FEESTKRANT
EDITIE 21-24 JUNI 2018. GRATIS.
Š Gert Swillens
WELKOM IN UTOPIA
E
indelijk is het zover: Utopia opent de deuren. De samensmelting tussen de bibliotheek en de Academie voor Podiumkunsten is een duurzaam en inspirerend belevingscentrum waar iedereen welkom is. Arnoud Van Der Straeten, diensthoofd van de Stedelijke bibliotheek en projectleider van Utopia, en Peter Thomas, directeur van de Academie voor Podiumkunsten willen Utopia laten uitgroeien tot een open en toegankelijk huis van kennis, informatie, cultuur en ontspanning. 500 jaar nadat het boek Utopia van Thomas More dankzij Aalstenaar Dirk Martens van de drukpers rolde, kent de stad Aalst nu een tast-
baar Utopia: een culturele huiskamer voor iedereen, een bron van inspiratie en creatie, waar talent en ontmoeting, ontspannen en leren centraal zullen staan. Donderdag 21 juni 2018 zal in het geheugen van de Aalstenaar gegrift blijven.
De bibliotheek is meteen open en de medewerkers staan klaar om iedereen met raad en daad bij te staan. Het zelfscansysteem is immers nieuw en zal bezoekers in staat stellen op alle momenten materialen mee te nemen of terug te brengen. De academie verhuist tijdens de zomer om het nieuwe schooljaar te starten in de nieuwe stek. Maar eerst viert Utopia vier dagen lang feest,
binnen en buiten. Van donderdag 21 juni tot en met zondag 24 juni kan iedereen er terecht voor workshops, lezingen, demo’s, vertellingen, optredens... en natuurlijk ook materialen van de bibliotheek. Ontdek het volledige programma binnenin onze krant en geniet en beleef mee.
FEESTPROGRAMMA P. 7-10
2
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Utopia staat in Aalst en nergens anders
‘T
ussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren’, zo leert Willem Elsschot ons. De droom om zowel de Academie voor Podiumkunsten als de hoofdbibliotheek een nieuwe infrastructuur te geven, botste op het praktische bezwaar dat er geen budget was om twee nieuwe gebouwen neer te zetten. De oplossing bestond erin om dezelfde vierkante meters door zowel de bibliotheek als de academie te laten gebruiken. Deze verregaande verstrengeling opende bovendien de mogelijkheid van een nieuwe manier van werken. De rekensom 1+1 moest dus een dubbele uitkomst opleveren: budgetmatig niet meer dan 1,5 maar inhoudelijk minstens 3. Het streelde onze ijdelheid dat er nergens anders voorbeelden van een zo sterke integratie bestonden. Tegelijk beseften we dat er meestal een goede reden is waarom iets nog niet bestaat. Vooral op akoestisch vlak waren er wel wat uitdagingen. Je wil natuurlijk niet dat de studenten die komen blokken, kunnen meeluisteren naar de geluiden vanuit de slagwerkklas.
“TUSSEN DE EERSTE VERGADERING EN DE OPENING VAN UTOPIA OP 21 JUNI 2018 LIGGEN SLECHTS VIJF JAAR.”
We verwachtten op alle domeinen kwaliteit en duurzaamheid voor een scherpe prijs. De lat werd nog hoger gelegd door onze keuze om het historische kopgebouw te bewaren. Dat is allemaal gelukt. Uiteindelijk zal Utopia aantoonbaar minder kosten dan vergelijkbare projecten in andere steden. Bovendien – en daar ben ik toch bijzonder trots op - krijgen de Aalstenaars twee instellingen voor de prijs van één. Door de Peperstraat door te trekken naar de Graanmarkt ontstaat een nieuw plein. Daar is ruimte voor activiteiten vanuit de Utopia-werking zoals een lezing, een toneelstuk of klassieke muziek. Niet alleen het gebouw maar ook de onmiddellijke omgeving moet een oase van rust in de drukke stad vormen. Tussen de eerste vergadering, die letterlijk met een wit blad startte, en de opening van Utopia op 21 juni 2018 liggen slechts vijf jaar. Dit huzarenstukje is enkel gerealiseerd omdat ik kon rekenen op een brede steun en op gedreven medewerkers die zich bij elk opduikend probleem telkens weer uiterst professioneel opstelden. Het was voor mij een bijzondere ervaring om aan die ploeg leiding te mogen geven. Utopia is een uniek project waarop alle Aalstenaars terecht fier mogen zijn. Ik heet u van harte welkom in uw Utopia. Karim Van Overmeire Schepen van Onderwijs, Bibliotheek en Erfgoed
De Geschiedenis van Utopia 1474 › Start van de bouw van een klooster voor de Zwarte Zusters, een plek waar de zusters de laatste zorgen geven aan pestlijders. Van deze gebouwen blijft bovengronds niets meer over. Archeologisch onderzoek op de site van Utopia bracht wél nieuwe inzichten. 1797 › Door de Franse Revolutie kwam Aalst onder Frans bestuur. Een strenge secularisatie drong zich op. De Zwarte Zusters kregen het bevel om het klooster aan de Peperstraat te ontruimen. De gebouwen werden voortaan gebruikt als opslagplaats, militaire kazerne, gevangenis en uiteindelijk zelfs als paardenstal. 1859 › Het Ministerie van Landsverdediging brengt een ‘School van de Troepskinderen’ onder in de gebouwen aan de Peperstraat. Daar kregen jongens uit de wijde omgeving een militaire opleiding. Later werd de school omgedoopt tot ‘School van de Pupillen van het Leger’. 1880 › De oude kloostergebouwen maken plaats voor een nieuwbouw voor de groeiende Pupillenschool. Langs de Peperstraat komt een gebouw met een recreatiezaal en een wapenzaal waarin de leerlingen onder andere leerden schermen. 1884 › Op de hoek van de Peperstraat en de Graanmarkt wordt een imposant gebouw opgetrokken dat dient als onderdak voor de onderofficiers met op het gelijkvloers een infirmerie. 1933 › Tijdens de economische crisis is het niet meer houdbaar om de Pupillenschool open te houden. De school sluit haar deuren en het gebouw staat een aantal jaar leeg. 1967 › Na een paar verschillende invullingen neemt de Gerechtelijke Politie haar intrek in het vroegere schoolcomplex. 2012 › De politiediensten verhuizen naar Dendermonde. De gebouwen aan de Graanmarkt komen leeg te staan en worden verkocht aan de stad Aalst. december 2013 › Stad Aalst neemt zich voor om de site aan de Graanmarkt te vernieuwen en er de hoofdbibliotheek onder te brengen. Die barst uit zijn voegen in de ongeschikte kelders van De Werf. Het is hoog tijd voor een nieuw, toekomstgericht concept. december 2014 › Na een intensieve denk- en ontwerpfase is er een vlekkenplan. Dat plan toont hoe de Academie voor Podiumkunsten en de hoofdbibliotheek in elkaar kunnen opgaan. juni 2015 › Stad Aalst en AGSA schrijven een aanbesteding uit voor de bouw van het nieuwe kennis- en belevingscentrum. december 2015 › De intercommunale Solva voert boringen uit op het binnenplein tussen de Graanmarkt en de Esplanadestraat. Daaruit zal blijken welke archeologische informatie er nog in de bodem verborgen zit. voorjaar 2016 › Groep Van Roey komt als aannemer uit de bus. KAAN Architecten levert het winnende ontwerp. augustus 2016 › Aannemer Van Roey begint met de sloop van de oude bijgebouwen aan de Esplanadestraat en de Peperstraat. Solva grijpt die kans aan om ook hier een archeologische studie uit te voeren. oktober 2016 › De eerste stap naar Utopia is gezet: de oude, structureel zwakke gebouwen van de Gerechtelijke Politie zijn afgebroken. Nu kan het echte werk beginnen. januari 2017 › De funderingsplaat van het nieuwe gebouw is gelegd. In het hoekgebouw wordt de binneninrichting afgebroken om daarna een volledig nieuwe indeling weer op te bouwen. maart 2017 › De ceremoniële ‘eerste steen’ van Utopia is gelegd. De létterlijke eerste steen ligt er al even, maar het schepencollege en afgevaardigden van de Academie voor Podiumkunsten en de bibliotheek begraven symbolisch een tijdscapsule. mei 2017 › Tijdens Openwervendag zwaaien de werfpoorten voor één dag open. Bezoekers krijgen een rondleiding op het bouwterrein en kunnen met al hun vragen terecht in het infodorp op de Graanmarkt. zomer 2017 › De ruwbouw van het nieuwe gebouw is klaar. Nu is het tijd voor de gevelsteen – een mooie, rode baksteen als echo van de stijl van het hoekgebouw. najaar 2017 › Aan de buitenkant is Utopia klaar. De grote bedrijvigheid speelt zich nu binnen af: maandenlang zijn er werken aan de inrichting, elektriciteit, technische installaties… De afwerkingsfase loopt door tot in juni 2018. winter 2018 › De allerlaatste bouwfase is de afwerking van de buitenruimte. Het plein Utopia krijgt verharding met klinkers en natuurlijk een frisse groenaanleg. 21 juni 2018 › Opening Uoptia!
3
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
De boeken van Utopia De hoofdbibliotheek maakt een groot deel uit van Utopia. Boeken nemen nog steeds een grote plaats in en daarom brengt stad Aalst twee boeken uit rond Utopia.
Unieke blik achter de schermen: ‘De weg naar Utopia’
V
ers van de pers is het boek ‘De weg naar Utopia’. In dit boek lees je alles over de bouw van het project op de historische Pupillensite, het erfgoedverhaal en het gebouw zelf. Auteur Maarten Vanderbeke is niet aan zijn proefstuk toe. Deze leerkracht Nederlands/geschiedenis en talenbeleidscoördinator op het Sint-Jan Berchmanscollege in Brussel was eerder co-auteur van het boek ‘Honderd keer Vlaanderen’. Maarten Vanderbeke: “Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat de teksten in ‘De Weg naar Utopia’ niet echt van mijn hand zijn. Het boek is opgevat als een verzameling bedenkingen en ervaringen van de mensen die het nauwste bij de bouw betrokken waren. Ik heb die teksten op elkaar afgestemd. Voor anderen, die door hun drukke agenda geen tijd hadden, fungeerde ik als ghostwriter. Dat maakte het hele proces uitermate boeiend. Het boek groeide eigenlijk
min of meer samen met het eigenlijke Utopia en ik mocht op de eerste rij zitten. Dat mag vrij letterlijk opgevat worden. Tijdens verschillende fases van de bouwwerkzaamheden kreeg ik rondleidingen en deskundige uitleg. Ik sprak met de architecten en de aannemer, met schepen Van Overmeire, met de directeur van de Academie voor Podiumkunsten, met het diensthoofd van de bibliotheek, met stadsarchivarissen, met archeologen, met een hele hoop interessante mensen die allemaal een eigen verhaal over Utopia hebben.” De auteur kreeg door het lezen van de conceptnota’s en dankzij al die verschillende gesprekken, het inzicht hoe speciaal Utopia eigenlijk wel is en dat wou hij overbrengen in het boek. Maarten Vanderbeke: “Ik hoop dat alle Aalstenaars gaan beseffen hoe uniek dit ge-
Thomas More - ‘Utopia’
A
llereerst is er de nieuwe uitgave van het boek Utopia van de Engelse humanist Thomas More waarin hij de ideale staat beschrijft. De eerste druk, in het Latijn, verscheen in 1516 in Leuven, maar het werd gedrukt door de Aalstenaar Dirk Martens. In het Nederlands werd Utopia voor het eerst uitgebracht in 1553 en de nieuwste Nederlandse vertaling is van Paul Silverentand uit 2008. Het is deze vertaling die voor de opening van Utopia een nieuw jasje kreeg dankzij een speciaal ontworpen boekomslag. De kaft is gebaseerd op de kaart van Utopia uit het boek van Thomas More. Die kaart komt ook terug in het lichtkunstwerk aan de hoofdingang. De illustraties van verschillende erfgoedelementen die aanwezig zijn in Utopia, maken van dit boek een uniek exemplaar.
De nieuwe uitgave kost 15 euro en is verkrijgbaar aan het onthaal van Utopia.
bouw in onze stad wel is en dit boek probeert de mensen daarvan ook te overtuigen. Niet dat dit nodig zal zijn bij wie het gebouw met een open geest bezoekt. Ik ben dan ook bijzonder vereerd dat ik op mijn manier mocht helpen om Utopia in de verf te zetten. Niet iedereen heeft de kans om met alle verantwoordelijken achter dit project te praten. Ik heb die kans wel gekregen en wie het gebouw echt ten volle wil begrijpen en appreciëren, leest dus best het boek.” Verschillende fotografen leverden fantastisch werk om de verschillende bouwfases in beeld te brengen. Zo zie je unieke beelden, een Utopia zoals je het nooit meer zal kunnen zien. Maarten Vanderbeke: “Uit honderden en honderden foto’s selecteerden we de beste om het boek te illustreren. Dat maakt van het boek, naast een interessante inkijk in de visies van de verschillende betrokkenen, tegelijkertijd een prachtige momentopname.” ‘De weg naar Utopia’ is verkrijgbaar aan de onthaalbalie. Het kijk- en leesboek telt 80 bladzijden en kost 30 euro.
Utopia-café heeft uitbaters: santé!
B
art Guns en Dinah Buysse baten het gloednieuwe Utopia-café uit. Beide Aalstenaars zijn tevreden: “We zijn heel blij dat de jury voor ons concept heeft gekozen. We zijn enthousiast om in zo’n uniek gebouw te mogen werken en mee te schrijven aan het Utopia-verhaal.”
De zoektocht naar een concessionaris heeft even geduurd, maar de lat lag dan ook hoog. Het Utopia-café moet immers perfect aansluiten bij de werking van de Academie voor Podiumkunsten en van de bibliotheek. Late openingsuren, kwaliteit, origineel maar betaalbaar voor iedereen waren enkele van de vereisten. Bovendien moest het een betrouwbare partner worden die een langdurige samenwerking wou aangaan. “We waren van bij het begin verliefd op het gebouw”, vertellen Dinah en Bart. “Het ademt architectuur, cultuur, openheid, dynamiek, rust … en nog veel meer. Het is een plekje waar we graag willen zijn,
Bart Guns en Dinah Buysse in het gloednieuwe Utopia-café
we graag willen werken, waar we willen doen wat we graag doen: mensen gelukkig maken met een lekker hapje en een drankje.” Met een zuiders gericht terras en 50 zitplaatsen willen Dinah en Bart van hun Utopia-café een
leuke gezellige plek maken voor jong en oud. “Onze kaart zal naast de klassiekers ook de meerwaardezoekers zeker kunnen bekoren”, aldus de uitbaters. “We zullen ze bovendien regelmatig aanpassen, bijvoorbeeld aan de seizoenen. We willen immers meewerken aan het duurzaamheidsprincipe van Utopia. Daarom ook kiezen we voor lokale leveranciers die gepassioneerd zijn door hun product en we proberen zoveel mogelijk bio-producten aan te bieden. Je zal bij ons terecht kunnen voor een kop koffie terwijl je op je dansende dochter wacht, maar evengoed kan je ontbijten en de krant lezen of een broodje, tapas of een burger eten tussen het studeren door. Tijdens het openingsweekend bieden we wel enkel tapas aan.” Het Utopia-café zal open zijn van 10 uur tot de sluiting van de bibliotheek, op zaterdag kan je er al terecht om 9 uur.
4
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
De ontwerpers van Utopia: KAAN Architecten
D
De ambitie van zowel opdrachtgever als van ons was torenhoog. En we waren er ons ook echt van bewust dat de Aalstenaar kritisch is en het dus echt juist moest zijn.”
e ontwerpwedstrijd voor de nieuwe hoofdbibliotheek en de Academie voor Podiumkunsten werd in 2016 gewonnen door KAAN Architecten uit Rotterdam. Vooral Bas Barendse was van a tot z bij de realisatie van Utopia betrokken. Hij had nog niet eerder in Vlaanderen gewerkt, en de afstand was soms wel zwaar, maar uiteindelijk overheerste het goede gevoel van betrokkenheid. “Utopia is absoluut geworden wat we in gedachten hadden”, zegt Bas. “Tijdens het hele proces ben je enorm gefocust en let je eigenlijk vooral op de punten die moeten opgelost worden, maar als ik nu binnenstap, komt er een grote glimlach op mijn gezicht.” Hoewel KAAN ook de wedstrijd voor het ontwerpen van het crematorium op de Siesegemkouter binnenhaalde, was Utopia voor Bas Barendse een eerste kennismaking met Aalst. “Voor de wedstrijd hebben we eerst een vooronderzoek gedaan met lokale architecten”, schetst Bas. “We babbelden ook met de Aalsterse Bas Barendse, projectleider bij KAAN Architecten creatieveling Piet De Koninck die (© Hendrik De Schrijver) ons de geschiedenis en het karakter van de Aalstenaar leerde kennen. De opdracht was immers ook om van het gebouw een huiskamer voor de bewoners te maken. Daarnaast wandelden we ook gewoon door de stad, sightseeing, om de sfeer te absorberen en mee te nemen in ons Bas Barendse (projectleider KAAN Architecten) denkproces. Aalst zit vol straten en pleintjes, dat maakt het gezellig. Bovendien bleek de Peperstraat vroeger door te denis te gebruiken bij de inplanting van het lopen naar de Graanmarkt. Het lag voor ons nieuwe gebouw. Op deze manier creëerden we dus voor de hand om die sfeer en die geschiezoveel mogelijk aantrekkelijke publieke ruimte.
230.000
“WE WAREN ER ONS VAN BEWUST DAT DE AALSTENAAR KRITISCH IS”
Tijdens de afbraak werd op de werf alle hout, staal, pmd en steenpuin gesorteerd voor hergebruik. Ongeveer 230.000 bakstenen van het oude gebouw werden opgekuist en werden gerecycleerd.
1600 Tussen 1600 m lopende rekken kunnen straks de bibliotheekbezoekers snuisteren.
144.252 Die rekken creëren plaats voor zo’n 144.252 boeken, strips, cd’s, dvd’s
De naam voor het nieuwe complex “Utopia” is geleidelijk aan gegroeid. Bij het ontwerp was er daar nog geen sprake van. “Uiteraard komt de naam uit de geschiedenis en hebben we daar opzoekingswerk naar gedaan”, zegt Bas. “Maar dat het complex echt zo genoemd wordt, is onbedoeld zo uitgegroeid. En het past ook wonderwel. Wij kozen immers voor een sprekend ontwerp, maar de nieuwbouw heeft tegelijkertijd een zachte uitstraling door de keuze van de materialen en kleuren. Onze materiaalkeuze is Vlaams, met baksteen als overheersend element. Maar we hebben echt gezocht naar de juiste kleur en de juiste structuur. Vanop afstand lijkt het 1 kleur, maar wie dichterbij komt, ontdekt het reliëf. Uiteindelijk kreeg Utopia zelfs zijn eigen unieke steen om de juiste uitstraling te bekomen.” Wie door Utopia loopt, voelt meteen de liefde die in het gebouw werd gestoken, het harmonieuze samengaan van oud en nieuw, de passende kleuren. “Het is absoluut geworden zoals we dachten”, vertelt Bas. “Je start met een schets, maar dan begin je samen te werken met een bouwteam en moet je hier en daar keuzes maken. Vaak is het een zoektocht naar een esthetische en betaalbare oplossing. Het bouwteam zette echter een fantastische prestatie neer. We maakten tussendoor verschillende impressies en uiteindelijk is alles echt 1 op 1 gelukt.” Maar als je Bas vraagt naar een element dat er voor hem uitspringt, blijkt dat niet zo’n gemakkelijke keuze. “Ik denk dat ik dan kies voor de kleurtonen, het mooie samengaan van de eik en het beton. Maar toch ook het respect voor de oudbouw, zowel binnen als buiten. En het was ook fijn dat we de kans kregen om ook mee te denken en te bepalen hoe al het losse meubilair er moest uitzien. Alles werd daardoor vanuit hetzelfde concept benaderd. Wat ik ook niet mag vergeten, is de integratie van het erfgoed. Dat geeft een extra dimensie aan het gebouw. Het neonkunstwerk aan de ingang bijvoorbeeld, is daar een prachtig voorbeeld van.”
203.984 Jaarlijks 203 984 bibliotheekbezoekers.
5
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Een uniek zicht op Utopia (© Sebastian Van Damme)
Uniek gebouw op historische locatie
H
et Autonoom Gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Aalst (AGSA) kreeg begin 2014 de opdracht om een multifunctioneel gebouw voor de nieuwe bibliotheek en academie voor Podiumkunsten te realiseren. Algemeen directeur Gwen Vreven en projectmanager Anne Van den Berghe zetten er hun schouders onder. De eerste uitdaging was een geschikte locatie vinden. De keuze voor de Pupillensite, centraal gelegen in de stad, was een logische beslissing. Met een zogenaamd vlekkenplan werden de verschillende nodige functies in kaart gebracht. Via een architectuurwedstrijd werd KAAN Architecten uit Rotterdam aangesteld en Groep Van Roey haalde de aanbesteding binnen voor de bouw. Het oude hoekgebouw is geïntegreerd in een strakke nieuwbouw, met respect voor de geschiedenis en het erfgoed. In totaal biedt Utopia nu plaats aan 700 lopende meter boekenkasten, 31 leslokalen, een
“QUA DUURZAAMHEID SCOREN WE BETER DAN DE WETTELIJKE NORMEN DIE IN 2020 VAN KRACHT ZULLEN ZIJN.” Gwen Vreven (algemeen directeur AGSA)
concertzaal, een jeugdatelier, een verteltheater, 250 werk- en studeerplekken en een café. Door de schuine inplanting van het nieuwe gedeelte heeft de stad nu ook een extra plein in het hart van de stad erbij. “In totaal kostte het project 15 miljoen euro”, vertelt Gwen. “Bovendien is het op recordtijd gerealiseerd. Na de denk- en ontwerpfase in 2014 en 2015, startten de archeologische opgravingen en in augustus 2016 de eerste sloopwerkzaamheden. Begin 2017 werd de funderingsplaat voor het nieuwe gebouw al gelegd. Die constructie wordt gedragen door 190 schroefboorpalen. Ondertussen werd in het hoekgebouw de binneninrichting afgebroken om volledig met een nieuwe indeling te kunnen opbouwen. Aan de buitenkant werden 230.000 bakstenen gereinigd en gerecycleerd.” Een mix van oud en nieuw (© Hendrik De Schrijver)
In maart 2017 werd ceremonieel de ‘eerste steen’ gelegd, hoewel de eerste er dus al een tijdje lag. Anne Van den Berghe: “Samen met het schepencollege, de Academie voor Podiumkunsten en de bibliotheek hebben we toen symbolisch een tijdscapsule begraven. Daarin zitten drie voorwerpen die gekozen zijn door de Aalstenaars zelf: de film ‘De helaasheid der dingen’, het boek ‘Oilsjtersen Diksjoneir’ en de dvd van de muziek- en dansvoorstelling ‘Midzomernachtsdroom’ van de studenten van de Academie voor Podiumkunsten. Op het plein voor Utopia ligt nu een tegeltje dat de Aalstenaars eraan herinnert om de tijdscapsule weer op te graven in 2084.”
Eind juni 2017 werd het hoogste punt van de ruwbouw bereikt. Een jaar later is Utopia volledig gebruiksklaar. AGSA streeft bij elke ontwikkeling naar een duurzame, ambitieuze en kwalitatieve architectuur en omgevingsaanleg. “Utopia past daar volledig in. We behaalden zelfs het BREEAMlabel ‘excellent’ door onze unieke combinatie van oud en nieuw. Qua duurzaamheid scoren we zelfs al beter dan de wettelijke normen die in 2020 van kracht zullen zijn”, besluit Gwen Vreven.
Zoekertjes GEZOCHT: VRIJWILLIGERS VOOR UTOPIA Wil je helpen aan de dagelijkse werking van Utopia? Stel je dan voor als kandidaat vrijwilliger. Utopia zoekt nog: - voorlezers in Utopia en op locatie - medewerkers Bib aan huis - mensen die materialen willen wegzetten in de bib - helpers bij evenementen Interesse? Mail naar info@utopia-aalst.be en laat ons weten waar je aan mee wil werken.
GEZOCHT: MENSEN MET EEN PASSIE VOOR BOEKEN Verzot op het lezen van boeken? Je wil die passie delen? Doe dan mee met de boekenbabbels en leesclub in Utopia. Ideale momenten om te keuvelen over boeken in een gezellige, ongedwongen sfeer. De eerste afspraken zijn: - zaterdag 30 juni 2018, van 15 tot 16.30 uur: boekenbabbel over zomerliteratuur - woensdag 22 augustus, van 20 tot 22 uur: Leesclub over ‘Kortgeknipt’ van Kristien Dieltiens, in aanwezigheid van de schrijfster - zaterdag 25 augustus 2018, van 15 tot 16.30 uur: boekenbabbel met als thema nazomeren Deelnemen is gratis, schrijf in via info@utopia-aalst.be
6
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Utopia was uitdaging voor Groep Van Roey
B
ouwgroep Van Roey kreeg het project Utopia toegewezen na de ontwerpwedstrijd. De firma kent zijn oorsprong in 1740 als Andreas Van Rooij de herstelling en restauratie van het orgel en de meubilering van de H. Michaëlkerk in Brecht uitvoert. In 1928 werden de eerste grote metselwerken aangenomen. Groep Van Roey kreeg de kans uit te groeien door de wederopbouw van ons land na de Tweede Wereldoorlog en de gouden jaren zestig maken van de firma een belangrijke speler op de bouwmarkt.
8068 m
1
2
250+25+60
Samen studeren, lezen of werken kan aan de 250 werkplekken in de bibliotheek. In de pc-zone staan 25 computers klaar. Pauze nemen kan in het Utopiacafé met 60 zitjes en een terras. Het Utopia-team van zonnig Groep Van Roey (© Hendrik De Schrijver)
tel om dergelijk project te doen slagen.” Groep Van Roey kreeg tevens de opdracht mee het hele project duurzaam te realiseren en kwam daarom met de BREEAM-norm als
100
De 21e eeuw werd opnieuw positief ingezet met onder andere de opening van Technopolis en de samenwerking met lokale besturen vormt de sleutel tot succes. Zo komt Van Roey ook in het vizier van de stad Aalst en wint het de ontwerpwedstrijd. De groep bouwoppervlakte van legt zich immers toe 2 op het zoeken naar totaaloplossingen op maat. 8068 m . Het ontwerp combineert historisch “De geschiktehet partners vinden en hen gemotihoekgebouw metsamen een het project te laten veerd krijgen om ruime, lichte nieuwbouw. slagen, dat was onze eerste bedoeling”, vertelt Kyoko De Fraeye. “Binnen één bedrijf kon je immers nooit alle expertise vinden die nodig was voor het Utopia-project. Alles wat Utopia speciaal maakt is ooit wel al ergens gedaan, maar nog nooit allemaal samen in één gebouw. Het grootste wonder van Utopia zit dan ook vaak Door de inplanting achter de muren. Wederzijds respect is de sleuvan de nieuwbouw ontstaan 1 nieuw plein in het hart van Aalst.
“ALLES WAT UTOPIA SPECIAAL MAAKT IS OOIT Er komt een concertzaal met 100 zitjesvan voor bouwoppervlakte WEL AL ERGENS GEDAAN, MAAR NOG enNOOIT lezingen, optredens . Het ontwerp 8068 m voorstellingen. combineert het historisch ALLEMAAL SAMEN IN ÉÉN GEBOUW” hoekgebouw met een 2
Kyoko De Fraeye (Groep Van Roey)
ruime, lichte nieuwbouw.
8068 m
bouwoppervlakte van 8068 m2. Het ontwerp combineert het historisch met een 630 hoekgebouw m2 beton ruime, zorgt voor lichte nieuwbouw. stabiliteit in het nieuwe gebouw.
1
Door de inplanting van de nieuwbouw ontstaan 1 nieuw plein in het hart van Aalst.
Na de afbraakwerken werden 190 funderingspalen in de grond geboord.
630
630 m2 beton
2
1 630 m2 beton zorgt voor stabiliteit in het nieuwe gebouw.
van de nieuwbouw ontstaan 1 nieuw plein in het hart van Aalst.
250+25+60
Samen studeren, lezen of werken kan aan de 250 werkplekken in de bibliotheek. In de pc-zone staan 25 computers klaar. Pauze nemen kan in het Utopiacafé met 60 zitjes en een zonnig terras.
100
630 1690/31 8068 m 190 630 2
Vandaag telt de Academie voor Podiumkunsten 1690 leerlingen. Voor die creatievelingen komen er in Utopia 31 leslokalen. Door de inplanting
duurzaamheidslabel op de proppen. Startend vanuit een slim ontwerp werd er gebruik gemaakt van duurzame materialen, energiezuinige technieken en hernieuwbare energie. Bovendien zagen zowel KAAN Architecten als Groep Van Roey het enorme potentieel van het gebouw en vonden ze elkaar. De functie van het gebouw valt af te lezen door de grote glaspartijen, ’s nachts vervult het gebouw een lantaarnfunctie. “Utopia creëert een openheid in het oude centrum en zal een aangename en leefbare ontmoetingsruimte zijn, zowel binnen als buiten.”
Er komt een concertzaal met 100 zitjes voor lezingen, optredens en voorstellingen.
Vandaag telt de Academie
7
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
PROGRAMMA DONDERDAG 21 JUNI: OPENINGSAVOND
De Utopia-hymne STROFE 1
Graanmarkt
19.30 u
20 u
Welkom
Utopiahymne
in en rond Utopia
20.30 u
21 u
21.30 u
22 u
Major Tom
22.30 u
23 u
DJ Belpop Bonanza (tot 24u)
Bezoek Utopia
’t Is helemaal doordacht Je weg ligt geplaveid Vervul wat wordt verwacht en Je bedje is gespreid Je luistert naar de raad Van hij/zij die ’t heeft gemaakt Maar zal het werk wel lonen Als je verleert te dromen REFREIN
Laat je ontroering toe Breek door je grenzen heen Gun je verbeelding een Vrije vlucht Door onze passie gaan Dromen waar worden Hier in UTOPIA Heerst fantasie STROFE 2
Major Tom (© Michelhakim)
19.30 uur: Welkom
Burgemeester Christoph D’Haese en schepen van Onderwijs, Bibliotheek en Erfgoed Karim Van Overmeire heten jullie welkom en huldigen het gebouw in. Ella Michiels zorgt voor de presentatie.
20 uur: De Utopia-hymne
De Utopia-hymne is de start van het grote feest. Zing mee uit volle borst, de tekst vind je hiernaast.
20 uur: Bezoek Utopia
Na de hymne opent Utopia de deuren. Ontdek, beleef en zwerf rond. Laat je verrassen door het gebouw en de aanwezige artiesten.
20.30 uur: Major Tom
Bowie is niet meer. Deze 11-koppige band zet volgens Serge Simonart (Humo) “een ambitieus spektakel” neer. De show waarvan ze hopen dat Bowie – mocht hij nog leven – hem graag zelf zou gebracht hebben. Het ultieme hommage aan een muziekicoon.
22.30 uur: DJ Belpop Bonanza
Haal alvast die dansschoenen uit de kast, want de apostels van de Belpop, Jan Delvaux en DJ Bobby Ewing (a.k.a. Jimmy Dewit) trakteren op onvergetelijke deuntjes uit de geschiedenis van de Belgische popmuziek. We gaan door tot middernacht!
Als kind krijg je ’t al mee Toon steeds je mooiste kant Wees spaarzaam op je pree Gebruik gezond verstand En val niet in affront De voetjes op de grond Je zult nooit ergens komen Als je zo blijft dromen. REFREIN STROFE 3
Ook ouders zijn gezien Die tijden zijn voorbij Je vrijheid van voordien Wordt verantwoord’lijkheid Je passie aan de kant Het brood moet op de plank Maar laat je niet intomen Trakteer jezelf op dromen REFREIN STROFE 4
‘t Komt zwart op wit voortaan Dat het welzijn opwekt Het voeden van de waan Heeft een helend effect op ‘t Stollen van het bloed Door slechts te doen wat moet Zorg dat het bloed blijft stromen En durf schaamteloos dromen. REFREIN
Tekst: Yves De Pauw Muziek: Karel Van Marcke Belpop Bonanza (© Jef Boes)
8
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
PROGRAMMA ZATERDAG 23 JUNI 10 u
10.30 u 11 u
11.30 u 12 u
12.30 u 13 u
plein Utopia
13.30 u 14 u
lezing Boon in ‘t Oilsjters
Familievoorstelling ‘nog lang en gelukkig’
Bekende Aalstenaars: De geheime passie van… Virtual Reality Panamarenko
Bauwens
Demosessie FabLab Makerspace
Speel zelf piano
Tim Foncke leest voor uit eigen werk
Workshop doe-orgel Workshop doe-orgel
Bart Moeyaert te gast in Utopia Interactieve Gitaren
Improvisatie
Quint & Quart
Quint & Quart
N.1.1 N.1.4
Joris De Brucker leest voor uit eigen werk
Dans (vrije workshop)
Dans (vrije workshop)
Caudron N.0.15
17.30 u
Holodeck graphics Boekvoorstelling Utopia
Katoren
Chagoll
16.30 u 17 u
Digitale graffiti
D’Haese
Atrium
15.30 u 16 u
Kickertafels • FabLab STEAMachine
Pupillen Geuzen
14.30 u 15 u
Digitale speed-workshops Digitale fotografie ouder en kind
N.2.1
LEGO® Education - Story Starter Digitale Wolven voor kleuters
N.2.3 Mieke Maaike
Coderdojo
De Jonghe / Pape / Van den Bogaerde
CodesCool Beeldprojecties Academie voor Podiumkunsten
10-10.45 uur: Boekvoorstelling Utopia BOEK
Schepen Karim Van Overmeire en Maarten Vanderbeke stellen het Utopia-boek voor. Wie kwam op de idee om APK en bibliotheek te combineren? Welke problemen doemden onmiddellijk op, welke pas tijdens de bouw en vooral, welke oplossingen werden gevonden? Wie maakte dit megaproject mogelijk? Het gebouw en de realisatie ervan worden tijdens de lezing letterlijk langs elke kant bekeken.
10-12 en 14-17 uur: Dans mee DANS
die ons zijn of haar geheime passie onthult.
10-18 uur: FabLab STEAMachine DIGITAAL
Ontdek en experimenteer met allerlei nieuwe technologieën in de STEAMachine van FabLab. Test de 3D printer of kijk hoe de lasercutter werkt.
10-18 uur: Speel zelf piano MUZIEK
Kom binnen, welkom! Kom kijken: graag! Dans mee: nog liever! De danslerares nodigt je uit in de danszaal.
Breng het Atrium muzikaal tot leven en leef je uit op onze piano. Het eerste speelboek van Anna Magdalena Bach ligt klaar voor je of speel gerust de melodie die zo uit je vingers vloeit.
10-13 uur: Coderdojo DIGITAAL
10-18 uur: Beeldprojecties totaalspektakels
10-12 uur: Interactieve gitaren MUZIEK
11-12 uur: Lezing Boon in ‘t Oilsjters BOEK
Wil je graag zelf leren programmeren met Scratch of je digitale creativiteit eens uittesten met robots? Coderdojo gaat met jou aan de slag.
Wij kennen allemaal de gitaar, maar wist je dat die ook kan klinken als een trommel, belletjes ... Ontdek samen met Ruth Verberckmoes alle kanten en klanken van de gitaar. Samen maken jullie een te gekke partituur die door iedereen gespeeld kan worden.
10-13 uur: Digitale fotografie voor de familie DIGITAAL / KINDEREN
Hier is de kans om je mama of papa te fotograferen op een heel aparte manier. Eet je moeder graag chocolade of is je vader gek van voetbal? Vandaag ben jij de fotograaf en kan je jouw ouders met hun speciale eigenschappen eens portretteren. Dat wordt lachen!
10-13 uur: VR Panamarenko DIGITAAL
Geniet van alle recente spektakels van de Academie voor Podiumkunsten. Je ziet er jaren van podiumplezier.
Louis Paul Boon pende als rasverteller zijn meesterwerken neer in het A.N., maar als geboren en getogen Aalstenaar dacht hij daarbij in het Aalsterse dialect. Met dat idee als uitgangspunt vertaalde Jacquy De Pauw, die samen met Jan Louies dat Aalsterse dialect onderwijst, enkele werken van Boon in het “Schoein Oilsjsters”. Het L.P. Boon-genootschap laat je zo Boontje herontdekken.
11-13 uur: Bart Moeyaert te gast in Utopia BOEK
Ooit eens een schrijver in levenden lijve willen ontmoeten? Dan is dit je geluksdag, want Bart Moeyaert is te gast in Utopia. Hij vertelt over zijn jeugd, zijn eerste boek, zijn schrijverschap en leest voor uit eigen werk. Aansluitend is er voldoende tijd om vragen te stellen.
Holodeck Graphics ontwikkelde een virtual reality beleving met ingescande werken van Panamarenko. Bewonder de Arlikoop in zijn natuurlijke biotoop of waan je virtueel in de wolken met de Zeppelin.
12-13 uur: Tim Foncke leest voor BOEK
10-13 uur: Holodeck graphics DIGITAAL
12.30-13.30 en 16.30-17.30 uur: Quint & Quart
Laat je onderdompelen in de Virtuele Realiteit. Maak kennis met dit medium, zet de VR-bril op en speel een virtueel partijtje bowling of ga aan de slag met een creatieve VR tekenapplicatie van Google. Plezier verzekerd!
10-18 uur: De geheime passie van…
Ben jij benieuwd naar de geheime passie van bekende Aalstenaars? Kom dan zeker luisteren. Elk uur geven we het woord aan een Aalstenaar
Deze Aalstenaar leest voor uit God is klein geschapen. En als kers op de taart laat hij ons ook al kennismaken met nieuw werk.
MUZIEK / KINDEREN
Ga mee op avontuur met de muzikale ridder Quint & Quart doorheen de bijzondere wereld van de muziek! Hanne Deneire componeerde een muziekvoorstelling vol verwondering, kleur en muzikale actie. Gitariste Ruth Verberckmoes en percussionist Juan Carlos Bonifaz slepen je mee in hun fantasie. Je leven zal er nooit meer hetzelfde uitzien: kleuren zijn noten, muziekpopjes praten en instrumenten zingen. Een interactieve voorstelling voor 3- tot 7-jarigen die de magie van muziek willen ontdekken!
9
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
13-17 uur: Digitale graffiti DIGITAAL
workshop van CodesCool onderdompelen in het speels programmeren en het werken met robotjes. Leer werken met Scratch, programmeer een mBot of ontdek de Micro:Bit!
14-17 uur: LEGO®StoryStarter DIGITAAL / KINDEREN
15-18 uur: Digitale speed-workshops DIGITAAL
Maak je eigen kunstwerk met interactieve en digitale graffiti spuitbussen op een groot beeldscherm. Grijp die spuitbus, selecteer je kleur en verras vriend en vijand met je creatie.
Ben je een rasechte verhalenverteller, meesterbouwer of fantast? Kom dan zeker eens langs om kennis te maken met LEGO® StoryStarter! Met LEGO® StoryStarter vertel je je verhaal door verschillende scènes op te bouwen met blokjes en figuurtjes. Met de unieke LEGO® Education StoryStarter software kan je vervolgens je scènes fotograferen, teksten en achtergronden aan je verhaal toevoegen, een stripverhaal maken…
14-18 uur: Demosessie FabLab Makerspace DIGITAAL
Ontdek en experimenteer met nieuwe technologieën via allerlei korte workshops met FabLab.
14.30-15.30 en 15.45-16.45 uur: Doe-orgel MUZIEK / KINDEREN
Je wil je smartphone beter beveiligen? En wat met al die paswoorden? Waarom is die batterij opnieuw leeg? En zoek je apps waarmee je op stap kan in de stad? Sluit dan zeker aan bij een van de digitale speedworkshops! Elk half uur kaart onze lesgever een nieuw onderwerp aan.
16.15-18 uur: Improvisatie WOORD
We dagen je uit. Ga voor een initiatie in improvisatie, met als coach theatermaker Yves De Pauw. De workshops starten om 16.15 en 17.15 uur.
17-17.50 uur: Nog lang en gelukkig KINDEREN
Kom smullen van verschillende digitale snufjes op maat van kleuters.
Wanneer de heks in de ketel is beland en de prins eindelijk zijn prinses heeft gekust, wordt er steevast ‘nog lang en gelukkig geleefd’. Maar wat moeten we ons daar concreet bij voorstellen? Hoe doe je dat eigenlijk, zo lang en gelukkig leven? Sprookjesprins van dienst, Yoeri Lewijze, gaat met de muziek van Maurice Ravels bekende sprookjessuite op zoek naar antwoorden.
15-17 uur: CodesCool DIGITAAL
17 uur: Joris De Brucker leest voor BOEK
Bouw zelf een orgel met een beetje hulp van de orgeljuf. Om 14.30 uur voor 6 tot 8-jarigen, om 15.45 uur voor 9 tot 12-jarigen.
15-17 uur: Digitale wolven voor kleuters DIGITAAL / KLEUTERS
Meisjes en jongens, computerexperts of newbies: laat je tijdens de
Deze Aalstenaar leest voor uit zijn debuutroman Half gaar.
PROGRAMMA ZONDAG 24 JUNI 10 u
10.30 u 11 u
11.30 u 12 u Yoga
Graanmarkt
12.30 u 13 u
13.30 u 14 u
14.30 u 15 u
15.30 u 16 u
16.30 u 17 u
17.30 u
Kubb spel
Picknick Slapstick
Drift The Labyrint, een muziekspel
Aperitiefconcert
plein Utopia
Retro gaming
Pupillen Geuzen
Lezing: KAAN
Initiatieconcerten Academie voor Podiumkunsten
Katoren
Voorleesmarathon Speel zelf piano Sabien Clément illustreert bladwijzers Grime en tattoos
Atrium D’haese
Torentjes van plezier
Bauwens
Torentjes van plezier Yannick Dangre leest voor uit eigen werk
N.0.15
Toon Van Mierlo leest voor uit eigen werk
Vagant & 4
N.1.1 N.1.4
Jan De Smet
Leo Timmers vertelt Garage Gust Lindeland: muziekbeleving ouder-kind
Chagoll
Dans met Liesbeth Acke
Dans met Liesbeth Acke
N.2.1
Initiatie schaken
N.2.3 Mieke Maaike
Dans met Liesbeth Acke
Spellen Troef-gezelschapsspellenkamer Ontbijtquiz
De Jonghe / Pape / Van den Bogaerde
Workshops: handlettering, origami en drukpers Beeldprojecties Academie voor Podiumkunsten
10-13 uur: Lindeland KINDEREN
Kom samen met je baby, peuter of kleuter genieten van het zingen, dansen en musiceren samen.
10-18 uur: Voorleesmarathon BOEK
Vind jij het leuk om voorgelezen te worden? Luister jij graag naar verhalen? Dan kan je je laten verrassen tijdens de voorleesmarathon. Iedere twintig minuten wordt er door iemand bekend of minder bekend
voorgelezen uit een boek van zijn of haar keuze. Acht uur verwennerij voor de oren verzekerd.
10-18 uur: Spellen troef - gezelschapsspellenkamer SPEL Onze uitgebreide collectie gezelschapsspellen staat voor iedereen ter beschikking vandaag. Breng je vrienden mee om samen een spel te spelen of vraag één van onze spelbegeleiders om je op weg te helpen met een nieuw spel.
10 10-18 uur: Speel zelf piano MUZIEK
Breng het Atrium muzikaal tot leven en leef je uit op onze piano. Het eerste speelboek van Anna Magdalena Bach ligt klaar voor je of speel gerust de melodie die zo uit je vingers vloeit.
10-18 uur: Beeldprojecties totaalspektakels
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
14-16 uur: Sabien Clement illustreert
Illustratrice Sabien maakt voor ieder die het wil een gepersonaliseerde bladwijzer.
14-14.40 en 15-15.40 uur: Torentjes van plezier KINDEREN / MUZIEK
Geniet van alle recente spektakels van de Academie voor Podiumkunsten. Je ziet er jaren van podiumplezier.
Gedichten zijn als torentjes op een voetpad van papier. Een woord- en muziekvoorstelling om van te smullen!
10.30-11.30 uur: De architectuur van Utopia
14-17 uur: Initiatie schaken SPEL
10.30-12.30: Utopiaquiz
14-17 uur: workshops handlettering, origami en drukpers
Bas Barendse, medewerker van KAAN Architecten en projectleider van Utopia voor dit gerenommeerde architectenbureau, komt spreken over het gebouw vanuit zijn ervaring.
Hoe goed werkt jouw brein op dit vroege uur? De Utopiaquiz test je parate kennis en zet de hersencellen aan het werk. Voor deze quiz was vooraf inschrijven noodzakelijk. Ondertussen is de quiz volzet.
10.30-16.30 uur: Dans met Liesbeth Acke DANS
Voel het ritme en beweeg mee met de leerlingen van de academie. Probeer maar eens te stoppen, het lukt je vast niet. 10.30 uur: leerlingen L1, 11.30 uur: leerlingen L2, 13.30 uur: leerlingen L3.
11-12 uur: Yoga
Terwijl de zon haar stralen op de Graanmarkt werpt en de vogels op de achtergrond fluiten, kan je lekker ontspannen tijdens een heerlijke yogales in openlucht. Yoga is geschikt voor iedereen: jong en oud, sportief of minder sportief, man of vrouw.
Leer vandaag de basis van het schaken en speel het nadien thuis met je kinderen of kleinkinderen, vrienden of familie. Koninklijke Schaakclub Pion uit Aalst geeft een initiatie van deze denksport.
We gaan creatief aan de slag met papier. Met origami – de vouwkunst uit Japan – creëer je zonder de twijfel de mooiste kunstwerkjes. Handlettering laat je in geen tijd van een blad papier een uniek en persoonlijk werk maken. Tenslotte kan je ook de mobiele drukpers uittesten. Een pamflet, kaartje, gedicht ... van je hand drukken, het kan allemaal.
14-17 uur: Grime en tattoos KINDEREN
Prinses, draak, monster of fee. Onze schminkster maakt van jou wat je maar wenst. En wil je er op de koop toe nog graag een coole tattoo bij? Geen probleem! Ook daar kan voor gezorgd worden.
14-18 uur: The Labyrinth MUZIEK
Vers acteertalent (m/v tussen 2 en 99 jaar) gezocht om mee te spelen in een slapstickfilmpje. Ervaring niet vereist. Fijn gevoel voor humor verplicht.
Als je geest jong is en je van avontuur houdt, is deze leuke en moderne fluitmuziek zeker iets voor jou! Dit is een muziekspel dat gespeeld kan worden met meerdere fluitisten op basis van vingerzettingsnotatie. Er wordt een breed scala aan geluidskleuren gecreëerd, waardoor elke uitvoering van dit stuk anders zal zijn. Spreekt dit je verbeelding, creativiteit en plezier aan, kom dan gerust meedoen of een kijkje nemen!
11.30-16 uur: Initiatieconcerten MUZIEK
14-18 uur: KUBB SPEL
11-17 uur: Slapstick
11.30: leerlingen piano en trompet van Lien Vermeiren en Sander Kintaert. 12.30: leerlingen viool en piano van Saskia Van Keer en Elena Ivanova. 13.30: leerlingen viool en piano van Saskia Van Keer en Elena Ivanova. 14.30: leerlingen piano, viool en dwarsfluit van Lodewijk Mispelon, Laura De Bruyn en Liesbeth van den Driessche.
11.30-14 uur: Picknick
Languit genieten in het gras van lekkere, zelfgemaakte hapjes in het goede gezelschap van buren, familie en vrienden. Zoek een plaatsje op het reuze picknickkleed, brouw al fietsend vers vruchtensap met de sappentrapper en smul van de lekkere snacks van één van de eetstandjes. Voor het dessert zorgen wij. Er zijn 500 cupcakes die Utopia onder de picknickers verdeelt.
Wij lanceren zondag Kubb-dag! Kom naar de Graanmarkt, breng je eigen spel mee of gebruik één van de onze en waag je samen met vrienden, kennissen, bekenden of onbekenden aan een spelletje.
15-16 uur: Yannick Dangre leest voor BOEK
Deze jonge schrijver en dichter sleepte op 22-jarige leeftijd de Debuutprijs in de wacht met de roman Vulkaanvrucht. Daarna verschenen er nog een aantal dichtbundels en twee romans. In ‘De idioot en de tederheid’ uit 2016 dringt hij bij monde van het eigenwijze neefje Tristan diep door in zijn familietragiek.
15-18 uur: Retrogaming DIGITAAL
De klassen van Karel Van Marcke, Jeroen Van Malderen en Jan Oelbrandt brengen pure jazz en pop muziek in openlucht. Geniet van hun muziek, een drankje en de zon op Utopia.
Stap terug mee in de tijd en treed binnen in de gamewereld van Nintendo, Sega en Atari. Helden zoals Mario, Sonic en Shinobi en bad guys Bowser en Dr. Robotnik komen terug tot leven. Voor jonge tieners is het een ontdekkingstocht naar de roots van de hedendaagse games. Voor ‘oudere’ tieners, twintigers en ouder is het een goedverzorgde nostalgie-bom. Fun verzekerd!!
14-15 uur: Vagant & 4 MUZIEK
16.30-17.30 uur: Toon Van Mierlo leest voor BOEK
11.30-12.15 uur: Aperitiefconcert MUZIEK
Vagant & 4 brengt twee blazende ensembles van (oud-)leerlingen en leerkrachten samen en zorgt voor een concert als nooit tevoren. Het blokfluitenkwartet Vagant bestaat uit Martine Eland, Kris De Meyer en Lies Fortuin. Lien Van Steendam (klarinet), Katrien De Nijs (klarinet), An Van de Vel (basklarinet) en Angélique Steenhaut (klarinet, coaching) vormen 4. Zij zoeken bijzondere plekjes en gelegenheden om de klanken van een klarinettenkwartet aan de oren te brengen.
14-16 uur: Leo Timmers vertelt Garage Gust KINDEREN
Illustrator en schrijver Leo Timmers komt in hoogsteigen persoon voorlezen uit zijn boek ‘Garage Gust’. In zijn garage bedenkt varken Gust voor iedereen geweldige oplossingen. Zijn vriend neushoorn Rico heeft een te klein zadel en giraf Gina krijgt een stijve nek in haar cabrio. Gelukkig weet Gust raad.
Toon debuteerde 10 jaar geleden met de roman ‘Het geluk van jonge vaders’. Zijn tweede roman ‘Een paar is twee’, die in januari 2017 verscheen, kreeg meteen lovende kritieken.
17-18 uur: Jan De Smet KINDEREN
Jan De Smet, bekend als zanger van De Nieuwe Snaar, brengt warme, grappige en herkenbare liedjes voor kinderen. Meezingen is de boodschap, want deze vrolijke melodietjes krijg je niet snel meer uit je hoofd. Smeer die stembanden alvast en steek een vinger in de lucht! Dit wordt gegarandeerd een groot feest!
11
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
GELIJKVLOERS
Louis Paul Boon komt dan weer aan bod met ‘de Geuzen’, ‘Mieke’ en ‘Maaike’. Mieke en Maaike liggen vlak naast elkaar, ze kunnen samen of apart gehuurd worden. Met de naam ‘Katoren’ is het verteltheater een buitenbeentje: dit verwijst naar een klassieker van Jan Terlouw. Hij is geen Aalstenaar maar de naam verwijst net als Utopia wel naar een fictief land.
Sol
WC cd’s en dvd’s
westelijke ingang dwarsliggers
WC aal lok les aese D’H
Het jeugdatelier de Pupillen kreeg een naam die verwijst naar de rijke geschiedenis van de site. Drie theorieklassen zijn vernoemd naar voormalige directeurs van de muziekschool: Stefaan De Jonghe, Gustaaf Pape en Frans Van den Bogaerde. De dansklas krijgt de naam van de wereldberoemde danseres Lydia Chagoll, die nog les gaf in Aalst. Voor de toneelklas is gedacht aan de 17e eeuwse Aalsterse toneelschrijvers vader en zoon Caudron.
ensembleklas N.0.15
Fa
sprinters
inleverbus
leestafels jeugd
inleverstations kinderverteltheater Katoren
printer
uitleeninfo
len tie sza lee collec st kun
De lokalen in Utopia kregen namen van Aalstenaars die zich verdienstelijk maakten op het vlak van muziek, dans en literatuur. Zo herinnert Utopia de inwoners van Aalst aan enkele markante figuren uit het verleden. De lokalen kunnen in de toekomst door verenigingen gehuurd worden. De info over het huren van lokalen kan je vinden op de website www.utopia-aalst.be.
Ut
le Co slo ur ka te al au x
leslokaal Bauwens
onthaal
De Geuzen
UTOPIAcafé
jeugdcollectie
jeugdatelier de Pupillen
ZIZO: kunst cd’s & dvd’s
hoofdingang
VERDIEPING 1
toneelklas Caudron
leestafels
Van Den Bogaerde
theorieklassen Pape
De Jonghe
leestafels
boeken-
WC
bureaus
uitleeninfo
leestafel
ensembleklas N.1.4
dansklas Chagoll
printer
theorieklas N.1.1
romans
anders lezen (grootletter- en luisterboeken)
poëzie & toneel
ZIZO: taal & communicatie
anderstalige boeken
bureaus (geen toegang)
grootste boekenkast
Wegwijs in Utopia
muziekoefenlokalen
VERDIEPING 2
VERDIEPING -1
instrumentklassen
rum
t ins
Maaike
instrumentklassen
kla
ent
Mieke
W
n
sse
C
vestiaire
borstvoedingsruimte buggyparking
leestafels
De Geuzen WC
boeken-
lockers
in printer
leestafels publiekscomputers
theorieklas N.2.3
games gezelschapsspellen
theorieklas N.2.1
strips en graphic novels
grootste boekenkast
uitleeninfo
ZIZO: algemeen
ZIZO: wetenschap & techniek
ZIZO: mens
ZIZO: onze gemeente
ZIZO: natuur
ZIZO: vrije tijd
ZIZO: landen
ZIZO: samenleving
ZIZO: dagelijks leven
ZIZO: geschiedenis
ZIZO: opvoeding & onderwijs
ZIZO: levensvisies
n
sse
kla
ent
m stru
12
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Een huis- en studeerkamer midden in de stad ARNOUD VAN DER STRAETEN, DIENSTHOOFD STEDELIJKE BIBLIOTHEEK EN PROJECTLEIDER VAN UTOPIA, EN PETER THOMAS, DIRECTEUR VAN DE ACADEMIE VOOR PODIUMKUNSTEN ZIJN IMMENS FIER OP HUN PROJECT EN KLAAR VOOR DE UITDAGING OM VAN UTOPIA IETS UNIEKS TE MAKEN.
A
rnoud Van Der Straeten: “Utopia is een avontuur dat enthousiasme creëert bij alle betrokkenen. Eén van de mooiste projecten sinds lang in onze stad. De ligging is bovendien ideaal, centraal tussen scholen en vlakbij de trein- en busstations. Ons project staat op een belangrijke centraal gelegen historische site. De ‘Pupillen’ is een gekend begrip dat verwijst naar de vroegere militaire school, die bijna 80 jaar geleden de deuren sloot. Daarvoor was het pand het klooster van de Zwarte Zusters die in de 16e eeuw de pestlijders verzorgden. Dat waardevol erfgoedgegeven hebben we niet verloren laten gaan. Het oude herkenbare hoekgebouw werd bewaard en binnenin is er aandacht voor erfgoedelementen via verschillende dragers. Zelfs de namen van de lokalen verwijzen naar de geschiedenis van de stad.” De Aalsterse hoofdbibliotheek was sinds 1988 gevestigd in de kelders van het cultuurcentrum De Werf. Met een collectie van 56.085 volwassenenboeken, 30.628 jeugdboeken en 68.656 audiovisuele materialen en gemiddeld 15.787 bezoekers per maand was dit niet optimaal. En ook voor de Academie voor Podiumkunsten, met de drie richtingen woord, muziek en dans, voldeed de krappe locatie aan het Vredeplein niet meer aan de verwachtingen en eisen rond behoorlijk klasonderricht. 84 leerkrachten en 7 administratieve medewerkers staan in voor ongeveer 1.600 leerlingen. Peter Thomas: “We hadden gewoon een chronisch gebrek aan voldoende en goed uitgeruste ruimtes voor kunstonderwijs. En dan zwijg ik nog over geluidsisolatie. In een recente doorlichting werd onze werking dan ook als uitmuntend beoordeeld, maar de huisvesting als precair. We moesten dus op zoek naar een nieuw onderkomen. Samensmelten met de nieuwe bibliotheek bleek een opportuniteit. Een eenzijdige benadering van cultuurhuizen is niet meer van deze tijd en de combinatie die we maken, biedt unieke kansen voor beiden.”
“UTOPIA IS EEN AVONTUUR DAT ENTHOUSIASME CREËERT BIJ ALLE BETROKKENEN. ” Arnoud Van Der Straeten (diensthoofd Stedelijke bibliotheek)
Peter Thomas, directeur Academie voor Podiumkunsten (l.) en Arnoud Van Der Straeten, diensthoofd Stedelijke bibliotheek (© Hendrik De Schrijver)
INSPIRATIE De bouw van Utopia past perfect in het streven naar stadsvernieuwing. “Iedereen stond ook achter dit unieke project waardoor er snel gehandeld werd. De gemeenteraad van 23 mei 2013 keurde de aankoop van de site goed, op 23 augustus 2013 werd de verkoopakte ondertekend. In december van dat jaar werd de meerjarenplanning met de realisatie van een nieuwe bibliotheek goedgekeurd. Van januari 2014 tot en met september 2014 werkte een projectgroep aan een conceptnota waarin alle functies die de nieuwe bibliotheek moet vervullen werden opgenomen. Ondertussen vertrouwde de gemeenteraad het bouwproject toe aan het AGSA, het autonoom gemeentebedrijf Stadsontwikkeling Aalst”, vertelt Peter. Arnoud: “Om inspiratie op te doen maakten we een prospectieronde langs vooruitstrevende bibliotheken in België, Nederland en Scandinavië. Op die
manier kregen we een beter inzicht in wat we wilden bereiken maar ook in wat we vooral niet wilden. Voor ons mocht de bibliotheek geen puur uitleencentrum meer zijn.” Half 2015 schreven de stad en AGSA een aanbesteding uit en ondertussen startte intercommunale Solva met archeologische onderzoeken op het binnenplein tussen Graanmarkt en Esplanadestraat. Erfgoed neemt immers een belangrijke plaats in in het nieuwe kennis- en belevingscentrum. Begin 2016 werd het ontwerp van KAAN Architecten gekozen en Groep Van Roey kwam als aannemer uit de bus. De bouwaanvraag werd ingediend en in augustus startte Van Roey al met de sloop van de oude bijgebouwen aan de Esplanadestraat en de Peperstraat. Een kleine twee jaar later kan Utopia de bezoekers al verwelkomen. “Ik denk niet dat er één project is waar zo snel en zo doortastend kon gewerkt worden”, stralen Arnoud en
13
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Peter. “In maart 2017 werd de symbolische eerste steen gelegd met de begraving van een tijdscapsule. Precies 15 maanden later openen we al deuren. Op het Utopiaplein ligt een plakkaatje met een boodschap dat de toekomstige Aalstenaars eraan zal herinneren om de tijdscapsule weer op te graven in 2084. Waarom precies dat jaar? Dan zal het hoekgebouw zijn 150e verjaardag vieren en is het meteen ook 550 jaar na het overlijden van Dirk Martens.” ln plaats van één gebouw met twee verschillende afdelingen, zijn bibliotheek en academie volledig geïntegreerd. Er zijn geen aparte zalen met boeken, maar de collectie heeft haar plaats tussen de dans- en repetitielokalen. Ruimtes die overdag gebruikt worden als studieplek kunnen ’s avonds perfect gebruikt worden als leslokaal. Er werd ook bijzonder veel aandacht geschonken aan de akoestiek. De activiteiten met het grootste geluidsvolume kregen hun plek aan de rand van het gebouw. In de kern is er ruimte voor de stilte.
DUURZAAMHEID ALS LEIDDRAAD Utopia is ook een voorbeeld van duurzaamheid. Architectuur, materiaalkeuze, lucht, licht, energie, water, mobiliteit, personeelsbeleid, collectiebeheer, digitalisering,….alles wordt grondig getoetst aan de duurzaamheidsfactor. Arnoud: “We wilden dan ook de BREEAM-norm halen. BREEAM is een internationaal erkend certificeringsysteem om de duurzaamheid van nieuwe of oude gebouwen te meten en te beoordelen. Door de combinatie van oud en nieuw, de unieke combinatie van bib en academie, de scherpe timing en prijs, het respect voor het historische karakter, onze erfgoedinsteek en omdat we nu al beter scoren dan de wettelijke normen voor 2020 gaan we voor het certificaat ‘excellent’. Daar mogen we gerust fier op zijn.” Peter Thomas: “Het nieuwe gebouw is een landmark dat
UTOPIA PAST PERFECT IN HET STREVEN NAAR STADSVERNIEUWING.
Bij Utopia hoort ook een groene toets (© Hendrik De Schrijver)
onze ambities ondersteunt, geen spectaculaire architectuur, maar tijdloos, zowel buiten als binnen. Aangezien Utopia een belangrijke stedelijke ontmoetingsplaats wil zijn, zijn de leesbaarheid en de toegankelijkheid van het gebouw bijzonder belangrijk. Het gebouw moet bovendien een aangename plek zijn om te vertoeven. Het pleintje met de groenmuur is een oase van rust in de drukte van de stad.”
KRUISBESTUIVING EN ZELFUITLEEN Voor de bezoeker zullen bibliotheek en academie één en dezelfde organisatie zijn, maar achter de schermen blijven bibliotheek en academie gescheiden instanties. Dat heeft vooral te maken met wet- en regelgeving. Peter Thomas: “Maar onze combinatie gaat echt wel verder dan het delen van de ruimte. Ik zie veel mogelijkheden voor samenwerking. Voor de hand liggend is een toegankelijke plek voor de bladmuziek natuurlijk, maar we gaan ook op andere manieren thematisch samen kunnen werken. Muziek en dans rond een bepaalde dichter of schrijver bijvoorbeeld. Onze kruisbestuiving zal voor iedereen verfrissend en verrassend zijn.” Utopia wil ook voldoen aan de eisen van de
21e eeuw en kiest daarom voor ontmoeten en verblijven, leren en informeren. “Bovendien is er veel aandacht voor mediawijsheid en het dichten van de digitale kloof. Alle lesruimtes zijn voorzien van smartboards en de nodige pc-aansluitingen en uiteraard is er draadloos internet. Zelfscanbalies stellen bezoekers in staat hun materialen zelf uit te lenen en in te leveren. De medewerkers zullen meer informatiemedewerkers zijn die klaar staan om te helpen waar nodig. Dankzij deze digitalisatie is het bovendien mogelijk ruimere openingsuren te voorzien”, legt Arnoud uit. Flexibiliteit, laagdrempeligheid, beleving, meervoudig inzetbaar ... Utopia daagt zijn bezoekers uit en stimuleert om breder te denken. Ontdekken, informeren, beleven en ontspannen zijn codewoorden. En omdat Aalst een onderwijsstad is, biedt Utopia ook 250 werkplekken voor studenten. Tijdens blokperiodes kan dat uitgebreid worden tot 400. Arnoud: “Bovendien mogen we ons Utopiacafé niet vergeten. Dat moet een aantrekkelijke plaats worden waar de bezoeker graag even blijft hangen, om wat te praten, rustig de krant te lezen of een glas te drinken. Het moet een ontmoetingsplaats worden voor jong en oud.”
14
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Bloemen voor Utopia
Woordzoeker
Met het verdwijnen van de grote muur van het oude gebouw, ontstaat het plein Utopia. Een plein waar de natuur ook zijn plaats verdient. Zo zijn er 2 zomereiken geplant op het plein Utopia, gekozen door Bart Backaert, hoofd van de Aalsterse groendienst. “Het is een mooi symbool dat deze bomen hier staan, aangezien in Utopia de kasten met eiken fineer zijn afgewerkt.” Rond de bomen kwamen nieuwe wilde bloemen die zorgen voor meer en meer kleur. “Deze matten met inheemse wilde bloemen komen rechtstreeks uit Engeland, want het is een uniek concept. Er staat een mix van maar liefst 40 wilde bloemen bij de bomen. Zo zullen er steeds kleurrijke bloemen te zien zijn van het voor-
Met de komst van Utopia veranderde de buurt van de Peperstraat al ingrijpend. De stad Aalst zorgde ervoor dat de straat zelf ook een opwaardering kreeg. Zo is dit de perfecte straat zijn om naar Utopia te stappen.
Bart Backaert, hoofd van de groendienst, op inspectie (© Ferdinand Feys)
jaar tot in de nazomer. Een klein stukje natuur in het centrum van de stad om te koesteren.”
In memoriam
In de straat is er nu een aangenaam buurtpleintje als rustplek en scharnierpunt tussen Utopia en de Kattestraat. Om de relatie tussen deze twee plekken extra in de verf te zetten is er een woordzoeker op dit plein aangebracht, zoals je kan zien op het ontwerp. Veel succes met het oplossen van de woordzoeker. Zin om te puzzelen? Ontdek zoveel mogelijk woorden in deze woordzoeker.
15
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Praktische info
Academie voor Podiumkunsten:
Adres: Utopia 1, 9300 Aalst www.utopia-aalst.be • e-mail: info@utopia-aalst.be
HOE INSCHRIJVEN?
OPENINGSUREN:
maandag tot en met vrijdag van 9 tot 22 uur (tijdens schoolvakanties tot 19 uur) zaterdag van 8 tot 18 uur
› Maak een keuze uit het ruime aanbod via de website https://apkaalst.be. Tijdig inschrijven is uitermate aanbevolen. › Wanneer inschrijven? De inschrijvingen verlopen in 2 periodes.
maandag tot vrijdag: van 10 tot 19 uur • zaterdag van 9 tot 18 uur contact: utopiacafe@outlook.com • Bart: 0476 49 90 74 • Dinah: 0470 65 02 60
De eerste periode: zaterdag 23 juni: 9 - 12 uur maandag 25 juni: 16 - 19 uur dinsdag 26 juni: 16 - 19 uur woensdag 27 juni: 15 - 19 uur vrijdag 29 juni: 16 - 19 uur zaterdag 30 juni: 9 - 12 uur
Stedelijke bibliotheek:
Het inschrijven in juni vindt plaats op het secretariaat van de academie (Vrijheidstraat 65, Aalst). Je kan een afspraak maken via de website apkaalst.be. Zeker doen, zo moet je minder wachten.
OPENINGSUREN:
OPENINGSUREN:
maandag tot en met vrijdag van 10 tot 19 uur • zaterdag van 10 tot 18 uur
NIEUW REGLEMENT VANAF DONDERDAG 21 JUNI INSCHRIJVEN
Gratis
PRIJS
MAXIMUM AANTAL MATERIALEN totaal waarvan maximum tijdschriften games themaboeken
25
sprinters gezelschapsspellen
2 2
(in specifieke periode: carnaval, Pasen, Sint, Kerst, reisgidsen)
5 5 5
UITLEENTERMIJN alle materialen, behalve sprinters
sprinters
4 weken Mogelijkheid om 1x te verlengen Reserveerbaar indien uitgeleend 2 weken Niet te verlengen Niet reserveerbaar
TARIEVEN te-laat-geld reserveren Interbibliothecair leenverkeer (IBL) kopiëren internet
De tweede inschrijvingsperiode vindt plaats in Utopia van 25 augustus tot en met zaterdag 8 september. Elke maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 16 tot 19 uur, elke woensdag van 15 tot 19 uur en elke zaterdag van 9 tot 12 uur. Een inschrijvingsmoment voor deze periode kan binnenkort gereserveerd worden.
0,5 EUR / per dag / per materiaal 1,5 EUR 8 EUR z/w: 0,1 EUR kleur: 0,5 EUR gratis, max. 2 uur / per dag
Het inschrijvingsgeld voor het schooljaar 2018-2019 bedraagt: › jeugd tot 18 jaar: 71 EUR › reductie jeugd: 48 EUR › van 18 tot 24 jaar + volwassenen die recht hebben op het reductietarief: 135 EUR › volwassenen: 313 EUR Uitleg over wie recht heeft op bepaalde kortingen: zie de website apkaalst.be
16
UTOPIA FEESTKRANT - 21-24 juni 2018
Redactie: samenwerking stad Aalst, dienst stadsmarketing en communicatie, Stedelijke bibliotheek, Academie voor Podiumkunsten v.u.: Christoph D’Haese, burgemeester, p.a. Werf 9, 9300 Aalst Utopia is een project van: