Αμφίκλεια Φθιώτιδας. Η αρχόντισσα του βορειοανατολικού Παρνασσού. Χτισμένη στους πρόποδες του, αποτελεί το αντίπαλο δέος της Αράχοβας, η οποία τα τελευταία χρόνια δείχνει σημάδια κορεσμού. Και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι προτιμούν πλέον την περιοχή της Αμφίκλειας για διακοπές ή για να αγοράσουν εξοχική κατοικία. Για όσους επιθυμούν πιο ήσυχες και ξεκούραστες διακοπές η Αμφίκλεια είναι το ιδανικό μέρος. Σε αυτόν τον οδηγό, ο οποίος δημιουργήθηκε από το blog AMFIKLIA ( www.amfiklia.gr ), θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, έτσι ώστε όταν επισκεφτείτε την Αμφίκλεια, να ξέρετε τα πάντα για το που θα μείνετε, που θα φάτε, τι να επισκεφτείτε, που θα διασκεδάσετε, αλλά και την ιστορία της πόλης, τα ήθη και τα έθιμά της.
1 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΧΡΗΣΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Ιστοσελίδα Δήμου Αμφίκλειας-Ελάτειας www.dimos-amfiklias-elatias.gr Χρήσιμα τηλέφωνα Δημαρχείο: (+30) 22343 50300, 50307 Αστυνομικό Τμήμα: (+30) 22340 29100, 22340 22222 Πυροσβεστική: (+30) 22340 23199 Κέντρο Υγείας: (+30) 22340 22944-5, 22340 22994-5 Ειρηνοδικείο : (+30) 22340 22398 Γενικές πληροφορίες Ο Δήμος Αμφίκλειας-Ελάτειας βρίσκεται στο νομό Φθιώτιδας, στην επαρχία Λοκρίδας. Ανήκει στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και απέχει περίπου 50 Km από την πρωτεύουσα του νομού, Λαμία και 170 Km από την Αθήνα. Η πρόσβαση στη πόλη μας γίνεται είτε οδικώς, από την εθνική Αθηνών - Θεσσαλονίκης, είτε σιδηροδρομικώς από τη σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών – Θεσσαλονίκης Η πόλη της Αμφίκλειας, βρίσκεται κτισμένη στις υπώρειες του Παρνασσού και συγκεκριμένα στην πλαγιά το “Πλάι”. Οι άλλοι οικισμοί που αποτελούν τον πάλαι ποτέ Δήμο Αμφίκλειας, βρίσκονται στη λεκάνη του Βοιωτικού Κηφισού (Δρυμαία, Παλαιοχώρι), στις κλιτύες του Καλλίδρομου (Τιθρώνιο, Ξυλικοί) και στις κλιτύες της Οίτης (Μπράλος). Με εξαίρεση τη Δρυμαία και το Παλαιοχώρι που βρίσκονται κτισμένα σε πεδινές περιοχές, οι υπόλοιποι οικισμοί συμπεριλαμβανομένης και της πόλης της Αμφίκλειας παρουσιάζουν σημαντικές κλίσεις και σημαντικές υψομετρικές διαφορές μεταξύ των υψηλότερων και χαμηλότερων σημείων τους. Με τον νόμο περί Καλλικράτη, καταργήθηκε ο Δήμος Αμφίκλειας και στην θέση του δημιουργήθηκε ο νέος Δήμος Αμφίκλειας-Ελάτειας, που περιλαμβάνει τους παλιούς Δήμους Αμφίκλειας, Ελάτειας και Τιθορέας. Δημογραφικά στοιχεία του νέου Δήμου Αμφίκλειας-Ελάτειας Ο διευρυμένος Δήμος Αμφίκλειας-Ελάτειας όπως προέκυψε μετά την εφαρμογή του σχεδίου “Καλλικράτης” αποτελείται από τα εξής τρία (3) Δημοτικά Διαμερίσματα: · Αμφίκλειας με πληθυσμό 4.676 και έκταση 229.366 στρέμματα · Ελάτειας με πληθυσμό 3.842 και έκταση 154.360 στρέμματα · Τιθορέας με πληθυσμό 4.506 και έκταση 149.543 στρέμματα Ο συνολικός πληθυσμός του Δήμου ανέρχεται σε 13.024 κατοίκους (ΕΣΥΕ, απογραφή 2001) και έχει συνολική έκταση 533.269 στρέμματα. Ειδικότερα για την πόλη της Αμφίκλειας που όπως φαίνεται υπερτερεί τόσο από άποψη πληθυσμού όσο και από άποψη έκτασης έναντι των υπόλοιπων δημοτικών διαμερισμάτων, παρατηρείται εποχιακή διακύμανση του πληθυσμού. Ο θερινός εποχιακός πληθυσμός ανέρχεται σε 2.500 - 3.000 κατοίκους και ο αντίστοιχος χειμερινός κατά τα Σαββατοκύριακα σε 3.500 λόγω της λειτουργίας του Χιονοδρομικού Κέντρου του Παρνασσού που απέχει από την πόλη μας μόλις 17 Km
2 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Γεωγραφία Η Αμφίκλεια βρίσκεται στους πρόποδες, (βορειοανατολικά), του όρους Παρνασσού και μπροστά της απλώνεται η κοιλάδα του ποταμού Κηφισού. Απέχει 17 χιλιόμετρα από το χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού και 170 χιλιόμετρα από την Αθήνα και συνδέεται με το σιδηροδρομικό δίκτυο με καθημερινά δρομολόγια. Πολιτισμός Πολιτιστικά η Αμφίκλεια είναι μία ιδιαίτερη πόλη. Σημαντική η αρχιτεκτονική της (θεωρείται διατηρητέος οικισμός), πανέμορφα παραδοσιακά καλντερίμια, μεγαλοπρεπέστατες εκκλησίες, απείρου κάλλους βρύσες και υπέροχες πλατείες συνθέτουν την εικόνα της Αμφίκλειας. Μια εικόνα μοναδική αν προσθέσουμε το φυσική ομορφιά της περιοχής. Παράλληλα διατηρεί στο ακέραιο όλα τα ρουμελιώτικα έθιμα όπως τους λάκκους το Πάσχα, τη γιορτή της Αναλήψεως (γιορτή των κτηνοτρόφων), τα παραδοσιακά Χριστούγεννα, το τέταρτο όνομα και άλλα πολλά ήθη και έθιμα. Αξιοσημείωτες είναι και οι απόκριες στην Αμφίκλεια με το άναμμα τεράστιων φωτιών (Χέι) και την παρέλαση μασκαράδων. Μοναδική πανελλαδικά είναι και η γιορτή του ψωμιού.
ΠΡΟΣΒΑΣΗ Από Αθήνα Η Αμφίκλεια απέχει από την Αθήνα 170 χιλιόμετρα. Από το 110ο χλμ της Εθνικής Οδού Αθηνών - Λαμίας στο ύψος του Κάστρου, στρίβουμε αριστερά με κατεύθυνση τη Λιβαδειά. Ο δρόμος είναι φαρδύς χωρίς πολλές στροφές και αφού περάσουμε τον Περιφερειακό του Ορχομενού, φθάνουμε στη διασταύρωση όπου αριστερά ο δρόμος πηγαίνει για Λιβαδειά και δεξιά για Λαμία τον οποίο και ακολουθούμε. Η επόμενη διασταύρωση είναι 28 χλμ πριν την Αμφίκλεια, όπου ο δρόμος ευθεία πηγαίνει για Αταλάντη αλλά εμείς στρίβουμε αριστερά για Αμφίκλεια - Παρνασσό. Η διαδρομή είναι 1 ώρα και 50 λεπτά. Από Θεσσαλονίκη Η Αμφίκλεια απέχει από την Θεσσαλονίκη περίπου 350 χλμ και από την Λαμία 50 χλμ. Κατεβαίνοντας από Θεσσαλονίκη και περνώντας την Λαμίας και συγκεκριμένα , 15 περίπου χλμ μετά την Λαμία με κατεύθυνση προς Αθήνα, στρίβετε δεξιά για Άμφισσα - Παρνασσό – Δελφούς (Διασταύρωση Μπράλου). Μέσω Μπράλου και πριν τη Γραβιά φθάνετε στη διασταύρωση για Λιβαδειά. Στρίβετε αριστερά και μετά από 10 περίπου χλμ φτάνετε σε μια ακόμη διασταύρωση, όπου δεξιά ο δρόμος πηγαίνει για Πολύδροσο – Επτάλοφο και αριστερά για Αμφίκλεια. Η διαδρομή από Λαμία είναι 35 λεπτά.
3 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Με Τρένο* Ο Δήμος Αμφίκλειας διαθέτει δύο από τους βασικούς σιδηροδρομικούς σταθμούς του ΟΣΕ. Το Σταθμό της Αμφίκλειας και το Σταθμό του Μπράλου. Τα περισσότερα τρένα του ΟΣΕ κάνουν στάση στους σταθμούς αυτούς κάνοντας την προσέλευση με τρένο πολύ εύκολη και άνετη. Παραθέτονται τα δρομολόγια του ΟΣΕ και οι ώρες άφιξης στους σταθμούς. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα δρομολόγια όπως παρουσιάζονται στο επίσημο Site του ΟΣΕ Για Αμφίκλεια Αμαξ/χία
Σταθμός Αφετηρίας (Ωρα)
884 60 (IC) 1510 1511 59 (IC) 885
Αθήνα (8:27) Αθήνα (18:18) Αθήνα (19:17) Λιανοκλάδι (6:49) Θεσσαλονίκη (18:03) Παλαιοφάρσαλος (19:43)
Ώρα άφιξης στην Αμφίκλεια 10:19 18:18 21:19 7:29 18:40 20:25
Επίσης εξυπηρετείται και από τον Σταθμό της Κάτω Τιθορέας, Λιλαίας και Μπράλλου. * Τα δρομολόγια είναι από το επίσημο Site του ΟΣΕ Για να ενημερωθείτε για αλλαγές στα δρομολόγια πατήστε εδώ (www.ose.gr, www .trainose.gr) Τιμές εισιτηρίων από Αθήνα. Τιμή Εισιτηρίου απλής μετάβασης: θέσης (A): 11.7 €, Θέσης (B): 8.4 €, Για τα InterCity απαιτείται και έκδοση κράτησης θέσεως (Κ.Θ) με τιμή 21,6 €. Οι τιμές για αγορά εισιτηρίου μέσω internet είναι σαφώς μειωμένες σε σχέση με τις παραπάνω.
4 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ
5 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑΣ Αρχαϊκή περίοδος Η σημερινή Αμφίκλεια κατά τους προϊστορικούς χρόνους ονομαζόταν Οφίτεια. Οι πρώτοι κάτοικοι της ήταν Πελασγοί. Οφίτεια σημαίνει τόπος διαμονής κάποιου φιδιού. Ο Αρχαίος περιηγητής Παυσανίας, μας διηγεί το μύθο από τον οποίο πήρε το όνομά της. Το πήρε από το φίδι που προστάτευε το παιδάκι του άρχοντα που το είχε κρύψει μέσα σε ένα μεγάλο πιθάρι για να μην το σκοτώσουν κάποιοι αντίπαλοί του. Αυτό κουλουριασμένο γύρω από το πιθάρι το προστάτευε νύχτα μέρα από τους κινδύνους χωρίς όμως αυτό να το γνωρίζει ο άρχοντας. Κάποτε το φίδι έσωσε το παιδάκι από εξαγριωμένο λύκο. Ο άρχοντας χωρίς να το ξέρει αυτό, όταν είδε το φίδι γύρω από το πιθάρι το σκότωσε με το ακόντιό του. Όταν όμως του είπαν οι περίοικοι την πραγματική ιστορία ο άρχοντας έκανε θυσία από κοινού και στο παιδί του και στον άρχοντα. Έτσι ονομάστηκε Οφιτεία. Επειδή, όπως λεει και ο Παυσανίας εκείνος ο τόπος έκαιγε πολύ καιρό από τη φωτιά και ήταν κόκκινος πήρε και το όνομα Κοκκινόβραχος. Ύστερα από τη εγκατάσταση στη περιοχή των Φωκέων, αρχαιοελληνικά φύλα, και των Δωριέων η πόλη μετονομάστηκε σε Αμφίκαια, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος. Η Αμφίκαια ήταν από τις πιο σημαντικές πόλεις των Φωκέων. Λέγεται ότι στο Τρωικό πόλεμο συμμετείχε ενεργά, με αρκετό στρατό. Κατά τη περίοδο των περσικών πολέμων ,η Αμφίκαια όπως και όλες οι Φωκικές πόλεις, αντιτάχθηκαν στους Πέρσες. Στα 480 π.χ. η Αμφίκαια καταστράφηκε από το στρατό του Ξέρξη. Ο λόγος ήταν ότι κατά τη μάχη των Θερμοπυλών, η Αμφίκαια πρόσφερε στρατό στο πλευρό των Σπαρτιατών. Ήταν η πρώτη καταστροφή της πόλης που καταγράφεται μέσα στην ιστορία, όπως αναφέρει και ο Ηρόδοτος. (Βλέπε πιο κάτω 2 στίχους από τις Ιστορίες του Ηροδότου)1. Μετά το δεύτερο Φωκικό πόλεμο, στα 346 π.χ. η Αμφίκαια καταστράφηκε ξανά αυτή τη φορά από το Φίλιππο της Μακεδονίας. Η Αμφίκαια πολέμησε στο πλευρό των συνασπισμένων πόλεων κατά των Μακεδόνων. Ο Φίλιππος διέσπειρε τους κατοίκους στις γύρω περιοχές. Μετά τον τρίτο Φωκικό πόλεμο, που ακολούθησε, με ψήφισμα του Αμφικτιονικού συμβουλίου επιτράπηκε στους κατοίκους να επιστρέψουν στη πόλη τους. Η πόλη μετονομάστηκε σε Αμφίκλεια. Αμφίκλεια είναι σύνθετη λέξη και σημαίνει φημισμένος, δοξασμένος τόπος. Οι Αμφικτίονες αναγνωρίζοντας τον αγώνα της πόλης κατά τη διάρκεια των Φωκικών πολέμων ονόμασαν έτσι τη πόλη. Η Αμφίκλεια κατόπιν ήταν από τις πιο ακμάζουσες πόλεις των Φωκέων. Η Αμφίκλεια μέχρι τα βυζαντινά χρόνια συναντάται με αυτή την ονομασία. Στη περιοχή αυτή λατρευόταν ο θεός Διόνυσος μέχρι τη διάδοση του χριστιανισμού . Μάλιστα στην Αμφίκλεια υπήρχε διάσημο μαντείο του Διονύσου. Κάποια εποχή ήταν μεγαλύτερης φήμης και από αυτό των Δελφών. Όμως με τη πάροδο του χρόνου και λόγο της απουσίας ιερού το μαντείο της Αμφίκλειας άρχισε να παρακμάζει. Ακόμη και μέχρι τις μέρες μας υπάρχουν κατάλοιπα της Διονυσιακής λατρείας στην Αμφίκλεια. Τη περίοδο της ρωμαιοκρατίας η Αμφίκλεια υπήρξε σπουδαίο κέντρο της περιοχής και όχι μόνο. Κατά τη περίοδο του εκχριστιανισμού της Ελλάδας, στη Αμφίκλεια λατρευόταν ακόμα ο Διόνυσος. Γύρω στα 200 μ.χ αρχίζει ο εκχριστιανισμός της περιοχής. Τουρκοκρατία Η διάδοση του χριστιανισμού δε επιτεύχθηκε πάντοτε με ειρηνικά μέσα. Στην Αμφίκλεια δεν είναι εξακριβωμένο πως επιτεύχθηκε αυτό. Όταν στα τέλη του τετάρτου αιώνα Γότθοι υπό τον Αλάριχθον επέδραμαν κατά της περιοχής κατέστρεψαν την Αμφίκλεια. Ίσως αυτός να ήταν ο λόγος εκχριστιανισμού γιατί οι Γότθοι ήταν χριστιανοί και επέβαλαν με τη βία τη θρησκεία. Στη συνέχεια η Αμφίκλεια υπήρξε κέντρο χριστιανικό. Λέγεται ότι στους καταλόγους της εκκλησίας του 7ου και 8 ου αιώνα η Αμφίκλεια ήταν η έδρα της επισκοπής Δρυμιάς. Κατά άλλους η έδρα ήταν η Δρυμαία. Η Αμφίκλεια κατά τους μεταβυζαντινούς χρόνους έχασε τη πολιτική ελευθερία από τους Φράγκους. Τη περίοδο αυτή χάνεται η ονομασία Αμφίκλεια. Εμφανίζεται η τοπωνυμία Δαδί. Δαδί είναι παραγωγή από την ιταλική λέξη dado που σημαίνει κλουβί. Πιθανόν να εννοεί από παντού κλεισμένο τοπίο. Το Δαδί εξελίχθηκε σε σπουδαίο κέντρο των 6 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Φράγκων. Από τα 1204 - 1410 μ.χ το Δαδί αποτέλεσε φέουδο που ανήκε στη μαρκιωνεία της Βοδονίτσας. Στα 1311 το Δαδί αποτέλεσε πεδίο μάχης μεταξύ Καταναλών υπό τον Ροκαφόρτε και των Φράγκων υπό τον Βαλθέρο Βριέννιο. Στις 15 Μαρτίου 1311 έγινε η τελική μάχη όπου ηττήθηκαν οι Φράγκοι και σκοτώθηκε ο Βριέννιος. Η μάχη ονομάστηκε μάχη του Κηφισού. Στις 29 Μαΐου 1456 το Δαδί πέφτει στα χέρια των Τούρκων από τον Μωάμεθ Β'. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας το Δαδί αποτέλεσε κεφαλοχώρι για τη γύρω περιοχή. Ήταν κέντρο εμπορικό, πολιτιστικό. Αριθμούσε περίπου στις 1200 οικογένειες δηλαδή περισσότερους από 4000 κατοίκους. Ξακουστή ήταν η υφαντική βιοτεχνία του Δαδιού. Την περίοδο της τουρκοκρατίας στο Δαδί λειτουργούσε σχολείο ελληνικό και υπήρχαν δυο εκκλησίες, δείγμα της ανυπαρξίας τούρκων στη πόλη. Εκκλησιαστικά το Δαδί υπαγόταν στον επίσκοπο Αταλάντης αλλά είχε αρχιερατικό επίτροπο, τον Πρωτόπαπα, όπως λεγόταν σε όλη την ελληνική επικράτεια. Αρκετά χρόνια πριν την μεγάλη επανάσταση του γένους το Δαδί πρωτοστάτησε σε πολλές εξεγέρσεις. Παράλληλα υπήρξε γενέτειρα και κρησφύγετο πολλών αρματολών και κλεφτών. Στην εξέγερση του 1750 ο Κώστας Ντρέλλας από το Δαδί απελευθέρωσε το Δαδί και όλη την Παρνασσίδα και Δωρίδα πριν την καταπνίξουν οι Tούρκοι. Στη συνέχεια το 1770 ελευθερώθηκε ξανά το Δαδί από τον Δυοβουνιώτη. Πολλοί αγωνιστές του κατάγονταν από τη πόλη. Η εξέγερση καταπνίγηκε από τους τουρκαλβανούς στα 1790. Κοντά στο Δαδί δόθηκαν μάχες. Μάλιστα στη θέση Διάσελα έγινε συμπλοκή όπου πρωταγωνίστησε ο Ανδρούτσος. Οι αρματολοί ηττήθηκαν και σε αντίποινα οι τούρκοι έκαψαν το Δαδί. Στα 1810 και άλλη μια εξέγερση έλαβε χώρα στο Δαδί. Πιάστηκε και μάχη στη Χιλιαδού, τοποθεσία που βρίσκεται ο Σιδ. Σταθμός Αμφίκλειας. Εκεί σκοτώθηκε ο σπουδαίος αρματολός Γιάννης Φλώρος από το Δαδί. Κατά την επανάσταση του 1821 και όλα τα χρόνια που διήρκεσε αυτή, το Δαδί προσέφερε πολλά στον αγώνα. Υπήρξε θέρετρο πολλών γεγονότων, συμβουλίων της επαναστατημένης Ρούμελης. Παράλληλα πολλοί οπλαρχηγοί και αγωνιστές κατάγονταν από το Δαδί. Ανάμεσα τους ο Γεώργιος Μωραϊτης. Υπήρξε πρωτοπαλίκαρο του Ανδρούτσου, και σκοτώθηκε στη μάχη της Τσέτσεβας τον Ιούλιο του 1827. Επίσης η οικογένεια Πρωτόπαπα. Πολλά από τα μέλη της οικογένειας έλαβαν μέρος σε μάχες όπως της Αλαμάνας, Γραβιάς, Βασιλικών, Αθηνών. Επίσης έδωσαν μεγάλο μέρος της περιουσίας τους για τον αγώνα. Υπήρξαν και πολλοί ανώνυμοι Δαδιώτες που πολέμησαν για την ελευθερία του γένους. Νεώτερη Ιστορία Η Αμφίκλεια πρόσφερε σε όλους τους αγώνες του έθνους πολλούς από τους κατοίκους της. Ιδιαίτερα στους βαλκανικούς και στους δύο παγκοσμίους πολέμους. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Τούρκους και συγκεκριμένα στα 1829, ο δημογέροντας της Αμφίκλειας Τσούτσος, συγκέντρωσε τους εκδιωκόμενους Δαδιώτες και εισήλθε στο Δαδί. Η κατεστραμμένη πόλη αρχίζει να ανακτά την ζωή της. Οι επανερχόμενοι κάτοικοι προσπαθούν να αποκαταστήσουν τα σπίτια τους και να επαναλάβουν τις εργασίες τους. Στα 1833 δημιουργείται ο δήμος Δρυμίας με έδρα το Δαδί με Β.Δ. τις 3/15 Δεκεμβρίου του 1833. Τότε το Δαδί αριθμούσε περίπου 1670 κατοίκους. Τότε πολλοί Τούρκοι προύχοντες της περιοχής άρχισαν να μεταναστεύουν από την Ελλάδα και να πωλούν την ακίνητη περιουσία τους. Οι κάτοικοι του Δαδιού επωφελήθηκαν και αγόρασαν το Μεγαλοκύρι και το Πόλλογο, δύο μεγάλες εύφορες εκτάσεις στο κάμπο του ποταμού Κηφισού. Στην περίοδο της βασιλείας του Όθωνα εξαιτίας της τυραννικής διακυβέρνησης και της άθλιας οικονομικής κατάστασης, η περιοχή λυμαινόταν από ληστές. Διαβόητοι ληστές της περιοχής ήταν ο Καρατάσος, ο Νταβέλης και ο Μέγας. Στα 1912 το Δαδί έγινε κοινότητα και μετονομάστηκε σε Αμφίκλεια με 4.106 κατοίκους. Την περίοδο αυτή η Αμφίκλεια πρόσφερε φόρο αίματος με νεκρούς, τραυματίες και όλες τις κακουχίες που συνοδεύουν τον πόλεμο, σε όλους τους αγώνες από το 1912 - 1922.
7 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
68 Δαδιώτες πέθαναν ηρωικά εκ των οποίων τέσσερις αξιωματικοί, και εξήντα τέσσερις υπαξιωματικοί και οπλίτες. Στα 1912 επί βασιλέως Γεωργίου η Αμφίκλεια φιλοξένησε τον πρωθυπουργό της Γαλλίας Κλεμανσό. Στην περίοδο του 1940 η Αμφίκλεια είχε λιγότερο από 4.000 κατοίκους. Στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο η Αμφίκλεια βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς κατακτητές λόγω της ύπαρξης στρατιωτικού αεροδρομίου στη θέση του σιδηροδρομικού σταθμού. Στον πόλεμο αυτό εξήντα τέσσερις αξιωματικοί και οπλίτες από την Αμφίκλεια έδωσαν την ζωή τους για την ελευθερία του έθνους. Η Αμφίκλεια στη νεώτερη ιστορία της ανέδειξε πολλούς και σημαντικούς άνδρες. Κύριοι εκπρόσωποι είναι η οικογένεια Ευταξία, άνδρες οι οποίοι διετέλεσαν βουλευτές και υπουργοί διαφόρων κυβερνήσεων της ελεύθερης Ελλάδας. Η οικογένεια Ευταξία έχει ευεργετήσει την Αμφίκλεια, και έχει κατασκευάσει το Γυμνάσιο Αμφίκλειας, την βιβλιοθήκη με το οικογενειακό αρχείο της, την περιβόητη οπλοθήκη και την πινακοθήκη. 1 Πηγή: Ιστοριών όγδοη επιγραφομένη Ουρανία -Ηρόδοτος ΤΟΠΩΝΥΜΙΑ Οφιτεία: Πρώτη τοπωνυμία της κωμόπολης. Ο Αρχαίος περιηγητής Παυσανίας, μας διηγεί το μύθο από τον οποίο πήρε το όνομά της. Το πήρε από το φίδι που προστάτευε το παιδάκι του άρχοντα που το είχε κρύψει μέσα σε ένα μεγάλο πιθάρι για να μην το σκοτώσουν κάποιοι αντίπαλοί του. Αυτό κουλουριασμένο γύρω από το πιθάρι το προστάτευε νύχτα μέρα από τους κινδύνους χωρίς όμως αυτό να το γνωρίζει ο άρχοντας. Κάποτε το φίδι έσωσε το παιδάκι από εξαγριωμένο λύκο. Ο άρχοντας χωρίς να το ξέρει αυτό, όταν είδε το φίδι γύρω από το πιθάρι το σκότωσε με το ακόντιό του. Όταν όμως του είπαν οι περίοικοι την πραγματική ιστορία ο άρχοντας έκανε θυσία από κοινού και στο παιδί του και στον άρχοντα. Έτσι ονομάστηκε οφιτεία. Επειδή, όπως λεει και ο Παυσανίας εκείνος ο τόπος έκαιγε πολύ καιρό από τη φωτιά και ήταν κόκκινος πήρε και το όνομα Κοκκινόβραχος. Αμφίκαια: Η δεύτερη τοπωνυμία. Παράγεται από το ρήμα αμφικαίνυμαι που σημαίνει διαπρέπομαι.Το όνομα το έδωσε ο Μακεδόνας Φίλιππος. Αμφίκλεια: Πιθανή γνώμη φέρεται για το τοπωνύμιο είναι το θηλυκό της Άμφικλος και Αμφικλής. Άλλη γνώμη είναι ότι η λέξη είναι σύνθετη από την πρόθεση αμφί η οποία σημαίνει ολόγυρα και από το ρήμα κλείω που σημαίνει φημίζω. Άρα το τοπωνύμιο σημαίνει περίφημη και δοξασμένη. Ονομάζεται και ΔΑΔΙ γιατί στο βουνό υπάρχει άφθονο δαδί που είναι σχίζα από την καρδιά του πεύκου.
8 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ
Παραδοσιακό γεφύρι στον Κηφισό ποταμό στην περιοχή Αμφίκλειας
Το γεφύρι στο Κωμοπύλι
9 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Κεντρικός δρόμος που συνδέει την Κάτω πλατεία με την άνω πλατεία
Αεροφωτογραφίες της Αμφίκλειας από αθλητές του αλεξιπτώτου πλαγιάς
10 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Η Αμφίκλεια χιονισμένη
Το θεατράκι της Αγίας Παρασκευής στην Αμφίκλεια
11 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Το Δημοτικό σχολείο και το Γυμνάσιο-Λύκειο Αμφίκλειας
Ο ποταμός Κηφισός
Ο Σιδηροδρομικός Σταθμός Αμφίκλειας 12 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Η Κεντρική (Κάτω) Πλατεία Αμφίκλειας
Η «Χορευταριά»
13 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Η Ανω πλατεία Αμφίκλειας
Αεροφωτογραφία του Παρνασσού
14 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Φωτογραφία της Αμφίκλειας από την «βίγλα»
Ο Παρνασσός Χιονισμένος, (βρύση του Εξωραϊστικού συλλόγου Αμφίκλειας)
15 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ-ΤΟΠΙΚΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ · 6 Αυγούστου-Μεταμόρφωσης Του Σωτήρος . Γιορτάζει η Ιερά Μονή Δαδιού και είναι τοπική εορτή για την πόλη. · 18-22 Σεπτεμβρίου. Εμποροπανήγυρις η οποία διατηρείται στο πείσμα των καιρών, εδώ και αρκετές δεκαετίες.
· Απόκριες. Κάθε Απόκριες στην Αμφίκλεια γίνεται παραδοσιακό καρναβάλι. Επίσης την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς γίνεται υπαίθριο ψήσιμο «κοντοσουβλίου» 120 μέτρων, το οποίο διατίθεται δωρεάν στους επισκέπτες. Ενώ κάθε Καθαρή Δευτέρα μοιράζεται στην Κάτων πλατεία δωρεάν παραδοσιακή φασολάδα.
Το Χέϊ (Απόκριες) 16 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Η παραδοσιακή Φασολάδα
Απόκριες στην Αμφίκλεια
17 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Το κοντοσούβλι των 120 μέτρων · Πάσχα. Φυσικά για όποιον δεν έχει κάνει Πάσχα στην Αμφίκλεια το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι χάνει μια μοναδική εμπειρία.
Παραδοσιακό Πάσχα στην Αμφίκλεια
18 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
· Έκθεση Ψωμιού. Κάθε 2 χρόνια το Μουσείο Άρτου διοργανώνει Έκθεση ψωμιού, στην οποία εκτίθενται όλα τα είδη του ψωμιού που έφτιαχναν και φτιάχνουν ακόμη οι κάτοικοι της Αμφίκλειας. Και φυσικά επισκέπτες από όλη την κατακλύζουν την έκθεση , μιας και έχει αποκτήσει μεγάλη φήμη, για να δουν αλλά και να αγοράσουν τα ψωμιά που εκτίθενται στην έκθεση.
Η Αφίσα της Έκθεσης ψωμιού του 2007
19 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ Ιερά Μονή Δαδιού
Φωτογραφία του μοναστηριο
Η Χορευταριά
20 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη
Παραδοσιακός οικισμός (Επισκεφτείτε τον παραδοσιακό οικισμό, που βρίσκεται χτισμένος στην πλαγιά του Παρνασσού.
21 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Μουσεία Άρτου & λαογραφικού συλλόγου
Εκκλησάκι Αγίας Ιερουσαλήμ
22 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Αρχαία Ακρόπολη Αμφίκλειας
Παρνασσός & Χιονοδρομικά Κέντρα
Αρχαία λιθόστρωτη οδός που υπάρχει στην τοποθεσία "πιάνια " ανατολικά της Αμφίκλειας στο βουναλάκι που υπάρχει απέναντι από την χαράδρα Βαρσάμω και είναι ένας δρόμος που χρονολογείται από τα Ρωμαϊκά ή Βυζαντινά χρόνια και φτάνει μέχρι την άλλη πλευρά του βουνού στον δρόμο προς Κ. Τιθορέα.
23 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΜΟΥΣΕΙΑ Στην Αμφίκλεια ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφτεί τα ακόλουθα θεματικά μουσεία: · Μουσείο Άρτου. Το μοναδικό μουσείο άρτου σε όλη την Ελλάδα και ένα από τα 5 που υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη.
Ανήμερα στην κατεξοχήν γιορτή-προσευχή για την καλή σοδειά, της «Μεσοσπορίτισσας» Παναγίας, επέλεξαν οι υπεύθυνοι φορείς να ανοίξουν στο πλατύ τοπικό και ξένο κοινό το καινούργιο εθνογραφικό ≪Μουσείο Άρτου≫ στην Αμφίκλεια της Φθιώτιδας. Το Κέντρο Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών αναπτύσσει τελευταία μια νέα μουσειακή πολιτική προσφέροντας το επιστημονικό υπόβαθρο και συμμετέχοντας στο σχεδιασμό και τη δημιουργία εξειδικευμένων τοπικών μουσείων στην περιφέρεια, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την έρευνα, μελέτη και προβολή του λαϊκού πολιτισμού και της ανταποδοτικότητας προς αυτούς που αποτελούν τη βάση του γνωστικού του αντικείμενου. Οι εξειδικευμένοι συνεργάτες του Κέντρου Λαογραφίας σε συνεργασία και με βάση την πλούσια προϋπάρχουσα συλλογή του τοπικού πολιτιστικού συλλόγου ≪Δαδιώτικη Εστία≫ και σε στενή συνεργασία με αυτόν δημιούργησαν ένα μουσείο στο πλαίσιο της ≪περιφερειακής εθνογραφίας≫ με συστηματική έρευνα που αντλεί πληροφορίες και τεκμηριωτικό υλικό από την προφορική παράδοση. Ο σαφής παιδευτικός-αφηγηματικός χαρακτήρας της έκθεσης καθίσταται πόλος για έρευνα, μελέτη, μάθηση και ψυχαγωγία αλλά και κοινωνική ευαισθητοποίηση και προβληματισμό. Στις αίθουσες του Μουσείου ο επισκέπτης θα δει τις φωτογραφίες, τις αναπαραστατικές εικόνες, το υλικό από τον αγροτικό βίο, θα μάθει για την πορεία της καλλιέργειας του σιταριού ≪Από τον σπόρο στο αλεύρι≫ και την επεξεργασία του ≪Από το αλεύρι στο ψωμί≫, θα μυηθεί στη διατροφική και συμβολική σημασία του ψωμιού ≪Στον κύκλο της ζωής του ανθρώπου≫ όσο και ≪Στον κύκλο του χρόνου≫ μέσα από τις ομώνυμες εκθεσιακές ενότητες, σε αναφορά με το τοπικό παράδειγμα της καθημερινής ζωής, τις τελετουργίες και τις γιορτές στην Αμφίκλεια. Επιπλέον θα μπορεί να πληροφορηθεί υπαινικτικά για τις αντίστοιχες χρήσεις και σημασίες των σιτηρών στην αρχαιότητα. Η Αμφίκλεια χτισμένη στους πρόποδες του μυθικού, πανέμορφου Παρνασσού μπόρεσε μέσα από ιστορικές και κοινωνικές συγκυρίες να διατηρήσει ζωντανές τις παραδόσεις και διακριτές τις τοπικές της ιδιαιτερότητες. Αναπτυσσόμενη πρόσφατα και ως κέντρο χειμερινού τουρισμού, αποκτά τώρα με την ουσιαστική συμβολή του τοπικού Συλλόγου, του Δήμου και των κατοίκων ένα πρωτότυπο πολιτιστικό-εκπαιδευτικό σημείο έλξης επισκεπτών που μπορεί να τονώσει την τοπική οικονομία και να συμβάλει στην παραπέρα προβολή του τόπου, δίνοντας το παράδειγμα για μια περιφερειακή ανάπτυξη που 24 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
αναδεικνύει τις τοπικές πολιτισμικές αξίες διαχρονικά, κινητοποιεί τις εγχώριες δυνάμεις και αντλεί από ίδιους πόρους. Το Μουσείο εγκαινιάστηκε την Παρασκευή, 21 Νοεμβρίου 2003, από τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας κ. Αθανάσιο Τσουροπλή. Εκθέματα Μουσείου Άρτου Στο Μουσείο Άρτου της Αμφίκλειας θα γνωρίσετε: - Την ιστορία και τα είδη του ψωμιού - Τους κύκλους ετοιμασίας του ψωμιού - Την ένταξη του ψωμιού στην καθημερινότητα - Τα έθιμα γύρω από το ψωμί και την ετοιμασία του Στο πρωτότυπο Μουσείο άρτου θα βρείτε: - Τη μεγαλύτερη συλλογή αρτοπαρασκευασμάτων - Αυθεντικά εκθέματα, μάρτυρες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς - Θεματικές εκθέσεις ψωμιού Είδη Ψωμιού Σομόνι / Μπομπότα Ψωμιά από καλαμποκάλευρο. Το σομόνι ψήνεται πάνω σε καρυόφυλλα. Φταλιά Έχει σχήμα φρατζόλας με σουσάμι και λοξό χάραγμα. Η νοικοκυρά την έστελνε δώρο στους ηλικιωμένους γονείς. Σταχτοκουλούρα Από το ζυμάρι του ψωμιού η νοικοκυρά έκοβε κομμάτια σε σχήμα οβάλ, σα μικρή λαγάνα, τα τρυπούσε με το μαχαίρι και τα έψηνε στη χόβολη. Λαδόψωμο Ψωμί ζυμωμένο με λίγο νερό και πολύ λάδι. Κεντημένο με δυο πιρούνια. Καρβέλια Με στρογγυλό σχήμα, μπόλικο σουσάμι και χαρακτηριστικό τσίμπημα στο κέντρο με τα τρία δάκτυλα, σύμβολο της Αγίας Τριάδας. Ψυχούδια Ατομικά Ψωμάκια με τη μικρή σφραγίδα για τις κηδείες, τα μνημόσυνα, τα ψυχοσάββατα. Τα μοιράζει η οικογένεια για την ανάπαυση των ψυχών. Πρόσφορο Καρβελάκι από καθαρό προζύμι, πατημένο με τη σφραγίδα. Άρτος Μεγάλο Καρβέλι ζυμωμένο από καθαρό προζύμι, κεντημένο όπως το πρόσφορο με τη σφραγίδα.Προσφέρεται από τους πιστούς στις εορτές των Αγίων για την Αρτοκλασία. Πρεβέντες Περίτεχνα σχέδια, διαφορετικά για κάθε περίσταση, κεντημένα στην επιφάνεια της ζύμης χαρακτηρίζουν αυτό το ιδιαίτερο είδος ψωμιού. Πρεβέντα Γάμου, Βάπτισης, της λεχώνας, της φιλίας, του σπιτιού, του τσοπάνη, του θερισμού, για κηδείες και μνημόσυνα, κάθε ανθρώπινη στιγμή συνοδεύεται από την αντίστοιχη εμπνευσμένη ετοιμασία ψωμιού. Κουλούρες Εορταστικές και περίτεχνες οι κουλούρες προσφέρονται κυρίως με αφορμή γιορτές ή επετείους: κουλούρες για τα βαφτιστήρια, Λαμπροκουλούρες, Αλμυροκουλούρα, για τα εγγόνια, για τα κάλαντα, Χριστόψωμο, Αλειψοκουλούρα, σαραντοκουλούρα, μαγιοκουλούρα. Περισσότερες λεπτομέρειες στην ιστοσελίδα του μουσείου www.breadmuseum.gr
25 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
· Μουσείο Λαογραφικού Συλλόγου Αμφίκλειας. Λαογραφικός Χορευτικός Σύλλογος Αμφίκλειας "Η Δαδιώτικη Εστία" Ο Λαογραφικός – Χορευτικός Σύλλογος Αμφίκλειας ≪Η ΔΑΔΙΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ≫ ιδρύθηκε το 1982 από ένα σύνολο συγχωριανών μας που αγωνιούσας για τη διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Αμφίκλειας. Για την υλοποίηση αυτού του στόχου αναβιώνει έθιμα της Αμφίκλειας στον κύκλο του χρόνου, όπως των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, της Καθαρής Δευτέρας, της Δευτέρας του Πάσχα, ≪της Αγίας Ιερουσαλήμ≫, της Αναλήψεως, του ≪χόνδρου≫ την παραμονή του Αγίου Νικολάου κ.α.. και στον κύκλο της ζωής, όπως του γάμου, οργανώνει εκδηλώσεις το καλοκαίρι σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Αμφίκλειας, ομιλίες, εκθέσεις φωτογραφίας, πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.α.. Διαθέτει χορευτικά τμήματα διδασκαλίας παραδοσιακού χορού για μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου, αλλά και τμήματα ενηλίκων. Ομάδες χορευτών όλων των ηλικιών λαμβάνουν μέρος σε εκδηλώσεις και φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό και εμφανίζονται στην κρατική τηλεόραση (ΕΡΤ και NET) με θέματα για τον λαϊκό πολιτισμό της Αμφίκλειας. Από το 1984 και κάθε δύο χρόνια στις 21 Νοεμβρίου ημέρα της τοπικής Εορτής των εισοδίων της Θεοτόκου ή της Παναγίας της ≪Μεσοσπορίτισσας ≫, διοργανώνει τριήμερη Έκθεση Ψωμιού και άλλων παρασκευασμάτων από άλευρα δημητριακών. Μία έκθεση πρωτότυπη και εντυπωσιακή η οποία κάθε χρόνο συγκεντρώνει 2000 επισκέπτες. Συνέπεια αυτής της εκδήλωσης είναι η δημιουργία με την υποστήριξη του Κέντρου Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών το ≪ Μουσείο του ΄Aρτου ≫ που είναι ένα μονογραφικό Μουσείο, το μοναδικό στην Ελλάδα και το τέταρτο στην Ευρώπη, του οποίου το κεντρικό θέμα, άρτος, εξετάζεται σε σχέση με την τοπική ιστορία, κοινωνία, παράδοση, τα έθιμα και τις τοπικές ιδιαιτερότητες που αναπτύχθηκαν λόγω της γεωγραφικής θέσης, του κλίματος και της εξέλιξης της γεωργικής τεχνολογίας
Επίσης ο Σύλλογος έχει στην κατοχή του περισσότερες από 120 ντόπιες παραδοσιακές φορεσιές, οι περισσότερες των οποίων είναι αυθεντικές και χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου αιώνα. Προέρχονται από δωρεές κατοίκων της Αμφίκλειας. Τέλος διαθέτει μια πλούσια συλλογή από αντικείμενα του παρελθόντος, εργαλεία, σκεύη, τα οποία εκθέτει στο μουσείο Επαγγελμάτων που στεγάζεται στο Πνευματικό Πολιτιστικό Κέντρο και σε ένα ειδικά διαμορφωμένο χώρο μπορεί κανείς να δει τις συλλογές του αείμνηστου Δαδιώτη Πρωθυπουργού, Αθανασίου Ευταξία. Τέλος, ο Σύλλογος έχει δημοσιεύσει ≪Παραδοσιακά παρασκευάσματα≫, με συνταγές φαγητών καθώς και μουσικό υλικό σε κασέτες και CD.
26 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
· Μουσείο Ακαδημαϊκός Γεώργιος Λ. Σκλαβούνος
Το Μουσείο ≪Ακαδημαϊκός Γεώργιος Λ. Σκλαβούνος≫, το οποίο εγκαινιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2010, στεγάζεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Δημαρχείου Αμφίκλειας. Ο Γ. Σκλαβούνος με το πρωτοποριακό του σύγγραμμα ≪Ανατομική του Aνθρώπου≫, που εξέδωσε το 1906 αποτέλεσε βιβλίο σταθμό στη μελέτη της ανατομικής του ανθρώπου. Επίσης, υπήρξε από τα ιδρυτικά και πιο δραστήρια μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, όταν ιδρύθηκε το 1926. Ο Γ. Σκλαβούνος ήταν πατέρας τεσσάρων παιδιών, χωρίς τη σύζυγό του που έχασε νωρίς, τα οποία φρόντισε και σπούδασε, δύο εκ των οποίων έγιναν καθηγητές Πανεπιστημίου. Στην πορεία του ως ανατόμος ο οποίος ήταν για 39 χρόνια καθηγητής Ανατομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1899-1938) και ιδρυτικό μέλος της ακαδημίας Αθηνών(1926), οργάνωσε και λειτούργησε το ανατομείο του Πανεπιστημίου Αθηνών, δημιούργησε μουσείο και έκανε πλήθος ανατομικών παρασκευασμάτων για την άρτια εκπαίδευση των φοιτητών. Πλούσιο και το συγγραφικό του έργο με το πιο σημαντικό από τα συγγράμματα του την Τρίτομη ≪Ανατομική του Ανθρώπου≫ (α΄ έκδοση 1906) να αποτελεί σημείο αναφοράς στη διδασκαλία της ιατρικής στην Ελλάδα για πάνω από 70 χρόνια αλλά και πολλές άλλες ερευνητικές εργασίες του που δημοσιεύθηκαν σε ξένα περιοδικά και στα Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών. Άξιος πατριώτης που φαίνεται από την θέση που πήρε κατά τη γερμανική κατοχή, όπου σε συνεδρίαση της Ακαδημίας που συζητήθηκε πρόταση της γερμανικής κυβέρνησης για την ίδρυση Υδροβιολογικού Ινστιτούτου στον Πειραιά ο Γ. Σκλαβούνος είπε ότι θα ήταν προτιμότερο και χριστιανικότερο οι γερμανοί να χορηγήσουν σε εμάς τους επιστήμονες λίγο ψωμί, ελιές και σταφίδες, που παράγονται στη φτωχή Ελλάδα, υπέρ του γενναίου αλλά άτυχου ελληνικού λαού. Η φιλοπατρία και η κοινωνική του ευαισθησία ήταν εμφανής από πολλά περιστατικά της καθημερινής του ζωής στα οποία έγινε συνοπτική παρουσίαση από τον καθηγητή. Η δυσκολία που αντιμετωπίστηκε στη συλλογή των προσωπικών αντικειμένων του Γ.Λ. Σκλαβούνου και στην οργάνωση του Μουσείου ήταν πολύ μεγάλη και η ιδέα αυτή έγινε πραγματικότητα χάρη στις προσπάθειες όλων των εμπλεκόμενων στην Αθήνα και στην Αμφίκλεια φορέων και προσωπικοτήτων, χάριν της συνεργασίας του Δήμου με την ερευνητική ομάδα του Παν/μίου Αθηνών, αλλά και των κατοίκων της πόλης, που εμπλουτίζουν το Μουσείο, με πρωτότυπο υλικό της εποχής, σπάνιες φωτογραφίες και βιβλία που συνέγραψε ο Ακαδημαϊκός Γ.Λ. Σκλαβούνος. Το υλικό για το μουσείο αναζητήθηκε στην Ακαδημία Αθηνών, το Μουσείο της Πόλης των Αθηνών, τα αρχεία του Πανεπιστημίου, υλικό από το Εργαστήριο Ανατομικής του ΕΚΠΑ, υλικό από το Πανεπιστήμιο του Wurzburg που σπούδασε στη Γερμανία. Ανάμεσα στα εκθέματα που μπορεί κανείς να δει στο Μουσείο είναι η προτομή του Γ.Λ Σκλαβούνου από τον γλύπτη Ευστ. Λεοντή, δωρεά των καθηγητών Π. Σκανδαλάκη και Δ. Λάππα, εργαλεία ανατομικής του Γ.Λ. Σκλαβούνου, προσωπικά αντικείμενα από το σπίτι του στην Αμφίκλεια και από την Αθήνα, ιδιόχειρα γράμματα και επιστολές, φωτογραφίες κατά την ώρα διδασκαλίας στο εργαστήριο ανατομικής στους φοιτητές του, φωτογραφίες από το γραφείο του και από το Εργαστήριο στο ΓΟΥΔΙ (1933) και πολλές άλλες 27 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας www.amfiklia.gr
φωτογραφίες από τη προσωπική του ζωή κατά την παρουσία του σε πληθώρα εκδηλώσεων με μεγάλες προσωπικότητες. Σημαντικό έκθεμα αποτελεί το δημοσίευμα στην Εφημερίδα Ελεύθερο Βήμα τις 23/12/1928 για τον Γ.Λ.Σκλαβούνο, το ιδιόχειρο βιογραφικό του, μια παλιά μεσαιωνική ξυλογραφία του Ιπποκράτη, όπως τον φανταζόταν στο Μεσαίωνα, η προσωπική βιβλιοθήκη του Ακαδημαϊκού. Όπως επίσης και το σημαντικότερο έργο του Γ.Λ. Σκλαβούνου το κλασικό τρίτομο έργο του ≪Ανατομική του Ανθρώπου≫, που είναι δωρεά του συμπατριώτη μας Λουκά Ι. Φλώρο, ιατρό καρδιολόγο, Δ/ντή στο Κρατικό Νοσοκομείου, Μέσα από το δίκτυο των πολιτιστικών υποδομών των διαμερισματικών δήμων, το Μουσείο θα συμβάλλει, σε συνδυασμό και με τις άλλες δομές και μουσεία της Αμφίκλειας στην ανάδειξη της ιστορικής και της πολιτιστικής κληρονομίας της ευρύτερης παραπαρνάσσιας περιοχής, στη δημιουργία ενός πολιτιστικού δικτύου και στην παροχή τόσο προς τους κατοίκους όσο και στους επισκέπτες της πόλης και του διευρυμένου Δήμου Αμφίκλειας - Ελάτειας, εναλλακτικών τουριστικών προτάσεων και αναπτυξιακών προοπτικών. ≪Η Αμφίκλεια δεν παρουσίασε στους κατοίκους της απλώς ένα νέο μουσείο. Απέδειξε το σεβασμό της προς την ιστορία και στην πολιτιστική της παράδοση≫. · Μουσείο Επαγγελμάτων Λαογραφικού Συλλόγου Αμφίκλειας.
28 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
Στον ίδιο χώρο που στεγάζεται το μουσείο του λαογραφικού συλλόγου Αμφίκλειας βρίσκεται και το μουσείο επαγγελμάτων, μια πλούσια συλλογή από αντικείμενα του παρελθόντος, εργαλεία, σκεύη, εργαλεία που αφορούν επαγγέλματα, κάποια από τα οποία χάθηκαν στον χρόνο και αποτελούν δωρεά Αμφικλειωτών. Παλιές Φωτογραφίες από την Αμφίκλεια
29 Τουριστικός Οδηγός Αμφίκλειας
www.amfiklia.gr
ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑΣ
ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΕΙΣ Στην Αμφί κλει α και συγκεκρι μέ ν α στον μήν ες 2 κατασκην ώ σει ς.
Π αρν ασσό
λειτουργού ν
κατά
τους καλοκαι ριν ού ς
30 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Οι κατασκην ώ σει ς των Π ροσκόπ ω ν δίπ λα στο εκκλησά κι του Αγ. Ιωάνν η και οι κατασκην ώ σει ς των Μ αθ ητικώ ν Χ ριστι αν ικώ ν Ομά δω ν λίγα μέ τρα πιο κά τω. (Κ ατασκην ώ σει ς Π ροσκόπ ω ν ) Κ αι οι δύ ο β ρίσκον ται σε κατά φυτη π εριοχ ή μέ σα στα π εύ κα και τα έ λατα και π ροσελκύ ουν π ολύ μεγά λο όγκο κατασκην ω τώ ν κάθ ε χ ρόν ο.
Κ ατασκην ώ σει ς Μ αθ ητικώ ν Χ ριστι αν ικώ ν ομά δω ν ( κτίρι ο διοίκησης)
Ουρά ν ιο τόξ ο στην κοιλά δα της Αμφί κλει ας
31 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Εκκλησίες & Εξωκλήσια της Αμφίκλειας
Σή μερα θ α κάν ουμε μια αν αφορά στις εκκλησί ες και τα εξω κλή σι α π ου υπά ρχ ουν στην περιοχ ή της Αμφί κλει ας. Κ αι είν αι γεγον ός ότι είν αι πά ρα π ολλέ ς, δείχ ν ον τας έτσι το ισχ υρό θ ρησκευτι κό συν αί σθ ημα των Δ αδιω τώ ν. Μέ σα στην π όλη της Αμφί κλει ας υπά ρχ ουν τέ σσερι ς μεγά λες εκκλησί ες χτισμέ ν ες σε ρυθ μό β ασιλική ς με τα π αρεκκλή σι α τους: · Η μεγαλύ τερη είν αι ο Ιερός Ν αός των Εισοδίω ν της Θεοτόκου (Μ ητρόπ ολη) με π αρεκκλή σι τον Ά γιο Νικόλαο. · Ο Ά γιος Β λά σιος, ( ον ομά στηκε έτσι γιατί τα εγκαίν ια της εκκλησί ας έγιν αν την ημέ ρα της γιορτή ς του Αγί ου Β λασί ου- ενώ καν ον ικά η εκκλησί α είν αι ο Ε υαγγελι σμός) με π αρεκκλή σι τον Άγιο Μ όδεστο. · Ο Ά γιος Δ ημή τρι ος με π αρεκκλή σι τον Ά γιο Λ ουκά . · Ενώ τα τελευταί α χ ρόν ια χτίστηκε και ο Άγιος Ε υστά θ ιος. Αυτέ ς οι τέ σσερι ς εκκλησί ες λειτουργού ν ται κάθ ε Κ υριακή , ( με εξ αίρεση τον Αγ. Β λά σιο λόγω έ λλειψ ης ιερέ α τον τελευταί ο καιρό) , καθ ώ ς και το Μ ον αστή ρι. Άλλες εκκλησί ες μέ σα στην Αμφί κλει α: · ο Άγιος Γεώ ργιος, · η Αγί α Π αρασκευή , · η νέ α Αγί α Τριά δα και η π αλιά Αγί α Τριά δα π ου σή μερα ον ομά ζ εται Άγιος Κων σταν τίν ος. Αυτή χτίστηκε μετά απ ό τά μα, απ ό τον Δ αδιώ τη οπ λαρχ ηγό του 1821 Στάθ η Γ αβ ρίλη, γιατί εκεί β ρή κε το σπ αθ ί του Αν δρού τσου. Στην περιοχ ή αυτή και ω ς το Μ ον αστή ρι έ γιν ε η μάχ η του Δ αδιού με τους Τού ρκους (1|11|1822) με ά σχ ημες συν έπ ειες για την Αμφί κλει α. Εξω κλή σια της Αμφί κλει ας: · Δ υτικά είν αι ο Ά γιος Β ασίλει ος, · και κον τά στα κά τω καλύ β ια οι Ά γιοι Θεόδω ροι. · Ν οτιοδυτι κά η Κ οίμηση της Θεοτόκου ή Κ υριά , · στο νεκροταφεί ο πίσω είν αι ο Άγιος Ιωάνν ης. · Σ υν εχ ίζ ον τας π ρος το β ουν ό είν αι ο Ά γιος Αθ αν ά σιος, · και πιο πάνω η Αγί α Μ αρίν α, μέ σα στα σπά ρτα και τις καρυδιέ ς. · Κ αι σε υψ όμετρο 650 μ. το Μ ον αστή ρι του Δ αδιού ( λειτουργού σε κρυφό σχ ολει ό) . · Αν ατολι κά του μον αστηρι ού η Αν ά ληψ η. 32 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· Αν ατολι κότερα της Ανά ληψ ης ο Άι- Λιας, πάνω στην π ρώ τη ράχ η του Π αρν ασσού . · Ακριβ ώ ς πιο κά τω η νεόκτι στη εκκλησί α στα ερείπ ια της π αλιά ς οι Άγιοι Πάντες. · Αν ηφορίζ ον τας, στην Περδικόβ ρυση ο Ά γιος Ιωάνν ης του 18 ου αι. · Αν ατολι κά και στην είσοδο της χ αρά δρας του ρέ ματος Κεραμι δι ού η καιν ού ργι α Αγί α Ιερουσαλή μ και πιο πάνω η π αλιά εκκλησί α Αγί α Ιερουσαλή μ μέ σα στη σπ ηλιά ( κτίσμα πιθ αν όν του 11 ου αι. ) · Πιο πέ ρα τα θεμέ λια του Αγί ου Νικολά ου και του Αγί ου Γεω ργίου. · Πιο αν ατολι κά είν αι: ο Ά γιος Αθ αν ά σιος και ο Άγιος Γ εώ ργιος · Η Αγί α Ζών η την οπ οία έκτισε ο Λ. Κ ουν τουργιώ της, ο οπ οίος είχ ε υπ οσχ εθ εί ν α κτίσει εκκλησί α αφού απ οκτή σει αγόρι (είχ ε 9 κορίτσι α) · Ο Ά γιος Νικόλαος χτίστηκε απ ό τον γέ ρο- Στάθ η Κ ού σουλα, ο οπ οίος β ρή κε την εικόν α του Αγίου θ αμμέ ν η κά τω απ ό μια π ουρν ά ρα μετά απ ό κάπ οιο όν ειρο. · Στα Κάτω Κ αλύ β ια ο Ά γιος Ιωάνν ης, ο Άγιος Νικόλαος, ο Ά γιος Τρύ φω ν ας Π ηγή Δ ημόσι α Βιβ λιοθ ή κη Αμφί κλει ας http://www.libver.gr:4564/echome.asp
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Προτάσεις για χειμερινές αποδράσεις Αφού απ οφασί σετε ν α επ ισκεφτεί τε την Αμφί κλει α, το μόν ο σίγουρο είν αι ότι δεν θ α β αρεθ είτε, ενώ μά λλον δεν θ α σας φτά σουν οι ημέ ρες για ν α κάν ετε όσα θ α σας π ροτείν ουμε. Κ αταρχ ή ν όσο β ρίσκεστε μέ σα στην Αμφί κλει α μπ ορεί τε ν α επ ισκεφτεί τε το μουσεί ο Ά ρτου και το μουσεί ο επ αγγελμά τω ν π ου υπά ρχ ουν στο π ολιτι στι κό κέν τρο στην κεν τρική π λατεί α της Αμφί κλει ας, ενώ στον ίδιο χώ ρο β ρίσκεται και η έ κθ εση του λαογραφι κού συλλόγου Αμφί κλει ας. Πέ ρα απ ό αυτά μπ ορεί τε ν α περπ ατή σετε στα σοκά κι α του π αραδοσι ακού οικι σμού , του π αλιού χω ριού δηλαδή , π ου β ρίσκεται στην π λαγιά του β ουν ού , πιο συγκεκρι μέ ν α ότι υπά ρχ ει πάνω απ ό την άνω π λατεί α της Αμφί κλει ας είν αι ο π αραδοσι ακός οικι σμός της κω μόπ ολης. Μπ ορεί ν α κουραστεί τε λίγο αλλά αξ ίζ ει τον κόπ ο γιατί εκεί θ α δείτε π ολύ ω ραία αρχ ον τικά και πετρόκτι στα σπ ίτια, ω ραία π λακόστρω τα σοκά κι α και π αλιέ ς αλλά καλά διατηρημέ ν ες π ετρόκτι στες δημόσι ες β ρύ σες σχ εδόν μια σε κάθ ε γειτον ιά . Τέ λος μια β όλτα στον περιφερει ακό δρόμο π ου διασχ ίζ ει την π όλη απ ό ψ ηλά στην π λαγιά του β ουν ού θ α σας απ οζ ημιώ σει με την καταπ ληκτι κή θέ α π ου π αρέ χ ει. Αν θέλετε μπ ορείτε ν α κάν ετε μια επ ίσκεψ η και στην αρχ αί α ακρόπ ολη της Αμφί κλει ας, η οπ οία β ρίσκεται στον χώ ρο του σημεριν ού κοιμητηρί ου. Αν απ οφασί σετε ν α αν ηφορί σετε π ρος τον Π αρν ασσό αξ ίζ ει τον κόπ ο ν α κάν ετε μια επ ίσκεψ η στο μον αστή ρι της Αμφί κλει ας (Ιερά μον ή Δ αδιού , Π αν αγί α η Γ αυριώ τι σα) , π ου β ρίσκεται περίπ ου 6 χιλιόμετρα απ ό την Αμφί κλει α. Αν εβ αίν ον τας πιο ψ ηλά στο β ουν ό απ ολαύ στε την διαδρομή και επ ισκεφτεί τε το μεσαιω ν ικό εκκλησά κι του Αγίου Ιωάνν η, π ου β ρίσκεται δίπ λα στις κατασκην ώ σει ς των π ροσκόπ ω ν , περίπ ου 9-10 χιλιόμετρα απ ό την Αμφί κλει α, μέ σα σε έν α κατά φυτο περιβ ά λλον απ ό έλατα και π εύ κα. Δίπ λα του ακριβ ώ ς β ρίσκεται η χ αρά δρα της “Β αρσά μω ς” όπω ς λέ γεται απ ό τους ντόπ ιους, η οπ οία έχει φοβ ερή ηχώ. Φ υσικά συν εχ ίζ ον τας την διαδρομή σας θ α β ρεθ είτε στο χιον οδρομι κό κέν τρο Π αρν ασσού , το πιο φημι σμέ ν ο και το καλύ τερο της χώ ρας, στα 17 χιλιόμετρα απ ό την Αμφί κλει α. Εκεί θ α π ερά σετε ευχ ά ριστα την ώ ρα σας είτε κάν ον τας σκι είτε πίν ον τας τον καφέ σας. Κ ατεβ αίν ον τας απ ό το Χιον οδρομι κό μπ ορεί τε ν α αλλά ξ ετε διαδρομή και ν α γυρί σετε πίσω απ ό την Επτά λοφο, (ή αλλιώ ς Αγόρι αν η) , έν α π ολύ ω ραίο χω ριό με π ολλέ ς ταβ έ ρν ες, π ου μπ ορείτε ν α απ ολαύ σετε ντόπ ια εδέ σματα, ενώ στον γυρι σμό σας θ α β ρείτε στον δρόμο σας την Λιλαία (ή κά τω Αγόρι αν η) , το Π ολύ δροσο, (ή Σ ουβ ά λα) , όπ ου σας π ροτείν ουμε ν α επ ισκεφθ είτε την Αγί α Ε λεού σα όπ ου β ρίσκον ται οι π ηγέ ς του Β οιω τικού Κ ηφισού και συν εχ ίζ ον τας τον δρόμο θ α συν αν τή σετε έν αν οικι σμό απ ό πέτριν α σπ ίτια π ου έχ ουν 33 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
δημι ουργηθ εί τα τελευταί α χ ρόν ια στην π εριοχ ή ≪άνω καλ ύβια≫, 4 χιλι όμετρα περίπ ου π ριν την Αμφ ίκλει α. Δίπ λα στον δρ όμο μπ ορε ίτε ν α δε ίτε τον Β οιω τικ ό Κ ηφισ ό ν α ρέει με άφθ ον ο νερ ό λόγω τη ς επ οχ ής και αν ρω τ ήσετε θ α σα ς δε ίξ ουν πως ν α πάτε σε σημε ία δίπ λα στο π οτ άμι με μεγ άλα π λατ άνια και γραφι κ ά γεφυρ άκια, όπ ου μπ ορε ίτε ν α θ αυμ άσετε τον π οταμ ό σε όλη του την μεγαλοπ ρ έπεια. Τα καλ ύτερα σημε ία β ρίσκον ται κον τ ά στον Σιδηροδρομι κ ό σταθ μ ό Αμφ ίκλει α ς. Όλη αυτ ή η διαδρομ ή π ου σα ς π ροτε ίν ουμε είν αι συν ολι κ ά γύρω στα 50-55 χιλι όμετρα και στην ουσ ία θ α έχ ετε κάνει τον γύρο του Β ορει οαν ατολι κο ύ Π αρν ασσο ύ. Άλλη ιδέα για εκδρομ ή κον τιν ή είν αι η επ ίσκεψ η στα υπ όλοιπ α δημοτι κ ά διαμερ ίσματα του δήμου Αμφ ίκλει α ς. Μπ ορε ίτε δηλαδ ή ν α επ ισκεφτε ίτε το χω ρι ό Ξ υλικο ί, έν α μικρ ό αλλ ά γραφι κ ό χω ριουδ άκι στην π λαγι ά του όρου ς Κ αλλ ίδρομου, απ έν αν τι ακριβ ώ ς απ ό την Αμφ ίκλει α στα 10-12 χιλι όμετρα περίπ ου. Επίσης μπ ορείτε ν α επ ισκεφτεί τε το Τιθ ρόν ιο, π ου έχει υπ ολεί μματα αρχ αίω ν τειχ ών και απ ό εκεί την Δ ρυμαί α, επ ίσης στην π λαγιά του Κ αλλί δρομου σε απ όσταση περίπ ου 12-13 χιλιομέ τρω ν απ ό την Αμφί κλει α. Εκεί θ α β ρείτε και έν αν π ολύ ω ραίο π αραδοσι ακό ξενών α (4 πέτριν α σπ ιτά κια) . Απ ό εκεί μπ ορείτε ν α κατευθ υν θ είτε στο Π αλαι οχ ώ ρι όπ ου επ ίσης έχει έν αν π ολύ ω ραίο ξενών α π ου απ οτελεί ται απ ό ξύλιν α σπ ιτά κια και ω ραίες ταβ έ ρν ες με σπ ιτικό φαγητό. Πάνω απ ό το Π αλαι οχ ώ ρι αν εβ αίν ον τας το β ουν ό Κ αλλί δρομο, ( αν και π ρόκειται για χω ματόδρομο) , θ α συν αν τή σετε έν α μικρό οροπ έ διο, στο οπ οίο υπά ρχ ει η π ανέ μορφη λίμν η Νευρόπ ολη, η οπ οία διατηρεί νερό ακόμη και το καλοκαί ρι. Π ρόκειται για μέ ρος π ολύ όμορφο π ου έχ ει π ανέ μορφες σπ άνιες ορχ ιδέ ες και τρίτω ν ες, τα μικρά αμφίβ ια π ου π ροσθ έ τουν τη δικιά τους πιν ελιά στον χώ ρο. Επίσης σε κον τιν ή απ όσταση β ρίσκεται η Γ ραβ ιά , π ου μπ ορείτε ν α επ ισκεφτεί τε το χάνι της Γ ραβ ιά ς, όπω ς έχ ει αν ακατασκευασθ εί για λόγους ιστορι κού ς και τουρι στι κού ς και επ ίσης αξ ίζ ει τον κόπ ο μια β όλτα στο μεταλλευτι κό πά ρκο της Φω κίδας, το “Vagoneto”, στον δρόμο π ρος Ά μφισσα στα μεταλλεί α βωξίτη του Π αρν ασσού αν και αυτό είν αι λίγο μακριά είν αι η αλή θ εια. Αυτέ ς είν αι οι π ροτά σει ς μας, οπ ότε π λέ ον είν αι στο χέ ρι σας ν α απ οφασί σετε π οια θ α ακολουθ ή σετε. Πάντω ς όπ οια και ν α διαλέ ξ ετε θ α περά σετε αξέχ αστα.
Εναλλακτικές δραστηριότητες στην περιοχή της Αμφίκλειας Για ν α γνω ρίσετε καλύ τερα το δά σος του Δ αδιού δεν έχ ετε π αρά ν α ακολουθ ή σετε κάπ οιες απ ό τις δραστηρι ότητες π ου σας π ροτείν ουμε- ανά λογα με τις δυν ατότητέ ς σας βέβ αια:
34 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ ΒΟΥΝΟΥ & DOWNHILL.
Στην π εριοχ ή της Αμφί κλει ας και συγκεκρι μέ ν α στον Π αρν ασσό, επ ισκευά ζ εται και καθ αρίζ εται έν α π αλιό μον οπ ά τι π ου μπ ορεί ν α χ ρησι μοπ οι ηθ εί είτε για π εζ οπ ορί α είτε για π οδή λατο (Downhill). Στον χά ρτη π ου βλέπ ετε πιο κά τω μπ ορείτε ν α δείτε με έντον ο π ρά σιν ο χ ρώ μα τη διαδρομή του μον οπ ατι ού π ου ξεκινά ει απ ό τη θέ ση Μπ ογδά ν και καταλή γει στην Αμφί κλει α με συν ολι κό μή κος 11 χιλιόμετρα. Τα δύ ο κίτριν α τόξ α δείχ ν ουν το τμή μα του μον οπ ατι ού π ου έχ ει διαν οιχ τεί μέχ ρι στιγμή ς και έχ ει μή κος π ερίπ ου 3 χιλιόμετρα. Μπ ορείτε ν α δείτε σε βίν τεο την διαδρομή , όπω ς καταγρά φηκε απ ό το κρά ν ος π οδηλά τη στα π αρακά τω 2 βίν τεο. http://www.youtube.com/watch?v=mc77uF_3Dnc&feature=player_embedded http://www.youtube.com/watch?v=Dnm4M3Oaf50&feature=player_embedded · ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ - ΟΡΕΙΒΑΣΙΑ-ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ: Στον Π αρν ασσό δεν ήταν ά γνω στη απ ό την αρχ αι ότητα. Βέβ αια όχ ι απ ό π λευρά ς φυσι ολατρι κή ς αλλά θ ρησκευτι κή ς. Σή μερα υπά ρχ ουν στον Π αρν ασσό π ολλά μον οπ ά τια. Άλλα κον τεύ ουν ν α κλεί σουν , ά λλα διατηρού ν ται και ά λλα καθ αρίζ ον ται κυρίω ς με ιδιω τική π ρω τοβ ουλί α. Εμείς σας προτείνουμε τις ακόλουθες διαδρομές. · Αμφί κλει α- Αγί α Ιερουσαλή μ- Ά γιος Ιωάνν ης- Αν τίλαλος · Αμφί κλει α- ρέ μα Κεραμι δι ού - Αρν όβ ρυση · Αμφί κλει α- Π λά ι- Βίγλα- Μ ον αστή ρι · Αμφί κλει α- Ά γιος Γεώ ργιος- Σπ ανά κι · Αμφί κλει α- Λιά κουρα
35 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ (Είναι ο αγώνας 25 χλμ που διοργανώνεται κάθε χρόνο, αλλά μπορεί όποιος θέλει να την κάνει είτε με πεζοπορία είτε τρέχοντας)
ΔΙ ΑΔΡ ΟΜ Η: Εκκίν ηση και τερματι σμός της διαδρομή ς είν αι η π λατεί α 25 ης Μ αρτίου ( κά τω π λατεί α) στην Αμφί κλει α και σε υψ όμετρο (ΥΨ) 400 μέ τρω ν . 0 – 1600m. Τα π ρώ τα χίλια εξ ακόσι α μέ τρα με μικρή υψ ομετρι κή διαφορά (ΥΔ) 50m κιν ού ν ται πάνω σε ασφά λτιν ο δρόμο στην έξ οδο της Αμφί κλει ας π ρος Τιθ ορέ α (Βελίτσα) και στην συν έχ εια σε χω ματόδρομο. 1600 – 3300m. Σ κληρή και επ ίπ ον η ανάβ αση σε μον οπ ά τι με ΥΔ 400m π ου μας φέ ρν ει μέ σα απ ό ελατόδασος στην β ρύ ση και την καρυδιά της Αγιερσαλή ς. ΥΨ 850m. 3300 – 4200m. Εντυπ ω σιακό κομμά τι με διαδρομή μέ σα σε δά σος και κατά β αση σά ρας. ΥΔ -120m 4200 – 5500m. Σκληρή και επ ίπ ον η ανάβ αση σε μον οπ ά τι με ΥΔ 260m π ου μας φέ ρν ει μέ σα απ ό ελατόδασος στην β ρύ ση και το εκκλησά κι του Αϊ Γιάνν η – ΥΨ 990m. 5500 – 9100m. Σ υν εχή ς αλλά όχ ι τόσο απ ότομη ανάβ αση σε χω ματόδρομο με ΥΔ 265m. Υπέ ροχ η θέ α των ψ ηλώ ν κορυφώ ν του Π αρν ασσού αλλά και όλω ν των μεγά λω ν β ουν ών της Ρ ού μελης. ΥΨ 1255m. 9100 – 12000m. Σ υν εχή ς ομαλή κατά β αση σε χω ματόδρομο μέ σα σε δά σος. ΥΔ –185m. 12000 – 15000m. Σ υν εχή ς κατά β αση σε π υκν ό δά σος πάνω στο μον οπ ά τι 22 μέχ ρι τον ορειν ό οικι σμό της πάνω Σ ουβ ά λας. ΥΔ –260m. 15000 – 18000m. Σ υν εχή ς κατά β αση πάνω στο μον οπ ά τι 22 μέχ ρι την κά τω Σ ουβ ά λα (Π ολύ δροσο) . ΥΔ –370m. 18000 – 18800m. Ασφά λτιν η διαδρομή μέ σα στο Π ολύ δροσο και ανάβ αση π ρος χω ματόδρομο 18800 – 23800m. Χω ματόδρομος π ου ενών ει το Π ολύ δροσο με τον ασφά λτιν ο δρόμο Αμφί κλει α – Χιον οδρομι κό κέν τρο Π αρν ασσού . Δύ σκολη και επ ίπ ον η διαδρομή με συν εχ ή ανέβ α - κατέ β α. 23800 – 25000m. Σ υν εχή ς κατά β αση σε ασφά λτιν ο δρόμο μέ σα στην Αμφί κλει α μέχ ρι τον τερματι σμό.
36 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Η Αμφί κλει α διαθ έ τει όλες τις δημόσι ες υπ ηρεσί ες ώ στε αν τις χ ρειαστεί κάπ οιος εξ υπ ηρετηθ εί. Σ υγκεκρι μέ ν α στην Αμφί κλει α υπά ρχ ουν οι ακόλουθ ες δημόσι ες υπ ηρεσί ες: · Δ ημόσι α Οικον ομι κή Υπ ηρεσί α (Κέντρο εξ υπ ηρέ τησης Φ ορολογουμέ ν ω ν (ΚΕΦ) · Κέντρο Υ γείας · Αστυν ομι κό τμή μα · Π υροσβ εστι κή Υπ ηρεσί α · ΙΚ Α Π αρά ρτημα Αμφί κλει ας · ΕΛ ΤΑ- Ταχ υδρομι κό Ταμι ευτή ρι ο · Ειρην οδι κεί ο Αμφί κλει ας · Δ ασον ομεί ο · Ε φορί α Κ απν ού · Κέντρο εξ υπ ηρέ τησης π ολιτώ ν · Κ ΑΠΗ · Π αιδικό Σταθ μό –Ν ηπ ιαγω γεί ο · Δ ημοτι κό σχ ολεί ο · Γ υμν ά σιο- Λύ κειο Τα π ροϋ πά ρχ ον τα γραφεί α ΟΤΕ και ΔΕΗ , στο π λαίσι ο υπ ηρεσιώ ν π λέ ον δεν λειτουργού ν π λέ ον στην Αμφί κλει α. ΤΡΑΠΕΖΕΣ Επίσης στην Αμφί κλει α φυσι κά αν τίστοιχ α ΑΤΜ .
λειτουργού ν
υπ οκαταστή ματα
της
αν αδιά ρθ ρω σης
των π αρακά τω
να
των
τραπ εζ ώ ν και
· ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ Τηλ. 22340 22235
· ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ Τηλ. 22340 22296
37 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
ΔΙΑΜΟΝΗ-ΦΑΓΗΤΟ-ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ
Παραδοσιακός Ξενώνας www .xenonaskiriaki.gr
· ΚΥΡΙΑΚΗ τηλ. e-mail:
22340-29011-12, ιστοσελίδα: info@xenonaskiriaki.gr .
· Studios ΚΥΡΙΑΚΗ τηλ. 22340-29011-12, ιστοσελίδα: www .xenonaskiriaki.g r email: info@xenonaskiriaki.gr .
Studios ≪Κ υριακ ή≫
38 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· Ξενώνας ΔΑΔΙ τηλ. 22340-29040 , ιστοσελίδα : www.xenonasdadi.gr
· Αγρόκτημα ΑΜΦΙΚΑΙΑ
39 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
τηλ. 22340-48860, κιν. 6977596196 ιστοσελίδα : www.amfikaia.gr
· Αγρόκτημα ΟΦΙΤΕΙΑ τηλ. 22340-23511, fax 22340-23512, κιν. 6972812425, 6974870537, 6976611454, ιστοσελίδα: www .ofiteia.gr
40 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· Επιπλωμένα Διαμερίσματα ΖΑΓΓΟΥ τηλ. 22340-22818, e-mail: zangou@otenet.gr , Ιστοσελίδα: www.zaggos.gr
· Ξενοδοχείο ΛΕΩΝΙΔΑΣ τηλ. 22340-22544 www.hotelsline.gr/root/newhotel/show.asp? pid=12680
· Ξενοδοχείο ΑΝΔΡΕΑΣ τηλ. 22340-22696 www .hotelsline.gr/root/newhotel/show.asp?pid=12680
41 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· Alexandras Villas www.alexandravillas.gr
· ΕΥμορφο σαν παραμύθι www.evmorfo.gr
Lithos Villas
http://www.lithosvillasamfikleia.gr/index.php/el/
42 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Κενταυροι ξενώνες
http://www.epsilonresorts.gr/ Παρνασσός ξενώνες
http://www.parnassos-xenones.gr/ · Τετράπολις Π αλαι οχ ώ ρι -Δω ριέων τηλ. 22310-92592/92593, 92351, ιστοσελίδα: www.tetrapolis.gr
43 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ-ΤΑΒΕΡΝΕΣ-ΜΕΖΕΔΟΠΩΛΕΙΑ-ΚΑΦΕ Στις ταβ έ ρν ες της Αμφί κλει ας μπ ορεί ο επ ισκέ π της ν α γευθ εί την π αραδοσι ακή κουζ ίν α με τα υπέ ροχ α ψ ητά σού β λας και στα κά ρβ ουν α, το π αραδοσι ακό κον τοσού β λι, το κοκορέ τσι και το σπ λην ά ν τερο, τις π αραδοσι ακέ ς πίτες με τα π λαστά φύ λλα, το φρέ σκο ντόπ ιο ελαι όλαδο, το μά σκουρι (είδος τυρι ού π ου κατασκευά ζ εται απ οκλει στι κά απ ό τους κτην οτρόφους της π εριοχ ή ς μας) , ν α πιει το γευστι κότατο ντόπ ιο β αρελί σι ο κρασί και ότι ά λλο επ ιθ υμεί. Παραδοσιακές Ταβέρνες - Εστιατόρια: ·
«Το
Μαγειριό»,
Πλατεί α
Π αρν ασσού
(Άνω
π λατεί α) ,
Τηλ.
22340
22535
≪ Δροσιά ≫, τηλ. 22340-22234.
· ≪ Δαδί ≫, Κ. Π λατε ία Αμφ ίκλει α ς , τηλ. 22340-23133.
44 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· ≪ 50 50 ≫, Κ. Πλατε ία Αμφ ίκλει α ς, τηλ. 22340-22246.
· ≪ Καλιφόρνια ≫, τηλ. 22340-22021.
· ≪ Κούκος ≫, Κ. Πλατε ία Αμφ ίκλει α ς , τηλ. 22340-22504.
45 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
· ≪ Σινάνης≫, Π λατε ία Π αρν ασσο ύ (Άνω π λατε ία) , τηλ. 22340-22600.
· ≪ΨΗΤΟΠΩΛΕΙΟ Η ΛΑΔΟΚΟΛΑ ΤΟΥ ΚΟΜΗ≫, τηλ. 22340-23103
«Μην σε μέλλει» Μεζ εδοπ ω λεί ο – Τσιπ ουρά δι κο
46 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Καφενεία - Ουζερί: · ≪ Πλάτανος ≫, Κ. Πλατε ία Αμφ ίκλει α ς, τηλ. 22340-23151.
· ≪ Απόμερο ≫, Κ. Πλατε ία Αμφ ίκλει α ς,τηλ. 22340-23330.
· ≪ Λυκώρεια ≫, Κ. Π λατε ία Αμφ ίκλει α ς, τηλ. 22340-22572.
· « Τα Κουμπουριανά≫, Π λατε ία Κ ουμπ ουρι αν ών, τηλ. 22340-22703.
47 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Καφετέριες - Μπαρ - Διασκέδαση: · ≪ Oldies ≫, καφ έ– μπ αρ π ου β ρίσκεται
στο κέντρο τη ς Αμφ ίκλει α ς, τηλ. 22340-22933.3
· ≪MOUNTAIN ΒΕΕR HOUSE≫, Μπ υραρί α π ου β ρίσκεται τηλ. 22340-23150.
· ≪Tsaprounis Net Cafe≫, καφ έ– μπ αρ π ου β ρίσκεται 22340- 23204
· ≪ Κούκος ≫, Κ αφ έ- μπ αρ- Φ αγητ ό π ου β ρίσκεται 22340-22504
στο κέντρο τη ς Αμφ ίκλει α ς,
στο κέντρο τη ς Αμφ ίκλει α ς τηλ.
στο κέντρο τη ς Αμφ ίκλει α ς τηλ.
48 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
«Καφέ Μπαρ Λεωνίδας» Κ αφέ μπ αρ
49 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ η άλλη πλευρά του Παρνασσού Δεν είν αι έν α χω ριό π ου θ α σας γοητεύ σει απ ό την π ρώ τη στιγμή . Για χ ρόν ια απ οτελού σε πέ ρασμα π ρος το χιον οδρομι κό κέν τρο, απ ό την π ανέ μορφη διαδρομή της β ορειοαν ατολι κή ς π λευρά ς του Π αρν ασσού . Αργότερα έγιν ε στέ κι -χω ρίς π ολλέ ς απ αιτή σει ς- για όσους απέ φευγαν συν ειδητά τον κοσμι κό χ αρακτή ρα της Αρά χ ωβ ας. Σή μερα η Αμφί κλει α π ροσπ αθ εί ν α σκιαγραφή σει το δικό της τουρι στι κό π ροφί λ κάν ον τας μικρά και π ροσεκτι κά βή ματα. Στο γραφεί ο του δημά ρχ ου της Αμφί κλει ας με έ φερε η π ληροφορί α ότι το Π ολυτεχ ν είο της Αθ ήν ας δουλεύ ει έν α π ρόγραμμα απ οκατά στασης και ανά δειξ ης της π αλιά ς γειτον ιά ς της π όλης. Ως περαστι κή τόσα χ ρόν ια απ ό εδώ , π οτέ δεν είχ α φαν ταστεί ότι πίσω απ ό αυτό το σύ γχ ρον ο τσιμεν τέ ν ιο π ροφί λ κρύ β ον ται στοιχ εία μον αδι κή ς λαϊ κή ς αρχ ιτεκτον ική ς: πέτριν α σπ ίτια, π λακόστρω τα σοκά κι α, ιστορι κέ ς β ρύ σες και όμορφες εκκλησιέ ς. Κι όμω ς, όπω ς κάθ ε τόπ ος π ου έχει ιστορί α ( η Αμφί κλει α υπή ρξ ε π όλη των Φω καίω ν, αν αφέ ρεται στον Π αυσαν ί α, ενώ ο Η ρόδοτος σημειώ ν ει την ολοσχ ερή καταστροφή της απ ό τον Ξέ ρξ η μετά τη νίκη του στις Θερμοπ ύ λες και την π ροέ λασή του π ρος Αθήν α) , αυτή απ οτυπ ώ ν εται στο σώ μα του, όπ οιες π αρεμβ ά σει ς κι αν γίν ουν . Περπ ατά με λοιπ όν την αθέ ατη π λευρά της π όλης με τον δή μαρχ ο Λ ουκά Σκλαβ ού ν η και έκπ ληκτη διαπ ιστώ ν ω ότι η Αμφί κλει α (ή Δ αδί, όπω ς είν αι γνω στή σε π ολλού ς) θ α μπ ορού σε ν α είχ ε καλύ τερη μοίρα. Π οτέ όμω ς δεν είν αι αργά -και με το π ρόγραμμα του Π ολυτεχ ν είου π ου β ρίσκεται σε εξέ λιξ η ίσω ς σε λίγα χ ρόν ια αυτό το κομμά τι της π όλης ν α λά μψ ει. Ό μορφα νεοκλασι κού ύ φους αρχ ον τικά , θ ολω τέ ς αυλόπ ορτες, απ οθ έω ση της πέτρας. Κάπ οια σπ ίτια έχ ουν ή δη π ουληθ εί σε Αθ ην αί ους για εξ οχ ικά στο β ουν ό, κάπ οια ά λλα, όπω ς μαθ αίν ουμε, π ροορίζ ον ται για π ολυτελή μικρά ξεν οδοχ εί α. Ν α, όπω ς αυτό του ξενών α "Κ υριακή " π ου κάν ει όλο και συχ ν ότερα τους Αθ ην αί ους όχ ι ν α "ξεμέ ν ουν " αλλά ν α επ ιλέ γουν πια την Αμφί κλει α ω ς βά ση για τις δραστηρι ότητέ ς τους στον Π αρν ασσό. Β ρίσκεται στην κορυφή της π όλης, με φοβ ερή θέ α σε αυτή ν , στα γύ ρω β ουν ά αλλά και στον κά μπ ο π ου απ λώ ν εται μπ ροστά της. Αλλά δεν είν αι αυτό το μεγά λο του ατού . Πάνω απ' όλα είν αι η "ά λλη π ρόταση φιλοξ εν ίας" π ου επ ιχ ειρεί. Είν αι έν ας "θ ηλυκός ξενών ας" π ου απ οπ νέ ει τη δροσιά τεσσά ρω ν κοριτσιώ ν π ου τον ον ειρεύ τηκαν και τον δουλεύ ουν . Αυλέ ς με λουλού δι α και π αρτέ ρι α δίπ λα στον όμορφο χώ ρο μιας μικρή ς εξω τερι κή ς πισίν ας. Έν α άνετο και κουκλί στι κο καθ ιστι κό γυν αικεί ας αύ ρας -απ ό τον πίν ακα και τα λουλού δι α μέχ ρι τη χ αλαρω τική μουσι κή , το αν αμμέ ν ο τζά κι και τα κεριά , τα σπ ιτικά κουλού ρι α και μπ ισκότα π ου συν οδεύ ουν τον καφέ . Κι ύ στερα, όταν αν εβ αίν εις στα δω μά τια, έ ρχ εται η ά λλη έ κπ ληξ η. Πώς θα πάτε: Απ ό την Εθνική Αθ ην ώ ν- Λ αμίας στρίβ ετε δεξ ιά στο ύψ ος του Κά στρου π ρος τον Ορχ ομεν ό. Μετά την Λιβ αδειά ακολουθ εί τε τις πιν ακίδες π ου σας φέ ρν ουν μέ σα απ ό την Τιθ ορέ α στην Αμφί κλει α. Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού. Απ έχ ει 17 χ λμ. απ ό την Αμφί κλει α (22340/226935, www.parnassos-ski.gr ). Ώ ρες λειτουργί ας: καθ ημεριν ά 08:00-16:00. Π ηγή : http://travel.athinorama.gr/articles/default.aspx?c=amfikleia&i=1372 Πάσχα στην Αμφίκλεια Σ υνήθω ς τους τουρί στες και το νεαν ικό π λήθ ος μαγν ητίζ ουν οι Δελφοί και η Αρά χ οβ α, δηλαδή η δυτική π λευρά του Π αρν ασσού . Π αρόλα αυτά , αξ ίζ ει ν α β ρεθ είτε και απ ό την ≪άλλη π λευρ ά≫, στι ς β ορει οαν ατολι κ ές π λαγι ές του β ουν ο ύ, όπ ου θ α γνω ρίσετε πιο ήσυχ α μέρη. Κ ον τ ά στο σιδηροδρομι κ ό σταθ μ ό και πάνω στην π αλι ά Εθνική οδ ό θ α συν αν τ ήσετε την Αμφ ίκλει α, τη μεγαλ ύτερη κω μ όπ ολη τη ς περιοχ ής, με 3.500 κατο ίκου ς. Οδοιπορικό Ριζ ω μέν η στην π λαγιά του Π αρν ασσού εδώ και τρεις χιλιά δες χ ρόν ια, διατηρεί το όν ομά της απ ό την αρχ αι ότητα, ενώ κατά τη Φ ραγκοκρατί α ον ομά στηκε Δ αδί. Οι κά τοικοί της λά τρευαν το θεό Διόν υσο, και μά λιστα υπή ρχ ε μαν τεί ο π ου. .. Διόν υσος οίδε τι χ ρησμού ς έ διν ε! Αργότερα, ο Φίλιππ ος της Μ ακεδον ί ας, κατεβ αίν ον τας ν οτιότερα, τα σά ρω σε όλα, 50 Τουρι στι κός Οδηγός Αμφί κλει ας www.amfiklia.gr
καθ ώ ς και την Αμφί κλει α. Πέ ρασαν Φ ρά γκοι, Τού ρκοι, και το 1863 ξ ημέ ρω σε η ά σπ ρη -ελεύ θ ερη- μέ ρα. . . Μπ ορείτε ν α δείτε το μεσαιω ν ικό πύ ργο (Π αλαι όπ υργο) στην ακρόπ ολη της αρχ αί ας Αμφί κλει ας. Η θέ α στην κοιλά δα, απ' όπ ου π ερνά ο Κ ηφισός π οταμός, είν αι φαν ταστι κή ! Ξεκινή στε τον περίπ ατό σας απ ό τον π αλιό οικι σμό ψ ηλά στο β ουν ό, με τα π αλιά αρχ ον τικά , τις θ ολω τέ ς αυλόπ ορτες, τις πετρόχ τι στες β ρύ σες, τις λουλουδι ασμέ ν ες αυλέ ς και τα στεν ά σοκά κι α. Χ αζέψ τε τα όμορφα αρχ ον τικά π ου συν υπ ά ρχ ουν αρμον ικά με τα πιο σύ γχ ρον α σπ ίτια, τα οπ οία β ρίσκον ται στην κά τω π λευρά της π όλης. Ξ απ οστά στε στην π λακόστρω τη κά τω π λατεί α πίν ον τας το καφεδά κι σας. Ύ στερα επ ισκεφτεί τε το Μ ουσεί ο A ρτου. Θ α μάθ ετε τα πάντα για την π αρασκευή του ψω μιού : απ ό τη σπ ορά μέχ ρι ν α φτά σει έτοιμο στο τραπ έ ζ ι μας. Δείτε επ ίσης τη Βιβ λιοθ ή κη, το Μ ουσεί ο Επ αγγελμά τω ν , την Πιν ακοθ ή κη και την οπ λοθ ή κη του Αθ αν ασί ου Ε υταξ ία π ου χ ρημά τι σε π ρωθ υπ ουργός το 1926. Εκδρομές * Στην αν ατολι κή είσοδο της π όλης β ρίσκεται μια χ αρά δρα στην οπ οία θ α κατεβ είτε με τα π όδια για ν α δείτε το εκκλησά κι της Αγί ας Ιερουσαλή μ, χτισμέ ν ο μέ σα σε μια σπ ηλιά . Το τοπ ίο και το π εριβ ά λλον εκεί είν αι μαγευτι κά ! * Στην π εριοχ ή Περδικόβ ρυση αξ ίζ ει ν α πάτε για ν α δείτε έν α ά λλο εκκλησά κι, του ΑϊΓιάνν η του Ριγαν ά, του 12 ου αιώ ν α, με σπ άνιες τοιχ ογραφί ες. Γύ ρω του το τοπ ίο είν αι εκθ αμβ ω τικά όμορφο και π αν τού μοσχ οβ ολά ρίγαν η. Κ αθ ίστε στο διαμορφω μέ ν ο χώ ρο με τα ξύ λιν α τραπ έ ζ ια και δροσι στεί τε πίν ον τας το κρυστά λλιν ο νερό της β ρύ σης. * Αν ηφορίζ ον τας έπ ειτα με το αυτοκίν ητο στον Π αρν ασσό, και μόλι ς 5 χ λμ. απ ό την π όλη, θ α συν αν τή σετε το μον αστή ρι της Γ αυριώ τι σσας, π ου ιδρύ θ ηκε στα β υζ αν τιν ά χ ρόν ια. Κ ατά την Τουρκοκρατί α λειτουργού σε εκεί Κ ρυφό Σχ ολειό, ενώ στον ξεσηκω μό απ οτέ λεσε κέν τρο και ορμητή ρι ο των αγω ν ιστώ ν . Είν αι, λοιπ όν , ιστορι κό μον αστή ρι και έχ ει π ολύ μεγά λο εν διαφέ ρον για επ ίσκεψ η. Αν, μά λιστα, θελή σετε ν α μείν ετε, λειτουργεί ξενών ας (τηλ. : 22340-22203). * Aλλες εν διαφέ ρουσες κον τιν έ ς εκδρομέ ς π ου μπ ορείτε ν α κάν ετε είν αι στην π ανέ μορφη Αγόρι αν η –το μπ αλκόν ι του Π αρν ασσού , μέ σα στο π ρά σιν ο- , στην ιστορι κή και γραφι κή Γ ραβ ιά και στα ά λλα γραφι κά χω ριουδά κι α π ου υπά ρχ ουν τριγύ ρω . * Η διαδρομή απ ό την Αμφί κλει α στη Φτερόλακα (17 χ λμ. ) είν αι θ αυμά σι α και περν ά μέ σα απ ό δά ση με πεύ κα και έλατα. Φ υσικά , δεν θ α π αραλείψ ετε ν α εκδρά μετε και μέχ ρι τους Δελφού ς ή την Αρά χ οβ α, αφού είστε τόσο κον τά . Σπορ Εκτός απ ό το σκι π ου μπ ορεί καν είς ν α απ ολαύ σει, αν βέβ αια υπά ρχ ει ακόμα χιόν ι, υπά ρχ ουν και ά λλα σπ ορ έχετε τη δυν ατότητα ν α κάν ετε. Όπω ς ιπ π ασί α, με τα ά λογα π ου διαθ έ τει το αγροτοτουρι στι κό κτή μα ≪Αμφ ίκαια ≫. Ακ όμη, ν α π αίξετε π οδ όσφαι ρο, μπ άσκετ, ν α π ετ άξετε με αλεξ ίπτω το π λαγι ά ς, ν α κάνετε ορειβ ασ ία και αν αρρ ίχ ηση. Παράδοση Αυτοί π ου ξέ ρουν απ οκαλού ν την Αμφί κλει α ≪μικρ ό θ ησαυροφυλ άκιο π αρ άδοση ς και λαογραφ ίας≫. Χάρη στον τοπ ικ ό λαογραφι κ ό σύλλογο συν τηρο ύνται π ολλ ά απ ό τα ήθ η και έθιμα του τόπ ου. Έν ας σύλλογο ς, π ου ιδρ ύθ ηκε το 1982, έχ ει καταφ έρει ν α καταγρ άψει π ολλ ά τραγο ύδια, χ ορο ύς και έθιμα τη ς π εριοχ ής, ν α δημι ουργ ήσει 5 χ ορευτι κ ά συγκροτ ήματα με επ ιτυχ ε ίς εμφαν ίσει ς καθ ώ ς και ν α συγκεν τρ ώσει 120 στολ ές, πιστ ά αν τ ίγραφα των π αραδοσι ακ ών. Το Πάσχ α όλε ς οι γειτον ι ές μοσχ ομυρ ίζ ουν απ ό τα αρν ι ά π ου σουβ λ ίζ ον ται με τον π αραδοσι ακ ό τρ όπ ο. Τη Δευτ έρα του Πάσχ α ακολουθ ε ί π αν ηγ ύρι με χ ορο ύς στην απ άνω π λατε ία. Τι ς απ όκριε ς γίνεται καρν αβ άλι με τρικο ύβερτο γλ έντι, χ ορο ύς και φω τι ές. Την Κ αθ αρ ή Δευτ έρα, φασολ άδα, σαρακοστι αν ά και χ ορ ός με τύμπ αν α και καραμο ύζες. Το Σεπ τέμβ ριο διοργαν ώνεται εμπ οροπ αν ήγυρη, εν ώ το Ν οέμβ ριο έκθ εση ψω μιο ύ και άλλω ν π αραδοσι ακ ών π αρασκευασμ άτων. Πληροφορίες * Μετάβ αση: Για ν α πάτε απ ό την Αθήν α στην Αμφί κλει α με το αυτοκίν ητό σας θ α πά ρετε την Εθνική οδό με π ροορι σμό τη Λιβ αδειά (164 χ λμ. ). Απ ό εκεί η Αμφί κλει α απέχ ει 43 και 50 χ λμ. απ ό τη Λ αμία μέ σω Γ ραβ ιά ς, για όσους φτά ν ουν απ ό τη Β όρει α Ε λλά δα. Μπ ορείτε ν α φτά σετε στην Αμφί κλει α απ ό Αθ ήν α και με το λεω φορεί ο του Κ ΤΕΛ (τηλ. : 21051 Τουρι στι κός Οδηγός Αμφί κλει ας www.amfiklia.gr
8317147) ή με το τρέ ν ο του Ο Σ Ε (τηλ. : 210-5131601) και απ ό Θεσσαλον ί κη με Κ ΤΕΛ (τηλ. : 2310-595439) και Ο Σ Ε (τηλ. : 2310-517517). * Διαμον ή : Δεν υπά ρχ ουν π ολλέ ς επ ιλογέ ς, αλλά τα ξεν οδοχ εί α της Αμφί κλει ας θ α σας εξ υπ ηρετή σουν σω στά . Σ ας π ροτείν ουμε τον π αραδοσι ακό ξενών α Δ αδί Αρχ ον τικό Π αρν ασσού (τηλ. : 29040). Επίσης, π ολύ καλός είν αι και ο π αραδοσι ακός ξενών ας Κ υριακή (τηλ. : 29011). Ά λλες λύ σεις: Λεωνίδας (τηλ. : 22544), Π αν όραμα (τηλ. : 22111), Αν δρέ ας (τηλ. : 22696). Δείτε ακόμη και τα εν οικι αζ όμεν α διαμερί σματα Αμφί και α (τηλ. : 48860). Στην π όλη θ α β ρείτε και κάπ οιες π αν σιόν . * Χ ρή σιμα τηλέ φω ν α: Αυτόματο: 22340, Δή μος: 22216, Λ αογραφι κός Σύλλογος: 22226 & 23413, Αστυν ομί α: 22223, Φτερόλακα: 22689, Ορειβ ατι κός: 22640, Ο Σ Ε: 22205 Φαγητό - Διασκέδαση - Αγορές * Δεν θ α π ροβ ληματι στεί τε καθ όλου, γιατί στον κεν τρι κό δρόμο της Αμφί κλει ας υπά ρχ ουν ταβ έ ρν ες και εστι ατόρι α όπω ς τα: Δ αδί, Αν δρέ ας, Οβ ελι στή ρι ο, Κ αλιφόρν ι α, Μερεν τίτης καθ ώ ς και το μεζ εδοπ ω λεί ο Λ υκώ ρει α, όπ ου θ α φά τε καλά και φτην ά γνή σιους ρουμελιώ τι κους μεζ έ δες. Σπ εσιαλι τέ είν αι το καλό ψ ητό κρέ ας, τα λουκά ν ικα, τα τυριά , ο τραχ αν ά ς και οι πίτες. * Το Πά σχ α σά ς π ροτείν ουμε ν α το ζή σετε στην Αμφί κλει α με τον πιο π αραδοσι ακό ρουμελιώ τι κο τρόπ ο: με οβ ελίες, κρασί, δημοτι κά τραγού δι α και χ ορού ς. * Στην π όλη θ α β ρείτε καφετέ ρι ες και συμπ αθ ητι κά μπ αρά κι α όπω ς τα: Oldies και Μύθ ος. Αν δεν αν τέχ ετε χω ρίς κλά μπ ιν γκ, πεταχ τείτε μέχ ρι την κον τιν ή Αρά χ οβ α. * Φεύ γον τας απ ό την Αμφί κλει α ν α αγορά σετε ντόπ ια π ροϊ όν τα όπω ς: τυριά , χ υλοπ ίτες, τραχ αν ά , κρασιά , ρίγαν η, τσά ι, πίτες και τοπ ικά γλυκά . Π ηγή : www.7merestv.gr
52 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Δείτε το βίντεο από την εκπομπή του ΣΚΑΪ γυρίσματα για την Αμφίκλεια http://www.youtube.com/watch?v=butTA5Ue1gk&feature=playerembedded
Δείτε το βίντεο από την εκπομπή της ΕΤ3 Κυριακή στο χωριό στην Αμφίκλεια http://www.youtube.com/watch?v=SzZ7LSC5T5c http://www.youtube.com/watch?v=0x1GIfJAsrE http://www.youtube.com/watch?v=ALiAZ 3bPLzQ
Δείτε βίντεο την Αμφίκλεια τον Χειμώνα http://www.youtube.com/watch?v=At 3APNoK8_w
Δείτε βίντεο Πάσχα στην Αμφίκλεια http://www.youtube.com/watch?v=cOSExmY3yVU
53 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ (Εναλλακτική διαδρομή Αθήνα-Θεσ/νίκη)
54 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
ΑΘΛΗΤΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑΣ · Παρνασσός Γ.Σ. Ο πιο ιστορι κός αθ λητι κός σύ λλογος της π όλης με έτος ίδρυσης το 1931. Π ρόεδρος: Π ηλιού ρας Η λίας Τηλ. : 22340-23204 · Διόνυσος Α.Σ. Με π ολλά τμή ματα σε διά φορα αθ λή ματα. Ασχ ολεί ται απ οκλει στι κά με τμή ματα υπ οδομώ ν με ομά δες σε π οδόσφαι ρο, β όλεϊ ( αν δρώ ν - γυν αικώ ν ), μπά σκετ ( αν δρώ ν ) και σκά κι. Απ οτελεί μια ζωνταν ή κυψ έ λη αθ λητι σμού . Π ρόεδρος: Κ όλιας Λ ουκά ς Τηλ. : 22340-22108. · Αερολέσχη Αμφίκλειας. Η Αερολέ σχ η Αμφί κλει ας ιδρύ θ ηκε το 1998. Aπ οτελείται απ ό 50 μέ λη, τα οπ οία ασχ ολού ν ται με τον Αλεξ ιπ τω τισμό π λαγιά ς & τον Aιω ροπ τερι σμό. Μέχ ρι σή μερα έχει διοργαν ώ σει διά φορους αγώ ν ες Π αν ελλή ν ιου Π ρω ταθ λή ματος, φιλικέ ς συν αν τή σει ς, αγώ ν ες Κ υπέ λλου. Τα γραφεί α της στεγά ζ ον ται στο Π ολιτι στι κό Κέντρο του Δή μου Αμφί κλει ας. Η Αερολέ σχ η Αμφί κλει ας είν αι π λέ ον απ ό τις πιο γνω στέ ς στην Ελλά δα, διότι εκτός απ ό τον τόπ ο π ου είν αι όμορφος σαν φυσι κό τοπ ίο είν αι και κατά λληλος για πτή σεις. Οι χώ ροι απ ογείω σης είν αι τέ σσερι ς συν ολι κά και β ρίσκον ται στο δρόμο π ου οδηγεί απ ό την Αμφί κλει α π ρος το Χιον οδρομι κό Κέντρο Π αρν ασσού ( υπά ρχ ει σή μαν ση) . Σε όλες τις απ ογειώ σει ς υπά ρχ ουν κιόσκι α και π αγκά κι α. Αξ ίζ ει δε τον κόπ ο ν α επ ισκεφτεί τε τους χώ ρους αυτού ς για ν α απ ολαύ σετε την υπέ ροχ η θέ α. Η αερολέ σχ η συν εργά ζ εται και με δασκά λους του αλεξ ίπ τω του π λαγιά ς δίν ον τας την ευκαι ρί α στους τολμηρού ς ν α δοκι μά σουν αυτή τη μον αδι κή εμπ ειρί α. Πληροφορί ες: Μιχ αή λ Λ ουκά ς Τηλέ φω ν ο: 6944788392 E-Mail : aeroamfiklia@yahoo.gr Ι στοσελί δα: www.paragliding.gr/amfiklia/index.html · Λέσχη Αυτοκινήτου Μοτοσυκλέτας Αμφίκλειας. Η Λέ σχ η ιδρύ θ ηκε το 1998. Απ ό το 2000 καθ ιέ ρω σε τη διεξ αγω γή αγώ νων αυτοκιν ή τω ν το γνω στό π λέ ον, RALLY SPRINT ΑΜ ΦΙΚΛΕΙ ΑΣ π ου γίν εται στην π εριοχ ή του Δή μου Αμφί κλει ας. Μέχ ρι και σή μερα έχ ουν διεξ αχ θ εί συν ολι κά 16 αγώ ν ες. Π ρόεδρος: Κ αραπ ετσά ν ος Κων/ν ος Τηλ. : 6944566161 – 6972325311. Περισσότερες π ληροφορί ες για τους φίλους του αυτοκιν ή του και της δρά σης αν αφορι κά με τις δραστηρι ότητες της Λέ σχ ης Αυτοκιν ή του- Μ οτοσυκλέ τας Αμφί κλει ας, στο site: http://users.in.gr/lamaracingclub · Ελληνικός Χιονοδρομικός Ορειβατικός Σύλλογος Αμφίκλειας (ΕΧΟΣ) Δραστηριότητες του Ε.Χ.Ο.Σ. Διάγραμμα Χιονοδρομικών κέντρων Παρνασσού (Φτερόλακα-ΚελάριαΓεροντόβραχος) Ο Ε.Χ. Ο .Σ. Αμφί κλει ας ιδρύ θ ηκε το 1976 με στόχ ο την ανάπ τυξ η του ορειν ού αθ λητι σμού και τη διά δοση της χιον οδρομί ας. Είν αι επ ίσημο μέ λος της Ε λλην ική ς Ομοσπ ον δί ας Χιον οδρομί ας – Ορειβ ασί ας (Ε. Ο . Χ.) και αριθ μεί π ερισσότερα απ ό 200 μέ λη όλω ν των ηλικιώ ν . Διαθέ τει εξ ειδικευμέ ν ους στη χιον οδρομί α γυμν αστέ ς π ου με μερά κι και ιδιαίτερη φρον τί δα καθ οδηγού ν τους αθ λητέ ς - μέ λη του Σ υλλόγου. Χ αρακτηρι στι κό είν αι ότι την αγω ν ιστι κή π ερίοδο 2004-2005 οι αθ λητι κέ ς απ οστολέ ς μας συμμετείχ αν στους π αν ελλή ν ιους αγώ ν ες π ου έ γιν αν στο Πήλιο, Κ αλά β ρυτα , Βελού χ ι , Σέλι, 3-5 Π ηγά δια και Πισοδέ ρι. Πέ ρα απ ό την π ροπ ον ητι κή φρον τί δα ο Ε.Χ. Ο .Σ. π αρέ χ ει στους αθ λητέ ς του κά λυψ η των β ασικώ ν αν αγκώ ν τους σε αθ λητι κό εξ οπ λισμό καθ ώ ς και τη δω ρεά ν μεταφορά τους στους αγω ν ιστικού χώ ρους με το ιδιόκτητο όχ ημα (van) π ου διαθ έ τει. Σ υμμετέ χ ει στους π αν ελλή ν ιους και περιφερει ακού ς αγώ ν ες σκι της χώ ρας, ενώ πέ ρα απ ό τις αθ λητι κέ ς του δραστηρι ότητες έχ ει ν α π αρουσιά σει αξ ιοσημείω το π ολιτι στι κό και κοιν ων ικό έ ργο. Με έ δρα το Χιον οδρομι κό Κέντρο Φτερόλακας η ομά δα Χιον οδρομί ας του Σ υλλόγου απ οτελεί δυν αμι κό π υρή ν α καλλιέ ργει ας και ανάπ τυξ ης του σκι στην περιοχ ή . Διαθέ τει εν εργού ς αθ λητέ ς αλλά και " φυτώ ρι ο" νέων π αιδιώ ν απ ό την κατηγορί α των αρχ αρίω ν έω ς τις π ρο- αγω ν ιστι κέ ς κατηγορί ες. Την π ερίοδο του έτους π ου τα χιόν ια λιών ουν 55 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
ο Ε.Χ. Ο .Σ. δεν μέν ει αδραν ή ς αλλά οργαν ώ ν ει τα μέ λη του σε εν διαφέ ρουσες ορειβ ατι κέ ς & π εζ οπ ορι κέ ς περιπ έ τειες εξ ερευν ώ ν τας τα μον οπ ά τια, τις χ αρά δρες, τα β ουν ά και τα π οτά μια τόσο της Αμφί κλει ας όσο και της ευρύ τερης ορειν ή ς Ρ ού μελης.
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Στην Αμφί κλει α υπά ρχ ουν οι ακόλουθ ες αθ λητι κέ ς εγκαταστά σει ς για την εξ υπ ηρέ τηση των π ολιτώ ν και επ ισκεπ τώ ν : · Ποδοσφαιρικό γήπεδο με χλοοτάπητα · Ποδοσφαιρικό γήπεδο χωμάτινο (πιο μικρή διάσταση) · Γήπεδο ποδοσφαίρου 5Χ5 με τάπητα τελευταίας τεχνολογίας · Υπερσύγχρονο Κλειστό γυμναστήριο όπου μπορεί κανείς να παίξει μπάσκετ ή βόλεϊ. · Ανοικτά γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ. · Πίστες απογείωσης αλεξιπτώτου πλαγιάς (παραπέντε) Γήπεδο beach volley
ΣΫΛΛΟΓΟΙ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑΣ Σύλλογος Τουριστικής Ανάπτυξης Αμφίκλειας Σύλλογος Γονέων & Κηδεμόνων Γυμνασίου Αμφίκλειας Σύλλογος Γονέων & Κηδεμόνων Δημοτικού Σύλλογος Γονέων & Κηδεμόνων Λυκείου Αμφίκλειας Κτηνοτροφικός Σύλλογος Αγροτικός Σύλλογος άνω Καλυβίων ΄Αγιος Θεόδωρος Αγροτικός Σύλλογος Κάτω Καλυβίων ΄Αγιος Ιωάννης Αγροτικός Σύλλογος άνω Καλυβίων Αμφίκλειας Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Αμφίκλειας Κυνηγητικός Σύλλογος Αμφίκλειας Μελλισοκομικός Σύλλογος Αμφίκλειας Σύλλογος Αυτοκινητιστών Αμφίκλειας Σύλλογος Γυναικών Αμφίκλειας Οργαν ώ ν ει εκθ έ σεις βιβ λίου, και συμμετέ χ ει σε κάθ ε π ολιτι στι κή εκδή λω ση του Δή μου. Σύλλογος Κουμπουριανών Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Ο Π ολιτι στι κός Οργαν ι σμός του Δή μου απ ό το 1935 π ου ιδρύ θ ηκε είν αι ο οργαν ω τή ς και συν τον ιστή ς κάθ ε π ολιτι στι κή ς εκδή λω σης στο Δή μο Αμφί κλει ας. Τηλέ φω ν α: 22340-23495 και Fax: 22340-23496.
ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗΝ ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ · · · · · · · · · · ·
Η Αμφίκλεια ( Τουρι σμός - Ορειβ ασί α) - Χ ρή στου Μιχ. Ενισλεί δη Το Δαδί ( Λ αογραφί α- Οικολογί α) - Δ ημή τρη Λ. Τσιτσιπ ή Σωτήρης Λ. Τσιτσιπής-Ο ηρωικός Λοκρός - Κώ στα Δ. Τσιτσιπ ή Διαδρομές δοκιμιακού λόγου-Αμφίκλεια-Ελλάδα-Κόσμος Γιάνν η Γεω ρ. Μ ατσιώ τα Πατρώα γη-Αμφίκλεια -Δαδί - Δή μητρα Π απ αλιά κου Δ ημοπ ού λου Το μοναστήρι του Δαδιού -Χ. Ενισλεί δη- Γ. Π απ αλιά κου Τα Σχολεία στο Δαδί τον 18ο και 19ο αιώνα του Γιάνν η Π. Σκορδά Οι νερόμυλοι του Δαδιού του Γιάνν η Π. Σκορδά ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ (ΔΑΔΙ) Ιστορικά Θέματα του Γιάνν η Π. Σκορδά Οι Βρύσες του Δαδιού του Γιά νν η Π. Σ κορδά
56 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Η ΑΜΦΙΚΛΕΙΑ ΣΤΟ INTERNET Τα τελευταί α χ ρόν ια π αρατηρεί ται μεγά λη δραστηρι ότητα των κατοί κω ν της Αμφί κλει ας στο διαδί κτυο, όπ ου έχ ουν δημι ουργηθ εί π λήθ ος απ ό Ι στολόγι α (blogs) και ιστοσελί δες.
BLOGS της ΑΜΦΙΚΛΕΙΑΣ http://amfikleia.blogspot.com http://amfikleiaedra.blogspot.com http://dadi-amfikleia.blogspot.com http://neoiamfikleias.blogspot.com http://dadiotikospalmos.blogspot.com http://amfiklia.blogspot.com http://karapetsanos.blogspot.com http://parnassos-news.blogspot.com http://asdionysos.blogspot.com www.dadi.gr http://www.adithorokardias.blogspot.gr http://www.en-dadio.blogspot.gr Σχολεία της Αμφίκλειας http://www.dimotikoamfikleias.gr/ http://www.lykeioamfikleias.gr/ http://lykeioamfikleias.blogspot.gr/ Πρωτοβουλία Πολιτών Αμφίκλειας http://protovoulia-amfikleias.blogspot.gr/ ΤΟΣΥΝ Αμφίκλειας http://www.tosyn-amfikleias.gr Συνδεσμος Αμφικλειέων (Δαδιωτών) www.syndesmos-dadioton.gr ΑΣ ΔΙΟΝΥΣΟΣ Αμφίκλειας http://www.dionysosamfiklias.gr ΓΣ ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ Αμφίκλειας https://www.facebook.com/groups/127827380572513/ Περδικόβρυση Παρνασσού Σώμα Ελλήνων Προσκόπων http://www.perdikovryssi-sep.gr/
57 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
Προσπαθήσαμε να κάνουμε μια αντικειμενική καταγραφή των βασικών στοιχείων που αφορούν την Αμφίκλεια. Ελπίζουμε να μην έχουμε κάνει σοβαρά λάθη ή παραλείψεις. Η παρούσα είναι η 3η κατά σειρά έκδοση (v.3) του «Τουριστικού Οδηγού Αμφίκλειας» και έχει εκδοθεί από το blog AMFIKLIA (www.amfiklia.gr) Για τις τυχόν παρατηρήσεις σας επικοινωνήστε μαζί μας στο e-mail: amfikleia@Yahoo.gr
All rights reserved, Copyright © Αύγουστος 2015 Παραγωγή www.amfiklia.gr Επιτρέπεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική ή μερική και η διανομή του Τουριστικού Οδηγού Αμφίκλειας, χωρίς περαιτέρω άδεια.
58 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr
59 Τουρι στι κός
Οδηγός
Αμφί κλει ας
www.amfiklia.gr