WONEN
60
DE TELEGRAAF ZATERDAG 6 JANUARI 2018
VRIJ ZATERDAG 6 JANUARI 2018
WONEN 61
Binnen kijker
Zwemmen op
het station
Bewoners Francois, Maron en dochters Juul (13), Guus (11) en Max (9)
Oppervlakte 155 m2
Bouwjaar 1861
Kamers 7
Beste woonkoop „Het zwembad in de tuin. Dat gaan we echt missen!”
Een duik nemen op het perron.
Dit is waardevol Francois: „Toen we dit huis kochten, kreeg ik van mijn schoonouders een antieke stationschefpet. Ze heeft hem via een museum op de kop weten te tikken. Een geweldig leuk cadeau! De pet ligt te pronken boven op de servieskast in de woonkeuken.”
Francois Schijns en zijn vrouw Maron Strijkers: „Niemand had aan een woonhuis op een station gedacht.” FOTO’S RENE BOUWMAN
Niets leuker dan gluren bij de buren! Wat hebben zij wat u niet heeft en wat heeft u wat zij niet hebben? Onze styliste Berber Govaars kijkt deze week binnen bij de familie Schijns in Gronsveld.
O
p een klein stationnetje, ergens in ZuidLimburg, woont een mooi gezinnetje met een zwembad op het perron. Dat klinkt als het verkeerde kinderliedje, maar het is echt waar. Francois Schijns trok dertien jaar geleden met zijn vrouw Maron Strijkers in het verlaten stationsgebouw van Gronsveld. Francois bouwde het eigenhandig en met veel liefde om tot woonhuis voor hen en hun drie dochters. Mét zwembad. Alsof het Monopoly was, riep Francois meteen ’Ja! Koop ik!’ toen hij het station via-via op de kop kon tikken. Misschien omdat hij kleinzoon van een con-
ducteur is. Maar eerlijk is eerlijk: vooral omdat hij het pand zo prachtig vond. „Ik had destijds een bouwbedrijf dat was gespecialiseerd in renovatie van monumenten. Ik zag meteen wat er mogelijk was.” Toch was Francois in eerste instantie de enige. Het station dat sinds 1954 buiten gebruik was, zou namelijk worden gesloopt. „Een woonhuis in een station? Daar had nog niemand aan gedacht, maar ik was
Huis heeft nog altijd vier voordeuren
Het station van Gronsveld dateert uit 1861. De mooiste originele details bleven intact.
De blauwstenen tegels hebben een brede voeg; een smalle was in de 19e eeuw te duur geweest voor een station.
62 WONEN
DE TELEGRAAF ZATERDAG 6 JANUARI 2018
VRIJ ZATERDAG 6 JANUARI 2018
WONEN 63
Woonvraag
Waar komt puntdak vandaan?
Analyse van Berber Hoe bijzonder het ook klinkt: wonen in een oud station is niet uniek. In de negentiende eeuw zijn heel veel stations gebouwd die later overbodig werden en die inmiddels worden bewoond. Station Gronsveld is gebouwd bij de voormalige veiling voor fruit dat door het hele land moest worden vervoerd. Daardoor ligt het station niet centraal in het dorp en werd het door passagiers te weinig benut om open te blijven. Oude stationsgebouwen hebben veel woonvoordelen. Ze hebben een prachtige negentiende-eeuwse architectuur, zijn vrijstaand en hebben meestal geen buren. Het enige is dat er nog steeds treinverkeer kan langskomen. Maar met het centimetersdikke glas dat Francois en Maron gebruikten, hoor je dat al snel niet meer. De familie Schijns heeft nooit last van de twee treinen per uur. Francois: „We horen ze alleen als ze direct voorbijkomen, er is geen voor- of na-geluid.”
Waarom hebben huizen een puntdak? Een plat dak is qua ruimte toch veel efficiënter?
De originele architectuur van het stationsgebouw wordt gekenmerkt door symmetrie, zoals ook goed in deze slaapkamer is te zien.
De trap waarop Francois dol is. Met gietijzeren beginpaal en eikenhouten leuning die gedetailleerd werd afgewerkt.
eigenaar, dus slopen kon niet meer.” Via de plaatselijke heemkundevereniging kreeg Francois de originele bouwtekeningen die de Belgische architect in 1860 van het station maakte. „We hebben het qua indeling helemaal intact gelaten”, vertelt hij. „Daarom heeft het huis ook nog altijd vier voordeuren. Ook hebben we alle ramen die aan de achterkant waren dichtgemetseld, weer teruggeplaatst.” Het gevoel voor detail van Francois reikte nog veel verder. Zo waren er na de verbouwing te weinig originele vensterbanken van Belgisch hardsteen. Dus verplaatste hij alle oude vensterbanken naar de ene kant van het huis zodat het verschil met de nieuwe
’Ik zag meteen de mogelijkheden van het pand’
Alle halfronde deuren zijn origineel. De familie Schijns schuurde ze kaal voor nog meer karakter.
Belgisch hardstenen vensterbanken aan de andere kant niet zou opvallen. Dan heeft u hem nog niet eens over de binnentrap gehoord die op een blauw hardstenen ’bloktrede’ eindigt. Francois: „Met gietijzeren beginpaal en een eikenhouten leuning, gewoon een kunstwerk! Dat kan tegenwoordig niemand meer maken, zo mooi!” Toch is dit in feite een afscheidsverhaal voor de familie Schijns. Want het stationnetje van Gronsveld, het een na oudste originele stationsgebouw van Nederland, staat te koop. Inclusief de terrassen op het perron, het zwembad, de houten tuinkas én de moestuin. Francois en Maron zijn onlangs namelijk uitgestapt op de volgende halte: een forse b&b, Welsden Dertien.nl in Margraten. Nu hoopt Francois op waardige opvolgers in het stationnetje aan de Stationsstraat 81 in Gronsveld. Dan wordt het na dertien jaar toch echt: hakke, hakke puf, puf weg zijn zij... l
Vrijwel alle kinderen tekenen een Hollands huis met een puntdak. Grappig genoeg ligt de achtergrond daarvan in onze bouwgeschiedenis. De eerste plaggenhutten werden met lokale materialen gemaakt. Plaggen werden opgestapeld tot muren. Toen al werd met dunne boomstammen vrij eenvoudig een puntdak gemaakt dat afsteunde op die zijwanden. Deze driehoekvorm was een stevige en economische manier om een woonruimte te overkappen. Dat was praktisch bij gure weersomstandigheden. Het schuine dak voert regen en sneeuw heel effectief af naar de zijkanten en wind krijgt minder vat op het dak. Toen de muren van baksteen werden, verschoof het puntdak een verdieping omhoog en kreeg men extra zolderruimte op de koop toe. Hoewel een plat dak inderdaad veel effectieve ruimte op de verdieping oplevert, geldt nog steeds dat een puntdak met daaronder gebruiksruimte goedkoper is. Bij een plat dak zorgt het gewicht juist in het midden voor de grootste doorbuiging. Dat dak moet dus steviger worden gemaakt of in het midden ondersteund, wat het duurder maakt. Ook is een buitenwand duurder dan een pannendak. Tenzij je gaat stapelen tot een flat zul je vooral het zadeldak zien. Daniëlle Segers, architect en stedenbouwkundige Équipe Amsterdam BNA De woonvraag wordt beantwoord door een makelaar, architect of Vereniging Eigen Huis.