Pesten

Bert Jansen

Het pesten is van alle tijden. Maar het wordt nu toch wel alarmerend. Een jonge moeder vertelt me, dat haar dochter van 13 jarenlang gepest is. Dat uitte zich dan in het maken van rot opmerkingen over haar uiterlijk, haar kleding of kapsel. Wat erger was, de ‘trut’ mocht niet meedoen met spelletjes. Ook de verjaardagfeestjes gingen aan haar neus voorbij. Maar het meest vreselijke was toch wel, aldus de moeder, dat haar dochter op de sociale media –tegenwoordig toch een belangrijke uitlaatklep voor jonge mensen- continu voor gek werd gezet. Haar man, zo vertelde de moeder mij, ging een keer door het lint door de ouders van een meisje uit haar klas, dat zich op internet enorm schuldig had gemaakt aan beledigingen, de wacht aan te zeggen. Heel begrijpelijk natuurlijk, zo’n bezorgde vader, maar daar help je je kind niet echt mee. De dochter had in de loop der jaren zo’n faalangst ontwikkeld, dat psychiatrische hulp nodig was. Het ontbrak het meisje aan zelfvertrouwen, zij voelde zich onzeker. En dat is, zo vertelde de moeder, bij vlagen nog zo, vooral als zich nieuwe situaties aandienen. De dochter gaat nu naar de brugklas HAVO/ VWO, dat is zo’n nieuwe situatie. De moeder houdt dan ook haar hart vast.

Het werkwoord ‘pesten’ is afgeleid van het zelfstandig naamwoord de ‘pest’, een besmettelijke ziekte. Iemand pesten houdt dan ook in een vreselijke hekel aan iemand hebben. Het hakt er dus diep in. Over de rol van de basisschool tot nu toe zijn de ouders tevreden. Het pesten is op de basisschool van het meisje bespreekbaar gemaakt. Er is zelfs een testprotocol ontwikkeld, zodat het probleem regelmatig aan de orde wordt gesteld. Dat is op een middelbare school niet vanzelfsprekend. Lhbti+jongeren(transgenders, lesbiennes, homofielen) worden op school vaker geplaagd dan heteroleerlingen, zo blijkt uit een onlangs gehouden onderzoek op middelbare scholen. “De scheikundedocent deed me na, voor de hele klas”, zo zei een homofiele leerling. Minister Slob van onderwijs vindt het schokkend, dat deze jongeren vaak stuiten op onbegrip bij de leidinggevenden en andere leerlingen. Reden temeer, naar zijn mening, om op de lerarenopleiding aandacht te besteden aan ‘diversiteit’. Ook op sportvelden, vooral bij voetbal, moeten minderheden, zoals migranten, het vaak ontgelden. Hoe anders was dit in de jeugd van mijn Spoolder vrienden en mij uit de vijftiger jaren vorige eeuw. Ik ga die tijd niet idealiseren. Natuurlijk, wij waren wij ook geen lieverdjes. Maar in mijn herinnering beperkte het pesten, ik noem het liever plagen, tot de buitenkant, het uiterlijk. Een rooie was een scheldwoord voor een knul met rood jaar. Maar schelden doet geen pijn, zeiden we. Nooit werden kinderen structureel ergens buitengesloten. En vrijwel nooit werd de integriteit van een kind, dat anders was, aangetast, zoals tegenwoordig gebeurt op de sociale media. Jonge mensen, vooral meisjes, die in vertrouwen foto’s naar een vriend hadden gestuurd, worden op Facebook voor schut gezet. Het gaat in de opvoeding, zo schrijft de pedagoog Langeveld om veiligheid, vertrouwen en gezag. Als die veiligheid ontbreekt, kan een kind niet zichzelf zijn en blijft het steken in zijn ontwikkeling. Wij, mijn Spoolder jeugdvrienden en ik, zijn opgegroeid in een gesloten, statische samenleving, met vaste normen en waarden. Respect en beleefdheid stonden voorop, vooral als het ging om volwassenen. Bedreigingen, verbale agressie enzovoort waren uit den boze. Onze samenleving, ook die van Spoolde, is opener geworden, dat heeft zijn voordelen. Maar negatief is het pesten als schaduwkant daarvan. Ik ben toch benieuwd, hoe weerbaar dat meisje van die jonge moeder, met wie ik sprak, geworden is.

Bert Jansen, geboren Nilantsweg 77 Spoolde.

CIRCADO

Zaterdag 3 en zondag 4 juli 2021

• Hiernaast op blz 41 en op blz 42 een fotoimpressie van de twee dagen Circado in Spoolde. • Nog (veel) meer foto's van meerdere fotografen en diverse filmpjes zijn te zien op de website: https://spoolde.circado.live/fotos/