IX Regionalna Konferencja
Szkolne Centra Multimedialne biblioteka zawsze blisko
Mi?dzynarodowy Miesi?c Bibliotek Szkolnych to okazja do spotka?, dyskusji oraz wymiany do?wiadcze?. Po raz kolejny, tym razem 06 pa?dziernika 2015 r., w Dolno?l?skiej Bibliotece Pedagogicznej we Wroc?awiu odby?a si? konferencja wsp贸?organizowana z wroc?awskim oddzia?em Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. By?a to ju? IX Regionalna Konferencja z cyklu Szkolne Centrum Multimedialne. W tym roku temat przewodni brzmia?: Biblioteka zawsze blisko.
Za?o?eniem konferencji by?o pokazanie ró?norodno?ci us?ug ?wiadczonych przez bibliotekarzy na rzecz czytelników oraz bogactwa form i metod pracy oraz wykorzystanych narz?dzi w popularyzacji kultury czytelniczej, edukacji medialnej oraz informacyjnej. Biblioteka zawsze blisko - to tak?e pokazanie sposobów dotarcia z ofert?
i dzia?aniami do szerokiej i bardzo zró?nicowanej grupy odbiorców. Prezentacja propozycji pracy z czytelnikami, nawi?zanie kontaktów i wymiana do?wiadcze? to najlepszy sposób na poznanie potrzeb u?ytkowników oraz znalezienie pomys?ów na ich realizacj?.
Konferencja sk?ada?a si? z dwóch cz??ci. W pierwszej - wyk?adowej zaprezentowane zosta?y przyk?ady wykorzystania technologii informacyjno- komunikacyjnej w ró?nych aktywno?ciach bibliotekarzy promuj?cych kultur? czytelnicz? oraz edukacj? informacyjn?. Pokazano pomys?y na uatrakcyjnienie zaj?? poprzez wykorzystanie animacji. Przedstawiono ide? webinarium i korzy?ci z takiej formy doskonalenia i wymiany do?wiadcze?. W drugiej cz??ci, podczas krótkiej sesji warsztatowej nauczyciele dyskutowali o
ró?nych sposobach pracy z m?odszymi i starszymi czytelnikami. Prezentacje mia?y na celu zach?ci? do poznania i wykorzystania nowych narz?dzi przez bibliotekarzy. Konferencj? rozpocz??a pani Magdalena Pili?ska, wicedyrektor Dolno?l?skiej Biblioteki Pedagogicznej we Wroc?awiu ? przywita?a uczestników i ?yczy?a owocnych obrad. S?owa powitania wyg?osi?a tak?e pani Ró?a Podgórska, przewodnicz?ca Zarz?du Oddzia?u Wroc?awskiego SBP ? wspó?organizatora konferencji.
Komiksowe historie edukacyjne
Pierwsza prelegentka - pani Ewa Rozkosz, dyrektor Centrum Informacji Naukowej Dolno?l?skiej Szko?y Wy?-szej we Wroc?awiu ? opowiedzia?a o Komiksowej edukacji informacyjnej, czyli o projekcie ?Bibliostory? ? edukacyjne historie komiksowe, który ma rozwija? i kszta?towa? kompetencje informacyjne i medialne star- szych i m?odszych uczniów. Cykl ko- miksów zaprojektowa?y panie: scenariusze - Ewa Rozkosz, rysunki ? Agata Matra?. Projekt ten realizowany jest przez Wojewódzk? Bibliotek? Publiczn? i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu. Wszystkie komiksy s? dost?pne na licencji CC:by- nc- sa. Pani Ewa Rozkosz przedstawi?a potencjalne korzy?ci z wykorzystania komiksów przez poszczególne grupy odbiorców: uczniowie zyskaj? umiej?tno?ci wyszukiwania informacji, poznaj? ró?ne ?ród?a informacji, naucz? si? krytycznie ocenia? informacje, a tak?e je rozumie?, natomiast bibliotekarze poszerz? i uatrakcyjni? ofert? edukacyjn? poprzez nowe ma-
teria?y edukacyjne, scenariusze i pomys?y. Cykl komiksów to 24 historie, które mog? pomóc w procesie uczenia si? i zdobywania kompetencji informacyjnych. Prelegentka zaznaczy?a, ?e uczenie si? to uczestniczenie w praktyce, w dzia?aniu, w sytuacjach. Wa?ny jest kontekst i uczenie si? z ?ycia. W swoim wyst?pieniu pani Ewa Rozkosz przedstawi?a bohaterów komiksów, ?ród?a informacji od katalogu bibliotecznego, przez Internet do kontaktu z drug? osob?. Pokaza?a jakie problemy zwi?zane z przestrzeganiem prawa autorskiego uczniowie mog? nauczy? si? rozwi?zywa? dzi?ki umiej?tno?ciom zdobytym podczas analizy czytanego komiksu. Podkre?li?a tak?e, ze wszystkie komiksy s? dost?pne na wolnych licencjach i mo?na je pobiera?, udost?pnia?, drukowa?, rozdawa?, zmienia?.
Kolejn? prezentacj? Zabawa animacjami przedstawi?a pani Izabel a Rudnicka, konsultantka w O?rodku Edukacji Informatycznej i Zastosowa? Komputerów w Warszawie. Prelegentka w swoim wyst?pieniu zaprezentowa?a ró?ne sposoby o?ywiania i prezentacji obrazu. Podkre?li?a, ?e najwa?niejszy w dobrej animacji jest pomys?, a animacja to po prostu sposoby o?ywiania prezentacji i obrazu.
Zabawa animacjami
Pani Izabela Rudnicka pokaza?a ró?ne mo?liwo?ci wykorzystania programów ? tak?e tych powszechnie znanych i u?ywanych, takich jak PowerPoint, Prezi, SnakTools, animacja Infografiki i Kinografiki. Przedstawi?a tak?e proste narz?dzia do o?ywienia ka?dego tematu: miejsca tworzenia gifów i animacji zdj?? (Lunapic, WebcamGIF, EasyGif). Inn? propozycj? by?o tworzenie komunikatów interaktywnych w formie animacji (ThingLink, PicCollage). W dalszej cz??ci prezentacji pani Izabela Rudnicka pokaza?a mo?liwo?ci tworzeni a w?asnej animacji w programie PowToon i bardziej zaawansowane tworzenie filmu ani-
mowanego z Movizu. Zwróci?a tak?e uwag? na mo?liwo?? wykorzystania do tworzenia animacji obrazu i d?wi?ku aplikacji mobilnych takich jak np. Tellagami. Dzi?ki tej aplikacji mo?na szybko w trzech krokach ? utworzy? prost? animacj?: utworzenie sceny opowie?ci (dostosowanie charakteru i t?a), dodanie dialogu? i zapisanie i podzielenie si? z innymi na portalach spo?eczno?ciowych. Na zako?czenie pani Izabela Rudnicka pokaza?a w jaki sposób tworzy? animacje w wybranych programach oraz zaprezentowa?a przyk?ady gotowych aplikacji przygotowanych przez nauczycieli i uczniów i wykorzystanych w edukacji.
Webinaria jako narz?dzie rozwoju kompetencji bibliotekarzy
Po krótkiej przerwie kawowej wyst?pi?a pani Al dona Zawa?kiewicz, redaktor naczelny Serwisu Elektroniczna Biblioteka Pedagogiczna SBP i zaproponowa?a uczestnikom kolejne nowatorskie rozwi?zanie wykorzystania TIK ? webinaria i wideokonferencje. Wyst?pienie Webinaria jako narz?dzie rozwoju kompetencji bibliotekarzy by?o praktycznym pokazem zdalnej formy szkole? i dzielenia si? wiedz?. Prelegentka wyja?ni?a uczestnikom na czym polega webinarium i czym ró?ni si? od szkolenia online. Omówi?a funkcjonalno?ci oprogramowania wykorzystywane podczas prowadzenia spotkania online takie jak: transmisja audio i wideo, prezentacja, pokaz filmów, czat, interaktywna tablica, wspó?dzielenie plików, notatek i ekranu. Podkre?li?a równie?, ?e
profesjonalnie przygotowane webinaria to nie tylko prezentacja tre?ci, ale równie? mo?liwo?? przeprowadzania ankiet/ quizów (kwestionariusze online), mo?liwo?? podgl?du pobranego przy pomocy oprogramowania pliku, mo?liwo?? nagrania i udost?pnienia webinarium. Pani Aldona Zawa?kie- wicz zwróci?a uwag? na szerokie kompetencje trenera i zaakcentowa?a ich ogromne znaczenie w procesie szkole? online. Podkre?li?a wag? kompetencji komunikacyjnych, jednak równie wa?ne s? umiej?tno?ci w zakresie moderacji, wiedza nt. uczenia si? osób doros?ych oraz nt. nauki za pomoc? e-learningu, a tak?e znajomo?? obs?ugo komputera, internetu i oprogramowania.
W drugiej cz??ci swojego wyst?pienia prelegentka zademonstrowa?a w jaki sposób prowadzi si? webinarium. Zaprosi?a nauczycieli bibliotekarzy z bibliotek pedagogicznych w Toruniu, Cz?stochowie, W?oc?awku i Elbl?gu do uczestnictwa w webinarium i na ?ywo przeprowadzi?a taki pokaz, który mo?emy zobaczy? na nagranym filmie. Do prowadzenia webinarium wykorzysta?a program ClickMeeting. Szczegó?y dotycz?ce prowadzenia webinariów s? dost?pne w prezentacji (ostatnia strona sprawozdania) oraz w artykule Webinarium. Wykorzystanie ?rodowiska wirtualnego w doskonaleniu zawodowym bibliotekarzy autorstwa pani Aldony Zawa?kiewicz opublikowanego w Bibliotece Centrum Informacji nr 3/ 2015.
E - samodoskonalenie TI K-aj?cego e-nauczyciela Obrady konferencji zako?czy?o wyst?pienie pana Jacka ?cibora - nauczyciela, pomys?odawcy i za?o?yciela grupy Superbelfrzy, redaktora naczelnego czasopisma IT w Edukacji ? zatytu?owane E- samodoskonalenie TIK- aj?cego e- nauczyciela. Prezentacja pana Jacka ?cibora by?a dla wi?kszo?ci uczestników konferencji inspiruj?c? podró?? w czasie pokazuj?c? jak wa?na w pracy nauczyciela jest umiej?tno?? zaakceptowania zmiany i przekszta?cania jej w sukces edukacyjny. Mówi?c o zmianie, prelegent zaprezentowa? rozwój technologii
w czasie. Podkre?li? znaczenie internetu i pokaza? wp?yw TIK na prac? wspó?czesnych nauczycieli i bibliotekarzy, wykorzystuj?cych technologi? w codziennej pracy z uczniami oraz we w?asnym rozwoju. Na zako?czenie zaprosi? do korzystania z materia?ów umieszczonych na blogu Superbelfrzy tworzonych przez osoby, którym ? jak jest napisane w notce o autorach - bliska jest idea wolnej edukacji, chc? swobodnej wymiany my?li, pomys?ów i do?wiadcze? edukacyjnych. Pan Jacek ?cibor podkre?li?, ?e materia?y tam umieszczone s? udost?pniane na wolnych licencjach: CC by-sa.
Po cz??ci wspólnej ch?tni uczestnicy konferencji wzi?li udzia?w trzech spotkaniach warsztatowych przygotowanych i prowadzonych przez nauczycieli bibliotekarzy Dolno?l?skiej Biblioteki Pedagogicznej we Wroc?awiu.
Warsztaty Warsztat Awaryjne recepty na nag?e zast?pstwo - ciekawe pomys?y na zaj?cia prowadzi?a Urszul a Tobol ska. Podczas spotkania zosta?y zaprezentowane przyk?ady zaj?? zaczerpni?tych z ró?nych ?róde? - zarówno drukowanych, jak i elektronicznych. Propozycje zró?nicowano pod wzgl?dem formy i etapów nauczania. W obszarze edukacji wczesnoszkolnej prowadz?ca przedstawi?a pomys?y pobudzaj?ce dzieci?c? kreatywno?? oraz wyobra?ni?, zabawy ??cz?ce nauk? z aktywno?ci? ruchow? oraz zaj?cia z wykorzystaniem komputera. Natomiast dla uczniów klas 4- 6 zaproponowa?a m.in. zabawy rozwijaj?ce logiczne my?lenie, uk?adanie rebusów, zagadek, krzy?ówek, tworzenie lapbooka. Dla klas gimnazjalnych przedstawi?a pomys?y na zaj?cia wykorzystuj?ce zabawy twórcze, zagadki logiczne, wirtualny spacer po muzeach, a tak?e m.in.: zabaw? w projektowanie wn?trz. Nauczycielom szkó? ponadgimnazjalnych prelegentka zaproponowa?a ogl?danie filmów (np. z NINATEKI), a po ich projekcji rozmow?. Innym pomys?em by?o wykorzystanie Mega Scrabble, stworzenie interaktywnej publikacji czy stworzenie fotoreporta?u.
Uczestnicy drugiego warsztatu pochylili si? nad trudnym tematem Jak zach?ci? do czytania - zrób to inaczej. Wspólnie z prowadz?c? pani? Al eksandr? Nal azek, podj?li wyzwanie wypracowania skutecznych sposobów zach?caj?cych uczniów do czytania. Uczestnicy warsztatu pracowali w grupach nad dwoma zagadnieniami, ?Dlaczego uczniowie nie czytaj??? oraz ?Dlaczego nie potrafimy zach?ci? do czytania??. Praca cz??ciowo opiera?a si? na podstawie analizy wyników bada? raportu Instytutu Bada? Edukacyjnych ?Czytelnictwo Dzieci i m?odzie?y? z roku 2014. Ponadto zaprezentowano ró?ne formy i narz?dzia pomocne w motywowaniu uczniów do czytania. Wymiana pomys?ów i do?wiadcze? wzbogaci?a efekty pracy grupy.
Warsztaty Podczas trwania trzeciego warsztatu Czy musi by? trudno z czytelnikiem opornym? prowadzonego przez pani? Beat ? Mal ent owicz bibliotekarze zdefiniowali poj?cie trudnego czytelnika - wg opinii wi?kszo?ci uczestników najbardziej opornym by? ten, który w ogóle nie czyta i czytanie go nie interesuje. Nast?pnie uczestnicy spotkania wypracowali i przedstawili sposoby motywacji do czytania w oparciu o swoj? prac? i ? pomys?y- marzenia, które chcieliby zrealizowa? w przysz?o?ci. Wszyscy bibliotekarze
byli zgodni, ?e aby trafi? do trudnego czytelnika nale?y nie tylko zna? wybory literackie poszczególnych typów czytelników, ale przede wszystkim samemu czyta?. Wci?? otwartym pozostaje pytanie w jaki sposób trafnie okre?li? potrzeby czytelników i w?a?ciwie zbudowa? ofert? adresowan? nie tylko do czytelnika opornego. Z pomoc? mo?e przyj?? prosta marketingowa zasada: cecha ? zaleta ? korzy??, czyli trzeba zada? sobie pytania co z czytania, poznawania, prze?ywania itd. b?dzie mia?czytelnik.
W konferencji Szkolne Centrum Multimedialne ? biblioteka zawsze blisko uczestniczy?o blisko 120 nauczycieli bibliotekarzy bibliotek szkolnych, bibliotek pedagogicznych i bibliotekarzy bibliotek publicznych. Zaprezentowane pomys?y i dzia?ania mog? by? punktem wyj?cia b?d? punktem zwrotnym w podejmowaniu wyzwa? zwi?zanych z rozwijaniem kultury czytelniczej i kszta?towaniem kompetencji czytelniczych i informacyjnych wszystkich uczestnik贸w tego procesu.
Prezentacje Ewa Rozkosz
Izabela Rudnicka
Aldona Zawa?kiewicz
Jacek ?cibor
Tekst i opracowanie: Beata Malentowicz Zdj?cia: Aleksandra Nalazek