Hiruhileko Koiuntura Txostena. 2021eko II. hiruhilekoa by Bilbao Ekintza

LABURPENA Ekain bukaeran eskuragarri zegoen informazioarekin egindako balantzeak 2021eko egoera modu zorrotzean azaltzen du, izan ere, ekitaldi hau pandemia kontrolatzeko neurriek baldintzatu dute, eta nahiz eta txertaketa prozesua hedatzen ari den, kutsatze boladak modu jarraituan gertatzen dira eta horren guztiaren ondorioz, jarduera ekonomikoaren guztizko irekiera eta enpleguaren berreskuratze eraginkorra mugatuta daude. Egoera etengabe aldatzen ari denez, agintaritza ekonomiko eta politiko nagusiek egindako aurreikuspenak doitzen joan dira eta guztiek bat egiten dute esatean berreskuratzea bi abiaduratan gertatuko dela: alde batetik, osasun egoeraren bilakaera ezberdina izango da munduko hainbat lekutan eta beste alde batetik, jarduera ekonomikoek inpaktu ezberdina jasango dute. Krisi guztietan bezala, jarduera guztiek ez dute kalte bera sufritzen (zenbaitek onurak ere jasotzen dituzte), eta hemen ere horixe gertatu da. Beraz, baieztatu da berreskuratze prozesu geldoagoa izango dutela pertsonen mugikortasunarekin eta pertsonak batzearekin zuzenean lotuta dauden jarduerek. Aurreko guztia kontuan hartuta, NDFk 2021erako hazkunde ekonomikoaren aurreikuspenak finkatu ditu (+% 6,0) eta 2022rako hobetu egin ditu (+% 4,9, +0,5 puntu). Azterketak hobetu egin ditu ekonomia aurreratuentzako itxaropenak (batez ere AEB) eta okertu egin ditu sortzen eta garatzen ari diren ekonomienak. Era berean, ondorioztatu du hobekuntza agerikoa izango dela urtearen bigarren aldian. Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak aurreikuspenak berrikusi zituen uztailean eta ez zuen aldaketarik ezarri BPGdren hazkundean (+% 6,7 eta +% 5,7) 2021erako eta 2022rako, baina, gorantz doitu zituen etxeetako kontsumoaren berreskuratzea (+% 7,1, +0,2 puntu) eta industriak eta energiak (+% 9,5, +1,2 puntu) eta eraikuntzak (+% 6,2, +0,3 hamarren) sortutako BEGd-rena; bestalde, zerbitzuena murriztu egin zuen (+% 6,0, -0,4 puntu). 2021eko bigarren hiruhileko Hiruhileko Kontu Ekonomikoen aurrerapenak (Eustat) BPGdren (+% 2,0) eta enpleguaren (+% 2,1) hiruhileko arteko laugarren ondoz ondoko gehikuntza aurreikusi du. Gainera, urte arteko BPGdren (+% 18,5) eta enpleguaren (+% 16,6) berreskuratze garrantzitsua aurreikusi da eta ez da ahaztu behar 2020ko bigarren hiruhilekoa (jarduera gutxitu zelako kalte larriena sufritu duena) oinarri hartuta egiten dela zenbaketa. Bilboko jarduera ekonomikoaren eta enpleguaren adierazleek hobekuntza erregistratua izan dute, eta hobekuntza hori euskal ekonomiarako adierazitako erreferentziarekin lerrokatuta dago. Hala, Bilboko Gizarte Segurantzan 176.306 afiliatu zeuden ekainean eta urte arteko hazkundea % 2,0koa zen. Azkenik, hiruhileko artean atzerapen arina gertatu zen (-% 0,6koa martxoko datuarekin alderatuta). Hori bai, 2019ko ekainean erregistratutako zifren azpitik zegoen.

2021eko bigarren hiruhilekoan baieztatu da jarduera ekonomikoa eta enplegua berreskuratzen ari direla Hori guztia “bi abiaduratan” gertatuko da, herrialdeen eta jarduera ekonomikoen arabera

Mundu mailako hazkunde ekonomikoaren aurreikuspena % 6,0koa eta +% 4,9koa da

Aurreikuspenen arabera, euskal ekonomia % 6,7 haziko da 2021ean.

Bigarren hiruhilekoan baieztatu egin da BPGdren (+% 2,0) eta enpleguaren (+% 2,1) hiruhileko arteko hobekuntza

Bilbok berreskuratzean parte hartu du, afiliazioa hobetu egin baita (+% 2,0 urte arteko tasan).

Emaitza orokorraren barne, araubide orokorreko afiliazio oker arina (+% 2,1 eta -% 0,8 urte arteko eta hiruhileko arteko tasan) eta enplegu autonomoaren (+% 1,3 eta +% 0,3), etxekoaren (+% 3,4 eta +% 1,0) eta nekazaritzako eta itsasokoaren (+% 7,7 eta +% 1,7) erregistratutako gehikuntza daude. Afiliazioaren % 83,1 araubide orokorrari dagokio.

Hiruhileko arteko atzerapena (-% 0,8) araubide orokorraren ondorioz gertatu da, izan ere, afiliazio osoaren % 83,1 osatzen du

Bestalde, bigarren hiruhilekoan 30.518 kontratu erregistratu ziren (+% 17 eta +% 88,6 hiruhileko eta urte arteko tasetan); zifra horrek berreskuratzea baieztatzen duen arren, 2019ko bigarren hiruhilekoan egindakoekin alderatuz % 26,1 gutxitu dira. Kontratu berrien berreskuratzea emakumeek (+% 17,2) eta gizonek (+% 16,8) partekatzen dute eta adin talde guztietan zifra hobetu den arren, gehienbat 35 urte baino gutxiagokoen

Kontratu berriak gehitu egin dira (+% 17,0 hiruhileko arteko tasan)

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Hobekuntza orokorra izan da, gehienbat 35 urte baino gutxiagokoen artean

artean hobetu da (16 eta 24 urte bitartean +% 45,4 eta 25 eta 34 urte bitartean +% 17,3) 35 urtekoen eta gehiagokoen arteko taldearekin alderatuta (35 eta 44 urte bitartean +% 10,3 eta 45 urtekoen eta gehiagokoen artean +% 8,4). Kontratu berrien hazkundearen oinarria aldi baterako modalitatearen berreskuratze sendoa (+% 19,8) izan da; bestalde, kontratu mugagabeen modalitatea arinki murriztu den arren (% 2,6), 3.190 kontratu berri erregistratu dira. Era berean, zerbitzuen jarduerek hiruhileko arteko hazkundea erregistratu dute (+% 19,5) eta maila baxuagoan, industriak (+% 4,3) eta eraikuntzak (+% 1,9) hazkundea erregistratu dute baita ere. Laburbilduz, kontratu berriak asko gehitu diren arren (hiruhileko eta urte arteko tasetan), kasu guztietan pandemiaren aurreko azken ekaineko (2019) erregistroetatik urrun daude.

…aldi baterako kontratazioak gehitu dira (+% 19,8), baina mugagabeak gutxitu dira (-% 2,6)…

Erregistratutako langabezia tasaren bilakaerak joera bera du, izan ere, Bilbon hiruhileko artean (ekainekoa, martxoarekin alderatuta) erregistratutako enplegu eskatzaileen kopuruak % 5,2ko eta 1.309 pertsona gutxiagoko zifrak izan ditu. Hala ere, eta laneko merkatuaren gainerako aldagaietan adierazi den moduan, emaitza horiek oraindik ere pandemiaren aurreko balioetatik urrun daude (2021eko ekainean 23.889 pertsona zeuden langabezian erregistratuta eta 2019ko ekainean 22.162 langabe zeuden).

Erregistratutako langabezia gutxitu da (% 5,2 eta 1.309 langabe gutxiago 2021eko martxoko datuekin alderatuz)

Emaitza xehatuek adierazten dute hiruhileko arteko murrizketa handiagoa izan dela gizonen artean (-% 7,0) emakumeen artean baino (-% 3,7), eta 45 urte baino gutxiagokoen taldearen artean (-% 8,2) 45 urtekoen eta gehiagokoen taldearen artean baino (-% 2,4); azken horiek, hiribilduko langabetuen erdia baino gehiago izaten jarraitzen dute (% 53,6). Halaber, jaitsi egin dira langabezian 6 hilabete baino gutxiago (-% 16,2) eta urtebete eta bi urte artean daramatzatenen datua (-% 8,9) eta gehitu egin dira sei hilabete eta urtebete artean (+% 13,8) eta bi eta hiru urte artean (+% 2,5) daramatzatenen zifrak.

Gizonek (-% 7,0) eta 45 urtera artekoek (-% 8,2) murrizketa handiagoa izan dute. Langabezian dauden bi pertsonetatik bat baino zerbait gehiagok 45 urte baino gehiago ditu (% 53,6)

Biztanleria aktiboaren inkestako (BAI) datuek adierazten dute 2021eko bigarren hiruhilekoan Bilboko populazio aktiboa, landuna eta langabetua gehitu egin zirela (+% 9,3, +% 7,5 eta +% 22,2 hiruhileko arteko tasan). Emaitza horiek afiliazioak eta kontratu berriek izandako enpleguaren hobekuntza joerarekin lerrokatzen dira, baina erregistratutako langabeziaren beheranzko joeratik desberdintzen dira.

Bilbok populazio aktiboa, landuna eta langabetua gehitu du

Jarduera ekonomikoari buruz eskuragarri dauden datuek jarduera bakoitzaren eragin mailaren araberako egoeren aldakortasuna eta aniztasuna baieztatzen dute. Horri dagokionez, 2021eko lehenengo hiruhilekoan merkataritza sektoreko salmentak gehitu egin ziren (+% 1,2) eta hiru segmentuen joera ez zen berdina izan: ibilgailuen salmenta eta konponketa (+% 7,1) eta handizkako merkataritza (+% 1,8) gehitu egin ziren, baina, txikizkako merkataritzak murrizten jarraitzen du (-% 1,1). Orotara, sektoreak enplegua galdu du berriz ere (-% 3,4).

Merkataritza sektoreko salmentak gehitu egin dira (+% 1,2), baina enpleguak murrizten jarraitzen du (-% 3,4)

Bizkaiko saltoki handietako salmenten indize orokorrak joera positiboa izan du; % 6,6ko gehikuntza izan du urte arteko tasan eta aurreko hiru hiruhilekoetako hazkunde erritmoari eutsi dio. Gainera, enplegua nabarmenki gehitu da (+% 5,9), sei hiruhilekoz jarraian gutxitzen egon ondoren.

Saltoki handiek salmenten igoerarekin hasi dute 2021. urtea (+% 6,0)

Ibilgailu berrien salmentak eta matrikulazioak pandemiaren ondorioak jasaten ari dira (ibilgailuak erosterako orduan zuhurtziaz jokatzea, adibidez) eta, bereziki, beste faktore batzuk ere eraginak sortzen dituzte, besteak beste, motorizazio berri eta zaharrei lotutako zalantzak (fiskalitatea eta/edo emisioen mugak) eta ibilgailu aldaketak finantzatzeko baliabide publikoen bolumenak. 2021eko bigarren hiruhilekoan Bizkaiko ibilgailu berrien salmentan eta matrikulazioan 3.543 unitate zenbatu zituzten; zifra horrek hobekuntza garrantzitsua erakusten du (+% 26,8 eta +% 45,1 hiruhileko arteko eta urte arteko tasetan), HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Ibilgailu berrien salmenta hobetu egin da (+% 26,8 hiruhileko artean)

baina lehenengo seihilekoaren balantzea 6.337 unitatekoa izan zen, hau da, 2019ko lehenengo seihilekoko zifratik urrun (10.726 unitate). Jarduera turistikoa ez da berreskuratu, izan ere, bidaiatzeko helmugak eta baldintzak zehazten dituzten “arauak” etengabe aldatzen ari dira, egoera oso aldakorra baita. Urteko lehenengo seihilekoko emaitzek argi adierazten dute 2021. urtea pandemiaren ondorioen aztarnek markatutako bigarren ekitaldi jarraitua izango dela. Argi dago aurtengo emaitzek ez dituztela halabeharrez 2020ko emaitzak hobetuko. Horrekin guztiarekin, 2021eko bigarren hiruhilekoko datuek baieztatzen dute jarduera turistikoak bosgarren hiruhilekoz jarraian pandemiaren ondorioak jasaten jarraitzen duela, bereziki, nazioarteko segmentuan. Bilbok, bigarren hiruhilekoan hiruhileko arteko gehikuntza nabarmena izan zuen bidaiarien sarreretan (+% 84,3) eta ostatu gauetan (+% 90,2), eta, ondorioz, jardueraren egiturazko (uda hurbiltzean bidaiarien jarduera handiagoa) eta koiunturazko (bidaiatzeko baldintzak hobetzen doaz zuhurtzia guztiarekin) hobekuntza gertatu da. Bidaiarien % 80,3 eta ostatu gauen % 78,9 estatuko segmentuan daude eta nazioarteko segmentua gutxi berreskuratu da (aurretik jardueraren ia erdia zen). Loiuko jarduera berreskuratzen ari da, baina, pandemiaren aurreko egoeratik oso urruti dago oraindik ere: urteko bigarren hiruhilekoan 390.465 bidaiari egon ziren eta 4.925 eragiketa egin ziren, hau da, 2019ko bigarren hiruhilekoko hilabete batean egindakoak baino gutxiago (1.653.451 bidaiari eta 14.329 eragiketa). Bilboko portuko jarduerak berreskuratze argia izan du, hiruhilekoko % 1,6ko gehikuntzarekin. Hobekuntza hori ia segmentu guztietan gertatu da. Nabarmentzekoak dira salgai solidoetako (+% 2,5) eta salgai orokorretako (+% 16,2) gehikuntzak; horiek, era berean, konpentsatu egiten dituzte salgai likidoetako (-% 5,3) eta edukiontzietan garraiatutako salgaietako (% 3,7) jaitsierak. Urte arteko terminoetan, portuko jarduera gutxitu egin da (-% 1,3), baina, urtearen bigarren zatian hobekuntza mantentzea espero da.

Jarduera turistikoa pandemiaren ondorioak jasaten ari da oraindik ere

Estatuko segmentua hobetu egin da eta are okerragoak izan litezkeen emaitzak arindu egin dira

Loiu “esnatzen” ari da, baina oso geldo

Portuko trafikoa berreskuratu da (+% 1,6 hiruhileko arteko tasan)

Lurraldeko industria ekoizpenaren adierazleak urte arteko % 36,8ko gehikuntza izan du eta azken bost hiruhilekoetako joera negatiboa hautsi du. Berreskuratzea lau azpisektoreetako hiruk sortu dute (energia, gasa eta lurruna salbuetsita -% 4,8), bereziki, manufaktura industriak (+% 46,1). Hala ere, ez da ahaztu behar gehikuntza hori bereziki zoritxarrekoa izan zen 2020ko bigarren hiruhilekoa oinarri hartuta zenbatu dela. Gainera, jardueraren itxaropenen adierazleen arabera (eskarien, salmenten eta/edo ekoizpen zorroan aurreikusitako jardueraren adierazleak), urteko bigarren seihilekoan egoera oso positiboa izango da.

Lurraldeko industria ekoizpenean hazkunde nabarmena gertatu da (+% 36,8)

Laburbilduz: balantzeak argi-ilunak dituen arren, orokorrean berreskuratze joera nagusi da eta lan merkatuko adierazleen balantzea positiboa da. Gainera, industria jarduerak bultzada nabarmena du. Bestalde, zerbitzuen jarduerak motelago doaz (bereziki pertsonen mugimenduari, aisialdiari eta turismoari lotutakoak).

Balantzeak argi-ilunak izan arren, berreskuratze adierazleak nagusi dira

Urteko bigarren aldiko erronkak laguntza paketeak (nagusiki NGEU) modu eraginkorrean kudeatzea, jardueraren mundu mailako berreskuratzearen aldiberekotasunari, lehengaien prezioei eta osasun segurtasunaren finkatzeari lotutako arazoei aurre egitea eta mugikortasunari eta pertsonak batzeari lotutako neurriak indargabetzea izango dira.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

TESTUINGURUA Munduko ekonomia Covid-19aren pandemia kontrolatzeko neurriek bat-bateko krisia sortu zuten eta horrek guztiak albo efektuak sortu ditu eta ia erakunde guztiek egindako aurreikuspenak etengabe egokitzen joan dira. Nazioarteko Diru Funtsak 2021eko uztailean 2021erako eta 2022rako aurreikuspen makroekonomikoak berrikusi zituen. Horiek guztiak aztertuta eta hasierako aurreikuspenekin alderatuta laburbildu daiteke hasiera batean 2020rako itxaroten zen atzeratzea sakondu egin dela, 2021erako aurreikusitako hobekuntza finkatu dela eta 2022ko joerak goranzkoa izaten jarraitzen duela. Azken finean, berreskuratze itxaropena zertxobait geldoago finkatu da, baina, ziurrenik irmoagoa izango da.

Hazkunde ekonomikoaren itxaropenak salbuespen egoeraren bilakaerari egokitzen joan dira

Eguneratze berrienak adierazten du mundu mailako hazkundea +% 6,0koa izango dela 2021ean eta +% 4,9koa 2022an. Gainera, apirilean 2022rako egindako aurreikuspena hobetuko da (+5 hamarren). Orokorrean, ekonomia aurreratuetan 2020an erregistratutako atzerapena arinki gutxitu da, baina, bereziki, 2021ekoak eta 2022koak hobetu dira (+5 eta +8 hamarren). Emaitza horren oinarria AEBen berreskuratze azkarragoak eta sendoagoak osatzen du (+6 hamarren eta +1,4 puntu 2021ean eta 2022an); Euroguneko hazkundea, aldiz, txikiagoa da (+2 eta +5 hamarren). Emaitza horren arrazoiak dira Alemaniako aurreikuspenen sekuentziak lauagoa izaten jarraitzen duela (+% 3,6 eta +% 4,1), Frantzian aplikatutako berrikuspena hutsala izan dela (+% 5,8 eta +% 4,2), Italiaren bi ekitaldietako berreskuratzearen banaketa (+7 eta +6 hamarren) eta Espainian itxaroten den hobekuntzaren atzerapena, bereziki, 2022rako (-2 hamarren eta +1,1 puntu).

AEBetako berreskuratze prozesua handiagoa eta azkarragoa izango da Eurogunearekin alderatuz; azken horretan, bi ekitaldietako (2021 eta 2022) berreskuratzea antzekoa izango da.

Hazkunde ekonomikoan (BPGd) egindako aurreikuspenak, data hauetan egindakoak... Urte arteko aldakuntza tasa, %

21-urtarrila MUNDUKO BPGd Ekonomia aurreratuak Ameriketako Estatu Batuak Eurogunea

21-apirila

2021-uztaila

2020

2021

2020

2021

2022

2020

2021

2022

-3,5

5,5

-3,3

6,0

4,4

-3,2

6,0

4,9

-4,9

4,3

-4,7

5,1

3,6

-4,6

5,6

4,4

-3,4

5,1

-3,5

6,4

3,5

-3,5

7,0

4,9

-7,2

4,2

-6,6

4,4

3,8

-6,5

4,6

4,3

Alemania

-5,4

3,5

-4,9

3,6

3,4

-4,8

3,6

4,1

Frantzia

-9,0

5,5

-8,2

5,8

4,2

-8,0

5,8

4,2

Italia

-9,2

3,0

-8,9

4,2

3,6

-8,9

4,9

4,2

Espainia

-11,1

5,9

-11,0

6,4

4,7

-10,8

6,2

5,8

Hazt./Garat.

-2,4

6,3

-2,2

6,7

5,0

-2,1

6,3

5,2

Txina

2,3

8,1

2,3

8,4

5,6

2,3

8,1

5,7

India

-8,0

11,5

-8,0

12,5

6,9

-7,3

9,5

8,5

Brasil

-4,5

3,6

-4,1

3,7

2,6

-4,1

5,3

1,9

Errusia

-3,6

3,0

-3,1

3,8

-3,0

4,4

3,1

Iturria: Nazioarteko Diru Funtsa (data bakoitzari dagozkion aurreikuspenak)

Hazten eta garatzen ari diren ekonomien aurreikuspenen berrikuspenak bat egiten du 2020. urteari esleitutako inpaktuaren murrizketarekin, baina, ekonomia aurreratuentzat HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

adierazitakoarekin aurka, gutxitu egiten du 2021erako hobekuntzaren itxaropena eta 2022rako goranzko joera arina berrikusten du (-4 eta +2 hamarren). Bereziki, “aurreikusi da 2022an mantendu egingo dela berreskuratzeen ezberdintasuna”. Zehazki, NDFk Txinako hobekuntzaren sekuentzia gutxitu du (-3 eta +1 hamarren), Indiakoa atzeratu du (-3,0 eta +1,6 puntu) eta Brasilgoa (+1,6 puntu eta -7 hamarren) eta Errusiakoa (+6 eta -7 hamarren) aurreratu ditu. Aurreikuspen horien betetze maila baldintzatuko dute aldagai berrien agertzeak eta hedapenak; halaber, horiek, kontrolaren eraginkortasunarekin eta beharrezko neurriekin batera “shock berriak sortu ditzakete eta munduko eskualde batzuetako berreskuratze prozesuan eragin dezakete”. Bestalde, nazioarteko hornidura batzuetako kateetan desdoitzeak egon dira, itsas trafikoko fluxuetan moteltzeak gertatu dira eta lehengaien prezioak gehitzen joan dira (eskariaren presioa, aldi batean prezioak jaisten egon ondoren). Horiek guztiek nagusiki inflazionista den egoera sortzen dute. Bestalde, finantza sistemen gaitasuna eta kaudimena, indarrean dauden laguntza planen irmotasuna eta eragile pribatuek aurreztutako baliabideak aipatzen ditu. Horiek guztiak kontsumora eta inbertsiora bideratu beharko dira eta trakzio zeregin garrantzitsua izango dute ekonomia aurreratuetan.

Ekonomia eta finantza baliabide multzo handi batean oinarrituta dago

NDFren aurreikuspenak Espainiako Bankuak eta Europako Batzordeak egindakoen oso antzekoak dira (+% 6,2 2021ean). Itxaropen horiek oso hedatuta daude eta jakinarazten ari diren emaitzekin batera (enpleguaren eta jarduera ekonomikoaren berreskuratzea, txertaketa prozesuan aurrera egitea, eta abar), eragileen itxaropenak sortzeko faktore garrantzitsuak sortu dira, besteak beste, etxeetakoak. Hala, modu oso progresiboan, Europako eta Espainiako kontsumitzaileen konfiantza indizea ezkortasunetik aldentzen (2021eko bigarren hiruhilekoan -6,5 eta -4,6) eta pandemia aurreko balioetara hurbiltzen ari da (hala ere, oraindik ez du jasotzen kutsatzeen bosgarren boladaren inpaktua). Itxaropenak aldatu direla baieztatzen duen beste ebidentzietako bat da Espainiako etxeetako aurrezpen tasaren bilakaera (finantza erakundeetan egindako gordailuak), izan ere, hazkunde erritmoa moteldu du (+% 5,2) aurreikuspen joeraren presio txikiagoarekin bat eginez; horrek guztiak, era berean, aurreztutako baliabideak familien inbertsio gasturantz lekualdatu direla esan nahi du.

Etxeen konfiantza eta aurrezpena 2019

2020

2020 II 2020 III

2020 IV 2021 I

2021 II

Etxeen konfiantza1 eta 2 (-100;+100) EB-27

-6,4

-14,9

-20,8

-15,1

-16,0

-14,8

-6,5

Espainia

-7,1

-26,0

-34,4

-30,1

-27,6

-22,3

-4,6

5,6

7,8

6,1

7,6

7,8

7,4

5,2

Etxeen aurrezpena3 eta 4 (gordailuak); ∆ % urte artekoa

1. 2019ra arte, EB-28; 2. Hiruhilekoko datuen urteko batezbesteko datua. 3. Urteko datua abenduari dagokio. 4. Bigarren hiruhilekoa, maiatzari dagokiona. Iturria: Eurostat, Espainiako Bankua

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Pandemiaren bilakaerak baldintzatuko du berreskuratze prozesua

Europako eta Espainiako etxeak ezkortasunetik aldentzen ari dira

Etxeetako aurrezpena erritmo baxuagoan ari da hazten (kontsumo handiagoa eta aurreikuspen hobeak)

EAEko ekonomia Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak 2021eko uztailean kalkulatu zuen EAEko BPGd % 6,7 haziko dela 2021ean eta % 5,7 2022an, eta enplegua % 4,9 hobetuko dela 2021ean. Berrikuspen horrek ez du aldaketa nabarmenik aurrekoarekin alderatuta, baina pandemiaren ondorio sozio-ekonomikoen kudeaketak eta gainditzeak baldintzatuta dago.

EAEko BPGd % 6,7 haziko da 2021ean

Berrikuspen horrek etxeetako kontsumoaren berreskuratzea eta kapital finkoaren eratze gordina gehitzen ditu (+0,2 eta +0,5 hamarren hurrenez hurren), eta osagai biak dira 2021ean sustapen handiena izan dutenak (+% 7,1 eta +% 8,9); 2022an, aldiz, arinki moteltzen dira (+% 6,0 eta +% 5,8). Azken finean, barne eskariaren berreskuratze irmoaren itxaropena mantentzen da (+% 6,9, +0,1 puntu) eta bigarren hiruhilekoan indartu egiten da (+% 18,5; hori bat dator jarduera oso mugatua egon zen 2020ko bigarren hiruhilekoarekin), baina, bereziki, hirugarren eta laugarren hiruhilekoetan hobekuntza joera mantentzen da (+% 6,2 eta +% 7,6) eta horiek egoera normalizatuagoan zenbatzen dira jada.

Gakoa kontsumoaren eta inbertsioaren hobekuntza da

Euskadi. Agertoki makroekonomikoa Aldakuntza tasak, %

BPGd

2021a

Apirila

Uztaila

2021a

2022a

III

6,7

-2,9

18,1

6,0

7,4

5,7

Etxeetako kontsumoa

6,9

7,1

-3,7

19,4

6,1

8,7

6,0

Kontsumo publikoa

3,4

2,7

1,6

4,5

2,4

1,8

Inbertsioa (KEG)

8,4

8,9

-1,3

23,9

8,3

7,5

5,8

Barne eskariaren ekarpena

6,8

6,9

-2,3

18,5

6,2

7,6

5,4

Kanpo saldoaren ekarpena -0,1

-0,2

-0,5

-0,4

-0,2

0,3

Lehen sektorea

4,9

4,6

-7,1

8,5

8,2

4,6

8,4

Industria eta energia

8,3

9,5

-1,1

29,1

7,4

9,5

5,0

Eraikuntza

5,9

6,2

-2,4

16,8

5,3

6,2

5,1

Zerbitzuak 

6,4

6,0

-3,5

15,7

5,8

6,0

5,9

Iturria: Eusko Jaurlaritza. Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritza (2021eko apirila eta uztaila), (a, aurreikuspena)

Kanpo eskariak zifra negatiboa izango du 2021ean (-% 0,2) eta 2022an positiboa izango da (+% 0,3). 2021eko emaitzen arrazoia da esportazioen murrizketa (-% 2,4) inportazioena baino handiagoa izango dela (-% 1,3). Hala ere, 2021eko lehenengo seihilekoko egoera salbuespenezkoa da, izan ere, jarduera orokorrean berriz ere aktibatzen dago eta horrek mundu mailako trafikoaren garapena baldintzatzen du (bereziki itsasokoa). Hala, “botila lepoak” gertatzen ari dira nazioarteko hornidura kateetan, eta horrek 2021erako aurreikuspenak alda ditzake. Bestalde, lau jarduera sektore handiek hobetzen jarraitzen dute. Nabarmentzekoa da industria eta energiaren hazkundea (+% 9,5) -arinki bada ere gorantz berrikusi baita (+1,2 puntu)- eta eraikuntza sektorearena (+% 6,2 +0,3 puntu). Bestalde, zerbitzuen sektoreko (+% 6,0, -0,4 puntu) eta lehen sektoreko (+% 4,6, -0,3 puntu) aurreikusitako berreskuratzea arinki beheranzkoa izan da. 2022rako aurreikuspenak mantendu egiten du industria eta energia jardueraren (+% 5,0) eta eraikuntzaren (+% 5,1) trakzio efektuaren garrantzia eta HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Lau jarduera sektore handietan hobekuntza nabarmena mantentzen da

zerbitzuen sektorearen berreskuratzea sendotzen du (+% 5,9); azken horrek euskal ekonomian aberastasun sorkuntzaren bi heren baino gehiago barne hartzen ditu 1. Azken finean, doikuntzekin finkatu egin dira EAEko ekonomia jardueraren eta enpleguaren berreskurapen itxaropenak. Baina horrek ez du esan nahi jarduera guztiak erritmo berean berreskuratuko direnik; hala, atzetik daude zuzenean kalte gehien jasan dutenak, besteak beste turismoa, aisialdia eta kultura, izan ere, pandemia kontrolatzeko murrizketen baldintzapean jarraitzen dute. Eskuragarri dauden datuen arabera, aurreratutako emaitzak lortuko dira. Hala, EAEko ekonomiaren termometroak erakusten du hobekuntza indartuko dela eta ekainean 141,8ko balioa lortuko dela; zifra hori iazko aurreikuspen ezkorrenetatik urruntzen da eta emaitza oso onak aurreikusten ditu; datu horiek, era berean, leuntzen joango dira ekitaldi honetan zehar.

Adierazle ekonomikoen emaitzek berreskuratzearen indarra erakusten dute

EAEko ekonomiaren termometroa: adierazle sintetikoa 160,0

138,1

140,0 120,0 100,0 80,0

104,0 102,6

103,8

105,5

145,5 141,8

102,9

103,3

60,0 40,0 20,0

37,0

29,4

41,6

33,9

27,5 31,5

35,9

40,9

67,2

42,1

40,1 40,7

42,9

0,0

Iturria: Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Saila.

2021eko hirugarren hiruhilekoari lotutako EAEko enpresen itxaropenek 2 (52,7 puntu) ekonomiaren alorrean aurreikusten den konfiantza eta baikortasuna azaltzen dute. Gainera, aurreko hiruhilekoarekin alderatuz, hobekuntza argia gertatuko da eta covidaren aurreko garaian erregistratutako balio antzekoak lortzea espero da (50 baino gehiagokoak). Testuinguru horretan, kontsultatutako enpresen % 20,1 bakarrik da ezkorra jarduera ekonomikoaren bilakaerari dagokionez (bigarren hiruhilekoan % 49,4), eta egoera hobetu egingo dela dioen taldea nabarmenki handitu da (% 18,8tik % 41,1era) eta arinki gehitu da berdin mantenduko duela uste dutenen taldea (% 31,8tik % 38,2ra). Halaber, 2021eko hirugarren hiruhilekoari dagozkion adierazle partzial guztiek nabarmenki hobera egin dute. Hala, enpresa konfiantzaren hazkundea txertaketa kanpainaren hedatzeari, EBko berreskuratze planeko funtsen jasotzeari eta uda iristeari egokitzen zaio, eta hori guztia ezinbestekoa da jarduera ekonomikoa berreskuratzeko eta eskarien zorroa eraginkortasunez hobetzeko.

Zehazki, lehen sektoreak, industriak eta energiak, eraikuntzak eta zerbitzuek hurrenez hurren % 0,8, % 24,2, % 5,9 eta % 69,1 osatzen dute (Eustaten Ekonomia Kontuen 2015-2019ko batez bestekoa). 2 Informazio hori osagarria da, izan ere, inkestan parte hartu zuten 400 enpresek osatutako oinarriarekin egindako enpresa sentikortasuna biltzeko ekimena da. 1

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Enpresen itxaropenak nabarmenki hobetu dira

EAEko enpresen aurreikuspenak I-2021

55,6

53,6

44,4

30,4

26,8

41,7

38,5

36,5

34,8

53,1

47,9

43,2

41,6

30,8

III-2021

53,3

49,7

44,9

40,8

II-2021

55,8

32,0

29,0

20 10 0

Fakturazioa Facturación

Jarduera Actividad

Eskaerak Pedidos

Prezioak Precios

Errentgarritasuna Rentabilidad

Enplegua Empleo

Inbertsioa Inversión

Iturria: Enpresen konfiantza. Laboral Kutxa

Bukatzeko, kontuan hartu den hirugarren adierazlea EAEko kontsumitzaileen konfiantzari buruzkoa da. Lau hilabetez negatiboa izan ondoren, berriz ere ia baikorra da ekitaldiko bigarren hiruhilekoan (2 puntu) eta aurreko hiruhilekoarekin alderatuta aurrerapen ikaragarria izan du (+34 puntu), covidaren aurreko garaiko antzeko mailetan kokatuta. Jarduerak eta enpleguak izandako emaitza onek eta etxeetako kontsumoaren berreskuratzeak (metatutako aurrezpen poltsa garrantzitsuan oinarrituta) atzean uzten dituzte iraupen luzeko krisiaren itxaropenak.

EAEko etxeen konfiantza 2018 Etxeen konfiantza (-100 eta +100 artean)

Iturria: Laboral Kutxa

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

1,1

2019

2020

-2,4

-22,1

2020 III 2020 IV 2021 I -30,4

-33,0

-32,0

2021 II 2,0

EAEko etxeek baikortasuna berreskuratu dute

EAEko BPGd 2021eko lehenengo hiruhilekoko datuek (Eustat) EAEko barne produktu gordinaren hiruhileko arteko berreskuratzea baieztatzen dute (+% 0,2). Hala ere, urte arteko terminoetan profil negatiboa izaten jarraitzen du (-% 2,9), baina aurreko hiruhilekoetakoa baino txikiagoa da. Bestalde, 2021eko bigarren hiruhilekoko 3 hiruhileko kontu ekonomikoen aurrerapen zifrek kalkulatu dute EAEko BPGd-ren hiruhileko arteko hazkundea % 2,0koa izan dela, eta emaitza horrek hobekuntza joera indartzen eta sustatzen du. EAEko ekonomiak lau hiruhilekoz jarraian goranzko aldagaiak izan ditu eta urte arteko tasa +% 18,5ekoa izan da; hala ere, hurrengo hiruhilekoetan bilakaera neurritsuagoa izango da.

2021eko lehenengo hiruhilekoak EAEko ekonomiaren hobekuntza baieztatzen du (+% 0,2 hiruhileko arteko tasan) …bigarren hiruhilekoko aurrerapen emaitzekin baieztatuta

EAEko BPGd

Anual

Var. Intertrimestral Hiruhileko arteko aldakuntza Var. Interanual Urte arteko aldakuntza

Trimestral

18,5

15,5

0,2

I -2,9

-4,7 2018

2019

2020-7,5 -7,6 -16,4 -19,5

2,0

4 0

II-a

0,5

III

-3,2

0,5

2,2

0,6

2,1

III

0,4 0,6

2,3

2,4

0,5

2,6

0,7

3,0

III

2020 -9,5

0,9

3,2

2,3

2019

3,1

2018

2,8

2017

3,4

2016

2015

3,0

2021

-4 -8 -12 -16 -20

2021eko bigarren hiruhilekorako aurrerapen datua (II-a). Iturria: Eustat (hiruhileko kontuak), 2015eko oinarria

Lehen hiruhilekoko eta urte arteko tasaren emaitza xeheetan arreta jarrita ikus daiteke jaitsiera orokorra gertatu dela lau jarduera sektore handiek sortutako balio erantsian, baina, hala ere, beheranzko profila partekatua izan denez (lehen sektorearena izan ezik, aldakorragoa izaten baita), 2020ko ekitaldian erregistratutakoak baino datu baxuagoak izan dira. Azken finean, emaitza horiek jarduera mailen hobekuntza azaldu zuten eta hori argiago ikusiko da urteko bigarren eta hirugarren hiruhilekoetako emaitzetan. Era berean, EAEko enpleguak urteko lehen hiruhilekoa bukatzean 921.653 lanpostu zituen; zifra horrek joera aldatu zuen eta hiruhileko arteko nolabaiteko aurrerapena erakutsi zuen (% 0,6koa, +5.041 lanpostu), baina, oraindik ere oso urrun dago 2019ko laugarren hiruhilekoan erregistratutako datuetatik (-56.521 lanpostu). Horri dagokionez, bigarren hiruhilekoko aurrerapen datuek adierazten dute enplegua % 2,1 gehituko dela hiruhileko artean (+19.355 lanpostu).

Hiruhileko kontuen aurrerapena (2021eko apirilaren 19a) Eustat

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Lau jarduera sektore handiek joera aldaketa baieztatu dute

Lehenengo hiruhilekoko emaitzak orokorrean bat datoz lau sektore handietan, eraikuntzarena salbuetsita (-% 1,8). Hala, nabarmentzekoa da zerbitzuen sektoreak (+% 0,8, 4.948 lanpostu gehiago) eta industriak eta energiak (+% 0,5, 999 lanpostu gehiago) erregistratutako hiruhileko arteko dinamismoa; sektore horiek hainbat lanpostu dituzte EAEko ekonomian, eta horiei gehitu zitzaizkien lehen sektoreko zifrak (+% 1,3, 156 lanpostu gehiago).

Eta enpleguaren hobekuntzara bideratuta daude

EAE BPGd sektoreen arabera Aldakuntza tasak, %

2019 BPGd

2019

2020

III.

2020 IV.

2021

II.

III.

IV.

2,3

-9,5

2,1

2,2

-3,2

-19,5

-7,5

-7,6

-2,9

3,1

-9,3

2,8

5,9

3,5

-6,1

-7,2

-26,3

-7,1

Industria eta energia

1,3

-11,8

1,2

2,2

-3,6

-26,7

-9,5

-7,2

-1,1

Eraikuntza

3,4

-9,5

3,2

2,1

-2,7

-17,9

-9,3

-8,2

-2,4

Zerbitzuak

2,5

-8,5

2,4

2,1

-2,8

-17,5

-6,5

-7,1

-3,5

Lehen sektorea

Iturria: Eustat (hiruhileko kontuak), 2015eko oinarriarekin

Atxikitako grafikoek 2008ko eta 2020ko krisietako EAEko eta Espainiako ekonomiako BPGdren hiruhileko arteko hazkundea erakusten dute. Krisi bien jatorria eta bilakaera oso ezberdinak dira, eta hori horrela dela baieztatzen dute 2021eko bigarren hiruhilekoko aurrerapen datuek (+% 2,0 EAEko ekonomiarentzat) izan ere, ia behin betiko urrunduko lituzkete epe luzeko krisi baten arriskuak (2008-2013).

Krisi profil biak oso ezberdinak dira eta egungo krisitik “azkar” irtengo garela baieztatzen dute

2008ko eta 2020ko krisiak: BPGd-ren hiruhileko arteko aldakuntza tasa Espainian eta EAEn CAE

2,0 1,0 0,0

España

20,0

15,5

17,1

CAE

España

15,0 0,1 0,1

0,2

0 0,0

-0,2

-1,0

-1,3

-2,0

-0,1

-0,9 -1,6

5,0

-10,0

-4,0

0,5 0,4

0,5 0,0

0,0 -5,0

-2,5-2,6

-3,0

10,0 0,2 -0,5 -4,7-5,4

-15,0

-5,0 II trim. 08 III trim. 08 IV trim. 08 I trim. 09

Iturria: EIN eta Eustat

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

II trim. 09 III trim. 09

-20,0

-16,4 -17,8 IV trim. 19 I trim. 20 II trim. 20 III trim. 20 IV trim. 20 I trim. 21

LAN MERKATUA Afiliatuak 2021eko ekainean Bilbon Gizarte Segurantzara afiliatuta zeuden 176.306 pertsona. Beraz, urte arteko tasa % 2,0koa izan zen eta 2020an afiliatutakoekin alderatuz, 3.511 gehiago zeuden –hilabete hori guztiz baldintzatu zuten jarduerari eta mugikortasunari lotutako neurriek–. Izan ere, 2019ko datuarekin alderatuta (180.289 afiliatu) ikus daiteke hiribilduak 4.000 afiliazio inguru berreskuratu behar dituela pandemiaren aurreko urteko aldi horretako balioetara iristeko.

Ekainean erregistratutako afiliazioaren urte arteko gehikuntza (+% 2,0)

Afiliazio zifra hori 2020ko urritik egon den erregistrorik okerrena da eta finkatutako jardueren berreskuratzearen isla da; horrez gain, hobetzen direnak ere erakusten ditu, baina horiek batera ezin dituzte konpentsatu egungo egoerarengatik eta urtarokotasunagatik kaltetuenak daudenen atzerapenak. Hiruhilekoa bukatzean afiliazioen zifra % -0,6koa zen

Urteko datuak ikusita, hiruhilekoa bukatzean (ekainean) 998 pertsona gutxiago zeuden afiliatuta eta aurreko hiruhilekoarekin alderatuz (martxoa) murrizketa % 0,6koa zen.

Afiliatuak

180,3 182,9 178,8

166,0 169,5 172,8 176,1

Urtekoa

188

Hilekoa

184,0

[milakoak [milakoet an]

180,7 178,9

178,6 175,9

180,0

178,8 176,5

175,9

178,5

178,7

177,3

175,0

176,3

184 180 176 172

172,9

168 167,9

164

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

160

2019

2020

2021

Iturria: Gizarte Segurantza

Araubideen araberako bilakaerak erakusten du araubide orokorrak hiribilduko afiliazio ia gehiena barne hartzen duela (% 83,1), izan ere, 146.588 afiliatu daude; era berean, bigarren hiruhilekoan kontrako bilakaera duen bakarra da (-% 0,8, 1.136 kotizatzaile gutxiago), eta erabakigarria da afiliazio osoaren kopuruen galeran. Bestalde, langile autonomoen araubide bereziak (afiliazioaren % 12,9) 64 kotizatzaile ditu hiruhileko arteko saldo garbian (+% 0,3) etxeko langileen araubide bereziarekin batera eta zifra positiboetan (+% 1,0, 62 afiliatu gehiago). Azkenik, itsas eta nekazaritzako araubide bereziek oso kopuru txikiak dituzten arren (% 0,4), zifra positiboak izan dituzte itxieran (+% 1,7, 12 enplegu gehiago).

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Araubide orokorrak afiliazioak galdu ditu martxoarekin alderatuz eta beste araubideen afiliazioa gehitu egin da

Araubide guztiek aldeko bilakaera izan dute urte arteko terminoetan eta araubide orokorreko afiliazioak (+% 2,1, 2.965 afiliatu gehiago), langile autonomoen araubide bereziak (+% 1,3, 287 kotizatzaile gehiago) eta etxeko langileen araubide bereziak (+% 3,4, 209 lanpostu gehiago) asko gehitu dira. Hala ere, eta 2019ko ekaineko datuekin alderatuta, araubideek atzera egin dute eta araubide orokorreko murrizketa aipatu behar da (-% 2,5), garrantzitsua baita afiliazio osoaren kopuruan.

Guztiak hobetu dira 2020ko ekainarekin alderatuz, baina 2019ko ekainarekin erkatuta, datuak okerragoak dira

Horri dagokionez aipatu behar da azken urtean (2020ko martxotik 2021eko ekainera) ABEEEak 4 “ezinbestekoak izan direla pandemia garaian, izan ere, enplegu eteteekin eta lanaldi murrizketekin enplegu bidezko doikuntzaren ordez laneko orduen bidezko doikuntza ezarri da, eta kasu batzuetan bidegabeko kaleratzeak ere saihestu egin dira”. Horri dagokionez, afiliazio datuak eta horien bilakaera aztertzean kontuan hartu behar da tresna horren eragina, izan ere, enpleguaren inpaktuaren zati handi bat arindu du eta aurreko krisietan gertatu zenarekiko ezberdintasun faktorea bihurtu da.

Afiliatuak, araubideen arabera

2021.06 GUZTIRA Araubide orokorra Autonomoak Etxeko langileak Itsas eta Nekazaritza Sektoreko araubidea

∆ % hiruhileko artekoa (2020ko martxoa)

∆ % urte artekoa (2020ko ekaina)

∆ % 2019ko ekaina (Covid-19 aurrekoa)

176.306

-0,6

2,0

-2,2

146.588

-0,8

2,1

-2,5

22.666

0,3

1,3

-0,1

6.351

1,0

3,4

-1,9

701

1,7

7,7

-5,7

Iturria: Gizarte Segurantza

Afiliazioaren bilakaera jarduera sektoreen eta adarren arabera aztertuta baieztatu da gaur egun ezberdintasunak daudela maila txiki edo handiagoan kaltetutako jardueren eta onurak jaso dituzten jardueren artean. Hala, hiruhileko arteko terminoetan lehen mailako sektoreko (+% 0,8), eraikuntzako (+% 1,9), eta industria eta energia jardueretako (+% 3,9) afiliazioak gehitu egin dira baina ez dute konpentsatzen zerbitzuen sektoreko jaitsiera (-% 0,9); azken horrek hiribilduan afiliatutako hamar pertsonetatik bederatzi barne hartzen ditu. Zerbitzuen sektorearen barneko jarduera adarren afiliazioa xehetasunez aztertuta aipatutako ezberdintasunak nabari dira; hala, osasun jarduerak (+% 3,9), informazioa eta komunikazioak (+% 3,1), higiezinen jarduerak (+% 2,6), ostatuak (+% 2,4) eta merkataritzakoak (+% 1,5) indartu egin dira. Gainerako jardueren gehikuntzak, aldiz, % 1 baino txikiagoak izan dira. Alderantziz, hezkuntzak (-% 9,1), ostalaritzak (-% 5,8), administrazio publikoak (-% 3,6) eta aisialdi eta kultura jarduerek (-% 2,0) galerak izan dituzte afiliazioan; horretan eragina izan du egungo egoerak, baina, nagusiki, jarduera horietako enpleguaren zati baten urtarokotasunak (eskola ikasturtea bukatzea, turismoarekiko eta aisialdiarekiko menpekotasun handia, eta abar).

“El empleo en España durante la pandemia de la COVID-19”, Miguel Ángel Maloren artikulutik jasota. Funcas (2021eko uztaila)

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Afiliazioaren joera desberdindua jarduera adarren arabera

Urte arteko tasetan, afiliazioa pixka bat gehiago gehitu da industrian eta energian (+% 2,9) eta eraikuntzan (+% 2,2) zerbitzuekin alderatuta (+% 2,0). Beste batzuen artean, nabarmentzekoa da informazio eta komunikazio jardueren (+% 9,5), higiezinen (+% 5,9), aisialdi eta kultura jardueren (+% 5,1) edo jarduera profesionalen, zientifikoen eta teknikoen (+% 4,8) dinamismoa. Alderantziz, ostatu jardueretan (-% 7,1) eta ostalaritzan (-% 5,8) eta gizarte zerbitzuetan (-% 2,6) galerak erregistratu dira, eta jarduera horiei gehiago kostatzen ari zaie berreskuratzea.

Afiliatuak, jarduera adarraren arabera 2021.06 Lehenengo sektorea Industria eta energia

∆% hiruhileko artekoa

∆% Urte artekoa

357

0,8

9,5

8728

3,9

2,9

4.963

2,6

1,9

Energia

1.019

-0,4

2,2

Hondakinak eta ura

2.746

8,2

5,0

9.079

1,9

2,2

2.960

2,9

4,9

Industria

Eraikuntza Eraikuntza Eraikuntzako laguntzaileak Zerbitzuak Merkataritza Administraziokoak eta laguntzaileak

6.119

1,4

1,0

158.142

-0,9

2,0

19.282

1,5

0,7

17.481

0,2

1,3

Hezkuntza Profesionalak, zientifikoak eta teknikoak Administrazio publikoa

20.405

-9,1

4,6

13.638

1,7

4,8

11.305

-3,6

0,5

Osasuna

14.227

3,9

3,8

Gizarte zerbitzuak

8.859

-0,7

-2,6

Finantzak eta aseguruak

7.224

0,2

-1,4

Garraioa eta biltegiratzea

8.794

-0,2

0,1

Ostalaritza

8.549

-5,8

Informazioa eta komunikazioak

9.183

3,1

9,5

Etxeko langileak

6.847

0,9

2,7

Aisialdia eta kultura

3.513

-2,0

5,1

Ostatuak

1.376

2,4

-7,1

Higiezinak

1.209

2,6

5,9

Beste zerbitzu batzuk

6.250

2,0

5,4

Iturria: Gizarte Segurantza

Hiriburuetako afiliazioaren bilakaera alderatuta egiaztatu da enplegua mailaz maila berreskuratzen ari dela eta baterako gorakada partekatua izan du hiruhileko artean eta urte artean. Sevillako (+% 6,6) eta Valentziako (+% 4,3) urte arteko gehikuntzak aipatu behar dira. Bestalde, euskal hiriburuetako afiliazioa (G3ko batez bestekoa) gehitu egin da baita ere (+% 3,7 batez beste); hazkunde handienak Iruñeak (+% 5,1) eta Gasteizek (+% 3,6) izan dituzte. Bukatzeko, aipatu behar da Bilbo dela urte arteko gehikuntza txikiena izan duen hiriburua eta hiruhileko arteko terminoetan atzera egin duen bakarra. HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Bilbo da hiruhileko arteko tasa negatiboa izan duen hiriburu bakarra

Benchmarkinga. Afiliatuak 2021.06

∆% hiruhileko artekoa

2.010.853

1,0

3,7

1.105.946

1,2

2,6

Valentzia

387.413

1,4

4,3

Sevilla

361.272

1,1

6,6

Zaragoza

289.126

Madril Bartzelona

G-5eko batez bestekoa BILBO

-176.306

∆% urte artekoa

1,2

2,9

1,2

4,0

-0,6

2,0

Gasteiz

120.576

1,2

3,6

Donostia

116.470

0,8

2,4

Iruñea

107.139

1,2

5,1

G-3ko batez bestekoa

0,7

3,7

G-9ko batez bestekoa

1,0

3,7

G-5: Madril, Bartzelona, Valentzia, Sevilla eta Zaragoza. G-3: Gasteiz, Donostia eta Iruñea. G-9: G-5, G-3 eta Bilbo.

Iturria: Gizarte Segurantza

Kontratuak Urteko bigarren hiruhilekoan Bilboko bizilagunek 30.518 lan kontratu berri egin zituzten. Aurreko hiruhilekoarekin alderatuz % 17,0ko gehikuntza (4.428 kontratu gehiago) egon da eta % 88,6koa (14.334 kontratu berri gehiago) 2020ko bigarren hiruhilekoarekin erkatuta. Hala ere, zifra horiek pandemiaren aurreko dinamismotik oso aldenduta daude, eta bigarren hiruhilekoan erregistratutako kontratu guztiak 2019ko bigarren hiruhilekokoak baino % 26,1 gutxiago dira.

Kontratu berriak % 17 gehitu dira (hiruhileko arteko tasa)

Kontratazio gehikuntza zerbait hobea da emakumeen kasuan gizonekin alderatuta hiruhileko arteko (+% 17,2 eta +% 16,8) eta urte arteko (+% 107,5 eta +% 74,0) terminoetan. Halaber, adin talde guztiak hobetu egin dira. Bi talde gazteenak (16tik 24 urtera, +% 45,4 eta +% 145,3 eta 25etik 34 urtera +% 17,3 eta +% 95,1) intentsitate handiagoarekin hobetu dira zaharragoekin alderatuta (35etik 44 urtera, +% 10,3 eta +% 58,3 eta 45 urtekoak eta gehiagokoak, +% 8,4 eta +% 84,0). Kasu guztietan, 2019ko zifrak baino baxuagoak izan dira.

Gehikuntza orokorra (generoaren, adinaren, kontratu motaren eta abarren arabera)

Halaber, aldi baterako kontratazioak (% 86,5) gehitu egin dira hiruhileko arteko (+% 19,8) eta urte arteko terminoetan (+% 86,9), baina, bolumenean txikiagoa izaten jarraitzen du (% 27,6) 2019ko aldi berarekin alderatuta. Alderantziz, kontratazio mugagabea hiruhileko arteko terminoetan gutxitu egin da (-% 2,6) eta nabarmenki hobetu da 2020ko bigarren hiruhilekoarekin alderatuta (+% 104,5), baina, hala ere, 2019koa baino baxuagoa da (% 10,5). Sektoreen araberako bilakaerak adierazten du hiruhileko arteko gehikuntza handiena zerbitzuen sektoreak izan duela (+% 19,5) eta emaitza hori oso garrantzitsua da, izan ere, formalizatutako hamar kontratuetatik zortzi sektore horretakoak dira. Aurreko datua, halaber, industria eta energia (+% 4,3) eta eraikuntza (+% 1,9) sektoreen dinamismoarekin osatzen da. Urte arteko sektore kontratazioaren bilakaera asko hobetu da kasu guztietan, baina, bolumenean 2019ko aldi berean erregistratutakoa baino askoz ere txikiagoa da.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Aldi baterako kontratazioak gehitu dira (+% 19,8) eta kontratazio mugagabeak pixka bat gutxitu dira (hiruhileko arteko tasetan)

Eta batez ere sektoreen jarduera (+% 19,5), 10 kontratu berritik 8 sektore horretakoak baitira

Kontratuak

30.518

∆ % hiruhileko artekoa (2020ko martxoa) 17,0

88,6

-26,1

Emakumeak

14.588

17,2

107,5

-25,9

Gizonak 16 eta 24 urte artekoak 25 eta 34 urte artekoak 35 eta 44 urte artekoak 45 urte edo gehiagokoak Mugagabeak

15.930

16,8

74,0

-26,4

5.590

45,4

145,3

-33,8

9.146

17,3

95,1

-23,2

7.259

10,3

58,3

-29,2

8.523

8,4

84,0

-20,5

3.190

-2,6

104,5

-10,5

Aldi baterakoak

27.328

19,8

86,9

-27,6

Lehen sektorea Industria eta energia Eraikuntza

646

16,2

21,2

-5,3

2.790

4,3

65,2

-25,9

1.363

1,9

24,4

-15,7

25.719

19,5

99,9

-27,1

2021.II GUZTIRA

Zerbitzuak

∆ % urte artekoa (2020ko ekaina)

∆ % 2019ko ekaina (Covid-19 aurrekoa)

Bilboko populazioak erregistratutako kontratazio berriak. Iturria: SEPE

Erregistratutako langabezia5 Bilbon ekainean 23.889 pertsona zeuden langabezian erregistratuta, eta hiruhileko arteko jaitsiera % 5,2koa izan zen (1.309 pertsona gutxiago). Urte arteko terminoetan, doikuntza handiagoa izan da (-% 12,6; 3.431 langabe gutxiago), baina, 2019ko aldi bereko zifrak gainditu dira. Edonola ere, grafikoan ikus daitekeen moduan, erregistratutako langabezia tasaren mailaz mailako jaitsiera baieztatuko litzateke krisi honetako hilabete okerrenetan erregistratutako gorakada handiaren ondoren, eta aurreikusten da ekitaldian zehar beheranzko joera mantendu egingo dela.

Erregistratutako langabezia 23.889 pertsonakoa da

Erregistratutako langabezia tasaren hiruhileko arteko jaitsiera handiagoa izan da gizonen artean (-% 7,0, -796 pertsona) emakumeen artean baino (-% 3,7, -513). Orain dela urtebete zegoen egoerarekin alderatuz joera antzekoa da, eta gizonen artean jaitsiera handiagoa da (% 14,9, -1.867 pertsona) emakumeen artean baino (-% 10,6, -1.564 pertsona). Emakumeak langabe guztien erdia baino pixka bat gehiago dira (% 55,4). Adin taldeen arabera erregistratutako langabezia tasaren hiruhileko arteko jaitsiera handiagoa izan da tarteko bi adin taldeetan (25-34 urte, -% 9,4 eta 35-44 urte, -% 7,8), talde gazteenarekin (16-24 urte -% 6,7) eta 45 urtekoen eta gehiagokoen taldearekin (-% 2,4) alderatuta. Beheranzko joera hori urte arteko terminoetan ere gertatu da; jaitsiera handiagoa izan da 25-34 urte artekoen taldean (-% 24,1) eta gazteenen taldean (-% 20,9) eta zerbait txikiagoa 35-44 urte artekoen artean (-% 16,4), eta, bereziki, 45 urtekoen eta gehiagokoen artean (-% 4,7).

Ez dira jaso Aldi Baterako Enplegu Erregulazioko Espedienteak (ABEEE) dituzten herritar langabeak.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Orokorrean, erregistratutako langabezia tasaren jaitsiera handiagoa da 45 urte baino gutxiagokoen artean

Erregistratutako langabezia 32 Urtekoa

[milaka]

31,0

Hilekoa

28,4

26,8

27,3

27,4

23,6

25,3 25,2

24,6 23,0

23,5

25,1

26,2 25,2

25,9

22,5

26 24,5 24

22,7 22,4 22,5 22,9

23,9

22,3

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06

2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

2019

2020

2021

Iturria: SEPE

Erregistratutako langabezia 2021.06

∆ % hiruhileko artekoa

23.889

-5,2

-12,6

Emakumeak

13.242

-3,7

-10,6

Gizonak

GUZTIRA

∆% urte artekoa

10.647

-7,0

-14,9

16 eta 24 urte artekoak

1.881

-6,7

-20,9

25 eta 34 urte artekoak

4.043

-9,4

-24,1

35 eta 44 urte artekoak

5.166

-7,8

-16,4

45 urte edo gehiagokoak

12.799

-2,4

-4,7

6 hilabete baino gutxiago

6.525

-16,2

-25,8

6 hilabetetik urtebetera

3.143

13,8

-35,6

Urtebetetik 2 urtera

4.509

-8,9

10,1

2 urtetik 3 urtera

2.309

2,5

16,2

3 urte baino gehiago

7.403

-0,6

-2,1

Ez du langabezia prestaziorik kobratzen

17.129

-3,9

-11,4

Langabezia prestazioak kobratzen ditu

6.760

-8,3

-15,4

Iturria: SEPE eta Lanbide.

Langabetuek egoera horretan daramaten denboraren arabera langabeziaren bilakaera aztertuta ondorioztatu da hiruhileko arteko terminoetan langabezia tasa gutxitu egin dela, 6 hilabete eta urtebete artean (+% 13,8) eta 2 urte eta 3 urte artean (+% 2,5) langabezian dauden pertsonen taldeak salbuetsita. Bestalde, eta urte arteko terminoetan, joera ezberdina da, izan ere, datua gutxitu egin da langabezian denbora gehien edo gutxien daramaten bi taldeen artean eta gehitu egin da langabezian epe ertaina daramatenen artean (urtebetetik 3 urtera). Emaitza horiekin bi egoera posible daude: lehenengoa, langabezian denbora gehiago (3 urte baino gehiago) daramatenak egoera horretatik ateratzen direla eta beste egoera HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Gizonen langabezia tasaren jaitsierak (-% 7,0) ia bikoiztu egin du emakumeena (-% 3,7). Emakumeen langabezia tasa gehitu egin da (+% 1,4) eta gizonena, aldiz, gutxitu (-% 1,1).

batzuetara igarotzen direla (besteak beste, erretirora) edo lana bilatzeko interesa galdu dutela, eta bigarrena, egungo krisira egoera prekarioan (langabezian urtebetetik 3 urtera zeudenak) iritsi zirenen kronifikazioa. Bukatzeko, aipatu behar da langabetu gisa inskribatutako 10 pertsonatik 7k ez duela langabeziagatiko prestaziorik jasotzen (hau da, 17.129 pertsonek).

Benchmarkinga. Erregistratutako langabezia 2021.06 Madril

∆ % hiruhileko artekoa

∆% urte artekoa

202.866

-5,4

0,1

Bartzelona

85.486

-11,3

-7,8

Valentzia

63.914

-4,2

-5,7

Sevilla

76.370

-9,0

-6,8

Zaragoza

43.723

-9,8

-2,6

-7,9

-4,6

23.889

-5,2

-12,6

G-5eko batez bestekoa BILBO Gasteiz Donostia Iruñea

15.766

-7,8

-17,0

8.030

-8,3

-15,4

12.373

-12,7

-8,4

G-3ko batez bestekoa

-9,6

-13,6

G-9ko batez bestekoa

-8,2

-8,4

G-5: Madril, Bartzelona, Valentzia, Sevilla eta Zaragoza. G-3: Gasteiz, Donostia eta Iruñea. G-9: G-5, G-3 eta Bilbo.

Iturria: SEPE eta Lanbide.

Erregistratutako langabezia gutxitu egin da aztertutako hiriburuetan (-% 7,9, G-5eko batez bestekoa), eta aipatzekoak dira Bartzelonako (-% 11,3), Zaragozako (-% 9,8) eta Sevillako (% 9,0) hiruhileko arteko murrizketak, eta maila txikiagoan, Madrilgoa (-% 5,4) eta Valentziakoa (-% 4,2). Urte arteko terminoetan jaitsiera orokorra da baita ere Madril salbuetsita, izan ere, kopurua gehitu duen bakarra da (+% 0,1). Kasu guztietan, Valentzian izan ezik, hiruhileko arteko jaitsiera urte artekoa baino handiagoa izan da. Euskal hiriburuen taldean erregistratutako hiruhileko arteko jaitsiera gertatu da (G-3ko batez bestekoa, -% 9,6); handiagoa izan da Iruñean (-% 12,7) eta Donostian (-% 8,3) eta ondoren Gasteiz (-% 7,8) eta Bilbo (-% 5,2) daude. Kasu guztietan, Iruñean izan ezik, hiruhileko arteko gutxitzea urte artekoa baino txikiagoa izan da.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Erreferentziazko hiriburu handietan erregistratutako langabezia gutxitu egin da

Biztanleria Aktiboaren Inkesta 2021eko bigarren hiruhilekoko Biztanleria aktiboaren inkestaren (BAI) emaitzekin bat, Bilbok gehikuntza handia izan du populazio aktiboan (kalkuluen arabera 172,7 mila pertsona gehiago) eta horrek esan nahi du hiruhileko arteko tasan % 9,3ko eta urte arteko tasan % 7,7ko gehikuntzak egon direla.

Gehitu egin da biztanleria aktiboa eta landuna (+% 9,3 eta +% 7,5, hiruhileko arteko tasan)

Biztanleria aktiboa, landuna eta langabetua Biztanleria landuna

Biztanleria aktiboa

Biztanleria langabetua [miles] 172,7

168,7 160,3

23,1

185 175 165 155

149,6

147,7 141,5

145 135 125 115

III 2019

III 2020

II 2021

Iturria: BAI (EIN)

Halaber, landunak nabarmenki gehitu dira (+% 7,5 eta +% 5,7 hiruhileko arteko eta urte arteko tasetan), hau da, 149,6 mila pertsona gehiago (+10,5 mila pertsona). Emaitza biak konbinatuta ondorioztatu da langabetuak asko gehitu direla (+% 22,2 eta +% 22,9, hiruhileko arteko eta urte arteko tasetan) eta 23,1 mila pertsona direla 6, jaitsiera profiletik aldenduz. Aldagai horien bilakaera integratuaren emaitzak azaltzen du enpleguaren tasan gehikuntza garrantzitsua egon dela (% 50,67, +3,7 puntu), baina, baita ere langabezia tasan (% 13,36, +1,4 puntu).

Baina baita ere langabetuak (+% 22,2 eta +% 22,9 hiruhileko arteko tasan)

Halaber, gizonen eta emakumeen kolektiboek aipatutako patroia errepikatzen dute, baina ñabardura batzuekin. Alde batetik, kasu bietan populazio aktiboa gehitzen da, baina gehikuntza handiagoa da emakumeen artean (+% 11,2 eta gizonek % 7,6). Bestalde, emakume (+% 7,9) eta gizon landunak (+% 7,3) gehiago dira, baina talde bien arteko ezberdintasuna gutxitu egin da biztanleria aktiboarekin alderatuta (+0,6 puntu eta +3,2 puntu). Ondorioz, langabezia kopuruak emakumeen artean gehiago gehitu dira (+% 33,0) gizonekin alderatuta (+% 10,5).

…joera antzekoa da baina ñabardurak daude emakumeen eta gizonen artean

Kontuan hartu beharrekoa: Bilboko langabetuen balio zenbatetsia enplegu eskatzaileen datu erlatiboaren oso antzekoa da (erregistratutako langabezia) eta 2021eko ekainean 23.889 pertsonakoa zen. 6

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Biztanleria aktiboa ∆%

Biztanleria aktiboa (milakotan) Landunak (milakotan) Industria

Urte artekoa

2020.III

2020.IV

2021.I

2021.II

159,0

161,4

158,0

172,7

9,3

7,7

137,0

140,5

139,1

149,6

7,5

5,7

20,1

19,5

22,5

22,2

-1,3

11,6

Hiruhileko artekoa

Eraikuntza

10,7

9,9

10,5

9,3

-11,4

9,4

Zerbitzuak

106,2

111,1

106,1

118,1

11,3

4,3

22,0

20,9

18,9

23,1

22,2

22,9

Enplegu tasa (%)

46,35

47,63

46,93

50,67

3,7 puntu

Langabezia tasa (%)

13,85

12,96

11,99

13,36

1,4 puntu

Langabeak (milakotan)

2,50 puntu 1,63 puntu

Iturria: Biztanleria aktiboaren inkesta, EIN.

Azken finean, 2021eko bigarren hiruhilekoko emaitzek asko aldatu dute Bilbok aurretik zuen biztanleria aktiboaren eta landunaren mailaz mailakako beheranzko joera. Bilakaera hori ikusirik 7 -hori ere aurreikusi egin zen lehen hiruhilekoko emaitzekin alderatuta-, aldakuntza “handiekin” eta nolabaiteko hiruhileko arteko aldakortasunarekin, beharrezkoa da datuak zuhurtziaz aztertzea eta datozen hiruhilekoetako datuak baieztatzea benetako “inflexio puntua” dela baieztatu aurretik.

Lan egiteko aukera ugaritasunak sortutako populazio aktiboaren gehikuntza (ez aktibo moduan zenbatutako pertsonak berreskuratzea) eta/edo atzerriko ekarpen gehiagok sortua (izan ere, egoiliarrek zahartze joera dute). Landunak gehitzearen arrazoia hiribilduaren eta lurraldearen dinamismoa berreskuratu izana izan daiteke (Gizarte Segurantzako afiliazioa gehitzea). 7

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

MERKATARITZA Lehenengo hiruhilekoan, Bizkaiko merkataritza sektoreko salmentak % 1,2 gehitu ziren (urte arteko tasan) eta berreskuratze bidean daude berriz ere. Gainera, emaitza oso positiboa da, izan ere, zenbaketa oraindik ere 2020ko lehenengo hiruhilekoarekin alderatuta egiten da eta aldi horretan alarma egoerako neurriak nahiko leunak ziren (2020ko martxoaren 14an ezarri baitzen alarma egoera). Hobekuntza hori gertatu da ibilgailuen salmenta eta konponketak (+% 7,1) eta handizkako merkataritzak (+% 1,8) joera positiboa izan dutelako eta txikizkako merkataritzaren atzeratzea konpentsatu dutelako (-% 1,1). Emaitza indibidualek bizitako egoeraren ondorioak jasan dituzte (koiuntura inpaktua), eta emaitza horiek aurreko joerari gehitu zaizkio. Hala, ibilgailuen salmenta eta konponketa sektorea lehen unean kaltetuena izango litzateke, baina, badirudi hobekuntza sekuentzia izan dezakeela. Bestalde, handizkako merkataritza beheranzko joeran zegoen 2019ko laugarren hiruhilekotik (-% 0,2), eta, beraz, 2021eko lehenengo hiruhilekoan bost hiruhilekoko atzeratze seriea apurtu du. Azkenik, txikizkako merkataritza beheranzko joeran zegoen 2019ko laugarren hiruhilekotik (-% 1,5), eta, beraz, 2020ko hirugarren hiruhilekoan erregistratutako hobekuntza sei hilabetean izandako emaitza positibo bakarra izan da.

Merkataritza sektoreko salmenak hobetu egin dira (+% 1,2)

Baina txikizkako merkataritzak zifra negatiboan jarraitzen du (-% 0,4)

Sektoreari atxikitako enpleguak galera sekuentzian jarraitzen du (-% 3,4) eta sei hiruhilekoz jarraian beherantz doa. Ondorioztatu daitekeenez, sektorea enplegua galtzen zegoen aurretik ere, eta baliteke pandemiak joera hori areagotu izana.

Sektoreko enplegua gutxitu egin da berriz ere (-% 3,4)

Laburbilduz: merkataritza salmenten eta sektore enpleguaren adierazlearen bilakaerek errealitate konplexua dute eta errealitate horretan pertsonek (gastatzeko patroiak eta zenbait produktu erosteko moduak, ibilgailuak barne), belaunaldi erreleboaren prozesuak eta eskaintzaren berrantolaketak jasandako aldaketek eragiten dute. Horrez gain, egungo egoera gehitu behar da, izan ere, baliteke egoera horrek aldaketa batzuk azkartu izana.

Baliteke pandemia jada hasitako aldaketak azkartu ditzakeen koiuntura inpaktua izatea

Merkataritza Urte arteko aldakuntza tasa, %

Salmentak Motordun ibilgailuen salmenta eta konponketa Handizkako merkataritza Txikizkako merkataritza* Elikadura Gainerako produktuak Landunak

2020 I

2020 II

2020 III

2020 IV

2021 I

-5,2

-21,5

-3,7

-7,2

1,2

-20,6

-38,7

13,6

-1,0

7,1

-3,7

-23,4

-10,3

-12,0

1,8

-3,8

-14,7

1,2

-2,5

-1,1

4,3

8,1

1,8

6,9

0,1

-10,0

-30,2

2,9

-7,7

-1,5

-1,7

-2,9

-3,6

-3,4

*Indize orokorra, gasolina zerbitzugunerik gabe. Bizkaiko datuak, egutegi efektua zuzenduta duten prezio arruntak. 2015eko oinarria. Iturria: Eustat.

Bigarren hiruhilekoan Bizkaiko merkataritza gune handietako salmenta adierazle orokorrak % 6,6ko urte arteko gehikuntza erregistratu zuen eta aurreko hiru hiruhilekoetako hazkunde erritmoa mantendu zuen. Emaitza hori 2020ko bigarren hiruhilekoa oinarri hartuta zenbatzen da, eta aldi horretan alarma egoera zegoen ezarrita (martxoaren 14tik ekainaren 21era). HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Saltoki handietako salmentek hazten jarraitzen dute

Baldintza hori kontuan hartuta, nabarmentzekoa da beste produktu batzuen salmentek izandako gorakada handia (+% 85,8); hori ere etxeetako itxaropenak hobetzeagatik eta pilatutako eskariarengatik gertatu zen. Hala ere, elikagaien salmenta gutxitu zen (-% 8,3), mugikortasuna malguagoa zen eta ostalaritza ireki zen garaian (2021). Azkenik, nabarmendu behar da enplegua asko gehitu zela (+% 5,9) galtzen ondoz ondoko sei hiruhileko eman ondoren.

Saltoki handietako salmentak Urte arteko aldakuntza tasa, %

2020 II

2020 III

2020 IV

2021 I

2021 II

Salmentak

1,8

4,3

5,8

5,2

6,6

Elikadura

18,7

5,4

10,5

4,8

-8,2

-30,8

2,6

-1,7

18,7

85,8

-1,9

-2,5

-0,5

-0,7

5,9

Beste produktu batzuk Landunak

Bizkaiko datuak, eguneko preziotan, egutegi efektua zuzenduta. Iturria: Eustat.

Saltoki handietako salmenta indizea, hileko bilakaera 170 150 130 110 90

50 30

Índice general Indizea

Elikadura Alimentación

Beste produktu batzuk

Resto productos

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06

2018

2019

2020

2021

Bizkaiko datuak, eguneko preziotan, egutegi efektua zuzenduta. Iturria: Eustat

2021eko bigarren hiruhilekoan 3.543 ibilgailu berri matrikulatu ziren Bizkaian (+% 26,8 eta +% 45,1 hiruhileko arteko eta urte arteko tasetan). Emaitzak hobetzen doazen arren, normalizatutako bigarren hiruhilekoko datuak baino baxuagoak dira (-% 28,1, 2019ko bigarren hiruhilekoarekin alderatuta). 2021eko lehenengo seihilekoan 6.337 unitate saldu ziren eta 2019ko lehen seihilekoan 10.726. Beraz, argi dago urteko bigarren aldian erregistratu beharko litzatekeen hobekuntza ezin hobea izan beharko litzatekeela pandemiaren aurreko zifretara “hurbiltzeko”. Egiaz, sektorean lan egiten dutenak zuhurtziaz jokatzen ari dira eta ez dakite oso argi jarduera nabarmenki berreskuratuko den edo ez, izan ere, laguntzak martxan jarri arren (Eusko Jaurlaritzaren 2021eko Renove Plana), eskari gutxi egiten dira. Horrez gain, hornidura kate orokorretan (erdi-eroaleak) zailtasunak daude eta horiek ekoizpena eta ibilgailuak merkaturatzea baldintzatzen dute. HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Ibilgailu berrien salmentak hobetu diren arren, pandemiaren aurreko zifretatik oso urrun daude oraindik

Ibilgailuen matrikulazioa 2019ko I. 2019ko II. 2020ko I. 2021eko I. 2021eko seihilekoa seihilekoa seihilekoa seihilekoa II. seihilekoa Guztira

2021 II Zkia.

∆% Hiruhileko artekoa

∆ % Urte artekoa

10.726

9.542

5.657

10.028

6.337

3.543

26,8

45,1

Partikularrak

7.520

5.964

4.012

7.162

3.923

2.306

42,6

18,1

Enpresakoak eta beste batzuk

3.206

3.578

1.645

2.866

2.414

1.237

5,1

153,0

Iturria: Faconauto.

2021eko bigarren hiruhilekoan merkataritza sektoreak 2.484 enpresa zituen Gizarte Segurantzan Bilbon (-% 2,3). Enpresak galdu dira kategoria guztietan, bereziki ibilgailuen salmenta eta konponketa 8 azpisektorean (-% 10,4, 20 enpresa gutxiago), eta maila txikiagoan handizkako merkataritzan (-% 1,9, 12 enpresa gutxiago) eta txikizkako merkataritzan (-% 1,5, -26 enpresa).

Gizarte Segurantzan inskribatutako merkataritza enpresen kopurua gutxitu da (% 2,3)

Gizarte Segurantzako afiliazioa gehitu egin da eta 19.282 langile daude afiliatuta (+% 0,7 urte arteko tasan). Gehikuntza horren arrazoia izan da txikizkako merkataritzaren azpisektorea hobetu egin dela (+% 3,0, 395 afiliatu gehiago), eta handizkako merkataritza (-% 4,2, 195 afiliatu gutxiago) eta ibilgailuen salmenta eta konponketa (-% 6,0, -75 afiliatu) gutxitu egin dira. Batez beste, hiriburuan, merkataritza sektoreko enpresetan 7,76 langile daude eta profila hazkunde jarraituarena da (enpresak birdimentsionatzea).

Afiliazioa hobetu da (+% 0,7)

Bilboko adierazleak

Enpresak (afiliazio-kontuak) Handizkako merkataritza Txikizkako merkataritza Ibilgailuen salmenta eta konponketa Afiliatuak Handizkako merkataritza Txikizkako merkataritza Ibilgailuen salmenta eta konponketa Batez besteko enplegua

2020.09

2020.12

2021.03

2.538

2.520

2.477

2.484

-2,3

637

630

620

619

-1,9

1.713

1.685

1.692

-1,5

195

177

172

173

-10,4

19.215

19.415

18.989

19.282

0,7

4.649

4.625

4.565

4.481

-4,2

13.342

13.607

13.268

13.627

3,0

1.224

1.183

1.156

1.174

-6,0

7,57

7,70

7,67

7,76

3,0

Emaitza hori zuhurtziaz aztertu behar da, izan ere, enpresak nolabait berrantolatu egin dira.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

%∆ Urte artekoa

1.706

Iturria: Gizarte Segurantzako Diruzaintza Nagusia.

2021.06

Enpresa bakoitzeko batez besteko tamaina (enplegua) gehitu egin da

TURISMOA Turismoa ez da guztiz berreskuratu, izan ere, bidaiatzeko helmugei eta baldintzei buruzko “arauak” etengabe aldatzen ari dira. Urteko lehenengo seihilekoko emaitzak oso argiak dira eta 2021. urtea pandemiaren ondorioak jasango dituen bigarren urtea izango da. Hala ere, hobekuntza geldoa baieztatu den arren, jarduera baxua edo oso baxua duen ondoz ondoko bosgarren hiruhilekoa da, bereziki, nazioarteko turismoari dagokionez.

Turismoaren alorrean ziurgabetasuna eta aldakortasuna dira nagusi

Bigarren hiruhilekoan hiruhileko arteko hazkunde handia gertatu da Bilbon bidaiarien sarreretan (+% 84,3) eta ostatu gauetan (+% 90,2). Emaitza horiek bi efektu hauek gertatu direla erakusten dute: alde batetik, jardueraren egiturazko hobekuntza (bidaiarien jarduera handiagoa uda hurbiltzen doan heinean), eta, beste alde batetik, koiuntura hobekuntza (bidaiatzeko baldintzak hobetu dira pandemia garaian egon arren).

Hotelen jarduera hobetu egin da nolabait, baina normalizatutako mailetatik oso urrun dago oraindik ere

Bidaiarien % 80,3 eta ostatu gauen % 78,9 estatuko segmentuaren barne daude. Bestalde, nazioarteko segmentua oso gutxi hobetu da, eta aurretik jardueraren ia erdia barne hartzen zuen. Modu horretan, hiribilduko jarduera turistikoa 2019ko bigarren hiruhilekoan erregistratutakoaren herena da. Azken finean, zifrak oso geldo hobetu dira estatuko segmentuaren laguntzarekin, izan ere, horri esker, datu orokorrak hobetu dira, nazioarteko segmentuaren balioak gutxienekoak baitira.

Estatuko segmentua partzialki hobetu da

Kontuan hartutako hiriburuen taldean gauza bera gertatu da eta hobekuntza joera antzekoa izan arren, une normalizatu batetik oso urrun dago: 2019ko bigarren hiruhilekoarekin alderatuta, jaitsierak Bartzelonako % 81,4eko eta Gasteizko % 42,6ko kopuruen artean daude.

Jarduera mugatua aztertutako hiriburu guztietan

Turismoa

Ostatu gauak 3 izar eta gehiagoko hotelak 3 izar baino gutxiagoko hotelak eta ostatuak Estatukoak Atzerritarrak Bidaiariak Estatukoak Atzerritarrak Batez besteko egonaldia

2019.I

2019.II

2021.I. b

2021.II.b

348.931

503.915

92.818

176.560

262.277

391.912

66.692

126.898

86.654

112.003

26.126

49.662

216.794

219.924

79.392

139.430

132.137

283.991

13.426

37.130

188.887

262.435

54.536

100.528

124.424

123.034

48.416

80.779

64.463

139.401

6.120

19.749

1,85

1,92

1,70

1,76

2020ko datuak ez dira jaso, ez baitira oso adierazgarriak. Batez besteko egonaldia: ostatu-gauak/bidaiariak. Iturria: Eustat. b; behin-behinekoa.

Udarako 9 berreskuratze handia iragarri zuten itxaropenak galdu egin ziren, sektore jarduera kaltetu egin baitzen pandemiaren laugarren eta bosgarren boladen ondorioz. Kaltea ezberdina da, izan ere, turismo berdeko zonetan (Espainia iparraldea) eta barneko turismo “Valoración turística empresarial del 2º trimestre de 2021, perspectivas para el 3er trimestre de verano y para el cierre del año”. Exceltur (2021eko uztailak 14). 9

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

eremuetan ondorioak ez dira hain larriak izan (landa ostatuek kalte gutxiago jasan dute), eta estatuko segmentuaren joera nazioartekoarena baino hobea izan baita (azken horren dinamismoa oso baxua izan da). Baldintza horrek nabarmenki kaltetzen ditu estatuko turismo helmuga handiak (bereziki Kanariar eta Balear Uharteak, turoperadoreekiko menpekotasun handia baitute eta nazioartekotuta baitaude) eta hiriburu nagusiak, hiriburuetako negozio turismoa bakarrik partzialki berraktibatu baita. Azken finean, hobekuntza itxaropenak atzeratu egin dira eta laugarren hiruhilekoko joera normalizatuagoa izatea espero da.

Bidaiariak eta ostatu gauak hotel establezimenduetan Bilbon 700.000 [hiruhileko metatua]

600.000

Pernoctaciones Ostatu- gauak

594.039

Bidariak Viajeros

503.915

500.000

454.737 400.000 348.931

300.000

299.673 262.435

200.000

230.784 176.560

188.887

121.845

152.732

100.000 0

281.811

241.895

20.174

61.741

11.774 I

III

2019

117.125

100.528

92.818 54.536

2020

II 2021

Iturria: Eustat.

Benchmarkinga. Hotel gauak 2019.I

2019.II.

Madril

4.695.789

5.631.663

Bartzelona

4.555.285 871.794

Valentzia Sevilla Zaragoza G-5eko batez bestekoa (hiriak) BILBO

2021.I.b

2021.II.b

967.329

1.644.824

5.832.169

414.116

1.079.104

1.136.770

147.906

446.832

1.327.870

1.603.699

196.986

471.167

409.386

461.071

133.610

220.518

348.931

503.915

92.818

176.560

Gasteiz

116.404

152.168

53.476

87.307

Donostia

243.707

428.662

63.125

172.119

124.437

158.091

46.757

77.082

Iruñea G-3ko batez bestekoa (hiriak) G-9ko batez bestekoa (hiriak)

G-5: Madril, Bartzelona, Valentzia, Sevilla eta Zaragoza. G-3: Gasteiz, Donostia eta Iruñea. G-9: G-5, G-3 eta Bilbo.

2020ko datuak ez dira jaso, ez baitira oso adierazgarriak. Iturria: Eustat eta EIN. b; behin-behinekoa

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

GARRAIOA Itsas garraioa Aurten, Bilboko portuko salgaien trafikoak hobekuntza profila egonkortu du eta hilero hazkunde jarraitua izan du. Modu horretan, bigarren hiruhilekoan, salgaien 7,7 milioi tona baino gehiago garraiatu dira eta hiruhileko arteko gehikuntza % 1,6koa izan da (+119.717 tona). Jarduera segmentuen arabera, salgai solidoen (+% 2,5) eta salgai orokorren (+% 16,2) hiruhileko arteko gehikuntzek salgai likidoen atzeratzea (-% 5,3), konpentsatu behar dute, izan ere, azken horien garrantzia ezinbestekoa da portuko jardueran (% 54). Emaitza horiek osatzeko, ontzi kopuruen gehikuntza zenbatu behar da (+% 6,3). Aurreikusi denaren arabera, urteko bigarren aldiko emaitzak hobetzen joango dira 2020ko bigarren aldiko erregistro okerrenen gainean erreferentziatuta (bereziki urrian eta abenduan) eta finketako bi lerroetako (Petronor) obren jarraipenari eta gas naturalaren eskariaren hazkunde potentzialari esker.

Salgaiak itsasoz garraiatzea 37.000

Urtekoa

3.200 3.000 2.865

2.684

2.716

2.800 2.600 2.400

29.646

29.000

30.073 31.009

31.000

32.876 32.069

33.000

3.600 3.400

34.308 35.697 35.552

35.000

[mila tona]

Hilekoa

2.337

2.200 2.000

Mercancías Salgaiak

27.000

Joera (batez besteko Tendencia (media móvilmugikorra últimos 12 meses)

1.800 1.636

2019

Iturria: Estatuko portuak.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

1.600

01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

25.000

2020

2021

Bilboko portuko hiruhileko arteko jarduera hobetu egin da (+% 1,6)

Aire bidezko garraioa Loiuko aireportuak 2021eko bigarren hiruhilekoan gehikuntza nabaria izan du bere jardueran, izan ere, pertsonen mugikortasunaren inguruko murrizketa neurriak mailaz maila arintzen joan dira. Hala ere, jarduera asko baldintzatzen dute oraindik ere herrialde bakoitzeko sarrera eta irteerako osasun segurtasuneko betekizunek. Egoera ez ohiko honetan, Bizkaiko aerodromoan erregistratutako bidaiariak 390.465 izan ziren. Urte arteko gehikuntza handiena hegaldi nazionalek izan dute (+324.876 bidaiari); horiek, 10 merkataritza hegaldiko 9 barne hartzen dituzte eta hegaldi horietako bidaiariek ez dute osasun segurtasuneko betekizunik bete behar. Nazioarteko hegaldiak ere berreskuratu egin dira eta bidaiarien bolumena gehitzen ari da (+49.756), baina, hala ere, bidaiari nazionalen erritmoa azkarragoa da. Guztira, Loiuko aireportuan 4.925 eragiketa egin dira eta 2020ko bigarren hiruhilekoan erregistratutakoak baino 3.927 gehiago dira. Hala ere, kontuan hartu behar da emaitza hori guztiz baldintzatzen duela 2020ko bigarren hiruhilekoko jardueraren ia-ia gelditze osoak. Izan ere, berreskuratzea oraindik ere 2019ko bigarren hiruhilekoko emaitzetatik oso urrun dago (-% 76,4 eta -% 65,6, hurrenez hurren).

Aireko garraioa 2021 II 2019ko I. seihilekoa

2019ko II. seihilekoa

Bidaiariak (kop.)

2.775.158

3.130.118

Hegaldi komertzialak

2.771.311

3.125.101

Nazionalak

1.614.382

Nazioartekoak

1.156.929 23.288

26.280

Eragiketak (kop.)

2020ko I. seihilekoa

2020ko II. seihilekoa

2021eko I. seihilekoa

910.130

779.881

538.556

390.465

137,4

163,7

906.474

776.571

534.903

388.679

138,3

165,8

1.734.556

563.936

657.627

458.820

337.080

160,3

176,9

1.390.545

342.538

118.944

76.083

51.599

53,6

110,7

10.232

10.264

7.544

4.925

82,1

88,0

Zkia.

%∆ Urte artekoa

∆% Hiruhil eko artekoa

Iturria: Aena.

Emaitza horiek aztertutako aireportuetan ere gertatu dira, izan ere, aireko mugikortasunaren ahultasun egoera partekatua da. Gainera, udarako hobekuntzak egotea aurreikusi zen pandemia kontrolatzea eta txertaketa erritmoak azkartzea itxaroten baitzen, baina, faktore ezberdinen konbinazioak jardueraren berreskuratzea baldintzatu dezake. Faktore horien artean daude kutsatzeen bosgarren bolada, herrialdetik sartzeko eta ateratzeko osasun segurtasuneko neurri berriak, beharrezkoa ez denean “norberaren herrialdetik” kanpora ez bidaiatzeko gomendioak eta, bereziki, hegaldi murrizketengatik aplikatutako nazioarteko hegaldietarako txartelen batez besteko prezioaren gehikuntza. Horren guztiaren ondorioz, baliteke aireko mugikortasunaren berreskuratzea atzeratu izana (bereziki nazioartekoa).

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Loiuko jarduera hobetu egin da, bereziki, urtebete geldirik egon ondoren

Segmentu nazionala berreskuratu da eta nazioartekoak zifra oso txikiak ditu oraindik ere

Benchmarkinga, bidaiariak eta aireportuak

Madril Bartzelona

2019 I

2019 II

2021 I b

2021 II b

13.443.954

15.840.895

2.569.590

3.956.550

10.510.173

14.311.046

1.121.910

2.708.650

Valentzia

1.736.089

2.279.271

190.097

573.937

Sevilla

1.685.255

2.034.734

155.703

529.081

91.131

119.222

9.454

34.248

Zaragoza G-5eko metatua BILBO

1.121.705

1.653.453

148.091

390.465

Gasteiz

30.289

52.213

3.940

19.144

Donostia

64.366

89.033

9.719

23.818

Iruñea

48.703

66.464

16.072

22.126

G-3ko metatua

G-9ko metatua

G-5: Madril, Bartzelona, Valentzia, Sevilla eta Zaragoza. G-3: Gasteiz, Donostia eta Iruñea. G-9: G-5, G-3 eta Bilbo.

2020ko datuak ez dira jaso, ez baitira oso adierazgarriak. Iturria: Aena. b; behin-behinekoa

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

EKONOMIA PRODUKTIBOA Barne Produktu Gordina 2021eko lehen hiruhilekoan Bizkaiko barne produktu gordinak (BPGd) hiruhileko arteko +% 0,2ko gehikuntza erregistratu zuen eta horrekin, hiru hiruhilekoz jarraian hobetzen doa. Urte arteko bilakaerak negatiboa izaten jarraitzen du (-% 3,3), baina 2020ko martxoan pandemia hasi zenetik gertatutako jaitsiera txikiena da. Emaitza horiekin berreskuratze profila indartzen ari da, eta urteko bigarren aldian gehiago nabarituko da.

Bizkaiko BPGd-k eta enpleguak 2021. urtearen hasieran hobekuntza profila zuten…

Enpleguaren joera antzekoa da, eta hiruhileko arteko hobekuntzarekin (+% 0,8) 462.851 lanpostu lortu ziren (lanaldi osoaren baliokidetzan). Hala ere, eta BPGd-ren terminoetan adierazi moduan, enpleguaren urte arteko bilakaerak negatiboa izaten jarraitzen du (-% 2,0) eta 9.304 lanpostu galdu dira. Bigarren hiruhilekoko aurrerapen datuen arabera (EAE, Eustat), hiruhileko artean % 2,0 eta % 2,1 hobetuko dira Bizkaiko BPGd eta enplegua.

Bizkaiko BPGd 20 Urtekoa

Hiruhilekoa

Hiruhileko arteko aldakuntza Var. Intertrimestral

15,3

UrteInteranual arteko aldakuntza Var.

16 12 8

3,5

3,0

3,1

2,3

0,7

2,9 0,6

3,1 0,9

2,9 3,2 0,7

3,2

0,9 0,7

2,8 0,5

2,6 0,4

2,3 0,7

2,2 0,6

2,4

2,2 0,1

0,2 0,6 -3,2 -4,5

0,2 -3,3

-8

-7,7

-12

-16,4

-16

Iturria: Hiruhilekoko Kontuak (Eustat); 2015eko oinarria.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

2018

2019

2020

-20

III

2020

2019

2018

2017

2016

-19,5

2017

0 -4

-7,9 -9,6

2021

… hiruhilekotik hiruhilekora indartuko da

Industria Bigarren hiruhilekoko aurrerapen emaitzek adierazten dute lurraldeko BPGd eta enplegua modu progresiboan hobetu direla eta sektoreko adierazleetan agertu dira, besteak beste, industria ekoizpenaren indizean (IEI): 2021eko bigarren hiruhilekoan (apirila-maiatza), Bizkaiko IEIk gehikuntza nabaria izan zuen 2020ko aldi berarekin alderatuta (+% 36,8).

Bizkaiko industriaren jarduera nabarmenki hobetu da (+% 36,8)

Emaitza hori faktore ezberdinek baldintzatu zuten. Hala, kontuan hartu behar da urte arteko konparazioa 2020ko bigarren hiruhilekoa kontuan hartuta egiten dela eta une horretan jarduera oso ahul zegoela eta egoera oso zalantzagarria zela. Hala ere, 2021eko IEIko datuek erakusten dute Europako ekonomia nagusien ekoizpen eta eskari zorroaren itxaropenak berreskuratzen ari direla. Horri dagokionez, Bizkaiko IEIko datuak beste adierazle batzuen bilakaerarekin lerrokatzen dira, besteak beste, PMIrekin10. Zehazki, Espainiako manufaktura industriari dagokionez, adierazle horrek erakusten du berreskuratze joera jarraitua dagoela eta 2021eko ekainean zifra hori 60,4koa zen. Datu hori 2020ko jaitsiera handitik urruntzen da eta 2019ko balioen gainetik dago (lau hilabetean bakarrik 50 puntutik gora iritsi zen).

Aldi bereko mundu mailako berraktibazioak horniduren irisgarritasuna oztopatu dezake eta prezioak garestitu ditzake

Merkatu guztiak orokorrean berraktibatzen ari direnez, “nolabaiteko estugunea” gertatzen ari da tarteko produktuen zenbait segmentutan. Azken horiek gehikuntza hori eskarian azaltzen dute eta irisgarritasun arazoak eta garraio kostuen gehikuntzak gertatzen dira baita ere (bereziki, itsasokoak). Egoera horrek lehengai batzuen kostuan ere eragiten du eta ez bakarrik energetikoen kostuan (horien prezioak nabarmenki gehitzen ari dira). Bizkaiko IEIren datuak aztertuta aipatu behar da hobekuntza gertatu dela azpisektore guztiak sustatu direlako energia, gasa eta lurruna izan ezik, izan ere, azpisektore horren zifrak pixka bat murriztu dira (-% 4,8). Garrantzitsua da aipatzea erauzketa industrien 11 (+% 46,8) eta manufaktura industriaren sustapen nabarmena (+% 46,1); bestalde, uraren joera aldatu egin da eta % 6,2 hazi da.

Industria Urte arteko aldakuntza tasa, %

2020 II Produkzio indizea

2020 III

2020 IV

2021 I

2021 II

-28,5

-18,0

-11,7

-4,0

36,8

Manufaktura industria

-31,3

-16,8

-9,0

-3,7

46,1

Erauzketa industriak

-33,9

-15,3

20,7

11,6

46,8

Energia, gasa eta lurruna

-10,7

-25,6

-29,2

-16,5

-4,8

-8,8

4,1

-4,0

-4,9

6,2

Ura

Bizkaiko datuak, behin-behinekoak, egutegi efektua zuzenduta. Erreferentziako aldiko agregazio indizearen urtetik urterako aldakuntza. Bigarren hiruhilekoa apirila-maiatza aldiari dagokio. Iturria: Eustat.

Adierazlea sortzeko enpresek egungo egoerari buruz emandako emaitzen ehunekoak kalkulatzen dira askotariko aldagaietan (ekoizpena, eskarien zorroa, enplegua, eta abar) eta aurreko hilabeteko datuekin alderatzen dira (berdinak, hobeak edo okerragoak). 50 zenbakiak adierazten du ez dagoela aldaketarik, eta 50etik beherako edo gorako zifrek hedapena edo murrizketa adierazten dute. 11 Eraikuntza jarduerari oso lotuta dago. HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Bizkaiko industria jarduera berreskuratu egin da azpisektore guztietan (energia salbuetsiz)

Merkatuko zerbitzuak Merkatu zerbitzuei buruzko informazioa 2021eko lehen hiruhilekoari buruzkoa da eta egoera zaila dela baieztatu da, izan ere, ia ez da hobekuntzarik nabari. Grafikoan ikus daitekeen moduan, 2020ko laugarren hiruhilekoan zerbitzu sektorearen salmenta indizea 103,6 puntukoa izan zen eta 2021eko lehen hiruhilekoan emaitzek okerrera egin zuten 95,7 punturekin. Azken finean, zerbitzu sektoreko salmenta indizearen bilakaerak kutsatzeen hirugarren eta laugarren boladen eta hedapena (nazionala eta nazioartekoa) kontrolatzeko neurrien inpaktuak islatzen ditu eta horiek azaltzen dute erregistratutako urte arteko atzerapena (% 8,5), pandemia aurreko 2020ko lehen hiruhilekoarekin alderatuta.

Merkatuko zerbitzuen salmentak Tasa de variación interanual Urte arteko aldakuntza tasa Índice Indizea

24 20 16 12 8

7,4

4 0 -4

114,2 6,0

4,5 108,4 4,7

121,9

120,5

118,5

120

110,1 108,8 0,4

103,6

125

117,0

116,4 108,3 4,5 1,9

130

1,7

115

109,6 0,6

0,7

1,1

110

104,7

103,6

105

-5,0

-8 -12

-8,5

92,5

-16 -20

-15,6

86,9

-24

-15,0

95,7

III

2017

III

2018

III 2019

95 90 85

-25,7

-28

100

80 III

2020

I 2021

Bizkaiko datuak, egutegi efektua zuzenduta. Iturria: Zerbitzuen salmenten indizea (Eustat); 2015eko oinarria

Dinamismo falta hori hirugarren mailako jarduerek ere sufritu dute garraioa eta biltegiratzeak salbuetsita, alor horrek urte arteko aldakuntza positiboa izan baitu (+% 2,3). Alderantziz, gainerako guztietan joera negatiboa izan da eta ostalaritzaren galera garrantzitsuak aipatu behar dira (sektore kaltetuenetako bat izan da), taldeko jaitsiera handiena izan zuen alorra izanik (-% 32,1). Halaber, administrazio jarduerak eta zerbitzu osagarriak gutxitu egin dira (% 18,6) eta maila txikiagoan jarduera profesionalak, zientifikoak eta teknikoak (-% 5,3) eta informazioa eta komunikazioak (-% 0,8). Antzeko egoera dute merkatu zerbitzuetako langileek, horien urte urteko tasa % 4,5 gutxitu baita. Hala ere, sektoreari atxikita enpleguak beheranzko joera zuen egungo krisiaren aurretik, eta, beraz, hamar hiruhilekoz jarraian beheranzko joeran mantentzen da.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Bizkaiko merkatu zerbitzuen jarduerak 2021ean nolabaiteko atzerapena izan du (-% 8,5)

Merkatuko zerbitzuak Urte arteko aldakuntza tasa, %

Merkatuko zerbitzuak Garraioa eta biltegiratzea Ostalaritza Informazioa eta komunikazioak Jarduera profesionalak, zientifikoak eta teknikoak Administrazio jarduerak eta zerbitzu osagarriak Landunen indizea

2020 III

2020 IV

2021 I

-15,6

-15,0

-8,5

-9,4

-12,1

2,3

-37,0

-45,1

-32,1

-0,8

0,8

-0,8

-6,6

-4,4

-5,3

-27,4

-18,4

-18,6

-3,6

-4,5

Bizkaiko datuak, egutegi ondorioekin zuzendutakoak. Iturria: Eustat.

Kanpoko merkataritza 2021eko bigarren hiruhilekoko datuek adierazten dute Bizkaiko esportazioak 1.706 milioi eurokoak izan direla, eta horrek esan nahi du urte arteko gehikuntza % 64,6koa izan dela. Bestalde, inportazioak 1.868,3 milioi eurokoak izan dira eta zifra hori 2020ko aldi berean erregistratutakoa baino % 62,3 handiagoa da. Azken finean, Bizkaiko kanpo jardueraren balioa gehitzen ari da, baina kontuan hartu behar da urte arteko emaitza 2020ko bigarren hiruhilekoarekin alderatuta zenbatzen dela, eta une horretan benetako jardueraren gelditzea gertatu zela. 2019ko aldi bereko emaitzekin erkatuta, kanpo jarduerako mailak oraindik ere baxuagoak dira. Kanpoko jarduera ez energetikoaren bilakaera gehiago hobetu da esportazioetan (+% 68,8) inportazioetan baino (+% 40,0). Era berean, zifra horiek kopuru guztiaren % 87,9 eta % 63,8 dira. Horrela, energetikoa ez den merkataritza saldoak superabita du oraindik ere (+308,1 milioi euro), eta estaldurako tasa % 125,8koa da.

Kanpoko merkataritza Balioa (milioi euro) 2019 II

2020 II

2021 II

2021 I

1.874,5

1.036,4

1.706,0

10,9

64,6

1.431,0

888,6

1.500,3

19,2

68,8

2.068,5

1.151,0

1.868,3

-8,7

62,3

1.129,5

851,8

1.192,2

7,7

40,0

Esportazioak, guztira Esportazio ez energetikoak Inportazioak, guztira

Urtetik urterako ∆ (%)

Inportazio ez energetikoak

2021 II

Partaidetza ratioa, %

esp. ez-energetikoen % / esp. guztira inp. ez-energetikoen % / inp. guztira

Bizkaiko datuak, behin-behinekoak. Iturria: Industria, Merkataritza eta Turismo Ministerioa

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

76,3

85,7

87,9

10,4

2,2

54,6

74,0

63,8

8,3

-10,2

Bizkaiko kanpo jarduerak bi hiruhilekoz jarraian hobekuntza joera du

Jarduera gelditzean lurraldeko BPGd % 9,6 gutxitu zen 2020an, baina jarduera esportatzailearen murrizketa handiagoa izan zen (-% 20,1) bere izaera industrialagatik eta mundu mailako gelditzeagatik, izan ere, krisia partekatua izan zen. Ondorioz, BPGd-ren gaineko esportazioen ratioak beheranzko doikuntza nabarmena izan zuen eta hirugarren hiruhilekoan (% 19,7) gutxieneko balioa izan zuen, 2009an erregistratutakoaren antzekoa hain zuzen ere (% 18,5). Adierazle hori hobetzen doa pixkanaka, baina, oraindik ere 2017ko eta 2018ko datuen azpitik dago, urte horietan nabarmenki gainditu baitzen % 25eko muga.

Esportazioaren ratioa BPGd-rekin alderatuta (%). Bizkaia 35,0 30,0 25,0

25,9

Urtekoa

27,7

27,1

24,3

22,4

28,9

Hiruhilabetekoa 26,6 26,7

24,1

15,0

27,1

26,3 25,4

25,4

26,0

23,9

22,6

22,4

21,1

10,0

28,0

21,4

20,0

% export/PIB

22,4

22,8

21,9

21,8

21,9

19,7

5,0

2016

2017

2019

Iturria: Datacomex (Merkataritza Estatuko Idazkaritza) eta Hiruhilekoko Kontuak (Eustat. 2015eko oinarria)

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

2020

III

2018

III

2019

2020

2018

2017

2016

0,0

2021

JARDUERA EKONOMIKOAK Sozietate berriak 2021eko bigarren hiruhilekoan Bilbon 210 sozietate berri erregistratu ziren, eta, beraz, hobekuntza sekuentziarekin jarraitzen du lehenengo hiruhilekoan atzera egin ondoren (160 sozietate). Hala, azken zortzi hiruhilekoetako emaitza onena da (horietatik lau pandemia egoerarengatik baldintzatuta egon ziren). Kontuan hartu beharra dago egungo egoerak bereziki baldintzatu ditzakeela horrelako eragiketak eta atzerapenak etorkizunean nabaritu daitezkeela; beraz, hiruhileko arteko aldakortasuna aurreko urteetakoa baino handiagoa izan daiteke. Hala ere, 2021eko lehen seihilekoan sortutako sozietateen zifra metatua 370koa da eta 2020ko datua gainditzen du (273 sozietate), baina, edonola ere, 2019an eta 2018an erregistratutakoak baino nahikoa gutxiago dira (432 eta 451 sozietate berri hurrenez hurren).

Merkataritzako sozietate berriak

1200

Urtekoa

1000

218

203

400

229

161

Sozietate berrien Series1 kopurua 181

176 167

604

794

772

692

782

600

233

190

707

868

836

215 800

300

Hiruhilekoa

195

210

193

159

138

126

250 200 150

160

100

200

2018

2019

III

2020

III

2017

2020

2018

2019

2017

2015

2016

2013

2014

2021

Iturria: Merkataritza Erregistroa

Hobekuntza emaitza hori jarduera sektore guztiek partekatzen dute, baina maila ezberdinetan. Industrian eta energian 25 sozietate berri sortu dira eta lau jarduera sektoreetatik hiruhileko arteko tasa handiena duena da (+% 92,3). Bestalde, eratutako sozietate berrien % 77 zerbitzuetakoak dira (162 sozietate berri) eta hiruhileko arteko gehikuntza garrantzitsua izan den arren, industria eta energiarena baino txikiagoa izan da (+% 26,6) eta dinamismoa eraikuntza jardueraren antzekoa izan da (+% 22,2). Lehen sektorean ia ez da mugimendurik egon. Zerbitzu jarduerak bereizita ikus daiteke guztiek sozietate berriak sortu dituztela hiribilduko enpresa sarean: hau da, esan daiteke jarduera guztiak erakargarriak direla negozio ekimen bat martxan jartzeko. Merkataritza eta konponketa jardueretan (38 sozietate berri, +% 81,0) eta ostalaritzan (24 sozietate berri, +% 26,3) ere gertatu da hori, eta horiek dira hain zuzen ere pandemiaren ondorio larrienak jasan dituzten jarduerak.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

Sozietate berrien sorrera nabarmenki aktibatu da

Sozietate berriak

2021 II Merkataritzako sozietate berriak Lehen sektorea Industria eta energia

210

∆% hiruhilekotik hiruhilekora

Urte artekoa

31,3

169,2

0,0

92,3

400,0

Eraikuntza

22,2

340,0

Zerbitzuak

162

26,6

138,2

Merkataritza eta konponketa

81,0

123,5

Ostalaritza

26,3

300,0

66,7

25,0

15,4

114,3

17,1

118,2

3,2

166,7

Garraioa, biltegiratzea eta komunikazioak Finantza bitartekaritza Higiezinen alorreko jarduerak eta enpresentzako zerbitzuak Beste zerbitzu batzuk

Iturria: Merkataritza Erregistroa

Bestalde, 2021eko bigarren hiruhilekoan 94 sozietate desegin ziren Bilbon; zifra hori aurreko hiruhilekoan desegindako sozietateen zifra baino % 5,1 txikiagoa da, baina, era berean, 2020ko bigarren hiruhilekoan desegin zirenak hirukoizten ditu (+% 308,7). Desegindako sozietateen artean 73 zerbitzu sozietateak dira eta hiruhileko arteko balantze negatiboa izan da (-% 5,2); emaitza hori gertatu da jarduerek joera ezberdina izan dutelako. Hala, eragin gehien izan duten jarduerak higiezinen alorreko jarduerak eta enpresentzako zerbitzuak (28), merkataritza eta konponketak (20) eta beste zerbitzu batzuk (12) izan dira. Eraikuntzaren eta industria eta energiaren sektorean 10 eta 11 sozietate desegin dira, hurrenez hurren.

Desegindako sozietateak

Desegindako merkataritza sozietateak Lehen sektorea

∆%

2021 II

Hiruhilekotik hiruhilekora

-5,1

308,7

-100,0

Urte artekoa

Industria eta energia

37,5

450,0

Eraikuntza

-28,6

150,0

Zerbitzuak

-5,2

356,3

17,6

300,0

Merkataritza eta konponketa Ostalaritza

0,0

400,0

Garraioa, biltegiratzea eta komunikazioak

100,0

300,0

Finantza bitartekaritza Higiezinen alorreko jarduerak eta enpresentzako zerbitzuak Beste zerbitzu batzuk

-33,3

300,0

3,7

833,3

-40,0

140,0

Iturria: Merkataritza Erregistroa

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II

2021eko II. hiruhilekoa Adierazleak Azken datua

Δ Urte artekoa (%)

Biztanleria aktiboa (milakotan)**

172,7

7,7

Landunak (milakotan)**

149,6

5,7

II. hiruhilekoa II. hiruhilekoa

23,1

22,9

II. hiruhilekoa

13,36

1,63*

II. hiruhilekoa

23.889

-12,6

ekaina

Aldia

LAN MERKATUA

Langabetuak (milakotan) ** Langabezia tasa (%)** Erregistratutako langabeak (pertsona kop.)** Afiliatuak (kop.) Erregistratutako kontratuak (kop.)**

176.306

2,0

ekaina

30.518

88,6

II. hiruhilekoa

19.282

0,7

ekaina

107,9

2,9

ekaina

176.560

775,2

II. hiruhilekoa

100.528

753,8

II. hiruhilekoa

1,76

2,5

7.738,6

-1,3

II. hiruhilekoa

390.465

2.502,2

II. hiruhilekoa

216,4

36,8

apirila-maiatza

210

169,2

II. hiruhilekoa

308,7

II. hiruhilekoa

MERKATARITZA Afiliatuak Kontsumo prezioak (indizea)*** TURISMOA Ostatu gauak (kop.) Bidaiariak (kop.) Batez besteko egonaldia (ostatu gauak/bidaiariak) GARRAIOA Salgaiak itsasoz garraiatzea (milaka Tn.) Bidaiariak airez garraiatzea

II. hiruhilekoa

ENPRESA JARDUERA Industria ekoizpena (indizea)*** Merkataritza sozietate berriak (kop.) Desegindako sozietateak (kop.)

* Ehuneko puntuak. ** Bilboko populazioa. *** Bizkaiari dagokion adierazlea. KPIren bilakaera, erreferentziazko aldiko agregazio indizean oinarrituta. Iturria: Geuk egindakoa, erakunde hauen datuetan oinarrituz: Eustat, SEPE, Lanbide, Lan, Migrazio eta Gizarte Segurantzako Ministerioa, EIN, Estatuko Portuak, Aena, Bilboko Merkataritza Ganbera eta Merkataritza Erregistroa.

HIRUHILEKO KOIUNTURA 2021 II