Przyszłość branży zoologicznej w kontekście Celów Zrównoważonego Rozwoju 2030

from ZooBranża Styczeń 2022

Świat poza akwarium, czyli wpływ akwarystyki na środowisko przyrodnicze

PRZYSZŁOŚĆ BRANŻY ZOOLOGICZNEJ

w kontekście Celów Zrównoważonego Rozwoju 2030

Przed ponad sześcioma laty, a dokładnie 25 września 2015 r. w Nowym Jorku podczas Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych wszystkie 193 państwa członkowskie ONZ jednogłośnie przyjęły Agendę na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 zawierającą Cele Zrównoważonego Rozwoju (The Sustainable Development Goals). Dokument ten określa 17 celów zrównoważonego rozwoju oraz związanych z nimi 169 zadań, które mają zostać osiągnięte przez świat do 2030 r., więc już w ciągu najbliższych siedmiu lat. Wiele z tych celów i zadań wdrażanych obecnie w życie związanych jest bezpośrednio z kwestiami produkcji i ochrony środowiska. Dotyczy zatem również branży zoologicznej. Jak zmieni się jej oblicze w ciągu najbliższych lat i czego w związku z tym możemy się spodziewać?

Czym są cele zrównoważonego rozwoju?

Przyjęte przez ONZ Cele Zrównoważonego Rozwoju oraz związane z nimi zadania dotyczą pięciu głównych obszarów określanych na podstawie ich angielskich nazw jako „5 x P”. Są to: ludzie (ang. people), planeta (ang. planet), dobrobyt (ang. prosperity), pokój (ang. peace) i partnerstwo (ang. partnership). Obejmują one bardzo szeroki zakres wyzwań dotyczących m.in. walki z ubóstwem i głodem, zapewnienia ludziom na całym świecie zdrowia, dostępu do edukacji, równości płci, zapobiegania zmianom klimatu, zagwarantowania zrównoważonego rozwoju oraz utrzymania pokoju i budowy sprawiedliwości społecznej. Realizacja tych celów i wyznaczonych na ich podstawie zadań jest na bieżąco monitorowana w poszczególnych krajach przez odpowiednie urzędy dzięki opracowanym wskaźnikom oraz systematycznie referowana na forum ONZ.

Cele i zadania powiązane z branżą zoologiczną

Znaczna część celów zrównoważonego rozwoju i wynikających z nich zadań jest mniej lub bardziej ściśle powiązana z branżą zoologiczną. Wśród nich można wymienić między innymi te, które dotyczą produkcji artykułów dla zwierząt oraz ich dystrybucji. Są to m.in.: • 2.4. Do 2030 roku utworzyć systemy zrównoważonej produkcji żywności oraz wdrożyć praktyki odpornego rolnictwa mające zwiększyć wydajność i produkcję, podtrzymywać ekosystemy, wzmocnić zdolność przystosowania się do zmian klimatycznych, ekstremalnych zjawisk pogodowych, suszy, powodzi i innych katastrof, a także mające stopniowo poprawiać jakość gleby i gruntów. • 6.3. Do 2030 roku poprawić jakość wody poprzez redukcję zanieczyszczeń, likwidowanie wysypisk śmieci, ograniczenie stosowania szkodliwych substancji chemicznych i innych szkodliwych materiałów. Zmniejszyć o połowę ilość nieoczyszczonych ścieków oraz znacząco podnieść poziom recyklingu i bezpiecznego ponownego użytkowania materiałów w skali globalnej. • 6.4. Do 2030 roku znacząco podnieść efektywność wykorzystywania wody we wszystkich sektorach oraz zapewnić zrównoważony pobór wody oraz dostawy wody pitnej, by rozwiązać problem niedostatku wody i znacząco zmniejszyć liczbę ludzi cierpiących z tego powodu. • 7.A. Do 2030 roku zwiększyć międzynarodową współpracę ułatwiającą dostęp do badań nad czystą energią i technologii w obszarze energii odnawialnej, efektywności energetycznej oraz zaawansowanych i czystszych technologii paliw kopalnych, a także promować inwestowanie w infrastrukturę energetyczną i czyste technologie energetyczne. • 9.4. Do 2030 roku podwyższyć jakość infrastruktury i wprowadzić zrównoważony rozwój przemysłu przez zwiększenie efektywności wykorzystania zasobów oraz stosowanie czystych i przyjaznych dla środowiska technologii i procesów produkcyjnych przy udziale wszystkich krajów, zgodnie z ich możliwościami. • 12.2. Do 2030 roku zapewnić zrównoważone zarządzanie i efektywne zużycie zasobów naturalnych. • 12.3. Do 2030 roku zmniejszyć o połowę globalną ilość marnowanej żywności per capita w sprzedaży detalicznej i konsumpcji, zmniejszyć straty żywnościowe w procesie produkcji i dystrybucji, w tym straty powstałe podczas zbiorów. • 12.4. Do 2020 roku zapewnić stabilne i ekologiczne zarządzanie chemikaliami i wszystkimi odpadami podczas ich całego cyklu życia, w zgodzie z ustaleniami międzynarodowymi. Znacząco zmniejszyć poziom tych substancji w powietrzu, wodzie i glebie, tym samym minimalizując ich negatywny wpływ na zdrowie człowieka i środowisko.

Zadania wynikające z celów zrównoważonego rozwoju zostały wyznaczone dla ograniczenia zużycia energii, zmniejszenia ilości produkowanych odpadów i zanieczyszczeń, zredukowania tak zwanego śladu węglowego oraz zrównoważonego gospodarowania naturalnymi zasobami przyrodniczymi połączonego z wdrażaniem recyklingu i filozofii „zero waste”.

Maciej Wernicki

dyrektor marketingu w Azan, wyłączny dystrybutor marek Brit i Carnilove w Polsce

Ograniczanie wpływu na środowisko to jedno z kluczowych wyzwań sektora zoologicznego. Według danych Unii Europejskiej, rolnictwo (w tym w znacznej części produkcja mięsa) jest odpowiedzialne za około 15–20% światowej emisji gazów cieplarnianych. Czołowi producenci karm dla zwierząt, tacy jak VAFO (producent m.in. marek Brit i Carnilove), już teraz szukają sposobów na zmniejszenie śladu węglowego swoich produktów. Rozwiązaniem może być bazowanie na lokalnych dostawcach mięsa i tym samym skrócenie łańcucha dostaw. Kolejnym krokiem jest wykorzystywanie alternatywnych źródeł białka (np. białka owadów) w karmach. Świadomość ekologiczna konsumentów rośnie, więc tego typu produkty będą coraz popularniejsze.

• 12.5. Do 2030 roku istotnie obniżyć poziom generowania odpadów poprzez prewencję, redukcję, recykling i ponowne użycie. • 14.4. Do 2020 roku skutecznie uregulować kwestie pozyskiwania owoców morza oraz wyeliminować nadmierne połowy ryb, nielegalne, niezarejestrowane i nieuregulowane rybołówstwo oraz destrukcyjne praktyki połowów oraz wdrożyć poparte naukowo plany zarządzania, tak by w możliwie najkrótszym czasie odbudować populację ryb co najmniej do poziomu umożliwiającego maksymalny, odnawialny poziom zrównoważonych połowów, zgodnie z charakterystyką poszczególnych gatunków. Jak wynika z powyższego, zadania te mają na celu ograniczenie zużycia energii, zmniejszenie ilości produkowanych odpadów i zanieczyszczeń, zredukowanie tak zwanego śladu węglowego, czyli zmniejszenie produkcji dwutlenku węgla oraz zrównoważone gospodarowanie naturalnymi zasobami przyrodniczymi połączone z wdrażaniem recyklingu i filozofii „zero waste”.

Jak to wygląda w praktyce?

Jak wynika z badań agencji Euromonitor International, zarówno wiodące europejskie firmy, jak i mniejsze przedsiębiorstwa z branży zoologicznej już teraz wdrażają w życie zadania wynikające z Celów Zrównoważonego Rozwoju. W praktyce ich deklaracje koncentrują się wokół trzech zagadnień: ograniczenia emisji dwutlenku węgla do zera (tak zwany zerowy ślad węglowy), odpowiedzialnego pozyskania surowców do produkcji karm i suplementów diety dla zwierząt oraz recyklingu opakowań. W zakresie pierwszego z tych zagadnień najwięksi producenci dość asekuracyjnie deklarują osiągnięcie tak zwanej zeroemisyjności w ciągu najbliższych 20–30 lat (a więc do roku 2040 lub 2050). Znacznie bardziej ambitne cele wyznaczają sobie małe firmy i start-upy branżowe, które zobowiązują się osiągnąć to samo w ciągu zaledwie kilku najbliższych lat. Kwestia odpowiedzialnego pozyskania surowców do produkcji karm i suplementów obejmuje najczęściej produkty pochodzące z morza, to znaczy ryby i inne zwierzęta morskie. Tutaj założenia zarówno liderów rynku, jak i mniejszych firm są podobne – deklarują oni stosowanie wyłącznie surowców pozyskiwanych z odpowiedzialnych źródeł już w ciągu najbliższych lat (2022–2025). Małe firmy idą jednak o krok dalej i zobowiązują się do tego samego nie tylko w kwestii składników pozyskiwanych z morza, lecz także wszystkich surowców używanych do wytwarzania karm, w tym mięsa pochodzącego z produkcji rolniczej. Zarówno duże, jak i małe firmy mówią też jednym głosem w kwestii recyklingu opakowań, w większości deklarując wdrożenie 100% opakowań zdatnych do przetworzenia i ponownego wykorzystania już do 2025 roku.

Jest o co walczyć

Rzecz jasna deklaracje składane przez firmy mają na celu nie tylko realizację Celów Zrównoważonego Rozwoju i ochronę środowiska naturalnego, lecz także uzyskanie przewagi konkurencyjnej i pozyskanie zainteresowania klientów. A jest o co walczyć, bowiem okazuje się, że opie-

Deklaracje firm z branży zoologicznej wynikające z realizacji zadań Celów Zrównoważonego Rozwoju koncentrują się wokół trzech zagadnień: ograniczenia emisji dwutlenku węgla do zera, odpowiedzialnego pozyskania surowców do produkcji karm i suplementów diety dla zwierząt oraz recyklingu opakowań.

kunowie zwierząt są grupą szczególnie wrażliwą na kwestie dotyczące ochrony środowiska i zasobów naturalnych naszej planety. Według badań agencji Euromonitor International ponad 65% z nich martwi się zachodzącymi zmianami klimatu i mniej więcej tyle samo deklaruje, że stara się modyfikować swoje codzienne nawyki w celu zmniejszenia niekorzystnego wpływu na środowisko naturalne. Niemal 30% opiekunów zwierząt deklaruje również, że wybiera produkty wytworzone z poszanowaniem środowiska naturalnego, a prawie 20% podkreśla, że wybiera firmy, które stosują politykę prośrodowiskową. Należy przypuszczać, że w kolejnych latach odsetek ten będzie systematycznie wzrastać, dlatego pozytywny PR firmy dbającej o środowisko naturalne i wytwarzającej swoje produkty z jego poszanowaniem może być coraz cenniejszym argumentem sprzedażowym.

Co zmieni się w zoologii w najbliższych latach?

W związku z tym można się spodziewać, że w ciągu najbliższych lat oblicze światowej i polskiej zoologii wydatnie się zmieni. Już dziś widoczne są trendy, które w przyszłości będą rosnąć w siłę. Należą do nich między innymi: • poszukiwanie i promowanie alternatywnych źródeł białka do produkcji karm i suplementów diety dla zwierząt (białko roślinne, białko owadzie, glony), • promowanie lokalnych producentów w celu zmniejszenia obciążenia środowiska transportem surowców i ograniczenia śladu węglowego, • wzrost zainteresowania alternatywnymi surowcami do produkcji między innymi żwirków dla kotów, w tym odpadami przemysłowymi w myśl filozofii zero-waste, • stosowanie biodegradowalnych i możliwych do przetworzenia i ponownego wykorzystania opakowań (opakowania papierowe, szklane, z trzciny cukrowej), • stopniowe wyeliminowanie opakowań plastikowych i foliowych jako obciążających środowisko i trudnych do recyklingu, • wzrost zainteresowania surowcami do produkcji pochodzącymi z recyclingu (na przykład tworzywa sztuczne odzyskiwane z przetworzonych butelek pet do wytwarzania legowisk i zabawek dla zwierząt), • rezygnacja z technologii obciążających środowisko i zużywających duże ilości energii oraz produkujących znaczne ilości odpadów, • ograniczenie stosowania surowców nieodnawialnych, takich jak kopaliny, • poszukiwanie nowych, przyjaznych dla środowiska rozwiązań technologicznych w produkcji karm i akcesoriów dla zwierząt. Co przyniesie przyszłość? Tego tak naprawdę nikt z nas nie wie i nie jest w stanie przewidzieć. Jednak konsekwentna realizacja zadań wynikających z Celów Zrównoważonego Rozwoju, w tym zmiany zachodzące dzięki temu w branży zoologicznej, napawają optymizmem. Pozwalają wierzyć w lepsze jutro oraz w to, że uda się zachować naturalne zasoby naszej planety, które będą cieszyć jeszcze wiele pokoleń jej mieszkańców.

REKLAMA