Onderzoek naar valrisico

CVA-revalidanten, mensen die herstellen na een beroerte of hersenbloeding, hebben veel moeite met het bewaren van hun evenwicht en hebben dus een grotere kans om te vallen. Tijdens hun herstel test een fysiotherapeut hen regelmatig op lichamelijke stabiliteit. Zulke testen zijn tamelijk tijdrovend en het zou fijn zijn als dat eenvoudiger kan.

Onderzoek naar valrisico

‘Making sense of sensordata’

De Parkgraaf, revalidatiecentrum De Hoogstraat en de Hogeschool Utrecht onderzoeken nu samen of het herstel en het valrisico van mensen die revalideren na een beroerte met de gegevens van bewegingssensoren is in te schatten. Fysiotherapeut en onderzoeker Marieke Geerars van AxionContinu vertelt enthousiast over de eerste resultaten van het onderzoek, dat overigens nog zo’n drie jaar zal duren. Centraal in het onderzoek staan sensoren met de omvang van een flink horloge, die meten hoe (in)stabiel iemand op zijn benen staat.

Betrouwbaar

Allereerst werd onderzocht of de gegevens die de sensoren leveren betrouwbaar zijn. Meet de sensor bij dezelfde persoon steeds hetzelfde onder dezelfde omstandigheden? “Bij gezonde proefpersonen meten sensoren goed. Maar als mensen na de beroerte een verlamming hebben, en ‘anders’ of heel langzaam lopen, is dat toch lastiger. Het is dan soms moeilijk met de sensor een patroon in de stappen te zien. Nu weten we dat de sensoren betrouwbare gegevens leveren en gaan we mensen langer volgen in de tijd.

Marieke Geerars

” De komende drie jaar willen de onderzoekers hier meer dan 210 revalidanten bij betrekken, van wie circa 75 tot 80 in De Parkgraaf. Ze hoeven de sensoren niet de hele tijd om, maar tot ze met ontslag gaan worden ze iedere drie weken getest. “In dat vervolgonderzoek willen we vooral toetsen of de gegevens voorspellende waarde hebben. Of ze iets zeggen over hoe groot de kans is dat iemand gaat vallen en vooral of ze iets duidelijk kunnen maken over de herstelprognose. Revalidatie na een beroerte is intensief en soms langdurig, mensen willen graag iets weten over het te verwachten eindniveau. Het idee is dat we gerichter kunnen werken als de revalidatie eenvoudiger kan worden gemonitord.”

Dineke Wolf

Revalidant Dineke Wolf: “Ik deed mee aan het onderzoek omdat ik het belangrijk vind ook iets voor anderen te betekenen en niet alleen met mezelf bezig te zijn. Onderzoek over evenwicht en vallen vind ik heel belangrijk, dus meldde ik me aan toen ik ervan hoorde. Mijn man vond dat ook een goed idee, omdat je toch je grens weer verlegt.”

Onderzoeker Marieke Geerars: “De bereidheid om mee te werken aan het eerste deel van het onderzoek was groot, hoewel het ook wel een beetje belastend was. Met sensoren om moesten deelnemers diverse testjes doen, zoals zitten zonder rugsteun en zonder houvast met de ogen dicht staan.”

“De opdrachten vond ik leuk, al waren ze wel spannend. Het was een hele uitdaging om twee minuten stil te staan zonder iets vast te houden. Staan op een zachte ondergrond werkte niet voor mij niet. Ik wil alles kunnen, maar dat ging niet. Vooral niet met ogen dicht, je bent je hele gevoel voor balans kwijt.”

Verdieping

Het onderzoek past volgens Marieke goed in het streven van AxionContinu om kennis te verdiepen en te delen met andere instituten. “Wij hebben veel ervaring met geriatrische revalidatie, bewegingswetenschappers van de Hogeschool Utrecht zijn al gewend met sensoren te werken en zijn sterk in het analyseren van gegevens. Ze bouwen momenteel aan het computerprogramma om de gegevens van de sensoren toepasbaar te maken in de praktijk. Hoe mooi zou het zijn als de fysiotherapeut de sensor inplugt en meteen kan zien hoe stabiel iemand beweegt en hoe het revalidatieproces verloopt? Mogelijk kunnen we sensoren dan ook toepassen bij mensen met dementie met een verhoogd valrisico. Dan hoef je geen lastige testjes met ze te doen.”

Revalidanten op de CVA-afdeling van De Parkgraaf kunnen de komende periode door Marieke Geerars en collega’s worden gevraagd mee te werken aan het onderzoek ‘Making sense of sensordata’.