Gustaw Herling-Grudziński

Page 1

1


20 maja 2019 roku minie 100 lat od urodzin Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – jednego z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku. Losy i twórczość Gustawa Herlinga-Grudzińskiego stanowią świadectwo cierpień i czynów człowieka, któremu przyszło przeżyć czasy totalitarnej przemocy i kryzysu wartości. Więzień sowieckiego łagru, żołnierz Armii Andersa, uczestnik bitwy pod Monte Cassino, emigrant, współpracownik "Kultury" i Radia Wolna Europa, zaangażowany w pomoc polskiej opozycji antykomunistycznej, ale przede wszystkim ceniony w Ojczyźnie i na świecie autor książki "Inny świat. Zapiski sowieckie", poruszających opowiadań oraz "Dziennika pisanego nocą" – Gustaw Herling-Grudziński z niezwykłą odwagą opisuje tragedię człowieka poszukującego moralnego ładu i prawdy. Książka "Inny świat" była pierwszym w literaturze światowej, artystycznie doskonałym, pełnym miłosierdzia oraz nadziei świadectwem martyrologii więźniów sowieckiego łagru. Napisał ją zaledwie 30-letni autor, który sam doświadczył okrucieństwa komunistycznego miejsca kaźni. Tym większa była gorycz pisarza, gdy część intelektualnych elit Europy nie chciała przyjąć do wiadomości jego relacji. Opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego to głęboko zakorzeniony w europejskiej kulturze zbiór opowieści o metafizycznych sekretach losu człowieka. Autora fascynuje zmaganie się z tajemnicą, którą opisał słowami Szekspira: "jesteśmy z takiej materii, z jakiej robione są sny". Jego "Dziennik pisany nocą" stanowi niezwykle oryginalną, eseistyczną, osobistą kronikę historii Polski i Europy w XX wieku, widzianą z emigracji oczami polskiego patrioty i Europejczyka. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w uznaniu słowa i czynu wielkiego pisarza, ustanawia rok 2019 Rokiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. (Tekst Uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lipca 2018 r. w sprawie ustanowienia roku 2019 Rokiem Gustawa Herlinga-Grudzińskiego http://orka.sejm.gov.pl/proc8.nsf/uchwaly/2518_u.htm)

2


Zestawienie bibliograficzne w wyborze

Tematyczne zestawienie bibliograficzne opracowano w oparciu o źródła wiedzy i informacji dostępne w zasobach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu. Zestawienie zawiera opisy bibliograficzne artykułów z czasopism, książek oraz pozycji dostępnych w Edukacyjnych Zasobach Internetu.

Spis treści

Artykuły z wydawnictw ciągłych ............................................................................ 3 Wydawnictwa zwarte ........................................................................................... 12 Literatura podmiotu ............................................................................. 12 Literatura przedmiotu ........................................................................... 16 Rozprawy z prac zbiorowych ................................................................................ 17 Edukacyjne Zasoby Internetu ............................................................................... 18

Artykuły z wydawnictw ciągłych 1. A. K. Wycieczka "Śladami Herlinga-Grudzińskiego po ziemi kieleckiej". "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 124. 2. Bagłajewski, Arkadiusz. Portret krytyka bezkompromisowego : Gustaw HerlingGrudziński wobec powojennej literatury polskiej 1945-1951. "Kresy" 1997, nr 1, s. 50-59. Autor podjął się redefinicji "człowieka powojennego".

3. Borkowska, Grażyna. Czy cud jest możliwy? : o pisarstwie Gustawa HerlingaGrudzińskiego. "Tygodnik Powszechny" 1996, nr 5, s. 1, 12. 3


4. Borzęcki, Radosław. Rozdziały czarnej historii ludzkości. "Kresy" 1998, nr 4, s. 241-285. Nawiązania w prozie Herlinga Grudzińskiego do niemieckiego filozofa Erica Voegelina.

5. Budrewicz, Zofia. Opisywanie i refleksja : "Wieża" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w szkole zawodowej. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 89-95. Pisarstwo Herlinga niełatwo się poddaje szkolnym interpretacjom. W artykule propozycja analizy wybranego fragmentu opowiadania.

6. Buryła, Sławomir. Herlinga-Grudzińskiego spór z Borowskim wokół koncepcji rzeczywistości koncentracyjnej. "Ruch Literacki" 1998, z. 1, s. 65-81. Literacka polemika wokół tragedii holocaustu.

7. Ciesielski, Wawrzyniec. Choroba i cierpienie u Herlinga-Grudzińskiego. "Więź" 2000, nr 3, s. 106-114. Analiza opowiadań pisarza.

8. Dębska-Kossakowska, Aleksandra. Herling-Grudziński i dzieła sztuki. "Przegląd Humanistyczny" 2007, nr 5, s. 23-41. Historia sztuki w twórczości pisarza.

9. Firut, Maria. Cierpienie w "Dziadach" i "Innym świecie". "Polonistyka" 1998, nr 7, s. 459-463. Wizja rzeczywistości totalitarnej i doświadczenia egzystencjalne w lekturach A. Mickiewicza i G. Herlinga-Grudzińskiego.

10. Fitas, Adam. Nieznana rozprawa Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Pamiętnik Literacki" 2003, z. 3, s. 167-192. Rozprawa pt. "Ze studiów nad literaturą ludową".

11. Francuz, Aleksandra. Rozdmuchać w stygnącym popiele własnego życia wysoki płomień - dojrzewanie w łagrze. "Język Polski w Liceum" R. 17, nr 2 (2015/2016), s. 82-93. Opracowanie powieści Gustawa Herlinga-Grudzińskiego "Inny świat" na lekcjach języka polskiego w liceum.

12. Gładyś, Justyna. "Dziennik pisany nocą" jako dziennik pisarza. "Ruch Literacki" 1999, z. 6, s. 663-678. Diariusz Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

4


13. Gołębiewska, Maria. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego spotkania z prywatną ojczyzną. "Polonistyka". 1998, nr 5, s. 269-271. Obraz "małej ojczyzny" w "Dzienniku pisanym nocą".

14. Grudzińska-Gross, Irena. Gustaw Herling-Grudziński - In memoriam. "Res Publica Nowa" 2000, nr 9, s. 104-109. Pamięć po wielkim pisarzu, po którym zostały książki czytane przez wszystkich.

15. Halpern, Dan. Cień w smudze cienia. "Forum" 2004, nr 11, s. 34-36. Życie i twórczość Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

16. Herling, Marta. Kapuściński i Herling. "Zeszyty Literackie". R. 25, nr 1 (2007), s. 112-113. Przyjaźń Ryszarda Kapuścińskiego z Gustawem Herlingiem. Marta Herling - córka Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i Włoszki Lidii Croce, córki słynnego filozofa Benedetta Croce.

17. Herling-Grudziński, Gustaw. Drugie przyjście : rozmowy w Dragonei. Rozm. przepr. Włodzimierz Bolecki. "Tygodnik Powszechny" 1997, nr 2, s. 8. Relacje pomiędzy chrześcijaństwem a Kościołem rzymskokatolickim w Polsce.

18. Herling-Grudziński, Gustaw. Egzorcyzmy i zło. Rozm. przepr. Włodzimierz Bolecki. "Odra" 1997, nr 5, s. 33-37. Dotyczy opowiadania "Krótka spowiedź egzorcysty".

19. Herling-Grudziński, Gustaw. Herling o Orwellu : był niezwykłym pisarzem i autentycznym socjalistą. "Forum" 1996, nr 42, s. 17. 20. Herling-Grudziński, Gustaw. Jak powstają opowiadania. Rozm. przepr. Włodzimierz Bolecki. "Kresy" 2000, nr 1, s. 50-65. Tematy utworów pisarza wzajemnie się przecinają i dopełniają.

21. Herling-Grudziński, Gustaw. Jubileusz, Rok Święty. Rozm. przepr. Włodzimierz Bolecki. "Więź" 2000, nr 6, s. 36-49. Współczesny stosunek do wiary chrześcijańskiej.

22. Herling-Grudziński, Gustaw. Kraków jak Ferrara. Rozm. przepr. Tomasz Fiałkowski. "Tygodnik Powszechny" 2000, nr 23, s. 1, 8. 23. Herling-Grudziński, Gustaw. Na Ziemi Kieleckiej - po latach. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 102-104. Spotkania autora z czytelnikami. 5


24. Herling-Grudziński, Gustaw. Niestety, istnieje fatum.... Rozm. przepr. Włodzimierz Bolecki. "Teatr" 1997, nr 1, s. 49-56. Rozmowa na temat opowiadania pt. "Prochy".

25. Herling-Grudziński, Gustaw. O malarstwie. Rozm. przepr. Włodzimierz Bolecki. "Kresy" 1997, nr 1, s. 69-81. Związki malarstwa i literatury w życiu pisarza.

26. Herling-Grudziński, Gustaw. Ofiarowanie. Rozm. przepr. Włodzimierz Bolecki. "Tygodnik Powszechny" 2000, nr 10, s. 8-9. Biblijna historia ofiarowania Bogu Izaaka - syna Abrahama.

27. Herling-Grudziński, Gustaw. Pisarze są dalej odpowiedzialni.... Rozm. przepr. Zdzisław Kudelski. "Kresy" 1997, nr 1, s. 41-48. Współczesna powieść, własne pisarstwo i zaangażowanie w bieżące sprawy narodowe.

28. Herling-Grudziński, Gustaw : "stałem się pisarzem polskim zamieszkałym w Neapolu". "Polonistyka"1992, nr 2, s. 67-71. Przemówienie pisarza wygłoszone podczas uroczystości nadania mu doktoratu honoris causa w Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu w czerwcu 1991 r.

29. "Inny świat" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Cogito" 2016, nr 4, s. 36-37. Opracowanie lektury.

30. "Inny świat" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Cogito" 2009, nr 25, s. 31. Omówienie najważniejszych zagadnień dotyczących "Innego świata".

31. Jakowska, Krystyna. Studia o Herlingu-Grudzińskim. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 117-118. Opinie różnych twórców na temat twórczości pisarza.

32. Kaniewska, Bogumiła. Poznański przystanek Herlinga-Grudzińskiego. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 120-122. Sesja naukowa na poznańskim uniwersytecie pt. "Gustaw Herling-Grudziński – tradycja i współczesność kultury europejskiej", 22 listopada 1990 r.

33. Karpiński, Wojciech. G.H.G. - droga i dom. "Zeszyty Literackie". R. 27, nr 1 (2009), s. 123-127. Gustaw Herling-Grudziński (1919-2000) był jednym z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku, obierającym za przedmiot swego pisarstwa opór stawiany przez człowieka różnorodnym postaciom nicości (totalitaryzmom, religijnemu zwątpieniu, poczuciu egzystencjalnego osamotnienia). 6


34. Karpiński, Wojciech. Spotkania z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim. "Zeszyty Literackie" R. 27, nr 3 (2009), s. 51-57. Gustaw Herling-Grudziński (1919-2000), jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich.

35. Klatka, Urszula. Związki Wiktora Weintrauba z "Kulturą" w czasach rzymskich (1946-1947) w świetle jego korespondencji z Jerzym Giedroyciem i Gustawem Herlingiem-Grudzińskim. "Ruch Literacki" 2008, z. 1, s. [101]-111. Czasopismo "Kultura" i jej twórcy.

36. Kłak, Czesław. W stronę eseju : o "Dzienniku pisanym nocą" Gustawa HerlingaGrudzińskiego. "Ojczyzna - Polszczyzna" 1993, nr 4, s. 61-64. Nie ma wątpliwości, że "Dziennik pisany nocą" jest dziełem literackim należącym do eseistyki, do której Gustaw Herling-Grudziński miał zawsze inklinacje.

37. Kot, Wiesław. Strażnik rozsądku : Gustaw Herling-Grudziński (1918-2000). "Wprost" 2000, nr 29, s. 106-107. Gustaw Herling-Grudziński – prozaik.

38. Kowalczyk, Andrzej Stanisław. "Dni naszej śmierci..." : o "Innym świecie" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Polonistyka" 1991, nr 2, s. 78-85. W interpretowaniu „Innego świata” nie sposób pominąć faktu obecności Dostojewskiego w utworze Herlinga-Grudzińskiego.

39. Kowalczyk, Małgorzata Jadwiga. Archetyp ludzkiego losu w opowiadaniu "Wieża" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Język Polski w Szkole Średniej" R. 6: 1991/92, z. 1, s. 53-59. Opracowanie utworu, którego realizacja jest przewidziana w IV klasie liceum.

40. Kowalczyk, Małgorzata Jadwiga. "Dziennik pisany nocą" - Gustawa HerlingaGrudzińskiego w klasach maturalnych - próba interpretacji. "Język Polski w Szkole Średniej" R. 5: 1990/91, z. 3, s. 28-36. 41. Kudelski, Zdzisław. Twórczość Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w oczach krytyki emigracyjnej : rekonesans. "Kresy" 1997, nr 1, s. 60-68. Gustaw Herling-Grudziński bardzo wcześnie został dostrzeżony przez krytyków emigracyjnych. Znaczącą cezurą było wydanie "Innego świata".

7


42. Malcew, Leonid. Apokaliptyczny tryptyk Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Przegląd Humanistyczny" 2003, nr 2, s. 75-83. Motywy katastroficzne i apokaliptyczne w tryptyku opowiadań: "Drugie przyjście. Opowieść średniowieczna" (1960), "Pożar w Kaplicy Sykstyńskiej A.D. 1998" (1984) i "Jubileusz, Rok Święty" (1996).

43. Marzec, Anna. Wstrząsająca wizja łagru w "Innym świeci" Gustawa HerlingaGrudzińskiego. "Język Polski w Szkole Średniej" R. 5: 1990/91, z. 2, s. 52-61. Istota obozowego zniewolenia przedstawiona w opowiadaniu. Tłem jest inna literatura łagrowa.

44. Morawiec, Arkadiusz. Przypowiastka o sensie ludzkiego cierpienia. (Interpretacja opowiadania "Gasnący Antychryst" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego). "Ruch Literacki" 1999, z. 5, s. 581-588. Dramaturgia zdarzeń utworu wyznaczana jest w istotnej mierze przez autentyczne, dramatyczne losy filozofa Friedricha Nietzschego.

45. Musiałówna, Hanna. Do Neapolu przez Suchedniów : mała ojczyzna HerlingaGrudzińskiego. "Polityka" 2006, nr 29, dod. s. 14-21. Unikatowa korespondencja Hanny Musiałównej z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim. Wyłania się w niej świat młodości wybitnego polskiego pisarza.

46. Myrdzik, Barbara. Lektura jako dialog : jak rozmawiać o tekstach literackich na lekcjach języka polskiego w szkole średniej. "Język Polski w Szkole Średniej" R. 9, z. 3 (1994/1995), s. 80-88. Konspekty lekcji z zastosowaniem dialogu edukacyjnego przy interpretacji wierszy: "Nie zostałem wybitnym mężem stanu" Ewy Lipskiej i "Wieża" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

47. Nasiłowska, Anna. Autorytet bez przydziału : osiemdziesięciolecie urodzin Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Polityka" 1999, nr 22, s. 44, 46. O twórczości pisarza.

48. Orłowski, Jan. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego "Droga do Rosji" i dialog z "Inną Rosją". "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 77-83. Skojarzenia twórczości Herlinga-Grudzińskiego z tytułem wiersza Adama Mickiewicza.

49. Pacławski, Jan. Gustaw Herling-Grudziński w Kielcach. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 122-124. Sesja naukowa poświęcona twórczości pisarza, 25-27 września 1991 r. w Kielcach. 8


50. Pawliszak, Leokadia. Dokąd idziemy? : drama na podstawie opowiadania Gustawa Herlinga-Grudzińskiego pt. Wieża. "Warsztaty Polonistyczne" 1994, nr 3, s. 58-61. Drama to jeden ze sposobów przybliżenia młodzieży tego wcale nie łatwego tekstu.

51. Pieczonka, Ewa. "Jestem głębokim cieniem : przestańcie mnie męczyć". "Polonistyka" 1999, nr 9, s. 551-553. Interpretacja opowiadania G. Herlinga-Grudzińskiego pt. "Głęboki cień".

52. Pietruszka, Ewa. Czemu służy przywołanie Apokalipsy w opowiadaniu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego "Pożar w Kaplicy Sykstyńskiej A.D. 1998". "Warsztaty Polonistyczne" 1997, nr 2, s. 23-27. Analiza lektury. Szkoła średnia, klasa IV.

53. Przybylska, Agata. Legenda o świętym Januarym i historia Masaniella w opowiadaniu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Ruch Literacki" 2007, z. 6, s. [547]-563. Włoskie źródła a opowiadanie Gustawa Herlinga-Grudzińskiego "Cud".

54. Rembowska, Magdalena. Związki międzytekstowe w opowiadaniach Gustawa Herlinga-Grudzińskiego (Rekonesans). "Ruch Literacki" 2000, z. 6, s. 661-680. 55. Rolirad, Przemysław. Człowiek wobec tajemnicy cierpienia w opowiadaniu "Wieża" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Zeszyty Szkolne" 2003, nr 4, s. 69-72. Scenariusz zajęć w liceum. Pisanie eseju.

56. Spytek, Patrycja. Gustaw Herling-Grudziński o pisarzach rosyjskich doby totalitaryzmu ("Dziennik pisany nocą"). "Przegląd Humanistyczny" 2008, nr 4, s. 29-37. Sportretowanie realiów rosyjskich i stosunku władzy do pisarzy rosyjskich ofiar komunizmu.

57. Strada, Vittorio. Gustaw Herling-Grudziński 1919-2000 : pożegnania. "Forum" 2000, nr 29, s. 15. 58. Szostkiewicz, Adam. Gustaw Herling-Grudziński (1919-2000). "Polityka" 2000, nr 29, s. 46. Gustaw Herling-Grudziński (1919-2000), polski prozaik, krytyk literacki, eseista.

59. Tomaszewski, Feliks. Między wiarą a rozumem : "Drugie przyjście" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Twórczość" 1997, nr 12, s. 52-74. Bohaterem opowiadania nie jest konkretna jednostka ludzka, a raczej idea.

9


60. Trojanowska, Joanna. Będzie trwał mój głęboki cień : refleksje o duszy w twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Język Polski w Liceum" R. 20, nr 4 (2005/2006), s. 15-23. Konspekt lekcji języka polskiego na temat "Bohaterowie Innego świata Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w walce o zachowanie wolności duchowej w warunkach totalitarnego zniewolenia".

61. Uścinowicz, Barbara. "Inny świat" G. Herlinga-Grudzińskiego jako dzieło literackie. "Język Polski w Szkole Średniej" R. 6: 1991/92, z. 2, s. 44-52. Mechanizmy zniewalania umysłów w świetle „Innego świata”. Konspekt lekcji przewidziany na 4 jednostki lekcyjne.

62. Warchala, Krystyna. Gustaw Herling-Grudziński - pisarz, ludzie, epoka : scenariusz zajęć z języka polskiego dla uczniów klas IV szkoły średniej w bibliotece szkolnej (z wykorzystaniem multimediów). "Biblioteka w Szkole" 2001, [nr] 10, s. 11. 63. Węglewska, Paulina. Człowiek wobec próby wiary : Gustaw Herling-Grudziński "Ofiarowanie". "Polonistyka" 2009, nr 5, s. 47-51. Propozycja lekcji języka polskiego dotyczącej fragmentu "Ofiarowania" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w pierwszej klasie liceum, mającej uzmysłowić uczniom, jaką rolę w życiu człowieka odgrywa wiara, cierpienie i poświęcenie.

64. Wichary, Gertruda. Między cudem i wulkanem : prolegomena do lekcji czytania "Dwu opowiadań" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 95-101. "Cud" jest utworem, który wydobywa na jaw ciemne, demoniczne siły w człowieku.

65. Wojtysiak, Jacek. Kaspar Traussig czyta Kanta. "Zeszyty Szkolne" 2004, nr 1, s. 147-151. Zestawienie fikcyjnej postaci Kaspara Traussiga, bohatera opowiadania Gustawa Herlinga- Grudzińskiego Pożar w Kaplicy Sykstyńskiej A.D. 1998, z realną postacią Immanuela Kanta i jego filozofią. Tekst do wykorzystania na lekcjach języka polskiego w gimnazjum w ramach ścieżki edukacyjnej - edukacja filozoficzna.

66. Wysłouch, Seweryna. Twarze Herlinga. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 72-76. Obserwator i kronikarz, a także bezkompromisowy sędzia, wyrafinowany artysta, pisarz metafizyczny.

10


67. Zasłona, Dominika. Gustaw z "Innego świata". "Cogito" 2006, nr 17, dod. Szkoła, s. 48-49. Gustaw jako bohater literacki "Innego świata" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

68. Zielińska, Barbara. "Dziennik pisany nocą" jako portret epoki. "Odra" 1991, nr 4, s. 58-62. 69. Zieliński, Andrzej. Gustaw Herling-Grudziński i współczesna literatura włoska. "Przegląd Humanistyczny" 1995, nr 2, s. 10-41. Gustaw Herling–Grudziński (1919-2000), pisarz, eseista, krytyk literacki.

70. Zieliński, Marek, Paźniewski, Włodzimierz, Komar, Michał, Kudelski, Zdzisław. Styl i tożsamość : dyskusja o twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. "Więź" 1989, nr 10, s. 15-27. Twórczość pisarza została przywrócona czytelnikowi krajowemu – po latach i to całkowicie legalnie.

71. Zioło, Elżbieta. Nie bójmy się eksperymentu : "Wieża" Gustawa HerlingaGrudzińskiego w klasie VIII. "Polonistyka" 1992, nr 2, s. 84-89. Propozycja cyklu lekcji (szkoła podstawowa).

11


Wydawnictwa zwarte

Literatura podmiotu 1. Herling-Grudziński, Gustaw. Dziennik pisany nocą 1971-1972. Warszawa 1990.

Refleksje Gustawa Herlinga-Grudzińskiego na temat literatury, sztuki, filozofii i etyki.

złóż zamówienie

2. Herling-Grudziński, Gustaw. Dziennik pisany nocą 1973-1979. Warszawa 1990.

Interesujące uwagi pisarza na temat codzienności, bieżących wydarzeń, zarówno kulturalnych, jak i społecznych oraz politycznych, które przeplatają się z dygresjami dotyczącymi przeszłości.

złóż zamówienie

3. Herling-Grudziński, Gustaw. Dziennik pisany nocą 1980-1983. Warszawa 1990.

W tomie tym pojawiają się opowiadania: Gruzy, Piętno, Ugolone z Todi i Cud.

złóż zamówienie

12


4. Herling-Grudziński, Gustaw. Dziennik pisany nocą 1989-1992. Warszawa 1993.

Przemyślenia na temat lektur i komentarze dotyczące bieżących wydarzeń w kraju i na świecie, rozważania natury filozoficznej i alegoryczne opowiadania, polemiki literackie i spory polityczne.

złóż zamówienie

5. Herling-Grudziński, Gustaw. Godzina cieni : eseje. Kraków 1991.

Wybór esejów Gustawa Herlinga- Grudzińskiego z lat 1949-1982. Dominuje tu kilka tematów, które stanowią trzon pisarstwa Grudzińskiego świata, w którym przyszło nam żyć, świata "przeklętego wieku ideologii", totalizmów, systematycznej degradacji człowieczeństwa.

złóż zamówienie

6. Herling-Grudziński, Gustaw. Gorący oddech pustyni. Warszawa 1997.

Duża wartość poznawcza, przepiękne krajobrazy Włoch, niezapomniany klimat niedopowiedzeń, rezygnacji, bliskości śmierci i piękny język to cechy tej niepowtarzalnej książki.

złóż zamówienie

13


7. Herling-Grudziński, Gustaw. Inny świat : zapiski sowieckie. Kraków 2012.

"Inny świat" jest dokumentalną relacją z przeżyć i obserwacji więzienno - obozowych. Gustaw Herling-Grudziński, który przebywał w Związku Radzieckim od marca 1940 roku do marca 1942 roku, relacjonuje doświadczenia z więzień w Witebsku, Leningradzie i Wołogdzie, a także z łagru w Jercewie.

złóż zamówienie

8. Herling-Grudziński, Gustaw. Najkrótszy przewodnik po sobie samym. Kraków 2000.

To rodzaj prywatnego, biograficznego vademecum dla miłośników twórczości i czytelników zainteresowanych losami pisarza. To także autobiograficzna opowieść autora Innego świata.

złóż zamówienie

9. Herling-Grudziński, Gustaw. Opowiadania zebrane. Poznań 1990.

Zarówno tematyka opowiadań, jak i warsztat literacki autora wymusza na czytelniku zadumę i refleksję nad ludzkim życiem i wyborami człowieka.

złóż zamówienie

14


10. Herling-Grudziński, Gustaw. Podzwonne dla dzwonnika. Warszawa 2000.

Opowieść o żydowskim dziecku, które zakon franciszkanów ocalił w latach 30. w Niemczech od pogromu, a potem od Holocaustu.

złóż zamówienie

11. Herling-Grudziński, Gustaw. Skrzydła ołtarza : opowiadania. Warszawa 1995.

Tom "Pism zebranych" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego zawiera sześć opowiadań powstałych w latach 1956-1964.

złóż zamówienie

12. Herling-Grudziński, Gustaw. Wędrowiec cmentarny. Kraków 2007.

W opowiadaniu przywołana zostaje sprawa masowego mordu dokonanego na muzułmanach bośniackich w Srebrenicy w 1995 roku. Opowiadanie powstało ze świadomości pisarza, że okrutne rzezie, czystki etniczne wcale nie należą do odległej przeszłości. Wystarczy, aby powstały odpowiednie warunki, a znów się powtórzą, choćby w sercu Europy. złóż zamówienie

15


13. Herling-Grudziński, Gustaw. Żywi i umarli : szkice literackie. Lublin 1991.

Młodzieńczy tom Herlinga uderza dojrzałością rzemiosła literackiego i powagą tematyki. Można go potraktować jako wstęp do "Innego świata". Jest w nim i dystans do poruszanej problematyki, i głębokie przejęcie się zasadniczymi wyborami egzystencjalnymi.

złóż zamówienie

Literatura przedmiotu

1. Bielska-Krawczyk, Joanna. Między widzialnym a niewidzialnym. Twórczość Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Kraków 2004. Rozważania nad obecnością sztuk plastycznych w twórczości Grudzińskiego. złóż zamówienie

2. Bieńkowska, Ewa. Pisarz i los : o twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Warszawa, 2002. Technika pisarska i "apokryficzne", literackie źródła opowiadań pisarza. złóż zamówienie

3. Bolecki, Włodzimierz. Ciemny staw. Trzy szkice do portretu Gustawa HerlingaGrudzińskiego. Warszawa 1991. Wyjazdy do Suchedniowa, gdzie często przebywała rodzina Herlinga-Grudzińskiego i gdzie znajdował się staw, który Herling po latach nazywał Ciemnym Stawem, były okresem największego szczęścia pisarza. złóż zamówienie

4. Bolecki, Włodzimierz. Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Warszawa 1994. Książka ma pomóc nauczycielom, uczniom oraz studentom w lekturze Innego świata jako utworu literackiego i świadectwa historycznego. złóż zamówienie

16


5. Kajtoch, Wojciech. Lagry i łagry : Tadeusz Borowski, Gustaw Herling-Grudziński, Aleksander Sołżenicyn : problematyka obozowa w IV klasie LO. Kraków, 1994. Przewodnik metodyczny dla nauczycieli polonistów. złóż zamówienie

6. Kudelski, Zdzisław. Pielgrzym Świętokrzyski. Szkice o Herlingu-Grudzińskim. Lublin [1991]. złóż zamówienie

7. Kudelski, Zdzisław. Studia o Herlingu-Grudzińskim : twórczość, recepcja, biografia. Lublin, 1998. Obszerna biografia i bibliografia Herlinga-Grudzińskiego, a także teksty omawiające kolejne fazy recepcji twórczości pisarza - zarówno w kraju, jak i na emigracji. złóż zamówienie

8. Lipiec, Zofia. Gustaw Herlin-Grudziński "Inny świat" oraz opowiadania "Wieża", "Most", "Drugie przyjście". Kielce 1994. Swoich bohaterów pisarz stawia wobec sytuacji granicznych, jak trąd, trzęsienie ziemi, stos, obłęd, a szerzej – wobec cierpienia i śmierci. złóż zamówienie

9. Morawiec, Arkadiusz. Poetyka opowiadań Gustawa Herlinga-Grudzińskiego : autentyzm, dyskursywność, paraboliczność. Kraków, 2000. Opis poetyki opowiadań Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. złóż zamówienie

Rozprawy z prac zbiorowych 1. Błoński, Jan. Borowski i Herling. Paralela. W: Lektury polonistyczne. Literatura współczesna. T.1. Red. Ryszard Nycz, Jerzy Jarzębski. Kraków 1997. S. 5-14. 2. Bolecki, Włodzimierz. "Dziennik pisany nocą" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. W : Lektury polonistyczne. Literatura współczesna. T. 2. Red. Ryszard Nycz. Kraków 1999. S. 412-419. 3. Bolecki, Włodzimierz. Kronikarz i obserwator : widzenia nad Zatoką Neapolitańską. W : Lektury polonistyczne. Literatura współczesna. T. 2. Red. Ryszard Nycz. Kraków 1999. S. 420-436. 17


4. E.G. Herling-Grudziński, Gustaw. W : Współcześni polscy pisarze i badacze literatury: Słownik biobibliograficzny. T. 3 : G-J. Red. Jadwiga Czachowska, Alicja Szałagan. Warszawa 1994. S. 238-242. 5. Stabro, Stanisław. Gustaw Herling-Grudziński "Inny świat". Fenomenologia. W: Lektury polonistyczne. Literatura współczesna. T. 1. Red. Ryszard Nycz, Jerzy Jarzębski. Kraków 1997. S. 15-32. 6. Tomaszewski, Feliks. Gustaw Herling-Grudziński "Wieża". W: Wśród starych i nowych lektur szkolnych. Red. Piotr Żbikowski. Rzeszów 1994. S. 375-399. 7. Żbikowski, Piotr : "Cud" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego - średniowiecznej kroniki ciąg dalszy czy autorska wizja świata? W: Wśród starych i nowych lektur szkolnych : zbiór analiz i interpretacji. Red. Piotr Żbikowski. Rzeszów 1994. S. 361-373.

Edukacyjne Zasoby Internetu 1. Culture.pl.Twórcy. Gustaw Herling-Grudziński 20.05.1919—4.07.2000. [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://culture.pl/pl/tworca/gustaw-herlinggrudzinski. Pisarz, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury na emigracji. Urodził się w 1919 roku w Kielcach, zmarł nocą z 4 na 5 lipca 2000 roku w Neapolu.

2. Gustaw Herling-Grudziński. Oblicza samotności [Samotność u Herlinga - między prawdą a kreacją oraz Samotność u Herlinga - aspekt biograficzny]. [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://www.polskieradio.pl/142/2509/Artykul/727013,Oblicza-%20samotnosci Prof. Włodzimierz Bolecki opowiada o literackiej oraz osobistej samotności Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

3. PolskieRadio.pl [Portal Polskiego Radia]. Co ukrywał Gustaw Herling-Grudziński? [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://www.polskieradio.pl/8/402/Artykul/1130209,Co-ukrywal-Gustaw-HerlingGrudzinski O życiu pisarza wiemy niewiele, szczególnie o jego dzieciństwie i młodości.

4. PolskieRadio.pl [Portal Polskiego Radia]. Gustaw Herling-Grudziński. [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://www.polskieradio.pl/142. Głosy o twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. 18


5. PolskieRadio.pl [Portal Polskiego Radia]. Gustaw Herling-Grudziński nie lubił, gdy porównywano go do Katona. [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/726933,Gustaw-HerlingGrudzinski-nielubil-gdy-porownywano-go-do-Katona. Gustaw Herling-Grudziński o sobie i swojej twórczości.

7. PolskieRadio.pl [Portal Polskiego Radia]. Lidia. Żona i podpora HerlingaGrudzińskiego. [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://www.polskieradio.pl/8/3669/Artykul/1425260,Lidia-Zona-i-podporaHerlingaGrudzinskiego. Córka słynnego włoskiego filozofa Benedetto Croce, a także archiwistka i wieloletnia redaktorka polskiego pisarza, była najbliższą towarzyszką jego życia.

8. PolskieRadio.pl [Portal Polskiego Radia]. Posłuchaj opowiadań HerlingaGrudzińskiego. [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://www.polskieradio.pl/8/4346/Artykul/1719587,Posluchaj-opowiadanHerlingaGrudzinskiego. Wybór krótkich opowiadań jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy emigracyjnych w Dwójkowym cyklu "Książka do słuchania" zaprezentował Adam Ferency.

9. PolskieRadio.pl [Portal Polskiego Radia]. Rocznicowy cykl audycji "Światy Gustawa Herlinga-Grudzińskiego". [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: https://www.polskieradio.pl/8/22/Artykul/2251984,Rocznicowy-cykl-audycjiSwiaty-Gustawa-%20HerlingaGrudzinskiego. Program 2 Polskiego Radia zainauguruje 25 stycznia 2019 r. rocznicowy cykl "Światy Gustawa Herlinga-Grudzińskiego", który poświęcony będzie życiu i twórczości wybitnego pisarza, intelektualisty, żołnierza i więźnia.

10. Wojciech Karpiński [Portal]. Album Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: http://www.wojciechkarpinski.com/herlingfotografie. Autor w czasie wyjazdów na Zachód, które podejmował od lat 60., poznał ważnych dla niego "pisarzy zbójeckich", m.in. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

11. Wojciech Karpiński [Portal]. G. H. G.: droga i dom (szkic z książki Twarze). [online]. [dostęp: 26 stycznia 2019]. Dostępny w www: http://www.wojciechkarpinski.com/pisarzezb%C3%B3jeccy/herling.

19


20


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.