Okul Teknoloji Planlama Modelleri ( Özetler ) 1.1 ANDERSON'UN TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ 1.2 MCNABB VE ARKADAŞLARININ SEKİZ BOYUTLU TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ 1.3 KNUTH VE ARKADAŞLARININ YEDİ KATEGORİLİ TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ 1.4 APPLE COMPUTER INC. 6 AŞAMALI TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ 1.5 JONES’UN (2005) 11-HALKALI STRATEJİK TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ 1.6 KARMA (MİXED) TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ
I.I ANDERSON'UN TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ A)Planlama Süreci 1.Planlama Ekibini Organize Et: Planlama ekibinin üyeleri(Öğretmen,öğrenci,veli vb.)temsil etmeli ve planlama, iletişim vb. beceriler yönünden gelişmiş olmalıdır. 2.Araştır ve İhtiyaç Analizi Yap: Okuldaki bireylerin teknoloji ihtiyaçlarını tanımlayan ve bu ihtiyaçların giderilmesine ilişkin ne tür teknolojilerin gerekli olduğunu ve bu teknolojilerin nasıl uygulanacağını tespit etme. 3.Teknoloji Planını Geliştir: Araştırma sonucunda elde edilen veriler ışığında okulun vizyonunu/misyonunu tanımlayın ve bu vizyonunun/misyonunun gerçekleşmesini sağlayacak amaçları ve işleri/görevleri belirleyin. 4.Teknoloji Planını Resmileştir: Bir doküman halinde okulun inançlarını, sahip olduğu olanakları,ideallerin ve amaçların nasıl gerçekleşeceğini açıkça ortaya koyun. 5.Sürekli Olarak Değerlendir ve Revize et: Okulun teknoloji planının başarısı için uygulamanın her basamağı değerlendirmeye tabi tutulacak şekilde bir değerlendirme planının hazırlanması gerekir. B)Planlama Dokümanı Planlama dokümanı, planlama sürecinin somut bir sonucudur. Bu doküman (rehber), teknoloji planının yazılı hale dönüştürülmesinde göz önünde bulundurulması gereken önemli unsurları içerir Bir planlama dokümanında yer alması gereken belli başlı öğeler şunlardır. Vizyon İfadesi: İlkeler, değerler, misyon ve hedefler vizyonun temel unsurlarıdır. Vizyon ifadesi, gelecekte neyin olması istendiğine ilişkin bireylerin sahip oldukları düşünceleri yansıtır ve bu nedenle de vizyonun genel kavramlar
kullanılarak ifade edilmesi gerekir. Misyon ifadesiyle birlikte vizyon, okulda gerçekleştirilecek değişimin temelini oluşturur. Misyon İfadesi: Misyon ifadesi, teknolojiye ilişkin okulun amacını ve bu amacı gerçekleştirme planlarını kapsar. Misyon ifadesi, bütün teknoloji planlarında yer alması gerekir. Demografik Bilgiler: Demografik bilgiler, teknolojiyi uygulamaya çalışan okulu çevreleyen bölge hakkındaki bilgileri içerir. Komite Üyeliği: Her güçlü teknoloji planı, belli üyelerden oluşan birkaç komiteyi içerir. Komiteler aşağıdaki grupları temsil etmelidir. öğrenciler, veliler ve diğer paydaşlar, öğretmenler, yöneticiler, işverenler, kütüphaneciler, yönetici yardımcıları, teknoloji uzmanları, vb. Ancak bu liste, sadece fikir vermesi bakımından önemlidir. Verilerin Toplanması, Analiz Edilmesi ve Raporlaştırılması: Verilerin toplanması sürecine öğretim teknolojilerini kullanacak olan öğretmenlerden ve öğrencilerden başlanmalıdır. Açık-uçlu sorulardan oluşan bir anket bu amaç için faydalı olabilir. Genel olarak, verilerin elde edilmesi birçok açıdan önemlidir. Kritik Hususlar: Öğretim teknolojilerinin planlanması sürecinde sayısız kritik hususlar söz konusudur. Bu hususlardan bazıları şunlardır: 1)Halkla ilişkiler 2)Ekipman 3)Uygulama 4)Yeni ve gelişmekte olan teknolojiler 5)Profesyonel gelişim 6)Ödül sistem
Bütçe: Bütçe, varolan maddi kaynakları ve bu kaynakların nerelerde nasıl kullanılacağını gösteren bir plandır. Etkili bir öğretim teknolojisi planı oluşturulurken, bütçenin önemi göz önünde bulundurulmalıdır. Bu hususta yapılacak ilk iş, bütçe ihtiyacını tespit etmektir. Bu ihtiyacın doğasına bağlı olarak bütçe açıklarını gidermek amacıyla başvurulacak stratejiler (kermes, bağış, vb) belirlenmeli ve uygulanmalıdır.
Değerlendirme: Değerlendirme olmadan harcanan çabaların ve kaynakların arzu edilen sonuçları üretip üretmediğini tespit etmek imkansızdır. Dolayısıyla, değerlendirme boyutu herhangi bir teknoloji planlama döngüsünün vazgeçilmez bir parçası olmalıdır..
I.2 MCNABB VE ARKADAŞLARININ SEKİZ BOYUTLU TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ
Boyutlar:
1- Vizyon ve Politika Geliştirmek: Teknoloji kavramı okullar için uzun vadede birçok değişikliğe neden olabilecektir. Teknolojiyi etkili kullanabilen okullar daha etkili bir görüntü sergileyip, okuldaki bireylerin daha iyi gelişebilmesine yardımda bulunabilecektir. Bu amaçla, teknolojinin stratejik kullanımı, “günümüz öğrencilerinin yarının dünyasına hazırlanması için gerekli öğrenme amaçları ve standartları etrafında hazırlanmış bir okul vizyonu ile başlamalıdır.”(Saban, 2006, s:57) Hazırlanan bu okul vizyonu hayallerden uzak gerçekçi hedefler taşımalı ve gerçek bir zaman diliminde hayata geçirilmeye çalışılmalıdır.
2- Teknolojik İhityaç Analizi Yapmak: Belirlenen teknoloji vizyonu ile okulun sahip olduğu teknoloji arasındaki farkı bulmaktır. Belirlenen durum ile okulun mevcut durumu arasında ki bu farkı kapatmak ise teknoloji planlamasının asıl odak noktasını oluşturmaktadır. Kısaca; T.İ.A= Belirlenen Teknoloji Vizyonu - Okulun Mevcut Teknolojisi diyebiliriz.
3- Öğrenci Merkezli Öğrenmeye Odaklanmak: Bu seviyede asıl amaç, belirlenmiş olan standartlar çerçevesinde öğrenme amaçlarını gerçekleştirmek ve bilgi-teknoloji okur-yazarlığını da hayata geçirmek için teknoloji kullanımdaki önceliklerin planlanmasıdır. Bu aşamada göz önünde bulundurulması gereken bir diğer husus ise; teknoloji planlamakla yükümlü olan heyet tarafından öğrencilerin öğrenmelerine etki edebilecek tüm faktörlerin araştırılması ve bu araştırma sonuçlarından çıkan sonuçlar (güçlü ve zayıf alanlar) dahilinde süreci planlanlanmasıdır. Araştırmada öğrencilerin ders notları, ev ödevleri, yıl içerisinde planlamış oldukları projeler ve nitelikleri, başarı seviyesi gibi faktörlerin kullanılması ve sonuçların dikkate alınması önemlidir. Bu belirtilen faktörlere ek olarak kişilik özelliklerinin, sağlık durumlarının ve sosyal becerilerinin öğrenme süreçlerindeki performanslarına ve başarı seviyelerine olan etkisi de araştırılmalı ve planlama sürecinde göz önünde bulundurulmalıdır.
4- Velilerin ve Paydaşların Katılımını Sağlamak : Okulda teknoloji planlamakla görevli olan heyet bu araştırmanın bir benzerini de veliler ve paydaşlar üzerinde yapar. Bu araştırmayla birlikte velilerin özellikleri ve sahip oldukları beceriler kısacası göz önünde sergilenen ve sergilenmeyen her türlü özellikleri ortaya konulur. Buradan yola çıkarak velilerin teknolojiye olan ilgi ve alakaları, kullanım oranları belirlenir. Okulda yeni bir teknoloji getirildiğinde bunun velilere tanıtılması gerekmektedir. Velilerden gelen ilgi ve istek doğrultusunda okullarda teknoloji verilebilir.
5- Profesyonel Gelişimi Desteklemek : Teknolojinin okul ortamına entegre edilmesiyle öğretmenlere farklı roller de yüklenecektir. Bu noktada öğretmenler ve diğer personel için teknolojik açıdan zengin profesyonel gelişim fırsatları sunmak teknoloji planlamasının önemli boyutlarından birini oluşturur. Bu amaçla öğretmenlere şu yeterlilikleri kazandracak profesyonel gelişim programları hazırlanır: - temel teknoloji kullanımı (teknoloji okur yazarlığı) - teknolojinin seçimi ve öğretim sürecine entegrasyonu - teknolojinin sınıf yönetimi amacıyla kullanılması - teknolojinin kişisel gelişim için kullanılması Yukarıdaki yeterlilikler göz önüne alınarak hazırlanacak profesyonel gelişim programlarıyla öğretmenlerin teknolojiye ilişkin beceri düzeylerinin artırılması amaçlanır.
6- Okulun Teknolojik Alt Yapısını İnşaa Etmek : Bu aşamada öğrencilerin ve öğretim sürecinin ihtiyaçlarını karşılayacak teknolojik altyapının yeterli düzeye ulaştırılması amaçlanmaktadır. Bu amaç gerçekleştirilirken; - güncellik, - güvenlik, - ağ erişimi, - öğretmenlerin ve diğer personelin teknolojik destek ihtiyacı, - çok yönlülük (öğretim, yönetim ve rehberlik işlerinde kullanılabilirlik), durumlarına dikkat edilmelidir.
7- Uzun Vadeli Bütçe Stratejileri Geliştirmek : Teknoloji planlama modelin hayata geçirilirken mutlaka dikkat edilmesi gereken kısım bütçe ve mali kaynakların planlanmasıdır. Burada amaç, okul teknoloji planının uygulanması, bu planının hayata geçirilebilmesi ve gelecekle ilgili yapılacak harcamaların karşılanabilmesi için uzun vadeli bütçe stratejilerini kararlaştırmaktır. Bütçe planlaması yapılırken şu harcama birimleri dikkate alınmalıdır: - Donanım - Altyapı - Bakım ve Onarım - Yazılım - Telekomünikasyon Erişimi - Personel Eğitimi
8- Süreci ve Sonuçları Değerlendirmek : Bu süreçte okulda oluşturulan teknolojik alt yapının işe yararlılığı, teknolojinin derslerle entegrasyonunun öğrenci başarısını ne düzeyde etkilediği ve bunun sonucunda eğitimin kalitesinde ki değişim gibi konular incelenir. Aynı zamanda bu değişimlerle ilgili öğrenci, veli ve okul personelinin görüşleri alınır. Öğrencilerin ve velilerin teknolojiyi kişisel amaç ve okulun amaçlarına ne derece uygun kullandıkları ortaya konur.
I.3 KNUTH VE ARKADAŞLARININ YEDİ KATEGORİLİ TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ Knuth, Teknoloji planlama sürecini sorular rehberliğinde oluşturmuştur. Yedi kategorili bir teknoloji planlama sürecini öne sürmektedir. Bütün bu kategoriler birer basamak olarak değil, fakat planlama sürecinde hesaba katılması gereken temel alanlar veya kategoriler olarak algılanmalıdır. Her bir kategori, çekirdek bir soru ve çekirdek sorunun alt bölümlerini içeren diğer sorularla tanımlanmaktadır. Bu sorular;
Vizyon Geliştirme: Vizyon, teknolojinin entegrasyonu sağlandığında kurumun öğrenme süreci hakkındaki görüşlerini ve yaklaşımlarını yansıtır. Öğrenmeye ilişkin vizyonunuz nedir?
Öğrenmeye Odaklanma: Öğretmenlerin teknolojinin öğrenme ve öğretmeyi nasıl geliştirdiğine yönelik fikirleri net değilse, teknolojiyi uygulamaya ve teknik problemlerle başa çıkmaya ilişkin istekleri ve motivasyonları düşük olacaktır. Bu yüzden Teknoloji Planın neyi hedeflediği belirlenmelidir. Teknolojiyi, öğrenmeye ilişkin vizyonunuzu desteklemek için nasıl kullanacaksınız?
Altyapıyı Oluşturma: Teknolojinin temel unsurlarına (donanım, yazılım, vb) ilişkin yeterli bilgi olması ve Teknolojinin temel unsurlarının bulunması gerekir. Destekleyici bir altyapıyı nasıl geliştireceksiniz?
Planlama Ortamını Dikkate Alma: Teknoloji planlanmayı yaparken yapılacak ortam göz önünde bulundurulmalıdır. Teknoloji planlama sürecinizin ortamı(okul çevresi) hakkında iyi bir anlayışa sahip misiniz?
Destek Elde Etme: Teknoloji planına destek, planın uygulanmasındaki başarısı ve uzun ömürlülüğü için gereklidir. Plan için gerekli desteği nasıl elde edeceksiniz?
Planı Uygulama Planınızı nasıl uygulayacaksınız?
Sürekli Değerlendirme: Teknolojinin uygulanması, kurumun değişen şartlarına ve sürekli değerlendirmeye bağlı olarak değişen ve süreklilik arz eden bir süreçtir. Bu yüzden sürekli değerlendirilmesi gerekiyor. Teknoloji planının uygulanmasını nasıl değerlendireceksiniz?
I.4 APPLE COMPUTER INC. 6 AŞAMALI TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ
MODEL HAKKINDA GENEL AÇIKLAMA Evet, bu modelimiz bizim başarılı bir teknoloji entegrasyonunu gerçekleştirebilir. Aşamaların birbirleri ile doğrusal ilerlememesi biraz kafaları karıştırabilmektedir. Ayrıca bazı ihtiyaçları karşılamıyor gibi görünse de aslında öyle değildir. Diğer modellerde her adım ayrıntılı bir şekilde yazılmış olabilir. Apple modelinde ise, bu aşamalar şemada görülen kısımların alt aşamaları olarak görülmektedir. Bu sebeple modelimiz bizim için eksik bir model değildir; bilakis ihtiyaçlarımızı karşılayabilmemizi sağlayabilecek optimum seviyeyi bizlere veriyor. Bu da performans olarak çok etkili bir durumdur. Bir de modelin yapısı ağa benzediğinden her aşama birbirleri ile ilişkilidir. Aşamanın birinde eksik durum söz konusu olursa diğer aşamalarla bu eksiklik ortadan kaldırılabilir. Bu da bizlere modelimizde daha esnek hareket etmemize olanak sağlamaktadır. Kısacası, az aşamayla çok ve etkili bir iş başarabilmemizi bizlere sağlıyor. Şimdi Apple modelindeki aşamaları okulumuzda nasıl kullanabiliriz onlara bir göz atalım.
1.Vizyon Geliştirme: Bu aşamada okulun gelecekte ne gibi bir konumda olmasını istediğimiz belirtilir. Şimdi bu aşamada kafalarda şöyle bir soru meydana gelebilir:”Diğer modellerde vizyonu oluşturmak için ayrıca bir ekip kurmaktadır. Peki, bu modelde vizyonu oluşturacak ekip var mıdır? Var ise modelde niye belirtilmemiştir? ” Evet, vardır. Bu modelde vizyon ister bir ekiple oluşturulabilir; istenilirse bir yetkili kurum tarafından oluşturulabilir. Dediğim gibi modelimiz bizlere esneklik tanımaktadır ve bu esnekliği her aşamayı yazarak sınırlamak istememektedir. Bu modelde görüldüğü gibi vizyon geliştirme aşamasında ekip olmamamsı bir eksiklik olarak görülebilir. İşte tam bu an da modelin diğer aşamalarla etkileşimli olması “vizyon geliştirme” aşamasının eksikliğini ortadan kaldırmaktadır. “Eylem planı geliştirme” aşamasına göz atılırsa eğer “vizyon geliştirme” aşamasının eksikliğini buradan giderebileceğimizi görebilmekteyiz. Öteki türlü sadece “vizyon oluşturacak ekip kurulur” gibi bir aşama olsaydı bu aşamanın içinde bir çok alt sorunlar meydana gelecektir; maliyet bunlara örnek olabilir. Bu modelde bütün bu ihtiyaçları “eylem planı gerçekleştirme” aşamasında giderebilmekteyiz.
2.İhtiyaç analizi yapmak: Bu kısım okulun oluşturulan vizyonuyla ne kadar ilintili olduğunu gösterir. Bazı modellerde bu kısım ikiye ayrılmaktadır. “Teknoloji ihtiyaç analizi” ile “ihtiyaç analizi” şeklindedir. Bu şeklin yanlış olduğunu söylemiyorum; ama ihtiyaç analizini yaparken zaten hem teknolojik yapıyı hem de hedef kitle yapısını analiz yapacağımızda bunu ayrı ayrı belirtmeye gerek yoktur. Hem teknolojik yapının analizi hem de hedef kitlenin analizleri birbirleri ile ilişkili olacağından bunların bir bütün olarak bir aşamada yapılmasını doğru bulmaktayım. Eğer ki okulun bünyesine katılacak bir teknolojik yapı söz konusu ise o zaman diğer aşamalardan yardım alınarak teknolojik ihtiyaç analizi yapılır.
3.Amaç belirlemek: Vizyona nasıl ulaşabileceğimizi bizlere belirten aşamadır. Nasıl ki bir kişinin İngilizce öğrenmek istemesine yönelik yapması gereken adımlar vardır. Bunları amaç olarak örnek gösterebiliriz. İşte amaç bizlerin vizyonumuza dolaylı yoldan ya da en direkt bir şekilde ulaşmamız için bir vasıtadır. Eğer amaçlarımız etkili olursa vizyona ulaşmak o kadar kısa sürer.
4.Eylem planı oluşturmak: Bu aşama oluşturulmuş olan vizyon için geliştirilen amaçları nasıl gerçekleştirebileceğimizi açıklayan kısımdır. Maliyet ya da insan ihtiyacı varsa bu kısımda giderilir. Bütün zihinsel çalışmaların harmanladığı kısım olarak gösterebiliriz. Detayını anlayabilmek için şekli analiz edin.
5.Planı uygulamak: Bu aşama tasarlanan ve planlanan kısımların gerçekleştirilmesini söz konusudur. Bu kısım bir süreçtir. Süreç içerisinde değişimler, gelişimler veya beklenmeyen şeyler olabilir. Bu gayet normaldir. Böyle durumlar söz konusu olduğunda diğer aşamalar bizlerin yardımına koşmasıyla bu gibi durumlar ortadan kaldırılabilir. Apple modelin bizlere sunmuş olduğu bu ağ yapısı sayesinde karşımıza çıkan sıkıntılar hangi aşamada olursa olsun telafisi söz konusu olabilir. Bu durum Apple modeli diğer modellerden ayıran en büyük özelliktir.
6.Sonuçların değerlendirilmesi: Evet, bu aşama sayesinde planı uygularken ya da her hangi bir aşamada karşılaşılan sıkıntıların ya da ihtiyaçların tespiti yapılabilmektedir. “Sonuçların değerlendirilmesi” aşaması bizlere modelin kendi içinde daha iyi nasıl olması gerektiğini söyler ve yönlendirir. Teknoloji planımızın bir süreç içerisinde sürekli denetimde olması gerekmektedir. Bu aşamayla modelimizin denetimini sağlayabilmekteyiz.
I.5 JONES’UN (2005) 11-HALKALI STRATEJİK TEKNOLOJİ PLANLAMA MODELİ
Plan, var olan durumla istenen durum arasındaki stratejik farkın kapatılması için bir köprüdür.
Planlama komitesi: Veliler, yerel iş çevreleri, okul personeli ve öğrencilerin olduğu bu komite de, komite görevi, rolü, görevin kapsamı, komite üyelerinin eğitimden geçirilmesi gibi işler yapılır.
Var olan durumun gözden geçirilmesi: Bu aşamada, bilişim teknolojisinin gözden geçirilmesine ilişkin çabalar, okulun ve okulun ve yakın çevrenin şu anki durumuna ilişkin bilgi edinmeyi sağlar.
Güçlü yanların, zayıf yanların, fırsatların ve tehditlerin belirlenmesi: Güçlü yanlar, okul vizyonunun gerçeğe dönüşmesini sağlayan insan kaynakları, diğer kaynaklar, beceriler ve tutumlarla ilgilidir (yüksek düzeyde bilgisayar okur-yazarı olan personel, vb). Zayıf yanlar, okul vizyonunun gerçeğe dönüşmesini güçleştiren problemler, zorluklar veya engellerle ilgilidir (güvenli olmayan ve/veya eskimiş/fonksiyonel olmayan ekipman, vb). Fırsatlar, okul dışındaki yerel çevrede teknolojiye ilişkin varolan fırsatları tanımlar (maddi destek imkanları sağlayacak bazı özel projeler ve etkinlikler, vb). Tehditler ise, okul planının başarısını sınırlandıracak okul dışındaki yerel çevreye ilişkin özellikleri kapsar (öğrenci nüfusundaki azalma, vb).(Saban, 2006)
Stratejik farkın tanımlanması: Okul teknoloji planlamasına yardımcı olacak sorular sorularak elde edilen verilerle, bir önceki halkada listeye eklemeler yapılabilir. Ve bu bu bilgiler ışığında vizyonun hakkında tahminlere gidilebilir.
Stratejik hedeflerin ve performans göstergelerinin geliştirilmesi: Bu süreç ise, hangi projelerin ve teşebbüslerin planın başarısına katkı sağlayacağını belirlemeye yardımcı olur.
Stratejik hedeflerin başarılması için projelerin geliştirilmesi Birinci safha eylem planının geliştirilmesi: İlk safha, sadece bir proje veya bir dizi projelerden oluşabilir. Bu eylem planları genel plana ekler olarak iliştirilebilir.
Birinci safha için geliştirilen eylem planının uygulanması Birinci safhanın gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi: Bu bağlamda, daha önce oluşturulan performans göstergeleri kullanılarak, genel planın birinci safhası içinde yer alan her bir stratejik hedefin gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi gerekir.
Bütün planlama sürecinin gözden geçirilmesi: Okulun birinci yıldaki başarılarını değerlendirmiş olarak tekrar başa dönüp ve planlama sürecinin yeniden başlatılması gerekir. Ancak, bu sefer bu süreç daha kolay ve daha bilinçli olarak gerçekleştirilecektir. Bu bağlamda, gözden geçirme ve değerlendirme süreklilik arz eder. Planlamanın ve değerlendirmenin sağlıklı ve verimli olabilmesi için planlama komitesi, değerlendirmeye ilişkin üç ayda bir özetler ve yılda bir kapsamlı raporlar şeklinde değerlendirme sonuçlarını okul üyeleriyle paylaşmalıdır.(Saban, 2006)
Karma(Mixed) Teknoloji Planlama Modeli
(Resim1: Karma (Mixed) Teknoloji Planlama Modeli)
Vizyon Bilişim Teknolojilerinin öğrenme-öğretme süreçleriyle entegrasyonunu gerçekleştirmek için ilk önce bir vizyonumuzun olması gerekli. Geliştirdiğimiz vizyon, reel temelleri olan ulaşılabilir hedeflere yol gösterici olmalı. Vizyonumuz : Okul koşullarını ve öğrencileri temel alıp diğer öğretmenlerin teknoloji modellerini kullanarak öğrenci öğrenmelerini güçlendirmek amacıyla BİT'in öğrenme-öğretme sürecine entegrasyonunu sağlamak.
Teknoloji Komitesinin Oluşturulması Planlama sürecinde görev alacak kişilerin önceden belirlenmesi gerekir. Teknoloji Planlama Modelinin aşamalarını bu komite organize etmesi beklenir. Komitenin üyeleri farklı gruptaki kişilerin görüş ve fikirlerinden yararlanmak amacı ile aşağıda belirttiğimiz kişilerden oluşmaktadır. Komite üyelerinin önemli özelliklerinden birisi etkileşiminin iyi olması gerekir aynı zamanda okulda bulunan diğer kişilerle irtibatı olan saygı duyulan kişiler olmaları ve buna dikkat etmeleri gerekir. Komitemizde yer alacak kişiler; problem çözme yetisi yüksek olan biri olup, yeni çıkan teknolojileri düzenli bir şekilde takip etmelidir. Komite belirlendikten sonra görev ve rol dağılımları gerçekleştirilmelidir. Komiteyi oluştururken grup olarak bu aşamada görev aldığımız için bu komiteye kendimizi ekledik. Bölüm dışında bu plan kullanılacak olursa grubumuzdaki eleman sayısı kadar gönüllü öğretmen gereklidir. Gönüllü öğretmen bulunmaması durumunda şuan okullarda bulunan formatör öğretmen yada yönetim tarafından öğretmenler atanmalıdır. Teknoloji Komitesinde bulunacak kişiler:
Teknoloji koordinatörü olarak, grubumuzdaki 8 kişi,
Okuldaki Sınıf öğretmenlerinden bir temsilci,
Okul-Aile Birliği temsilcisi,
Rehberlik öğretmeni
Okuldaki Branş Öğretmenlerinden bir temsilci,
İhtiyaç Analizi İhtiyaç analizi aşamasında okulumuzdaki durumu hedeflerimiz doğrultusunda inceleyip ihtiyaçları belirledik. Bu kapsamda hedefimiz BİT'in derslere entegrasyonundan en üst düzeyde verim sağlamak için gerekli ihtiyaçları belirlemek (Teknolojik altyapı, öğrenci ve öğretmenlerin teknoloji okur-yazarlığı. Bunun dışında ailelerin teknoloji entegrasyonuna karşı bakış açıları.) Var olan durumu görmek adına ihtiyaç analizi yapmak gerekmektedir. Mevcut şartlar bilinirse, vizyonumuza ulaşma yolunda "neler var?", "ne yapılması gerekiyor?" net bir şekilde belli olur. İhtiyaç analizimizi donanım - yazılım, personel ve öğrenci boyutlarını ele alarak gerçekleştireceğiz. Bunlar :
Donanım - Yazılım :
Okuldaki donanımların tespiti(mevcut donanım durumu),
Okuldaki yazılımların tespiti(mevcut yazılım durumu),
Okuldaki ağ yapısının durumu(sağlıklı bir şekilde çalışıyor mu?),
Okuldaki mevcut internet bağlantısı durumu(yavaş-hızlı),
Entegrasyon sürecinde ihtiyaç duyulabilecek yazılım ve donanımların tespiti,
Okuldaki bilgisayarların bakım ve onarımı düzenli bir şekilde gerçekleştiriliyor mu ?
Personel :
Öğretmenlerin BİT alanındaki beceri ve yeterlilik düzeylerini belirlemek,
Öğretmenlerin BİT'e bakış açılarını ve yaklaşımlarını öğrenmek,
Öğretmenlerin BİT'i kullanmanın kendi derslerine ne derece katkı sağlayacağı hakkındaki düşüncelerini belirlemek,
Öğretmenlerin günlük hayatlarındaki bilgisayar ve internet kullanım oranlarını belirlemek,
Hizmet-içi eğitime ihtiyaç duyan personel sayısını belirlemek,
Okul yönetiminin BİT'e genel bakış açısının öğrenilmesi
Öğrenci :
Öğrencilerin derslerinde teknolojiyi kullanma becerilerinin belirlenmesi,
Öğrencilerin ders dışı teknolojiyi kullanma becerileri var mı, varsa ne düzeyde?
Bu şekilde öğrencilerde, Teknolojinin derse entegrasyonu sırasında oluşabilecek uyum sorunlarının önüne geçilip, gerekli önlemler alınır. Ayrıca ;
Ailenin ve öğrencilerin teknolojiyle birlikte ortaya çıkan gelişmelere ne derece önem verdiğini ve takip ettiğini belirlemek,
Velilerin BİT'e genel bakış açısını belirlemek,
Okul-Aile Birliğinin BİT hakkındaki düşüncelerini belirlemek
Okul/Sınıf Planlama Ortamı İhtiyaç Analizinin aşamalarını gerçekleştirdikten sonra teknoloji planlama sürecinin ortamı hakkında bilgiler elde etmek gerekiyor. Teknoloji planlama ortamının genelde planlayıcılar tarafından dikkate alınmaması, çoğu zaman problemlerin çıkmasına hatta bütün sürecin başarısızlığa uğramasına neden olabilir. Bu yüzden etkili bir teknoloji planlama sürecinin sağlıklı gerçekleştirilebilmesi için okul-sınıf ortamının dikkate alınmasının gerektiğini düşünüyoruz.
Okulun bakış açısının öğrenilmesi ve ona göre uygun yönlendirmelerin yapılması ve uygun anlayışın benimsetilmesi gerekliliği,
Planlama sürecinin başından itibaren katılımcıların desteğini elde etmek ve sürdürmek üzere planlama komitesinin kimlerden olacağının dikkatlice belirlenmesi,
Uygun zamanlarda paydaşlara okul içinde bilgilendirme verilmesi ve onları yönlendirme çalışmaları,
Öğretimin tamamen öğrenci merkezli hale getirilmesi için okul yönetimini ve velilerin bilgilendirilmesi,
(Varsa) Çevre okullarda uygulanan sistemin uygulanışı sırasında yaşanan aksaklıkları belirleme ve buna bağlı olarak önlemler alma,
Teknoloji planı, daha kapsamlı ve sistemli olan okul gelişim planının bir parçası olduğundan; söz konusu bu plan, okulun kapsamlı gelişim planıyla ne derece tutarlı olduğunu öğrenme,
Okulda BİT entegrasyonu için ayrılması gereken bütçenin belirlenmesi,
Okulda BİT'in diğer derslere entegre edilmesini engelleyici etmenlerin belirlenmesi,
Okulda BİT'in diğer derslere entegre edilmesini destekleyici etmenlerin belirlenmesi,
Öğrenci Merkezli Öğrenmeye Odaklamak Modelimizin bu bölümünü öğrencileri göz önüne alarak, öğrenilen bilgilerin uzun süreç içerisinde kalıcı olmasını sağlamak amacıyla oluşturduk. Bu aşamada temel amaç, teknoloji okur-yazarlığını ve standartlara dayalı öğrenme amaçlarını gerçekleştirmek için teknoloji kullanımına ilişkin öncelikleri oluşturmaktır. Bu aşamada, ayrıca incelediğimiz teknoloji planlama komitesinin okulun öğrenci popülasyonu hakkında bilinenleri, bilinmeyenleri ve bilinmesi gerekenleri göz önünde bulundurarak öğrencilerin öğrenmeye ilişkin güçlü ve zayıf yanlarını tespit etmesi önemlidir.
Öğrencilerin hem bilişsel hem de gelişimsel özelliklerinin belirlenmesi, güçlü zayıf yönlerin belirlenmesi, Özel Eğitim veya Özel Yetiştirme öğrencilerinin sayısını belirleme ve rehberlik hizmetlerinden, bu öğrenciler hakkında bilgi alma,
Okul personelinin teknoloji okur-yazarlığını belirlemek,
Öğrencilerin teknoloji okur-yazarlığını belirlemek,
Öğretmenlerin ders içerisinde kullandığı pedagojik yöntemde bakılması,
Okuldaki öğretmen ve yöneticilerin (müdür, müdür yardımcıları) bilgisayar kullanım düzeyinin belirlemek,
Öğrencilerin bilgisayar kullanım düzeyinin belirlemek,
Kullanılacak teknolojinin bireysel farklılıklara uygunluğunun araştırılması,
Velilerin öğrencilere bilgisayar kullanımı hakkında bakış açılarının belirlenmesi,
Öğrencilerin çevresel etkenlerden başarısını engelleyen durumları tespit etmek,
Öğrencilerin girdiği derslerde ki performansları hakkında bilgi elde etmek.
"Okul-Sınıf Planlama Ortamı" ve "Öğrenci Merkezle Öğrenmeye Odaklanmak" aşamaları bittiğinde; modelimizde amaç belirleme kısmına geliyoruz. Bu aşamada yapılması gereken işlem ise; Sınıf-Okul ortamındaki etkinlik ve aşamaların, gerçekleştirilecek etkinliklerin amacına uygun olup olmadığının belirlenmesidir.
Amaç Belirleme Belirlenen vizyonun gerçekleştirilmesini sağlayacak amaçların, diğer basamaklarda edinilen bilgiler ışığında belirlenmesi aşamasıdır. Amaçlar belirlenirken komite içerisinde beyin fırtınası yapılır. Bireysel vizyon ifadelerine ilişkin anket uygulaması ile sonuçlar toplanır. Ortak amaçlar bu sonuçlar içerisinden seçilir. Okul-Sınıf planlama ortamı ve öğrenci merkezli öğrenmeye odaklanmak aşamaları bittiğinde modelimizde amaç belirleme kısmına geliyoruz. Bu aşamada yapılması gereken işlem ise ; sınıf-okul ortamında ki etkinlik ve aşamaların gerçekleştirilecek etkinliklerin amacına uygun olup olmadığının belirlenmesi. Örneğin: modelimizin bütçe planlama basamağının amacı okula yeterli teknik desteği sağlayarak yapılacak bit entegrasyonunu yapılabilir hale getirmektir. Okulumuz için gerekli bütçeyi yapılandırdıktan sonra, oluşturulan bütçenin gerekli teknolojik giderler dışında (Okul yöneticilerine verilecek ek bilgisayar, okuldaki prizlerin sağlam olduğu halde değiştirilmesi gibi...) kullanılması bizi amacımızdan farklı bir yöne itecektir. Yukarıda verilen örnekteki olay vizyonumuzla uyuşmamaktadır. Bu durumda sapma meydana gelmiştir ve derhal duruma müdahale edilip amaca uygun şekilde kullanılması sağlanmalıdır. Bu durum daha çok idarenin bütçesine göre belirlenir. Ancak biliyoruz ki çoğu okulun teknolojik imkanları yeterli seviyede değildir. Bundan dolayı bilişim alanında tasarruf yapılması Bilişim Öğretmeninin görevidir. Beytepe İlköğretim Okulunda BİT entagrasyonu ile ilgili çalışmalar başlatılmıştır. Bu çalışma kapsamında her öğretmene bir laptop tahsis edilmiş ve her sınıfta bir projektör cihazı bulunmaktadır. Okuldaki bir matematik öğretmeni ilköğretim matematik kitabındaki işleyeceği konuyu tarayıcı ile taratmış ve öğrencilerine derste bu tarattığı yazıları projektör vasıtasıyla göstererek kendi dersine BİT'i entegre ettiğini düşünmektedir. Bu durum tamamen bizim vizyonumuz dışında bir olaydır. Bizim amacımız derslere BİT'i entegre ederek (etkileşim, görsel animasyon vb yöntemlerle) öğrencinin öğrenim seviyesini en üst düzeye taşımaktır. Verilen örnekteki gibi yapılan vizyon dışı etkinlikler bizi amacımızdan dışarı çıkarır ve acilen gerekli uyarıların yapılması gerekmektedir. Bu durumda bizim dersin öğretmenine karşı saygılı ve duyarlı davranmamız gerekir. Aksi takdirde öğretmen bizim uyarımızı dikkate almayabilir.
Öncelikle konu ile alakalı amaçlarımız yazılır. Bu amaçlarla bir dizi öncelikli amaçlar belirlenmeli ve bu amaçlar kendi içlerinde tekrar öncelik sırasına göre sıralanmalıdır. Amaçlar belirlenirken komite içerisinde beyin fırtınası yapılır.
Vizyona ilişkin bireylerin görüşleri hakkında bilgi almak için anket uygulaması ile sonuçlar toplanır. Bunlar bizim için birer amaçtır. Ortak amaçlar bunlar içerisinden seçilir.
Yapılan ihtiyaç analizine göre, yapılacak olan değişiklerin belirlenmesi yapılır.
Veliler, Öğrenciler, Yönetim ve Öğretmenlerin İşbirlikli Katılımı Velilerin, öğrencilerin, öğretmenlerin ve okul yönetiminin; teknoloji planlama modelimizde, sürekli bir işbirlikli katılımının olması gerekir. Bu işbirlikli katılım, sürecin her safhasında etkili bir şekilde yürütülmelidir. Çünkü sürece etkiyen en önemli etkenlerden biri de, bu kişilerin yapacağı işbirlikli katılım olacaktır. Bir teknoloji planlaması sürecinde sadece okul yönetiminin ve öğretmenlerin etkili olması bazı şeylerin eksik bırakılması anlamına da gelir. Dolayısıyla bu sürece öğrencilerin ve velilerin de katılması gerekir. Çünkü süreç içerisinde bazı problemler ancak bu bireylerin işbirlikli katılımıyla çözülebilir. İşte bu gerçeğe binaen, bir teknoloji planlama sürecinde velilerin, öğrencilerin, öğretmenlerin ve yönetimin işbirlikli katılımlarının olması gerektiğini ve bunun sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesi gerektiğini söyleyebiliriz.
Veli katılımını destekleyecek ve onların teknolojiye ilişkin teşebbüslerde işbirliğini sağlayacak bir okul ortamı ve kültürün oluşturulması,
Teknoloji planlaması konusunda velilerle sürekli diyalog ve açık iletişim içinde bulunmayı sağlayıcı araçlar geliştirmek,
Teknoloji planının uygulanmasında, özellikle teknoloji kullanımı konusunda bilgili ve tecrübeli velilerin danışman veya kaynak kişi olarak komiteye yardım etmesinin sağlanması,
Veliler, öğrenciler, yönetim ve öğretmenle birlikte bir işbirlikçi çalışma felsefesi ve uygulama planı geliştirmeyi sağlamak,
Okuldaki kütüphanede, bilgisayar laboratuvarında ve sınıflarda gönüllü veli katılımını özendirmek için çeşitli etkinlikler yapmak gerekir.
Okulun Teknoloji Altyapısının Kurulumu Okullar, sınırlı bütçeleri ve teknik uzmanlıkları dolayısıyla teknolojiyi seçme ve satın alma hususunda büyük zorluklar yaşamaktadırlar. Birçok okul var olan yeni teknolojiler ve onların nasıl kullanılacağına ilişkin gerekli bilgilerden yoksundur ve/veya teknoloji kullanımı için gerekli mesleki gelişim ihtiyaçlarını ve düzeylerini dikkate almamaktadır. Öte yandan, başarılı teknoloji planlamasının anahtarı, bilinçli karar vermedir ve teknolojinin temel unsurlarına (donanım, yazılım, vb) ilişkin yeterli bilgi olmadan yürütülen bir planlama süreci büyük bir risk altındadır. Bu aşamada temel amaç, bütün öğrenciler için gerekli teknoloji kaynaklarını okulda yeterli bir düzeyde sağlamaktır. Okulun teknolojik altyapısı planlanırken, teknik gereklilikler (güncel yazılım ve donanım, vb), güvenlik gereklilikleri (antivirüs programları, vb) ve çok yönlü fonksiyonellik özelliği (teknolojinin yönetim, öğretim ve rehberlik işlerinde kullanılabilmesi, vb) göz önünde bulundurulması gerekir (Saban,A Okulda Teknoloji Planlaması,2006). Bu kapsamda öğrenilmesi gereken bilgiler;
Bakım ve onarım yapılacak bilgisayarların belirlenerek, bunun için gereken mali destek miktarının belirlenmesi,
Sınıfların daha üst ortamlarla (diğer okullar, M.E.B.)bir bağı olup olmadığının tespiti,
Okuldaki teknoloji kaynaklarının güncel olup olmadığının tespiti,
Okuldaki sınıfların teknik altyapısının incelenmesi.
Not: Her sınıfın teknik alt yapısı farklı olabileceğinden (birinde pirizin çalışıp, diğerinde çalışmayacağı gibi) bütün sınıfların ayrı ayrı incelenmesi.
Okulun teknik gereksinimlerini kimin sağladığının tespiti ve bu kişinin yeterliliğinin incelenmesi,
Okulun teknoloji kullanımı konusundaki kurallar zincirinin varlığının tespiti ve incelenmesi,
Okulun genel internet erişiminin olup olmadığının belirlenmesi,
Okulun bir sunucusu olup olmadığının tespiti ve varsa sunucunun teknik özelliklerinin incelenmesi,
Okulun Teknolojik alt yapısını iki düzeyde ele alıyoruz: 1) Sınıf Teknolojisi 2) Okul Teknolojisi 1) Sınıf Teknolojisi
Öğretmenin etkileşimli olarak dersi işlemesi göze alınarak 5 öğrenci için bir bilgisayar ve öğretmen için sınıftaki diğer bilgisayarlarla bağlantısı sağlanmış 1 bilgisayar. Bilgisayarlarda öğretim programına yardımcı olacak olan yazılımlar. VCD- DVD gibi çeşitli araçların ek olarak kullanımı için sınıflara ek priz monte edilmesi yada çoklu priz sağlanması.
Öğrenciler ve öğretmenin kendi çalışmalarını sunmaları için 1 adet projektör.
Gerektiğinde dokümanları yazılı olarak elde etmek için bir adet yazıcı.
2) Okul Teknolojisi
Okulda multi-media erişimi sağlamak için okul ağı
Okul içerisinde okula ait web sitelerini güncellemek için bir ana bilgisayar (server)
Çoklu internet bağlantıları
Sadece sorumlu öğretmenin girebileceği yönetim paneli için ana bilgisayara gerekli yazılım
Gerektiğinde öğrencilerin bireysel çalışabilecekleri laboratuvar ve kütüphanelerin sağlanması
Eylem Planı Hazırlama ve Uygulama Gerçekleştirilecek olan her iş ve buna göre yapılandırılan amaç için bir eylem planı geliştirilmelidir. Bu eylem planı, teknoloji planını uygulama esnasındaki aşamalara yön vermektedir. Eylem planımızı, herhangi bir durumda vizyon ile tutarsızlık ve uyumsuzluğunda gerekli değişiklikleri yapabilmek için düzenli bir şekilde gözden geçirilmesi gerekir. Vizyonumuza göre yapılan ihtiyaç analizinden sonra belirlenen amaçlara göre bir eylem planı oluşturulması gerekir. Bundan sonra, gidilecek yere nasıl varılacağını açıklayan bir eylem planının geliştirilmesi gerekir. Bu aşamaya gelene kadar bir okul vizyonu geliştirilmiş, var olan durum analiz edilmiş ve amaç ve hedeflerin tespit edilmiş olması gerekir. (Saban,A Okulda Teknoloji Planlaması,2006) Aslıhan Saban'ın da belirttiği gibi bu eylem planını oluştururken vizyon, ihtiyaç analizi, amaç basamağının tamamlanmış olması gerekir. Eylem planında öğrenme-öğretme sürecinde gerçekleştirilecek olanlar ele alınır. Teknoloji komitesinin hangi zaman zarfında yapması gereken aşamaları zaman çizelgelerin de belirtmesi burada gerçekleşir. Öğretmene verilmesi gereken eğitimlerin planlanması bu aşamada gerçekleştirilmektedir.
Bu aşamada dikkat edilmesi gerekenler: - Planın yöneticiler tarafından onaylanması,
- Kaynakların tespitinin yapılması, - Zaman çizelgesinin belirlenmesi, - Belirlenen görevlerin ne zaman, nasıl, kimler tarafından yapılacağının belirlenmesi, - Maliyetin ve parasal kaynakların belirlenmesi, - Değerlendirme komitesinin belirlenmesi, - Bütçenin kontrol edilmesi ve hesaplar arası transferin sağlanması, - Belirlenen kaynakların temininin sağlanmasıdır. - Eğitim seminerlerine aktif katılımın sağlanması. Bunun içinde aşağıdaki uygulamalar yapılabilir.
* Yapılacak olan eğitim seminerlerinin zamanının derslere çakışmayacak şekilde ayarlanması. Ve bu saatin çok geç olmaması * Katılımı arttırmak amacı ile katılımcılara seminer sonunda katılım belgesi verilmesi * Katılımcılara ek ders ücreti verme
Bütçe Planlaması Bu aşamada temel amaç, okul teknoloji planının uygulanmasını ve bunun için gerekli olan okul genelindeki gelişim çabalarının sonuç vermesini sağlayacak uzun vadeli (çok-yıllı) bütçe stratejilerini kararlaştırmaktır.(Aslıhan,Saban Doktora Tezi, 2006) Teknoloji Planlama aşamasında, bütçe yapılandırılması önemli bir yer teşkil etmektedir. Maddi olanakların yeterli olmadığı durumlarda gerekli olan teknolojik araç ve gereçlerin temin edilmesi zor olur. Bu yüzden bu aşamanın planlı olması gerekmektedir. Bütçe kaynağı olarak ne tür destekler elde edinebilir, belirlenmesi gerekir. Bu sebepten dolayı bütçe planlamasının sürecin başında ve devamında ele alınması gerekmektedir. Bütçe planlaması modelimizde eylem planında da yer almaktadır. Harcamaların ne kadar yapılacağı hakkında bilgi edinmek için eylem planında yer verilmiştir. Bütçe Planlamasında göz önünde bulundurulacaklar: - Okulda oluşturulacak teknoloji planlaması için genel bütçe planı oluşturmak, - Teknoloji planının başarılı ve kalıcı olarak uygulanmasını sağlamak için ne tür destekler sağlanabileceğinin belirlenmesi, - Okul-Aile Birliğinin bütçeye olan katkılarının belirlenmesi, - Uygulanacak teknoloji planlamasında gerekli olan yazılımların maliyetinin belirlenmesi, - Gerekli olan bütçe kaynaklarının belirlenmesi, - Ne tür stratejiler kullanılarak bütçe oluşturulacağının belirlenmesi, - Okulun bütçesinin kullanılacak teknolojiyi temin etmede yeterli olup olmadığının belirlenmesi, - Gerekli bütçenin raporlaştırılıp okul yönetimine iletilmesi, - Yerel iş çevreleri liderlerinin uzun-vadeli desteklerinin elde edilmesi, - Bütçenin; genel ihtiyaçların analizi doğrultusunda uygun bir şekilde sağlanması.
Ayrıntılı olarak bütçenin yapılandırmasına yön verecek olan durumlar
Sınıflardaki bilgisayar ve projeksiyon cihazı maaliyeti
Bilgisayar ve elektronik aletlere bakım ve onarım için gerekli maaliyet
Mevcut bilgisayarlardaki donanım yetersizliğini gidermek için gerekli maaliyet
Örenci öğrenmelerini güçlendirmek için BİT'in entegrasyonu sırasında gerekli yazılımların maaliyeti belirlenir.
Hazırlık, Süreç ve Sonucun Değerlendirilmesi Değerlendirme olmadan harcanan çabaların ve kaynakların arzu edilen sonuçları üretip üretmediğini tespit etmek imkânsızdır. Dolayısıyla, değerlendirme boyutu herhangi bir teknoloji planlama döngüsünün vazgeçilmez bir parçası olmalıdır. Ayrıca, değerlendirmenin bir defaya mahsus olarak yapılmış bir faaliyet olarak değil, süreklilik arz eden bir süreç olarak algılanması ve gerçekleştirilmesi gerekir. Kısacası, okul teknoloji planının başarısı için uygulamanın her basamağı değerlendirmeye tabi tutulacak şekilde bir değerlendirme planının hazırlanması gerekir. Bu kapsamda okulun birinci yıldaki başarılarını değerlendirmiş olarak tekrar başa dönüp ve planlama sürecinin yeniden başlatılması gerekir. Ancak, bu sefer bu süreç daha kolay ve daha bilinçli olarak gerçekleştirilecektir. Planlamanın ve değerlendirmenin sağlıklı ve verimli olabilmesi için planlama komitesi, değerlendirmeye ilişkin üç ayda bir özetler ve yılda bir kapsamlı raporlar şeklinde değerlendirme sonuçlarını okul üyeleriyle paylaşmalıdır. (Saban,A Okulda Teknoloji Planlaması,2006) Bu konuda öğrenilmesi gerekenler: - Teknolojinin öğrencinin genel performansı üzerindeki etkisinin belirlenmesi, - Sürecin genel olarak öğrenci üzerindeki başarısının belirlenmesi, - Uygulamaların nasıl kontrol edileceği ve değerlendirileceğinin belirlenmesi, - Hazırlanan teknoloji planının yeterliliği hakkında geri dönütlerin alınması, - Öğrencilerin, öğretmenlerin ve personelin teknoloji yeterlik düzeylerinin ölçülmesi için ölçme araçlarının geliştirilmesi, - Uygulama öncelikleri ışığında bütçe kararlarının etkililiğinin analizinin yapılması, - Değerlendirmede ortaya çıkan sonuçların belirlenmesi, - Teknolojinin öğrenci öğrenmesi ve personel performansı üzerindeki etkisinin belirlenmesi, - Teknoloji değerlendirme planının, yeni soruları,bilgi kaynaklarını ve analiz süreçlerini gerektiğinde uyarlayacak biçimde tasarımı, - Değerlendirme planının, teknolojinin okuldaki uygulanmasına ilişkin bütün katılımcılardan bilgi toplamaya yönelik tasarımı, - Bilgilerin ne tür metodlarla elde edileceğinin belirlenmesi, - Sonuçların kimlerle ve nasıl paylaşılacağının belirlenmesi, - Sonuçların yayım zamanı ve yerinin belirlenmesi, - Değerlendirme sonunda eksikliklerin saptanması, - Fark edilen eksiklik ya da aksaklıkların düzeltilmesi için harekete geçilmesi, - Planın her bir parçasının başarı göstergesinin belirlenmesi,
Kaynak: (Saban,A Okulda Teknoloji Planlaması,2006, http://bote.hacettepe.edu.tr)