Marathi LLKS by Bimal Bhatt

jnm³çcç³ç Yççjlç ³ççHçí#çç pççmlç mçcç=× Dçmçí kçÀçnçÇ lçácnçÇ çÆcçUJçÓ MçkçÀlçç kçÀç³ç?

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj cçjçþçÇ DçvçáJçço - ÞççÇ. Dççlcççjçcç yççíjçìí 1

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀjÜçjç $çÝ<ççÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçÐçç kçíbÀê ì^mì, yçbiçuççíj, Yççjlç Üçjç ÒçkçÀççÆMçlç kçÀç@HççÇjçFì - $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj 2011 ®ççÌLççÇ DççJç=ÊççÇ: SçÆÒçuç 2012 Dçç³ç.Smç.yççÇ.Svç. mçJç& nkçwkçÀ mçájçÆ#çlç. ³çç ÒçkçÀçMçvçç®çç kçÀçíCçlççnçÇ Yççiç Hçávç©lHççovç çÆkçbÀJçç mççþJçÓvç Hçávnç çÆcçUJçC³ççmççþçÇ kçÀçíCçl³ççnçÇ Hç×lççÇvçí þíJçuçç pççT vç³çí, çÆkçbÀJçç kçÀçíCçl³ççnçÇ ªHççlç Òç#çíçÆHçlç kçÀíuçç pççT vç³çí. ÒçkçÀçMçkçÀç®³çç uçíKççÇ HçjJççvçiççÇçÆMçJçç³ç kçÀçíCçl³ççnçÇ cççO³çcççlçÓvç Fuçíkçwì^ç@çÆvçkçÀ, ³ççbçÆ$çkçÀ, HçÀçíìçíkçÀç@HççÇ kçÀç{Cçí, jíkçÀç@çÆ[&biç çÆkçbÀJçç Flçj kçÀçíCçl³ççnçÇ ÒçkçÀçjí Hçávçcç&áçÆêlç kçÀª vç³çí. ³çç HçámlçkçÀçlççÇuç kçÀçíCçlççÇnçÇ cçççÆnlççÇ pçj lçácnçÇ lçácç®³çç mJçlç:mççþçÇ JççHçjuççÇ lçj l³çç Içìvçílç, uçíKçkçÀ DçççÆCç ÒçkçÀçMçkçÀ lçácç®³çç l³çç kç=ÀlççÇbyçÎuç pçyççyçoçj DçmçCççj vççnçÇlç. ³çç HçámlçkçÀç®³çç çÆJç¬çÀçÇlçÓvç çÆcçUçuçíuçí GlHçVç oçvçOçcçç&®³çç çÆkçbÀJçç mçíJçí®³çç kçÀçcçbçmççþçÇ pççlçí. ®çíVçF&, Yççjlç ³çíLçí cçáçÆêlç.

mçcçHç&Cç

ní HçámlçkçÀ DçMçç Dççlc³ççbvçç DçHç&Cç kçÀíuçí Dççní kçÀçÇ pçí pççÇJçvçç®³çç HççÆjHçÓCç&lçí®çç MççíOç Içílç Dççnílç. pççÇJçvç ní YçJ³ç DçççÆCç cçáuççb®³çç KçíUçmççjKçí DçmççJçí. lçmçí®ç mçJç& Pçiç[í ní pççÇJçvççyçÎuç®³çç ®çákçÀçÇ®³çç DççkçÀuçvççcçáUí çÆvçcçç&Cç Pççuçíuçí Dççnílç Dçmçí p³ççbvçç Jççìlçí l³ççb®³ççmççþçÇ Dççní ní HçámlçkçÀ!

³çç çÆþkçÀçCççÇ lçácnçÇ pçmçpçmçí cççP³çç pççÇJçvççlççÇuç Oçç[mççÇ KçíU Hçnçlç pççuç lçmçlçmçí lçácnçuçç ³çç mçiçÈ³çç iççíäçÇb®çí mççOçíHçCç mçcçpçíuç. nç KçíU Dççní Dçkç@À[@çÆcçkçwmçcçOççÇuç ÒçYçálJççHççmçÓvç lçí mçbyçbOçbçcçOççÇuç ÒçYçálJççHç³ç&blç DçççÆCç DçççÆLç&kçÀ #çí$ççlççÇuç ÒçYçálJççHç³ç&blç. ní mçiçUb Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Iç[uçb³ç. cççP³çç F®sçMçkçwlççÇJçj Yççj vç ìçkçÀlçç Iç[uçb³ç, lçmçí®ç Òç³çlvçHçÓJç&kçÀ OçççÆcç&kçÀHçCççvçí kçÀçnçÇ vç kçÀjlçç Iç[uçb³ç. mJç³çbçÆJçkçÀçmççJçjçÇuç KçÓHç Òç³çlvççbvççÇ çÆJçkçÀuçí pççCççN³çç uççíkçÀçÆÒç³ç DçMçç ûçbLççb®³çç çÆJçjçíOççlç Jççìíuç ní.

cççÇ Dçmçb cççvçlççí kçÀçÇ cççPçb pççÇJçvç KçÓHç ®ççbiçu³çç ÒçkçÀçjí pçiçuçb içíuçb³ç. cçuçç mçJç& #çí$ççlç pççÇJçvç pçmçí Dçç{Uuçí lçmçí pçj DççCçKççÇ SkçÀ Dçç³çá<³ç cçuçç Dçmçí®ç KçíUkçÀjHçCççvçí pçiçlçç Dççuçí lçj lçí ®ççbiçuçí®ç nçíF&uç. pççÇJçvçççÆJç<ç³ççÇ lçácnçÇ DççOççÇ®ç p³çç MçbkçÀç GHççqmLçlç kçíÀu³çç DçmçlççÇuç; Hçjblçá ³çMççmççþçÇ Pçiç[îççb®³çç ª{ ÒçJççnççÆJç©× pççC³çç®çí Oçç[mç lçácnçÇ oçKçJçuçí vçmçíuç lçj l³çç MçbkçÀçb®ççÇ çÆvççÆ½çlç GÊçjí lçácnçuçç ³çç HçámlçkçÀçlçÓvç çÆcçUlççÇuç. ní HçámlçkçÀ Kççmç kçÀªvç p³çç®³ççHçá{í cçnçvç Dçç³çá<³ç Dççní lççí cççPçç cçáuçiçç kç=À<Cç çÆmç×çblç ³ççuçç DçççÆCç cççPççÇ pççÇJçvçmççLççÇ HçlvççÇ DçvçájçOçç cççB ³ççbvçç mçcççÆHç&lç Dççní. l³ççb®³ççmççþçÇ jnm³çcç³ç Dçmçuçíu³çç DçççÆCç Flçj kçÀçíCççÇ kçwJççÆ®çlç®ç lçá[çÆJçuçíu³çç cççiçç&Jçªvç cççÇ pççlç Dçmçu³ççcçáUí l³çç oçíIççbvçç KçÓHç®ç $ççmç Pççuçíuçç Dççní. cçuçç Hçávnç ©Uuçíu³çç cççiçç&Jçj DççCçC³çç®çí kçÀçcç çÆlçvçí DççJnçvç cnCçÓvç mJççÇkçÀçjuçí. Dççlçç lçí jnm³ç l³ççb®³ççHçá{í GIç[ Pççuçí DçmçÓvç cççP³çç KçíUç®³çç ³çç cççiçç&uçç çÆlçvçí Kçjç ³çMçmJççÇ cççiç& cnCçÓvç cççv³çlçç çÆouççÇ Dççní. 3

DççYççj

cççP³çç pççÇJçvççmççþçÇ ÒçíjCçí®çí cçÓuçñççílç DçmçCççjí cççPçí içá©pççÇ YçiçJççvç ÞççÇ çÆJçéçíéçjÌ³çç ³ççb®çí cççÇ DççYççj cççvçlççí. cççÇ l³ççb®³çç uçnçvç cçáuççmççjK³çç pççÇJçvçç®çí DçvçákçÀjCç kçíÀuçí DçççÆCç cççÇmçá×ç pççÇJçvçç®çç cççíþç Dççvçbo Içílçuçç. cççPççÇ mçJç& mçbMççíOçvçí cnCçpçí cçÓuçlç: l³ççb®³çç YçJ³ç HçJç&lççHççmçÓvç GlHçVç Pççuçíuçí ÒçJççn Dççnílç. cççÇ ÞççÇ cçn<ççÇ& cçníMç ³ççíiççÇ ³ççb®çínçÇ DççYççj cççvçlççí. l³ççbvççÇ cççP³ççlç oÌJççÇ yççuçkçÀç®çç mHçáÀçquuçbiç HçççÆnuçç, cçuçç JçÌçÆéçkçÀ mçbOççÇb®çí cçnçvç KçíUcçÌoçvç çÆouçí. ³çç ûçnçJçjçÇuç mçJçç&lç pççmlç Mççqkçwlçcççvç J³çkçwlççÇbMççÇ l³ççbvççÇ cççPçç HççÆj®ç³ç kçÀªvç çÆouçç. cçn<ççÇ&pççÇbvççÇ cçuçç pççÇJçvç Òç³çlvçbççÆMçJçç³ç Dççní ní lçb$ç çÆMçkçÀJçuçí. cççÇ l³çbç®³çç Mçyoç®çí çÆkçbÀJçç lçb$çç®çí çÆlçlçkçíÀmçí DçvçákçÀjCç vç kçÀjlçç l³ççb®³çç pççÇJçvçç®çí DçvçákçÀjCç kçíÀuçí. KçÓHç uççíkçÀçbvççÇ l³ççbb®³çç lçb$çç®çí DçvçákçÀjCç kçíÀuçí. cççÇ l³ççb®çç mçJçç&lç pççmlç vçMççÇyçJççvç çÆMç<³ç Dççní. cççÇ cççPççÇ DççF& ÞççÇcçlççÇ jcççoíJççÇb®çínçÇ DççYççj cççvçlççí. çÆlçvçí cçuçç pçvcçYçj yççuçkçÀ cnCçÓvç jnçC³ççmç HçjJççvçiççÇ çÆouççÇ. ³çç Hç=LJççÇJçjçÇuç pççÇJçvççlç yçouç Iç[JçÓvç DççCçC³ççmççþçÇ çÆlçvçí pççÇ Yçj IççlçuççÇ l³ççyçÎuç çÆlç®çí DççYççj kçíÀJçU MçyoçbvççÇ cççvçlçç ³çíCççj vççnçÇlç. çÆlçvçí pçí cççP³ççmççþçÇ kçíÀuçí lçíJç{í pçj mçJç& cççlççbvççÇ DççHççHçu³çç cçáuççbmççþçÇ kçíÀuçí lçj l³ççb®³çç cçáuççb®çí Dçç³çá<³çç®çí mççívçí nçíF&uç. ³çç kçÀçcççmççþçÇ®çí mçJç& Þçí³ç çÆlçuçç®ç pçç³çuçç nJçí. cççP³çç KçÓHç çÆJçÐççL³ççbvççÇ l³ççb®çí mçJç&mJç cççP³çç pççÇJçvççuçç DçççÆCç lçb$ççuçç çÆouçí. pçiçç®çí vçílç=lJç kçÀjC³ççmççþçÇ lçí cççP³çç vçblçj®³çç jçbiçílç Dççnílç. cççP³ççJçj DçççÆCç cççP³çç lçb$ççJçj Dçmçuçíu³çç l³ççb®³çç çÆJçéççmççuçç cççÇ Jçbovç kçÀjlççí. ní HçámlçkçÀ cççPçí çÆJçÐççLççÇ& DçççÆCç l³ççb®³çç DçvçáYçJççbvççÇ mçcç=× yçvçuçí Dççní. nç ³çç HçámlçkçÀç®çç cçnlJçç®çç Yççiç - iççYçç - Dççní. mççcççv³çHçCçí HçávçjçÇ#çCç ní Flçj ÒççÆmç× cççCçmççbkçÀ[Óvç kçíÀuçí pççlçí. cççÇ cççP³çç çÆJçÐççL³çç&b®³çç DçvçáYçJççbvççÇ níuççJçuççí Dççní kçÀçjCç l³ççbvçç®ç cççP³çç çÆMçkçÀJçCçákçÀçÇ®çí HçávçjçJçuççíkçÀvç kçÀjC³çç®çç Kçjç DççÆOçkçÀçj Dççní. l³ççbvççÇ mJçlç:uçç DçvçíkçÀ Jç<çç&bHççmçÓvç HçÓCç&HçCçí cççP³ççyçjçíyçj JççnÓvç Içílçuçí Dççní. kçÀcççÇ ÒçcççCççJçj ®ççíKççUuçíuçç cççiç& Dçmçí cnCçlççvçç cçuçç ní®ç cnCçç³ç®çí Dççní. 5

lçácç®³çççÆJç<ç³ççÇ Flçj uççíkçÀ kçÀç³ç yççíuçlççlç lçí cçnlJçç®çí vççnçÇ...... lçácnçÇ FlçjçbçÆJç<ç³ççÇ kçÀç³ç yççíuçlçç lççí lçácç®³ççmççþçÇ Òç®çb[ HçájçJçç Dççní. - içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj

HçámlçkçÀççÆJç<ç³ççÇ içá©pççÇb®³çç çÆMç<³ççb®ççÇ cçlçí ’DççpçHç³ç&blç kçÀçíCçl³ççnçÇ içáªvçí DçMçç ÒçkçÀçj®çí HçámlçkçÀ çÆuççÆnC³çç®çí Oçç[mç kçíÀuçíuçí vççnçÇ.“ ’pçíJnç cççÇ ní HçámlçkçÀ Jçç®çlç nçílççí lçíJnç cççÇ Jçç®çlççí³ç Dçmçb cçuçç Jççìuçb®ç vççnçÇ. cçuçç Dçmçí Jççìuçí kçÀçÇ cççÇ cççP³çç içá©pççÇb®³ççyçjçíyçj®ç Dççní.“ ’cçuçç Dçmçí Jççìç³çuçç uççiçuçí kçÀçÇ cççP³çç yççyçlççÇlçnçÇ DçiçoçÇ lçmçí®ç Iç[lç Dççní. pçCçá kçÀçnçÇ cççÇ®ç ³çç HçámlçkçÀç®çç uçíKçkçÀ Dççní.“ ’cçuçç SkçÀç Pçìkçw³ççlç HçÓCç&HçCçí ÒçHçáÀçquuçlç, lççpçílçJççvçí Jççìuçí.“ ’cççÇ içá©pççÇbyçjçíyçj oçÇIç&kçÀçU pççí[uçíuçç Dçmçu³ççcçáUí cçuçç Dçmçí Jççìuçí kçÀçÇ ³çç HçámlçkçÀçvçí kçÀçnçÇ lççmççblç mçJç& Oç[îççb®ççÇ GpçUCççÇ kçíÀuççÇ Dççní.“ ’cççÇ Òçl³çíkçÀ Jçç®çvççvçblçj Hçávçpç&vcç Içílçuçç Dççní.“ ’cçuçç ³çç Hç×lççÇvçí pçiçç³ç®çí Dççní - nç®ç Kçjç pçiçC³çç®çç cççiç& Dççní.“ ’kçáÀCççÇnçÇ ní HçámlçkçÀ Jçç®çÓvç mçbHçJçu³çç #çCççÇ uçnçvç cçÓuç yçvçíuç - Òçl³çíkçÀ #çCççuçç ³çíLçí cççÌpçcçpçí®ççÇ Kçç$ççÇ Dççní.“ ’cçuçç çÆJçMçí<çlJççvçí ní Jççkçw³ç YççJçuçí ’lçácnçÇ lçácç®³çç YçÓlçkçÀçUçlç DççÞç³ç vç Içílçç lçácç®çç pçvcç pçCçá kçÀçnçÇ kçÀçuç®ç Pççuçç Dççní Dçmçí mçcçpçÓvç vçJ³ççvçí pççÇJçvç mçáª kçÀª MçkçÀlçç kçÀç³ç? kçÀçíCçl³ççnçÇ yçvççÆJçuçíu³çç HççÆj®ç³çççÆMçJçç³ç. lçácnçÇ lçácç®ççÇ DççíUKç ìçkçÓÀvç oíTvç lçácnçÇ kçáÀCççÇ®ç vççnçÇ DçMçç YççJçvçívçí mçá©Jççlç kçÀª MçkçÀlçç kçÀç³ç? cççP³çç kçÀç³ç&yççnáu³ççcçáUí kçbÀìçUuçíu³çç cççP³çç HçlvççÇvçí cçuçç ní DççJnçvç çÆouçí nçílçí. DççÆvç®sívçí kçÀç nçíF&vçç, HçCç cççÇ pçíJnç 56 Jç<çç&b®çç nçílççí lçíJnç cççÇ ní DççJnçvç mJççÇkçÀçjuçí.“ -Jçcçç&pççÇ.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

cççÇ ní HçámlçkçÀ Jçç®çC³çç®çç Dççvçbo Içílçuçç. cçuçç ³çç HçámlçkçÀçvçí pççÇJçvçççÆJç<ç³ççÇ cççÌçÆuçkçÀ ¢çÆäkçÀçívç çÆouçç. cççÇ (DççHçCç mçJç&pçCç®ç) mçlçlç lççCç-lçCççJççb®³çç çqmLçlççÇlç kçÀç Dççnçílç? Òç³çlvççblççÇ nínçÇ mçcçpçuçí. kçÀçnçÇlçjçÇ çÆcçUJçC³çç®çç cççPçç Jçíiç cççÇ kçÀmçç kçÀcççÇ kçÀª MçkçÀlççí DçççÆCç HçÀkçwlç DççqmlçlJççlç DçmçC³ççvçí pççmlç Dççvçboçlç kçÀmçí jçnÓ MçkçÀlççí, nímçá×ç cçuçç ní HçámlçkçÀ Jçç®çÓvç mçcçpçuçí. Mççblçlçí®çç DçY³ççmç DççHçu³ççuçç Kçjí mJççlçb$³ç oíT MçkçÀlççí nçÇ JçmlçáçqmLçlççÇ cçuçç mçcçpçuççÇ. ³çç®çç®ç DçvçáYçJç cçuçç HççÇ.Dçç³ç. ³çç kçÀç³ç&¬çÀcçç®³çç mççÇ ³çç Yççiçç®³çç kçÀçUçlç vçákçÀlçç®ç Dççuçç.“ cççÇ $ççmçuççí Dççní, nçÇ mçbkçÀuHçvçç DççHçu³ççuçç ní mçcçpçC³ççmç cçolç kçÀjlçí kçÀçÇ DççHçCç mJçlç:®ç (DççlçÓvç) DççvçboçÇ Jnç³ç®çí kçÀçÇ $ççmçÓvç pçç³ç®çí. lçí mçiçUb DççHçu³çç Dççlç®ç Dççní.... çÆvçJç[, mçJç³ç, DçY³ççmç ní mçJç& çÆMçmlççÇlçÓvç ³çíT MçkçÀlçí. DçKçíj yç´ïç®ç³ç& çÆkçbÀJçç çÆMçmlççÇ®³çç mçJççí&®®ç ªHçç®³çç DçY³ççmçç®çç ³ççlç mçcççJçíMç Dççní. YççÌçÆlçkçÀ cççuçkçÀçÇ DçççÆCç mçáKççbHççmçÓvç Dççjçíi³çHçÓCç& Dçuçiçlçí®çç DçççÆCç SJç{í®ç vçJní lçj Dççcç®³çç mJçlç:®³çç HççÆj®ç³ççHççmçÓvç, pççÇJçvçç®çç SkçÀ cççiç& cnCçÓvç Dçuçiç nçíC³çç®ççnçÇ mçcççJçíMç Dççníí. ³çç mçJçç&bcçáUí mçJççí&®®ç mJççlçb$³çç®³çç mJçªHççkçÀ[í pççlçç ³çíT MçkçÀlçí. SkçbÀoçÆjlç ní HçámlçkçÀ Dçl³çblç J³çJçnçjçÇ kçÀuHçvççbvççÇ ³çákçwlç, çÆJçuç#çCç DçççÆCç KçÓHç cçÓuçiççcççÇ Dççní. pçj ÒççcçççÆCçkçÀHçCçí Dçç®çjCççlç DççCçuçí lçj lçí KçN³çç DçLçç&vçí uççíkçÀçbvçç DççblççÆjkçÀ Mççblçlçç DçççÆCç mçáKçç®çç cççiç& oçKçJçÓ MçkçÀlçí. lçjçÇnçÇ ní HçámlçkçÀ mçJçç&bmççþçÇ vççnçÇ. pçí uççíkçÀ ª{çÇ, HçjbHçjbç®³çç HçuççÇkçÀ[í DçççÆCç SJç{í®ç vççnçÇ lçj l³ççb®³çç mJçlç:®³ççnçÇ HçuççÇkçÀ[í HçnçC³ççmç lç³ççj Dççnílç, HçÀkçwlç l³ççb®³ççmççþçÇ®ç ní HçámlçkçÀ Dççní. cççÇ pçíJnç ní HçámlçkçÀ Jçç®çuçí lçíJnç cççÇ lçí Hçávnç Jçç®çuçí... Hçávnç Jçç®çuçí.... Hçávç:Hçávnç Jçç®çuçí. cççP³ççHçájlçç çÆJç®ççj kçíÀuçç lçj ní HçámlçkçÀ DççÆJçéçmçvççÇ³ç DçççÆCç Dçç½ç³ç&kçÀçjkçÀ Dççní. ³çç HçámlçkçÀçlççÇuç mçl³çkçÀLçvç DçççÆCç SkçÀcçíJç Dçmçç ¢çÆ<ìkçÀçívç nçÇ ³çç HçámlçkçÀç®ççÇ KçççÆmç³çlç Dççní. ³çç HçámlçkçÀçlççÇuç DççíUçÇbcçO³çí mççbçÆiçlçu³ççÒçcççCçí®ç cççPçí pççÇJçvç cççP³ççmçcççíj Guçiç[uçí Dççní. içá©pççÇbvççÇ kçíÀJçU cççPçí®ç pççÇJçvç yçouççÆJçuçí Dççní Dçmçí vççnçÇ lçj l³ççbvççÇ Flçj npççjçíb®ççÇnçÇ pççÇJçvçí yçouçJçuççÇ Dççnílç. pçíJnç cççÇ uççíkçÀçbvçç Yçíìlççí lçíJnç içá©pççÇbvççÇ cçuçç mççbçÆiçlçuçíuççÇ®ç iççíä cççÇ l³ççbvçç mççbiçlççí - HçÀkçwlç 2 Jç<çí& cççP³ççcççiçí ³çç DçççÆCç cçiç ®çcçlkçÀçj Guçiç[lççvçç Hçnç!! JççmlççÆJçkçÀ kçíÀJçU mççOçkçÀ®ç vçJní lçj DçvçíkçÀ kçbÀHçv³çç-mçbmLçç,

HçámlçkçÀççÆJç<ç³ççÇ içá©pççÇb®³çç çÆMç<³ççb®ççÇ cçlçí

p³ççb®³ççyçjçíyçj DççcnçÇ 2 Jç<çç&b®çç kçÀjçj kçÀjlççí, l³ççb®³çç cççCçmççb®³çç mçáKççlç DçççÆCç kçbÀHçvççÇ®³çç lçUçiççUçHç³ç&blç mçJçç&b®³çç Dççvçboçlç mççlçl³ççvçí mçáOççjCçç PççuçíuççÇ DççcnçÇ HçççÆnuçíuççÇ Dççní. SmçSmçJçç³ç kçÀç³ç&¬çÀcççbcçáUí cççP³çç Dççjçíi³ççmç kçÀMççÇ cçolç PççuççÇ l³çççÆJç<ç³ççÇnçÇ mççbiçç³çuçç HçççÆnpçí. cççP³ççJçj SkçÀç Kççmç iççíäçÇ®çç þmçç Gcçìuçç DçççÆCç lççÇ cnCçpçí cççP³çç pççÇJçvççlç Iç[lç Dçmçuçíu³çç Òçl³çíkçÀ iççíäçÇuçç cççÇ®ç pçyççyçoçj Dççní, nçÇ iççí<ì. 1989vçblçj cççÇ DçvçíkçÀ JçíUç DççpççjçÇ Hç[uççí. Hçjblçá cççP³çç DççpççjHçCçç®³çç Òçl³çíkçÀ JçíUçÇ cççÇ mJçlç:uçç Dçmçí mççbiçlç Dçmçí kçÀçÇ cççP³çç Dççlç SkçÀ JççoU IççíbIççJçlç Dççní DçççÆCç cçuçç l³çç®çç MççíOç Içílçuçç HçççÆnpçí. cççÇ DççÆOçkçÀ Kççíuç mçl³ç MççíOçÓvç kçÀç{ívç DçççÆCç l³ççvçblçj cçákçwlç nçíF&vç. SkçÀoç cççPçç kçÀçvç oáKçlç nçílçç DçççÆCç lççÇ Jçíovçç 15 çÆoJçmçHç³ç&blç çÆìkçÀuççÇ. cççP³çç Dçç³çá<³ççlçuçç lççí mçJçç&lç pççmlç Jçíovççoç³çkçÀ DçvçáYçJç nçílçç. l³çç Jçíovçíuçç cççÇ®ç kçÀmçç pçyççyçoçj Dççní lçí HçnçC³çç®çç cççÇ Òç³çlvç kçíÀuçç. cççP³çç cçvççlç DçOç&pççiç=lç YççJçvççlcçkçÀ Dç[LçUí Dçmçu³çç®ççÇ cçuçç pççCççÇJç PççuççÇ DçççÆCç lçí Dç[LçUí oÓj kçíÀu³ççJçj cççPçç kçÀçvç oáKçç³ç®çç Lççbyçuçç. cççPççÇ Jçíovçç vçä PççuççÇ. cççP³çç mJçlç:çÆJç<ç³ççÇ®çí SkçÀ mçl³ç Òçl³çíkçÀ JçíUçÇ GIç[í kçÀjC³çç®³çç Jç cçuçç mJçlç:uçç mJç®s kçÀjC³çç®³çç ÒççÆ¬çÀ³çílçÓvç cçuçç çÆJç<çcçpJçj Pççuçç, cçuçç oçívç JçíUç cçuçíçÆj³çç Pççuçç. vçblçj nHççÇ&mçmçá×ç Pççuçç.... ní mçiçUb cnCçpçí cççP³çç Dççlç vçkçÀUlç cççÇ mççþJçuçíu³çç çÆJç<çbç®³çç çÆvç®çN³çççÆMçJçç³ç oámçjí kçÀçnçÇ®ç vçJnlçí. cççÇ SmçSmçJçç³ç®³çç mJç-pçyççyçoçjçÇ®³çç çÆmç×çblççcçáUí®ç ³çç mçJç& çÆJç<ççbHççmçÓvç cçákçwlç Pççuççí. mçbHçÊççÇ®³çç yççyçlç yççíuçç³ç®çí lçj cççÇ pçíJnç içá©pççÇb®çí ÒçkçÀuHç OçÌ³ç& vç Kç®çlçç IçíC³ççmç mçá©Jççlç kçíÀuççÇ lçíJnç cççÇ cççP³çç içá©b®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUçÆJçuçí. içá©pççÇb®³çç yçjçíyçj 6 Jç<çç&bHçí#çç pççmlç kçÀçU DçmçC³çç®³çç ³çç ÒççÆ¬çÀ³çícçO³çí cçuçç oíJçç®çínçÇ ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUçuçí. çÆoJçmçíbçÆoJçmç cççÇ cççP³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç Òçl³çíkçÀçlç DçççÆCç Òçl³çíkçÀ JçmlçÓlç pççmlççÇlç pççmlç oíJçlJç HççnÓ MçkçÀlç Dççní. cçuçç pçiçç®çç jçpçç Dçmçu³ççmççjKçí Jççìlç Dççní. HçáC³çç®³çç yççníj Dçmçuçíu³çç kçÀçlçjKç[kçÀ ³çç iççJççlççÇuç ìíkçÀ[çÇJçjçÇuç SkçÀç 64 ®ççÌ.HçáÀìçb®³çç kçáÀçÆìjçlç cççÇ jnçlççí. Hçjblçá Dçl³çblç ÒççcçççÆCçkçÀHçCçí mççbiçç³ç®çí lçj cçuçç pçiçç®çç jçpçç Dçmçu³ççmççjKçí Jççìlçí. DççHçCç pçíJnç mJçlç: oíJçç®çí kçÀçcç kçÀjçÇlç Dçmçlççí lçíJnç çÆJçMçí<çlJççvçí mçbHçÊççÇ çÆvçcçç&Cç kçÀjCçí 9

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

nçÇ iççíä Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Iç[lçí. cçuçç Yçíìuçíu³çç Òçl³çíkçÀ cççCçmççuçç cççÇ Jç®çvç oílç Dççní kçÀçÇ Dççcç®³ççyçjçíyçj ³çç, Dççcç®³ççlç mççcççÇuç Jnç. lçácnçÇmçá×ç KçjçíKçj®ç lçácç®³çç yççníj®³çç lçmçí®ç DççlççÇuç çÆJçéççlç mçbHçÊççÇ çÆvçcçç&Cç kçÀjçuç. pçmçpçmçí çÆoJçmç cççiçí Hç[lç Dççnílç lçmçlçmçí cççÇ ní HççnÓ MçkçÀlççí³ç kçÀçÇ HçÌMççbyççyçlç®çí cççPçí mçJç& ÒçkçÀçj®çí DççkçÀ<ç&Cç mçbHçuçíuçí Dççní. cççPçí yçBkçÀKççlçí pçJçUpçJçU çÆjkçÀçcçí Dççní. çqJnmçç kçÀç³çç&uç³ççbvççÇ oíJçç®çí kçÀçcç kçÀjC³ççmççþçÇ cçuçç pçiçYçj çÆHçÀjC³ççmç HçjJççvçiççÇ ÐççJççÇ ³ççmççþçÇ l³ççbvçç oçKççÆJçC³ççHçájlçí®ç HçÌmçí cççP³ççkçÀ[í Dççnílç. cççP³ççJçj Òçícç kçÀjCççjçÇ DçvçíkçÀ cççCçmçí nçÇ cççPççÇ mçbHçÊççÇ Dççní. cççÇnçÇ l³ççb®³ççJçj Òçícç kçÀjlççí. cççCçmççb®ççÇ nçÇ mçbK³çç cççiçí Hç[CççN³çç çÆoJçmççbyçjçíyçj cççíþîçç ÒçcççCççlç Jçç{lç Dççní. ní HçámlçkçÀ pçí Jçç®çlççÇuç l³ççbvççÇmçá×ç nçÇ mçbOççÇ I³ççJççÇ DçMççÇ cççPççÇ F®sç Dççní. l³ççbvççÇ Dççcç®³ççyçjçíyçj G[çÇ I³ççJççÇ - Dçç³çá<³çYçjçmççþçÇ vççnçÇ pçcçuçí lçjçÇ kçÀcççÇlç kçÀcççÇ 2 Jç<çç&bmççþçÇ - DçççÆCç cçiç Iç[Cççjç ®çcçlkçÀçj HçnçJçç. cççÇ içíu³çç pçJçUpçJçU 23 Jç<çç&bHççmçÓvç içá©pççÇbyçjçíyçj Dççní DçççÆCç lççí cççP³çç pççÇJçvççlççÇuç mçJçç&lç pççmlç Dççvçboç®çç ÒçJççmç Dççní. cççP³çç içá©b®ççÇ cçnçvçlçç Dççní l³ççb®³çç mççOçíHçCççlç, l³ççb®³çç mçl³çç®çjCççlç DçççÆCç çÆJçMJççmççn&lçílç DçççÆCç lçí l³ççb®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& oíC³ççmççþçÇ vçíncççÇ®ç GHççqmLçlç Dççnílç. nçÇ Dçl³çblç oáçÆcç&U DçMççÇ içáCçJçÊçç Dççní. cççP³çç içá©pççÇb®³çç ªHççlç Dçl³çblç çÆJçHçáuçlçílç, mçcç=×çÇlç pçiçCççjç Dçmçç SkçÀcçíJç cçvçá<³ç cççÇ HçççÆnuçíuçç Dççní. nçÇ içáCçJçÊçç cnCçpçí l³ççb®ççÇ DçMççÇ F®sç Dççní kçÀçÇ l³ççb®³çç mJçlç:Hçí#çç FlçjçbvççÇ pççmlç cçnlJçç®çí DçççÆCç Þçí<þ JnçJçí. -cçvççípç uçíKççÇ mççÇFDççíb®çí ÒççÆMç#çkçÀ, SmçSmçJçç³ç Dçç®çç³ç&, mçb®ççuçkçÀ, $çÝ<ççÇ içá©kçáÀuçcçd, HçáCçí. cççPçç HççÆnuçç Mçíjç Dçmçç Dççní kçÀçÇ, 1979/80/81 cçO³çí cççPçç SmçSmçJçç³ç kçÀç³ç&¬çÀcççMççÇ HççÆj®ç³ç Pçççuçç DçççÆCç lççí cççP³çç JçÌ³ççqkçwlçkçÀ DçnbkçÀçjçJçj Hç[uçíuçç HççÆnuçç yççByç nçílçç. lçíJnçHççmçÓvç DçvçíkçÀ çÆJççÆJçOç içá©bvççÇ nç kçÀç³ç&¬çÀcç Içílçuçíuçç Dççní. ³çç 10

HçámlçkçÀççÆJç<ç³ççÇ içá©pççÇb®³çç çÆMç<³ççb®ççÇ cçlçí

kçÀç³ç&¬çÀcçç®³çç DçvçíkçÀ mçáOçççÆjlç DççJç=Ê³çç çÆvçcçç&Cç kçíÀu³çç Dççnílç. ³çç DçY³ççmç¬çÀcçç®ççÇ mçbkçÀuHçvçç DçvçíkçÀçbvççÇ mJççÇkçÀçjuçíuççÇ Dççní; vçHçÀç kçÀcçJçuçç Dççní DçççÆCç l³ççlçÓvç DççHçuçí pççÇJçvçmçá×ç Iç[çÆJçuçí Dççní. ’ní HçámlçkçÀ cnCçpçí l³çç SmçSmçJçç³çHçí#ççnçÇ cççíþç yççByç Dççní. p³ççb®³ççlç çÆnbcçlç Dççní lçí ní DççJnçvç mJççÇkçÀçª MçkçÀlççlç. l³ççbvççÇ kçíÀJçU l³ççb®³ççlç®ç ªHççblçjCç Iç[JçÓvç DççCççJçí Dçmçí vççnçÇ lçj l³ççbvççÇ l³ççb®³çç mçYççíJççj mçáJ³çJçmLçç çÆvçcçç&Cç kçÀjçJççÇ. ní HçámlçkçÀ cççÇ JçÌ³ççqkçwlçkçÀçÆjl³çç ojjçípç Jçç®çlç Dççní; l³ççJçj çÆ®çblçvç, cçvçvç, O³ççvç kçÀjçÇlç Dççní. ní yçIçC³ççmççþçÇ kçÀçÇ cççÇ ³çç HçámlçkçÀç®çç Dçl³çblç sçíìçmçç Yççiç lçjçÇ cççP³çç pççÇJçvççlç kçÀmçç mçcçççÆJçä kçÀª MçkçíÀvç; çÆkçbÀJçç cççÇ uççbyçJçj G[çÇ cççª MçkçíÀvç - ³çç #çCççÇ cçuçç lçí cççnçÇlç vççnçÇ - nçÇ oíJçç®ççÇ F®sç Dçmçíuç DçççÆCç cççP³çç Dççlç nçÇ cçnçvç pççiç=lççÇ kçÀoççÆ®çlç GIç[lç Dçmçíuç.“ JççucççÇkçÀçÇbvççÇ jçcçç³çCç çÆuççÆnuçí. l³çç cççiçç&Jçªvç pççC³çç®çí Oçç[mç HçÀkçwlç cç.iççbOççÇbmççjKççÇ cççCçmçí®ç kçÀª MçkçÀuççÇ. jçcç DçççÆCç iççbOççÇ ³çç oçíIççbvççÇnçÇ KçÓHç cççíþîçç ÒçcççCççJçj JçÌ³ççqkçwlçkçÀ l³ççiç kçíÀuçç DçççÆCç l³ççb®³çç kçáÀìábçÆyç³ççbvççÇnçÇ l³ççiç kçíÀuçç. içá©pççÇb®³çç HçámlçkçÀçlçnçÇ JçÌ³ççqkçwlçkçÀ l³ççiç Dççní. lçmçí®ç Dç©bOçlççÇ cççB DçççÆCç çÆmç×çblç ³ççb®ççnçÇ l³ççiç Dççní. cççÇ l³çç oçíIççbJçjnçÇ cçvççHççmçÓvç Òçícç kçÀjlçí. nç l³ççiç Hçá{®³çç DçvçíkçÀ çÆHç{îççblççÇuç cçvçá<³ççb®³çç pççÇJçvççuçç mHçMç& kçÀjçÇlç jçnçÇuç. -jçOçç pç³çjçcçvç DçkçÀçÌbìbì DçççÆCç SmçSmçJçç³ç çÆMç#çkçÀ, DççíìçJçç, kç@Àvç[ç. DççcnçÇ Dççcç®çí çÆvçJççmçmLççvç yçouçuçí. ( ®çíVçF& ³çíLçÓvç jcçCç cçn<ççÇ&b®³çç iççJççÇ cnCçpçí çÆlç©JçVççcçuçF& ³çíLçí jnç³çuçç içíuççí). lçmçí®ç Dççcç®ççÇ pççÇJçvçHç×lççÇnçÇ HçÓCç&HçCçí yçouçuççÇ. nç yçouç DççcnçÇ mJççlçb$³çç®³çç MççíOççmççþçÇ DçççÆCç %ççvçÒççHlççÇmççþçÇ kçíÀuçç. Hçjblçá ní mçç®çuçíHçCç içá©pççÇb®çí ní HçámlçkçÀ Dççcç®³çç nçlççÇ Hç[íHç³ç&blç ®ççuçÓ®ç nçílçí. Dççcç®³ççcçO³çí Dçmçuçíu³çç uçnçvç cçáuççuçç yççníj kçÀç{Cçí nç KçN³çç ªHççblçjCççmççþçÇ®çç SkçÀcçíJç cççiç& nçílçç. kçÀçjCç Dççcnçuçç ní cççnçÇlç nçílçí kçÀçÇ HçÀkçwlç uçnçvç cçÓuç®ç kçÀçíCçlççÇnçÇ iççíä kçáÀþínçÇ, kçÀçíCçl³ççnçÇ JçíUçÇ. cçákçwlçHçCçí, GlmHçÓÀlç&HçCçí DçççÆCç çÆJçvççkçÀä, 11

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

v³çç³ççÆvçJçç[îçççÆMçJçç³ç, Hç=LçkçwkçÀjCçççÆMçJçç³ç, ìçÇkçÀç vç kçÀjlçç, kçÀçíCçl³ççnçÇ kç=ÀlççÇb®ççÇ lçáuçvçç vç kçÀjlçç çÆkçbÀJçç l³çç kç=ÀlççÇ®çç çÆlçjmkçÀçj vç kçÀjlçç kçÀª MçkçÀlçí çÆkçbÀJçç l³çç kçÀª MçkçÀlçnçÇ vççnçÇ. HçámlçkçÀçvçámççj DççcnçÇ kçÀçíCçl³ççnçÇ iççíäçÇ®çç ÒççÆlçkçÀçj vç kçÀjlçç Dççcç®çí mçJç& HççÆj®ç³ç çÆJçlçUJçÓvç (JçmlçÓb®çç HççÆj®ç³ç, vççlçímçbyçbOççblççÇuç uççíkçÀçb®çç HççÆj®ç³ç, DççcnçÇ jnçlç Dçmçuçíu³çç çÆþkçÀçCçç®çç HççÆj®ç³ç F.) HçÓJççÇ&®ççÇ çqmLçlççÇ, pççÇJçvç pçiçC³çç®³çç ª{ Hç×lççÇ DçççÆCç Dççcç®ççÇ pççÇJçvçHç×lççÇ yçouçJçÓvç lçmçí®ç içá©pççÇbvççÇ F&-mçlmçbiççlç cççiç&oMç&vç kçíÀu³ççvçámççj DççcnçÇ DçY³ççmç, mçjçJç kçíÀuçç. DççcnçÇ Dçcç®³çç pççÇJçvççlç JççjbJççj Mççblçlçí®çç DçY³ççmç (çÆJçvççkçÀä) kçíÀuçç. pççÇJçvçç®çç cçákçwlç ÒçJççn mçáª Pççuçç. ³çç HçámlçkçÀçlççÇuç GoçnjCççÒçcççCçí mJçlç:Jçj nmçCçí ní Dççpççj yçjí kçÀjCççjí Dççní DçççÆCç Flçjçbvçç nmçCçí ní çÆJç<ç Dççní. DççcnçÇ Dççcç®³çç pççÇJçvççlç ní DçbçÆiçkçÀçjuçí kçÀçÇ Flçjçb®³çç pççÇJçvççlç oKçuç oíCçí çÆkçbÀJçç FkçÀ[í-çÆlçkçÀ[í HçnçCçí ní Jçí[íHçCçç®çí Dççní. Mççblçlçí®³çç DçY³ççmççÜçjí mJçlç:®çí kçÀçcç kçÀjCçí ní cçákçwlç pççÇJçvççmççþçÇ®çí SkçÀcçíJç GÊçj Dççní. - kçÀçÆJçlçç DçççÆCç jJççÇ vççjç³çCçvç MççíOçkçÀ DçççÆCç SmçSmçJçç³ç çÆMç#çkçÀ, çÆlç©JçVççcçuçF&. cççÇ “Live life king size on an empty wallet” ní HçámlçkçÀ nçlççÇ Içílçuçí DçççÆCç kçáÀþínçÇ vç Lççbyçlçç kçÀçuç jç$ççÇ Jçç®çÓvç HçÓCç& kçíÀuçí. ní HçámlçkçÀ cnCçpçí lççDççí lçí çÆ®çbiç Jç ÞççÇcçtiçJçÃçÇlçç ³ççb®çí Dçcç=lç Dççní. ní HçámlçkçÀ Jçíoçb®çí DçççÆCç GHççÆvç<çoçb®çí mççj Dççní; DçççÆCç kçÀç³ç vççnçÇ? lçí mçJç& kçÀçnçÇ Dççní. içá©pççÇ, lçácnçuçç kçÀcççÇlç kçÀcççÇ SkçÀ npççj vççíyçíuç HçájmkçÀçj Ðçç³çuçç nJçílç! KçÓHç KçÓHç Oçv³çJçço!! -Dç@[. ÞççÇkçÀçblç HççìCçkçÀj, SmçSmçJçç³ç çÆMç#çkçÀ, KççíHççíuççÇ.

cççPçí içáª - cççP³çç vçpçjílçÓvç

cççPçí içá©pççÇ ÞççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj ní Dçmççcççv³ç J³çkçwlççÇ Dççnílç lçí cçnçvç GVçlç Dççlcçç Dççnílç lçácnçÇ çÆJç®ççjçuç, cççÇ Dçmçí kçÀç cnCçlççí³ç? þçÇkçÀ! lçí çÆJçcççvççÆJçÐçí®çí DççÆYç³çblçí Dççnílç cnCçÓvç vçJní lçí kç@Àvç[çlççÇuç J³çJçmLççHçvç HçoJççÇOçj Dççnílç cnCçÓvç vçJní l³ççbvççÇ HçoJ³çáÊçj HçoJççÇ IçílçuçíuççÇ Dççní cnCçÓvç vçJní lçí mçbiçCçkçÀ JçÌ%çççÆvçkçÀ Dççnílç cnCçÓvç vçJní Hçjblçá, nîçç l³ççb®³çç HçÀkçwlç sçíìîçç Hçç$çlçç Dççnílç. l³ççb®³ççkçÀ[í ³çç mçJç& Hçç$çlçç Dççnílç ní l³ççbvçç®ç cççnçÇlç vçmçC³ççlç l³ççb®çí cççíþíHçCç Dççní Kçjí lçj, ³çç mçJç& HçoJ³çç lçí çÆJçmçªvç®ç içíuçílç lçí Hçávnç SkçÀoç uçnçvç cçÓuç yçvçuçí Dççnílç lçí DçiçoçÇ cçnçvç Dççnílç cçnçvç, kçÀçjCç lçí FlçjçbcçO³çí cçnçvçlçç yçIçlççlç lçí Kçjí içáª Dççnílç l³ççbvççÇ lçÊJç%ççvççJçj ÒçYçálJç çÆcçUJçuçb³ç cnCçÓvç vçJní l³ççbvççÇ JçÌÐçkçÀçÇ³ç %ççvççJçj ÒçYçálJç çÆcçUJçuçb³ç cnCçÓvç vçJní l³ççbvççÇ çÆMç#çCççJçj ÒçYçálJç çÆcçUJçuçb³ç cnCçÓvç vçJní l³ççbvççÇ MçílççÇMççm$ççJçj, mçpççÇJç mç=äçÇ®³çç %ççvççJçj ÒçYçálJç çÆcçUJçuçb³ç cnCçÓvç vçJní

Hçjblçá lçí DçiçoçÇ mççOçí Dççnílç cnCçÓvç mççOçíHçCçç nç l³ççb®çç cççiç& Dççní mççOçíHçCçç nç l³ççb®çç ¢çÆ<ìkçÀçívç Dççní cççP³ççmççþçÇ cççPçí içáª ní oíJç Dççnílç Kçjí lçj lçí l³çç mçJçç&bmççþçÇ oíJçç®çí DçJçlççj Dççnílç pçí l³ççb®³çç mçnJççmççlç kçÀçnçÇ #çCç IççuçJçC³ççSJç{í vçMççÇyçJççvç Dççnílç içá©pççÇbcçO³çí vçkçwkçÀçÇ®ç kçÀçnçÇlçjçÇ oÌJççÇ Dççní Kçjí lçj oÌJççÇHçCçç l³ççb®³ççlçÓvç yççníj Dççílçuçç pççlç Dççní lçí Dçmçí, FlçkçíÀ mççcççv³ç J³çkçwlççÇ Dççnílç kçÀçÇ l³ççcçáUí®ç lçí Dçmççcççv³ç J³çkçwlççÇ yçvçuçí Dççnílç lçí KçN³çç DçLçç&vçí SkçÀ mççcççv³ç Dççlcçç Dççnílç l³ççcçáUí®ç lçí cçnçvç GVçlç Dççlcçç yçvçuçí Dççnílç lçí kçíÀJçU cççPççÇ®ç çÆ®çblçç kçÀjçÇlç vççnçÇlç lçj l³ççb®³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç Òçl³çíkçÀç®ççÇ SJç{í®ç vçJní lçj ³çç pçiççlççÇuç Òçl³çíkçÀ mçpççÇJç DçççÆCç çÆvçpççÇ&Jçç®ççÇ lçí kçÀçUpççÇ Içílççlç ní mçbHçÓCç& çÆJçéç®ç l³ççb®çí Dççní Kçjí lçj, lçí cnCçpçí®ç mçbHçÓCç& çÆJçéç Dççnílç

- cçvççípçpççÇ (Dçcç=lççÆJçJçíkçÀ)

Dçvçá¬çÀcççÆCçkçÀç mçcçHç&Cç DççYççj HçámlçkçÀççÆJç<ç³ççÇ içá©pççÇb®³çç çÆMç<³ççb®ççÇ cçlçí 1. lçácç®çí yç´íkçwmç lçHççmçç.

2. lç©Cç nçíCçí DçççÆCç ÞççÇcçblç nçíCçí, lçácç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& lçHççmçç.

3. cçákçwlç kçÀmçí JnçJçí.

4. ’cçuçç kçáÀCççÇlçjçÇ $ççmç oílç Dççní“ HççmçÓvç ’cççÇ $ççmçuççí Dççní“ Hç³ç&blç.

5. Dççvçbo Jçç{Cçí cnCçpçí Mççblçlçç Jçç{Cçí.

6. mççív³çç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆpçbkçÀCçí.

HççÆjçÆMçä: 1. içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj ³ççb®³çççÆJç<ç³ççÇ Lççí[ímçí 2. Hçç®ç cçÓuçYçÓlç DçO³ç³çvçí 3. DçkçÀcçç&®çíí çÆMç#çCççcçOççÇuç ®çcçlkçÀçj - MçbYçj ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ 4. DçkçÀcçç&®çí Dççjçíi³ççcçOççÇuç ®çcçlkçÀçj - kç@ÀvmçjJçj GHçç³ç 5. DçkçÀcçç&®çí J³çJçmLççHçvççcçOççÇuç ®çcçlkçÀçj - vçílç=lJç çÆvçcçç&Cç kçÀjCçí 6. SmçSmçJçç³ç çÆJç<ç³ççÇ - çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç-Mççblçlçí®³çç ³ççíiçç®çí Mççm$ç DçççÆCç Hçb®çkçÀ¾íM¾Mçá×çÇ 7. ÒççÆMç#çCçí, kçÀç³ç&¬çÀcç, ÒçkçÀçMçvçí, $çÝ<ççÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçÐçç kçíbÀêí DçççÆCç DççÞçcç

pççÇJçvç ³ççmççþçÇ vççnçÇ: ? HçjçÇ#ççbmççþçÇ DçY³ççmç kçÀjC³ççmççþçÇ DçççÆCç KçÓHç içáCç çÆcçUJçC³ççmççþçÇ. ? lçácç®³çç oçívç Hçç³ççbJçj GYçí jnçC³ççmççþçÇ DçççÆCç KçÓHç kçÀä kçÀjC³ççmççþçÇ DçççÆCç HçÌmçí

çÆcçUJçC³ççmççþçÇ. ? kçÀçnçÇnçÇ kçÀªvç cçnlJçç®çç cçvçá<³ç yçvçC³ççmççþçÇ. ? oçívç cçáuçí pçvcççuçç IççuçC³ççmççþçÇ DçççÆCç l³ççbvçç çÆMç#çCç oíTvç, l³ççb®çí uçivç uççJçÓvç oíTvç

DççCçKççÇ oçívç cçáuççbvçç pçvcç oíC³ççmççþçÇ. ? cççvçJçlçí®ççÇ mçíJçç kçÀjC³ççmççþçÇ DçççÆCç Flçjçbvçç JçíovççblçÓvç cçákçwlç kçÀjC³ççmççþçÇ. ? oíMçç®ççÇ, HççuçkçÀçb®ççÇ DçççÆCç Oçcçç&®ççÇ mçíJçç kçÀjC³ççmççþçÇ. ? pçvcç-cç=l³çÓ®³çç HçíÀN³ççlçÓvç cççí#ç (mçáìkçÀç) çÆcçUJçC³ççmççþçÇ.

pççÇJçvç ³ççmççþçÇ Dççní: ? pççÇJçvçç®çç Dççvçbo IçíC³ççmççþçÇ. ? kçÀçíCçl³ççnçÇ kçÀçjCçççÆMçJçç³ç, Mççblçlçílç, Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç DççvçboçÇ nçíC³ççmççþçÇ. ? Òçícççlç DçmçC³çç®çç Dççvçbo IçíC³ççmççþçÇ. ? pçí uççíkçÀ lçácnçuçç Yçíìlççlç l³çç mçJçç&bmççþçÇ mçbHçÊççÇ DçççÆCç Dççjçcç çÆvçcçç&Cç kçÀjC³çç®çç Dççvçbo

IçíC³ççmççþçÇ. ? mçáboj iççíäçÇ çÆvçcçç&Cç kçÀjC³çç®çç Dççvçbo IçíC³ççmççþçÇ. ? ³çç ûçnç®³çç DçççÆCç çÆJçéçç®³çç mççÌbo³çç&®çç Dççvçbo IçíC³ççmççþçÇ. ? nç ûçn DçççÆCç l³ççJçjçÇuç cççCçmçí ³ççbvçç HçnçC³ççmççþçÇ DçççÆCç MççíOç IçíC³ççmççþçÇ. ³çç Hç=LJççÇcççlçíJçjçÇuç ³çç pçvcçç®³çç oíCçiççÇ®çç DççHçCç mçJç&pçCç Dççvçbo IçíT ³çç. pççí kçÀçíCççÇ ³çç pççCççÇJçílçÓvç pçiçlççí l³ççuçç l³çç®çí pççÇJçvç HçÓCç& Pççu³çç®çí Jççìlçí. çÆcçUJçC³ççmççþçÇ DççCçKççÇ kçÀçnçÇ®ç vççnçÇ. - içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj

yçouç... Òçl³çíkçÀ iççíä yçouçlç Dççní

pçí DççHçCç Dççpç Dççnçílç

yçouçlç DçççÆCç yçouçlç®ç Dççní

lçí DççHçCç GÐçç vçmçÓ.

Hçnç DçLç&mçbkçÀuHç ojJç<ççÇ&

mçbHçÓCç& pççÇJçvç ní yçouçççÆMçJçç³ç kçÀçnçÇ vççnçÇ

yçouçlç®ç Dçmçlççí

pççÇJçvççlççÇuç Òçl³çíkçÀ iççíä yçouçlç Dççní

Hçnç çÆkçÀcçlççÇ ojJç<ççÇ&

HçÀkçwlç 'yçouç' ³çç SkçÀç MçyoççÆMçJçç³ç.

yçouçlç®ç Dçmçlççlç pççí kçÀçíCççÇ yçouçç®çç mççcçvçç kçÀª MçkçÀlç vççnçÇ Hçnç nçÇ Pçç[í ojJç<ççÇ& yçouçlç®ç Dçmçlççlç

lççí DççOççÇ®ç cçíuçíuçç Dççní

Hçnç nçÇ HçáÀuçí ojJç<ççÇ&

lççí DççOççÇ®ç kçbÀìçUuçíuçç Dççní

yçouçlç®ç Dçmçlççlç

lççí DççOççÇ®ç çÆ®ç[uçíuçç Dççní l³ççvçí DççOççÇ®ç pççÇJçvç mççí[uçíuçí Dççní

ní HçJç&lç Hçnç ní DççkçÀçMç Hçnç

pççí içç³çvç kçÀjçÇlç Dçmçlççí

nç cçnçmççiçj Hçnç

yçouççyçjçíyçj

³çç mçJç& mçpççÇJççb®³çç pççlççÇ Hçnç

lççí DççOççÇ®ç Hççí®çuçíuçç Dççní

mçiçUí mçlçlç yçouçlç Dççnílç

l³ççvçí DççOççÇ®ç çÆcçUJçuçb³ç lççí DççOççÇ®ç mJçiçç&lç Dççní

DçiçoçÇ DççHçu³ççkçÀ[í®ç Hçnç DççHçCç mçlçlç yçouçç®³çç ®ç¬çÀçlç Dççnçílç

l³ççuçç pççÇJçvç kçÀUuçí Dççní

DççHçCç pçí kçÀçuç nçílççí

lççí pççÇJçvççMççÇ SkçÀªHç Pççuçíuçç Dççní

lçí Dççpç vççnçÇ Dççnçílç

pççÇJçvç ní pççÇJçvçç®çç Dççvçbo IçíCçí Dççní. pççÇJçvç ní mçáboj JçmlçÓ çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççlççÇuç Dççvçbo IçíCçí Dççní pççÇJçvç ní ³çç ûçnç®³çç DçççÆCç çÆJçéçç®³çç mççÌbo³çç&®çç Dççvçbo IçíCçí Dççní pççÇJçvç ní ³çç ûçnçuçç DçççÆCç uççíkçÀçbvçç MççíOçC³ççmççþçÇ DçççÆCç HçnçC³ççmççþçÇ Dççní pççÇJçvç ní pççÇJçvçç®³çç oíCçiççÇ®çç Dççvçbo IçíC³ççmççþçÇ Dççní. ³çç Hç=LJççÇcççlçíJçj pçvcç çÆcçUçu³çç®³çç ³çç oíCçiççÇ®çç DççHçCç mçiçUí Dççvçbo IçíT ³çç. pççí kçÀçíCççÇ ³çç pççCççÇJçílçÓvç pçiçíuç l³ççuçç l³çç®çí pççÇJçvç HççÆjHçÓCç& Jççìíuç. ÒççHlç kçÀjC³ççmççjKçí ³çççÆMçJçç³ç DççCçKççÇ oámçjí kçÀçnçÇ®ç vççnçÇ. - içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj.

Yççiç HççÆnuçç

lçácç®çí yç´íkçwmç lçHççmçç

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

ìçÇHçç:

Yççiç HççÆnuçç lçácç®çí yç´íkçwmç lçHççmçç

mçlçlç kçÀçcççlç Dçmçuçíuçç cçvçá<³ç nç kçÀOççÇ®ç MçnçCçç vçmçlççí; MçnçCçç cçvçá<³ç kçÀOççÇ®ç KçÓHç kçÀçcççlç vçmçlççí. - çÆuçvç ³çálççbiç SkçÀ cçvçá<³ç l³çç®³çç Dçç³çá<³ççlç HççÆnu³ççboç cççíìjmçç³çkçÀuçJçj yçmçuçç. l³çç®³çç YççJççvçí FbçÆpçvç mçáª kçÀªvç çÆouçí DçççÆCç l³ççJçíUçÇ l³ççvçí kçwuç®ç Oçjuçç. pçíJnç FbçÆpçvç mçáª Pççuçí lçíJnç l³ççuçç mççJçkçÀçMç kçwuç®ç mççí[C³ççmç mççbçÆiçlçuçí nçílçí. cççíìjmçç³çkçÀuç ®ççuçÓ uççiçuççÇ. lççí SJç{ç GÊçíçÆpçlç Pççuçç nçílçç kçÀçÇ lççí JççnvççJçj Dççª{®ç Pççuçç nçílçç. l³ççuçç ní mçcçpçuçí kçÀçÇ lççí Dç@çqkçwmçuçjíìj çÆHçÀjJçÓvç Jçíiç kçÀcççÇ kçÀª MçkçÀlççí DçççÆCç Dççvçboçvçí l³çç yuçç@kçÀYççíJçlççÇ l³ççvçí SkçÀ HçíÀjçÇ cççjuççÇ. lççí Hçjlç Dççu³ççJçj Òçl³çíkçÀçvçí l³çç®çí DççÆYçvçbovç kçíÀuçí. lççí Hçávnç oámçjçÇ HçíÀjçÇ cççªvç Hçjlç Dççuçç. ³ççJçíUçÇ l³ççuçç Lççbyçç³ç®çí nçílçí. Hçjblçá l³ççuçç yç´íkçwmç kçáÀþí Dççnílç lçí®ç cççnçÇlç vçJnlçí. lççí l³çç®³çç YççJççkçÀ[í HççnÓvç Dççíj[uçç, ``yç´íkçwmç kçáÀþí Dççnílç?'' l³çç®çç YççT HçUlç içíuçç DçççÆCç cnCççuçç, ``kçwuç®ç oçyç DçççÆCç lçáP³çç GpçJ³çç Hçç³ççKççuççÇ Dçmçuçíuçí Hçí[uç oçyç''. l³ççuçç lçí SíkçÓÀ içíuçí vççnçÇ. lççí Hçávnç l³çç yuçç@kçÀ®³çç YççíJçlççÇ Dççuçç. ³ççJçíUçÇ l³çç®³çç YççJççvçí içç[çÇyçjçíyçj OççJçlç Dçmçlççvçç l³çç®ç mçÓ®çvçç Hçávnç Dççíj[Óvç mççbçÆiçlçu³çç. l³çç®³çç YççJççvçí l³ççuçç kçÀç³ç mççbçÆiçlçuçí lçí Hçávnç l³ççuçç mçcçpçuçí vççnçÇ. l³çç lç©Cççvçí içç[çÇJçªvç G[çÇ cççjuççÇ DçççÆCç lççí içbYççÇj pçKçcççÇ Pççuçç. lççÇ içç[çÇ l³çç®³ççJçj Hç[uççÇ. lççí lç©Cç cnCçpçí cççPçí Dççpççíyçç nçílçí. lçácnçuçç lçácç®çí yç´íkçwmç cççnçÇlç Dççnílç kçÀç³ç? KçÓHç uççíkçÀçbvçç yç´íkçwmç Dçmçlççlç nínçÇ cççnçÇlç vçmçlçí. lçí pçiçC³çç®³çç ojjçípç®³çç GÐççíiçOçbÐçç®³çç cççiçí vç Lççbyçlçç mçlçlç OççJçlç jnçlççlç. l³ççbvçç çÆJçÞççblççÇnçÇ cççnçÇlç vçmçlçí. çÆoJçmç DççþJç[îççlç yçouçlççlç, DççþJç[í cççÆnv³ççlç DçççÆCç cççÆnvçí Jç<çç&lç. çÆkçÀl³çíkçÀ Jç<çç&bvççÇ l³ççbvçç Hçá{çÇuç Jç<ççÇ& kçÀç³ç nçíCççj Dççní lçí mçcçpçlçí. l³ççbvçç cççnçÇlç vçmçuçíuççÇ SkçÀ®ç iççíä Dççní DçççÆCç lççÇ cnCçpçí cç=l³çÓ. lçí cç=l³çÓuçç KçÓHç®ç Iççyçjlççlç. lçácnçuçç pçíLçí pçç³ç®çí Dççní lçíLçí pççCçí yç´íkçwmç vçmçu³ççmç Mçkçw³ç vççnçÇ. yç´íkçwmççÆMçJçç³ç lçácnçÇ lçácnçuçç nJçí lçíLçí LççbyçJçÓ çÆkçbÀJçç Glçª MçkçÀlç vççnçÇ. cç=l³çÓHç³ç&blç KçÓHçmçí uççíkçÀ KççuççÇ 21

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

Glçjlç®ç vççnçÇlç. lçácnçÇ kçÀOççÇ JçíU IçíTvç 'cççÇ kçáÀþí pççlç Dççní' Dçmçç ÒçMvç çÆJç®ççjuççlç kçÀç³ç? cççP³çç SkçÀç çÆcç$ççuçç mçlçlç Hçá{®³çç çÆþkçÀçCççÇ pççC³çç®ççÇ GlmçákçÀlçç Dçmçlçí. DççcnçÇ SKççÐçç çÆþkçÀçCççÇ içíuççí kçÀçÇ uçiçí®ç lççí Dççcnçuçç Hçá{®³çç çÆþkçÀçCççÇ ®çuçC³çç®çç Dççûçn kçÀjlççí. içç[çÇ ®ççuçJçC³ççlç®ç l³ççuçç Dççvçbo Jççìlççí. DççcnçÇ pçíLçí nçílççí l³çç mLçUç®çç lççí Dççvçbo IçíT MçkçÀlç vççnçÇ. DççHçu³ççlççÇuç KçÓHçpçCç HçÀkçwlç pççlç Dççnílç, pççlç Dççnílç HçCç kçáÀþí? cççÇ uççíkçÀçbvçç çÆJçÞççblççÇ kçÀMççÇ I³ççJççÇ, O³ççvç kçÀmçí kçÀjçJçí ní çÆMçkçÀJçlç KçÓHç obiç Pççuççí nçílççí. cçuçç Dçmçí Jççìlç nçílçí kçÀçÇ çÆMçkçÀJçCçí DçççÆCç Yçj IççuçCçí ní cççPçí cçÓuçYçÓlç kçÀlç&J³ç Dççní. oámçN³çç kçÀMççmççþçÇnçÇ JçíU®ç vçJnlçç. ’lçácnçuçç pçj cççíþîçç iççíäçÇ kçÀjç³ç®³çç DçmçlççÇuç lçj Dçmçí pçiçç pçCçá kçÀçnçÇ lçácnçÇ kçÀOççÇ®ç cçjCççj vççnçÇ.....“ ’pçj lçácnçuçç ÒçícçU iççíäçÇ kçÀjç³ç®³çç DçmçlççÇuç lçj Dçmçí pçiçç pçCçá kçÀçnçÇ lçácnçÇ GÐçç cçjCççj Dççnçlç.....“ cçuçç cççíþîçç DçççÆCç ÒçícçU iççí<ìçÇ kçÀjC³çç®çí J³çmçvç®ç pç[uçí nçílçí. cççÇ cçnçvç cçvçá<³ç nçílççí. p³ççbvçç cççÇ DççíUKçlç nçílççí lççí Òçl³çíkçÀpçCç cççÇ cçnçvç Dççní ní cççv³ç kçÀjçÇlç nçílçç. cççPçç DçnbkçÀçj HçÓCç&HçCçí mçcççOççvççÇ Pççuçç nçílçç. lçácnçÇmçá×ç lçácç®³çç kçáÀìábyççmççþçÇ DçççÆCç mçcççpççmççþçÇ lçácç®çí pççÇJçvç DçHç&Cç kçÀjCççN³çç l³çç cçnçvç cççCçmççbHçÌkçÀçÇ Dççnçlç kçÀç³ç? lçácnçÇ ÒççcçççÆCçkçÀHçCçí kçÀçcççuçç pççlçç kçÀç³ç? lçácnçÇ jçÆJçJççjçÇ ®ç®ç&cçO³çí pççlçç kçÀç³ç? lçácnçÇ SkçÀ ®ççbiçuçç çÆ¸ç½çvç, cçámuççÇcç çÆkçbÀJçç yççÌ× Dççnçlç kçÀç³ç? lçácnçÇ çÆpçLçí pççCçí DçHçíçÆ#çlç Dççní lçíLçí çÆvç³ççÆcçlçHçCçí pççlçç kçÀç³ç? ’lçácç®³çç kç@Àuçíb[jJçj Dçmçuçíu³çç HçÓJççÇ&®³çç þjuçíu³çç YçíìçÇ DçççÆCç Jç®çvçí HçÓCç& kçÀjC³ççmççþçÇ®ç lçácç®çí pççÇJçvç Dççní kçÀç³ç? “

lçácç®çí yç´íkçwmç lçHççmçç

çÆkçbÀJçç lçácç®³çç DçççÆCç Flçjçb®³çç kç@Àuçíb[jcçO³çí DççþJçCççÇlç þíJçç³çuçç nJçílç l³ççÒçcççCçí lçácnçÇ lçácç®çí lççmç çÆkçbÀJçç çÆoJçmç pçiçlçç kçÀç³ç? ’KçÓHç kçÀçcççlç Dçmçuçíuçç cçvçá<³ç kçÀOççÇ®ç KçÓHç MçnçCçç vçmçlççí; MçnçCçç cçvçá<³ç kçÀOççÇ®ç KçÓHç kçÀçcççlç vçmçlççí.“ lçácnçÇ cççíkçÀUí Dçmçlçç kçÀçÇ mçlçlç KçÓHç kçÀçcççlç Dçmçlçç? lçácnçÇ kçÀçíþí pççlç Dççnçlç? çÆpçLçí lçácnçuçç pçç³ç®çí Dççní lçí çÆþkçÀçCç lçácnçuçç mççHç[uçí Dççní kçÀç³ç? lçí çÆpçLçí Dçmçlççlç çÆlçLçí lçí mçlçlç kçbÀìçuçíuçí Dçmçlççlç. l³ççbvçç pçç³ç®çí Dççní, HçCç kçáÀþí? pçí lçácnçÇ çÆvç³ççÆcçlçHçCçí kçÀjçÇlç Dççnçlç lçí LççbyçJçÓ MçkçÀlçç kçÀç³ç? DççHçu³ççuçç mçiçÈ³ççbvçç DççHçCç pçí çÆvç³ççÆcçlçHçCçí kçÀjçÇlç Dççnçílç lçí kçÀjC³çç®ççÇ mçJç³ç®ç PççuçíuççÇ Dççní. DççHçCç lçp%ç Pççuççí Dççnçílç. Flçjçbvçç pçí kçÀçcç KçÓHç cççíþîçç ÒççÆMç#çCççvçblçj DçççÆCç KçÓHç JçíU IçíTvç kçÀjlçç ³çílçí lçí®ç kçÀçcç DçiçoçÇ mçnpç DçççÆCç kçáÀMçuçlçívçí kçÀjlççí lççí lçp%ç Dçmçlççí. DççHçu³ççkçÀ[í LççbyçC³çç®çí OçÌ³ç& vççnçÇ. pçj DççHçCç Lççbyçuççí lçj DççHçuçí kçÀç³ç nçíF&uç ³çç®ççÇ DççHçu³ççuçç YççÇlççÇ Jççìlçí. mçáìçÇJçj pççCçí DçççÆCç l³çç®ç kçÀçcççJçj Hçávnç ³çíCçí cnCçpçí LççbyçCçí vçJní. lçácç®³çç YçÓlçkçÀçUç®çç DççÞç³ç vç Içílçç pçCçá kçÀçnçÇ kçÀçuç®ç pçvcç Pççu³ççÒçcççCçí lçácnçÇ lçácç®çí pççÇJçvç mçáª kçÀª MçkçÀlçç kçÀç³ç? kçÀçíCçlççnçÇ HçÓJççÇ&®çç HççÆj®ç³ç Kççí[Óvç ? lçácnçÇ lçácç®ççÇ DççíUKç vçä kçÀªvç kçáÀCççÇ®ç vççnçÇ Dççnçlç DçMççÇ vçJ³ççvçí mçá©Jççlç kçÀª MçkçÀlçç kçÀç³ç? cççP³çç mçlçlç kçÀç³ç&cçivçlçíuçç kçbÀìçUÓvç cççP³çç HçlvççÇvçí cçuçç ní DççJnçvç çÆouçí nçílçí. cççÇ pçíJnç 56 Jç<çí& Jç³çç®çç nçílççí lçíJnç F®sç vçmçlççvççnçÇ cççÇ lçí DççJnçvç mJççÇkçÀçjuçí. DççcnçÇ yç@içç Yçju³çç DçççÆCç HççBçÆ[®çíjçÇuçç çÆvçIççuççí. cççPçí pççÇJçvç oá:KççÇ yçvçuçí. p³ççbvçç Dççcç®ççÇ iççíä cççnçÇlç nçílççÇ lçí cnCççuçí kçÀçÇ DççcnçÇ mçnç cççÆnvçímçá×ç çÆìkçÀCççj vççnçÇ. SJç{îçç mlçálççÇ®çí çÆJç<ç ÒççHlç kçíÀu³ççvçblçj DçççÆCç pçiçYçjçlççÇuç Flçkçw³çç cççCçmççbvçç FlçkçÀçÇ Jç<çí& DççHçCç nJçínJçímçí Jççìu³ççvçblçj lçí DçMçkçw³ç®ç Dççní Dçmçí l³ççbvçç Jççìuçí. l³ççbvççÇ Dççcç®³ççkçÀ[í çÆJçvççíoçvçí HçççÆnuçí.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

cçuçç çÆpçlçkçÀçÇ PççíHç IçíCçí Mçkçw³ç nçílçí lçíJç{çÇ PççíHç cççÇ IçílçuççÇ DçççÆCç pççÇ kçÀçcçí cççÇ kçÀOççÇ®ç kçíÀuççÇ vçJnlççÇ lççÇnçÇ Dççvçboçvçí kçíÀuççÇ. cççÇ kçÀçnçÇ oMçkçÀçbHççmçÓvç kçÀOççÇ çÆkçÀjçCçç cççuçç®³çç oákçÀçvççlç içíuççí vçJnlççí. cçuçç jml³ççlç Yçíìuçíu³çç cççP³çç çÆJçÐççL³çç&b®çç çÆJçéççmç®ç yçmçuçç vççnçÇ kçÀçÇ l³ççb®çí içáª oákçÀçvççlç nçílçí DçççÆCç SKççÐçç mççcççv³ç cçl³ç& cçvçá<³ççÒçcççCçí ®ççuçlç nçílçí. cççÇ mJçlç:uçç cççP³çç Dçl³çblç kçÀç³ç&cçivç JçíUçHç$çkçÀçlçÓvç cçákçwlç kçíÀuçí nçílçí DçççÆCç lçínçÇ cççÇ çÆvçJç=Êç Pççu³ççcçáUí vççnçÇ. cççÇ cççP³çç DççíUKççÇlçÓvç yççníj ³çílç nçílççí. cççPççÇ HçlvççÇ cççP³çç HççÆj®ç³ççlçÓvç cçákçwlç nçíC³çç®ççÇ cçuçç DççþJçCç kçÀjçÇlç nçílççÇ. SkçÀç yççpçÓuçç lçí Jçíovççoç³çkçÀnçÇ nçílçí DçççÆCç oámçN³çç yççpçÓuçç lçí DççJnçvçnçÇ nçílçí. cçuçç Kçç$ççÇ Dççní kçÀçÇ DçvçíkçÀ Jç<çí& uççKççí uççíkçÀçbvççÇ HçÓpçç kçíÀu³ççvçblçj pçJçUpçJçU mçJç& DççO³çççqlcçkçÀ içáªbvçç l³ççb®³çç DççíUKççÇlçÓvç yççníj ³çíCçí DçMçkçw³ç Jççìíuç DçççÆCç lçí l³ççb®³çç pçáv³çç DççíUKççÇuçç Flçj kçáÀCççnçÇÒçcççCçí çÆ®çkçÀìÓvç yçmçlççlç. lçí DçnbkçÀçjç®³çç JççF&ì HççÆjCççcççbyçÎuç yççíuçlççlç HçCç lçí uçr DçnbkçÀçjçvçí HçÓCç& Yçjuçíuçí Dççnílç. lçí Dçmçí cnCçlççÇuç kçÀçÇ l³ççb®³ççkçÀ[í DçnbkçÀçj vççnçÇ Hçjblçá l³ççb®³ççHçÌkçÀçÇ kçwJççÆ®çlç®ç kçáÀCççÇ iççbOççÇpççÇbÒçcççCçí Oçç[mççvçí ®ççuçÓ MçkçÀlççÇuç. cççP³çç DçnbkçÀçjçyççyçlç®³çç ³çç Jçíovççoç³çkçÀ çÆoJçmççbcçO³çí®ç SkçÀ vçJççÇvç ÒççÆ¬çÀ³çç Iç[C³ççmç mçá©Jççlç PççuççÇ. cççÇ SkçÀ ÒçkçÀçj®çç ÒççCçç³ççcç, MçjçÇj lççCçC³çç®çç DçççÆCç cççÌvçç®çç (Mççblçlçç) çÆJçOççÇ MççíOçÓvç kçÀç{uçç. l³ççvçí cçuçç mçcççOççÇlç KççíuçJçj vçíuçí. cççP³çç mççOçvçí®³çç Flçkçw³çç Jç<çç&blç cççÇ DçMçç KççíuçJçj®³çç mçcççOççÇ®çç DçvçáYçJç kçÀOççnçÇÇ Içílçuçç vçJnlçç. cçuçç vçJççÇvç pççCççÇJç nçílç nçílççÇ. cççÇ pçí çÆMçkçÀuççí nçílççí l³çç mçiçÈ³ççHçí#çç lççÇ Jçj®ç{ nçílççÇ. cçuçç SKççÐçç uçnçvç cçáuççmççjKçí Dçmçí Jççìç³çuçç uççiçuçí kçÀçÇ cççÇ kçÀçnçÇnçÇ kçÀª MçkçÀlççí. p³çç®çç cççÇ çÆJç®ççj kçíÀuçç nçílçç, pçí cççP³çç nçlççbHçuççÇkçÀ[®çí nçílçí lçí Dççlçç Mçkçw³ç Pççuçí nçílçí. cççPçí MçjçÇj yçouçC³ççmç mçá©Jççlç PççuççÇ. cçuçç KçÓHç lç©Cç Pççu³ççmççjKçí Jççìç³çuçç mçá©Jççlç PççuççÇ. cçuçç pççÇJçvçç®çí Dçcç=lç mççHç[uçí nçílçí. DççHçu³çç F®sívçámççj kçÀmçí Lççbyçç³ç®çí lçí cççÇ Dççlçç çÆMçkçÀuççí nçílççí. pçmçí lçácnçÇ Pçç[çJçj Jççnvç DççHçìÓvç cçjC³ççSíJçpççÇ l³ççuçç yç´íkçÀ uççJçlçç. cççÇ Jç³ççvçímçá×ç Jçç{lç nçílççí DçççÆCç cçjlç nçílççí, Hçjblçá cççP³çç Jçiç&çÆcç$ççbmççjKçí Jçíiççlç vççnçÇ. cççP³çç DççOççÇ®³çç çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiçç®³çç mççOçvçívçí cçuçç ojjçípç oáHççj®³çç DçççÆCç jç$ççÇ®³çç pçíJçCççHçÓJççÇ& 15 çÆcççÆvçìçbmççþçÇ Lççbyçç³çuçç cçolç kçíÀuççÇ. Hçjblçá cççP³ççkçÀ[í oçÇIç&kçÀçU LççbyçC³çç®çç DçççÆCç cççP³çç DççqmlçlJçç®çç Dççvçbo IçíC³çç®çç,

lçácç®çí yç´íkçwmç lçHççmçç

O³ççvçç®³çç Dççlç DçççÆCç yççníj, kçÀçíCçlççnçÇ cççiç& vçJnlçç. p³çç cççiçç&vçí cççÇ pççlç nçílççí l³ççcçáUí cççÇ pççmlççÇlç pççmlç 120 Jç<çí& pçiçuççí Dçmçlççí. Dççlçç cççÇ cççP³çç DçnbkçÀçjçuçç IçámçUÓvç yççníj kçÀç{lç nçílççí DçççÆCç çÆoJçmçíbçÆoJçmç DççÆOçkçÀ lç©Cç nçílç nçílççí. cççÇ l³ççuçç Smç.Smç.Jçç³ç.kçÀç³çç kçÀuHççÆ¬çÀ³çç Dçmçí vççJç çÆouçí kçÀçjCç lççÇ lçácç®çí MçjçÇj vçJççÇvç yçvçJçlçí. DççcnçÇ DçiçoçÇ ³çMçmJççÇHçCçí ní oçKçJçÓvç çÆouçí Dççní (Hçnç w.ssy.org) kçÀçÇ çÆoJçmççlçÓvç oçívç JçíUç 15 çÆcççÆvçìçbmççþçÇ Smç.Smç.Jçç³ç. O³ççvç kçÀªvç DççHçCç DççHçu³çç DçVç KççC³çç®³çç mçJç³ççÇ yçouçÓ MçkçÀlççí. ®çákçÀçÇ®³çç pççÇJçvçMçÌuççÇcçáUí Pççuçíuçí cçOçácçín, Ëo³ççlççÇuç Dç[LçUí (yuçç@kçwmç), Dçumçmç&, ocçç, mççbOçíoáKççÇ F. yçnálçíkçÀ mçJç& jçíiç DççHçCç 50ìkçwkçÀí vçÌmççÆiç&kçÀ DçVç KççTvç ³çMçmJççÇHçCçí Hçjlç çÆHçÀjJçÓ MçkçÀlççí DçççÆCç DççHçu³ççuçç DççÌ<çOççbJçj DçJçuçbyçÓvç jnçC³çç®ççÇ içjpç®ç jnçlç vççnçÇ. Smç.Smç.Jçç³ç.kçíÀ.kçíÀ.kçíÀ. nçÇ çÆ¬çÀ³çç Smç.Smç.Jçç³ç.Hçí#çç 10 Hçì Mççqkçwlçcççvç Dççní. KçÓHç uççíkçÀ 80 ìkçwkçíÀ kçÀ®®çí DçVç KççC³ççmç uçiçí®ç®ç mçá©Jççlç kçÀjlççlç. l³ççbvçç mçbHçÓCç& çÆoJçmçYçj KçÓHç Mççblç DçççÆCç GlmççnHçÓCç& Jççìlçí. PççíHçí®ççÇ içjpç HçÀkçwlç mçácççjí 4 lçí 5 lççmççbSJç{çÇ kçÀcççÇ PççuççÇ Dççní. cçvç:½ç#çÓbHçá{í vçJççÇvç ¢M³çí DçççÆCç Mçkçw³çlçç çÆomçÓ uççiçu³ççlç. DçiçoçÇ Lççí[îçç®ç çÆoJçmççblç 60 Jç<çç&b®³çç uççíkçÀçbvçç 16 Jç<çç&b®çí Pççu³ççÒçcççCçí Jççìç³çuçç mçá©Jççlç PççuççÇ Dççní. pççÇ cççCçmçí cçáuççbJçjçíyçj KçíUlç vçJnlççÇ lççÇ cçáuççbmççjKççÇ KçíUç³çuçç uççiçlççlç. oçÇIç&kçÀçU çÆìkçÓÀvç jççÆnuçíuçí jçíiç DçiçoçÇ Lççí[îçç®ç çÆoJçmççblç vçä Jnç³çuçç mçá©Jççlç nçílçí. uçr cççCçmçí SkçÀç®ç DççþJç[îççlç DçvçíkçÀ HççÌb[ Jçpçvç kçÀcççÇ kçÀjlççlç. mvçç³çÓ DçççÆCç cçppççlçblçÓ Hçávnç Mççqkçwlçcççvç yçvçlççlç DçççÆCç SkçÀ mçáboj MçjçÇj lç³ççj nçíC³ççmç mçá©Jççlç nçílçí. Dççlçç DççHçCç Dçmçí Hçnçlççí kçÀçÇ DçvçíkçÀ ÒçkçÀçj®çí kç@Àvmçmç& HçjlçJçlçç ³çíT MçkçÀlççlç. (³çççÆJç<ç³ççÇ vç@Mçvçuç Fçqvmììîçáì Dçç@vç kç@Àvmçj DçççÆCç çÆkçÀ[JççF& cçícççíçÆj³çuç Fçqvmììîçáì ³çç mçbmLççb®³çç mçnkçÀç³çç&vçí kç@Àvmçj®³çç HççÆjCççcççb®³çç vççíboçÇ kçÀjC³ççmççþçÇ DçY³ççmç mçáª kçíÀuçç Dççní.)

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

Smç.Smç.Jçç³ç.kçíÀ.kçíÀ.kçíÀ.®³çç cççO³çcççlçÓvç Dççcç®ççÇ çÆoMççnçÇvç OççJçHçU LççbyçuçíuççÇ Dççní DçççÆCç Dççcç®³çç pçáv³çç mçJç³ççÇ Jç DççíUKççÇnçÇ yçbo Pççu³çç Dççnílç. pçíJnç YçÓlçkçÀçUçlççÇuç ÒçYççJç DççHçu³çç pççÇJçvççlç Dçmçlççlç lçíJnç DççHçCç DççHçuçí çÆvç³çb$çCç IççuçJçÓvç yçmçlççí DçççÆCç mJç³çb®ççÆuçlç ³çb$ççÒçcççCçí DççHçCç Jççiçlççí. DççHçuççÇ Jçlç&CçÓkçÀ Hçá{®çí Dçboçpç mççbiçC³ççSJç{çÇ mHçä yçvçlçí DçççÆCç DççHçuçí J³ççqkçwlçcçlJç çÆoJçmçíbçÆoJçmç pççmlç mçMçkçwlç yçvçlçí. ³ççuçç®ç DççHçu³çç HçÓJç&kçÀcçç&vçí ®ççuçCçí Dçmçí cnCçlççlç çÆkçbÀJçç YçÓlçkçÀçUçlççÇuç Hçávnç Hçávnç, mçJç³ççÇvçí HçCç çÆvçJç[ cnCçÓvç vçJní, kçíÀuçíuççÇ çÆ¬çÀ³çç Dçmçí cnCçlççlç. nçÇ çÆJçkçÀçÆmçlç J³ççqkçwlçcçlJçí kçíÀJçU DççHçu³ççuçç nJçí Dçmçuçíu³çç J³ççqkçwlçcçlJççÒçcççCçí mJçHvç¢M³ç HççnÓvç lççí[Óvç ìçkçÀlçç ³çíT MçkçÀlç vççnçÇlç. HççÆjCççcçkçÀçjkçÀ cççCçmççb®³çç 7 çÆkçbÀJçç 10 mçJç³ççÇ çÆJçkçÀçÆmçlç kçÀjC³ççmççþçÇ - J³ççqkçwlçcçlJç çÆJçkçÀçmççJçjçÇuç kçíÀJçU HçámlçkçíÀ Jçç®çÓvç kçÀçnçÇ HçÀç³çoç vççnçÇ. jnm³ç - ³çMçç®çí jnm³ç - kçíÀJçU nçíkçÀçjçLççÇ& çÆJç®ççjmçjCççÇlç o[uçíuçí vççnçÇ. cçÓU®çí J³ççqkçwlçcçlJç yççjçÇkçÀ cççlççÇ®³çç mJçªHççHç³ç&blç cççí[Óvç kçÀç{u³çççÆMçJçç³ç l³çç cççlççÇ®çí vçJççÇvç Yççb[í Hçávnç lç³ççj kçÀjlçç ³çíT MçkçÀlç vççnçÇ. lçácnçÇ o çÆmç¬çíÀì nç çÆmçvçícçç uççKç JçíUç HçççÆnuçç lçjçÇ lçácç®çí J³ççqkçwlçcçlJç lçí®ç jçnçÇuç. pççí kçÀçnçÇ yçouç kçÀcççÇ JçíUímççþçÇ Pççuçíuçç çÆomçlççí lççí KçÓHç cççíþîçç Òç³çlvççbvççÇ DçççÆCç mçjçJççbvççÇ Iç[uçíuçç Dçmçlççí DçççÆCç lççí pçáv³çç cçÓU®³çç mJçªHççlç Dç¢M³ç nçílççí. J³çkçwlççÇ HçÓJççÇ&Hçí#çç DççÆOçkçÀ LçkçÀuçíuççÇ Dçmçlçí DçççÆCç pççí kçÀçnçÇ Dççjçcç lççÇ J³çkçwlççÇ cççíþîçç Dççvçboçvçí GHçYççíiççÇlç nçílççÇ lççínçÇ vçä nçílççí. ní çÆoJçmçíbçÆoJçmç Dçl³çblç kçÀcççÇ ÒçcççCççlç Iç[lç Dçmçuçí lçjçÇ lçí Iç[lçí®ç Iç[lçí. KçÓHç uççíkçÀçb®çç pççÇJçvççlççÇuç Dççvçbo kçÀcççÇ nçílç Dçmçíuç Hçjblçá kçÀcççÇlç kçÀcççÇ Dç%ççvççlççÇuç Dççvçbo vçä Pççuçíuçç vçmçlççí. Dççvçbo oçívç ÒçkçÀçj®çç Dçmçlççí. HççÆnuçç Dççvçbo cnCçpçí cççÇ ÒççHlç kçíÀuçíu³çç #çcçlçícçOçÓvç DçççÆCç ÒççHlççÇcçOçÓvç HçÓJççÇ&Hçí#çç pççmlç kçÀª MçkçÀlççí ³çç®çç MççíOç uççiçCçí. ní ÒçiççÆlçkçÀçjkçÀ Dççní. vçblçj®çç oámçjç Dççvçbo cnCçpçí HçjçYçÓlç Pççuçíu³çç uççíkçÀçbMççÇ mçncçlç nçíC³çç®çç DçççÆCç Dçmçí cnCçC³çç®çç kçÀçÇ ní pçiç ®çákçÀçÇ®³çç cççiçç&vçí pççlç Dççní DçççÆCç ³çíLçí kçÀçnçÇ®ç ®ççbiçuçí nçíT MçkçÀlç vççnçÇ. lç©Cç cççCçmçí ³çç HççÆnu³çç Jçiçç&lç cççí[lççlç. KçÓHç cççíþçÇ cççCçmçí oámçN³çç Jçiçç&lç Dçmçlççlç. pççÇJçvççkçÀ[í pççC³ççlç DçççÆCç cç=l³çÓkçÀ[í pççC³ççlç nç®ç HçÀjkçÀ Dççní . JççmlçJççlçuçç MççjçÇçÆjkçÀ cç=l³çÓ nç Dççlc³ççvçí vçJççÇvç MçjçÇj çÆcçUJçÓvç vçJçí pççÇJçvç mçáª kçÀjC³ççmççþçÇ Içílçuçíuçç Dççjçcç Dççní. pçíJnç ³çç MçjçÇjçkçÀ[Óvç kçÀMçç®ççnçÇ Dççvçbo Içílçç ³çíT MçkçÀlç vççnçÇ

lçácç®çí yç´íkçwmç lçHççmçç

lçíJnç lçí mççí[Óvç oíCçí®ç ®ççbiçuçí Dççní. çÆvçmçiç& ³çç ÒçkçÀçjí kçÀçcç kçÀjlççí DçççÆCç Dççlc³ççuçç Hçá{®³çç oá:KççlçÓvç cçákçwlç kçÀjlççí. pçí Dçç³çá<³ç DççvçboççÆMçJçç³ç pçiçuçí pççlçí lçí pçiçC³ççmççjKçí vççnçÇ. cçvçá<³ççvçí pççÇJçvç pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ, Dççvçboçvçí DçççÆCç mJççlçb$³ççlç cnCçpçí cççí#ççlç pçiçuçí HçççÆnpçí. lçácç®³çç YçÓlçkçÀçuççÇvç kçÀjçjçbvççÇ, DçHçí#ççbvççÇ, mcç=lççÇbvççÇ DçççÆCç kç=ÀlççÇbvççÇ cççiç& çÆvççÆ½çlç kçíÀuçíuçí pççÇJçvç pçiçlççvçç DçççÆCç LççbyçC³çç®³çç Jç vçJççÇvç çÆvççÆcç&lççÇ®³çç #çcçlçíçÆMçJçç³ç pçiçlççvçç pçmçí l³çç #çCççuçç pçiçC³çç®ççÇ içjpç Dççní l³ççHçí#çç lçácnçÇ pçmçí Dççjçcçoç³çkçÀ Dççní lçmçí®ç Hçávnç pçiçlçç. KçÓHç uççíkçÀ HçÓJççÇ&®³çç DççþJçCççÇblç®ç pçiçlççlç, lçí l³çç #çCççlç kçÀOççÇ®ç pçiçlç vççnçÇlç. cçOçá®çbê nçÇ HçÀkçwlç DççþJçCç®ç Dççní. DççÊçç ³çç #çCççuçç lçí l³ççb®çí pççÇJçvç l³ççb®³çç JççÆj<þçbyçjçíyçj, l³ççb®³çç MçípççN³ççbyçjçíyçj, l³ççb®³çç kçÀç³çç&uç³ççbcçOççÇuç mçnkçÀçN³çbçyçjçíyçj DçççÆCç MçíJçìçÇ l³ççb®³çç HçlvççÇyçjçíyçj kçÀmçíyçmçí pçiçlç Dççnílç. l³çç #çCçç®çç Dççvçbo mççpçjç kçÀjCçí ní kçÀOççÇ®ç mçbHçuçíuçí Dççní. ’lçácç®³çç kç@Àuçíb[jJçj Dçmçuçíu³çç HçÓJççÇ&®³çç þjuçíu³çç YçíìçÇ DçççÆCç Jç®çvçí HçÓCç& kçÀjC³ççmççþçÇ lçácç®çí pççÇJçvç Dççní kçÀç³ç? çÆkçbÀJçç lçácç®³çç DçççÆCç Flçjçb®³çç kç@Àuçíb[jcçO³çí DççþJçCççÇlç þíJçç³çuçç nJçílç l³ççÒçcççCçí lçácnçÇ lçácç®çí lççmç çÆkçbÀJçç çÆoJçmç pçiçlçç kçÀç³ç?“ DççlççHç³ç&blç lçácnçÇ mJçlç:çÆJç<ç³ççÇ KçÓHç®ç çÆvçjçMç Pççuçí Dçmççuç. Hçjblçá OççÇj Oçjç. SkçÀ yç´íkçÀ (Lççbyçç) I³çç. lçácnçuçç pççÇJçvçç®çç Dççvçbo mççpçjç kçÀjC³çç®ççÇ mçbOççÇ çÆcçUíuç. kçÀcççÇlç kçÀcççÇ pççíjçvçí Dççíj[ç.... `nç nç nç! cççÇ cçÓKç& Dççní.' pççÇJçvçç®çç Dççvçbo cçÓKç& IçíT MçkçÀlççlç. pçj lçácnçÇ içbYççÇj Dçmççuç lçj lçácnçuçç nç cçáÎç kçÀUCççj vççnçÇ. cççPçí içáª mJçlç:uçç®ç KçÓHç nmçç³ç®çí. vçblçj DççcnçÇnçÇ l³ççb®³ççmçn KçÓHç nmçuççí. mJçlç:uçç nmçCçí ní Dççpççj yçjí kçÀjCççjí Dççní. Flçjçbvçç nmçCçí ní çÆJç<ç Dççní.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

lçácnçÇ kçÀç³ç çÆMçkçÀuççlç? yç´íkçÀ vçmçuçíu³çç cççíìçjçÇ®çç MçíJçì DççÆvç³çbçÆ$çlç DçHçIççlççlç nçílççí. mJçí®sívçí Içílçuçíu³çç Lççby³ççbçÆMçJçç³ç pçiçuçíuçí Dçç³çá<³ç MçíJçìçÇ oá:Kççlç pççlçí. mçJç³ççÇ yçouçC³ççmççþçÇ içjpç Dççní Hçávnç Hçávnç lçí®ç lçí kçÀjC³ççvçí yçbçOçuçíuçç HççÆj®ç³ççb®çç çÆkçÀuuçç lççí[Óvç ìçkçÀC³çç®ççÇ. cç=l³çÓ nçÇ MçjçÇjçHççmçÓvç®ççÇ mçáìkçÀç Dççní. Dçmçí MçjçÇj pçí Hçávnç pçvcç IçíT MçkçÀlçí DçççÆCç YçÓlçkçÀçU çÆjkçÀçcçç kçÀªvç lççpçí yçvçÓ MçkçÀlçí. DççOççÇ®³çç cçvçá<³ççuçç vçä kçÀªvç®ç J³ççqkçwlçcçlJççlççÇuç yçouç mçáª nçíCçí Mçkçw³ç Dççní. SKççoçÇ iççíä ®ççbiçu³çç ÒçkçÀçjí kçÀjC³ççmç çÆMçkçÀCçí DçççÆCç mJçlç:uçç kçÀçíCçlççÇnçÇ iççíä kçÀjC³ççmç mç#çcç yçvçJçCçí ³ççlç KçÓHç cççíþç HçÀjkçÀ Dççní. HççÆnuíç kçÀçcç Òç³çlvççbvççÇ HçÓCç& Yçjuçíuçí Dççní DçççÆCç oámçjí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Dççní. ’kçÀçíCçlççÇnçÇ çÆkçbÀcçlç cççípçÓvç cççÇ ní kçÀjçÇvç®ç ní Mçyo OççíkçÀçoç³çkçÀ cççCçmçç®çí Dççnílç. lççí DççCçKççÇ pççmlç kçÀçcçí (kçÀcç&) kçÀjC³ççmç mJçlç:uçç yççbOçÓvç Içílç Dççní. cççÇ kçÀçnçÇnçÇ kçÀª MçkçÀlççí nç cçákçwlççlc³çç®çç DçvçáYçJç Dççní.“ lçácnçÇ DççOççÇ®çç cçvçá<³ç kçÀmçç vçä kçÀjçuç? ³ççJçj çÆ®çblçvç kçÀjç. lçácnçuçç kçÀçíCçl³çç ÒçkçÀçj®çç cçvçá<³ç yçvçç³ç®çí Dççní l³ççJçj çÆuçnç.

lçácç®çí yç´íkçwmç lçHççmçç

DçY³ççmç:-

lçácç®³çç HççÆj®ç³ççuçç DççJnçvç oíC³ççmççþçÇ ní kçÀçnçÇ vçcçávçç DçY³ççmç Dççnílç. 1. DçHççÆjçÆ®çlç cçvçá<³ççyçjçíyçj kçÀçíCçl³ççnçÇ kçÀçjCçççÆMçJçç³ç yççíuçç. 2. pçíJnç lçácnçuçç Dçmçí çÆomçíuç kçÀçÇ lçácnçÇ FlçjçbHçí#çç DççÆOçkçÀ G®®ç mlçjçJçj Dççnçlç çÆMçä Dççnçlç lçíJnç mJçlç:uçç®ç nmçç. 3. SKççÐçç çÆYçkçÀçN³ççMççÇ cçÌ$ççÇ kçÀjç. 4. mçcçáêçpçJçU çÆkçbÀJçç pçbiçuççlç pççTvç Jçj-KççuççÇ G[îçç cççjç, pççíjçlç çÆkçbÀ®ççUç, Dççíj[ç. 5. Dçç³çá<³ççlç lçácnçÇ kçáÀþí pççlç Dççnçlç l³çççÆJç<ç³ççÇ mJçlç:MççÇ yççíuçç. 6. ojjçípç pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ JçíiçUç jmlçç I³çç DçççÆCç DççOççÇ p³çç®çç lçácnçÇ MççíOç Içílçuçíuçç vçJnlçç l³çç®çç MççíOç I³çç. 7. yççiçílç SKççÐçç cçáuççyçjçíyçj KçíUç. 8. HççJçmççlç G[îçç cççjç DçççÆCç vçç®çç. 9. HçoHçLççJçj yçmçç DçççÆCç ³çíCççN³çç-pççCççN³ççbvçç nç³ç-n@uççí cnCçç. 10. mç@vìç kçwuçç@pç®çí kçÀHç[í Iççuçç DçççÆCç SKççÐçç içoçÇ&®³çç çÆþkçÀçCççÇ, ®ççÌkçÀçlç ®çç@kçÀuçíìdmç Jççìç. 11. lçácç®³çç IçjçÇ çÆkçbÀJçç kçÀçcçç®³çç çÆþkçÀçCççÇ lçácnçuçç kçÀçíCçlççÇ cççÌpç-cçpçç kçÀjç³çuçç DççJç[lçí lçí çÆuçnÓvç kçÀç{ç DçççÆCç lçácç®ççÇ kçÀçíCçlççÇ DççíUKç lçácnçuçç lçmçí kçÀjC³ççHççmçÓvç Dç[çÆJçlçí lçínçÇ çÆuçnç. 12. lçácnçuçç lçácç®³çç MçípççN³ççyçjçíyçj kçÀç³ç JççìÓvç I³çç³çuçç DççJç[lçí DçççÆCç lçácnçÇ lçí kçÀç kçÀª MçkçÀlç vççnçÇ? 13. pçíJnç lçácnçÇ SKççÐçç HççíçÆuçmççuçç yçIçlçç lçíJnç lçácnçuçç kçÀç³ç Jççìlçí DçççÆCç lçí kçÀç? 14. lçácç®³çç çÆKçMççlç SkçÀnçÇ HçÌmçç vç Içílçç lççÇvç çÆoJçmç kçáÀþínçÇ YçìkçÀç.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

15. lçácç®³çç ³çíC³çç-pççC³çç®³çç jml³ççJçj çÆomçCççjç mçJç& kçÀ®çjç iççíUç kçÀªvç vçä kçÀjç. 16. mçcççpççlç Dçmçuçíu³çç lçácç®³çç ÒççÆlç<þí®³çç mLççvççcçáUí pçí lçácnçÇ SjJnçÇ kçÀjCççj vççnçÇ lçí Hçá{çÇuç 15 çÆoJçmç ojjçípç kçÀjC³çç®çí DççJnçvç mJçlç:®ç mJççÇkçÀçjç. 17.p³ççb®çç lçácnçÇ Üí<ç kçíÀuçç l³çç cççCçmççbvçç KçN³çç cçvççvçí yççíuçJçç DçççÆCç l³ççb®çç Üí<ç kçíÀu³ççyçÎuç l³ççb®ççÇ #çcçç cççiçç. 18.uçnçvç cçÓuç yçvçç DçççÆCç lçácnçuçç FlçjçbkçÀ[Óvç kçÀç³ç HçççÆnpçí lçí cççiçç. lçácç®³çç DççJççpçç®ççÇ Oççj vç yçouçlçç DççûçnçÇ, çÆ®çkçÀçìçÇvçí jnç.

cçnçvçlçç pçiçCçí kçÀMççmççþçÇ Dççní?

l³çç cçnçvçlçí®çç DçvçáYçJç I³çç

lççÇ HçÀkçwlç SkçÀ mçbOççÇ Dççní

lçí mçJç& çÆlçLçí®ç Dççní

mçbOççÇ cçnçvçlçç HçnçC³çç®ççÇ

l³çç cçnçvçlçí®çç DçvçáYçJç I³çç

mçbOççÇ cçnçvçlçç DçvçáYçJçC³çç®ççÇ

lççÇ lçácç®³çççÆJç<ç³ççÇ pççmlç yççíuçlçí

cçnçvçlçç pççCçC³çç®ççÇ Òçl³çíkçÀ iççíäçÇlç

l³çç cçnçvçlçí®çç DçvçáYçJç I³çç

Òçl³çíkçÀ J³çkçwlççÇlç

lççÇ lçácnçuçç KçÓHç ÞççÇcçblç kçÀjçÇuç

pçí npçj Dççní l³çç Òçl³çíkçÀçlç

çÆpçlçkçÀçÇ lçácnçÇ pççmlç cçnçvçlçç Hçnçuç çÆlçlçkçíÀ lçácnçÇ pççmlç ÞççÇcçblç Jnçuç

Òçl³çíkçÀçlç cçnçvçlçç HçnçCçí

Dçnç! çÆkçÀlççÇ Dçtálç ní pçiç

nçÇ SkçÀ kçÀuçç Dççní

Dçnçnç! kçíÀJç{çÇ nçÇ cçnçvç mçbOççÇ

ní SkçÀ kçÀçÌMçu³ç Dççní

cçnçvçlçç HçnçC³çç®ççÇ

pçiççlççÇuç lçí SkçÀ mçJçç&lç mçáboj lçlJç Dççní

cçnçvçlçç pççCçC³çç®ççÇ cçnçvçlçç DçvçáYçJçC³çç®ççÇ.

ní pççÇJçvç kçÀMççmççþçÇ Dççní? HçÀkçwlç Òçl³çíkçÀçlç cçnçvçlçç HçnçC³ççmççþçÇ Òçl³çíkçÀ cçvçá<³ççlç Dçvçblç içáCçJçÊçç Dççní Òçl³çíkçÀçlç kçÀçnçÇ oÌJççÇ içáCç Dççnílç pçí cççP³ççcçO³çí vççnçÇlç cnCçÓvç ní FlçkçíÀ mççíHçí Dççní HçÀkçwlç l³çç içáCççJçj cçvç SkçÀçûç kçÀjç HçÀkçwlç l³çç #çí$ççJçj cçvç SkçÀçûç kçÀjç DçççÆCç lçácnçuçç l³çç cççCçmççlççÇuç cçnçvçlçç çÆomçíuç

ÞççÇcçblççÇ mçáª nçílçí DççlçÓvç, yççníªvç vççnçÇ. kçáÀCççuççnçÇ ÞççÇcçblç çÆkçbÀJçç içjçÇyç kçÀjCçí Mçkçw³ç vçmçlçí - ÞççÇcçblççÇ nçÇ lçíLçí ÞççÇcçblççÇ Dççní ní yçIçC³ççlç Dçmçlçí. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ kçÀçnçÇ®ç pçJçU yççUiçÓ vçkçÀç. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ mçJç& nkçwkçÀ mççí[Óvç Ðçç. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ çÆJçéççmç nJçç, kçÀçcç çÆkçbÀJçç kçáÀMçuçlçç vçJní. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ pçí kçÀçnçÇ lçácç®³ççkçÀ[í Dççní lçí mçJç& p³ççuçç l³çç®çç mçJçç&lç pççmlç HçÀç³çoç nçíF&uç l³ççuçç oíTvç ìçkçÀç. çÆpçlçkçw³çç pççmlç Jçíiççvçí ní Ðççuç çÆlçlçkçw³çç pççmlç Jçíiççvçí lçácnçÇ ÞççÇcçblç Jnçuç. ÞççÇcçblççÇ mçáª nçílçí DççlçÓvç, yççníªvç vççnçÇ. kçáÀCççuççnçÇ ÞççÇcçblç çÆkçbÀJçç içjçÇyç kçÀjCçí Mçkçw³ç vçmçlçí - ÞççÇcçblççÇ nçÇ lçíLçí ÞççÇcçblççÇ Dççní ní yçIçC³ççlç Dçmçlçí. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ kçÀçnçÇ®ç pçJçU yççUiçÓ vçkçÀç. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ mçJç& nkçwkçÀ mççí[Óvç Ðçç. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ çÆJçéççmç nJçç, kçÀçcç çÆkçbÀJçç kçáÀMçuçlçç vçJní. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ pçí kçÀçnçÇ lçácç®³ççkçÀ[í Dççní lçí mçJç& p³ççuçç l³çç®çç mçJçç&lç pççmlç HçÀç³çoç nçíF&uç l³ççuçç oíTvç ìçkçÀç. çÆpçlçkçw³çç pççmlç Jçíiççvçí ní Ðççuç çÆlçlçkçw³çç pççmlç Jçíiççvçí lçácnçÇ ÞççÇcçblç Jnçuç. ÞççÇcçblççÇoMç&kçÀ JçmlçÓb®çí ÒçoMç&vç kçíÀuçí lçj l³ççb®ççÇ ®ççíjçÇ nçíT MçkçÀlçí. ÞççÇcçblççÇ®ççÇ ®ççíjçÇ nçíT MçkçÀlç vççnçÇ. ÞççÇcçblççÇoMç&kçÀ JçmlçÓ ÞççÇcçblççÇlçÓvç®ç ³çílççlç. cççÌvççlçÓvç ÞççÇcçblççÇ Jçç{Jçç Òç³çlvç, kçÀä DçççÆCç kçÀçÌMçu³ççlçÓvç vçJní... kçáÀCççÇlçjçÇ oámçN³ççvçí kçíÀuçíu³çç Kç®çç&lçÓvç lçácnçÇ kçÀOççÇ®ç ÞççÇcçblç nçíCççj vççnçÇ. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ Flçjçbvçç ÞççÇcçblç kçÀjç. - Síéç³ççí&HççÆvç<ço. 32

lçácnçÇ oámçN³çç kçáÀCçç®³çç lçjçÇ Kç®çç&vçí kçÀOççÇ®ç ÞççÇcçblç nçíCççj vççnçÇ. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ Flçjçbvçç ÞççÇcçblç kçÀjç. -Síéç³ççí&HççÆvç<ço~

Yççiç oámçjç lç©Cç nçíCçí DçççÆCç ÞççÇcçblç nçíCçí, lçácç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& lçHççmçç. 35

Yççiç oámçjç

lç©Cç nçíCçí DçççÆCç ÞççÇcçblç nçíCçí, lçácç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& lçHççmçç. pççÇJçvç ní HçÌmçí çÆcçUC³ççmççþçÇ Dççní kçÀçÇ HçÌmçç pççÇJçvççmççþçÇ Dççní? ’GÐççíiçOçboç nç lçácç®³çç Dçç³çá<³ççmççþçÇ Dççní kçÀçÇ lçácç®çí Dçç³çá<³ç oákçÀçvççmççþçÇ, OçbÐççmççþçÇ çÆkçbÀJçç vççíkçÀjçÇmççþçÇ Dççní?“ cççPçç cçáuçiçç çÆmç×çblç SkçÀç oákçÀçvççlç içíuçç DçççÆCç l³çç oákçÀçvçoçjçuçç cnCççuçç, ``kçÀçkçÀç, cçuçç kç=ÀHç³çç Lççí[í yçìçìç çÆ®çHmç Ðçç. “ cççÇ DçblçjçJçªvç l³ççuçç Hçnçlç nçílççí. l³çç oákçÀçvçoçjçvçí l³ççuçç pçí nJçí nçílçí lçí çÆouçí. l³ççvçí çÆmç×çblçkçÀ[í HçÌmçí cçççÆiçlçuçí vççnçÇlç. çÆmç×çblçuçç HçÌMççbçÆJç<ç³ççÇ kçÀçnçÇ®ç cççnçÇlç vçJnlçí. l³ççvçí pçí nJçí nçílçí lçí cçççÆiçlçuçí DçççÆCç lçí l³ççuçç çÆcçUçuçí. cçáuçí pçí kçÀçnçÇ cççiçlççlç lçí l³ççbvçç oíCçí Jç[çÇuçOççN³ççbvçç Yççiç®ç Hç[lçí. DçcçíçÆjkçíÀlççÇuç SkçÀç sçíìîçç cçáuççÇvçí jçÆMç³çç®çí DçO³ç#ç iççíyçç&®çíJn ³ççbvçç çÆlçuçç Mççblçlçç Ðçç³çuçç mççbçÆiçlçuçí nçílçí. iççíyçç&®çíJn ³ççbvççÇ lçíJnç kçÀçíu[ Jçç@jçÆJç©× nçuç®ççuççÇ kçíÀu³çç. mçjkçÀçj pçí kçÀª MçkçÀuçí vççnçÇ lççÇ cçíçqkçwmçkçÀçí mJç®s kçÀjC³çç®ççÇ cççínçÇcç cçáuççbvççÇ ³çMçmJççÇ kçíÀuççÇ. lçí l³ççbvççÇ uçiçí®ç kçÀªvç oçKççÆJçuçí. cçuçç Jç³çç®³çç 27J³çç Jç<ççÇ& HçÌMççbmççþçÇ kçÀçcç kçÀjC³ççlç kçÀçnçÇ DçLç& vççnçÇ ní kçÀUuçí. cççÇ HçÌMççbmççþçÇ kçÀçcç kçÀjCçí mççí[Óvç çÆouçí. kç@Àvç[çlçu³çç nç@Jç&[&cçOçÓvç Scç.yççÇ.S. HçoJççÇ ÒççHlç kçíÀu³ççvçblçj cçuçç Dçmçí Dçç{Uuçí kçÀçÇ kçíÀJçU HçÌmçí çÆcçUJçC³ççmççþçÇ cççÇ cççPçí pççÇJçvç IççuçJççJçí ³ççlç kçÀçnçÇ DçLç& vççnçÇ. cççÇ kç@Àvç[çlçÓvç cççPçí mççcççvç Yçjuçí DçççÆCç çqmJçlPçuç&b[cçO³çí cçn<ççÇ& cçníMç ³ççíiççÇ ³ççb®ççÇ mçíJçç kçÀjC³ççmççþçÇ çÆvçIççuççí. DçuççÌçÆkçÀkçÀ O³ççvçç®çí cççPçí ÒççÆMç#çCç Pççu³ççvçblçj cçn<ççÇ&bvççÇ cçuçç l³ççb®çç çÆMç<³ç DçççÆCç mJç³çbmçíJçkçÀ cnCçÓvç mJççÇkçÀçjuçí. cççP³ççkçÀ[í HçÌmçí vçJnlçí. cççP³çç Dçblç:kçÀjCççuçç mHçMç& kçÀjCççN³çç cçnçvç kçÀç³çç&®ççÇ mçíJçç kçÀjC³ççmççþçÇ cççÇ DççÆOçkçÀ cçnçvç DççMççÇJçç&oçbmççþçÇ lçí HçÌmçí oíTvç ìçkçÀuçí nçílçí. cççÇ HçÌMççbkçÀçÆjlçç kçÀçcç kçÀjçÇlç vçJnlççí. ÒçiçlçMççÇuç pçiçç®³çç cççP³çç mJçlç:®³çç mJçHvççmççþçÇ cççÇ kçÀçcç kçÀjçÇlç nçílççí. cçn<ççÇ&pççÇ ní

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

cççPçí DçvçáYçJççÇ mçuuççiççj nçílçí DçççÆCç cçuçç cççPçí pççÇçÆJçlçkçÀç³ç& oíCççjí nçílçí. cççÇ l³ççb®ççÇ mçíJçç HçÓCç&HçCçí Ëo³ççHççmçÓvç kçíÀuççÇ. kçíÀJçU cççP³çç yçá×çÇvçí çÆkçbÀJçç nçlççbvççÇ vççnçÇ. vçÌmççÆiç&kçÀHçCçí®ç cççÇ l³ççbvçç DççJç[uççí DçççÆCç cççÇ l³ççb®³çç kçÀç³ç&çlççÇuç SkçÀ cçnlJçç®çç Dççblçjjçä^çÇ³ç mçb®ççuçkçÀ yçvçuççí nçílççí. kçáÀCççuççnçÇ kçÀuHçvçç kçÀjlçç ³çíCççj vççnçÇ DçMçç ÒçkçÀçj®³çç cççíþîçç mçbOççÇ DçççÆCç pçyççyçoçN³çç cçuçç çÆou³çç içíu³çç nçíl³çç. cççÇ cçn<ççÇ&pççÇb®³çç ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[ç&®çç HçççÆþbyçç çÆcçUJçuçç nçílçç. kçÀjçí[çí [ç@uçmç&®çç lççí J³çJçnçj nçílçç. SKççÐçç uçnçvç kçÀç³çç&mççþçÇ mJçlç:uçç mçcççÆHç&lç kçÀjCçí cnCçpçí Dçcç³çç&o mçbHçÊççÇ çÆcçUJçC³çç®çç cççiç& Dççní. cççÇ pçíJnç mJçlç:uçç cçn<ççÇ&pççÇb®çç Spçbì nçíC³çç®ççÇ HçjJççvçiççÇ oílççí lçíJnç cçuçç l³ççb®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUlçí®ç. vçblçj cççP³çç mçbMççíOçvççlç, cçuçç Òçl³çíkçÀ O³ççvççlç Dçmçlççvçç mçcççOççÇlç çÆkçbÀJçç DçuççÌçÆkçÀkçÀ O³ççvççJçmLçílç kçÀmçí pççJçí ³çççÆJç<ç³ççÇ SkçÀ G®®ç mçl³ç mççHç[uçí... cççÇ lçí 1979cçO³çí cçn<ççÇ&pççÇbvçç nÌêçyçço ³çíLçí oíT kçíÀuçí. cççPçç MççíOç HçÓCç&HçCçí mçcçpçÓvç IçíC³ççmççþçÇ lçí cçuçç JçíU oíT MçkçÀuçí vççnçÇlç kçÀçjCç lçí HçÀçj kçÀçcççlç nçílçí. cçn<ççÇ&pççÇbvççÇ cççPççÇ çÆLçDçjçÇ DçççÆCç Òç@çqkçwìmç mJççÇkçÀçjçJççÇ ³ççmççþçÇ l³ççb®ççÇ Kçç$ççÇ HçìçÆJçC³çç®ççÇ cççPççÇ #çcçlçç vçJnlççÇ DçççÆCç l³ççb®³ççmçcççíj lççÇ þíJçC³çç®çí lçmçí kçÀçíCçlçínçÇ mççOçvç cççP³ççkçÀ[í vçJnlçí. cççÇ Dççjçcççlç cçn<ççÇ&pççÇb®³çç ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[ç&®³çç mççJçuççÇlç jçnÓ MçkçÀuççí Dçmçlççí. cççÇ lççí Dççjçcç mççí[Óvç çÆouçç DçççÆCç vçJçç MççíOç pçiççuçç oíC³ççmççþçÇ SkçÀìîççvçí®ç Hçá{í pççC³çç®çí Oçç[mç kçíÀuçí. ojc³ççvç®³çç kçÀçUçlç cçuçç ní mçcçpçuçí nçílçí kçÀçÇ cççÇ oíJçç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& Lçíì çÆcçUJçÓ MçkçÀlççí. cççÇ cççP³ççyçjçíyçj mçájçÆ#çlçlçç cnCçÓvç kçÀçíCçl³ççnçÇ ÒçkçÀçj®çí HçÌmçí yççUiçCçí mççí[Óvç çÆouçí DçççÆCç DççpçnçÇ cççPççÇ nçÇ®ç DçJçmLçç Dççní. ³ççíiççvçbo Hçjcçnbmç ³ççb®³çç ``SkçÀç ³ççíi³çç®çí Dççlcç®ççÆj$ç (Autobiography of a Yogi)“ ³çç HçámlçkçÀçlççÇuç Hçá{çÇuç MçyoçbvççÇ cççÇ ÒçíçÆjlç Pççuççí nçílççí:- Yçkçwlççuçç p³çç®ççÇ içjpç Dçmçlçí lçí oíJç l³ççuçç oíF&uç. cççÇ mJçlç:uçç ³çç DçvçáYçJççuçç DçHç&Cç kçíÀuçí DçççÆCç oíJççvçí cçuçç vççHççmç kçíÀuçí vççnçÇ. ní mçJç& kçÀmçí kçÀçcç kçÀjlçí, l³çç kçÀçcç kçÀjC³çç®³çç Hç×lççÇ®çí cççÇ Hç=LçkçwkçÀjCç kçÀjçÇlç Dççní. cççÇ cççPçí HçÌmçí ìçkçÓÀvç çÆouçí DçççÆCç mJçlç:uçç oíJçç®³çç F®sííJçj mççí[Óvç çÆouçí. l³çç #çCççuçç cççP³ççmçcççíj SkçÀ vçJççÇvç pçiç GIç[ Pççuçí. cççÇ Dççlçç ÞççÇcçblç çÆkçbÀJçç içjçÇyç vçJnlççí. 37

lç©Cç nçíCçí DçççÆCç ÞççÇcçblç nçíCçí,lçácç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& lçHççmçç

cççÇ HçÌMççuçç®ç DçuççÌçÆkçÀkçÀ yçvçJçuçí. HçÌmçí pççÇJçvççmççþçÇ Dççnílç. pççÇJçvç ní HçÌmçí çÆcçUçÆJçC³ççmççþçÇ vççnçÇ. cççP³çç YççíJçlççuç®³çç uççíkçÀçbçÆJç<ç³ççÇ®³çç cççP³çç ³çLççlçL³ç ¢çÆäkçÀçívççlç SkçÀ cçnlJçç®çç yçouç Iç[uçç. lçí mçiçUí cçuçç oíJç®ç çÆomçÓ uççiçuçí. çÆYçkçÀçjçÇmçá×ç cççP³ççHçí#çç cççíþí nçílçí. cççÇ l³ççbvçç oíJç cnCçÓvç HçççÆnuçí. SKççÐçç uçnçvç cçáuççÒçcççCçí cçuçç kçÀç³ç nJçí Dççní lçí cççP³çç DççmçHççmç®³çç kçÀçíCççuççnçÇ cççiçlççvçç cçuçç kçÀçíCçlççnçÇ mçbkçÀçí®ç Jççìlç vççnçÇ. l³çç®çÒçcççCçí cççP³çç YççíJçlççÇ®çí uççíkçÀ cçuçç pçí nJçí lçí oílççlç. l³ççbvçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ lçí oíJççuçç®ç oílç Dççnílç. pçíJnç cççÇ FlçjçbkçÀ[í oíJç cnCçÓvç yçIçlççí lçíJnç DççHççíDççHç®ç lçí cççP³ççkçÀ[í oíJç cnCçÓvç®ç yçIçlççlç. cçuçç pçí Flçj uççíkçÀ oílççlç l³çç iççíäçÇ Oçªvç þíJçC³çççÆJç<ç³ççÇ cççPçç kçÀçíCçl³ççnçÇ ÒçkçÀçj®çç uçiççJç vççnçÇ. HçÌmçí pçiçC³ççmççþçÇ Dççnílç. cççÇ lçí oíTvç ìçkçÀlççí çÆkçbÀJçç cççP³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç oíJççb®ççÇ mçíJçç kçÀjC³ççmççþçÇ lçí JççHçjlççí. pçíJnç cççP³çç Dçmçí uç#ççlç ³çílçí kçÀçÇ SKççÐçç J³çkçwlççÇvçí l³çç®³çç #çcçlçíHçí#çç yçjí®ç pççmlç cçuçç çÆouçí Dççní lçíJnç cççÇ lçí l³ççuçç Mçkçw³ç çÆlçlçkçw³çç uçJçkçÀj Hçjlç kçÀjlççí. l³ççbvççÇ cçuçç kçÀçnçÇ iççí<ìçÇ GOççj cnCçÓvç çÆou³çç Dççnílç. SKççÐçç cççCçmçç®ççÇ ÞççÇcçblççÇ l³çç®³ççkçÀ[í çÆkçÀlççÇ HçÌmçí Dççnílç ³ççJçj þjlç vççnçÇ lçj uççíkçÀ l³ççuçç çÆkçÀlççÇ cççíþîçç ÒçcççCççlç GOççj oíC³ççmç lç³ççj Dççnílç ³ççJçj lççÇ þjlçí. Dççlçç cçuçç oíJçç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUçuçí Dççní. cççPçí çÆMç<³ç cççP³ççlç pççí oíJç yçIçlççlç l³çç oíJççSJç{ç®ç cççÇ ÞççÇcçblç Dççní. cçuçç oíJç nçíC³çç®ççÇ F®sç vççnçÇ. cççÇ mJçlç:uçç oíJçç®çç Yçkçwlç cnCçÓvç®ç yçIçlççí. oíJç Dçmçu³çç®çí {çíbiç kçÀjCçí ní KçÓHç®ç cççíþí DççíPçí Dçmçlçí. oíJçç®çç SkçÀ Yçkçwlç cnCçÓvç cççÇ cççPçí mçJç& DççíPçí oíJççJçj ìçkçÀlççí. cççÇ DçvçíkçÀ çÆMç#çkçÀçbvçç Smç.Smç.Jçç³ç. çÆMçkçÀJçC³ççmççþçÇ ÒççÆMççÆ#çlç kçíÀuçí. l³ççlçu³çç Hçá<kçÀUpçCççbvççÇ çÆMçkçÀJçCçí LççbyçJçuçí kçÀçjCç lçí l³ççbvçç DççíPçí Jççìuçí. kçÀçnçÇpçCç kçÀç³ç&jlç jçnÓvç çÆMçkçÀJçlççlç kçÀçjCç l³ççbvçç HçÌmçí çÆcçUlççlç. lçLçççÆHç kçÀçnçÇpçCççbvçç Dçmçí Jççìlçí çÆkçÀ lçí oíJç Dççnílç. kçÀçnçÇpçCççbvçç cççÇ çÆMçkçÀJçCçí LççbyçJçÓvç SkçÀ GoçnjCç cnCçÓvç pççÇJçvç pçiçC³ççmç mççbçÆiçlçuçí cnCçÓvç l³ççbvççÇ çÆMçkçÀJçCçí LççbyçJçuçí. Dççlçç cçuçç çÆMç#çkçÀçbvçç ÒççÆMç#çCç oíC³çç®ççÇ F®sç vççnçÇ. uççíkçÀçbvççÇ l³ççb®³çç pççÇJçvççlç cçákçwlç, Òçiçlç DçççÆCç DççvçboçÇ kçÀmçí JnçJçí ní çÆMçkçÀJçCçí mçáª kçÀjC³ççHçÓJççÇ& l³ççbvççÇ oíJçç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUJççJçí DçççÆCç pçiççJçí Dçmçí cçuçç 38

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

Jççìlçí. SkçÀç cççÆnv³çç®³çç çÆkçbÀJçç kçÀçnçÇ Jç<çç&b®³çç kçÀçímç&cçO³çí DççO³çççqlcçkçÀ çÆMç#çkçÀ ÒççÆMççÆ#çlç kçÀjlçç ³çíT MçkçÀlç vççnçÇlç. l³ççbvççÇ oíJçç®ççÇ uçnçvç cçáuçí Jnç³çuçç nJçí DçççÆCç oíJçç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUJçç³çuçç HçççÆnpçí. içáª®ççÇ mçíJçç kçÀªvç uççíkçÀ içáªb®çí ¬çíÀ]çÆ[ì kçÀç[& çÆcçUJçÓ MçkçÀlççlç - içáªb®ççÇ mçíJçç kçÀjCçí cnCçpçí mJçlç:uçç mçbHçÓCç&HçCçí içá©bvçç DçHç&Cç kçÀjCçí. mçá©JççlççÇHççmçÓvç Òçl³çíkçÀçlç oíJç HçnçCçí kçÀþçÇCç Dççní. pçí içáª oíJççmççjKçí pçiçlççlç lçí lçácnçuçç oíJçç®çí oMç&vç IçíC³ççmç cçolç kçÀjlççlç. pçj lçácnçÇ lçácç®³çç içáªbvçç DççíUKçC³ççmç mçcçLç& Dçmççuç DçççÆCç HçÓCç&HçCçí MçjCç pççC³ççmçnçÇ mç#çcç Dçmççuç lçj lçácç®çç ÒçJççmç mççíHçç nçílççí kçÀçjCç Lçíì oíJççkçÀ[Óvç lçácnçÇ lçácç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& ÒççHlç kçÀjçÇHç³ç&blç lçácç®³çç JççHçjçmççþçÇ içáª lçácnçuçç l³ççb®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& oílççlç. içáªbvçç MçjCç pççCçí nçÇ içáuççcççÆiçjçÇ vççnçÇ. HçÌMççuçç MçjCç pççCçí nçÇ içáuççcççÆiçjçÇ Dççní. SkçÀoç lç©Cç nçíC³çççÆJç<ç³ççÇ®³çç mçíçÆcçvççjcçO³çí cççÇ DçmççO³ç jçíiççvçí ûççmçuçíu³çç uççíkçÀçbvçç Hçá{í ³çíTvç cççP³ççMççÇ çÆJççÆMçä JçíUílç mçbHçkçÀ& mççOçC³ççmç mççbçÆiçlçuçí. SkçÀç ÞççÇcçblç iç=nmLçç®çí mçbHçÓCç& kçáÀìábyç mçuuçç IçíC³ççmççþçÇ Dççuçí. SkçÀçuçç cçOçácçín nçílçç, oámçN³ççuçç mççbOçíoáKççÇ, DççCçKççÇ SkçÀçuçç jkçwlçoçyç DçççÆCç oámçN³ççuçç ocçç F...cçuçç Dçç½ç³ç& Jççìuçí DçççÆCç cççÇ l³ççbvçç cnCççuççí, ``lçácnçÇ lçj ÞççÇcçblç kçáÀìábyççlççÇuç Dççnçlç. lçácnçuçç FlçkçíÀ jçíiç kçÀç Pççuçí? çÆvçjçíiççÇ jnçC³çç®ççÇ F®sç kçÀjC³ççSJç{í lçácnçÇ mJççLççÇ& Dçmçç³çuçç®ç HçççÆnpçí. lçácnçÇ lçácç®ççÇ mçbHçÊççÇ kçÀç JççHçjuççÇ vççnçÇ? oÓjJçj®³çç ³çç$çíuçç pçç, HççÆJç$ç JççlççJçjCçç®çç Dççvçbo I³çç DçççÆCç lçácç®³çç mçJç& DççpççjçbHççmçÓvç mçáìkçÀç kçÀªvç I³çç. “ lççí cçvçá<³ç cnCççuçç, ``mçj, lçácnçÇ pçí cnCçlçç lçí yçjçíyçj Dççní. Hçjblçá cççÇ pçj ³çç$çíuçç içíuççí lçj cççP³çç oákçÀçvççkçÀ[í kçÀçíCç yçIçíuç?“ ``Oçboç lçácç®³çç pççÇJçvççmççþçÇ Dççní kçÀçÇ lçácç®çí pççÇJçvç lçácç®³çç oákçÀçvççmççþçÇ Dççní? “ Dçmçí cççÇ l³ççuçç çÆJç®ççjuçí. l³çç mçcçÓnçlçuçç Òçl³çíkçÀpçCç nmçuçç DçççÆCç lçí cnCççuçí, ``mçj, Dççcç®çí mçJçç&b®çí pççÇJçvçnçÇ lçmçí®ç Dççní. DççcnçÇ Dççcç®çí Dçç³çá<³ç HçÌmçí çÆcçUJçC³ççmççþçÇ çÆJçkçÀuçí Dççní.“ oámçjçÇ Jç=× cççÆnuçç cnCççuççÇ, ``cççP³çç cç=l³çÓvçblçj cççPççÇ mçbHçÊççÇ kçáÀCççuçç çÆcçUç³çuçç nJççÇ ³çç®çç®ç cççÇ mçlçlç çÆJç®ççj kçÀjçÇlç Dçmçlçí. HçÌMççb®ççÇ çÆ®çblçç kçÀjçÇlç®ç cççPçí Dçç³çá<³ç mçbHçíuç.“ 39

lç©Cç nçíCçí DçççÆCç ÞççÇcçblç nçíCçí,lçácç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& lçHççmçç

DççCçKççÇ SkçÀpçCç cnCççuçç, ``HçÌmçí Kç®ç& kçÀjlççvççmçá×ç DççcnçÇ kçÀç³ç Kç®ç& kçÀjçÇlç Dççnçílç ³çççÆJç<ç³ççÇ®ç kçÀçUpççÇ kçÀjlççí DçççÆCç DççcnçÇ pçí Kççlç Dççnçílç çÆkçbÀJçç çÆJçkçÀlç Içílç Dççnçílç l³çç®çç kçwJççÆ®çlç®ç Dççvçbo Içílççí. Dççcnçuçç HçÀkçwlç HçáÀkçÀì çÆcçUCççN³çç pçíJçCçç®çç®ç Dççvçbo Içílçç ³çílççí. lçí ©®çkçÀj Dççní cnCçÓvç vççnçÇ lçj lçí HçáÀkçÀì Dçmçlçí cnCçÓvç!“ cççÇ cççP³çç pçíJçCççb®çç Dççvçbo Içílççí kçÀçjCç lççÇ mçJç& cçuçç HçáÀkçÀì Jç Òçícççvçí çÆouçíuççÇ Dçmçlççlç. lçmçí®ç cçuçç Òçl³çíkçÀ iççíäçÇlççÇuç mçJçç&lç ®ççbiçuçí çÆcçUlçí kçÀçjCç cççÇ cççPçí mçJç&çlç ®ççbiçuçí HçáÀkçÀì oílççí. cççÇ cççP³çç mçáìîçç DçççÆCç ÒçJççmççb®çç Dççvçbo Içílççí kçÀçjCç lçí mçJç& cçuçç HçáÀkçÀì çÆcçUlçí DçççÆCç uççíkçÀ cçuçç pçJçUHççmç Dçmçuçíu³çç Glkç=Àä çÆþkçÀçCççbkçÀ[í vçílççlç. cççÇ pçí kçÀçnçÇ kçÀjlççí l³çç®çç Dççvçbo Içílççí kçÀçjCç cççÇ lçí mçiçUb HçáÀkçÀì kçÀjlççí. cççÇ cçákçwlç Dççní DçççÆCç pçí cççP³ççyçjçíyçj Dçmçlççlç l³ççbvçç lçí mçJç& HçáÀkçÀì çÆcçUlçí. cççÇ cççP³çç mçíJçç çÆJçkçÀlç vççnçÇ DçççÆCç mJçlç:uççnçÇ çÆJçkçÀlç vççnçÇ. lçácnçuçç pçí ÐççJçímçí Jççìlçí lçí oyççJçççÆMçJçç³ç oíC³ççmç lçácnçÇ cçákçwlç Dççnçlç. Hçjblçá lçácnçÇ lçí mçbHçÓCç&HçCçí Dççvçboçvçí Ðçç. cççÇ çÆkçÀlççÇnçÇ uççíkçÀçb®ççÇ kçÀçUpççÇ IçíT MçkçÀlççí. lçácnçuçç pçj içá©b®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& nJçí Dçmçíuç lçj HçÀkçwlç içá©b®³çç mçYççíJççj uçnçvç cçáuççÒçcççCçí jnç. HçÀkçwlç içá©b®³çç YççíJçlççÇ DçmçC³ççuçç®ç mçlmçbiç (oíJççyçjçíyçj DçmçCçí) Dçmçí cnCçlççlç. lçácnçÇ lçácç®çí mJçlç:®çí DçvçákçÀjCç kçÀjC³ççmç DçççÆCç lçácç®çí mJçlç:®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUJçC³ççmç cçákçwlç Dççnçlç. lçácnçuçç pçj KçjçíKçj®ç ÞççÇcçblç Jnç³ç®çí Dçmçíuç DçççÆCç pççÇJçvçç®çí mççÌbo³ç& DçvçáYçJçC³çç®ççÇ F®sç Dçmçíuç lçj oíJçç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUJçç. lçácç®çí mçJç& kçÀçnçÇ mççí[Óvç oíC³çç®ççÇ DçççÆCç oíJççuçç MçjCç pççC³çç®ççÇ lçmçí®ç lçácç®³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç uççíkçÀçblç oíJç HçnçC³çç®ççÇ mççOçvçç lçácnçuçç kçÀjçJççÇ uççiçíuç. Òç³çlvççbvççÇ DçççÆCç JççìçIççìçÇbvççÇ cççíìçj çÆkçÀbJçç Içj çÆkçbÀJçç ÒçíçÆcçkçÀ çÆcçUJçC³ççvçí lçácnçuçç mçbHçÊççÇ çÆcçUCççj vççnçÇ. lçácnçuçç oíJçç®³çç kç=ÀHçívçí çÆouçíu³çç JçmlçÓ çÆcçUJçCçí nç Kçjç Dççvçbo Dççní. pçj lçácnçÇ cçákçwlç Dçmççuç lçj lçí mçJç& cççíHçÀlç Dççní. mJççlçb$³ç (cççí#ç) ní HççÆnu³ççboç DçvçáYçJçç³ç®çí Dçmçlçí DçççÆCç l³ççvçblçj mçJç& mçJçuçlççÇ ³çílççlç. uççíkçÀçbvçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ HçÌMççbvçç MçjCç pççCçí cnCçpçí mJççlçb$³ç Dççní DçççÆCç içá©bvçç MçjCç pççCçí cnCçpçí içáuççcççÆiçjçÇ DçççÆCç yçbOçvç Dççní. ³ççJçj çÆ®çblçvç kçÀjç.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

lçácnçÇ cçákçwlç kçÀmçí Jnçuç? ³ççJçj çÆ®çblçvç kçÀjç. lçácç®çí HçÌMççbMççÇ yçbçOçuçíuçí pççÇJçvç kçÀmçí çÆomçlçí lçí çÆuçnç. lçácç®çí mJççlçb$³ççlççÇuç pççÇJçvç kçÀmçí çÆomçlçí lçí çÆuçnç. lçácnçÇ kçÀç³ç çÆMçkçÀuççlç? KçÓHç uççíkçbÀçvççÇ l³ççb®çí mJçlç:®çí pççÇJçvç HçÌMççbmççþçÇ çÆJçkçÀuçí Dççní. ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& nçÇ KçjçÇ mçbHçÊççÇ Dççní. lçácnçÇ içá©bvçç MçjCç pççTvç içá©b®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUJçÓ MçkçÀlçç. lçácnçuçç oíJççkçÀ[Óvç Lçíì lçácç®çí mJçlç:®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆcçUíHç³ç&blç lçácnçuçç içá©b®³çç yçjçíyçj jnçJçí uççiçíuç. cçákçwlç Jnç, cçiç mçJç& mçJçuçlççÇ lçácç®³ççkçÀ[í ³çílççÇuç. lçácnçuçç oíJçç®³çç kç=ÀHçívçí yçnçuç kçíÀuçíu³çç JçmlçÓ çÆcçUJçCçí nç Kçjç Dççvçbo Dççní. HçÌMççbmççþçÇ kçÀçcç kçÀª vçkçÀç. lçácç®³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç oíJççbmççþçÇ Dççvçboçvçí kçÀçcç kçÀjç.

lç©Cç nçíCçí DçççÆCç ÞççÇcçblç nçíCçí,lçácç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& lçHççmçç

DçY³ççmç:-

lçácç®³çç HççÆj®ç³ççuçç DççJnçvç oíC³ççmççþçÇ ní kçÀçnçÇ vçcçávçç DçY³ççmç Dççnílç. 1. lçácç®³çç MçípççjçÇuç cçáuççb®³çç çÆMç#çCççmççþçÇ lçácç®³çç GlHçVçç®³çç 1ìkçwkçÀç jkçwkçÀcç Kç®ç& kçÀjC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjç. 2. pçí mççcçççÆpçkçÀ kçÀç³ç& lçácnçuçç cçnlJçç®çí Jççìlçí l³ççmççþçÇ lçácç®³çç GlHçVçç®³çç 5 ìkçwkçíÀ jkçwkçÀcç Ðçç³çuçç mçá©Jççlç kçÀjç. 3. oj DççþJç[îççuçç kçÀcççÇlç kçÀcççÇ 1 lççmç lçácç®³çç DççmçHççmç®³çç mJç®slçímççþçÇ oíC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjç. 4. ³çç HçámlçkçÀç®³çç Lççí[îçç ÒçlççÇ I³çç DçççÆCç lçácç®³çç çÆvçJç[kçÀ çÆcç$ççbvçç Ðçç. 5. pçíLçí lçácnçÇ lç©Cç DçççÆCç Jç=×çbyçjçíyçj SkçÀ$ç Yççípçvç kçÀª MçkçÀçuç DçMçç mçcççpççlç jnçCçí mçáª kçÀjç. 6. lçácç®çí pçí mççcççvç lçácnçÇ yçN³çç®ç cççÆnv³ççbHççmçÓvç JççHçjuçíuçí vççnçÇ lçí p³ççbvçç l³çç®çç çÆvç³ççÆcçlçHçCçí GHç³ççíiç nçíT MçkçÀlççí DçMçç uççíkçbÀçvçç Ðçç. ³ççlç lçácç®çí kçÀHç[í, Fuçíkçwìç@^çÆvçkçÀ JçmlçÓ, GHçkçÀjCçí, HçámlçkçíÀ F.®çç mçcççJçíMç nçílççí. 7. lçácç®³ççkçÀ[í Dçmçuçíu³çç JçmlçÓbHçÌkçÀçÇ kçÀçnçÇ JçmlçÓb®çç lçácç®³ççHçí#çç kçáÀCççuçç pççmlç GHç³ççíiç nçílç Dçmçíuç lçj l³çç JçmlçÓ l³ççbvçç oíTvç ìçkçÀç. 8. lçácnçÇ pçj Jç=× pççí[Hçí Dçmççuç DçççÆCç SkçÀçkçÀçÇHçCçí jnçlç Dçmççuç lçj SKççÐçç uçç³çkçÀ kçáÀìábyççuçç oÊçkçÀ I³çç DçççÆCç l³ççbvçç lçácç®çí mJçlç:®çí yçvçJçç. lçácnçÇ Oçv³ç Jnçuç. 9. pçJçUHççmç®³çç MççUílççÇuç Hçç$ç çÆJçÐççL³ççb&®³çç çÆMç#çCççmççþçÇ cçolç cnCçÓvç mkçÀç@uçjçÆMçHç Ðçç. 10. lçácç®³çç SkçÀç kçÀçÆvç<þ mçnkçÀçN³ççuçç G®®ç ÒççÆMç#çCççmççþçÇ mHçç@vmçj kçÀjç. 11. lçácnçÇ p³çç kçbÀHçvççÇlç kçÀçcç kçÀjlçç çÆlç®³çç kçÀu³ççCççmççþçÇ lçácç®³çç Hçiççjç®çç kçÀçnçÇ çÆnmmçç Kç®ç& kçÀjC³çç®ççÇ lç³ççjçÇ oçKçJçç.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

12. lçácç®ççÇ vççíkçÀjçÇ çÆkçbÀJçç Oçboç mççí[ç DçççÆCç SKççÐçç ®ççbiçu³çç kçÀç³çç&mççþçÇ p³çç J³çkçwlççÇuçç lçácnçÇ KçÓHç cççvçlçç DçMçç J³çkçwlççÇ®³çç nçlççKççuççÇ kçÀçcç kçÀjç. cçiç Hçnç lçácç®ççÇ kçÀMççÇ kçÀçUpççÇ IçílçuççÇ pççlçí. 13. SKççÐçç mççJç&pççÆvçkçÀ ì^mì®³çç kçÀçcççbmççþçÇ lçácç®³çç Içjç®çç SkçÀ Yççiç JççHçjC³ççmççþçÇ Ðçç.

Mççblçlçç Mççblçlçç nçÇ DçvçíkçÀ ÒçkçÀçj®ççÇ Dçmçlçí

çÆpçLçí Òçl³çíkçÀpçCç Dçtálç Dççní

Mççblçlçí®çç SkçÀ ÒçkçÀçj Dççní

çÆpçLçí Òçl³çíkçÀ iççíä þçÇkçÀ Dççní

pçíJnç HçlvççÇ HçlççÇMççÇ yççíuçlç vççnçÇ

çÆpçLçí Òçícç mçJç& kçÀçív³ççblçÓvç Dççílçuçí pççlç Dççní

SKççÐççuçç çÆcçUçuçíuççÇ nçÇ mçJçç&lç cççíþçÇ çÆMç#çç.

çÆpçLçí kçÀçcç kçÀjC³çç®ççÇ içjpç vççnçÇ

Mççblçlçí®çç DççCçKççÇ SkçÀ ÒçkçÀçj Dççní DçMççÇ HçÓCç& Mççblçlçç. p³çç®çç DçvçáYçJç mcçMççvççlç ³çílççí

DçMççÇ HççÆjHçÓCç& Mççblçlçç.

pççÇ J³çkçwlççÇ®ççÇ Tpçç& KççuççÇ Kçí®çlçí

HçjcçíéçjçMççÇ SkçÀªHçlçílççÇuç Mççblçlçç

DççCçKççÇ SkçÀ Mççblçlçç Dççní

Mççblçlçç, çÆpç®çç cççÇ DçvçáYçJç Içílççí.

pçíJnç DççHçCç ©iCççuç³ççlç ÒçJçíMç kçÀjlççí lççÇ J³çkçwlççÇuçç DççpççjçÇ Hçç[lçí. SkçÀ Mççblçlçç Dçç{Ulçí l³çç MççUçbcçO³çí p³çç çÆvçcçç&Cç kçíÀu³çç pççlççlç YççÇlççÇ DçççÆCç pçyçjomlççÇlçÓvç. Hçjblçá Mççblçlçí®çç DççCçKççÇ SkçÀ HçÌuçÓ Dççní mççOçá-mçblççb®ççÇ Mççblçlçç, cççÌvç; Dçblçiç&lç HççÆjHçÓCç&lçí®ççÇ Mççblçlçç çÆpçLçí Òçl³çíkçÀ iççíä mçáboj Dççní çÆlçLçuççÇ Mççblçlçç

ÞççÇcçblççÇ DççlçÓvç mçá© nçílçí, yççníªvç vççnçÇ. kçáÀCççuççnçÇ ÞççÇcçblç çÆkçbÀJçç içjçÇyç kçÀjlçç ³çíT MçkçÀlç vççnçÇ. -ÞççÇcçblççÇ HçnçC³ççlç®ç ÞççÇcçblççÇ Dççní. -Síéç³ççí&HççÆvç<ço~

`cççÇ' HçCçç cçvçá<³ççuçç l³çç®³çç kçÀlç&J³ççbMççÇ yççbOçÓvç ìçkçÀlççí. kçÀlç&J³ç nçÇ DçMççÇ iççíä Dççní kçÀçÇ lçácnçuçç lççÇ kçÀçíCççÇlçjçÇ yçvçÓvç kçÀjçJççÇ®ç uççiçlçí ní kçÀçíCççÇlçjçÇ DçmçCçí nç®ç lçácç®³çç kçÀuHçvçí®çç `cççÇ' HçCçç Dççní. %ççvçÒççHlç vççí-yçç@[çÇ DçMçç cçvçá<³ççuçç kçÀçíCçlçí yçbOçvç Dçmçlçí? %ççvçÒççHlççÇ Pççuçíuçç cçvçá<³ç kçÀlç&J³çç®³çç HçuççÇkçÀ[í, kçÀçUpççÇ vçmçuçíuçç yçvçÓvç kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjC³çç®çç Dççvçbo Içílççí. - vçÌ<kçÀc³ççí&HççÆvç<ço

Yççiç lççÇvç cçákçwlç kçÀmçí JnçJçí

cçuçç ní mçcçpçuçí kçÀçÇ Òçl³çíkçÀpçCç mçJçç&lç pççmlç cççÌu³çJççvç DçvçáYçJçç®ççÇ Jççì Hçnçlç Dççní DçççÆCç lççí Dççní mJççlçb$³çç®çç DçvçáYçJç. lçácnçÇ cçnççÆJçÐççuç³ççlç HçoJççÇ çÆcçUC³ççmççþçÇ çÆMçkçÀlç Dçmççuç çÆkçbÀJçç GHçpççÇçÆJçkçÀç çÆcçUJçC³ççmççþçÇ kçÀçcççuçç pççlç Dçmççuç çÆkçÀbJçç lçácnçÇ SKççoç J³çJçmçç³ç mçáª kçíÀuçç Dçmçíuç çÆkçbÀJçç lçácnçÇ jçpçkçÀçjCççlç ÒçJçíMç kçÀíuçç Dçmçíuç; ³ççlçuçç Òçl³çíkçÀpçCç mJççlçb$³ç MççíOçlç Dççní. kçáÀCççuççnçÇ l³çç®çí mJççlçb$³ç kçÀç{Óvç Içílçuçíuçí DçççÆCç yçbçÆoJççvç kçíÀuçíuçí DççJç[lç vççnçÇ. Òçl³çíkçÀpçCç mJççlçb$³ççmççþçÇ Oç[Hç[lççí. cçç$ç nçÇ GlkçÀì F®sç J³çkçwlç kçÀjC³çç®ççÇ l³ççb®ççÇ jçÇlç JçíiçJçíiçUçÇ DçmçÓ MçkçÀlçí. lçácnçÇ çÆpçlçkçíÀ pççmlç Oçç[mççÇ Dçmççuç çÆlçlçkçíÀ lçácnçuçç lçácç®³çç Dçç³çá<³ççlç pççmlç Dççvçbo DçççÆCç mJççlçb$³ç çÆcçUíuç. lçácç®³çç MçípççN³ççMççÇ ³çá× kçÀªvç l³ççuçç HçjçYçÓlç kçÀªvç JçMç kçÀjCçí ní mçJçç&lç cççíþí Oçç[mç vççnçÇ. KçÓHç uççíkçÀ l³ççb®³çç cççiçç&lççÇuç Dç[LçÈ³ççbHççmçÓvç mçáìkçÀç kçÀªvç IçíC³ççmççþçÇ ní®ç kçÀjlççlç DçççÆCç lçácç®çç MçípççjçÇ nç lçácç®³çç DççÆlç¬çÀcçCççuçç çÆJçjçíOç kçÀjCççjç HççÆnuçç cçvçá<³ç Dçmçlççí. cnCçÓvç lçácnçÇ pçmçí mJçlç:Jçj Òçícç kçÀjlçç lçmçí lçácç®³çç MçípççN³ççJçj Òçícç kçÀjCçí ní mçJçç&lç pççmlç kçÀþçÇCç kçÀçcç Dççní. pçí uççíkçÀ KçÓHç oÓj Dççnílç DçççÆCç pçí lçácç®³çç oÌvçbçÆovç kçÀçcççlç uçá[yçá[ kçÀjçÇlç vççnçÇlç l³ççb®³ççJçj®ç lçácnçÇ Òçícç kçÀjlçç. l³ççHçí#çç lçácç®³çç MçípççN³ççJçj Òçícç kçÀjç. mçJçç&lç cççíþí Oçç[mç Dççní Mççblç jnçCçí DçççÆCç çÆJçéççmç þíJçCçí. cçuçç Dçmçí mçcçpçuçí kçÀçÇ Mççblç jnçC³çç®³çç JçíiçJçíiçÈ³çç HççlçÈ³çç Dççnílç. cçuçç nínçÇ mçcçpçuçí kçÀçÇ

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

’kçíÀJçU yççÔ³ç Dç[LçÈ³ççbJçj kçÀ=lççÇ kçÀjC³ççvçí mJççlçb$³ç ÆcçUlç vççnçÇ. mJççlçb$³ç ní HçÀkçwlç lçácç®³çç Dççlçu³çç Mççblçlçílç pççTvç DçvçáYçJçlçç ³çílçí.“ cççÇ cççP³çç Scç.yççÇ.S.®çç DçY³ççmç kçÀjçÇlç Dçmçlççvçç vçíncççÇ çÆ®çblçç³çákçwlç DçççÆCç Goçmç Dçmçí. cçuçç Dçmçí çÆomçuçí kçÀçÇ cççÇ cççP³çç DçY³ççmçç®³çç Òç®çb[ içjpçç YççiççÆJçC³ççmççþçÇ KçÓHç kçÀä kçÀjçÇlç nçílççí. cççÇ cççí[Óvç Hç[C³ççDççOççÇ mçáoÌJççvçí cçuçç cççP³çç kçÀçcçbç®çç Jçíiç kçÀmçç kçÀcççÇ kçÀjçJçç ³çç®çç MççíOç uççiçuçç. lççíHç³ç&blç cççÇ pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ Jçíiç kçÀcççÇ kçÀjC³çççÆJç<ç³ççÇ çÆJç®ççjmçá×ç kçíÀuçç vçJnlçç. pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ Jçíiç kçÀcççÇ kçÀjCçí ní vçÌjçM³ççcçáUí mçiçUb mççí[Óvç oíC³ççHçí#çç JçíiçUb Dççní. pçj lçácnçuçç vçÌjçM³ç Dççuçí lçj pççCççÇJçHçÓJç&kçÀlçívçí Jçíiç kçÀcççÇ kçÀjC³çç®ççÇ lççÇ ³ççíi³ç JçíU Dççní. lçácç®³çç MççjçÇçÆjkçÀ kçÀçcççb®çç Jçíiç kçÀcççÇ kçÀjCçí ní HçÀçj kçÀþçÇCç vççnçÇ. Hçjblçá lçácç®³çç cçvçç®çç Jçíiç kçÀcççÇ kçÀjCçí nçÇ çÆMçkçÀC³ççmççjKççÇ kçÀuçç Dççní. lççÇ kçÀuçç cççP³çç DçuççÌçÆkçÀkçÀ O³ççvçç®³çç mçjçJççvçí mçá© PççuççÇ. vçblçj cççP³çç Dçmçí uç#ççlç Dççuçí kçÀçÇ cççP³çç mçYççíJççj p³çç p³çç uççíkçbÀçvççÇ DçuççÌçÆkçÀkçÀ O³ççvçç®çç DçY³ççmç kçíÀuçç nçílçç l³ççlççÇuç pçJçUpçJçU Òçl³çíkçÀpçCç %ççvçÒççHlççÇmççjK³çç iççíäçÇlç Dç[kçÓÀvç Hç[uçç nçílçç. nç SkçÀ cççíþç jçíiç®ç Dççní. nUÓnUÓ cççÇ pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ Jçíiç kçÀcççÇ kçÀjCçí çÆMçkçÀuççí Dççní. DççHçCç mçiçUí mççcççv³çlç: kçÀçnçÇlçjçÇ çÆvçCç&³ç çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççlç içáblçuçíuççí Dçmçlççí. DççHçu³ççuçç kçÀçíCçl³ççnçÇ SKççÐçç çÆ¬çÀ³çícçO³çí içbálçJçÓvç vç þíJçlçç Dççvçbo IçíCçí, Mççblç (mlçyOç) jnçCçí ní mçcçpçÓvç Içílçuçí pççlç vççnçÇ çÆkçbÀJçç lçí Dçç®çjCççlçnçÇ DççCçuçí pççlç vççnçÇ. mlçyOçlçí®³çç ³çç DçvçáYçJçç®ççÇ ®çJç vç Içílçç KçÓHç uççíkçÀ ³çç DçY³ççmççuçç JçíUí®çç DçHçJ³ç³ç DçççÆCç DççUMççÇHçCçç cnCçlççÇuç. ³çç kçÀuçíJçj lçácnçÇ SkçÀç çÆoJçmççlç ÒçYçálJç çÆcçUJçÓ MçkçÀlç vççnçÇ. Hçjblçá mçbiççÇlç F. çÆMçkçÀC³ççÒçcççCçí nçÇ kçÀuçç kçÀþçÇCçnçÇ vççnçÇ. kçÀjC³ççmççjKççÇ mçJçç&lç mççíHççÇ iççíä cnCçpçí ’kçÀçnçÇnçÇ vç kçÀjCçí“ nçÇ®ç Dççní. cççÌvçç®³çç DçY³ççmççlç DççHçu³ççuçç ÒçLçcç ní mçcçpçÓvç I³çç³çuçç®ç nJçí kçÀçÇ DççHçCç pçíJnç cççÌvçç®çç DçY³ççmç kçÀjçÇlç Dçmçlççí lçíJnç çÆvçoçvç kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìçbmççþçÇ lçjçÇ DççHçCç kçÀçnçÇnçÇ çÆcçUJçC³çç®çç Òç³çlvç kçÀjçÇlç vççnçÇ.

cçákçwlç kçÀmçí JnçJçí

ní cççÌvç DççHççíDççHç Iç[lçí DçççÆCç DççHçu³çç yççpçÓvçí lçí kçÀçíCçl³ççnçÇ Dç[LçÈ³çççÆMçJçç³ç DççHççíDççHç Iç[çJçí ³ççmççþçÇ DççHçCç HçÀkçwlç HççÆjçqmLçlççÇ®ççÇ ³ççípçvçç kçÀjçÇlç Dçmçlççí. DççHçu³çç Dçç³çá<³ççlç çÆvçoçvç kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìçbmççþçÇ lçjçÇ kçÀçíCçl³ççnçÇ Dç[LçÈ³çççÆMçJçç³ç DççHçCç MççblçHçCççvçí yçmçÓvç cççÌvçç®ççÇ mçá©Jççlç kçÀª MçkçÀlççí. MççblçHçCççvçí yçmçCçí ní kçÀç³ç Dççní? MççblçHçCçí yçmçCçí cnCçpçí lççÇvç iççíäçÇb®çç Dç[LçUç vç ³çíT oíCçí. DççHçu³ççuçç $ççmç oíCççjçÇ HççÆnuççÇ iççíä Dççní HççÆjmçj. pçj lçácnçÇ lçácç®³çç HçlvççÇuçç çÆkçbÀJçç cçáuççbvçç kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìçbmççþçÇ cçuçç $ççmç oíT vçkçÀç Dçmçí mççbçÆiçlçuçí vççnçÇ lçj lçácnçuçç l³ççb®³ççÜçjç $ççmç nçíT MçkçÀlççí. lçácnçuçç lçácç®çç HçÀçívç yçbo kçÀjçJçç uççiçíuç çÆkçbÀJçç lççí IçíC³ççmççþçÇ Flçj kçÀçíCçlççÇ lçjçÇ J³çJçmLçç kçÀjçJççÇ uççiçíuç. lçácnçuçç kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìí MççjçÇçÆjkçÀ¢äîçç SKççoí kçÀçcç kçÀjC³ççmççþçÇ yççníj®³çç pçiççlçÓvç kçÀçíCççÇnçÇ yççíuççJçCççj vççnçÇ ³çç®ççÇ lçácnçuçç Kçç$ççÇ kçÀjçJççÇ uççiçíuç. lçácnçuçç MççblçHçCçí yçmçC³ççmç HçjJççvçiççÇ oílç vççnçÇ Dçmçç oámçjç Dç[LçUç Dççní lçácç®ççÇ MççjçÇçÆjkçÀ Jçíovçç. lçácnçÇ GYçí jçnÓvç Mççblç nçíT MçkçÀlç vççnçÇ kçÀçjCç lçácç®çí MçjçÇj oáKçç³çuçç uççiçíuç. lçácç®³çç MçjçÇjçvçí lçácnçuçç $ççmç oíT vç³çí cnCçÓvç lçácnçuçç Dççjçcççlç yçmççJçí uççiçíuç. pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ Jçíiç kçÀcççÇ kçÀjC³ççmççþçÇ lçácnçuçç Hç[Óvç jçnÓvç ®ççuçCççj vççnçÇ. pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ Mççblç jnçC³ççSíJçpççÇ lçácç®çí cçvç PççíHççÇ pççCçí Hçmçblç kçÀjíuç. HççþçÇ®çç kçÀCçç DççjçcçMççÇjHçCçí lççþ jççÆnuçç®ç HçççÆnpçí. yçmçlççvçç mçá©JççlççÇ®³çç Lççí[îçç çÆoJçmççblç lçácç®³çç HççþçÇuçç DççOççj oíCçí ní þçÇkçÀ Dççní. pççÆcçvççÇJçjçÇuç ®çìF&Jçj cççb[çÇ IççuçÓvç yçmçCçí ní mçJçç&lç ®ççbiçuçí Dççní. pçj ní DçMçkçw³ç Dçmçíuç lçj DççjçcçMççÇj Kçá®ççÇ&lç Hççþ lççþ þíTvç yçmçç. ³ççcçáUí HççþçÇ®çç kçÀCçç pççÆcçvççÇMççÇ kçÀçìkçÀçívççlç jçnçÇuç. MççblçHçCçí yçmçC³ççlçuçç çÆlçmçjç Dç[LçUç Dççní lçácç®³çç YçÓlçkçÀçUçlççÇuç DççþJçCççÇ. lçácç®³çç cçvççlç ³çíCççN³çç çÆJç®ççjçbvçç pçíJnç lçácnçÇ mJççÇkçÀçjC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjlçç lçíJnç lçácnçÇ GÊçíçÆpçlç nçíC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjlçç. ³ççlçuççÇ ³çákçwlççÇ DçMççÇ Dççní kçÀçÇ pçmçí lçácnçÇ pççCççN³çç-³çíCççN³ççbkçÀ[í lçìmLçHçCçí yçIçlçç lçmçí çÆJç®ççjçbkçÀ[í yçIçç, l³ççlç içáblçÓvç Hç[Ó vçkçÀç çÆkçbÀJçç kçÀçíCçlççÇnçÇ kç=ÀlççÇ kçÀª vçkçÀç. DççHçCç pççCççN³çç-³çíCççN³ççbkçÀ[í uç#ç oílç vççnçÇ çÆkçbÀJçç l³ççbvçç vççkçÀçjçÇlçnçÇ vççnçÇ. DççHçCç l³ççbvçç HçÀkçwlç DççkçÀ<ç&CçççÆMçJçç³ç çÆkçbÀJçç ®ççÇ[50

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

çÆlçìkçÀçN³çççÆMçJçç³ç pççT oílççí. pçj lçácnçÇ DçMçç ÒçkçÀçjí pççCççÇJçHçÓJç&kçÀ kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìçbmççþçÇ kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjlçç yçmçuççlç lçj ®çcçlkçÀçj JnçJçç lçmçí kçÀçnçÇlçjçÇ Iç[lçí. vçblçj lçácnçuçç KçÓHç DççjçcçMççÇj Jççìç³çuçç mçá©Jççlç nçílçí. nUÓnUÓ lçácç®³çç MçjçÇjç®ççÇ YççJçvçç - pççCççÇJç - Dç¢M³ç nçílçí. lçácnçuçç SkçÀ ÒçkçÀçj®ççÇ mççJçOççvçlçívçí YçjuçíuççÇ HççíkçÀUçÇ pççCçJçç³çuçç mçá©Jççlç nçílçí. ³çç mççJçOç Mççblçlçíuçç mçcççOççÇ Dçmçí cnCçlççlç. nUÓnUÓ mçJç& çÆJç®ççj cçbo nçílççlç DçççÆCç lçí lçíLçí Dççnílç ní lçácnçuçç cççnçÇlç Dçmçuçí lçjçÇ lçí lçácnçuçç $ççmç oíCçí LççbyçJçlççlç. ³çç ³çíCççN³çç DçççÆCç pççCççN³çç çÆJç®ççjçbvçç nçkçÀuçÓvç oíC³çç®çç Òç³çlvç kçÀª vçkçÀç. lçmçí kçíÀu³ççmç lçácnçÇ®ç mçbkçÀìçlç Hç[çuç. çÆJç®ççjçbvçç ³çíT Ðçç, pççT Ðçç, DçmçÓ Ðçç; lçí lçácnçuçç DçmçÓ oílççÇuç. lçácnçÇ KçÓHç Mççblç- ÒçMççblç nçílçç DçççÆCç jçípç®³çç IçìvççbcçáUí çÆvçcçç&Cç Pççuçíuçí YçÓlçkçÀçUçlççÇuç Hçá<kçÀU $ççmç vçä nçílççÇuç. Dççlçç lçácnçÇ l³çç $ççmççbvçç kçíÀJçU Içìvçç cnCçÓvç HçnçC³ççmç mçcçLç& Jnçuç, $ççmç cnCçÓvç vççnçÇ. DçMçç ÒçkçÀçjí lçácnçÇ $ççmççHççmçÓvç DçççÆCç IçìvççbHççmçÓvç cçákçwlç nçílçç. Dççlçç lçácnçÇ cçákçwlç Dççnçlç. mçácççjí 15 çÆcççÆvçìí cççÌvççlç MççblçHçCçí yçmçu³ççvçblçj lçácnçuçç GlmçççÆnlç Jççìlçí DçççÆCç SkçÀ GlmHçÓÀlç& Dççvçbo ³çç pçiççlç KçíUC³ççmç mçá©Jççlç nçíF&uç Dçmçí Jççìlçí. sçvçMççÇ [áuçkçÀçÇ Pççu³ççvçblçj lçácnçÇ PççíHçCçí ®ççuçÓ þíJçlç vççnçÇ. lçácnçÇ mvççvçiç=nçlç pçç³çuçç mçá©Jççlç kçÀjlçç, MççÌ®ççuçç pççlçç, oçlç mççHçÀ kçÀjlçç DçççÆCç lçácnçÇ v³ççnjçÇmççþçÇ lç³ççj nçílçç. lçácnçuçç kçÀçcççuçç pçç³ç®çí vçmçuçí lçjçÇ lçácnçÇ kç=ÀlççÇ kçÀjC³ççmççþçÇ lç³ççj nçílçç. cçnlJçç®ççÇ iççíä cnCçpçí lçácç®çí MçjçÇj DçççÆCç cçvç HçjJççvçiççÇ oílç Dççní l³ççHçí#çç pççmlç JçíU MççblçHçCçí yçmçC³çç®çç Òç³çlvç kçÀjç³ç®çç vççnçÇ. Gþç DçççÆCç uççLçç Pçç[ç³çuçç mçá©Jççlç kçÀjç. Dçç³çá<³ç ní kçíÀJçU MççblçHçCççvçí yçmçC³ççmççþçÇ vççnçÇ. pçíJnç lçácç®çí MçjçÇj LçkçÀuçíuçí Dçmçlçí DçççÆCç cçvç $çmlç Dçmçlçí lçíJnç lçácnçuçç lçácç®³çç Mççblçlçílç pççlçç ³çç³çuçç®ç nJçí. nçÇ kçÀuçç çÆMçkçÀCçí ní Kçjí %ççvç ÒççHlç Pççuçíu³çç YççjlççlççÇuç içáªb®³çç ¢äçÇvçí HççÆnuçí cçÓuçYçÓlç çÆMç#çCç Dççní. kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjC³ççmççþçÇ JçíU IçíCçí nç Mççblçlçí®çç DçY³ççmç Dççní. lçácnçuçç ní mçcçpçç³çuçç uççiçíuç kçÀçÇ MççblçlçícçO³çí lçácnçÇ mçcç=×çÇ DçvçáYçJçlçç. lçácnçÇ oíJçç®³çç mçbHçkçÀç&lç Dçmçlçç-Hçjcçíéçj nç mçcç=×, Dçcç³çç&o Dççní. Hçjcçíéçj nç Mççblçlçí®çç

cçákçwlç kçÀmçí JnçJçí

Dçblçiç&lç DçvçáYçJç Dççní. Hçjcçíéçj Dççlç Dççní DçççÆCç yççníjnçÇ Dççní. oíJççuçç yççÔ³çlç: KçíU cnCçÓvç DçvçáYçJçC³ççHçÓJççÇ& DççHçu³çç Dççlç cççÌvç cnCçÓvç DççHçCç l³çç®çç DçvçáYçJç IçíT ³çç. pçj lçácnçÇ oáHççj®³çç DçççÆCç jç$ççÇ®³çç pçíJçCççHçÓJççÇ& MççblçHçCçí yçmçC³ççmççþçÇ JçíU kçÀç{uçç lçj lçácnçÇ cççÌvçç®³çç Kççíuç HççlçÈ³ççbJçj pççT MçkçÀlçç. SkçÀoç kçÀç lçácnçÇ DçVç Kççuuçí kçÀçÇ Hç®çvççÆ¬çÀ³çç lçácç®³çç MçjçÇjçuçç MççblçHçCçí yçmçÓ oíCççj vççnçÇ. DççHçu³ççmççþçÇ ní cçnlJçç®çí Dççní kçÀçÇ DççHçCç pçíJnç LçkçÀuçíuçí DçççÆCç YçákçíÀuçíuçí Dçmçlççí lçíJnç cnCçpçí kçÀçnçÇ KççC³ççHçÓJççÇ& DççHçCç 15 çÆcççÆvçìçb®çç JçíU Mççblç yçmçC³ççmççþçÇ kçÀç{uçç HçççÆnpçí. cçuçç ní mçcçpçuçí kçÀçÇ cççÌvçç®çç (O³ççvçç®çç) DçY³ççmç kçÀçíCçl³ççnçÇ içÌjmççí³ççÇ®³çç JçíUçÇ DçççÆCç çÆJçMçí<çlç: pçíJnç lçácnçÇ pççÇJçvççlççÇuç IçìvççbvççÇ JçÌlççiçuçíuçí Dçmçlçç lçíJnç kçÀjlçç ³çíT MçkçÀlç vççnçÇ. O³ççvçç®çç çÆvç³ççÆcçlç mçjçJç cçvççlççÇuç kçÀ®çjç mççHçÀ kçÀjlççí pçmçí Jn@kçw³çácç kçwuççÇvçj lçácç®ççÇ mçlçjbpççÇ OçáUçÇHççmçÓvç cçákçwlç kçÀjlççí. Smç.HççÇ. (mçç³çuçíbvmç Òç@çqkçwìmç) lçácnçuçç lçácç®³çç cçvççJçjçÇuç lççCçç®çí DççíPçí oÓj kçÀjC³ççmç cçolç kçÀjlçí. ³ççmççþçÇ lçácç®³çç kçÀç³çç&uç³ççÇvç kçÀçcçkçÀçpççvçblçj®ççÇ Mççblçlçí®ççÇ 15 çÆcççÆvçìí nçÇ mçJççí&lkç=Àä JçíU Dççní. kçÀç³çç&uç³çç®³çç kçÀçcççvçblçj, kçÀç³çç&uç³ççlççÇuç iç[yç[iççíbOçU Lççbyçu³ççJçj kçÀç³çç&uç³ççlç®ç 15 çÆcççÆvçìí MççblçHçCçí yçmçç. lçíLçí lçácnçuçç MççjçÇçÆjkçÀ¢äîçç $ççmç Ðçç³çuçç çÆkçbÀJçç lçácç®çí uç#ç JçíOçÓvç I³çç³çuçç kçÀçíCççÇ®ç vçmçlçí. lçácnçÇ IçjçÇ Lççí[îçç GçÆMçjçvçí pççuç HçCç lçácnçÇ lçácç®³çç kçáÀìbáyççuçç lççpçílçJççvçí Jççìçuç DçççÆCç lçácnçÇ lçácç®³çç kçÀç³çç&uç³ççlççÇuç mçJç& çÆJç®ççjçbvçç HçÓCç&HçCçí kçÀç{Óvç ìçkçÓÀ MçkçÀçuç. cççÇ pçíJnç DçpçÓvçnçÇ DççíìçJçç ³çíLçí kçÀçcç kçÀjçÇlç nçílççí lçíJnç HççÆnu³ççboç cççÌvçç®çç DçY³ççmç mçáª kçíÀuçç. kçÀçcççvçblçj IçjçÇ Hçjlç ®ççuçlç pççlççvçç cççP³çç ®ççuçC³ççlç SkçÀ çÆvççÆ½çlç HçÀjkçÀ nçílçç. Smç.HççÇ.HçÓJççÇ& cççÇ KçÓHç ocçÓvç IçjçÇ Hçjlçlç nçílççí. Dççlçç Smç.HççÇ. vçblçj cççÇ vçç®çlç®ç IçjçÇ pççlç nçílççí DçççÆCç cççP³çç ûçÓHçmççþçÇ kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìçblç®ç cççíþîçç Glmççnçvçí pçíJçCç lç³ççj kçÀjçÇlç nçílççí. ’pççÇJçvç ní kçÀçcçí kçÀªvç IçíC³ççmççþçÇ vçmçlçí. lçácnçÇ pçí kçÀçnçÇ kçÀjlçç l³ççlç Dççvçbo IçíCçí ní pççÇJçvç Dççní.“ lçácç®³ççkçÀ[í pçj lççí mJççYçççÆJçkçÀ Glmççn Dçmçíuç lçj kçÀçíCçlçínçÇ kçÀçcç cçnçvç®ç Dççní. nç Dççvçbo Dçblçiç&lç Mççblçlçç DçççÆCç mçcççOççvççlçÓvç ³çílççí.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

KçÓHç uççíkçÀ pçíJnç MçíJçì®çç HççÆjCççcç KçÓHç HçÀç³çÐçç®çç Dçmçíuç lçíJnç®ç DççvçboçÇ DçççÆCç GlmççnçÇ Dçmçlççlç. Tpçç& çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççmçççþçÇ lçí iççpçj kçÀçnçÇ kçÀçU çÆìkçÀlçí DçççÆCç kçÀçnçÇ kçÀçUçvçblçj DçHç³çMççcçáUí çÆkçbÀJçç DçiçoçÇ DçHç³çMçç®³çç vçámçl³çç MçbkçíÀcçáUínçÇ PççÇjçí yçvçlçí. oámçjí GlmççnJçOç&kçÀ yççíuçCçí, oámçjí MççqkçwlçJçOç&kçÀ mçíçÆcçvççj lçácç®çç DçnbkçÀçj Jçç{JçÓ MçkçÀlçí DçççÆCç lçácnçuçç ³çMççmççþçÇ uç{ç oíC³ççmç çÆvççÆ½çlç kç=ÀlççÇlç GÊçíçÆpçlç kçÀª MçkçÀlçí. DçMçç DçnbkçÀçjç®³çç mçnuççÇ Tpçí&®³çç cççíþîçç uçnjçÇ çÆvçcçç&Cç kçÀjlççlç. lçácnçÇ DçMçç uççíkçÀçb®³çç mçcçÓnçlç mççcççÇuç nçílçç pçí lçácç®³ççmççjKçí®ç vçíìJçkçÀ& cççkçíÀ&çÆìbiç ûçÓHmçcçO³çí uççíYççÇ Dçmçlççlç. lçácnçÇ mçcççpçç®ççÇ mçíJçç kçÀjC³çççÆJç<ç³ççÇ yççíuçlçç, Hçjblçá uçHçuçíuçç kçÀç³ç&¬çÀcç Dçmçlççí lçácç®çç uççíYç. l³ççvçblçj lçácnçÇ oámçN³çç MççqkçwlçJçOç&kçÀ vçíl³ççuçç DççcçbçÆ$çlç kçÀjlçç. lççí lçácç®³çç ûçÓHçcçOççÇuç mçJçç&bHçí#çç pççmlç uççíYççÇ Dçmçlççí DçççÆCç lççí lçácnçuçç Jçíiççlç kç=ÀlççÇlç DççCçlççí. lçácnçÇ uççíYççvçí pççÇ kçÀçíCçlççÇnçÇ kç=ÀlççÇ kçÀjçuç lççÇ lçácç®çç çÆpçJçblç jnçC³çç®çç kçÀçU kçÀcççÇ kçÀjíuç kçÀçjCç l³ççlç KçÓHç kçÀä Dçmçlççlç. Smç.HççÇ.cçáUí lçácnçuçç ní kçÀUíuç kçÀçÇ SKççÐçç çÆþkçÀçCççÇ Hççín®çCçí cnCçpçí mçbHçÓCç& pççÇJçvçç®çç Dçblç vççnçÇ. lçácnçÇ kçáÀþí Hççí®çuççlç ³ççHçí#çç lçácnçÇ kçáÀþí mçá©Jççlç kçíÀuççÇlç ní pççmlç cçnlJçç®çí Dççní DçççÆCç Kçjí Hçnçlçç pçíLçí lçácnçÇ mçáª kçíÀuçí lçí çÆþkçÀçCç DçççÆCç pçíLçí lçácnçÇ Lççbyçuççlç lçí çÆþkçÀçCç SkçÀ®ç DçççÆCç lçí®ç Dççní. mççcççv³çHçCçí lçácnçÇ (yçbOçvç) kç=ÀlççÇ uççíYççvçí DçççÆCç kçÀçnçÇ çÆcçUJçC³çç®³çç GÎíMççvçí mçáª kçÀjlçç. Smç.HççÇ.cçO³çí lçácnçÇ DçHçí#ççbçÆMçJçç³ç mçá©Jççlç kçÀjlçç DçççÆCç DçHçí#ççbçÆMçJçç³ç®ç mçbHçJçlçç. Hçjblçá lçácnçÇ lçí mçblçáäçÇ®³çç DçççÆCç Dçblçiç&lç DççkçÀ<ç&Cçç®³çç çqmLçlççÇlç kçÀjlçç. lçácnçÇ kçÀçíCçl³ççnçÇ kçÀçjCçççÆMçJçç³ç DçççÆCç Òç³çlvç vç kçÀjlçç Dççvçboçvçí MçíJçì kçÀjlçç. ³çç çÆþkçÀçCççÇ çÆvçCç&³ççbmççþçÇ kçÀçcç kçÀjC³ççHçí#çç çÆvç³çcç JçíiçUí Dççnílç. ní DçkçÀcçç&®çí Mççm$ç Dççní. DççHçu³ççuçç HçÀkçwlç kçÀcçç&®³çç çÆvç³çcççb®ççÇ®ç mçJç³ç Dççní. kçÀçcççcçO³çí lçácç®çç SkçÀ DççjbYççÆyçboÓ Dçmçlççí, Hçá{®³çç çÆyçboÓkçÀ[í DçççÆCç O³çí³ççkçÀ[í pççC³çç®ççÇ SkçÀ ÒççÆ¬çÀ³çç Dçmçlçí. O³çí³çÒççHlççÇ Pççu³ççvçblçj lçácnçuçç ³çMçmJççÇ Jççìlçí. SkçÀç Dççvçboç®³çç #çCççmççþçÇ lççÇ DçvçíkçÀ çÆoJçmççb®ççÇ DçççÆCç Jç<çç&b®ççÇ cçínvçlç Dçmçlçí. SKççoçÇ HçoJççÇ çÆcçUJçC³ççmççþçÇ lçácnçÇ 15 Jç<çí& kçÀçcç kçÀjlçç DçççÆCç lçácnçuçç SkçÀ #çCçYçj®ç ³çMççqmJçlçç Jççìlçí. lçjçÇnçÇ lçácnçuçç mçcççOççvç vçmçlçí kçÀçjCç FlçjçbvççÇ lçácç®³ççHçí#çç KçÓHç kçÀçnçÇ pççmlç çÆcçUJçuçíuçí Dçmçlçí. 53

cçákçwlç kçÀmçí JnçJçí

KçíUçlç lçácnçÇ KçíUçmççþçÇ cnCçÓvç KçíU mçáª kçÀjlçç DçççÆCç KçíUlç Dçmçlççvçç KçíUç®çç Dççvçbo Içílçç DçççÆCç l³ççJçíUçÇ KçíUççÆMçJçç³ç Flçj kçÀçíCçlçínçÇ O³çí³ç lçácç®³ççHçá{í vçmçlçí. pççÇJçvçç®çí Mççm$ç DçççÆCç kçÀuçç nçÇ Dççní kçÀçÇ pççÇJçvç ní SKççÐçç KçíUçÒçcççCçí pçiçç, kçÀçíCçl³ççnçÇ kçÀçcççÒçcççCçí vççnçÇ. ’Dççvçbo nç vçblçj vçmçlççí, lççí DççÊçç®ç Dçmçlççí.“ çÆ®çblçvç kçÀjç:- lçácnçÇ DççvçboçmççþçÇ kçÀçcç kçÀjç³çuçç HçççÆnpçí kçÀçÇ lçácnçÇ Dççvçboçvçí kçÀçcçí kçÀjç³çuçç HçççÆnpçílç? çÆ®çblçvç kçÀjç:- lçácnçÇ kç=ÀlççÇ kçÀjCçí LççbyçJçÓvç DççqmlçlJççlç DçmçCçí mçáª kçÀjC³ççmç mçcçLç& Dççnçlç kçÀç³ç? mJççlçb$³ç ní kç=ÀlççÇ kçÀjC³ççmççþçÇ Dççní kçÀçÇ kç=ÀlççÇ kçÀjC³ççHççmçÓvç Dççní? yççíuçC³çç®çí mJççlçb$³ç cçnlJçç®çí Dççní kçÀçÇ yççíuçC³ççHççmçÓvç®çí mJççlçb$³ç cçnlJçç®çí Dççní? l³çç®çÒçcççCçí çÆJç®ççjçb®³çç mJççlçb$³ççmçn kçÀçÇ çÆJç®ççjçb®³çç mJççlçb$³ççHççmçÓvç F.... Pçiç[ç Dççní yççíuçC³çç®³çç mJççlçb$³ççmççþçÇ. l³ççmççþçÇ Flçjçb®ççÇ HçjJççvçiççÇ uççiçlçí. yççíuçC³ççHççmçÓvç®çí mJççlçb$³ç ní Kçjí mJççlçb$³ç Dççní DçççÆCç lçí lçácnçÇ mJçlç:®³çç Mççblçlçílç çÆcçUJçlçç. lçácnçÇ pçíJnç Mççblçlçílç Dçmçlçç lçíJnç lçácnçÇ l³çç®çç FlçkçÀç cççíþç Dççvçbo Içílçç kçÀçÇ yççíuçCçí DççHççíDççHç®ç Lççbyçlçí. kçÀçnçÇ kçÀjC³ççvçí pççmlççÇlç pççmlç yçbçOçuçíuçí J³ççqkçwlçcçlJç lç³ççj nçílçí. (DçnbkçÀçj lç³ççj kçÀjlçí). kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjC³ççvçí lçácç®çç Dççlcçç cçákçwlç nçílççí. kçÀjCçí ní YççÌçÆlçkçÀ Dççní. vç kçÀjCçí ní DççO³çççqlcçkçÀ Dççní. kçÀjçÇlç Dçmçlççvçç lçácnçÇ KçjçíKçj kçÀçíCç Dççnçlç ní lçácnçÇ çÆJçmçjlçç. cçç$ç vç kçÀjC³ççlç lçácnçÇ kçÀçíCç Dççnçlç lçí lçácnçÇ pççCçlçç. mççcççv³çHçCçí DççHçCç DççHçu³çç mJçlç:uçç MçjçÇjçvçí çÆkçbÀJçç DççHçCç pçí kçÀçnçÇ çÆMçkçÀuççí l³ççvçí çÆkçbÀJçç lçlJç%ççvççvçí çÆkçbÀJçç oíMççvçí çÆkçbÀJçç mçbmkç=ÀlççÇ F.vççÇ DççíUKçlççí DçççÆCç DççHçu³çç KçN³çç yçbOçvçcçákçwlç Dççlc³ççuçç pççCççÇJç cnCçÓvç çÆJçmçjlççí. DçnbkçÀçjçuçç çÆ®çkçÀìÓvç yçmçC³ççSíJçpççÇ ®çÌlçv³ç ÒççHlç kçÀjCçí ní MçnçCçHçCç Dççní. MçnçCçHçCç ÒççÆlççÆ¬çÀ³ççlcçkçÀ kç=ÀlççÇ LççbyçJçlçí DçççÆCç lçí®ç lçácnçuçç Hçá{í yçbçOçÓvç þíJçlçí. mçJç& mJççlçb$³çí DçççÆCç mçJç& GÊçjí Mççblçlçílç Dççnílç. DçbçÆlçcç içáª nçÇ Mççblçlçç Dççní. (oçÆ#çCççcçÓlççÇ& - ``içájJçí mçJç&uççíkçÀçvççb, çÆYç<çpçí YççJç jçíiççvççb, çÆvçOç³çí mçJç& çÆJçÐççvççb, oçÆ#çCçç cçÓlç&³çí vçcç:~)) 54

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

lçácnçÇ kçÀç³ç çÆMçkçÀuççlç? Dççlçu³çç Mççblçlçílç pççTvç mJççlçb$³çç®çç DçvçáYçJç Içílçç ³çílççí. Mççblç nçíC³ççmç çÆMçkçÀCçí ní pççÇJçvççmççþçÇ HççÆnuçí cçÓuçYçÓlç çÆMç#çCç Dççní. Mççblçlçí®çç DçY³ççmç MççblçlçílççÇuç lççÇvç Dç[LçUîççbJçj cççlç kçÀjlççí:- lçí cnCçpçí HççÆjmçj, MçjçÇjçlççÇuç Jçíovçç DçççÆCç YçÓlçkçÀçUçlççÇuç DççþJçCççÇ. pççÇJçvç cnCçpçí kçÀçcçí kçÀªvç IçíCçí vçJní. Dççvçboçlç DçmçCçí cnCçpçí®ç pççÇJçvç. mJççlçb$³ç ní kçÀçnçÇ kçÀjC³ççmççþçÇ vçmçlçí, Hçjblçá Kçjí mJççlçb$³ç Dççní kçÀçnçÇ kçÀjC³ççHççmçÓvç®çí mJççlçb$³ç.

cçákçwlç kçÀmçí JnçJçí

DçY³ççmç:-

lçácnçuçç mJççlçb$³çç®çç DçvçáYçJç Içílçç ³ççJçç ³ççmççþçÇ ³çíLçí kçÀçnçÇ DçY³ççmç çÆouçí Dççnílç: 1. çÆoJçmççlçÓvç oçívç JçíUç cnCçpçí oáHççj®³çç DçççÆCç jç$ççÇ®³çç pçíJçCççHçÓJççÇ& Mççblçlçí®³çç DçY³ççmççcçO³çí DççOççÇ mççbçÆiçlçu³ççÒçcççCçí 15 çÆcççÆvçìí Mççblç yçmçç. 2. lçácnçuçç FlçjçbJçj kçÀçjJççF& kçÀjCçí Yççiç Hç[u³ççvçí DçççÆCç lçácç®³çç mJççlçb$³çç®³çç YççJçvçíuçç yçbOçvççlç ìçkçÀCççN³çç HççÆjçqmLçlççÇvçí kçÀmçí Jççìlçí l³çç®çí çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç. 3. lçácnçÇ lçácç®³çç YççíJçlççÇ®³çç cççCçmççbyçjçíyçj lçácnçuçç nJçí Dççní l³ççÒçkçÀçjçvçí Dççnçlç kçÀçÇ l³ççb®³çç GHççqmLçlççÇlç YçÓlçkçÀçUçlççÇuç ®ççbiçu³çç-JççF&ì DççþJçCççÇuçç ÒççÆlççÆ¬çÀ³çç cnCçÓvç Dççnçlç l³çç®çí çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç. 4. lçácç®çç Pçiç[ç kç=ÀlççÇ®³çç mJççlçb$³ççmççþçÇ, FlçjçbHççmçÓvç DçççÆCç Flçjçb®³çç mJççlçb$³ççmççþçÇ kçÀçÇ DççÆYçJ³çkçwlççÇ mJççlçb$³ççmççþçÇ kçÀmçç Dççní l³çç®çí çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç. lçácnçuçç mçJç³ççÇ®³çç Pççuçíu³çç mJç HççmçÓvç lçácnçÇ cçákçwlç nçíT MçkçÀlçç kçÀç³ç? ’kçÀçnçÇ kçÀjC³ççmççþçÇ®çí mJççlçb$³ç Giçcç HççJçlçí Mççblçlçç çÆvçcçç&Cç kçÀjC³çç®³çç mJççlçb$³ççlçÓvç.“

çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç uççíkçÀçb®³çç çÆJç®ççjçb®çç kçÀmçç DççHçu³ççJçj HççÆjCççcç nçílççí...

Dççcnçuçç KçjçíKçj®ç pçç³ç®çí Dççní cnCçÓvç vçJní,

lçí DççHçu³çççÆJç<ç³ççÇ kçÀçíCçlçç çÆJç®ççj kçÀjlççlç ³ççHçí#ççnçÇ cçnlJçç®çí Dççní

Dççcnçuçç KçjçíKçj®ç pçç³çuçç nJçí cnCçÓvç vçJní,

DççHçCç DççHçu³çççÆJç<ç³ççÇ kçÀçíCçlçç çÆJç®ççj kçÀjlççí!

Dççcnçuçç pçç³çuçç DççJç[lçí cnCçÓvç vçJní, ³ççvçblçj pçí ³çílçí lçí kçíÀJçU DçmJççmL³ç!

DççHçu³çç mçJç& çÆ¬çÀ³çç Dçmçlççlç

kçíÀJçU DçmJççmL³ç

HçÀkçwlç Òçl³çíkçÀçuçç mçblçáä kçÀjC³ççmççþçÇ

DçççÆCç DçmJççmL³ç!

Hçjblçá DççHçCç mJçlç: mççí[Óvç!

DçççÆCç Dççcç®³çç cçvççb®ççÇ yçí®çÌvççÇ oáYçbiçuçíuçí J³ççqkçwlçcçlJç çÆJçkçÀçmçlçí.

DççHçCç ®ççbiçuçí çÆomçC³çç®ççÇ F®sç kçÀjlççí Flçjçb®³çç mçcççíj,

Dççlçç kçÀç³ç kçÀjçJçí?

DççHçu³ççuçç Jççìlçí, FlçjçbvççÇ

³ççJçj GÊçj kçÀçíCçlçí?

DççHçu³çççÆJç<ç³ççÇ ®ççbiçuçç çÆJç®ççj kçÀjçJçç

HçÀkçwlç lçácç®³çç Dçblçiç&lç Mççblçlçílç pçç

DçiçoçÇ DççHçu³çç mJçlç:®³çç Òçkç=ÀlççÇkçÀ[ínçÇ vç yçIçlçç

HçÀkçwlç lçácç®³çç Dççlç pçç lçácç®³çç Ëo³çç®çí SíkçÀç lçácç®³çç Dççlc³çç®çí SíkçÀç

DççHçCç çÆJçJççn mçcççjbYççbvçç pççlççí

DçççÆCç lçácnçÇ Hççí®çuçíuçí Dççnçlç!!

DççHçCç mççcçççÆpçkçÀ YççípçvççbmççþçÇ pççlççí DççHçCç Flçj mvçínmçbcçíuçvççbmççþçÇ pççlççí DççHçCç Jçç{çÆoJçmççb®³çç cçípçJççvççÇmççþçÇ pççlççí HçÀkçwlç Flçjçbvçç mçcççOççvç oíC³ççmççþçÇ kçÀçjCç lçMçç Dççcç®³çç JççÆj<þçb®³çç mçÓ®çvçç Dçmçlççlç!

ÞççÇcçblççÇ JçmlçÓb®çí pçj ÒçoMç&vç kçíÀuçí lçj l³ççb®ççÇ ®ççíjçÇ nçíT MçkçÀlçí. ÞççÇcçblççÇ kçÀç{Óvç IçílçuççÇ pççT MçkçÀlç vççnçÇ. ÞççÇcçblççÇ JçmlçÓ ÞççÇcçblççÇlçÓvç ³çílççlç. MççblçlçílçÓvç ÞççÇcçblççÇlç çÆJçkçÀçÆmçlç Jnç. Òç³çlvççbvççÇ DçççÆCç kçÀçÌMçu³ççvçí ÞççÇcçblççÇ JçmlçÓ çÆcçUJçÓvç vçJní. -Síéç³ççí&HççÆvç<ço~

çÆvçmçiçç&®çí pçiç ní kçÀcçç&®çí pçiç Dççní, ní pçiç Dççní HçoçLçç&®çí, l³çç®³çç kçÀçjCççb®³çç DçççÆCç HççÆjCççcççb®³çç kçÀç³çÐççb®çí. çÆJç%ççvç kçÀçjCç DçççÆCç HççÆjCççcçç®çç DçY³ççmç kçÀjlçí. mJççlçb$³çç®çí pçiç ní Dççlc³çç®çí pçiç Dçmçlçí. l³ççuçç kçÀçjCç vçmçlçí. lççÇ HçÀkçwlç kçÀuHçvçç Dççní. mJççlçb$³ç Mççblçlçívçí DçççÆCç çÆvçmçiçç&®³çç DççmçHççmç®³çç JçmlçÓbvççÇ Jçç{lçí. (pçmçí cççPçí Içj, cççPççÇ pçcççÇvç, cççPççÇ cççíìçj, cççPççÇ yçç³çkçÀçí, cççPçí %ççvç). pçíJç{í kçÀcççÇ mççcççvç lçíJç{ç ÒçJççmç cçákçwlçHçCçí Jç mççíHçç nçílççí. Dç®ççì kçÀuHçvçíyçjçíyçj®çí mJççlçb$³ç çÆvççÆcç&lççÇkçÀ[í DçççÆCç KçíUçkçÀ[í vçílçí. cççuçkçÀçÇ nçÇ JçmlçÓbvçç mççbYççUC³çç®ççÇ çÆ®çblçç çÆvçcçç&Cç kçÀjçÇuç. l³çç JçmlçÓ çÆvçcçç&Cç kçÀjC³çç®³çç DççvçboçHçí#çç nçÇ çÆ®çblçç®ç cççíþçÇ Dçmçíuç. DçMçç ÒçkçÀçjí ÒççÆlççÆ¬çÀ³çí®çí pçiç çÆvçcçç&Cç nçílçí - cççuçkçÀçÇcçáUí.

Yççiç ®ççÌLçç

’cçuçç kçáÀCççÇlçjçÇ $ççmç oílç Dççní“ çÆJç©× ’cççÇ $çmlç Dççní“ DçççÆCç onMçlçJççoçJçj GÊçjí 59

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

ìçÇHçç:

Yççiç ®ççÌLçç

’cçuçç kçáÀCççÇlçjçÇ $ççmç oílç Dççn“çÆJç©× ’cççÇ $çmlç Dççní“ DçççÆCç onMçlçJççoçJçj GÊçjí mçJç&mççOççjCçHçCçí uççíkçÀ Dçmçí cnCçlççlç kçÀçÇ `cççPççÇ yçç³çkçÀçí cççPçí mJççlçb$³ç çÆyçIç[Jçlç Dççní,' çÆkçbÀJçç `cççPçç yçç@mç cççPçí kçÀçÆjDçj çÆyçIç[Jçlç Dççní' çÆkçbÀJçç 'cççPçí kçÀçcç cççPçí Dçç³çá<³ç çÆyçIç[Jçlç Dççní,' JçiçÌjí JçiçÌjí. DççHçCç `cççÇ $çmlç yçvçuççí Dççní' çÆJç©× `cçuçç kçÀçíCççÇlçjçÇ $ççmç oílç Dççní' ³çç oçívnçÇlç HçÀjkçÀ kçÀjçÇlç vççnçÇ. DççHçu³ççuçç vçíncççÇ Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ $ççmç nç yççníªvç ³çílççí. lçácnçuçç pçj Dçmçí Jççìuçí kçÀçÇ lçácç®çç yçç@mç nçÇ lçácç®³çç pççÇJçvççlççÇuç mçcçm³çç Dççní lçj lçácç®ççÇ ÒççÆlççÆ¬çÀ³çç l³çç yçç@mçHççmçÓvç DççHçuççÇ mçáìkçÀç kçÀªvç IçíC³ççmççþçÇ kçÀçnçÇlçjçÇ kçÀjC³çç®ççÇ Dçmçlçí. pçj lçácnçÇ lçácç®³çç yçç@mçHççmçÓvç mçáìkçÀç kçÀªvç IçíT MçkçÀlç vçmççuç lçj lçácnçÇ jçiççlç®ç IçjçÇ ³çílçç DçççÆCç lççí yçç@mç®çç jçiç lçácç®³çç HçlvççÇJçj kçÀç{lçç. HçlvççÇ pçj lçácnçuçç Mçç@çÆHçbiçuçç pççC³ççmççþçÇ çÆlç®³ççyçjçíyçj ³çíC³çççÆJç<ç³ççÇ çÆJç®ççjçÇlç Dçmçíuç lçj lçácnçÇ çÆlç®³ççJçj Dççíj[lçç, ’lçÓ SkçÀìîççvçí pççTvç KçjíoçÇ kçÀª MçkçÀlç vççnçÇmç kçÀç³ç? lçáuçç vçíncççÇ cççÇ kçÀMççuçç HçççÆnpçí?“ Dççlçç lçácç®ççÇ HçlvççÇ $ççmçuçíuççÇ Dççní. çÆlçuçç ÒçMvç Hç[lççí çÆlçvçí kçÀçíCçlççÇ ®çÓkçÀ kçíÀuççÇ? lçácnçÇ oçíIççbvççÇ vçíncççÇ®ç SkçÀçÆ$çlç Mçç@çÆHçbiç®çç Dççvçbo Içílçuçíuçç Dçmçlççí. Dççlçç lççÇ çÆlç®³çç cçáuççÇJçj jçiç kçÀç{lçí. lççÇ nç@uçcçO³çí ³çílçí lçj çÆlçuçç çÆlç®ççÇ cçáuçiççÇ kçÀçì&Óvç yçIçlççvçç çÆomçlçí. vçblçj lççÇ l³çç cçáuççÇ®ççÇ Kçj[HçfçÇ kçÀç{ç³çuçç mçá©Jççlç kçÀjlçí ’lçÓ mçlçlç kçÀçìÓ&vç yçIçlçímç, cççÇ lççí ìçÇJnçÇ®ç HçíÀkçÓÀvç oíF&vç.“ Dççlçç lççÇ cçáuçiççÇ $ççmçuçíuççÇ Dççní. lççÇ lççí jçiç çÆlçvçí HççUuçíu³çç ÒççC³ççJçj kçÀç{íuç. F...F.... lçácnçuçç lçácç®³çç vççíkçÀjçÇlç yçouç kçÀjlççvçç KçÓHç $ççmç nçílççí. pçj lçácnçÇ vççíkçÀjçÇ yçouçÓ MçkçÀuçç vççnçÇ lçj lçácç®çç jkçwlçoçyç Jçç{lççí, lçácç®çí lçácç®³çç JççÆj<þçMççÇ Dçmçuçíuçí mçbyçbOç DççÆvç®sívçí®ç jnçlççlç. vçblçj lçácç®³çç kçáÀìábyççyçjçíyçj®çínçÇ mçbyçbOç çÆyçIç[lççlç. lçácç®ççÇ GlHççokçÀlçç kçÀcççÇ nçílçí DçççÆCç Dççlçç lçácç®ççÇ kçbÀHçvççÇ $çmlç yçvçlçí. Dççlçç kçbÀHçvççÇlççÇuç Òçl³çíkçÀpçCç lçácç®çç Mç$çÓ Dçmçlççí. l³ççbvçç lçácnçÇ JççF&ì çÆomçlçç. kçbÀHçvççÇvçí çÆouçíu³çç HççìçÇ&pçvçç lçácnçÇ çÆcç$ççbyçjçíyçj pççlç vççnçÇ. Dççlçç lçácç®³çç Dçç³çá<³çç®çç 61

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

DççJççkçÀç çÆvçcc³ççHçí#ççnçÇ kçÀcççÇ Pççuçíuçç Dççní. lçácnçÇ pççmlç pççmlç SkçÀçkçÀçÇ yçvçlçç. lçácnçÇ ÒççÆlççÆ¬çÀ³çç oílçç DçççÆCç pççÇJçvççlççÇuç Òçl³çíkçÀ HççÆjçqmLçlççÇlç nç®ç kçÀ[JçìHçCçç çÆomçlççí. Òçl³çíkçÀ JçíUçÇ lçácnçÇ Flçjçbvçç oçí<ç oílçç, çÆkçbÀJçç lçácç®³çç mçcçm³çílçÓvç mçáìkçÀç kçÀªvç IçíC³çç®çç Òç³çlvç kçÀjlçç, lçíJnç lçácnçÇ lçácç®³çç pççÇJçvççlççÇuç pççmlççÇlç pççmlç #çí$çí DçççÆCç lçácç®çí mJççlçb$³çnçÇ vçä kçÀjlçç. DçKçíjçÇuçç lçácnçuçç Dçmçí çÆomçç³çuçç uççiçlçí kçÀçÇ pçiççlç kçÀçíCççÇ®ç þçÇkçÀ vççnçÇ. DççHçuççÇ kçÀçíCççuçç®ç kçÀçUpççÇ vççnçÇ. lçácnçÇ SkçÀìí®ç çÆyçvç®çákçÀ DçmçCççjí nçÇjçí Dççnçlç. lçácç®³çç mçcçm³çç vçä kçÀjC³ççmççþçÇ kç=ÀlççÇ kçÀjC³çç®³çç ³çç ÒççÆ¬çÀ³çíuçç ’pççmlç kçÀcçç&lç çÆkçbÀJçç yçbOçvççlç Dç[kçÀCç“ Dçmçí cnCçlççlç-³çç®çç®ç DçLç& lçácç®çí mJççlçb$³ç IççuçJçÓvç yçmçCçí. Dççlçç cççP³çç mçcçm³çíyçÎuç cççÇ kçÀçnçÇ kçÀjC³ççvçí cççÇ DççCçKççÇ®ç mçbkçÀìçlç pççlççí, DçççÆCç l³ççvçblçj cççÇ kçÀç³ç kçÀjlççí? nç uççKç cççíuçç®çç ÒçMvç Dççní DçççÆCç Dççlçç lçácnçuçç lçmçí®ç uççKçcççíuçç®çí GÊçj çÆcçUCççj Dççní. ’cççÇ $çmlç Pççuççí Dççní“ ní DççíUKçC³ççlç Kçjí GÊçj Dççní, ’kçáÀCççÇlçjçÇ cçuçç $ççmç oílç Dççní“ ní GÊçj vççnçÇ. pçíJnç lçácnçuçç ní mçcçpçlçí kçÀçÇ lçácnçÇ $ççmçuçíuçí Dççnçlç lçíJnç lçácnçÇ lçácç®³çç $ççmççblçÓvç mçáìkçÀç kçÀªvç IçíT MçkçÀlçç. lçácnçuçç yççníj®³çç HççÆjçqmLçlççÇçÆJç<ç³ççÇ kçÀçnçÇnçÇ kçÀjC³çç®ççÇ içjpç vççnçÇ. cççÇ $ççmçuçíuççí Dççní ³çç çqmLçlççÇlçÓvç cççÇ þçÇkçÀ Dççní ³çç çqmLçlççÇlç ³çíC³ççuçç mççOçvçç çÆkçbÀJçç DççO³çççqlcçkçÀ DçY³ççmç Dçmçí cnCçlççlç. DççO³çççqlcçkçÀ DçY³ççmççlç kç=ÀlççÇ®çç mçcççJçíMç vçmçlççí. l³ççlç mçcççJçíMç Dçmçlççí DçkçÀcçç&®çç. lçácnçÇ MççblçHçCçí yçmçlçç DçççÆCç lçácç®³çç cçvççlççÇuç JççoU DççHççíDççHç vçä nçílçí. ³çíLçí Smç.HççÇ.®çç GHç³ççíiç nçílççí - lçácç®çí mçJç& ÒçMvç kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjC³ççvçí (DçkçÀcçç&cçáUí) mçáìlççlç. cnCçÓvç pçiççlççÇuç mçJçç&lç Oçç[mçç®ççÇ iççíä cnCçpçí DçkçÀcç&. lçácnçuçç kçáÀCççJçjnçÇ çÆJçpç³ç çÆcçUJçç³ç®çç vççnçÇ. lçácnçÇ mJçlç:uçç Hçávnç Dççlcçç cnCçÓvç - kçÀçíCççÇ®ç vççnçÇ - cnCçÓvç ÒççHlç kçÀªvç çÆJçpç³ç çÆcçUJçlçç. DççO³çççqlcçkçÀ DçY³ççmç cnCçpçí Mççblç nçíTvç lçácç®³çç Dççlc³ççkçÀ[í Hçjlç ³çíCçí.

’cçuçç kçáÀCççÇlçjçÇ $ççmç oílç Dççní“ çÆJç©× ’cççÇ $çmlç Dççní“ DçççÆCç onMçlçJççoçJçj GÊçjí

mççcççv³çHçCçí DççHçCç DççHçu³çç mJçlç:uçç MçjçÇjçvçí çÆkçbÀJçç DççHçCç pçí kçÀçnçÇ çÆMçkçÀuççí l³ççvçí çÆkçbÀJçç lçlJç%ççvççvçí çÆkçbÀJçç oíMççvçí çÆkçbÀJçç mçbmkç=ÀlççÇ F.vççÇ DççíUKçlççí DçççÆCç DççHçu³çç KçN³çç yçbOçvçcçákçwlç Dççlc³ççuçç pççCççÇJç cnCçÓvç çÆJçmçjlççí. DçnbkçÀçjçuçç çÆ®çkçÀìÓvç yçmçC³ççSíJçpççÇ ®çÌlçv³ç ÒççHlç kçÀjCçí ní MçnçCçHçCç Dççní. MçnçCçHçCç ÒççÆlççÆ¬çÀ³ççlcçkçÀ kç=ÀlççÇ LççbyçJçlçí DçççÆCç lçí®ç lçácnçuçç Hçá{í yçbçOçÓvç þíJçlçí. kç=ÀlççÇ nçÇ mççí[Óvç Ðçç³ç®ççÇ vççnçÇ. HçÀkçwlç cççÇ þçÇkçÀ vççnçÇ ³çç DçJçmLçílçÓvç Dççuçíu³çç kç=ÀlççÇ DçççÆCç nçÇ kç=ÀlççÇ mçcçm³çíuçç mççí[JççÇuç ³çç YççJçvçívçí kçÀuçíu³çç kç=ÀlççÇ®ç HççÆjÞçcçHçÓJç&kçÀ ìçUç³ç®³çç Dççnílç. Mççblç nçíC³çç®çç Òç³çlvç kçÀjCçí DçççÆCç Mççblç DçmçCçí ³ççlççÇuç HçÀjkçÀ: Mççblç nçíC³çç®çç Òç³çlvç kçÀjCçí ní Òç³çlvçHçÓCç& Dççní. lçácnçuçç yççíuçç³ç®çí Dççní Hçjblçá lçácnçuçç Mççblç jnçC³ççmç mççbçÆiçlçuçí Dççní. cçiç lçácnçÇ Dççlçu³çç Dççlç Oçácçmçlç içHHç yçmçlçç. nçÇ Mççblçlçç vççnçÇ lçj Mççblç nçíC³çç®çç kçíÀuçíuçç nç Òç³çlvç Dççní. Mççblç nçíCçí ní iççíäçÇ pçMçç Dççnílç lçMçç l³çç þçÇkçÀHçCçí yçIçC³ççlçÓvç ³çílçí. pçí lçíLçí Dççní l³çç®³çç yçjçíyçj kçíÀJçU DçmçC³ççvçí lçácnçÇ HçÀkçwlç mçámLçççÆHçlç nçílçç. KçjçíKçj®ç Òçl³çíkçÀ iççíä þçÇkçÀ Dççní Dçmçí lçácç®³çç DçvçáYçJççuçç ³çíC³çç mçá©Jççlç nçílçí. SKççÐçç uçnçvç cçáuççÒçcççCçí lçácnçÇ Hçávnç SkçÀoç vçJ³ççvçí mçá©Jççlç kçÀjlçç. cçÓuç HçÀkçwlç lçí çÆpçLçí Dççní çÆlçLçÓvç mçá©Jççlç kçÀjlçí. YçÓlçkçÀçUçlççÇuç Pçiç[í DçççÆCç Mç$çálJç ³ççbvçç lçí cçO³çí DççCçlç vççnçÇ. ’Òçl³çíkçÀ iççíä þçÇkçÀ Dççní“ ³çç çqmLçlççÇlçÓvç Hçá{í DççuçíuççÇ kç=ÀlççÇ nç mççOçç KçíU Dççní DçççÆCç lççÇ cççíþîçç Dççvçboç®ççÇ DçJçmLçç Dççní. ³ççlçÓvç lçácnçÇ kçÀçnçÇ®ç çÆcçUJçlç vççnçÇ çÆkçbÀJçç IççuçJçÓvç yçmçlç vççnçÇ. cççÇ pçíJnç KçíUç®³çç DççvçboHçÓCç& DçvçáYçJççHçí#çç SKççÐçç oámçN³çç ÒççHlççÇvçí ÒçJç=Êç nçílççí lçíJnç cççP³çç cçvççlç Dçmçç mçbMç³ç ³çílççí kçÀçÇ kçáÀþílçjçÇ kçÀçnçÇlçjçÇ ®çÓkçÀ Dççní. cçuçç ³çç cçç³çímççþçÇ (Yç´cç) uç#ç þíJçç³çuçç®ç HçççÆnpçí. Hçá<kçÀU uççíkçÀçbvçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ l³ççb®çç Oçcç& uççíkçÀçbvçç Jçç®çJçlççí DçççÆCç l³ççbvççÇ Flçjçbvçç l³ççb®³çç Oçcçç&lç DççCçuçí HçççÆnpçí DçççÆCç kçÀçcçí kçÀjC³çç®³çç çÆJçOççÇlç l³ççb®çí DçvçákçÀjCç kçíÀuçí HçççÆnpçí. lçmçí®ç pçiççlç Mççblçlçç çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççmççþçÇ DçççÆCç ®ççbiçuçí mçbyçbOç çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççmççþçÇ l³ççb®³çç cçmççÇnç®çí DçvçákçÀjCç kçíÀuçí HçççÆnpçí. cççíþcççíþçÇ ³çá×í Oçcçç&®³çç 63

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

vççJççJçj®ç uç{uççÇ içíuççÇ Dççnílç. cççÇ cççP³çç Oçcçç&®çç Òçmççj kçÀªvç mJçiçç&lç pççlç vççnçÇ lçj cççÇ FLçí®ç ³çç Hç=LJççÇJçj DçvççJçM³çkçÀ Iççcç iççUÓvç DçççÆCç Flçj Oçcçç&b®³çç uççíkçÀçb®çç Üí<ç kçÀªvç cççÇ cççP³çç Dçç³çá<³ççlç vçjkçÀ çÆvçcçç&Cç kçÀjçÇlç Dççní. DççHçCç mçiçUí DççHçu³çç DççíUKççÇlç içbálçuçíuççí Dççnçílç. Hçá©<ç çÆkçbÀJçç m$ççÇ, p³çáFMç çÆkçbÀJçç çÆ¸ç½çvç, DçkçíÀçÆjkçÀvç çÆkçbÀJçç jçÆMç³çvç; ³ççlç®ç DççHçCç Dç[kçÓÀvç Hç[uççí Dççnçílç DçççÆCç DççHçCç DççHçu³çç DççíUKççÇ®³çç j#çCççmççþçÇ Hçávnç Hçávnç l³çç®ç l³çç iççíäçÇ kçÀjçÇlç Dççnçílç. pçj cççÇ p³çáFMç cççlçç-çÆHçl³ççbHççmçÓvç pçvcçuçíuççí Dçmçívç lçj p³çÓ nç Mçyo SíkçÀu³ççyçjçíyçj cççPçí kçÀçvç GYçí jnçlççlç. DççHçCç DççHçu³ççuçç pçmçí Dçmçç³çuçç HçççÆnpçí l³çç®çí j#çCç kçÀjCçí ní DççHçu³çç yçáçÆ×cçÊçí®çí kçÀç³ç& Dççní. DççHçuççÇ SkçÀ p³çÓ, çÆnboÓ, cçámuççÇcç çÆkçbÀJçç DçcçíçÆjkçÀvç çÆkçbÀJçç jçÆMç³çvç çÆkçbÀJçç Yççb[Jçuçoçj çÆkçbÀJçç kçÀc³çáçÆvçmì cnCçÓvç pççÇ DççíUKç Dççní l³çç DççHçu³çç DççíUKççÇmççþçÇ DççHçCç DççHçu³çç MçjçÇjç®ççnçÇ l³ççiç kçÀjç³çuçç lç³ççj Dçmçlççí. MçnçCçHçCçç®çç DçççÆCç cççvççÆmçkçÀ çÆvçjçíiççÇHçCçç®çç cççiç& Dççní kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjCçí nç. uççíkçÀçbvççÇ pçj ³çá×í kçÀjC³ççHçí#çç KçíUç³çuçç mçá©Jççlç kçíÀuççÇ lçj mçiçUí DççblçjjçäçÇ^³ç, jçä^çÇ³ç DçççÆCç JçÌ³ççqkçwlçkçÀ Pçiç[í mççí[Jçlçç ³çílççÇuç. lçácç®çç yçç@mç DçççÆCç lçácç®³ççkçÀ[í Dççlçç ³çíT ³çç. cççÇ $çmlç Dççní ní lçácnçÇ DççíUKçÓ MçkçÀlçç DçççÆCç Mççblçlçílç pççT MçkçÀlçç. lçácç®³çç yçç@mççÆJç<ç³ççÇ®³çç vçkçÀçjçlcçkçÀ YççJçvççbvçç Mççblçlçí®çç DçvçáYçJç vçä kçÀjlççí. l³ççvçblçj lçácnçÇ lçácç®³çç yçç@mçJçj Òçícç kçÀjç³çuçç mçá©Jççlç kçÀª MçkçÀlçç. lçácnçÇ Hçávnç lçácç®³çç Dçç³çá<³ççlç ³çílçç. lçácnçÇ çÆpçLçí kçáÀþí Dçmççuç çÆlçLçí lçácnçuçç mçblçáä kçÀjC³ççmççþçÇ yçç@mç çÆkçbÀJçç ûççnkçÀ çÆcçUíuç. lçácç®³çç yçç@mçuçç kçÀç yçjí KçáMç kçÀª vç³çí? Òçícç kçÀjç³çuçç çÆMçkçÀCçí nç Hçá{®çç çÆMçkçÀC³ççmççjKçç cçÓuçYçÓlç Oç[ç Dççní. lçácnçÇ vççíkçÀjçÇ mççí[Óvç çÆouççÇ lçjçÇ lççÇ vçÌjçM³ççvçí mççí[Ó vçkçÀç. lçácnçuçç Hçá{í pçç³ç®çí Dççní kçÀç? cçiç lçácç®çç yçç@mç DçççÆCç kçbÀHçvççÇ®çç çÆJç®ççj kçÀjç. lçácç®çí Òçícç Dç{UHçCçí çÆìkçÀJçÓvç þíJçç. mçO³çç®³çç pçiççlçuçç onMçlçJççoç®çç ÒçMvç onMçlçJççÐççbkçÀ[í JççF&ì cççCçmçí DçMçç ¢äçÇvçí HççnÓvç DçççÆCç DççHçCç nç ÒçMvç HçÀkçwlç MçkçwlççÇ®çç JççHçj kçÀªvç mççí[JçÓ MçkçÓÀ DçMçç çÆJç®ççjçvçí lççí kçÀOççÇ®ç mççí[Jçlçç ³çíCççj vççnçÇ. nçÇ Hç×lç HççÆjçqmLçlççÇuçç HçÀkçwlç çÆyçIç[Jçlçí.

’cçuçç kçáÀCççÇlçjçÇ $ççmç oílç Dççní“ çÆJç©× ’cççÇ $çmlç Dççní“ DçççÆCç onMçlçJççoçJçj GÊçjí

`cççÇ $ççmçuççí Dççní' ní DççíUKçC³ççvçí ³çç mçcçm³çí®ççÇ mççí[JçCçÓkçÀ mçáª nçílçí. pçíLçí cççÇ þçÇkçÀ Dççní DçççÆCç cççÇ l³çbç®³ççyçjçíyçj þçÇkçÀ Dççní Dçmçç DçvçáYçJç IçíC³ççmç cççÇ mçá©Jççlç kçÀjçÇlç Dççní DçMçç Mççblçlçí®³çç DççÆOçkçÀ Kççíuç HççlçUçÇJçj DççHçu³ççuçç pçç³çuçç nJçí. cççÇ pçíJnç l³ççb®³ççJçj Òçícç kçÀjç³çuçç mçá©Jççlç kçÀjlççí lçíJnç ní cçuçç çÆomçç³çuçç mçá©Jççlç nçílçí kçÀçÇ onMçlçJçço nç çÆJç<çcçlçí®³çç YççJçvçílçÓvç çÆvçcçç&Cç Pççuçíuçç Dççní. lçácnçÇ l³ççb®³çççÆJç<ç³ççÇ o³çç, mçnçvçáYçÓlççÇ çÆvçcçç&Cç kçíÀu³çççÆMçJçç³ç lçácnçuçç ní mçl³ç mçcçpçCççj vççnçÇ. cçuçç l³ççb®çç $ççmç nçílç Dççní ³çç DçJçmLçílç l³ççb®³ççMççÇ JççiçÓvç nç ÒçMvç mçáìCççj vççnçÇ. ní cçÓuçYçÓlç J³çJçnçj®ççlçá³ç& Dççní. J³çJçnç®çlçáj cççCçmççkçÀ[í ³çç Mççblçlçí®ççÇ DçççÆCç o³çí®ççÇ #çcçlçç Dçmçç³çuçç HçççÆnpçí. Jç®ç&mJç iççpçJçCççjç cçvçá<³ç l³çç®çí MçíJçì®çí DççÞç³çmLççvç Oçcçç&lç DçççÆCç oíJççlç Hçnçlççí. uçíçÆvçvçuçç Dçmçí Dçç{Uuçí kçÀçÇ uççíkçÀçbvçç oççÆjêîççlç oçyçÓvç þíJçC³ççmççþçÇ oíJçç®çç JççHçj kçíÀuçç pççlç nçílçç DçççÆCç kçÀc³çáçÆvçmì ¬çÀçblççÇvçí Oçcç& vçä kçíÀuçç. çÆyçvç uççoívçuçç Dçmçí Jççìlç nçílçí kçÀçÇ Dçv³çç³çç®çç ÒççÆlçkçÀçj kçÀjC³ççmççþçÇ uççíkçÀçbvçç Oçcç& SkçÀ$ç DççCçÓ MçkçÀlççí. l³ççvçí lççuççÇyççvç çÆvçcçç&Cç kçíÀuçí. SkçÀoç kçÀç lçácnçÇ yçb[KççíjçJçj Òçícç kçÀjç³çuçç mçcçLç& Pççuççlç kçÀçÇ lçácnçÇ l³ççbvçç yçbçÆoJççvç kçÀjC³ççSíJçpççÇ l³ççb®³ççmççþçÇ lçácç®ççÇ oçjí GIç[lçç. Yççjlççvçí ojJççpçí GIç[Óvç DçççÆCç Flçj Oçcçç&bvçç mçcçpçÓvç IçíTvç OçççÆcç&kçÀ ÒçMvç mççí[Jçuçç Dççní. pçiççlççÇuç mçJçç&lç pççmlç cçámçuçcççvç Yççjlççlç Dççnílç DçççÆCç lçjçÇnçÇ lççí ³çç GHçKçb[çlççÇuç mçJçç&lç pççmlç Mççqkçwlçcççvç oíMç Dççní. FmuçççÆcçkçÀ HçççÆkçÀmlççvç DçççÆCç yççbiçuççoíMç ní JççF&ì DçJçmLçílçmçbkçÀìçlç Dççnílç. SJç{í®ç vççnçÇ lçj yçíkçÀç³çoíMççÇjçÆjl³çç yççbiçuçç oíMççlçÓvç Yççjlççlç Içámçuçíuçí cçámuççÇcç IçámçKççíj yççbiçuçç oíMççlç Hçjlç pççC³ççmç vçkçÀçj oílççlç. Yççjlççmçcççíj MçípççjçÇ oíMççbyçjçíyçj®çí ÒçMvç mççí[JçC³ççmççþçÇ mçJçç&lç ®ççbiçuçç GHçç³ç Dççní. Òç®çb[ jkçwkçÀcç Kç®ç& kçÀjCçí DçççÆCç ÒççÆMççÆ#çlç onMçlçJççÐççbmçn HçççÆkçÀmlççvççÇ DçççÆCç yççbiçuççoíMççÇ³ççbvçç mççÇcçíJçj kçábÀHçCç IççuçÓvç çÆkçbÀJçç lçíLçí mçÌçÆvçkçÀçbvçç þíTvç l³ççbvçç DççHçu³çç oíMççHççmçÓvç oÓj þíJçC³çç®çç Òç³çlvç kçÀjCçí nç GHçç³ç vççnçÇ. mççíHçç GHçç³ç cnCçpçí mççÇcçç oámçN³çç yççpçÓ®ççÇ mçbcçlççÇ vç Içílçç GIç[Cçí. HçççÆkçÀmlççvç DçççÆCç yççbiçuçç oíMççlçuçí çÆlçLçu³çç $ççmççuçç kçbÀìçUuçíuçí mçJç& uççíkçÀ lçí oíMç mççí[Óvç pççlççÇuç. HçççÆkçÀmlççvç DçççÆCç yççbiçuçç oíMç

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

³ççbvçç yçb[Kççíjçbvçç Dççlç®ç þíJççJçí uççiçlçí. Dçblçiç&lç¢äîçç HçççÆkçÀmlççvççÇ uççíkçÀ l³ççb®³çç mJçlç:®³çç cççuçkçÀçb®çç DçççÆCç yçb[Kççíjçb®çç Üí<ç kçÀjlççÇuç DçççÆCç YçkçwkçÀcç Dçmçuçíu³çç Yççjlççlç HçUÓvç ³çílççÇuç. DççHççíDççHç®ç SkçÀ mçMçkçwlç oçÆ#çCç-HçÓJç& ³çáçÆvç³çvç Gl¬çÀçblç nçíF&uç. DçççqCJçkçÀ Mçm$ççm$çí çÆcçUJçC³ççmççþçÇ DçcçíçÆjkçíÀuçç HçççÆkçÀmlççvçJçj Dçç¬çÀcçCç kçÀjC³çç®ççÇ içjpç vççnçÇ. mJçlç: HçççÆkçÀmlççvççÇ®ç YççjlççJçj DçççqCJçkçÀ Mçm$çí JççHçjC³ççuçç çÆJçjçíOç kçÀjlççÇuç. cçáUçlç DçcçíçÆjkçíÀvçí HçççÆkçÀmlççvçuçç DçççqCJçkçÀ Mçm$çí çÆouççÇ lççÇ Yççjlçç®ççÇ yçjçíyçjçÇ kçÀjC³ççmççþçÇ®ç. DçcçíçÆjkçÀç kçÀjçÇlç Dçmçuçíu³çç HçÀçÌpçoçjçÇcçáUí çÆlçuçç®ç pççmlç DççHçÊççÇbvçç lççíb[ ÐççJçí uççiçÓ MçkçÀlçí. DççHçuçí Þçí<þlJç çÆìkçÀJçÓvç þíJçC³ççmççþçÇ pçiçç®³çç mçJç& çÆJçYççiççblç uçá[yçá[ kçÀjC³çç®çí DçcçíçÆjkçíÀ®çí OççíjCç ní®ç onMçlçJççoç®çí kçÀçjCç Dççní. mçÊçí®çç mçcçlççíuç çÆìkçÀJçC³ççmççþçÇ oÓj®³çç Yççiççlç Dçmçuçíu³çç kçÀcçpççíj jçä^çbvçç HçççÆþbyçç oíTvç DçcçíçÆjkçíÀvçí MçípççjçÇuç Mççqkçwlçcççvç oíMççbvçç çÆ®ç[Jçuçí Dççní. HçÀkçwlç uççíkçÀçb®ççÇ mçáKçoá:Kçí JççìÓvç IçíTvç DçççÆCç l³ççbvçç Òçícççvçí çÆcçþçÇlç IçíTvç®ç DçcçíçÆjkçÀç mJçlç:uçç mçájçÆ#çlç þíT MçkçíÀuç. pçç@vç SHçÀ. kçíÀvçí[çÇ ³ççbvçç DçcçíçÆjkçíÀvçí Òçícççmç Hçç$ç yçvççÆJçuçí. pçç@pç& yçáMç ³ççbvççÇ mJçlç:®³çç uççíkçÀçbvçç lçmçí®ç Hç=LJççÇJçjçÇuç Flçj uççíkçÀçbvçç onMçlççÇlç uççíìuçí. KçíUCçí mçáª kçÀjC³ççmççþçÇ cççÇ nç GHçç³ç lçácnçuçç Dççvçboçvçí mççbiçlç Dççní. ní içáªb®çí MçnçCçHçCç Dççní. içáªbvççÇ çÆJçYççiçÓvç IçíC³çç®ççÇ, cççuçkçÀçÇ vçmçC³çç®ççÇ, Òçícçç®ççÇ, o³çí®ççÇ, DççÆnbmçí®ççÇ, mççOçíHçCçç®ççÇ DçççÆCç MççblçlçílççÇuç mJççlçb$³çç®ççÇ SkçÀ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçkçÀçÆmçlç kçíÀuççÇ. MçnçCçHçCçç vçmçíuç lçj HçÌmçí DçççÆCç mçÊçç Jçíiççvçí mçJç&vççMççkçÀ[í vçílççlç. çÆ®çblçvç kçÀjç: - DççHçu³ççJçj Òçícç kçÀjçJçí Dçmçí Flçjçbvçç Jççìlçí kçÀç DçççÆCç l³ççb®çí sçíìí GêíkçÀ oáuç&çÆ#çlç kçÀjçJçílç DçmçínçÇ l³ççbvçç Jççìlçí kçÀç? çÆ®çblçvç kçÀjç: - FlçjçbkçÀ[Óvç HççÆjHçÓCç&lçí®ççÇ DçHçí#çç kçÀjçÇlç Dçmçlççvçç lçácnçÇ mJçlç: vçíncççÇ HççÆjHçÓCç& Dçmçlçç kçÀç³ç? çÆ®çblçvç kçÀjç: - FlçjçbkçÀ[Óvç mçcçpçálçoçjçÇ®ççÇ DçHçí#çç kçÀjlççvçç lçácnçÇ vçíncççÇ Flçjçbvçç mçcçpçÓvç Içílçç kçÀç? 66

’cçuçç kçáÀCççÇlçjçÇ $ççmç oílç Dççní“ çÆJç©× ’cççÇ $çmlç Dççní“ DçççÆCç onMçlçJççoçJçj GÊçjí

DççHçCç FlçjçbHçí#çç Þçí<þ Dççnçílç Dçmçí DççHçu³ççuçç Jççìlçí lçíJnç Flçjçb®ççÇ oá:Kçí pççCçC³ççSJç{í DççHçCç Goçj Dçblç:kçÀjCçç®çí nçíT mçkçÀlççí kçÀç? DççHçuçç FlçjçbvççÇ Üí<ç kçíÀuçç lçjçÇ DççHçCç l³ççb®³ççJçj Òçícç kçÀª MçkçÀlççí kçÀç? DççHçCç p³ççuçç DççHçuçí Dçmçí cnCçlççí lçí mçiçUí DççHçCç kçÀcççJçuçíuçí Dççní kçÀç? DççHçCç SKççoç pççÆcçvççÇ®çç lçákçÀ[ç DççHçuçç cnCçlççí, DççHçCç Hç=LJççÇuçç çÆvçcçç&Cç kçÀíuíç nçílçí kçÀç? lçácnçÇ kçÀç³ç çÆMçkçÀuççlç? ’cççÇ $çmlç Pççuççí Dççní“; Dçmçí vççnçÇ kçÀçÇ cçuçç Flçj uççíkçÀ $ççmç oílç Dççnílç. cççPçç $ççmç vçä kçÀjC³ççmççþçÇ®ççÇ kç=ÀlççÇ pççmlç®ç $ççmç çÆvçcçç&Cç kçÀjçÇuç. `cççÇ $çmlç Dççní' ³çç çÆJç®ççjçkçÀ[Óvç `cççÇ þçÇkçÀ Dççní' ³çç çÆJç®ççjçkçÀ[í DçççÆCç l³ççvçblçj `cççÇ J³çkçwlççÇ DçççÆCç HççÆjçqmLçlççÇMççÇ þçÇkçÀ Dççní' ³çç çÆJç®ççjçkçÀ[í cççÇ Mççblçlçívçí pççT MçkçÀlççí. kçíÀJçU mçcççJçíMç, o³çç DçççÆCç Òçícç ní®ç oámçN³çç cççCçmççuçç cçlçYçío vçä kçÀjC³ççmç HçjJççvçiççÇ oílççlç. MçkçwlççÇ®çç JççHçj DçbçÆlçcçlç: cççP³ççmççþçÇ YççÇlççÇ DçççÆCç JççoU DççCçlççí.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

DçY³ççmç:-

lçácnçÇ Hçávnç KçíUCçí mçáª kçÀjçJçí ³ççmççþçÇ ³çíLçí kçÀçnçÇ DçY³ççmç çÆouçí Dççnílç: 1.

kçÀçíCçlççÇnçÇ yççpçÓ vç Içílçç SKççÐçç Mçç@çÆHçbiç mçíbìjcçO³çí çÆkçbÀJçç jml³ççJçj Iç[CççN³çç iççí<ìçÇb®çí MççblçHçCçí yçmçÓvç çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç. ®ççuçÓ Dçmçuçíuçí vççìkçÀ HçÀkçwlç yçIçç. vçblçj lçácnçÇ kçÀçíCçlçí vççìkçÀ KçíUlç kçÀjçÇlç Dççnçlç l³çç®çínçÇ çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç.

2. kçÀçnçÇ uççíkçÀçbkçÀ[í DççkçÀçÆ<ç&lç nçílççvçç DçççÆCç kçÀçnçÇpçCççb®çç Üí<ç kçÀjlççvçç lçácnçuçç kçÀmçí Jççìlçí l³çç®çí çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç. 3. lçácnçÇ lçácç®³çç mçYççíJçlççuç®³çç uççíkçÀçbyçjçíyçj pçmçí lçácnçuçç nJçí Dççní lçmçí Dççnçlç kçÀçÇ l³ççb®³çç GHççÆmLçlççÇlç SKççÐçç YçÓlçkçÀçUçlççÇuç vçkçÀçíMçç DççþJçCççÇ®ççÇ ÒççÆlççÆ¬çÀ³çç oílç Dççnçlç ³çç®çí çÆvçjçÇ#çCç kçÀjç. 4.

lçácç®³çç mçcççíj Dçmçuçíu³çç cççCçmçç®çç ³çç ûçnçJçjçÇuç lçácç®³ççyçjçíyçj Dçmçuçíuçç SkçÀcçíJç çÆpçJçblç cçvçá<³ç cnCçÓvç mçcççJçíMç kçÀjç. ³ççvçblçj Gl¬çÀçblç nçíCççjí mçbyçbOççb®çí Dçç½ç³ç& Hçnç.

cççÇ MççíOççÇlç nçílççí.... cççÇ MççíOççÇlç, MççíOççÇlç, MççíOççÇlç nçílççí MççíOççÇlç nçílççí jnçC³ççmççþçÇ SkçÀ pççiçç

cççÇ cççP³çç mJçlç:®³çç yçjçíyçj®ç jçnÓ MçkçÀlç nçílççí

MççíOççÇlç nçílççí KççC³ççmççþçÇ Lççí[í DçVç

cççÇ p³ççuçç MççíOççÇlç nçílççí

MççíOççÇlç nçílççí IççuçC³ççmççþçÇ Lççí[í kçÀHç[í

lççí Òçícç kçÀjCççjç cççÇ `mJçlç:®ç' nçílççí

cçuçç lçí çÆcçUíHç³ç&blç.

lççÇ mççíyçlç HçCç cççÇ®ç nçílççí

lççÇ pççiçç nçílççÇ çÆpçLçí cççÇ yçmçuççí nçílççí lççÇ®ç

cçuçç lççÇ 'çÆcçUçuççÇ!'

lççÇ®ç HçÀkçwlç DççJçM³çkçÀ nçílççÇ jnçC³ççmççþçÇ

cçuçç Hçjcçíéçj®ç cççP³ççlç çÆomçuçç.

DçVç lçíLçí®ç nçílçí DçiçoçÇ cççP³çç Hççíìçlç lçíJç{í®ç DççJçM³çkçÀ nçílçí pçiçC³ççmççþçÇ! kçÀHç[í lçíLçí®ç nçílçí, pçí cççP³çç DçbiççJçj nçílçí lçíJç{í®ç DççJçM³çkçÀ nçíílçí cççP³çç mçbj#çCççmççþçÇ! lçjçÇnçÇ cççÇ MççíOççÇlç nçílççí, MççíOççÇlç nçílççí. kçÀçíCççyçjçíyçj lçjçÇ jnçJçí cnCçÓvç MççíOççÇlç nçílççí SKççÐçç Òçícç kçÀjCççN³ççuçç MççíOççÇlç nçílççí SKççÐçç®ççÇ mççíyçlç MççíOççÇlç nçílççí KçáÎ Hçjcçíéçjçuçç®ç MççíOççÇlç nçílççí! cçuçç lççí mççHç[íHç³ç&blç.

ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ kçÀçnçÇ®ç pçJçU yççUiçÓ vçkçÀç. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ mçJç& nkçwkçÀ mççí[Óvç Ðçç. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ çÆJçéççmç nJçç, kçÀçcç çÆkçbÀJçç kçáÀMçuçlçç vçJní. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ pçí kçÀçnçÇ lçácç®³ççkçÀ[í Dççní lçí mçJç& p³ççuçç l³çç®çç mçJçç&lç pççmlç HçÀç³çoç nçíF&uç l³ççuçç oíTvç ìçkçÀç. çÆpçlçkçw³çç pççmlç Jçíiççvçí ní Ðççuç çÆlçlçkçw³çç pççmlç Jçíiççvçí lçácnçÇ ÞççÇcçblç Jnçuç. - Síéç³ççí&HççÆvç<ço~

lçácnçÇ O³ççvç kçÀjlçç l³çç Òçl³çíkçÀ JçíUçÇ, lçácnçÇ kçÀçíCççÇ®ç vçmçu³çç®³çç YççJççlç pççlçç, lçácç®ççÇ kçÀcçí&, lçácç®³çç HçÓJççÇ&®³çç DçJçmLçç nUÓnUÓ vçä nçílççlç, lçácnçÇ uçnçvç cçÓuç yçvçlçç, pççÇJçvç ní SkçÀ Dçç½ç³ç& yçvçlçí. pççÇJçvç mçáboj yçvçlçí. J³çJçmLççHçvç cnCçpçí ní vçJní ‡ FlçjçbJçj çÆvç³çb$çCç þíJçCçí ‡ mHçOçç& kçÀjCçí ‡ MçíDçj OççjkçÀçbmççþçÇ vçHçÀç kçÀcççJçCçí ‡ pççmlççÇlç pççmlç GlHççovç kçÀjCçí ‡ vççíkçÀN³çç çÆvçcçç&Cç kçÀjCçí J³çJçmLççHçvç cnCçpçí ‡ J³çkçwlççÇ®³çç Ëo³ççlç pççC³çç®ççÇ DçççÆCç l³çç®³çç mJçlç:®³çç mçncçlççÇvçí pçí kçÀçnçÇ kçÀjC³çç®ççÇ içjpç Dççní lçí kçÀjC³ççmççþçÇ l³ççuçç ÒçíjCçç oíC³çç®ççÇ kçÀuçç. J³çJçmLççHçvç cnCçpçí Kçjí lçj - cççCçmççuçç mJççlçb$³ççlç, Dççvçboçlç DçççÆCç OçÌ³çç&lç pçiçC³ççmç ÒçJç=Êç kçÀjCçí. - mçbHçÓCç&HçCçí DççlçÓvç - Mççblçlçílç çÆJçkçÀçÆmçlç nçíTvç..

Yççiç Hçç®çJçç Dççvçbo Jçç{Cçí cnCçpçí Mççblçlçç Jçç{Cçí.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

ìçÇHçç:

Yççiç Hçç®çJçç

Dççvçbo Jçç{Cçí cnCçpçí Mççblçlçç Jçç{Cçí. ’Mççblçlçç ní®ç mçáKç Dççní ní pçíJnç cçuçç mçcçpçuçí lçíJnç cççP³çç Dçç³çá<³ççvçí 180 DçbMççb®çí JçUCç Içílçuçí.“ cçuçç l³ççlçÓvç DççCçKççÇ HçççÆnpçí nçílçí. cçuçç ní mçcçpçuçí kçÀçÇ Òç³çlvç kçÀjCçí cnCçpçí JçíU Jçç³çç IççuçJçCçí Dççní. ’pççÇJçvç ní Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Dççní“ nç cçn<ççÇ&bpççÇb®³çç çÆMçkçÀJçCççÇ®çç Dçl³çblç cçnlJçç®çç cçáÎç Dççní. ’YçiçJçÃçÇlçíJçjçÇuç Yçç<³çç“ ®çí l³ççb®çí HçámlçkçÀ nç cççP³çç Dçç³çá<³ççlççÇuç JçUCççÆyçboÓ nçílçç. ³çç pççCççÇJçívçí ÒçJç=Êç nçíTvç DçççÆCç O³ççvççlççÇuç Òç³çlvçnçÇvçlçí®³çç Òçl³ç#ç DçvçáYçJççbvççÇ DçççÆCç cçuçç l³ççHççmçÓvç çÆcçUçuçíu³çç Dççvçboçvçí cççÇ cççPççÇ HçíÀjçjçÇ mççí[Óvç çÆouççÇ DçççÆCç Yççjlççlç HçjlçC³ççmççþçÇ cççP³çç yç@içç Yçju³çç. p³ççJçíUçÇ mçJç&pçCç DçcçíçÆjkçíÀuçç pççC³ççkçÀçÆjlçç çqJnmçç çÆcçUJçC³ççmççþçÇ KçÓHç Òç³çlvç kçÀjlççlç lçíJnç cççÇ cçç$ç Dççlçç Guçìîçç cççiçç&vçí ÒçJççmç kçÀjçÇlç nçílççí. cççP³çç mçJç& çÆcç$ççbvçç Dçmçí Jççìuçí kçÀçÇ cçuçç KçjçíKçj®ç Jçí[ uççiçuçí Dççní. cççPçí vççlçíJççF&kçÀ kçÀçUpççÇlç Hç[uçí. cççÇ pçí kçÀçnçÇ kçÀjçÇlç nçílççí l³ççlççÇuç Dççvçbo l³ççbvçç mHçä kçÀªvç mççbiçC³çç®çç kçÀçíCçlççnçÇ cççiç& cççP³çç DççF&uçç çÆomçlç vçJnlçç. lçí Mçá× cçÓuçlçlJç cçuçç kçÀç³çcç®çí çÆcçUçJçí cnCçÓvç cççÇ cçn<ççÇ&pççÇb®³çç nçlççKççuççÇ DçY³ççmç kçÀjC³ççmççþçÇ l³ççb®³ççkçÀ[í içíuççí nçílççí. DçuççÌçÆkçÀkçÀ O³ççvç çÆMçkçÀçÆJçC³ççmççþçÇ çÆMç#çkçÀ yçvçC³çç®çí ÒççÆMç#çCç IçíCççN³çç l³ççb®³çç çÆJçÐççL³çç&bcçOççÇuç mçJçç&lç pççmlç içáCçJçÊççOççjkçÀçbHçÌkçÀçÇ cççÇ SkçÀ nçílççí. cççÇ Mççblçlçí®çç Dççvçbo Içílç nçílççí DçççÆCç kçáÀþílçjçÇ pççC³ççmççþçÇ cççÇ Òç³çlvç kçÀjçÇlç nçílççí. ³ççlççÇuç ®çÓkçÀ cçuçç çÆomçuççÇ. uçJçkçÀj®ç cççÇ ³çç %ççvçÒççHlççÇ®³çç KçíUçlçÓvç mJçlç:uçç yççníj kçÀç{uçí. cçuçç Dçmçí mçcçpçuçí kçÀçÇ ³ççlç çÆcçUJçC³ççmççjKçí kçÀçnçÇ vççnçÇ. Hçá{í mç@vHçÀççqvmçmkçÀçícçO³çí 1981 mççuççÇ cççP³çç F.Smç.ìçÇ. ®³çç ÒççÆMç#çCççlç ní Kçjí þjuçí. pççÇJçvç nç HçÀkçwlç SkçÀ KçíU yçvçuçç. Lçíì cçn<ççÇ&pççÇb®³çç nçlççKççuççÇ ÒççÆMç#çCç Içílçu³ççcçáUí cççÇ DççCçKççÇ SkçÀ mçl³ç çÆMçkçÀuççí kçÀçÇ ’kçÀçcçí kçÀjC³ççuçç Dçblç®ç vççnçÇ “. pçíJç{çÇ kçÀçcçí lçácnçÇ kçÀjçÇlç pççuç lçíJç{çÇ®ç lççÇ Jçç{lççÇuç. kçÀçcç nçÇ DçMççÇ Dçcç³çç&çÆolçHçCçí Jçç{lç pççCççjçÇ iççíä Dççní kçÀçÇ çÆlçuçç Dçblç®ç vççnçÇ.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

kçÀçcççb®çç Dçblç mçcçpçCçí ní kçÀçcççbHççmçÓvç cçákçwlç nçíCçí Dççní. kçÀçcç ní kçÀOççÇ®ç HçÓCç& nçílç vçmçlçí. lçácnçÇ kçÀçcçç®çç MçíJçì HçÀkçwlç kçÀçcç vç kçÀªvç®ç kçÀª MçkçÀlçç. oçÇIç&kçÀçU mçbIç<ç& kçÀªvç DçççÆCç kçÀçcççblççÇuç ³çMç ÒççHlç kçÀªvç lçácnçÇ pçí çÆcçUJçlçç lçí®ç lçácnçÇ uçiçí®ç cççÌvççvçí DçççÆCç DçkçÀcçç&vçí çÆcçUJçÓ MçkçÀlçç. nç %ççvçÒççHlççÇ®çç DçvçáYçJç Dççní. kçÀçnçÇlçjçÇ çÆcçUJçC³ççmççþçÇ Òç³çlvç kçÀjC³çç®³çç DçvçíkçÀ Jç<çç&b®³çç mçJç³ççÇcçáUí cççÇ SKççÐçç cççíþîçç kçÀçcççlç DçççÆCç pçiççuçç kçÀçnçÇlçjçÇ cçnçvç oíC³çç®³çç mJçHvççlç G[çÇ Içílç Dçmçí. cçn<ççÇ&pççÇ cçuçç DççOççÇ®³çç ÒçkçÀuHççHçí#ççnçÇ pççmlç cççíþç ÒçkçÀuHç nçlççÇ IçíC³ççmç mççbiçlç Dçmçlç. cççP³çç l³ççDççOççÇ®³çç Oçç[mççcçO³çí cçuçç 5ìkçwkçíÀnçÇ ³çMç çÆcçUçuçíuçí vçmçlççvçç cççÇ cççíþç ÒçkçÀuHç kçÀmçç kçÀç³ç nçlççÇ IçíT MçkçÀCççj ní cçuçç mçcçpçuçí vççnçÇ. uçç³çkçÀ vçmçlççvçç cçuçç yç{lççÇ çÆouççÇ pççlç Dççní Dçmçí cçuçç Jççìuçí. cççPççÇ cçn<ççÇ&pççÇbyçjçíyçj cççvççÆmçkçÀ Yççb[Cçí PççuççÇ. l³ççb®ççÇ DçMççÇ F®sç nçílççÇ kçÀçÇ cççÇ mçJççí&®®ç HççlçUçÇJçj kçÀçcç kçÀjçJçí. l³ççb®çí cççP³ççJçj KçÓHç Òçícç nçílçí. l³ççb®³ççkçÀ[çÇuç cçáuççbHçÌkçÀçÇ cççÇ mçJçç&lç pççmlç ná<ççj cçáuçiçç nçílççí. lçí cçuçç pçí çÆMçkçÀJçlç nçílçí lçí cççP³çç cçÓKç&HçCççcçáUí cçuçç mçcçpçlç vçJnlçí - lçí cçuçç Dçmçí çÆMçkçÀJçlç nçílçí kçÀçÇ ³çMççkçÀ[í oáuç&#ç kçÀªvç HçÀkçwlç cççíþç KçíU KçíUC³ççlççÇuç Dççvçbo I³ççJçç. lçí pçjçÇ cççP³ççlç l³ççb®çç Jççjmç yçIçlç nçílçí lçjçÇ cççÇ DçÐççHç l³ççb®çç Jççjmç nçíC³ççmç lç³ççj vçJnlççí. cçuçç KçÓHç cççÌvç çÆcçUJçç³ç®çí nçílçí DçççÆCç çÆJçkçÀçmç kçÀjç³ç®çç nçílçç. lçmçí®ç oíJççkçÀ[Óvç cççPçí mJçlç:®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& I³çç³ç®çí nçílçí. l³ççbvççÇ cçuçç Yççjlççlç kçÀçjKççvçí GYççjC³ççmççþçÇ HççþJçuçí. cçn<ççÇ&pççÇb®³çç JçlççÇvçí kçÀçnçÇ cççíþîçç kçbÀHçv³çç çÆJçkçÀlç IçíC³ççmççþçÇ cççÇ JççìçIççìçÇ kçíÀu³çç nçíl³çç. HçblçÒçOççvç FbçÆojç iççbOççÇbmçn mçJçç&lç pççmlç ÒçYççJççÇ, Mççqkçwlçlcççvç cççCçmççb®³çç cççÇ YçíìçÇiççþçÇ Içílçu³çç nçíl³çç. cççÇ G®®ççÆMççÆ#çlç DçççÆCç oíKçCçç lç©Cç nçílççí. cçn<ççÇ&pççÇb®³çç kç=ÀHçívçí cçuçç mçJç& ojJççpçí GIç[í nçílçí. Yççjlçç®çç HççÆnuçç jbiççÇlç ìíçÆuççqJnpçvç cççÇ yçbiçuççíjpçJçU®³çç nçímçÓj Fb[çÆmì^³çuç FmìíìcçO³çí 1977 cçO³çí çÆvçcçç&Cç kçíÀuçç. lçmçí®ç pçHççvçcçOçÓvç kçÀcççÇlç kçÀcççÇ Hççì&dmç cççiçJçÓvç cççÇ mççívççÇ®çç HççÆnuçç ³çácç@çÆìkçÀ JnçÇçÆ[Dççí HuçíDçj yçvççÆJçuçç.

Dççvçbo Jçç{Cçí cnCçpçí Mççblçlçç Jçç{Cçí

Hçjblçá cççPççÇ F®sç cççÌvçççÆJç<ç³ççÇ DççCçKççÇ pççmlç çÆMçkçÀC³çç®ççÇ nçílççÇ. cçn<ççÇ&pççÇbvçç Dççcç®³ççkçÀ[Óvç pçí MççíOçÓvç kçÀç{uçí pççJçí Dçmçí Jççìlç nçílçí lççÇ Òçl³çíkçÀ JçíU®³çç O³ççvççlççÇuç DçuççÌçÆkçÀkçÀ DçJçmLçç cççÇ MççíOçÓvç kçÀç{uççÇ nçílççÇ. Hçjblçá KçáÎ cçn<ççÇ&pççÇbvçç®ç mçcççOççÇ®çç DçY³ççmç SkçÀ Kçç$ççÇ®çç ìçíuçç cnCçÓvç kçÀmçç ªHççblççÆjlç kçÀjçJçç ³çççÆJç<ç³ççÇ Kçç$ççÇ Jççìlç vçJnlççÇ. DçKçíj cççÇ cççÌvçç®çç DçY³ççmç DçvçíkçÀ DççþJç[í kçíÀuçç. cççÇ çÆkçÀl³çíkçÀ DççþJç[í cççP³çç KççíuççÇ®³çç yççníj kçÀOççÇ®ç Dççuççí vççnçÇ. cççÇ DçiçoçÇ®ç kçÀcççÇ DçVççJçj çÆkçbÀJçç DçVç vç Kççlçç®ç pçiçlç nçílççí. cççPçí mçbHçÓCç& cçvç Lççbyçlç Dçmçí DçççÆCç çÆJç®ççjç®ççÇ J³çJççqmLçlç cççb[CççÇ kçÀjCçí ní Òç®çb[ Òç³çlvççbvççÇ®ç Mçkçw³ç nçílç Dçmçí. cççÇ GlmHçÓÀlç&HçCçí kçÀJççÇ yçvçuççí nçílççí. cççP³çç DççlççÇuç cçnçvç Dççvçbo KçÓHç cççíþîçç ÒçcççCççlç yççníj Hç[lç nçílçç. cççÇ pçCçá kçÀçnçÇ HçjuççíkçÀçlççÇuç cçvçá<³ç Dçmçu³ççmççjKçç çÆomçlç nçílççí. Òçl³çíkçÀpçCç cççP³çç Òçícççlç Hç[uçç nçílçç. yççuçHçCççlççÇuç cççPçí içáª YçiçJççvç çÆJçéçíéçjÌ³çç ³ççbvççÇ cççPçç lççyçç Içílçuçç DçççÆCç l³ççbvççÇ cçuçç l³ççb®çí mçbHçÓCç& Òçícç çÆouçí DçççÆCç cççPççÇ kçÀçUpççÇ IçílçuççÇ. cçuçç cççP³çç içáªb®çç mççOçíHçCçç DççJç[uçç. lçí içnvç O³ççvççlç DçvçíkçÀ çÆoJçmç nçílçí DçççÆCç l³ççbvçç mçcççOççÇ®³çç yççníj kçÀç{C³ççmç Dççcnçuçç çÆkçÀl³çíkçÀ lççmç uççiçlç nçílçí. cçuçç l³ççb®³ççmççjKçí yçmçCçí pçcçlç vçJnlçí DçççÆCç l³çç ÒçkçÀçjí kçÀä kçÀjC³çç®³çç yççyçlççÇlç cççÇ KçÓHç DççUMççÇ nçílççí. nUÓnUÓ cççPççÇ pçiçC³çççÆJç<ç³ççÇ®ççÇ YççÇlççÇ vçä PççuççÇ. cçuçç Jçíoçvlç lçlJç%ççvç mçcçpçç³çuçç uççiçuçí. cççÇ mçJç& GHççÆvç<çoí, HçájçCçí Jçç®çuççÇ DçççÆCç kçÀçnçÇ cçnlJçç®çí JçÌçÆokçÀ cçb$çnçÇ Jçç®çuçí. cççÇ HçÌmçí yççUiçCçí mççí[Óvç çÆouçí. nUÓnUÓ cççÇ pçiççlççÇuç kçÀçíCçl³ççnçÇ iççíäçÇvçí DççÆJç®ççÆuçlç jçnÓ uççiçuççí. cççÇ kçÀcçç&lçÓvç yççníj Hç[uççí nçílççí DçççÆCç pççÇJçvçcçákçwlç yçvçuççí nçílççí. (pçiçlç Dçmçlççlçç cçákçwlç) cçuçç Dçç³çá<³ççlç kçÀçnçÇ®ç çÆcçUJçç³ç®çí vçJnlçí. cççP³çç mçJç& çÆmç×çÇb®³çç DçbçÆlçcç O³çí³çç®çç cççÇ DçvçáYçJç Içílç nçílççí. cççÇ Mççblçlçç çÆcçUJçuççÇ nçílççÇ. cççÇ DççO³çççqlcçkçÀ Mççm$ççlççÇuç HççÆnuççÇ HçoJççÇ çÆcçUJçuççÇ nçílççÇ - DççcnçÇ l³ççuçç yç´ïç%ççvç Dçmçí cnCçlççí. lçí yçïçvçd kçÀç³ç Dççní? pçí yçbOçvçcçákçwlç Dççní, p³çç®ççÇ J³ççK³çç kçÀjlçç ³çílç vççnçÇ DçççÆCç pçí çÆcçUçu³ççJçj mçJç& kçÀçnçÇ çÆcçUçuçí Dçmçí Jççìlçí lçí kçÀç³ç Dççní? Dççlçç cçuçç ní mçcçpçuçí

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

kçÀçÇ lçí cnCçpçí HçÀkçwlç cççÌvç Dççní. ³çç cççÌvççkçÀ[í pççC³çç®³çç DçY³ççmççuçç yç´ïç®ç³ç& Dçmçí cnCçlççlç. yç´ïç®ç³çç&®çí O³çí³ç Dççní yç´ïç%ççvç. lçácnçÇ SkçÀoç kçÀç cççÌvççlç yççbOçuçíuçí nçíT MçkçÀuççlç DçççÆCç yçjçíyçj Jç ®çÓkçÀ ³çç ÜÌlçç®³çç HçuççÇkçÀ[í HççnÓ MçkçÀuççlç kçÀçÇ lçácnçÇ yç´ïç%ççvççÇ çÆkçbÀJçç p³ççvçí pççCçuçí Dççní Dçmçç Dççlcçç Pççuççlç. lççÇ#Cç yçá×çÇvçí DçççÆCç cççÌvççlç mçámLçççÆHçlç nçíC³ççvçí lçácnçuçç pçiçç®çí Guçìí çÆ®ç$ç çÆomçlçí. lçácç®³çç DçnbkçÀçjçuçç HçççÆþbyçç oíCççjí mçJç& çÆcç$ç lçácç®³çç Mç$çÓblç ªHççblççÆjlç nçílççlç. pçí lçácç®³çç DçnbkçÀçjçuçç OçkçwkçíÀ oílççlç lçí lçácç®çí mçJç& Mç$çÓ lçácç®çí mçJçç&lç cççíþí MçáYçí®sákçÀ yçvçlççlç. lçácnçÇ SkçÀ vççí-yçç@[çÇ (kçáÀCççÇ®ç vççnçÇ) cnCçÓvç yçbOçvçcçákçwlç vçcç´lçç DçççÆCç mJççlçb$³ç çÆJçkçÀçÆmçlç kçÀjlçç DçççÆCç lçí kçíÀJçU lçlJç%ççvç cnCçÓvç vçJní lçj KçjçíKçj®³çç pççÇJçvççlç lçí lçmçí Iç[lçí. lçácnçÇ mçJçç&lç pççmlç Kççuç®³çç HçooçÆuçlççMççÇ cçÌ$ççÇ kçÀª MçkçÀlçç DçççÆCç l³çç®³ççlç cçnçvç Hçjcçíéçj HççnÓ MçkçÀlçç. DçMçç ÒçkçÀçj®³çç $ççmççlçnçÇ l³ççb®çí DççqmlçlJç çÆìkçÀJçÓvç þíJçCççN³çç DçMçç Dççlc³ççb®ççÇ lçácnçÇ mlçálççÇ kçÀjlçç. lçí jçpççbHçí#çç DçççÆCç HçblçÒçOççvççbHçí#ççnçÇ cççíþí oíJç Dçmçu³çç®çí çÆomçlçí. lçácnçuçç pçiç GuçìíHçáuçìí Pççuçíuçí çÆomçç³çuçç uççiçlçí. pçiççlçuçí Hçá<kçÀU uççíkçÀ cçvçá<³çÒççCççÇ Dçmçu³ççmççjKçí pçiçlççlç. l³ççb®çç HççÆJç$ç mçbyçbOç HçÀkçwlç l³ççb®çí kçáÀìábyç DçççÆCç JçbMç ®ççuçÓ þíJçCçí SJç{ç®ç Dçmçlççí. lçí çÆpçJçblç jnçC³ççyçÎuç, vççíkçÀjçÇ, HçÌmçí, DçLç&, çÆMç#çCç, uçivç, yç{l³çç, cççíìçjçÇ, Hççìîçç& DçççÆCç mçáìîçç ³çççÆJç<ç³ççÇ®ç çÆ®çblçç kçÀjlççlç. l³ççb®³ççkçÀ[í cççÌvççmççþçÇ JçíU vççnçÇ. cç=l³çÓ ní®ç l³ççb®çí MçíJçì®çí cççÌvç Dççní. SkçÀoç kçÀç cçvçá<³ççvçí uçivç kçíÀuçí kçÀçÇ l³ççuçç DçvçíkçÀ iççíäçÇb®³çç yççyçlççÇlç lç[pççí[ kçÀjçJççÇ uççiçlçí DçççÆCç l³ççuçç KçÓHç cççCçmççbvçç mçblçá<ì kçÀjçJçí uççiçlçí. l³çç®çí pççÇJçvç cnCçpçí HçÀkçwlç GHçkçÀçjçb®çí $çÝCç mççbYççUCçí Dçmçlçí DçççÆCç ³ççuçç®ç lçí Oçcç& Dçmçí cnCçlççlç. cnCçÓvç %ççvççÇ cççCçmççbvççÇ ³çáJçkçÀçbvçç yç´ïç®ç³ç& Dçç®çjC³çç®çí DççJççnvç kçíÀuçí. cnCçpçí uçivçç®³çç DççOççÇ cççÌvç. DççpçkçÀçuç yç´ïç®ç³ç& cnCçpçí HçÀkçwlç uçivç vç kçÀjCçí Dçmçí®ç cççvçuçí pççlçí. pççí çÆvçmçiçç&lççÇuç DççkçÀuçvç Pççuçíu³çç çÆJç©×lçí®³çç HçuççÇkçÀ[í Dçmçlççí Dçmçç yç´ïç%ççvççÇ cnCçÓvç mJçlç:uçç ÒçmLçççÆHçlç kçÀjCçí ní HççÆnuçí çÆMç#çCç Dççní. Dççlçç Dççcç®³ççkçÀ[í lç©CççbmççþçÇ DçççÆCç ÒççÌ{çbmççþçÇ (çÆJçJçççÆnlç Jç DççÆJçJçççÆnlç) Mççblçlçílç mçámLçççÆHçlç nçíC³ççmççþçÇ SkçÀ yç´ïç®ç³çç&®çç kçÀç³ç&¬çÀcç Dççní. nçÇ SkçÀ KçÓHç cççíþçÇ ®çÌvç

Dççvçbo Jçç{Cçí cnCçpçí Mççblçlçç Jçç{Cçí

Dççní. içáª lçácnçuçç DçVç, çÆvçJççjç DçççÆCç DççO³çççqlcçkçÀ çÆMç#çCç oílççlç; cnCçÓvç lçácnçuçç mçbIç<çç&çÆMçJçç³ç Dçç³çá<³çç®çç Dççvçbo kçÀmçç I³çç³ç®çç lçí mçcçpçlçí. ³ççmççþçÇ ®ççj lçí mçnç Jç<çí& uççiçlççÇuç. J³çkçwlççÇvçí I³çç³çuçç nJççÇ DçMççÇ nçÇ HççÆnuççÇ cçÓuçYçÓlç HçoJççÇ Dççní. mHçOçí&cçO³çí ®çuççKç FlçjçbHçí#çç DççÆOçkçÀ ®çuççKç-yçvçC³ççmççþçÇ kçíÀJçU yçá×çÇ®çç JççHçj kçÀjC³çç®³çç çÆJç©× Dçmçí MçnçCçHçCç l³ççcçáUí lçácnçuçç çÆcçUlçí. çÆvçmçiç& nç mHçOçç&lcçkçÀ Dççní DçççÆCç yçUçÇ lççí kçÀçvç çÆHçUçÇ nç çÆvç³çcç Dççní. pççí kçÀçíCççÇ ³çç çÆvç³çcççvçámççj pçiçlççí lççí HçÀkçwlç cçvçá<³çÒççCççÇ Dççní. Òçícç, o³çç, vçcç´lçç DçççÆCç cççvçJçlçí®ççÇ mçíJçç ³çç iççíäçÇ DççOçáçÆvçkçÀ çÆJçÐççHççÇþçb®³çç mHçOçç&lcçkçÀ pçiççlç çÆMçkçÀJçC³çç®³çç iççíäçÇ vççnçÇlç. lççÇ HçÀkçwlç Flçjçbvçç çÆiçUÓ Fçq®sCççN³çç OççíkçÀçoç³çkçÀ ®çuççKç uççíkçÀçbvçç pçvcççuçç Iççuçlççlç. ³ççíi³ç içáªb®³çç cççiç&oMç&vççKççuççÇ kçíÀuçíuçç HçÀkçwlç cççÌvçç®çç DçY³ççmç nç®ç lçácnçuçç cçvçá<³ç yçvçJçÓ MçkçÀlççí. Dçmçç cçvçá<³ç pççí cççvçJçlçç, çÆoJ³çlçç, KçbyççÇjlçç, YçkçwkçÀcçHçCçç ³ççbvççÇ ³çákçwlç Dçmçlççí. HçÀkçwlç Mççblçlçílç pçiçCççjç içáª®ç çÆMç#çkçÀ yçvçÓ MçkçÀlççí. lççí mJçlç:®³çç GoçnjCççvçí pçiççlç kçÀmçí JççiççJçí ní çÆJçÐççL³çç&uçç mççbiçÓ MçkçÀlççí; cççiç&oMç&vçmçá×ç kçÀª MçkçÀlççí. içáª ní lçb$ç%ççvççlç DçççÆCç kçÀuççbcçO³çí çÆvç<CççlçnçÇ Dçmçlççlç. lçb$ç%ççvçç®çí ªHççblçj kçÀuçílç kçÀmçí kçÀjçJçí ní HçÀkçwlç içáª®ç çÆMçkçÀJçlççí. kçÀuçç nçÇ HçÀkçwlç Dççlc³çç®ççÇ Dçmçlçí, lçb$ç%ççvç ní yçá×çÇ®çí Dçmçlçí DçççÆCç HçávçjçJç=ÊççÇ nçÇ cçvçç®ççÇ Dçmçlçí. pçí cçvççvçí pçiçlççlç lçí HçÀkçwlç içç{JçkçÀçcçí kçÀjCççjí Dçmçlççlç DçççÆCç lçí lçáìHçábp³çç HçiççjçmççþçÇ ojjçípç oá:Kççvçí kçÀçcççuçç pççlççlç. pçí yçá×çÇvçí pçiçlççlç lçí vçJ³çç Òç³ççíiççbvççÇ pçiççuçç çÆpçbkçÀç³çuçç pççlççlç. pçí Dççlc³ççvçí pçiçlççlç lçí pçí kçÀçnçÇ kçÀjçÇlç Dççnílç l³çç®çç Dççvçbo Içílççlç. lçí ³çMççvçí çÆkçbÀJçç DçHç³çMççvçí çÆJç®ççÆuçlç nçílç vççnçÇlç.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

cççÌvçç ®çç DççÆOçkçÀ Kççíuç DçY³ççmç: HççÆnuççÇ HççlçUçÇ: 1. pçíJnç lçácnçÇ yççníj Hç[Ó MçkçÀlçç DçççÆCç lçácç®³çççÆMçJçç³ç Flçjç®çç kçÀçjYççj ®ççuçÓ MçkçÀlççí Dçmçí lççÇvç çÆoJçmç çÆvçJç[ç. 2. p³çç çÆþkçÀçCççÇ çÆoJçmççlçÓvç oçívç JçíUç mççOçí pçíJçCç çÆouçí pççlçí DçMçç SKççÐçç cçþçlç çÆkçbÀJçç Mççblç çÆþkçÀçCççÇ pçç. lçácç®çí HçÀçívç IçjçÇ®ç þíJçç çÆkçbÀJçç yçbo kçÀjç. 3. pçíJnç lçácnçuçç YçÓkçÀ uççiçíuç lçíJnç jmç lç³ççj kçÀjC³ççmççþçÇ YçjHçÓj HççCççÇ, çÆuçbyçí DçççÆCç cçOç I³çç. 4. HçÀkçwlç Dççjçcççlç jnç. Hç[Óvç jnç, MçjçÇj lççCçç, lçácnçuçç KçÓHç DççjçcçMççÇj JççìíHç³ç&blç mççJçkçÀçMç ®ççuçç. kçáÀCççMççÇnçÇ kçÀçnçÇnçÇ yççíuçÓ vçkçÀç. lçácç®³çç mçJç[çÇvçámççj ³ççíiççmçvçí, ÒççCçç³ççcç DçççÆCç cççÌvçç®çç DçY³ççmç kçÀjç. lçácç®³çç MçjçÇjç®çç DççJççpç SíkçÀç DçççÆCç Òçl³çíkçÀ lççCççvçblçj MçjçÇj mçÌuç mççí[ç. kçÀçíCçlççÇnçÇ iççíä çÆcçUJçC³ççmççþçÇ DççÆpçyççlç IççF& kçÀª vçkçÀç. 5. pçíJnç lçácnçuçç YçÓkçÀ uççiçíuç lçíJnç YçjHçÓj HççCççÇ H³çç. ³çíLçí lçácnçÇ GHçJççmç kçÀjC³ççmççþçÇ Dççuçíuçí Dççnçlç. HççÆnuçç çÆoJçmç ®çç®çCççÇ (ì^ç³çuç)®çç Dçmçíuç. lçácç®³çç MçjçÇjçuçç ní mççbiçç kçÀçÇ YçákçíÀuçíuçí DçmçCçí ní þçÇkçÀ Dççní DçççÆCç l³ççlç çÆ®çblçç kçÀjC³ççmççjKçí kçÀçnçÇ vççnçÇ. 6. çÆ®çkçÀvç mçÓHç mççÇçÆj³çumçmççjKççÇ GVç³çvç kçÀjCççjçÇ HçámlçkçíÀ Jçç®çç. Hçávnç ní uç#ççlç I³çç kçÀçÇ IççF& DççÆpçyççlç kçÀjç³ç®ççÇ vççnçÇ. 7. oçívç çÆoJçmççbvççÇ çÆuçbyçç®çç jmç I³çç. KçÓHç®ç LçkçÀu³ççmççjKçí Jççìuçí lçj jmç HççÆnu³çç çÆoJçmççvçblçj I³çç. çÆpçlçkçíÀ pççmlç GHççMççÇ jnçuç çÆlçlçkçíÀ ®ççbiçuçí Dççní HçCç ní mçJç& kçÀçíCçl³ççnçÇ DççÆOçkçÀ $ççmçççÆMçJçç³ç Iç[uçí HçççÆnpçí. 8. çÆlçmçN³çç çÆoJçMççÇ oáHççjçÇ Lççí[ímçí nuçkçíÀ çÆMçpçJçuçíuçí DçVç I³çç. 9. çÆJç®ççj cçvççlç ³çílççÇuç DçççÆCç pççlççÇuç; l³ççbvçç LççbyçJçÓ vçkçÀç. l³ççbvçç Dçmçí mççbiçç kçÀçÇ lçácnçÇ l³ççb®³ççkçÀ[í vçblçj uç#ç Ðççuç.

Dççvçbo Jçç{Cçí cnCçpçí Mççblçlçç Jçç{Cçí

10. lçácnçuçç Tpçí&®çç mHçÀçíì Pççu³çç®çí pççCçJçíuç. çÆlçmçN³çç çÆoJçmçç®³çç DçO³çç& Yççiççlç lçácnçuçç Dçç³çá<³ççlç p³çç HççÆjçqmLçlççÇuçç nçlççUç³ç®çí Dççní çÆlç®çç çÆJç®ççj kçÀjç. lçácnçuçç cççÌvççcçO³çí Dçl³çblç GlHççokçÀ GHçç³ç mççHç[lççÇuç. l³ççb®ççÇ DçbcçuçyçpççJçCççÇ kçÀjC³çç®ççÇ IççF& kçÀª vçkçÀç. DççCçKççÇ kçÀçnçÇ JçíU I³çç DçççÆCç kç=ÀlççÇ kçÀjC³ççHçÓJççÇ& çÆ®çblçvç kçÀjç. 11. JçjçÇuçÒçcççCçí DççþJç[îçç®³çç MçíJçìçÇ DçMççÇ kçÀçnçÇ mç$çí I³çç DçççÆCç yçouçl³çç HççÆjçqmLçlççÇMççÇ HççÆj®ç³ç kçÀªvç I³çç. pçj lçácç®³çç pçJçUHççmç SKççoí Smç.Smç.Jçç³ç.mçíbìj Dçmçíuç lçj lçíLçí pççTvç cççÌvçç®çí DçççÆCç DçkçÀcçç&®çí Oç[í I³çç. lççÇvç çÆoJçmççb®çç Òçiçlç O³ççvçç®çç kçÀçímç& (Dç@[Jnçvmçd[ cçíçÆ[ìíMçvç kçÀçímç&) kçÀjç DçççÆCç mçcçÓn Tpçí&yçjçíyçj ûçÓHç SvçpççÇ&) onç Hçì pççmlç HçÀç³çoí I³çç. oámçjçÇ HççlçUçÇ: lçácnçÇ mJçlç:yçjçíyçj JççnÓvç vçílç Dçmçuçíu³çç Òçícçç®çí ÒçcççCç Jçç{JçC³ççmççþçÇ DçMççÇ ÒççÆMç#çCçmç$çí mçcçÓnçlç IçíC³çç®ççÇ içjpç Dçmçlçí. lçácnçÇ Flçjçb®³çç yçjçíyçj cççÌvççlç jnçC³çç®çí Mççm$ç DçççÆCç kçÀuçç çÆMçkçÀçuç. kç=ÀHç³çç pççí lçácnçuçç cççiç&oMç&vç kçÀª MçkçíÀuç DçMçç SkçÀç içáªMççÇ mçbHçkçÀ& mççOçç. lçácç®³çç mçJçç&lç pçJçU Dçmçuçíu³çç Smç.Smç.Jçç³ç. mçíbìjMççÇ mçbHçkçÀ& mççOçç. çÆkçbÀJçç Hçá{çÇuç cçÓuçYçÓlç çÆMç#çCççmççþçÇ DççÆOçkçÀ cçççÆnlççÇ DçççÆCç ÒççÆMç#çCççmççþçÇ www.ssy.org ³çç JçíyçmççF&ìJçj pçç.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

lçácnçÇ kçÀç³ç çÆMçkçÀuççlç? 1. Dççvçbo cççÌvççlç Dççní DçççÆCç lççí kçÀçnçÇ çÆcçUJçC³ççlç çÆkçÀbJçç çÆmç×çÇlç vççnçÇ. 2. kçÀçcççuçç Dçblç vççnçÇ. ní mçcçpçCçí nçÇ sçíìçÇ %ççvçÒççHlççÇ Dççní. 3. HçÀkçwlç yç´ïç®ç³ç&Hççuçvç kçÀjCçí ní DççO³çççqlcçkçÀ vççnçÇ, cççÌvççlç yçbOçvç mLççHçvç kçÀjC³çç®³çç çÆoMçívçí pççCçí ní yç´ïç®ç³ç& Dççní DçççÆCç lççí®ç Kçjç DççO³çççqlcçkçÀ DçvçáYçJç Dççní. 4. mHçOçç& ní oá:KççÇ cçvçá<³çÒççC³çç®çí pççÇJçvç Dççní. cççÌvç nç®ç Dççvçbo Dççní ní pççíHç³ç&blç lçácnçÇ DçvçáYçJçlç vççnçÇ lççíHç³ç&blç lçácnçÇ SkçÀ pçvççJçj®ç jnçCççj Dççnçlç. 5. mJççlçb$³ç DçççÆCç cçákçwlççÇ®çí pççÇJçvç nçÇ HççÆnuççÇ DççO³çççqlcçkçÀ HçoJççÇ Dççní DçççÆCç çÆlçuçç®ç pççÇJçvçcçákçwlççÇ Dçmçí cnCçlççlç.

Dççvçbo Jçç{Cçí cnCçpçí Mççblçlçç Jçç{Cçí

DçY³ççmç:-

1. pçí ³çMç çÆcçUJçC³ççkçÀçÆjlçç lçácnçuçç DçvçíkçÀ cççÆnvçí çÆkçbÀJçç Jç<çí& uççiçuççÇ l³ççcçáUí lçácç®³çç Dççvçboç®ççÇ HççlçUçÇ kçÀç³çcç®ççÇ-kçÀOççÇ®ç kçÀMççÇ Jçç{lç vççnçÇ ³çç®ççÇ vççíbo I³çç. 2. kçÀçnçÇ çÆoJçmççb®³çç cççÌvç çÆMççÆyçjçvçblçj lçácnçuçç Glmççn Jç MçkçwlççÇvçí kçÀmçí Yçªvç ìçkçÀu³ççmççjKçí Jççìlçí l³çç®ççÇ vççíbo I³çç. 3. lçácç®çí kçÀçcç HçÓCç& kçÀjC³ççmççþçÇ KçÓHç Òç³çlvç kçÀjç DçççÆCç kçÀçnçÇ kçÀçcç çÆMçuuçkçÀ lçj vççnçÇ vçç ³çç®ççÇ Kçç$ççÇ kçÀjç. 4. pçj lçácnçÇ GÐçç cçíuççlç, lçj lçácç®çí kçÀçcç kçÀçíCç kçÀjçÇuç? 5. lçácç®³ççkçÀ[í çÆkçÀlççÇ HçÌmçí Dççnílç ³çç®çç MççíOç I³çç. pçj lçácnçÇ mççOçíHçCççvçí pççÇJçvç pçiçuççlç lçj lçácnçuçç Dçç³çá<³çYçj çÆvçJççjç DçççÆCç DçVç çÆcçUJçC³ççmççþçÇ lçí Hçájímçí Dççnílç kçÀç? 6. mççOçí pççÇJçvç kçÀç³ç Dççní ³çç®çç MççíOç I³çç. 7. pçj lçácnçÇ pçJçU HçÌmçí yççUiçuçí vççnçÇlç lçj lçácç®çí kçÀç³ç nçíF&uç?

mçíJçç cççÇ cççPçí oçlç mJç®s kçÀjçÇlç Dçmçívç

mçíJçç ní SkçÀcçíJç kçÀçjCç Dççní

çÆkçbÀJçç cççÇ DççbIççíU kçÀjçÇlç Dçmçívç

cççÇ çÆpçJçblç DçmçC³çç®çí

çÆkçbÀJçç cççÇ HçÀjMççÇ mJç®s kçÀjçÇlç Dçmçívç lçí mçiçUí oíJçç®³çç mçíJçímççþçÇ®ç Dççní!

mçíJçç mJçlç:®ç oíJç Dççní nç mçJç& l³çç®çç®ç KçíU Dççní

cççÇ jml³ççJçªvç ®ççuçlç pççlç Dçmçívç

ní mçJç& l³çç®çí®ç kçÀlç=&lJç Dççní

cççÇ cççíìçj ®ççuçJçlç pççlç Dçmçívç

ní mçJç& l³çç®çí®ç DççMççÇJçç&o Dççnílç

çÆkçbÀJçç cççÇ HçÀkçwlç vç=l³ç kçÀjçÇlç Dçmçívç

ní mçJç& l³çç®³çç®ç mçíJçímççþçÇ Dççní!

lçí mçiçUí oíJçç®³çç mçíJçímççþçÇ®ç Dççní! cççÇ pçíJçCç kçÀjçÇlç Dçmçívç cççÇ iççCçí iççlç Dçmçívç çÆkçbÀJçç cççÇ HçÀkçwlç PççíHçlç Dçmçívç lçí mçiçUí oíJçç®³çç mçíJçímççþçÇ®ç Dççní! cççÇ Dççjçcç kçÀjçÇlç Dçmçívç çÆkçbÀJçç cççÇ HçÀkçwlç çÆuçnçÇlç Dçmçívç lçí mçiçUí oíJçç®³çç mçíJçímççþçÇ®ç Dççní! cççPçí mçbHçÓCç& DççqmlçlJç mçíJçímççþçÇ Dççní cççPçí mçbHçÓCç& pççÇJçvç mçíJçímççþçÇ Dççní cççPçç Òçl³çíkçÀ MJççmç Òçl³çíkçÀç®³çç mçíJçímççþçÇ Dççní!

HçoçLçç&çÆMçJçç³ç Dççlcçç nçÇ HçÀkçwlç kçÀuHçvçç Dççní. HçoçLçç&lç J³çkçwlç kçíÀuçíuçç Dççlcçç ní J³çkçwlç mççÌbo³ç& DçççÆCç KçíU Dççní. HçoçLç& cççuçkçÀçÇçÆMçJçç³ç GHçuçyOç kçÀjC³ççcçáUí [çíkçíÀoáKççÇçÆMçJçç³ç KçíUçmç HçjJççvçiççÇ çÆcçUlçí. lçácnçÇ pçí çÆvçcçç&Cç kçÀjlçç lçí oíTvç ìçkçÀu³ççcçáUí lçácnçÇ çÆvççÆcç&lççÇmççþçÇ pççmlç pççiçç DçççÆCç Dççvçbo çÆvçcçç&Cç kçÀjlçç. nçÇ mçcç=× pççÇJçvçç®ççÇ kçÀuçç Dççní.

Yççiç mçnçJçç

mççív³çç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆpçbkçÀCçí 85

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

ìçÇHçç:

Yççiç mçnçJçç

mççív³çç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆpçbkçÀCçí uççíkçÀ cçuçç çÆJç®ççjlççlç- ``lçácnçÇ HçÌMççbçÆMçJçç³ç kçÀmçí pçiçÓ MçkçÀlçç?“ cççÇ cççPçç çÆkçÀjçCçç cççuç kçÀmçç KçjíoçÇ kçÀjívç? cççÇ cççPçí Yçç[í kçÀmçí oíF&vç? cçiç cççÇ pçiççlç kçÀmçí pçcçJçÓvç IçíCççj? nç KçíU KçíUC³ççmççþçÇ cççÇ kçÀçnçÇ çÆvç³çcç çÆMçkçÀuççí Dççní DçççÆCç cççÇ lçí jnm³ç Dççlçç lçácnçuçç mççbiçCççj Dççní. çÆvç³çcç 1: ’cççÇ cçnlJçç®çç vççnçÇ.“ ³çç®çç DçLç& Dçmçç kçÀçÇ cççÇ cççP³çç pççÇJçvççkçÀ[í içbYççÇjHçCçí Hçnçlç vççnçÇ. cççÇ kçíÀJçU SkçÀ vççí-yçç@[çÇ Dççní DçççÆCç cççÇ oíJçç®çç Hçá$ç Dççní. pçj cççÇ cçíuççí lçj HçÀçjmçí kçÀçnçÇ vçákçÀmççvç nçíCççj vççnçÇ. nç çÆJç®ççj cçuçç kçáÀCççÇlçjçÇ DçVç DçççÆCç çÆvçJççjç oíF&Hç³ç&blç cçuçç Jççì HçnçC³çç®çí Oçç[mç oílççí. SJç{í kçÀªvçnçÇ cççÇ cçíuçíuççí vççnçÇ. cççÇ HçÌmçí yççUiçC³çç®çí içíu³çç 34 Jç<çç&bHççmçÓvç mççí[Óvç çÆouçíuçí Dççní. pçíJnç cçuçç HçÌMççb®ççÇ içjpç Hç[lçí lçíJnç cçolç cççiçlççvçç cçuçç kçÀçíCçlççnçÇ mçbkçÀçí®ç Jççìlç vççnçÇ. cççÇ SkçÀ Dçl³çblç mççOççÇ pççÇJçvçMçÌuççÇ çÆJçkçÀçÆmçlç kçíÀuçíuççÇ Dççní. cçuçç ÒçoMç&vç kçÀjçJçí uççiçlç vççnçÇ. cççP³ççyçjçíyçj Dçmçuçíu³çç kçáÀCççuççnçÇ cççPççÇ kçÀçUpççÇ Içílççvçç Oçv³ç Jççìlçí. cççP³çç mçYççíJççj Dçmçuçíuçí oíJç SKççÐçç yççUçÒçcççCçí cççPççÇ kçÀçUpççÇ Içílççlç. cççÇ kçÀçnçÇ®ç cççiçlç vççnçÇ; Hçjblçá SKççÐçç uçnçvç cçáuççÒçcççCçí cççÇ kçÀçnçÇnçÇ cççiçÓ MçkçÀlççí. çÆvç³çcç 2: ’cççÇ ³çpçcççvç Dççní DçççÆCç Òçl³çíkçÀpçCç cççPçç HççnáCçç Dççní.“ cçuçç mJçlç:uçç GHç³ççíiççÇ kçÀjC³ççmççþçÇ DçççÆCç cççPççÇ çÆvçMççCççÇ mççí[C³ççmççþçÇ cççÇ kçÀçíCçl³ççnçÇ çÆþkçÀçCççÇ pçí Mçkçw³ç Dççní lçí kçÀª MçkçÀlççí. 87

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

cçuçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ cççP³ççHçí#çç Flçj Òçl³çíkçÀpçCç pççmlç cççÌu³çJççvç Dççní. cççÇ Flçjçbvçç cççPçí mçJçç&lç pççmlç ®ççbiçuçí lçí oíF&vç. oíJççvçí pçí kçÀçnçÇ cçuçç çÆouçí Dççní lçí l³ççJçíUçÇ JçmlçÓb®³çç J³çJçmLçívçámççj cççÇ þíJçlççí. cçuçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ lçí pçíJç{í cççPçí Dççní lçíJç{í®ç l³ççb®çínçÇ Dççní. cçuçç kçÀçíCççÇnçÇ çÆlçlçkçíÀmçí uçáìuçíuçí vççnçÇ. cçuçç p³çç®ççÇ içjpç Dççní lçí pçj kçáÀCççÇ IçíTvç içíuçí lçj cççÇ vçíncççÇ®ç YççÇkçÀ cççiçÓvç oámçjçÇ JçmlçÓ çÆcçUJçÓ MçkçÀlççí. l³ççb®³ççkçÀ[í pçí Dççní lçí cçuçç oíC³çç®ççÇ F®sç DçmçCççjí DçvçíkçÀ uççíkçÀ cççP³ççpçJçU Dççnílç. cççP³ççkçÀ[í pçí Dççní lçí pçj kçáÀCççÇ IçíTvç içíuçí lçj cçuçç Oçv³ç Jççìlçí. cççÇ vçJççÇvç IçíF&vç. cçuçç pçj DçvçíkçÀ JçmlçÓ çÆcçUçu³çç lçj cççÇ l³çç JçmlçÓ p³ççbvçç pççmlççÇlç pççmlç içjpç Dççní DçMçç cççCçmççbvçç uçJçkçÀjçlç uçJçkçÀj oílççí. DçMçç ÒçkçÀçjí cççPçí mççcççvç kçÀcççÇ nçílçí DçççÆCç cçuçç DççCçKççÇ SkçÀ pççmlç DççvçboçÇ çÆcç$ç çÆcçUlççí. cççÇ pçíJnç SKççÐçç®³çç IçjçÇ pççlççí lçíJnç cççÇ kçÀçíCçl³çç lçjçÇ ÒçkçÀçjçvçí l³ççbvçç cçolç kçÀª MçkçÀlççí kçÀç ní cççÇ çÆJç®ççjlççí. cççÇ DçvçíkçÀ uççíkçÀçbmççþçÇ pçíJçCç lç³ççj kçÀª MçkçÀlççí. cçuçç pçíJçCç yçvççÆJçC³ççlç DçççÆCç lçí Jçç{C³ççlç Dççvçbo Jççìlççí. yçnálçíkçÀ JçíUç cçuçç pçíJçCç lç³ççj kçÀjC³ççmç kçáÀCççÇ mççbiçlç vççnçÇ kçÀçjCç cççP³çç mçYççíJççj KçÓHç mJç³çbHççkçÀçÇ Dçmçlççlç. cççÇ pçíLçí jnçlççí lçíLççÇuç pççiçí®ççÇ cççÇ mçHçÀçF& kçÀjC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjlççí. lçí sçíìí Içj Dçmçíuç çÆkçbÀJçç cççíþç nç@uç Dçmçíuç. Òçl³çíkçÀpçCç cççP³ççyçjçíyçj Dççvçboçvçí mççcççÇuç nçílççí. cççÇ jmlçí mJç®s kçÀjC³çç®ççnçÇ Dççvçbo Içílççí DçççÆCç l³çç Mçnjç®çç vçiçjçO³ç#ç kçÀOççÇ kçÀOççÇ cççP³ççyçjçíyçj mççcççÇuç nçílççí Hçjblçá Jç=ÊçHç$çJççuçí Kçç$ççÇvçí OççJçlç ³çílççlç. cççP³ççkçÀçÆjlçç kçÀçíCçlçínçÇ kçÀçcç KçÓHç uçnçvç çÆkçbÀJçç KçÓHç cççíþí vççnçÇ. cççÇ pçí kçÀçnçÇ kçÀjçÇlç Dççní lçí kçÀçcç Dçç½ç³ç&kçÀçjkçÀ DçççÆCç Dççvçboçvçí kçÀjC³çç®çí Dççní. cççÇ DçvçíkçÀ J³ççHççj-GÐççíiç DçççÆCç kçÀçÌMçu³çí çÆMçkçÀuççí Dççní DçççÆCç cççÇ yççiçç lç³ççj kçÀjC³çç®çç Jç Içjí yççbOçC³çç®ççnçÇ Dççvçbo Içílççí. cçuçç kçbÀìçUç DççCçCççjí kçÀçíCçlçínçÇ #çCç çÆomçuçíuçí vççnçÇlç. p³çç®çç Dççvçbo I³ççJçç DçççÆCç p³ççlç Yççiç I³ççJçç Dçmçí kçÀçnçÇ vçç kçÀçnçÇ vçíncççÇ®ç Dçmçlçí. cççÇ kçÀíuçíu³çç mçíJçí®³çç yçou³ççlç kçÀçnçÇnçÇ DççkçÀçjçÇlç vççnçÇ. HçÌmçí JçiçÌjí Içílç vççnçÇ. Òç®çb[

mççív³çç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆpçbkçÀCçí

oíCçi³ççbJçj cççPçç DççÆOçkçÀçj Dççní; Hçjblçá lçí HçÌmçí ì^mì®çí Dççnílç; uççíkçÀçb®³çç mçíJçímççþçÇ Dççnílç. cççÇ cççP³çç çÆJçÐççL³çç&bvçç kçÀçíCçlççÇnçÇ jkçwkçÀcç oíC³çç®çí Jç®çvç oílç vççnçÇ. cççÇ HçÀkçwlç l³ççb®³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç uççíkçÀçb®ççÇ mçíJçç kçÀjC³ççmççþçÇ cççíþîçç pçyççyçoçN³çç IçíC³ççmççþçÇ l³ççbvçç çÆJçkçÀçÆmçlç nçíC³ççmç mççbiçlççí. ³ççcçáUí l³ççbvçç cççíþîçç oíCçi³çç çÆcçUlççlç. cççÇ pçíJç{ç Jçç{lççí çÆlçlçkçÀí®ç cçuçç cççP³ççyçjçíyçj kçÀcççÇ JçmlçÓ vçíC³çç®ççÇ içjpç Hç[lçí DçççÆCç mJçlç:mççþçÇ kçÀcççÇlç kçÀcççÇ JççHçjçJçí uççiçlçí. cççÇ p³çç uççíkçÀçb®³ççkçÀ[í pççlççí lçí uççíkçÀ cççPçí mçJç& Kç®ç& Dççvçboçvçí mççímçlççlç. p³çç uççíkçÀçbvçç cççÇ l³ççb®³ççyçjçíyçj DçmççJçí Dçmçí Jççìlçí l³ççb®³ççkçÀ[Óvç cçuçç Dçcç³çç&o yççíuççJçCççÇ ³çílççlç. MçíJçìçÇ HçÀákçÀì®çç kçÀçcçiççj kçáÀCççuçç vçkçÀçí Dççní? cççP³ççkçÀ[í uççíkçÀçbvççÇ çÆouçíuççÇ Hçá<kçÀU mçbHçÊççÇ Dççní DçççÆCç cççÇ pçj HçÌmçí cçççÆiçlçuçí lçj cççP³çç kçÀçcççbmççþçÇ cçuçç nJççÇ Dçmçíuç lçíJç{çÇ jkçwkçÀcç cçuçç çÆcçUlçí. cçç$ç pçí Dçl³çblç GHç³ççíiççÇçÆjl³çç JççHçjC³ççmççjKçí Dççní lçí®ç cççÇ Içílççí. çÆvç³çcç 3: ’cççÇ cççP³ççyçjçíyçj HçÌmçí þíJçlç vççnçÇ çÆkçbÀJçç HçÌMççb®çí çÆnMçíyç þíJçC³çç®ççÇ pçyççyçoçjçÇnçÇ Içílç vççnçÇ.“ ³çç®çç HçÀç³çoç cçuçç Dçmçç nçílççí kçÀçÇ cçuçç kçÀçíCççuççnçÇ HçÌMççb®çç çÆnMçíyç ÐççJçç uççiçlç vççnçÇ. cççPçí cçvç DççÆOçkçÀ GlHççokçÀ kçÀçcçí kçÀjC³ççmççþçÇ cçákçwlç jnçlçí. SKççÐçç JçíUçÇ cççP³ççyçjçíyçj cççPçç mçnç³³çkçÀ Dçmçlççí. lççí cççPçç kçÀçnçÇ çÆvçOççÇ kçÀOççÇkçÀOççÇ mççbYççUlççí. DççpçkçÀçuç kçáÀþínçÇ S.ìçÇ.Scmç. GHçuçyOç Dçmçlççlç. HçCç lçí vçmçlççvççmçá×ç cççÇ cçákçwlçHçCçí®ç jççÆnuççí nçílççí. cççP³ççyçjçíyçj Dçmçuçíuçç HççÆnuçç cçvçá<³ç çÆpçLçÓvç Mçkçw³ç Dçmçíuç çÆlçLçÓvç HçÌmçí Içílççí DçççÆCç cçuçç HçÌMççb®³çç J³çJçnçjçbHççmçÓvç cççíkçÀUç þíJçlççí. pçiççlç DçMççÇ Hçá<kçÀU içjçÇyç cççCçmçí vçíncççÇ®ç Dçmçlççlç kçÀçÇ p³ççbvçç HçÌmçí l³ççb®³ççpçJçU®ç þíJçCçí DççJç[lçí. l³ççcçáUí l³ççbvçç ÞççÇcçblç Pççu³ççmççjKçí Jççìlçí. l³ççbvçç MççíOçÓvç kçÀç{Cçí mççíHçí Dççní.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

çÆvç³çcç 4: ’cççÇ vçíncççÇ®ç MçÓv³ç Dçmçlççí DçççÆCç cççÇ kçÀOççÇnçÇ cççPçí mççcç´çp³ç yççbOçC³çç®ççÇ mçá©Jççlç MçÓv³ççlçÓvç®ç kçÀª MçkçÀlççí.“ cççÇ çÆvçcçç&Cç kçíÀuçíuçí Òçícçç®çí Kççlçí ní®ç kçíÀJçU cççPçí mççcç´çp³ç Dççní. pçjçÇ cççP³ççkçÀ[Óvç Òçl³çíkçÀ YççÌçÆlçkçÀ JçmlçÓ kçÀç{Óvç IçílçuççÇ içíuççÇ lçjçÇ cççPçí kçÀçíCçlçínçÇ vçákçÀmççvç nçílç vççnçÇ. l³çç cççÌu³çJççvç JçmlçbÓ®ççÇ pçyççyçoçjçÇ IçíC³ççmç kçáÀCççÇlçjçÇ lç³ççj Dççní ³çç®çç cçuçç Dççvçbo®ç Dççní. pççÇ pçyççyçoçjçÇ cççP³ççkçÀ[í çÆouççÇ içíuçíuççÇ Dççní lççÇ IçíCççN³çç cççCçmççb®ççÇ cççÇ Jççì Hçnçlç Dççní. çÆpçlçkçíÀ pççmlç uççíkçÀ ³ççmççþçÇ lç³ççj nçílççlç, çÆlçlçkçíÀ pççmlç YççiççÇoçj cçuçç çÆcçUlççlç. ’lçácnçÇ pçíJç{í pççmlç Ðççuç lçíJç{í®ç pççmlç lçácnçuçç çÆcçUlçí. çÆpçlçkçw³çç pççmlç Jçíiççvçí Ðççuç, çÆlçlçkçw³çç®ç DççÆOçkçÀ Jçíiççvçí lçácnçuçç çÆcçUlçí.“ nç çÆvç³çcç®ç Dççní. cççÇ çÆpçlçkçÀç pççmlç çqjkçÀçcçç nçílççí çÆlçlçkçw³çç®ç cçuçç pççmlç cççíþîçç DçççÆCç DççÆOçkçÀ ®ççbiçu³çç iççíäçÇ lç³ççj kçÀjC³çç®³çç mçbOççÇ çÆcçUlççlç. p³ççuçç oíTvç ìçkçÀçJçí DçMçç l³çç cçvçá<³ççuçç kçÀmçí MççíOçÓvç kçÀç{çJçí nç®ç SkçÀ ÒçMvç cççP³ççHçá{í Dççní. SkçÀç Mçípççj®³çç iççJççlçÓvç kçÀçnçÇ uççíkçÀ cççP³ççkçÀ[í Dççuçí. l³ççbvçç HççnáC³ççbmççþçÇ DççÞçcççlç kçÀçnçÇ pççmlç kçÀçcçí kçÀªvç HçççÆnpçí nçílççÇ. cççÇ l³ççb®³çç mçJç& çÆJçvçbl³çç MççblçHçCçí SíkçÀu³çç. l³ççbvççÇ l³ççb®ççÇ ³ççoçÇ HçÓCç& kçíÀu³ççJçj cççÇ l³ççbvçç GÐçç ³çç Dçmçí mççbçÆiçlçuçí DçççÆCç cççÇ l³ççbvçç DçmçínçÇ mççbçÆiçlçuçí kçÀçÇ cççÇ l³ççbvçç DççÞçcçç®³çç çÆkçÀuu³çç oíF&vç. lçí kçÀçUpççÇ IçíT MçkçÀlççlç DçççÆCç l³ççbvççÇ çÆJçvçblççÇ kçíÀuçíuççÇ mçJç& kçÀçcçí lçí kçÀªvç IçíT MçkçÀlççlç. oámçN³çç çÆoJçMççÇ DççÞçcç ®ççuçJçC³çç®ççÇ pçyççyçoçjçÇ IçíC³ççmç kçáÀCççÇnçÇ Dççuçí vççnçÇ. Hçá<kçÀU mJççcççÇpççÇ l³ççb®³çç DççÞçcççMçípççj®³çç uççíkçÀçbMççÇ Yççb[lç Dçmçlççlç. ní Dçmçí JççiçCçí cnCçpçí cççÌu³çJççvç JçíUí®çç DçHçJ³ç³ç Dççní DçççÆCç mçbv³ççMççvçí Dçmçí JççiçCçí DçvççJçM³çkçÀ Dççní. mçJç&mçbiçHççÆjl³ççiç nçÇ pçiççlçuççÇ mçJç&çlç cççíþçÇ MçkçwlççÇ Dççní. kçÀçíCçl³ççnçÇ iççíäçÇuçç Oçªvç vç þíJçC³ççcçáUí lçácnçÇ pçiççlççÇuç mçJç&lç ÞççÇcçblç cçvçá<³ç yçvçlçç. kçÀçíCçl³ççnçÇ iççíäçÇuçç Oçªvç vç þíJçC³ççmççþçÇ lçácnçuçç mçJç&ÒçLçcç lçácç®çí mçJç& HççÆj®ç³ç cççÌvçç®³çç DçY³ççmççvçí mççí[Óvç çÆouçí HçççÆnpçílç.

mççív³çç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆpçbkçÀCçí

çÆvç³çcç 5: ’vççJçuççÌçÆkçÀkçÀ DçççÆCç ÒççÆmç×çÇ ní ÒçiçlççÇlççÇuç Dç[LçUí Dççnílç. mJçlç:uçç DçvççíUKççÇ yçvçJçç.“ pçj lçácnçÇ vççJçuççÌçÆkçÀkçÀ DçççÆCç ÒççÆmç×çÇJçj DçJçuçbyçÓvç jççÆnuççlç lçj l³ççlç DçvçíkçÀ Dç[LçUí Dççnílç. ní cçuçç mççÆJçmlçj mççbiçÓ Ðçç. lçácnçÇ pçj ÒççÆmç× Dçmççuç lçj lçácnçÇ KçjíoçÇuçç pççT MçkçÀlç vççnçÇ. uççíkçÀ lçácç®³ççYççíJçlççÇ iççíUç nçílççÇuç. lçácnçÇ lçácç®³çç cççíìçjçÇlçÓvç KççuççÇ Glçªvç jml³ççJçj cçÓ$ççÆJçmçpç&vç kçÀª MçkçÀlç vççnçÇ. lçí Jçlç&cççvçHç$ççlç sçHçuçí pççF&uç. pçiççlç kçáÀþínçÇ DçççÆCç kçáÀCççyçjçíyçjnçÇ pççC³çç®çí lçácç®çí cçÓuçYçÓlç mJççlçb$³ç lçácnçÇ njJçÓvç yçmçlçç. ÒççÆmç×çÇ nç SkçÀ cççíþç yçocçç<ç Dççní. Hçjblçá ÒççÆmç× Dçmçuçíuçí Hçá<kçÀU uççíkçÀ ÒççÆmç×çÇmççþçÇ cçjlç Dçmçlççlç HçCç lçí ní cççv³ç kçÀjCççj vççnçÇlç. pçj ÒççÆmç× J³çkçwlççÇ Dçmçuçíuçí lçácnçÇ pçJçUHççmç Dçmççuç lçj Òçl³çíkçÀpçCç l³çç®çç Hçá{çkçÀçj IçíC³ççmççþçÇ Lççbyçlççí DçççÆCç kçÀçíCçlçínçÇ kçÀçcç vç kçÀjlçç lçácç®³çç pççÇJççJçj pçiçCççN³çç çÆvç©Hç³ççíiççÇ Dçvçá³çç³ççb®çç pçcççJç®ç lçácç®³çç cççiçí pçcçlççí. l³ççbvçç HçÀkçwlç lçácnçÇ Òçl³çíkçÀ çÆþkçÀçCççÇ nJçí Dçmçlçç DçççÆCç lçí lçácç®³ççyçjçíyçj Hçjí[ kçÀjlççlç. lçácç®³ççYççíJçlççÇ cççíþîçç pçyççyçoçN³çç IçíCççN³çç vçíl³ççbvçç çÆJçkçÀçÆmçlç kçÀjC³ççmççþçÇ SkçÀ cççiç&oMç&kçÀ cnCçÓvç lçácnçÇ uçnçvç YçÓçÆcçkçÀç IçílçuççÇ HçççÆnpçí. lçácç®³çç pçJçUHççmç Dçmçuçíuçí vçílçí cçnlJçç®çí Dççnílç; uççKççí mlçáçÆlçHççþkçÀ vçJní. Dççlçç cççÇ pçiçlç Dçmçlççvçç cçuçç çÆJççÆJçOç ñççílççlçÓvç cççv³çlçç çÆcçUlçí. lçácnçuçç lççÇ vçkçÀçí DçmçuççÇ lçjçÇ lççÇ çÆcçUlçí®ç. cçiç ÒççÆmç×çÇ®³çç ³çç DççíP³ççlçÓvç cççÇ cççPççÇ mçáìkçÀç kçÀMççÇ yçjí kçÀªvç I³ççJççÇ? HççÆnuççÇ iççíä cnCçpçí cççíþçÇ çÆkçbÀJçç cçnlJçç®ççÇ cççCçmçí pçí kçÀçcç kçÀjçÇlç vççnçÇlç lçí mJç®slçí®çí kçÀcççÇ cçnlJçç®çí kçÀçcç kçÀjC³ççmç cççÇ mçá©Jççlç kçÀjlççí. uççíkçÀçb®çí uç#ç JçíOçÓvç IçíC³ççkçÀçÆjlçç cççÇ DççkçÀ<ç&kçÀ kçÀHç[í Iççuçlç vççnçÇ. cççP³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç uççíkçÀçb®çí kçÀHç[í cççP³ççHçí#çç pççmlç ®ççbiçuçí Dçmçlççlç.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

cççÇ Flçjçb®³çç yçjçíyçjçÇvçí pççÆcçvççÇJçj yçmçlççí. cnCçÓvç kçÀçíCç pççmlç Þçí<þ Dççní nç ÒçMvç®ç çÆvçcçç&Cç nçílç vççnçÇ. cççP³çç yçjçíyçj Dçmçuçíu³çç Flçj uççíkçÀçbvçç cççÇ cççP³ççHçí#çç pççmlç cçnlJçç®çí yçvçJçç³çuçç çÆMçkçÀuççí Dççní. mçiçUí jçpçkçÀçÇ³ç Hçá{çjçÇ DçççÆCç mJççcççÇpççÇ ³ççbvçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ lçí cçnlJçç®çí Dççnílç, cnCçÓvç cçnlJçç®çí DçmçCçí p³ççuçç HçÓpçvççÇ³ç Jççìlçí DçMçç cçvçá<³ççuçç lçácç®³çç YççíJçlççÇ pçcçJçCçí ní mççíHçí Dççní. cnCçÓvç cççÇ l³ççbvçç Kçá®ççÇ& oílççí DçççÆCç cççÇ pççÆcçvççÇJçj yçmçlççí. Òçl³çíkçÀç®çí [çíUí Kçá®ççÇ&Jçj Dçmçlççlç DçççÆCç cççÇ çÆyçvçcçnlJçç®çç cçvçá<³ç yçvçlççí. Yççjlççlç jçä^çO³ç#çç®çí kçÀçcç JçíiçJçíiçUçÇ cççvço ÒçcççCçHç$çí Jççìlç çÆHçÀjCçí ní®ç Dçmçlçí. nç mçJçç&lç cççíþç çÆvç©Hç³ççíiççÇ GÐççíiç Dççní. HçblçÒçOççvççbvçç l³ççb®ççÇ mçJçç&lç pççmlç cçnlJçç®ççÇ kçÀçcçí kçÀjC³ççmççþçÇ ³çç kçÀçcççlçÓvç mçáìkçÀç çÆouççÇ Dççní. cçuçç kçáÀCççÇnçÇ çÆvçJç[uçíuçí vçmçlççvçç cççÇ cççPçí HçblçÒçOççvçHço çÆìkçÀJçuçí Dççní. cççÇ mJçlç:®ç vçícçuçíuçç pçiçç®çç mçcç´çì Dççní. cçuçç ÒççÆmç×çÇ mççí[Óvç Òçl³çíkçÀ iççíäçÇlç jmç Dççní.

mççív³çç®çí ¬çíÀçÆ[ì kçÀç[& çÆpçbkçÀCçí

lçácnçÇ kçÀç³ç çÆMçkçÀuççlç? 1. ’cççÇ cçnlJçç®çç cçvçá<³ç vççnçÇ.“ 2. ’cççÇ ³çpçcççvç Dççní DçççÆCç Òçl³çíkçÀ cçvçá<³ç cççPçç HççnáCçç Dççní.“ 3. ’cççÇ vçíncççÇ®ç HçÌMççb®³çç yççyçlççÇlç MçÓv³ç Dççní DçççÆCç cççPçí mççcç´çp³ç Hçávnç yççbOçC³ççmççþçÇ cççÇ kçíÀJnçnçÇ vçJ³ççvçí mçá©Jççlç kçÀª MçkçÀlççí.“ 4. ’cççÇ cççP³ççyçjçíyçj HçÌmçí þíJçlç vççnçÇ çÆkçbÀJçç HçÌMççb®çí çÆnMçíyç þíJçC³çç®ççÇ pçyççyçoçjçÇnçÇ Içílç vççnçÇ.“ 5. ’vççJçuççÌçÆkçÀkçÀ DçççÆCç ÒççÆmç×çÇ ní ÒçiçlççÇlççÇuç Dç[LçUí Dççnílç. mJçlç:uçç DçvççíUKççÇ yçvçJçç.“

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

DçY³ççmç:-

1. lçácç®ççÇ kçÀçUpççÇ IçíC³ççmççþçÇ Flçj uççíkçÀçbJçj çÆJçéççmç þíJçç³çuçç mçá©Jççlç kçÀjç. lçácç®ççÇ kçÀçUpççÇ IçíC³ççHçí#çç lçácnçÇ l³ççb®ççÇ kçÀçUpççÇ I³çç. 2. lçácç®ççÇ pççÇJçvçMçÌuççÇ Dçl³çblç mççOççÇ þíJçç. yç®çlç kçÀjç DçççÆCç JççìÓvç I³çç. 3. kçÀçíCçl³ççnçÇ DççÆOçkçÀçjçbJçj nkçwkçÀ oçKççÆJçCçí mççí[Óvç Ðçç, Hçjblçá lçácç®³çç DçHçíçÆ#çlç kçÀlç&J³ççbHçí#çç pççmlç kçÀçcçí kçÀjç. 4. vçìKçì Iççí[îççÒçcççCçí mJççjçuçç Hçç[Cçí LççbyçJçç DçççÆCç lçácç®³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç Òçl³çíkçÀ iççíäçÇ®ççÇ pçyççyçoçjçÇ I³çç. 5. lçácç®³çç mçíJçç HçáÀkçÀì Ðçç. ûççnkçÀ çÆcçUJçC³ççHçí#çç lçácnçÇ HçÓpçkçÀ çÆcçUJççuç DçççÆCç lçí lçácç®çç GÐççíiç l³ççb®³çç çÆKçMççlçÓvç GYççjlççÇuç. 6. lççÇ®ç iççíä kçÀjC³ççmççþçÇ lçácç®³çç mçYççíJççj uççíkçÀçbvçç lç³ççj kçÀjç DçççÆCç l³ççb®³çç DççÆOçkçÀçjçlç mçcç´çì yçvçç. lçácnçuçç Òçl³çíkçÀçuçç mçáKççÇ kçÀjC³ççmççþçÇ pçí kçÀçnçÇ kçÀjç³ç®çí Dççní lçí mçJç& kçÀçnçÇ lçí kçÀçUpççÇHçÓJç&kçÀ JççHçªvç kçÀjlççÇuç. 7. lçácnçuçç mJçlç:uçç çÆyçvçcçnlJçç®çí kçÀjC³çç®ççÇ mççíHççÇ kçÀuçç çÆMçkçÀç.

lçácç®ççÇ mJçlç:®ççÇ kçÀçUpççÇ IçíC³ççmççþçÇ lçácnçuçç pçiççMççÇ Pçiç[çJçí uççiçíuç. pçíJnç lçácnçÇ MçjCç pççlçç, lçíJnç lçácnçuçç kçÀçnçÇ®ç kçÀjçJçí uççiçlç vççnçÇ. nç YçkçwlççÇ®çç cççiç& Dççní. YçkçwlççÇcçO³çí lçácnçuçç kçÀçnçÇ®ç kçÀjçJçí uççiçlç vççnçÇ. - vçÌ<kçÀc³ççí&HççÆvç<ço~

içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj ³ççb®³çççÆJç<ç³ççÇ Lççí[ímçí JçÌçÆokçÀ çÆJçÜçvç içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj ³ççbvçç yç´ïç<ççÇ& cnCçÓvç cççv³çlçç oílççlç. l³ççbvççÇ DçkçÀcçç&®çí Òçç®ççÇvç %ççvç (yç´ïç%ççvç) npççjçí Jç<çç&bvççÇ Hçávnç MççíOçÓvç kçÀç{uçí Dççní. 5000 Jç<çç&bHçÓJççÇ&®³çç GHççÆvç<ççÆokçÀ kçÀçUçlç mçbHçÓCç& YççjlççÇ³ç mçbmkç=ÀlççÇ®çç cçÓuçYçÓlç Hçç³çç yç´ïççíHçoíMç nç nçílçç. ní %ççvç nUÓnUÓ vçä Pççuçí nçílçí DçççÆCç l³ççcçáUí YççjlççÇ³ç mçcççpççlç SkçÀ mççcççv³ç oáyç&uçlçç Dççu³ççcçáUí HçjkçÀçÇ³ççb®ççÇ Dçç¬çÀcçCçí PççuççÇ. lçmçí®ç yççÌ×, pçÌvç DçççÆCç cçámuççÇcç lçmçí®ç DççÆuçkçÀ[í çÆ¸ç½çvç Oçcççb&lç Oçcçç&blçjí PççuççÇ. cçnçvç MçbkçÀj YçiçJçlHçço ³ççbvççÇ lççÇ njJçuçíuççÇ lçlJççOçççÆjlç mçbmkç=ÀlççÇ kçÀcç&cççÇcççbmçkçÀ, yçá×JççoçÇ DçççÆCç pçÌvççbMççÇ l³ççb®çí ®çákçÀçÇ®çí çÆJçéççmç DçççÆCç Dçç®çjCççbçÆJçjçíOççlç Jçço IççuçÓvç Hçjlç DççCçuççÇ. içá©pççÇbvççÇ MçbkçÀjçb®çç ’DçkçÀcçÌ&Jç cççí#ç:“~ (kçÀçnçÇnçÇ vç kçÀjC³ççlç®ç cççí#ç Dççní) nç çÆmç×çblç çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiçç®³çç (cççÌvçç®³çç Dçblçiç&lç mçKççíuç HççlçUçÇJçj jnçCçí) kçÀç³ç&¬çÀcççÜçjí mççcççv³ç cçvçá<³çç®³çç jçípç®³çç DçvçáYçJççlç DççCçuçç Dççní. nç kçÀç³ç&¬çÀcç içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj ³ççbvççÇ çÆJçkçÀçÆmçlç kçíÀuçç Dççní. 13J³çç MçlçkçÀçlççÇuç SkçÀ cçnçvç mçblç mçblç %ççvçíéçj ³ççbvççÇ YçiçJçÃçÇlçç nç cçnçvç ûçbLç mçbmkç=ÀlçcçOçÓvç cçjçþçÇlç Yçç<ççblççÆjlç kçÀªvç mççcççv³ç pçvççbvçç çÆouçç. içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj ³ççbvççÇ YçiçJçÃçÇlçí®çí mççj YççjlççlççÇuç DçççÆCç pçiççlççÇuç mççcççv³ç cççCçmççbmççþçÇ mçcççOççÇ nçÇ mççOçvçç GHçuçyOç kçÀªvç oíTvç SkçÀ mJçlç:®ç Hç=LçkçwkçÀjCç kçÀjC³çç®çç DçvçáYçJç cnCçÓvç çÆouçí Dççní. içá©pççÇ ní SkçÀ çÆJç®ççjcçivçcç, çÆ®çblçvçMççÇuç cçÓuç nçílçí. l³ççb®³çç lççÇ#Cç yçáçÆ×cçÊçívçí l³ççbvçç 20J³çç Jç<çç&DççOççÇ®ç Yççjlç mçjkçÀçj®³çç çÆMç<³çJç=ÊççÇlçÓvç DççÆYç³çbl³çç®ççÇ HçoJççÇ çÆcçUJçÓvç çÆouççÇ. l³ççbvççÇ kç@Àvç[ç ³çíLççÇuç kçÀçuç&ìvç çÆJçÐççHççÇþçlç Sjçívçç@çÆìkçwmç®çç DçY³ççmç kçÀjC³ççmççþçÇ mçnç³³çkçÀç®çí Hço çÆcçUJçuçí. l³ççbvççÇ Dçl³çblç ÒççÆmç× DçMçç Jçímìvç& DççíbìççÆjDççí çÆJçÐççHççÇþçlçÓvç cççmìj Dçç@HçÀ çÆyçPçvçímç Dç@[çÆcççÆvçmì^íMçvç nçÇ HçoJççÇmçá×ç çÆcçUJçuççÇ. lçí cçççÆnlççÇ DçççÆCç lçb$ç%ççvççlççÇuç (Dçç³ç.ìçÇ.) ÒçcçáKç nçílçí DçççÆCç l³ççbvççÇ kç@ÀvççÆ[³çvç Mççmçvçç®³çç DçvçíkçÀ Kççl³ççblç mçuuççiççjç®³çç HçoçJçjnçÇ kçÀçcç kçíÀuçí nçílçí.

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

lçí Yççjlçç®ççÇ mçíJçç kçÀjC³ççmççþçÇ cçnçvç çÆMç#çkçÀ cçn<ççÇ& cçníMç ³ççíiççÇ ³ççb®³çç cççiç&oMç&vççvçámççj Hçjlç Dççuçí. lçí cçn<ççÇ&pççÇb®³çç çqmJçlPçbuç&b[ ³çíLççÇuç cçáK³ççuç³ççlç 2 Jç<çí& Dççblçjjçä^çÇ³ç mçb®ççuçkçÀ cnCçÓvç kçÀçcç kçÀjçÇlç nçílçí. vçblçj l³ççbvççÇ l³ççb®çí yççuçHçCççlççÇuç içáª ÞççÇ çÆJçéçíéçjÌ³çç ³ççb®³çç cççiç&oMç&vççKççuççÇ yçbiçuççíj ³çíLçí çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç ³çç kçÀç³ç&¬çÀcççb®³çç GVç³çvççmççþçÇ KçÓHç cççíþçÇ lçHçm³çç (DççO³çççqlcçkçÀ DçY³ççmç) kçíÀuççÇ. ÞççÇ.Jçívç&j Sjnç[& ³ççbvççÇ Gl¬çÀçblç kçíÀuçíu³çç F&.Smç.ìçÇ. ³çç kçÀç³ç&¬çÀcççuçç lçí DççHçu³çç çÆMçkçÀJçCçákçÀçÇ®çí Þçí³ç oílççlç. içá©pççÇ ní cçvçá<³çpççiç=lççÇçÆJç<ç³çkçÀ Òçç®ççÇvç mçbMççíOçkçÀbç®ççÇ ÒççÆlçcçç Dççnílç, p³ççbvçç $çÝ<ççÇ Dçmçí mçbyççíOçuçí pççlçí. pçiçYçjçlççÇuç pççiç=lç DçY³ççmçkçÀ l³ççb®çç mççOçíHçCçç, GHçuçyOçlçç DçççÆCç Dççjçíi³ç, çÆMç#çCç, J³çJçmLççHçvç DçççÆCç HççÆjmçjç®³çç Mççm$ççlççÇuç l³ççb®³çç DççiçÈ³ççJçíiçÈ³çç GHçç³ççb®çí Dçç®çjCç kçÀjçÇlç Dççnílç. SkçÀ DççÆYç³çblçç cnCçÓvç l³ççb®ççÇ cçnlJçç®ççÇ kçÀlç=&lJçí DçMççÇ Dççnílç - mççívççÇ ³çácç@çÆìkçÀ kçbÀHçvççÇMççÇ mçámçbiçlç (çÆcçUlççpçáUl³çç) HççÆnu³çç JnçÇ[çÇDççí HuçíDçj®çç çÆJçkçÀçmç. YççjlççlççÇuç HççÆnu³çç jbiççÇlç ìíçÆuççqJnpçvç mçíì®çç lççÆcçUvçç[ÓlççÇuç nçímçÓj ³çíLççÇuç Jçío çqJnpçvç HuçBìcçO³çí çÆJçkçÀçmç. lçí GlmçákçÀ DçççÆkç&Àìíkçwì Dççnílç DçççÆCç lçí Hç³çç&JçjCç DçççÆCç ÒççCççbMççÇ cçÌ$ççÇ Dçmçuçíu³çç çÆ®çÊçLçjçjkçÀ mcççjkçÀçb®ççÇ çÆvççÆcç&lççÇ kçÀjlççlç. lçí mçbHçÓCç& pçiçYçj l³ççb®³çç çÆMç<³ççb®³çç DçççÆCç ®ççnl³ççb®³çç çÆvçcçb$çCççvçámççj yçBkçÀ Kççl³çççÆMçJçç³ç cçákçwlçHçCçí YçìkçÀlççlç. l³ççb®çí kçÀç³ç&kçÀl³ççb&®³çç ªHççlççÇuç mçÌçÆvçkçÀ pçiçYçj DçvçíkçÀ iççíäçÇ DççCçC³ççmççþçÇ Dççvçboçvçí kçÀçcç kçÀjlççlç. l³ççbvççÇ çÆJçMççKççHçfCçcç DçççÆCç yçbiçuççíj ³çíLçí mçJç& çÆJç<ç³ççblç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç 100ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ kçÀç³ç&¬çÀcçç®³çç DçY³ççmççmççþçÇ oçívç cçnlJçç®³çç MççUç çÆJçkçÀçÆmçlç kçíÀu³çç Dççnílç. l³ççb®³çç ³çMçmJççÇ Òç³çlvççb®ççÇ çÆ®ççÆkçÀlmçç YççjlççlççÇuç kçÀvçç&ìkçÀ Mççmçvçç®³çç çÆMç#çCçcçb$³ççbvççÇ kçíÀuççÇ Dççní. Dççlçç mçbHçÓCç& oíMçYçj l³ççb®çç kçÀç³ç&¬çÀcç MçíkçÀ[çí MççUçbcçOçÓvç çÆouçç pççlç Dççní. l³ççb®³çç pççÇJçvçHç×lççÇ®çí ÒççÆMç#çCç IçíC³ççmççþçÇ DçvçíkçÀ HçoJççÇOçj ³çílççlç. l³ççbvçç 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ kçÀç³ç&¬çÀcç çÆMçkçÀJçC³ççmççþçÇ, MççUç Jç cçnççÆJçÐççuç³çí mçáª kçÀjC³ççmççþçÇ lçmçí®ç MççUç Jç cçnçcçb[Uçbvçç 5 cçÓuçYçÓlç çÆMç#çCççb®çí ÒççÆMç#çCçmçá×ç çÆouçí pççlçí. lçmçí®ç mççÇ.F&.Dççí.vçç J³ççqkçwlçcçlJç çÆJçkçÀçmçç®çí Oç[í oíTvç l³ççb®³çç GÐççíiççb®³çç ªHççblçjCççmççþçÇ, ná<ççj cçáuççbvçç DçvçíkçÀ Yçç<çç yççíuçÓ MçkçÀC³ççmççþçÇ, JççÐçí JççpçJçC³ççmççþçÇ DçççÆCç 98

içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj ³ççb®³çççÆJç<ç³ççÇ Lççí[ímçí

Svmçç³çkçwuççíHççÇçÆ[³ççlççÇuç %ççvç mcçjCççlç þíJçC³ççmççþçÇ l³ççb®³çç HççuçkçÀçbvçç ÒççÆMç#çCç oílççlç. içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀjçbvççÇ Jç³çç®³çç 34J³çç Jç<ççÇ& p³çç DçcçíçÆjkçÀvç cççÆnuçí®ççÇ lçí KçÓHç ÒçMçbmçç kçÀjçÇlç nçílçí çÆlç®³ççyçjçíyçj çÆJçJççn kçíÀuçç. Hçjblçá l³ççb®³çç çÆJççÆJçOç ÒçkçÀçj®³çç pçyççyçoçN³ççbcçáUí lçí çÆlçuçç DççvçboçÇ kçÀª MçkçÀuçí vççnçÇlç. Hçávnç Jç³çç®³çç 53J³çç Jç<ççÇ& l³ççbvçç cççB Dç©bOçlççÇ Yçíìu³çç DçççÆCç l³ççbvççÇ içá©pççÇbvçç çÆmç×çblç ní Dçç½ç³ç&pçvçkçÀ yççU çÆouçí. içá©pççÇ l³ççbvçç ³çç pçiçC³çç®³çç JçíiçÈ³çç cççiç&çvçí DççvçboçÇ þíJçC³çç®çç Òç³çlvç kçÀjC³ççmç çÆMçkçÀlç Dççnílç. nç cççiç& Dççní mçJçç&lç pççmlç Òçç®ççÇvç lçmçí®ç mçJçç&lç pççmlç DççOçáçÆvçkçÀ Dçmçç. l³ççb®ççÇ YççiççÇoçjçÇ vçJ³çç çÆcçÞç DçççÆCç pççÇJçvçç®çç Dççvçbo IçíC³çç®³çç mçáboj çÆcçuççHçÀ Iç[çÆJçCççN³çç DççvçboçÇ cççiçç&uçç JççJç oílç Dççní. l³ççJçíUçÇ l³ççbvççÇ mçJçç&lç pççmlç DçmçÔ³ç DçvçáYçJççuçç mçJçç&lç pççmlç çÆJçvççíoçÇ DçvçáYçJç yçouçJçuçí. ÞççÇ.DçCCçç npççjí, ÞççÇ.ÞççÇ.jçÆJçMçbkçÀj, ÞççÇ.DçjçÆJçbo kçíÀpçjçÇJççuç, mçvcççv³ç ouççF& uççcçç, DçvçíkçÀ p³çáF&Mç ÒçcçáKç jyyççÇ, DçvçíkçÀ cçámuççÇcç içáª ³ççb®³ççmççjK³çç çÆkçÀl³çíkçÀçbMççÇ içá©pççÇb®çí pçJçU®çí mçbyçbOç Dççnílç. HçÀçoj S[çÆJçvç ³ççb®³çç vçíyçjná[ kçÀc³çáçÆvçìçÇ vçíìJçkçÀ& ³çç ÒçkçÀuHççlç içá©pççÇ kçÀçcç kçÀjlççlç DçççÆCç l³ççuçç HçççÆþbyçç oílççlç. ³çç ÒçkçÀuHççvçí DçvçíkçÀ ³çávçç³çìí[ vçíMçvmç HçájmkçÀçj çÆpçbkçÀuçí Dççnílç. ³çç ÒçkçÀuHççvçí cçÓuçYçÓlç cnCçpçí DçiçoçÇ lçUç®³çç HççlçUçÇJçjçÇuç mçnYççiçç®ççÇ Hç×lç Òç®ççjçlç DççCçuççÇ. nçÇ Hç×lç cççíþîçç uççíkçÀçbmççþçÇ cççíþîçç uççíkçÀçbvççÇ ®ççuçJçuçíu³çç Dççpç®³çç uççíkçÀMççnçÇ Hç×lççÇuçç Hç³çç&³ç cnCçÓvç S[çÆJçvç ³ççbvççÇ çÆouççÇ Dççní. Yççjlçç®³çç Dçl³çblç Mççqkçwlçcççvç DçMçç içá©kçáÀuç mçbmkç=ÀlççÇuçç Hçjlç DççCçC³ççmççþçÇ lçí Hçá<kçÀU cççO³çcççb®çí mçbMççíOçvç kçÀjçÇlç Dççnílç. nçÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆyç´çÆìMççbvççÇ DçiçoçÇ Hç×lçMççÇjHçCçí vçä kçÀªvç mçJçç&lç pççmlç ÞççÇcçblç oíMççuçç mçJçç&lç pççmlç içjçÇyç oíMç yçvçJçÓvç ìçkçÀuçí. l³ççbvçç mçlçlç mççcççv³ç cççCçmçç®³çç DçççÆCç iççÆjyççb®³çç lçmçí®ç Dçl³çblç kçÀcçvçMççÇyççÇ uççíkçÀçb®³çç kçÀu³ççCçç®ççÇ çÆ®çblçç Dçmçlçí. l³ççb®çí DççÞçcç mçJççb&®çí mJççiçlç kçÀjlççlç DçççÆCç mçJçç&b®³çç çÆJçkçÀçmççmççþçÇ lçí Dççjçíi³çoç³ççÇ pççiçç oílççlç. lçí cnCçlççlç kçÀçÇ lçíLçí oççÆjêîççuçç pççiçç vççnçÇ DçççÆCç lçí l³ççb®³çç mçbHçÊççÇlç Jççìç IçíC³ççmççþçÇ DçççÆCç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí jçpççmççjKçí pçiçC³ççmç çÆMçkçÀC³ççmççþçÇ DççÞçcççlç Òçl³çíkçÀç®çí mJççiçlç kçÀjlççlç.

çÆMç#çCç nçÇ DçMççÇ iççíä Dççní kçÀçÇ pççÇ çÆoJçmçíbçÆoJçmç lçácç®çí pççÇJçvç DççÆOçkçÀçlç DççÆOçkçÀ Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç, Dççvçboç®çí, Òçícçç®çí DçççÆCç YçjYçjçìçÇ®çí yçvççÆJçlçí. pççmlç %ççvççlçÓvç pççmlç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç jnçCçí. pççmlç MççblçlçílçÓvç pççmlç Dççvçbo I³çç. pçí kçÀçnçÇ lçácç®³ççkçÀ[í Dççní lçí pççmlççÇlç pççmlç uççíkçÀçbyçjçíyçj Dççvçboçvçí çÆJçYççiçÓvç IçíTvç lçácnçÇ DççÆOçkçÀ Òçiçlç Jnç. - içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj

100

Hçç®ç cçÓuçYçÓlç DçO³ç³çvçí çÆkçbÀJçç

pççÇJçvçç®çí MçnçCçHçCç DççHçu³ççlç çÆpçlçkçÀçÇ pççmlç MçkçwlççÇ DçççÆCç ®çHçUlçç Dçmçíuç çÆlçlçkçÀçÇ pççmlç cçpçç. pççÇJçvç nçÇ cçpçç Dççní DçççÆCç ³çç®ççÇ mçá©Jççlç Tpçí&vçí nçílçí. ®ççbiçu³çç cççíìçjçÇlççÇuç FbçÆpçvççlç KçÓHç pççmlç MçkçwlççÇ Dçmçlçí. mçiçÈ³çç cçáuççbkçÀ[í KçÓHç MçkçwlççÇ Dçmçlçí DçççÆCç cnCçÓvç®ç KçÓHç cççÌpç Dçmçlçí. DççHçCç pçíJnç çÆMçmlç vççJçç®³çç ªHççJçuççÇcçO³çí l³çç®ç l³çç®ç iççíäçÇ kçÀjlççí lçíJnç l³ççlççÇuç nçÇ MçkçwlççÇ DçççÆCç vçççÆJçv³ç IççuçJçÓvç yçmçlççí. mçJç& çÆMç#çCçç®çí DçbçÆlçcç O³çí³ç çÆMçmlç ní®ç Dçmçu³çç®çí çÆomçlçí. ³çç®ççÇ mçá©Jççlç cçáuççuçç çÆvç³ççÆcçlçHçCçí MççUíuçç pççC³ççmççþçÇ çÆMçmlç uççJçC³ççHççmçÓvç nçílçí. vçblçj l³ççuçç oçìçÇJççìçÇvçí, içoçÇ&lç, MççblçHçCççvçí kçÀçíCçlççÇnçÇ- KçíUCçí çÆkçbÀJçç vçç®çCçí ³ççmççjKççÇ- vçÌmççÆiç&kçÀ nçuç®ççuç vç kçÀjlçç yçmçç³çuçç uççJçC³çç®ççÇ çÆMçmlç ³çílçí. pçí vçÌmççÆiç&kçÀ Dççní lçí oçyçÓvç ìçkçÀCçí ³ççuçç çÆMçmlç cnCçlççlç. YççÇlççÇcçáUí jçvçìçÇ nÊççÇmçá×ç cçbo yçá×çÇ®çç Içjçlç HççUuçíuçç ÒççCççÇ yçvçlççí. DççHçu³ççuçç çÆMçmlçyç× vççíkçÀj DççJç[lççí, Hçjblçá l³ççuçç DççHçCç KçÓHç kçÀcççÇ Hçiççj oílççí kçÀçjCç pççmlç kçÀçcççmççþçÇ kçÀcççÇ Hçiççj IçíC³çç®ççÇ DççHçCç l³ççuçç çÆMçmlç uççJçuçíuççÇ Dçmçlçí. cççíþîçç çÆMçmlççÇvçí Dçç³ççíçÆpçuçíuçí Dçç@çÆuçbçÆHçkçÀ DçççÆCç Flçj kç=À$ççÇcç KçíU DççHçCç yçIçlççí. lçí ocçuçíuçí, LçkçÀuçíuçí KçíUç[Ó OççJçÓvç OççJçÓvç pçJçUpçJçU cçjCçÒçç³ç Pççuçíuçí Dçmçlççlç. oámçN³çç cççCçmççuçç çÆkçbÀJçç Iç[îççUçuçç njJçC³ççmççþçÇ lçí mçJç& Òç®çb[ cççvçJççÇ kçÀäçb®çí ÒçoMç&vç Dçmçlçí. l³ççlç pçí Òçícç çÆkçbÀJçç cçÌ$ççÇ DçmçC³çç®ççÇ DçHçí#çç Dçmçlçí l³ççmççþçÇ ní KçíU vçmçlççlç®ç. MçkçwlççÇ ³çílçí HçÓCç& MJççmç IçíC³ççlçÓvç, ³ççíi³ç Hç×lççÇvçí MçjçÇj lççCçC³ççlçÓvç, ³ççíi³ç Hç×lççÇvçí KççC³ççlçÓvç DçççÆCç ³ççíi³ç Hç×lççÇvçí çÆJç®ççj kçÀjC³ççlçÓvç. ní pçí ³ççíi³ç Hç×lççÇvçí Dççní lçímçá×ç cççÌvççlçÓvç®ç Giçcç HççJçlçí. 101

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

HççÆnuçí çÆMç#çCç Dççní cççÌvç (Mççblçlçç) çÆMçkçÀCçí (DççkçÀçMç lçlJç - OJçvççÇ mççÇcççjí<ççbHççmçÓvç mJççlçb$³çç®çç Oç[ç): yç´íkçÀ vçmçuçíu³çç cççíìçjçÇ®çí mçlçlç DçHçIççlç nçílççÇuç. uççíkçÀçb®çí pçiçCçí ní pçíJnç DçHçIççlç yçvçlçí lçíJnç lçí DçLç& MççíOçC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjlççlç. yç´íkçÀçÆMçJçç³ç Dçmçuçíu³çç çÆJç®ççjçb®çç MçíJçì cçvçç®³çç iççíbOçUçlç nçílççí. mJçlç:uçç Mççblç DçççÆCç Dç$çmlç yçvçJçÓvç J³çJçmLççHçvç mçáª nçílçí. Òç³çlvççb®³çç içç{Jçpçiççlç çÆMç#çCç cnCçpçí HçÀkçwlç çÆJç®ççj kçÀjCçí; cçç$ç %ççvçÒççHlççÇ®³çç pçiççlç çÆMç#çCç cnCçpçí Mççblçlçç (cççÌvç). cççÌvççHççmçÓvç MçnçCçHçCç mçáª nçílçí. çÆJç®ççj kçÀjC³ççHççmçÓvç ná<ççjçÇ (®çuççKççÇ) mçáª nçílçí. cççÇ pçíJnç kç@Àvç[çlççÇuç mçJçç&lç ®ççbiçu³çç içç{Jç çÆJçÐççHççÇþçlç Scç.yççÇ.S. kçÀjçÇlç nçílççí lçíJnç cçuçç ní MçnçCçHçCç kçÀUuçí. cççÇ ³çç içç{Jç çÆJçÐççHççÇþçlç ÒçJçíMç Içílçuçç lçíJnç DççOççÇ®³ççHçí#çç pççmlç çÆyçIç[uççí. cççÇ cççP³çç yç@içç Yçju³çç DçççÆCç lççí oíMç mççí[Óvç cççÌvç çÆMçkçÀC³ççmççþçÇ Yççjlççlç Dççuççí. kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjlçç DççvçboçÇ kçÀmçí Jnç³ç®çí lçí cççÇ çÆMçkçÀuççí. cççÇ cççP³çç KççíuççÇ®³çç yççníj vç ³çílçç kçÀçnçÇ cççÆnvçí cççÌvçç®çç Dççvçbo Içílçuçç. cççÇ kçwJççÆ®çlç®ç kçÀçnçÇ Kççuuçí Dçmçíuç. cççPçí MçjçÇj mçcççOççÇlç nçílçí; cççPçí cçvç mçbHçÓCç& Mççblçlçílç nçílçí DçççÆCç cççPççÇ yçá×çÇ yçbo PççuççÇ nçílççÇ. çÆMçmlççÇcçáUí ³çíCççN³çç yçN³çç®çMçç oájJçmLççblçÓvç cççPççÇ mçáìkçÀç PççuççÇ nçílççÇ. Dççlçç cççÇ PççíHç Dççu³ççJçj PççíHçÓ MçkçÀlç nçílççí, YçÓkçÀ uççiçu³ççJçj Kççlç nçílççí. çÆMçmlçyç× uççíkçÀçbmççjKçí pçíJçCçç®ççÇ JçíU Pççu³ççJçj vçJní. p³çç ÒçkçÀuHççbcçO³çí DçLç& nçílçç l³ççlç cççÇ kçÀçcç kçÀjçÇlç nçílççí DçççÆCç kçíÀJçU ®ççbiçuçç Hçiççj çÆcçUlççí cnCçÓvç kçÀçcççJçj pççlç vçJnlççí. cççÇ yçíçÆMçmlççÇ®ççÇ kçÀuçç çÆMçkçÀuççí. cççÇ pçiççlçu³çç yçnáoç mçJçç&lç pççmlç vçMççÇyçJççvç cççCçmççbHçÌkçÀçÇ SkçÀ Dççní. çÆMçmlç jçcç Dççní. yçíçÆMçmlç kç=À<Cç Dççní.

102

Hçç®ç cçÓuçYçÓlç DçO³ç³çvçí çÆkçbÀJçç pççÇJçvçç®çí MçnçCçHçCç

Òçl³çíkçÀçuçç kç=À<Cç JnçJçí Dçmçí Jççìlçí; Hçjblçá l³çç®çJçíUçÇ FlçjçbvççÇ jçcç JnçJçí DçmçínçÇ l³ççbvçç Jççìlçí. cççÇ cççP³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç jçcççb®ççÇ mlçálççÇ kçÀjçÇlç kç=À<Cç yçvçuççí nçílççí. l³ççbvççÇ Dççvçbomçá×ç vç Içílçç HçÀkçwlç çÆpçJçblç jnçC³ççmççþçÇ KçÓHç cççíþçÇ MçkçwlççÇ Kç®ç& kçíÀuççÇ. nçÇ çÆvçjLç&kçÀlçç, nçÇ çÆMçmlç lçí kçÀMçç ÒçkçÀçjí IçíT MçkçÀlççlç ³çç®çç cçuçç çÆJç®ççj Hç[uçç. uççíkçÀçbvççÇ cçuçç Dççoj Ðçç³çuçç mçá©Jççlç kçíÀuççÇ DçççÆCç l³ççbvççÇ cçuçç mççäçbiç vçcçmkçÀçj Iççlçuçç. cççÇ Dçç½ç³çç&vçí ®ççì Hç[uççí. Kçjb lçj lçí HçÀkçwlç pçiçC³ççmççþçÇ pçíJç{í kçÀä Içílç nçílçí l³ççmççþçÇ cçuçç®ç l³ççb®³ççHçá{í vçlçcçmlçkçÀ JnçJçí uççiçlç nçíílçí. cççÇ SkçÀ cçákçwlç G[çCçìHHçÓ, DççUMççÇ Jç Gvçç[ cçvçá<³ç nçílççí DçççÆCç cççÇ mlçálççÇuçç Hçç$ç vçJnlççí. cçuçç ³çç®çí Dçç½ç³ç& Jççìuçí. cççÇ cççP³çç Þç×íHçuççÇkçÀ[®³çç Dçç³çá<³çç®çç Dççvçbo Içílçuçç. cççP³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç Òçl³çíkçÀçJçj cççÇ Òçícç kçíÀuçí DçççÆCç içáHlçHçCçí l³çç mçJçç&b®ççÇ mlçálççÇ kçíÀuççÇ. cçuçç cççP³ççYççíJçlççÇ Dçmçuçíu³çç oíJççb®çç mçnJççmç çÆcçUlç nçílçç. cççPçí pççÇJçvç sçvç yçvçuçí nçílçí. KçÓHç DççO³çççqlcçkçÀ vçíl³ççbvçç ³çç®çí Dçç½ç³ç& Jççìlç nçílçí kçÀçÇ cççÇ KççC³çç®³çç, PççíHçC³çç®³çç DçççÆCç kçÀçcçbç®³çç kçÀçíCçl³ççnçÇ çÆMçmlççÇçÆMçJçç³ç pçiçC³çç®çç Dççvçbo kçÀmçç kçÀç³ç IçíT MçkçÀlç nçílççí? l³ççbvççÇ lçj çÆvç³ççÆcçlçlçívçí DçççÆCç HçjbHçjívçí mJçlç:uçç yççbOçÓvç IçíTvç®ç lçí mçJç& HççÆjÞçcçHçÓJç&kçÀ Dçç®çjCççlç DççCçuçí nçílçí. cççÇ KçjçíKçj®ç ³ççíi³ç cççiçç&Jçj Dççní kçÀç Dçmçç cçuçç ÒçMvç Hç[lç nçílçç. Hçjblçá cççÇ KçÓHç DççUMççÇ yçvçuççí nçílççí DçççÆCç SKççoçÇ çÆMçmlç HççUC³ççHçí#çç cççÇ yçíçÆMçmlç jnçC³ççlç®ç mçcççOççvç cççvçlç nçílççí. cçuçç ní cççnçÇlç vçJnlçí kçÀçÇ cçuçç oíJççvçí mçJçç&lç G®®ç HçoJççÇ yçnçuç kçíÀuççÇ nçílççÇ. cççÇ cçákçwlç, Gvçç[ Yçìkçw³çç Dçmçç %ççvççÇ nçílççí DçççÆCç pçiçYçj YçìkçÀlç nçílççí. cççÇ çÆpçLçí kçáÀþí nçílççí çÆlçLçí IçjçÇ®ç nçílççí. cççÇ cççP³ççYççíJçlççÇ®³çç uççíkçÀçbJçj Òçícç kçÀjçÇlç nçílççí DçççÆCç SKççÐçç DçvççLç cçáuççJçj kçÀjçJçí lçmçí lçí uççíkçÀ cççP³ççJçj Òçícç kçÀjçÇlç nçílçí. cçuçç ní cççnçÇlç vçJnlçí kçÀçÇ cççÇ l³ççb®çí mçJçç&lç pççmlç cççÌu³çJççvç cçÓuç nçílççí. cççÇ kçÀOççÇnçÇ HçÌmçí pçJçU þíJçuçí vçJnlçí. cççP³çç içjpçç HçÀçj mççO³çç nçíl³çç DçççÆCç kçáÀCççÇnçÇ Dççvçboçvçí cççPççÇ kçÀçUpççÇ Içílç Dçmçí.

103

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

cççÇ kçÀOççÇnçÇ kçÀçnçÇnçÇ çÆcçUJçuçí vççnçÇ. cçuçç lçí mçiçUb HçáÀkçÀì çÆcçUlç nçílçb. cçuçç ÒççHlççÇ®ç vçmçu³ççvçí cççÇ ÒççHlççÇkçÀj Yçjuçç vççnçÇ. pçmçí KçÓHç uççíkçÀ kçÀjlççlç lçmçí cçuçç kçÀcççÇlç kçÀcççÇ kçÀj YçjçJçç uççiççJçç cnCçÓvç çÆnMçíyç þíJççJçí uççiçlç vçJnlçí. cççPçí pççÇJçvç kçÀjcçákçwlç nçílçí. cççP³ççYççíJçlççÇ Dçmçuçíu³ççbvçç mçáKççÇ kçÀjC³ççmççþçÇ cçuçç pçí kçÀçnçÇ l³ççbvçç oíCçí Mçkçw³ç nçílçí lçí mçJç& cççÇ Dççvçboçvçí çÆouçí. Hçjblçá cçuçç ní cççnçÇlç vçJnlçí kçÀçÇ lçí mçáKççÇ nçíC³ççmç kçÀOççÇ®ç mçcçLç& vçJnlçí. cççÇ DçvçíkçÀ Jç<çí& p³çç cççÌvççJçj ÒçYçálJç çÆcçUJçuçí nçílçí l³çç cççÌvçç®çí l³ççbvçç %ççvç vçJnlçí. `vççÆLçbiç cç@ìmç&' DçççÆCç `SJnçÆjçqLçbiç Fpçd DççíkçíÀ' (mçJç& kçÀçnçÇ þçÇkçÀ Dççní) nçÇ lçlJçí cççÇ mçcçpçÓvç IçílçuççÇ nçílççÇ DçççÆCç l³ççb®çç DçvçáYçJç Içílçuçç nçílçç. cççÇ mJçiçç&lç pççiçç nçílççí cçç$ç Flçj uççíkçÀ çÆMçmlççÇvçí LçkçÓÀvç PççíHçuçí nçílçí. cçuçç pçmçí cççPçí içá©pççÇ çÆomçuçí lçmçí lçí KçÓHç®ç çÆMçmlççÆÒç³ç nçílçí DçççÆCç cçuçç vçíncççÇ®ç JççF&ì Jççìlç Dçmçí kçÀçÇ cççÇ l³ççb®çí DçvçákçÀjCç kçÀª MçkçÀlç vçJnlççí. lçjçÇnçÇ lçí cççP³ççJçj kçÀç FlçkçíÀ Òçícç kçÀjçÇlç nçílçí DçççÆCç Flçj kçáÀCççnçÇHçí#çç cçuçç pççmlç Dççoj kçÀç oílç nçílçí lçí cçuçç mçcçpçuçí vççnçÇ. cççÇ l³ççb®çç uçç[kçÀç nçílççí. cçuçç pçíJnç KçÓHç MçkçwlççÇ çÆcçUçuççÇ l³ççvçblçj®ç cçuçç ní kçÀUç³çuçç uççiçuçí kçÀçÇ cççÇ Jçjoçvç çÆcçUJçuçíuçí Dççní. çÆMçmlççÇyçÎuç®çç cççPçç iççíbOçU oÓj Pççuçç DçççÆCç cççÇ uççíkçÀçbvçç yçíçÆMçmlççÇ®³çç %ççvççkçÀ[í IçíTvç pççC³ççSJç{ç OççÇì yçvçuççí. çÆMçmlç lçácnçuçç HçÀkçwlç lçácç®³çç mçJç³ççÇbMççÇ, HçjbHçjçbMççÇ, YçÓlçkçÀçUçlççÇuç lçácç®³çç kçÀcçç&bMççÇ DçççÆCç yçbOçvççbMççÇ yççbOçÓvç þíJçlçí. cççÇ ³çç yçbOçvççlçÓvç cççÌvçç®³çç Mçá× mççcçL³çç&cçáUí cçákçwlç nçílççí. cçuçç pççÇJçvçç®çí Dçcç=lç çÆcçUçuçí nçílçí. IççF& kçÀª vçkçÀç. mçJç& kçÀçnçÇ lçácç®çí®ç Dççní. IççF& kçÀçUpççÇ çÆvçcççCç kçÀjlçí. IççF&cçO³çí mçiçUb kçÀçnçÇ vçä nçílçb. cççÌvççlç jnçC³ççmççþçÇ JçíU I³çç. nçÇ mçJçç&lç ®ççbiçuççÇ içáblçJçCçÓkçÀ Dççní. lçácnçuçç ní cççÌvçç®çí Mççm$ç çÆMçkçÀç³çuçç HçççÆnpçí. lçí mçJçç&lç Þçí<þ jnm³ç Dççní kçÀçjCç l³çççÆJç<ç³ççÇ kçÀçnçÇ®ç mççbiçlçç ³çíT MçkçÀlç vççnçÇ. SKççÐçç cççÌvçç®³çç içáªkçÀ[í (lçp%ççkçÀ[í) pçç. içáªb®³çç Hçç®ç HççlçÈ³ççbcçOççÇuç lççí lçácç®çç HççÆnuçç içáª Dççní.

104

Hçç®ç cçÓuçYçÓlç DçO³ç³çvçí çÆkçbÀJçç pççÇJçvçç®çí MçnçCçHçCç

cççÌvçç®ççÇ kçÀuçç DçççÆCç Mççm$ç çÆMçkçÀç. ³çç®ççÇ mçá©Jççlç nçílçí çÆoJçmççlçÓvç lççÇvç JçíUç 15 çÆcççÆvçìçb®³çç mçcççOççÇlç KçN³çç DçLçç&vçí cççÌvç kçÀmçí OççjCç kçÀjçJçí ní çÆMçkçÀC³ççvçí. vçblçj oçívç cççÆnv³ççblçÓvç SkçÀ JçíU lççÇvç çÆoJçmççbmççþçÇ cççÌvççlç jnç³çuçç çÆMçkçÀç. l³ççvçblçj KçN³çç %ççvçç®³çç pççiç=lççÇvçblçj ®ççbiçuçí çÆomçC³ççmççþçÇ, HçÌmçí çÆcçUJçC³ççmççþçÇ, cçnlJçç®çí yçvçC³ççmççþçÇ çÆkçbÀJçç çÆJç<ç³ççmçkçwlç nçíC³ççmççþçÇ®ççÇ lçácç®ççÇ vççìkçíÀ mççí[Óvç oíC³ççmç mçcçLç& nçíTvç vçíncççÇ®ç mçlçlç cççÌvççlç jnç³çuçç çÆMçkçÀç. lçácç®³çç cççíìçjçÇuçç lçácnçuçç çÆpçkçÀ[í v³çç³ç®çí Dççní çÆlçkçÀ[í vçíC³ççmççþçÇ çqmìDççÆjbiç JnçÇuç®ççÇ içjpç Dçmçlçí. pçj lçácç®³ççkçÀ[í MçnçCçHçCçç vçmçíuç lçj lçácnçÇ lççÇ içç[çÇ Pçç[çJçj Oç[kçÀJççuç. MçnçCçHçCçç DçççÆCç ná<ççjçÇ (®çuççKççÇ) Ô³çç oçívç iççíäçÇ SkçÀcçíkçÀçb®³çç çÆJç©× ìçíkçÀçbMççÇ Dççnílç. KçÓHç uççíkçÀ l³ççb®ççÇ ná<ççjçÇ JççHçjlççlç DçççÆCç MçnçCçHçCç vççnçÇ JççHçjlç, kçÀçjCç mççcççv³çHçCçí lçí®ç l³ççb®³ççkçÀ[í vçmçlçí. ÞççÇcçblç nçíC³ççmççþçÇ uççíkçÀ KçÓHç kçÀä kçÀjlççlç, vçJçvçJçí çÆJç®ççj kçÀjlççlç, ÞççÇcçblç cçáuççÇMççÇ uçivç kçÀjlççlç çÆkçbÀJçç uçç@ìjçÇ uççiçC³ççmççþçÇ oíJçç®ççÇ ÒççLç&vçç kçÀjlççlç. kçÀçnçÇpçCç lçj pççÇJçvç pçiçC³çç®çç SkçÀ cççiç& cnCçÓvç ®ççíjçÇnçÇ kçÀjlççlç. KçÓHçmçí ÞççÇcçblç uççíkçÀ iççÆjyççbvçç kçÀUlç-vçkçÀUlçHçCçí HçÀmçJçÓvç uçáyçç[lç Dççnílç. l³ççbvçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ ÞççÇcçblççÇ nçÇ yçBkçíÀlççÇuç çÆMçuuçkçÀ, pççÇ.Svç.HççÇ., vçHçÀç F.Jçj DçJçuçbyçÓvç Dçmçlçí. uççíkçÀçbyçÎuç lçácnçuçç pçí Òçícç Jççìlçí l³ççlç KçjçÇ ÞççÇcçblççÇ Dççní. ní oámçjí cçÓuçYçÓlç çÆMç#çCç Dççní. (Jçç³çÓ lçlJç - mHçMç& - vçílç=lJç DçççÆCç Òçícçç®çç - #ççÆ$ç³ç JçCç& - nç Oç[ç çÆMçkçÀç.) Ëo³ççHççmçÓvç®çí DçççÆuçbiçvç lçácnçuçç HçÌMççbvççÇ çÆcçUÓ MçkçÀlç vççnçÇ. lççÇ çÆcçþçÇ lçácnçuçç HçÀkçwlç Òçícç®ç oíT MçkçÀlçí. Òçícç kçÀcçJçç, HçÌmçí vçkçÀçílç. Òçícç çÆcçUJçC³ççmççþçÇ HçÌmçí kçÀcçJçç. FlçjçbJçj sçHç Hçç[Óvç l³ççbvçç MçjCççiçlç yçvçJçC³ççmççþçÇ HçÌMççb®çç JççHçj kçÀª vçkçÀç DçççÆCç l³ççuçç Òçícç cnCçÓ vçkçÀç. mJçlç:Jçj Òçícç kçÀjç³çuçç çÆMçkçÀç. lçácç®³ççmçcççíj Dçmçuçíu³çç cççCçmççJçj Òçícç kçÀjç³çuçç çÆMçkçÀç.

105

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

lçácç®³çç kçÀçcççJçj Òçícç kçÀjç³çuçç çÆMçkçÀç çÆkçbÀJçç p³çç kçÀçcççJçj lçácç®çí Òçícç Dççní lçí kçÀçcç Oçç[mççvçí kçÀjç³çuçç çÆMçkçÀç. lçácç®³çç oíJççuçç çÆkçbÀJçç kçÀcçç&uçç oçí<ç oíTvç HçÀkçwlç HçÌmçí çÆcçUJçC³ççmççþçÇ kçÀçcççuçç pççT vçkçÀç. lçácnçuçç ÒçícçççÆJç<ç³ççÇ DçççÆCç pççÇ Òçícçç®ççÇ pççiçç Òçl³çíkçÀçuçç DççJç[lçí lççÇ kçÀMççÇ çÆvçcçç&Cç kçÀjç³ç®ççÇ lçí çÆMçkçÀJçC³ççmççþçÇ oámçN³çç HççlçUçÇJçjçÇuç içáªbvçç ÒççHlç kçÀjç. cçiç lçácnçÇ vçílçí yçvçuçuçíí Dççnçlç. pçj lçácç®³ççkçÀ[í Òçícççvçí yççbOçuçíuçç mçcçÓn vçmçíuç lçj lçácnçÇ SKççoí kçÀçcç kçÀmçí kçÀªvç IçíT MçkçÀçuç? SKççÐçç O³çí³ççJçj pççí mçcçÓn Òçícç kçÀjlççí DçççÆCç l³çç®³çç HçÓlç&lçímççþçÇ SkçÀ$ç kçÀçcçí kçÀjlççí DçMçç mçcçÓnçuçç lç³ççj kçÀjCçí ní®ç J³çJçmLççHçvçMççm$ç Dççní. çÆMç#çCçç®ççÇ çÆkçbÀJçç MçnçCçHçCçç®ççÇ çÆlçmçjçÇ HççlçUçÇ Dççní mçbHçÊççÇ çÆvçcçç&Cç kçÀjCçí. (Dççqivç lçlJç - ¢äçÇ - JçÌM³ç JçCç& - GÐççíiççÇHçCçç) kçÀçíCççMççÇnçÇ mHçOçç& vç kçÀjlçç lçácnçÇ pçiççlççÇuç mçJçç&lç ÞççÇcçblç cçvçá<³ç kçÀmçí yçvçÓ MçkçÀlçç? lçácnçuçç HçÌMççbçÆMçJçç³ç Dççvçboçvçí pçiçC³ççmç çÆMçkçÀuçí HçççÆnpçí. lçácnçÇ çÆpçLçí pççuç çÆlçLçí mJçlç:uçç GHç³ççíiççÇ yçvçJçç DçççÆCç uççíkçÀ Òçícççvçí lçácç®ççÇ kçÀçUpççÇ IçílççÇuç. lçácnçÇ Hçá<kçÀU iççíäçÇ çÆMçkçÀC³ççmç mçá©Jççlç kçÀª MçkçÀuççlç lçj lçí DççÆOçkçÀ ®ççbiçuçí Dççní - pççÇJçvçç®çí Kçjí Oçç[mç Dççní çÆMçkçÀCçí. ojjçípç kçÀçnçÇlçjçÇ çÆMçkçÀC³ççvçí lçácç®çí pççÇJçvç ÞççÇcçblç nçíF&uç. kçÀçíCçlçínçÇ cçÓuç pçíJçCççHçí#çç vçJ³çç KçíUC³ççyçÎuç çÆMçkçÀC³ççuçç ÒççOççv³ç oílçí. cçáuçí nçÇ vçJ³çç YçÓcççÇ®çí mçbMççíOçkçÀ Dçmçlççlç. çÆMçmlççÇlç DçççÆCç HçÌMççlç njJçuçíuçí lçácnçÇmçá×ç lçí cçÓuç®ç Dççnçlç. Òçícççvçí SKççoí ®ççbiçuçí kçÀçcç kçÀjç, vç cççiçlçç®ç HçÌmçí ³çílççÇuç. lçácnçuçç HçÌmçí kçÀcçJççJçí uççiçCççj vççnçÇlç. lçácnçuçç JçmlçÓ HçáÀkçÀì çÆcçUlççÇuç. JççìÓvç Içílçu³ççcçáUí mçbHçÊççÇ uçiçí®ç ³çílçí. pçí lçácç®³ççkçÀ[í Dççní l³çç®ççÇ Flçjçbyçjçíyçj JççìCççÇ kçÀjC³ççmç çÆMçkçÀuçíu³ççbyçjçíyçj JççìCççÇ kçÀjç. lçácnçÇ mJçiçç&lç jnç³çuçç mçá©Jççlç kçÀjçuç. Flçjçbyçjçíyçj JççìÓvç IçíC³ççmççþçÇ l³ççbvçç ÒççÆMç#çCç oíC³ççmç çÆlçmçN³çç içáªbkçÀ[Óvç çÆMçkçÀç. Flçjçb®çí pççÇJçvç mçcç=× kçÀjç³çuçç çÆMçkçÀç. lçácnçÇ mJçiçç&lç jnçuç - HçÓCç& mJççlçb$³ççlç, Òçícççlç DçççÆCç JçÌYçJççlç. 106

Hçç®ç cçÓuçYçÓlç DçO³ç³çvçí çÆkçbÀJçç pççÇJçvçç®çí MçnçCçHçCç

®ççÌLçí MçnçCçHçCç (pçuç lçlJç - ®çJç - MçÓê JçCç& - mççÌbo³ç& çÆvçcçç&Cç kçÀjCçí) lçácnçuçç pçiçÒççÆmç× kçÀjíuç. Òçl³ç#ç oíJç®ç Hç=LJççÇJçj Dççu³ççÒçcççCçí lçácnçÇ lççpçcçnçuççmççjK³çç cççÌu³çJççvç DçççÆCç mçáboj JçmlçÓ çÆvçcçç&Cç kçÀª MçkçÀçuç. MçnçCçHçCçç®ççÇ Hçç®çJççÇ HççlçUçÇ lçácnçuçç SKççoçÇ IççCçíj[çÇ pççiçç mçJçç&bmççþçÇ mJçiçç&lç ªHççblççÆjlç kçÀjç³çuçç mçcçLç& yçvçJçlçí. (Hç=LJççÇ lçlJç - içbOç - DçmHç=M³ç JçCç& - mçáiçbOç çÆvçcçç&Cç kçÀjCçí). lçácnçÇ cçnçlcçç iççbOççÇ çÆkçbÀJçç çÆuçbkçÀvç Dçmçu³ççÒçcççCçí pçiçYçjçlçuçí uççíkçÀ MçíkçÀ[çí Jç<çí& lçácç®ççÇ HçÓpçç kçÀjlççÇuç. Hçç®çJ³çç HççlçUçÇHç³ç&blç çÆMçkçÀu³ççvçí pçmçí cçnçlcçç iççbOççÇbvççÇ kçíÀuçí lçmçí mçlçlç 48 Jç<çí& Òçç³ççÆ½çÊççlç jnçlçç ³çílçí. MçnçCçHçCçç®³çç pççÇJçvççmççþçÇ lç³ççj Jnç. DçvçíkçÀ Jç<çí& Dççlc³çç®çç MççíOç Içílçu³ççvçblçj DçççÆCç pçiçç®çí mçbMççíOçvç kçíÀu³ççvçblçj oíJççvçí cçuçç ÒççÆMç#çCçç®³çç mçJç& Hçç®ç HççlçÈ³ççbJçj ÒçJçíMç çÆouçç. lçácç®³çç çÆMçuuçkçÀ jççÆnuçíu³çç Dçç³çá<³çYçjçlç çÆMçkçÀC³ççmççþçÇ DçççÆCç Dççvçbo IçíC³ççmççþçÇ lçácç®çí mJççiçlç Dççní. DççHçCç mçiçUí mçáoÌJççÇ Dççnçílç. kçÀçjCç DççHçCç cçákçwlç, ÒçícçU, Dçl³çblç ÞççÇcçblç Dçmçí ³çç pçiçç®çí ná<ççj Jççmlçáj®çvççkçÀçj yçvçÓ MçkçÀlççí DçççÆCç lçjçÇnçÇ cççP³ççmççjKçí yçíçÆMçmlç yçvçÓ MçkçÀlççí.

107

mççcççv³ç cçvçá<³ç Òçl³çíkçÀ iççíä l³çç®ççÇ®ç Dççní Dçmçç oçJçç kçÀjC³ççmççþçÇ KçÓHç cçínvçlç Içílççí, %ççvçç®çç ÒçkçÀçMç çÆcçUçÆJçuçíuçç Dççlcçç kçÀçíCçl³ççnçÇ iççíäçÇJçj lççÇ l³çç®ççÇ Dççní Dçmçç oçJçç kçÀjçÇlç vççnçÇ DçççÆCç lçjçÇnçÇ l³ççuçç ní cççnçÇlç Dçmçlçí kçÀçÇ Òçl³çíkçÀ iççíä l³çç®ççÇ®ç Dççní DçççÆCç lççí Òçl³çíkçÀç®çç Dççní...... - içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj

108

SmçSmçJçç³ççÆJç<ç³ççÇ - çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç Mççblçlçí®³çç ³ççíiçç®çí DçççÆCç Hçb®çkçÀçíMçMçá×çÇ®çí Mççm$ç çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç - Dççjçíi³ç, çÆMç#çCç, J³çJçmçç³ç DçççÆCç JçÌ³ççqkçwlçkçÀ mçbyçbOççbcçO³çí DççiçÈ³ççJçíiçÈ³çç HççÆjCççcççbmççþçÇ DçkçÀcçç&®çí çÆJç%ççvç DççHçu³çç Òçç®ççÇvç $çÝ<ççÇbvççÇ 'yç´ïççíHçoíMçcçd' vççJçç®çí SkçÀ ÒççÆMç#çCç lç³ççj kçíÀuçí nçílçí. ní çÆMç#çCç Dççní DçkçÀcçç&®³çç çÆJç%ççvçç®çí DçççÆCç DççlçÓvç Jç yççníªvç Mççblçlçí®³çç DçvçáYçJçç®çí. lçí vççìîçHçÓCç&lçívçí J³çkçwlççÇ®çç pççÇJçvçççÆJç<ç³ççÇ®çç ¢çÆäkçÀçívç yçouççÆJçlçí DçççÆCç cçvçá<³ççbcçO³çí Òç®çb[ HççÆjHçkçwJçlçç DççCçlçí. lçí cççÌu³çJççvç %ççvç l³çç®³çç Mçá×lçímçn DçççÆCç HççÆjHçÓCç&lçímçn DççHçu³çç içá©b®³çç kç=ÀHçívçí çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç (SmçSmçJçç³ç) ³çç kçÀç³ç&¬çÀcçç®³çç ªHççlç lçácç®³ççmççþçÇ Hçávnç GHçuçyOç kçÀªvç çÆouçí pççlç Dççní. SmçSmçJçç³ç nç kçÀç³ç&¬çÀcç OçççÆcç&kçÀ vççnçÇ. nç DçY³ççmç¬çÀcç Òçl³çíkçÀçÇ 3 lççmççb®³çç j®çvççlcçkçÀ Hçç³çN³ççb®³çç 15 mç$ççblçÓvç çÆMçkçÀçÆJçuçç pççlççí. $çÝ<ççÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçÐçç kçíbÀêç®³çç çÆMç#çkçÀçbÜçjç SmçSmçJçç³ç nç kçÀç³ç&¬çÀcç pçiççlççÇuç DçvçíkçÀ çÆþkçÀçCççÇ çÆMçkçÀçÆJçuçç pççlççí. SmçSmçJçç³ç kçÀç³ç Dççní? lççí kçÀmçç kçÀçcç kçÀjlççí? çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç nç Dçmçç DçY³ççmç Dççní kçÀçÇ p³ççcçO³çí yçá×çÇ®çí mççcççv³ç çÆ®ççÆkçÀlmçkçÀ kçÀçcçkçÀçpç Lççbyçlçí. HççÆjCççcç - kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìçb®³çç DçY³ççmççvçí cççvççÆmçkçÀ Iç[çcççí[çÇ Òç®çb[ ÒçcççCççlç kçÀcççÇ nçílççlç. mçcççOççÇO³ççvççÜçjí cçvçá<³ççuçç KçÓHç mçKççíuç HççlçUçÇJçjçÇuç çÆJçÞççblççÇ çÆcçUlçí. mçJç& cçvççíkçÀççÆ³çkçÀ jçíiççbJçjçÇuç nç jçcçyççCç GHçç³ç Dççní. cçOçácçín, jkçwlçoçyç, ocçç, mççbOçíoáKççÇ, çÆvçêçvççMç, Dç@çÆmççÆ[ìçÇ (pçUpçU), JnçÆì&iççí

109

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

(YççíJçU, IçíjçÇ), uçrHçCçç, nç³çHçjìívMçvç (HçÀçpççÇuç Jçç{uçíuçç jkçwlçoçyç) DçççÆCç Ëo³çjçíiç ³ççmççjK³çç pçávççì jçíiççbHççmçÓvç lJççqjlç Dççjçcç Hç[lççí. ³çç®çí kçÀçcç kçÀmçí ®ççuçlçí? SmçSmçJçç³ç Hçb®çkçÀçíMçMçá×çÇlçÓvç kçÀçcç kçÀjlççí. (MçjçÇjçlççÇuç Hçç®ç kçÀçíMççb®ççÇ Mçá×lçç) DçVçcç³çkçÀçíMç (vçÌmççÆiç&kçÀ DçVççÜçjí MççjçÇçÆjkçÀ Mçá×çÇ). nçÇ Dççní YççÌçÆlçkçÀ MçjçÇjç®³çç Mçá×lçí®ççÇ ÒççÆ¬çÀ³çç. mçJç& ÒçkçÀçj®³çç DçMçá×lçç DçKçíjçÇmç YççÌçÆlçkçÀ MçjçÇjçlç jçíiççb®³çç ªHççlç ÒçkçÀì nçílççlç. DçVç ní l³çç®³çç vçÌmççÆiç&kçÀ DçJçmLçílç çÆkçbÀJçç çÆpçJçblç çqmLçlççÇlç®ç Kççuuçí HçççÆnpçí. lçmçí®ç DççHçCç pçí DçVç Kççlççí lçí mçnpç Hç®çC³ççmççjKçí®ç Dçmçuçí HçççÆnpçí. lçí DçVç DççHçu³çç Hç®çvçmçbmLçíJçj kçÀçíCçlççnçÇ lççCç vç ³çílçç mçnpçHçCçí Mççí<çuçí pççC³ççmççjKçí Dçmçç³çuçç HçççÆnpçí. DçVç pçíJnç G®®ç lççHçcççvççJçj Jç oçyççKççuççÇ çÆMçpçJçuçí pççlçí lçíJnç l³çç®çí Hççí<çCçcçÓu³ç vçä nçílçí. lçmçí®ç DççHçCç pçj çÆMçpçJçuçíuçí DçVç Kççuuçí lçj lçí Hç®çJçC³ççmççþçÇ MçjçÇjçuçç pççmlç JçíU uççiçlççí DçççÆCç l³ççcçáUí lçí DçVç DçvçíkçÀ jçíiççb®çí DçççÆCç Dççpççjçb®çí kçÀçjCç yçvçlçí. cçvçá<³ç pçíJnç Hçá<kçÀU Yççp³çç DçççÆCç HçÀUçb®çí mçíJçvç l³ççb®³çç vçÌmççÆiç&kçÀ ªHççlç kçÀjlççí lçíJnç ní mçJç& Dççpççj ìçUuçí pççlççlç. DçVçç®çç SkçÀ ®ççbiçuçç içáCçOçcç& Dçmçç Dççní kçÀçÇ lçí pçj vçÌmççÆiç&kçÀ mJçªHççlç Kççuuçí lçj l³çç®çí DççHçu³çç Hç®çvçJ³çJçmLçílç mçnpç DççÆYçMççí<çCç nçílçí DçççÆCç nçÇ ³çb$çCçç l³çç®çí Hç®çvç HçÀçj Jçíiççvçí kçÀjlçí. l³çç®çÒçcççCçí ³çç kçÀ®®³çç DçVçç®³çç Hç®çvççkçÀçÆjlçç MçjçÇjçcçOçÓvç pççmlç MçkçwlççÇ IçílçuççÇ pççlç vççnçÇ. DççHçu³ççuçç Mçkçw³ç lçíJç{çÇ mçJççí&®®ç pçÌçÆJçkçÀ cçÓu³çí oíT MçkçÀCççjí DçVçmçcçÓn ®ççj içìçblç cççí[lççlç - HçÀUí, Yççp³çç, oçCçí DçççÆCç cççí[ DççCçuçíu³çç ªHççlççÇuç çÆyç³çç (kçÀ[Oççv³çí). pççmlççÇlç pççmlç ®ççbiçu³çç Dççjçíi³ççmççþçÇ DççHçuçç Dççnçj ÒççcçáK³ççvçí ³çç ®ççj içìçblç®ç Içílçuçç lçj l³çç®ççÇ cççíþçÇ cçolç nçílçí. ÒççCçcç³çkçÀçíMç - (ÒççCçç³ççcççbÜçjí pççÇJçvçMçkçwlççÇ DçmçCççN³çç MçjçÇjç®ççÇ Mçá×lçç). ní pççÇJçvçMçkçwlççÇvçí ³çákçwlç MçjçÇjç®³çç Mçá×çÇkçÀjCççmççþçÇ Dççní. ÒççCç nç çÆpçJçblçHçCçç Dççní

110

SmçSmçJçç³ççÆJç<ç³ççÇ - çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç Mççblçlçí®³çç ³ççíiçç®çí DçççÆCç Hçb®çkçÀçíMçMçá×çÇ®çí Mççm$ç

DçççÆCç jçíiç cnCçpçí pççÇJçvçMçkçwlççÇ®ççÇ çÆkçbÀJçç çÆpçJçblçHçCçç®ççÇ kçÀcçlçjlçç. ÒççCçç³ççcç MçjçÇjçuçç Hçávç©ppççÇçÆJçlç kçÀjlççí DçççÆCç lççpççÇ MçkçwlççÇ çÆvçcçç&Cç kçÀjlççí. mççcççv³çHçCçí, DççHçCç DççHçu³çç HçáÀHHçámççb®ççÇ HçÀkçwlç 15 - 20 ìkçwkçíÀ®ç #çcçlçç JççHçjlççí. Hçjblçá pçíJnç DççHçCç ÒççCçç³ççcç kçÀjlççí lçíJnç nçÇ #çcçlçç Òç®çb[ cççíþîçç ÒçcççCççJçj Jçç{lçí. DççHçuçç éççmççí®sdJççmç KççíuçJçj, mççJçkçÀçMç DçççÆCç çqmLçjlçívçí nçílççí. HççÆjCççcççÇ DççHçuçí Dçç³çá<³çcççvç Jçç{lçí. FLçí çÆMçkçÀJçuçç pççCççjç ÒççCçç³ççcç ÒçççÆCçkçÀ MçkçwlççÇuçç MçjçÇjç®³çç çÆJççÆJçOç YççiççbkçÀ[í JçUçÆJçC³çç®çí lçb$ç çÆMçkçÀJçlççí. ³çç lçb$çç®çç ÒçYççJç lççyç[lççíyç pççCçJçÓ MçkçÀlççí. ní çÆMçkçÀu³ççJçj cçvçá<³ç mJçlç:®ç l³çç®çç [@çkçwìj yçvçÓ MçkçÀlççí. cçvççícç³çkçÀçíMç (Mççblçlçç/ cççÌvç DçççÆCç O³ççvççÜçjí cççvççÆmçkçÀ MçjçÇjç®ççÇ Mçá×lçç kçÀjCçí) O³ççvç ní MçjçÇj, cçvç DçççÆCç yçá×çÇ ³ççb®çç çÆJçkçÀçmç kçÀjCççjí Jç DçvçíkçÀlçílç SkçÀçlcçlçç pççCçJçÓvç oíCççjí Mççm$çMçá× Jç Hç×lçMççÇj lçb$ç Dççní. mçcççOççÇ³ççíiç ní Mçá× JçÌçÆokçÀ lçb$ç Dççní. l³çç®çç mçJç& GHççÆvç<çoçblç mHç<ì G®®ççj Dççní. KçáÎ pççÇJçvç cnCçpçí cçnçvç Dççvçbo Dçmçu³çç®³çç GlmHçÓÀlç& pççCççÇJçí®çí mçcççOççÇ³ççíiç ní mçJççí&®®ç DçççÆCç mçJçç&lç mççíHçí lçb$ç (Kçjí lçj Dçlçb$ç) Dççní. mçcççOççÇ DçY³ççmçç®çí DççCçKççÇ kçÀçnçÇ HçÀç³çoí - (SmçSmçJçç³çcçO³çí çÆMçkçÀJçuçí pççCççjí O³ççvç) ? ocçç, mççbOçíoáKççÇ, DçHçmcççj çÆkçbÀJçç HçíÀHçÀjí, nç³çHçjìívMçvç, kçÀcççÇ jkçwlçoçyç, cçOçácçín,

çÆJç<çço, Hç#ççIççlç ³ççmççjK³çç pçávççì Jç lççÇJç´ mJçªHçç®³çç jçíiççbJçj O³ççvç ní KçÓHç HççÆjCççcçkçÀçjkçÀ çÆÒççqm¬çÀHMçvç (jçíiççbJçjçÇuç GHçç³ç) Dççní. ? O³ççvç DççHçuççÇ GlHççkçÀolçç DçççÆCç yçáçÆ×cçÊçç Jçç{Jçlçí. ? lçí DççHçu³çç MçjçÇjçlçÓvç DçççÆCç cçvççlçÓvç mçJç& ÒçkçÀçj®³çç DçMçá×lçç yççníj ìçkçÀlçí.

lçí mcçjCçMçkçwlççÇ DçççÆCç SkçÀçûçlçç Jçç{Jçlçí.

111

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

çÆJç%ççvçcç³çkçÀçíMç (mçl³ç kçÀç³ç DçççÆCç Dçmçl³ç kçÀç³ç Dççní ní mçcçpçÓvç IçíTvç yççÌçÆ×kçÀ MçjçÇjç®ççÇ Mçá×lçç kçÀjCçí) nçÇ Dççní yççÌçÆ×kçÀ MçjçÇjç®ççÇ Mçá×lçç. cçvç pçí kçÀjlçí l³ççJçj yçá×çÇ çÆvç³çb$çCç þíJçlçí. SKççoç cçvçá<³ç p³çç iççíäçÇyçjçíyçj mJçlç:uçç çÆvçiççÆ[lç þíJçÓvç DççíUKçlççí, l³çç®çí j#çCç kçÀjCçí ní yçá×çÇ®çí kçÀçcç Dççní. pçj lçácnçÇ mJçlç:uçç DçcçíçÆjkçÀvç cnCçÓvç DççíUKçlç Dçmççuç lçj mJççYçççÆJçkçÀ®ç lçácnçÇ DçcçíçÆjkçÀí®³çç j#çCççmççþçÇ kçÀçnçÇlçjçÇ kçÀjçuç DçççÆCç DçcçíçÆjkçíÀ®³çç çÆnlççmççþçÇ Òçl³çíkçÀ iççí<ìçÇJçj Jçço Iççuççuç. Dçmçí®ç Dççní Flçj HççÆj®ç³ççbyçÎuçnçÇ - Oçcç&, J³çJçmçç³ç, kçáÀìábyç, JçbMç F.... pçíJnç lçácç®³çç uç#ççlç ³çílçí kçÀçÇ lçácnçÇ kçáÀCççÇ®ç vççnçÇ (vççí-yçç@[çÇ) Dççnçlç, lçíJnç lçácnçuçç kçÀMçç®çí®ç j#çCç kçÀjçJçí uççiçlç vççnçÇ DçççÆCç pçíJnç lçácnçuçç kçÀMçç®çí®ç j#çCç kçÀjç³ç®çí vçmçlçí, lçíJnç lçácç®³çç cçvççuçç çÆJçÞççblççÇ çÆcçUlçí. vççnçÇlçj DççHçuçí cçvç HççÆj®ç³çç®çí j#çCç kçÀjC³ççmççþçÇ kç=ÀlççÇ kçÀjC³ççlç mçlçlç kçÀç³ç&jlç Dçmçlçí DçççÆCç $ççmçuçíuçínçÇ Dçmçlçí. KçÓHç uççíkçÀ - pçJçUpçJçU mçlçlç®ç - l³ççbvççÇ mJçlç: yçvçJçuçíu³çç kçÀçíCçl³ççlçjçÇ Kççíìîçç HççÆj®ç³çç®³çç kçÀuHçvçíyçjçíyçj pçiçlç Dççnílç. cçç$ç l³ççbvçç l³ççb®³çç HççÆj®ç³çç®³çç çÆkçbÀJçç DçnbkçÀçjç®³çç KççíìíHçCçç®çç HçÊçç®ç vçmçlççí. ³çç KççíìíHçCççyçÎuç mçbMç³çnçÇ vç Içílçç lçí ³çç l³ççbvççÇ®ç yçvçJçuçíu³çç HççÆj®ç³ççmçn mçbHçÓCç& Dçç³çá<³çYçj pçiçlç Dçmçlççlç. SkçÀ vççí-yçç@[çÇ (kçáÀCççÇ®ç vçmçCçí) cnCçÓvç lçí kçÀçíCç Dççnílç ní l³ççbvçç kçÀUlç vçmçlçí. cnCçÓvç pçíJnç pçíJnç l³ççb®çç HççÆj®ç³ç Oççíkçw³ççlç ³çílççí lçíJnç lçí GodOJçmlç nçílççlç. pçmçí DçcçíçÆjkçÀvççbvçç jçÆMç³çvççb®çç OççíkçÀç Jççìlççí. SmçSmçJçç³çcçO³çí, lçácnçuçç lçácç®³çç DççqmlçlJççyçjçíyçj DçÒççÆlççÆ¬çÀ³ççlcçkçÀlçívçí kçÀmçí jnçJçí ní çÆMçkçÀJçuçí pççlçí. uçJçkçÀj®ç cçvç DçççÆCç MçjçÇj çqmLçj nçílçí DçççÆCç lçácnçuçç mJçlç:uçç Mçá×, Mççblçlçílç Dçmçu³çç®çç Jç kçÀçíCçl³ççnçÇ mççÇcçç vçmçu³çç®çç DçvçáYçJç ³çíC³ççmç mçá©Jççlç nçílçí. lçácç®³çç MççjçÇçÆjkçÀ pççCççÇJçç vçä nçílççlç DçççÆCç lçácç®³ççkçÀ[í vççí-yçç@[çÇ (lçácnçÇ kçáÀCççÇ®ç vççnçÇ nçÇ YççJçvçç) Dçmçlçí. lçácnçuçç kçÀçíCçl³ççnçÇ kçÀçjCçççÆMçJçç³ç Mççblç DçççÆCç DççvçboçÇ Jççìlçí. Dççlçç lçácnçÇ lçácç®³çç cçÓU®³çç mJç cçO³çí DççvçboHçÓCç& HççÆj®ç³ççlç Dçmçlçç. lçácnçuçç kçÀçíCççÇ Mç$çÓ çÆkçbÀJçç çÆcç$ç vçmçlççlç. HçÀkçwlç SkçÀ DçcçíçÆjkçÀvç cnCçÓvç pçiçlç Dçmçlççvçç lçácnçuçç jçÆMç³çvç uççíkçÀ ní Mç$çÓ Dçmçlççlç. vççí-yçç@[çÇ cnCçÓvç pçiçlç Dçmçlççvçç lçácnçÇ cçÌ$ççÇ çÆkçbÀJçç Mç$çálJççHççmçÓvç cçákçwlç Dçmçlçç. Dççlçç lçácnçÇ SkçÀ pççiççÆlçkçÀ J³çkçwlççÇ Dçmçlçç 112

SmçSmçJçç³ççÆJç<ç³ççÇ - çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç Mççblçlçí®³çç ³ççíiçç®çí DçççÆCç Hçb®çkçÀçíMçMçá×çÇ®çí Mççm$ç

DçççÆCç kçáÀCççMççÇnçÇ cçÌ$ççÇ kçÀª MçkçÀlçç. cçÌ$ççÇ DçççÆCç Mç$çálJç, ®ççbiçuçí DçççÆCç JççF&ì DçMçç SkçÀcçíkçÀçb®³çç çÆJç©× Dçmçuçíu³çç YççJçvççb®³çç HçuççÇkçÀ[í, cçákçwlçlçílç DçmçC³çç®ççÇ nçÇ lçácç®ççÇ DçJçmLçç Dççní. Dççlçç lçácç®ççÇ yçá×çÇ Òçl³çíkçÀç®³çç j#çCççmççþçÇ kçÀçcç kçÀjlçí DçççÆCç lççÇ mJççYçççÆJçkçÀHçCçí çÆvç:mJççLççÇ& DçççÆCç ®ççbiçuççÇ Dçmçlçí. lçácnçuçç ®ççbiçuçí yçvçC³ççmççþçÇ Òç³çlvç kçÀjC³çç®ççÇ içjpç®ç vçmçlçí. kçÀíJçU SkçÀ ®ççbiçuçç DçcçíçÆjkçÀvç yçvçC³ççmççþçÇ lçácnçÇ mçáOççjuçíuçí vçmçlçç lçj lçácç®çí J³ççqkçwlçcçlJç HçÓCç&HçCçí yçouçuçíuçí Dçmçlçí. pçí mçl³ç Dçmçlçí DçççÆCç l³çççÆJç©× pçí mçl³ç Dçmçu³çç®çí YççmçJçlç Dçmçlçí l³çç oçíIççbcçO³çí HçÀjkçÀ kçÀªvç lçí cçvççuçç lçCççJçcçákçwlç kçÀjlçí. Hçá<kçÀU uççíkçÀçbvçç ®çákçÀçÇ®³çç %ççvççJçj çÆJçéççmç þíJçC³çç®ççÇ DçççÆCç lçmçí kçÀçcç kçÀjC³çç®ççÇ mçJç³ç®ç PççuçíuççÇ Dçmçlçí. DçbçÆlçcçlç: ní l³ççbvçç DçççÆCç Flçjçbvçç oáKççJçlçí DçççÆCç kçÌÀo kçÀjlçí DçççÆCç mJççlçb$³ç vçä Pççu³çç®ççÇ DçççÆCç Dçcç³çç&çÆolçHçCçç®ççÇ YççJçvçç çÆvçcçç&Cç kçÀjlçí. pçíJnç SKççÐççuçç mJçlç:®³çç Dçcç³çç&çÆolçHçCçç®çç DçvçáYçJç ³çílççí lçíJnç l³ççuçç çÆkçbÀJçç çÆlçuçç KçÓHç cçákçwlç DçççÆCç DççvçboHçÓCç& Pççu³çç®çí Jççìlçí. DçcçíçÆjkçÀvç DçmçC³ççmççjK³çç mççÇcçç lçácnçuçç Dç[çÆJçlççlç, lçácnçÇ oá:KççÇ nçílçç DçççÆCç lçácnçÇ kçÀçb oá:KççÇ nçílçç ní lçácnçuçç cççnçÇlç®ç vçmçlçí. lçácnçuçç Jççìlçí kçÀçÇ lçácnçuçç jçÆMç³çvç uççíkçÀ oá:KççÇ yçvçJçlç Dççnílç DçççÆCç l³ççcçáUí lçácnçuçç l³ççb®³ççJçj nuuçç kçÀjçJçç DçmçínçÇ Jççìlçí. SkçÀ çÆ¸ç½çvç çÆkçbÀJçç cçámuççÇcç Dçmçu³çç®³çç HççÆj®ç³ççcçOçÓvçnçÇ lçácnçuçç DçMçç®ç ÒçkçÀçj®çí Mç$çÓ Dçmçlççlç. yççÌçÆ×kçÀ DçççÆCç DçvçáYçJçç®³çç DçMçç oçívnçÇ ¢<ìçÇbvççÇ mçJç& Kççíìîçç HççÆj®ç³ççbcçOçÓvç cçákçwlç nçíCçí nç oá:KççbJçj®çç Glççjç Dççní, ní mçl³ç mçcçpçC³ççmççþçÇ®çç cççiç& SmçSmçJçç³ç nç®ç Dççní. SmçSmçJçç³çcçáUí uççíkçÀçbvçç pçí kçÀjC³çç®ççÇ F®sç Dçmçíuç lçí kçÀçnçÇnçÇ kçÀjC³çç®ççÇ l³ççb®ççÇ #çcçlçç l³ççbvçç kçÀUlçí. yçá×çÇ®çí HçÀjkçÀ kçÀjC³çç®çí (çÆJçJçíkçÀç®çí) kçÀç³ç& yçbo Hç[lçí (Lççbyçlçí) DçççÆCç cçvçá<³ççuçç cççvççÆmçkçÀ MççblççÇ DçççÆCç mlçyOçlçç çÆcçUlçí. Dççvçbocç³çkçÀçíMç - (SKççÐçç uçnçvç cçáuççmççjKçí DçnbkçÀçjçlçÓvç cçákçwlç nçíC³çç®³çç YççJçvçílçÓvç MçjçÇjç®ççÇ Mçá×lçç kçÀjCçí DçççÆCç pççÇJçvççlç kçÀçnçÇ®ç IççuçJçç³ç®çí çÆkçbÀJçç çÆcçUJçç³ç®çí vççnçÇ ³çç YççJçvçílçÓvç KçíUkçÀjHçCçç çÆcçUçÆJçCçí - HçÀvçkçwuçyç). 113

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

’Dççvçboçvçí Yçjuçíu³çç cçvçç“®³çç Mçá×çÇkçÀjCçç®ççÇ nçÇ ÒççÆ¬çÀ³çç Dççní. ní DçnbkçÀçjcçákçwlç MçjçÇj Dççní. DçKçíj mçJç& mçcçm³çç DçnbkçÀçjçHççmçÓvç®ç mçáª nçílççlç. DçnbkçÀçj cnCçpçí mJçlç:uçç FlçjçbHççmçÓvç Dçuçiç kçÀjCçí DçççÆCç mJçlç:uçç FlçjçbHçí#çç cçnlJçç®çí yçvçJçCçí. pçíJnç cçvçá<³ççuçç yç´ïççíHçoíMççÜçjí yç´ïç%ççvç çÆouçí pççlçí lçíJnç lççí mJçlç:®çç vçÌmççÆiç&kçÀHçCçç oíJç cnCçÓvç (oíJççÒçcççCçí) DççíUKçlççí DçççÆCç l³çç®³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç Òçl³çíkçÀ iççíäçÇMççÇ l³çç®ççÇ mçnpçlçívçí SkçÀçlcçlçç Iç[Óvç ³çílçí. ³çç ÒççÆ¬çÀ³çílç Òçl³çíkçÀçyçjçíyçj pçCçá kçÀçnçÇ lççí oíJçç®çç Hçá$ç Dççní ³çç YççJçvçívçí HçÀvçkçwuçyç KçíUC³çç®çç mçcççJçíMç Dççní. pççÇJçvç cçpçç Dççní DçççÆCç DççHçCç ³çíLçí (³çç pçiççlç) KçíUç®ççÇ cçpçç IçíC³ççmççþçÇ Dççuççí Dççnçílç, nçÇ DçKçíj®ççÇ pççCççÇJç (mçcçpç) Dççní. DççHçuçí pççÇJçvç HçÌmçí çÆcçUJçC³ççmççþçÇ, pççÇJçvççlç ³çMçmJççÇ nçíC³ççmççþçÇ kçÀä kçÀjC³ççkçÀçÆjlçç, cççíþçÇ cççíìçj çÆkçbÀJçç Içj IçíC³ççmççþçÇ çÆkçbÀJçç DççoMç& ÒçíçÆcçkçÀ çÆcçUJçC³ççmççþçÇ vççnçÇ. Mççblçlçílç pççTvç DçççÆCç kçÀçnçÇnçÇ vç kçÀjC³ççcçáUí mJçlç:®³çç Dççlç pççTvç DççvçboçÇ nçíCçí nç DççjbYççÆyçboÓ Dççní. SJç{îçç cççíþîçç Oç[Hç[çÇvçblçj çÆcçUçuçíuçí mçáKç çÆkçbÀJçç Dççvçbo nç DçblççÆyçboÓ vççnçÇ. Dççvçbo nç cççiçç&yçjçíyçj Dçmçlççí, lççí vçblçj çÆcçUJçC³çç®çí O³çí³ç vççnçÇ. kçÀçíCçl³ççnçÇ kçÀçjCçççÆMçJçç³ç DççvçboçÇ, mçáKççÇ nçíCçí nç Dççní pççÇJçvçç®çç DççjbYç - p³ççuçç cnCçlççlç cçákçwlççÇ®³ççÜçjí ’cçvçç®ççÇ Mççblçlçç.“ DççCçKççÇ ®ççj Oç[í çÆMçkçÀç³ç®çí Dçmçlççlç. l³ççb®ççÇ vççJçí DçMççÇ - Òçícç, YçjYçjçì, mççÌbo³ç& DçççÆCç Hç=LJççÇJçj®çç mJçiç&. DççÆOçkçÀ Kççíuç HççlçUçÇJçjçÇuç yççÔ³ç çÆ¬çÀ³ççkçÀuççHççbcçO³çí Dççvçbooç³ççÇ Mççblçlçç DççíUKçÓvç ³çç iççíäçÇb®ççÇ pççCççÇJç nçíC³ççmççþçÇ (l³çç mçcçpçC³ççmççþçÇ) çÆvçl³ç mçcççOççÇ DçççÆCç çÆJççÆMçä mçcççOççÇ nçÇ mççOçvçí Dççnílç. HççÆnu³çç lççÇvç iççíäçÇb®ççÇ ÒççHlççÇ SkçÀçûçlçímçn PççuççÇ lçj HççÆjCççcç mççÌbo³çç&lç nçílççí.

114

115

çÆMç#çCçcçb$ççÇ, kçÀvçç&ìkçÀ Mççmçvç, Yççjlç ³ççb®çí MçbYçj ìkçwkçíÀ mcç=lççÇçÆJç<ç³ççÇ®çí Hç$ç

116

DçkçÀcçç&®çí (vçç@vç [áFbiç) çÆMç#çCççlççÇuç ®çcçlkçÀçj 8JççÇ lçí 10JççÇ®³çç çÆJçÐççL³çç&bmççþçÇ 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ kçÀç³ç&¬çÀcç uççíkçÀ ³çMççuçç KçÓHç kçÀ<ì kçÀjC³ççMççÇ pççí[lççlç. JççmlççÆJçkçÀlçç Guçì Dççní. KçíUlç çÆMçkçÀCçí nçÇ DçO³ç³çvççlççÇuç DçkçÀcçç&®ççÇ kçÀuçç Dççní. SkçÀoç kçÀç lçácnçÇ SKççoí kçÀþçÇCç kçÀçcç kçíÀuçí kçÀçÇ lçácç®çí cçvç DççHççíDççHç®ç lçí vççkçÀçjC³ççmç çÆmç× yçvçlçí. pçj SKççoí kçÀçcç cççÌpçcçpçílç kçíÀuçí lçj cçvç DççHççíDççHç l³çç kçÀçcççkçÀ[í pççlçí DçççÆCç lçí pççmlç cçpçç Içílçí. çÆMç#çkçÀç®ççÇ YçÓçÆcçkçÀç çÆMçkçÀC³ççuçç Dççvçboçlç HççÆjJççÆlç&lç kçÀjC³çç®ççÇ Dççní. cçiç l³çç®çí mçJç& çÆJçÐççLççÇ& Dçmçí cnCçlççÇuç kçÀçÇ iççÆCçlç çÆMçkçÀCçí Dççvçboç®çí Dççní. FçÆlçnçmç Dççvçbo Dççní. YççÌçÆlçkçÀçÆJç%ççvç Dççvçbo Dççní. cçnçvç çÆMç#çkçÀ DçççÆCç kçbÀìçUJççC³çç çÆMç#çkçÀçlç nç HçÀjkçÀ Dççní. cçuçç ní lçlJç mçcçpçuçí nçílçí DçççÆCç cççÇ cçáuççbmççþçÇ DçY³ççmç nçÇ cçpçí®ççÇ yççyç yçvççÆJçC³ççmççþçÇ kçÀçcç kçÀjC³ççmç mçá©Jççlç kçíÀuççÇ. pçj SKççÐçç iççíäçÇuçç kçÀþçÇCç Dçmçí vççJç çÆouçí lçj çÆJçÐççLççÇ& mçá©Jççlç kçÀjç³çuçç®ç Iççyçjlççlç. cnCçÓvç vçíncççÇ®çç cçb$ç Dçmçç Dççní kçÀçÇ “lçí HçÀçj mççíHçí Dççní “. sçíìîçç lçákçÀ[îççblç çÆMçkçÀCçí mççíHçí Dççní. pçj çÆJçÐççL³çç&bvçç cççíþí lçákçÀ[í çÆouçí lçj lçí l³ççbvçç kçÀþçÇCç Jççìlçí; cççvççÆmçkçÀ¢äîçç çÆJçÐççLççÇ& lçí kçÀþçÇCç cnCçÓvç vççkçÀçjlççlç DçççÆCç Hçávnç kçÀOççÇnçÇ çÆMçkçÀC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjçÇlç vççnçÇlç. çÆkçÀl³çíkçÀ sçíìîçç lçákçÀ[îççbvççÇ cççíþçÇ JçmlçÓ yçvçlçí DçççÆCç lçácnçÇ ®çuççKç çÆomçç³çuçç uççiçlçç. pçj lçácnçuçç DççkçÀuçvçç®çç lççCç pççCçJçuçç lçj lçácnçÇ lçí kçÀçcç yçbo kçÀªvç ìçkçÀlçç. mçcçpçCçí nçÇ çÆMç#çCççlçuççÇ HççÆnuççÇ Hçç³çjçÇ Dççní. pçj lçácnçuçç vç mçcçpçlçç uç#ççlç þíJçç³ç®çí Dçmçíuç lçj lçí kçÀþçÇCç®ç yçvçlçí. pçjçÇ lçí lçácnçuçç mçcçpçuçí lçjçÇ lçácnçÇ lçácç®³çç Dçblçiç&lç cçvçç®ççÇ MçkçwlççÇ JççHçjC³ççmç mçá©Jççlç kçíÀu³çççÆMçJçç³ç cççíþí lçákçÀ[í uç#ççlç þíJçCçí kçÀþçÇCç yçvçlçí. 117

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

Dççlçç cçuçç lçácç®³çç Dçblçcç&vçç®ççÇ MçkçwlççÇ kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìçblç GoçnjCççvçí mççbiçÓ Ðçç. Dççlçç KççuççÇuç sçíìç cçb$ç 10 JçíUç Jçç®çç. ’DçHççÆJç$ç: HççÆJç$ççí Jçç mçJçç&JçmLççvçd içlççíeçÆHç Jçç~ ³ç: mcçjílçd HçáC[jçÇkçÀç#çcçd~“ Dççlçç lçácç®çí [çíUí çÆcçìç DçççÆCç nç cçb$ç Hçávnç cnCçç. [çíUí yçbo kçÀªvç Hçávnç Òç³çlvç kçÀjç. lçácnçuçç lççí kçÀþçÇCç Jççìuçç kçÀçÇ mççíHçç? Dççlçç ní®ç cççÇ lçácnçuçç lçácç®³çç Dçblçcç&vçç®ççÇ MçkçwlççÇ JççHçªvç çÆMçkçÀJççÇvç DçççÆCç lçácnçÇ lççí cçb$ç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç cnCçÓ MçkçÀçuç. kç=ÀHç³çç cççPçí yççíuçCçí SíkçÀC³ççmççþçÇ kçÀçnçÇ çÆcççÆvçìí I³çç. KççuççÇuç oçívç Mçyo 10JçíUç cnCçç. ’DçHççÆJç$ç: HççÆJç$ççí Jçç~“ Dççlçç lçácç®çí [çíUí yçbo kçÀjç DçççÆCç lççí onç JçíUç cnCçç. ní mççíHçí Dççní vçç? nçí kçÀçÇ vççnçÇ? Dççlçç KççuççÇuç Mçyo 10 JçíUç Jçç®çç. ’mçJçç&JçmLççvçd içlççíeçÆHç Jçç~ “ Dççlçç ní®ç lçácç®çí [çíUí yçbo kçÀªvç 10 JçíUç cnCçç. Dççlçç KççuççÇuç Mçyo 4 JçíUç Jçç®çç. ’DçHççÆJç$ç: HççÆJç$ççí Jçç mçJçç&JçmLççvçd içlççíeçÆHç Jçç~“ Dççlçç ní®ç Mçyo lçácç®çí [çíUí yçbo kçÀªvç 20 JçíUç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç cnCçç. pçj lçácnçuçç SKççoç Òç³çlvç pççCçJçuçç lçj [çíUí GIç[ç DçççÆCç lçí Jçç®çç. vçblçj [çíUí yçbo kçÀªvç lçácnçuçç lçí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç cnCçlçç ³çíF&Hç³ç&blç Hçávnç Hçávnç 10JçíUç cnCçç. ní mçiçUb mçá©JççlççÇuçç kçbÀìçUJççCçb Jççìíuç, Hçjblçá lçácç®³çç Dçblçcç&vçç®ççÇ MçkçwlççÇ vç JççHçjlçç pçí lçácnçuçç DççOççÇ pçcçlç vçJnlçí lçí kçÀçnçÇ DçbMççÇ lçjçÇ lçácnçuçç pçcçíuç.

118

DçkçÀcçç&®çí (vçç@vç [áFbiç) çÆMç#çCççlççÇuç ®çcçlkçÀçj

kç=ÀHç³çç ®ççj Mçyo kçÀçíCçl³ççnçÇ Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç [çíUí yçbo kçÀªvç 10JçíUç cnCçlçç ³çç³çuçç uççiçu³çççÆMçJçç³ç Hçá{í pççT vçkçÀç. lçí mççíHçí Dççní. lçácnçuçç lçí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç pçcçíHç³ç&blç ³ççDçiççíoj®³çç HççÆj®síoçlççÇuç mçÓ®çvçç HççUç. lçí KçÓHç®ç mççíHçí Dççní. Dççlçç kç=ÀHçç kçÀªvç KççuççÇuç oçívç Mçyo 10 JçíUç Jçç®çç DçççÆCç lçí®ç mçJç& [çíUí yçbo þíTvç, Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Hçávnç kçÀjç. ’³ç: mcçjílçd HçáC[jçÇkçÀç#çcçd~“ Dççlçç KççuççÇuç DççíU 3JçíUç Jçç®çç DçççÆCç lçí®ç Hçávnç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç, [çíUí yçbo þíTvç 10JçíUç cnCçç.pçj lçí Òç³çlvçHçÓCç& nçílç Dççní Dçmçí Jççìuçí lçj lçácç®çí [çíUí GIç[ç DçççÆCç lçí®ç 3JçíUç Jçç®çç DçççÆCç l³ççvçblçj [çíUí yçbo kçÀjç DçççÆCç lçí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç 10 JçíUç cnCçç. ’DçHççÆJç$ç: HççÆJç$ççí Jçç mçJçç&JçmLççvçd içlççíeçÆHç Jçç~ ³ç: mcçjílçd HçáC[jçÇkçÀç#çcçd~“ ní Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç pçcçuçí vçç? DççÆYçvçbovç! lçácnçÇ yçáçÆ×cççvç Dçmçu³ççmççjKçí çÆomçlçç. ní Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Hçávnç Hçávnç cnCçCçí ®ççuçÓ þíJçç. lççCç IçíT vçkçÀç. pçj lççCç Jççìuçç lçj lçí Mçyo Hçávnç SkçÀoç çÆkçbÀJçç oçívçoç Jçç®çç DçççÆCç lçácnçÇ lçí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Hçávnç cnCçÓ MçkçÀçuç. ní Hçávnç Hçávnç cnCçC³çç®çç çÆoJçmççlçÓvç 5 çÆkçbÀJçç 3 JçíUç Dçmçí 10 çÆoJçmç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç mçjçJç kçÀjç. nç cçb$ç lçácç®³çç Dçç³çá<³çYçj kçÀçíCçl³ççnçÇ Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç GHçuçyOç nçíF&uç. pçjçÇ lçácnçÇ lççí HçÓCç&HçCçí çÆJçmçjuççlç lçjçÇ lçácnçÇ lççí kçíÀJçU lççÇvç JçíUç çÆkçbÀJçç HçÀkçwlç SkçÀJçíU Jçç®çÓvç Hçjlç çÆcçUJçÓ MçkçÀlçç. Dççlçç lçácnçÇ KççuççÇuç cçb$ç l³çç®ç ÒçkçÀçjí SkçÀç®ç JçíUçÇ sçíìîçç lçákçÀ[îççblç çÆJçYççiçÓvç DçççÆCç çÆoJçmççlçÓvç onç JçíUç Hçávnç cnCçÓvç çÆMçkçÓÀ MçkçÀlçç. lçácnçÇ Lççí[îçç cççÆnv³ççblç çÆkçÀlççÇ ná<ççj Pççuçç Dççnçlç lçí HççnÓvç mJçlç:®ç Dçç½ç³ç&®ççÆkçÀlç Jnçuç. nç mçáÒççÆmç× Dçmçç içç³ç$ççÇ cçb$ç Dççní, p³ççvçí mçiçÈ³çç YççjlççÇ³ççbvçç pçiççlç mçJçç&lç pççmlç ná<ççj yçvçJçuçí Dççní. ’ß YçÓYçá&Jç: mJç:~ lçlmççÆJçlçáJç&jíC³çcçd~ Yçiççí& oíJçm³ç OççÇcçnçÇ~ çÆOç³ççí ³ççí vç: Òç®ççío³ççlçd~~“ ³çç cçb$çç®çç DçLç& KççuççÇuçÒçcççCçí Dççní:’pççÇ lçípçmJççÇ Tpçç& lççÇvç çÆJçéççbvçç ÒçkçÀççÆMçlç kçÀjlçí çÆlçuçç Jçbovç. l³çç lçípççvçí cççP³çç yçá×çÇuçç çÆJçmlç=lç kçÀjçJçí.“ 119

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

pçiççlççÇuç mçJçç&lç cççíþçÇ mçbHçÊççÇ Dççní yçáçÆ×cçÊçç. çÆlçvçí®ç cçvçá<³ççuçç mçJç& ÒçççÆCçcçç$ççblç Þçí<þ yçvçJçuçí Dççní. lçácnçÇ çÆpçlçkçíÀ pççmlç yçáçÆ×cççvç çÆlçlçkçíÀ®ç pççmlç Þçí<þ. ®çákçÀçÇ®³çç mçJç³ççÇ DçççÆCç mçcçpçálççÇ lçácnçuçç cççÆlçcçbo çÆomçç³çuçç uççJçlççlç DçççÆCç kçÀcççÇ yçáçÆ×cççvç Hçjblçá mçbIççÆìlç MçkçwlççÇ DçmçuçíuççÇ cççCçmçí lçácç®³ççJçj mçÊçç iççpçJçlççlç. uçJçkçÀj®ç yçáçÆ×cççvç cççCçmçí kçÀcççÇ yçá×çÇ®³çç uççíkçÀçbvçç HçjçYçÓlç kçÀjC³ççmççþçÇ nçÇ ³çákçwlççÇ çÆMçkçÀlççÇuç. ní cnCçpçí pçbiçuççlç nÊççÇvçí SkçÀìîççuçç iççþC³ççmççjKçí Dççní. Hçjblçá cçvçá<³ç uçJçkçÀj®ç ³çç YçJ³ç ÒççC³ççuçç HçkçÀ[ç³çuçç DçççÆCç l³çç®³çç Dçç%çç HççUç³çuçç uççJçC³ççmç çÆMçkçÀuçç. cnCçÓvç®ç YççjlççlççÇuç ìçìçb®³çç sçíìîçç kçbÀHçvççÇvçí Yççjlçç®³çç mJççlçb$³çç®³çç 60 Jç<çç&bvçblçj çÆyç´çÆìMççb®ççÇ Hççíuçço #çí$ççlççÇuç Òç®çb[ kçbÀHçvççÇ çÆcçUJçuççÇ Dççní. iççbOççÇpççÇbÜçjç SkçÀnçÇ iççíUçÇ vç IççlçuççÇ pççlçç yçáçÆ×cççvç Yççjlççvçí Mççqkçwlçcççvç çÆyç´çÆìMççbvçç Hçjlç HççþJçuçí DçççÆCç l³ççb®çí mççcç´çp³ç cççí[Óvç kçÀç{uçí. DçcçíçÆjkçíÀlçu³çç YççjlççÇ³ççb®ççÇ mçbK³çç l³çç oíMçç®³çç SkçÓÀCç uççíkçÀmçbK³çí®³çç kçíÀJçU 1ìkçwkçw³ççHçí#ççnçÇ kçÀcççÇ nçílççÇ; lçjçÇmçá×ç l³ççb®³çç vççmççcçO³çí 40 ìkçwkçw³ççbHçí#ççnçÇ pççmlç Mççm$ç%ç YççjlççÇ³ç nçílçí. pçiççlççÇuç mçJç& JçbMççb®³çç uççíkçÀçbvççÇ içç³ç$ççÇ cçb$çç®ççÇ MçkçwlççÇ çÆMçkçÓÀvç I³çç³çuçç DçççÆCç l³ççb®ççÇ yçáçÆ×cçÊçç Jçç{Jçç³çuçç®ç HçççÆnpçí. Dççlçç lçácnçÇ Òç³çlvç vç kçÀjC³çç®ççÇ MçkçwlççÇ çÆMçkçÀlç Dççnçlç. pçj lçácnçÇ Òç³çlvççbvççÇ uç#ççlç þíJçC³çç®çç Òç³çlvç kçíÀuçç lçj lçí uçJçkçÀj®ç çÆJçmçjçuç. lçácnçÇ pçí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç çÆMçkçÀuçç Dççnçlç lçí®ç lçácç®³ççyçjçíyçj jnçlçí. Hçá<kçÀU uççíkçÀçbvçç l³ççb®³çç uçnçvçHçCççÇ Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç yççuçJçç[çÇlç çÆMçkçÀuçíuççÇ iççCççÇ uç#ççlç jnçlççlç. lçí l³ççb®³çç Dçblçcç&vçç®³çç mcç=lççÇlç HçkçwkçíÀ kçÀçíjuçíuçí Dçmçlçí. çÆMç#çCççlç yçá×çÇHçí#çç ÒççÆMç#çCç pççmlç cçnlJçç®çí Dççní. kçÀcççÇ Dçmçuçíu³çç yçá×çÇ®ççÇ YçjHççF& ÒççÆMç#çCç kçÀª MçkçÀlçí. v³çáìvç®çí çÆvç³çcç mJçlç:®ç kçáÀCççÇnçÇ lç³ççj kçÀª MçkçÀlç vççnçÇ. Hçjblçá l³ççyçÎuç HçámlçkçÀçlçÓvç çÆkçbÀJçç çÆMç#çkçÀçbkçÀ[Óvç çÆMçkçÓÀvç IçíTvç lçácnçÇ v³çáìvç®ççÇ yçá×çÇ GmçvççÇ IçílçuççÇ Dççní. mçiçUçÇ ÒççÆMç#çCçí cnCçpçí cçnçvç çÆJçÜçvççb®ççÇ yçáçÆ×cçÊçç GmçvççÇ IçíCçí Dççní. lçácnçÇ pçí çÆMçkçÀuççlç lçí uç#ççlç þíJçu³çççÆMçJçç³ç ÒççÆMç#çCç Hçájímçí vççnçÇ. Hçá<kçÀU uççíkçÀ lçí pçí çÆMçkçÀuçí lçí KçÓHç uçJçkçÀj çÆJçmçjlççlç. ³çç®çç DçLç& Dçmçç kçÀçÇ l³ççbvççÇ pçí ÒççÆMç#çCç Içílçuçí lçí 120

DçkçÀcçç&®çí (vçç@vç [áFbiç) çÆMç#çCççlççÇuç ®çcçlkçÀçj

vçä Pççuçí Dççní. lçí pççmlç pççmlç çÆJçmçjlç pççlççlç. ní çÆJçmçjCçí lççíHç³ç&blç ®ççuçlç jnçlçí pççíHç³ç&blç lçí DçiçoçÇ cçÓuçYçÓlç mcç=lççÇnçÇ IççuçJçÓvç yçmçlççlç DçççÆCç pçj l³ççbvçç çÆkçÀl³çíkçÀ Jç<çç&bvççÇ MçíJçì®³çç Jç<çç&®ççÇ HçámlçkçíÀ Jçç®ççJççÇ uççiçuççÇ lçj l³ççbvçç lççÇnçÇ mçcçpçlç vççnçÇlç. ÒççÆMç#çCç ní yçá×çÇHçí#çç pççmlç cçnlJçç®çí Dçmçlçí. ÒççÆMç#çCççHçí#çç mcç=lççÇ DççÆOçkçÀ cçnlJçç®ççÇ Dçmçlçí. lçmçí®ç ³ççíi³ç JçíUçÇ DççþJçCçí ní mçJçç&lç pççmlç cçnlJçç®çí Dççní. KçÓHç uççíkçÀ lççCççKççuççÇ Dçmçlççvçç Òçl³çíkçÀ iççíä çÆJçmçjlççlç. pçmçí HçjçÇ#çç nç@uçcçO³çí Dçmçlççvçç çÆkçbÀJçç cçáuççKçlççÇ®³çç JçíUçÇ l³ççb®³ççJçj KçÓHç cççíþç cççvççÆmçkçÀ lççCç ³çílççí. cççÌvçç®çç DçY³ççmç lççCç oÓj kçÀjlççí DçççÆCç Dçblçcç&vççuçç mcç=lççÇmççþçÇ DçççÆCç çÆMçkçÀC³ççmççþçÇ lç³ççj kçÀjlççí. DççcnçÇ Òç³çlvçnçÇvçlçíyçÎuç®ççÇ nçÇ DççkçÀuçvçMçkçwlççÇ çÆMç#çCççlç mJççÇkçÀçjuççÇ Dççní. Dççlçç Dççcç®çí çÆJçÐççLççÇ& l³ççb®çç Jç<ç&Yçjç®çç DçY³ççmç¬çÀcç 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇvçí HçÀkçwlç SkçÀç cççÆnv³ççlç HçÓCç& kçÀjlççlç. YççjlççlççÇuç kçÀvçç&ìkçÀ Mççmçvçç®³çç çÆMç#çCçcçb$³ççb®çí ní Hç$ç Hçnç. ³çíLçí 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ ÒççÆMç#çCçç®çç mçJç& mçjkçÀçjçbvçç, çÆMç#çCçlçp%ççbvçç DçççÆCç çÆJçÐççL³ççb&vçç kçÀmçç HçÀç³çoç nçílççí l³çç®çí JçCç&vç Dççní. pçí lçácnçÇ çÆMçkçÀuççlç lçí kçÀç³çcç®çí kçÀç uç#ççlç þíJçuçí HçççÆnpçí? lçácnçÇ lçácç®³çç çÆJç<ç³ççlç yçáçÆ×cççvç Jnçuç. cçiç 15 lçí 20 Jç<çí& KçÓHç cççíþîçç Òç³çlvççbvççÇ çÆMçkçÀC³çç®çç DçççÆCç lçí mçJç& Lççí[îçç cççÆnv³ççlç çÆJçmçjC³çç®çç kçÀç³ç GHç³ççíiç Dççní? lçí lçácç®³çç Dçblçcç&vçç®³çç mcç=lççÇlç kçÀç þíT vç³çí? lççÇ mcç=lççÇ lçj Dç#çjMç:Dçcç³çç&o pççiçç Dççní DçççÆCç çÆlç®³ççlç DççHçCç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç mçJç& çÆìkçÀJçÓ MçkçÀlççí. lçácç®ççÇ HçjçÇ#ççbçÆJç<ç³ççÇí®ççÇ YççÇlççÇ HçÓCç&HçCçí vçä nçíF&uç DçççÆCç pçí cçnlJçç®çí Dççní lçí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç uç#ççlç þíJççuç ? kçÀcççÇ yçá×çÇ®çí çÆJçÐççLççÇ& vç mçcçpçÓvç Içílçç Hççþ kçÀjlççlç. ? ®ççbiçuçí çÆJçÐççLççÇ& mçcçpçÓvç Içílççlç DçççÆCç çÆJçmçjlççlç. ? yçáçÆ×cççvç cçvçá<³ç mçcçpçÓvç Içílççí DçççÆCç kçÀç³çcç®çí uç#ççlç þíJçlççí.

nç ¢çÆäkçÀçívç mçnç³³çkçÀ mcç=lççÇ vççnçÇ. ³çíLçí lççÇ Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç SKççÐçç cçb$ççmççjKççÇ çÆkçbÀJçç Dçblçç#çjçÇmççjKççÇ Jçnçlçí. SkçÀç

121

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

HçámlçkçÀçvçblçj oámçN³çç DçvçíkçÀ HçámlçkçÀçbJçj Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç ÒçYçálJç çÆcçUJçlçç ³çílçí. MçbYçj ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ ÒççHlç kçÀjC³çç®ççÇ ÒççÆ¬çÀ³çç: çÆJçÐççLççÇ& ÒçLçcçlç: ’Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç Jçç®çvç“ ³çç ÒççÆ¬çÀ³çíÜçjç çÆJç<ç³ç mçcçpçÓvç Içílççlç. ³çíLçí lçí HçámlçkçÀ SKççÐçç kçÀçobyçjçÇÒçcççCçí Jçç®çlççlç, ¬çÀçÆcçkçÀ HçámlçkçÀçÒçcççCçí vçJní. vçblçj lçí lççí®ç Yççiç Jçíiç Jçç{JçÓvç DçvçíkçÀ JçíUç Hçávnç Jçç®çlççlç. mçácççjí 5 lççmççlç l³ççbvççÇ 200 Hç=<þçb®çí HçámlçkçÀ 4 lçí 5 JçíUç Jçç®çuçí Dçmçlçí. p³çç çÆJçÐççL³çç&bkçÀ[í Hçá{çÇuç Jç<çç&®çí HçámlçkçÀ çÆMç#çkçÀç®³çç cçolççÇçÆMçJçç³ç mçcçpçÓvç IçíC³çç®ççÇ HçájíMççÇ Hççéç&YçÓcççÇ Dççní lçí®ç çÆJçÐççLççÇ& ³çç ÒççÆ¬çÀ³çímççþçÇ Hçç$ç Dççnílç. ³çç®çç DçLç& Dçmçç kçÀçÇ lçí cçÓuç Hçç$çlçímççþçÇ çÆkçÀcççvç 70 ìkçwkçíÀ içáCççbvççÇ Hççmç nçíCççjí Dçmçuçí HçççÆnpçí. kçÀcççÇ yçáçÆ×cççvç çÆJçÐççL³çç&bvççÇ Kççuç®³çç F³çÊçí®çí HççþîçHçámlçkçÀ ÒçLçcç DçY³ççmççJçí, l³ççJçj ÒçYçálJç çÆcçUJççJçí DçççÆCç l³ççvçblçj®ç Jçj®³çç HççlçUçÇJçj pççJçí. kçÀçnçÇ çÆJçÐççL³çç&bvçç DççOççÇ®³çç Jç<çç&lççÇuç HçámlçkçÀç®çç Lççí[kçw³ççlç Dçç{çJçç IçíTvç vçJ³çç HçámlçkçÀçkçÀ[í mçnpçlçívçí pççC³çç®ççÇ içjpç Hç[lçí. pççmlç ná<ççj çÆJçÐççLççÇ& Òçl³çíkçÀ iççíä DççOççÇ mçbHçJçlççlç DçççÆCç l³ççvçblçj mççJçkçÀçMç çÆMçkçÀCççjçbvçç lçí cçolç kçÀª MçkçÀlççlç. l³ççvçblçj lçí ÒçkçÀjCççcççiçí ÒçkçÀjCçí mçnpç Jçç®çlççlç. SkçÀ ÒçkçÀjCç Jçç®çu³ççvçblçj lçí Òçl³çíkçÀ HççÆj®síoçlççÇuç cçáK³ç cçáÎí, GHçcçáÎí, GHçGHçcçáÎí çÆuçnÓvç kçÀç{lççlç. çÆuççÆnlççvçç pçí cçáÎí l³ççb®³çç uç#ççlç jççÆnuçíuçí vççnçÇlç lçí çÆuççÆnC³ççmççþçÇ lçí DççþJçCççÇvçí pççiçç mççí[lççlç. vçblçj lçí lçí ÒçkçÀjCç Hçávnç 3 lçí 5 çÆcççÆvçìçblç Jçç®çlççlç DçççÆCç l³ççbvçç mçcçpçuçíuççÇ Òçl³çíkçÀ iççíä çÆuçnÓvç nçíF&Hç³ç&blç DççÆOçkçÀ cçáÎí Yçªvç kçÀç{lççlç. vçblçj lçí Hçá{®³çç ÒçkçÀjCççkçÀ[í pççlççlç. DçMçç çÆjlççÇvçí mçbHçÓCç& HçámlçkçÀ mçbHçíHç³ç&lç lçí DçY³ççmç kçÀjlççlç. vçblçj lçí SkçíÀkçÀ ÒçkçÀjCç l³çç mçççÆnl³ççuçç lçççÆkçÀ&kçÀ mcç=lççÇ®³çç j®çvçíMççÇ pççí[Óvç mçbIççÆìlç kçÀjC³ççmççþçÇ DçççÆCç l³çç®ççÇ vççíbo Jç=#çlçkçwl³çç®³çç ªHççlç kçÀjC³ççmççþçÇ Hçá{í pççlççlç. nç lçkçwlçç l³ççbvçç l³çç ÒçkçÀjCçç®çç mçácççjí10 mçíkçbÀoçblç Dçç{çJçç IçíC³ççmç cçolç kçÀjlççí. cççvçJççÇ cçíboÓ SKççoí çÆ®ç$ç HççnÓvç l³ççlççÇuç IçìkçÀ mçíkçbÀoç®³çç oMçuç#ççbMç Flçkçw³çç kçÀcççÇ JçíUílç DççþJçC³çç®ççÇ #çcçlçç OççjCç kçÀjlççí. DçMçç çÆjlççÇvçí 200 Hççvççb®³çç HçámlçkçÀçlççÇuç mçbHçÓCç& çÆJç<ç³çç®çç mçácççjí 2 çÆcççÆvçìçblç Dçç{çJçç Içílçuçç pççT MçkçÀlççí DçççÆCç mçbHçÓCç& DçY³ççmç¬çÀcç mçácççjí 20 çÆcççÆvçìçblç. çÆJçMçí<ç Òç³çlvç vç kçÀjlçç SkçÀç çÆoJçmççlç DçvçíkçÀ JçíUç Dçmçí 30 çÆoJçmç l³çç çÆJç<ç³çç®çç Dçç{çJçç IçíTvç lççí mçbHçÓCç& çÆJç<ç³ç Dçblçcç&vçç®³çç mcç=lççÇlç 122

DçkçÀcçç&®çí (vçç@vç [áFbiç) çÆMç#çCççlççÇuç ®çcçlkçÀçj

kçÀç³çcç®çç HçkçwkçÀç þmçlççí DçççÆCç Hçávnç lçí kçÀOççÇ®ç çÆJçmçjlç vççnçÇ. p³çç içlççÇvçí lçí çÆJç<ç³ççcççiçÓvç çÆJç<ç³ç 3 lçí 4 çÆoJçmçbçlç HçÓCç& kçÀjlççlç, lççÇ içlççÇ l³ççbvçç KçíUkçÀjHçCçí Hçá{í pççC³ççmç Òç®çb[ Glmççn oílçí. ³ççlç kçáÀþínçÇ lççCç ³çílç vççnçÇ. cççÌvççY³ççmç ní mçJç& Mçkçw³ç kçÀjlççí. 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ®³çç çÆJçÐççL³çç&b®çí Glkç=Àä kçÀçÌMçu³ç: Dççlçç çÆJçÐççL³çç&bkçÀ[í mçJç& %ççvç l³ççb®³çç nçlççlç kçÀç³çcç®çí Dççní DçççÆCç lçí yçáçÆ×cçblççbmççjKçí çÆomçlççlç. lçmçí®ç p³ççbvççÇ lççí çÆJç<ç³ç DçY³ççmçuçç DçççÆCç Lççí[îçç Jç<çç&blç®ç çÆJçmçªvç içíuçí l³ççb®³ççHçí#çç lçí KçÓHç Hçá{í pççlççlç. l³çç JçíUíHççmçÓvç Hçá{í kçíÀJçU yçáçÆ×cçÊçç çÆkçbÀJçç kçíÀJçU mçcçpçC³ççuçç cçnlJç jççÆnuçíuçí vçmçÓvç lçácnçuçç mçcçpçuçí kçÀç DçççÆCç Hçávnç kçÀOççÇnçÇ GHç³ççíiççlç DççCçC³ççkçÀçÆjlçç lçí lçácç®³çç uç#ççlç jççÆnuçí kçÀç ³ççuçç cçnlJç Dççuçí Dççní. 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ çÆMçkçÀuçíuçí çÆJçÐççLççÇ& l³ççb®³çç Dçç³çá<³ççlç Jçj®ç{ þjlççlç DçççÆCç Hçá{çÇuç DçY³ççmç Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç kçÀª MçkçÀlççlç. lçmçí®ç lçí kçÀçíCçl³ççnçÇ #çí$ççlççÇuç Þçí<þ mçbMççíOçkçÀ yçvçlççlç. 30 çÆoJçmççb®³çç mcç=lççÇ çÆMççÆyçjç®çí HçÀç³çoí 1. l³ççbvççÇ pçí kçÀçnçÇ l³ççb®³çç Dçç³çá<³çYçj DçY³ççmçuçí Dçmçíuç lçí mçJç& lçí uç#ççlç þíT MçkçÀlççlç. 2. lçí oj lççmççuçç MçíkçÀ[çí Hççvçí Jçç®çÓ MçkçÀlççlç. 3. lçí mçJç& çÆJç<ç³ççb®ççÇ 5-10 çÆcççÆvçìçblç GpçUCççÇ kçÀª MçkçÀlççlç. 4. l³ççb®ççÇ HçjçÇ#çíçÆJç<ç³ççÇ®ççÇ YççÇlççÇ vçä nçíF&uç. 5. lçí Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç DçççÆCç KçíUlç KçíUlç çÆJç<ç³ç Hççþ kçÀª MçkçÀlççlç DçççÆCç l³ççb®³çç Dçç³çá<³çYçj kçÀçíCçl³ççnçÇ ÒçMvçç®çí GÊçj Lççí[îçç çÆcççÆvçìçb®³çç GpçUCççÇvçí oíT MçkçÀlççlç. ní DçkçÀcçç&®çí HçÀkçwlç SkçÀ Dç@çqHuçkçíÀMçvç (JççHçj)Dççní. pççÇJçvçç®³çç kçÀçíCçl³ççnçÇ #çí$ççlççÇuç Glkç=Àälçí®ççÇ Òç³çlvçnçÇvçlçç nçÇ ®ççJççÇ Dççní.

123

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

lçácnçÇ DçkçÀcçç&®³çç Òçç®ççÇvç jnm³çcç³ç ÒççÆ¬çÀ³çíÜçjç GIç[uççÇ pççCççjçÇ DçJ³çkçwlç kçÀç³ç& ÒççÆlçYçç Dççnçlç.

pçiççlççÇuç DçççÆCç çÆJçMçí<çlJççvçí YççjlççlççÇuç çÆJççÆJçOç $çÝ<ççÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçÐçç kçíbÀêçlç çÆJçÐççLççÇ& 30 çÆoJçmççb®³çç çÆvçJççmççÇ kçÀç³ç&¬çÀcççlç ³çíTvç çÆMçkçÓÀ MçkçÀlççlç. mççcççv³çlç: nçÇ çÆMççÆyçjí GvnçUçÇ mçáìîççb®³çç kçÀçUçlç SçÆÒçuç DçççÆCç cçí cççÆnv³ççblç IçílçuççÇ pççlççlç. MççUç ³çç®ç içjpççb®çí DçvçáHççuçvç kçÀªvç l³ççb®³çç mJçlç:®³çç çÆMç#çkçÀçbvçç 3 çÆoJçmççblç ní ÒççÆMç#çCç oíT MçkçÀlççlç. mçbHçkçÀ& mççOçç: www.ssy.co.in

124

125

pçávççì jçíiç yçjí kçÀjCççjí GHç®ççj kçÀvçç&ìkçÀ Mççmçvçç®çí mçnmçb®ççuçkçÀ, mççJç&pççÆvçkçÀ Dççjçíi³ç Kççlçí ³ççbvççÇ lçHççmçÓvç Kçç$ççÇ kçÀíuçíuçí. 'cççÇ SmçSmçJçç³ç kçÀç³ç&¬çÀcç mçcçpçÓvç IçíTvç jçíiççlçÓvç yçjí Pççuçíu³çç ©iCççb®³çç ÒçkçÀjCççb®ççÇ lçHççmçCççÇ kçÀªvç Kçç$ççÇ kçíÀuçíuççÇ Dççní. cççÇ JçÌÐçkçÀçÇ³ç mçbMççíOçvçmçbmLççbvçç ³çç kçÀç³ç&¬çÀcçç®³çç HçÀç³çÐççb®çç DçY³ççmç kçÀjC³ççmç GÊçípçvç oílç Dççní.' - [ç@. S®ç. Dççj. yçmçJçjçpç, mçnmçb®ççuçkçÀ, mççJç&pççÆvçkçÀ Dççjçíi³ç Kççlçí, kçÀvçç&kçÀì, Yççjlç.

126

DçkçÀcçç&®çí (vçç@vç [áFbiç) Dççjçíi³ç #çí$ççlççÇuç ®çcçlkçÀçj 'cççÇ SmçSmçJçç³ç kçÀç³ç&¬çÀcç mçcçpçÓvç IçíTvç jçíiççlçÓvç yçjí Pççuçíu³çç ©iCççb®³çç ÒçkçÀjCççb®ççÇ lçHççmçCççÇ kçÀªvç Kçç$ççÇ kçíÀuçíuççÇ Dççní. cççÇ JçÌÐçkçÀçÇ³ç mçbMççíOçvçmçbmLççbvçç ³çç kçÀç³ç&¬çÀcçç®³çç HçÀç³çÐççb®çç DçY³ççmç kçÀjC³ççmç GÊçípçvç oílç Dççní.' - [ç@. S®ç. Dççj. yçmçJçjçpç, mçnmçb®ççuçkçÀ, mççJç&pççÆvçkçÀ Dççjçíi³ç Kççlçí, kçÀvçç&kçÀì, Yççjlç.

Ëo³çjçíiççuçç Guçì çÆHçÀjçÆJçCçí: DççcnçÇ HçÓvçç nç@çqmHçìuçcçO³çí HçÓCç&HçCçí çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiççJçj DççOçççÆjlç Dçmçç SkçÀ kçÀç³ç&¬çÀcç mçáª kçíÀuçç. p³çç ©iCççb®³çç Ëo³ç OçcçvççÇcçO³çí Dç[LçUí Dççnílç Hçjblçá ³çç çÆkçbÀJçç l³çç kçÀçjCççvçí l³ççb®ççÇ yçç³ç-Hççmç Mçm$ççÆ¬çÀ³çç çÆkçbÀJçç DçBçÆpçDççíHuççmìçÇ kçÀªvç IçíC³çç®ççÇ lç³ççjçÇ vçJnlççÇ DçMçç J³çkçwlççÇbvçç DççcnçÇ mJççÇkçÀçjuçí. ³çç J³çkçwlççÇbvçç SmçSmçJçç³ç ÒççÆMç#çCç çÆouçí. l³ççbvççÇ çÆvç³ççÆcçlçHçCçí ÒççCçç³ççcç, O³ççvç kçíÀuçí DçççÆCç DççnçjçJçj çÆvç³çb$çCç þíJçuçí. Dççcç®³çç Dçmçí uç#ççlç Dççuçí kçÀçÇ kçÀçnçÇ DççþJç[îççbvççÇ lçí mçJç&pçCç HçÓCç&HçCçí JçíiçUí®ç cçvçá<³ç yçvçuçí nçílçí. l³ççb®ççÇ Ëo³çí GIç[uççÇ içíuççÇ nçílççÇ; l³ççb®ççÇ cçvçí mJç®s PççuççÇ nçílççÇ DçççÆCç l³ççbvçç Dççlçç jçíiçç®ççÇ DççÆpçyççlç YççÇlççÇ Jççìlç vçJnlççÇ. lçí HçÓJççÇ&Hçí#çç pççmlç mçá¢{ yçvçuçí nçílçí. l³ççb®³çç mçJç& çqkçwuççÆvçkçÀuç ®çç®çC³ççb®çí çÆvç<kçÀ<ç& yçouçlç ®ççuçuçí nçílçí. 20 pçCççb®³çç HççÆnu³çç lçákçÀ[çÇlççÇuç ©iCççb®³çç jkçwlçJçççÆnv³ççblççÇuç Dç[LçUí kçÀcççÇ Pççuçílç çÆkçbÀJçç kçÀmçí ní yçIçC³ççmççþçÇ l³ççb®çç DçBçÆpçDççíûççHçÀçÇÜçjç DçY³ççmç kçÀjC³ççlç Dççuçç.

127

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

l³ççb®³çç yuçç@kçíÀpçímç®çç DççkçÀçj kçÀcççÇ Pççuçíuçç DçmçCççj®ç DçMççÇ Dççcnçuçç HçkçwkçÀçÇ Kçç$ççÇ nçílççÇ. DçY³ççmççDçblççÇ Dççéç³ç&kçÀçjkçÀ çÆvçkçÀçuç çÆcçUçuçí. DççcnçÇ ní çÆmç× kçÀª MçkçÀuççí kçÀçÇ, 38 ìkçwkçíÀ Dç[LçUí kçÀcççÇ Pççuçí nçílçí DçççÆCç 4 ÒçkçÀjCççbcçO³çí Ëo³ççÆJçkçÀçj Guçìç çÆHçÀjuçç nçílçç; lççí vçä nçíC³çç®³çç cççiçç&Jçj nçílçç. 15 cççÆnv³ççb®³çç kçÀçuççJçOççÇlç pçJçUpçJçU 60 ìkçwkçíÀ Dç[LçUí kçÀç³çcç çqmLçj jççÆnuçí nçílçí. lçí JççF&ì DçJçmLçíkçÀ[í içíuçí vçJnlçí. Ëo³çOçcçv³ççblççÇuç Dç[LçÈ³ççb®³çç ³çç Dççpççjçyççyçlç ní HçÀçj cççíþí ³çMç nçílçí. nç Dççpççj SjJnçÇ Jçç{lç pççCççjç Dçmçlççí DçççÆCç pçmçpçmçí çÆoJçmç pççlççÇuç lçmçlçmçí ©iCçç®çí Dççjçíi³ç çÆyçIç[lç pççlçí. cnCçpçí jçíiç Jçç{lç pççC³çç®çí ÒçcççCç LççbyçJçuçí içíuçí ní ³çç SmçSmçJçç³ç cçáUí vççìîçcç³ççÆjl³çç mççO³ç Pççuçí. ³çç mçá©JççlççÇ®³çç 20 ©iCççbJçjçÇuç Òç³ççíiççbcçáUí Dççcnçuçç DççÆOçkçÀ GÊçípçvç çÆcçUçuçí DçççÆCç DççcnçÇ içíu³çç 6 Jç<çç&bHçí#ççnçÇ pççmlç kçÀçUçHççmçÓvç GHç®ççjçb®ççÇ nçÇ Hç×lç JççHçjlç Dççnçílç. Dççlçç Dççcç®³ççkçÀ[í 471 Hçí#çç pççmlç ©iCççb®ççÇ mççbçÆK³çkçÀçÇ cçççÆnlççÇ Dççní. l³ççb®ççÇ J³çç³ççcçç®ççÇ #çcçlçç yçIçC³ççmççþçÇ DççcnçÇ l³ççb®ççÇ ì^í[çÆcçuç (OççJçl³çç HçfîççJçªvç ®ççuçC³çç®ççÇ) lçHççmçCççÇ kçíÀuççÇ Dççní. pçí ©iCç SmçSmçJçç³ç kçÀçímç& kçÀjC³ççHçÓJççÇ& mçjçmçjçÇvçí 300 mçíkçbÀo®ç ì^í[çÆcçuç IçíT MçkçÀlç nçílçí, lçí kçÀçímç&vçblçj 441 mçíkçbÀo IçíT MçkçÀuçí. mççbçqK³çkçÀçÇ³ç¢äîçç nçÇ mçáOççjCçç vççìîçcç³ç Dççní. yççkçÀçÇ®³çç 40 ìkçwkçíÀ ©iCççbcçOççÇuç DççOççÇ®çç Dççpççj 6 cççÆnv³ççbvççÇ vçä Pççuçç nçílçç. DçMçç ÒçkçÀçjí p³çç kçíÀmçímç mçá©JççlççÇuçç DçmççOççjCç nçíl³çç l³çç 6 cççÆnv³ççbvççÇ mççcççv³ç yçvçu³çç. Ëo³çjçíiççb®çí lçp%ç ³çç vççl³ççvçí DççcnçÇ Dççcç®³çç ©iCççbvçç Dççnçj, J³çç³ççcç ³ççyçÎuç mçuuçç oílççí DçççÆCç lççCç vç ³çíT oíC³çççÆJç<ç³ççÇ Jç pççÇJçvççlç çÆMççÆLçuç nçíC³çç®çç kçÀ[kçÀ mçuuççnçÇ oílççí; HçCç çÆMççÆLçuç kçÀmçí JnçJçí lçí DççcnçÇ l³ççbvçç çÆMçkçÀJçÓ MçkçÀlç vççnçÇ. nçÇ SkçÀ Dççjçíi³ç içáçÆìkçÀç Dççní. cççÇ cççP³çç ©iCççbvçç ³çç iççíUçÇ®ççÇ KçÓHç DççlcççÆJçéççmççvçí çÆMçHçÀçjmç kçÀjlççí DçççÆCç Dççcnçuçç Kçç$ççÇ Dççní kçÀçÇ Dççcnçuçç ©iCççuçç pçí HçìJçÓvç Ðçç³ç®çí Dççní lçí SmçSmçJçç³ç nç kçÀçímç& kçíÀu³ççvçblçj DççHççíDççHç®ç l³ççb®³çç pççÇJçvçç®çç Yççiç yçvçlçí. nçÇ lççCçlçCççb®çí J³çJçmLççHçvç kçÀjCççjçÇ iççíUçÇ cnCçpçí SmçSmçJçç³ç nçÇ ÒççCçç³ççcç, O³ççvç DçççÆCç pççÇvçJçç®³çç pççCççÇJçílçÓvç cççvççÆmçkçÀ lççCçlçCççJççblçÓvç cçákçwlç nçíC³çç®ççÇ ³çb$çCçç Dççní. DççHçCç p³çç YççÇlççÇbmçn pçiçlç Dçmçlççí lççÇ jçíiççb®ççÇ, cç=l³çÓ®ççÇ DçççÆCç Flçj iççíäçÇb®ççÇ YççÇlççÇ

128

DçkçÀcçç&®çí (vçç@vç [áFbiç) Dççjçíi³ç #çí$ççlççÇuç ®çcçlkçÀçj

lçácnçÇ SmçSmçJçç³ç®çç DçY³ççmç çÆvç³ççÆcçlçHçCçí Jç KçjíHçCççvçí kçÀjC³ççmç mçá©Jççlç kçÀjlçç®ç vçä nçílçí. SkçÀoç kçÀç ní çÆMçkçÀuççlç kçÀçÇ lçí çÆJçmçjCçí Mçkçw³ç nçílç vççnçÇ, FlçkçÀçÇ nçÇ Dççjçíi³ççlççÇuç vççìîçcç³ç mçáOççjCçç Dççní. cçuçç JçÌ³ççqkçwlçkçÀçÆjl³çç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ DçMçç ÒçkçÀçj®çç nç YççjlççlççÇuç HççÆnuçç®ç DçY³ççmç Dççní DçççÆCç Dççcnçuçç pçí HççÆjCççcç çÆcçUçuçí lçí pçiççlç Flçj$ç kçáÀþínçÇ JçÌÐçkçÀçÇ³ç Jççæ[cç³ççlç ÒçkçÀççÆMçlç Pççuçíu³çç HççÆjCççcççbHçí#çç pççmlç vççìîçcç³ç Dççnílç. ³çç kçÀçímç&uçç DçççÆCç l³çç®³çç GHç³ççíçÆiçlçíuçç kçíÀJçU jçíiççb®³çç çÆvç³çb$çCççHçájlçí®ç cççÇ yççbOçÓvç þíT Fçq®slç vççnçÇ. cçuçç Dçmçí Jççìlçí kçÀçÇ DççHçu³ççuçç Dççjçíi³çç®çç pççmlç mçkçÀçjçlcçkçÀçÆjl³çç çÆJç®ççj kçÀjç³çuçç nJçç. DççHçCç pçj çÆvçjçíiççÇ Dçmçlççvçç nç kçÀçímç& kçíÀuçç lçj DççHçu³ççuçç DçMççÇ SkçÀ mçkçÀçjçlcçkçÀ DçJçmLçç ÒççHlç nçíF&uç çÆkçÀ çÆpç®³ççcçUí DççHçu³ççuçç kçÀçíCçlççnçÇ Dççpççj kçÀOççÇ®ç nçíCççj vççnçÇ. jçíiççb®çç ÒççÆlçyçbOç kçÀjCççjç nç SkçÀ JçÌçÆMçäîçHçÓCç& DçY³ççmç¬çÀcç Dççní. - [ç@. pçiçoçÇMç çÆnjícçþ, Ëo³çjçíiçlçp%ç, HçÓvçç nç@çqmHçìuç.

kç@Àvmçj cççP³çç HçlvççÇuçç içá©pççÇb®³çç kçÀç³ççkçÀuHç çÆ¬çÀ³çí®çç KçÓHç cççíþç HçÀç³çoç Pççuçç Dççní. çÆlç®³ççJçj mlçvççb®³çç kç@ÀvmçjmççþçÇ 9 vççíJníbyçj, 2009 jçípççÇ Mçm$ççÆ¬çÀ³çç PççuççÇ nçílççÇ. yçç³ççíHmççÇ®³çç DçnJççuççvçí kç@Àvmçj Dçmçu³çç®çí çÆmç× Pççu³ççcçáUí çÆlç®çç GpçJçç mlçvç kçÀç{Óvç ìçkçÀuçç nçílçç. Hçjblçá mçáoÌJççvçí GpçJ³çç kçÀçKçílççÇuç çÆuçcHçÀçíçÆìkçÀ ûçbLççÇbJçj kçÀçíCçlççnçÇ JççF&ì HççÆjCççcç Pççuçíuçç vçJnlçç. cççÇ KçÓHç®ç kçÀçUpççÇlç nçílççí. Hçá{®³çç cççÆnv³ççlç 7 çÆ[mçíbyçj, 2009 ³çç çÆoJçMççÇ içá©pççÇbvççÇ HçáC³ççlç kçÀç³ççkçÀuHççÆ¬çÀ³çí®çç kçÀç³ç&¬çÀcç þíJçuçç nçílçç. cççÇ çÆlç®çí vççJç vççíboçÆJçuçí. ³çç kçÀçímç&®³çç çÆ¬çÀ³çç kçÀjlççvçç çÆlçuçç çÆlç®çç GpçJçç nçlç [çJ³çç nçlççvçí G®çuçÓvç Jçj kçÀjçJçç uççiçlç nçílçç DçççÆCç DçMçç çÆjlççÇvçí çÆlçvçí kçÀçímç& HçÓCç& kçíÀuçç. l³ççvçblçj DççcnçÇ oçíIççbvççÇ çÆo. 2 HçíÀyç´áJççjçÇHççmçÓvç n[Hçmçj ³çíLçí mçáª nçíCççjç SmçSmçJçç³ç kçÀç³ç&¬çÀcç kçíÀuçç. ³çç oçívnçÇ kçÀç³ç&¬çÀcççbvççÇ pççoÓ Iç[u³ççmççjKçí çÆvçkçÀçuç çÆcçUçuçí. pçÓvç 2010 cçOççÇuç jkçwlçç®çç çÆjHççíì& (C-15/3) 19.5 ìkçwkçíÀ nçílçç, lççí HçÀkçwlç 0.05 ìkçwkçíÀ SJç{ç Dççuçç

129

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

nçílçç. ³çç®çç DçLç& Dçmçç kçÀçÇ kç@Àvmçj®³çç HçíMççÇ HçÓCç&HçCçí vçä Pççu³çç nçíl³çç. Dççlçç lççÇ HçÓCç&HçCçí çÆvçjçíiççÇ Dççní DçççÆCç HçáCçí ³çíLçí jíuJçíKççl³ççlç lççÇ uçIçáuçíKçkçÀç®çí kçÀçcç kçÀjçÇlç Dççní. pç³ç içá©oíJç! cççÇ içá©pççÇbvçç çÆJçmçª MçkçÀlç vççnçÇ. l³ççb®³çç HçáCçí ³çíLççÇuç YçíìçÇlç DççcnçÇ l³ççbvçç YçíìÓvç çÆjHççíì&mçd®³çç ÒçlççÇ çÆou³çç. - MçbkçÀj vçç³çkçÀ, HçáCçí.

cçOçácçín cçuçç içíu³çç Jç<ç&YçjçHççmçÓvç mççKçjí®ççÇ mçcçm³çç nçílççÇ. iççíÈ³çç IçíTvçnçÇ mççKçjí®ççÇ HççlçUçÇ 360 lçí 480 FlçkçÀçÇ nçílççÇ. cçuçç SkçÀ lççmççmççþçÇnçÇ YçÓkçÀ mçnvç nçílç vçJnlççÇ. kçÀç³ççkçÀuHççÆ¬çÀ³çívçblçj HçÀkçwlç 3 cççÆnv³ççlç®ç cççPççÇ mççKçj mççcççv³ç HççlçUçÇJçj DççuçíuççÇ Dççní. Dççlçç cççÇ mçJç& DççÌ<çOçí yçbo kçíÀuççÇ Dççnílç DçççÆCç HçÀkçwlç SkçÀ iççíUçÇ Içílç Dççní. cççP³çç [ç@kçwìjçbvççÇ lççÇnçÇ yçbo kçÀjC³ççmç mççbçÆiçlçuçí Dççní. kçÀçjCç cççPççÇ MçkçÀ&jç HççlçUçÇ çÆlç®³çççÆMçJçç³çnçÇ mççcççv³ç HççlçUçÇJçj Dççní. - mçáçqyyç³çç, 50 Jç<çí& Jç³ç, MççmçkçÀçÇ³ç vççíkçÀj.

mççbOçíoáKççÇ DçççÆCç iç@mç®çç $ççmç SmçSmçJçç³ç®³çç onç çÆoJçmççblççÇuç HççÆjCççcç: Jçíovçç 80 ìkçwkçíÀ kçÀcççÇ Pççu³çç. ojjçípç 4-5 çÆkçÀ.cççÇ. ®ççuçu³ççvçblçjnçÇ kçÀçíCçlççnçÇ $ççmç nçílç vççnçÇ. kçÀçíCçlçínçÇ DççÌ<çOç vç Içílçç iç@mç®çç $ççmç 70 ìkçwkçw³ççbvççÇ kçÀcççÇ Pççuçç. -yççÇ.Svçd. kç=À<CçcçÓlççÇ&, 51 Jç<çí& Jç³ç.

130

DçkçÀcçç&®çí (vçç@vç [áFbiç) Dççjçíi³ç #çí$ççlççÇuç ®çcçlkçÀçj

DçOç&çÆMçMççÇ (cçç³çûçívç), [çíkçíÀoáKççÇ, çÆvçêçvççMç DçççÆCç mççcççv³ç çÆ®çblçç: çÆvçêçvççMççJçj SmçSmçJçç³ç DçY³ççmçç®³çç SkçÀç DççþJç[îççlç®ç HçÀç³çoç Pççuçç. DçiçoçÇ ®çcçlkçÀçj Iç[çJçç lçmçí cççÇ Dçl³çblç MççblçHçCççvçí PççíHçÓ uççiçuççí. [çíkçíÀoáKççÇmçá×ç vç<ì PççuççÇ. - Smç. pçiçoçÇMç, 37 Jç<çí& Jç³ç, FuçíçÆkçwì^kçÀuç FbçÆpççÆvçDçj.

131

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

DçkçÀcçç&®çí J³çJçmLççHçvçMççm$ççlççÇuç ®çcçlkçÀçj J³çJçmLççHçvç cnCçpçí ní vçJní ? FlçjçbJçj çÆvç³çb$çCç þíJçCçí ? mHçOçç& kçÀjCçí ? MçíDçj OççjkçÀçbmççþçÇ vçHçÀç kçÀcççJçCçí ? pççmlççÇlç pççmlç GlHççovç kçÀjCçí ? vççíkçÀN³çç çÆvçcçç&Cç kçÀjCçí

J³çJçmLççHçvç cnCçpçí ? J³çkçwlççÇ®³çç Ëo³ççlç pççC³çç®ççÇ DçççÆCç l³çç®³çç mJçlç:®³çç mçncçlççÇvçí pçí kçÀçnçÇ

kçÀjC³çç®ççÇ içjpç Dççní lçí kçÀjC³ççmççþçÇ l³ççuçç ÒçíjCçç oíC³çç®ççÇ kçÀuçç. J³çJçmLççHçvç cnCçpçí Kçjí lçj ? cççCçmççuçç mJççlçb$³ççlç, Dççvçboçlç DçççÆCç OçÌ³çç&lç

pçiçC³ççmç ÒçJç=Êç kçÀjCçí. ? mçbHçÓCç&HçCçí DççlçÓvç - Mççblçlçílç çÆJçkçÀçÆmçlç nçíTvç..

132

DçkçÀcçç&®çí J³çJçmLççHçvçMççm$ççlççÇuç ®çcçlkçÀçj

çÆo cnÌmçÓj HçíHçj çÆcçumç çÆuççÆcçìí[ Hççí.Dçç@. HçíHçj ìçTvç, YçêçJçlççÇ - 577 302, çÆMçcççíiçç, çÆpçunç - kçÀvçç&ìkçÀç ìíuçíkçwmç : 08301 - 219 Hç@Àkçwmç : 08182 ûççcmç : HçíHçjçÆcçuç

SHçÀ.HççÇS (01) ìçÇDççjpççÇ : 98

çÆovççbkçÀ 24 pçÓvç, 1998.

ÒççÆlç, mçbHççokçÀ, $çÝ<ççÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçÐçç kçíbÀê, ¬çÀ. 176, 31Jçç ¬çÀç@mç, 11Jçç cçívç, 4Lçç yuçç@kçÀ (HçÓJç&), pç³ççvçiçj, yçbiçuççíj - 5600 011 cçnçío³ç, SmçSmçJçç³ç ÒççÆMç#çCç - JçÌ³ççqkçwlçkçÀ ªHççblçjCçç®çç DçvçíkçÀçÆJçOç ¢çÆäkçÀçívç Dççcç®³çç DççÆOçkçÀçN³ççb®³çç SkçÀç içìçvçí Dççcç®³çç YçêçJçlççÇ kçíbÀêçJçj SmçSmçJçç³ç ÒççÆMç#çCç Içílçuçí. ³çç ÒççÆMç#çCççlç mçnYççiççÇ Pççuçíu³çç J³çJçmLççHçkçÀçÇ³ç ÒççÆMç#çCççLççÇb&vçç DçççÆCç kçÀcç&®ççN³ççbvçç ³çç ÒççÆMç#çCççvçí SkçÀ DççiçUçJçíiçUç DçvçáYçJç çÆouçç. cççÇmçá×ç, pçvçjuç cç@vçípçj (S®ç Dççj [çÇ DçççÆCç S) cnCçÓvç, ní ÒççÆMç#çCç Içílçuçí DçççÆCç cçuçç Dçmçí Dçç{Uuçí kçÀçÇ l³ççlççÇuç kçÀuHçvçç Dççpç®³çç kçÀçUçlç pççmlç uççiçÓ Hç[lççlç. çÆJçMçí<çlJççvçí SKççÐçç mçbmLçílççÇuç kçÀcç&®ççN³ççbvçç oÓçÆ<çlç kçÀjCççN³çç Dççpç®³çç kçÀçUçuçç ní DççÆOçkçÀ uççiçÓ Hç[lçí. DççcnçÇ DçvçíkçÀ S®ç Dççj [çÇ ÒççÆMç#çCç kçÀç³ç&¬çÀcççblçÓvç Dçblçiç&lç mçáOççjCççbmççþçÇ kçÀçíCçl³ççnçÇ ³ççbçÆ$çkçÀlçíçÆMçJçç³ç çÆvç<þç, pçyççyçoçjçÇ®çç mJççÇkçÀçj ³çç iççíäçÇb®çç DçbçÆiçkçÀçj kçÀjC³ççmç çÆMçkçÀJçlççí. Hçjblçá SkçÀç vçíl³ççuçç DççJçM³çkçÀ Dçmçuçíuçí içáCç DççcnçÇ KçÓHç kçÀçU DçççÆCç kçÀä Kç®ç& kçÀªvçnçÇ ÒççÆMç#çCççLççÇ&b®³çç kçÀçÌìábçÆyçkçÀ JççlççJçjCççlç çÆkçbÀJçç kçÀçcçç®³çç çÆþkçÀçCççÇ çÆvçcçç&Cç kçÀª MçkçÀuççí vçJnlççí. SmçSmçJçç³ç ³çç kçÀç³ç&¬çÀcççvçí Dççcç®³çç kçÀcç&®ççN³ççbvçç vçílçí cnCçÓvç kçÀçcç kçÀjC³ççmç DçççÆCç lçí

133

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

p³çç YçÓlçkçÀçUçlçÓvç Dççuçíuçí Dççnílç l³ççuçç JçíiçUí kçÀjC³çç®³çç mçbkçÀuHçvçílç ³çMç çÆcçUçuçí. mçnYççiççÇ Pççuçíu³ççbmççþçÇ mJççÇkçÀçj DçççÆCç Dçblçiç&lç çÆJçkçÀçmççmççþçÇ nç DçvçáYçJç mHçä cçÓu³çbç®³çç pççíHççmçvçíkçÀçÆjlçç Dçl³çblç GHç³ççíiççÇ nçílçç. ³çç mçbkçÀuHçvççb®³çç çÆMçJçç³ç Yççiç Içílçuçíu³ççbvçç l³ççb®³çç pççÇJçvççlççÇuç ®ç{Glççjçbvçç mçnvç kçÀjC³ççmççþçÇ®ççÇ lçb$çínçÇ oíC³ççlç DççuççÇ nçílççÇ, cçiç lçí l³çbç®çí kçÀçcçç®³çç çÆþkçÀçCçç®çí pççÇJçvç Dçmççí çÆkçbÀJçç JçÌ³ççqkçwlçkçÀ pççÇJçvç Dçmççí. ní ÒççÆMç#çCç Flçj JçÌçÆMçäîçHçÓCç&lçíHçí#çç JçÌ³ççqkçwlçkçÀ HççlçUçÇJçjçÇuç mçáOççjCççbvçç pççmlç cçnlJç oílçí DçççÆCç lçí®ç ³çç kçÀç³ç&¬çÀcçç®çí JçíiçUíHçCç þjlçí. mçJç& ÒçkçÀçj®çç çÆJçkçÀçmç nç JçÌ³ççqkçwlçkçÀ®ç Dçmçlççí l³ççcçáUí DççHçCç mççOççjCçHçCçí mçbYçç<çCççlcçkçÀ ÒççÆMç#çCç kçÀç³ç&¬çÀcççlç pççÇ OçççÆcç&kçÀ Yçç<çCçí þíJçlççí l³ççHçí#çç nçÇ J³çkçwlççÇ®³çç çÆJçkçÀçmçç®ççÇ SkçÀcçíJç DçMççÇ JçíiçUçÇ pççCççÇJç Dççní. JçjçÇuç mçJç& JçmlçáçqmLçlççÇ®çç çÆJç®ççj kçÀªvç Dççcç®çí J³çJçmLççHçvç mçJç& kçÀcç&®ççN³ççbvççÇ cççíþîçç mçbK³çívçí SmçSmçJçç³ç kçwuççmç®çí ÒççÆMç#çCç I³ççJçí DçMççÇ çÆMçHçÀçjmç kçÀjçÇlç Dççní. Ô³çç ÒççÆMç#çCççlçÓvç kçÀcç&®ççN³ççbvçç pçí HçÀç³çoí nçílççlç lçí Òç®çb[ Dççnílç. Dççpç l³ççb®çç Pççuçíuçç çÆJçkçÀçmç DçççÆCç l³çbç®³ççlççÇuç mçkçÀçjçlcçkçÀ yçouç ³çç iççíäçÇ J³çJçmLççHçvçç®³çç ¢äçÇvçí HçÀçj®ç cçnlJçç®³çç þju³çç Dççnílç. DççcnçÇ kçÀcç&®ççN³ççbvçç SmçSmçJçç³ç ÒççÆMç#çCç IçíC³ççmç GÊçípçvç oílç Dççnçílç. l³ççbvççÇ mJçlç:®ç ³çç®çí HçÀç³çoí DçvçáYçJççJçílç. ³çç cçnçvç oíMççlç nçÇ ®çUJçU mççlçl³ççvçí ®ççuçÓ þíJçlçç ³ççJççÇ ³ççmççþçÇ Dççcnçuçç HçÓp³ç içá©pççÇbvççÇ DççMççÇJçç&o ÐççJçílç.

ÞççÇ. kçíÀ. yççuççjçpçÓ, pçvçjuç cç@vçípçj (S®ç.Dççj.[çÇ DçççÆCç S) çÆo cnÌmçÓj HçíHçj çÆcçumç çÆuççÆcçìí[.

134

DçkçÀcçç&®çí J³çJçmLççHçvçMççm$ççlççÇuç ®çcçlkçÀçj T.M

SYMBIOSIS CENTRE FOR MANAGEMENT & HUMAN RESOURCE DEVELOPMENT (SCMHRD)

cççPçí SmçSmçJçç³ç®çí DçvçáYçJç J³çJçmLççHçvçMççm$ç çÆMçkçÀJçCççjçÇ nçÇ HççÆnuççÇ çÆMç#çCçmçbmLçç Dççní pçíLçí SmçSmçJçç³ç ÒççÆMç#çCçç®çç DçY³ççmç¬çÀcççlççÇuç SkçÀ Dçl³ççJçM³çkçÀ Yççiç cnCçÓvç mçcççJçíMç kçíÀuçíuçç Dççní. ³çç ÒççÆ¬çÀ³çílçÓvç pççC³ççmççþçÇ çÆJçÐççL³çç&bvçç Yççiç Hçç[uçí pççlç Dççní Dçmçí JççìÓ vç³çí cnCçÓvç ³çç IçìkçÀç®çç GuuçíKç pçççÆnjçlççÇcçO³çí lçmçí®ç mçbmLçí®³çç cçççÆnlççÇHç$çkçÀçcçO³çínçÇ kçíÀuçíuçç Dççní. cççÇ mJçlç: ³çç ÒççÆ¬çÀ³çícçOçÓvç içíuççí Dççní. çÆlç®³çç HçÀç³çÐççb®çç cççÇ DçvçáYçJç Içílçuçç Dççní. cçuçç Dçmçí Dçç{Uuçí kçÀçÇ J³çkçwlççÇ®çí mçJç& lççCçlçCççJç vçä kçÀjCççjí ní Dçç½ç³ç&kçÀçjkçÀ Jç JçÌ%çççÆvçkçÀ Dçmçí lçb$ç Dççní. pçj çÆvç³ççÆcçlçHçCçí ³çç lçb$çç®çç DçY³ççmç DçççÆCç mçjçJç kçíÀuçç lçj lçí cççvççÆmçkçÀ, MççjçÇçÆjkçÀ lçmçí®ç YççJçvççlcçkçÀ lççCççbvçç Dç[Jçlçí. cççP³çç DçvçáYçJççmç DççuçíuççÇ oámçjçÇ mçJçç&lç pççmlç cçnlJçç®ççÇ iççíä cnCçpçí SKççÐçç cççCçmççuçç DççHçCç vçícçkçÀí kçÀçíCç Dççnçílç? DççHçCç kçÀçcç kçÀç kçÀjlççí? ³çMç kçÀç³ç Dççní? çÆmç×çÇ cnCçpçí kçÀç³ç? kçÀçcç ní kçÀç³ç Dççní? lçí cnCçpçí®ç pççÇvçJç Dççní kçÀçÇ pççÇJçvççlç DçLç&HçÓCç&lçí®ççÇ Yçj IççuçCççjçÇ kçÀçcç nçÇ SkçÀ iççíä Dççní ³çç mçJç&bç®çç Guçiç[ç ³çç lçb$ççcçáUí nçílççí. cçuçç ÒçkçÀçMç ìçkçÀçJççmçç JççìCççjçÇ çÆlçmçjçÇ iççíä cnCçpçí Kçjí “vçílç=lJç “ kçÀç³ç Dççní ní ³çç lçb$ççcçáUí mHçä nçílçí. Dççcç®³ççkçÀ[í yççÌçÆ×kçÀ¢äîçç Dççcnçuçç vçílç=lJçiçáCç çÆMçkçÀJçCççjí KçÓHç mçuuççiççj, ÒççO³ççHçkçÀ DçççÆCç J³çJçmLççHçvçlçp%ç Dççnílç. cçç$ç SmçSmçJçç³çcçOççÇuç ÒççÆ¬çÀ³çç vçílç=lJç ní kçÀç³ç Dççní lçí mHçä kçÀªvç mççbiçlçí DçççÆCç ní DççkçÀuçvç vç çÆMçkçÀJçlçç Iç[lçí. cçuçç DçvçáYçJççmç Dççuçíuçç ®ççÌLçç ¢çÆäkçÀçívç cnCçpçí ní lçb$ç pçyççyçoçjçÇ IçíC³çç®³çç içáCççuçç SkçÀ vçJççÇvç HçÌuçÓ oílçí DçççÆCç l³çç®ççÇ vçícçkçÀçÇ J³ççK³çç mççbiçlçí. J³çJçmLççHçvççcçO³çí 135

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

DççcnçÇ JççìÓvç Içílçuçíuçí mJçHvç, O³çí³ççkçÀ[í vçíCççjç ¢çÆ<ìkçÀçívç DçççÆCç SkçÀpçáìçÇvçí kçÀçcç kçÀjCçí, HççÆjCççcçkçÀçjkçÀ ûççnkçÀmçíJçç, ûççnkçÀç®çí mçcççOççvç DçççÆCç DçMçç®ç Flçj DçvçíkçÀ iççíäçÇbçÆJç<ç³ççÇ yççíuçlççí. cçç$ç ní mçJç& uççíkçÀçbcçO³çí kçÀmçí Iç[JçÓvç DççCççJçí ³ççmççþçÇ DççcnçÇ kçÀçíCçlççnçÇ cççiç& oçKçJçlç vççnçÇ. cnCçÓvç cççÇ SSY ®çç mçcççJçíMç DçY³ççmç¬çÀcççlç®ç kçíÀuçç. çÆJçÐççLççÇ& mçbMç³ç IçíT uççiçuçí, mçnkçÀçN³ççbvççÇ ìçÇkçÀç kçÀíuççÇ, uççíkçÀçbvççÇ mççJçOçHçCçí çÆvçjçÇ#çCç kçíÀuçí. Dççpç DçvçíkçÀ J³ççJçmçççÆ³çkçÀ l³çç®ççÇ ÒçMçbmçç kçÀjçÇlç Dççnílç. çÆJçÐççL³ççb&cçOççÇuç yçouç HççnÓvç DçvçíkçÀ HççuçkçÀçbvççÇ SmçSmçJçç³ç kçÀçímç& kçíÀuçç. ³çç kçÀçímç&cçáUí kçáÀìábyççlççÇuç JççlççJçjCç yçouçuçí. cççbmç KççCççjçÇ kçáÀìábyçí MççkçÀçnçjçÇ yçvçuççÇ. ®çí KçÓHçmçí cççpççÇ çÆJçÐççLççÇ& l³ççbvçç çÆouçíu³çç GçÆÎäçHçí#çç pççmlç GlHççovç kçÀjçÇlç Dççnílç DçççÆCç kçÀç@Hççí&jíì pçiçlççlç vçJççÇvç çÆvçkçÀ<ç GYççjçÇlç Dççnílç. lçí mçáìîçç vç Içílçç DçççÆCç 9 lçí 5 ³çç JçíUí®³çç J³ççÆlççÆjkçwlç kçÀçcç kçÀª MçkçÀlççlç. l³ççb®³ççkçÀçÆjlçç kçÀçcç nçÇ®ç çÆJçÞççblççÇ yçvçuçíuççÇ Dççní DçççÆCç lçí kçÀçíCçlçínçÇ kçÀçcç kçÀçíCçl³ççnçÇ JçíUçÇ pçMççÇ içjpç Hç[íuç l³ççÒçcççCçí kçÀjçÇlç Dççnílç. l³ççcçáUí ûççnkçÀçb®ççÇ KçN³çç DçLçç&vçí mçíJçç Iç[lç Dççní. SCMHRD

SSY nç

yçouç Iç[JçCççjç Jç Yçj IççuçCççjç mçJçç&lç pççmlç cçnlJçç®çç ¢çÆäkçÀçívç yçvçuçíuçç Dççní. ÒçíjCçç Jç vçílç=lJç oíCççjí DççÆOçkçÀçjçÇ GYçí kçÀjCçí ní ³çç kçÀçímç&cçáUí Iç[uçí Dççní. SCMHRD ®³çç DçvçíkçÀ DççiçÈ³ççJçíiçÈ³çç JçÌçÆMçäîççbHçÌkçÀçÇ lçí SkçÀ Dççní.

Scç.Smç.çÆHçuuççF& mçb®ççuçkçÀ Dçlçáj mçíbìj, iççíKçuçí ¬çÀç@mç jçí[, cçç@[íuç kçÀç@uçvççÇ Hççí.Dçç@. HçáCçí 411 016 (Yççjlç) oÓj. 5652374,5672068 Hç@Àkçwmç (020) 5651245 F& - cçíuç scmhrd@pn2.vsnl.net.in Website: www.scmhrd.edu

136

137

GlHççokçÀ DçççÆJçYçç&Jç nç GlmHçÓÀlç& Dçmçlççí. lççí Hçávnç çÆvçcçç&Cç kçíÀuçç pççT MçkçÀlç vççnçÇ. çÆJçvççíoçÒçcççCçí, mçnpç pççlç Dçmçlççvçç lççí çqmcçlçnçm³çí çÆvçcçç&Cç kçÀjlççí. pçíJnç uççíkçÀ kçÀçnçÇ®ç vç kçÀjC³ççmççþçÇ SkçÀ$ç pçcçlççlç, lçíJnç lççí yçnácççíuç #çCç çÆvçcçç&Cç kçíÀuçç pççlççí. mçbMççíOçvçkçíbÀêí nçÇ ÒçLçcçlç: cçvççíjbpçvçkçíbÀêí yçvçuççÇ®ç HçççÆnpçílç. - içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj

138

ÒççÆMç#çCçí, kçÀç³ç&¬çÀcç, ÒçkçÀçMçvçí, $çÝ<ççÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçÐçç kçíbÀêç®çí DççÞçcç DçççÆCç mçíbìmç&. JçjçÇuç mçJççb&®³çç mççÆJçmlçj cçççÆnlççÇmççþçÇ kç=ÀHç³çç Dççcç®³çç JçíyçmççF&ìuçç Yçíì Ðççwww.ssy.co.in

1. çÆmç× mçcççOççÇ ³ççíiç cçÓuçYçÓlç ÒççÆMç#çCç HççlçUçÇ - 1- uç³ç mçcççOççÇ nçÇ cççÆCçHçÓj ®ç¬çÀ GIç[lçí. - Dçnb yç´ïççeçqmcç ®çç DçvçáYçJç I³çç. lçmçí®ç Òçl³çíkçÀ iççíäçÇuçç cççÇ®ç pçyççyçoçj Dççní DçççÆCç cççÇ Dçcç³çç&o Mçkçw³çlçç Dççní ³çç®ççnçÇ DçvçáYçJç I³çç. - ní DçY³ççmç¬çÀcç GÐççíiçHçlççÇbvçç Iç[Jçlççlç. 2. çÆvçl³ç mçcççOççÇ ÒççÆMç#çCç HççlçUçÇ -2 - çÆvçl³ç mçcççOççÇ Dçvççnlç®ç¬çÀçuçç GIç[lçí. DçvçáYçJçç:- lçlJçcççÆmç. lçácnçÇmçá×ç Dçcç³çç&o Mçkçw³çlççbmçn lçí Dçcç³çç&o yç´ïç Dççnçlç ³çç®ççÇ pççCççÇJç. - ní ÒççÆMç#çCç vçíl³ççbvçç Iç[Jçlçí. 3. YççJç mçcççOççÇ ÒççÆMç#çCç HççlçUçÇ-3-çÆJççÆMçä mçcççOççÇ çÆJçMçá×®ç¬çÀçuçç GIç[lçí. DçvçáYçJçç:- mçJç&b KççquJçob yç´ïç. çÆJçéççlççÇuç Òçl³çíkçÀ iççíä nçÇ yç´ïçvçd ®çç Kççmç ¢çÆäkçÀçívç Dççní ³çç®ççÇ pççCççÇJç. - ní ÒççÆMç#çCç mçblççuçç Iç[Jçlçí. 4. $çÝ<ççÇ içá©kçáÀuçcçd (F³çÊçç 0 lçí F³çÊçç 12JççÇ. çÆJçPççiç, yçbiçuççíj DçççÆCç HçáCçí ³çíLçí.) pççiççÆlçkçÀ vçílçí çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççmççþçÇ, p³ççb®³ççkçÀ[í Dççní: mçblçç®ççÇ vçcç´lçç. çÆJçÜçvçç®çí %ççvç.-içáª®çí MçnçCçHçCç. 5. FvHçÀbì Smç.Smç.Jçç³ç. kçÀç³ç&¬çÀcç (Dçç³ç.Smç.HççÇ. - HççuçkçÀlJçç®ççÇ kçÀuçç- Jç³ç 0 lçí 6 Jç<çí&) - pçiççlççÇuç Òçl³çíkçÀ HççuçkçÀ nç ³çímç (Yes) HççuçkçÀ JnçJçç, cçáuççbvçç mJççlçb$³ç DçççÆCç vçÌmççÆiç&kçÀ çÆMçmlççÇlç Jçç{JçCççjç lçmçí®ç l³ççbvçç pççiççÆlçkçÀ opçç&®çí vçílçí cnCçÓvç Gl¬çÀçblç nçíC³ççmççþçÇ cçolç kçÀjCççjç nçíF&uç ní yçIçC³ççmççþçÇ. 6. çÆ®çu[^vç Smç.Smç.Jçç³ç./ ÖçÀçÇ[cç kçwuçyç (yççuçHçCççlççÇuç cçnlJçç®çí Jç³ç: 6 lçí 12 Jç<çí&) - cçáuççbvçç l³ççb®³ççlç DçççÆCç pçiççlçu³çç mçJç& cçvçá<³ççbcçO³çí Dçmçuçíu³çç oíJçlJçç®çí oMç&vç oíC³ççmççþçÇ. DçbçÆlçcçlç: pççiççÆlçkçÀ vçílçí çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççmççþçÇ. 7. Smç.Smç.Jçç³ç.100ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ kçÀç³ç&¬çÀcç - 1 ( pçuçoiçlççÇvçí DççkçÀuçvççlcçkçÀ

139

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

Dçç{çJçç IçíC³çç®çí lçb$ç - Dççj.mççÇ.Dççj.ìçÇ.- F³çÊçç 7JççÇ lçí 10JççÇ) - çÆJçÐççLççÇ& pçí kçÀçnçÇ çÆMçkçÀlççlç l³çç mçJç& çÆJç<ç³ççbJçj kçÀç³çcç®çí ÒçYçálJç çÆcçUJçC³ççmççþçÇ DçççÆCç uç#ççlç þíJçC³ççmççþçÇ.- çÆJçÐççL³çç&b®çí çÆJç<ç³ç SkçÀç cççÆnv³ççlç HçÓCç& kçÀjC³ççmççþçÇ; cçáuçç-cçáuççÇb®çç mçcçj kçBÀHç. 8. Smç.Smç.Jçç³ç. 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ kçÀç³ç&¬çÀcç-2-mçbHçÓCç& MççUç 100 ìkçwkçíÀ mcç=lççÇ MççUílç l³çç®çÒçcççCçí 100 ìkçwkçíÀ ÒçYçálJç MççUílç ªHççblççÆjlç kçÀjC³ççmççþçÇ. 9. Dçç³çáJç&Oç&vç kçÀç³ç&¬çÀcç (lç©Cç Jnç! Smç.Smç.Jçç³ç.®³çç kçÀç³çç kçÀuHç çÆ¬çÀ³çí®³çç cççO³çcççlçÓvç Dççjçíi³çoç³ççÇ oçÇIçç&³çá<³ç pçiçç!) kçÀç³çç kçÀuHç çÆ¬çÀ³çç Jç³ççíJçOç&vçç®ççÇ ÒççÆ¬çÀ³çç Guçì çÆHçÀjJçÓ MçkçÀlçí, mçJç& jçíiççblçÓvç yçjí kçÀjlçí, DççÆJçéçmçvççÇ³ççÆjl³çç çÆvççÆcç&lççÇ#çcçlçç Jçç{Jçlçí, lçácnçuçç Oçç[mççÇ Jç Hçjç¬çÀcççÇ yçvçJçlçí DçççÆCç pçíLçí kçÀçnçÇnçÇ Mçkçw³ç Dççní DçMçç DçJçmLçílç lçácnçuçç mçámLçççÆHçlç kçÀjlçí. 10. nílçÓ®ççÇ MçkçwlççÇ (Hçç@Jçj Dçç@HçÀ FvìívMçvç) - mçÊ³ççlç jnçCççN³çç DçççÆCç çÆvç:mJççLççÇ&HçCçí pçiçç®ççÇ mçíJçç kçÀjCççN³çç vçíl³ççb®çç çÆJçkçÀçmç kçÀªvç pççiççÆlçkçÀ Mççblçlçç çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççmççþçÇ. 11.J³ççJçmçççÆ³çkçÀ ¢çÆ<ìkçÀçívç (HççÇ.Dçç³ç.) - lçácç®çç J³çJçmçç³ç GÐççíiç kçÀçíCçl³ççnçÇ Òç³çlvççbçÆMçJçç³ç 100 HçìçÇvçí Jçç{JçCçí DçççÆCç J³çJçmLççHçvç kçÀjCçí. 12.mçbIçìvç DçççÆCç JçíUí®çí J³çJçmLççHçvç (Dççí.ìçÇ.Scç.) - kçÀçcç nç KçíUkçÀj DçççÆCç Òç³çlvçnçÇvç DçvçáYçJç yçvçJçC³ççmççþçÇ.- GÐççíiççb®çí ªHççblçj çÆJçÐççHççÇþçlç kçÀjC³ççmççþçÇ. 13.SkçÀ$ç mçcççpççlç jnçCçí - (kçÀc³çáçÆvçìçÇ çÆuççqJnbiç)- Dçblçiç&lç ÞççÇcçblççÇ Jçç{JçÓvç Dççvçboçvçí DçççÆCç Dççjçíi³çoç³ççÇ Hç×lççÇvçí SkçÀçÆ$çlççÆjl³çç, JççìÓvç Içílçuçíu³çç mçáçÆJçOççb®³çç çÆJçHçáuçlçímçn JçÌçÆéçkçÀ MççÇlçuçlçí®çç HççÆjCççcç ÒççHlç kçÀªvç çÆnjJ³çç HççÆjmçjçlç jnçC³ççmççþçÇ. 14.ÞççÇ.DçCCçç npççjí ³ççb®³çç jçUíiçCç çÆmç×çÇ ³çç DççoMç& iççJççÒçcççCçí Flçj iççJççbvçç ªHççblççÆjlç kçÀjC³ççmççþçÇ lç©Cççbvçç ÒççÆMççÆ#çlç kçÀjC³ççmççþçÇ kçÀvçç&ìkçÀ çÆJçÐççHççÇþç®³çç mçnç³³ççvçí ûççcççÇCç çÆJçkçÀçmççlç ÒçíjCççoç³ççÇ vçílç=lJçç®çç HçoJççÇ kçÀç³ç&¬çÀcç.

140

ÒççÆMç#çCçí, kçÀç³ç&¬çÀcç, ÒçkçÀçMçvçí, $çÝ<ççÇ mçbmkç=ÀlççÇ çÆJçÐçç kçíbÀêç®çí DççÞçcç DçççÆCç mçíbìmç

15.JçjçÇuç ÒççÆMç#çCççbmççþçÇ çÆMç#çkçÀçbvçç ÒççÆMççÆ#çlç kçÀjC³çç®çç kçÀç³ç&¬çÀcç- Jç<çç&lçÓvç lççÇvç JçíUç 7 lçí 21 çÆoJçmççb®çç nç ÒççÆMç#çCç kçÀç³ç&¬çÀcç l³çç ÒççÆMç#çCçç®ççÇ HççlçUçÇ uç#ççlç IçíTvç Dçç³ççíçÆpçlç kçíÀuçç pççlççí.

141

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

çÆuç³çç ÒçkçÀuHç (mçcççpççmççþçÇ Dçç³ççíçÆpçlç kçíÀuçíu³çç mçíJçç) 1. Òçiçlç kç@Àvmçj GHç®ççj 2. $çÝ<ççÇ DççvçboçíHç®ççj Jç Dççjçíi³ç kçíbÀê (çÆvçmçiççí&Hç®ççj kçíÀbê) 3. DçVçoçvç #çí$çí 4. çÆvçjçÆvçjçÈ³çç Oçcçç&blççÇuç OçççÆcç&kçÀ vçíl³ççb®³çç JçÌçÆéçkçÀ OçççÆcç&kçÀ MççblçlçímççþçÇ yçÌþkçÀç 5. mJç®s Mçnjí çÆvçcçç&Cç kçÀjC³ççmççþçÇ kçwuççÇvç DçB[ ûççÇvç pççiççÆlçkçÀ cççíçÆncçç 6. kçÀçjçiç=nçlççÇuç kçÌÀÐççb®çí HçávçJç&mçvç 7. jkçwlçoçvç çÆMççÆyçjí 8. vçí$ç cççíçÆlççÆyçboÓ çÆMççÆyçjí 9. iççJççblç DçççÆCç Mçnjçblç yççuçJçç[çÇ MççUç 10. MççmçkçÀçÇ³ç DçbiçCçJçç[çÇ çÆMççÆ#çkçÀçbvçç ÒççÆMç#çCç oíCçí 11. mçÌçÆvçkçÀçb®çí MççjçÇçÆjkçÀ DçççÆCç cççvççÆmçkçÀ Dççjçíi³ç mçáOççjC³ççmççþçÇ çÆvçcçb$çCççvçámççj çÆJçMçí<çlç: mççÇcçç#çí$ççlççÇuç mçÌçÆvçkçÀçbmççþçÇ ÒççÆMç#çCç 12. HççíçÆuçmççbvçç ÒççÆMç#çCç oíCçí uççF&Jn F&-mçlmçbiç ®çákçÀJçÓ vçkçÀç - oj jçÆJçJççjçÇ mçkçÀçUçÇ 10.30 lçí 1.30 ³çç JçíUílç içá©pççÇbyçjçíyçj jnçC³ççmççþçÇ kç=ÀHç³çç ³çç JçíyçmççF&ìuçç Yçíì Ðçç. www.ssy.co.in

142

lçácç®³ççkçÀ[Óvç Flçjçbvçç JçÌçÆMJçkçÀ çÆJçHçáuçlçí®ççÇ oíCçiççÇ uççíkçÀçbvççÇ ní HçámlçkçÀ Jçç®ççJçí ³ççmççþçÇ l³ççb®ççÇ DççvçboçÇ pççÇJçvççmççþçÇ®³çç mççOçvçíkçÀçÆjlçç vççíboCççÇ kçÀjCçí nç mçJççí&Êçcç cççiç& Dççní. çÆMç#çkçÀçbvççÇ DçççÆCç O³ççvçkçÀl³çç&bvççÇ ní HçámlçkçÀ Flçjçbvçç Jçç®çç³çuçç ÐççJçí DçççÆCç vçblçj Hçjlç I³ççJçí. ³ççcçáUí l³ççbvççÇ ní HçámlçkçÀ Jçç®çu³çç®ççÇ Kçç$ççÇ nçíF&uç; lçmçí®ç lçí SKççÐçç kçÀHççìçlç®ç vç Jçç®çuçíu³çç DçJçmLçílç çÆvç<kçÀçUpççÇHçCççvçí Hç[Óvç jnçCççj vççnçÇ. uççíkçÀçbvççÇ HçámlçkçÀ Jçç®çu³ççvçblçj ³ççlçÓvç l³ççbvçç kçÀç³ç çÆcçUçuçí lçí l³ççbvççÇ çÆuçnÓvç kçÀç{u³ççvçblçj çÆMç#çkçÀçbvççÇ l³çç J³çkçwlççÇ®ççÇ vççJçvççíboCççÇ mççOçvçímççþçÇ kçÀjçJççÇ. çÆJçéçmçcç=×çÇ®³çç Dççcç®³çç mJçHvççyçjçíyçj p³ççbvçç Yççiç I³çç³ç®çç Dççní DçMçç uççíkçÀçb®³çç vççJççb®ççÇ ³ççoçÇmçá×ç Dççcnçuçç çÆcçUíuç. HçámlçkçÀ lççlHçájlçí oíCççjç Jçç®çCççjçb®ççÇ lçmçí®ç Dççcç®³çç mJçHvçç®çç çÆnmmçç nçíCççN³ççb®ççÇ DçççÆCç l³ççb®çí kçáÀìábyççÇ³ç Jç çÆcç$ççb®³çç vççJççb®ççÇ ³ççoçÇ kçÀjíuç. ³çç ÒçkçÀçjí Jçç®çkçÀ ní vççíboCççÇ kçÀjCççjí nçíC³çç®ççÇ mçá©Jççlç nçíF&uç. Dççlçç çÆMç#çkçÀçkçÀ[í Hçá<kçÀU vççíboCççÇOççjkçÀ DçççÆCç YççiççÇoçj nçílççÇuç. HçámlçkçÀ Jçç®çC³ççmççþçÇ DçççÆCç mçcççpççlççÇuç Hçá<kçÀU cççCçmççbvçç vççíboJçC³ççmççþçÇ çÆMç#çkçÀ mçlmbçiç IçíT MçkçÀlççlç. uççíkçÀ Smç.Smç.Jçç³ç. DçççÆCç G®®ç mççOçvçílç Yççiç IçíT MçkçÀlççlç. HçámlçkçÀ DççþJç[îççuçç Jçç®çlçç ³çíF&uç DçççÆCç uççíkçÀ l³ççb®³çç mççOçvçícçáUí DçççÆCç DççkçÀuçvççcçáUí l³ççb®³çç pççÇJçvçç®çí kçÀmçí GVç³çvç Pççuçí l³çççÆJç<ç³ççÇ Yççiç IçíCççjçbyçjçíyçj çÆkçbÀJçç sçíìîçç mçcçÓnçbMççÇ ®ç®çç& kçÀª MçkçÀlççÇuç. pçj ní HçámlçkçÀ yççpççjçlç çÆJçkçÀuçí lçj l³çç®ççÇ çÆkçbÀcçlç vçä nçíF&uç. Jçç®çkçÀçuçç lçí Gmçvçí oíC³ççcçáUí DçççÆCç mçom³çlJççmççþçÇ®³çç oíCçiççÇcçáUí lççí Dççj.Smç.JnçÇ.kçíÀ.®çç mçom³ç nçíF&uç DçççÆCç ÒççÆMç#çCç kçÀç³ç&¬çÀcççlç Yççiç IçíF&uç. Dççlçç lççí HçámlçkçÀ IçíT MçkçÀlççí DçççÆCç l³çç®³çç kçáÀìábyççlççÇuç uççíkçÀçbvçç Jç çÆcç$ççbvçç mçnpç l³çç®³çç mJçlç:®³çç çÆJçéçmçcç=×çÇ®³çç mJçHvççMççÇ pççí[Ó MçkçÀlççí. Jçç®çkçÀçuçç ní HçámlçkçÀ JççjbJççj Jçç®çC³çç®ççÇ DçççÆCç 'çÆjkçÀç®³çç çÆKçMççvçí jçpççmççjKçí pçiçC³ççmççþçÇ®³çç' DççJnçvççvçí ÒçíçÆjlç nçíC³çç®ççÇ mçbOççÇ çÆcçUÓ MçkçÀlçí.

143

jçpççmççjKçí pçiçç çÆjkçÀçc³çç çÆKçMççvçí

ÒççÆlç%çç DççHçu³ççHçá{í KçÓHç cççíþí kçÀçcç Dççní - DççHçu³çç pççÇJçvççMççÇ DçççÆCç DççHçu³çç mçYççíJçlççuç®³çç Òçl³çíkçÀç®³çç pççÇJçvççMççÇ DçmçuçíuççÇ Jç®çvçyç×lçç DççHçu³ççuçç HççUç³ç®ççÇ Dççní. nçÇ HçÀkçwlç kçÀçcççJçj uç#ç SkçÀçûç kçÀªvç ÒççHlç kçÀjlçç ³çíCççj vççnçÇ, Hçjblçá DççHçu³çç mJçlç:Jçj cçvç SkçÀçûç kçÀªvç - lçmçí®ç DççHçu³çç mJçlç:uçç KçN³çç DçLçç&vçí DççvçboçÇ DçççÆCç GHç³çákçwlç kçÀªvç®ç lçí nçíF&uç. uççíkçÀ HçÀkçwlç GHç³ççíiççÇ mçççÆnl³ç®ç JççHçª MçkçÀlççlç. DççHçCç l³ççbvçç HçÀkçwlç DççHçu³ççuçç çÆkçbÀJçç DççHçu³çç çÆMçkçÀJçCçákçÀçÇuçç JççHçjC³ççmç mççbiçlç vççnçÇ. DççHçCç mJçlç:®ç l³ççbvçç DççHçu³ççuçç KçN³çç DçLçç&vçí DççHçuçí yçvçJçÓvç DçççÆCç Òçl³çíkçÀ #çCç pçCçá kçÀçnçÇ MçíJçì®çç #çCç Dçmçu³ççÒçcççCçí JççHçjC³ççmç HçjJççvçiççÇ oíCççj Dççnçílç. DççcnçÇ Dççcç®çí pçí mçJçç&lç ®ççbiçuçí Dççní lçí oíC³çç®ççÇ ÒççÆlç%çç kçÀjçÇlç Dççnçílç. ³ççlç mçcççJçíMç Dççní Dççcç®³çç Òçícçç®çç, Dççcç®³çç cççuçkçÀçÇ®³çç JçmlçÓb®çç, Dççcç®³çç pçiçç®çç, Dççcç®³çç mçvcççvçç®çç, Dççcç®³çç vççiççÆjkçÀlJçç®çç DçççÆCç Dççcç®çç mJçlç:®çç. DççcnçÇ ní Dççcnçuçç mJçlç:uçç FlçjçbHçí#çç pççmlç Gb®ç kçÀjC³ççmççþçÇ çÆkçbÀJçç uçnçvç kçÀjC³ççmççþçÇ kçÀjçÇlç vççnçÇ. DççcnçÇ ní DççíUKçÓvç kçÀjçÇlç Dççnçílç kçÀçÇ, nçÇ Dççcç®³ççcçOççÇuç pçí mçJçç&lç ®ççbiçuçí Dççní l³çç®çç MççíOç IçíC³çç®ççÇ mçbOççÇ Dççcnçuçç ³çççÆvççÆcçÊççvçí çÆcçUçuççÇ Dççní. cççPçç KçN³çç DçLçç&vçí JçÌ³ççqkçwlçkçÀ HçÀç³çoç Dçmçç Dççní kçÀçÇ cççP³ççlççÇuç mçJçç&lç ®ççbiçu³çç®çç cçuçç MççíOç Içílçç ³çílç Dççní. cççP³çç mçYççíJççj Dçmçuçíu³çç Òçl³çíkçÀçyçjçíyçj DçççÆCç Òçl³çíkçÀ iççíäçÇyçjçíyçj jnçC³çç®ççÇ cççPççÇ #çcçlçç MççíOçÓvç kçÀç{Cçí. nç cççPçç MççíOç, cççPçç cççiç&, cççPçí O³çí³ç Dççní. cççÇ pççÇJçvçç®çí ÒççÆlççÆvççÆOçlJç kçÀjlççí. kçáÀCççÇnçÇ cççP³ççHçí#çç G®®ç çÆkçbÀJçç Kççuç®çç vççnçÇ. kçáÀCççÇnçÇ FlçjçbHçí#çç DççÆOçkçÀ cççÌu³çJççvç vççnçÇ. KçN³çç YççiççÇoçjçÇcçO³çí cççÇ kçáÀCççuççnçÇ içáuççcç kçÀjCççj vççnçÇ; lçmçí®ç cççÇ kçáÀCçç®³ççnçÇ Hçá{í mJçlç:uçç içáuççcç cnCçÓvç mççoj kçÀjCççj vççnçÇ. cççÇ mJçlç:uçç lçácç®³ççlç, Òçl³çíkçÀçlç MççíOçívç. nçÇ cççPççÇ ÒççÆlç%çç Dççní. nçÇ cççPççÇ ÒççÆlç%çç Dççní. - içá©pççÇ $çÝ<ççÇ ÒçYççkçÀj.

144