SYLLABUSI
UNIVERSITETI I PRISHTINËS FAKULTETI FILOZOFIK Departmenti: Titulli i kursit (lëndës mësimore): Niveli dhe lloji i kursit: Viti i studimeve dhe semestri: Numri i orëve në javë: Kodi ose shifra e lëndës: Vlera në kredi ECTS : Koha/lokacioni: Mësimdhënësi: Kontakti:
Departamenti i Sociologjisë MIGRIMET DHE DIASPORA MASTER/zgjedhore Viti I, Semestri II 2+2 6 E premte L. 17:30-19:00 Akad. Prof. Dr. Hivzi Islami Tel. 249 303. Detajet kontaktuese : zyra/email (hislami@yahoo.com) dhe termini i caktuar për bisedë me studentë: e hënë, 1112,00 h; e marte, 8,00-10,00; e premte, 16,00 -17,30
Qëllimet e kursit (modulit): Që studenti të fitojë njohuri mbi: 1. Konceptet themelore që lidhen me procesin e levizjeve të popullsisë, duke filluar nga historiku i tyre, format e zhvillimit të kësaj dukurie, proceset dhe lidhmërinë e tyre me jetën e përditshme etj.; 2. Aplikimin e përmbajtjeve dhe njohurive sociologjike që lidhen me dukurinë e migrimeve; studentëve u ndihmon të kuptojnë funkcionimin e shoqërisë, ristrukturimin e saj, pasojat, proceset e ndryshimit të stilit të jetës, organizimit të saj etj.; 3. Proceset të cilat ndikojnë në formimin e qëndrimeve dhe përvojave të reja, pastaj me proceset integruese të diasporës në mjedisin e ri dhe në rrjedhat shoqërore të kulturës në të cilën tashmë gjenden. Rezultatet e pritura të nxënies: Studenti t’i njohë dhe vlerësojë rrjedhat e përgjithshmë të migrimeve ndërkombëtare dhe të diasporës; shkaqet dhe efektet e migrimeve të jashtme; integrimin dhe asimilimin e migrantëve të jashtëm në milieun e ri natyror dhe shoqëror.
Metodologjia e mësimdhënies: ligjërata, debate, punë në grupe. 1
Literatura bazë : 1. W-F. Wollocx, International Migrations, New York, 1929 and 1931. 2. P. Boyle, K. Halfarcee and V. Robinson, Exploring Contemporary Migraton, Pearson, Edinbourgh, England, 1998. 3. David Yaukey and Douglas L. Anderton, Demography (The Study of Human population), Waveland Press, INC, Illionis, 2001. 4. Hivzi Islami, Studime Demografike, ASHAK, Prishtinë, 2005. 5. Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012. 6. Hivzi Islami, Spastrimet etnike, Dukagjini, Pejë, 2003. 7. P. George, Les migrations internationales, PUF, Paris, 1976. 8. Anton K. Berishaj, Shndërrimi i etnisë, Dukagjini, Pejë, 1998. 9. S. Chedemail, Migrants internationaux et diasporas, Coll. Prépas, A. Collin, Paris, 1998.
Plani i detajizuar i mësimit për një semestër: Java e parë: Migrimet si përcjellës permanent në zhvillimin e popullatave njerëzore dhe
dukuri e rëndësishme në jetën e popujve, të grupeve sociale të popullsisë, të familjes, të individit Literatura: P. Boyle, K. Halfarcee and V. Robinson, Exploring Contemporary Migraton, Pearson, Edinbourgh, England, 1998, pp. 34-56; David Yaukey and Douglas L. Anderton, Demography (The Study of Human population), Waveland Press, INC, Illionis, 2001, pp. 271-279 and 292301. Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012, ff. 17-26; UN, The Determinants and Consequences of Population Trends, New Summary and Findings, Vol. 1, New York, 1973; M. Sorre, Les migrations des peuples (Essai sur la mobilité géographique), Flammarion, Paris, 1955, pp. 9-18. Java e dytë: Qasjet teorike mbi migrimet e popullsisë: teoria e ”Transicionit demografik”
(A. Landry; D. J. Durand; A. Sauvy) dhe teoria e ”Transicionit migrues” (G. Ravenstein; W. Zelinski; E. S. Lee) Literatura: E. S. Lee, A theory of Migration, Demography, 3, Chicago, 1966, pp. 47-57; David Yaukey and Douglas L. Anderton, Demography (The Study of Human population), Waveland Press, INC, Illionis, 2001, pp. 279-291; W. Zelinsky, The Hipothesis of the mobility Transition, Geographical Review, vol. 61, New York, 1971, pp. 219-249; Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012. Java e tretë: Konceptimi i migrimeve, migrimet e jashtme dhe zgjerimi i ekumenës Literatura: William Petersen, “A General Typology of Migration”, American Sociological Revieë, Vol. 23, No. 3, 1958, pp. 256-266; Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012, ff. 17-37; P. Klinar, Mednarodni migraciji, Založba Obzorje, Maribor, 1976, ff. 15-31. Java e katërt: Migrimet e jashtme dhe krijimi i diasporave
2
Literatura: D. J. Bogue, International Migration, The Stady of Population, The University of Chicago Press, Chicago, 1972, pp. 1-864; P. George, Les migrations internationales, PUF, Paris, 1976, pp. 58-104; A. Sauvy, Théorie générale de la population, Volume II, La vie des populations, Troisième édition entièrement refondue, Presses universitaires de France, Paris, 1966, pp. 250-266; L. Dollot, Les migrations humanes, PUF, Que sais-je?, Paris, 1976, pp. 73-99; Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012, ff. 38-44. Java e pestë: 5. Forcimi i lidhjeve tradicionale migruese dhe formimi i diasporave të reja Literatura: Po aty; S. Chedemail, Migrants internationaux et diasporas, Coll, Prépas, A. Collin, Paris, 1998; Heaven Crawley, “Forced Migration and the Politics of Asylum: The Missing Pieces of the International Migration Puzzle?”, International Migration, Vol. 44, Issue 1, 2006, pp.2126. Java e gjashtë: Burimet e të dhënave për migrantët e jashtëm dhe bashkatdhetarët Burimiet: Regjistrimet e popullsisë; Regjistrat; Anketimet; Shërbimet e imigrimit të vendeve imigruese etj. Java e shtatë: Kollokuium Java e tetë: Determinantet ekonomike dhe joekonomike tw migrimeve tw jashtme, selektiviteti
demografik, social, profesional, etnik etj. i migrimeve dhe diaspora Literatura: S. Mooney-I. Angell, “Information Technology and the Brain Drain: a Different Perspective”, in Proceedings of the International Seminar on “Brain Drain Issues in Europe”, Technical Report No 15, UNESCO–ROSTE, Venice, 1993; S. Chedemail, Migrants internationaux et diasporas, Coll, Prépas, A. Collin, Paris, 1998; L. Dollot, Les migrations humanes, PUF, Que sais-je?, Paris, 1976, pp. 73-99; G. Hermet, L’exode des cerveaux, Notes Et. Doc., No 3598, Paris, 1969, pp. 1-78; P. Boyle, K. Halfarcee and V. Robinson, Exploring Contemporary Migration, Pearson, Edinbourgh, England, 1998, pp. 207-234; Java e nëntë:. Problemi i adaptimit, i integrimit dhe i asimilimit të migrantëve të jashtëm Literatura: P. Boyle, K. Halfarcee and V. Robinson, Exploring Contemporary Migraton, Pearson, Edinbourgh, England, 1998, pp. 83-104; Tomas K. Bauer, John P. Halsken – DeNeë and Christof M. Schmild, “International Labour Migration, Economic Grouth and Labour Markets: The Current States of Affairs”, The new demographic regime, pp. 111-135. Java e dhjetë: Diaspora historike shqiptare: koha e krijimit, shkaqet dhe efektet e
shprishjes M. Tirta, Shpërngulja e shqiptarëve, Etnografia Shqiptare, 18, Akademia e Shkencave e Shqipërisë, Instituti i Kulturës Popullore, Sektori i Etnologjisë dhe Shtëpia botuese “Shkenca”, Tiranë, 1999, ff. 1-209; K. Frashëri, “Diaspora mesjetare shqiptare”, në Shpërnguljet e shqiptarëve gjatë shekujve, Shoqata për kthimin e shqiptarëve, Prishtinë, 1992, ff. ; Z. Skodra, 3
“Kontribut për historinë e diasporës shqiptare”, në Shpërnguljet e shqiptarëve gjatë shekujve, Shoqata për kthimin e shqiptarëve, Prishtinë, 1992, ff. 239-255; P. Xhufi, “Migrimet shqiptare në Greqi në shek. XIV, Studime Historike, nr. 3-4, Instituti i Historisë, Tiranë, 1991, ff. 3-9; Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012, ff. 59-76. Java e njëmbëdhjetë: Diaspora bashkëkohore shqiptare: shpërnguljet si humbje dhe si dobi Literatura: G. de Rapper, Les Albanais à Istambul, Institut français d’études anatoliennes G. Dumézil, Istambul, 2000, pp. 1-24; Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012, ff. 76-96; V. Bajrami, Shqiptarët e Amerikës, Albanian Publishing, New York, 2003, ff. 11007; Migration in Albania, Population and Housing Census 2001, INSTAT, Tirana, 2001; Islami H., "La diaspora d'un peuple méditerranéen: le cas des Albanais", Peuples Méditerranéens, No 15, Avril-Mais, Paris, 1981, pp. 73-84. Java e dymbëdhjetë: Projektet serbe për dëbimin e shqiptarëve nga Garashanini deri te
Millosheviqi Literatura: Hivzi Islami, Spastrimet etnike (Politika gjenocodale serbe ndaj shqiptarëve), Dukagjini, Pejë, 2003, ff. 225-383; Hivzi Islami, Studime Demografike, ASHAK, Prishtinë, 2005, ff. 253-337. Vlerësimi i dytë intermediar Java e trembëdhjetë: Kollokuium Java e katërmbëdhjetë: Migrimet ndërkombëtare dhe regjimi i kontrollit pas sulmit në kullat binjake në SHBA në vitin 2011. Java e pesëmbëdhjetë: Migrimi i fuqisë punëtore brenda Bashkimit Evropian dhe jashtë tij dhe remitancat si burim i zhvillimit të vendeve emigruese Literatura: P. Boyle, K. Halfarcee and V. Robinson, Exploring Contemporary Migration, Pearson, Edinbourgh, England, 1998, pp. 83-104; Tomas K. Bauer, John P. Halsken – DeNeë and Christof M. Schmild, “International Labour Migration, Economic Grouth and Labour Markets: The Current States of Affairs” The new demographic regime, pp. 111-135; J. Zupanov, “Gubitak ljudskih resursa i kulturnog kapitala zbog iseljavanja”, Nacionalni program demografskog razvitka, Ministartstvo razvitka i obnove, Zagreb, 1997, f. 104-110; Image économiques du monde 2004, A. Colin, Paris, 2004; Hivzi Islami, Aspekti etnik i migrimeve, ASHAK, Prishtinë, 2012, ff. 313-343; Metodat e vlerësimit: Vlerësimi i parë (kollokuiumi): 10% Vlerësimi i dytë (kollokuiumi:) 10% Detyrat e shtëpisë ose angazhimet e tjera: 5% Vijimi i rregullt: 5% Provimi final: 70% Totali: 100% 4
5