1
Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2007-2018
Tematyczne zestawienie bibliograficzne opracowano w oparciu o źródła wiedzy i informacji dostępne w zasobach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu. Zestawienie zawiera opisy bibliograficzne artykułów z czasopism, książek oraz pozycji dostępnych w katalogu Ibuk Libra.
Spis treści: LUDZIE STARSI – PROBLEMATYKA SPOŁECZNA ............................................................ 3 Artykuły z wydawnictw ciągłych .................................................................................. 3 Wydawnictwa zwarte .................................................................................................. 5 Zawartość katalogu Ibuk Libra ................................................................................... 11 LUDZIE STARSI – TERAPIA, METODY PRACY ................................................................ 12 Artykuły z wydawnictw ciągłych ................................................................................ 12 Wydawnictwa zwarte ................................................................................................ 15 LUDZIE STARSI – ZDROWIE I OPIEKA ........................................................................... 16 Artykuły z wydawnictw ciągłych ................................................................................ 16 Wydawnictwa zwarte ................................................................................................ 20 LUDZIE STARSI – PSYCHOLOGIA ................................................................................... 21 Artykuły z wydawnictw ciągłych ................................................................................ 21 Wydawnictwa zwarte ................................................................................................ 23 LUDZIE STARSI – EDUKACJA ......................................................................................... 24 Artykuły z wydawnictw ciągłych ................................................................................ 24 Wydawnictwa zwarte ................................................................................................ 27
2
LUDZIE STARSI – PROBLEMATYKA SPOŁECZNA Artykuły z wydawnictw ciągłych 1. Białachowska, Agata. Lekcja szacunku. "Sygnał" 2015, nr 9, s. 7-10. Sposoby zwalczania przejawów dyskryminacji osób starszych w społeczeństwie.
2. Dolata, Dorota. Współpraca międzypokoleniowa przeciwko stereotypom. "Niebieska Linia" 2016, nr 2, s. 16-18. Prezentacja najpopularniejszych stereotypów dotyczących starości.
3. Goetz, Magdalena. Czym skorupka za młodu nasiąknie... : jak rozwijać w dzieciach szacunek wobec starszych. "Głos Pedagogiczny" 2016, nr [4] (78), s. 16-20. Rozbudzanie u uczniów empatii, zrozumienia i szacunku wobec osób starszych scenariusze lekcji wychowawczych.
4. Grochoła, Adam. Przemoc wobec osób starszych i z niepełnosprawnościami zagadnienia prawne. "Niebieska Linia" 2016, nr 2, s. 18-22. Przybliżenie odmienności , jakie są związane ze sposobem praktycznej realizacji prawnokarnej ochrony osób starszych i z niepełnosprawnościami przed dalszym krzywdzeniem. Sugestie w jaki sposób korzystać z możliwości jakie daje Kodeks postępowania karnego i ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
5. Hofman, Zdzisław. Wyścig pokoleń czy czas współpracy? : seniorzy w pracy. "Edukacja i Dialog" 2015, nr 11/12, s. 18-20. Przejawy konfliktu pokoleń na rynku pracy. Potencjał osób starszych jako podstawa współpracy międzypokoleniowej.
6. Kościńska, Elżbieta. Kapitał społeczny seniorów jako źródło wsparcia rodziny. "Pedagogika Społeczna" 2017, nr 1, s. 97-[110]. Sytuacja demograficzna Polski. Omówiono koncepcję kapitału ludzkiego i społecznego osób starszych w świetle literatury przedmiotu. Na podstawie własnych badań ukazano kapitał ludzki i społeczny seniorów oraz jego wykorzystanie przez dzieci i wnuki. Wyniki badań własnych dowodzą, że najczęściej wykorzystywanym kapitałem osób starszych przez najbliższych jest kapitał materialny. Kapitał niematerialny - mądrość życiowa, doświadczenia, jest rzadziej dostrzegany i wykorzystywany przez najbliższych.
7. Kulesza, Katarzyna. Starość jest trudna. "Świat Problemów" 2016, nr 4, s. 3135. Problem przemocy wobec osób starszych w raportach i badaniach sondażowych (m.in. formy krzywdzenia seniorów, reakcje na przemoc, sprawcy krzywdzenia, skala postrzeganej przemocy).
3
8. Maksim, Monika, Wiśniewski, Zenon. Innowacje w aktywizacji zawodowej starszych bezrobotnych. "Polityka Społeczna" 2017, nr 10, s. 1-7. Prezentacja innowacyjnych i niestandardowych instrumentów, jakie wykorzystują publiczne służby zatrudnienia do aktywizacji społeczno-zawodowej starszych bezrobotnych w różnych krajach Unii Europejskiej, w tym również w Polsce. Szczególny nacisk położono na nakreślenie specyfiki indywidualnego podejścia oraz wykazanie słuszności stosowania tej koncepcji w procesie przywracania do sfery zatrudnienia osób, które doznają bezrobocia w starszym wieku. Na podstawie doświadczeń opisywanych krajów podjęto również próbę sformułowania rekomendacji dla polityki rynku pracy w Polsce, których wdrożenie przyczyniłoby się do poprawy jakości obsługi klientów w wieku 50+ oraz do uzyskania wyższych i trwalszych efektów działań podejmowanych przez służby zatrudnienia wobec tej grupy bezrobotnych.
9. Modrzewski, Jerzy. Pedagogika społeczna wobec bierności, bezczynności i bezradności w doświadczeniu indywidualnym i społecznym. "Pedagogika Społeczna" 2015, nr 2, s. 9-[23]. Problem osamotnienia i izolacji społecznej osób, które z przyczyn zdrowotnych i starzenia się mają coraz bardziej ograniczony dostęp do aktywności społecznej.
10. Nesterak, Tomasz. Senior wobec przemian współczesnej rodziny. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2015, [nr] 1, s. 159-166. Ewolucja funkcji rodziny. Przemiany struktury rodziny oraz wyzwania stawiane przed seniorami. Przemiany systemu wartości.
11. Paluszkiewicz, Magdalena. Wybrane środki prawne wspierające starsze osoby bezrobotne w podjęciu zatrudnienia w Niemczech. "Polityka Społeczna" 2017, nr 2, s. 32-38. Prezentacja cząstkowych wyników badań prowadzonych w ramach projektu badawczego NCN "W poszukiwaniu modelu przeciwdziałania bezrobociu wśród osób starszych - analiza prawna".
12. Pikuła, Norbert. Potencjał seniorów na rynku pracy. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2016, [nr] 3, s. 7-20. Rynek pracy a sytuacja demograficzna. Potencjał starszych pracowników. Możliwości zatrudnienia oraz wykorzystania potencjału osób starszych na rynku pracy w świetle badań.
13. Pruszyński Jacek J., Putz, Jacek. Sieć wsparcia a poczucie bezpieczeństwa osób starszych. "Niebieska Linia" 2017, nr 2, s. 30-32. Seniorzy - wsparcie społeczne. Starość.
4
14. Roguska, Agnieszka. Późna dorosłość w dyskursie teraźniejszym. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2015, [nr] 1, s. 143-159. Dane statystyczne dotyczące procesu starzenia się społeczeństw. Postrzeganie starości. Obraz starości w polityce społecznej Unii Europejskiej i w Polsce.
15. Sienkiewicz-Wilanowska, Julia Anastazja. Seniorzy na terenach wiejskich – możliwości i ograniczenia rozwoju. "Studia Edukacyjne" 2017, nr 44, s. [377]385. Problem z uczestnictwem osób starszych z terenów wiejskich w zajęciach dla seniorów, takich jak Uniwersytety Trzeciego Wieku, zlokalizowanych w miastach.
16. Utrzymanie zadowolenia ze stałego związku. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 37-40. Specyfika związków osób w podeszłym wieku. Zadanie profesjonalnie pomagającego w kontekście stabilności i jakości małżeństwa podopiecznego. Przybliżenie problemów, z którymi mogą zostać skonfrontowani wieloletni małżonkowie.
17. Wiara i religia a pytanie o sens życia w wieku podeszłym. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 24-27. Tematy dotyczące wiary wymagające przepracowania z seniorem. Prostowanie deformacji stosunku ludzi starszych do Boga. Ogólne wytyczne na temat religijności seniorów.
18. Foks, Ewa. Zauważać, reagować, skutecznie pomagać. "Niebieska Linia" 2016, nr 2, s. 12-14. Pomoc ludziom starszym, które są ofiarami przemocy w rodzinach.
19. Pikuła, Norbert G. Znaczenie relacji społecznych w pokonywaniu samotności osób starszych. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2015, [nr] 3, s. 39-46. Zjawisko samotności wśród osób starszych. Omówienie wyników badań, których celem było określenie znaczenia relacji osób starszych z rodziną i sąsiedztwem dla zapobiegania samotności.
Wydawnictwa zwarte 1. Człowiek stary w rodzinie i społeczeństwie. Red. Anna Kotlarska-Michalska. Poznań : Wydawnictwo Naukowe UAM, 2013. Roczniki Socjologii Rodziny, tom XXIII „Człowiek stary w rodzinie i społeczeństwie” zawierają 10 artykułów naukowych poświęconych najważniejszym zagadnieniom związanych ze starością: przemianom w roli babci i dziadka, aktywności społecznej seniorów, trudnościom w życiu codziennym, instytucjonalnym formom pomocy i wsparcia, deficytom opieki i wsparcia, różnym strategiom starzenia się oraz relacjom międzypokoleniowym. Autorzy artykułów analizują również 5
miejsce człowieka starego i jego zakres ról społecznych w rodzinie i poza nią. Złóż zamówienie
2. Fabiś, Artur, Wawrzyniak, Joanna K., Chabior, Agata. Ludzka starość : wybrane zagadnienia gerontologii społecznej. Wyd. 2. Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2015. Proponowana książka wpisuje się w wielowymiarowe i wieloobszarowe sposoby poznania, poznawania, oglądu i opisu starzenia się i starości. Ma ona charakter interdyscyplinarny, a koncentruje się wokół społecznych teorii starzenia się i starości. Przeprowadzono w niej analizę różnych aspektów starzenia się i starości w perspektywie doświadczania jednostkowego oraz zbiorowego na poziomie indywidualnym i demograficznym, z wieloma odniesieniami do zadań oraz działań z pola polityki społecznej i pracy socjalnej. Umieszczając te rozważania i dociekania w paradygmacie aktywnego starzenia się, nie tylko uwypuklamy zalety, możliwości i potencjalności okresu starości, lecz także nie uciekamy od pokazywania opresyjności starzenia się i starości, ograniczeń i niemożności charakterystycznych dla tego okresu w życiu, a wszystko to w kontekście szeroko i wielopłaszczyznowo ujmowanych uwarunkowań jednostkowych, społecznych, rodzinnych, ekonomicznych, gospodarczych, zdrowotnych, często zawierających się w przedmiocie polityki społecznej. Złóż zamówienie
3. Grzelak-Kostulska, Elżbieta. Seniorzy w Polsce w świetle procesów modernizacyjnych. Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2016. Z reguły proces starzenia się populacji rozpatrywany jest w kategoriach problemu, któremu trzeba sprostać. Z całą pewnością starzejąca się populacja generuje nowe wyzwania, nie tylko w wymiarze ekonomicznym, ale i społecznym, kulturowym. Należy jednak uwzględnić w podejmowanych działaniach fakt, że kategoria osób starszych zmienia się w czasie, podlega trendom, których skutkiem jest nie tylko dłuższe życie, ale także zmiana jego stylu. Seniorzy coraz wyraźniej identyfikują indywidualne potrzeby, wyłamują się z ram konwencjonalnych, stereotypowo przypisywanych im zachowań. Choć tradycyjne wartości, np. rodzina, są dla nich w dalszym ciągu bardzo ważne, stają się bardziej aktywni, tworzą dostrzegany sektor konsumentów, o czym świadczy stosowany termin silver economy. Formułowanie założeń skutecznej polityki senioralnej musi te zmiany uwzględniać. Zwłaszcza realizacja szczegółowych zadań administracji publicznej powinna opierać się na wykorzystaniu potencjału osób starszych, co może znacząco obniżyć koszty niekorzystnych procesów demograficznych. Złóż zamówienie 6
4. Inkluzja czy ekskluzja? : człowiek stary w społeczeństwie. Red. Małgorzata Synowiec-Piłat, Barbara Kwiatkowska, Krzysztof Borysławski. Wrocław : Wrocławskie Towarzystwo Naukowe - Wydawnictwo, 2015. […] Podstawowym celem publikacji jest próba odpowiedzi na pytanie, czy mamy współcześnie do czynienia z włączaniem osób starszych w funkcjonowanie różnych grup społecznych, czy też z wykluczaniem tej kategorii osób ze społeczeństwa? Problematyka inkluzji versus ekskluzji osób starszych przedstawiona została z kilku różnych, aczkolwiek uzupełniających się i zazębiających się perspektyw badawczych. Fragment Wstępu Złóż zamówienie
5. Ludzie starzy i starość na ziemiach polskich od XVIII do XXI wieku (na tle porównawczym). T. 1, Metodologia, demografia, instytucje opieki. Red. Agnieszka Janiak-Jasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc. Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2016. Niniejszy tom otwiera refleksja metodologiczna i historiograficzna, będąca próbą podsumowania i porównania podejść badawczych dominujących w różnych dyscyplinach naukowych, okresach historycznych i historiografiach narodowych. W dalszej części książki miejscem ludzi starych w strukturze społecznej, a w szczególności w rodzinie zajmują się demografowie historyczni. Opisują oni proces stałego wzrostu udziału ludzi w podeszłym wieku w całej populacji, szukają odpowiedzi na pytanie o różnice przeciętnej długości życia w zależności od płci i przynależności społecznej oraz przedstawiają sytuację seniorów w społecznościach charakteryzujących się przewagą rodzin nuklearnych bądź rozszerzonych. W najobszerniejszym dziale trzecim autorzy odtwarzają, analizują i interpretują relacje społeczne i realia codzienności, które były udziałem ludzi stojących u schyłku życia w różnych okresach, regionach i społecznościach. Złóż zamówienie
6. Ludzie starzy i starość na ziemiach polskich od XVIII do XXI wieku (na tle porównawczym). T. 2, Aspekty społeczno-kulturowe. Red. Agnieszka JaniakJasińska, Katarzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc. Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2016. W niniejszym tomie autorzy, sięgając do dokumentów osobistych, wywiadów, źródeł ikonograficznych, literatury pięknej, prasy codziennej i periodycznej, podręczników szkolnych i reklam, rekonstruują wyobrażenia, poglądy i postawy wobec starości. Zajmują się też miejscem ludzi starych w społecznych hierarchiach oraz różnicami w przeżywaniu starości przez przedstawicielki i przedstawicieli różnych środowisk społecznych i zawodowych (takich jak np. chłopi, mieszkańcy małych miasteczek, duchowni, emigranci, nauczyciele i profesorowie 7
wyższych uczelni). Wiele uwagi poświęcają także wpływom modernizacji technicznej i społecznej (np. wynalazków technicznych, przemian obyczajowych, wzrostu bezpieczeństwa socjalnego) na transformację więzi i relacji międzypokoleniowych. Złóż zamówienie
7. Nawrocka, Joanna. Społeczne doświadczenie starości : stereotypy, postawy, wybory. Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2013. Książka doktor Nawrockiej dotyczy wyjątkowo ważnej problematyki społecznej, jaką jest starość. Autorka nie tylko z dużą wiedzą, ale też z dużą wrażliwością prezentuje serie oryginalnych badań na temat percepcji ludzi starych [...], ustosunkowań wobec nich [...] i ich satysfakcji z życia, w tym poglądów na miłość [...]. Złóż zamówienie
8. Obiektywny i subiektywny wymiar starości. Red. Elżbieta Dubas i Marcin Muszyński. Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016. Monografia stanowi zbiór multidyscyplinarnych tekstów dotyczących różnych aspektów starości, jej postrzegania i interpretowania. Zasadnicza refleksja podjęta w publikacji odnosi się do pytania o możliwość zobiektywizowania starości, zamknięcia tej tematyki w liczbach i statystycznych ujęciach bądź też w uproszczonym zbiorowym portrecie, z którego wynikałoby, że większość osób w zaawansowanym wieku ma takie same problemy i potrzeby. Autorzy zastanawiają się, co kształtuje społeczny i indywidualny obraz starości, jak powstają stereotypy jej dotyczące, a następnie zadają pytanie, jaka jest prawdziwa starość. Złóż zamówienie
9. Senior : osoba i obywatel. Red. Henryk Olszewski. Gdańsk : Ateneum - Szkoła Wyższa, 2013. Praca zawiera rozprawy, studia badawcze, doniesienia z badań zebrane w tomie poświęconym aktualnym problemom starzenia się obywateli a jednocześnie osób znajdujących się na określonym etapie swego rozwoju życiowego. Wspomniane pogłębianie rozpoznawania problemów związanych z ludzkim starzeniem się, problemów pokazanych z różnych perspektyw, staje się ważnym obowiązkiem dzisiejszych społeczeństw, które weszły w zjawisko powszechnego starzenia się. Tematyka tomu została podzielona na trzy obszary: polityczno-prawny, socjopedagogiczny i psychospołeczny oraz część poświęconą sprawozdaniom z konferencji. Złóż zamówienie 8
10. Seredyńska, Danuta. Dyskursy edukacyjne o starości w naukach humanistycznych i społecznych : analiza konferencji ogólnopolskich. Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2013. Publikacja przedstawia problematykę starości w teoriach i koncepcjach socjologicznych oraz psychologicznych. Zaznaczyć należy, że po raz pierwszy w literaturze gerontologicznej pojawia się perspektywa feministyczna. Autorka bardzo obszernie zaprezentowała światowy dorobek w polskim piśmiennictwie gerontologicznym. Praca przeznaczona dla pedagogów i gerontologów społecznych. Złóż zamówienie
11. Starość jako wyobrażenie kulturowe. Red. Anna Gomóła i Małgorzata Rygielska. Katowice : grupakulturalna.pl, 2013. Książka przedstawia kulturowe wyobrażenia na temat tego, co nazywamy starością. Zajmujemy się zarówno społecznie konstruowanym rozumieniem starości, jak również systemem wzajemnie nachodzących na siebie, czasem bardzo starych, a czasem zupełnie nowych obrazów, które znajdują swoje odzwierciedlenie w języku oraz są przez język tworzone. Wyobrażenia, w tym także wyobrażenia o starości, są również kształtowane przez różnego typu przedstawienia ikoniczne – mamy tu na myśli nie tylko sztukę przedstawiającą (malarstwo, rysunek, rzeźbę), fotografię, ale także uproszczone sposoby wizualnej prezentacji (diagramy, schematy etc.). Wersja online Złóż zamówienie
12. Stereotypy a starość i niepełnosprawność : perspektywa społeczno pedagogiczna. Red. Anna Leszczyńska-Rejchert, Ewa Kantowicz. Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne Akapit, 2012. Prezentowana praca jest monografią przynoszącą egzemplifikację wyników studiów i badań teoretycznoempirycznych nad zjawiskiem stereotypizacji osób będących w fazie starości oraz osób niepełnosprawnych. Zostały one wpisane w szerszy kontekst społeczno-pedagogiczny, co sprawia, że książka wzbudzi zainteresowanie nie tylko u pedagogów zajmujących się problematyką człowieka w okresie starości, czy też borykającego się z następstwami niepełnosprawności. Zapewne znajdzie ona uznanie i u czytelników reprezentujących także inne dyscypliny szczegółowe pedagogiki, a także socjologii, psychologii oraz innych nauk, w przypadku których w obszarze ich zainteresowania pozostaje zagadnienie stereotypizacji, czy też problemy społecznego funkcjonowania osób starych i niepełnosprawnych. Złóż zamówienie 9
13. Społeczny wymiar życia i aktywności osób starszych. Red. Aneta Baranowska, Elżbieta Kościńska, Katarzyna M. Wasilewska-Ostrowska. Toruń : Wydawnictwo Edukacyjne "Akapit", 2013. Publikacja składa się z trzech części: 1) Starość w perspektywie transdyscyplinarnej, 2) Osoba starsza w rodzinie i społeczeństwie, 3) Aktywność społeczna osób starszych. Jej ważność naukowo-poznawcza - jak pisze w recenzji wydawniczej dr hab. Ewa Kantowicz, prof. Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie - "uwidacznia się szczególnie w rozwinięciu koncepcji pedagogicznopsychologicznych dotyczących funkcjonowania osób w wieku senioralnym oraz poszerzeniu diagnozy jakości życia ludzi starszych w aspekcie nowych ról w rodzinie, ich sytuacji społecznej, relacji z otoczeniem, czasu wolnego, przemocy, stereotypów. Niewątpliwym walorem epistemologiczno-pragmatycznym monografii są propozycje działań socjalno-wychowawczych na rzecz seniorów oraz wskazanie płaszczyzn ich pełniejszej aktywizacji." Złóż zamówienie
14. Starzenie się : problemat społeczno-socjalny i praktyka działań. Red. Marcjanna Nóżka, Marta Smagacz-Poziemska. Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2014. Publikacja dotyczy zagadnień, które w wyrazisty i wielowymiarowy sposób odzwierciedlają kluczowe wyzwania, problemy i możliwości wpisane w indywidualne doświadczenia ludzi oraz społeczną praktykę: to starość i starzenie się. Podejmowane są między innymi kwestie wpływu kultury konsumpcyjnej, stygmatyzacji i stereotypizacji starości na konstruowanie społecznego obrazu ciała osób starszych, wielość form starości i samego procesu starzenia się człowieka, również w aspekcie demograficznym, wreszcie starość jako pozytywny czynnik powiązany z dojrzałością oraz mądrością. Część tekstów bezpośrednio omawia aspekty aplikacyjne – podejmując pytania o miejsce, możliwości i ograniczenia pracy socjalnej w kontekście tzw. polityki senioralnej, analizując konkretne przykłady działań instytucjonalnych na rzecz i poprzez seniorów oraz innowacyjne metody, które mogą stać się skutecznym elementem pracy socjalnej z osobami starszymi. Złóż zamówienie
10
15. Zalewska, Joanna. Człowiek stary wobec zmiany kulturowej : perspektywa teorii praktyk społecznych. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe Scholar, cop. 2015. "Celem, który sobie stawiałam, idąc w teren, było zrozumienie procesu adaptacji ludzi starych do zachodzących zmian i ich na nie reakcji. Bardzo długo nie potrafiłam satysfakcjonująco ująć teoretycznie moich obserwacji terenowych. W tamtym okresie współczesna teoria praktyk nie była jeszcze tak szeroko stosowana w naukach społecznych, natomiast teoria praktyk Bourdieu, którą przesiąkłam w trakcie studiów na etnologii (...), nie wydawała mi się przystająca do moich odkryć terenowych.Dopiero coraz powszechniejsze stosowanie w socjologii terminu praktyk społecznych, zwykle w sposób intuicyjny, i uwaga profesor Mirosławy Marody, że praktyki nie odnoszą do działań indywidualnych, ale do procesu ich uwspólniania, skłoniły mnie do bliższego przyjrzenia się tej kategorii. W związku z tym niniejsza książka jest efektem zastosowania antropologicznej metody indukcyjnej, w której teren i zdobyte w nim informacje stanowią istotny wkład w budowanie teorii." Fragment wstępu Złóż zamówienie
Zawartość katalogu Ibuk Libra 1. Aktywne starzenie się : przeciwdziałanie barierom. Red. Piotr Szukalski, Barbara Szatur-Jaworska. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2014. Aktywne starzenie się to nic innego, jak zdolność ludzi do tego, aby mimo upływu lat wieść produktywne życie w sferze społecznej i gospodarczej. Oznacza to, że potrafią oni dokonywać elastycznych wyborów w zarządzaniu swoim czasem na przestrzeni życia – czasem poświęcanym na naukę, pracę, odpoczynek i zapewnienie opieki innym. Postulat aktywizacji rozpatrywany jest głównie w kontekście podnoszenia efektywnego wieku emerytalnego, zarządzania wiekiem w miejscu pracy, podnoszenia kompetencji pracowników i dbałości o stan zdrowia. W niniejszej książce uwaga autorów została skoncentrowana na późniejszej fazie życia, zaś wszystkie zamieszczone opracowania łączy chęć określenia tych elementów życia społecznego, które zagrażają jak najdłuższemu utrzymaniu aktywności przez osoby starsze lub znajdujące się na przedpolu starości. Autorzy zwracają uwagę na różnorodne uwarunkowania polskiej starości i aktywności ludzi starych: prawne, instytucjonalne, społeczne. http://libra.ibuk.pl/book/110803
11
2. Dorosłość wobec starości : oczekiwania - radości – dylematy. Red. Renata Konieczna-Woźniak. Poznań : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2008. Autorzy zbioru analizują ważny problem społeczny, który zawiera się w pytaniu: Jak ludzie starzy mogą sobie radzić w dzisiejszym ponowoczesnym społeczeństwie i jak społeczeństwo może sobie radzić z populacją ludzi starych? Odpowiedź wymaga oglądu sytuacji ludzi starych z różnych punktów widzenia. Próbę takiego oglądu podjęli autorzy tomu. http://libra.ibuk.pl/book/71766
LUDZIE STARSI – TERAPIA, METODY PRACY Artykuły z wydawnictw ciągłych 1. Gawron, Grzegorz. Sustensywny design jako narzędzie aktywizacji seniorów : analiza przypadku miejskich terenów zielonych. "Kultura i Edukacja" 2017, nr 1, s. [244]-253. Aktywizacja seniorów - zdrowe starzenie. Przestrzeń publiczna i jej zielone korytarze. Sustensywny design. Tereny zielone przyjazne seniorom.
2. Janikowska-Hołoweńko, Dorota, Łucka, Izabela. Starość czy późna dorosłość? : wyzwania terapeutyczne osób w podeszłym wieku. "Psychologia w Praktyce" 2018, nr 2, s. 56-59. Najczęstsze zaburzenia oraz deficyty wieku podeszłego. Oddziaływania terapeutyczne i profilaktyczne.
3. Kościńska, Elżbieta. Metody pracy z seniorami - kilka propozycji zajęć. "Wychowanie na Co Dzień" 2015, nr 5.s. VI-VIII. Zajęcia mają na celu podnieść aktywizację osób starszych.
4. Moc muzyki. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 17-19. Zalety muzykoterapii osób starszych, przykład sesji terapeutycznej.
5. Ogród - centrum stymulacji wielozmysłowej. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 32-35. Terapia ogrodnicza (hortiterapia) seniorów - zalety i zasady.
12
6. Olejniczak-Pachulska, Izabela, Urbańska, Katarzyna. Radość uczenia się przez całe życie : metoda Marii Montessori jako element terapii gerontologopedycznej. "Forum Logopedy" 2016, nr 13, s. 50-53. Metoda Marii Montessori pomocna w terapii osób starszych z demencją, afazją czy chorobą Alzheimera. 7. Przykłady projektów stymulujących wielozmysłowo. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 36-39. Terapia zajęciowa dla seniorów - przykłady konkretnych działań.
8. Senior rysuje i maluje. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 13-17. Zalety arteterapii ludzi starszych oraz przykłady ćwiczeń.
9. Sens Życia w ujęciu logoterapii. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 12-16. Ogólne założenia logoterapii oraz analizy egzystencjalnej Viktora E. Frankla. Omówienie trzech dróg dochodzenia do sensu wyróżnianych w logoterapii, które mogą być wykorzystane w pracy z seniorami.
10. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Jeszcze o kompetencjach moderatora : wybór metody - model Stanisławskiego. "Wspólne Tematy" 2016, nr 5, s. 2735. Cechy moderatora grupy teatralnej seniorów oraz jego zadania. Zasady praktyki prowadzenia grupy. Tworzenie autorskiej koncepcji Teatru Seniora. Argumenty przemawiające za wykorzystaniem teorii Stanisławskiego podczas zajęć teatralnych z seniorami.
11. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Senior i jego specyfika w zajęciach teatralnych. "Wspólne Tematy" 2016, nr 6, s. 42-49. Wskazówki dla moderatora zespołu jak wspierać seniorów w odnalezieniu właściwego miejsca w grupie.
12. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Teatr biograficzny. "Wspólne Tematy" 2016, nr 7/8, s. 64-71. Historia Życia jako kanwa przedstawienia. Sposoby na pobudzenie wspomnień uczestników projektu. Praca ze wspomnieniami. Zalety wariantu łączącego pokolenia (współpraca młodzieży).
13. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Uwagi wstępne : o uczestnikach i moderatorze. "Wspólne Tematy" 2016, nr 4, s. 36-43. Zajęcia teatralne jako forma organizowania czasu dla podopiecznych w podeszłym wieku przez terapeutów zajęciowych lub profesjonalnie pomagających innych specjalności. Terapeutyczne korzyści zajęć teatralnych. Proces docierania do uczestników. Cechy moderatora grupy teatralnej i jego zadania.
13
14. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Wycieczki, wyjazdy wakacyjne, podróże. "Wspólne Tematy" 2015, nr 6, s. 43-52. Praktyczne wskazówki dotyczące realizacji trzech zajęć nawiązujących do tematu: wycieczki, wyjazdy wakacyjne, podróże. Temat przeznaczony do realizacji z seniorami sprawnymi poznawczo, ale również z osobami, u których zaznaczyły się pewne zmiany demencyjne.
15. Stymulacja sensoryczna a zwierzęta domowe. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 2831. Animaloterapia wśród seniorów - zasady.
16. Stymulacja sensoryczna seniorów z demencją. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 2225. Specyfika i zasady pracy podczas prowadzenia sesji stymulacji sensorycznej dla osób z demencją.
17. Symulacja sensoryczna jako podstawa dialogu z seniorem. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 3-6. Przykłady symulacji sensorycznej i jej efekty.
18. Taniec jako forma wzmacniania stymulacji sensorycznej. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 25-28. Zasady prowadzenia choreoterapii osób starszych.
19. Zapała, Magdalena. Terapeutyczne wykorzystanie muzyki w okresie starości. "Psychologia w Praktyce" 2017, nr 4, s. 52-57. Doświadczenie starości we współczesnym świecie. Muzyka i muzykoterapia w procesie leczniczym. Muzykoterapia w rehabilitacji osób starszych.
20. Ziller, Joanna. Terapia logopedyczna w różnych formach demencji. "Forum Logopedy" 2016, nr 13, s. 41-45. Diagnostyka logopedyczna przy demencji - zadanie interdyscyplinarne. Granice diagnostyczne w obrębie interwencji językowo-terapeutycznej. Terapia.
14
Wydawnictwa zwarte 1. Brzezińska, Małgorzata, Graczkowska, Małgorzata, Kwaśniewska, Anna. Aktywizator seniorów : scenariusze zajęć. Warszawa : Difin, 2015. Książka zawiera to, czego najbardziej brakuje osobom pracującym z seniorami – propozycje konkretnych zajęć. W codziennym zabieganiu, konieczności zapewnienia jak najlepszej opieki i zaspokajania indywidualnych potrzeb każdego seniora nie zawsze jest czas na kreatywne podejście do przygotowania zajęć terapeutycznych czy wypełnienia wolnego czasu podopiecznych. Publikacja jest odpowiedzią na tę potrzebę. Oferuje pomysły na zajęcia skierowane do osób starszych o różnych możliwościach intelektualnych i psychoruchowych. Jest propozycją dla osób pracujących z seniorami nie tylko w stacjonarnych domach pomocy społecznej czy zakładach opiekuńczo-leczniczych, lecz także w placówkach i instytucjach oferujących zajęcia pozostającym w swoich domach seniorom takich jak dzienne domy pomocy, kluby seniora, domy kultury, uniwersytety trzeciego wieku, fundacje i stowarzyszenia korzystające ze środków unijnych. Złóż zamówienie
2. Fizjologia starzenia się : profilaktyka i rehabilitacja. Red. Anna Marchewka, Zbigniew Dąbrowski, Jerzy A. Żołądź. Wyd. 1, 1 dodr. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013. Pierwsza i jedyna na polskim rynku wydawniczym publikacja, w której autorzy przekazują aktualną wiedzę na temat procesów inwolucyjnych i przedstawiają starość jako naturalny tok życia, który częściowo można zmienić tak, aby okres ten stał się pogodny, radosny i pełen nowych doświadczeń. W początkowych rozdziałach opisane są wybrane ogólnoustrojowe zjawiska związane ze starzeniem się organizmu, a w następnych – zmiany związane z wiekiem w poszczególnych narządach i układach. Omówiono m.in. narząd wzroku, narządy laryngologiczne, tkanki miękkie, kości, mięśnie szkieletowe, układ sercowo-naczyniowy, płuca, nerki, układ moczowo-płciowy, seksualność osób starszych, wybrane aspekty żywienia ludzi w podeszłym wieku. Jest także rozdział poświęcony aktywności ruchowej i znaczeniu ćwiczeń fizycznych w grupie osób w wieku starszym, który zawiera opis ćwiczeń wraz z ilustracjami. Złóż zamówienie
15
3. Osiński, Wiesław. Gerokinezjologia : nauka i praktyka aktywności fizycznej w wieku starszym. Warszawa : Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop. 2013. Publikacja została oparta na bogatym doświadczeniu praktycznym Autora i wszechstronnej analizie najnowszego światowego piśmiennictwa. Podjęto tu kwestie interdyscyplinarne, m.in. o charakterze epidemiologicznym, fizjologicznym, gerontologicznym, edukacji zdrowotnej, żywienia, teorii aktywności fizycznej, psychologicznym czy socjologicznym, koncentrując się na zagadnieniach, które mogą służyć bezpośrednio praktyce. W przejrzysty i uporządkowany sposób przedstawiono rozmaite testy sprawności. Szeroko potraktowano kwestię tworzenia programów ćwiczeń dla osób starszych, podając konkretne przykłady ćwiczeń oporowych, gibkościowych czy równoważnych, ilustrowane bogatym materiałem fotograficznym. Nie pominięto również związków między aktywnością fizyczną a wybranymi uwarunkowaniami zdrowotnymi w okresie starzenia się. Złóż zamówienie
LUDZIE STARSI – ZDROWIE I OPIEKA Artykuły z wydawnictw ciągłych 1. Błajet, Piotr. Rewitalizacja jako zadanie rozwojowe. "Studia Edukacyjne" 2017, nr 46, s. [273]-283. Zdrowie seniora jako recepta na długie i zdrowe życie. 2. Chabior, Agata, Krawczyk-Blicharska, Małgorzata. Kompetencje opiekuna
osoby starszej - implikacje europejskie. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2016, [nr] 2, s. 81-89. Etapowe i warstwowe budowanie sprawności kompetencyjnych. Kompetencje opiekuna osoby starszej - odniesienia europejskie na przykładzie międzynarodowego projektu Edu.Care (efekty kształcenia opiekunów seniorów, kompetencje osobiste i społeczne).
3. Ćwięk, Aleksandra. Kiedy życie wchodzi w jesień. "Charaktery" 2016, nr 10, s. 52-55. Wspieranie starzejących się rodziców.
4. Janikowska-Hołoweńko, Dorota, Menżyński-Biskup, Jacek. Zaburzenia pamięci : diagnostyka i terapia. "Psychologia w Praktyce" 2018, nr 1, s. 34-37. Objawy kliniczne w chorobie Alzheimera. Diagnostyka oraz działania terapeutyczne w przypadku zaburzeń pamięci.
16
5. Korzyści motogeragogiki. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 9-13. Wspomaganie aktywności motorycznej seniora - psychomotoryka geriatryczna.
6. Kraus, Stefan, Liszewska, Małgorzata. Całościowe oszacowanie stanu pacjenta geriatrycznego. Cz. 1. "Wspólne Tematy" 2016, nr 5, s. 49-52. Znaczenie wielochorobowości osób w podeszłym wieku. Aspekty jednoznacznego definiowania procedury oszacowania stanu seniora. Korzyści wynikające z odpowiedzialnego i mądrego wybierania narzędzi stosowanych w procedurach oszacowania. Przykład nieskomplikowanego arkusza oszacowania symptomów.
7. Kraus, Stefan, Liszewska, Małgorzata. Samodzielność seniora z perspektywy gerontologii interwencyjnej. Cz. 1. "Wspólne Tematy" 2015, nr 7/8, s. 63-74. Strategie gerontologii interwencyjnej. Wsparcie samodzielności osób starszych pomimo ich zmniejszonej sprawności.
8. Kucharska, Ewa. Osteoporosis : a social problem in the elderly population. "Horyzonty Wychowania" 2017, Vol 16, No 40, s. 37-57. Osteoporoza jako problem medyczny i duże obciążenie społeczne.
9. Lewandowska-Gwarda, Karolina, Olszewski, Witold. Gdzie seniorom żyje się najlepiej? : analiza przestrzennego zróżnicowania jakości życia osób starszych. "Polityka Społeczna" 2017, nr 10, s. 7-13. Przestrzenno-czasowa analiza jakości życia seniorów w Polsce. Wyniki badania, w którym wykorzystano bogaty zestaw zmiennych ekonomicznych, społecznych, środowiskowych oraz z zakresu opieki zdrowotnej w celu opracowania miernika jakości życia osób w wieku 65+. Zastosowane zostały narzędzia eksploracyjnej analizy danych przestrzennych w celu identyfikacji zależności przestrzennych występujących w kształtowaniu się poziomu życia seniorów w Polsce. Analizy przeprowadzono na podstawie danych statystycznych dla powiatów w roku 2010 i 2015.
10. Liszewska, Małgorzata. Czy naprawdę chcemy tak pracować? : błędy w opiece i pielęgnacji jako skutek niedopracowanych procedur i standardów oraz braku aktualizacji wiedzy : strategie naprawcze. Cz. 1. "Wspólne Tematy" 2015, nr 2, s. 22-29. Przyczyny, wymiary, oraz zapobieganie błędom w sztuce opiekuńczej i pielęgnacyjnej nad pacjentem przewlekle chorym lub seniorem, popełnianym przez profesjonalnie pomagających.
11. Liszewska, Małgorzata, Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Dom dla seniorów - miejsce życia i miejsce umierania. Cz. 1. "Wspólne Tematy" 2017, nr 2, s. 312. Prezentacja czterech filarów udanego doskonalenia struktury i dopracowania procedur instytucji dla osób w podeszłym wieku. Omówienie impulsów do zmian w poszczególnych obszarach (dyrekcja instytucji, personel instytucji).
17
12. Liszewska, Małgorzata, Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Dom dla seniorów - miejsce życia i miejsce umierania. Cz. 2. "Wspólne Tematy" 2017, nr 3, s. 1219. Dalsze omawianie impulsów do zmian w poszczególnych obszarach działalności instytucji dla osób w podeszłym wieku (m.in. specjalistyczna pielęgnacja paliatywna, opieka duszpasterska, faza umierania i okres żałoby). Praktyczne korzyści płynące z wprowadzonych ulepszeń.
13. Pietras, Jolanta. Ziołolecznictwo w schorzeniach geriatrycznych. "Wspólne Tematy" 2015, nr 3, s. 29-35. Ziołolecznictwo i fitoterapia - tło historyczne, współczesne trendy i główne pojęcia. Podział i postaci leków roślinnych. Ziołolecznictwo w geriatrii. Zasady stosowania ziół. Charakterystyka wybranych surowców (miłorząb dwuklapowy, głóg, czosnek pospolity).
14. Priorytety poradnictwa. "Na Temat" 2015, nr 1, s. 20-22. Zadania pielęgniarki świadczącej usługi w prywatnych domach. Na przykładzie chorego somatycznie seniora w początkowym stadium demencji.
15. Sensoryczna optymalizacja otoczenia. "Na Temat" 2015, nr 3, s. 6-9. Przygotowanie dla seniora przeprowadzającego się do placówki opieki całodobowej przyjaznej przestrzeni sensorycznej.
16. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Depresja w starości jej konsekwencje dla procesu opieki i pielęgnacji : profesjonalizacja interwencji. Cz. 1. "Wspólne Tematy" 2016, nr 2, s. 12-24. Obiektywne ustosunkowanie się do fenomenu depresji seniora. Wskazanie możliwości obiektywnego zdiagnozowania stanu depresji. Prezentacja sposobów profilaktyki choroby. Przegląd możliwości terapeutycznych.
17. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Depresja w starości jej konsekwencje dla procesu opieki i pielęgnacji : profesjonalizacja interwencji. Cz. 2. "Wspólne Tematy" 2016, nr 3, s. 10-15. Omówienie czynników o największym znaczeniu dla pojawienia się depresji u seniora. Pozytywne i negatywne strategie zaradcze seniorów. Wymiar prewencji i interwencji.
18. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Jeszcze nieco przykładów praktycznych. "Wspólne Tematy" 2015, nr 4, s. 34-39. Prezentacja przykładów praktycznych ukazujących pracę opiekuna seniora demencyjnego według koncepcji Best-Friends (pielęgnacja dłoni, aktywizacja wspomnień, dokonywanie wyborów, golenie, rozmowy o komunikacji kolejowej, zmywanie naczyń).
18
19. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Kompetencje opiekunów w praktyce. "Wspólne Tematy" 2015, nr 2, s. 11-21. Analiza kluczowych umiejętności osób profesjonalnie pomagających, posługujących się metodą Best-Friends skierowaną na osoby z demencją.
20. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Podstawy. "Wspólne Tematy" 2015, nr 1, s. 39-45. Korzyści wynikające z prowadzenia opieki nad seniorem z demencją zgodnie z regułami Best-Friends. Aspekty oszacowywania stanu podopiecznego według koncepcji Best-Friends. Styl pracy opiekunów. Aktywizacja osób z demencją. Zestawienie różnic między instytucjami funkcjonującymi według tradycyjnych zasad oraz zarządzanymi według koncepcji Best-Friends.
21. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Popularne modele. "Wspólne Tematy" 2017, nr 4, s. 29-36. Przybliżenie dobrych praktyk opieki senioralnej nad pacjentami z demencją z Francji, Holandii i Szwajcarii (koncepcja "Cantou", koncepcja "Anton-Pieck-Hofje", koncepcja "Trzech światów" i "Oazy Pielęgnacyjnej"). Wspólne cechy wiodących modeli.
22. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Problemowe zachowania seniora z demencją : tylko objawy czy również próby komunikacji? Cz. 1. "Wspólne Tematy" 2017, nr 1, s. 24-31. Opis związków i zależności przyczynowo-skutkowych niebezpiecznych zachowań seniorów z demencją.
23. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Problemowe zachowania seniora z demencją : tylko objawy czy również próby komunikacji? Cz. 2. "Wspólne Tematy" 2017, nr 2, s. 12-21. Omówienie szczególnego wariantu symptomu wędrowania osób z demencją, czyli tzw. "wędrowania exit-seeking". Pasywność i apatia jako zachowanie problemowe. Znaczenie agresywnego zachowania seniorów z demencją.
24. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Problemowe zachowania seniora z demencją : tylko objawy czy również próby komunikacji? Cz. 3. "Wspólne Tematy" 2017, nr 3, s. 3-11. Cechy seniorów demencyjnych pogrążonych w pasywności i apatii. Interakcje oraz pomoc seniorowi ze skłonnością do apatii. Problematyka współdziałania i współdecydowania pacjenta. Fazy ograniczania kompetencji seniora. Pragnienia seniora demencyjnego i jakość jego życia.
25. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Przykłady praktyczne. "Wspólne Tematy" 2015, nr 3, s. 23-28. Prezentacja przykładów praktycznych ukazujących pracę opiekunów seniora demencyjnego według koncepcji Best-Friends.
19
26. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Skutki wymuszonej okolicznościami relokacji seniora oraz ich konsekwencje dla opieki, pielęgnacji i terapii. "Wspólne Tematy" 2016, nr 1, s. 3-10. Wpływ relokacji na stan zdrowia seniora. Aspekty wspomagania pacjenta niespodziewanie przeniesionego w inne otoczenie. Profesjonalne działanie w konfrontacji z zespołem stresu relokacyjnego.
27. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Uzupełnienia. "Wspólne Tematy" 2015, nr 5, s. 46-52. Lista krótkich aktywności sygnalizujących seniorowi przyjaźń i zainteresowanie nim. Kreatywne myślenie i elastyczne działanie w aktywnościach zgodnych z koncepcją Best-Friends. Aspekty motywowania profesjonalnie pomagających.
28. Ziller, Joanna. Terapia logopedyczna w różnych formach demencji. "Forum Logopedy" 2016, nr 13, s. 41-45. Diagnostyka logopedyczna przy demencji - zadanie interdyscyplinarne. Granice diagnostyczne w obrębie interwencji językowo-terapeutycznej. Terapia.
Wydawnictwa zwarte 1. Chabior, Agata, Fabiś, Artur, Wawrzyniak, Joanna K. Starzenie się i starość w perspektywie pracy socjalnej. Warszawa : Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, 2014. Publikacja przedstawia zarówno wiedzę teoretyczną w zakresie starości i funkcjonowania seniora w społeczeństwie, jak i wskazówki praktyczne dla osób pracujących i opiekujących się osobami starszymi. Wersja online Złóż zamówienie
20
2. Wybrane formy opieki i pomocy dla seniorów. Red. Elżbieta Kościńska. Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2013. Książka stanowi zbiór zagadnień mieszczących się w tematyce działań pomocowych i edukacyjnych u schyłku życia człowieku. Autorzy podejmują tematy starzenia się człowieka, opieki medycznej, pomocy prawnej i socjalnej dla osób starszych, domów opieki oraz samoopieki. Adresatami książki mogą być pracownicy służby zdrowia, pomocy społecznej oraz zainteresowane tym tematem społeczeństwo. Złóż zamówienie
LUDZIE STARSI – PSYCHOLOGIA Artykuły z wydawnictw ciągłych 1. Banasiak-Parzych, Beata. Wiedza z serca i rozumu. "Charaktery" 2015, nr 3, s. 36-[39]. Przegląd badań nad mądrością i jej zależnością od wieku człowieka.
2. Czynniki zewnętrzne a autonomia seniora. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 28-32. Omówienie przykładowych kontekstów (rodzina, w zgodzie z samym sobą), wykazujących potrzebę głębszej refleksji dotyczącej podopiecznego w podeszłym wieku. Decydujące kwestie z perspektywy pozytywnego pobudzania psychiki seniora. Cztery sposoby pozytywnego podejścia do własnej starości.
3. Gerontopedagogika w praktyce. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 20-23. Aspekty wprowadzania tematu sensu życia w starości w codziennej komunikacji profesjonalnie pomagającego z seniorem. Przykładowe pytania do przemyślenia podczas grupowej refleksji profesjonalnie pomagających. Typowe postawy seniorów funkcjonujących w instytucjach mieszkalnych. Motywowanie seniora.
4. Janowska, Karolina. Problemy psychologiczne ludzi starszych : aspekt relacji z wnukami. "Psychologia w Praktyce" 2018, nr 1, s. 56-[61]. Bliskie relacje z wnukami a symptomy depresji. Kontakty z wnukami a samotność w starości. Czynniki wpływające na satysfakcję życiową osób starszych. Starość w ocenie seniorów.
5. Refleksja dotycząca przyszłości. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 16-19. Budowanie dialogu z seniorem na temat sensu życia i patrzenia w przyszłość.
21
6. Reichmann, Werner. Wzmacnianie odporności psychicznej klienta/pacjenta. "Wspólne Tematy" 2017, nr 1, s. 43-52. Zastosowanie koncepcji pięciu filarów tożsamości osoby w stosunku do seniorów, którzy są pensjonariuszami domów opieki społecznej.
7. Sens Życia w ujęciu logoterapii. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 12-16. Ogólne założenia logoterapii oraz analizy egzystencjalnej Viktora E. Frankla. Omówienie trzech dróg dochodzenia do sensu wyróżnianych w logoterapii, które mogą być wykorzystane w pracy z seniorami.
8. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Depresja w starości i jej konsekwencje dla procesu opieki i pielęgnacji : profesjonalizacja interwencji. Cz. 1. "Wspólne Tematy" 2016, nr 2, s. 12-24. Obiektywne ustosunkowanie się do fenomenu depresji seniora. Wskazanie możliwości obiektywnego zdiagnozowania stanu depresji. Prezentacja sposobów profilaktyki choroby. Przegląd możliwości terapeutycznych.
9. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Depresja w starości i jej konsekwencje dla procesu opieki i pielęgnacji : profesjonalizacja interwencji. Cz. 2. "Wspólne Tematy" 2016, nr 3, s. 10-15. Omówienie czynników o największym znaczeniu dla pojawienia się depresji u seniora. Pozytywne i negatywne strategie zaradcze seniorów. Wymiar prewencji i interwencji.
10. Smrokowska-Reichmann, Agnieszka. Skutki wymuszonej okolicznościami relokacji seniora oraz ich konsekwencje dla opieki, pielęgnacji i terapii. "Wspólne Tematy" 2016, nr 1, s. 3-10. Wpływ relokacji na stan zdrowia seniora. Aspekty wspomagania pacjenta niespodziewanie przeniesionego w inne otoczenie. Profesjonalne działanie w konfrontacji z zespołem stresu relokacyjnego.
11. Starość nieupiększana - starość bez uprzedzeń. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 8-10. Stosunek seniorów do własnej starości. Aspekty związane z poszukiwaniem sensu i celu starości, przekładające się na praktykę pracy z seniorami.
12. Trudna sztuka precyzowania sensu i celów. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 3-7. Problematyka sensu starości oraz ogólnego celu życia w starości. Przykłady realnych celów nadających sens życiu w podeszłym wieku. Zadania profesjonalnie pomagających, pracujących z seniorami.
13. Zadania z przeszłości jako aktualne cele. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 10-12. Aktywna postawa wobec zadań z przeszłości w odniesieniu do stabilizacji psychicznej i emocjonalnej osoby w podeszłym wieku. Cele oraz zalety pracy autobiograficznej seniora pod opieką profesjonalisty.
22
Wydawnictwa zwarte 1. Grzywa, Anna. Jak oswoić się z myślą o starości, umieraniu i śmierci. Lublin : Wydawnictwo Słowa i Myśli, 2013. W książce zaprezentowano różne spojrzenia na zagadnienie umierania i starości, przedstawiono filozoficzne rozważania oraz pojmowanie śmierci przez pisarzy i poetów poszczególnych epok literackich. Autorka porusza również kontrowersyjne tematy jak np. eutanazja, kanibalizm, samobójstwo czy kara śmierci. Stara się jednak obiektywnie spojrzeć na te zagadnienia, prezentując różne punkty widzenia na te budzące wiele emocji kwestie. Śmierć osoby najbliższej – dziecka, rodzica, partnera – jest szczególnie bolesna. Autorka, doświadczona i ceniona profesor psychiatrii, próbuje wskazać sposoby, które pomogą złagodzić ból po stracie. Książka porusza też temat śmierci cywilnej. W znaczeniu prawnym to utrata zdolności do czynności prawnych, jednak w potocznym rozumieniu to wykluczenie człowieka z życia społecznego, czyli pozbawienie go podstawowych wyznaczników własnej wartości. Złóż zamówienie
2. Starość jak ją widzi psychologia. Red. Maria Kielar-Turska. Kraków : Akademia Ignatianum : Wydawnictwo WAM, 2016. To zbiorowe opracowanie daje przegląd podejmowanych zagadnień oraz ujawnia zróżnicowanie metodologiczne (wywiady, ankiety, skale, testy, listy) w badaniach nad okresem późnej dorosłości. Na przełomie XX i XXI wieku ukazało się wiele opracowań dotyczących wieku senioralnego, zwykle prezentujących głosy specjalistów z różnych dziedzin, a mianowicie z medycyny, socjologii, pedagogiki, filozofii. Niniejsza monografia jest pierwszym całościowym, a zarazem analitycznym ujęciem problematyki starości z psychologicznego punktu widzenia. Zawiera teksty o różnym poziomie teoretycznego nasycenia, empirycznego uzasadnienia czy też wskazań praktycznych. Ta rozmaitość sprawia, że monografia może być interesująca dla wszystkich podejmujących studia i działania praktyczne związane z okresem starości. Lektura zgromadzonych tekstów nie tyle przynosi odpowiedzi na różne pytania dotyczące procesu starzenia się, co pokazuje zakres zagadnień, ujawnia rozmaitość możliwych pytań i wątpliwości oraz proponuje ścieżki poszukiwania odpowiedzi i wyjaśnień. Z Wprowadzenia prof. dr hab. Marii Kielar-Turskiej Złóż zamówienie
23
3. Steuden, Stanisława. Psychologia starzenia się i starości. Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. Znakomity podręcznik wprowadzający w problematykę psychologii starości: *całościowo ujmuje tematykę wieku starszego przewidzianą programem studiów na kierunku psychologia; *przybliża problemy psychologiczne osób starszych związane z zaburzeniami zdrowia psychicznego i somatycznego; *ukazuje potencjalność człowieka w podeszłym wieku - jego ciągłą zdolność do zmagania się z problemami życia codziennego; *podręcznik dla studentów psychologii, pedagogiki, medycyny oraz dla profesjonalistów i wolontariuszy wspierających osoby starsze. Złóż zamówienie
LUDZIE STARSI – EDUKACJA Artykuły z wydawnictw ciągłych 1. Błachnio, Aleksandra, Maliszewski, Wojciech. Need for ICT Education Among Older Adults. "Kultura i Edukacja" 2017, nr 2, s. [168]-176. Artykuł w języku angielskim. Omówienie problematyki wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych i e-usług przez seniorów w niepełnym zakresie. Wskazanie głównych kierunków ostatnich debat na temat potrzeby edukacji z zakresu technologii informacyjno-komunikacyjnych wśród osób starszych.
2. Buczak, Agata. Społeczeństwo 55+ jako nowy odbiorca innowacji w wirtualnym świecie portali społecznościowych i informacyjnych. "Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości" T. 25 (2013), s. [449]-459. Sytuacja pokolenia 55+ wobec innowacji mających miejsce w wirtualnym świecie Internetu. Analiza porównawcza, której zostali poddani seniorzy z Polski, krajów Europy Zachodniej i ze Stanów Zjednoczonych.
3. Ciszewska, Katarzyna. Ciao seniorzy!. "Języki Obce w Szkole (czasopismo elektroniczne)" 2013, nr 2, s. 114-118. Nauczanie seniorów języka obcego na przykładzie języka włoskiego - omówienie typowych problemów.
4. Faber, Karolina. Senior to brzmi dumnie - czas na zmianę stereotypów. "Nowe Horyzonty Edukacji" 2012/2013, nr 3, s. 62-63. Uniwersytety trzeciego wieku.
24
5. Fiema, Mariola. Kształcenie językowe osób w wieku późnej dorosłości proces standardowy czy wyzwanie?. "Języki Obce w Szkole (czasopismo elektroniczne)" 2016, nr 4, s. 24-31. Idea edukacji ustawicznej a problemy współczesnego świata. Rozważania na temat kompetencji nauczycieli języków obcych podejmujących pracę z osobami w wieku późnej dorosłości. Profil osoby uczącej seniorów języków obcych.
6. Halicki, Jerzy. Edukacja w starości jako działanie poprawiające jakość życia seniorów. "Chowanna" T. 2 (2009), s. [203]-212. Edukacja do starości i w starości jako warunek podniesienia poziomu jakości życia seniorów.
7. Jaroszewska, Anna. Edukacja obcojęzyczna polskich seniorów : zarys problematyki w kontekście działalności Uniwersytetów Trzeciego Wieku. "Języki Obce w Szkole (czasopismo elektroniczne)" 2012, nr 2, s. 8-15. Społeczno-kulturalna aktywizacja seniorów w ramach Uniwersytetów Trzeciego Wieku - edukacja obcojęzyczna.
8. Kacprzak, Małgorzata. Edukacja seniorów priorytetem krajowym. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2007, [nr] 2, s. 59-62. Uniwersytety Trzeciego Wieku.
9. Kuchcińska, Maria. Edukacja przeciw marginalizacji seniorów. "Chowanna" T. 2 (2009), s. [173]-186. Wykluczenie seniorów z życia społecznego - próby przeciwdziałania.
10. Majewska-Kafarowska, Agnieszka. Edukacja (seniorów?) w procesie rewalidacji społecznej starzejącego się społeczeństwa. "Chowanna" T. 2 (2009), s. [213]-224. Rola edukacji seniorów w starzejącym się społeczeństwie.
11. Mandrzejewska-Smól, Iwona. Edukacja seniorów w perspektywie optymalnego starzenia się. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2017, [nr] 3, s. 43-55. Optymalne starzenie się w kontekście teorii aktywności. Znaczenie edukacji w aspekcie przystosowania do starości i pomyślnego starzenia się. Aktywność zawodowa i edukacyjna ludzi starzejących się w świetle wyników badań własnych autorki artykułu.
12. Nowa wiedza i nowe kompetencje seniora z perspektywy aktualizacji sensu. "Na Temat" 2016, nr 1, s. 33-37. Znaczenie aktywności i rozwijania się seniorów. Ogólne tezy współczesnej geriatrii. Wyznaczniki działań edukatorów ludzi starszych. Typy uczących się seniorów.
25
13. Rudnik, Anna. Edukacja w starości - życzenie czy szansa na przeciwdziałanie marginalizacji osób starszych?. "Pedagogika Społeczna" 2017, nr 1, s. 111[128]. Poruszenie kwestii znaczenia edukacji w starości, jej roli w podnoszeniu kompetencji osób starszych, a także przeciwdziałaniu marginalności i marginalizacji społecznej.
14. Sienkiewicz-Wilanowska, Julia Anastazja. Seniorzy na terenach wiejskich możliwości i ograniczenia rozwoju. "Studia Edukacyjne" 2017, nr 44, s. [377]385. Problem z uczestnictwem osób starszych z terenów wiejskich w zajęciach dla seniorów, takich jak Uniwersytety Trzeciego Wieku, zlokalizowanych w miastach.
15. Skoczylas, Katarzyna (oprac.). SENIORNet - sieć dla osób starszych. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2007, [nr] 2, s. 67-71. SeniorNet (www.seniornet.org) jest jedną z największych organizacji pomagających w nauce osobom starszym.
16. Sobolewska-Poniedziałek, Ewa, Niewiadomska, Anna. Mobilność edukacyjna i przedsiębiorczość osób starszych. "Edukacja Ustawiczna Dorosłych" 2017, [nr] 4, s. 93-104. Określenie stosunku osób starszych do aktywności edukacyjnej oraz wpływu kształcenia i doskonalenia zawodowego na poprawę sytuacji pracownika na rynku pracy na podstawie wyników badań własnych autorów. Przybliżenie poziomu przedsiębiorczości w grupie osób starszych, w oparciu o dane zastane.
17. Szarota, Zofia. Seniorzy w przestrzeni kulturalno-edukacyjnej społeczeństwa wiedzy. "Chowanna" T. 2 (2009), s. [77]-96. Obszary intelektualnej aktywności osób w podeszłym wieku.
18. Szmigielska, Barbara, Bąk, Anna. Komputer i Internet w życiu e-seniorów doniesienie z badań jakościowych. "Studia Edukacyjne" 2012, nr 23, s. [343]366. Opinie seniorów na temat ich postaw wobec komputera i Internetu, powodów korzystania z nich, uczenia się korzystania, korzyści, jakie daje komputer i Internet, roli komputera i Internetu w życiu młodego pokolenia. Rola nowych technologii w życiu seniorów.
19. Tomczyk, Łukasz. Polski senior a społeczeństwo informacyjne. "Poradnik Bibliotekarza" 2008, [nr] 1, s. 14-15. Działalność edukacyjna w dziedzinie kształcenia seniorów niweluje niekorzystne zjawisko cyfrowego wykluczenia, które polega na niemożności korzystania z technologii informacyjnej (względy ekonomiczne, kompetencyjne, mentalne).
26
Wydawnictwa zwarte 1. Tomczyk, Łukasz. Edukacja osób starszych : seniorzy w przestrzeni nowych mediów. Warszawa : Difin, 2015. Obecne czasy naznaczone dynamicznym rozwojem mediów cyfrowych i najnowszych technologii informacyjnokomunikacyjnych stawiają przed osobami starszymi szczególne wyzwania. Liczne trudności - natury społecznej, psychologicznej czy finansowej - stają się przyczyną wykluczenia społecznego, a w szczególności wykluczenia cyfrowego tej grupy. Autor, który przez wiele lat wspierał swoją wiedzą w zakresie nowych mediów Uniwersytety Trzeciego Wieku w południowej części Polski, analizując miejsce seniorów w przestrzeni nowych mediów opisuje dobre praktyki w wymiarze edukacyjnym z zakresu obsługi urządzeń cyfrowych. Złóż zamówienie
2. Starość : między tradycją a współczesnością. Red. Monika Dorota Adamczyk. Kraków : Oficyna Wydawnicza Impuls, 2016. Publikacja stanowi pewnego rodzaju relację, będąc zbiorem artykułów i referatów wygłoszonych podczas międzynarodowej konferencji, jaka odbyła się we wrześniu 2015 r. w Lublinie, wieńcząc spotkanie członków zarządu AIUTA – Międzynarodowego Stowarzyszenia Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Zbiór prezentowanych czytelnikowi tekstów został podzielony na cztery bloki tematyczne: Starość jako potencjał, Edukacja w okresie późnej dorosłości – teoria i praktyka, Uniwersytety trzeciego wieku w świecie, Uniwersytety trzeciego wieku – doświadczenia polskie. Takie ukierunkowanie tematyczne pozwala połączyć w jednym tomie wielopłaszczyznową refleksję teoretyczną nad starością z analizą konkretnych rozwiązań praktycznych, stosowanych w różnych zakątkach świata. Także i polski czytelnik z pewnością odnajdzie tu odpowiedzi na wiele z nurtujących go pytań. Złóż zamówienie
27
28