Jardueren Memoria Datu Sozioekonomikoak
www.bidasoa-activa.com Iparralde hiribidea z/g 路 Kostorbe etxea 路 20302 Irun 路 Gipuzkoa
2
Aurkibidea 05
SARRERA DEPARTAMENTUAK
06
01. Enplegua, Orientazioa eta Prestakuntza Departamentua. Prospekzioa.
08
02. Ekonomia, Azterlanak eta Berrikuntza Departamentua.
10
03. Auto-enplegu eta Enpresen Zentroaren Departamentua.
12
04. Turismo Departamentua.
14
05. Bidasoa-Txingudi Mugaz Gaindiko Partzuergoa. PROIEKTUAK
15
01. Proyecto UNE
15
02. Innov•mugabe
16
BIDASOA BIZIRIK KOPURUTAN 2012EKO MUGAZ GAINDIKO URTEKARI SOZIOEKONOMIKOA
18
01. Demografia eta gizartea.
20
02. Lan Merkatua.
21
03. Nekazaritza, arrantza eta abere hazkuntza.
22
04. Industria.
23
05. Eraikuntza.
23
06. Merkataritza.
24
07. Turismoa.
25
08. Garraio eta azpiegiturak.
26
09. Beste zerbitzuak. Eskerronak
3
Batzar Nagusia — José Antonio Santano Clavero. Irungo Alkatea. — Aitor Kerejeta Cid. Hondarribiko Alkatea.
Administrazio Kontseilua — Migel Angel Páez Escamendi. Presidentea. — Juan Mari Altuna Muñoa. Presidenteordea. — Goizane Alvarez Irijoa. Vocal. — Juana De Bengoechea Estrade. Batzordekidea. — Xabier Iridoy Olaizola. Batzordekidea. — Manuel Millán Jiménez. Batzordekidea. — Oinatz Mitxelena Munduate. Batzordekidea. — Mikel Garmendia Múgica. Batzordekidea. — Jesús Alvarez Yeregui. Batzordekidea. — Maribel Lorenzo Barahona. Idazkariaa.
Zuzendaritza taldea — Maribel Lorenzo Barahona. Zuzendaria. — Silvia Istillarte Pardo. Ekonomia, Ikerketa eta Berrikuntza dptua.. — Isabel Otxandorena Juanena. Enplegu, Orientazio eta Prestakuntza dptua. — Javier Gómez Benito. Auto-enplegua eta Enpresa Zentroaren dptua. — Cristina Gutiérrez Alonso. Turismo dptua. — Fernando Paricio Carrión. Prospekzioa. — Miren Aranburu Garmendia. Zerbitzu Orokorren dptua.
4
Sarrera Bidasoa bizirik Bidasoko garapenerako Agentzia da, Irun eta Hondarribia udalerrietako garapen ekonomikoa eta enplegua sustatzea helburu duena. 20 urteko ibilbide luze honetan, Bidasoa bizirikek langabetuak, ekintzaileak eta enpresak bultzatzeko politika berritzaileak diseinatu eta gauzatu ditu, Bidasoa eskualdearen garapen ekonomikoari laguntzeko xedearekin. 2012an gauzatutako proiektuak eta ekintzak lehiakortasunera bideratuta zeuden, enplegua susta zezaketen ekintzetara eta kolaborazio-berrikuntzara. Urte honetako datu esanguratsuenetakoen artean azpimarratu nahi dugu Etorkizuna duten lanbideen El Espazio bulegoak ia 24.000 pertsona hartu dituela urtean zehar, 2.000 pertsonak hartu dutela parte egindako 243 trabakuntza-ikastaroetan, 126 enpresa sortu direla gure laguntza eta aholkularitzarekin, ia 1.000 enpresa direla dinamizazio eta sustapen ekintzetan kolaboratu dutenak, eta 100.000 pertsonari eman zaiela arreta turismo informazioko zerbitzuan. Urte honetan zehar, enplegua sustatzeko ekintzak funtsezko jo dira gure eskualdeko langabetuei lan merkatuan sartzen laguntzeko. Horren adibide da, eskualdeko Lanbideren bulegoekin batera, Irun eta Hondarribia udalerrietan pertsona langabetuak Kontratatzeko –bereziki gazteak eta dirusarrerak bermatzeko errenta jasotzen duten pertsonakLanbideren Euskadi 4.000 Planaren dinamizazioa, 149 pertsona langabeturi lan merkatuan sartzeko aukera eman diena. Beste adibide bat dira Enpleguaren Astearen bederatzigarren eta hamargarren edizioak, langabetuei 547 lanposturen eskaintza hurbildu dietenak. Areagotu egin da enplegurako trebakuntza-programen eskaintza gure eskualdean estrategikoak diren alorretan, hala nola teknologia, turismoa, gastronomia, garraioa eta pertsonentzako zerbitzuen alorrean, besteak beste. 263 pertsonak hartu dute parte aurten eskainitako 2.000 trebakuntza-orduetan. Azpimarratzekoa da 2012 honetan egindako ahalegina eskualdeko enpresen lehiakortasuna hobetzeko eta garapengaitasuna sendotzeko. Hala, enpresei, besteak beste, lehiakortasun, berrikuntza, kolaborazio eta teknologia proiektu estrategikoak martxan jartzen lagundu zaie; eta guztira 1.000 enpresa izan dira dinamizazio eta sustapen programetan parte hartu duten enpresak. Proiektu horien denak SPRIrekin eta Agglomeration Sud Pays Basque erakundearekin batera gauzatu dira.
Enpresa, akademia eta ekintzailetza alorretik etorritako 300 pertsonatik gora bildu dituen edizio honetan beren lekua izan dute ekintzaileei begira egin diren jarduerek ere. Gure eskualdeko enpresaritza mundua suspertzeko giltzarria diren pertsona ekintzaileei eskaintzen zaien sustapen, laguntza eta aholkularitzaren ondorioz aurten 126 enpresa eta 149 lanpostu sortu dira. Badakigunez egungo egoera ekonomikoan proiektu berri bati ekitea langabetuentzat lanbideratzeko aukera bilakatzen dela, areagotu egin ditugu ekintzaileari hasieran laguntza emateko jarduerak, adibidez “Ideiatik enpresara” programa, edo eskualdeko ikastetxeekin batera enpresa-espiritua sustatzekoak. Urte osoan zehar funtsezkoa izan da lankidetza publikopribatua turismoaren alorrean hainbat proiektu eta aktibitate bultzatzeko. Hala, Basquetourrekin eta Gipuzkoako Foru Aldundiarekin, eta gure eskualdeko turismo enpresa eta establezimenduekin, eta alor horretako eskualdeko beste entitate batzuekin dugun lankidetza instituzional estuari esker, turismoaren lehiakortasun eta kalitateari begira hainbat proiektu diseinatu eta garatu ditugu, eta baita gastronomia eta nautikako produktuak sortzekoak, eta produktu historiko-kulturalak eta negozio-turismoari bideratuak ere, besteak beste. Aurten Mexikon egin da Europako Urbal Programaren Une Proiektuaren azken Nazioarteko Topaketa; Bidasoa bizirikek zuzendu eta Txile, Peru, Honduras eta Mexikoko zenbait udalerriren partaidetza izan duen proiektu horrek iraun duen lau urteetan lorpen handiak egin dira hitzarmen publikopribatuaren alde, enpresen sustapenera eta kohesio sozialera bideratutako proiektuak garatzeko. Bidasoa biziriken esku dago Bidasoa-Txingudi Mugaz gaindiko Partzuergoa koordinatzea, eta ekintza garrantzitsuak gauzatu ditu kulturaren, kirolaren eta turismoaren alorrean, besteak beste. Aurten, Gugeu Proiektua abian jarri dela azpimarratu behar da; proiektu horrek hiru udalerrietako bizilagunei hiru hizkuntza ofizialak oso bestela praktikatzeko aukera ematen die; azpimarratu behar da, bestalde, turismoari buruzko informazio guztia telefono mugikor batetik sartuta eskuratzeko bidea ematen duen Mobile Weba abian jarri izana ere. Azkenik, 20 urteotan Bidasoa bizirikekin batera etengabe lan egin duten pertsona, enpresa, entitate, erakunde eta prestakuntza-zentro guztien lankidetza eta inplikazioa eskertu nahi dugu.
Eta enpresen lehiakortasuna hobetzeko ekintza horietako batzuk ezagutu ahal izan dira “Krea Bidasoa, Ekintzailetza, Berrikuntza eta Sorkuntza”ren inguruko azokaren laugarren edizioan.
5
Enplegua, Orientazioa eta Prestakuntza Departamentua. Prospekzioa. Enplegua, Orientazioa eta Prestakuntza Departamentuko jardueren ardatza izan da programa bat ezartzea enplegua bultzatzeko jarduerekin, krisi ekonomikoak eragiten dieten pertsonei laguntzeko, une honetako beharrei erantzun eraginkorrak lor ditzaten. Lanbide-orientazioaren gaian kontsultatzeko eta aholkatzeko, enpleguari eta prestakuntzari buruzko informazio erabilgarria zabaltzeko, enplegurako eta prestakuntzarako programak garatzeko eta ikasteko tresnak garatzeko “Etorkizuneko lanbideen El Espazio” zerbitzuak sendotzen jarraitu du, Internet euskarri gisa erabilita, herritar guztiek ikasketa iraunkorrerako aukera izan dezaten.
2012an, 23.943 langun izan dira El Espazion, eta 2.437 izan dira aholkularitza pertsonalizatua eskatu dutenak xedeko gaiei buruz: “Bilatu zure enplegua”, “Bilatu prestakuntza bat”, “Bideratu zure etorkizuna” eta “Sortu zeure enpresa”, eta kontsulten %76.4 enpleguaren alorrean izan dira. Lan nagusien artean, nabarmendu dezakegu 510 laguni eman zaiela arreta, lan-orientazioko zerbitzuetarako, eta guztira, 2.648 zerbitzu eman dira, bai banaka bai taldeka. Prestakuntza-jardueren eta Programei eta gazteei zuzendutako orientazio profesionaleko Programei dagokienez, honako hauek garatu dira (parte-hartzea ere adierazita):
Programa Prestakuntza tailerrak Gazteei lanbideorientazioa emateko ibilbideak
Departamentutik eskainitako zerbitzuen xedeko gehienen perfil komuna da eskualdean bizitzea eta lanik ez edukitzea da, eta horrekin batera, lehen enpleguko gazteak, ikasleak eta enpresak daude.
1. Etorkizuna duten Lanbideen El Espazio El Espaziok zerbitzuak eskaini ditu, orientazio profesionalerako baliabide gisa, eta bertan, garrantzia eman zaio zerbitzua erabiltzen dutenen autoerabilerarako pertsonen paper aktiboari eta norbanakoak informazioa bilatzeko duen protagonismoari, laguntza profesionala behar duten gaiei buruzko talde-jardueretan parte-hartuz edo aholkularitza pertsonalizatua eskatuz.
6
Udalerria Irun Hondarribia Hendaia Beste batzuk
Parte-hartzaileen kop.
164 41
Parte-hartzaileen perfila Generoa % Emakumezkoa 57,05 Gizonezkoa 42,92
Hezkuntzako, gizarteko, enpleguko eta abarreko eragileekin batera egin da lana, eta horrek ahalbidetu du informazioko, prestakuntzako eta lanbide orientazioko ekintza gehiago egitea, aurreko urteekin alderatuta. Eskualdeko biztanleek informazioa hobeto eskuratzea eta lanbidean aholkularitza izatea ahalbidetu du horrek. Honako hauek izan dira departamentuak 2012n egin diruten jarduera nagusiak: Lankidetza-hitzarmena Lanbiderekin, Lan Orientazioko zerbitzuetan pertsonei arreta emateko eta eskualdean langabetuen Kontratazio Planaren dinamizazio teknikoa egitea bai gazteentzat bai diru-sarrerak bermatzeko errenta jasotzen dutenentzat, Irunen eta Hondarribian, Lanbide- Enpleguaren Euskal Zerbitzuak sustatuta, Euskadi 4000 plana hain zuzen, eta horrek aukera eman du 149 langabetu lanean has daitezen, horietatik 84 emakume.
Jarduera kop.
% 80,72 11,77 3,49 4,01
Adina 16-20 21-26 27-35 36-45 >45 Daturik gabe Lan egoera Aktiboa Langabetua Erretiratua Ikaslea Daturik gabe
775 552
% 2,88 7,58 18,43 36.99 28,50 5,62 % 7,89 65,72 0 0,52 25,87
Antolatu diren jarduera tematiko guztien artean, honako hauek nabarmentzen ditugu:
Enpleguaren IX. eta X. Astea
Bidasoko Neguko Eskola (Réseau de Cité des Métiers delakoaren urteko kongresua)
Geriatria, garbiketa eta etxeko zerbitzuetan lan bila al zabiltza? Tailerra
Garraio eta biltegi zerbitzuen bila al zabiltza? Tailerra
Etxeko Enpleguaren I. jardunaldia
Mugikortasunaren jardunaldia, bideokonferentziaz egina
2. Prestakuntza
·· www.elespazio.com, 947.242 orri ikusiak, batez beste
Hezkuntza arloak ikasketa-programak eskaini dizkie langabetuei (laneko prestakuntza), lehendabiziko lanaren bila dabiltzan gazteei (Lanbide Hastapeneko Kualifikazioa), herritarrei oro har (prestakuntza iraunkorra), bi lehenengo kasuetan, enplegurako gaitasunen garapena bultzatzeko xedez, eta hirugarrena, gaitasun teknologikoak eta eguneroko bizitzarako praktikak garatzeko eta langileei birziklatzeko eta gaitasunak hobetzeko (etengabeko prestakuntza); azkeneko horiek Prestakuntza arautuko zentroetan gelak irekitzea Programaren markoan garatu dira, eta laugarrenean ezagutzak gehitzeko.
Jarduera horiek guztiak aurrera eramateko, eskualdeko Prestakuntza Zentroen, Elkarteen eta Gizarte-erakundeen, enpresen eta Irungo eta Hondarribiko udaletako arloen laguntza izan da.
egunean 2.870.
3. Prospekzioa
PRESTAKUNTZA ARLOAK Hirugarren Adinekoen arreta Ostalaritza Hizkuntzak Informatika eta informatikako mantentze-lana Zerbitzu pertsonalak Garbiketa Segurtasun-egiaztapenak GUZTIRA Emandako orduak: Ikasleak guztira: Laneko prestakuntza: · Ikasle · Ikastaro · Ordu Hasierako Lanbide Kualifikazioko programa: · Ikasle · Ikastaro · Ordu Etengabeko prestakuntza: · Ikasle · Ikastaro · Ordu klasera etorrita · Ordu bertaratu gabe On-line prestakuntza: Ikasle Parte-hartzaileen perfila (Laneko prestakuntzan) Adina 26 urtetik beherakoak 26 eta 30 urte bitartekoak 31 eta 40 urte bitartekoak 41 urtetik gorakoak Emakumeak Gizonezkoak
Departamentuak eskualdean antolatu diren zenbait forotan parte hartu du, gai hauek tarteko: immigrazioa, emakumea eta lana, lan munduan sartzea edo etengabeko prestakuntza eta Hezkuntza.
2012an zehar Bidasoa biziriken zerbitzuak enpresetara eta horien langileengana hurbiltzen jarraitu dugu, eta enpresa horietan dituzten beharrak aztertzen. Eskualdeko enpresei dohainik eskaintzen zaien zerbitzu honetatik saiatu gara zerbitzu horietara iristeko zailtasun gehien dutenengana ailegatzen. Hori horrela, pertsonalki eskaiani zaie: 8.744 692 263 15 1.968 68 6 6.300 171 17 196 280 190
% 12,31 9,62 33,85 44,23 35% 65%
Departamentuko enplegu - prestakuntzaren gaiko baliabideen bi orrietan izandako bisita-kopuru nabarmendu beharra dago, frogatu baita baliabide oso erabiliak direla hartarako interesa daukan jendearen aldetik. ·· www.ecoreg.net, aulaNET-Bidasoa Bizirik 391.205 orri ikusiak, batez beste egunean 1.087.
- Giza baliabideak lan-bitartekotza zerbitzuaren bitartez. - Langileentzako birziklatze-ikastaroak: presentzialak, erdipresentzialak eta on-line. - Enpresentzako laguntzei buruzko informazioa; ICO, Compite, kontratazioak hobaritzea. - Industria sektoreko enpresen atzipena negozio-ideiak identifikatzeko. 2012. urtean egindako ekintzen artean azpimarratu beharrekoa da enplegu-eskaintzen atzipenean eta horiei erantzun egokia emateko egindako ahalegina; izan ere, izapidetu diren eskaintzetan kontratazioa %20 izatera iritsi da. Departamendu honek 4.000 kontaktu izan ditu enpresekin zenbait garaitan, Enpleguaren Asteak kudeatzeko, eta laneskaintzak eta praktikak kudeatzeko, eta dauden laguntzei buruzko informazioa emateko, eta enpresak bisitatzeko, Bidasoa biziriken zerbitzuak eskaintzeko eta enpresako beharrak detektatzeko helburuarekin. Azterketa-zerbitzuaren bitartez, Bidasoa bizirikek eguneratua mantentzen du enpresekin duen komunikazio kanala. Helburu horrekin, bisita pertsonalizatuen bitartez, eskualdeko enpresetara joaten gara Bidasoa biziriken zerbitzuen berri ematera eta, bide batez, enpresa horietan dituzten premia larrienak aztertzen eta detektatzen ditugu. Horrek enpresa ehunaren benetako ezagutza eguneratua ematen digu, eskualdeko enpresa eta gizarte mailako aldaketei aurre hartzen eta horiek barneratzen laguntzen diguna, aurrera begira egin beharreko ekintzak diseinatzearren. 2012an zehar, 147 enpresa bisitatu ditugu in situ.
7
Ekonomia, Azterlanak eta Berrikuntza Departamentua
2.- Enpresen kolaborazioa
3 .- Eskualdeko sorkuntzako industria-sarea eraikitzea.
Aurten, Bidasoa Compite 2010-2012 jarduera-planaren abia jartzearekin jarraitu dugu; helburua da eskualdeko enpresen lehiakortasuna hobetzea eta garatzeko gaitasuna sendotzea. SPRIko txeke e-commerce programako eta Txeke+innova programako Compite-iniciativas Eraldaketa Lehiakorrerako Eusko Jaurlaritzaren Sozietatearen ekimen programaren tarteko agenteak garen aldetik, ETE enpresen lehiakortasunaren hobekuntzan laguntzeko programa guztien hedapen-jarduerak burutu ditugu, baita sustatzeko eta aholkularitza programak ere, proiektuak definitzeko eta formulatzeko.
Erabat-etik, aurten, ohiko jardueraz gain, Irunen eta Hondarribian Enplegu eta Gizarte Gaietako sailburuak emandako 2012ko maiatzaren 9ko Aginduan oinarrituta egindako diagnostiko sozioekonomikoak azpimarratu nahi genituzke. Agindu horren bidez deialdia egiten da eskualdeko enplegu planak sustatzeko diru-laguntzak. Lankidetza deszentralizatuko proiektuei dagokienez, koordinazioko eta laguntza teknikoko jarduerekin jarraitu dugu nagusiki “Toki Garapenerako Estrategia inkluienteak eta parte-hartzaileak” UNE Proiektuaren jarraitutasuna, proiektu hori URB-AL III programakoa delarik. Programa europarren eta sare transnazionalen kudeaketari dagokionez azpimarratu behar da bi proiektu berri abian jarri direla, 2007-2013 aldirako INTERREG programako azken deialdietan onartuak.
BidasoaLab pilula sortzaileak: Artistak + berrikuntzarako ET enpresak. Komertzioei eta ET enpresei buruzko 10 proiektu artistekin eta sortzaileekin, gaitasun sortzaileak garatzeko eta negozioetan berrikuntzak egiteko.
5.- Norbanakoaren aholkularitza-zerbitzua
6.
8
2012ko SPRIren Compite-empresas programan onartutako proiektuak dituzten 6 enpresa. 2012ko SPRIren Cheque+Innova programan onartutako proiektuak dituzten 19 enpresa. SPRIren e-commerce Cheque programan onartutako proiektuak dituzten 3 komertzio.
Enpresa-kopurua: 559 Ekintza-kopurua: 30
7. KREA Bidasoa, ekimena, berrikuntza eta sormenaren erakustazoka. Maiatzaren 23an egin zen laugarren edizioa.
2. Erabat, Bidasoako Hiri Behatokia Aurten hauek azpimarratzen ditugu: -
PERCO Merkataritza Berpizteko Planean lehentasuna eman zaien hiru ardatzetako merkataritza establezimenduetako okupazio maila eta jarduera ekonomikoaren araberako banaketa.
1. Berrikuntza eta Enpresa Lehiakortasuna
Enpresa-kopurua: 329 Kontsulta-kopurua: 396
Enpresa dinamizatzeko ekintzak
-
1.- Lehiakortasunaren hobekuntza
75 enpresak parte hartu dute eskualdeko sorkuntzako industria-sarea eraikitzeko proiektuan.
4.- Zubi sortzailea
Industria sortzailearen sektoreko enpresekin lanean jarraitu dugu hileko ekintzak antolatuz eta sareko lan bat lortu dugu eskualdeko 75 bat enpresekin, eta hori guztia Bidasoako lehen “Powered by Pechakucha” gauzatu zen. (eskualdeko 10 enpresak/ sorkunta proiketuk beren ekimenak aurkeztu zituzten pechaducha formatuan: 20 irudi eta 20 segundo irudi bakoitzeko.)
22 enpresak parte hartu dute kolaborazioko hainbat proiektu kolektibotan. 14 enpresak parte hartu dute kolaborazioko alde bietako hainbat proiektutan.
-
Erdialdeko ardatza, Colon ibilbidearekin Sotuta Pio XII.eko ardatza San Migeleko ardatza
Hondarribiko diagnostiko sozioekonomikoa, Enpleguaren eta Gizarte Gaietarako Sailburuaren 2012ko azaroaren 9eko Agindua kontuan hartuta; horren bidez, eskualdean enplegu planak dinamizatzeko diru-laguntzetarako deialdiak egiten dira. Irungo diagnostiko sozioekonomikoa, Enpleguaren eta Gizarte Gaietarako Sailburuaren 2012ko azaroaren 9eko Agindua kontuan hartuta; horren bidez, eskualdean enplegu planak dinamizatzeko diru-laguntzetarako deialdiak egiten dira.
Erabat zifretan:
Sektoreetako koiunturari buruzko buletin-kopurua: 16 Enpleguari buruzko buletin-kopurua:12 Kontratazioari buruzko buletin-kopurua: 12 Azterketa sozialen eta ekonomikoen kopurua: 11 Urteko txosten-kopurua: 4 Erantzundako informazio-eskaeren kopurua: 106 Eskariaren araberako txosten-kopurua: 6
Enpresei egindako inkestak koiuntura
sozioekonomikoei buruzko txostenak egiteko -
Enpresei egindako inkesta kopurua: 1350 Inkestetan parte hartu duen enpresa-kopurua: 475
3. Merkataritza Biziberritzeko Planei emandako babesa Aurten, berriz ere, gure ahaleginak elkarlan publiko-pribatura zuzendu ditugu, helburutzat hartuta Irungo eta Hondarribiko merkataritza-jarduera biziberritzea, bi udalerrietako hiriguneetan ardaztuta. Nabarmentzen ditugunak:
5. Programa europarrek kofinantzatutako proiektuak Aurten, Communauté de Communes Sud Pays Basque,(CCSPB) erakundearekin batera aurera eramaten dugun mugaz gaindiko Innov Mugabe proiektuan BidasoaSud Pays Basque (www.bidasoa-sudpaysbasque.com) mugaldeko plataformako enpresa katalogoak berritzeko zereginarekin jarraitzeaz gain, mugaz gaindiko hainbat proiektu abian jarri ditugu. Proiektuaren hastapenean lehentasuna eman zaien sektoreen arabera eta geroago enpresetan egindako indusketaren ondorioz zehaztu dira proiektu hauek. Zehazki, sektore nautikoarekin eta nekazaritzako elikagaien sektorearekin lan egiten ari gara. Akitania-Euskadi deialdiko informazioa jasotzeko eta aztertzeko lana egin dugu “tokiko produktuen kokapen estrategikoa” proiekturako. Agglomération Sud Pays Basque erakundearekin batera aurkeztu dugu eta 2013an proiektuan aurreikusten den sustapen dokumentua argitaratu eta hedatu egingo dugu. Gainera, aurten POCTEFA programako bi proiektu berri hasi ditugu.
Gipuzkoako Merkatal Ganbararekiko lankidetza Kalidenda programaren 2012ko edizioan. Horren bitartez, 21 merkataritza establezimenduk lortu izan dute Merkataritza Txikirako Zerbitzuaren Kalitateari buruzko UNE 6-1 Araua, eta horretarako ez dira Eskualdetik atera behar izan.
- RESOT: Sozialki Arduratsua den Lurralde bat sustatuz, Bidasoa Beherea-Sud Pays Basque- POCTEFA. Proiektuko taldeburua: MIK Mondragon Unibertsitateko enpresa kudeaketari buruzko Ikerketa Zentroa eta Bidasoa bizirikek parte hartzen du bazkide gisa.
Merkataritza establezimenduetarako laguntza Gipuzkoako Ganbarako merkataritza sarietarako hautagaitzen aurkezpen-txostena egiteko. Hondarribiko Done Pedro saltokiak diseinuari buruzko sariaren lorpena nabarmendu da.
- CITICOOP: Mugaz gaindiko zuzenbidea. POCTEFA-EHUk eta Iuris Mugak lideratzen duten proiektua. Bidasoa bizirikek parte hartzen du bazkide eta idazkaritza tekniko gisa.
Irungo udalerako laguntza “Zatoz Irunera, zineko eguberria” merkataritza dinamizazio kanpainan; bertan, 241 merkataritza establezimenduk parte hartu dute.
4. Lankidetza Deszentralizatua Toki garapenean, gaitzea; tokiko instituzioak sendotzeari, babesa, eta tokiko garapenerako proiektuetan, laguntza teknikoa. Nabarmentzen ditugunak: UNE Proiektua “Toki Garapenerako Estrategia inkluienteak eta partehartzaileak” UNE Proiektuaren jarraitutasuna. Proiektu hori URB-AL III programako 2008ko deialdian onetsi zen. (Txile, Peru, Mexiko eta Honduras). Proiektuko jarduerak 2012ko abenduaren 31n amaitu ziren; beraz, urten urtearen bigarren seihilabetekoan, bazkide parte-hartzaile guztien aldetik, proiektuaren gauzatzerik onena egin eta justifikatu ahal izateko aurrera eraman dugun koordinazio eta zuzendaritza lana garrantzitsua izan da.
9
Auto-enplegu eta Enpresa Zentroaren Departamentua
2012-ko jardueren laburpena
1. Sarrera
(1) Enpresarako Ideia programa eta Kooperatibetarako enpresa Kudeaketa (2) El Espazion egindako jarduerak “MaĂąanas para Emprenderâ€? (3) Komunikazio ikastaroak, Software Librekoak, Zerga-sistema, LOPD, Marketing, Konfiantza-sorkuntza, Desing Thinking, Produktibitatea-GDT (4) KEDADA Ekintzailea. Cederna Garalur-ekiko kolaborazioan.
2012an, enpresa berriak finkatzeari begira aurrera eraman diren jarduerekin lotuta egon da Autoenplegu Departamentuko jarduna. Honako hauek dira departamentu honek 2012an izan dituen egitate garrantzitsuenak: Aurreko urtean sortutako enpresa zentroek enpresa berriei harrera egin diete, Hondarribikoak %100eko okupazioarekin, eta Arretxe Ugalekoak %45ekoarekin.
Mantendu eta sendotu egin dira enpresa sortzea sustatzeko eta laguntzeko baliabideak, eta 427 laguni eman zaie aholkularitza, eta horietatik, 144 enpresa sortu dira, lehen urtean 178 lanpostu berri sortzeko ahalmenarekin.
Arreta eman zaien enpresa-proiektuak urteka 2003.................................................................... 444 2004.................................................................... 496 2005.................................................................... 467 2006.................................................................... 339 2007.................................................................... 352 2008.................................................................... 255 2009.................................................................... 344 2010.................................................................... 410 2011.................................................................... 427 2012.................................................................... 425 Guztira Batezbestekoa
3.959 396
2. Informazioa eta aholkularitza Ekintzaileei laguntzeko sortu dugun ereduaren bereizgarria laguntza pertsonalizatuaren eskaintza da. Horrekin batera, ekintzaileen eskura dagoen beste baliabide garrantzitsua ekintzaileen ikasgela da. Bertan, ekintzaile bakoitza bere proiektuaren garapenean lan egiten du beste ekintzaileekin batera, coworking zentro bat bailitzan, eta teknikarien gertutasunaz baliatu daitezke uneoro. Era berean, ekintzaileei emandako arretaren tendentzia goranzkoa izan da, aurreko urteetako zifrak beste behin ere gaindituz.
10
Arreta eman zaien ekintzaileak.......................................................................574 Sortutako enpresak.................................................................................................126 Sortutako enplegu-kopurua.............................................................................149 Egindako inbertsioa.........................................................................1.984.589,19 Enpresa-gesioan prestatutako ekintzaileak (1) ....................................... 45 Informazio-ekintzetako parte-hartzaileak (2)............................................ 38 Beste prestakuntza-ekintzetako parte-hartzaileak (3) .....................136 Enpresa sendotzeko ekintzetako parte-hartzaileak (4)...................... 25
2012 ekitaldian 425 enpresa-proiektu berri lagundu dira Autoenplegu eta Enpresa Zentro Sailetik. Hauetatik, %54 gizonezkoek zuzendutakoak izan dira eta %46 emakumezkoek landutakoak.
3. Enpresak sortzea 2012an 126 enpresa berri sortzeko laguntza eman da. Gehien garatu den sektorea Merkataritza izan da, eta ondoren, Zerbitzu Profesionalak. Enpresa berri hauek hartu duten izaera juridikoa enpresaburu indibidualarena izan da (%59), hauetatik %47 emakumezkoak izan dira eta %53, gizonezkoak. Enpresa hauetan oinarritutako datuen arabera, 149 lanpostu sortu dira eta guztien artean egin den inbertsio osoa 1.984.589,19 eurokoa izan da. Inbertsio / enplegu ratioa 13.319,39 eurokoa da.
AHOLKUA EMAN ZAIEN ENPRESEN JARDUERA SEKTOREAK
6. Ekintzaileen komunitatea
MERKATARITZA
Bidasoako Ekintzaileen Komunitatea da enpresa sustapenarekin harremanetan dauden ekintzaile, ikasle, enpresari berriak bildu eta hauei arreta emateko egiten diren ekintza formal eta informalen multzoa. Sarea www.ideiakbizirik.com webgunetik dinamizatzen da eta Bidasoa bizirikek bultzatutako egitasmoa da Bidasoako ekintzaileak eta erakundeek ezagutza, ideiak eta esperientziak elkar-trukatzeko eta hauen arteko elkarlana errazteko gunea sortzeko helburuarekin.
24% ZERBITZU PROFESIONALAK 20% BESTE ZERBITZU BATZUK 11% ILE APAINKETA/ESTETIKA 11% ENPRESA ZERBITZUA 10% ERAIK./INSTAL. 8% OSTALARITZA 6% PRESTAKUNTZA 5% INDUSTRIA 2% GARRAIOA 1%
Ere berean, “Bidasoan ekintzaile izan�sarea Facebooken sortu dute hainbat ekintzailek beste ekintzaileei laguntza emateko helburuarekin http://www.facebook.com/#!/groups/bidasoatu/; 161 kide dauzka eta aktibitate bizia.
7. Izpiritu ekintzailearen sustapena eskola zentroetan Urteroko gure jardueran barneratuta daukagu elkarlana Irakaskuntza Ertaineko (IE) zentroekin. Enpresa munduaren arloko hainbat ekintza antolatzen dira eta hauek hezkuntza arloarekin dauzkan konexioak lantzen dira. Urtean zehar Irungo La Salle, Bidasoa eta Plaiaundirekin lan egin da, Batxillergoko eta goi graduko formazio zikloetako ikasleekin.
4. Krea Berrikuntza, ekintzailetzaren eta sorkuntzaren IV. Azoka Edizio berria egin da ondoko helburuekin: ekintzaileak eta enpresak harremanetan jarri, balizko kolaborazio aukerak identifikatu eta ekintzaileentzat eredurgarri izan daitezkeen esperientzia arrakastatsuak ezagutu. Bi zita garrantzitsu izan zituen Bidasoako eskualdeko ekintzaileentzat: Marketing tailerra, fase aurreratuan dauden proiektuentzat, eta ekintzaileen mahai-ingurua, Bidasoan ekintzaile izateko aukera, erronka eta beharren gainean hitz egiteko.
5. Enpresak egonkortzeko ekintzak Gipuzkoako Foru Aldundiko Berrikuntza Sailarekin elkarlanean, (Iniciativa Emprendedora / Kultura ekintzailea) programa garatu da. 2012an ondoko atalak landu dira: Berrikuntza tailerrak, Sare sozialen erabilera enpresen marketing estrategian, Komunikazioa, Enpresa proiektuaren jarraipena eta Fiskalitatea. 136 pertsonak hartu dute parte tailer hauetan.
11
Turismo Departamentua 2012an, ahalegin handia egin da eskualdeko turismoko Berrikuntza poloetan, turismo-mahaien eta azpisektoreko mahaien bidez. Elkarlan publiko-pribatuko egitura horiek izan dira buru turismoan egin diren ekintzetan, eta onadrea eta turismo-baliabideak balioan jartzen dituen sektore ekonomiko gisa bultzatzen ari dira. Horrekin batera, Basquetourren bitartez, gure eskualdean, lankidetzako erakunde den aldetik, Marketin Planean zehaztutako produktua sortzeko ildoetan lan egiten jarraitu dugu; surfinga, enogastronomia, MICE, xendazaletasuna, euskal kostaldea, esperientziak… Irun hiriaren Basquetourren Turismoa Edertzeko proiektuan ere parte hartu dugu. Horretarako, gure eskualdea Euskadiko estrategia ildo nagusietara egokitzen da, eta haiekin lankidetzan eta koordinatuta, plangintza horiek ezarriz doaz, gure eskualdera egokitutako produktu klub bat sortzeko helburuarekin. Bultzada berezia eman zaio urte osoan lehiakortasunari, eta ikusi da sektorea inplikatu egin dela prestakuntza profesionalean eta helmugako kalitate-programetan.
1. Elkarlan publiko-pribatuaren jarduerak. Produktu garapena. Turismo Berrikuntza Poloa garatzea, Turismo-mahaiak eta azpisekoreetako mahaiak prestatuz, antolatuz eta koordinatuz eta Produktuaren kluba sortuz: Surfing Produktu Kluba, Enogastronomia Produktu Kluba.
Innovmugabe Sektore Nautikoko Plan Estrategikoaren proiektuan parte hartzea.
3. Informazio, garapen eta sustapen jarduerak.
Turismo sustapena 8 ekitalditan, Eusko Jaurlaritzak, Aldundiak eta Euskal Kostaldeak antolatuta, baita Euskadiko Helmugak markarekin ere.
Turismo-sustapena, ekitaldi 1 eginez Hondarribian Erdi Aroko Hiriak eta Hiribilduak markarekin.
Sustapena komunikabideetan (prentsa, turismo gidak, sektoreko aldizkari espezializatuak,…)
Turismo-informazioko euskarriak argitaratzea; turismoko esku-orriak hainbat hizkuntzatan, ostatu emateari buruzko esku-orria, gastronomiari buruzko eta eskualdeko jatetxeei buruzko esku-orriak, gaztelaniaz, frantsesez eta ingelesez; Hondarribia-Irun planoak, poltsak, ploterrak, posterrak...
Bisitariari eta turistari arreta ematea urte osoan, eskualdeko hiru bulegoetan.
Bisitariei arreta eman diegu Ficoban jende ororentzako azoketan, turismo-informazio gune bat jarrita: Bioterra, Arteando, Mendiexpo eta Eguberrietako Azoka.
Urte osoan Eskualdean egindako kirol eta kultur ekitaldietan lankidetza gauzatu da, turismoa sustatzeko materiala emanez eta haietara ikustaldi gidatuak eginez.
Ekintzak koordinatzea Erdi Aroko Hirien eta Hiribilduen Sareko udalerri parte-hartzaileekin, Idazkaritza Teknikoa garen aldetik.
“Saborea Irun Dastatu” proiektuan parte hartzea Irungo Udalarekin batera.
"Gipuzkoako Kostaldea" (Gipuzkoako udalerriak) markan parte hartu dugu.
Kongresuetarako Mice produktuaren azterketa garatzea.
Bisita gidatuak egin dira Hondarribian.
Sens Irun bisita gidatuak egitea.
Itourbask Turismo-bulegoen euskal sarea berritzea.
2. Turismo lehiakortasunerako jarduerak.
4. Sareak
Hendaiarekin batera proiektuak garatzea, Mugaz gaindiko Partzuergoaren bidez, gure baliabideak bultzatuz eta gure sustapena kalitatezko irudi bateratu baterantz bideratuz.
Idazkaritza tekniko gisa aritzea eta, beraz, Erdi Aroko Hirien Sarea koordinatzea.
Circuldouce Euroveló nº1 proiektuan parte-hartzea.
Praktika Onen eta ISO kalitate programak. Eskualdeko 32 establezimenduk parte hartu dute.
Anfitrioiak Programako 2 ikastaroak egitea eta koordinatzea.
Kalitate-zirutagiriak. “Q” turismo-kalitatea.
12
Kostaldeko
5. Turismo informazioko zerbitzuak Kontsultak turismo-bulegoetan 2012: 67.675 18000
Eskualdeko batezbesteko okupazioa
Batezbesteko okupazioak · Urteko batezbesteko okupazioa · Hoteletako batezbesteko okupazioa · Irungo hoteletako batezbesteko okupazioa · Hondarribiko hoteletako batezbesteko okupazioa · Batezbesteko gau-ematea
16000 14000
59,40% 59,52% 61,05% 58,16% 01,78%
12000 10000 100%
8000
80% 60%
6000
40%
4000
20% 0%
2000
URT
OTS MAR
2011
0 URT OTS MAR API
HONDARRIBIA
MAI EKA UZT ABU
API
MAI
EKA
UZT ABU
IRA
URRI AZA ABE
2012
IRA URRI AZA ABE
IRUN
2012ko kontsulta-kopurua Interneten bidez: 34.004
6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 URT OTS MAR API
MAI EKA UZT ABU IRA
URRI AZA ABE
Kontsulta-motak Bertan egindakoak 2012 OS TATUA 50%
BES TE BATZUK 47% OROKOR 3%
13
Bidasoa-Txingudi Mugaz Gaindiko Partzuergoaren Departamentua 2012. urteak Partzuergoarentzako bira bat izan da herritarrentzako zerbitzua eskaintzen duten jardueretara, eta, zehazki, eskualdean dauden 3 hizkuntza ofizialen erabilerari eta ezagutzari dagokionez. Horrela, Gu Geu ekimena sotu da; horren funtzionamendu praktikoa eta dinamikoa oso arrakastatsua izan da eta mugaz gaindiko kokapen batean egoteak dakartzan behar handienetako bati erantzuna eman zaio.
1. Kirolak eta gazteria Urtero bezala, Partzuergotik, Bidasoa Txingudi eskualdean antolatzen diren mugaz gaindiko kirol ekitaldi garrantzitsuenak babestu nahi izan dira: Txingudi Korrika, Bidasoako Bira, Bidasoa ibaiaren Nazioarteko Jaitsiera Hegatsekin eta Bidasoako Bela Eskola. Maiatzaren 26an (larunbata) Kirolaren Jaia egin zen eta parte hartze maila guztiak gailendu zituen 401 neskamutilen parte hartzearekin, zeinak eskualdeko 20 ikastetxetatik etorri baitziren. Elkarrekin disfrutatu ahal izan zuten antolatu ziren kirol-jolasezko 10 tailerrez. Jarduera programa hau, aldi berean, Gipuzkoako Foru Aldundiko Kirol Zerbitzuarekin egindako hitzarmenean islatzen da, zeinak erakunde horretako Kirolaren Eurosarearen Idazkaritza Teknikoak onartzen duen eta aldi berean Europa Batzordeko Kirol Departamentuarekiko, Iuris Muga Behaketa Juridikoarekiko eta Akitaniako Kirol Fakultatearekiko lankidetzak finkatzeko ere balio duen. Gu Geu Proiektua. Frantsesezko 3 solasaldi-talde abian jarri dira esperientzia pilotu gisa, apiriletik ekainera bitarte, eta oso arrakastatsua izan da. Hori dela eta, urrian beste izenemate kanpaina bati ekin zaio eta hori ere arrakastatsua izan da: sortu zitezkeen talde guztiak osatu dira eta hainbat izenemate erreserban geratu dira. Guztira, 9 solasaldi talde eratu dira: 8 frantsesez eta 1, euskaraz. Gaztelania praktikatzeko taldea momentuz ezin da baian jarri izena eman dutenek oso ordutegi desberdinak proposatu dituztelako. Guztira, 158 izen-emate jaso dira. Gainera, komikiaren erakusketarekiko ekintza osagarri bat egin da, tailer bat antolatu da eta gazteen mailako truke bat egingo da Dax hirian, apirilaren amaieran. Horretarako, gazte bidasoak batzuentzako bidaia bat antolatu eta Dax hiriko liburuaren eta komikiaren “Les Rencontres à Lire” erakusketan antolatu ziren ekintzetan parte hartu zuten.
14
2. Kultura eta euskara Eskualdeko kultur agendak hiru hirietako kultur ekintza garrantzitsuenak jasotzen ditu badiako hiru hizkuntzetan, Agenda atalaren bitartez, Partzuergoko www.irunhondarribiahendaye.com aisialdia eta turismo atarian. Bidasoa Folken 12. edizioa egin da. Edizio honetan barietate guztietako 8 musika-taldek parte hartu dute, bertan jende ugari zegoela eta kalitate handiko artistekin. 5.000 pertsonak disfrutatu dute jaialdiak iraun duen 4 egunetan zehar. Eskualdeko Bertso Eskola bertsolaritzaren erreferentea da eskualdean, ematen diren klaseen bitartez eta handik eragiten diren jarduera ugarien bitartez, IRUNABAR elkartearen lankidetzarekin. Komunikabideetan euskararen erabilera sustatzeko neurri gisa, Partzuergoak horietarako laguntza batzuk eman ditu, euskara hiru udalerrietako albisteak erabiltzeko euskara erabiltze duten eskualdeko komunikabideentzat.
3. Turismoaren sustapena Partzuegoko turismo batzordeak gure eskualdea sustatzeko, teknologia berrien aldeko apustua egiten jarraitzen du mugaz gaindiko norako gisa, www.bidasoa.mobi Mobile Web atariaren eta 2.0 www.irunhondarribiahendaye.com Turismo atariaren bidez. Horretarako, Turismo Bulegoetako Sirtaqui Sarearekin lankidetzan jarraitzen da, aisialdiko agenda hedatzeko eta horretarako Comité Départemental de Tourismeko Tourinsoft programa erabiltzen da. Gainera, Mobile atariaren hedapen kanpaina bat egiten ari da; horretarako zuzeneko estekak ezarri dira Bidasoko bi aldeetako web atari espezializatuetan eta aurkezpen ofizial antolatu da. Paraleloan, argitalpenen atalean, berriro argitaratu da Badiaren mapa irudiduna eskualdeko sustapen euskarri gisa eta turismo eskaintza hitzartua eratzen duten mugaz gaindiko bonuak egitea bideragarria den aztertzen ari da.
4. Mugikortasuna eta ingurumena Aurten, mugikortasun eta ingurumen gaian egin den jarduketan Bidasoa ibaiaren eta Txingudi badiaren lokatza pilatzeari buruzko datuak eta azterlanak bildu dira. Aipatutako lanen ondorioz, hainbat topaketa antolatu dira Bidasoa ibaiko bi aldeetako erakundeekin, egoera aztertzeko.
Proiektuak PROIEKTUA 1
PROIEKTUA 2
URB-AL III Programa. UNE proiektua.
Innov-mugabe, POCTEFA
URB-AL III. programak finantzatzen laguntzen duen UNE proiektua gauzatu den azken urte honetan, ia jardueren erdiak hasi dira azken fasean, betiere aurreikusten zenarekin bat eginez eta arreta berezia eman zaio lortutako lorpenak finkatzeari, baita enpresa sustatzeko proiektuak aurrera eramateko hitzarmen publiko-pribatuaren prozesua jarraitzeari ere. Horrela, horren eraginkortasuna ahalbidetzen duten estrategiak identifikatu egin dituzte tokiko lan-mahai publiko-pribatuek. Herritar-foroak proiektuaren ekintzak hedatzeko eta sozializatzeko gune bilakatu dira, baita ebaluazioa egiteko ere iraunkortasunari buruzko gaian. Enpresa sustatzeko proiektuei dagokienez, Txilen egin den Berrikuntza Agenden programaren lehen fasearen ondoren, “Berrikuntza Agendei buruzko programa pilotu bat” inplementatu zen Aricako eta Parinacotako Eskualdeko 30 enpresekin. Proiektuarekin lankidetzan, Tacnan mugaz gaindiko plataforma eratu da turismo produktu baten definizioarekin bat eginez, baterako turismo marka bat sortzeko proposamenarekin; horrela, bi lurraldeen arteko lankidetza-ekimenak bultzako baitira. Hondurasen, Santa Rosa de Copáneko Udalbatzak Agenda 21 Plan Pilotua eta ingurumen biziberitzeko obra egitea onartu ditu. Hondurasen gaur egun abian dago enpresak sortzeko laguntza-programa, www.santarosaemprende.com plataformaren bidez. Mexikok ere laguntza programa bat abian jarri du enpresak sortzeko, kasu honetan oinarri teknologikoko proiektuei zuzentzen zaie. Paraleloan, jarduerak inplementatu egin dira eta ekosistema bat eratu da espiritu ekintzailea sustatzeko eta teknologia berriak garatzeko udalerrian. Itxiera modu gisa, bazkideek nazioarteko azken topaketa egin zuten Zapotlán el Granden, Mexikon, 2012ko abuztuan, proiektuko parte-hartzaile gisa izandako esperientzia partekatzeko eta proiektuak egiturak indartzeko, erakunde publiko eta pribatuen lotura, beste toki batzuetako politiken artikulazioetara (udalerrikoak, eskualdekoak zein maila nazionalekoak) egindako ekarpenak aztertzeko, kohesio sozial handiaren alde www.uneurbal3.com.
Espainia-Frantzia-Andorra arteko Lurraldeko Lankidetza Programa 2007-2013. POCTEFA Espainia – Frantzia - Andorra Lurralde Lankidetzako Programa Operatiboak kofinantziatzen duen INNOV MUGABE Bidasoa bizirikek liderra deneko proiektua da. Bazkide frantziarra du: Communauté de Communes du Sud Pays Basque; Sud Pays Basque 12 udalerrik osatzen duten taldea izanik. 2012an zehar, mugaz gaindiko harreman ekonomikoak dinamizatzen jarraitu da www.bidasoa-sudpaysbasque.com plataforman lan eginez; horren helburua da Bidasoa Sud Pays Basque lurraldearen garrantzia azpimarratzea eta transferentzia teknologikoa aplikatzea ezagutza zentroen artean eta enpresan, baita enpresen artean ere. Aldi horretan, mugaz gaindiko 4 tailer egin dira: 1) Mugaz gaindiko tailerra nekazaritzako elikagaien sektorean. 2) Mugaz gaindiko tailerra teknologiaren sektorean. 3) Mugaz gaindiko tailerra nautikaren sektorean. 4) Prestakuntza eta ikerketa zentroen eta enpresena arteko topaketa. Tailer horiekin batera, paraleloan, proiektuan aurreikusten ziren beste jarduera batzuk egin dira; haien helburua mugaz gaindiko lankidetza bultzatzea da: - Enpresa lankidetzako “esportaziorako lehen urratsak” mugaz gaindiko proiektua. - “Mugabian `Labrando y maquinando´mugaz gaindiko proiektua: - “Mugaz gaindiko turismo abonamenduen sorkuntzari, kudeaketari eta merkaturatzeari buruzko azterlana” proiektua. - Arte grafikoen sektoreko elkartze-eredua: INDUSKETAREN APLIKAZIOA: UNIBERTSITATEAREN ETA ENPRESAREN ARTEKO TEKNOLOGIAREN TRANBSFERENTZIA 3. Ekintzari dagokionez, tailerrak eta enpresekiko eta ezagutza zentroekiko kontaktuen jarraipena agerian utzi dute bi aldeen aldetik ezagutza falta eta nolabaiteko mesfidantza daudela, eta hori dela-eta hori oztopoa dela emaitza onak eman ditzakeen enpresaren eta zentro teknologikoaren arteko hurbilketa bat egiteko, eta horretarako, mugaldeko enpresetan berrikuntza ekintzak bultzatzeko oinarriak lantzen ari dira.
15
Bidasoa bizirik kopurutan
2.000 126
Pertsona baino gehiago prestatu dira Bidasoa bizirikek abian jarri dituen
243
ikastaroen bitartez.
Enpresa abiarazi dira Bidasoa bizirikek lagunduta.
Bidasoa Biziriken konfiantza izan duten
1.000
574
Enpresa-proiektu
Enpresatik gorako lankidetza gure enpresa-ehuna dinamizatzeko eta sustatzeko egin diren jardueretan.
24.000
Pertsona baino gehiago “El Espaziora�, joan dira. Toki horretan ezagutzak trukatzen dituzte, esperientzia berriak antzematen dituzte, azken belaunaldiko tresnetan oinarrituta dagoen metodologia berriztatzaile baten laguntzarekin
100.000
Pertsona baino gehiago atenditu dira turismo informazio zerbitzuan.
9
Sustapen ekintza turismoa sustatzeko.
1
Lankidetza deszentralizatu proiektu gauzatzen ari da
Lurraldeko lankidetzari, etengabeko ikaskuntzari eta lan-munduan txertatzeari buruzko
5
Proiektu europar.
2012eko Mugaz gaindiko Urtekari Sozioekonomikoa Bidasoa-Txingudi eskualdeak guztira 93.869 biztanle zituen 2012ean, eta horrenbestez, km2-ko 1.179,2 biztanleko dentsitatera iritsi da dagoeneko. EGAILAN, Eusko Jaurlaritzaren prestakuntza eta enplegua sustatzeko Elkarte Publikoak eskainitako azken datuen arabera, 36.619 lagunek osatzen dute Bidasoa eskualdeko biztanleria aktiboa. INEMen izena emaniko langabetuen kopuruari dagokionean, abenduaren 31n 6.187 langabetu dira guztira, eta horrek esan nahi du %16,9 ingurukoa dela langabezia tasa biztanleria aktiboaren gainetik. Era berean, 2012. urtean formalizaturiko kontratuak 16.955 dira guztira. Aipatzekoa da, Gipuzkoan guztira eginiko kontratuei dagokienean %8,7koa dela eskualdeko kontratuen partaidetza, aurreko urtekoa baino zertxobait handiagoa izanik ehuneko hori. Eskualdeko hezkuntza zentroetako ikasleak 16.347 ziren 2012ean. Matrikulazioen %66 ikastetxe publikoetan egin da eta gainerako %34 zentro pribatuetan. Bidasoako kanpusean (Mondragon Unibertsitatea) 262 ikasle ari dira guztira, bai eskualdekoak bai beste udalerri batzuetakoak. Eskualdeko enpresa ehuna, berriz, 7.133 establezimenduk osatzen dute; horietan 25.524 langile ari dira, eta horietatik %75 hirugarren sektorean ari dira lanean.
Merkataritza 2012. urtean txikizkako merkataritza establezimenduak 1.195 ziren guztira. Eskualdeko merkataritza dentsitatea 15,34 establezimendu da 1.000 biztanleko.
Garraioa eta Logistika Eskualdean 357 dira errepideko merkantzien garraioan diharduten enpresak, horietatik %70ek ibilgailu astunak erabiltzen ditu eta gainerako %30ak ibilgailu arinak. Aurreko urteetako datuei dagokienean, ikusten da areagotu egin dela eskualdean kokaturiko enpresen kopurua.
Turismoa Eskualdeko turismo baliabideak pixkanaka-pixkanaka handitzen ari dira eskualdera turista gehiago erakarri ahal izateko. 2012. urtean 77 ostatu establezimendu zeuden eskualdean. Establezimendu horiek 8.007 plaza eskaintzen dituzte guztira. Urte berean zehar, 1,7 egun izan dira bisitariek batez beste eman dituzten gauak. 2012ean eskualdeko hotel okupazioak %59,5ko okupazioa izan zuen urtean batez beste.
Lehen sektoreari dagokionean, aipatzekoa da, Hondarribiko ontzidiak aurrera eramaniko arrantza jarduera bikaina, 25 ontzi eta 273 marinelekin, kontuan izanik soilik baxurako azpisektorean jarduten dutela. 2012eko kanpainan 9.600 tona arrain atzeman zituzten eta 14,5 milioi eurotik gorako diru-bilketa eragin zuten. Eskualdeko industri sektorea 422 establezimenduk osatua dago eta 4.100 lagun ari dira horietan lanean. Eraikuntzari dagokionean, eskualdean 1.145 establezimendu daude eta 1.847 langile ari dira horretan lanean. Eskualdeko hirugarren sektorea (zerbitzuak) 5.441 establezimenduk osatzen dute guztira, eta 19.064 lagun ari dira horretan lanean. Sektore horren barnean aipatzekoak dira:
17
1. Demografia eta gizartea 1.1. DEMOGRAFIA (Biztanleriaren %-ekoa)
Bidasoa-Txingudiko biztanleria (2012)
HONDARRIB IA 18% HENDAIA 17%
IRUN 65%
Iturria: Irungo Udala Hondarribiko Udala Hendaiako Udala
Bidasoa-Txingudiko biztanleria Irun Bizt. kop. Sexua - Gizonak - Emakumeak Guztira Adina* - 0-14 - 15-29 - 30-44 - 45-59 - 60-74 - 75-89 - 90 eta gehiago Guztira
2012 Hondarribia Bizt. kop. %
%
Hendaia Bizt. kop. %
Bidasoa-Txingudi Bizt. kop. %
29.986 31.253 61.239
48,9 51,1 100
8.422 8.403 16.825
50 50 100
7.426 8.376 15.802
47,0 53,0 100
45.834 48.032 93.866
48,8 51,2 100
9.011 8.547 15.010 13.152 9.533 5.415 571 61.239
14,7 14,0 24,5 21,5 15,6 8,8 0,9 100
2.630 2.384 3.881 3.636 2.899 1.253 142 16.825
15,6 14,2 23,1 21,6 17,2 7,5 0,8 100
2.318 1.804 3.821 2.763 1.784 1.364 116 15.802
16,6 12,9 27,4 19,8 12,8 9,8 0,8 100
13.959 12.735 22.712 19.551 14.216 8.032 829 93.866
14,87 13,57 24,20 20,83 15,14 8,56 0,88 100
*Hendaiako udalerrian: 2007ko datua. Iturria: Irungo Udala, Hondarribiko Udala, Hendaiako Udala, INSEE
(2002. urtea: 100-ekoaren oinarria)
Biztanleriaren bilakaera (2002-2012) 111 109
Bajo Bidasoa
107 105 103
Gipuzkoa
101 99 97 95 2002
2003
2004
2005
Iturria: Irungo Udala, Hondarribiko Udala, INE, Eustat, INSEE
18
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Azalera eta biztanleriaren dentsitatea Bidasoa-Txingudin
2012 2
Azalera (km ) 79,6 42,8 28,8 8,0 1.980,3 7.644,7
Bidasoa-Txingudi Irun Hondarribia Hendaia Gipuzkoa Pirinio Atlantikoak
Dentsitatea (bizt./km2) 1.179,2 1.430,8 584,2 1.975,2 359,6 86,9
Biztanleria (2012) 93.866 61.239 16.825 15.802 712.097 664.484
Iturria: Eustat, Irungo Udala, Hondarribiko Udala, Hendaiako Udala, INSEE
1.2. PRESTAKUNTZA Matrikulazioak univertsitatez kanpoko prestakuntza arautuko zentroetan Publ.
Irun Hondarribia Prib. Guztira Publ. Prib. Guztira
Haur / lehen / bigarren hezkuntza (1) 4.725 3.024 LOGSE/Lyceé 735 250 C.F.G.M. (2)/L.R.P. 508 49 C.F.G.S. (3) 472 179 Besteak 833 Guztira 7.273 3.502
7.749 1.342 1.065 985 110 111 557 651 833 10.775 1.452 1.176
2.407 221 2.628
12/13 ikastaroa Hendaia Publ. Prib. Guztira 1.931 228 2.159
785 785
Bidasoa-Txingudi Publ Prib. Guztira
2.716 7.998 4.874 845 361 228 736 49 472 179 833 2.944 10.884 5.463
12.846 1.206 785 651 833 16.347
(1) Haurtzaindegiak eta 2 urtekoen gelak barne daude; (2) Erdi mailako prestakuntza zikloak; (3) Goi mailako prestakuntza zikloak. Iturria: Irungo Udala, Hondarribiko Udala, Hendaiako Udala
Behe Bidasoa ko ikasleen matrikulazioak unibertsitateetan Universidad del País Vasco – Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU) Gipuzkoako Kanpusa Bizkaiako Kanpusa Arabako Kanpusa Deustuko Unibertsitatea (Donostiako Kanpusa) Nafarroako Unibertsitatea (TECNUM, Donostiako Kanpusa) Mondragon Unibertsitatea
(matrikulaturiko ikasle kop.) 12/13 ikasturtea 1.112 808 193 111 146 56 122
Iturria: UPV/EHU, Nafarroako Unibertsitatea, Deustoko Unibertsitatea, Mondragon Unibertsitatea
Mondragon Unibertsitatearen Bidasoako Kanpusa Diploma Enpresen Zientzietan Lizentziatura Enpresa Administrazio eta Zuzendaritzan Gradua Enpresa Administrazio eta Zuzendaritzan Ekintzailetza eta Berrikuntza Lidergo gradua Turismo aktiboko enpresak sortu eta kudeatzea masterra Guztira
(matrikulaturiko ikasle kop.) 12/13 ikasturtea 1 2 124 127 8 262
Iturria: Mondragon Unibertsitatea
19
2. Lan merkatua 2.1. ENPLEGUA Biztanleria aktiboa Behe Bidasoan
2012
Irun Hondarribia Behe Bidasoa Gipuzkoa EAE
28.826 7.793 36.619 338.688 1.054.778
Iturria: EGAILAN, Eusko Jaurlaritzako Prestakuntza eta Enplegua Sustatzeko Sozietate Publikoa
2.2. LANGABEZIA (Langabeen kop.)
Lanbiden erregistraturik dauden langabezian dauden pertsonak 2007 3.483 2.923 560
Behe Bidasoa Irun Hondarribia
2008 4.336 3.709 627
2009 5.118 4.388 730
2010 5.336 4.505 831
2011 5.568 4.720 848
2012 6.187 5.229 958
Iturria: LANBIDE
Langabezia tasa Behe Bidasoa, Gipuzkoa eta EAEan (2002-2012) 16
Behe Bidasoa
12
CAPV
Gipuzkoa
8 4 0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Langabezia tasa
2012
EAE Gipuzkoa Behe Bidasoa Irun Hondarribia
16,0% 14,1% 16,9% 18,1% 12,3%
Iturria: LANBIDE., 2012ko biztanleria aktiboa kalkulatzeko duen metodologia egokitzean oinarrituta
Langabezian dauden pertsonen profila Behe Bidasoan 2012an Sexua Adina Ikasketa maila Jarduera sektorea Multzo profesionala Iturria: LANBIDE
20
Emakumezkoa (54%) 25 a 44 urte bitarte(51%) Bigarren hezkuntza (58%) Zerbitzuak (71%) Zaharberritze-zerbitzuko langileak, saltzaileak, etab. (25%)
2.3. KONTRATAZIOA (kontratu kop.)
Behe Bidasoa eta Gipuzkoan formalizatutako kontratuak 2007 24.996 250.753 10
Behe Bidasoa Gipuzkoa % Eskualde/Gipuzkoa
2008 20.932 233.784 9
2009 16.862 200.117 8,4
2010 16.312 208.009 7,8
2011 17.199 209.391 8,2
2012 16.955 195.248 8,7
Iturria: LANBIDE
Behe Bidasoan kontrataturiko pertsonen profila
2012 Emakumezkoa (51%) 25 a 44 urte bitarte (63%) Iraupen jakina (91%) Aldi baterakoa (57%) Serbitzuak (86%)
Sexua Adina Kontratuaren iraupena Kontratuaren lege sailkapena Ekonomi sektorea Iturria: LANBIDE
3. Nekazaritza, arrantza eta abere hazkuntza 3.1. NEKAZARITZA Usategiak Behe Bidasoan: kopurua eta tamaina Usategi kopurua Batez besteko tamaina (Hak)
2012 488 1,59
Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia
3.2. ARRANTZA Arrantza
2012
Ontziak Artisau erara Azalera Guztira Marinelak Artisau erara Azalera Guztira Atzemandakoak Bolumena (kilotan) Diru-bilketa (â‚Ź) Arrain motak
10 15 25 45 228 273 9.597.277 14.755.858 sardina (38%), hegaluzea (18%), antxoa (15%), berdela (14%), txitxarroa (7%), hegalaburra (2%)
Iturria: Hondarribiako San Pedroko Marinelen Kofradia
21
3.3. ABERE HAZKUNTZA Usategiak Behe Bidasoan: kopurua eta mota
2012
Abelburuak, kopurua Abelburuak, abereen arabera
5.552 Ardiak (61%), behiak (31%)
Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia
4. Industria ENPRESA EHUNA (2012) Establezimenduak jarduera motaren arabera: 7.133 Nekazaritza, arrantza eta abere hazkuntza : %2
Industria: %6
Eraikuntza: %16
Serbitzuak: %76
Enplegua jarduera motaren arabera: 25.524 Nekazaritza, arrantza eta abere hazkuntza : %2
Industria: %16
Eraikuntza: %7
Serbitzuak: %75
Iturria: Eustat
Industri establezimenduak, jarduera motaren arebera (2012)
(establezimendu kopurua, lanean ari diren pertsonak) Irun
Elikagaiak, edariak eta tabakoa Ehungintza, jantzigintza, larrua eta oinetakoak Egurra eta artelazkia Papera Arte grafikoak eta euskarri grabatuen kopia Industria kimikoa Kautxua eta plastikoak Metalikoak ez diren beste produktu mineral batzuk Produktu mineralak, makineria eta ekipamendua izan ezik Produktu informatikoak, elektronikoak eta optikoak Material eta ekipamendu elektrikoa Beste ataletan ez dagoen makineria eta ekipamendua Motordun ibilgailuak, atoiak eta erdiatoiak Garraio-materiala Altzariak eta manufakturako beste industria batzuk Makineria eta ekipamenduaren konponketa eta instalazioa Energia elektrikoa, gasa, lurrina eta aire girotuaren hornidura Ura hartu, araztu eta banatzea Ur zikinak biltzea eta tratatzea
Industri establezimenduak guztira Iturria: Eustat
22
Hondarribia
Behe Bidasoa
Establez. Enplegua Establez. Enplegua Establez. Enplegua 30 556 4 28 34 584 25 78 24 77 1 1 23 100 22 99 1 1 3 46 3 46 34 106 31 97 3 9 5 26 5 26 25 367 24 366 1 1 12 46 11 41 1 5 110 1340 105 1.331 5 9 10 225 10 225 10 99 9 97 1 2 21 210 19 206 2 4 4 94 4 94 6 342 4 337 2 5 44 182 39 150 5 32 35 80 20 36 15 44 5 15 3 13 2 2 4 85 3 71 1 14 12 75 11 74 1 1 377 3.942 45 158 422 4.100
5. Eraikuntza Eraikuntza sektoreko establezimenduak Behe Bidasoan (2012)
Eraikuntza
Irun Establez. 976
Enplegua 1.575
(establezimendu kopurua, lanean ari diren pertsonak) Hondarribia Establez. Enplegua 169 272
Behe Bidasoa Establez. Enplegua 1.145 1.847
Iturria: Eustat, INSEE (Sireneren datu basea Sirene)
6. Merkataritza (establezimendu kopurua)
Merkataritza establezimenduak Behe Bidasoan, jarduera motaren arabera (2012) Elikagaiak, edariak eta tabakoa Autozerbitzu dendak (120 m2 bitarte) Super-zerbitzu dendak (120-399 m2) Supermerkatua (400-2.500 m2) Ehungintza, jantzigintza, oinetakoak eta larru-dendak Farmazia, drogeria, lurrin-dendak Etxeko ekipamendua Liburuak, egunkariak, paper-dendak Ibilgailuak, motozikletak, bizikletak eta osagaiak Txikizkako beste dendak Txikizkako Merkataritza Guztira
Irun 289 14 10 6 216 62 138 47 48 206 1.036
Hondarribia 44 0 3 2 34 14 16 8 11 27 159
Behe Bidasoa 333 14 13 8 250 76 154 55 59 233 1.195
Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia
(establezimendu kopurua)
Merkatariza establezimenduak Hendaian
2012 250
Merkataritza dendak Iturria: Hendaiako Udala
(Establezimenduak 1.000 biztanleko)
Merkataritza dentsitatea, jarduera mota nagusien arabera (2012) Elikagaiak Ehungintza, jantzigintza, oinetakoak eta larru-dendak Farmazia, droguerĂa, lurrin-dendak Altzariak eta gainerako etxeko ekipamendua Ibilgailuak eta osagaiak Txikizkako beste dendak Guztira
Irun 5,20 3,52 1,01 2,25 0,78 4,12 16,89
Hondarribia 2,96 2,06 0,85 0,97 0,67 2,12 9,61
Behe Bidasoa 4,72 3,21 0,98 1,98 0,76 3,70 15,34
Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia, Irungo Udala, Hondarribiko Udala
23
Merkataritza elkartzea Behe Bidasoan
2012 Bazkide kopurua 201 34
Mugan (Irun) Higer (Hondarribia) Iturria: Mugan, Higer
7. Turismoa Bidasoa-Txingudin eskaintzen diren establezimenduak eta ostatu plazak (2012)
Hotelak Pentsioak Nekazal etxeak Landa etxeak Hotelez kanpoko ostatuak Apartamentuak Kanpinak Aterpetxeak OstatuakGuztira
Irun Establez. Lekuak 6 622 7 196 2 18 3 32 2 86 20 954
Hondarribia Establez. Lekuak 8 347 2 19 6 58 6 67 1 10 2 60 2 790 2 194 29 1.545
(establezimendu eta plaza kopurua)
Hendaia Bidasoa-Txingudi Establez Lekuak Establez. Lekuak 11 644 25 1613 935 5 720 14 76 8 99 9 38 1 28 2 60 2 4906 11 4.116 13 280 4 28 5.508 77 8.007
Iturria: Bidasoa Turismo
Batez besteko okupazioa eta batez beste emandako datuak Behe Bidasoako hoteletan
2012 batezbestekoa / maximoa %59,5 / %88,5 (abuztua) 1,74 egun / 2,4 egun (apirila)
Okupazio maila hoteletan % Emandako gauak (egun kop.) Iturria: Bidasoa Turismo
(establezimendu kop.)
Ostalaritza establezimenduak Behe Bidasoan (2012) Irun Tabernak Kafetegiak Jatetxeak
Ostalaritza Guztira Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia
24
Kop. 271 25 78 374
% 72,5 6,7 20,9 100,0
Hondarribia Kop. % 61 48 11 8,7 55 43,3 127 100,0
Behe Bidasoa Kop. % 332 66,3 36 7,2 133 26,5 501 100,0
8. Garraioa eta azpiegiturak Garraioa Bidasoa-Txingudin Hiriko eta hiri arteko autobusak Irun-Irun Hondarribia – Donostia (N1) Hondarribia – Donostia (AP8) Hondarribia – Donostia (UPV) Hondarribia – hospital – CCTxingudi Irun – Donostia (N1) Irun – Donostia (UPV) Hondarribia – Irun Hondarribia – Anoeta Hondarribia – Donostia (gauekoa) Hondarribia – Irun (gauekoa) EuskoTren Irun Donostia-Hendaia ADIF Eskualde artekoak Linea handiak Aldirikoak Itsas Linea Hondarribia-Hendaia Donostia-Hondarribiako aireportua Bidaiariak Airekoak
2012 Bidaiari kop. 1.452.773 565.611 166.999 116.248 76.553 386.878 24.156 888.410 2.548 32.379 14.325 1.795.028 5.392.991 21.052 96.384 1.107.055 190.000 261.581 9.016
Iturria: AUIF, Ekialdebus, EuskoTren, ADIF, SCNF, Jolaski, AENA
ERREPIDEETAKO TRAFIKOA Ibilgailuen eguneroko batez besteko zirkulazioa Bidasoa-Txingudiko errepideetan barrena Irungo ordainlekua (A8) Donostiara bidean Frantziara bidean Guztira bi norabideetan Biriatuko ordainlekua (A63) Donostiara bidean Frantziara bidean Guztira bi norabideetan Beste errepide batzuk* N-1 N-638 (Irun-Hondarribia) N-121-A
2012 Ibilgailu kop 18.273 18.487 36.760 12.973 12.735 25.708 35.379 23.708 15.161
Iturria: Bidelan, Autoroutes du Sud de la France, Gipuzkoako Foru Aldundia
25
ADUANERAREN JARDUERA Aduanaren jarduera Irunen
2011*
Adierazpenak (kop.) Inportazioak Esportazioak Bildutakoa (â‚Ź)
75.207 20.206 55.001 80.579.467
Iturria: Kanpo Merkataritzaren Estatistika * 2011ko datuak
9. Beste Serbitzuak (Establezimendu kopurua)
Beste zerbitzuen establezimenduak, jarduera motaren arabera (2012) Konponketa tailerrak Finantza erakundeak Aseguruak Finantza eta aseguru etxeak Higiezinen sustapena Higiezinen jabetzarekin loturiko zerbitzuak Zerbitzuak enpresei Alokairua Laborantza, abere hazkuntza eta baso zerbitzuak Bide publikoen garbiketa eta saneamendu zerbitzuak Irakaskuntza (arautua/ez, gidatzea, hizkuntzak‌) Osasuna eta albaitari zerbitzuak Gizarte laguntza eta zerbitzuak Jolas eta kultur zerbitzuak Zerbitzu pertsonalak (garbiketak, ile-apaindegiak) Argazki zerbitzuak Beste zerbitzuak Beste zerbitzuen establezimenduak guztira
Irun 146 38 6 72 104 99 722 981 22 69 175 204 22 381 240 11 131 3.477
Hondarribia 22 10 0 22 36 25 199 228 31 12 49 40 7 123 35 5 50 920
Behe Bidasoa 168 48 6 94 140 124 921 1209 53 81 224 244 29 504 275 16 181 4.397
Iturria: Gipuzkoako Foru Aldundia
HENDAIA Beste zerbitzuen establezimenduak Hendaian, jarduera motaren arabera Finantza jarduerak Higiezinak, alokairua Herri Administrazioa, hezkuntza, osasuna eta gizarte ekintza Beste zerbitzuak Guztira
Iturria: Sireneren datu-basoa (INSEE)
26
(establezimendu kop.) 2012 40 130 121 124 415
Eskerronak
- ADIF - AENA - DONOSTIA-HONDARRIBIKO AIREPORTUA - AUIF - AUTOROUTES DU SUD DE LA FRANCE - HENDAIAKO UDALA - HONDARRIBIKO UDALA - IRUNGO UDALA - BIDELAN - COLEGIO OFICIAL DE AGENTES Y COMISIONISTAS DE ADUANAS - HONDARRIBIKO SAN PEDROKO MARINELEN KOFRADIA - GIPUZKOAKO FORU ALDUNDIA - EKIALDEBUS - EUSKOTREN - HIGER - INSTITUTO VASCO DE ESTADÍSTICA (EUSTAT) - JOLASKI - LANBIDE - MONDRAGON UNIBERTSITATEA - MUGAN - SCNF - DEUSTO UNIBERTSITATEA - NAFARROAKO UNIBERTSITATEA - UPV-EHU
www.bidasoa-activa.com Iparralde hiribidea z/g 路 Kostorbe etxea 路 20302 Irun 路 Gipuzkoa