BIM Loket: met open BIM-standaarden kun je op elkaar bouwen

Met open BIM-standaarden kun je op elkaar bouwen

Met open BIM-standaarden kun je op elkaar bouwen De bouwsector maakt steeds meer gebruik van BIM (Bouw Informatie Model of Management) voor het uitwisselen van informatie. Voor een florerende bouwsector die de klant voorop stelt, is BIM ronduit onmisbaar.

Open BIM-standaarden stimuleren de communicatie en houden relevante informatie ook op langere termijn bruikbaar.

Het BIM Loket zorgt voor open BIM-standaarden die toegankelijk zijn, betrouwbaar en goed op elkaar afgestemd.

Daarmee kunnen alle partijen in de keten op elkaar bouwen.

Het BIM Loket is het centrale informatie- en regiepunt rond open BIM-standaarden in Nederland www.bimloket.nl  

BIM en open BIM-standaarden

Beter samenwerken door standaarden BIM draait om heldere uitwisseling van informatie binnen bouwprojecten. Gegevens één keer inwinnen, en meervoudig gebruiken – van ontwerp tot beheer. Door integratie van het beheer van informatie zorgt BIM voor betere samenwerking tussen bouwpartners. Hoe meer ICT-integratie in een bouwproces, hoe beter de digitale informatie- en kennisuitwisseling.

Om deze uitwisseling mogelijk te maken, zijn standaarden nodig: centrale informatie- en procesafspraken. Via standaarden wisselen opdrachtgever, architect, adviseur, aannemer, installateur en leverancier gemakkelijk informatie uit, tijdens de hele levenscyclus van het bouwwerk. Dat leidt tot meer kwaliteit in de bouw, tegen lagere kosten.

Opdrachtgever “De gegevens van een gebouw moeten net zo lang meegaan én inzetbaar zijn als het gebouw zelf. Het gebruik van open BIM-standaarden waarborgt de inzetbaarheid als informatiebron voor toekomstige, nu nog onbekende, vraagstukken.” Berend Koudstaal, Manager Stafbureau Vastgoedbeheer, Erasmus MC

Softwareleverancier “Open BIM-standaarden bieden software­leveran­ ciers kansen, door­dat pakketten gemakkelijk gegevens kunnen uitwisselen en onderling op elkaar aansluiten.

Organisaties kunnen de best passende software kiezen en integreren conform de wensen van de eindgebruiker. Hierdoor ontstaat een efficiënte keten van gespecialiseerde oplossingen. Daarnaast garanderen de standaarden dat software is ontwikkeld volgens specifieke voorwaarden opgesteld door de bouwsector.” Ruben Blair, VISI en BIM Consultant bij Bakker&Spees.

BIM?

Open BIM-standaarden Open standaarden hebben als grote voordeel dat ze laagdrempelig toegankelijk zijn en niet gebonden aan specifieke software. Een open standaard betekent volgens het Forum Standaardisatie: beheer door een not-for-profit organisatie, open besluitvormingsprocedure, afstand van intellectueel eigendom, publicatie van de standaard, specificatiedocument vrij of tegen nominale bijdrage beschikbaar, duurzame financiering, geen beperkingen rond hergebruik.

Als gebruiker van open standaarden kun je er zeker van zijn dat jouw informatie toegankelijk blijft. Ook op langere termijn. Informatie wil je immers tijdens de hele levensduur van een gebouw of infrastructuur kunnen blijven gebruiken! Daarom is het overheidsbeleid gericht op het gebruik van open standaarden.

Het BIM Loket biedt een samenhangend palet van open BIM-standaarden aan, zoals VISI, NLCS en COINS. Deze dragen bij aan een open BIM-proces met efficiëntere communicatie, minder tijdverlies en kwalitatief betere bouwobjecten tegen lagere kosten. De standaarden die het BIM Loket aanbiedt, zijn deels bij ons in beheer, en deels bij onze partners. In alle gevallen zijn de lijnen kort.

Voor de definitie van BIM hanteert het BIM Loket drie invalshoeken: Bouwwerk Informatie Model Dit is een digitale representatie van hoe een bouwwerk is ontworpen, wordt gerealiseerd en/of daadwerkelijk is gebouwd.

Bouwwerk Informatie Modellering De nadruk ligt meer op het proces.

Hier gaat het om (samen)werken in bouwprojecten met behulp van digitale informatiemodellen.

Bouwwerk Informatie Management Hierbij staat de informatie zelf centraal: de opbouw, het beheer en (her)gebruik van digitale bouwwerkinformatie in de hele levenscyclus van het bouwwerk.

Alle drie de benaderingen zijn relevant; het begrip BIM omvat het geheel. Het zijn verschillende ‘brillen’ om naar BIM te kijken, die alledrie nodig zijn om BIM met succes te implementeren.

BIM Loket

Wat is het BIM Loket?

Het BIM Loket is hét kennisplatform en centraal aanspreekpunt rond open BIM-standaarden in Nederland. In het BIM Loket werken de beheerorganisaties van open BIM-standaarden samen. Met elkaar willen we het gebruik van open BIM-standaarden bevorderen, omdat ze de sleutel vormen tot een brede implementatie van BIM in de Nederlandse bouwsector. We zorgen voor een goede onderlinge aansluiting van standaarden, zowel nationaal als internationaal.

Opdrachtnemer “VISI zorgt voor heldere en transparante informatie-uitwisseling binnen projecten voor opdrachtgever en opdrachtnemer. Dit is essentieel om onze projecten optimaal te kunnen beheersen.

Het is tijd de traditionele cultuur te doorbreken en VISI consequent toe te passen. Het argument ‘we hebben het altijd al zo gedaan’ is in ons digitale tijdperk echt passé.” Anne-Roos van der Elst, BAM Infra Nederland

In het kort staat het BIM Loket voor: • Bevordering van het gebruik van open BIM-standaarden • Voorlichting aan gebruikers • Gezamenlijk beheer van Nederlandse open BIM-standaarden • Coördinatie en versterking van de (inter)nationale aansluiting • Verbinding van de bestaande kennisorganisaties

Fabrikant/leverancier “Wavin hanteert breed gedragen marktstandaarden om de communicatie met alle partijen gemakkelijk te maken.

Zo is ETIM binnen de gehele Wavin organisatie de standaard voor het classificeren van alle artikeldata en gebruiken wij SALES in Nederland om onze berichtenuitwisseling te optimaliseren.” Michan Katerbarg, E-Business Manager Wavin Nederland

Van, voor en door de bouwsector

Samenwerken in vertrouwen

Het BIM Loket is een onafhankelijke stichting waarin de relevante kennisinstituten rond open BIM-standaarden in Nederland samenwerken: CROW, STABU, Geonovum, Ketenstandaard Bouw & Installatie en buildingSMART Benelux. Het BIM Loket komt voort uit een project van de Bouw Informatie Raad (BIR). Het wordt gefinancierd door de BIR-branches (opdrachtgevers, opdrachtnemers, architecten, ingenieursbureaus, installateurs en toeleveranciers) en met bijdragen vanuit opdrachtgevers voor beheer. Het BIM Loket is actief voor en door de Nederlandse bouwsector. Ons bureau is gevestigd op de Bouwcampus in Delft.

Een succesvolle implementatie van BIM draait om samenwerking tussen partijen die daar van oudsher misschien niet altijd aan gewend zijn. Om goed te kunnen samenwerken is een cultuur van vertrouwen nodig. Vanuit het BIM Loket willen wij daaraan bijdragen met onze kernwaarden: neutraal, transparant en samen. Wij dienen geen ander belang dan het gemeenschappelijk belang om beter samen te werken door middel van BIM. Bij ons staat de gebruiker van open BIM-standaarden voorop en kwaliteit hoog in het vaandel. Wij streven altijd naar synergie en naar versterking van onze kennisbasis, door alle relevante spelers bij het spel te betrekken.  

De open standaarden van het BIM Loket

Het palet van BIM Loket omvat een tiental belang­ rijke open BIM-standaarden. In veel gevallen zijn deze van toepassing op de GWW- of B&Usector. Andere worden gebruikt in de geowereld of zijn niet specifiek voor een sector. Sommige standaarden zijn (nauw) verbonden met elkaar, andere werken overkoepelend of zijn juist sterk gericht op een afgebakend onderdeel van een BIM-proces. Sectoroverstijgend of niet, specifiek of overkoepelend: de standaarden dragen alle bij tot een open BIM-proces met efficiÍntere communicatie, minder tijdverlies en kwalitatief betere bouwobjecten tegen lagere kosten.

De CB-NL is een digitale semantische bibliotheek: een verzameling van taaldefinities van objecten en ruimtes. CB-NL zorgt voor uniformiteit tussen bestaande standaarden, normen en bibliotheken van objecten of producten.

CityGML (City Geography Markup Language) is een internationale open GIS-standaard voor de weergave van stedelijke objecten in 3D. Het definieert de klassen en relaties voor de meest relevante topografische objecten in steden en regionale modellen over hun eigenschappen, zoals uiterlijk, ruimtelijke afmetingen en onderlinge samenhang.

COINS (Constructieve Objecten en de Integratie van Processen en Systemen) is een uitwisselingsstandaard voor objectgerichte informatie. COINS ondersteunt de uitwisseling van digitale informatie tussen verschillende IT-platforms en -omgevingen van partijen die betrokken zijn bij bouwprojecten.

Nationaal Model BIM Protocol Nationaal Model BIM Uitvoeringsplan

De standaarden en gebruiksrichtlijnen (*) kunnen naar toepassing worden ingedeeld: • voor processen • voor dataformaten • voor semantiek (afspraken over uniform taalgebruik)

ETIM (oorspronkelijk Europees Technisch Informatie Model) is een artikelenclassificatie voor bouw- en installatiematerialen. ETIM deelt technische producten (internationaal) eenduidig in en legt per klasse de belangrijkste technische kenmerken vast.

De Industry Foundation Classes (IFC) is een datamodel voor het uitwisselen en delen van specifieke BIM-informatie (modelobjecten en hun eigenschappen) tussen de verschillende softwareapplicaties van partijen in het bouwproces. Met IFC kan de hele bouwkolom, van architect tot aannemer en vastgoedbeheerder, communiceren met dezelfde intelligente data.

Het GeĂŻntegreerd Bouwen CAD-Afsprakenstelsel (GB CAS) is een standaard voor 2D CADtekeningen en informatie-uitwisseling voor de B&U-sector. Ook voor CAD applicatieontwikkelaars is GB-CAS een leidraad bij de ontwikkeling van software waarmee CADgebruikers automatisch op basis van GB-CAS kunnen werken.

IMGeo (InformatieModel Geografie) maakt uitwisseling van 3D geo-informatie mogelijk.

IMGeo bevat afspraken over uitwisseling van zogenaamde plus- en beheertopografie. Dit betreft onder andere afspraken voor de wettelijk verplichte Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT).

NLCS (Nederlandse CAD Standaard voor de GWW-sector) is dé standaard voor uitwisseling van informatie in 2D CAD-tekeningen voor de GWW-sector. De NLCS bevat basisafspraken over het omgaan met metadata, digitaal tekenen, het uiterlijk van de tekening en – vooral – de bestandsopbouw van 2D-tekenwerk. Deze afspraken zijn onafhankelijk van de CAD-platforms die geleverd worden door softwareleveranciers.

SALES (eerder: S@les in de Bouw) is een standaard voor elektronisch berichtenverkeer rond inkoopen verkooptransacties. Door gebruik te maken van de softwareonafhankelijke berichtenstandaard kunnen bedrijven efficiënt en foutloos berichten uitwisselen tussen hun computersystemen. De standaard bevat berichten voor product- en artikelgegevens, condities, orders, opdrachten, orderbevestigingen, pakbonnen of facturen.

NL/SfB is een classificatie van bouwdelen en installaties (‘elementen’ genoemd). Het is een standaard voor de bouw- en installatiebranche en wordt veel gebruikt bij het ontwerpen, realiseren en beheren van gebouwen.

VISI vormt de basis voor communicatie en informatieoverdracht in organisaties en (bouw) projecten en zorgt voor een goede verdeling van de verantwoordelijkheden in een project. Met deze algemeen geaccepteerde en sectorbrede open processtandaard kunnen bouwpartijen hun communicatieafspraken structureren, bewaken en bewaren.

De Gebruiksrichtlijnen van het BIM Loket

Een BIM Protocol maakt deel uit van het contract tussen opdrachtgever en opdrachtnemer(s). Het Nationaal Model BIM Protocol bevat voorbeeld­ teksten voor contractuele eisen en voorwaarden rond te leveren BIM-modellen, het eigendom en gebruik van die modellen, BIM-processen en BIM-gerelateerde taken, verantwoordelijkheden en aansprakelijkheden. Opdrachtgevers kunnen dit model gebruiken als onderlegger voor het opstellen van projectspecifieke BIM-protocollen.

Een BIM Uitvoeringsplan is een document waarin projectpartners vastleggen hoe zij samenwerken in een BIM-ondersteund project, binnen de in het BIM Protocol gestelde kaders. In het BIM Uitvoeringsplan leggen projectpartners die afspraken vast die zij maken om te komen tot een efficiënt en effectief BIM-project. Zij kunnen het Nationaal Model BIM Uitvoeringsplan gebruiken als onderlegger voor projectspecifieke BIM Uitvoeringsplannen.

De BIM basis informatieleveringsspecificatie (ILS) is een stelsel van afspraken om (IFC-) model­­data gestructureerd, uniform en eenduidig uit te wisselen. Deze afspraken hebben betrekking op het uitwisselings­formaat, de te hanteren basisstructuur en het borgen van objectinformatie. Voor het gebruik van specifieke softwarepakketten in combinatie met de BIM basis ILS is een groeiend aantal handleidingen beschikbaar.

Een Nationaal Model Informatieleverings­ specificatie (ILS) is in ontwikkeling.

Ingenieursbureau “Om informatie te kunnen uitwisselen moet je dezelfde taal spreken en het eens zijn over wat je precies uitwisselt. Dat kan alleen als je met standaard bibliotheken werkt en gebruik maakt van uitwisselformaten, die je projectspecifiek kunt maken. Bij ons project Traverse Dieren voor de Provincie Gelderland maken wij daarom gebruik van de open uitwisselstandaard COINS.” Daan Alsem, projectmanager infrastructuur bij Royal HaskoningDHV

Architect “Onze aandacht verschuift steeds meer naar de ‘I’ van BIM: informatie die betrouw­ baar in het model is opgenomen en die met behulp van open standaards naar andere deelnemers in het ontwerp proces worden overgedragen. We gebruiken NL/SfB voor het coderen van de bouwelementen, en IFC voor de onderlinge uitwisseling met constructeur en installatieadviseur. Daarnaast maken we gebruik van een BIM protocol om de samenwerking met adviseurs vorm te geven.” Gustaaf Kühne, groepscoördinator bij EGM architecten / Bestuurslid BIR

Installateur “Als multidisciplinair installatiebedrijf onderkennen wij het belang van open BIM-standaarden. Het BIM Loket zorgt voor een onafhankelijk platform en schept duidelijkheid in een landschap dat de komende jaren continu in beweging zal blijven.

ETIM als classificatiestandaard in combinatie met de toekomstige Uniforme Objecten Bibliotheek gaat ons in de praktijk helpen aan een uniforme uitwisseling tussen de diverse softwareplatforms; dit is een lang gekoesterde wens!” Johan Bredenbeek, Bedrijfsleider Voorbereiding, ULC Installatietechniek

Partners BIM Loket

Het BIM Loket werkt samen met een aantal kennispartners bij de invulling van het beheer van de standaarden en gebruiksrichtlijnen.

CROW is een onafhankelijke kennisorganisatie zonder winstoogmerk op het gebied van infrastructuur, openbare ruimte, verkeer en vervoer in Nederland. CROW investeert in kennis gericht op slimme en praktische oplossingen voor vraagstukken uiteenlopend van beleid tot en met beheer.

BuildingSMART Chapter Benelux is een vereniging die zich richt op het bevorderen van toepassing van open BIM-standaarden, als middel voor interoperabiliteit en integratie van het bouwproces.

Geonovum maakt geo-informatie van de overheid toegankelijk en zorgt voor de standaarden die daarvoor nodig zijn. Geonovum ontwikkelt en beheert standaarden die de uitwisseling van geoinformatie en de combinatie met andere soorten informatie mogelijk maken.

De stichting Ketenstandaard Bouw en Installatie is op 1 juli 2015 ontstaan uit een fusie van stichtingen ETIM Nederland en Sales in de Bouw.

De stichting is een samenwerkings­verband tussen fabrikanten, importeurs, agenten en de belangenorganisaties van groothandels, bouwers en installateurs in de Nederlandse bouw- en installatiesector.

STABU zorgt voor kwaliteit en efficiency bij het spe­ci­fi­­ce­ren in de bouw. Met de online specificatie­sys­te­­matiek ‘Bouwbreed’ ondersteunt STABU een ge­struc­­tureerde, gestandaardiseerde en gevalideerde in­­for­matie-uitwisseling tijdens de hele levenscyclus van een bouwwerk. Daarnaast geeft STABU advies over het juridische gedeelte van het bestek en voert zij onderzoeks- en adviesprojecten uit rond specificeren in de bouw.

In de Bouw Informatie Raad (BIR) zijn alle geledingen van de bouwkolom vertegen­woordigd: opdrachtgevers, opdrachtnemers, architecten, ingenieurs­bureaus, installa­teurs en toeleveranciers.

Elke geleding heeft twee vertegenwoordigers in de BIR. De leden vertegenwoordigen zowel de branche als hun bedrijf. Vanuit de BIR maken zij op de praktijk gerichte afspraken die het sectorbelang dienen en implementeren zij deze afspraken binnen hun branche.

De helpdesk is er voor u!

Wilt u meer weten over het aanbod of de toepassing van een open BIM-standaard?

Heeft u een technische vraag over een specifieke standaard, of over de samenhang tussen standaarden? Of heeft u suggesties voor actualisatie of verbetering van een standaard?

Het BIM Loket is het centrale aanspreekpunt voor informatie over open BIM-standaarden.

U kunt met uw vragen terecht op helpdesk@bimloket.nl.

Contact BIM Loket Van der Burghweg 1 2628 CS Delft www.bimloket.nl info@bimloket.nl Het BIM Loket is gevestigd op De Bouwcampus.

Powered by