Ούτω λέγει Κύριος. Σαλταούρας Χρήστος

Ούτω λέγει Κύριος

Σαλταούρας Χρήστος

Σειρά ευσύνοπτων μελετών, σε χωρία της Αγίας Γραφής στα οποία παρατηρείται το

φαινόμενο της διακρίσεως Προσώπων στην Θεότητα. Το Τριαδικό Δόγμα, η διδασκαλία

δηλαδή της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, ότι ο Θεός είναι Τριάδα Προσώπων, είναι

κορυφαίας σημασίας.

1.

Ησαΐας 45 : 1-2 (Κατά το Εβραϊκό κείμενο).

«Ούτω λέγει Κύριος προς τον κεχρισμένον αυτού, τον Κύρον, του οποίου την δεξιάν

χείρα εκράτησα, διά να υποτάξω τα έθνη έμπροσθεν αυτού· και θέλω λύσει την οσφύν

των βασιλέων, διά να ανοίξω τα δίθυρα έμπροθεν αυτού· και αι πύλαι δεν θέλουσι

κλεισθή. Εγώ θέλω υπάγει έμπροθέν σου και εξομαλύνει τας σκολιάς οδούς· θέλω

συντρίψει τας χαλκίνας θύρας και κόψει τους σιδηρούς μοχλούς».

Στο χωρίο παρατηρούμε διάκριση δύο θείων Προσώπων. Ένα θείο Πρόσωπο λέγει

αναφερόμενο στον βασιλιά των Περσών Κύρο ότι «την δεξιάν χείρα εκράτησα» και

αναφέρεται σε άλλο θείο Πρόσωπο για το οποίο λέγει σε τρίτο πρόσωπο ότι

«Ούτω λέγει Κύριος προς τον κεχρισμένον αυτού, τον Κύρον»!

Ο Προφήτης Ησαΐας έζησε σε προγενέστερη εποχή από τον Πέρση βασιλιά Κύρο τον

΄Β. Ο Κύρος ευεργέτησε τους Ισραηλίτες και τους επέτρεψε να γυρίσουν στην πατρίδα

τους μετά την Βαβυλώνια αιχμαλωσία. Ο Κύριος ο Θεός εκράτησε την χείρα του Κύρου

και όχι ο Προφήτης. Το Πρόσωπο λοιπόν που ομιλεί και λέγει «την δεξιάν χείρα

εκράτησα διά να υποτάξω τα έθνη έμπροσθεν αυτού και θέλω λύσει την οσφύν των

βασιλέων, διά να ανοίξω τα δίθυρα έμπροθεν αυτού και αι πύλαι δεν θέλουσι κλεισθή»,

φανερώνει με τα λόγια αυτά ότι είναι Θείο Πρόσωπο. Το θείο αυτό Πρόσωπο

προηγουμένως είπε όμως ότι «Ούτω λέγει Κύριος προς τον κεχρισμένον αυτού, τον

Κύρον». Εν συνεχεία το θείο Πρόσωπο που ομιλεί και αναφέρεται σε άλλο θείο

Πρόσωπο, παραθέτει τα λόγια που λέει το άλλο θείο Πρόσωπο: «Εγώ θέλω υπάγει

έμπροθέν σου και εξομαλύνει τας σκολιάς οδούς θέλω συντρίψει τας χαλκίνας θύρας

και κόψει τους σιδηρούς μοχλούς».

Έχουμε λοιπόν δύο θεία Πρόσωπα στο εν λόγω χωρίο. Το ένα θείο Πρόσωπο ομιλεί ως

Θεός και λέγει «του οποίου την δεξιάν χείρα εκράτησα (י ת ְקַ֣ ז ֱח ֶה), διά να υποτάξω τα

έθνη έμπροσθεν αυτού και θέλω λύσει την οσφύν των βασιλέων, διά να ανοίξω τα

δίθυρα έμπροθεν αυτού και αι πύλαι δεν θέλουσι κλεισθή», και αναφέρεται σε άλλο θείο

Πρόσωπο δια της φράσεως «Ούτω λέγει Κύριος προς τον κεχρισμένον αυτού ( ־ה ֹּכ ר מ ָא ֹ֮הָוהְי ֹ֮וחי ש ְמ ל) , τον Κύρον», του οποίου τα λόγια μεταφέρει και είναι τα εξής:

«Εγώ ( י נ ֲא ) θέλω υπάγει έμπροθέν σου και εξομαλύνει τας σκολιάς οδούς θέλω

συντρίψει τας χαλκίνας θύρας και κόψει τους σιδηρούς μοχλούς».

Όμοια διάκριση δύο θείων Προσώπων παρατηρούμε στο εν λόγω χωρίο σύμφωνα και

με την μετάφραση των Εβδομήκοντα.

«ΟΥΤΩ λέγει Κύριος ὁ Θεὸς τῷ χριστῷ μου Κύρῳ, οὗ ἐκράτησα τῆς

δεξιᾶς ἐπακοῦσαι ἔμπροσθεν αὐτοῦ ἔθνη, καὶ ἰσχὺν βασιλέων διαρρήξω, ἀνοίξω

ἔμπροσθεν αὐτοῦ θύρας, καὶ πόλεις οὐ συγκλεισθήσονται. ἐγὼ ἔμπροσθέν σου

πορεύσομαι καὶ ὄρη ὁμαλιῶ, θύρας χαλκᾶς συντρίψω καὶ μοχλοὺς σιδηροῦς

συγκλάσω».

Σύμφωνα με το κείμενο των Εβδομήκοντα ένα θείο Πρόσωπο λέγει «τῷ χριστῷ μου Κύρῳ, οὗ ἐκράτησα τῆς δεξιᾶς ἐπακοῦσαι ἔμπροσθεν αὐτοῦ ἔθνη, καὶ ἰσχὺν βασιλέων

διαρρήξω, ἀνοίξω ἔμπροσθεν αὐτοῦ θύρας, καὶ πόλεις οὐ συγκλεισθήσονται» το οποίο

θείο πρόσωπο αναφέρεται σε άλλο θείο Πρόσωπο δια της φράσεως «ΟΥΤΩ λέγει

Κύριος ὁ Θεὸς» και τα λόγια του οποίου παραθέτει και είναι τα εξής: «ἐγὼ ἔμπροσθέν

σου πορεύσομαι καὶ ὄρη ὁμαλιῶ, θύρας χαλκᾶς συντρίψω καὶ μοχλοὺς σιδηροῦς

συγκλάσω».

Είτε δηλαδή δούμε το χωρίο σύμφωνα με το Εβραϊκό κείμενο είτε το δούμε από την

μετάφραση των Εβδομήκοντα, ένα είναι το συναγόμενο συμπέρασμα: Έχουμε διάκριση

δύο θείων Προσώπων στο εν λόγω χωρίο.

2. «καὶ εἶπε Κύριος πρός με· ψευδῆ οἱ προφῆται προφητεύουσιν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου,

οὐκ ἀπέστειλα αὐτοὺς καὶ οὐκ ἐνετειλάμην αὐτοῖς καὶ οὐκ ἐλάλησα πρὸς αὐτούς·

ὅτι ὁράσεις ψευδεῖς καὶ μαντείας καὶ οἰωνίσματα καὶ προαιρέσεις καρδίας αὐτῶν αὐτοὶ

προφητεύουσιν ὑμῖν. διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος περὶ τῶν προφητῶν τῶν

προφητευόντων ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου ψευδῆ, καὶ ἐγὼ οὐκ ἀπέστειλα αὐτούς, οἳ

λέγουσι· μάχαιρα καὶ λιμὸς οὐκ ἔσται ἐπὶ τῆς γῆς ταύτης· ἐν θανάτῳ νοσερῷ

ἀποθανοῦνται καὶ ἐν λιμῷ συντελεσθήσονται οἱ προφῆται» Ιερεμίας 14: 14-15.

Στο χωρίο έχουμε διάκριση δύο θείων Προσώπων. Ένα θείο Πρόσωπο που

ονομάζεται Κύριος (Γιαχβέ ה ָָ֗והְי ) απευθύνεται στον Προφήτη και λέγει : «ψευδῆ οἱ

προφῆται προφητεύουσιν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, οὐκ ἀπέστειλα αὐτοὺς καὶ

οὐκ ἐνετειλάμην αὐτοῖς καὶ οὐκ ἐλάλησα πρὸς αὐτούς…». Ο Ομιλών Γιαχβέ λέγει εν

συνεχεία «…διὰ τοῦτο τάδε λέγει (ר מ ָא ) Κύριος (Γιαχβέ) περὶ τῶν προφητῶν τῶν

προφητευόντων ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου ψευδῆ, καὶ ἐγὼ οὐκ ἀπέστειλα αὐτούς…».

Ο Ομιλών σε πρώτο πρόσωπο Γιαχβέ αναφέρεται σε τρίτο πρόσωπο σε άλλον Γιαχβέ

με την φράση «διὰ τοῦτο τάδε λέγει Κύριος (Γιαχβέ)», ενώ για τον Εαυτό του

χρησιμοποιεί πρώτο πρόσωπο «τῷ ὀνόματί μου ( ֹ֮י מ ְש ב) … καὶ ἐγὼ (י נ ֲא ו) οὐκ

ἀπέστειλα» και εν συνεχεία αφού παραθέτει τα λόγια των ψευδοπροφητών – «οἳ

λέγουσι· μάχαιρα καὶ λιμὸς οὐκ ἔσται ἐπὶ τῆς γῆς ταύτης·», παραθέτει τα λόγια που

«λέγει Κύριος (Γιαχβέ)» – «ἐν θανάτῳ νοσερῷ ἀποθανοῦνται καὶ ἐν λιμῷ

συντελεσθήσονται οἱ προφῆται».

Συντόμως ο Ομιλών Γιαχβέ λέγει «τάδε λέγει Κύριος περὶ τῶν προφητῶν τῶν

προφητευόντων ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου ψευδῆ, καὶ ἐγὼ οὐκ ἀπέστειλα αὐτούς».

Αν ομιλούσε ο Προφήτης θα έλεγε «τάδε λέγει Κύριος περὶ τῶν προφητῶν τῶν

προφητευόντων ἐπὶ τῷ ὀνόματί ΤΟΥ ψευδῆ, καὶ ΑΥΤΟΣ οὐκ ΑΠΕΣΤΕΙΛΕ αὐτούς».

Όμως ομιλεί δια του Προφήτου ο ίδιος ο Γιαχβέ, (τῷ ὀνόματί μου … οὐκ ἀπέστειλα) και

αναφέρεται σε λόγια που «λέγει Κύριος (Γιαχβέ)», ΑΛΛΟΣ δηλαδή Γιαχβέ !

3. «῞Οτι τάδε λέγει Κύριος περὶ πάντων τῶν γειτόνων τῶν πονηρῶν τῶν ἁπτομένων τῆς κληρονομίας μου, ἧς ἐμέρισα τῷ λαῷ μου ᾿Ισραήλ· ἰδοὺ ἐγὼ ἀποσπῶ αὐτοὺς

ἀπὸ τῆς γῆς αὐτῶν καὶ τὸν ᾿Ιούδαν ἐκβαλῶ ἐκ μέσου αὐτῶν» Ιερεμίας 12:14.

Στο χωρίο παρατηρούμε διάκριση δύο θείων Προσώπων. Ένα θείο Πρόσωπο ομιλεί και λέγει για τον εαυτό του «τῆς κληρονομίας μου, ἧς ἐμέρισα (י ת ְל ַ֥ ח ְנ ה) τῷ λαῷ

μου (י ִּ֖ מ ע) ᾿Ισραήλ». Τα λόγια αυτά φανερώνουν ότι ομιλεί ο Θεός. Ο Θεός μοίρασε την

κληρονομία της Γης της επαγγελίας στις φυλές του Ισραήλ, δεν την μοίρασε ο Ιερεμίας.

Ο Ισραήλ είναι λαός που ανήκει στον Θεό. Ο Ισραήλ είναι λαός του Κυρίου. Το ομιλών

λοιπόν θείο Πρόσωπο αναφέρεται στον Κύριο (Γιαχβέ) σε τρίτο πρόσωπο λέγοντας

«τάδε λέγει (ר מ ָא) Κύριος (ה ָָ֗והְי)». Εν συνεχεία παραθέτει τα λόγια που «λέγει» ο Γιαχβέ :

«ἰδοὺ ἐγὼ ἀποσπῶ αὐτοὺς ἀπὸ τῆς γῆς αὐτῶν καὶ τὸν ᾿Ιούδαν ἐκβαλῶ ἐκ μέσου

αὐτῶν». Με άλλα λόγια ένα θείο Πρόσωπο μεταφέρει λόγια που λέει άλλο θείο

πρόσωπο.

ΙΕΡΕΜΙΑΣ 34:12 ( Εβραϊκό κείμενο ):

«και εγένετο λόγος Κυρίου (Γιαχβέ/ הָוהְי) προς τον

Ιερεμίαν παρά (ת ַ֥ ֵא ֵמ) Κυρίου (Γιαχβέ/ הִּ֖ ָוהְי), λέγων».

Στο εδάφιο έχουμε διάκριση Δύο θείων Προσώπων.

Ένας Γιαχβέ ενεργεί εκ μέρους άλλου Γιαχβέ, Ένας Κύριος ενεργεί εκ μέρους, για

λογαριασμό, άλλου Κυρίου. Ένα θείο Πρόσωπο ενεργεί εκ μέρους άλλου θείου

Προσώπου.

Η χρήση της λέξης ΓΙΑΧΒΕ από το Εβραϊκό κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης για τα ΔΥΟ

Πρόσωπα που αναφέρονται στο εν λόγω εδάφιο, φανερώνει την ισοτιμία και Θεότητα

των Δύο αυτών Προσώπων. Το ότι πρόκειται για διάκριση Δύο θείων προσώπων το

καταλαβαίνουμε από την διατύπωση του θεοπνεύστου κειμένου που έχει την λέξη

ΠΑΡΑ/ ת ַ֥ ֵא ֵמ – Ένα θείο Πρόσωπο, ο Κύριος/ Γιαχβέ, ενεργεί εκ μέρους ΑΛΛΟΥ θείου

Προσώπου, ΑΛΛΟΥ Κυρίου / Γιαχβέ ! Ένας Γιαχβέ μεταφέρει λόγια άλλου Γιαχβέ στον

Προφήτη Ιερεμία.

Δεν λέγει απλώς η Γραφή ότι εγένετο λόγος του Γιαχβέ προς τον Ιερεμία, αλλά ότι

εγένετο λόγος του Γιαχβέ προς τον Ιερεμία ΑΠΟ τον Γιαχβέ ! Από ΑΛΛΟΝ Γιαχβέ

δηλαδή!

Στην Αγία Γραφή παρατηρείται η ύπαρξη της φράσης ΚΥΡΙΟΣ ΠΑΡΑ ΚΥΡΙΟΥ. Την

φράση αυτή την βρίσκουμε και στα Ελληνικά όπως στο εδάφιο Τιμόθεον Β 1: 18 αλλά

και στα Εβραϊκά όπως στο εδάφιο Γένεση 19:24.

4.

«δῴη αὐτῷ ὁ Κύριος εὑρεῖν ἔλεος παρὰ Κυρίου ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ» Τιμόθεον Β 1: 18.

«καὶ Κύριος (Γιαχβέ) ἔβρεξεν ἐπὶ Σόδομα καὶ Γόμορρα θεῖον, καὶ πῦρ παρὰ

Κυρίου (Γιαχβέ) ἐξ οὐρανοῦ» Γένεση 19:24 (Εβδομήκοντα βλέπε και Εβραϊκό).

Απόσπασμα από τον Προφήτη Οβδιού ή Αβδιού όπως αλλιώς λέγεται :

«ΟΡΑΣΙΣ ᾿Οβδιού. Τάδε λέγει Κύριος ὁ Θεὸς τῇ ᾿Ιδουμαίᾳ· ἀκοὴν ἤκουσα παρὰ

Κυρίου, καὶ περιοχὴν εἰς τὰ ἔθνη ἐξαπέστειλεν. ἀνάστητε, καὶ ἐξαναστῶμεν ἐπ᾿ αὐτὴν

εἰς πόλεμον» (Κείμενο Εβδομήκοντα – Οβδιού 1:1).