poczynania chłopców. Bohater książki, Marek Osiński, chłopiec samotny i nieszczęśliwy, odnajduje w czasie tych pierwszych harcerskich wakacji przyjaźń, optymizm i wiarę w siebie [księgarnia pwn].Kiedy wakacje się kończą harcerze zaczynają się nudzić… Bzdury! Dopiero wtedy zaczyna się prawdziwa przygoda! Zastęp „Czarnych stóp” nie tylko musi stawić czoła dobremu wychowaniu pupila zastępu, czy też na nowo sprostać obowiązkom dobrego harcerza, ale przede wszystkim musi pomóc nowemu koledze… Zabawne historie, tajemnicze zdarzenia, komiczne perypetie młodych chłopców bawią, wzruszają już kilka pokolenia czytelników. Nie czekaj, zacznij słuchać! [empik.com].
1. Antek Cwaniak : książka o zuchach / Aleksander Kamiński. 1984 Książka opisuje przygody młodego zuchmistrza (wodza zuchów) Antka, który otrzymał odpowiedzialną misje założenia nowej gromady i uczy się pracować z zuchami. Ta gromada istniała kiedyś naprawdę, a dzięki barwnym opisom Aleksandra Kamińskiego, jej losy wydają się być żywe po dziś dzień. “Antek cwaniak” to pierwsza część zuchowej trylogii, dwie pozostałe części to: “Książka wodza zuchów” i “Krąg rady”. Doskonała lektura dla wszystkich instruktorów pracujących z zuchami i nie tylko! [wgl.pl]. 2. Czarne Stopy ; Nowy ślad Czarnych Stóp / Seweryna Szmaglewska. 1989 Zgrany zastęp Czarnych Stóp wyrusza na letni obóz harcerski w Góry Świętokrzyskie. Dla zastępowego Maćka Osy i jego gromadki najmłodszych harcerzy, dla Marka, Fobusza, Felka i małego No - Bo to pierwsze samodzielne wakacje. Pierwsze ognisko, pierwsze podchody, pierwsze nocne alarmy. Trzydzieści dnia życia obozowego na zboczu Diabelskiego Kamienia wypełniają wspaniałe przygody, zabawne pościgi, ćwiczenia spostrzegawczości, strachy i niespodzianki. Podczas tropienia harcerze trafiają na ślad tajemniczej postaci Leśnego Oka, która z gąszczy obserwuje
3. Drużyna i ja : podręcznik drużynowego drużyny harcerskiej w szkole podstawowej / Włodzimierz Grzelak, Piotr Rządca. 1970 Jest to podręcznik dla drużynowych drużyn harcerskich w szkołach podstawowych. Napisany został z myślą zarówno o uczniach, jak i nauczycielach, którzy pełniąc od niedawna tę odpowiedzialna funkcję poszukują skutecznych wskazówek do swojej pracy i odpowiedzi na wiele nurtujących ich pytań o harcerstwie [ze wstępu]. 4. Eskimos : materiały do zbiórek / Beata Kowalska, Adam Kiewicz. 1988 Książeczka ma pomóc w przygotowaniu zbiórek z zuchami zdobywającymi sprawność „Eskimosa”. Materiały w niej zgromadzone nie są kompletne. Sprawność „Eskimosa” bowiem może i powinna być realizowana stosownie do warunków konkretnej drużyny zuchowej oraz indywidualnych możliwości drużynowego. Zamieszczenie materiału odpowiadają propozycjom zawartym w planie cyklu sprawnościowego. Oprócz informacji rzeczowych opracowany został zestaw literatury, która może być pomocna przy planowaniu i realizacji sprawności [ze wstępu]. 5. Gdzie ten skarb?! / Marta Tomaszewska. 1984 Grupa harcerzy wyjeżdża na wakacje w rejon Spiszu. A Spisz wiadomo - zbójnicy, a jeżeli zbójnicy to skarby. Tym razem nie chodzi jednak o byle skarb pozostawiony w dziupli, ale o skarb Inków. Zamczysko jest wielkie, więc wakacje wcale nie są zbyt długie, a przygód masa [lubimyczytac.pl].
6. Gry i zabawy / Stefan Słysz. 1979 Materiały zawarte w niniejszej książce ą w większości przedrukiem (poprawionym i uzupełnionym) pomysłów prezentowanych w harcerskim miesięczniku „Propozycje”, który ukazywał się w latach 1965-1972 [ze wstępu] 7. Harcerze wierni do ostatka / Józef Kret ; wstęp Krystyna Heska-Kwaśniewicz. 1983 Książka zawiera siedem szkiców biograficznych o harcerzach śląskich, postaciach wybitnych, wyróżniających się udziałem w walce konspiracyjnej. Józef Pukowiec, syn powstańca śląskiego, nauczyciel, w czasie wojny był pierwszym komendantem tajnego ruchu harcerskiego na Śląsku. Józef Skrzek należał do organizatorów i kierowników zbrojnego oporu w okręgu katowickim. Jerzy Lis, syn uchodźcy z niemieckiej części Śląska po podziale w 1922 r., w czasie okupacji aktywny działacz konspiracji. Ludwik Wacławek “Wacek”, najmłodszy powstaniec śląski, w czasie okupacji działa w konspiracji w Krakowie jako organizator łączności ze Śląskiem. Więzień obozów koncentracyjnych. Irena Kuśnierzewska “Lilka”, harcerka śląska, działająca w czasie okupacji w Krakowie na rzecz pomocy więźniom politycznym. Wanda Jordan-Łowińska, druhna Wanda, za zasługi w czasie plebiscytu i powstań śląskich odznaczona przed wojną m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi (w 1931 r.), Medalem Niepodległości (w 1935 r.), Złotym Krzyżem Zasługi (w 1938 r.), w czasie okupacji brała udział w pracy konspiracyjnej. Bolesław Wiechuła - lekarz chirurg, harcerz, w czasie ostatniej wojny jedna z czołowych, imponujących postaci w ruchu oporu na Śląsku, zamordowany przez Niemców w 1942 roku [lubimyczytac.pl].
9. Katowiccy harcerze : z dziejów harcerstwa ślaskiego w latach 1918-1945 / Karol Mórawski. 1974 Motto: „Bez Polski nie ma Śląska, Bez Śląska Polski nie ma!” W tym nasza wiara zawarta: Między myślami dwiema. Andrzej Chmurny, Nasza wiara – 1920 r. Opis działań harcerzy śląskich w czasie I i II wojny światowej.
8. Kamienie na szaniec / Aleksander Kamiński ; przedm. Krystyna Heska-Kwaśniewicz. 1991 Opowieść o Bohaterach Szarych Szeregów - Rudym, Alku, Zośce, zilustrowana ponad osiemdziesięcioma zdjęciami ze wszystkich epok Ich życia - od gniazda rodzinnego, poprzez czas harcerstwa, miłości, walki, po dni ostatnie! Wydawnie wzbogacone zdjęciami młodzieży z drużyn i szkół noszących imiona Janka Bytnara - Rudego, Alka Dawidowskiego, Tadeusza Zawadzkiego - Zośki, Aleksandra Kamińskiego - Kamyka Ta niezwykła edycja poprzedzona jest wstępem Barbary Wachowicz, autorki sławnej wystawy “Kamyk na szańcu” i cyklu “Wierna rzeka harcerstwa”. We wstępie po raz pierwszy znalazły się fragmenty nieznanego pamiętnika Druha Aleksandra Kamińskiego i jego list, jedyny, w którym mówi, jak stworzył “Kamienie na szaniec”, także niezwykła korespondencja Basi i Alka, wspomnienia Matki i Siostry Rudego, pasjonujące relacje przyjaciół i towarzyszy broni. Harcmistrz Aleksander Kamiński – pedagog, profesor wydziału pedagogiki społecznej Uniwersytetu Łódzkiego i pisarz. Autor „Kamieni na szaniec” oraz „Zośki” i „Parasola”, dalszego ciągu losów spadkobierców ideałów Rudego, Alka, Zośki – opowieści o Harcerskich Batalionach Armii Krajowej. To jedna z najsławniejszych postaci polskiego harcerstwa, twórca zuchów, autorytet Szarych Szeregów. W czasie wojny był komendantem Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” i redaktorem naczelnym największego pisma podziemnej Europy „Biuletyn Informacyjny”. Jest patronem Chorągwi Łódzkiej Związku Harcerstwa Polskiego, a także wielu szkół i drużyn wiernych Braterstwu i Służbie [ravelo.pl].
10. Kiermasz rozmaitości / red. Adam Czetwertyński ; ilustr. Zbigniew Lengren. 1975 To kolejny, dziesiąty już tomik serii „Nasze ogniska”. Zatytułowany został „Kiermasz rozmaitości”. Bo czego w nim nie ma… Wiersze, inscenizacje, monologi, skecze… Tematyka jest różna, choć przede wszystkim obraca się wokół szkoły i harcerstwa, wokół mniejszych i większych błędów, które zdarza się Wam popełniać, wokół spraw, o których warto pamiętać, które służą kształtowaniu charakterów każdego z Was. Jak wykorzystać naszą książkę? Z tekstów tych w każdej szkole, w każdej klasie czy drużynie harcerskiej można wybrać te, które podobają się Wam najbardziej, i zorganizować – imprezę dla szkoły z okazji Dnia Nauczyciela, wieczornicę dla szczepu harcerskiego z innej szkoły, występ dla dzieci na podwórku, ognisko na obozie harcerskim lub kolonii. Pomysłów możecie mieć wiele [ze wstępu]. 11. Książka drużynowego zuchów / Aleksander Kamiński ; wstęp Krystyna Heska-Kwaśniewicz. 1984 Książka łączy w sobie elementy podręcznika metodycznego i literatury pięknej. Jest właściwie znakomitą gawędą o pracy z zuchami. W tej gawędzie jest mowa o wychowywaniu człowieka poprzez zabawę. Kamiński jest bowiem w pełni świadom tego, że zabawa jest twórczą pracą dzieciństwa i pragnie, aby jego książka pomagała drużynowemu zuchów w zorganizowaniu takiej zabawy, która uczy dzieci, jak odróżniać dobro od zła, jak wyjść zwycięsko z opresji i jakpomóc w biedzie słabszemu – jak być dzielnym, dając równocześnie radość [ze wstępu].
12. Księga przygód : na podwórku i gdzie indziej / Katarzyna Iwanicka. 1973 Książka podsuwa przede wszystkim propozycje atrakcyjnych, a jednocześnie pożytecznych działań, bo przecież przygodę można znaleźć tylko w działaniu [ze wstępu]. 13. Którędy do Eldorado? / Marta Tomaszewska. 1984 Którędy do Eldorado - to wspaniała książka dla młodzieży, książka o przygodzie, przyjaźni i pierwszej miłości. Głównym bohaterem jest Piotr, poważny 14-letni harcerz. Piotr ma wspaniałe rodzeństwo: młodszego, postrzelonego brata Muńka i rezolutną siostrę Iwonkę. W związku z nową pracą ojca, pieszczotliwie zwanego przez wszystkich domowników Tatkusem, rodzina przeprowadza się z Warszawy do podrzeszowskiego Czernina. Tam właśnie rozpoczyna się prawdziwa przygoda naszych bohaterów [empik.com]. 14. Nasz krąg : poradnik przewodniczącego młodzieżowego kręgu instruktorskiego / Piotr Rządca. 1972 Książka ta ma wielu autorów. Tworzyli ją instruktorzy Głównej Kwatery ZHP, komend chorągwi i hufców, którzy opracowali programy działania MKI. Tworzyły ją wszystkie młodzieżowe kręgi instruktorskie w swoim praktycznym działaniu. Tworzyli ją również uczestnicy Zlotu MKIGrunwald XXV spisując najważniejsze swoje doświadczenia. Sposób powstania „Naszego kręgu” jest potwierdzeniem hasła IV Zjazdu ZHP „Każdy instruktor współgospodarzem naszej organizacji” [ze wstępu]. 15. Nie trać czasu : na podwórku, boisku, w świetlicy / Mieczysław Siemieński. 1972 W mojej książce poradzę Ci jak nawiązać tak zwany „pierwszy kontakt” z malcami, wskażę, czym, jak i kiedy można ich zająć, powiem, jak radzić sobie w najczęściej spotykanych sytuacjach wychowawczych, jak się bawić wychowując i wychowywać przez zabawę. Książka, którą Co daję do rąk, to „worek” pomysłów, zabaw, gier, imprez, majsterek i wszystkiego tego, co lubią robić dzieci [ze wstępu].
18. Obóz harcerski : metodyka pracy obozu wzorowego / Jerzy Parzyński. 1983 Książka przedstawia proponowaną przez autora metodykę pracy wzorowego obozu harcerskiego, począwszy od jego przygotowań aż do samego końca. Porusza ważne dla Komendanta kwestie, jak podział zadań i obowiązków czy potrzebne obozowe funkcje, zwracając też uwagę na uniwersalne zasady pracy w drużynie. Dzięki temu skuteczną do dziś metodykę pracy przełożyć można także na inne harcerskie obszary pracy [lubimyczytac.pl].
16. Nieprzetarty szlak / Kazimierz Dębnicki, Krystyna Salaburska. 1985 Cztery opowiadania dla dzieci i młodzieży, w których bohaterami są harcerze. 17. Notatnik Iki / Jolanta Chełstowska ; il. Ryszard Kryska. 1987 W harcerstwie są setki tysięcy dziewcząt. Tymczasem w prasie i książkach czyta się przede wszystkim o harcerzach, także różne materiały z pomysłami dla zastępów i drużyn przeznaczone są dla harcerzy. Można odnieść wrażenie, że w organizacji są sami chłopcy (…) Dziewczęta w harcerstwie mają takie same prawa jak chłopcy. Również prawo do mówienia o sw3ojej pracy, kłopotach, a może i nieco innym spojrzeniu na świat, czy innych zainteresowaniach (…) Ika odważyła się. Swoje osobiste notatki udostępniła redakcji „Drużyny”, które publikowała w „Propozycjach” co miesiąc od lutego 1984 roku. Zebrane w książeczkę z serii „Biblioteczka zastępowego” – dedykujemy wszystkim dziewczętom w szarych mundurkach. A może zajrzą do nich i chłopcy? [ze wstępu].
19. Obrzędowy piec : zwyczaje, obrzędy, tradycje harcerskie / Marek Kudasiewicz. 1987 Książka zawierająca pełną wiedzę na temat obrzędów, zwyczajów, tradycji harcerskich. Opatrzona dużą ilością przykładów obrzędowości zaczerpniętych z życia zastępów, drużyn i szczepów. Kompendium wiedzy o obrzędowości [lubimyczytać.pl]. 20. Od andrzejek do dożynek / Janusz Kamocki. 1986 Autor, etnograf i czynny instruktor ZHP, przedstawia genezę i dzisiejszy kształt wybranych zwyczajów i obrzędów ludowych. J. Kamocki, korzystając ze swej bogatej wiedzy zawodowej oraz z doświadczeń harcerskich, proponuje, aby wykorzystać elementy popularnych, a czasami prawie nieznanych zwyczajów w pracy drużyn [ze wstępu].
21. Pamiętniki żołnierzy baonu “Zośka” : powstanie warszawskie / aut. wyb., red. Tadeusz Sumiński ; współaut. Jerzy Waleszkowski ; i in. 1981 Mariusz Olczak w tekście „Jak powstawały pamiętniki żołnierzy bataliony Zośka”, pisze, że akcja zbierania wspomnień została zainicjowana już w 1945 roku. Jej głównym animatorem był Jan Rodowicz „Anoda” , kierownik Biura Archiwum Baonu „Zośka”. Został aresztowany w 1948 (zginął tragicznie w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach w gmachu MBP), ale archiwum tylko częściowo wpadło w ręce UB. Pierwsze wydanie pamiętników mogło się ukazać dopiero w 1957 roku. Wyboru dokonał i redagował wspomnienia Tadeusz Sumiński. Jak pisze Olczak, Sumiński widział pamiętniki jako dzieło literackie, nie zaś opracowanie historyczne. I rzeczywiście, czuć podczas lektury rękę redaktora, nadającego podobny styl wspomnieniom. Niemniej jednak ich dokumentalna wartość nie podlega kwestii. Niewątpliwym walorem pamiętników żołnierzy batalionu „Zośka” jest to, że w znakomitej części powstawały wkrótce po wojnie. Nie uległy zatem deformacjom, jakie często są – z powodu zacierania się pamięci,włączania we własną relację późniejszej wiedzy, a także mitologizacji – cechą wspomnień pisanych po wielu latach. Opublikowana w książce lista żołnierzy batalionu „Zośka” liczy 608 nazwisk. Ponad połowa żołnierzy zginęła podczas Powstania Warszawskiego [dzieje.pl]. 22. Pancerni: materiały do zbiórek / Adam Kiewicz, Beata Kowalska. 1989 Jest to książeczka z materiałami, która ma pomóc w przygotowaniu zbiórek z zuchami zdobywającymi sprawność „Pancerni”. Zamieszczony w tej książeczce plan cyklu sprawności, podobnie jak w pozostałych książeczkach z tej serii, opracowany został zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami. Zamieszczone jest w niej niewielką ilość informacji rzeczowych przeznaczonych dla drużynowego, a koniecznych przy realizacji sprawności oraz zestaw literatury [ze wstępu].
Chciałbym pokazać, kim byli i jakie wartości reprezentowali [ze wstępu]. 30. Wzajemnie potrzebni: o Związku Harcerstwa Polskiego i ruchu przyjaciół harcerstwa / Wanda Zając. 1977 W opracowaniu omówiono cele organizacji, zasady wychowawcze i zadania programowe Związku, a także zawarto inne informacje, o które najczęściej pytali działacze ruchu przyjaciół harcerstwa i ci, którzy chcą w nim działać [ze wstępu].
23. Pierwsze zbiórki w nowo założonej drużynie zuchowej / Beata Kowalska. 1988 Książka powstała na podstawie doświadczeń autorki zebranych w czasie prowadzenia drużyny zuchowej. Każdy zaczynający pracę drużynowy zuchów musi przekształcić gromadę dzieci w drużynę zuchową. Ten trudny okres w pracy drużynowego decyduje często o powodzeniu dalszej jego działalności. Książeczka ułatwi zorganizowanie zajęć w pierwszych tygodniach pracy z dziećmi [ze wstępu]. 24. Szare Szeregi : harcerze 1939-1945. T.1. Materiały relacje / pod red. Jerzy Jabrzemski. 1988 25. Szare Szeregi : harcerze 1939-1945. T.2. Materiały relacje / pod red. Jerzy Jabrzemski. 1988 Oddana do rąk czytelników poniższa praca jest krokiem przygotowawczym do przyszłej pełnej monografii harcerstwa męskiego w konspiracyjnych Szarych Szeregach. Opracowanie poniższe musi być traktowane jako w wielu przypadkach skrótowe, próbujące przywołać w pamięci i uchronić przed zapomnieniem ważne wydarzenia i osiągnięcia młodzieży harcerskiej w mrokach okupacyjnej nocy [ze wstępu]. 26. Szare Szeregi : harcerze 1939-1945. T.3. Lista poległych i zmarłych : indeksy - ilustracje / pod red. Jerzy Jabrzemski. 1988 Jest to wykaz poległych harcerzy w czasie II wojny światowej.
27. W drużynie zuchów. Cz.4 / wyb. i oprac. Irena Faliszewska. 1973 Książka zawiera zestaw materiałów pomocniczych do sprawności: „bartnika”, „chemika”, „flisaka”, „Janosika”, „kościuszkowca”, „marynarza”, „ogrodnika” i „zielarza”. Charakter i układ materiałów są podobne jak w pierwszych trzech częściach „W drużynie zuchów” [ze wstępu]. 28. W drużynie zuchów. Cz.5 / wyb. i oprac. Adam Kiewicz. 1973 Część V serii „W drużynie zuchów” obejmuje materiały do sprawności: „człowieka zimy”, „Niewidzialnej ręki”. „lotnika”, „olimpijczyka”, „telegrafisty”, „Wicherka”, i „wszędobylskiego”. Cztery z nich należą do grupy „ciekawi ludzie, iekawy świat”, zaś dwie do grupy „wielkie przygody” [ze wstępu]. 29. Wyrwani z szeregów : harcerki i harcerze na Pawiaku w latach okupacji hitlerowskiej / Zygmunt Zonik. 1988 Literatura poświęcona harcerzom i harcerkom lat wojny 1939-1945, ich losom, walce z niemieckim okupantem, jest niewielka, a na temat ich martyrologii wręcz znikoma (…) Chciałbym wydobyć z niepamięci i zapomnienia jak najwięcej nazwisk i sylwetek aresztowanych harcerzy. Ukazać, jak w więzieniach i obozach koncentracyjnych stawiali opór i chronili godność, jak tworzyli kręgi samopomocy dla przetrwania fizycznego i duchowego.
31. Z harcerzami na “Zawiszy Czarnym” / Mariusz Zaruski. 1970 „Jest to statek szkolny Związku Harcerstwa Polskiego. Przybrał imię duchowego patrona harcerstwa, rycerza spod Grunwaldu, którego męstwo i sława głośno rozbrzmiewały wśród narodów ówczesnego świata (…) Przysłowiowa słowność Zawiszy Czarnego znalazła swój wyraz w prawie harcerskim jako ideał cnoty współczesnego młodego człowieka: „na słowie harcerza można polegać, jak na Zawiszy” [fragment książki]. 32. Zuchy : podręcznik instruktora harcerskiego pracującego z zuchami / Marek Wardęcki. 1970 Książka ta jest próbą pokazania jak powinien pracować drużynowy-wychowawca, który nie tylko jest świadomy celów, do jakich dąży, ale zna mechanizmy, którymi operuje i możliwości ich wykorzystania. Mówi ona nie tylko o tym, jak należy się bawić z zuchami, ale dlaczego właśnie tak, a nie inaczej (…) Książka ta z założenia jest podręcznikiem (…) zawiera sporą ilość materiałów praktycznych [ze wstępu]. 33. Życzę ci dobrej drogi : opowiadania o harcerzach / red. Ewa Szczepańska. 1966 Jedenaście opowiadań o harcerzach, napisane m.in. przez Niziurskiego, Ożogowską czy Domagalik.