Tw e n t e . L a n d g o e d v a n N e d e r l a n d
ja aruitg ave 2015 I â‚Ź 3,95
Creatieve sfeer in Roombeek Nostalgisch wegdromen in Twentse schatkamers
Actie, avontuur en adrenaline In Twente kom je thuis
welkom in twente
Natuurgebieden 1
Sallandse Heuvelrug
2
Engbertsdijksvenen
3
Holterberg
4
Lutterzand
5
Buurserzand
6
Springendal
7
Dal van de Mosbeek
Bezienswaardigheden 1
Landgoed Singraven
2
Het Stift
3
Openluchttheater Hertme
4
Kasteel Twickel
5
De Oostendorper Watermolen
6
Roombeek
7
GalerieĂŤn in Ootmarsum
8
Pelmolen
9
Enterse Zomp
10
Sint-Plechelmusbasiliek
11
Kroezeboom
12
Huize Almelo
13
Tuindorp ‘t Lansink
14
Zes kastelen van Diepenheim
15
Arboretum Poort-Bulten
Recreatieplassen 1
Het Lageveld
2
Het Hulsbeek
3
Het Rutbeek
www.twenteapp.nl
Op hoes ‘an! Het verzoek om een voorwoord te schrijven had niet beter getimed kunnen zijn. Na mijn hele leven in Haaksbergen te hebben gewoond, de laatste jaren aan de Appelhofweg op het Landgoed Lankheet in Haaksbergen, ben ik op oudejaarsdag de trotse eigenaar geworden van een half-verbouwde boerderij op Landgoed Twickel in Ambt Delden.
Ik heb in mijn leven al op meerdere plekken gewoond; Leiden, Den Haag, Brussel en kan me ook op veel op plekken ter wereld snel thuis voelen...maar er is maar een plek waar het voor mij ook echt thuiskomen is: en dat is in Twente.
Han ten Broeke
De verhuizing naar Delden is nu in volle gang en begin van deze zomer hopen we de resterende verbouwing te hebben gerealiseerd. In de Deel hangen nu nog de drinkbakken voor de koeien, maar het is de bedoeling dat we er ook als familie in kunnen. We? Ja, de half-verbouwde boerderij die ik heb gekocht, bewoon ik namelijk samen met mijn ouders en mijn 9-jarige dochter. Voor deze woonvorm met meerdere generaties, die vroeger - zeker op het platteland - heel gewoon was, kiezen mijn ouders en ik bewust. Zo ben ik opgevoed en zo voed ik nu ook weer mijn dochter op. Waar ze ook zal wonen in haar leven, waar ze ook wil aarden....een beetje liefde voor onze Oale Groond zal ik haar bijbrengen. Twente is mijn ankerplaats en rustpunt. ‘Op hoes ’an’ is, waar ik ook ben, een gevleugelde term die mijn verlangen naar onze mooie regio uitdrukt. De coulissen, de essen, het veen. Maar ook de mooie combinatie tussen Tukkerse nuchterheid en stille Bourgondiërs staat me aan. En ik vind het een eer om onze streek nu als volksvertegenwoordiger enkele jaren te mogen dienen. Maar de liefde voor Twente is levenslang. Waar ik als Tweede Kamerlid het vertrouwen van Twentenaren mag lenen, leen ik als pachter op het prachtige Landgoed Twickel een beetje van het Twentse land dat mij zo dierbaar is.
Han ten Broeke Woordvoerder Buitenlandse Zaken VVD Tweede Kamerfractie Voorzitter Vaste Kamercommissie voor Defensie P.s. Graag deel ik met u de twee landgoederen die mijn hart en dat van mijn familie hebben gestolen.
beleeftwente.nl
Landgoed Lankheet tussen Haaksbergen en Rekken: De rentmeester van landgoed Lankheet, Bernard Ruffaer, verdient een enorme pluim. Wat hij en zijn mensen de afgelopen jaren hebben aangepakt is fenomenaal en verdient een bezoek en wandeling (contact Wim Oltwater: www.hetlankheet.nl). De absolute blikvanger van dit prachtige Landgoed is zonder twijfel het waterpark. Het is het enige in zijn soort in Europa. Een volstrekt natuurlijke waterzuivering waar een bekken van vijf hectare maar liefst honderd hectare bos bevloeit. Kwelwater wordt hier afgetapt om het hooi- en weideland vruchtbaar en vorstvrij te houden. Op die manier wordt verdroging tegengegaan en dit ecologisch unieke gebied, dat voor driekwart in Overijssel en een kwart in Gelderland ligt, behouden. De vloeiweiden worden er omzoomd door prachtige houtwallen en honderd jaar oude bomen. Overal zijn wandel- en fietspaden en na de inspanning is er de ontspanning Bi’j de Watermölle, of gewoon een ijsje met de kinderen. Zeker dan ook even kijken bij de originele korenmolen (1548), al was het omdat ‘God schiep uit gouden korenaren de Twentenaren’.
Landgoed Twickel in het Hof van Twente: Eigenlijk behoeft Landgoed Twickel amper nog toelichting. Waar in Twente vind je beter die prachtige harmonie tussen cultuur- en natuurlandschappen. Eikenbossen, maar ook heide, moeras, akkers en weiden. Twickel heeft het allemaal. Daartussen liggen de prachtige boerderijen met hun trotse Twickelkleuren, waarvan ik er nu dus een mag bewonen. Het enorme landgoed wordt hier overtuigend bestierd door rentmeester Albert Schimmelpenninck. Rentmeesters zijn in ons land eigenlijk praktische visionairen, ze beheren, zorgen voor continuïteit en behoud van economisch draagvlak, maar zetten hun ideeën ook om in daadwerkelijke gebiedsontwikkeling. Maar overtuig uzelf en wandel langs de Umfassungsweg (www.twickel.nl/umfassungsweg), een wandelroute van 9km door alle vormen van natuurschoon: u doorkruist boerenland, jachtgebied en over een vlonderpad in stiltegebied komt u aan op de wonderschone Es. Daarna een kop koffie bij Hotel De Zwaan en uw ervaring is compleet.
COLOFON Landgoed Is een uitgave van het Twents Bureau voor Toerisme en verschijnt in een oplage van 20.000 exemplaren. Geheel of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de uitgever. Redactieadres: Twents Bureau voor Toerisme, Postbus 3890, 7500 DW Enschede, info@twentsbureauvoortoerisme.nl Van Deinse Media, Postbus 40194, 7504 RB Enschede Adverteren: landgoed@vandeinsemedia.nl, T. 053-4782071
Acquisitie: Astrid Achterberg, Saskia Dors, Ageeth Comello, Jeannette Agterbos, Nicole Roorda
Vormgeving: Studio Van Deinse Media: Eline Knops, Maureen Zwarts, Eline Nijenhuis
Redactie: Henriëtte Meulink, Corinda Hekkelman, Marlies Nijmeijer
Coverfoto: Waterpark Het Lankheet
Uitgever: Van Deinse Media, in samenwerking met Twents Bureau voor Toerisme. T. 053-4782071, info@vandeinsemedia.nl, www.vandeinsemedia.nl
Fotografie: William Rutten, Bert Stegeman, Mark Zekhuis, Johan Poffers, Dennis Deursen, Berlinda Scherphof, Stefanie Spoelder, Esmee Bruins, Ageeth Comello, Marie-José Gosselink, Gerrie Dennissen, Gijs van Ouwerkerk tekst: Nienke Swierstra, Suzanne van Gaale, Marijke van Duuren, Ageeth Comello, Kitty van Gerven, Erwin Gevers
Bladmanagement: Elske Oldeboer Puzzel: Elske Oldeboer
5
Inhoudsopgave Luuk Ikink: Nuchtere sidekick 8 In Twente kom je thuis 12 Bloeiende akkers 14 Regioinformatie
1
De Twentse Stedenband 18
Zie ze vliegen! 23 Twentse tradities 27 Zomerse smaken 31 Regioinformatie
2
Zuid-Twente en Zoutmarke 37
Routes met karakter 41 Creatieve sfeer in Roombeek 46 Landgoedzoeker 50 Regioinformatie
3
Noordoost-Twente 53
Nostalgisch wegdromen in Twentse schatkamers 57 Bijzonder verblijf 64 Regioinformatie
4
Reggestreek en De Sallandse Heuvelrug 68
Een streling voor tong ĂŠn ogen 73 Van Twentse Bodem 78 Actie, avontuur en adrenaline 80 Wonderbaarlijk veelzijdig 86 Boerenerven met een ziel 88 Evenementenagenda 94
Luuk Ikink doet bij talkshow RTL Late Night op eigen wijze verslag van het nieuws. Oorspronkelijk lag zijn ambitie bij de radio; zijn eerste ervaringen op dat gebied deed hij op bij Twickelstad FM.
Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: William Rutten
Vrolijk komt hij op een herfstachtige maandagmorgen het Hilversumse café Dudok binnen, waar we voor het interview hebben afgesproken. Luuk Ikink heeft een hectische week achter de rug. Als altijd vijf avonden RTL Late Night en op zondagmiddag was hij te gast bij Life4You. Bovendien bezocht hij het Gouden Televizier-Ring gala, in verband met zijn nominatie voor de Televizier Talent Award en de interviews die hij live vanuit Carré verzorgde. “Dat was een nieuwe erva ring”, beaamt Ikink. Lachend vertelt hij dat hij tijdens de eerste interviews niet goed voor de camera stond en daarom tijdens een reclameblokje een snelle cursus van een cameraman kreeg. “Tja, alles moet je leren.”
Laconiek Hij blijft vrij laconiek onder de druk die live televisie met zich meebrengt en zoekt vooral overal mogelijkheden om te leren. Zoals hij dat doet sinds hij in 2000 de kans kreeg om bij Twickel stad FM aan de slag te gaan. Luuk is geboren en voor een groot deel getogen in Twente. Zijn wieg stond in Oldenzaal en minus een aantal jaren in Hoogeveen bracht hij ook zijn jeugd in Twente door. Luuk zegt zich nog altijd met de regio verbonden te voelen. “Ik heb veel familie in Twente en ben
er graag, alleen gebeurt dat in verband met drukte niet zo vaak als ik zou willen.” Het publiek kent hem tegenwoordig als sidekick van Humberto Tan bij RTL Late Night, maar oorspronkelijk was Luuk vooral met radio bezig. “Radio heeft me altijd gefascineerd. Op mijn kamer thuis oefende ik introtekstjes, daar heb ik nog bandjes van. Die klinken natuurlijk helemaal nergens naar.” Toch koos hij in eerste instantie niet voor een vervolgopleiding in dit werk. “Misschien durfde ik dat niet goed, maar na eerst een verkeerde keuze heb ik me dan toch ingeschreven op Windesheim in Zwolle voor de opleiding journalistiek.”
Albert Verlinde Tijdens de opleiding liep hij stage bij verschillende radiostations. Een stage bij de NCRV leverde hem een baan op bij 3FM. Zijn radiowerkzaamheden bestonden de eerste jaren vooral uit redactie en productie. Luuk deed het met plezier, maar probeerde toch om presentatiewerk te krijgen. “Ik heb in die tijd ik weet niet hoeveel bandjes naar alle radiozenders gestuurd.” Bij BNN kreeg Luuk een eigen nieuwsblok in BNN Today op Radio 1. Daar deed hij ongeveer wat hij nu bij RTL Late Night doet: een ironische presentatie van het nieuws. Vaste luisteraar was
Albert Verlinde, die Luuk introduceerde bij RTL. “Albert Verlinde luisterde ’s avonds in de auto naar BNN Today. Hij zat in de b rainstormgroep van RTL Late Night en noemde daar mijn naam. Zo werd ik o pgebeld door RTL, met de vraag of ik een pilot wilde doen.” Luuk aarzelde maar even. “Ik had nooit de ambitie om televisie te maken, maar
Nuchtere sidekick dit kwam op mijn weg. Weer een nieuwe ervaring.” De nieuwsblokken voor RTL Late Night stelt hij zelf samen. Hij luistert naar het nieuws, volgt social media en maakt vervolgens een selectie. “De selectie maak ik vooral op gevoel, onderhand weet ik redelijk goed wat het publiek boeit.” Ook de montage verzorgt Ikink zelf. Vervol-
gens loopt hij samen met de productie alles door en wordt er gerepeteerd. “Humberto is niet bij mijn repetitie aanwezig, die hoort de nieuwsblokken tijdens de uitzending voor het eerst.” Luuk vertelt dat hij prettig samen werkt met presentator Humberto Tan. “Ondertussen zijn we goed op elkaar ingespeeld.”
Bekende Nederlander Mist hij de radio niet? “Veel tijd om radio te missen heb ik niet, maar het blijft trekken. Radio maak je met een klein team, waarmee je snel kunt schakelen. Televisie is veel omslachtiger; aan een programma als RTL Late Night werken snel veertig mensen mee.” Een ander verschil is
9
“Een begrip als ‘Bekende Nederlander’ zegt me niet zoveel. Maar als mensen met me op de foto willen, dan is dat prima”
dat televisie meer bekendheid met zich meebrengt. Tegenwoordig wordt Luuk op straat herkend. “Een begrip als ‘Bekende Nederlander’ zegt me niet zoveel. Maar als mensen met me op de foto willen, dan is dat prima.” Luuk blijft nuchter onder zijn bekendheid, waarbij hij met een grijns
naar zijn Twentse achtergrond verwijst. “In Twente vinden ze het niet zo bijzonder wat ik doe. Mijn ouders houden ook geen plakboeken over mij bij.” Is hij ook zo relaxed over zo’n avond als het Televiziergala? “Als je in de zaal zit, dan wil je graag winnen. Maar niet winnen is voor mij
echt geen probleem. Zo’n gala-avond met een rode loper is niet mijn hobby, hoewel het een gezellig en goed georganiseerd feestje was. Ik probeer het allemaal maar te relativeren en er zo nuchter mogelijk onder te blijven.” Lachend: “Daar heb je de Tukker weer.”
lezersaanbiedingen Landhuishotel De Bloemenbeek Aan een kabbelende Bloemenbeek, te midden in het glooiende Dinkeldal ligt als een juweel in een perfecte zetting Landhuishotel De Bloemenbeek. Een sfeervol boutique hotel met historie, stijl en allure. Het viersterren Landhuishotel beschikt over prachtig gelegen tuin & terras-suites en een gastronomisch vermaard Fine Dining restaurant, bekroond met een Michelinster. Geniet ook in de spa van een heerlijk verwarmd binnenbassin met bubbelbad, stoombad, de sauna’s en het tepidarium. Laat u vooral inspireren door het rijke landleven en de ongedwongen Twentse gastvrijheid. Landhuishotel De Bloemenbeek, Beuningerstraat 6, 7587 LD De Lutte, T. 0541 551224, info@bloemenbeek.nl, www.bloemenbeek.nl Bloemenbeek’s Grand Luxe arrangement Overnachting met rijkelijk ontbijtbuffet. ’s Avonds amuses bouches, een vijfgangen ‘Choix du Chef’ diner en espresso’s met friandises tot besluit. Bij boeking van een Grand Luxe arrangement op een ruime Kamer Luxe, krijgt u een upgrade naar een luxueuze Tuin & Terras kamer (o.b.v. beschikbaarheid en met uitzondering van de feestdagen). Deze aanbieding geldt tot en met 31 december 2015 en is niet geldig met andere aanbiedingen. Reservering o.v.v. Landgoed.
Theehuis Dennenoord Langs de weg van Ootmarsum naar Vasse staat een houten pand verscholen in het bos. Op deze fraaie plek, middenin de natuur, is Theehuis Dennenoord gevestigd. De theekaart is uitgebreid, u kunt bijvoorbeeld genieten van een Afternoon Tea of een High Tea. Achter het theehuis staat ‘The Barn’ waar in het weekend ’s avonds een Evening Tea wordt geserveerd. Alles wordt door ons zelf gebakken. Theehuis Dennenoord Vasserweg 37, Nutter, T. 0541 680790, www.theehuisdennenoord.nl
Speciaal voor Landgoed lezers: Wij bieden u een heerlijk glas prosecco bij een High Diner of Evening Tea in ‘The Barn’.
Museum Ton Schulten Museum Ton Schulten is een museum met twee dimensies. Uiteindelijk gaat het om het werk van Ton Schulten zelf. Een artistieke biografie in kleur en beeld, overzichtelijk gerangschikt en op een perfecte wijze getoond. Maar daarnaast is het museum van zichzelf al zo bijzonder. De kleuren in combinatie met de verschillende zalen, de aankleding, de rust en ruimte; alles ademt een sfeer van tijdloosheid en straalt een perfecte balans uit. Museum Ton Schulten Ton Schultenplein 1, 7631 BR Ootmarsum, T. 0541 291763, museum@tonschulten.nl, www.tonschulten.nl Twee voor de prijs van één Kom langs en ontvang bij aankoop van een toegangskaart het tweede kaartje gratis. Dit arrangement is geldig tot en met 31 december 2015.
Gemoedelijkheid, comfortabele luxe en afwisselende natuur maken van Twentse campings en bungalowparken dé ideale plek om te onthaasten. Tekst: Kitty van Gerven, fotografie: archief TBT
In Twente kom je thuis Wat is er fijner dan ontwaken op de klanken van een meerstemmig vogelkoor. In de frisse boslucht genieten van een warm broodje en weten dat je een dag lang onthaasten in de vrije natuur tege moet kunt zien? Dat is wakker worden op een van de vele campings en bungalowparken in Twente. De regio, waar gastvrijheid, gemoedelijkheid en comfor tabele luxe zo zijn verstrengeld dat je er nooit hoeft te wennen. Want in Twente ben je meer dan een gast; in Twente kom je thuis.
Je raakt nooit uitgekeken Er gaat geen jaar voorbij of Johan en Rijna Koster komen wel een keer naar
illapark Eureka in Deurningen. Soms V voor een paar dagen, soms voor drie weken. Met z’n tweetjes of met de kinderen en kleinkinderen. En dat al twintig jaar. “Op Twente raak je nooit uitgeke ken”, is Johans stellige overtuiging. “In welk seizoen je ook komt, het is er altijd mooi.” Het zijn vooral de rust en de indrukwekkende natuur die de Delfzijlenaren steevast naar het oosten van het land lokken. “In Nederland is er geen regio meer, waar je zo’n afwisselend landschap van glooiende weilanden, bossen, heidevelden en houtwallen tegenkomt als in Twente. En dan die cultuurhistorische bezienswaardigheden… er is altijd wel
een kasteel of havezathe in de buurt.” Maar wat Johan misschien nog wel het meest aanspreekt zijn de karakteristieke boerderijen in het aloude landschap. “Alles past hier nog in het plaatje. In Twente is de harmonie van vroeger behouden gebleven.”
Verrast door de gemoedelijkheid Er gaat dan ook geen dag voorbij of Johan en Rijna stappen wel op de fiets of in de wandelschoenen om de omgeving te verkennen. “Maar regelmatig zakken we ook neer op een terrasje, hoor”, lacht Johan. En telkens weer laten zij zich daar verrassen door de Twentse gemoedelijkheid. “De bevolking is altijd even vrien-
delijk en behulpzaam.” Die gemoedelijkheid is ook een van de redenen waarom de Kosters zo graag terugkeren naar het knusse familielandgoed Villapark Eureka. “Hier sta je niet in een rij voor een balie, waar je onpersoonlijk wordt behandeld. Hier word je ontvangen met een kopje koffie en een vriendelijk praatje voordat je naar je bungalow gaat.”
Voor iedereen wel iets passends Johan en Rijna zijn beslist niet de enigen die jaar na jaar naar Twente terugkeren. Heel wat campings en bungalowparken kennen zulke trouwe bezoekers. En hoe kan het ook anders. Het aanbod aan accommodaties is zo veelzijdig, dat er voor iedereen wel iets passends te vinden is. Voor zowel de rustzoeker, die zijn tent graag opzet tussen de jeneverbesstrui ken, als voor de familie die wil bijpraten in een luxe groepsaccommodatie met sauna en whirlpool. Voor het jonge gezin dat vertier zoekt op speelvelden en in zwemvijvers, maar ook voor de visliefhebber die in alle rust zijn hengel wil uitgooien in een verstild riviertje. Want of je nu op zoek bent naar sportieve activiteit, naar cultuur of historie, of alleen maar naar rust en ruimte… in Twente vind je het. En meer dan dat. In Twente vind je een welkom thuis.
Twente Voordeelkaart In Twente is een samenwerkende groep campings & bungalowparken. Bij boeking van een kampeer- of bungalowvakantie ontvangt u er de ‘Twente Voordeelkaart’ met aan trekkelijke kortingen op een dertigtal attracties en musea. Meer informatie over de campings en bungalowparken in Twente is te vinden op thuiskomenintwente.nl
13
Het Twentse landschap laat steeds meer variëteit in de akkerbouw zien. Gewassen die van oudsher in de regio voorkwamen, keren geleidelijk terug. Ze worden omringd door kleurrijke akkerranden met bloemen en kruiden. Een schitterend gezicht. Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: Icarusblauwtje: Bert Stegeman, Klaproos: Mark Zekhuis, Zwervende heidelibel: Johan Poffers, Vlas: Dennis Deursen
De schaalvergroting in de landbouw had een weinig afwisselende akkerbouw tot gevolg in heel Nederland. Ook in Twente lieten boerenakkers jarenlang vooral uitgestrekte maïsvelden zien. Maar geleidelijk zetten steeds meer natuur organisaties, boeren, gemeenten en particulieren zich in om met een gevarieerde akkerbouw nog meer afwisseling in het Twentse landschap te brengen. Bijvoorbeeld met vlas bij Enschede en Buurse, St. Jansrogge in het Dal van de Mosbeek en in de omgeving van Markelo en bloeiende akkerranden tussen Vriezenveen en Westerhaar.
Vlas: blauwbloeiende velden Vlas is een veelzijdig gewas. Alle delen van de plant, van wortels tot en met zaden, kunnen op de een of andere manier worden gebruikt. De wortel zorgt voor een gunstig bodemklimaat. De grond kan, nadat het vlas is geoogst,
Bloeiende akkers
15
eenvoudig geschikt worden gemaakt voor andere gewassen. De vezels van de stengel werden vroeger gebruikt voor het vervaardigen van linnen. Veel Twentse boeren verbouwden vlas en dat legde de basis voor de huisnijverheid, waaruit de Twentse textielindustrie is ontstaan. Tegenwoordig dienen vlasvezels de innovatieve en de auto-industrie, bijvoorbeeld in composieten en ander hightech materiaal. De stengel levert grondstof voor isolatiematerialen en andere producten voor de bouwwereld. Het vlaszaad, beter bekend onder de naam lijnzaad, is zo gezond, dat het een power food wordt genoemd. Ook de olie uit de zaden is gezond, met een hoog omega 3-gehalte. Afgezien van alle nuttige toepassingen, is een blauwbloeiend vlasveld een prachtig gezicht. Niet alleen voor mensen, het lokt ook insecten en daarmee vogels. De manifestatie ‘De Kracht van Vlas’
zet zich in om het vlas terug te brengen in Twente. Vlasvelden zijn te vinden bij Enschede aan de Usseler Es en langs de Gronausestraat en in de omgeving van Buurse. Het is de bedoeling het aantal velden in de regio verder uit te breiden. De Vlasmanifestatie laat zien welke toepassingen van vlas mogelijk zijn. Zo hebben leerlingen van een Enschedese modeopleiding een eindexamenproject gedaan met beeldschone linnen stoffen, waarvoor vlas de grondstof bood. Een andere school bouwde een huisje met van vlas vervaardigde materialen. De Vlasmanifestatie organiseert elk jaar nieuwe activiteiten, die te vinden zijn op www.dekrachtvanvlas.nl. Zoals schoolprojecten en een fietsroute langs de vlasvelden. Deze staan vanaf ongeveer half juni in bloei.
St. Jansrogge: wuivende aren St. Jansrogge is een oud graanras, dat wel twee meter hoog kan worden.
Vroeger teelden de boeren het op arme zandgronden. Na de oogst kan direct opnieuw worden ingezaaid, waardoor het proces van zaaien en oogsten steeds doorgaat. In het najaar levert dit een oogst van groenvoer op en in het verleden liet men in de winter schapen op de akkers grazen. St. Jansrogge is vernoemd naar de heilige Johannes, wiens geboortedag 24 juni - volgens de Juliaanse kalender de dag van de zomerzonnewende - in oude tijden een belangrijke rol speelde in de zaai- en oogstcyclus. St. Jansrogge was zo goed als verdwenen in Nederland, maar het smaakvolle gewas komt de laatste jaren hier en daar terug. Ook in Twente, waar de rogge die groeit in het Dal van de Mosbeek bij Vasse door een Tubbergse bakker wordt verwerkt in een inmiddels wijd en zijd beroemde St. Jansroggebol. Herbergier Droste uit hetzelfde dorp serveert de
van spannende zoogdiersporen en een toename van insecten- en vogelsoorten in de omgeving van de natuurakkers. Onder meer gele kwikstaarten, patrijzen, fazanten, groenlingen, grasmussen en grauwe kiekendieven zijn waargenomen. Amateurfotografen halen er hun hart op en proberen vogels en planten zo goed mogelijk vast te leggen. Ook vlinders als het icarusblauwtje, libellen als de zwervende heidelibel en andere insecten zijn geliefde foto-objecten. Voorbijgangers stappen van hun fiets om de natuurakkers te bewonderen. “Prachtig toch? Net als vroeger”, is een veel gehoorde reactie.
Landgoed de Hooge Boekel
roggebol aan zijn gasten. Nabij Markelo zijn eveneens akkers met wuivende St. Jansrogge-aren te vinden. Hiervan worden Maarkels roggebrood en rogge stoet gemaakt. De natuur is ook blij met de terugkeer van het oergewas. Door het diepe en uitgebreide wortelstelsel is St. Jansrogge goed in staat voedsel uit de bodem te halen en is daardoor minder afhankelijk van bewatering en bemesting. Dit heeft een positief effect op de flora rondom de akkers, waar bloemen en kruiden welig groeien en bloeien.
Natuurakkers: bonte kleurenpracht Vraag het maar eens aan oudere mensen: die kunnen zich goed herinneren dat de bermen vroeger veel uitbundiger bloeiden dan nu en dat akkers waren omringd door bloemen. Met name door het gebruik van mest en bestrijdings middelen verdwenen de bloemen, en daarmee ook veel insecten- en vogelsoorten. Landschap Overijssel brengt in samenwerking met regionale agrariërs de levendige akkervelden terug in het Twentse landschap. Tussen Vriezenveen en Westerhaar zijn op verschillende plaatsen akkerranden ingezaaid. Het zaaigoed bestaat uit een speciaal mengsel, dat zowel voedselrijk als bloemrijk is. De boeren die meedoen gebruiken op
de natuurakkers geen chemische of mechanische onkruidbestrijding. De insecten, die worden aangetrokken door de bloemen in de akkerrand, bestrijden op een natuurlijke manier bladluis en andere mogelijke aantastingen van het gewas op de akker. De ingezaaide akkerranden zijn in de bloeitijd een lust voor het oog, met een bonte kleurenpracht van onder meer klaprozen, korenbloemen en margrieten. Vogels en zoogdieren vinden er het hele jaar voedsel en bescherming. Enthousiaste vrijwilligers melden vondsten
Emmer: oertarwe De interesse in het verbouwen van meerdere soorten gewassen neemt toe. Verspreid door de regio zijn in Twente ook velden te vinden met bijvoorbeeld spelt, koolzaad en zonnebloemen. Verder wordt veel gesproken over de mogelijkheden van ‘emmer’, een vergeten oertarwe met een laag glutengehalte. Streekproducenten maken er pasta van, maar het schijnt ook uitstekend verwerkt te kunnen worden in bier en jenever. We kunnen niet wachten tot het eerste Twentse ‘emmer-biertje’ wordt getapt…
Heidegoed ‘t Kluenven
17
1 Regioinformatie
De Twentse Stedenband De groei en bloei van de Twentse Stedenband werd vroeger bepaald door de textielindustrie. Niet voor niets volgt de doorgaande spoorlijn vanuit het westen van het land nog altijd de lijn Almelo-Borne-Hengelo-Enschede. Tegenwoordig is de kennisintensieve sector een belangrijke bron van inkomsten, zoals te zien is aan de bedrijvigheid in en rondom de steden. Borne vormt hierbinnen een soort groene oase. De Stedenband omvat gezellige plaatsen, waar je interessante musea kunt bezoeken, goed kunt shoppen, lekker kunt eten en prima kunt uitgaan. Het industriële erfgoed heeft een andere en verrassende rol gekregen.
Gezellige plaatsen Haven- en waterstad Almelo De stad Almelo groeide rondom Huis Almelo. Nog altijd leidt de lommerrijke Graven Allee van het centrum naar de havezate. Tijdens de bloeitijd van de
Twentse textielindustrie werd in Almelo goed geld verdiend, zoals de stadsvilla’s uit die tijd laten zien. Het hedendaagse Almelo is een stad waar winkels, cultuur en horeca in alle soorten talloze bezoe kers trekken. Het water wordt steeds meer een trekpleister, want haven- en waterstad Almelo brengt het water terug in
het centrum. Heerlijk om na het shoppen of ‘kunststappen’ met een drankje uit te rusten aan de waterkant. Groene oase Borne De gemeente Borne bestaat uit Borne en de kerkdorpen Hertme en Zenderen. Samen vormen ze een perfecte samen
1 smelting van goed bewaarde historie, verrassende kunst en cultuur, groene rust, een gevarieerd winkelaanbod en culinaire hoogtepunten. Borne heeft een knus centrum, met een opvallend groot aantal speciaalzaken. Kunst en cultuur zijn te vinden bij galeries en in het Kulturhus. Fiets door oud-Borne en ga even terug in de tijd. In de smalle straatjes zijn monumentale panden en religieus erfgoed te vinden. Zoals de ‘klopjeswoningen’, de synagoge, museum het Bussemakershuis en historisch k ruidenierswinkeltje de Oale Schöp. Rijksmonument de Oude Kerk, met een preek-gestoelte van Bentheimer zandsteen, staat centraal in oud-Borne. De kerkdorpen Hertme en Zenderen zijn met name bekend om respectievelijk het Openluchttheater in het bos en de Karmelkloosters. Veelzijdig Enschede Enschede is een veelzijdige en dynami sche stad. Je vindt er historische en mo derne gebouwen, studenten en bedrijven, villawijken en volksbuurten. Concerten,
toneel en andere voorstellingen worden gegeven in culturele instellingen als het Muziekkwartier en Concordia filmtheater - expositie. De stad heeft uitstekende restaurants, genoeglijke bistro’s en trendy loungebars. Het winkelaanbod is net zo gevarieerd. Het centrum van Enschede is omringd door mooie parken, waar ruimte is voor kunst, sport en spel en genieten van het groen.
Regioinformatie
nieuwe invulling heeft gekregen. Het erfgoed is ook terug te vinden in het karakteristieke Tuindorp ’t Lansink in Hengelo is de voormalige woonwijk van de fabrieksarbeiders van de Storkfabrie ken. Het is een groene wijk met een eigen sfeer, gebouwd naar het model van Engelse tuindorpen. Aan het centrale C.T. Storkplein ligt het charmante hotel ’t Lansink, dat ooit werd gebouwd ten behoeve van relaties van de Storkfabriek. Tuindorp ’t Lansink heeft een grote vijver met een natuurzwembad. Rond de vijver is eens per jaar een Kunstmarkt, met schilderijen, sculpturen, glaswerk, sieraden en nog veel meer. Techniekmuseum HEIM Techniekmuseum HEIM in Hengelo biedt een fascine rende interactieve tijdreis door de techniek. Van stoommachine tot ruimtevaart, van technisch vernuft uit het verleden tot duurzame en slimme alternatieven in het heden. In het museum kun je beleven, ontdekken en doen. Het motto is ‘verboden af te blijven’. www.techniekmuseumheim.nl
Modestad Hengelo De ontwikkeling van de Twentse textiel industrie leidde tot de aanleg van een spoorwegnet. Knooppunt Hengelo was een aantrekkelijke plek voor industriële bedrijven en zo groeide de stad. Nu be palen brede winkelstraten, het Marktplein en de St. Lambertusbasiliek het gezicht van de binnenstad. Hengelo heeft een gevarieerd winkelaanbod, met name het grote aantal modezaken valt op. Lekker eten en drinken kan er overal, in grand cafés, restaurants en bistro’s. Neem ook eens een kijkje in Hart van Zuid, waar het industriële erfgoed een
19
Aantrekkelijke winkelstraatjes
keuze snel gemaakt. M’n vriendin en ik dromen heerlijk weg op
de hoek zit The Upperside: een pop-up store en samenwerkingscollectief van kunstenaars, ontwerpers en jonge ondernemers. Ook zit in het pand de Broodbode, een lunchroom met heerlijke dagverse desembroodjes. Dat gaat er wel in!
de zachte hotelbedden. De volgende ochtend stappen we na een
Kleine Willem
Een dagje shoppen in Enschede stond al lang op mijn lijstje. Met het nieuwe InterCityHotel, gevestigd in het centrum, is de
We wandelen terug over de Oude Markt richting het Van Heekplein en duiken bij Dille & Kamille naar binnen. Buiten Marijke van Duuren, 31 jaar, moeder van staan bloempotjes met hyacinten uitgestald. Ik ruik aan een bloem en ‘proef’ twee kinderen, werkzaam bij een uitgeverij. de lente! Ik koop een educatief boek vol mooie afbeeldingen voor mijn zoontje van twee. Naast Dille & Kamille zit De Kleine Willem. Het onlangs verbouwde theatertje. Helaas gaan we straks weer 3 naar huis, anders had ik hier graag een voorstelling bijgewoond.
gezond en smakelijk ontbijtje zo de binnenstad in. Tekst: Marijke van Duuren, fotografie: Maureen Zwarts
Bij Bagels & Beans zit het al vol vroege vogels die genieten van een verse bagel. Mijn buik is al gevuld, dus wij lopen verder. Bij souvenirwinkel De Blauwe Maan koop ik een leuk kaartje voor een vriendin die binnenkort jarig is.
Schoenen om te zoenen
Knus plein In elke stad waar ik kom, duik ik een boekenwinkel in. Bij Boekhandel Broekhuis liggen de schappen vol inte ressant leesvoer. We wandelen door naar de Oude Markt. Een prachtig plein met om de kerk gelegen allemaal terrasjes. Sommige mensen zitten al buiten, onder een heater om warm te blijven. We twij felen tussen de grand cafés Sam Sam,
1
Scooter (Haverstraatpassage) ‘Vrolijk jurkje’
Novi en Fabels, maar stappen uiteindelijk bij eetgelegenheid Sam Sam naar binnen. Even opwarmen met een kop thee en uitkijken over het plein waar mensen met volle tassen overheen slenteren.
Mooie schoenen bij mijn kleding zoeken, is hier geen probleem. Volop schoenenwinkels! Sooco, Ten Eekelder, Ziengs, Gabor, Shuz by Borchert. Ik ga voor een trendy roze pump. Laat het mooie weer maar komen! We lopen het Van Loenshof in en mijn hart gaat sneller kloppen als ik Huis&Meer binnenstap. Mijn servies van het merk Bloomingville is hier te koop! Alleen al om de originele naam wandelen we bij The House of Snobs binnen. Diverse ondernemers, waaronder een parfumerie en een mannenmodezaak, zijn hier gevestigd
6
Vrolijk jurkje
InterCityHotel (Willem Wilminkplein) ‘Uitchecken en dan de stad in!’
We slaan eerst links af en belanden in de Haverstraatpassage. Daar stuiten we op een vrolijk woonwinkeltje: Route Du Soleil. In mei heb ik een bruiloft, dus ik moet op zoek naar een vrolijk jurkje. Bij damesboetiek Scooter hebben ze véél jurkjes. Dat wordt nog lastig kiezen. Op
ONS eten & drinken (Walstraat)
city life in Enschede Landelijke ketens We wandelen verder. Aangekomen bij het Van Heekplein doemt de Primark op. Een enorm pand met evenzoveel kleren. Ik neus rond en vind een lieflijk zomerjurkje voor mijn dochtertje. Aan de overkant van het plein zit de Klanderij. Een modern winkelcentrum met onder andere de Open 32, Rituals en Sissy- Boy. Als ik hier niet weet te slagen... De lijstjes aan de muur thuis zijn aan vervanging toe, beslis ik ter plekke, en ik scoor drie mooie ‘oudwitte’ fotolijsten bij Sissy-Boy.
heeft zijn naam hier volop achtergelaten. Tegen sluitingstijd wandelen we naar de Walstraat, een sfeervol straatje met veel restaurants. We ploffen neer bij ONS eten & drinken. Met verse streekproducten op de kaart is dat een smaakvolle afsluiter van een dagje shoppen in deze stad met zijn vele aantrekkelijke winkelstraatjes.
2
4
Broodbode (Haverstraatpassage) ‘Van shoppen krijg je trek’
5
Hapje eten
Huis & Meer (Van Loenshof ) ‘Eindelijk een winkel gevonden waar ze mijn servies verkopen’
Mijn maag begint te knorren. Op zoek naar een leuk restaurantje lopen we door De Heurne en de Kalanderstraat. Bouw vakkers zijn druk bezig met het pand waar Mango zich binnenkort vestigt. Dan komen we nog langs Steps, Zara, Le Ballon en zien we nog een knusse brasserie, Willemientje genaamd. We zijn al veel ‘Willem’s’ tegengekomen in Enschede. Dichter Willem Wilmink
1
Er is nog zoveel meer in Enschede:
2
6
Kleine Willem (Langestraat) ‘Een volgende keer ga ik naar een voorstelling’
4 5
3
• Zavor fairtrade koffie www.zavor.nl • Het Gouden Randje www.goudenrandjeenschede.nl • Pico dames- en kindermode www.picomode.nl • Concordia Film | Theater | Expositie www.concordia.nl • Rijksmuseum Twenthe www.rijksmuseumtwenthe.nl • Cinestar en Cineast www.wolff.nl/bioscopen/cinestar www.wolff.nl/bioscopen/cineast • Proef Eet www.proefeet.nl 4 t/m 6 september 2015 • Nationaal Muziekkwartier www.muziekkwartier.nl
Meer leuke uitjes in Enschede: uitinenschede.nl
21
SFEERVOL TAFELEN
3 gangen € 35,00 4 gangen € 45,00 5 gangen € 55,00
Authentiek en eigentijds. De sfeer van de vernieuwde Hanninkshof laat zich niet zomaar omschrijven, maar die moet je voelen. Wij nodigen u daarom uit om u te laten onderdompelen in onze gastvrijheid en te genieten van onze kleine verwennerijtjes. Jojan Kersbergen & Sabine Hof Hanninkshof - Usselerhofweg 5 7548 RZ Usselo-Enschede 053 - 428 31 29 info@hanninkshof.nl - www.hanninkshof.nl
4 en 5 juli worden in Westerhaar zo’n 400 deelnemers verwacht voor het internationale Vliegerfeest Twenterand. Deelnemers en toeschouwers kunnen genieten van de - merendeels zelfgemaakte vliegers. Een kleurrijk spektakel. De 6e editie. 400 deelnemers.
80% zelfgemaakte vliegers. Van normale afmetingen tot 30 meter doorsnee. 1,5 kilometer zelfgemaakte vlaggenlijn. 4.500 bezoekers in 2 dagen. Speurtochtdeelname van meer
dan 600 kinderen. Zo maar wat cijfers van het internationale Vliegerfeest Twenterand. Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: archief Vliegerfeest Twenterand
Zie ze vliegen! 23
weiland gevonden met weinig bomen en zonder prikkeldraad. De vliegeraars gingen samen met een team van vrijwilligers aan de slag en zo ontstond de eerste editie van het Vliegerfeest Twenterand. Bij deelnemers en bezoekers was het was gelijk een succes. Dat enthousiasme leidde tot prolongatie van het festival en in 2015 wordt het inmiddels voor de zesde keer georganiseerd. Met deelnemers uit binnenen buitenland en duizenden bezoekers uit de wijde omtrek.
Fanatieke vliegeraars
Echte kunstwerken
Het begon met een groepje vliegerhobbyisten uit Westerhaar. Dit is een dorp in Twenterand, een gemeente die - de naam zegt het al - aan de rand van Twente ligt. Ten noorden van Almelo, richting de Duitse grens om precies te zijn. De fanatieke vlie geraars bezochten vaak vliegerfestivals in binnen- en buitenland en besloten op een mooie dag om zelf zoiets te organiseren. Het 125-jarig bestaan van Westerhaar, zes jaar geleden, was een perfecte aanleiding. Even buiten het dorp werd een ruim
Vliegerfeest Twenterand is in de loop der jaren enorm gegroeid, maar blijft net zo laagdrempelig als in het begin. Er wordt geen entree geheven en ook het parkeren is gratis. Langs de kant zijn ijsjes en lekkere hapjes en drankjes te koop en kinderen kunnen zich amuseren op springkussens. Natuurlijk is het belangrijkste vermaak het bewonderen van de talloze prachtige vliegers. De meeste deelnemers nemen meerdere exemplaren mee, zodat er steeds weer iets nieuws te ontdekken valt.
Herman Plattje is een van de initiatiefnemers van het Vliegerfeest en zelf een enthousiaste deelnemer. “De meeste vlie geraars maken hun vliegers zelf. Het zijn echte kunstwerken, met beschilderingen in prachtige kleuren en patronen. In de winter kunnen we daar uren mee bezig zijn en in de zomer trekken we langs vliegerfestivals. We komen elkaar overal tegen, we zijn één grote familie. We mogen ook graag onderling tips en ervaringen uitwisselen.” Met respect verhaalt hij over enorme vliegers, die wel tot dertig meter doorsnee kunnen zijn. “Ook op Vliegerfeest Twenterand zien we soms van die enorme gevaartes, die vragen om veel vliegerervaring en -vaardigheid. Maar er gaan natuurlijk ook kleinere vliegers de lucht in, ze komen in alle soorten, maten en modellen. Veel vliegers zijn echte kunstwerken, waar honderden uren in zijn gestoken. Sommige deelnemers nemen zoveel vliegers mee, dat ze een aanhanger nodig hebben voor het vervoer. De vliegers die niet in de lucht zijn, kunnen op de grond worden bekeken. Het publiek komt ogen tekort.”
Parachutediploma voor knuffels Voor kinderen worden tijdens het Vlie gerfeest speciale activiteiten georganiseerd, zoals een workshop waar ze een
vlieger leren maken, optredens van een ballonnenclown en een speurtocht met vragen over het terrein. Herman: “Vorig jaar deden meer dan zeshonderd kinderen mee aan de speurtocht. Wat ze ook erg leuk vinden, zijn de snoep- en knuffeldroppings uit de lucht. Ze mogen hun eigen knuffel meenemen; die laten we met een vlieger omhoog gaan en met een parachute naar beneden. De knuffel krijgt van ons een parachutediploma.” In een tent naast het terrein is een expositie, met wisselende thema’s. Vorig jaar was het fotografie, voor 2015 wordt aan muziek gedacht. De organisatie bedenkt elk jaar iets nieuws en zorgt voor een steeds aantrekkelijker aankleding van het terrein. Herman: “Het oude afzetlint was ons een doorn in het oog. Daarom hebben we kinderen van scholen uit de omgeving gevraagd om van vliegermateriaal vlaggetjes te snijden en die op hun eigen manier te bewerken. De vlaggetjes zijn beschilderd, er staan gedichtjes op, erg leuk allemaal. Die vlaggetjes hebben we aan elkaar vastgemaakt en dat is nu een afzetlint van zo’n 1,5 kilometer.”
Sommige toeschouwers lopen een half uurtje rond, anderen blijven de hele dag. Volgens Herman is er ook ’s avonds van a lles te doen. “Er zijn vliegers met verlichting en vliegers met reflecterende materialen. Als je daar met een zaklamp op schijnt, krijg je een mooi effect.” De deelnemers komen onderhand uit heel Europa. “Vorig jaar kwamen ze, behalve uit Nederland, uit Duitsland, België, Zwitserland, Oostenrijk, Engeland en Denemar ken. Onder vliegers is dit een geliefd festival, dat spreekt zich snel rond. We krijgen ook steeds meer bezoekers. Vorig jaar waren we in de Telegraaf een ‘uitgaanstip’. Daar kwamen andere media en heel wat mensen op af”, vertelt Herman trots. Wat vindt hij zelf het mooiste aan het Vliegerfeest Twenterand? “Vliegerfestivals zijn eigenlijk altijd de moeite waard. Je bent de hele dag buiten bezig, de sfeer is goed en er is van alles te zien en te doen. Hier in Twenterand is het lekker gemoedelijk, echt Twents. Dat wordt door deelnemers en publiek gewaardeerd.” www.vliegerfeesttwenterand.nl
25
Grand hotel van klein formaat
Restaurant Michelinster Trouwlocatie
VERGADEREN Catering
GASTRONOMISCH kamers/suites/appartementen
Tuindorphotel & Restaurant ‘t Lansink I C.T. Storkstraat 18, 7553 AR Hengelo I Tel. 074 291 00 66 I info@hotellansink.com I www.facebook.com/hotellansink
De leukste Uitmarkt in Twentse Kamers! 29, 30 en 31 mei 2015 Een weekend boordEvol muziek, cabaret, toneel en kleinkunst op bijzondErE en vErrassEndE locaties in Noordoost-Twente stel zelf je eigen KaFT-menu samen en gEniET van een ’tapas van cultuur’! Kijk voor artiesten, locaties, tijden, prijzen en het laatste nieuws op www.kamerfestival.nl
Mijlpalen in een mensenleven en andere hoogtijdagen kennen in Twente van oudsher hun eigen tradities. Het noaberschap speelt hierin vaak een centrale rol.
Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: Berlinda Scherphof, archief TBT
Twentse tradities 27
gevierde feesten en feestdagen draaien van oudsher om tradities die in Twente nog altijd worden nageleefd. Bij de geboorte van een kindje zetten familie, buren of collega’s een ooievaar in de tuin. Ze komen kroamschudd’n en brengen een enorme krentenwegge mee - vaak van een meter lang, op een plank. Het kindje gaat vervolgens rond in de kring. Bij een bruiloft of een huwelijksjubileum zetten de noabers een ereboog met zelfgemaakte papieren roosjes voor het huis van de bruid of van het echtpaar. Vijftigjarigen krijgen vaak meerdere Abrahams of Sarah’s in de voortuin. Die worden de avond voor de verjaardag geplaatst. Daarop volgt een borreltje met de (bijna) jarige, of, zoals Twentenaren het noemen, het meuten.
Paasvuren Noaberschap: vanzelfsprekende burenhulp Noaberschap doelt op de vanzelfspre kende hulp die buren op het platteland elkaar geven. Het begrip is vooral bekend in het oosten van Nederland en net over de grens in Duitsland. Dit waren vroeger dunbevolkte gebieden, met weinig openbare voorzieningen. Er woonden en werkten vooral boerenfamilies, die sterk op elkaar waren aangewezen. Als een boer bijvoorbeeld ziek was, moest het werk door kunnen gaan. Op zulke momenten hielpen de buren een handje mee om de boerderij draaiend te houden. In Twente leeft het noaberschap nog altijd. Vooral op het platteland en in de dorpen, maar ook veel stadsbewoners kennen en respecteren de tradities die bij noaberschap horen.
Kroamschudd’n Noaberschap gaat niet alleen over hulp in nare tijden. Ook de samen uitbundig
Andere Twentse tradities hangen samen met religie. Met Palmpasen zijn in verschillende plaatsen optochten van kinderen. Ze dragen mooi versierde Palmpasenstokken, waarop het traditionele broodhaantje prijkt. Op Eerste Paasdag branden overal in Twente paasvuren.
Het opbouwen en aansteken gaat gepaard met tradities, die per plaats verschillen. In Deurningen bijvoorbeeld, is voorafgaand aan het aansteken van het vuur een paasdienst in de kerk. Daarna lopen schoolkinderen met een brandende fakkel in hun hand achter de muziek aan naar de enorme brandstapel buiten het dorp. Ze gaan in een kring om de stapel staan en steken het hout tegelijk aan. Het wachten is op het vlamvatten van de Judaspop bovenop.
Poaskearls en vlöggeln in Ootmarsum Heel bijzonder en vol tradities is de paasviering in Ootmarsum. Op Goede Vrijdag is de bekendmaking van de poaskearls, acht katholieke ongehuwde jongemannen die tijdens de paasdagen een speciale rol hebben. Op zaterdag vertrekken de poaskearls met andere inwoners van Ootmarsum in drie wagens met paarden ervoor naar landgoed het Springendal om hout te verzamelen voor het paasvuur. Beide paasdagen beginnen met een zingende rondgang van de poaskearls. Ze gaan voor in het vlöggeln, waarbij iedereen die zich bij
van het dauwtrappen vandaan komt, is niet precies bekend. Waarschijnlijk gaat het terug naar de Germaanse tijd, toen werd geloofd dat de ochtenddauw op specifieke dagen een magische kracht had.
Pinksterbruidjes in Borne
de rij aansluit elkaar bij de hand houdt en zo een lange slingerende rij door het stadje vormt.
Dauwtrappen op Hemelvaartsdag Hemelvaartsdag staat in Twente in het teken van het dauwtrappen. Eigenlijk is dat ’s ochtends vroeg opstaan om op blote voeten door bedauwd gras te lopen. Er zijn nog altijd Twentenaren die dit doen, maar voor de meeste regio bewoners betekent Hemelvaartsdag tegenwoordig een dag om er lekker met elkaar op uit te trekken. Jongeren blijven de woensdag voor Hemelvaart vaak de hele nacht op. Het komt regelmatig voor dat vroege vogels en late feestvierders elkaar aan het begin van de ochtend tegenkomen. Waar de traditie
Pinksteren is een kerkelijk feest, maar de oorsprong van de Pinksterbruidjes ligt verder terug in de tijd. Dit schijnt samen te hangen met Germaanse voorjaarsfeesten, waarbij de overwinning van de zon op de duisternis werd ge vierd en mooi weer voor de oogst werd afgesmeekt. De christelijke traditie herdenkt met Pinksteren de neerdaling van de Heilige Geest. In Borne gaan op Eerste Pinksterdag in het wit geklede meisjes van vijf jaar en ouder dansend en zingend naar het centrum van het dorp. Elke groep Pinksterbruidjes heeft een ‘Rosa’ die voorop gaat onder een versierde boog. In het centrum dansen de meisjes om de Pinksterkroon, die volhangt met bloemen en uitgeblazen eieren. Bij de laatste dans mogen kinderen uit het publiek meedoen.
Klootschieten In het voorjaar en in de zomer zijn overal in Twente kermissen en zomerfeesten, waarvan de wortels vaak al eeuwen terug liggen. Een typisch Twentse sport voor de zomer is het klootschie ten. Twee teams strijden tegen elkaar, door een met lood verzwaarde kogel, de ‘kloot’, onderhands zo ver mogelijk te werpen om in zo weinig mogelijk worpen een parcours, bij voorkeur met bochten en hoogteverschillen, af te leggen. Het is een eeuwenoude sport en tegelijk een volksvermaak, omdat iedereen er aan mee kan doen. In Twente wordt het klootschieten fanatiek beoefend. Ook is het een geliefd uitstapje voor families en collega-groepen. Overal in de regio zijn ‘banen’, onder meer op het Hulsbeek bij Oldenzaal,
nabij Hertme, bij Rossum, op het Springendal en bij de Haarmühle, net over de grens bij Buurse.
Slachtmaand november November is traditioneel de slachtmaand. Ook Twentse boeren slachtten vroeger in november een varken om een voorraad voor de winter te hebben. Het geslachte varken werd aan een ladder opgehangen, waarop de noabers bij een borreltje kwamen vetpriezen, oftewel het geslachte varken prijzen. Er ontstonden zelfs wedstrijden, om te bepalen wie het dikste varken had. Alle delen van het varken werden gegeten of anders gebruikt, tot het bloed (bloedworst) en de kootjes van de poten (speelgoed) aan toe. Huisslachten komt al lang niet meer voor, het is verboden. Hier en daar wordt de Twentse
29
traditie van slachtmaand november in ere gehouden, met slachtvisites en preuverieje op de boerderij. Op 11 november 2015 is de jaarlijkse slachtvisite met schroamkes, erwten-
soep, verse worst, bakleverworst, bloodkooke en een preuverie bij het klompen- en zompenmuseum in Enter.
D’oale roop van de midwinterhoorn In de adventstijd klinkt regelmatig het sonore geluid van de midwinterhoorn over de Twentse essen. Ook deze traditie lijkt geworteld te zijn in eeuwenoude Germaanse gebruiken; het geluid diende wellicht om boze geesten of de duisternis te verdrijven. Toch wordt de periode waarin de midwinterhoorn te beluisteren valt tegenwoordig bepaald door de kerkelijke kalender: tussen de eerste zondag van advent tot Driekoningen. De midwinterhoorn heeft een karakteristieke klank, die heel ver draagt. De grens tussen Twente en Duitsland was ooit een berucht smokkelgebied, het verhaal gaat dat de midwinterhoorn ook werd gebruikt om de smokkelaars voor de grenswachters te waarschuwen. Wandelaars die
onderweg worden verrast door d’oale roop, ervaren vaak een weemoedig gevoel. Het is een teken dat de dagen donkerder worden en het einde van het jaar in zicht is.
Foekepotten in Goor Het einde van het jaar wordt in Goor ingeluid door de foekepotten. Een foekepot, of rommelpot, is een mu ziekinstrument. Het bestaat uit een aardewerken bloempot, met daarover een schoongemaakte varkensblaas gespannen. Deze is opgeblazen als een ballon, met daarin een rietje. De var kensblaas moet een paar dagen drogen en wordt hard. Het rietje maakt daarna een geluid als je er met je vinger langs gaat, het ‘foeke-geluid’. Traditioneel gaan de kinderen in Goor op oudejaarsmiddag met hun zelfgemaakte foekepot langs de deuren, terwijl ze een liedje zingen. Hun beloning is geld of snoep. Een traditionele afsluiting van het jaar.
Aardbeien, kersen, frambozen en bessen vol sap. Blozende appeltjes. Ouderwets lekkere peren en pruimen. Proef de zon in zomerse vruchten, z贸 van het land of uit de boomgaard. Zelf geplukt bijna nog lekkerder. Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: Stefanie Spoelder, archief TBT, archief Pawpaw-festival
Zomerse smaken 31
In Twente kom je onderweg regelmatig fruit- en groentekwekerijen en boomgaarden tegen. Je kunt er verse vruchten kopen of zelf plukken. Ondertussen natuurlijk proeven van de zomerse smaken van Twentse grond.
Een emmertje mee Aan de rand van Oldenzaal, richting het mooie stuwwalgebied, ligt fruitboerderij ’t Düvelshöfke van Nathalie en Paul Velthuis. Nathalie begon met een paar stekjes uit de tuin van haar vader. Nu kweekt ze een breed assortiment klein fruit, zoals rode bessen, witte bessen, zwarte bessen, frambozen, aardbeien, kruisbessen en tayberries. De vruchten en de producten die ervan worden gemaakt zijn te koop bij de boerderijwinkel, evenals aardappelen van eigen grond, appels, peren, pruimen, kersen en streekproducten van collega’s. Je mag zelf vruchten komen plukken, ook erg leuk om met een groep te doen. Bijvoorbeeld op een familiedag, als teambuilding of als workshop. Een emmertje mee, het veld
in en plukken maar. In de winkel worden de vruchten gewogen en betaald.
Verkoop aan huis Van verse vruchten kun je blijven eten. Maar het is natuurlijk ook heerlijk om het fruit te verwerken. Bijvoorbeeld in ijs, jam, saus, taart of een smoothie. Veel kwekerijen bedenken zelf recepten, die in de boerderijwinkel worden meegegeven of op de website staan. De Greftenhoeve, in de buurt van Vriezenveen, verkoopt in de boerderijwinkel de heerlijkste producten die van de eigen kweek blauwe bessen zijn gemaakt. Maak eens een fietstocht naar natuurgebied Engbertsdijksvenen en ga onderweg langs bij dit boerenerf. Er worden vooral blauwe bessen geteeld, maar er zijn ook bramen, rode en zwarte bessen en kruisbessen. De rijpe vruchten gaan voor een groot gedeelte naar de veiling, het andere deel is voor de verkoop aan huis bestemd. Op de velden bij de boerderij zie je tijdens het seizoen plukkers die handenvol vruchten verzamelen. Na de pluk even uitblazen in de hooischuur of onder de eikenbomen op het terras, met een kopje koffie en een stukje bessenvlaai van de boerin.
Verse aardbeien en slagroom De boerenwinkel van de Greftenhoeve verkoopt zelfgemaakte jams, sappen en Twentse blauwe bessenwijn. Ook zijn er bijzondere streekproducten van boerderijen uit de omgeving te koop. Een ander smakelijk adres voor zomerse producten is de Manderveense Aardbei. Hier worden frambozen, bramen en natuurlijk aardbeien gekweekt, die je tijdens het seizoen zelf mag komen plukken. De Streekproductenwinkel verkoopt - afhankelijk van het jaargetijde - verse vruchten, asperges en andere streekheerlijkheden. Het Koffieschuurtje met bijbehorend terras is een perfect plekje om te smullen van een beschuitje, een wafel of ijs met verse aardbeien en slagroom.
Pawpaw: de smaak van mango Totaal andere vruchten zijn te koop bij de Country Winery, even buiten Nijverdal. Dit was vroeger een wijngaard, tegenwoordig experimenteert Hans Kluijt er met het kweken van exotische vruchten soorten als pawpaw, persimoen en kiwi, en met notensoorten. Hans stamt uit een familie van tuinders en kruidenkenners en zet de familietraditie voort met voedselbos Jipkesforest, dat het hele jaar eetbare knollen, zaden, planten, vruchten en noten levert. “Aardperen en knollen zijn echt wintervoedsel. In de tuin groeien ’s zomers planten als teunisbloem, molsla en zevenblad, dat kun je allemaal eten”, vertelt Hans. De pawpaw kent hij van familie uit Amerika. “Het is een Amerikaans-Indiaanse vrucht, die smaakt als een soort mango. De plant lijkt op
een klauwtje van een dier, wat vertaald ‘paw’ is. Vandaar de naam”, v erklaart Hans. Hij kweekt inmiddels zo’n zestien variëteiten. “Ik heb contact met pawpaw-kwekers over de hele wereld, onderling ruilen we variëteiten uit. 24 en 25 oktober organiseer ik hier een internationaal pawpaw-festival, waar we onder meer pawpaw-boompjes, -zaden, -vruchten en -producten als jam, chutney en ijs gaan verkopen.”
Appels plukken De Tuinderij in Markelo teelt rode bessen, zwarte bessen, zomerframbozen en aardbeien. In de nazomer is de gele herfstframboos rijp. Je kunt er de tuin in om zelf te plukken. Tijdens de zomermaanden serveert De Tuinderij koffie met verse appeltaart of, na reservering, een Engelse tea met producten uit eigen tuin. Oold Bleank in Rossum is een boerenerf uit 1720. Uit de boomgaard komen goudrenetten en andere appelsoorten, pruimen, hand- en stoofperen en kersen. Er zijn aardbeien te koop en zelfgemaakte sappen. De opening van het kersenseizoen is elk jaar een feestje bij Oold Bleank, met een Kersenfestival op het erf en in de boomgaarden.
Van Twentse grond De overheerlijke Twentse streekproducten worden ook verkocht op streek-, noaber- en boerenmarkten. In Delden is iedere eerste zaterdag van de maand een gezellige streekmarkt bij de Oude Blasiuskerk. Tijdens het seizoen zijn ook markten met streekproducten in onder meer in Oldenzaal, Denekamp, Tubbergen, Hengelo en Enter. De markten hebben een relaxte sfeer en bij de meeste kramen kan van het lekkers worden geproefd. Je herkent de bezoekers van de streekmarkten gelijk aan de volle tassen die ze meesjouwen. Pure producten van Twentse grond zijn dan ook een zeer smakelijke manier om de streek te beleven.
33
proef de zomer Heerlijke blauwe bessen De Greftenhoeve is een blauwe bessenkwekerij, gespecialiseerd in het kweken van blauwe bessen voor de verse consumptie. Op het boerenerf kunt u zelf blauwe bessen plukken en onder de oude eikenbomen of in de hooischuur kunt u een kopje koffie met blauwe bessenvlaai gebruiken. In onze boerenwinkel kunt u onze eigen gemaakte blauwe bessen producten en verse bessen kopen maar ook een aantal bijzondere streekproducten uit Twente. Komt u gezellig met twee personen koffie en vlaai bij ons nuttigen, dan geven wij u graag een potje jam gratis mee, tegen inlevering van deze bon. De Greftenhoeve Greftenweg 16, 7671 PC Vriezenveen, T. 0546 564876, blauwebessen@greftenhoeve.nl, www.greftenhoeve.nl
Pluk de zomer bij de Tuinderij De Tuinderij is hét adres voor een heerlijke kop thee of koffie met huisgemaakt gebak. In onze theetuin in het prachtige Twentse landschap kunt u heerlijk zitten, lunchen en high tea-en. In de pluktuin kunt u bloemen of fruit plukken en op de kwekerij kunt u planten uitzoeken of lekker rondkuieren. Kom genieten! Fruit arrangement: Pluk de Zomer (€ 12,95 p.p.) Koffie/thee met verse appeltaart of seizoensgebak + pluk zelf een doosje fruit + tas met recept en ingrediënten om thuis nogmaals van het heerlijke gebak met vers fruit te genieten (zie onze website voor de beschikbaarheid van het fruit). Graag tot ziens! De Tuinderij Haaksbergerweg 19, 7475 MD Markelo (gelegen aan de N347 halfweg tussen Goor en Hengevelde) T. 06 53 777 120, info@de-tuinderij.nl, www.de-tuinderij.nl
Ontdek de smaak van Twente in de zomer.
Schelpjes met blauwe bes en witte chocolade Download het recept
stefaniespoelder.nl
Ingrediënten Voor de banketbakkersroom 1 vanillestokje 250 ml melk 75 gram suiker 2 eidooiers 1 el bloem
Voor de schelpen 6 plakken bladerdeeg 1 ei suiker Voor de vulling 100 gram witte chocolade blauwe bessen
Bereiding Banketbakkersroom (Ook lekker op een plak cake, met zelfgemaakte jam!) Breng de melk, samen met een opengesneden vanillestokje en de helft van de suiker, aan de kook. Klop de resterende suiker met de eidooiers schuimig en meng er een flinke eetlepel bloem door. Verwijder het vanillestokje uit de melk en schenk alvast een scheutje warme melk bij de eidooiers. Roer het eigeelpapje goed door en giet het in de pan. Laat het geheel, al roerende, op een laag vuur enkele minuten garen. Strijk de banketbakkersroom uit over een met koud water afgespoeld bord. Dek de room af met plastic folie, zo voorkom je dat er een vel ontstaat. Zet het bord, als deze voldoende is afgekoeld, in de koelkast. Schelpen Verwarm de oven op 160 °C. Laat het bladerdeeg licht ontdooien en steek er rondjes van ongeveer 10 cm uit. Prik met een vork gaatjes in het bladerdeeg en bestrijk één kant met een geklopt ei. Leg de plakjes met de eikant op een bord met suiker, zo wordt de suiker mooi egaal verdeeld. Leg ze vervolgens met de suikerkant naar boven, op een omgekeerd ingevet muffin bakblik (of gebruik de bolle kant van ovenbestendige kommetjes). Houd voldoende afstand tussen de vormpjes. Laat de schelpen 10 minuten rusten en bak ze in circa 10 minuten goudbruin en gaar. Keer de schelpen om en laat ze afkoelen. Vulling Smelt de helft van de witte chocolade au bain-marie of in de magnetron en bestrijk de binnenkanten van de vruchtenschelpen ermee. Schep, wanneer de chocolade is gestold, de banketbakkersroom in de schelpen. Verdeel de blauwe bessen over de schelpen. Maak met behulp van een dunschiller chocoladekrullen van de overgebleven chocolade en bestrooi de schelpen ermee.
35
2 Regioinformatie
Zuid-Twente en Zoutmarke Zichtbaar zout De Zoutmarke symboliseert enerzijds het zout dat in Zuid-Twente wordt gewonnen. Anderzijds verwijst de naam naar de ‘marke’; een begrip dat teruggaat
naar oude tijden, toen de boeren in dit landelijke gebied gezamenlijk het beheer en gebruik van hun gemeenschappelijke gronden regelden. De Zoutmarke ligt tussen de steden Hengelo, Enschede en
Haaksbergen. Aan de westkant loopt de grens langs de Markelose stuwwal, ongeveer waar de snelweg A1 het landschap doorkruist. Historische markepalen markeren het gebied ten noorden van Haaksbergen, verschillende recreatieve routes voeren hier langs. Karakteristieke, in Saksische stijl gebouwde ‘zouthuisjes’ schermen de zoutputten af. Een zestal markante boortorens is bewaard geble ven, waarvan twee als rijksmonument. www.zoutmarke.nl Lommerrijke landgoederen De mooie natuur, de herinneringen aan oude industrieën, de historie van de zoutwinning, landgoederen en typisch Twentse gastvrijheid kenmerken de Zoutmarke. Landbouw, mooie stadjes en dorpen, naald- en loofbossen en beken
37
2 Regioinformatie
wisselen elkaar af. In het zuidoosten zijn drassige veengebieden, in het zuidwes ten glooit de stuwwal bij Markelo. In de omgeving van Delden, Goor en Diepenheim strekken lommerrijke landgoederen zich uit. Statige kasteeltjes en havezaten worden omringd door fraai aangelegde tuinen.
Hoge en lage natuurgebieden Zuid-Twente kent, net als de rest van de regio, een afwisselend coulisselandschap. In het zuiden van de regio ligt de nadruk meer op het water van beken als de Schipbeek, de Hagmolenbeek, de Molenbeek en de Buurserbeek. Deze beken stromen door en langs schitte rende natuurgebieden, die door de aanwezigheid van het water een bijzondere vegetatie hebben. In het zuidwesten brengen stuwwallen hoogteverschillen
met zich mee. Markelo wordt ook wel het ‘dorp met de vijf heuvels’ genoemd. In het zuidoosten, tegen de Duitse grens, liggen vochtige zand- en veengebieden, als het Buurserzand en het Witteveen. Het Buurserzand Het Buurserzand, ten zuidoosten van Haaksbergen, is een natuurgebied met heidevelden met jeneverbesstruiken, gemengde bossen en glooiende landbouwgronden. Op de heide grazen runderen die ervoor zorgen dat de heide niet wordt overwoekerd. De bodem is vochtig, wat te zien is aan de vegetatie. In het voorjaar en in de zomer bloeien er zeldzame plantjes als zonnedauw en klokjesgentiaan. In de bossen leven vogels als de groene specht, de bosuil en de boomklever. Op de heide wonen levendbarende hagedissen. Het is een
prachtig natuurgebied, dat via de vele wandelroutes verkend kan worden. Het Witteveen Heide- en bosgebied het Witteveen ligt tussen Buurse en de Duitse grens. Wandelroutes steken ongemerkt de grens over, vroeger was dit een geliefde smokkelroute. Nu is het een ruig natuurgebied, met graslanden, poelen, heide, bos en hoogveen. De Markelose Berg Markelo ligt te midden van vijf heuvels: Markelose Berg, Kattenberg, Dingspeler berg, Friezenberg en Herikerberg. De Markelose Berg is voornamelijk beplant met naald- en loofhout. De helling bestaat uit bouwlanden. Het natuurreservaat op de top van de berg is rijk aan vogels. In het reservaat is Het
2 Regioinformatie Overijssels Verzetsmonument 19401945 geplaatst. De Markelose Berg en de andere heuvels bieden een weids uitzicht over de omgeving.
Fraaie landgoederen Rond Delden, Diepenheim en Goor zijn eeuwenoude landgoederen te vinden. De meeste landgoederen hebben particuliere bewoners en zijn niet voor publiek toegankelijk. De siertuinen bij de kasteeltjes en havezaten zijn meestal wel te bezichtigen. De omringende landerijen zijn uitgestrekt en lenen zich voor mooie wandel- en fietstochten.
een houtzagerij vallen ook onder het erfgoed van Twickel. Het landgoed en de bewoners kennen een veelbewogen historie, die is verbonden met de hele regio. Het kasteel wordt particulier bewoond en is niet toegankelijk. Het publiek kan op vaste dagen wel rondwandelen in de siertuinen van kasteel Twickel of in de zomer wat drinken bij de Oranjerie.
Zes kastelen bij Diepenheim In de bosrijke omgeving van Diepenheim zijn zes kastelen te vinden: Westerflier, Weldam, Wegdam, Huis Te Diepenheim, Het Nijenhuis en Warmelo. Stuk voor stuk prachtige kasteeltjes en havezaten, met een bijbehorend landgoed. De kastelen en de eeuwenoude watermolen Den Haller zijn verbonden in de ongeveer 26 kilometer lange Zeskastelen fietsroute. 
Landgoed Twickel Vlakbij het stadje Delden ligt kasteel Twickel, dat wordt omringd door fraaie siertuinen en een landgoed van vierduizend hectare. De natuur laat lichtglooiende akkers en weilanden, bossen met eeuwenoude eiken, heidevelden, vennetjes, beken en houtwallen zien. Nog altijd horen ongeveer honderdvijf tig boerderijen bij het landgoed. Ze zijn herkenbaar aan de zwart-witte luiken. Twee watermolens, een watertoren en
39
2 Regioinformatie
Extra de moeite waard Waterpark Het Lankheet Tussen Haaksbergen en Eibergen, op de grens van Twente en de Achterhoek, ligt landgoed Het Lankheet. De geschiedenis van dit landgoed gaat terug tot 1188. Tegenwoordig kan jong en oud kennis maken met nieuwe oplossingen voor water, land, natuur en energie. Gidsen geven er rondleidingen, bijvoorbeeld op iedere eerste zaterdag van de maand. www.hetlankheet.nl Zoutmuseum Delden Op landgoed Twickel bij Delden werd in 1886 zout in de bodem aangetroffen; het begin van de Twentse zoutindustrie. Het Zoutmuseum in het historische centrum van Delden vertelt het complete zoutverhaal. Daarbij gaat het niet alleen over de zoute geschiedenis van Twickel, Boekelo en Hengelo, maar ook over periodes veel verder terug in de tijd en zoute plekken over de hele wereld. www.zoutmuseum.nl Per stoomtrein van Haaksbergen naar Boekelo Museum Buurtspoorweg (MBS) in Haaksbergen bewaart klassieke rijtuigen en locomotieven en een echt station uit 1884 met een draaischijf en een werkloods. Ga terug in de tijd en maak een nostalgische treinrit tussen Haaksbergen en Boekelo in een authentieke stoomtrein. www.museumbuurtspoorweg.nl.
In Twente is veel te ontdekken en te zien. Wij selecteerden een aantal bijzondere themaroutes die je met de auto, de fiets en te voet kunt verkennen. Stuk voor stuk brengen ze je langs bijzondere plekjes van Twente. Onderweg is het genieten van mooie kastelen en boerderijen, de gezellige dorpjes en de prachtige natuur.
Tekst: Suzanne van Gaale, fotografie: archief TBT, archief Truus Wijnen
Belevenisroute Door een deel van Twente en Duitsland loopt een hele bijzondere route, namelijk de Hamalandroute. Deze 253 km lange ANWB/ADAC grensoverschrijdende Âautoroute bestaat vijftig jaar en is een ware grensbeleving! Al rijdende ontdek je de verschillen maar ook de overeenkomsten tussen Nederland en Duitsland. Onderweg is er zoveel te zien en te ontdekken waardoor het een heerlijke route is voor een ontspannen autoritje. Langs mooie landgoederen, kastelen en authentieke boerderijen. Door gezellige stadjes en dorpen als Diepenheim, Boekelo en Delden. Neem onderweg
Routes met karakter zeker even de tijd om door deze mooie plaatsjes te lopen of om op een terrasje te genieten van een kop koffie met Twentse krentenwegge. De route is herkenbaar aangegeven met opvallende zeshoekige bordjes en op diverse punten onderweg staan informatiepanelen die je meer vertellen over de bezienswaardigheden. Deze grensroute is zeker ook geschikt om samen met het hele gezin te doen. Onderweg kom je namelijk diverse toeristische attracties tegen om even een uitstapje te maken. De route loopt rond en je bepaalt dus zelf waar je start en eindigt. Liever iets minder kilometers maken of over een paar dagen verdeÂ
len? Bij de Hamalandroute kan ook dat. Kortom, het is een unieke route waarbij je dit mooie stukje grensgebied op een leuke manier ontdekt! Meer informatie vind je op www.hamalandroute.nl.
Klassieker In de Hof van Twente loopt de Vijf Sterren Fietsroute. Een zeer gevarieerde route die het gebied tussen Goor, Delden, Diepenheim en Markelo doorkruist. Inmiddels bestaat deze route 25 jaar en is nog altijd heel populair, een echte klassieker! Juist de variatie van deze fietsroute maakt haar bijzonder. Je fietst door prachtige natuurgebieden, 
41
langs de meanderende Regge, water molens, kastelen en landgoederen. Geniet onderweg van de Twentse gastvrijheid bij de vele bezienswaardigheden waaronder de kastelen Twickel en Nijenhuis, de kunstenaarstuinen en galerieën in Diepenheim en landbouwmuseum Erve Niehof. En met zoveel variatie is het fijn dat je de route, in totaal 122 km lang, kunt opdelen in een westelijk (76 km) en oostelijk deel (46 km). Ook kun je de route op diverse punten inkorten. De hele route staat beschreven in het boekje Vijf Sterren Fietsroute en is verkrijgbaar bij de VVV en kun je online bestellen via www.hofvantwenteinfo.nl.
Laarzen aan! Neem je (waterdichte) laarzen mee en ga op pad over de Stiewelpaden rond Twekkelo. Een kleinschalig cultuurlandschap tussen Hengelo en Enschede. Stiewel is Twents voor laarzen en dat is niet voor niets. Deze onverharde paden brengen je door en langs plekken waar je normaal niet komt. Over eeuwenoude boerenerven, langs beekjes die door het landschap slingeren, over smalle bruggetjes dwars door weilanden tussen nieuwsgierige koeien door. Zo zie je
het Twentse platteland van een hele andere kant, een bijzondere belevenis! Bij de Johanneskerk middenin Twekkelo hangt een routekaart, dit is tevens een mooi startpunt. De Twekkeler Stiewelpaden zijn bij uitstek leuk voor iedereen die meer wil weten over het culturele erfgoed van Twente. De route kun je downloaden via www.twekkelo.nl/ stiewelpaden.
Je eigen Twenteroute Stel je liever zelf je Twenteroute samen? Kies dan voor één van de vele speciale netwerken voor ruiters, menners, fietsers, mountainbikers en wandelaars. Deze netwerken zijn opgezet volgens het knooppuntensysteem en verbinden enkele honderden kilometers aan routes door heel Twente met elkaar. Ze zijn goed herkenbaar en daardoor eenvoudig te volgen. De netwerken zijn ook zo uitgezet dat je je eigen route kunt samenstellen. Ze brengen
je langs de mooiste plekken van Twente, van de Sallandse Heuvelrug met haar mooie vergezichten, langs de venen van Twenterand, via het Nationaal Landschap NoordoostTwente tot aan de landgoederen van Hof van Twente. Onderweg zijn er diverse horecagelegenheden en officiële rustpunten voor een lekker kopje koffie, een lunch of andere versnapering. Hoe de verschillende routes lopen en meer informatie vind je op www.beleeftwente.nl.
Poëtisch Wandelen en onderweg genieten van poëzie? Volg dan de drie kilometer lange Willem Wilmink wandelroute op landgoed Lonnekermeer bij Enschede.
Willem Wilmink was een bekende Twentse dichter en stadsdichter van Enschede. Hij schreef gedichten, essays en stukken proza. Ook schreef hij veel liedjes voor artiesten en tv-programma’s. Bekend voorbeeld is het nummer ‘Hilversum 3’ gezongen door Herman van Veen. In 2003 overleed Wilmink en ter nagedachtenis is deze naar hem vernoemde wandelroute aangelegd langs het Lonnekermeer. Zijn gedichten die je onderweg kunt lezen, geven deze wandeling een bijzondere dimensie. Al wandelend langs de twee meren en vennen, over de statige landen door de bossen ervaar je de rust die dit landgoed uitstraalt. Wil je na de wandeling meer weten over deze bekende Twentenaar? In Enschede is er ook een speciale Willem Wilmink stads wandeling waarmee je letterlijk in zijn voetsporen treedt. Op www.24uursmuseum.nl vind je meer informatie over de Willem Wilmink wandelroute.
Mooiste wandeling van Nederland! De mooiste wandeling van Nederland vind je in Twente! De website Wandelzoekpagina heeft uit al haar routes de wandeling Hof Espelo gekozen tot de mooiste van Nederland 2015. Fervent wandelaarster Truus Wijnen uit Nijverdal heeft deze wandeling uitgestippeld. Al tien jaar wandelt ze door Twente om mooie routes samen te stellen. Gemiddeld gaat ze twee dagen per week op pad op zoek naar verborgen paadjes en mooie plekken. ‘Ik wil wandelingen samenstellen die anders zijn. En wat Twente zo fijn maakt om te wandelen is de afwisseling in het landschap.’ Die afwisseling vind je zeker terug in de ‘mooiste wandeling van Nederland 2015’. Zo wandel je op landgoed Hof Espelo bij Enschede door het
sterrenbos. Een bos met paden die vanuit een middelpunt straalsgewijs naar de uiteinden lopen en daarmee een ster vormen. Daarnaast was het landgoed onderdeel van vliegveld Twente in de Tweede Wereldoorlog. En dat is nog goed te zien aan de rolbanen. Deze banen, aangelegd door de Duitsers, werden gebruikt om vliegtuigen over te verplaatsen en in de bossen te verstoppen. Vervolgens bezoek je landgoed Lonnekermeer. Dit landgoed is vooral bijzonder vanwege haar rol in de geschiedenis van de Twentse textielindustrie. Naast de twee meren, de statige lanen, karakteristieke bomen zijn er op het landgoed ook drie rijksmonumenten te vinden, namelijk de villa, de boerderij en het boswachtershuis die familie
Stork begin vorige eeuw heeft laten bouwen. Meer over deze mooiste wandeling Hof Espelo van 17 km vind je op www.wandelzoekpagina.nl/ mooiste-wandelingen-2015. Ook is het opgenomen in de wandelgids Twaalf Twentse Tochten van Truus Wijnen, verkrijgbaar bij de (online) boekhandel. Zie ook Van Twentse Bodem op pagina 78.
43
15 jaar na de Vuurwerkramp
Creatieve sfeer in Roombeek Op 13 mei 2000 veranderde Enschede voorgoed. De ontploffing van een vuurwerkfabriek vaagde een complete woonwijk van de wereld. Een nieuw Roombeek verrees uit de as. Het is een wijk waar erfgoed en moderne architectuur, wonen en cultuur elkaar ontmoeten. Een gedenkplek in het hart van de wijk is een blijvende herinnering aan die dag in mei, 15 jaar geleden. Fotografie: archief TBT, archief The Passion
Eind 20 e, begin 21e eeuw vestigden textielfabrieken als katoenspinnerij Bamshoeve, firma Rozendaal, N.J. Menko en Spinnerij Roombeek zich langs de spoorlijn Enschede-Oldenzaal, evenals de bierbrouwerij van Grolsch. In de nabijheid van de fabrieken ontstonden arbeiderswijken, waarvan Roombeek er één was. Mensen die er tijdens de bloeiende Twentse textieltijd woonden, herinneren zich goed de kleine huisjes en grote fabriekshallen die het beeld van de wijk bepaalden. Eind jaren ’60 van de vorige eeuw kwam een einde aan de Twentse textielindustrie. De brouwerij van Grolsch bleef nog een tijdje in de wijk, maar de textielfabrieken stonden leeg.
Plan van architect Pi de Bruyn Zaterdag 13 mei 2000 was een stra lende dag, veel mensen waren op pad. Opeens een klap, vanuit de verte was een rookwolk als een enorme zwarte paddenstoel te zien. Een vuurwerkfabriek, die midden in Roombeek was gevestigd, ontplofte. Paniek, gewonden, vermisten, doden. Onthutsende beelden lieten zien dat de hele wijk was weggevaagd. Het stadsbestuur van Enschede had de taak een nieuw plan voor de wijk te realiseren. Voorop stond dat het een wijk zou worden om naar terug te keren, de bewoners kregen dan ook inspraak. Architect Pi de Bruyn, geboren en getogen in Losser en vanuit zijn jeugd bekend met de wijk, ontwierp een plan. Zijn filosofie was dat het nieuwe Roombeek een wijk moest worden om te wonen en te werken. Een mix van grote en kleine kavels, huurwoningen en koopwoningen, onderwijs en zorg, kunst en cultuur, water en groen en veel bedrijvigheid.
Verder gaan Een wandeling door Roombeek laat zien hoe Enschede na de Vuurwerkramp
verder is gegaan. Maar die dag in mei 2000 zal nooit worden vergeten. Een herdenkingsplek heeft een prominente plaats gekregen op de Lasonderbleek. Waar ooit de vuurwerkfabriek stond, staat nu monument ‘Het verdwenen huis tussen hemel en aarde’. In het ontwerp van het monument komen de funderingsplaten van de voormalige opslagplaats van de vuurwerkfabriek en de door de ontploffing ontstane krater terug. Het is een ‘natuurlijk litteken’, waar de tijd en de natuur hun gang kunnen gaan. Het litteken zal geleidelijk verdwijnen, maar de wond zal nooit helemaal genezen. Niet voor niets liggen hier altijd bloemen.
Groene bleekvelden De herdenkingsplek ligt centraal in de wijk. Bij de verdere inrichting van het nieuwe Roombeek is wat bewaard was gebleven zoveel mogelijk geïntegreerd in het nieuwe ontwerp. Het verleden is overal aanwezig. Een landschap van markante torens van de voormalige fabrieken herinnert aan de textielgeschiedenis. Langs de voormalige spoorlijn, de Lonnekerspoorlaan, zijn aan de ene kant onder meer scholen, zorgwoningen en statige panden. Aan de andere kant liggen de voormalige fabriekshallen, die een culturele bestemming kregen en ruimte bieden aan kunstenaars en exposities. De historie komt ook terug in de groene ‘bleken’. Dit waren van oudsher de velden waarop de textielfabrieken het katoen en linnen uitspreidden om het in de zon te laten bleken. Nu is de Lonnekerbleek een plek waar kinderen kunnen spelen.
Langs de Roombeek De Roombeek stroomt nog altijd dwars door de wijk. Parallel aan de beek loopt de Roomweg, een straat met winkels en andere bedrijvigheid. Vlak voor museum TwentseWelle is een fraaie waterpartij
47
komt langs monumenten, kunstwer ken, spraakmakende architectuur en culturele instellingen als de Grote Kerk, Concordia Kunst & Cultuur, het Nationaal Muziekkwartier, Rijksmuseum Twenthe, expositieruimte 21Rozendaal en TwentseWelle. Van de gezellige reuring in de binnenstad beland je via een inspirerende wandeling in de creatieve sfeer van Roombeek. Is het na de wandeling tijd voor een pauze? De gezellige brasserie in het prachtig bewaarde boerderijtje Het Vrijdag is ideaal voor koffie, thee en lunch. Bij Rozendaal Eten & Drinken hoort bij museum TwentseWelle. Binnen is de sfeervolle inrichting een mix van oud en nieuw, met mooi weer is het terras bij het water een prima plekje om heel lang te blijven zitten. π in de beek aangelegd. Het museum, een bezoek meer dan waard, heeft een bij zonder uiterlijk; de bestaande fabrieksstructuur van het pand is gecombineerd met eigentijdse architectuur. Schuin tegenover het museum staat appartementencomplex Eekenhof, een hoog gebouw van bakstenen, dat aansluit bij zowel de moderne architectuur als bij het erfgoed.
Cultuurmijl De Cultuurmijl verbindt de binnenstad van Enschede met Roombeek. De route
Processie The Passion vanuit Roombeek
Het veelbekeken en -bezochte jaarlijkse muziekevenement The Passion koos ervoor het verhaal van de lijdensweg van Jezus op 2 april 2015 vanuit Enschede te vertellen. Producent Jacco Doornbos vertelt: “De Vuurwerkramp is in heel Nederland bekend, het is ook een verhaal over lijden en wederopstanding. Roombeek, de wijk die door de Vuurwerkramp werd getroffen, vormt dit jaar dus zeker het decor voor een deel van de vertelling.�
Verdriet, lijden en hoop
Jeroen van der Boom als Petrus, Jeroen van Koningsbrugge als Judas en Shirma Rouse als Maria. Het paasverhaal uit de bijbel, dat in The Passion wordt uitgebeeld, gaat niet alleen over verdriet en lijden maar ook over hoop. Dat sluit aan bij de historie van Enschede, in het bijzonder bij de wijk Roombeek.
De hoofdrollen zijn voor Robert ten Brink als verteller, Jim de Groot als Jezus, Jon van Eerd als Pontius Pilatus,
49
landgoedzoeker Van bijzondere overnachtingen tot avontuurlijke runs. Van fiets-, wandel-, auto- en mountainbikeroute met karakter tot nostalgisch wegdromen in Twentse schatkamers. Je vindt het allemaal in deze editie van Landgoed ĂŠn in deze puzzel. Zoek de woorden in de Landgoedzoeker, rijg de letters die overblijven aaneen en stuur de uitkomstzin op naar www.beleeftwente.nl/puzzel. Hiermee maak je kans op een rondleiding voor vier personen in de Grolsch brouwerij t.w.v. â‚Ź 50,- Grolsch bestaat 400 jaar en dit wordt uitbundig gevierd, lees hierover op pagina 78.
Met trots voor u gebrouwen. Geen 18, geen alcohol.
De uitslag van de vorige Landgoedzoeker is: Inspirerend en stijlvol mode advies vindt u bij Roetgerink. De modecheque t.w.v. a 160,- is gewonnen door Mevr. Ineke Broekman uit Bilthoven.
V
G L R
E G R E P S A V A T A R Z T
S K S A M E N P A S S I
E E N E L E D N A W S O O L E
S J
E K I
B N I
V A T R T R A D I
O N W
A T N U O M C N H T I
E I
E B R T G
M H R T P A A S V U U R O N E E E I
E S D E J
P E T I
E G R D D R I
I
N E R I
K R E W T E N E T U O R A K U G
T I
U M O D D E R K L E
U R F R E M O Z K V R L U A N I
G A L M L E K N I
L U C E A E J
D A R N M Z K A K
B O E K E N M A R K T E
H T S E E F R E G E I
U
L V O
P A H C S R E B A O N Z
K U N S T
T E R
OPLOSSING:
Asperge Avatarz Boekenmarkt Bos Culinair Dinkel Erven Gezellig
Heim Jam Kniepertjes Kunst Luuk Modder Mountainbike Natuurakkers
Noaberschap Paasvuur Reggestreek Passion Routenetwerk Roombeek Samen Traditie
Twente Uitje Vlas Vliegerfeest Wandelen Wild Zomerfruit Zoutmarke
De oplossing kun je inzenden via www.beleeftwente.nl/puzzel. Je kunt de oplossing uiterlijk tot 30 november 2015 insturen.
Theehuis Dennenoord heeft per 2 maart een nieuwe eigenaar! Quirine en Martijn zullen met veel liefde en enthousiasme het theehuis en restaurant The Barn voortzetten en verďŹ jnen.
de High Tea blijft!
Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: archief Roetgerink
Ook onze heerlijke verse scones blijven de moeite waard Vasserweg 37, 7638 PK Nutter
0541-680 790
info@theehuisdennenoord.nl
3 Regioinformatie
Noordoost-Twente Ten noordoosten van de Twentse stedenband ligt een sterk glooiend coulisselandschap. Met uitgestrekte bossen, kleinschalige landerijen en pittoreske kerkdorpen. Watermolens staan langs snelstromende beken en riviertjes. Antieke grafheuvels, devote Mariakapelletjes en bosrijke landgoederen getuigen van een rijk cultureel en religieus erfgoed. De goed bewaarde cultuurhistorie en het authentieke landschap maken dit gebied uniek. Noordoost-Twente is dan ook uitgeroepen tot een van de twintig Nederlandse Nationale Landschappen.
Indrukwekkende natuur Stuwwallen en beekdalen De natuur in het noordoosten van Twente wordt gekenmerkt door stuwwallen. Deze ontstonden tijdens de ijstijden, waarin het landschap door het ijs als het
ware omhoog werd gestuwd. Het smel tende ijswater sleep beekdalen, waardoor in dit deel van Twente de hoogteverschillen aanzienlijk zijn voor Nederlandse begrippen. Het hoogste punt van de stuwwal is de Tankenberg, met 85 meter ook het hoogste punt van Overijssel. Natuurgebieden In het noordoosten van Twente zijn indrukwekkende natuurgebieden, waar door de hoogteverschillen en het aanwezige water een specifieke flora en fauna is ontstaan. Wandelaars kunnen er genieten van prachtige vergezichten vanaf de stuwwal. In de beekdalen welt helder bronwater op. Een paar kilometer ten noorden van Ootmarsum ligt het Springendal. Een gebied met zeldzame planten, dat bovendien rijk is aan vogels en zoogdieren. Wandelingen en fiets
tochten voeren langs beekjes, kwelvijvers, heuvels, heide en boerderijen. Een ander fraai natuurgebied is het bij Losser gelegen Galgenven, een bos- en heidegebied met poelen en vennetjes, waar salamanders en kikkers leven. Tegen de Duitse grens ten noorden van Vasse ligt de Manderheide, een gebied met heidevelden, eikenbomen en jeneverbesstruiken. De Dinkel Het riviertje de Dinkel komt bij Glane Nederland binnen en meandert daarna langs Losser, De Lutte, Denekamp en Lattrop weer naar Duitsland. In de buurt van Harseveld wordt de rivier via het in 1887 gebouwde monumentale Schuivenhuisje onder het kanaal Almelo-Nordhorn doorgeleid. Langs de Dinkel groeien en bloeien bijzondere planten. De natuur is er onwerkelijk mooi.
53
3 Regioinformatie
Kanaal Almelo-Nordhorn Het uit het einde van de 19e eeuw stammende kanaal Almelo-Nordhorn was bedoeld voor de scheepvaart tussen Almelo en het Duitse Nordhorn. Sinds 1960 wordt het kanaal niet meer bevaren. Zo konden het kanaal en het aangrenzende gebied zich ontwikkelen tot een natuurlandschap met veel vissen en vogels en een gevarieerde flora. Op verschillende plaatsen langs het kanaal staan authentieke sluizen, zoals bij Reutum. Langs het kanaal lopen wandel- en fietspaden.
Rijke cultuurhistorie Cultureel en religieus erfgoed Noordoost-Twente is rijk aan cultuur historie. Zo zijn op het Vasser Grafveld grafheuvels te vinden, die laten zien dat hier al eeuwenlang bewoning is
geweest. Stiepeltekens en andere vormen van ‘boerenmagie’ bij boer derijen zijn een nalatenschap van het
(bij)geloof van de streekbewoners. De ongeveer vijfhonderd jaar oude Kroezeboom bij Fleringen was ooit een
3 Regioinformatie
gewijde plek. Ander religieus erfgoed is volop aanwezig in indrukwekkende basilieken en kerken, zoals de St. Plechelmusbasiliek in Oldenzaal en de St. Pancratiusbasiliek in Tubbergen. Processies in de dorpen, Mariakapel letjes langs de weg en het groots gevierde carnaval zijn een afspiegeling van de overwegend Rooms-katholieke geloofsachtergrond van de bewoners van deze streek. Landgoederen Of ze nu een ‘Hoeve’, een ‘Huis’ of een ‘Havezate’ omringen, de landgoederen van Noordoost-Twente vertellen op hun eigen manier over de geschiedenis van dit gebied. Sommige huizen zijn particulier eigendom en daardoor niet toegankelijk. Maar de bij de landgoederen behorende bossen, laantjes, heuvels en graslanden zijn merendeels openges teld en bieden heerlijke wandelgebieden. Landgoed Egheria bij Oldenzaal is een hoevelandschap, met graslanden, bronnen en naald- en loofbossen. Huis Singraven
bij Denekamp stamt uit 1415 en heeft aan verschillende families toebehoord, zoals de graven van Bentheim. Het huis heeft mooie stijlkamers, waar de verzameling meubelen, schilderijen, zilver, keramiek en wandtapijten van de
laatste particuliere bewoner bewaard is gebleven. Op het landgoed bevinden zich onder meer een koetshuis, een watermolen, een park en een arboretum (een wetenschappelijke verzameling van aangeplante boomsoorten). Havezate Herinckhave bij Fleringen is een statig huis, met op het terrein een huiskapel, een watermolen, een houtwaterplaats en een eendenkooi. Rijke textielindustriëlen lieten buitenhuizen bouwen in het stuwwalgebied tussen Losser en Oldenzaal. Landgoed De Wilmersberg, nu in gebruik als landgoedhotel, is daar een fraai voorbeeld van.
Extra de moeite waard 600-jarig bestaan Singraven Landgoed Singraven bij Denekamp bestaat in 2015 600 jaar en dat wordt gevierd. De aftrap van het jubileumjaar is in maart, wanneer twee gerestaureerde schilderijen worden onthuld. In de maanden juli en augustus zijn extra rondleidingen met verschillende activiteiten. Meer informatie over Singraven en het jubileumjaar is te vinden op www.singraven.nl.
55
3 Regioinformatie
Ootmarsum Kunstenaars voelen zich thuis in het pittoreske stadje Ootmarsum. Het historische centrum herbergt galeries waar verschillende kunstvormen
worden geëxposeerd en verkocht. Bezoek Ootmarsum ook eens tijdens de Pasen, om getuige te zijn van het optreden van de poaskearls, het vlöggeln, het paasvuur en de andere tradities die hierbij een rol spelen. Oldenzaal en Het Hulsbeek Oldenzaal is een mooie stad om rond te lopen, een fijne stad om te shoppen en een geweldige stad om uit te gaan. De Bourgondische reputatie uit zich in het grote aantal leuke restaurantjes, terrassen en cafés. Het waterrijke recreatiegebied het Hulsbeek, even buiten de stad, heeft veel mogelijkheden voor (water) sport en spel. Natura Docet Wonderryck Twente Landschapscentrum en belevings museum Natura Docet Wonderryck Twente voert je
mee in een wonderbaarlijke wereld, waar je de natuur aanschouwt door de ogen van vogels en andere dieren. Het is een plek van betovering, met als basis de bijzondere natuurhistorische verzameling van meester Bernink. Het landschapscentrum biedt informatie over wandel- en fietsroutes, kunst en cultuur en andere uitstapjes in Noord oost-Twente. www.wonderryck.nl Het Lutterzand Natuurgebied het Lutterzand bestaat uit heidevelden, zandverstuivingen en bossen. Dwars door het natuurgebied stroomt riviertje de Dinkel. De steile oevers zijn nestplaatsen voor de oever zwaluw. Ook de ijsvogel en de grote gele kwikstaart komen hier voor. Het is een idyllisch mooi plekje en bovendien een perfecte pleisterplaats voor alle leeftijden. Pootje baden in de Dinkel, relaxen langs de waterkant en genieten van de natuur.
Rondsnuffelen tussen beeldschoon antiek en grappige brocante. Op een boekenmarkt bladeren door klassieke kinderboeken, zwaarlijvige romans en ouderwetse kookboeken. Dwalen over een vlooienmarkt. Op zoek naar tastbare herinneringen uit vervlogen tijden‌
Tekst: Nienke Swierstra fotografie: Esmee Bruins, Marie-JosĂŠ Gosselink, archief TBT
Nostalgisch wegdromen in Twentse schatkamers 57
tekort. Een bonte verzameling verzilverde kandelaars, juwelenkistjes, grootmoe ders koektrommels, lampen, porselein, kristal en nog veel meer uit verschillende tijdperken.
Kristallen kroonluchters
Kostbaar bezit
Verhalen van vroeger
Onze overoma’s hadden nog geen Ikea. De spulletjes waarmee jonggehuwden vroeger hun huis decoreerden, waren vaak geërfd en bedoeld om een levenlang mee te gaan. Om daarna doorgegeven te worden aan volgende generaties. En jongeren zullen het misschien niet geloven, maar er was een tijd dat een goed gevulde boekenkast een kostbaar bezit was. Fervente lezers zijn nog vaak van mening dat een e-reader het niet haalt bij een echt boek. Of denk eens aan de tijden voor e-mail en social media, toen mensen elkaar prentbriefkaarten stuurden.
Voorwerpen uit andere tijden vertellen hun eigen verhaal, of ze nu honderd jaar of vijf jaar oud zijn. Tegenwoordig gaan steeds meer mensen op zoek naar verhalen van vroeger en de spulletjes die daar bijhoren. Gelukkig is niet alles verdwenen, er zijn genoeg nostalgische schatten bewaard. Ze worden verkocht in antiekzaken, op veilingen, op rommelmarkten en bij antiquariaten. Liefhebbers van antiek, brocante en mooie boeken zoeken overal, in de hoop iets unieks op de kop te tikken. In de Twentse schatkamers valt op dat gebied genoeg te ontdekken.
Grootmoeders koektrommels De Oale Zessprong in Usselo bij Enschede bijvoorbeeld, is een brocante winkeltje in een Pipo-woonwagen. Er worden kleine meubels, oude serviezen en antieke en opgeknapte woonaccessoires verkocht. Achter de Appelboom in Enschede heeft brocante uit Nederland, België en Frankrijk, zoals meubilair, kroonluchters, spiegels, serviezen, oud zilver, koffers en glaswerk. In de Schatkamer van Hengelo kom je ogen
Kuipers Kunst en Antiek in Delden heeft een prachtige collectie antiek. Evenals Antiekhuis de Koperen Bol, vlakbij de voormalige vliegbasis Twente, aan de weg van Deurningen naar Enschede. De Drie Kamers in Diepenheim heeft drie ‘stijlkamers’ met meubelen, serviesgoed, glaswerk, kristallen kroonluchters en woondecoraties, met name uit Engeland, België en Frankrijk. Loop in Almelo eens binnen bij Uniekkreatief. Een winkel met brocante, oude meubels, zelfgemaakte producten van gerecycled hout en andere spulletjes om je huis een totaal eigen sfeer mee te geven.
Op zoek naar dat ene boek Boekenliefhebbers speuren soms jarenlang naar een boek waar ze dierbare herinneringen aan hebben. Ze proberen een serie te completeren of willen meer weten over een speciaal onderwerp. Op zoek naar dat ene boek kunnen ze terecht bij Boekengalerie Jan Knigge in Hengelo, een antiquariaat met boeken over talloze onderwerpen. Je kunt het zo gek niet bedenken of er is wel een boek over te vinden. De Enschedese vesti ging van boekhandel Broekhuis heeft de tweedehands collectie van De Slegte overgenomen. De duizenden titels zijn te vinden op de tweede en derde verdieping van het pand aan de Marktstraat.
Boekenmarkt Tuindorp ‘t Lansink Overal in Twente zijn, met name in het voorjaar en in de zomer, markten met curiosa, antiek en boeken. De jaarlijkse boekenmarkt in Tuindorp ’t Lansink in Hengelo heeft als centraal punt het historische C.T. Storkplein. Er zijn ruim
honderd kramen, waar bezoekers in alle rust door boeken bladeren, grasduinen in dozen met oude ansichten en luiste ren naar verhalenvertellers of dichters. Het is een gezellig en sfeervol evenement, waar dan ook veel boekenliefhebbers op afkomen. Het jaarlijkse Cultureel Straatfestival op de derde zondag van september in Delden is ook een trekpleister. Grote attractie is de kunst- en boekenmarkt in het centrum van het stadje. Lekker rondstruinen tussen de kraampjes en ondertussen genieten van muziek en andere optredens.
die zich laten inspireren door het pitto reske stadje en de landelijke omgeving. Het is ook een perfecte plek voor nostal gische markten. Zo is in 2015 op een aantal zondagen een Heerlijcke Markt, met vintage & recycle en sieraden, kleding, tassen en lekkere (streek)hapjes. Vrijdag 19 juni is Diepenheim een paradijs voor liefhebbers van brocante, als tijdens de Brocante Parade antiek vanuit de hele wereld wordt aangeboden. Op zondag 5 juli kunnen fans van oude boeken en platen in het stadje terecht voor de boeken- en platenmarkt.
Vintage & recycle in Diepenheim
Goed speuren
Diepenheim, het kleinste stadje van Overijssel, wordt omringd door landgoederen en prachtige natuur. Het eeuwenoude stedeke trekt kunstenaars,
evenement opluisteren. Zo zijn het hele jaar overal in Twente lang gezochte of onverwachte nostalgische schatten te vinden. Het is vooral een kwestie van goed speuren.
18 en 19 april 2015 is in Hengelo een tweedaags antiek & brocante event. Er komen antiquairs en brocanteurs van binnen en buiten Twente en bovendien zal een aantal verzamelaars het
59
ie fi l m m e t d
eL rs e
Bek
se
ijk
m ot
os
de
pr o
Ki m K ö tt er
Löp wa Los(ser) RONDJE DORP VIA HET BÖGGELPAD
Het Böggelpad is een wandelroute van 2,3 km door het dorp Losser. De route wordt gemarkeerd door middel van een aantal tegels in het trottoir met daarop een zgn.
De 15e eeuwse Martinustoren op het historische Martinusplein
Böggelrieder, d.w.z. een berijder van de voorloper van de fiets, een zogenaamde vélocipède. Door de route op de kaart te volgen, verkent u bij wijze van spreken het gehele centrum van Losser waarbij de wandelaar en passant de bezienswaardigheden van het dorp Losser meeneemt.
Routebeschrijving: VVV Losser, Gronausestraat 7a, Losser Direct achter de VVV kiosk staat het Joodse monument. Daarna vervolgt u de weg naar het Raadhuisplein om het Froonshoes te bezichtigen. Naast het Teylershuis vindt de wandelaar het Brueghelpad waar voetafdrukken staan van bekende en markante Lossernaren.
Prachtige gebouwen in het centrum van Losser
Via het kleine steegje komt u op het Martinusplein met de gelijknamige toren. Deze toren is het restant van de in 1904 afgebroken St. Martinuskerk. Deze kerk dateerde vermoedelijk uit de 15e eeuw. Op het plein staat ook het oorlogsmonument. U loopt verder en komt uit op de Bleek waar vroeger het linnen ‘ter bleek’ werd gelegd. U volgt de Sportlaan en deze brengt u bij Erve Kraesgenberg. In de hoofdboerderij is een permanente expositie ingericht van geologische vondsten uit de gemeente Losser. Aan de achterzijde bevindt zich het Openluchttheater Brilmansdennen. U loopt terug via de Scholtinkstraat en u komt bij het voormalig klooster Maria Bijstand. U eindigt op het Raadhuisplein bij het Aleida Leurinkhuis, ook wel het Bekhoes
De Bleek en het Bleekwachtershuisje
genoemd. Tegenover dit huis en de Protestantse kerk staat het gemeentehuis van de gemeente Losser. Er is een beeldje van een Böggelrieder ontwikkeld, dat als souvenir te koop is. Het beeldje
Natuur en Twentse
is in twee afmetingen verkrijgbaar: 15 centimeter en 22 centimeter.
gastvrijheid zijn dé sleutelwoorden voor een heerlijke vakantie
VOOR MEER INFORMATIE EN BEZIENSWAARDIGHEDEN IN EN OM
of gewoon een leuk
LOSSER KUNT U TERECHT BIJ VVV LOSSER. UITERAARD KAN EEN WAN-
dagje uit in de
DELING ONDER LEIDING VAN EEN GIDS OOK GERESERVEERD WORDEN.
gemeente Losser, De Schatkamer van Twente.
VVV LOSSER, TEL. 053 536 20 13 OF WWW.VVVDELUTTELOSSER.NL
Grand Café Smit Sinds 1810, al meer dan 200 jaar het meest veelzijdige café in de regio bevindt zich in het centrum van Losser. Op het achterterras lijkt het alsof u zich aan de rand van een bos bevindt. Geniet van een heerlijke kop koffie of vraag naar de menukaart met overheerlijke gerechten. In overleg met de gast maken wij van elke bijzondere gelegenheid een uniek feest geheel naar wens. Of het nu alleen om hapjes, de drankjes, een uitgebreid buffet, brunches, outdoor activiteiten, barbecue, catering op locatie, tapas of kinderarrangement gaat. Probeert u ook eens één van onze arrangementen zoals het Hen en Weer Menu en Happen en Stappen.
Brinkstraat 34-36 • www.grandcafesmit.nl • 053 536 12 05
Bistro The Lodge Canadees Restaurant Restaurant The Lodge is gevestigd in het “Bonkenhoes” gelegen op het bekende Martinusplein met zicht op de Oude Toren te Losser. Een bistro met de sfeer van de ruige Canadese Rocky Mountains en met een kaart vol Canadese specialiteiten o.a. rendier, eland en wilde zalm. Ook de drankjes, waaronder alle wijnen, zijn indien mogelijk van Canadese makelij. In het najaar staan er veel wildgerechten op de kaart, deels van eigen afschot. Maar ook de ‘gewone’ entrecote ontbreekt niet. Bistro The Lodge is ook in het kader van feestjes en etentjes voor grote gezelschappen (tot 100 personen) te boeken. Ook dan zijn de hapjes, drankjes en eventuele (live) muziek geheel in stijl. Canada ervaren in Losser? Het kan bij Bistro the Lodge: you’re welcome!
Martinusplein 8-12 • www.bistrothelodge.nl • 053 536 45 54
Hotel Restaurant Marktzicht In hartje Losser zit Hotel Café Restaurant Marktzicht. Zowel het hotel als het café/restaurant ademen een knusse, landelijke sfeer. Hier is nog ruimte voor gezelligheid en tijd voor elkaar. Op het terras voor het restaurant zit u heerlijk met een hapje en drankje met zicht op het karakteristieke Martinusplein. Het hotel is de ideale uitvalsbasis voor een weekendje Twente. Losser wordt aan alle kanten door Twents natuurschoon omringd, dus perfect voor een stevige wandeling of fietstocht. Wat u ook onderneemt, ’s avonds is het heerlijk bijkomen in het à la carte restaurant waar u bijvoorbeeld kunt genieten van een meergangendiner. Zowel het restaurant als het voorcafé zijn 7 dagen per week geopend voor lunch en diner. En onlangs zijn de 15 kamers gerenoveerd en van alle gemakken voorzien.
Martinusplein 25 • www.marktzicht.nl • 053 538 12 82
Restaurant De Oude Apotheek Een monumentaal pand (1672) waar nostalgie heerst met als blikvanger de open haard stammend uit 1684. Binnen is er ruimte voor circa 60 dinergasten en in de zomer kunt u ook buiten, in onze tuin en op ons terras, genieten van een lunch of diner. De kaart biedt u een uitgebreid scala aan gerechten en natuurlijk zijn er de seizoensspecialiteiten. U kunt zich tevens laten verwennen door onze diverse verrassingsmenu’s, heerlijke catering aan huis. Onze locatie is ook uitermate geschikt om te trouwen. Zowel burgerlijk huwelijk als dag- en avondfeesten zijn erg warm en sfeervol. Hartveroverend monument en restaurant in hart van Losser
Teylersstraat 4 • www.oude-apotheek.nl • 053 536 24 90
www.vvvdeluttelosser.nl Tourist info Losser, De Lutte, Beuningen: Gronausestraat 7a Losser, 053 536 20 13 • Plechelmusstraat 14 De Lutte, 0541 55 11 60
www.centrummanagementlosser.nl Stichting Centrummanagement Losser is een samenwerkingsverband van en voor alle ondernemers in het centrum van Losser
Johma, producent van de lekkerste salades, zet de natuurrijke Twentse gemeente
De lekkerste oet Twente
Losser én Twente nadrukkelijk op de kaart.
Tekst: Ageeth Comello, fotografie: Ageeth Comello, archief Johma
In de eerste plaats door daar waar het kan producten te gebruiken van leveranciers uit de streek. Ten tweede door de promotiecommercials ieder jaar in Losser en met de inwoners op te nemen. Losser is Johma en vice versa. “Sympathiek, hard werken, eerlijk, noaberschap, het klopt helemaal. Losser is representatief voor ons”, vertelt Karin Bronsvoort. “Het opnemen van de commercials is een feestje. We verzorgen zelf natuur lijk de catering, vooraf doen we casting in het dorp en de filmcrew uit het westen vindt het helemaal geweldig. De opnames in het dorp en het mooie coulisselandschap geeft hen vakantiegevoel, zo wordt ons altijd gezegd.” Karin vervolgt: “Onze salades moéten
de lekkerste zijn bij Foodscore, een extern bureau waar blinde smaaktesten worden uitgevoerd. Johma gebruikt daarom de beste ingrediënten, het
liefst zo veel mogelijk uit de streek.” Productontwikkelaar Emmelie Jakobsen is de ‘moeder van salades met minder calorieën’. Deze in 2012
Proefpanel Johma oet Twente Johma is de bekendste en grootste saladebereider van Nederland. Bij het maken van de salades is er maar één doel: Johma moet gewoon de allerlekkerste zijn! Daarom gebruiken wij alleen de beste ingrediënten. En daar zijn we trots op! Om de lekkerste te blijven, nemen wij onze consument erg serieus. Wij onderzoeken wensen en behoeften en vertalen die kennis door naar nieuwe én verrassende producten! Jij als Johma-fan kunt ons daarbij helpen door je aan te melden als deelnemer aan ons proefpanel. Je komt een paar keer per jaar bij ons de nieuwste recepturen proeven en zo zorg je er mede voor dat wij de allerlekkerste blijven! Aanmelden kan via het contactformulier op www.johma.nl. Like op facebook mag ook!
bedachte saladelijn werd door Emmelie door ontwikkeld tot een nog betere smaak. “Minder calorieën betekent niet minder lekker. Het gaat om smaak, structuur en mondgevoel. We hebben heel bewust gekozen voor een andere verpakking, zodat mensen weten wat ze n kiezen. De verbeterde recepten zijn sinds januari te verkrijgen in de smaken ei, krab en tonijn. In mei volgt kip-kerrie. Wat veel mensen niet weten is dat een boterham met Eiersalade minder calorieën bevat dan een boterham met kaas”.
Historie Johma begon in 1968 toen de oprichters Johan en Martin hun saladebedrijfje startten in een garage in Glanerbrug. De bedrijfs naam werd gevonden door beide voornamen te combineren. De eerste afnemers waren lokale slagers en kleine supermarkten. Later trokken ze ook het land in en vanwege de groei werd er verhuisd naar Losser. Onder een andere directie zette de groei flink door. In 2010 volgde er een nieuwe directiewissel en volgde herpositionering in de markt. Johma moest weer de lekkerste zijn. In de zomer van 2011 werd de langste salade in de vorm van het Twentse riviertje de Dinkel gepresenteerd. Oprichter Johan was erbij en was vol trots dat zijn Johma na de herpositionering weer terug was bij de basis, een bijzonder moment dat hij gelukkig nog heeft kunnen meemaken.
63
Wel eens in een gevangenis geslapen? Overnacht in een retro Volkswagenbusje? Gelogeerd in een Oerboerderij? Naar de nachtelijke hemel gekeken vanuit een Sterrenkubus? Onthaast in een tipitent? Op retraite geweest in een voormalig klooster?
Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: archief TBT, archief accommodaties
Bijzonder verblijf
Als je Twente echt goed wilt verkennen, is het leuk om een weekend, een week of langer in de regio door te brengen. Fijne logeeradressen zijn er genoeg. In Bed & Breakfasts, hotels, appartementen, pensions, vakantiehuisjes en op campings. Of zoek een bijzondere overnachtingsp lek, die zijn in Twente volop te vinden.
Gevoel van vrijheid in een tipitent Probeer je eens voor te stellen: samen met een groep vrienden of familie ga je naar een landelijke plek tussen Mander en Ootmarsum. Midden in de natuur op een eigen terrein van 1.000 m2, omgeven door houtwallen. Overdag wandelen of fietsen naar het Springendal, het dal van de Mosbeek of de Manderheide. Op het terrein lekker luieren of relaxen in een op hout gestookt bad in de buitenlucht. ’s Avonds gezellig met elkaar koken in de buitenkeuken of barbecueën en daarna mijmeren op de veranda of rond het kampvuur. Om vervolgens te
gaan slapen in een tipitent. In de tipitent is plaats voor vijftien personen. Je slaapt heerlijk op een tien centimeter dikke zelffloating mat, in je meegenomen slaapzak. ’s Ochtends hoor je de vogeltjes, desgewenst staan verse broodjes klaar. Een nieuwe dag waarop helemaal niets hoeft. Zou dat geen geweldig gevoel van vrijheid geven? www.twentetipi.nl
De rust van een retraite Soms heb je behoefte aan tijd en een plek om tot jezelf te kunnen komen. De Zwanenhof in kerkdorp Zenderen is een accommodatie voor mensen die de rust van een retraite zoeken. Deze sfeervolle locatie is van ouds her een plek voor bezinning. In 1927 gesticht door paters, die retraites voor katholieken verzorgden. Nu is het een centrum voor training en verdieping en kan iedere gast zich er in alle rust richten op levens- en geloofsvragen. Er wordt begeleiding gegeven en er zijn activiteiten, maar gasten mogen daarin hun eigen weg zoeken. De gast-
vrije en sfeervolle omgeving van De Zwanenhof biedt daarvoor alle ruimte. www.zwanenhof.nl
Nostalgische bus Je voelt je helemaal happy en back in the seventies, wanneer je een week endje op pad gaat met een origineel T2 Volkswagenbusje. Het busje staat klaar in Enschede, twee campings zijn geboekt. Er is een leuke route uitgestippeld, een gidsje met tips wordt meegegeven en de koelkast is gevuld voor het hele weekend. De muziek in de bus, natuurlijk ook uit de seventies, versterkt het retrogevoel. Zorgeloos rondrijden door het mooie Twente en stoppen waar je wilt.’s Avonds op de camping met een glas wijn onder handbereik naar de sterren kijken. Dat is niet alleen nostalgisch, maar ook heel romantisch… www.retroweekend.nl
Achter slot en grendel De tralies zitten nog voor de ramen. In sommige kamers en suites
65
hangt het ouderwetse fonteintje aan de muur. De oorspronkelijke architectuur is bewaard gebleven. Verder zullen de gevangenen die hier ooit hun straf uitzaten, hun oude onderkomen niet meer herkennen. Hotel Huis van Bewaring in Almelo is gevestigd in een voormalige gevangenis, die een complete metamorfose heeft ondergaan. De hal, ontbijtzaal, kamers, suites en koffiecorner zijn weelderig en kleurrijk gedecoreerd. De stijlvolle manier waarop het erfgoed is gecombineerd met een modern hotel, leidde in 2014 tot de Pieter van Vollenhoveprijs. Deze prijs wordt jaarlijks toegekend aan particulieren en organisaties die een Nederlands monument behouden door het een nieuwe bestemming te geven. Erfgoed, luxe, design en een
gastvrije plek, op loopafstand van het centrum van Almelo. In zo’n Huis van Bewaring wil iedereen wel een tijdje logeren. www.huisvanbewaring.nu
Onder een sterrenhemel Erfgoed Bossem in Lattrop is een authentiek boerenerf, waar gasten kunnen genieten van het landleven. In een boerenkamer, een suite of nog dichterbij de natuur in een lodgetent, met uitzicht op weilanden met brand rode runderen. Of slaap onder de sterren in een houten huisje omringd door boerenland. Duurzaam ingericht en zo comfortabel als een hotel. Geen stad of snelweg in de nabije omgeving, bijna nergens in Nederland kan het zo donker worden als hier. Een riant
Erve Middelkamp bed onder een transparante koepel. Overdag op pad in Twente en als het donker wordt, doof je alle lichten. Het is net of je gaat slapen in de open lucht. Is de sterrenhemel ooit zo magisch geweest? www.sterrenkubus.nl
Stoere Oerboerderij
Huis van Bewaring
Vlakbij De Lutte, in een natuurgebied van Natuurmonumenten, ligt Erve Middelkamp. Een typisch Twentse boerderij uit het begin van de 20 e eeuw die een metamorfose onderging. Tegenwoordig is het een groeps accommodatie. De inrichting van de boerderij is lekker stoer gehouden. Een Oerboerderij. Zonder poespas, maar wel helemaal van deze tijd. Op de oude deel zijn bedsteekamers, de andere slaapkamers bevinden zich in het voorhuis op de verdieping. Op de deel is een compleet ingerichte keuken en een grote picknicktafel. In het voorhuis een woonkamer met open haard, buiten een vuurplaats voor kampvuren. De oude hooizolder is geschikt gemaakt voor vergaderingen en andere sessies, zoals yoga of trai ningen. Een inspirerende plek. Om bij te praten en bij te komen met familie, vrienden of collega’s. Terug naar de basis, terug naar de essentie. www.drostes.nl/de-oerboerderij
Landgoed Arrangementen Genieten in RetroStijl Luxe kamperen in retrostijl. Beleef Twente tijdens dit unieke verwenarrangement met een origineel Volkswagen Camperbusje uit 1976! Aan alles is gedacht. Een gevulde koelkast, beddengoed/ handdoeken, een complete inventaris en ook de campings zijn al geregeld. Je krijgt een prachtige route met uitstaptips voor onderweg mee. Nergens meer aan denken, gewoon gaan! Helemaal in de stijl van de seventies. Romantisch genieten en onthaasten. Van vrijdagmiddag tot zondagavond *) inclusief alles! *) ma-woe is ook mogelijk. Dit complete arrangement boek je via www.retroweekend.nl. Vermeld bij je boeking “Landgoed” en ontvang 50 euro korting (geldig voor 2015). Blije Bus Voortmansweg 47, 7523 CW Enschede, T. o6 21885833, info@retroweekend.nl, www.retroweekend.nl
Twentelogies Fietsarrangement Twentelogies zijn bijzondere kleinschalige overnachtingsadressen in Twente waarbij je overnacht in een typisch Twentse sfeer. Authenticiteit, oprechte gastvrijheid en kwaliteit staan hierbij centraal. Je overnacht bijvoorbeeld in een monumentale boerderij, een luxe hooiberg, een boerenlodge of een cultuurhistorische locatie. Het kenmerkende coulisselandschap maakt fietsen in Twente tot een verrassende en spannende belevenis, omdat de aanblik van de omgeving letterlijk met iedere pedaalslag verandert. Twentelogies nodigt je uit voor een heerlijke fietstocht in Twente en biedt je een speciaal fietsarrangement aan! Bij minimaal 2 overnachtingen inclusief ontbijt ontvang je: • Gratis fietsknooppuntenkaart Twente • Gratis picknickmand of knapzak met Twentse streekproducten voor onderweg Bekijk de deelnemers op twentelogies.nl en boek direct bij de desbetreffende B&B.
Groots verblijven op het Twentse land Landgoed de Mosbeek is een comfortabele groepsaccommodatie voor 10-24 pers. in Mander. Landerijen, bossen en de meanderende Mosbeek omringen het privéterrein en maken dit tot een bijzondere rustgevende locatie. • Sfeervolle living • 2 pers. kamers met douche en toilet • Ruime luxe keuken • Volop privé ruimte • Speelschuur • Vrijheid. Samen genieten, genieten, genieten! Actie speciaal voor Landgoed lezers Lezers van Landgoed krijgen op Landgoed de Mosbeek en in vakantiehuis De Schure een speciaal Twens welkom, dat bestaat uit: een verwenmand en een gratis linnenpakket. De actie loopt van 1 april tot 31 december 2015. Bij de boeking graag naar deze actie verwijzen. Landgoed de Mosbeek (10-24 pers.) Plasdijk 36, Mander, info@landgoeddemosbeek.nl , www.landgoeddemosbeek.nl Vakantiehuis De Schure (max. 11 pers.) Uelserweg 151 Mander, info@deschure.nl, www.deschure.nl, T. +31 (0)541-680 793 of +31 (0)6-28 28 1900
67
4 Regioinformatie
Reggestreek en de Sallandse Heuvelrug Langs de meanderende Regge De Regge ontspringt in de omgeving van Diepenheim en loopt via Goor, Enter, Rijssen en Nijverdal naar Ommen. Daar mondt het riviertje uit in de Overijsselse Vecht. Ooit was de Regge een ongetemde stroom, die in de winter buiten de oevers trad. Gehuchten, boerderijen en zompvissers werden regelmatig overvallen door het onstui mige water. De Regge was in de 19e eeuw een belangrijke vervoersader, ten behoeve van de scheepvaart werd de rivier gekanaliseerd. Nu is de natuurlijke loop teruggebracht, het water mag weer meanderen. Langs het water is ruimte voor landbouw, voor natuur en voor natuurbeleving. Mooie fiets- en wandelpaden slingeren langs de stroom. Op pad in het Reggedal Hier wisselen weilanden, houtwallen, onontgonnen veengebieden, bossen en heidevelden elkaar af. Er valt veel te
beleven. Verken het gebied maar eens, te voet, per fiets, te paard of lekker nostalgisch met een huifkar. Of ga gezellig met een groepje klootschieten. Proef het landschap in sappige zelfgeplukte aardbeien. Neem de kleintjes mee naar een kinderboerderij, waar ze de dieren kunnen aaien. Natuurlijk biedt ook het water van de Regge veel plezier; om te zwemmen, te vissen, te kanoën en te varen in een fluisterbootje.
Goed bewaard geheim: Het noordwesten van Twente bestond ooit uit zand- en veengronden. De graaf van Almelo verpachtte de grond die hij in zijn bezit had en de pachters ontgonnen ieder een eigen perceel ten behoeve van de landbouw. Dit waren langwerpige, smalle stukken land, die evenwijdig naast elkaar lagen. Zo ontstond een karakteristiek slagenlandschap. De boeren woonden langs de weg waaraan hun grond grensde. Dit leidde tot lang-
gerekte veendorpen als Vriezenveen, Vroomshoop en Westerhaar. Een dorp als Den Ham heeft een ander karakter. Hier werden de boerderijen rond de vruchtbare es gebouwd, wat nog steeds te zien is aan de historische kern van het krans-esdorp. Ook karakteristiek voor dit gebied zijn de niet-ontgonnen woeste gronden. Zoals natuurreservaat Engbertsdijkvenen, een gebied met uitgestrekte heidevelden, berkenbossen en vennetjes. Ver weg van de drukte Het afwisselende landschap nodigt uit om lange tochten te maken. Onderweg is van alles te zien en te beleven. Bessen plukken bij een kwekerij. Twentse wijn kopen bij een wijngaard. Proeven van lekkere streekproducten. Kunst bewonderen bij een galerie. Kleine en verrassende musea bezoeken. Rondkijken in gezellige dorpjes. De accommodaties weerspiegelen de kleinschaligheid van het gebied.
4 Het weidse landschap van het Wierdense Veld Tussen de hoge stuwwal van de Hellen doornse Berg en de Holterberg en de lage stuwwal van Wierden en Hoge Hexel ligt laagvlakte het Wierdense Veld. Een weids natuurgebied, met heide en hoogveen. Een kudde heideschapen is uitgezet om het gebied te begrazen. Op verschillende manieren wordt geprobeerd het waterpeil te verhogen. Dat werpt vruchten af, want bijzondere planten, als eenjarig wollegras, zonnedauw, kleine veenbes, lavendelhei en veenmossen, komen terug in de natuur. Het drassige gebied is ook een geliefde plaats voor vogels. Over het Wierdense Veld zijn mooie wandelingen te maken. Landschap Overijssel organiseert er regelmatig tochten onder leiding van een gids. www.landschapoverijssel.nl
laten klompenmakers zien dat ze het oude ambacht nog steeds beheersen. Schippers nemen vanaf de Enterse Waarf gasten mee voor een vaartochtje over de Regge met een echte zomp. Het klompen- en zompenmuseum vertelt de geschiedenis. In die geschiedenis speelden ganzen ook een belangrijke rol. Halverwege de 19e eeuw hielden de Entenaren ganzen, die tot in Duitsland en Engeland voor de kerstdis werden verkocht. De jaarlijkse Enterse Ganzenmarkt in mei is een
gezellige markt in het teken van de ganzen. Er zijn oude ambachten, traditionele folklore én ganzenhoedsters.
Regioinformatie
Er zijn gastvrije B&B’s, hotelletjes, vakantieparken, vakantiehuisjes, cam pings en groepsaccommodaties voor vakanties of weekendjes weg. Om ver weg van de drukte heerlijk te genieten.
De Sallandse Heuvelrug Tussen Hellendoorn en Holten rijst een stuwwal op: de Sallandse Heuvelrug. Uitgestrekte heidelandschappen met adembenemende vergezichten. Bossen, zandverstuivingen en vennetjes. Een gevarieerde flora en fauna. Een landschap zó mooi en zó bijzonder, dat het is uitgeroepen tot Nationaal Park.
Markt en musea in Rijssen Rijssen is een gezellig stadje, met veel winkels en iedere maandag en zaterdag een grote markt. De maandagmarkt is beroemd om de stoffenmarkt. Het Internationaal Brandweermuseum heeft een uitgebreide collectie van brandweerkorpsen van over de hele wereld, van brandweerhelmen tot complete vooroorlogse brandweerwagens. Het Rijssens Museum in kasteel De Oosterhof laat de stadsgeschiedenis zien. Zompen, klompen & ganzen in Enter Het lieflijke Enter ligt aan de Regge. Ooit werkten hier ruim driehonderd klompenmakers. Hun producten werden met platbodemschuiten, de ‘zompen’, via de Regge en andere water wegen door het hele land vervoerd. Enter koestert de historie. ’s Zomers
69
4 Regioinformatie
Tegen de stuwwal liggen gezellige dor pen als Nijverdal en Holten. Beide plaatsen zijn een prima uitvalsbasis voor een verdere verkenning van deze streek. Ontstaan tijdens de ijstijd Tijdens de voorlaatste ijstijd was een groot gedeelte van het noordelijk halfrond bedekt met een ijskap. Brede ijstongen besloegen hele delen van Nederland. In het midden en oosten van het land werd aan weerszijden van een van deze ijstongen een wal van zand en grind opgeworpen. Zo ontstond aan de ene kant het gebied dat we nu als de Veluwe kennen, met aan de andere kant de Sallandse Heuvelrug. Het smeltwater van de gletsjers maakte dalen, slenken, beken en rivieren. De laatste ijstijd, die ongeveer 10.000 jaar geleden plaatsvond, veroorzaakte een grote zandverstuiving, waarmee de Sallandse Heuvelrug werd opgehoogd.
De natuur Nu worden in dit gebied bossen, veengronden en heidevelden onderbroken door zandwegen en vennetjes. Er is een zeer gevarieerde flora en fauna. Reeën, salamanders, hagedissen, maar ook roofdieren als wezels, vossen en marters vinden er een thuis. De Sallandse Heuvelrug is het enige gebied in Nederland waar het beschermde korhoen nog voorkomt, maar dit bevindt zich in een kritische fase. Herinneringen aan de Tweede Wereldo orlog In deze streek zijn veel herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog bewaard gebleven. Zoals rijkswerkkamp Twilhaar, tussen Nijverdal en Haarle. Het kamp bood tijdens de oorlogsjaren eerst onderdak aan werklozen, om dwangarbeid te verrichten. Vanaf april 1942 werden de eerste Joodse man-
nen via het werkkamp gedeporteerd naar Westerbork, om van daaruit naar Oost-Europese vernietigingskampen te gaan. Op de plaats van het voormalige werkkamp staat een monument. In 2012 werd een replica van de poort van het werkkamp opgesteld en zijn de plaatsen waar de barakken stonden in het terrein aangegeven. Het Onderdui kerspad, een wandel- en fietsroute door het buitengebied van Holten en de Holterberg, verhaalt over de onderduikers die hier in de Tweede Wereldoorlog ondergedoken waren op boerderijen en die zich tijdens razzia’s in het bos verscholen. De route komt onder meer langs de indrukwekkende Canadese Begraafplaats en de Onderduikerhut in Espelo, vlakbij Holten.
Nijverdal Nijverdal ligt aan de voet van Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug. De naam
4 Regioinformatie van het dorp verwijst naar de wortels van Nijverdal in de textielindustrie. Op de plek van de vroegere nederzetting Noetsele stichtte de Nederlandsche Handelsmaatschappij een weverij. Rondom de weverij kwamen huizen voor fabrieksarbeiders en zo groeide het dorp. Het is de enige plek in Nederland waar ooit een goldrush heeft geheerst. De goudwinning bleek meer te kosten dan op te leveren, zodat de goudzoekers weer vertrokken. Straatnamen als het Goudzoekerspad verwijzen naar deze tijd. Net buiten Nijverdal ligt de Nijverdalse Berg, waar ook het Buitencentrum van Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug te vinden is.
Twente, ligt Holten. Vanuit het dorp ben je zo op de Holterberg, die bekend staat als ideaal wandelgebied. Niet voor niets voeren bekende lange afstandswandelroutes als het Pieterpad en het Marskramerpad over de Holterberg. Het dorp, waar in de zomer van alles wordt georganiseerd, heeft leuke winkels en gezellige horeca. Een perfect plekje om na een lange wandeltocht uit te rusten.
Extra de moeite waard Natuurdiorama Holterberg Met meer dan vijfhonderd dieren heeft Natuurdiorama Holterberg een van de grootste collecties Europese diersoorten van Nederland. De collectie is gevarieerd; van een enorme uilencollectie tot de grootste zangvogel van Nederland en de enige aap die voorkomt in Europa. De dieren zijn te bekijken in elf levensgrote diorama’s.
Hellendoorn Middenin de bossen bij Hellendoorn ligt het bekende Avonturenpark. Meer dan d ertig spetterende, spannende en spectaculaire attracties en shows. Een avontuurlijk dagje uit voor het hele gezin. www.avonturenpark.nl
Holten Aan de zuidkant van de Sallandse Heuvelrug, op de grens van Salland en
71
“Genieten” staat centraal in ons kleinschalige en huiselijke hotel, waar u in een sfeervolle en bosrijke omgeving prettig en ongestoord kunt genieten. De fantastische ligging, de accommodatie en zeker de sfeer, bieden u alle mogelijkheden om ieder verblijf tot een succes te maken! In een landelijke omgeving geniet u van topgastronomie en perfect Twents gastheerschap. Speciaal voor de lezers van Landgoed hebben wij een arrangement samengesteld: • Ontvangst met een welkomstdrankje • 1x culinair 3- gangen verrassings diner • 1x 3 gangen wijnarrangement • Heerlijk slapen op een deluxe hotelkamer • Zeer uitgebreid Sallands ontbijtbuffet • Fiets en wandelroutes Normale prijs per persoon € 135,00 nu voor maar € 99,00 p.p.p.n. Voor reserveringen kunt u contact opnemen met een van onze collega’s via nummer 0548 654117, o.v.v. Landgoed Magazine arrangement. Dit arrangement is geldig tot 31 december 2015
Welkom bij Landgoed De Uitkijk**** Landgoed De Uitkijk**** | Hellendoornsebergweg 8 | 7447 PA Hellendoorn | T. 0548 654117 | info@de-uitkijk.nl | www.de-uitkijk.nl
Ze liggen verscholen in een park, tussen moderne winkelpanden of zomaar ergens in het water. Maar heb je ze gevonden, dan gaat er een wereld open van culinair genot ĂŠn kijkplezier. De vele pittoreske restaurants op historische locaties in Twente strelen niet alleen de smaakpapillen, maar ook het netvlies.
Tekst: Kitty van Gerven fotografie: Gerrie Dennissen, archief restaurants
Restaurants weerspiegelen rijke historie van Twente
Een streling voor tong ĂŠn ogen 73
hier de rijtuigen en hing op zolder ruwe katoen te drogen. Anno 2015 herinneren de paardenschilderijen aan de zoldering nog aan de vroegere bestemming. Maar dat is ook het enige, want het interieur is al even stijlvol als de gerechten die er worden opgediend, alle gemaakt met groenten en kruiden uit eigen tuin. En kijk je van uit de serre uit over die tuin, dan kun je je amper voorstellen dat het bruisende hart van Enschede op nauwelijks 100 meter afstand ligt.
De Blanckenborgh Zo’n zelfde glorieus verleden vind je te rug in restaurant de Blanckenborgh, net buiten de dorpskern van Haaksbergen. Daar schuif je aan tafel in de vroegere villa van de textielfamilie Jordaan. Eind 19e eeuw gaven de Jordaans en hun firmanten Haaksbergen een gezicht met de bouw van verscheidene villa’s, waaronder de Blanckenborgh, die gesitueerd werd in een park vol eeuwenoude bomen. Voor de inrichting van het restaurant onderging het majestueuze pand in 1998 een forse verbouwing. Gelukkig bleef de oorspronkelijke sfeer behouden. Het interieur met zijn
Het Koetshuis
Bistro Het Koetshuis In een high-techstad als Enschede verwacht je niet snel overweldigd te worden door nostalgie. Maar zodra je de oprijlaan naar Bistro Het Koetshuis inslaat, is het of je linea recta het verleden binnenrijdt. Die monumentale bomen, dat landelijke gebouw met zijn boogramen…. hier lijkt alles nog de sfeer te ademen van de rijke textiel historie. En dat klopt ook, want ooit was Het Koetshuis de stalhouderij bij de weelderige villa Het Schuttersveld, waar in de 19e eeuw een van Twentes vooraanstaande textielbaronnen, H.J. van Heek, woonde. Ooit stonden
De Blanckenborgh
ZUID Eten & Drinken
warme, wijnrode tinten en authentieke glas-in-loodramen getuigt nog altijd van de vroegere grandeur. En met de klassieke diners die op tafel komen valt het niet moeilijk je voor te stellen dat je te gast bent bij een voorname fabrikantenfamilie.
ZUID Eten & Drinken Te midden van moderne winkelpanden in de grootste winkelstraat van de stad, valt dit Jugendstilpand uit 1910 direct op door zijn fraaie ornamenten. De tegelplateaus aan de gevel verwijzen naar de bakkerij van J.W. Gunther, die hier ooit was gevestigd. En binnen herinneren de ruwe stenen muur en de hoge zoldering met oude dakspanten nog altijd aan de tijd van weleer. Maar wie het stijlvolle interieur met zijn kroonluchters ziet en -niet te vergeten- de sushikaart leest, begrijpt al gauw dat Zuid Eten & Drinken meer wil zijn dan een doorsnee mix van chic en rustiek. Hier ben je te gast in een trendy eetgelegenheid met een heel eigen uit straling en dito keuken.
De Stiftsschuur Liefhebbers van romantisch tafelen kunnen trouwens ook niet om De Stiftsschuur in Weerselo heen. Nog voor je het restaurant binnengaat, waan je je daar al in de tijd van hoepelrok en pruikentooi. De historie van Het
De Stiftsschuur
Stift, een beschermd dorpsgezicht, gaat maar liefst terug tot de 12e eeuw, toen hier een Benedictijnenklooster werd gesticht, dat in later eeuwen een woongemeenschap werd voor ongehuwde adellijke dames. Hoe lang de wagenschuur bestaat, waarin De Stiftsschuur zit, weet niemand. Maar deze wordt al vermeld in documenten uit 1749. Je mag dus gerust aannemen dat in het lieflijke vakwerkpand eens de rijtuigen van de Stiftsjuffers stonden. Nu vind je er een charmante combinatie van oud en nieuw, waar nog met dezelfde eerbied voor de pure streekproducten wordt gekookt als eens de monniken deden.
Adressen : Bistro Het Koetshuis, Hengelosestraat 111, Enschede. Restaurant de Blanckenborgh, Enschedesestraat 65, Haaksbergen. ZUID Eten & Drinken, Grotestraat 127, Almelo. De Stiftsschuur, Het Stift 13, Weerselo. Restaurant Het Seminar, Hertmerweg 42, Zenderen.
75
Het Seminar
Het Seminar En nu we het toch over kloosters h ebben… Het Seminar in Zenderen valt ook niet te versmaden. Al bij binnenkomst merk je dat ‘vrijheid b lijheid’ hier het devies is. Wie lazy in een fauteuil bij de haard wil genieten van wat lekkere hapjes, is er even
welkom als de gast die voor een zes-gangenmenu komt. Maar wat je er ook krijgt voorgeschoteld, het is allemaal even ‘hemels’. En eigenlijk is dat ook niet zo gek, als je bedenkt dat nog niet zo lang geleden hier de paters Karmelieten rondliepen. Jarenlang was het gebouw aan de rand van Zenderen
namelijk het klein seminarie, onderdeel van het Karmelietenk looster. Nu worden er goddelijke gerechten bereid in een wereldse ambiance. Alleen de kookstudio in de voormalige kapel op de bovenverdieping verraadt nog dat je je in een gewijde omgeving bevindt.
Ontdek, proef en ervaar Twente
Bekijk de asperge van de grond tot het bord.
Twente Asperge Tour In het officiële aspergeseizoen van 9 april tot en met Sint Jan op 24 juni kunnen zowel toeristen als Twentenaren tien weken lang genieten van vele activiteiten op het gebied van Twentse asperges. De activiteiten variëren van proeverijen, lunches, diners, streekmarkten, boerderijbezoeken, fiets - en wandeltochten, tot het bezichtigingen van kastelen en landhuizen, a sperge workshops en masterclasses. Kijk voor de meest actuele informatie op www.twenteaspergetour.nl
Twente Wild Tour Van 15 oktober tot en met half januari staat Twente drie maanden lang in het teken van wild & gevogelte. Kijk voor de meest actuele informatie op www.twentewildtour.nl
Twentelogies zijn kleinschalige logiesaccommodaties waarbij je overnacht in een typisch
Word wakker in Twente
Twentse sfeer. Kijk voor alle accommodaties op www.twentelogies.nl
Twentelogies.nl
Van Twentse bodem Een smakelijk, mooi of interessant product. Vers van Twentse bodem.
Nieuwe cd Herman Finkers
Om te eten, te lezen of juist om In mei komt Herman Finkers zijn nieuwe album uit,
te doenl Laat je verrassen door
dat volledig over Almelo gaat. De carnavalshit ‘Koo wit de Floo in oons eig’nste Almelo’ is de voorloper
deze productenpagina uit het
van dit album, zijn eerste nieuwe werk na vijf jaar. De nieuwe cd gaat twaalf nieuwe liedjes bevatten, waaronder een aantal
Landgoed van Nederland.
duetten. Lees er meer over op www.hermanfinkers.net
Wandelgids Twaalf Twentse Tochten De mooiste wandeling van Nederland vind je in Twente! Truus Wijnen uit Nijverdal heeft deze wandeling uitgestippeld. De website Wandelzoekpagina heeft uit al haar routes de wandeling Hof Espelo gekozen tot de mooiste van Nederland 2015. Deze route is opgenomen in de wandelgids Twaalf Twentse Tochten. De Twentse routes worden in deze gids geïllustreerd met prachtige foto’s en gaan over onder andere heidevelden, bergen, beken, landgoederen en eeuwenoude essen. Voor € 14,95 te koop bij www.gegarandeerdonregelmatig.nl/alle wandelgidsen
Grolsch viert 400-jarig bestaan Op de gevel, van de in 2004 geopende brouwerij in Enschede, wordt er letterlijk afgeteld naar het 400-jarig bestaan. Op maandag 11 mei bestaat Grolsch daadwerkelijk 400 jaar, dit jubileum wordt benadrukt door de campagne ‘Grolsch viert 400 jaar karakter’. De campagne bestaat uit een herdenkingsboek, speciale producten en verpakkingen en diverse evenementen. Kijk voor meer informatie op www.grolsch.nl
Heerlijke konijnenkeutels Twentse konijnenkeutels klinken misschien niet zo lekker, maar dat zijn ze wel. Het zijn kleine salmiakbolletjes met een heerlijke smaak. Ze worden bijvoorbeeld verkocht bij Gastrovino Vaneker te Enschede in een originele verpakking. Ga er eens langs of kijk in de webshop www.gastrovinovaneker.nl onder Twentse Streekproducten, zoetwaren/snoep.
Lezen in het Twents Het kinderboek Jip en Janneke is ook verkrijgbaar in het Twents. Leuk om eens in te lezen of cadeau te geven. Bijvoorbeeld de ‘Nieje avonturen van Jipke en Jannöaken’, de tweede Twentse vertaling van het geesteskind van Annie M.G. Schmidt. De dertig Twentse schrijvers, waaronder Herman Finkers en Marieke Dannenberg, zijn bewust uit verschillende hoeken van Twente gehaald om de vele Twentse varianten aan bod te laten komen. Dit boek kunt u bestellen bij Uitgeverij Twentse Media www.uitgeverijtwentsemedia.nl/nieje-avonturen-van-jipke-en-jannoaken
Landleven Streekgids Twente Ontdek het prachtige buitenleven van Twente met de Landleven streekgids. Ga in Twente op bezoek bij de boer, logeren in de natuur, proef de heerlijke streekproducten, wandel over de hei en breng een bezoek aan het textielmuseum. De Landleven Streekgids Twente brengt u op plekken waar anderen niet snel komen. Ga naar www.landleven.nl/streekgids en bestel de gids voor € 14,95.
Twente is een eldorado voor liefhebbers van stoere outdoor activiteiten. Van zweven over boomtoppen en op jacht naar ‘goud’ tot wild speuren op de hei en mountainbiken over smalle bospaadjes. Voor jong en oud is er genoeg te doen. Tekst: Suzanne van Gaale fotografie: archief TBT, archief Fisherman’s Friend StrongmanRun
Ploeteren door de modder, klauteren over autobanden, kruipen onder netten en glijden vanaf de tien meter hoge Sky Fall. Het hoort allemaal bij de beruchte Fisherman’s Friend Strongman Run in Hellendoorn die dit jaar plaatsvindt op zondag 6 september. De ultieme run voor wie van een echte uitdaging houdt. Want als je hier aan meedoet, staat je een parcours van 21 kilometer te wachten waarbij er onderweg dertig obstakels be dwongen moeten worden. Dat is echter niet de enige uitdaging. Deze run gaat namelijk dwars door de bossen, over fikse heuvels, door weilanden, over de Hellendoornse Berg en de Sallandse Heuvelrug. Door vette modder en door de rivier de Regge. Over de klinkers van de Hellendoornse steegjes en door de hoofdstraat van Nijverdal. En dat allemaal voor de fun en uitdaging. De namen van de vier startgroepen zijn al even veelzeggend: Going for the kill, Eating trees, Drinking mud en Staying alive. Veel deelnemers maken er een groot feest van. Uitgedost in de gekste outfits rennen ze door de bossen
en duiken ze in de modderbaden. En dat maakt het zeker ook als toeschouwer een prachtig en tegelijk uniek evenement om bij te zijn. Ieder jaar komen er weer meer mensen om de dappere deelnemers toe te juichen en aan te moedigen. Niet voor niets werd de Fisherman’s Friend Strongman Run in 2014 genomineerd voor het beste publieksevenement.
Girls only Hoewel de naam Strongman Run anders doet vermoeden, is het voor zowel mannen als vrouwen. Maar voor vrouwen die 21 kilometer te lang vinden, is er zaterdag 5 september de zeven kilometer lange StrongSisterRun. Nederlands eerste en enige ‘girls only obstacle run’. Met andere woorden, een run voor stoere vrouwen en
Actie, avontuur en adrenaline meiden die wel van een pittige sportieve uitdaging houden. Hen staat een parcours te wachten van achttien obstakels met ook hier ploeteren door ‘verkwikkende’ modderbaden, water, onder netten door en over de tien meter hoge Sky Fall. Maar deze run is vooral bedoeld om plezier te hebben met je vriendinnen. Het maakt niet uit hoe lang je erover doet, als
je maar met elkaar plezier hebt. Er zijn zelfs twee startgroepen, de powergirls voor wie echt de snelste wil zijn en de powdergirls voor vrouwen die vooral veel lol willen hebben.
Goud Waar het bij de Fisherman’s Friend Strongman Run en StrongSisterRun
vooral om spierkracht en doorzettingsvermogen gaat, gaat het bij de Goldrush Race in Nijverdal vooral ook om intelligentie. De Goldrush, de officiële naam is Waypoint Goldrush Survivalrace, is een adventurerace en survivalrun in één en vindt plaats op zaterdag 28 november. De race is vernoemd naar de goudkoorts die begin 1900 Nijverdal en de rest van
81
Nederland in rep en roer bracht. Bij de afgraving van het spoornetwerk tussen Zwolle en Almelo werd namelijk in het zand goudstof gevonden. Er ontstond een ware zoektocht naar goud! Goud zullen de deelnemers op 28 november niet vinden, maar uitdaging des te meer. Met kaart en kompas gaan ze in koppels van start. Op zoek naar de snelst mogelijke route. Wat dat betekent? Iedere route start met een intelligentieopdracht. Weet het koppel het antwoord op de vraag, dan wordt de route makkelijker of korter. Het gaat dus om goed en logisch nadenken en slim kaartlezen. De fysieke uitdaging is vooral de afwisseling tussen mountainbiken, steppen, hardlopen, kanoën, abseilen, zwemmen en andere mooie sportdisciplines. Survival met ‘mind and muscle’ dus!
400 kilometer MTB-route Ook zonder wedstrijdelement, vind je
in Twente genoeg sportieve uitdaging. Zo kun je op je mountainbike heel Twente door, dankzij het MTB-routenetwerk Twente. Een 400 kilometer lange route waarin op dit moment ongeveer twaalf lokale netwerken met elkaar verbonden zijn. De routes zijn gebaseerd op zogenaamde ‘knooppunten’, je fietst dus van knooppunt naar knooppunt. De routes gaan onder meer over zandwegen, smalle bospaadjes, steile hellingen en speciaal aangelegde singletracks. Je kiest zelf het start- en eindpunt, de route en het aantal kilometers dat je wilt fietsen en daarmee ook je persoonlijke uitdaging en avontuur!
Op groter hoogte Een uitdaging en avontuur op letterlijk grotere hoogte, vind je in Oldenzaal. Hier ligt het AvaTarZ Nature Park, het grootste ecologische klimbos
van Nederland en in 2014 als beste klimpark getest door de ANWB! Leuk voor k inderen én volwassenen. Hier waan je je als Tarzan en Jane, maar dan tussen de Twentse boomtoppen. Je kunt je uitdaging zo groot mogelijk maken als je zelf wilt, er zijn namelijk diverse parcoursen vol kabels, netten, balken en touwbruggen variërend in moeilijk heidsgraad. Van Family Fun tot het Sensation parcours. Voor kinderen van zes tot negen jaar is er een speciaal laag parcours met een ingebouwd veiligheidssysteem waar ze veilig en zonder begeleiding kunnen roetsjen, klimmen en klauteren. En mocht je zo enthou siast zijn geworden, dan kun je als ‘toetje’ nog naar beneden zoeven aan de langste ziplijn van Nederland.
Op safari Een avontuur van een hele andere orde is De Grote Vijf safari over de Sallandse Heuvelrug. In een Landrover jeep ga je samen met de boswachter van Staatsbosbeheer speuren naar groot wild, op de Sallandse Heuvelrug is dat de ree. Een elegant dier dat zich niet snel laat zien, maar samen met de boswachter weet je er tijdens de safari altijd een paar te ‘spotten’. Na een korte uitleg over het leven van de ree en soep met een broodje, ga je tegen schemertijd op pad. Dan is namelijk de kans dat je reeën ziet het grootst. Stapvoets rij je over smalle zandpaadjes, door het bos en over de heide. De verrekijker in de aanslag, want voordat je het weet staat er een ree achter de bosjes. Ook laat de boswachter onderweg sporen zien van de ree. Niet alleen het speuren en de spanning of er nu wel of geen ree staat is leuk, het is ook genieten van de prachtige vergezichten vanaf de heuvelrug. Tegen die tijd dat het echt donker is geworden, maakt de bos wachter midden in het bos een gezellig kampvuur. Tijd om bij te komen van dit Twentse avontuur!
83
Smaakvolle liaison Landhuishotel De Bloemenbeek en Wijnlandgoed De Hakenberg Het is wellicht het best verborgen plekje van Twente. In ieder geval een pareltje van sfeer en gastvrijheid: de binnentuin van Landhuishotel De Bloemenbeek in De Lutte. Als het voorjaar zich aandient en de platanen weer blad aanzetten, is de sfeer van een mediterraan dorpsplein niet ver meer weg. Inclusief de onmisbare jeu de boules-baan. “Het is een unieke plek”, aldus patron Raymond Strikker. Tekst: Erwin Gevers, fotografie: Gijs van Ouwerkerk
Volgend jaar bestaat Landhuishotel De Bloemenbeek vijftig jaar. Ooit begonnen als een gelagkamer heeft het etablissement zich ontwikkeld tot een hotel-restaurant met internationale allure, bekroond met een Michelin-ster. Gastvrijheid is altijd de kern gebleven, maar ook de ligging en het voortdurend inspelen op wensen en ontwikkelingen hebben De Bloemenbeek gemaakt tot wat het nu is. En zeker, ook de binnentuin speelt daarin een belangrijke rol, vertelt Raymond Strikker: “Die binnen tuin koesteren wij, want het is een unieke plek. Het is een binnenplaats, waar we de mogelijkheid hebben om zowel kleinere ontvangsten met een besloten karakter te organiseren, maar ook grote partijen, bruiloften et cetera.
De sfeer, de platanen, de aankleding, het is een belangrijke toegevoegde waarde geworden.” Zeker nu de gehele binnenplaats na de winter op een sublieme manier geheel wordt overdekt. Strikker: “Met een onzichtbare tent als het ware, dankzij een uitgekiende constructie met doorzichtige panelen. Mensen hebben soms helemaal niet in de gaten dat het overdekt is. Tot het gaat regenen en men niet naar binnen moet…” De binnentuin van De Bloemenbeek is mede door deze oplossing onafhankelijk van het grillige Nederlandse klimaat en biedt tot ver in het najaar de mogelijkheid om er feesten, partijen, recepties en andere activiteiten te organiseren. De veiling van Stichting Kans voor een Kind vindt dit jaar alweer voor de zevende keer plaats bij De Bloemenbeek. Waarbij de binnenplaats geheel wordt omgebouwd tot een combinatie van veilingzaal, outdoor-restaurant en disco. Een voorbeeld van de vele moge lijkheden die de binnentuin biedt, zegt Strikker: “Maar buiten dat soort feesten heen, is het gewoon een prachtige, besloten plek om te genieten.”
is anders. De wijnrassen zijn geschikt voor het Nederlandse klimaat, maar ik ben streng: ik ga namelijk voor absolute kwaliteit. Afgelopen jaar was de rijpheid van de Cabernet Cortis net niet voldoende voor het maken van een krachtige volle rode wijn maar wel uitstekend voor het maken van rosé. Dan is de keuze snel gemaakt; nog geen rode wijn, wel weer de licht mousserende rosé.” Niettemin, Hester heeft vertrouwen én grootse plannen met Wijnlandgoed De Haken berg: “De ligging op de Hakenberg is goed, de grond heeft een goede structuur en het microklimaat is zeer geschikt.” Inmiddels zijn er 2000 flessen geproduceerd: Hakenberg Wit 2013, een cuvee van Johanitter en Hakenberg Parel 2013, een licht-mousserende cuvee van Pinotin en Cabernet Cortis. Hester is er trots op: “Ook al omdat ze op de wijnkaart van De Bloemenbeek staan. Mijn flessen
liggen er in de kelder naast de grote wereldwijnen!” Raymond Strikker ziet Wijnlandgoed De Hakenberg als een belangrijke troef, om meerdere redenen: “We zoeken namelijk altijd naar iets extra’s voor onze gasten. We kunnen nu bijvoorbeeld wandelingen en rondleidingen verzorgen op het wijnlandgoed. Daarnaast, is het streven om volgend jaar een eigen Cuvée Bloemenbeek te presenteren van Wijnlandgoed De Hakenberg. Of dat lukt hangt af van de komende zomer. Maar één ding weet ik zeker: Hester is een bevlogen wijngaardenierster en ze wordt de beste wijnmaakster van Nederland. Ieder facet in het proces weegt ze af, iedere beslissing die ze neemt hangt af van de situatie en ze stuurt op smaak. Dan krijg je wijn met een ziel én een goed verhaal. En dat past precies bij De Bloemenbeek.”
Met het overdekken van de binnentuin heeft De Bloemenbeek de onvoorspelbaarheid van ons vaderlandse weerbeeld het hoofd geboden. Op een ander punt is dat minder eenvoudig, namelijk met wijn. Althans, met wijn maken. Want ter gelegenheid van het jubileum hoopt Strikker een eigen Cuvée Bloemenbeek op de kaart te zetten. Wijn die is gemaakt op een forse steenworpafstand, namelijk op de Hakenberg bij Beuningen. Hier koestert wijngaardenierster Hester Roelofs sedert vijf jaar de in totaal 2.700 stokken met de wijnrassen Johanniter, Pinotin en Cabernet Cortis. “Wijn maken is, zeker in een land met zomers waar de zon zich minder uitbundig vertoont, geen sinecure”, zegt Hester: “Ieder jaar
85
De veelzijdigheid van Twente is wonderbaarlijk. Het buitenleven, de natuur, het groot vee, prachtige bossen en bloeiende heidevelden. Ook kun je genieten van bijzondere musea, inspirerende kunst en interessante galerieën. Kunst komt in Twente in verschillende vormen tot uitdrukking, zowel binnen als buiten kun je van diverse kunstobjecten genieten.
wonderbaarlijk veelzijdig
Tekst: deelnemende kunstorganisaties, fotografie: Gerrie Dennissen, archief Twente Biënnale, archief Galerie en Skulpturenpark Groeneveld, archief TwentseWelle
Turkse kunstschatten in museum TwentseWelle Vanaf heden tot en met 16 augustus is de expositie Kadinlar (Turks voor vrouwen) te zien in museum TwentseWelle in Enschede. Het is een tentoonstelling met verrassende topstukken uit 3.000 jaar Turkse en A natolische geschiedenis. Tien inspirerende vrouwen uit de geschiedenis van Anatolië nemen je mee op reis door de Turkse regio. In de expositieperiode worden er diverse activiteiten voor jong en oud georganiseerd. Museum TwentseWelle laat zien waar de mens als ontdekker, onderzoeker en ontwerper toe in staat is en hoe de mensheid de wereld heeft veranderd én
gaat veranderen. In het museum sta je oog in oog met een mammoet en ontdek je wat er in de magische huiskamer van een Indische vrouw gebeurt. En wat dit allemaal met vindingrijkheid te maken heeft? Dat ontdek je in museum TwentseWelle. Na het bezoek aan het museum of een expositie kun je heerlijk genieten in het sfeervolle museumrestaurant bijRozendaal Eten & Drinken. www.twentsewelle.nl
Twente Biënnale 2015 Van 28 mei tot en met 7 juni vindt de vierde editie van de Twente Biënnale plaats in Roombeek Cultuurpark Enschede. Een evenement met internationale topkunst en Oost-Nederlands talent verwerkt in spraakmakende tentoonstellingen, workshops, lezingen, fashionshow, muziek en lekker eten en
Twente Biënnale 2015
drinken. De verschillende activiteiten vind je terug bij de culturele partners in Roombeek zoals het Rijksmuseum Twenthe, Museum de TwentseWelle en TETEM Kunstruimte. Vooral echter ook buiten in de prachtige openbare ruimten van Roombeek, een omgeving met groen,
“Bijzondere musea, inspirerende kunst en interessante galerieëN”
Galerie en Skulpturenpark Groeneveld Almelo
water, textielverleden en postmoderne architectuur. Vier de start van dit evenement met ons tijdens het gratis openingsfeest op donderdag 28 mei met onder andere de tienkoppige band Knarsetand, diverse DJ’s en Filemon Wesselink. Het belooft een interessant programma te worden met op woensdag 3 juni het symposium over de rol van kunstenaar NU. Op vrijdag 5 juni kun je genieten van de grote anti-fashion-show en op zaterdag 6 juni kun je meedoen aan diverse kunstwedstrijden en aan de Champions League finale maar dan op zijn Twente Biënnale. Deelnemers aan dit inspirerende eve nement zijn onder andere Jenny Holzer (US), Electroboutique (Ru), Jan Fabre (B), Iris van Herpen, Jaap Drupsteen, Atelier van Lieshout, Bas Kosters, Pinar en Viola. Kijk voor meer informatie op www.twentebiennale.nl
zalen en op het zonnige terras kun je genieten van het uitzicht op de beeldentuin. De grootschalige collectie schilderijen, beelden in brons en natuursteen, glas en keramiek van diverse kunstenaars zullen je inspireren. De deskundige adviezen van Marie-Louise en uitstekende service geven al 25 jaar enthousiaste reacties van bezoekers en klanten. Het Galerie & Skulpturenpark is het gehele jaar te bezoeken van woensdag tot en met zondag. Groepen kunnen een afspraak maken voor een rondleiding gegeven door Marie-Louise. Ze is docent in
beeldende vakken en kunstgeschiedenis en kan enthousiast vertellen over de kunstwerken en de landgoed geschiedenis. Voor bedrijven, die op het landgoed in een artistieke omgeving kunnen vergaderen, zijn er kunstworkshops en teambuildings faciliteiten. Tijdens dit jubileumjaar kunt u genieten van speciale aanbiedingen en activiteiten zoals concerten. www.galerie-groeneveld.nl π
Galerie en Skulpturenpark Groeneveld Galerie en Skulpturenpark Groeneveld is al 25 jaar de grootste galerie met beeldentuin van Nederland. Landgoed Groeneveld aan de rand van Almelo vormt een prachtige ambiance voor de internationale collectie kunstwerken. Beeldend kunstenaar Marie-Louise Kersbergen ontvangt je gastvrij in de twee expositie
Expositie Kadinlar
87
Als willekeurig uitgestrooid liggen de Twentse boerenerven in het golvende coulisselandschap. De architectuur van de boerderijen is karakteristiek voor de streek, evenals de inrichting van de erven. Tekst: Nienke Swierstra, fotografie: archief Twentse Erven, archief TBT
Boerenerven met een ziel
In harmonie met het landschap Wie een tochtje door Twente maakt, zal ongetwijfeld opmerken dat veel boer derijen en boerenschuren in harmonie zijn met het landschap. Dat is geen wonder, want de boeren hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de landschappelijke inrichting van de streek. De boerenerven worden vaak al generaties lang door dezelfde families bewoond. Bepaalde bouwstijlen komen regelmatig terug en zijn als zodanig karakteristiek voor Twente. Philip Heitkamp uit Oldenzaal heeft van het restaureren van monumentale gebouwen zijn beroep gemaakt. Hij ver klaart de karakteristieke bouw van Twentse boerderijen als volgt: “De meeste Twentse boerenbedrijven bestonden van oudsher uit een combinatie van akkerbouw en veeteelt. Het woongedeelte, de stal en de werk- en tasruimten - de plek waar de oogst wordt opgeslagen - bevonden zich onder één dak. De oogst lag hoog opge tast op de zolder, vandaar de kenmer kende hoge zadeldaken en met planken beklede topgevels. In samenhang met
een driebeukige opzet, een constructie met eiken ankerbalkgebinten en niendeuren in het midden van de achtergevel, vormt deze bouwstijl het in Twente veel voorkomende ‘hallehuis’.”
Wolfseind en lös hoes Het ontwerp van de boerderijen wijkt zelfs binnen een betrekkelijk kleine regio als Twente op onderdelen af. Zo hebben de oudere boerderijen in het noordoosten van de regio vooral houten topgevels. In het westen en zuiden van de regio zijn vaker kopgevels met een afgeschuinde kap, een ‘wolfseind’, te zien. De oudste boerderijen en schuren waren opgebouwd met ‘vakwerk’, een gevelconstructie van hout, wilgentenen en leem. Philip legt uit dat deze bouwmaterialen onderhouds gevoelig waren, omdat het leem ieder jaar opnieuw aangestreken moest worden. Rijkere boeren bewoonden van steen opgetrokken boerderijen of hadden plinten van zandsteen. Vandaar ‘steenrijk’. Van oorsprong was de Twentse boerderij vaak een ‘lös hoes’, een boerderij waarin mensen en dieren onder één dak leefden.
Dat was heel praktisch; de warmte van de dieren verwarmde de mensen. De mensen sliepen in bedsteden, met een pasgeboren baby in een kribje bovenop een plank in dezelfde bedstee. Dat was warm en handig met het voeden. Het lös hoes is vrijwel uit het Twentse landschap verdwenen.
Erve Geerdink in Utrechtse stijl Andere boerderijen hebben een totaal eigen bouwstijl. Erve Geerdink bij Vasse bijvoorbeeld, is in een Utrechtse stijl g ebouwd. Bewoner Jos Hövels legt uit hoe dat komt. “Dit erf heeft een geschiedenis die teruggaat tot 1100. Hier achter loopt de Oude Beek, die in het Springendal ontspringt en via de Engbertsdijksvenen naar de Vecht loopt. Een aantal boeren vestigde zich heel lang geleden langs deze beek. Iedere boer had een eigen stuw in de beek. Op gezette tijden plaatsten ze een plank in de stuw, waardoor het land tijdelijk onder liep. De mineralen zakten in de grond, als een natuurlijke bemesting. Dit was dus een logische plek voor een boerderij.” Hij vervolgt: “De boerenfamilies langs
89
de beek hadden allemaal een naam die eindigde op ‘ink’. Hier woonde de familie Geerdink, die goed boerde. Rond 1870 bedacht pastoor Egbertus Geerdink, de laatste van de drie pastoors uit de familie, dat zijn broer die hier alleen woonde een nieuwe boerderij moest laten bouwen. Egbert was pastoor in het Utrechtse en hij introduceerde
een Utrechtse architect. Zodoende is deze boerderij in de Utrechtse stijl gebouwd. De boerderij kwam vervolgens in handen van familie, die de naam Johannink aan de naam Geerdink vastplakte. Mijn schoonvader was een Geerdink Johannink. Mijn echtgenote en ik namen de boerderij eind jaren ’70 van hem over.”
Familiegeschiedenis verweven met erf Jos vertelt dat er veel achterstallig onderhoud was, dat hem jaren en kapitalen heeft gekost. “In de tussentijd kregen we drie kinderen en besloot ik me alleen nog op veeteelt te richten, met koeien van het Limousin-ras. Dit erf is inmiddels een rijksmonument.” Jos legt uit dat zijn kinderen voor andere carrières hebben gekozen en elders wonen. Hij heeft zijn vee inmiddels weggedaan, maar piekert er niet over om te verkassen. “Met de buren is een sterke band, het noaberschap leeft hier van oudsher sterk. Mijn kinderen komen graag logeren, ze voelen zich ook verbonden met het erf. Ik hoop met heel mijn hart dat een van hen hier op termijn toch intrekt. Onze familiegeschiedenis is verweven met dit erf. Ik moet er niet aan denken dat dit na mij ophoudt.” De familiegeschiedenis van Jos is illustratief voor veel Twentse boerenfamilies. Deze families voelen zich traditioneel sterk verbonden met de streek en hun erf. Maar als de boerderij
te weinig oplevert, nieuwe regels en wetten in de weg zitten of de opvolging uitblijft, zullen steeds meer boeren stoppen. De stichting Twentse Erven zet zich daarom in om boerderijeigenaren te adviseren over manieren om de erven in stand te houden. Ewoud van Arkel is, evenals Jos Hövels, bestuurslid van de stichting. “De boerenerven zijn kenmerkend voor het Twentse landschap. Door de schaalvergroting zijn er veel minder boerenbedrijven dan vroeger, leegstand dreigt. Wij zetten ons in om de erven zo goed mogelijk te bewaren. Bijvoorbeeld door stoppende boeren in contact te brengen met potentiële kopers, ideeën en geldstromen. Of door te adviseren over een nieuwe functie van het erfgoed als woonhuis, zorg boerderij, vergaderlocatie of Bed & Breakfast.”
Oriëntatiepunten in het landschap Philip Heitkamp bekijkt de erven zowel bouwkundig als gevoelsmatig. “De oude Twentse boerderijen zijn prachtig, maar ik kom veel achterstallig onderhoud tegen. Bij restauraties maak ik zoveel mogelijk gebruik van authentieke mater ialen. De boerderijen en de gebouwen op het erf behouden op die manier hun oorspronkelijke, bij het landschap passende, uitstraling.” Als geboren en getogen Twentenaar voelt Philip de noodzaak om de erven te behouden. “Er zijn gelukkig steeds meer mensen die in oude erven willen investeren. Talloze boerenbedrijven zullen de komende jaren geen opvol ging hebben, waardoor het gevaar van verval en sloop op de loer ligt. De erven hebben een ziel, onze voorouders hebben ze met noeste arbeid opgebouwd. Bovendien zijn het oriëntatiepunten in het landschap. Boerenerven dragen bij aan de authenticiteit en herkenbaarheid van het Twentse platteland.”
Meer over Twentse erven
Meer weten over de geschiedenis van het Twentse boerenleven? Neem dan eens een kijkje bij Openluchtmuseum Ootmarsum, dat het leven op het Twentse platteland van honderd jaar geleden laat zien. www.openluchtmuseumootmarsum.nl. De Boerenervenroute is een fietsroute van ca. 17 km langs boerenerven in de voormalige marken Markelo en Stokkum. Langs de route staan boerderijen in traditionele bouwstijl. De geschiedenis van de erven wordt in de routebeschrijving verteld. www.vvvhofvantwente.nl. Op 14 juni 2015 is bij Erve Wolthuis bij Hengelo de Restauratie Fair 2015, met informatie over restauratietechnieken en bouwmaterialen. Ook zijn er demonstraties van ambachten als loodbewerken, stuken, smeden, wandenvlechten en leidekken. www.twentse-erven.nl.
91
Resort Bad Boekelo unieke locatie met ongekende gastvrijheid! Midden in Twente, in de nabije omgeving van Enschede, vindt u het meest complete hotel van Nederland: Resort Bad Boekelo. U vindt hier zowel hotelkamers als appartementen en handige familiekamers. Het hotel beschikt over vele faciliteiten zoals een zwembad, sauna, bowlingbaan en een wellness centrum. Resort Bad Boekelo is dĂŠ locatie voor uw trainingen, evenementen en vergaderingen in Oost-Nederland met zeven ruime, multifunctionele zalen met daglicht, airconditioning en uitloop naar het dakterras. Wij bieden mogelijkheden voor alle vormen van trainingen, vergaderingen en congressen.
3-DAAGS PROEF TWENTE ARRANGEMENT (2 NACHTEN) Ontbijt inbegrepen
Ontdek wat Twente op culinair vlak te bieden heeft! Krentenwegge en koffie is de ideale start van een heerlijk weekend weg. Neem daarnaast een kijkje bij wijngaard Hof van Twente. Ontdek hier het wijnmaakproces en proef de heerlijke wijnen, die geregeld internationale prijzen winnen. Misschien bezoekt u liever de Grolsch Brouwerij. Tijdens de Brouwerij Tour komt alles wat u over Grolsch wilt weten aan bod: de rijke geschiedenis, het brouwen en bottelen. En natuurlijk is er voldoende gelegenheid om de Grolsch bieren te proeven. Onze receptie helpt u graag een boeking te maken! In het hotel staat de chef ook niet stil; u geniet ’s avonds van een heerlijk 4-gangen menu du chef onder het genot van een fles echte Twentse wijn. Dit arrangement is geldig tot 31 december 2015.
FACILITEITEN 78 Deluxe kamers 66 Vierpersoonsapartementen 7 Zalen (maximal 200 personen) Gratis WiFi Binnenzwembad Wellness met sauna, stoombad en solarium Restaurant Moods Bar en lounge Speel- en recreatiekamer 2 Tennisbanen Bowling
Resort Bad Boekelo | Oude Deldenerweg 203 | 7548 PM Boekelo | T. 31 (0)53 42 83 005 | www.badboekelo.nl
OMA’S KNIEPERTJES
Ingrediënten • 2 eieren • 500 gram witte basterdsuiker • 250 gram roomboter • 500 gram bloem • snufje zout en kaneel • 50 gram gemalen anijs (o.a. te koop bij de drogisterij) of 2 anijsblokjes, geraspt.
Bereidingswijze
Download het recept
stefaniespoelder.nl
Roer de eieren met de suiker glad. Smelt de boter in een pan en roer het door het eiermengsel. Roer er vervolgens de bloem, zout, kaneel en de gemalen anijs door. Voeg lauw water toe totdat de dikte van een cakebeslag is bereikt. Laat het beslag minimaal 2 uur op een warme plek rusten. Laat het kniepertjesijzer goed heet worden en vet het eenmalig in met olie. Giet een grote eetlepel beslag in het ijzer en sluit het ijzer snel. Wanneer de stoom helemaal is verdwenen, is het kniepertje gaar en dient hij direct om een pvc buisje gerold te worden voordat hij hard is geworden. Haal het kniepertje ook zo snel mogelijk van de pvc buis af. De kniepertjes zijn het lekkerst met verse slagroom!
93
Evenementenagenda Elke eerste zaterdag van de maand
Streekmarkt Twente
Elke eerste zaterdag van de maand is er een streekmarkt bij de Oude Blasiuskerk in het centrum van Delden. Het aanbod bestaat uit smaakvolle, ambachtelijke streekproducten van diverse producenten. Variërend van groente en fruit tot vlees en van brood tot zuivel. Neem ook deel aan de speciale stadswandelingen tijdens Streekmarkt Twente. Elke eerste zondag van de maand
Heerlijcke Markt Diepenheim Elke eerste zondag van de maand is er een
enschede marathon
lifestyle markt, waar een gevarieerd aanbod van creatieve, ambachtelijke en duurzame producten te vinden is. Tevens biedt de markt
3 mei
ruimte aan kunstenaars en muzikanten.
jeugd mountainbike wedstrijden(JMW)
Natuurlijk zijn er ook proeverijen van
verreden voor de jeugd. JMW is hét platform
Boekenmarkt Tuindorp
verschillende ambachtelijke producten.
voor ambitieuze jonge mountainbikers
De 16e editie van de Boekenmarkt in Tuindorp
tussen 8 en 14 jaar om hun kunnen te tonen
’t Lansink in Hengelo is deze keer bijzonder.
en om zich te meten met alle sportieve
In het centrum van het historische Tuindorp
leeftijdgenoten uit heel Nederland.
wordt de boekenmarkt gecombineerd met een
Vanaf heden tot 16 augustus
Kadinlar
Tijdens deze expositie in de TwentseWelle in
streekmarkt waar typische Twentse producten 19 april
Enschede Marathon
worden gepresenteerd.
regio aan de hand van tien inspirerende vrouwen (Kadınlar =Turks voor vrouwen) uit
De oudste marathon van Nederland is niet
6 t/m 9 mei
de geschiedenis van Anatolië. Een expositie vol
alleen een internationaal sportevenement,
Jumping Schröder Tubbergen
rijkdom van een fascinerende cultuur.
maar de afgelopen jaren ook uitgegroeid
In de achtertuin van de internationale
tot een sfeervolle happening voor
springstal BWG Stables van de gebroeders
sportliefhebbers.
Schröder zal de tweede editie van concours
Enschede maakt je een reis door de Turkse
Vanaf heden tot 4 oktober
Metamorphosen. Ovidius en de hedendaagse kunst
Jumping Schröder Tubbergen plaatsvinden. 1 en 2 mei
Alles verandert, niets vergaat, zo luidt de titel
Ronde van Overijssel
en het motto van het beroemde meesterwerk
Op vrijdag 1 mei staat de koers voor
van de Romeinse dichter Ovidius. De
vrouwen, door de UCI in de hoge 1.1 categorie
tentoonstelling in Rijksmuseum Twenthe
ingeschaald, op het programma. Een dag
laat zien hoe hedendaagse kunstenaars
later zijn het de mannen die de strijd met
en andere beeldenmakers op thema’s, als
elkaar aangaan in de Ronde van Overijssel.
gedaanteverandering, ongrijpbaarheid en
In aanloop naar de wedstrijden worden in
identiteit reflecteren.
Markelo, dit jaar hét dorp van de Ronde, diverse activiteiten rond ‘Overijssels Mooiste’
18 april
Open Twents MTB kampioenschap Op het Recreatiepark Het Hulsbeek in Oldenzaal worden deze zaterdag landelijke
georganiseerd.
ronde van overijssel
Evenementenagenda Een nationaal concours met faciliteiten van
vooraan onder een boog die versierd is met
Tubbergen kan het publiek een heel weekend
het hoogste niveau. Ruiters uit de basis- en de
groene takken en gekleurde bloemen.
genieten van optredens van artiesten uit binnen- en buitenland.
nationale springsport maken hun opwachting. 24 mei
Ganzenmarkt
14 mei
Dauwpop
6 juni
Een evenement met als thema de historische
Vocaal Festival
Dauwpop is een popfestival in Hellendoorn,
ganzenhandel in Enter. Ganzenhoedsters
Hengelo staat op z’n kop tijdens het Vocaal
dat sinds 1995 op Hemelvaartsdag wordt
in oude klederdracht zullen door de straten
Festival Amusing Hengelo. Met ca. 18 binnen-
georganiseerd. Het festival probeert een breed
lopen met een koppel ganzen. Verder zijn er
en buitenpodia, bijna 100 koren/zanggroepen
muzikaal programma te bieden, van theater
oude ambachten, schapen worden geschoren
in het centrum van Hengelo is dit het grootste
naar hiphop tot metal.
en optredens van de Enterse Leesanghers, de
zangfestival op één dag. Zing mee met
Enterse Klompendansers, en de Diepenheimse
smartlappen en meedeiners.
kinderdansgroep De Krummels. 13 en 14 juni
Muzikaal Onthaal Diepenheim De viering van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden en 70 jaar bevrijding is voor een aantal partijen aanleiding tot de organisatie van een tweedaags muziekevenement op landgoed Warmelo, Muzikaal Onthaal. Er zijn diverse optredens van muziekverenigingen uit de regio en het professionele Trompetterkorps
dauwpop
ganzenmarkt
der Koninklijke Marechaussee. 14 juni
Kunst in het Volkspark
22 t/m 25 mei
24 mei
Tweede editie van dit gratis festival in Enschede
De FBK-Games, die in Hengelo worden
exposeren in het prachtige Volkspark in
in het Pinksterweekend, gericht op muziek uit
gehouden is hét internationale topatletiek
Enschede. Naast deze kunstexpositie is er van
Memphis en omgeving. Er wordt verwezen
evenement in Nederland en maakt deel uit van
alles te beleven qua muziek en straattheater.
naar de vroegere relatie van textielstad
de IAAF World Challenge, samen met onder
Enschede met Memphis. Met geweldige
meer wedstrijden in Rio de Janeiro, Moskou,
muziek die haar wortels heeft in het zuidelijke
Daegu, Madrid, Osaka, Dakar en Berlijn.
Memphis Heart ’n Soul
AA Drink FBK-Games
deel van de Verenigde Staten: soul, blues, rock
21 juni
Kunstmarkt Hengelo De kunstmarkt van Tuindorp ‘t Lansink in
’n roll, bluegrass, gospel en country.
28 mei t/m 7 juni
24 mei
De vierde editie van Twente Biënnale vindt
Pinksterbruidjes dansen in Borne
150 Nederlandse en Duitse kunstenaars
Twente Biënnale
Hengelo bestaat uit ongeveer 150 kunstenaars
plaats in Enschede. Spraakmakende tentoon
Vanuit verschillende wijken in Borne trekken
stellingen, workshops, lezingen, lekker eten
vanaf 10.30 uur groepen meisjes van vijf jaar en
en drinken, muziek, fashionshows, parades en
ouder dansend en zingend als Pinksterbruidjes
veel meer. Het thema is dit jaar contemporary
naar het centrum. Elke groep van tien tot
ART: the Next Step - METAMORF.
vijftien in het wit geklede meisjes heeft in haar midden één meisje in een met kant versierde
29 t/m 31 mei
lange jurk en bloempjes in haar haar. Dit
Kaft (Kamerfestival Twente)
meisje is de ‘Rosa’ van de groep. Zij loopt
Op verschillende locatie in de gemeente
kunstmarkt hengelo 95
Evenementenagenda 4 en 5 juli
Afrikafestival
24 juli t/m 2 augustus
de vijver van het Tuindorpbad. Naast de deelnemende kunstenaars is er ook vermaak.
Het festival in het Openluchttheater van
Een schitterend bloemenevenement op
Hertme is in 26 jaar uitgegroeid tot het meest
het terrein van het Openluchtmuseum
toonaangevende festival op het gebied van
Ootmarsum met uitgebreide fuchsia-, dahlia-
Afrikaanse muziek, modern en traditioneel.
en bonsaishow, cactussen, kuipplanten en
Een internationaal springconcours. De
Compleet met een heel aantrekkelijk
geraniums.
klassieker in Geesteren mag zich sinds jaar
randprogramma en een Afrikaanse markt.
die hun kunst etaleren op kramen rond
23 t/m 28 juni
CSI Twente
Ruim 17.000 m2 bloemenparadijs op een unieke historische en karakteristieke plek.
en dag in een grote populariteit verheugen bij de paardensportliefhebbers uit binnen-
Flora Ootmarsum
4 en 5 juli
en buitenland. Tevens kent CSI Twente een
Vliegerfeest Twenterand
‘Strodorp’ en avondvullende programma’s met
Tijdens dit weekend in Westerhaar - Vriezen
Kunst in Ootmarsum
binnen- en buitenlandse artiesten.
veensewijk staan er honderden verschillende
Het grootste openlucht kunstevenement in
vliegers in de lucht van vliegeraars uit het
Nederland. Zo’n 200 kunstenaars uit binnen-
binnen- en buitenland. Ook zijn er demonstraties
en buitenland, professioneel en amateur,
en kan men de vliegeraars vragen stellen over
demonstreren, exposeren en verkopen hun
De Almelose Ruiterdagen, worden gehouden
de vliegers. Natuurlijk kun je je eigen vliegers
werken.
op het terrein van het Twents Hippisch
meenemen en gaan vliegeren.
26 juni t/m 5 juli
Almelose Ruiterdagen
Centrum. In het laatste weekend zijn er diverse finales en wordt er zowel bij het dressuur als
16 t/m 19 juli
28 t/m 30 augustus
9 augustus
DB Schenker Boeskoolloop
bij het springen op zaterdagavond gestreden
Almelose Havendagen
om de Grote Prijs van Almelo. Op zondag het
De Almelose Havendagen vinden plaats in de
afsluitende zondag van ‘n Boeskool is Lös.
slotstuk: de Trial Jumping Almelo.
Jachthaven in het centrum. Een uniek familie
Als recreatieve loper kun je je tijdens deze
evenement waar je de gehele dag wordt
wedstrijd meten aan regionale en nationale
vermaakt. Met ruim 80 schepen, diverse
toppers, die graag aan de start verschijnen om
activiteiten, unieke demonstraties en live
op het snelle parcours, dwars door Oldenzaal,
optredens valt er van alles te bekijken en te
hun tijden scherp te stellen.
Hét Oldenzaalse hardloopevenement op de
doen. Kortom plezier voor het hele gezin.
almelose ruiterdagen bruegheliaans festijn
3 en 4 juli
International Triathlon Holten Tijdens dit grote evenement strijden nationale en internationale triatleten wederom om de European Premium Triathlon Cup Elite en de European Junior Sprint Cup.
almelose havendagen
14 t/m 16 augustus
Bruegheliaans Festijn Traditiegetrouw gaat Losser drie dagen lang terug in de tijd van de meesterschilder Pieter
Evenementenagenda 28 augustus
Profronde Almelo
aantal proeven in het donker wordt verreden. Zaterdag 19 september staan er de hele
De Profronde in het centrum van Almelo
dag proeven gepland in de omgeving van
is een groot familiefeest. Na de ‘echte’
Hellendoorn, waarna aan het einde van de dag
reclamekaravaan volgen de wielrenners.
de winnaar bekend is.
De beste Nederlandse wielrenners, de sterkste opkomende talenten en één of meer smaakmakers uit de grootste wielerrondes van de wereld staan aan de start.
internationale kennedymars
5 september
StrongSisterRun Echte Sisters deinzen niet terug voor een pittige sportieve uitdaging in Hellendoorn e.o.
Brueghel de Oude (+/- 1525-1569).Tijdens
Gezellig wordt het, want je loopt, kruipt en
dit grootschalige festijn laten artiesten en
klautert met duizenden andere stoere Sisters
groepen uit heel het land en zelfs België de
naar de finish.
middeleeuwen volop herleven. Wie kent
Natuurlijk blijf je lachen en help je elkaar. Haal
niet de bijzondere taferelen van de meester-
je die eindstreep, dan word je beloond met
schilder, waarin lugubere en zotte vertoningen
de StrongSisterRun medaille. Die mag je met
vaak de boventoon voeren. Dus eten, drinken
opgeheven hoofd dragen!
glasrijk
en feesten als echte “Bruegheliaan” tussen bedelaars, melaatsen en vechtersbazen is een unieke ervaring.
6 september
Fisherman Strongmanrun De Fisherman’s Friend StrongmanRun
30 september t/m 4 oktober
is de zwaarste hardloopwedstrijd van
Glasrijk
Nederland en wordt gehouden in de bossen
Alles bij dit evenement in het centrum
Jaarlijks nemen talloze wandelaars deel
van Hellendoorn. 21 harde kilometers
van Tubbergen staat in het teken van
aan de Kennedymars, een internationaal
met obstakels, water, modder, heuvels,
glas. Bijzondere glaskunstexposities met
wandelsportevenement in Haaksbergen.
fun, muziek. Kortom, de meest sfeervolle
kunstenaars uit binnen - en buitenland. Alle
Vanaf de markt starten diverse nacht- en dag-
obstaclerun van Nederland!
exposities zijn op loopafstand en de locaties
wandeltochten.
Het evenement is een mooi kijkspektakel,
zijn zowel binnen als buiten.
18 t/m 19 augustus
Internationale Kennedymars
want een groot deel van de deelnemers staat 26 t/m 29 augustus
verkleed aan de start.
8 t/m 11 oktober
Een fantastische show op het Recreatiepark
13 september
Op meer dan 55 hectare prachtig Twents
Twente Ballooning
Military Boekelo
Het Hulsbeek in Oldenzaal met o.a.
Modespektakel Hengelo
heteluchtballonnen aan de rand van de vijver,
Dit Modespektakel is een presentatie van de
andere tijden eigenlijk niet kunt of mag
een enorme lichtshow, pakkende muziek en
najaarsmode door 200 modellen op een 500 m
komen, wordt één van Nederlands grootste
spetterend vuurwerk.
lange catwalk door de binnenstad, de grootste
buitensportevenementen georganiseerd. Een
Je kunt niet alleen genieten van de vele
van Nederland.
unieke mix van topsport, business & pleasure.
coulisselandschap, een gebied waar je op
heteluchtballonnen die op meerdere 18 en 19 september
Hellendoorn Rally
15 t/m 25 oktober
verschillende luchtvaartdisciplines. Kortom een spectaculair evenement dat je
Het tweedaagse evenement begint op
Elf dagen lang kun je op tal van bijzondere
gezien móet hebben!
vrijdagavond 18 september, waarop een
plekken in zowel het centrum als het
ballonfiësta’s opstijgen, maar eveneens van
Kunstmoment Diepenheim
97
Evenementenagenda Kerst in Twente 2015
buitengebied van Diepenheim naar
hardloopwedstrijd met verschillende afstanden
hoogwaardige en de meest uiteenlopende
die door het prachtige Nationaal Park
Diverse locaties
kunstuitingen kijken. Het thema van dit jaar is
De Sallandse Heuvelrug gaat en waarbij de
De kerst, oud en nieuw periodes in Twente
‘Kunstmo(ve)ment’, kunstenaars kunnen zich
deelnemers de “Diepe Hel” moeten trotseren.
zijn prachtig. De regio barst van de winterse
hierdoor laten inspireren. 18 oktober
Najaarsstoomdag
evenementen, Weihnachtsoratoria, 11 november
Slachtvisite met Preuverieje
(mid)winterwandelingen, kerstmarkten, kerstspelen, kerstdorpen, levende kerststallen
Jaarlijkse slachtvisite in het centrum van Enter
en verschillende volksgebruiken, zoals
De jaarlijkse Najaarsstoomdag is dé
bij Klompen- en Zompenmuseum ‘t Schöpke
kroamschudd’n met in de verte het geluid van
traditionele manier van de Museum
met een preuverieje.
de midwinterhoorn of de ossenhoorn.
Buurtspoorweg om het rijseizoen af te sluiten. Een gezellige dag in Haaksbergen en Boekelo
Kijk voor alle evenementen op www. 28 november
met veel oude auto’s, scooters, bromfietsen en
Waypoint Goldrush Survivalrun
trekkers. Er zijn verschillende tourritten en de
De 8 uur durende Waypoint Goldrush
voertuigen laten, net als de stoomtrein, in de
Survivalrun is een sportieve cocktail van een
wijde omgeving van zich horen.
adventurerace en een survivalrun, maar is
beleeftwente.nl.
direct ook weer totaal anders. De kaart en het vinden van het coördinaat blijft de basis van de wedstrijd, met dien verstande dat het aspect survival en IQ bij alle onderdelen de boventoon voert. 19 t/m 27 december
Circusfestival in Enschede Het Circusfestival is al 20 jaar een groot begrip. Een lading internationale top artiesten! Alle ingrediënten voor een geweldige middag of avond zijn aanwezig voor jong en oud.
najaarsstoomdag
Acrobatische toeren met menselijke piramides, artiesten zonder hoogtevrees, jongleurs en clowns vol energie vormen de basis van het
24 en 25 oktober
Landgoed Twente fair
circus.
Natuurgebied het Lutterzand vormt het decor van de Landgoed Twente Fair. Tijdens
kerst in twente
deze dagen staan de natuur, het buitenleven, proeven van (streek-)producten en trends op het gebied van lifestyle centraal. Op 6 hectare
1 januari 2016
natuurterrein kun je “struinen” door het bos,
RTV-Oost Nieuwjaarsduik
over de heide en langs het water.
Precies om 13:00 uur met z’n allen het water 31 oktober
Diepe Hel Holterbergloop Op zaterdag 31 oktober vindt de 28e Diepe Hel Holterbergloop plaats. Dit jaar is de finish (locatie) op de Dorpsstraat in Holten. Een
induiken.
circusfestival in Enschede
Begin het nieuwe jaar met een frisse duik in Het Lageveld bij Wierden, de allergrootste Nieuwjaarsduik van Overijssel! Inschrijven is gratis en kan op locatie.
Waarom je in Twente lekkerder wakker wordt Het is niet alleen de frisse buitenlucht en de weldadige stilte om je heen. Maar ook de heerlijke bedden waarin je ligt. En de gastvrijheid die je overal tegenkomt. In Twente slaap je gewoon net even lekkerder. En zit je de volgende dag boordevol energie om al het moois uit
beleeftwente.nl
onze streek te ontdekken. Kom lekker slapen en genieten in ĂŠĂŠn van onze overnachtingsaccommodaties. Je vindt alle adressen op beleeftwente.nl