1 texto plan de convivencia by Bibliomontemoas

PLAN DE CONVIVENCIA

PLAN DE CONVIVENCIA ÍNDICE 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Fundamentos teóricos e lexislación básica Axentes responsables da convivencia escolar Análise da situación da convivencia no centro Necesidades e obxectivos a conseguir Actuacións a desenvolver Normas de organización e funcionamento 6.1. Normas xerais de convivencia 6.2. Condutas leves contrarias á convivencia. faltas leves 6.3. Condutas gravemente prexudiciais para a convivencia. faltas graves 6.4. Aspectos formais dos procedementos correctores 7. Puntualidade e asistencia. faltas de sanción especial 8. Estratexias para a prevención e resolución de conflitos 9. Actuacións formativas en materia de convivencia escolar 10. Seguimento e avaliación 11. Difusión do Plan de Convivencia 12. Colaboración con entidades e recursos do entorno ANEXOS -A Aula de Convivencia -Acoso e ciberacoso. Protocolo de prevención, detección e tratamento -Protocolo educativo para a prevención e o control do absentismo escolar -Programa de habilidades sociais -Guía de mediación escolar -Ficha para a análise dun conflito

Este Plan de Convivencia foi aprobado polo Consello Escolar na sesión ordinaria celebrada o 30 de xaneiro de 2014 previa comunicación e aceptación da Comisión de Convivencia, da Comisión de Coordinación Pedagóxica e do Claustro de Profesores1.

1. FUNDAMENTOS TEÓRICOS E LEXISLACIÓN BÁSICA Entendemos por convivencia escolar a capacidade que temos as persoas de vivir con outrasnun marco de respecto mutuo e de solidariedade recíproca, expresada nainterrelación harmoniosa e sen violencia entre os diferentes actores esectores da comunidade educativa. O Plan de Convivencia forma parte do Proxecto Educativo do Centroe articula aconvivencia escolar, garantindo unha educación no exercicio dos dereitos edas liberdades dentro dos principios democráticos de convivencia, así como naprevención de conflitos e a súa resolución pacífica. A preocupación social polo aumento de conflitividade nas aulas e a necesidade de educar na xestión pacífica dos conflitos vese plasmada na lexislación europea, estatal e autonómica, especialmente na Constitución de 1978, nas leis orgánicas que a desenvolven en materia de educación, o Estatuto de Autonomía de Galicia e a lexislación que del emana, especialmente a Lei 4/2011de convivencia e participación da comunidade educativa e o Decreto 8/2015 que desenvolve a citada Lei, sen esquecer a Declaración Universal dos Dereitos Humanos e os tratados e acordos internacionais en materia educativa ratificados por España.

2. AXENTES RESPONSABLES DA CONVIVENCIA ESCOLAR Partimos do principio de que todos os membros da comunidade educativa son axentes responsables daconvivencia escolar, cada un na esfera que máis directamente lle corresponda.Deste modo, toda a comunidade educativa no seu conxunto velará pola aplicación daquelasmedidas que vaian encamiñadas a fomentar o respecto ás diferenzas, entreelas, a igualdade efectiva entre mulleres e homes. Co fin de potenciar a participación e seguimento do Plan de Convivencia, engádense funcións a órganos xa existentes –Consello Escolar, Claustro, equipo directivo, órganos de coordinación docente-, modifícase a estrutura e amplíanse as funcións da Comisión de Convivencia e créase outro novo, o Consello para a convivencia escolar da Comunidade Autónoma deGalicia.

No inicio do curso 2017-2018 foron modificadas as sancións por faltas de asistencia no Bacharelato unificando, neste concepto, por igual a todo o alumnado do instituto. A modificación foi comunicada e validada polo Claustro e o Consello Escolar nas respectivas reunións de setembro de 2017.

-Funcións do Consello Escolar Ademais das funcións que lle atribúe o artigo 127 da Lei Orgánica 2/2006 e o artigo 57 da Lei Orgánica 8/1985, a Lei de Convivencia atribúelle as seguintes competencias: a. Elixir as persoas representantes da Comisión de convivencia. b. Establecer directrices para a elaboración do Plan de Convivencia e dasnormas de convivencia do centro. c. Realizar anualmente o seguimento e avaliación do Plan de Convivencia edas normas de convivencia do centro. d. Propoñer actuacións en relación coa convivencia para todos os sectores dacomunidade educativa, especialmente as relacionadas coa resolución pacíficade conflitos. -Funcións do Claustro -Realizar propostas para a elaboración do Plan de Convivencia e das normas de convivencia do centro. -Participar na avaliación periódica da convivencia no centro, incidindo especialmente no desenvolvemento do Plan de Convivencia. -Propoñer actuacións de carácter educativo, especialmente as relacionadas coa resolución pacífica de conflitos. -Funcións do equipo directivo -Desempeñar as competencias da Comisión de Convivencia se esta non está constituída. -Impulsar as actividades previstas no Plan de Convivencia así como velar polarealización destas e polo cumprimento das normas de convivencia. -Funcións do director/a -Garantir as condicións para que exista no centro un axeitado clima escolar que favoreza a aprendizaxe e a participación do alumnado. -Garantir o exercicio da mediación, a imposición de medidas correctoras e odesenvolvemento dos procesos e procedementos establecidos no Decreto 8/2015. -Velar polo cumprimento das medidas correctoras por parte do alumnado. -Impoñer as medidas correctoras. -Funcións do xefe/a de estudos -Coordinar e dirixir as actuacións establecidas no Plan de Convivencia docentro e nas normas de convivencia do centro. -Velar polo desenvolvemento coordinado e coherente das actuacións establecidas no Plan de Convivencia e das actuacións relativas á mellora daconvivencia reflectidas nos respectivos plans de acción titorial e de atención ádiversidade do centro. -Promover as actuacións da mediación. -Organizar a atención educativa ao alumnado ao que se lle suspendese odereito de asistencia á clase, no marco do disposto nas normas deorganización e funcionamento do centro.

-Funcións dos órganos de coordinación docente -No seu ámbito competencial, seránresponsables de incorporar nas súas actuacións as medidas e os acordosadoptados, de conformidade co que estableza o Plan de Convivencia e asnormas de convivencia do centro, de modo que figuren nas concrecións curriculares correspondentes. -A Comisión de Convivencia a. Composición -Este organismo constitúese no seo do Consello Escolar. Ten carácter consultivo e desempeña as súas funcións pordelegación do Consello Escolar. -Esta composta polos representantes do alumnado, do profesorado, das familias e do persoal de administración e servizos, todos eles na mesma proporción na que están representados no Consello Escolar do centro. Será presidida pola persoa titular da Dirección do centro e un dos seus integrantes actuará como secretaria ou secretario, quen levantará acta das súas reunións. Na súa composición, procurará integra o principio deigualdade entre mulleres e homes. -O nomeamento das persoas integrantes na Comisión de Convivencia corresponde ao director ou directora porproposta dos colectivos representados. Os seus membros poden coincidir cosdo Consello Escolar, pero non teñen que ser os mesmos, necesariamente. b. Funcionamento -Realizará unha avaliación ao inicio de cada curso escolar tendo en conta: -Os datos achegados a partir de enquisas especificamente elaboradas pola propia Comisión. -A análise a partir de datos procedentes das incidencias ocorridas no curso anterior. -As propostas que figuran na Memoria anual elaborada pola propia Comisión. -As achegas proporcionadas por calquera dos sectores da comunidade educativa. -A partir da análise dos datos da avaliación inicial, introduciranse as modificacións oportunas. -Sen prexuízo de que celebre cantas xuntanzas considere necesario en función das circunstancias concretas de cada curso, manterán un mínimo de tres reunións anuais de carácter ordinario, unha por trimestre, e concarácter extraordinario cantas veces sexa convocada pola súa presidencia, poriniciativa propia ou por proposta de, polo menos, unha terceira parte dos seus membros. -Nas reunións da Comisión destinadas a revisar o Plan de Convivencia, incorporarase o responsable do Departamento de Orientación, así como a persoa designada para fomentar a igualdade efectiva entre homes e mulleres. 5

-Sempre que o considere oportuno, poderá solicitar colaboración e asesoramento doutros órganos de coordinación docente. c. Funcións -Elaborar o Plan de Convivencia. -Dinamizar todos os sectores da comunidade educativa, incorporando assúas iniciativas no procedemento de elaboración, desenvolvemento,seguimento e revisión do Plan de Convivencia do centro. -Adoptar as medidas preventivas necesarias para garantir os dereitos detodos os membros da comunidade educativa e o cumprimento das normas deconvivencia do centro. -Impulsar accións dirixidas á promoción da convivencia, especialmente ofomento de actitudes para garantir a igualdade entre mulleres e homes, aigualdade de trato de todos os membros da comunidade educativa e aresolución pacífica de conflitos. -Propoñer ao Consello Escolar cantas medidas considere oportunas paramellorar a convivencia, así como dar conta a este, cando menos dúas veces aolongo do curso, das actuacións desenvolvidas e das correccións e medidasdisciplinarias impostas. -Propoñer, de ser o caso, ao director do centro persoas que poidan formarparte do equipo de mediación. -Coñecer o cumprimento efectivo das correccións e medidas correctoras nostermos que foran impostas e informar ao Consello Escolar sobre o grao decumprimento da normativa vixente. -Realizar o seguimento dos compromisos de convivencia subscritos nocentro. -Elaborar unha memoria anual sobre a análise da convivencia e conflitividadeno centro, no que se reflictan as iniciativas a nivel centro sobre a materia. Esteinforme será trasladado ao Consello Escolar do centro e ao correspondenteservizo territorial de inspección educativa. -Aqueloutras que lle sexan encomendadas polo Consello Escolar do centrodocente ou polo órgano da administración educativa con competencias namateria. -Se o considera oportuno, poderá solicitar oasesoramento dos profesionais do Departamento de Orientación do centro, do profesorado titor relacionado co tema que se analice,do educador ou educadora social do concello onde se atope o centro educativoou doutros profesionais segundo a problemática de que se trate, así como dasasociacións do entorno que poidan colaborar na mellora da convivencia. 6

-O Consello para a convivencia escolar da Comunidade Autónoma deGalicia É un organismo de carácter consultivo e de apoio a toda a comunidade educativa no que se refire á convivencia escolar. Estará adscrito á Conselleríacon competencias en materia de educación e contará co apoio dos servizostécnicos da administración educativa, para fomentar a participación dosmembros da comunidade educativa na mellora da convivencia.

3. ANÁLISE DA SITUACIÓN DA CONVIVENCIA NO CENTRO Como punto de partida para coñecer o estado daconvivencia realizáronse diversas actuacións que deron como resultado o seguinte resultado. -Características do centro e do seu contorno O IES Monte das Moas está situado no barrio coruñés de Os Castros, habitado por unha poboación de clase media traballadora que envía maioritariamente seus fillos a este centro escolar. O Claustro está formado por 48 profesores e profesoras que imparten docencia arredor de 500 alumnos e alumnas. Conta, ademais, con dous conserxes, dúas persoas na Administración e tres limpadoras. -Aspectos da xestión e organización do centro que inflúen na convivencia -En termos xerais, a convivencia no centro é boa. Segundo enquisas realizadas, o 80% do alumnado considera que estuda nun centro seguro, porcentaxe que ascende ao 90% cando a valoración faina o profesorado. A este bo clima contribúen aspectos como: -As boas relacións existentes entre todos os colectivos da comunidade educativa, situación á que contribúen numerosos aspectos que van desde a propia estrutura do edificio –que facilita enormemente o contacto diario de todo o persoal docente e de administración e servizos facilitando a harmónica convivencia- ata o traballo da Dirección, das persoas titoras e daquelas que exercen as xefaturas dos departamentos didácticos e o de Orientación. -A colaboración das familias que, en termos xerais, pódese cualificar de boa. -O comportamento do alumnado que, agás escasos casos puntuais, cumpre as normas establecidas. -A colaboración cos centros escolares da zona e coas institucións culturais do barrio. -Tipo e número dos conflitos máis habituais A maioría dos conflitos son faltas leves de comportamento nas aulas. Os casos de faltas graves son moi poucos e a máxima sanción –o cambio de centro- é unha medida adoptada de forma excepcional. Resumindo a análise de datos realizadas durante varios cursos, podemos presentar uns resultados que non variaron significativamente e que podemos dar 7

por válidos neste momento. Os seguintes gráficos recollen a percepción do profesorado. TIPOLOXÍA DOS CONFLITOS MÁIS FRECUENTES 100 90 80 70

60 50 40 30 20 10 0

Nada/Pouco

Algo

Moito

Sempre

Tipo e intensidade das faltas leves Agresións verbais entre o alumnado Condutas disruptivas nos corredores Condutas disruptivas nas aulas

4. OBXECTIVOS A CONSEGUIR O Plan de Convivencia tratará de conseguir os seguintes obxectivos específicos: -Mellorar a convivencia no noso centro como resultado da análise, da reflexión e do acordo. -Desenvolver na comunidade escolar os valores de respecto, tolerancia, solidariedade, dereitos humanos, igualdade entre homes e mulleres… para formar persoas que se respecten a si mesmas, aos outros e que sexan responsables dos seus actos. -Facilitar á comunidade educativa instrumentos e recursos en relación coa prevención da violencia e a mellora da convivencia no centro. -Concienciar e sensibilizar a comunidade educativa sobre a importancia dunha axeitada convivencia escolar e sobre os procedementos para mellorala e acadar un ambiente educativo que permita o óptimo aproveitamento dos recursos educativos que a sociedade pon á disposición do alumnado. -Fomentar nos centros educativos os valores, as actitudes e as prácticas que permitan mellorar o grao de aceptación e cumprimento das normas e avanzar no respecto á diversidade, no fomento da igualdade entre homes e mulleres e na igualdade de trato e non discriminación das persoas. -Facilitar a prevención, detección e eliminación de todas as manifestacións deviolencia, especialmente do acoso escolar, da violencia de xénero e dasactitudes e comportamentos xenófobos e racistas. -Facilitar a conciliación ou a mediación para a resolución pacífica dosconflitos. -Contribuír desde o ámbito da convivencia á adquisición das competenciasbásicas, particularmente as competencias social e cidadá e a da autonomíae iniciativa persoal. -Fomentar e facilitar a participación, a comunicación e a cooperación dasfamilias no mantemento da convivencia nos centros docentes. -Establecer, incrementar e consolidar as relacións con entidades e instituciónsdo contorno que contribúan á construción de comunidades educadoras e aunha convivencia de calidade que potencie os dereitos e liberdadesfundamentais. -Promover a resolución pacífica dos conflitos e fomentar valores, actitudes eprácticas que permitan mellorar o grao de aceptación e cumprimento dasnormas. -Procurar a mellora do clima escolar mediante cambios físicos, materiais e organizativos do centro que faciliten a convivencia e a consecución dos obxectivos educativos marcados.

-Sensibilizar a todos os sectores da comunidade escolar da necesidade de formarse en habilidades sociais como medio de contribuír á resolución pacífica de conflitos en todos os ámbitos.

5. ACTUACIÓNS A DESENVOLVER Entre as actuacións, medidas ou programas a desenvolver para favorecer aconvivencia, enuméranse as seguintes: -A procura dunha correcta convivencia escolar estará presente en todas as actuacións organizativas, curriculares e de coordinación que se desenvolvan tanto no propio centro como nas actividades extraescolares e complementarias que teñan lugar fóra del. -Formación de grupos de mediación entre o alumnado que actúen na resolución pacífica dos conflitos. -Realización de campañas de sensibilización contra o acoso escolar e o ciberacosodirixidas a toda a comunidade educativa, que axuden a previlo e apreparen para detectalo, reaccionar e intervir fronte a este. -Posta en práctica de medidas e/ou programas específicos para promover a convivencia no centro,que fomenten o diálogo, a corresponsabilidade e a cultura de paz. -Aplicación do protocolo de acoso escolar que figura como ANEXO deste Plan, no que se inclúen diverso tipo de medidas para detectar, mediar e resolver os conflitos que poidan xurdir, aplicando, se é o caso, as oportunas medidas correctoras e/ou sancionadoras.

6. NORMAS DE ORGANIZACIÓN E FUNCIONAMENTO As liñas xerais do contido das Normas de Organización e Funcionamento están reguladas no artigo 100 do ROC, permitindo que os centros concreten todos aqueles aspectos que consideren oportunos para unha mellor organización e convivencia de todos os sectores da comunidade escolar.

6.1. NORMAS XERAIS DE CONVIVENCIA Segundo o establecido na Lei 4/2011 do 30 de xuño (DOG 15-7-2011) de convivencia e participación da comunidade educativa e no Decreto 8/2015 que desenvolve a citada Lei,son os centros os que deben concretar os deberes do alumnado, así como establecer as correccións que correspondan a condutas contrarias ás citadas normas. A principal finalidade do establecemento das seguintes normas de convivencia é a de potenciar a adquisición de hábitos de respecto mutuo, así como transmitir e exercitar os 10

valores que fan posible a vida en sociedade nun clima de responsabilidade, de traballo e de harmoniosa e pacífica relación. As presentes normas de convivencia concretan as faltas, as correccións e os procedementos a seguir no caso de incumprimento dos deberes por parte do alumnado, xa que cando estes aspectos se refiren ás relacións co resto dos membros da comunidade educativa (nais, pais, profesorado, persoal non docente), xa están regulamentadas por leis específicas. Como consideracións xerais e previas, establecemos que: 1. As correccións que teñan que aplicarse terán sempre un carácter educativo e recuperador, respectarán os dereitos do alumnado e procurarán a mellora das relacións entre todos os membros da comunidade educativa e a mellora da convivencia no centro docente. 2. O alumnado non poderá ser privado do seu dereito á educación e, no caso da ESO, do seu dereito á escolaridade. Para estes efectos, non se entenderá como privación do dereito á educación a imposición das correccións previstas que supoñan a suspensión da asistencia ás clases ou o cambio de centro. 3. Ningunha sanción poderá atentar contra a integridade física ou a dignidade persoal do alumnado. 4. A corrección será proporcional á falta cometida e terá a debida inmediatez para garantir o seu carácter educativo, sen menoscabo dos dereitos e garantías de defensa do alumnado. Os órganos competentes para a instrución do expediente ou para a imposición de correccións deberán ter en conta a idade e a situación persoal, familiar e social do alumnado no momento de decidir, tanto na súa incoación ou o sobresemento, como a efectos de graduar a aplicación da sanción cando proceda. 5. É competencia do Consello Escolar e do Claustro coñecer a resolución de conflitos disciplinarios e velar para que se ateñan á normativa vixente. Cando as medidas disciplinarias adoptadas polo director/a correspondan a condutas do alumnado que prexudiquen gravemente a convivencia no centro, o Consello Escolar, a instancia de pais ou titores legais, poderá revisar a decisión adoptada e propoñer, no seu caso, as medidas oportunas. Como normas xerais de organización da convivencia establecemos que: 1. É unha obriga do alumnado o reparar os danos materiais e morais causados coas súas condutas contrarias á convivencia, obriga que debe entenderse como medida educativa no marco do proceso de formación integral do alumnado.

2. Para controlar o acceso ás instalacións do centro de persoal alleo ao mesmo, tanto o profesorado coma o persoal de servizos, poderán requirir a súa identificación e negarlle, se o consideran oportuno, a súa entrada. 3. Todas as actividades escolares obrigatorias realizaranse dentro do horario lectivo. Se, por algunha circunstancia especial, fose conveniente trasladar unha actividade fóra de tal horario, haberá de contar coa aprobación de todo o alumnado afectado. 4. Nas actividades extraescolares que supoñan saída do centro, o alumnado debe cumprir as mesmas pautas de comportamento que rexen no centro, ademais das específicas que estableza o profesorado acompañante. Polo tanto, as faltas serán sancionadas do mesmo modo que se fosen cometidas no instituto. 5. Para obter o máximo beneficio das explicacións do profesorado, o alumnado prestará atención, mantendo o silencio e actitude adecuadas, cumprirá as normas que se establezan, terá o material preparado desde o inicio da clase e non interromperá o normal desenvolvemento das mesmas. 6. O alumnado agardará ao profesorado na aula e manterá a porta aberta; se transcorridos dez minutos non aparecese este nin o profesorado de garda, o/a delegado/a deberá ir á sala de profesores a notificar a ausencia. 7. O alumnado da ESO, cando non teña clase, deberá permanecer na aula co profesorado de garda. O alumnado de Bacharelato poderá optar por ir á biblioteca (se hai profesorado de garda nela), aos patios (acompañado do profesorado), á cafetería ou permanecer na aula. 8. A actitude do alumnado na biblioteca debe ser tan correcta coma na aula, traballando en silencio, norma común a todas as bibliotecas. 9. Cando un profesor/a falte a primeira ou a última hora da mañá ou da tarde, o alumnado de Bacharelato, e o da ESO que teña autorización do pai, nai ou titor legal, poderá chegar á segunda hora ou saír á última. A Xefatura de Estudos deseñará un sistema para o control do anteriormente exposto. No caso do alumnado da ESO, os pais, nais ou titores legais serán expresamente informados da posibilidade e consecuencias da referida autorización. 10. Cando un alumno/a de Bacharelato remate un exame antes do final da clase poderá saír da aula, en silencio, se se trata da última hora da mañá ou da tarde, agás indicación contraria por parte do profesorado. 11. Ao comezo de cada curso facilitarase a cada delegado/a de curso unha chave da aula para que poidan mantela pechada en momentos de ausencia do alumnado do grupo. 12

A efectos da tipificación da falta e da gradación das correccións terase en conta: 

Circunstancias atenuantes:  O recoñecemento espontáneo da conduta incorrecta.  O cumprimento igualmente espontáneo da obriga de reparar os danos producidos.  A falta de intencionalidade.  No caso de alumnado con NEE teranse en conta os informes realizados polo Departamento de Orientación, previa solicitude do instrutor.



Circunstancias agravantes:  A premeditación e reiteración da falta.  A difusión por calquera medio da conduta  O abuso dunha situación de privilexio, por efectuarse a falta sobre compañeiros/as de menor idade, recentemente incorporados/as ao centro ou por tratarse dun caso de discriminación ou por calquera outra circunstancia que determine un carácter especialmente vulnerable da vítima da conduta.

 6.2. CONDUTAS LEVES CONTRARIAS Á CONVIVENCIA. FALTAS LEVES A. Terán a consideración de condutas leves contrarias á convivencia (art.16 da Lei 4/2011 e art.42 do Decreto 8/2015): a. As agresións físicas ou psíquicas, as inxurias e as ofensas contra os demais membros da comunidade educativa, sempre que teñan carácter leve. Os actos de discriminación leve contra membros da comunidade por razón de nacemento, raza, sexo, orientación sexual, capacidade económica, nivel social, conviccións políticas, morais ou relixiosas, discapacidades físicas, sensoriais ou psíquicas ou calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. Os actos individuais ou colectivos de desafío á autoridade do profesorado ou do persoal de administración e servizos que constitúan unha indisciplina leve. O deterioro leve, causado intencionadamente ou por neglixencia, ou o uso inapropiadodo material do centro ou dos obxectos ou pertenzas doutros membros da comunidade educativa. Os actos inxustificados que perturben levemente o normal desenvolvemento das actividades do centro, incluídas as complementarias e extraescolares. Neste caso inclúense condutas reiteradas tales como: a interrupción, con ánimo de molestar, 13

das explicacións do profesorado; falar na clase; rir a destempo; berrar, producir ruídos e alborotos; comer e beber nas aulas, corredores, biblioteca e salón de actos; correr, berrar, empurrarse inadecuadamente en calquera espazo do recinto escolar e durante as actividades complementarias e extraescolares; distraer aos compañeiros/as; a participación en xogos de azar; adoptar xestos e posturas irrespectuosas; realizar manifestacións impropias dun lugar de estudo e traballo; vestir de forma inadecuada; ter a cabeza cuberta en sitio pechado… As actuacións levemente prexudiciais para a saúde e a integridade persoal dos membros da comunidade educativa ou a incitación a elas. b. Portar calquera obxecto, substancia ou produto perigoso para a saúde (tabaco, bebidas alcohólicas, drogas de todo tipo) ou que poida atentar contra a integridade física (armas brancas e de fogo, punteiros láser...) dos membros da comunidade educativa ou que perturbe o normal desenvolvemento das actividades docentes (teléfonos, dispositivos electrónicos de audio ou video acendidos, auriculares...),sempre que non constitúa conduta gravemente prexudicial para a convivencia. Osteléfonos móbiles deberán permanecer apagados (dentro do recinto escolar) durante a xornada escolar, con excepción dos que, por decisión do profesorado, sexan utilizados como ferramenta de traballo. Aqueles que o profesorado detecte que se están manipulando quedarán depositados na Xefatura de Estudos ata que veñan retiralos o pai, a nai ou titor legal do alumno/a. c. A inasistencia inxustificada a clase e as faltas reiteradas de puntualidade segundo o establecido no protocolo educativo para a prevención e o control do absentismo escolar. d. A reiterada asistencia ao centro sen o material e equipamento precisos para o desenvolvemento das actividades escolares. e. Condutas contrarias á convivencia específicas do centro: - Non facer as tarefas encomendadas na clase e/ou na casa. -Ensuciar paredes, chan, teito, mesas, asentos, fiestras ou calquera outro obxecto ou instalación do centro. -Non devolver os materiais prestados polo centro e os libros da biblioteca nos prazos establecidos. -Permanecer na aula ou no centro sen autorización. -Saír da clase sen permiso estando dentro o profesorado e saír do centro sen autorización. 14

B. Medidas correctoras das condutas leves contrarias á convivencia (art.22 da Lei 4/2011 e art.43 do Decreto 8/2015): a) Amoestación privada, verbal ou por escrito. b) Comparecencia inmediata ante a persoa que ocupe a Xefatura de Estudos. c) Realización de traballos específicos en horario lectivo. d) Realización de tarefas, en horario non lectivo, que contribúan á mellora e desenvolvemento das actividades do centro e, se procede, destinadas a reparar o dano causado ás instalacións ou ao material do centro ou ás pertenzas doutros membros da comunidade educativa (limpeza de mesas, recollida de papeis, arranxo ou reposición dos obxectos deteriorados...). e) Suspensión do dereito a participar nas actividades complementarias ou extraescolares do centro por un período de ata dúas semanas. f) Cambio de grupo por un período de ata unha semana. g) Suspensión do dereito de asistir a determinadas clases por un período de ata tres días lectivos. Durante o tempo da suspensión, o alumnado deberá realizar os deberes ou traballos que se determinen para non interromper o proceso formativo. h) Suspensión do dereito de asistir ao centro por un período de ata tres días lectivos. Durante o tempo da suspensión, o alumnado deberá realizar os deberes ou traballos que se determinen para non interromper o proceso formativo. C. Aplicación das medidas correctoras(art.26 da Lei 4/2011 e art.44 do Decreto 8/2015): 1. A imposición das medidas correctoras de condutas leves contrarias á convivencia levaraa a cabo: a. O profesorado, oído o alumno ou alumna, no caso das medidas correctoras previstas nos apartados a, b, c. b. O profesorado titor, oído o alumno ou alumna, no caso das medidas correctoras previstas nos apartados a, b, c, d. A decisión deberá ser comunicada á Xefatura de Estudos. c. A persoa que ocupe a Xefatura de Estudos ou a persoa titular da Dirección do centro, oído o alumno/a e o seu profesor/a titor/a, no caso das medidas previstas nos apartados a, c, d, e, f.

d. O director/a do centro, oído o alumno/a e o seu profesor/a titor/a, no caso das medidas correctoras previstas nos apartadosg, h.A imposición destas medidas correctoras serán comunicadas á nai ou pai ou á titora ou titor legal da alumna ou alumno antes de que estas se fagan efectivas, así como á Comisión de Convivencia do centro. 2. As resolucións que impoñen as medidas correctoras das faltas leves poñen fin á vía administrativa e son inmediatamente executivas. D. Prescrición das condutas leves contrarias á convivencia(art.17 da Lei 4/2011 e art.56 do Decreto 8/2015): As condutas leves contrarias á convivencia prescriben ao mes da súa comisión. O prazo comeza a contar desde o día en que se cometa a falta, agás cando se trate dunha conduta continuada, caso no que o prazo de prescrición non comeza a computar mentres aquela non cese. E. Prescrición das medidas correctoras(art.17 da Lei 4/2011 e art.56 do Decreto 8/2015): As medidas correctoras das condutas contrarias ás normas de convivencia do centro consideradas leves prescriben aos catro meses da súa imposición. Figurarán no expediente a efectos de considerar como reincidencia as faltas similares cometidas posteriormente, pero prescribirán definitivamente á finalización do curso escolar. F. Solicitude de revisión (art.45 do Decreto 8/2015): As alumnas ou os alumnos ás/aos cales se lles apliquen as medidas correctoras dunha conduta contraria ás normas de convivencia establecidas nos apartados g, hou, de ser o caso, se fosen menores non emancipadas ou emancipados, as persoas proxenitoras ou representantes legais destas/es poderán mostrar o seu desacordo coa súa aplicación, no prazo de dous días lectivos, mediante escrito dirixido á dirección do centro que, logo de analizar e valorar as alegacións presentadas, ratificará ou rectificará a medida correctora.

6.3. CONDUTAS GRAVEMENTE CONVIVENCIA. FALTAS GRAVES

PREXUDICIAIS

PARA

A. Terán a consideración de condutas gravemente prexudiciais para a convivencia (art.15 da Lei 4/2011 e art.38 do Decreto 8/2015): a. As agresións físicas ou psíquicas, as inxurias e as ofensas graves, as ameazas e as coaccións contra calquera membro da comunidade educativa. b. Os actos de discriminación grave contra membros da comunidade educativa por razón de nacemento, raza, sexo, orientación sexual, capacidade 16

económica, nivel social, conviccións políticas, morais ou relixiosas, discapacidades físicas, sensoriais ou psíquicas ou calquera outra condición ou circunstancia persoal ou social. c. Os actos individuais ou colectivos de desafío á autoridade do profesorado e ao persoal de administración e servizos que constitúan unha indisciplina grave. d. A gravación, manipulación ou difusión por calquera medio de imaxes ou informacións que atenten contra o dereito á honra, a dignidade da persoa, a intimidade persoal e familiar e a propia imaxe dos demais membros da comunidade educativa. e. As actuacións que constitúan acoso escolar, segundo o establecido no art. 28 da Lei 4/2011. f. A suplantación de personalidade nos actos da vida docente e a falsificación, alteración ou subtracción de documentos académicos. g. Os danos graves causadosde forma intencionada ou por neglixencia grave ás instalacións e aos materiais do centro, incluídos os equipamentos informáticos e o softwareou aos bens doutros membros da comunidade educativa ou de terceiros, así como a súa subtracción. h. Os actos inxustificados que perturben gravemente o normal desenvolvemento das actividades do centro, incluídas as de carácter complementario e extraescolar. i. As actuacións gravemente prexudiciais para a saúde e a integridade persoal dos membros da comunidade educativa ou a incitación a elas. Así, será falta grave o consumo, a incitación ao consumo e o comercio de produtos ou substancias prexudiciais para a saúde (bebidas alcohólicas, drogas, tabaco ...) ou que atenten contra a integridade física (armas brancas e de fogo) dos membros da comunidade educativa. Ademais, considerarase como indisciplina grave a resistencia ou a negativa a entregar os produtos ou obxectos anteriormente citados. j. Portar calquera obxecto, substancia ou produto gravemente perigoso para a saúde (bebidas alcohólicas, drogas, tabaco...) ou a integridade persoal (armas brancas e de fogo...) de calquera membro da comunidade educativa. Ademais, reputarase indisciplina grave a resistencia ou a negativa a entregar os obxectos, substancias ou produtos citados cando se é requirido para iso polo profesorado. k. A reiteración, nun mesmo curso escolar, de condutas levemente contrarias á convivencia. l. O incumprimento das sancións impostas.

B. Medidas correctoras das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia (art.21 da Lei 4/2011 e art.39 do Decreto 8/2015): 1. Este tipo de condutas poden ser corrixidas coas seguintes medidas: a) Realización, dentro ou fóra do horario lectivo, de tarefas que contribúan á mellora e ao desenvolvemento das actividades do centro. b) Suspensión do dereito a participar nas actividades extraescolares ou complementarias do centro por un período de entre dúas semanas e un mes. c) Cambio de grupo. d) Suspensión do dereito de asistencia a determinadas clases por un período de entre catro días lectivos e dúas semanas. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumnado deberá realizar os traballos que se determinen e) Suspensión temporal do dereito de asistencia ao centro por un período de entre catro días lectivos e un mes. Durante o tempo que dure a suspensión, o alumnado deberá realizar os traballos que se determinen. f) Cambio de centro. 2. Aquelas condutas que atenten contra a dignidade persoal doutros membros da comunidade educativa que teñan como orixe ou consecuencia unha discriminación ou acoso baseado no xénero, orientación ou identidade sexual, ou unha orixe racial, étnica, relixiosa, de crenzas ou de discapacidade, ou que se realicen contra o alumnado máis vulnerable polas súas características persoais, sociais ou educativas, terán a cualificación de condutas gravemente prexudiciais e levarán asociadas como medidas correctoras as establecidas nos apartados e, f. C. Aplicación das medidas correctoras (art.25 da Lei 4/2011 e art.41 do Decreto 8/2015): 1. A Dirección do centro, por proposta da persoa que instrúa o procedemento corrector, imporá a medida correctora. 2. O alumnado sancionado poderá ser readmitido nas clases ou no centro antes de cumprir todo o tempo de suspensión se a Dirección constata que se produciu un cambio positivo na súa actitude e conduta, para o cal consignará por escrito no correspondente expediente as razóns ou motivos que permitiron apreciar o antedito cambio. D. Procedementos de corrección(art.25 da Lei 4/2011 e art.46-55 do Decreto 8/2015): 1. Procedementos de corrección de condutas gravemente prexudiciais para a convivencia no centro. - A corrección das faltas graves require a instrución dun procedemento corrector que pode ser de dous tipos: conciliado ou común.

- Utilizarase un ou outro procedemento dependendo das características concretas da conduta que se vaia corrixir e terá en conta as circunstancias en que se produza, a idade, os antecedentes en relación coa convivencia escolar... - Corresponde á Dirección do centro decidir a instrución e o procedemento que se vai seguir en cada caso, logo da recollida da necesaria información. - A Dirección do centro informará ao profesorado titor, ao Consello Escolar e á Comisión de Convivencia das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia que fosen corrixidas. - No centro quedará constancia das anteditas correccións.

2. Determinación do procedemento de corrección - A dirección do centro, unha vez que teña coñecemento dos feitos ou condutas que vaian ser corrixidos, se o considera necesario, poderá acordar a apertura dun período de información previa, co fin de coñecer con máis exactitude as circunstancias concretas en que se produciu a conduta que se vai corrixir e a oportunidade ou non de aplicar o procedemento conciliado. Esta información previa deberá estar realizada no prazo máximo de dous días lectivos desde que se tivo coñecemento dos feitos. - A dirección do centro, asesorada, de ser o caso, pola persoa que exerza a xefatura do departamento de orientación e polo profesorado titor/a da alumna ou do alumno a que se vai corrixir, analizará e valorará a conduta producida tendo en conta como se produciu, a idade e as circunstancias persoais, familiares ou sociais da/o alumna/o e os seus antecedentes en relación coa convivencia escolar. - Ao iniciarse o procedemento ou en calquera momento da súa instrución, a dirección, á vista das repercusións que a conduta da alumna ou do alumno puidese ter na convivencia escolar, poderá adoptar as medidas correctoras provisionais que considere convenientes. As medidas provisionais poderán consistir no cambio temporal de grupo ou na suspensión do dereito de asistencia a determinadas clases, actividades ou ao centro por un período que non será superior a tres días lectivos (art. 25.4). - Á vista das conclusións obtidas na valoración, a dirección do centro determinará o procedemento de corrección máis adecuado para cada caso, tendo presente que, sempre que concorran as circunstancias necesarias, se propiciará a corrección das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia mediante o procedemento conciliado. Así mesmo, sempre que sexa posible, deberá intentarse a conciliación entre a alumna ou o alumno e os outros membros da comunidade educativa cuxos dereitos fosen lesionados, e a reparación voluntaria dos danos materiais ou morais producidos.

3. Inicio do procedemento de corrección - No prazo de tres días lectivos, contados desde que se tivo coñecemento da conduta merecedora de corrección, a dirección do centro notificaralle esta por escrito á alumna ou ao alumno ou, de ser menor non emancipada/o, ás persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e, e se cumpren os requisitos exixidos para iso daralles a posibilidade de corrixila mediante o procedemento conciliado, informándoos das súas peculiaridades e das obrigas que comporta. Noutro caso, notificaráselles a utilización do procedemento común para a súa corrección. - Nos casos en que se lles ofrecese á alumna ou ao alumno ou ás persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e a posibilidade de corrección da conduta mediante o procedemento conciliado, estes comunicarán por escrito á dirección do centro a aceptación ou non deste procedemento no prazo dun día lectivo seguinte á recepción da notificación. De non comunicárselle nada á dirección do centro nese prazo, aplicaráselle o procedemento común. - Independentemente do procedemento de corrección que se vaia utilizar, a dirección do centro educativo designará unha persoa docente para que actúe como instrutora ou instrutor do procedemento corrector. - A dirección do centro educativo deberá encomendar a instrución dos procedementos correctores ao profesorado que teña un bo coñecemento do centro e da súa comunidade educativa e, a ser posible, que teña experiencia ou formación en convivencia escolar, mediación e resolución de conflitos no ámbito escolar. En todo caso, corresponderá aos centros educativos concretar nas normas de organización e funcionamento do centro os criterios polos que se realizará a dita designación. Como criterio para a designación do profesor/a como responsable da tramitación do protocolo, o director/a fará recaer este nomeamento nun profesor/a que non imparta clase á presunta vítima, non sexa membro do equipo directivo, non exerza a xefatura do Departamento de Orientación e non estea no centro como profesorado substituto. En cada curso escolar escollerase ao chou entre o profesorado, eliminándose as persoas que xa actuaron como tramitadoras ata que todas participen e recomece a selección. A persoa encargada da tramitación será a mesma que realice a instrución do expediente. 4. A persoa instrutora terá as seguintes funcións: a) Practicar cantas dilixencias considere pertinentes para a comprobación da conduta do alumnado e para determinar a súa gravidade e o seu grao de responsabilidade. b) Custodiar os documentos e efectos postos á súa disposición durante a instrución.

c) Propor á dirección do centro a adopción das medidas provisionais que considere pertinentes, as medidas correctoras que se vaian aplicar e, se proceden, as medidas educativas reparadoras referidas no artigo 35 do Decreto 8/2015. d) Propor á dirección do centro o arquivamento das actuacións se logo das indagacións realizadas considera que non procede corrixir a conduta. e) Notificar a incoación do procedemento, así como a súa resolución, aos proxenitores ou persoas titoras legais se o alumnado é menor de idade e tamén á Inspección Educativa. 5. Procedemento conciliado - O procedemento conciliado pretende favorecer a implicación e o compromiso do alumno ou alumna corrixido/a e da súa familia, ofrecer a posibilidade de que a persoa agraviada se sinta valorada, axudar a consensuar as medidas correctoras e facilitar a inmediatez da corrección educativa. - O procedemento conciliado poderá aplicarse de se cumpriren os seguintes requisitos: - Que a alumna ou o alumno responsable dalgunha das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia recoñeza a gravidade da súa conduta, estea disposta ou disposto a reparar o dano material ou moral causado e se comprometa a cumprir as medidas correctoras que correspondan. - No caso de que haxa outros membros da comunidade educativa afectados pola súa conduta, que estes mostren a súa conformidade a acollerse ao dito procedemento. - O procedemento conciliado non procederá nos seguintes casos: - Cando se aprecie que a conduta presenta unha especial e notoria gravidade. - Cando a persoa agraviada ou, para o caso de alumnado menor de idade non emancipado/a, as persoas proxenitoras ou representantes legais deste non comuniquen a súa disposición a acollerse ao procedemento conciliado. - Cando a alumna autora ou o alumno autor da conduta ou, de ser menor de idade non emancipada/o, as persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e non comuniquen a súa disposición para acollerse ao procedemento conciliado. - Cando xa se fixese uso deste procedemento de corrección durante o mesmo curso escolar, coa mesma alumna ou co mesmo alumno, para corrixir unha conduta semellante. 21

- O procedemento conciliado require da instrución dun procedemento corrector, de acordo co previsto neste decreto. 6. Desenvolvemento do procedemento conciliado - Cando a alumna ou o alumno ou, de ser menor non emancipada/o, as persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e opten por corrixir a conduta polo procedemento conciliado, a dirección convocará a persoa docente designada como instrutor/a do procedemento corrector e as persoas afectadas a unha reunión, no prazo máximo dun día lectivo contado desde o remate do prazo para a comunicación da opción elixida. - Na reunión, a persoa instrutora recordaralles ás afectadas e aos afectados ou, de ser menor non emancipada/o, ás persoas proxenitoras ou representantes legais destas/es que están a participar nun procedemento conciliado a que se someteron voluntariamente, e que iso supón acatar o acordo que derive deste. Tamén advertirá a alumna ou o alumno e, de ser o caso, as persoas ou representantes legais desta/e que as declaracións que se realicen formarán parte do expediente do procedemento corrector no suposto de que non se alcance a conciliación. - Posteriormente, a persoa instrutora exporá e valorará a conduta que é obxecto de corrección facendo fincapé nas consecuencias que tivo para a convivencia escolar e para os demais membros da comunidade educativa e, oídas as partes, proporá algunha das medidas correctoras para aquela conduta. A continuación, a persoa instrutora dará a palabra á alumna ou ao alumno e ás persoas convocadas para que manifesten as súas opinións sobre a conduta que se pretende corrixir e realicen as consideracións oportunas sobre a súa corrección. - A petición de desculpas por parte da alumna ou do alumno será tida en conta como circunstancia que condiciona a súa responsabilidade, á hora de determinar a medida correctora que se vaia adoptar. - Finalmente, as persoas participantes no procedemento deberán acordar a medida correctora que consideren máis adecuada para a conduta da alumna ou do alumno e, se procede, as medidas educativas reparadoras referidas no artigo 35 deste decreto. Deberá quedar constancia escrita da conformidade coas medidas correctoras fixadas por parte do alumno ou da alumna autor/a da conduta e da persoa agraviada ou, de ser menor non emancipado/a, das persoas proxenitoras ou representantes legais deste/a. - O acordo consensuado polas partes será ratificado pola persoa que exerza a dirección do centro. - O incumprimento por parte da alumna ou do alumno das medidas correctoras acordadas dará lugar á corrección da súa conduta mediante o procedemento común. - O procedemento conciliado finalizará unha vez obtido o acordo entre as partes. No caso de que non se logre o acordo, continuarase a corrección polo 22

procedemento común desenvolvido conforme o previsto no artigo 53 do Decreto 8/2015. 7. Intervención dunha persoa mediadora - No procedemento conciliado actuará unha persoa mediadora na forma que se estableza nas normas de organización e funcionamento do centro. - A persoa mediadora non substituirá a instrutora do procedemento, senón que colaborará con ela para lograr o achegamento entre as persoas afectadas e o seu consenso na medida correctora que se vaia aplicar. - As funcións que poderá desempeñar a persoa mediadora neste procedemento serán as seguintes: - Contribuír ao proceso de conciliación. - Axudar a que cada unha das persoas afectadas comprenda cales son os intereses, necesidades e aspiracións das outras partes para chegar ao entendemento. - Apoiar o adecuado cumprimento do acordado no procedemento conciliado. 8. Procedemento común - O procedemento común de corrección de condutas gravemente prexudiciais para a convivencia do centro utilizarase cando a alumna ou o alumno ou, de ser o caso, as persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e opten por el, ou cando non sexa posible desenvolver o procedemento conciliado. - O procedemento común require da instrución dun procedemento corrector, de acordo co previsto no Decreto 8/2015. - A persoa responsable da tramitación deste procedemento corrector será unha persoa docente do centro designada como persoa instrutora. - A persoa instrutora deberá precisar no expediente o tipo de conduta da alumna ou do alumno, así como a corrección que corresponde en función dos feitos probados, das circunstancias concorrentes e do seu grao de responsabilidade. - A persoa instrutora disporá de cinco días lectivos para a instrución do procedemento corrector, contados a partir da súa designación. - Finalizada a instrución do procedemento, a persoa instrutora formulará a proposta de resolución e dará audiencia á alumna ou ao alumno e, se fose menor de idade non emancipada/o, ás persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e, convocándoos a unha comparecencia que terá lugar no prazo máximo de

tres días lectivos contados a partir da recepción da citación. Na referida comparecencia poderán acceder a todo o actuado e do resultado expedirase acta. 9. Resolución do procedemento de corrección - Á vista da proposta da persoa instrutora, a dirección do centro ditará a resolución escrita do procedemento de corrección, que considerará polo menos os seguintes contidos: - Feitos probados. -De ser o caso, circunstancias que reduzan ou acentúen a responsabilidade. - Medidas correctoras que se vaian aplicar. - Posibilidade de solicitar ante o consello escolar, no prazo de dous días lectivos desde a recepción da resolución, a revisión da medida correctora imposta. - A dirección do centro notificaralle por escrito á alumna ou ao alumno ou, de ser menor de idade non emancipada/o, ás persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e a resolución adoptada no prazo dun día lectivo a partir da recepción da proposta da instrutora ou do instrutor, e remitiraa á xefatura territorial correspondente. 10. Reclamacións - As correccións que se impoñan por parte da dirección do centro en relación coas condutas gravemente prexudiciais para a convivencia poderán ser revisadas polo consello escolar por instancia das alumnas ou dos alumnos ou, de ser o caso, das persoas proxenitoras ou representantes legais destas/es, de acordo co establecido no artigo 127.f) da Lei orgánica 2/2006, para os centros públicos, e o artigo 57.d) da Lei orgánica 8/1985, do 3 de xullo, reguladora do dereito á educación para os centros concertados. - Arbitraranse medidas para o seguimento dos causantes da situación de acoso que impidan a continuación de eventuais condutas acosadoras. 11. Execución das medidas As correccións que se impoñan por este procedemento serán inmediatamente executivas. 12. Compromisos educativos para a convivencia - En todos os casos de condutas contrarias á convivencia, mesmo cando non haxa conciliación por non ser aceptadas as desculpas pola persoa ou persoas prexudicadas, poderase suspender a aplicación das medidas correctoras adoptadas se a alumna ou o alumno corrixida ou corrixido ou, de ser o caso, as 24

persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e asinan un compromiso educativo para a convivencia. - Nun compromiso educativo para a convivencia deberá figurar de forma clara e detallada a que se compromete a alumna ou o alumno ou, de ser o caso, as persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e, e as actuacións de formación para a convivencia, prevención e de modificación de condutas, que aquelas/es se comprometen a levar a cabo, persoalmente ou mediante a intervención de institucións, centros docentes ou persoas adecuadas. Igualmente, deberán constar os mecanismos de comunicación e coordinación co centro. - A falta de cumprimento dos compromisos adquiridos por parte da alumna ou do alumno ou, de ser o caso, das persoas proxenitoras ou representantes legais desta/e determinará a aplicación inmediata das medidas correctoras suspendidas. Cada centro educativo poderá concretar nas súas normas de organización e funcionamento o procedemento para acordar co alumnado corrixido e, de ser o caso, coas persoas proxenitoras ou representantes legais destas/es compromisos educativos para a convivencia segundo o previsto neste artigo. E. Prescrición das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia(art.17 da Lei 4/2011 e art.56 do Decreto 8/2015): As condutas gravemente prexudiciais para a convivencia do centro prescriben aos catro meses da súa comisión. O prazo de prescrición comeza a contar desde o día en que a conduta se leve a cabo, agás cando se trate dunha conduta continuada, caso no que o prazo de prescrición non comeza a computar mentres aquela non cese. No caso deste tipo de condutas interromperá a prescrición a iniciación, con coñecemento do interesado/a, do procedemento para a corrección da conduta, e continuarase o cómputo do prazo de prescrición para o caso de producirse a caducidade do procedemento. F. Prescrición das medidas correctoras (art.17 da Lei 4/2011 e art.56 do Decreto 8/2015): As medidas correctoras das condutas gravemente prexudiciais para a convivencia no centro escolar prescriben ao ano da firmeza en vía administrativa da resolución que as impón. 6.4. ASPECTOS FORMAIS DOS PROCEDEMENTOS CORRECTORES (art.37 do Decreto 8/2015) 1. O procedemento corrector de faltas graves debe formalizarse por escrito, logo dos procedementos de corrección establecidos. 2. O documento de constatación dos feitos elaborado polo profesorado considérase, agás proba en contrario, acreditación suficiente deles e, polo tanto,

contará coa presunción de veracidade e deberá contar, como mínimo, cos seguintes datos: a) Lugar, data e hora da comisión da acción ou omisión que dá lugar ao procedemento. b) Descrición da acción ou omisión que determina a incoación do procedemento. c) a norma que se considera infrinxida. d) Nome, apelidos, enderezo e datos académicos do alumnado incurso no procedemento e, se non fose maior de idade, tamén os datos identificativos das persoas proxenitoras ou os seus representantes legais. e) De ser o caso, identificación das persoas que presenciasen a acción ou omisión que dá lugar ao procedemento ou que puidesen achegar datos de interese para a comprobación dos feitos. f) Identificación da sinatura da persoa docente que elabore o documento. 3. A incoación do expediente notificarase á nai, pai ou titor/a do alumno/a, ou ao propio alumno/a se é maior de idade, así como á inspección educativa, indicando a conduta que o motiva, as correccións que poden corresponder e o nome do profesor/a, designado/a polo director/a, que actuará como persoa instrutora. 4. As citacións ao alumnado e ás persoas proxenitoras ou os seus representantes legais farase por calquera medio de comunicación inmediata que permita deixar constancia fidedigna de terse realizado e da súa data. 5.A non comparecencia sen causa xustificada do alumnado ou do seus proxenitores ou representantes legais, ou ben a negativa a recibir comunicacións ou notificacións, non impedirá a continuación do proceso de corrección. 6. As audiencias e comparecencias dos proxenitores ou representantes legais do alumnado menor de idade son obrigatorias. A desatención reiterada e inxustificada será comunicada ás autoridades competentes para os efectos da súa posible consideración como incumprimento dos deberes inherentes á patria potestade ou á tutela. 7. A resolución do procedemento notificarase á nai/pai ou titor/a do alumno/a, ou a este/a se é maior de idade, nun prazo máximo de doce días lectivos desde que se tivo coñecemento dos feitos que deron lugar á incoación do procedemento, e comunicarase á Inspección Educativa.

7. PUNTUALIDADE E ASISTENCIA. FALTAS DE SANCIÓN ESPECIAL A puntualidade e a asistencia serán un referente obrigado en todas as actividades do instituto. A estes efectos: 

O profesorado anotará, diariamente, as faltas de puntualidade e de asistencia do seu alumnado.



As familias están obrigadas a comunicar as previsibles faltas de asistencia a clase por enfermidade ou por outra causa xustificada.

A Lei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa establece no artigo 16. c que se consideran condutas leves contrarias á convivencia “A inasistencia inxustificada a clase e as faltas reiteradas de puntualidade, nos termos establecidos polas normas de convivencia de cada centro docente”. Así mesmo, no artigo 15. k establece que se consideran condutas gravemente prexudiciais para a convivencia nos centros docentes “A reiteración, nun mesmo curso escolar, de condutas leves contrarias á convivencia”. De acordo coas previsións da lei e tendo en conta que as faltas de puntualidade e asistencia constitúen un tipo de faltas moi habituais no alumnado consideraranse, polas súas características, como faltas de sanción especial, para as que se establecen as seguintes regulacións: A. Faltas inxustificadas de puntualidade - Á primeira hora da mañá ou da tarde, o alumnado que entre no centro posteriormente ao toque da sirena agardará, atendido polo profesorado de garda e no lugar que se lle asigne, ata o inicio da seguinte clase. - O profesorado de garda amoestará ao alumnado retrasado e tomará nota dos seus nomes. - Dous retrasos terán a consideración disciplinaria dunha falta sen xustificar. - As continuas faltas de puntualidade serán comunicadas á familia no menor prazo posible. - As familias xustificarán as faltas de puntualidade ao titor/a nun prazo máximo de tres días, pero este/a pode non admitir dita xustificación cando, ao seu xuízo, a argumentación non resulte válida ou convincente. O titor/a anotará e gardará os xustificantes.

B. Faltas inxustificadas de asistencia - As faltas de asistencia serán comunicadas polo profesorado titor á familia coa maior brevidade. - No caso do Bacharelato, unha falta de asistencia sen xustificar será motivo de sanción especial leve, pero a acumulación de faltas sen xustificar será motivo de sanción especial grave. - As familias xustificarán as faltas de asistencia ao titor/a nun prazo máximo de catro días, pero este pode non admitir dita xustificación cando, ao seu xuízo, a argumentación non resulte válida ou convincente. O/a titor/a anotará e gardará os xustificantes.

8. ESTRATEXIAS PARA A PREVENCIÓN E RESOLUCIÓN DE CONFLITOS Entre este tipo de posibles actuacións destacamos as seguintes: a. Actuacións preventivas -Actividades de acollida para o alumnado que se matricula por primeira vezno centro e para as súas familias, que faciliten o coñecemento das normas deconvivencia, tanto xerais do centro como particulares da aula, especificando osdereitos e deberes do alumnado e as correccións ou medidas reeducadorasque, de ser o caso, se apliquen. -Actividades de acollida para o alumnado dos centros adscritos que constan no plan de transición Primaria-ESO (mes de xuño e mes de setembro). -Promoción da convivencia a través do Plan de Acción Titorial: -Programa de habilidades sociais, que formanparte do Plan de Acción Titorial, a impartir na hora da titoría lectiva na ESO. -Actividades encamiñadas a facilitar a integración e participación do alumnado: asembleas nas aulas nas que se establecerán diálogos para abordar cuestións que poidan supoñer a aparición de conflitos. -Actividades dirixidas a favorecer a relación coas familias e o centro educativo: fomentar atitoría e dar a coñecer ás familias o acordado cos seus fillos. -Papel destacado terán os Grupos de Mediación e Convivencia do centro, formados por alumnos e alumnas que desexen axudar a aqueles compañeiros que teñan algún problema. O alumnado que desexe formar parte destes grupos terá que estar disposto a entregar parte do seu tempo libre, tanto para a súa formación como para a resolución de conflitos; terá que saber escoitar, empatizar poñéndose no lugar do outro, ser discreto e moi respectuoso coas situacións nas que trate de axudar. 28

Preferentemente, estes grupos actuarán nas situacións nas que seus compañeiros os precisen, tales como: -Conflitos entre alumnos/as. -Problemas de integración, illamento e rexeitamento. -Alumnado que se incorpora unha vez iniciado o curso (alumnosaxuda / acompañantes). -Violencia verbal. -Alumnado estranxeiro con problemas de adaptación. b. Actividades de sensibilización, dirixidas a todos os sectores da comunidade educativa e, dun modo especial, ao profesorado, ao alumnado e as súas familias. -Sensibilización fronte aos casos de acoso e intimidación entre iguais, dirixidas á comunidade educativa. -Actividades dirixidas á sensibilización da comunidade educativa na igualdade entre homes e mulleres: coñecer a biografía de mulleres destacadas en calquera campo… -Actividades dirixidas á sensibilización do alumnado fronte aos casos de acoso e intimidación entre iguais e as súas consecuencias: realizar simulacións de situación de violencia de calquera índole, teatro, visionado de vídeos e celebración de debates. Colaboración con axentes externos. -Participación en obradoiros destinados a evitar a discriminación por razón de raza, sexo, procedencia e condición persoal ousocial. c. Medidas de carácter organizativoque posibiliten a adecuada vixilancia dosespazos e dos tempos considerados de risco, como os recreos, aseos, patio, as entradas esaídas do centro e os cambios de clase nos corredores. -Seguimento das pautas establecidas nas NOF polo profesorado de garda e o persoal de conserxería e supervisión do grao de cumprimento das mesmas pola Dirección do centro. -Contemplar na organización dos horarios a mesma franxa horaria nas titorías lectivas na ESO, co fin de facilitar a coordinación e as actuación dos grupos de mediación escolar. -Solicitar a colaboración da Policía para que realice controis periódicos nos arredores do centro, especialmente ás horas de saída do alumnado. d. Medidas para a resolución de conflitos -Mediación entre iguais: -Definición: forma de resolver conflitos entre dous ou máis compañeiros coa axuda dunha terceira persoa imparcial, o mediador.Os mediadores non son xuíces nin árbitros, non impoñen solucións, nin opinan sobre quen ten a verdade.

Os mediadores son alumnos con formación neste ámbito que regulan o proceso de comunicación cara unha posible solución que satisfaga ás partes en conflito. -Características da mediación:voluntariedade, imparcialidadee baseada no diálogo.

confidencialidade,

-Funcións dos mediadores: -Guían o proceso, non asumen a responsabilidade de transformar o conflito. -Axudan ás partes a identificar e satisfacer as súas necesidades e intereses. -Están atentos aos valores polos que se guían as partes. -Axudan ás partes a comprenderse e a sopesar os seus puntos de vista para chegar a acordos. -Xeran confianza entre as partes en conflito. -Partes do proceso de mediación: 1.- Presentación e regras de xogo 2.-Cóntame 3.-Clarificar o problema 4.-Propor solucións 5.-Chegar a acordos -Constitución e funcionamento dos grupos de alumnos/as mediadores/as: -A persoa responsable da coordinación dos grupos de mediación porase en contacto, nas horas de titoría lectiva,ao inicio de cada curso escolar, co alumnado interesado e contará coa colaboración das persoas titoras. -O alumnado seleccionado recibirá formación inicial en habilidades sociais e de resolución de conflitos a través dun obradoiro impartido por persoal cualificado. Cada curso actualizarase a formación dos mediadores que xa actuaran en cursos anteriores. O alumnado participante recibirá un diploma como mediador/a e/ou como asistente ao curso de formación. -Unha vez detectado un conflito, porase en coñecemento da persoa titora e será esta quen faga a oportuna derivación, en función do establecido nas NOF, á persoa coordinadora para organizar a actuación dos mediadores, sempre contando co previo consentimento das partes implicadas. -Os mediadores actuarán por parellas baixo a supervisión dun adulto e cos criterios que eles mesmos establezan ao inicio de cada curso escolar (parellas de alumno e alumna, mediación por orde de actuación e sempre que non haxa un rexeitamento das partes implicadas no conflito, rotación trimestral…). -A/s persoa/s coordinadora/s reuniranse periodicamente cos equipos de mediación.

-Aula de convivencia -Entendemos que este espazo debe servir para dar resposta a tres obxectivos: como espazo de reflexión, de traballo e como observatorio periódico da convivencia. O obxectivo desta aula é a atención daquel alumnado que, como consecuencia da imposición de medidas correctoras, estivese temporalmente privado do seu dereito a participar no normal desenvolvemento das súas actividades lectivas. -En ningún momento debe entenderse esta aula como o que xenericamente chamamos aula de castigo ou aula para facer os deberes xa que a pretensión da aula de convivencia vai moito máis aló: favorecer un proceso de reflexión por parte do alumnado atendido na mesma, especialmente sobre as circunstancias que motivaron a súa presenza na devandita aula. O obxectivo prioritario será conseguir que comprendan as consecuencias para si mesmos e para os demais das súas condutas e, sobre todo, que aprendan a facerse cargo das súas propias accións, pensamentos, sentimentos e comunicacións cos demais. Este proceso deberá aumentar as habilidades de pensamento reflexivo e de autocontrol, á vez que se lles proporciona un espazo para a análise das súas propias experiencias e a busca dunha resolución efectiva dos conflitos interpersoais. -Todos somos conscientes de que a a medida de expulsión da aula ou do centro, por si mesma, non é suficiente para favorecer a corrección da conduta que orixinou a expulsión, polo que a existencia da aula de convivencia favorece o imprescindible proceso de reflexión, recoñecemento e responsabilidade por parte do alumnado afectado para favorecer actitudes e condutas positivas para a convivencia, o necesario proceso de reeducación. -Para o correcto funcionamento da aula de convivencia deberá existir un profesor/a coordinador/a que se encargará facer o seu seguimento. -A persoa responsable do Departamento de Orientación será quen faciliteo material necesario para traballar os diferentes obxectivos da aula, pero será o coordinador/a o responsable de anotar a evolución do alumnado. -Tendo en conta que a aula de convivencia debería estar atendida durante todo o horario lectivo, precisa de profesorado responsable que complete o seu horario preparando materiais e os oportunos informes que permitan, durante o tempo de reeducación do alumnado que precise da aula de convivencia: posibilitar que o alumnado se vexa competente emocionalmente, reconstruír e favorecer a súa autoestima e autocontrol; axudarlle a resolver os conflitos de forma pacífica desde o diálogo e a reflexión; compensar as deficiencias que impiden a algúns alumnos e alumnas a súa integración escolar, e educar a este alumnado para a vida e para a súa integración satisfactoria na sociedade. -A Dirección do centro será o órgano competente para ditar a resolución pola que se acorda que un alumno ou alumna sexa atendido ou atendida na aula de convivencia garantindo, en todo caso, o trámite de audiencia aos pais, nais, titores ou titoras, se fose menor de idade non emancipado ouemancipada.

-A aula de convivencia funcionará sempre que no centro se dispoña do suficiente número de profesores e profesoras que poidan completar o seu horario lectivo con gardas de atención nesta aula, unha vez cubertas as necesidades de atención ao resto do alumnado dos grupos do instituto.

10. ACTUACIÓNS FORMATIVAS CONVIVENCIA ESCOLAR

MATERIA

As necesidades de formación do profesorado serán propostas ao equipo directivo pola CCP.Polo que se refire ás necesidades de formación do alumnado e das súas familias poderán ser propostas pola Comisión de Convivencia, pola xunta de delegados e polas ANPAS.Das necesidades de formación que se determinen darase traslado ao centro de formación do profesorado. Entre as posibles actuacións de carácter formativo destacamos as seguintes: -Participación do profesorado, tanto a título individual como de pequeno e gran grupo, en programas e actuacións que ofreza a Consellería e outras entidades relacionados coa convivencia escolar: encontros, xornadas, cursos… -Participación do alumnado en programas educativos organizados polo Departamento de Servizos Sociais do Concello da Coruña, especialmente os relacionados con: prevención de drogodependencias, educación en valores, educación para a igualdade, programas de prevención de violencia de xénero... -Realización de actividades para o alumnado, profesorado e nais e pais do alumnado pola Policía Nacional ofertadas a través da Inspección sobre temas de acoso escolar, consumo e tráfico de estupefacientes e sobre os riscos asociados a internet e as novas tecnoloxías. -Proceso de selección e formación dos novos alumnos/as mediadorese acompañantes dos compañeiros que se incorporen durante o curso e seguimento e actualización dos que xa exerceron no curso anterior. -Cursos de resolución de conflitos dirixidos ao profesorado e ás familias do alumnado, impartido por profesionais externos. -Elaboración de materiais para a concienciación da necesidade de fomentar a convivencia entre toda a comunidade escolar. -Celebración de datas especialmente relacionadas coa convivencia, tales como o Día da Paz, o Día da Muller, o Día dos Dereitos Humanos, o Día dos Dereitos da Infancia… -A través da xunta de delegados, tratar de conseguir maior implicación no deseño de actividades e, establecendo responsables para cada unha delas.

10. SEGUIMENTO E AVALIACIÓN Para realizar o seguimento e a avaliación da convivencia escolar, a Comisión reunirase as veces establecidas neste plan e terase en conta: -A memoria anual que realice a Comisión de Convivencia, que reflectirá datos e conclusións extraídos do proceso de seguimento e avaliación, así como as propostas de mellora que se consideren necesarias. Esta memoria será aprobado polo Consello Escolar e formará parte da memoria anual do centro. -Entre os indicadores que debería contemplar a memoria están: -O grao de consecución dos obxectivos. -O grao de coñecemento, implicación e satisfacción da comunidade educativa. -O nivel de aproveitamento dos recursos materiais, humanos e organizativos. -Calidade e funcionamento das actuaciónse materiais elaborados. -Especial atención debe prestarse á mediación, valorando aspectos como: -Número de participantes. -Número de solicitudes de mediación. -Sectores da comunidade educativa que derivan casos de mediación. -Grao de implicación e concienciación da comunidade educativa ante o proxecto. -Grao de satisfacción dos participantes. -Número de mediacións resoltas satisfactoriamente. -Cumprimento de acordos. -A memoria anual que elabore o Consello para a convivencia escolar da Comunidade Autónoma de Galicia.

11. DIFUSIÓN DO PLAN DE CONVIVENCIA Para que sexa coñecido por toda a comunidade educativa, o Plan de Convivencia será divulgado, basicamente, a través de dous medios: a páxina web do instituto e os exemplares impresos depositados no despachoda Dirección e na sala de profesores/as No primeiro Claustro de cada curso, o equipo directivo informará dos aspectos máis relevantes do Plan de Convivencia, en especial, do protocolo de acoso escolar. O

profesorado que se incorpore unha vez iniciado o curso será informado pola Xefatura de Estudos. Nas reunións iniciais de cada curso coas familiase o profesorado titorcoa Xefatura de Estudos e a Xefatura do Departamento de Orientación, informarase do Plan de Convivencia e do protocolo de acoso escolar. Nas sesión inicial do titor co seu grupo, a persoa titora informará ao alumnado do Plan de Convivencia. Co alumnado da ESO desenvolveranse as sesións de titoríaincluídas no Plan de Acción Titorial destinadas ao coñecemento do Plan e das NOF.

12. COLABORACIÓN CON ENTIDADES E RECURSOS DO ENTORNO Con carácter xeral, establecerase: -Colaboración cos servizos sociais do Concello no ámbito das actuacións deste Plan. -Colaboración co Gabinete de orientación familiar da Xunta de Galicia, cando se estime necesario. -Solicitude de intervención/derivación de profesionais especializados externos. -Colaboración con ONG -Utilización dos recursos do contorno: centros de documentación, videotecas municipais, talleres sobre consumo, proxectos de solidariedade e tolerancia…