12005

25/5

Η «ΑΥΓΗ» στα περίπτερα και τη ΔΕΥΤΕΡΑ KΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

Η ΑΥΓΗ

ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

www.avgi.gr TIMH: 3 €

ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΗΣ 1952 • Β’ ΠΕΡΙΟΔΟΣ • ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 12005

ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΑΤΤΙΚΗ ΓΥΡΙΖΟΥΝ ΣΕΛΙΔΑ

Οι «μονομάχοι» του δεύτερου γύρου ΟΙ ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΕΙ Ο ΣΥΡΙΖΑ ΜΙΛΟΥΝ: Μ. Πατσιαντάς, Απ. Καλογιάννης, Λ. Ιωαννίδης, Κ. Νικολούζος, Κ. Δρακονταειδής, Γ. Πούλου, Γ. Κοντόσταυλος, Γρ. Κατωπόδης, Τ. Καφατσάκη, Α. Βασιλόπουλος, Γ. Σταθόπουλος

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ: Λύσεις έξω από τα τζάκια... ΣΕΛ. 18

ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ:

Γ. ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗΣ:

Αλλάζει ρότα η Περιφέρεια

Ιστορική αλλαγή στον δήμο

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ ΣΤΗΝ «ΑΥΓΗ»

Το αποφασιστικό βήμα ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ είναι δημοψήφισμα για την ανατροπή του Μνημονίου, για να τελειώνουμε με τη λιτότητα, τονίζει στη συνέντευξή του στην «Αυγή» ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και απευθύνει δημοκρατικό πατριωτικό προσκλητήριο αξιοπρέπειας κόντρα στην υποτέλεια χωρίς τέλος. «Ο Σαμαράς είναι το παλιό που φεύγει, κρύφτηκε πίσω από τις πλάτες της Μέρκελ και του Γιούνκερ, αλλά δεν θα κρυφτεί πίσω από τις κάλπες» τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας κλείνοντας την προεκλογική εκστρατεία τού ΣΥΡΙΖΑ με τη μεγάλη συγκέντρωση στην Ομόνοια. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύτηκε για την κατάργηση του Μνημονίου, την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ και των συλλογικών συμβάσεων, το σταμάτημα στις απολύσεις και τις μειώσεις μισθών και συντάξεων, την υπεράσπιση των δημοσίων αγαθών και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής καταστροφής. Ο λαός μπορεί να νικήσει το παλιό φθαρμένο σύστημα και μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ να ανοίξει τον δρόμο της ανασυγκρότησης της χώρας, στέλνοντας μήνυμα και στην Ευρώπη.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ: Το σύστημα Τατούλη μπορεί να ηττηθεί ΣΕΛ. 18

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ: Δεσμευόμαστε να αλλάξουμε το τοπίο ΣΕΛ. 19

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΚΛΗΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΨΗΦΟ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΕΛΠΙΔΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΟΣ

(ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ):

Δεν θα γίνω δήμαρχος της μίας πλευράς, ΣΕΛ. 15 όπως ο Πάχτας

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

«Όλοι μιλάνε για τον καιρό. Εμείς όχι»

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

ΤΟΥ ΜΑΚΗ ΚΟΥΖΕΛΗ

Πέτερ Τόμας

«ΠΙΣΩ στην κανονικότητα» επιτάσσουν οι ψύχραιμα μακιγιαρισμένοι διαμορφωτές γνώμης. Τι καλά που έχουμε «απολιτίκ» υποψηφίους, λέει η πλευρά του Κολωνακίου που έδωσε 13,7 % στη Χρυσή Αυγή. Να τους αφήσουμε να κάνουνε τη δουλειά τους, μας λένε οι ειδικοί των αριθμών. Ξέρουν εκείνοι να στήνουν στατιστικές, αγώνες, αντιπροσωπείες, σκηνικά.

Ο εκδότης του «Historical Μaterialism» μιλά για τον δυτικό μαρξισμό, τον Γκράμσι και τον σύγχρονο καπιταλισμό

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 2

LE

MONDE diplomatique

ΗΠΑ: Η ανάκαμψη της οικονομίας ΓΑΛΛΙΑ: Η αποχή στις εκλογές του Μαρτίου

ΙΤΑΛΙΑ

SOSτε ΤΟ ΝΕΡΟ

Η Λίστα Τσίπρα πρόπλασμα του ΣΥΡΙΖΑ Ιταλίας

Οι επόμενες κινήσεις μετά τη νίκη στο δημοψήφισμα

ΣΕΛ. 13

ΣΕΛ. 43

Ο Ρομπάι «πνίγει» τον νέο πρόεδρο ΣΕΛ. 61 της Κομισιόν

ΑΡΘΡΑ: Κ. Βεργόπουλος, Κ. Δουζίνας, Μ. Γκίβαλος, Στ. Δημητρίου, Μ. Δρεττάκης, Ν. Μπελαβίλας, Π. Χαρίτος

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

2

ΠΟΛΙΤΙΚΗ Η ΑΥΓΗ

Ψήφο ανατροπής! Οι απολογητές του Μνημονίου υποστηρίζουν ότι οι ευρωεκλογές αφορούν μόνο την Ευρώπη και καθόλου την εσωτερική πολιτική κατάσταση. Επιχειρηματολογούν μάλιστα ότι ο Κάμερον και ο Ολάντ θα έρθουν τρίτοι στις εκλογές, αλλά δεν θα πέσουν. Προφανώς προσποιούνται πως δεν αντιλαμβάνονται ότι η σημερινή Ελλάδα, η Ελλάδα του Μνημονίου, είναι η χώρα - πειραματόζωο για την εξάπλωση του αντιδημοκρατικού καθεστώτος λιτότητας σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ότι η ελληνική κοινωνία έχει διαλυθεί, ότι οι διαδοχικές μνημονιακές κυβερνήσεις έχουν αρνηθεί να θέσουν στην κρίση του λαού τον σκληρό πυρήνα της πολιτικής τους, ότι κυβερνούν χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση, με αυταρχισμό, με αλλοίωση των προγραμματικών δεσμεύσεών τους και με παράκαμψη της Βουλής. Υπάρχουν «χρεωστούμενα» στη χώρα μας, όπου κυβερνά ένα αμαρτωλό πολιτικό σύστημα, ελεγχόμενο και υποτακτικό στους δανειστές. Η σημερινή Ελλάδα, λοιπόν, δεν είναι ούτε Βρετανία ούτε Γαλλία. Δεν είναι όμως ούτε μια περιφερειακή, πολιτικά ασήμαντη χώρα. Μπορεί να μετατραπεί από πειραματόζωο σε ευρωπαϊκό παράδειγμα αντίστασης. Γι’ αυτό και οι πολιτικές - οικονομικές ελίτ, το ευρωπαϊκό κεφάλαιο, κινδυνολογούν και εκβιάζουν, ώστε να φοβηθούν οι πολίτες και να μην ψηφίσουν δημοκρατική ανατροπή. Γι’ αυτό η σημασία της ψήφου, αν και κρίσιμη για τη χώρα, ξεφεύγει από το στενό εθνικό πλαίσιο. Σήμερα κρίνεται η δυνατότητα αλλαγής στην καθημερινή ζωή μας. Η αναγνώριση των κοινωνικά αυτονόητων αξιών και δημόσιων αγαθών. Η ουσιαστική επιστροφή της δημοκρατίας στη θέση του κράτους εκτάκτου ανάγκης. Κρίνεται το παραπαίον πολιτικό κατεστημένο, που επιχειρεί με αδίστακτο λαϊκισμό υποσχέσεων να πιάσει «κορόιδο» τους πολίτες. Κρίνεται η χρεοκοπημένη πολιτική οικονομική ηγεσία, που στηρίζεται μόνο στην εύνοια των πιστωτών. Σήμερα όμως κρίνεται και η ικανότητα της Αριστεράς να ενώνει τους πολίτες στη βάση των κοινωνικών συμφερόντων τους, που απειλούνται από το καθεστώς της μνημονιακής λιτότητας που επιβάλλουν η Μέρκελ και ο νεοφιλελευθερισμός στην Ελλάδα και την άλλη Ευρώπη. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκπροσωπεί το θετικό ελληνικό παράδοξο για πολλούς Ευρωπαίους πολίτες. Η νίκη του θα προκαλέσει κύμα αυτοπεποίθησης σε μεγάλα λαϊκά στρώματα και σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή Αριστερά. Αν σπάσει ο αδύναμος κρίκος της ευρωπαϊκής λιτότητας, τότε θα αποδειχθούν χάρτινες οι απειλές της Μέρκελ πως θα επιβάλει «υγειονομική ζώνη» σε όσες χώρες αντιδρούν στη λιτότητα. Η ψήφος ανατροπής είναι ψήφος εθνικής αξιοπρέπειας, δημοκρατικής ευθύνης, ελπίδας για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την κοινωνική συνοχή της χώρας. Είναι η βάση για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, απαλλαγμένο από τα αδιέξοδα του παρελθόντος και τους δογματισμούς του παρόντος. Με την ψήφο του ο λαός, ξεπερνώντας διαιρέσεις του παρελθόντος, μπορεί να δημιουργήσει ένα νέο ενωτικό πλαίσιο κοινωνικής δράσης, συμμετοχής και αγώνων. Να θεμελιώσει τις κοινωνικές προϋποθέσεις για την αριστερή διακυβέρνηση της χώρας, που είναι αναγκαία για την κοινωνική σωτηρία, για να επιστρέψει η ελπίδα.

Η ΑΥΓΗ ΠΡΩΙΝΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

προσκυνάνε. Στο κάτω-κάτω τον καΑυτό πια δεν είναι στα όρια της πιταλισμό προσκυνούν όλοι. πολιτικής. Πάει αλλού. Διότι έρχεται Τι να πεις. Άβυσσος η ψυχή του ανένα κόμμα και λέει: Χωρίς προαπαιΣΗΜΕΡΑ θρώπου. Αλλά και πάλι είναι δυνατό να τούμενα, χωρίς συμφωνίες, χωρίς διάΕΙΝΑΙ μειώνουν τις πιθανότητες εκλογής θεση συναλλαγής, καλώ τους πολίτες ΚΥΡΙΑΚΗ του δικού τους υποψηφίου, αφού με να ψηφίσουν στον δεύτερο γύρο τον την απρόκλητη επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ τάδε υποψήφιο, κι ας είναι άλλου κόμείναι πιθανό κάποιοι ψηφοφόροι του ματος. Επειδή πιστεύω ότι αυτό είναι ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ να τους γυρίσουν την πλάτη; Ήταν τόγια το καλό τους και για το καλό της ΚΑΡΤΕΡΟΥ σο μεγάλη ανάγκη να βάλουν μπροπόλης. Και βγαίνει ο τάδε υποψήφιος, στά τον ανθρωποδιώκτη τη στιγμή που ανήκει σε άλλο κόμμα είπαμε, για που δίνουν μάχη για κάθε ψήφο; Άνα καταγγείλει με τις βαρύτερες των ντε να βρεις άκρη. Και ακόμα χειρόεκφράσεων το κόμμα που αποφάσισε τερα, άντε να βρεις άκρη με την εξίνα τον στηρίξει. Να τον στηρίξει είπασωση ανάμεσα στον αριστερό υπομε, όχι να τον ρίξει ή να του διαρρήξει ψήφιο στον Βόλο και τον Αχιλλέα το κομματικό σπίτι. Μπέο. Τον Μπέο, μάλιστα. Γιατί το διέπραξαν αυτό ο κομμουΚαι σχόλιο ουδέν. Εδώ σπάνε τα μονιστής υποψήφιος στην Πάτρα και η λύβια τους και ο Μαρξ και ο Φρόιντ. Αηγεσία του ΚΚΕ; Προφανώς γιατί θέναρωτιέται μόνο ο κάθε άνθρωπος με λουν να δείξουν τη βδελυγμία τους κοινή λογική. Δηλαδή τώρα αυτοί ξέγια τον ΣΥΡΙΖΑ. Ή δεν θέλουν να δώρουν τόσο καλά όσους ψήφισαν τον σουν στον κόσμο τους την εντύπωση ότι τα βρίσκουν με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ή δεν θέλουν να σπά- υποψήφιό τους στον πρώτο γύρο, που να πιστεύουν ότι σει στην υπόλοιπη Ελλάδα η γραμμή, η οποία εξισώνει μεταξύ Μπέου και αριστερού θα προτιμήσουν αποχή, τους αριστερούς υποψήφιους με τους μνημονιακούς. λευκό, ή άκυρο. Και το βράδυ που ο Μπέος θα πανηγυΤον Γαβριήλ, ας πούμε, με τον Καμίνη. Τη Δούρου με τον ρίζει στο δημαρχείο, αυτοί θα πανηγυρίζουν που πέραΣγουρό. Τον Κορτζίδη με τον Κωνσταντάτο. Εκείνους σε η γραμμή. Και θα φωνάζουν με κομματική υπερηφάπου μάχονται κατά των Μνημονίων, με κείνους που τα νεια: Μπεεε, ο Μπέος. Ήμαρτον Κύριε...

Μπεεε, ο Μπέος

ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ

«Όλοι μιλάνε για τον καιρό. Εμείς όχι» ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

Μετά τις απειλές κάθε είδους καταστροφής, τώρα τζογάρουν και με την απειλή να ξαμολήσουν πάνω μας το κτήνος που εκτρέφανε στην πίσω αυλή. Σοκαρισμένοι, λένε - αλλά ουδέτερα, απολίτικα. Ότι η τηλεοπτική βιομηχανία ονείρων ανέλαβε να διαχειριστεί και τον ξύπνιο μας, το ξέρουμε εδώ και καιρό. Ότι και τα τελευταία προσχήματα αποσύρθηκαν, το παρακολουθούμε στη «λαϊκή» ανάδειξη της ανάγκης ανασυγκρότησης του Κέντρου. Να μας επιβάλουν την αίσθηση πως δεν μπορούμε χωρίς αυτό. Ασχέτως περιεχομένου, φτάνει να περιμαζέψουν κάποια απολωλότα. Φτάνει να υπάρχει πρόθυμος σύμμαχος για την ισοπεδωτική νεοφιλελεύθερη πολιτική. Αφού ισοπέδωσε το τοπίο που κάποτε ήταν κοινωνία, κόσμος ζωής και -έστω κι αντίξοος- τόπος διαβούλευσης, αγώνα, δημιουργίας, καταπιάστηκε για λόγους αυτοσυντήρησης, αλλά και από άσβεστη δίψα για εξουσία, να ισοπεδώσει και τη γνώμη, τη δική μας τη γνώμη, να ισοπεδώσει την πολιτική, να την εξαλείψει. Η μετα-πολιτική κανονικότητα που επαγγέλλονται με εκείνο το εγχαραγμένο χαμόγελο υπεροψίας οι «παρουσιαστές» είναι η νεκρική σιγή στην οποία κάνει καλύτερα τους υπολογισμούς της η κοινωνική εξουσία. Αυτής της εξουσίας οι μηχανικοί είναι που έχουν πέσει με τα μούτρα στην προσπάθεια εξουδετέρωσης του θορύβου που τους κάνουμε. Να ξαναφέρουν τα πράγματα εκεί που ήταν. Όχι εκεί που ήταν πριν από την κρίση, γιατί την τωρινή κατάσταση, έστω κι αν τους ξέφυγε, την επιδίωξαν. Αλλά εκεί που ήταν πριν από τον ξεσηκωμό της γνώμης μας, τον ξεσηκωμό του σκεπτόμενου κόσμου, τη λαϊκή απαίτηση άλλης πολιτικής, πριν το ζωντάνεμα των δημοκρατικών αξιώσεων. Αυτό ακριβώς θέλουν, να τελειώνουν με τη δημοκρατία, να επαναφέρουν τη συνθήκη

τής ως-εάν αντιπροσώπευσης. Σαν να μην τρέχει τίποτα. Σαν η κανονικότητά τους να μην προϋποθέτει συμμόρφωση και συρρίκνωση του βίου μας υπό τους κανόνες και τις ρυθμίσεις που μας επιβάλλουν με τον κομψό όρο «Μνημόνιο». Τη «μνήμη» ας διατηρήσουμε από αυτό. Τη μνήμη των θυμάτων που απαιτούν δικαίωση. vvv Κατά τον γερμανικό Μάη του ‘68, το πιο δημοφιλές σύνθημα ήταν ένα δάνειο από τη διαφήμιση των γερμανικών σιδηροδρόμων που το είχε ανα-νοηματοδοτήσει ο SDS, η σοσιαλιστική γερμανική φοιτητική ένωση: «Όλοι μιλάνε για τον καιρό. Εμείς όχι». Ακριβώς! Στην κανονικότητα της κοινότοπης κενολογίας, του τηλεοπτικού κουτσομπολιού, της διαφθοράς, του αυταρχισμού και της σαπουνόπερας δεν μπορούμε να επανέλθουμε, δεν μπορούμε να τους αφήσουμε να μας επαναφέρουν. Θα ξαναμιλήσουμε για τον καιρό όταν θα τον κατακτήσουμε και θα μπορούμε να τον απολαύσουμε ως κοινό αγαθό, όταν θα τον μετατρέψουμε σε ιστορία. Τώρα μιλάμε πολιτικά για την πολιτική. Και μιλάμε πολιτικά με το ύφος αυτής ακριβώς της διάκρισής μας από ό,τι τείνει να επιβληθεί. Μιλάμε με το θάρρος, την αυτοπεποίθηση και το χιούμορ που ο Μπένγιαμιν συγκρατεί ως την παρουσία του αυθεντικού πολιτισμού στους κοινωνικούς αγώνες. Μιλάμε πολιτικά, με το ύφος και το ήθος που έχει ήδη νικήσει. Με εκείνο των -ασχέτως ηλικίας- παιδιών της Ανοικτής πόλης, του Λιμανιού της Αγωνίας, των πολλών «Ζ», των συνδυασμών της Αριστεράς σε όλη την Ελλάδα, όλων εκείνων που συμβολικά εκπροσώπησε ο υποψήφιος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία της Ένωσης, επαναφέροντας, παρουσία αγαλμάτων, τον ουσιαστικό πολιτικό λόγο στις απονεκρωμένες Βρυξέλλες. Συνεχίζουμε.

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚΔΟΣΗ: «Η ΑΥΓΗ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.»

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΝΙΚΟΣ ΦΙΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΑΚΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: ΠΟΛΥ ΚΡΗΜΝΙΩΤΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΥΡΙΤΣΗΣ, ΝΙΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ, ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ, ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΣΟΥΚΝΙΔΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΪΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ Δ.Σ. ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΠΕΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 12, 104 31 • ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 210 5231831-4 • ΦΑΞ: 210 5231822 • ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ: 210 5231820 • marketing@avgi.gr - ΦΑΞ: 210 5231830 INTERNET: www.avgi.gr e-mail: editors@avgi.gr • ΓΡΑΦΕΙΟ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ: Βασ. Ηρακλείου 37, ΤΗΛ. ΚΕΝΤΡΟ: 2310 261646, ΦΑΞ: 2310 266444, e-mail: avgi@otenet.gr ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Π. Παπίδας & Σια Ε.Ε., ΤΗΛ. : 210 8228258 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: IΡΙΣ ΑΕΒΕ ΤΣΕΚ - ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ: Εφημερίδα «Η ΑΥΓΗ», Αγ. Κωνσταντίνου 12, 10431 Αθήνα

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

3

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ:

Συνέχιση της λιτότητας ή ΣΥΡΙΖΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Την Κυριακή, οι πολίτες ψηφίζουν για τις ζωές και τα παιδιά τους. Την Κυριακή, οι πολίτες ψηφίζουν για την Ελλάδα και δίνουν τέλος στη λιτότητα. Με το διακύβευμα αυτό, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης προσκαλεί τους πολίτες να πάνε στην κάλπη και να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ. Ό,τι κι αν ψήφιζαν ως τώρα, ακόμη κι αν δεν έχουν πειστεί πλήρως από τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, οι πολίτες καλούνται να ψηφίσουν, εντέλει, συνέχιση της λιτότητας ή ΣΥΡΙΖΑ τώρα. Μία επιλογή που πρέπει να επιβεβαιωθεί και στις τρεις κάλπες, ευρωεκλογές, αυτοδιοικητικές, περιφερειακές, όπου υπάρχουν συνδυασμοί του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί, αν γίνει πράξη το «τρεις κάλπες, μία επιλογή», υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για την αλλαγή σελίδας. Με μεγάλη, διακριτή διαφορά στην ευρωκάλπη και νίκη αν μιλάμε για την Αττική- στον Δήμο Αθηναίων με τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη και στην Περιφέρεια με τη Ρένα Δούρου. Γιατί η τριπλή νίκη είναι ο πιο ασφαλής δρόμος για πυκνές πολιτικές διεργασίες στα κόμματα του Μνημονίου και αλλαγή πορείας για τον τόπο από τη Δευτέρα κιόλας. Η ριζοσπαστική Αριστερά μπορεί πάντως βάσιμα να ελπίζει σε μια ψήφο - εφαλτήριο πολιτικών εξελίξεων, μετά το ηχηρό μήνυμα - «μήνυμα νίκης», το χαρακτήρισε ο Αλέξης Τσίπρας- που ο λαός της Αθήνας έστειλε την Πέμπτη το βράδυ. Σε μία καταφανώς μεγαλύτερη συγκέντρωση από εκείνη του Ιουνίου του 2012, που ως προχθές ήταν η πιο ευχάριστη έκπληξη για τον κόσμο της Αριστεράς.

Τα διλήμματα Συνεπώς, οι πολίτες τώρα πρέπει να πουν το μεγάλο «όχι» στον κυβερνητικό οδοστρωτήρα, που απειλεί με νέα μέτρα, με τις τράπεζες, για παράδειγμα, να απειλούν από τον Ιούλιο με κατασχέσεις στα ακίνητα, και μάλιστα στο ένα τρίτο της αντικειμενικής τους αξίας - αλλά για την ατζέντα αυτή η κυβέρνηση αποφεύγει να μιλήσει τώρα, πριν τις εκλογές. Αμέσως μετά, εάν οι πολίτες το επιτρέψουν... Ταυτόχρονα, ο λαός καλείται να απαντήσει και στο δίλημμα ενότητα ή διαίρεση. Ανάμεσα στην ενότητα χωρίς αποκλεισμούς και εξαιρέσεις, που αποτελεί το όραμα του Αλέξη Τσίπρα, και τον διχαστικό λόγο και πρακτική του Αντώνη Σαμαρά, του πολιτικού ο οποίος, προκειμένου να μείνει γαντζωμένος στην καρέκλα του, έβγαλε από το χρονοντούλαπο

«Δεν θα αφήσουμε τη Χρυσή Αυγή να αλωνίζει στις φτωχογειτονιές»

μετά την πρώτη.

«Πηγαίνετε να ψηφίσετε»

διαιρέσεις του παρελθόντος και τη θεωρία των δύο άκρων. Και όμως, αυτός ο πολιτικός αρχηγός που συνομιλούσε, διά του στενού του συνεργάτη Τ. Μπαλτάκου, με τη Χρυσή Αυγή ήταν αυτός που επεχείρησε, διά των γνωστών διαδρομών, να εγκαλέσει την Αριστερά για φλερτ με τη νεοναζιστική συμμορία. Αλλά όμως, «δεν θα αφήσουμε τη Χρυσή Αυγή να αλωνίζει στις φτω-

χογειτονιές», ήταν το αποφασιστικό, πεντακάθαρο μήνυμα που ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ απέστειλε. Ένα καθαρό εκλογικό αποτέλεσμα που θα έχει όμως αντίκτυπο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, πόσο μάλλον που διεξάγονται ταυτόχρονα εκλογές σε όλη την Ε.Ε., με την ευρωαριστερά με τον Αλ. Τσίπρα επικεφαλής- να διεκδικεί σημαντική ενίσχυση των ποσοστών της. Συνεπώς, η ήττα του

Αντ. Σαμαρά θα είναι και ήττα για το δίδυμο Μέρκελ -Σόιμπλε. Και μαζί με όλα τα παραπάνω, είναι και μια μάχη ανάμεσα στον νέο που έρχεται και στον παλιό πολιτικό κόσμο που δύει, όπως είχε παρατηρήσει ο Αλ. Τσίπρας από τη συγκλονιστική συγκέντρωση της Αθήνας, μια μάχη που έρχεται να σηματοδοτήσει την έλευση της νέας Μεταπολίτευσης ακριβώς σαράντα χρόνια

Σε αυτήν την ώρα της πατριωτικής και δημοκρατικής συστράτευσης, οι εκλογές στην πραγματικότητα κρίνονται στις λεπτομέρειες: ίσως και από μια απόφαση της στιγμής. Γι’ αυτό και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ απηύθυνε ειδικό κάλεσμα στους νέους ανθρώπους, σε αυτούς που βλέπουν αδέλφια και φίλους να ξενιτεύονται, που νιώθουν απογοητευμένοι από την πολιτική, αλλά πρέπει να δώσουν την Κυριακή μία ώρα από τη ζωή τους για να μη βιώσουν ξανά το εκβιαστικό δίλημμα ανεργία ή μετανάστευση, σύμφωνα με τη διατύπωση του Αλ. Τσίπρα. Αντίστοιχο το κάλεσμα όμως και προς τους μεγαλύτερους, που έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης προς τις νεότερες γενιές. Οι εκλογές, συνεπώς, είναι δημοψήφισμα - και η απάντηση μία.

Σύγκριση δύο προγραμμάτων, σύγκριση δύο κόσμων

7 δεσμεύσεις

Σε αυτές τις εκλογές συγκρούονται o Σεβασμό στο περιβάλλον. o Προστασία του νερού, ως συλλοκαι δύο οράματα, δύο διαφορετικές αγικού αγαθού. τζέντες για τη χώρα και τους πολίτες o Προστασία των λιμένων της χώτης. Από τη μία βρίσκονται ο ΣΥΡΙΖΑ και ρας από την εκποίησή τους σε εμφαο Αλέξης Τσίπρας, που δεσμεύονται νείς αλλά και κρυφούς «επενδυτές». για: o Προστασία της καθολικής πρό[ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ Μνημονίων και εφαρμοστικών νόμων o Κατάργηση των Μνημονίων και σβασης στις παραλίες. των εφαρμοστικών νόμων. Όλες τις παραπάνω δεσμεύσεις κα[ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ o Τερματισμό στις μειώσεις μισθών τέθεσε και ανέπτυξε ο πρόεδρος του για όλους και επιδόματος ανεργίας στα 461 ευρώ και συντάξεων. ΣΥΡΙΖΑ στη μεγάλη συγκέντρωση στην [ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ συλλογικών διαπραγματεύσεων o Αποκατάσταση των συντάξεων, Αθήνα. ξεκινώντας από τις χαμηλότερες. Και στον αντίποδα βρίσκονται οι κ. και συμβάσεων o Επαναφορά του κατώτατου μιΣαμαράς και Βενιζέλος, που υπόσχο[ ΤΕΛΟΣ στις μειώσεις μισθών και συντάξεων σθού στα 751 ευρώ για όλους. νται: o Επαναφορά των συλλογικών δια[ ΤΕΛΟΣ στις απολύσεις και στη διαθεσιμότητα o Νέα συρρίκνωση των συντάξεων πραγματεύσεων και των συμβάσεων στα 360 ευρώ τον μήνα. [ ΦΑΡΜΑΚΑ: Φθηνό και αναγκαίο αγαθό ζωής εργασίας. o Εξαφάνιση των επικουρικών συ[ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης o Λήξη των απολύσεων και του καντάξεων και των εφάπαξ. θεστώτος της διαθεσιμότητας. o Νέα μείωση των μισθών. o Φθηνά φάρμακα. o Νέες απολύσεις στο Δημόσιο, που θα αγγίξουν τις 15.000 μέχρι το o Αναβάθμιση της δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης. τέλος του 2014. o Στέγη, τροφή, ρεύμα και θέρμανση για όλους. o Απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων σε όλους τους εργασιαo Προστασία της πρώτης κατοικίας. κούς κλάδους. o Μείωση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης. Τελικά, είναι όντως προκλητικός ο πολιτικός αυτός, ο Αντ. Σαμαράς, o Φορολογική ελάφρυνση των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων. που απελευθερώνει τις απολύσεις και την ίδια στιγμή τάζει -λίγα 24ωρα o Έκτακτα προγράμματα υποστήριξης των αγροτών. πριν τις εκλογές- εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας... o Ευνοϊκές ρυθμίσεις χρεών προς τράπεζες και το Δημόσιο. Ν.ΠΑΠ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

4

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

O ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ ΣΤΗΝ «ΑΥΓΗ» ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ:

Το μόνο χρέος που εμείς αναγνωρίζουμε Το μήνυμα ότι, μέσα και από την κυριακάτικη κάλπη, ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναδειχθεί στη μεγάλη ελπίδα του λαού, με στόχο την ανατροπή των Μνημονίων και της λιτότητας στέλνει ο Αλέξης Τσίπρας μέσω της συνέντευξής του στην «Αυγή» της Κυριακής. Ένας ΣΥΡΙΖΑ που είναι έτοιμος, όπως υπογραμμίζει, μαζί με τον λαό, τα κινήματα και τη νέα γενιά να χτίσουν τη νέα Ελλάδα. Όμως, ακόμη και αυτές τις τελευταίες ώρες, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπογραμμίζει τον κίνδυνο για νέα σενάρια, εκπορευόμενα

Ο κ. Σαμαράς είναι το παλιό πολιτικό προσωπικό, η παλιά Ελλάδα που φεύγει από εδώ ή το εξωτερικό, που θα έχουν στόχο την τρομοκράτηση των ψηφοφόρων. Παράλληλα, κάνει την αποτίμηση του απο-

τελέσματος του α’ γύρου και προβλέπει ότι τούτη την Κυριακή θα ολοκληρωθεί το πολιτικό μήνυμα, ενώ ξεσκεπάζει τους «υπερκομματικούς» Σγουρό και Καμίνη. Ταυτόχρονα, επαναφέρει το βασικό εκλογικό δίλημμα, «ΣΥΡΙΖΑ ή Μέρκελ» με τις προεκτάσεις που αυτό έχει, ενώ αναλύει τη στρατηγική του για τη διαπραγμάτευση του χρέους. Τέλος, ο Αλέξης Τσίπρας απευθύνει ένα πολύ συγκεκριμένο μήνυμα στην πιο δύσκολη, για τον ΣΥΡΙΖΑ, ηλικιακή κατηγορία: τους συνταξιούχους.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΝΙΚΟ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Αύριο οι πολίτες ψηφίζουν για τις ευρωεκλογές και τον β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών. Ποιο νομίζετε ότι θα είναι το μήνυμα της κάλπης και ποιος είναι ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ; Το μήνυμα έχει φανεί από τον πρώτο γύρο. Το εντόπισαν εύκολα τα ξένα μέσα ενημέρωσης, αγνοείται ακόμα από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Υπήρξε απερίφραστη καταδίκη της λιτότητας και της κυβέρνησης. Τώρα μένει ο δεύτερος γύρος και οι ευρωεκλογές. Την πρώτη Κυριακή ο ΣΥΡΙΖΑ απέδειξε πως έχει ρίζες στην τοπική κοινωνία, κόντρα στην αφήγηση των κυβερνητικών ότι είναι συγκυριακά τα ποσοστά του. Τετραπλασιάσαμε και πενταπλασιάσαμε τα ποσοστά μας στον χώρο της Αυτοδιοίκησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ την πρώτη Κυριακή απέδειξε ότι διαθέτει νέα, φρέσκα και γεμάτα ικανότητες πρόσωπα, που κατόρθωσαν να κάνουν τη μεγάλη ανατροπή στον Δήμο Αθηναίων και στην Περιφέρεια Αττικής. Τη δεύτερη Κυριακή ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποδείξει ότι είναι η μεγάλη ελπίδα του λαού για την ανατροπή των Μνημονίων και της λιτότητας. Θα αποδείξει πως είναι έτοιμος, μαζί με τον λαό, τα κοινωνικά και περιβαλλοντικά κινήματα, τη νέα γενιά, να χτίσει τη νέα Ελλάδα.

Οι πολίτες θα βάλουν τέλος στον εφιάλτη του Μνημονίου Στην κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ συναντήθηκαν τον Ιούνιο του 2012 χιλιάδες πολίτες διαφορετικής ιστορικής και ιδεολογικής προέλευσης. Σε αυτές τις εκλογές επιβεβαιώνεται η επιλογή πολιτών από τον συντηρητικό και ευρύτερο δημοκρατικό χώρο να εμπιστευτούν τον ΣΥΡΙΖΑ. Θέλουν να βάλουν τέλος στον εφιάλτη του Μνημονίου και να ανοίξουν τον δρόμο για τη δημοκρατική αναγέννηση και την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Δεν είναι μόνο ψήφος τιμωρίας, αλλά κυρίως ψήφος ελπίδας. Το σύνθημα, «Μέρκελ ή ΣΥΡΙΖΑ» εκφράζει το πραγματικό πολιτικό δί-

λημμα για την ανατροπή της λιτότητας στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Οι πολίτες θέλουν να βάλουν τέλος στο πολιτικό κατεστημένο που επιχειρεί τώρα να αναβαπτιστεί... Όπου δεν συμμετέχουν ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ στον β’ γύρο στηρίζουμε προοδευτικά σχήματα και πρώτα - πρώτα τα ψηφοδέλτια της Αριστεράς. Οι εκλεκτοί του Σαμαρά πρέπει να καταψηφιστούν για να σταλεί ισχυρό πολιτικό μήνυμα δημοκρατικής ανατροπής. Το μήνυμα από την Αθήνα θα φτάσει σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η «Ελλάδα -πειραματόζωο» μπορεί να γίνει τώρα παράδειγμα αποτελεσματικής αντίστασης στον νεοφιλελευθερισμό και στη λιτότητα. Πού βάζει τον πήχη της διαφοράς ο ΣΥΡΙΖΑ για να ζητήσει προσφυγή στις εθνικές εκλογές; Ζητάμε από τους πολίτες το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Ζητάμε να ψηφίσουν για τη ζωή τους. Να ψηφίσουν για το μέλλον της πατρίδας μας. Αυτή η κυβέρνηση έπρεπε να είχε φύγει χτες. Εμείς, είτε με την εκλογική διαδικασία, είτε με

τις έντονες κοινωνικές διεργασίες, στη Βουλή και στους θεσμούς, αλλά και στους δρόμους και στα μεγάλα κοινωνικά κινήματα, δεν θα σταματήσουμε να υπερασπιζόμαστε τους πολλούς. Δεν θα σταματήσουμε να ζητάμε δημοκρατική λύση ώστε να μιλήσει ο λαός. Υπενθυμίζουμε ότι τον Ιούνιο του 2012 Σαμαράς και Βενιζέλος συγκέντρωσαν 42% και συγκρότησαν κυβέρνηση μαζί με τη ΔΗΜ.ΑΡ. Διερωτώμαι πού βάζουν αυτοί τον πήχη της δημοκρατικής νομιμοποίησης της κυβέρνησής τους. Ποια είναι όμως τα μηνύματα του α’ γύρου για τον ΣΥΡΙΖΑ; Πώς εξηγείται η διαφορά μεταξύ Αττικής και των άλλων περιφερειακών εκλογών; Είναι απλώς μια χρονική υστέρηση ή κάτι βαθύτερο; ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε να περάσει στον δεύτερο γύρο σε τέσσερις περιφέρειες. Με λίγη τύχη θα ήταν περισσότερες. Πέρασε στον δεύτερο γύρο σε πάρα πολλούς δήμους. Απλά, ο Δήμος Αθηναίων και η Περιφέρεια Αττικής, όπως παραδέχονται όλοι, είναι οι περιοχές όπου πέ-

φτει μεγαλύτερο βάρος στο μήνυμα που θα εκπέμψουν. Εκεί, καλώς ή κακώς, εξάγονται τα περισσότερα πολιτικά συμπεράσματα.

Οι «υπερκομματικοί» έχουν την υποστήριξη δύο, τριών κομμάτων Αυτή την Κυριακή θα ολοκληρωθεί το πολιτικό μήνυμα, με τη νίκη στην Αθήνα και την Αττική. Χιλιάδες σύντροφοι και συντρόφισσες σε όλη την Ελλάδα έδωσαν γενναία μάχη κόντρα σε συμφέροντα, τοπικές ιδιαιτερότητες και αντιπάλους που συχνά υποδύθηκαν τους ανεξάρτητους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Σγουρός και ο Καμίνης ξεκίνησαν ως «υπερκομματικοί» υποψήφιοι και τρέχουν αυτήν την εβδομάδα ως υποψήφιοι δύο και τριών κομμάτων! Η μάχη, ιδιαίτερα στους δήμους, επηρεάστηκε από τοπικές ιδιομορφίες και συσχετισμούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα νέο κόμμα. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, παρά τις αδυναμίες του, που δεν κρύβει, πέτυχε τα αυτοδιοικητικά σχήματα στα οποία συμμετείχε στην επαρχία να καταγράψουν αύξηση της τάξης του 400% και του 500%. Πρόκειται για μια σημαντική

παρουσία στους θεσμούς και στις τοπικές κοινωνίες, που θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε υστερήσεις και βαθύτερες ανεπάρκειες. Τι απαντάτε στον πρωθυπουργό όταν υποστηρίζει ότι ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει οπισθοδρόμηση, όταν σας αποκαλεί «υπονομευτή της εθνικής προσπάθειας»; Μιλάει για υπονόμευση της εθνικής προσπάθειας ο πρωθυπουργός που εκχώρησε την εθνική ανεξαρτησία, ο πρωθυπουργός του αγγλικού δικαίου και της υποτέλειας. Ο άνθρωπος που υποθηκεύει το μέλλον της χώρας για τις επόμενες δεκαετίες. Που έστησε ένα κράτος έκτακτης ανάγκης γεμάτο Μπαλτάκους, με πολίτες χωρίς εργασία, υγεία, παιδεία. Μία χώρα όπου δεν θα υπάρχει κράτος πρόνοιας. Μιλάει για οπισθοδρόμηση ο πρωθυπουργός που με τον ακροδεξιό και εμφυλιοπολεμικό του λόγο μάς γύρισε δεκαετίες πίσω, στις πιο μαύρες σελίδες της πολιτικής ιστορίας. Ο κ. Σαμαράς είναι το παλιό πολιτικό προσωπικό, η παλιά Ελλάδα που φεύγει. Πάει πολύ να μιλάει για οπισθοδρόμηση όταν αυτός ανασύρθηκε από την πολιτική ναφθαλίνη και την ανυποληψία ώστε να κάνει τη δουλειά που άφησαν στη μέση άλλοι πρωθυπουργοί. Είδαμε τις ημέρες αυτές να επανέρχονται εμμέσως, υπό τύπον αναδρομικών αφιερωμάτων, τα δημοσιεύματα περί «Grexit», είτε με αφορμή τη διαπραγμάτευση για το χρέος και το Μνημόνιο είτε για να «σκιάσουν» την αποκάλυψη για τον ρόλο του Μπαρόζο στη συνεργασία Σαμαρά-Βενιζέλου. Πώς κρίνετε τα δύο αυτά ζητήματα: πρώτον το ενδεχόμενο Grexit και δεύτερον την παρέμβαση Μπαρόζο; Περιμέναμε όσο πλησιάζουμε την ημέρα των εκλογών να πολλαπλασιάζονται αυτά τα δημοσιεύματα. Και στο εξωτερικό, και το εσωτερικό, όπου υπάρχει ένας ολόκληρος μηχανισμός προπαγάνδας που θα τα αναπαράγει για να τρομοκρατήσει τον κόσμο. Ένα από αυτά είναι ο μπαμπούλας Grexit. Τους έχει διαψεύσει δύο φορές η καγκελάριος της Γερμανίας. Είχε πει πως αν έφευγε μία χώρα από την Ευρωζώνη, την άλλη μέρα θα είχαμε ντόμινο και διάλυσή της. Συμβαίνει αυτό ακριβώς που λέτε. Το Grexit ανασύρθηκε από τη ναφθαλίνη για να σκεπάσει ένα μεγάλο πολιτικό σκάνδαλο. Στις Κάννες, εξωθεσμικά κέντρα, ξένες κυβερνήσεις και δύο Έλληνες πολι-

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

5

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

είναι αυτό απέναντι στις επόμενες γενιές δουλειά των Μνημονίων.

Το ξεκαθαρίζω για άλλη μία φορά λοιπόν: Εμείς το μόνο χρέος που αναγνωρίζουμε είναι αυτό απέναντι στις επόμενες γενιές, όχι απέναντι στους τοκογλύφους Οι συνταξιούχοι είναι ήδη ενημερωμένοι πως λίγες ημέρες μετά τις εκλογές τούς περιμένει ακόμα μεγαλύτερη μείωση του εισοδήματός τους, μια και οι επικουρικές συντάξεις οδηγούνται προς εξαφάνιση, και λιγότερο κοινωνικό κράτος, χωρίς περίθαλψη και ασφάλιση Ο κ. Βενιζέλος είναι συνιστώσα της Ακροδεξιάς του κ. Σαμαρά. Η ΔΗΜ.ΑΡ. έχει πρόβλημα ταυτότητας, βρίσκεται μπροστά σε διλήμματα που πρέπει να αντιμετωπίσει

τικοί που ήθελαν να γίνουν χαλίφης στη θέση του χαλίφη δεν σκότωσαν το δημοψήφισμα. Σκότωσαν τη δημοκρατία. Πήγαν την Ελλάδα πίσω στα χρόνια της Φρειδερίκης και του παλατιού. Αυτοί οι δύο πολιτικοί σήμερα ηγούνται της κυβέρνησης. Υποδύονται τους σωτήρες της χώρας, αλλά είναι απλά πολιτικό προσωπικό του κ. Μπαρόζο, εκλεκτοί της κ. Μέρκελ. Μοναδική τους αποστολή, να τελειώσουν τη

Μπορεί η σημερινή κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου να κάνει τη διαπραγμάτευση για το χρέος; Ποια γραμμή πρέπει να έχει η Αθήνα σ’ αυτή τη διαπραγμάτευση; Τι απαντάτε σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι είναι ανέφικτο το κούρεμα και τι μηνύματα έχετε από την άλλη πλευρά για το θέμα αυτό στις συζητήσεις σας στην Ευρώπη; Στην Ευρώπη επικρατούν σιγά-σιγά οι δυνάμεις της λογικής. Κι αυτό συμβαίνει πια και πέρα από τον χώρο των οικονομολόγων. Ενισχύονται όμως και οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς με το εναλλακτικό πρόγραμμα και τις θέσεις τους για το χρέος. Δεν παίζουν πια χωρίς αντίπαλο. Δεν τολμούν πια να μιλάνε για «μονόδρομους» και «ανέφικτες λύσεις».

Πώς θα προσέλθουμε στη διαπραγμάτευση για το χρέος Εμείς θα προσέλθουμε στη διαπραγμάτευση για το χρέος με τις προτάσεις μας. Προτάσεις που με το πέρασμα του χρόνου δικαιώνονται. Ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος, κούρεμα του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, ρήτρα ανάπτυξης, αναδιανομή του πλούτου με μία άλλη στρατηγική και μία άλλη παραγωγική ανασυγκρότηση. Προς όφελος των πάρα πολλών που δουλεύουν και όχι προς όφελος των λίγων που πλουτίζουν σε βάρος των υπολοίπων. Το ξεκαθαρίζω για άλλη μία φορά λοιπόν: Εμείς το μόνο χρέος που αναγνωρίζουμε είναι αυτό απέναντι στις επόμενες γενιές, όχι απέναντι στους τοκογλύφους. Οι αντίπαλοι, που μοιρολατρικά υποστηρίζουν τον νεοφιλελεύθερο μονόδρομο, λένε ότι είναι μικρές οι δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για να αναλάβει ρεαλιστικά το μεγάλο έργο επαναθεμελίωσης της Ευρώπης. Τι απαντάτε; Απαντώ πως η Ευρωπαϊκή Αριστερά -όποια κι αν είναι η δύναμη που θα αποκτήσει- είναι η μόνη γνήσια ευρωπαϊκή δύναμη. Αν η Ευρώπη δεν υπηρετήσει τον κόσμο τής εργασίας, σύντομα θα διαλυθεί. Αν η Ευρώπη δεν επιστρέψει στις αρχικές της διακηρύξεις, σύντομα δεν θα υπάρχει. Τον ρόλο της ε-

παναθεμελίωσης και της επανίδρυσης της Ευρώπης αναλαμβάνουν πια οι λαοί, τα κινήματα και οι δυνάμεις της εργασίας. Οι γραφειοκράτες και το ιερατείο του νεοφιλελευθερισμού έφτιαξαν την Ευρώπη των αγορών και των τραπεζιτών. Εμείς θα φτιάξουμε την Ευρώπη των λαών. Και οι δυνάμεις διαρκώς αυξάνονται. Αν υπάρχει μια κοινωνική ομάδα που εμφανίζεται να «ακούει» τις κατηγορίες που εξαπολύει ο Σαμαράς κατά του ΣΥΡΙΖΑ, είναι οι συνταξιούχοι. Τι θα λέγατε στους συνταξιούχους για να τους πείσετε να αλλάξουν στάση; Η γνώμη μου είναι πως ούτε αυτή η κατηγορία ακούει πια και πιστεύει τον κ. Σαμαρά. Γιατί είναι η πρώτη ηλικιακή κατηγορία που, ενώ έδωσε μεγάλα ποσοστά στη Νέα Δημοκρατία, είδε τα τελευταία δύο χρόνια να μειώνεται η σύνταξη, να ακριβαίνουν τα φάρμακα, να διαλύεται το σύστημα υγείας. Τώρα πια γνωρίζουν καλά τι σημαίνει εξαγγελίες και δεσμεύσεις Σαμαρά. Δεν χρειάζεται λοιπόν να τους πω κάτι. Είναι ήδη ενημερωμένοι πως λίγες ημέρες μετά τις εκλογές τούς περιμένει ακόμα μεγαλύτερη μείωση του εισοδήματός τους, μια και οι επικουρικές συ-

ντάξεις οδηγούνται προς εξαφάνιση, και λιγότερο κοινωνικό κράτος, χωρίς περίθαλψη και ασφάλιση. Ποια είναι η πρόταση εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα; Με ποιες δυνάμεις θα συγκροτήσει τον συνασπισμό εξουσίας; Με ποιους θα συνεργαστείτε για αυτό που αποκαλείτε «έργο κοινωνικής σωτηρίας» με δεδομένη την εχθρότητα Βενιζέλου και την αμφίσημη στάση της ΔΗΜ.ΑΡ.; Η πρόταση εξουσίας του ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται στον λαό και στις προοδευτικές δυνάμεις. Αυτές που αντιστάθηκαν στα Μνημόνια και τη βαρβαρότητα του νεοφιλελευθερισμού. Από εκεί πηγάζει η κοινωνική μας επιρροή, η εκλογική μας δύναμη και εκεί θα επιστρέψει αν πάρουμε τις τύχες της χώ-

ρας στα χέρια μας. Δεν μας απασχολεί η εχθρότητα του κ. Βενιζέλου, από καιρό έχει διαλέξει στρατόπεδο. Είναι συνιστώσα της Ακροδεξιάς του κ. Σαμαρά. Η ΔΗΜ.ΑΡ. έχει πρόβλημα ταυτότητας, βρίσκεται μπροστά σε διλήμματα που πρέπει να αντιμετωπίσει. Έχει γραφεί ότι οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος συζητούν το ενδεχόμενο καθιέρωσης απλής αναλογικής, ώστε να εμποδίσουν το ενδεχόμενο κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας της Αριστεράς. Παραμένει θέση σας η απλή και άδολη αναλογική; Οι κύριοι Σαμαράς και Βενιζέλος, πολιτικά τέκνα της ενισχυμένης αναλογικής και άλλων καλπονοθευτικών συστημάτων, αργά θυμήθηκαν την απλή αναλογική. Βέβαια, και γι’ αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ φταίει. Δεν το κάνουν γιατί απλά διαπίστωσαν ότι είναι το δικαιότερο εκλογικό σύστημα, το κάνουν για να αποτρέψουν τη μεγάλη νίκη και την αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ. Η δική μας θέση δεν έχει αλλάξει. Δεν αλλάζουμε θέσεις σαν τα πουκάμισα εμείς. Ειδικά για θέματα δημοκρατίας και ισότητας. Είμαστε υπέρ της απλή και άδολης αναλογικής σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις και έχουμε ζητήσει να υπάρχει και συνταγματική πρόβλεψη γι’ αυτό.

6

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

«Γαλάζια» ρήγματα στον «γάμο» Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ τον Γ. Καμίνη και «κομματικό υποψήφιο» τον Γ. Σακελλαρίδη. Ωστόσο, αρνήθηκε να αποκαλύψει αν προτιμά, έστω και λίγο, κάποιον εκ των δύο και ερωτηθείς αν τηρεί στάση ουδετερότητας, περιορίστηκε στη σιβυλλική απάντηση «αντιλαμβάνεστε από την απάντησή μου».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Μπορεί η κυβέρνηση, διά του Σ. Κεδίκογλου, να έχει εκδηλώσει απροκάλυπτα τη στήριξή της σε υποψήφιους που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ και την Κεντροαριστερά, ωστόσο δεν ψηφίζουν όλα τα στελέχη της Ν.Δ. υπέρ της -κατά Σαμαρά«σταθερότητας της κυβέρνησης». Το Μαξίμου, ήδη από την περασμένη Δευτέρα -πριν καν περάσουν 24 ώρες από τις κάλπες του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών- στήριξε ονομαστικά τον υποψήφιο περιφερειάρχη Αττικής Γ. Σγουρό και τον υποψήφιο δήμαρχο Αθηναίων Γ. Καμίνη. Άλλωστε, για πρώτη φορά στην ιστορία της, η Ν.Δ. κατάφερε να μείνει εκτός του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών στη μεγαλύτερη περιφέρεια και στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας. Η επιλογή του «γαλάζιου» Μεγάρου Μαξίμου να στηρίξει «πράσινους» -ή, τέλος πάντων, πράσινης απόχρωσης- υποψήφιους δεν αφορά μόνο την εκλογική επιβίωση του κυβερνητικού μπλοκ -και μέσω αυτής τη διατήρηση της «σταθερότητας» της κυβέρνησης. Είναι, παράλληλα, και ένας... πρώτος αρραβώνας, εν όψει της εικαζόμενης «συγχώνευσης» της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ σε ένα ενιαίο «μνημονιακό» κόμμα, αν η σκληρή πραγματικότητα το επιβάλει.

Επιμένουν... κομματικά Ωστόσο, δεν συμμερίζονται όλοι οι «γαλάζιοι» την ανάγκη που οδήγησε τον Αντ. Σαμαρά στην απλόχερη στήριξη στον νυν περιφερειάρχη και τον νυν δήμαρχο. Τον περασμένο Φεβρουάριο, όταν ακόμη «παιζόταν» αν η Ν.Δ. θα κατεβάσει υποψήφιο στην Αττική ή αν θα στηρίξει, από κοινού με το ΠΑΣΟΚ, τον απερχόμενο Γ.

Μαξίμου: Αναμένοντας την ήττα και την επόμενη μέρα...

Μιχελάκης, Κουμουτσάκος και Σπηλιωτόπουλος δεν στηρίζουν Σγουρό - Καμίνη Σγουρό, ο υπουργός Εσωτερικών Γ. Μιχελάκης είχε προβεί σε παρέμβαση υπέρ κομματικής υποψηφιότητας: «Θεωρώ ότι η επιλογή Σγουρού είναι ό,τι χειρότερο θα μπορούσε να συμβεί. Θεωρώ ότι είναι ένας κακός περιφερειάρχης, θεωρώ ότι δεν έχει πετύχει στο έργο του. Αντίθετα, θεωρώ ότι υπάρχουν προβλήματα σοβαρά. Σίγουρα η Περιφέρεια Αττικής χρειάζεται κάτι καλύτερο. Ο κ. Σγουρός λειτούργησε ως περιφερειάρχης Αττικής, εκρίθη και βρέθηκε όχι μόνο αναποτελεσματικός, αλλά και αποτυχημένος» είχε επισημάνει. Στη συνέχεια, ο Αντ. Σαμαράς επιστράτευσε τον Γ. Κουμουτσάκο και η συζήτηση τελείωσε εκεί. Όμως τώρα που ο «γαλάζιος» υποψήφιος είναι εκτός δεύτερου γύρου, ο Γ. Μιχελάκης αρνείται να διαψεύσει τον εαυτό του ή να δώσει γραμμή υπέρ του απερχόμενου περιφερειάρχη. «Οι απόψεις μου για τον κ. Σγουρό είναι

γνωστές και τις έχω εκφράσει και δημόσια. Θεωρώ ότι η υποψηφιότητα Κουμουτσάκου ήταν η καλύτερη. Η Αττική έχασε μια σημαντική ευκαιρία και αυτή είναι η προσωπική μου άποψη. Οι πολίτες έχουν κρίση και θα αποφασίσουν την Κυριακή ποιος θα είναι άξιος για την Περιφέρεια Αττικής», επισήμανε στον ρ/σ «Αθήνα 984».

Μύδροι Κουμουτσάκου Ωστόσο, την ίδια γραμμή «ουδετερότητας» κρατά και ο ίδιος ο Γ. Κουμουτσάκος. Αν και ο υποψήφιος της Ν.Δ. είχε ζητήσει ψήφο «υπέρ της σταθερότητας», δεν ξέχασε τις «ανταρσίες» γαλάζιων αυτοδιοικητικών (όπως οι Ν. Χαρδαλιάς, Π. Καμάρας και Χ. Δαμάσκος) που είχαν εκδηλωθεί ανοιχτά υπέρ του Γ. Σγουρού. Και, όταν έμαθε ότι ορισμένοι εκ των προαναφερθέντων είχαν επικοινωνήσει με υποψήφιους αντιπε-

ριφερειάρχες του συνδυασμού του, ζητώντας τους να στηρίξουν Σγουρό, εξαπέλυσε μύδρους, δείχνοντας πως ο ίδιος μάλλον δεν... τάσσεται υπέρ της σταθερότητας. «Χθεσινοί κυνικοί ‘αυτοδιοικητικοί’ οπορτουνιστές που για το συμφέρον τους πούλησαν την παράταξη, έχουν το θράσος να ζητάνε κρυφές συναντήσεις», έγραψε στο twitter, εξαπολύοντας βαριές κατηγορίες για τους αποσκιρτήσαντες «γαλάζιους» αυτοδιοικητικούς.

Ουδετερότητα Σπηλιωτόπουλου Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, στη στάση της ουδετερότητας φαίνεται να προσχωρεί και ο Άρης Σπηλιωτόπουλος για τον Δήμο Αθηναίων. Μιλώντας προχθές στον ρ/σ «Παραπολιτικά», ο υποψήφιος της Ν.Δ. για τον Δήμο Αθηναίων που έμεινε εκτός δεύτερου γύρου χαρακτήρισε «αποτυχημένο δήμαρχο»

Tων ευρωεκλογών και του β΄γύρου δημοτικών και περιφερειακών

Κατόπιν όλων των παραπάνω, καθίσταται σαφές ότι η αγωνία στο Μαξίμου για την έκβαση της διπλής αναμέτρησης της Κυριακής δεν περιορίζεται μόνο στο αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, αλλά και σε αυτό των αυτοδιοικητικών εκλογών. Κυβερνητικές πηγές δεν κρύβουν την εκτίμησή τους πως αν η Ν.Δ. -ή, καλύτερα, το μνημονιακό μπλοκ- χάσουν την Αττική και τον Δήμο Αθηναίων, τα πράγματα για την κυβέρνηση θα είναι δύσκολα. Παράλληλα, όμως, εκτός από το αυτοδιοικητικό Βατερλό που έχει ήδη υποστεί η βασική κυβερνώσα παράταξη, στο Μαξίμου περιμένουν με κομμένη την ανάσα το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης και τι θα σημάνει αυτό για την κυβερνητική σταθερότητα. Το άγχος του Μαξίμου δεν επικεντρώνεται μόνο στον «αδύναμο κρίκο» της κυβέρνησης -δηλαδή το ΠΑΣΟΚ- αλλά και στο ίδιο το ποσοστό της Ν.Δ. Αναλυτικά, αρκετά «γαλάζια» στελέχη θεωρούν ότι για το κόμμα του Αντ. Σαμαρά θα είναι δύσκολο να ξεπεράσει το 20% και υπενθυμίζουν στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες τους ότι «το πραγματικό ποσοστό του κόμματος είναι 19%» - παραπέμποντας στο αποτέλεσμα των εκλογών του Μαΐου του 2012. Αν οι εκτιμήσεις αυτές επιβεβαιωθούν, τότε η εσωστρέφεια θα ακυρώσει το «success story» του Αντ. Σαμαρά και η σταθερότητα της κυβέρνησης θα τεθεί εν αμφιβόλω. Άλλωστε, ο πρωθυπουργός ήδη αισθάνεται σαν «ξένος στο κόμμα του» και αυτό φάνηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Για παράδειγμα, η Ντ. Μπακογιάννη περιορίστηκε, στις δημόσιες εμφανίσεις της, στο να μας ενημερώνει πόσο... μικρό κόμμα είναι η Ν.Δ. και να μας εξηγεί γιατί ο Ευ. Βενιζέλος κάνει λάθος όταν θέτει εκβιαστικά διλήμματα περί «σταθερότητας». Ο Δ. Αβραμόπουλος έλαμψε διά της απουσίας του και στις ελάχιστες εμφανίσεις του μιλούσε για την ανάγκη... αναθεώρησης του Συντάγματος. Ενώ ο Κ. Καραμανλής, παρά το αίτημα του Μαξίμου να εκδώσει δήλωση στήριξης προς τη Ν.Δ., περιορίστηκε σε μία διαρροή σύμφωνα με την οποία έλεγε σε όσους του εύχονταν για τη γιορτή του πως «πρέπει να στηριχθεί η παράταξη»...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

7

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ, ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗΣ

Μάχη για να αλλάξουν σελίδα η Αττική και η Αθήνα «Στις 25 Μαΐου ψηφίζουμε για να απαλλαγεί η Αττική από τον ζόφο της πολιτικής που έχει διαλύσει τη χώρα και τους πολίτες» τονίζει η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου στο μήνυμά της για την αναμέτρηση του δεύτερου γύρου για την Περιφέρεια της Αττικής, τη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας. Από την πλευρά του ο υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων Γαβριήλ Σακελλαρίδης καλεί τους πολίτες της πρωτεύουσας της χώρας να ψηφίσουν «για μια δημοτική αρχή που θα υπερασπιστεί την πόλη και τους ανθρώπους της απέναντι σε κάθε πολιτική που καταστρέφει την κοινωνική συνοχή, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το περιβάλλον». Μία μέρα πριν από την κρίσιμη αναμέτρηση για τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, οι υποψήφιοι που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ τόσο στην Περιφέρεια Αττικής όσο και στον Δήμο Αθηναίων, μια περιοχή δηλαδή που αφορά το ένα τρίτο των ψηφοφόρων της χώρας, διεκδικούν με αξιώσεις τη νίκη, ύστερα από έναν εξαντλητικό προεκλογικό αγώνα κατά τον οποίο ήλθαν σε επαφή με χιλιάδες πολίτες, με τους οποίους συζή-

τησαν για τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους και βεβαίως για τους προγραμματικούς άξονες της Δύναμης Ζωής για την Αττική και της Ανοιχτής Πόλης για την Αθήνα, αντίστοιχα. Πρόκειται για μια μάχη που αφορά την περιοχή της χώρας στην οποία οι επιπτώσεις από την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών είναι πιο οξείες από οπουδήποτε αλλού, κι αυτό καθιστά τις δύο αναμετρήσεις ακόμα πιο σημαντικές. Στον δεύτερο γύρο της Περιφέρειας Αττικής η Ρένα Δούρου βρίσκεται αντιμέτωπη με τον απερχόμενο περιφερειάρχη Γιάννη Σγουρό, ο οποίος στηρίζεται από το κυβενητικό μπλοκ. Ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης βρίσκεται αντιμέτωπος με τον απερχόμενο δήμαρχο Γιώργο Καμίνη, ο οποίος στηρίζεται από τη Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜ.ΑΡ. και τις Γέφυρες των κ. Τζήμερου και Σκυλακάκη. Στην ανακοίνωσή της για τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κάλεσε για στήριξη των υποψηφίων της Αριστεράς. Το ΚΚΕ, από την άλλη, δεν διακρίνει διαφορές ανάμεσα στους υποψηφίους του ΣΥΡΙΖΑ και τους υποψηφίους της κυβέρνησης...

Το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ ΣΙΑ ΑΡΣΕΝΗΣ ΚΡΙΤΩΝ ΑΡΧΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΒΑΡΝΑΒΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΛΕΖΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΟΛΕΜΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ (ΧΑΡΗΣ) ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΝΑΤΑΣΑ ΚΑΛΥΒΗΣ ΑΛΕΚΟΣ ΚΑΝΑΚΗΣ ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΡΑΜΕΣΙΝΗ ΜΑΡΙΑ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΤΣΙΦΑΚΗΣ ΘΕΜΗΣ ΚΟΥΛΟΓΛΟΥ ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΟΥΝΕΒΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ

ΡΕΝΑ ΔΟΥΡΟΥ:

ΓΑΒΡΙΗΛ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΗΣ:

Ψηφίζουμε για μια νέα ρότα στην Αττική

Την Κυριακή αλλάζουμε την Αθήνα

Στις 25 Μαΐου ψηφίζουμε και παίρνουμε τις ζωές μας στα χέρια μας. Δίνουμε μια ψήφο απάντηση σε όλους όσοι ενέπαιζαν τους πολίτες, αυτοπροβαλλόμενοι ως δήθεν ακομμάτιστοι, δήθεν αμιγώς αυτοδιοικητικοί. Σαν να ήταν η Αυτοδιοίκηση κάποιου είδους κολυμβήθρα του Σιλωάμ, ένα είδος «κάθαρσης» από την κομματική ταυτότητα. Όμως η μάσκα του απερχόμενου περιφερειάρχη, που μάλιστα διεκδίκησε με πάθος το... λευκό πλάι στον συνδυασμό του, έπεσε με πάταγο το βράδυ της πρώτης Κυριακής. Όταν λάμβανε τις ευλογίες των κ. Γεωργιάδη, Κεδίκογλου, Γιακουμάτου. Πλέον δικαιολογίες και προσχηματικοί υποψήφιοι δεν υπάρχουν. Η επιλογή της δεύτερης Κυριακής είναι σαφής. Αφορά: Ή τον εκφραστή της πολιτικής που εξαθλιώνει την κοινωνία και αναιρεί την ίδια την ουσία της Περιφέρειας, καταντώντας την ένα απλό φοροεισπρακτικό γρανάζι του κυβερνητικού μηχανισμού. Ή τη Δύναμη Ζωής, που στοχεύει σε μια Περιφέρεια παράγοντα ευημερίας, προτάσσοντας ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο με κοινωνικά προτάγματα και αφήνοντας πίσω τον μνημονιακό χειμώνα. Στις 25 Μαΐου ψηφίζουμε για να απαλλαγεί η Αττική από τον ζόφο της πολιτικής που έχει διαλύσει τη χώρα και τους πολίτες. Ψηφίζουμε για μια νέα ρότα. Με τους πολίτες και τα προβλήματά τους στο επίκεντρο. Ψηφίζουμε Δύναμη Ζωής.

Όλο το προηγούμενο διάστημα η Ανοιχτή Πόλη όργωσε την Αθήνα. Βγήκαμε στις γειτονιές, στα μαγαζιά και στις πλατείες, μιλήσαμε με τον κόσμο για τα καθημερινά και τα τοπικά προβλήματα, συζητήσαμε για το πρόγραμμά μας, οργανώσαμε ανοιχτές συγκεντρώσεις στις δημοτικές κοινότητες. Ο κόσμος ανταποκρίθηκε και μας έφερε στον δεύτερο γύρο, με ένα αποτέλεσμα που δεν θεωρήθηκε καν έκπληξη. Στις 25 Μαΐου η Ανοιχτή Πόλη διεκδικεί με πολύ σοβαρές αξιώσεις τον Δήμο της Αθήνας. Σήμερα απευθυνόμαστε σε όλους τους δημοκρατικούς πολίτες, ανεξάρτητα από την επιλογή τους στον πρώτο γύρο. Απευθυνόμαστε και σε αυτούς που προτίμησαν την αποχή. Αλλά, πρώτα και κύρια, απευθυνόμαστε στους νέους ανθρώπους αυτής της πόλης. Η επιλογή αυτής της Κυριακής είναι ανάμεσα στην πόλη που ήδη ξέρουμε και την πόλη που θέλουμε. Ζητάμε από τους Αθηναίους και τις Αθηναίες να σταθούν στο πλευρό της Ανοιχτής Πόλης, για μια μεγάλη αλλαγή στην Αθήνα. Για μια νέα δημοτική αρχή, που θα ιεραρχεί τις ανθρώπινες ανάγκες και την ποιότητα ζωής πάνω από τις επιδιώξεις των κάθε είδους ιδιωτικών συμφερόντων. Για μια δημοτική αρχή που θα υπερασπιστεί την πόλη και τους ανθρώπους της απέναντι σε κάθε πολιτική που καταστρέφει την κοινωνική συνοχή, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το περιβάλλον. Για μια δημοτική αρχή που θα εφαρμόσει το πρόγραμμά της, βασισμένη, πρώτα και κύρια, στην ίδια τη συμμετοχή και την ενεργοποίηση των πολιτών. Ποτέ μια τέτοια αλλαγή στην Αθήνα δεν ήταν τόσο κοντά. Ας κάνουμε όλοι και όλες μαζί το μεγάλο βήμα. Είναι στο χέρι μας. Το αποτέλεσμα της 25ης Μαΐου θα είναι μια μεγάλη νίκη για την Αθήνα!

ΚΥΡΙΤΣΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΑΣΚΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΩΛΗ ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΑΡΤΑΛΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ ΜΕΣΤΑΝ ΟΣΜΑΝ ΟΥΜΙΤ ΜΗΛΙΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΕΝΟΣ ΑΛΕΞΗΣ ΜΠΟΥΡΝΟΥΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ ΗΛΙΑΣ ΞΥΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΟΥΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΓΙΑΝΝΗ ΣΟΦΗ ΠΕΡΚΑ ΠΕΤΗ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ ΠΕΠΗ ΡΟΜΠΟΛΗΣ ΣΑΒΒΑΣ ΣΑΚΟΡΑΦΑ ΣΟΦΙΑ ΣΒΙΓΚΟΥ ΟΥΡΑΝΙΑ (ΡΑΝΙΑ) ΣΠΑΝΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΠΗΛΙΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΓΔΑ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΝΗ ΤΟΛΙΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΣΟΥΛΑΚΟΥ ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ ΝΙΚΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΑΚΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΤΑΣΙΑ ΧΡΥΣΟΓΟΝΟΣ ΚΩΣΤΑΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ

8

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Ο Ευ. Βενιζέλος τα παίζει όλα για όλα

μετά τον έντονα πιεστικό τρόπο που έθεσε αρχικά το θέμα της αυτόματης διάλυσης της συγκυβέρνησης από ενδεχόμενη αποχώρηση του ΠΑΣΟΚ, έκανε μερικά βήματα πίσω προτάσσοντας το δίλημμα της «προοδευτικής σταθερότητας» και προαναγγέλλοντας ότι θα πάει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σε κάθε περίπτωση.

Αυτό διότι σε κάθε περίπτωση, είτε «θετικού» είτε αρνητικού αποτελέσματος, θέλει να κερδίσει χρόνο ανεξαρτήτως εκλογικής καταγραφής. Ο ίδιος μάλιστα έχει προαναγγείλει ουσιαστικά πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να κρατηθεί το κυβερνητικό σχήμα, λέγοντας ότι θα αξιοποιήσει όλα τα «εργαλεία», τα οποία όμως δεν έχει αποκαλύψει. Έχει προϊδεάσει όμως ότι οι κινήσεις του θα αφορούν κάποιου είδους προσπάθεια να πιέσει τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις ώστε να «σταματήσει ο διχασμός» και «να δούμε πώς θα πορευτεί ο τόπος». Η άρνηση των κομμάτων της αντιπολίτευσης να στηρίξουν την κυβερνητική προσπάθεια, εφόσον τους ζητηθεί, θα μπορούσε όμως να αποτελέσει και άλλοθι για μια «ηρωική έξοδο». Όμως ο Ευ. Βενιζέλος θέλει να κερδίσει χρόνο και ως προς την εσωτερική συζήτηση που αναπόφευκτα θα ανοίξει στο ΠΑΣΟΚ ανάλογα με τα αποτελέσματα. Προκειμένου να αποκρούσει τα σενάρια που αφορούν ενδεχόμενη αμφισβήτησή του, από τη μια δηλώνει ανοικτός σε όλες τις συζητήσεις ώστε να αποφορτίσει τους κραδασμούς και από την άλλη επισημαίνει σε όσους προετοιμάζονται να αντιπαρατεθούν ότι αυτό που προέχει δεν είναι τα κομματικά ζητήματα, καθώς «πρώτη προτεραιότητα είναι ο τόπος».

δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα αποφευχθούν κινήσεις εκ μέρους τους για αξιολόγηση ή αμφισβήτηση των κεντρικών αποφάσεων της πλειοψηφίας σχετικά με τη στρατηγική για τις συνεργασίες. Ο Γρ. Ψαριανός δεν κρύβει τις διαφωνίες του, δηλώνοντας ότι «προσωπικά δεν θα έθετα θέμα ηγεσίας, αλλά κάποια πράγματα, όπως οι στρατηγικές και οι πολιτικές της, θα πρέπει να αναθεωρηθούν και να συζητηθούν ξανά». Τον προβληματισμό του για την κάμψη των ποσοστών τού κόμματος μετά την αποχώρηση από την κυβέρνηση δεν κρύβει ούτε ο υποψήφιος ευρωβουλευτής Ανδ. Παπαδόπουλος, που και εκείνος ζητεί την επόμενη μέρα να απευθυνθεί η ΔΗΜ.ΑΡ. και στην Ελιά και στο Ποτάμι. Το βραδυφλεγές εσωκομματικό τοπίο συμπληρώνει η δημόσια στήριξη των Β. Οικονόμου και Γρ. Ψαριανού στους Γ. Μώραλη και Γ.

Σγουρό, παρά την έντονη διαφωνία που εξέφρασαν η Αγ. Κωνσταντίνου και την επόμενη μέρα ο Φ. Κουβέλης. Ο τελευταίος πάντως, εμφανίζεται πρόθυμος να υπάρξουν κομματικές συζητήσεις εφόσον τις ζητήσει κάποιο στέλεχος, υπενθυμίζοντας ωστόσο ότι στο πρόσφατο συνέδριο επανεξελέγη πρόεδρος με «ποσοστά Τσαουσέσκου», όπως είπε.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Όλα για όλα τα παίζει ο Ευ. Βενιζέλος στις αυριανές τριπλές κάλπες, για τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωπαϊκών εκλογών, καθώς γνωρίζει ότι τα αποτελέσματα της Ελιάς, σε συνδυασμό με εκείνα της Ν.Δ., μπορούν να διαμορφώσουν συνθήκες για αναπόφευκτες πολιτικές εξελίξεις. Η αγωνία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ σχετίζεται πρωτίστως με το ζήτημα της κυβερνητικής σταθερότητας, καθώς ενδεχόμενη κατάρρευσή της θα σημάνει αυτομάτως και δική του κατάρρευση εντός του κόμματος, με τους εσωτερικούς αντιπάλους του να καραδοκούν, περιμένοντας κι εκείνοι πού θα κάτσει η «μπίλια» για την Ελιά. Μπορεί ο Ευ. Βενιζέλος να ξορκίζει την «απευκταία» περίπτωση μιας βαριάς ήττας και να ευελπιστεί ότι τα εκλογικά στοιχεία θα είναι τέτοια που θα του επιτρέψουν μια «συνδυαστική ερμηνεία» την οποία θα μπορέσει να αξιοποιήσει ώστε να κερδίσει κατά το δυνατόν περισσότερο χρόνο, ωστόσο με το δίλημμα - «μπλόφα» που έθεσε πρώτος για «Ελιά ή αποσταθεροποίηση», προκειμένου να πιέσει για συσπείρωση του κόμματος του, έχει ήδη αυτοεγκλωβιστεί. Δηλαδή, έχοντας θέσει το δίλημμα και έχοντας μάλιστα ενισχύσει αυτό το «στοίχημα» σηκώνοντας το

γάντι που πέταξε ο Αλ. Τσίπρας για εκλογές - δημοψήφισμα, ο Ευ. Βενιζέλος δεν θα μπορέσει εκ των πραγμάτων να αποκρούσει ένα αποτέλεσμα που, όπως ο ίδιος έχει πει, θα δημιουργεί τη συνολική πολιτική αίσθηση ότι η κυβερνητική πλειοψηφία δεν θα μπορεί να σταθεί στη Βουλή αφού οι βουλευτές δεν θα μπορούν να λειτουργούν μη έχοντας την «εντολή» ή έστω την «ανοχή» της κοινωνίας. Η «συνδυαστική ερμηνεία» που θα κάνει το βράδυ της Κυριακής ο Ευ. Βενιζέλος θα αφορά τόσο τα τελικά αποτελέσματα στον Δήμο της Αθήνας και της Περιφέρειας Αττικής όσο και το ποσοστό της Ελιάς στις ευρωεκλογές. Φυσικά, παρόλο που έχει δηλώσει ότι δεν θα εξετα-

στούν αθροιστικά τα ποσοστά Ελιάς και Ν.Δ., τη «συνολική εικόνα» για τον ίδιο και τον Αντ. Σαμαρά θα επηρεάσει σε μέγιστο βαθμό το εύρος της διαφοράς του ΣΥΡΙΖΑ από τη Ν.Δ. Αλλά και τα αυτοδιοικητικά αποτελέσματα της Ν.Δ. θα προσμετρηθούν στη συνολική εικόνα. Ως προς αυτά, ο Ευ. Βενιζέλος υπέδειξε εμμέσως στους ψηφοφόρους και τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ να στηρίξουν τους υποψηφίους της Ν.Δ. σε όποιες Περιφέρειες και δήμους βρίσκονται απέναντι σε υποψηφίους του ΣΥΡΙΖΑ, καλώντας τους στο ερώτημα «Τσίπρας ή σταθερότητα» να «απαντήσουν ‘όχι’ στον κ. Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, ‘ναι’ στην προοδευτική σταθερότητα». Άλλωστε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ,

Η αγωνία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ σχετίζεται πρωτίστως με το ζήτημα της κυβερνητικής σταθερότητας, καθώς ενδεχόμενη κατάρρευσή της θα σημάνει αυτομάτως και δική του κατάρρευση εντός του κόμματος

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ

Περιμένει «δικαίωση» της ευρωκάλπης για να συνεχίσει τους σχεδιασμούς του ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΣ ΛΙΟΝΑΚΗΣ

Μάχη επιβίωσης, με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη ημέρα, αποτελεί η ευρωκάλπη για τη ΔΗΜ.ΑΡ. και τους σχεδιασμούς του Φ. Κουβέλη, ο οποίος ευελπιστεί ότι το κόμμα του θα εκλέξει ευρωβουλευτή και θα μπορέσει να αξιοποιήσει αυτή τη «δικαίωση» μετεκλογικά ως αφετηρία για να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο των προσπαθειών διεύρυνσης της ΔΗΜ.ΑΡ. - Προοδευτικής Συνεργασίας. Βασικοί αντίπαλοι της ΔΗΜ.ΑΡ. στον ανταγωνισμό για τον χώρο της Κεντροαριστεράς είναι η Ελιά και το Ποτάμι, απέναντι στους οποίους θέλει να σταθεί με ικανοποιητικό ποσοστό ο Φ. Κουβέλης, ώστε να αποφύγει εν συνεχεία να βρεθεί σε μειονεκτική θέση στις διεργασίες που αναμένεται να ακολουθήσουν, αλλά και να διατηρήσει το «πάνω χέρι» σε εσωκομματικό επίπεδο. Η ΔΗΜ.ΑΡ.

Η ΔΗΜ.ΑΡ. απέναντι στην Ελιά και στο Ποτάμι θέλει να σταθεί με ικανοποιητικό ποσοστό, ώστε να αποφύγει να βρεθεί σε μειονεκτική θέση την επόμενη μέρα

προσπαθεί να πετύχει τους εκλογικούς στόχους της, με τη ρητορική της περί «προοδευτικότητας» να κι-

νείται στον αντίποδα της ρητορικής του Ευ. Βενιζέλου. Ο Φ. Κουβέλης έχει άλλωστε υπογραμμίσει -στέλνοντας μήνυμα προς πολλές κατευθύνσεις, εντός και εκτός κόμματοςότι δεν υπάρχει περίπτωση επιστροφής του στην παρούσα κυβέρνηση, την οποία καταγγέλλει για εμμονική επιμονή σε νεοφιλελεύθερες πολιτικές. «Δεν επιλέγει η ΔΗΜ.ΑΡ. ούτε τον ρόλο του δημοκρατικού άλλοθι ούτε του διακοσμητή» προσθέτει. Εκτιμά επίσης ότι εάν η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη Ν.Δ. είναι μεγάλη στις ευρωεκλογές, μπορεί να διαμορφωθούν συνθήκες για πολιτικές εξελίξεις και πως σε κάθε περίπτωση, εφόσον προωθηθεί η εφαρμογή των νέων μέτρων που προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο, οι πρόωρες εθνικές εκλογές θα είναι αναπόφευκτες. Εάν οι εκλογικοί στόχοι του Φ. Κουβέλη δεν επιτευχθούν, τα προμηνύματα μερίδας της μειοψηφίας

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

9

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΘΑΡΙΣΤΡΙΕΣ ΥΠOYΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ:

Η κυβέρνηση κουρέλιασε το Σύνταγμα και τους νόμους ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΤΣΑΚΟΣ

Στον Άρειο Πάγο προσφεύγει το υπουργείο Οικονομικών κατά της απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου για την προσωρινή επαναπρόσληψη των 397 καθαριστριών στις υπηρεσίες του υπουργείου. Από την πλευρά τους, συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι των καθαριστριών υπέβαλαν μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου προκειμένου να διερευνηθούν οι λόγοι που το υπουργείο Οικονομικών μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμόσει τη δικαστική απόφαση. Όπως αναφέρει η ανακοίνωση της ΠΟΕ-ΔΟΥ, ζητείται από την Εισαγγελία Αθηνών «να διερευνηθεί η τυχόν τέλεση αδικημάτων που διώκονται αυτεπαγγέλτως, καθώς και η ποινική ευθύνη παντός υπαιτίου και, αναλόγως της αρμοδίου περί τούτου κρίσης, να διωχθούν οι υπαίτιοι και να τιμωρηθούν, όπως προβλέπει ο νόμος». Κατάφωρη παραβίαση του Συντάγματος και των νόμων, αλλά και βαθιά αντιδημοκρατική αντίληψη της κυβέρνησης Σαμαρά, καταλογίζει ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλοντας την άρνηση του υπουργού Οικονομικών να υλοποιήσει τη δικαστική απόφαση. Την εξόντωση των καθαριστριών

του υπουργείου Οικονομικών έχει στόχο η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου, η οποία -διά στόματος Γ. Θεοχάρη- παραδέχεται κυνικά ότι η μη επαναπρόσληψή τους παρά τη δικαστική δικαίωση είναι πολιτική απόφαση. Σύμφωνα με το σκεπτικό του υπουργείου, το οποίο βασίζεται σε ομόφωνη γνωμοδότηση του Α’ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο θα γίνει ούτως ώστε η υπόθεση να αντιμετωπιστεί στον συντομότερο χρόνο, δεδομένου ότι τίθενται ζητήματα εξαιρετικής σπουδαιότητας που αποτελούν τον πυρήνα του θεσμού της διαθεσιμότητας και συνδέονται με την ερμηνεία και την εφαρμογή συνταγματικών διατάξεων. Οι αγωνιζόμενες καθαρίστριες πάντως παραμένουν μέσα και έξω από το κτήριο της οδού Καρ. Σερβίας και καλούν τους πολίτες σε συμπαράσταση. «Το υπουργείο επέλεξε να μην κάνει έφεση, αλλά πήγε κατευθείαν στον Άρειο Πάγο. Γιατί όχι και στο Εφετείο;», αναρωτήθηκε ο δικηγόρος των καθαριστριών Γ. Καρούζος καλώντας το υπουργείο να εφαρμόσει την πρωτόδικη απόφαση για επαναπρόσληψη. Σχολιάζοντας την κυβερνητική στάση ο βουλευτής

του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Μητρόπουλος επισημαίνει ότι «ενώ η πρωτόδικη απόφαση αποδεικνύει ότι οι καθαρίστριες προσφέρουν έργο καλύτερο και με λιγότερη δημόσια δαπάνη από τις ιδιωτικές εταιρείες, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν την εφαρμόζει, αλλά με δικαστικές μεθοδεύσεις παρακάμπτει τη δεδομένη ιεραρχία των ένδικων μέσων» και καταγγέλλει

την κυβέρνηση πως «ασκεί απευθείας αναίρεση στον Άρειο Πάγο και αίτηση αναστολής ώστε να επιτύχει σύντομα δεδικασμένο, όχι μόνο για τις καθαρίστριες, αλλά και για όλες τις άλλες κατηγορίες εργαζομένων που τέθηκαν ή βρίσκονται σε διαθεσιμότητα». Ο ΣΥΡΙΖΑ, σε ανακοίνωσή του, τονίζει ότι η άρνηση του υπουργού Οι-

κονομικών να υλοποιήσει τη δικαστική απόφαση που δικαιώνει τις απολυμένες καθαρίστριες του υπουργείου και επιβάλλει την επαναπρόσληψή τους συνιστά πράξη παντελούς έλλειψης σεβασμού των δικαστικών αποφάσεων. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Δεν μπορεί ο κ. Στουρνάρας να γράφει στα παλιά του τα παπούτσια τις δικαστικές αποφάσεις. Μια τέτοιου τύπου αυταρχική και αλαζονική συμπεριφορά αποκαλύπτει τη βαθιά αντιδημοκρατική αντίληψη της κυβέρνησης Σαμαρά, που καθ’ όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησής του κουρέλιασε το Σύνταγμα και τους νόμους. Οι ημέρες τους όμως τελειώνουν. Την Κυριακή γυρίζουμε σελίδα». Στον πολύμηνο αγώνα των καθαριστριών αναφέρεται το Τμήμα Εργατικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ. Τονίζει ότι η μνημονιακή συγκυβέρνηση, στην προσπάθειά της να ισοπεδώσει τα εργασιακά δικαιώματα, να διαλύσει τις εργασιακές σχέσεις και να δημιουργήσει συνθήκες εργασιακού Μεσαίωνα στη χώρα, δεν διστάζει ακόμα και να παραβιάσει κατάφωρα το Σύνταγμα και τους νόμους.

ΖΩΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: 90 ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΡΑΧΝΙΑΖΟΥΝ ΣΤΑ ΣΥΡΤΑΡΙΑ

Η «Μαύρη Βίβλος» της κυβέρνησης ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΕΙΡΗΝΗ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ

Ανθολογία των διατάξεων της ντροπής, που τα τελευταία δύο χρόνια μετέτρεψαν το Κοινοβούλιο σε πλυντήριο σκανδάλων και νεκροταφείο ποινικών δικογραφιών, παραβιάζοντας δημοκρατική νομιμότητα, περιλαμβάνει η «Μαύρη Βίβλος» που παρουσίασε η επικεφαλής της Επιτροπής Ελέγχου Κοινοβουλευτικού Έργου του ΣΥΡΙΖΑ Ζωή Κωνσταντοπούλου. Πρόκειται για ένα χρήσιμο «εργαλείο» πληροφόρησης, εγρήγορσης των πολιτών, που, όπως σημείωσε η βουλευτής, είναι η απάντηση στη «νοθευμένη, λειψή και παραποιημένη ενημέρωση από ΜΜΕ που διαπλέκονται με την κυβερνητική εξουσία». Στη «Μαύρη Βίβλο» περιλαμβάνονται οι περίπου 90 ποινικές δικογραφίες που έχουν διαβιβαστεί στο Κοινοβούλιο από τον Ιούνιο του 2012 κατά υπουργών του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας (σ.σ.: ανάμεσά τους και η δικογραφία για το Μνημόνιο), οι οποίες όχι μόνο «αραχνιάζουν» στα συρτάρια, αλλά επιπλέον ο πρόεδρος της Βουλής Ευ. Μεϊμαράκης αρνείται να δώσει α-

ντίγραφά τους στους βουλευτές. Το ντοκουμέντο της ντροπής περιέχει επίσης και τις τρεις προτάσεις για σύσταση εξεταστικής επιτροπής (για τις ευθύνες υπαγωγής της χώρας στο Μνημόνιο, για την ΕΡΤ και για το σκάνδαλο των εξοπλιστικών και των υποβρυχίων), οι οποίες ερευνώνται μεν από τη Δικαιοσύνη, ωστόσο τη διερεύνηση των πολιτικών ευθυνών αρνήθηκαν στη Βουλή η Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜ.ΑΡ. Η κυβέρνηση, επίσης, μέσω της Βουλής προώθησε δεκάδες ντροπιαστικές διατάξεις για αμνήστευση, ασυλία και ατιμωρησία προσώπων που ελέγχονται ή πρέπει να ελεγχθούν από τη Δικαιοσύνη, με ενδεικτικές περιπτώσεις τους τραπεζίτες που έδωσαν δάνεια στα κόμματα, μέλη των διοικήσεων των ΔΕΚΟ που αποκρατικοποιούνται, τα πρόσωπα που ενέχονται σε υποθέσεις μιζών και διαφθοράς, του πρώην διαχειριστή της ΕΡΤ, αλλά και των φορολογικών διευκολύνσεων που παρείχε σε καναλάρχες, εφοπλιστές και καταθέτες της διαβόητης λίστας Λαγκάρντ.

24 Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου Η κοινοβουλευτική διαδικασία κα-

ταρρακώθηκε, καθώς η συγκυβέρνηση πέρασε 24 Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Μία εξ αυτών μάλιστα, που αφορούσε το «μαύρο» στην ΕΡΤ, δεν έχει κυρωθεί μέχρι σήμερα από τη Βουλή. Στη «Μαύρη Βίβλο» αναφέρονται ενδεικτικά: o Ο «φωτογραφικός» διαγωνισμός εκχώρησης του ψηφιακού φάσματος στην Digea για μια 15ετία, με υπολογιζόμενη ζημία του Δημοσίου ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ. o Η χαριστική σύμβαση παράδοσης του Ελληνικού. o Η σκανδαλώδης σύμβαση για τον ΟΠΑΠ, που παραχωρήθηκε στον πρωθυπουργικό φίλο Δημήτρη Μελισσανίδη. o Οι συμβάσεις για τους αυτοκινητόδρομους και η εκποίηση «φιλέτων» του Δημοσίου μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Η συγκυβέρνηση, από τον Αύγουστο του 2012, αποπειράθηκε να αναβιώσει τον άκυρο συμβιβασμό με τη Siemens, με βάση τον οποίο το Δημόσιο παραιτήθηκε από τις αξιώσεις του που υπερέβαιναν τα 2 δισ. ευρώ. Τελικά, ο επονείδιστος συμβιβασμός υπογράφηκε εκπρόθεσμα α-

πό τον Γ. Στουρνάρα. Στη «Μαύρη Βίβλο» επίσης περιλαμβάνονται η αναστολή και οριστική παύση της ποινικής δίωξης για πρώην, νυν και μελλοντικούς εκπροσώπους εταιρειών υπό αποκρατικοποίηση. Η αμνήστευση της απιστίας των τραπεζιτών. Η ασυλία για μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που επιστρατεύονται για να υποστηρίξουν κυβερνητικές ενέργειες. Η πώληση μετοχών του ΤΧΣ σε τιμές

χαμηλότερες της κτήσης τους και την ασυλία των μελών του. Ειδική αναφορά γίνεται στο ΤΑΙΠΕΔ. Ο διορισμός του προέδρου και του διευθύνοντος συμβούλου μεθοδεύτηκαν με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, ενώ με (ν)τροπολογία που πέρασε με την τρίτη ορίστηκε ότι κάθε υποψήφιος επενδυτής έχει πρόσβαση σε απόρρητα στοιχεία επιχειρήσεων, ακόμα και εκείνων που συνδέονται με την εθνική άμυνα, την ενέργεια και την ασφάλεια της χώρας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

10

OIKONOMIA

Υφαρπαγή εισοδήματος άλλων 2 δισ. με την κατάρτιση του προϋπολογισμού 2015

Πάνω από 2 δισ. ευρώ είναι «επισήμως» (με βάση την έκθεση της Κομισιόν) οι πρόσθετες επιβαρύνσεις που θα εντάξει στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους η τρόικα, με τους ελεγκτές των δανειστών να αναμένονται μέσα στον Ιούλιο και με το παραπάνω ποσό να τελεί υπό την αίρεσή τους... Η οικονομία επανέρχεται αμέσως μετά τις ευρωεκλογές και την παραδοσιακή «ανάγνωση του μηνύματος» στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας, μπαίνοντας σε «ρυθμούς μνημονιακής καθημερινότητας», καθώς επανέρχονται οι επικεφαλής ελεγκτές των δανειστών καταμεσής του καλοκαιριού για την αξιολόγηση, την παρακολούθηση της εκτέλεσης των εντολών της τρόικας από την ελληνική κυβέρνηση, την πρόοδο των προαπαιτούμενων και την εξακρίβωση του δημοσιονομικού κενού του 2015. Αυτό, σύμφωνα με τις μέχρι τούδε εκτιμήσεις -οι οποίες, ως είθισται, αναμένεται να αναθεωρηθούν-, υπερβαίνει τα 2 δισ. ευρώ. Το στίγμα για την κάλυψη του κενού έχουν δώσει τόσο η έκθεση της Κομισιόν όσο και το νέο Μεσοπρόθεσμο (2015-2018): παράταση της κατ’ ευφημισμόν «έκτακτης ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης» έως το 2016, κατάργηση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ και εισαγωγή νέου συστήματος παρακράτησης του φόρου, που θα συρρικνώνει δραστικά τα διαθέσιμα εισοδήματα των ελληνικών νοικοκυριών (καθώς ο υπολογι-

ΜΠΑΙΝΟΥΝ ΠΩΛΗΤΗΡΙΑ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΓΟΥΡΙΔΗΣ

Στο «σφυρί» ετοιμάζεται να βγάλει η κυβέρνηση πλήθος ακινήτων και παραλιών, δίνοντας «γη και ύδωρ» σε ιδιώτες, οι οποίοι θα σπεύσουν να εκμεταλλευτούν τα «δώρα» αυτής. Τα παραπάνω αφορούν όλη την επικράτεια, καθώς εδώ και καιρό έχουν «περάσει» στο ΤΑΙΠΕΔ πολλές εκτάσεις, οι οποίες ετοιμάζονται για «αξιοποίηση». Μπορεί ο τρόπος και ο χρόνος να μην είναι καθορισμένοι αυτή τη στιγμή, όμως το σίγουρο είναι ότι τα αναφερόμενα έχουν περιέλθει στα «χέρια» του Ταμείου σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες. Εξάλλου, δεν θα πρέπει να θεωρείται τυχαία η «πρεμούρα» της κυβέρνησης και δη του υπουργείου Οικονομικών να «τρέξει» το σχετικό σχέδιο νόμου για τους αιγιαλούς, το οποίο αποτελεί μνημονιακή δέσμευση της Ελλάδας έναντι της τρόικας, όπως αποκάλυψε η Κομισιόν, έπειτα από ε-

σμός των κρατήσεων φόρου επί μισθών και συντάξεων, θα διενεργείται επί του αθροίσματος όλων των καταβαλλόμενων αποδοχών και όχι αυτοτελώς από κάθε εργοδότη ή από κάθε ασφαλιστικό ταμείο), είναι ορισμένα -ενδεικτικά μόνο- από τα μέτρα που κρυφίως απεργάζονται οικονομικό επιτελείο και τρόικα. Στο μεταξύ, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔNT έχει προγραμματίσει να συνεδριάσει την ερχόμενη Παρασκευή για την έγκριση της πέμπτης αξιολόγησης για την Ελλάδα,

νείζονταν είτε θα τις αγόραζαν χαμηλότερα είτε επρόκειτο να τις αποκτήσουν όταν πιστώνονταν στους κωδικούς για τις νέες μετοχές της Εθνικής από την τελευταία αύξηση κεφαλαίου. Όμως, με ανακοίνωσή του το ΥΠΟΙΚ, την ώρα που η Εθνική είχε ήδη χάσει το 50% της αξίας της, έσπευσε όχι μόνο να καθησυχάσει τους επενδυτές, αλλά και να εγγυηθεί ότι δεν μπορεί να γίνει υποτιμητική κερδοσκοπία στη μετοχή, κάτι το οποίο διαψεύστηκε παντελώς. Κατόπιν, επανήλθε επιχειρώντας να... ρίξει τη μπάλα στην εξέδρα. «Αν κάποιοι επιχείρησαν να ‘σορτάρουν’ τη μετοχή της ΕΤΕ χωρίς να είναι ‘καλυμμένοι’ και μετά έτρεχαν να αγοράσουν όσο-όσο και τους έπιασε η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, επιβεβαιώνουν απολύτως την ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών (14.05.2014)», με τον ΣΥΡΙΖΑ να ζητάει τα επίσημα πορίσματα από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.

πενδύσεων και νόμου για χωροταξικό σχεδιασμό. o Συμπλήρωση λίστας με φόρους και χρεώσεις υπέρ τρίτων. o Ψήφιση κώδικα συμπεριφοράς για τα κρατικά και κυβερνητικά στελέχη. o Απόφαση για συμψηφισμό επιστροφής ΦΠΑ και οφειλών προς ασφαλιστικά ταμεία. o Ψήφιση νόμου για την ιατροφαρμακευτική κάλυψη ανασφάλιστων πολιτών και μείωση περιθωρίων κέρδους φαρμακείων. o Συγχώνευση υπό το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλων των επικουρικών ταμείων και εφαρμογή ρήτρας μηδενικού ελλείμματος από 1.1.2015 για όλα τα ταμεία που δεν ανήκουν στο ΕΤΕΑ. o Ψήφιση νόμου για δάση. o Ψήφιση πολυνομοσχεδίου μείωσης διοικητικών βαρών στο Δημόσιο. o Κατάργηση από 1.1.2015 των κοινωνικών πόρων (φόροι υπέρ τρίτων κ.λπ.) που χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις ταμείων αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας. o Νόμος για «μικρή ΔΕΗ» και εκκαθάριση όλων των ληξιπρόθεσμων χρεών Δημοσίου προς ΔΕΗ. o Νόμος για χρηματοδότηση κομμάτων και για δήλωση/παρακολούθηση των περιουσιακών στοιχείων.

Γ.Α.

ΘΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

στις 30 Μαΐου, όπως δήλωσε προχθές στην Ουάσιγκτον ο εκπρόσωπος του Ταμείου, Τζέρι Ράις, ο οποίος ανέφερε ακόμη πως η δόση η οποία θα εκταμιευτεί προς την Ελλάδα θα είναι 3,5 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται πάντως, ότι κανονικά η συνεδρίαση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί τις πρώτες ημέρες του Μαΐου, όμως αυτή αναβλήθηκε, καθώς εκτιμάται ότι υπήρχαν πολλές εκκρεμότητες για τα μέτρα που απαιτεί η τριπλή δόση Μαΐου - Ιουνίου - Ιουλίου και για το δημοσιονομικό κενό.

Πέραν όμως της δόσης αυτής του ΔΝΤ, υπάρχουν και οι δύο υπο-δόσεις Ιουνίου και Ιουλίου. Η πρώτη απαιτεί, μεταξύ άλλων, νέο άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων (λ.χ. μηχανικών και γεωτεχνικών) και επιχειρησιακές αντί συλλογικών συμβάσεων στην ακτοπλοΐα, με τις άλλες δύο υποδόσεις να συνδέονται με άλλα προαπαιτούμενα (από 6 για καθεμία υποδόση του 1 δισ. ευρώ), όπως είναι: o Ψήφιση νόμου για το υπαίθριο εμπόριο. o Ψήφιση νόμου αδειοδότησης ε-

«ΟΡΓΙΑΣΑΝ» ΤΑ ΞΕΝΑ FUNDS ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

«Κόντρα» ΣΥΡΙΖΑ - ΥΠΟΙΚ με αφορμή τις τράπεζες... Άγρια «κόντρα» μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και του υπουργείου Οικονομικών διεξήχθη τις προηγούμενες ημέρες, σχετικά με τα φαινόμενα υποτιμητικής κερδοσκοπίας που παρατηρήθηκαν στο Χρηματιστήριο, με αφορμή τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής και της Eurobank. Ο ΣΥΡΙΖΑ έθεσε θέμα παραίτησης του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, εγκαλώντας τον ως υπεύθυνο για τα κερδοσκοπικά «παιχνίδια» με τις ακάλυπτες πωλήσεις εκατομμυρίων μετοχών της Εθνικής Τράπεζας από τα... γνωστά funds, τα οποία λυμαίνονται την ελληνική οικονομία, που παρ’ ολίγον να τινάξουν το χρηματιστηριακό σύστημα στον αέρα... Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης στηλίτευσε με τρεις παρεμβάσεις του τα φαινόμενα υποτιμητικής κερδοσκοπίας, κυρίως από ξένους... επενδυτές, οι οποίοι επιχειρούσαν να κερδοσκοπήσουν πουλώντας στα ψηλά μετοχές τις οποίες δεν κατείχαν, αλλά είτε τις δα-

Στο «σφυρί» ολόκληρη η Ελλάδα ρώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και νυν υποψηφίου Νίκου Χουντή.

Τα «πωλητήρια» ανά την Ελλάδα Στο «πωλητήριο», που έχει αναρτήσει εδώ και καιρό το ΤΑΙΠΕΔ, ξεχωρίζουν στη Θεσσαλονίκη η στοά Μοδιάνο και η Σαλαμίνα, ενώ στη Χαλκιδική οι εκτάσεις σε Καλαμίτσι και Πόρτο Κουφό. Επίσης, περιλαμβάνονται δώδεκα ακίνητα στην Πλάκα, μεταξύ των οποίων το κινηματογραφικό σπίτι του ζεύγους Κοκοβίκου στην οδό Τριπόδων, αλλά και δίπατα σπίτια των αρχών του 19ου αιώνα, όπως αυτό στη Θέσπιδος και Ραγκαβά. Όσον αφορά την επικράτεια ξεχωρίζουν: o Μυρτούλα παραλία, περιοχή Κάτω Αχαΐα, Δυτική Αχαΐα o Κορφοχύλια, περιοχή Μαγούλιανα, Δήμος Γορτυνίας, Αρκαδία

o Άγιοι Ανάργυροι, περιοχή, Δήμος

Ερμιόνης, Αργολίδα, Πελοπόννησος o Κορωνησία, περιοχή, Άρτα o Καλαμίτσι, Δήμος Σιθωνίας, Χαλκιδική o Νέα Προποντίδα, Νέα Ηράκλεια, Χαλκιδική o Νέα Φώκαια, περιοχή, Δήμος Κασσάνδρας, Χαλκιδική o Περιοχή Πόρτο Κουφό, Τορώνη, Δήμος Σιθωνίας, Χαλκιδική o Περιοχή Φιλίζι, κοντά στη Νάουσα, Πάρος, Κυκλάδες o Αποκοφτό ή Αγία Κυριακή, περιοχή Άγιος Ιωάννης, Τήνος, Κυκλάδες o Ιξιά, Ρόδος, Δωδεκάνησα

Η Ελαφόνησος και οι σφοδρές αντιδράσεις Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί το ζήτημα της Ελαφονήσου. Κάτοικοι και φορείς του μικρού παραδεισένιου νησιού της Πελοποννήσου βρίσκονται στα χαρακώματα εξαι-

τίας του σχεδίου νόμου του υπουργείου Οικονομικών να βγάλει στο σφυρί τις διάσημες παραλίες του Σίμου και του Σαρακίνικου, οι οποίες φέρονται να εντάχθηκαν στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ. Το θέμα έχει προκαλέσει σάλο, με τις διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις να μιλούν για οικολογική καταστροφή σε μια περιοχή προστατευμένη από το δίκτυο Natura. Η Ελαφόνησος φέρεται να μπήκε στο χαρτοφυλάκιο του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), το οποίο προσφέρει (σε κάθε ενδιαφερόμενο) 175 στρέμματα λευκής αμμουδιάς στο Σαρακίνικο και τον Σίμο (με «Property Code» ΑΒΚ 382). Σε συνδυασμό με το άρθρο 14 του Ν. 3986/2011 (εφαρμοστικός νόμος του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου ΦΕΚ 152 Α), με την πώληση παραλίου ακινήτου μπορεί να αποκτηθεί από ιδιώτη το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και

παραλίας για 50 χρόνια! Βέβαια, με αφορμή τον θόρυβο που προκλήθηκε για την Ελαφόνησο, το Ταμείο Αξιοποίησης υπογραμμίζει με ανακοίνωσή του ότι «η όποια αξιοποίηση παραθαλάσσιων εκτάσεων προβλέπει ρητά την ελεύθερη πρόσβαση των λουόμενων στις παραλίες». Επίσης, τονίζει ότι οι χρήσεις που αναφέρονται στη λίστα προς πώληση είναι «ενδεικτικές» και «σε κάθε περίπτωση αφορούν ιδιαίτερα ήπια και οικολογική ανάπτυξη». Όπως ξεκαθαρίζει, εξάλλου, πριν την όποια αξιοποίηση θα γίνει κατάρτιση Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Μελέτης για την οποία γνωμοδοτεί και το Συμβούλιο της Επικρατείας, καθώς και δημόσια διαβούλευση και ανοικτός διάλογος με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, με γνώμονα τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος. Πάντως, η ουσία είναι πως οι πωλήσεις είναι στον δρόμο...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

11

ΑΡΘΡΑ

Προκλητική στήριξη των δανειστών και μεθοδεύσεις των τελευταίων μηνών της κυβέρνησης για να διασωθεί ΤΟΥ ΜΑΝΟΛΗ Γ. ΔΡΕΤΤΑΚΗ*

Το εκλογικό σώμα στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου, εκτός από την εκλογή των αντιπροσώπων της χώρας μας στο Ευρωκοινοβούλιο, καλείται να εγκρίνει τη συνέχιση ή την απόρριψη της καταστροφικής πολιτικής των διαδοχικών κυβερνήσεων από το 2010 μέχρι σήμερα και, κατά συνέπεια, την παραμονή της σημερινής κυβέρνησης στην εξουσία ή την, μετά από πρόωρες εκλογές, αποπομπή της και την ανάδειξη μιας άλλης κυβέρνησης, η οποία θα εφαρμόσει μια ριζικά διαφορετική πολιτική. Παρά το γεγονός ότι στελέχη της κυβέρνησης επιστρατεύουν το γνωστό επιχείρημα ότι στις ευρωεκλογές δεν εκλέγεται νέα κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός με κομπάρσους τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και τους αρμόδιους υπουργούς, κάνουν, τους δύο τελευταίους μήνες, το παν για να αποφύγουν μια συντριπτική ήττα. Πρώτα απ’ όλα ζήτησαν και ζητούν την αμέριστη στήριξη των δανειστών μας και ιδιαίτερα της Γερμανίας, η οποία έχει επιβάλει την πολιτική της λιτότητας σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης και η οποία εφαρμόζεται με ιδιαίτερη σκληρότητα στη χώρα μας, με συνέπεια την απαξίωση ενός μεγάλου μέρους του παραγωγικού ιστού της και την επισώρευση των δεινών που υφίσταται η μεγάλη πλειονότητα του λαού. Η άφιξη της Γερμανίδας καγκελαρίου και άλλων Γερμανών αξιωματούχων της χώρας αυτής και οι δηλώσεις τους καθώς και οι δηλώσεις ηγετών των χωρών του Βορρά (με τελευταίο «κρούσμα» τις απαράδεκτους χαρακτηρισμούς του πρώην πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου και πρώην προέδρου του Eurogroup για ακαταλληλότητα(!) για την πρωθυπουργία του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης) στοχεύουν στη στήριξη της κυβέρνησης και την αποδυνάμωση της αντιπολίτευσης. Η παραπάνω στήριξη συνεπικουρείται από την αποδοχή από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της τρόικας των μεθοδεύσεων της κυβέρνησης για την εμφάνιση εικονικού πρωτογενούς πλεονάσματος, ενώ στην πραγματικότητα -όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat- υπάρχει πενταπλάσιο πρωτογενές έλλειμμα το 2013. Όλ’

αυτά δείχνουν καθαρά ότι οι δανειστές μας θεωρούν πως μόνο η κυβέρνηση αυτή εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους και, ειδικότερα, διασφαλίζει την εξόφληση των δανείων που μας έχουν χορηγήσει συν, φυσικά, τους τόκους. Η στήριξη, όμως, αυτή δεν αρκεί για να διασωθεί η κυβέρνηση. Για τον λόγο αυτό τους τελευταίους μήνες έχει, με οριακή πλειοψηφία, αλλάξει βασικές διατάξεις της νομοθεσίας των ευρωεκλογών, με στόχο την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποδυνάμωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και των κομμάτων που έχουν ταχθεί εναντίον της μνημονιακής πολιτικής. Ανάμεσα στις διατάξεις αυτές είναι: α) Η κατάργηση της λίστας και η εισαγωγή του σταυρού προτίμησης σε συνδυασμό με τον διπλασιασμό του αριθμού των υποψηφίων που μπορούν να περιληφθούν στο ψηφοδέλτιο του κάθε κόμματος. Με την τροποποίηση αυτή ουσιαστικά η κυβέρνηση θέλει να προσελκύσει τις ψήφους των εκλογέων που θα υποστηρίξουν υποψηφίους που περιλαμβάνονται στο ψηφοδέλτιο των δύο κομμάτων εξουσίας, αφού είναι γεγονός ότι ένα σημαντικό ποσοστό εκείνων που τα ψήφισαν το 2009 τα έχουν εγκαταλείψει και είτε ψηφίζουν άλλα κόμματα είτε απέχουν των εκλογών. Ο σταυρός, όμως, προτίμησης δεν εξασφαλίζει την εκλογή προσώπων που έχουν τα προσόντα να εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στο Ευρωκοινοβούλιο, πράγμα που μπορούσε να το διασφαλίσει η επιλογή και τοποθέτηση τέτοιων προσώπων σε εκλόγιμες θέσεις στη λίστα. β) Η δραστική περικοπή της επιχορήγησης των κομμάτων από τον κρατικό προϋπολογισμό και η κατανομή του μειωμένου συνολικού ποσού με βάση τα (εκτός τόπου και χρόνου) αποτελέσματα των ευρωεκλογών του 2009. Με βάση την κατανομή αυτή, το συρρικνωμένο ΠΑΣΟΚ έλαβε τριπλάσιο ποσό από εκείνο

που έλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ, τη στιγμή που, με βάση όλες τις δημοσκοπήσεις, η δύναμη του είναι το ένα τέταρτο ή και λιγότερο από εκείνο της αξιωματικής αντιπολίτευσης (με ποια, όμως, λογική επιχορηγείται το ΠΑΣΟΚ, όταν το ίδιο δεν «κατεβάζει» δικό του ψηφοδέλτιο;). Επιπλέον, η διαπλοκή των κυβερνητικών εταίρων και των υποψηφίων τους με τα οικονομικά συμφέροντα, τους εξασφαλίζει πολύ περισσότερα οικονομικά μέσα απ’ ό,τι εκείνα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. γ) Η διεξαγωγή των ευρωεκλογών τη δεύτερη Κυριακή αντί της πρώτης. Η απόφαση αυτή ενισχύει την τάση αποχής κατά πολλούς τρόπους. Πολλοί από εκείνους που ψηφίζουν σε διαφορετική πόλη ή νομό από εκείνον που κατοικούν και έχουν την οικονομική δυνατότητα να μεταβούν και να ψηφίσουν την πρώτη Κυριακή για δημάρχους και περιφερειάρχες, μπορεί να μην έχουν την οικονομική δυνατότητα να πάνε και να

ψηφίσουν τη δεύτερη Κυριακή. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε εκείνους που δεν έχουν οικονομικό πρόβλημα, αλλά εκεί που ψήφισαν αναδείχτηκε δήμαρχος ή/και περιφερειάρχης την πρώτη Κυριακή. δ) Η διεξαγωγή και δημοσιοποίηση δημοσκοπήσεων μέχρι και δύο μέρες πριν από τις εκλογές. Τα κόμματα της συγκυβέρνησης έχουν τη δυνατότητα παραγγελίας όσων δημοσκοπήσεων θέλουν και μπορούν να επιλέγουν να δημοσιοποιήσουν αυτές που τα ευνοούν. Και είναι γνωστό πόσο οι δημοσκοπήσεις αυτές επηρεάζουν ένα σημαντικό ποσοστό των ψηφοφόρων. ε) Η προκλητική προβολή από τα τηλεοπτικά κανάλια (λόγω της διαπλοκής τους με αυτά) των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση και ιδιαίτερα τη Ν.Δ. και ορισμένων από τους υποψηφίους τους καθώς και η περιορισμένη προβολή των κομμάτων της αντιπολίτευσης (και ιδιαίτερα της αξιωματικής) και η μικρή

ÅÊÅÉ ÐÏÕ ÏÉ ÁËËÏÉ ÂÁÆÏÕÍ ÔÅËÅÉÁ

ÅÌÅÉÓ ÂÁÆÏÕÌÅ ÔÁ ÐÑÁÃÌÁÔÁ ÓÔÇ ÈÅÓÇ ÔÏÕÓ ÁÕÔÇ ÔÇÍ ÐÅÌÐÔÇ 29 ÌÁÚÏÕ

προβολή υποψηφίων τους ή/και αποκλεισμός ορισμένων από αυτούς. Το μεγάλο ερώτημα, στο οποίο θα περιμένουμε την απάντηση το βράδυ της 25ης Μαΐου, είναι: Η προκλητική στήριξη της κυβέρνησης από τους δανειστές μας και όλες οι παραπάνω μεθοδεύσεις θα έχουν ως αποτέλεσμα να καταφέρει να βγει πρώτο κόμμα η Ν.Δ. και να διασωθεί το (κρυπτόμενο στην Ελιά) ΠΑΣΟΚ με ένα ευπρεπές ποσοστό; Ή η πλειονότητα των εκατομμυρίων πολιτών που υποφέρουν τα πάνδεινα από τις συνέπειες των μέτρων των Μνημονίων τα τέσσερα τελευταία χρόνια, θα εκφράσουν κατά τρόπο αποφασιστικό την αποδοκιμασία τους στη δικομματική κυβέρνηση και θα την εξαναγκάσουν να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές; Ίδωμεν.

* Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

12

AΡΘΡΑ

Η μυθολογία της παραπλάνησης Μήπως είναι τώρα η ώρα να πέσουν οι μύθοι; Όλοι αυτοί οι μύθοι που μας στοιχειώνουν εδώ και καιρό. Οι οποίοι έχουν συστηματικά και μεθοΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ δευμένα επιστρατευτεί, προκειμένου ΠΑΪΚΟΥ να βγει το άσπρο μαύρο. Εν πλήρει επιγνώσει, ασφαλώς, των εμπνευστών και των διακινητών τους ότι, απλώς, παραπλανούν τον λαό. Προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά τους σχέδια. Ή, επιεικέστερα, έτσι, για να μην υιοθετήσουμε σεναριολογία εξυπηρέτησης άνομων συμφερόντων, προκειμένου να προσαρμόσουν την πραγματικότητα στις επιθυμίες τους... Ας δούμε λοιπόν, με την οφειλόμενη προσοχή, κάποιους απ’ αυτούς τους κυρίαρχους μύθους. Μύθος πρώτος. Η Ελλάδα θα είχε σοβαρό πρόβλημα, έτσι και γινόταν ο Αλέξης Τσίπρας πρωθυπουργός.

Eκτός των άλλων, και επειδή δεν θα μπορούσε να σταθεί με στοιχειώδη επάρκεια απέναντι στα ιερά τέρατα της ευρωπαϊκής ελίτ. Πολύ λιγότερο θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αυτά τα ιερά τέρατα. Ε, λοιπόν, το ευρωπαϊκό debate, που όλοι είδαμε ή όλοι μάθαμε γι’ αυτό, απέδειξε ότι ο Τσίπρας μπορεί και παραμπορεί να σταθεί απέναντί τους. Και να κερδίσει τις εντυπώσεις. Και βέβαια, όχι μονάχα τις εντυπώσεις. Μύθος δεύτερος. Άλλα λέει ο Τσίπρας μέσα και άλλα έξω. Διαφορετικά

απευθύνεται στο εθνικό και διαφορετικά στο διεθνές ακροατήριο, διαφορετικότερα ακόμη στους ξένους επισήμους. Αυτό κι αν διακινήθηκε, με επιμονή στα όρια της εμμονής, από τους αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ, προεξάρχοντος, επ’ αυτού, του ΚΚΕ. Ε, λοιπόν, το debate απέδειξε περίτρανα ότι με την ίδια γλώσσα μιλάει ο Τσίπρας παντού. Και μέσα κι έξω και παντού. Με τη γλώσσα της διεκδικούσης, για λογαριασμό των λαών, ευρωπαϊκής Αριστεράς. Μύθος τρίτος. Ο Τσίπρας στο debate υπερασπίστηκε τον Παπανδρέου, αλλά και τον Μπερλουσκόνι. Ισχυρισμός, που εγγίζει τα όρια της γελοιότητας. Δεδομένου ότι ούτε κατά διάνοια ο Τσίπρας υπερασπίστηκε τον Παπανδρέου, ούτε βεβαίως τον Μπερ-

λουσκόνι. Υπερασπίστηκε απλώς το δικαίωμα των λαών να έχουν τους πρωθυπουργούς και τις κυβερνήσεις που επιθυμούν. Και να μην μπορούν ευρωνταβατζήδες τύπου Μέρκελ, Σαρκοζί ή και Μπαρόζο να τους αποκαθηλώνουν κατά το δοκούν. Μύθος τέταρτος. Ο Τσίπρας υιοθέτησε τώρα, στο ευρω-debate, το δημοψήφισμα του Παπανδρέου. Ενώ τότε, το φθινόπωρο του 2011, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ταχθεί εναντίον του, αποκαλώντας το πολιτικό τρυκ. Ε, λοιπόν, ουδέποτε υπερασπίστηκε το δημοψήφισμα ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Υπερασπίστηκε το δικαίωμα των εκλεγμένων πρωθυπουργών της χώρας να προχωρούν στην επιλογή του δημοψηφίσματος. Και να μην είναι σε θέση οι ευρωνταβατζήδες, που λέγαμε, να τους το ακυρώνουν, έτσι, με τσαμπουκά. Υπερασπίστηκε, μ’ άλλα λόγια, την ακεραιότητα της δημοκρατίας, υπερασπίστηκε την αξιοπρέπεια της χώρας. Αξίζει, σ’ αυτό το σημείο, να θυμηθούμε κάτι που πέρασε σχεδόν απαρατήρητο και -περιέργως;- ασχολίαστο. Πως όταν ο εκ των συνομιλητών του Αλέξη Τσίπρα στο debate, ο ευρωφιλελεύθερος Γκυ Φέρχοφσταντ, του έδωσε πάσα, λέγοντας πως οι κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ είναι που οδήγησαν την Ελλάδα στην καταστροφή, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έκα-

νε πως δεν το άκουσε, απέφυγε να το αξιοποιήσει για εσωτερική κατανάλωση. Δεν θέλησε, προφανέστατα, να δώσει το δικαίωμα στους ξένους να επεμβαίνουν στα εσωτερικά μας. Εν ονόματι της αξιοπρέπειας της χώρας. Σε πλήρη αντίθεση με την τακτική των άλλων, που σπεύδουν περιχαρείς ν’ αξιοποιήσουν την όποια αντι-ΣΥΡΙΖΑ απρεπή παρέμβαση του οποιουδήποτε ξένου. Με τελευταία, και πολύ χαρακτηριστική ασφαλώς, την πολιτική ασχημία του ευρωδεξιού Ζαν Πολ Γιούνκερ. Μύθος πέμπτος. Πρόκειται για τη μείζονα μυθολογική κατασκευή, με χαρακτηριστικά «colpo grosso», του κυβερνητικού μπλοκ και των απολογητών της πολιτικής του. Επί της οποίας ξεσαλώνουν κυριολεκτικά, έως και σήμερα, τα συστημικά μέσα. Στο παρά τρίχα τη γλυτώσαμε και δεν μας διώξανε κλωτσηδόν από την Ευρωζώνη, τότε, το 2011, υποστηρίζουν οι περί ων ο λόγος. Και το χρωστάμε, εννοείται, στον Σαμαρά και στον Βενιζέλο, που κάνανε πέτρα την καρδιά τους, και θυσιαστήκανε για πάρτη μας. Επικαλούνται δε, διαστρέφοντάς τες, τις αποκαλύψεις των Financial Times, κάνουν σημαία το λεγόμενο «σχέδιο Ζ» και ό,τι άλλο τέλος πάντων τους έρχεται στο κεφάλι. Συνοδευόμενα όλ’ αυτά από τρομολαγνικά σενάρια ανατρι-

χίλας, για τα δεινά που επρόκειτο να επιπέσουν επί της κεφαλής μας, εάν προβάλλαμε την παραμικρή αντίσταση. Και συνδέοντάς τα βεβαίως με τα ζητούμενα του παρόντος, έτσι, για να μην ξεχνιόμαστε. Εδώ έχουμε να κάνουμε με την κορύφωση της επιχείρησης παραπλάνησης. Δεδομένου ότι, με βάση όλες, χωρίς εξαίρεση, τις αποκαλύψεις, προκύπτει η παραδοχή (ακόμη κι από τον ίδιο τον Σόιμπλε, ο οποίος δημοσίως διέψευσε ότι εισηγήθηκε ποτέ τα σχετικά), πως έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ θα ισοδυναμούσε με κατάρρευση της Ευρωζώνης. Κι ας κατήρτιζαν -κατά καθήκον- όσα σχέδια ήθελαν οι ευρωτεχνοκράτες, εκείνοι που πάντως δεν παίρνουν τις αποφάσεις. Ε, και δεν είναι βεβαίως λογικό να υποθέσει ο οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος πως οι ευρωπαϊκές κεφαλές θα ρισκάριζαν εν ψυχρώ τη διάλυση της Ευρωζώνης. Πρόκειται για κάποιες μόνο από τις όψεις της συστηματικής, της σκόπιμης, της μεθοδευμένης επιχείρησης παραπλάνησης, αλλά και κατατρομοκράτησης των πολιτών. Καλό είναι λοιπόν, τώρα πια, να πέφτουν ένας - ένας οι μύθοι. Έτσι, για να πάμε με καθαρό μυαλό σήμερα στην κάλπη. Το χρωστάμε πρώτα-πρώτα στους εαυτούς μας...

Εις τον πατριωτισμό των Ελλήνων... ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΗΣΤΟΥ

Τι άρθρο άποψης να γράψεις όταν τα γεγονότα είναι τόσο αποκαλυπτικά για την υποταγή και το ξεπούλημα της χώρας; Ο Επίτροπος Οικονομικών της Κομισιόν Siim Kallas, αντικαταστάτης του Όλι Ρεν, απάντησε σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Χουντή για την ελληνική ακτογραμμή και για τα δάση. Το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό είναι μνημονιακή δέσμευση και πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα, είπε σχετικά. Ο Νίκος Χουντής ζητούσε να μάθει από την Κομισιόν «ποια ήταν τα συγκεκριμένα θέματα που συζητήθηκαν μεταξύ τρόικας και ελληνικής κυβέρνησης για το Μεσοπρόθεσμο και τι τελικά συμφωνήθηκε». ΣΤΗΝ ΑΠΑΝΤΗΣΗ του, ο κ. Kallas, χωρίς να κρύβει τα λόγια του, ομολογεί ότι αποτελεί μνημονιακή δέσμευση της Ελλάδας να θεσπίσει ταχέως νομοθεσία για τις παράκτιες ζώνες, τονίζοντας μάλιστα ότι το νομοσχέδιο αυτό θα πρέπει να έχει ως στόχο, μεταξύ άλλων, «τη διευκόλυνση των ‘στρατηγικών επενδύσεων’ και τις ‘ιδιωτικοποιήσεις’». Στη συνέχεια της απάντησής του, ο κ. Kallas ενημερώνει ότι: «Επίσης οι ελληνικές αρχές θα θεσπίσουν νέο νόμο περί δασοκομίας για να αποσαφηνίσουν τον ορισμό των δασών και των δασικών γαιών». Ευτυχώς που ο αέρας δεν ιδιωτικοποιείται. ¨Όμως ο αέρας, η ατμόσφαιρα γενικά, παραχω-

ρείται στους κρατικοδίαιτους εργολάβους για να τον ρυπάνουν κερδίζοντας δισεκατομμύρια από τις καύσεις σκουπιδιών, κόβοντας χρόνια από τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών! ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ της εβδομάδας ο πρωθυπουργός Θαμαράς (όπως εύστοχα τον χαρακτήρισε η «Εφημερίδα των Συντακτών»), μπροστά στον κίνδυνο να απολέσει την εξουσία του αφού θα καταδικαστεί η κυβερνητική πολιτική στις αυριανές ευρωεκλογές, δεν δίστασε να υποσχεθεί ότι μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια θα δημιουργηθούν 550.000 νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες σε μία επταετία θα γίνουν 770.000! Ούτε ο μάγος Βανκάντρα δεν θα μπορούσε να πραγματοποιήσει σε περίοδο παρατεταμένης ύφεσης, αποβιομηχάνισης και ραγδαίας συρρίκνωσης των εισοδημάτων τέτοιο θαύμα. Φυσικά ο Σαμαράς κράτησε μυστική τη συνταγή της τούρμπο ανάπτυξης. Αδίστακτος είναι, αλλά όχι και τόσο χαζός, αν και αυτό παίζεται. Σε λίγο καιρό δεν θα είναι πρωθυπουργός, οπότε πώς μπορεί κανείς να του ζητήσει ευθύνες για κάτι που υπόσχεται; Εξάλλου, ούτε ο Βενιζέλος θα κυκλοφορεί για να τον ρωτήσουμε, ως αναπληρωτή πρωθυπουργό, πού πήγαν οι υποσχέσεις του συνεταίρου του. ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΩ αν οι άνεργοι θα αντέξουν πέντε χρόνια, όπως τους ζητάει ο Σαμαράς, αλλά οι συνταξιούχοι που από τις πετσοκομμένες απολαβές τους συντηρούν παιδιά και εγγόνια, θα εξαθλιωθούν, καθώς με ξαφνικό θάνατο απειλούνται τα περισσότερα ταμεία επι-

κουρικής ασφάλισης και χορήγησης εφάπαξ, αφού η κατάργηση των κοινωνικών πόρων, που αποφάσισε το υπουργείο Εργασίας, θα έχει ως αποτέλεσμα να υποστούν δραματικές απώλειες εσόδων, που εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 500.000.000 ευρώ σε ετήσια βάση. Μήπως ο Σαμαράς, όταν λέει πως θα μας κάνει Ευρώπη σε πέντε χρόνια, εννοεί ότι πρέπει να μεταναστεύσουμε για να σώσουμε τις ζωές μας; ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ να μετατραπεί η χώρα μας σε αποικία, με προνομιακής ομορφιάς ζώνες για πλούσιους και φαβέλες για την πλειονότητα των ιθαγενών, συνεχίζεται. Οι νέοι ιδιοκτήτες της πατρίδας μας είναι τόσο άπληστοι και ασεβείς, σε σημείο να θεωρούν ότι το να κάνεις την ακτή του Σαρωνικού Ντουμπάι είναι το ίδιο! Αν ο Ποσειδώνας δεν θα μπορεί να βλέπει πλέον την Αθηνά, δεν έχει καμία σημασία. Τι στο καλό θα απολαύσουν όταν η μαγική ατμόσφαιρα της ιστορικής Αττικής μετατραπεί σε πεδίο βολής όπου θα ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι; ΚΑΙ ο ελληνικός λαός; Τι κάνει ο ελληνικός λαός; Ζόρικο ερώτημα για πολίτες με μηδενική ενημέρωση και περιορισμένο ενδιαφέρον να μάθουν και να κρίνουν τα όσα συμβαίνουν στον τόπο. Δύσκολη απάντηση, όταν για χρόνια η ατομικότητα κυριάρχησε στη ζωή των Νεοελλήνων και ο σεβασμός των συμπολιτών, των κοινοχρήστων χώρων των πόλεών μας ως σχέση ανθρωπισμού και πολιτισμού, ατρόφη-

σε, σχεδόν μέχρι εξαφάνισης. Κάποιος παλαιός αριστερός, πριν κάμποσα χρόνια, βλέποντας τις εξελίξεις στην ελληνική κοινωνία μού έλεγε: «Η κάθαρση θα επέλθει διά της κρίσεως.» Η κρίση ήρθε, συνεχίζεται και είναι οδυνηρή για όλους. Πότε θα γίνει κάθαρση; ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ αυτό πρέπει να απαντήσουν όλοι όσοι ζητούν την ψήφο μας, δηλαδή την εντολή μας για να αποτρέψουν την καταστροφή της πατρίδας μας. Σαμαράς και Βενιζέλος έχουν πουλήσει την ψυχή τους στη Μέρκελ, από την οποία εξαρτάται η απόλαυση της εξουσίας τους, αδιάφορο αν αυτή η εξουσία είναι της κολάσεως. Με βασικό στήριγμα τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως ο λαός αποφάσισε, όλες οι πατριωτικές δυνάμεις πρέπει να εγερθούν τώρα για τη σωτηρία του τόπου. Η πρώτη μάχη είναι να απελευθερώσουμε το ταχύτερο δυνατόν την Ελλάδα. Την πατρίδα μας. Είναι ιστορικό χρέος για όλους. Το σύνθημα «ελευθερία η θάνατος» ίσως σήμερα να μοιάζει και να είναι υπερβολικό. Αν περιμένουμε όμως για πολύ και προσπεράσουμε την κρίσιμη στιγμή, το σύνθημα που γοήτευσε τους ευρωπαϊκούς λαούς και δημιούργησε κύματα φιλελληνισμού θα μείνει κουτσό και τον εθνικό μας ύμνο κανείς δεν θα δικαιούται να τον τραγουδήσει. Άλλωστε τα παρατεταμένα βασανιστήρια είναι πολύ χειρότερα από τον θάνατο, θα μας έλεγαν (αν μπορούσαν) οι χιλιάδες συμπολίτες μας που δεν άντεξαν τη μνημονιακή ζωή. dchristou52@gmail.com

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

13

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ Η ΑΛΛΗ ΕΥΡΩΠΗ ΜΕ ΤΟΝ ΤΣΙΠΡΑ

Το πρόπλασμα για τον ΣΥΡΙΖΑ Ιταλίας ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΙΛΑΝΟ - ΙΤΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα, με τον ενθουσιασμό που τροφοδότησε η επίσκεψη στο Μιλάνο και το Τορίνο του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και τη μεγάλη συγκέντρωση που μετέτρεψε ξανά την Μπολώνια στην καρδιά της «κόκκινης» Ιταλίας, φιλοδοξεί να ανοίξει σήμερα ένα πρώτο ρήγμα ανάμεσα στα δύο μέτωπα που προσπαθούν να μονοπωλήσουν το πολιτικό σκηνικό στην Ιταλία: την πλατιά συμμαχία Ρέντζι και Δεξιάς, που κυβερνά την χώρα, και τον επικίνδυνο λαϊκισμό του Μπέπε Γκρίλο. Η κυβέρνηση Ρέντζι και το σύστημα των μέσων ενημέρωσης που τη στηρίζουν, από τη δημόσια τηλεόραση και ραδιόφωνο της RAI έως τα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης, προχώρησαν σε μια πρωτοφανή λογοκρισία του «ψηφοδελτίου Τσίπρα» για οποιαδήποτε δημοκρατική, και κυρίως ευρωπαϊκή, χώρα. Η κυβέρνηση της πλατιάς συμμαχίας και κυρίως το Δημοκρατικό Κόμμα φοβούνται τη δημιουργία μιας ισχυρής και αυτόνομης Αριστεράς μακριά από τα κεντροαριστερά και μνημονιακά σενάρια. Ακόμη και ο ιδρυτής της «Ρεπούμπλικα» Εουτζένιο Σκάλφαρι επιστρατεύθηκε για να στηρίξει την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία εναντίον του Αλέξη Τσίπρα: Ψηφίστε τον Σουλτς και στηρίξτε την πλατιά συμμαχία συντηρητικών και σοσιαλιστών στην Ευρώπη και παντού και τον Ρέντζι στην Ιταλία τόνισε ο Σκάλφαρι στο μακροσκελές σχόλιό του στη «Ρεπούμπλικα» καθιστώντας σαφή τη συναίνεσή του στη νεκρανάσταση του Μπερλουσκόνι από τον Ρέντζι. Ο λαϊκιστής ηθοποιός Μπέπε Γκρίλο προσπαθεί με μια επιθετική και πολλές φορές υβριστική πολιτική να αποσπάσει την προσοχή του εκλογικού σώματος, που εμφανίζει πρωτοφανείς τάσεις αποχής. Ο Γκρίλο προσπαθεί για άλλη μια φορά να εκμεταλλευτεί την οργή και την αγανάκτηση των Ιταλών εναντίον της κρίσης και του πολιτικού συστήματος υποσχόμενος τα πλέον αντιφατικά πράγματα: από το δημοψήφισμα για την Ευρώπη και το ευρώ, τη στήριξη της «δημοκρατίας της Βενετίας» και τη δημιουργία ενός «ευρώ 2» έως ένα σημαντικό κομμάτι του προγράμματος της Άλλης Ευρώπης με τον Τσίπρα, όπως τη Διάσκεψη για το Χρέος Ο Ρέντζι και το Δημοκρατικό Κόμμα από την πλευρά τους προσπαθούν να εκβιάσουν ένα μεγάλο τμήμα της δημοκρατικής και προοδευτικής γνώμης χρησιμοποιώντας τον επιθετικό λαϊκισμό του Γκρίλο για να εμφανιστούν ως σωτήρες της δημο-

κρατίας και των θεσμών και να αποφύγουν ένα πιθανό προβάδισμα του κόμματος του Κινήματος των Πέντε Αστέρων. Η αποτυχημένη μέχρι στιγμής προσπάθεια του Ρέντζι να αντικαταστήσει την εκλεγμένη με μια κατ’ ουσίαν διορισμένη Γερουσία και η επίθεση εναντίον των συνδικάτων, για την πιθανή αντίδρασή τους στη «μεταρρύθμιση» της δημόσιας διοίκησης που προβλέπει μια αρχική μείωση του προσωπικού κατά 84.000 άτομα, τροφοδοτεί την καχυποψία ενός μεγάλου τμήματος της δημοκρατικής κοινής γνώμης ότι μετά τις εκλογές θα αρχίσουν οι... περικοπές. Η επίθεση εναντίον των συνδικάτων πυροδότησε τις αντιδράσεις τόσο

της CGIL, που κρατούσε μια μετριοπαθή στάση έναντι της κυβέρνησης, όσο και της δυναμικής συνομοσπονδίας εργατών μετάλλου FIOM CGIL, με πολλά από τα στελέχη της να στηρίζουν πλέον ανοικτά την Άλλη Ευρώπη. Ήδη σε συνέντευξή του στην τηλεοπτική εκπομπή Ballaro της δημόσιας RAI ο Ρέντζι προειδοποίησε για επικείμενες περικοπές στη δημόσια τηλεόραση. Οι μόνοι που αντέδρασε ήταν Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα, που έκανε γνωστό στους δημοσιογράφους της εκπομπής Ballaro ότι θα υπερασπιστεί στο δικαίωμά τους στην εργασία, ανεξάρτητα από το εάν οι ίδιοι λογόκριναν σε απευθείας μετάδοση ακόμη και τον Αλέξη Τσίπρα!

«Ακόμη και εάν λογοκρίνατε την απευθείας συνέντευξη του Αλ. Τσίπρα από την Αθήνα και αυτή από το Βερολίνο, εμείς θα υπερασπιστούμε τα δικαιώματα των εργαζομένων της RAI, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ υπερασπίστηκε τα δικαιώματα των εργαζομένων στην ελληνική ΕΡΤ, όπως η Ενωμένη Αριστερά αγωνίστηκε εναντίον του κλεισίματος της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης της Βαλένθια και όπως το Μπλόκο της Αριστεράς και το Κ.Κ. της Πορτογαλίας αγωνίστηκαν εναντίον της ιδιωτικοποίησης ενός καναλιού της πορτογαλικής τηλεόρασης» τόνισε ο εκπρόσωπος της Άλλης Ευρώπης στην εκπομπή της RAI Agora. Δεκάδες χιλιάδες στελέχη και α-

κτιβιστές της κοινωνικής, κινηματικής και πολιτικής Αριστεράς έδωσαν μέχρι την τελευταία στιγμή τη μάχη του προεκλογικού αγώνα στοχεύοντας στην είσοδο της Άλλης Ευρώπης με τον Τσίπρα στην ευρωβουλή με ένα αξιοπρεπές ποσοστό που να ξεπερνά το όριο του 4%. Χιλιάδες από αυτούς δήλωσαν τη διάθεσή τους στις συγκεντρώσεις της Αριστεράς, ότι θέλουν να συνεχίσουν τον δρόμο της οικοδόμησης ενός «ΣΥΡΙΖΑ Ιταλίας» ανεξάρτητα από το εκλογικό αποτέλεσμα, εκτιμώντας ότι η μάχη εναντίον της λιτότητας, του νεοφιλελευθερισμού και του κατακερματισμού της κοινωνίας θα είναι μακροχρόνια και σκληρή.

«ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗΣ ΜΟΝΤΑΛΜΠΑΝΟ» ΚΑΙ ΙΤΑΛΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ

Ψηφίζουμε την «Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» Ο θρυλικός «επιθεωρητής Μονταλμπάνο» και ο δημιουργός του Αντρέα Καμιλέρι επέστρεψαν με μια πλούσια παρέα καλλιτεχνών και διανοουμένων για να στηρίξουν το ψηφοδέλτιο «Η Άλλη Ευρώπη με τον Τσίπρα» στις ευρωεκλογές της Κυριακής και τα ψηφοδέλτια της Αριστεράς σε όλη την Ευρώπη. Τη στήριξη στην Άλλη Ευρώπη υπογράφουν μεταξύ άλλων η ηθοποιός Σαμπρίνα Γκουτζάντι, ο δημοσιογράφος Λούτσιο Μανίσκο, ο γνωστός τραγουδοποιός των κινημάτων του ‘60 και του ‘70 Πάολο Πιετράντζελι, ο εβραϊκής καταγωγής καλλιτέχνης Μόνι Οβάντια και ο ηθοποιός Ιβάνο Μαρεσκότι, που λογοκρίθηκε από τη δημόσια ραδιοτηλεόραση RAI γιατί συμμετέχει στο «ψηφοδέλτιο Τσίπρα». Ο τόνος και του ύφος της ανοικτής επιστολής των Ιταλών διανοουμένων και καλλιτεχνών προς τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιο της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνει την εντύπωση ότι απευθύνονται στον δικό τους άνθρωπο, με τον οποίο συμμερίζονται κοινούς αγώνες και ένα άλλο μέλλον για την Ιταλία και την Ευρώπη.

Πάολο Πιετράντζελι

Σαμπρίνα Γκουτζάντι

Η ανοικτή επιστολή συμπληρώνεται από την πρώτη υπογραφή, του σκηνοθέτη Τσίτο Μασέλι, που ήθελε να δημιουργήσει μια ταξιαρχία διανοουμένων εθελοντών για να πολεμήσουν μαζί με τον στρατό του Χο Τσι Μινχ. Ακολουθούν οι υπογραφές άλλων 47 διανοουμένων και καλλιτεχνών. Ο «επιθεωρητής Μονταλμπάνο» όχι μόνο υπέγραψε την επιστολή, αλλά με άλλη του γραπτή

Λούτσιο Μανίσκο

Αντρέα Καμιλέρι

δήλωση διευκρίνισε ότι δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα για την Άλλη Ευρώπη εξαιτίας της ηλικίας του, που δεν του επιτρέπει να παρακολουθεί από κοντά όλες τις εξελίξεις. Ο Αντρέα Καμιλέρι, ο οποίος συμμετείχε στην ομάδα των διανοουμένων που παρουσίασαν το κάλεσμα για τη δημιουργία του «ψηφοδελτίου Τσίπρα», είναι σίγουρος ότι η Αριστερά θα αποτελέσει την έκπληξη των ευρωεκλογών στην Ιταλία.

14

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

AΡΘΡΑ

Τράπεζα βάρβαρων πολιτικών ΤΟΥ ΘΕΜΗ ΚΟΤΣΙΦΑΚΗ*

Τραγικές επιπτώσεις αναμένονται στη μορφωτική συγκρότηση των νέων με το νέο σύστημα εξετάσεων, που δοκιμάζεται πρώτη φορά εφέτος στην Α’ Λυκείου, στο πλαίσιο του λεγόμενου «Νέου Σχολείου». Και αυτό για τον απλούστατο λόγο ότι βασίζεται σε έναν θανατηφόρο συνδυασμό: ο νομοθέτης υψώνει απότομα τον πήχη των εξετάσεων και καθιστά πιο δύσκολη την προαγωγή στην επόμενη τάξη, ενώ ταυτόχρονα έχουν αποδυναμωθεί οι υποστηρικτικές δομές που θα βοηθούσαν τους μαθητές να αντιμετωπίσουν τις αυξημένες εξεταστικές δυσκολίες. Καθοριστικό ρόλο στην υπόθεση αυτή αναμένεται να διαδραματίσει η νεοπαγής «Τράπεζα Θεμάτων» διαβαθμισμένης δυσκολίας. Σε ενημερωτική συνάντηση που ζήτησε η ΟΛΜΕ με το υπ. Παιδείας θέσαμε έγκαιρα κάποια βασικά προβλήματα σχετικά με την Τράπεζα Θεμάτων. Ανάμεσα σε αυτά τονίσαμε τον κίνδυνο να αυξηθεί η «διαρροή» μαθητών από το Λύκειο, να ενισχυθεί η αποστήθιση αντί της δημιουρ-

γικής μάθησης, να υποβαθμιστεί ο παιδαγωγικός ρόλος των εκπαιδευτικών, να γιγαντωθούν τα φροντιστήρια. Συνεκτιμώντας αυτούς και άλλους παράγοντες, ζητήσαμε να αποσυρθεί ο σχετικός νόμος. Αλλά και μετά την ψήφισή του απαιτήσαμε να μην εφαρμοστεί, τουλάχιστον εφέτος, καθώς διαφαινόταν ότι η υπόθεση οδηγείται σε οργανωτικό φιάσκο. Η ηγεσία του υπ. Παιδείας όμως εμμένει στην εφαρμογή των σχετικών ρυθμίσεων παρά τις καταστροφικές συνέπειες που ήδη είναι ορατές. Συγκεκριμένα: o Ενισχύθηκε υπέρμετρα η δραστηριότητα των φροντιστηρίων παρά τις δυσμενείς συνέπειες της οικονομικής κρίσης. o Η διδασκαλία της εξεταστέας ύλης στα σχολεία που είχαν έως πρόσφατα κενά σε διδακτικό προσωπικό επιταχύνθηκε με ρυθμούς ανεπίτρεπτους, απλώς και μόνο για να «καλυφθεί» η ύλη. o Η διαβόητη Τράπεζα Θεμάτων υποκαταστάθηκε από μια βιαστική και αμέθοδη συλλογή ερωτήσεων, που ταξινομήθηκαν με απαράδεκτη προχειρότητα. o Ο προγραμματισμός των εξετά-

σεων συμπιέζεται αφόρητα από τις διαδικασίες που απαιτεί η ηλεκτρονική κλήρωση των θεμάτων της Τράπεζας. Μια σειρά αστάθμητοι παρά-

Δυστυχώς, ο κ. υπουργός δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τα παιδιά ως αναλώσιμη ύλη για ανομολόγητους σκοπούς. Το ίδιο άλλωστε έπραξε με την απαράδεκτη ανοχή που επέδειξε στην εμπλοκή μικρών μαθητών σε πολιτικά και επιχειρηματικά συμφέροντα και την εκμετάλλευσή τους από υποψήφιο του Δήμου Πειραιά

γοντες απειλούν να τινάξουν στον αέρα την όλη εξεταστική διαδικασία. o Μετατίθεται η δημοσιοποίηση των θεμάτων της Τράπεζας για μετά τις εκλογές, δήθεν για να προστατευτούν οι μαθητές από την «παπαγαλία»! Τρέμουν, προφανώς, οι αρμόδιοι στη σκέψη ότι η δημοσιοποίηση των θεμάτων θα πυροδοτούσε εκρηκτικές καταστάσεις, καθώς οι μαθητές θα σπεύσουν εναγωνίως να αποστηθίσουν τις «σωστές» απαντήσεις, έστω και την τελευταία στιγμή, συμμετέχοντας σε έναν εξοντωτικό αγώνα δρόμου που θα τους οδηγήσει εξαντλημένους στα θρανία των εξετάσεων. Δυστυχώς, ο κ. υπουργός δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει τα παιδιά ως αναλώσιμη ύλη για ανομολόγητους σκοπούς. Το ίδιο άλλωστε έπραξε με την απαράδεκτη ανοχή που επέδειξε στην εμπλοκή μικρών μαθητών σε πολιτικά και επιχειρηματικά συμφέροντα και την εκμετάλλευσή τους από υποψήφιο του Δήμου Πειραιά, όταν σε εκδήλωση του υπουργείου Παιδείας τούς διανεμήθηκε προεκλογικό υλικό και καθοδηγήθηκαν να κραυγάζουν συνθήματα υπέρ συγκεκριμένου αυτοδιοικητικού σχηματισμού. Παρόμοια αντιμετωπίζονται και οι

εκπαιδευτικοί. Ο εμπαιγμός και η ομηρεία των διαθέσιμων εκπαιδευτικών της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης εξακολουθεί για δέκατο μήνα. Κανένας από τους εκπαιδευτικούς σε διαθεσιμότητα δεν έχει απορροφηθεί ούτε έχει αναλάβει υπηρεσία στους φορείς που προκήρυξαν κάποιες θέσεις. Μάλιστα, ενώ οι πρώτες 85 απολύσεις εκπαιδευτικών έχουν ουσιαστικά υλοποιηθεί, η επίσημη ανακοίνωσή τους μετατίθεται και αυτή μετά τις εκλογές για προφανείς λόγους! Τις συνέπειες αυτού τις βίωσαν έντονα οι μαθητές των αντιστοίχων ειδικοτήτων της τελευταίας τάξης των ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ, όταν ολόκληρη τη χρονιά δεν είχαν καθηγητές και διδάχθηκαν ελάχιστα ή καθόλου την ύλη των μαθημάτων. Αυτή η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει χωρίς την ανατροπή της βάρβαρης πολιτικής κυβέρνησης και τρόικας. Στις 25 του Μάη δίνουμε την απάντηση: Έχετε γεια, κύριε Αρβανιτόπουλε, έχετε γεια, κύριε Σαμαρά!

* Ο Θέμης Κοτσιφάκης είναι πρόεδρος της ΟΛΜΕ, υποψήφιος ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ

Οι «πολιτικές μαριονέτες» καταρρέουν ΤΟΥ ΜΕΝΕΛΑΟΥ ΓΚΙΒΑΛΟΥ*

Η Ιστορία δεν αποτελεί μονογραμμική διαδοχή «τυχαίων» συγκυριακού τύπου γεγονότων. Σε κρίσιμες εποχές διαμορφώνεται μια «πύκνωση» του ιστορικού χρόνου, μια εκρηκτική συσσώρευση αντιφάσεων που ζητούν διέξοδο, και που από τον τρόπο επίλυσής τους θα διαμορφωθεί το μέλλον. Μια παρόμοια ιστορική «πύκνωση» ζούμε την περίοδο αυτή. Μια «πύκνωση» που περιέχει το «αναγκαίο», δηλ. μια διέξοδο που θα διαμορφώσει νέες ελπιδοφόρες συνθήκες για την κοινωνία, τη δημοκρατία, τις αξίες που συνέχουν έναν ολόκληρο λαό. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πέρα από τις απόλυτες ταυτίσεις, τις διαφοροποιήσεις ή τις ενστάσεις που μπορεί να διατυπώσει κάθε αριστερός, δημοκρατικός, προοδευτικός πολίτης, αποτελεί στοιχείο αυτής της ιστορικής «αναγκαιότητας» που προέκυψε τα τελευταία τέσσερα χρόνια και ταυτόχρονα αποτελεί τον βασικό φορέα που μπορεί να οδηγήσει στη διαμόρφωση μιας εθνικής διεξόδου, μιας λυτρωτικής λύσης από τα δεινά που έχουν συσσωρευθεί. Η χώρα και η ελληνική κοινωνία τελούν υπό το κράτος μιας πολιτικής και οικονομικής τυραννίας. Οι δη-

μοκρατικοί θεσμοί, το Κοινοβούλιο, το Σύνταγμα δοκιμάζονται δεινώς και ευτελίζονται με την επιβολή ενός ακροδεξιού μηχανισμού, ενός κράτους εκτάκτων εξουσιών. Τα θεμελιώδη θεσμικά, κοινωνικά και οικονομικά πλαίσια ασφαλείας των πολιτών (εργασία, εισόδημα, σύνταξης, ασφάλεια, περίθαλψη, υγεία, παιδεία) τελούν υπό απηνή διωγμό. Οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί των ΜΜΕ, που συγκροτούν τους ιδεολογικούς μηχανισμούς των μνημονιακών συμφερόντων, «δίνουν τα ρέστα τους» προκειμένου να συντηρήσουν τη μνημονιακή συγκυβέρνηση. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ίδια η αξία της ανθρώπινης ζωής, δεν έχει, για τα συστημικά συμφέροντα και τους κομματικούς υποτελείς τους, καμία αξία. Το «πείραμα» που εφαρμόζεται στην Ελλάδα αποτελεί έκφραση ενός σύγχρονου Ολοκληρωτισμού με διακριτά οικονομικά, πολιτικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά. Κι’ αυτός ο σύγχρονος ολοκληρωτισμός επιβάλλεται σταδιακά και συστηματικά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Για να διασφαλιστεί η ηγεμονία της χρηματοπιστωτικής δομής και των ενσωματωμένων σ’ αυτήν πολιτικών ελίτ, για να επιβληθεί ως ιστορική, ως αδήριτη αναγκαιότητα το νεοφιλελεύθερο πρότυπο, διαμορφώνεται μια νέα κουλτούρα, ένα σύγχρονο πνεύμα εποχής (Zeit Geist), έ-

νας νέος ανθρωπολογικός τύπος-υπόδειγμα που θα προσαρμόζεται και θα ενσωματώνεται πλήρως στο πρότυπο αυτό. Ποια θα πρέπει να είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του; Η υποταγή, η αποδοχή των προταγμάτων του ασύδοτου ανταγωνισμού της αγοράς ως αξιών του βίου και της κοινωνικής συμπεριφοράς. Η «λιτότητα» σε αντίθεση με τη «σπατάλη» προσλαμβάνει ένα θετικό νοηματικό ορόσημο, συνάδει μ’ ένα είδος προτεστα-

Η «λιτότητα», σε αντίθεση με τη «σπατάλη», προσλαμβάνει ένα θετικό νοηματικό ορόσημο, συνάδει μ’ ένα είδος προτεσταντικού ευσεβισμού (pietismus) που καλεί το άτομο της αγοράς σε υποταγή και αυτοενοχοποίηση

ντικού ευσεβισμού (pietismus) που καλεί το άτομο της αγοράς σε υποταγή και αυτοενοχοποίηση. Σ’ αυτό τον νεοφιλελεύθερο κοσμοείδωλο, σ’ αυτό το νέο ανθρωπολογικό ιδιότυπο, όλες οι αντιθέσεις που εμφανίστηκαν στο νεότερο κράτος πρόνοιας (δημόσιο - ιδιωτικό, ιδιώτης - πολίτης, ατομική επιλογή δικαίωμα, μορφή - περιεχόμενο, μέσον - σκοπός) «επιλύονται» αυτονόητα υπέρ της «κοινωνίας της ζούγκλας» και του απηνούς ανταγωνισμού. Σύμφωνα μ’ αυτή τη στρατηγικού χαρακτήρα αντίληψη κυβερνάται σήμερα η Ευρώπη από μια κλειστή ολιγαρχία που την αποτελούν το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο, η γερμανική οικονομικο-πολιτική ελίτ και οι σύμμαχοί της. Οι δημοκρατικοί θεσμοί -και σε ευρωπαϊκό και σε εθνικό επίπεδο- λειτουργούν στις περισσότερες περιπτώσεις προσχηματικά. Εφαρμόζεται στην πράξη μια κοινοβουλευτική δικτατορία, μια τυπική φορμαλιστική δημοκρατική διαδικασία που ακυρώνει το περιεχόμενο της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας. Το εγχώριο πολιτικό και κομματικό «προσωπικό» των υπηρετών των Μνημονίων καταρρέει. Ακόμα και η ελίτ συμφερόντων που ηγεμονεύει σήμερα στην Ευρώπη αποκάλυψε πρόσφατα τον ρόλο των «αχυρανθρώπων», που διαδραμάτισε το δί-

δυμο Ευ. Βενιζέλου - Αντ. Σαμαρά για την πρωθυπουργοποίηση του εντεταλμένου των τραπεζών Λ. Παπαδήμου, ακυρώνοντας και ευτελίζοντας κάθε έννοια λαϊκής κυριαρχίας. Ο Αντ. Σαμαράς, μάλιστα, εντάχθηκε με «υποσχετική» στον μνημονιακό συσχετισμό αφού η συναλλαγή προέβλεπε την πρωθυπουργοποίησή του μετά τις επόμενες εκλογές... Σήμερα οι συγκυβερνήτες του Μνημονίου έχουν πλήρως απομονωθεί, αποτελούν ένα κλειστό -αυτιστικού τύπου- μηχανισμό που αντιμετωπίζει την κοινωνία και τους πολίτες ως εχθρούς. Η 25η Μαΐου θα καταγραφεί ως σημαντική τομή στη μέχρι τώρα πορεία της χώρας. Η κοινωνική δυναμική που αναδείχθηκε την προηγούμενη Κυριακή μετατρέπεται τώρα, μέσω της ψήφου των πολιτών, σε αυθεντικό, σε γνήσιο «πολιτικό κεφάλαιο» που θα δώσει τη δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ και στην ευρύτερη δημοκρατική και προοδευτική κοινωνικο-πολιτική συμμαχία που διαμορφώνεται να χαράξει μια νέα, ελπιδοφόρα προοπτική. Η συμμαχία των προθύμων του Μνημονίου, οι πολιτικές μαριονέτες του Βερολίνου και των Βρυξελλών, βρίσκονται ήδη σε αποδρομή...

* O M. Γκίβαλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

15

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΙΧΟΣ δήμαρχος Αριστοτέλη:

Δεν θα γίνω δήμαρχος της μιας πλευράς, όπως ο Χρ. Πάχτας Στη Βορειοανατολική Χαλκιδική, το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού «πανηγυρίζει» την ήττα του Χρ. Πάχτα, του δημάρχου που όλα αυτά τα χρόνια λειτούργησε ως «εντολοδόχος» της Eldorado Gold και της Ελληνικός Χρυ-

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗ ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

Θέση μας, που την καταθέσαμε στην τοπική κοινωνία, είναι ότι είμαστε αντίθετοι στην επέκταση της παραδοσιακά υφιστάμενης μεταλλευτικής δραστηριότητας Προεκλογικά, εσείς προσωπικά προσπαθήσατε να μη μετατραπεί η εκλογική διαδικασία στον Δήμο Αριστοτέλη σε δημοψήφισμα για την «επένδυση» της Ελληνικός Χρυσός. Το βράδυ της περασμένης Κυριακής, όμως, υπουργοί της κυβέρνησης (π.χ. Αδ. Γεωργιάδης και Μ. Βαρβιτσιώτης) πανηγύριζαν πρόωρα για τη συντριπτική «νίκη» του Χρ. Πάχτα σε μόλις τέσσερα εκλογικά κέντρα... Η νίκη σας αποτελεί και απάντηση της τοπικής κοινωνίας αναφορικά με τα σχέδια της Eldorado Gold στον Κάκαβο; Προσωπικά, θα επιμείνω στη βασική προεκλογική μας θέση, ότι οι δημοτικές εκλογές δεν ήταν δημοψήφισμα για το «ναι» ή το «όχι» στη μεταλλευτική δραστηριότητα στην περιοχή. Ήταν ένα δημοψήφισμα για το «ναι» ή το «όχι» στην ενότητα της τοπικής κοινωνίας και αν θέλουμε να μεταφράσουμε πραγματικά το αποτέλεσμα αυτής της εκλογικής νίκης, θα πούμε ότι εξέφρασε την αγωνία όλων των πολιτών να ενωθούν και να ανοίξει το βήμα του διαλόγου. Φυσικά, όπως αντιλαμβάνεστε, ένα από τα πιο βασικά ζητήματα που πρέπει να συζητηθεί είναι και το μέλλον της οποιασδήποτε επένδυσης. Θέση μας, που την καταθέσαμε στην τοπική κοινωνία, είναι ότι είμαστε αντίθετοι στην επέκταση της παραδοσιακά υφιστάμενης μεταλλευτικής δραστηριότητας. Όμως δεν θεωρούμε ότι η εκλογική διαδικασία ανέδειξε νικητές και ηττημέ-

νους. Σεβόμαστε την αντίθετη άποψη, ανοίγουμε τον διάλογο για να βρούμε όλοι μαζί την φέρουσα ικανότητα της περιοχής μας. Αναδειχθήκατε υποψήφιος δήμαρχος μέσα από μια αμεσοδημοκρατική διαδικασία την οποία διοργάνωσε το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στις Σκουριές. Ως δήμαρχος, θα βρίσκεστε στην πρώτη γραμμή αυτού του κινήματος; Είναι αλήθεια ότι η πρωτοβουλία για την ανάδειξη υποψηφίου δημάρχου που θα έβαζε τέλος στην κυριαρχία του Χρ. Πάχτα, ξεκίνησε από περιοχές όπου είχε αναπτυχθεί μια σημαντική δράση του κινήματος ενάντια στην εξόρυξη χρυ-

Από τη στιγμή που έχουμε έναν θεσμικό ρόλο, οφείλουμε να ακούσουμε όλες τις πλευρές με σεβασμό και να συνθέσουμε τις απόψεις

σού. Στις ίδιες περιοχές είχε αναπτυχθεί και ένα πολύ υψηλό επίπεδο δημόσιου διαλόγου για το σύνολο των προβλημάτων του τόπου μας. Η αμεσοδημοκρατική διαδικασία που έγινε είχε τη φιλοδοξία να αγκαλιάσει όλους τους συνδημότες και στόχευε στο να αναδειχθεί ένας υποψήφιος δήμαρχος που θα πάει στις δημοτικές εκλογές για να φέρει ένα νικηφόρο αποτέλεσμα. Μέσα από αυτήν προέκυψε ένα πολυσυλλεκτικό σχήμα που δεν έχει μόνο μέλημά του το τι θα γίνει με τα μεταλλεία, αλλά το πώς θα γυρίσουμε συνολικά σελίδα στην περιοχή. Γι’ αυτό και δεν είχαμε ως βασικό μας σύνθημα το «ναι» ή «όχι» στην μεταλλευτική δραστηριότητα. Η προσπάθειά μας είχε θεσμικό προσανατολισμό και όχι κινηματικό και συνεπώς, ως νέα δημοτική αρχή, οφείλουμε, και είναι και η απαίτηση της κοινωνίας, να παίξουμε τον θεσμικό μας ρόλο. Και ποιος είναι αυτός ο θεσμικός ρόλος; Είναι ένας ρόλος που έχει να κάνει με μια διαφορετική προσέγγιση διεκδίκησης αιτημάτων. Η δημοτική αρχή δεν πρέπει να ταυτιστεί με την μία ή την άλλη πλευρά στο θέμα των μεταλλείων, γιατί σε αυτήν την περίπτωση θα κάνουμε το ίδιο λάθος που έκανε ο απερχόμενος δήμαρχος. Ο Χρ. Πάχτα ταυτίστηκε με τη μια πλευρά και έγινε δήμαρχος των μισών δημοτών, γι’ αυτό και του γύρισαν την πλάτη. Αν εξετάσουμε προσεκτικά τα αποτελέσματα της κάλπης, βλέπουμε ότι στα λεγόμενα Μαδεμοχώρια και στα χωριά που αναπτύχθηκε το κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού η τοπική κοινωνία παραμένει βαθιά διχασμένη. Πώς σκοπεύετε να ενώσετε όλο αυτόν τον κόσμο, όταν οι διαφορές που τον χωρίζουν μοιάζουν αγεφύρωτες; Πιστεύουμε ότι αν η δημοτική αρχή κάνει σωστά τη δουλειά της και όπως σας προείπα, δεν ταυτιστεί με τη μία ή την άλλη πλευρά,

σός. Ο νέος δήμαρχος, Γιάννης Μίχος, που αναδείχθηκε υποψήφιος μέσα από μια αμεσοδημοκρατική διαδικασία, μιλά στην «Α» για την επόμενη ημέρα των εκλογών και τονίζει την ανάγκη όλοι να δουλέψουν για να τελειώσει ο διχασμός της τοπικής κοινωνίας.

λο θα παίξει ως προς αυτό;

Ο Πάχτας πρώτος επινόησε ότι στην περιοχή υπάρχουν «τρομοκράτες», αυτός ξεκίνησε τον «πόλεμο» με τον κόσμο και έσπειρε τον διχασμό

θα το πετύχει. Από τη στιγμή που έχουμε έναν θεσμικό ρόλο, οφείλουμε να ακούσουμε όλες τις πλευρές με σεβασμό και να συνθέσουμε τις απόψεις. Να μην έχουμε την ψευδαίσθηση ότι όλο το κομμάτι που επέλεξε τη δική μας πρόταση είναι αντίθετο με τη μεταλλευτική δραστηριότητα στην περιοχή μας. Και ακριβώς γιατί η πρότασή μας ήταν πολυσυλλεκτική κατάφερε να συσπειρώσει ευρύτερες πλειοψηφίες.

Η δημοτική αρχή δεν δίνει άδειες για μεταλλευτικές δράσεις. Αυτό το γνωρίζουν όλοι. Η δημοτική αρχή δεν μπορεί να κλείσει τα μεταλλεία και δεν θέλει να παράξει ανέργους. Εμείς θα προσπαθήσουμε να ενώσουμε τον κόσμο στο εξής τρίπτυχο: Πρώτον, πιέσεις για αυστηρότερους περιβαλλοντικούς ελέγχους σε οποιαδήποτε μεταλλευτική δράση. Δεύτερον, να ανοίξει το βήμα του διαλόγου για τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής και τρίτον και σημαντικότερο, να προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε άλλες δουλειές, άλλες δράσεις που θα ενισχύσουν την απασχόληση. Θέλουμε να γίνει ο δήμος ένα «θερμοκήπιο», αρωγός, καταλύτης της επιχειρηματικής δραστηριότητας και της αύξησης της απασχόλησης, έτσι ώστε να επιτευχθεί κάποια στιγμή και μια εργασιακή ισορροπία. Πιστεύω ότι μόνο έτσι θα τελειώσουμε και με τα διχαστικά διλήμματα και ο τόπος θα βαδίσει προς μια άλλη αναπτυξιακή κατεύθυνση.

Είναι γνωστό ότι ο δήμος δεν έχει αποφασιστικό ρόλο ως προς τη λειτουργία των μεταλλείων. Η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να «φυτέψει» στον Κάκαβο, «με κάθε κόστος», μια ανοιχτή εξόρυξη. Η νέα δημοτική αρχή τι ρό-

Υπάρχει και μια βιομηχανία απαράδεκτων διώξεων προς τους κατοίκους που αντιστέκονται στα σχέδια της κυβέρνησης για την εξόρυξη. Λειτουργεί «τρομοκρατική» οργάνωση στην ΒΑ Χαλκιδική; Διότι τέτοιου τύπου δικογραφίες έχουμε...

Οι πολλές δεκάδες διωκόμενοι δημότες μας όχι μόνο δεν είναι «τρομοκράτες», αλλά είναι εντελώς αθώοι και αυτό πιστεύω ότι θα αποδειχθεί περίτρανα στα δικαστήρια

Αυτά είναι αστειότητες που ξεκίνησαν από καταγγελίες του κ. Πάχτα, ο οποίος εγκαλούσε συνεχώς τις εισαγγελικές και τις αστυνομικές αρχές επειδή δεν βάζουν στη φυλακή όλους τους δημότες της Ιερισσού και άλλων χωριών. Αυτός πρώτος επινόησε ότι στην περιοχή υπάρχουν «τρομοκράτες», αυτός ξεκίνησε τον «πόλεμο» με τον κόσμο και έσπειρε τον διχασμό. Οι πολλές δεκάδες διωκόμενοι δημότες μας όχι μόνο δεν είναι «τρομοκράτες», αλλά είναι εντελώς αθώοι και αυτό πιστεύω ότι θα αποδειχθεί περίτρανα στα δικαστήρια. Πρέπει όλοι να αφήσουμε τη δικαιοσύνη να κάνει ανεπηρέαστη σωστά τη δουλειά της και η αλήθεια θα λάμψει.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

16

ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

ΤΑΣΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ:

Μήνυμα νίκης

μα της νίκης είναι αναγκαίο όσο ποτέ, σε Ελλάδα και Ευρώπη. Έχεις ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα των δικαιωμάτων. Σε τι κατάσταση βρισκόμαστε σήμερα με την εφαρμογή του Μνημονίου και ποια είναι η απάντηση της Αριστεράς;

Τι πρέπει να αλλάξει στην Ευρώπη; Στην Ευρώπη, αυτό που θέλουμε να αλλάξει είναι οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί. Γιατί μόνο μια ριζοσπαστική δυναμική μπορεί να ανατρέψει το νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα της λιτότητας, της ανεργίας, της φτώχειας, της καταστολής και του ρατσισμού, που ηγεμονεύει σήμερα στην Ευρώπη. Οι εργαζόμενοι στην Ευρώπη, είτε έχουν Μνημόνια είτε όχι, είτε καταδυναστεύονται από το δημόσιο χρέος είτε όχι, βιώνουν την κατεδάφιση των δικαιωμάτων τους, στο όνομα μιας κρίσης, που επιδιώκει να αυξήσει κι άλλο τα κέρδη του κεφαλαίου. Τα 26 εκατ. των άνεργων της Ευρώπης είναι τα θύματα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και της ηγεμονίας της αγοράς. Οι 2.900 νεκροί πρόσφυγες στη Μεσόγειο μεταξύ 2011 και 2013 είναι τα θύματα της Ευρώπης-φρούριο, της Ευρώπης της βαρβαρότητας, που καλλιεργεί τον ρατσισμό και την Ακροδεξιά. Οι φιλελεύθερες παραδόσεις της Ευρώπης έχουν θυσιαστεί στον βωμό των κερδών. Ποτέ ο καπιταλισμός δεν ήταν τόσο κυνικός. Κανένα σύνθημα που να διεγείρει και να εμπνέει τις κοινωνίες. Χρηματοπιστωτική σταθερότητα, ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί, δημοσιονομική προσαρμογή, νεκρά τεχνοκρατικά σχήματα που στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές και όνειρα. Η δημοκρατία καταζητείται, αφού το κράτος έκτακτης ανάγκης, στο όνομα της κρίσης, καταργεί δικαιώματα και στη θέση τους οργανώνει μηχανισμούς εκφοβισμού και

Τα δικαιώματα υπάρχουν γι’ αυτούς που τα χρειάζονται και οι ελευθερίες γι’ αυτούς που σκέφτονται διαφορετικά και είναι διαφορετικοί

πειθάρχησης. Ο νεοφιλελευθερισμός πρέπει να ανατραπεί όχι μόνο σαν ηγεμονικό οικονομικό μοντέλο, αλλά και σαν ένα ολόκληρο σχέδιο οργάνωσης της πολιτικής και της κοινωνίας. Πόσο θα επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών; Η πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας έχει βιώσει με πολύ οδυνηρό τρόπο την κρίση και ειδικά τα δυο τελευταία χρόνια. Τα θύματα της κρίσης είναι πολλά. Δεν είναι αόρατα. Αντίθετα ζουν σε μια ζώνη αδιακρισίας. Είναι οι άνεργοι, που συνωστίζονται στις ουρές του ΟΑΕΔ. Είναι οι άστεγοι, που τους βλέπουμε παντού. Είναι οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών, κατά δεκάδες με την ίδια σύριγγα. Είναι οι άρρωστοι χωρίς καμία πρόσβαση στο

σύστημα υγείας. Είναι οι φτωχοί, που επαιτούν... Όλοι αυτοί δεν ξέρω αν μετέχουν στις εκλογές, αν έχουν ταυτότητα και ποια... Αυτούς, το κράτος εξαίρεσης τους έχει θέσει εκτός κι εμείς δεν έχουμε τον τρόπο να τους πλησιάσουμε... Η εκλογική μας επιρροή έχει αυξηθεί από το 2012. Στις ευρωεκλογές, αυτό θα καταγραφεί. Το πολιτικό σύστημα βρίσκεται στα πρόθυρα νευρικής κρίσης για να το αποτρέψει. Μην το υποτιμάμε. Έχασε τον δικομματισμό. Δεν θα χάσει και την εναλλακτική του, που είναι οι κυβερνήσεις συνεργασίας. Αυτή την εναλλακτική θα την υποστηρίξει με νύχια και με δόντια. Νέα σχήματα δοκιμάζονται για να τσοντάρουν στις εθνικές εκλογές. Νέοι μέθοδοι ευτελισμού της ψήφου είδαμε να επανέρχονται. Το μήνυ-

Τα δικαιώματα στην κρίση συρρικνώνονται, αφυδατώνονται, ακυρώνονται και καταζητούνται μόνιμα, από όσους επιμένουν να μιλούν γι’ αυτά, ώστε να μιλούν συγκεκριμένα. Εμείς μιλάμε για δικαιώματα, μιλάμε δηλαδή για τις πολιτικές ελευθερίες που διαρκώς απειλούνται, είτε αφορούν στην ελευθερία της συνάθροισης, είτε του λόγου, είτε του απόρρητου της ζωής μας, είτε του πολιτικού φρονήματός μας. Μιλάμε ενάντια στις διακρίσεις, με βάση τον χρώμα, την εθνική ή κοινωνική προέλευση, το φύλο, το σεξουαλικά προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου. Υπερασπιζόμαστε τις μειονότητες, εθνικές και θρησκευτικές, και τα δικαιώματά τους. Τα δικαιώματα υπάρχουν γι’ αυτούς που τα χρειάζονται και οι ελευθερίες γι’ αυτούς που σκέφτονται διαφορετικά και είναι διαφορετικοί. Τα δικαιώματα είναι τα όπλα μας, Χωρίς αυτά, είμαστε αφοπλισμένοι, ανήμποροι να διεκδικήσουμε και να αντισταθούμε. Όταν η Αριστερά μιλάει για δικαιώματα, μιλάει για δημοκρατία, για ισότητα, για δικαιοσύνη. Μιλάει με όρους Διαφωτισμού στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Επιστροφή στο παρελθόν; Η οικουμενικότητα των αιτημάτων αυτών, η αντοχή τους στον χρόνο, η εγκατάλειψη τους από την αστική τάξη και οι πλούσιες ιστορικές απόπειρες που καταγράφηκαν, μας επιτρέπουν την επιστροφή τους και στο μέλλον.

ΚΩΣΤΑΣ ΧΡΥΣΟΓΟΝΟΣ:

Πυροτέχνημα οι προτάσεις Σαμαρά για το Σύνταγμα Τι σημαίνει για τον Κώστα Χρυσόγονο η υποψηφιότητα για την Ευρωβουλή και πώς μπορούν οι ευρωεκλογές να πυροδοτήσουν τις πολιτικές εξελίξεις στο εσωτερικό της χώρας; Το στοίχημα δεν είναι προσωπικό, αλλά συλλογικό - και βέβαια δεν είναι στιγμιαίο, αλλά διαρκές. Το ζητούμενο είναι να εκφράσει η ελληνική κοινωνία, μαζί με τις άλλες ευρωπαϊκές, την άρνησή της να συμμορφωθεί στις βάρβαρες νεοφιλελεύθερες πολιτικές της βίαιης εκπτώχευσής της. Αν αυτή η άρνηση μετατραπεί σε ισχυρή και πασιφανή αποδοκιμασία των φορέων της μνημονιακής υποτέλειας (Ν.Δ. - Ελιά), τότε φρονώ ότι οι πολιτικές εξελίξεις και στο εσωτερικό της χώρας μπορούν να επιταχυνθούν με αφορμή τις ευρωεκλογές. Χρειαζόμαστε το συντομότερο δυνατόν την ανατροπή της μνημονιακής συγκυβέρνησης, όχι για χάρη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά για χάρη των ανθρώπων οι οποίοι καθημερινά γίνονται θύματα της συγκυβέρνησης αυτής. Πρέπει να σταματήσει άμεσα η εγκληματική εκποίηση του δημοσίου πλούτου και να

δρομολογηθεί η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, με πυλώνες τις δημόσιες επενδύσεις και τις μικρές επιχειρήσεις που θα αυξήσουν την απασχόληση. Πώς κρίνεις τις προτάσεις Σαμαρά για τη συνταγματική αναθεώρηση; Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις των Μνημονίων στους δημοκρατικούς θεσμούς; Οι προτάσεις Σαμαρά συνιστούν ένα ακόμη προεκλογικό πυροτέχνημα, μετά τις πομφόλυγες περί εξόδου στις αγορές, πρωτογενούς πλεονάσματος κ.λπ. Αν ο αιρετός μονάρχης της Ν.Δ. είχε σοβαρή πρόθεση να δρομολογήσει αναθεώρηση, θα μπορούσε να φροντίσει να υποβληθεί σχετική πρόταση με τις υπογραφές τουλάχιστον 50 βουλευτών του κόμματος, κατ΄ άρθρο 110 παρ. 2 του Συντάγματος, από τον Ιούνιο του 2013, όταν συμπληρώθηκε πενταετία από την προηγούμενη αναθεώρηση. Το γεγονός ότι, αντί για υποβολή πρότασης αναθεώρησης κατά το Σύνταγμα, έχουμε προσωπικές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού στη

μέση της προεκλογικής περιόδου των ευρωεκλογών και ενώ έχει κλείσει η Βουλή καταδεικνύει ότι ο κ. Σαμαράς αντιμετωπίζει τα πιο σοβαρά θεσμικά ζητήματα του τόπου με λογικές Μαυρογυαλούρου. Κατά τα άλλα, το προέχον δεν είναι η αναθεώρηση του Συντάγματος (αυτή θα μπορούσε να είναι χρήσιμη για το μέλλον και εφόσον διαμορφωθούν πολιτικές ισορροπίες δυνάμεων που θα επέτρεπαν αλλαγές σε δημοκρατική κατεύθυνση). Το προέχον είναι η τήρηση του Συντάγματος, το οποίο παραβιάζεται συστηματικά από τη μνημονιακή συγκυβέρνηση και την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία, κατ’ εντολή των δανειστών και με την ανοχή του Συμβουλίου της Επικρατείας που έχει εκδώσει σειρά ανέρειστων αποφάσεων (π.χ. για το «κούρεμα» των ομολογιούχων φυσικών προσώπων, για την πολιτική επιστράτευση απεργών, για το «χαράτσι» κ.ά.) Τι πρέπει να αλλάξει στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση; Η σημερινή «αρχιτεκτονική» της Ένωσης περιέχει τεράστια

ελλείμματα, όπως το δημοκρατικό, το κοινωνικό και το έλλειμμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας έναντι παραβιάσεων του ενωσιακού δικαίου. Τα μνημόνια που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη-μέλη παραβιάζουν σειρά θεμελιωδών διατάξεων και δικαιωμάτων κατοχυρωμένων στο πρωτογενές ενωσιακό δίκαιο (δηλ. στο οιονεί «Σύνταγμα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και όμως σχεδόν κανείς δεν φαίνεται να συγκινείται (και πάντως όχι οι ευρωπαϊκές «ελίτ», οι οποίες ενορχηστρώνουν τις παραβιάσεις αυτές). Και για την Ευρώπη επομένως, όπως και για την Ελλάδα, το σημείο αφετηρίας των αλλαγών θα έπρεπε να είναι η προβολή εκ μέρους των εργαζομένων της αξίωσης για σεβασμό των δικαιωμάτων τους, που αναγνωρίζονται θεωρητικά, αλλά καταπατώνται στην πράξη (π.χ. του δικαιώματος για «δίκαιες συνθήκες εργασίας» στο άρθρο 31 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης). Η Ευρώπη ή θα αποκτήσει δημοκρατικό και κοινωνικό πρόσωπο (και όχι προσωπείο) ή θα διαλυθεί, με εξαιρετικά οδυνηρές συνέπειες για όλους.

Το προέχον είναι η τήρηση του Συντάγματος, το οποίο παραβιάζεται συστηματικά από τη μνημονιακή συγκυβέρνηση και την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

EYΡΩΕΚΛΟΓΕΣ

17

ΑΛΕΞΗΣ ΜΠΕΝΟΣ:

Οι «μεταρρυθμίσεις» στην Υγεία ενδυναμώνουν τον ιδιωτικό τομέα...

Μία νέα, διευρυνόμενη αγορά για τον ιδιωτικό τομέα της Υγείας διαμορφώνουν οι «μεταρρυθμίσεις» οι οποίες εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας, τονίζει μεταξύ άλλων σήμερα στην «Αυγή» ο καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Αλέξης Μπένος, υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΒΑΣΙΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟ

Διαμορφώνεται πλέον μία περιφερειοποίηση των δημο-

σίων συστημάτων Υγείας της Νοτίας Ευρώπης, αντίστοιχη με τη διχοτόμηση των οικονομιών των βορειότερων χωρών της Ε.Ε., σε σχέση με χώρες όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Γαλλία, ή στην Ελλάδα δοκιμάζουμε κάτι πολύ χειρότερο από αυτό;

Η πολιτική της δομικής προσαρμογής του ΔΝΤ, η οποία έχει επιλεγεί ως ο κύριος μοχλός για την αναδιανομή του πλούτου από την εργασία στο κεφάλαιο, εφαρμόστηκε τη δεκαετία του 1980 σε πολλές χωρες της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας με αδιαμφισβήτητη αποτυχία παντού. Βασικό χαρακτηριστικό αυτής της πολιτικής είναι η πολιτική λιτότητας σε συνδυασμό με την πολιτική «ελέγχου του κόστους» με κύρια θύματα τις υποδομές κοινωνικής πρόνοιας και τις δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Με δεδομένη την εκτίμηση ότι η χώρα μας χρησιμοποιήθηκε ως πειραματόζωο για την εισαγωγή των

πολιτικών αυτών στην Ευρώπη είναι προφανές ότι το ίδιο ισχύει και για την εφαρμοζόμενη πολιτική υγείας. Η αποδιάρθρωση των δημόσιων υπηρεσιών υγείας με όπλα την υποχρηματοδότηση και ένα δαιδαλώδες και αντιφατικό θεσμικό πλαίσιο «μεταρρύθμισης» εφαρμόζεται με εντυπωσιακή συνέπεια ανοίγοντας μια νέα διευρυνόμενη αγορά στον ιδιωτικό τομέα. Αντίστοιχες τάσεις και πολιτικές εφαρμόζονται και σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες με δραματικό παράδειγμα την αποδόμηση του βρετανικού συστήματος υγείας.

Υπάρχει δυνατότητα για δημόσιο σύστημα Υγείας, με καθολική πρόσβαση και ικανοποιητικό επίπεδο παροχής υπηρεσιών, με δεδομένες τις περικοπές δημοσίων δαπανών οι οποίες έχουν επιβληθεί στη χώρα μας, ή απαιτείται σε κάθε περίπτωση γενναία αύξηση των δημοσίων δαπανών Υγείας;

Εφόσον θεωρούμε ότι η υγεία είναι ένα κοινωνικό δικαίωμα και θέτουμε ως προτεραιότητα της κυβέρνησης της Αριστεράς την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής καταστροφής, είναι προφανές ότι απαιτείται άμεσα η αναλογική αύξηση των δημόσιων δαπανών υγείας. Παράλληλα βέβαια απαιτείται ο επανασχεδιασμός λειτουργιών και υπηρεσιών μετά την κριτική αποτίμησή τους και εν τω βάθει λογιστικό έλεγχο καθότι η εκτίμησή μας είναι ότι οι διοικούντες σήμερα το σύστημα είναι υπεύθυνοι για εξωφρενικές σπατάλες, που οφείλεται στην κακοδιαχείριση, τη διαφθορά και τη διαπλοκή. Στόχος μας είναι η ανάπτυξη ενός δημόσιου συστήματος υπηρεσιών υγείας με υψηλή ποιότητα και επιστημονική τεκμηρίωση, στο οποίο θα έχει δωρεάν πρόσβαση όλος ο πληθυσμός με βάση τις ανάγκες για φροντίδα υγείας και χωρίς κοινωνικές, οικονομικές, ασφαλιστικές, φυλετικές και θρησκευτικές διακρίσεις.

Το σύστημα αυτό θα είναι δομημένο με βάση τις ανάγκες για φροντίδα υγείας του πληθυσμού, με δημοκρατικό σχεδιασμό και κοινωνικό έλεγχο. Τι σημαίνει για εσάς η υποψηφιότητά σας με το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ στις επερχόμενες ευρωεκλογές; Σε αντίθεση με τα κόμματα του απερχόμενου συστήματος, στον ΣΥΡΙΖΑ οι υποψήφιοι σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις δεν στοχεύουν στην προσωπική τους καριέρα ως «πολιτευτές», αλλά εκφράζουν τη συλλογική μας απόφαση να «βάλουμε πλάτη», από οιαδήποτε θέση κριθεί αυτό σκόπιμο για την ανατροπή αυτού του συστήματος, για να δώσουμε ζωή στα όνειρά μας. Με την έννοια αυτή θεωρώ ότι η επιλογή της Κεντρικής Επιτροπής να συμμετάσχω στο ευρωψηφοδέλτιο είναι ξεχωριστή τιμή, αλλά και συγκεκριμένη εντολή. Η συμμετοχή μου στα διεθνή κινήματα και η εμπλοκή μου στο διεθνές κίνημα για την υγεία καθορίζουν έτσι και αλλιώς και ασχέτως πιθανής εκλογής μου, τη συμμετοχή και τον ρόλο μου στον διεθνή αγώνα της ευρωπαϊκής Αριστεράς για την ανατροπή της βαρβαρότητας.

ΣΑΒΒΑΣ ΡΟΜΠΟΛΗΣ: Προεκλογική εξαγγελία χωρίς αντίκρυσμα χαρακτηρίζει ο υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Σάββας Ρομπόλης τη δημιουργία 750.000 θέσεων εργασίας τα επόμενα χρόνια που ανακοίνωσε τις προηγούμενες μέρες ο πρωθυπουργός. Επίσης δηλώνει ότι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την κοινωνική και οικονομική ανασυγκρότηση συναντά μεγάλη απήχηση και τονίζει πώς «ο ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές θα καταλάβει την πρώτη θέση και με διαφορά από το δεύτερο κόμμα, επιταχύνοντας τις πολιτικές εξελίξεις». ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΑΝΔΡΕΑ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟ

Τι σηματοδοτεί η παρουσία σας στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ; Η παρουσία μου στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ σηματοδοτεί την ένταξή μου στην υλοποίηση της εναλλακτικής στρατηγικής της παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Σε εθνικό επίπεδο, η παραγωγική και κοινωνική καθίζηση που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια και το πρόγραμμα της εσωτερικής υποτίμησης απαιτεί την ανάσχεσή της και την εγκαθίδρυση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου στην κατεύθυνση της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της ανασύστασης του κράτους πρόνοιας

Εξαγγελία χωρίς αντίκρισμα οι 750.000 θέσεις του Σαμαρά Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η ανεργία των 26 εκατομμυρίων, εκ των οποίων 6 εκατομμύρια νέοι, που έχει δημιουργήσει η λιτότητα στην Ευρώπη απαιτεί αλλαγή της ευρωπαϊκής συνθήκης με την προσθήκη τέταρτου κριτηρίου του επιπέδου της απασχόλησης ή της ανεργίας και την αλλαγή του καταστατικού της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με την προσθήκη της κεντρικής επιδίωξης της καταπολέμησης της ανεργίας. Τις αλλαγές αυτές θα τις προωθήσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο η ευρωπαϊκή Αριστερά ως αναγκαίες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ανεργίας στην Ευρώπη. Ο πρωθυπουργός εξαγγέλλει προεκλογικά ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο, που περιλαμβάνει τη δημιουργία 750.000 θέσεων εργασίας τα επόμενα χρόνια. Πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτό και μάλιστα με δεδομένα τα νέα μνημονιακά μέτρα του Μεσοπρόθεσμου; Η κεντρική κατεύθυνση και το περιεχόμενο της κυβερνητικής πρότασης εστιάζεται στην επιδίωξη ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας και δημιουργίας θέσεων εργασίας και αμφισβητούμενου αριθμού θέσεων

εργασίας με ατμομηχανή τις επιχειρήσεις (προσφοράς) με την παροχή φορολογικών κινήτρων υψηλών ποσοστών κερδοφορίας, φθηνή και ευέλικτη εργασία, χαμηλών συντάξεων, και πώλησης σε χαμηλές τιμές στις επιχειρήσεις περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου (ιδιωτικοποιήσεις). Αντίθετα, η πρόταση της παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ έχει ως ατμομηχανή την αύξηση του κατώτατου μισθού από 586 ευρώ σε 751 ευρώ, την άμεση αποκατάσταση του θεσμικού πλαισίου των εργασιακών σχέσεων, των συλλογικών διαπραγματεύσεων, της διαιτησίας, τη δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών και την ανασύσταση του κράτους πρόνοιας (ζήτηση). Σε ό,τι αφορά στο αναπτυξιακό σκέλος, η ατμομηχανή της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ συνίσταται στις κλαδικές αντί στις οριζόντιες πολιτικές και στη μεταμόρφωση του παραγωγικού συστήματος με τις συστάδες επιχειρήσεων, τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις και την κοινωνική οικονομία. Είναι εφικτή η δημιουργία 120.000 θέσεων εργασίας τον χρόνο;

Πρόκειται για προεκλογική διακήρυξη χωρίς αντίκρυσμα με την οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα, δεδομένου ότι για να δημιουργηθούν 120.000 θέσεις εργασίας τον χρόνο στην Ελλάδα θα πρέπει σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, αλλά και διεθνών ερευνητικών κέντρων, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ετησίως να είναι 9%. Πράγμα εντελώς ανέφικτο να συμβεί στην ελληνική οικονομία μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας. Περισσότερο ακόμα που έχουμε μπροστά μας νέα μέτρα με το Μεσοπρόθεσμο. Οι παραπάνω προβλέψεις εντάσσονται στα μέτρα και τους στόχους του αναθεωρημένου Μνημονίου 2015-2018 το οποίο επιμελώς λησμονεί ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση, δεδομένου ότι την περίοδο αυτή οι Έλληνες πολίτες θα υποστούν συρρίκνωση των εισοδημάτων τους, μείωση των επικουρικών και του εφάπαξ από τον προσεχή Ιούλιο και μείωση των κύριων συντάξεων από 1.1.2015 με την εφαρμογή της ρήτρας του ελλείμματος στις επικουρικές, στο εφάπαξ και στις κύριες συντάξεις. Επιπλέον, σύμφωνα με το αναθεωρη-

μένο Μνημόνιο, η κρατική επιχορήγηση στην κοινωνική ασφάλιση από 15 δισ. το 2012 και 21 δισ. το 2011 θα μειωθεί στα 8,6 δισ. τον χρόνο την τριετία 2015-2018, γεγονός που σηματοδοτεί περαιτέρω μειώσεις των συντάξεων. Λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, εκτιμάτε πως το μήνυμα του ΣΥΡΙΖΑ για ανατροπή βρίσκει ανταπόκριση; Η εμπειρία μου από τη συμμετοχή στην προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωεκλογές μού επιβεβαιώνει τη μαζική ανταπόκριση και προσδοκία των συμπολιτών μας στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την παραγωγική και κοινωνική ανασυγκρότηση στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Γι’ αυτό ακριβώς πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταλάβει την πρώτη θέση και η διαφορά από το δεύτερο κόμμα θα είναι τέτοια που θα σηματοδοτήσει κατά το τρέχον έτος πολιτικές εξελίξεις.

18

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

ΣΥΡΙΖΑ

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ (ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ):

Μπορούμε να κερδίσουμε για την Πελοπόννησο της ανάπτυξης και της αλληλεγγύης Μπορούμε να ανατρέψουμε το σύστημα Τατούλη και να βάλουμε την Πελοπόννησο στον δρόμο της ανάπτυξης για τους κατοίκους με όρους διαφάνειας και αλληλεγγύης τονίζει ο υποψήφιος περιφερειάρχης Οδυσσέας Βουδούρης. Τα «έργα Τατούλη» δεν εγγυώνται το μέλλον της Περιφέρειας αλλά των οικογενειακών του επιχειρήσεων λέει ο Οδυσσέας Βουδούρης και αναφέρει οτι ήταν προδιαγεγραμμένη η απόρριψη από την Ευρωπαϊκή Ένωση της σκανδαλώδους σύμβασης για τα σκουπίδια. Πώς αξιολογείτε το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, τόσο το δικό σας όσο και του αντιπάλου σας; Το γεγονός ότι ο συνδυασμός μας είναι από τους τέσσερις υποστηριζόμενους από τον ΣΥΡΙΖΑ στις 13 Περιφέρειες, που παίρνει εντολή για τη μάχη του δεύτερου γύρου, αποτελεί μια πρώτη νίκη. Επίσης πετύχαμε στην Πελοπόννησο μια συσπείρωση σε σχέση με τις εκλογές του 2012, σαφώς μεγαλύτερη από τον εθνικό μέσον όρο. Από την άλλη πλευρά, το αποτέλεσμα του κ. Τατούλη αποτελεί μια ήττα γι’ αυτόν, αν αναλογιστούμε ότι η αρχική δεξαμενή των ψηφοφόρων του, δηλαδή αυτοί που τον ψήφισαν το 2010 συν οι ψηφοφόροι της Ν.Δ., που τώρα τον στηρίζει, ανέρχεται στο 83%! Από τη δεξαμενή αυτή έχασε σχεδόν τις μισές ψήφους! Αν δεν είχαμε απογυμνώσει το σύστημα Τατούλη - Φούχτελ, αυτό το μείγμα ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής και πελατειακής οικογενειοκρατίας, ο κ. Τατούλης θα είχε λογικά εκλεγεί από τον πρώτο γύρο.

Αν δεν είχαμε απογυμνώσει το σύστημα Τατούλη Φούχτελ, αυτό το μείγμα ακραίας νεοφιλελεύθερης πολιτικής και πελατειακής οικογενειοκρατίας, ο κ. Τατούλης θα είχε λογικά εκλεγεί από τον πρώτο γύρο

Αντ’ αυτού περιορίστηκε στο 43%. Υπάρχει μια συνεχής ροή αποκαλύψεων για τα καμώματα του Συστήματος Τατούλη, με κορυφαία πράξη την αποκάλυψη ότι η Ε.Ε. απορρίπτει το σχέδιο διαχείρισης των σκουπιδιών στην Πελοπόννησο... Άναυδοι οι πολίτες σε όλη τη χώρα παρακολουθούν το σίριαλ των «Έργων Τατούλη», που ισχυρίζεται ο απερχόμενος περιφερειάρχης ότι «εγγυώνται το μέλλον». Προφανώς εννοεί το μέλλον των οικογενειακών του επιχειρήσεων, που τροφοδοτεί με τις εργολαβίες της Περιφέρειας. Το τελευταίο επεισόδιο στο σίριαλ αυτό το έγραψε τώρα η Ε.Ε., που απέρριψε τη σκανδαλώδη σύμβαση με την ΤΕΡΝΑ για τη «διαχείριση» των απορριμμάτων. Η κατάληξη αυτή ήταν προδιαγραμμένη, αλλά τόσο η Περιφέρεια, όσο και η κυβέρνηση, προσπαθούσαν να την κρατήσουν μυστική μέχρι... να περάσουν οι εκλογές.

Η διαφορά 43-16, που κατεγράφη την περασμένη Κυριακή, θεωρείτε ότι καλύπτεται; Η πλειοψηφία των πολιτών που ξεκάθαρα στρέφονται κατά του Συστήματος Τατούλη υπερβαίνουν κατά πολύ το ποσοστό του 43%. Χαρακτηριστικό στην Πελοπόννησο είναι πως όλοι οι συνδυασμοί είχαν κεντρικό άξονα στον πρώτο γύρο την καταγγελία αυτού του συστήματος. Οι δυνάμεις μας στην Πελοπόν-

νησο βρίσκονται σε ανοδική πορεία. Το διακύβευμα των ευρωεκλογών και η έντονη κινητοποίηση αυτή την εβδομάδα δημιουργούν κυριολεκτικά ένα νέο εκλογικό σώμα. Σε αυτό το σώμα απευθυνόμαστε και λέμε: Στον πρώτο γύρο, με την παρουσία πολλών συνδυασμών, ο καθένας εκφράζει μια προτίμηση, βάσει διαφόρων κριτηρίων. Στον δεύτερο γύρο όμως το διακύβευμα γίνεται πιο απλό. Επιλέγεις πρακτικά ποιον θέλεις να αποκλείσεις και ποιον θεωρείς καταλληλότερο. Εμείς μπορούμε τώρα να ανατρέψουμε το σύστημα Τατούλη και να βάλουμε την Πελοπόννησο

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ (ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ):

Λύσεις έξω από τα πολιτικά τζάκια Την Περιφέρεια Στ. Ελλάδας θα διεκδικήσει αύριο ο συνδυασμός που στηρίζεται από τον ΣΥΡΙΖΑ, Η Στερεά σε νέα τροχιά, με επικεφαλής τον Β. Αποστόλου, αφού συγκέντρωσε το 18,75% των ψήφων την πρώτη Κυριακή. Πρώτος σε ψήφους με 41,35% κατεγράφη ο «γαλάζιος» Κ. Μπακογιάννης και ακολουθούν με 14,40% ο, επίσης προερχόμενος από τη Νέα Δημοκρατία, Α. Γιαννόπουλος, με 9,04% ο Α. Γκλέτσος με την Ελληνική Αυγή, με 8,83% ο υποψήφιος της Λαϊκής Συσπείρωσης Γ. Μαρίνος, με 4,27% ο υποψήφιος της ΔΗΜ.ΑΡ. Κ. Χαϊνάς και ο υποψήφιος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Β. Ζούμπος με 3,36%. Τι μήνυμα έστειλε το αποτέλεσμα της πρώτης Κυριακής; Μια πρώτη εκτίμηση είναι ότι σηματοδοτεί την αρχή της κατάρρευσης της συγκυβέρνησης των Μνημονίων. Αυτό αναγνωρίζεται και από πολλά διεθνή ΜΜΕ. Τα αποτελέσματα όμως για ορισμένες άλλες περιπτώσεις υποψηφιοτήτων με

οικογενειοκρατικό, οπαδικό ή ναζιστικό χαρακτήρα είναι κάθε άλλο παρά καθησυχαστικά. Τμήμα του εκλογικού σώματος ψηφίζει ως πελάτηςοπαδός ή εγκλωβίζεται σε ακροδεξιούς λαϊκισμούς και ξεπερασμένες, αντιδημοκρατικές πρακτικές. Εμείς δώσαμε και δίνουμε την εκλογική μάχη λέγοντας αλήθειες και

μόνο αλήθειες. Όπως κάναμε και στο παρελθόν, στους καθημερινούς αγώνες για την υπεράσπιση του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού, όταν άλλοι ψήφιζαν Μνημόνια ή απουσίαζαν. Τη δεύτερη Κυριακή, μαζί με τους δημοκράτες που θέλουν να ζήσουν και να προχωρήσουν με αξιοπρέπεια, αλληλεγγύη και δημιουργικότητα, θα αγωνιστούμε για να κάνουμε την ανατροπή. Καλούμε να διορθώσουν το λάθος τους ακόμη και αυτούς που ψήφισαν την παράταξη που στηρίζει τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο και στηρίζεται από αυτούς. Η δήθεν ανεξαρτησία, που κρύβει πολιτικά τζάκια, ολιγαρχικά συμφέροντα, κρυφές συμφωνίες και μνημονιακές επιλογές, δεν μπορεί να δώσει λύσεις στην κοινωνία της Στερεάς Ελλάδας.

Μπορεί η Αριστερά να συσπειρώσει τους πολίτες της Στερεάς Ελλάδας και να κάνει την ανατροπή στον δεύτερο γύρο; Η Αριστερά και ο συνδυασμός μας έχουν ένα ολοκληρωμένο και ρεαλιστικό πρόγραμμα, που η εφαρμογή του μπορεί να δώσει λύσεις στα συσσωρευμένα παραγωγικά και κοινωνικά προβλήματα της περιοχής. Λύσεις που θα υλοποιηθούν μαζί με τους πολίτες και με την ενεργό συμμετοχή τους. Εμείς διαθέτουμε εκτός αυτών και ένα ουσιαστικό πλεονέκτημα: αγωνιστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια για την ανατροπή των μνημονιακών πολιτικών. Να συμβάλουν με την ψήφο τους στην ανατροπή στην Περιφέρεια και στη χώρα καλούμε όλους τους δοκιμαζόμενους πολίτες της Στερεάς Ελλάδας.

στον δρόμο της ανάπτυξης για τους κατοίκους με όρους διαφάνειας και αλληλεγγύης. Ποια είναι η στόχευσή σας για τη δεύτερη Κυριακή; Από την πρώτη στιγμή δηλώσαμε ξεκάθαρα πως μοναδικός μας αντίπαλος είναι το Σύστημα Τατούλη - Φούχτελ. Θεωρήσαμε και θεωρούμε όλους τους άλλους συνδυασμούς ως εν δυνάμει συμμάχους. Εξ αρχής στοχεύσαμε στη δημιουργία μιας ευρείας συμμαχίας δημοκρατικών, προοδευτικών δυνάμεων, με επίκεντρο την Αριστερά, την Αριστερά που μπορεί να ενώσει. Είναι λογικό να έρθουμε τώρα σε επαφή με τις δυνάμεις αυτές. Με τους επικεφαλής αλλά και απευθείας με τους ψηφοφόρους. Και τους ρωτάμε: αντέχετε άλλα πέντε χρόνια Σύστημα Τατούλη; Θέλετε η Πελοπόννησος να μετατραπεί σε πειραματική Ειδική Οικονομική Ζώνη του κ. Φούχτελ και της κ. Μέρκελ; Θέλετε να γίνουμε εντός ευρωπαϊκών συνόρων ένας «τρίτος κόσμος» γερμανικής επιρροής, όπου η μιζέρια της ΕΟΖ θα γειτονεύει με τις ιδιωτικοποιημένες όμορφες παραλίες, προσβάσιμες μόνο στους κατέχοντες; Μαζί μπορούμε να αποτρέψουμε αυτόν τον κίνδυνο. Ένα όπλο μας έμεινε. Η ψήφος μας. Ας το χρησιμοποιήσουμε πριν να είναι αργά! Αυτό που εισπράττουμε τις τελευταίες ημέρες είναι ότι μπορούμε να νικήσουμε.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

19

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Πανικός στην κυβέρνηση για το «πάρτι» με τα σκουπίδια ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ (ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ):

Δεσμευόμαστε να αλλάξουμε ριζικά το τοπίο Οι πολίτες των Ιόνιων Νησιών, με την ψήφο τους, έστειλαν την Ανάσα στον δεύτερο γύρο των Περιφερειακών εκλογών, με μια μεγάλη αύξηση της δύναμής της. Ήταν μια μεγάλη νίκη της Ανάσα, ένα προμήνυμα νίκης του λαού των Ιονίων. Η νίκη αυτή θα ολοκληρωθεί και θα κατοχυρωθεί με το αποτέλεσμα της ερχόμενης Κυριακής. Προχωράμε με αισιοδοξία στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Καλούμε όλους-ες, ανεξάρτητα από το τι ψήφισαν στις 18 Μαΐου, να μας στηρίξουν ώστε να ολοκληρωθεί η δημοκρατική ανατροπή στα Ιόνια. Οι πολίτες των Ιονίων καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο διαμετρικά αντίθετες πολιτικές. Και θα επιλέξουν Ανάσα! Θ’ αφήσουν πίσω τούς εκφραστές των Μνημονίων και του «Καλλικράτη», τους εκτελεστές των εντολών της Μέρκελ και του Φούχτελ, Καλούμε όλους-ες, τους αιρετούς του μηδενικού έργου, τους διοικούντες που υποβάθμισαν ανεξάρτητα από το και απαξίωσαν την Περιφέρεια Ιονίων τι ψήφισαν Νήσων. Στη νέα εποχή, ως διοίκηση πλέον στις 18 Μαΐου, της Περιφέρειας Ιονίων, δεσμευόμα- να μας στηρίξουν στε να πορευτούμε με σεβασμό στη λαϊκή θέληση, τις συμμετοχικές δια- ώστε να ολοκληρωθεί δικασίες, τη δημοκρατία, για να αλλά- η δημοκρατική ξουμε ριζικά το τοπίο στην Περιφέρειά μας. Για να αντισταθούμε στις κατα- ανατροπή στα Ιόνια στροφικές και βαθιά αντιλαϊκές πολιτικές. Για να αλλάξουμε, να αναζωογονήσουμε τον τόπο μας. Προτεραιότητές μας μεταξύ άλλων είναι: Η κάλυψη των πιο βασικών κοινωνικών αναγκών, η διασφάλιση της αξιοπρεπούς διαβίωσης των πολιτών της Περιφέρειας των Ιονίων και πρωτίστως των άμεσα πληττόμενων συμπολιτών μας, των εργαζόμενων, των ανέργων, των αγροτών, των μικρομεσαίων, της νεολαίας, των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Η ανάδειξη ως κυρίαρχου στοιχείου του νησιωτικού χαρακτήρα της Περιφέρειας Ιονίων και, μέσα από αυτόν, η πλήρης αξιοποίηση όλων των Ευρωπαϊκών Κανονισμών (μειωμένος ΦΠΑ, επιδότηση προϊόντων και πρώτων υλών) Η κατοχύρωση της ενότητας και της συνοχής της Περιφέρειας Ιονίων, μέσα από την ανάδειξη των κοινών παραγωγικών, ιστορικών και πολιτισμικών μας χαρακτηριστικών. Μια νέα σελίδα ανοίγει για την Περιφέρεια των Ιόνιων Νησιών. Με τους πολίτες πρωταγωνιστές.

Στη σκιά των αποκαλύψεων για το «πάρτι» με τα σκουπίδια και του κινδύνου να διακοπεί η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση διεξάγονται οι περιφερειακές εκλογές. Δημοσιεύματα της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», που αποδεικνύουν διερεύνηση των όρων των διαγωνισμών για τις ΣΔΙΤ διαχείρισης απορριμμάτων από ευρωπαϊκά όργανα, προκάλεσαν πανικό στα κυβερνητικά επιτελεία καθώς η εφημερίδα κάνει λόγο για «κολασμένο μυστικό». Αυτό το μυστικό επιχειρήθηκε να καλυφθεί ώστε να μην κινδυνεύσει η επανεκλογή των περιφερειαρχών που μεθόδευσαν διαγωνισμούς με όρους καταχρηστικούς υπέρ των εργολάβων. Όταν τα επίμαχα έγγραφα δημοσιεύτηκαν, η κυβερνητική πλευρά επιχείρησε είτε να υποβαθμίσει το θέμα είτε να «πετάξει την μπάλα στην εξέδρα». Τα έγγραφα αυτά αφορούν καταγγελίες πολιτών που τέθηκαν υπόψη του Ευρωκοινοβουλίου και της Κομισιόν σχετικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων της Πελοποννήσου, «έργο-πρότυπο» και για τις υπόλοιπες Περιφέρειες, όπως το αποκαλούσαν ανώτερα κυβερνητικά στελέχη. Ο επίμαχος όρος, που δημιουργεί προβλήματα με την κοινοτική χρηματοδότηση μέσω του ΕΣΠΑ και του ΣΕΣ 2014-2020, αφορά την ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα απορριμμάτων για τον ιδιώτη συνδιαχειριστή, με την απειλή μάλιστα ρήτρας σε περίπτωση μη κάλυψης της απαιτούμενης ποσότητας. Αυτός ο όρος έρχεται σε αντίθεση με τις κοινοτικές οδηγίες για τη μείωση του όγκου των σκουπιδιών μέσω της πρόληψης, της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης. Η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής, Ρ. Δούρου, έκανε λόγο για εξέλιξη που «αφήνει έκθετη τόσο την κυβέρνηση των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου όσο και τον Γ. Σγουρό, το μακρύ χέρι της στην Αττική, καθώς επιβεβαιώνει τη διαπλοκή κυβέρνησης, περιφερειαρχών και επιχειρηματικών ομίλων». Ο υποψήφιος περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Οδ. Βουδούρης, τόνισε ότι οι αποκαλύψεις «επιβεβαίωσαν με τον πλέον δραματικό τρόπο ότι το σχέδιο Τατούλη - ΤΕΡΝΑ είναι άκυρο κι ότι αυτό είναι σε γνώση τόσο της κυβέρνησης όσο και της Περιφέρειας». Ο ΣΥΡΙΖΑ από την μεριά του σημείωσε ότι «μπροστά στον βωμό της εξυπηρέτησης συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων στήνεται το ‘πάρτι των σκουπιδιών’, αγνοώντας το περιβάλλον, το νομοθετικό πλαίσιο και υπερχρεώνοντας

Επιχείρηση υποβάθμισης των αποκαλύψεων από υπουργείο Ανάπτυξης και Σγουρό, που «διαβεβαιώνουν» ότι δεν υπάρχει κίνδυνος διακοπής της χρηματοδότησης

τους πολίτες για τα επόμενα χρόνια». Ο ΣΥΡΙΖΑ επισήμανε ακόμα ότι «είναι φανερό πως η καταρρέουσα μνημονιακή κυβέρνηση, καθώς φεύγει, θέλει να αρπάξει ό,τι προλάβει» συμπληρώνοντας ότι «είναι γελασμένοι αν νομίζουν πως θα προλάβουν θα τους σταματήσει ο λαός μας με την ψήφο του την Κυριακή». Μια ενδιαφέρουσα παράμετρος είναι οι προειδοποιήσεις που έχει κάνει για το θέμα αυτό με ερώτησή του προς την Κομισιόν ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Ν. Χουντής, όπου είχε επισημάνει την ασυμβατότητα του υφιστάμενου περιφερειακού σχεδιασμού για τη διαχείριση των απορριμμάτων με την κοινοτική οδηγία για τα απόβλητα. Μάλιστα ο Ν. Χουντής είχε επικαλεστεί έγγραφο - εγκύκλιο του υπουργείου Περιβάλλοντος που ζητούσε από τους περιφερειάρχες κατεπείγουσα αναθεώρηση των περιφερειακών σχεδιασμών.

«Έργο-πρότυπο» χαρακτήριζαν κυβερνητικά στελέχη το σχέδιο Τατούλη ΤΕΡΝΑ για τα απορρίμματα στην Πελοπόννησο. Οι αποκαλύψεις επιβεβαιώνουν με δραματικό τρόπο ότι είναι άκυρο το έργο, δήλωσε ο υποψήφιος περιφερειάρχης Οδ. Βουδούρης

Τόσο ο απερχόμενος περιφερειάρχης Αττικής, Γ. Σγουρός, όσο και το υπουργείο Ανάπτυξης υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει θέμα διακοπής της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στα έργα διαχείρισης των απορριμμάτων. Ο Γ. Σγουρός μίλησε για «ανακρίβειες και ψέματα» σχολιάζοντας ότι στην περίπτωση του Γραμματικού δεν υπάρχει πρόβλεψη για ελάχιστες εγγυημένες ποσότητες, όπως κι ότι η αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασμού θα κινηθεί κυρίως προς την αλλαγή των στόχων για την ανακύκλωση. Παράλληλα ο απερχόμενος περιφερειάρχης κατηγόρησε τη Ρ. Δούρου ότι «κάνοντας σημαία το συγκεκριμένο δημοσίευμα επιχείρησε για άλλη μία φορά με ψέματα και συκοφαντίες να μιμηθεί τον Γκέμπελς, ώστε μέχρι την Κυριακή κάτι να μείνει από τη λάσπη που εκτοξεύει». Το υπουργείο Ανάπτυξης υποστήριξε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για τα όσα αποκαλύπτει η «Ελευθεροτυπία» και έδωσε στη δημοσιότητα απάντηση της Κομισιόν προς το Ευρωκοινοβούλιο σχετικά με τις καταγγελίες πολιτών κατά του έργου στην Πελοπόννησο. Από το έγγραφο όμως δεν προκύπτει διάψευση των όσων σημειώνει η εφημερίδα, όπως ισχυρίζεται το υπουργείο, καθώς τονίζεται ότι στον διαγωνισμό δεν παρατηρήθηκε παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας για τις δημόσιες προμήθειες, θέμα που δεν έθιξε η εφημερίδα. Επίσης υπογραμμίζεται ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν και στοιχεία για παραβίαση της κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, πλην όμως οι μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων δεν λειτουργούν ακόμα.

Εκτεθειμένος ο απερχόμενος περιφερειάρχης Γ. Σγουρός από τις αποκαλύψεις για τους όρους των διαγωνισμών για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Η υποψήφια περιφερειάρχης Αττικής Ρ. Δούρου έκανε λόγο για εξέλιξη που επιβεβαιώνει τη διαπλοκή κυβέρνησης, περιφερειαρχών και επιχειρηματικών ομίλων

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

20

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΟΙ «ΜΟΝΟΜΑΧΟΙ» ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΓΥΡΟΥ

Οι υποψήφιοι δήμαρχοι που στηρίζει Τα δημοτικά σχήματα που υποστήριξε ο ΣΥΡΙΖΑ σημείωσαν σημαντικές επιτυχίες την περασμένη Κυριακή. Στις περισσότερες από τις περιπτώσεις οι δημοτικές αυτές παρατάξεις με χρόνια δράσης στις πόλεις τους κατάφεραν να διπλασιάσουν ή και να τριπλασιάσουν τα ποσοστά τους κατορθώνοντας να εκφράσουν τη διάθεση των πολιτών για αλλαγή. Σημαντικός ήταν κι ο αριθμός των δημοτικών αυτών σχημάτων που πέρασαν στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών και διεκδικούν να κατακτήσουν τις δημαρχίες των πόλεών τους και να αποτελέσουν δημοτικές διοικήσεις αγώνα κι αλληλεγγύης.

32 δήμους διεκδικούν οι δήμαρχοι που υποστηρίζονται από τον ΣΥΡΙΖΑ Συνολικά οι υποστηριζόμενοι από τον ΣΥΡΙΖΑ δήμαρχοι διεκδικούν 32 δήμους. Στην Αθήνα ο Γ. Σακελλαρίδης, στη Ν. Ιωνία ο Ηρ. Γκότσης, στο Ελληνικό - Αργυρούπολη ο Χρ. Κορτζίδης, στη Μεγαλόπολη ο Π. Μπούρας. Στου Ζωγράφου η Τ. Καφατσάκη, στην Καισαριανή ο Γ. Κοντόσταυλος, στο Αιγάλεω ο Δ. Μπίρμπας, στην Αγ. Παρασκευή ο Γ. Σταθό-

πουλος, στο Χαλάνδρι ο Σ. Ρούσσος, στον Βύρωνα ο Άκ. Κατωπόδης, στο Μοσχάτο - Ταύρο ο Αρ. Κρεμμύδας, στην Ηλιούπολη ο Χρ. Κοκοτίνης. Ακόμα στο Κερατσίνι - Δραπετσώνα ο Χρ. Βρεττάκος, στο Πέραμα ο Γ. Λαγουδάκης, στους Άγ. Ανάργυρους - Καματερό ο Γ. Κομματάς, στη Λάρισα ο Απ. Καλογιάννης. Στον Τύρναβο ο Π. Σαρχώσης, στους Σοφάδες ο Χ. Παπαδόπουλος, στη Ζαγορά η Μ. Σαμαρά, στο Δίστομο - Αράχωβα - Αντίκυρα ο Γ. Γεωργάκος, στον Δήμο Διρφύων - Μεσαπίων ο Γ. Ψαθάς, στη Σκύρο ο Μ. Χατζηγιαννάκης, στη Λιβαδειά η Γ. Πούλου, στη Ναύπακτο ο Τ. Λουκόπουλος. Επίσης στην Κέρκυρα ο Κ. Νικολούζος, στη Λευκάδα ο Κ. Δρακονταειδής, στη Γορτυνία ο Αν. Κολοβός, στην Καλαμαριά ο Μ. Λαμτζίδης, στην Κοζάνη ο Λ. Ιωαννίδης, στα Ανώγεια ο Μ. Καλλέργης, στη Φιλαδέλφεια - Χαλκηδόνα ο Αρ. Βασιλόπουλος και στον Βόλο ο Μ. Πατσιαντάς. Την προηγούμενη Κυριακή η «Αυγή» είχε μιλήσει με κάποιους από τους υποψήφιους δημάρχους που κατάφεραν να περάσουν στον β’

γύρο. Στο Ελληνικό - Αργυρούπολη ο απερχόμενος δήμαρχος Χρ. Κορτζίδης συγκέντρωσε 33,51% και διεκδικεί ξανά τον δήμο με αντίπαλο τον Γ. Κωνσταντάτο που έφτασε στο 43,71%. Ο Χρ. Κορτζίδης είχε τονίσει στην «Αυγή» ότι «η Αριστερά έχει κάθε λόγο να παλέψει για να μην περάσει ένα προπύργιο αντίστασης στα χέρια πρόθυμων κι υποτακτικών συστημικών δυνάμεων». Τον Δήμο Ν. Ιωνίας διεκδικεί ξανά ο απερχόμενος δήμαρχος, Ηρ. Γκότσης, που έλαβε το 33,57% των ψήφων απέναντι στον Π. Μανούρη που έλαβε το 25,36% των ψήφων. Μιλώντας στην «Αυγή» ο Ηρ. Γκότσης κάλεσε τους πολίτες «να δώσουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα και να δηλώσουν πως δεν δέχονται πλέον να ζουν σ’ αυτή την κόλαση που έχουν φτιάξει για μας». Ο Σ. Ρούσσος και η «Αντίσταση με τους Πολίτες του Χαλανδρίου» κατάφεραν να περάσουν στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών με 17,75% και διεκδικεί τον δήμο Χαλανδρίου από τον απερχόμενο δήμαρχο Γ. Κουράση που συγκέντρωσε 27,02%. Ο Σ. Ρούσσος είπε στην «Αυγή» «απευθυνόμαστε στο 63% των συμπο-

λιτών μας που απέρριψαν τη διοίκηση Κουράση, σε όλους όσοι πιστεύουν ότι το Χαλάνδρι χρειάζεται αλλαγή πορείας». «Το πρώτο βήμα έγινε, το δεύτερο βήμα θα ολοκληρωθεί την επόμενη Κυριακή στέλνοντας ξεκάθαρο μήνυμα αλλαγής πορείας κι ανατροπής, ενότητας, δημιουργικότητας κι αλληλεγγύης» επισημαίνει στην «Αυγή» ο Δ. Μπίρμπας, επικεφαλής της Ανάπλασης Αιγάλεω που ήρθε πρώτη στον α’ γύρο των δημοτικών εκλογών με 25,68% και θα αντιμετωπίσει τον Γ. Γκίκα που συγκέντρωσε 18,91%. Στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών στο Κερατσίνι - Δραπετσώνα θα βρεθεί κι ο Άλλος Δρόμος με επικεφαλής τον Χρ. Βρεττάκο που συγκέντρωσε το 18,31% των ψήφων και θα αντιμετωπίσει τον Λ. Τζανή που έλαβε το 18,78% των ψήφων. Ο Χρ. Βρεττάκος σημείωσε στην «Αυγή» πως «αποδείξαμε ότι μαζί μπορούμε ν’ ανατρέψουμε τα σχέδια όσων αποφασίζουν για εμάς χωρίς εμάς, η πόλη πρέπει να αλλάξει και θα αλλάξει, είμαι βέβαιος πως την Κυριακή οι πολίτες του Κερατσινίου και της Δραπετσώνας θα ολοκληρώσουν την ανατροπή».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: Π. ΚΑΤΣΑΚΟΣ, Κ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ, ΣΠ. ΡΑΠΑΝΑΚΗΣ, ΧΡ. ΣΙΜΟΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΟΥΖΟΣ υποψήφιος δήμαρχος Kέρκυρας:

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔ

Κέρκυρα της αξιοπρέπειας και της αλληλεγγύης

Με αξίες και

Θέλουμε έναν δήμο - συμπαραστάτη και υπερασπιστή της κοινωνίας που υποφέρει, τονίζει στην «Αυγή» της Κυριακής ο Κώστας Νικολούζος, υποψήφιος δήμαρχος Κέρκυρας με την παράταξη Νέα Ριζοσπαστική Κίνηση. Στη συνέντευξή του ο Κ. Νικολούζος επισημαίνει πως η υποψηφιότητα της κ. Υδραίου, της αντίπαλου του στον δεύτερο γύρο, είναι πλήρως καθοδηγούμενη από τη Ν.Δ. και τον Ν. Δένδια.

Σημαντικό ποσοστό, 24,81%, έλαβε ο Λ. Ιωαννίδης κι η ενωτική δημοτική κίνηση Κοζάνη - Τόπος Να Ζεις και διεκδικεί στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών τη δημαρχία της Κοζάνης από τον απερχόμενο δήμαρχο Λ. Μαλούτα, που έλαβε 44,34%.

Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που σας έφεραν στον δεύτερο γύρο της αναμέτρησης για τον Δήμο Κέρκυρας; Η παράταξή μας εκφράζει την αντικειμενική ανάγκη για ανατροπή στα δημοτικά πράγματα της Κέρκυρας. Ο λαός είναι αγανακτισμένος από τις πολιτικές που είναι προεκτάσεις των μνημονιακών πολιτικών της συγκυβέρνησης και έχουν αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της Τ.Α. και επομένως την εγκατάλειψη της πόλης και της υπαίθρου. Η απερχόμενη δημοτική αρχή, περιορισμένη στην πολιτική που υπαγορεύεται από την κυβέρνηση, αδιαφόρησε για τα εκρηκτικά προβλήματα του τόπου, συρρίκνωσε τις κοινωνικές λειτουργίες του δήμου, δεν δρομολόγησε την επίλυση κανενός από τα μεγάλα προβλήματα του νησιού, όπως της ύδρευσης, της αποχέτευσης περιοχών με έντονη τουριστική ανάπτυξη, της ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων.

Εγκατέλειψε στην ασυδοσία την παλιά πόλη και την ύπαιθρο. Ευθυγραμμισμένη με την κυβερνητική πολιτική, δεν υπερασπίστηκε ούτε τους εργαζόμενους στον δήμο, ούτε τη δημόσια περιουσία από την προσπάθεια ξεπουλήματος -παρά τις υποκριτικές της κορώνες. Η κοινωνία κατέγραψε στη συνείδησή της αυτή τη δημοτική θητεία ως τη χειρότερη μεταπολιτευτικά. Είμαστε μια νέα παράταξη που δημιουργήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ, που περιλαμβάνει στις γραμμές της τα πιο δυναμικά και προοδευτικά κοινωνικά στελέχη που ήταν διαθέσιμα στην τοπική κοινωνία. Οργώσαμε το νησί, μιλήσαμε με τους ανθρώπους, εξηγήσαμε και συζητήσαμε το πρόγραμμά μας για την ανατροπή στα δημοτικά πράγματα και για την Κέρκυρα που ονειρευόμαστε. Προσπαθήσαμε να δώσουμε προοπτική στην ελπίδα του κόσμου για έναν άλλο δήμο, συμπαραστάτη και υπερασπιστή της κοινωνίας που υποφέρει. Αποδείχτηκε ότι η προ-

σπάθειά μας αγκαλιάστηκε από μεγάλο μέρος του λαού της Κέρκυρας. Πόσο ανεξάρτητη είναι η υποψηφιότητα της κ. Υδραίου, με την οποία είστε αντιμέτωπος στον δεύτερο γύρο; Η κ. Υδραίου -παρά την προσπάθειά της να πείσει ότι ηγείται ενός ανεξάρτητου συνδυασμού- δεν μπορεί να ξεγελάσει κανέναν. Hγείται ενός συνδυασμού που οργανώθηκε και καθοδηγείται από τη Ν.Δ. και το γραφείο του κ. Δένδια και που αποτελεί την απόληξη του ίδιου συστήματος που καταστρέφει τη χώρα.

Η Δημοτική Κίνηση Κοζάνη - Τόπος Να Ζεις είναι ένα ευρύ, πλουραλιστικό σχήμα. Πιστεύετε ότι μπορεί να προσελκύσει τους ψηφοφόρους των συνδυασμών που δεν πέρασαν στον β’ γύρο;

Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους πολίτες της Κέρκυρας μία μέρα πριν τις εκλογές; Την Κυριακή δεν θα αναμετρηθούν δυο συνδυασμοί, θα αναμετρηθούν δυο αντίθετες πολιτικές. Στη νεοφιλελεύθερη πολιτική της ανεργίας, του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας και των δημόσιων αγαθών εμείς αντιτάσσουμε την αξιοπρέπεια, την αλληλεγγύη, τα δικαιώματα των δημοτών και των πολιτών και προτείνουμε έναν δήμο που θα αποτελέσει πυλώνα ενός άλλου τύπου ανάπτυξης, γιατί στο επίκεντρο της πολιτικής του βάζει τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.

Η κ. Υδραίου δεν μπορεί να ξεγελάσει κανέναν.

Hγείται ενός συνδυασμού που οργανώθηκε και καθοδηγείται από τη Ν.Δ. και το γραφείο του κ. Δένδια

Στις δημοτικές εκλογές πολλοί ψηφοφόροι ψηφίζουν συναισθηματικά. Δεν βλέπουν συνδυασμό ή προγραμματικές θέσεις. Ψηφίζουν πρόσωπα. Πιστεύουμε ότι αυτό θα αλλάξει τη δεύτερη Κυριακή. Οι δημότες, απεγκλωβισμένοι από προσωπικές δεσμεύσεις θα ψηφίσουν τον συνδυασμό μας, ο οποίος έχει να δώσει πολλά στον δήμο μας. Ικανά στελέχη, ρεαλιστικές και επεξεργασμένες προτάσεις για μια σειρά από ζητήματα (πρωτογενής τομέας, κοινωνική πολιτική, χωροταξία, πολιτισμός κ.λπ.), αλλά προπάντων διαφορετική νοοτροπία

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

21

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΠΑΤΣΙΑΝΤΑΣ υποψήφιος δήμαρχος Βόλου:

ο ΣΥΡΙΖΑ

Συστράτευση για την αξιοπρέπεια της πόλης Οι Δρόμοι Συνεργασίας, Ανατροπής και Αλληλεγγύης αντιπροσωπεύουν την επιλογή της προόδου για τον Βόλο, κόντρα στον κίνδυνο της οπισθοδρόμησης, τονίζει στην «Αυγή» της Κυριακής ο υποψήφιος δήμαρχος της πόλης Μαργαρίτης Πατσιαντάς. Ο υποψήφιος που στηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει πως ο αντίπαλός του, Αχ. Μπέος, δεν διαθέτει ούτε μία πρόταση για την πόλη. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που σας έφεραν στον δεύτερο γύρο της αναμέτρησης για τον Δήμο Βόλου;

ΗΣ υποψήφιος δήμαρχος Κοζάνης:

όραμα για τα δημόσια πράγματα. Το αποδείξαμε στα τέσσερα χρόνια παρουσίας μας και στο δημοτικό συμβούλιο και με τις δράσεις μας στην τοπική κοινωνία. Επιπλέον αποδείξαμε και στους εαυτούς μας ότι πρόσωπα από διαφορετικές πολιτικές και κοινωνικές αφετηρίες μπορούν να διαβουλεύονται όταν οι αξίες τους και το όραμα για τον δήμο είναι κοινά. Αυτό ακριβώς εκφράζει και το ψηφοδέλτιό μας, που είναι ευρύ και πολυσυλλεκτικό, όμως ιδιαίτερα ποιοτικό, και αυτό θα εκτοξεύσει επιπλέον τα ποσοστά μας. Είστε αισιόδοξοι για το αποτέλεσμα του β’ γύρου των δημοτικών εκλογών; Σας ανησυχεί η διαφορά ψήφων από τον πρώτο συνδυασμό; Είμαστε λοιπόν ιδιαίτερα αισιόδοξοι για τον β’ γύρο των εκλογών. Όσο για τη διαφορά ψήφων, στην πόλη της Κοζάνης, που οι συνδημότες μας είχαν την ευκαιρία να μας παρακολουθήσουν από κοντά αυτά τα χρόνια, δεν ανησυχούμε καθόλου. Η διαφορά μας από τον πρώτο συνδυασμό είναι μόλις 961 ψήφοι, οι οποίες άνετα μπορούν να καλυφθούν. Στα χωριά του δήμου, η διαφορά μας είναι σαφώς μεγαλύτερη, αλλά και εκεί πιστεύουμε ότι μπορούμε να την καλύψουμε.

Υπάρχει στην Κοζάνη κλίμα αλλαγής, κλίμα αποδοκιμασίας της απερχόμενης διοίκησης; Οι συνδημότες μας έδειξαν με την ψήφο τους ότι έχουν διάθεση για αλλαγή. Το τοπικό πολιτικό κατεστημένο στα 24 χρόνια παρουσίας του στην τοπική πολιτική σκηνή έδωσε ό,τι είχε να δώσει και είναι ώρα να παραδώσει τη σκυτάλη. Ο δήμος μας χρειάζεται ανανέωση, όχι μόνον προσώπων, αλλά και πολιτικής. Και αυτήν την εγγυάται μόνον η Δημοτική Κίνηση Κοζάνη Τόπος Να Ζεις. Το μήνυμα της αλλαγής πέρασε. Την πρώτη Κυριακή αλλάξαμε τα δεδομένα. Στις 25 Μαΐου αλλάζουμε τον δήμο.

Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου αποτελεί μια πρώτη δικαίωση. Ο βολιώτικος λαός με την ψήφο του την πρώτη Κυριακή έστειλε τα μηνύματα που ήθελε. Έκανε τις επιλογές του, είτε κομματικές είτε πολιτικές γενικότερα είτε επιλογής συμβούλων. Αυτή την Κυριακή, αυτά τα διλήμματα τέλειωσαν. Αυτή την Κυριακή, με την ψήφο μας, επιλέγουμε δήμαρχο. Μια επιλογή η οποία δεν μπορεί να αλλάξει για την επόμενη πενταετία. Μια επιλογή η οποία έχει να κάνει με τα χαρακτηριστικά, με την πορεία, με την προοπτική και την ταυτότητα της πόλης μας. Μια επιλογή ανάμεσα σε εμάς και σε ό,τι εκφράζει η υποψηφιότητα του κ. Μπέου. Η πλατιά κοινωνική συμμαχία που σχηματίστηκε με πρωτοβουλία της παράταξής μας, των Δρόμων Συνεργασίας Ανατροπής και Αλληλεγγύης, γίνεται η ισχυρή δύναμη αλλαγής που χρειάζεται ο Δήμος Βόλου. Συμπολίτες οι οποίοι στον πρώτο γύρο ήταν εγκλωβισμένοι, κομματικά εξαρτημένοι, ίσως και υποχρεωμένοι, σήμερα είναι απελευθερωμένοι να ακολουθήσουν την καρδιά τους. Δίχως δεσμεύσεις, μπορούν πλέον να επιλέξουν τον δρόμο για τον Βόλο της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας. Ο κίνδυνος της οπισθοδρόμησης, της ανασφάλειας και των χαμένων ευκαιριών, χτυπά για πρώτη φορά με τέτοια έμφαση την πόρτα. Τι αντιπροσωπεύει η υποψηφιότητα του Αχιλλέα Μπέου; Η υποψηφιότητα Μπέου είναι μια απολιτίκ υποψηφιότητα. Δηλώνει αντισυστημικός όταν ο ίδιος είναι γνήσιο δημιούργημα του πολιτικού συστήματος που τον εξέθρεψε επί δεκαετίες. Με... άρμα την τοπική ομάδα του Βόλου, ο κ. Μπέος επένδυσε στη γενικότερη απαξίωση του πολιτικού συστήματος. Ωστόσο η υποψηφιότητά του δεν θα είχε τη δυναμική που παρουσίασε αν δεν είχε ως άμεσους συνεργάτες άτομα που όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν δίπλα σε πολιτικά γρα-

φεία βουλευτών της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ και τα οποία οικειοποιήθηκαν ενδεχομένως και τους χιλιάδες πολιτικούς φίλους των πρώην πολιτικών προϊσταμένων τους. Με αυτό το «όπλο» εκτιμούμε ότι ο κ. Μπέος δημιούργησε αρκετά έγκαιρα τους οργανωτικούς πυρήνες του, σε όλες τις ενότητες του ενιαίου Δήμου Βόλου. Παρ’ όλα ταύτα, δεν σταμάτησε εκεί. Με μια ακατάσχετη υποσχεσιολογία και με έναν πολυδάπανο προεκλογικό αγώνα, τεράστιο για τα οικονομικά δεδομένα των λοιπών δημοτικών παρατάξεων, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την προσέγγιση πρώην στελεχών της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Επιπλέον, σε όλη την προεκλογική εκστρατεία του, ο κ. Μπέος κινήθηκε... κρυπτόμενος, αποφεύγοντας να αντιμετωπίσει πρόσωπο με πρόσωπο τους πολιτικούς αντιπάλους του. Αυτό ήταν αναμενόμενο, καθώς η ένδεια πολιτικών επιχειρημάτων για τα αυτοδιοικητικά θέματα της πόλης και για το προγραμματικό πολιτικό πλαίσιο πάνω στο οποίο θα κινηθεί αν αναλάβει τα ηνία της πόλης είναι κάτι παραπάνω από προφανής. Την ίδια τακτική ακολουθεί και στη διαδρομή προς τις επαναληπτικές εκλογές, αποφεύγοντας το debate στο οποίο τον καλούμε καθημερινά. Τα ψέματα όμως τέλειωσαν. Την Κυριακή, οι Βολιώτες, συναισθανόμενοι την κρισιμότητα των στιγμών, θα δώσουν ηχηρή απάντηση στους επίδοξους «σωτήρες» της πόλης, που, εκτός των άλλων, βαρύνονται και με πολύ βαριά αδικήματα του κοινού Ποινικού Δικαίου.

H υποψηφιότητα του κ. Μπέου δεν θα είχε τη δυναμική που παρουσίασε αν δεν είχε ως άμεσους συνεργάτες άτομα που όλα τα προηγούμενα χρόνια, ήταν δίπλα σε πολιτικά γραφεία βουλευτών της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ

Ποιο είναι το μήνυμά σας στους πολίτες του Βόλου, μία μέρα πριν τις εκλογές; Έχοντας πλήρη επίγνωση της ευθύνης απέναντι στην ιστορία και τους αγώνες αυτής της πόλης, καλούμε όλες και όλους τους πολίτες, καθώς και τις αυτοδιοικητικές παρατάξεις που συμμετείχαν στην εκλογική αυτή αναμέτρηση και μοιράζονται μαζί μας την ίδια επιθυμία, αλλά και αγωνία, σε συστράτευση. Δεσμευόμαστε ότι ο Βόλος θα παραμείνει σε δημοκρατική τροχιά ανάπτυξης, προόδου και κοινωνικής αλληλεγγύης. Χωρίς διαχωρισμούς

και διακρίσεις. Μακριά από προσωπικές σκοπιμότητες και κομματικούς εναγκαλισμούς. Δεν στοιχηματίζουμε τη ζωή μας, την πόλη μας. Δίνουμε ηχηρό μήνυμα στους εκφραστές του λαϊκισμού. Είμαστε όλοι μαζί. Δεν απέχουμε. Συμμετέχουμε.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

22

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΓΙΩΤΑ ΠΟΥΛΟΥ

ΚΩΣΤΑΣ ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ υποψήφιος δήμαρχος Λευκάδας:

υποψήφια δήμαρχος Λιβαδειάς:

Η Λευκάδα πάνω από τα συμφέροντα

Με καθαρή πρόταση Τον Δήμο Λεβαδέων θα διεκδικήσει στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών η Γ. Πούλου κι η Δυναμική Συνεργασία έχοντας συγκεντρώσει 25,64% στον α’ γύρο. Αντίπαλός της ο Αρ. Ρούσσαρης που έλαβε 30,15% στον α’ γύρο των δημοτικών εκλογών. Ήσασταν υποψήφια δήμαρχος στη Λιβαδειά και το 2010. Αυτήν τη φορά ήρθατε δεύτερη, με αυξημένο ποσοστό και μικρή διαφορά από τον πρώτο. Αισιοδοξείτε για τον β’ γύρο; Έχουμε ολοκληρωμένο πρόγραμμα για το τι πρέπει να κάνουμε, πώς μπορούμε να διευρύνουμε τις δυνατότητες του δήμου και τι πρέπει να διεκδικήσουμε. Το πρόγραμμά μας έχει υιοθετηθεί ευκαιριακά και αποσπασματικά, βέβαια, από τους άλλους συνδυασμούς. Έχουμε καθαρή πρόταση προς την κοινωνία, χωρίς παρασκηνιακές συναλλαγές και σχέσεις με τη διαπλοκή. Αισιοδοξούμε ότι οι δημότες μας θα εκτιμήσουν αυτή την ποιότητα και θα μας εμπιστευτούν τη δημοτική αρχή. Άλλωστε η πιο σημαντική δέσμευσή μας είναι η συμμετοχή τους στη διοίκηση του δήμου για την αντιμετώπιση των δημοτικών υποθέσεων, κάτι που μόνο εμείς έχουμε την προδιάθεση και την πολιτική βούληση να πραγματοποιήσουμε. Έχουμε την πεποίθηση ότι η κοινωνία είναι έτοιμη να στηρίξει την πραγματική αλλαγή στη διοίκηση του δήμου και να υπερβεί τις διαχειριστικές, αποσπασματικές και αδιαφανείς πρακτικές του παρελθόντος.

Έχουμε καθαρή πρόταση προς την κοινωνία, χωρίς παρασκηνιακές συναλλαγές και σχέσεις με τη διαπλοκή

Ποια είναι η εκτίμησή σας για τη στάση στον β’ γύρο των πολιτών που στήριξαν τους συνδυασμούς που αποκλείστηκαν στον α’ γύρο; Αισθάνεστε ότι θα στηρίξουν τον δικό σας συνδυασμό; Από την πρώτη στιγμή των εκλογικών αποτελεσμάτων, ευχαριστήσαμε τους δημότες που μας εμπιστεύτηκαν και δηλώσαμε ότι αυτή η νίκη είναι νίκη όλων των δημοκρατικών δυνάμεων του δήμου μας. Οι ηγεσίες των συνδυασμών που δεν συμμετέχουν στον δεύτερο γύρο δεν έχουν δώσει υποστήριξη σε κανέναν. Ωστόσο, μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων, όπως και αρκετοί υποψήφιοι, εκφράζουν την υποστήριξή τους στον συνδυασμό μας. Αυτό εισπράττουμε. Σημαντικό ρόλο θα παίξει και ο προβληματισμός για το ποια δημοτική αρχή μπορεί να εργαστεί πιο αποτελεσματικά και με καλύτερους όρους συνεργασίας. Σε αυτόν τον τομέα, η συγκρότησή μας, η δημοκρατική λειτουργία μας και η απόλυτη διαφάνεια της δράσης μας είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματά μας. Πιστεύουμε επίσης ότι οι δημότες θα προτιμήσουν να μας στηρίξουν αντί να ενισχύσουν έμμεσα, με την αποχή ή το άκυρο ψηφοδέλτιο, τον άλλο συνδυασμό, που επιφυλάσσει στον δήμο μια διοίκηση χωρίς διαφάνεια, έρμαιο στα ιδιωτικά συμφέροντα. Οι δημότες θυμούνται την προηγούμενη θητεία του συνυποψήφιου δημάρχου κ. Ρούσσαρη. Την Κυριακή ο συνδυασμός μας Δυναμική Συνεργασία θα κληθεί να αναλάβει τη διοίκηση του δήμου μας.

Η Λευκάδα θα προχωρήσει μπροστά, αφήνοντας πίσω τα συμφέροντα των λίγων, τονίζει στην «Αυγή» της Κυριακής ο Κώστας Δρακονταειδής, υποψήφιος δήμαρχος της πόλης με την παράταξη Όλοι για τη Λευκάδα. Στη συνέντευξη του, ο υποψήφιος δήμαρχος σημειώνει τη σταθερή και μαχρόχρονη παρουσία της παράταξής του στα τεκταινόμενα του δήμου. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που σας έφεραν στον δεύτερο γύρο της αναμέτρησης για τον Δήμο Λευκάδας; Η δημοτική μας παράταξη παρεμβαίνει στην πόλη, με συνέπεια και σταθερότητα, από το 2006. Η προσπάθειά μας αυτή, σε συνδυασμό με τη συγκρότηση ενός ευρύτατου ψηφοδελτίου, με πυξίδα και μπούσουλα που βρίσκεται στον αντίποδα της κυρίαρχης πολιτικής και το πώς αυτή εφαρμόστηκε στην αυτοδιοίκηση, ειδικά για τον Δήμο Λευκάδας, κατάφερε να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών της Λευκάδας. Θεωρούμε ότι αυτή η συνέπεια μπορεί να μας δώσει τη νίκη απέναντι σε εναν υποψήφιο που ήταν μνημονιακός βουλευτής, εκφραστής τοπικών αλλά και ευρύτερων συμφερόντων που συνδέονται με την υποθαλάσσσια ζεύξη του νησιού και τους «εθνικούς εργολάβους». Πόσο ανεξάρτητη είναι η υποψηφιότητα του κ. Μαργέλο, με

τον οποίο είστε αντιμέτωπος στον δεύτερο γύρο; Ο κ. Μαργέλος είναι τόσο ανεξάρτητος όσο οι Σαμαράς και Βενιζέλος σε σχέση με τη Μέρκελ. Τα προβεβλημένα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, με βάση τη στρατηγική που έχει χαράξει αυτή για τον δεύτερο γύρο, στηρίζουν τον κ. Μαργέλο. Ωστόσο, ο υποψήφιος δήμαρχος που στήριξε η Ν.Δ. στη Λευκάδα καλεί για «ψήφο κατά συνείδηση». Σε κάθε περίπτωση ο κόσμος φαίνεται να μην υπακούει και αρνείται να ψηφίσει έναν υποψήφιο δήμαρχο που είναι τόσο στενά συνδεδεμένος με τα μεγάλα συμφέροντα. Ποιο είναι το μήνυμα σας προς τους πολίτες της Λευκάδας, μία μέρα πριν τις εκλογές;

Ο κ. Μαργέλος είναι τόσο ανεξάρτητος όσο οι Σαμαράς και Βενιζέλος σε σχέση με τη Μέρκελ.

Στη μάχη για τον Δήμο Λευκάδας συγκρούονται δύο κόσμοι: από τη μία το σάπιο και βρόμικο κατεστημένο κι από την άλλη ο κόσμος, ο οποίος με καθαρό και έντιμο τρόπο παλεύει για πρόοδο και βιώσιμη ανάπτυξη για τους

πολλούς κι όχι για τους λίγους. Καλούμε τους πολίτες της Λευκάδας να ταχθούν με τη δύναμη εκείνη που θα μας πάει μπροστά.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΝΤΟΣΤΑΥΛΟΣ

υποψήφιος δήμαρχος Καισαριανής:

«Η ελπίδα θα νικήσει στην Καισαριανή» Ποιο είναι το δίλημμα για τους ψηφοφόρους της Καισαριανής στον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών; Το πραγματικό δίλημμα των εκλογών είναι αν στις παρούσες συνθήκες θα αποδοκιμαστεί και τη δεύτερη Κυριακή μια δημοτική αρχή που διακρίθηκε για την αδυναμία της να παράξει οποιοδήποτε έργο. Επίσης είναι μια δημοτική αρχή που δεν εναντιώθηκε σε καμιά πρόβλεψη του «Καλλικράτη» και των μνημονιακών επιταγών. Οι Καισαριανιώτες καλούνται να επιλέξουν αν θέλουν να συνεχιστεί αυτή η αφόρητη κατάσταση ή με τη μαζική συμμετοχή όλων η πόλη μας να αλλάξει. Ποιες θα είναι οι προοπτικές για τους πολίτες με έναν δήμο στα χέρια των πολιτών και της Αριστεράς; Η αντίληψή μας για τη διοίκηση του δήμου είναι η συμμετοχή των πολιτών σε όλα τα επίπεδα. Από την εφαρμογή του συμμετοχικού προϋπολογισμού με την τακτική λογοδοσία στον λαό της πόλης μας και τη δημιουργία επιτροπών σε κάθε γειτονιά για την ανάδειξη των προβλημάτων της τοπικής κοινωνίας. Η Αριστερά και τη στρατηγική διαθέτει, αλλά και το πρόγραμμα της

ανατροπής της μνημονιακής πολιτικής με την κινητοποίηση των πολιτών. Στοχεύουμε στην ανάπτυξη ενός δυναμικού και ‘’από τα κάτω’’ κινήματος αλληλεγγύης, το οποίο θα συνδράμει στην επιβίωση της κοινωνίας και τη δημιουργία θεσμών άμεσης δημοκρατίας. Ποια θα είναι η βασική προτεραιότητα για τη δημοτική σας αρχή; Η πρώτη και άμεση προτεραιότητά μας είναι η ενίσχυση της κοινωνίας. Οι εφαρμοζόμενες πολιτικές δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για την όποια αλλαγή χωρίς τη ρήξη με αυτή την πολιτική. Προσανατολιζόμαστε σε μια μαζική ενίσχυση του κοινωνικού ιατρείου και φαρμακείου, τα οποία υπολειτουργούν, αλλά και στην ανάπτυξη ενός δικτύου με κοινωνικές κουζίνες, μαθήματα για μαθητές που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα δυσβάσταχτα έξοδα και νομική στήριξη σε όλους όσοι κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους από τις τράπεζες ή δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν τους λογαριασμούς για το ηλεκτρικό και το νερό. Το σύνθημά μας είναι, κανείς μόνος στην κρίση. Με την κοινωνική αλληλεγγύη και τους αγώνες του λαού μας, θα πετύ-

Η πρώτη και άμεση προτεραιότητά μας είναι η ενίσχυση της κοινωνίας

χουμε τη μεγάλη ανατροπή. Η ελπίδα θα νικήσει!

Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

Σύνταξη: Κώστας Βούλγαρης, Κώστας Γαβρόγλου, Γιώργος Μερτίκας, Άλκης Ρήγος, Πέτρος-Ιωσήφ Στανγκανέλλης, Kώστας Χριστόπουλος ΤΕΥΧΟΣ 599

ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ, ΤΕΧΝΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ

25 ΜΑΪΟΥ 2014

www.avgi-anagnoseis.blogspot.com

Ευρωεκλογές

«Δεν υπάρχει φορολογία χωρίς αντιπροσώπευση» Προσεγγίζοντας τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυτό τον μήνα, τα εκατομμύρια των πολιτών της ηπείρου που βρέθηκαν συγκλονισμένοι από τις εμπλοκές της οικονομικής κρίσης μπορεί τώρα να έχουν επιτέλους τον αποφασιστικό λόγο. Ειδικά όταν χάρις στο προνόμιο της απόστασης μπορεί κανείς να διακρίνει ορθότερα και να κρίνει ψυχραιμότερα. Τι να σκέπτεται λοιπόν ο μέσος Ευρωπαίος - με ένα πτυχίο, με μειούμενο εισόδημα, και ελαχιστοποιημένη κοινωνική κινητικότητα; Πού αν είναι, για παράδειγμα, Ιταλός, τότε προτιμά κατά 44% να επιστρέψει στην λιρέτα (Pew

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΜΠΟΥΡΙΤΣΑ

Research Center) - αυτός, πόσο προδομένος αισθάνεται; Τι νόημα μπορεί να έχει ακόμη γι’ αυτόν η διατήρηση ενός σχεδίου από την διατύπωση και την εκτέλεση του οποίου διαπιστώνει ότι μάλλον έχει προ πολλού αποκλεισθεί; Όταν μάλιστα σήμερα σωστά επέστρεψε στη δημοσιότητα η δήλωση (αμέσως μετά την Σύνοδο στις Κάννες το 2011) ότι «η κεντρική διένεξη της δημοκρατίας έχει μεταφερθεί στις μυστικές συνομιλίες κρατών και τραπεζών», από τον Γιούργκεν Χάμπερμας. Ας πάρουμε μερικές από τις βασικές αρχές της Ευρώπης με τη σειρά. Κοινό νόμισμα σημαίνει κοινές ευθύνες και κοινές, μεθοδικές αντιδράσεις. Η φυγή κεφαλαίων, η απόκλιση της τιμής στα κρατικά ομόλογα, καθώς και οι διακυμάνσεις τους, ένα επικίνδυνο φορτίο χρέους: όλα αυτά είναι προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν από κοινού μέσα σε μια περιεκτική «λέσχη», εντός της οποίας τα δικαιώματα των μελών συνεπάγονται την οικειοθελή τους παραίτηση από εναλλακτικά και πιο παραδοσιακά μέσα απάντησης καθενός ξεχωριστά. (Η χρήση ενός ενιαίου, κοινού νομίσματος αποκλείει αυτόματα την επιλογή της νομισματικής υποτίμησης, για παράδειγμα). «Κοινό», επιπλέον, συνεπάγεται την εξαιρετική και μόνιμη προσοχή από μια τέτοια πολιτική ένωση σε απρόβλεπτες καταστάσεις, αντιμετωπίζοντάς τις σαν οικογενειακές υποθέσεις, αντί να σπεύδει να ζητά την συνδρομή εξωτερικών παραγόντων - του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, στην περίπτωση της κρίσης στην Ευρώπη. Μία αποτυχία

Οι εικόνες του τεύχους προέρχονται από την έκθεση, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ. ΤΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΑ ΒΙΒΛΙΑ, Πολιτιστικό Κέντρο του ΜΙΕΤ / Μέγαρο Εϋνάρδου, Αγίου Κωνσταντίνου 20 (και Μενάνδρου). Διάρκεια, μέχρι 12 Ιουλίου.

QUATRE NATURES-MORTES, DONT UNE D'APRES PICASSO

για οποιονδήποτε λόγο να το πράξει αυτό δικαίως κατανέμει την ηθική και πολιτική ευθύνη μεταξύ των μελών της «λέσχης» ισόποσα. Στερεί έτσι από κάθε μεμονωμένο μέλος, ανεξάρτητα του πόσο υγιές, οικονομικά εύρωστο, ή ηθικά ανώτερο μπορεί αυτό να αισθάνεται, την ανθρώπινη, πολύ ανθρώπινη τάση να κάνει κήρυγμα, να δικάζει, και να προβάλλει ανήκουστα αιτήματα. Αν φανταστούμε, για χάρη ευρύτερης προοπτικής, την πολιτεία της Καλιφόρνιας να υφίσταται την ταυτόχρονη ταπείνωση μιας Τρόικας, με τις κατάφωρα αντιλαϊκές επιβολές της, με μια ομοσπονδιακή κυβέρνηση στην Ουάσιγκτον να απειλεί και να εκφοβίζει τους ανθρώπους από μακριά όταν αυτοί αντιστέκονται στις καταστροφικές συνέπειες τέτοιων επιβολών, τόσο το είδος όσο και η έκταση του σημερινού ευρωπαϊκού εκτρώματος αναδύονται ανάγλυφα. Να όμως που με την άνεση της εκ των υστέρων γνώσης, μπορεί τώρα κανείς να το πει - την όποια

φερεγγυότητα και ευρωστία, καθώς και την συνοδευτική ηθική ανωτερότητα τους, η Γερμανία μπόρεσε να τις απολαύσει όλα αυτά τα χρόνια χάρη στην άλλη τους, κρυφή πλευρά: οι χώρες εισαγωγής στη Νότια Ευρώπη συνέχισαν να αγοράζουν γερμανικές εξαγωγές την ίδια ώρα που δανείζονταν τα χρήματα από την Γερμανία για να μπορούν να το κάνουν αυτό. Όταν μία ή δύο περιφερειακές οικονομίες προκαλούν μια ευρύτερη κρίση, αν μη τι άλλο επειδή ένας οικονομικός ή πληρέστερα διαρθρωτικός μηχανισμός πού να μπορεί να αντιμετωπίζει στη γένεση της μια κρίση ουδέποτε τέθηκε σε εφαρμογή εξ αρχής, τότε η λύση μπορεί να είναι να αποκόπτονται πριν μολύνουν το σύνολο - μια επιλογή που ipso facto ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

Η ΑΥΓΗ • 25 ΜΑΪΟΥ 2014

24

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

2

ΣΥΝΕΧΕΙΑ AΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

καταστρέφει την αξιοπιστία της ένωσης και τη σοβαρότητα του σκοπού, πόσο μάλλον ότι προδίδει κάποιες βαθιά ριζωμένες εχθρότητες και αδιαφορία, ίσως ακόμη και μοχθηρία. Ή αναλαμβάνει κανείς «εδώ και τώρα» τις δεδηλωμένες ευθύνες της ένωσης, και προσπαθεί να κάνει χρήση του πολιτικού κεφαλαίου και της ικανότητας για κρίσιμες αποφάσεις, μαζί και της επιλογής καταφυγής σε δημοψήφισμα, ξεπερνώντας και αναθεωρώντας έτσι στην πράξη τις ελλείψεις από τις οποίες πάσχει ο μηχανισμός, τόσο οικονομικά όσο και δημοσιονομικά. Είναι ο δημοκρατικός τρόπος, με την κρίσιμη έννοια ότι ευνοεί την δημοκρατική, ανοιχτή συζήτηση καθώς και την δράση που πρέπει μετά να ακολουθεί. Όπως ο Wolfgang Munchau το θέτει εύστοχα στους FT στις 12/5/2014, για την επίλυση των προβλημάτων που δημιουργούνται στο πλαίσιο μιας νομισματικής ένωσης θα πρέπει να έχει κανείς μια «πολιτική ένωση... [και άρα] ας αρχίσει η συζήτηση». Το γεγονός ότι η πρόσφατη προσπάθεια της Ελλάδας να επιστρέψει στις αγορές ομολόγων επιτεύχθηκε χωρίς αυξημένη μεταβολή της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, και χωρίς καμία βελτίωση στην αναλογία μεταξύ χρέους και ΑΕΠ (μάλιστα, υπήρξε επιδείνωση εδώ) -είναι κρίσιμο το ότι τα στοιχεία αυτά παρουσιάζονταν από κοινού ως το οικονομικό και χρηματοπιστωτικό σημείο αναφοράς και κριτήριο για την λήψη αποφάσεων γύρω στα 2010 και 2011- και η περίφημη πλέον ρήση του Μάριο Ντράγκι ότι θα πράξει «ό,τι είναι απαραίτητο» το καλοκαίρι του 2012, έντονα δείχνουν ότι και τότε και τώρα η κινητήρια δύναμη είχε και έχει πολιτικό χαρακτήρα. Για άλλη μια φορά, και όταν πραγματικά έχει σημασία, είναι η πολιτική που επιβάλλεται στην οικονομία και όχι, ας το συγχωρήσουν αυτό επιτέλους οι φανατικοί των ελευθέρων αγορών, το αντίστροφο. Σε αντίθεση με τον ευρωσκεπτικισμό του συρμού, και ξεπερνώντας την ισχυρή κλίση προς την πολιτική απάθεια που η κρίση έχει δημιουργήσει, πολλοί ψηφοφόροι στην Ευρώπη αυτόν τον μήνα θα μπορούσαν, αν το επιθυμούν, να δανειστούν το παλιό αμερικανικό επαναστατικό σύνθημα, «Δεν υπάρχει φορολογία χωρίς αντιπροσώπευση», και να του προσδώσουν ένα ίσως επιπλέον νόημα και επικαιρότητα: Δεν υπάρχουν οικονομικά μέτρα χωρίς πολιτική υπόσταση. Δεν υπάρχει στερεά Ευρώπη χωρίς την πιο γνήσια και μακρόπνοη πολιτική ολοκλήρωση. Μυλόπετρα μαζί και σπόρος, η Ευρώπη θα αντέξει μόνο αν γίνει βαθιά δημοκρατική.

Ο Λεωνίδας Μπουρίτσας έχει διατελέσει καθηγητής φιλοσοφίας στο City Un. οf New York και στο Stevens Institute of Technology

JOHN MILTON, PARADISE LOST.ΛΟΝΔΙΝΟ. ΕΠΙΤΙΤΛΟ 1931. ΞΥΛΟΓΡΑΦΙΑ (2)

Πολιτισμός και επικοινωνία Το θέατρο είναι το κοινωνικό και κοσμικό φαινόμενο με την ευρύτατη πολιτισμική του διάσταση, που αφορά και αναφέρεται στο σύνολο της κοινωνίας, για την οποία αποτελεί πολύτιμο παιδευτικό και μορφωτικό αγαθό, αλλά και ιδιαίτερο σύστημα αμφίδρομης και διαδραστικής επικοινωνίας. Η πολιτισμική διαχείριση, σε περίοδο οικονομικής και κοινωνικής κρίσης -αλλά και παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας- αναζητεί νέους δρόμους δράσης, μέσα από εναλλακτικούς τρόπους σύστασης και δράσης των πολιτιστικών μονάδων. Μια ιδιαίτερη πολιτιστική πρόταση, που μπορεί να αποτελέσει πεδίο ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού της διοίκησης του πολιτισμού, είναι η περίπτωση της θεατρικής ομάδας Σπείρα-Σπείρα του Σταμάτη Κραουνάκη. Πρόκειται για έναν οργανισμό, που προΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΠΛΥΤΑ

τείνει μια «εναλλακτική», «πειραματική» πολιτισμική πρόταση που εναρμονίζεται με το κοινωνικό αίσθημα, εκφράζει πολιτική θέση και άποψη και δίνει μέσα από την τέχνη προτάσεις-λύσεις. Η περίπτωση της ομάδας, οι αρχές της δράσης και της λειτουργίας της, μελετήθηκαν αναλυτικά, στα πλαίσια της εκπόνησης μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας στο επιστημονικό πεδίο της πολιτισμικής διαχείρισης. Η εργασία φέρει τον τίτλο «Το θέατρο ως επικοινωνιακή πολιτισμική πράξη. Η περίπτωση της ομάδας Σπείρα-Σπείρα του Σταμάτη Κραουνάκη μέσα από την μουσική θεατρική παράσταση ‘ARISTOPHANES NOW’» και εκπονήθηκε στα πλαίσια του Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης στη Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Η μελέτη βασίστηκε στην ανάλυση της ευρωπαϊκής παράστασης «ARISTOPHANES NOW», που παρουσίασε η εν λόγω θεατρική ομάδα από το Μάρτιο του 2013 στην Ελλάδα και σε πόλεις του εξωτερικού. Ήταν μια παράσταση εμπνευσμένη και βασισμένη σε χορικά από τις 11 σωζόμενες κωμωδίες του Αριστοφάνη, σε ελεύθερη απόδοση-μετάφραση από τους Κ. Γεωργουσόπουλο, Στ. Κραουνάκη, Λ. Νικολακοπούλου, που προέκυψε από την συνεργασία της ομάδας με πολιτιστικούς οργανισμούς από διάφορες χώρες (Μεγάλη Βρετανία, Ρουμανία, Τουρκία), στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Πολιτισμός 2007-2013». Η παράσταση ήταν ενδεικτική του αντισυμβατικού δημιουργικού πνεύματος του Σταμάτη Κραουνάκη και συνδύαζε πολυπολιτισμικά στοιχεία όπως η ερμηνεία της Ρουμάνας τραγουδίστριας και η χορογραφία των Τούρκων σούφι. Τα βασικά μεθοδολογικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν ήταν: η ανάλυση της απόφανσης, ως μια γλωσσολογική προσέγγιση της ανάλυσης μηνύματος που μας επιτρέπει να τοποθετηθούμε σε σχέση με τη λειτουργία του λόγου μέσα στο περιβάλλον παραγωγής του, τις επικοινωνιακές συνθήκες γένεσής του ή και την κοινωνική θέση του ομιλητή,

διερευνώντας την ιδεολογική σκοπιμότητα του λόγου του μέσα στην κοινωνικοπολιτική συγκυρία που τον παρήγαγε και η σημειωτική ανάλυση, που μας προσφέρει μια μέθοδο ανάλυσης κειμένων με στόχο τη λειτουργικότητά τους στα πλαίσια μιας κοινωνίας, και από την άλλη συνιστά και εργαλείο καταγραφής των ιδεολογικών αξιών που ένα κείμενο μεταφέρει. Ιδιαίτερη χρησιμότητα, αναφορικά με τους στόχους της εργασίας μας, έχουν τόσο η οπτική του Barthes, ο οποίος ασκεί ριζοσπαστική κοινωνική κριτική, όσο και η συνάντηση της σημειολογίας με την ψυχανάλυση και το μαρξισμό όπως εμφανίζεται κυρίως στα έργα της J. Kristeva, του J. Lacan,του M. Foucault και του J. Derrida. Οι υποθέσεις εργασίας της μελέτης, τέθηκαν ως εξής: Αρχικά, διερευνήθηκαν τα χαρακτηριστικά που συνδέονται με την ταυτότητα της Σπείρας και την κάνουν διαφορετική ως ομάδα. Τόσο μέσα από την ποιοτική έρευνα, όσο και από την ανάλυση του έργου, η Σπείρα-Σπείρα προκύπτει ότι είναι ένας αυτοδιαχειριζόμενος οργανισμός, με ρευστή σύνθεση που δρα θεατρικά με καλλιτεχνική ελευθερία. Φαίνεται να στοχεύει στην παρουσίαση ενός έντεχνου καλλιτεχνικού αποτελέσματος, χρησιμοποιώντας περισσότερο τα εκφραστικά μέσα των ηθοποιών και τη μουσική, παρά ιδιαίτερα σκηνικά, κοστούμια, υπερβολικές και κοστοβόρες παραγωγές, επιλέγει την αμεσότητα στη θεατρική επικοινωνία και απολυτοποιεί τη συμμετοχικότητα. Στην συνέχεια, προσεγγίστηκαν οι αξιακές θέσεις που εκφράζονται μέσα από τη δράση της ομάδας. Το ARISTOPHANES NOW περιέχει έντονα κοινωνικά και πολιτικά ερεθίσματα. Τα ζητήματα που μας απασχόλησαν, μέσα από την ανάλυση του μηνύματος της παράστασης, είναι η σχέση τέχνης και κοινωνίας, τέχνης και πολιτικής, ο πολιτισμός ως διαδραστική επικοινωνία, οι ψυχοκοινωνικές προεκτάσεις του θεάματος. Ενδεικτικά, διακρίνουμε την ανάγκη για πλήρη αναφορικότητα της δημιουργικής συνείδησης με τις προσδοκίες και τα ενδιαφέροντα, τόσο του δημιουργού πολιτιστικού οργανισμού όσο και του κοινού στο οποίο απευθύνεται, την εξελικτική δημιουργία πάνω στην πολιτισμική παρακαταθήκη καθώς και την πολιτική λειτουργία της τέχνης που αναδεικνύει την αυτόνομη, ουσιαστική και καθολικά κοινωνική λειτουργία της. Τέλος, η ιδιαίτερη αυτή καλλιτεχνική πρόταση, αποτιμήθηκε πολιτισμικά, τόσο σε εθνικό όσο και σε υπερεθνικό επίπεδο. Σε επίπεδο εθνικού πολιτισμού, παρατηρούμε, μέσα από την ανάλυση του έργου, την αποκαθήλωση της εθνικής κληρονομιάς από τον μουσειακό της ρόλο, και την σύνδεσή της με την σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση και με την σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, γεγονός που καθιστά την αρχαία γραμματειακή παρακαταθήκη ζωντανή, επίκαιρη και ευρέως προσβάσιμη. Σε υπερεθνικό επίπεδο, η παράσταση, πραγματώνει την πολιτισμική πολυμορφία και τον διάλογο των πολιτισμών με αμοιβαία κατανόηση και σεβασμό.

Η Μαρία Πλυτά είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Παντείου

Η ΑΥΓΗ • 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

25

3

ΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ

Ο Λεοπάρντι και το ζήτημα των διανοουμένων Ο Λεοπάρντι αποτελεί ένα ιδιαίτερα πρόσφορο πεδίο για μια συγκεκριμένη ιστορική απλοποίηση ενός νέου τρόπου με τον οποίο ο διανοούμενος τοποθετείται μπροστά στην ιστορία, μια αναστρέψιμη αντίληψη της σχέσης λογοτεχνία-κοινωνία. Βέβαια, αυτή η αναστροφή, πραγματοποιείται μέσα στην κουλτούρα και τη λογοτεχνία: το περιεχόμενο των οποίων γεννιόταν, πέρα από μια ανάλυση του κοινωνικού τους ρόλου, από μια άμεση ταύτιση με την πολιτική πρακτική. Σχηματοποιώντας, θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια αντίφαση που χαρακτήρισε τα γεγονότα μιας ολόκληρης γενιάς: αλλά, υπήρξε επίσης και μια αποφασιστική και για μερικούς λόγους μη αναστρέψιμη απάντηση στην αναγκαιότηΤΟΥ ΦΟΙΒΟΥ ΓΚΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

τα μιας νέας ταυτότητας που αναζητούσε ολόκληρη η ομάδα των διανοουμένων και στα ερωτήματα που έθεταν νέοι και σημαντικοί πρωταγωνιστές του ιστορικού γίγνεσθαι. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο Λεοπάρντι υπήρξε ένας πραγματικός ποιητής-μύθος: μαρτυρία της ικανότητας του νέου ιστορικοδημοκρατικού ρεύματος να ανατρέψει παλιές κριτικές φόρμες, και ταυτόχρονα σύμβολο μιας νόμιμης ταύτισης κουλτούρας-ιστορίας και ποίησης-δράσης πέρα από κάθε εξωτερικό βιογραφικό στοιχείο μιας καταπιεσμένης ζωής. Έτσι, ενάντια στην περιοριστική εικόνα του οπισθοδρομικού διανοητή και του ειδυλλιακού ποιητή, διαγραφόταν ο Λεοπάρντι φιλόσοφος προοδευτικός και αμφισβητίας, ποιητής ηρωικός και αγωνιστής: και To Σπάρτο (La Ginestra) του προσέλαβε συχνά, πέρα από μια υψηλή λυρική σύνθεση, τις διαστάσεις μιας εμβληματικής ποίησης, μιας ένδοξης πνευματικής εποχής. Σε τρία τουλάχιστον επίπεδα μπορούμε να προχωρήσουμε σε σημαντικές διαπιστώσεις, που θα μας οδηγήσουν σε σκέψεις και συζήτηση: 1) Η οργανική σχέση ανάμεσα στα ιστορικο-προσωπικά γεγονότα και την ποίηση, βασίζεται στην αυτονομία των αξιών της κουλτούρας και των διανοουμένων. Διαγράφεται έτσι ένας Λεοπάρντι όχι μόνο προοδευτικός, αλλά και εκφραστής μιας ιστορικής εναλλακτικής πρότασης: ενάντια στο αντιδραστικό μπλοκ των κυβερνήσεων της εποχής και της κουλτούρας τους, ενάντια στην μετριοπαθή γραμμή της φιλελεύθερης αστικής τάξης και των διανοουμένων της, ο Λεοπάρντι υποστηρίζει μια διαφορετική αντίληψη για τον κόσμο, διαφορετικές σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους, έναν διαφορετικό τρόπο οργάνωσης. Κι αυτή η διαπίστωση βρίσκει το πεδίο της και τα εργαλεία της στην ποίηση: με όλα τα συνακόλουθα του ιστορικού ρόλου που απορρέουν για τον ποιητή. Συχνά σήμερα αναρωτιόμαστε τι είναι σε θέση να προσφέρει η λογοτεχνία. Ίσως η ανανεωμένη ανάγνωση και η κατανόηση αυτού του μεγάλου δημιουργού μπορέσει να βοηθήσει σ’ αυτή την κατεύθυνση. Δηλαδή η ανάγκη να φέρουμε σε βάθος την ανάλυση της κοινωνικής συνθήκης του διανοούμενου και της κουλτούρας, μέσα στην ίδια την κοινωνία. Το πρόβλημα είναι να αγκυροβολήσουμε την ιστορία της κουλτούρας (άρα και της λογοτεχνίας και των συγγραφέων) στο δομικό και πραγματικό επίπεδο των κοινωνικών σχέσεων, να θεωρήσουμε τη λογοτεχνία και τους συγγραφείς όχι ως αξίες και ως φορείς αξιών, αλλά ως αντικείμενα και ιστορικές φιγούρες κοινωνικά καθορισμένες. Μ’ άλλα λόγια, οι δεσμοί σκέψηποίηση και κοινωνία-διανοούμενος, ενσωματωμένοι σε μια οριζόντια ιστορία των λογοτεχνικών ιδεολογιών, που δεν μπορούν παρά να ταυτίζονται με μια ολοκληρωμένη κοινωνική ιστορία των διανοουμένων. Αυτή η πολιτική αναγκαιότητα, ανοίγει κι άλλους ορίζοντες στη συζήτηση και στην έρευνα,

Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ι Σ Γ Α Β Ρ Ι Η Λ Ι Δ Η Σ Αγίας Ειρήνης 17 Tηλ. 210 32 28 839

HERNI MATISSE, D.GALANIS PAYSAN.1914. ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ. ΔΟΚΙΜΙΟ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ ΜΕ ΑΦΙΕΡΩΣΗ ΣΤΟΝ ΓΑΛΑΝΗ

τουλάχιστον σε δύο επίπεδα: εκείνο του στοχασμού πάνω στο παρελθόν κι εκείνο της ανάλυσης του παρόντος.

2) Αναφορικά με τον στοχασμό γύρω από το παρελθόν, ο Λεοπάρντι εξακολουθεί να αποτελεί ακόμη έναν σημαντικό κόμβο που πρέπει να λυθεί για να καταλάβουμε τη δύσκολη ιστορία της διαμόρφωσης μιας οργανικής και σύγχρονης αστικής διανόησης από τη μια, και τις αντιφάσεις που γεννήθηκαν ανάμεσα στους διανοούμενους και τους συγγραφείς από την σύγκρουση με την νέα πραγματικότητα που διαγραφόταν στην αρχή της καπιταλιστικής εποχής, που εμφανίστηκαν από τη δεκαετία του ‘20 του 19ου αιώνα και αργότερα. Η λογοτεχνική γενιά που εδραιώθηκε μετά το 1820-21 ήταν, πέρα από τις ποικίλες ιδεολογικές επιλογές των μεμονωμένων, μια γενιά σε κρίση, που προσπαθούσε να αποκτήσει μια κατάλληλη ταυτότητα, ή τουλάχιστον σε θέση να ανταποκριθεί, αρνητικά ή θετικά, στις νέες ιστορικές απαιτήσεις. Σ’ αυτό το πλαίσιο τοποθετείται και η ιστορία του Λεοπάρντι (και σ’ αυτό το πλαίσιο τοποθετείται και η διαμάχη κλασικιστών και ρομαντικών, που μια για πάντα απομακρύνεται από την παραμορφωτική querelle γύρω από την προοδευτικότητα των μεν και των δε). Υλισμός και πεσιμισμός θα δείξουν, μ’ αυτό τον τρόπο, κάτω από ιστορικο-προσωπικούς και ιστορικοπολιτισμικούς λόγους, τη φύση των ιδεολογικών απαντήσεων σε πραγματικές αντιφάσεις ανάμεσα σε υποκειμενικές πνευματικές πρακτικές και αντικειμενικά ερωτήματα που έθεταν μια εποχή και μια κοινωνία σε οριστική φάση μεταβατικότητας. Από την άλλη πλευρά, αν θέλουμε να μιλήσουμε για μια ευρωπαϊκή διάσταση του Λεοπάρντι, θα πρέπει να την τοποθετήσουμε μετά την έξοδό του από το Ρεκανάτι και με την επακόλουθη συνάντηση με τα αστικά δεδομένα της ιστορικής πραγματικότητας: από εκεί ξεκινά μια από τις πιο εμβληματικές ποιητικές παραγωγές της πιθανής σύγκρουσης ανάμε-

σα στην κουλτούρα και την κοινωνική οργάνωση. Σύγκρουση που διακρίνεται από την πολιτισμική και κοινωνική προαστική διάπλαση του Λεοπάρντι και από τα χαρακτηριστικά της καθυστερημένης ανάπτυξης της Ιταλίας και των ενταγμένων ομάδων διανοουμένων της: από αυτή την οπτική γωνία, πριν υπολογίσουμε και συζητήσουμε την ενδεχόμενη προοδευτική και επαναστατική συμβολή, θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να διαβάσουμε την ποίηση του Λεοπάρντι μέσα από την ιστορία των αντιφάσεων του νέου status και των νέων λειτουργιών που απαιτούνται από τον συγγραφέα. Εδώ βασίζεται και η σκληρή πολεμική του Λεοπάρντι ενάντια στους φιλελεύθερους, ενάντια στον πνευματισμό, αλλά και ενάντια στην πολιτική tout court: η Παλινωδία (Palinodia), οι Νέοι πιστοί (Nuovi credenti), τα Παραλειπόμενα (Paralipomeni), αυτή η πολιτική ποίηση της τελευταίας περιόδου του Λεοπάρντι είναι το πεδίο πάνω στο οποίο θα δημιουργηθεί το Σπάρτο, το λουλούδι-μεταφορά της ίδιας της κουλτούρας και της ποίησης ως έσχατη έδρα περιθωριοποιημένων ή απαρνημένων αξιών. Βέβαια από τα παραπάνω δεν προκύπτει ένας Λεοπάρντι ουτοπιστής, αλλά η αναγνώριση των ιδεολογικών αντιφάσεων που είναι βαθιά ριζωμένες στην κοινωνικότητα μιας ορισμένης ιστορικής εμπειρίας.

3) Να προτείνουμε και πάλι τον Λεοπάρντι σήμερα; Πιστεύω ότι η εμπειρία του είναι εμβληματική και σημαντική για το δικό μας παρόν. Πάνω απ’ όλα αν λάβουμε υπ’ όψη τις ιστορικο-κοινωνικές διαστάσεις του συγγραφέα Λεοπάρντι, ο δημιουργός του Σπάρτου είναι πράγματι ένα αποφασιστικό παράδειγμα της δύσκολης ιστορίας των διανοουμένων, και των ασταθών σχέσεών τους με την πραγματικότητα και την πολιτική. Η ίδια η ιστορία της κοινωνικής μας ανάπτυξης, τόσο αντιφατική και τόσο περιπλεγμένη στο επίπεδο της προσάρτησης κοινωνικών ομάδων, δημιούργησε τεράστιες γενικές αντιφάσεις, που αναπόφευκτα επέδρασαν στο πεδίο της πολιτιστικής παραγωγής. Στους πραγματικούς ιστορικούς της όρους, η αντίθεση του Λεοπάρντι υπήρξε η άρνηση των προτάσεων της φιλελεύθερης αστικής τάξης, η δραματική προσπάθεια να βρεθεί ένα βήμα μπροστά, ως διανοούμενος φορέας αξιών, σε σύγκριση με τα πραγματικά πεδία της πολιτικής σύγκρουσης: υλισμός και πεσιμισμός, σ’ αυτή την κατεύθυνση, αποτελούν την ιδεολογική στροφή, τις πραγματικές φόρμες συνείδησης ενός ανυποχώρητου αρνητή να προχωρήσει σε οποιαδήποτε ένταξη ως διανοούμενος. Όσο κι αν οι κοινωνικές σχέσεις, άρα και ολόκληρη η πολιτική κατάσταση, είναι εξαιρετικά διαφορετικές, είναι φυσικό ότι ο Λεοπάρντι αποτελεί σήμερα ένα σημαντικό δέλεαρ: γιατί ακόμη και σήμερα, σε μια μεταβατική εποχή όσον αφορά την κοινωνική φυσιογνωμία τους, οι διανοούμενοι εκδηλώνουν έντονες αντιστάσεις στο να δώσουν έναν νέο τρόπο οργάνωσης, να δημιουργήσουν μια ομοιογένεια με τα πραγματικά επίπεδα της σημερινής ιστορικής συγκυρίας. Ακόμη και σήμερα, υπάρχει η τάση να τεθούν ένα βήμα μπροστά ως διανοούμενοι: και η μελέτη του Λεοπάρντι, μια κριτική της ιδεολογίας του, είναι όλο και περισσότερο επίκαιρη για να στηρίξουμε επιστημονικά και πολιτικά, σε σύγκριση με το παρελθόν, την ιστορία του πολιτισμού, το πώς και το γιατί για την όλο και μεγαλύτερη απόκλιση ανάμεσα στα πραγματικά επίπεδα του κινήματος και της κουλτούρας: για να καταλάβουμε και να συμβάλουμε στο να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες, να συμβιβάσουμε τους αυτόνομους ρυθμούς της κουλτούρας και των αξιών της με την εποχή της πολιτικής.

Ο Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ

ΓΙΑΝΝΑ ΤΟΜΠΡΟΥ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΡΔΕΛΛΑΣ

ΒΑΛΙΤΣΑ ΠΑΡΑ ΠΟΔΑ

Σ Α Ω

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

26

Η ΑΥΓΗ • 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

4

G-L. LECLERC DE BUFFON, HISTOIRE NATURELLE. ΠΑΡΙΣΙ 1939. ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ 2

Ένα εκλογικό παραμύθι Τα ζώα του δάσους είχαν προβλήματα: Η Χελώνα κι ο Λαγός μαλώνανε κάθε μέρα, ποιος απ’ τους δυο τους τρέχει πιο γρήγορα, ο Τζίτζικας κι ο Μέρμηγκας μαλώνανε, τι είναι πιο καλό, όλο να τραγουδάς, ή όλο να δουλεύεις, η Αλεπού έτρωγε κρυφά το μέλι του Λύκου - και ο τεμπέλης Κούκος πετούσε έξω απ’ τις φωλιές τους τα αυγά των άλλων πουλιών ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ Ν. ΦΑΡΜΑΣΩΝΗ

και έχωνε μέσα τα δικά του, για να του τα κλωσάνε τα κορόιδα. Και είπανε να ψηφίσουνε ένα Δήμαρχο, να βάλει κάποια τάξη στο δάσος. Θέλανε τρεις να γίνουνε Δήμαρχοι. Οι τρείς ήταν: Ο Σκίουρος, Ο Τυφλοπόντικας, και το Γουρούνι. Κι ανοίξανε στο χώμα μια γούβα και είπανε: Όποιος θέλει το Σκίουρο, θα ρίχνει ένα καρύδι, όποιος θέλει τον Τυφλοπόντικα, ένα κρεμμύδι - και όποιος θέλει το Γουρούνι, ένα βελανίδι. Ρίξανε για ψήφο στον καθένα το φαγητό που του αρέσει. Επειδή όμως δε βρίσκανε εκεί γύρω ούτε καρύδια, ούτε και κρεμμύδια - και βαριόντουσαν να ψάξουνε, ρίξανε οι πιο πολλοί βελανίδια. Κι έτσι βγήκε το Γουρούνι για Δήμαρχος. Το Γουρούνι, μόλις βγήκε Δήμαρχος, άρχισε να μαθαίνει μουσική και ν’ ασχολείται με τις τέχνες. Από κείνη τη μέρα σταμάτησε να κάνει όλο «γκρου» και «γκρου» κι άρχισε όλο να τραγουδάει... Το βράδυ μετά τις εκλογές, μαζεύτηκε ο λαός του δάσους με τραγούδια, να γιορτάσει τον πρώτο του Δήμαρχο. Τότε το Γουρούνι βγήκε απ’ τη φωλιά του να τους υποδεχτεί: ΓΟΥΡ: Φίλοι μου! Από αύριο μας περιμένει σκληρή δουλειά. Εγώ δεσμεύομαι να βάλω τάξη στο δάσος. Εσείς θα ερχόσαστε σ’ εμένα με μια φούχτα βελανίδια κι εγώ θα λύνω τα προβλήματα σας. Ευχαριστώ όσους με ψήφισαν, αλλά και όσους δεν με ψήφισαν! Ζήτω το ελεύθερο Δάσος! Και το πρωί έβαλε τα ζώα και γκρέμισαν τη μεγάλη βελανιδιά και του φτιάξανε μια παράγκα για Δημαρχείο κι έβαζε κάθε μέρα «τάξη» σε όλα. Μ’ έναν δικό του τρόπο, πρέπει να πούμε: Έδεσε το Λαγό με ένα κλωνάρι λυγαριάς, για να βγαίνει πάντα πρώτη η Χελώνα και να τελειώνουμε, έβαλε το Τζιτζίκι να δουλεύει και το Μυρμήγκι να τραγουδάει, ζήτησε το μέλι του Λύκου να πάει στο Δημαρχείο, για να το φυλάει ο ίδιος - και απαγόρευσε στον Κούκο να ξανακάνει αυγά!

Ο Δράκος

Αξέχαστη έχει μείνει η μουσική βραδιά, όπου το Γουρούνι κάλεσε όλα τα ζώα για να απολαύσουν το μουγκό Μυρμήγκι σε μονωδίες του δάσους. Αυτή η νέα λογική του Γουρουνιού μάζεψε ουρές με παραπονούμενους έξω από το Δημαρχείο. Και κάθε παραπονούμενος έφερνε και μια φούχτα βελανίδια. Τα πολλά παράπονα έφεραν πολλή δουλειά στο Δημαρχείο - και τότε ο Δήμαρχος αναγκάστηκε να προσλάβει τα παιδιά του και τα παιδιά των φίλων του των Γουρουνιών, για να τα βγάζει πέρα με τα παράπονα. Αφού όμως για κάθε παράπονο έπρεπε να φέρνεις και μια φούχτα βελανίδια, λιγόστεψαν πάρα πολύ και τα βελανίδια στο δάσος. Έτσι όμως λιγόστευαν σιγά-σιγά και τα παράπονα, αφού, για να πας παραπονούμενος, έπρεπε να ‘χεις βρει βελανίδια. Το τελευταίο βελανίδι το βρήκε η Χελώνα. Και μ’ αυτό πήγε παραπονούμενη στο Δήμαρχο. Το αίτημα ήταν να σταματήσει κάθε μέρα να τρέχει μονάχη της χωρίς να τη βλέπει κανένας... Ο Δήμαρχος όμως θύμωσε που του πήγε όλο κι όλο ένα βελανίδι, ξέχασε τους καλούς του τρόπους κι άρχισε πάλι να γρυλλίζει. Και η Χελώνα, που είχε σπασμένα τα νεύρα της, του πέταξε το βελανίδι στη μούρη και του είπε πως δεν τον θέλει πια κανείς, μήτε η κουτσή Κουρούνα. Αυτή η συμπεριφορά της Χελώνας πείραξε πάρα πολύ το Δή-

μαρχο. Και κείνο το βράδυ έκανε άσχημο ύπνο, έβλεπε εφιάλτες. Και το πρωί κάλεσε όλα τα Ζώα και τους είπε:

ΓΟΥΡ: Δεν τον είδατε, γιατί κρύβεται. Είναι πανύψηλος και τρομερός, μα κρύβεται!

- Φίλοι μου! Είμαι πολύ στεναχωρημένος. Εχθές η Χελώνα, που, ας μην ξεχνάμε, εγώ την έκανα πρωταθλήτρια, η Χελώνα λέγω, μου πέταξε ένα βελανίδι στη μούρη, λέγοντάς μου πως αυτό είναι και το τελευταίο!

ΖΩΑ: Τι θα πει κρύβεται; Από πότε κρύβονται οι Δράκοι;

Και τα Ζώα του είπαν με μια φωνή: ΖΩΑ: Δίκιο έχει! Το τελευταίο είναι! ΓΟΥΡ: Φίλοι μου, ας μη σταθούμε σε αυτό! Εγώ δεν θα επιμείνω στα βελανίδια. Από σήμερα μπορεί να μου φέρνει ο καθένας ό, τι τρώει αυτός και τα παιδιά του. Εγώ, όλα θα τα τρώω... ΖΩΑ: Τρως πολύ! Πάρα πολύ! Όσο τρώμε όλοι εμείς μαζί, το τρως μόνος σου! ΓΟΥΡ: Φίλοι μου! Ακούστε, δεν ήθελα να σας το πω, γιατί είναι μεγάλο μυστικό. Όλα αυτά, εσείς νομίζετε ότι τα τρώω μόνος μου; Κάνετε λάθος! Τα πιο πολλά είναι για τον πολυχρονεμένο μας το Δράκο! ΖΩΑ: Ποιο Δράκο; Τι μας λες τώρα; Εμείς δεν είδαμε ποτέ κανένα Δράκο!

ΓΟΥΡ: Κρύβεται, γιατί ντρέπεται... Και κοκκινίζει άμα τον δουν και τότε χάνει τη δύναμή του και λιποθυμά. Γι αυτό κρύβεται πίσω από ένα πανύψηλο δέντρο, εκεί στην καρδιά του βουνού, εκεί που φυλάει και το νερό μας! ΖΩΑ: Ποιο νερό μας; ΓΟΥΡ: Το νερό που κυλάει στο ποταμάκι μας και πίνουμε και δροσιζόμαστε κι εμείς και τα παιδιά μας, το φυλάει ένας Δράκος. Και είναι καλός και μας αγαπάει. ΖΩΑ: Κι αφού κρύβεται, πώς τον είδες εσύ; Τι ψέματα μας κατεβάζεις; ΓΟΥΡ: Εγώ δε τον βλέπω ποτέ. Του πάω μόνο τα δώρα του κάθε δειλινό και τον ακούω που βουίζει πίσω απ’ το μεγάλο δέντρο. Κι όταν φύγω, έρχεται και τα παίρνει και τα τρώει! ΖΩΑ: Τι σαχλαμάρες είν’ αυτές; Δεν υπάρχουν Δράκοι. Κανένας Δράκος δε φυλάει το νερό μας. Το νερό είναι δικό μας. Το ίδιο νερό πίνανε κι οι πατεράδες και οι παππούδες μας. Δεν υπάρχουν Δράκοι! Δεν υπάρχουν Δράκοι!

Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Κείμενα των: Μαρίας Καλαντζοπούλου, Αγάπιου Λάνδου, Στέφανου Δημητρίου, Σίσσυς Βελισσαρίου, Δήμητρας Σπαθαρίδου, Πέτερ Τόμας, Γιώργου Σουβλή, Κώστα Σπαθαράκη, Κωνσταντίνου Χατζηνικολάου,Νίκου Κουραχάνη, Νίκου Μπελαβίλα ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ 788

ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΓΝΩΜΕΣ & ΙΔΕΕΣ - ΛΟΓΟΣ & ΤΕΧΝΕΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΟΥΡΝΑΖΟΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: ΜΑΝΟΣ ΑΥΓΕΡΙΔΗΣ, ΜΑΡΙΑ ΚΑΛΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ, ΙΩΑΝΝΑ ΜΕΪΤΑΝΗ, ΣΤΡΑΤΗΣ ΜΠΟΥΡΝΑΖΟΣ

H δική μας πρώτη φορά ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΛΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ Είμαστε μια μέρα πριν από αποφασιστικής σημασίας επιλογές για το μέλλον μας. Μολονότι διακυβεύονται αύριο πολλά, σε όλες τις γεωγραφικές κλίμακες, θα επικεντρωθώ στο μέλλον μας σ’ αυτή την πόλη, ειδικά τώρα που κανείς μας δεν κινδυνεύει να κατηγορηθεί για αλίευση σταυρών προτίμησης. Γιατί μοιάζει ίσως δύσκολο να πείσεις ότι υπάρχουν άνθρωποι ανιδιοτελείς στην αγωνία τους για την πόλη, στην προσπάθειά τους για μια προεκλογική προετοιμασία (και όχι «εκστρατεία»), που καταθέτουν απεριόριστο κόπο χωρίς να μοιράζουν υποσχέσεις, χωρίς να πληρώνονται γι’ αυτόν, χωρίς κανείς να κάνει κανέναν να ντρέπεται. Και όμως. Η δικιά μας πρώτη φορά είναι που μαζευτήκαμε τόσο πολλοί και πολλές, υποψήφιοι και μη, που δουλέψαμε με τρόπο που μας έκανε περήφανους και πριν και ασχέτως της επίδοσης στην κάλπη την προηγούμενη και την ερχόμενη Κυριακή. Ο τρόπος στον οποίο αναφέρομαι, δεν είναι πρωτόγνωρος στους ανθρώπους της Ανοιχτής Πόλης, η ευρύτητα όμως των συνεργασιών και το πάθος και η επαγγελματική σοβαρότητα ως προς την κλίμακά τους ήταν. Η ανοιχτότητα κι η ειλικρίνεια στην προσέγγιση της προσπάθειας αυτής είναι κάτι που χαρακτήρισε όλους μας, από τον αυριανό ελπίζω δήμαρχο, τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη μέχρι τον κάθε συνεργάτη, φανερό ή αφανή, υποψήφιο ή μη. Κι είναι τόσο μεγάλη η περηφάνια μας για το πώς δουλέψαμε, τι δημιουργήσαμε, πως το διαπραγματευτήκαμε και μεταξύ μας και με τον κόσμο, που μολονότι τα αποτελέσματα της περασμένης Κυριακής ήρθαν να την επιβεβαιώσουν αυτή την περηφάνια, είναι ταυτόχρονα και ανεξάρτητη, αδιαπέραστη απ’ αυτά. Εγχειρήματα όπως η Ανοιχτή Πόλη, ως συνθήκη συστράτευσης, δημιουργίας, νοιαξίματος για τους ανθρώπους της πόλης, για εμάς τους ίδιους δηλαδή, είναι γνωστά και έχουν καρποφορήσει όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε πολλές άλλες πόλεις της Ελλάδας. Μιλάω εδώ για την Αθήνα, γιατί αυτή την εμπειρία έζησα από μέσα και ξέρω καλά. Στην Αθήνα, καταφέραμε με ποσοτικούς όρους πιο πολλά, ίσως γιατί στην Αθήνα είναι οξύτερες οι συνθήκες της κρίσης, όχι μόνο με όρους κεντρικών πολιτικών επιλογών αλλά και με όρους δημοτικής αρχής. Στην

Αθήνα, αυτά τα τέσσερα χρόνια την κρίση την έβλεπες, την ένιωθες, την έκοβες ή σ’ έκοβε με το μαχαίρι. Στην Αθήνα φάνηκε πιο τρανταχτά η επίφαση «νομιμότητας» που απ’ την άλλη μεριά υποστήριζε τις πρακτικές των φασιστών, χέρι-χέρι με την κεντρική πολιτική σκηνή που νομιμοποιούσε τη ρατσιστική και δολοφονική ατζέντα τους, υιοθετώντας τη συχνά ρητά. Τα πογκρόμ εναντίον μεταναστών, τις περιπολίες των νεοναζί στις πλατείες, τις «σκούπες» και τις επιδρομές εναντίον αντιφασιστών, εμείς εδώ τα είδαμε στις γειτονιές μας, όχι μόνο στην τηλεόραση. Την απουσία του δήμου, την απάθεια στην κατάλυση κάθε «νομιμότητας» εφόσον αυτή προέρχεται απ’ την αστυνομία, το οργανωμένο έγκλημα, τα οργανωμένα συμφέροντα ή τις νεοναζιστικές συμμορίες, εμείς εδώ τα είδαμε «στο πεδίο». Επιπλέον, είμαστε μάλλον τυχεροί που απέναντί μας δεν είχαμε μια οργανωμένη μαφία-δημοτική παράταξη τραβεστί που να μοιράζει λεφτά, συσσίτια, περιστασιακά μεροκάματα και ψεύτικες ελπίδες (ή και τρόμο αν δεν πιάνουν τα καλοπιάσματα), όπως στη μακρινή Ρωσία, στην κοντινή Βουλγαρία και αλλού ακόμα πιο κοντά. Σ’ αυτό το τοπίο, όπου όλοι κι όλες και υπό όλες τις ιδιότητές μας, κάτοικοι της πόλης, μέλη συλλογικοτήτων, ειδικοί στον τομέα μας κ.ο.κ. γνωρίζουμε τι έγινε, τι δεν έγινε και τι μπορούσε και μπορεί να γί-

νει σε επίπεδο δημοτικής διοίκησης και διεκδίκησης, δεν χωράει παθητικότητα και αδράνεια. Η Αθήνα είναι αυτή που είναι, χρειάζεται και χρειαζόμαστε πράγματα απλά, μικρά και πολλά που τα ξέρουμε όλοι, οι ανάγκες είναι άμεσες και περιθώρια αποστασιοποίησης καθ’ οιονδήποτε τρόπο δεν έχουν απομείνει. Τον δήμο της Αθήνας πρέπει να τον πάρουμε ως Ανοιχτή Πόλη όχι μόνο γιατί θέλουμε και μπορούμε, αλλά και για να δικαιωθεί και να καθιερωθεί ένα παράδειγμα τρόπου, δημοκρατίας και αυθεντικά αυτοδιοικητικής και ακηδεμόνευτης προσπάθειας. Ένα αναμφισβήτητα «αριστερό» παράδειγμα, όπου όμως το πρόσημο της «αριστεράς» με την έννοια της εντιμότητας, του συλλογικού, του «για όλους» υπάρχει εκεί ακόμα κι αν δεν το πούμε ούτε στην προσευχή μας. Αυτό το πρότυπο μας αναλογεί να το υπερασπιστούμε, να το εφαρμόσουμε και να το κάνουμε κυρίαρχο. Αυτή είναι λοιπόν η δική μας «πρώτη φορά»: ότι γίναμε πολλοί και προσπαθούμε να ανατείλει ένα κοινωνικό υπόδειγμα για το πολιτεύεσθαι, για τη συμμετοχή στα κοινά, όμορφο, ρεαλιστικό, δημοκρατικό και γνήσιο. Ας είμαστε λοιπόν όλοι κι όλες γενναιόδωροι για να έχουμε όλοι μαζί από μεθαύριο μια καλύτερη μοίρα σε μια πιο ανοιχτή πόλη.

Ανρί Μαγκέ, «H τσιγγάνα στο ατελιέ», 1906

Οι κάλπες και «το συρίζα» Απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου —και σίγουρα από τότε που άρχισα να ψηφίζω— όλες οι εκλογές ήταν πάντα «κρίσιμες», «ιδιαίτερα κρίσιμες» ή «αποφασιστικές». Δεν μπορώ να θυμηθώ αναμέτρηση «χαλαρή». Ίσως είναι έμφυτη τάση του ανθρώπου, ειδικά του πολιτικού ζώου άνθρωπος, να αποδίδει σημασία σ’ αυτό που κάνει, ιδίως στις στιγμές της κορύφωσής του — και καλά κάνει. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι όλες οι εκλογές, από γεννήσεως μάλλον εκλογών, βαφτίζονται «κρίσιμες», κάποιες πράγματι είναι κρίσιμες. Και οι αυριανές ευρωεκλογές είναι κρίσιμες και ιδιαίτερες: και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη και για την Αριστερά (και μάλιστα, για να πιάσουμε μια από τις παραμέτρους που συχνά ξεχνάμε, ιδιαίτερα λόγω της Ακροδεξιάς που απλώνεται). Εκλογές με υπαρξιακή σημασία, και για τα τρία παραπάνω επίπεδα. Οι ευρωεκλογές στην Ελλάδα ήταν πάντα κάτι σαν Β΄ Εθνική, όπου οι ψηφοφόροι εκτονώνονταν, διαμαρτύρονταν, και ψήφιζαν με κριτήριο τα καθ’ ημάς. Τα λίγα χρόνια της κρίσης άρκεσαν για να αλλάξει ριζικά η κατάσταση. Σήμερα, δεν μπορείς να μιλήσεις για την Ελλάδα χωρίς να μιλήσεις για την Ευρώπη, αλλά και το αντίστροφο. Ισχύει αυτό για την Ελλάδα γενικά, και για την Αριστερά της ειδικότερα. Εμείς, εδώ —και σε ένα βαθμό καλά κάνουμε, όταν δεν μας ρουφάνε μέσα τους— βλέπουμε τις αδυναμίες, τις υστερήσεις, τα προβλήματα της Αριστεράς μας. Το ίδιο άλλωστε κάνουν, λίγο-πολύ, όλοι παντού. Εστιάζοντας όμως αποκλειστικά στα «εσωτερικά» μας, χάνουμε συχνά κάτι ουσιώδες: ότι παρά τα προβλήματα ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί για όλο τον προοδευτικό κόσμο της Ευρώπης (ίσως και του πλανήτη!), ελπίδα, προσμονή, τον άλλο δρόμου. Το ξέρει όποιος βρέθηκε σε συνέδριο, διαδήλωση, επιστημονικό, πολιτικό ή κινηματικό γεγονός στην Ευρώπη. «Όλο για το “συρίζα” με ρωτάγαν: τι λέει το “συρίζα” γι’ αυτό και για κείνο, πώς πάει το “συρίζα”, τι θα κάνει το “συρίζα”», μας έλεγε ένας φίλος, ο οποίος μάλιστα δεν το είχε καν ψηφίσει (το «συρίζα») τον Μάη! Πού να τολμήσει να το πει, θεωρούνταν εντελώς δεδομένο — και νομίζω μάλιστα ότι μετά από την εμπειρία του εξωτερικού έγινε κι αυτός «συρίζα» ή έστω «φιλο-συρίζα». Άλλο παράδειγμα, η λίστα Τσίπρα στην Ιταλία, που κατάφερε να συνενώσει δυνάμεις διασπασμένες, ετερογενείς και εν πολλοίς ηττημένες. Δεν είναι λοιπόν ψέμα, ούτε έκφραση εθνικής (ή αριστερής) αυταρέσκειας να πούμε ότι όλη η (προοδευτική) τουλάχιστον Ευρώπη κοιτάζει στην Ελλάδα. Ας το ξέρουμε αυτό, όχι για να φουσκώνουμε ανοήτως από σα διάνοι, αλλά για έχουμε αίσθηση των μεγεθών και των ευθυνών. Στις κάλπες λοιπόν, και με τη νίκη! ΑΓΑΠΙΟΣ ΛΑΝΔΟΣ

28

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Από τη δωσίλογη Δεξιά στον κυβερνώντα ακροδεξιό νεοφιλελευθερισμό ΤΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ο σκληρός πυρήνας της κυβερνώσας Δεξιάς. Ξέρουμε ότι δεν υπάρχει μία εκδοχή της Δεξιάς ούτε και της Αριστεράς. Γνωρίζουμε, επίσης, τη ρήση «η Δεξιά δεν αλλάζει», παρόλο που αλλάζει. Ωστόσο, ένας σκληρός, ιδεολογικός πυρήνας της διατηρείται άθραυστος. Ο πυρήνας αυτός της δωσίλογης Δεξιάς απετέλεσε, κατά τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση της χώρας, τον μηχανισμό για την ανασύσταση του κράτους και της δημόσιας διοίκησης, υπό το πνεύμα του μισαλλόδοξου αφανισμού των αντιφρονούντων, του πνιγμού της δημοκρατίας και των πολιτικών ελευθεριών. Οργάνωσε τη δημόσια διοίκηση ως μηχανισμό δίωξης και επιβολής διακρίσεων, αλλά και αναπαραγωγής των πελατειακών σχέσεων μεταξύ των «συνεργατών» και της ίδιας. Χρειάζονται οι συνεργάσιμοι άνθρωποι· και η δωσίλογη Δεξιά είχε πλεόνασμα από αυτούς. Αυτή η Δεξιά κατέστειλε πολιτικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα και παρέκαμψε το Σύνταγμα του 1952 με τα «παρασυντάγματα». Είναι η ίδια Δεξιά που συγκρότησε και τον σκληρό πυρήνα της δικτατορίας. Από τη Μεταπολίτευση και μετά, η Νέα Δημοκρατία προσπάθησε να περιθωριοποιήσει τα υπολείμματα του ένοχου παρελθόντος. Αυτά όμως είναι παρελθόν. Σύμφωνα με τον αφόρητα κοινότοπο λόγο του πρωθυπουργού, «ανήκουν στο χθες και όχι στην Ελλάδα του αύριο». Ο ίδιος, βεβαίως, ανήκει στη σημερινή Ελλάδα, γι’ αυτό και είναι έτσι όπως τη ζούμε η χώρα μας. «Ποιος, επιτέλους, κυβερνά αυτόν τον τόπο;» και η απάντηση Σαμαρά. Ο πρωθυπουργός κατέστη άβουλο ενεργούμενο του Μπαρόζο, στις Κάννες, το 2011. Με την πολιτική που του ανέθεσαν να εκτελέσει, υπονομεύτηκε η συνταγματική αυτονομία. Με την κατάρρευση της συνταγματικής αυτονομίας, παγιώθηκε η αδυναμία της χώρας ως προς το να καθορίζει αυτοδύναμα και κυριαρχικά τους κανόνες που διέπουν την αυτοτέλειά της, αλλά και το αν θα μπορεί να διατηρεί τον νομίμως εκλεγέντα πρωθυπουργό. Ο πρωθυπουργός περιφρόνησε τον «κυρίαρχο λαό», αναλαμβάνοντας ασμένως να διεκπεραιώσει πολιτική που δεν σχεδίασε ο ίδιος· ταξική πολιτική βάναυσης εξαθλίωσης. Στελέχωσε το επιτελείο του με τους ιδεολογικούς επιγόνους των υπολειμμάτων εκείνου του σκληρού ιδεολογικού πυρήνα, που μετέτρεψε τον δωσιλογισμό σε εθνικοφροσύνη και πατριδοκαπηλία. Ο ίδιος προέκυψε από αυτή την πατριδοκαπηλία: θυμόμαστε όλοι την «εθνωφελή» εξωτερική του πολιτική.... Αυτός ο σκληρός ιδεολογικός πυρήνας της Δεξιάς, που εκφράζουν ο Σαμαράς και οι συνεργάτες του, πρεσβεύει την πλήρη απουσία του κράτους από την κοινωνική πολιτική, προωθεί την κατάλυση του θεσμικού πλαι-

Ο Στέφανος Δημητρίου διδάσκει πολιτική φιλοσοφία στον Τομέα Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

σίου προστασίας και συνοχής των εργασιακών σχέσεων, την περιφρόνηση των δικαιωμάτων. Περιφρονεί το Σύνταγμα και το Κοινοβούλιο, από το οποίο προκλητικώς απέχει ο περιδεής πρωθυπουργός, φοβούμενος την αντιπαράθεση με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μετατρέπει την εκλογική επιχορήγηση των κομμάτων (που το κόμμα του και το ΠΑΣΟΚ προεισέπρατταν και τώρα ετοιμάζονται να μετακυλίσουν τα οφειλόμενα στους φορολογούμενους) σε μπαξίσι προς τον κυβερνητικό του εταίρο. Παραλλήλως, προτάσσει την ισχυρή παρουσία του κράτους ως μηχανισμού κατάργησης των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων και αλλοιώνει τα δημοκρατικά και δικαιοκρατικά χαρακτηριστικά του πολιτεύματος, περιφρονώντας τις συναφείς συνταγματικές αρχές. Είναι το αντιδημοκρατικό, αντικοινοβουλευτικό πνεύμα εκείνης της αλήστου μνήμης Δεξιάς, που ενσάρκωσε ο Μπαλτάκος, δηλαδή ο ίδιος ο Σαμαράς, ο κρυπτόμενος επί μακρόν πίσω από τον Μπαλτάκο. Στη χώρα μας, κυβέρνησε ο Μπαλτάκος. Έτσι κατάντησε το πολίτευμα η Δεξιά του Σαμαρά. Η αλλοίωση του πολιτεύματος. Να, λοιπόν, γιατί αναφερθήκαμε σε εκείνη την παλιά Δεξιά: επειδή είναι ο ίδιος ιδεολογικός φορέας που, εν ονόματι μιας αυθαιρέτως οριζόμενης «έκτακτης ανάγκης», εκδίδει σαράντα Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, προσβάλλοντας το κοινοβουλευτικό πνεύμα. Αυτή είναι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης: η υποκατάσταση της νομοθετικής εξουσίας από την εκτελεστική. Ιδού το υψηλόφρον δικαιοπολιτικό, κοινοβουλευτικό πνεύμα του ευπειθούς πρωθυπουργού. Επιτρέπει στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της Ν.Δ. να είναι συνήγορος των εταιρειών που παρακράτησαν τα καταβληθέντα από τους πολίτες ποσά για τη φορολογία μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, αλλά και τα δημοτικά τέλη. Ο πρωθυπουργός δεν βλέπει κανένα θεσμικό σκάνδαλο σε αυτό· ίσως επειδή ο ίδιος θυμίζει πολιτικό του κόμματος του Τουρκοβασίλη.

Μάλλον γι’ αυτό δεν είδε ότι ο Γ. Στουρνάρας δεν προσήλθε στην προδικασία, για να ζητήσει την επιστροφή των παρακρατηθέντων και την τιμωρία των ενόχων. Δεν είδε επίσης ότι ο δήμαρχος Αθηναίων (αυτός που μήνυσε παλαιότερα αστέγους, για κλοπή ηλεκτρικού ρεύματος, όταν, ωθούμενοι από το δριμύ ψύχος, κατέφυγαν στο Πνευματικό Κέντρο) επίσης δεν προσήλθε, για να αξιώσει να επιστραφούν τα 7,5 εκ. από τα δημοτικά τέλη, που όμως συνυπολογίζονται στο δηλωθέν πλεόνασμα του Δήμου. Αυτά δεν το βλέπει ούτε «η Αριστερά της ευθύνης», που βαθμηδόν, με την εσκεμμένη ολιγωρία της, ως προς το τι βλέπει και τι όχι, μετατρέπεται σε Αριστερά της ανοχής, χωρίς να καταλαβαίνει ότι η ανοχή συγχέεται με τη συνυπαιτιότητα. Αναγνωρίζοντας ως μοναδικό αντίπαλό της τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν καταλαβαίνει ότι δεν μπορεί να φτιάξει κεντροαριστερά έχοντας μοναδικό εχθρό την Αριστερά, όπως δεν καταλαβαίνει ότι, μετά την υπαιτιότητα, συνήθως έπεται ο καταλογισμός. Ας θυμηθούμε τον Αλέξανδρο Σβώλο: «Πολλάκις, κατά την εφαρμογήν, χωρίς να θιχθή το γράμμα διατάξεως τινός, αλλοιούται το αρχικόν νόημα του Συντάγματος, ούτως ώστε τούτο να προσαρμοσθή διά της πράξεως προς τας εκάστοτε περιστάσεις, αντί να συμβή το αντίθετον» (Α. Σβώλος, Συνταγματικόν Δίκαιον, τ. Α΄, Αθήναι 1934, σ. 107). Ο πρωθυπουργός είναι υπεύθυνος για αυτήν· ο ίδιος, όχι όλη η παράταξή του. Ο Σαμαράς αλλοιώνει και την κεντροδεξιά, μετατρέποντάς την σε μισαλλόδοξη, νεοφανή Άκρα Δεξιά. Μπορούμε, πλέον, να καταλάβουμε ότι η πολιτική σταθερότητα που υπόσχεται ο ακροδεξιός Σαμαράς είναι η σταθερότητα της μετατροπής της κρίσης και του Μνημονίου σε πάγια οργανωτική αρχή της πολιτικής ζωής και της καθημερινότητάς μας. Η εκλογική διακύβευση: καθορίζοντας το δίλημμα. Αυτή την εξέλιξη πρέπει να την αποτρέψουμε. Η Αριστερά πρέπει να ανανοηματοδοτήσει την πολιτική ως πεδίο

άσκησης του γενικού συμφέροντος. Μπορεί να επανακαθορίσει τις αξίες που βρίσκονται στον αντίποδα του φασισμού. Η Αριστερά, με το αλκίμαχο δημοκρατικό της φρόνημα, καλεί τους ψηφοφόρους του προοδευτικού Κέντρου να την στηρίξουν. Καλεί τους κεντροδεξιούς ψηφοφόρους να κάνουν το ίδιο. Δεν θα γίνουν αριστεροί ψηφίζοντάς μας. Δεν τους ζητούμε κάτι τέτοιο. Ζητάμε τη στήριξή τους, για να δώσει ο δυνατός ΣΥΡΙΖΑ τη μάχη της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, της ανόρθωσης της χώρας, της επιβίωσης των εξαθλιωμένων ανθρώπων. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα στηρίξει την προοπτική της δημοκρατικής Ευρώπης, που συνθλίβεται από τον χρηματοπιστωτικό νεοφιλελευθερισμό. Ο τελευταίος θεωρεί τη δημοκρατία απειλή. Ο επικεφαλής της νεοφιλελεύθερης ακροδεξιάς, στη χώρα μας, θα σταθεροποιήσει αυτήν την απειλή. Εμείς, ο ΣΥΡΙΖΑ, χρειαζόμαστε τη στήριξη όλων των πολιτών και στις ευρωεκλογές. Η δημοκρατία χρειάζεται πολίτες, όχι ανδράποδα. Η πολιτική της Γερμανίας και οι κυβερνητικοί διεκπεραιωτές της μετατρέπουν τους πολίτες σε ανδράποδα. Οι δημοκρατίες δεν μακροημερεύουν με ανδράποδα. Να γιατί ενισχύονται οι φασίστες. Η Γερμανία χρειάζεται ανδράποδα στη θέση πολιτικών αρχηγών. Γι’ αυτό χρειάζεται τον ακροδεξιό Σαμαρά. Νίκη της Αριστεράς, του ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι νίκη της δημοκρατίας και της σταθερότητας, που θα επέλθει με την ανάσχεση της καταστροφής. Νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, στους δήμους και τις περιφέρειες που διεκδικεί, είναι νίκη της τοπικής δημοκρατίας, της πρωταρχικής εξουσίας των πολιτών, της πρωτογενούς λαϊκής κυριαρχίας, αλλά και του ανακαθορισμού των σχέσεων ανάμεσα στην αυτοδιοίκηση και την κεντρική εξουσία. Το δίλημμα των εκλογών είναι «Δημοκρατική ανασυγκρότηση της χώρας ή σταθεροποίηση του ακροδεξιού νεοφιλελευθερισμού και της καταστροφής;». Είναι, δηλαδή, το δίλημμα «Αριστερά, Δημοκρατία και ανασυγκρότηση ή νεοφιλελεύθερη Άκρα Δεξιά και σταθεροποίηση της καταστροφής;». Εμείς, οι πολίτες, θα πρέπει να απαντήσουμε. Η Αριστερά —ο πρόμαχος του δημοσίου συμφέροντος και της δημοκρατίας, ο φορέας της κοινωνικής χειραφέτησης, η δύναμη της ανόρθωσης— είναι η απάντηση. Ας την εκφωνήσουμε αυτή την απάντηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η φωνή που θα επιβάλει το να ακουστεί η αξιοπρέπειά μας. Όταν σου παίρνουν την αξιοπρέπεια, δεν αρκεί να ψιθυρίζεις ότι δεν θέλεις να την χάσεις. Πρέπει και να τη φωνάζεις. Η ψήφος είναι φωνή. Η φωνή που θα δώσει την εντολή στην Αριστερά. Εμείς, οι πολίτες, δηλαδή ο λαός, είμαστε οι φύλακες της καταρρέουσας συνταγματικής, δημοκρατικής πολιτείας. Εμείς είμαστε το περιεχόμενο της καθαιμασσόμενης λαϊκής κυριαρχίας, του πυρήνα της δημοκρατίας. Εμείς, οι πολίτες� μόνον εμείς. Κανείς άλλος.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

29

Αυτός και το σακίδιο ΤΗΣ ΣΙΣΣΥΣ ΒΕΛΙΣΣΑΡΙΟΥ Τι είναι αλήθεια το Ποτάμι και τι η μαγευτική TV persona που μετά βδελυγμίας απαρνείται το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα και τα παιδιά του «κομματικού σωλήνα»; Τι συμβολίζει αλήθεια το σακίδιο που η TV persona αγόγγυστα κουβαλά; Μήπως ο Σταύρος είναι ο νέος Μεσσίας σε μεταμοντέρνο περιτύλιγμα, ο αίρων τας αμαρτίας του κόσμου πακεταρισμένες σε σακίδιο; Η μήπως είναι το αιώνιο αρσενικό που κάθε θηλυκό προσμένει στη ζωή του για να ολοκληρωθεί; Ο εραστής που θα διεισδύσει στο (θηλυκό) εκλογικό σώμα για να το μυήσει σε ηδονές που μόνον εκείνος μπορεί να χαρίσει; Ή είναι ένας απλός κομπέρ του συστήματος που με το μικρόφωνο στο χέρι ασταμάτητα κάνει βόλτες επί σκηνής και με χαρακτηριστική άνεση απαντά σε ερωτήσεις από ένα αθέατο κοινό, στήνοντας ένα one man show;1 Ατέλειωτα τα ερωτηματικά μπροστά σε αυτό το «νέο», το «φρέσκο» και το «εναλλακτικό» πράγμα που σαν επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος επισκέφτηκε με μορφή κόμματος τον Σταύρο όταν κοίταζε επίμονα το ταβάνι σε βαθιά περισυλλογή για όλα και για τίποτα. Η μόνη σίγουρη απάντηση είναι το ότι πρόκειται περί μιας εξόφθαλμης κατασκευής,

Η Σίσσυ Βελισσαρίου διδάσκει στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και είναι μέλος Επιτροπής Προγράμματος ΣΥΡΙΖΑ

προϊόν της διαπλοκής των μήντια και των εγχώριων μεγιστάνων που τα ελέγχουν με πολιτικά κέντρα. Σκοπός της «παρθενογένεσης» είναι ο Ποταμός να διαχυθεί με χύμα στυλ στο εκλογικό σώμα και να διεμβολίσει ως δούρειος ίππος όχι γενικώς το κουρασμένο πολιτικό τοπίο, όπως ο ίδιος ο ευαίσθητος δημοσιογράφος ισχυρίζεται, αλλά την Αριστερά και πολύ συγκεκριμένα τον ΣΥΡΙΖΑ. Το μαρκούτσι του Σταύρου στοχεύει στα μεσαία εκείνα στρώματα που ακόμα φαντασιώνονται ότι θα ξαναβρούν το προ Μνημονίου απολεσθέν λάιφ στάιλ τους που γι’ αυτά συγκροτεί ταυτότητα, τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα ασχέτως αν είναι copy and paste έτοιμων εικόνων από τα ΜΜΕ και τις χολιγουντιανές ταινίες. Γι’ αυτά τα μεσοστρώματα, όπως και για πολλούς νεολαίους, εκείνο που φταίει είναι γενικώς το σύστημα, οι πολιτικοί και η πολιτική που είναι αδιακρίτως κακοί/ή, που μιλούν την ξύλινη γλώσσα των αριθμών και των θεσμών και κατάντησαν τη χώρα «σ’ αυτό το χάλι». Προνομιακά σε αυτό το κοινό, ο «αντιεξουσιαστής», ζωντανός και χαλαρός Σταύρος πλασάρει την πολιτική ως καταναλωτικό προϊόν που δίνει στον αγοραστή την ψευδαίσθηση της απόλαυσης. Η απόλαυση αυτή είναι πολλαπλή: ερωτική με τη χυδαία σεξιστική εκδοχή της, ψυχαγωγική με τους εξυπνακισμούς του, βαθιά λαϊκίστικη (το παιδί από τις δυτικές συνοικίες που δεν ξέρει ξένες γλώσσες) αλλά και πατριωτική («δεν λυγίζουν τα πόδια μου» στους Ευρωπαίους). Πάνω απ’ όλα όμως εγ-

καλεί με την αλτουσεριανή έννοια τους ψηφοφόρους του ως αυτό που είναι ο ίδιος, δηλαδή ο επιτυχημένος ενός συστήματος που όμως αποκρύβει: του συστήματος των παντοδύναμων ΜΜΕ. Τους καλεί να ταυτιστούν με την εικόνα του αμφισβητία των πάντων, και κυρίως του ΣΥΡΙΖΑ, τον οποίο σκόπιμα βάζει στο κέντρο του διεφθαρμένου και κουρασμένου πολιτικού σκηνικού. Η απάτη βρίσκεται ακριβώς στο παραπάνω: ενώ ο ίδιος στην πραγματικότητα έχει χτίσει μία «λαμπερή» καριέρα σε μια υποτιθέμενη αμφισβήτηση, αυτήν που ζητά όμως επίμονα να εκφράσουν με την ψήφο τους, μαζί με τον καθόλου «φρέσκο» εκβιασμό του ότι αν δεν πάρει 5% θα εγκαταλείψει (!), θα τους οδηγήσει στην πλήρη καταστροφή. Το Ποτάμι και ο Σταύρος είναι μόνον εικόνα χωρίς περιεχόμενο. Και εδώ έγκειται ο κίνδυνος, ακριβώς διότι ως κενό σημείο μπορεί να νοηματοδοτηθεί από τον καθέναν με τον τρόπο που επιθυμεί ώστε να συγκροτήσει τη φαντασιακή του σχέση με την πολιτική. Είναι ίσως η πιο καθαρή έκφραση του μεταμοντέρνου σε μια χώρα που βρίσκεται σε ανθρωπιστική κρίση και έχει αποδείξει ότι η ιστορία μπορεί να είναι και κυκλική διότι ο Μεσαίωνας είναι εδώ. Γι’ αυτήν τη χώρα ο Σταύρος δεν έχει προτάσεις — ή μάλλον έχει συνθέσει ένα μοντάζ από βαριά αντιδραστικές και δεξιές θέσεις μαζί με άλλες εκσυχρονιστικές, που όμως δεν συνιστούν πρόγραμμα. Επαίρεται μάλιστα για το ότι «δεν έχουμε τεκμηριωμένες απόψεις», πουλώντας έτσι το

σπάσιμο άλλου ενός πολιτικού ταμπού. Ο λόγος του είναι σκόπιμα αβαθής διότι επενδύει στην απουσία περιεχομένου. Όταν όμως πιέζεται επιτέλους να πει κάτι πλασάρεται ως «ο καλός διαπραγματευτής» με την Τρόικα γιατί θα πάει «πρεσβευτής να μιλήσ[ει] για το δίκιο του Έλληνα που έχει προσφέρει “αυτά”».2 Τρέμετε, Τροικανοί, με τα «αυτά» του Σταύρου!

1 Διακαναλική του Σ.Θεοδωράκη στη Θεσσαλονίκη, 20.5.2014.

2 Συνέντευξη στον ΣΚΑΪ, 20.5.2014.

#vote4water: Γράφεται «νερό» αλλά διαβάζεται «δημοκρατία» ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΣΠΑΘΑΡΙΔΟΥ Από καιρό λέγαμε και συμφωνούσαμε μεταξύ μας πως το νερό πρέπει να αποτελέσει ανάχωμα και βασικό πολιτικό όπλο ενάντια στη λεηλασία της φύσης και την ιδιωτικοποίηση των κοινών αγαθών. Το λέγαμε στα Παγκόσμια Φόρουμ, εκεί όπου μαθαίναμε για τον πόλεμο του νερού στην Κοτσαμπάμπα και στην ιδρυτική συνέλευση του Ευρωπαϊκού Δικτύου για το Νερό ως Κοινό Αγαθό, το 2011, με φόντο το πρώτο κινηματικό δημοψήφισμα για το νερό στην Ιταλία. Τα ξανασυζητούσαμε στο Φόρουμ της Φλωρεντίας, το 2012, εκεί που προσπαθούσαμε για τη διασύνδεση των επιμέρους αγώνων με την κρίση αλλά και στις πολλές εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα. Όχι πως ο αγώνας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού στην Ελλάδα κρίθηκε. Η κυβέρνηση, όμως, δεν θα μπορέσει να αγνοήσει την επιτυχία του δημοψηφίσματος στη Θεσσαλονίκη με 213.508 πολίτες να ψηφίσουν κατά της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ.

H Δήμητρα Σπαθαρίδου είναι ακτιβίστρα για τα κοινά αγαθά και μέλος της συντακτικής ομάδας περιοδικού «Οικοτριβές»

Το δημοψήφισμα είναι αναμφίβολα η μεγαλύτερη κινητοποίηση και συμμετοχή των πολιτών σε αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες που η Θεσσαλονίκη έχει ζήσει τελευταία. Πριν από την απόφαση για δημοψήφισμα, το κίνημα του νερού της πόλης αποτελούνταν από μέλη συλλογικοτήτων και αρεκτούς ανένταχτους ενεργούς πολίτες. Μετά τη διοργάνωση του δημοψηφίσματος, το κίνημα έχει κερδίσει τη συμμετοχή ενός μεγάλου αριθμού πολιτών και θεωρώ πως έχει τη δυναμική να αποκτήσει διαστάσεις μαζικού λαϊκού κινήματος. Αν και το δημοψήφισμα είχε ξεκάθαρο αντιμνημονιακό μήνυμα, η συμμετοχή πολιτών κερδήθηκε όχι λόγω της εναντίωσής τους στις κυβερνητικές πολιτικές αλλά λόγω της ευρείας συμμαχίας συλλογικοτήτων, δήμων και ατόμων που προέρχονται από όλο το πολιτικό φάσμα. Αυτό απαιτούσε συνεργασία μεταξύ αντιπάλων κατά τα λοιπά δυνάμεων. Και ήταν τεράστια η προσπάθεια που καταβλήθηκε, ώστε να μη γίνει αντικείμενο καπηλείας από υποψήφιους δημάρχους αλλά και να «μαλακώσει» η γλώσσα των κειμένων προκειμένου να μην αποκλείει, αλλά να χωράει όσους θεωρούσαν βασική προτεραιότητα να μην ιδιωτικοποιηθεί το νερό.

Mέσα σε αυτό το στοίχημα της κοινής δρά-

σης και των μετέπειτα βημάτων, κρύβεται και το στοίχημα για το πώς θα καταφέρουμε το κίνημα του νερού να αποτελέσει μέρος ενός γενικότερου κινήματος κατά της ιδιωτικοποίησης των δημοσίων αγαθών, των οποίων το νερό αποτελεί ένα σύμβολο. Στο δημοψήφισμα ήταν ξεκάθαρο το μήνυμα των πολιτών πως το νερό δεν είναι εμπόρευμα· αυτοί οι χιλιάδες πολίτες όμως αντιλαμβάνονται ότι εμπόρευμα δεν είναι ούτε οι ακτές, τα δάση, η υγεία, η παιδεία; Για την εξέλιξη του αναδυόμενου κινήματος για το νερό, πρέπει να χρησιμοποιηθούν, κατά τη γνώμη μου, δύο στοιχεία για να ενταχθεί στις συμμετοχικές διαδικασίες η επαναστατικότητα που αρμόζει στη συγκυρία. Καταρχάς, να τονιστεί η ευρωπαϊκή διάσταση: τόσο ότι είμαστε μέρος ενός ευρωπαϊκού κινήματος ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, που από το Βερολίνο έως τη Λισαβόνα δίνει παρόμοιους αγώνες, όσο και η συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προώθηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών ιδιωτικοποίησης. Να γίνει σαφής ο ρόλος της ΕΕ, των πολυεθνικών και των ντόπιων συμφερόντων αλλά και ξεκάθαρη η αλληλεγγύη από το ευρωπαϊκό κίνημα για το νερό, χωρίς την οποία μάλλον θα ήμασταν πολλά βήματα πίσω, καθώς μας στήριξε οικονομικά αλλά και

μέσα από επιστολές και ανακοινώσεις σε ευρωπαϊκά και εθνικά όργανα. Ένα δεύτερο στοιχείο είναι να εντάξουμε στην συζήτηση την έννοια της πραγματικά δημόσιας διαχείρισης των υπηρεσιών ύδρευσης, απαλλαγμένης από το κέρδος και από κομματικά στεγανά, με κοινωνική συμμετοχή και εργατικό έλεγχο. Η διαχείριση των ΕΥΑΘ και ΕΥΑΔ δεν είναι σήμερα δημόσια. Είναι κρατική, και το νερό αποτελεί εμπόρευμα στην Ελλάδα από τα τέλη του 1990, όταν οι δυο εταιρίες μετατράπηκαν σε κοινοπρακτικές με τη σύμπραξη του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) και μπήκαν στο χρηματιστήριο, με τον δημόσιο τομέα να κατέχει το πλειοψηφικό κομμάτι. Το νικηφόρο δημοψήφισμα για το νερό αποτελεί λοιπόν ευκαιρία να μιλήσουμε γι’ αυτό το οικονομικό σύστημα που πάντα θα μετατρέπει τα στοιχεία της ζωής μας σε εμπόρευμα. Ο αγώνας για τη δημόσια διαχείριση του νερού δεν είναι ένας αγώνας οπισθοφυλακής για τη διατήρηση της υπάρχουσας κατάστασης αλλά μπορεί να αποτελέσει το κλειδί για ένα άλλο μοντέλο οργάνωσης — ή, όπως λέει το σύνθημα στην Ιταλία: «Γράφεται “νερό” αλλά διαβάζεται “δημοκρατία”».

30

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

Στα μονοπάτια της γκραμσιανής ηγεμονίας Ο ΠΕΤΕΡ Τόμας είναι λέκτορας με αντικείμενο της ιστορία της πολιτικής σκέψης στο Πανεπιστήμιο του Brunel στο Λονδίνο. Είναι συγγραφέας του The Gramscian Moment: Philosophy, Hegemony and Marxism, μέλος της συντακτικής ομάδας του Historical Materialism: Researchin Critical Marxist Theory και συνεπιμελητής της σειράς βιβλίων Historical Materialism. Ο Γιώργος Σουβλής, υποψήφιος διδάκτορας Ιστορίας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, τον συνάντησε στις 11.11.2013 στο Bircbeck University και μίλησε μαζί του για την πορεία του εγχειρήματος του Historical Materialism, τον δυτικό μαρξισμό και την κληρονομιά του και τη σημασία της σκέψης του Αντόνιο Γκράμσι για τα κοινωνικά κινήματα που έχουν αναδυθεί σε ολόκληρο τον κόσμο κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. Η συνέντευξη δημοσιεύεται πλήρης στα ελληνικά στο μπλογκ των «Ενθεμάτων» και στα αγγλικά στο περιοδικό «Jacobin» (www.jacobinmag.com/2014/05/historical-materialism-at-sixteen/). δομένη τη συμμετοχής τους στις συζητήσεις της Κομιντέρν τη δεκαετία του 1920 και της κλασικής μαρξιστικής παράδοσης. Ορισμένες από τις κομβικές έννοιες που ανέπτυξε ο Γκράμσι, ενώ ήταν γνωστές στην κλασική μαρξιστική παράδοση και ιδιαίτερα στις συζητήσεις της Κομιντέρν στις οποίες συμμετείχε, χρεώνονται ως δικές του διακριτές θεωρητικές συμβολές. Έννοιες όπως αυτές του πολέμου θέσεων και του πολέμου ελιγμών, για παράδειγμα, που από πολλούς θεωρούνται γκραμσιανές, αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης τόσο από τον Λένιν όσο και από τον Τρότσκι.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΕΤΕΡ ΤΟΜΑΣ ΣΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΣΟΥΒΛΗ w Ο Πέρρυ Άντερσον, στο γνωστό του βιβλίο Ο δυτικός μαρξισμός, υποστήριξε πως «το πρώτο και το βασικότερο από τα χαρακτηριστικά του δυτικού μαρξισμού ήταν η δομική του απόσχιση από την πολιτική πρακτική». Συμφωνείτε; Η έννοια του δυτικού μαρξισμού αποτελεί ένα πολύ δημιουργικό και ταυτόχρονα πολύ προβληματικό αναλυτικό εργαλείο. Έχει αναπτυχθεί σε διαφορετικές κατευθύνσεις από θεωρητικούς, όπως λ.χ. ο Μ. Μερλώ Ποντύ πολύ πριν τη μελέτη του Άντερσον. Η συνοπτική παρουσίαση της έννοιας από τον Άντερσον στο πολύ δημιουργικό και συνθετικό του έργο Ο δυτικός μαρξισμός παρείχε ένα συγκεκριμένο πολιτικό και θεωρητικό προσανατολισμό στις συζητήσεις που διεξάγονταν τη δεκαετία του 1970. Η εννοιολόγηση του Άντερσον ήταν εν πολλοίς αποτέλεσμα της πολυετούς του ενασχόλησης, καθώς ήταν συντάκτης του New Left Review, με το έργο διαφορετικών θεωρητικών οι οποίοι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, συνδέονταν με τα μεταπολεμικά κομμουνιστικά κόμματα. Νομίζω ότι υπάρχει μια σειρά ιστορικών προβλημάτων με την έννοια του «δυτικού μαρξισμού», έτσι όπως αυτή έχει οριστεί από τον Άντερσον. Μου φαίνεται για παράδειγμα αρκετά προβληματικό να χαρακτηριστούν θεωρητικοί όπως ο Λούκατς, και πολύ περισσότερο ο Γκράμσι, «δυτικοί μαρξιστές» με βάση τον ορισμό του άγγλου μαρξιστή (παρότι και τους δύο τους μνημονεύει ως φιγούρες που βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ κλασικού και δυτικού μαρξισμού), ιδιαίτερα με δε-

w Επομένως πρέπει να αναθεωρήσουμε την έννοια του δυτικού μαρξισμού; Στις σημερινές μεταβαλλόμενες πολιτικές συνθήκες ενδεχομένως είναι αναγκαίο να την αναθεωρήσουμε, να στοχαστούμε πάνω σ’ αυτήν εκ νέου, επιχειρώντας να αναπτύξουμε διαφορετικές εννοιολογήσεις για την κατανόηση των διαφορετικών φάσεων ανάπτυξης της μαρξιστικής θεωρίας κατά την διάρκεια του περασμένου αιώνα. Από πολλές απόψεις, το κεντρικό επιχείρημα του βιβλίου συνιστά το απότοκο μια ιδιάζουσας σύνθεσης· μιας εστίασης σε ορισμένες όψεις της μεταπολεμικής γερμανικής θεωρητικής παραγωγής η οποία έχει ως επίκεντρο την σχολή της Φρανκφούρτης σε συνδυασμό με ορισμένα στοιχεία της μετέπειτα θεωρητικής παραγωγής στην Γαλλία (με έμφαση κατά βάση στη λεγόμενη σχολή του Αλτουσέρ). Ωστόσο, μπορεί να υποστηριχθεί βάσιμα ότι η σύνθεση αυτή δεν είναι αντιπροσωπευτική των ευρύτερων τάσεων του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού μαρξισμού και στηρίζεται σε μια εξαιρετικά εντοπισμένη ανάλυση του φαινομένου. Σε κάθε ανάλυση της μεταπολεμικής θεωρίας του δυτικού μαρξισμού κεντρικό σημείο αναφοράς πρέπει να είναι αναγκαστικά το μεγαλύτερο κομμουνιστικό κόμμα της Δυτικής Ευρώπης, το κομμουνιστικό κόμμα της Ιταλίας και ο γαλαξίας θεωριών που παρήγαγε. w Μας το εξηγείτε λίγο περισσότερο; Η μαρξιστική θεωρητική κουλτούρα του PCI ήταν ποιοτικά και ποσοτικά ανώτερη από οτιδήποτε παρήχθη στη Γαλλία και την Γερμανία την ίδια περίοδο. Είναι όμως μια πραγματικότητα η οποία δυστυχώς ελάχιστα αναγνωρίζεται από τις καθιερωμένες ιστορίες της περιόδου και η οποία υποεκπροσωπείται εντυπωσιακά, όσον αφορά τις μεταφράσεις, στον αγλλόφωνο κόσμο. Επίσης, θεωρώ ότι η μαρξιστική θεωρία της πε-

Κολάζ της Στεφανίας Μοργκάντε

ριόδου πρέπει να γίνει κατανοητή σε στενή σύνδεση με το πολιτικό, δηλαδή όχι μόνο με όρους θεωρητικής παραγωγής αλλά και σε σχέση με το αντίκτυπο που αυτή ενδέχεται να έχει στο πεδίο της πολιτικής. Υπ’ αυτή την έννοια, ο σημαντικότερος δυτικός μαρξιστής θεωρητικός της μεταπολεμικής περιόδου δεν είναι ούτε ο Σαρτρ ούτε ο Αλτουσέρ ούτε ο Κολέτι ούτε καμία από τις άλλες προσωπικότητες που μνημονεύει ο Άντερσον, αλλά ο Παλμίρο Τολιάτι. Πέραν του πολύ σημαντικού θεωρητικού έργου που παρήγαγε —το οποίο δεν έχει τύχει της προσοχής που του αξίζειο Τολιάτι υπήρξε ένας θεωρητικός της πολιτικής που ενεπλάκη στη δημιουργία ενός ηγεμονικού μηχανισμού ο οποίος προήγαγε μια πραγματική διαλεκτική μεταξύ θεωρίας και πράξης και μια κριτική της πολιτικής της περιόδου. Παρά τις όποιες διαφωνίες έχω με τις θεωρητικές και πολιτικές του θέσεις —και είναι πολλές—- αυτές δεν με εμποδίζουν να αναγνωρίσω την κρίσιμη συμβολή του ως θεωρητικού και πολιτικού, ο οποίος επηρέασε σημαντικά την πολιτική σκηνή της περιόδου κατά την οποία έδρασε. Περαιτέρω, στην Ιταλία αυτής της περιόδου συναντάμε μια σειρά άλλες προσωπικότητες όπως οι Τρόντι και Παντσιέρι του ιταλικού εργατισμού ή ο Τσεζάρε Λουπορίνι, το έργο των οποίων είναι εντελώς παραγνωρισμένο στον αγγλόφωνο κόσμο.

w Οπότε, αν σας ζητούσα μια συνολική αποτίμηση του «Δυτικού μαρξισμού» του Άντερσον; Όταν συνυπολογίσουμε και τις συμβολές θεωρητικών που ανέφερα μόλις πριν, τότε η αρκετά περιορισμένη εικόνα που παρέχεται από το έργο του Άντερσον τροποποιείται σημαντικά. Αν λάβουμε υπόψη αυτές τις αναθεωρήσεις, η εικόνα που κατασκευάζει ο Άντερσον, της απεμπλοκής δηλαδή των θεωρητικών αυτών από την πολιτική και την οικονομία και της αντ’ αυτών ενασχόλησής τους με τη φιλοσοφία και την αισθητική, ανατρέπεται. Αντίθετα, παρατηρούμε την ανάπτυξη σημαντικών στοιχείων μιας μαρξιστικής πολιτικής θεωρίας (το έργο του Πουλαντζά στη φάση αυτή είναι ένα από τα βασικά σημεία αναφοράς) και την ύπαρξη ενός σημαντικού έργου το οποίο, παρότι δεν κινείται στην κατεύθυνση της μαρξιστικής οικονομικής ανάλυσης, συνιστά μια συγκεκριμένη πολιτική κριτική της πολιτικής οικονομίας. Το πρώιμο έργο ορισμένων θεωρητικών του εργατισμού και των θεωρητικών της μορφής της αξίας στη Γερμανία είναι κάποια από τα παραδείγματα της τάσης αυτής. w Υπάρχει σήμερα κάτι ζωντανό από την παράδοση του δυτικού μαρξισμού; Υπάρχουν πολλά στοιχεία τα οποία συνεχίζουν να είναι ενεργά. Νομίζω ότι στοιχεία

LE

MONDE

EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014 TEYXOΣ 71

diplomatique

Τι σημαίνει η αποχή Της Céline Braconnier και του Jean-Yves Dormagen*

Σ

τη Γαλλία οι δημοτικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν στις 23 και 30 Μαρτίου του 2014 πυροδότησαν έναν κατακλυσμό σχολίων σχετικά με την άνοδο της Ακροδεξιάς. Ορισμένοι έφτασαν στο σημείο να δουν σε αυτήν την εξέλιξη σχεδόν ένα δημοψήφισμα υπέρ του Εθνικού Μετώπου. Το κύμα δηλώσεων, άρθρων και τηλεοπτικών ρεπορτάζ δημιουργεί μια αντίφαση με το στοιχείο που τελικά αποδείχθηκε ότι κυριάρχησε στην εκλογική αναμέτρηση, όπως εξάλλου γενικότερα και σε όλες τις εκλογές της τελευταίας τριακονταετίας: τα επίπεδα ρεκόρ στα οποία φθάνει η αποχή. Η διεξοδική μελέτη της αποχής μάς οδηγεί σε διαφορετικές αναλύσεις από εκείνες στις οποίες προβαίνουμε εν θερμώ. Όσο κι αν είναι αδιαμφισβήτητη η πρόοδος του Εθνικού Μετώπου σε σχέση με τις δημοτικές εκλογές του 2008, παραμένει ωστόσο συγκρατημένη. Στις 415 πόλεις με πληθυσμό μεγαλύτερο των 10.000 κατοίκων, στις οποίες το κόμμα της Ακροδεξιάς παρουσίασε * Η Céline Braconnier και ο Jean-Yves Dormagen είναι καθηγητές Πολιτικής Επιστήμης στο Ινστιτούτο Πολιτικών Μελετών του Saint-Germain-en Laye και στο Πανεπιστήμιο Montpellier-I αντίστοιχα. Συγγραφείς του «La Démocratie de l’abstention», Gallimard, Παρίσι, 2014.

εκλογικούς συνδυασμούς, το εκλογικό ποσοστό που απέσπασε ήταν μικρότερο από εκείνο της Μαρίν Λεπέν στις προεδρικές εκλογές του 2012. Αν δε συγκριθεί με το σύνολο των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, η «τεράστια άνοδος του Μετώπου» σε αυτές τις πόλεις αποδεικνύεται ακόμα πιο σχετική: ενώ η Λεπέν είχε αποσπάσει την ψήφο του 12% των εγγεγραμμένων στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2012, στον πρώτο γύρο των δημοτικών το κόμμα της συγκέντρωσε μόνον το 8%. Το ίδιο συμβαίνει και στην περίπτωση του «μπλε κύματος» (το χρώμα του εμβλήματος του UMP). Βέβαια, το κόμμα της Δεξιάς κατέκτησε 162 δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο των 10.000 κατοίκων: πρόκειται για μια από τις καλύτερες εκλογικές επιδόσεις του καθ’ όλη τη διάρκεια της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας (δηλαδή από το 1958). Όμως, ένα άλλο στοιχείο πέρασε σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητο: σε αυτές τις πόλεις οι εκλογικοί συνδυασμοί της Δεξιάς -ακόμα κι αν συμπεριλάβουμε σε αυτούς τα ποσοστά του κεντρώου Modem- κινητοποίησαν, το 2014, λιγότερους ψηφοφόρους σε σχέση με το 2008 (25,1% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους ψηφοφόρους, το 2014, έναντι 26,8% στον πρώτο γύρο του 2008), δηλαδή τη χρονιά που η Δεξιά είχε καταγράψει μια εξαιρετικά κακή εκλογική επίδοση. Με λίγα λόγια, αν και ελαφρά αποδυναμωμένη, η Δεξιά αναδείχθηκε νικήτρια χάρη στη μεγαλύτερη αποχή των ψηφοφόρων της Αριστεράς (Σ.τ.Μ: Στην «Αριστερά» οι Γάλλοι συνυπολογίζουν και το Σοσιαλιστικό Κόμμα). Εδώ και περίπου τριάντα χρόνια, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, η αποχή σπάει ένα νέο ρεκόρ. Μονάχα οι προεδρικές εκλογές

έχουν ξεφύγει -για την ώρα, τουλάχιστοναπό αυτή την αδυσώπητη νομοτέλεια. Στις δημοτικές εκλογές του 1983, το 20,3% των εγγεγραμμένων απείχε στον δεύτερο γύρο. Τον περασμένο Μάρτιο το ποσοστό τους είχε ανέβει στο 37,8%. Εάν προσθέσουμε στο ποσοστό της αποχής και τα άτομα που δεν είναι εγγεγραμμένα στους εκλογικούς καταλόγους. (Σ.τ.Μ: το 7% του πληθυσμού που έχει δικαίωμα εγγραφής αλλά δεν το ασκεί. Στη Γαλλία, όπου η συμμετοχή στις εκλογές δεν είναι υποχρεωτική, οι κατάλογοι δεν συντάσσονται αυτόματα από τις κρατικές υπηρεσίες, αλλά ο πολίτης καταθέτει αίτηση εγγραφής σε αυτούς), τότε η αποχή αγγίζει το 50% στις ευρωπαϊκές και περιφερειακές εκλογές, ακόμα και στις βουλευτικές και τις δημοτικές εκλογές. Η κρίση συμμετοχής, η οποία τείνει να μετατραπεί σε μείζον στοιχείο του γαλλικού εκλογικού τοπίου, είναι ακόμα εντονότερη στους δήμους των αστικών κέντρων, όπου όσοι ψηφίζουν αποτελούν ήδη τη μειοψηφία: στον πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών του 2014, η συμμετοχή περιορίστηκε στο 56,5% των εγγεγραμμένων στις 980 πόλεις με πληθυσμό μεγαλύτερο των 10.000 κατοίκων, ενώ στις πόλεις με πληθυσμό μεγαλύτερο των 100.000 κατοίκων έπεσε ακόμη περισσότερο στο 53,8%. Αν δε συνυπολογίσουμε και τη μη εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους, τα δημοτικά συμβούλια των μεγαλύτερων δήμων της χώρας έχουν εκλεγεί από τη μειοψηφία των πολιτών που έχουν δικαίωμα ψήφου. Το πρόβλημα καθίσταται ακόμα σοβαρότερο από το γεγονός ότι η μειοψηφία που ψηφίζει δεν είναι αντιπροσωπευτική του συνολικού εκλογικού σώματος ούτε από πολιτική, αλλά ούτε και από κοινωνική σκοπιά. Η απο-

ΓΑΛΛΙΑ Εδώ και δεκαπέντε χρόνια, οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κινητοποιούν μονάχα μια μειονότητα ψηφοφόρων. Η δε άνοδος της αποχής έχει μετατραπεί σε φαινόμενο που σημαδεύει τη γαλλική δημοκρατική ζωή. Μάλιστα, αυτό το φαινόμενο παρατηρείται κυρίως στους κόλπους της παραδοσιακής εκλογικής πελατείας της Αριστεράς, η οποία έχει απογοητευθεί από τις κυβερνητικές πολιτικές. χή έχει συνέπεια να αλλάζει σημαντικά το αποτέλεσμα των εκλογών. Πράγματι, η απόφαση να μην ψηφίσει κανείς υπακούει σε ισχυρούς κοινωνικούς ντετερμινισμούς, οι οποίοι παρουσιάζουν αξιοσημείωτη σταθερότητα στον χρόνο. Ηλικιακούς καταρχάς, κυρίως στην περίπτωση εκλογών σε τοπικό επίπεδο. Αντίθετα απ’ ό,τι συμβαίνει στην περίπτωση των νέων, οι ηλικιωμένοι εξακολουθούν να κινητοποιούνται και να συμμετέχουν στις εκλογές. Σύμφωνα με την INSEE, τη Γαλλική Στατιστική Υπηρεσία («Enquête Participation», Insee, Παρίσι 2007-2008), η σύγκριση των ποσοστών συμμετοχής ανά ηλικιακή κατηγορία αποκαλύπτει σημαντικές διαφορές: μονάχα το 41,2% των ατόμων ηλικίας 18-24 ετών προσήλθε στις κάλπες στις δημοτικές εκλογές του 2008, έναντι 80,2% των ατόμων ηλικίας 5064 ετών. Συνεπώς, αναλογικά, οι ηλικιωμένοι ψηφίζουν σχεδόν δύο φορές περισσότερο σε σχέση με τους νέους.

«Ένας δήμαρχος που εξελέγη από το 12% του πληθυσμού» Εξαιτίας της αποχής παρατηρούμε επίσης ότι οι κατηγορίες που έχουν πληγεί λιγότερο από την οικονομική επισφάλεια και την επαγγελματική αβεβαιότητα έχουν πολύ μεγαλύτερη αντιπροσώπευση. Το 2008, παρατηρήθηκε διαφορά περίπου είκοσι ποσοστιαίων μονάδων ανάμεσα στη συμμετοχή, αφενός, των δημοσίων υπαλλήλων και των ελεύθερων επαγγελματιών και, αφετέρου, των εργαζόμενων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και, σε μικρότερο βαθμό, των ανέργων. Οι κοινωνικοί και ηλικιακοί καθοριστικοί παράγοντες συνοδεύονται και από ανισότητες στη συμμετοχή στις εκλογές, οι οποίες οφείλονται σε γεωγραφικές και χωροταξικές παραμέτρους. Στις συνοικίες όπου υπάρχουν μεγάλα συγκροτήματα κατοικιών και συγκροτήματα κοινωνικής κατοικίας (Σ.τ.Μ.: Στη Γαλλία, περίπου το 20% των κατοικιών ανήκει σε δημόσιους φορείς και ενοικιάζονται με εξαιρετικά προνομιακές τιμές σε σχέση με την πανάκριβη- αγορά ακινήτων, σε άτομα με χαΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 4

LE

MONDE

EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

diplomatique

Η φριχτή υποψία που ανησυχεί του Σύμφωνα με την άποψη η οποία κυριαρχούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα στις Ηνωμένες Πολιτείες και διαδραμάτιζε καίριο ρόλο στη χάραξη της πολιτικής στη χώρα, ο πλουτισμός μιας μειοψηφίας ατόμων τονώνει τη μεγέθυνση της οικονομίας, ευνοώντας με αυτόν τον τρόπο τη μείωση της ανεργίας και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των φτωχότερων. Κι ενώ οι λαϊκές τάξεις εξακολουθούν να υποφέρουν από την κρίση κι από το βάθεμα των ανισοτήτων, η συγκεκριμένη άποψη αμφισβητείται σήμερα, όχι μόνο από τον Μπάρακ Ομπάμα, αλλά κι από φιλελεύθερους οικονομολόγους οι οποίοι στο παρελθόν την υποστήριξαν σθεναρά. Του Κώστα Βεργόπουλου*

O

τεράστιος σάλος στον δημόσιο διάλογο για το μέλλον του καπιταλισμού δεν προκλήθηκε από έναν δηλωμένο αμφισβητία του συστήματος, αλλά από έναν από τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές του, τον Λόρενς Σάμερς. Ο πρώην πρόεδρος του Χάρβαρντ διακρίθηκε για το πάθος με το οποίο προώθησε την απορρύθμιση του τραπεζικού τομέα την περίοδο που διετέλεσε υπουργός Οικονομικών της δεύτερης κυβέρνησης Κλίντον (1999-2001). Ο Μπάρακ Ομπάμα τον διόρισε διευθυντή του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου (NEC), αξίωμα το οποίο κατείχε μέχρι το 2010. Στη συνέχεια, παρέχει τις συμβουλές του στον κόσμο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, κυρίως μέσα από ακριβοπληρωμένες διαλέξεις (με αμοιβή έως και 135.000 δολάρια). Επιπλέον, τη διετία 2008-2009, το κερδοσκοπικό κεφάλαιο D.E. Shaw τού κατέβαλε 5,2 εκατομμύρια δολάρια. Δεδομένων όλων αυτών, κανένας δεν περίμενε ότι ο Σάμερς θα προχωρούσε στην παραμικρή αμφισβήτηση του συστήματος. Ο σάλος προκλήθηκε κατά τη διάρκεια της ετήσιας συνεδρίασης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου («Fourteenth Jacques Polak annual research conference: Crises Yesterday and today», ΔΝΤ, Ουάσινγκτον, 78 Νοεμβρίου 2013) στην Ουάσιγκτον, στις 7 και 8 Νοεμβρίου του 2013. Ο φίλος των τρα-

* Ο Κώστας Βεργόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Paris 8.

LE

MONDE

EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

diplomatique

πεζιτών αναρωτήθηκε: «Μήπως ο ίδιος ο καπιταλισμός έχει πιαστεί στην παγίδα μιας ‘διαρκούς στασιμότητας’; Πριν από τέσσερα χρόνια, κατορθώσαμε να ανακόψουμε τον χρηματοοικονομικό πανικό, τα χρήματα του πακέτου διάσωσης των τραπεζών επιστράφηκαν στο κράτος, η αγορά των πιστώσεων εξυγιάνθηκε. (...) Ωστόσο, τα ποσοστά της οικονομικής δραστηριότητας δεν μεταβλήθηκαν και η οικονομική μεγέθυνση παραμένει ασθενική». Και ο Σάμερς συνεχίζει τον συλλογισμό του μέσα από τις σελίδες των Financial Times. Διαπιστώνοντας ότι -λόγω των σχεδόν μηδενικών επιτοκίων της- η Fed, η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα, δεν έχει σχεδόν διόλου επιπλέον περιθώρια ελιγμών για να πυροδοτήσει την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, καταλήγει στην άποψη ότι οι κερδοσκοπικές φούσκες έχουν μετατραπεί σε ένα αναγκαίο δεκανίκι της οικονομικής μεγέθυνσης [Lawrenve Summers, «Why stagnation might prove to be the new normal», Financial Times, Λονδίνο, 15 Δεκεμβρίου 2013]. Τέσσερις δείκτες -όλοι με πτωτική τάση- εξηγούν αυτήν την απαισιόδοξη οπτική του: συνεχής πτώση, επί τρεις δεκαετίες, του φυσικού επιτοκίου* (οι όροι που συνοδεύονται από αστερίσκο επεξηγούνται στο Γλωσσάριο), δηλαδή του κέρδους, πτώση, εδώ και δεκατρία χρόνια, της παραγωγικότητας της εργασίας, συρρίκνωση της εσωτερικής ζήτησης από τη δεκαετία του 1980 και, τέλος, στασιμότητα -αν όχι υποχώρηση- των παραγωγικών επενδύσεων* και του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου* από το 2001, παρά τη μαζική διοχέτευση τονωτικών νομισματικών ενέσεων, τόσο από τον Άλαν Γκρίνσπαν όσο και από τον Μπεν Μπερνάκε, τον διάδοχό του στη Fed. Αποτέλεσμα: Δεδομένου ότι οι κάτοχοι των κεφαλαίων ενδιαφέρονται για την επιβίωσή

Όταν χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά η έκφραση «διαρκής στασιμότητα», προκλήθηκε πλήθος αντιδράσεων. Αντιδράσεις αμηχανίας στους προοδευτικούς κύκλους, οι οποίοι διαπίστωσαν με έκπληξη ότι συμμερίζονταν την άποψη περί «αδυναμίας μεταρρύθμισης του καπιταλισμού», που είχε διατυπωθεί από έναν από τους δηλωμένους ιδεολογικούς αντιπάλους τους. Αντιδράσεις εχθρότητας στους συντηρητικούς, που ένιωσαν θλίψη βλέποντας έναν από τους δικούς τους ανθρώπους να αμφιβάλλει με αυτόν τον τρόπο. Ωστόσο, σε αυτούς τους τελευταίους, ο διαφωνών πρώην ομοϊδεάτης τους υπενθύμισε ότι «δεν πρέπει να συγχέουμε την πρόβλεψη με τη σύσταση [Laurence Summers, «Εconomic stagnation is not our fate -unless we let it be», The Washington Post, 16 Δεκεμβρίου 2013]». Οι φόβοι του Σάμερς θεωρήθηκαν καταρχάς ως ο απόηχος της διάγνωσης που διατύπωσε τη δεκαετία του 1930 ο Αμερικανός οικονομολόγος Άλβιν Χάνσεν (1887-1975) [Βλ. Alvin Hansen, «Fiscal Policy and

Business Cycles», Norton, Νέα Υόρκη, 1941]. Ωστόσο, σύμφωνα με τις δικές τους προβλέψεις, η «διαρκής στασιμότητα» θα προέκυπτε από την επιβράδυνση της δημογραφικής αύξησης και από την εξάντληση των μεγάλων τεχνολογικών καινοτομιών που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν μια δεύτερη νεότητα στο οικονομικό σύστημα. Την ανάλυσή του συμμεριζόταν επίσης ο Τζον Μέιναρντ Κέινς (1883-1946), ο οποίος ήταν απαισιόδοξος για το μέλλον του καπιταλισμού αλλά και πεπεισμένος για το γεγονός ότι η κρίση μπορούσε (και όφειλε) να αποφευχθεί. Ωστόσο, ο Σάμερς δεν κάνει καμία αναφορά στον δημογραφικό παράγοντα ούτε και σε οποιασδήποτε μορφής εξάντληση της τεχνολογικής καινοτομίας. Η εκτίμησή του στηρίζεται στον εμπειρικό απολογισμό των τριών τελευταίων δεκαετιών. Η νεοφιλελεύθερη Δεξιά τού προσάπτει ότι αντιστρέφει την αλυσίδα της αιτιότητας: κατ’ αυτήν, οι χρηματοοικονομικές φούσκες δεν τόνωσαν την οικονομική μεγέθυνση, αλλά οδήγησαν σε αδιέξοδο. Υποστηρίζει δε ότι τα πενιχρά οικονομικά αποτελέσματα των δυτικών χωρών δεν εξηγούν την υπερχρέωσή τους, αλλά, αντίθετα, οφείλονται σε αυτήν. Έτσι, ο Λορέντζο Μπίνι Σμάγκι, πρώην μέλος του διευθυντηρίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, υποστηρίζει ότι «δεν είναι η λιτότητα εκείνη που εξασθενίζει την οικονομική μεγέθυνση, αλλά το αντίθετο: είναι η ασθενής οικονομική μεγέθυνση εκείνη που καθιστά αναγκαία τη λιτότητα [Αναφέρεται από τους Financial Times της 12ης Νοεμβρίου του 2013]». Ορισμένοι φθάνουν, μάλιστα, στο σημείο να αντιπαραθέτουν στον Σάμερς τον Κέινς: ενώ ο Βρετανός οικονομολόγος είχε προτείνει τη ριζοσπαστική λύση της «ευθανασίας των ραντιέρηδων» (των εισοδηματιών που ζουν πλούσια ζωή χωρίς να εργάζονται, χάρη στα εισοδήματα που διαθέτουν), η ανοχή απέναντι στις χρηματοοικονομικές φούσκες με στόχο να σταθεροποιηθεί η οικονομία θα ισοδυναμούσε, αντίθετα, με το παραχάιδεμά τους [Βλ. Izabella Kaminska, «Secular stagnation and the bastardisation of

Λορενς Σάμερς

Τζων Μέιναρντ Κέινς

τους, το μόνο που επιδιώκουν δεν είναι πλέον η μεγιστοποίηση των κερδών τους με το ντοπάρισμα της παραγωγής, αλλά η αύξηση του μεριδίου της προστιθέμενης αξίας* που καρπώνονται, έστω και με τίμημα τη συρρίκνωση της οικονομικής μεγέθυνσης. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, το σύστημα βρίσκεται σε αδιέξοδο, καθώς δεν υπάρχει καμία λύση η οποία θα μπορούσε να το βγάλει από τη δύσκολη θέση, ενώ επιπλέον αντιμετωπίζει κοινωνικές δυσκολίες, οι οποίες επιδεινώνουν ακόμα περισσότερο τη διάβρωση του οικοδομήματός του. Αφενός, η αύξηση των ανισοτήτων υπονομεύει τις μεσαίες τάξεις, οι οποίες θεωρούνται ως οι εγγυήτριες της κοινωνικής σταθερότητας, των θεσμών και της δημοκρατίας. Αφετέρου, η μαζική αύξηση της ανεργίας προκαλεί ταυτόχρονα την απώλεια εισοδημάτων (για το έθνος) και τη μείωση των δυνητικών κερδών (για το κεφάλαιο).

«Οι επιχειρήσεις που δεν επενδύουν πλέον»

Υπεύθυνη έκδοσης: Βάλια Καϊμάκη Συντακτική ομάδα: Κορίνα Βασιλοπούλου, Θανάσης Κούτσης, Χάρης Λογοθέτης, Βασίλης Παπακριβόπουλος Επικοινωνία: info@monde-diplomatique.gr Αρχείο κειμένων: www.monde-diplomatique.gr Facebook: www.facebook.com/monde.diplomatique.gr

3/33

Η ΑΥΓΗ

11 ΜΑΪΟΥ 2014 ΚΥΡΙΑΚΗ 25

υς φιλελεύθερους Keynes», Financial Times, 11 Δεκεμβρίου 2013]. Όταν ο πρώην υπουργός συνηγορεί υπέρ της επιστροφής στον «ενάρετο κύκλο» της οικονομικής μεγέθυνσης, οι φωνές της οικονομικής ορθοδοξίας που του ασκούν κριτική, τού αντιπαραθέτουν τις αρετές της «επεκτατικής λιτότητας», η οποία υποτίθεται ότι προετοιμάζει την ανάκαμψη της οικονομίας, καθώς «εξυγιαίνει» τις βάσεις στις οποίες αυτή στηρίζεται. Όπως υποστηρίζουν, εάν το σημερινό πρόβλημα έχει όντως αποκτήσει διαρκή χαρακτήρα, τότε απαιτεί λύσεις οι οποίες θα έχουν εξίσου διαρκή χαρακτήρα, και όχι «ταχυδακτυλουργίες». Κι ιδού μερικές από τις διαρθρωτικές λύσεις που προτείνονται: μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων ή, όπως το διατυπώνουν οι Ρεπουμπλικανοί στις Ηνωμένες Πολιτείες, «απελευθέρωση της οικονομίας από το ασήκωτο βάρος του κοινωνικού κράτους», το οποίο παρουσιάζουν ως το «πλέον πολυέξοδο παγκοσμίως [Caroline Baum, «Keynesians revive a Depression idea», Bloomberg, 4 Δεκεμβρίου 2013, www.bloomberg.com.]». Τέλος, ορισμένοι άλλοι, όπως ο Κένεθ Ρογκόφ, καθηγητής στο Χάρβαρντ, υποστηρίζουν ότι η αδυναμία της οικονομικής μεγέθυνσης μετά το 2008 δεν οφείλεται σε μια διαρκή τάση, αλλά στην ανικανότητα των κυβερνώντων να διαχειριστούν το δημόσιο χρέος χωρίς να βλάπτουν τη μεγέθυνση της οικονομίας [Kenneth Rogoff, «What’s the problem with advanced economies?», Project Syndicate, 4 Δεκεμβρίου 2013, www.project-syndicate.org.]. Στο προοδευτικό στρατόπεδο, ο τιμημένος με το βραβείο που έχει θεσπίσει η Τράπεζα της Σουηδίας για τις οικονομικές επιστήμες [(Σ.τ.μ.: γνωστότερο στο ευρύ κοινό με τον παραπλανητικό τίτλο «Νόμπελ Οικονομίας», παρά το γεγονός ότι δεν έχει την παραμικρή σχέση με την επιτροπή που απονέμει τα Νόμπελ], Πολ Κρούγκμαν, συμφωνεί μεν με τη διαπίστωση του Σάμερς, αλλά απορρίπτει τα συμπεράσματά του: την ιδέα της στασιμότητας ως «νέου κανόνα» του καπιταλιστικού συστήματος [Paul Krugman, «Secular stagnation, coalmines, bubbles, and Larry Summers», The New York Τimes, 16 Νοεμβρίου 2013]. Κατά τη γνώμη του, είναι εσφαλμένη η άποψη ότι έχουν χρησιμοποιηθεί όλα τα μέσα για να πυροδοτηθεί η ανάκαμψη της οικονομίας. Στην πραγματικότητα, έχει χρησιμοποιηθεί μονάχα το νομισματικό όπλο, μέσα από τη μείωση των επιτοκίων και την έκδοση επιπλέον ρευστότητας. Συνεπώς, απομένει το δημοσιονομικό όπλο, δηλαδή η αύξηση των δημόσιων επενδύσεων, η οποία θα μπορούσε να αντισταθμίσει τη συρρίκνωση των ιδιωτικών επενδύσεων. Γιατί, για την ώρα, παρά το γεγονός ότι διαθέτουν μεγάλες ποσότητες ρευστού στο ταμείο τους, οι μεγάλες επιχειρήσεις δεν επενδύουν. Στις 22 Ιανουαρίου του 2014, οι Financial Times ανέφεραν ότι οι αμερικανικές μη χρηματοοικονομικές εταιρείες είχαν στο ταμείο τους 2,8 τρισεκατομμύρια δολάρια, με την Apple να διαθέτει από μόνη της 150 δισ. Από την πλευρά του, ο δημοσιο-

OIKONOMIA

150.000.000 φτωχότερων

Έχουμε, δηλαδή, μια οικονομία η οποία αρνείται να ανακάμψει, παρ’ όλες τις εισροές χρήματος; Το πρόβλημα είναι πασίγνωστο: πρόκειται για την «παγίδα ρευστότητας», την οποία περιέγραφε ο Κέινς τη δεκαετία του 1930. Για την αντιμετώπισή της υπάρχει μονάχα μία λύση: η προσφυγή στο δεύτερο εργαλείο της οικονομικής πολιτικής, στη δημοσιονομική δαπάνη. Όπως υπογραμμίζει ο Κρούγκμαν, «σε περίοδο ύφεσης, κάθε δαπάνη είναι καλή. Η παραγωγική δαπάνη είναι η καλύτερη, αλλά ακόμα και η μη παραγωγική δαπάνη είναι καλύτερη από το τίποτε [Paul Krugman, «Secular stagnation, coalmines, bubbles, and Larry Summers», ό.π.]».

Αμερικανών

«Μια αλλόκοτη ιδέα στην Ευρώπη»

Εδώ και πέντε χρόνια, αυτό το 1% του πληθυσμού έχει καρπωθεί το 90% της αύξησης του ΑΕΠ, ενώ το 99% του πληθυσμού μοιράστηκε το υπόλοιπο 10%. Η περιουσία των 400 πλουσιότερων ατόμων της χώρας αντιστοιχεί σε εκείνη των

γράφος Τζέιμς Σαφτ παρατηρούσε στους New York Times: «Οι επιχειρήσεις φαίνεται ότι είναι πολύ περισσότερο διατεθειμένες να συσσωρεύουν χαρτονομίσματα ή να τα χρησιμοποιούν για την αγορά μετοχών, παρά να προβαίνουν στη δημιουργία νέου παραγωγικού δυναμικού [James Saft, «Intangible Capital», International New York Times, Νεϊγί-σιρ-Σεν (Γαλλία), 26 Νοεμβρίου 2013]». Ενώ τη δεκαετία του 1970, οι άυλες ακινητοποιήσεις κεφαλαίου* αποτελούσαν κατά μέσον όρο περίπου το 5% του ενεργητικού των αμερικανικών επιχειρήσεων, το 2010 αυτή η αναλογία είχε ανέβει στο... 60%. Μεταξύ 2010 και 2013, η Fed έριξε στην αμερικανική οικονομία σχεδόν τέσσερα τρισ. δολάρια. Ωστόσο, αντί να ενισχυθεί το παραγωγικό δυναμικό της χώρας, μεγάλο μέρος αυτού του ποσού κατευθύνθηκε σε ιδιαίτερα κερδοφόρες κερδοσκοπικές τοποθετήσεις, κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το συνολικό ύψος της «διαθέσιμης» σήμερα ρευστότητας στην αμερικανική οικονομία να είναι κατώτερο από τα επίπεδα του 2008. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στην Ευρώπη [Willem Buiter, «Secular Stagnation risk for EU and Japan», Financial Times, 23 Δεκεμβρίου 2013].

Όταν η περιουσία των πλουσιότερων δεν αυξάνεται χάρη σε παραγωγικές δραστηριότητες, αλλά μέσα από την ιδιοποίηση ενός ολοένα μεγαλύτερου ποσοστού της προστιθέμενης αξίας, τότε η μεγέθυνση της οικονομίας επιβραδύνεται. Και το σύστημα υπονομεύει τους ίδιους τους όρους στους οποίους στηρίζεται η αναπαραγωγή του

Ενώ οι θαυμαστές των μεγάλων φιλελεύθερων στοχαστών, όπως η Άιν Ραντ, ο Φρίντριχ Χάγιεκ και ο Μίλτον Φρίντμαν, συνεχίζουν να συνηγορούν υπέρ των ανισοτήτων -τις οποίες θεωρούν εκ των ων ουκ άνευ όρων της ανάκαμψης και της ευημερίας-, στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν την επικινδυνότητά τους. Στο διάγγελμά του, στις 4 Δεκεμβρίου του 2013, και, ακόμα περισσότερο, στον λόγο του για την Κατάσταση της Ένωσης, στις 29 Ιανουαρίου του 2014, ο πρόεδρος Ομπάμα όχι μόνον κατάγγειλε τις ολοένα αυξανόμενες διαφορές ανάμεσα στα εισοδήματα και στον πλούτο, αλλά διακήρυξε επίσης ότι «η ανισότητα αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα της εποχής μας», το οποίο βλάπτει, τόσο τη μεγέθυνση της οικονομίας όσο και την απασχόληση. Ο Ρόμπερτ Ράιχ, πρώην υπουργός Εργασίας της κυβέρνησης Κλίντον, γύρισε ένα ντοκιμαντέρ για την επιδείνωση των ανισοτήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες, το «Inequality for All». To 1978, ο μέσος μισθός ανερχόταν στα 48.000 δολάρια, ενώ σήμερα έχει πέσει στα 34.000 δολάρια με ίσους όρους αγοραστικής δύναμης. Αντίθετα, το μέσο εισόδημα ανά νοικοκυριό του 1% του πλουσιότερου τμήματος του αμερικανικού πληθυσμού, από 393.000 δολάρια το 1978 έχει περάσει στο 1,1 εκατομμύριο δολάρια. Εδώ και πέντε χρόνια, αυτό το 1% του πληθυσμού έχει καρπωθεί το 90% της αύξησης του ΑΕΠ, ενώ το 99% του πληθυσμού μοιράστηκε το υπόλοιπο 10%. Η περιουσία των 400 πλουσιότερων ατόμων της χώρας αντιστοιχεί σε εκείνη των 150.000.000 φτωχότερων Αμερικανών [«Robert Reich: ‘Les Américains doivent partager la richesse’», L’ Express, Παρίσι, 2 Δεκεμβρίου 2013]. Ωστόσο, αν και στις Ηνωμένες Πολιτείες παραδέχονται ολοένα και πιο ανοιχτά τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στις ανισότητες και στη στασιμότητα της οικονομίας, στην Ευρώπη -και ιδιαίτερα στη Γερμανία- αυτή η ιδέα εξακολουθεί να θεωρείται αλλόκοτη, σχεδόν τρελή. Η σημερινή κατάσταση θυμίζει μια άλλη ιστορική περίοδο, η οποία σημαδεύτηκε από μεγάλη συγκέντρωση ανισοτήτων, τη δεκαετία του 1920, η οποία οδήγησε στο κραχ του 1929 και στη Μεγάλη Ύφεση. Συνεπώς, ποιος ο λόγος να εξακολουθούμε να αρνούμαστε τη σχέση αιτίου και αποτελέσματος ανάμεσα

στην εκπτώχευση της πλειονότητας του πληθυσμού και στην επιβράδυνση της οικονομίας; Οι δαπάνες στις οποίες προβαίνουν τα 400 προαναφερθέντα άτομα δεν θα μπορέσουν ποτέ να αντισταθμίσουν εκείνες των 150.000.000 Αμερικανών: όσο περισσότερο συγκεντρώνονται τα εισοδήματα στην κορυφή της πυραμίδας, τόσο περισσότερο συρρικνώνεται η δαπάνη σε εθνικό επίπεδο, προς όφελος της αποταμίευσης και της κυριαρχίας του χρηματοοικονομικού τομέα και εις βάρος των επενδύσεων και της απασχόλησης. Όταν η περιουσία των πλουσιότερων δεν αυξάνεται χάρη σε παραγωγικές δραστηριότητες, αλλά μέσα από την ιδιοποίηση ενός ολοένα μεγαλύτερου ποσοστού της προστιθέμενης αξίας, τότε η μεγέθυνση της οικονομίας επιβραδύνεται. Και το σύστημα υπονομεύει τους ίδιους τους όρους στους οποίους στηρίζεται η αναπαραγωγή του. Παρ’ όλο που ο νεοφιλελευθερισμός ισχυριζόταν ότι θα βγάλει τον καπιταλισμό από την κρίση, τον έχει βυθίσει ακόμα περισσότερο σε αυτή. Και δεν βρισκόμαστε πλέον μπροστά σε «νέους κανόνες», αλλά σε αδιέξοδο.

«ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ» «Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου». Το τμήμα του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος που διατίθεται για επενδύσεις σε πάγιο κεφάλαιο (εξοπλισμός και παραγωγική ικανότητα). «Άυλες ακινητοποιήσεις κεφαλαίου». Διακρίνονται από τις υλικές ακινητοποιήσεις κεφαλαίου (οικόπεδα, κτήρια, πρώτες ύλες...) και καλύπτουν οτιδήποτε αφορά τις γνώσεις και την τεχνογνωσία μιας επιχείρησης, την απήχηση των σημάτων που κατέχει, τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας της, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, την ποιότητα της οργάνωσής της, τις εμπορικές τεχνικές της κ.λπ. «Παραγωγική επένδυση». Επένδυση η οποία αυξάνει την παραγωγή και την απασχόληση, σε αντιδιαστολή με τις χρηματοοικονομικές τοποθετήσεις κεφαλαίων, οι οποίες δημιουργούν κέρδη, χωρίς όμως αυτά να συνεπάγονται παραγωγή ή απασχόληση. «Προστιθέμενη αξία». Το άθροισμα του πλούτου που παράγεται κατά τη διάρκεια ενός έτους. Διαιρείται σε δύο τμήματα: μισθοί και κέρδη. Εάν το ένα από αυτά αυξάνεται, τότε το άλλο μειώνεται αυτόματα. «Φυσικό επιτόκιο». Αυτή η έννοια χρησιμοποιήθηκε από τον Σουηδό οικονομολόγο Κνουτ Βίκσελ (1851-1926) για να διακρίνει τη «φυσική» απόδοση του κεφαλαίου -δηλαδή την αύξηση της παραγωγής που θα προέκυπτε από μια επιπλέον μονάδα κεφαλαίου- από τη «νομισματική» απόδοσή του, η οποία είναι ίση με το εκάστοτε ισχύον επιτόκιο. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΡΙΒΟΠΟΥΛΟΣ

LE

MONDE

EΛΛΗΝΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

diplomatique

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΛΙΔΑ 1

μηλά εισοδήματα ή ιδιαίτερες κοινωνικές ανάγκες) και πληθυσμός που αποτελείται από νεαρούς και άτομα χαμηλών εισοδημάτων παρατηρούνται υψηλά επίπεδα μη συμμετοχής (δηλαδή μη εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους και αποχής) η οποία μπορεί να φτάσει σε εντυπωσιακά επίπεδα. Στην ανατολική περιφέρεια του Σεν Ντενί (Σ.τ.Μ.: Μία από τις πλέον υποβαθμισμένες περιοχές των προαστίων του Παρισιού, με υψηλότατα επίπεδα ανεργίας και εγκληματικότητας), από τα δώδεκα γιγάντια κτήρια (Σ.τ.Μ.: Ως συνέπεια ενός αποτυχημένου πολεοδομικού σχεδιασμού των δεκαετιών 1950-1960, δημιουργήθηκαν συνοικίες ολόκληρες κοινωνικής κατοικίας, που αποτελούνται από μία έως πέντε δεκάδες γιγάντιων πύργων με εκατοντάδες διαμερίσματα καθένας τους. Συνήθως, αυτές οι συνοικίες - υπνωτήρια είναι εντελώς ξεκομμένες από τον πολεοδομικό και τον κοινωνικό ιστό της πόλης), που αποτελούν τη συνοικία Κοσμονότ («Κοσμοναυτών»), η μη συμμετοχή στις εκλογές αποτελεί εδώ και πολύ καιρό μια στάση που έχει γίνει πλειοψηφική. Στις τελευταίες εκλογές ανερχόταν στα δύο τρίτα των πολιτών. Νεότεροι, με λιγότερα διπλώματα, χτυπημένοι από την ανεργία σε μεγαλύτερο βαθμό σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο, οι κάτοικοι της συνοικίας αναρωτιούνται για τη χρησιμότητα μιας χειρονομίας η οποία δεν οδηγεί στη βελτίωση των συνθηκών της ζωής τους. Κι εδώ τίποτε δεν υπάρχει για να αντισταθμίσει τη μαζική αποστροφή για την πολιτική. Στη γειτονιά δεν υπάρχει ούτε τοπική κομματική οργάνωση, ούτε ομάδα πολιτών ούτε και μένει στη γειτονιά έστω και ένας από τους δημοτικούς συμβούλους της πόλης. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, η συνοικία Κοσμονότ έχει μετατραπεί σε μια πολιτική έρημο. Οι καμπάνιες πόρτα - πόρτα, που οργάνωσαν μερικές ημέρες πριν από την Κυριακή των εκλογών τα δύο κόμματα της Αριστεράς που ήταν σε θέση να διεκδικήσουν τον δήμο, δεν αποδείχθηκαν αρκετές για να ανακόψουν την ισχυρή τάση για αποχή. Οι περιοχές στις οποίες η συμμετοχή στον πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών κυμάνθηκε σε τόσο χαμηλά επίπεδα παρουσιάζουν χαρακτηριστικά ανάλογα με τη συνοικία που περιγράψαμε προηγουμένως. Σχηματίζουν έναν διαφορετικό χάρτη της Γαλλίας, τον χάρτη των τεράστιων απρόσωπων οικιστικών συγκροτημάτων, της μετανάστευσης και της εργασιακής επισφάλειας. Σε αυτήν τη Γαλλία, οι κοινωνικές και οι εθνοτικές διακρίσεις συνεπάγονται και εκλογικές διακρίσεις. Πέντε προάστια του Παρισιού και ένα της Λυών -το Βιλιέ-Λε Μπελ (όπου το ποσοστό της αποχής έφθασε το 62,2%), το Βο-Αν-Βελέν (62,1%), το Εβρί (61,3%), το Στεν (61%), το Κλισί-ΣουΜπουά (Σ.τ.Μ.: Από εδώ ξεκίνησαν οι μεγάλες εξεγέρσεις των υποβαθμισμένων προαστίων του 2005, με αφορμή τον θάνατο δύο δεκαπεντάχρονων αραβικής καταγωγής κατά τη διάρκεια αστυνομικής καταδίωξης, επειδή αρνήθηκαν να σταματήσουν για να υποβληθούν σε έλεγχο ταυτότητας) (60,2%) και το Μπομπινί (59,4%)- συγκαταλέγονται στις δέκα πόλεις με τη μεγαλύτερη αποχή σε ολόκληρη τη Γαλλία. Το Μπομπινί, στο οποίο -όπως υπογραμμίστηκε από πολλούς σχολιαστές- το Κομμουνιστικό Κόμμα είχε ιστορικά πολύ μεγάλη δύ-

ναμη, εξέλεξε τον κεντροδεξιό υποψήφιο του UDI. Ωστόσο, πολύ λιγότερο προβλήθηκε το γεγονός ότι ο εκλογικός συνδυασμός συγκέντρωσε την ψήφο μονάχα του 26,4% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους και του 12,3% του συνολικού πληθυσμού που κατοικεί στον δήμο. Η μεγάλη αναλογία αλλοδαπών που στερούνται δικαιώματος ψήφου αλλά και νεανικού πληθυσμού (περίπου το 45% του πληθυσμού του δήμου έχει ηλικία μικρότερη των 30 ετών) εξηγούν εν μέρει το αποτέλεσμα. Όμως, μια άλλη, εξίσου σημαντική εξήγηση συνίσταται στην απογοήτευση από την πολιτική. Το γαλλικό εκλογικό σύστημα, το οποίο είναι ένα από τα πλέον περιοριστικά παγκοσμίως, επιδεινώνει τις ανισότητες στη συμμετοχή στις εκλογές. Πράγματι, όπως συμβαίνει και στις Ηνωμένες Πολιτείες, η διαδικασία εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα αυτοαποκλεισμού από την εκλογική διαδικασία. Ενώ στις περισσότερες δημοκρατίες γίνεται αυτόματα, στη Γαλλία απαιτείται κατάθεση αίτησης (από την οποία απαλλάσσονται μονάχα οι νέοι ηλικίας 18 ετών). Η εγγραφή στους καταλόγους πρέπει να ανανεώνεται μετά από κάθε μετακόμιση, να ανανεώνεται μια χρονιά πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση (Σ.τ.Μ.: Στη Γαλλία, οι πρόωρες εκλογές αποτελούν εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο) κ.λπ. Όλα αυτά δημιουργούν εμπόδια στους πληθυσμούς στους οποίους παρατηρείται μεγαλύτερη κινητικότητα και πυροδοτεί το φαινόμενο της μη εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους. Οι έρευνες που διεξάγουμε αυτή τη στιγμή με την INSEE, τη Γαλλική Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, μας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι έξι εκατομμύρια ψηφοφόροι (περίπου το 15% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους) δεν διέμεναν πλέον στη διεύθυνση στην οποία υποτίθεται ότι όφειλαν να ψηφίζουν. Σε πόλεις με μεγάλο φοιτητικό πληθυσμό, όπως το Μονπελιέ ή η Τουλούζη, τα άτομα ηλικίας 18-24 ετών αποτελούν το 20% του πληθυσμού, αλλά μονάχα το 7% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους. Καθώς δεν μπορούν να ψηφίσουν στον τόπο όπου διαμένουν, οι φοιτητές συμμετέχουν

ελάχιστα στις τοπικές εκλογές. Όπως, εξάλλου, συμβαίνει και στην περίπτωση των μη πτυχιούχων, στο σύνολό της η νεολαία απέχει σε μεγάλο βαθμό από την κάλπη. Βέβαια, μόνη η μεταρρύθμιση των εκλογικών διαδικασιών δεν θα αρκούσε για την επίλυση του προβλήματος της εκλογικής συμμετοχής. Ωστόσο, η συσσώρευση των ρεκόρ αποχής θα έπρεπε να μας κάνει να αναρωτηθούμε για το κατά πόσον είναι δυνατόν να διαιωνίζεται ένα εκλογικό σύστημα το οποίο δεν ανταποκρίνεται πλέον σε μια κοινωνία όπου αυξάνεται ολοένα και περισσότερο η κινητικότητα των ατόμων. Ποιες είναι οι πολιτικές δυνάμεις που πλήττονται περισσότερο από την αύξηση της αποχής; Πρόκειται για κάτι που είναι δύσκολο να αποδειχθεί. Ως προς αυτό το ζήτημα, οι δημοσκοπήσεις είναι ελάχιστα αξιόπιστες, γιατί τα ερωτώμενα άτομα έχουν την τάση να υπερβάλλουν για τη συμμετοχή τους στην εκλογική διαδικασία: ακόμα κι όταν η αποχή αγγίζει το 40%, όπως συνέβη κατά τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές, οι ερωτώμενοι από τους δημοσκόπους δηλώνουν μονίμως ότι «οπωσδήποτε θα ψηφίσουν»... Επιπλέον, είναι πολύ πιθανό τα άτομα που όντως ψηφίζουν να έχουν την τάση να δέχονται πολύ συχνότερα να συμμετάσχουν στις δημοσκοπήσεις, με αποτέλεσμα να έχουν πολύ μεγαλύτερη αντιπροσώπευση στα λεγόμενα «αντιπροσωπευτικά δείγματα».

«Ταυτόχρονα αιτία και συνέπεια της εναλλαγής των δύο κομμάτων στην κυβέρνηση» Κάτι που καθιστά την ανάλυση ακόμα πιο πολύπλοκη και δύσκολη είναι οι αλλαγές της κοινωνιολογίας του εκλογικού σώματος από την εποχή της δεκαετίας του 1970. Εάν η Αριστερά εξακολουθούσε να εξαρτάται από την ψήφο των εργατών, ή και από την ψήφο των λαϊκών στρωμάτων, τότε θα ήταν εκείνη που θα πληττόταν περισσότερο από την κοινωνιολογική αποχή. Ωστόσο, οι πολιτικές συσσωματώσεις, στις οποίες στηρίζονται οι πολιτικές οικογένειες, έχουν διαφοροποιηθεί. Η Δεξιά και το Εθνικό Μέτωπο προσελκύουν σήμερα σημαντικό τμήμα των λαϊκών στρωμάτων που

ψηφίζουν, ενώ η Αριστερά -και ιδιαίτερα το Σοσιαλιστικό Κόμμα- παρουσιάζει πλέον σημαντική επιρροή στα άτομα ηλικίας 50-64 ετών, τα οποία, όπως είδαμε προηγουμένως, συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό στην εκλογική διαδικασία, αλλά επίσης και σε ένα τμήμα των στελεχών του ιδιωτικού και -κυρίως- του δημόσιου τομέα και των πτυχιούχων. Αν θεωρήσουμε αξιόπιστες τις δημοσκοπήσεις που περιγράφουν τη σύνθεση των ψηφοφόρων του Εθνικού Μετώπου, τότε προκύπτει το συμπέρασμα ότι αυτό είναι εκείνο που πλήττεται περισσότερο από την κοινωνιολογική αποχή. Καθώς σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο οι οπαδοί του είναι πιο νέοι, με λιγότερα πτυχία και προερχόμενοι από τα λαϊκά στρώματα, παρουσιάζουν ένα υψηλότερο δυναμικό αποχής. Εξάλλου, αντίθετα από ένα εξαιρετικά διαδεδομένο στερεότυπο, το Εθνικό Μέτωπο καταγράφει τις καλύτερες εκλογικές του επιδόσεις κατά τη διάρκεια αναμετρήσεων που κινητοποιούν περισσότερο το εκλογικό σώμα, και ιδιαίτερα στις προεδρικές εκλογές. Σε τελική ανάλυση, τα επίπεδα της αποχής εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από την πολιτική συγκυρία. Έτσι, οι πρόσφατες δημοτικές εκλογές σημαδεύτηκαν από μια σημαντική «διαφοροποιημένη αποχή» που απέβη εις βάρος της Αριστεράς. Στον δεύτερο γύρο τους, στις πόλεις με πληθυσμό μεγαλύτερο των 10.000 κατοίκων, στις οποίες ο Ολάντ είχε λάβει ποσοστό υψηλότερο του 60%, η αποχή ήταν κατά 5% υψηλότερη σε σχέση με τις πόλεις όπου ο Σαρκοζί είχε έλθει πρώτος στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων. Αυτές οι διαφορές μάς επιτρέπουν να κατανοήσουμε καλύτερα την πανωλεθρία του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Έτσι, από τη σχετικά μεγαλύτερη πολιτική κινητοποίηση που παρατηρήθηκε ανάμεσα στους δύο γύρους των δημοτικών εκλογών στις πόλεις με πληθυσμό μεγαλύτερο των 10.000 κατοίκων, επωφελήθηκε κυρίως η Δεξιά, που αύξησε την εκλογική της πελατεία κατά 14,5%, έναντι μονάχα 3,5% για την αριστερά. Η άνοδος της αποχής τροποποιεί τη φύση των προεκλογικών εκστρατειών: στο παρελθόν το ζητούμενο ήταν να πειστεί ο «μεσαίος», «αναποφάσιστος», «μετριοπαθής» ψηφοφόρος ή οι ψηφοφόροι που αλλάζουν στρατόπεδο ανάλογα με τα προσωπικά τους συμφέροντα. Στο εξής, προέχει η κινητοποίηση των ίδιων των ανθρώπων του κάθε στρατοπέδου. Εύκολα μπαίνει κανείς στον πειρασμό να συσχετίσει τους δύο παράγοντες που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη σταθερότητα στη γαλλική πολιτική σκηνή: τη συστηματική εναλλαγή στην εξουσία του Σοσιαλιστικού Κόμματος και της Δεξιάς και τη διαρκή αύξηση της αποχής. Με εξαίρεση το 2007, καμία απερχόμενη πλειοψηφία δεν έχει κερδίσει τις βουλευτικές εκλογές από το 1978. Και, γενικότερα, η παράταξη του εν ενεργεία πρωθυπουργού πάντοτε ηττάται σε όλες τις ενδιάμεσες εκλογές. Η μηχανική της εναλλαγής αποτελεί ταυτόχρονα αιτία και συνέπεια της αποχής: καθώς πυροδοτεί την απογοήτευση, συμβάλλει στη μείωση του ενδιαφέροντος και του ενθουσιασμού για την πολιτική, διώχνοντας τον κόσμο μακριά από τις κάλπες. Κι αν οι απερχόμενοι ηττώνται συστηματικά εδώ και τριάντα χρόνια, αυτό οφείλεται συχνά στο γεγονός ότι οι πρώην ψηφοφόροι τους προτίμησαν αυτήν τη φορά να απέχουν… ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΚΡΙΒΟΠΟΥΛΟΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΕΝΘΕΜΑΤΑ από το έργο του Λουί Αλτουσέρ και της θεωρητικής παράδοσης, ή της στιγμής καλύτερα, του αντιανθρωπισμού στην οποία μετείχε ήταν σημαντική τομή· μπορούμε σίγουρα να εναντιωθούμε σε αυτήν, εάν επιθυμούμε, αλλά δεν μπορούμε να αρνηθούμε την ιστορική της σημασία. Στην Ιταλία επίσης έχoυν παραχθεί πολύ σημαντικά έργα, σε διαφορετικές κατευθύνσεις, συχνά από προσωπικότητες οι οποίες δεν συζητούνται καθόλου στον Δυτικό μαρξισμό, όπως οι Μάγκρι, Τζερατάνα Μπανταλόνι και Λουπορίνι. Υπάρχουν επίσης πολύ σημαντικές θεωρητικές μελέτες κριτικής της πολιτικής οικονομίας, οι οποίες μας είναι χρήσιμες σήμερα για να καταλάβουμε κάποιες από τις κομβικές λειτουργίες του καπιταλισμού, όπως τα έργα των Μπακχάους, Ράιχελτ, Χάινριχ και ορισμένων άλλων θεωρητικών που έρχονται από διαφορετικές παραδόσεις, όπως αυτά των Βόλφγκανγκ Φριτζ Χάουγκ και Φρίγκα Χάουγκ. Το διακριτό σημαίνον χαρακτηριστικό του μαρξισμού είναι, ακριβώς, ότι δεν συνιστά μια δεδομένη θέση ή κάποια αμετάβλητη θεωρία, όπως επισήμανε κάποτε ο Αλτουσέρ, αλλά, αντιθέτως, μια αναπτυσσόμενη και μετασχηματιζόμενη παράδοση. Αυτή είναι η σημαντικότερη ώθηση που μπορούμε να λάβουμε από αυτές τις στιγμές στην ιστορία του μαρξισμού σε οποιαδήποτε προσπάθεια ανασυγκρότησης τούτης της παράδοσης προβαίνουμε σήμερα. Μέσα από τη διαδικασία θα μπορέσουμε καταλάβουμε ποια από τα στοιχεία αυτής της σύνθετης ιστορίας μας είναι χρήσιμα σήμερα. w Προχωράω στο βιβλίο σας The Gramscian Moment. Νομίζω, μεταξύ άλλων, συνιστά μια απάντηση σε δύο από τα κυρίαρχα ερμηνευτικά σχήματα της γκραμσιανής σκέψης των τελευταίων δεκαετιών. Από την μια κινείται ενάντια στο άρθρο του Άντερσον «Οι αντινομίες του Αντόνιο Γκράμσι», στο οποίο ένα από τα κεντρικά επιχειρήματα είναι πως στα Τετράδια της φυλακής δεν απαντάται μια ολοκληρωμένη θεωρία περί κράτους, επειδή υπολείπεται μιας αποτελεσματικής επεξεργασίας των όρων άρσης του. Από την άλλη επιχειρεί να ανασκευάσει τον τρόπο με τον οποίο το μεταμαρξιστικό πρόγραμμα των Μουφ και Λακλάου αντιμετωπίζουν την έννοια την ηγεμονίας, δηλαδή ως ένα αναλυτικό εργαλείο το οποίο μας βοηθά να ερμηνεύσουμε κατά βάση διαδικασίες κοινωνικής ομογενοποίησης. Συμφωνείτε; Συμφωνώ σε γενικές γραμμές με την ερμηνεία σου. Εντόπισες ορισμένες από τις κεντρικές προβληματικές του βιβλίου. Άρχισα να ασχολούμαι με τον Γκράμσι, επειδή με προβλημάτιζαν ορισμένες από τις κυρίαρχες ερμηνείες της σκέψης του που συνάντησα όταν ήμουν φοιτητής στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι θεωρήσεις αυτές, παρότι τον παρουσίαζαν σαν κάποιον που παρέμεινε μάχιμος κομμουνιστής ως το τέλος της ζωής του, μετά από πολλά χρόνια ταλαιπωριών, φυλακισμένος από το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι, εισηγούνταν ταυτόχρονα ότι το έργο του επιχειρούσε ένα είδος εξόδου από τον μαρξισμό και το κίνημα της εργατικής τάξης στο οποίο είχε αφιερωθεί και για το οποίο σε τελευταία ανάλυση έδωσε την ζωή του. Αυτό μου φαινόταν ως ένα είδος συκοφάντησης της μνήμης του. Έτσι θεώρησα αναγκαίο να επιχειρήσω να ανασκευάσω τη θεώρηση αυτή, ιστορικοποιώντας το έργο του. Στην αντίληψή μου, μια τέτοια κίνηση

ενδέχεται να είναι σήμερα πιο «επίκαιρος» από εμάς.

ήταν αναγκαία όχι μόνο για λόγους ιστορικής ακρίβειας αλλά και γιατί θεωρώ ότι ο Γκράμσι είναι ο σημαντικότερος μεσοπολεμικός στοχαστής που διατύπωσε ορισμένες από τις σημαντικότερες θεωρητικές συμβολές για τις ύστερες αναπτύξεις του μαρξισμού, τις οποίες, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να μελετήσουμε σοβαρά σήμερα και να αναπτύξουμε περαιτέρω. Ο Άντερσον, σε τελευταία ανάλυση, υποστηρίζει πως ο Γκράμσι στάθηκε ανίκανος να αναπτύξει μια συνεκτική θεωρία του κράτους, η εφαρμογή της οποίας θα ήταν σε θέση να υλοποιήσει το κλασικό αίτημα της μαρξιστικής θεωρίας της υπέρβασης, της κατάργησης του αστικού καπιταλιστικού κράτους. Μια συστηματικότερη εξέταση των Τετραδίων της Φυλακής ωστόσο αποκαλύπτει πως στην πραγματικότητα ο Γκράμσι αναπτύσσει την πιο εκλεπτυσμένη θεωρία καπιταλιστικού κράτους στην ιστορία του μαρξισμού, την πλήρη σημασία της οποίας αρχίζουμε να εκτιμάμε μόλις σήμερα. Θα έλεγα ότι είναι πληρέστερη ακόμη και από αυτή του Πουλαντζά, του οποίου το έργο βρίσκεται πολύ πιο κοντά σε αυτό του Γκράμσι από ό,τι ο ίδιος παραδεχόταν. Κατά κάποιον τρόπο, τα ανεπίλυτα προβλήματα της πουλαντζιανής θεωρίας του σύγχρονου κράτους και ιδιαίτερα αυτό της αναγκαίας πολιτικής στρατηγικής για την υπέρβασή του είναι ήδη παρόντα στο έργο του Γκράμσι. O ιταλός κομμουνιστής μας προσφέρει μια ισχυρή ανάλυση των τρόπων με τους οποίους το καπιταλιστικό κράτος λειτουργεί ως πεδίο «συμπύκνωσης» των κοινωνικών σχέσεων (τόσο των παραγωγικών όσο και αυτών της καθημερινής ζωής) οι οποίοι αναπτύσσονται στο πλαίσιο ενός ταξικού ηγεμονικού σχεδίου. Κατά ανάλογο τρόπο, ο Γκράμσι παρέχει περιγράμματα για την ανάπτυξη «ενός άλλου τύπου πολιτικής», για να χρησιμοποιήσω μια λενινιστική φράση, μιας πολιτικής προλεταριακής ηγεμονίας για την χειραφέτηση των υπάλληλων τάξεων. Υπ’ αυτή την έννοια, νομίζω ότι μια διαλεκτική προσέγγιση μεταξύ των έργων του Γκράμσι και του Πουλαντζά μας είναι χρήσιμη σήμερα, τόσο για την ανάπτυξη μιας νέας θεωρητικοποίησης του κράτους όσο και για τη δημιουργία μορφών αγώνα εναντίον του. Ως εκ τούτου, ο Γκράμσι παραμένει ο σημαντικότερος συγγραφέας στον οποίο πρέπει να ανατρέχουμε διαρκώς, εάν θέλουμε να καταλάβουμε τη φύση του καπιταλιστικού κράτους και τις αναγκαίες κινήσεις που πρέπει να γίνουν έτσι ώστε να του αντεπιτεθούμε αποτελεσματικά. Υπ’ αυτή την έννοια μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ο Γκράμσι

w Και όσον αφορά τη θεωρία της ηγεμονίας; Το έργο των Λακλαόυ και Μουφ υπήρξε εξαιρετικά επιδραστικό διεθνώς και συνέβαλε στην καθιέρωση της έννοιας. Θεωρώ, εντούτοις, ότι όταν διαβάζουμε τα Τετράδια της Φυλακής στην ολότητά τους, στην κριτική έκδοση την οποία έχει επιμεληθεί ο Βαλεντίνο Τζερατάνα, συνειδητοποιούμε ότι η θεωρία της ηγεμονίας των Λακλάου-Μουφ ελάχιστα σχετίζεται με αυτήν του Γκράμσι. Για τους Λακλάου και Μουφ η θεωρία της ηγεμονίας είναι κατά βάση μια θεωρία πολιτικής ενότητας. Η αντίληψη αυτή αποτελεί τμήμα μιας παράδοσης της σύγχρονης πολιτικής σκέψης (Χομπς, Ρουσώ κ.α.), η οποία επιχειρεί να στοχαστεί πάνω σε διαδικασίες πολιτικής ενοποίησης και συχνά ομογενοποίησης. Η θεωρία της ηγεμονίας του Γκράμσι, αντιθέτως, αντλώντας από τις συζητήσεις της ρωσικής σοσιαλδημοκρατίας και την πρώιμη Τρίτη Διεθνή δεν συνιστά ούτε μια θεωρία πολιτικής ενότητας ούτε μια θεωρία βεμπεριανής νομιμοποίησης. Είναι μια θεωρία πολιτικής ηγεσίας που λειτουργεί ως μέθοδος πολιτικού έργου. Ο Γκράμσι με την θεωρία της ηγεμονίας επιχειρούσε να καταλάβει το πώς ήταν εφικτό να εισαγάγει δυναμικά στοιχεία προόδου στις πραγματικές ιστορικές κοινωνίες της εποχής του. Ήθελε να αναπτύξει μια τεχνική πολιτική έργου που θα έδινε τη δυνατότητα στους σοσιαλιστές, τους κομμουνιστές, τους μαρξιστές να παρέμβουν αποτελεσματικά στους αγώνες που λάμβαναν χώρα στις τότε κοινωνίες και να διασφαλίσει ηγεσία για κινήματα τα οποία επιχειρούσαν να επιλύσουν τα συγκεκριμένα πραγματικά προβλήματα. Μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι η γκραμσιανή θεωρία της ηγεμονίας παραμένει ένα ανοικτό ερώτημα. Είναι αναγκαίο να ανακτήσουμε τους δεσμούς με την παράδοση αυτή, μελετώντας τη συστηματικά και σκεπτόμενοι σοβαρά τις πιθανότητες πολιτικής ηγεσίας και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να ενθαρρύνουμε πραγματικές μορφές ιστορικής προόδου σήμερα. Υπ’ αυτήν την πολύ συγκεκριμένη έννοια, ο Γκράμσι είναι ο Μακιαβέλι της μοντέρνας και μεταμοντέρνας —στο μέτρο που γίνεται ακόμη αποδεκτή η χρήση αυτής της αμφισβητήσιμης έννοιας— εποχής. Είναι ένας από τους βασικούς θεωρητικός που καταδεικνύει τα θεμελιώδη καθήκοντα της επαναστατικής πολιτικής. Όπως ο ίδιος ο Γκράμσι είχε επισημάνει σε σχέση με τον Μακιαβέλι, ένα από τα θεμελιώδη διαχρονικά προβλήματα που ο φλωρεντινός διπλωμάτης είχε θίξει, ήταν η ύπαρξη κυβερνώμενων και κυβερνώντων, η διάκριση μεταξύ διευθυνόντων και διευθυνόμενων. Για τον Γκράμσι αυτό το πρόβλημα, υπό το πρίσμα της κομμουνιστικής πολιτικής, κατέστη ζήτημα άρσης των προαναφερθεισών διακρίσεων και δημιουργίας μορφών δημοκρατικής αυτεξουσιότητας και αυτοκυβέρνησης εντός των ίδιων των μορφών αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική κοινωνία. Σήμερα, βλέπουμε ένα μεγάλο εύρος κινημάτων ανά τον κόσμο να αποδεσμεύουν νέες ενέργειες αναζητώντας μορφές καθοδήγησης από το παρελθόν και θεωρίες οι οποίες μπορούν να συμβάλλουν στην κατανόηση των συγκυριών εντός των οποίων δρουν. Ο Γκράμσι είναι από τις βασικές πηγές της κλασικής μαρξιστικής παράδοσης, στις οποίες μπορούμε να επιστρέψουμε, από τις οποίες έχουμε ακόμη πολλά να μάθουμε.

Λυκούργος Αγγελόπουλος: ένας μάστορας Την προηγούμενη Κυριακή 18 Μαΐου πέθανε ο πρωτοψάλτης Λυκούργος Αγγελόπουλος. Για την τεράστια προσφορά του στην εκκλησιαστική μουσική, την ιστορία και την ερμηνεία της, θα μιλήσουν άλλοι αρμοδιότεροι· ας περιοριστούμε εδώ στα στοιχειώδη: μαθητής του Σίμωνα Καρά, ίδρυσε το 1977 την Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία, δίδαξε βυζαντινή μουσική, έδωσε αναρίθμητες συναυλίες με τη χορωδία, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έψαλλε από το 1982 στην Αγία Ειρήνη στην οδό Αιόλου, διακονώντας με άκρα συνέπεια και τάξη τη λεπτότητα του εκκλησιαστικού τυπικού, υπακούοντας με απόλυτη μουσική πειθαρχία στο γράμμα του κειμένου, κάνοντας κάθε ακολουθία έργο τέχνης. Έψαλλε, πράγμα σχεδόν αδύνατον για έναν ψάλτη, χωρίς στόμφο. Η τέχνη του ήταν από εκείνες που μπορούν να εκτιμηθούν πραγματικά μόνο από τους ομότεχνους, ήταν μια μουσική για μουσικούς. Κι αυτό γιατί η έννοια της παράδοσης την οποία υπηρέτησε δεν εξαντλούνταν στη διατήρηση και την αναπαραγωγή. Προϋπέθετε διαρκή μελέτη, επαφή με τις ανάλογες μουσικολογικές έρευνες διεθνώς, καλλιτεχνική αίσθηση και κρίση. Δεν είχε κοντολογίς καμία σχέση με ό,τι θεωρείται «παραδοσιακό», εξού και τα ενδιαφέροντα του Αγγελόπουλου εκτείνονταν ώς τη σύγχρονη μουσική. Στην κηδεία του, που τελέστηκε στην Αγία Ειρήνη στις 21 Μαΐου, ήταν φανερό ότι μπορεί να μην παραμένει ο πλούτος και να μη συνοδεύει η δόξα, όμως παραμένει το έργο και η διδασκαλία, παραμένει άρα το ύφος, το αποτύπωμα της κατορθωμένης τέχνης. Και τον νεκρό συνοδεύουν, πέρα από τους οικείους και τους μαθητές, οι ομότεχνοι, οι «παληοί της συντεχνίας». Η συντεχνία, η τόσο άδικα συκοφαντημένη, ως κακός συνδικαλισμός ή ως κλίκα, ανακτά σε τέτοιες περιπτώσεις το ετυμολογικό της βάρος. Ο Αγγελόπουλος, που ανήγαγε την ψαλτική σε τέχνη, και μάλιστα σε μια συλλογική τέχνη —η φωνή του δεν υπερείχε ποτέ από τη χορωδία παρά μόνο όσο χρειαζόταν για να την οδηγεί— έφερε δικαίως τον τίτλο του δασκάλου και του μαΐστορος. ΚΩΣΤΑΣ ΣΠΑΘΑΡΑΚΗΣ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΠΑΝΟΥΣΑΚΗ, ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ «ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΟΔΟΣ»

35

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

36

ΕΝΘΕΜΑΤΑ ΝΕΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ

Σταυροί Όταν το αγόρι πέφτει από το κρεβάτι του κατευθείαν μέσα στο ταψί με τη ζύμη και οι αρτοποιοί το βάζουν κατά λάθος στο φούρνο, δεν μπορώ να μην σκεφτώ το Άουσβιτς. Όμως το αγόρι τη γλιτώνει και προλαβαίνει να πετάξει πάνω απ’ την πόλη, προτού ξημερώσει, σαν όνειρο. Βρίσκει το γάλα που χρειάζονται οι αρτοποιοί και τους το προσφέρει (το γάλα δεν είναι μαύρο). Οι τρεις αρτοποιοί ευχαριστούν το αγόρι. Και οι τρεις τους έχουν τη μουτσούνα του Όλιβερ Χάρντι, του Χοντρού, με το χιτλερικό μουστακάκι. Φτιάχνουν λοιπόν το πρωινό γλύκισμα και το αγόρι επιστρέφει στο κρεβάτι του. Αυτά συμβαίνουν Στη νυχτερινή κουζίνα (1970) του παιδικού εικονογράφου Μόρις Σέντακ που πέθανε τέτοια εποχή, πρόπερσι. Ο Σέντακ ήταν Αμερικανός πολωνοεβραϊκής καταγωγής και οι συγγενείς του χαθήκανε στο Ολοκαύτωμα, γεγονός που επηρέασε τον ίδιο και το σχέδιό του, ένα ανακάτεμα σκοτεινής τρυφερότητας και υποδόριας απρέπειας, παιγνιώδες και προκλητικό μαζί, όπως ένα παιδί που βγάζει τη γλώσσα του μπροστά στους μεγάλους για να τους περιγελάσει. Και ο Σέντακ με τη σειρά του, σ’ αυτό το βιβλίο, είναι σαν να περιγελά τους φασίστες: «Αν δεν υπάρχει Άουσβιτς για εσάς, δεν υπάρχει ούτε Χίτλερ για εμάς. Άρα, δεν υπάρχετε ούτε εσείς. Το πολύ-πολύ να υπάρχει μόνο Τσάπλιν», δηλαδή μια φωτεινή κουκίδα που, καθώς περπατά ατσούμπαλα, αναδημιουργεί ολόκληρη την πόλη φωτίζοντάς την. Δυστυχώς υπήρξε Άουσβιτς και υπάρχουν ακόμα φασίστες. Όταν πριν χρόνια πήγα με την Αγγελική στο Άουσβιτς, λυπάμαι που το λέω αλλά μύριζε ακόμη καμένο δέρμα. Κι όταν, την επόμενη μέρα, πετάξαμε από τη Βαρσοβία για εδώ, καθ’ όλη τη διάρκεια της πτήσης, ένιωθα την άτρακτο του αεροπλάνου σαν ένα τεράστιο παραβρασμένο λουκάνικο που θα διαλυόταν από στιγμή σε στιγμή στον αέρα. Ήταν σαν να κουβαλούσαμε μαζί μας όλους τους νεκρούς και ειδικά τους δικούς της νεκρούς που ήταν η σεφαραδίτικη οικογένειά της που ξεκληρίστηκε στο Ολοκαύτωμα. Η γιαγιά της Αγγελικής ήταν Ισπανοεβραία και ήταν η μοναδική που δεν πήγε στο στρατόπεδο. Κρύφτηκε λίγο πιο έξω από τη Θεσσαλονίκη και σώθηκε. Όμως η Ρικέτα, η μάνα της, ο Αβραάμ, ο πατέρας της, και τ’ αδέρφια της -μ’ εξαίρεση τον Μπεν που γύρισε πίσω με τα πόδια- δεν επέζησαν: ήταν η Νταίζη, η Εσθήρ και η μικρή Σάρα, η οποία, αν ζούσε τώρα, θα ήταν σχεδόν συνομήλικη με τον πατέρα μου. Όλοι τους νεκροί στις 27 Απριλίου του 1943. Γι’ αυτούς τους σταυρούς έγραψα σήμερα. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ

Τα (τηλε)παιχνίδια της εξαθλίωσης και η κοινωνική πολιτική για τους άστεγους ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΟΥΡΑΧΑΝΗ Πριν λίγες μέρες ο αντιπρόεδρος μεγάλου τηλεοπτικού σταθμού συναντήθηκε με την Αρχιεπισκοπή Αθηνών, για τη διοργάνωση συναυλίας με τραγουδιστές δημοφιλούς τηλεπαιχνιδιού. Σκοπός, η συγκέντρωση χρημάτων για την σίτιση απόρων και αστέγων. Πράγματι, όταν η κρατική κοινωνική πολιτική απουσιάζει, η φιλανθρωπία της εξαθλίωσης αποτελεί είδηση.

Ένα success story δίχως τέλος Στην Ελλάδα δεν υπάρχει πρόβλημα αστέγων: αυτή ήταν η επίσημη θέση του κράτους μέχρι το 2012, οπότε και θεσμικά αναγνωρίζεται η ύπαρξη τους, με απώτερο σκοπό την άντληση κοινοτικών κονδυλίων για την ανάπτυξη δράσεων. Παρότι αυτό θα μπορούσε να αποτελεί την απαρχή της χάραξης ολοκληρωμένης κοινωνικής πολιτικής στο συγκεκριμένο πρόβλημα, δυστυχώς οι μέχρι τώρα ενδείξεις δεν επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο. Αν και ένα χρόνο τώρα έχει εκπονηθεί ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο, η πολιτική ηγεσία δείχνει απροθυμία να το προωθήσει. Αντ’ αυτού, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε προεκλογικά τη λειτουργία υπνωτηρίου φιλοξενίας 80 ανθρώπων μέχρι είκοσι μέρες. Ούτε καν σταγόνα στον ωκεανό. Ταυτόχρονα, στο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε πριν ένα μήνα προβλέπεται ενίσχυση των αστέγων με 20 εκ. ευρώ. Τα χρήματα δεν προορίζονται για δημιουργία δομών πρόληψης ή άμεσης στέγασης. Αντίθετα, διοχετεύονται στους υπάρχοντες φορείς, δηλαδή μη κυβερνητικές οργανώσεις και την Εκκλησία. Συνεπής στις προεκλογικές του δεσμεύσεις λοιπόν, ο πρωθυπουργός της χώρας και τακτικός συνομιλητής του θεού, την περασμένη Δευτέρα εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του για την προσφορά της Εκκλησίας: «Τώρα που η ανηφόρα είναι πίσω, τονίζω ότι στις δύσκολες στιγμές την ελληνική κοινωνία κράτησαν όρθια η οικογένεια και η Εκκλησία». Πέρα από την επαναφορά του «Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια» στα λόγια αυτά κρύβεται μια μεγάλη αλήθεια: στα δύσκολα χρόνια της κρίσης, όταν τα ποσοστά απόλυτης φτώχειας εκτινάχθηκαν, η κοινωνική πολιτική του κράτους απουσίαζε για όσους την είχαν ανάγκη. Το ελληνικό κράτος δεν έκανε τίποτα για να προλάβει τον κίνδυνο απώλειας στέγης για χιλιάδες πολίτες. Αντίθετα, με πολιτικές που εφάρμοσε δημιούργησε πιεστικές συνθήκες ακόμη και για όσους κατάφερναν να διαθέτουν πρόσβαση σε κανονική κατοικία (υπερφορολόγηση στέγης, κατάργηση ΟΕΚ, ανυπαρξία βούλησης για τα «κόκκινα δάνεια»). Στα τέσσερα χρόνια των Μνημονίων, τα θεμέλια της κοινωνίας ναρκοθετήθηκαν. Δεν είναι (μόνο) οι, ήδη πολλοί, άστεγοι, αλλά και τα υπό έξωση νοικοκυριά που είναι δεκαπλάσια από τους σημερινούς αστέγους. Το νέο σχήμα κοινωνικής παρέμβασης φαίνεται να αποτελείται κυρίως από χορηγίες μεγάλων φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, με φορείς υλοποίησης τις ΜΚΟ. Και όχι μόνο αυτές. Η πολυδιαφημισμένη κοινωνική πολιτική του Δήμου Αθηναίων για τους άστεγους στηρίζεται σε χορηγίες μεγάλων εταιρειών τηλεπικοινωνιών ή προσφορές τροφίμων αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Το φαινόμενο σηματοδοτεί τον μελλοντικό χαρακτήρα της κοινωνικής πολιτικής και συνυφαίνεται με ευρύτερες ιδεολογικές συνδηλώσεις. Το δικαίωμα στην κατοικία διαβρώνεται από φιλανθρωπικού τύπου παροχές, καθιστώντας αυτοσκοπό την οριακή επιβίωση των νέων «γυμνών ζωών».

Για μια εναλλακτική κοινωνική πολιτική με έμφαση στην πρόληψη και την άμεση στέγαση Μια ρεαλιστική και δίκαιη κοινωνική πολιτική κατοικίας θα μπορούσε να στηριχθεί στους παρακάτω άξονες: 1. Οι σημερινές διαστάσεις του προβλήματος συσκοτίζονται από έλλειψη έγκυρων στοιχείων. Η απογραφή του πληθυσμού του 2011 συμπεριέλαβε και αστέγους, ωστόσο τα στοιχεία δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιηθεί. Πέραν αυτού, μπορούμε να εκτιμήσουμε βάσιμα ότι οι ραγδαίες κοινωνικοοικονομικές μεταβολές των τελευταίων ετών έχουν διογκώσει το πρόβλημα. Απα-

O Nίκος Κουραχάνης είναι υποψήφιος δρ κοινωνικής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.

Έργο του Έγκον Σίλε

ραίτητη προϋπόθεση λοιπόν είναι μια σοβαρή καταγραφή των ποσοτικών και ποιοτικών διαστάσεων του. Γιατί άλλου τύπου κοινωνική πολιτική χρειάζονται οι άστεγοι με ψυχικά νοσήματα, και άλλη οι άστεγοι με οικονομικά προβλήματα. Η καταγραφή μπορεί να επιτευχθεί με θεσμοθέτηση ενός κεντρικού μηχανισμού διαχείρισης των στεγαστικών αιτημάτων.

2. Παρά τις ενδείξεις για σοβαρή επιδείνωση του προβλήματος, οι σημερινές παροχές έχουν ανακουφιστικό χαρακτήρα, και μάλιστα μη κρατικής υλοποίησης. Στο μόνο πεδίο που παρατηρείται κινητικότητα είναι αυτό της επείγουσας παρέμβασης, κυρίως εκ μέρους των ΜΚΟ. Εξαιτίας του περιορισμένου βεληνεκούς τους, προσφέρουν απλές παροχές (σίτιση, ένδυση, είδη καθαριότητας) και σπανίως περιορισμένης έκτασης στέγαση. Τέτοιου είδους παρεμβάσεις βοηθούν τους άστεγους, εντούτοις δεν καταπολεμούν τα βαθύτερα αίτια. Πρόσφατα, ο δήμαρχος Αθηναίων σε συνέντευξη δήλωσε ότι 50.000 διαμερίσματα στην Αθήνα παραμένουν κλειστά, χωρίς να εκδηλώσει καμιά βούληση για την αξιοποίησή τους. Μια αποτελεσματική κοινωνική πολιτική κατοικίας μπορεί να βασιστεί: α) στην πρόληψη (προστασία υπερχρεωμένων νοικοκυριών, επιδότηση ενοικίου ή μεταβατική φιλοξενία), β) στην προτεραιότητα στην άμεση στέγαση όσων βρίσκονται στον δρόμο (αξιοποίηση διαθέσιμου κτιριακού αποθέματος, καθιέρωση βασικού εγγυημένου εισοδήματος, παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής μέριμνας).

3. Οι άστεγοι συνήθως δυσκολεύονται να εκδώσουν βιβλιάρια απορίας εξαιτίας γραφειοκρατικών εμποδίων ή οφειλών στα ασφαλιστικά ταμεία – περιπτώσεις που εκβάλλουν στο ευρύτερο πρόβλημα των ανασφάλιστων. Εξαναγκάζονται, έτσι, να απευθύνονται σε ΜΚΟ ή πρωτοβουλίες αλληλεγγύης. Η διασφάλιση της καθολικότητας στην υγεία, λοιπόν, είναι επιτακτική.

4. Από τα παραπάνω προκύπτει, δυστυχώς, η συνολική υποκατάσταση της κοινωνικής πολιτικής του κράτους από μη κρατικούς φορείς. Οι άστεγοι για τις καθημερινές τους ανάγκες βρίσκονται σε σχέση εξάρτησης από τις ΜΚΟ ή φορείς όπως η Εκκλησία. Βέβαια, η επείγουσα παρέμβαση δεν πρέπει να καταργηθεί. Έστω και με αυτή τη μορφή, πρέπει να ενδυναμωθεί με εφαρμογή ενός πλαισίου προδιαγραφών για τη λειτουργία αυτών των δομών και την καθιέρωση κρατικού ελέγχου που μέχρι σήμερα παραμένει ανύπαρκτος.

Η ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

ΕΝΘΕΜΑΤΑ

25 MAΪOY 2014

ΤΟ BLOG ΤΩΝ «ΕΝΘΕΜΑΤΩΝ»: enthemata.wordpress.com e-mail: enthemata@gmail.com

Ολιγάρχες του λιμανιού ΑΝ ΣΗΜΕΡΑ επανερχόμαστε στον Πειραιά (είχαμε μιλήσει και στις 11.5 με τον «Γαϊδούρειο ίππο»), δεν το κάνουμε μόνο επειδή τον αγώνα εκεί, κι ας μην κέρδισε, τον έδωσε με απαράμιλλο ήθος, μαχητικότητα και γνώση ένα λαμπρό αυτοδιοικητικό σχήμα, το «Λιμάνι της Αγωνίας», με επικεφαλής τον Θοδωρή Δρίτσα. Αλλά και επειδή το ζοφερό μοντέλο Μώραλη-Μαρινάκη ―το οποίο βγάζει και παρακλάδια, όπως δείχνει η περίπτωση Μπέου στον Βόλο― όπου συμπλέκονται συμφέροντα, τραμπουκισμοί, ακροδεξιοί ιεράρχες, εξαγορά, χειραγώγηση μέσω του χρήματος και του ποδοσφαίρου, υπερβαίνει πολύ τον Πειραιά: πλήττει την καρδιά της δημοκρατίας. Με αυτά κατά νου, πριν την κάλπη ―και ευχόμενοι ολόψυχα κάθε επιτυχία στον Μαργαρίτη Πατσιαντά στον Βόλο― ζητήσαμε από έναν καλό γνώστη της ιστορίας και της πολιτικής ζωής του Πειραιά, τον Νίκο Μπελαβίλα, να μας αναλύσει το φαινόμενο. ΕΝΘΕΜΑΤΑ

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΜΠΕΛΑΒΙΛΑ

O Πειραιάς, όπως όλα τα λιμάνια του κόσμου, έχει μόρτες, μαστροπούς, λαθρέμπορους. Ήταν και είναι κομμάτι της καθημερινότητας και της κουλτούρας της πόλης αυτός ο υπόκοσμος, άλλοτε μάγκικος, γλυκός και τρυφερός, όπως εκείνος του κινηματογράφου του ’60 και των ρεμπέτικων, άλλοτε αποκρουστικός, γλοιώδης, απάνθρωπος. Ο Πειραιάς είχε πάντα έναν τρόπο να κρατάει αυτό τον υπόκοσμό του στην άκρη. Στις αποβάθρες και στους δύοτρεις δρόμους πίσω από το λιμάνι. Αυτό οφειλόταν, νομίζω, σε μια αστική τάξη της πόλης η οποία δεν διαπραγματευόταν ούτε την ηγεμονία της ούτε τον καθωσπρεπισμό της. Τις συνδιαλλαγές της με τον υπόκοσμο ή δεν τις έκανε ή τις έκανε υπόγεια. Οφειλόταν, επίσης, και σε εκείνη την πολύ μεγάλη κοινωνική τάξη των εργοστασιακών εργατών και των μικρασιατών προσφύγων που είχε αντίστοιχα επιβάλει τους κώδικες της δικής της συμπεριφοράς στις λαϊκές συνοικίες: κώδικες σεβασμού, αλληλεγγύης και ανθρωπιάς, που ίσχυαν ακόμη κι όταν φλεγόταν η πόλη από κοινωνικές και πολιτικές συγκρούσεις. Ώσπου στον Πειραιά τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Τα πρώτα άγνωστα στην κοινή γνώμη λυντσαρίσματα μεταναστών στον Ρέντη, οι επιθέσεις στο Πέραμα και στην Κοκκινιά και, τέλος, η πολιτική δολοφονία του Παύλου Φύσσα από τους νεοναζί σήμαναν το τέλος της εποχής. Για πρώτη φορά περπατάει κόσμος φοβισμένος στην πόλη μας. Το λουμπεναριό σήκωσε τα καπάκια των υπονόμων βγαίνοντας στο φως. Χρυσαυγίτες, χούλιγκαν, μπράβοι νυχτερινών κέντρων. Η καθολική φτώχεια και τα τεράστια μεγέθη της ανεργίας, στις βόρειες κυρίως γειτονιές αποτέλεσαν το υπόβαθρο για να βρουν τόπο να πατήσουν. Από τα μέσα της τελευταίας εβδομάδας πριν τον α΄ γύρο των εκλογών άρχισε να εμφανίζεται μία ζοφερή εικόνα. Οι αγωνιώδεις καταγγελίες του «Λιμανιού της Αγωνίας» και προσωπικά του Θοδωρή Δρίτσα, τα συμβάντα στο Στάδιο Καραϊσκάκη με τους 7.000 μαθητές, η βιντεοσκοπημένη διανομή τροφίμων και ψηφοδελτίων στα υπόγεια του ναού του Αγίου Ελευθερίου, το προεκλογικό τρισάγιο στον ναό του Αγίου Νείλου, οι συστημένες προσκλήσεις του Υπουργείου Παιδείας για προεκλογικό cocktail στην Καστέλλα, οι κανιβαλισμοί από μπράβους κατά του υποψήφιου του «Λιμανιού» Ηλία Τζανετουλάκου και κατά του σημερινού δημάρχου, η εισβολή στην πόλη μηχανοκίνητων μαυροντυμένων αγημάτων τρομοκράτησης των ψηφοφόρων το μεσημέρι της Κυριακής, οι μαρτυρίες της επομένης μέρας στο tvxs.gr αλλά και σε όλο το διαδίκτυο, είναι όσα είδαν το φως της δημοσιότητας. Οι τοπικοί πολιτικοί του παλιού συστήματος και η Αριστερά άντεξαν. Ούτε οι έως τώρα δήμαρχοι, ακόμη και αυτοί

της Δεξιάς ενέδωσαν στους νεοναζί, ούτε η Αριστερά χαμήλωσε τον πήχυ. Υπάρχει, ωστόσο ένα σημείο τομής: η στιγμή που ένα «λαμπρό»/ή φανταχτερό, πλούσιο, επιχειρηματικό σχήμα ανακοίνωσε τη διεκδίκηση του Δήμου ανοίγοντας την αγκαλιά του και μοιράζοντας τα χρήματά του στον πεινασμένο και απογοητευμένο από τους πάντες κοσμάκη. Όλο αυτό το σκοτεινό, αφανές έως πρότινος πλήθος βρήκε στέγη, καθώς και οι άνεργοι πιτσιρικάδες μεροκάματο — στις αφισοκολλήσεις, στο μοίρασμα των φυλλαδίων, στις βάρδιες των εκλογικών κέντρων, όπου μπορεί να φανταστεί κανείς. Εν τω μεταξύ, το πιο σάπιο κομμάτι των προηγούμενων δημοτικών αρχών και των κυβερνητικών κομμάτων, έσπευσε να ενταχθεί, να διαγκωνιστεί δίπλα στην νέα ηγεσία που φιλοδοξεί να αλώσει την πόλη. Είναι οι κύριοι ένοχοι της φτωχοποίησης των Πειραιωτών. Οι επιχειρηματίες έγειραν με το ένστικτο τους προς τον διαφαινόμενο νικητή. Οι περιθω-

Τζωρτζ Γκρος, «Έκλειψη ηλίου», 1926. Το έργο είναι αλληγορία για τη δημοκρατία της Βαϊμάρης. Καπιταλιστές και στρατιωτικοί υπαγορεύουν στους ακέφαλους πολιτικούς τι να πράξουν, ενώ ο λαός (που τον συμβολίζει ο γάιδαρος με τις παρωπίδες) τρώει απλώς ό,τι του βάζουν μπροστά του.

ριοποιημένοι ως τα χθες μισαλλόδοξοι ρασοφόροι, στήθηκαν ξανά ισότιμα όπως φαντασιώνονταν δίπλα στο νέο που τους διέθετε απλόχερα τη θέση που νομίζουν ότι τους αναλογεί στην πυραμίδα της εξουσίας. Και βέβαια οι φονιάδες πειραιώτες νεοναζί, από δακτυλοδεικτούμενοι ως χθες εγκληματίες, παρατάχθηκαν σήμερα δίπλα στους εκλογικούς στρατούς, ξεπλυμένοι και κορδωμένοι ως επίλεκτοι των νέων αφεντικών. Ας φανταστούμε όμως έναν άνθρωπο τσακισμένο από την τετραετή κρίση, που μόλις επιβιώνει ή έναν άνεργο, να χαρτζιλικώνεται, να συντρώγει σε μεγάλα τραπεζώματα στις γειτονιές με πρώην δημάρχους, κουστουμαρισμένους πολιτευτές και αστέρια των γηπέδων όταν ξέρει ότι δεν έχει στον ήλιο μοίρα, όταν τον θρέφει η μάνα του, όταν ξεροσταλιάζει όλη μέρα χωρίς δουλειά στις καφετέριες. Έναν πεινασμένο θρησκευόμενο να παίρνει φαί και ψηφοδέλτια από καντηλανάφτισσες εκκλησιών μέσα σε ιερούς χώρους. Να του υπόσχονται μεροκάματο για αύριο –όπου κι αν είναι αυτό– αν στρατολογηθεί. Πώς να το παλέψει; Η αίσθηση μου –και δυστυχώς μόνο η ιστορία θα αποδείξει αν είναι σωστή– είναι ότι τις αναλογίες δεν μπορούμε να τις βρούμε ούτε στην κεντρική Ευρώπη ούτε στο μπερλουσκονικό φαινόμενο. Προφανώς και εκεί θα βρούμε επιχειρηματίες ή και ακροδεξιούς να διεκδικούν την ηγεμονία στην πολιτική ζωή. Όμως αυτά συμβαίνουν εντός του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος χωρίς τη διεκδίκηση της ανατροπής του. Εδώ έχουμε κάτι άλλο. Και είμαι σίγουρος ότι δεν αρκούν τα μαρξιστικά μας εργαλεία για να το περιγράψουν. Το δικό μας πολιτικό σύστημα δεν πρόκειται να ανατραπεί· έχει ήδη ανατραπεί. Η συνταγματική τάξη, όχι το κοινωνικό μόνο αλλά όλο το κράτος, η παραγωγική βάση, η οικονομία πλέον έχουν διαλυθεί. Όλη η πολιτική εκπροσώπηση είναι απονομιμοποιημένη. Το κενό θυμίζει περισσότερο δημοκρατίες την πρώην Σοβιετικής Ένωσης ή λατινομερικάνικες μπανανίες όπου δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί αν πρόκειται για αστική δημοκρατία, για δικτατορία ή για μεταμοντέρνα φεουδαρχία, ένα κενό το οποίο σπεύδουν να καταλάβουν νέα αφεντικά. Ενώ το σύστημα έχει χάσει τη δυνατότητα διορθώσεων και τα κάστρα πέφτουν αμαχητί χωρίς να διαθέτουν πλέον μηχανισμούς υπεράσπισής τους. Είναι το νέο αλλά και παμπάλαιο φαινόμενο — που μόνο ο ρώσικος όρος της δεκαετίας του ’90 προσδιορίζει με ακρίβεια: «ολιγάρχες». Θεωρούν το καθεστώς λιγότερο ισχυρό από τους ίδιους· και όντως είναι ισχυρότεροι από αυτό — προσωρινά ή μόνιμα θα δείξει. Οι αξίες της δημοκρατίας δεν τους αφορούν, ούτε καν αυτές της τυπικής αγοράς. Απλώνουν την ηγεμονία διεκδικώντας στην αρχή το ανεξάντλητο κέρδος και, μετά, την αφροδισιακή απόλαυση της εξουσίας. Στο τέλος, το ένα μπλέκει με το άλλο, το ένα φέρνει το άλλο. Ηγεμονεύουν ως προστάτες και ευεργέτες των φτωχών, ως αυτοί που έδωσαν φωνή και θέση στους πληβείους, με τα ράσα και τους τοπικούς πολιτικούς να τους προσκυνούν στα γόνατα. Το απολαμβάνουν θριαμβεύοντας επάνω στο κατεστραμμένο σώμα της κοινωνίας. Θριαμβεύοντας επάνω στην εξευτελισμένη πολιτική ηγεσία της χώρας που τώρα προστρέχει σε αυτούς για να σωθεί. Μέσα από αυτή τη διαδρομή, η ύψιστη επιβράβευση έρχεται με το θρόνιασμα στον συμβολικό θρόνο της πόλης. Σκεφτείτε τα, όλα αυτά, πριν αποφασίσετε μπροστά στην κάλπη.

Η ΑΥΓΗ • 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

39

5

χα στο Δημαρχείο! Δράκος, λοιπόν, δεν υπάρχει! Εμείς οι Σκίουροι που ανεβαίνουμε σ’ όλα τα δέντρα, δεν είδαμε ποτέ ένα δέντρο να κρύβει έναν πανύψηλο Δράκο - και μάλιστα που να ντρέπεται! Απλώς δεν υπάρχει! Μην πιστεύετε σε Δράκους! Ψηφίστε εμάς, που λέμε την αλήθεια! Μετά βγήκε ο Τυφλοπόντικας και είπε: Καλοί μου φίλοι! Δεν ξέρουμε, αν υπάρχει Δράκος, ή όχι! Αν όμως υπάρχει, εμείς οι Τυφλοπόντικες δεσμευόμαστε για ένα πράγμα : Αν ο Δράκος, μας κόψει ξανά το νερό, εμείς που σκάβουμε τούνελ μέσα στη γη, θ’ ανοίξουμε κάτω απ’ τη γη κανάλι και θα το φέρουμε ξανά στο δάσος μας! Γι αυτό σας λέω, είμαστε πολύτιμοι! Ψηφίστε μας εμάς - και δεν θα χάσετε! Μη φοβόσαστε τόσο πολύ το Δράκο! Εμείς θα σας σώσουμε! Και τελευταίο μίλησε το Γουρούνι. Ήταν πολύ βαθιά συγκινημένο - και είπε: Φίλοι μου, παλιοί και νέοι! Μη σας κρύβουν την αλήθεια και σας κοροϊδεύουν! Ένα είναι σίγουρο: Δράκος υπάρχει! Το είδατε και μόνοι σας, όταν μας έκοψε το νερό. Όμως εγώ, απόψε, θα τολμήσω να πω, αυτό που δεν τόλμησε ως τώρα να πει κανένας: Εγώ, το Γουρούνι, δεσμεύομαι, αν αύριο με βγάλετε Δήμαρχο, δεσμεύομαι να σκοτώσω το Δράκο με τα ίδια μου τα χέρια ! Θα μου πείτε, πώς θα γίνει αυτό, αφού είναι τρομερός και πανύψηλος. Ακούστε, λοιπόν: Θα πάρω μαζί μου όλα τα Γουρούνια του Δημαρχείου και θα πάμε να ροκανίσουμε τις ρίζες του δέντρου που κρύβει το Δράκο! Αυτό θα πέσει κάτω, εμείς θα δούμε το πρόσωπο του Δράκου, εκείνος θα ντραπεί, θα κοκκινίσει, θα λιποθυμήσει και τότε θα τον σκοτώσω! Αυτά! Αν δε σκοτώσω αύριο το βράδυ το Δράκο, να μη με λένε Γουρούνι! Ψηφίστε με! Και τα Ζώα συγκινήθηκαν τόσο πολύ από τα ψέματα του Γουρουνιού, που πίστεψαν ότι τελικά ο Δράκος υπάρχει - κι ότι ο μόνος που θα μπορούσε να τους σώσει, ήτανε το Γουρούνι. Και άρχισαν να πανηγυρίζουν και να φωνάζουν: - Ζήτω το Γουρούνι! Ζήτω το Γουρούνι!

- Είσαι, είσαι ο Δήμαρχός μας! Και τα Ζώα ψήφισαν ξανά το Γουρούνι για Δήμαρχο! Και το βράδυ μετά τις εκλογές μαζεύτηκαν όλοι έξω από το Δημαρχείο και περίμεναν, να τους πουν, ότι ο Δράκος σκοτώθηκε. Περίμεναν... Περίμεναν... Αλλά τίποτα! Κανείς δε φάνηκε... Κανείς δεν ακούστηκε! Ο Δήμαρχος θα πρέπει να κοιμότανε, γιατί τον άκουσαν να ροχαλίζει δυνατά.

που ντρεπότανε Και τα Ζώα έφυγαν ευχαριστημένα, που για πρώτη φορά μιλήσανε έξω από τα δόντια. Και πήγαν σπίτι τους τραγουδώντας και χορεύοντας. Και κοιμήθηκαν όμορφα στις φωλιές τους. Μα την άλλη μέρα το πρωί, που πήγαν στο ποταμάκι για να πιούν νερό, δε βρήκαν σταγόνα. Τότε είπε η Νυφίτσα στον Ασβό: ΝΥΦ: Τι να σημαίνει άραγε αυτό; ΑΣΒ: Λες να σημαίνει αυτό που φοβάμαι; Και προσπάθησαν κι οι δυο τους να γλείψουν λίγες σταγόνες. Κι έτσι τα Ζώα άρχισαν να πιστεύουν τα λόγια του Δήμαρχου, πως το νερό τους, το φυλάει ο Δράκος - και τώρα θύμωσε μαζί τους και τους το ‘κοψε! Κι άρχισαν πάλι τώρα να δίνουν φαγητά στο Γουρούνι, για να τα δίνει στο Δράκο, για να μη θυμώνει! Μάλιστα τώρα έδινε κάθε ζώο κάθε μέρα φαγητό, είχε δεν είχε δουλειά στο Δημαρχείο. Κι έπαψαν πια να κάνουν άλλα παράπονα στο Γουρούνι. Και οι μόνες ουρές που έκαναν τώρα έξω από το Δημαρχείο ήταν για να καταθέσουν τα τρόφιμα του Δράκου. Μα ερχόταν χειμώνας σιγά-σιγά και το φαΐ λιγόστευε στο δάσος - και

πού να βρεις φαΐ να ταΐσεις τα παιδιά σου και να δίνεις και κάθε μέρα και στο Δράκο! Τα παιδιά τους άρχισαν να πεινάνε! Και οι γονείς μαζεύτηκαν έξω απ’ το Δημαρχείο και φωνάζανε: ΖΩΑ: Φαΐ! Δεν υπάρχει άλλο φαΐ! Τί θα κάνουμε; Εντάξει ο Δράκος, αλλά δε μπορούμε να δίνουμε τόσο φαΐ κάθε μέρα! Και τότε βγήκε μελαγχολικό το Γουρούνι και τους είπε: ΓΟΥΡ: Φίλοι μου, έχετε δίκιο. Έκανα λάθη. Το καταλαβαίνω! Γι’ αυτό παραιτούμαι! Ας γίνουν νέες εκλογές, για νέο Δήμαρχο! Αυτό ήταν! Τα ζώα άρχισαν να πανηγυρίζουν σαν τρελά: ΖΩΑ: Νικήσαμε! Ζήτω! Κάτω το Γουρούνι! Ζήτω το ελεύθερο Δάσος! Εκλογές! Να ψηφίσουμε άλλο Δήμαρχο! Ζήτω! Βέβαια, πριν απ’ τις νέες εκλογές, έπρεπε να μιλήσουν οι υποψήφιοι. Ήταν πάλι οι ίδιοι: ο Σκίουρος, ο Τυφλοπόντικας και ...το Γουρούνι. Βγήκαν μπροστά στα ζώα ο καθένας και είπαν: Πρώτος βγήκε ο Σκίουρος: Φίλοι μου, μην ακούτε τα ψέματα. Δεν υπάρχει Δράκος! Απλώς το Γουρούνι ήθελε να τρώει όλη μας την τροφή μαζί με τα παιδιά του και τα παιδιά των φίλων του των Γουρουνιών, που τα’ χει όλα και δουλεύουν τά-

Την άλλη μέρα το πρωί, τα Ζώα πήγαν όλα αγριεμένα στο Δημαρχείο και ρωτούσαν: «Γιατί δεν τον σκότωσε;». Τότε βγήκε ο ίδιος ο Δήμαρχος και τους είπε: Θα τον σκοτώσω... Είναι άρρωστο το μεγάλο μου το παιδί με τα μεγάλα τα δόντια, που θα κόψει τις ρίζες του δέντρου. Μόλις γίνει καλά, θα πάμε και θα τον σκοτώσω... Μα οι μέρες περνούσαν και το παιδί ήταν όλο άρρωστο... Και το παιδί έγινε καλά. Και πάλι ο Δράκος δεν σκοτωνόταν... Και οι μέρες όλο περνούσαν... Τα Ζώα τότε αγρίεψαν πάρα πολύ - κι έλεγαν στο Δήμαρχο πως τα κορόιδεψε πάλι και πως τσάμπα τον ψηφίσανε... Και του έριχναν τις κατάρες τους! Τότε ο Δήμαρχος έβαλε τα Γουρούνια και κόψανε πάλι κρυφά το νερό. Και είπε πως ο Δράκος θύμωσε τώρα πιο πολύ που θέλανε να τον σκοτώσει. Όμως τότε τα Ζώα ζήτησαν απ’ το Γουρούνι να τους πάει τώρα αμέσως στο δέντρο που τους έλεγε πως κρύβει το Δράκο. Και κρατούσαν στα χέρια τους μεγάλα ξύλα και πέτρες! ΖΩΑ: Εμπρός! Ή το Δράκο σου θα σκοτώσουμε ή εσένα!

Tότε κοκκίνισε η μούρη του πάρα πολύ και κυλίστηκε κάτω κι άρχισε να φωνάζει, γιατί έψαχνε λάσπη να δροσιστεί και δεν έβρισκε πουθενά, αφού όλα τριγύρω ήταν ξερά... Αυτή ήταν και η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Γουρουνιού. Και τότε τα ζώα ξήλωσαν την παράγκα που του ‘χανε φτιάξει για Δημαρχείο. Και βρήκαν πως ήτανε μέσα γεμάτη καρπούς και μέλια. Και διώξανε απ’ το Δάσος και το Γουρούνι κι όλους τους δικούς του.

Ο Κώστας Ν. Φαρμασώνης είναι σκηνοθέτης

Η ΑΥΓΗ • 25 ΜΑΪΟΥ 2014

40

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

6

Πέρα από τον εκσυγχρονισμό και την οπισθοδρόμηση Χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια για να συνειδητοποιήσουμε ότι η συστημική κρίση δρομολογεί την επιστροφή σε συνθήκες εργασίας της Ευρώπης του 19ου αιώνα. Το τι διευκόλυνε την παγίδευσή μας στο σχέδιο προοδευτικής εξαθλίωσης είναι γνωστό: αλλοτρίωση, γρήγορος πλουτισμός, αναξιοκρατία, γραφειοκρατικοποίηση της πολιτικής για τον μη καταλογισμό ευθυνών, αναρρίχηση ασήμαντων σε ρόλο ρυθμιστή εκλογικών αναμετρήσεων κ.λπ. Το κακό είναι ότι ο ολέθριος ρόλος που εξακολουθούν να παίζουν όλα αυτά στην πολιτική μας ζωή δεν χαράχτηκε όσο βαθειά θα έπρεπε στις συνειδήσεις των πολιτών, αφού καμιά κοινωνία σε καμιά χώρα δεν μπορεί να προκόψει χωρίς ανεΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΔΕΛΗΓΙΩΡΓΗ

πτυγμένο το φρόνημα των πολιτικών και των πολιτών της. Η πολεμική της δογματικής εναντίον της ριζοσπαστικής Αριστεράς δείχνει έλλειψη πολιτικού φρονήματος, μεταθέτοντας τη λύση των προβλημάτων σε ένα μέλλον νομοτελειακά ακαθόριστο, όταν, στο μεταξύ, ιδεολογήματα και εννοιολογήματα στο όνομα της προόδου και, ανάγκης δοθείσης, της διάσωσής μας, ανακρούουν πρύμνη, μεθοδεύοντας τον εγκλωβισμό της χώρας σε ένα παγιούμενο καθεστώς εξαίρεσης. Εξ ου και η συνεχής αναφορά των θυτών στις θυσίες των εξιλαστηρίων θυμάτων τους. Μια από τις βασικές ευθύνες μιας ενοποιημένης και αδογμάτιστης Αριστεράς είναι να διαλύσει την ασάφεια και σύγχυση που προκαλούν διαιρετικές πρακτικές στο όνομα περιχαρακωμένων ιδεών και θέσεων που δεν τίθενται σε ανοιχτό και ευρύ διάλογο, ενώ αφορούν το καλό όχι αποκλειστικά της Αριστεράς αλλά ολόκληρης της κοινωνίας. Τέτοιες διχαστικές πρακτικές, έμπλεες μένους και προκατάληψης, δεν μας αφήνουν -σε συνθήκες ανερχόμενου φασισμού- να έχουμε καθαρή αντίληψη του τι μεσολάβησε ώστε η ιστορική μνήμη ενός αιώνα (1914-2014) να μετατραπεί σε ιστορική αμνησία έτοιμη να ξαναγράψει κεφάλαια ήδη γραμμένα, με γνωστή σε όλους την τραγική τους κατάληξη. Μόνο αντίδοτο στις καθ’ έξιν πολεμικές, η αλήθεια.

καλούσε η από καιρό υπέρβαση των ορίων του. Πράγμα όχι δύσκολο, αφού ο δήθεν εξορθολογισμός ταυτίζει την πρόοδο με την αύξηση ποσοτικών μεγεθών και την καταναλωτική ευημερία. Αντί της παραγωγικότητας, η αύξηση των ποσοτικών μεγεθών ήταν και εξακολουθεί να είναι το μέλημα της πολιτικής που υπηρετεί την υπερσυσσώρευση κεφαλαίου, ακόμη κι αν η τελευταία δεν είναι πλέον απρόσκοπτη. Έτσι, με το ιδεολόγημα της ευημερίας μέσω δανεισμού χωρών και πολιτών, το χειραφετητικό πρόταγμα που αξιώνει κοινωνικοποιημένη παραγωγικότητα συντονισμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ποιοτική ανάπτυξη του τρόπου ζωής των εργαζομένων, άνοδο του μορφωτικού επιπέδου μέσω της παιδείας , ενίσχυση δημοκρατικών θεσμών που εδραιώνουν το κοινωνικό κράτος, υπονομεύθηκε, χωρίς σοβαρές αντιστάσεις για να αντικατασταθεί από το κενό περιεχομένου εννοιολόγημα του εκσυγχρονισμού. Πράγμα εύκολο, αφού ο εκσυγχρονισμός, υποσχόμενος στους αποδέκτες των μηνυμάτων του τον πλουτισμό ισχυρών και μη ισχυρών χωρών, μέσω συνεχών δανεισμών, υιοθετήθηκε από την δεκαετία του ‘80 ακόμη, από τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης. Αλλά το εκσυγχρονιστικό εννοιολόγημα δεν έπεσε από τον ουρανό. Υπήρξε προϊόν του ισχύοντος επιστημονικού παραδείγματος, που δεν έπαψε κι αυτό να αναπαράγεται εδώ και πέντε αιώνες, ως μηχανικισμός, αρχικά, ως θετικισμός αργότερα, και ως τεχνο-επιστήμη σήμερα, παρά την καταστροφική χρήση του για την φύση και τον ανθρώπινο κόσμο. Η τεχνο-επιστήμη, δεν παρήγαγε μια νέα τάξη πραγμάτων και λόγου. Εκσυγχρόνισε την τάξη της εκμετάλλευσης και της ανισότητας που εδραίωνε το κοσμοείδωλο της ψευδο- κυριαρχίας που την διαπνέει.

222 Το τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα, έγινε προσπάθεια να ξεπεραστεί το πρόβλημα του στασιμοπληθωρισμού και της συνεχώς αυξανόμενης ανεργίας, με την παρεμπόδιση του ανοίγματος σε ένα νέο πολιτικό-οικονομικό, αλλά και επιστημονικό-φιλοσοφικό μοντέλο ικανά να μας εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον. Αντ’ αυτού, μεθοδεύτηκε η αλλαγή σχημάτων λόγου μιας ρητορικής προορισμένης να συγκαλύψει την σύγχυση και τον αποπροσανατολισμό που προκαλεί σε συνειδήσεις που διψούσαν να καταλάβουν το πνεύμα της εποχής . Το εκσυγχρονιστικό εννοιολόγημα συνέβαλε στην διευρυμένη αναπαραγωγή θεσμών και μηχανισμών του συστήματος, με την ίδια εργαλειακή λογική με την οποία αντικαθίστανται παλιά μοντέλα συσκευών, οπλισμών κλπ με άλλα τελευταίας τεχνολογίας που αποδίδουν, κατά το μέγιστο δυνατό, αυτό για το οποίο αρχικά επινοήθηκαν και κατασκευάσθηκαν. Εκσυγχρονιζόμενο το σύστημα, κέρδιζε χρόνο ζωής, μετατρέποντας την πορεία από το παρελθόν στο μέλλον, σε ένα αενάως αναπαραγόμενο παρόν. Ανακόπτοντας την φορά του χρόνου από το παρελθόν στο μέλλον, με ένα μοντέλο σκέψης που ισοπεδώνει την ιστορικότητα των ανθρώπινων πραγμάτων, μετέτρεψε τον ιστορικο-κοινωνικό χωρο-χρόνο σε ένα παγκοσμιοποιούμενο εδώ και ένα εκσυγχρονιζόμενο τώρα. Σ’ αυτό το οριακά διεσταλμένο εδώ και τώρα, η συνεχής αναπροσαρμογή του συστήματος (διαρθρωτικά μέτρα, λιτότητα, κ.λπ.) εμφανίσθηκε ως λύση των προβλημάτων που προ-

Χωρίς την τεχνοεπιστήμη, ο εκσυγχρονισμός και η παγκοσμιοποίηση του συστήματος θα ήταν αδύνατες. Η ηλεκτρονική τεχνολογία ως προϊόν της, έδωσε στην επικοινωνία αποξενωμένων ακόμη και από τον εαυτό τους καταναλωτών, διαδικτυακή μορφή που αναπαράγει ανέξοδα τον ναρκισσιστικό ατομικισμό και την απομόνωση όσων διψούν να συνομιλήσουν και αρκούνται στην αλληλο-ενημέρωση. Το ηλεκτρονικό novecento υπήρξε η θεαματική όψη ενός κόσμου που προσπαθεί με κάθε τρόπο να ελέγξει τα μέσα που θα απέτρεπαν τη φθορά και την πτώση του. Όπως στις Χίλιες και μια νύχτες, το θέμα ήταν πώς να μη τελειώσει ποτέ το αφήγημα της υπερσυσσώρευσης, χάρη σε κεφάλαια που γράφονταν το ένα το άλλο, για να πουν με άλλα λόγια, με νέα επεισόδια και άλλη πλοκή, την ίδια παλιά ιστορία. Με την αποθέωση των επιτευγμάτων του, το ισχύον επιστημονικό-φιλοσοφικό και οικονομικο-πολιτικό μοντέλο αναπαραγόμενο με τις διαχωριστικές και αντιδιαλεκτικές παραφυάδες του, εμποδίζει κάθε άλλο μοντέλο και κοσμοείδωλο που θα μας επέτρεπε να σκεφτόμαστε και να δρούμε απαλλαγμένοι από την βλέψη της κυριάρχισης της φύσης και της καθυπόταξης μικρών ή ανίσχυρων χωρών. Γιατί χρειάζονται κι άλλες παράμετροι (κοινωνική δικαιοσύνη, ελευθερία, αξιοπρέπεια, υπευθυνότητα) για την αληθινή ανάπτυξη μιας κοινωνίας.

222 Ύστερα από τον 30ετή θρίαμβο του εκσυγχρονισμού και την συνεχή προσαρμογή του ιστορικο-κοινωνικού χωρο-χρόνου στις εδώ και τώρα ανάγκες του συστήματος, επιστρέφουμε ολοταχώς σε εποχές πριν από τις κατακτήσεις των εργατικών αγώνων στην Ευρώπη, με την κατάργηση συλλογικών συμβάσεων εργασίας, με την σταδιακή εξαφάνιση της παιδείας και έρευνας, της περίθαλψης και ασφάλισης, της μόρφωσης και της κουλτούρας ως δημόσιων αγαθών, ώστε μισθωτοί και άνεργοι να οδηγούμαστε, με γρήγορους ρυθμούς στην εξαθλίωση και στην εκμηδένισή μας. Εξαφανίζοντας την ιστορικότητα και καταστέλλοντας την ροπή του ψυχισμού προς το μέλλον, με μοχλό την άσκηση ωμής βιο-πολιτικής, συνθήκες του παρελθόντος επανέρχονται ακάθεκτες για να καταδικάσουν ανειδίκευτους και ειδικευμένους εργάτες, όπως και πτυχιούχους, μεταπτυχιακούς και διδάκτορες που δεν ξεριζώθηκαν. Υπό το φάσμα μιας ανεργίας που δεν την προκαλεί η αυτοματοποίηση της εργασίας όσο η δομική απληστία του συστήματος να επενδύει μονίμως στο κέρδος, δυο γενιές υποχρεώνονται σε απραξία ή σε υποαπασχόληση ώστε να μη πεθάνουν από ασιτία και ακοινωνησία.

222 Όσοι διατείνονται ότι η χώρα οδεύει στο τέλος της καταστροφής, ενοχλημένοι μάλιστα που η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και ευρωπαίοι ιθύνοντες τους διαψεύδουν, ξεχνούν ότι η χώρα δεν είναι μόνο μικρά τμήματα του πληθυσμού που επωφελούμενα από την συμμόρφωσή τους, μετατρέπονται σε παραμόνιμες κάστες κλεισμένες στον κόσμο τους, αλλά και όλο το μεγάλο υπόλοιπο του λαού που επωμίσθηκε το βάρος των θυσιών για λογαριασμό όσων συσπειρώνονται για να τις αποφύγουν. Αλλά μια χώρα μοιρασμένη σε θύτες και εξιλαστήρια θύματα, τόσο σοβαρά τραυματισμένη και ακρωτηριασμένη, που σύρεται ξανά στην αμάθεια και στην απάθεια, τι μέλλον μπορεί να έχει; Σ αυτή τη δεινή καμπή, η δογματική Αριστερά αντί να συμβάλει με την ενεργό συμμετοχή της στον φραγμό της οπισθοδρόμησης, «βολεύεται μέσα στο άδικο», επιλέγοντας να καθησυχάζει με τον θεωρητικό και πολιτικό εγκλεισμό της.

FERNAND FLEURET. LE CARQUOIS DU SIEUR LOUVIGNE DU DEZERT, ΠΑΡΙΣΙ 1923. ΠΡΟΜΕΤΩΠΙΔΑ ΒΙΒΛΙΟΥ. ΟΞΥΓΡΑΦΙΑ

Η Αλεξάνδρα Δεληγιώργη είναι ομότιμη καθηγήτρια του ΑΠΘ

Η ΑΥΓΗ • 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

41

7

Η ζωγραφική της Νέλλης Ανδρικοπούλου «έχω εικονογραφήσει εν πολλοίς τη ζωή μου για να’ χω να βλέπω εικόνες που μου τη θυμίζουν» Η έκθεση ζωγραφικής της Νέλλης Ανδρικοπούλου στο ΜΙΕΤ, στην οδό Αγίου Κωνσταντίνου της Αθήνας, έδωσε στους Αθηναίους φιλότεχνους μια έντονη χαρά προερχόμενη από την εικαστική απόλαυση κι από την θριαμβευτική διαπίστωση ότι, το ανθρώπινο πάθος προς τη δημιουργία της τέχνης, όταν υπάρχει, παραμένει ασυγκράτητο μέσα στο χρόνο, μπορεί να δίνει ασταμάτητα σε όλη τη διάρκεια του βίου προϊόντα αστείρευτης δύναμης. Στα εγκαίνια της έκθεσης η Νέλλη Ανδρικοπούλου, γεννη-

ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΦΙΛΙΝΗ

μένη το 1921, ήταν περιστοιχισμένη από τους ανθρώπους με τους οποίους έζησε και ζωγράφισε, και που τώρα είτε στέκονταν όρθιοι δίπλα της, θαυμάζοντας και σχολιάζοντας μέσα στις αίθουσες του φιλόξενου ΜΙΕΤ, είτε -όσοι είχαν φύγει από τον κόσμο τούτο- έδιναν το «παρών» ακαταμάχητα ζωντανοί μέσα στα πλαίσια των σχεδίων και των χρωμάτων της. Η Ναταλία Μελά, γλύπτρια, πιστή φίλη και συνάδελφος ήδη από τις σπουδές στην ΑΣΚΤ το 1939, μίλησε για τις κοινές εμπειρίες μέσα στις δεκαετίες που πέρασαν, ενώ ο ζωγράφος Αλέκος Λεβίδης μίλησε για την ίδια τη ζωγραφική της μέσα στην έκθεση. Από τα λόγια του συγκράτησα το θαυμασμό για το ιδιαίτερα δικό της καθαρό σχέδιο, με συνέχεια και καμπύλες χωρίς διακεκομμένες γραμμές και γωνίες. Θυμάμαι επίσης ότι μίλησε με έμφαση για την με μολύβι, σε μικρό μέγεθος, αυτοπροσωπογραφία της La Rebelle (Η επαναστατημένη) του 1939, για την οποία είπε χαρακτηριστικά πως του θύμιζε σχέδια του Ingres. Μέσα από τα εκτεθειμένα έργα στο ΜΙΕΤ παρακολουθούμε εικόνες από όλη τη ζωή της Νέλλης Ανδρικοπούλου. Τον Δεκέμβρη του 1944 μετά τη λήξη του Πολέμου και των Δεκεμβριανών και ενώ ήταν στα σκαριά ο Εμφύλιος, η Ανδρικοπούλου ταξίδεψε με το περίφημο «ΜΑΤΑΡΟΑ» για το Παρίσι μαζί με περίπου άλλους 150 νέους έλληνες -υπότροφοι οι περισσότεροι της γαλλικής κυβέρνησης- μέσα στους οποίους δεσπόζουσα θέση είχε δυναμικό κομμάτι της αριστερής διανόησης. Αυτό το «ταξίδι προς την ελευθερία», όπως το ονόμασε η ίδια μέσα στο σχετικό βιβλίο της που εκδόθηκε το 2007,1 την οδήγησε να παρακολουθεί μαθήματα γλυπτικής με τον Οσίπ Ζαντκίν και σχεδίου στην Ακαδημία της Γκραν Σομιέρ του Παρισιού. Βλέπουμε πολλά σχέδια της εποχής με μοντέλα της σχολής και χρωματιστές τέμπερες, μέσα στις οποίες διακρίνουμε την ιδιαίτερα φωτεινή εικόνα με τον Κώστα Κουλεντιανό στο εργαστήριό του στην Πανεπιστημιούπολη. Αυτή είναι σίγουρα μια ζωντανή περίοδος ανοιγμάτων στη γνώση της τέχνης και της ζωής. Η ίδια λέει στη εισαγωγή του καταλόγου της πόσο την χάραξε τότε μια έκθεση πινάκων και σχεδίων του Ματίς, που καθόρισε την αντίληψή της για την ζωγραφική μέσα από την επιλεγμένη απεικόνιση του γύρω της κόσμου. Η αναγκαστική επιστροφή της στην Αθήνα το 1947 ανακόπτει αυτή την πορεία, όμως ανοίγει τον νέο δρόμο της δουλειάς και των συναναστροφών μέσα στο εργαστήριο της Ναταλίας Μελά στην οδό Μουρούζη. Εκεί συναντώνται -έξω από τις έντονες πολιτικές συγκρούσεις των καιρών- παλαιότεροι και νέοι ζωγράφοι και γλύπτες, αλλά και ποιητές αλλά και ο Μάνος Χατζηδάκις. Μέσα από αυτό τον κύκλο δημιουργήθηκε το 1949 η ομάδα «Αρμός», που εμφανίζεται με μια σημαντική έκθεση στο Ζάππειο Μέγαρο. Η ομάδα συγκέντρωσε 25 καλλιτέχνες από τους οποίους οι 13 κάτω από 26 ετών και με κοινό γνώρισμα την ζωντάνια της τέχνης τους.2 Στην έκθεση συμμετείχαν οι Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Τσαρούχης, Μόραλης, Νικολάου, Εγγονόπουλος,3 αλλά και οι Τέτσης, Γεωργιάδης, Λυμπεράκη, Αργυράκης, Βουρλούμης, Μανουσάκης. Η ΝΑ εξέθεσε τότε σχέδια, τέμπερες, ελαιογραφίες. Μέσα σε αυτά και τα γνωστά της έργα «Ο Αλέξανδρος Ξύδης με διπλωματική στολή στο σπίτι του Γιώργου Μαυροΐδη», «Η

MARTIAL DE BRIVES, LES LOUANGES ET LES BENEDICTIONS. ΠΑΡΙΣΙ 1943. ΠΡΩΤΟΓΡΑΜΜΑΤΑ. ΔΙΤΟΝΕΣ ΞΥΛΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΡΑΣΙΩΝ NICOLAS ΓΙΑ ΤΟ 1938. ΣΕΛΙΔΑ ΤΙTΛΟΥ. ΣΧΕΔΙΟ ΜΕ ΜΟΛΥΒΙ

Ναταλία Μελά κοιμάται στο εργαστήριό της». Η γνωριμία και ο έρωτας με τον υπερρεαλιστή ζωγράφο και ποιητή Νίκο Εγγονόπουλο οδήγησε στο γάμο τους το 1951 που διήρκεσε μέχρι το1954. Στην έκθεση του ΜΙΕΤ εκτίθενται σημαντικά έργα της Νέλλης Ανδρικοπούλου από τα χρόνια της συμβίωσής τους. Και εδώ εκφράζεται πάλι ο δικός της γύρω κόσμος, όμως μετά την άμεση επίδραση της διδασκαλίας του Εγγονόπουλου, αυτός ο κόσμος δίνεται κυρίως μέσα από συναισθήματα και αλληγορίες και με τα μυστικά των μορφών της βυζαντινής τέχνης. Προφανώς αυτοβιογραφικοί είναι οι πίνακες «Ο απόκρυφος εραστής» (με την υπέροχη αυγόσχημη φούστα της ερωμένης), «Το ξύλινο αλογάκι» (όπου στέκει μόνη η μάνα με το τρυφερό αγόρι), «Η απόγνωση» (γυναίκα που παραπαίει επικίνδυνα στο κενό), έργα που όμως δίνονται με ένα πνεύμα οικουμενικότητας. Σε αυτή την περίοδο ανήκει και το έργο με το ιστορικό θέμα της εκτέλεσης στην ηλεκτρική καρέκλα του ζεύγους Ρόζενμπεργκ. Στα χρόνια που ακολούθησαν και όπου η Ανδρικοπούλου δούλεψε ως περιζήτητη ξεναγός, οι ζωγραφιές της παρακολούθησαν τα ταξίδια της δουλειάς, τις διακοπές, τις συναναστροφές με φίλους, στη διάρκεια των οποίων είχε πάντα μαζί της το μπλοκ με τα μελάνια και τα χρώματα. Τότε γίνονται τα πορτρέτα του γιού της Πάνου Εγγονόπουλου, του Άρη Κωνσταντινίδη ενώ διορθώνει το βιβλίο του «Αμαρτωλοί και Κλέφτες», του Άλκη Πιεράκου, του Κορνήλιου Καστοριάδη, της Νάτας Μελά σε πολλές διαφορετικές στιγμές, του Ρωμαίου Ζουλούμη, του Αλέκου Λεβίδη και πάρα πολλών άλλων φίλων και γνωστών της. Σε ένα ταξίδι στο Παρίσι το 1977 σχεδιάζει με μελάνι σε χαρτί μέσα στο εργαστήριο του Άλκη Πιεράκου, από όπου βλέπουμε στην έκθεση 3 σχέδια του γυμνού γυναικείου μοντέλου. Στη συνέχεια βλέπουμε και πολλά σχέδια από ταξίδια στα ελληνικά νησιά, αλλά και στη Νέα Υόρκη, στη Τζαμάικα. Τέλος, εκτίθενται μια σειρά έργων με αντίγραφα βυζαντινών εικόνων, με συνθέσεις από θέματα μυθολογικά, τον Μυστικό Δείπνο, την Γέννηση και τον διαμοιρασμό των ιματίων. Επίσης βλέπουμε ακουαρέλες με εικόνες μέσα από το σπίτι, βλέπουμε γλάστρες, βιβλιοθήκες, το πιάνο. Μέσα από τη ζωγραφική της Νέλλης Ανδρικοπούλου βγαίνουν και στέκουν ζωντανές γύρω εικόνες από πολλές εποχές, πολλούς ανθρώπους και τόπους. Είναι η εικονογραφημένη περιήγηση στην ιστορία ενός ανθρώπου αλλά ταυτόχρονα και ενός δυναμικού και ζωντανού κόσμου της τέχνης.

Νέλλη Ανδρικοπούλου, Το ταξίδι του Ματαρόα, 1945, βιβλιοπωλείον της Εστίας 2 Αλέξανδρου Ξύδη, Προτάσεις για την Ιστορία της Νεοελληνικής Τέχνης, Ολκός 3 Σπύρος Μοσχονάς, Επί τα ίχνη της Νέλλης Ανδρικοπούλου, ΜΙΕΤ 1

Η Άννα Φιλίνη είναι εικαστικός

ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΩΡΑ ΓΡΑΦΟΝΤΑΙ

Η επόμενη μέρα Όλοι ενδιαφέρονται για την επόμενη μέρα των εκλογών τα κόμματα οι πολιτικοί τα λαμόγια οι κλέφτες τα συνδικάτα οι μιζαδόροι οι καναλάρχες οι σταβλάρχες οι διαπλεκόμενοι οι αναπλεκόμενοι οι γκόμενες οι γκόμενοι οι καταφρονεμένοι οι αφορισμένοι οι φυλακισμένοι οι Βρυξέλλες η Μόσχα η Ουάσινγκτον το Βερολίνο το Πεκίνο όλοι κάπου κάτι έχουν επενδύσει και θέλουν να δουν άμεση επιστροφή κεφαλαίου το άθροισμα της επόμενης μέρας ισούται με τις ελάχιστες προσδοκίες ενός πόπολο αφημένου στη μοίρα του μιας υπόσχεσης που έγινε άφαντη ενός χάσματος μεταξύ εχόντων και μη εχόντων που χασμουριέται μιας απόστασης μεταξύ πλούσιων και φτωχών που μεγαλώνει ενός καναπέ που έσπασε απ’ το βάρος των λανθασμένων δημοσκοπήσεων μιας έκρηξης οργής που δεν άντεξε το κύμα των υποχωρήσεων μιας ελπίδας για αλλαγή μέσα απ’ τα σαράντα κύματα των αμφισβητήσεων Ντίνος Σιώτης

42

Η ΑΥΓΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

8

ΜΝΗΜΗ ΕΡΝΕΣΤΟ ΛΑΚΛΑΟΥ

Ριζοσπαστική δημοκρατία και συλλογικά κινήματα σήμερα Προδημοσίευση από τον τόμο που θα κυκλοφορήσει σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Ashgate, στα αγγλικά. ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΑΤΣΑΜΠΕΚΗ

Η διαμάχη γύρω από μια πολιτική έννοια είναι αυτό που την καθιστά ουσιωδώς πολιτική... και όχι το γεγονός ότι έχει πολλαπλά νοήματα. Ο πολιτικός αγώνας είναι επίσης ένας αγώνας για την οικειοποίηση των λέξεων. (Ζακ Ρανσιέρ)

Το δημοκρατικό υποκείμενο και οι αμφισημίες του: προς έναν «πληθυντικό λαό»; Αν κανείς συλλάβει την έννοια του «λαού» ως δυνητικού υποκειμένου της πολιτικής αλλαγής, το οποίο δεν φέρει προκαθορισμένα περιεχόμενα, και το οποίο συνιστά κεντρικό σημαίνον σε μια πολιτική διαδικασία που αποτελεί αποκρυστάλλωση μιας λογικής του πολιτικού ανάμεσα σε άλλες, τότε δε θα δυσκολευτούμε ιδιαίτερα να αναγνωρίσουμε αυτήν ακριβώς τη λογική στην περίπτωση των «αγανακτισμένων». Ο λαός ως υποκείμενο, όπως υποστηρίζουν ο Ερνέστο Λακλάου και ο Ζακ Ρανσιέρ, αναδύεται όταν ένα μερικό υποκείμενο αξιώνει το ρόλο του καθολικού, θέτοντας τον εαυτό απέναντι σε έναν κοινό Άλλο. Αυτό, θα πρέπει να τονιστεί, δεν σημαίνει πως σε τούτη την διαλεκτική μεταξύ μερικού και καθολικού, η ετερογένεια απωθείται και απορροφάται σε μια απόλυτη ενότητα. Με τα λόγια του Σάιμον Κρίτσλεϊ, ο λαός δεν είναι «η έκφραση μιας εθνικής ουσίας, η υποθετική ενότητα μιας φυλής, οι πολίτες ενός έθνους-κράτους, τα μέλη μιας ιδιαίτερης τάξης όπως το προλεταριάτο, ή και τα μέλη μιας ιδιαίτερης κοινότητας που ορίζεται με βάση τη θρησκεία, την εθνικότητα ή οτιδήποτε άλλο. Ο λαός δεν μπορεί να καθοριστεί κοινωνικά και να αστυνομευθεί με εδαφικούς όρους».1 Σε αυτό το πλαίσιο, το πλήθος [των «αγανακτισμένων»] στην Αθήνα, όπως και τα συγκαιρινά του πλήθη αλλού, αξίωνε την εκπροσώπηση ολόκληρης της κοινότητας, αντηχώντας παρόμοιες κινητοποιήσεις που προηγήθηκαν ή ακολούθησαν: «είμαστε το 99%» υποστήριζαν οι διαδηλωτές στις ΗΠΑ, «είμαστε ο λαός» άκουγε κανείς στους «αγανακτισμένους», «είμαστε ένα, είμαστε ένα», τραγούδαγαν συχνά οι χιλιάδες Αιγύπτιοι στην πλατεία Ταχρίρ, κ.ο.κ. Το ζήτημα κλειδί λοιπόν εδώ είναι η αξίωση της εκπροσώπησης ολόκληρης της κοινότητας, που συνιστά την «καθολική στιγμή» του λαού και όχι την (ούτως ή άλλως αδύνατη) ενότητά του. Αυτό που προτείνουν οι Μάικλ Χαρντ και Αντόνιο Νέγκρι σχετικά με το «πλήθος», βρίσκει εδώ την τέλεια εφαρμογή του και στον λαό: [ο λαός] «πρέπει να κατανοηθεί... όχι ως είναι [being] αλλά ως γίγνεσθαι [making] - ή καλύτερα, ως ένα είναι το οποίο δεν είναι παγιωμένο ή στατικό αλλά συνεχώς μεταμορφώνεται, εμπλουτίζεται, συγκροτείται από μια διαδικασία του γίγνεσθαι».2 Συνεπώς, ο σκοπός ενός υποκειμένου όπως ο «λαός» δεν έγκειται απαραίτητα στο να «γίνει κράτος», όπως θα το έθετε ο Αντόνιο Γκράμσι με παραδοσιακούς ηγεμονικούς όρους, ούτε όμως θα προϋπέθετε απαραίτητα και έναν «δημιουργό» έξω από τον ίδιο του τον εαυτό. Ο σκοπός του θα γινόταν καλύτερα κατανοητός ως η προσπάθεια να συγκροτηθεί ως (επισφαλές και προσωρινό) καθολικό υποκείμενο, ως υποκείμενο αλλαγής. Και εφόσον κάθε αντιπροσώπευση είναι εν τέλει ανεπαρκής, και κάθε τάξη [order] προσωρινή και επισφαλής, ένας «λαός» δε μπορεί ποτέ να είναι ένας, ενώ παραμένει πά-

ντοτε έκθετος σε προκλήσεις, τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές. Η ανάδυση οποιουδήποτε «λαού» αποτελεί αξερίζωτη δυνατότητα, και η ανοιχτότητα του κοινωνικού πεδίου σε τέτοιες αναδύσεις συνιστά κρίσιμο συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας. Η στρατηγική της απόρριψης του λαού, ή της αντιπαράθεσής του με κάποιο άλλο υποκείμενο, το οποίο υποτίθεται πως τον έχει πλέον αντικαταστήσει και είναι το μόνο επαρκές δημοκρατικό υποκείμενο, το μόνο ικανό να πραγματώσει με τρόπο απόλυτο την δημοκρατία, θυμίζει μπρεχτιανή ειρωνεία, σύμφωνα με την οποία η πραγματικότητα πρέπει να τεθεί στην προκρούστεια κλίνη, ώστε να ταιριάξει με την θεωρία. Σε μια περίοδο που συναντάμε μια πληθώρα κινημάτων ανά την υφήλιο, από την Αίγυπτο ως την Ισπανία και από την Ελλάδα ως τις ΗΠΑ, τα οποία δρουν στο όνομα του «λαού», ως μερικότητες που αξιώνουν το ρόλο ενός καθολικού υποκειμένου, επιτελώντας δηλαδή μια ριζοσπαστική πράξη αντιπροσώπευσης, ακούμε πως ο λαός είναι νεκρός, ότι η αντιπροσώπευση έχει ξεπεραστεί και είναι αντιπαραγωγική για την δημοκρατία, και ότι τώρα πρέπει να συλλάβουμε τη ριζοσπαστική δημοκρατική πολιτική με τους όρους ενός εμμενούς [immanent] πλήθους ενάντια στην Αυτοκρατορία. Από την άλλη, ωστόσο, δε μπορούμε και να απορρίψουμε το πλήθος ως ανεπαρκές και πολιτικά αμελητέο, εν συγκρίσει με τον λαό. Αφού η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα δύο υποκείμενα όχι μόνο είναι θολή, αλλά και δυνητικά αντιπαραγωγική στην προσπάθειά μας να συλλάβουμε και να αναλύσουμε θεωρη-

τικά τη δημοκρατική δράση πέρα από περιοριστικούς δυισμούς. Το δημοκρατικό υποκείμενο δε μπορεί να αναχθεί σε έναν και μοναδικό όρο που του αποδίδει εκ των προτέρων συγκεκριμένα περιεχόμενα. Εδώ συναντάμε ακόμα ένα από τα πλεονεκτήματα στην σύλληψη «‘του λαού’ ως ουσιωδώς πολιτικού, που έγκειται στο γεγονός ότι τα χαρακτηριστικά του όρου αυτού αντανακλούν και την ενδεχομενικότητα της ίδιας της πολιτικής».3 «Ο λαός» δε συνιστά συμπαγή έννοια, αλλά έννοια που την διαπερνά μια καταστατική πολυσημία [constitutive polysemy], μια αξερίζωτη αμφισημία που παραπέμπει επίσης στην καταστατική του ανοιχτότητα ως υποκειμένου και στις αναπόδραστες εσωτερικές του εντάσεις. Θεωρητικοί όπως ο Τζόρτζιο Αγκάμπεν, ο Ζακ Ρανσιέρ ή η Μάργκαρετ Κάνοβαν, συγκλίνουν σε τούτη την άποψη, αναγνωρίζοντας αυτό το εσωτερικό ρήγμα. Ο «λαός» θεωρείται ταυτόχρονα ως μέρος και όλον, μέσα και έξω, ήδη παρών αλλά και εν τω γίγνεσθαι. [...] Έτσι, ο λαός συγκροτεί μια «μερική [και] πολιτικά κατασκευασμένη καθολικότητα»,4 έκθετη σε προκλήσεις και πάντα επισφαλή αλλά ταυτόχρονα ικανή για το καλύτερο και για το χειρότερο. Και γι’ αυτό μπορεί καλύτερα να ενσαρκώσει τη δημοκρατική δράση, αφού δεν οδηγεί ούτε στην απάθεια ούτε στην έξοδο. Ο πολιτικός προσανατολισμός του λαού είναι αποτέλεσμα διαρκών αγώνων, ηγεμονικών ή μη-ηγεμονικών πρακτικών, συναισθηματικής επένδυσης σε κοινούς σκοπούς που δίνουν νόημα και προσανατολισμό στις επιδιώξεις του. Είναι ένα υποκείμενο/μια έννοια που μας καλεί να δράσουμε εδώ και τώρα. Σε αυτό το πλαίσιο θα είχε νόημα η εισαγωγή της έννοιας του «πληθυντικού λαού» [multitudinous people], ώστε να σημάνουμε την αναπόδραστη ολίσθηση μεταξύ λαού και πλήθους, κάτι που βεβαίως ήδη εμπεριέχεται στην έννοια του «λαού». Ο λαός συνιστά περισσότερο ένα πολιτικό υποκείμενο-ως-δυνατότητα και όχι μια συμπαγή οντότητα με προκαθορισμένα διιστορικά περιεχόμενα και σκοπούς. Το πλήθος, ως νέα εννοιολόγηση της δημοκρατικής δράσης, προκαλεί και εμπλουτίζει την δημοκρατική ιδέα του «λαού», δίνοντας έμφαση σε νέες μορφές δημιουργίας από κοινού και πολιτικής σε μια εποχή που κυριαρχείται από την βιοπολιτική παραγωγή. Οι πληθυντικές στιγμές του λαού μπορούν να αποτελούν μια διαρκή εσωτερική πρόκληση, που αποτρέπουν την σύμπτυξή του σε ένα απόλυτο και αποκλειστικό [exclusivist] ένα. Έτσι, γίνεται κατανοητός ως ένα δυνητικό υποκείμενο το οποίο μπορεί να προκύψει υπό ποικίλες συνθήκες και με απρόβλεπτους τρόπους. Δε δύναται δηλαδή να προκύψει αυτόματα/αυθόρμητα, αφού συνιστά διαρκές πολιτικό σχέδιο και αποτέλεσμα μιας διαδικασίας συνάρθρωσης [articulation]· συγκροτείται ως μια «διασπαστική δύναμη» [disruptive force] που διαρρηγνύει την συνήθη ροή της πολιτικής [politics as usual]. Είναι έτσι μια πάντα παρούσα δυνατότητα που εμπεριέχει την αμφισβήτησή της, αφού είναι ανοιχτή στην αποσταθεροποίησή της από εσωτερικά ή εξωτερικά στοιχεία που ενδέχεται να επικαλεστούν εκ νέου το όνομα «του λαού» και το ίσο μέρος που τους αναλογεί, προωθώντας έτσι έναν διηνεκή αγώνα για μια δημοκρατία με την ντεριντιανή έννοια: μια δημοκρατία που πάντα θα έρχεται. Σάιμον Κρίτσλεϊ, Ζητώντας το άπειρο, μτφρ. Αλ. Κιουπκιολής, Εκκρεμές, Αθήνα 2012, σ. 164.

2 Hardt and Negri 2009: 173.

3 M. Canovan (2005), The People, Cambridge: Polity, σ. 140.

4 Laclau (2005), On Populist Reason, London: Verso, σ. 240.

1

Ο ζωγράφος του Μαΐου είναι ο Νίκος Ιαβάτσο

Ο Γιώργος Κατσαμπέκης είναι υπ. δρ του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

43

AYTOΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ

Γ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ

υποψήφιος δήμαρχος Φιλαδέλφειας - Χαλκηδόνας:

υποψήφιος δήμαρχος Αγ. Παρασκευής:

«Όχι» στο σύστημα της διαπλοκής Στον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών στη Φιλαδέλφεια - Χαλκηδόνα βρέθηκαν ο Αρ. Βασιλόπουλος και η Δύναμη Πολιτών, που συγκέντρωσε 18,32% στον α’ γύρο. Αντίπαλός του ο Λ. Γεωργαμλής, που έλαβε 17,97%. Είστε αισιόδοξοι για τον β’ γύρο των δημοτικών εκλογών; Ποιο είναι το κλίμα στη Φιλαδέλφεια και τη Χαλκηδόνα για τον συνδυασμό σας; Είμαστε αισιόδοξοι γιατί ακόμη και αυτοί που δεν μας ψήφισαν αναγνωρίζουν την εντιμότητά μας και το γεγονός ότι δώσαμε έναν προεκλογικό αγώνα στηριγμένο σε προγραμματικές θέσεις που προσπαθούν να δώσουν λύσεις στα προβλήματα της πόλης και των κατοίκων της. Είμαστε ακόμη πιο αισιόδοξοι από τη στιγμή που την ερχόμενη Κυριακή αντίπαλός μας είναι η παράταξη του κ. Τομπούλογλου, τον οποίο διαδέχθηκε ως επικεφαλής ο κ. Γεωργαμλής, διατηρώντας άθικτο τον πυρήνα των συνεργατών του, με ό,τι αυτό σημαίνει για την πόλη μας. Έχετε λάβει την επίσημη στήριξη κάποιου από τους συνδυασμούς που δεν πέρασαν στον β’ γύρο; Πώς απευθύνεστε στους ψηφοφόρους που στήριξαν αυτούς τους συνδυασμούς;

Στην πόλη μας επιχειρείται να εγκαθιδρυθεί και να πάρει τη ρεβάνς ένα οργανωμένο σύστημα διαπλοκής, διαφθοράς, μίζας και ρουσφετιού. Για να αποτραπεί αυτό απαιτείται ένα ευρύ προοδευτικό και δημοκρατικό μέτωπο μέσα στην πόλη. Οι υπόλοιποι συνδυασμοί στην πλειοψηφία τους κατανοούν ότι το διακύβευμα αυτών των εκλογών είναι πολύ σοβαρό για να αφεθεί η πόλη στα χέρια ανθρώπων που εξέθεσαν την πόλη μας στο πανελλήνιο και δεν έχουν κάνει ακόμη καμία αυτοκριτική. Δεν αναμένουμε ότι κάποιος συνδυασμός θα δηλώσει επίσημη στήριξη σε κάποιον από τους δύο «μονομάχους», προσδοκούμε όμως ότι οι περισσότεροι ψηφοφόροι τους θα μας στηρίξουν. Η ΑΕΚ και το γήπεδό της, όπως φαίνεται, αποτελούν ένα σημαντικό θέμα του προεκλογικού αγώνα. Είναι ο αντίπαλός σας «πιο ΑΕΚ» από εσάς; Το γήπεδο είναι μία υπόθεση που δίκαια βασανίζει τους οπαδούς της ΑΕΚ από το 2003, γι’ αυτό και εμείς δηλώσαμε και ψηφίσαμε στο Δημοτικό Συμβούλιο υπέρ της επιστροφής της ΑΕΚ στην ιστορική της έδρα. Δυστυχώς, από τη Δευτέρα είναι σε εξέλιξη μία οργανωμένη εκστρατεία διαστρέβλωσης των θέσεών μας προκειμένου οι εκλογές να μετατραπούν σε δημοψήφισμα υπέρ ή κατά του γηπέδου, τοποθετώντας εμάς στο

Μια μεγάλη ευκαιρία να ανατρέψουν τη διοίκηση του απερχόμενο δημάρχου Β. Ζορμπά έχουν ο Γ. Σταθόπουλος κι η Νίκη των Πολιτών. Ο συνδυασμός του Β. Ζορμπά έλαβε 34,46%, ενώ αυτός του Γ. Σταθόπουλου 29,7%. «κατά», με προφανείς σκοπιμότητες. Πίσω από αυτή την τεχνητή και επικίνδυνη πόλωση κρύβονται τα πραγματικά διακυβεύματα των εκλογών, τα οποία έχουμε την εμπιστοσύνη ότι ο δημοκρατικός λαός της ΑΕΚ και της πόλης μας θα κατανοήσει. Γι’ αυτό και ελπίζουμε ότι δεν θα επιτρέψει να τον αξιοποιήσουν ως «δούρειο ίππο» για την εξυπηρέτηση αλλότριων συμφερόντων, όπως δυστυχώς είδαμε να γίνεται στον Πειραιά και στον Βόλο. Η ΑΕΚ είναι στην ψυχή της πόλης μας. Η διαφορά μας με τον κ. Γεωργαμλή είναι ότι εμείς βλέπουμε την ΑΕΚ μέσα από τα μάτια της πόλης, ενώ αυτός βλέπει την πόλη μόνο μέσα από τα μάτια της ΑΕΚ, κρύβοντας την έλλειψη θέσεων σε όλα τα υπόλοιπα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την πόλη μας.

«Λέμε τέρμα στην παρακμή» Την Κυριακή οι ψηφοφόροι στου Ζωγράφου καλούνται να αποφασίσουν αν η πόλη μας θα αλλάξει σελίδα πηγαίνοντας μπροστά με την παράταξης μας ή πίσω στις μέρες της δημαρχίας Καζάκου μέσω του κ. Αγγελόπουλου. Ο κ. Αγγελόπουλος -εκλεκτός του κ. Καζάκου- επαίρεται ότι μετέχει στον κεντρικό πολιτικό σχεδιασμό της κυβερνητικής πολιτικής και μας καταθέτει -αν και ο ίδιος δηλώνει ανεξάρτητος- την προϋπηρεσία του ως υποψήφιος βουλευτής της Ν.Δ. και τ. αντιδήμαρχος Πειραιά. Μας δηλώνει δε ότι «μετά το σοκ του Μνημονίου, ήρθε η ώρα εμείς οι πολίτες να πάρουμε τις τύχες του δήμου μας στα δικά μας χέρια». Εμείς πιστεύουμε ότι οι Ζωγραφιώτες που έχουν ζήσει τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής δεν θα επιτρέψουν αυτή τη παρακμή. Δεν θα τρέχουμε ποτέ πια να γλιτώσουμε τα πάρκα και τις πλατείες της πόλης μας, τη Βίλα Ζωγράφου, από τα κερδοσκοπικά συμφέροντα με τα οποία συμπορεύουν ο κύριος Αγγελόπουλος.

Δεν θα επιτρέψουμε να ξεπουληθούν η περιουσία και οι υπηρεσίες του δήμου στους ομίλους συμφερόντων που καραδοκούν να μας «αναπτύξουν». Τι σημαίνει για τους πολίτες ένας δήμος με τις ανάγκες της κοινωνίας στο επίκεντρο της πολιτικής; Όπως σας είπα, εμείς θέλουμε να αλλάξουμε σελίδα και να προχωρήσουμε μπροστά -να δώσουμε πνοή στη πόλη μας με αξιοπρέπεια, αλληλεγγύη και συμμετοχή. Θέλουμε έναν δήμο δίπλα στους πολίτες, δημοκρατικό, ανοικτό, με θεσμούς συμμετοχής των πολιτών, που να λειτουργεί με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα. Ταυτόχρονα μας ενδιαφέρει να αναδείξουμε την ταυτότητα της πόλης μας, ως πανεπιστημιούπολης - πόλης των γραμμάτων, του πολιτισμού και της νέα γενιάς. Αναδεικνύοντας αυτή την ξεχωριστή ταυτότητά της συμβάλλουμε στην ποιότητα της καθημερινής μας ζωής και στην ανάπτυξη της. Στόχος μας επίσης είναι η αναβάθμιση και η δημιουργία χώρων πρασίνου σε όλους τους ελεύθερους χώρους της πόλης μας, στο πάρκο Ιλισίων 17,5 στρ., στη βίλα Ζω-

Η Νίκη των Πολιτών Αγ. Παρασκευής είναι παρούσα στις δημοτικές εκλογές εδώ και χρόνια. Πρώτη φορά όμως περνάτε στον β’ γύρο. Αισθάνεστε ότι αυτήν την φορά οι πολίτες θα σας αναθέσουν τη διοίκηση του δήμου; Η Νίκη των Πολιτών Αγ. Παρασκευής έχει μεγάλη ιστορία στα αυτοδιοικητικά πεπραγμένα της πόλης μας. Ήταν και είναι μια ευρεία συσπείρωση πολιτών από πολλές παρατάξεις και κόμματα, πολιτών από τα κινήματα και τους κοινωνικούς αγώνες της Αγ. Παρασκευής. Η συμμετοχή μας στο Δημοτικό Συμβούλιο, αλλά κυρίως στους χώρους που ζει και αγωνίζεται η πόλη, επιβραβεύεται συνεχώς. Έτσι φτάσαμε στον δεύτερο γύρο και υπάρχουν πολλά μηνύματα ότι εμείς θα είμαστε οι τελικοί νικητές της Κυριακής 25/5. Οι πολίτες ξέρουν να κρίνουν πολιτικές αυτοδιοικητικές διαδρομές, αφοσίωση, ανιδιοτέλεια και καθημερινή παρουσία στα προβλήματα και τους αγώνες της Αγ. Παρασκευής. Υπάρχει κλίμα αλλαγής στην Αγ. Παρασκευή; Η μικρή διαφορά από τον συνδυασμό του απερχόμενου δημάρχου σας προκαλεί αισιοδοξία;

ΤΙΝΑ ΚΑΦΑΤΣΑΚΗ υποψήφια δήμαρχος Ζωγράφου: Τι έχουν να επιλέξουν οι πολίτες του Ζωγράφου στον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών;

Με σχέδιο για το αύριο

γράφου, στο Πάρκο στο Γουδή.

σας;

Ποια θα είναι η επόμενη μέρα για την πόλη σε περίπτωση νίκης

Άμεση και βασική μας προτεραιότητα αποτελεί η απόκρουση των συνεπειών της κρίσης και οι ανθρώπινες ανάγκες, να κινητοποιήσουμε τις δυνάμεις της κοινωνίας και να οργανώσουμε δίκτυο κοινωνικών δομών και υπηρεσιών του Δήμου, ώστε να μην επιτρέψουμε να υπάρχουν στον Δήμο Ζωγράφου άνθρωποι άστεγοι, νοικοκυριά χωρίς ρεύμα, άνθρωποι χωρίς ένα πιάτο φαγητό, συμπολίτες μας χωρίς τη στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική φροντίδα και παιδιά χωρίς εκπαιδευτική υποστήριξη.

Υπάρχει διάχυτη δυσαρέσκεια για τα πεπραγμένα της απερχόμενης δημοτικής αρχής. Αν εξαιρέσουμε δύο έργα ΕΣΠΑ, δηλαδή μια πολύ μικρή απορρόφηση σε σχέση με άλλους δήμους, δεν έχουν να παρουσιάσουν έργο. Ο δήμαρχος έχει διχάσει απαξιώνοντας φορείς (π.χ. Ένωση Συλλόγων Γονέων κ.ά.) και προσωπικότητες της πόλης, υπήρξε απεργοσπάστης στη μεγάλη απεργία της Αυτοδιοίκησης (Σεπτέμβριος 2012), επικροτούσε την είσοδο των ΜΑΤ στην ΕΡΤ, έχει αρνηθεί συνεργασία με τα Δίκτυα Αλληλεγγύης, δεν πρόσθεσε κανένα νέο ελεύθερο ή αθλητικό χώρο και γενικότερα λειτούργησε χωρίς σχέδιο και προοπτική. Οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι το μέλλον της Αγ. Παρασκευής δεν επιτρέπεται να παραμείνει στα χέρια της σημερινής δημοτικής αρχής. Εκτιμάτε ότι οι ψηφοφόροι των συνδυασμών που αποκλείστηκαν από τον β’ γύρο θα ενισχύσουν τον συνδυασμό σας; Οι ψηφοφόροι των συνδυασμών της αντιπολίτευσης αποτελούν τη μεγάλη πλειοψηφία που καταψήφισε τον απερχόμενο δήμαρχο. Έχουν νουν και γνώση. Επί 3,5 χρόνια όλοι οι επικεφαλής των συνδυασμών αυτών κατακεραύνωναν τη δημοτική αρχή Ζορμπά για θέματα δημοκρατίας, διορισμό συγγενών, απ’ ευθείας αναθέσεις, «έργα» τελευταίας στιγμής, προσωπικές εμπρηστικές τοποθετήσεις και απειλές για δικαστήρια εναντίον του προηγούμενου δημάρχου, αδυναμία παραγωγής έργου και πολλά άλλα. Οι ψηφοφόροι των άλλων συνδυασμών ξέρουν ποιοι έχουν σχέδιο και όραμα για το αύριο της Αγ. Παρασκευής και θα στηρίξουν πλειοψηφικά τον συνδυασμό μας.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

44

AYTOΔΙΟΙΚΗΣΗ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΑΤΩΠΟΔΗΣ υποψήφιος δήμαρχος βύρωνα:

ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ, ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ:

Άνεμος αλλαγής Ποιο είναι το διακύβευμα αυτής της Κυριακής για τους πολίτες του Βύρωνα; Οι Βυρωνιώτες και οι Βυρωνιώτισσες την προηγούμενη Κυριακή κατά 75% ψήφισαν αλλαγή στη διοίκηση του δήμου και έφεραν την παράταξή μας στον δεύτερο γύρο ως βασικό διεκδικητή του δήμου. Καταδίκασαν τις μνημονιακής έμπνευσης πολιτικές, την αδιαφάνεια, την κακοδιοίκηση και τα ρουσφέτια της απερχόμενης δημοτικής αρχής Γώγου - Χαρδαλιά, που έχουν φέρει τον δήμο σε δύσκολη οικονομική κατάσταση. Το μεγάλο διακύβευμα της επόμενης Κυριακής είναι αν θα παραμείνει στην διοίκηση του Δήμου η ομάδα που ευθύνεται για όλα τα παραπάνω ή αν θα φυσήξει άνεμος αλλαγής και η διαφάνεια, η δημοκρατία και η συμμετοχή θα περάσουν τις πύλες του δημαρχείου. Οι Βυρωνιώτες και οι Βυρωνιώτισσες την Κυριακή 25 Μαΐου θα δώσουν ηχηρή απάντηση στο ψευδοδίλημμα του κ.

Γώγου και θα «ρισκάρουν» αλλαγή πολιτικής δίνοντάς μας την πρωτιά. Γιατί να επιλέξουν οι πολίτες τη Στάση Βύρωνα; Με τη Δημοτική Πρωτοβουλία Στάση Βύρωνα στο τιμόνι του δήμου οι πολίτες θα μπορούν να ζουν για όλη τους τη ζωή σε μια πόλη όπου θα μπορούν να κυκλοφορούν και να περπατούν άνετα οι ηλικιωμένοι, οι μανάδες με τα παιδικά καροτσάκια, οι δημότες μας με κινητικά προβλήματα. Θα αγωνιστούμε για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής για όλους χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς, για τη βελτίωση του πολεοδομικού ιστού και του περιβάλλοντος. Ποια θα είναι η βασική προτεραιότητα για τη δημοτική σας αρχή; Πρώτη μας προτεραιότητα η στήριξη των δομών κοινωνικής πολιτικής: όλα τα παιδιά

στους παιδικούς σταθμούς χωρίς ρουσφετολογικούς μηχανισμούς, το Κέντρο Υγείας με μόνιμο προσωπικό για να λειτουργεί όλο το εικοσιτετράωρο, έμπρακτη στήριξη των ΚΑΠΗ του Βύρωνα. Ταυτόχρονα θα στηρίξουμε με όλες τι δυνάμεις μας τα δίκτυα αλληλεγγύης και τις εθελοντικές ομάδες. Δεύτερη προτεραιότητα η διοίκηση του δήμου με διαφάνεια, όπου όλα τα οικονομικά στοιχεία θα είναι σε δημόσια θέα, και η δημοκρατική αντιπροσώπευση στα νομικά πρόσωπα και τις επιτροπές του δήμου. Τρίτη προτεραιότητά μας η συντήρηση όλων των εγκαταστάσεων και υποδομών: σχολικά κτήρια, παιδικοί σταθμοί, αθλητικές εγκαταστάσεις, πλατείες, παιδικές χαρές, δρόμους και πεζοδρόμια. Είναι ώρα να κλείσουν οι πληγές στο κορμί της πόλης μας. Τέλος θα υπερασπιστούμε τη δουλειά και το εισόδημα των εργαζομένων του δήμου διεκδικώντας οικονομικούς πόρους και νέο ειδικευμένο προσωπικό.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ υποψήφιος δήμαρχος Λάρισας:

Μπορούμε να ενώσουμε τη Λάρισα «Το κάλεσμα της Συμπαράταξης Λαρισαίων είναι πανδημοκρατικό και απευθύνεται σε όλες τις Λαρισαίες και τους Λαρισαίους» τονίζει ο υποψήφιος δήμαρχος Λάρισας, Απόστολος Καλογιάννης, ενόψει του δεύτερου γύρου των δημοτικών εκλογών. Σε περίπτωση που κερδίσετε τον δήμο, ποιες θα είναι οι πρώτες προτάσεις που θα υλοποιήσετε από το πρόγραμμά σας; Την ώρα που η κοινωνία έχει βυθιστεί στην απόγνωση και την ανασφάλεια, το πρώτο μέλημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενός μεγάλου δήμου όπως αυτός της Λάρισας, θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής αυτής κρίσης. Άρα, λοιπόν, η πρώτη και κύρια επιλογή μας θα είναι να δημιουργήσουμε έναν δήμο «ασπίδα» για τους πιο αδύναμους. Στη Λάρισα δραστηριοποιούνται πολλοί φορείς και συλλογικότητες, που προσφέρουν σημαντικότατο έργο. Μαζί με τον δήμο θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ένα δίχτυ προστασίας για τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας. Θέλουμε να σταθούμε δίπλα στους συμπολίτες που απογοη-

τεύονται, οργίζονται σηκώνουν τα βάρη της κρίσης. Θέλουμε την πόλη μας ανθρώπινη και τον δήμο μας δήμο της διαφάνειας, της συμμετοχής και του ελέγχου των πολιτών, της κοινωνικής πολιτικής και αλληλεγγύης. Και είμαστε έτοιμοι να στηριχθούμε στο τρίπτυχο λογοδοσία - διαφάνεια συλλογική λειτουργία. Σε ποιους απευθύνεστε να σας στηρίξουν ώστε να κερδίσετε τη μάχη του δεύτερου γύρου; Το κάλεσμα της Συμπαράταξης Λαρισαίων είναι πανδημοκρατικό και απευθύνεται σε όλες τις Λαρισαίες και τους Λαρισαίους. Ουσιαστικά θεωρούμε ως βάση μας όλο τον δημοκρατικό, προοδευτικό κόσμο της πόλης, ανθρώπους με ανοιχτή σκέψη και πολλή αγάπη για την πόλη. Είμαστε, εξάλλου, η μόνη δημοτική παράταξη που από τη γένεσή της

έδειξε έμπρακτα ότι ενώνει τους πολίτες και τις δυνάμεις της τοπικής κοινωνίας, ανεξάρτητα από κομματική προέλευση, στον αγώνα για την υπεράσπιση και του δήμου μας και της ζωής του καθενός μας. Η αποχή είναι ο μεγαλύτερος νικητής της προηγούμενης Κυριακής. Τι θα λέγατε σε κάποιον ώστε να τον προτρέψετε να πάει να ψηφίσει; Σε όλους τους συμπολίτες μου θα ήθελα να θυμίσω ότι την Κυριακή δίνουμε μια πραγματική μάχη για την πόλη μας και τις ζωές μας. Το αποτέλεσμα της Κυριακής θα κρίνει τη ζωή όλων μας για τα επόμενα πέντε χρόνια, όχι απλά τον επόμενο διαχειριστή του δήμου. Ψηφίζουμε για το μέλλον με γνώμονα τα συμφέροντα του δήμου και της κοινωνίας και όχι των επιτηδείων που βλέπουν τον δημαρχικό θώκο ως ευκαιρία γα προσωπικό όφελος και προβολή. Χρειάζεται η συμμετοχή όλων μας ώστε επιτέλους να γίνει η πραγματική ανατροπή που έχει ανάγκη ο δήμος μας.

Πρώτη φορά Αριστερά ΤΗΣ ΠΕΤΗΣ ΠΕΡΚΑ*

Από το βράδυ της Κυριακής, οι ακομμάτιστοι έβγαλαν τη μεταμφίεση της ουδετερότητας, οι λευκοί έγιναν γαλάζιοι και πράσινοι. Σφιχταγκαλιασμένα τα κόμματα της συγκυβέρνησης έσπευσαν να ερμηνεύσουν το εκλογικό αποτέλεσμα ως ήττα του ΣΥΡΙΖΑ και απόρριψη του αιτήματος για ανατροπή των Μνημονίων. Η κυβέρνηση παίζει τα ρέστα της. Αφού πρώτα με τις διατάξεις της ουσιαστικά απέκλεισε τους ετεροδημότες από τη δυνατότητα συμμετοχής στις αυτοδιοικητικές εκλογές (σ.σ.: ενώ στις ευρωεκλογές ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους, στις αυτοδιοικητικές εκλογές ψηφίζουν στον δήμο στα μητρώα του οποίου είναι εγγεγραμμένοι) και δεν μπήκε στη διαδικασία να βρει ρύθμιση για τα διόδια, πανηγύρισε ένα αποτέλεσμα το οποίο με μεγάλο κόπο είχε στήσει η ίδια. Ωστόσο, την ώρα που ο υπουργός Υγείας όλος χαρά μάς μίλαγε για την ήττα του κινήματος κατά της εξόρυξης χρυσού και συνέχαιρε τον τοπικό άρχοντα της διαπλοκής Χρήστο Πάχτα, ο λαός του Δήμου Αριστοτέλη άλλαξε σελίδα. Η αντίσταση, η καθημερινή πρακτική της αλληλεγγύης, του αγώνα και της συλλογικότητας έφτασε ένα βήμα παραπέρα. Ενάντια στα οργανωμένα συμφέροντα, την τρομοκρατία, τον εκφοβισμό, τη βία, ο αγώνας τον πολιτών αποτυπώθηκε στην κάλπη και έκανε την επόμενη μέρα να είναι καλύτερη από την προηγούμενη. Μια πρώτη νίκη του κινήματος, στον δρόμο προς την οριστική. Η Χαλκιδική, μια μικρή Ελλάδα, όπου στο όνομα μιας ανάπτυξης που σημαίνει καταστροφή για τους πολλούς, κέρδη για τους λίγους, τα τελευταία χρόνια το κράτος μεταμορφώθηκε σε σωματοφύλακα ιδιωτικών συμφερόντων και προστάτη της διαπλοκής. Η μικρή αυτή Ελλάδα έζησε την κατάργηση του κράτους δικαίου, έγινε πειραματόζωο της πιο ακραίας καταστολής, της πιο χυδαίας συνεργασίας κράτους και κεφαλαίου. Η Χαλκιδική, η μικρή αυτή Ελλάδα, είναι το ζωντανό παράδειγμα πως η συλλογικότητα, οι αγώνες, η δημοκρατία μπορούν να νικήσουν το σκοτάδι και να κερδίσουν τις μικρές και τις μεγάλες μάχες για ζωή, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια. Την Κυριακή δεν απέχουμε. Κάνουμε την οργή πολιτική πράξη. Η Χαλκιδική δείχνει τον δρόμο σε ολόκληρη τη χώρα. Εδώ και στην Ευρώπη: Πρώτη φορά Αριστερά. * Η Πέτη Πέρκα είναι υποψήφια ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

45

ΘΕΜΑ

SOSΤΕ ΤΟ ΝΕΡΟ

Έγραψε ιστορία το «όχι» στην ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΜΑΡΟΥΛΑ ΠΛΗΚΑ

Πάνω από 213.000 πολίτες της Θεσσαλονίκης που κατοικούν σε περιοχές οι οποίες υδροδοτούνται από την ΕΥΑΘ είπαν ένα πολύ ηχηρό «όχι» στην ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, στέλνοντας το σαφές μήνυμα προς την κυβέρνηση και την Ε.Ε. ότι δεν θα επιτρέψουν να μετατραπεί το νερό από κοινωνικό αγαθό σε εμπόρευμα. Το δημοψήφισμα για το νερό ήταν μια πρωτόγνωρη αμεσοδημοκρατική και, ως τέτοια, γοητευτική διαδικασία και ήδη η Θεσσαλονίκη με αυτό «έγραψε ιστορία», ανοίγοντας τον δρόμο στη διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων για μείζονος σημασίας θέματα. Η κυβέρνηση, φοβούμενη ότι η αμφισβήτηση της ομόθυμης θέλησης της τοπικής κοινωνίας θα της στοιχίσει επιπλέον στην ευρωκάλπη και στις αυτοδιοικητικές εκλογές, αφού έκανε τα πάντα για να ματαιώσει το δημοψήφισμα που διοργάνωσαν η ΤΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας και 11 δήμοι της Θεσσαλονίκης, με τη συνδρομή του «SOSτε το Νερό» και του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, στη συνέχεια εποίησε την νήσσαν... Δεν σχολίασε το παραμικρό για τη μαζική συμμετοχή του κόσμου, ούτε και για το «Σοβιετικό» 98% του «Όχι» στην ιδιωτικοποίηση. Ωστόσο με την πολεμική που ξεκίνησε μια μέρα πριν το στήσιμο των καλπών, φθάνοντας στο σημείο να τρομοκρατεί με συλλήψεις τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών εάν είχαν στα χέρια τους εκλογικούς καταλόγους, έδειξε τις προθέσεις της. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η κυβέρνηση Σαμαρά και οι αρμόδιοι υπουργοί θα προσπαθήσουν να απαξιώσουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για το νερό, υποστηρίζοντας ότι ήταν μια «παράνομη» διαδικασία και θα προβάλουν τα σαθρά επιχειρήματα που κάποιοι δήθεν «προοδευτικοί» έσπευσαν να υιοθετήσουν, ότι δεν κρατήθηκε η μυστικότητα της ψήφου κ.λπ. Οι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, όμως, που στήθηκαν επί ώρες στις ουρές, έξω από τα εκλογικά τμήματα και μέσα στο λιοπύρι, όπως και οι διοργανωτές και οι διεθνείς παρατηρητές, γνωρίζουν πολύ καλά ότι όλοι και όλες ήταν αποφασισμένοι να ψηφίσουν, διότι δεν θέλουν να γίνει το νερό εμπόρευμα στα χέρια πολυεθνικών. Πιθανή αμφισβήτηση του αποτελέσματος από την κυβέρνηση και άλλους θα την εκλάβουν ως ύβρη στο πρόσωπό τους, στην ίδια την τοπική κοινωνία.

Μετά το δημοψήφισμα για το νερό... ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΚΡΕΣΤΕΝΙΤΗ*

στους δήμους και τις Περιφέρειες να διενεργούν τοπικά δημοψηφίσματα. Αυτό εξάλλου προβλεπόταν στον «Καλλικράτη», αλλά είναι μία από τις λίγες θετικές πρόνοιες που δεν θεσμοθετήθηκαν - και όχι τυχαία. «Αυτή η κυβέρνηση φοβάται την ετυμηγορία των πολιτών. Αυτό φάνηκε από τον λυσσαλέο τρόπο με τον οποίο προσπάθησε να ματαιώσει το δημοψήφισμα, εκδίδοντας διαταγές λίγες ώρες πριν ξεκινήσει η διαδικασία» σχολίαζε χαρακτηριστικά δήμαρχος της περιοχής.

Αναμένοντας την απόφαση του ΣτΕ Τόσο οι δήμαρχοι όσο και το «SOSτε το Νερό» δηλώνουν αποφασισμένοι, αν η κυβέρνηση επιμείνει στο ξεπούλημα της ΕΥΑΘ, να αντιδράσουν με κάθε μέσο που διαθέτουν. Δεν θέλησαν να αποκαλύψουν τα «κρυφά» τους χαρτιά, ωστόσο η ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας έχει διαμηνύσει ότι αν η ΕΥΑΘ περάσει σε χέρια ιδιωτών, οι δήμοι θα ανακαλέσουν την παραχώρηση των δικτύων και των άλλων υποδομών στην πρώην δημόσια εταιρεία ύδρευ-

σης... Και αυτό διότι οι υποδομές αυτές παραχωρήθηκαν έχοντας ως γνώμονα το δημόσιο συμφέρον. Την ίδια ώρα, πολλοί αφήνουν αιχμές και για την πολύμηνη καθυστέρηση της επίσημης έκδοσης της απόφασης του ΣτΕ (σ.σ.: εκδικάστηκε τον περασμένο Ιούνιο) που βάζει «δυναμίτη» στο κυβερνητικό εγχείρημα του ξεπουλήματος των δύο μεγαλύτερων εταιρειών ύδρευσης, όταν παγκόσμια η τάση είναι οι εταιρείες αυτές να επαναδημοσιοπούνται ή να επαναδημοτικοποιούνται. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το ΣτΕ, ύστερα από σχετικές προσφυγές των εργαζόμενων στην ΕΥΑΘ και την ΕΥΔΑΠ, αποφάσισε την ακύρωση της μεταβίβασης των δύο εταιρειών στο ΤΑΙΠΕΔ με το σκεπτικό ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό και για τον λόγο αυτό δεν μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί. Η κυβέρνηση, αλλά και οι επίδοξοι αγοραστές, δηλαδή η γαλλική Suez με τον όμιλο Ελλάκτωρ, παριστάνουν ότι αγνοούν τη συγκεκριμένη απόφαση και βιάζονταν να δημιουργήσουν τετελεσμένα πριν την επίσημη δημοσιοποίησή της.

Ο αγώνας για το νερό συνεχίζεται Στο συντονιστικό φορέων και πολιτών «SOSτε το Νερό» γνωρίζουν πολύ καλά ότι τίποτε δεν τελείωσε και ότι ο αγώνας για την ανατροπή των σχεδίων της κυβέρνησης για την ουσιαστική ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, μέσω της δήθεν παραχώρησης των δομών της εταιρείας για μερικές δεκάδες χρόνια, συνεχίζεται. Τις προσεχείς ημέρες οι διοργανωτές του δημοψηφίσματος θα ζητήσουν να συναντηθούν με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για να του παραδώσουν το αποτέλεσμα. Σε αυτήν την συνάντηση θα απαιτήσουν τόσο από τον Κάρολο Παπούλια όσο και από την κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα η υπογραφή των Προεδρικών Διαταγμάτων που θα επιτρέπουν

Οι πολίτες της Θεσσαλονίκης, με πρωτόγνωρη συμμετοχή, υλοποίησαν το πρώτο άτυπο, αλλά επίσημο δημοψήφισμα που αφορούσε τη διαχείριση του πιο σημαντικού κοινού αγαθού, του νερού και απάντησαν συντριπτικά ότι δεν επιθυμούν αυτό να μετατραπεί σε εμπόρευμα στα χέρια ιδιωτικών ομίλων. Είναι βέβαιο κατανοητό ότι η μεγάλη επιτυχία του δημοψηφίσματος δεν πρέπει να οδηγήσει σε επανάπαυση. Τα συμφέροντα γύρω από την ιδιωτικοποίηση του νερού είναι πολύ μεγάλα. Το κίνημα του νερού, όπου το «SOSτε το Νερό» είχε και θα εξακολουθήσει να έχει πρωτεύοντα ρόλο, πρέπει να παραμείνει σε πλήρη ετοιμότητα, συνεχίζοντας την ενημέρωση των συμπολιτών μας (κυρίως όσων δεν συμμετείχαν στο δημοψήφισμα) και απαιτώντας την πλήρη εφαρμογή των δεσμεύσεων που ανέλαβε το Διοικητικό Συμβούλιο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας (στην μετά το δημοψήφισμα συνέντευξή του), αλλά και: α) Να προσπαθήσει να εξασφαλίσει μια πολύ καλύτερη πανευρωπαϊκή διασύνδεση με τα άλλα κινήματα κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού και επίσης, ξεκινώντας από την Αθήνα (ΕΥΔΑΠ), να συμβάλει ώστε να αναπτυχθεί ένα ισχυρό κίνημα σε πανελλαδικό επίπεδο για την προστασία των υδατικών πόρων της χώρας μας. β) Να επεξεργαστεί πλήρως, μέσα από πλατιά κοινωνική διαβούλευση, το νέο σχέδιο διαχείρισης του συνολικού κύκλου του αστικού νερού (ύδρευση - αποχέτευση) της Θεσσαλονίκης, που θα εξασφαλίζει τη δημόσια ιδιοκτησία του νερού, την κοινωνική του διαχείριση με δημοκρατικό έλεγχο και πλήρη διαφάνεια, υλοποιώντας την αδιαπραγμάτευτη αρχή ότι «το νερό είναι κοινό αγαθό και η πρόσβαση σε καθαρό νερό και αποχέτευση είναι ανθρώπινο δικαίωμα». * Ο Γιάννης Κρεστενίτης είναι καθηγητής του ΑΠΘ, μέλος του «SOSτε το Νερό»

Στο συντονιστικό φορέων και πολιτών «SOSτε το Νερό» γνωρίζουν πολύ καλά ότι τίποτε δεν τελείωσε και ότι ο αγώνας για την ανατροπή των σχεδίων της κυβέρνησης για την ουσιαστική ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ, μέσω της δήθεν παραχώρησης των δομών της εταιρείας για μερικές δεκάδες χρόνια, συνεχίζεται

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

46

ΚΟΣΜΟΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙ ΑΛΛΟΥ ΕΚΛΟΓΕΣ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΑΚΗ ΜΠΑΛΗ

Πώς ψηφίζουν στην Ευρώπη των «28» Η Ολλανδία και η Βρετανία ψήφισαν την Πέμπτη, η Ιρλανδία ψήφισε χθες, η Λετονία, η Μάλτα, η Σλοβακία και η Τσεχία ψηφίζουν σήμερα. Και οι υπόλοιπες 21 χώρεςμέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σπεύδουν την Κυριακή στις ευρωκάλπες. 28 χώρες, σχεδόν 400 εκατομμύρια δυνάμει ψηφοφόροι, καλούνται να εκλέξουν τα 751 νέα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τα αποτελέσματα θα βγουν ταυτόχρονα το βράδυ της Κυριακής, αφού κλείσουν και οι τελευταίες κάλπες, αυτές της Ιταλίας, στις έντεκα. Σε όλες τις χώρες ισχύει κάποιο σύστημα απλής αναλογικής, αλλού με «κατώφλι», της τάξης του 3% έως 5%, αλλού χωρίς. Είναι η όγδοη κατά σειρά εκλογική αναμέτρηση για την Ευρωβουλή και έχει μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις προηγούμενες. Από το αποτέλεσμα της ευρωκάλπης θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό ποιος θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της Κομισιόν.

Οι πολιτικές οικογένειες Αμέτρητα πολιτικά κόμματα και σχηματισμοί κατεβαίνουν σ’ αυτές τις εκλογές, πολλά από τα οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο να τοποθετηθούν στον κλασικό άξονα «ΔεξιάΑριστερά». Καθώς σε πολλές χώρες συμμετέχουν στις ευρωεκλογές και κόμματα για πρώτη φορά (π.χ. τα «Πέντε Αστέρια» στην Ιταλία, η «Εναλλακτική» στη Γερμανία, οι «Μπορούμε» στην Ισπανία ή το «Ποτάμι» στην Ελλάδα), είναι δύσκολο να τοποθετήσει κανείς στις υφιστάμενες πολιτικές ομάδες τους δυνάμει ευρωβουλευτές τους. Πάντως, στην απερχόμενη Βουλή υπάρχουν πέντε μεγάλες πολιτικές οικογένειες- οι συντηρητικοί, οι σοσιαλιστές, οι φιλελεύθεροι, οι αριστεροί και οι πράσινοι. Υπάρχει και μία έκτη, αυτή της Ακροδεξιάς, ευτυχώς τόσο διασπασμένη την προηγούμενη πενταετία που δεν είχε κοινή εκπροσώπηση. Ωστόσο, οι περισσότερες δημοσκοπήσεις φέρνουν τα ακροδεξιά κόμματα να ενισχύονται εντυπωσιακά, κυρίως στη Γαλλία, την Ολλανδία, την Αυστρία, την Ουγγαρία και την Ελλάδα.

Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα Το ΕΛΚ αποτελεί την Κεντροδεξιά πολιτική οικογένεια της Ευρώπης. Συμπεριλαμβάνει 74 κόμματα από 39 χώρες - καθώς, όπως όλες οι πολιτικές ομάδες του Κοινοβουλί-

ου, είναι ανοιχτό και στα αδελφά κόμματα εκτός Ε.Ε.. Στην απερχόμενη Ευρωβουλή είχε τη μεγαλύτερη ομάδα (273 ευρωβουλευτές), ενώ συντηρητικοί είναι αυτή τη στιγμή και οι περισσότεροι ηγέτες των «28», καθώς και τα περισσότερα μέλη της Κομισιόν. Υποψήφιος της Ευρωδεξιάς για την προεδρία της Κομισιόν είναι ο πρώην πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Σ’ αυτές τις ευρωεκλογές το ΕΛΚ αναμένεται να αναδειχθεί οριακά πρώτο κόμμα, αλλά με μειωμένη τη δύναμή του σε σχέση με το 2009, ίσως και κατά 50 ευρωβουλευτές, όπως δείχνουν οι περισσότερες δημοσκοπήσεις. Να σημειωθεί -και αυτό ισχύει για όλες τις πολιτικές ομάδες- ότι οι πανευρωπαϊκές δημοσκοπήσεις είναι μια συρραφή των εθνικών, γεγονός που τις κάνει ακόμη πιο... επίφοβες.

Προοδευτική Συμμαχία των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Το ΕΣΚ είναι η ομάδα των σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών και εργατικών κομμάτων. Συμπεριλαμβάνει 53 κόμματα και στην απερχόμενη Ευρωβουλή αποτελούσε τη δεύτερη πολιτική δύναμη, με 196 ευρωβουλευτές. Υποψήφιος των Ευρωσοσιαλιστών για την προεδρία της Κομισιόν είναι ο πρόεδρος της απερχόμενης Ευρωβουλής, ο Γερμανός Μάρτιν Σουλτς. Σ’ αυτές τις ευρωκλογές το ΕΣΚ μάχεται να πάρει την πρώτη θέση από τους συντηρητικούς, με περιορισμένες ελπίδες, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Εκτιμάται, πάντως, ότι θα αυξήσει ελαφρά τον αριθμό των ευρωβουλευτών του.

Συμμαχία Φιλελευθέρων και Δημοκρατών για την Ευρώπη Το ALDE είναι η ομάδα των Φιλελευθέρων. Αποτελείται από 55 κόμματα, σε ολόκληρη την ήπειρο, και στην απερχόμενη Ευρωβουλή είχε 83 ευρωβουλευτές. Υποψήφιοι των Φιλελευθέρων για την προεδρία της Κομισιόν είναι ένα δίδυμο, αφού δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε έναν: ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, Γκι Φερχόφστατ και ο πρώην επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Φινλανδός Όλι Ρεν.

Οι εκπρόσωποι των λαών Κάθε χώρα έχει σταθερό αριθμό εδρών στην Ευρωβουλή, βάσει ενός συστήματος αναλογικότητας, το οποίο προβλέπει μεν ότι οι μεγάλες χώρες έχουν περισσότερες έδρες από τις μικρές, πλην όμως οι μικρές χώρες έχουν ανά κάτοικο περισσότερους ευρωβουλευτές από τις μεγάλες. Για παράδειγμα, η Γερμανία των 80 εκατομμυρίων κατοίκων στέλνει 96 ευρωβουλευτές στο Στρασβούργο και τις Βρυξέλλες (ένας βουλευτής ανά 830.000 κατοίκους), ενώ το Λουξεμβούργο των 530.000 κατοίκων στέλνει 6 ευρωβουλευτές (έναν ανά 88.000 κατοίκους). Κύπρος, Μάλτα, Λουξεμβούργο και Εσθονία θα στείλουν Σ’ αυτές τις εκλογές, οι Φιλελεύθεροι θα προσπαθήσουν να διατηρήσουν την τρίτη θέση, ενώ, σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις, θα δουν την κοινοβουλευτική ομάδα τους να συρρικνώνεται.

από 6 ευρωβουλευτές, Λετονία και Σλοβενία από 8, Ιρλανδία, Κροατία, Λιθουανία από 11, Δανία, Ιρλανδία και Σλοβακία από 13, η Βουλγαρία 17, η Αυστρία 18, η Σουηδία 20, Ελλάδα, Βέλγιο, Πορτογαλία, Τσεχία και Ουγγαρία από 21, η Ολλανδία 26 και η Ρουμανία 32. Πάνω από 50 ευρωβουλευτές στέλνουν: η Πολωνία (51), η Ισπανία (54), η Βρετανία και η Ιταλία (από 73), η Γαλλία (74) και η Γερμανία (96). Σε κάποιες χώρες, πλάι στις ευρωκάλπες στήνονται και κάλπες για προεδρικές εκλογές (Λιθουανία), για βουλευτικές (Βέλγιο), για δημοτικές (Ελλάδα, και σε κάποιες επαρχίες της Ιταλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας) και για δημοψηφίσματα (Δανία).

λευτής Σκα Κέλερ και ο Γάλλος αγροτοσυνδικαλιστής Ζοζέ Μποβέ. Σ’ αυτές τις εκλογές οι Πράσινοι θα δουν τη δύναμή τους να μειώνεται, σύμφωνα με τις περισσότερες δημοσκοπήσεις.

Πράσινοι

Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς

Το Ευρωπαϊκό Κόμμα των Πρασίνων διαθέτει στην απερχόμενη Ευρωβουλή 57 ευρωβουλευτές. Υποψήφιοι των Πρασίνων για την προεδρία της Κομισιόν είναι επίσης ένα δίδυμο, αλλά από επιλογή, καθώς παραδοσιακά τον ρόλο του επικεφαλής μοιράζονται μια γυναίκα και ένας άνδρας. Εν προκειμένω, η νυν Γερμανίδα ευρωβου-

Το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι η νεότερη πολιτική οικογένεια της Ευρωβουλής, καθώς ιδρύθηκε το 2004, την ημέρα της Ευρώπης. Αποτελείται από 26 μέλη και από 7 κόμματα παρατηρητές από όλη την Ευρώπη και στην απερχόμενη Ευρωβουλή έχει 35 ευρωβουλευτές. Υποψήφιος της Ευρωαριστεράς

για την προεδρία της Κομισιόν είναι ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας. Σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, θα αυξήσει σημαντικά την κοινοβουλευτική του δύναμη σ’ αυτές τις ευρωεκλογές, αλλά θα πρέπει να δώσει μεγάλη μάχη για να αναδειχθεί τρίτη δύναμη.

Η συμμετοχή Ίσως το μεγαλύτερο στοίχημα αυτών των ευρωεκλογών θα είναι το αν οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πάνε μαζικά στις κάλπες. Στις εκλογές του 2009 η συμμετοχή ήταν η μικρότερη μέχρι τώρα, μόλις 43%, και υπάρχουν βάσιμοι φόβοι ότι μπορεί να πέσει αύριο ακόμη περισσότερο.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

47

ΚΟΣΜΟΣ

Τέσσερα στοιχήματα μπροστά στις ευρωκάλπες ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ

Όταν το βράδυ της Κυριακής θα βγουν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών στα 28 κράτη - μέλη, τέσσερις αριθμοί θα βρεθούν στο επίκεντρο: o Το ποσοστό που θα πάρουν τα κόμματα της Αριστεράς, τα οποία στην απερχόμενη Βουλή έπαιζαν πολύ μικρό ρόλο, ως μια μίνι κοινοβουλευτική δύναμη 35 εδρών, και τώρα ευελπιστούν να την αυξήσουν τουλάχιστον κατά 50%. o Το ποσοστό που θα πάρουν οι απανταχού ακροδεξιοί, νεοναζί και ρατσιστές, που φαίνεται να τρέφονται από την κρίση. o Το ποσοστό της συμμετοχής, που ήταν ήδη αποκαρδιωτικά χαμηλό πριν από πέντε χρόνια -μόλις 43%- και φαίνεται ότι φέτος θα είναι ακόμη χαμηλότερο. o Και βεβαίως το ποιος θα είναι πρώτος, οι συντηρητικοί ή οι σοσιαλδημοκράτες. Από αυτή την πρωτιά θα κριθεί εκτός απροόπτου ποιος θα είναι ο επόμενος πρόεδρος της Κομισιόν στη θέση του Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.

Η «προσωποποίηση» του προεκλογικού αγώνα Στα περισσότερα κράτη μέλη ο προεκλογικός αγώνας στον δρόμο προς τις ευρωκάλπες ήταν υποτονικός, όπως και το 2009. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι αυτή τη φορά δεν ίσχυε 100% η ρήση ενός παλαίμαχου της πολιτικής επιστήμης, ότι «οι άνθρωποι ξέρουν ότι δεν βγάζουν κυβέρνηση, γιατί λοιπόν να πάνε να ψηφίσουν». Το αποτέλεσμα αυτών των ευρωεκλογών θα επηρεάσει τον σχηματισμό «κυβέρνησης» στην Ευρώπη, της Κομισιόν δηλαδή, αφού η Συνθήκη της Λισσαβώνας υποχρεώνει τους ηγέτες των «28» να το «λάβουν υπόψη» τους. Επιπλέον πρώτη φορά σ’ αυτές τις ευρωεκλογές υπήρχαν επικεφαλής υποψήφιοι των πολιτικών οικογενειών. Υπήρχαν πρόσωπα, μεταξύ των οποίων μπορούσαν οι ψηφοφόροι να διαλέξουν σε πανευρωπαϊκό ε-

πίπεδο. Έγιναν τηλεμαχίες σε ζωντανή μετάδοση σε όλη την Ευρώπη, ώστε να γίνουν ορατές οι προτάσεις της κάθε πολιτικής ομάδας για τα μεγάλα θέματα της Ευρώπης του σήμερα και του αύριο: του τρόπου υπέρβασης της ευρωκρίσης, της πολι-

τικής για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της ύφεσης, του χειρισμού της μετανάστευσης, του σχεδιασμού μιας κοινής ψηφιακής αγοράς, του καθορισμού της εξωτερικής πολιτικής, του σχεδιασμού της πολιτικής ενέργειας κ.λπ.

Το ερώτημα της ειρήνης Ακόμη η συγκυρία αυτών των ευρωεκλογών ήταν τέτοια ώστε επανέφερε το βασικό ερώτημα: «Πόλεμος ή ειρήνη;». Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα δημιουργήθηκε πρωτίστως ως απάντηση σε αιώνες αιματοκυλίσματος στην Ευρώπη, η πιο συγκλονιστική εικόνα της ήταν το προσκύνημα χέρι - χέρι του τότε προέδρου της Γαλλίας, Φρανσουά Μιτεράν, και του τότε καγκελαρίου της Γερμανίας, Χέλμουτ Κολ, μπροστά στους τάφους των φαντάρων του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου στο Βερντέν. Κι όμως, τριάντα χρόνια μετά από εκείνο το προσκύνημα, η Ουκρανία φλέγεται -και ψηφίζει επίσης σήμερα, σε ένα κλίμα φόβου και μίσους, τον επόμενο πρόεδρό της- ενώ η Ευρώπη δυσκολεύεται να παίξει τον ρόλο του ειρηνοποιού, γίνεται μέρος του προβλήματος, αντί να γίνει μέρος της λύσης.

Η γερμανική κυριαρχία

Η Ε.Ε. δημιουργήθηκε πρωτίστως ως απάντηση σε αιώνες αιματοκυλίσματος στην Ευρώπη. Τριάντα χρόνια μετά το προσκύνημα των Μιτεράν και Κολ στους τάφους των φαντάρων του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου στο Βερντέν, η Ουκρανία φλέγεται και η Ευρώπη γίνεται μέρος του προβλήματος, αντί να γίνει μέρος της λύσης

Κι όμως, φαίνεται ότι ούτε τα πρόσωπα ούτε τα επείγοντα προβλήματα ούτε ο φόβος του πολέμου κατάφεραν να κινητοποιήσουν προεκλογικά τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους -ας ελπίσουμε ότι η εκτίμηση αυτή θα αποδειχθεί το βράδυ της Κυριακής λανθασμένη. Όλο και λιγότεροι

Τα σενάρια της επόμενης μέρας Το καλό σενάριο είναι να μην μειωθεί η εκλογική συμμετοχή, να μην εκτοξευτούν στα ύψη οι ακροδεξιοί, να ενισχυθούν οι δυνάμεις της Αριστεράς, που πιέζουν ώστε να αλλάξει η Ευρώπη πορεία αφήνοντας πίσω της την ασφυκτική λιτότητα, και να βγουν πρώτοι οι σοσιαλδημοκράτες - με την ελπίδα να αποφασίσουν μέσα στην επόμενη πενταετία να απαγκιστρωθούν από την ηγεμονία της Άνγκελα Μέρκελ. Κακά σενάρια υπάρχουν πολλά, με χειρότερο να αναδειχθούν πρώτοι -ή έστω πολύ ισχυροί- στις χώρες τους η Μαρίν Λεπέν του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία, ο Γκερτ Βίλντερς του Κόμματος της Ελευθερίας στην Ολλανδία και ο Χάιντς Κρίστιαν Στράχε του

Κόμματος των Ελευθέρων στην Αυστρία. Τα υποτίθεται «κυριλέ» πρόσωπα της Ακροδεξιάς -που θεωρούν «λύση» για τη μετανάστευση τον θανατηφόρο ιό Έμπολα, όπως είπε τις προάλλες ο πατήρ Λεπένθα έχουν... καλή παρέα στη νέα Ευρωβουλή: τον κρυφορατσιστή Νάιτζελ Φάραντζ του βρετανικού Κόμματος της Ανεξαρτησίας, που επίσης φλερτάρει με την πρωτιά, τους «λάιτ» ακροδεξιούς της ιταλικής Λέγκας του Βορρά, της Εναλλακτικής για τη Γερμανία και των Αληθινών Φινλανδών και τους σκληρούς νεοναζί του Jobbik στην Ουγγαρία, του NPD στη Γερμανία, ίσως του βουλγαρικού Ataka και βεβαίως της Χρυσής Αυγής.

Ευρωπαίοι γοητεύονται από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Πολλοί διότι θεωρούν ότι έχει υποταχθεί στους τραπεζίτες και τις αγορές. Πολλοί επειδή θεωρούν τα επιτεύγματα του κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού δεδομένα. Πολλοί διότι δεν καταλαβαίνουν τα κινέζικα των Βρυξελλών. Πολλοί διότι έχουν παρασυρθεί από τις εθνικές τους κυβερνήσεις, που επιδιώκουν να πιστώνονται κάθε καλό και ρίχνουν το ανάθεμα για κάθε κακό στις Βρυξέλλες - λες και δεν συνδιαμορφώνουν την πολιτική της Ε.Ε. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στις χώρες της κρίσης, που υφίστανται την επιτήρηση της τρόικας, αλλά και σε σχεδόν όλες τις υπόλοιπες. Επιπλέον, ακριβώς λόγω της ευρωκρίσης, η Ευρώπη λειτούργησε τα τελευταία πέντε χρόνια πολύ λιγότερο «κοινοτικά». Οι σημαντικές αποφάσεις λαμβάνονταν συστηματικά από μια χούφτα ηγέτες και τεχνοκράτες και τελικά από την Άνγκελα Μέρκελ. Η διαχείριση της κρίσης δίχασε την Ευρώπη. Έστρεψε τον Βορρά εναντίον του Νότου και τούμπαλιν. Οι πολίτες στις βόρειες χώρες πείστηκαν ότι ρισκάρουν τις συντάξεις τους για να σωθούν οι ακαμάτηδες του Νότου. Οι Ιταλοί, οι Έλληνες, οι Ισπανοί, οι Πορτογάλοι αισθάνθηκαν ότι πληρώνουν την απρόθυμη αλληλεγγύη των Βορείων με την επώδυνη υποτέλεια στη γερμανική δημοσιονομική ορθοδοξία. Κι όλοι μαζί, Βόρειοι και Νότιοι, ρίχνουν το ανάθεμα στους μετανάστες, είτε αντιμετωπίζουν πραγματικά πρόβλημα είτε όχι. Ο πιο γρήγορος τρόπος να κάνει ένας πολιτικός σήμερα καριέρα στην Ευρώπη είναι να υποδαυλίσει την ξενοφοβία και να ψαρέψει στα θολά νερά του ρατσισμού. Λες και δεν είναι άνθρωποι οι χιλιάδες που πνίγονται στη Μεσόγειο, στην ευρωπαϊκή θάλασσα που έχει καταντήσει ένα απέραντο υγρό νεκροταφείο. Αυτή η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει, εάν αλλάξουν οι συσχετισμοί δυνάμεων. Μη γυρίζετε την πλάτη στις ευρωκάλπες.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

48

ΚΟΣΜΟΣ

Ιράν: Κάτω η μαντήλα... ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΤΣΕΡΕΖΟΛΕ

Είναι γεγονός ότι όποιος παρακολουθεί την κοινωνική και πολιτική ζωή στο Ιράν, σίγουρα δεν πλήττει. Πρόσφατα λοιπόν, στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν καταγράφεται ένα νέο κίνημα: γυναίκες να βγάζουν τις μαντήλες τους σε δημόσιους χώρους. Και μάλιστα φωτογραφίζονται και ανεβάζουν τις φωτογραφίες τους αυτές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στις όχθες της Κασπίας θάλασσας ή του Περσικού κόλπου, στην Περσέπολη, μέσα σε ένα αυτοκίνητο, σε κάποιο βουνό κοντά στην Τεχεράνη, σε έναν αυτοκινητόδρομο - ακόμη και στην ιερή πόλη για τους σιίτες, την πόλη Κομ. Μάλιστα ορισμένες γυναίκες φωτογραφίζονται μπροστά σε αφίσες που υποστηρίζουν την ορθότητα του χιτζάμπ (δηλαδή της ισλαμικής μαντήλας), προκαλώντας ανοικτά τις αρχές. Για παράδειγμα, δύο νεαρές Ιρανές ποζάρησαν χωρίς τη μαντήλα τους μπροστά σε μια αφίσα που έγραφε χαρακτηριστικά: «Με εντολή της αστυνομίας, η βόλτα στην παραλία χωρίς αξιοπρεπή ενδυμασία απαγορεύεται και τιμωρείται με δικαστική δίωξη». Οι σχετικές φωτογραφίες ανεβαίνουν σε μια σελίδα του Facebook με την ονομασία «Φευγαλέες ελευθερίες των Ιρανών γυναικών». Υπεύθυνη της σελίδας αυτής είναι μια γνωστή δημοσιογράφος, η Μασίχ Αλινεζάντ, που ζει εξόριστη στη Βρετανία. Στην ιστοσελίδα της στο Facebook πρότεινε καταρχήν οι Ιρανές να στέλνουν φωτογραφίες όπου δεν θα φοράνε τη μαντήλα. Η επιτυχία της πρωτοβουλίας ήταν αναπάντεχη. Η σελίδα με τον τίτλο «Φευγαλέες ελευθερίες των Ιρανών γυναικών» ξεκίνησε στις 3 Μαΐου και έκτοτε γνωρίζει μεγάλη επιτυχία καθώς ήδη αριθμεί 93 χιλιάδες συνδρομητές. Και πρόκειται για σημαντικό αριθμό αν σκεφθεί κανείς ότι το Facebook είναι μπλοκαρισμένο στο Ιράν αν και παραμένει προσβάσιμο μέσα από διάφορα λογισμικά που παρακάμπτουν τους περιορισμούς.

της εβδομάδας

Η μάχη του χιτζάμπ... Πάντως η μόδα βρίσκει και αντιδράσεις. Έτσι, λίγο μετά από την έναρξη λειτουργίας της συγκεκριμένης σελίδας, το ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Φαρς, που πρόσκειται στους Φρουρούς της Επανάστασης, στράφηκε κατά της Αλινεζάντ, χαρακτηρίζοντάς την «αντεπαναστάτρια» που θέλει να «καταργήσει τη μαντήλα». Κατόπιν τη σκυτάλη την πήραν οι συντηρητικοί που πολλαπλασίασαν τις ενέργειες για την αυστηρότερη τήρηση του ενδυματολογικού κώδικα και του σεβασμού του χιτζάμπ. Οργάνωσαν μάλιστα και διαδήλωση στις 7 Μαΐου, όταν μια ομάδα Φρουρών της Επανάστασης συγκεντρώθηκε στην πλατεία Φατέμι, στο κέντρο της Τεχεράνης, με συνθήματα «Άνθρωπε! Πού πήγε η αξιοπρέπειά σου;» και «Θάνατος σε όσες δεν φορούν το χιτζάμπ». Η συγκέντρωση ολοκληρώθηκε με την υιοθέτηση ανακοίνωσης που απαιτούσε τη δικαστική δίωξη των γυναικών εκείνων που δεν σέβονται τους ενδυματολογικούς κανόνες και την ενίσχυση των ενεργειών της αστυνομίας των ηθών, που επιβλέπει την τήρηση του χιτζάμπ από τις Ιρανές. Και βέβαια δεν ήταν μια τυχαία συνάντηση. Αλλά έμπρακτη προειδοποίηση κατά του μετριοπαθούς προέδρου, του Χασάν Ροχανί, που δεν είναι υπέρ των αυστηρών ελέγχων του χιτζάμπ. Πάντως η κυβερνητική απάντηση ήταν άμεση: «το κράτος δεν συμφωνεί με διαδηλώσεις χωρίς άδεια, και αυτή που έγινε την Τετάρτη ήταν παράνομη», δήλωσε ο κυβερνήτης της Τεχεράνης, Χοσεΐν Χασεμί. Όπως πάντως φαίνεται, αυτή δεν είναι παρά η αρχή. Καθώς πλησιάζει και το καλοκαίρι και οι Ιρανές μάλλον θα ζεσταίνονται...

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΘΝΙΚΙΣΤΗΣ ΠΟΥ ΚΕΡΔΙΣΕ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΙΝΔΙΑ

Γιατί πρέπει να μας φοβίζει η εκλογή του Ναρέντα Μόντι ΤΟΥ BOB DREYFUSS

Ο Mόντι είναι ο ηγέτης του κόμματος της Ινδίας Bharatiya Janata (BJP), το οποίο είναι δεξιό, ινδουιστικό, εθνικιστικό κόμμα και πέτυχε μεγάλη νίκη στις εθνικές εκλογές που διήρκεσαν εβδομάδες. Ο Μόντι θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της χώρας. Παραμερίζοντας το Κόμμα του Κογκρέσου, το BJP θα παρασύρει την Ινδία σε μια θρησκευτική - σεχταριστική ή ακόμη και μαχητική - μιλιταριστική προβολή των Ινδουιστών. Πέραν τούτου, είναι πολύ πιθανό οι σχέσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν να χειροτερέψουν υπό κυβέρνηση Μόντι. Επειδή όμως ο Μόντι είναι πάνω απ’ όλα υπερασπιστής των επιχειρήσεων, θα είναι προσεκτικός ώστε να μην μπει σε αντιπαράθεση με το Πακιστάν ή την Κίνα. Αλλά αυτές οι σχέσεις ήδη δεν είναι καλές και ασφαλώς δεν πρόκειται να βελτιωθούν με το BJP.

Αντίβαρο... Όχι μόνο θα επιδεινωθούν οι σχέσεις μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, αλλά εάν υπάρξουν και εντάσεις στο Κασμίρ (πέρα από τη μακρά κρίση που μαστίζει τη διαιρεμένη περιοχή), μπορεί ακόμη και να έχουμε το ξέσπασμα απευθείας πολέμου ανάμεσα στο Νέο Δελχί και το Ισλαμαμπάντ. Και οι δύο χώρες είναι οπλισμένες με πυρηνικά... Η συμμετοχή του Μόντι σε φρικτές σεχταριστικές, αντι-μουσουλμανικές ταραχές στην πολιτεία του Γκουτζαράτ σημαίνει ότι δεν είναι αποδεκτός από τo μεγαλύτερο κομμάτι της μουσουλμανική μειονότητας της Ινδίας. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου κάποιοι νεοσυντηρητικοί και άλλα γεράκια βλέπουν την Ινδία ως αντίβαρο στην Κίνα, να επιδιώξουν να οικοδομήσουν στρατιωτικούς δεσμούς με τη νέα κυβέρνηση του BJP, ως μέρος του «άξονα» της Ουάσιγκτον προς την Ασία. Το BJP είναι ο πολιτικός κληρονόμος του κόμματος Janata της δεκαετίας του 1970, το οποίο κυβέρνησε την Ινδία για μερικά χρόνια κάτω από το καθεστώς του Μοράρτζι Ντεσάι. Παράλληλα με τον ρόλο του BJP και του Mόντι να πυροδοτούν συγκρούσεις μεταξύ θρησκευτικών ομάδων, στρέφοντας τους ινδουιστές εναντίον των μουσουλμάνων, το BJP και η οργάνωση του, η Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS), έχουν μέσα τους δυνάμεις που πιστεύουν ότι η Ινδία, υπό την ηγεσία του Κόμματος του Κογκρέσου και των οπαδών του Γκάντι,

έχει χάσει τον ένδοξο ρόλο της ως υπερασπιστής των ινδουιστικών συμφερόντων. Η οργάνωση RSS - της οποίας το όνομα μεταφράζεται ως «Εθνικός Εθελοντικός Οργανισμός»- είναι μια δεξιά, παραστρατιωτική ομάδα που ιδρύθηκε το 1925, έχει εμπλακεί σε επιχειρήσεις αντι-μουσουλμανικής βίας και έχει τεθεί εκτός νόμου αρκετές φορές στην ιστορία της Ινδίας, συμπεριλαμβανομένης της εποχής που οπαδός της δολοφόνησε τον Μαχάτμα Γκάντι, το 1948.

Ινδουϊστικός εθνικισμός Αν και οι ηγέτες του BJP ήταν τον τελευταίο καιρό προσεκτικοί και κρατούσαν την RSS σε απόσταση, η οργάνωση επανήλθε στο προσκήνιο στη διάρκεια των εκλογών, έχοντας την ισχυρή υποστήριξη του BJP. Το BBC, στην παρουσίαση του προφίλ του Μόντι, λέει για την RSS: «Η RSS, με σαφή στόχο να μετατρέψει την Ινδία σε ινδουιστικό κράτος, λειτουργεί ως ιδεολογική δεξαμενή που συγκεντρώνει μια σειρά από σκληροπυρηνικές ινδουιστικές ομάδες - συμπεριλαμβανομένου του κ. Mόντι και του BJP, με το οποίο διατηρεί στενούς δεσμούς». Πρόσφατα, η άνοδος του ινδουιστικού εθνικισμού στην Ινδία έχει οδηγήσει σε ανησυχητική εξέλιξη, ιδιαίτερα για τους μουσουλμάνους και τους υποστηρικτές του κοσμικού κράτους. Ενδεικτική είναι η απαγόρευση της κυκλοφορίας ενός καινούργιου βιβλίου της Wendy Doniger στην Ινδία με τίτλο «Οι Ινδουιστές: Μια Εναλλακτική Ιστορία». Οι Ινδοί δημοσιογράφοι που κάνουν ρε-

πορτάζ για τον ρόλο του Μόντι, του BJP και της RSS και την πρόσφατη θρησκευτική βία, έχουν δεχτεί απειλές. Και οι επικριτές του έχουν πέσει θύματα της οργής των υποστηρικτών του BJP. Οι υποστηρικτές του BJP, βέβαια, είχαν κατηγορηθεί για ινδουιστική αντιμουσουλμανική θρησκευτική βία το1992 και το 2002 στο Γκουτζαράτ, όπου ο πληθυσμός είναι περίπου κατά το ένα έβδομο μουσουλμάνοι και όπου χιλιάδες από αυτούς έχασαν τη ζωή τους. Σε συνέντευξη στους The New York Times μετά τις ταραχές, στην οποία ινδουιστές ρήμαξαν τις περιουσίες των μουσουλμάνων, καταστρέφοντας χιλιάδες σπίτια και επιχειρήσεις, o Mόντι πρωθυπουργός τότε της πολιτείας Γκουτζαράτ- ήταν προκλητικά μη απολογητικός. Το 2005, οι Ηνωμένες Πολιτείες απαγόρευσαν στον Mόντι την είσοδο στο έδαφός τους, αν και τον Φεβρουάριο -έχοντας καταλάβει ότι ήταν πιθανό να κερδίσει τις εκλογές- η πρεσβεία των ΗΠΑ τον προσέγγισε και πάλι. Ο Mόντι είχε επίσης επαφές με τη Βρετανία, την πρώην αποικιοκρατική δύναμη, και με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Νέα εποχή... Γράφοντας στην Washington Post, ο Φαρέντ Ζακάρια καταλήγει στο άκρως επικίνδυνο συμπέρασμα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν πλέον να ξαναχτίσουν τους δεσμούς τους με την Ινδία υπό το καθεστώς Mόντι έναντι των «προφανών αναγκών της νέας Ασίας όπου η Κίνα αναδύεται ως η κυρίαρχη δύναμη». Υπερασπιζόμενο την ανοδική τάση του ινδουιστικού εθνικισμού, του Μόντι και της RSS, το περιοδικό Fortune ήταν επίσης αισιόδοξο για τη νέα κυβέρνηση της Ινδίας. Έγραψε συγκεκριμένα: «Η νέα κυβέρνηση προσφέρει μια ευκαιρία στις ΗΠΑ να διορθώσουν μια σχέση που είχε ξεφτίσει τα τελευταία δύο χρόνια. Μια κυβέρνηση που επικεντρώνεται περισσότερο στο εμπόριο και τις επενδύσεις θα παράσχει ευπρόσδεκτο άνοιγμα στις αμερικανικές εταιρείες που είναι πρόθυμες να ξαναρχίσουν τη δουλειά (get back to business). Η Ουάσιγκτον μπορεί να ανταποκριθεί στο ενδιαφέρον της Ινδίας για βαθύτερη οικονομική συνεργασία σε όλη την Ασία, συμπεριλαμβανομένου του Ειρηνικού Ωκεανού και της ένταξής της στο Φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας ΑσίαςΕιρηνικού. ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΓΙΑΜΑΛΗ

o Στο άρθρο του Χάρη Πολιτόπουλου «Νιγηρία: Ο ιδανικός εχθρός στην ιδανική χώρα», που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της περασμένης Κυριακής, από λάθος της σύνταξης δημοσιεύθηκε η φράση «το βίντεο των τρομοκρατών με τις μαθήτριες ντυμένες με μαύρες μπούργκες». Η σωστή διατύπωση του πρωτότυπου κειμένου ήταν «το βίντεο των τρομοκρατών με τις μαθήτριες ντυμένες σεμνά».

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

49

KOΣΜΟΣ

Ο στρατός της Ταϊλάνδης κήρυξε στρατιωτικό νόμο στη χώρα για να την εμποδίσει να μετατραπεί σε νέα «Αίγυπτο ή Ουκρανία». Όπως και στην περίπτωση της Αιγύπτου, το πραξικόπημα στην Ταϊλάνδη δεν χαρακτηρίστηκε -ούτε καταγγέλθηκε διεθνώς- ως τέτοιο ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΤΡΙΚΚΑ

Η μία πηγή αστάθειας τροφοδοτεί την επόμενη. Έστω και προσχηματικά. Ο Αιγύπτιος δικτάτορας Σίσι κάλεσε αυτή την εβδομάδα την Ουάσιγκτον να ξεμπλοκάρει τη στρατιωτική βοήθεια προς τη χώρα του αν θέλει να αποτρέψει ένα «ακόμη Αφγανιστάν» στη Μέση Ανατολή. Λίγα 24ωρα μετά, ο στρατός της Ταϊλάνδης κήρυξε στρατιωτικό νόμο στη χώρα για να την εμποδίσει να μετατραπεί σε νέα «Αίγυπτο ή Ουκρανία». Όπως και στην περίπτωση της Αιγύπτου, το πραξικόπημα στην Ταϊλάνδη δεν χαρακτηρίστηκε -ούτε καταγγέλθηκε διεθνώς- ως τέτοιο. Ο στρατιωτικός νόμος που επιβλήθηκε στη χώρα τα ξημερώματα της Τρίτης ήταν απλώς ένα προσωρινό μέτρο για «τη διατήρηση του νόμου και της τάξης» ύστερα από έξι μήνες έντονης πολιτικής αναταραχής. Ο στρατός απαγόρευσε τις δημόσιες συγκεντρώσεις, πλημμύρισε τους δρόμους με στρατεύματα και κατέλαβε τηλεοπτικούς σταθμούς. Ήταν ένα πραξικόπημα κάθε άλλο παρά αιφνιδιαστικό. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ο αρχηγός του στρατού ξηράς, στρατηγός Πραγιούθ, είχε προειδοποιήσει ότι οι ένοπλες δυνάμεις δεν θα άφηναν τη χώρα «να παραδοθεί στο χάος». Πραγματική κυβέρνηση άλλωστε δεν υπήρχε μετά την δικαστική απόφαση που στις αρχές Μαΐου απέπεμψε την εκλεγμένη πρωθυπουργό Γινγκλούκ Σιναουάτρα και εννέα υπουργούς για κατάχρηση εξουσίας. Για να κατανοήσει κανείς το πραξικόπημα της Τρίτης θα πρέπει μάλλον να ανατρέξει στο αμέσως προηγούμενο: το 2006 ο στρατός παρενέβη για πολλοστή φορά στην πολιτική ζωή της Ταϊλάνδης για να ανατρέψει τον Θακσίν Σιναουάτρα, τον μεγάλο αδελφό της Γινγκλούκ. Ο μεγιστάνας των τηλεπικοινωνιών Θακσίν είχε αρχικά επιστρατευτεί από την οικονομική ελίτ της χώρας -που παραδοσιακά συνασπίζεται γύρω από τη μοναρχία και τον στρατό- για να αντιμετωπίσει τις οδυνηρές επιπτώσεις της ασιατικής οικονομικής κρίσης του 1997. Ο Θακσίν προσπάθησε να εκσυγχρονίσει την οικονομία της χώρας διαταράσσοντας έτσι τα οικονομικά συμφέροντα και τα δίκτυα της φεουδαρχίας. Εκείνο όμως που εξόργισε περισσότερο ήταν τα φιλολαϊκά μέτρα που υιοθέτησε: προγράμματα στέγασης για τους φτωχούς, υιοθέτηση εθνικού συστήματος υγείας και αναβάθμιση της δωρεάν πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ο Θακσίν ανατράπηκε από τους

ΝΕΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ ΣΤΗΝ ΤΑΪΛΑΝΔΗ

Μετά τα «κόκκινα πουκάμισα», τα χακί... στρατηγούς και εξορίστηκε. Οι υποστηρικτές του, ωστόσο, αρνήθηκαν να το βάλουν κάτω. Οι διαδηλωτές με τα «κόκκινα πουκάμισα», κυρίως αγρότες των βορειοανατολικών επαρχιών και η φτωχολογία της Μπανγκόκ, άρχισαν να πλημμυρίζουν καθημερινά τους δρόμους της πρωτεύουσας δημιουργώντας ένα πανίσχυρο κίνημα διαμαρτυρίας που πολύ σύντομα κλόνισε τα θεμέλια της εξουσίας. Ο στρατός απάντησε με πρωτοφανή βαναυσότητα: περίπου 100 διαδηλωτές σκοτώθηκαν και περισσότεροι από 1.500 τραυματί-

στηκαν στις ταραχές του Μαΐου του 2010. Τα «κόκκινα πουκάμισα» ή αλλιώς το Ενωμένο Μέτωπο για τη Δημοκρατία και κατά της Δικτατορίας (UDD) παρέμεινε όμως ο κορμός της αντίστασης στο στρατιωτικό καθεστώς και τις κυβερνήσεις που κάθε φορά διόριζε. Κάθε φορά που προκηρύσονταν εκλογές οι πολιτικοί εκπρόσωποι του Σιναουάτρα κέρδιζαν. Το κόμμα στη συνέχεια απαγορευόταν για να κερδίσει τις επόμενες εκλογές η

νέα, νόμιμη εκδοχή του. Με αυτό τον τρόπο φτάσαμε στο 2011 και την εκλογική νίκη της Γινγκλούκ. «Αυθόρμητες» διαδηλώσεις ξέσπασαν αμέσως μετά από αυτήν σε ολόκληρη τη χώρα με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης να διακηρύσουν ανοιχτά ότι «η Ταϊλάνδη δεν είναι ακόμη έτοιμη για δημοκρατία» και ότι «αν οι εκλογές συνεχιστούν, οι δυνάμεις που υποστηρίζουν τον Σιναουάτρα θα συνεχίσουν να κερδίζουν». Ήταν οι ίδιοι που υποδέχτηκαν το πραξικόπημα της Τρίτης με προφανή ανακούφιση. «Είναι θετικό ότι ο στρατός φροντίζει την ασφάλεια της χώρας» δήλωσε ο υπουργός Δι-

καιοσύνης της υπηρεσιακής κυβέρνησης που υποκατέστησε ο στρατός. Εξίσου υποτονικές ήταν για μία ακόμη φορά οι διεθνείς αντιδράσεις επιβεβαιώνοντας έτσι ότι η ανοχή για το αιματοβαμμένο πραξικόπημα της Αιγύπτου το περασμένο καλοκαίρι δεν φαίνεται να αποτελεί την εξαίρεση αλλά τον νέο κανόνα. «Ο στρατός ανακοίνωσε ότι πρόκειται για προσωρινό μέτρο. Περιμένουμε ότι θα τηρήσει τη δέσμευσή του» σχολίασε η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τζεν Ψάκι, η οποία φρόνισε να υπενθυμίσει ότι το σύνταγμα της Ταϊλάνδης επιτρέπει την επιβολή στρατιωτικού νόμου. Ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν έβγαλε από το συρτάρι του την ανακοίνωση που ζητεί «τον πλήρη σεβασμό των δημοκρατικών αρχών και την εμπλοκή σε δημοκρατικές διαδικασίες», ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει ένα «σαφές χρονοδιάγραμμα» για εκλογές. Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός Νιβαταμρόγκ Μπουνσονγκπαϊσάν, που αντικατέστησε την Γινγκλούκ και τον οποίο η χούντα άφησε προς το παρόν στη θέση του, υποσχέθηκε ότι οι νέες εκλογές θα πραγματοποιηθούν στις 3 Αυγούστου. Ωστόσο, οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης δεν έκρυψαν ότι επιθυμούν σαρωτικές μεταρρυθμίσεις με στόχο το οριστικό «ξερίζωμα» του «καθεστώτος» Σιναουάτρα. «Ο Θακσινισμός είναι κομμουνισμός» γράφουν τα πλακάτ των διαδηλωτών τους. Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι ο Μάο θα επέστρεφε στην Ταϊλάνδη ως πολυεκατομμυριούχος μεγιστάνας των επιχειρήσεων;

Από χούντα σε χούντα Έντεκα πραξικοπήματα και επτά αποτυχημένες απόπειρες έχουν σημειωθεί στην Ταϊλάνδη μετά την κατάργηση της απόλυτης μοναρχίας το 1932. Ο στρατός είναι τόσο ισχυρός ώστε το «δικαίωμά» του να παρεμβαίνει στην πολιτική ζωή κατοχυρώνεται ακόμη και συνταγματικά. Ακολουθούν τα πραξικοπήματα που σημάδεψαν περισσότερο την Ιστορία της Ταϊλάνδης: 1932: Το πρώτο στρατιωτικό πραξικόπημα έχει στόχο τον βασιλιά. Στις 24 Ιουνίου μια ομάδα αξιωματικών με την υποστήριξη μελών της γραφειοκρατίας θέτει τέλος σε επτά αιώνες απόλυτης μοναρχίας. Τίθεται σε ισχύ ένα προσωρινό σύνταγμα που στερεί από τον βασιλιά κάθε πολιτική εξουσία και αλλάζει το πολίτευμα σε συνταγματική μοναρχία. Μέσα σε λίγα χρόνια, ωστόσο, οι βασιλικές εξουσίες αποκαθίστανται.

1947: Το σύντομο διάλειμμα δημοκρατίας που διαδέχεται την ιαπωνική κατοχή κλείνει οριστικά. Τη διακυβέρνηση της χώρας αναλαμβάνει ο στρατάρχης Πλάεκ Φιμπουνσονγκράμ, που μέσα σε λίγα χρόνια εξελίσσεται σε στενό σύμμαχο των ΗΠΑ επιτρέποντας στα αεροπλάνα της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας να απογειώνονται από βάσεις της Ταϊλάνδης για να βομβαρδίσουν το γειτονικό Βιετνάμ.

1976: Τρία χρόνια αφότου μια λαϊκή εξέγερση επαναφέρει τη δημοκρατία, ο στρατός επιστρέφει με μια από τις πιο αιματηρές επεμβάσεις στην ταραγμένη ιστορία της χώρας. Παραστρατιωτικές ομάδες της ακροδεξιάς επιτίθενται στο πανεπιστήμιο Θαμασάτ έξω από την Μπανκόγκ σκοτώνοντας δεκάδες αριστερούς φοιτητές και τραυματίζοντας εκατοντάδες άλλους. Αμέσως μετά τη σφαγή, την εξουσία αναλαμβάνει μια χούντα στρατηγών.

2006: Στις 19 Σεπτεμβρίου ο στρατός ανατρέπει τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση του Θακσίν Σιναουάτρα. Την ώρα του πραξικοπήματος, ο Θακσίν βρισκόταν στη Νέα Υόρκη συμμετέχοντας στη γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

50

ΚΟΣΜΟΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ n.kyriakidis@avgi.gr

Φοιτητοδάνεια; Όχι, ευχαριστώ...

25 χρόνια Β92 «Είναι ώρα για δικαιοσύνη, ώρα για αλήθεια», ένα τραγούδι της μπάντας των Disciplina Ki me, το πρώτο που εξέπεμψε απ’ τη συχνότητά του. Κάτι σαν προφητική προαναγγελία των άγριων ημερών που θα ακολουθούσαν... Ο δείκτης του ραδιοφώνου έδειχνε 92,5 στα FM και το ημερολόγιο 15 Μαΐου 1989. Ήταν η μέρα που ξεκινούσε η ιστορία του πιο γνωστού ανεξάρτητου ραδιοσταθμού της Σερβίας. Η «εμβέλειά» του έμελε να ξεπεράσει γρήγορα όχι μόνον την περιοχή του Βελιγραδίου, αλλά και τα σύνορα της χώρας. Ο Β92, ο ιστορικός ανεξάρτητος ραδιοσταθμός της σερβικής πρωτεύουσας, γιόρτασε στις 15 Μαΐου τα πρώΣτη διάρκεια τα 25 του χρόνια στον της δεκαετίας αέρα. Ήταν τα πέτρινα χρότου ’90, νια της Σερβίας και των ο Β92 έγινε ο φορέας Βαλκανίων. Με το μικρόφωνό του οι δημοενός ισχυρού σιογράφοι κάλυψαν όλα αντιμιλιταριστικού τα δραματικά γεγονότα που σημάδεψαν το πιο και αντιπολεμικού πρόσφατο κεφάλαιο της κινήματος ταραγμένης ιστορίας των Βαλκανίων: την άαντίστασης νοδο του σερβο-κροάτικου εθνικισμού, τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, τους αιματηρούς εμφύλιους, τις σφαγές και τις εθνικές εκκαθαρίσεις, τον πόλεμο στο Κόσοβο, τους εγκληματικούς βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ, το 1999. Η πρώτη εκπομπή έγινε από ένα πρόχειρα στημένο στούντιο στον πέμπτο όροφο του Κέντρου Νεολαίας του Βελιγραδίου. Η εμβέλεια του σήματος μόλις που κάλυπτε το κέντρο της πόλης. Πολύ σύντομα, ο σταθμός απέκτησε πιστό κοινό και επικοινωνιακή εμβέλεια πολύ μεγαλύτερη απ’ αυτή του σήματός του στα ερτζιανά. Στη διάρκεια της δεκαετίας του ‘90, με το ενημερωτικό και ψυχαγωγικό πρόγραμμά του ο Β92 έγινε ο φορέας ενός ισχυρού αντιμιλιταριστικού και αντιπολεμικού κινήματος αντίστασης, κριτικάροντας την ρητορική του εθνικιστικού μίσους και κερδίζοντας διεθνή αναγνώριση και αποδοχή.

Είναι νέοι 25-30 χρονών, ίσως και λίγο μεγαλύτεροι. Έχουν τη ζωή μπροστά τους, αλλά η ζωή τους έχει κολλήσει. Δεν μπορούν να αποκτήσουν δικό τους σπίτι, να αποταμιεύσουν, να πάρουν επαγγελματικό δάνειο. Αναβάλλουν ακόμα και τον γάμο. Κι όλα αυτά εξαιτίας ενός δανείου που πήραν για να σπουδάσουν στο κολέγιο ή το πανεπιστήμιο, δανείου που με τις προσαυξήσεις των τόκων δυσκολεύονται ή αδυνατούν να αποπληρώσουν με τα εισοδήματα των πενιχρών μισθών τους. Στην Αμερική, το πρόβλημα έχει πάρει διαστάσεις κοινωνικής κρίσης. Το συσσωρευμένο φοιτητικό χρέος και η αδυναμία αποπληρωμής του έχει εξελιχθεί σ’ ένα από τα σοβαρότερα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα (την ίδια ώρα, ο Έλληνας πρωθυπουργός τάζει χαμηλότοκα δάνεια σπουδών για να έχουν κίνητρο -όπως λέει- οι φοιτητές να τελειώσουν μιαν ώρα αρχύτερα και να ανακουφιστούν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί)… Η αποκαλούμενη «γενιά του μιλλένιουμ» είναι το μεγάλο θύμα. Τα παιδιά που γνώρισαν την αποθέωση της ιδιωτικοποίησης των μεγάλων κοινωνικών αγαθών, της παιδείας συμπεριλαμβανομένης. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Ορκωτών Λογιστών (AICPA), το 40% των χρεωμένων με φοιτητοδάνεια Αμερικανών δεν έχει τη δυνατότητα να καταβάλει συνταξιοδοτικές εισφορές, το 29% δεν μπορεί να πάρει στεγαστικό δάνειο (επειδή χρωστάει ακόμα το σπουδαστικό δάνειο) και το 15% αναβάλλει τον γάμο εξαιτίας οικονομικών δυσκολιών. Διαπιστώνοντας το οικονομικό αδιέξοδο, έξι στους δέκα απόφοιτους λένε σήμερα ότι έχουν μετανιώσει που πήραν δάνειο σπουδών...

Χρέος - τέρας Το πρόβλημα έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Το συνολικό φοιτητικό χρέος στις ΗΠΑ έχει ξεπεράσει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια (986 δισ. το 2013, σύμφωνα με στοιχεία της FED), με τα σπουδαστικά δάνεια ν’ αντιπροσωπεύουν πλέον τη δεύτερη μεγαλύτερη κατηγορία ιδιωτικού χρέους στις ΗΠΑ, αμέσως μετά τα στεγαστικά. Όλο και συχνότερα, ακραίες περιπτώσεις καταχρεωμένων αποφοίτων, από ιδιωτικά κυρίως κολέγια, έρχονται στο φως της δημοσιότητας, ιστορίες νέων ανθρώπων που έχουν φορτωθεί με χρέη από δάνεια σπουδών τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν ή και ξεπερνούν τις 100.000 δολάρια! Μπροστά στη σοβαρότητα της κατάστασης, το Κογκρέσο ψήφισε νομοθετική ρύθμιση το 2007 δίνοντας τη δυνατότητα σε όσους πληρώνουν δόσεις φοιτητικών δανείων να τις ρυθμίσουν ανάλογα με το ύψος των εισοδημάτων τους, ώστε να μην ξεπερνούν το 10% του συνολικού ετήσιου εισοδήματός τους. Ωστόσο, αυτό δεν λύνει το πρόβλημα, απλώς το απαλύνει. Οι στατιστικές είναι αποκαλυπτικές: Πρόσφατη έρευνα του δημοσκοπικού ινστιτούτου Pew (στις αρχές του μήνα) έδειξε ότι τα εισοδήματα των νοικοκυριών που εξυπηρετούν χρέη δανείων σπουδών είναι τραγικά χαμηλότερα από εκείνων που δεν έχουν φορτωθεί μ’ ένα τέτοιο οικονομικό βάρος. Επίσης οι άνθρωποι με «φοιτητοδάνεια» είναι πιθανότερο να συσσωρεύσουν άλλου είδους χρέη στη μετέπειτα ζωή τους απ’ ό,τι εκείνοι που δεν χρεώθηκαν για τις σπουδές τους. Αναλύοντας κυβερνητικές στατιστικές, το Pew επικέντρωσε την έρευνά του στα νοικοκυριά των Αμερικανών κάτω των 40 ετών. Διαπίστωσε πως όσοι αποφοίτησαν απ’ το κολέγιο χωρίς χρέος από δάνεια σπουδών έχουν σήμερα επτά φορές (!) μεγαλύτερο καθαρό διαθέσιμο εισόδημα -σχεδόν κάτι παραπάνω από 47.000 ευ-

ρώ το χρόνο- σε σχέση μ’ εκείνους που πήραν δάνειο. Το διαθέσιμο ετήσιο εισόδημα των τελευταίων περιορίζεται μόλις στα 6.300 ευρώ. Η έρευνα έδειξε ακόμα πως αυτοί που αποπληρώνουν φοιτητικό δάνειο, είναι επίσης φορτωμένοι με σχεδόν διπλάσιο συνολικό οικογενειακό χρέος (περίπου 100.000 ευρώ κατά μέσο όρο) σε σχέση με τους άλλους (53.000 ευρώ), με πιο χαρακτηριστικό το χρέος από πιστωτικές κάρτες - 60% έναντι 39%.

Θηλιά στον λαιμό Οι Αμερικανοί ξέρουν καλά ότι το πτυχίο του κολεγίου είναι το «διαβατήριο» για τη μεσαία τάξη. Είναι ένα όνειρο ζωής που το πληρώνουν ακριβά, το χειρότερο όμως είναι πως, χρόνο με τον χρόνο, το όνειρο αυτό γίνεται ακριβότερο. Η αύξηση των φοιτητικών δανείων τροφοδοτεί την αύξηση των διδάκτρων και το κόστος της ανώτατης παιδείας «παγιδεύεται» σ’ ένα ανοδικό σπιράλ, λένε οι ειδικοί. Σε έρευνα του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ τον περασμένο Δεκέμβριο σε δείγμα 2.089 ενηλίκων μεταξύ 18 και 29 ετών, το 42% των ερωτηθέντων κατηγόρησε τα κολέγια και τα πανεπιστήμια ως υπεύθυνα για τη συνεχή αύξηση των διδάκτρων, ενώ το 30% έριξε τις ευθύνες στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Το μερίδιο της ευθύνης που αναλογεί στην κυβέρνηση έχει να κάνει με την υποχρηματοδότηση της ανώτερης παιδείας, απόρροια και συνέπεια της νεοφιλελεύθερης λογικής που θέλει την παιδεία ιδιωτικό κι όχι δημόσιο αγαθό. Με βάση επίσημες στατιστικές, τα 2/3 των απόφοιτων κολεγίων το 2011 -το πιο πρόσφατο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία- αποφοίτησε με χρέη από σπουδαστικά δάνεια που ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 20.000 ευρώ. Ενδεικτικά, το 1993, οι απόφοιτοι κολεγίων και πανεπιστημίων με δάνεια σπουδών ήταν λιγότεροι από τους μισούς και το ποσό που χρωστούσαν κυμαινόταν κατά μέσο όρο στα 6.800 ευρώ. «Δεν χρειάζεται να είσαι καθηγητής μαθηματικών για να καταλάβεις ότι το κόστος των κολεγιακών σπουδών έχει εκτιναχθεί στα ύψη, προκαλώντας ένα από το πιο εξοργιστικά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα της χώρας», έγραψε χαρακτηριστικά τον περασμένο μήνα η USA Today σε σχετικό σχόλιό της.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ&ΤΕΧΝΕΣ

51

«Jimmy’s Hall» του Κεν Λόουτς

67ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΩΝ ΚΑΝΝΩΝ:

Λίγο πριν από τα βραβεία

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΤΕΡΖΗ

«Ζούμε σε εποχές που, αν ο καθένας κοιτά μόνο τον εαυτό του, θα αφανιστούμε» λέει ο ήρωας της τελευταίας ταινίας του Κεν Λόουτς, «Jimmy’s Hall», που προβλήθηκε στις Κάννες και πιθανότατα να είναι και η τελευταία του ταινία μυθοπλασίας, καθώς έχει δηλώσει την πρόθεσή του να αφοσιωθεί στο ντοκιμαντέρ. Στα 1932 στην Ιρλανδία, δεκατρία χρόνια μετά τον πόλεμο της ανεξαρτησίας με τους Βρετανούς και δέκα μετά τον Εμφύλιο που ακολούθησε, η χώρα προσπαθεί να ισορροπήσει στην «κανονικότητα», οι εξόριστοι επιστρέφουν στα σπίτια τους. Ανάμε-

σά τους κι ο Τζίμι Γκράλτον, ένας ηγέτης της Αριστεράς, που επιστρέφει από την Αμερική μ’ ένα γραμμόφωνο και δίσκους τζαζ και σουίνγκ... Δώδεκα χρόνια πριν, ο Γκράλτον είχε στήσει το «Pearse-Connolly Hall», ένα πολιτιστικό κέντρο για λογαριασμό της κοινότητας, όπου το πρωί παραδίδονταν μαθήματα λογοτεχνίας, ποίησης, ζωγραφικής και το βράδυ μεταμορφωνόταν σε αίθουσα χορού. Τώρα το βρίσκει ερείπιο... Αρχικά δεν θέλει να ασχοληθεί καθόλου και περιορίζεται να φροντίσει τη μάνα του, να καλλιεργήσει ξανά το χωράφι του πατέρα του, αλλά τελικά οι συγχωριανοί του, οι παλιοί του σύντροφοι, τον πείθουν ότι το «πολιτιστικό κέντρο» πρέπει να λει-

ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟ

Ιστορία του φεστιβάλ τουργήσει ξανά. Υπάρχουν όμως και ισχυρές αντιδράσεις, κυρίως από την Εκκλησία, τον ιερέα της περιοχής, που φοβάται τον «κίνδυνο» της πολιτικής σκέψης αλλά και του χορού, που φέρνει τους ανθρώπους κοντά. Ο Τζίμι είναι ο τρισκατάρατος «αντίχριστος»... «Ή τον Χριστό ή τον Γκράλτον» διακηρύσσει από τον άμβωνα ο ιερέας. Και η μητέρα, του Τζίμι, πρώην δασκάλα, φοβάται: «Μήπως φταίω εγώ, που όταν ήταν μικρός του έδινα βιβλία να διαβάσει; Που τον έμαθα να σκέφτεται και να μη φοβάται να λέει τη γνώμη του; Σήμερα που τον καταδικάζετε ξανά για τις ιδέες του, μήπως πρέπει κι εγώ να απολογηθώ; Αυτές τις εποχές νιώθω ότι δεν χάνω μόνο τον γιο μου. Αλλά κάτι πολύ περισσότερο...». Και ο Τζίμι απαντά: «Πρέπει να πάρουμε τον έλεγχο της ζωής μας πίσω ξανά. Να δουλεύουμε σκληρά, ναι, αλλά όχι για να επιβιώνουμε μίζερα, σαν τα σκυλιά. Αλλά για να ζήσουμε! Για να γιορτάζουμε, να χορεύουμε και να τραγουδάμε ως ελεύθεροι άνθρωποι...». «Η ιδέα του ανοιχτού χώρου που αντιστέκεται», λέει ο 78χρονος Κεν Λόουτς, ο οποίος για μια ακόμη φορά συνεργάστηκε με τον μόνιμο από το 1995 σεναριογράφο του, Πολ Λάβερτι, «οι προοδευτικές και επαναστατικές απόψεις που αναπτύσσονται μέσα σε μια καταπιεσμένη κοινωνία πάντοτε με ωθούσαν σε δημιουργία και σίγουρα θα εξακολουθήσουν να με εμπνέουν και στο μέλλον. Σήμερα οι ζωές μας είναι παγιδευμένες στον νεοφιλελευθερισμό -πιστεύω πως υπάρχει ένα νήμα που συνδέει το τότε με το τώρα». Θυμίζουμε ότι ο Κεν Λόουτς είχε κερδίσει το 2006 τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες με την ταινία «Ο άνεμος

Στα 1938, στη Γαλλία, ο νεότερος υπουργός της κυβέρνησης του Λαϊκού Μετώπου του Λεόν Μπλουμ, ο αριστερός Ζαν Ζάι, υπουργός Δημόσιας Παιδείας και Καλών Τεχνών, προτείνει την ίδρυση ενός «ανοιχτού» παγκόσμιου φεστιβάλ κινηματογράφου, ανεξάρτητου από πολιτικές παρεμβάσεις, με σκοπό να λειτουργήσει σαν αντίβαρο στη βενετσιάνικη Μόστρα του Μπενίτο Μουσολίνι, που είχε σχεδιαστεί από το φασιστικό καθεστώς της Ρώμης σαν προπαγανδιστικός βραχίονας... Το πρώτο Φεστιβάλ των Καννών προγραμματίζεται να διεξαχθεί από την 1η έως τις 20 Σεπτεμβρίου του 1939, με επίτιμο πρόεδρο τον Λουί Λιμιέρ και πρόεδρο τον ίδιο τον Ζαν Ζάι. Ηδη από τον Αύγουστο καταφθάνουν στη Γαλλική Ριβιέρα τα μεγάλα ονόματα του Χόλιγουντ, ο Ντάγκλας Φέρμπανκς, ο Γκάρι Κούπερ, η Μέι Γουέστ, ο Ταϊρόν Πάουερ... Την ημέρα των εγκαινίων, την 1η Σεπτεμβρίου, οι Γερμανοί εισβάλλουν στην Πολωνία. Ελάχιστες προβολές πραγματοποιούνται, η σύναξη διαλύεται μέσα στις επόμενες μέρες... Ο Ζαν Ζάι θα εκτελεστεί από το καθεστώς του Βισί τον Ιούνιο του 1944, όμως το όνειρό του για ένα Φεστιβάλ που θα λειτουργεί σαν το κέντρο του παγκόσμιου κινηματογράφου θα γίνει πραγματικότητα τα μεταπολεμικά χρόνια. χορεύει το κριθάρι», που επίσης διαδραματίζεται στην Ιρλανδία. «Λέξεις, δεν θέλω πια να τις ακούω», μια φράση που ακούγεται κάποια στιγμή στην τελευταία ταινία του Ζαν Λικ Γκοντάρ «Adieu au

Langage», που προβλήθηκε και αυτή στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ, απόντος φυσικά του σκηνοθέτη, ο οποίος αρνείται εδώ και πολλά χρόνια την προσωπική του συμμετοχή σε φεστιβαλικές εκδηλώσεις. Έστειλε ένα «κινούμενο γράμμα» στον Ζιλ Ζακόμπ και τον Τιερί Φρεμό (τον απερχόμενο πρόεδρο και τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ), ένα κολάζ από λέξεις και εικόνες, ξεκινώντας ως εξής: «Για άλλη μια φορά σας ευχαριστώ που με προσκαλέσατε στο Φεστιβάλ, αλλά ξέρετε ότι δεν έχω πάρει μέρος στην προώθηση κάποιας ταινίας μου εδώ και πολύ καιρό και δεν είμαι εκεί όπου νομίζετε ότι είμαι. Στην πραγματικότητα ακολουθώ ένα άλλο μονοπάτι. Κατοικώ σε άλλους κόσμους, μερικές φορές για χρόνια, ή για λίγα δευτερόλεπτα, υπό την προστασία των πιστών του σινεμά». Θετικές εντυπώσεις άφησε και το «Xenia» του Πάνου Χ. Κούτρα, που συμμετείχε στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα» του Φεστιβάλ. Δύο αδέλφια, ο Ντάνυ και ο Οδυσσέας, παιδιά μιας Αλβανίδας και ενός Έλληνα, σε ένα περιπετειώδες οδοιπορικό στην αναζήτηση του πατέρα που τους εγκατέλειψε... Καθ’ οδόν διακινδυνεύουν το λιντσάρισμα από χρυσαυγίτες μέσα στους δρόμους της νύχτας, βρίσκουν καταφύγιο σε ένα ερειπωμένο ξενοδοχείο, ένα «Ξενία» της περίφημης αλυσίδας που είχε σχεδιάσει ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης, σύμβολο τώρα μιας Ελλάδας υπό κατάρρευση... Η ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα βγαίνει στις γαλλικές αίθουσες στις 18 Ιουνίου, ενώ η ελληνική διανομή ανήκει στη Feelgood Entertainment με ημερομηνία εξόδου στις ελληνικές αίθουσες την 9η Οκτωβρίου.

52

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Σκηνές εκ του βίου Σκηνή πρώτη: Τέλη δεκαετίας του ‘50. Καβάλα. Προσφυγική συνοικία Βύρωνα. Βράδυ. Ανάμνηση καθαρή λόγω τρόμου. όχι επινοημένη. Δεν θα πρέπει να είναι αργά γιατί παίζω ακόμα, δεν μ’ έχουν βάλει για ύπνο. Ο πατέρας δεν έχει γυρίσει από τη δουλειά. Στο σπίτι η μαμά Ελένη, η γιαγιά Εριφύλη και ο αδελφός μου ο Μάνος, που, ως βρέφος της κούνιας ακόμη, κοιμάται μακαρίως. Είναι δηλαδή περίπου οκτώ το βράδυ. Αλλά τότε ήταν αλλιώς οι οκτώ το βράδυ σε μια προσφυγική συνοικία και σε μια οικογένεια όπου η μητέρα έχει πριν από λίγα χρόνια αποφυλακισθεί μόνο (αφού το «αποβασανισθεί» δεν ισχύει ούτε ως πολιτικός, ούτε ως ψυχικός, ούτε ως ηθικός όρος), όπως και ο πατέρας που τριγύρισε αλλιώς στις εξορίες και στα μπουντρούμια της Ασφάλειας Καβάλας. Και είναι βράδυ. Μικρές κινήσεις του σπιτιού, κουβέντες λίγης ησυχίας και ψιθυρισμένης αγάπης. Και τώρα ακριβώς χτυπάει το μάνταλο της πόρτας. Το σπίτι παγώνει. Όχι οι άνθρωποι, το σπίτι. Η μαμά Ελένη ανοίγει την πόρτα. Στο πλαίσιο της νύχτας ένας χωροφύλακας. Δεν ξέρω γιατί, αλλά ένα ολόκληρο ποτάμι τρόμου με παρασέρνει. Ο χωροφύλακας έχει έρθει για να πάρει τα δακτυλικά αποτυπώματα της γιαγιάς Εριφύλης, επειδή λέει πρέπει να βγάλει καινούργια ταυτότητα. Θυμάμαι - ναι, θυμάμαι, κι όσοι έζησαν σ’ εκείνη την Ελλάδα ξέ-

Ο ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΑΡΙΟΣ

ρουν ότι λέω αλήθεια πως θυμάμαι - ότι κι ο χωροφύλακας είναι φοβισμένος από τον φόβο που προκαλεί. Κάνει όσο μπορεί πιο ήσυχα και φεύγει. Η μητέρα βρίσκεται σε κατάσταση πανικού. Η γιαγιά Εριφύλη κοιτάζει τα μαυρισμένα της ακροδάχτυλα (παρεμπιπτόντως να πω ότι είχε τα ωραιότερα χέρια που έχω δει στη ζωή μου) και είναι ολόκληρη μια απορία τρόμου. Έρχεται ο πατέρας. Μιλάνε. Ησυχάζουν. Με βάζουν κι εμένα να κοιμηθώ. Σκηνή δεύτερη: Εκλογές του 1961. Περίπου ίδια εποχή δηλαδή. Είμαστε στο σπίτι του ράφτη του Μήτσου Ζωντανού. Στην ίδια συνοικία, λίγο πιο πέρα από το σπίτι μας. Εμείς, η οικογένεια Ζωντανού, η οικογένεια Γιαννακάκη (δεν θυμάμαι αν ήταν κι άλλοι) και τα παιδιά. Όλα πιο μεγάλα από μένα: Παράδεισος. Ραδιόφωνο. Χαρτιά και μολύβια. Υπάρχει κι ένα πιάνο εντελώς σουρεαλιστικό επειδή ουδείς παίζει πιάνο. Όταν ξαναβρεθώ με τη Μαίρη Ζωντανού, που έχουμε χαθεί μερικές δεκάδες χρόνια, θα τη ρωτήσω να μου λύσει το μυστήριο του πιάνου. Τέλος πάντων, στην κουζίνα υπάρχει γάστρα αληθινή, βλάχικη (φαντάσου τώρα τον απόλυτο ελευθεριακό κοινωνισμό) και η κυρία Νίκη Ζωντανού, παιδική φίλη και γειτόνισσα της μάνας μου, με βλάχικη καταγωγή, ετοιμάζει τυρόπιτες και άλλα φύλλα της ζωής με εκπληκτική ευκολία και εκπληκτικά καθησυχαστική γευστική

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥΡΗ kostaskanavuris @hotmail.com

Θυμάμαι -ναι, θυμάμαι, κι όσοι έζησαν σ’ εκείνη την Ελλάδα του ’50 ξέρουν ότι λέω αλήθεια πως θυμάμαι- ότι κι ο χωροφύλακας είναι φοβισμένος από τον φόβο που προκαλεί

πληρότητα. είχε σημασία τότε η γευστική πληρότητα. Τα παιδιά παίζουμε «τόμπολα». Πού και πού χτυπάω τα πλήκτρα του πιάνου. Γελάμε. Είμαστε παρέα. Οι μεγάλοι κολλημένοι στο ραδιόφωνο. Ο κύριος Μήτσος τους δίνει κουράγιο: «Έτσι κάνουν πάντα, βγάζουν πρώτα τα αποτελέσματα που τους συμφέρουν». Εμείς τα παιδιά σιγά -σιγά κοιμόμαστε μέσα στις κουβέντες των μεγάλων, στη μυρωδιά της αγωνίας τους που μπερδεύεται με τη μυρωδιά των φύλλων που κυματίζουν στα χέρια της κυρίας Νίκης, τη μυρωδιά της Μαίρης και της Εύρης δίπλα μου, τη μυρωδιά από τις ξεκούρδιστες νότες, τη μυρωδιά από τον ίδιο μας τον επερχόμενο ύπνο. Κοιμόμαστε. Και μας ξυπνούν χαράματα. Μας κουβαλούν στην αγκαλιά, εμένα και τον αδελφό μου, μέχρι το σπίτι. Οι γονείς μας και οι φίλοι μας είναι πολύ σοβαροί αυτά τα χαράματα. Σκηνή Τρίτη: Είναι χειμώνας του 1963. Απομεσήμερο. Βρέχει. Είμαστε στριμωγμένοι στο αυτοκίνητο του θείου Παύλου. «Μόσκοβιτς». Ο θείος Παύλος Αγγελίδης. Συμβολαιογράφος. Αδελφός της μάνας μου. Μέλος του επιτελείου του 4ου συντάγματος του ΕΛΑΣ που έδωσε και κέρδισε τη μάχη της Ηλεκτρικής. Και ναι μεν ο Πειραιάς και η Αθήνα δεν ανατινάχτηκαν, ανατινάχτηκε όμως ο θείος Παύλος. Ήταν, βλέπεις, υπονομευμένος από τον έρωτα. Όταν πέθανε, ο πατέρας μου τον έ-

κλαψε με λυγμούς. Και μου είπε: Δεν τον έκλαψα γιατί πέθανε, τον έκλαψα γιατί δεν έζησε. Τώρα που και οι δύο δεν υπάρχουν, ας πω για κείνο το χειμωνιάτικο απομεσήμερο του 1963: Σταματάμε μπροστά σ’ ένα περίπτερο στη Λεωφόρο Βενιζέλου της Καβάλας. Βρέχει βέβαια. Μου λέει ο πατέρας μου: «Πάρε μια Αυγή». Κατεβαίνω και το λέω στον περιπτερά: «Μια Αυγή». Μπαίνω ξανά στο «Μόσκοβιτς». Και ο πατέρας μου (ο ήρεμος πατέρας μου) φωνάζει και μου δίνει μια σφαλιάρα. «Τον χαφιέ δεν τον είδες;». Ήμουν οχτώ χρονών και έπρεπε ήδη να ξέρω τους χαφιέδες. Φύγαμε. Σκηνή τέταρτη: Απόγευμα της 21ης Απριλίου 1967. Ημέρα Παρασκευή. Η κάμερα, κοντρ πλονζέ, δείχνει τον πατέρα μου να φτιάχνει έναν χαρταετό. Αύριο θα ήταν του Λαζάρου. Πλονζέ. Κι εμείς έτσι μεγαλώσαμε. Ανάμεσα στο πλονζέ, και στο κοντρ πλονζέ. Και ήρθαμε. Και είμαστε εδώ. Σκηνή Πέμπτη: Είμαστε εδώ πίσω από το παραβάν την περασμένη Κυριακή, εγώ και η Ελένη-Εριφύλη. Χοροπηδάει. Της λείπουν τα δυο πάνω δόντια. Να ψηφίσω, να ψηφίσω μου λέει. Βγαίνουμε από το παραβάν και η Ελένη - Εριφύλη ρίχνει τα ψηφοδέλτια στην κάλπη. Η μικρή κόρη της οικογένειας. Εκείνης της οικογένειας που ξαγρυπνούσε πάνω από τα παιδιά της. Και ξαγρυπνάει ακόμα.

http://www.vivliothekarios.blogspot.gr

Κυβερνητικές βιβλιοθήκες Μια εκτεταμένη και διόλου δυσδιάκριτη αδυναμία του ελληνικού συστήματος δημόσιας διοίκησης είναι και αυτή που δεν επενδύει στη συγκέντρωση, οργάνωση και διάχυση των πληροφοριών, πρωτογενών και δευτερογενών, προς όφελος τόσο της τεκμηρίωσης στη λήψη αποφάσεων, όσο και της ευχερούς πρόσβασης των πολιτών στις αποφάσεις της διοίκησης και των οργανισμών του Δημοσίου. Με δυο λόγια, το Ελληνικό Δημόσιο, τα υπουργεία και οι οργανισμοί ποτέ δεν απέκτησαν οργανωμένες βιβλιοθήκες και αρχεία. Τα αρχεία δε χρησιμοποιούνται συχνά (και στον δημόσιο, δημοσιογραφικό λόγο) ως συνώνυμο μιας ερεβώδους αποθήκευσης προς μη ανεύρεση αποδείξεων: συχνά λέμε «έβαλε την υπόθεση στο αρχείο», εννοώντας πως την έκρυψε, την εξαφάνισε από προσώπου γης. Οι λεγόμενες «κυβερνητικές βιβλιοθήκες», οι βιβλιοθήκες που λει-

τουργούν σε/για υπηρεσίες παραγωγής κυβερνητικού έργου, είναι στην Ελλάδα μια ακόμη ένδειξη παθογένειας στη δημόσια διοίκηση, δεδομένου ότι ποτέ δεν ευτύχησαν να λειτουργήσουν ή όπου λειτούργησαν δεν επενδύθηκε κεφάλαιο, προσωπικό και υποδομές για την ανάπτυξή τους. Ενδεικτικά και ισχυρότερα είναι τα παραδείγματα των βιβλιοθηκών των υπουργείων. Ενδεικτική η ουσιαστική ανυπαρξία βιβλιοθήκης στο αρμόδιο για τις βιβλιοθήκες υπουργείο Παιδείας. Για να μην μιλήσουμε για τα υπόλοιπα. Η ανυπαρξία αυτή δεν είναι τόσο πολιτιστική φτώχεια, όσο διοικητική αναπηρία, και πρέπει να απαντήσουμε τι εννοούμε κυβερνητική βιβλιοθήκη: μια «βιβλιοθήκη» ή υπηρεσία «τεκμηρίωσης ή διαχείρισης των πληροφοριών» είναι μια κομβική παρουσία στην παραγωγή κυβερνητικών και υπηρεσιακών αποφάσεων σε ένα υπουργείο. Δεν είναι μια δανειστική βιβλιοθήκη λογοτεχνι-

κών έργων, αλλά μια δυναμική υπηρεσία που συγκεντρώνει και οργανώνει πληροφορίες (σε έντυπο, ηλεκτρονικό ή άυλο μέσο) προς χρήση (τεκμηριωτική, ενημερωτική κ.ά.) από όσους λαμβάνουν αποφάσεις και καθορίζουν πολιτικές. Η βιβλιοθήκη επομένως σε ένα υπουργείο (οφείλει να) είναι μια υπηρεσία αιχμής, της οποίας το έργο και οι τεχνικές αντιγράφονται από τις υπόλοιπες βιβλιοθήκες, αφού πρωτοπορεί στην απαιτητική διαχείριση των πληροφοριών. Συνήθως οι υπηρεσίες αυτές διαχειρίζονται και τα «ενεργά» και «ιστορικά» αρχεία των υπουργείων, τις πληροφορίες και τα έγγραφα δηλαδή που προκύπτουν από τη λειτουργία των υπουργείων, προσφέροντας συστήματα και διαδικασίες που οργανώνουν και αποθηκεύουν τα επίσημα έγγραφα με τρόπο τέτοιο που όποιος πρέπει βλέπει ό,τι πρέπει, όταν πρέπει. Αν και η ελληνική βιβλιοθηκονομική και αρχειονομική

κοινότητα διαθέτει επαγγελματίες με προσόντα, σπουδές και κουλτούρα για μια τέτοια απαιτητική δράση, φαίνεται μάλλον απίθανο οι κυβερνητικές βιβλιοθήκες να αναπτυχθούν στην Ελλάδα, όπως επίσης οι παρόμοιας σημασίας βιβλιοθήκες των τραπεζών, και να δημιουργηθούν πολυδύναμα κέντρα τεκμηρίω-

σης που θα συμβάλουν στην οργάνωση των πληροφοριών που είναι απαραίτητες ή παράγονται από την κυβερνητική λειτουργία. Ο λόγος φαίνεται να είναι τραγικά απλός: στη λήψη των αποφάσεων δεν ενεργούν οι πληροφορίες, αλλά οι σχέσεις, οι ιδεοληψίες, τα συμφέροντα, η πελατεία...

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

Η Ελλάδα και η Ευρώπη βρίσκονται σε ιστορικό σταυροδρόμι. Εκατό χρόνια από την αρχή του Πρώτου Παγκόσμιου Πόλεμου και σαράντα μετά το τέλος του Δεύτερου, αιωρείται ο κίνδυνος καταστροφής εάν δεν ανατραπούν η λιτότητα και ο αυταρχισμός. Αλλά το διακύβευμα δεν είναι μόνο, ή κύρια, οικονομικό. Το «Μεσοπρόθεσμο» μπορεί να καταργηθεί από μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Αλλά, αν δεν προστατεύσουμε το ήθος, αν δεν υπερασπιστούμε την ηθική και δεν ξανακτίσουμε τον πολιτισμό, η ζημιά θα είναι μακροπρόθεσμη και αμετάκλητη. Ο λόγος της Αριστεράς πρέπει να εγκαταλείψει τον στείρο οικονομισμό και να αναλάβει την ευθύνη μιας νέας πολιτικής, ηθικής και πολιτισμικής αναγέννησης, όπως έκανε και τη δεκαετία του ‘60 σε συνθήκες βαριάς ήττας. Η πολιτική με την οικονομία θα καθορίσουν την έκβαση του αγώνα μπροστά μας, η πολιτική με τον πολιτισμό θα οριοδοτήσουν το μέλλον μας. Αλλά τι είναι «πολιτισμός»; H γνωστή διάκριση μεταξύ «υψηλού» και «χαμηλού» πολιτισμού, που τόσο ταλάνισε την κριτική θεωρία, ευτυχώς μας εγκατέλειψε. Ο Σαίξπηρ και τα κόμικς, το ραπ και ο Μπετόβεν, ο Σεζάν και το γκράφιτι, το βίντεο-αρτ και ο Μπέργκμαν συνωστίζονται και αλληλοαντιγράφονται σε παλαιοπωλεία και πινακοθήκες, σε σινεμά και κρεβατοκάμαρες, σε μέγαρα και MP3. Δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε πια έναν «καθαρό» πολιτισμό από την ιδεολογία και την επικοινωνία, τις δικτυώσεις και τα κοινωνικά μέσα. Χρησιμοποιούμε ακόμη το σημαίνον «πολιτισμός», αλλά το σημαινόμενο έχει αλλάξει. «Πολιτισμός» είναι το mise-en-scène μιας κοινωνίας, ο τρόπος που αναπαριστά συμβολικά και νοηματοδοτεί τον εαυτό της. Δίνει μορφή ο πολιτισμός σε ιδέες και αρχές, νομοθετεί και σκηνοθετεί, συγκεντρώνει και φανερώνει τη σχέση εαυτού και άλλου. Όπως λέει ο Λεφόρ, η ανθρωπότητα ανοίγεται σ’ ένα ξέφωτο που δεν δημιούργησε η ίδια. Είμαστε ριγμένοι στη συμβολική τάξη τόπου και χρόνου σαν σ’ έναν αρχαίο ποταμό. Ο πολιτισμός ανοίγει έναν κόσμο, μας εισάγει σ’ αυτόν; Εμείς, με τη σειρά μας, τον ξαναφτιάχνουμε με τη δύναμη του φαντασιακού. Όπως μας λένε δικαστές και πολιτικοί, δεν υπάρχει κοινός ευρωπαϊκός «δήμος». Εξίσου δεν έχουμε έναν ευρωπαϊκό πολιτισμό, ένα κοινό σύνολο νοημάτων, αξιών, αισθητικών. Υπάρχουν πολλοί δήμοι και πολιτι-

«Εμείς, οι Ευρωπαίοι» Πέντε θέσεις για τον πολιτισμό, την Ευρώπη και την ευθύνη σμοί, ελληνικός και γαλλικός, λαϊκός και κατεστημένος, ορατός και ασυνείδητος. Αλλά και κάθε πολιτισμός είναι εσωτερικά διασπασμένος. Μια μεγάλη γραμμή διαχωρίζει παραδοσιακά το αίτημα πολιτισμικής ταυτότητας από τον αγώνα κοινωνικής δικαιοσύνης. Αλλά γιατί πρέπει να διαλέξουμε μεταξύ αυτών; Όπως θα λέγαμε με τον Ντεριντά, είναι και οι δύο απαντήσεις στο αίτημα δικαιοσύνης. Σκοπός της Αριστεράς και των μαχόμενων διανοούμενων είναι να γεφυρώσουν τις διαφορετικές παραδόσεις, να αλλάξουν τις κοινοτοπίες, να απορρίψουν την επιλογή μεταξύ ταυτοτικού και κοινωνικο-πολιτικού. Αποστολή μας να φτιάξουμε έναν νέο νόμο, μια νέα ταυτότητα, που θα παραμένουν αναγκαστικά αναντίστοιχοι μ’ αυτό που ονομάζουμε «δικαιοσύνη». Η ένταση μεταξύ δικαιοσύνης και ταυτότητας αποτελεί σύγχρονη έκφραση μιας αντίθεσης που επανειλημμένα αναδύεται στην Ιστορία της Ευρώπης. Από τη μια μεριά η «ιδέα της Ευρώπης», ο Διαφωτισμός και οι επαναστάσεις. Από την άλλη η σκοτεινή πίσω πλευρά, η σκιά που ακολουθεί την Ευρώπη και τον πολιτισμό της. Όπως λένε ο Χούσερλ, ο Βαλερί και ο Ντεριντά, η ιδέα της Ευρώπης αντιπροσωπεύει την αλήθεια και το καθολικό, αυτό που υπερβαίνει τις τοπικές και μερικές εξαρτήσεις. Η ελληνική φιλοσοφία εξερεύνησε πρώτη την καθολική ενότητα των όντων

ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΔΟΥΖΙΝΑ*

και την αλήθεια, πέρα από εθνοτικές ή θρησκευτικές εντάξεις. Όταν η αλήθεια έγινε πρακτικό καθήκον, οδήγησε στη Δημοκρατία, στη λογοδοσία και τη δημόσια ευθύνη για πεποιθήσεις και πράξεις. Ευρώπη σημαίνει το αέναο καθήκον της αυτοδημιουργίας λαών και εαυτών. Η «Ευρώπη» είναι συνεπώς κύριο όνομα και ιδέα, τόπος και πνεύμα, βαρβαρότητα και πολιτισμός, μια «πνευματική γεωγραφία». Η Ευρώπη θεμελιώθηκε όταν η ελληνική καθολικότητα και λογοδοσία βρέθηκε σε διάλογο με την εβραϊκή, τη χριστιανική, τη μουσουλμανική μοναδικότητα.

JewGreek is greekJew extremes meet, λέει ο Τζέιμς Τζόις. Όταν το ελληνικό «λόγον διδόναι» ανοίχτηκε στον ξένο και η «επιμέλεια εαυτού» ενώθηκε με την επιμέλεια του άλλου, γεννήθηκε η Ευρώπη. Είμαι Ευρωπαίος σημαίνει εκτίθεμαι στο βλέμμα του άλλου, του απόλυτα άλλου και του διπλανού. Η ιδέα της Ευρώπης συνδυάζει το πιο καθολικό με το πιο μοναδικό.

Εμείς οι Ευρωπαίοι χρεωθήκαμε το καθήκον της φαντασιακής ανασύστασης της ανθρωπότητας. Αλλά ταυτόχρονα είμαστε ένοχοι για τις φρικαλεότητες, τις κατακτήσεις, τις γενοκτονίες, τα ολοκαυτώματα, την εκτόπιση των Ρομά. Θρηνούμε την αρπαγή και τον βιασμό της μυθολογικής Ευρώπης, της αρχέγονης μητέρας μας. Έχουμε εσωτερικεύσει το πρωταρχικό έγκλημα, όπως η φροϋδική πατροκτόνα συμμορία των αδελφών. Αυτοί δολοφόνησαν τον πατέρα και δημιούργησαν την ηθική, εμείς παίρνουμε εκδίκηση για τη παραβίαση της μητέρας επιβάλλοντας τη φρικαλέα μοίρα της σε άλλους. Η κοινότητα και ταυτότητα της Ευρώπης που γεννήθηκε απαντώντας στο βλέμμα του άλλου, γιγαντώθηκε με τον αποκλεισμό και την καταδίωξη των άλλων. Εμείς οι Ευρωπαίοι γεράσαμε, κουραστήκαμε. Μας τέλειωσαν οι ιδέες και τα σχέδια, «το ευρώ είναι τα ιερά και όσια», όπως είπε πρόσφατα ο Γ. Στουρνάρας. Οι ουτοπίες μας γίνανε δυστοπίες, η νοσταλγία για επιστροφή ξεχάστηκε, μας γήτεψε ο δρόμος περισσότερο από την Ιθάκη. Τα όνειρα, οι προσδοκίες αντικαταστάθηκαν από μελαγχολία, μια αίσθηση αποτυχίας και εγκατάλειψη που χτύπησε τους αριστερούς περισσότερο. Και όμως, όταν εμείς οι Ευρωπαίοι λέμε «εμείς», χωρίς να το καταλαβαίνουμε, και ακόμη περισσότερο χωρίς να το θέλουμε, γινόμαστε κληρονόμοι μιας ιστορίας και μιας μνή-

53

μης. Λέγοντας «εμείς», πριν καλά καλά αποδεχτούμε τη διαθήκη, κληρονομούμε το βάρος, την τιμή ενός ονόματος και μιας ευθύνης για τα υψηλά και αποτρόπαια που κουβαλάει η «Ευρώπη», όπως τα καράβια της που κουβαλούσαν εμπορεύματα και ιδέες, αγαθά και επιστήμες, εμπόριο, πολιτισμό και δούλους. Στον ύστερο ευρωπαϊσμό δεν ξέρουμε τι σημαίνει ακριβώς «Ευρώπη». Ξέρουμε μόνο πως ο πολιτισμός της δεν είναι και δεν ήταν ποτέ ένας. Δεν υπάρχει υποκείμενο ή πολιτισμός που να μη διαπερνάται από μια θεμελιακή αναντιστοιχία στην καρδιά του εαυτού. Χρειαζόμαστε μια μεγάλη δημόσια συζήτηση για την ελληνική ταυτότητα και τον ευρωπαϊκό πολιτισμό που να εγκαταλείπει τα παλιά διλήμματα «Δύση ή Ανατολή» και τη μονότονη απάντηση «εσπερία ή θάνατος», πρόσφατα «εσπερία και θάνατος». Το δίλημμα επιβιώνει στα αναχρονιστικά όνειρα των ανατολικών εραστών της Δύσης και όχι στις υβριδικές ταυτότητες των δυτικών. Και η «Ευρώπη» και η «Ανατολή» αποτελούν «φαντασιακές κοινότητες», δημιουργήματα της αποικιοκρατικής περιόδου και της «εκπολιτιστικής της αποστολής». Σήμερα η «Ανατολή» αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της «Δύσης» και βρίσκεται στην καρδιά κάθε ευρωπαϊκής μητρόπολης, όπως και στην Αθήνα. Οι εθνικές ταυτότητες έχουν γίνει ευκίνητες, εύπλαστες, οι πολιτισμικές και πολιτικές προτεραιότητες προσαρμόσθηκαν στις συνθήκες του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Μια τέτοια συζήτηση δεν θα οργανωθεί βέβαια από τους «πνευματικούς ταγούς» που επιτήδεια σιωπούν μέχρι να φανούν τα γυρίσματα του καιρού. Πέφτει λοιπόν η ευθύνη και πάλι στην Αριστερά να βάλει την ηθική και πολιτισμική αναγέννηση στο κέντρο της πολιτικής της αντίστασης. Χρειάζεται η Ευρώπη την ελληνική Αριστερά με τη φαντασία και το ελαφρό θράσος που της δίνει η θεσμική της νεότητα. Για να μείνουμε στην Ευρώπη, πρέπει να αλλάξουμε την Ευρώπη, εμείς οι «παραβατικοί και αμαρτωλοί» Έλληνες, ως αντιπρόσωποι της καθολικότητας και της υποδοχής και φιλοξενίας του μοναδικού άλλου.

* Ο Κώστας Δουζίνας είναι καθηγητής Φιλοσοφίας του Δικαίου, αντιπρύτανης και διευθυντής του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Σπουδών του Κολεγίου Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

54

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

KΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ

ΤΟΥ ΛΕΑΝΔΡΟΥ ΠΟΛΕΝΑΚΗ

«ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΚΛΟΟΥΝ» ΚΑΙ «ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΦΟΝΙΣΣΑ»

Ματιά σε δύο παραστάσεις Ο γεννημένος το 1956 Ματέι Βίζνιεκ, Ρουμάνος την καταγωγή που κάνει καριέρα στη Γαλλία (όπως ο Ιονέσκο), θεωρείται σήμερα ως ένας από τους κύριους εκπροσώπους του κινήματος του «παραλόγου» στη Δύση. Το θέατρό του, μορφικά, θυμίζει το αντίστοιχο του Ιονέσκο, αλλά έχει περισσότερα κοινά στοιχεία με τη λεγόμενη ανατολική σχολή του «παραλόγου». Επειδή το Δυτικό «παράλογο», κυρίως του Μπέκετ, έβλεπε την ίδια την ύπαρξη ως εξ ορισμού παράλογη, μια μαύρη, αδιέξοδη, τραγική, κλοουνίστικη φάρσα... Ενώ οι Γκομπρόβιτς, Βίτκιεβιτς, Μρόζεκ, Ρούζεβιτς, Χάβελ, Χόχουτ και άλλοι σημαντικοί συγγραφείς της ανατολικής Ευρώπης, ξεκινώντας από τα ιστορικά παθήματα και τους αλλεπάλληλους διαμελισμούς των χωρών τους, έβλεπαν την Ιστορία, κυρίως, ως «θέατρο του παραλόγου»: ένα ατελείωτο σφαγείο, μια απόλυτα παράλογη, ψυχρή «μηχανή», που, ανελέητα, «θερίζει» τον άνθρωπο... Η πτώση του «υπαρκτού» έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Όσοι εκπρόσωποι του ανατολικού «παράλογου» κατέφυγαν στην «ελεύθερη» Δύση, διαπίστωσαν γρήγορα ότι τα τείχη για τα οποία μιλούσαν και έγραφαν δεν είχαν πέσει. Είχαν γίνει, απλώς, αόρατα. Και ότι η απόλυτη, παράλογη «μηχανή της Ιστορίας», μπροστά στην οποία, σύμφωνα τον αφορισμό του Γιαν Κοτ, «ο άνθρωπος είναι παντελώς ανίσχυρος

και δεν έχει άλλη επιλογή από το να υποδυθεί τον ρόλο του σαιξπηρικού τρελού ή του κλόουν» για να μην τον ισοπεδώσει, βρισκόταν και εκεί σε πλήρη λειτουργία... Αυτό ακριβώς είναι το θέμα που αναπτύσσει ο Μρόζεκ στους όψιμους «Εμιγκρέδες», γραμμένους στη Δύση... Κάτι ανάλογο μας λέει και ο Ματέι Βίζνιεκ στο «Ζητείται κλόουν ηλικιωμένος». Τρεις άνεργοι ηλικιωμένοι κλόουν, μετά από μια σχετική αγγελία που διάβασαν, ότι «ζητείται κλόουν ηλικιωμένος», ανταγωνίζονται για την κατάκτηση της επίζηλης θέσης και επιδίδονται σε ένα σκληρό παιχνίδι αλληλοεξόντωσης, μέχρι να διαπιστώσουν ότι η θέση δεν υπάρχει... Ο συγγραφέας ομολογεί ανοιχτά τις οφειλές του στον Ιονέσκο, αλλά η συλλογιστική του πηγαίνει πέρα από αυτόν. Ο Ιονέσκο δεν απαντά στο κρίσιμο ερώτημα, τι να κάνουμε. Ενώ εδώ πρόκειται για μια πολιτική παραβολή και ένα πικρόχολο σχόλιο επάνω στην κατάσταση των πραγμάτων σήμερα, η οποία δεν ανατρέπεται, βέβαια, με θεωρητικούς αφορισμούς ή απλά ευχολόγια... Το έργο του Βίσνιεκ, με ανοιχτό το τέλος, καλεί τον θεατή να πάρει θέση και να δώσει τη δική του λύση. Η παράσταση που σκηνοθέτησε η Μαρία Ξανθοπουλίδου (κίνηση της Μαριέλας Νέστορα) στη Β’ σκηνή του «Θεάτρου οδού Κεφαλληνίας», βασισμένη στη δόκιμη, θεατρικά εντελή

«Ζητείται κλόουν»

μετάφραση της Έρσης Βασιλικιώτη, ακολουθεί, σωστά, το ύφος μιας γκροτέσκο μαύρης κλοουνερί, «διδακτικής» και συγχρόνως διασκεδαστικής, όπου κωμωδία και δράμα συμπλέκονται αξεδιάλυτα. Η ατμόσφαιρα είναι τσιρκολάνικη και οι ρυθμοί καταιγιστικοί. Τρεις δόκιμοι ηθοποιοί ασκημένοι στο μικτό αυτό ύφος (Νίκος Αλεξίου, Γρηγόρης Γαλάτης, Αλέξανδρος Μυλωνάς) δίνουν ένα μικρό «ρεσιτάλ δωματίου». Το σκηνικό και τα κοστούμια (Κατερίνα Ζουράρη) παραπέμπουν στον ιταλικό νεορεαλισμό, η μουσική (Θοδωρής Οικονόμου) και οι φωτισμοί (Κατερίνα Μαραγκουδάκη) υποβάλλουν.

777 Στο θέατρο Beton 7 του απόκεντρου Βοτανικού, άλλη μια παράσταση Παπαδιαμάντη, που εξελίσσεται πλέον σε έναν από τους πιο συχνά παιζόμενους και δημοφιλείς νεοέλληνες... θεατρικούς συγγραφείς. Δεν είναι η στιγμή να αναλύσω αυτό το φαινόμενο, αλλά θα σταθώ στη

δουλειά της ακούραστης Μαρίας Φραγκή που επιλέγει, διασκευάζει και σκηνοθετεί ως ενότητα θεατρική, με τίτλο «Πριν από τη φόνισσα», τέσσερα από τα λιγότερο γνωστά διηγήματά του, με επίκεντρο, πάντα, τα ατελείωτα πάθη της γυναίκας. Τα αριστουργηματικά: «Η στοιχειωμένη Καμάρα», «Η φωνή του δράκου» (θα το ζήλευε ο Φρόυντ), «Το νησί της Ουρανίτσας», «Οι μάγισσες». Η λιτή, υποβλητική σκηνοθεσία (με σκηνογραφική - ενδυματολογική επιμέλεια της Άννας Μαχαιριανάκη, σκιώδεις φωτισμούς του Στέφανου Κοπανάκη, άρτια βίντεο του Αναστάση Μελέτη και μια εικαστική παρέμβαση - σχόλιο της Ελευθερίας Εμμανουήλ), στηρίζεται εξίσου στην ακέραιη ομορφιά της χερουβικής παπαδιαμαντικής γλώσσας και στην ομόλογη, απέριττη κατάθεση λόγου - σώματος τεσσάρων νέων λαμπρών ηθοποιών. Η Τερψιχόρη Γκιόκα, η Αννίτα Αδάμου, η Νικολέττα Γκριμέκη και ο Γιώργος Ρουστέμης ποιούν παπαδιαμαντική μουσική που φθάνει στους θεατές σαν ψαλμός κάτω από φως κεριού.

KΡΙΤΙΚΗ MOYΣΙΚΗΣ

TOY ΚΥΡΙΑΚΟY Π. ΛΟΥΚΑΚΟY

Ο ΣΚΑΛΚΩΤΑΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΟΥ

Ο άλλος ελληνικός ήχος στην Αθήνα Όπως κάθε δημοσίευμα, έτσι και η κριτική καθελκύεται στα απροσδιόριστα ύδατα του αναγνωστικού κοινού τη μέρα της δημοσίευσής της. Ο αποδέκτης της δυσφορεί ενδεχομένως για την καθυστέρηση σχολιασμού γεγονότων, αλλά ελάχιστα απασχολείται με τις συνθήκες του δικού μας εβδομαδιαίου «τοκετού». Μαζί του, λοιπόν, μοιραζόμαστε μιαν αίσθηση δυσχέρειας για συγκέντρωση μπροστά από τον υπολογιστή αυτό το κυριακάτικο εκλογικό πρωινό, με νωπή την πρωινή μας ανταπόκριση στο πολιτικό καθήκον. Ίσως γιατί βιώνουμε την περίσταση εορταστικά, με την ηρεμία των δρόμων και των περαστικών, τη σεμνή ακόμη θωπεία του ανοιξιάτικου ήλιου και τις μυρωδιές από τα ψητά φούρνου να σκοτώνουν, γεμάτα μεσημεριανές υποσχέσεις, τα υπολείμματα των αρωμάτων από τους ανθούς της νερατζιάς που ομόρφαιναν τις τελευταίες εβδομάδες τα περπατήματά μας. Σκέψεις που σχεδόν επιτάσσουν, γι’ αυτό το κείμενο που γράφεται δύσκολα, σαν από μαθητή που κρυφοκοιτάζει από το παράθυρο τη

λύτρωση από τα μαθήματα της επόμενης μέρας, τη δική του εξέχουσα ημερήσια διάταξη, θεματικά πιο ελληνική και ελπιδοφόρα από την επετηρίδα της χρονικής ροής των εκδηλώσεων που, συνήθως, αλλά όχι απαρεγκλίτως, ακολουθούμε. Είναι πασίδηλο ότι ο Νίκος Σκαλκώτας (1904-1949) δεν εκπροσωπείται επαρκώς στα εγχώρια συναυλιακά προγράμματα και το κενό αυτό αποφάσισε τολμηρά να καλύψει, μέσα από τις εν γένει απαιτητικές προτάσεις του, το νεότευκτο και φιλόδοξο «Kyklos Ensemble», σχηματισμός διακεκριμένων δεξιοτεχνών με οργανωτική μορφή και στόχευση μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που επιχειρεί να συμφιλιώσει ένα ουσιαστικά ανυποστήρικτο κοινό με τη -θεωρούμενη ως δυσνόητη- μουσική του 20ού αιώνα. Τα εισιτήρια συμβολικής τιμής και οι μακρές διάρκειες συναυλιών προδίδουν τον ζήλο προσφοράς των μουσικών, ενώ οι προγραμματικές συνυφάνσεις αποκαλύπτουν το σοβαρό επίπεδο της μουσικολογικής υποδομής (επίπεδο εμφανές και στο εισαγωγικό κείμενο

του επαρκώς γνωστού μας κ. Γιάννη Τσελίκα). Ο «Κύκλος» αποτελεί την από μακρού αναμενόμενη ελληνική συνέχεια στην προηγηθείσα αναγέννηση της «παλαιάς» μουσικής στη χώρα, ιδίως μετά τη διάλυση της «Ορχήστρας των Χρωμάτων» που είχε πρωτοπορήσει, έστω και σποραδικά, στην παρουσίαση συνθέσεων του πρόσφατου χθες. Για δύο βραδιές, στις 6 (που παρακολουθήσαμε) και 7 Μαρτίου, ο «Κύκλος» χάρισε στους τολμηρούς θαμώνες της αίθουσας «Δημήτρης Μητρόπουλος» τον σχεδόν πλήρη κύκλο -για την ακρίβεια τα πέντε από τα έξι- των concertini για πνευστά και πιάνο του Τήνιου δημιουργού με τη βερολινέζικη παιδεία (ένα φύλλο έκτακτης ενημέρωσης μάς πληροφόρησε ότι η ασθένεια του αρχικώς προβλεπόμενου τρομπετίστα κ. Δημ. Γκόγκα επέβαλε όχι μόνο την αντικατάστασή του από τον ομότεχνό του κ. Σπ. Αρκούδη, στο 1ο και 2ο κουαρτέτο για πιάνο και πνευστά, αλλά και την αφαίρεση από το πρόγραμμα του κοντσερτίνου για τρομπέτα και πιάνο). Συνθέσεις οι περισσότερες με το έ-

σχατο χαμόγελο του Μεσοπολέμου, μάς έπεισαν στη διαδοχή τους για τη στέρεα ποιότητα του Σκαλκώτα ως μουσουργού πλούσιας και ελεγχόμενης, αλλά όχι νοησιαρχικά αποστεωμένης έμπνευσης. Στοιχηματίζουμε ότι οι περισσότεροι από τους αναγνώστες μας εξακολουθούν να αγνοούν αυτό που ανακαλύψαμε και οι ίδιοι το βράδυ εκείνο, ότι δηλαδή είναι δυνατόν να παρακολουθήσει κάποιος μια μονογραφική βραδιά Σκαλκώτα, χωρίς να καταβληθεί από την εικαζόμενη εγκεφαλικότητα αυτού του Έλληνα μαθητή των «δύσκολων» δασκάλων της «2ης Σχολής». Και αυτό όχι μόνο χάρη στη χαλαρή απόλαυση των δεξιοτεχνικών προκλήσεων της γραφής από τους ίδιους τους μουσικούς

(Μάριος Αργυρός όμποε, Γιώργος Φαρούγγιας φαγκότο, Δημήτρης Δεσύλλας ξυλόφωνο, Τίτος Γουβέλης και Στέφανος Θωμόπουλος πιάνο), αλλά και λόγω της πιστοποίησης ότι ο Σκαλκώτας εκινείτο ήδη σε προσωπική κατεύθυνση αφομοίωσης κεντροευρωπαϊκών επιρροών, με νύξεις τονικής επιστροφής (συνήθως επίκαιρα λικνιστικής, με «αγγίγματα» καλόγνωμου σαρκασμού), αλλά και με την επιστράτευση ενός χιούμορ καθοριστικού για τη διεκδίκηση της προσοχής και της αντοχής του κοινού σε τόσο επίφοβα ακροάματα. Εμβληματική αυτής της παιγνιώδους διάθεσης υπήρξε η «Νυκτερινή διασκέδασις», σε πιπεράτη μεταγραφή για ξυλόφωνο και πιάνο των Don Stewart και Gunther Schuller, ένα πραγματικό «χιτ», κατάλληλο ως μουσικό επιδόρπιο κάθε συναυλίας ελληνικής μουσικής ανά τον κόσμο. Αυτό το «χαρακτηριστικό κομμάτι» αποτελεί σύνθεση του τελευταίου έτους της ζωής του συνθέτη και επαυξάνει τη θλίψη μας για όσα σημαντικά απωλέσαμε με τον τραγικά πρόωρο θάνατό του. Κυρίως για τις κατευθύνσεις που διαμόρφωνε ως εναλλακτική πορεία στον ασυμβίβαστο και αδιέξοδο δρόμο του Σαίνμπεργκ, των φίλων του και, ιδίως, των συνεχιστών του.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ

55

ΕΛΙΕΣ ΚΑΙ ΚΡΑΝΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΥΛΩΝΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Από τις 5 Μαΐου το προαύλιο του σχολείου στις φυλακές ανηλίκων Αυλώνα δεν έχει μόνο τσιμέντο και θυμωμένα πρόσωπα. Πίσω από την μπασκέτα και μπροστά από τον ζωγραφισμένο τοίχο, που δείχνει μια σιδερένια μπάλα να τον σπάει για να φανεί από τα φανταστικά χαλάσματα ο ουρανός, έχουν φυτευθεί δύο μικρές ελιές μέσα σε κράνη. Ελιές έχουν φυτευθεί και σ’ άλλους χώρους της φυλακής. Αυτό είναι το έργο του Φώτη Καραγεωργίου, νέου καλλιτέχνη, που αναβιώνει την κοινωνική γλυπτική του Γιόζεφ Μπόις και αναδεικνύει την επίδραση που μπορεί να έχει η τέχνη στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Tα κράνη έχουν τρυπηθεί από κάτω. Όσο περνούν τα χρόνια, οι ρίζες των δέντρων θα μεγαλώνουν κι είτε θα τα σπάσουν, είτε θα τα αφομοιώσουν. Το έργο έγινε υπό την αιγίδα της σχολής των Καλών Τεχνών και στις 30 Μαΐου θα έχει συνέχεια στις φυλακές Κορυδαλλού.

Ο συμβολισμός Οι ελιές και τα κράνη συμβολίζουν την κοινωνική αντίθεση μεταξύ ζωής και θανάτου. «Η ελιά είναι ένα δέντρο - σύμβολο για τη χώρα και το κράνος το κομμάτι της Ιστορίας που θέλουμε να ξεχάσουμε. Η ελιά είναι το σύμβολο της ζωής. Το κράνος είναι άψυχο», εξηγεί ο Φ. Καραγεωργίου. «Ο άνθρωπος τα χρησιμοποιεί σε διαφορετικές εκφάνσεις της ζωής του. Το κράνος το χρειάζεται είτε για να επιτεθεί είτε για να αμυνθεί. Όταν υπάρχει όμως ευημερία και δικαιοσύνη, δεν το χρειάζεται και τότε ασχολείται με άλλα, όπως το να φυτέψει ένα δέντρο», προσθέτει. Η πρώτη εικαστική εγκατάσταση έγινε πριν λίγους μήνες στο Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη σε συνεργασία με τον σύλλογο εθελοντών «Η αντηρίδα». «Το ζωντανό αυτό γλυπτό φροντίζω να τοποθετείται σε χώρους που έχει λόγο ύπαρξης», επισημαίνει ο Φ. Καραγεωργίου. Στη φυλακή το έργο αποκτά ιδιαίτερο νόημα. Η ελιά που μεγαλώνει είναι ο αγώνας για την ελευθερία που δίνει ο καθένας μέσα, αλλά κι έξω από αυτή. «Έξω από το κτήριο των φυλακών, τα γύρω χωράφια είναι γεμάτα ελιές και πιο πέρα άνθρωποι που έχουν οργανώσει τη ζωή τους. Έχουν φτιάξει μια κοινωνία, αγαπούν, χαίρονται, ψηφίζουν, πάνε διακοπές. Δραστηριότητες που συνοδεύουν τον ελεύθερο άνθρωπο. Είναι όμως πράγματι ελεύθεροι ή μήπως εγκλωβισμένοι; Πηγαίνοντας

Όταν σπάει το τσιμέντο της φυλακής...

πες να «κρυφτούν» αντικείμενα από τους κρατούμενους, ξεπεράστηκαν και πρυτάνευσε η λογική. Το Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα ενέκρινε την πρωτοβουλία, η οποία αγκαλιάστηκε απ’ όλους. «Σπάω το τσιμέντο σημαίνει πολλά. Σπάω μια κατάσταση που είναι άσχημη, σπάω ένα κατεστημένο που θέλω να τ’ αλλάξω, σπάω μια φυλακή που πρέπει να γίνει διαφορετική, που δεν πρέπει να υπάρχει. Μια φυλακή ανηλίκων που θα έπρεπε να είχαμε καταργήσει. Οι φυλακές δεν είναι για τους ανηλίκους. Η πολιτεία, η κοινωνία, πρέπει να φροντίσουν διαφορετικά τις περιπτώσεις των παραβατικών παιδιών», το μήνυμα ελπίδας, αλλά και αγωνίας που εκπέμπει ο Π. Δαμιανός.

«Το έργο είμαστε εμείς»

στις φυλακές, σ’ ένα χώρο εγκλεισμού, βλέπεις ότι τα μέλη αυτής της κοινωνίας δεν έχουν τίποτα κοινό με τους έξω, εκτός από τα... κράνη. Οι ελιές έξω συνομιλούν με τις ελιές μέσα και οι άνθρωποι έξω συμβιώνουν με κράνη όπως και οι μέσα. Το αόρατο κελί του έξω κόσμου, στη φυλακή υλοποιείται και γίνεται ορατό. Το νιώθεις και το βλέπεις. Ακούς το χαρακτηριστικό ‘κλανγκ’ της πόρτας να ξεκλειδώνει και μετά να ανοιγεί για να πας στην επόμενη».

«Σπάω το τσιμέντο σημαίνει πολλά. Σπάω μια κατάσταση που είναι άσχημη, σπάω ένα κατεστημένο που θέλω να τ’ αλλάξω, σπάω μια φυλακή που πρέπει να γίνει διαφορετική, που δεν πρέπει να υπάρχει. Μια φυλακή ανηλίκων που θα έπρεπε να είχαμε καταργήσει. Οι φυλακές δεν είναι για τους ανηλίκους. Η πολιτεία, η κοινωνία, πρέπει να φροντίσουν διαφορετικά τις περιπτώσεις των παραβατικών παιδιών»

Η αλλαγή στην καθημερινότητα της φυλακής Το έργο έχει ήδη αγαπηθεί από τα παιδιά, λέει στην «Α» ο Πέτρος Δαμιανός, διευθυντής του σχολείου στις φυλακές Αυλώνα. «Πριν βάλουμε προστατευτικά στις ελιές, δύο παιδιά κάθονταν μπροστά με το σώμα τους για να τις προστατέψουν από κάποια μπαλιά». Κάθε ελιά έχει όνομα καλλιτέχνη και τη φροντίδα της έχει αναλάβει ένα παιδί. Ρέμπραντ,

Ελ Γκρέκο, Πικάσο, μερικά από τα ονόματα. «Τα παιδιά ζήτησαν από τους δασκάλους να μάθουν για το έργο τους», αναφέρει ο Π. Δαμιανός. Η τέχνη στον πραγματικό της ρόλο. Μακριά από τα σαλόνια, δίνοντας δύναμη και γνώση σε παιδιά που έχουν μάθει μόνο να «πληρώνουν», να τιμωρούνται. Για να φυτευτούν οι ελιές χρειάστηκε να σπάσει πρώτα το τσιμέντο στο προαύλιο της φυλακής. Οι αρχικές αντιρρήσεις, υπό τον φόβο ότι θα μπορούσαν μέσα στις τρύ-

Η εγκατάσταση δεν εστιάζει στα σύμβολα, αλλά στον άνθρωπο, τονίζει ο Φ. Καραγεωργίου. «Το έργο είμαστε εμείς. Δεν είναι ούτε καν το δέντρο, ούτε καν το κράνος. Αυτά είναι απλά σύμβολα. Είμαστε εμείς που μέσω αυτών των συμβόλων βλέπουμε κομμάτια του εαυτού μας, τα οποία εξελίσσονται μαζί τους στον χρόνο. Από τον άνθρωπο που πήραμε τις ελιές και το χώμα μέχρι τον δημοσιογράφο που ασχολείται με το έργο. Αισθανόμαστε σαν το κράνος ή σαν την ελιά;» Ο χρόνος είναι καθοριστικός για το έργο. «Η δύναμη του έργου θα φανεί μετά από 15 και περισσότερα χρόνια. Υπάρχει πολύ μέλλον. Αλλά κάθε καινούργιο φυλλαράκι της ελιάς ή κάθε μέρα που θα σκουριάζει περισσότερο το κράνος, η δράση αυτή θα είναι ζωντανή». Η θεωρία του Μπόις ότι η τέχνη είναι «θεραπευτική» επιβεβαιώθηκε. «Είδα τα παιδιά να μου ζητούν να βάλω και στο δικό τους προαύλιο δέντρα. Δεν προσέγγιζαν το έργο με τη λέξη ‘κράνος’, αλλά με τη λέξη ‘δέντρο’», αναφέρει ο Φ. Καραγεωργίου. Το κάθε δέντρο έχει υιοθετηθεί από ένα παιδί. Όταν αυτό αποφυλακιστεί, το παιδί είναι υποχρεωμένο να έχει βρει πρώτα τον διάδοχο «ιδιοκτήτη».

Επόμενη δεντροφύτευση στον Κορυδαλλό Στις 30 Μαΐου, η ίδια εγκατάσταση θα γίνει στον Κορυδαλλό. Θα φυτευθούν δέντρα στο δημαρχείο, «το σπίτι του πολίτη» και μέσα στις φυλακές. Θα στηθεί ένας βουβός διάλογος του «έξω» με το «μέσα». Με τις ελιές να αντιπροσωπεύουν την ελευθερία και την ελπίδα και τα κράνη τον περιορισμό με φυλακισμένους εντός κι εκτός τειχών, κάγκελων, συρματοπλεγμάτων.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 MAΪΟΥ 2014

56 Παρακαλούνται οι αναγνώστες να ενημερώνονται για τυχόν αλλαγές από τα παρακάτω τηλέφωνα Α ΠΡΟΒΟΛΗΣ ΑΒΑΝΑ Κηφισίας 234 και Λυκούργου 3, 2106756546 Αίθουσα 1 12 χρόνια σκλάβος 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 (Θερινή) Ζήτω η ελευθερία 20:50, 22:45 ΑΕΛΛΩ CINEMAX 5+1 CYTA Πατησίων 140, 2108259975 2108215327, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.)

17:15 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:00 3D, 21:40 3D Αίθουσα 2 Godzilla 18:30, 21:00, 23:30 Αίθουσα 3 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 17:45, 20:20, 23:00 Αίθουσα 6 (Θερινή) Το μυστικό της Μέιζι 20:45, 22:45 ΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Χάρητος 50, Κολωνάκι, 2107215717 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:30, 23:00 ΑΘΗΝΑΙΟΝ Βασιλίσσης Σοφίας 124, Αμπελόκηποι, 2107782122-2112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Godzilla 18:00, 20:20, 22:40 3D Αίθουσα 2 Ανυπόφοροι γείτονες 20:30, 22:30 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:00, 18:40 ΑΘΗΝΑΙΟΝ CINEPOLIS Ζησιμοπούλου 7 & Ιωάννου Μεταξά, Γλυφάδα, 21089832382112112222, www.athinaioncinemas.com Αίθουσα 1 Godzilla 18:00, 20:20, 22:40 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 16:10 Αίθουσα 2 The Amazing Spider-Man 2 19:20, 22:00 Αίθουσα 3 Ανυπόφοροι γείτονες 20:30, 22:30 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:00, 18:40 Αίθουσα 4 Godzilla 17:20 3D, 19:40 3D, 22:10 3D ΑΙΓΛΗ Λεωφόρος Πεντέλης 98, Χαλάνδρι, 2106841010 Αίθουσα 1 Godzilla 20:30 3D, 22:45 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.)

18:30 Αίθουσα 2 Suzanne 19:00, 20:50 Ανυπόφοροι γείτονες 22:30 ΑΜΥΝΤΑΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Κωνσταντινουπόλεως 16, Υμηττός, 2107626418, Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:50, 22:50 AΝΕΣΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αμπελόκηποι, 2107788778, Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί 20:45, 23:00 ΑΝΟΙΞΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 2+1 Αγωνιστών στρατοπέδου 49, Χαϊδάρι, 2105813470-2105813450 Αίθουσα 1 Godzilla 20:15, 22:30 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:45 Αίθουσα 2 ART CINEMA Gloria 18:30, 20:30, 22:30 ΑΝΟΙΞΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αττική & Ευριπίδου 19, Νέο Ηράκλειο, 2102814071, Η κλέφτρα των βιβλίων 20:45, 23:00 ΑΡΚΑΔΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Καραολή Δημητρίου 36 & Φορμίωνος 222, Πάρκο Νέας Ελβετίας, 2107661166-2107661226, The Amazing Spider-Man 2 21:10 ΑΣΤΥ Κοραή 4, Αθήνα, 2103221925, 8 ½ (Ταινιόραμα 2014) 22:00 Σατυρικόν (Ταινιόραμα 2014) 18:00 Γλυκιά ζωή (Ταινιόραμα 2014) 20:00 ΑΤΤΑΛΟΣ DIGITAL CINEMA Κοτιαίου 8& Ελευθερίου Βενιζέλου Νέα Σμύρνη, 2109331280 Το δέντρο και η κούνια 18:30, 20:30, 22:30 ΑΤΤΙΚΟΝ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Μέσα στο Αττικό Άλσος, 6944542300-2106997755, Captain America 2: Ο στρατιώτης του χειμώνα 22:45 Φιλομένα 20:45 ΒΑΡΚΙΖΑ Θάσου 22, 2108973926 Αίθουσα 1 3D Digital Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:30 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:00 3D, 22:20 3D Αίθουσα 2 Rio 2 (μεταγλ.) 18:45 3D Η άλλη γυναίκα 20:30, 22:30 Αίθουσα 3 (Θερινή) Salvo 20:40, 22:40 CAPITOL 3D CINEMA Ιουλιανού 33-35 & Γ’ Σεπτεμβρίου 74-78, Capitol Mall (Σταθμός Βικτώρια), 2108210038, www.facebook.com/CineCapitol, Ο Γερμανός γιατρός 19:30 Ανυπόφοροι γείτονες 21:15 VILLAGE 15 CINEMAS @ THE MALL Ανδρέα Παπανδρέου 35 (παράπλευρος Αττική οδού) θέση ψαλίδι, Μαρούσι, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Η πεντάμορφη και το τέρας 20:10 Rio 2 (μεταγλ.)

18:00 Κυριαρχία 22:40 Αίθουσα 2 - Post Credit X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 15:20 3D, 18:00 3D, 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 3 The Amazing Spider-Man 2 16:20, 19:10, 22:00 Αίθουσα 4 - Post Credit Godzilla 15:50, 18:20, 21:00, 23:40 Αίθουσα 5 - Cinema Europa, Heineken Rio 2 (μεταγλ.) 17:10 Godzilla 19:20, 21:50, 00:20 Αίθουσα 6 - Cinema Europa Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 17:00, 18:50 Ο σωσίας 20:50, 22:50 Αίθουσα 7 - max screen, Cosmote X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:40, 21:30, 00:30 Αίθουσα 8 Godzilla 20:00 3D, 22:30 3D Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 16:10, 18:10 Αίθουσα 9 The Amazing Spider-Man 2 20:20, 23:10 Ενας σκίουρος σούπερ-ήρωας (μεταγλ.)

16:40, 18:30 Αίθουσα 10 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 16:40, 19:30, 22:20 Αίθουσα 11 Η άλλη γυναίκα 17:30, 19:50, 22:10 Αίθουσα 12 Η ταινία Lego (μεταγλ.)

16:50 Ανυπόφοροι γείτονες 19:00, 21:15, 23:30 Αίθουσα 13 - gold class X-Men: Ημέρες

ΘΕΑΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΕΣ «Η τέλεια ομορφιά» του Πάολο Σορεντίνο. Ένας δημοσιογράφος συγγραφέας περιπλανιέται στη Ρώμη, αντιμέτωπος με τα προσωπικά του αδιέξοδα, ιχνηλατώντας ταυτόχρονα το τέλος του «κορεσμένου» ευρωπαϊκού πολιτισμού. Κινηματογραφικό κομψοτέχνημα από τον σημαντικότερο Ιταλό σκηνοθέτη της εποχής μας, ρεσιτάλ ερμηνείας από τον Τόνι Σερβίλο (Σοφία Αργυρούπολης). «Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί» του Τζιμ Τζάρμους. Από το χρεοκοπημένο Ντιτρόιτ, πόλη-φάντασμα, στην Ταγγέρη, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού: Ο Άνταμ (Αδάμ) και η Ιβ (Εύα), δύο ερωτευμένα μεταξύ τους βαμπίρ, πορεύονται μαζί εδώ και αιώνες, μέσα σε μια παράδοξη νεότητα που κρατάει αιώνες... Έχουν συναναστραφεί με κορυφαίους ποιητές και επιστήμονες στο ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:30, 22:20 Αίθουσα 14 - gold class Ανυπόφοροι γείτονες 21:15, 23:30 VILLAGE 5 CINEMAS PAGRATI Υμηττού 110 & Χρεμωνίδου, Εμπορικό κέντρο Millennium, Παγκράτι, 210 7566240 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Godzilla 18:15, 21:00, 23:45 Αίθουσα 2 Ανυπόφοροι γείτονες 18:20, 20:20 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 22:20 Αίθουσα 3 Cosmote The Amazing Spider-Man 2 18:30, 21:10, 00:00 Αίθουσα 4 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:40 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 5 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:40, 21:20, 00:10 VILLAGE 9 CINEMAS @ FALIRO Παλαιά Λεωφόρος Ποσειδώνος 1 & Μωραϊτινη 3 Δέλτα Παλαιού Φαλήρου, Τηλ.14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Godzilla 21:00, 23:30 3D Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:50 Αίθουσα 2 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:30, 22:30 Rio 2 (μεταγλ.) 17:20 Αίθουσα 3 The Amazing Spider-Man 2 21:50 Η άλλη γυναίκα 17:30, 19:40 Αίθουσα 4 - Post Credit Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 17:50 Godzilla 19:50, 22:20 Αίθουσα 5 Ανυπόφοροι γείτονες 18:50, 21:00, 23:20 Αίθουσα 6 Godzilla 18:00 3D X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:30 3D, 23:10 3D Αίθουσα 7-VMAX - Cosmote X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:00, 21:40, 00:20 Αίθουσα 8 - Gold Class X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 9 - gold class The Amazing Spider-Man 2 19:10, 22:00 VILLAGE CINEMAS ATHENS METRO MALL ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Λεωφόρος Βουλιαγμένης 276, Άγιος Δημήτριος, 210 6104100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 15:45, 17:30 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:15 3D, 22:10 3D Αίθουσα 2 Cosmote X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 16:00, 18:40, 21:20, 00:00 Αίθουσα 3 Rio 2 (μεταγλ.) 18:00 Η άλλη γυναίκα 20:10 Godzilla 22:30 Αίθουσα 4 Η ταινία Lego (μεταγλ.) 16:50 Godzilla 19:00, 21:40, 00:10 Αίθουσα 5 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:20 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 23:00 Ενας σκίουρος σούπερ-ήρωας (μεταγλ.) 16:30 Godzilla 20:30 3D VILLAGE RENTI ΘΕΡΙΝΟ Θηβών 228 & Παρνασσού, Αγιος Ιωάννης Ρέντης, 2104215100 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr, X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 21:10 VILLAGE SHOPPING AND MORE Θηβών 228 & Παρνασσού, Άγιος Ιωάννης Ρέντης, 210 4215100 - 14 848 (Γραμμή παραπόνων 214 214 7062), www.villagecinemas.gr Αίθουσα 1 - Comfort Godzilla 20:45, 23:15 Αίθουσα 2 Comfort X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:50, 22:30 Αίθουσα 3 Snowpiercer 18:20, 21:00, 23:45 Αίθουσα 4 Rio 2 (μεταγλ.) 17:20 3D Godzilla 20:15 3D, 22:45 3D Αίθουσα 5 Rio 2 (μεταγλ.) 18:00 Ανυπόφοροι γείτονες 20:10, 22:20, 00:30 Αίθουσα 6 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 17:10, 19:50, 22:30 Αίθουσα 7 XMen: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:00 3D, 21:40 3D, 00:20 3D Ενας σκίουρος σούπερ-ήρωας (μεταγλ.) 17:00 3D Αίθουσα 8 Ανυπόφοροι γείτονες 21:30 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:30, 19:30 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 23:50 Αίθουσα 9 Godzilla 18:15, 20:45, 23:15 Αίθουσα

«Η τέλεια ομορφιά» του Πάολο Σορεντίνο πέρασμα του χρόνου, και τώρα αισθάνονται ένα «τέλος», πρώτα για την κουρασμένη πια ύπαρξή τους κι έπειτα για την παρηκμασμένη ανθρωπότητα... (Άνεσις) «Το μικρό ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη. Στα 19 του χρόνια ο Στράτος διέπραξε ένα έγκλημα πάθους. Πέρασε τη μισή του ζωή στη φυλακή, κάτω από την προστασία ενός αρχινονού 10 - Cosmote Η άλλη γυναίκα 18:50, 21:20, 23:40 Αίθουσα 11 The Amazing SpiderMan 2 19:40, 22:40 Ενας σκίουρος σούπερήρωας (μεταγλ.) 17:40 Αίθουσα 12 The Amazing Spider-Man 2 18:10, 21:10, 00:10 Αίθουσα 13 Godzilla 19:45, 22:15 Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 17:50 Αίθουσα 14 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:00, 20:40, 23:20 Αίθουσα 15 Η ταινία Lego (μεταγλ.) 17:00 Godzilla 19:15, 21:45, 00:15 Αίθουσα 16 Η τριλογία της απόκλισης: Οι διαφορετικοί 19:50, 22:45 Ενας σκίουρος σούπερ-ήρωας (μεταγλ.) 17:50 Αίθουσα 17 Η πεντάμορφη και το τέρας 19:45, 22:10, 00:30 Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 17:50 Αίθουσα 18 Κυριαρχία 17:45, 20:30, 23:00 Αίθουσα 19 Captain America 2: Ο στρατιώτης του χειμώνα 18:10, 21:00, 23:50 Αίθουσα 20 Godzilla 18:20, 20:50, 23:20 ΓΑΛΑΞΙΑΣ 3D DIGITAL Μεσογείων 6, Αμπελόκηποι, 2107773319-2107700491 Αίθουσα 1 Το μικρό ψάρι 17:30, 20:00, 22:30 Αίθουσα 2 Η άλλη γυναίκα 18:10, 20:20, 22:30 ΓΛΥΦΑΔΑ ODEON Ζέππου 14 & Ξενοφώντος 31, Γλυφάδα, 2109650318, www.odeon.gr, www: i-ticket.gr Αίθουσα 1 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:00, 22:50 Αίθουσα 2 Η άλλη γυναίκα 21:00 ΔΑΝΑΟΣ Λεωφόρος Κηφισίας 109 & Πανόρμου, Αμπελόκηποι, 2106922655, www.danaoscinema.gr Αίθουσα 1 Suzanne 18:15, 20:15, 22:15 Αίθουσα 2 Wild Duck 18:40, 20:40, 22:40 ΔΙΑΝΑ Περικλέους 14,Μαρούσι, 2108028587, Ζήτω η ελευθερία 18:20 Διασταυρούμενες ζωές 20:20, 22:25 ΔΙΟΝΥΣΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Συγγρού 286, & Μυκηνών 2, 2109515514, Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:45, 23:00 ΕΚΡΑΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Ζωοδόχο Πηγής & Αγαθίου, Νεάπολη, 2106461895, Ο εγωιστής γίγαντας 21:00, 23:00 ΕΛΛΗ Ακαδημίας 64, Αθήνα, 2103632789, Suzanne 18:00, 20:00, 22:00 ΕΛΛΗΝΙΣ CINEMAX (ΘΕΡΙΝΟ) Κηφισίας 29, Αμπελόκηποι, Αθήνα, 210646400980111300400, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr, Το μυστικό της Μέιζι 20:45, 22:50 ΖΕΦΥΡΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Τρώων 36, Θησείο, 2103462677, Intermezzo 21:00, 22:45 ΘΗΣΕΙΟΝ (ΘΕΡΙΝΟ) Αποστόλου Παύλου 7, Θησείο, 2103470980-2103420864, www.cinethisio.gr, Το μυστικό της Μέιζι 20:50, 23:00 ΚΗΦΙΣΙΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Κηφισίας 245, (Ζηρίνειο), Κηφισιά, 21062335672106232808, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 Το μυστικό της Μέιζι 18:45, 20:45, 22:45 Αίθουσα 2 Το δέντρο και η κούνια 19:00, 21:00, 23:00 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:15 ΛΙΛΑ DIGITAL CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Νάξου 115, Αγιος Λουκάς, Πατήσια, 2102016849, Ξενοδοχείο Grand Budapest 20:50, 23:00 ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ FILMCENTER Λεωφόρος Συγγρού 106, 2109215305, Suzanne 19:00, 20:30, 22:15 ΝΑΝΑ CINEMAX CYTA Λεωφόρος Βουλιαγμένης 179 Δάφνη, (στάση ΜΕΤΡΟ Αγ. Ιωάννης), 2109703158-2109706865, cinemax1@otenet.gr, www.cinemax.gr Αίθουσα 1 The Amazing Spider-Man 2 18:40, 21:45 Αίθουσα 2 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:00, 20:40 3D, 23:20 3D Αίθουσα 3 Godzilla 19:30, 22:00 Αίθουσα 4 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:50, 21:30, 00:10 Αίθουσα 5 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:15 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:00, 22:40 Αίθουσα 6 Godzilla 18:30, 21:00, 23:30 ODEON KΟSMOPOLIS ΜΑΡΟΥΣΙ Λεωφόρος

του υποκόσμου, που κάποια στιγμή τού έσωσε τη ζωή. Ελεύθερος πια, ο Στράτος δουλεύει τη νύχτα σε μια βιοτεχνία ζύμης, ενώ την ημέρα εκτελεί συμβόλαια θανάτου... Ο Οικονομίδης στην τελευταία του ταινία αποδεικνύεται πιο «χαλαρός», αλλά και πιο ώριμος στην κινηματογραφική του γλώσσα σε σχέση με τις προηγούμενες δουλειές του (Γαλαξίας). Κηφισίας .73 & Πουρνάρα (Κόμβος Αττικής οδού), 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 The Amazing Spider-Man 2 19:40, 22:30 Αίθουσα 2 Η τριλογία της απόκλισης: Οι διαφορετικοί 21:00 Αίθουσα 3 Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.) 18:30 Η άλλη γυναίκα 20:40, 23:00 Αίθουσα 4 Το ακρωτήρι της βίας 21:40 Rio 2 (μεταγλ.) 18:20 Αίθουσα 5 Ο σωσίας 19:50 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:00 Κάτω από το δέρμα 21:50 Αίθουσα 6 XMen: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 17:20 3D, 20:00 3D, 22:40 3D Αίθουσα 7 XMen: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 17:50, 20:30, 23:10 Αίθουσα 8 - Vodafone Βόλτα με τον Μολιέρο 19:00 Ανυπόφοροι γείτονες 21:10, 23:20 Αίθουσα 9 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:30, 22:10 Αίθουσα 10 Godzilla 17:40, 20:20, 22:50 Αίθουσα 11 , Ενας σκίουρος σούπερ-ήρωας (μεταγλ.) 19:20 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 21:20 Αίθουσα 12 Ενας σκίουρος σούπερ-ήρωας (μεταγλ.) 18:10 Κυριαρχία 20:10, 23:00 ΟDEON STARCITY Λεωφόρος Συγγρού 111 & Λεοντίου, Νέος Κόσμος, 14560 (από σταθερό 0,49 ευρώ ανά λεπτό και 0,98 ευρώ από κινητό ανά λεπτό), www.odeon.gr , www.i-ticket.gr Αίθουσα 1 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:20, 21:00 Αίθουσα 2 Κυριαρχία 21:50 Αίθουσα 3 The Amazing Spider-Man 2 21:30 Αίθουσα 4 Η τριλογία της απόκλισης: Οι διαφορετικοί 22:10 Αίθουσα 5 Ανυπόφοροι γείτονες 20:40, 22:50 Αίθουσα 6 Godzilla 20:30, 23:00 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:30 Αίθουσα 7 - Vodafone X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:20 3D, 22:00 3D Αίθουσα 8 Το ακρωτήρι της βίας 21:15 Αίθουσα 9 Η άλλη γυναίκα 19:50, 22:20 Αίθουσα 10 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:20, 22:40 ΠΑΛΑΣ Υμηττού 109, Παγκράτι, 2107511868, Σύντομη Συνάντηση 19:00, 20:45 Elles 22:30 ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Αλεξάνδρας & Μαυρομιχάλη, Αθήνα, 2106425714, Suzanne 20:45, 22:45 ΡΙΒΙΕΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια, 2103837716-2103844827, Το μυστικό της Μέιζι 20:45, 22:45 ΣΙΝΕ ΓΑΛΑΤΣΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Άλσος Βεΐκου, 2102138119, The Amazing Spider-Man 2 21:00 ΣΙΝΕ ΠΑΡΙ (ΘΕΡΙΝΟ) Κυδαθηναίων 22, Πλάκα, 2103248057-2103222071, info@cineparis.gr, www.cineparis.gr, Surround Ανυπόφοροι γείτονες 20:45, 23:00 ΣΙΝΕ ΦΛΟΙΣΒΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Πάρκο Φλοίσβου, Παλαιό Φάληρο, 2109821256, cinefloisvos@gmail.com Το μυστικό της Μέιζι 21:00, 23:00 ΣΟΦΙΑ Ευσταθιάδου 2, Πλατεία Αγίας Τριάδος, Αργυρούπολη, 2109927447-2109917094, Η τέλεια ομορφιά 20:00, 22:30 ΣΠΟΡΤΙΓΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου 18, Νέα Σμύρνη, 2109313360 Αίθουσα 1 Με χωρίς γυναίκες 18:30, 20:30, 22:30 Αίθουσα 2 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 19:00 STER CINEMAS Λεωφ. Δημοκρατίας 67α, εμπορικό κέντρο ESCAPE, Ιλιον, 801 801 7837 -210 8092690, www.stercinemas.gr Αίθουσα 1 Η Τίνκερμπελ και οι πειρατές (μεταγλ.)

17:10 Godzilla 18:50, 21:10, 23:30 Αίθουσα 2 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:30 Godzilla 19:50 3D, 22:10 3D Αίθουσα 3 XMen: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:00, 21:00, 00:00 Αίθουσα 4 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 16:30, 19:30, 22:30 Αίθουσα 5 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 16:00 3D, 19:00 3D, 22:00

3D Αίθουσα 6 Rio 2 (μεταγλ.) 16:10, 18:10 The Amazing Spider-Man 2 20:10, 23:00 Αίθουσα 7 The Amazing Spider-Man 2 18:30, 21:30 Ενας σκίουρος σούπερ-ηρωας (μεταγλ.) 16:40 ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΛΑΪΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, 2103609695-2103612046, contact@tainiothiki.gr, www.tainiothiki.gr Αίθουσα 1 Free Fall 21:45 Camp Beaverton: Meet the Beavers 20:00 Turning 18:15 Αίθουσα 2 Snails in the Rain 20:15 Who’s afraid of Vagina Wolf 18:15 Mr. Angel 22:00 ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ 3D DIGITAL Λεωφόρος Ηρακλείου 386, Νέο Ηράκλειο, 21028268732102825607, www.triaasteria.gr Αίθουσα 1 X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 18:00 3D, 20:30 3D, 22:45 3D Αίθουσα 2 Godzilla 20:15, 22:40 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 18:30 ΤΡΙΑΝΟΝ FILMCENTER Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, 2108222702-2108215469, Κλειστό ΦΙΛΙΠ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 40, Νέα Σμύρνη, 2109312866, Το μυστικό της Μέιζι 20:50, 23:00 ΦΙΛΟΘΕΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσοπούλου, Φιλοθέη, 2106833398 Το μυστικό της Μέιζι 20:50, 23:00 ΦΟΙΒΟΣ DIGITAL CINEMA Εθνικής Αντιστάσεως 1, στάση ΜΕΤΡΟ Περιστέρι, 2105711105 Το δέντρο και η κούνια 19:20, 21:10, 23:00 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:30 ΗΜΙΚΕΝΤΡΙΚΟΙ ΑΛΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Δεκελείας154, 21025320032102583133, X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:45, 23:00 ΠΕΡΑΝ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ (ΘΕΡΙΝΟ) Κώστα Βάρναλη 32 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Περιστέρι, 2105780892-3, Ξενοδοχείο Grand Budapest 21:00, 23:00 ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ ΑΛΕΞ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) Λεωφόρος Πόρτο Ράφτη 235, 22990-76034, www.alexcinema.gr, The Amazing Spider-Man 2 21:00 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Ηρώων Πολυτεχνείου 27, 5η στάση Χολαργού, 2106777708, Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 20:45 Godzilla 22:30 ΑΛΙΚΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Πλατεία Δροσιάς, 2106229645 - 2102234130, Ζήτω η ελευθερία 20:40 Godzilla 22:30 ΑΜΑΡΥΛΛΙΣ (ΘΕΡΙΝΟ) - SUZUKI Αγίου Ιωάννου 2, 2106010561 Το μυστικό της Μέιζι 20:50, 23:00 ΑΜΙΚΟ (ΘΕΡΙΝΟ) Επιδαύρου & Ανδρούτσου 20, 2106815532-2106826372, Φιλομένα 21:00, 23:00 ΑΡΤΕΜΙΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Γιαννάκη 2, Μαρκόπουλο, 22990-23924, The Amazing Spider-Man 2 19:00, 21:30 ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Κωνσταντίνου 40, Μαρούσι, 2106198890, Μικρά Αγγλία 21:00 ΜΑΡΙΑ ΕΛΕΝΑ-ΟΝΑΡ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Αγίας Παρασκευής 40, Ανάκασα- Αγ. Ανάργυροι, 2102632791, Νώε 18:30, 21:00 ΜΑΓΙΑ Αβάντων 83 & Ιατρίδου, Χαλκίδα, 2221025625, www.odeon.gr, www.i-ticket.gr Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:30 XMen: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 19:30 3D, 22:15 3D ΡΙΑ (ΘΕΡΙΝΟ) Αφροδίτης 8, Βάρκιζα, 2108970844-2108971654, Το μυστικό της Μέιζι 21:00, 23:00 ΣΙΝΕ ΓΕΡΑΚΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ HD DIGITIAL (ΘΕΡΙΝΟ) Μιλτιάδου & Γαργηττού, Γέρακας, 2106612717, Κυριαρχία 20:40, 22:50 ΣΙΝΕ ΠΑΛΛΗΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Ελευθερίου Βενιζέλου 3 & Λεωφόρος Μαραθώνος, Παλλήνη, 2106666815-2106666284, X-Men: Ημέρες ενός ξεχασμένου μέλλοντος 20:50, 23:10 ΣΙΣΣΥ CINEMA (ΘΕΡΙΝΟ) - Algida Λεωφόρος Μαραθώνος 36, Νέα Μάκρη, 22940918116944141308 The Amazing Spider-Man 2 20:30, 23:00 ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΣΙΝΕ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Γεωργίου & Ζάππα 4, Κορυδαλλός, 2104960955, Μικρά Αγγλία 21:00 ΣΙΝΕ ΣΕΛΗΝΗ (ΘΕΡΙΝΟ) Αγίου Νικολάου 17 & Πανθέας, Σελήνια Σαλαμίνας, 2104670011 - 2104670012, blogspot.cineselini.com, Godzilla 21:00, 23:00 ΣΙΝΕΑΚ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ Πλατεία Δημαρχείου, 2104225653 Μικρά Αγγλία 19:20, 22:10 Ζαμπίζια: Πουλιά στον αέρα (μεταγλ.) 17:30

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

57

ΓΡΑΜΜΑΤΑ & ΤΕΧΝΕΣ προβολών «Βλέμμα στον φασισμό», με εισηγήτρια την καθηγήτρια Μαρία Κομνηνού, με ελεύθερη είσοδο, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ι. Οδός 48), στις 8.00 μ.μ.

Πορεία Αριστερά Το βιβλίο του Γιώργου Α. Λεονταρίτη Πορεία Αριστερά... Όταν κομμουνιστές και σοσιαλιστές είχαν φτερά, που φωτίζει άγνωστες πτυχές της διαδρομής της Αριστεράς και της Κεντροαριστεράς από τον Δεκέμβρη του 1944 έως το 1958, που η ΕΔΑ έγινε αξιωματική αντιπολίτευση, παρουσιάζουν οι δημοσιογράφοι Γιώργος Δελαστίκ και Γιάννης Καρτάλης σε εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις Καστανιώτη στο βιβλιοπωλείο Ιανός (Σταδίου 24), στις 12.00 μ.

Μεφίστο Το μυθιστόρημα του Κλάους Μαν Μεφίστο, που ιχνηλατεί τη σταδιοδρομία ενός νέου αριστερού ηθοποιού που σταδιακά ταυτίζεται με τον ναζισμό, πορεία που δοκιμάζει τις αντοχές, την ιδεολογία και την ηθική όλων των ηρώων μέσα από τη δίνη των καταιγιστικών ιστορικών εξελίξεων, μια μελέτη πάνω στις σχέσεις τέχνης και πολιτικής, εξουσίας και ηθικής, η οποία ανατέμνει τις κοινωνικές και πνευματικές προϋποθέσεις που έκαναν δυνατή την άνοδο του φασισμού, έτσι όπως διασκευάστηκε από την Αριάν Μνουσκίν και έγινε παγκοσμίως γνωστό, παρουσιάζει το Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη, από την Τετάρτη στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Ηρ. Πολυτεχνείου 34), στις 8.30 μ.μ.

Η ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

ΚΥΡΙΑΚΗ

Almodovar project Με ένα μουσικό ταξίδι στα τραγούδια που συνοδεύουν τις εικόνες των φιλμ του Pedro Almodovar, από το Pepi, Luci, Bom y otras chicas del mont n του 1980, μέχρι την τελευταία του ταινία Los amantes pasajeros, συνεχίζεται σήμερα και την επόμενη Κυριακή το αφιέρωμα «Almodovar project» στον Πολυχώρο Χυτήριο (Ιερά Οδός 44), στις 9.30 μ.μ.

ΔΕΥΤΕΡΑ

Σχεδία Η μουσική σε ρυθμούς ροκ, όπερας και κλαρίνου ενώνει τις δυνάμεις της με τη δημοσιογραφία της αλληλεγγύης και οι Batala, Σπύρος Γραμμένος, Duo Fina, Encardia, Gadjo Dilo, Locomondo, Μίλτος Πασχαλίδης, Μάρθα Φριντζήλα, Πετρολούκας Χαλκιάς και Αντώνης Κυρίτσης σμίγουν τις δυνάμεις τους επί σκηνής, σε μια συναυλία για την ενίσχυση του περιοδικού δρόμου Σχεδία, στην Τεχνόπολη (Πειραιώς 100, Γκάζι), στις 7.30 μ.μ.

«Με τα λόγια (γίνεται)» στην Ελληνοαμερικανική Ένωση (Μασσαλίας 22), στις 7.30 μ.μ.

Τριάρι για τον Οιδίποδα

ΠΕΜΠΤΗ

Αλέξανδρος Ιόλας Στην αντιφατική προσωπικότητα του Αλέξανδρου Ιόλα, του «μεγάλου σουρεαλιστή» όπως τον ονόμασαν, είναι αφιερωμένη η παράσταση του Χριστόφορου Αντωνιάδη Alexandros Iolas, βασισμένη στο βιβλίο του Νίκου Σταθούλη, που παρουσιάζεται από σήμερα έως την Κυριακή, με ελεύθερη είσοδο, στη Βίλλα Αλ. Ιόλα (Χρ. Σμύρνης και Δημοκρατίας 6, Αγ. Παρασκευή), στις 9.00 μ.μ.

Εβραίοι και Αντίσταση Με την παρουσία μερικών από τους σημαντικότερους μελετητές του Ολοκαυτώματος, όπως η Annette Wieviorka ή ο Steven Bowman, διεξάγεται σήμερα και αύριο το διεθνές συνέδριο «Η Αντίσταση και οι Εβραίοι στην Ευρώπη, 1939-1945», με ομιλίες στην αγγλική, στο Ινστιτούτο Θερβάντες (Μητροπόλεως 23), στις 1.00 μ.μ.

Το έργο του Νίκου Ξένιου Ένα τριάρι για τον Οιδίποδα, με ήρωα ένα συνταξιούχο ηθοποιό που απαγγέλλει Οιδίποδα κλεισμένος στο διαμέρισμά του, ζωντανεύοντας τις μνήμες μιας ολόκληρης ζωής, ερμηνεύουν υπό μορφήν θεατρικού αναλογίου οι ηθοποιοί Αλεξάνδρα Καρακατσάνη και Ανδρέας Κουτσουρέλης, στο Σπίτι της Κύπρου (Ξενοφώντος 2α, Σύνταγμα), στις 8.30 μ.μ.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΤΕΤΑΡΤΗ

Ζωρζ Πιλαλί

Βλέμμα στον φασισμό Η «κλασική» νεορεαλιστική δημιουργία του Roberto Rossellini Ρώμη, ανοχύρωτη πόλη (Roma citta aperta, Ιταλία 1945) προβάλλεται απόψε στο πλαίσιο του κύκλου

Έχοντας ενσωματώσει στο στυλ του τους μουσικούς δρόμους και τις τεχνικές παιξίματος των παλιών ρεμπετών αλλά και των μουσικών του μπλουζ του αμερικανικού Νότου, ο Ζωρζ Πιλαλί και οι Soufra Band (Χαράλαμπος Παρίτσης, βιολί, Κλέων Αντωνί-

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΚΟΥΡΙΩΤΗΣ agenda.avgi@gmail.com

ου, κιθάρα, Αντώνης Μαράτος, μπάσο, Κώστας Γεωργίου, synths και Κυριάκος Δαρίβας, τύμπανα) παρουσιάζουν τη μουσική παράσταση Θεήλατοι στο Stage Volume 1 (Αγ. Ελεούσης 3 και Κακουργιοδικείου, Μοναστηράκι), στις 8.00 μ.μ.

Εις την Πόλιν Έκθεση φωτογραφιών του Σάββα Δελή από την πολύμηνη παραμονή του στην Κωνσταντινούπολη, με τίτλο Εις την πόλιν, εγκαινιάζεται απόψε στο Polis Art Café (Στοά Βιβλίου), στις 8.30 μ.μ.

ΣΑΒΒΑΤΟ Με ένα έργο που διεισδύει στα άδυτα του ζεύγους κύριος - υπηρέτης, ανώτερος - κατώτερος, ισχυρός - ανίσχυρος, την Hilda της Marie NDiaye, που παρουσιάζεται από σήμερα έως 3/6 σε μετάφραση Α. Στάικου, σκηνοθεσία Β. Μαυρογεωργίου και ερμηνείες από τους Α. Κουτσαφτίκη, Ν. Πιπερά, Ντ. Γιαννακοπούλου, ολοκληρώνεται το φεστιβάλ «Το γαλλικό θέατρο à la grecque» στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης (Πειραιώς 206), στις 9.00 μ.μ.

Με την παράσταση της Μαρίνας Νατιώτη και της ομάδας Casus Belli Περί υποταγής, που βασίζεται στη μελέτη της Π. Χαντζαρούλα για τις υπηρέτριες στη μεταπολεμική Αθήνα Σμιλεύοντας την υποταγή, συνεχίζεται, σήμερα και αύριο, το Φεστιβάλ Off off Athens στο θέατρο Επί Κολωνώ (Ναυπλίου και Λένορμαν 94), στις 8.45 μ.μ.

Jazz+Πράξεις

ΤΡΙΤΗ Ο Μιχάλης Γκανάς και η Θεώνη Κοτίνη, ένας ποιητής και μια ποιήτρια διαφορετικής γενιάς, θα διαβάσουν παλιά και νεότερα, δημοσιευμένα και αδημοσίευτα ποιήματά τους, καθώς και αγαπημένα τους ποιήματα άλλων, ενώ θα συζητήσουν μεταξύ τους και με το κοινό, στο πλαίσιο του κύκλου εκδηλώσεων

Με αφορμή την ολοκλήρωση της έκθεσης Η τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945. Πέρα από τα σύνορα, πραγματοποιείται την Πέμπτη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης ανάμεσα στη διευθύντρια του προγράμματος «Desire for Freedom» του Συμβουλίου της Ευρώπης Monica Flacke, τους επιμελητές Irene Weidmann και Henry Meyric Hughes, καθώς και τον επιμελητή της έκθεσης και καλλιτεχνικό διευθυντή του ΜΜΣΤ Ντένη Ζαχαρόπουλο, με θέμα «Η τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945», στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Εγνατίας 154, εντός ΔΕΘ), στις 7.00 μ.μ.

Hilda

Περί υποταγής

Με τα λόγια...

Desire for Freedom

Μέγας Ανατολικός Ένα από τα τολμηρότερα βιβλία της ελληνικής λογοτεχνίας, το μυθιστόρημα του Ανδρέα Εμπειρίκου Ο Μέγας Ανατολικός, που άρχισε να γράφεται κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου και δεν εκδόθηκε παρά μόνο μετά από τον θάνατο του υπερρεαλιστή ποιητή, μεταγράφουν για τη θεατρική σκηνή και ερμηνεύουν οι Μπάμπης Γαλιατσάτος και Κατερίνα Μαούτσου, σε σκηνοθεσία του πρώτου, τη Δευτέρα και την Τετάρτη (καθώς και στις 1-2, 4/6), στο Κέντρο Ελέγχου Τηλεοράσεων (Κύπρου 91α και Σικίνου, Κυψέλη), στις 9.30 μ.μ.

Με ένα από τα σημαντικότερα ντούο της διεθνούς τζαζ και world σκηνής, τον Σενεγαλέζο τραγουδιστή και δεξιοτέχνη της κόρα Ablaye Cissoko και τον Γερμανό τρομπετίστα Volker Goetze, που θα εμφανισθούν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ανοίγει ενδέκατο «Jazz+Πράξεις 2014», στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Πάτρας, στο Παλαιό Δημοτικό Νοσοκομείο (πλ. Κορυδαλλού 2), στις 9.30 μ.μ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

58

ΣΚΑΚΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΕΦΑΛΟΣ kosmaskefalos@gmail.com

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΣΤΟΝ ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΛΥΣΗΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ

Δέκατος στην Ευρώπη ο Μενδρινός! Τη μεγαλύτερη ατομική διάκριση στο Καλλιτεχνικό Σκάκι πέτυχε ο πρωταθλητής Ελλάδας Νίκος Μενδρινός. Στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Λύσης Σκακιστικών Προβλημάτων 2014, που πραγματοποιήθηκε στο Μαυροβούνιο από 16 μέχρι 18 Μαΐου, κατέλαβε την 10η θέση μεταξύ 73 λυτών. Με αυτή την επίδοση σημείωσε τη δεύτερη νόρμα για τίτλο διεθνούς μετρ και, ξεπερνώντας σε ΕΛΟ το όριο των 2400 βαθμών, πήρε τίτλο μετρ ΦΙΝΤΕ! Πρωταθλητής Ευρώπης αναδείχθηκε ο -και παγκόσμιος πρωταθλητής- Πολωνός Μούρτζια με 86 βαθμούς επί 90 δυνατών. Δεύτερος ο Ρώσος Εφσέεφ με 79 και τρίτος ο Κροάτης Φιλίποβιτς με 74,5. Ο Μενδρινός συγκέντρωσε 68,5 βαθμούς, ο Κούρκουλος - Αρδίτης 40,6 και ο Φουγιαξής 25,3. Πρώτος στο Ατομικό Όπεν ο Άγγλος Μέστελ με 60 (επί 60 δυνατών!), δεύτερος ο Μούρζια με 57 και τρίτος ο Πολωνός Γκόρσκι με 56,5. Οι βαθμοί των Ελλήνων: Φουγιαξής 36,5, Μενδρινός 35,75, ΚούρκουλοςΑρδίτης 27. Πρώτη στο ομαδικό η Πολωνία, δεύτερη η Ρωσία και τρίτη η Σερβία Αναλυτικά στοιχεία, καθώς και τα προβλήματα με τις λύσεις τους στο http://kallitexnikoskaki.blogspot.gr/.

Δεν είμαι ο καλύτερος... Σεμνός όπως πάντα, ο Νίκος Μενδρινός, δεν θεωρεί τον εαυτό του έναν από τους δέκα καλύτερους Ευρωπαίους λύτες, ούτε πρώτο μεταξύ των Ελλήνων. Σε αυτή τη θέση βάζει τον Κώστα Πρέντο, κάτοχο του ρεκόρ κατάκτησης Πανελλήνιων Πρωταθλημάτων, ο οποίος διαμένει τώρα στις ΗΠΑ. Σε σύντομη συνομιλία, απέδωσε

Αβάνα, Ποϊκόφσκι, Σαν Λούις

Συνδυασμός νίκης

1

1

6

2

8

5

9

3

7

4

4

9

7

2

1

3

8

6

5

5

3

8

6

4

7

9

2

1

6

4

9

7

2

8

1

5

3

3

7

1

4

6

5

2

8

9

7

2

8

5

9

3

1

6

4

7

8

8

5

4

1

9

2

7

3

6

7

1

3

5

8

6

4

9

2

6

9

2

6

3

7

4

5

1

8

9

3

8

Παρτίδα με πολλά θαυμαστικά από το Ομαδικό Πρωτάθλημα Κροατίας (πρωταθλήτρια η Ζάγκρεμπ): Τόμασιτς (2109) - Τζάκιτς (2400) [B87] 1.ε4 γ5 2.Iζ3 δ6 3.δ4 γxδ4 4.Ixδ4 Iζ6 5.Iγ3 α6 6.Aγ4 ε6 7.Aβ3 β5 8.0-0 Aε7 9.Bζ3 Bγ7 10.Bη3 0-0 11.Aθ6 Iε8 12.Παδ1 Aδ7 13.ζ4 Pθ8 14.Aη5 Axη5 15.ζxη5 β4 16.Iγε2 Pη8 17.Bθ4 Iγ6 18.Πδ3 Ixδ4 19.Ixδ4 Bγ5 20.Pθ1 η6 21.Bθ6 Iη7 22.Πθ3 Iθ5

Τρία σπουδαία κλειστά τουρνουά ολοκληρώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες. Στο 49ο τουρνουά εις Μνήμην Καπαμπλάνκα που έγινε στην Αβάνα, νικητής αναδείχθηκε ο 1ος Σο (Φιλιππίνες, 2731) με 6,5 βαθμούς σε 10 αγώνες (πουλ διπλών συναντήσεων). 2ος ο Μπρουζόν (Κούβα, 2682) με 5,5, 3ος ο Ντομίνγκεζ (Κούβα, 2768) με 5, 4ος-5ος ο Αλμάσι (Ουγγαρία, 2693) και ο Βαγιέχο Πονς (Ισπανία, 2700) με 4,5 και 6ος ο -έως τώρα αήττητος στις προηγούμενες διοργανώνεις!, Ιβαντσούκ (Ουκρανία, 2753) με 4 βαθμούς. Στο 15ο προς τιμήν του Κάρποφ, το οποίο οργανώνεται κάθε χρόνο στο Ποϊκόφσκι της Ρωσίας, πρώτος και αήττητος, με 6 βαθμούς σε 9 αγώνες, τερμάτισε ο Μορόζεβιτς (Ρωσία, 2719). Δεύτερος ο Γιακοβένκο (Ρωσία, 2730) με 5,5 και στην 3η θέση οι Μπακρό (Γαλλία, 2721) και Σίροφ (Λετονία, 2703) με 5 (από 1 νίκη και 8 ισοπαλίες!). Ακολουθούν οι Νεπομνιάτσι (Ρωσία, 2735), Μοτίλεφ

SU DO KU 5 1

2

2

3

4

3

5

6

7

8

9

2 3 4

4

2

2

5

4

6

7

3

8

1

Μέτριας δυσκολίας

6

9

8

7

9 Η ΛΥΣΗ: ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. ΠΑΡΑΒΑΤΗΣ 2. ΑΣΟΚΑ, ΡΝΤ 3. ΡΟΔΟΣΤΑΜΟ 4. ΑΝΙΜ, ΕΧΕΙ 5. ΒΑΤΑΤΖΗΣ 7. ΣΙΣΥΦΕΙΕΣ 8. ΤΣ, ΑΟΡΑΤΟ 9. ΩΤΙΤΙΣ, ΗΚ

6

o Καλές εμφανίσεις στο Ιάσιο της Ρουμανίας από τον ο Αντ. Παυλίδη και τον Στ. Χαλκιά (18ος και 19ος αντιστοίχως, με 6,5 βαθμούς σε 9 παρτίδες), καθώς και από τον Α. Σανδαλάκη και 37ος τον Π. Χριστοδούλου (21ος και 37ος με 6). Στους 5 βαθμούς η Ι. Μάκκα (μεταξύ των σκακιστριών που διακρίθηκαν ) και στους 2,5 ο Ι. Κλητοράκης. Πρώτος ο Παραγουανός Μπάχμαν με 8 βαθμούς και στη δεύτερη θέση ο Ρώσος Λιζιί και ο Ρουμάνος Παρλίγκρας με 7,5 (214 παίκτες από 16 χώρες, εκ των οποίων 22 γκραν μετρ). o Τελικός Κυπέλλου Αν. Μακεδονίας και Θράκης σήμερα μεταξύ του Σ.Ο. Ξάνθης και του Σ.Ο. Καβάλας και ημιτελικός στην Πάτρα (Πατραϊκός - Προμηθέας, Σ.Ο. Πατρών - Ε.Σ. Αιγιαλείας), καθώς και στην Κρήτη (ΟΤΕ Χανίων - Κύδων στα Χανιά και Λατώ - ΟΦΗ στον Άγιο Νικόλαο). o Νέο τουρνουά μπλιτς με διεθνές ΕΛΟ την Τρίτη, το 59ο στη μακρά αλυσίδα αγώνων, στο Κάισσα Café (Μεσογείων 12, Αμπελόκηποι, τηλ. 2114110320), με ώρα έναρξης 7.15 μ.μ. Νικητής στα δύο προηγούμενα τουρνουά, ο Γιώργος Δημητρίου. o Τελική κατάταξη στο 1ο Τουρνουά Ράπιντ Νίκαιας: 1) Γ. Γκούμας 7 βαθμοί σε ισάριθμους αγώνες, 2-5) Νικολάου, Μαναγκάτζε, Ζυγούρης, Καπνίσης 5,5 (64 συμμετοχές). o Τετρακόσιοι μαθητές και μαθήτριες από 20 χώρες αναμένεται να αγωνιστούν στο Πανευρωπαϊκό Σχολικό Πρωτάθλημα, το οποίο θα διεξαχθεί στην Καβάλα από 17 μέχρι 26 Ιουνίου. Πρώτα ΕΛΟ οι Φαχρουντίνοφ (Ρωσία, 2161), Τσολακίδου (2149), Οβτσινίκοφ (Ρωσία, 2135) και Μπαϊράμοφ (Αζερμπαϊτζάν, 2129). Θα προηγηθούν τα Παγκόσμια Σχολικά Ράπιντ και Μπλιτς. Επίσημος δικτυακός τόπος: http://www.euroschools2014.org/

ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ

1

6 4

23.Πxθ5! ηxθ5 24.Iζ5! Bε5 [24...εxζ5 25.η6 θxη6 26.Bxη6+ Pθ8 27.Bxθ5+ Pη7 28.Bη5+ Pθ7 29.Πζ4] 25.η6! 1-0

ΚΑΘΕΤΑ: 1. ΠΑΡΑΒΥΣΤΩ 2. ΑΣΟΝΑ, ΙΣΤ 3. ΡΟΔΙΤΗΣ 4. ΑΚΟΜΑ, ΥΑΤ 5. ΒΑΣ, ΤΑΦΟΙ 6. ΤΕΖ, ΕΦΣ 7. ΤΡΑΧΗΛΙΑ 8. ΗΝΜΕΣ, ΕΤΗ 9. ΣΤΟΙ, ΤΣΟΚ

Η λύση του χθεσινού προβλήματος

(Ρωσία, 2687), Σάριτς (Κροατία, 2666), Μπολογκάν (Μολδαβία, 2655) με 4,5, ο Ελιάνοφ (Ουκρανία, 2732) με 3,5 και ο Σουτόφσκι (Ισραήλ, 2642) με 2 βαθμούς. Πρωταθλητής ΗΠΑ για πέμπτη φορά αναδείχθηκε ο Γκάτα Κάμσκι και πρωταθλήτρια για έκτη φορά η Ιρίνα Κρας. Οι τίτλοι κρίθηκαν σε αγώνες μπαράζ τόσο στους άνδρες (ισόβαθμοι με τον Κάμσκι ο Ακομπιάν και ο Λέντερμαν) όσο και στις γυναίκες (ισόβαθμες με την Κρας η Αμπραχαμιάν και η Ζατόνσκιν). Οι αγώνες έγιναν στο Σαν Λούις, με συνολικά έπαθλα 172 χιλιάδες δολάρια!

Ο Νίκος Μενδρινός, ύστερα από σκληρή και επιλεκτική προπόνηση, βρέθηκε ανάμεσα στους 10 καλύτερους Ευρωπαίους λύτες!

την πρόσφατη επιτυχία του στην εντατική προπόνηση των 6 τελευταίων μηνών, καθώς και στην πολύτιμη βοήθεια του Πρέντου (επέλεξε το κατάλληλο υλικό για την προπόνηση) και στις χρήσιμες συμβουλές του πολύ φιλικού και προσιτού παγκόσμιου πρωταθλητή Μούρτζια. Μιλώντας λιγότερο για τον εαυτό του και περισσότερο για τους άλλους, στέκεται στον 16χρονο Σταμάτη Κούρκουλο-Αρδίτη: «Πιστεύω ότι έχει πολύ ταλέντο ενώ ταυτόχρονα τον διακρίνει ωριμότητα σπάνια για την ηλικία του και ισχυρός χαρακτήρας. Στους αγώνες έχασε βαθμούς καθαρά από απειρία (ελλιπής τρόπος γραφής σε ουσιαστικά λυμένα προβλήματα κ.λπ.) και θα μπορούσε να βρίσκεται πολύ ψηλότερα στην κατάταξη. Αν συνεχίσει με ζήλο δεν αποκλείεται να στεφθεί ακόμη και Πρωταθλητής Ελλάδας σχετικά σύντομα...». Αισιοδοξεί για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, το οποίο θα γίνει στη Βέρνη της Ελβετίας στο τέλος Αυγούστου. Εκτός από τον ίδιο, θα διαγωνιστούν ο Πρέντος και ο Κονιδάρης, συγκροτώντας ένα ισχυρότατο σύνολο.

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ι. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ

ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Απεκλήθη ο Ιουλιανός 2. α) Ινδός αυτοκράτορας του 3ου π.Χ. αιώνα β) Σύμφωνα από τη ρινίτιδα 3. «Σε πότισα...» παλιό τραγούδι του Μ. Θεοδωράκη 4. α) Ιταλίδα τραγουδίστρια δημοφιλής την περίοδο 1960-1980 (αντιστρ.) β) Τα... με όλον τον κόσμο 5. Ένας Ιωάννης, βυζαντινός αυτοκράτορας Νικαίας (13ος αιώνας) 7. Μάταιες προσπάθειες 8. α) Συνεχόμενα στην πέτσα β) Είναι συχνά ένα υπερσύγχρονο αεροσκάφος στο ραντάρ 9. α) Φλεγμονή αισθητηρίου οργάνου (καθ.) β) 28 (αντιστρ.) ΚΑΘΕΤΑ: 1. «Εν κρυπτώ και...» (μυστικά) 2. α) Γίνονται τα παιδιά μετά τον εμβολιασμό (αντιστρ.) β) Ένας Λουδοβίκος, θύμα της γαλλικής επανάστασης 3. Ποικιλία σταφυλιού 4. α) Χρονικό επίρρημα β) Ένα γράμμα για σχεδιαστές (αντιστρ.) 5. α) Διπλό θυμίζει παλιό δημοσιογράφο της «Βραδυνής» β) Πολλοί αρχαίοι έχουν συληθεί 6. α) Το μισό του επωνύμου μιας Λόλας, ερωμένης του πατέρα του βασιλέως Όθωνα β) Πέρσι, χωρίς αρχή και τέλος 7. Περιλαίμιο 8. α) ...και ταπεινή (αντιστρ.) β) Εις πολλά τα... (πολυχρόνιον) 9. α) Αλτ στα ρωσικά β) Πολύ για τουρκομαθείς

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

59

AΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΑΝΝΑ ΠΟΛΛΑΤΟΥ

«Ανσάμπλ» με τους... αγγέλους! ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΠΑΝΤΑΖΙΔΗ

Απροσδόκητα έφυγε από τη ζωή η Άννα Πολλάτου, ολυμπιονίκης και παγκόσμια πρωταθλήτρια με την εθνική ομάδα του ανσάμπλ στη ρυθμική γυμναστική. Στα 31 της χρόνια είχε ραντεβού με τους... αγγέλους στην εθνική οδό Πάτρας - Πύργου, εκεί όπου έχουν χάσει τη ζωή τους τόσοι και τόσοι άνθρωποι. Ο θάνατος της Κεφαλλονίτισσας γυμνάστριας προκάλεσε σοκ στις συναθλήτριές της, που μαζί τους «σάρωσαν» τα πάντα το 1999, τόσο ώστε οι ίδιες να θεωρήσουν το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ το 2000 -προς στιγμήν- αποτυχία και να ξεσπάσουν σε κλάματα! Η Άννα Πολλάτου ξεκίνησε να ασχολείται με τη ρυθμική γυμναστική στα πέντε της χρόνια, όταν η Πολωνέζα προπονήτρια Μποζένα Μπαρτκόφσκα πήγε στην Κεφαλλονιά και έφτιαξε σύλλογο ρυθμικής γυμναστικής. Την Πολλάτου την ανακάλυψε σε μια επιλογή που έγινε από τα δημοτικά και τα νηπιαγωγεία. Εννέα χρόνια αργότερα την επέλεξε για να ενταχθεί στις εθνικές ομάδες η Ελένη Πολυχρονίδου, το δεύτερο μέλος εκείνης της λαμπρής «οικογένειας» της ρυθμικής γυμναστικής, που έφυγε πρόωρα από τη ζωή, καθώς πέθανε από την επάρατη νόσο στις 3 Αυγούστου του 2003 σε ηλικία μόλις 50 χρόνων.

Οκτώ χρόνια από τον δικαστικό υποβιβασμό της στη δεύτερη κατηγορία, που της στοίχισε εκατοντάδες εκατομμύρια και το ξήλωμα μιας ενδεκάδας που, με εξαίρεση τον Τσέχο Πάβελ Νέντβεντ και τον Σουηδό Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς, έπαιξε στον τελικό του Μουντιάλ 2006 με τις φανέλες της Ιταλίας και της Γαλλίας, η Γιουβέντους πέτυχε φέτος «ολοκληρωτική επαναφορά» κατακτώντας το τρίτο συνεχόμενο πρωτάθλημα έχοντας στον πάγκο τον Αντόνιο Κόντε, γνωστό στους ερυθρόλευκους από το γκολ στο 84’ του επαναληπτικού παιχνιδιού, με το οποίο στέρησε από τον Ολυμπιακό ιστορική πρόκριση στα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Στο πρωτάθλημα, που ολοκληρώθηκε την Κυριακή, η Μεγάλη Κυρία κονιορτοποίησε κάθε ρεκόρ: κέρδισε και τα 19 εντός έδρας παιχνίδια, ενώ, αφήνοντας 17 βαθμούς πίσω τη Ρόμα (που πέτυχε ρεκόρ βαθμών), έκανε νέο ευρωπαϊκό ρεκόρ βαθμών μαζεύοντας 102 από τους 114 διαθέσιμους. Ξεπέρασε έτσι το ρεκόρ των 96 βαθμών που κατείχε η Ίντερ από το 2006-2007, όταν Μίλαν, Λάτσιο και Φιορεντίνα ξεκινούσαν με αφαίρεση βαθμών, ενώ η Γιουβέντους αγωνιζόταν στη β’ κατηγορία καταδικασμένη μέσα σε δύο βδομάδες από την αθλητική δικαιοσύνη για αλλοίωση πρωταθλήματος -και όχι στημένα παιχνίδια, όπως λανθασμένα αναγράφεται. Η απόφαση κατέπεσε στα ποινικά δικαστήρια, που αθώωσαν τη Γιουβέντους αναγνω-

Η «χάλκινη» ολυμπιονίκης του 2000 έφυγε πρόωρα από τη ζωή...

Η Πολυχρονίδου ήταν το «μάτι» (στις μικρές ηλικίες) της ομοσπονδιακής προπονήτριας Μαρίνας Φατέεβα, της Ρωσίδας γυμνάστριας που είχε φέρει το ανσάμπλ της χώρας της στην κορυφή του κόσμου τα προηγούμενα χρόνια και ήρθε στην Ελλάδα για να κάνει το ίδιο και εδώ, κάτι που κατάφερε ύστερα από σκληρή προσπάθεια (ιδιαίτερα των μικρών κοριτσιών). Η Πολλάτου εγκατέλειψε σε ηλικία μόλις 14 χρόνων την οικογενειακή θαλπωρή και για τέσσερα χρόνια ήταν «εσώκλειστη» στους ξενώνες του ΟΑΚΑ, όπως και τα άλλα κορίτσια των εθνικών ομάδων γυναικών και νεανίδων, ανεξαρτήτως αν κάποιες απ’ αυτές ήταν Αθηναίες, ενώ όλες μαζί πήγαιναν και σχολείο στο Αθλητικό Γυμνάσιο και Λύκειο του Νέου Ηρακλείου. Το 1996 η ελληνική ομάδα του ανσάμπλ δεν είχε προκριθεί καν στους Ολυμπιακούς Αγώ-

νες της Ατλάντα, αλλά αμέσως μετά ήρθαν οι πρώτες διεθνείς επιτυχίες, αρχικά σε επίπεδο εθνικής νεανίδων. Το 1998 η εθνική γυναικών κατέκτησε την 6η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και την επόμενη χρονιά τα «σάρωσε» όλα! Κατέκτησε τα χρυσά μετάλλια στο Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και ήταν αήττητη μέχρι τον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του Σίδνεϊ! Η Άννα Πολλάτου, μαζί με τις Ειρήνη Αϊνδηλή, Χαρά Καρυάμη, Εύα Χριστοδούλου, Μαρία Γεωργάτου, ήταν παρούσες σ’ όλους εκείνους τους θριάμβους. Την Κλεονίκη Γεωργακοπούλου, που ήταν η έκτη της ομάδας του 1999, αντικατέστησε το 2000 η «μικρούλα», μόλις 15 χρόνων τότε, Κλέλια Πανταζή. Στον προκριματικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 2000 ήταν με διαφορά πρώτες, τόσο που το χάλκινο μετάλλιο να θεωρηθεί «αποτυχία» από τις... ίδιες, αλλά και όσους ήξεραν την αξία τους, αλλά και την τελειότητα των προγραμμάτων που «έβγαζαν» στις προπονήσεις και στους αγώνες. Στο πρόγραμμα με τις 10 κορύνες έγιναν δύο λάθη, που έδωσαν «μόνο» 19.550 βαθμούς στην ελληνική ομάδα, που αμέσως μετά πραγματοποίησε το καλύτερο πρόγραμμα απ’ όλες τις ομάδες στις τρεις κορδέλες και τα δύο στεφάνια, βαθμολογήθηκε με 19.733 βαθμούς και ανέβηκε στο τρίτο σκαλί του βάθρου, πίσω από την πρώτη Ρωσία και τη δεύ-

Μαρία Γεωργάτου, Άννα Πολλάτου, Χαρά Καρυάμη (πανω), Εύα Χριστοδούλου, Ειρήνη Αϊδινλή και Κλέλια Πανταζή το 2000 έκλαιγαν για την απώλεια του χρύσου oλυμπιακού μεταλλίου. Σήμερα οι πέντε θρηνούν για τον χαμό της «αδελφής» τους...

τερη Λευκορωσία. «Δεν ήταν η στενοχώρια μας για την τρίτη θέση» είπε σε πρόσφατη συνέντευξή της η Άννα Πολλάτου, «ήταν που το λάθος αυτό ήρθε από το... πουθενά. Δεν το είχαμε κάνει ποτέ στην προπόνηση». Για να φθάσουν σε μεγάλες διεθνείς επιτυχίες οι αθλήτριες της ρυθμικής γυμναστικής πρέπει να κάνουν «επαγγελματικό» αθλητισμό από την ηλικία των 13-14 χρόνων. Δεν είναι μόνο οι προπονήσεις, που μπορεί να φθάσουν και τις δώδεκα ώρες την ημέρα (!), αλλά και η καθημερινή μάχη με την... πείνα, καθώς δεν πρέπει να ξεπερνάνε τα 45-50 κιλά, ανάλογα και με το ύψος τους. Η μεγαλύτερη ικανοποίησή τους, μετά το ολυμπιακό μετάλλιο του Σίδνεϊ, ήταν όταν «πήραν το ελεύθερο» να φάνε... σοκολάτες, που ήταν «απαγορευμένες» όλα τα προηγούμενα χρόνια! Και μιλάμε για παιδιά 14-17 χρόνων...

Το πούλμαν με τους παίκτες της Γιουβέντους κατά τους πανηγυρισμούς στους δρόμους του Τορίνο

ΤΡΙΤΟ ΣΥΝΕΧΟΜΕΝΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΜΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΌ ΡΕΚΟΡ ΒΑΘΜΩΝ

Επιστροφή της Μεγάλης Κυρίας στην κορυφή της Ιταλίας ρίζοντας πως δεν υπήρξε αλλοίωση, στημένα παιχνίδια ή χρηματισμός διαιτητών. Ο τότε γενικός διευθυντής της, Λουτσιάνο Μότζι, καταδικάστηκε για στήσιμο εγκληματικής οργάνωσης, αλλά, επικαλούμενος κακοδικία

και την απαλλαγή κατηγορηθέντων διαιτητών, προσφεύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η Γιουβέντους, πάλι, ζήτησε από την Ιταλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία αποζημίωση 444 εκατ. και επιστροφή των δύο πρωταθλη-

μάτων που της αφαιρέθηκαν και ειδικά εκείνου που δόθηκε στην Ίντερ, η οποία κατηγορήθηκε από την αθλητική δικαιοσύνη καθυστερημένα, με αποτέλεσμα να επέλθει παραγραφή για αθέμιτη προσπάθεια επηρεασμού της επιτροπής ορισμού διαιτη-

τών στην κληρωτίδα στη βάση χιλιάδων τηλεφωνικών υποκλοπών που αποκαλύφθηκαν στην ποινική δίκη, ενώ είχαν εξαφανιστεί από την αρχική δικογραφία. Αυτή η διαμάχη εξηγεί γιατί, ενώ η Ομοσπονδία τής αναγνωρίζει 30 πρωταθλήματα, η Γιουβέντους πανηγυρίζει 32 και αρνείται να φορέσει το τρίτο αστέρι στη φανέλα μέχρι να δικαιωθεί. Η φετινή πορεία έχει ένα μελανό σημείο που αντανακλά την κρίση του ιταλικού πρωταθλήματος: Αν και είναι η μόνη ιταλική ομάδα που προχώρησε τόσο στην Ευρώπη, η Γιουβέντους αποκλείστηκε από τον τελικό του Γιουρόπα Λιγκ αφού είχε αποτύχει να περάσει τη φάση των ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ. Ωστόσο, με τα έσοδα από το νέο της γήπεδο (το μοναδικό ιδιόκτητο στην Ιταλία), σε συνδυασμό με την κατακόρυφη άνοδο της αξίας παικτών που αποκτήθηκαν δωρεάν, καθώς ήταν στο τέλος του συμβολαίου τους (Πίρλο, Πογκμπά, Γιορέντε), ή σε χαμηλή τιμή (Βιντάλ, Τέβεζ), η Γιουβέντους δείχνει έναν δρόμο υπέρβασης της κρίσης. Επιπλέον, ισοσκελίζοντας τον προϋπολογισμό της, στο πλαίσιο του οικονομικού fair play της Ουέφα, μπαίνει στο κυνήγι αστέρων επιπέδου Σάντσες (Μπαρτσελόνα), Νάνι (Γιουνάιτεντ), Μοράτα (Ρεάλ) ώστε να πετύχει το άλμα και στην Ευρώπη. Π. ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

60

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΑΒΒΑΤΟ

ALPHA, 21.00

PREETY WOMAN Αισθηματική κομεντί, παραγωγής 1990, σε σκηνοθεσία Γκάρι Μάρσαλ, με τους Τζούλια Ρόμπερτς, Ρίτσαρντ Γκιρ, Ραλφ Μπέλαμι, Τζέισον Αλεξάντερ. Ο σκληροπυρηνικός επιχειρηματίας Έντουαρντ Λιούις έχει μόλις φτάσει στο Λος Άντζελες για μια επιχειρηματική εκδήλωση. Προσπαθώντας να βρει πληροφορίες για τη διαδρομή, θα πέσει τυχαία πάνω σε μια πόρνη, τη Βίβιαν Γουάρντ, η οποία είναι πρόθυμη να τον βοηθήσει, αρκεί όμως να πληρωθεί, αφού δεν συνηθίζει να κάνει τίποτα χωρίς αντίτιμο...

ALPHA 23.30

ΑΓΑΠΗ ΣΑΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΟ Αισθηματικό δράμα, παραγωγής 2011, σε σκηνοθεσία Έντουαρντ Ζούικ και σενάριο Τσαρλς Ρούντολφ και Έ. Ζούικ. Πρωταγωνιστούν οι Τζέικ Γκίλενχαλ και Αν Χαθαγουέι. Η Μάγκι είναι μια γοητευτική κοπέλα με ελεύθερο πνεύμα, που δεν αφήνει κανέναν ή τίποτα να την δεσμεύσει. Σύντομα όμως, θα βρεθεί στον δρόμο της ο ακαταμάχητος Τζέιμι, του οποίου η γοητεία και σιγουριά τον έχουν βοηθήσει πολύ στις σχέσεις του με το άλλο φύλο, αλλά και στον ανελέητο κόσμο της πώλησης φαρμακευτικών προϊόντων.

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

ΚΥΡΙΑΚΗ MEGA

06.00 Βέρα στο δεξί (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Το κόκκινο δωμάτιο (Ε) 11.00 Εμείς κι εμείς (Ε) 12.50 Aπό την Πόλη έρχομαι (Ε) 14.00 Eιδήσεις 14.50 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 17.35 Ειδήσεις 17.40 Όλα για την υγεία mou 18.50 Χωρίς συνταγή 20.00 Ειδήσεις 21.15 Celebrity game night (E) 22.30 Η ζωή σε δύο πράξεις. Δράμα 00.50 Ειδήσεις 01.30 Η ζωή σε δύο πράξεις (Συνέχεια) 02.00 Η Ρέιτσελ παντρεύεται. Δράμα

ΤΗΛ.: 210-68.86.100 ΤΗΛ.: 210-68.86.100

ΑΝΤ1

07.00 TV quiz 09.00 Τα κορίτσια του μπαμπά (Ε) 09.50 Υγεία πάνω απ’ όλα 10.50 Oνειροπαγίδα (Ε) 12.00 TV quiz 12.20 Φίλα το βάτραχό σου (Ε) 13.00 Ειδήσεις 13.40 Το μεγάλο κυνήγι του κλαμπ του Μίκυ. Κινούμενα σχέδια 14.40 The voice (E) 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 17.48 G Tech Trends 17.50 Yπάρχει και φιλότιμο. Κωμωδία 20.00 Ειδήσεις 21.15 Η βουλευτίνα. Κωμωδία 23.40 ΟΛΑ τρέλα + 01.40 Ένα στα γρήγορα 02.00 United States of Tara

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

06.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.15 Nάνσι Ντρου. Περιπέτεια 15.45 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.40 Ειδήσεις. Δελτίο στη νοηματική 17.40 Ειδήσεις στη νοηματική γλώσσα 17.50 Heart of Dixie 18.45 Νikita 19.45 Eιδήσεις 20.55 Κλήρωση ΛΟΤΤΟ 21.10 Ο Ιάσων και οι Αργοναύτες. Περιπέτεια 00.30 Underworld. Περιπέτεια 03.15 Κατασκήνωση για κλάματα. Κωμωδία

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

06.30 Καλημέρα με τον Γιώργο Αυτιά 10.00 Σαββατοκύριακο με δράση 12.00 Goal χωρίς σύνορα 14.15 Road to Rio 15.15 Traction 16.00 Tαξίδι στις πιο παράξενες γεύσεις 17.00 Joy 19.00 ΝΥC 22 21.00 Eιδήσεις 22.00 Life 23.00 Oι επιζήσαντες 24.00 Deadly women 01.00 Boργίες (Ε)

Η ΝΥΦΗ ΤΟ ‘ΣΚΑΣΕ Ρομαντική κομεντί, παραγωγής 1999, σε σκηνοθεσία Γκάρι Μάρσαλ, με τους Ρίτσαρντ Γκιρ, Τζούλια Ρόμπερτς, Τζόαν Κιούζακ. Ο δημοσιογράφος Άικ Γκράχαμ προτίθεται να γράψει ένα άρθρο για την Μάγκι, μια νεαρή κοπέλα που έχει τη συνήθεια να «στήνει» τους υποψήφιους συζύγους της στην εκκλησία. Μετά από έρευνες, ο Άικ εντοπίζει την Μάγκι σε μια κωμόπολη της πολιτείας του Μέριλαντ, καθώς είναι έτοιμη να κάνει μια ακόμη προσπάθεια για να παντρευτεί, χωρίς απόδραση όμως...

Υπάρχουν άνθρωποι που επικεντρώνουν όλο το ταλέντο τους σ’ ένα τομέα κι άλλοι που το σκορπάνε. Ο Νίκος το μοίραζε. Ισορροπούσε: τη δουλειά, τις προσωπικές σχέσεις, το πάθος για τη μουσική, το χαβαλέ, την κοινωνική τριβή σε συναυλίες και εκδηλώσεις, τη συζήτηση, την πιστή φιλία. Όλα τα προσέγγιζε με μια ικανότητα και ένα ήπιο χιούμορ που τον έκαναν αδιανόητα γοητευτικό. Σε όλα η θερμότητα ενός ανθρώπου που έδειχνε ευγνώμων και για το πιο μικρό και αρνιότανε να πικραθεί ακόμα κι από το πιο μεγάλο. Ασκούμενος στην Αυγή το 1998-9, όταν η Αγγέλα τον συνέστησε στον Επενδυτή, ήρθε, κάθισε δίπλα μας, έγινε ένας από εμάς, δέθηκε. Έτσι λειτουργούσε ο Νίκος, δεν καταλάβαινες για πότε τον γνώριζες, για πότε γινόταν φίλος σου, για πότε σου έλειπε όταν δεν τον έβλεπες δίπλα σου. Διακριτι-

ΣΚΑΪ

ΤΗΛ. 210-36.73.366

MEGA

ΑΝΤ1

07.00 Πρωινό ΑΝΤ1 - Εκλογές 2014 13.00 Ειδήσεις 13.30 Star Trek. Επιστημονικής φαντασίας 16.10 Εργαζόμενη γυναίκα (Ε) 18.00 Εκλογές 2014 02.00 United States of Tara

ΤΗΛ.: 210-34.21.201-4

STAR

07.00 Παιδικό πρόγραμμα 13.15 Η νύφη το ‘σκασε. Κομεντί 15.45 Τα φιλαράκια (Ε) 16.40 The big bang theory (Ε) 17.45 Εκλογές 2014 02.00 Θανάσιμη εκτέλεση. Περιπέτεια 03.45 Πακέτο μπελάδων. Κωμωδία

ΤΗΛ.: 212-21.24.000

ALPHA

06.00 Άκατα μάτατα με τα Ζουζούνια (Ε) 07.00 Πρωινή ενημέρωση Alpha 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Ειδήσεις 14.10 Φόρμουλα 1 16.55 Δελτίο στη νοηματική γλώσσα 17.00 Μην αρχίζεις τη μουρμούρα (Ε) 18.00 Εκλογές 01.00 10η Εντολή (Ε)

ΤΗΛ.: 210-48.00.170-4

06.00 Άκατα μάκατα με τα Ζουζούνια 08.00 Πρωινή ενημέρωση στον Alpha 10.00 Μες στην καλή χαρά 14.00 Eιδήσεις 14.10 Stars System 15.00 Τζένη, Τζένη. Κωμωδία 16.55 Eιδήσεις. Δελτίο στη Νοηματική 17.00 Αννίτα SOS 19.00 Ειδήσεις 20.00 Τι θα φάμε σήμερα, μαμά; 21.00 Pretty woman. Κομεντί 23.30 Αγάπη σαν ναρκωτικό. Αισθηματικό δράμα 01.30 MayDay

STAR, 13.15

ΤΗΛ.: 210-69.03.000

06.00 Βέρα στο δεξί (Ε) 07.00 MEGA Σαββατοκύριακο 10.00 Η ώρα της κάλπης: Ευρωεκλογές 2014 14.00 Eιδήσεις 14.50 Επτά θανάσιμες πεθερές (Ε) 17.15 Eιδήσεις 17.20 Κάτω Παρτάλι (Ε) 18.30 MEGA Eκλογές 2014 01.00 Eιδήσεις 01.30 Οι πύλες του ουρανού 02.30 Anthony Bourdain: No reservations (Ε)

ΣΚΑΪ

06.00 Εκλογές 2014 09.00 Εκλογές 2014 12.00 Εκλογές 2014 16.00 Εκλογές 2014 17.30 Εκλογές 2014 01.00 Γυναίκες δεσμοφύλακες 02.00 Αληθινά εγκλήματα 03.00 Υπερκατασκευές 04.00 Μύθος ή πραγματικότητα 05.00 Το βασίλειο του βυθού

ΤΗΛ. 210-36.73.366

ΒΟΥΛΗ

11.45 Ώρα παράδοσης 12.30 Γκουστάβος Ντούνταμελ διευθύνει την Ορχήστρα Νέων «Σιμόν Μπολιβάρ» 14.00 Φωτίζοντας την παράδοση: Δημοτικοί χοροί 15.00 Αρκούδα: Χειμέρια νάρκη, μια ευεργετική διαδικασία 16.00 Ποιοτική τροφή... 17.20 Αστικό τοπίο: Οδός Πανεπιστημίου 18.00 «Σικελία: Magna grecia. Ελλήνων αποτυπώματα» 19.00 Η εξερεύνηση του Διαστήματος 20.00 Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918): Ανταρσία 21.00 Η οικογένεια Στάιν 22.00 «Οθέλος». Όπερα 00.30 Θεατροσκόπιο

ΒΟΥΛΗ

12.00 Τσάρλι Τσάπλιν, χωρίς λόγια 13.00 To μέλλον της χειρουργικής 13.30 Αστικό τοπίο: Σχολείο Πικιώνη στα Πευκάκια 14.15 Σπύρος Γλένης: Africa rhythm 15.20 Μακεδονία: Ο ελληνιστικός πολιτισμός μέχρι την Ασία 17.00 Κάρτα μέλους 18.00 Ιερουσαλήμ: Η ιερή πόλη 19.00 Μιχαήλ Άγγελος, ο «θείος» 20.00 Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Σφαγή 21.00 Οι εκπομπές που αγάπησα «Γιώργος Σεφέρης» 23.00 Το σώμα μας: Μια εξελιγμένη μηχανή 24.00 Κατρίν Ντενέβ

Για τον αγαπημένο μας Νίκο Ράλλη κός, ενθουσιώδης, ενημερωμένος, γνώστης, χαμηλόφωνος, ιδιόφωνος, πιστός φίλος. Πιστός φίλος. Δεν είναι τυχαίο πόσοι πολλοί άνθρωποι από τον χώρο της δημοσιογραφίας και «των τεχνών» θρηνούν από προχθές αυτόν τον νέο και ταλαντούχο άνθρωπο ως άνθρωπο δικό τους. Τόσο που να είναι πια δύσκολο να περιγράψει κανείς τις πιο προσωπικές, τις πιο ιδιωτικά γεναίες στιγμές του, ή να κάτσει να προσπαθήσει να εξηγήσει πόσο θα μας λείψει. Ο Νίκος Ράλλης ήταν ένας από τους πιο συνεπείς, καλλιεργημένους και αξιόπιστους δημοσιογράφους της γενιάς του και διακρίθηκε στο μουσικό ρεπορτάζ, που υπήρξε πάντα το πάθος του. Εί-

χε γούστο και το έδειχνε χωρίς να το επιβάλλει, ήξερε να αναλύει τις τάσεις της κουλτούρας, αλλά δεν του άρεσε να κάνει τον έξυπνο, ήξερε να γράφει (και να ακούει) πολύ καλά, αλλά δεν δεχόταν και να ξεπουληθεί για να μείνει σε μια δουλειά. Εργάσθηκε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια σε πολλά έντυπα του εβδομαδιαίου και ηλεκτρονικού τύπου (Επενδυτής, Δίφωνο, Lifo, tospirto.net), συνεργάστηκε με τηλεοπτικές εκπομπές και επηρέασε, με τη γραφή, τη φιλία, και την άποψή του, αρκετούς σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες. Αρνιόταν πεισματικά να γίνει ανταγωνιστικός ή να παίξει με κανόνες που δεν ταίριαζαν στις αρχές του. Αν αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μην δημοσίευσε όσα κείμενα θα μπορούσε να είχε γράψει, σημαί-

νει επίσης και ότι θα μείνει παραδειγματική η φωνή, η αίσθηση της παρουσίας και η τιμιότητά του - όσο κι αν χάσαμε το πιο τίμιο· τη μορφή του. ΑΓΓΕΛΑ ΝΤΑΡΖΑΝΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

61

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΩΣ ΘΑ ΒΓΕΙ Ο ΝΕΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ

Η Ελλάδα μπορεί να μην έχει επίτροπο! ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ. ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΑΡΑΤΟΣ

Αδιάβαστοι ή ψεύτες. Δεν μπορώ να βρω άλλες λέξεις για να χαρακτηρίσω το ντουέτο των κ. Σαμαρά και Βενιζέλου που μας κυβερνούν, οι οποίοι, ελάχιστες ημέρες πριν τις ευρωεκλογές, δεν έχουν πει λέξη για τη σοβαρή πιθανότητα να μην έχει η Ελλάδα επίτροπο στην επόμενη Κομισιόν. Για τους κυρίους λοιπόν αυτούς, και για όλους τους άλλους που δεν μπήκαν στον κόπο να διαβάσουν τις Συνθήκες, το άρθρο 17 παράγραφος 5 λέει ρητά ότι: «Από 1ης Νοεμβρίου 2014, η Επιτροπή απαρτίζεται από αριθμό μελών ο οποίος, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της και του ύπατου εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, αντιστοιχεί στα δύο τρίτα του αριθμού των κρατών - μελών...». Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι οι επίτροποι στην επόμενη Κομισιόν, από τον προσεχή Νοέμβριο, δεν θα είναι πλέον 28, όσοι και τα κράτη - μέλη, αλλά 18. Αν εξαιρέσουμε μάλιστα τον πρόεδρο της Κομισιόν και τον ύπατο εκπρόσωπο για την εξωτερική πολιτική, ο αριθμός των επιτρόπων πέφτει στους 16. Πόσες πιθανότητες έχει η Ελλάδα να μην εκπροσωπείται στη νέα Κομισιόν; Η απάντηση είναι: Πολλές. Και τούτο διότι στην ίδια παράγραφο αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι οι επίτροποι θα επιλέγονται με ένα τέτοιο σύστημα που θα επιτρέπει να αντικατοπτρίζεται στη σύνθεση της νέας Επιτροπής «το δημογραφικό και γεωγραφικό φάσμα του συνόλου των κρατών - μελών...», που σημαίνει ότι μεταξύ π.χ. Ελλάδας και Ιταλίας, που βρίσκονται στην ίδια γεωγραφική περιοχή, θα προτιμηθεί ασφαλώς, σε πρώτη φάση, η επιλογή ενός Ιταλού επιτρόπου από έναν Έλληνα. Βεβαίως, στο ίδιο άρθρο αναφέρεται και η δυνατότητα «το ευρωπαϊκό συμβούλιο (κορυφής) να αποφασίσει ομόφωνα να αλλάξει τον αριθμό των επιτρόπων». Αλλά ούτε αυτή η πρόνοια αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, αφενός διότι χρειάζεται ομοφωνία στην απόφαση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ακόμη κι αν ληφθεί αυτή η απόφαση τελικά, θα αυξηθεί υποχρεωτικά ο αριθμός των 18 επιτρόπων στους 28 που είναι σήμερα. Ας αφήσουμε προς το παρόν ανοικτό αυτό το κρίσιμο για τα συμφέροντα της Ελλάδας ζήτημα και ας έλθουμε στην επιλογή του προέδρου της Κομισιόν, το πρόσωπο του οποίου θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών της Κυριακής. Δύο πράγματα δεν γνωρίζουν ξε-

Η Γερμανία δεν έχει καμία διάθεση μέχρι σήμερα να επιτρέψει την εκλογή του προέδρου της Κομισιόν από το Ευρωκοινοβούλιο που θα βγει από τις κάλπες

Οι επίτροποι στην επόμενη Κομισιόν, από τον προσεχή Νοέμβριο, δεν θα είναι πλέον 28, όσοι και τα κράτη - μέλη, αλλά 18. Αν εξαιρέσουμε μάλιστα τον πρόεδρο της Κομισιόν και τον ύπατο εκπρόσωπο για την εξωτερική πολιτική, ο αριθμός των επιτρόπων πέφτει στους 16. Πόσες πιθανότητες έχει η Ελλάδα να μην εκπροσωπείται στη νέα Κομισιόν; Η απάντηση είναι: πολλές

Ο Ρομπάι «πνίγει» τον νέο πρόεδρο

Η Μέρκελ σκοπεύει να εκμεταλλευθεί τους ευρωβουλευτές της Κεντροδεξιάς, δηλαδή και τους νεοδημοκράτες ευρωβουλευτές, για να επιβάλει έναν πρόεδρο της αρεσκείας της

κάθαρα οι Έλληνες ψηφοφόροι. Το πρώτο είναι η πραγματική δυνατότητα των ευρωβουλευτών να επηρεάζουν με την ψήφο τους την πορεία της Ευρώπης. Το δεύτερο έγκειται στον τρόπο, τη διαδικασία με την οποία θα επιλεγεί ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν. Ως προς τις δυνατότητες καθορισμού από τους ευρωβουλευτές της πορείας της Ευρώπης, οι αναγνώστες μας θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ευρωβουλευτές των δύο μεγαλύτερων ομάδων (κομμάτων), δηλαδή η Κεντροδεξιά (ΕΛΚ - Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), στην οποία ανήκουν οι ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, και αυτοί του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος, στο οποίο θα ενταχθούν οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜ.ΑΡ., δεν έχουν σχεδόν καμία δυνατότητα χάραξης της «γραμμής» που θα ακολουθήσουν οι ομάδες τους μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο. Και τούτο διότι αριθμητικά είναι κυριολεκτικά σταγόνα στον ωκεανό των μελών της κάθε Ομάδας (4-6 της Ν.Δ., μεταξύ των 200 και πλέον ευρωβουλευτών του ΕΛΚ, και 1-2 του ΠΑΣΟΚ, στους 200, περίπου, ευρωβουλευτές του Ευρωπαϊκού Σοσια-

Να μειώσει τη σημασία των ευρωεκλογών και της, μέσω αυτών, ανάδειξης του νέου προέδρου της Κομισιόν θέλησε την Τετάρτη ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Χέρμαν Βαν Ρομπάι. Ο χριστιανοδημοκράτης, ομοϊδεάτης της Νέας Δημοκρατίας, πρόεδρος της Ένωσης, σε επιστολή που έστειλε στους ηγέτες των 28 κρατών - μελών προσκαλώντας τους στο άτυπο συμβούλιο κορυφής (δείπνο) την προσεχή Τρίτη στις Βρυξέλλες, γράφει, μεταξύ άλλων, ότι «θα είναι πολύ νωρίς για να αποφασίσουμε σχετικά με τα ονόματα για τον πρόεδρο» της νέας Κομισιόν. «Θα συζητήσουμε όμως» -εξηγεί- «για τη διαδικασία που θα οδηγήσει στη διατύπωση της πρότασης...» για το ζήτημα αυτό. Ο Χ. Βαν Ρομπάι, είναι γνωστός αχυράνθρωπος της Άν. Μέρκελ, η οποία προειδοποίησε πως η διαδικασία για την εκλογή του προέδρου της νέας Κομισιόν θα διαρκέσει πολλές εβδομάδες. Με τη θέση της Γερμανίδας καγκελαρίου συντάσσεται και ο πρωθυπουργός Αντ. Σαμαράς. λιστικού Κόμματος). Τι μπορούν να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι για τη στήριξη των ελληνικών συμφερόντων; Κυριολεκτικά τίποτε. Είναι μια υπόθεση χαμένη από χέρι. Αντίθετα, οι ευρωβουλευτές στις μικρότερες ομάδες και ιδιαίτερα αυτοί του ΣΥΡΙΖΑ, που θα ενταχθούν στην Ομάδα της Ενωτικής Αριστεράς (5-6 σε σύνολο 55 ευρωβουλευτών), οι Φιλελεύθεροι και οι Οικολόγοι έχουν πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες να κινηθούν και να επηρεάσουν σοβαρά την πολιτική συμπεριφορά της Ομάδας τους για την ικανοποίηση των ελληνικών επιδιώξεων, με πρώτο στόχο τους, όχι την αλλαγή των σημερινών Συνθηκών, πράγμα αδύνατον, αλλά την αλλαγή ανάγνωσης - ερμηνείας αυτών των Συνθηκών. Με άλλα λόγια από τη δύναμη που θα δώσουν οι πολίτες στα κόμματα της Αριστεράς αλλά και των Οικολόγων και των Φιλελευθέρων, μπορεί κανείς να ελπίζει σε ένα ενδοευρωπαϊκό δημοκρατικό «πραξικόπημα», που θα μπορέσει να αλλάξει πολλά κακώς κείμενα μέσα στην Ένωση. Δυστυχώς, κανένα πολιτικό κόμμα, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν εξήγησε αυτή

την πρακτική δυνατότητα ριζοσπαστικών αλλαγών στην πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και αυτό θα πρέπει οι Έλληνες ψηφοφόροι να το σκεφθούν πολύ σοβαρά πριν φθάσουν στην κάλπη. Με άλλα λόγια, ένας επιπλέον ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ έχει πολύ μεγαλύτερο ειδικό πολιτικό βάρος από έναν ευρωβουλευτή της Ν.Δ. ή του ΠΑΣΟΚ. Τέλος, ως προς το κρίσιμο διακύβευμα της επιλογής του προέδρου της Κομισιόν, οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο ρόδινα και ειδυλλιακά όσο θέλουν να τους τα εμφανίσουν τα πολιτικά κόμματα. Η εξήγηση έχει πολλές κρυφές πλευρές. Ας τις φωτίσουμε. Η Γερμανία, λοιπόν, δεν έχει καμία διάθεση μέχρι σήμερα, να επιτρέψει την εκλογή του προέδρου της Κομισιόν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που θα βγει από τις κάλπες. Η κ. Μέρκελ επιδιώκει τη στενή, συσταλτική ερμηνεία του σχετικού άρθρου της Συνθήκης (17 παράγραφος 7), σύμφωνα με το οποίο «λαμβάνοντας υπόψη τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αφού προβεί στις κατάλληλες διαβουλεύσεις, το Ευ-

ρωπαϊκό Συμβούλιο (κορυφής), αποφασίζοντας με ειδική πλειοψηφία, προτείνει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έναν υποψήφιο για το αξίωμα του προέδρου της Επιτροπής. Ο υποψήφιος αυτός εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με την πλειοψηφία των μελών που το απαρτίζουν (σ.σ.: 376 ψήφοι από τους 751 συνολικά ευρωβουλευτές)...». Η κ. Μέρκελ δεν θέλει με τίποτε αυτή τη διαδικασία και σκοπεύει να εκμεταλλευθεί τους ευρωβουλευτές της Κεντροδεξιάς, δηλαδή και τους νεοδημοκράτες ευρωβουλευτές, για να επιβάλει πρόεδρο της αρεσκείας της. Για να παρασύρει δε στο παιχνίδι της τον πρόεδρο της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ, του πρότεινε για πρόεδρο της Κομισιόν τη συμπατριώτισσά του, γενικό διευθυντή του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ. Ο κ. Ολάντ, φοβούμενος τον κίνδυνο «εξέγερσης» των σοσιαλιστών ευρωβουλευτών από αυτή τη θεσμική εκτροπή, αποφάσισε μόλις τις τελευταίες ημέρες να μην αποδεχθεί τις γερμανικές προτάσεις και με άρθρο του στη Monde τόνισε μεταξύ άλλων ότι: «...με την ψήφο τους στις 25 Μαΐου, οι εκλογείς θα ορίσουν τον νέο πρόεδρο της Κομισιόν...». Τα περιθώρια που άφησε ο Γάλλος πρόεδρος στη Γερμανία είναι πολύ στενά και αυτή δεν θα έχει τη δυνατότητα παρά να «παίξει» με τους νικητές υποψηφίους των ευρωεκλογών. Με άλλα λόγια, θα πρέπει θεωρητικά να διαλέξει μεταξύ του κεντροδεξιού Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και του σοσιαλφιλελεύθερου Μάρτιν Σουλτς. Όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο φαίνονται, διότι τόσο ο κ. Γιούνκερ όσο και ο κ. Σουλτς θα έχουν τη σχετική και όχι την απόλυτη πλειοψηφία των μελών του νέου Ευρωκοινοβουλίου, αφού τα κόμματά τους θα πάρουν γύρω στους 200210 ευρωβουλευτές το καθένα, από τους 751. Χρειάζεται, λοιπόν, μια εσωτερική διαβούλευση μεταξύ των ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου, ώστε να εκλεγεί αυτός από τους πέντε υποψηφίους προέδρους που θα συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των ευρωβουλευτών (376 ψήφοι από τους 751). Για το ζήτημα αυτό θα πρέπει να περιμένουμε μια μεγάλη μάχη από την προσεχή Δευτέρα, μετά τις ευρωεκλογές, στην οποία θα πάρει μέρος και ο Αλ. Τσίπρας που τον υποστηρίζει η Ενωτική Αριστερά, καθώς και ο Φιλελεύθερος Γκι Φερχόφστατ. Το τι θα συμβεί τελικά δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε από σήμερα, κάποιες ενδείξεις θα έχουμε μετά το ανεπίσημο δείπνο των 28 κοινοτικών ηγετών, που οργανώνεται, γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό, την Τρίτη 27 Μαΐου στις Βρυξέλλες. Μέχρι τότε, υπομονή.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

62 Ο Κώστας Λαλιώτης ως τι πήγε στη συγκέντρωση Βενιζέλου - Ελιάς; Ως παλαιό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ ή ως μικροομολογιούχος;

ΡΗΣΕΙΣ&

ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Θα κλείσουν οι μισές επιχειρήσεις αν νικήσει ο ΣΥΡΙΖΑ» Άδωνις Γεωργιάδης (Ποιές μισές, μεσιέ; Αφού τις μισές τις κλείσατε)

ΚΑΚΟΗΘΕΙΕΣ

ΥΠΟ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΥΡΙΤΣΕΩΣ & ΑΓΓΕΛΟΥ ΤΣΕΚΕΡΕΩΣ

Το φύλλο του αγώνα είναι ροζ Συγκλονισμένος ο δημοκρατικός κόσμος από τις καταγγελίες της μονταζιέρας για άνοιγμα ΣΥΡΙΖΑ στην Ακροδεξιά. Ακούγεται ότι μοίρασαν και την Πολωνία. Αν θέλει να αποδείξει ο Σακελλαρίδης οτι δεν κλείνει το μάτι στους νεοναζί, οφείλει να καλέσει όλους τους τίμιους φασίστες ψηφοφόρους να ψηφίσουν Καμίνη. Ο ίδιος ο Καμίνης δεν μπορεί να το κάνει, γιατί δεν το επιτρέπει το κεντροαριστερό του προφίλ. Περιορίζεται σε διακριτικές επισημάνσεις προς τους ψηφοφόρους των νεοναζί, να ρίξουν μια ματιά στο τι λέει ο Γαβριήλ για τους αραπάδες. Ο Καμίνης τοποθετήθηκε και για την ανοιχτή στήριξη Σαμαρά και Βενιζέλου στην υποψηφιότητά του. Δεκαέξι κόμματα με στηρίζουν, είπε. Πού θέλετε να θυμάμαι πως λέγεται ο καθένας; Βενιζέλος, είπατε; Ένας με μούσια και σκουλαρίκι από τους «Πειρατές» δεν είναι αυτός; Και ο Σαμαράς πρέπει να είναι εκείνος ο χοντρός από τη «Δράση». Στέφανο τον λένε, νομίζω. Χρειάζεται και στην Περιφέρεια επαγρύπνηση. Αν βγει η Δούρου, κινδυνεύει η τίμια σύμβαση για τα σκουπίδια. Αυτή που προβλέπει ότι αν οι εργολάβοι δεν έχουν αρκετό σκουπίδι να κάψουν, θα κάνουμε εισαγωγές από το εξωτερικό. Με δικά μας λεφτά, εννοείται, όχι με δικά τους. Και πλούσια σε χαρτί και πλαστικό που καίγονται ωραία. Οι φλούδες από τα μήλα, τι ενέργεια να

βγάλουνε; Αυτό. Άμα θέλετε ανακύκλωση, να πάτε στη Βόρεια Κορέα. Και μετά θα παράγουν ρεύμα που θα μας το ξαναπουλάνε με ένα λογικό ποσοστό κέρδους. Ανάπτυξη, όχι μαλακίες. Από την άλλη, θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Ποιος δεν θέλει να καίει σκουπίδια; Θα στηριχτούν και οι υπάρχουσες. Στο Mega, για παράδειγμα, που ανήκει στον ίδιο όμιλο. Δηλαδή τι, θέλετε να χάσει τη δουλειά του ο Πρετεντέρης; Γι’ αυτό να στηρίζουνε τον Σγουρό, που είναι σεμνός, γήινος, εργατικός,μεθοδικός και ανυποχώρητα δημοκρατικός με βαθιά κουλτούρα. Εξαιρετικό το διαφημιστικό βίντεο του Ποταμιού. Έρχεται η νέα πολιτική δύναμη που θα παραμυθιάσει τις παρθένες και θα ξαραχνιάσει τις γριές. Μετά, για να δικαιολογηθούν, είπανε ότι το έχουνε κλέψει από αλλού. Άμα έχεις φρέσκιες ιδέες, δεν κολλάς σε τέτοιες μικρολεπτομέρειες. Εντάξει, ρε Σταύρο. Αλλά ο Ομπάμα τουλάχιστον είναι μαύρος. Στον Πειραιά νίκησε η Αυτοδιοίκηση δυτικά του Πέκος. Ο Μαρινάκης ελέγχει πλήρως το σαλούν και τους βοσκότοπους με τα γελάδια. Μας προβληματίζει πάντως που ο Ψαριανός στηρίζει Μώραλη, αλλά αποφεύγει να τοποθετηθεί υπέρ του Μπέου. Μάλλον ιδεολογικές διαφορές θα έχουν.

ΤΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΕΡΟΥΒΕΙΜ

Περί oραμάτων Είναι δεκάδες χιλιάδες τα οράματα, συνοδευόμενα ενίοτε από θαύματα, που έχουν αναφερθεί σε διάφορα μέρη του κόσμου. Οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούν ότι πρόκειται για φαινόμενα επιληψίας, σχιζοφρένειας ή πάντως κάποιας ψυχικής διαταραχής. Αλλά και οι επίσημες Εκκλησίες είναι ιδιαίτερα δύσπιστες απέναντι στα οράματα. Το Βατικανό έχει αναγνωρίσει μόνο δώδεκα οράματα με τα συναφή θαύματα. Π.χ. την εμφάνιση της Παναγίας στη Λούρδη της Γαλλίας, όπου η Μπερναντέτ Σουμπιρού είδε μία εκθαμβωτική κυρία που αναγνώρισε ως την Παρθένο Μαρία. Παρόμοιο όραμα υπήρξε στη Φάτιμα της Πορτογαλίας. Εκεί, η δεκάχρονη Λουσία ντος Σάντος και δύο ξαδέλφια της είδαν το 1917 την Παναγία σε αλλεπάλληλες εμφανίσεις, όπου τελικώς τους αποκάλυψε τρείς προφητείες: η πρώτη αφορούσε τη φρίκη της κόλασης, η δεύτερη το τέλος του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου και την έναρξη του Δεύτερου, ενώ αμφιλεγόμενη είναι η τρίτη προφητεία, είτε είναι η απόπειρα δολοφονίας του Πάπα το 1981 από τον Τούρκο Αλί Αγκτσά είτε, ούτε λίγο ούτε πολύ, το τέλος του κόσμου. Αλλά και ο Γάλλος φιλόσοφος Καρτέσιος, όταν υπηρετούσε ως στρατιωτικός στον Μαξιμιλιανό της Βαυαρίας, είδε τρία οράματα, το 1619, από όπου, σύμφωνα με τον ίδιο, προέκυψαν οι επιστημονικές και φιλοσοφικές του θεωρίες, όπως το περί-

φημο «σκέφτομαι άρα υπάρχω». Οράματα και στην Ινδία, όπου, μεταξύ πολλών άλλων, ο Ραμακρίσνα έβλεπε συνεχώς θεϊκές εμφανίσεις, με πιο γνωστό το όραμα της θεάς Κάλι ως αλλεπάλληλα κύματα συνειδητοποίησης με τη μορφή μιας απέραντης φωτεινής θάλασσας. Γνωστά οράματα και αυτά της Αγίας Περπέτουας, που μαρτύρησε στην Καρθαγένη το 203 μ.Χ. Ιδιαίτερα ξεχωρίζει η ανάβασή της στον ουρανό από μία ορειχάλκινη σκάλα, που στη βάση της υπήρχε ένας τρομερός δράκος. Εκεί, ένας «πολιός άνδρας» (πολιός: ασπρομάλλης), που άρμεγε πρόβατα περιστοιχισμένος από λευκοφορεμένα πρόσωπα, της έδωσε τροφή, ενώ ακουγόταν η λέξη «αμήν». Ο στρατηγός Μακρυγιάννης, μετά τα Απομνημονεύματα, είχε γράψει σε προχωρημένη ηλικία το Θάματα και Οράματα. Εκεί περιγράφει μεταξύ άλλων ότι είδε σε όραμα τον «μαρμαρωμένο βασιλιά Ιωάννη» που του υποσχέθηκε την επανασύσταση της βυζαντινής αυτοκρατορίας μέσα στην Αγιά Σοφιά. Α! Και ο Αντώνης Σαμαράς είδε προσφάτως ένα όραμα: της αναπτυγμένης και πλούσιας Ελλάδας με 770.000 νέες θέσεις εργασίας έως το 2021... Τι να πω; Από αυτό του Σαμαρά, θεωρώ πιο αληθοφανές το όραμα της Αγίας Περπέτουας. ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΕΜΠΙΛΑΣ

Στο «πλεόνασμα» τα χρήματα του Κτηματολογίου! Ριφιφί ακόμη και στον κουμπαρά της εταιρείας του Κτηματολογίου, στα χρήματα που πλήρωσαν οι πολίτες, 35 ευρώ ανά δικαίωμα, με τις δηλώσεις ιδιοκτησίας το 2008 στα αστικά κέντρα, συνολικού ύψους 250 εκατ. ευρώ, έκανε η κυβέρνηση εγγράφοντάς τα στο «πρωτογενές πλεόνασμα». Το τέλος αυτό θα χρηματοδοτούσε τις νέες μελέτες κτηματογράφησης για να αποκτήσει κάποτε η Ελλάδα Κτηματολόγιο, καθώς από το ΕΣΠΑ (2007-2013) είχε αποκλειστεί η χρηματοδότηση μετά τις περιπέτειες που είχαν προηγηθεί και την επιβολή προστίμου από την Κομισιόν για υπερβά-

σεις χρονοδιαγραμμάτων και προϋπολογισμών στο μοναδικό έργο υποδομής που δεν ήταν κατασκευαστικό. Εδώ κι ένα μήνα περίπου η εταιρεία του Κτηματολογίου ουσιαστικά έχει κηρύξει στάση πληρωμών, αφού δεν πληρώνει κανέναν προμηθευτή, από τους μελετητές έως αυτούς που τροφοδοτούν την ΕΚΧΑ με χαρτί για φαξ, ή ακόμη και χαρτί τουαλέτας. Η συγκυβέρνηση διέλυσε τον δημόσιο Οργανισμό Κτηματογράφησης Χαρτογράφησης Ελλάδας και τώρα με το ριφιφί υπονομεύει και την υπόσταση της εταιρείας του Κτηματολογίου... Λ.ΣΤ.

Η ΑΥΓΗ • ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

63

ΡΗΣΕΙΣ&ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ

«Ευρεία νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, στις ευρωεκλογές αυτής της εβδομάδας, μπορεί να προκαλέσει σοκ στα στοιχεία ενεργητικού (μετοχές, έντοκους τίτλους, χρεόγραφα κ.λπ.) της Ευρώπης», προειδοποίησε μέσω του πρακτορείου Bloomberg ο στρατηγικός αναλυτής της γαλλικής Credit Agricole Μαρκ Μαρκόμικ. (Λεπτομέρεια: Η Κομισιόν άσκησε δίωξη για απάτη εκατοντάδων εκατομμυρίων στη συγκεκριμένη τράπεζα για τη δημιουργία καρτέλ που για χρόνια χειραγωγούσε το euribor.)

Η δεξαμενή της Κεντροαριστεράς

Λιβύη στο χείλος του εμφυλίου Έπειτα από τρία χρόνια πολιτικής αστάθειας, παντελούς έλλειψης ασφάλειας στη χώρα και ένοπλων αντιπαραθέσεων μεταξύ δυνάμεων ασφαλείας, πολιτοφυλακών και φυλών, η Λιβύη βρίσκεται με το ένα πόδι στο πεδίο της ολοκληρωτικής εμφυλιακής σύγκρουσης. Η αδυναμία όλο το προηγούμενο διάστημα -δηλαδή από την πτώση του Μουαμάρ Καντάφι- του Γενικού Εθνικού Συμβουλίου της χώρας, τα μέλη του οποίου στελεχώνουν και το κοινοβούλιο, να λειτουργήσει ως γεφυροποιός μεταξύ Βεγγάζης και Τρίπολης, μεταξύ φυλών και κεντρικής εξουσίας, επέφερε ραγδαία κλιμάκωση των εχθροπραξιών. Οι κύριες πολιτικές δυνάμεις επιδεικνύουν αδυναμία συμφωνίας στα ανοιχτά ζητήματα της διακυβέρνησης, της διαχείρισης των φυσικών πόρων και της ασφάλειας. Το χάσμα ανάμεσα σε ισλαμιστές και φιλελεύθερους διευρύνεται. Στην κατηγορία των δεύτερων συγκαταλέγεται και ο στρατηγός εν αποστρατεία Χαλίφα Χιφτέρ, ο οποίος την προηγούμενη εβδομάδα βγήκε στο προσκήνιο με μια πολεμική επιχείρηση στη Βεγγάζη κατά των δυνάμεων των ισλαμιστών που υπέστησαν σοβαρές απώλειες. Στο πλευρό του τάχθηκαν οι ειδικές δυνάμεις της Βεγγάζης, η αεροπορία, μονάδες του πεζικού καθώς και δυνάμεις από τα υψώματα Ζιντάν έξω από την Τρίπολη. Αν και η ιδέα της στήριξης της ενέργειας αυτής δείχνει να κερδίζει έδαφος σε αρκετές περιοχές, θεωρείται δύσκολο να υποστηριχθεί από την πλειοψηφία της δυτικής Λιβύης. Το κοινοβούλιο κήρυξε εκτάκτως εκλογές στις 25 Ιουνίου επιχειρώντας να αποκλιμακώσει την κατάσταση, ωστόσο η εκτίμηση που επικρατεί είναι πως δύσκολα θα διεξαχθούν και ότι η κρίση θα κλιμακωθεί.

Ο Αλέξης Τσίπρας, με την ομιλία του στην Πάτρα την περασμένη Τρίτη, κάλεσε τους πολίτες να ψηφίσουν στον δεύτερο γύρο τον υποψήφιο του ΚΚΕ για τον δήμο και έκανε μία ακόμη σημαντική πρόταση: ζήτησε να στηριχθούν «οι υποψήφιοι των προοδευτικών συνδυασμών» και να καταψηφιστούν «οι εκλεκτοί της κυβέρνησης και του Σαμαρά». Κι όμως η δεύτερη πρόταση δεν συζητήθηκε καθόλου, αν και αφορούσε την καρδιά της εκλογικής αντιπαράθεσης: τη στάση που θα κρατήσουν μπροστά στην κάλπη των ευρωεκλογών οι ψηφοφόροι που προέρχονται από την Κεντροαριστερά και ψήφισαν την πρώτη Κυριακή συγγενείς πολιτικά αυτοδιοικητικούς συνδυασμούς. Η μερίδα του λέοντος αυτών των πολιτών, που προέρχονται κυρίως από το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ, είχε ψηφίσει ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούνιο του 2012. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, με την ομιλία του στην Πάτρα, έκανε άνοιγμα στους ψηφοφόρους αυτούς, οι οποίοι αποτελούν ουσιαστικά τη μεγάλη δεξαμενή που βγάζει κυβερνήσεις, καλώντας τους πολίτες να στηρίξουν τα σχήματα αυτά, με μία προϋπόθεση: να είναι προοδευτικοί συνδυασμοί και όχι εξάρτημα των δύο κυβερνητικών κομμάτων.

Αντί, όμως, την επόμενη ημέρα, η συζήτηση να περιστραφεί γύρω από αυτό το ζήτημα, αντί να ζητηθούν και να δοθούν διευκρινίσεις για το ποιους αφορά και ποιους δεν αφορά, επικεντρώθηκε ξαφνικά στο ενδεχόμενο ο ΣΥΡΙΖΑ να κλείνει το μάτι σε ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής. Και ενώ οι προπαγανδιστικοί μηχανισμοί του συστήματος Σαμαρά έδιναν μάχη μέχρι πρότινος για να διαχωρίσουν την ηγεσία της νεοναζιστικής οργάνωσης από τη μεγάλη μάζα των ψηφοφόρων της, ξαφνικά άρχισαν να εξαπολύουν μύδρους κατά του ΣΥΡΙΖΑ, κατηγορώντας τον ακόμη και για «γλείψιμο στη Χρυσή Αυγή»! Ποιος ήταν ο στόχος αυτής της ενορχηστρωμένης καμπάνιας; Να «λερωθεί» ο ΣΥΡΙΖΑ στη συνείδηση των ανέστιων πολιτικά κεντροαριστερών, έτσι ώστε να ξανασκεφτούν την ψήφο τους στην κάλπη των ευρωεκλογών. Όσοι επινόησαν και ενορχήστρωσαν αυτή την επίθεση ευελπιστούν πως η ρετσινιά της υποτιθέμενης συναλλαγής με τους νεοναζί είναι τόσο βαριά που μπορεί να φοβίσει ειδικά τους κεντροαριστερούς, οι οποίοι δυσφορούν με τις μνημονιακές πολιτικές και είχαν κάνει το πρώτο βήμα ψηφίζοντας ΣΥΡΙΖΑ στις εθνικές εκλογές. Στην πολιτική υπάρχουν ορισμένα αξιώματα και όποιος τα αγνοεί κατα-

βάλλει βαρύ τίμημα. Ένα από αυτά είναι ότι το αποτέλεσμα των εκλογών κρίνεται σε σημαντικό βαθμό στη μεγάλη δεξαμενή της Κεντροαριστεράς, πολύ δε περισσότερο σήμερα, που παραμένει ανέστια πολιτικά. Προφανώς η κάθε ιστορική στιγμή ενέχει κι άλλες σημαντικές παραμέτρους, πολλές φορές αστάθμητες, που δεν πρέπει να υποτιμώνται, ιδιαίτερα όταν οι συσχετισμοί είναι οριακοί. Η δυναμική των πραγμάτων, όμως, διαμορφώνεται από τη δεξαμενή της Κεντροαριστεράς, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της πολιτικής νομιμοποίησης. Πολλές φορές λησμονούνται τα στοιχειώδη... Έτσι όπως έχουν τώρα τα πράγματα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει να αντιμετωπίσει διπλό πρόβλημα, σε μια ιστορική από κάθε άποψη συγκυρία. Πρώτον, να πείσει την αριστερή του βάση ότι παραμένει αριστερό κόμμα, ότι η ψυχή του είναι δοσμένη στον στόχο του κοινωνικού μετασχηματισμού. Και, δεύτερον, να πείσει τους κεντροαριστερούς πολίτες, οι οποίοι τον στήριξαν μαζικά μέχρι σήμερα, ότι έχει γνήσια εναλλακτική πρόταση εξουσίας για να τα αλλάξει όλα και όχι για να επιστρέψει στο παρελθόν. Οι ευρωεκλογές είναι το πρώτο βήμα, όχι το τέλος αυτής της σύνθετης διαδικασίας. ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΠΑΚΟΣ

ΠΑΝΟΣ ΧΑΡΙΤΟΣ

ΚΑΤΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΪΚΟΥ

Σήμερα λοιπόν η μάχη των μαχών. Εκεί που θα κριθούν, αν όχι τα πάντα, όμως πολλά, πάρα πολλά. Θα σταθούμε άραγε αντάξιοι των καιρών; Ας το ελπίσουμε. Θα δούμε... Κοίτα να δεις που, εξαίφνης, αποκτήσανε χρώμα οι ανεξάρτητοι. Αφήσανε πίσω τους το λευκό της περιστεράς και βαφτήκανε πρασινομπλέ. Έτσι, αφ’ εαυτού τους. «Είναι κι αυτή μια στάσις, νοιώθεται», όπως προφητικά έχει πει ο ποιητής. Από τη στιγμή που οι Κασιδιάρηδες καταγράφο-

νται ως πολιτικά ακμαίοι. Ουδείς δικαιούται να πανηγυρίζει, ό,τι κι αν πέτυχε ο ίδιος. Ας ελπίσουμε πως στην ευρωκάλπη θα είναι διαφορετικά τα πράγματα. Ας το ελπίσουμε... Θα μου πεις, νά ‘ρθει τρίτο (στον, κατά Σταύρο, «μικρό τελικό») το Ποτάμι του απόλυτου δήθεν; Ε, λοιπόν, ναι, ας έρθει τρίτο το Ποτάμι του απόλυτου δήθεν. Βλέπεις, δεν πρόλαβε να στήσει το κόμμα του ο Απόστολος Γκλέτσος. Γαμώ το... Αν σου έλεγε κάποιος, μια εβδομάδα πριν από τον πρώτο γύρο, πως η Ρένα θα έρθει πρώτη και ο Γαβριήλ θα χτυπάει στα ίσια τον Καμίνη. Ε, θα τον περνούσες για τρελό, χωρίς αμφιβολία.

Όπερ σημαίνει πως όλα τα μπορούμε. Άμα σου λέω όλα, όλα... Πάντως τώρα ξέρουμε. Η Αθήνα έχει σήμερα την ευκαιρία της. Και η Αττική έχει σήμερα την ευκαιρία της. Όταν ο Βενιζέλος κομπάζει για το αυτοδιοικητικό και το κοινωνικό ΠΑΣΟΚ «που άντεξε». Έχει άραγε όψη του πως οι περί ων ο λόγος δήλωναν -όλοι- ανεξάρτητοι; Και ότι το έπαιζαν -σχεδόν όλοι- αντιμνημονιακοί; Σε τεράστια απόσταση από το -κατά τους ίδιους- κακόφημο κόμμα του; Ο οποίος Βενιζέλος, θα θυμάστε, φαντάζομαι, πως είχε βάλει στο 10% τον πήχη για την Ελιά. Αλλιώς, έλεγε, θα την έκανε -με «βαριά» πηδη-

ματάκια- από την κυβέρνηση. Ε, λοιπόν, το άλλαξε. Η «γενική αίσθηση» θα μετρήσει, δηλώνει τώρα. Τώρα, πώς μετράται αυτή η «γενική αίσθηση», και τίνος ακριβώς η «γενική αίσθηση», ποιος ξέρει. Ο ίδιος πάντως ξέρει. Ότι δεν το κουνάει από το πλευρό του Σαμαρά ούτε με βίντσι. Αμ την καινούργια έμπνευση Βενιζέλου την προσέξατε; Έβαλε και επιθετικόν προσδιορισμό στη «σταθερότητα» ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. «Προοδευτική σταθερότητα» την ονομάζει, αν έχεις το Θεό σου. Την οποία «προοδευτική σταθερότητα» θα την εξασφαλίσει με τον προοδευ-

τικό Σαμαρά, εννοείται. Επίσης με τον Βορίδη, με τον Άδωνι, τον Μουρούτη, τον Φαήλο και τ’ άλλα παιδιά. Τι άλλο θα πρέπει να δουν (και να πάθουν) άραγε οι νεοδημοκράτες; Για να καταλάβουν ότι προσχωρώντας στην ατζέντα της Χρυσής Αυγής. Όχι μόνο δεν διεισδύουν στο ακροατήριό της. Αλλά νομιμοποιούν τις επιλογές της. Με συνέπεια ο κόσμος να επιβραβεύει το πρωτότυπο, το αυθεντικό. Και όχι τις απομιμήσεις. Άραγε το πάθημα του Σπηλιωτόπουλου θα είναι το τελευταίο; Α μπα, το πνεύμα Μπαλτάκου είναι ισχυρό στη σαμαρική Νεοδεξιά. Και ανίκητο.

Το φαινόμενο Λιάνα Κανέλλη καλύτερα να μην το σχολιάσουμε, μέρες που είναι. Για τις χυδαιότητες που ξεστόμισε στα κανάλια, το βράδυ της περασμένης Κυριακής. Ας ελπίσουμε πως θα το ξανασκεφτεί το ΚΚΕ, που την έχει κάνει τηλεοπτική παντιέρα του. Αν δεν θέλει να σκύβει το κεφάλι διά βίου. Ας είδαμε την ντροπή του Μπέου στον Βόλο. Και την ντροπή του Μώραλη στον Πειραιά. Ας διατηρήσουμε, παρ’ όλ’ αυτά, την εμπιστοσύνη μας στην κρίση του λαού μας. Το έχουμε ανάγκη. Και βέβαια, και η Ελλάδα έχει σήμερα την ευκαιρία της. Στο χέρι μας είναι...

Yσ τ ε ρ ό γ ρ α φ a

Η ΑΥΓΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 25 ΜΑΪΟΥ 2014

ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΜΠΑΛΤΑ

Του ΤΑΣΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Συλλογική διαδικασία και προσωπική πράξη

ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ

Πολίτες και πολιτικά ζόμπι ΟΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΙΚΕΣ έρευνες (όχι αυτές που ασχολούνται με τα εκλογικά ποσοστά και τον καταλληλότερο για πρωθυπουργό) χρήζουν ερμηνείας. Οι αριθμοί (τα ποιοτικά στοιχεία) αυτών των ερευνών, όπως λένε οι επιστήμονες, δεν απεικονίζουν την πραγματικότητα, αλλά τις υποκειμενικές προσδοκίες. Και οι υποκειμενικές προσδοκίες της κοινωνίας και των πολιτών όπως αναδύονται από όλες τις έρευνες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας τους τελευταίους μήνες μπορούν να συνοψισθούν σε τρεις λέξεις: αύριο χειρότερο από το σήμερα. Δεν θέλω να μπω στη συζήτηση αν έχουν δίκιο ή όχι. Αν οι δείκτες του κ. Στουρνάρα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα (που δεν ανταποκρίνεται) ή όχι. Δεν έχει νόημα. Ό,τι και να πουν ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος, ο Μπαρόζο, η Μέρκελ, ο Μπάμπης και το Μεγάλο κανάλι, αν οι προσδοκίες των πολιτών για το μέλλον είναι μαύρες, όσους αριθμούς και αν τους παρουσιάσουν για να τους πείσουν ότι «όλα πάνε καλά» δεν πρόκειται να τους πείσουν. Και βέβαια αυτή η απαισιοδοξία, αυτή η ανασφάλεια δεν πηγάζει από το

πουθενά. Υπάρχουν το ενάμισι εκατομμύριο άνεργοι, οι νέοι που δεν βρίσκουν δουλειά, τα εκατομμύρια των επισφαλώς εργαζομένων, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που κλείνουν με γεωμετρική πρόοδο. Υπάρχουν τα εμπορικά καταστήματα που πεθαίνουν, θυσία στις πολυεθνικές αλυσίδες, τα αγροτικά προϊόντα που εξοστρακίζονται από εισαγόμενα. Υπάρχουν οι χιλιάδες εργαζόμενοι που επένδυσαν στα ελληνικά ομόλογα τις αποταμιεύσεις τους και τις έχασαν, οι «πλεονάζοντες» πενηντάρηδες που χάνουν τη δουλειά τους ως «ακριβοί και μη ανταγωνιστικοί». Πολλαπλασιάστε επί εκατομμύρια αυτές τις μικρές ανθρώπινες τραγωδίες που οι πολλοί τις ζουν προσωπικά και οι λίγοι τις ακούν από φίλους και συγγενείς και οι αρνητικές προσδοκίες των ερευνών παίρνουν σάρκα και οστά. Αυτά τα εκατομμύρια των Ελλήνων αντιλαμβάνονται ποιο είναι το μοντέλο της «Νέας Ελλάδας» που οικοδομεί με μεθοδικότητα το δίδυμο Σαμαρά Βενιζέλου: αυταρχικό (στις διεκδικήσεις των εργαζομένων), επισφαλές (στις εργασιακές σχέσεις), ευέλικτο (στην ασυδοσία της αγοράς), καταστροφικό

(για τις μεσαίες τάξεις). Μισθοί, συντάξεις, περίθαλψη, υγεία και παιδεία ως κοινωνικά αγαθά καταργούνται και ιδιωτικοποιούνται - και όποιος επιβιώσει. Η εποχή της ουτοπίας τέλειωσε. Τα θαύματα που υποσχέθηκαν αυτοί που μας κυβέρνησαν τα τελευταία 40 χρόνια δεν επαληθεύτηκαν. Τα θαύματα που μας υπόσχονται αυτοί που συνεχίζουν να μας κυβερνούν δεν γίνονται πιστευτά. Οι αριθμοί των Σαμαρά - Βενιζέλου δεν πείθουν, λένε οι αριθμοί των ερευνών. Το αντίθετο, πράγματι, θα έκανε εντύπωση. Η λεωφόρος που κατασκευάζει το ενιαίο πλέον κόμμα Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ για να μας οδηγήσουν στη νέα εποχή χτίζεται πάνω σε ανθρώπινα ερείπια και διασχίζει κοινωνικές ερήμους. Σ’ αυτήν μόνο πολιτικά ζόμπι μπορούν να κυκλοφορήσουν, μόνο άνθρωποι υπνωτισμένοι μπορούν να πιστέψουν ότι στο άκρο της υπάρχει η νέα Γη της Επαγγελίας. Την Κυριακή το βράδυ θα δούμε πόσοι Έλληνες θα εξακολουθούν να παραμένουν υπνωτισμένοι, με τα μάτια ερμητικά κλειστά, και πόσοι θα είναι ξύπνιοι με ορθάνοιχτα μάτια.

Y

Σε ένα διάσημο δοκίμιο του 1784 ο Καντ γράφει: «Διαφωτισμός είναι η έξοδος του ανθρώπου από την ανωριμότητα για την οποία φταίει ο ίδιος. Ανωριμότητα είναι η αδυναμία του ανθρώπου να μεταχειρίζεται τον νου του χωρίς την καθοδήγηση ενός άλλου. Φταίει γι’ αυτήν την ανωριμότητα ο άνθρωπος όταν η αιτία της έγκειται όχι σε ανεπάρκεια του νου, αλλά στην έλλειψη της απόφασης και του θάρρους να μεταχειριστεί τον νου του χωρίς την καθοδήγηση ενός άλλου. Sapere aude! Να έχεις το θάρρος να μεταχειρίζεσαι τον δικό σου νου! Αυτή είναι η εμβληματική φράση του Διαφωτισμού» (Ιμ. Καντ, «Απάντηση στο ερώτημα: Τι είναι Διαφωτισμός;», στο Mendelssohn, Kant κ.ά. Τι είναι Διαφωτισμός, μετάφραση Ν. Μ. Σκουτερόπουλος, Κριτική, 1989). Διαφωτισμός: Να τολμούμε να σκεφτόμαστε για δικό μας λογαριασμό. Να έχουμε το θάρρος να μεταχειριζόμαστε τον δικό μας νου χωρίς να τον υποτάσσουμε στην καθοδήγηση του «ειδικού», του «επώνυμου», του «ανώτερου», του προπαγανδιστή, του ηγέτη. Ο Διαφωτισμός ξεκίνησε από την ύβρη του Καρτέσιου να θεμελιώσει τη βεβαιότητα στην ισχύ του γυμνού ανθρώπινου νου. Όχι στον Θεό. Ύβρις ακατονόμαστη, που τάραξε βίαια τα πνεύματα κι απλώθηκε παντού στην Ευρώπη. Ακολουθώντας τα μονοπάτια που χάραξαν γενναίες πρωτοβουλίες και ξεχωριστά πρόσωπα, το κίνημα του Διαφωτισμού σάρωσε τις ευρωπαϊκές χώρες προικίζοντας με απελευθερωτική δύναμη μια ήπειρο ολόκληρη. Κάτι ανάλογο φαίνεται να ζητούν και πάλι οι καιροί. Μόνον που τη θέση του Θεού καταλαμβάνουν σήμερα «οι αγορές». Ήταν το «τολμήστε να σκεφτείτε» του Διαφωτισμού που οδήγησε στο «τολμήστε να πράξετε» των μεγάλων επαναστάσεων. Στην Αγγλία του Κρόμγουελ, στην Αμερική του Τζέφερσον και βεβαίως στη Γαλλία των «ξεβράκωτων». Στις επαναστάσεις που προετοίμασαν και το δικό μας 1821. Ο Διαφωτισμός δεν αναπτύχθηκε χωρίς εντάσεις και διφορούμενα. Ή χωρίς διακριτές πτέρυγες, άλλες πιο συντηρητικές, άλλες πιο ριζοσπαστικές. Στα διφορούμενα αυτά άσκησε κριτική ο Μαρξ και οι επίγονοί του. Το «τολμήστε να σκεφτείτε» και το συνακόλουθο «τολμήστε να πράξετε» απευθύνθηκε σε συλλογικό σώμα, στην τελευταία τάξη της «προϊστορίας» του ανθρώπου, σε εκείνη που για μοναδικό πλούτο έχει τη δύναμη των χεριών της. Σε εκείνη που πήρε πάνω της τη μεγάλη επανάσταση του 20ού αιώνα που ακόμη καθορίζει υπόκωφα τις μοίρες μας. Με αυτά δεδομένα, πιο κοντά στις μέρες μας, ο Φουκώ ξαναδιαβάζει το δοκίμιο του Καντ και διευκρινίζει: «Ο Διαφωτισμός πρέπει να θεωρείται τόσο ως μια διαδικασία στην οποία οι άνθρωποι μετέχουν συλλογικά όσο και ως μια πράξη θάρρους την οποία πρέπει κανείς να επιτελέσει προσωπικά» (M. Foucault, Τι είναι Διαφωτισμός, μετάφραση Στ. Ροζάνης, Έρασμος, 1988). Κι ακριβώς εδώ, καθένας και η καθεμιά βρισκόμαστε σήμερα. Φτάνουμε στις κάλπες τούτης της Κυριακής μέσα από μια πορεία γεμάτη τρικυμίες και σκαμπανεβάσματα, μέσα από μια συλλογική διαδικασία που αναπτύχθηκε με μύριες μορφές. Που τούτες τις ώρες συμπυκνώνονται όλες σε μια πράξη θάρρους. Την οποία ο καθένας και η καθεμιά μπορεί να επιτελέσει μόνον προσωπικά. Πράξη απλή, αλλά πράξη βαριά, φορτωμένη με μέλλον, φορτωμένη με ευθύνη. Να ρίξει στις κάλπες ένα ψηφοδέλτιο. Το ψηφοδέλτιο του αγώνα και της ελπίδας. Το ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ. [Με ευχαριστίες στον Γιώργο Φουρτούνη.]

Για τους έχοντες αδύναμη μνήμη υπενθυμίζω ότι, όταν ο Δημητρόφ βρέθηκε στο δίλημμα πώς αντιμετωπίζονται τα φασιστικά κινήματα στην Ιταλία και τη Γερμανία, πρότεινε στο 7ο συνέδριο της Διεθνούς να μπουν οι κομμουνιστές στα φασιστικά συνδικάτα και να τα ελέγξουν από τα μέσα. Η μεγαλύτερη δύναμη των νεοναζί είναι η εκμετάλλευση των λεγόμενων λαϊκών πόθων. Τους χρησιμοποιούν για να διευρύνουν την επιρροή τους και στη συνέχεια τους ευτελίζουν εγκλωβίζοντας ευρύτερα κοινωνικά στρώματα όπως η νεολαία και οι γυναίκες. ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ

Y

21 9 771109 015103