Gierzwaluwen

De Gierzwaluwen, zijn terug uit Afrika

“sriiiieee, sriiiiieee, sriiiiiieeeee!!!!” Je hoort het weer elke dag en vooral ‘s avonds rond onze kerk in het Begijnhof. In kleine groepjes scheren ze door de lucht. Kleine zwarte sikkels zijn het, die acrobatische vluchten uitvoeren, eindeloos en onvermoeibaar. Sinds begin mei zijn de Gierzwaluwen terug uit Afrika. Zijn het Afrikaanse vogels die hier komen broeden of Europese vogels die in Afrika gaan overwinteren? Ze zijn amper 3 maanden hier en in die tijd moet de klus geklaard.

Ze zijn de meesters van het luchtruim. Ze halen topsnelheden tot 120 km per uur. Als ze niet broeden, komen ze niet aan de grond, zelfs niet om te slapen. Dan stijgen ze ‘s avonds in groep op tot soms drie kilometer hoog om daar traag flappend in een soort halfslaap de nacht door te brengen. Weet je dat ze zelfs paren in de lucht?! Hun poten zijn slechts twee kleine klauwen die ze gebruiken om zich aan een gebouw vast te klampen. In hun nest schuifelen ze wat weg en weer en laten zich gewoon vallen om te beginnen vliegen. Als je er eentje vindt die per ongeluk op de grond terecht gekomen is, moet je die de lucht ingooien, want uit zichzelf kan hij niet opstijgen. Check wel eerste of het beestje niet ziek is of gekwetst.

Er broeden 10-15 koppels in de kerk. Waar ze vroeger gebruik maakten van spleten en holtes in natuurlijke rotswanden, broeden ze nu meestal in allerlei openingen of onder losliggende dakpannen van hoge gebouwen. Daarom wordt hij een cultuurvolger genoemd die kon profiteren van de opkomst van de steden met hun kunstmatige nestplaatsen. Jammer genoeg zorgen we er nu voor dat onze nieuwe gebouwen zeer goed geïsoleerd zijn en er geen gaten meer te vinden zijn in de muren en de daken. Door hier en daar nestkasten op te hangen voor de Gierzwaluwen kan men die schitterende beesten toch soms nog van een veilige nestplaats voorzien.

Modern onderzoek waarbij men heel kleine zendertjes plaatst op de Gierzwaluwen heeft al veel spectaculaire kennis opgeleverd over zijn gedrag. Als het bv. enkele dagen heel slecht weer is, waardoor hij amper aan voedsel geraakt (vooral vliegende insecten), kan een Gierzwaluw zomaar even naar Parijs of Moskou vliegen om daar enkele dagen door te brengen tot het weer terug verbetert in Vlaanderen. De jongen gaan dan gewoon eventjes in een soort winterslaap tot de oudervogels terug zijn met voedsel.

Gierzwaluwen hebben trouwens niks te maken met Aasgieren of Vale gieren Ze heten zo omdat ze zo’n gierend geluid maken. Straks als de jongen uitvliegen (2-3 per nestje) is het spektakel totaal. Op zwoele juli-avonden (nog best net voor een onweer als ze heel laag vliegen) kan je dan buiten genieten van hun grote show boven ons Begijnhof. Begin augustus zijn ze dan even plots weer weg als ze gekomen zijn. Ineens is het weer stil. Goeie reis! Stel het wel daar in Congo of Mali of waar dan ook in Afrika en tot volgend jaar he!