να συσπειρωθεί γύρω του μέχρι τις επόμενες προεδρικές εκλογές. Ή αν θα επιβεβαιωθεί ο γερασμένος γόης Αλέν Ντελόν, που εκφράζοντας την προηγούμενη εβδομάδα την ικανοποίηση του για την άνοδο της Ακροδεξιάς, υποστήριζε: «Για χρόνια οι Λεπέν, πατέρας και κόρη, αγωνίζονταν μόνοι. Για πρώτη φορά δεν είναι μόνοι. Οι Γάλλοι είναι μαζί τους».

50 Όταν εκτροχιάζεται το τρένο της «λογικής»

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

Πεθαίνοντας έξω από τα ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΓΙΑΜΑΛΗ

της εβδομάδας

Καταιγιστικός ήταν ο λόγος της Ιζαμπέλ Μορέρ, μιας πενηντάχρονης άνεργης, μητέρας τριών παιδιών και εσχάτως γιαγιάς, από την Αλσατία. Η Μορέρ κέρδισε κατά κράτος τις εντυπώσεις έναντι του επικεφαλής της δεξιάς αντιπολίτευσης και προαλειφόμενου υποψηφίου στις προεδρικές εκλογές, Ζαν Φρανσουά Κοπέ. Η γυναίκα περιέγραψε γλαφυρά την κατάσταση που συνθλίβει καθημερινά τους χιλιάδες ανέργους που αδυνατούν να βρουν δουλειά και οι οποίοι, επιπλέον, βρίσκονται στο επίκεντρο της γνωστής και εύκολης κριτικής ότι «παίρνουν παχυλά επιδόματα» και «αδιαφορούν να εργαστούν». Ο Κοπέ, προσκεκλημένος, την Πέμπτη το βράδυ, της εκπομπής «Λόγια και Πράξεις» του δεύτερου καναλιού της δημόσιας τηλεόρασης, France 2, είχε μόλις κάνει την τοποθέτησή του, η οποία συνίστατο ακριβώς σε αυτού του είδους την προσέγγιση. Είχε πει δηλαδή ότι πρέπει να δοθεί «έμφαση στην κατάρτιση», να «χαλαρώσουν οι προϋποθέσεις πρόσληψης και απόλυσης» και η χώρα να τελειώνει με την προσέγγιση της «στήριξης» των ανέργων. Η τελευταία φράση ήταν αυτή που ξεχείλισε το ποτήρι για τη συνταξιούχο, που πήρε αμέσως τον λόγο και ισοπέδωσε τις απόψεις αυτές, που πλέον κοντεύουν να γίνουν κοινός τόπος, ειδικά για τα κόμματα εξουσίας στη χώρα. Χωρίς να μασάει τα λόγια της η 50χρονη γυναίκα απευθύνθηκε στον Κοπέ, που θεωρείται από αρκετούς ως ο εν δυνάμει υποψήφιος για τις ερχόμενες προεδρικές εκλογές από τη συντηρητική παράταξη: «Δεν ήλθα απλά για να σας χαιρετήσω. Αυτά που λέτε είναι σκάνδαλο. Απλά επιβιώνουμε με τα λίγα που τολμούν να μας δώσουν. Σε λίγο δεν θα μπορούμε καν να πληρώνουμε ένα σαπούνι για να πλυθούμε και πρέπει να λέω και ‘ευχαριστώ’!». Όταν ο Κοπέ πήγε να ψελλίσει κάτι στο στυλ «Βέβαια, σας καταλαβαίνω, γιατί ως δήμαρχος...», η Μορέρ τον διέκοψε αποφασιστικά. «Τίποτε δεν καταλαβαίνετε. Να προσπαθήσετε να ζήσετε με 470 ευρώ τον μήνα. Είμαι θυμωμένη. Όταν έκανα τα δύο παιδιά μου, θεωρούσα ότι θα έχουν μέλλον. Σήμερα στην Αλσατία δεν έχει μείνει καμία επιχείρηση. Επί σαράντα χρόνια μας υπόσχεστε ότι το μέλλον θα είναι καλύτερο. Αλλά τίποτε δεν γίνεται. Ντρέπομαι να κοιτάξω τα παιδιά μου στα μάτια, σκύβω το κεφάλι. Ας έλθει ο κύριος Κοπέ να περάσει μαζί μας μια εβδομάδα. Τόσα χρόνια λέτε πολλά και κάνετε λίγα. Σας ενδιαφέρουν μόνο τα χρήματα. Αν βάζατε ως αφετηρία τον άνθρωπο, τα πράγματα θα πάνε καλύτερα. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίζεται η ίδια κατάσταση, δεν μας έχει μείνει τίποτε»... Η ίδια είπε ότι το μόνο που της προτάθηκε από το Γραφείο Εργασίας ήταν μια θέση σε βενζινάδικο την οποία δεν ήθελε και που ο ιδιοκτήτης της είπε ότι την κάλυψε τέσσερις εβδομάδες πριν... Ο Κοπέ βέβαια συνέχισε το δικό του «παραμύθι» λέγοντας ότι πρέπει να «αλλάξουν οι συνθήκες προσλήψεων, να γίνουν «ελαστικότερες», «να απλοποιηθούν οι διαδικασίες» κ.λπ., κ.λπ. Ήταν ο γνωστός ξύλινος λόγος του τεχνοκρατικού κανιβαλισμού, που θέλει να εμφανίζεται ως η «λογική» απέναντι στο «παράλογο». Όμως το βράδυ της Πέμπτης το τρένο της «λογικής» εκτροχιάστηκε χάρη στην Ιζαμπέλ Μορέρ...

Lampedusa

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Φανταστείτε αμμουδιές όπου, αντί για κοχύλια, ξεβράζονται πτώματα. Φανταστείτε ένα ευρωπαϊκό νησί, στο νοτιότερο άκρο της Ιταλίας, ζεστό και ηλιόλουστο - απέχει άλλωστε μόλις 70 μίλια από τις ακτές της Τυνησίας. Φανταστείτε τη δήμαρχο Τζούζι Νικολίνι αντί να βγάζει λόγους - όλο ιταλική φινέτσα - στα δύο κινηματογραφικά φεστιβάλ που πραγματοποιούνται στο νησί, να κλαίει γοερά, ανήμπορη να κάνει κάτι για τα περισσότερα από 300 πτώματα. Φανταστείτε τους αμέριμνους 6.000 κατοίκους να μην πηγαίνουν στις δουλειές τους την Τετάρτη, όχι επειδή είναι αργία- αλλά γιατί περίμεναν να υποδεχθούν τον πρωθυπουργό Ενρίκο Λέτα, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο και την επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων, Σεσίλια Μάλμστρομ. Αντί για ορχήστρα, τον τόνο έδιναν οι κραυγές τους. «Δολοφόνοι», «Θα τους έχετε βάρος στη συνείδησή σας» ούρλιαζαν κρατώντας αντί για τρομπόνια πλακάτ. Ίσως αυτές οι εικόνες να σας θυμίζουν αντίστοιχες σε δικά μας νησιά, στη Χίο ή τη Σάμο. «Una Faccia Una Razza» λένε. Μιας και πιάσαμε τις παραδόσεις, όμως, το τραγικό ναυάγιο της 3ης Οκτωβρίου δεν είναι το πρώτο, σίγουρα δεν θα είναι το τελευταίο. Ωστόσο, τα ΜΜΕ, η Ε.Ε. και οι εθνικοί ηγέτες αντιμετωπίζουν τους μετανάστες ως φαινόμενο σε ένα μακρινό πλάνο, χωρίς ήχο. Οι μετανάστες δεν είναι φαινόμενο. Είναι άνθρωποι. Ο Αντζελίνο Αλφάνο, αντιπρόεδρος της Ιταλίας και υπουργός Εσωτερικών, στενός φίλος του Μπερλουσκόνι, τόλμησε να δηλώσει ότι «η Λαμπεντούζα πρέπει να πάρει βραβείο Νόμπελ». Για τα εκατοντάδες δυστυχήματα και τους χιλιάδες νεκρούς; Πράγματι, από τα εκατοντάδες δυστυχήματα κανένα δεν συγκρίνεται με αυτό της 3ης Οκτωβρίου, ούτε εκείνο του 1997, όταν ιταλικό πολεμικό πλοίο εμβόλισε «κατά λάθος» ένα αλβανικό αφού πρώτα του έστειλε δύο φορές σήμα ζητώντας του να επιστρέψει στην Αλβανία, πνίγοντας τους Αλβανούς μετανάστες, ούτε όταν το 2011 ένα πλοιάριο έπλεε επί 16 μέρες εκπέμποντας SOS χωρίς να του δί-

νουν καμία σημασία, με αποτέλεσμα κάποιοι να πεθαίνουν της πείνας, άλλοι να πηδούν στη θάλασσα από την απελπισία κ.ο.κ. Την Τετάρτη μία πρώτη έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης ανέφερε πως η Ιταλία ήταν «όχι κατάλληλα προετοιμασμένη για ένα νέο κύμα μετανάστευσης στις ακτές της». Το σύστημα της Ιταλίας κρίθηκε ακατάλληλο να δεχθεί αιτούντες άσυλο και να προωθήσει μετανάστες αλλά και η Τζούντιθ Σάντερλαντ, ερευνήτρια του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σχολίασε στη βρετανική Guardian ότι «Η αντίδρασή μας ήταν ‘πάλι τα ίδια... μόνο που αυτή τη φορά ήταν χειρότερα’» και συμπλήρωσε «Αυτό που είναι τρομερό είναι πως θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί». Οι μετανάστες στις ακτές της Μεσογείου δεν έπεσαν από τον ουρανό, ούτε έρχονται για να γίνουν πλούσιοι, να πιάσουν την καλή ή να ζήσουν την ευρωπαϊκή εκδοχή του «αμερικανικού ονείρου». Ρισκάρουν να πνιγούν, επιβαίνοντας σε σαπιοκάραβα, για να ξεφύγουν από την πείνα, την εξαθλίωση, τον εμφύλιο ή... μία ενδεχόμενη «εξαγωγή» δημοκρατίας με αεροπορικους βομβαρδισμούς και όχι μόνο. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, ο αριθμός των θανάτων μεταναστών που επιχείρησαν να περάσουν τις πύλες της Ευρώπης υπολογίζεται στις 20.000. Καθένας από αυτούς κατά πάσα πιθανότητα επέλεξε να διαβεί το κατώφλι της Γηραιάς Ηπείρου μέσω ενός από τους τέσσερις κύριους κόμβους μετανάστευσης προς την Ευρώπη (Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα, Μάλτα). Μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου έφτασαν από θαλάσσης στην Ιταλία, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, 30.100 άνθρωποι. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν Σύριοι (7.500), Ερυθραίοι (7.500) και Σομαλοί (3.000). Μόνο το 2012, 500 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να περάσουν στην Ευρώπη. Και την προηγούμενη χρονιά, το 2011, οι αραβικές εξεγέρσεις οδήγησαν 50.000 μετανάστες στη Λαμπεντούζα. Τότε η ιταλική κυ-

βέρνηση υπέγραψε «στα κρυφά» συμφωνία με την μετα-Καντάφι κυβέρνηση, ώστε να αποτρέψει τους μετανάστες να φτάσουν στα εδάφη της. Την ίδια χρονιά, σύμφωνα με τον Ύπατο Αρμοστή του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, Αντόνιο Γκουτέρες, 1.500 άνθρωποι πνίγηκαν ή αγνοούνται όταν επιχείρησαν να περάσουν στην Ευρώπη από τα νερά της Μεσογείου, καθιστώντας τη θάλασσά μας «το πιο θανατηφόρο υδάτινο πέρασμα για πρόσφυγες και μετανάστες».

Ψυχές στο πέλαγος. Ποιοι φταίνε; Επίσημα έγινε λόγος για ευρωπαϊκή τραγωδία. Για την τραγωδία, όμως, μπορεί να φέρουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης τα «σαπιοκάραβα» που διαχειρίζονται συμμορίες και στα οποία στοιβάζονται σαν τις σαρδέλες έναντι αδράς αμοιβής οι μετανάστες, αλλά ίσο, αν όχι μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης φέρουν και οι νομοθέτες σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο καθώς και η Frontex, η διαβόητη υπηρεσία επιτήρησης των ευρωσυνόρων.

Από τον νόμο Τούρκο - Ναπολιτάνο στον Μπόσι - Φίνι ή, αλλιώς, η ποινικοποίηση των μεταναστών Μπορεί στην Ελλάδα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης να είναι τελευταίας εσοδείας, στην Ιταλία όμως η δημιουργία «κέντρων προσωρινής κράτησης» θεσμοθετήθηκε ήδη από το 1998. Πρόκειται για τον νόμο Toύρκο - Ναπολιτάνο, που στόχο είχε «να διευθετήσει οργανικά το όλο θέμα της μετανάστευσης». Τέσσερα χρόνια αργότερα, τον Ιούλιο του 2002, στη δεύτερη θητεία της κυβέρνησης Μπερλουσκόνι, ψηφίστηκε ο νόμος Μπόσι - Φίνι που προβλέπει τον άμεσο «επαναπατρισμό» των «λαθρομεταναστών» αφού μείνουν σε κέντρο κράτησης όπου θα αναγνωριστούν. Εν ολίγοις, όσοι πατάνε το πόδι τους στο ιταλικό έδαφος διαπράττουν το αδίκημα της παράνομης μετανάστευσης και ακόμη κι αν θεωρηθούν πολιτικοί

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

τείχη του Fortress Europe

πρόσφυγες, η δίωξη για το αδίκημα παραμένει. Σύμφωνα με το άρθρο 10Α του νόμου, μάλιστα, οι «παραβάτες» καλούνται να πληρώσουν πρόστιμο 5.000 ευρώ. Τον περασμένο Αύγουστο η Ιταλία σημείωσε άλλη μια επιτυχία. Οι ιταλικές αρχές έδωσαν εντολή σε δύο εμπορικά πλοία να διασώσουν πλοιάριο και μετά απαίτησαν ο καπετάνιος να τους μεταφέρει πίσω στη Λιβύη, κίνηση που σαφώς αποθαρρύνει τους ελάχιστους πρόθυμους καπετάνιους από το να επιχειρήσουν κάποια διάσωση. Την ώρα, λοιπόν, που συγκινημένοι αξιωματούχοι της Ε.Ε. και ηγέτες έψαλλαν εν χορώ τα περί τραγωδίας στο ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA, έπεσε είδηση πως «οι 155 που επέζησαν ίσως αντιμετωπίσουν διώξεις για λαθρομετανάστευση». Μάλιστα, υπό τον Μπόσι - Φίνι η δίωξη θα είναι αυτεπάγγελτη, αμέσως μόλις οι μετανάστες ταυτοποιηθούν. Πάλι καλά που, έστω για τα προσχήματα, η υπουργός αρμόδια για την ένταξη των Μεταναστών, η μαύρη Σεσίλ Κιένγκε, δήλωσε ότι ο νόμος πρέπει να τροποποιηθεί. Τη θέση της αυτή στήριξε και ο πρόεδρος Ναπολιτάνο (ο ίδιος που έδωσε το όνομά του στον νόμο για τα κέντρα «προσωρινής» κράτησης). Διαφωνούν η Κεντροδεξιά και η Λέγκα. Η Κομισιόν δεν ασχολείται με την ποινικοποίηση της μετανά-

στευσης από τους εν λόγω νόμους, είναι βλέπετε «αναρμόδια». Παραμένει ωστόσο συντετριμμένη.

Οι «συντετριμμένοι» Ευρωπαίοι και το Δουβλίνο ΙΙ Την Τρίτη οι υπουργοί Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. συζήτησαν το ζήτημα της φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων (για εκατομμυριοστή φορά) και επέδειξαν μάλιστα όλοι προθυμία να αναβαθμιστεί η Frontex . H αρμόδια επίτροπος Σεσίλια Μάλμστρομ εκτίμησε πως είναι νωρίς να εκτιμηθεί το ακριβές ποσό που χρειάζεται η Frontex για τις επιχειρήσεις «έρευνας και διάσωσης» οι οποίες θα καλύπτουν όλη τη Μεσόγειο. Ωστόσο, θεωρεί πως 60 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον θα είναι μια χαρά. Στο τέλος του χρόνου θα έχουμε και το Eurosur. Πρόκειται για ένα νέο σύστημα παρακολούθησης και ανταλλαγής πληροφοριών που επινόησε η Ε.Ε. για να λύσει τον «πονοκέφαλο του μεταναστευτικού». Όχι δεν θα σώζει ζωές -αν είναι δυνατόν!-, απλά μέσω δορυφόρου θα βλέπει κάθε κίνηση και θα αποτρέπει τους μετανάστες από το να φτάσουν στην Ευρώπη. Μικρή λεπτομέρεια: προς το παρόν δεν υπάρχει η σχετική και απαραίτητη νομοθεσία που θα βάλει ως προτεραιότητα το ανθρωπιστικό ζήτημα και όχι το αντι-

ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ:

Οι μείζονες τραγωδίες των τελευταίων ετών 2 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011 Περισσότεροι από 200 άνθρωποι από την υποσαχάρια Αφρική πνίγονται στα ανοιχτά της Τυνησίας. 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011 Τουλάχιστον 150 μετανάστες από την Ερυθραία και τη Σομαλία πνίγονται κοντά στη Λαμπεντούζα.

ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2011 Πλοιάριο με προορισμό τη Λαμπεντούζα πλέει στα ανοιχτά επί 16 μέρες, 61 από τους 72 μετανάστες που επέβαιναν στο πλοιάριο πεθαίνουν, παρά το ότι εκπέμπουν SOS, ενώ οι ευρωπαϊκές αρχές και τα πλοία του ΝΑΤΟ γνωρίζουν το ακριβές σημείο όπου βρίσκονται.

14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 Οι σοροί 50 μεταναστών από τη Βόρεια Αφρική ανασύρονται από τη θάλασσα όταν το πλοιάριό τους βυθίζεται 60 χιλιόμετρα από τη Λαμπεντούζα.

28 ΜΑΡΤΙΟΥ 1997 Κοντά στο Μπρίντιζι, βουλιάζει καράβι στο οποίο επιβαίνουν περίπου 130 Αλβανοί μετανάστες. Το πολεμικό ιταλικό πλοίο Sibila εμβόλισε «κατά λάθος» το αλβανικό Kater a rades, αφού πρώτα του έστειλε δυο φορές σήμα, ζητώντας του να επιστρέψει στην Αλβανία. Πολλοί υποστηρίζουν πως οι ιταλικές αρχές βύθισαν εκ προθέσεως το καράβι με τους Αλβανούς μετανάστες 25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1996 283 Νοτιοασιάτες πνίγηκαν όταν το πλοιάριο στο οποίο επέβαιναν βυθίστηκε κοντά στο Πορτοπάλο της Σικελίας. μεταναστευτικό. Όλα κι όλα όμως, ο ΟΗΕ μετά το φιάσκο του 2011, όταν οι αρχές «άφησαν να πεθάνουν» μετανάστες που παρέμειναν επί δύο βδομάδες σε πλοιάριο στα ανοιχτά της Ιταλίας, εξήγγειλε πως όλα τα πλοιάρια που μεταφέρουν μετανάστες στη Μεσόγειο θα πρέπει να εκλαμβάνονται εξ

ορισμού ως να εκπέμπουν SOS και να διασώζονται. Περί εξαγγελίας όμως πρόκειται, οι Ιταλοί λοιπόν δεν το πήραν της μετρητοίς. Ούτε οι Έλληνες. Άλλωστε, τα Ηνωμένα Έθνη έχουν καταγγείλει και τις συνθήκες κράτησης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης τόσο στην Ελλάδα όσο και στην

Ιταλία. Τα πρωτεία στις «καμπάνες» τα έχει μακράν το κέντρο κράτησης της Λαμπεντούζα. Όπου οι μετανάστες είναι πλήρως εκτεθειμένοι σε όλα τα καιρικά φαινόμενα. Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο τροποποίησης του Δουβλίνο ΙΙ για τους αιτούντες πολιτικό άσυλο, δεν βρήκε σύμφωνα τα 24 από τα 28 κράτη - μέλη της Ε.Ε. με τη Γερμανία, τη Σουηδία και τη Δανία να απορρίπτουν πλήρως την ιδέα.

Frontex: Το καλοθρεμμένο μαντρόσκυλο των συνόρων Με δύο πλοία, δύο ελικόπτερα, δύο αεροπλάνα, 315 άτομα ανθρώπινο δυναμικό και ετήσιο προϋπολογισμό στα 86 εκατομμύρια ευρώ, η Frontex κάνει το μαντρόσκυλο των συνόρων και προτίθεται να παίξει τον ρόλο της και να φυλάει το ευρωπαϊκό φρούριο ακόμη καλύτερα αν ο προϋπολογισμός της αυξηθεί κατά 60 ακόμη εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, τώρα η «απειλή» είναι ακόμη μεγαλύτερη. Δημοσίευμα της ιστοσελίδας Euractiv δίνει ιδιαίτερο βάρος στο ζήτημα του ολοένα αυξανόμενου κύματος Σύρων προσφύγων, το οποίο, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, έχει αγγίξει τα 2,1 εκατ. άτομα (προς Λίβανο, Ιορδανία, Τουρκία, Ιράκ, Αίγυπτο και βορειοαφρικανικά κράτη) και αναμένεται να αγγίξει τα 3,4 εκατ. άτομα ώς το τέλος του έτους. Η Ευρώπη είναι ένα σπίτι για όλους, δεν είναι σίγουρα γερμανική, δεν είναι γαλλική, όπως δεν είναι και ελληνική. Μέχρι λοιπόν να φτιάξουμε σωστά τις πόρτες, ο κόσμος θα μπαίνει από τα παραθυρα. Και όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε τόσο λιγότεροι άνθρωποι θα γίνουν δόλωμα για τα ψάρια.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Μια μεγάλη διαδήλωση πραγματοποίησε χθες η ιταλική Αριστερά στη Ρώμη υπογραμμίζοντας την ανάγκη υπεράσπισης της δημοκρατίας και του Συντάγματος. Την ίδια στιγμή, η συμμετοχή όλων των τάσεων της Αριστεράς σ’ αυτή την κινητοποίηση αποτελεί αφετηρία ανασύνθεσης των δυνάμεών της. Η κυβέρνηση Λέτα παρουσίασε το πρώτα μέτρα λιτότητας 1,6 δισ. ευρώ για να οδηγήσει το δημόσιο έλλειμμα κάτω από το 3%. Η κυβέρνηση της «ευρείας συμφω-

Στο «σημείο μηδέν» κοινωνία και Δημοκρατία νίας» αποτελεί αυτή τη στιγμή ένα επικίνδυνο όχημα εφαρμογής μνημονιακής πολιτικής, αφού έχει ισχυροποιηθεί μετά την ψήφο εμπιστοσύνης και την ευθυγράμμισή της στις επιταγές του Βερολίνου και των Βρυξελλών. Η ομοσπονδία εργατών μετάλλου Fiom CGIL του Λαντίνι, ο πολιτιστικός και κοινωνικός κολοσσός του Arci του Μπένι, η Κομμουνιστική Επανίδρυση του Φερέρο, η Αριστερά, Οικολογία, Ελευθερία του Βέντολα, προ-

σωπικότητες της διανόησης, όπως ο Ροντοτά, οι ακτιβιστές των κινημάτων και των συλλόγων βρέθηκαν χθες στη Ρώμη για να διαμορφώσουν μια νέα κοινωνική και πολιτική αντίσταση στη λαίλαπα της λιτότητας, της ανεργίας και της διάλυσης του κοινωνικού κράτους. Όλοι συμφώνησαν ότι χθες ήταν μόνο η αρχή, με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης Λέτα και τη διαμόρφωση νέων ισορροπιών στην Ιταλία και την Ευρώπη.

ΝΙΚΙ ΒΕΝΤΟΛΑ

ΠΑΟΛΟ ΦΕΡΕΡΟ

επικεφαλής Αριστεράς, Οικολογίας, Ελευθερίας:

Ο «μπερλουσκονισμός» μένει προίκα στην Κεντροαριστερά Ζούμε μια χειραγώγηση της πραγματικότητας. Τη φωτιά σε εκείνο το πλοιάριο δεν την έβαλε ο διάολος. Πρέπει να καταλάβουμε για ποιους και γιατί πρέπει να ντρεπόμαστε. Ας σκουπίσει τα δάκρυά του, παρακαλώ, αυτός ο μεγάλος εραστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Αντζελίνο Αλφάνο. Ας μας απαλλάξει από τις συναισθηματικές σκηνές εάν δεν θέσει υπό αμφισβήτηση τους νόμους μιας Ιταλίας που προέρχεται πριν από την εποχή του φιλελευθερισμού και που αγωνίζεται όχι εναντίον των σύγχρονων δουλεμπόρων, αλλά εναντίον των θυμάτων. Η κυβέρνηση Λέτα γεννήθηκε, πέθανε και αναστήθηκε στο όνομα της κατάργησης αυτής της διαφοράς. Πρέπει να δεχθούμε τη συνέχιση των δακρύων

και των εγκληματικών νόμων; Οι πολιτικάντηδες δημιουργούν μόνο προπέτασμα καπνού. Προσπάθησαν να διαχωρίσουν τον Μπερλουσκόνι από τον μπερλουσκονισμό οικοδομώντας μια αρνητική μυθοποίηση, που επικεντρώνεται όλη στο πρόσωπό του, αντί να κάνουν κριτική ανάλυση ολόκληρου του πολιτιστικού κύκλου. Με μια παράδοξη επιτυχία: ο δρόμος για τη δύση του Μπερλουσκόνι ολοκληρώνεται με τον Μπερλουσκόνι να αφήνει τον μπερλουσκονισμό σαν προίκα στην Κεντροαριστερά. Αυτό φαίνεται στο γεγονός ότι όλα πλέουν στην ασάφεια, αρχίζοντας από την τραγωδία της Λαμπεντούζα. Στις 12 Οκτωβρίου η Αριστερά βρίσκεται στους δρόμους.

Μεγάλη διαδήλωση στη Ρώμη από την Αριστερά της ανατροπής εναντίον του Λέτα και της μνημονιακής πολιτικής

γραμματέας Κομουνιστικής Επανίδρυσης:

Δημιουργούμε τις προϋποθέσεις ανοικοδόμησης της Αριστεράς Η κυβέρνηση διαλύει τα εργασιακά δικαιώματα και το Καταστατικό των Εργαζομένων. Την ίδια στιγμή, θέλει να αλλάξει το Σύνταγμα. Εμείς υπερασπιζόμαστε το Σύνταγμα για να το εφαρμόσουμε και για να βγούμε από τις πολιτικές της λιτότητας που καταστρέφουν τα πάντα. Η μάχη μας για την υπεράσπιση του Συντάγματος και της εργασίας αποτελεί βασική αιχμή μας. Η μάχη αυτή ελπίζω να μας επιτρέψει να ανοικοδομήσουμε την Αριστερά με τη δημιουργία ενός δημόσιου χώρου που να συναντιούνται όλοι οι άνθρωποι της που αγωνίζονται για μια αλλαγή. Την έχουμε πάρα πολύ, μα πάρα πολύ, ανάγκη.

ΣΤΕΦΑΝΟ ΡΟΝΤΟΤΑ:

ΜΑΟΥΡΙΤΣΙΟ ΛΑΝΤΙΝΙ:

Λίγο πριν το «βούλιαγμα» στο κενό πολιτικής

Ξεκινάμε μια νέα πολιτιστική και πολιτική πρόκληση

Ζούμε το έτος μηδέν της πολιτικής. Η ιταλική κοινωνία κινδυνεύει να βουλιάξει σε αυτό το κενό της πολιτικής. Αυτό που έγινε ήταν προβλέψιμο από τη στιγμή του σχηματισμού της κυβέρνησης Λέτα. Τώρα απλώς πληρώνουμε την τιμή. Την περίοδο της κυβέρνησης Μόντι, μας έλεγαν ότι η χώρα «απομπερλουσκονοποιήθηκε». Μετά όμως βρεθήκαμε στο έτος μηδέν της πολιτικής. Σε μια ακόμη περισσότερο κρίσιμη κατάσταση, με αποτέλεσμα να αμφισβητούνται σήμερα βασικά στοιχεία της δημοκρατίας. Να διώξουμε τον Μπερουσκόνι αποτελεί θετικό γεγονός. Σήμερα λένε ότι με την ψήφο εμπιστοσύνης στον Λέτα γεννήθηκε μια πολιτική κυβέρνηση. Στη Γερουσία, αυτοί που ορκίστηκαν πίστη στην κυβέρνηση Λέτα προέρχονται από τις διασυνδέσεις της πολιτικής με τις μπίζνες, τις δικαστικές διώξεις, στρέφονται εναντίον των μεταναστών, προωθούν την οριστική κατάργηση του Καταστατικού των Εργαζομένων και διαρκώς προωθούν ρυθμίσεις υπέρ των επιχειρήσεων. Πρέπει να υπερασπιστούμε το πρώτο άρθρο του Συντάγματος για την εργασία και τον ευρωπαϊκό χάρτη των δικαιωμάτων, να υπερασπιστούμε τα κοινά αγαθά, τα τηλεφωνικά δίκτυα, το νερό, τη γνώση του Διαδικτύου. Σε αυτά τα ντοκουμέντα βρίσκονται τα βασικά δικαιώματα της πολιτικής ταυτότητας του πολίτη: η εργασία, η υγεία, η παιδεία. Αποτελούν τις προϋποθέσεις της δημοκρατίας. Απελευθερωθήκαμε από τον Μπερλουσκόνι, αλλά πώς θα δώσουμε νομιμοποίηση στους θεσμούς όταν είμαστε κάτω από το 5% στην εμπιστοσύνη των πολιτών;

«Να βγούμε από την 20ετία του Μπερλουσκόνι σημαίνει ότι θα πρέπει να εφαρμόσουμε το Σύνταγμα, όχι να το αλλάξουμε. Για να βγούμε από την 20ετία σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνουμε επιτέλους έναν εκλογικό νόμο που θα επιτρέψει στους πολίτες να επιλέξουν την κυβέρνηση και τους βουλευτές, σημαίνει να αλλάξουμε την πολιτική. Δεν είναι αλήθεια ότι την προηγούμενη εβδομάδα τελείωσε η 20ετία του Μπερλουσκόνι, όπως είπε ο Λέτα. Δόθηκε ψήφος εμπιστοσύνης σε μια κυβέρνηση που δεν άλλαξε τη σύνθεσή της. Που θέλει να συνεχίσει να εφαρμόζει την πολιτική της κυβέρνησης Μόντι και που θέλει να αλλάξει το Σύνταγμα. Με τη διαδήλωση του Σαββάτου αρχίζουμε μια νέα σελίδα. Προχωράμε σε μια πολιτιστική παρά σε μια πολιτική αλλαγή για την Αριστερά... Τα χρήματα μπορούν να κυκλοφορούν όπως θέλουν. Τα κράτη έκαναν νόμους για να μπορούν τα κεφάλαια να περνούν οποιοδήποτε σύνορα χωρίς διαβατήριο. Σε αντίθεση, έχουν δημιουργήσει έναν κόσμο όπου τα άτομα είναι παράνομα. Έτσι, στη χώρα μας αυτοί που σώθηκαν από το ναυάγιο, έχοντας την τύχη να μην πεθάνουν, είναι «παράνομοι», για-

τί δεν έχουν δουλειά και πρέπει να τους συλλάβουν. Εμείς είμαστε λαός που αγωνιστήκαμε πάντα για έναν κόσμο ίσων, από όποια χώρα και εάν προέρχονταν. Όταν ο Στέφανο Ροντοτά και ο Γκουστάβο Σαγκραμπέσκι με κάλεσαν, ένιωσα ότι με τιμούσαν προσωπικά. Μετά είπα στον εαυτό μου: «Προσγειώσου, δεν κάλεσαν τον Μαουρίτσιο, αλλά τον γραμματέα της Fiom, για όλα αυτά που έχουν αντιπροσωπεύσει οι εργάτες μετάλλου σε αυτή τη χώρα». Στόχος μας δεν είναι να φτιάξουμε ένα ακόμη κόμμα της Αριστεράς, ανάμεσα στα άλλα, αλλά να δώσουμε έννοια και αξία στην πολιτική, που θα πρέπει να απαντά στην επιδείνωση των συνθηκών ζωής των ατόμων και στην επιδείνωση της δημοκρατίας. Πρέπει να ανατρέψουμε το σύστημα, όχι γιατί είμαστε συντηρητικοί, αλλά γιατί το Σύνταγμα λέει ότι η «ιταλική δημοκρατία πηγάζει από την εργασία». Η πολιτική πρέπει να εξαρτάται από την εργασία. Συμβαίνει όμως το αντίθετο. Η οικονομία βάζει τους όρους στην πολιτική και αυτή στην εργασία. Την ίδια στιγμή, οι αγορές καθορίζουν τις οικονομίες του κόσμου.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ. ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ: ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ

Ποικίλα σχόλια, αντιδράσεις και υποθέσεις προκάλεσε η διαρροή του Λευκού Οίκου για την πρόθεσή του να διακόψει τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια προς την Αίγυπτο την εβδομάδα που πέρασε. Αν και η Ουάσιγκτον είχε αφήσει εξ αρχής να διαφανεί πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν αποκλείεται, αρκετοί έσπευσαν να το ερμηνεύσουν ως σκλήρυνση της στάσης της Αμερικής απέναντι στο στρατιωτικό καθεστώς του Καΐρου. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν πρόκειται παρά για ένα μήνυμα προς τον στρατηγό Σίσι για τη διαχείριση των κοινών και την άρνησή του εκ των πραγμάτων να ικανοποιήσει έστω και το ελάχιστο από τα ζητούμενα για την Ουάσιγκτον.

Υποψήφιος ο Σίσι; Σε συνέντευξή του, την εβδομάδα που πέρασε, ο στρατηγός Σίσι κλήθηκε να απαντήσει στο ερώτημα εάν θα είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν πιθανότατα- τον ερχόμενο χρόνο. Ήδη κάποιοι βουλευτές της κυβέρνησης έχουν εκφραστεί θετικά για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αν και οι εκλογές δεν έχει ξεκαθαριστεί πότε ακριβώς θα διεξαχθούν, ο Αιγύπτιος στρατηγός άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αναφέροντας πως «είναι ανάρμοστο στη δεδομένη χρονική στιγμή και με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα να ασχολείται με το εάν ο ίδιος θα είναι υποψήφιος ή όχι». Ωστόσο είναι σαφές πλέον με τον τρόπο που δρομολογεί τις εξελίξεις ότι ο ίδιος θα είναι υποψήφιος και εκτός απροόπτου θα είναι και ο κερδισμένος των προεδρικών εκλογών. Επίσης θα ήθελαν να περιοριστεί το εύρος των διώξεων κατά τις Μουσουλμανικής Αδελφότητας και να γίνουν βήματα στην κατεύθυνση της δημιουργίας κλίματος αποκλιμάκωσης της πολιτικής έντασης στη χώρα. Αντιθέτως, αυτό που βλέπουν είναι κλιμάκωση των διώξεων της ισλαμικής οργάνωσης, η ύπαρξη της οποίας απαγορεύθηκε ακόμη και ως Μη Κυβερνητική Οργάνωση από το στρατιωτικό καθεστώς.

«Κίνηση καλής θέλησης» Οι διώξεις στον μέγιστο βαθμό στον καθαιρεμένο πρόεδρο Μόρσι και δεκάδες συνεργάτες του στη δίκη που έχει οριστεί για τις 4 Νοεμβρίου δημιουργούν προβληματισμό γενικώς στη διεθνή κοινότητα. Ηνωμένα Έθνη, Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ εκτιμούν ότι χρειάζεται κίνηση «καλής θέλησης» από τους στρατηγούς. Για την ακρίβεια, ενέργειες που θα

ΠΑΚΤΩΛΟΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΙΓΥΠΤΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΟΥ ΚΟΛΠΟΥ

Σφυρίζουν αδιάφορα οι στρατηγοί για την περικοπή της βοήθειας από τις ΗΠΑ δημιουργούν στην κοινωνία την αίσθηση της απομάκρυνσης από τα όπλα και του εκδημοκρατισμού. Κάτι τέτοιο σαφέστατα δεν είναι στις προθέσεις των στρατηγών και το καθιστούν σαφές για όποιον δεν το έχει καταλάβει.

Οι ενστάσεις της Ουάσιγκτον Αν και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν δεδομένο ότι το ειδικό βάρος και ο περιφερειακός ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η Αίγυπτος δεν μπορεί να αντικατασταθεί από κάποια άλλη δύναμη της περιοχής, εκτιμούν πως θα χρειαστεί μεγάλο διάστημα για να ανακτήσει τη δυναμική της. Η Ουάσιγκτον δυσανασχετεί με την αδιαλλαξία του Αιγύπτιου στρατηγού και την τάση αυτονομίας που επιχειρεί να επιδείξει είτε προς διεθνείς οικονομικούς οί-

Απέναντι στην απειλή των ΗΠΑ, το Κάιρο δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως σφυρίζει αδιάφορα. Μόνο από τις χώρες του Κόλπου, η Αίγυπτος έχει λάβει οικονομική ή άλλη βοήθεια 7 δισ. δολαρίων και αναμένει άλλα 5 δισ. μέχρι το τέλος του έτους

κους (ΔΝΤ) είτε προς τους άξονες επιρροής και άσκησης της διεθνούς διπλωματίας. Εάν μελλοντικά ο πρόεδρος της Αιγύπτου θα ακούει στο όνομα Σίσι ή σε όποιο άλλο όνομα της γνωστής ή άγνωστης πολιτικής ελίτ του Καΐρου, ελάχιστα απασχολεί την Ουάσιγκτον. Αυτό που πραγματικά επιθυμεί να δει και να καταγράψει η αμερικανική διπλωματία είναι πόσο κοντά στις θέσεις της θα βρίσκεται η προσωπικότητα αυτή και τον βαθμό στον οποίο κρίνεται ασφαλές να επενδύσουν σε αυτόν. Οι στρατιωτικές και οικονομικές κυρώσεις τις οποίες, μέσω CNN, διέρρευσε το περιβάλλον Ομπάμα και αφορούν την Αίγυπτο είναι μάλλον αδιάφορες. Από τα συνολικά 1,3 δισ. δολάρια που προβλέπονταν για το 2013, η Αίγυπτος έχει λάβει τα 715 εκατ. Άρα μένουν 585 εκατ., τα οποία όμως δεν σχετίζονται με την πραγματική οικονομία, αλλά με τις προμήθειες όπλων. Για την ακρίβεια, η βοήθεια αυτή δεν είναι άλλο από τα μαχητικά ελικόπτερα τύπου Απάτσι, τα οποία έτσι κι αλλιώς έχουν μπει στον πάγο από τη στιγμή της εκδήλωσης του πραξικοπήματος στη χώρα.

Η βοήθεια από χώρες του Κόλπου Απέναντι στην απειλή των ΗΠΑ, το Κάιρο δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως σφυρίζει αδιάφορα. Μόνο από τις χώρες του Κόλπου, η Αίγυπτος έχει λάβει οικονομική ή άλλη βοήθεια 7 δισ. δολαρίων και αναμένει άλλα 5 δισ. μέχρι το τέλος του έτους. Η απειλή της Ουάσιγκτον για πά-

γωμα της βοήθειας θα μπορούσε επίσης να χαρακτηριστεί και αστεία, αφού ο βασικός εταίρος των ΗΠΑ στην περιοχή του Κόλπου, δηλαδή η Σαουδική Αραβία, έχει δώσει μετά το πραξικόπημα 2 δισ. δολάρια στους στρατηγούς, περισσότερα δηλαδή και από τη συνολική βοήθεια του Λευκού Οίκου. Η συνολική βοήθεια από τις χώρες του Κόλπου έδωσε ανάσα ζωής στην Αίγυπτο ανεβάζοντας τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα στα 18,8 δισ. δολάρια, πράγμα που σημαίνει ότι για την ώρα αποφεύγει τη διαπραγμάτευση με το ΔΝΤ, το οποίο θέτει ως όρο για τη στήριξη της χώρας την εξυγίανση του δημόσιου τομέα - περίπου στο ελληνικό πρότυπο. Εάν η Ουάσιγκτον ήθελε στ’ αλήθεια να «γονατίσει» τους στρατηγούς στην κατεύθυνση του εκδημοκρατι-

Από τα συνολικά 1,3 δισ. δολάρια που προβλέπονταν για το 2013 η Αίγυπτος έχει λάβει τα 715 εκατ. Επομένως μένουν 585 εκατ., τα οποία αφορούν προμήθειες όπλων

σμού, τότε δίχως κόπο θα μπορούσε να περιορίσει ή και να μπλοκάρει τη βοήθεια από κάποιες χώρες του Κόλπου. Το ότι δεν το πράττει σημαίνει απλώς ότι έχει επιλέξει μια πολιτική προσέγγισης των στρατηγών μέσω των εταίρων στον αραβικό κόσμο και επικοινωνιακής διαχείρισης μέσω των καναλιών της επίσημης διπλωματίας της.

Η Χερσόνησος του Σινά Το μέτωπο με τις ΗΠΑ δεν ανησυχεί το Κάιρο. Όταν οι ίδιοι κρίνουν πως ο στόχος της εξάλειψης της πολιτικής αμφισβήτησης στο πεδίο έχει επιτευχθεί, θα επιδιώξουν την επαναπροσέγγιση με τις ΗΠΑ, την Ε.Ε. και όποιον άλλο εμφανίζεται προβληματισμένος με την τωρινή τακτική των στρατηγών. Αντίθετα με το πολιτικό πεδίο που ελέγχεται πλήρως, οι επιθέσεις κατά των δυνάμεων του στρατού από πλευράς των ενόπλων της ισλαμικής Τζιχάντ στη Χερσόνησο του Σινά εξακολουθούν, παρά την επέκταση των επιχειρήσεων του υπουργείου Άμυνας του Καΐρου. Σε καθημερινή βάση, πλέον, στρατιώτες χάνουν τη ζωή τους και το σενάριο που επεξεργάζεται πια η Αίγυπτος για την αντιμετώπιση του φαινομένου σχετίζεται ακόμη και με μια επιχείρηση εντός της Λωρίδας της Γάζας. Στην περίπτωση αυτή, το ζητούμενο θα είναι η άσκηση πίεσης προς τον βραχίονα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη Γάζα, τη Χαμάς, ώστε να σταματήσει να στηρίζει τις ομάδες ισλαμιστών που δραστηριοποιούνται στο Σινά. Όμως ακόμη κι έτσι ο στρατός δεν θα καταφέρει να ελέγξει το Σινά.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΚΟΣΜΟΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

Άλλη μια μέρα στον παράδεισο Μια παράδοξη αντίθεση. Εικόνα θανάτου σε μια γραφική παραλία. Πτώματα μεταναστών απ’ το πολύνεκρο ναυάγιο της Λαμπεντούζα κείτονται στην άμμο «περιμένοντας» την περισυλλογή τους. Η ίδια ειρωνεία της μοίρας συγκλονίζει χρόνια τώρα το ίδιο μέρος της Ευρώπης. Το ταξίδι προς την ελπίδα γίνεται ταξίδι προς τον θάνατο. «Μετανάστες πνίγονται στη θάλασσα της Λαμπεντούζα εδώ και χρόνια. Θα ‘πρεπε να ντρέπονται, έπρεπε να είχαν λύσει αυτό το ανθρωπιστικό πρόβλημα εδώ και καιρό», λένε αγανακτισμένοι οι κάτοικοι του νησιού. Υποδέχθηκαν οργισμένοι τον Μπαρόζο και τον πρωθυπουργό Λέτα όταν έφτασαν στον τόπο της τραγωδίας. «Ντροπή, δολοφόνοι», φώναζαν. Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά. 19.142 άνθρωποι έχουν πνιγεί στη θάλασσα της Λαμπεντούζα από το 1988, προσπαθώντας να διασχίσουν το υδάτινο τείχος απ’ τη βόρεια Αφρική στην Ευρώπη. Όλοι ξέρουν ότι αυτή δεν θα είναι η τελευταία τραγωδία. Ίσως να υπάρξουν και χειρότερες. Η βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή βράζουν. Φτώχεια, πολιτική καταπίεση, κοινωνική αναταραχή, ακήρυχτοι πόλεμοι. Οι ευρωπαϊκές πολιτικές τής μετανάστευσης, το διεθνές δίκαιο-, που εφαρμόζεται κατά περίσταση, το χάσμα πλούτου, οι σκοπιμότητες των συμφερόντων, ο αποδυναμωμένος ΟΗΕ, ένα μπερδεμένο κουβάρι αιτιών υπεύθυνο για ένα διαρκές έγκλημα σε βάρος της ανθρωπότητας. Τρεις χιλιάδες άνθρωποι επιχειρούν κάθε μήνα να εγκαταλείψουν την Ερυθραία, τη χώρα απ’ όπου προέρχονταν τα περισσότερα θύματα του ναυαγίου. Η πατρίδα τους έχει γίνει μια τεράστια φυλακή. Οι πολιτικοί κρατούμενοι είναι δέκα χιλιάδες σε μια χώρα 6 εκατομμυρίων. Το μονοκομματικό καθεστώς της Ασμάρα, που έχει την εξουσία απ’ το τέλος του αιματηρού 30χρονου εθνικοαπελευθερωτικού πόλεμου κατά της γειτονικής Αιθιοπίας, το 1991, επιστρατεύει άνδρες ακόμα και στην ηλικία των 40. Ίδια και χειρότερη η κατάσταση στη Σομαλία, απ’ όπου προέρχονταν επίσης πολλά θύματα της τραγωδίας. Ένα καταρρέον κράτος, βυθισμένο στο χάος και την ανομία, ρημαγμένο από εμφύλιους πολέμους, λοιμούς, επιδημίες, ξένες τυχοδιωκτικές επεμβάσεις, θύμα της εγκατάλειψής του από τους ισχυρούς του κόσμου, αργοπεθαίνει βασανιστικά. Και η λίστα δεν τελειώνει εδώ. Συρία, Λιβύη, Αίγυπτος...

Τάξις και ηθική Κανείς δεν μπορεί να υποχρεώσει τον Πούτιν να γίνει πιο ανεκτικός με τους γκέι, πιο μεγαλόψυχος με τις φυλακισμένες Pussy Riot, πιο διαλλακτικός με τους ακτιβιστές της Greenpeace, πιο υποχωρητικός με τους Αμερικανούς και τη διπρόσωπη εξωτερική πολιτική τους. Ποιος μπορεί, άλλωστε, να πάει κόντρα στον άνθρωπο που είναι ο πρώτος, και ο μοναδικός μέχρι στιγμής, πολιτικός ηγέτης έξω από το σοβιετικό σύστημα εξουσίας που γνώρισαν και εμπιστεύτηκαν οι Ρώσοι με άμεσες εκλογές μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, εκείνος που τους προσφέρει την ψευδαίσθηση της συνέχειας του μεγαλείου της υπερδύναμης. Όσο όμως δεν γίνεται κάτι απ’ όλα αυτά, ο Ρώσος πρόεδρος θα είναι κόκκινο πανί για όσους πιστεύουν ότι όλοι οι θεσμοί εξουσίας στη Ρωσία κινούνται από νήματα που καταλήγουν στα χέρια του και πως κάθε δείγμα φοβικών μέτρων που εφαρμόζεται στη χώρα φέρει την «υπογραφή» του. Όπως, για παράδειγμα, ο τελευταίος νόμος που ποινικοποιεί την «προπαγάνδα υπέρ της ομοφυλοφιλίας» στη Ρωσία, ο οποίος έγινε αιτία μιας σειράς κινητοποιήσεων διαμαρτυρίας στη Δύση, όπως αυτή η διαδήλωση πριν λίγες ημέρες στο Λονδίνο. Απαιτούνται ειδικές γνώσεις για να πει κανείς αν το κέντρο της πολιτικής σκέψης του Πούτιν καταλαμβάνουν φοβικές προκαταλήψεις ή μια συγκροτημένη ιδεολογική κατασκευή που ενδεχομένως να είναι κι αυτή που εκφράζει την πλειοψηφία των μετασοβιετικών Ρώσων. «Χωρίς τις αξίες που συγκροτούν τον πυρήνα του χριστιανισμού και των άλλων παγκόσμιων θρησκειών, χωρίς τους ηθικούς κανόνες που έχουν διαμορφωθεί στη διάρκεια των χιλιετιών, οι άνθρωποι μοιραία θα χάσουν την αξιοπρέπειά τους», είπε ο Πούτιν σε παγκόσμιο φόρουμ στη Μόσχα τον περασμένο μήνα. «Στις ευρω-ατλαντικές χώρες κάθε παραδοσιακή ταυτότητα, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής ταυτότητας, απορρίπτεται», συμπλήρωσε ο Ρώσος ηγέτης για να καταλήξει με νόημα: «Υπάρχει μια πολιτική που εξισώνει τις πολύτεκνες οικογένειες με τις οικογένειες ομόφυλων, που εξισώνει την πίστη στον Θεό με την πίστη στον Σατανά»...

Η μοναξιά του Σίλβιο Ξεκομμένος απ’ τους ανθρώπους του που τον περιτριγυρίζουν στο Κοινοβούλιο και με το πολιτικό του μέλλον άδηλο, ο Σίλβιο σφίγγει τον κόμπο της γραβάτας του διορθώνοντας το στιλ του. Χαρακτηριστικά και έκφραση ενός προσώπου που αναπόφευκτα γεννούν συνειρμούς ομοιότητας μ’ έναν άλλο Ιταλό μεγαλομανή της εξουσίας, που επίσης αποζήτησε απεγνωσμένα την αίγλη της Ιστορίας. Τουλάχιστον ως προς αυτό, ο Σίλβιο είναι τυχερός. Το δικό του πολιτικό τέλος θα γραφτεί με θεσμικές διαδικασίες, άντε και με μερικές πολιτικές προδοσίες, όχι πάντως με σφαίρες. Η επιτροπή «σοφών» της Γερουσίας εισηγήθηκε την αποπομπή του από το Κοινοβούλιο λόγω της τελεσίδικης καταδίκης του για φοροδιαφυγή. Η κοινή λογική τού δείχνει τώρα την πόρτα της εξόδου. Το άστρο του Μπερλουσκόνι δύει, μάλλον οριστικά αυτή τη φορά. Συμβαίνει όμως το ίδιο και με τον μπερλουσκονισμό; Την εμπορευματοποίηση της πολιτικής και την πολιτική του λάιφ στάιλ, τις δύο μεγάλες «μεταλλάξεις» στην εξελικτική διαδικασία του ευρωπαϊκού κοινοβουλευτισμού που σηματοδότησε η 20χρονη «εμπειρία Μπερλουσκόνι»; Είναι κάτι που θα φανεί στο μέλλον. Και σαν συμβολισμοί και ως νέες μορφές πολιτικής έκφρασης, αυτές οι ιδιόμορφες «μεταλλάξεις» συνδέονται άμεσα με την ανάδειξη και την καθιέρωση της τηλεόρασης σε πρωταρχικό παράγοντα πολιτικής κοινωνικοποίησης, κι εδώ είναι που τα πράγματα θέλουν

προσοχή. Πάντως, για όσους μελέτησαν τον «κόσμο» του μπερλουσκονισμού, όπως ο Πάολο Μαντσίνι, καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Περούτζια, η μακρόχρονη κυριαρχία του γηραιού καναλάρχη στην ιταλική πολιτική ζωή είναι ένα φαινόμενο με πολλαπλές ερμηνείες. Απορρέει ως αποτέλεσμα μιας περίπλοκης συνάρτησης. «Δεν έχει να κάνει μόνο με τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης, τον τεράστιο πλούτο του, τις δεξιότητες επικοινωνίας, τον λαϊκισμό του, την ικανότητά του να δημιουργεί ευρύτερες πολιτικές συμ-

μαχίες και να μετατρέπει το 2025% της εκλογικής δύναμης του κόμματός του σε μια συνταγή επιτυχίας», λέει ο Μαντσίνι. «Είναι όλα αυτά, συνδυασμένα επιδέξια μεταξύ τους», εξηγεί. Ωστόσο, παρ’ όλο που η συγκεκριμένη «συνταγή επιτυχίας» ίσως να μην «αναπαραχθεί» ποτέ σε καμιά άλλη δυτική δημοκρατία, η αποδοχή του μπερλουσκονισμού στο συλλογικό υποσυνείδητο ως κυρίαρχη αντίληψη, στάση και νοοτροπία απέναντι στην πολιτική και τη σχέση της με τα ΜΜΕ, μόνον ως ανησυχητική προειδοποίηση μπορεί να εκληφθεί. Ειδικά σε εποχές κρίσης.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

Από τις κούκλες με μπούκλες ώς τις... παράνομες προκηρύξεις ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ

«Η μαζικότερη και η δυναμικότερη εμφάνιση των γυναικών στην Αντίσταση γίνεται ακριβώς στην πιο αιματηρή φάση της Κατοχής» λέει η Τασούλα Βερβενιώτη, ιστορικός συγγραφέας του βιβλίου «Η γυναίκα της Αντίστασης» που πρωτοκυκλοφόρησε το 1994 (εκδ.Οδυσσέας). Σήμερα επανέρχεται σε νέα εμπλουτισμένη έκδοση (εκδ. Κουκκίδα) και αποκτά ιδιαίτερη επικαιρότητα γιατί «την ώρα που η χώρα είναι βυθισμένη σε μια βαθιά, πολυεπίπεδη κρίση, η κοινωνία στρέφει το ενδιαφέρον στο παρελθόν και μέσα από τη γνώση της Ιστορίας προσπαθεί να κατανοήσει τι είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα. Να δει πού βρίσκεται και πού θα πάει. Η κοινωνία μας τούτες τις ώρες χρειάζεται ένα αφήγημα για το παρελθόν της που θα τη βοηθήσει να οραματιστεί πρώτα ένα καλύτερο μέλλον και στη συνέχεια να προσπαθήσει να το πραγματοποιήσει». Βιβλίο αναφοράς «Η γυναίκα της Αντίστασης», είναι η πρώτη και η μό-

νη έως σήμερα τεκμηριωμένη ιστορική μελέτη για τη θέση, τον ρόλο και τη δράση της γυναίκας στην ΕΑΜική Αντίσταση (1941-1944). Παρακολουθεί την Ελληνίδα από τα χρόνια του Μεσοπολέμου μέχρι και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τη συναντά στην ύπαιθρο και την πόλη, παρατηρεί την αγρότισσα και τη νοικοκυρά, να μπαλώνει τις τρύπες του οικογενειακού εισοδήματος, αλλά και τις νέες κοπέλες να γίνονται κούκλες με μπούκλες περμανάντ μέχρι εν τέλει να φτάσουν με τα συσσίτια, τις παράνομες προκηρύξεις ή το όπλο στο χέρι να διεκδικήσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πιο σκληρή περίοδο της σύγχρονης Ιστορίας μας. Η γυναίκα του Μεσοπολέμου έγκλειστη στο σπίτι, φτιάχνοντας την προίκα της και περιμένοντας έναν «καλό» γάμο από συνοικέσιο, χωρίς πολιτικά δικαιώματα, αλλά με μπόλικους κοινωνικούς αποκλεισμούς, ενταγμένη σε μια αγροτική κατά βάση παραγωγική διαδικασία, ξαφνικά

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

στην Κατοχή ανατρέπει τους παραδοσιακούς ρόλους συμμετέχοντας στην Αντίσταση όχι μόνο στις πολιτικές αλλά και στις ένοπλες οργανώσεις του ΕΑΜ. Αυτήν ακριβώς τη μετάβαση από το σπίτι στο μεϊντάνι και από ‘κεί στο βουνό εξετάζει «Η γυναίκα της Αντίστασης». «Στη διάρκεια της Κατοχής οι αναδιαρθρώσεις που είχαν ξεκινήσει στον Μεσοπόλεμο επιταχύνονται. Το κάψιμο των σπιτιών και η μαύρη αγορά κατέστρεψαν τις προίκες, άλλαξαν τις συνειδήσεις και επέτρεψαν στις γυναίκες να βγουν στον δημόσιο χώρο. Αρχικά ως μάνες, κόρες ή σύζυγοι αγωνιστών. Όσο όμως σκλήραιναν οι συνθήκες της ναζιστικής κατοχής τόσο γινόταν κοινωνικά επιτρεπτό να παίξουν και ρόλους από τους οποίους παραδοσιακά αποκλείονταν. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η συντριπτική πλειονότητα των γυναικών εντάχτηκε στο πιο ανατρεπτικό και ριζοσπαστικό κίνημα της εποχής, το ΕΑΜ». Έτσι, η γυναίκα, από ον ενός κατώτερου θεού, χωρίς πολιτικό αισθητήριο, όπως θεωρούνταν ώς τότε, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των πολιτικών εξελίξεων. «Παρ’ όλο που θεωρείται πως έπαιξαν βοηθητικό ρόλο στις οργανώσεις, η έρευνα αποδεικνύει ότι χωρίς αυτές δεν θα υπήρχε τόσο δυνατό αντιστασιακό κίνημα» λέει η Τασούλα Βερβενιώτη. «Ακόμα και στον ΕΛΑΣ, μια κατ’ εξοχήν αντρική οργάνωση, αφού αποτελούνταν από ένοπλους οι γυναίκες διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο. Στον τακτικό στρατό υπολογίζεται ότι για κάθε μάχιμο αντιστοιχούν εφτά στρατιώτες στις υπηρεσίες. Στον αντάρτικο στρατό η αναλογία είναι ένας μάχιμος με 14 στις υπηρεσίες. Οι γυναίκες αποτελούσαν την πλειοψηφία του μη μάχιμου προσωπικού στις διαβιβάσεις, τα νοσοκομεία, τα μαγειρεία κ.λπ. Μόνο στο τέλος της Κατοχής επέτρεψαν τη δημιουργία γυναικείων διμοιριών παρ’ όλη την αντίδραση των μπαρουτοκαπνισμένων ΕΛΑΣιτών». Το βιβλίο πραγματεύεται την κοινωνική ιστορία όλης αυτής της περιόδου, προσδιορίζοντας τους ρόλους των γυναικών αλλά και τις υπερβάσεις τους, αναφέρεται στο θέμα της πείνας, στα αίτια που τις οδήγησαν να οργανωθούν, στον ρόλο του κόμματος, αλλά και σε θέματα όπως η πορνεία, η ιδιοκτησία, η θρησκεία, η τιμή της οικογένειας. Εξετάζει την αυθόρμητη, την ανοργάνωτη δράση, την Εθνική Αλληλεγγύη ως μια ορ-

γάνωση που θεωρείτο γυναικεία, τον ρόλο των γυναικών στον ΕΛΑΣ, τις γυναικείες διαδηλώσεις και τις διμοιρίες γυναικών. Οι γυναίκες εκείνη την περίοδο μοιράστηκαν το όραμα μιας άλλης κοινωνίας, οραματίστηκαν μια κοινότητα που θα εμπεριέχει δικαιοσύνη και ομορφιά. Το πρόταγμα της λαοκρατίας τις συσπείρωσε και ο εχθρός, κυρίως ο ταγματασφαλίτης, τις κινητοποίησε σε απίστευτης ευρηματικότητας μεθόδους αντίστασης. Οι ταγματασφαλίτες στη Μάνη

Οι γυναίκες της Αντίστασης μοιράστηκαν το όραμα μιας άλλης κοινωνίας, οραματίστηκαν μια κοινότητα που θα εμπεριέχει δικαιοσύνη και ομορφιά

μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τα όπλα του ΕΛΑΣ, την κατάρα όμως της μαυροφορεμένης μάνας του αντάρτη δεν είχαν όπλα να την πολεμήσουν. «Είναι εκπληκτικό τι επινοούν. Όταν συνέλαβαν τις Καραγκούνες στα Τρίκαλα και τις έκλεισαν σε μια αποθήκη με νερό, όρθιες για δυο νύχτες, με το νερό μέχρι το γόνατο, όχι μόνο καμιά δεν μαρτύρησε τη δασκάλα που έψαχναν ανάμεσά τους, αλλά μια γριά έβγαλε το λουλάκι από την ποδιά της κι έβαψε τα χέρια της, να μη φανούν ότι ήταν δασκαλίστικα και την προδώσουν». Ο τρόπος με τον οποίο εντάχθηκαν και έδρασαν οι γυναίκες στην Αντίσταση ίσως δείχνει έναν δρόμο και για τη σημερινή συγκυρία. «Οι γυναίκες κινητοποιούνται όταν οι καταστάσεις γίνουν κρίσιμες και οι ίδιες πιστέψουν στο δίκαιό τους. Όταν υπάρχει ένα όραμα» εξηγεί η γνωστή ιστορικός. «Η κοινή συνισταμένη με το σήμερα είναι το «εμείς» απέναντι στις ατομικές λύσεις, δηλαδή η συλλογικότητα και η αλληλεγγύη που έχει ήδη μπει στην καθημερινότητά μας. Μένει να βρούμε το όραμα. Άλλωστε, και εδώ στην Ελλάδα αλλά και στην Ισπανία, και στην Αίγυπτο, και στην Τουρκία όλο και περισσότερες γυναίκες εντάσσονται στα κινήματα κι αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό για να προχωρήσουμε παρά κάτω». Από τις κούκλες με μπούκλες περμανάντ ώς τις αντάρτισσες με κοτσίδα διανύθηκε μακρά διαδρομή συνειδητής πορείας. «Η γυναίκα της Αντίστασης» την καταγράφει ανοίγοντας ένα παράθυρο και σε μια άλλη πτυχή της πρόσφατης ιστορίας μας που γράφτηκε από γυναίκες και μόνο.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Κανονικότητα Άλλη μια απόφαση ζοφερής νομιμότητας από την εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα ελληνική Δικαιοσύνη. Και μάλιστα στο άψε-σβήσε. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή: Βράδυ της περασμένης Δευτέρας 7 Οκτωβρίου 2013. Αστυνομικές δυνάμεις, παρουσία εισαγγελέα (μην τυχόν και σκιστεί το φουρό της άσπιλης και αμόλυντης δεσποινίδος νομιμότητας) επεμβαίνουν στο 1ο ΕΠΑΛ Λαμίας που βρισκόταν υπό κατάληψη, επειδή προφανώς οι μαθητές δεν είχαν κάτι καλύτερο να κάνουν, όπως για παράδειγμα να χουλιγκανίζουν για τα ποδόσφαιρα ή να εγκληματοδρομούν γοητευμένοι από τις φασιστικές μαγκιές της Χρυσής Αυγής. Να σημειωθεί ότι η κατάληψη βρισκόταν στη δεύτερη εβδομάδα, χωρίς να έχουν αναφερθεί ζημιές εντός του σχολικού χώρου, όπως αναφέρει και το σχετικό ρεπορτάζ στην «Αυγή» (Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2013, σ. 14), που υπογράφει ο συνάδελφος Μανώλης Γασπαράκης. Ας φανταστούμε το σκηνικό: πάνοπλοι αστυνομικοί, υποδείγματα εξαγριωμένης και εξαχρειωμένης... αβρότητας, εισβάλλουν στο σχολείο. Προφανώς δεν πήγαν μόνοι τους, κάποιος τους κάλεσε. Έχω ιδία πείρα επ’ αυτού, όταν πριν από 2-3 χρόνια μάς τηλεφώνησε ο διευθυντής του σχολείου όπου μαθήτευε (και όπου θα έπρεπε να διδάσκεται την ορθή κρίση και τη δημοκρατία) ο γιος μου για να απειλήσει με μήνυση και εμάς και το παιδί, επειδή το σχολείο βρισκόταν υπό κατάληψη και ο γιος μου είχε καταταγεί (και σήμερα α-

κόμα είμαι υπερήφανος που το λέω) στους πρωταίτιους. Να συμπληρώσω ότι ο «πρωταίτιος» είναι σήμερα δευτεροετής φοιτητής στο Καποδιστριακό, με εξαιρετικές επιδόσεις, κύριε διευθυντά μου, τόσο στη δημοκρισία όσο και στη μαθησιακή εγρήγορση. Σε ένα πανεπιστήμιο όμως που είναι κλειστό, επειδή το καταστρέφει μια κυβερνητική πολιτική που δρα ασύστολα εναντίον του πιο πολύτιμου κομματιού του ελληνικού λαού καταργώντας (και όχι αναβαθμίζοντας ως υπόχρεη περί αυτού) τους οίκους της γνώσης, αποκόπτοντας με επιθετική αισχρότητα δηλαδή, το παρόν και το μέλλον. Ενεργούμενο πειθήνιο αυτής της πολιτικής (και πανεπιστημιακός δάσκαλος, τρομάρα του) ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος. Ο ίδιος που έκλεισε μια σειρά από ΕΠΑΛ (σ.σ.: Επαγγελματικά Λύκεια), ο ίδιος που κατήργησε μια σειρά από ειδικότητες διδασκόντων στο ΕΠΑΛ, την ίδια στιγμή που εγκαινίαζε αποδίδοντας τα εύσημα στον σχολάρχη Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης για την επέκταση της χρηματοβόρας επιχείρησής του σε ειδικότητες που το υπουργείο Παιδείας (ως κοινός ντίλερ) κατήργησε. Για κάτι τέτοια ασήμαντα βρισκόταν υπό κατάληψη το 1ο ΕΠΑΛ Λαμίας μέχρι που εισέβαλε η άμεμπτης δημοκρατικής ευταξίας αστυνομία. Έπιασαν 20 παιδιά. Τα οδήγησαν διά τα περαιτέρω... στους αρμόδιους χώρους της Ελληνικής Δημοκρατίας. Φαντάσου τώρα εσύ τον τρόμο. Τα δώδεκα ανήλικα που αφέθηκαν ελεύθερα με την ειδοποίηση των γονιών τους. Οι υπόλοιποι

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Φαντάσου τώρα: οκτώ παιδιά σε καθεστώς τρόμου, άνευ ουδεμίας προστασίας, μπροστά στην πατρώα και μητρώα δικαιοσύνη της χώρας τους. Χωρίς καν το ευεργέτημα της τριήμερης αναβολής για να ετοιμάσουν την απολογία τους! Από την κατάληψη στον δικαστή. Από το σπίτι στην αίθουσα των ποινών. Από το θάλπος στην τελετουργική αγριότητα

οκτώ -μην ξεχνάς: είναι παιδιά στο μόλις της ενηλικίωσης, στο πρώτο άπτερο φτερούγισμα του ακαδημαϊκού και δικαιοπρακτικού τους βίου-, αφού πέρασαν μια ωραία νύχτα στο κτήριο της Αστυνομικής Διεύθυνσης Φθιώτιδας (αντί να γλεντάνε σε κανένα κλαμπάκι ή να αποχαυνώνονται μπροστά στον αδιαβάθμητο διαδικτυακό ορυμαγδό, τα κωλόπαιδα), οδηγήθηκαν παραζαλισμένα, τρομαγμένα, στο δικαστήριο (καθ’ ότι αυτόφωρο το αδίκημά τους) χωρίς δικηγόρο, επαναλαμβάνω: χωρίς δικηγόρο, επαναλαμβάνω για ακόμα μια φορά: χωρίς δικηγόρο. Φαντάσου τώρα: οκτώ παιδιά σε καθεστώς τρόμου, άνευ ουδεμίας προστασίας, μπροστά στην πατρώα και μητρώα δικαιοσύνη της χώρας τους. Χωρίς καν το ευεργέτημα της τριήμερης αναβολής για να ετοιμάσουν την απολογία τους! Από την κατάληψη στον δικαστή. Από το σπίτι στην αίθουσα των ποινών. Από το θάλπος στην τελετουργική αγριότητα. Από κάτω τα παιδιά, ήδη ρημαγμένα από τις τεχνικές αυτής της δημοκρατίας που συνωμοτεί μαζί με το σύμπαν... εναντίον σου, τα παιδιά που είχαν ένα ολόκληρο βράδυ για να ψάξουν πού βρίσκεται «ο φασίστας μέσα τους», τα παιδιά που ΚΑΙ θα κλάψουν ΚΑΙ θα φοβηθούν, αγαπητέ κύριε Αγγελάκα, τα παιδιά, λοιπόν, με τον λαμπερό τους τρόμο σαν μια τεράστια τρύπα μέσα τους, όπου ούτε φασίστας υπάρχει ούτε τίποτα, παρά μόνο η απορία ως τρομώδες παραλήρημα. Από κάτω τα παιδιά, από πάνω η δι-

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

καστική εξουσία. Η οποία για μια ακόμα φορά έδειξε το πιο στυγνό της πρόσωπο, φερόμενη ως φτηνό υποπόδιο του συστήματος. Άκου: τα δύο παιδιά αθωώνονται ως μη έχοντα σχέση με την κατάληψη. Μένουν έξι, οι τρεις εξωσχολικοί. Αυτοί καταδικάζονται σε φυλάκιση τεσσάρων μηνών με αναστολή. Άρα έχουν δικαίωμα έφεσης. Και φτάνουμε στους τρεις μαθητές. Εδώ η ανεξάρτητη δικαστική εξουσία επιδεικνύεει τη διαστροφική της εκδικητικότητα, τη νομιμοσύνη μιας εγκληματικής δραστηριότητας: καταδικάζει τρία παιδιά, τρεις μαθητές, που κυριολεκτικώς σύρθηκαν από τα μαλλιά ενώπιόν της, σε φυλάκιση 20 ημερών με τριετή αναστολή. Μα είναι επιεικές, θα μου πεις. Όχι. Είναι διεστραμμένη και αισχυντηλή δικαστική τρομοκρατία. Τα παιδιά δεν έχουν δικαίωμα έφεσης. Θα είχαν αν τους επεβάλετο ποινή πάνω από δύο μήνες. Δηλαδή, ο δικαστής αποφάσισε ψυχρά να τους μουντζουρώσει διά βίου το μέλλον τους, επειδή ακριβώς διεκδίκησαν το μέλλον τους! Τα παιδιά λέρωσαν το ποινικό τους μητρώο. Η συνείδηση του δικαστή, της ίδιας της δημοκρατίας παρέμεινε άσπιλη. Αλλά το πιο ανατριχιαστικό είναι η τελευταία φράση από το ρεπορτάζ της «Αυγής»: «Το 1ο ΕΠΑΛ, μετά την επέμβαση της αστυνομίας, λειτούργησε κανονικά». Περί αυτού ακριβώς πρόκειται: περί της κανονικότητας της φρίκης. Και της υποταγής. Εδώ φωλιάζει η Χρυσή Αυγή. Στην ίδια φωλιά με τους άμωμους νοικοκυραίους αυτής της «απελπισίας», που λέει και ο μέγας Πιέρ Πάολο Παζολίνι.

http://www.vivliothekarios.blogspot.gr

Il Silenzio Γεννήθηκα στην Κόρινθο και μεγάλωσα στην άκρη της πόλης, σε ένα κτήμα με ελιές, πορτοκαλιές και αμπέλια. Εκεί πήγα σχολείο, εκεί παντρεύτηκα, εκεί είναι θαμμένοι οι νεκροί μου. Εκεί παρουσιάστηκα φαντάρος και από εκεί απολύθηκα όταν τελείωσε αυτή η θητεία. Οι νύχτες των πρώτων 25 χρόνων της ζωής μου συνοδεύτηκαν από έναν παράδοξο ήχο, το σιωπητήριο που ακουγόταν από το 6ο Σύνταγμα Πεζικού. Εκατοντάδες νύχτες το «Ιl silenzio» βαρούσε, καλοκαίρια και χειμώνες τέλειωναν με μια τρομπέτα να χαϊδεύει τη μέρα που έσβηνε. Μικρός φανταζόμουν έναν στρατιώτη να ανεβαίνει κάπου ψηλά, να σηκώνει την τρομπέτα του και να παίζει. Ύστερα πρόσθεσα στη φαντασία μου και τον σκοπό αυτής της πράξης: νανούριζε τους νεκρούς των μαχών. Ήταν ένας θλιμμένος αποχαιρετισμός

στα κορίτσια σκέφτηκα αργότερα, τα κορίτσια που ονειρεύονταν οι φαντάροι που στις εξόδους πλημμύριζαν την πόλη, ένα χακί ποτάμι που κατέβαινε την Άργους, περνούσε τις γραμμές του τρένου και χυνόταν στην πόλη. Παρουσιάστηκα στο 6ο Σύνταγμα Πεζικού. Το ίδιο είχε κάνει κι ο πατέρας κι ο παππούς μου. Το στρατόπεδο βρισκόταν εκεί από το 1927. Ο πατέρας λέει πως πιτσιρίκος πουλούσε έξω από την πύλη σταφίδα στους φαντάρους. Ήταν μεγάλο πράγμα το στρατόπεδο για την Κόρινθο. Μεγάλωσαν μαζί. Χιλιάδες αγόρια τη διάβηκαν, σκόρπισαν τη μοναξιά τους στα μπουρδέλα στις άκρες της, έφαγαν ζεστό φαΐ στις ταβέρνες και τα μαγεριά της, αναπόλησαν, κρύωσαν, φωτογραφήθηκαν, έκλαψαν. Και πόσα κορίτσια σε αυτή την πόλη γνώρισαν τον έρωτα με τη χα-

κί στολή... Δεν είναι μια ανόητη αναπόληση όλο ετούτο, ούτε ανεγκέφαλη «στρατοφιλία». Είναι μονάχα που η πόλη

αυτή έχει πολλές ιστορίες να πει για το στρατόπεδό της, κομμάτι της ιστορίας της είναι, της λαογραφίας και των κοινωνικών ηθών της. Το

στρατόπεδο πια άλλαξε χρήση. Δεν είναι στρατόπεδο νεοσυλλέκτων, αλλά στρατόπεδο εγκλεισμού μεταναστών. Σε αυτό στοιβάζονται απόκληρες ψυχές, άνθρωποι που η μεταναστευτική μας πολιτική θεωρεί λαθραίους και παράνομους. Σε αυτό ήταν έγκλειστος ο Μοχαμάντ Χασάν, ο Αφγανός πρόσφυγας που προ μηνών έχασε τη ζωή του λόγω της αδιαφορίας των «αρμόδιων» αρχών για την πορεία της υγείας του. Και η Κόρινθος δεν μιλά. Και ένα άλλο σιωπητήριο πια τρυπάει τη νύχτα. Αυτό μιας πόλης που υποκρίνεται πως το στρατόπεδό της δεν υπάρχει, πως στην άκρη της δεν βασανίζονται άνθρωποι κλεισμένοι σε κλουβιά, δεν απελπίζονται άνθρωποι κυνηγημένοι από πολέμους. Το «Ιl silenzio», σύντροφοι, εγώ το ακούω όμως τις νύχτες -νανουρίζει τους νεκρούς της αναλγησίας μας.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ:

Ζούμε το τέλος ενός ιστορικού κύκλου που μας καλεί να ξανοιχτούμε στο άγνωστο καλο κι ακόμη παραπέρα, δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο. Τόσα μηνύματα μας λένε «προχωρήστε», «τολμήστε».

Ο Δημήτρης Δημητριάδης αποτελεί μια μοναχική φωνή στην ελληνική δραματουργία, το έργο του οποίου έπρεπε να περιμένει μια νέα γενιά ταλαντούχων σκηνοθετών (Χουβαρδάς, Βογιατζής, Τερζόπουλος κ.ά.) προκειμένου να επικοινωνήσει με το θεατρικό κοινό. Το δεκαπενθήμερο αφιέρωμα στο έργο του που πραγματοποιείται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών αποτελεί κατά κάποιον τρόπο την επισφράγιση της εξόδου του δημιουργού από την απομόνωση στην οποία είχαν καταδικάσει το έργο του οι κυρίαρχες τάσεις (τα «κέντρα αποφάσεων», λέει χαριτολογώντας) στο ελληνικό θέατρο τις προηγούμενες δεκαετίες. Η συζήτηση μαζί του αναδεικνύει έναν δημιουργό που, μέσα στο ζοφερό τέλος του ιστορικού κύκλου που ζούμε, μπορεί να διακρίνει και στοιχεία αισιοδοξίας. «Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζουμε» λέει χαμογελώντας...

Βλέπετε όμως και σημάδια οπισθοδρόμησης;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

Δεν με παραξενεύει αυτό. Είναι μια γενιά χωρίς στερεότυπα και μισαλλοδοξίες απέναντι σε ό,τι παρεξέκλινε από το ρεύμα που απαιτούσε το θεατρικό έργο να πληροί προδιαγραφές για την ελληνικότητα, την εντοπιότητα... Αντιλήψεις που εξαντλήθηκαν και εξάντλησαν και το ελληνικό θέατρο, το οδήγησαν σε πτώχευση. Η νέα γενιά είναι διαφορετικά καλλιεργημένη, με άλλες δραματουργικές ανάγκες και πρότυπα, ψάχνει προς άλλες κατευθύνσεις. Έχουμε έτσι μια αμυδρή υπέρβαση των προκαταλήψεων των προηγούμενων δεκαετιών.

Στο έργο υπάρχει μια γεωμετρική διάταξη, το ίδιο και στη σκηνοθεσία, που έχει κάνει μια καταπληκτική ανάγνωσή του. Ο «άνθρωπος του Βιτρούβιου», αν θυμάστε, είναι τοποθετημένος μέσα σε έναν κύκλο ο οποίος περικλείεται από ένα τετράγωνο. Κατά κάποιον τρόπο, λοιπόν, ο τίτλος και το έργο εμπεριέχει, με δραματουργικούς όρους, όλο τον άνθρωπο. Τα ένδεκα αυτά πρόσωπα είναι κλεισμένα μέσα στον μηχανισμό αυτόν. Οι τέσσερις ιστορίες είναι αναγνωρίσιμες και η γλώσσα πολύ απλή. Ό,τι υπερβαίνει το καθημερινό είναι αυτός ο μηχανισμός. Κάποια στιγμή λέει ένα πρόσωπο: «Είμαστε μέσα σε ένα περιστρεφόμενο πηγάδι και δεν ξέρουμε αν εμείς περιστρεφόμαστε ή το πηγάδι»...

Εσείς πώς αντιλαμβάνεστε την έννοια της ελληνικότη-

Μιλάτε γι’ αυτή τη νέα γενιά με αισιοδοξία...

Όπως φαίνεται κι από το αφιέρωμα στη Στέγη, οι νεότεροι σκηνοθέτες δείχνουν αυξανόμενο ενδιαφέρον για το έργο σας...

τας;

Το έργο τέχνης, ιδιαίτερα το θέατρο, που υλικό του είναι ο άνθρωπος, είναι ένα ταξίδι όπου ανοίγεσαι αναζητώντας το αντίθετο του στάσιμου, το άλλο, το άγνωστο. Δεν είναι κάτι διαχωρισμένο από την εντοπιότητα, βασικό χαρακτηριστικό της οποίας αποτελεί η γλώσσα, που καθορίζει την ευαισθησία και τη σκέψη. Για μένα πυρήνας της ελληνικότητας είναι η ανακάλυψη του αγνώστου, η συνεχής έρευνα για το καινούργιο. Αυτό πώς αποτυπώνεται στον Κυκλισμό του τετραγώνου; Τα ένδεκα πρόσωπα αναζητούν το πέρα από αυτό που βιώνουν ήδη, έναν μηχανισμό που τους εγκλωβίζει σε μια ζωή ασφυκτική. Η γραφή χρησιμοποιεί το στοιχείο της επανάληψης, κάθε φορά και με λιγότερα λόγια, προκειμένου να πάει πέρα από το γνωστό, να αποκαλύψει τον πυρήνα των πραγμάτων.

Κάθε μέρα βρίσκομαι με ανθρώπους που μου δίνουν τη βεβαιότητα ότι έχουν ταλέντο, όρεξη για δουλειά, ότι δεν είναι περιορισμένοι σε στερεότυπα, ότι αναζητούν, ακόμη κι αν πρόκειται για μονάδες ή μικρές ομάδες, από τις οποίες πιστεύω ότι

είναι κατάσπαρτη η Ελλάδα. Σε όλους τους τομείς της τέχνης υπάρχει ένα καταπληκτικό υλικό ανθρώπων, που τους ανακαλύπτω συνέχεια. Από καμία άλλη εστία δεν προέρχεται η αισιοδοξία μου. Το παραδέχομαι, είμαι και αισιόδοξος. Κάτι συμβαίνει και, μαζί με την παρακμή, υπάρχει και κάποια ακμή, η οποία είναι παραγκωνισμένη, προσπαθεί να εμφανιστεί, να συνεχίσει... Όπως λένε και τα πρόσωπα του έργου στο τέλος: «Παρόλα αυτά, συνέχισε...»

μερα;

Το ελληνικό θέατρο βρίσκει τρόπο να μιλήσει για το σή-

Όχι ακόμη. Το βαθύτερο ζητούμενο είναι να βρεθεί μέσα από τη θεατρική πράξη και γραφή ένας τρόπος μετουσίωσης του πραγματικού. Η αρχαία τραγωδία έτσι εμφανίστηκε, ως ανάγκη και ως είδος... Νομίζω πως μέσα από τα τέσσερα έργα που παρουσιάζονται, τα οποία μιλούν για ένα τώρα, γίνεται μία νύξη για το πώς θα μπορούσαμε να μετασχημα-

info

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΗ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ: Ο κυκλισμός του τετραγώνου. Σκην. Δημήτρη Καραντζά (1627/10). Αναλόγια: Εκκένωση. Σκην. Γιάννη Κόκκου (1516/10). Φαέθων. Σκην. Αργυρώς Χιώτη - ομάδα Vasistas (22/10). Το άγγιγμα του βυθού. Σκην. Έλλης Παπακωνσταντίνου (27/10). ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ τίσουμε το πραγματικό σε μια άλλη πραγματικότητα, που είναι η θεατρική πράξη. Μια κοινωνία δεν μπορεί να αναπνεύσει αν δεν υπάρξει αυτή η πλευρά, χρειάζεται όμως ένα διαφορετικό μέγεθος, δεν αρκούν οι μικρές προσεγγίσεις. Χρειάζεται να εμφανιστεί η Ποίηση, με κεφαλαίο π. Σήμερα, που έχει φτάσει το μαχαίρι στο κό-

Η γνωριμία με τον Πατρίς Σερό Ήμουν μόλις 22 ετών και μέσα από τη διαδικασία ενός μαθήματος δραματουργίας έγραψα κάτι που εξελίχθηκε σε πραγματικό θεατρικό έργο. Με συμβούλευσαν να το στείλω στον ανερχόμενο τότε Σερό, ο οποίος μετά από λίγο καιρό μου απάντησε θετικά, γιατί του άρεσε πάρα πολύ. Έτσι ξεκίνησε η γνωριμία και η φιλία μας. Το έργο γράφτηκε το 1965-66. Μολονότι σ’ αυτό περιέχεται μια σπουδαστική εξέγερση, δεν είχε ακόμη εμφανιστεί το φοιτητικό κίνημα. Ο Σερό αποφάσισε να το ανεβάσει στις αρχές του 1968. Μετά ήρθε ο Μάης και επαλήθευσε την κεντρική ιδέα του έργου για τη σχέση με την εξουσία. Ο Σερό, με τον οποίο συνεχίσαμε να βλεπόμαστε, ήταν γεννημένος για το θέατρο. Δύο σημαντικά χαρακτηριστικά του ήταν το πάθος της αναζήτησης και της ακρίβειας, συνδυασμένα με την παιδεία του. Ήταν εξαιρετικά τολμηρός όσον αφορά τη σκηνική πράξη και είχε πολύ βαθιά σχέση με τα κείμενα. Δεν είναι τυχαίο που σε αυτό το πρώιμο δικό μου έργο βρήκε στοιχεία της δραματικής γραφής και θεατρικότητας που ήθελε. Οι επιλογές του ήταν απαιτητικές και βασανισμένες, βασανιστικές για τον ίδιο, τόσο στην όπερα όσο και στην πρόζα.

Μια απίστευτη οπισθοδρόμηση προς το χειρότερο. Κοιτάξτε την κατάσταση που επικρατεί στους ισχυρούς κεντρικούς θεσμούς: Επανέρχονται φαντάσματα και στα θέατρα... Είναι προσβολή προς το κοινό αίσθημα. Το μήνυμα που στέλνουν είναι: «Σας περιφρονούμε, θα σας πετάξουμε σκουπίδια στα μούτρα και θα μας πείτε κι ευχαριστώ από πάνω». Είναι απαράδεκτο αυτοί οι θεσμοί να μην έχουν μια πρωτοποριακή αντίληψη και να παραμένουν ουραγοί, εκπροσωπώντας πολιτικές που έχουν πεθάνει... Ζούμε σε ένα νεκροταφείο ιδεών όπου, όπως λέει ο Σολωμός, «φωνάζουν για να δείξουν ότι είναι ζωντανοί». Η μη αποδοχή της ετερότητας, το κλείσιμο απέναντι στο ξένο, το διαφορετικό, πιστεύετε ότι συνδέονται με το γεγονός ότι 400.000 συμπολίτες μας ψήφισαν μια ναζιστική συμμορία; Απολύτως. Είναι σημάδι ότι για τον Έλληνα δεν υπάρχει ο άλλος. Έτσι καταρρίπτονται όλες οι έννοιες της αλληλεγγύης, της έγνοιας, της συναλλαγής... Όλες αυτές οι περιοχές του ανθρώπινου βίου είναι βαθύτατα πληγωμένες, αιμορραγούν κι έχουν κάνει τη ζωή μας αβίωτη κι ανυπόφορη. Στο Πεθαίνω σα χώρα περιγράφεται ακριβώς το τέλος ενός ιστορικού κύκλου, τον οποίο βιώνουμε τώρα. Ο εχθρός ο οποίος εισβάλλει είναι η κατάρριψη των ορίων από κάτι που δεν αποδεχόμασταν έως τώρα. Πρέπει να αποδεχτούμε το έτερο, είτε το φοβόμαστε είτε το απορρίπτουμε ως ξένο... Η ξενοφοβία δείχνει τη μη παραγωγή σχέσης με το άγνωστο. Πρέπει να επικρατήσει η φιλοξενία, να γίνουμε φίλοι με το ξένο και με τον ξένο. Εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε για τον εαυτό μας ένας ξένος; Πρέπει λοιπόν να αλλάξει η σχέση μας με εμάς τους ίδιους. Η ξενοφοβία οδηγεί σε μιζέρια, σε ομοφοβία, σε ρατσισμό, σε όλα αυτά τα συμπτώματα καθημερινού φασισμού που έχουν πάρει πια διαστάσεις. Ευθύνες γι’ αυτό δεν έχουν μονάχα οι άρχοντες αλλά και το σύνολο του λαού. Γιατί είναι σαν να ανοίγει ένα κρεοπωλείο που απροκάλυπτα δηλώνει ότι πουλάει σάπια κρέατα, κι όμως να αποκτά πελατεία, η οποία συνεχώς πολλαπλασιάζεται. Αγοράζουν εν γνώσει τους σάπιο κρέας! Νομίζω ότι αυτό βιώνουμε...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ «Echolot» του Αθανάσιου Καρανικόλα

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ

Με ταινία έναρξης το «Les Grandes Ondes (a l’Ouest)» του Ελβετού σκηνοθέτη Λιονέλ Μπαγέ, μια κωμωδία καταστάσεων που εκτυλίσσεται στην Πορτογαλία της δεκαετίας του ‘70 κατά τη διάρκεια της Επανάστασης των Γαρυφάλλων, «επιστρέφει» (χάρη στην ενίσχυση του ΕΣΠΑ) την ερχόμενη Πέμπτη, έπειτα από τρία χρόνια διακοπής, το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου, που υλοποιεί και παρουσιάζει η Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Ξεχωριστό ενδιαφέρον έχει το τμήμα «Ελληνικό σινεμά τώρα», που επιμελείται η Βένια Βέργου και περιλαμβάνει εννέα μεγάλου μήκους και έντεκα μικρού μήκους ταινίες. Κεντρική θέση στο τμήμα αυτό έχει το αναδρομικό αφιέρωμα στον Αθανάσιο Καρανικόλα, έναν από τους πιο ενδιαφέροντες νέους δημιουργούς, που έχει τη βάση του στο Βερολίνο και συμμετείχε στο τελευταίο Forum του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου με το «Echolot». Μάλιστα, μόλις πρόσφατα ολοκλήρωσε την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους στην Ελλάδα. Θα δούμε επίσης το ντοκιμαντέρ «Στο Λύκο» των πρωτοεμφανιζόμενων Χριστίνας Κουτσοσπύρου και Άραν Χιουζ που ενθουσίασε πέρυσι στο Βερολίνο και κάνει τώρα αθηναϊκή πρεμιέρα, αλλά και δύο βραβευμένες ταινίες μικρού μήκους που έρχονται από το πρόσφατο Φεστιβάλ Δράμας. Οι επιλογές του τμήματος, λέει η Βένια Βέργου, έγιναν με γνώμονα το πώς διαχειρίζονται αυτές οι ταινίες το «εδώ και τώρα» της ελληνικής πραγματικότητας και το πώς συνομιλούν με τον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη: Μαρία Θεοδωράκη, Ειρήνη Καραγιαννοπούλου, Άρης και Λάκης Ιωνάς / The Callas, δημιουργοί οι οποίοι τολμούν τις δικές τους κοινωνικές αναγνώσεις μέσα από την κινηματογραφική φόρμα. Ακόμη η καινούργια ταινία του Νίκου Γραμματικού, «Μήδεια κρείσσων των εμών βουλευμάτων», θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο 7ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου. Στις ειδικές προβολές του Φεστιβάλ ξεχωρίζει σίγουρα η πρώτη προβολή του πρώτου cut του «ΟΧΙ», της ταινίας που γύρισε ο Βρετανός Κεν ΜακΜάλεν φέτος στην Ελλάδα, με επίκεντρο την οικονομική κρίση. Ακόμη έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον για τους σινεφίλ που «ψάχνουν» την ιστορία του κινηματογράφου η προβολή των δύο βερσιόν της ταινίας του Νίκου Κούνδουρου «To Ποτάμι» (η μία εκδοχή είναι αυτή που ήθελε ο ίδιος ο σκηνοθέτης και η άλλη αυτή που επιβλήθηκε από τους παραγωγούς της εποχής). Θα δούμε επίσης σε πρώτη προ-

ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

Το ελληνικό σινεμά συναντά τα ρεύματα της παγκόσμιας πρωτοπορίας

Ρομπέρτο Ροσελίνι, Πέδρο Κόστα και Χαρούν Φαρόκι τα «τιμώμενα» πρόσωπα του φεστιβάλ

«Workers Leaving the Factory in Eleven Decades», του Χαρούν Φαρόκι (2006)

βολή την αβανγκάρντ ταινία «Red Bank» της Βουβούλας Σκούρα, που έχει αφετηρία τα «Ελληνικά» του Τζέιμς Τζόις. Μαζί, ένα μικρό αφιέρωμα στο «συκοφαντημένο» ελληνικό σινεμά της δεκατίας του ‘80 («Και ξανά προς τη Δόξα τραβά» του Γιώργου Σταμπουλόπουλου του 1980, «Το αίμα των αγαλμάτων» του 1987 του Τώνη Λυκουρέση και το «Ταξίδι στην Πρωτεύουσα» του Τάκη Παπαγιαννίδη του 1980). Τέλος, το μυθικό μετα-φεμινιστικό «Αινίγματα της Σφίγγας» των Λόρα Μάλβεϊ και Πίτερ Γουόλεν θα προβληθεί σε αποκατεστημένη κόπια. Το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου συστήνει φέτος στο ελληνικό κοινό το πολυσχιδές έργο του Γερμανού σκηνοθέτη και εικαστικού Χαρούν Φαρόκι, ενός από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς δημιουργούς της Ευρώπης, διάσημου για τις αποτυπώσεις της πολιτικής στην καθημερινότητα. Το πλούσιο έργο του αποτελείται από περισσότερες από 120 παραγωγές, κυρίως μικρού μήκους, που «ισορ-

ροπούν» στη λεπτή γραμμή που χωρίζει το ντοκιμαντέρ από τη μυθοπλασία. Στο πλαίσιο του αφιερώματός του θα προβληθούν 15 ταινίες του στην Ταινιοθήκη, ενώ ο ίδιος ο Φαρόκι θα εγκαινιάσει την έκθεση με βιντεο-εγκαταστάσεις του (από το 1995 έως και σήμερα), στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και θα δώσει masterclass στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Αθήνας με επίκεντρο το πρότζεκτ «Labour in a Single Shot». Το Φεστιβάλ θα παρουσιάσει επίσης στο ελληνικό κοινό τον Πορτογάλο Πέδρο Κόστα, τον «Σάμιουελ Μπέκετ του κινηματογράφου» (όπως τον αποκάλεσε ο Βρετανός κριτικός Πίτερ Μπράντσοου): Θα προβληθεί σχεδόν η πλήρης φιλμογραφία του πενηντατετράχρονου σκηνοθέτη, πέντε μεγάλου μήκους ταινίες μυθοπλασίας, δύο ντοκιμαντέρ και τέσσερις μικρού μήκους ταινίες. Γεννημένος το 1959 στη Λισσαβώνα, ο Πέδρο Κόστα εγκατέλειψε τις σπουδές του στην Ιστορία για να βρεθεί στη Σχολή Κινηματογράφου και

Θεάτρου της Λισαβόνας. Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 σκηνοθέτησε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, «Αίμα», με επιρροές από Μπρεσόν, Αντονιόνι, Όζου. Ο Πέδρο Κόστα είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση δημιουργού, που μέσα από τη μοναχική του διαδρομή δίνει έμφαση στη «συνάντηση» κινηματογράφου και προσωπικού βιώματος. Από τις ταινίες που θα προβληθούν στην Αθήνα, παρουσία του ιδίου, ξεχωρίζει το «Colossal Youth», που συμμετείχε το 2006 στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών. Αναπόσπαστο κομμάτι της οποιασδήποτε πρωτοπορίας, για όσους αντιλαμβάνονται την «ενότητα» του κινηματογράφου, οι αποκατεστημένες κόπιες έξι ταινιών του μεγάλου Ιταλού δημιουργού Ρομπέρτο Ροσελίνι. Είναι μια σπάνια ευκαιρία να συναντήσει κανείς έστω ένα μικρό μέρος από το έργο αυτού του σπουδαίου δημιουργού. Αποτέλεσμα του «Rossellini Project» που υποστηρίζουν το στούντιο Cinecitta Luce, η Ταινιοθήκη της Ιταλίας, η Ταινιοθή-

κη της Μπολόνιας και το Coproduction Oﬃce, οι κόπιες που θα προβληθούν στο Φεστιβάλ είναι «Η Μηχανή που σκοτώνει τους κακούς» του 1952, το «Ταξίδι στην Ιταλία» του 1953, η «Ινδία» του 1959, το «Στρόμπολι» του 1949, το σπονδυλωτό «L’ Amore» του 1948 και το «Ρώμη, ανοχύρωτη πόλη» του 1945. Στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ, με γενικό τίτλο «Αφηγηματικά + Όχι», θα προβληθούν 10 ταινίες (εννέα μεγάλου και μία μικρού μήκους) από όλον τον κόσμο, σε επιλογή της Νίνας Βελιγράδη, αντικατοπτρίζοντας νέες τάσεις όχι μόνο στην αφήγηση αλλά και στον τρόπο που παρουσιάζεται στην οθόνη ένας πλανήτης σε κρίση, μέσα από ανθρώπινες ιστορίες. Η κριτική επιτροπή που θα αποφασίσει το μεγάλο βραβείο του τμήματος (10.000 ευρώ σε υπηρεσίες post-production από την εταιρεία Authorwave) αποτελείται από τους Νικόλ Μπρενέζ (πανεπιστημιακό και θεωρητικό του κινηματογράφου), Στέλλα Θεοδωράκη (σκηνοθέτη), Πέννυ Παναγιωτοπούλου (σκηνοθέτη), Δημήτρη Θεοδωρόπουλο (διευθυντή φωτογραφίας) και Χρήστο Μήτση (κριτικό κινηματογράφου). Στο τμήμα «Κινηματογραφικά Μέτωπα», που επιμελείται ο Βασίλης Μπουρίκας, θα προβληθούν ταινίες απ’ όλον τον κόσμο που μοιάζει αδύνατο να ενταχθούν σε οποιαδήποτε συμβατική κατηγοριοποίηση του κινηματογράφου όπως τον γνωρίζουμε. Ανάμεσά τους το μαγικά ρεαλιστικό «Anak Araw» του Τζιμ Λουμπέρα από τις Φιλίππινες, το βραβευμένο στο 70ό Διεθνές Φεστιβάλ της Βενετίας «Double Play» του Γκέιμπ Κλίνγκερ για την απροσδόκητη συνάντηση του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ με τον βετεράνο της αβανγκάρντ Τζέιμς Μπένινγκ και το γυρισμένο με κινητό τηλέφωνο «From Gulf to Gulf» των Σάινα Ανάντ και Ασόκ Σουκουμαράν. Πλούσιες είναι και οι παράλληλες εκδηλώσεις του Φεστιβάλ: Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «Κινηματογραφοφιλία ξανά», γύρω από το τέλος ή όχι της κουλτούρας του «πάω σινεμά στην αίθουσα», συζητήσεις με γενικό τίτλο «Η Αθήνα μιλάει» και επίκεντρο το ελληνικό σινεμά και την ιστορία της αντι-πληροφόρησης, masterclasses από τον Αθανάσιο Καρανικόλα με τίτλο «Η τεχνική υποκριτικής του Σάνφορντ Μάισνερ», από τον Χαρούν Φαρόκι, και ένα «Βιωματικό κινηματογραφικό εργαστήρι», όπου παιδιά του δημοτικού θα έρθουν σε επαφή με τον πρωτοποριακό κινηματογράφο. Το 7ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου πραγματοποιείται στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας (Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134 - 136, Κεραμεικός) από 17 έως 27 Οκτωβρίου.=

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Το ακρωνύμιο PIGS έκανε την εμφάνισή του στον οικονομικό τύπο και στην «αργκό» των ποικίλων αναλυτών όταν η οικονομική κρίση επεκτάθηκε στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Τα τέσσερα «γουρουνάκια» δεν ήταν άλλα από την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ελλάδα και την Ισπανία, στα οποία προστέθηκε αργότερα και η Ιταλία, τροποποιώντας το ακρωνύμιο σε PIIGS... ΤΟΥ ΣΠΥΡΟΥ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗ

Μπορεί ο όρος να είναι επιθετικός, δεν έλειψαν όμως και οι ανατρεπτικές χρήσεις του, «με αντίστοιχη ειρωνική διάθεση και χιούμορ», όπως λέει η σκηνοθέτιδα Mαρίλλη Mαστραντώνη, προκειμένου μέσα από αυτές να φωτιστούν, με μια λοξή ματιά, ερωτήματα πολύ σοβαρά, όπως η «τρέχουσα οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση, το μελλοντικό όραμα της Ευρώπης, το έλλειμμα Δημοκρατίας, τα στερεότυπα του παρελθόντος». Με αυτόν τον στόχο, η Μαρίλλη Μαστραντώνη και το θέατρο Εντροπία σχεδίασαν ένα ευρωπαϊκό project, με τον γενικό τίτλο PIGS/ Sotiria, το οποίο εξελίχθηκε από την αρχή της χρονιάς με καλλιτεχνικές διαμονές (residencies) και εργαστήρια σε Ιταλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Δανία και Βέλγιο, σε συνεργασία με φορείς και καλλιτέχνες από κάθε χώρα. Το αποτέλεσμα που διαμορφώθηκε μέσα σε αυτήν την πορεία αποτελεί «μια δραματουργική σύνθεση και επεξεργασία ποικίλου εξωθεατρικού υλικού, που έχει προέλθει μέσα από την έρευνα και τις διαμονές». Ο κύκλος της διεθνούς αυτής έρευνας ολοκληρώνεται με την παρουσίαση του PIGS/Σωτηρία στην Αθήνα, στο θέατρο Ροές, από την Τρίτη 15 Οκτωβρίου έως και τις 21/10. Πώς «μεταγλωττίζεται» σκηνικά η έρευνα και η διεθνής εμπειρία της ομάδας, ρωτήσαμε τη σκηνοθέτιδα. «Δουλέψαμε με τεχνικές του θεάτρου της επινόησης (devised theater), δραματοποιώντας ποικίλο εξωθεατρικό υλικό: από λογοτεχνικά μέχρι δημοσιογραφικά κείμενα, φωτογραφίες, ντοκουμέντα, άρθρα, καθετί που μπορούσε να πυροδοτήσει την έμπνευση και να διευρύνει την έρευνά μας». Η επαφή με το διεθνές κοινό, που «έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς σε πολλές περιπτώσεις κάναμε συζητήσεις μετά την παράσταση», άφησε στους καλλιτέχνες που συμμετείχαν

Η ΜΑΡΙΛΛΗ ΜΑΣΤΡΑΝΤΩΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΕΘΝΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ «PIGS/ΣΩΤΗΡΙΑ»

Μια λοξή ματιά στην κρίση και τα στερεότυπά της «την αίσθηση ότι υπάρχει πολλή παραπληροφόρηση και εφησυχασμός στις χώρες που δεν αντιμετωπίζουν άμεσα προβλήματα. Η δική μας συμβολή ήταν να βοηθήσουμε στο άνοιγμα ενός διαλόγου και στην κατάθεση μιας άλλης αφήγησης από αυτήν που συνήθως ακούγεται καθημερινά από τα ΜΜΕ αυτών των χωρών», λέει η Μ. Μαστραντώνη, που υπογραμμίζει ότι «δεν μας αρέσει καθόλου η παθητική διαμαρτυρία, αλλά η δράση», ερμηνεύοντας έτσι την επιλογή για residencies όχι μόνο στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. «Πρέπει να πω ότι υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον από τη μεριά τους», σημειώνει, προσθέτοντας ότι σε χώρες όπως η Δανία, όπου ο βασικός μισθός φτάνει τα 1.700 ευρώ, «δεν διανοούνται καν όχι μόνο το πώς ζούμε μέσα στην κρίση, αλλά και

το πώς δημιουργούσαμε ακόμη και προ κρίσης»...

Από τα στερεότυπα στις γενοκτονίες Στην παρατήρησή μας ότι μπορεί ο όρος PIGS να ακούγεται «χαριτωμένος», όμως το αποανθρωποποιητικό στοιχείο που περιέχει βρίσκεται σε μια κατεύθυνση που οδηγεί στον ναζιστικό ρατσισμό, παρατηρεί πως «όταν ένας τέτοιος όρος χρησιμοποιείται από επίσημα χείλη, αναλυτές, επενδυτές κ.λπ., δεν είναι καθόλου χαριτωμένος, παίρνει μια τελείως διαφορετική απόχρωση. Η υποβάθμιση και η αμφισβήτηση της ανθρώπινης φύσης συνανθρώπων μας συνδέεται με το φαινόμενο του ναζισμού, αποτελεί, σύμφωνα με τους ειδικούς, αποτελεί ένα στάδιο της διαδικασίας που οδηγεί ακόμη και σε

Εικαστική έκθεση «Save» Στο πλαίσιο της διεθνούς παραγωγής PIGS/Σωτηρία, πραγματοποιείται και η έκθεση εικαστικών με τον τίτλο Save, σε επιμέλεια Γιώργου Τσεριώνη, όπου οι καλλιτέχνες καταθέτουν ένα κριτικό σχόλιο πάνω στη σχέση της σύγχρονης πολιτισμικής και πολιτικής συνθήκης στη χώρα μας, με εκείνες τις ρωγμές στην οπτική της νεωτερικότητας που ώθησαν κάποτε στο ρομαντικό αίτημα για μια «συνολική εμπειρία της Ουτοπίας». Η έκθεση εγκαινιάζεται την Τετάρτη 16/10, στις 8 μ.μ., στο ξενοδοχείο Πίνδαρος (Σοφοκλέους 24), με διάρκεια έως 15/11, και σε αυτήν συμμετέχουν οι: Ανδρέας Βούσουρας, Λίνα Γάκη, Γιώργος Γύζης, Μπάμπης Καραλής, Georgia Κοtretsos, Κωνσταντίνος Λαδιανός, Βίλλυ Μανωλάκου, Νίκος Παλαιολόγος, Λία Πέτρου, Νατάσσα Πουλαντζά, Γιάννης Σινιόρογλου, Κωνσταντίνος Σταματίου, Μαρία Τσαγκάρη, Γιώργος Τσεριώνης, Πάνος Φαμέλης, Έφη Φουρίκη, Γιάννης Χριστάκος, Διονύσης Χριστοφιλογιάννης.

γενοκτονίες -χωρίς να ισχυρίζομαι, βεβαίως, ότι είμαστε σε αυτήν την κατάσταση», για να συμπληρώσει ότι «όπως έχει δείξει και η ιστορική εμπειρία, η λεκτική βία της αποανθρωποποίησης ενίοτε είναι προθάλαμος της φυσικής βίας». Συζητώντας για το κατά πόσον η ανατροπή των στερεοτύπων και η αποδοχή του άλλου αποτελεί προϋπόθεση για την αναθέρμανση του ευρωπαϊκού οράματος, η Μ. Μαστραντώνη σημειώνει πως «τέτοιου τύπου ερωτήματα προσπαθούμε να θέσουμε στην παράσταση. Θα θυμίσω κάτι που λέγεται και στην περφόρμανς: το μότο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ‘ενωμένοι μέσα στη διαφορετικότητα’. Αυτό δεν μπορεί να μένει κενό γράμμα...» Σε ερώτηση για το αν καλλιτεχνικές προσπάθειες όπως αυτή της περφόρμανς PIGS/Sotiria συμβάλλουν σε μια τέτοια κατεύθυνση, απαντά: «Η τέχνη δεν δίνει λύσεις, δεν είναι αυτός ο σκοπός της, ούτε έχει αυτή τη δυνατότητα. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι μέσα από την παραδοξολογία, τη λοξή ματιά της πάνω στα πράγματα, να ρίξει φως σε ερωτήματα που διαλανθάνουν της προσοχής μας στη ροή της καθημερινότητας

και των κοινότοπων εικόνων και πληροφοριών με τις οποίες βομβαρδιζόμαστε. Αυτό που προσπαθούμε να πετύχουμε είναι να θέσουμε τα ερωτήματα και να δώσουμε την ευκαιρία στους θεατές να προβληματιστούν πάνω σε αυτά μέσα από μια άλλη οπτική». Όσο για τη δική της προσέγγιση, τονίζει ότι «η πραγματικότητα είναι το πιο εκφραστικό πράγμα που υπάρχει, πάντα οι δουλειές μου εμπνέονται και έχουν μια αγκύρωση σ’ αυτήν από αυτήν. Δεν θα μπορούσα να μείνω ασυγκίνητη από αυτό που συμβαίνει γύρω μας και το ζούμε όλοι»... Τελειώνοντας τη συζήτησή μας με τη σκηνοθέτιδα, αναρωτηθήκαμε τι σημαίνει η «Σωτηρία» που συνοδεύει τον τίτλο PIGS. «Τα τελευταία πέντε χρόνια, κάθε μήνα είμαστε στον γκρεμό, κάποιος μας σώζει και τον επόμενο μήνα πάλι είμαστε στον γκρεμό και χρειαζόμαστε κάποιον να μας σώσει. Είναι, λοιπόν, ένας ειρωνικός τίτλος, μέσα από τον οποίο αναρωτιόμαστε ποια είναι η σωτηρία. Η ιστορική εμπειρία έχει δείξει ότι οι αυτόκλητοι ή οι έξωθεν σωτήρες έχουν αποβεί πάντοτε ανεπαρκείς και μοιραίοι. Με αυτόν τον τρόπο αναφερόμαστε και στη δική μας ευθύνη, ως πολιτών, στον βαθμό που αναλογεί στον καθένα, στη δική μας συμβολή... Οι διαπιστώσεις και η απαισιοδοξία μπορεί να είναι ένα φυσικό πρώτο βήμα, αλλά δεν αρκούν για να πάμε στην επόμενη μέρα».

Info:PIGS / ΣΩΤΗΡΙΑ. Δραματουργία - σκηνοθεσία: Mαρίλλη Mαστραντώνη. Περφόρμερ: Δημήτρης Δρόσος, Δάκης Μαυρουδής, Βάσια Πασπάλη, Θεοδοσία Σαββάκη, Tσαμπίκα Φεσάκη, Δων Χριστοδούλου. Σκηνικά - κοστούμια: Tέλης Kαρανάνος, Aλεξάνδρα Σιάφκου. Μουσική - βίντεο: Άρις Zάγκλης. Κίνηση: Χριστίνα Kατσίκη-Σαχτούρη. Βοηθός σκηνοθέτη: Mαρία Παρτσιλίβα. ΡΟΕΣ (Ιάκχου 16, Κεραμεικός), 15-21 Οκτωβρίου.

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

Το γέλιο της Ελένης Το σημείωμα της Κυριακής ήταν αφιερωμένο στην «Ελένη» του Ευριπίδη και συνεχίζω σήμερα. Μια τραγωδία που έχει προκαλέσει, λόγω της ανορθόδοξης δομής της, πολλές παρεξηγήσεις. Έγραφα ότι η «Ελένη» αντιμετωπίζεται γενικώς ως απομάκρυνση απ’ τον τραγικό κανόνα και χαρακτηρίζεται συνήθως με τον αδόκιμο όρο «τραγικωμωδία», που είναι νεολογισμός. Το ότι περιέχει κωμικές αποκλίσεις, δεν την καθιστά αυτομάτως παράδοξη τραγωδία. Όλες οι τραγωδίες, λιγότερο ή περισσότερο, διαθέτουν τέτοιες αποκλίσεις, όπως παρατηρεί και ο Τάσος Λιγνάδης στο έργο του «Το ζώον και το τέρας». Η «Ελένη» διαθέτει επιπλέον το αινιγματικό χαμόγελο μιας αρχαϊκής «κόρης» και αυτό ακριβώς αποτελεί το μυστικό της αιώνιας χάρης και γοητείας της. (Κάτι που ο Γιάννης Ρίτσος είδε και τόνισε στη δική του «Ελένη».) Είναι μια «κόρη» αγέραστη, όπως δεν γερνά η ψυχή του ανθρώπου, επειδή είναι ποιόν και όχι ποσόν. «Ελένη» είναι η αποκατάσταση της «φιλίας» και η καταδίκη του αντίδικου «νείκους», μέσα στην ψυχή του ανθρώπου. «Ελένη» είναι η αρχή του έρωτα απέναντι στην αρχή του θανάτου, θα έλεγε σήμερα ο Φρόυντ. Ο Ευριπίδης δεν αποκαθιστά τη λαβωμένη φήμη μιας γυναίκας, αλλά προάγει την ίδια την τραυματισμένη ουσία του ανθρώπου σε αξία

καθολική. Δεν συνάδει, άρα, με τη σκέψη των σοφιστών για τον άνθρωπο ως (ποσοτικό) μέτρο αξίας ερήμην της ομορφιάς του κόσμου, όπως λένε. Αντίθετα, την αποκρούει. Ζητάει, ξανά, και πάλι, πίσω, την κλεμμένη του ομορφιά. Δεν πρόκειται όμως για αισθητική κατηγορία, που οι αρχαίοι ηθελημένα αγνοούσαν. Ελένη = καθολική ομορφιά = αρετή. Και, έρωτας = η ομορφιά τού καθόλου κόσμου, πέραν των επί μέρους μορφών. Πρέπει αυτό, σήμερα, να μας γίνει βίωμα, σε μια εποχή έκπτωσης του ανθρώπου μέσα στο άσχημο. Την ώρα που επωάζεται το αυγό του φιδιού, που η ασχήμια γεννά. Δεν πρόκειται για τραγικωμωδία λοιπόν, αλλά για μια αμφίσημη τραγωδία, που κάθεται μέσα μας -όπως ο έρωτας- και γελάει πικρά. Τέτοιο πρέπει να είναι το γέλιο της «Ελένης» - αναστάσιμο. Η παράσταση, συμπαραγωγή των ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας και Αγρινίου, που είδα στο Φεστιβάλ Νέας Σμύρνης, σε σκηνοθεσία Βασίλη Νικολαΐδη και μετάφραση Δημήτρη Δημητριάδη, θέλησε να δώσει μια πρωτότυπη απάντηση στην πρόκληση της «Ελένης» και την απέδωσε ως μια σύγχρονη εκδοχή μοντέρνας, κωμικής όπερας, με πολύ χορό, τραγούδι, άφθονες μουσικές. Φοβάμαι, όμως, ότι, παρά τις μεγάλες προσπάθειες των ηθοποιών και των άλλων συντελεστών, το πράγμα εν τέλει ξέφυγε από τον

έλεγχό τους, κυλώντας προς την απροκάλυπτη φάρσα. Μόνο φάρσα δεν είναι, όμως, η «Ελένη». Ένα - ένα τα στοιχεία της παράστασης είναι, ίσως, ενδιαφέροντα, η μουσική (Νίκος Ξανθούλης), η χορογραφία (Αγγελική Στελλάτου), τα σκηνικά - κοστούμια (Σαριδάκης) το πολύ ωραίο τραγούδι της Νίκης Παλληκαράκη, αλλά η συνταγή δεν έδεσε, επειδή απουσίαζε ένα ισχυρό σκεπτικό, έλειπε ένας κεντρικός άξονας. Η παράσταση δεν αποφάσιζε τι ήθελε να είναι και τι όχι, με αποτέλεσμα ο κόσμος να γελά εκεί όπου δεν έπρεπε και να συνοφρυώνεται εκεί όπου δεν όφειλε. «Σταυρός» των παραστάσεων αυτού του έργου είναι συνήθως η δίσημη «περσόνα» του

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

Μενέλαου και, εδώ, πράγματι, ο Αντώνης Καφετζόπουλος κατάφερε να παρωδήσει πλήρως τον ρόλο... ως ένα κερασφόρο ζώον πολυτελείας και ως ένα πρόσωπο ξεκαρδιστικής συζυγικής κωμωδίας. Γιατί; Η κυρία Πέμη Ζούνη, με όλο τον σεβασμό μου, παίζει μια κενή σουμπρέτα ελαφριάς γαλλικής κωμωδίας. Τον παίζει καλά... αλλά από μέσα του λείπει η Ελένη. Ο «Τεύκρος» του Νίκου Αρβανίτη μοιάζει περισσότερο με τον «καυχησιάρη στρατιώτη» της Κομμέντια και ο «Θεοκλύμενος» του Αντώνη Καρυστινού μένει απροσδιόριστος. Η Νίκη Παλληκαράκη (Θεονόη) σώζει τον ρόλο, τραγουδά θαυμάσια, αλλά είναι μόνη.

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

«Γουλιέλμος Τέλλος» με άρωμα σοσιαλιστικού ρεαλισμού (1) Το γεγονός του 34ου Φεστιβάλ Ροσσίνι ήταν η αναβίωση του κύκνειου άσματος του συνθέτη από το Πέζαρο, της τετράπρακτης όπεράς του Guillaume Tell, που πρωτοπαρουσιάσθηκε στα 1829 και που, η μαστοδοντική της διάρκεια και οι εξαιρετικές φωνητικές απαιτήσεις για τον πρώτο τενόρο την καταδίκασαν σε διαδικασία όλο και βαθύτερων περικοπών, εν τέλει δε σε σποραδική αναβίωση έως τις μέρες μας. Μοναδικό αειθαλές του έργου παρέμεινε η εισαγωγή του, με μέρη της να αξιοποιούνται σε διαφημίσεις, αλλά και ταινίες, από τον ανατρεπτικό πράκτορα «Θου Βου» του Θανάση Βέγγου μέχρι τα γουέστερν της σειράς «Lone ranger». Δεν αποτελεί υπερβολή η εκτίμηση ότι η νέα παραγωγή του Φεστιβάλ Ροσσίνι προβλέπεται να οδηγήσει σε συνολική επανεκτίμηση του παρεξηγημένου αυτού αριστουργήματος, όχι μόνο χάρη στην επική και συνάμα ψυχαναλυτική παραγωγή του Graham Vick ή το πολυαναμενόμενο ντεμπούτο του διάσημου Juan Diego Flórez στο μέρος του Arnold, αλλά και, επιπλέον, στη βαθείας πνοής και κατανόησης μουσική σύλληψή της από τον αρχιμουσικό των παραστάσεων, τον μόλις 34χρονο Michele Mariotti. Γέννημα - θρέμμα του Πέζαρο, ο γιος του Sovrintendente ανδρώθηκε σε ζηλωτική ατμόσφαιρα για την υπόθεση του Ροσσίνι, εξοικειώθηκε εξ απαλών ονύχων με την αναζήτηση των λεπτών ποιοτήτων της γραφής του και, όπως εξομολογήθηκε ο ίδιος σε συνέντευξη τύ-

που, 15ετής μόλις, δεν είχε χάσει ούτε μια δοκιμή της προηγηθείσης παραγωγής του 1995, ζώντας έκτοτε με το όνειρο να αξιωθεί της δικαίωσης της συγκεκριμένης όπερας. Και το κατάφερε, διευθύνοντας από στήθους, με απίστευτη συνεκτικότητα, το 5ωρο έργο, χωρίς αγωγική ανασφάλεια, με επιβλητική και αριστοτεχνική δόμηση των μεγάλων σκηνών και παρέχοντας ευήκοη στήριξη σε μιαν από τις συνολικά ευτυχέστερες διανομές της ιστορίας. Η κλιμάκωση των συνόλων, ακόμη και στον ιδιαίτερο χώρο της Αδριατικής Αρένας, υπήρξε μεγαλειώδης, με τον τελικό ευχαριστήριο παιάνα στην ελευθερία να εγγίζει εκστατικά ύψη και να μάς συνοδεύει ώρες μετά την παράσταση, ως αποτέλεσμα εξονυχιστικής συνεργασίας όλων με τον σκηνοθέτη. Ο πολιτικοποιημένος Βικ και ο σκηνογράφος του Paul Brown αρνήθηκαν να περιορίσουν το έργο στο συμβατικό πλαίσιο της ελβετικής πλοκής και της ιστορικής ανακρίβειάς της σε σχέση με τους Αυστριακούς. Γι’ αυτούς το γνώριμο story αφορά το πάντοτε επίκαιρο ζήτημα της καταπίεσης λαών και ανθρώπων. Μια τεράστια, υψωμένη και σφιγμένη γροθιά κάλυπτε, με αρκούντως ερυθρωπό πλαίσιο, το κατεβασμένο προσκήνιο. Το στοιχείο της αλπικής φύσης και του ελβετικού τοπικισμού είχε περιορισθεί ως έκθεμα πίσω από προθήκες φανταστικού μουσείου, ενώ η επανάσταση ανέδιδε ένα αναγνωρίσιμο σοσιαλιστικό άρωμα, με κόκκινα λάβαρα και περιβραχιόνια, που λες και ξεπηδούσαν από πίνακες σοσιαλιστι-

κού ρεαλισμού του Ρωσικού Μουσείου της Αγίας Πετρούπολης ή από επικές κινηματογραφικές εικόνες του Μπερτολούτσι και των Ταβιάνι. Η μόνη περίσταση που οι Ελβετοί χωρικοί εμφανίσθηκαν με τοπική περιβολή ήταν για το μπαλέτο της γ’ πράξης (χορογραφία Ron Howell), που ο Βικ συνέλαβε ως προπαγανδιστική γιορτή δήθεν συμφιλίωσης ανάμεσα σε κατακτητές και κατακτημένους, περίσταση η οποία γρήγορα εκφυλίζεται σε πλαίσιο σεξουαλικής υποταγής και κακοποίησης νεαρών, νεανίδων και παιδιών. Δεν ανακαλούμε, σε τέσσερις δεκαετίες μελοδραματικής εμπειρίας, σκηνοθεσία όπερας και μάλιστα τόσο βεβαρημένης με τη μομφή του πληκτικού κομφορμισμού- που να μας παρέσυρε σε παρόμοιας έντασης ψυχική διέγερση υπέρ των αδικούμενων. Ένας άθλος του Βρετανού σκηνοθέτη, που αποδεικνύει ότι η εξίσου παρεμβατική σκηνοθεσία του για τον «Μωυσή στην Αίγυπτο» του Ροσσίνι, που είχε προηγηθεί στον ίδιο χώρο, δεν του είχε χαρίσει τυχαία το βαρύ «Premio Abbiati» 2011. Επιστέγασμα το μεγάλο φινάλε, ένα ιδεαλιστικό tableau vivant, με την ξύλινη τριγωνική κατασκευή της οροφής να μετατρέπεται σε κατακόκκινη σκάλα προς ένα άδηλο αύριο ελευθερίας. Ένα αύριο που ο Βικ επιφύλαξε πρωτίστως στον Jemmy, τον έφηβο γιο του Τέλλου που επιχειρεί πρώτα μετέωρα βήματα ανάβασης, ενώ η αυλαία πέφτει γεμάτη ενδεχόμενα και ευκαιρίες στο όνειρο...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ νισμού Μνήμων (Ζωσίμου 11, κάθετος Λασκάρεως, Νεάπολη), στις 8.00 μ.μ.

ΠΕΜΠΤΗ

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Happy Days «Ο τίτλος ασφαλώς και είναι ειρωνικός και προβοκατόρικος. Εκφράζει, όμως, τις ‘χαρούμενες μέρες’ του σήμερα. Αρκεί να τον τουμπάρετε. Εκφράζει και τα πρόσφατα έργα μου, που είναι τσαλακωμένα. Αρκεί να τρίψετε λίγο τα μάτια σας… Τσαλακωμένες μέρες, τσαλακωμένοι άνθρωποι, τσαλακωμένη τέχνη»: Έτσι περιγράφει ο ζωγράφος Τάσος Παυλόπουλος τη νέα του δουλειά με τίτλο Happy Days, που εικονογραφεί, με το γκροτέσκο ύφος του, την χαρούμενη απόγνωση και τον κλαυσίγελο της ανθρώπινης ύπαρξης. Η έκθεση εγκαινιάζεται σήμερα στην Γκαλερί Σκουφά (Σκουφά 4), στις 7.30 μ.μ.

Γιάννης Τσαρούχης Την ιστορία της ζωγραφικής του Γιάννη Τσαρούχη μέσα από χρονολογικές ενότητες, αναπλάθοντας το περιβάλλον που έζησε και τις επιρροές που δέχθηκε σε όλη την καλλιτεχνική του πορεία, παρουσιάζει η θεματική έκθεση Εικονογράφηση μιας αυτοβιογραφίας, 1910-1940, πρώτο μέρος των θεματικών παρουσιάσεων της συλλογής του Ιδρύματος Γιάννη Τσαρούχη. Ξεκινώντας από τα χρόνια της παιδικής ηλικίας του, μέσα από τα έργα του καλλιτέχνη παρουσιάζονται η εποχή του, τα ακούσματά του, οι γνωριμίες, οι συναναστροφές, οι συνεργάτες, οι δάσκαλοί του, πρόσωπα όπως ο Φώτης Κόντογλου, ο Κωνσταντίνος Παρθένης ο Δημήτρης Πικιώνης, ο Νίκος Βέλμος, η Αγγελική Χατζημιχάλη, η Εύα Πάλμερ - Σικελιανού, η Έλλη Παπαδημητρίου, ο Στρατής Ελευθεριάδης - Teriade κ.ά. Η έκθεση, σε επιμέλεια Νίκης Γρυπάρη, θα διαρκέσει έως 27.7.14 και εγκαινιάζεται την Τετάρτη στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), στις 8.00 μ.μ.

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΤΡΙΤΗ

Έντγκαρ Άλλαν Πόε

Εθνικισμός και ακροδεξιά

Μουσική παράσταση εμπνευσμένη από το έργο του Έντγκαρ Άλλαν Πόε, με τους Τ. Αντωνίου (αφήγηση), Β. Κυριακίδη (φλάουτο), Θ. Λυκουρόπουλο (βιολί), Λ. Κολοβού (βιολοντσέλο) και Μ. Ακρίβου (πιάνο), που θα ερμηνεύσουν έργα Σεν-Σαν, Στραβίνσκι, Σούμπερτ, Μπετόβεν κ.ά. παρουσιάζεται στο χώρο του Beton 7 (Πύδνας 7, Βοτανικός), στις 9.00 μ.μ.

Για το βιβλίο της Άννας Φραγκουδάκη Ο εθνικισμός και η άνοδος της ακροδεξιάς συζητούν οι καθηγητές Βασίλης Παναγιωτόπουλος, Γιάννης Βούλγαρης, Έφη Αβδελά, Δημήτρης Σωτηρόπουλος, μαζί με τη συγγραφέα, σε εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις Αλεξάνδρεια στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24), στις 8.30 μ.μ.

ΤΕΤΑΡΤΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

Οι Διεθνείς

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

Για τη μελέτη του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου Η άνοδος και η πτώση των Εργατικών Διεθνών (τόμος 1ος: Από τους προδρόμους στην Α’ Διεθνή) μιλούν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο διευθυντής του Ινστιτούτου Ν. Πουλαντζάς Χάρης Γολέμης και η δικηγόρος Τασία Χριστοδουλοπούλου, με τον συντονισμό της δημοσιογράφου Μικέλας Χαρτουλάρη, σε εκδήλωση που διοργανώνουν η εφημερίδα Εποχή και οι εκδόσεις Τόπος στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20), στις 7.30 μ.μ.

Βιζυηνός x 2 Στη θεατρική σκηνή επανέρχονται οι θεατρικές δοκιμές του σκηνοθέτη Δήμου Αβδελιώδη πάνω στο έργο του Γεωργίου Βιζυηνού, με την παρουσίαση των θεατροποιημένων διηγημάτων του Το μόνον της ζωής του ταξείδιον, με τη Δανάη Ρούσσου, από σήμερα και κάθε Δευτέρα, και Το αμάρτημα της μητρός μου, με τους Κωνσταντίνο Γιαννακόπουλο και Ρένα Κυπριώτη, από αύριο και κάθε Τρίτη, στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 9.30 μ.μ.

Χάγκεν Φλάισερ Μια ματιά στο παρελθόν, αναστοχαστική κι όχι νοσταλγική, μια ματιά Εκ τριπλής αποστάσεως σε Μια γερμανική νιότη, αποτελεί η ομιλία του ιστορικού Χάγκεν Φλάισερ, με τον οποίο συζητούν οι ιστορικοί Βαγγέλης Καραμανωλάκης και Αντώνης Λιάκος, με την οποία εγκαινιάζεται το νέο πρόγραμμα συναντήσεων της Εταιρείας Μελέτης Νέου Ελλη-

Finas Earth Songs Οι γνωστοί δίδυμοι τενόροι και πιανίστες, τα αδέλφια Γιάννης και Τάκης Φίνας, παρουσιάζουν ένα ταξίδι στα πέρατα του κόσμου, ερμηνεύοντας με τον δικό τους τρόπο τα Earth Songs, μερικά από τα ωραιότερα τραγούδια, από τα ερωτικά των καναλιών της Βενετίας μέχρι τη Γαλλία του Becaud, τη Φινλανδία του Sibelius, την Αργεντινή του Ramirez, από τα παραδοσιακά τραγούδια της Κίνας έως τα τραγούδια της μεγάλης οθόνης του Χόλυγουντ, κάθε Πέμπτη του Οκτωβρίου στον Χώρο Τέχνης και Δράσης Βρυσάκι (Βρυσακίου 17, Μοναστηράκι), στις 9.00 μ.μ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Δημήτρης Κόκκορης Αφιερωμένη στον πιστό μαθητή του Κωνσταντίνου Παρθένη, τον τοπιογράφο που ακολούθησε το ρεύμα του συμβολισμού στην τέχνη του, τον Δημήτρη Κόκκορη (1914- 2009), είναι αφιερωμένη η αναδρομική έκθεση για την Τοπιογραφία του Γιούγκενστιλ, που διοργανώνεται στο πλαίσιο της μελέτης της επίδρασης του συμβολισμού στην ελληνική νεωτερικότητα και εγκαινιάζεται στην αίθουσα τέχνης Αρχεία του Μοντέρνου (Υμηττού 64, Χολαργός), στις 7.30 μ.μ.

Ρίχαρντ Βάγκνερ Αφιερωμένη στα 200 χρόνια από τη γέννηση του Βάγκνερ η αποψινή συναυλία της ΚΟΑ, που θα παρουσιάσει τις συμφωνικές εισαγωγές από τον

Άλκη Ζέη Η αγαπημένη συγγραφέας μικρών και μεγάλων Άλκη Ζέη αφηγείται το παραμύθι της ζωής της και ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή μέσα από τις σελίδες του καινούργιου της βιβλίου Με μολύβι Φάμπερ νούμερο δύο, μια αυτοβιογραφική αφήγηση γραμμένη με τρόπο μυθιστορηματικό. Για τη συγγραφέα και την εποχή της, το βιβλίο και το έργο της, μιλούν οι Αγγελική Βουλουμάνου, Χριστίνα Ντουνιά, Μαρία Στασινοπούλου και Παύλος Τσίμας, ενώ αποσπάσματα διαβάζουν οι ηθοποιοί Ρένη Πιττακή και Σοφία Κόκκαλη, στην εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις Μεταίχμιο τη Δευτέρα στο Ινστιτούτο Γκαίτε (Ομήρου 14-16), στις 8.00 μ.μ.

Αναφορά Τον μονόλογο Αναφορά, βασισμένο στο διήγημα του Φραντς Κάφκα «Αναφορά σε μια Ακαδημία», όπου ένας άλλοτε πίθηκος παρουσιάζει την πορεία της ζωής του αφηγούμενος πώς από πίθηκος έγινε άνθρωπος, εκθέτοντας ερωτήματα σχετικά με την ελευθερία του ατόμου να ορίσει το ίδιο τον εαυτό του, παρουσιάζει η θεατρική ομάδα Roswitha, σε σκηνοθεσία Δανάης Σπηλιώτη και ερμηνεία του Θοδωρή Σκυφτούλη, από το Σάββατο και κάθε σαββατοκύριακο στο Θέατρο Φούρνος (Μαυρομιχάλη 168, Εξάρχεια), στις 9.15 μ.μ.

Λόενγκριν και τους Αρχιτραγουδιστές της Νυρεμβέργης και την πρώτη πράξη από την Βαλκυρία, υπό τη διεύθυνση του Βασίλη Χριστόπουλου και τον τενόρο Κρίστιαν Έλσνερ (Ζίγκμουντ), την μεσόφωνο Υβόν Ναιφ (Ζηγκλίντε) και τον μπάσο Ράινχαρντ Χάγκεν (Χούντινγκ), στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών(Β. Σοφίας και Κόκκαλη), στις 8.30 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ

Recalculate Μια αφηρημένη στη φόρμα, αυστηρή στους κανόνες και ακριβής στην εκτέλεσή της χορογραφική σύνθεση αποτελεί η παράσταση Recalculate, η νέα παραγωγή της Μαριάννας Καβαλλιεράτου, της Ελληνίδας χορογράφου, που συνεργάζεται εδώ και χρόνια με τον Αμερικανό σκηνοθέτη Robert Wilson, και της χορευτικής ομάδας Klokworks, μια σύνθεση που οδηγεί το θεατή σε γνώριμες όψεις του σύγχρονου κόσμου μέσα από τη λιτή γεωμετρία που δημιουργεί η κίνηση στον χώρο, η οποία παρουσιάζεται από σήμερα έως και τις 21 Οκτωβρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Συγγρού 107), στις 9.00 μ.μ.

Χαλασοχώρηδες Το πλέον πολιτικό διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, οι Χαλασοχώρηδες (1892), όπου σατιρίζει τα πολιτικά και εκλογικά ήθη της εποχής και προβάλλει τις παθογένειες του νέου ελληνικού κράτους, παρουσιάζοντας με κωμικό τρόπο την αναστάτωση και τον εκφυλισμό της τοπικής κοινωνίας τις ημέρες των εκλογών, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου, από σήμερα και κάθε σαββατοκύριακο, στο θέατρο Altera Pars (Μ. Αλεξάνδρου 121), στις 9.15 μ.μ.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

EΛΛΑΔΑ - ΙΣΡΑΗΛ

Τι περιλαμβάνει η «συνεργασία»; ΑΛ. ΚΟΥΤΣΗΣ: Κυρίαρχο το ενεργειακό Ο Αλέξανδρος Κούτσης θεωρεί πως «κύριος σκοπός είναι ένα πλαίσιο συνεργασίας σε ό,τι αφορά το ενεργειακό. Ενδεχομένως να υπάρχει και ενδιαφέρον για τις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά το κυρίαρχο είναι η ενέργεια. Η προσπάθεια δημιουργίας ενός υποθαλάσσιου αγωγού που θα συνδέει τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου με την αγορά της Ευρώπης και μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα κάνει την Ελλάδα γέφυρα των κοιτασμάτων αυτών και των αναγκών της Ευρώπης, έτσι ώστε να ανεξαρτητοποιηθεί κατά κάποιον τρόπο από τη Ρωσία». Ο καθηγητής εκτιμά πως η στρατιωτική συνεργασία μπαίνει σε δεύτερο πλάνο και αφορά στην «εκπαίδευση στελεχών των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στο Ισραήλ, κοινές ασκήσεις στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και βέβαια την επιθυμία να απομακρύνουν οι Έλληνες την Τουρκία από μια συνεργασία με το Ισραήλ, όπως αυτή που είχαν στο παρελθόν, έτσι ώστε το εβραϊκό λόμπι στην Αμερική να στηρίζει τα ελληνικά και όχι τα τουρκικά συμφέροντα». Ο ίδιος τονίζει πως η απομάκρυνση της Τουρκίας από το Ισραήλ μέσω της σύσφιξης των σχέσεων με την Ελλάδα έχει και «παγίδες», καθώς η ελληνο-ισραηλινή συνεργασία «έχει τα όριά της, με την έννοια ότι η Ελλάδα μαζί με την Τουρκία είναι μέλη του ΝΑΤΟ και, στην περίπτωση σύγκρουσης Ισραήλ - Τουρκίας, η Ελλάδα θα πρέπει είτε να μείνει αμέτοχη είτε να πάρει θέση υπέρ του ΝΑΤΟϊκού συμμάχου». Για τον καθηγητή Κούτση, το ενδεχόμενο μιας αποκλειστικά οικονομικής συνεργασίας είναι εφικτό, «διότι ακόμη και η Αίγυπτος έχει οικονομική συνεργασία με το Ισραήλ. «Σε γενικές γραμμές τα αραβικά κράτη έχουν αποδεχθεί την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ» σημειώνει και προσθέτει: «μένει να προσδιοριστούν ή να καθοριστούν τα σύνορα με την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους». «Επομένως, δεν τίθεται θέμα σύγκρουσης συμφερόντων», καταλήγει και εκτιμά πως «καλό θα είναι να μην

To ενεργειακό, μία μόνο πτυχή του «άξονα» Μιλούν οι Αλ. Κούτσης, Γ. Φίλης, Ι.Θ. Μάζης Η επίσκεψη Σαμαρά στο Ισραήλ, συνέχεια και επιστέγασμα της προνομιακής σχέσης την οποία ε-

γκαινίασε ο Γ. Παπανδρέου, έχει δημιουργήσει εύλογα ερωτήματα για τον χαρακτήρα, την ένταση, το βάθος και τους στόχους της και τι αυτή θα συνεπιφέρει. Απευθυνθήκαμε σε τρεις γνώστες του θέματος και της περιοχής: τον Ιωάννη Θ. Μάζη, καθηγητή Οικονομικής Γεωγραφίας - Γεωπολιτικής του Τμήματος Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, τον Αλέξανδρο Κούτση, ομότιμο καθηγητή Μεσανατολικών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, και τον Γεώργιο Φίλη, διδάκτωρα Γεωπολιτικής, κύριο αναλυτή του Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας, και τους θέσαμε τα εξής ερωτήματα: Ποια είναι η κυρίαρχη σκοπιά από την οποία το Ισραήλ βλέπει το θέμα της συνεργασίας με την Ελλάδα και αν το βάρος πέφτει στα οικονομικο-ενεργειακά ή στο γενικότερο ζήτημα ασφαλείας του Ισραήλ. Κατά πόσο μπορεί να υπάρξει στενή οικονομική συνεργασία με το Ισραήλ χωρίς ταυτόχρονα να εντάσσεται η Ελλάδα σε έναν αντίστοιχο πολιτικό άξονα. ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

προσδεθούμε μονομερώς στον άξονα του Ισραήλ επιτρέποντας στην Τουρκία να το εκμεταλλευτεί για να επεκτείνει την επιρροή της στον αραβικό χώρο. Άλλωστε, απ’ ό,τι παρατηρούμε τελευταίως, ακόμη και η Αμερική δεν είναι συνδεδεμένη μόνο με το Ισραήλ, αλλά επιχειρεί να αναπτύξει τις σχέσεις της με τον ευρύτερο αραβικό χώρο. Με την υπόθεση Ροχανί, ο Νετανιάχου έδειξε τη δυσφορία του και αξιωματούχος της αμερικανικής κυβερνήσεως είπε ότι το Ισραήλ δεν μπορεί να ασκεί βέτο στην πολιτική μας με το Ιράν, ενδεικτικό της πολιτικής που ακολουθούν οι ΗΠΑ».

Γ. ΦΙΛΗΣ: «Στρατηγικό το βάθος της συνεργασίας» Στο ίδιο μήκος κύματος και ο διδάκτωρ γεωπολιτικής Γεώργιος Φίλης, ο οποίος εκτιμά πως «το Τελ Αβίβ αντιμετωπίζει το ζήτημα των εξωτερικών του σχέσεων με γεωστρατηγικά κριτήρια. Το επιτακτικό ζητούμενο ασφαλείας των Ισραηλινών είναι ένα: ‘Η πρώτη μας ήττα θα είναι και η τε-

λευταία’. Η χώρα αντιμετωπίζει έλλειψη αυτού που ονομάζουμε γεωγραφικό ‘στρατηγικό βάθος’, δηλαδή σε περίπτωση κρίσεως δεν έχει καμία πολυτέλεια να θυσιάσει ‘έδαφος’ για να ανασυντάξει τις δυνάμεις της ή να ‘αγοράσει ειρήνη’». Μετά την κατάρρευση της «τακτικής» και «όχι στρατηγικής», όπως λέει, συμμαχίας με την Τουρκία, «ο ελληνισμός (Ελλάδα - Κύπρος) για το Ισραήλ δεν αποτελεί παρά το ‘στρατηγικό βάθος’ και τη ‘γραμμή επιβίωσης’ (life-line) από την οποία συνδέεται με τη Δύση». Ο Γ. Φίλης εκτιμά πως, «πέραν των σχέσεων με το Τελ Αβίβ, ο ελληνισμός μπορεί να λειτουργήσει ως ένας ‘έντιμος διαμεσολαβητής’ μεταξύ αυτού και των Αράβων, ρόλο ο οποίος μπορεί να του πιστωθεί για μία σειρά ιστορικών λόγων, αφού δεν έχουμε το αποικιοκρατικό παρελθόν των υπολοίπων εμπλεκομένων στην περιοχή». Για την Τουρκία σχολιάζει πως «η αναθεωρητική της στάση σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τις γειτονικές χώρες (δείτε με πόσες χώρες δεν διαθέτει πλέον διπλωματικές σχέσεις ή συντηρεί ένα πολύ άσχημο κλίμα - π.χ. Κύπρος, Αρμενία, Ισραήλ, Αίγυπτος, Ιράκ, Ιράν) έχει δη-

μιουργήσει αντισυσπειρώσεις» και κρίνει πως «η Ελλάδα πρέπει να επιδιώκει τη συμμετοχή όλων των γεωπολιτικών δρώντων στις εξελίξεις, αλλά ο διαμορφούμενος ‘άξονας’ Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ - Αίγυπτος μόνο άσχετος δεν είναι με τη νεοοθωμανική πολιτική του ΑΚΡ». «Αυτή τη στιγμή το συμφέρον του ελληνισμού είναι διττό, η ανάσχεση του νεοοθωμανισμού και η οικονομική του ανάκαμψη μέσω της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων και επενδύσεων, αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο από τη σχέση μας με το Ισραήλ», καταλήγει ο αναλυτής Γ. Φίλης.

Ι. ΜΑΖΗΣ: Πνεύμονας για το Ισραήλ η Ελλάδα Ο καθηγητής Μάζης εκτιμά ότι «το Ισραήλ δεν αισθάνεται καμία ασφάλεια εις την περιοχή του υποσυστήματός του και έχει εθνικούς λόγους να την επιδιώκει μέσω διεθνών συνεργασιών και συμφωνιών συγκροτουσών προσφόρους προς τούτο δομές. Η Ελλάς, από γεωγραφικής απόψεως και σαφώς και

από γεωπολιτικής τοιαύτης, αποτελεί τον μοναδικόν, προς στιγμήν, στρατηγικόν πνεύμονα του Ισραήλ και του προσφέρει το απαραίτητο για κάθε επικοινωνία του με το διεθνές περιβάλλον και για κάθε ζήτημα ασφαλείας του στρατηγικόν βάθος (strategic depth). Ένα θαλάσσιον στρατηγικό βάθος, το οποίον τυγχάνει να εμπεριέχει και τα τεράστια υποθαλάσσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων του Ισραήλ, της Κύπρου και εντός της Κρήτης». Για το θέμα του «πολιτικού άξονα», ο Ι.Θ. Μάζης επισημαίνει ότι «η Ελλάς ανήκει εις το ΝΑΤΟϊκόν διεθνές συλλογικόν σύστημα ασφαλείας και ως εκ τούτου ανήκει εις αυτόν τον ‘πολιτικόν άξονα’. Αν δεν επιθυμεί να ανήκει, μπορεί να αποχωρήσει. Μέχρις ότου όμως το πράξει, οφείλει να σταθμίζει με αυτή τη λογική το διεθνές γίγνεσθαι και τις επιρροές του στο γεωπολιτικόν της υποσύστημα της ΝΑ Μεσογείου. Οι ΗΠΑ δεν δύνανται να αγνοήσουν την διαρραγείσα πλέον τουρκο-ισραηλινή σχέση, ως έχουσες ως μόνιμον μέριμναν την ασφάλεια του κράτους του Ισραήλ. Άρα και των συμφερόντων του, που είναι και ιδικά των. Και της Ελλάδος και της Κύπρου, θα προσέθετα εδώ. Ας το αξιοποιήσομεν». Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα ο καθηγητής Μάζης θεωρεί πως «πρέπει να αντιληφθούμε ότι η Ε.Ε. έχει τεράστιο ενδιαφέρον για την τροφοδοσία της με οικολογικόν και φθηνό καύσιμον, όπως το φυσικόν αέριο. Επίσης, και οι ΗΠΑ θεωρούν ευτυχή πραγματικότητα το ότι οι πηγές και η διαδρομή του φυσικού αυτού αερίου, του ανταγωνιστικού προς την ρωσικήν ηγεμονικήν παρουσία στον τομέα τροφοδοσίας της Ε.Ε., δεν εμπίπτουν στις σφαίρες ελέγχου και επιρροής της Μόσχας αλλά ούτε και στην σφαίρα επιρροής, πολλάκις εκβιαστική και ασταθή, των αραβομουσουλμανικών χωρών, οι οποίες, εκτός των άλλων, βρίσκονται σε μεταξύ των ανταγωνισμούς, θερμούς ή ψυχρούς». Ολόκληρες οι τοποθετήσεις των κ. Μάζη, Φίλη και Κούτση στη διαδικτυακή έκδοση της «Αυγής»

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

OIKOΛΟΓΙΑ Tο εφεύρημα του «περιβαλλοντικού ισοζυγίου» για να καλυφθεί ο εισπρακτικός χαρακτήρας της τακτοποίησης κάθε είδους αυθαιρεσιών και παρανομιών καταρρέει με πάταγο μετά την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ 3341/2013. Το δικαστήριο, υπερασπιζόμενο τη νομοθεσία η οποία εκδόθηκε σε εφαρμογή των συνταγματικών επιταγών, αλλά και εκφράζοντας τον ορθό λόγο και την κοινή λογική, αποδομεί πλήρως την επιχείριση οικονομικής εκμετάλλευσης της αυθαιρεσίας με πρωταγωνιστή το ΥΠΕΚΑ, καθ’ ύλην αρμόδιο για την τήρηση των κανόνων του σχεδιασμού και την προστασία φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος... Στην απόφασή του, η οποία δημοσιεύτηκε στις 27 Σεπτεμβρίου, αποφαίνεται ότι το άρθρο 24 του Ν. 4014/11 είναι αντισυνταγματικό (άρθρο 24) διότι ανατρέπει τον ορθολογικό πολεοδομικό σχεδιασμό. Επιπρόσθετα οι ρυθμίσεις του επιφέρουν δυσμενείς περιβαλλοντικές συνέπειες οι οποίες δεν ανατρέπονται από την καταβολή του ειδικού προστίμου, το οποίο εξυπηρετεί αποκλειστικά εισπρακτικούς σκοπούς. Έτσι ακυρώνονται οι δύο Υπουργικές Αποφάσεις που καθόριζαν τις λεπτομερείς διαδικασίες υπαγωγής στη ρύθμιση και καταβολής του ειδικού προστίμου. Στην κυριολεξία παρά τρίχα η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν έκρινε τριπλά αντισυνταγματική την τακτοποίηση (αντίθεση στις συνταγματικές αρχές του κράτους δικαίου και της ισότητας). Δεκατέσσερις δικαστές τάχθηκαν υπέρ της τριπλής αντισυνταγματικότητας επί συνόλου 30. Στο σκεπτικό του, το δικαστήριο επαναδιατυπώνει την πάγια νομολογία του από το 1980 και εντεύθεν, της οποίας ο σταθερός καμβάς είναι ότι μετά την 31.1.1983 για τα νέα αυθαίρετα αποτελεί κανόνα η κατεδάφιση, και εισάγει νέα σημαντικά στοιχεία που προδιαγράφουν την αντισυνταγματικότητα του νέου Ν. 4178/2003 (ψηφίστηκε αυγουστιάτικα και εφαρμόζεται από τις 2 Σεπτεμβρίου με φιλοσοφία - καρμπόν του αρχικού νόμου).

Δυσμενείς επιπτώσεις Ειδικότερα, το ΣτΕ αποφαίνεται πως η αναστολή επιβολής κυρώσεων σε αυθαίρετες κατασκευές γίνεται μόνον με την υποβολή της αίτησης του ενδιαφερομένου και των σχετικών δικαιολογητικών και την καταβολή του ειδικού προστίμου «χωρίς την ειδική για κάθε αυθαίρετο κρίση αρμόδιου οργάνου της διοίκησης, ύστερα από εκτίμηση πολεοδομικών και κτηριολογικών κριτηρίων, που εξαρτώνται από το μέγεθος, τη χρήση, το είδος και τη σημασία της αυθαίρετης κατασκευής, καθώς και από τις επιπτώσεις της στον χώρο που την περιβάλλει, τη συνολική επιβάρυνση της περιοχής». Η αναστολή της κατεδάφισης δημιουργεί δυσμενείς συνέπειες στο περιβάλλον των περιοχών όπου βρίσκονται οι αυθαίρετες κατασκευές, αφού δεν εκτιμώνται οι συνέπειες στην εφαρμογή του πολεοδομικού σχεδιασμού, στους όρους διαβίωσης και στην ποιότητα ζωής σε αυτές «παρά το ότι ο ορθολογικός σχεδιασμός, με βάση χωρο-

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ L.Stavrogianni@avgi.gr

ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΣτΕ:

Αντισυνταγματική η τακτοποίηση των αυθαιρέτων ταξικά και πολεοδομικά κριτήρια αναγόμενα στη φυσιογνωμία και στις ανάγκες κάθε περιοχής, η εξασφάλιση της λειτουργικότητας των οικισμών και γενικότερα η προστασία του φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος αποτελεί συνταγματική επιταγή για όλους τους οικισμούς και περιοχές της χώρας».

Πράσινα άλογα το περιβαλλοντικό Το ΣτΕ ξεκαθαρίζει ότι οι δυσμενείς περιβαλλοντικές συνέπειες από την εκτεταμένη ρύθμιση αυθαιρέτων σε καμιά περίπτωση δεν θεραπεύονται από την καταβολή του ειδικού προστίμου που κατευθύνεται στο Πράσινο Ταμείο «για τη λήψη μέτρων που αποβλέπουν στη διασφάλιση του περιβαλλοντικού ισοζυγίου, όπως η εξισορρόπηση του ελλείμματος γης, η αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και ο καθορισμός ‘ζωνών πολεοδομικής εξισορρόπησης κατά την αναθεώρηση των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων ή ΣΧΟΟΑΠ’». Και αυτό για τον εξής απλό λόγο: Η αναστολή των κυρώσεων σε αυθαίρε-

τες κατασκευές και παράνομες χρήσεις επέρχεται χωρίς καμία εκτίμηση των συνεπειών από τη διατήρηση της αυθαίρετης κατασκευής ούτε συνδέεται με συγκεκριμένα μέτρα που λαμβάνονται ή με δράσεις που αναλαμβάνονται με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο. Δεν παραλείπει να αναφερθεί και στο διπλό ριφιφί των πόρων του Ταμείου (με το Ν. 4024/2011 τα ετήσια διαθέσιμά του μειώθηκαν στο 5% και με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου το ποσοστό έφτασε στο 2,5%, Ν. 4111/2013).

Εισπρακτικοί μόνον οι λόγοι Επιπλέον αποδέχεται ότι οι σκοποί της τακτοποίησης είναι εισπρακτικοί και «δεν θα ήταν δυνατόν να θεμελιώσουν λόγο δημοσίου συμφέροντος, που θα δικαιολογούσε τη θέσπιση ρυθμίσεων με ευρύτατες συνέπειες εις βάρος του περιβάλλοντος, όπως οι ρυθμίσεις των επίμαχων διατάξεων». Για του λόγου το αληθές παραπέμπει στον νόμο του πρώτου Μνημονίου (Παράρτημα ΙΙΙ «Ελλάδα - Μνημόνιο Οικονομικής

και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής» του Ν. 3845/2010 Α’ 65), στον οποίο προβλέπονταν για το έτος 2011 έσοδα ύψους 800.000.000 ευρώ από τη φορολόγηση των αυθαιρέτων κτισμάτων, αλλά και στα στοιχεία του ΤΕΕ, το οποίο λειτουργεί ως δεκανίκι του ΥΠΕΚΑ από το 2011 αφού έχει αναλάβει να διεκπεραιώσει ηλεκτρονικά τη διαδικασία υπαγωγής-περαίωσης. Όπως αναφέρεται, σύμφωνα με την 41871/12.12.2012 βεβαίωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, μέχρι 9.12.2012 είχαν υποβληθεί 459.903 δηλώσεις αυθαιρέτων, με βάση τις διατάξεις του Ν. 4014/2011, και μέχρι 6.12.2012 είχαν πραγματοποιηθεί πληρωμές που αντιστοιχούσαν σε καταβολή παραβόλου και ειδικού προστίμου που ανέρχονταν συνολικά σε 713.552.889,15 ευρώ. Στο γενικό σχόλιο επί της αντισυνταγματικότητας της ρύθμισης επισημαίνεται: «Με τις ρυθμίσεις του άρθρου 24 του Ν. 4014/2011, ανεξαρτήτως αν αναφέρονται σε αναστολή επιβολής των κυρώσεων που προβλέπονται από

τις παγίως ισχύουσες γενικές διατάξεις για την αυθαίρετη δόμηση και όχι σε νομιμοποίηση ή σε εξαίρεση από την κατεδάφιση, επιτρέπεται κατ’ ουσίαν η επί μακρόν διατήρηση κατασκευών και χρήσεων που παραβιάζουν τις εκάστοτε ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις, η αναστολή δε αυτή έχει εφαρμογή και σε κατασκευές μεταγενέστερες του Ν. 1337/1983, με τον οποίο αναμορφώθηκε το σύστημα πολεοδομικού σχεδιασμού σε εκτέλεση της επιταγής του άρθρου 24 του Συντάγματος, και στο πλαίσιο του εισαγόμενου νέου αυτού συστήματος θεσπίστηκε η διάκριση των αυθαίρετων κατασκευών σε παλαιές και νέες και επιτρεπτώς χορηγήθηκε η δυνατότητα εξαίρεσης από την κατεδάφιση των παλαιών, με τις οριζόμενες στις σχετικές διατάξεις προϋποθέσεις, σε αντίθεση προς τις νέες, για τις οποίες επέβαλε την κατεδάφιση, ώστε να αποτραπεί η συνέχιση της νόθευσης και ανατροπής του πολεοδομικού σχεδιασμού υπό το καθεστώς της ανωτέρω συνταγματικής διατάξεως και των εκτελεστικών της νόμων». Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ισχύων νόμος (άρθρο 9) με τον παραπλανητικό τίτλο «Αντιμετώπιση αυθαίρετης δόμησης - περιβαλλοντικό ισοζύγιο» χωρίζει τα αυθαίρετα σε πέντε κατηγορίες. Στην πρώτη εντάσσονται τα αυθαίρετα κατοικίας προ του 1975, τα οποία εξαιρεί από την κατεδάφιση. Στη δεύτερη όσα υφίστανται προ της 1.1.1983, που και αυτά εξαιρούνται, όπως και της τρίτης κατηγορίας «αυθαίρετες μικρές παραβάσεις» με δυνατότητα ρύθμισης στο διηνεκές. Αναστολή κυρώσεων επί 30 χρόνια προβλέπει για τα αυθαίρετα που παραβιάζουν σε ποσοστό έως 40% τα πολεοδομικά μεγέθη κάλυψης και δόμησης και το 20% του ύψους που προβλέπονται από την οικοδομική άδεια και εξαίρεση από την κατεδάφιση «οριστικά μετά τη συμπλήρωση της ταυτότητας κτηρίου. Αναστολή για το ίδιο χρονικό διάστημα ισχύει για την πέμπτη κατηγορία που περιλαμβάνει τα αυθαίρετα εκτός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια κ.λπ. και εξαίρεση από την κατεδάφιση αν ενταχθούν στο Σχέδιο Πόλης ή αγοράσουν συντελεστή δόμησης...

Βαριές οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις - Εισπρακτικοί οι λόγοι του «ειδικού» προστίμου

Κουρέλι το κράτος δικαίου, χαμένοι οι νομοταγείς πολίτες

Προεχόντως, στις συνταγματικές αρχές του κράτους δικαίου (άρθρο 25 παράγραφος 1) και της ισότητας (άρθρο 4 παράγραφος 1) προσκρούουν οι διατάξεις για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, πέραν της αντίθεσής τους στο άρθρο 24 του Συντάγματος, υπογράμμισαν 14 δικαστές. Αναλυτικότερα «αντιβαίνουν στη συνταγματική αρχή του κράτους δικαίου, θεμελιώδης επιδίωξη της οποίας είναι η πραγμάτωση του Δικαίου στην Πολιτεία, που πρωτίστως επιτυγχάνεται με τη διαφύλαξη του κύρους του νόμου. Η επιδίωξη αυτή επιτελείται, μεταξύ άλλων, με τη θέσπιση πάγιων διατάξεων που ρυθμίζουν την ατομική και κοινωνική δραστηριότητα των πολιτών, οι οποίοι βάσει των κανόνων αυτών και μέσα στο πλαίσιο των ρυθμίσεών τους ασκούν τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματά τους και μετέχουν της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας. Στη δε συνταγματική αρχή της ισότητας αντιβαίνουν διότι θέτουν

σε μειονεκτική μοίρα, έναντι εκείνων των οποίων οι ανεγερθείσες ή διαρρυθμισθείσες οικοδομές είναι αυθαίρετες λόγω παραβιάσεων των ισχυόντων όρων δομήσεως και χρήσεων γης, αλλά εν τούτοις εξαιρούνται από την κατεδάφιση, τους νομοταγείς πολίτες που έχουν ιδιοκτησία στην ίδια περιοχή και οι οποίοι, μολονότι ενήργησαν κατά την ανέγερση ή διαρρύθμιση της οικοδομής τους μέσα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τις οποίες παρείχαν οι νόμοι, θα υφίστανται του λοιπού εις το διηνεκές τις δυσμενείς πολεοδομικές συνέπειες των αυθαίρετων κατασκευών των γειτόνων τους, οι οποίες, αν και επιβαρύνουν τους όρους διαβιώσεως, διαφεύγουν την κατεδάφισή τους (πρβλ. ΣτΕ Ολομ. 3921/2010, 3500/2009)». Τα παραπάνω ήταν κατά την απόφαση «η ειδικότερη γνώμη» των συμβούλων Χ. Ράμμου, Μ. Καραμανώφ, Κ. Σακελλαροπούλου (εισηγήτρια), Ε. Νίκα, Γ. Τσιμέκα, Σπ. Μαρκάτη, Φ. Ντζίμα, Β. Καλαντζή, Μ. Παπαδοπούλου, Θ. Αραβάνη, Α. Χλαμπέα, Τ. Κόμβου και των παρέδρων Ο. Παπαδοπούλου και Ι. Σύμπλη.

64 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΑΒΟΡΑ Ιπποκράτους 180, Νεάπολη, 2106423271-2106462253, TruSurround Gloria 18:20, 20:30 Ανάμεσα... 22:30 ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546, Το παρελθόν 17:45, 20:20, 22:45 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 - 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:45 3D Prisoners 18:45, 21:45 Αίθουσα 2 2 Guns 21:30 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00, 19:00 Αίθουσα 3 Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 4 Επικίνδυνη οικογένεια 18:15, 20:30, 22:45 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 21077821222 1 1 2 1 1 2 2 2 2 , www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Επικίνδυνη οικογένεια 18:30, 20:40, 22:50 Αίθουσα 2 Luton 19:00, 21:00, 23:00 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 2108983238-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Το παρελθόν 17:50, 20:20, 22:50 Αίθουσα 2 Το κάλεσμα 20:50 2 Guns 23:00 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:10 Αίθουσα 3 Επικίνδυνη οικογένεια 18:20, 20:30, 22:40 Αίθουσα 4 Gloria 20:00, 22:10 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:30 3D ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Gloria 18:30 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00 3D Επικίνδυνη οικογένεια 20:45, 22:50 Αίθουσα 2 Το τέλειο χτύπημα 22:45 Frances Ha 19:00, 21:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ EUROPA CINEMAS Λεωφόρος Αλεξάνδρας και Πατησίων 77-79, σταθμός ΗΣΑΠ «Βικτώρια», 2108219298 Επικίνδυνο κύκλωμα 18:00, 20:15, 22:20 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ NEW STAR ART CINEMA Κρέμου 141, Καλλιθέα, 2109512624 -2109512604 Αίθουσα 1 Το τέλειο χτύπημα 20:15 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 18:30 Αεροπλάνα (μεταγλ.) 17:00 Οι δώδεκα ένορκοι 22:45 Αίθουσα 2 Φθινόπωρο 18:45 Απέραντο γαλάζιο 20:30 Ασανσέρ για δολοφόνους 23:00 Ενα παραμύθι για δύο κουνουπάκια 17:15 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 21058134702105813450 Αίθουσα 1 Επικίνδυνη οικογένεια 18:00, 20:15, 22:30 Αίθουσα 2 ART CINEMA Ο κανόνας της σιωπής 22:00 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 18:00, 20:00 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, Frances Ha 18:15, 20:15, 22:15 ΑΤΛΑΝΤΙΣ 3D DIGITAL Λεωφόρος Βουλιαγμένης 245, Πλατεία Καλογήρων, Δάφνη, 2109711511 Αίθουσα 1 Prisoners 18:45, 21:45 Αίθουσα 2 September 17:50, 20:00, 22:10 ΑΤΤΑΛΟΣ Κοτιαίου & Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Ανάμεσα... 18:40 Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα 20:50, 23:00 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Prisoners 20:45, 22:30 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 18:40 3D Αίθουσα 2 September 18:30, 20:30, 23:10 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00 3D CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 3335 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΘΕΑΜΑΤΑ Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:00 3D Επικίνδυνη οικογένεια 22:10 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 20:00 3D CINERAMA DIGITAL CINEMA Αγίας Κυριακής 30, Παλαιό Φάληρο, 2109403593-2109403595, Το παρελθόν 18:00, 20:20, 22:45 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:15 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Μπαμπούλες Πανεπιστημίου (μεταγλ.) 17:10 Λευκός οίκος: Η πτώση 19:30, 22:00, 00:30 Αίθουσα 2 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 15:40 3D, 17:50 3D, 20:00 3D Επικίνδυνη οικογένεια 22:10, 00:30 Αίθουσα 3 Επικίνδυνο κύκλωμα 19:40, 21:50, 00:00 Αίθουσα 4 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 15:00, 17:20 Το κάλεσμα 19:40, 22:00, 00:20 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken 2 Guns 16:45, 19:00, 21:45, 00:00 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Rush 17:40, 20:10 Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα 22:30 Αίθουσα 7 - max screen - Cosmote Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00, 19:15 Prisoners 21:30, 00:50 Αίθουσα 8 - Lays Prisoners 23:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 19:00, 21:10 Αίθουσα 9 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 15:50, 18:10 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 20:40, 22:40, 00:40 Αίθουσα 10 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:00, 18:50 Επικίνδυνη οικογένεια 21:00, 23:30 Αίθουσα 11 Το κάλεσμα 21:00, 23:30 Επικίνδυνη οικογένεια 16:00, 18:30 Αίθουσα 12 Prisoners 16:10, 19:20, 22:30 Αίθουσα 13 - gold class Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:50 Επικίνδυνη οικογένεια 21:00, 23:30 Αίθουσα 14 - gold class Prisoners 19:20, 22:30 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Επικίνδυνη οικογένεια 19:00, 21:20, 23:40 Αίθουσα 2 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 18:15 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 20:20, 22:20, 00:30 Αίθουσα 3 - Cosmote Λευκός οίκος: Η πτώση 21:00, 23:40 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 19:00 Αίθουσα 4 Prisoners 19:30, 22:30 Αίθουσα 5 Το κάλεσμα 22:00, 00:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:00 3D, 20:00 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Το κάλεσμα 22:30, 00:45 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 18:30, 20:30 Αίθουσα 2 Το κάλεσμα 19:00, 21:20, 23:40 Αίθουσα 3 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 17:30 2 Guns 19:40, 22:20 Αίθουσα 4 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 20:00, 22:00, 00:10 Αίθουσα 5 Επικίνδυνο κύκλωμα 21:40, 23:50 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:30, 19:30 Αίθουσα 6 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00 3D Επικίνδυνη οικογένεια 19:00, 21:20, 23:40 Αίθουσα 7-VMAX - Cosmote Prisoners 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 8 - gold class Επικίνδυνη οικογένεια 19:20, 21:40, 00:00 Αίθουσα 9 - gold class 2 Guns 18:20, 21:00, 23:40 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 15:50 3D, 18:00 3D Επικίνδυνη οικογένεια 20:10, 22:30 Αίθουσα 2 - Cosmote Αεροπλάνα (μεταγλ.) 16:20 Prisoners

18:20, 21:20, 00:20 Αίθουσα 3 Το κάλεσμα 20:40, 23:00 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:20, 18:30 Αίθουσα 4 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 16:00, 18:10 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 20:20, 22:20, 00:30 Αίθουσα 5 Το κάλεσμα 21:50, 00:10 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 15:20, 17:30, 19:40 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Comfort Prisoners 21:00, 00:00 Αίθουσα 2 - Comfort Επικίνδυνη οικογένεια 21:40, 00:00 Αίθουσα 3 Λευκός οίκος: Η πτώση 19:10, 21:50, 00:30 Αίθουσα 4 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:10 Prisoners 19:15, 22:15 Αίθουσα 5 Το κάλεσμα 18:30, 20:50, 23:10 Αίθουσα 6 Επικίνδυνη οικογένεια 17:00, 19:20, 21:40, 00:00 Αίθουσα 7 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:10 3D Επικίνδυνη οικογένεια 22:30 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 20:20 Αίθουσα 8 Metallica Through the Never 23:10 3D Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:40 Επικίνδυνη οικογένεια 20:50 Αίθουσα 9 Prisoners 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 10 - Cosmote Αεροπλάνα (μεταγλ.) 17:00 2 Guns 19:00, 21:20, 23:45 Αίθουσα 11 Θανάσιμα εργαλεία: Πόλη των οστών 23:40 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:10, 19:20, 21:30 Αίθουσα 12 Τούρμπο (μεταγλ.) 17:30, 19:30 Elysium 21:40, 00:10 Αίθουσα 13 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 18:30 Λευκός οίκος: Η πτώση 20:50, 23:30 Αίθουσα 14 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 18:00 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 20:15, 22:15, 00:15 Αίθουσα 15 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 17:00, 19:15 Οικογένεια Μίλερ 21:30, 23:50 Αίθουσα 16 Paciﬁc Rim 17:45, 20:40, 23:20 Αίθουσα 17 Επικίνδυνο κύκλωμα 18:50, 21:10, 23:20 Αίθουσα 18 Rush 17:50, 20:30, 23:00 Αίθουσα 19 Ο Πέρσι Τζάκσον και η θάλασσα των τεράτων 17:20 Λευκός οίκος: Η πτώση 20:00, 22:40 Αίθουσα 20 Το κάλεσμα 17:15, 19:40, 22:00, 00:20 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 21077733192107700491 Αίθουσα 1 Το παρελθόν 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 Θλιμμένη Τζάσμιν 18:15, 20:15, 22:15 GAZARTE Βουτάδων 34, Γκάζι, 2103452277-2103460347, www.gazarte.gr, Το παρελθόν 17:30, 20:10, 22:40 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 Prisoners 19:00, 22:10 Αίθουσα 2 Θλιμμένη Τζάσμιν 20:00 Επικίνδυνο κύκλωμα 22:30 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Gloria 17:50, 20:10, 22:30 Αίθουσα 2 September 18:20, 20:30, 22:40 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14, Μαρούσι, 2108028587, Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:00 Το παρελθόν 20:00, 22:30 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Gloria 17:40, 20:00, 22:20 ΕΜΠΑΣΣΥ NOVA ODEON Πατριάρχου Ιωακείμ 5 και Ηροδότου, Κολωνάκι, Αθήνα, 2107215944, www.i-ticket.gr, September 18:00, 20:15, 22:30 ΖΕΦΥΡΟΣ (Θερινό) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Stereo Κλέφτης ποδηλάτων 20:00 Θαύμα στο Μιλάνο 22:00 ΘΗΣΕΙΟΝ (Θερινό) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cine-thisio.gr, Το τέλειο χτύπημα 20:30, 22:50 ΙΛΙΟΝ DIGITAL CINEMA Τροίας 34 & Πατησίων 113, 21088106026955466939 Το παρελθόν 18:00, 20:20,

22:40 ΙΝΤΕΑΛ Πανεπιστημίου 46, Αθήνα, 2103826720, Το παρελθόν 17:00, 19:40, 22:20 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 2106233567-2106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:45 Prisoners 19:45, 22:45 Αίθουσα 2 Το παρελθόν 17:30, 20:00, 22:30 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CLASS CYTA Δροσίνη 6 (απέναντι από Βάρσο ), Κηφισιά, 2106231601-2106231933, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Gloria 17:45, 20:00 Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα 22:00 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Gloria 18:30, 20:30, 22:30 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη, (στάση μετρό Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 17:45 2 Guns 19:45, 22:00 Αίθουσα 2 Το κάλεσμα 20:10, 22:30 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:00 Αίθουσα 3 Το τέλειο χτύπημα 19:00, 21:30 Αίθουσα 4 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:15 3D Prisoners 19:15, 22:15 Αίθουσα 5 Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα 18:30 Επικίνδυνη οικογένεια 20:45, 23:00 Αίθουσα 6 Το κάλεσμα 21:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 19:00 ΝΙΡΒΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Αλεξάνδρας 192, Αμπελόκηποι, 2106469398-2106445221, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Νυχτερινό τρένο για τη Λισαβόνα 17:15 Prisoners 19:30, 22:30 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 8011160000 2106786000, www.odeon.gr, www.iticket.gr Αίθουσα 1 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 18:30 Το κάλεσμα 21:50 Αίθουσα 2 Τούρμπο (μεταγλ.) 19:20 Αίθουσα 3 Θλιμμένη Τζάσμιν 20:30, 22:40 Αίθουσα 4 2 Guns 20:10, 22:50 Αίθουσα 5 Metallica Through the Never 22:30 3D Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:10 3D Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 20:20 3D Αίθουσα 6 Prisoners 20:00, 23:00 Αίθουσα 7 Επικίνδυνη οικογένεια 19:50, 22:10 Αίθουσα 8 - Vodafone Επικίνδυνο κύκλωμα 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 9 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:40 Επικίνδυνη οικογένεια 20:50, 23:10 Αίθουσα 10 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 19:10 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 21:10, 23:20 Αίθουσα 11 Prisoners 19:00, 22:00 Αίθουσα 12 Rush 21:30 ODEON ΟΠΕΡΑ Ακαδημίας 57, Αθήνα, 2103622683, www.odeon.gr, www.iticket.gr Αίθουσα 1 Prisoners 19:20, 22:30 Αίθουσα 2 Από τις δύο πλευρές του Αιγαίου: Διωγμός και ανταλλαγή πληθυσμών, Τουρκία-Ελλάδα 19221924 18:00 Επικίνδυνο κύκλωμα 20:00, 22:15 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 2106786000, www.odeon.gr , www.iticket.gr Αίθουσα 1 Prisoners 19:00, 22:00 Αίθουσα 2 Επικίνδυνο κύκλωμα 18:50, 21:00, 23:10 Αίθουσα 3 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 18:30 Το κάλεσμα 21:40 Αίθουσα 4 Θλιμμένη Τζάσμιν 20:30, 22:40 Αίθουσα 5 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 19:10 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 21:20, 23:20 Αίθουσα 6 Prisoners 20:00, 23:00 Αίθουσα 7 Vodafone Επικίνδυνη οικογένεια 22:50 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 20:30 3D Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:10 3D Αίθουσα 8 2 Guns 20:10, 22:30 Αίθουσα 9 Rush 19:40, 22:20 Αίθουσα 10 Επικίνδυνη οικο-

γένεια 19:50, 22:10 ΟΣΚΑΡ DIGITAL Αχαρνών 330, Κάτω Πατήσια, 2102281563 Επικίνδυνη οικογένεια 20:10, 22:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:30, 18:10 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868 Αίθουσα 1 Τα κόκκινα παπούτσια 20:15 Το Γεράκι της Μάλτας 22:45 Αίθουσα 2 (Θερινή) Το Γεράκι της Μάλτας 20:30 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (Θερινό) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103222071-2103248057, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr Θλιμμένη Τζάσμιν 19:00 Ατίθαση καρδιά 20:45, 23:00 ΣΙΝΕ ΧΟΛΑΡΓΟΣ (πρώην ΑΛΟΜΑ) Μεσογείων 232 & Βεντούρη, Χολαργός, 2106525122 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:00 Το παρελθόν 20:15, 22:45 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 Frances Ha 20:30, 22:30 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:30 Αίθουσα 2 Το τέλειο χτύπημα 18:10 Επικίνδυνη οικογένεια 20:40, 22:50 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Metallica Through the Never 16:00 3D Επικίνδυνη οικογένεια 18:30, 20:45, 23:00 Αίθουσα 2 2 Guns 22:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 16:20, 18:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 20:20 Αίθουσα 3 Επικίνδυνο κύκλωμα 17:30 Prisoners 19:30, 22:30 Αίθουσα 4 Στρουμφάκια 2 (μεταγλ.) 17:40 Το κάλεσμα 19:40, 22:00 Αίθουσα 5 Το κάλεσμα 21:00, 23:20 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:00 3D Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (με υπότ.) 19:00 Αίθουσα 6 2 Guns 21:20, 23:40 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:20, 19:20 Αίθουσα 7 Ο τελευταίος εξορκισμός 2 21:30, 23:30 Αεροπλάνα (μεταγλ.) 17:10 jOBS 19:10 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 2102826873-2102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 17:45 Prisoners 19:45, 22:40 Αίθουσα 2 Επικίνδυνη οικογένεια 18:00, 20:15, 22:30 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 21082227022108215469 Το τέλειο χτύπημα 22:30 Το απαγορευμένο ποδήλατο 20:30 Χαραγμένες ζωές 18:00 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση μετρό Περιστέρι, 2105711105 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:00 Prisoners 20:00, 22:50

ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΙΚΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Λεωφόρος Μαραθώνος 196, 22940-69871, kedmarahon@yahoo.gr, Θλιμμένη Τζάσμιν 21:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 22990-23924, Το τέλειο χτύπημα 19:00, 21:15 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 22210-25625, www.odeon.gr, www.iticket.gr, Επικίνδυνη οικογένεια 20:10, 22:30 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:00

ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Χαραγμένες ζωές 20:30, 22:30 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Εγώ, ο Απαισιότατος 2 (μεταγλ.) 18:10 Επικίνδυνη οικογένεια 20:10, 22:20

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΔΙΑΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΕΥΡΩΠΗΣ ΜΕ… ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΕΣΕΙΣ

Ιδού η Ρόδος για 66 ευρωπαϊκές ομάδες

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ o Καλή εμφάνιση πραγμα-

τοποίησαν οι εκπρόσωποί μας στα Πανευρωπαϊκά Πρωταθλήματα για αγόρια και κορίτσια στις ηλικιακές κατηγορίες μέχρι 8, 10, 12, 14, 16 και 18 ετών. Στην 6η θέση της κατηγορίας κάτω των 12 ετών τερμάτισε ο Ευγένιος Ιωαννίδης με 6,5 βαθμούς σε 9 αγώνες. Στην 9η θέση των 14χρονων κατετάγη ο Κύπριος Ανδρέας Κελίρης με 6,5 βαθμούς και στη 10η θέση των κοριτσιών κάτω των 8 ετών η Ευγενία Καραβιτάκη με 6. Επίσης με 6 βαθμούς τερμάτισαν ο Σπύρος Ναούμ (13ος στους 16χρονους), η Αναστασία Αβραμίδου (15η στα κορίτσια κάτω των 14 ετών) και ο Λάμπρος Γιαννουλάκης (17ος στους 12χρονους). Από 5,5 βαθμούς συγκέντρωσαν η Ελισάβετ Παπαθανασίου (16η στα κορίτσια κάτω των 16 ετών) και ο 13χρονος Νίκος Θεοδώρου, ο οποίος αγωνίστηκε στη μεγαλύτερη ηλικιακή κατηγορία (κάτω των 18 ετών) και τερμάτισε 17ος. Από 5 βαθμούς έχουν η Δέσποινα Σερεφίδου (21η στις κάτω των 18), η Αντωνία Κούτα (25η στις δεκάχρονες), ο Φίλιππος Κορνιώτης (47ος στους 14χρονους) και ο Δημήτρης Αλεξάκης (55ος στους 10χρονους). Αρχηγός της ελληνικής αποστολής ήταν ο Μιχάλης Καλοσκάμπης. Ηλεκτρονική διεύθυνση: www.budva2013.org/ o Σκακιστική Ακαδημία στην Καλλιθέα (Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών, Δημοσθένους 117), οργανώνει η ΑΕΚ, από την Τετάρτη 16 Οκτωβρίου, με προπονητή τον Κώστα Μουτούση. Πληροφορίες και εγγραφές στον Χρήστο Πιλάλη, τηλ. 6974665664. o Με έξι επιτυχημένες κινήσεις (όπως είναι ο τίτλος του προεκλογικού του προγράμματος) ο Γκάρι Κασπάροφ θα διεκδικήσει την προεδρία της ΦΙΝΤΕ. Η σχετική ανακοίνωση έγινε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Ταλίν της Εσθονίας.

Αρχίζει το Σάββατο στην Ιξιά Ρόδου το 29ο Πανευρωπαϊκό Διασυλλογικό Κύπελλο και το 18ο Πανευρωπαϊκό Διασυλλογικό Κύπελλο Γυναικών. Στην πρώτη διοργάνωση θα βρεθούν αντιμέτωπες 55 ομάδες, από τις οποίες τρεις από την Ελλάδα: Η Π.Σ. Περιστερίου, η Σκακιστική Ακαδημία Χανίων και ο Σ.Ο. Ρόδου «Ιππότης». Στις γυναίκες θα παίξουν μόνον 11 ομάδες, χωρίς ελληνική συμμετοχή. Σύμφωνα με τους βαθμούς αξιολόγησης, πρώτη είναι η SOCAR του Αζερμπαϊτζάν (μέσος όρος ΕΛΟ 2753), ενισχυμένη με τον Ιταλό Καρουάνα (2779), τον Ολλανδό Χίρι (2749), τον Αμερικανό Κάμσκι (2725), τον Κινέζο Βανγκ Χάο (2733) και τον Βούλγαρο πρώην παγκόσμιο πρωταθλητή Τοπάλοφ (2771). Ακολουθούν τρεις ομάδες από τη Ρωσία: Η Malachite (2729), με τους Ρώσους Καριάκιν (2762), Μαλαχόφ (2711), Μοτίλεφ (2676), Γκριτσούκ (2786), Μορόζεβιτς (2734) και τον Λετονό Σίροφ (2685), η Saint-Petersburg (2710) με επικεφαλής τον Ρώσο Σβίντλερ (2740) και τον Κουβανό Ντομίνκουεζ (2753) και η Ugra (2700), με τους Ρώσους Γιακοβένκο (2719), Ρουμπλέφσκι (2695) και τον Ούγγρο Λέκο (2732) στις πρώτες σκακιέρες. Στις 9 πρώτες ομάδες η παρουσία παικτών από άλλες ομοσπονδίες είναι έντονη. Στη δέκατη θέση, κατά σειρά βαθμού αξιολόγησης, συναντάμε την πρώτη ομάδα που συγκροτείται από σκακιστές της ίδιας χώρας και μάλιστα της Ελλάδας! Πρόκειται για την Π.Σ. Περιστερίου (2512), με επικεφαλής τους γκραν μετρ Παπαϊωάννου (2633), Μπανίκα (2630), Ι. Νικολαΐδη και Χαλκιά (2568). Αμιγώς ελληνική και μάλιστα… κρητική είναι η σύνθεση της Ακαδημίας Χανίων (Δαρμαράκης, Τσαρουχάς, Καλαϊτζόγλου, Φραγκάκης, Ναούμ, Αργ. Παπαδόπουλος), η οποία βρίσκεται στην 45η θέση με μ.ο. ΕΛΟ 2134, ενώ ώς την ώρα που έκλεινε η σελίδα δεν είχε γνωστοποιηθεί η σύνθεση του «Ιππότη Ρόδου». Από τις ομάδες των Γυναικών ξεχωρίζει η

Cercle d’Echecs de Monte-Carlo του Μονακό, με τη… μεικτή κόσμου: Χόου Γιφάν (Κίνα, 2609), Κόνερου (Ινδία, 2607), Α. Μουζιτσούκ (Σλοβενία, 2585), Κράμλινγκ (Σουηδία, 2515), Σκριπτσένκο (Γαλλία, 2441). Διοργανωτές είναι ο Δήμος Ρόδου, ο Σκακιστικός Όμιλος «Ιππότης» και το ξενοδοχείο Rodos Palace, στο οποίο θα φιλοξενηθούν οι αγώνες. Διευθυντής Αγώνων θα είναι ο Νίκος Καλέσης και επικεφαλής διαιτητής ο Σωτήρης Λογοθέτης. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://ippotis.com/

Πρώτος, αλλά αποκλείστηκε! Ολοκληρώθηκε στο Παρίσι το 6ο και τελευταίο Γκραν Πρι της ΦΙΝΤΕ. Πρώτος τερμάτισε ο Καρουάνα με 7 βαθμούς σε 11 αγώνες και δεύτερος με τους ίδιους βαθμούς ο Γκέλφαντ. Ακολουθούν ο Νακαμούρα και ο Μπακρό με

Ο Ιταλός Καρουάνα, νικητής του 6ου Γκραν Πρι της ΦΙΝΤΕ, έρχεται στη Ρόδο για να τεθεί επικεφαλής της ισχυρής ομάδας των Αζέρων!

Εύκολο

4 3

5 8

3 4 5

9 Η ΛΥΣΗ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1) ΚΡΕΒΑΤΙΝΑ 2) ΟΙΝΟΧΟΟ 3) ΤΝΤ, ΠΟΥΣΙ 4) ΥΟ, ΡΟΔΟΝ 5) ΩΚΥΠΟΔΑ 6) ΡΕ 7) ΑΡΜΠΟΥΖΩΦ 8) ΩΜΟΠΛΑΤΗ 9) ΑΣΤΥΔΑΜΑΣ ΚΑΘΕΤΑ: 1) ΚΟΤΥΩΡΑ 2) ΡΙΝΟΚΕΡΩΣ 3) ΕΝΤ, ΜΜΤ 4) ΒΟ, ΠΑΠΟΥ 5) ΑΧΙΝΟ, ΟΠΑ 6) ΤΟΣΟΔΟΥΛΑ 7) ΙΟΥΔΑ, ΖΑΜ 8) ΟΟ, ΡΩΤΑ 9) ΑΣΠΡΗ, ΦΗΣ

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

29.Ιxε6! ζxε6 30.Αxε6+ Ρθ8 31.Αxζ5 Αxζ5 32.Βxθ5+ Αθ7 33.Βε8+ Αη8 34.ε6! Ρθ7 35.ε7 Βε5 36.Βζ8 1-0

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

SU DO KU

6,5, ο Γκριτσούκ και ο Ντομίνκουεζ με 5,5, οι Βανγκ Χάο, Πονομαριόφ, Τομασέφσκι, Ιβαντσούκ με 5, ο Φρεσινέ με 4,5 και ο Χίρι με 3,5. Οι 4 πρώτοι είχαν από μία ήττα: ο Καρουάνα και ο Μπακρό έχασαν από τον Νακαμούρα, ο Γκέλφαντ από τον Καρουάνα και ο Νακαμούρα από τον Γκέλφαντ (http://paris2013.ﬁde.com/). Αν τερμάτιζε μόνος πρώτος ο Καρουάνα (χωρίς ισοβαθμία), θα ανέβαινε στην αθροιστική βαθμολογία των Γκραν Πρι και θα κέρδιζε την πρόκριση για την επόμενη φάση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος (προκρίθηκαν οι Τοπάλοφ και Μαμεντιάροφ). Καρουάνα (2779) - Τομασέφσκι (2703) [Β12] 1.ε4 γ6 2.δ4 δ5 3.ε5 Αζ5 4.Ιζ3 ε6 5.Αε2 Ιδ7 6.0-0 Αη6 7.Ιβδ2 Ιθ6 8.Ιβ3 Ιζ5 9.α4 Πγ8 10.α5 θ5 11.η3 Αε7 12.Αζ4 α6 13.γ4 δxγ4 14.Αxγ4 0-0 15.Βε2 β5 16.αxβ6 Ιxβ6 17.Αxα6 Πγ7 18.Πζδ1 Πα7 19.θ4 Ιδ5 20.Αδ2 Ββ6 21.Αγ4 Πζα8 22.Αγ3 Πxα1 23.Πxα1 Πxα1+ 24.Ιxα1 γ5 25.Ιβ3 γxδ4 26.Ιζxδ4 Ιxγ3 27.βxγ3 Αγ5 28.Ιxγ5 Βxγ5

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Είδος κληματαριάς 2. Υπηρέτης αρχαίου συμποσίου (αιτιατ.) 3. α) Εκρηκτικά αρχικά β) Συλλογή ποιημάτων του Νίκου Καββαδία (αντίστρ.) 4. α) 470 β) Αμάραντο για τον Ελύτη (καθ., αντίστρ.) 5) Αρχαίος γοργοπόδαρος (αιτιατ.) 6. Μουσική νότα 7. Ρώσος θεατρικός συγγραφέας του 20ού αιώνα 8) Περιοχή του σώματος 9) Αθηναίος τραγικός του 4ου π.Χ. αιώνα ΚΑΘΕΤΑ: 1. Πόλη του Πόντου, το σημερινό Ορντού 2. Θεατρικό έργο του Ιονέσκο 3. α) Χαϊδευτικό του Εδουάρδου β) Άφωνος μεμέτης 4. α) 72 (αντίστρ.) β) Το μισό του παλιού ποδοσφαιριστή του ΠΑΟ Παπουλίδη 5. α) Όποιος τον πατάει πονάει (αιτιατ.) β) Γράμματα από τον οπαδό 6. Μικροκαμωμένη 7. α) Φιλούσε υπέροχα (γεν.) β) Η αρχή του Ζαμπέτα 8. α) Ισόπαλο σκορ β) Μετάφρασε το έργο του Σαίξπηρ στα ελληνικά (γεν.) 9. α) Είναι η πέτρα του γλωσσοδέτη β) Το β’ ενικό πρόσωπο του αρχαίου ρήματος φημί

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΛΟΚΥΘΑΣ

«Όποιος φεύγει αργοπεθαίνει, από την ψυχή του κάτι σκορπάει εδώ...» Δεν εκτιμήθηκε και δεν επιλέχθηκε ως έδαφος θεμελίωσης της νέας εποχής η κληρονομιά που άφησε η προηγούμενη γενιά...

ΤΟΥ ΜΙΛΤΟΥ ΛΑΖΑΡΙΔΗ*

Δύο εμβληματικές μορφές του ελληνικού μπάσκετ, που σηματοδότησαν τη ρομαντική εποχή του αθλητισμού, οι Γιώργος Αμερικάνος και Γιώργος Κολοκυθάς έφυγαν πρόωρα από τη ζωή αφήνοντας μια πικρή επίγευση που μοιραία προκαλεί η ανάμνηση της εποχής που οι δυο τους μεγαλούργησαν και που έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Ο ρομαντισμός στις μέρες μας αντιμετωπίζεται ως γραφικότητα κά-

ποιων ξεπερασμένων παρεθολοντολάγνων που δεν μπορούν να αντιληφθούν την αναπόφευκτη, κατά τους ψευδοτεχνοκράτες «εκσυγχρονιστές», αντιμετώπιση του αθλητισμού ως καταναλωτικού προϊόντος «αθλητικού θεάματος». Το υπόβαθρο σε επίπεδο συγκίνησης και συναισθήματος που άφησαν οι δύο αθλητές, το οποίο ξεπερνούσε τα στενά ομαδικά πλαίσια δεν βρήκε συνέχεια, παρ’ όλο που ήταν ικανό να γεμίζει το Παναθηναϊκό Στάδιο με 30 και 40 χιλιάδες θεατές σε αγώνες πρωταθλήματος και να δημιουργεί παγκόσμιο ρεκόρ προσέλευσης κόσμου σε αγώνα μπάσκετ, με παρόντες τους οπαδούς και των δύο ομάδων, χωρίς διαχωρισμούς, ΜΑΤ και υβριστικά συνθήματα. Δεν εκτιμήθηκε και δεν επιλέχθη-

κε ως έδαφος θεμελίωσης της νέας εποχής η κληρονομιά που άφησε η προηγούμενη γενιά, υιοθετώντας λογικές ψυχρής επιχειρηματικής διαχείρισης των αθλητικών πραγμάτων, που εκ του οικονομικού αποτελέσματος αποδείχθηκαν αδόκιμες και εντέλει τελείως ερασιτεχνικές και αντιεπιστημονικές. Αν και υπήρξε βελτίωση στις γηπεδικές εγκαταστάσεις, στο επίπεδο αθλητών και στην οργάνωση των σωματείων, με αποτέλεσμα τις αθλητικές επιτυχίες που όντως είναι πολύ μεγάλες, το τίμημα είναι δυσβάσταχτο, σε σημείο που δημιουργεί την ανάγκη του επαναπροσδιορισμού της έννοιας της προόδου. Είναι άραγε πρόοδος η αντικατάσταση της συλλογικής αντίληψης για τα αθλητικά πράγματα με την άποψη

του ιδιοκτήτη της δεδομένης στιγμής, που σε πολλές περιπτώσεις δεν μπορεί και δεν θέλει να διαχειριστεί την παράδοση του κάθε σωματείου, παρά μόνο, ό,τι έχει σχέση με τη δική του συμμετοχή, με συνεπακόλουθο τη μετατροπή των φιλάθλων σε ιδιωτικούς στρατούς και τους αθλητικούς αγώνες θέματα αστυνομικών δελτίων; Είναι άραγε πρόοδος ο πληθωρισμός της τηλεόρασης, με την υπερπροσφορά αθλητικών γεγονότων που έχει εγκλωβίσει τον κόσμο στον καναπέ, με συνέπεια τη μετατροπή του σε απαθή αποχαυνωμένο θεατή, χωρίς διάθεση συμμετοχής σε οτιδήποτε παραπέμπει σε ομαδική δράση; «Όποιος φεύγει αργοπεθαίνει, από την ψυχή του κάτι σκορπάει εδώ» λέ-

ει ο στίχος του Νίκου Ξυδάκη και αυτοί οι δύο σκόρπισαν πολλή ψυχή και συγκίνηση. Αν θα αργοπεθάνουν μαζί με ό,τι συμβολίζουν, εξαρτάται από εμάς. o Ο Μίλτος Λαζαρίδης είναι πρώην διεθνής μπασκετμπολίστας. Έχει διατελέσει πρόεδρος του Συνδέσμου Αθλητών Καλαθοσφαίρισης Ελλάδας, πρόεδρος του Πανιωνίου ΓΣΣ και του ΤΑΚ Πανιώνιος, γενικός γραμματέας και αντιπρόεδρος της ΕΣΚΑ και γενικός γραμματέας της ΕΟΚ.

ΜΕ ΤΙΣ «ΕΥΛΟΓΙΕΣ» ΤΗΣ FIFA

Όπου γης και πατρίς! TOY ΘΑΝΟΥ ΣΑΡΡΗ

O Aντνάν Γιανουζάι αποτελεί το νέο αστέρι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Με δύο γκολ στην πρώτη του συμμετοχή ως βασικός, οδήγησε τους «Κόκκινους Διάβολους» στη νίκη επί της Σάντερλαντ, κάνοντας όλη την Αγγλία να ασχολείται μαζί του. Το βασικό αντικείμενο των συζητήσεων δεν ήταν, ωστόσο, η απόδοσή του, αλλά ποια εθνική ομάδα θα επιλέξει! Ο Γιανουζάι έχει γεννηθεί στο Βέλγιο από γονείς Αλβανούς από το Κόσοβο. Μπορεί λοιπόν να φορέσει αφενός τη φανέλα της χώρας γέννησής του, όσο και της Αλβανίας. Παράλληλα, τον διεκδίκησαν η Τουρκία και η Σερβία, λόγω καταγωγής των γονιών του και πλέον στο παιχνίδι έχει μπει και η Αγγλία! Σύμφωνα με τον κανονισμό της FIFA, για να αγωνιστεί ένας ποδοσφαιριστής σε χώρα με την οποία δεν έχει δεσμούς, πρέπει να συμπληρώσει τουλάχιστον μια πενταετία διαμονής μετά το 18ο έτος της ηλικίας του, δεδομένου φυσικά ότι δεν έχει αγωνιστεί σε επίπεδο ανδρών με άλλο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα. Αρκετοί παίκτες από το Κόσοβο παρουσιάζουν αξιοσημείωτο ταλέντο και, λόγω του ότι η εθνική τους δεν είναι αναγνωρισμένη, αγωνίζονται σε διάφορες ομάδες ανά την Ευ-

Η περίπτωση του Αντνάν Γιανουζάι «έσπασε» όλα τα ρεκόρ «διεκδίκησης»...

σε επίπεδο ανδρών στο Μουντιάλ 2006, αλλά την αρνήθηκε. Ωστόσο, μετά από διαφωνίες του με την ομοσπονδία και τον προπονητή του στην Κ-21, αποφάσισε το 2009 να φορέσει τη φανέλα της αφρικανικής ομάδας, με την οποία έπαιξε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010. Από την άλλη πλευρά, ο αδερφός, του Ζερόμ, με τον οποίο έχουν κοινό πατέρα, αλλά διαφορετική μητέρα, αγωνίζεται στην Μπάγερν Μονάχου και αποτελεί κανονικά στέλεχος της εθνικής Γερμανίας. Στις 23 Ιουνίου του 2010 τέθηκε αντιμέτωπος με την Γκάνα του Κέβιν Πρινς. Τα «Πάντσερ» κέρδισαν 1-0 στο πρώτο ματς στην ιστορία του Μουντιάλ που δύο αδέρφια έπαιζαν αντίπαλοι!

ρώπη, στις οποίες πήγαν ως μετανάστες. Στην Ελβετία, για παράδειγμα, ζουν πάνω από 350.000 Αλβανοί και στην εθνική της χώρας αγωνίζονται 6 ποδοσφαιριστές με αλβανοκοσοβαρική καταγωγή, γεγονός που προκαλεί ένταση κάθε φορά που αντιμετωπίζει την Αλβανία! Είναι σύνηθες φαινόμενο στο σύγχρονο ποδόσφαιρο παίκτες να αντιπροσωπεύουν μια χώρα με την οποία δεν έχουν καμία σχέση...

Οι Γερμανοί και ο Χολέβας! Στις ακαδημίες των γερμανικών ομάδων τα παιδιά των μεταναστών αποτελούν πλέον πλειοψηφία. Φυσικά, δεν παρουσιάζεται κανένα πρόβλημα με τη συμμετοχή τους στην εθνική ομάδα, στην οποία ενσωματώνονταν από τα αρχικά της στάδια. Έτσι, οι 11 από τους 23 παίκτες των «Πάντσερ» που έπαιξαν στο Μουντιάλ 2010, είτε είχαν γεννηθεί στο εξωτερικό, είτε είχαν τουλάχιστον έναν γονέα ξένο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Σάμι Κεντίρα, ο οποίος έχει πατέρα Τυνήσιο και μητέρα Γερμανίδα, ενώ ο πατέρας τού Μάριο Γκόμες είναι από τη Γρανάδα της Ισπανίας. Φυσικά, υπάρχουν και Γερμανοί που ακολουθούν το... αντίθετο δρομολόγιο, όπως ο Χοσέ Χολέμπας που έγινε... Χολέβας. Ο αμυντικός του Ο-

Είναι σύνηθες φαινόμενο στο σύγχρονο ποδόσφαιρο παίκτες να αντιπροσωπεύουν μια χώρα με την οποία δεν έχουν καμία σχέση...

λυμπιακού εκμεταλλεύτηκε την καταγωγή του πατέρα του από τη Βασιλική Τρικάλων και το 2011 εξασφάλισε ελληνικό διαβατήριο, το οποίο του άνοιξε τον δρόμο για την Εθνική Ελλάδας.

Δύο αδέρφια σε διαφορετικές εθνικές! Ο άσος της Σάλκε Κέβιν Πρινς Μπόατενγκ γεννήθηκε στο Βερολίνο από Γκανέζο πατέρα και ξεκίνησε να αγωνίζεται στις «μικρές» εθνικές της Γερμανίας. Η Γκάνα τού έκανε πρόταση να παίξει με την ομάδα της

«Η Αγγλία στους Άγγλους!» Πάντως, δεν λείπουν και οι εθνικιστικές προσεγγίσεις. Ο Τζακ Γουίλσιρ, ένα από το μεγαλύτερα ταλέντα που έχει αναδείξει η Αγγλία τα τελευταία χρόνια, δεν συμφωνεί με την προοπτική της ένταξης του Γιανουζάι στα «Τρία Λιοντάρια». «Οι μόνοι που θα έπρεπε να φορούν τη φανέλα της Αγγλίας είναι οι Άγγλοι. Αν έχεις ζήσει στη χώρα για 5 χρόνια, δεν σε κάνει Άγγλο» υποστήριξε ο νεαρός της Άρσεναλ, δείχνοντας ότι δεν βλέπουν όλοι με καλό μάτι την περίπτωση του Γιανουζάι!

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

ΜΟΝΤΕΡΝΟ ΠΕΝΤΑΘΛΟ

Μνημόνια εσείς, μετάλλια εμείς! ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Αν κάποιος θέλει να διαπιστώσει την αναλγησία της κυβερνητικής πολιτικής στον τομέα του αθλητισμού, δεν έχει παρά να δει την αντιμετώπιση που έχει ένα Ολυμπιακό άθλημα, το Μοντέρνο Πένταθλο, από τις επιταγές του Μνημονίου. Μια ομοσπονδία που εξ αντικειμένου ασχολείται με πέντε διαφορετικά αθλήματα (στίβο, κολύμβηση, ξιφασκία, σκοποβολή και ιππασία) «επιχορηγείται» από το κράτος με το... ιλιγγιώδες ποσό των 40.000 ευρώ τον χρόνο (λιγότερο του 1% της επιχορήγησης του ΣΕΓΑΣ!) ακόμη δεν έχει πάρει... δραχμή!), ενώ στην περίοδο των «παχέων αγελάδων» του ελληνικού αθλητισμού έπαιρνε πάνω από 2.000.000 ευρώ και δεν... έφθαναν! Ένα Ολυμπιακό άθλημα που «ίδρυσε» ο ίδιος ο Πιέρ Ντε Κουπερτέν το 1912, για να συνδέσει τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες με το Πένταθλον, που ήταν ένα από τα βασικά αθλήματα των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων, οι «φωστήρες» της ΓΓΑ, με εντολές βέβαια των κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων, το κατατάσσουν στην πέμπτη και τε-

λευταία κατηγορία της οικονομικής αξιολόγησης, στα αθλήματα «ιδιωτικής πρωτοβουλίας με αθλητική αναγνώριση», παρέα με το... μπριτζ και το ζίου-ζίτσου! Κόντρα σ’ αυτήν την απαξιωτική αντιμετώπιση, οι αθλητές και οι αθλήτριες του Μοντέρνου Πεντάθλου (όσοι έχουν... απομείνει μετά και τον νόμο Ιωαννίδη του 2008) δίνουν έναν μοναχικό, επίπονο αγώνα και έχουν και επιτυχίες παγκοσμίου επιπέδου, που η ομοσπονδία δεν μπορεί καν να προβάλει, αφού δεν έχει πλέον ούτε έναν υπάλληλο για να συντάξει το σχετικό δελτίο Τύπου! Το περασμένο Σαββατοκύριακο (56 Οκτωβρίου) πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Διάθλου και Τριάθλου, που διοργανώνει κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ομοσπονδία Μοντέρνου Πεντάθλου και ο 16χρονος πενταθλητής Άγγελος Βασιλείου πήρε μέρος με οικονομική επιβάρυνση της οικογένειάς του, αλλά άξιζε τον κόπο, καθώς κατέκτησε δύο μετάλλια στην κατηγορία του, ένα χρυσό και ένα χάλκινο! O Βασιλείου πρώτευσε στο τρίαθλο, που πραγματοποιήθηκε για

Ο Άγγελος Βασιλείου «καλπάζει» προς τον τερματισμό...

πρώτη φορά στη διοργάνωση και περιλαμβάνει σκοποβολή (3Χ5 εύστοχες βολές από τα 10 μέτρα, με λέιζερ), τρέξιμο (3Χ800 μ.) και κολύμβηση (2Χ100 μ.). Κάλυψε τον πολυποίκιλο αγώνα σε χρόνο 12’ 35’’, αρκετά μπροστά από τον Αιγύπτιο Ναζίρ, που τερμάτισε δεύτερος σε 12’ 48’’ (στον αγώνα πήραν μέρος 7 αθλητές). Μια μέρα πριν ο Άγγελος πήρε το χάλκινο μετάλλιο και στο δίαθλο (1.000 μ. τρέξιμο - 200 μ. κολύμπι 1.000 μ. τρέξιμο), τερματίζοντας πολύ κοντά στους δύο πρώτους. Ο νεαρός Έλληνας πενταθλητής τερμάτισε σε 9’ 27’’, ενώ πρώτευσε ο Βρετανός Ρόμπερτ Λάιτοουλερ σε 9’ 23’ και δεύτερος ήρθε ο Ελβετός Φαμπιάν Μουζιέν με χρόνο 9’ 26’’. Στον τελικό του αγωνίσματος πήραν μέρος 14 αθλητές, ενώ στο αγώνισμα έγινε το πρωί και προκριματικός, όπου μετείχαν συνολικά 27 αθλητές από 11 χώρες (ο Βασιλείου προκρίθηκε στον τελικό με τον τέταρτο καλύτερο χρόνο).

Χορηγός η... Βουλγαρία! Όταν η κυβέρνηση αξιολογεί το Μοντέρνο Πένταθλο ως άθλημα «ιδιωτικής πρωτοβουλίας», προφανώς θεωρεί ότι πρέπει να βάζουν οι γονείς βαθιά το χέρι στην τσέπη, όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στο συγκεκριμένο άθλημα, όπου το 90% των εξόδων για εξοπλισμό (σε πέντε διαφορετικά αθλήματα!), προετοιμασίες και συμμετοχές στους αγώνες τα πληρώνουν οι οικογένειες των αθλητών και αθλητριών των εθνικών ομάδων. Είναι προφανές ότι χορηγοί σ’ ένα άθλημα που δεν έχει σωματειακούς οπαδούς δεν είναι εύκολο να βρεθούν κι αν υπάρχουν, αυτοί δεν είναι Έλληνες! «Πάνε να μας κάνουν... Βουλγαρία» καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά οι άνθρωποι του Μοντέρνου Πεντάθλου... παρακαλάνε να ήμασταν «Βουλγαρία» και θα εξηγήσουμε γιατί. Από το 2008 άλλαξαν οι διεθνείς κανονισμοί στο Μοντέρνο Πεντάθλο και προκειμένου να γίνει πιο ελκυ-

Ο 16χρονος πενταθλητής Άγγελος Βασιλείου κατέκτησε δύο μετάλλια στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Κύπρο...

λιτεία δεν φρόντισε να εξοπλίσει με τα ανάλογα εφόδια την ομοσπονδία. Έτσι, τα τρία τελευταία χρόνια χορηγός της Ελληνικής Ομοσπονδίας Μοντέρνου Πεντάθλου είναι η αντίστοιχη... βουλγαρική, που κάθε Μάιο δανείζει στην Ελλάδα 2-3 όπλα «λέιζερ» και 2-3 στόχους για τις ανάγκες των αθλητών και των αθλητριών της εθνικής μας ομάδας και τα παίρνει... πίσω κάθε Σεπτέμβριο, όπως έγινε και φέτος, όταν έληξε -διεθνώς- η αγωνιστική σεζόν!

«Επενδύσεις» στο Γουδή... στικό για τους φιλάθλους, αλλά και με πιο συναρπαστική εξέλιξη. Ένωσαν αγωνιστικά τη σκοποβολή με το τρέξιμο και δημιούργησαν το λεγόμενο «κομπάιν». Η ΓΓΑ (προ κρίσης) δεν φρόντισε στο Ολυμπιακό Κέντρο στο Γουδή να φτιάξει έστω και υποτυπώδεις εγκαταστάσεις για τις νέες ανάγκες του αθλήματος κι αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα επόμενα χρόνια όλοι οι Βαλκανικοί Αγώνες παίδων κορασίδων/εφήβων-νεανίδων να διεξάγονται είτε στην Τουρκία (2008, 2010), είτε στη Βουλγαρία (2009, 2011) και όχι στην Ελλάδα, όπου έγινε και η πρώτη διοργάνωση το 2006. Τα χειρότερα όμως ακολούθησαν! Απ’ το 2010 το αγώνισμα της σκοποβολής δεν διεξάγεται πλέον με «σφαιράκια» στα αεροβόλα όπλα, αλλά με «λέιζερ» και κανείς από την πο-

Αυτοί που παίρνουν τις κυβερνητικές αποφάσεις στον αθλητισμό το πιθανότερο είναι ότι δεν ξέρουν καν ποια αθλήματα αποτελούν το μοντέρνο πένταθλο! Στους σταύλους στο Γουδή ζουν -ακόμη- πέντε άλογα, που πρέπει να έχουν μια μίνιμουμ φροντίδα, προκείμενου να πηδάνε εμπόδια, ώστε να γίνονται οι προπονήσεις και οι αγώνες. Χρειάζονται σταβλίτη, πεταλωτή, γιατρό, εμβόλια, τροφή, αλλά πώς μπορούν να το αντιλήφθούν αυτό οι «καρεκλοκένταυροι» των υπουργείων; Σαν να μην έφθαναν όλα τα παραπάνω, εδώ και έναν μήνα το Μοντέρνο Πένταθλο «έχασε» από τα Ολυμπιακά Ακίνητα και την αίθουσα ξιφασκίας που χρησιμοποιούσε εδώ και 9 χρόνια στο Γουδή, προκειμένου να ενοικιαστεί το οίκημα και να γίνει... καφετέρια! Αυτές είναι οι «επενδύσεις» του Αντώνη Σαμαρά...

Ο εξοπλισμός των πενταθλητών είναι ιδιαίτερα ακριβός και καλύπτεται από την οικογενειακή «χορηγία»...

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

MEDIA

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΤΗΛ.: 210-69.03.000

MEGA

06.00 Τα μυστικά της Εδέμ (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.00 Οι κηπουροί του Mega (Ε) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Fun with Dick and Jane. Κωμωδία 16.45 Eιδήσεις 16.50 L.A.P.D. (Ε) 18.00 Food and the city (E) 19.00 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 20.00 Eιδήσεις 21.15 Η γυμνή αλήθεια. Κομεντί 23.30 Zombieland. Κωμωδία τρόμου 00.50 Ειδήσεις 01.00 Zombieland (Συνέχεια) 00.50 Eιδήσεις

ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

07.00 Blind date (Ε) 08.00 Λίφτινγκ (Ε) 08.50 Δεληγιάννειο παρθεναγωγείο (Ε) 09.50 Τελευταία πτήση. Δράμα (Ε) 11.50 Θα βρεις το δάσκαλό σου (Ε) 12.50 TV quiz 13.00 Ειδήσεις 13.30 TV quiz 13.40 Σεβάχ: Ο θρύλος των 7 θαλασσών. Κινούμενα σχέδια 15.20 Wipe out (E) 16.50 Ο πόλεμος των άστρων (Ε) 17.50 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 18.00 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 20.00 Ειδήσεις 21.15 Ο πρώτος εκδικητής. Περιπέτεια 24.00 Minority report. Θρίλερ 02.50 Ελληνική σειρά (Ε)

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.15 Ο μελανόκαρδος. Περιπέτεια 15.30 Τα φιλαράκια (Ε) 16.45 The big bang theory 17.45 Ειδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 18.00 Η μεγάλη των μπάτσων σχολή. Κωμωδία 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση Τζόκερ 21.10 Καπετάν φάντης μπαστούνι. Κωμωδία 23.15 Ο δικηγόρος του διαβόλου. Θρίλερ 02.15 Η κοντέσα της Σανγκάης. Δράμα

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ΣΚΑΪ

06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Eco news 12.30 Στην πράξη (Ε) 13.15 Ραντεβού με το γιατρό σας (Ε) 14.15 Γεύσεις στη φύση (Ε) 15.15 Πράσινες αποστολές (Ε) 16.15 Χτύπα Ξύλο 6.45 Joy (Ε) 18.45 Γλυκές αλχημείες 19.45 NYC22 21.00 Ειδήσεις 22.00 Top gear 23.30 Great rift 00.30 Η αλήθεια πίσω από... το τέρας του Λοχ Νες 01.30 Primeval

ΤΗΛ.: 210-37.35.302

ΕΡΤ ανοικτή στην κοινωνία Ό,τι νά Τον απολογισμό τεσσάρων μηνών από το κυβερνητικό λουκέτο στην ΕΡΤ, απολογισμό πολύπλευρης και πολυφωνικής ενημέρωσης, ψυχαγωγικού προγράμματος, δεκάδων πολιτιστικών εκδηλώσεων, παρουσίασαν την Πέμπτη οι εργαζόμενοι της ανοικτής ΕΡΤ, στο Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής. Δημοσιογράφοι, τεχνικοί και διοικητικοί από όλη την Ελλάδα, κρατούν ανοικτή την ΕΡΤ και δίνουν τον αγώνα τους εδώ και 120 μέρες, όπως παρουσιάστηκε από τον δημοσιογράφο Βαγγέλη Παπαδημητρίου, τον πρόεδρο της ΠΟΣΠΕΡΤ Παναγιώτη Καλφαγιάννη, την εκπρόσωπο των δημοσιογράφων Μάχη Νικολάρα, τους εκπροσώπους από την ΕΡΤ-3 Ελευθερία Φαραντάκη και Χρ. Γιαννούλη, τον τεχνικό Νίκο Μιχαλίτση, τον υπεύθυνο για το ραδιόφωνο Μιχάλη Μεσσήνη και τον υπεύθυνο για το διαδικτυακό ERTOpen.com Σωτήρη Δαματόπουλο.

Στους τέσσερις μήνες η ΕΡΤ μετέδωσε θέματα που κανένα άλλο τηλεοπτικό δίκτυο δεν κάλυψε, παρέχοντας πολύπλευρη προσέγγιση της επικαιρότητας. Η ΕΡΤ μετέδωσε: o Την εξέγερση στην Αμυγδαλέζα. Το μόνο κανάλι που ασχολήθηκε και με τις συνθήκες διαβίωσης των μεταναστών, πέρα από τα δελτία Τύπου και τις εικόνες που έδινε η αστυνομία. o Για τη διαθεσιμότητα, ανέδειξε τα προβλήματα που δημιουργεί στους μαθητές, στους γονείς, στους ασθενείς και τους χρόνια πάσχοντες, στους δήμους και τώρα στη λειτουργία των πανεπιστημίων. o Την αλήθεια γύρω από τη «Λάρκο» και την ΕΑΒ. o Τελευταία, με τη φρενίτιδα γύρω από τη ΧΑ: την επικαιρότητα και τις προεκτάσεις της. Για πρώτη φορά μίλησαν ζωντανά στην τηλεόραση, στην Πρωινή Ενημέρωση, θύματα άγριων επιθέσεων της Χ.Α., Έλληνες και αλ-

λοδαποί. o Την αποχώρηση της «Βιοχάλκο» από την Ελλάδα. Εκτενή ρεπορτάζ στις ειδήσεις και στη εκπομπή ΤΕΤ@ΕΡΤ για το λουκέτο στη «Σπρίντερ», για τους 800 εργαζόμενους που βρέθηκαν στο δρόμο, για το σκάνδαλο με τα δάνεια και τις τράπεζες. o Υποτιτλισμένο το απόσπασμα της περιβόητης δήλωσης Σαμαρά για τα δυο άκρα, η οποία εξαφανίστηκε από προσώπου γης. o Την απόλυση εργαζόμενου της Ο.Α. επειδή έπινε... νερό. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία αποδοχής του προγράμματος της ΕΡΤ από το κοινό, όπως εμφανίζονται στις μετρήσεις επισκεψιμότητας του site ERTOpen.com και στα κοινωνικά δίκτυα: 20 εκατ. «θεάσεις» (streams) στο τετράμηνο ή 5,3 εκατ. θεάσεις τον μήνα ή 167.600 θεάσεις την ημέρα για το ERTOpen.com, μέσω και του The Press Project και της EBU. Α.Γ.Ν.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙΟΥ

«Μ.Μ.Ε.: Ο ρόλος τους στη χειραγώγηση της κοινής γνώμης» Εκδήλωση με θέμα «Μέσα Μαζικής Εξαπάτησης: Ο ρόλος τους στη χειραγώγηση της κοινής γνώμης» διοργανώνει ο ΣΥΡΙΖΑ Χαλανδρίου τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου, στις 7.30 μ.μ., στο Κέντρο Νεότητας του δήμου (Δαναΐδων και Αντιγόνης). Εισηγούνται οι: Νίκος Μιχαλίτσης, εργαζόμενος της ελεύθερης ΕΡΤ, Βασίλης Μουλόπουλος, πρόεδρος του Δ.Σ. της «Αυγής», Γιώργος Πλειός, πρόεδρος του Τμήματος ΕΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Στάθης Σταυρόπουλος, σκιτσογράφος.

ALPHA

06.00 Μαγκάιβερ (Ε) 08.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια 10.00 Μες στην καλή χαρά 13.45 Ειδήσεις 14.10 Ο θρύλος του Ζορό. Περιπέτεια 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 ANNITA SOS 19.00 Eιδήσεις 20.00 Mr Bean 21.00 Sex and the city. Κομεντί 24.00 Ιστορίες του αστυνόμου Μπέκα (Ε) 01.15 10η εντολή (Ε) 02.15 CSI Miami

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

ΝΕΑ ΑΠΟΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ

ΜΕ ΠΟΛΥΠΛΕΥΡΗ ΚΑΙ ΠΛΟΥΡΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

BOYΛΗ

12.00 Μέρες μουσικής στο ΒΒC. «Πέερ Γκιντ» του Γκριγκ 13.20 Ώρα παράδοσης 14.00 Τσάρλι Τσάπλιν, χωρίς λόγια: Ο κόμης, το αντίδοτο 15.00 Κάρτα μέλους 16.00 Τι λέει ο νόμος 17.20 Αστικό τοπίο: Παλιά κτίρια σιλό (ΟΛΠ) στον Πειραιά 18.00 Άνθρωποι και ζώα: Τα συναισθήματα 19.00 Μουσεία: Η άγνωστη ιστορία των έργων τέχνης. Βατικανό 19.50 Ο δικηγόρος του τρόμου 22.00 «Απόλλων και Υάκινθος». Όπερα του Μότσαρτ

ÌÉÏÐÖÆÔ¾Â ¤¬ ¤¬ ÑÂ¾ÛÐÚÏ

ÕÓÂÈÐÚÅÐÁÏ

§ ¤¢ § ¢ § ¢¢ ¢ ¥ ¤¬ ¢¢

ÂÑ¿ ¤ÌÕ×ÃÓ¾ÐÚ

ÌÂÊ ÈÊÂ Î¿ÏÐ ÑÂÓÂÔÕ¡ÔÆÊØ ÊÔÊÕ½ÓÊÂ DEFG JU _ YLYD JU _ 3XEOLF _ ÂÑÂÔ×ÕÉÓ¾ÐÚ _ 6HYHQ 6SRWV _ ΧΟΡΗΓΟΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

ΤΗΣ ΑΓΓΕΛΑΣ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ

Σε νέα φάση μπαίνει η εγχώρια διαπλοκή, καθώς η κυβέρνηση προωθεί την «τακτοποίηση» του τηλεοπτικού πεδίου - ένα νέο πασάλειμμα και «κάτω απ’ το χαλί»- με ρυθμίσεις που καταπατούν κάθε έννοια νομιμότητας και χρηστής διοίκησης, σε βάρος της κοινωνικής συνοχής και σε όφελος των εταίρων της στη μνημονιακή διακυβέρνηση, των μεγαλοϊδιοκτητών Μέσων ενημέρωσης. Από τη de facto νομιμοποίηση των ιδιωτικών καναλιών χωρίς διαγωνιστική διαδικασία, μέχρι τον επικείμενο διαγωνισμό για τον «πάροχο δικτύου» ψηφιακού τηλεοπτικού σήματος και από την εξαίρεση των συμβασιούχων της ΕΡΤ από τον νόμο του ΑΣΕΠ για το εποχικό προσωπικό -που κάνει τον νόμο σουρωτήρι- μέχρι τη δυνατότητα που δίνει στους επικεφαλής της ΔΤ και της ΝΕΡΙΤ να συνάπτουν συμβάσεις προμηθειών και να κάνουν προσλήψεις (ως τι;), η κυβέρνηση δείχνει ότι είναι αποφασισμένη να εξυπηρετήσει συμφέροντα, διαιωνίζοντας ένα καθεστώς ανομίας 24 χρόνων στην ιδιωτική τηλεόραση. Στη δημόσια, το μπάχαλο που έχει προκαλέσει μετά το λουκέτο στην ΕΡΤ επιχειρεί να διορθώσει με σειρά ρυθμίσεων αμφιβόλου συνταγματικότητας: προμήθειες προγράμματος για τη ΔΤ και συμβάσεις προμηθειών, πώς; χωρίς ανοικτό διαγωνισμό; χωρίς δημόσια πρόσκληση; Πλήρης καταπάτηση κανονισμών προσωπι-

EχουΜΜΕ και λέΜΜΕ

¥ ¤ ¤¬ ¤ ¥ ¤¥ § ¢¤ ¢¤¬ ÊÑÍ½ ÊÂÏÐÎ½

¥ § ¤ ¢ ¢¤¬ § ¤¬§ ¥ §¤ ¢

ÌÂÊ ÔÚÏÐÍÊÌ¡ ÔÚÏÕÆÍÆÔÕ¼Ø

για ιδιω

ÂÓÂÈ×È½

Ανατροπή της Ανατροπής Χαλαρά ξεπέρασε ο Ν. Χατζηνικολάου (με καλεσμένο Στουρνάρα) τον Γ. Πρετεντέρη την περασμένη Δευτέρα. Ο «Ενικός» συγκέντρωσε μερίδιο τηλεθέασης (ποσοστό τηλεθεατών επί των ανοικτών τηλεοράσεων) από 22,7% έως 29,2%, ενώ η «Ανατροπή», με δημοσκόπηση της GPO για τη Χρυσή Αυγή και τη στάση των πολιτών απέναντι στην κυβέρνηση και την αξιωματική αντιπολίτευση, έλαβε μερίδιο από 17,6% έως 21,8%. Η τηλεοπτική μονομαχία συνεχίζεται και αύριο και την παραπάνω Δευτέρα. Καλεσμένος του Ν. Χατζηνικολάου στο Star αύριο είναι ο Αλέξης Τσίπρας. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα απαντήσει στις ερωτήσεις του δημοσιογράφου, αλλά και του κοινού της εκπομπής, που θα βρίσκεται στο στούντιο της εκπομπής.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

MEDIA ΡΑΔΙΟΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ

’ναι... ρυθμίσεις από την κυβέρνηση τική και δημόσια TV

κού και της δημοσιοϋπαλληλικής ιεραρχίας βάσει... απόφασης του ειδικού διαχειριστή.

1η ρύθμιση: Χωρίς νόμιμες άδειες Με ρύθμιση σε νομοσχέδιο - σκούπα παρακάμπτεται για μια ακόμη φορά -όπως και επί 24 συναπτά έτηη διαγωνιστική διαδικασία νόμιμης αδειοδότησης των τηλεοπτικών σταθμών. Αντί της νόμιμης διαδικασίας, που είναι η προκήρυξη αδειών, η κατάθεση φακέλλων υποψηφίων, η αξιολόγηση από το ΕΣΡ μέσω μοριοδότησης, δίνεται η δυνατότητα στους τηλεοπτικούς σταθμούς να συνάπτουν συμβάσεις με παρόχους δικτύου με μια μοναδική προϋπόθεση: να εξέπεμπαν νόμιμα την 31.08.2013. Αυτό σημαίνει ότι αυτομάτως «νομιμοποιούνται» όλοι οι σταθμοί, δημόσιοι και ιδιωτικοί, πανελλαδικοί ή περιφερειακοί, αρκεί να εξέπεμπαν πρόγραμμα τη συγκεκριμένη ημέρα. Ταυτόχρονα, δεν έχουν καμία δυνατότητα, καθώς αποκλείονται από οποιαδήποτε εκπομπή τη-

Όμως την παραπάνω Δευτέρα ο Γ. Πρετεντέρης αντεπιτίθεται. Δυο μέρες μετά την ανακοίνωση συμμετοχής Τσίπρα στον «Ενικό», η «Ανατροπή» του Mega, μέσω twitter, σε μια προσπάθεια ρελάνς, ανακοίνωσε ότι καλεσμένος της εκπομπής τη Δευτέρα 21 Οκτωβρίου θα είναι -εκτός απροόπτου- ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Για όσους ενδιαφέρονται, αύριο στην «Ανατροπή» εμφανίζονται: Γ. Μιχελάκης, Θ. Πάγκαλος, Μ. Ρεπούση, Ν. Σοφιανός (ΚΚΕ), Γ. Ζουγανέλης, Α. Πετρουλάκης, Σ. Τριανταφύλλου, Γ. Καρατζαφέρης, Ι. Γρυσπολάκης (πρ. πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης), Θ. Καμπαγιάννης (ΑΝΤΑΡΣΥΑ). Μετά την απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να μην συμμετέχει στην εν λόγω εκπομπή, η «Ανατροπή» γίνεται όλο και πιο πολυφωνική, ανοίγοντας κυρίως στην εξωκοινοβουλευτική Αριστερά.

λεοπτικού σήματος, άλλοι ενδιαφερόμενοι από την κοινωνία, πανεπιστημιακά ιδρύματα, δήμοι, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις κ.ο.κ. Η ρύθμιση καλύπτει «προσωρινά» τις ανάγκες, υποστηρίζει ο Σ. Κεδίκογλου, την ίδια ώρα που υποστηρίζει ότι «η κυβέρνηση προσπαθεί να εξορθολογίσει τη λειτουργία των ΜΜΕ στο πλαίσιο της μετάβασης στην ψηφιακή εκπομπή και να διαμορφώσει το κατάλληλο θεσμικό περιβάλλον». Ποιο είναι το θεσμικό περιβάλλον; Η κυβέρνηση, εκτός από την εξυπηρέτηση των ιδιοκτητών τηλεοπτικών σταθμών, έχει φροντίσει το προηγούμενο διάστημα να οπλιστεί με το κατάλληλο νομικό οπλοστάσιο, έτσι ώστε η διαπλοκή να «δέσει» γερά και για τα επόμενα χρόνια. Ήδη, έχει περάσει τον νόμο για τον ψηφιακό χάρτη, κοινές υπουργικές αποφάσεις, αλλαγή του τρόπου συγκρότησης της ΕΕΤΤ έτσι ώστε να την ελέγχει, προκειμένου, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της, ώς την 1η Οκτωβρίου, σύμφωνα και με τις επιταγές της Ε.Ε., να επιτευχθεί το switch over, δηλαδή η πλήρης ψηφιοποίηση των τηλεοπτικών εκπομπών. Προωθούνται έτσι: o Ο διαγωνισμός για «πάροχο δικτύου» επίγειου ψηφιακού τηλεοπτικού σήματος. Δεδομένης της αδυναμίας της δημόσιας τηλεόρασης (που αποτελεί εκ του νόμου «πάροχο δικτύου»), η Digea αναμένεται να χρηματοδοτηθεί για να αναλάβει μεγάλο μέρος της υπηρεσίας μεταφο-

Ημέρες Απελευθέρωσης στο Κόκκινο Με τη συμμετοχή του σπουδαίου ιστορικού Χάγκεν Φλάισερ η εκπομπή για την Ιστορία σήμερα, 11.00-12.00, στο Κόκκινο. Η Ιωάννα Παπαθανασίου και ο Ηλίας Νικολακόπουλος συζητούν μαζί του για την απελευθέρωση από τη γερμανική κατοχή, τις 12 Οκτωβρίου 1944, μετά από 3,5 χρόνια. Πώς και με ποιους όρους ο λαός της πρωτεύουσας γιόρτασε την Απελευθέρωση; Γιατί η αλλαγή σκυτάλης κράτησε 5 ολόκληρες ημέρες; Ποιά ήταν τα σχέδια και πώς οργανώθηκε η επόμενη μέρα; Επανέρχεται το τέλος Την επανα-

ράς του ψηφιακού σήματος, για τα πανελλαδικά, τα περιφερειακά, ενδεχομένως δε και για τα δημόσια κανάλια. Σε μια τέτοια λύση, η Digea θα αποτελεί μονοπωλιακού τύπου πάροχο δικτύου για όλη τη χώρα. o Σε επόμενο χρόνο, αναμένεται η δημοπράτηση του «ψηφιακού μερίσματος», του φάσματος συχνοτήτων δηλαδή που θα περισσέψει, μετά την ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης των τηλεοπτικών εκπομπών. Στον προϋπολογισμό του 2012 η κυβέρνηση υπολόγιζε το έσοδό της α-

πό τη δημοπράτηση σε τηλεπικοινωνιακές εταιρείες σε 300 εκατ. ευρώ. Ο Σ. Κεδίκογλου, μάλιστα, δηλώνει ότι το Δημόσιο αναμένει έσοδα «πολλών εκατομμυρίων ευρώ» από «τον πάροχο δικτύου (σ.σ.: Digea), από τον πάροχο περιεχομένου, δηλαδή τους τηλεοπτικούς σταθμούς, και από την απελευθέρωση του ψηφιακού μερίσματος». Το ύψος των αναμενόμενων εσόδων δεν το αναφέρει. Τι έσοδο μπορεί άραγε να αποκομίσει το Δημόσιο από τα χρεωκοπημένα κανάλια ή από τη διαπλεκόμε-

Fast track νομιμοποίηση των ιδιωτικών καναλιών Ακόμη πιο «μπάχαλο» η ΔΤ νη Digea, που ανήκει στους ιδιοκτήτες των χρεωκοπημένων καναλιών και περιμένει να χρηματοδοτηθεί για τις ψηφιακές υπηρεσίες της στη δημόσια τηλεόραση; Μήπως μπορεί να περιμένει και από τη δημοπράτηση του ψηφιακού μερίσματος; Ήδη οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών εμφανίζονται εξαιρετικά απρόθυμες να διεκδικήσουν φάσμα συχνοτήτων για τις υπηρεσίες τους -παρά την προηγούμενη σπουδή τους ώς το 2009- σε μια αγορά σε ύφεση και σε ραγδαία πτώση της ζήτησης.

2η ΡΥΘΜΙΣΗ:

Μπαλώματα στο μπάχαλο της ΔΤ Να ρυθμίσει το μπάχαλο που η ίδια δημιούργησε με το μόρφωμα της ΔΤ επιχειρεί η κυβέρνηση. Στην προσπάθεια να λειτουργήσει νομότυπα η ΔΤ, προχωρεί το μπάχαλο ένα βήμα παραπέρα και διαλύει ό,τι έχει απομείνει όρθιο: έτσι ώστε να καταφέρει να λειτουργήσει έστω νομότυπα, τέσσερις μήνες μετά την ΚΥΑ που κατάργησε την ΕΡΤ και έδωσε δικαιώματα στον ειδικό διαχειριστή του υπ. Οικονομικών. Με σειρά αμφισβητούμενων τροπολογιών που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο για τις «Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας»: o Επιτρέπει την παράταση των δίμηνων συμβάσεων του προσωπικού της ΔΤ (580 άτομα) εξαιρώντας τους από τον νόμο του ΑΣΕΠ 2190/1994 σχετικά με εποχικούς συμβασιούχους του Δημοσίου. Οι συμβάσεις μπορούν να παραταθούν για έως και 10 μήνες. o Δίνει τη δυνατότητα στον ειδικό διαχειριστή α) να υπογράφει συμβάσεις έργου, παροχής υπηρεσιών, προμήθειας αγαθών και ραδιοτηλεοπτικού προγράμματος, β) να αναθέτει και να ανακαλεί καθήκοντα προϊσταμένων

φορά του ανταποδοτικού τέλους, αφού προηγουμένως ξεκινήσει η λειτουργία του νέου δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα -και σε ύψος χαμηλότερο των 4,5 ευρώ το μήνα, ανήγγειλε ο υφυπουργός, αρμόδιος για τη δημόσια τηλεόραση, Παντελής Καψής. Για το δάνειο, ρε γαμώτο Θα συνεχιστούν οι απολύσεις στον ΔΟΛ, είπε ο Σταύρος Ψυχάρης σε συνάντησή του με την ΕΣΗΕΑ. Ταυτόχρονα, θα προχωρήσει πρόγραμμα «εθελουσίας εξόδου». Οι εργαζόμενοι στον ΔΟΛ έχουν μειωθεί από 1.660 το 2009 σε 760 σήμερα. Από αυτούς, 265 είναι δημοσιογράφοι, 233 διοικητικοί υπάλληλοι, 72 εργάζονται στα περιοδικά, 65 στο Digital και 71 στο ραδιόφωνο. Κατσαρόλα που σφυρίζει Την ίδια ώρα, κρίση μεγατόνων απειλείται στο

στο προσωπικό της ΔΤ. Καταργεί έτσι όποια ιεραρχία στους οργανισμούς του δημοσίου, κώδικα ή κανονισμό προσωπικού. Άγνωστο ακόμη εάν η ΔΤ υπόκειται στον γενικό κανονισμό προμηθειών του Δημοσίου, που προβλέπει προκηρύξεις, προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος κ.λπ., προστατεύοντας κάποια μορφή διαφάνειας. o Οι δαπάνες που προκύπτουν από τις 10μηνες συμβάσεις και τα επιδόματα θέσεων ευθύνης δεν έχουν προϋπολογιστεί. Καλύπτονται από τις πιστώσεις του Ειδικού Λογαριασμού που συστάθηκε (8.7.2013) για τη διαχείριση του ενεργητικού και παθητικού της καταργηθείσας ΕΡΤ. o Για τη ΝΕΡΙΤ, όταν δημιουργηθεί, επιφυλάσσεται στον διευθύνοντα σύμβουλο στη δυνατότητα, μετά από πρότασή του, «ανάθεσης παροχής έργου ή παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών σε φυσικό πρόσωπο ή κοινοπραξία φυσικών προσώπων, για την παραγωγή ή την παρουσίαση συγκεκριμένου ραδιοτηλεοπτικού προϊόντος», εφόσον πρόκειται για «δημοσιογράφο, καλλιτέχνη κάθε ειδικότητας ή τεχνικό ή επιστήμονα ειδικής εξειδίκευσης».

κτήριο της Μιχαλακοπούλου, λόγω της συνεχιζόμενης παρουσίας του Π. Κουβουτσάκη στο κτήριο. Η ένταση με τα διευθυντικά στελέχη είναι μεγάλη και δεν αποκλιμακώνεται. Ο Π. Κουβουτσάκης ορίστηκε να «καθαρίσει» εντός του ΔΟΛ. Είναι φίλος και κουμπάρος του Στ. Ψυχάρη από τη δεκαετία του ‘80, γκαλερίστας, συλλέκτης και χορηγός τέχνης. Ψιλά γράμματα Τους υπεύθυνους της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα» καταγγέλλει ο συνθέτης Λουκιανός Κηλαηδόνης. Στη διαφήμιση της εφημερίδας που προβάλλει στην τηλεόραση την έκδοση τευχών του «Μικρού Ήρωα», χρησιμοποιήθηκε το μουσικό μοτίβο της σύνθεσής του «Μικρός Ήρως» χωρίς την άδειά του. Μάλιστα, ο ίδιος εξέφρασε στους υπεύθυνους της εφημερίδας την κατηγορηματική άρνησή του χωρίς να ακουστεί. Κεφάλαιο Την είσοδο ιδιώτη - ε-

πενδυτή στη συνεταιριστική «Εφημερίδα των Συντακτών» εξετάζουν αυτό το διάστημα οι περίπου 120 συνεταιριστές - εργαζόμενοι της εφημερίδας, προκειμένου να ενισχύσουν το καθημερινό φύλλο με πλουσιότερη ύλη. Ήδη συζητείται συγκεκριμένη προσφορά για εκχώρηση μεριδίου το πολύ 30% μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου. Την έγκριση θα δώσει η γενική συνέλευση των εργαζομένων. Ο κίτρινος Τύπος Το πρώτο φύλλο της tabloid «NewsBomb», με ξέπλυμα Κασιδιάρη την περασμένη Δευτέρα πούλησε 12.240 φύλλα. Το δεύτερο, 11.120. Η ανταγωνιστική «Espresso» εμφανίζει μείωση περί τα 1.000 φύλλα. Ριάλιτι ζευγαριών Αύριο η πρεμιέρα για τα δύο πρωινά μαγκαζίνο σε Mega και ΑΝΤ-1. Παρουσιαστές, τα ζευγάρια Σκορδά - Λιάγκας και Κωστόπουλος - Τζένη.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 OKTΩΒΡΙΟΥ 2013

70 «Δεν φταίω εγώ» απάντησε (στον ΣΥΡΙΖΑ) ο Βενιζέλος για τη χρεωκοπία των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Φταίει ο Χατζηπετρής.

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

Καλαβρύτων Αμβρόσιε, βγάλε και το «Ου ψευδομαρτυρήσεις» από τις 10 εντολές, οπότε μας μένουν οκτώ! Και συνεχίζουμε...

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Τον Άδωνι τον πήρε στο Ισραήλ να τους πουλήσει το βιβλίο του Πλεύρη; Δεν ξέρουμε γιατί σταμάτησαν να κυνηγάνε τη λίστα Λαγκάρντ, αλλά μάλλον το κάνανε για να χτυπήσουν το λαθρεμπόριο στα καύσιμα.

Διότι οι Μιχαλολιάκοι δεν ήταν συνεπείς φασίστες, πούλαγαν προστασία σε μετανάστες και έκαναν παρέα με Πακιστανούς.

Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζεται ο Στουρνάρας. Εκτός αν μπέρδεψε δύο διαφορετικές ομιλίες του.

Και διακινούσαν παράνομα CD του Πέτρου Γαϊτά-

Για τον ίδιο λόγο μάλλον δώσανε και τζάμπα τις ψηφιακές άδειες στους καναλάδες. Το έχουνε τσακίσει το λαθρεμπόριο στα καύσιμα. Το αιφνιδιάσανε την ώρα που είχε πάρει τον ΟΠΑΠ και κοίταγε να δει από πού ανοίγει. Κλιμακώνεται η σύγκρουση της κυβέρνησης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Σαμαράς απειλεί να έρθει στη Βουλή και να μιλήσει κιόλας. Άμα τον ζορίσουν μπορεί να κάνει και δευτερομιλία. Θα υπενθυμίσει την ηθική αυτουργία του ΣΥΡΙΖΑ στη Μαρφίν, τη βία των αγανακτισμένων, το λιντσάρισμα του Χατζηδάκη και άλλα ειδεχθή εγκλήματα που σχεδιάζονται στο τρίτο υπόγειο της Κουμουνδούρου. Και γενικώς όλα αυτά που τον ανάγκασαν να προσφέρει στήριξη σε κυβέρνηση μειοψηφίας του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές του Μαϊου. Θα θυμίσει επίσης τα όσα αδιανόητα είπε ο Βαγγέλης Διαμαντόπουλος σε εκείνο το μονταρισμένο βίντεο του Μουρούτη. «Καλούμε, λαό, έπει να πάρει τα όπλα, χρρρρτς το Μωλ, χρρρτς οδομική άδεια χρρρτς τι εννοείς Γιάγκο Δράκο είμαι στη βάση της σκάλας;» Παράλληλα ο Σαμαράς διαχωρίζει την εγκληματική ηγεσία της Χρυσής Αυγής από την εκλογική της βάση, που είναι τίμιοι και άδολοι χουντοφασίστες. Και η θέση τους είναι γύρω από τον Φαήλο Κρανιδιώτη.

νου. Και κάθε δυο μέρες μαχαίρωναν κανέναν μαυριδερό για να δημιουργούν παραπλανητικές εντυπώσεις. Γι’ αυτό δεν τους ενοχλούσε η αστυνομία. Για να μην πέσει στην παγίδα τους. Δεν θυμάστε που ο Κεφαλογιάννης ψήφισε υπέρ της ασυλίας του Κασιδιάρη και τον ξεβράκωσε τελείως; Το καθοριστικό χτύπημα όμως τους το έδωσε ο Μπαλτάκος, με την πρόταση να μπουν στην κυβέρνηση. Τώρα που τους πάνε για εσχάτη προδοσία, θα πάει και μάρτυρας κατηγορίας υποθέτουμε. Εντυπωσιακά αποτελέσματα είχε το ταξίδι Σαμαρά στο Ισραήλ. Επισκέφθηκε το Πατριαρχείο, ανέβηκε στον Γολογθά γονατιστός και προσκύνησε τον Πανάγιο Τάφο. Πήρε μέρος και σε φιλικό προετοιμασίας, εν όψει του επίσημου αγώνα με τους Αρμένιους παπάδες, για το ποιος θα σφουγγαρίσει τον χώρο και θα τινάξει τα χαλιά. Είχε και σύντομη συνομιλία με το Άγιο Φως για θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Το οποίο τον διαβεβαίωσε μάλιστα ότι σύντομα θα επισκεφθεί την Ελλάδα, γεγονός που δείχνει ότι η διεθνής θέση της χώρας αναβαθμίζεται. Επίσης τους υποσχέθηκε να τους πουλήσει την ΕΥΔΑΠ γιατί εκεί στη Μέση Ανατολή έχουν λειψυδρία. Το Ισραήλ θα ξεπληρώσει με πορτοκάλια που δεν έχουμε εδώ γιατί τα θάβουμε.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

«Freiheit» Το αίτημα «Freiheit» (Ελευθερία), γραμμένο με έντονα κόκκινα γράμματα, και από κάτω εκατοντάδες υπογραφές Γερμανών πολιτών που ζητούν την απελευθέρωση του Μανώλη Γλέζου. Η επιστολή της Ένωσης Ελλήνων Φοιτητών της Ανατολικής Γερμανίας στον (τότε) βασιλιά Κωνσταντίνο, που καταγγέλλουν τα βασανιστήρια του Μίκη Θεοδωράκη. Αυτά και πολλά άλλα έγγραφα τα ανέσυραν τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και η Ελληνική Αρχειακή Εταιρεία και τα παρουσιάζουν, με τη συμβολή της Βιβλιοθήκης της Βουλής και την υποστήριξη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, στην γκαλερί Κέννεντυ (Μασσαλίας 22, Κολωνάκι), στο πλαίσιο της έκθεσης «Αρχεία, πο-

λίτες και πολιτικοί» (που εγκαινιάζεται τη Δευτέρα, 21 Οκτωβρίου). Το έγγραφο με τις υπογραφές των Γερμανών πολιτών από το Βερολίνο έχει ημερομηνία 29 Απριλίου 1967 και υπάρχει μiα συγκινητική φωτογραφία με τον Μανώλη Γλέζο να κρατά αγκαλιά και να φιλά τον γιο του Νίκο. Και οι Έλληνες φοιτητές της Γερμανικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας την 1η Σεπτεμβρίου 1967 καθιστούν «προσωπικά υπεύθυνο» τον Κωνσταντίνο «για όλα αυτά που διαδραματίζονται σήμερα στη χώρα μας, καθώς και για την ζωή του Μίκη Θεοδωράκη και όλων των άλλων πολιτικών κρατουμένων». Κ.ΠΟΥ.

Τι τρέχει στο «Σωτηρία» Θέμα για τις κινήσεις, αλλά και τις ιδιαίτερες στοχεύσεις της διοικήτριας

του νοσοκομείου της Αθήνας «Σωτηρία» Μαρίας Καρρά θέτουν οι εργαζόμενοι του ιδρύματος, οι οποίοι προχώρησαν την περασμένη Πέμπτη 10 Οκτωβρίου στην καθαίρεση του προέδρου του σωματείου των εργαζομένων, που διώκεται πλέον ποινικά με τις κατηγορίες της απόπειρας εκβίασης κατ’ επάγγελμα και κατ’ εξακολούθηση σε βαθμό κακουργήματος, καθώς και της παράνομης οπλοκατοχής. Σύμφωνα με τους εργαζομένους, οι οποίοι διαχώρισαν κατηγορηματικά τη

θέση τους από τον κατηγορούμενο, στην υπόθεση πρέπει απαραιτήτως να ελεγχθεί και η κ. Μαρία Καρρά, καθώς, όπως καταγγέλλουν, η σύμβαση του νοσοκομείου με τo Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, ύψους 4 εκατ. ευρώ, επικυρώθηκε παρατύπως, ενώ, πάντα σύμφωνα με τους εργαζομένους, η διοικήτρια δεν έχει δώσει επαρκείς εξηγήσεις σχετικά με την εμπλοκή της στην υπόθεση. Άραγε γνωρίζουν κάτι περισσότερο; Β.Β.

Η ΑΥΓΗ • KYΡΙΑΚΗ 13 OKTΩΒΡΙΟΥ 2013

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Τι ψυχή υπάρχει μέσα, τι χαλασμός υπάρχει, τι σκοτάδι; Αυτό το σκοτάδι καθρεφτίζεται στα μάτια, στα λόγια, στη συμπεριφορά. Αυτό που βλέπουμε, αυτό μαρτυρούμε. Αυτή η γλώσσα από ποιον πολιτισμό προέρχεται; Υπάρχει πολιτισμός πίσω από αυτή τη γλώσσα; Η γλώσσα εκθέτει. Και δείχνει τα όρια, το περιεχόμενο, τις δυνατότητες, αποκαλύπτει τα πάντα». ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ ΠΑΥΛΟΣ, για τους χρυσαυγίτες

Ο οικονομικός εθνικισμός τρέφει την Ακροδεξιά

Πότε άλλοτε, ρωτούν Ως θρίαμβο του Σαμαρά και του Δένδια εκτιμούν τα παπαγαλάκια της Ν.Δ. τις εξελίξεις στο θέμα της Χρυσής Αυγής. Το μεγάλο επιχείρημα είναι: Έχει συλληφθεί και φυλακιστεί ποτέ άλλοτε αρχηγός κόμματος; Το ερώτημα που προηγείται, πότε άλλοτε έχει καταφέρει μια εγκληματική ναζιστική συμμορία να εισέλθει ως κόμμα στο ελληνικό Κοινοβούλιο, δεν τους απασχολεί. Ούτε επί ποίου πρωθυπουργού κατάφερε αυτή η εγκληματική οργάνωση να να εκτοξεύσει τα ποσοστά της σε πρωτοφανή ύψη, με τη συνεργασία μεγάλης μερίδας αστυνομικών και την ανοχή των δικαστικών λειτουργών. Πριν τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ο... εξολοθρευτής Σαμαράς φλέρταρε, σε περίπτωση ανάγκης κυβερνητικής συνεργασίας, με τη σοβαρή Χρυσή Αυγή και έκανε τα στραβά μάτια στην παράνομη δράση κανονικών συμμορίτικων ταγμάτων. Ξέρετε, αγαπητά μας παπαγαλάκια, τι συνέβη; Ο Σαμαράς... ξύπνησε όταν απειλήθηκε με απόλυση. Και μαζί του ξύπνησαν οι διωκτικές και δικαστικές αρχές. Χαιρόμαστε έστω και για την καθυστερημένη αφύπνιση, αλλά ανησυχούμε για τις σφαίρες που φυλάει για τον πραγματικό εχθρό ο του Σαμαρά Φαήλος. Δ.Χ.

Αντιρατσιστικό φεστιβάλ Στο μεταναστευτικό και τον νεοναζισμό ήταν αφιερωμένη η πρώτη βραδιά του αντιρατσιστικού-αντιφασιστικού φεστιβάλ της Καλαμάτας, ενώ σήμερα, Κυριακή 13 Οκτωβρίου, μιλάνε ο Σταύρος Κωνσταντακόπουλος, ο Άρης Χατζηστεφάνου, ο Νάσος Μπράτσος, ο Νίκος Γιαννόπουλος με θέμα τη Χρυσή Αυγή. Ακολουθούν συναυλίες (MC Yinka, Juke Box, Πάνος Χαραλαμπόπουλος [Λυμένοι Ζυγοί], Karamazov Project). Το Φεστιβάλ οργανώνουν δεκαοχτώ ζωντανές συλλογικότητες και φορείς της πόλης (συνδικαλιστικοί, πολιτιστικοί κ.ά.) στο Πάρκο του Λιμενικού, στην Καλαμάτα!

Ξαναφοράνε την προβιά Η πατρική νουθεσία πάντα πιάνει τόπο. Έτσι, η ουράνια θυγατέρα της αδολφικής ρεπλίκας άφησε κατά μέρος τις μαγκιές («όποτε γουστάρουμε») και ξαναβγήκε στα κρυφαυγίτικα μέσα περίπου σαν αρσακειάς: Δεν έχουμε έξι πόδια και έξι χέρια, είμαστε άνθρωποι σαν κι εσάς και μη μας παρουσιάζετε σαν τέρατα... Στο ίδιο κλαψιάρικο μοτίβο του μπαμπά. Αυτά είπε η Ουρανία και το λαλίστατο -όταν πρόκειται να κατακεραυνώσει την Αριστερά- κανάλι των χορηγών το ανέδειξε. Κι αναρωτιόμουνα πότε θα άρχιζε η επιχείρηση αποκατάστασης της εικόνας των δολοφόνων. Ο πρόδρομος Καρατζαφέρης δεν τραβάει πια!

Η Ακροδεξιά, όλων των αποχρώσεων, σηκώνει κεφάλι στην Ευρώπη, την ήπειρο που έχει βαθιές ιστορικές μνήμες και έχει πληρώσει με αιματηρές συγκρούσεις τα φασιστικά κινήματα που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, όταν οι οικονομικές συνθήκες είχαν ορισμένες αναλογίες με τις σημερινές. Γίνεται άραγε ξανά η Ευρώπη η κατά Μαζάουερ «Σκοτεινή Ήπειρος», όπως ήταν πριν από τη συμφωνία του Μπρέτον Γουντς και το σχέδιο της μεταπολεμικής οικονομικής ανασυγκρότησης υπό αμερικανική ηγεμονία; Η μεταπολεμική πορεία πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης, παρά την ψυχροπολεμική διαίρεσή της, στηρίχθηκε στη λεγόμενη «στρατηγική της ευημερίας» σε οικονομικό επίπεδο και στην «ορθολογική σύγκλιση των απόψεων» σε πολιτικό επίπεδο. Η «κεντρώα συναίνεση», με ραχοκοκκαλιά τα μεσαία στρώματα, δεν εξαλείφει βεβαίως τις οικονομικές ανισότητες, προϋποθέτει, όμως, την οικονομική ανάπτυξη και τη μεταφορά πόρων από τις ισχυρότερες χώρες στις ασθενέστερες. Η προϋπόθεση αυτή, σήμερα, έχει πληγεί εξαιτίας της πολιτικής της επεκτατικής λιτότητας την οποία επιβάλλει το Βερολίνο στην Ευρώπη. Μερικές φορές η Ιστορία εκδικείται κατά τρόπο παράδοξο. Η Γερμανία, που μετά τον πόλεμο στάθηκε στα πόδια της χάρη στη μεγαλοσύνη των νικητών, επιβάλλει τώρα στην υπόλοιπη Ευρώπη, κυρίως δε στις χώρες του Νότου, σκληρή πολιτική, η οποία έχει αναλογίες με την τιμωρητική πολιτική που επέβαλαν, μετά τις Βερσαλίες, οι νικητές του πρώτου πολέμου εις βάρος του Βερολίνου, η οποία τελικά εγκαταλείφθηκε, αφού όμως πρώτα εξέθρεψε τον φασισμό και αιματοκύλησε την Ευρώπη. Η πολιτική αυτή, σε συνδυασμό με τις πλανητικές πλέον ανισορροπίες οικονομικής ισχύος, προκαλεί δυσφορία σε ευρύτατα κοινωνικά στρώματα, μεσαία και

εργατικά, που μπαίνουν στο περιθώριο ή κινδυνεύουν να χάσουν τη θέση τους, τόσο στον ευρωπαϊκό Νότο (σ.σ.: βλέπε αντιγερμανικό κλίμα) όσο και στον Βορρά (σ.σ.: βλέπε κλίμα κατά των «σπάταλων» Νότιων), ενώ ταυτόχρονα τροφοδοτεί ένα σοβινιστικό οικονομικό κλίμα, το οποίο, κατά κύριο λόγο, εκφράζουν οι ακροδεξιές οργανώσεις, όποια προβιά κι αν φορούν. Αυτή η «τακτική του σκαντζόχοιρου», η αυτοπαγίδευση, δηλαδή, στον εθνικισμό, εφαρμόστηκε με καταστρεπτικά αποτέλεσμα πριν από τη συμφωνία του Μπρέτον Γουντς και ποτέ δεν ωφέλησε τους οικονομικά ασθενέστερους. Μία χώρα επέβαλε δασμούς στα προϊόντα τρίτης χώρας, η οποία με τη σειρά της απαντούσε βάζοντας επίσης δασμούς στα προϊόντα της πρώτης κ.ο.κ. Μετά ξεκίνησε η περίοδος των νομισματικών υποτιμήσεων, ενώ στο τέλος έκλειναν και τα σύνορα! Η Ευρώπη μπορεί να έχει περάσει αυτήν την ιστορική περίοδο με καταστροφικά αποτελέσματα, ο οικονομικός σωβινισμός, όμως, εμφανίζεται σήμερα ως «λύτρωση» σε εθνικό επίπεδο, ενώ έχει, δυστυχώς, πέραση σε μεσαία και λαϊκά στρώματα εξαιτίας της ανεργίας και της μειωμένης εθνικής κυριαρχίας, η οποία δεν αντισταθμίζεται από ευημερία, αντιθέτως συνδέεται με περιθωριοποίηση, πόνο και ταπείνωση. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι τα φασιστικά κινήματα στον Μεσοπόλεμο επικράτησαν στη νεολαία και τις γυναίκες και επιβλήθηκαν, ιδίως σε Ιταλία και Γερμανία, επειδή εξέφρασαν «μεγάλες λαϊκές επιθυμίες», όπως έλεγε ο Ν. Πουλαντζάς. Αντίθεση στην πλουτοκρατία, εθνικισμός, κοινοτισμός, δεσμοί αίματος, έλεγχος της παραγωγής κ.ά. Γρήγορα ευτέλισαν τα αιτήματα αυτά δημιουργώντας κλειστές, ολοκληρωτικές κοινωνίες ή/και κατέφυγαν σε επεκτατικούς αιματηρούς πολέμους. Αν και η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, έχει αναλογίες. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

ΚΛ. ΤΣΑΟΥΣΙΔΗΣ

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Εντάξει, πολύ σωστά η ειδησεογραφία επιμένει στη Χ.Α. και στα εγκλήματά της. Όμως παραέχει γίνει τοξικό το περιβάλλον, βρε παιδιά. Να κοιμάσαι και να ξυπνάς με τέτοιες εικόνες είναι κάπως. Τίθεται και ζήτημα αισθητικής. Πάντως, και τίποτα να μην ήξερες γι’ αυτούς, με το που τους βλέπεις καταλαβαίνεις. Προπάντων αν προσέξεις τα μάτια τους. Αυτά τα μάτια που στάζουν μίσος. Μίσος για τους ανθρώπους, για την κοινωνία, για το σύμπαν.

Έχει πολλές όψεις ο ρατσισμός. Μία απ’ αυτές εκδηλώνεται πληθωρικά αυτές τις μέρες, κυρίως στο Διαδίκτυο. Εκεί όπου λοιδορείται ανηλεώς η κόρη του Μιχαλολιάκου. Ιδίως για την εμφάνισή της! Όσο για τις απόψεις της τις αποκρουστικές. Ας σκεφτούμε μονάχα σε τι περιβάλλον μεγάλωσε. Όχι για να τη δικαιολογήσουμε, αλλά για να καταλάβουμε. Δεν ξέρω τι είπε και τι δεν είπε ο Τσίπρας για την παρακολούθηση των τηλεφώνων του. Δεν θυμάμαι όμως να ξεσηκώθηκε ο ίδιος θόρυβος και όταν ανέκυψε το θέμα

με τα τηλέφωνα του Καραμανλή. Ούτε να ευαισθητοποιήθηκαν σχετικώς ο -τότε- Δένδιας και ο -τότε- Σίμος. Ας αποφεύγουμε να τα βάζουμε με τον ΣΥΡΙΖΑ, μιας και δεν είναι εδώ εκπρόσωπός του. Ήταν η Λιάνα Κανέλλη που έκανε την παρατήρηση στην «Ανατροπή» του Πρετεντέρη. Και η απάντηση του οικοδεσπότη: «Και για τον Χίτλερ λέμε, δίχως να έχουμε εδώ εκπρόσωπό του». Κανένα σχόλιο, απολύτως κανένα. Ο ρατσισμός δεν είναι στο DNA του Έλληνα, διαλάλησε, έμπλεος υπερηφανείας, ο Αντώνης Σαμαράς. Δίχως προφανώς να αντιλαμβάνεται πως αυτό που λέει συνιστά τον ο-

ρισμό του ρατσισμού. Αλλά πολλά ζητάω, πάρα πολλά. Μια μέρα μετά τον αγιασμό στη Βουλή, ο Γιώργος ζήτησε άδεια να λείψει στο εξωτερικό. Καλά, το άτομο απλώς δεν υπάρχει. «Είναι άξιοι της τύχης τους» είπε ο Στουρνάρας για το ζευγάρι που αποφάσισε να κάνει έκτρωση. Επειδή είχαν απολυθεί και οι δύο και ήξεραν πως δεν θα είχαν ούτε γάλα για το παιδί τους. Άξιοι της τύχης τους λοιπόν, αυτής της τύχης που ο Στουρνάρας τους την έγραψε αυτοπροσώπως. Στα παλιά του τα παπούτσια συγκεκριμένα. Φέρτε του γρήγορα το παντεσπάνι από το ντουλάπι.

Αρνήθηκε να φορέσει το κιπά (το εβραϊκό σκουφάκι) ο Σαμαράς στο Ισραήλ. Σου λέει, εδώ περιμένω με ανοιχτές αγκάλες τους ψηφοφόρους της Χ.Α. Θες να με κυνηγάει η φωτογραφία η «ενοχοποιητική»; Ώστε αριστερός, κατά τον Άδωνι, ο λαδιάρης συνδικαλιστής της «Σωτηρίας». Τόσο αριστερός όσο κι ο δολοφόνος του Παύλου Φύσσα. Που μπήκε στη Χ.Α. μόνο και μόνο για να σκοτώσει και να δυσφημίσει το κίνημα. Κατά την εμπεριστατωμένη ανάλυση του οπλολάγνου βουλευτή της. Μαζί με την ικανοποίηση και μια μελαγχολία όσο νάναι σου την προκαλεί η ατιμωτική δικαστική από-

φαση για τον Τσοχατζόπουλο. Προπάντων επειδή δεν βρήκε το τσαγανό, έστω τώρα, να αναλάβει τις ευθύνες του. Ξαλαφρώνοντας κάπως και όσους (όχι εν αγνοία τους βέβαια) πήρε στον λαιμό του. Τι τα θες, εμβληματική φιγούρα της Μεταπολίτευσης ο Άκης, μαζί του μεγαλώσαμε. Τώρα που παραπέμπονται, επιτέλους, τα μπουμπούκια του Βατοπεδίου. Δεν γίνεται να μη σκεφτείς κι όλους εκείνους που τη γλιτώσανε λόγω παραγραφής. Τους θυμόμαστε βέβαια. Για πάντα ελπίζω...

Η ΑΥΓΗ

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

ΚΥΡΙΑΚΗ 13 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ

Ασφυξία στο πανεπιστήμιο

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Όσο υπάρχουν κορόιδα ΠΡΙΝ ΑΠΟ 16 μήνες το 42% των πολιτών ψήφισε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ για να μην τους πάρει τα σπίτια ο ΣΥΡΙΖΑ, για να μην τους εξοντώσει με αβάσταχτους φόρους ο ΣΥΡΙΖΑ, για να βγούμε στις αγορές το 2013, όπως προέβλεπε για πολλοστή φορά ο κ. Στουρνάρας. Πριν από 16 μήνες, Σαμαράς και Βενιζέλος ορκίζονταν ότι δεν θα υπάρξει μείωση μισθών και συντάξεων, ότι θα μειώσουν τον ΦΠΑ και ότι θα αυξήσουν το επίδομα ανεργίας και θα το επεκτείνουν χρονικά. Είχαν πει κι άλλες μ...., αλλά ο χώρος δεν μου επιτρέπει να τις απαριθμήσω όλες. Δεκατέσσερις μήνες μετά, οι σώφρονες και μετριοπαθείς πολίτες, οι «νοικοκυραίοι» του κ. Σαμαρά και οι κεντροαριστεροί του κ. Βενιζέλου, κλαίνε και οδύρονται γιατί Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ αποδεικνύονται αυτό που είναι: πολιτικά απατεώνες. Προχθές ο κ. Σταϊκούρας (αλήθεια, ο κ. Στουρνάρας πού βρίσκεται;) κατέθεσε το προσχέδιο προϋπολογισμού της δεξιοαριστερής κυβέρνησης επιβεβαιώνοντας τη διαπίστωση της πολιτικής απατεωνίας. Οφείλω όμως να ομολογήσω ότι ακόμη κι εγώ, που ποτέ δεν είχα ούτε έχω ψευδαισθήσεις για το ποιόν αυτών που μας κυβερνούν, εκπλήσσομαι

κάθε φορά για το απύθμενο μέγεθος του πολιτικού αμοραλισμού τους. Ο προϋπολογισμός του 2014 θα είναι ο τελευταίος της ύφεσης και ο πρώτος της ανάκαμψης, λένε η Ν.Δ. και λοιπές μνημονιακές δυνάμεις. Εγώ ούτε οικονομολόγος είμαι ούτε με τους αριθμούς έχω καλή σχέση, αλλά πρόσθεση και αφαίρεση ξέρω να κάνω. Λέω ότι έχουμε να κάνουμε και πάλι με πλαστογράφηση της αλήθειας και λογιστικές ταχυδακτυλουργίες, αλλά, επειδή είμαι ένας σεσημασμένος λαϊκιστής και πολιτικά απολίτιστος, παραθέτω, για του λόγου μου το αληθές, αυτά που λένε οι πολιτικά πολιτισμένοι και υπεράνω υποψίας: o Γραφείο Προϋπολογισμού Βουλής: «Ψευδαίσθηση ότι η χώρα θα επιστρέψει στις αγορές το 2014». o Γ. Προβόπουλος: «Τεστ αντοχής στις τράπεζες για ύφεση τα επόμενα δύο χρόνια». o Ηλεκτρονικό «Βήμα»: «Από την τσέπη του φορολογούμενου το πλεόνασμα του 2014». o ΔΝΤ: «Απαιτούνται πρόσθετα μέτρα 7 δισ.» o Ι.Κ. Πρετεντέρης, «Τα Νέα»: (...) «Προϋπολογισμός που συνεχίζει την κλασική συνταγή ύφεσης: νέα περι-

στολή δαπανών και νέα αύξηση φόρων». Συ είπας. Εγώ έχω να προσθέσω: Τα 70 δισ. κόκκινα δάνεια των τραπεζών, τις 25.000 απολύσεις στο Δημόσιο, τα 6,5 δισ. χρέη του Δημοσίου προς ιδιώτες, τη μείωση κατά 2,6 δισ. σε κοινωνική ασφάλιση και περίθαλψη, την αποβιομηχάνιση τον Αύγουστο (-7,2%), την άνοδο της ανεργίας στο 27,5% τον Ιούλιο. Και έχετε ανάγλυφη τη μαγική εικόνα. Αναμένω τους κωμικούς ειδήμονες, που υποκρίνονται πως πιστεύουν στις μαγικές ικανότητες του κ. Στουρνάρα, να βγουν στα τηλε-παράθυρα για να εξηγήσουν σ’ εμάς τους αδαείς ότι το 2014 θα ζήσουμε την άνοιξη της ελληνικής οικονομίας, χωρίς να μεγαλώνει η μύτη τους. Πιστεύω ότι εμείς που αμφιβάλλουμε για την ικανότητα του κ. Σαμαρά (παρά το γεγονός ότι συνομιλεί με τον Ύψιστο) να πολλαπλασιάσει τα ψωμιά και τα ψάρια θα το διασκεδάσουμε. Εξάλλου, απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, και ο κ. Στουρνάρας το διασκεδάζει. Γιατί θα είναι η πολλοστή φορά που θα πέσει έξω στις προβλέψεις του, αλλά κορόιδα για να τον πάρουν στα σοβαρά πάντοτε βρίσκει.

ΕΔΩ ΚΑΙ βδομάδες απεργούν οι διοικητικοί υπάλληλοι των πανεπιστημίων. Απεργούν γιατί δεν μπορούν να εργαστούν σαν να μην τρέχει τίποτα. Γιατί δεν ξέρουν πού θα βρίσκονται σε λίγες μέρες, αν θα είναι «διαθέσιμοι» στα σπίτια τους και μετά από το οκτάμηνο αν θα τους πουν είτε πας εκεί, είτε φεύγεις. Αυτοί οι «διοικητικοί» δεν είναι μόνο η εικόνα που έχουν οι γονείς των πρωτοετών από τις εγγραφές στις γραμματείες. Είναι των γραφείων αλλά και των εργαστηρίων. Είναι βιβλιοθηκονόμοι με πείρα δεκαετιών αλλά κι αυτοί που πρέπει να φροντίσουν τα ποντίκια στην Κτηνιατρική ή να κάνουν όλες τις άλλες αόρατες στο κοινό δουλειές στην Οδοντιατρική, στο Βιολογικό ή στα εργαστήρια του Πολυτεχνείου. Είναι άνθρωποι με πτυχία αλλά και άλλοι που γνωρίζουν το métier δίχως να έχουν σωρεύσει τυπικά και μετρήσιμα προσόντα. Κανένα σοβαρό πανεπιστήμιο δεν μπορεί να λειτουργήσει ικανοποιητικά χωρίς αυτόν τον κόσμο. Και η αριθμητική της διαθεσιμότητας έρχεται να παραβιάσει βάναυσα αυτόν τον κανόνα. Γι’ αυτό άλλωστε και υπήρξαν αντιδράσεις, ακόμα και από ανθρώπους που έβλεπαν και συνεχίζουν να βλέπουν θετικά την ανάγκη μεγάλων αλλαγών στην ανώτατη εκπαίδευση, στην οργάνωση και στις δομές της. Διότι συνειδητοποιούν τη μεγάλη αντίφαση των τελευταίων χρόνων: από τη μία να αυξάνουν υπερβολικά οι διοικητικές, τεχνοκρατικές και γραφειοκρατικές απαιτήσεις από τα ιδρύματα και από την άλλη να μειώνονται σαρωτικά οι πόροι αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό χωρίς το οποίο δεν μπορεί να «τρέξει» κανένας λειτουργικός εκσυγχρονισμός. Από τη μία να εξαγγέλλεται το πανεπιστήμιο της καινοτομίας και της αριστείας και την ίδια στιγμή να βυθίζονται ζωτικές λειτουργίες των ιδρυμάτων στη μιζέρια. Να δοξολογούνται ιδεολογικά οι μάξιμουμ ταχύτητες και οι πρωτοποριακές προσαρμογές, ενώ κλείνουν ερμητικά οι πόρτες στις νεότερες γενιές ερευνητών και δασκάλων. Τι κάνει τώρα το υπουργείο Παιδείας; Αντί να αναθεωρήσει άμεσα την τελεσιγραφική του πολιτική προς τους πρυτάνεις και τους υπαλλήλους, απειλεί με εισαγγελείς. Και βγάζει «ρύθμιση» που απαιτεί από τον κάθε υπάλληλο να «αποτιμήσει ο ίδιος τα προσόντα του» εντός πενθημέρου. Αν δεν το κάνει, τίθεται σε αργία. Έχω γράψει πολλές φορές ότι μια από τις σοβαρότερες διαστάσεις της κρίσης που ζούμε είναι το πνεύμα της διαίρεσης και των οριζόντιων κατακερματισμών. Είναι εκείνες οι «ρυθμίσεις» που ενισχύουν, υποθάλπουν και ερεθίζουν τις προϋπάρχουσες στρατηγικές αυτοσυντήρησης και τις αντιθέσεις μεταξύ κατηγοριών του προσωπικού. Οι ρυθμίσεις που απορυθμίζουν, ενθαρρύνοντας νέες σκληρότερες ομαδοποιήσεις συμφερόντων στη θέση των παλιών. Και κάτι τέτοιο επιχειρείται τώρα για να διαλύσει την κινητοποίηση των διοικητικών παρακάμπτοντας τις διοικήσεις των ιδρυμάτων. Με τον εξατομικευμένο φόβο, υπό τη σπάθη της απόλυσης, να λυθεί το πρόβλημα της κυβέρνησης με τους ελλείποντες αριθμούς διαθέσιμων υπαλλήλων. Αυτού του είδους ο αόμματος φορμαλισμός καταστρέφει τα όποια αποθέματα εμπιστοσύνης και το αίσθημα ασφάλειας των ανθρώπων. Και τους εξαγριώνει και τους οδηγεί να δουν τον διπλανό τους, αυτόν που πιθανόν τη «γλιτώσει», ως εχθρό. Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πού θα καταλήξει αυτή η υπόθεση. Το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα έλθει η ηρεμία και η κανονικότητα στα πανεπιστήμια όσο αυτά αντιμετωπίζονται σαν προβληματικές ΔΕΚΟ, που δεν χρησιμεύουν πια ούτε καν ως «ιδεολογικοί μηχανισμοί του κράτους», όπως έλεγαν κάποτε οι αναλύσεις των αριστερών.

Η αποκάλυψη των εγγράφων του ΔΝΤ για την Ελλάδα, που έκανε η Wall Street Journal, δείχνει ότι η χώρα μας θυσιάστηκε για να σωθούν οι γερμανικές και οι γαλλικές τράπεζες. Όχι πως δεν το γνωρίζαμε, αλλά έχει σημασία ότι αυτό τεκμαίρεται πλέον και από ντοκουμέντα. Και να σκεφθεί κανείς πόσες φορές ο σημερινός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έχει εμφανιστεί ως σωτήρας, ενώ και ο Σαμαράς κατάπιε την κάμηλον της επαναδιαπραγμάτευσης προκειμένου να γίνει πρωθυπουργός. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

41 9 771109 015103