R20
zaterdag 25 april
WOONKRANT
De Telegraaf - 2015
zaterdag 25 april
De Telegraaf - 2015
1
KIJKT U OOK ZO GRAAG STIEKEM BIJ MENSEN NAAR BINNEN? In deze rubriek mag u dat wekelijks zonder schroom doen bij trotse Woonkrantreporters. Onze styliste Berber Govaars kijkt over hun schouders mee, geeft nuttige tips en lost dat ene overgebleven woonvraagstuk voor ze op. Analyse van stylist
Berber Govaars Wonen in de kerk Volgens onderzoek dat J. Sonneveld deed voor de Vrije Universiteit, zijn er vanaf het jaar 1200 in ons land 19.000 kerken gebouwd. Daarvan zijn er nog maar 7000 over. In zo’n 4000 van die kerken wordt nog maar gekerkt. De rest is door gebrek aan interesse gesloten. Best schokkend is dat veel van die kerken afgebroken worden. Tussen 1990 en 2006 zijn er alleen al in het bisdom van Den Bosch 43 kerken verdwenen en kregen er 26 een andere bestemming. Soms kiest de kerkleiding, na bijvoorbeeld een samenvoeging van parochies, bewust voor sloop om te voorkomen dat de kerk een ’onwaardige bestemming’ krijgt. Sinds de jaren tachtig is het idee opgekomen om oude kerken om te bouwen tot woonhuizen. Soms zijn er appartementen in gemaakt of eengezinswoningen in kleinere kerken. In Ens, in de Noordoostpolder, is in de kerk een compleet woonhuis gebouwd, dat overigens te koop staat.
Tips
● Zoek bij het kopen van een kerk een goede makelaar die ervaring heeft. Een kerk is bijvoorbeeld maatschappelijk vastgoed en daarbij is de btw van een verbouwing niet aftrekbaar. ● Ook een kerk kopen of verbouwen? Reliplan.nl is gespecialiseerd in verkopen, verbouwen en beleggen in kerken en ander maatschappelijk vastgoed. ● In het bezit van een monument? Word lid van de Monumentenwacht in uw provincie. Zij helpen, adviseren en verzorgen inspecties door gespecialiseerde bouwkundigen. Bovendien weten ze vooral de weg in de regels van monumentaal Nederland. ● Martin is kunstschilder en schildert in de stijl van het 19-eeuwse realisme, maar soms prettig gemengd met modernere onderwerpen. Vind ze op Martinsijbesma.nl
Leven als in 1880 WONEN kerk in Friesland WOONVRAAG monumentenstatus
Z
e zijn net klaar met de grote schoonmaak als we Martin en Ytsje Sijbesma dit voorjaar treffen in het Friese Kûbaard, voor de Woonkrant Binnenkijker. „We stoken op kolen, dus dan moet je in het voorjaar, als het stookseizoen voorbij is, de boel goed ontdoen van de aanslag die dat op je meubels achterlaat”, vertelt kunstschilder Martin, die samen met zijn vrouw Ytsje in de voormalige gereformeerde kerk en de aangrenzende kosterwoning van het kleine Kûbaart woont. Kerk en woning zijn allang voorzien van gemakken als een cv, maar die gebruikt het stel bij voorkeur niet. Liefst leven zij zoveel mogelijk alsof
WOONKRANT REPORTER
UW HUIS NOG MOOIER
DAN DAT VAN MARTIN EN YTSJE? Vertel ons waarom u zo fijn woont en voeg daar een aantal foto’s van uw interieur aan toe. Opgeven kan via woonkrantreporter@telegraaf.nl. Wij sturen u dan direct een eenvoudig inschrijfformulier toe.
het 1880 is. „Ik weet ook niet hoe het komt, maar al als klein jongetje had ik meer interesse in de oude tijd”, zegt Martin. „Terwijl mijn broers op hardrock dansten, luisterde ik naar klassieke muziek.” Waarom nou juist de stijlperiode van de Biedermeier Martin zo aanspreekt, weet hij ook niet precies. „Ik vind de meubels heel mooi, maar het is vooral de gezelligheid en het huiselijke dat bij die stijl hoort dat mij aanspreekt. Ik vind moderne woningen helemaal niet gezellig. Dat strakke gedoe, het lijken wel kantoren! Iedereen moet het zelf weten hoor, maar ik hou er niet van.” Bij zijn vrouw Ytsje was de voorliefde voor de 19e-eeuwse woon- en leefstijl minder aangeboren. Maar ze is er wel mee besmet geraakt. „Het is nu echt een passie die we samen delen”, zegt Martin. Het was dan ook snel besloten om het kerkje met de kosterwoning te kopen toen die op de markt kwam. „Ik hoorde er zeventien jaar geleden toevallig van en was meteen enthousiast.” Het is dan ook een mooi pand met een bijzonder verhaal dat zich afspeelde in de tijd die Martin en Ytsje zo fascineert. Martin: „De boer die hier woonde, vond de hervormde kerk in het dorpje veel te vrij. Het moest allemaal strenger, dus bouwde hij in zijn eigen achtertuin een gereformeerd kerkje. Maar het naastliggende pad naar de ingang van de kerk bleek volgens het kadaster over hervormde grond te lopen. En dat mocht niet. Toen heeft de boer de kerkdeur weer dicht gemetseld en een toegang aan de straatkant gemaakt, dwars door zijn eigen huis. Dat is nu onze bijkeuken.”
Nooit de deur uit Martin: „Het verlovingskaartje van de overgrootouders van Ytsje, van 14 mei 1919, dat gaat nooit meer weg. We hebben het liggen op een ereplekje in huis, als een klein stilleven op een bureautje, met een brilletje erbij. Alsof het net met de post is gebracht. Natuurlijk hebben we nog veel meer antiek in huis staan, maar het merendeel daarvan heeft vooral een emotionele waarde. Het meest gehecht ben ik aan de echt persoonlijke dingen, zoals dat verlovingskaartje, maar ook de foto’s van mijn voorouders. Ik heb foto’s uit 1888, van mijn betovergrootvader. Gelukkig heb ik ooit aan een heel oud geworden oom nog kunnen vragen wie erop staan. Dat geeft het waarde.”
2
3 1 Martin en Ytsjes keuken is erg nostalgisch, maar toch voorzien van een moderne afzuigkap, die verstopte Martin in een ouderwetse schouw. Dat kan met een in te bouwen afzuigkap zoals deze van Bosch. 2 De familie Sijbesma heeft een Heartland-fornuis in de keuken. Deze Smeg is ook nostalgisch en toch van alle gemakken voorzien. 3 Servies uit 1880, het is nog wel te vinden voor de liefhebber. Zoals dit bord 'Willow’, van Petrus Regout via oudeserviezen.nl. 4 Prachtige medaillon stoeltjes, helemaal nieuw en met een moderne stof, zijn te bestellen bij meubelhuisravenstein.nl. Ze zijn kant en klaar verkrijgbaar, maar ook als 'bouwpakket’ waarbij je de stoel zelf kunt stofferen en schilderen.
4
Wat een prachtig en uniek pand is dit en zo vol geschiedenis. Ja, het huis staat propvol, maar is ontzettend sfeervol. Wat apart voor een stel van midden veertig om zo’n eigen smaak te hebben. Klasse!
De glazen ‘muurkasten’ in de oude kerk zijn natuurlijk hard nodig, voor isolatie met behoud van de originele kerk, maar maken de kamer wel smaller en donkerder. Er is nauwelijks een 'buiten’ bij het huis.
PRODUCTIE Berber Govaars FOTOGRAFIE René Bouwman
SHOPPING
BINNEN KIJKEN BIJ MARTIN EN YTSJE SIJBESMA
WIE Martin en Ytsje Sijbesma
WOONKRANT R21
Oeps, zie ik daar in het voorhuis 'bouwmarktspotjes’ hangen? Samen met de eronder gehangen thermostaatklok is het de enige stijlbreuk die ik kan ontdekken. Dus ach…
EEN VAN DE GROOTSTE EN MODERNSTE KEUKENCENTRA VAN DUITSLAND
WOONVRAAG Het kerkje en woonhuis hebben geen monumentenstatus. Martin: „Toch zou ik dat wel willen, om er zeker van te zijn dat het altijd blijft bestaan. Hoe pak je dat aan?” In principe is de monumentenlijst van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed voor panden van voor 1940 ’af’. Wel kan de familie Sijbesma proberen of de gemeente Littenseradiel,
monumentenstatus
waar Kûbaard onder valt, het pand wil aanmerken als gemeentelijk monument. Vanwege een heel herkenbare of bijzondere bouwstijl, om zijn specifieke regionale kenmerken of omdat er beroemde mensen hebben gewoond. Maar ook historische gebeurtenissen rond het pand kunnen een reden zijn. Met een monumentenstatus kun je voor onder-
houd subsidie aanvragen en via een abonnement bij Monumentenwacht Fryslân begeleid worden bij het juiste onderhoud en de subsidieaanvragen. Overigens kun je bij dit pand alleen subsidie krijgen voor het deel van het huis dat ooit de kerk was. Voor monumentale panden die altijd als woonhuis hebben gediend, zijn geen subsidies beschikbaar.
PROFITEER VAN HET ENORME PRIJSVOORDEEL, DE GROOTSTE KEUZE EN HET PROFESSIONELE ADVIES, WELKOM !
Filiale Gronau An der Eßseite 227, 48599 Gronau Filiale Coesfeld Dülmener Straße 99, 48653 Coesfeld
WWW.STALL.DE