Bionews_17 by bioiatriki_group

ΖΩΗ • ΠΡΌΛΗΨΗ | ΥΓΕΊΑ ΤΕΎΧΟΣ 17ο, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

ΤΟ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

ΤΟΥ

ΟΜΙΛΟΥ

ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

ΤΕΎΧΟΣ 17ο, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021 ISSN 2529-0649

Εισαγωγικό Σημείωμα Μια εμβληματική χρονιά ξεκίνησε για τον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. Συμπληρώνονται 40 χρόνια από την ίδρυση του μικρού οικογενειακού ενδοκρινολογικού εργαστηρίου το οποίο ξεχώρισε για την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων του και μέσα σε χρόνο ρεκόρ εξελίχθηκε στο πρώτο Πολυδύναμο Διαγνωστικό Κέντρο της χώρας. Σήμερα ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ παραμένει αμιγώς ελληνική επιχείρηση και βρίσκεται σταθερά στην κορυφή της ιδιωτικής πρωτοβάθμιας περίθαλψης, με 55 διαγνωστικά κέντρα σε Ελλάδα και Κύπρο, τα οποία δέχονται πάνω από 3 εκατομμύρια επισκέψεις ετησίως. Ο Όμιλος διαθέτει ακόμη 3 κλινικές σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη, ένα Κέντρο Διεθνών Ασθενών, 7 Οδοντιατρικές Μονάδες και ένα Ιατρικό Τηλεφωνικό Κέντρο 24ωρης λειτουργίας, ενώ έχει πλέον και παγκύπρια παρουσία, με ένα πολυδύναμο Διαγνωστικό Κέντρο – το πρώτο στην Κύπρο – 2 πλήρως αυτοματοποιημένα κεντρικά εργαστήρια, ένα κλινικό εργαστήριο, ένα ακτινοδιαγνωστικό κέντρο, και 14 συνολικά δειγματοληπτικά κέντρα. Η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ είναι ο πρώτος ιδιωτικός φορέας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που αναγνώρισε την αναγκαιότητα εφαρμογής σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης ποιότητας και εφαρμόζει πρότυπα ISO σε όλο το φάσμα των εξετάσεων και δραστηριοτήτων. Εδώ και 4 δεκαετίες, η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ συνεχίζει να αναπτύσσεται με προσήλωση στο όραμα της παροχής υπηρεσιών με υψηλή ποιότητα και εύκολη πρόσβαση για όλους. Και θα συνεχίσει να φροντίζει καθημερινά το πιο πολύτιμο αγαθό, με τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε ανθρώπου.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ΤΕΎΧΟΣ 17ο, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2021

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΉ ΕΠΙΤΡΟΠΉ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ΤΖΕΝΗ ΚΟΥΡΕΑ - ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΥ, MD Ομότιμη Καθηγήτρια, Eθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, Eπιστημονική Υπεύθυνη Βιοπαθολογικού Εργαστηρίου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΟΥΛΑΣ Σύμβουλος Ακτινολογίας, Διευθυντής MRI ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΑΒΒΙΔΟΥ Διευθύντρια MRI - CT

ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ ΠΑΝΑΓΙΏΤΗΣ ΣΟΥΚΆΚΟΣ Καθηγητής Ορθοπαιδικής

ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΡΑΪΔΗΣ Αν. Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας ΑΠΘ, Επιστημονικός Υπεύθυνος Καρδιολογικού Τμήματος ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Παθολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος Παθολογικού Τμήματος

Υπεύθυνες έκδοσης Σοφία Πάλμου, Ειρήνη Παπαδάκη Τμήμα Marketing & Επικοινωνίας

Δημοσιογραφική επιμέλεια Δέσποινα Κουκλάκη

Σχεδιασμός - Επιμέλεια έκδοσης

info@ardidesign.gr

Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία Pressious Arvanitidis A.B.E.E.

© ΟΜΊΛΟΣ ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ Τo περιοδικό BIONEWS δεν παρέχει ιατρικές υπηρεσίες ή ιατρικές συμβουλές και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τον προσωπικό σας ιατρό και την επίσκεψή σας σε αυτόν. Τυχόν πληροφορίες ή ενημερώσεις που παρέχονται από το BIONEWS δεν εκφράζουν παρά μόνο την προσωπική άποψη των συγγραφέων και δεν αποτελούν ιατρική γνωμάτευση.

Το περιοδικό διανέμεται δωρεάν

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α 4 Τέσσερις δεκαετίες πρωτοπορίας στην Υγεία 5 Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ True Leader 2019: Τέταρτη διάκριση στο θεσμό

COVID-19 6-7 Όσα πρέπει να ξέρουμε για το εμβόλιο κατά του νέου κορωνοϊού 8-9 ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, AEGEAN και ΙΑΤΡΙΚΟ Αθηνών σύμμαχοι κατά της πανδημίας 10-11 Πολλαπλά εργαλεία στη μάχη κατά του νέου κορωνοϊού 13 Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στηρίζει έμπρακτα το ΕΣΥ 14-15 Ελληνική μελέτη συνδέει γονιδιακές μεταλλάξεις με τη σοβαρότητα της νόσου COVID-19 16-17 Q&A: COVID-19 & Καρκίνος του Μαστού 18-19 Διαγνωστικές μέθοδοι που μπορούν να προβλέψουν τον κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης COVID-19 20 Θυμηθείτε τα βασικά 21 Ψωνίζω με ασφάλεια την εποχή της πανδημίας 22-43

ΖΩΗ

Τα Νέα μας

46-47 48-49 50-51 52-54 56-57 58-59 60-62 64-65 66-67 68-69 70-71 72-73 74-75

ΠΡΟΛΗΨΗ Κάθε κίνηση μετράει Συνέντευξη Παναγιώτη Πελεκούδα Συνέντευξη Δημήτρη Μάρκου 15+2 ερωτήσεις μόνο για γυναίκες Ατοπική δερματίτιδα Γυναίκα & διατροφή Σάκχαρο & διαβήτης Ο γιατρός απαντά Ιγμορίτιδα: Πότε χρειάζεται νυστέρι Ξεχνάω... Μήπως πάσχω από Yπνική Άπνοια; Promelter HD: Οριστική λύση στην κυτταρίτιδα και στο τοπικό πάχος Αθλητικές κακώσεις Ο ρόλος της διατροφής στην υγεία των δοντιών και των ούλων

ΥΓΕΊΑ 78-79 80-85 86-87 88-90 91 92-94 96-97 98-99 100-101 102-103 104-105 106-110

Επαναστατική τεχνική εντοπισμού και ταυτόχρονης αφαίρεσης αψηλάφητων βλαβών του μαστού Αυτοάνοσα νοσήματα: Γενετικά αίτια & μοριακή διάγνωση Το CO2-Laser στη χειρουργική της ωτοσκλήρυνσης H θεραπευτική ιατρική στην ιστορία των Ελλήνων ανά τους αιώνες Ο ρόλος της ενδοσκοπικής υπερηχοτομογραφίας στις νεοπλασίες του παγκρέατος Νέα εποχή στην αποκατάσταση της ρήξης υπερακάνθιου - στροφικού πετάλου στον ώμο Διαβήτης: Πώς θα προλάβουμε τις επιπλοκές Καρκίνος Μαστού: Μαστεκτομή & Αποκατάσταση σε ίδιο χρόνο Εμβολισμός μητριαίων αρτηριών για την αντιμετώπιση συμπτωματικών ινομυωμάτων Γάγγλιο καρπού: Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να αντιμετωπίζεται χειρουργικά; Ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες προστάτη Στυτική δυσλειτουργία

Γεώργιος Ευ. Σπανός Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Τέσσερις δεκαετίες πρωτοπορίας στην Υγεία

o 1981, ο Ευάγγελος Σπανός ίδρυσε στα Ιλίσια ένα μικρό, αλλά εξειδικευμένο ενδοκρινολογικό εργαστήριο με μετοχικό κεφάλαιο μόλις 200.000 δραχμές. Ήταν μια τυπική ελληνική μικρή οικογενειακή επιχείρηση η οποία όμως από την πρώτη στιγμή ξεχώρισε για την καινοτομία της. Ήταν το πρώτο εργαστήριο που εισήγαγε τις ραδιοαναλύσεις στους προσδιορισμούς ορμονών και την εφαρμογή μεθόδων εσωτερικού ποιοτικού ελέγχου. Μέσα σε 5 χρόνια, το μικρό εργαστήριο εξελίχθηκε στο πρώτο πολυδύναμο διαγνωστικό κέντρο στη χώρα μας. 40 χρόνια μετά, το 2021 μας βρίσκει στην κορυφή της ιδιωτικής Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης, με υπηρεσίες υψηλής ποιότητας και πολλαπλές διακρίσεις. Το επιτύχαμε με επιμονή, αδιάκοπη δουλειά και καθημερινή προσήλωση στην προάσπιση του πολυτιμότερου αγαθού, με συνεχή προσπάθεια για παροχή υπηρεσιών που ξεχωρίζουν για την ποιότητα, την αξιοπιστία και την ασφάλεια. Το επιτύχαμε χάρη στους ανθρώπους μας, που εργάζονται σκληρά για να φτάνουμε στους στόχους μας, που ήταν και είναι συνοδοιπόροι μας σε αυτή τη διαδρομή. Το επιτύχαμε χάρη στα εκατομμύρια των πολιτών που δέχονται τις υπηρεσίες μας και που όλα αυτά τα χρόνια μας εμπιστεύονται ό,τι πιο πολύτιμο έχουν, την υγεία τους.

Γίναμε 40 και συνεχίζουμε, πιο δυνατοί, έτοιμοι για νέες προκλήσεις! Συνεχίζουμε να αναπτυσσόμαστε, με ευλαβική προσήλωση στην υψηλή ποιότητα ιατρικών υπηρεσιών και την αξιοπιστία των εργαστηριακών αποτελεσμάτων, με οργάνωση, εκπαίδευση και συνεχή εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση. Συνεχίζουμε να επενδύουμε σε νέα διαγνωστικά εργαλεία και υψηλή τεχνολογία, σε ψηφιακές λύσεις και διαρκείς αναβαθμίσεις, που διευκολύνουν την πρόσβαση στις παρεχόμενες υπηρεσίες και ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης Διαγνωστικής Ιατρικής. Συνεχίζουμε να επιλέγουμε καταξιωμένους, άρτια καταρτισμένους και έμπειρους συνεργάτες που δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους για την φροντίδα των ασθενών. Συνεχίζουμε να στηρίζουμε όσους έχουν ανάγκη, να φροντίζουμε για το κοινό καλό, προσπαθώντας να το κάνουμε ακόμα καλύτερο! Συνεχίζουμε να στεκόμαστε στο

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

πλευρό της Πολιτείας, συμπράττοντας και συνδράμοντας σε κάθε προσπάθεια που έχει στόχο την προστασία και διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας. Η χρονιά που πέρασε ήταν γεμάτη πρωτόγνωρες προκλήσεις για το χώρο της Υγείας, σε διεθνές επίπεδο. Όλη η ανθρωπότητα κλήθηκε να αντιμετωπίσει έναν άγνωστο και αόρατο εχθρό, μια πανδημία με πρωτοφανείς επιπτώσεις. Η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ από την πρώτη στιγμή διέθεσε τις δυνάμεις της στη μάχη κατά του νέου ιού, με αξιόπιστα διαγνωστικά εργαλεία και αρωγή στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Το όραμα του ιδρυτή μας για ποιοτικές υπηρεσίες Υγείας προσβάσιμες σε όλους, μας καθοδηγεί εδώ και 4 δεκαετίες, και αυτό θα μας οδηγήσει στο μέλλον. Θα προσπαθήσουμε με αποφασιστικότητα να ξεπεράσουμε τις νέες προκλήσεις. Θα πορευθούμε με σταθερά βήματα προς την κατεύθυνση της πρωτοπορίας και της καινοτομίας. Θα δουλέψουμε με ζήλο για να γίνουμε καλύτεροι. Είμαστε εδώ, για την Υγεία όλων.

Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ True Leader 2019 Τέταρτη διάκριση στο θεσμό

ια τέταρτη φορά, ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ αναδείχθηκε True Leader στον ομώνυμο θεσμό της Icap, υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ). Ο Όμιλος ξεχώρισε ανάμεσα σε 31.000 επιχειρήσεις που αξιολογήθηκαν για την πορεία και την απόδοσή τους, βάσει μετρήσιμων και αντικειμενικών κριτηρίων (κερδοφορία, αύξηση προσωπικού, κορυφαία θέση στον κλάδο, υψηλή διαβάθμιση πιστοληπτικής ικανότητας). Παρά τις διαρκείς μεταβολές στο περιβάλλον του Τομέα Υγείας, τη χρονιά που πέρασε, ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ αύξησε το δυναμικό του, διατήρησε την κερδοφορία του και παρέμεινε στην κορυφή του κλάδου παροχής υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Το 2019, o καθαρός κύκλος εργασιών του Ομίλου ξεπέρασε τα 133 εκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 6,8% σε σύγκριση με το 2018. «Η τέταρτη διάκριση του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ως True Leader βρίσκει το επενδυτικό και αναπτυξι-

ακό μας πλάνο σε πλήρη εξέλιξη. To 2019 υλοποιήσαμε σημαντικές επενδύσεις σε νέες μονάδες και αναβάθμιση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, κάναμε σημαντικά βήματα προς την περαιτέρω ανάπτυξη στην Κύπρο και τοποθετήσαμε τις οργανωτικές βάσεις για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Ομίλου. Το κατορθώσαμε με αδιάλειπτη προσπάθεια και με προσήλωση στο όραμα της προαγωγής της Υγείας. Αυτό το όραμα μας καθοδηγεί εδώ και 4 δεκαετίες, αυτό θα μας οδηγήσει στο μέλλον. Διαχρονική μας δέσμευση είναι η παροχή καινοτόµων, ποιοτικών και εύκολα προσβάσιµων υπηρεσιών υγείας σε όλους τους πολίτες. Θα συνεχίσουμε να αναπτυσσόμαστε, να πρωτοπορούμε, να ξεπερνάμε όλες τις προκλήσεις, να γινόμαστε κάθε μέρα και καλύτεροι για εκείνους που μας εμπιστεύονται την υγεία τους», δήλωσε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου, Γεώργιος Ευ. Σπανός. Η αναπτυξιακή πορεία συνεχίζεται και αυτή τη χρονιά, παρά τις αντιξοότητες που απορρέουν

από την παγκόσμια υγειονομική κρίση της πανδημίας Covid-19. Στόχος του Ομίλου είναι να παραμείνει πρωταγωνιστής των εξελίξεων στην Ιατρική και Διαγνωστική επιστήμη, στην ιατρική τεχνολογία. Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ είναι μια αμιγώς ελληνική επιχείρηση και δραστηριοποιείται στον κλάδο των Υπηρεσιών Υγείας από το 1981. Σήμερα αποτελεί τον κορυφαίο ιδιωτικό πάροχο ιατρικών υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης, με 55 αυτόνομα Διαγνωστικά Κέντρα σε Ελλάδα και Κύπρο, που εξυπηρετούν περισσότερα από 3 εκατομμύρια πολίτες ετησίως. Βρίσκεται μόνιμα στις πρώτες θέσεις επιχειρηματικής αριστείας τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ διαθέτει επίσης 3 Γενικές Κλινικές σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη, ένα Κέντρο Διεθνών Ασθενών και 7 Οδοντιατρικές Μονάδες. Απασχολεί πάνω από 3.000 εργαζόμενους, από τους οποίους οι 700 είναι ειδικευμένοι ιατροί µε άριστη επιστημονική κατάρτιση. Η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ είναι ο πρώτος ιδιωτικός φορέας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας που αναγνώρισε την αναγκαιότητα της εφαρμογής σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης της ποιότητας και εφαρμόζει πρότυπα ISO σε όλο το φάσμα των εξετάσεων και δραστηριοτήτων.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Όσα πρέπει να ξέρουμε

για το εμβόλιο κατά του νέου κορωνοϊού

εμβολιασμός κατά της νόσου COVID-19 που έχει στοιχίσει εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως, άρχισε σταδιακά σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη, οι κυβερνήσεις καταστρώνουν σχέδια για τον εμβολιασμό των πληθυσμών τους, κατά ομάδες προτεραιότητας. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν υπογραφεί συνολικά 6 συμφωνίες προαγοράς εμβολίων, με ισάριθμες φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες αφορούν πάνω από 1,1 δισεκατομμύρια δόσεις. Στην Ελλάδα, το σχέδιο εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού έχει λάβει τη συμβολική ονομασία «Επιχείρηση Ελευθερία» και θα υλοποιηθεί σε 1.018 εμβολιαστικά κέντρα ανά την επικράτεια. Η κυβέρνηση αναμένει 25 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων μέχρι το τέλος του ερχόμενου Ιουνίου. Ο εμβολιασμός είναι προαιρετικός και το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν.

Πώς γίνεται το εμβόλιο Το εμβόλιο χορηγείται στο βραχίονα (στον δελτοειδή μυ), σε δύο δόσεις οι οποίες απέχουν μεταξύ τους 21 – 28 ημέρες.

Χρόνος δράσης Η ανάπτυξη αντισωμάτων στα εμβολιασμένα άτομα υπολογίζεται 7 ημέρες μετά τη χορήγηση της δεύτερης δόσης. Αυτό, πρακτικά σημαίνει, πως μια εβδομάδα μετά τον πλήρη εμβολιασμό ή 4-5 εβδομάδες μετά την πρώτη δόση,

αρχίζει η πλήρης προστασία έναντι του νέου κορωνοϊού.

Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν Η ομάδα που εμβολιάστηκε κατ’ απόλυτη προτεραιότητα στην Ελλάδα είναι οι επαγγελματίες Υγείας, ώστε να είναι θωρακισμένοι και να συνεχίσουν να στηρίζουν το σύστημα Υγείας. Επόμενη ομάδα προτεραιότητας είναι τα άτομα ηλικίας άνω των 65, τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 2,4 εκατομμύρια. Σκοπός είναι ο εμβολιασμός έναντι της νόσου COVID-19 να γίνει κατά προτεραιότητα σε άτομα που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να νοσήσουν και να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές αν νοσήσουν. Στα άτομα αυτά συμπεριλαμβάνονται το προσωπικό των κοινωνικών υπηρεσιών, οι φιλοξενούμενοι και το προσωπικό των οίκων ευγηρίας και οι ασθενείς και το προσωπικό των δομών φροντίδας χρονίως πασχόντων και κέντρων αποκατάστασης.

Εμβόλιο και παιδιά Τα επιστημονικά δεδομένα συντείνουν στην άποψη ότι τα παιδιά έχουν χαμηλότερο κίνδυνο να νοσήσουν βαριά από τη νόσο COVID-19, σε σύγκριση με τους ενήλικες. Η θνητότητα από Covid-19 στα παιδιά κάτω των 10 ετών προσεγγίζει το μηδέν. Για παράδειγμα στην Ισπανία, μέχρι τις 24 Νοεμβρίου τα ποσοστά θνητότητας για παιδιά 0-9 ετών

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ήταν 0,01%, για τους 10-19 ετών ήταν 0,02%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστά για τις ηλικίες 60-69 ανέρχεται στο 5%. Τα υγιή παιδιά δεν περιλαμβάνονται στις ομάδες προτεραιότητας για εμβολιασμό για τους παραπάνω λόγους αλλά και επειδή τα στοιχεία των κλινικών δοκιμών των εμβολίων δεν είναι επαρκή για αυτή την πληθυσμιακή ομάδα. Μέχρι τέλος του 2021 αναμένονται τα αποτελέσματα δοκιμών των εμβολίων σε παιδιά 10–17 ετών. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), τα παιδιά δεν θα λάβουν ακόμα το εμβόλιο.

Εμβόλιο και εγκυμοσύνη Οι κλινικές μελέτες των εμβολίων κατά του κορωνοϊού –όπως και όλων των άλλων εμβολίων και φαρμάκων– κατά κανόνα δεν περιλαμβάνουν εγκύους. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει ούτε επιστημονική γνώση αλλά ούτε και απόδειξη κινδύνου του εμβολίου στην εγκυμοσύνη. Έτσι, οι έγκυες αλλά και οι γυναίκες που σκοπεύουν να μείνουν έγκυες το επόμενο διάστημα δεν θα λάβουν το εμβόλιο. Αν μια γυναίκα εμβολιαστεί χωρίς να γνωρίζει ότι είναι έγκυος δεν χρειάζεται να διακόψει την κύηση. Αν η εγκυμοσύνη προκύψει μετά τη χορήγηση της πρώτης δόσης, συνιστάται να μην χορηγηθεί η δεύτερη δόση του εμβολίου. Οι έγκυες

COVID-19

που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, συνιστάται να εμβολιαστούν το συντομότερο μετά την ολοκλήρωση της εγκυμοσύνης.

Τι γίνεται μετά το εμβόλιο Τα νέα εμβόλια για τον κορωνοϊό SARS-CoV-2 δεν υποκαθιστούν τα υπόλοιπα μέτρα δημόσιας υγείας στη φάση αυτή της πανδημίας. Ο εμβολιασμός σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού απαιτεί χρόνο. Γι’ αυτό με πολλή προσοχή και οι εμβολιασμένοι θα πρέπει να συνεχίσουν τη χρήση μάσκας, την τήρηση κοινωνικής απόστασης, την τακτική και σχολαστική υγιεινή των χεριών και την καθαριότητα του χώρου όπου ζουν ή εργάζονται. Μία αντίθετη πρακτική μπορεί να οδηγήσει σε νέα έξαρση των κρουσμάτων.

Πηγές 1. https://www.cdc.gov/ coronavirus/2019-ncov/vaccines/faq. html 2. https://www.fda.gov/media/144245/ download 3. https://www.nejm.org/doi/ full/10.1056/NEJMoa2034577 4. Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών 5. Υπουργείο Υγείας 6. ΕΟΔΥ

Ευχαριστούμε την ομότιμη Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας, Τζένη Κρεμαστινού, Eπιστημονική υπεύθυνη Βιοπαθολογικού Εργαστηρίου, Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, για την πολύτιμη συμβολή της στη σύνταξη αυτού του κειμένου.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

COVID-19

ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, AEGEAN και ΙΑΤΡΙΚΟ Αθηνών σύμμαχοι κατά της πανδημίας Στρατηγική συνεργασία των τριών Oμίλων για τη διενέργεια τεστ Covid-19 για τους επιβάτες

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ανακοινώνει τη συνεργασία του με την AEGEAN και τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών για την ενίσχυση της προστασίας της Δημόσιας Υγείας, την περίοδο της πανδημίας. Με σκοπό τη διευκόλυνση των επιβατών και την ενίσχυση της ασφάλειας των μετακινήσεων, ενώνουμε τις δυνάμεις μας με την AEGEAN, τη μεγαλύτερη ελληνική αεροπορική εταιρεία της χώρας, και τον όμιλο Ιατρικού Αθηνών, παρέχοντας στους επιβάτες τη δυνατότητα να ελέγχονται για κορωνοϊό με εύκολο τρόπο, σε περίπτωση που το επιθυμούν ή απαιτείται από τη χώρα προορισμού τους. Με λίγα βήματα, και αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω της ειδικά διαμορφωμένης ιστοσελίδας, οι επιβάτες της AEGEAN με εισιτήρια σε μελλοντική ημερομηνία θα έχουν τη δυνατότητα να κλείσουν και να αγοράσουν είτε μοριακό τεστ είτε τεστ αντιγόνων, λαμβάνοντας τα αποτελέσματα εντός της επόμενης εργάσιμης ημέρας. Ο Διευθύνων Σύμβουλος και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, κ. Γεώργιος Σπανός, δήλωσε σχετικά: «Η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, έχοντας διενεργήσει πάνω από 110.000 τεστ από την αρχή της πανδημίας, είναι αυτή τη στιγμή ένα από τα μεγαλύτερα Κέντρα Ελέγχου Covid-19 στη χώρα. Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ από την πρώτη στιγμή στέκεται αρωγός στην προσπά-

θεια αναχαίτισης της πανδημίας, προσφέροντας ασφαλείς και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες. Είμαστε περήφανοι για τη σύμπραξη αυτή, που φέρνει τρεις μεγάλους ελληνικούς ομίλους κοντά, με στόχο την ασφάλεια των μετακινήσεων των πολιτών αλλά και την προάσπιση της υγείας τους». «Στην AEGEAN θέλουμε να είμαστε κοντά στους επιβάτες μας, προσφέροντας νέες δυνατότητες και προσφορές μέσα από νέες συνεργασίες, ιδιαίτερα σήμερα που τα ταξίδια τους είναι περιορισμένα λόγω της πανδημίας. Έτσι, σε συνεργασία με τον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ και τον Όμιλο Ιατρικού Αθηνών εξασφαλίσαμε για οποιονδήποτε έχει ένα εισιτήριο μαζί μας, ακόμη και για ταξίδι μήνες από τώρα, την επιλογή να κλείσουν μέσω της ιστοσελίδας μας τεστ ανίχνευσης Covid-19 σε μεγάλο αριθμό σημείων στη χώρα μας», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της AEGEAN, κ. Δημήτρης Γερογιάννης. Ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ Βασίλης Αποστολόπουλος, σημείωσε: «Σε μια περίοδο που η χώρα μας αλλά και όλος ο πλανήτης δοκιμάζεται καθολικά, αποτελεί ευθύνη όλων μας να συνεισφέρουμε ουσιαστικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Η σημερινή σύμπραξη του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών με την Aegean και τον Όμιλο Εταιρειών Υγείας ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ αποτελεί ένα φωτεινό παράδειγμα συνέργειας

ελληνικών εταιρειών, οι οποίες ενώνουν τις δυνάμεις τους για το κοινό καλό και τη γρήγορη έξοδο της χώρας μας από την πανδημία». Εφόσον οι επιβάτες επιλέξουν τη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, ο έλεγχος μπορεί να πραγματοποιηθεί στο ευρύ δίκτυο δειγματοληψιών του Ομίλου, σε Αττική, Εύβοια, Θεσσαλονίκη, στο συνεργαζόμενο διαγνωστικό κέντρο στο Ηράκλειο Κρήτης, ενώ σύντομα θα διευρυνθεί σε Κύπρο και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Το τεστ διενεργείται με τη μοριακή μέθοδο Real Time PCR, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους με όλα τα απαιτούμενα μέτρα προστασίας, σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, με ειδικότητα και ευαισθησία που προσεγγίζει το 100%. Στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, κάθε δείγμα εξετάζεται χωριστά (μοναδιαία ανάλυση), ενώ όλα τα θετικά δείγματα υπόκεινται σε δεύτερο έλεγχο με ειδική μεθοδολογία. Η επεξεργασία και ανάλυση των δειγμάτων γίνεται στο πιστοποιημένο εργαστήριο Μοριακής Γενετικής του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, με εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας. Για περισσότερες λεπτομέρειες, σχετικά με τη διαδικασία πραγματοποίησης του τεστ ανίχνευσης Covid-19 και για να κλείσετε ραντεβού επισκεφτείτε την ειδικά διαμορφωμένη σελίδα στο www. aegeanair.com και στο www. olympicair.com.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Πολλαπλά εργαλεία στη μάχη κατά του νέου κορωνοϊού

περσύγχρονα διαγνωστικά εργαλεία και εξειδικευμένο προσωπικό έχει «επιστρατεύσει» ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στη μάχη κατά της πανδημίας, ενώ από την πρώτη στιγμή τηρούνται όλα τα μέτρα προστασίας προσωπικού και εξεταζόμενων. Τα πιστοποιημένα εργαστήρια του Ομίλου διενεργούν όλο το φάσμα των διαγνωστικών εξετάσεων που αφορούν τη νόσο COVID-19, καλύπτοντας όλες τις ανάγκες.

Μοριακός έλεγχος, η «χρυσή επιλογή» στην πανδημία Στο Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ πραγματοποιείται μοριακός έλεγχος ανίχνευσης κορωνοϊού με τη μέθοδο Real Time PCR η οποία στηρίζεται στην ανίχνευση ιικών σωματιδίων, με ειδικότητα μεθόδου 100% και ευαισθησία μεθόδου 99,17%. Το Εργαστήριο εφαρμόζει την τεχνική της μοναδιαίας ανάλυσης (κάθε δείγμα χωριστά) και όχι

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

του pooling (πολλά δείγματα μαζί), σύμφωνα και με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Το Εργαστήριο είναι εξοπλισμένο με 5 αυτόματους αναλυτές έκλουσης γενετικού υλικού που είναι σε θέση να επεξεργαστούν έως και 250 δείγματα, σε χρονικό διάστημα λιγότερο των 4 ωρών. Παράλληλα, το Εργαστήριο διαθέτει 5 μηχανήματα Real Time PCR τελευταίας τεχνολογίας ενώ στελεχώνεται από έμπειρο και εξειδικευμένο προσωπικό.

COVID-19

Rapid τεστ αντιγόνου Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ έχει εισαγάγει ένα ακόμη διαγνωστικό εργαλείο στη μάχη κατά της πανδημίας: Το γρήγορο τεστ ανίχνευσης αντιγόνου για τον ιό Sars-CoV-2, με το οποίο ο εξεταζόμενος λαμβάνει άμεση απάντηση, με αποτελέσματα περίπου σε μία ώρα. Το rapid test προτείνεται όταν είναι αναγκαία η ταχεία ανίχνευση θετικών κρουσμάτων προκείμενου να ανακοπεί η μετάδοση της νόσου COVID-19. Ενδείκνυται για άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έχουν προσβληθεί ή όχι από τον ιό. Επίσης ενδείκνυται και για ασυμπτωματικά άτομα, εφόσον αυτά πληρούν τα σχετικά επιδημιολογικά κριτήρια.

Συνιστάται από τους ειδικούς ως εξέταση επιλογής για την επιδημιολογική επιτήρηση (surveillance) μεγάλων ομάδων καθώς και σε σημεία μαζικού συγχρωτισμού (μεγάλες επιχειρήσεις, εργοστάσια, σύλλογοι, σχολικές κοινότητες, αθλητικές διοργανώσεις κ.ά.) αφού μπορεί να συμβάλει στον άμεσο εντοπισμό και απομόνωση θετικών κρουσμάτων. Το εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ μπορεί να υποστηρίξει και μαζικές δειγματοληψίες σε χώρους εργασίας, όπως σε εργοστάσια και εταιρίες, με όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας. Επίσης, υπό συνθήκες πλήρους ασφάλειας μπορούν να προγραμματιστούν κατ’ οίκον δειγματοληψίες, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ενδιαφερόμενων.

Έλεγχος αντισωμάτων Στα εργαστήρια του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ γίνεται και έλεγχος αντισωμάτων κατά του πανδημικού ιού, για περιπτώσεις που απαιτείται να γνωρίζει κάποιος αν έχει «περάσει» τη λοίμωξη. Παράλληλα, ο Όμιλος παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις σε ιατρικό και τεχνολογικό επίπεδο παγκοσμίως, για να εντάξει νέες διαγνωστικές μεθόδους, πάντα με επίκεντρο την ακρίβεια των αποτελεσμάτων και γνώμονα την ασφάλεια.

Ευρύ δίκτυο εξυπηρέτησης Για την καλύτερη και ασφαλέστερη εξυπηρέτηση των πολιτών, το δίκτυο δειγματοληψιών έχει επεκταθεί σε πολλαπλά σημεία σε Αττική, Εύβοια, Θεσσαλονίκη. Όλες οι εξετάσεις γίνονται κατόπιν τηλεφωνικού ραντεβού, σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, εκτός των Διαγνωστικών Κέντρων, με άνεση και διακριτικότητα και με όλα τα απαιτούμενα μέτρα προστασίας. Οι εξεταζόμενοι εξυπηρετούνται από ειδική χωριστή γραμματεία, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι επαφές με άλλα άτομα κατά την εξέταση. Τα αποτελέσματα των ελέγχων αποστέλλονται ηλεκτρονικά και έτσι αποφεύγεται η δεύτερη επίσκεψη στο Διαγνωστικό Κέντρο.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 11

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

COVID-19

Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στηρίζει έμπρακτα το ΕΣΥ Οι ΒιοΚλινικές Θεσσαλονίκης και Πειραιά στη διάθεση του Συστήματος Υγείας

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ εδώ και 4 δεκαετίες ανταποκρίνεται με αίσθημα ευθύνης σε όλα τα μείζονα θέματα Υγείας. Στις κρίσιμες συνθήκες που έχει διαμορφώσει η πανδημία, ο Όμιλος στέκεται για άλλη μια αφορά στο πλευρό της Πολιτείας, θέτοντας τις δυνάμεις του στη διάθεση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ). Πιο συγκεκριμένα, H ΒιοΚλινική Θεσσαλονίκης έχει θέσει στη διάθεση του ΕΣΥ 20 κλίνες για νοσηλεία non-covid περιστατικών αλλά και 4 κλίνες στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Ήδη έχουν νοσηλευθεί πάνω από 65 ασθενείς, που διακομίστηκαν από δημόσια νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης. Επίσης, η ΒιοΚλινική Πειραιά διαθέτει 15 κλίνες για τη νοσηλεία παθολογικών, καρδιολογικών, χειρουργικών, ορθοπαιδικών, ουρολογικών και ΩΡΛ περιστατικών, συμβάλλοντας στην αποσυμφόρηση των δημόσιων νοσοκομείων του Πειραιά ή άλλων περιοχών. Επιπλέον, οι Μονάδες Τεχνητού Νεφρού (ΜΤΝ) της ΒιοΚλινικής είναι σε ετοιμότητα για να εξυπηρετούν ασθενείς υπό αιμοκάθαρση οι οποίοι μέχρι σήμερα εξυπηρετούνταν σε δημόσιες δομές, ώστε

ΒιοΚλινική Θεσσαλονίκης

να υποστηριχθούν εκεί ασθενείς με COVID-19. Αξίζει να γίνει ιδιαίτερη μνεία στους γιατρούς – συνεργάτες της Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης: Παύλο Κούστα, Γενικό Χειρουργό, Αχιλλέα Ντίνα, Γενικό Χειρουργό, Κωνσταντίνο Μανώλογλου, Ορθοπαιδικό, Ανδρέα Μπάκα, Θωρακοχειρουργό, Σπύρο Μπαρούτα, Νευροχειρουργό, Δημήτρη Μαύρο, Αγγειοχειρουργό, Γεωργία Αλεξάνδρα Σπυροπούλου, Πλαστικό Χειρουργό, Δημήτρη Ατματζίδη, Αναισθησιολόγο, Γιώργο Βαΐδη, Αναισθησιολόγο, Άννα Κακαφήκα, Παθολόγο, Παναγιώτη Σεμερτζίδη, Παθολόγο και Σμαρώ Παμπόρη, Διευθύντρια ΜΕΘ οι οποίοι προσφέρουν με ευσυνειδησία τις υπηρεσίες τους στους ασθενείς που προέρχονται από το ΕΣΥ. Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ βρίσκεται σε καθημερινή επαφή με τον κρατικό μηχανισμό και προτίθεται να υποστηρίξει με κάθε δύναμη το δύσκολο έργο της Πολιτείας. Ακολουθούνται οι οδηγίες και κατευθύνσεις του ΕΟΔΥ, του υπουργείου Υγείας και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και προσαρμόζονται ανάλογα όλες οι δραστηριότητες, με στόχο την απρόσκοπτη και ασφαλή εξυπηρέτηση των πολιτών.

ΒιοΚλινική Πειραιά

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 13

Γράφουν oι: Ασημίνα Χιωνά, M.Sc., Ph.D Διδάκτωρ Βιοχημείας/Μοριακής Βιολογίας Μanager, Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Δημήτρης Νικολούδης, M.Sc., Ph.D Διδάκτωρ Δομικής Βιολογίας/Βιοπληροφορικής Υπεύθυνος Βιοπληροφορικής, Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Ελληνική μελέτη συνδέει γονιδιακές μεταλλάξεις με τη σοβαρότητα της νόσου COVID-19 H ερευνητική ομάδα του Κέντρου Προληπτικής Ιατρικής και Μακροβιότητας του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ανακοίνωσε μια σημαντική διαπίστωση σχετικά με τη νόσο COVID-19

ια σημαντική διαπίστωση σχετικά με τη νόσο COVID-19, που αναδεικνύει την επιρροή του DNA μας στη σοβαρότητα της νόσου, και που πιθανά να οδηγήσει στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή της, ανακοίνωσε η ερευνητική ομάδα του Κέντρου Προληπτικής Ιατρικής και Μακροβιότητας του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. Σε υπολογιστική μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση PeerJ, η επιστημονική ομάδα, που αποτελείται από τον Βιοχημικό/Βιοπληροφορικό Δρ. Δημήτρη Νικολούδη, τη Βιοχημικό/Μοριακή Βιολόγο Δρ. Ασημίνα Χιωνά και

τον Παθολόγο/Ηπατολόγο Δρα Δημήτρη Κουντουρά, διαπίστωσε πως οι εθνικές μειονότητες που φέρουν πιο συχνά μια συγκεκριμένη παραλλαγή ενός πολύ σημαντικού γονιδίου της κυτταρικής άμυνας παρουσιάζουν αντίστοιχα μεγαλύτερη θνησιμότητα από COVID-19. Συγκεκριμένα, διερευνήθηκαν δύο μεταλλάξεις (γνωστές και ως «πολυμορφισμοί») στο γονίδιο ΙFIΤΜ3 (Interferon-induced transmembrane protein 3) το οποίο σχετίζεται με τη βασική κυτταρική αντι-ιική άμυνα πρώτης γραμμής. Οι μεταλλάξεις αυτές έχει δειχθεί κατά το παρελθόν πως λειτουργούν ανασταλτικά

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

στην είσοδο του ιού της γρίπης στο κύτταρο, αλλά και άλλων ιών όπως ο HIV, ο Ebola και ο ιός που προκαλεί τον δάγκειο πυρετό. Αντίθετα, σύμφωνα με τα ευρήματα της εν λόγω μελέτης, στην περίπτωση του SARS-CoV-2, οι συγκεκριμένες μεταλλάξεις όχι μόνο δεν λειτουργούν ανασταλτικά, αλλά βοηθούν στην είσοδο του ιού στο κύτταρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως ο συγκεκριμένος συνδυασμός μεταλλάξεων (γνωστός και ως «απλότυπος») εμφανίζεται με μικρότερη συχνότητα σε πληθυσμούς της Βόρειας Ασίας και της Βόρειας Ευρώπης, ενώ αυξάνεται διαδοχικά σε πλη-

COVID-19

θυσμούς με καταγωγή από τη Νότια Ευρώπη, τη Νότια Αμερική, τη Νότια Ασία και την Αφρική. Αυτό το φάσμα γενετικής διαφοροποίησης στο συγκεκριμένο γονίδιο αντι-ιικής άμυνας είναι χαρακτηριστικό μιας εξελικτικής προσαρμογής των αρχέγονων πληθυσμών σε διαφορετικού τύπου ανοσολογικούς κινδύνους, αναλόγως με το γεωγραφικό πλάτος και μήκος της διαμονής τους. Στην προκειμένη περίπτωση, οι πληθυσμοί με καταγωγή από βορειότερα πλάτη του πλανήτη φαίνεται πως εμφανίζουν μικρότερη πιθανότητα να φέρουν την παραλλαγή που βοηθά τον νέο κορωνοϊό να εισβάλει στο κύτταρο.

Ασφαλώς, η πορεία της COVID-19 σε κάθε ασθενή, όπως άλλωστε ισχύει και με τις περισσότερες νόσους, εξαρτάται από πολλές παραμέτρους που ανακαλύπτονται ακόμη, συνεπώς από μόνη της η ύπαρξη ή όχι του επικίνδυνου γονιδιακού απλότυπου δεν προεξοφλεί την ευαισθησία απέναντι στον ιό. Ωστόσο, η μελέτη δείχνει πως η δυνητική συνεισφορά του συγκεκριμένου γονιδίου στην πορεία της COVID-19 πιθανά να είναι αρκετά σημαντική ώστε να πρέπει να μελετηθεί ξεχωριστά και να ληφθεί υπόψη σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα ιατρικά χαρακτηριστικά του κάθε ατόμου.

Το άμεσο όφελος από τη μελέτη αυτή είναι πως, σε περίπτωση που θα πρέπει να ζήσουμε αρκετό καιρό ακόμα με τους περιορισμούς που μας επιβάλλει η πανδημία, η ύπαρξη ενός προληπτικού γενετικού τεστ, που θα αποτιμά το εξατομικευμένο γενετικό ρίσκο του καθενός, πιθανό να κάνει τη διαφορά στην πρόγνωση της ασθένειας, επιτρέποντας ταχύτερες και πιο προσαρμοσμένες θεραπευτικές αποφάσεις. Το επόμενο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση είναι, βραχυπρόθεσμα, να επιβεβαιωθεί και κλινικά ο ρόλος του συγκεκριμένου απλότυπου στην προδιάθεση για σοβαρότερη εξέλιξη της νόσου COVID-19.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 15

Γράφει o: Νικόλαος Π. Κοτσιφόπουλος Χειρουργός Μαστολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινική Αθηνών

COVID-19

& Καρκίνος του Μαστού

Q&A

Απαντήσεις σε κρίσιμες ερωτήσεις

εξάπλωση της νόσου COVID-19 έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις παγκοσμίως με συνέπειες συχνά σε κοντινούς μας ανθρώπους αν όχι και σε εμάς τους ίδιους. Μεγαλύτερη ανησυχία έχουν οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν τώρα ή αντιμετώπισαν στο παρελθόν καρκίνο του μαστού. Έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να κολλήσουν τον ιό και να έχουν περισσότερες και βαρύτερες επιπλοκές; Τι πρέπει να κάνουν με τις θεραπείες και τις εξετάσεις τους; Σε αυτά και σε άλλα ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε.

Οι γυναίκες που έχουν πρόσφατα χειρουργηθεί ή πρόκειται να χειρουργηθούν για καρκίνο του μαστού έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να κολλήσουν τον ιό; Οι επεμβάσεις για τον καρκίνο του μαστού, όπως οποιαδήποτε άλλη

επέμβαση, αυξάνουν το στρες, με ελαχίστη όμως επίπτωση στο ανοσοποιητικό. Επομένως, οι ασθενείς δεν διατρέχουν κίνδυνο. Από την άλλη τα νοσηλευτικά ιδρύματα λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα προφύλαξης για να εξασφαλίζεται η ασφάλεια των νοσηλευομένων έναντι του κορωνοϊού.

Οι γυναίκες που υποβάλλονται σε θεραπεία για καρκίνο του μαστού έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να κολλήσουν τον ιό; Οι γυναίκες που υποβάλλονται αυτή τη στιγμή σε χημειοθεραπεία έχουν αυξημένο ρίσκο λόγω της τοξικότητας των φαρμάκων και της επίπτωσης στο ανοσοποιητικό σύστημα η οποία τις καθιστά επιρρεπείς στις λοιμώξεις. Μετά το πέρας της χημειοθεραπείας πρέπει να περάσουν 4-6 μήνες για να είναι ασφαλείς. Ασθενείς που λαμβάνουν χρόνια ορμονοθεραπεία (Femara,

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Aromacin, Arimidex κ.λπ.) δεν διατρέχουν κανένα κίνδυνο, όπως επίσης και γυναίκες που υποβάλλονται σε ανοσοθεραπεία με trastuzumab (Herceptin), γιατί δεν επηρεάζεται το ανοσοποιητικό τους. Όσον αφορά την ακτινοθεραπεία, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι επηρεάζει αρνητικά το ανοσοποιητικό, αλλά η επίδραση της ακτινοβολίας στους πνεύμονες καθιστά τις ασθενείς πιο ευάλωτες στις αναπνευστικές λοιμώξεις τους πρώτους δύο μήνες μετά το πέρας της θεραπείας.

Θεωρούνται οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού υψηλού κινδύνου; Εφόσον οι ασθενείς έχουν ολοκληρώσει τις θεραπείες τους και έχουν περάσει τα διαστήματα ασφαλείας σύμφωνα με αυτά που προαναφέραμε δεν θεωρούνται ότι ανήκουν σε ομάδα υψηλότερου κινδύνου από τον γενικό πληθυσμό.

COVID-19

Πρέπει οι γυναίκες με καρκίνο του μαστού να συνεχίζουν τη θεραπεία τους εν μέσω πανδημίας;

Πώς μπορεί η πανδημία να επηρεάσει την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία του καρκίνου του μαστού;

Οι ασθενείς δεν πρέπει να διακόψουν τη θεραπεία τους ούτε να την καθυστερήσουν γιατί μπορεί να υπάρξουν αρνητικά αποτελέσματα στην εξέλιξη της νόσου.

Οι γυναίκες δεν πρέπει να αμελούν να κάνουν τη μαστογραφία, το υπερηχογράφημα και την επίσκεψη στον γιατρό εξαιτίας της πανδημίας. Η καθυστέρηση των εξετάσεων μπορεί να γίνει αιτία μη έγκαιρης διάγνωσης ενός καρκίνου σε αρχικό στάδιο. Σε μια μελέτη που παρουσιάστηκε στο 12ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο για τον Μαστό ανακοινώθηκε ότι η διακοπή ή η αναβολή του προληπτικού ελέγχου μπορεί να οδηγήσει μακροπρόθεσμα σε αύξηση των θανάτων από καρκίνο του μαστού. Ειδικά σε διάφορα σενάρια που παρουσιάστηκαν, διαπίστωσαν ότι η καθυστέρηση στις εξετάσεις δεν πρέπει να ξεπερνά τους 6 μήνες.

Οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού πρέπει να κάνουν τις εξετάσεις ρουτίνας για παρακολούθηση της νόσου; Οι χώροι όπου γίνονται οι εξετάσεις στα νοσοκομεία και στα διαγνωστικά κέντρα είναι ασφαλείς, τηρούν τα πρωτόκολλα προστασίας έναντι του κορωνοϊού και φροντίζουν να μην υπάρχει συνωστισμός. Τα αποτελέσματα μπορούν να σταλούν στον θεράποντα ιατρό ηλεκτρονικά ώστε οι ασθενείς να αποφεύγουν τις πολλές επισκέψεις στο ιατρείο.

Ποια συμπτώματα θα πρέπει να κινητοποιήσουν τις γυναίκες με καρκίνο του μαστού; Είναι τα ίδια συμπτώματα που ισχύουν για όλο τον πληθυσμό, δηλ. πυρετός, βήχας, δύσπνοια, κόπωση, αδυναμία κ.λπ.

το άγχος και πιθανώς τα επεισόδια κατάθλιψης. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να το αντιμετωπίσουν: Ν α χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να επικοινωνούν με τους αγαπημένους τους. Εάν δεν διαθέτουν μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η κλασική τηλεφωνική επικοινωνία επιβάλλεται Ν α αρχίζουν να διαβάζουν βιβλία ή να ασχολούνται με παζλ ή σταυρόλεξα ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να κρατάει απασχολημένο το μυαλό τους Ν α βλέπουν ταινίες ή ντοκιμαντέρ κ.λπ. Ν α ξεκινήσουν να κάνουν γυμναστική ή γιόγκα Ν α κοιμούνται καλά, να τρώνε καλά και να αποφεύγουν το αλκοόλ.

Βιβλιογραφία Πώς αντιμετωπίζεται το στρες λόγω του εγκλεισμού; Είναι φυσικό οι γυναίκες που έχουν νοσήσει από καρκίνο του μαστού και έχουν υποστεί το σωματικό και ψυχολογικό φορτίο από τις θεραπείες να είναι πιο ευάλωτες στον περιορισμό της ελευθερίας και των κοινωνικών επαφών και να αυξάνεται

COVID-19 and Breast Cancer Care: What Patients Need to Know by By BCRF

New research reveals effects of COVID-19 on breast cancer screening, treatment and care

https://www.breastcancer.org/ about_us/press_room/news/ coronavirus

https://www.mbcalliance.org/topiccovid-19-and-cancer

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 17

Διαγνωστικές μέθοδοι που μπορούν να προβλέψουν τον κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης COVID-19

πρώιμη εκτίμηση μέσω διαγνωστικών μεθόδων της πορείας της λοίμωξης και της βαρύτητας των συμπτωμάτων σε κάθε ασθενή, προκειμένου να προληφθούν η διασπορά της νόσου COVID-19 και οι πιθανές μελλοντικές της επιπλοκές, αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα, εν μέσω μιας πρωτοφανούς πανδημίας και υπό την απειλή της κατάρρευσης της παγκόσμιας υγείας και της οικονομίας. Η παρατήρηση και μελέτη των προηγούμενων επιδημιών SARS, MERS από μεταλλαγμένους κορωνοϊούς (2002, 2012) μας παρέχουν τη δυνατότητα πρόβλεψης των ατόμων που θα νοσήσουν πιο σοβαρά. Είναι γενική παραδοχή ότι άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως άτομα με χρόνιες ιώσεις (AIDS, ηπατίτιδες κ.λπ.), αυτοάνοσα νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένοι ή άτομα με υποκείμενες νόσους (διαβήτη, καρδιαγγειακά προβλήματα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια κ.τ.λ.), βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρότερα από τον ιό SARSCoV-2. Ωστόσο, είμαστε επίσης σε θέση να γνωρίζουμε ότι κίνδυνο διατρέχουν και άτομα που παρουσιάζουν γενετική προδιάθεση που οδηγεί σε ανεπαρκή ή αυξημένη παραγωγή ενζύμων, αλλά και άτομα στα οποία η φαρμακευτική αγωγή για υποκείμενη νόσο αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό. Στο πλαίσιο της θωράκισης του οργανισμού μας απέναντι σε έναν καινούργιο ιό, δυνητικά θανατηφό-

Γράφει η: Κατερίνα Ρακά, M.D. Ιατρός Μικροβιολόγος Βιοπαθολόγος Διαγνωστικό κέντρο ΑΛΦΑ ΕΥΡΕΣΙΣ Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΉ Κύπρος

ρο, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τη γενετική μας προδιάθεση, ώστε να ξέρουμε σε ποια ομάδα πιθανού κινδύνου ανήκουμε, αλλά και την επάρκεια βιταμινών και ιχνοστοιχείων μας, που θα μπορούσε εάν είναι παθολογική να διορθωθεί και να αναχαιτίσει την επιθετικότητα και νοσηρότητα του ιού.

Γονιδιακό ενζυματικό προφίλ Συγκεκριμένα, έρευνες έχουν δείξει ότι η ανεπάρκεια ή ολοκληρωτική έλλειψη του ενζύμου γλυκόζη- 6-φωσφορική αφυδρογονάση (G-6-PD) -που δημιουργεί στα σωματικά κύτταρα (άρα και σε αυτά του αναπνευστικού συστήματος) συνθήκες οξειδωτικού στρες- μειώνει τις αντιστάσεις του κυττάρου και αυξάνει τη διεισδυτικότητα του ιού σε

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

αυτό και τη βαρύτητα της λοίμωξης. Επιπρόσθετα, η αυξημένη ποσότητα του ενζύμου SUPAR (Soluble Urokinase Plasminogen Activate Receptor) μας προϊδεάζει από την αρχή της λοίμωξης για τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και την προσβολή ζωτικών οργάνων όπως νεφρά, καρδιά, πνεύμονες. Παράλληλα, η χρήση φαρμακευτικής αγωγής που μπλοκάρει τους υποδοχείς τύπου Ι του ACE (Αngiotensin Converting Enzyme), η οποία χρησιμοποιείται κυρίως

COVID-19

στην αντιυπερτασική θεραπεία, πιθανολογείται ότι θέτει σε υπερλειτουργία και υπερευαισθησία τους τύπου ΙΙ υποδοχείς του ACE τους οποίους χρησιμοποιεί ο ιός ώστε να διεισδύσει στα κύτταρα, διευκολύνοντας τη λοιμογόνο δράση του. Τέλος, η φερριτίνη θεωρείται κακός προγνωστικός δείκτης, εφόσον αυξάνεται σε περιπτώσεις νέκρωσης ιστών και ηπατοπαθειών.

Βιταμίνες και ιχνοστοιχεία Επιπλέον, σε υψηλότερο κίνδυνο βρίσκονται άτομα που παρουσιάζουν ανεπάρκεια ή υπερεπάρκεια βιταμινών και ιχνοστοιχείων, τα οποία ενδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, καθώς σε αυτά τα άτομα η αντίσταση των βλεννογόνων τοπικά είναι μειωμένη, επιτρέποντας την ευκολότερη πρόσδεση και διείσδυση του ιού. Τέτοιες βιταμίνες και ιχνοστοιχεία είναι:

Η vit A με αντιλοιμωξιογόνο δράση μέσω κινητοποίησης της ανοσιακής απάντησης Το σύμπλεγμα vit B, κυρίως B2, που προάγει τον μεταβολισμό σε κυτταρικό επίπεδο, και B3 με καθαρά αντιφλεγμονώδη δράση Η vit C ή ασκορβικό οξύ που προάγει παραγωγή κολλαγόνου και παραγωγή και ωρίμανση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, δρώντας παράλληλα και ως αντιισταμινικός παράγοντας με αποιδηματική δράση στους βλεννογόνους του αναπνευστικού και όλων των κοίλων οργάνων του σώματος Η vit D με χαρακτήρες ορμόνης που είναι απαραίτητη για την ακεραιότητα των βλεννογόνων και την ωρίμανση των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος Η vit E ή τοκοφερόλη που δρα αντιοξειδωτικά στα κύτταρα Τα ω3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα με αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες Το ιχνοστοιχείο σελήνιο που η έλλειψή του προκαλεί οξειδωτικό στρες στα κύτταρα και είναι ικανή να αλλάξει το γενετικό υλικό του ιού μεταλλάσσοντάς τον σε έναν υψηλής μολυσματικότητας και παθογένειας ιό Ο ψευδάργυρος με ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση όπου η ανεπάρκειά του οδηγεί σε ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος και οξειδωτικός στρες ενώ η υπερφόρτωσή του σε οξειδωτικό στρες και ιογενείς μεταλλάξεις υψηλής μολυσματικότητας Ο σίδηρος, η ανεπάρκεια του οποίου οδηγεί σε μειωμένη ανοδική απάντηση και κυτταρικό οξειδωτικό στρες, ενώ η υπερεπάρκειά του σε ιογενείς μεταλλάξεις.

Προληπτικές εξετάσεις Γνωρίζοντας τόσο το γονιδιακό ενζυματικό προφίλ μας όσο και την επάρκεια ιχνοστοιχείων και βιταμινών του σώματός μας, μπορούμε να προχωρήσουμε άμεσα σε θεραπεία, χωρίς επικίνδυνη αναμονή, σε περίπτωση πιθανής λοίμωξης. Σημαντική είναι και η αρωγή της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας στην προσπάθεια εξεύρεσης αντιϊκών φαρμάκων που αφορούν τον εν λόγω ιό. Ήδη πολλά φάρμακα βρίσκονται στο 2ο στάδιο δοκιμασιών ώστε να χορηγηθούν στην κοινότητα με τη μέγιστη αποτελεσματικότητα και τις λιγότερες ανεπιθύμητες παρενέργειες. Οι ενδιαφερόμενοι και πρωτίστως όσοι ανήκουν στις πιο πάνω ευάλωτες ομάδες είναι σημαντικό να αναζητήσουν μέσω εργαστηριακής τους εξέτασης το ενζυμικό τους προφίλ, όπως και την επάρκεια του οργανισμού τους σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, προκειμένου να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον κορωνοϊό σε περίπτωση που προσβληθούν από αυτόν. Η μέτρηση μπορεί να περιλαμβάνει τους δείκτες G-6-PD, SUPAR και τους φαρμακευτικούς αναστολείς των υποδοχέων ACE-I -ώστε να μην ξεπερνούν επίπεδα θεραπευτικά- και ξεχωριστά τις βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία που προαναφέρθηκαν. Γιατί μόνο η γνώση θωρακίζει και προστατεύει. Εξάλλου η παλαιά ρήση διά στόματος του Πατέρα της Ιατρικής Ιπποκράτη «Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία» είναι περισσότερο επιτακτική από ποτέ!

Βιβλιογραφία 1. 2. 3.

Scientific reports 9, Article number 13783 2019 Case reports European Heart Journal, ESC, OXFORD ACADEMIC Δελτίο Τύπου Καθηγητών Γιαμαρέλλου, Γώγου για βιοδείκτη SUPAR

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Θυμηθείτε τα βασικά

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

COVID-19

Ψωνίζω με ασφάλεια την εποχή της πανδημίας Όταν πηγαίνουμε στο σούπερ μάρκετ και σε άλλα καταστήματα:

Τηρούμε πάντα απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου από τους άλλους

Αν μπορούμε, απολυμαίνουμε τη λαβή του καροτσιού ή του καλαθιού που χρησιμοποιούμε

Φοράμε σωστά τη μάσκα και δεν αγγίζουμε το πρόσωπό μας -ιδίως μάτια, μύτη και στόμαόσο ψωνίζουμε

Αποφεύγουμε να χρησιμοποιήσουμε το κινητό μας μέσα στο κατάστημα

Στο αυτοκίνητο, αφού φορτώσουμε τα πράγματα απολυμαίνουμε τα χέρια μας

Στο σπίτι, μπορούμε προαιρετικά να καθαρίσουμε εξωτερικά τις συσκευασίες των προϊόντων, αν και μέχρι σήμερα δεν έχει επιβεβαιωθεί η μετάδοση του ιού μέσω των συσκευασιών

ίγουρα όμως πρέπει να πλύνουμε Σ σχολαστικά τα χέρια μας

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 21

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Γράφει η: Ασημίνα Χιωνά, M.Sc., Ph.D Διδάκτωρ Βιοχημείας/Μοριακής Βιολογίας Μanager, Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

ΚΈΝΤΡΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ & ΜΑΚΡΟΒΙΌΤΗΤΑΣ

Υγεία Ακριβείας & Γονιδιωματική Ιατρική: Μετάβαση στην καινούργια εποχή της πρόληψης

πορεί να ακούγεται σαν όρος βγαλμένος από την ταινία επιστημονικής φαντασίας Gattaca, αλλά η Υγεία Ακριβείας ή ο Αγγλικός όρος Precision Health, που έχει επικρατήσει παγκοσμίως, εκφράζει ακριβώς τη νέα και ουσιαστική εποχή της πρόληψης, επαναπροσδιορίζοντας την Ιατρική, με επικέντρωση στην πρόβλεψη, την πρόληψη και τη θεραπεία της νόσου με ακρίβεια. Παντρεύοντας δύο φαινομενικά διαφορετικές προσεγγίσεις - υψηλής τεχνολογίας και υψηλής διείσδυσης, η Υγεία Ακριβείας προσαρμόζει την Προληπτική Ια-

τρική στη μοναδική βιολογία και τις συνθήκες ζωής του κάθε ατόμου, με έμφαση στη «σύλληψη» ασθενειών πριν καν εμφανιστούν. Η Υγεία Ακριβείας αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή σε μια πιο προληπτική και πιο εξατομικευμένη φροντίδα που δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να ζήσουν μια ουσιαστικά υγιή ζωή.

Τι ακριβώς είναι και ποιος ο στόχος της Υγείας Ακριβείας; Είναι η σύνδεση του ιατρικού & οικογενειακού ιστορικού, των συνηθειών του τρόπου ζωής (π.χ. διατροφή, κάπνισμα, ύπνος,

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

στρες, άθληση κ.ά.) και του γονιδιακού υπόβαθρου, για το σχηματισμό ενός ακριβούς στιγμιότυπου της τρέχουσας κατάστασης της υγείας του κάθε ατόμου. Aυτό χρησιμοποιείται για τη στοχευμένη πρόβλεψη, πρόληψη ή ακόμη και διάγνωση ασθενειών, με επικέντρωση στην κύρια αιτία του προβλήματος και την εξατομίκευση της προληπτικής ή θεραπευτικής προσέγγισης, με κύριο σκοπό τη βελτίωση της υγείας και την επίτευξη ουσιαστικής και όχι απλά φαινομενικής υγείας. Οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία μας σε μια

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή και γενικά την εξέλιξη της υγείας ενός φαινομενικά υγιούς ατόμου είναι δύο: Το γονιδιακό υπόβαθρο, με άλλα λόγια το DNA μας, και Ο τρόπος ζωής και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και μεγαλώνουμε: Eξωτερικοί παράγοντες όπως η διατροφή, η άσκηση, τα φάρμακα, η εντερική χλωρίδα, η ποιότητα του αέρα και του νερού καθώς και οι περιβαλλοντικοί ρύποι και η έκθεση σε ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία στο σημείο όπου ζούμε επηρεάζουν τη μεταβολική μας κατάστα-

1 2

ση. Ενώ το δεύτερο είναι αρκετά κατανοητό και διερευνάται ενίοτε μέσω του ιατρικού ιστορικού -αν και με πολύ μικρότερη συχνότητα ή βάθος πληροφοριών στη χώρα μας σε σχέση με χώρες της Βορείου Ευρώπης και Βορείου Αμερικής- το πρώτο δεν είναι γνωστό ή κατανοητό από το ευρύ κοινό ως προς το πώς επηρεάζει την υγεία μας. Το πιο εντυπωσιακό όμως και απορίας άξιο είναι ότι ο καθοριστικότερος ίσως παράγοντας της υγείας μας, το DNA μας, δεν λαμβάνεται καν υπ’ όψιν στις προληπτικές μας εξετάσεις μέχρι σήμερα.

«Είναι στον Άνθρωπο»: Γιατί όμως παίζει τόσο μεγάλο ρόλο για την υγεία μας το γονιδιακό μας υπόβαθρο, ή αλλιώς το DNA μας; Ο κάθε άνθρωπος κληρονομεί το DNA από τους γονείς του. Με τον ίδιο τρόπο που κληρονομούνται εξωτερικά χαρακτηριστικά (π.χ. μάτια, μύτη, εκφράσεις) ή ακόμη και στοιχεία του χαρακτήρα, κληρονομούνται και όλες οι γενετικές προδιαθέσεις των προγόνων για χρόνιες και προοδευτικές ασθένειες όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, καρκίνο, διαβήτη, Alzheimer’s, παθήσεις

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 23

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

του εντέρου, ψυχιατρικές νόσους κ.ά. Υπό αυτήν την έννοια, τα γονίδιά μας μας καθορίζουν, καθώς και την κατάσταση κι εξέλιξη της υγείας μας κατά ένα μεγάλο ποσοστό (~40-50%) αναλόγως την περίσταση. Ο τρόπος ζωής μας και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, από την άλλη, δεν εξηγούν επαρκώς γιατί κάποια νοσήματα εμφανίζονται συχνότερα σε κάποιες οικογένειες ή διαφορετικούς πληθυσμούς. Με άλλα λόγια, παρότι γνωρίζουμε πως συνήθως δεν ευθύνεται αποκλειστικά το γενετικό μας υπόβαθρο στην εκδήλωση μιας χρόνιας νόσου, γνωρίζουμε ωστόσο ότι τα καρδιαγγειακά νοσήματα, τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα, συγκεκριμένοι τύποι καρκίνων, ο διαβήτης, κ.ά. παρατηρούνται με μεγαλύτερη συχνότητα σε ορισμένες οικογένειες από ό,τι σε άλλες. Σε τέτοιες περιπτώσεις η συμβολή της γενετικής προδιάθεσης στην εκδήλωση της νόσου είναι σχεδόν καθοριστική. Οι πιθανές αλληλεπιδράσεις μεταξύ γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων είναι πι-

θανόν να συμβάλλουν στο μεγαλύτερο μέρος της νόσου στους περισσότερους πληθυσμούς. Τι σημαίνει αυτό: δύο άνθρωποι ίδιας χρονολογικής ηλικίας που καπνίζουν με την ίδια συχνότητα και για παρόμοιο χρονικό διάστημα μπορεί θεωρητικά να έχουν το ίδιο ρίσκο για ασθένειες όπως Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και καρκίνο του πνεύμονα, αλλά ουσιαστικά το ρίσκο τους να διαφέρει ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του γονιδιώματός τους. Ο ένας μπορεί να ουδετεροποιεί και να αποβάλλει πολύ πιο διεξοδικά από τον μέσο καπνιστή τα βλαβερά χημικά του τσιγάρου, ενώ ο άλλος να συσσωρεύει μη-αναστρέψιμες βλάβες στο DNA του από τα χημικά του τσιγάρου, που οδηγούν σε καρκίνο, όπως συνήθως συμβαίνει στους περισσότερους καπνιστές. Αυτό εξηγεί και το πώς κάποιοι (λίγοι) άνθρωποι μπορεί να καπνίζουν μέχρι τα βαθιά τους γεράματα και να χαίρουν άκρας υγείας, ενώ οι περισσότεροι πεθαίνουν από επιπλοκές του τσιγάρου όπως, καρκίνο, ΧΑΠ κ.τ.λ. Το παραπάνω είναι

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ένα ακραίο παράδειγμα γενετικού πλεονεκτήματος που όμως δεν συναντάται συχνά. Αυτό αποτελεί και το λεγόμενο «είναι στον άνθρωπο» στο οποίο πολύ συχνά αναφέρονται οι μεγαλύτεροι άνθρωποι στην προσπάθειά τους να εξηγήσουν τέτοιου είδους διαφορές οι οποίες δεν εξηγούνται αλλιώς από άλλους αντικειμενικούς εξωγενείς παράγοντες. Ένα άλλο, πιο συνηθισμένο παράδειγμα αλληλεπίδρασης γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων είναι ότι κάποιος με συγκεκριμένη γενετική προδιάθεση μπορεί να είναι πιο ευάλωτος στο να αναπτύξει π.χ. καρκίνο του παχέος εντέρου αν τρώει πολλά επεξεργασμένα κρέατα σε σχέση με κάποιον άλλον που μπορεί να τρώει την ίδια ποσότητα επεξεργασμένου κρέατος αλλά δεν έχει την ίδια γενετική προδιάθεση.

Γονιδιωματική Ιατρική Η εξακρίβωση των γενετικών ιδιαιτεροτήτων του κάθε ανθρώπου που ενδέχεται να τον καθιστούν πιο ευάλωτο, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνό του για

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Πηγή: UCLA

διάφορες χρόνιες ασθένειες, ονομάζεται Γονιδιωματική Ιατρική, και αποτελεί θεμελιώδες κι αναπόσπαστο κομμάτι της Υγείας Ακριβείας. Μπορεί να αποτελούμαστε όλοι από τα ίδια γονίδια, παρ’ όλα αυτά διαφέρουμε ουσιαστικά ο ένας από τον άλλον, όχι μόνο στα εξωτερικά χαρακτηριστικά αλλά και στην αποδοτικότητα των βιολογικών μας λειτουργιών. Single Nucleotide Polymorphisms (SNPs) ή απλοί πολυμορφισμοί είναι παραλλαγές (μικρο-αλλαγές) στο DNA μας που καθιστούν τον καθέναν από εμάς μοναδικό και διαφορετικό από τους άλλους. Ο καθένας μας διαφέρει από τον διπλανό του κατά περίπου 10.000.000 DNA πολυμορφισμούς. Σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, η ύπαρξη συγκεκριμένων πολυμορφισμών στο DNA μας, αθροιστικά ή και συνδυαστικά, αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο, καθιστώντας μας πιο ευάλωτους σε χρόνιες ασθένειες. Η ταχύτατη εξέλιξη της Γενετικής & Βιοτεχνολογίας τις τελευ-

ταίες δεκαετίες επιτρέπει πλέον την εκτεταμένη διερεύνηση του ανθρώπινου DNA, εστιάζοντας στη σημασία και τη συμβολή των γενετικών πολυμορφισμών στην προδιάθεση και ανάπτυξη των χρόνιων ασθενειών στον ανθρώπινο οργανισμό.

Gene Titan και Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου (PRS-Polygenic Risk Score) Το Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, διαθέτοντας το μηχάνημα Gene Titan, την ίδια τεχνολογία αιχμής που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία μιας εκ των μεγαλύτερων βάσεων γενετικών δεδομένων, της Βρετανικής βάσης UK Biobank, παρέχει για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη δυνατότητα διενέργειας του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου, PRS (Polygenic Risk Score). Τo Gene Titan επιτρέπει τη διερεύνηση δεκάδων εκατομμυρίων πολυμορφισμών στο ίδιο δείγμα ταυτόχρονα (σε κάθε εξεταζόμενο). Η Βιοπληροφορική ανάλυση που ακολουθεί υπολογίζει τον Πο-

λυγονιδιακό Δείκτη Κινδύνου - PRS, δίνοντας ένα ποσοστό ρίσκου μελλοντικής νόσησης για την εκάστοτε ασθένεια υπό διερεύνηση, με στόχο την εξατομικευμένη και με ακρίβεια πρόληψη των κυριότερων χρόνιων ασθενειών. Tην παρούσα στιγμή, τα PRS αποτελούν παγκοσμίως την επιτομή της τεχνολογικής εξέλιξης όσον αφορά την Προληπτική Ιατρική, ξεκινώντας τη διερεύνηση του ανθρώπινου οργανισμού από το μεγαλύτερο βάθος του, το γενετικό κώδικα. Για περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με την Υγεία Ακριβείας και τη διενέργεια των γενετικών προληπτικών τεστ PRS στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, επικοινωνήστε με το Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας στο 210-6966111.

Πηγές 1.

NIH, National Human Genome Research Institute (NHGRI), 2020

Stanford University, http://med. stanford.edu/precisionhealth.html

UCLA, https://www.uclahealth.org/ precision-health/what-is-precisionhealth

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 25

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

ΚΈΝΤΡΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΉΣ ΙΑΤΡΙΚΉΣ & ΜΑΚΡΟΒΙΌΤΗΤΑΣ

Πολυγονιδιακός Δείκτης ΚινδύνουPRS (Polygenic Risk Score) Το πιο ισχυρό προγνωστικό εργαλείο σύνθετων ασθενειών στην εποχή της Γονιδιωματικής Ιατρικής

διαφορετικότητα και η εξαιρετική ποικιλομορφία είναι κύρια χαρακτηριστικά του ανθρώπινου είδους. Διαφέρουμε όχι μόνο ως προς τα εξωτερικά μας χαρακτηριστικά αλλά και ως προς την αποδοτικότητα των βιολογικών μας λειτουργιών και τις προδιαθέσεις μας για χρόνιες ασθένειες. Με άλλα λόγια, ο καθένας από εμάς έχει μια «Αχίλλειο πτέρνα». Διανύουμε πλέον την εποχή της Γονιδιωματικής Ιατρικής και της εξατομικευμένης προσέγγισης στην αντιμετώπιση των ασθενειών. Η ανίχνευση των γενετικών ιδιαιτεροτήτων του κάθε ανθρώπου (γενετικών παραγόντων κινδύνου), που ενδέχεται να τον καθιστούν πιο ευάλωτο, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνό του για διάφορες ασθένειες, ονομάζεται Γονιδιωματική Ιατρική.

Τι είναι όμως αυτό που μας καθιστά ευάλωτους; Όλοι οι άνθρωποι έχουν σχεδόν πανομοιότυπες αλληλουχίες DNA στον εκτιμώμενο κώδικα των 6 δισεκατομμυρίων βάσεων

στο γονιδίωμά τους. Μικρές διαφορές όμως στον κώδικα παρατηρούνται μεταξύ των ατόμων, καθιστώντας τον καθένα μας μοναδικό. Αυτές οι διαφορές ονομάζονται γονιδιακές παραλλαγές ή πολυμορφισμοί (όταν παρατηρούνται με μεγαλύτερη συχνότητα στον πληθυσμό) και εμφανίζονται σε συγκεκριμένες θέσεις καθ΄ όλη την έκταση του DNA. Ο καθένας μας διαφέρει από τον άλλον κατά περίπου 10.000.000 γονιδιακές παραλλαγές. Σύμφωνα με την επιστημονική βιβλιογραφία, η ύπαρξη συγκεκριμένων παραλλαγών στο DNA μας αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο νόσησης, καθιστώντας μας πιο ευάλωτους σε χρόνιες ασθένειες.

Mονογονιδιακές vs. Σύνθετες (Πολυγονιδιακές) Ασθένειες Oι περισσότερες κληρονομικές ασθένειες οφείλονται σε παραλλαγές σε ένα μόνο γονίδιο. Για παράδειγμα, η κυστική ίνωση, η πιο συχνή γενετική νόσος της λευκής φυλής, δυνητικά θανατηφόρα, που προκαλεί μακροχρόνιες πνευμο-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

νικές λοιμώξεις και περιορίζει την ικανότητα αναπνοής με την πάροδο του χρόνου, προκαλείται από παραλλαγές στο γονίδιο CFTR στο χρωμόσωμα 7 (σχήμα 1). Οι σύνθετες ασθένειες (π.χ. στεφανιαία νόσος, διαβήτης, διάφορες μορφές καρκίνου κ.τ.λ.) συχνά εμφανίζονται ως αποτέλεσμα πολλών γονιδιακών παραλλαγών, σε συνδυασμό με περιβαλλοντικές επιδράσεις (όπως διατροφή, ύπνος, άγχος και κάπνισμα). Ονομάζονται επίσης «Πολυγονιδιακές» ασθένειες. Η στεφανιαία νόσος για παράδειγμα είναι μια Πολυγονιδιακή ασθένεια. Οι ερευνητές έχουν βρει πολυάριθμες (εκατοντάδες έως χιλιάδες) γονιδιακές παραλλαγές που εμφανίζονται συχνότερα σε άτομα με στεφανιαία νόσο. Οι περισσότερες από αυτές τις παραλλαγές είναι διασκορπισμένες σε ολόκληρο το γονιδίωμα (DNA) και δεν συσσωρεύονται σε ένα συγκεκριμένο χρωμόσωμα (σχήμα 2). Στο πλαίσιο της Γονιδιωματικής Ιατρικής, ο Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου-PRS (Polygenic Risk Score) αποτελεί την επιτομή της γενετικής έρευνας και της βιοτεχνολογικής εξέλιξης παγκοσμίως όσον αφορά την πρόληψη, και περνά πλέον από το στάδιο της έρευνας στην κλινική πρακτική. Τα τεστ PRS επιτρέπoυν την εκτεταμένη διερεύνηση του ανθρώπινου DNA, εστιάζοντας στη συμβολή των γενετικών πολυμορφισμών στην προδιάθεση και ανάπτυξη των χρόνιων ασθενειών στον ανθρώπινο οργανισμό.

Τι είναι τα προληπτικά γενετικά τεστ PRS (Polygenic Risk Score) Τα PRS, τεστ, είναι μοριακά τεστ στο αίμα ή τη σίελο που χρησιμοποιούν τεχνολογία αιχμής (SNP array) για να ελέγξουν την

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 27

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

ύπαρξη εκατοντάδων έως και εκατομμυρίων πολυμορφισμών στο DNA μας οι οποίοι αθροιστικά αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο για διάφορες χρόνιες ασθένειες όπως η στεφανιαία νόσος, ο διαβήτης, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η νόσος Alzheimer’s, ο καρκίνος του μαστού/προστάτη/ εντέρου κ.τ.λ. Στα τεστ PRS υπολογίζεται, μέσω Βιοπληροφορικής ανάλυσης, με τη χρήση ειδικών αλγορίθμων, ένας πολυγονιδιακός δείκτης κινδύνου (υπό τη μορφή σκορ) για την κάθε ασθένεια υπό διερεύνηση και το σκορ αυτό συγκρίνεται με τον μέσο κίνδυνο, ούτως ώστε να γνωρίζει ο εξεταζόμενος πόσο μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχει για να αναπτύξει τη συγκεκριμένη ασθένεια σε σχέση με τον μέσο όρο του πληθυσμού. Ένα υψηλό σκορ κινδύνου ενημερώνει τον εξεταζόμενο για την αυξημένη προδιάθεση στη συγκεκριμένη ασθένεια πολύ πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα εκείνα που υποδηλώνουν βλάβη. O εξεταζόμενος μπορεί κατόπιν, με αυτά τα αποτελέσματα, να επισκεφθεί το γιατρό του για περαιτέρω στοχευμένο προληπτικό έλεγχο.

σχ. 1

σχ. 2

Ποια η χρησιμότητα των PRS Κάθε PRS σκορ μπορεί να τοποθετηθεί σε μία καμπύλη κανονικής κατανομής (όπως φαίνεται στο σχήμα 3). Οι περισσότεροι άνθρωποι θα βρουν τη βαθμολογία τους περίπου στη μέση της καμπύλης, αναδεικνύοντας τον μέσο κίνδυνο εμφάνισης μιας ασθένειας. Άλλοι μπορεί να βρεθούν στα άκρα της κατανομής, γεγονός που τους θέτει είτε σε χαμηλό είτε σε υψηλό κίνδυνο. Άτομα με βαθμολογίες στο άκρο υψηλού κινδύνου του φάσματος μπορούν να επωφεληθούν από

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

σχ. 3

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Το Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, διαθέτοντας το μηχάνημα Gene Titan, την ίδια τεχνολογία αιχμής που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία μιας εκ των μεγαλύτερων βάσεων γενετικών δεδομένων, της Βρετανικής βάσης UK Biobank, παρέχει για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη δυνατότητα διενέργειας του Πολυγονιδιακού Δείκτη Κινδύνου, PRS

συμβουλευτική, σχετικά με αυτόν τον κίνδυνο, με το γιατρό τους για περαιτέρω στοχευμένη αξιολόγηση της υγείας τους. Η χρησιμότητα λοιπόν έγκειται στην έγκαιρη διαπίστωση και άρα έγκαιρη αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου της υγείας, οι οποίοι μπορούν να αντισταθμιστούν με τις σωστές παρεμβάσεις, με σκοπό τη μείωση ή ακόμη και την εξάλειψη του αυξημένου κινδύνου. Ιδίως σε οικογένειες με υψηλή προδιάθεση σε μία συγκεκριμένη ασθένεια, π.χ. σε καρκίνο του μαστού, διαβήτη ή στεφανιαία νόσο, ένα τέτοιο τεστ είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να εφαρμοστεί σε νεαρότερη ηλικία, ούτως ώστε ο ενδιαφερόμενος να απευθυνθεί από νωρίς στους κατάλληλους ειδικούς για στρατηγικές απάλειψης του κινδύνου. Η δυνατότητα πρόβλεψης, σε βάθος χρόνου, του μελλοντικού κινδύνου για ασθένεια που παρέχουν τα PRS αποτελεί την πεμπτουσία της πρόληψης.

(Polygenic Risk Score) για 7 χρόνιες ασθένειες: Στεφανιαία Νόσο Διαβήτη Τύπου ΙΙ Καρκίνο του μαστού Καρκίνο του προστάτη Καρκίνο του παχέος εντέρου Φλεγμονώδη νόσο του εντέρου Νόσο Αλτσχάιμερ

ασθενειών, εκτός από το γενετικό ρίσκο υπολογίζεται και η συνολική πιθανότητα νόσησης μέσα στα επόμενα 5 ή 10 χρόνια (απόλυτος κίνδυνος) λαμβάνοντας υπόψη και άλλους τροποποιήσιμους ή μη-τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, όπως ηλικία, φύλο, κάπνισμα, παχυσαρκία κ.τ.λ. Επιπρόσθετα, στην περίπτωση του PRS για Καρκίνο του Μαστού, δίνονται ακριβείς συστάσεις ως προς την ηλικία έναρξης προληπτικού ελέγχου, ανάλογα με το μέγεθος του κινδύνου. Σε περίπτωση υψηλού γενετικού κινδύνου δεν συντρέχει λόγος άμεσης ανησυχίας (αφού δεν πρόκειται για διάγνωση ασθένειας αλλά για υψηλή πιθανότητα μελλοντικής νόσησης). Ο εξεταζόμενος που γνωρίζει ότι έχει ένα υψηλό PRS θα είναι καλό να απευθυνθεί στον ειδικό παθολόγο ή οικογενειακό γιατρό ή άλλον ειδικό γιατρό, για περαιτέρω ιατρική διερεύνηση και ανάπτυξη στρατηγικών εξάλειψης του κινδύνου (π.χ. αλλαγή τρόπου ζωής).

Πώς γίνεται η εξέταση Η εξέταση γίνεται με απλή αιμοληψία και δεν απαιτεί καμία προετοιμασία ή ραντεβού. Ο εξεταζόμενος συμπληρώνει ένα απλό ερωτηματολόγιο πριν από τη λήψη αίματος. Σε διάστημα 3-4 εβδομάδων, λαμβάνει λεπτομερή αναφορά με τα αποτελέσματα του γενετικού του ελέγχου. Σε ορισμένες περιπτώσεις

τη φροντίδα για κάθε ασθενή, σχεδιάζοντας στρατηγικές θεραπείας και πρόληψης με βάση το μοναδικό γονιδιακό υπόβαθρο του κάθε ατόμου. Ουσιαστικά, ο γιατρός διαθέτει πλέον περισσότερες και ουσιαστικότερες επιλογές πρόληψης αλλά και θεραπείας για τους πελάτες του. Ειδικότερα, τα PRS για καρκίνο του μαστού, προστάτη και παχέος εντέρου προσφέρουν συμπληρωματικά εργαλεία στο γιατρό για μια ολοκληρωμένη μοριακή εικόνα του εξεταζόμενου καθώς καλύπτουν χιλιάδες καινούργιους πολυμορφισμούς οι οποίοι δεν καλύπτονται από τις κλασικές μοριακές εξετάσεις. Για περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τη διενέργεια των γενετικών προληπτικών τεστ PRS στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, επικοινωνήστε με το Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας στο 210-6966111.

Πηγές 1.

Ένα πολύτιμο εργαλείο πρόληψης στη φαρέτρα του γιατρού

Τα PRS αποτελούν παγκοσμίως την πιο σύγχρονη έκφραση της Προληπτικής Ιατρικής, στοχεύοντας στη διερεύνηση του ανθρώπινου οργανισμού από το μεγαλύτερο βάθος του, τη γενετική πληροφορία. Αυτό βοηθά το γιατρό να εξατομικεύσει

NIH, National Human Genome Research Institute (NHGRI), 2020 Khera, Amit V., et al. “Genomewide polygenic scores for common diseases identify individuals with risk equivalent to monogenic mutations”. Nature genetics 50.9 (2018): 1219 N. Mavaddat, K. Michailidou, J. Dennis, et al., “Polygenic Risk Scores for Prediction of Breast Cancer and Breast Cancer Subtypes”, eng, American Journal of Human Genetics, vol. 104, no. 1, pp. 21–34, Jan. 2019, ISSN: 15376605. DOI: 10.1016/j. ajhg.2018.11.002.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 29

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Δίπλα στους γονείς Νέο Κέντρο Διαγνωστικής Παιδιατρικής από τον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στέκεται διαχρονικά δίπλα στις οικογένειες, παρέχοντας καινοτόμες διαγνωστικές υπηρεσίες προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες ανάγκες τους. Το Κέντρο Διαγνωστικής Παιδιατρικής είναι το μοναδικό ιδιωτικό κέντρο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας που παρέχει όλο το φάσμα των παιδιατρικών διαγνωστικών εξετάσεων σε ένα χώρο. Το Κέντρο παρέχει εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες στα παιδιά από την πρώτη μέρα της γέννησής τους μέχρι και το τέλος της εφηβείας. Στελεχώνεται από καταξιωμένους Παιδοακτινολόγους, Παιδοκαρδιολόγους,

Πυρηνικούς ιατρούς, Βιοπαθολόγους, Κυτταρογενετιστές και άλλους επιστήμονες Υγείας με μακρόχρονη εμπειρία στα παιδιά. Εξειδικευμένοι ακτινοφυσικοί, νοσηλευτές και τεχνολόγοι επιμελούνται όλες τις φάσεις κάθε εξέτασης, από την προετοιμασία της μέχρι την τελική διάγνωση σε νεογνά, βρέφη και παιδιά. Επικεφαλής του Κέντρου είναι ο διακεκριμένος Παιδοακτινολόγος, Γιάννης Νίκας. Στις εγκαταστάσεις του Κέντρου στους Αμπελόκηπους, λειτουργούν τα ακόλουθα Τμήματα: Μαγνητική & Αξονική Τομογραφία, Κλασική Ακτινολογία, Υπερηχοτομογραφία, Καρδιαγγεια-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

κή Απεικόνιση, Πυρηνική Ιατρική, Εργαστήρια. Κάθε τμήμα είναι εξοπλισμένο με μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας, όπου πραγματοποιούνται από τις πιο απλές έως και τις πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, με ελαχιστοποίηση των δόσεων ακτινοβολίας και με υψηλή διαγνωστική αξία. Σε όλες τις δραστηριότητες του Κέντρου εφαρμόζονται ειδικά παιδιατρικά πρωτόκολλα, που καλύπτουν τις ανάγκες των παιδιών, ανάλογα με την ηλικία και την ανάπτυξή τους. Εφαρμόζονται ολοκληρωμένα ευρωπαϊκά κριτήρια ποιότητας και ακτινοπροστασίας µε βασι-

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Κλασική

Μαγνητική & Αξονική

Ακτινολογία

Τομογραφία

Tμήματα

Εργαστηριακή Διάγνωση

Καρδιαγγειακή Απεικόνιση

Υπερηχοτομογραφία

Πυρηνική Ιατρική

κό στόχο την ελάχιστη βιολογική επιβάρυνση από ακτινοβολία ιατρικών πηγών. Το Κέντρο λειτουργεί υπό συνθήκες πλήρους ασφάλειας, σε περιβάλλον φιλικό τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς, ενώ διαθέτει ειδικά διαμορφωμένους χώρους για βρέφη και μικρά παιδιά, όπου πραγματοποιούνται αιµοληψίες από εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο κάνει την εµπειρία της επίσκεψης ανώδυνη και εύκολη. Περισσότερες πληροφορίες: Κέντρο Παιδιατρικής Διαγνωστικής, Κηφισίας 132 και Παπαδά, τηλέφωνο 210 6966000.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 31

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Μεγάλη επένδυση του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Κύπρο Λειτουργεί το πρώτο Πολυδύναμο Διαγνωστικό Κέντρο στη Λευκωσία

στερα από τρία χρόνια επιτυχούς παρουσίας στην Κύπρο, ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ προχωρά στο επόμενο επενδυτικό βήμα, εγκαινιάζοντας το πρώτο Πολυδύναμο Διαγνωστικό Κέντρο. Το πρώτο Πολυδύναμο Διαγνωστικό Κέντρο στην Κύπρο

είναι μια ακόμη επιχειρηματική κίνηση προς την κατεύθυνση της παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας προς όλους. Το νέο Κέντρο λειτουργεί στη Λευκωσία και συνδυάζει τις υπηρεσίες του Χημείου Γιαννουκά και του ΑΛΦΑ ΕΥΡΕΣΙΣ (ο Όμιλος κατέχει το πλειοψηφι-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

κό πακέτο μετοχών του πρώτου και έχει εξαγοράσει πλήρως το δεύτερο), παρέχοντας ολοκληρωμένες υπηρεσίες, με εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις, στα πρότυπα με τα οποία λειτουργούν τα Διαγνωστικά Κέντρα ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Ελλάδα.

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Το πρώτο Πολυδύναμο Διαγνωστικό Κέντρο στην Κύπρο είναι μια ακόμη επιχειρηματική κίνηση προς την κατεύθυνση της παροχής υπηρεσιών υψηλής ποιότητας προς όλους

Η έναρξη λειτουργίας του Κέντρου είναι απόρροια μιας εξελισσόμενης μεγάλης επένδυσης σε ιατρικά μηχανήματα τελευταίας τεχνολογίας. Ανάμεσά τους, ξεχωρίζει ο μαγνητικός τομογράφος 3 Tesla με τεχνητή νοημοσύνη -ο πρώτος σε Ελλάδα και Κύπρο και μόλις ο τρίτος που έχει εγκαταστήσει η Siemens στην Ευρώπη- ο οποίος έχει δυνατότητα διασύνδεσης με διεθνή βάση δεδομένων. Επιπλέον, έχουν εγκατασταθεί νέα και σύγχρονα ακτινολογικά μηχανήματα όπως ψηφιακός μαστογράφος, μηχάνημα μέτρησης οστικής πυκνότητας (DEXA), υπέρηχοι και X-RAY. Στο Πολυδύναμο της Κύπρου έχει δρομολογηθεί μια ακόμη καινοτομία: Οι προσερχόμενοι θα έχουν πλήρη οπτική επαφή

με το Εργαστήριο, θα βλέπουν σε πραγματικό χρόνο όλες τις επιμέρους δραστηριότητες ενός πλήρως αυτοματοποιημένου σύγχρονου εργαστηρίου, με ρομποτική διαχείριση των δειγμάτων και ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση. Το εργαστήριο αυτό θα αποτελέσει το Κεντρικό Εργαστήριο του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Κύπρο. Σε αυτό θα συγκεντρώνονται τα δείγματα από όλα τα δειγματοληπτικά κέντρα, ώστε να αναλύονται ταχύτατα, με όλες τις προδιαγραφές ασφάλειας και ποιότητας. Η δημιουργία του νέου Πολυδύναμου Διαγνωστικού Κέντρου εντάσσεται στο πλαίσιο υλοποίησης ενός πολυδιάστατου αναπτυξιακού σχεδίου του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, που περιλαμβάνει μεγάλες επενδύσεις για εκσυγ-

χρονισμό και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, τη χρήση καινοτόμων εργαλείων και με γνώμονα τις εύκολα προσβάσιμες από όλους υπηρεσίες. Η δραστηριότητα του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Κύπρο ξεκίνησε στα μέσα του 2017 με την εγκατάσταση του πρώτου εργαστηρίου στη Λεμεσό. Σήμερα ο Όμιλος έχει παγκύπρια παρουσία, με 2 πλήρως αυτοματοποιημένα κεντρικά εργαστήρια σε Λεμεσό και Λευκωσία, ένα κλινικό εργαστήριο (ΧΗΜΕΙΟ ΓΙΑΝΝΟΥΚΑ), ένα ακτινοδιαγνωστικό κέντρο (ΑΛΦΑ ΕΥΡΕΣΙΣ), ένα πολυδύναμο κέντρο στη Λευκωσία και 14 συνολικά δειγματοληπτικά κέντρα.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 33

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Η «Βιοαναλυτική απεικόνιση» ενσωματώνεται στον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ Κατόπιν πλήρους εξαγοράς

ε γνώμονα την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας με εύκολη πρόσβαση σε όλους, ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ συνεχίζει το αναπτυξιακό του σχέδιο, επενδύοντας σε νέα διαγνωστικά εργαλεία και υψηλή τεχνολογία, ψηφιακές λύσεις και διαρκείς αναβαθμίσεις. Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκε ένα ακόμη αναπτυξιακό βήμα: Ανακοινώθηκε η εξαγορά του διαγνωστικού κέντρου Βιοαναλυτική Απεικόνιση, με την οποία επισφραγίζεται η επί σειρά ετών εποικοδομητική συνεργασία των δύο εταιρειών.

Με κριτήριο την πλήρη, ασφαλή και ποιοτική εξυπηρέτηση των πολιτών, ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ συνεχίζει την ανάπτυξή του ενσωματώνοντας ένα διαγνωστικό κέντρο εγνωσμένου κύρους, γνωστό για την ποιότητα και συνέπεια των υπηρεσιών του, επιδιώκοντας την περαιτέρω αναβάθμισή του. Με την ένταξη στον κορυφαίο ιδιωτικό πάροχο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, η Βιοαναλυτική θα αξιοποιήσει νέες υπηρεσίες και ψηφιακές τεχνολογίες, που θα ενισχύσουν την παρουσία της στο πεδίο της Εργαστηριακής και Διαγνωστικής Ιατρικής.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Το επόμενο επιχειρηματικό βήμα βρίσκει τις δύο εταιρείες σε μια επετειακή συγκυρία: η Βιοαναλυτική κλείνει φέτος 30 χρόνια λειτουργίας, ενώ ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ συμπληρώνει 4 δεκαετίες πρωτοπορίας στον κλάδο των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας. Η τέταρτη δεκαετία σηματοδοτεί για τον Όμιλο την είσοδο σε μια νέα εποχή. Στο νέο αυτό ξεκίνημα, η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ υλοποιεί αποφασιστικά βήματα προς την κατεύθυνση της πρωτοπορίας και της καινοτομίας και συνεχίζει πιο δυνατή, με σταθερή προσήλωση στο όραμα της προαγωγής της Υγείας όλων.

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Ο καθηγητής Ιωάννης Μπράμης ειδικός σύμβουλος στη ΒιοΚλινική Αθηνών Η ΒιοΚλινική Αθηνών του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ανακοινώνει τη συνεργασία της με τον διακεκριμένο καθηγητή Χειρουργικής

ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών θα προσφέρει υπηρεσίες ειδικού συμβούλου σε θέματα και περιστατικά Γενικής Χειρουργικής, Χειρουργικής Ογκολογίας και Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής. Ο καθηγητής υπηρετεί τη Xειρουργική για 40 σχεδόν χρόνια σε μεγάλα νοσοκομεία και κλινικές εντός και εκτός συνόρων. Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις χειρουργικές παθήσεις του Γαστρεντερικού Συστήματος (π.χ. Στόμαχος, Έντερο, Χοληφόρα, Ήπαρ, Πάγκρεας, Σπλην κ.λπ.) και κυρίως στη Χειρουργική Ογκολογία. Τα τελευταία 20 χρόνια συμμετέχει με διαλέξεις στα Μετεκπαιδευτικά Σεμινάρια της Επιστημονικής Εταιρείας Φοιτητών Ιατρικής Ελλάδος (EEΦIE) και σε ετήσιες διημερίδες της EEΦIE προετοιμασίας των νέων γιατρών για υπηρεσία υπαίθρου υπό την αιγίδα της Iατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στον τομέα της κλινικής Xειρουργικής, εφήρμοσε αμέσως μετά την επιστροφή του από το εξωτερικό όλες τις σύγχρονες μεθόδους της χειρουργικής των νεφροπαθών, πρωτοποριακές τότε (προ 30 περίπου ετών), όπως τη μασχαλο-μασχαλιαία A-Φ επικοινωνία διά μοσχευμάτων BOVINE και PTFE, την τοποθέτηση βαλβίδας HEMASITE, που αποτελούν, ίσως, και τα πρώτα περιστατικά στον ελληνικό χώρο. Η τοποθέτηση βαλβίδας LeVeen,

στον επίμονο ασκίτη, υπήρξε το πρώτο περιστατικό στην Ελλάδα (ανακοίνωση στο XII Παν. Συνέδριο Xειρουργικής, 1980). Πρέπει, εξάλλου, να αναφερθεί η συμβολή του στη χειρουργική αντιμετώπιση της Mυασθένειας Gravis με διατραχηλική θυμεκτομή, σε σημαντικό αριθμό ασθενών, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ο καθηγητής έχει πολύ πλούσιο διδακτικό έργο: Μεταξύ άλλων, δίδαξε στο εργαστήριο Πειραματικής Ιατρικής, της έδρας της Bιοχημείας (υπό τον Kαθηγητή κ. K. Mοίρα), ικανό αριθμό φοιτητών και ειδικευομένων, μεθόδους μικροχειρουργικής, υπό το εγχειρητικό διπλοσκόπιο, σε πειραματόζωα για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Από το εργαστήριο αυτό προέκυψαν τουλάχιστον 20 διεθνώς πρωτοποριακές εργασίες. Από το 1991 μέχρι σήμερα συμμετέχει στη διδασκαλία μετεκπαίδευσης των χειρουργών της Eλληνικής Xειρουργικής

Eταιρείας, σε θέματα Γενικής Xειρουργικής. Έχει συγγράψει 6 διδακτικά βιβλία, περισσότερα από 200 άρθρα σε ξενόγλωσσα περιοδικά και 160 σε ελληνικά. Aποτέλεσμα της μακρόχρονης και επίπονης εργασίας του υπήρξε η εξέλιξή του σε Research Associate Professor του Πανεπιστημίου της πόλης της Nέας Yόρκης (CUNY) και η απονομή Ειδικής Τιμητικής Διάκρισης από το Xειρουργικό Tμήμα και το ανωτέρω Πανεπιστήμιο για το ερευνητικό του έργο. Ο Ιωάννης Μπράμης έχει βραβευτεί πάνω από 30 φορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Από το 1994 είναι μέλος κατόπιν προσκλήσεως της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης και του συνδέσμου για την προώθηση της επιστήμης των Η.Π.Α. και μέλος 14 ελληνικών Επιστημονικών εταιρειών και 12 ευρωπαϊκών και αμερικανικών.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 35

Η άσκηση, «φάρμακο» για την Υγεία μας

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Αποδεδειγμένα, η τακτική φυσική δραστηριότητα προλαμβάνει και μειώνει την εξέλιξη πλήθους παθήσεων. Διαβάστε παρακάτω απλά tips που προτείνουμε, τα οποία μπορείτε να ενσωματώσετε στις καθημερινές σας συνήθειες.

5 TIPS ΓΙΑ ΥΓΕΊΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Πηγή: Διατροφολογικό & Εργομετρικό Κέντρο Ομίλου Βιοιατρική

Bionews

Για περισσότερα tips & συμβουλές άσκησης Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 και ευεξίας

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Σταθερά δίπλα στους αθλητές Μεγάλες αθλητικές χορηγίες

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στηρίζει διαχρονικά τους Έλληνες αθλητές, παρέχοντας εξειδικευμένες διαγνωστικές υπηρεσίες, προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες ανάγκες του επαγγελματικού αθλητισμού.

Για το ελληνικό βόλεϊ Για την αγωνιστική περίοδο 2020 - 2021, ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ είναι ο Επίσημος Χορηγός της Volley League. Στο πλαίσιο της χορηγίας, παρέχονται εξειδικευμένες διαγνωστικές υπηρεσίες, προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες ανάγκες των επαγγελματιών αθλητών. Στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας, για την ασφαλέστερη δυνατή διεξαγωγή των αγώνων, η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ προσφέρει 2 μοριακά τεστ Covid πριν από κάθε αγωνιστική ανά ομάδα, για καθεμία από τις δέκα ομάδες. Η χορηγική συνεργασία περιλαμβάνει ακόμη αιματολογικό και καρδιολογικό έλεγχο για όλους τους παίκτες κατά την έναρξη της αγωνιστικής σεζόν, επισκέψεις σε ορθοπαιδικούς, απεικονιστικές εξε-

τάσεις και κάλυψη κάθε πρόσθετης ιατρικής ανάγκης. Προσφέρονται δεκάδες εξετάσεις, ειδικά σχεδιασμένες για τους βολεϊμπολίστες, οι οποίοι θα μπορούν να εξετάζονται στα Διαγνωστικά Κέντρα του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, σε συνθήκες πλήρους ασφάλειας, κατόπιν παραπομπής από το ιατρικό επιτελείο της ομάδας τους. Όλες οι εργαστηριακές εξετάσεις διενεργούνται στα πιστοποιημένα και πλήρως αυτοματοποιημένα εργαστήρια του Ομίλου και οι ακτινοδιαγνωστικές στα υπερσύγχρονα μηχανήματα ακριβείας τα οποία καλύπτουν κάθε διαγνωστική ανάγκη. Ο Όμιλος καλύπτει και τα μέλη των ακαδημιών Volley προσχολικής και σχολικής ηλικίας, με προνομιακά πακέτα εξετάσεων κατά την έναρξη της αθλητικής περιόδου.

Με δύναμη στο Περιστέρι Για την αγωνιστική περίοδο 20202021 ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ θα βρίσκεται και στο πλευρό της ΚΑΕ Περιστερίου, προσφέροντας εργαστηριακές και ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις στους 40 παίκτες

των δύο βασικών ομάδων. Οι παίκτες μπορούν να εξετάζονται στα Διαγνωστικά Κέντρα του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, σε συνθήκες πλήρους ασφάλειας, κατόπιν παραπομπής από το ιατρικό επιτελείο της ΚΑΕ. Προσφέρονται δεκάδες εξετάσεις, ειδικά σχεδιασμένες για τους μπασκετμπολίστες, αλλά και μοριακός έλεγχος Covid-19, όποτε κρίνεται απαραίτητος. Ο Όμιλος καλύπτει και τα περίπου 700 μέλη των Ακαδημιών της ΚΑΕ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ όπως και τους πρώτου βαθμού συγγενείς τους, με προνομιακά πακέτα εξετάσεων κατά την έναρξη της αθλητικής περιόδου.

Για μια ακόμη χρονιά στο πλευρό του ΠΑΟΚ Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ανανέωσε τη χορηγία του στον ΠΑΟΚ, παρέχοντας μια σειρά από ιατρικές υπηρεσίες -διαγνωστικές και νοσηλευτικές- στους ποδοσφαιριστές και τα μέλη όλων των ακαδημιών της ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Τα προνόμια απολαμβάνουν ακόμη τα στελέχη και οι εργαζόμενοι της ΠΑΕ καθώς και οι κάτοχοι της PAOK Club Card.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 37

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ αναγνωρίζει το έργο των Οργανισμών που φροντίζουν τα παιδιά και ενώνει τις δυνάμεις του με τις δικές τους.

Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στηρίζει το Χαμόγελο του Παιδιού και το Ελληνικό Παιδικό Χωριό στο Φίλυρο

Για τα παιδιά του «Χαμόγελου» O Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στηρίζει έμπρακτα το «Χαμόγελο του Παιδιού», προσφέροντας μέρος των εσόδων του για τις ανάγκες του Οργανισμού. Πιο συγκεκριμένα, έως και τις 31 Ιανουαρίου 2021, προσφέρονται στο «Χαμόγελο του Παιδιού» 2 ευρώ από κάθε εργαστηριακό - απεικονιστικό έλεγχο και κάθε τσεκ-απ που πραγματοποιείται ιδιωτικά στα Διαγνωστικά Κέντρα του Ομίλου. Το ποσό που θα συγκεντρωθεί θα διατεθεί για τις ανάγκες του Οργανισμού και του πολυδιάστατου έργου του για κάθε παιδί και οικογένεια που βρίσκεται σε ανάγκη στην Ελλάδα.

Παράλληλα, προσφέρθηκε ως χριστουγεννιάτικο δώρο σε κάθε παιδί που μεγαλώνει σε Σπίτι του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» ένα αντίτυπο του βιβλίου «Μια φορά κι έναν κορωνοϊό», που έχει γραφτεί από δύο μαθήτριες της Γ’ Λυκείου οι οποίες θέλησαν να βοηθήσουν τα μικρότερα παιδιά να κατανοήσουν την πρωτόγνωρη κατάσταση της πανδημίας. Το κείμενο έχει γράψει η Λιέττα Ιωάννου, ως αφιέρωμα μνήμης στον αείμνηστο παππού της Ευάγγελο Σπανό, ιδρυτή του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. Την εικονογράφηση επιμελήθηκε η Θάλεια Σιούτου.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Για το Ελληνικό Παιδικό Χωριό στο Φίλυρο Θεσσαλονίκης Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ κάλυψε τα έξοδα σίτισης όλων των παιδιών που φιλοξενούνται στο Ελληνικό Παιδικό Χωριό για δύο μήνες, βοηθώντας με αυτό τον τρόπο να συνεχιστεί το πολύτιμο έργο της προσφοράς σε παιδιά χωρίς οικογένεια. Παράλληλα, επειδή η συνεχιζόμενη πανδημία δοκιμάζει όλη την κοινωνία, προσφέρθηκε δωρεάν έλεγχος COVID-19 τόσο για το προσωπικό όσο και για τα παιδιά, ώστε να συνεχιστούν με ασφάλεια όλες οι υπηρεσίες και δραστηριότητες του Χωριού. Οι δειγματοληψίες πραγματοποιήθηκαν την Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2020, από εξειδικευμένο προσωπικό του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, με όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας. Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ θα συνεχίσει να βρίσκεται δίπλα σε όσους προσφέρουν φροντίδα και αγάπη στα παιδιά που έχουν ανάγκη. Γιατί κάθε παιδί σε ανάγκη είναι παιδί όλων μας.

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Εθελοντική αιμοδοσία των εργαζομένων στον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

υξημένες είναι αυτή την περίοδο οι ανάγκες της χώρας σε αίμα, αφού η πανδημία του κορωνοϊού έχει «φρενάρει» την εθελοντική προσφορά αίματος. Οι εργαζόμενοι στον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ απέδειξαν για μια ακόμη φορά την αλληλεγγύη προς εκείνους που έχουν ανάγκη, συμμετέχοντας μαζικά στην εθελοντική αιμοδοσία η οποία πραγματοποιήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2020, σε συνεργασία με την κινητή μονάδα αιμοδοσίας του Λαϊκού Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών. Η αιμοδοσία πραγματοποιήθηκε στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ Αμπελοκήπων, υπό συνθήκες πλήρους ασφάλειας, με σκοπό την ενίσχυση της Τράπεζας Αίματος Εθε-

λοντών Αιμοδοτών του Ομίλου Εταιριών Υγείας ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Αθήνα. Η Τράπεζα Αίματος Εθελοντών Αιμοδοτών στην Αθήνα λει-

τουργεί από το 2012 και στηρίζει έμπρακτα τους εργαζόμενους σε δύσκολες στιγμές, καλύπτοντας ανάγκες τόσο των ιδίων όσο και των οικογενειών τους για αίμα.

Με το βλέμμα στο μέλλον Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ιατρικός υποστηρικτής του SingularityU Greece Summit 2020

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ παρακολουθεί και ακολουθεί τις εξελίξεις της ψηφιακής εποχής, στηρίζοντας τις πρωτοβουλίες που φέρνουν το μέλλον πιο κοντά. Η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ήταν ο ιατρικός υποστηρικτής (medical partner) του φετινού SingularityU Greece Summit 2020, προσφέροντας κάθε υπηρεσία που απαιτείται για την ασφαλή διεξαγωγή του. Πιο συγκεκριμένα, παρασχέθη-

κε διπλός έλεγχος Covid-19 για την οργανωτική ομάδα και τους ομιλητές του συνεδρίου, με μοριακό τεστ μία εβδομάδα και τρεις ημέρες πριν από την έναρξη των

εργασιών του summit. Ο έλεγχος διενεργήθηκε με τη μοριακή μέθοδο PCR, εντός των ιδιόκτητων πιστοποιημένων εργαστηρίων του Ομίλου και με βάση τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Επιπλέον, από τη ΒιοΚλινική Αθηνών (εταιρεία - μέλος του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ) διατέθηκε ασθενοφόρο με γιατρό και διασώστη για οποιαδήποτε ανάγκη προκύψει κατά τη διήμερη διεξαγωγή του συνεδρίου.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 39

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Σύγχρονη απεικονιστική τεχνολογία προσβάσιμη σε όλους

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ επενδύει σε σύγχρονη τεχνολογία ιατρικής απεικόνισης, με στόχο την παροχή διαγνωστικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας με την ελάχιστη δυνατή καταπόνηση των εξεταζόμενων. Στο πλαίσιο αυτό, ο Όμιλος έχει εξοπλίσει τα Διαγνωστικά του Κέντρα με αξονικούς και μαγνητικούς τομογράφους νέας τεχνολογίας, οι οποίοι εξασφαλίζουν αξιόπιστη απεικόνιση και άνεση για τον εξεταζόμενο. Στο τομέα της μαγνητικής απεικόνισης, οι μαγνητικοί τομογράφοι Magnetom Aera, Magnetom Essenza και Magnetom Lumina

συνδυάζουν την υψηλή απεικονιστική ποιότητα με την μεγάλη άνεση για τον ασθενή. Τα μηχανήματα αυτά: Διαθέτουν ευρύχωρο κύλινδρο, με διάμετρο 60 και 70 εκατοστών, για άνεση και μείωση της αίσθησης εγκλωβισμού. Ακόμη και ασθενείς με αίσθημα κλειστοφοβίας μπορούν να νιώσουν άνετα. Έ χουν τούνελ με μικρό μήκος και τεχνολογία ελαχιστοποίησης του θορύβου, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται θεαματικά η εμπειρία εξέτασης για τον ασθενή, ακόμη και στις περιπτώσεις απεικόνισης του εγκεφάλου.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Χαρακτηριστικά παραδείγματα της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται στον Όμιλο είναι και οι αξονικοί τομογράφοι SOMATOM go UP και SOMATOM go TOP, 64 και 128 τομών αντίστοιχα. Τα μηχανήματα αυτά: Πραγματοποιούν σε μικρό χρόνο και με εξαιρετική ποιότητα, χρονοβόρες απαιτητικές εξετάσεις όπως, για παράδειγμα, οι καρδιολογικές απεικονίσεις. Διαθέτουν ειδική τεχνολογία με την οποία η δόση ακτινοβολίας προσαρμόζεται στο σωματότυπο κάθε εξεταζόμενου και ελαχιστοποιείται. Ελέγχονται και μέσω tablet κι έτσι ο τεχνολόγος σχεδιάζει την

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

εξέταση δίπλα στον ασθενή, ο οποίος μένει μόνος του για ελάχιστο χρόνο. Ενσωματώνουν τεχνολογίες (διαμόρφωση της θέσης εξέτασης με remote control, παρακολούθηση της θέσης εξέτασης μέσω ενσωματωμένης κάμερας, μείωση θορύβου) που βελτιώνουν σημαντικά την αίσθηση του ασθενή κατά την διάρκεια της εξέτασης. Τα σύγχρονα μηχανήματα λειτουργούν στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΉ Περιστερίου (Εθνάρχου Μακαρίου), Ραφήνας, Δάφνης, Χαλανδρίου, Κορυδαλλού, Βάρης, Νίκαιας, Καλαμαριάς καθώς και στη Λευκωσία της Κύπρου.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 41

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Συνεργασία Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ Mediterranean College

Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στέκεται στο πλευρό των φοιτητών, συμβάλλοντας στην ενημέρωση και κατάρτισή τους τόσο για τα θέματα της πανδημίας όσο και για όλα τα ζητήματα υγείας που τους απασχολούν στη διάρκεια των σπουδών τους. Υπό το πρίσμα αυτό ξεκίνησε η συνεργασία του Ομίλου με το Mediterranean College, μια συνεργασία που θα καλύψει πολλούς τομείς της φοιτητικής ζωής. Μεταξύ άλλων, οι φοιτητές του κολλεγίου μπορούν να επισκέπτονται τις εγκαταστάσεις του Ομίλου ή και να παρακολουθούν προγράμματα μαθητείας και πρακτικής άσκησης στη ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, στο πλαίσιο των σχετικών μαθημάτων. Οι έμπειροι επιστήμονες του Ομίλου είναι έτοιμοι να καθοδηγήσουν τους φοιτητές, συμβάλλοντας στην πληρέστερη κατανόηση του αντικειμένου των σπουδών τους. Στο ίδιο πνεύμα, διακεκριμένοι συνεργάτες του Ομίλου θα δίνουν ανά διαστήματα διαλέξεις σε μαθήματα, ημερίδες και σεμινάρια του Mediterranean College. Η αρχή έγινε τον περασμένο Οκτώβριο με δύο διαδικτυακά σεμινάρια, που αφορούσαν το επίκαιρο θέμα «Covid και φοιτητική ζωή» και τον καρκίνο του μαστού. Οι γιατροί Παναγιώτης Παππάς, χειρουργός μαστού και Δημήτρης Κουντουράς, παθολόγος – ηπατολόγος και οι επιστήμονες του Εργομετρικού - Διατροφολογικού Κέντρου Γιάννης Αρναούτης, διδάκτωρ Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής, και Ιωάννα Αδαμίδου, διαιτολόγος – διατροφολόγος και βιολόγος μίλησαν στους

φοιτητές για την πανδημία και τη διαχείρισή της στη διάρκεια της φοιτητικής ζωής, ενώ τους εξήγησαν γιατί ο καρκίνος του μαστού αφορά και τις νεαρές ηλικίες. Η συμμετοχή ήταν μαζική και οι επιστήμονες απάντησαν σε όλες τις ερωτήσεις που απασχολούσαν τους φοιτητές. Επιπλέον, στο πλαίσιο του προπτυχιακού προγράμματος Business Management που παρέχεται από το

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Mediterranean College σε συνεργασία με το University of Derby, και στο μάθημα Business Consultancy Project, απαιτείται από τους φοιτητές να εκπονήσουν ένα επιχειρησιακό πλάνο ανάπτυξης έχοντας τη θέση του συμβούλου επιχειρήσεων. Ο Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ θα αποτελέσει την εταιρεία στην οποία θα επικεντρωθούν οι φοιτητές. Στόχος της παρουσίασης είναι να αναλυθούν το επιχειρησιακό πλάνο της εταιρείας, οι δραστηριότητες και λειτουργίες της, να έρθουν οι φοιτητές σε επαφή με την εταιρική κουλτούρα και μέσω ερωτήσεων να λάβουν πληροφορίες σχετικά με τη δομή και τη γενικότερη λειτουργία της επιχείρησης. Η παρουσίαση και το συγκεκριμένο project αποτελούν μια πολύ χρήσιμη εκπαιδευτική εμπειρία για τους φοιτητές, που θα έχουν για πρώτη φορά την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με μία επιχείρηση τέτοιου μεγέθους, στον συγκεκριμένο κλάδο, και να παρουσιάσουν τις ιδέες τους για την ανάπτυξή της.

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Ένα ροζ τριαντάφυλλο για το πιο σημαντικό ραντεβού κάθε γυναίκας

καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος τύπος καρκίνου στις γυναίκες. Περίπου 1 στις 9 γυναίκες θα αναπτύξει καρκίνο του μαστού κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής της. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περισσότερες από 250.000 γυναίκες διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού ετησίως. Στην Ελλάδα, κάθε χρόνο καταγράφονται 4.500 νέα περιστατικά. Αν ο καρκίνος διαγνωστεί έγκαιρα, το ποσοστό επιβίωσης των ασθενών στην πενταετία μετά τη διάγνωση ξεπερνά το 95%. Τον περασμένο Οκτώβριο, η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ ντύθηκε στα ροζ και υποδέχτηκε όλες τις γυναίκες με ένα ροζ τριαντάφυλλο για να τους υπενθυμίζει το πιο σημαντικό ραντεβού τους: Την ετήσια εξέταση μαστών.

Η Ψηφιακή μαστογραφία αποτελεί τη βασική διαγνωστική μέθοδο για τον προληπτικό έλεγχο του καρκίνου του μαστού, καθώς μπορεί να ανιχνεύσει τη νόσο σε πρώιμα στάδια, συχνά προτού μπορέσει να γίνει αντιληπτή κατά τη διάρκεια μιας κλινικής εξέτασης του μαστού. Τα Διαγνωστικά Κέντρα του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ έχουν εξοπλισθεί με ψηφιακούς μαστογράφους τελευταίας γενιάς, που εξασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή εικόνα με την ελάχιστη δόση ακτινοβολίας. Με το συστηματικό πρόγραμμα ποιοτικού ελέγχου που εφαρμόζεται σε καθημερινή βάση από ειδικούς ακτινοφυσικούς, έχει μειωθεί η ακτινική επιβάρυνση των εξεταζόμενων γυναικών από 20% έως και 43% σε σύγκριση με τα εθνικά διαγνωστικά επί-

πεδα αναφοράς για τη μαστογραφία. Η ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ είναι η πρώτη ιδιωτική μονάδα υγείας στην Ελλάδα που εγκατέστησε Ψηφιακό μαστογράφο με δυνατότητα μαστογραφίας χαμηλής ενέργειας με έγχυση σκιαγραφικού, Contrast Enhanced Spectral Mammography (CESM). Εάν μετά από μια μαστογραφία προληπτικού ελέγχου απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση, μπορούν να πραγματοποιηθούν επιπλέον ειδικές λήψεις, Τομοσύνθεση ή CESM ή να επιλεγεί άλλη απεικονιστική μέθοδος (Υπερηχογράφημα, Μαγνητική Μαστογραφία). Με τον τρόπο αυτό ο ειδικός ακτινοδιαγνώστης μαστού θα διευκρινίσει τη φύση της ύποπτης περιοχής και θα δώσει την τελική σύσταση για την ανάγκη ή μη λήψης βιοψίας.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 43

Κέντρο Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας ΥΓΕΊΑ ΑΚΡΙΒΕΊΑΣ Μετάβαση στην Καινούργια εποχή της Πρόληψης 1. ΓΟΝΙΔΙΩΜΑΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Πολυγονιδιακός Δείκτης Κινδύνου- PRS (Polygenic Risk Score). O πιο ισχυρός προγνωστικός δείκτης στην πρόληψη των κυριότερων χρόνιων ασθενειών. Εξατομικευμένη γονιδιακή ανάλυση: PRS Στεφανιαίας Νόσου PRS Διαβήτη Τύπου ΙΙ PRS Καρκίνου του Μαστού PRS Καρκίνου του Προστάτη PRS Καρκίνου του Παχέος Εντέρου PRS Φλεγμονώδους Νόσου του Εντέρου PRS Νόσου Αλτσχάιμερ

2. ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ & ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΓΗΡΑΝΣΗΣ Γονιδιακή Αξιολόγηση Skin Care DNA test

3. ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ids 360 Health K Kids Pre-Sports testing

4. ΝΕΑ ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Προληπτικού Ελέγχου, κλασικής ιατρικής

210 6966111 • e-mail: biolongevity@bioiatriki.gr

www.bioiatriki.gr

Ζωή • Πρόληψη

46-47 48-49 50-51 52-54 56-57 58-59 60-62 64-65 66-67 68-69 70-71 72-73 74-75

Κάθε κίνηση μετράει Συνέντευξη Παναγιώτη Πελεκούδα Συνέντευξη Δημήτρη Μάρκου 15+2 ερωτήσεις μόνο για γυναίκες Ατοπική δερματίτιδα Γυναίκα & διατροφή Σάκχαρο & διαβήτης Ο γιατρός απαντά Ιγμορίτιδα: Πότε χρειάζεται νυστέρι Ξεχνάω... Μήπως πάσχω από Yπνική Άπνοια; Promelter HD: Οριστική λύση στην κυτταρίτιδα και στο τοπικό πάχος Αθλητικές κακώσεις Ο ρόλος της διατροφής στην υγεία των δοντιών και των ούλων

Γράφει ο: Γιάννης Αρναούτης, M.Sc., Ph.D Διδάκτωρ Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας - Διατροφής, Επιστημονικός Υπεύθυνος Εργομετρικού Διατροφολογικού Κέντρου Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΉ

Κάθε κίνηση

α πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) δείχνουν ότι ένας στους τέσσερις ενήλικες και τέσσερις στους πέντε εφήβους δεν έχουν αρκετή σωματική δραστηριότητα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, αυτό εκτιμάται ότι κοστίζει 54 δισεκατομμύρια δολάρια σε άμεση υγειονομική περίθαλψη και άλλα 14 δισεκατομμύρια δολάρια σε απώλεια παραγωγικότητας, ενώ μέχρι και 5 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως θα μπορούσαν να αποφευχθούν εάν ο παγκόσμιος πληθυσμός ήταν πιο ενεργός. Ειδικότερα όσον αφορά τα παιδιά και τους εφήβους, η τακτική σωματική δραστηριότητα αποδεδειγμένα ενισχύει το καρδιο-αναπνευστικό, το οστικό και το μυϊκό τους σύστημα, προστατεύει την καρδιομεταβολική τους υγεία (μέσω: μείωσης των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης, καλύτερης ρύθμισης της γλυκόζης, ινσουλινοευαισθησίας και βελτίωσης του λιπιδαιμικού τους προφίλ) ενώ μειώνει τα συμπτώματα της κατάθλιψης, του άγχους, τη γνωστική πτώση, και ενισχύει την πνευματική λειτουργία γενικότερα. Σε μια περίοδο κατά την οποία η

συντριπτική πλειονότητα των παιδιών και των εφήβων μένουν στο σπίτι λόγω της νόσου COVID-19, χωρίς δυνατότητες άθλησης, ελεύθερη μετακίνηση και «εγκλωβισμένα» στην πολύωρη τηλε-εκπαίδευση, η σύσταση για ενίσχυση της φυσικής δραστηριότητας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ. Οι νέες οδηγίες του ΠΟΥ προτείνουν άσκηση αερόβιου τύπου μέτριας έντασης (σε νεαρότερες ηλικίες με τη μορφή ενεργητικού παιχνιδιού και σε μεγαλύτερες ηλικίες με τη μορφή οργανωμένης δραστηριότητας όπως περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία, χορό κ.ά.) για τουλάχιστον 60 λεπτά την ημέρα, όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Ενώ, τουλάχιστον 3 ημέρες της εβδομάδας τα παιδιά και οι έφηβοι καλούνται να πραγματοποιούν έντονης έντασης αερόβια άσκηση (με αντίστοιχες με τις προαναφερθείσες δραστηριότητες σε βαθμό λαχανιάσματος), καθώς και ασκήσεις ενδυνάμωσης του μυϊκού και οστικού τους συστήματος (π.χ. άλματα, σχοινάκι, γρήγορο περπάτημα ή τρέξιμο σε σκληρές επιφάνειες, κοιλιακούς, ραχιαίους, κάμψεις κ.λπ.). Ισχυρότατη σύσταση, δε, κατά

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

την περίοδο του εγκλεισμού, δίνεται στον περιορισμό του χρόνου που αφιερώνουν παιδιά και έφηβοι σε καθιστικές δραστηριότητες, και ιδιαίτερα στο χρόνο που περνούν μπροστά από τις οθόνες για ψυχαγωγικούς σκοπούς! Τέλος, οι οδηγίες τονίζουν ότι, ακόμα και στην περίπτωση που δεν πληρούνται οι προαναφερθείσες συστάσεις, λίγη φυσική δραστηριότητα είναι προτιμότερη από καθόλου, αφού ακόμα και μικρές, προοδευτικές «δόσεις» άσκησης έχουν θετικό αντίκτυπο στην υγεία τους. Όπως δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus: «Η σωματική δραστηριότητα είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία (σωματική και ψυχολογική) των παιδιών. Κάθε κίνηση μετράει, ειδικά τώρα, καθώς διαχειριζόμαστε τους περιορισμούς της πανδημίας COVID-19. Όλοι πρέπει να κινούμαστε καθημερινά -με ασφάλεια και δημιουργικότητα- με στόχο να προσθέσουμε χρόνια στη ζωή». Πηγές World Health Organization. Guidelines on physical activity and sedentary behavior. 2020.

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Οι νεότερες συστάσεις φυσικής δραστηριότητας για παιδιά & εφήβους

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 47

Παναγιώτης Πελεκούδας Ο διεθνής βολεϊμπολίστας, που αγωνίζεται στην ομάδα του Παναθηναϊκού, μίλησε στο BIONEWS για το άθλημά του και όχι μόνο

Πότε και πώς ξεκίνησες το βόλεϊ; Ως ένα παιδί με φυσικά προσόντα και υπερδραστήριο, οι γονείς μου με έγραφαν σε διάφορες δραστηριότητες έτσι ώστε να εκτονώνεται η ενέργειά μου εκεί… Μια από αυτές ήταν και το βόλεϊ, το οποίο αγάπησα εξαιτίας της φύσης του αθλήματος. Η ομορφιά τού να χρησιμοποιείς το μυαλό σου και το κορμί σου, χωρίς να έχεις την κατοχή της μπάλας, σε συνδυασμό με την κοινωνικοποίηση του ομαδικού αθλήματος, με έκανε σταδιακά να ασχολούμαι «αθλητικά» μόνο με αυτό.

Πρόσφατα γνωστοποίησες τη μάχη που έδωσες ενάντια στη συναισθηματική διαταραχή. Ήταν δύσκολος αγώνας; Ο Άνθρωπος έχει συναίσθημα και λογική, για να είναι ευτυχισμένος αυτά τα δυο είναι σημαντικό να βρίσκονται σε αρμονία,

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ είναι για την τρέχουσα αγνωστική περίοδο στο πλευρό των αθλητών του βόλεϊ. Όπως αναφέρει ο Γιάννης Αρναούτης, M.Sc., Ph.D, Διδάκτωρ Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας Διατροφής, επιστημονικός υπεύθυνος Εργομετρικού - Διατροφολογικού Κέντρου στον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, «το άθλημα της πετοσφαίρισης (βόλεϊ) είναι μία εξαιρετική επιλογή εκγύμνανσης, η οποία απαιτεί την ολική συμμετοχή του σώματος. Λόγω της φύσης του αθλήματος, ενισχύονται το καρδιο-αναπνευστικό σύστημα, η εκρηκτική παραγωγή δύναμης, η ευλυγισία, ενώ τα συνεχή άλματα και οι προσκρούσεις στο έδαφος ενδυναμώνουν σημαντικά το οστικό

εάν το ένα υπερτερεί του άλλου είτε δεν ζεις είτε δεν νιώθεις, και εγώ το αντιλήφθηκα κάποια στιγμή στη ζωή μου. Τότε άρχισε η μάχη με τον εαυτό μου και το τι είναι αυτό που βιώνω. Είναι μια δύσκολη διαδικασία μέχρι να κάνεις το πρώτο βήμα, μόλις κάνεις το πρώτο βήμα μετά αρχίζουν τα πολλά όμορφα μικρά βήματα που έχει όλη αυτή η περιπέτεια, με λίγα λόγια μαθαίνεις να ζεις.

Τι θα έλεγες σε όσους παλεύουν με τις ψυχικές διαταραχές; Να αρχίσουν να διαβάζουν βιβλία, να αρχίσουν να ζητάνε βοήθεια από τους γύρω τους, να ζητούν την εξέλιξή τους μέσα από αυτό και όχι να συμβιβαστούν με τη δυσκολία τους και απλά να συνεχίζουν να κάνουν τα στραβά μάτια. Ουσιαστικά να περιορίσουν τη δυσκολία, όχι τον εαυτό τους.

και μυϊκό σύστημα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του αθλήματος είναι ότι βελτιώνει τα αντανακλαστικά του αθλητή, το χρόνο αντίδρασης στα εξωτερικά ερεθίσματα που προέρχονται από συμπαίκτες, αντιπάλους και την μπάλα, αλλά και την αντίληψη του χώρου. Πολύ βασικό επίσης πλεονέκτημα, ως ομαδικό άθλημα, είναι πως ο ασκούμενος λειτουργεί στο πλαίσιο μιας ομάδας, κοινωνικοποιείται, μαθαίνει να συνεργάζεται και να προσπαθεί για τον κοινό στόχο. Τέλος, η δυνατότητα που προσφέρει το βόλεϊ στο να αναπτύσσονται όλα τα παραπάνω στοιχεία χωρίς την ουσιαστική σωματική επαφή με τον αντίπαλο το καθιστά αυτομάτως και ιδιαίτερα ασφαλές».

Ο αθλητισμός είναι ψυχοθεραπεία; Στη δικιά μου περίπτωση αποτέλεσε ψυχοθεραπεία, μέσω του αθλητισμού βρήκα μια διέξοδο από τη δυσκολία μου, η προσήλωση στον στόχο που με έμαθε ο αθλητισμός και η καθημερινή μάχη με το σώμα με έκαναν να μπορώ να σταθώ στον στόχο που έθεσα για τη δικιά μου ψυχική υγεία.

Πόσο σημαντικός είναι ο αθλητισμός στην εποχή της πανδημίας, αλλά και για τη μετα-covid εποχή; Ο αθλητικός τρόπος ζωής από τη διατροφή μέχρι την άσκηση είναι ένα μέσο υγείας, είτε ψυχικής είτε σωματικής, δεν είναι μυστικό πως με έναν υγιή τρόπο ζωής αυξάνεις τις επιδόσεις του ανοσοποιητικού σου συστήματος, άρα η χρήση του αθλητισμού είναι απαραίτητη για να καλύψει και το ψυχολογικό κενό που δημιουργήθηκε αλλά και για την «ανοσία» που προκαλεί.

Τι θα έλεγες σε ένα παιδί που θέλει να ασχοληθεί με τον αθλητισμό και ειδικότερα το βόλεϊ σε επαγγελματικό επίπεδο; Εάν θες να το καταφέρεις η αλήθεια είναι ότι θα έρθει από μόνο του μέσα από την αγάπη που έχεις για το άθλημά σου και το πόσες θυσίες θα κανείς για τον στόχο σου. Και να μην τα καταφέρεις όμως θα έχεις πετύχει κάτι πολύ όμορφο, θα έχεις μάθει να ζεις με υγεία και θα έχεις πάρει χρήσιμα εφόδια που χρειάζεσαι για να ενταχθείς στην κοινωνία.

Ποια θα είναι τα επόμενα αθλητικά σου βήματα; Το να παραμένω σε υψηλό επίπεδο όσο αντέχουν το κορμί μου και το μυαλό μου.

Μια ευχή για το νέο έτος! Υγεία και απόλαυση σε όλα τα νέα που θα έρθουν όταν τελειώσει η πανδημία.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 49

Δημήτρης Μάρκος Ο κολυμβητής μιλά στο BIONEWS για το άθλημά του και για τα μελλοντικά του σχέδια

To Εργομετρικό - Διατροφολογικό Κέντρο του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στηρίζει διακεκριμένους Έλληνες κολυμβητές, όπως ο Δημήτρης Μάρκος, που φέτος προετοιμάζεται για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όπως εξηγεί ο Γιάννης Αρναούτης, M.Sc., Ph.D, Διδάκτωρ Τμήματος Επιστήμης Διαιτολογίας - Διατροφής, επιστημονικός υπεύθυνος Εργομετρικού - Διατροφολογικού Κέντρου, «το άθλημα της κολύμβησης αποτελεί μία από τις ιδανικότερες επιλογές άσκησης. Επηρεάζει ευνοϊκά τη λειτουργία της καρδιάς, το κυκλοφορικό και το αναπνευστικό σύστημα του οργανισμού ενώ για την τελευταία, συγκεκριμένη δράση της συστήνεται από τους ειδικούς ως μέσο για τον βέλτιστο έλεγχο του βρογχικού άσθματος. Προσφέρει επίσης μία συμμετρική εκγύμναση ολόκληρου του σώματος και συνεπώς βοηθάει στην καταπολέμηση αδυναμιών και προβλημάτων στη στάση του σώματος. Η κολύμβηση, τέλος, λόγω της φύσης όπου πραγματοποιείται έχει αποδειχθεί ότι βοηθάει ψυχολογικά και στη διαχείριση του άγχους, ενώ, χάρις και στην άνωση που το νερό προσφέρει, καθίσταται ένα από τα ασφαλέστερα αθλήματα, με απουσία τραυματισμών, ικανή να πραγματοποιείται από τη βρεφική ηλικία (baby swimming) μέχρι και τα βαθιά γεράματα». 50

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Πώς μπήκε στη ζωή σου η κολύμβηση; Κολύμβηση ξεκίνησα τεσσάρων χρόνων, ήταν απόφαση των γονιών μου όπως γίνεται συνήθως σε αυτές τις ηλικίες. Κάπως έτσι έγινε η αρχή.

Γιατί κολύμβηση και όχι μπάσκετ ή ποδόσφαιρο; Σαν κάθε παιδί έπαιζα ποδόσφαιρο και μπάσκετ στο σχολείο, ήμουν αθλητικός αλλά όταν πλέον ήμουν σε ηλικία να επιλέξω με κέρδισε το κολύμπι και αποφάσισα να ασχοληθώ με αυτό.

Οι νέοι δυσκολεύτηκαν να «μένουν σπίτι» το προηγούμενο διάστημα της καραντίνας. Πόσο δύσκολο ήταν για σένα και πώς το αντιμετώπισες; Η καραντίνα ήταν κάτι καινούργιο για όλους μας. Σίγουρα μας επηρέασε τόσο σωματικά όσο και ψυχικά. Εγώ προσπάθησα να επωφεληθώ από τον χρόνο που είχα και έτσι έβαλα ως στόχο την ενδυνάμωση και την ευλυγισία. Ήθελα να κρατήσω το μυαλό μου καθαρό και την όρεξή μου υψηλή... Και τα κατάφερα!

Πώς είναι μια τυπική μέρα για σένα; Μία τυπική μέρα ξεκινάει με την

πρωινή μου προπόνηση κατά τις 7 το πρωί, στη συνέχεια ακολουθεί το γυμναστήριό μου. Όταν γυρίσω σπίτι μετά από αυτές τις δύο προπονήσεις προσπαθώ να παρακολουθώ όσο μπορώ και να προλαβαίνω τα μαθήματα της σχολής και κατά τις 4 το απόγευμα είναι η δεύτερη προπόνηση στο νερό. Και τέλος αφιερώνω μία ώρα για την αποκατάστασή μου.

Πόσο σημαντική είναι η διατροφή γι’ αυτό που κάνεις; Εκτός από τις προπονήσεις, το γυμναστήριο και την αποκατάσταση, κύριος είναι ο ρόλος της διατροφής στον πρωταθλητισμό. Η τροφή είναι το καύσιμο του αθλητή και επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την επίδοσή του. Συνεπώς μια καλή διατροφή μπορεί να φέρει θετικά αποτελέσματα τόσο στην καθημερινή προσπάθεια των αθλητών όσο και στη διάθεσή τους μέσα με τη μέρα.

Τι σημαίνει για σένα να εκπροσωπείς την Ελλάδα σε μεγάλες διεθνείς διοργανώσεις όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες; Το συναίσθημα όταν βρίσκομαι πίσω από τον βατήρα και εκπροσωπώ τη χώρα μου σε μία μεγάλη διεθνή διοργάνωση δεν περιγράφεται με λόγια. Η ανατριχίλα που νιώθεις εκείνη τη στιγμή είναι η ανταμοιβή της προσπάθειας όλων αυτών των χρόνων.

Ποια είναι τα σχέδιά σου για το 2021; Οι στόχοι μου για το 2021 είναι η συμμετοχή μου στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ανδρών και η κατοχύρωση της πρόκρισής μου στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Τόκιο.

Μια ευχή για το νέο έτος! Στις δύσκολες εποχές της πανδημίας που όλοι βιώσαμε, εύχομαι μία νέα χρονιά γεμάτη υγεία και ασφάλεια!

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 51

15+2

ερωτήσεις μόνο για γυναίκες Ο Παναγιώτης Παππάς, MD. M.Sc, Διευθυντής Χειρουργικής Μαστού, ΒιοΚλινική Αθηνών, απαντά σε ερωτήσεις που αφορούν όλες τις γυναίκες

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται η αυτοεξέταση των μαστών;

Οι κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν αυτοεξέταση των μαστών από τις γυναίκες μία φορά τον μήνα. Καλό είναι να γίνεται μπροστά από καθρέπτη και η ψηλάφηση να γίνεται με τη χρήση τριών ή τεσσάρων δακτύλων ενωμένων μεταξύ τους χρησιμοποιώντας την επιφάνειά τους και όχι τις άκρες τους. Κατά την εξέταση θα πρέπει να παρατηρείτε για ορατές αλλαγές του δέρματος και των θηλών καθώς και για αλλαγές στο μέγεθος του μαστού ή οποιαδήποτε ψηλαφητή μάζα. Η επιπέδωση ή η εισολκή στις θηλές, η ερυθρότητα και η απολέπιση στο δέρμα του μαστού, η εκροή υγρού από τις θηλές απαιτούν την περαιτέρω εκτίμηση από ειδικό χειρουργό μαστού.

Ποιες ημέρες πρέπει να πραγματοποιείται η αυτοεξέταση;

Καλύτερα είναι να γίνεται μετά την έβδομη - δέκατη ημέρα του κύκλου καθώς οι μαστοί είναι λιγότερο οιδηματώδεις, επώδυνοι και οζώδεις και η ψηλάφηση καθίσταται ευκολότερη. Οι γυναίκες δίχως έμμηνο κύκλο μπορούν να επιλέξουν να πραγματοποιούν τον έλεγχο την ίδια ημέρα του μήνα, όπως την πρώτη ή την τελευταία.

Πόσο συχνά απαιτείται εξέταση από τον ιατρό μου;

Σε περιπτώσεις όπου δεν συντρέχουν άλλοι λόγοι και δεν έχετε συμπτώματα ή επιπλέον ενδείξεις, ο ετήσιος έλεγχος είναι αρκετός. Αναλόγως της ηλικίας σας, ο ιατρός θα σας καθοδηγήσει σχετικά με τον απεικονιστικό έλεγχο με Μαστογραφία και Υπερηχογράφημα μαστών.

Το Οικογενειακό Ιστορικό με Καρκίνο του Μαστού εκθέτει μια γυναίκα σε υψηλότερο κίνδυνο;

την παραγωγή οιστρογόνων, των ορμονών δηλαδή που ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη δημιουργία των καρκινικών όγκων στον μαστό.

Αν και οι γυναίκες που έχουν ισχυρό οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του μαστού ενδέχεται να βρίσκονται σε ομάδα αυξημένου κινδύνου, εντούτοις οι περισσότερες με διαγνωσμένο καρκίνο ΔΕΝ έχουν θετικό οικογενειακό ιστορικό. Μόνο το 5-10% των ασθενών με κακοήθεια στον μαστό έχουν οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Αν σας απασχολεί το ιστορικό της οικογένειάς σας, απευθυνθείτε στον θεράποντα χειρουργό σας για να σας κατευθύνει αν απαιτείται περαιτέρω έλεγχος.

Μπορεί η φυσική άσκηση να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού; Η τακτική άσκηση ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και ταυτόχρονα συμβάλλει στη διατήρηση του φυσιολογικού σωματικού βάρους. Μισή ώρα καθημερινής ή 3 ώρες συνολικής εβδομαδιαίας ήπιας άσκησης (πχ. περπάτημα, τρέξιμο) είναι ικανοποιητικός χρόνος για τη διατήρηση μιας καλής φυσικής κατάστασης και μείωση του κινδύνου.

Μπορεί η υγιεινή διατροφή να εμποδίσει τον καρκίνο του μαστού;

Η υγιεινή διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, τα φρούτα και τα λαχανικά και η χαμηλή κατανάλωση λιπαρών (λιγότερο από 30 γραμμάρια την ημέρα) συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου όχι μόνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού αλλά και πολλών παθήσεων ιδιαίτερα του καρδιαγγειακού συστήματος. Η υπερβολική κατανάλωση λιπαρών τροφών αυξάνει

Ποιος είναι ο ρόλος του καπνίσματος;

Το κάπνισμα έχει αποδειχθεί πως αποτελεί παράγοντα κινδύνου εμφάνισης αρκετών καρκινικών όγκων, μεταξύ αυτών και του καρκίνου του μαστού. Στην ομάδα αυξημένου κινδύνου υπάγονται και οι παθητικοί καπνιστές. Με τη διακοπή του καπνίσματος, επέρχεται ταχεία αποκατάσταση των φυσιολογικών λειτουργιών του οργανισμού ενώ κάθε εβδομάδα που περνάει αυξάνονται και τα οφέλη για την υγεία.

Υπάρχει σύνδεση μεταξύ Αντισυλληπτικών και Καρκίνου του Μαστού;

Υπάρχουν ορισμένες μελέτες που δείχνουν πως η παρατεταμένη χρήση αντισυλληπτικών και ιδιαίτερα σε νεαρότερες ηλικίες (20-30 ετών) ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Παρότι τα νεότερης γενιάς αντισυλληπτικά δισκία περιέχουν μικρές ποσότητες ορμονών, υπάρχει σύσταση για χρήση τους για διάστημα μικρότερο των πέντε ετών και ιδιαίτερα σε γυναίκες με ισχυρό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου.

Σχετίζεται η Ορμονική Θεραπεία Αποκατάστασης (HRT) με τον Καρκίνο του Μαστού; Ορισμένα σχήματα θεραπειών με ορμόνες που λαμβάνουν οι γυναίκες ώστε να αποφευχθούν τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και παθήσεις όπως η οστεοπόρωση ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 53

Μαστού. Τα σκευάσματα με συνδυασμό ορισμένων ορμονών αυξάνουν περισσότερο τον κίνδυνο, ενώ αυτά που βασίζονται σε μονοθεραπεία με οιστρογόνα έχουν μικρότερο κίνδυνο. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται συμβουλή από τον θεράποντα γυναικολόγο και το χειρουργό σας καθώς η θεραπεία αποκατάστασης θα πρέπει να χορηγείται επί συμπτωματολογίας και για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

Πώς επηρεάζουν ο Έμμηνος Κύκλος και το ιστορικό Αναπαραγωγής τον κίνδυνο εμφάνισης Καρκίνου Μαστού; Οι γυναίκες με έναρξη του Έμμηνου κύκλου πριν από την ηλικία των 12 ετών, δίχως τεκνοποίηση ή απόκτηση του πρώτου παιδιού μετά την ηλικία των 30 και με Εμμηνόπαυση μετά τα 55 έτη, παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο.

Ο θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο;

Ο θηλασμός, και ιδιαίτερα σε ηλικίες μικρότερες των 30 ετών, μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Εννέα με 12 μήνες θηλασμού είναι ένα ικανοποιητικό χρονικό διάστημα

που παρέχει οφέλη τόσο στη μητέρα όσο και στο παιδί.

Μπορεί ένας τραυματισμός του μαστού να εξελιχθεί σε καρκίνο; Οι τραυματισμοί στους μαστούς ΔΕΝ προκαλούν καρκίνο. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να δημιουργηθεί αιμάτωμα και σπανιότερα ένας καλοήθης όγκος που ονομάζεται Λιπώδης Νέκρωση και δεν είναι επικίνδυνος.

Η Μαστογραφία είναι επώδυνη;

Η Μαστογραφία αποτελεί μέχρι σήμερα τη σημαντικότερη απεικονιστική εξέταση του μαστού. Κατά την πραγματοποίησή της οι μαστοί συμπιέζονται σε δύο κατευθύνσεις (οριζόντια και πλάγια) και αυτό μπορεί να προκαλέσει ήπια ενόχληση ή και άλγος, ιδιαίτερα σε γυναίκες με ευαίσθητους μαστούς. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνιστάται να γίνεται μετά τη δέκατη ημέρα του κύκλου όπου οι μαστοί είναι λιγότερο ευαίσθητοι και οιδηματώδεις ενώ καλό είναι την τελευταία εβδομάδα πριν από την εξέταση να αποφεύγεται η αυξημένη κατανάλωση καφέ.

+1 +2

Μπορεί να γίνει μόνο Υπερηχογράφημα αντί της Μαστογραφίας; Κάθε απεικονιστική εξέταση έχει συγκεκριμένες ενδείξεις και ιδιαίτερο ρόλο. Το Υπερηχογράφημα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη Μαστογραφία, καθώς ενδείκνυται για απεικόνιση και μέτρηση όγκων κυρίως, αλλά δεν μπορεί να εντοπίσει και να αξιολογήσει βλάβες όπως περιοχές με μικροαποτιτανώσεις που απεικονίζονται μόνο στη Μαστογραφία. Συνεπώς οι απεικονιστικές εξετάσεις δρουν συνδυαστικά και επικουρικά και όχι ως ξεχωριστά διαγνωστικά εργαλεία.

Πόσο διαρκεί μια χειρουργική επέμβαση στον Μαστό; Υπάρχει μεγάλο εύρος χειρουργικών επεμβάσεων του Μαστού. Μια απλή ογκεκτομή, δηλαδή αφαίρεση μόνο τμήματος του μαστού, διαρκεί συνήθως 30 λεπτά, ενώ μεγαλύτερες επεμβάσεις όπως η Μαστεκτομή με Λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχάλης και Αποκατάσταση μπορεί να διαρκέσει 2-3 ώρες.

Ποιος είναι ο χρόνος νοσηλείας μετά από μια χειρουργική επέμβαση στο Μαστό;

Συνήθως οι ασθενείς παίρνουν εξιτήριο την ίδια ημέρα μετά από μικρές επεμβάσεις, ενώ μετά από μεγάλες και πολυπλοκότερες συνήθως χρειάζεται να παραμείνουν για μία ημέρα στην κλινική.

Είναι επώδυνες οι επεμβάσεις του Μαστού;

Οι σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές, από ομάδα εξειδικευμένη στην αντιμετώπιση παθήσεων του μαστού, καθιστούν τις επεμβάσεις πιο ανώδυνες. Οι ασθενείς εξέρχονται από την κλινική πολύ σύντομα και με ήπιο μετεγχειρητικό άλγος που απαιτεί μόνο απλή παυσίπονη αγωγή. Μπορούν να επιστρέψουν σύντομα στις καθημερινές τους δραστηριότητες σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντα χειρουργού τους.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

SKIN CARE

DNA TEST

ΠΡΟΛΆΒΕΤΕ ΤΗ ΓΉΡΑΝΣΗ

Γνωρίστε το DNA του δέρματός σας 30% έκπτωση 210 6966111 e-mail: biolongevity@bioiatriki.gr

Γράφει η: Μουσάτου Βασιλική MD, P.hD Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος, Επιστημονική Συνεργάτης ΒιοΚλινικής Αθηνών

Απολέπιση

Ατοπική δερματίτιδα Μια παιδική νόσος που απαιτεί υπομονή και πειθαρχία

ατοπική δερματίτις είναι μία κνησμώδης δερματοπάθεια με κληρονομούμενη προδιάθεση στο 70% των περιπτώσεων. Εκδηλώνεται στην παιδική και βρεφική ηλικία, όμως υποχωρεί στο 80% των περιπτώσεων με την ενηλικίωση. Η νόσος παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις με τάση ύφεσης τους θερινούς μήνες λόγω της επίδρασης του ήλιου. Συνδυάζεται πολλές φορές με άλλες ατοπικές εκδηλώσεις, όπως αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα, αλλεργική επιπεφυκίτιδα και δυσανεξία σε ορισμένες τροφές. Η αιτιολογία της νόσου είναι ανοσολογικής αρχής. Αναγνωρίζονται από τον οργανισμό ως αλλεργιογόνες, ουσίες που είναι κοινές στο περιβάλλον και πυροδοτούν την παραγωγή φλεγμονωδών μορίων, υπεύθυνων

για την εκδήλωση της νόσου. Η κλινική εικόνα ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, με κύριο χαρακτηριστικό τον κνησμό και το ξηρό δέρμα. Στη βρεφική εντοπίζεται ως έκζεμα στις παρειές, όπου στις ήπιες περιπτώσεις εμφανίζεται ερυθρότητα, ξηρότητα και απολέπιση. Στις πιο έντονης βαρύτητας μορφές μπορεί να σχηματιστούν φυσαλίδες και εφελκίδες (κρούστες) και να προσβληθεί όλο το πρόσωπο εκτός από τις παραρρίνιες πτυχές και γύρω από το στόμα. Στην παιδική ηλικία η εντόπιση είναι στις καμπτικές επιφάνειες των άκρων (εσωτερικό αγκώνα και πίσω από τα γόνατα), τον τράχηλο, τους καρπούς, τα βλέφαρα. Το δέρμα εμφανίζεται ξηρό, ευερέθιστο, ενώ δημιουργείται πά-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Ξηρότητα

Ερυθρότητα χυνση, απολέπιση και μελάχρωση λόγω έντονου και σε ορισμένες περιπτώσεις βασανιστικού κνησμού. Στους ενήλικες, στις λίγες περιπτώσεις που η νόσος επιμένει εντοπίζεται στις ίδιες με τα παιδιά θέσεις ενώ συχνά συνοδεύεται από δερματίτιδα χεριών, ποδιών, περιπρωκτικής χώρας. Τα άτομα με ατοπική δερματίτιδα πάσχουν πιο συχνά από τροφικές αλλεργίες, κνίδωση, ενώ είναι πιο ευαίσθητα σε λοιμώξεις από σταφυλόκοκκο και ιούς ενώ θετικά μπορεί να είναι τα RAST tests για ακάρεα, οικιακή σκόνη, γύρη, τρίχωμα κατοικιδίων και μούχλα. Από τα εργαστηριακά ευρήματα συνήθως είναι αυξημένη η ανοσοσφαιρίνη Ε (Ig Ε) αλλά η κλινική εικόνα μπορεί να είναι από πολύ ήπια έως πολύ βαριά.

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Θεραπεία Θεραπευτικά η αποφυγή εκλυτικών παραγόντων, όπως σκόνης, τριχώματος ζώων, τροφών που προκαλούν δυσανεξία, αντισηπτικών και σαπουνιών που προκαλούν ξηρότητα, μάλλινων ρούχων που δρουν ερεθιστικά, είναι μέτρα που πρέπει να ακολουθούνται. Ιδιαίτερα μεγάλης σημασίας επίσης είναι η χρήση μαλακτικών, ενυδατικών παραγόντων και ελαίων μπάνιου που προστατεύουν το δέρμα από την ξηρότητα και προσφέρουν ανακούφιση από τον κνησμό. Η μαλακτική φροντίδα είναι μεγάλης σημασίας, καθώς διατηρεί ακέραιο το φραγμό του δέρματος έναντι σε μικρόβια, τα οποία μπορεί να πυροδοτήσουν μια έξαρση της νόσου. Βέβαια σε περίπτωση επιμόλυνσης του δέρ-

ματος καλό είναι να περιορίζεται η χρήση τους. Στην οξεία φάση αντιισταμινικά και αντιβιοτικά από του στόματος βοηθούν πολύ, ενώ σε ήπιες μορφές τοπικά κορτικοειδή και αντιβιοτικές αλοιφές συνιστώνται. Τα αντιισταμινικά, μειώνοντας τον κνησμό, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να κοιμούνται καλά τα παιδιά χωρίς να ξύνονται και να είναι λιγότερο εκνευρισμένα, ταλαιπωρημένα κι ευερέθιστα. Τα στεροειδή (κορτιζονούχα) σκευάσματα καλό είναι να χρησιμοποιούνται μία φορά την ημέρα και μόνο στην οξεία φάση (που μπορεί ωστόσο να διαρκέσει λίγες μέρες έως εβδομάδες). Μετά την οξεία φάση, έχει ένδειξη η χρήση αλοιφών ανοσοτροποποιητικών (τακρόλιμους και πιμεκρόλιμους) με ένδειξη σε παιδιά μεγαλύτερα

από 2 ετών. Αυτά δεν είναι κορτιζονούχα σκευάσματα, αλλά μπορεί τις πρώτες εφαρμογές να ακολουθεί αίσθημα καύσου. Τονίζεται και πάλι ότι η καθημερινή μαλακτική φροντίδα του δέρματος μειώνει τις εξάρσεις και είναι η βάση της φροντίδας στην ατοπική δερματίτιδα. Σε επίμονες μορφές, κυρίως στους ενήλικες, έχει θεραπευτικά χρησιμοποιηθεί η φωτοχημεοθεραπεία (PUVA), και πιο σπάνια η συστηματική θεραπεία με κυκλοσπορίνη ή ιντερφερόνη. Συμπερασματικά, η ατοπική δερματίτιδα είναι μία νόσος, η θεραπεία της οποίας απαιτεί υπομονή και πειθαρχία στη ρουτίνα φροντίδας του δέρματος και βέβαια προϋποθέτει τη στενή συνεργασία του γονιού με το δερματολόγο.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 57

Γράφει η: Iωάννα Στεργίου, M.Sc. Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος, Εργομετρικό Διατροφολογικό Κέντρο Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΉ

Γυναίκα & διατροφή Μια σχέση ζωής

πάρχουν διάφορα στάδια στη ζωή της γυναίκας όπου η διατροφή είναι αναμφίβολα πρωτίστης σημασίας, λόγω των ορμονικών αλλαγών που σχετίζονται με την εμμηνόρροια, την τεκνοποίηση και την εμμηνόπαυση. Οι αλλαγές στην πορεία της ζωής συχνά συνοδεύονται από υψηλότερο κίνδυνο αναιμίας, διαβήτη κύησης και οστεοπόρωσης, και απαιτούν υψηλότερη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών όπως σίδηρος, ασβέστιο, βιταμίνη D και φυλλικό οξύ. Οι γυναίκες σήμερα προσπαθούν να μοιράσουν τον χρόνο τους μεταξύ των υποχρεώσεων της δουλειάς, του σπιτιού και της οικογένειας, αλλά και να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονα τη συναισθηματική πίεση που προκαλείται για το πώς πρέπει να τρώνε ή να φαίνονται. Κατά συνέπεια, βά-

ζουν στην άκρη την προσωπική τους διατροφική φροντίδα, προσπαθώντας να καλύψουν πρώτα τις ανάγκες της οικογένειας και τις απαιτήσεις της δουλειάς. Κάπου εδώ έρχεται και η σκέψη κάθε επηρεασμένης από τα social media γυναίκας να ακολουθήσει μια εξαντλητική δίαιτα που θα της δώσει τα γρήγορα, εύκολα και αναμενόμενα για την κοινωνία αποτελέσματα για ένα καλλίγραμμο σώμα. Αυτή η τακτική έχει ως αποτέλεσμα τη μη επαρκή πρόσληψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών και κακές διατροφικές συνήθειες που συνεπάγονται έντονη πείνα και διαρκείς λιγούρες, ανεξέλεγκτο τσιμπολόγημα (binge eating), ψυχική και σωματική εξάντληση, απρόσμενη ευερεθιστότητα και κακή διάθεση, αλλά και πιθανή εμφάνιση χρόνι-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ων νοσημάτων στη μετέπειτα ζωή. Αντιθέτως, μια ισορροπημένη διατροφή, εμπλουτισμένη με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, θα χαρίσει ενέργεια στο σώμα, θα ενισχύσει τη διάθεση και την αυτοπεποίθηση της γυναίκας, θα βοηθήσει στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους και θα υποστηρίξει τη γυναίκα σε όλα τα στάδια της ζωής.

Κύριες διατροφικές απαιτήσεις στα στάδια της ζωής των γυναικών Κατά τη διάρκεια της εφηβείας: Τα κορίτσια 9 έως 18 ετών χρειάζονται περισσότερο ασβέστιο και βιταμίνη D για τη σωστή ανάπτυξη της οστικής μάζας και την πρόληψη της οστεοπόρωσης αργότερα στη ζωή τους. Επιπροσθέτως, τα κορίτσια ηλικίας 14 έως 18 ετών χρειάζονται περισσότερο σίδηρο

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Στη ζωή της γυναίκας η διατροφή είναι αναμφίβολα πρωτίστης σημασίας, λόγω των ορμονικών αλλαγών που σχετίζονται με την εμμηνόρροια, την τεκνοποίηση και την εμμηνόπαυση

για να καλύψουν πιθανές απώλειες που προκύπτουν με την έναρξη της εμμήνου ρύσεως. Κατά την αναπαραγωγική ηλικία: Οι νέες γυναίκες ηλικίας 18 έως 24 ετών χρειάζονται συνήθως περισσότερες θερμίδες για να υποστηρίξουν τη συνεχιζόμενη σωματική τους ανάπτυξη. Η συνολική ημερήσια ενέργεια κυμαίνεται μεταξύ 1.600 και 2.400 θερμίδων την ημέρα, ενώ οι γυναίκες που είναι σωματικά πιο δραστήριες μπορεί να χρειάζονται ακόμη περισσότερες θερμίδες. Μετά την ηλικία των 25 ετών, ξεκινά η επιβράδυνση του μεταβολισμού της γυναίκας, δηλαδή η μείωση των θερμίδων που χρειάζεται το σώμα για να διατηρηθεί σε ηρεμία, και κατά συνέπεια η ανεπαίσθητη πρόσληψη περιττών κιλών. Σε αυτή τη φάση της ζωής της γυναίκας, πέρα από το να διατηρεί ένα υγιές σωματικό βάρος, είναι σημαντική και η ισορροπημένη διατροφή για την ενίσχυση της γονιμότητας και την αποφυγή εμφάνισης χρόνιων παθήσεων μεταγενέστερα. Επιπρόσθετα, οι ενήλικες γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν προβλήματα υγείας που σχετίζονται με τη διατροφή και το βάρος, όπως κοιλιοκάκη και δυσανεξία στη λακτόζη, ανεπάρκεια βιταμινών και ανόργανων συστατικών, δυσλειτουργία θυρεοειδούς και γυναικολογικά προβλήματα. Πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης: Οι εγκυμονούσες έχουν αυξημένες ανάγκες σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά προκειμένου να υποστηρίξουν την καλή υγεία και σωστή ανάπτυξη του νεογνού. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά περιλαμβάνουν κυρίως τις πρωτεΐνες, το ασβέστιο, τον σίδηρο, το φυλλικό οξύ και κάποιες βιταμίνες. Εξίσου σημαντική είναι η αποφυγή ορισμένων τροφίμων,

όπως τα ψάρια-θηρευτές και ορισμένα είδη τυροκομικών, καθώς και το σχολαστικό πλύσιμο των φρούτων και λαχανικών. Κατά τη διάρκεια του θηλασμού: Το θηλάζον νεογνό προσλαμβάνει όλα τα απαραίτητα συστατικά απευθείας από το μητρικό γάλα, η θηλάζουσα μητέρα όμως μπορεί εύκολα να «ξεμείνει» από πολύτιμα θρεπτικά συστατικά όπως ο σίδηρος. Επιπλέον, οι θηλάζουσες γυναίκες έχουν αυξημένες ανάγκες ενυδάτωσης, χρειάζονται περίπου 13 φλιτζάνια νερό την ημέρα. Μετά την εμμηνόπαυση: Τα χαμηλότερα επίπεδα οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση αυξάνουν τον κίνδυνο για χρόνιες παθήσεις όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης, οστεοπόρωση και κατάγματα από πτώσεις ως απόρροια αυτής. Πέραν τούτου, οι σωματικές αλλαγές που προκύπτουν, όπως η σταδιακή μείωση της μυϊκής μάζας και η αύξηση του λιπώδους ιστού, οδηγούν σε διαφορετικές ενεργειακές και διατροφικές ανάγκες. Τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά για αυτή την περίοδο είναι το ασβέστιο και η βιταμίνη D για την προστασία και ενίσχυση των οστών, οι πρωτεΐνες για τη διατήρηση της μυϊκής μάζας, οι φυτικές ίνες για την καλή λειτουργία του εντέρου, τον καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο, τη βελτίωση του μεταβολισμού και του καρδιαγγειακού προφίλ, η μειωμένη πρόσληψη νατρίου για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και σαφώς η μείωση της συνολικής ενεργειακής πρόσληψης.

Βιβλιογραφία 1.

Εθνικοί διατροφικοί οδηγοί Για Γυναίκες, Εγκύους και Θηλάζουσες.

USDA Dietary Guidelines for Americans 2015-2020.

Nutrition and bone health in women after the menopause, Ann Nutr Metab, 2018.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 59

Γράφει η:

Ιωάννα Αδαμίδου, MS, RD Διαιτολόγος-Διατροφολόγος & Βιολόγος Επιστημονική Yπεύθυνη Διατροφολογικού Κέντρου, ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ Θεσσαλονίκης Επιστημονική Συνεργάτης ΒιοΚλινικής Θεσσαλονίκης

Σάκχαρο & διαβήτης Όταν η διατροφή μπορεί να κάνει τη διαφορά

σο τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν πάνω στη συνεχιζόμενη πανδημία του νέου κορωνοϊού SARSCoV-2, χρόνιες ασθένειες όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο διαβήτης συνεχίζουν την αρνητική πορεία τους παγκοσμίως, δυσχεραίνοντας περαιτέρω την εξέλιξη της Δημόσιας Υγείας αλλά και της πανδημίας αυτής καθεαυτής, αφού αποτελούν ανοσολογικό μειονέκτημα ως υποκείμενα νοσήματα. Η διατήρηση μιας κάποιας κανονικότητας είναι απαραίτητη έστω και σε συνθήκες lockdown, όπως αυτή μεταφράζεται στην ατομική διατροφική και τυχόν φαρμακευτική φροντίδα της υγείας καθημερινά, και στην απαραίτητη πρόσβαση σε διαγνωστικές και ιατρικές υπηρεσίες ως check-up ή αμέσως μόλις εμφανιστούν συμπτώματα. Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) μάλιστα προλαβαίνει να κάνει ζημιά στα αγγεία προτού καν γίνουν αισθητά τα συμπτώματα, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που το αυξημένο σάκχαρο ερμηνεύεται λανθασμένα από το άτομο ως «τυχαίο γεγονός». Η διάγνωση προσφέρει δύναμη, τη δύναμη της πρόληψης και της δυνατότητας που έχει ο εξεταζόμενος να αναγνωρίσει και να αναστρέψει την κατάστα-

ση της υγείας του πρωταρχικά με διατροφή και αυξημένη κινητικότητα. Και αυτό γιατί ο διαβήτης είναι μια μεταβολική πάθηση που σχετίζεται άμεσα με τις καθημερινές διατροφικές συνήθειες, καθώς αφορά την προβληματική παραγωγή ινσουλίνης (ορμόνης) και την αδυναμία τροφοδότησης της γλυκόζης (από την τροφή) στα κύτταρα του οργανισμού για ενέργεια, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα (υπεργλυκαιμία).

Από τη διάγνωση του σακχάρου στην επίτευξη γλυκαιμικού ελέγχου Υπάρχουν δύο βασικά είδη διαβήτη, ο ΣΔ τύπου Ι (νεανικός ή ινσουλινοεξαρτώμενος) και ο ΣΔ τύπου ΙΙ (ως απόρροια παχυσαρκίας). Στον ΣΔ τύπου Ι, υφίσταται καταστροφή των παγκρεατικών κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη και ο ασθενής υποχρεούται να κάνει ενέσεις ινσουλίνης διά βίου, βάσει των διατροφικών του συνηθειών. Στον ΣΔ τύπου ΙΙ, όπου ανήκει το 95% του συνόλου των διαβητικών, υπάρχει αυξημένη αντίσταση του οργανισμού στην ινσουλίνη και αυτή που παράγεται δεν μπορεί να καλύψει επαρκώς τις μεταβολικές ανάγκες του οργανισμού,

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

συμβάν που μπορεί να παραμείνει αδιάγνωστο για πολλά χρόνια. Η μεταβολική αυτή δυσλειτουργία μπορεί αφενός να προληφθεί με απώλεια σωματικού βάρους, τακτικά γεύματα με ελεγχόμενους υδατάνθρακες και καθημερινή σωματική άσκηση, και αφετέρου να αντιμετωπισθεί με αντιδιαβητικά δισκία ή και ινσουλίνη σπανιότερα εφόσον χρειαστεί. Η διάγνωση του διαβήτη γίνεται με τη μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) και της γλυκόζης (σακχάρου) νηστείας έπειτα από αιμοληψία, ενώ η τακτική παρακολούθηση του σακχάρου είναι υψίστης σημασίας για τη μείωση των επιπλοκών στην πορεία της ζωής. Συν τοις άλλοις, ο διαβήτης αποτελεί ψυχολογική επιβάρυνση τόσο για τους ασθενείς όσο και για τα οικεία τους πρόσωπα, συνεπώς στόχος είναι η πρόληψη αυτού, ο καλός γλυκαιμικός έλεγχος και η αποφυγή των καρδιαγγειακών ή άλλων επιπλοκών.

Πώς επηρεάζει η τροφή τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα; Οι τροφές που αυξάνουν τη γλυκόζη (σάκχαρο) του αίματος είναι κατά βάση εκείνες που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα υδατανθράκων. Οι υδατάνθρακες δεν είναι όλοι

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Γνωρίζετε ότι: 1 στους 10 ανθρώπους στον κόσμο ζει με διαβήτη; Έχει σημειωθεί ραγδαία αύξηση της επίπτωσης της νόσου σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία 30 χρόνια; Το 38% των ανθρώπων που έχουν διαβήτη δεν έχουν διαγνωσθεί ακόμη; Η νόσος αποτελεί τη βασική αιτία θανάτου για 7.000.000 άτομα ετησίως σε όλο τον κόσμο και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων, νεφρικής ανεπάρκειας, μόνιμων βλαβών του αμφιβληστροειδούς και άλλων σοβαρών επιπλοκών; Στην Ελλάδα, από διαβήτη πάσχει περίπου το 12% του γενικού πληθυσμού (1.200.000 άτομα);

ίδιοι: Όσοι έχουν υψηλό Γλυκαιμικό Δείκτη (Glycemic Index - GI) ανεβάζουν το σάκχαρο πολύ περισσότερο και συνεπώς πρέπει να καταναλώνονται περιορισμένα και σε ελεγχόμενη ποσότητα: λευκό ψωμί και προϊόντα ζύμης, ζυμαρικά, πατάτες, ζάχαρη, μέλι, δημητριακά με ζάχαρη, γλυκά, σοκολάτες και μπισκότα, μαρμελάδες, χυμοί, ποτά και αναψυκτικά. Αντιθέτως, πρέπει να προτιμώνται ως επί το πλείστον οι υδατάνθρακες με χαμηλό Γλυκαιμικό Δείκτη (φρούτα και λαχανικά, νιφάδες βρώμης, προϊόντα ολικής αλέσεως), και φυσικά καλές πηγές πρωτεϊνών και ακόρεστων λιπαρών οξέων, στο πλαίσιο ενός ισορροπημένου διαιτολογίου. Ο διαιτολόγος-διατροφολόγος δεν επικεντρώνεται στο τι να μη φάει ο διαβητικός ασθενής, αλλά θέτει πρωταρχικά το χρονικό πλαίσιο των γευμάτων και σνακ, ρυθμίζει την ποσότητα και την ποιότητα των υδατανθράκων και λιπαρών που υπάρχουν στο πιάτο ή το σνακ και παρέχει διατροφική εκπαίδευση και βολικές διατροφικές λύσεις στους καθημερινούς προβληματισμούς, βάσει των διατροφικών προτιμήσεων του ατόμου και με στόχο την πρόληψη ή τη βελτίωση του σακχάρου, την καλή ποιότητα ζωής, και αν είναι δυνατόν την αποφυγή αναγκαιότητας της φαρμακευτικής αγωγής. Πηγές • International Diabetes Federation, World Diabetes Day: www.worlddiabetesday.org • International Diabetes Federation: www.idf.org • European Association for the Study of Diabetes: www.easd.org • American Diabetes Association: www.diabetes.org

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 61

10 tips για να βελτιώσετε το σάκχαρό σας:

1 2

Ελέγξτε τον γλυκαιμικό δείκτη των τροφών και προτιμήστε την κατανάλωση αυτών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη

Προτιμήστε φρέσκα φρούτα και γλυκιές γεύσεις χωρίς ζάχαρη αλλά με κάποιο υπακατάστατο αυτής, αφού προκαλούν ελάχιστη ή μηδαμινή αύξηση της γλυκόζης στο αίμα. Καλό είναι να γνωρίζετε το είδος της γλυκαντικής ύλης που χρησιμοποιείται σε κάθε τρόφιμο και φροντίστε να καταναλώνετε με μέτρο

3 4

Εντάξτε φυτικές ίνες στην καθημερινή σας διατροφή: νιφάδες βρώμης, όσπρια, φρούτα και λαχανικά

Καταναλώστε λιπαρά ψάρια (π.χ. σαρδέλα, σολομό, σκουμπρί, μπακαλιάρο, πέστροφα) 1-2 φορές την εβδομάδα, αλλά και φυτικές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων (π.χ. καρύδια, λιναρόσπορο) καθημερινά

Καταναλώστε στερόλες και στανόλες ημερησίως, καθώς συμβάλλουν στη μείωση της ολικής και LDL-χοληστερόλης και ως ένα βαθμό και στην έκκριση της ινσουλίνης: Πίτουρο ρυζιού, φύτρο σιταριού, ορισμένοι τύποι αραβοσιτελαίων, σόγια και ένα ευρύ φάσμα εμπλουτισμένων τροφίμων όπως η μαργαρίνη

6 7

Αποφύγετε την κατανάλωση trans λιπαρών οξέων που βρίσκονται σε τηγανητά τρόφιμα, πατατάκια, σοκολάτες, μπισκότα κ.ά.

Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ. Υπολογίστε 1 μερίδα για τις γυναίκες και έως 2 μερίδες για τους άντρες, πάντα με νερό για καλύτερη πέψη και ιδανικά με τη συνοδεία φαγητού για να αποφευχθεί η νυχτερινή υπογλυκαιμία. Αποφύγετε το γλυκό κρασί καθώς έχει αυξημένα σάκχαρα, οποιαδήποτε μορφή μαύρης μπύρας, κοκτέιλ, λικέρ, ποτά με αναψυκτικά. Σε άτομα με αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων συστήνεται ολική αποχή από το αλκοόλ

Εισάγετε τροφές με αντιοξειδωτικές ουσίες στη διατροφή σας, όπως βιταμίνες C και E, σελήνιο, χρώμιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, καθώς φαίνεται πως έχουν θετική επίδραση στον γλυκαιμικό έλεγχο

Συμβουλευθείτε διαιτολόγο-διατροφολόγο για άμεση εξατομικευμένη διατροφική παρέμβαση, ιδίως σε περίπτωση που υπάρχουν αρρύθμιστο σάκχαρο, υπο- και υπερ-γλυκαιμικά επεισόδια, διάγνωση σακχάρου ή και διαβήτη/προ-διαβήτη, παχυσαρκία

Ασκηθείτε καθημερινά. Η φυσική δραστηριότητα βοηθάει στη μείωση του σακχάρου, ο δε συνδυασμός σωματικής άσκησης και διατροφής είναι απαραίτητος και σημαντικός τόσο για τη διατήρηση ενός υγιούς βάρους όσο και για τον καλό γλυκαιμικό έλεγχο

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Διατροφολογικό & Εργομετρικό Kέντρο O εξειδικευμένος σύμμαχός σου για καλή υγεία, ευεξία και υψηλές αθλητικές επιδόσεις Εξατομικευμένη Διατροφική παρακολούθηση Ολοκληρωμένη Εργομετρική αξιολόγηση Έμπειρο επιστημονικό προσωπικό Υγεία & ευζωία

ΑΘΗΝΑ

210 6966282 • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

www.bioiatriki.gr

2310 880100

Ο ΓΙΑΤΡΌΣ

Έμπειροι και εξειδικευμένοι συνεργάτες του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ απαντούν σε ερωτήσεις που αφορούν θέματα υγείας, ευζωίας αλλά και σε απορίες που σχετίζονται με την προετοιμασία για ορισμένες εξετάσεις

Πόνος στο στήθος: Είναι ανησυχητικός; Ο Νικόλαος Π. Κοτσιφόπουλος, Χειρουργός Μαστολόγος στη ΒιοΚλινική του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, απαντά:

πόνος στο στήθος είναι η πιο συχνή αιτία που οδηγεί τις γυναίκες στο να αναζητήσουν τη συμβουλή ενός γιατρού στα ιατρεία μαστού. Ο πόνος στο στήθος είναι ένα σύμπτωμα και πρέπει να αναζητήσουμε την αιτία που τον προκάλεσε. Εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες από την εφηβεία έως την εμμηνόπαυση σε ποσοστό 50-70% των γυναικών. Σε μερικές περιπτώσεις είναι τόσο έντονος που επηρεάζονται η ποιότητα ζωής και η καθημερινότητα έχοντας επίπτωση στην εργασία, στη ζωή στο σπίτι, στη διασκέδαση και στον ύπνο. Τον πόνο στο στήθος (μαστωδυνία) τον χωρίζουμε σε τρεις κατηγορίες: Στην κυκλική μαστωδυνία, στη μη κυκλική μαστωδυνία και στη μαστωδυνία της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας. Η κυκλική μαστωδυνία παρατηρείται στις γυναίκες πριν από την

εμμηνόπαυση, εμφανίζεται λίγες μέρες πριν από την έμμηνο ρύση και εξαφανίζεται με την έλευση της περιόδου. Ο πόνος είναι συνήθως αμφοτερόπλευρος, μπορεί όμως να εντοπίζεται μόνο στον ένα μαστό. Συχνά ο ίδιος πόνος εμφανίζεται στο μέσον του κύκλου (ωορρηξία) και διαρκεί μέχρι την περίοδο. Η μη κυκλική μαστωδυνία εμφανίζεται στις προ- και στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με μέση ηλικία εμφάνισης τα 45 έτη. Ο πόνος εντοπίζεται συνήθως στον ένα μαστό (ετερόπλευρη), στα άνω ημιμόρια και γύρω από τη θηλή και είναι περισσότερο εντοπισμένος. Η μη κυκλική μαστωδυνία μπορεί να οφείλεται: Σε διάταση των γαλακτοφόρων πόρων (πορεκτασία), σε ινοκυστική μαστοπάθεια, σε προηγηθείσες επεμβάσεις στον μαστό (βιοψίες, αισθητικές επεμβάσεις), σε καλοήθεις πα-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

θήσεις του μαστού όπως κύστεις, ιναδενώματα και λιπώματα, σε φλεγμονές του μαστού (μαστίτις, αποστήματα). Σε κάποιες περιπτώσεις διαταραχές των ορμονών του θυρεοειδούς ή των γυναικολογικών ορμονών (οιστρογόνα, προγεστερόνη) προκαλούν πόνο και στους δύο μαστούς. Στη μαστωδυνία που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχουμε πόνο στους μαστούς λόγω αύξησης του μεγέθους τους και κατά τη διάρκεια του θηλασμού λόγω μαστίτιδων. Πολλές γυναίκες όταν πονάνε στο στήθος φοβούνται ότι έχουν καρκίνο. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι σε ποσοστό 95% ο καρκίνος του μαστού είναι ανώδυνος, σε κάθε περίπτωση όμως κάθε γυναίκα που προσέρχεται στο ιατρείο με σύμπτωμα πόνο στο στήθος πρέπει να ελέγχεται για να ανακαλύψουμε την αιτία του πόνου.

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Πόσο επικίνδυνη είναι η ραδιενέργεια στις εξετάσεις πυρηνικής ιατρικής; Η Ευαγγελία Σκούρα, M.Sc., Ph.D, Πυρηνικός Ιατρός, Υπεύθυνη Τμήματος PET/CT στον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, απαντά:

τις εξετάσεις της πυρηνικής ιατρικής ανήκουν τα σπινθηρογραφήματα αλλά και η PET/CT. Σε αυτές τις εξετάσεις χορηγούμε μικρή ποσότητα ραδιοφαρμάκων και παρακολουθούμε την πορεία και την πρόσληψή τους στο σώμα των ασθενών. Τα ραδιοφάρμακα είναι ουσίες που βρίσκονται φυσιολογικά στο σώμα, τις οποίες επισημαίνουμε με μικρή δόση κάποιου ραδιοϊσοτόπου. Το ραδιοϊσότοπο έχει μικρό χρόνο ημιζωής-δηλαδή διασπάται ταχέως, οπότε δεν υπάρχει ανιχνεύσιμη ακτινοβολία έπειτα από λίγες ώρες.

Επειδή η ποσότητα της ακτινοβολίας είναι ιδιαιτέρως μικρή, η ακτινική επιβάρυνση των ασθενών είναι ελάχιστη. Χρησιμοποιούμε την αρχή της ALARA (As Low As Reasonably Achievable) και πραγματοποιούμε την εξέταση με την ελάχιστη δόση που μας επιτρέπει απεικόνιση με ακρίβεια. Για παράδειγμα, η ακτινική επιβάρυνση των ασθενών από μια ολόσωμη εξέταση PET/CT κυμαίνεται από 9,4 έως 14,8 mSv ενώ στο σπινθηρογράφημα οστών 4-6 mSv. Για να γίνει κατανοητό ότι η

τιμή αυτή δεν είναι τόσο υψηλή, η ακτινική επιβάρυνση από μια διαγνωστική CT κοιλίας και πυέλου είναι 20-30 mSv, δηλαδή αρκετά μεγαλύτερη. Ο ασθενής μετά το τέλος της εξέτασής του μπορεί να φέρει εις πέρας όλες τις καθημερινές δραστηριότητες χωρίς κανέναν κίνδυνο για τους άλλους, έχοντας μόνο περιορισμό στη στενή επαφή με έγκυες γυναίκες και παιδιά, για 6 με 8 ώρες μετά την απεικόνιση με PET/CT ή για περίπου 24 ώρες μετά τα σπινθηρογραφήματα οστών και καρδιάς.

Σε τι διαφέρει η επεμβατική από την κλασική ακτινολογία; Ο Λάζαρος Ρέππας, MD, M.Sc., Διευθυντής Ακτινολογικού & Τμήματος Επεμβατικής Ακτινολογίας στη ΒιοΚλινική Αθηνών, απαντά:

Επεμβατική Ακτινολογία είναι υποειδικότητα της Ακτινολογίας η οποία έχει ως στόχο τη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία πολλών παθήσεων όλων των συστημάτων του ανθρώπινου σώματος. Οι τεχνικές της τελούνται με τη χρήση απεικονιστικών μεθόδων, όπως τον Αξονικό και Μαγνητικό Τομογράφο, τον υπέρηχο και την ακτινοσκόπηση. Είναι ουσιαστικά μία «χειρουργική ειδικότητα», η οποία προσφέρει διάγνωση και θεραπεία με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους. Συγκεκριμένα, οι τεχνικές της επεμβατικής ακτινολογίας: Αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά παθήσεις του ήπατος, των νε-

φρών και άλλων οργάνων (Κακοήθεις και καλοήθεις νόσοι) Α ποτελούν θεραπεία εκλογής σε παθήσεις των αγγείων (Διαβητικό πόδι, Περιφερική αρτηριοπαθεία και Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο) Π ροσφέρουν λύσεις σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς (Τοποθετήσεις καθετήρων, Αγγειοπλαστική και δημιουργία φιστουλών) Α ντιμετωπίζουν αποτελεσματικά επείγουσες ιατρικές καταστάσεις, όπως η αιμορραγία (Πεπτικού συστήματος, ρινορραγίες, κιρσορραγίες κ.ά.) . Τα πλεονεκτήματα των τεχνικών της Επεμβατικής Ακτινολογίας είναι πως οι ιατρικές επεμβά-

σεις δεν απαιτούν πλέον γενική αναισθησία και ως εκ τούτου ο χρόνος νοσηλείας των ασθενών μειώνεται σημαντικά (ημερήσια νοσηλεία). Δεν έχουν τον κίνδυνο εμφάνισης σημαντικών επιπλοκών, ενώ οι επεμβάσεις πραγματοποιούνται από μία μικρή οπή στο δέρμα των ασθενών. Εκτός από τη θεραπεία που προσφέρει σε πολλές παθήσεις, η Επεμβατική Ακτινολογία θέτει και τη διάγνωση πολλών νόσων με τις απεικονιστικά καθοδηγούμενες βιοψίες σε όλα τα όργανα του ανθρώπινου σώματος, ενώ δίνει λύσεις και σε ασθενείς με ενδοκοιλιακές και μη συλλογές υγρού (αποστήματα, λεμφοκήλες, υπεζωκοτικές συλλογές κ.ά.).

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 65

Γράφει ο: Πέτρος Λίτος Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοKλινική Αθηνών

ΙΓΜΟΡΊΤΙΔΑ

Πότε χρειάζεται νυστέρι

γµορίτιδα είναι η φλεγµονή των ιγµορείων άντρων, τα οποία αποτελούν µέρος των παραρρίνιων κόλπων του προσώπου. Εκτός από τα ιγµόρεια οι υπόλοιποι παραρρίνιοι κόλποι είναι: Oι µετωπιαίοι, ο σφηνοειδής και οι ηθµοειδείς κυψέλες. Όταν αυτοί για διάφορους λόγους φλεγµαίνουν, τότε δηµιουργούνται οι παραρρινοκολπίτιδες, µε πιο συχνή απ’ όλες την ιγµορίτιδα.

Πώς δημιουργείται η ιγμορίτιδα Τα ιγμόρεια είναι κοιλότητες που ανήκουν στους παραρρίνιους κόλπους, και η κύρια λειτουργία τους είναι να παράγουν βλέννα προκειμένου να υγραίνεται η μύτη και να αποβάλλονται τα μικρόβια. Οι πόροι που ενώνουν τη μύτη με τα ιγμόρεια αποφράσσονται λόγω οιδήματος του βλεννογόνου κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο ασθενής να αισθάνεται πόνο σε διάφορα σημεία του προσώπου, όπως η μύτη, το μέτωπο, η περιοχή πίσω από τα μάτια κ.λπ. Εάν η απόφραξη διαρκέσει περισσότερο από μία εβδομάδα, είναι πιθανό

η βλέννα να επιμολυνθεί με αποτέλεσμα να γίνει δύσοσμη, να αλλάξει χρώμα και υφή, τα συμπτώματα γίνονται εντονότερα και είναι πιθανό να εξελιχθεί σε χρόνια ιγμορίτιδα.

Αιτίες Η ιγμορίτιδα οφείλεται κυρίως σε: Λοιμώξεις που αφορούν το αναπνευστικό σύστημα Αλλεργίες Φλεγμονή των δοντιών της άνω γνάθου Κοινό κρυολόγημα Στραβό διάφραγμα Ρινικούς πολύποδες Κατάδυση σε μεγάλο βάθος χωρίς απόφραξη της μύτης Κολύμβυση σε μολυσμένα ύδατα ή σε μολυσμένες πισίνες Άλλες ιατρικές καταστάσεις όπως η κυστική ίνωση.

Πονόδοντος Κακοσμία στόματος Μειωμένη όσφρηση Αίσθημα κόπωσης Ναυτία Πόνος στο αυτί Αίσθηση βάρους στο πρόσωπο Οίδημα στη μύτη και το μέτωπο.

Διάγνωση Η διάγνωση γίνεται εύκολα μέσω ενδοσκόπησης της μύτης με τη χρήση εύκαμπτου ή άκαμπτου ενδοσκοπίου. Πριν από μερικά χρόνια η διάγνωση γινόταν με ακτινογραφίες στους παραρρίνιους κόλπους. Σήμερα προκειμένου να επιβεβαιωθεί η διάγνωση ίσως χρειαστεί να υποβληθεί ο ασθενής σε αξονική τομογραφία ή σε υπερήχους μέσω των οποίων ο γιατρός είναι σε θέση να διακρίνει με ακρίβεια πού εντοπίζεται το πρόβλημα.

Συμπτώματα Συμπτώματα της ιγμορίτιδας μπορεί να είναι τα εξής: Ρινική συμφόρηση Πυώδης ρινόρροια Πονοκέφαλος

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Επιπλοκές Εάν η ιγμορίτιδα δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως είναι δυνατό να προκαλέσει σοβαρές, αν και σπάνιες, επιπλοκές όπως:

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

Τύποι ιγμορίτιδας Η ιγμορίτιδα, ανάλογα με την αιτία που την πυροδοτεί και το χρόνο που διαρκεί η φλεγμονή, είναι δυνατό να χαρακτηριστεί οξεία, υποξεία, υποτροπιάζουσα ή χρόνια. ΟΞΕΊΑ ΙΓΜΟΡΊΤΙΔΑ: Aναπτύσσεται σχετικά γρήγορα μετά από κάποιο κρυολόγημα ή γρίπη που διαρκεί περισσότερο από επτά ημέρες. Χαρακτηρίζεται από παραγωγή πηχτής βλέννας, διαρκεί συνήθως 10 ημέρες αν και είναι δυνατό να διαρκέσει έως και 4 εβδομάδες. ΥΠΟΞΕΊΑ ΙΓΜΟΡΊΤΙΔΑ: Oνομάζεται όταν διαρκεί από 4 έως 12 εβδομάδες. ΥΠΟΤΡΟΠΙΆΖΟΥΣΑ ΙΓΜΟΡΊΤΙΔΑ: Xαρακτηρίζεται όταν έχουμε τουλάχιστον τέσσερα επεισόδια ανά έτος. ΧΡΌΝΙΑ ΙΓΜΟΡΊΤΙΔΑ: Oνομάζεται όταν η διάρκειά της είναι περισσότερο από 12 εβδομάδες.

Εγκεφαλικό απόστημα Οστεομυελίτιδα στα οστά του κρανίου Βλεννογονοκήλη Μηνιγγίτιδα Επέκταση της φλεγμονής στο μάτι με συνέπεια διπλωπία ή και τύφλωση Εξίσου σοβαρή επιπλοκή, η οποία αφορά κυρίως τα παιδιά, είναι η συσσώρευση εκκρίματος στα αυτιά. Στην περίπτωση που το έκκριμα παραμείνει για μεγάλο διάστημα στα αυτιά χωρίς να αφαιρεθεί είναι πολύ πιθανό να προκληθεί βαρηκοΐα και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και κώφωση.

σεις. Οι εισπνοές ατμού βοηθούν, ενώ η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών ενδυναμώνει τον οργανισμό με τις απαραίτητες βιταμίνες. Εάν πρόκειται για μικροβιακή ιγμορίτιδα, τότε είναι σημαντικό να αναγνωριστεί γρήγορα και να χορηγηθούν αντιβιοτικά καθώς και κάποια ρινικά σπρέι που θα συμβάλουν στην αποσυμφόρηση της μύτης. Στην περίπτωση της χρόνιας ιγμορίτιδας, εάν η συντηρητική θεραπεία δεν δράσει ανακουφιστικά, τότε η χειρουργική επέμβαση θεωρείται απαραίτητη.

Αντιμετώπιση

Η χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της χρόνιας ιγμορίτιδας πραγματοποιείται ενδοσκοπικά. Μέσω αυτής επιτυγχάνεται η διεύρυνση του στομίου του ιγμορείου με αποτέλεσμα να πραγματοποιείται ομαλά ο αερισμός της κοιλότητάς του. Η ενδοσκοπική επέμβαση δίνει οριστική λύση στο κύριο πρόβλημα του ασθενή ενώ ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα να διορθωθούν και

Αναλόγως με το πόσο σοβαρή χαρακτηρίζεται η ιγμορίτιδα, ο γιατρός θα σας χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία έτσι ώστε να απαλλαγείτε από τα ενοχλητικά συμπτώματα όσο το δυνατό γρηγορότερα. Εάν η ιγμορίτιδα είναι ιογενής, οφείλεται δηλαδή σε κάποιον ιό, τότε θα σας συστήσει αποσυμφορητικά, αντιφλεγμονώδη και ρινοπλύ-

Χρόνια ιγμορίτιδα: Η λύση της χειρουργικής επέμβασης

άλλα προβλήματα που τυχόν υπάρχουν, όπως ευθειασμός ενός στραβού διαφράγματος ή αφαίρεση ρινικών πολυπόδων κ.λπ. Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι αποτελεσματική και ασφαλής. Ανάμεσα στα πολυάριθμα πλεονεκτήματά της συγκαταλέγονται η απουσία τομών, η ταχύτατη ανάρρωση, η απουσία μετεγχειρητικού πόνου και η γρήγορη επάνοδος του ασθενή στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Πρόληψη Υπάρχουν ορισμένες συμπεριφορές που μπορούμε να υιοθετήσουμε και οι οποίες είναι δυνατό να δράσουν προληπτικά έναντι της ιγμορίτιδας. Οι κυριότερες είναι: Άμεση διακοπή του καπνίσματος Ισορροπημένη διατροφή Τακτική σωματική άσκηση Χρήση αφυγραντήρα Ανύψωση του κεφαλιού κατά τη διάρκεια του ύπνου Χρήση αποσυμφορητικών ακόμη και στο κοινό κρυολόγημα Κατανάλωση πολλών υγρών Αποφυγή αλκοολούχων ποτών.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 67

Γράφει ο: Νικόλαος-Τιβέριος Οικονόμου Νευρολόγος - Κλινικός Νευροφυσιολόγος, Ειδικός Ιατρός Ύπνου (Ph.D, ESRS Somnologist Expert), Επιστημονικός Συνεργάτης Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Ξεχνάω...

Μήπως πάσχω από Yπνική Άπνοια;

όγω των αυξημένων ρυθμών αλλά και του τρόπου ζωής στον δυτικό κόσμο με την καθιστική ζωή, την έλλειψη άσκησης, την κακή διατροφή κ.λπ., το Σύνδρομο Άπνοιας Ύπνου (ΣΑΥ) αναγνωρίζεται πια ως μία διαρκώς αυξανόμενη νοσολογική οντότητα με χαρακτήρα μάλιστα «επιδημίας».

Τι είναι το Σύνδρομο Άπνοιας Ύπνου Ως άπνοια ύπνου ορίζεται η περιοδική διακοπή της αναπνοής (μερική ή ολική απόφραξη στο επίπεδο του φάρυγγα και όχι σε άλλο επίπεδο των αεραγωγών, π.χ. στη μύτη) κατά τον ύπνο για τουλάχιστον δέκα δευτερόλεπτα, η οποία συνοδεύεται από πτώση του οξυγόνου στο αίμα (αποκορεσμός της αιμοσφαιρίνης) με αποτέλεσμα την κακή οξυγόνωση των ιστών (π.χ. του εγκεφάλου). Οι διακοπές αυτές της αναπνοής μέσα στη νύχτα μπορεί να είναι λίγες, αλλά μπορεί να είναι ακόμη και εκατοντάδες. Έτσι, το ροχαλητό (που θεωρείται ο «προθάλαμος» της υπνικής άπνοιας) ή οι άπνοιες μέχρι 5/ώρα θεωρούνται φαινόμενα

εντός του φυσιολογικού. Μιλάμε για ΣΑΥ εφόσον οι άπνοιες ξεπερνούν τις 5/ώρα. Συγκεκριμένα, ΣΑΥ ορίζεται είτε εφόσον υπάρχουν 5 ή και περισσότερες άπνοιες και συνυπάρχουν συμπτώματα όπως ημερήσια κόπωση/υπνηλία, κατάθλιψη, διαταραχές στη μνήμη/συγκέντρωση/προσοχή ή καρδιαγγειακές νόσοι είτε εάν οι άπνοιες είναι >15/ώρα χωρίς συνοδά νυκτερινά ή ημερήσια συμπτώματα ή άλλες συνοδούς νόσους. Ανάλογα της βαρύτητάς του, το σύνδρομο κατατάσσεται σε ήπιο (5-15 άπνοιες/ώρα), μέτριο (15-30 άπνοιες/ώρα), σημαντικό (>30 άπνοιες/ώρα). Η Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής του Ύπνου (AASM - American Academy of Sleep Medicine) συστήνει τη θεραπεία του συνδρόμου εφόσον οι άπνοιες ξεπερνούν τις 15/ώρα, ανεξαρτήτως συννοσηρότητας ή συνοδών συμπτωμάτων.

Αιτίες Η αιτιολογία για το ΣΑΥ είναι πολυπαραγοντική και αφορά σε απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών στο ύψος του φάρυγγα. Οι αιτίες της απόφραξης είναι αλλοιώσεις

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ανατομικές (π.χ. οι υπερτροφικές αμυγδαλές, αλλά και επίκτητες όπως η παχυσαρκία που προκαλεί και αυτή «συμφόρηση» στην περιοχή) ή ο ελαττωμένος νευρομυϊκός τόνος, με μειωμένη ικανότητα σύσπασης των φαρυγγικών μυών με αποτέλεσμα την απόφραξη του φάρυγγα.

Οι επιπτώσεις Οι συχνές αφυπνίσεις (συνειδητές ή μη) λόγω του κακού αερισμού και του αισθήματος πνιγμονής προκαλούν κατακερματισμό του ύπνου. Έτσι, ο ασθενής με ΣΑΥ κάνει έναν ύπνο «επιφανειακό» χωρίς να καταφέρνει να «μπει» σε βαθύ στάδιο ύπνου ή και στον ύπνο REM, δηλαδή στα πλέον χρήσιμα στάδια του ύπνου για τη φυσιολογική ομοιόσταση του οργανισμού. Τα ανωτέρω σε συνδυασμό με τους αποκορεσμούς της αιμοσφαιρίνης (της πτώσης δηλαδή του οξυγόνου στο αίμα) προκαλούν περιορισμένο και κακής ποιότητας ύπνο. Είναι γνωστό ότι το μη θεραπευμένο ΣΑΥ προκαλεί ή/και επιδεινώνει καρδιαγγειακά νοσήματα και μειώνει το προσδόκιμο ζωής. Η αφύπνιση με το αίσθημα ύπνου μη αναζωογονη-

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

όταν περισσότερο με την εμφάνιση νοητικού ελλείμματος και άνοιας. Εκτός της υποξυγοναιμίας φαίνεται πως το ΣΑΥ προκαλεί νοητικό έλλειμμα και με άλλους τρόπους. Κατά πρώτον, ο κατακερματισμός του ύπνου με την ελάττωση του ύπνου βραδέων κυμάτων και του ύπνου REM. Είναι γνωστό ότι στα στάδια αυτά διενεργούνται διαδικασίες μνημονικής εναποθήκευσης και εγχάραξης. Συνεπώς, η συστηματική στέρηση του ύπνου από τα χρήσιμα για τη μνήμη στάδια αυτά συμβάλλει στην εμφάνιση άνοιας. Επιπλέον, το ΣΑΥ, όντας ένας αγγειακός παράγοντας κινδύνου, εάν δεν θεραπευθεί προκαλεί αγγειακές εγκεφαλικές βλάβες (μικροαγγειοπάθεια και έμφρακτα) με συνοδό νέκρωση εγκεφαλικού ιστού.

Οι άνδρες υποφέρουν πιο συχνά Η επιδημία του ΣΑΥ αφορά ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού. ΣΑΥ (εννοούμενο ως αριθμό απνοιών >15/ώρα ύπνου) απαντάται στο 13% των ανδρών και στο 6% των γυναικών, ενώ, εάν χρησιμοποιηθούν κριτήρια άπνοιας ύπνου, ο αριθμός απνοιών >5/ ώρα ύπνου, τα ποσοστά πασχόντων αυξάνονται δραστικά, φτάνοντας ακόμη και στο 80% των ανθρώπων στην ηλικία των 65 ετών. Το ΣΑΥ απαντάται 2-3 φορές πιο συχνά στους άνδρες.

Θεραπευτικές προσεγγίσεις

Η υποδιάγνωση είναι ίσως το σημαντικότερο πρόβλημα του ΣΑΥ. Έτσι, ακόμη και σε προηγμένα κράτη με υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας όπως οι ΗΠΑ, από τα περίπου 30 εκατομμύρια πολιτών που πάσχουν από ΣΑΥ, μόνο 6 εκατομμύρια έχουν λάβει διάγνωση και κατ’ επέκταση κάποια κατάλληλη θεραπεία.

τικού και τα συνοδά αισθήματα ημερήσιας υπνηλίας, κόπωσης αλλά και ευερεθιστότητας ή κακής διάθεσης αναφέρονται πολύ συχνά.

Το ΣΑΥ και οι νοητικές λειτουργίες Συχνά δεν αναγνωρίζουμε ότι πίσω από νευροψυχολογικά συμπτώματα, όπως μειωμένη προσοχή, συγκέντρωση, ταχύτητα αντίδρασης, ικανότητα απομνημόνευσης και ανάκλησης, ικανότητα υπολογισμών, μειωμένες επιδόσεις στην εργασία μας κ.λπ., βρίσκεται το ΣΑΥ. Αυτές είναι οι επιπτώσεις που κάποιος επισημαίνει σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο.

Μακροπρόθεσμα, δημοσιεύονται ολοένα και περισσότερες μελέτες που αποδίδουν στο χρόνιο μη θεραπευόμενο ΣΑΥ τόσο την πρώιμη εμφάνιση όσο και την επιδείνωση άνοιας. Έτσι, σε μελέτη παρατήρησης 1.667 ανθρώπων μέσης ηλικίας 62 ετών, φάνηκε πως όσο πιο σημαντική ήταν η βαρύτητα του ΣΑΥ (με βάση τον δείκτη απνοιών/υποπνοιών) τόσο μεγαλύτερος ήταν ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας. Σε άλλη προοπτική μελέτη διάρκειας 4,5 ετών που συμπεριέλαβε 298 γυναίκες, φάνηκε πως κυρίως η νυχτερινή υποξυγοναιμία, που είναι στοιχείο του ΣΑΥ, συνδε-

Απεικονιστικές μελέτες στο ΣΑΥ δείχνουν ότι με την εφαρμογή θεραπείας εκλογής, τη συσκευή δηλαδή θετικής πίεσης αέρα (CPAP), οι δομικές εγκεφαλικές βλάβες οφειλόμενες στο ΣΑΥ βελτιώνονται και το εγκεφαλικό παρέγχυμα επανακάμπτει. Η θεραπεία με CPAP φαίνεται ότι βελτιώνει και τις νοητικές δεξιότητες (προσοχή, συγκέντρωση, ταχύτητα αντίδρασης, ενεργό μνήμη κ.λπ.) τόσο σε ασθενείς με ΣΑΥ που δεν έχουν παρουσιάσει ακόμη σημάδια άνοιας αλλά ακόμη και σε εκείνους που έχουν! Βασιζόμενοι στο τελευταίο, σε ασθενείς που παραπονιούνται για νοητικά ελλείμματα ή σε εκείνους που έχουν ήδη διάγνωση νοητικής έκπτωσης/άνοιας με υπόνοια συνύπαρξης ΣΑΥ, προκρίνεται ολοένα και περισσότερο η ανίχνευση και θεραπεία αυτού με σκοπό την αναστροφή της νοητικής έκπτωσης.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 69

PROMELTER HD

Οριστική λύση στην κυτταρίτιδα και στο τοπικό πάχος ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

ο σύστημα Promelter HD είναι ένα μηχάνημα που χρησιμοποιεί την καινοτόμο τεχνολογία High Definition Ultrasound, με την οποία δίνεται οριστική λύση στην κυτταρίτιδα και το τοπικό πάχος. Το Promelter HD έχει εγκατασταθεί στη ΒιοΚλινική Αθηνών του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ και χρησιμοποιείται από τους έμπειρους συνεργάτες Πλαστικούς Χειρουργούς. Το Promelter HD βασίζεται στην τεχνολογία των υψηλής συχνότητας υπερήχων μέσω των

οποίων διασπώνται και καταστρέφονται τα λιποκύτταρα. Το Promelter HD είναι το µοναδικό µηχάνηµα στον κόσµο που χρησιµοποιεί την τεχνολογία cold lipoemulsion ή γαλακτωµατοποίηση - παράγεται ένα ειδικό κύµα υπερήχων που προκαλεί απελευθέρωση ενδοκυτταρικού λίπους και διάσπαση των κυτταρικών λοβίων, αφήνοντας ανέπαφα το δέρµα και τα αγγεία.

Πλεονεκτήματα Το σύστημα έχει ορισμένα χαρακτηριστικά - πλεονεκτήματα

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

την επέµβαση, οι συνδετικοί ιστοί δεν έχουν υποστεί ζηµιά, µε αποτέλεσµα να επανέρχονται πολύ γρήγορα Η ανάρρωση είναι πολύ γρήγορη: απαιτείται σχεδόν ο µισός χρόνος σε σύγκριση με την κλασική λιποαναρρόφηση Το λίπος που λαµβάνεται είναι εξαιρετικής ποιότητας και µπορεί να έχει τα µέγιστα αποτελέσµατα σε πιθανή λιποµεταφορά σε άλλα σηµεία του σώµατος

ΧΡΉΣΗ Το Promelter HD μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα σηµεία του σώµατος όπου υπάρχει λίπος, από τα χέρια μέχρι τα γόνατα. Έχει άριστα αποτελέσματα στην αφαίρεση συσσωρευμένου λίπους από μεγάλες περιοχές, όπως η κοιλιά, οι γλουτοί, οι μηροί κ.λπ., ενώ δίνει λύση στην ινώδη κυτταρίτιδα, αλλάζοντας πραγματικά την όψη της περιοχής.

Για γυναίκες και άνδρες Αν και οι εφαρμογές του Promelter HD ενδιαφέρουν κατά κύριο λόγο τις γυναίκες, το σύστημα ενδείκνυται και για τη θεραπεία ανδρικών προβλημάτων, όπως η γυναικομαστία. Παράλληλα, με το σύστημα αυτό επιτυγχάνεται η διαμόρφωση των κοιλιακών. Με ειδικές τεχνικές, εξασφαλίζεται η όψη ενός γυμνασμένου σώματος, με πολύ μεγάλη διάρκεια.

Ασφάλεια

τα οποία το καθιστούν μοναδικό στο είδος του: Δεν απαιτούνται τομές μεγαλύτερες των 2 mm Δεν βλάπτει τον δερματικό ιστό: Αντίθετα, ενισχύει την παραγωγή κολλαγόνου τύπου 3, που είναι ο καλύτερος τύπος κολλαγόνου που µπορεί να παράγει το σώµα µας. Μετά την επέµβαση βελτιώνονται και η υφή και η όψη στην περιοχή Ελαχιστοποιούνται οι μώλωπες και ο μετεγχειρητικός πόνος: Στο σηµείο εφαρµογής, µετά

Το Promelter HD φέρει ειδική παγκόσµια πατέντα βαθµονόµησης υπερήχου που µεταβάλλει συνεχώς τη συχνότητα του κύµατος υπερήχων, ανάλογα µε τη συνοχή του υπό θεραπεία ιστού. Λειτουργεί µόνο µέσα στο λίπος καταστρέφοντάς το µε άριστο τρόπο αλλά δεν επηρεάζει κανένα άλλο όργανο του σώµατος, καθώς, όταν ανιχνεύσει την απουσία λίπους, παύει να λειτουργεί. Αυτό είναι που το κάνει µοναδικό για την ασφάλεια του ασθενούς. Ακόµα, οι κάνουλες που χρησιµοποιούνται είναι πολύ µικρές, µικρότερες των 2 χιλιοστών, µε αποτέλεσµα οι τοµές να είναι ελάχιστες και τα σηµάδια που δηµιουργούνται σε πολύ σύντοµο χρονικό διάστηµα να εξαφανίζονται.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 71

Γράφει o: Ρήγας Σαντάς Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινική Θεσσαλονίκης

ΑΘΛΗΤΙΚΈΣ ΚΑΚΏΣΕΙΣ

Τι να προσέχουμε ανάλογα με το άθλημα που προτιμούμε

συμμετοχή του παγκόσμιου πληθυσμού σε διάφορες αθλητικές δραστηριότητες έχει αυξηθεί εντυπωσιακά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι τραυματισμοί που αφορούν όσους αθλού-

νται είτε περιστασιακά, είτε ερασιτεχνικά, είτε επαγγελματικά ονομάζονται αθλητικές κακώσεις. Οι αθλητικές κακώσεις μπορούν να συμβούν σε όλους, ακόμη και εκτός προπόνησης, σε

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

στιγμές της καθημερινότητας. Ορισμένες κακώσεις έχουν πάρει το όνομά τους από το άθλημα στο οποίο συμβαίνουν συχνότερα. Έτσι, συχνά συναντώνται το γόνατο του άλτη (τενοντίτιδα του επιγονα-

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

τιδικού τένοντα), ο αγκώνας του τενίστα (έξω επικονδυλίτιδα), ο αγκώνας του golfer (έσω επικονδυλίτιδα), ο αντίχειρας του skier ή του τερματοφύλακα (ρήξη του ωλένιου πλάγιου συνδέσμου), το σύνδρομο των ριπτών, ακοντιστών ή σφαιροβόλων (υπακρωμιακή προστριβή), το κάταγμα του snowboarder (κάταγμα αστράγαλου), το κάταγμα του boxer (υποκεφαλικό κάταγμα μετακάρπιων οστών). Ο κίνδυνος τραυματισμού εξαρτάται άμεσα από το είδος του αθλήματος, τη διάρκεια προετοι-

μασίας, το φύλο, την ηλικία και σαφέστατα τις προσωπικές ιδιαιτερότητες του κάθε αθλητή. Σύμφωνα με παγκόσμιες στατιστικές μελέτες, το πιο ευπαθές σημείο είναι η άρθρωση του γόνατος. Ακολουθεί η ποδοκνημική άρθρωση, ενώ μόλις το 10% των τραυματισμών αφορά τη σπονδυλική στήλη. Κάθε αθλητής μπορεί να εκτεθεί σε κίνδυνο ποικίλων κακώσεων, ανάλογα με το άθλημά του. Ειδικότερα: Στο ποδόσφαιρο, μόνο στην Ευρώπη υπάρχουν 20.000.000 εγγεγραμμένοι με δελτίο αθλητές. Το 41% των τραυματισμών τους οφείλεται σε άμεση πλήξη, το 59% σε ατομικά λάθη. Πάνω από 8 στους 10 τραυματισμούς αφορούν το κάτω άκρο, με κύρια κάκωση τη θλάση του τετρακέφαλου μηριαίου. Όσον αφορά τις κακώσεις των συνδέσμων, ένας στους δύο ποδοσφαιριστές θα παρουσιάσει συνδεσμική βλάβη στο γόνατο (ρήξη πρόσθιου χιαστού, ρήξη έσω πλάγιου σύνδεσμου). Οι δρομείς ταχύτητας και μεγάλων αποστάσεων μετρούν περίπου το 50% των τραυματισμών τους στο γόνατο. Το ski και το snowboard αριθμούν πάνω από 200 εκατομμύρια αθλητές παγκοσμίως, με κύριο τραυματισμό στο ski το γόνατο ενώ στο snowboard το άνω άκρο. Η χειροσφαίριση είναι ένα από τα ολυμπιακά αθλήματα με το υψηλότερο ρίσκο ή κίνδυνο τραυματισμού. Αναφέρονται περίπου 108 τραυματισμοί ανά 1.000 ώρες παιχνιδιού ή 1,5 τραυματίας ανά αγώνα! Το μπάσκετ δεν είναι τυχαίο ότι είναι ένα από τα πρωτοπόρα σε τραυματισμούς αθλήματα. Μισό εκατομμύριο αθλητές του μπάσκετ θα επισκεφθούν γιατρό μέσα σε ένα χρόνο. Πιο κοινές κακώσεις

είναι το διάστρεμμα της ποδοκνημικής, θλάσεις - κατάγματα δακτύλων και κακώσεις γόνατος με κύρια τη ρήξη του πρόσθιου χιαστού. Στην ενόργανη γυμναστική, που αντιπροσωπεύεται με ποσοστό 75% από γυναίκες, 70% των κακώσεων - τραυματισμών αφορούν τα κάτω άκρα και το υπόλοιπο 30% τα άνω άκρα, την οσφυϊκή χώρα και τη λεκάνη. Η κολύμβηση που συνιστάται από πολλούς γιατρούς για αποκατάσταση δείχνει να έχει τους λιγότερους τραυματίες, με μόλις 4 τραυματίες ανά 1.000 ώρες κολύμβησης. Η πιο συχνή κάκωση αφορά την άρθρωση του ώμου, μιας και κατά μέσο όρο ένας κολυμβητής θα κάνει περίπου 2,5 χιλιάδες ανοίγματα (9 μίλια). Το βόλεϊ παρουσιάζει σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά τραυματισμών σε σχέση με το ποδόσφαιρο και το μπάσκετ. Το διάστρεμμα της ποδοκνημικής άρθρωσης έχει τη «μερίδα του λέοντος» σε αυτό το άθλημα και ακολουθούν οι τραυματισμοί στο γόνατο, τα δάκτυλα, τον καρπό και τον ώμο.

Θεραπεία Εφόσον η συντηρητική θεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση των αθλητικών κακώσεων, απαιτείται χειρουργική επέμβαση. Εφαρμόζουμε σύγχρονες τεχνικές ελάχιστης επεμβατικότητας, με στόχο τη μείωση του χρόνου παραμονής στο νοσοκομείο και την άμεση επάνοδο στις αθλητικές δραστηριότητες. Η σωστή επιλογή αθλήματος όπως και η συνετή προετοιμασία σε όλους τους τομείς από τη διατροφή, την ενδυνάμωση μέχρι την αντοχή καθιστούν ένα προφίλ αθλητή με λιγότερες πιθανότητες τραυματισμού. Το ζητούμενο στην άσκηση είναι να αθλούμαστε με ασφάλεια.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 73

Γράφει η: Μαρκέλλα Σούτα Χειρουργός Οδοντίατρος Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Ο ρόλος της διατροφής

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

στην υγεία των δοντιών και των ούλων

λοι θέλουμε ένα λαμπερό χαμόγελο, χωρίς προβλήματα με τα δόντια και τα ούλα μας. Πώς ο οδοντίατρος θα γίνει ο γιατρός που θα βλέπω μόνο για προληπτικό έλεγχο και καθαρισμό κάθε έξι μήνες; Με τη σωστή στοματική υγιεινή και τον οδηγό τροφών για ισχυρά δόντια και ούλα. Πολύ σημαντικό είναι να πίνουμε νερό για να αποφύγουμε την ξηροστομία και την παραμονή των τροφών! Για να πετύχουμε αυτό τον στόχο, πρέπει να βουρτσίζουμε συστηματικά τα δόντια μας και ιδιαίτερα κάθε βράδυ. Τα “όπλα” που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τον σκοπό αυτό είναι μια απλή, μαλακή οδοντόβουρτσα, οδοντικό νήμα και μεσοδόντιο βουρτσάκι. Τοποθετούμε την οδοντόβουρτσα πάνω στα ούλα με γωνία απωθώντας τα χείλη, τα μάγουλα, τη γλώσσα. Κάνουμε στατικές, συρρεόμενες, οριζόντιες κινήσεις και ανασηκώνουμε κατά τόπους και διαδοχικά την οδοντόβουρτσα. Στη συνέχεια τοποθετούμε το οδοντικό νήμα ή και το μεσοδόντιο βουρτσάκι με λίγη οδοντόκρεμα πάνω. Πέρα από

τη σωστή στοματική υγιεινή, σπουδαίο ρόλο παίζει και η διατροφή μας. Είναι ευρέως γνωστό, πως η ζάχαρη καταστρέφει τα δόντια. Γεννιέται λοιπόν το ερώτημα, ποιες τροφές πρέπει να λαμβάνουμε για να έχουμε για πάντα υγιή δόντια και ούλα; Επιλέγουμε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο, μαγνήσιο, φυτικές ίνες, βιταμίνες Α, B, C, D .

ΟΔΗΓΌΣ ΤΡΟΦΏΝ ΓΙΑ ΥΓΙΉ ΔΌΝΤΙΑ ΚΑΙ ΟΎΛΑ Γαλακτοκομικά προϊόντα: Το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι είναι πλούσια σε ασβέστιο. Το ασβέστιο είναι το βασικό συστατικό μιας ανόργανης ουσίας, γνωστής ως υδροξυαπατίτη, που ενισχύει το σμάλτο των δοντιών καθώς και τα οστά. Eιδικά το τυρί, περιέχει την καζεΐνη, ένα είδος πρωτεΐνης. Η έρευνα δείχνει ότι οι καζεΐνες, μαζί με το ασβέστιο, παίζουν σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση και την επισκευή του σμάλτου των δοντιών. Τα προβιοτικά που βρίσκονται στο γιαούρτι ωφελούν επίσης τα ούλα διότι τα καλά βακτήρια εκτοπίζουν τα βακτήρια που προκαλούν τις κουφάλες στα δόντια.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Σπανάκι, λάχανο, μπρόκολο: Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά και άλλες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες προστατεύουν τα δόντια κυρίως επειδή απαιτούν πολύ μάσημα το οποίο δημιουργεί σάλιο.  Το σάλιο αλλά και το ίδιο το φαγητό τρίβουν φυσικά τα δόντια. Είναι πλούσια σε ασβέστιο στο οποίο βασίζεται το σμάλτο των δοντιών.  Μπορεί επίσης να περιέχουν φολικό οξύ, ένα είδος βιταμίνης Β που έχει πολλά οφέλη για την υγεία των ούλων. Δεδομένου επίσης ότι τα λαχανικά περιέχουν μεγάλο ποσοστό νερού και φυτικών ινών,  βοηθούν στην εξισορρόπηση των σακχάρων.  Καρότα, σέλινο: Βιταμίνη A, C Πορτοκάλι, φράουλα: Eίναι πηγή βιταμίνης C, D, ασβεστίου. Η βιταμίνη C προάγει την παραγωγή

ΖΩΗ - ΠΡΟΛΗΨΗ

tips

ΈΞΥΠΝΑ

Όταν τρώμε όξινες τροφές (λεμόνια, φρούτα, μπανάνες, πορτοκάλια) βουρτσιζουμε τα δόντια μας μετά από μια ώρα για να μην καταστραφεί το σμάλτο τους. Στην περίπτωση που βουρτσίσουμε τα δόντια μας αμέσως μετά τη λήψη όξινων τροφών θα συμβεί το ίδιο ακριβώς, όπως όταν πλύνουμε με τη χλωρίνη το μάρμαρο!

Σημασία δεν έχει η ποσότητα της ζάχαρης που καταναλώνουμε αλλά πόσο χρονικό διάστημα είναι τα δόντια μας εκτεθειμένα σε αυτή, κατά τη διάρκεια της ημέρας. Εάν βουρτσίσω τα δόντια μου ενδιάμεσα στα γεύματά μου, θα προστατεύσω τα δόντια μου. Είναι πιο επιβλαβές να πίνω οκτώ ώρες τον γλυκό καφέ μου κατά τη διάρκεια της εργασίας μου, παρά σε είκοσι λεπτά, πίνοντας ταυτόχρονα νερό και έχοντας τέλος καταφέρει να βουρτσίσω τα δόντια μου. Αυτό βέβαια, μειώνει μόνο τη βλάβη στα δόντια, όχι και στον οργανισμό!

Τέλος,το πιο ωφέλιμο για τον οργανισμό μας και το στόμα είναι να πίνουμε αρκετό νερό μέσα στην ημέρα.

κολλαγόνου που σχηματίζει τους συνδετικούς ιστούς, ούλα και οστά. Μήλα: Η ινώδης υφή των μήλων διεγείρει τα ούλα παράλληλα με την παραγωγή του σάλιου, τα καθιστά μια ιδανική επιλογή για να αυτοκαθαρίζονται τα δόντια. Αμύγδαλα, καρύδια: Είναι επίσης καλές πηγές ασβεστίου και πρωτεϊνών, ενώ είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε ζάχαρη. Σε γενικές γραμμές, όλοι οι ξηροί καρποί περιέχουν λίγους υδατάνθρακες και δεν αποτελούν κίνδυνο για τα δόντια.  Η φθορά των δοντιών  προκαλείται από βακτήρια που παράγουν ένα οξύ το οποίο ενεργοποιείται από τους υδατάνθρακες. Αβοκάντο: Πηγή βιταμινών K, C, B5, B6, φολλικού οξέος, ψευδάργυρου, φωσφόρου, νιασίνης.

Ψάρια: Τόνος, σαρδέλες, σολομός.Περιέχουν βιταμίνη D, Ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, φώσφορο, φυσικό φθοριούχο νάτριο. Αυγά: Πηγή βιταμινών A, C, B12, B6, ασβεστίου, μαγνησίου, σιδήρου. Νερό:Tο νερό είναι πάντα η καλύτερη επιλογή, ειδικά σε σύγκριση με χυμούς και αναψυκτικά. Το νερό, όπως το σάλιο, ξεπλένει τα σάκχαρα και τα οξέα από τα δόντια. Περιέχει επίσης φθόριο που προστατεύει από τη διάβρωση.  Η τσίχλα χωρίς ζάχαρη καθαρίζει τα δόντια διεγείροντας την παραγωγή σάλιου και καλύπτοντάς τα με ασβέστιο. Επιπλέον, πολλές ποικιλίες τσίχλας χωρίς ζάχαρη περιέχουν την γλυκαντική ουσία ξυλιτόλη, μια αλκοόλη που μειώνει τα βακτήρια. Γίνεται φανερό, ότι η σωστή διατροφή είναι σημαντική για ολό-

κληρο τον οργανισμό, μέρος του οποίου είναι η στοματική κοιλότητα, που αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας. Τρώμε υγιεινά για να έχουμε ισχυρό ανοσοποιητικό και να δίνουμε τα κατάλληλα καύσιμα στο σώμα μας να λειτουργεί. Φροντίζουμε την στοματική μας υγιεινή και επισκεπτόμαστε τον οδοντίατρο για καθαρισμό και προληπτικό έλεγχο κάθε εξάμηνο. Έτσι πετυχαίνουμε την πρόληψη προβλημάτων, ενοχλήσεων, ενώ επιπλέον ωφελούμαστε και στο οικονομικό σκέλος αποκατάστασης των βλαβών. Δεν αποφεύγουμε τον οδοντίατρο, αλλά δημιουργούμε έναν ισχυρό σύμμαχο στην προσπάθειά μας για ένα υγιές και λαμπερό χαμόγελο! Ο οδοντίατρός μας είναι ο σύμμαχός μας για να έχουμε ένα υγιές και λαμπερό χαμόγελο!

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 75

Ακολουθήστε μας στα social media

Bioiatriki

bioiatriki_group

Bioiatriki Healthcare Group

Υγεία

78-79 Επαναστατική τεχνική εντοπισμού και ταυτόχρονης αφαίρεσης αψηλάφητων βλαβών του μαστού 80-85 Αυτοάνοσα νοσήματα: Γενετικά αίτια & μοριακή διάγνωση 86-87 Το CO2-Laser στη χειρουργική της ωτοσκλήρυνσης 88-90 H θεραπευτική ιατρική στην ιστορία των Ελλήνων ανά τους αιώνες 91 Ο ρόλος της ενδοσκοπικής υπερηχοτομογραφίας στις νεοπλασίες του παγκρέατος 92-94 Νέα εποχή στην αποκατάσταση της ρήξης υπερακάνθιου στροφικού πετάλου στον ώμο 96-97 Διαβήτης: Πώς θα προλάβουμε τις επιπλοκές 98-99 Καρκίνος Μαστού: Μαστεκτομή & Αποκατάσταση σε ίδιο χρόνο 100-101 Εμβολισμός μητριαίων αρτηριών για την αντιμετώπιση συμπτωματικών ινομυωμάτων 102-103 Γάγγλιο καρπού: Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να αντιμετωπίζεται χειρουργικά; 104-105 Ελάχιστα επεμβατικές θεραπείες προστάτη 106-110 Στυτική δυσλειτουργία

ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ

Επαναστατική τεχνική εντοπισμού και ταυτόχρονης αφαίρεσης αψηλάφητων βλαβών του μαστού

ια πρώτη φορά στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα, στη ΒιοΚλινική Αθηνών του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, πραγματοποιήθηκε εντοπισμός και αφαίρεση αψηλάφητης βλάβης μαστού καθώς και βιοψία του Φρουρού Λεμφαδένα με τη χρήση του συστήματος Sentimag. Πρόκειται για μια νέα τεχνική η οποία έχει σημαντικά πλεονεκτήματα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για όλους τους καρκινικούς όγκους και τις ύποπτες βλάβες, ανεξαρτήτως του μεγέθους του μαστού ή του βάθους της βλάβης. Η μέθοδος είναι

δοκιμασμένη και χρησιμοποιείται ήδη σε 500 Νοσοκομεία σε περισσότερες από 35 χώρες. Την επέμβαση πραγματοποίησε ο κ. Παναγιώτης Παππάς, MD M.Sc., διευθυντής Χειρουργικής Μαστού, Ογκοπλαστικής Χειρουργικής και Αποκατάστασης στη ΒιοΚλινική, σε συνεργασία με τον ειδικό ακτινοδιαγνώστη μαστού δρα Αριστοτέλη Μιχαλόπουλο, διευθυντή του Τμήματος Μαστογραφίας στον Όμιλο ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. Όπως εξηγεί ο κ. Παππάς, το σύστημα Sentimag είναι μια συσκευή με τεχνολογία αιχμής που αναγνω-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

ρίζει μαγνητικά πεδία και χρησιμοποιείται από τον ειδικό και πιστοποιημένο Χειρουργό Μαστού ώστε να εντοπίσει τον καρκινικό όγκο και τον Λεμφαδένα Φρουρό και να τους αφαιρέσει με ακρίβεια. Στο κέντρο της αψηλάφητης ύποπτης βλάβης τοποθετείται (με τοπική αναισθησία, είτε με την καθοδήγηση υπερηχοτομογραφήματος ή με τη χρήση μαστογράφου από εξειδικευμένο ακτινολόγο Μαστού) ένας μικρός μεταλλικός κόκκος (magseed) ενώ εγχέεται υγρό με παραμαγνητικές ιδιότητες (magtrace). Είναι οι «οδηγοί» για τη συσκευή με την οποία ο χειρουργός εντοπίζει τη βλάβη και τον λεμφαδένα σύμφωνα με τις ενδείξεις, τα αφαιρεί και τα αποστέλλει για ταχεία βιοψία. «Ενώ αρκετοί όγκοι του μαστού είναι ψηλαφητοί, εντούτοις υπάρχουν ορισμένοι που εντοπίζονται τυχαία σε μαστογραφικό έλεγχο και είναι αψηλάφητοι, σε πρώιμο συνήθως στάδιο. Σε περιπτώσεις που απαιτείται ογκεκτομή, δηλαδή αφαίρεση του όγκου μόνο με υγιή όρια γύρω του, είναι απαραίτητος ο ακριβής εντοπισμός του και η αφαίρεση επαρκούς ιστού. Η τοποθέτηση των μεταλλικών δεικτών συντελεί στη χειρουργική αφαίρεση της καρκινικής βλάβης με ακρίβεια και με επαρκή υγιή όρια, ώστε να υπάρχει ασφαλές ογκολογικό αποτέλεσμα και αφαίρεση μόνο του ιστού που απαιτείται», αναφέρει ο κ. Παππάς. Ο ίδιος σημειώνει τα πλεονεκτήματα της εν λόγω τεχνικής: Η χρήση του συστήματος Sentimag μπορεί να αντικαταστήσει σε μεγάλο ποσοστό την τοποθέτηση μεταλλικών συρμάτινων οδηγών οι οποίοι χρησιμοποιούνται εδώ και πολλά χρόνια αλλά εξέχουν από τον μαστό και προκαλούν άγχος στις ασθενείς, καθώς υπάρχει κίνδυνος μετακί-

νησής τους ή ακόμα και αφαίρεσής τους πριν από το χειρουργείο εξαιτίας μιας λανθασμένης κίνησης είτε από την ασθενή ή από το προσωπικό της κλινικής. Ο μικρός μεταλλικός οδηγός Magseed έχει αποδειχθεί πως δεν μετακινείται ούτε παρεκτοπίζεται από το σημείο όπου έχει τοποθετηθεί εφόσον δεν επηρεάζεται από τις κινήσεις των ασθενών. Με δεδομένη αυτή τη σταθερότητα, η τοποθέτηση του οδηγού μπορεί να πραγματοποιηθεί ημέρες ή και εβδομάδες πριν από την επέμβαση, ενώ το μικρό μέγεθος του οδηγού δεν προκαλεί ενόχληση στην ασθενή. Ο εντοπισμός του Φρουρού Λεμφαδένα πραγματοποιείται με έγχυση Παραμαγνητικής ουσίας είτε την ίδια ημέρα ή και 7 ημέρες πριν από την επέμβαση. Καταργείται έτσι η έγχυση Ραδιενεργών ουσιών και δεν απαιτούνται τα αντίστοιχα πρωτόκολλα για χρήση, μεταφορά και χειρισμούς ραδιενεργών υλικών. Οι ασθενείς δεν υποβάλλονται σε πρόσθετες διαδικασίες που σε αρκετές περιπτώσεις τους προκαλούν επιπλέον στρες. Η τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε ασθενείς υπό χημειοθεραπεία πριν από τη χειρουργική επέμβαση, εντοπίζοντας από πολύ νωρίς τον καρκινικό όγκο του μαστού αλλά και ένα πιθανό διηθημένο με καρκίνο μασχαλιαίο φρουρό λεμφαδένα. Μετά το τέλος της χημειοθεραπείας οι ασθενείς μπορούν να υποβληθούν με ασφάλεια σε χειρουργική αφαίρεση του όγκου και των λεμφαδένων της μασχάλης αν χρειαστεί. Παρέχει ευελιξία και ασφάλεια στον εξειδικευμένο στη μέθοδο χειρουργό μαστού, καθώς αφαιρείται μόνο η απαραίτητη ποσότητα ιστού διατηρώντας την ογκολογική ασφάλεια αλλά και άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 79

Γράφει η: Βούλα Βελισσαρίου, B.Sc., Ph.D Κλινική Κυτταρογενετίστρια, Επιστημονική Διευθύντρια Τμήματος Γενετικής και Μοριακής Βιολογίας Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

Αυτοάνοσα νοσήματα Γενετικά αίτια & μοριακή διάγνωση

Γενετική ποικιλομορφία και προδιάθεση Κάποιοι από εμάς κληρονομούν ένα γενετικό κώδικα με μεταλλάξεις ή αλλαγές σε συγκεκριμένα γονίδια, δηλαδή στο DNA, που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης νοσημάτων. Αυτό δεν σημαίνει ότι σε κάθε περίπτωση θα εκφραστούν και θα οδηγήσουν σε νόσο. To γονιδίωμα του ανθρώπου (Homo Sapiens) έχει διατηρηθεί κατά 99,9% κατά τη διάρκεια της εξέλιξης. Η γενετική ποικιλομορφία (genetic variation) στο 0,1% μόνον του γονιδιώματος είναι υπεύθυνη για τη μοναδικότητα και διαφορετικότητα των ατόμων και ευθύνεται για τη γενετική προδιάθεση σε ασθένειες. Υπεύθυνες για τη γενετική ποικιλομορφία είναι δύο κατηγορίες αλλαγών στο DNA: Πολυμορφισμοί ενός νουκλεοτιδίου των SNPs (single nucleotide polymorphisms) (Εικ. 1α) και οι παραλλαγές αντιγράφων, τα CNVs (copy number variations) (Εικ. 1β).

Τα SNPs υπάρχουν, κατά μέσον όρο, ένα κάθε 1.000 νουκλεοτίδια, που σημαίνει ότι ένα άτομο είναι δυνατό να έχει 4 με 5 εκατομμύρια SNPs στο γονιδίωμά του. Τα CNVs επίσης συμβάλλουν στη γενετική ποικιλομορφία αλλά ενίοτε και σε παθολογία. Οι μεταλλάξεις από την άλλη αποτελούν μη φυσιολογικές αλλαγές στην αλληλουχία του DNA που οδηγούν σε παθολογικό γονίδιο και νόσο (Εικ. 1γ). Η πλειοψηφία των ατόμων στον πληθυσμό έχει δύο φυσιολογικά αντίγραφα από κάθε γονίδιο. Τα μεταλλαγμένα γονίδια είναι σπάνια. Αντίθετα, οι πολυμορφισμοί που είναι αποτέλεσμα των SNPs και CNVs είναι πολύ συχνοί. Τόσο τα SNPs όσο και τα CNVs και οι μεταλλάξεις κληρονομούνται. Είναι δυνατό όμως να αποτελούν νέα γεγονότα (de novo) κατά τη γαμετογένεση, την εμβρυογένεση, καθώς και κατά την κυτταρική διαίρεση στα σωματικά κύτταρα ενός ατόμου. Τα αυτοάνοσα νοσήματα στην

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Συχνότητα & αιτιολογία Υπολογίζεται ότι περίπου 50 εκατομμύρια άτομα πάσχουν από κάποιο Αυτοάνοσο Νόσημα (AD: Autoimmune Disease), δηλαδή 1% του συνολικού πληθυσμού του πλανήτη. Τα αυτοάνοσα νοσήματα αφορούν σε ασθένειες όπου ο ίδιος ο οργανισμός εκδηλώνει ανοσολογική αντίδραση σε δικά του αντιγόνα, προκαλώντας νόσο. Επιτίθεται στους δικούς του ιστούς και όργανα προκαλώντας πόνο, φλεγμονές και άλλες παθολογικές εκδηλώσεις επηρεάζοντας την ποιότητα της ζωής. Σήμερα έχουν αναγνωριστεί πάνω από 80 διαφορετικά αυτοάνοσα νοσήματα, από τα οποία τα συχνότερα είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο διαβήτης τύπου 1, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ψωρίαση, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, η κοιλιοκάκη και άλλα. Υπάρχουν πολλές υποθέσεις σχετικά με τα αίτια πρόκλησης των αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως: Γενετικοί παράγοντες, ιοί, βακτήρια, τοξίνες, ψυχοσωματικά αίτια, ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά, διατροφικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες, ορμονικές διαταραχές, έκθεση σε ακτινοβολίες και αυξημένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε φυσιολογικά ερεθίσματα. Εδώ θα αναφερθούμε μόνον στους γενετικούς παράγοντες, δηλαδή στο βαθμό στον οποίο το DNA μας επηρεάζει την εμφάνιση αυτών των νοσημάτων.

Catherine Yang

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

πλειοψηφία τους δεν είναι «κληρονομικά νοσήματα» με την κλασική έννοια του όρου, όπως π.χ. η μεσογειακή αναιμία ή η κυστική ίνωση, οι οποίες προκαλούνται από μεταλλάξεις. Συχνά όμως στις οικογένειες που έχουν μέλη με αυτοάνοσα νοσήματα παρατηρείται μια προδιάθεση να αναπτύξουν πιθανώς κι άλλα άτομα στην ευρύτερη οικογένεια κάποιο αυτοάνοσο νόσημα. Η διεξοδική μελέτη των SNPs έχει ως αποτέλεσμα την ταυτοποίηση πολλών SNPs που σχετίζονται με αυτοάνοσες ασθένειες και εξηγεί τη γενετική προδιάθεση που παρατηρείται σε κάποια άτομα και οικογένειες.

Μεταλλάξεις σε συγκεκριμένα γονίδια και χρωμοσωματικές ανωμαλίες Τα αυτοάνοσα νοσήματα, τα οποία προκαλούνται από μεταλλάξεις σε ένα γονίδιο και είναι δυνατό να κληρονομηθούν από τους γονείς, όπως τα κλασικά κληρονο-

μικά νοσήματα, είναι λίγα. Τυπικά παραδείγματα είναι το Σύνδρομο Αυτοάνοσης Πολυενδοκρινοπάθειας τύπου 1 (Αutoimmune polyendocrinopathy syndrome type 1, APS1) με χαρακτηρισμένη μετάλλαξη στο ρυθμιστικό γονίδιο AIRE, το Αυτοάνοσο Λεμφοϋπερπλαστικό Σύνδρομο (Αutoimmune lymphoproliferative syndrome) με μετάλλαξη στο γονίδιο TNF και η Φυλοσύνδετη Aνοσοκατασταλτική Πολυενδοκρινιοπαθής Εντεροπάθεια (Ιmmunodysregulation polyendocrinopathy enteropathy X-linked, ΙPEX) με μετάλλαξη στο γονίδιο Foxp3. Η διάγνωση σε αυτές τις περιπτώσεις πραγματοποιείται με μοριακή εξέταση. Όσον αφορά στην πιθανή σχέση των αυτοάνοσων νοσημάτων με τις χρωμοσωματικές ανωμαλίες, έχει διαπιστωθεί ότι θήλεα άτομα με ένα Χ (μονοσωμία Χ, σύνδρομο Turner), αντί των δύο Χ που έχουν τα φυσιολογικά θήλεα, έχουν διπλάσιο κίνδυνο από αυτόν του γε-

νικού πληθυσμού να νοσήσουν. Τα θήλεα άτομα με σύνδρομο Τurner πάσχουν συχνά από Θυρεοειδίτιδα Hashimoto, Κοιλιοκάκη, Διαβήτη Τύπου 1, Αλωπεκία Areata, ασθένεια του φλεγμονώδους εντέρου, ρευματοειδή αρθρίτιδα κ.ά. Αυξημένο κίνδυνο έχουν επίσης οι άρρενες με δύο Χ χρωμοσώματα και ένα Υ (47,ΧΧΥ, σύνδρομο Klinefelter) αντί του ενός Χ που έχουν τα φυσιολογικά άρρενα (46,ΧΥ), καθώς και οι γυναίκες με τρία Χ χρωμοσώματα (47,ΧΧΧ), γεγονός που υποδηλώνει ότι η αναλογία του αριθμού των χρωμοσωμάτων Χ είναι σημαντική όσον αφορά στην εμφάνιση των αυτοάνοσων νοσημάτων.

Ποικιλομορφίες γονιδίων Την τελευταία δεκαετία, αρκετές έρευνες που ασχολήθηκαν με τη γενετική της αυτοανοσίας ανακάλυψαν ένα κοινό χαρακτηριστικό ανάμεσα στα περισσότερα αυτοάνοσα νοσήματα. Πρόκειται για ένα

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 81

Εικόνα 1α. SNPs (single nucleotide polymorphisms) πολυμορφισμοί ενός νουκλεοτιδίου

Εικόνα 1β. CNVs (copy number variations) παραλλαγές αντιγράφων

Εικόνα 1γ. Μετάλλαξη. Mη φυσιολογική αλλαγή σε αλληλουχία του DNA γονίδιο, το TYK2, το οποίο κωδικοποιεί την κινάση τυροσίνης και εμπλέκεται στην ορθή λειτουργία της ιντερφερόνης, η οποία ευθύνεται για την ανοσία σε ιούς. Ποικιλομορφίες στο TYK2 γονίδιο αυτό έχουν συνδεθεί με περισσότερα από 20 αυτοάνοσα νοσήματα, μεταξύ των οποίων η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο διαβήτης τύπου 1, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και η ψωρίαση. Μετά την ανακάλυψη του παραπάνω γονιδίου, αναπτύχθηκε ένα φάρμακο που, προς το παρόν, φαίνεται πολλά υποσχόμενο για τη θεραπεία της ψωρίασης, μίας νόσου που προκαλεί επηρμένες,

ερυθρές και φολιδώδεις πλάκες στο δέρμα. Η κλινική δοκιμή που εξέτασε το φάρμακο αυτό δείχνει ότι είναι δυνατό να έχει χρησιμότητα, όχι μόνο στην αντιμετώπιση της ψωρίασης, αλλά και αρκετών άλλων αυτοάνοσων νοσημάτων.

Γονίδια Συμπλόκου Mείζονος Ιστοσυμβατότητας HLA Το Σύμπλοκο Μείζονος Ιστοσυμβατότητας HLA (Human Leukocyte Antigens, Ανθρώπινα Λευκοκυτταρικά Αντιγόνα) είναι ένα σύνολο αντιγόνων, πρωτεϊνών που υπάρχουν στην κυτταρική επιφάνεια, τα οποία κωδικοποιούνται από μια οικογένεια γονιδίων με την ονομα-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

σία MHC (Major Histocompatibility Complex Class II Genes). Στον άνθρωπο εδράζονται στο χρωμόσωμα 6 (Eικ. 2). Τα μόρια αυτά εμπλέκονται στην κυτταρική άμυνα και ανοσία. Ο προσδιορισμός των HLA χρησιμοποιείται κυρίως για τον έλεγχο της συμβατότητας του δότη και του λήπτη στις μεταμοσχεύσεις, αλλά τα προφίλ των HLA συνδέονται με συγκεκριμένες ασθένειες. Ο γονιδιακός τόπος του MHC αποτελεί τον πλέον πολυμορφικό ολόκληρου του γονιδιώματος. Οι γενετικές πολυμορφίες στο MHC έχει βρεθεί ότι έχουν ισχυρή συσχέτιση με τη γενετική προδιάθεση σε πολλά αυτοάνοσα νοσήματα, όπως το διαβήτη τύπου 1, τη σκλήρυνση κατά πλάκας, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, το συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, την κοιλιοκάκη κ.ά. Ένα σύνολο αλληλόμορφων γονιδίων ή ποικιλομορφιών σε γενετικούς δείκτες (π.χ. SNPs) σε έναν οργανισμό που κληρονομούνται μαζί από ένα γονέα λέγεται απλότυπος. Συγκεκριμένα, οι απλότυποι DR3-DQ2 and DR4-DQ8 του συμπλόκου MHC, δηλαδή ο συνδυασμός γενετικών ποικιλομορφιών στα γονίδια αυτά, έχουν σαφή συσχέτιση με πολλά αυτοάνοσα νοσήματα, ενώ για παράδειγμα η γενετική ποικιλομορφία HLA-DRB1*0701 έχει προστατευτικό ρόλο στα άτομα που την έχουν. Στο εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ πραγματοποιείται μοριακός έλεγχος των γονιδίων του συστήματος HLA για τον έλεγχο των συχνότερων αυτοάνοσων νοσημάτων. Για παράδειγμα, το 2019 ελέγχθηκαν 86 ασθενείς με κλινική εικόνα κοιλιοκάκης. Σε 41/86 (47%) ανιχνεύθηκαν οι γενετικοί πολυμορφισμοί DQ2 και DQ8, γεγονός που επιβεβαιώνει τη σημαντική συμβολή του γενετικού παράγοντα.

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

ΠΙΝΑΚΑΣ 1. Πέντε από τα συχνότερα Αυτοάνοσα Νοσήματα στον άνθρωπο, με τα συμπτώματα, τον μέσο όρο ηλικίας εμφάνισης της νόσου, την αναλογία θηλέων/αρρένων και την πιθανότητα εμφάνισης και στα δύο μονοζυγωτικά δίδυμα ΝΟΣΟΣ

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

ΜΕΣΟΣ ΟΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ EMΦΑΝΙΣΗΣ (έτη)

Σκλήρυνση κατά Πλάκας

Χρόνια νευροεκφυλιστική νόσος του ΚΝΣ

20-40

2/1

9%-31%

Διαβήτης τύπου Ι

Αδυναμία του οργανισμού να παράγει ινσουλίνη. Αυτοάνοση καταστροφή των β κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη

6-13

1/1

13%-48%

Κοιλιοκάκη

Xρόνια πάθηση του εντέρου. Προκαλείται από κατανάλωση προϊόντων με γλουτένη

Παιδική

1/1

75%-83%

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος

Το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που επιτίθενται στους ιστούς του οργανισμού και προκαλούν φλεγμονή

30-50

9/1

11%-25%

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Φλεγμονή στις αρθρώσεις

44-55

2/1

15%-30%

ΦΥΛΟ (θήλεα/ άρρενα)

ΜΟΝΟΖΥΓΩΤΙΚΑ ΔΙΔΥΜΑ

M. Yu. Zakharova. The Contribution of Major Histocompatibility Complex Class II Genes to an Association with Autoimmune Diseases. ACTA NATURAE | VOL. 11 № 4 (43) 2019 ΑD

Γενετική προδιάθεση Το γεγονός ότι υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ γενετικής προδιάθεσης και αυτοάνοσων νοσημάτων ενισχύεται και από μελέτες σε μονοζυγωτικά δίδυμα, όπου το γενετικό τους υλικό είναι ταυτόσημο. Παρατηρείται ότι όταν ένα από τα μονοζυγωτικά δίδυμα νοσήσει, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να νοσήσει και το άλλο. Έχει παρατηρηθεί για παράδειγμα ότι στην κοιλιοκάκη, όταν νοσήσει ένα δίδυμο, η πιθανότητα να νοσήσει και το άλλο είναι δυνατόν να φθάσει μέχρι και 83%, γεγονός που δείχνει την ισχυρή επιρροή του γενετικού παράγοντα. Στον Πίνακα 1, παρουσιάζονται στοιχεία για πέντε από τα συχνότερα αυτοάνοσα νοσήματα. Στον ίδιο πίνακα παρατηρείται επίσης ότι για κάποια αυτοάνοσα έχει σημασία το φύλο, όπου οι γυναίκες φαίνεται

να είναι πιο επιρρεπείς. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη στις ΗΠΑ, τα 2/3 από τα άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα αντιστοιχούν σε γυναίκες. Αυτή η προδιάθεση στην αυτοανοσία όμως γίνεται περισσότερο αντιληπτή σε ορισμένες ασθένειες σε σχέση με άλλες. Για παράδειγμα, η αναλογία γυναικών προς άνδρες σε άτομα που υποφέρουν από ασθένειες, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα, είναι περίπου 2 έως 3 προς 1, ενώ αντιστοιχούν εννέα γυναίκες προσβεβλημένες από συστηματικό ερυθηματώδη λύκο σε έναν άνδρα. Tα αίτια αυτών των διαφορών στα δύο φύλα είναι κυρίως γενετικά και ορμονικά. Σημαντικό ρόλο στη συχνότερη εμφάνιση των αυτοάνοσων νοσημάτων στις γυναίκες παίζει η παρουσία δύο χρωμοσωμάτων Χ στις γυναίκες σε αντίθεση με τους

άνδρες, που έχουν ένα χρωμόσωμα Χ και ένα Υ. Πολλά γονίδια τα οποία σχετίζονται με το ανοσολογικό σύστημα (CD40L, CXCR, OGT, FOXP3, TLR7, TLR8, IL2RG, BTK, IL9R) εδράζονται στο Χ χρωμόσωμα με αποτέλεσμα οι γυναίκες να παράγουν περισσότερες ανοσοσφαιρίνες από τους άνδρες.

Μελέτες συσχέτισης ολόκληρου του γονιδιώματος (Genome-Wide Association Studies – GWAS) Πρόκειται για μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες σχεδιασμένες να ανιχνεύουν γενετικές ποικιλομορφίες, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο σε μέτριο βαθμό εμφάνισης συχνών νόσων, σε αντίθεση με πολύ διεισδυτικές μεταλλάξεις, οι οποίες προκαλούν σπάνιες σοβαρές ασθένειες. Η βασική

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 83

οφείλονται σε ποικιλομορφίες του γονιδιώματος που απαντώνται συχνά στον πληθυσμό. Το Τμήμα Γενετικής και Μοριακής Βιολογίας του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ είναι εξοπλισμένο με DNA αναλυτή νέας γενιάς (GENETITAN, Thermoscientific), όπου είναι δυνατό να πραγματοποιηθούν μελέτες συσχέτισης ολόκληρου του γονιδιώματος GWAS με τη χρήση περίπου ενός εκατομμύριων SNPs.

Συσχέτιση γονιδίων και αυτοάνοσων νοσημάτων Εικόνα 2. MHC: ομάδα γονιδίων στο βραχύ σκέλος του χρωμοσώματος 6, τα οποία κωδικοποιούν τα Ανθρώπινα Λευκοκυτταρικά Αντιγόνα (HLA) και ομαδοποιούνται σε τρεις κατηγορίες

Εικόνα 3. Σε πέντε διαφορετικά αυτοάνοσα νοσήματα, φαίνεται στην εικόνα ότι εμπλέκονται τα ίδια γονίδια. Σε όλα, για παράδειγμα, εμπλέκεται το γονίδιο TYK2, καθώς και γονίδια ιστοσυμβατότητας HLΑ, στα οποία έχει γίνει εκτενής αναφορά παραπάνω προσέγγιση είναι η ταυτοποίηση προδιαθεσικών γενετικών ποικιλομορφιών που σχετίζονται με την προς μελέτη νόσο και αναγνώριση συσχετίσεων μεταξύ τους με τη βοήθεια της βιοπληροφορικής. Με τη χρήση των πολυμορφισμών ενός νουκλεοτιδίου (SNPs) γίνεται η σάρωση γενετικών δεικτών

σε ολόκληρο το γονιδίωμα (≈0,5-1 εκατομμύριο) σε χιλιάδες ασθενείς και άτομα ελέγχου για την εύρεση γενετικών ποικιλομορφιών (genetic variations) που σχετίζονται με μια ασθένεια. Οι μελέτες συσχέτισης ολόκληρου του γονιδιώματος GWAS βασίζονται στην υπόθεση ότι τα συχνά νοσήματα

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Τα τελευταία χρόνια η προσέγγιση με μελέτες συσχέτισης ολόκληρου του γονιδιώματος GWAS ακολουθείται ευρέως για τη διερεύνηση των αυτοάνοσων νοσημάτων. Σε συνδυασμό με μια τεράστια βάση δεδομένων, με την ονομασία GAAD (A Gene and Autoimmune Disease Association Database), έχουν βγει σημαντικά συμπεράσματα και έχουν γίνει συσχετίσεις ενός μεγάλου αριθμού γονιδίων με την πιθανότητα εμφάνισης Αυτοάνοσου Νοσήματος. Συγκεκριμένα, 49 αυτοάνοσα νοσήματα έχουν συσχετισθεί με 4.249 διαφορετικά γονίδια. Παρ’ όλον που οι παράγοντες που τα πυροδοτούν παραμένουν άγνωστοι, μελέτες συσχέτισης ολόκληρου του γονιδιώματος (GWAS) έχουν ανιχνεύσει μεγάλο αριθμό SNPs που πιθανόν να αποτελούν την αιτία εμφάνισής τους. Από τη μελέτη μονοζυγωτικών διδύμων έχει διαπιστωθεί ότι στα αυτοάνοσα νοσήματα ο γενετικός παράγοντας συμβάλλει κατά μέσον όρο 25%-40%. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι τα ίδια γονίδια ή γενετικές περιοχές εμπλέκονται σε πολλά διαφορετικά αυτοάνοσα (Εικ. 3). Επίσης, ότι, επειδή υπάρχουν κοινοί πυροδοτικοί παράγοντες, το ίδιο άτομο είναι δυνατό να πάσχει από διαφορετικά αυτοάνοσα νοσήματα.

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

Επιγενετικές αλλαγές Εκτός από τις γενετικές αλλαγές στο επίπεδο του DNA, στις οποίες αναφερθήκαμε μέχρι τώρα, σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των Αυτοάνοσων Νοσημάτων έχουν οι επιγενετικές αλλαγές. Είναι οι αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων χωρίς αλλαγές στην αλληλουχία του DNA. Τροποποιούν και ρυθμίζουν την έκφραση των γονιδίων και κατά κάποιο τρόπο προσδίδουν στο κύτταρο µνήµη. Το επιγενετικό προφίλ αποτελεί µια συλλογή πληροφοριών για το ποια γονίδια πρέπει να εκφραστούν ή όχι στη συγκεκριμένη φάση της ζωής του κυττάρου. Οι επιγενετικοί μηχανισμοί θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ο «κρίκος» που ενώνει την κληρονομικότητα με το περιβάλλον. Οι επιγενετικοί µηχανισµοί διαμορφώνουν το επιγονιδίωµα («επιγενετικό κώδικα») που θα μπορούσε να παρομοιαστεί µε τις προσωπικές ρυθμίσεις που γίνονται στον υπολογιστή σύμφωνα µε τις ανάγκες του χρήστη, ανάλογα µε τις δυνατότητες φυσικά του κάθε υπολογιστή. Οι τρεις κύριοι επιγενετικοί µηχανισµοί είναι η µεθυλίωση του DNA, οι τροποποιήσεις της ιστόνης και η ύπαρξη µικρο-RNAs (miRNAs). Οι τρεις αυτοί µηχανισµοί είναι σε θέση να ρυθμίσουν τη μεταγραφή και επομένως την έκφραση των γονιδίων. Οι επιγενετικοί µηχανισµοί έχουν συσχετιστεί µε έκθεση σε περιβαλλοντικούς ρύπους. Η έκθεση σε τοξικά μέταλλα, συµπεριλαµβανοµένων του αρσενικού, του καδµίου, του µολύβδου, του νικελίου, του χρωμίου και του µεθυλο-υδραργύρου, έχει συνδεθεί µε παρεκκλίνουσες αλλαγές στη µεθυλίωση του DNA και τροποποιήσεις της ιστόνης. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη γνωστό αν οι επιγενετικές αλλαγές, οι οποίες παρατηρούνται έπειτα από έκθεση σε τοξικές ουσίες,

βρίσκονται στην αιτιολογική αλυσίδα μεταξύ έκθεσης και νοσήματος. Είναι πιθανόν οι αλλαγές στο επιγονιδίωµα να θέτουν τα εκτεθειμένα άτοµα επιρρεπή στην ανάπτυξη του νοσήματος. Πρόσφατη μελέτη από το Τμήμα Μοριακής Κυτταρικής Βιολογίας του Τμήματος Κλινικών Νευροεπιστημών στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα δείχνει ως «ένοχες» επιγενετικές αλλαγές στο DNA για την εμφάνιση ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η μελέτη αυτή ρίχνει φως στο πώς γονίδια «υψηλού κινδύνου» για την εκδήλωση της νόσου μπορούν να εκφραστούν ανάλογα με τις επιδράσεις του περιβάλλοντος, καθώς και στο γιατί ορισμένοι άνθρωποι γίνονται «θύματα» της ρευματοειδούς αρθρίτιδας πιο εύκολα από άλλους. Στο πλαίσιο της μελέτης οι ερευνητές έδειξαν ότι όχι μόνο οι επιγενετικές αλλαγές σε ορισμένα γονίδια του ανοσοποιητικού συστήματος συνδέονται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα αλλά ότι επίσης ορισμένες από αυτές τις αλλαγές διαμεσολαβούν προσδιορίζοντας τον γενετικό κίνδυνο για τη νόσο. Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε τη μεθυλίωση καθώς και αλληλουχίες DNA σε κύτταρα του αίματος μεγάλου αριθμού ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα καθώς και υγιών εθελοντών. Από την ανάλυση προέκυψε ότι η μεθυλίωση λάμβανε χώρα σε συγκεκριμένα τμήματα του DNA, μόνο εάν το άτομο έφερε μια συγκεκριμένη παραλλαγή ενός γονιδίου. Η συγκεκριμένη γονιδιακή παραλλαγή έχει στο παρελθόν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο ρευματοειδούς αρθρίτιδας στους καπνιστές. Συνεπώς είναι δυνατό τα γονίδια «υψηλού κινδύνου» να ευθύνονται ως ένα βαθμό για την αυτοάνοση απόκριση του οργανισμού, ο κίνδυνος όμως εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας αυξάνεται και εξαιτίας εξωγενών

παραγόντων, όπως το κάπνισμα. Στη μελέτη και αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων εμπλέκονται πολλές ειδικότητες επιστημόνων υγείας, γιατί πρόκειται για σύνθετα νοσήματα που η εκδήλωσή τους εξαρτάται από γενετικούς, επιγενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Παρ’ όλον που, όπως παρουσιάσθηκε παραπάνω, τα γονίδια και οι γενετικές αλλαγές έχουν τη σημασία τους, όπως άλλωστε ισχύει για όλα τα νοσήματα, ο άνθρωπος δεν είναι δέσμιος µόνον του DNA και των γονιδίων του. Η απόκλιση από τον φυσικό τρόπο ζωής και διατροφής, καθώς και η επιβάρυνση από το «τοξικό φορτίο» στο περιβάλλον όπου ζούμε αποτελούν τα κυριότερα αίτια πρόκλησης των αυτοάνοσων νοσημάτων. ∆ιαµορφώνοντας τον τρόπο ζωής του ο άνθρωπος είναι δυνατόν να επηρεάσει τη μη εμφάνιση κάποιου αυτοάνοσου νοσήματος στο οποίο έχει γενετική προδιάθεση και να επηρεάσει την υγεία του σε µεγάλο βαθμό. *Οι γενετικές εξετάσεις, καθώς και ο έλεγχος των παραγόντων που εμπλέκονται στην επιγενετική τροποποίηση της έκφρασης των γονιδίων πραγματοποιούνται στα σύγχρονα κατά ISO15189 εργαστήρια Μοριακής Bιολογίας και Αναλυτικής Χημείας της ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ.

Βιβλιογραφία 1. Lifeng Wang, Fu-Sheng Wang, M. Eric Gershwin. 2015. Human autoimmune diseases: a comprehensive update. Journal of Internal Medicine 278: 369–395. 2. Wegiel et al. 2019. Autoimmunity Predisposition in Girls with Turner Syndrome. Front Endocr. (Lausanne). 10:511. 3. Zakharova M. Yu et al. 2019. The Contribution of Major Histocompatibility Complex Class II Genes to an Association with Autoimmune Diseases. Acta Naturae. 11(4): 4–12. 4. Lu G. et al. 2018. GAAD: A Gene and Autoimmune Disease Association Database. Genomics Proteomics Bioinformatics 16: 252-261.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 85

Γράφει ο: Δημήτριος Πανταζής Χειρουργός Kεφαλής και Tραχήλου, Επιστημονικός Υπεύθυνος Μονάδας Laser Mικροχειρουργικής Ωτορινολαρυγγολογίας, ΒιοKλινική Αθηνών

Το CO2-Laser στη χειρουργική της ωτοσκλήρυνσης Η μέθοδος εφαρμόζεται αποκλειστικά στη ΒιοΚλινική Αθηνών του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

πό όλες τις Ωτορινολαρυγγολογικές επεμβάσεις, ανεξαρτήτως δυσκολίας και βαρύτητας, τη μεγαλύτερη χαρά και ικανοποίηση τόσο στον ασθενή όσο και στον χειρουργό του τη δίνει η χειρουργική της Ωτοσκλήρυνσης. Είναι πράγματι μεγάλη η χαρά όταν ο ασθενής από τον κόσμο της σιωπής έρχεται στον κόσμο των ήχων και της μουσικής. Λέγεται ότι ο Μπετόβεν έπασχε από ωτοσκλήρυνση και σιγά σιγά έχασε την ακοή του, μην μπορώντας τελικά να απολαύσει τα αριστουργήματα που συνέθετε. Υπάρχουν πολλές θεωρίες για την αιτιολογία της ωτοσκλήρυνσης. Στη νόσο αυτή σταδιακά ο αναβολέας, το τρίτο από τα τρία οστάρια του μέσου ωτός που μεταδίδουν τον ήχο στο έσω ους, καθηλώνεται, πράγμα που κλινικά μεταφράζεται σε επιδεινούμενη βαρηκοΐα. Η ωτοσκλήρυνση έχει πολλές μορφές εκ των οποίων κάποιες έχουν ως μοναδική επιλογή την τοποθέτηση ακουστικού βαρηκοΐας, ενώ οι περισσότερες έχουν ένδειξη για χειρουργική αποκατά-

σταση. Σκοπός της επέμβασης είναι η αντικατάσταση του δυσκίνητου ή ακίνητου αναβολέα με μια πρόθεση -piston- ώστε να αποκατασταθεί η κινητικότητα του τυμπανοσταριώδους συστήματος και να επανέλθει η ακοή στον ασθενή. Η αποκατάσταση αυτή αποτελεί μια ιδιαίτερα λεπτή επέμβαση και απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις αλλά και χειρουργικές ικανότητες από τον χειρουργό καθώς επίσης και άριστο εξοπλισμό μικροχειρουργικής, και φυσικά εμπειρία. Εφόσον, μετά από ενδελεχή κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο του ασθενούς, τεθεί η ένδειξη για χειρουργική επέμβαση, αυτή μπορεί να γίνει είτε με τις κλασικές μεθόδους είτε με διάφορα είδη Laser, με κύριο αντιπρόσωπο το Laser διοξειδίου του άνθρακα, CO2-Laser. Όπως θα δούμε στη συνέχεια, τα πλεονεκτήματά του είναι σημαντικά έναντι των κλασικών μεθόδων με κυριότερο πλεονέκτημα τις μηδενικές σχεδόν επιπλοκές. Σημειωτέον ότι αυτή η μέθοδος εφαρμόζεται μόνο στη ΒιοΚλινική Αθηνών. Από την πρώτη κλινική εφαρ-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

μογή του λέιζερ προς το τέλος της δεκαετίας του 1970 -Argon laser- άρχισε δειλά δειλά η εφαρμογή των διαφόρων τύπων Laser στη χειρουργική της ωτοσκλήρυνσης, δηλαδή του αναβολέα. Έκτοτε πολλά κέντρα και πολλοί χειρουργοί πειραματίστηκαν με διάφορα είδη Laser αξιολογώντας τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.

Ποιο λοιπόν είδος Laser είναι καταλληλότερο στην αναβολοτομή; Καταλληλότερο λοιπόν εκρίθη ότι είναι το CO2-Laser - λέιζερ διοξειδίου του άνθρακα. Βεβαίως κατά τη διάρκεια των ετών έλαβε χώρα και μια εκπληκτική τεχνολογική εξέλιξη στα μικροχειριστήρια καθώς και σε ειδικά συστήματα διαχείρισης της ακτίνας Laser ώστε αυτή να δρα επί του αναβολέα με πλήρη ασφάλεια. Αυτά είναι: Συσκευή Laser Μικροχειριστήριο Scanner Όπως όλες οι μέθοδοι, έτσι και η μέθοδος μικροχειρουργικής με

ακτίνες Laser παρουσιάζει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Τα πλεονεκτήματα της αναβολοτομής με λέιζερ διοξειδίου του άνθρακα CO2-Laser είναι τα εξής: Non touch χωρίς άγγιγμα τεχνική Αναίμακτο πεδίο Ελάχιστα τραυματική τεχνική Μη ερεθισμός του λαβυρίνθου Αποφυγή ή αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων όπως επιπλέουσα πλάκα του αναβολέα Δ ημιουργία διάτρησης συγκεκριμένης και επιλεγμένης διαμέτρου (συνήθως 0,8 mm) Αποφυγή κατακερματισμού της πλάκας του αναβολέα και δημιουργία εμμένοντος ιλίγγου Ε ξάλειψη ή σημαντική μείωση των διεγχειρητικών επιπλοκών Ο ασθενής αναχωρεί από την Κλινική σχεδόν πάντα μετά από 48 ώρες. Τα μειονεκτήματα είναι: Υψηλό κόστος εξοπλισμού Επέμβαση μεγαλύτερης διάρκειας Υψηλές απαιτήσεις γνώσεων Εκπαίδευση του χειρουργού. Στη συνέχεια ακολουθούν τα

βασικά βήματα της αναβολοτομής με τη χρήση του Laser: 1. Διατομή τένοντος του αναβολέα 2. Διατομή οπισθίου σκέλους 3. Δ ιάτρηση της πλάκας του αναβολέα 4. Τοποθέτηση Πρόθεσης-Piston. Όσον αφορά τα αιθουσαία συμπτώματα κυρίως ο ίλιγγος είναι ανύπαρκτος στο 80% των περιπτώσεων και πολύ ήπιος στο 20%. Οι επιπλοκές με τις σημερινές δυνατότητες, όπως σύγχρονος εξοπλισμός και πολύ εξελιγμένες προθέσεις - pistons, είναι πρακτικά ανύπαρκτες. Συμπερασματικά, η χρήση του λέιζερ διοξειδίου του άνθρακα αποτελεί μια σύγχρονη τεχνική επιλογή που μηδενίζει τις επιπλοκές που παρατηρούνται με την εφαρμογή των κλασικών χειρουργικών μεθόδων. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε το απόφθεγμα του μεγάλου Αμερικανού Ωτοχειρουργού H.P. HOUSE: «Δεν είναι τα εργαλεία ή η τεχνική που οδηγούν σε ευνοϊκό αποτέλεσμα, αλλά πολύ περισσότερο η επιμέλεια και τα χέρια του χειρουργού που οδηγούν τα εργαλεία».

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 87

Γράφει ο: Ιωάννης Μπράμης Ομότιμος καθηγητής Χειρουργικής, Ιατρικής Σχολής, Πανεπιστημίου Αθηνών, τ. Πρόεδρος της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας, Επίτιμο Μέλος Χειρουργικής Εταιρείας Κύπρου, Μέλος Ινστιτούτου Επιστημονικών Ερευνών Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (Π.Ι.Σ.), Eπιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινική Αθηνών

H θεραπευτική ιατρική στην ιστορία των Ελλήνων ανά τους αιώνες

άν είναι αλήθεια ότι κάθε λαός και κάθε έθνος, από την εμφάνιση της ζωής στον πλανήτη μέχρι σήμερα, έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και την ιστορία του, τότε η ιστορική διαδρομή του ελληνισμού μπορεί να θεωρηθεί και συστατικό του παγκόσμιου πολιτισμού. Χωρίς ίχνος εθνικιστικών αντιλήψεων και μακράν οιασδήποτε στείρας αρχαιολαγνείας, αντικειμενικά με ιστορικά δεδομένα, ποιος μπορεί να παραβλέψει ή να αρνηθεί ότι η εθνότητα των Ελλήνων χαρακτηρίστηκε διαχρονικά και στηρίχτηκε πάντοτε στο πνεύμα και τη φιλοσοφία, τη γλώσσα και την προσήλωση στην υγεία και το «ευ ζην». Είναι διεθνώς παραδεκτό ότι ο παγκόσμιος πολιτισμός αντλεί ουσία και διαμορφώνεται από τα τρία αυτά χαρακτηριστικά του ελληνισμού. Είναι πασίγνωστο ότι η ανθρωπότης ανένηψε από τον σκοταδισμό του μεσαίωνα, ανασύροντας τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, στα οποία στηρίχθηκε η εξέλιξη του Διαφωτισμού. Οι Έλληνες δεν επεδίωξαν ποτέ σύγκριση με άλλα έθνη ούτε επιβολή των ιστορικών μας δεδομένων και αντιλήψεων, αλλά ποιος άλλος λαός θα μπορούσε ή θα

είχε το δικαίωμα, τις ζοφερές και αποτρόπαιες εικόνες ενός πολέμου, να τις κάνει ποίημα και ραψωδία, όπως τα Ομηρικά έπη, για τον πόλεμο της Τροίας. Είναι πολύ εύστοχα διατυπωμένη η άποψη του Μενέτιου Άπιου, παλιού συγκλητικού, στον νεότερο έπαρχο της Αχαΐας, όπως αναφέρεται στους «Οξυρρύγχιους Παπύρους» (Κωνσταντίνος Τσάτσος, Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών): «Ευτυχώς που ο Μέγας Αλέξανδρος πέθανε νέος, γιατί σήμερα κοσμοκράτορες θα ήταν οι Ελληνες κι όχι εμείς. Εκείνοι κατακτούν και εκπολιτίζουν σεβόμενοι τις κοινοτικές τους αντιλήψεις και την ευημερία τους. Γιατί έχουν τη συνείδηση της ευθύνης του κατακτητή, ενώ εμείς επιβάλλουμε τους κανόνες και τους θεσμούς μας με τη βία, στη ροή των πραγμάτων. Αυτό τους ξεχωρίζει από τους βαρβάρους» (60 χρόνια π.Χ.). Ακόμα και η Μυθολογία των Ελλήνων, σε αντίθεση με άλλους λαούς, είναι σπονδή στον ανθρωπισμό και τη φιλοσοφία. Στον μύθο του Προμηθέα συναντούμε την πρώτη αντίληψη της παγκοσμιοποίησης, αφού το γεγονός περιγράφεται στον Καύκασο. Οι άθλοι του Ηρακλή φτάνουν στα

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

πέρατα του κόσμου. Γι’ αυτό και διεθνώς δεν μπόρεσε ποτέ καμία γλώσσα, μέχρι σήμερα, να αποδώσει τον όρο του Αριστοτέλη «κόσμος» με άλλη λέξη. Ακόμα και στην κοσμογονία η ελληνική Μυθολογία έχει την πειστικότερη ερμηνεία, με τις έννοιες του «χάους» και του «στερεώματος». Ακόμη, ποιος άλλος λαός παγκοσμίως έχει πειστήρια για την ευζωία, με αρχαιολογικά ευρήματα (κρανία), οστά και επιγράμματα, από θεραπευτικές καρανιοανατρήσεις στην πρώιμη αρχαιότητα, 13 αιώνες π.Χ., και αφαιμάξεις την εποχή του χαλκού και την προϊστορική περίοδο. Η προσήλωση των αρχαίων Ελλήνων στην υγεία είναι εμφανέστερη στις αποκαλυπτικές καταγραφές της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και την Ελληνική Μυθολογία. Εκεί βρίσκουμε την πρώτη νύξη της θεοποίησης των θεραπευτών, αλλά και την ηρωοποίηση όσων προσπαθούν να διατηρήσουν τη ζωή και την υγεία των συνανθρώπων τους. Ο Ασκληπιός, ο Αμφιάραος αλλά και ο Αχιλλέας και ο Κένταυρος Χείρων θεοποιούνται ή ηρωοποιούνται και σαν Μυθικοί θεραπευτές. Είναι επομένως πρόδηλο πως

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

Ήδη από την κλασσική αρχαιότητα 5 αιώνες π.Χ., έχει καταγραφεί η άποψη των Ελλήνων ότι δεν μπορεί να είσαι γιατρός αν δεν είσαι φιλόσοφος και αντιστρόφως. Δεν μπορείς να φιλοσοφείς αν δεν γνωρίζεις ιατρική

Οστέινα εργαλεία

μέσα από την ιατρική αναβλύζει με αφθονία η σχέση της θεραπευτικής με την ιστορική διαδρομή του ελληνισμού. Στη διαδοχή των ιστορικών περιόδων, θα διαπιστώσουμε ότι οι Έλληνες πρώτοι, κατά την κλασσική αρχαιότητα, θεωρώντας τη φιλοσοφία και την ιατρική σύμφυτες νοητικές λειτουργίες του ανθρώπου, θεωρούσαν ότι δεν μπορείς να φιλοσοφείς εκτός ιατρικής, αλλά ούτε να είσαι σωστός γιατρός χωρίς φιλοσοφία (Εμπεδοκλής, 4ος αιώνας π.Χ., «πώς μπορείς να θεραπεύσεις τον άνθρωπο, όταν δεν γνωρίζεις τι είναι άνθρωπος»). Προφανώς εννοούσε φιλοσοφικά, τη φύση του ανθρώπου και όχι απαραίτητα την υπάρχουσα νοσολογία. Είναι επίσης πασίγνωστο ότι ο Αριστοτέλης είχε προβεί σε βαθύτατες μελέτες για τη φυσιολογία του ανθρώπου, ακόμα και την τριχοφυία. Κι ακόμα ποιος θα αρνηθεί ότι ο πατέρας της επιστημονικής ιατρικής, ο Ιπποκράτης ο Β’ ο μέγας, θεωρούμενος σωστά και ως φιλόσοφος, είναι εκείνος που εγκατέστησε την αντίληψη ότι τα νοσήματα δεν προκαλούνται από τα φυσικά φαινόμενα των Προσωκρατικών, αλλά από την ίδια τη φύση του οργανισμού. Η θεωρία του των 4 χυμών που πρέπει να ισορροπούν για την υγεία (αίμα, φλέγμα, κίτρινη και μαύρη χολή) διατηρήθηκε για 15 τουλάχιστον αιώνες. Τόση υπήρξε η επίδραση των αντιλήψεων του Ιπποκράτη διεθνώς, που η αφαίμαξη σαν θεραπευτικό μέσο εγκαταλείφθηκε μόνο στο τέλος του 19ου αιώνα. Πέρασε πολύς καιρός, ίσως χρόνια, από τη μέρα που σκέφτηκα ότι ίσως έλειπε από τη βιβλιογραφία, ελληνική και διεθνή, κάποια ενιαία και συνεχής καταγραφή του θησαυρού της ελ-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 89

«Η ιστορία γνωρίζει και διδάσκει. Η ιστορία δεν χρειάζεται ιστορικούς, είναι η ίδια συγγραφέας. Χρειάζεται ιστοριοδίφες και ερευνητές για να δείξουν στους φιλίστορες την αλήθεια. Εμείς οι υπόλοιποι μαθαίνουμε διαβάζοντας» ληνικής ιστορίας της ιατρικής με συνεχή χρονολογική ροή, κατά ιστορικές περιόδους, μέχρι τον αιώνα μας. Έτσι θα μπορούσε παράλληλα με την ιστορία της ιατρικής να αναδειχθεί και η ιστορία της ελληνικής εθνότητας. Ήδη από την κλασσική αρχαιότητα, 5 αιώνες π.Χ., έχει καταγραφεί η άποψη των Ελλήνων ότι δεν μπορεί να είσαι γιατρός αν δεν είσαι φιλόσοφος και αντιστρόφως. Δεν μπορείς να φιλοσοφείς αν δεν γνωρίζεις ιατρική. Διαμέσου των αιώνων απεδείχθη ότι και τα τρία αυτά χαρακτηριστικά του ελληνισμού, το φιλοσοφικό πνεύμα, η γλώσσα και η ευζωία, διαδράμουν παράλληλα και σε σύζευξη με την ιστορία της ιατρικής θεραπευτικής. Ασφαλώς έχουν γραφεί πολλά κείμενα, ελληνικά και ξενόγλωσσα, σε ξεχωριστές και συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους, είτε για την κλασσική αρχαιότητα είτε για την Εποχή του Βυζαντίου κ.λπ. Πρόσεξα ότι θα μπορούσε, με άρμα τη βρύχια και απέραντη ιστορία της ιατρικής των Ελλήνων, να αναδειχθεί όλος ο θησαυρός της ιστορίας του ελληνισμού και μάλιστα μέσα από αρχαιολογικά

ευρήματα της χειρουργικής τέχνης, που η φιλόξενη ελληνική γη φύλαξε στα σπλάχνα της τόσο στοργικά διαμέσου των αιώνων. Η χειρουργική αναδύεται από τον πυρήνα της ιστορίας της ιατρικής, διότι υπάρχουν ευρήματα αντικειμενικά, όπως εργαλεία, επιγράμματα, αναθήματα, οστά κ.λπ., και όχι μόνο δοξασίες ή θεωρητικές ερμηνείες. Παράλληλα, γνώριζα ότι υπάρχουν συνάδελφοι ιστοριοδίφες επιστήμονες, γιατροί, φιλόλογοι, αρχαιολόγοι κ.λπ. που αφιέρωσαν τη ζωή τους στη μελέτη ιστορικών γεγονότων, σε διαφορετικές περιόδους της μακραίωνης ελληνικής ιστορίας. Το αποτέλεσμα της καταγραφής των ειδικών γνώσεων αυτών των επιστημόνων στην ιστορία της χειρουργικής ήταν η έκδοση ενός πολυσυνεργατικού πονήματος, σε τρεις τόμους, 1.700 περίπου σελίδων, πολυτελούς έκδοσης με τετραχρωμία εικόνων, υψηλής ανάλυσης και αναλυτικό αλφαβητικό ευρετήριο των θεμάτων. Ειδικοί επιστήμονες ιστορικοί και κριτικοί χαρακτήρισαν το έργο μοναδικό και ανεπανάληπτο. Διότι δεν είναι εύκολο να

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

συνεργαστούν 130 ειδικοί επιστήμονες σε κοινή συγγραφή ιστορίας και μάλιστα να επικεντρωθεί ο κάθε συγγραφέας σε ορισμένη ιστορική περίοδο, χωρίς επικαλύψεις. Είναι γεγονός ότι στο έργο αναφέρονται ιστορικά γεγονότα, από αρχαία κείμενα, που αναφέρονται μεν με επιστημονική τεχνική αλλά καταχωρίζονται εύληπτα, για πρώτη φορά, για τον επαρκή αναγνώστη. Όχι απαραίτητα τον κατέχοντα επιστημονικές γνώσεις. Όπως για παράδειγμα η χειρουργική τέχνη μέσα από τα Ομηρικά έπη, η χειρουργική στα Ασκληπιεία, η ειδική χειρουργική και η τραυματολογία του Ιπποκράτη, οι χειρουργοί στην εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, και αργότερα η χειρουργική στην Αλεξανδρινή εποχή και την ύστερη αρχαιότητα, οι ιστορικές αλήθειες την εποχή του Γαληνού, και η μεγάλη αντίφαση της αφαίμαξης αντί της μετάγγισης, η εξελικτική πορεία της στρατιωτικής χειρουργικής κ.λπ. Σε κάθε κεφάλαιο γίνεται καταγραφή γεγονότων και ευρημάτων, που συνοδεύονται από γνήσιο φωτογραφικό υλικό.

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

Γράφει ο: Κωνσταντίνος Μάρκογλου Γαστρεντερολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινική Αθηνών

Ο ρόλος της ενδοσκοπικής υπερηχοτομογραφίας στις νεοπλασίες του παγκρέατος

νδοπορικά θηλώδη βλεννώδη νεοπλάσματα του παγκρέατος (IPMN) είναι τα παγκρεατικά νεοπλάσματα που προέρχονται από το επιθήλιο των πόρων του παγκρέατος. Παράγουν βλέννη που αποφράσσει τους παγκρεατικούς πόρους, με συνέπεια να διατείνονται εγγύτερα της απόφραξης. Η διάταξη των παγκρεατικών πόρων είναι κυστική, παίρνει τη μορφή μιας ή περισσότερων κύστεων. Η υπόνοια της παρουσίας IPMN στο πάγκρεας τίθεται πολύ συχνά, διότι σε τυχαίες εξετάσεις αναγνωρίζονται κυστικά στοιχεία στο παγκρεατικό παρέχγυμα. Θα πρέπει να ελεγχθεί σε αυτές τις περιπτώσεις αν πρόκειται για αλλοιώσεις που δεν εγκυμονούν κίνδυνο ή αν υπάρχει δυνητική επικινδυνότητα για ανάπτυξη διηθητικού καρκίνου μελλοντικά. Η ενδοσκοπική υπερηχοτομογραφία (EUS) παρέχει πολλές πληροφορίες ώστε να κατευθύνει το γιατρό με μεγάλη ασφάλεια στη διάγνωση IPMN. Απεικονιστικά χαρακτηριστικά όπως η διάταση του παγκρεατικού πόρου, η επικοινωνία των κύστεων με τον παγκρεατικό πόρο και η παρουσία οζιδίων στο τοίχωμα των κύστεων επιβάλλουν την πολύ στενή παρακολούθηση του ασθενούς ή ακόμη και την χειρουργική αντιμετώπιση.

Η EUS είναι πολύτιμη στην διαφορική διάγνωση των IPMN από άλλες κυστικές βλάβες του παγκρέατος, όπως το ορώδες ή το βλεννώδες κυσταδένωμα, η ψευδοκύστη κλπ. Χαρακτηριστικό στοιχείων των IPMN απεικονιστικά είναι η παρουσία μιας ή περισσότερων κύστεων εντός του παγκρεατικού παρεγχύματος. Η βλάβη εντοπίζεται κατά 70% στην κεφαλή του παγκρέατος. Η παρουσία πολλαπλών κύστεων είναι συμβατή με IPMN που αφορά στους δευτερογενείς παγκρεατικούς πόρους (Branch duct type, BDT). Τα απεικονιστικά στοιχεία που

αποτελούν παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη κακοήθειας στα BDT IPMN είναι: Διάμετρος του κύριου παγκρεατικού πόρου >6 mm, τοιχωματικά οζίδια > 1 εκ. διαφράγματα στην κύστη, κύστεις μεγαλύτερες από 3 εκατοστά και τέλος σε ασθενείς που βρίσκονται ήδη σε παρακολούθηση η προοδευτική αύξηση της διαμέτρου της κύστης. Επιπλέον στοιχεία που θα βοηθήσουν στην καλύτερη παρακολούθηση και αντιμετώπιση αυτών των ασθενών μπορεί να προσφέρει και η λήψη υλικού για κυτταρολογική εξέταση κατευθυνόμενη με ενδοσκοπικούς υπερήχους (EUS-FNA).

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 91

Γράφει ο: Αχιλλέας Μπουτσιάδης, MD, Ph.D Χειρουργός Ώμου και Γόνατος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινική Αθηνών

Νέα εποχή στην αποκατάσταση της ρήξης υπερακάνθιου στροφικού πετάλου στον ώμο Βιολογική ενίσχυση με τοπικό αυτόλογο μόσχευμα

ο στροφικό πέταλο (rotator cuff) είναι μια δομή που σχηματίζεται από την τενόντια κατάφυση τεσσάρων μυών και καλύπτει την κεφαλή του βραχιονίου. Οι μύες που σχηματίζουν το στροφικό πέταλο είναι: Ο υποπλάτιος Ο υπερακάνθιος Ο υπακάνθιος Ο ελάσσονας στρογγύλος (Εικόνα 1). Στο ευρύ κοινό ο υπερακάνθιος είναι και ο πιο «γνωστός» τένοντας μιας και οι ρήξεις αυτού είναι και οι συχνότερες. Από πλευράς λειτουργικότητας ο ρόλος των μυών του στροφικού πετάλου είναι διπλός: α. Συμβάλλουν μαζί με τον δελτοειδή μυ στην ανύψωση (πρόσθια κάμψη), την απαγωγή και την έξω και έσω στροφή της άρθρωσης του ώμου και

β. «Συγκρατούν» την κεφαλή του βραχιονίου στην ανατομική της θέση (προς τα κάτω), σημαντικό για την ομαλή λειτουργία της άρθρωσης.

Ο ασθενής εμφανίζει διαταραχές του ύπνου εξαιτίας του άλγους και αδυνατεί να κοιμηθεί στο πάσχον μέλος Μ υική αδυναμία. Ο ασθενής αδυνατεί να πραγματοποιήσει τις καΡήξεις του στροφικού πετάλου θημερινές του δραστηριότητες, του ώμου ακόμη και να σηκώσει ένα αντιΠρόκειται για πλήρη ή μερική ρήκείμενο μικρού βάρους ξη-αποκόλληση ενός ή περισσοΔ υσκαμψία-απώλεια της κινητιτέρων τενόντων του στροφικού κότητας της περιοχής. Ο ασθενής πετάλου από την πρόσφυσή τους αναφέρει δυσκολίες σε απλές στο βραχιόνιο όγκωμα (Εικόνα 2). δραστηριότητες, όπως να χτενιΣυχνότερα, η ρήξη παρατηρείται στεί και να πλυθεί στον υπερακάνθιο και στον υπαΗ ρήξη των τενόντων του στροφικάνθιο και ακολουθούν ο υποπλά- κού πετάλου μπορεί να προκληθεί τιος και ο ελάσσονας στρογγύλος. από: Οι ασθενείς συνήθως προσέρ- α. έ ναν οξύ τραυματισμό (τραυμαχονται αιτιώμενοι: τική ρήξη) ή Άλγος στην περιοχή της άρθρωβ. ν α είναι αποτέλεσμα μιας χρόσης του ώμου νιας εκφυλιστικής διαδικασίας Άλγος που αντανακλά μέχρι και (εκφυλιστική ρήξη). την περιοχή του αγκώνα Προδιαθεσικοί παράγοντες οι Ν υχτερινή εμφάνιση του πόνου. οποίοι μπορούν να αυξήσουν τη

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

Εικόνα 1

Εικόνα 2

συχνότητα εμφάνισης των βλαβών αυτών είναι: Η ανατομία της περιοχής και κυρίως ο τύπος του ακρωμίου (η «οστική καμάρα-θόλος» της ωμοπλάτης που βρίσκεται πάνω από τους τένοντες του στροφικού πετάλου) Τ ο κάπνισμα Η υπερλιπιδαιμία Ο διαβήτης Η «ιστική γήρανση» και Η κακή μικροκυκλοφορία και αιμάτωση της περιοχής. Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά τη θεραπεία των ρήξεων του στροφικού πετάλου είναι το μέγεθος μιας ρήξης. Επομένως, ανάλογα με το μέγεθος και τη σοβαρότητα της βλάβης χωρίζονται σε: Μικρές Μεσαίες

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 93

Στην Ελλάδα και στη ΒιοΚλινική Αθηνών συνεχίζουμε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό την πραγματοποίηση της τεχνικής στοχεύοντας στο να αλλάξουμε τη φυσική ιστορία των δύσκολων μαζικών ρήξεων του υπερακανθίου του ώμου

Εικόνα 3

Εικόνα 4

εγάλες Μ Μαζικές ρήξεις Οι ρήξεις των τενόντων του στροφικού πετάλου μπορεί να εξελίσσονται-μεγαλώνουν με την πάροδο του χρόνου. Επιπλέον, όσο μια ρήξη μεγαλώνει τόσο ο τένοντας ρικνώνεται προς τα έσω, γίνεται άκαμπτος, ενώ η πιο σημαντική βλάβη των μυών είναι η λιπώδης εκφύλιση, η οποία έχει σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία τους. Τελικά μερικές χρόνιες και μαζικές ρήξεις καθίστανται μη διορθώσιμες-μη συρράψιμες ενώ παράλληλα η κεφαλή του βραχιονίου μεταναστεύει προς τα επάνω - προς το ακρώμιο αναπτύσσοντας βλάβες του αρθρικού χόνδρου (Αρθροπάθεια-Rotator cuff arthropathy) [Εικόνα 3].

νω, το μεγαλύτερο πρόβλημα τόσο στη χειρουργική θεραπεία όσο και στη συνολική αποκατάσταση του ασθενή αποτελούν οι μεγάλες και οι μαζικές ρήξεις. Φαίνεται πως σε αυτούς τους ασθενείς η βιολογία της περιοχής έχει επηρεαστεί σημαντικά και παρά την επιτυχή χειρουργική συρραφή η επαναρρήξη μπορεί να ξανασυμβεί. Μάλιστα, μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά αναφέρουν υψηλά ποσοστά υποτροπών από 40% μέχρι και 90%! Το 2013 o Dr T. Mihata περιγράφει τη χρήση αυτομοσχεύματος της λαγονοκνημιαίας ταινίας για την αποκατάσταση και την ενίσχυση των βλαβών αυτών (Superior Capsular Reconstruction with the Fascia Lata). Είναι η πρώτη δημοσίευση και τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ελπιδοφόρα. To 2016 οι Boutsiadis and Barth στην Grenoble της Γαλλίας ξεκινούν για πρώτη φορά παγκοσμίως μια νέα τεχνική με τη χρησιμοποίηση του τένοντα του δικεφάλου

Η μεγάλη πρόκληση. Μεγάλες και Μαζικές Ρήξεις του στροφικού πετάλου Όπως φαίνεται και από τα παραπά-

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

στη χειρουργική αποκατάσταση του υπερακανθίου (Long Head of the Biceps as a Suitable Available Local Tissue Autograft for Superior Capsular Reconstruction: «The Chinese Way», Boutsiadis A, Chen S, Jiang C, Lenoir H, Delsol P, Barth J.) [Εικόνα 4]. Τα αποτελέσματα είναι πραγματικά πολύ ενθαρρυντικά και το 2020 γίνονται δεκτά στο έγκυρο αμερικάνικο περιοδικό American Journal of Sports Medicine (Superior Capsular Reconstruction With the Long Head of the Biceps Autograft Prevents Infraspinatus Retear in Massive Posterosuperior Retracted Rotator Cuff Tears, J. Barth, M. Olmos, J. Swan, R. Barthelemy, P. Delsol, A. Boutsiadis). Το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας σε αυτήν την τεχνική είναι πολύ μεγάλο και νέες δημοσιεύσεις και παραλλαγές αυτής παρουσιάζονται τόσο σε παγκόσμια συνέδρια όσο και σε έγκυρα περιοδικά.

Εξειδικευμένο Ιατρείο Χειρουργικής Ώμου (BASS)

Πρόσθια Αστάθεια του Ώμου Οπίσθια Αστάθεια του Ώμου Ρήξη Στροφικού πετάλου Αρθρίτιδα του Ώμου Κατάγματα της περιοχής του Ώμου Ασβεστοποιός τενοντίτιδα του υπερακανθίου Παγίδευση νεύρων στην περιοχή Δυσκαμψία της γληνοβραχιόνιας άρθρωσης Εξαρθρήματα της ακρωμιοκλειδικής άρθρωσης ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΉ ΑΘΗΝΩΝ Μ. ΓΕΡΟΥΛΆΝΟΥ 15, Τ 210 6962600

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

Γράφει o: Χρήστος Μανές Παθολόγος με εξειδίκευση στο Σακχαρώδη Διαβήτη, Υπεύθυνος Κλινικής Διαβητικού Ποδιού, ΒιοΚλινική Θεσσαλονίκης

Διαβήτης Πώς θα προλάβουμε τις επιπλοκές

Σακχαρώδης Διαβήτης είναι χρόνιο νόσημα με σοβαρές επιπτώσεις για την κοινωνία. Υπολογίζεται ότι 463 εκατομμύρια άτομα στον πλανήτη πάσχουν από τη νόσο. Μέχρι το 2045 ο αριθμός αυτός θα ανέβει στα 700 εκατομμύρια. Γνωρίζουμε επίσης ότι 1,1 εκατομμύριο παιδιά και έφηβοι έχουν διαβήτη. Ο διαβήτης ευθύνεται για 4,2 εκατομμύρια θανάτους ετησίως (στοιχεία του έτους 2019). Ο διαβήτης εμφανίζεται με 3 κυρίως μορφές: Διαβήτης Τύπου 1. Εμφανίζεται σε παιδιά, εφήβους και νέους ενήλικες, όταν το πάγκρεάς τους δεν μπορεί να παράγει την ινσουλίνη. Είναι αυτοάνοσο νόσημα, δηλαδή με ανεξήγητο τρόπο ο οργανισμός μόνος

του καταστρέφει τα κύτταρα του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη. Αποκλειστική θεραπευτική αντιμετώπιση αυτού του τύπου διαβήτη είναι η χορήγηση ινσουλίνης. Διαβήτης Τύπου 2. Είναι ο πιο συχνός τύπος Διαβήτη και εμφανίζεται όταν η παραγόμενη ινσουλίνη δεν επαρκεί για τις ανάγκες του οργανισμού και δεν είναι τόσο δραστική στους ιστούς του σώματος, που πρέπει να προσλάβουν με τη βοήθεια της γλυκόζης και άλλες θρεπτικές ουσίες για να λειτουργήσουν. Διαβήτης Κύησης. Εμφανίζεται στην εγκυμοσύνη (στο 15,8% των κυήσεων) και είναι η μοναδική μορφή διαβήτη που υποχωρεί και δεν ακολουθεί το άτομο σε όλη του τη ζωή.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

Ο Διαβήτης τύπου 2 χαρακτηρίζεται από τους ειδικούς ως «ύπουλη» νόσος καθώς τα πρώτα χρόνια μπορεί να δρα κρυφά, χωρίς να εκδηλώνει συμπτώματα. Συνδέεται από τα αρχικά στάδια ακόμη με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η νεφρική βλάβη, οι βλάβες του αμφιβληστροειδούς που μπορεί να οδηγήσουν σε τύφλωση, καθώς και η νευροπάθεια και η αγγειοπάθεια. Οι δύο τελευταίες επιπλοκές (νευροπάθεια και η αγγειοπάθεια) οδηγούν στην εμφάνιση διαβητικού έλκους στα πόδια (διαβητικό πόδι), που θεωρείται ως προστάδιο ακρωτηριασμού. Ειδικά σε ό,τι αφορά τους

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑ ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑ

ακρωτηριασμούς, σήμερα τείνουν να λάβουν «εφιαλτικές» διαστάσεις, καθώς σε παγκόσμιο επίπεδο πραγματοποιείται ένας ακρωτηριασμός κάτω άκρου κάποιου συνανθρώπου μας κάθε 30 δευτερόλεπτα! Τονίζεται ότι και οι διαβητικοί τύπου 1 εμφανίζουν κίνδυνο για επιπλοκές (συνήθως μετά την πενταετία από την έναρξη της νόσου).

Αποτροπή επιπλοκών Ας τονίσουμε ότι δεν εμφανίζουν όλα τα άτομα με διαβήτη επιπλοκές! Άτομα με καλή ρύθμιση της γλυκόζης αίματος, της αρτηριακής πίεσης και των λιπιδίων από την έναρξη του διαβήτη έχουν πολύ μικρότερο κίνδυνο για ανάλογα προβλήματα. Αυτό προϋποθέτει

τακτική παρακολούθηση και στενή συνεργασία του ασθενή με εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό. Ο προληπτικός έλεγχος όλων των συστημάτων του οργανισμού και ειδικά των ποδιών είναι απαραίτητος. Ευχάριστο είναι το γεγονός ότι στις μέρες μας έχουμε τη δυνατότητα να χορηγούμε φάρμακα που όχι μόνο ρυθμίζουν τα επίπεδα γλυκόζης αλλά παρέχουν και προστασία από τις καρδιαγγειακές και νεφρικές επιπλοκές. Ευχάριστο είναι επίσης ότι οι νεότερες ινσουλίνες που είναι διαθέσιμες έχουν πολύ μικρό κίνδυνο υπογλυκαιμιών. Φυσικά δεν παραμελούμε ποτέ τη φυσική δραστηριότητα και την τήρηση των διατροφικών οδηγιών. Συνεχίζουμε απαραίτητα και την

προσπάθεια ρύθμισης της πίεσης και των λιπιδίων, σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες.

Πρόληψη Η πρόληψη μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο για τον διαβήτη τύπου 2. Η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας, με σωματική άσκηση έστω για μισή ώρα την ημέρα, και η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους μειώνουν κατά πολύ τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου, ακόμη και αν το άτομο έχει κληρονομική επιβάρυνση (πατέρας, μητέρα ή αδέλφια με διαβήτη). Ας τονίσουμε ότι δεν χορηγούνται φάρμακα για την πρόληψη, ενώ για τον διαβήτη τύπου 1 δεν υπάρχει εγκεκριμένος τρόπος πρόληψης έως σήμερα.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 97

Γράφει ο: Δημήτριος Γκιουζέλης, MD, Ph.D Γενικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Χειρουργικής της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής ΒιοΚλινική Πειραιά, Επιστημονικός Συνεργάτης Χειρουργικού Τμήματος ΒιοΚλινική Αθηνών

Μαστεκτομή & Αποκατάσταση σε ίδιο χρόνο

καρκίνος του μαστού είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στις γυναίκες, μετά από εκείνον του δέρματος, και η δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου από καρκίνο μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Μία στις εννέα γυναίκες πρόκειται να νοσήσει από καρκίνο του μαστού μέχρι την ηλικία των 85 ετών. Η αποκατάσταση του μαστού ύστερα από μαστεκτομή είναι μείζονος σημασίας, καθώς η απώλειά του προκαλεί συναισθήματα κατωτερότητας, άγχος, κατάθλιψη, αποφυγή της σεξουαλικής επαφής, απομάκρυνση από τον σύντροφο, αλλά και σειρά πρακτικών προβλημάτων, π.χ. στην ένδυση. Για πάρα πολλά χρόνια, αλλά ακόμη και σήμερα, επικρατεί η λανθασμένη επιστημονική αντίληψη ότι η αποκατάσταση του μαστού ύστερα από μαστεκτομή πρέπει να καθυστερήσει διότι μπορεί να εμποδίσει τη διάγνωση μιας τοπικής υποτροπής. Έτσι, ένας μεγάλος πληθυσμός γυναικών προχωρά σε αποκατάσταση μήνες ή και χρόνια μετά την επέμβαση της μαστεκτομής. Το αποτέλεσμα, αν και θεωρείται ικανοποιητικό, είναι πολύ κατώτερο αισθητικά από αυτό που μπορεί

να επιτευχθεί εφόσον η μαστεκτομή γίνει με την τεχνική της διατήρησης του δέρματος του μαστού (skin sparing mastectomy) και την αποκατάσταση στον ίδιο χειρουργικό χρόνo. Η άμεση αποκατάσταση είναι απόλυτα ασφαλής ογκολογικά, προσφέρει μεγάλα ψυχολογικά οφέλη και δεν αλλάζει την πρόσθετη θεραπεία στην οποία πρόκειται να υποβληθεί ο ασθενής (χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία). Η άμεση αποκατάσταση πλεονεκτεί επειδή: Η ασθενής δεν βιώνει την ψυχολογική επιβάρυνση και κατάθλιψη της εικόνας του ακρωτηριασμένου στήθους. Γίνονται 2 επεμβάσεις ταυτόχρονα στον ίδιο χειρουργικό χρόνο κι έτσι μειώνονται οι επιπλέον χειρουργικές επεμβάσεις. Το αισθητικό αποτέλεσμα είναι καλύτερο και πιο φυσικό αφού οι εναλλακτικές μέθοδοι αποκατάστασης είναι περισσότερες, διατηρείται περισσότερο δέρμα για να καλύψει τον νέο μαστό και το δέρμα αυτό είναι καλύτερης ποιότητας, χωρίς ουλές ή ρίκνωση, ενώ παράλληλα διατηρείται η υπομάστια πτυχή.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

Μέθοδοι ταυτόχρονης Μαστεκτομής και Αποκατάστασης Ταυτόχρονη αποκατάσταση με ενθέματα σιλικόνης: Η άμεση αποκατάσταση του μαστού με ενθέματα σιλικόνης ή σιλικονούχων διατατών δέρματος αποτελεί την πιο απλή και διαδεδομένη μέθοδο αποκατάστασης μαστού ύστερα από μαστεκτομή. Αποκατάσταση με τη χρήση αυτόλογων ιστών και σε συνδυασμό αυτόλογων ιστών και ενθεμάτων σιλικόνης: Η χρήση αυτόλογων ιστών στην άμεση αποκατάσταση του μαστού είναι και αυτή μια πολύ διαδεδομένη μέθοδος, κατά την οποία ένα τμήμα ιστών από τον οργανισμό της ασθενούς μεταφέρεται στη θέση του απολεσθέντος μαστού. Τεχνική του ορθού κοιλιακού μυός: Αποτελεί μία μέθοδο εκλογής στην αποκατάσταση του μαστού με αυτόλογους ιστούς. Η συγκεκριμένη τεχνική, όπου συγχρόνως με την αποκατάσταση του μαστού εκτελείται και κοιλιοπλαστική, έχει το μεγάλο πλεονέκτημα ότι η αποκατάσταση του μαστού εκτελείται με ιστούς από τον ίδιο τον οργανισμό της ασθενούς. Ο μυϊκος ή ο μυοδερματικός κρημνός του πλατέος ραχιαίου μυός: Είναι μια πρόσφατη τεχνική. Συνδυάζει από τη μία τα πλεονεκτήματα της χρήσης των αυτόλογων ιστών με αυτά των ενθεμάτων σιλικόνης, και από την άλλη μειώνει κατά πολύ τον μετεγχειρητικό χρόνο νοσηλείας και τις επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν. Επίσης έχει φυσικό αποτέλεσμα.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 99

Γράφει o: Λάζαρος Ρέππας, MD, M.Sc. Διευθυντής Ακτινολογικού Τμήματος & Επεμβατικής Ακτινολογίας ΒιοΚλινική Αθηνών

Εμβολισμός μητριαίων αρτηριών για την αντιμετώπιση συμπτωματικών ινομυωμάτων Ενδείξεις εμβολισμού, πλεονεκτήματα και αποτελέσματα θεραπείας

α ινομυώματα είναι στην πλειονότητά τους καλοήθεις όγκοι του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος. Τα συμπτώματα σχετίζονται με το μέγεθος και τη θέση των ινομυωμάτων και συνήθως αφορούν σημαντικές αιμορραγίες κατά τη διάρκεια του γυναικείου κύκλου, πιεστικά φαινόμενα προς το ουροποιητικό και το γαστρεντερικό σύστημα. Για αρκετές δεκαετίες, η μόνη θεραπευτική επιλογή ήταν η υστερεκτομή, ενώ από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 αναζητήθηκαν εναλλακτικές θεραπείες που θα αντιμετώπιζαν τα συμπτώματα των ινομυωμάτων, ενώ ταυτόχρονα θα διατηρούσαν

την ακεραιότητα της μήτρας. Έτσι, εκτός από τη μυομυεκτομή, που αποτελεί αποτελεσματική αλλά ταυτόχρονα μείζονα χειρουργική επέμβαση, ξεκίνησε να χρησιμοποιείται με επιτυχία και η ενδαγγειακή τεχνική του εμβολισμού (εμβολισμός μητριαίων αρτηριών).

Ενδείξεις για την τεχνική του εμβολισμού

100 Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

υμπτωματικά ινομυώματα Σ μήτρας (υποτροπιάζουσες μηνορραγίες, υποτροπιάζοντα επεισόδια λοιμώξεων ουροποιητικού) για γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν στο μέλλον

Αδυναμία χειρουργικής αφαίρεσης των ινομυωμάτων Επιθυμία για την ενδαγγειακή θεραπεία

Πλεονεκτήματα του εμβολισμού των μητριαίων αρτηριών Μη χειρουργική, ελάχιστα επεμβατική μέθοδος αντιμετώπισης των συμπτωματικών ινομυωμάτων της μήτρας Δυνατότητα τεκνοποίησης λόγω της διατήρησης της ακεραιότητας της μήτρας Χαμηλό ποσοστό επιπλοκών από την επέμβαση

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑ ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑ

Μικρός χρόνος ανάρρωσης των γυναικών και γρήγορη επαναφορά τους στις καθημερινές δραστηριότητες

Tεχνική του εμβολισμού των μητριαίων αρτηριών Η τεχνική του εμβολισμού των μητριαίων αρτηριών πραγματοποιείται από Επεμβατικό Ακτινολόγο, ο οποίος από την αρτηρία του μηρού εισάγει «ειδικά εργαλεία» για να προσεγγίσει και να καθετηριάσει τις μητριαίες αρτηρίες. Στη συνέχεια, με τη χρήση εμβολικών υλικών (μικροσφαιρίδια) σταματάει την αιμάτωση των ινομυωμάτων.

Η συγκεκριμένη μέθοδος πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία, χωρίς να απαιτείται η γενική αναισθησία των γυναικών, ενώ ο χρόνος της επέμβασης είναι περίπου 1 ώρα. Η τεχνική του εμβολισμού αποτελεί ασφαλή μέθοδο με πολύ μικρό ποσοστό επιπλοκών. Αυτές αφορούν κατά κύριο λόγο την εμφάνιση μεθεμβολικού συνδρόμου το οποίο περιλαμβάνει συμπτώματα όπως το κοιλιακό άλγος, πυρετό και γενική κακουχία για διάστημα μικρότερο των 10 ημερών, που αντιμετωπίζεται συντηρητικά με επιτυχία. Άλλες επιπλοκές είναι πιο σπάνιες και σχετίζονται κατά

κύριο λόγο με την εμπειρία των θεραπόντων ιατρών.

Αποτελέσματα της Ενδαγγειακής Θεραπείας Σε ένα μεγάλο ποσοστό των γυναικών (>60%) το μέγεθος των ινομυωμάτων μειώνεται σε βαθμό που υποχωρούν τα συμπτώματα με σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής ενώ το ποσοστό των γυναικών που δεν θα βελτιωθούν και θα χρειαστούν επανάληψη της θεραπείας είναι πολύ μικρό (<10%). Η παρακολούθηση των γυναικών πραγματοποιείται με Μαγνητική Τομογραφία κατά γενικό κανόνα 3 μήνες μετά τον εμβολισμό.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 101

Γράφει ο: Αντώνιος Παρτσινέβελος MD, Μ.Sc. Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοKλινική Αθηνών

ΓΆΓΓΛΙΟ ΚΑΡΠΟΎ

Σε ποιες περιπτώσεις πρέπει να αντιμετωπίζεται χειρουργικά;

γαγγλική κύστη ή πιο απλά το γάγγλιο καρπού αποτελεί ένα καλόηθες μόρφωμα που αναπτύσσεται στους τένοντες ή τις αρθρώσεις του καρπού ή του χεριού και το οποίο περιέχει παχύρρευστο υγρό σαν ζελατίνη. Μπορεί να έχει μικρό μέγεθος σαν ένα μπιζέλι, ενώ τα μεγαλύτερα φτάνουν περίπου τα 2,5 cm. Πιο συχνά (60%-70%) εντοπίζεται στη ραχιαία επιφάνεια του καρπού αντίστοιχα με τη σκαφομηνοειδή άρθρωση και συνδέεται με τον ραχιαίο σκαφομηνοειδή σύνδεσμο. Μία άλλη συνήθης θέση όπου παρατηρείται είναι η παλαμιαία επιφάνεια του καρπού,

οπότε μπορεί να ξεκινά από το έλυτρο των καμπτήρων τενόντων. Εκτός από τον καρπό και το χέρι, γάγγλιο εμφανίζεται και στην ποδοκνημική άρθρωση και το πόδι ή και σε άλλες ανατομικές περιοχές. Παρουσιάζεται κυρίως σε νεαρούς ενήλικες και είναι σπάνιo σε παιδιά. Οι γυναίκες προσβάλλονται 3 φορές συχνότερα σε σύγκριση με τους άνδρες.

Άγνωστη η ακριβής αιτία εμφάνισης Η πιο αποδεκτή θεωρία είναι η εκφύλιση του συνδετικού ιστού που προκαλεί τη δημιουργία κύστης. Επίσης υποστηρίζεται ότι είναι

102 Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

αποτέλεσμα προσεκβολής του αρθρικού υμένα της άρθρωσης, είτε του ελύτρου που καλύπτει έναν τένοντα. Μία τρίτη θεωρία αναφέρει ότι ο ερεθισμός του αρθρικού υμένα οδηγεί στη δημιουργία γαγγλιακής κύστης.

Κλινική εικόνα Συνήθως το γάγγλιο είναι ασυμπτωματικό. Όταν υπάρχουν συμπτώματα, συνήθως σχετίζονται με την εντόπιση. Αν προκαλείται πίεση σε νεύρο (όπως το μέσο ή το ωλένιο) -ακόμα και αν το γάγγλιο είναι μικρό- μπορεί να υπάρχει πόνος, μούδιασμα, κάψιμο ή μυϊκή αδυναμία, κάτι που αποτελεί και

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

Οδηγίες μετά το χειρουργείο Η σύγκλειση του τραύματος γίνεται με ενδοδερμική συρραφή με απορροφήσιμα ράμματα, ώστε να μην απαιτείται αφαίρεση ραμμάτων. Ο καρπός και το χέρι σταθεροποιούνται με απλή ελαστική επίδεση για 3-7 ημέρες. Ενθαρρύνουμε την πρώιμη έναρξη της κίνησης μετά από 3-5 ημέρες για να εμποδίσουμε τη δυσκαμψία του καρπού.

Συμβαίνει υποτροπή; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από ένα τέτοιο χειρουργείο; Όταν η αφαίρεση περιλαμβάνει και ένα τμήμα του αρθρικού θυλάκου, τότε η πιθανότητα υποτροπής μειώνεται στο 4%. Η χρήση ειδικών γυαλιών μεγέθυνσης (loupes) από τον ορθοπαιδικό χειρουργό άκρας χειρός, η χρήση tourniquet που εξασφαλίζει αιμόσταση στο χειρουργικό πεδίο, το ειδικό σετ χειρουργικών εργαλείων άκρας χειρός, η χρήση διπολικής διαθερμίας και η σωστή χειρουργική τεχνική αποτελούν απαραίτητες προϋποθέσεις για να αποφευχθούν επιπλοκές, όπως νευραγγειακές, δυσκαμψία του καρπού αλλά και συνδεσμική αστάθεια.

απόλυτη ένδειξη για τη χειρουργική του εξαίρεση. Εκτός από πόνος, μπορεί να υπάρχει αστάθεια, αδυναμία και περιορισμός στην κίνηση της άρθρωσης, όταν το γάγγλιο εξορμάται από την κερκιδοσκαφοειδή ή τη βασική άρθρωση του αντίχειρα παλαμιαία. Ένα γάγγλιο που επί μήνες ή και χρόνια δεν προκαλεί συμπτώματα μπορεί κάποια στιγμή να προκαλέσει πόνο ή κάποιο περιορισμό στην καθημερινή δραστηριότητα. Παρόμοια εικόνα, που θα πρέπει να διακρίνεται από το γάγγλιο, έχουν οι βλεννώδεις κύστεις. Αυτές εμφανίζονται στις περιφερικές φαλαγγοφαλλαγγικές αρθρώσεις (κοντά στις άκρες των δακτύλων), συνήθως σχετίζονται με την οστεοαρθρίτιδα και γι’ αυτό παρατηρούνται σε μεγαλύτερη ηλικία.

Χρειάζονται εξετάσεις για τη διάγνωση; Η απλή ακτινογραφία δεν θα δώσει πληροφορίες για το γάγγλιο, αλλά μπορεί να εντοπίσει οστικές ανωμαλίες που δύνανται να προκαλούν τα συμπτώματα. Σε μεγαλύτερους ασθενείς μπορεί ένα γάγγλιο να συνοδεύεται από οστεοαρθρίτιδα της βασικής άρθρωσης του αντίχειρα. Ωστόσο, οι απεικονιστικές εξετάσεις που θα επιβεβαιώσουν την κλινική διάγνωση είναι η μαγνητική τομογραφία και το υπερηχογράφημα.

Πώς αντιμετωπίζεται η πάθηση;

Συντηρητική θεραπεία. Το 50% των γαγγλίων υποχωρεί χωρίς κάποια συγκεκριμένη θεραπεία. Σε γάγγλια που προκαλούν συμπτώματα, συστήνουμε μια βραχεία περίοδο ακινητοποίησης του καρπού με νάρθηκα. Παρακέντηση. Μπορεί να γίνει με ή χωρίς υπερηχογραφική καθοδήγηση. Ωστόσο, περισσό-

τερο από το 50% των γαγγλίων υποτροπιάζει μέσα σε 1 χρόνο. Η έγχυση κορτιζόνης με ταυτόχρονη παρακέντηση θεωρείται ότι έχει αμφίβολα αποτελέσματα. Η παρακέντηση θα πρέπει να αποφεύγεται σε γάγγλια της παλαμιαίας επιφάνειας του καρπού, όταν αυτά βρίσκονται σε επαφή με την κερκιδική αρτηρία. Χειρουργική εξαίρεση. Την προτείνουμε σε γάγγλια που παρουσιάζουν συμπτώματα, που επηρεάζουν τη λειτουργικότητα του χεριού στην καθημερινή δραστηριότητα του ατόμου, όταν δεν υπάρχει ανταπόκριση σε συντηρητική θεραπεία ή συμβαίνει υποτροπή μετά από θεραπεία. Η ανοικτή χειρουργική αφαίρεση αποτελεί τη μέθοδο εκλογής. Γίνεται με τοπική αναισθησία, αν πρόκειται για μικρό γάγγλιο. Ωστόσο, σε μεγαλύτερα προτείνεται ενδοφλέβια περιοχική αναισθησία ή μασχαλιαίο μπλοκ. Η αφαίρεση του γαγγλίου θα πρέπει να είναι πλήρης, ώστε να περιλαμβάνει και τον μίσχο του. Προσοχή χρειάζεται για να μην προκληθεί συνδεσμική βλάβη κατά την αποκόλλησή του, αλλά και όταν βρίσκεται στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού, κοντά στην κερκιδική αρτηρία. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει ο ορθοπαιδικός χειρουργός άκρας χειρός να έχει διενεργήσει προηγουμένως το Allen test. Εν συνεχεία, απαιτείται προσεκτική παρασκευή της κερκιδικής αρτηρίας και, σε περίπτωση που το τοίχωμα της γαγγλιακής κύστης δεν διαχωρίζεται εύκολα από την αρτηρία, είναι προτιμότερο να παραμένει και να αφαιρείται η υπόλοιπη γαγγλιακή κύστη με τον μίσχο της. Το χειρουργείο σε περίπτωση γαγγλίου του καρπού μπορεί να γίνει και με αρθροσκόπηση αλλά σε περίπτωση παλαμιαίας εντόπισης προτείνεται ανοικτή επέμβαση.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 103

Ελάχιστα επεμβατικές

θεραπείες προστάτη

το ιατρείο Ελάχιστα Επεμβατικής Θεραπείας Προστάτη, στη ΒιοΚλινική Αθηνών, εφαρμόζονται οι πλέον σύγχρονες τεχνικές για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη. Η καλοήθης υπερπλασία προστάτη είναι η φυσική διόγκωση του προστάτη που συμπιέζει και αποφράσσει την ουρήθρα, μειώνοντας ή και μπλοκάροντας τελείως τη ροή των ούρων από την ουροδόχο κύστη. Τα συμπτώματα είναι νυκτουρία, επιτακτική ούρηση, ακανόνιστη και αδύναμη ροή, δυσκολία στην έναρξη, σεξουαλική δυσλειτουργία. Τελικά, η καλοήθης υπερπλασία προστάτη επηρεάζει την ποιότητα ζωής και τις κοινωνικές δραστηριότητες των ανδρών μετά τα 50. Η άρτια καταρτισμένη ομάδα του ιατρείου -υπό την επιστημονι-

κή ευθύνη των Ουρολόγων Παναγιώτη Βεβελογιάννη και Νικολάου Μπαφαλούκα- αναλύει προσεκτικά τα συμπτώματα, το ιστορικό, τις ιδιαίτερες ανάγκες και τον τρόπο ζωής κάθε ασθενή και προτείνει την κατάλληλη θεραπεία. Ανάμεσα στις τεχνικές που εφαρμόζονται είναι η πλάσμα εξάχνωση/εκπυρήνιση του προστάτη BipoLEP, και η μέθοδος ατμού REZUM.

ΜΈΘΟΔΟΣ REZUM Το REZUM πραγματοποιείται εκτός χειρουργείου, όπως οι γαστροσκοπήσεις. Χρησιμοποιεί ενέργεια υδρατμών, με στόχευση μόνον στο πάσχον τμήμα του προστάτη που εμποδίζει την ούρηση, επιφέροντας μια σταδιακή συρρίκνωση, χωρίς να επηρεάζει τα ζωτικά τμήματα του οργάνου και τις λειτουργίες τους. Αυτό επιτυγχά-

104 Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

νεται λόγω διοχέτευσης χαμηλής ενέργειας με συναγωγή, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μεθόδους που χρησιμοποιούν ενέργεια υψηλής ισχύος και μεγάλης διάρκειας με απευθείας μετάδοση. Η ουρήθρα ανοίγει σταδιακά σε διάστημα δύο εβδομάδων με τον ασθενή να ουρεί πλέον φυσιολογικά. Ο οργανισμός συνεχίζει να αφομοιώνει τον θεραπευθέντα ιστό για το επόμενο διάστημα 1-3 μηνών με φυσικό τρόπο ίασης, χωρίς αυτό να γίνεται αντιληπτό από τον ασθενή.

Πλεονεκτήματα ιαρκεί μόλις 10-15 λεπτά και Δ είναι αναίμακτη Αποφεύγονται το χειρουργείο και η γενική αναισθησία (χορηγείται απλή μέθη) Ο ασθενής δεν χρειάζεται νοσηλεία και σε μία

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

ώρα επιστρέφει στην καθημερινότητά του Διατηρούνται ο προστάτης, η λειτουργία της στύσης και της εκσπερμάτισης Έχει μηδενικό μετεγχειρητικό πόνο Οι πιθανές παρενέργειες της μεθόδου είναι σπάνιες και περιορισμένες. Μπορεί να εμφανιστούν ερεθιστικά συμπτώματα (όπως καύσος κατά την ούρηση ή δυσουρία) τα οποία αντιμετωπίζονται εύκολα και έχουν μικρή διάρκεια.

REZUM

ΜΈΘΟΔΟΣ BipoLEP ΠΡΙΝ

H διουρηθρική μέθοδος BipoLEP είναι μια τεχνική υψηλής ακριβείας που χρησιμοποιεί εξελιγμένα ηλεκτρόδια για την εξάχνωση εκπυρήνιση του προστάτη. Η πλάσμα εκπυρήνιση αφαιρεί τον προστάτη αφήνοντας την προστατική κάψα στη θέση της. Η χρήση πολύ χαμηλών ενεργειών επιτρέπει την ευγενική απώθηση του ιστού, ο οποίος αποκολλάται μηχανικά χωρίς να χρειαστεί κυριολεκτικά να κοπεί. Κατά αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε μηδαμινή απανθράκωση του ιστού και ταχύτερη επούλωση. Επίσης ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος παλίνδρομης εκσπερμάτισης.

ΜΕΤΑ

BipoLEP

Πλεονεκτήματα

ΠΡΙΝ

ΜΕΤΑ

ξαιρετικά μειωμένος Ε χρόνος επεμβάσεως για τους μεγαλύτερους προστάτες Η αιμορραγία περιορίζεται στο ελάχιστο Μειωμένος χρόνος νοσηλείας, από 12 έως 24 ώρες Μικρότερος χρόνος διατήρησης του καθετήρος Ταχύτερη μετεγχειρητική ανάρρωση και επιστροφή στην καθημερινότητα Μηδενικό ποσοστό υποτροπής και ενδεχόμενης επαναληπτικής επέμβασης.

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 105

Γράφει ο: Ευάγγελος Α. Σπυρόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης ΒιοΚλινική Πειραιά

ς στυτική δυσλειτουργία (ΣτΔ) ορίζεται η αδυναμία επίτευξης και/ή διατήρησης στύσης του πέους ικανής για επιτυχή κολπική επαφή, κατάσταση που επηρεάζει τόσο τους άνδρες όσο και τις σεξουαλικές συντρόφους τους σε όλο τον κόσμο, έχοντας αρνητική επίπτωση στην ποιότητα ζωής των ατόμων (διαταραχή σεξουαλικών και διαπροσωπικών σχέσεων, μειωμένη αυτοποεποίθηση, οικονομική επιβάρυνση). Υπολογίζεται ότι συμβαίνει σε 1 στους 4 άνδρες, με επιπολασμό στον γενικό πληθυσμό που κυμαίνεται από 30% έως 65% σε άνδρες ηλικίας 40 έως 80 ετών, ενώ τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι η συχνότητα εμφάνισης έχει αυξητική τάση καθώς προβλεπτικά μοντέλα εκτιμούν ότι 322 εκατομμύρια άνδρες σε όλο τον κόσμο θα διαγνωστούν με ΣτΔ μέχρι το 2025, επιπολασμός διπλάσιος του αντίστοιχου που μετρήθηκε το 1995. Η παθοφυσιολογία της στυτικής δυσλειτουργίας είναι πολυπαραγοντική και στην πλειονότητα των περιπτώσεων η κατάσταση αυτή έχει οργανική αιτιολογία με «κοινό παρονομαστή» τη βλάβη του ενδοθηλίου του στυτικού ιστού (συνήθως ως αποτέλεσμα χρόνιας φλεγμονώδους αντίδρασης με επακόλουθη διαταραχή στην έκλυση μονοξειδίου του αζώτου). Συστηματικές νόσοι και καταστάσεις όπως η γήρανση, το μεταβολικό σύνδομο (αθηροσκλήρωση, σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, παχυσαρκία), βλάβες των αγγείων και των νεύρων της περιοχής (ιδιοπαθείς, μετατραυματικές, μεταχειρουργικές, επίδραση φαρμάκων) μπορεί να οδηγήσουν σε

Στυτική δυσλειτουργία ΣτΔ. Πολυάριθμες συντηρητικές και χειρουργικές θεραπευτικές προσεγγίσεις έχουν αναπτυχθεί για την αποκατάσταση της στυτικής λειτουργίας. Κύριος στόχος των φαρμακευτικών θεραπειών είναι η βελτίωση της ενδοθηλιακής λειτουργίας μέσω ενίσχυσης της δράσης του μονοξειδίου του αζώτου. Έτσι, εκτός από τις συντηρητικές, μη φαρμακευτικές παραμβάσεις και την τροποποίηση τρόπου ζωής και καθημερινών συνηθειών-έξεων (π.χ. διατροφή, κάπνισμα, αλκοόλ, ρύθμιση λαμβανομένων φαρμάκων κ.λπ.), στην πλειονότητα

106 Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

των πασχόντων χορηγούνται φαρμακευτικές ουσίες με βάση τους αναστολείς φωσφοδιεστεράσης τύπου-5 (PDE5i) [σιλδεναφίλη, ταδαλαφίλη, βαρδεναφίλη, αβαναφίλη] ως θεραπεία πρώτης γραμμής. Στην περίπτωση της ήπιας έως μέτριας ΣτΔ αυτά τα φάρμακα έχουν επιδείξει ισχυρά κλινικά οφέλη σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, όμως, άνδρες με σοβαρού βαθμού ΣτΔ συνεπεία μεταβολικού συνδρόμου, προχωρημένης ηλικίας ή μετά από ριζική προστατεκτομή για καρκίνο προστάτη έχουν συχνά λιγότερο ικανοποιητική μα-

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

του προβλήματος της ΣτΔ. Για παράδειγμα, παρά την ανάπτυξη και ευρεία εφαρμογή της νευροπροστατευτικής ριζικής προστατεκτομής (ανοικτής, λαπαροσκοπικής, ρομποτικής) για καρκίνο προστάτη, με την οποία έχει επιτευχθεί σημαντική μείωση στην εμφάνιση ΣτΔ, εν τούτοις παραμένει σχετικά υψηλό το ποσοστό των ασθενών που εμφανίζουν διαταραχή και/ή καθυστερημένη αποκατάσταση της στυτικής λειτουργίας μετεγχειρητικά. Σήμερα, η ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για υψηλής αποτελεσματικότητας και μακροχρόνιας διάρκειας θεραπείες έχει ωθήσει την επιστημονική έρευνα προς την ανάπτυξη νεότερων επιλογών, με εφαρμογή καινοτόμων τεχνικών βασισμένων στις αρχές της αναγεννητικής ιατρικής (Regenerative Medicine).

Συμβαίνει σε 1 στους 4 άνδρες

30%-65% Επιπολασμός σε άνδρες ηλικίας 40 έως 80 ετών Η συχνότητα εμφάνισης έχει αυξητική τάση

Νεες - καινοτόμες θεραπείες

κροπρόθεσμη απόκριση σε αυτά τα φάρμακα και συνήθως απαιτούν περαιτέρω θεραπευτικούς χειρισμούς, με μεγαλύτερης επεμβατικότητας παρεμβάσεις (ενδοπεϊκές εγχύσεις αγγειοδραστικών ουσιών, εμφύτευση πεϊκών ενθεμάτων) που αποτελούν το «χρυσό πρότυπο» (gold standard) των μεθόδων αντιμετώπισης της ανθιστάμενης στη φαρμακευτική αγωγή στυτικής δυσλειτουργίας. Όμως, οι επιλογές αυτές είναι συνήθως λιγότερο ελκυστικές και αποδεκτές από τους ασθενείς, λόγω της φοβίας για τις βελόνες έγχυσης, του κόστους

των θεραπειών, καθώς και της αυξημένης νοσηρότητας και πιθανών επιπλοκών. Γενικά, οι τρέχουσες θεραπευτικές στρατηγικές αντιμετώπισης της ΣτΔ έχουν κρίσιμο ρόλο και συμβάλλουν σημαντικά στη βελτίωση της σεξουαλικής λειτουργίας και των διαφυλετικών σχέσεων των πασχόντων. Ωστόσο, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στον τομέα αυτό, η κλινική δραστικότητα, ανοχή από τους ασθενείς και αποτελεσματικότητα των ποικίλων θεραπευτικών επιλογών είναι σχετικά περιορισμένες και υπολείπονται της αυξητικής τάσης

Οι νεότερες, καινοτόμες στρατηγικές για την αντιμετώπιση της ΣτΔ επικεντρώνονται στις αναγεννητικές θεραπείες, οι οποίες στοχεύουν στην υποκείμενη αιτία της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας και στην αποκατάσταση της δομής και λειτουργίας του πάσχοντος στυτικού ιστού, προκειμένου να επιτύχουν «ίαση» του παθολογικού προβλήματος και όχι μόνο απλή θεραπεία συμπτωμάτων. Ένα πραγματικά αναγεννητικό μοντέλο θα επιτρέψει την αποκατάσταση και τη μακροπρόθεσμη διατήρηση της στυτικής λειτουργίας μέσω ρύθμισης ενδογενών χημικών παραγόντων (αυξητικοί παράγοντες κ.λπ.) που επιφέρουν επιδιόρθωση/αναγέννηση των νευρικών και μυϊκών κυττάρων. Μεταξύ των αναγεννητικών θεραπευτικών προσεγγίσεων για τη ΣτΔ περιλαμβάνονται η χορήγηση πλάσματος εμπλουτισμένου με αιμοπετάλια (Platelet Rich Plasma [PRP]), η τοπική εξωσωματική

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 107

εφαρμογή ωστικών (κρουστικών) κυμάτων χαμηλής έντασης και η θεραπεία με βλαστοκύτταρα (Stem Cells). Τα τελευταία χρόνια, οι ολοένα και συχνότερα διενεργούμενες προκλινικές (εργαστηριακές/πειραματικές) και κλινικές μελέτες διευκρίνισης του τρόπου δράσης και αποτίμησης του κλινικού αποτελέσματος (εφαρμοσιμότητα) των ανωτέρω θεραπευτικών μεθόδων έχουν αυξήσει το ενδιαφέρον και τις θεραπευτικές προσδοκίες από τις τεχνικές αυτές. Η ιδέα της θεραπείας με βάση τα αιμοπετάλια δεν είναι νέα στην Ιατρική και από πολλών ετών έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, αποκτώντας δημοτικότητα και εφαρμοσιμότητα σε πολλές ειδικότητες. Το πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα (PRP) μπορεί να ενεθεί σε πολλές περιοχές του σώματος για να επουλώσει, αναζωογονήσει και ενισχύσει τους ιστούς και ως θεραπεία εφαρμόζεται για δεκαετίες στην Οδοντιατρική και την Ορθοπαιδική (τραύματα οστών και μαλακών μορίων, φλεγμονώδεις παθήσεις και σύνδρομα χρόνιου πόνου) με μεγάλη επιτυχία και χρησιμοποι-

είται όλο και περισσότερο και σε άλλες ιατρικές ειδικότητες, όπως η Δερματολογία, Οφθαλμολογία, Καρδιολογία, Γενική Χειρουργική, Πλαστική Χειρουργική ενώ, πιο πρόσφατα, χρησιμοποιείται με πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα στην αισθητική Ιατρική για πρόληψη και αντιμετώπιση της γήρανσης του δέρματος, τη σύσφιγξη του χαλαρωμένου δέρματος, των ρυτίδων, της κυτταρίτιδας, στη θεραπεία της αλωπεκίας - τριχόπτωσης (αναγέννηση μαλλιών) και στην ανατομική σεξουαλική ενίσχυση γυναικών και ανδρών.

Τρόπος δράσης των αιμοπεταλίων στην αναγεννητική ιατρική Το αίμα αποτελείται κυρίως από ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, πλάσμα (πρωτεΐνες) και αιμοπετάλια. Τα αιμοπετάλια και τα πολυάριθμα βιοενεργά στοιχεία που περιέχουν (releasates) απελευθερώνονται στους τραυματισμένους ιστούς και, έτσι, αρχίζει η διαδικασία επούλωσης. Θυμηθείτε κάποιον τραυματισμό στο δέρμα σας (κόψιμο ή κάψιμο) και το κίτρινο υγρό που τρέχει κάτω από την εσχάρα («κακάδι») που σχηματί-

108 Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

ζεται μετά ημέρες: εκεί είναι που δρουν τα αιμοπετάλια και το πλάσμα για την επούλωση του τραύματος. Τα αιμοπετάλια συμμετέχουν ενεργά στην ομοιόσταση, την αναγέννηση των ιστών, την αγγείωση και την επούλωση τραυμάτων, διαδραματίζοντας έτσι σημαντικό ρόλο στην επιδιόρθωση των ιστών, την αγγειακή αναδιαμόρφωση και τις φλεγμονώδεις και ανοσολογικές αποκρίσεις μέσω της έκκρισης βιολογικά δραστικών στοιχείων (releasates) που περιλαμβάνουν αυξητικούς παράγοντες, κυτοκίνες, χημειοκίνες, συγκολλητικές πρωτεΐνες, παράγοντες πήξης και αναστολείς τους, ανοσοποιητικούς μεσολαβητές και άλλα βιοενεργά μόρια. Με την ενεργοποίησή τους, τα αιμοπετάλια απελευθερώνουν τους παράγοντες αυτούς που διαδραματίζουν σημαντικό βιολογικό ρόλο και εμπλέκονται σε πολλές φάσεις της φυσικής επούλωσης τραυμάτων (χημειοταξία, πολλαπλασιασμός και διαφοροποίηση των κυττάρων, αγγειογένεση, σύνθεση, τροποποίηση και διάσπαση εξωκυτταρικών πρωτεϊνών). Ο κεντρικός αυτός ρόλος των αιμοπεταλίων στο συντονισμό των κυτταρικών και μοριακών διεργασιών

ΦΑΚΕΛΟΣ ΥΓΕΙΑΥΓΕΙΑ

Αιμοληψία

Φυγοκέντρηση του δείγματος αίματος

Εγχυση PRP Πλάσμα

Πλάσμα πτωχό σε αιμοπετάλια Πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια PRP

Λευκή στιβάδα

Ερυθρά αιμοσφαίρια

Δείγμα ολικού αίματος

Διαχωρισμός συστατικών αίματος

Ερυθρά αιμοσφαίρια

Εικόνα 1: Αλληλουχία φάσεων λήψης αίματος, διαχωρισμού των συστατικών του, αναρρόφησης, επεξεργασίας και έγχυσης του PRP

Εικόνα 2: Κατανομή στιβάδων αίματος μετά φυγοκέντρηση και διαχωρισμό των συστατικών του

της επιτυχούς επούλωσης τραυμάτων είναι που τα καθιστά ελκυστικούς υποψήφιους παράγοντες για θεραπείες που στοχεύουν στην επιτάχυνση της φυσικής επούλωσης και αναγέννησης των ιστών. Μία από τις πιο καλά μελετημένες θεραπείες με βάση τα αιμοπετάλια είναι το αυτόλογο πλάσμα εμπλουτισμένο με αιμοπετάλια (Platelet Rich Plasma: PRP), ένα φυσικό και ισχυρό παράγωγο του αίματος του ίδιου του ασθενούς, «πηγή» προέλευσης της επουλωτικής και αναζωογονητικής δύναμης του οργανισμού. Το PRP περιέχει αιμοπετάλια σε συγκέντρωση (πυκνότητα) τουλάχιστον τέσσερις φορές μεγαλύτερη της μετρώμενης στον φυσιολογικό ορό αίματος (περίπου 200.000 ανά µL που αυξάνει σε 1.000.000-1.600.000 αιμοπετάλια ανά µL PRP) που απελευθερώνουν τα βιοενεργά συστατικά τους όπως αναφέρθηκε ήδη και, ειδικά όσον αφορά τη στυτική δυσλειτουργία, είναι πλούσιο σε αυξητικούς παράγοντες, όπως αγγειακό ενδοθηλιακό αυξητικό παράγοντα (VEGF), επιδερμικό αυξητικό παράγοντα (EGF), ινσουλινοεξαρτώμενο αυξητικό παράγοντα (IGF), ινοβλαστικό αυξητικό παράγοντα (FGF)

(που σημαίνει, προκαλούνται να αντιδράσουν σαν να υπάρχει τραυματισμός) με την προσθήκη θρομβίνης και χλωριούχου ασβεστίου ή/και κολλαγόνου, διαδικασία που απολήγει στο σχηματισμό ζελατινώδους ουσίας που μοιάζει με θρόμβο (γέλη αιμοπεταλίων) στην οποία παγιδεύονται τα ενεργοποιημένα αιμοπετάλια. Μόλις ενεργοποιηθούν, τα αιμοπετάλια απελευθερώνουν και διαχέουν αργά, χημικά μηνύματα (κυρίως αυξητικούς παράγοντες) στους ιστούς όπου εγχέονται ξεκινώντας/διεγείροντας έναν καταρράκτη αντιδράσεων με επουλωτικό και αναγεννητικό αποτέλεσμα (επανόρθωση ιστών, δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων κ.λπ.). Επιπλέον, για την πρόληψη της πρόωρης διαφυγής των αιμοπεταλίων από το σημείο αρχικής έγχυσης και την παράταση του χρόνου δράσης τους δημιουργείται πλέγμα ινώδους (fibrin matrix) πλούσιο σε αιμοπετάλια που ευοδώνει την ανάπτυξη ιστού τοπικά. Με την τεχνική αυτή, το PRP μπορεί να εφαρμοστεί ως μέσο πλήρωσης (filler) ή ικρίωμα/υπόστρωμα/ βάση (scaffold) για τη γεφύρωση νευρικών ινών και την αναγέννη-

καθώς και άλλα βιοδραστικά μόρια που έχουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της στυτικής λειτουργίας, όπως έχει καταδειχθεί τόσο σε προ-κλινικές (πειραματικές) όσο και σε κλινικές μελέτες.

Προετοιμασία και κλινική εφαρμογή του PRP Το εμπλουτισμένο με αιμοπετάλια πλάσμα (PRP) παρασκευάζεται με φυγοκέντρηση δείγματος αίματος του ίδιου του ασθενούς (λήψη σε φιαλίδιο 30 έως 60 ml αίματος από μεγάλη φλέβα στο χέρι), διαδικασία με την οποία διαχωρίζονται τα αιμοπετάλια από το υπόλοιπο αίμα (Εικόνα 1). Με την υπερταχεία αυτή περιστροφική κίνηση του φιαλιδίου, τα κύρια στοιχεία αίματος κατανέμονται σε τρεις διακριτές στιβάδες: Το υπερκείμενο πλάσμα (πλούσιο σε πρωτεΐνες), τη λευκή στιβάδα [buffy coat] (πλούσιο σε βιοενεργές ουσίες που απελευθερώνονται από τα αιμοπετάλια και που έχει μεγαλύτερη από τετραπλάσια του φυσιολογικού συγκέντρωση αιμοπεταλίων) και το ίζημα των ερυθρών αιμοσφαιρίων (Εικόνα 2). Στη συνέχεια, τα αιμοπετάλια στο PRP ενεργοποιούνται

Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021 109

ση, αποκατάσταση της συνέχειας περιφερικού νευρικού χάσματος μετά τραυματισμό (όπως μετά επέμβαση ριζικής προστατεκτομής για καρκίνο προστάτη). Πώς χορηγείται το PRP (Priapus shot): Μετά την αναρρόφηση με σύριγγα της υπερκείμενης στιβάδας με τη λευκή ζώνη των συμπυκνωμένων αιμοπεταλίων που προκύπτει μετά τη φυγοκέντρηση του δείγματος αίματος και κατόπιν ολοκλήρωσης της διαδικασίας ενεργοποίησης των αιμοπεταλίων, ακολουθεί έγχυση του υλικού σε μικρές ισόποσες δόσεις στο πέος του ασθενούς σε 5-6 σημεία υπό τοπική αναισθησία. Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 30 έως 45 λεπτά, πριν και μετά την οποία φάρμακα όπως η ασπιρίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα πρέπει να αποφεύγονται (7 ημέρες πριν και 14 ημέρες μετά την ένεση), καθώς οι ουσίες αυτές μπορεί να παρεμποδίσουν/ αναστείλουν τη δράση των αιμοπεταλίων και να προδιαθέσουν σε τοπική αιμορραγία ή δημιουργία αιματώματος ή εκχυμώσεων. Επίσης, η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα συνιστάται να διακόπτονται κατά την περίοδο της θεραπείας. Ήπιος πόνος και περιορισμένη εκχύμωση πέριξ του σημείου έγχυσης θεωρούνται αναμενόμενα και βραχείας διάρκειας συμβάματα ενώ ο ασθενής μπορεί να επανέλθει άμεσα στις κανονικές (αλλά όχι έντονες για μικρό διάστημα) καθημερινές δραστηριότητές του.

Ασφάλεια - Αποτελεσματικότητα - Περιορισμοί Τα βιοενεργά συστατικά του αίματος αποτελούν πολλά υποσχόμενες θεραπευτικές επιλογές για ποικίλες παθολογικές καταστάσεις ενώ η έννοια της θεραπείας με αυτόλογο αίμα είναι ιδιαίτερα ελκυστική, καθώς αποφεύγεται η ανοσοκαταστολή και εξαλείφεται το ενδεχόμενο και η ανησυχία για

ιστική απόρριψη. Αν και οι περισσότερες μελέτες που εστιάζουν στις ενέσεις PRP είναι σχετικά μικρού μεγέθους και ετερογενείς, υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της τεχνικής αυτής. Γενικά, τα διαθέσιμα δεδομένα μελετών σε ασθενείς καταδεικνύουν ότι η θεραπεία με ενδοπεϊκή έγχυση PRP για τη ΣτΔ είναι ασφαλής, με χαμηλό κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών, με τη συχνότερη να είναι η εκχύμωση στο πέος (σε περίπου 40% των ατόμων), ενώ κανένας ασθενής δεν παρουσίασε επιδείνωση της ΣτΔ αλλά, αντίθετα, κλινικά σημαντική βελτίωση (μέση αύξηση του score ερωτηματολογίου IIEF-5 κατά 4 βαθμούς). Ωστόσο, παρόλο που αυτή η θεραπεία ήταν επιτυχής σε άλλους τομείς της ιατρικής, δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι υπάρχει μακροπρόθεσμο λειτουργικό όφελος στη σεξουαλική ιατρική καθώς, παρά τον σημαντικό αριθμό προκαταρκτικών ερευνών που έχουν ολοκληρωθεί διερευνώντας τις επιλογές αναγεννητικής θεραπείας για ΣτΔ, υπάρχει έλλειμμα κλινικών μελετών υψηλής αξιοπιστίας, ικανών να στηρίξουν την ευρεία εφαρμογή της στην κλινική πράξη. Ως εκ τούτου, για να προσδιορισθεί ο ακριβής ρόλος του PRP στη θερα-

110 Bionews Ιανουάριος - Απρίλιος 2021

πεία της στυτικής δυσλειτουργίας απαιτούνται περαιτέρω προκλινικές καθώς και πολυκεντρικές, προοπτικές κλινικές (τυχαιοποιημένες και ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο) μελέτες, που θα καταδείξουν εάν αυτή η αναγεννητική θεραπεία μπορεί να γίνει αποδεκτή σε ευρεία κλίμακα για τη βελτίωση της στυτικής λειτουργίας, καθώς και θα βελτιστοποιήσουν τα ισχύοντα θεραπευτικά πρωτόκολλα και, επομένως, την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της μεθόδου. Η Εταιρεία Σεξουαλικής Ιατρικής της Βόρειας Αμερικής (Sexual Medicine Society of North America) έχει εκδώσει δήλωση συναίνεσης (γενικής παραδοχής) διευκρινίζοντας ότι, έως ότου υπάρξουν επαρκή δεδομένα, οι νέες θεραπευτικές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της PRP, κρουστικών κυμάτων και βλαστικών κυττάρων θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο υπό την αιγίδα αυστηρά σχεδιασμένων κλινικών πρωτοκόλλων. Ωστόσο, σήμερα παρατηρείται μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού των «κλινικών ανδρικής υγείας» (Men’s Health Clinics), ανά την υφήλιο, που εφαρμόζουν τις μεθόδους αυτές καθιερώνοντάς τες ως αποδεκτές και πολλά υποσχόμενες εναλλακτικές θεραπείες της στυτικής δυσλειτουργίας στην καθημερινή πράξη.

Ιατρείο Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Προστάτη Νέα εποχή στη θεραπεία του Προστάτη Μέθοδος REZUM Μέθοδος BipoLEP ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΉ ΑΘΗΝΩΝ Μ. ΓΕΡΟΥΛΆΝΟΥ 15, Τ 210 6962600

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

Τώρα έχετε τον δικό σας ΨΗΦΙΑΚΟ ΦΑΚΕΛΟ ΥΓΕΙΑΣ για να μπορείτε κάθε στιγμή να:

ΒΛΈΠΕΤΕ ΤΙΣ ΕΞΕΤΆΣΕΙΣ ΣΑΣ

ΔΙΑΤΗΡΕΊΤΕ ΤΟ ΙΑΤΡΙΚΌ ΣΑΣ ΑΡΧΕΊΟ

ΣΥΓΚΡΊΝΕΤΕ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΜΑΤΑ

ΠΡΟΩΘΕΊΤΕ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΈΣΜΑΤΑ

στον υπολογιστή, το tablet ή το κινητό σας

ηλεκτρονικά με δυνατότητα εκτύπωσης

με προηγούμενες εξετάσεις

στον κλινικό σας γιατρό

Ενεργοποιήστε την πρόσβασή σας σε οποιαδήποτε Διαγνωστική Μονάδα του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ

ΔΕΙΤΕ ΤΟ LINK

ΑΤΤΙΚΗ - ΕΥΒΟΙΑ ΑΓ. ΔΗΜΉΤΡΙΟΣ Αγ. Δημητρίου 54, 173 48, Τηλ: 214 4047780

ΒΑΡΗ Λ. Βάρης 6, 166 73, Βούλα Τηλ.: 214 4169630

ΚΗΦΙΣΙΑ Λ. Κηφισίας 227 (κτίριο 2) 145 61, Τηλ.: 210 6124592

ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ Λ. Μεσογείων 384, 153 42 Τηλ.: 210 6007006

ΒΙΟΑΝΑΛΥΤΙΚΉ ΑΠΕΙΚΌΝΙΣΗ ΜΑΡΟΥΣΙ Ερυθρού Σταυρού 8, 151 23 Τηλ.: 210 68 46 324

ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ Γρηγ. Λαμπράκη 93, 181 20 Τηλ.: 214 6871250

ΑΓΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ Χελμού 24, 145 65 Τηλ.: 210 6215200 ΑΙΓΆΛΕΩ Λ. Θηβών 513, 122 43 Τηλ.: 214 4023390 ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ Λ. Αλεξάνδρας 142, 114 71 Τηλ.: 214 4169610 ΑΛΙΜΟΣ Λ. Βουλιαγμένης 578, 164 52 Τηλ.: 210 9937770 ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ Λ. Κηφισίας 132 & Παπαδά, 115 26, Aμπελόκηποι Τηλ.: 210 6966000 ΆΝΩ ΓΛΥΦΆΔΑ Γούναρη 131, 165 61, Γλυφάδα Τηλ.: 214 4023480

ΓΛΥΦΑΔΑ Λ. Βουλιαγμένης 187 & Άρτης, 166 74, Γλυφάδα Τηλ.: 210 8981174 ΔΑΦΝΗ Λ. Βουλιαγμένης 191, 172 37 Τηλ.: 214 6871210 ΗΛΙΟΎΠΟΛΗ Ελ. Βενιζέλου 133, 163 43 Τηλ.: 214 4169620 ΙΛΙΣΙΑ Μιχαλακοπούλου 2-6, 115 28 Τηλ.: 210 7263800 ΚΑΛΛΙΘΕΑ Ελ. Βενιζέλου 155-157, 176 72 Τηλ.: 210 9591100 ΚΑΛΟΓΡΕΖΑ Βυζαντίου 87, Καλογρέζα Τηλ.: 214 4047790

Λ. ΑΛΕΞΆΝΔΡΑΣ Λ. Αλεξάνδρας 142, 114 71 Τηλ.: 214 4169610 ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟ Λ. Σουνίου & Μυρινούντος, 190 03 Τηλ.: 2299 440970 ΜΕΛΙΣΣΙΑ Λ. Δημοκρατίας 73 & Γ’ Σεπτεμβρίου, 151 27 Τηλ.: 214 6870880 ΜΕΝΙΔΙ Λ. Αθηνών 5 & Αν. Βρεττού, 136 74, Αχαρνές (Πρώην ΙΚΑ) Τηλ.: 214 6870770 ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ Ελευθερίου Βενιζέλου 163, 146 71, Τηλ.: 214 4168240 ΝΕΑ ΙΩΝΙΑ Μελίνας Μερκούρη 34, 141 21, Νέα Ιωνία Τηλ.: 210 2836208

ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ Λ. Ελ. Βενιζέλου 231 & Ψαρρών, 175 63 Τηλ.: 214 6878800 ΝΙΚΑΙΑ Π. Ράλλη 235, 184 50 Τηλ.: 214 6871230 ΝΙΚΑΙΑ (Μαγνήτης) Π. Ράλλη 250, 184 50 Τηλ.: 214 6871230 ΠΑΛΛΗΝΗ Λ. Μαραθώνος 87Κρήτης & Σαλαμίνος, 153 51 Τηλ.: 210 6034414 ΠΑΤΗΣΙΑ Πατησίων 125, 112 51, Αθήνα Τηλ.: 210 8237100

ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ (Π. Τσαλδάρη) Παναγή Τσαλδάρη 75-77, 121 34, Τηλ.: 210 5775588 ΠΕΥΚΗ Λ. Αμαρουσίου 14, 141 23, Hράκλειο Τηλ.: 214 6878880 ΠΛ. ΑΜΕΡΙΚΗΣ Πατησιών 180, 112 57, Πατήσια Τηλ.: 214 4001420 ΡΑΦΗΝΑ 26ο χλμ. Λ. Μαραθώνος Αγ. Βαρβάρας, 190 09 Τηλ.: 2294 440010 ΧΑΪΔΑΡΙ Λ. Αθηνών 429Α, 124 62 Τηλ.: 210 5317794

ΠΕΙΡΑΙΑΣ Ηρώων Πολυτεχνείου 55-57, 185 35, Πειραιάς Τηλ.: 210 4297446-8

ΧΑΛΑΝΔΡΙ Λ. Πεντέλης 44 & Ηρακλέους 2, 152 34 Τηλ.: 210 6800991-2

ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ (Εθν. Μακαρίου) Εθν. Μακαρίου 6 & Ικαρίας, 121 32 Τηλ.: 214 4050000

ΧΑΛΚΊΔΑ ΕΎΒΟΙΑΣ 28ης Οκτωβρίου 13, 341 00, Χαλκίδα, Τηλ.: 222 1440980

ΟΛΥΜΠΙΆΔΟΣ Ολυμπιάδος 119, 546 34, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 459660

ΣΟΦΟΥΛΗ Θεμιστοκλή Σοφούλη 35, 546 55, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 801559 ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗ Οδός Λαγκαδά 234, 546 29 Τηλ.: 2310 669629 ΤΟΎΜΠΑ Γρηγορίου Λαμπράκη 61, 543 51, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 937411

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΑΜΠΕΛΌΚΗΠΟΙ Μεγ. Αλεξάνδρου & Παπαφλέσσα 13, 561 23 Tηλ.: 2310 749672 ΒΑΣ. ΟΛΓΑΣ Β. Όλγας 154, 546 45 Τηλ.: 2310 880100 ΕΡΜΟΥ Ερμού 53, 546 23 Τηλ.: 2310 281876-7

ΕΥΟΣΜΟΣ Καραολή & Δημητρίου 150, 562 21, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 774540 ΗΛΙΟΥΠΟΥΛΗ Στρ. Μακρυγιάννη 92-94, 564 31 Τηλ.: 2314 437490 ΚΛΕΑΝΘΟΥΣ Κλεάνθους 10, 546 42 Τηλ.: 2310 868460-1

ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ Εθν. Αντιστάσεως 18-20, 551 33, Τηλ.: 2310 459660 ΝΕΑΠΟΛΗ Α. Παπανδρέου 246, 566 26, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 672002 ΞΗΡΟΚΡΗΝΗ Γρ. Κολωνιάρη 55, 546 29 Τηλ.: 2310 548122

ΠΕΡΑΊΑ Λ. Θεσσαλονίκης 2, 57019 Τηλ.: 23920 22622 ΠΟΛΊΧΝΗ Ελπίδος 20, 565 33 Τηλ.: 2310 602726

ΑΤΤΙΚΗ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Μ. Γερουλάνου 15, 11524, Αθήνα Τηλ.: 210 6962600

Μητροπόλεως 86 54622, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 372600

ΑΤΤΙΚΗ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΑΘΗΝΑ Μιχαλακοπούλου 6 (Είσοδος από Θέτιδος 5), 115 28, Αθήνα Τηλ.: 210 7217517

ΚΑΛΛΙΘΕΑ Λεωφ. Ελ. Βενιζέλου 155, 1ος όροφος, 176 72, Καλλιθέα Τηλ.: 210 9537648

ΑΛΙΜΟΣ Λ. Βουλιαγμένης 578α, 2ος όροφος, 174 56, Άλιμος Τηλ.: 210 9918797

ΚΗΦΙΣΙΑ Λεωφ. Κηφισίας 225-227 145 61, Κηφισιά Τηλ.: 210 6129112-3

ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ Εθνάρχου Μακαρίου 6 & Ικαρίας, 1ος όροφος, Τ 214 4050005

ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ Εθνικής Αντιστάσεως 15, 1ος όροφος, 551 33, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 486876 ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Μητροπόλεως 83, 3ος όροφος, 546 22, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 275986

ΚΥΠΡΟΣ ΠΟΛΥΔΎΝΑΜΟ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΌ ΚΈΝΤΡΟ: Λεωφόρος Λεμεσού 100, 2015, Στρόβολος, Τηλ.: +357 22419700 ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ: Ιφιγενείας 59, 2003, Στρόβολος, Τηλ.: +357 22204900 ΚΕΝΤΡΙΚΌ ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΟ: Λ. Ιφιγενείας 59, Λευκωσία, Τηλ.: 77771310, Από το εξωτερικό: +357 22204900

ΚΈΝΤΡΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΊΑΣ: Αγία Βαρβάρα, Άγιος Δομέτιος, Αγλαντζιά, Αστρομερίτης, Αρεδιού, Εγκώμη, Λακατάμια, Λατσιά, Μακεδονίτισσα, Στρόβολος, Τσέρι, Πάφος, Λεμεσός, Λάρνακα

99Α, Λεωφ. Αθαλάσσας 2024 Στρόβολος, Λευκωσία, Τηλ.: +357 22 861000

Ακολουθήστε μας στα social media

Bioiatriki

bioiatriki_group

Bioiatriki Healthcare Group