Bezpieczny cyfr owy ?wiat 23 l ut ego 2016 roku w Dolno?l?skiej Bibliotece Pedagogicznej we Wroc?awiu odby?o si? spotkanie szkoleniowe zorganizowane z okazji Dnia Bezpiecznego Internetu Bezpieczny cyfrowy ?wiat adresowane do nauczycieli i bibliotekarzy. Dzie? Bezpiecznego Internetu (DBI) ma na celu przede wszystkim inicjowanie i propagowanie dzia?a? na rzecz bezpiecznego dost?pu dzieci i m?odzie?y do zasobów internetowych, zaznajomienie rodziców, nauczycieli i wychowawców z problematyk? bezpiecze?stwa dzieci w Internecie oraz nag?o?nienie tematyki dotycz?cej bezpiecze?stwa online.
Tematyczne zestawienie bibliograficzne opracowano w oparciu o ?ród?a wiedzy i informacji dost?pne w zasobach zgromadzonych w Dolno?l?skiej Bibliotece Pedagogicznej we Wroc?awiu. Zestawienie zawiera opisy bibliograficzne artyku?ów z czasopism, ksi??ek oraz filmów.
W roku 2016 DBI obchodzono 9 lutego. Wszystkie dzia?ania podejmowane w ramach DBI by?y realizowane pod has?em "Lepszy internet zale?y od Ciebie!". Celem obchodów by?o podkre?lenie, ?e ka?dy internauta mo?e przyczyni? si? do tego, ?e Internet b?dzie miejscem bezpiecznym i pozytywnym. Ka?dy u?ytkownik ponosi odpowiedzialno?? za to, co robi w sieci i w jaki sposób z niej korzysta. Obchody DBI to tak?e zwrócenie szczególnej uwagi na potencja? sieci, który mo?na wykorzysta? zarówno w edukacji, kontaktach z rówie?nikami jak równie? jako form? twórczej rozrywki.
p r y wa t n o s c w s ie c i Spotkanie rozpocz??a pani Aleksandra Nalazek, nauczyciel bibliotekarz DBP we Wroc?awiu, miniwyk?adem Prywatno?? w sieci. Podczas wyst?pienia podj??a temat prywatno?ci w Internecie. Prelegentka przypomnia?a, ?e ka?dy zostawia po sobie jaki? ?lad w sieci, ?e u?ytkownicy Internetu poruszaj? si? po Internecie w sposób mniej lub bardziej ?wiadomy. Wiele firm ?ledzi poczynania u?ytkowników w Internecie i zbiera dane na ich temat. Cz?sto za us?ugi internetowe, aplikacje mobilne (reklamowane jako darmowe) zap?at? s? dane u?ytkowników. Istniej? jednak narz?dzia, które pozwalaj? na kontrolowanie i zabezpieczenie prywatno?ci w sieci. Warto pami?ta? o takich podstawowych dzia?aniach jak: ustalenie silnego has?a, (dla hakera z?amanie has?a z 6 znaków z?o?onego z ma?ych liter to 10 min., z ma?ych i du?ych liter 10 godzin, ma?ych i du?ych liter, cyfr, symboli ? 10 dni, z kolei has?o z 9 znaków - ma?e i du?e litery, cyfry i
symbole: 44 530 lat). Prelegentka podkre?li?a, ?eby nie publikowa? wa?nych informacji ? daty urodzin, danych wra?liwych (np. o stanie zdrowia), skanów dokumentów, nie dzieli? si? informacjami o planowanych pod- ró?ach. Istotne jest tak?e zacho- wanie ?rodków ostro?no?ci podczas korzystania z portali spo?eczno?ciowych - materia?raz umieszczony w sieci, pozostaje tam na zawsze! Warto obejrze? "Uwa?aj, co udost?pniasz" :
Dodatkowym zabezpieczeniem mo?e by? instalowanie rozszerze? w naszej przegl?darce, które blokuj? tropicieli ? np. wtyczki Ghostery czy DoNotTrackMe. To dodatki do przegl?darek internetowych, zabezpieczaj?ce Internaut? przed us?ugami reklamowymi, blokuj? tak?e dzia?anie skryptów monitoruj?cych zachowanie u?ytkownika podczas przegl?dania Internetu. Ponadto mo?na korzysta? z wyszukiwarek, które stawiaj? na ochron? prywatno?ci swoich u?ytkowników i pozwalaj? na anonimowe przeszukiwanie zasobów Sieci, np. DuckDuckGo, Start Page. Ciekawym rozwi?zaniem mo?e by? tak?e korzystanie z bezpiecznego komunikatora WICKR - Top Secret Messenger. Narz?dzie, w którym tylko odbiorca mo?e odczyta? wiadomo?ci, nie maj? dost?pu do niego zewn?trzne aplikacje. Nadawca decyduje kto odczyta jego wiadomo?ci i przez jaki czas.
p o my s l y n a e - p o d r e c z n ik i Pomys?y na e- podr?cznik to prezentacja ciekawych propozycji wykorzystania w pracy z uczniami zasobów internetu. Pani Alina Dyrek - nauczyciel bibliotekarz DBP we Wroc?awiu przedstawi?a e- podr?cznik jako integracj? opracowanych w oparciu o podstaw? programow? materia?ów dydaktycznych po??czonych z zewn?trznymi, otwartymi zasobami edukacyjnymi. Prelegentka przedstawi?a korzy?ci dla uczniów, rodziców i nauczycieli korzystania z tej formy podr?cznika.
Ilustruje to infografika obok:
Nast?pnie prelegentka omówi?a zalety epodr?czników: przekazywanie wiedzy, kszta?towanie kompetencji informatycznych, czytelniczych i medialnych, przeniesienie nauki do naturalnego ?rodowiska dzieci i m?odzie?y, jakim jest Internet czy uzupe?nienie oferty edukacyjnej nie zast?puj?c przy tym podr?czników drukowanych. G?ówna cz??? wyst?pienia pani Aliny Dyrek to prezentacja e- podr?czników dla ró?nych poziomów edukacyjnych. Sporo uwagi po?wi?ci?a e- podr?cznikowi dla edukacji wczesnoszkolnej. Zapozna?a uczestników z innowacyjnymi za?o?eniami e ?podr?cznika i zastosowanymi metodami nauczania, a przede wszystkim mo?liwo?ciami samodzielnego uczenia si?. E- podr?cznik to dos-
Cz??? wyk?adow? zako?czy?a pani Joanna Pali?ska, nauczycielka matematyki w SP nr 1 w K?tach Wroc?awskich, przedstawicielka grupy SuperBelfrzy, prezentacj? Technologia w szkole ? sposoby na ciekawe lekcje. Prelegentka w niezwykle obrazowy sposób pokaza?a jak mo?na wykorzysta? w szkole Internet i sie?. Powo?uj?c si? na podstaw? programow? przypomnia?a, ?e wykorzystanie TIK to obowi?zek ka?dego nauczyciela:
kona?e narz?dzie do wykorzystania przy stosowaniu zró?nicowanych metod aktywizuj?cych takich jak grywalizacja, WebQuest czy odwrócona lekcja. Prelegentka przedstawi?a struktur? e-podr?cznika, na który sk?adaj? si?: - multimedia ? ilustracje, zdj?cia, filmy, animacje, galerie, pokazy slajdów, - ciekawostki zwi?zane z tematem lekcji, - tre?ci ponadpodstawowe adresowane do uczniów zainteresowanych tematem, - polecenia ? dodatkowe zadania dla uczniów zdolnych. Szczególnie warte polecenia s? zasoby e- podr?cznika opracowane i udost?pnione przez nauczycieli z ca?ej Polski:
?Wa?nym zadaniem szko?y podstawowej jest przygotowanie uczniów do ?ycia w spo?ecze?stwie informacyjnym. Nauczyciele powinni stwarza? uczniom warunki do nabywania umiej?tno?ci wyszukiwania, porz?dkowania i wykorzystywania informacji z ró?nych ?róde?, z zastosowaniem technologii informacyjno- komunikacyjnych, na zaj?ciach z ró?nych przedmiotów.?
Te c h n o l o g ia w s z k o l e ? s p o s o b y n a c ie k a we l e k c j e Dla zilustrowania tego zagadnienia pani Joanna Pali?ska pokaza?a zebranym film Natalii Hatalskiej: OnOff - Generacja Z.
G?ówn? cz??? wyst?pienia po?wi?ci?a na omówienie przyk?adów zastosowania technologii u?atwiaj?cych prac? w szkole zwi?zan? z:
Praca z tak wymagaj?cymi uczniami jest nie lada wyzwaniem i dlatego pani Joanna Pali?ska zwróci?a uwag? na konieczno?? doskonalenia si? nauczycieli w zakresie stosowania technologii w pracy z uczniami. Podkre?li?a, ?e nauczyciele powinni zmienia? swoje metody pracy poprzez wykorzystanie TIK, uatrakcyjnia? zaj?cia, a przede wszystkim wychodzi? naprzeciw potrzebom uczniów.
- kontaktami z rodzicami, nauczycielami i uczniami (e- mail, portale spo?eczno?ciowe, dziennik elektroniczny), - przechowywaniem dokumentów chmura (Dropbox, Box, Microsoft OneDrive czy Google Drive, - wspó?tworzeniem, udost?pnianiem dokumentów (Microsoft OneDrive, Google Dysk), - publikowaniem, prowadzeniem stron internetowych, blogów, - nagrywaniem filmów, instrukcji (YouTube, WikiVid).
Pani Joanna Pali?ska poleci?a równie? programy, aplikacje oraz strony z zasobami edukacyjnymi:
http:/ / matematykawpodstawowce.pl/ http:/ / learningapps.org/ https:/ / www.epodreczniki.pl/ begin/ http:/ / quivervision.com/ http:/ / quizizz.com/
Na zako?czenie zaprezentowa?a zainteresowanym uczestnikom jak dzia?aj? omawiane aplikacje na urz?dzenia mobilne.
Je d e n z uc z e s t n ik o w n a p is a l p o s p o t k a n iu: Uprzejmie dzi?kuj? za mo?liwo?? uczestnictwa w spotkaniu, które Pa?stwo zorganizowali. Mam wra?enie, ?e otworzy?a mi si? nowa przestrze? poznawcza. Do tej pory by?em uczestnikiem "?wiata wirtualnego". Wydawa?o mi si? nawet, ?e do?? zaawansowanym. Jednak poszczególne wyk?ady i szkolenia u?wiadomi?y mi, jak du?o jeszcze mam do odkrycia. Pani Aleksandra Nalazek w ciekawy sposób w czasie swojego wyst?pienia zwróci?a uwag? na zagro?enia czyhaj?ce w Internecie. Prezentacja e- podr?czników przeprowadzona przez Pani? Alin? Dyrek u?wiadomi?a mi, jak du?e s? ich mo?liwo?ci wykorzystania. Natomiast "Sposoby na ciekawe lekcje" zaprezentowane przez Pani? Joann? Pali?sk? by?y kompletnym zaskoczeniem i objawieniem jednocze?nie. Nie s?dzi?em, ?e nowoczesne technologie mo?na zastosowa? w szkole a? w takim stopniu.
Po krótkiej przerwie na kaw? uczestnicy spotkali si? w dwóch grupach na warsztatach prowadzonych przez nauczycieli bibliotekarzy DBP we Wroc?awiu.
Zr o b p ie r ws z y k r o k d o mo b il n o s c i Pierwszy z nich ? Zrób pierwszy krok do mobilno?ci prowadzi?a pani Aleksandra Nalazek z DBP we Wroc?awiu. Celem warsztatu by?o wskazanie sposobów i mo?liwo?ci wykorzystania smartfonów i tabletów w edukacji oraz poznanie bezp?atnych aplikacji mobilnych przydatnych w edukacji. Podczas warsztatu uczestnicy pracowali na swoich urz?dzeniach mobilnych. Prowadz?ca omówi?a Model BYOD, czyli stworzenie takich warunków do uczenia si?, w których uczniowie
mog? u?ywa? w?asny sprz?t komputerowy. Zaprezentowa?a tak?e narz?dzia do zbierania danych oraz informacji zwrotnych, takich jak aplikacje do tworzenia testów, quizów, ankiet: Kahoot, Socrative, Quizizz oraz aplikacje do przeprowadzenia cyfrowej burzy mózgów, dyskusji, usprawniaj?cych komunikacj?: AnswerGarden, TodaysMeet. Omówi?a tak?e zastosowanie kodów QR w edukacji i poda?a przyk?ady gier edukacyjnych.
No wa p r z e s t r z e n e d uk a c y j n a k a mp a n ia s p o l e c z n a , c y f r o wa n a r r a c j a Drugi warsztat Nowa przestrze? edukacyjna kampania spo?eczna, cyfrowa narracja przeprowadzi?a pani Beata Malentowicz. G?ównym przes?aniem by?o zaproszenie nauczycieli do prowadzenia w szko?ach kampanii spo?ecznych jako projektów, w których m?odzi ludzie anga?uj? si? w dzia?ania spo?eczne. Prelegentka przedstawi?a korzy?ci z prowadzenia kampanii spo?ecznych: poszerzenie kompetencji medialnych, informacyjnych, informatycznych oraz interpersonalnych uczniów. Podkre?li?a, ?e przy okazji planowania i prowadzenia kampanii spo?ecznej uczniowie ucz? si? nie tylko j?zyka mediów, ale równie? odpowiedzialno?ci za swoje zadania i sprawnego zarz?dzania swoim czasem. Podczas warsztatu zosta?y przedstawione przyk?ady kampanii spo?ecznych i omówione ich cechy.
Nast?pnie prelegentka omówi?a etapy planowania i prowadzenia kampanii oraz zadania ucziów i nauczycieli w poszczególnych etapach, a uczestnicy warsztatu opracowali w grupach szkic projektu zawieraj?cy informacje o: - grupie odbiorczej, temacie projektu, - ramach czasowych, - propozycji dzia?a?, - potencjalnych sojusznikach, - sposobach publicznej prezentacji i upowszechnienia, - sposobach oceny. Na zako?czenie zaprezentowa?a jedn? z form prezentacji wyników kampanii spo?ecznej, jak? jest cyfrowa opowie??.