RED DE MENS! introductie
Smartphones, zorgrobots en zelfrijdende auto’s, ze komen eraan of ze bestaan al. Producten om ons heen worden steeds menselijker en autonomer, we leven in een maatschappij waar mensen en systemen innig samenleven. Het beeld van de mens verandert nu we intiem worden met de dingen om ons heen. De smartphone lijkt een verlengstuk van ons brein, de auto van onze benen en het scherm van onze ogen. We identificeren ons met deze producten en voelen ons gehandicapt als ze wegvallen. Als de auto kapot is of we zijn de telefoon vergeten hebben we het gevoel dat we een lichaamsdeel missen. Achter de slimme producten en diensten zitten grote multinationale corporaties die je gedrag vastleggen en allerhande persoonlijke gegevens verzamelen. We volgen en we worden gevolgd, en we laten ons bedienen met de informatie waar we naar op zoek zijn. Het lijkt soms alsof de computer precies weet wat jouw wensen zijn. Maar wat is het belang van deze systemen en hoe beïnvloeden ze het leven van mensen? Zoals alle levende wezens willen ook de corporaties overleven en groeien. De economische groeiprocessen zijn gekoppeld aan de ontwikkeling van technologie. Wat voor effect heeft dat op onze autonomie en menselijkheid?
7
De toekomst is populair nu nieuwe technologische toepassingen in rap tempo als een soort tovenarij ingrijpende veranderingen teweeg brengen in de samenleving. De evolutie leert ons dat mens en technologie zich al eeuwen in samenspraak ontwikkelen. We kunnen in de recente geschiedenis twee fases benoemen waar technologie de mens beĂŻnvloedt: de eerste fase is halverwege de 20ste eeuw begonnen en bestaat uit de effecten van industrialisering, globalisering, massamedia en netwerktechnologie. De tweede fase gaat over algoritmes, big data, robotisering, drones, draagbare technologie en de nog te verwachten vele technologische verassingen. De laatste fase lijkt tamelijk radicaal en beĂŻnvloedt het beeld van de mens in de komende 100 jaar, omdat we nog niet weten wat de gevolgen zijn als technologie ons lichaam binnendringt. Red de Mens onderzoekt de bedreigingen die de mens mogelijk te wachten staan. De smeltende ijskappen, schaarse grondstoffen, toenemende bureaucratie en overbevolking dwingen ons tot een andere levensstijl. En met algoritmes en robotica worden we uitgedaagd tot een nieuwe realiteit met verstrekkende gevolgen voor ons leven op aarde. De publicatie is samengesteld uitspraken van hedendaagse ĂŠn klassieke denkers, die zijn verzameld na een publieke oproep. Via de quotes worden de belangrijkste bedreigingen voor het voortbestaan van de mens behandeld. 1. Raken we gevangen in onze
8
ER ZIJN GEEN ALIENS NAAR DE AARDE GEKOMEN OM ONS TECHNOLOGIE TE BRENGEN. WE HEBBEN HET ZELF UITGEVONDEN. 17 Douglas Coupland
➔
Tegen het einde van dit decennium zal de computer als fysiek object zijn verdwenen. Met elektronica verweven in onze kleding en accessoires die functioneren als interface kunnen we ons volledig in de virtuele werkelijkheid begeven. 18 Ray Kurzweil
TECHNOLOGIE IS SLECHTS EEN MIDDEL. 31 Bill Gates
We verdrinken in de enorme datastroom. 32 Geert Lovink
VOLG MIJ!
IEDERE CEL VAN EEN ORGANISME OF IEDERE TERMIET IN EEN KOLONIE VOLGT ÉÉN SIMPELE REGEL.
41 Douglas Rushkoff
HOE KUNNEN WE KINDEREN LEREN ZEGGEN:
NEE! 42 Ned Rossiter
T E CH N O L O G I E D IE N T D E ME N S. EN D E ME N S D I E N T DE T E CH N O L O G I E .
65 Koert van Mensvoort
|||
BEN IK DE MEESTER VAN DE MACHINE,
OF ZIJN DIENAAR?
BEN IK EEN SPELER IN DE WERELD,
OF EEN WAARNEMER?
BEN IK EEN SUBJECT,
OF EEN OBJECT? 66 Nicholas Carr
ALS ROBOTS ONZE HUIZEN SCHOONMAKEN, MOETEN ZE DAT BETER DOEN DAN MENSEN.
75 James Dyson
NIEUWE TECHNOLOGIEËN VERGROTEN NIET ALLEEN ONZE K E N N I S VA N H E T LEVEN OP AARDE - ZE ZIJN ALLANG B E G O N N E N D AT L E V E N FUNDAMENTEEL TE TRANSFORMEREN.
76 Jos de Mul
:[
VERLAAT DE PLANEET evolutie gaat door De planeet Aarde is er al aanzienlijk langer dan de mens. Ze ontstond 4.5 miljard jaar geleden en lange tijd was zij slechts een eenzame rots in de ruimte. Pas na drie miljard jaar evolueerde de biosfeer. Daarna kwamen de planten, de dieren en nog één miljard jaar later: de mens. Wij zijn er pas net. Toch blijft onze aanwezigheid niet onopgemerkt. Geen andere diersoort heeft haar omgeving zo ingrijpend naar haar hand gezet als de mens. Ergens, zo’n 200.000 jaar geleden, is dat begonnen. Er was nog geen Nobelprijs voor het geniale idee om een dierenhuid te gebruiken als vacht, voor de beheersing van het vuur, de uitvinding van de speer en de schoen. Stuk voor stuk uitzonderlijk inventieve vondsten, die het niet alleen mogelijk hebben gemaakt ons staande te houden in onze oorspronkelijke natuurlijke omgeving, maar deze zelfs naar onze hand te zetten en te domineren. De mens was niet altijd zo invloedrijk. Lange tijd waren we een marginale, onopvallende diersoort ergens midden in de voedselketen, die de omgeving niet meer beïnvloedde dan gorilla’s, vlinders of kwallen. We bleven voornamelijk in leven door planten te verzamelen, insecten te vangen, kleine dieren te besluipen en van kadavers te eten die waren achtergelaten door veel sterkere roofdieren waarvoor we in continue angst leefden. Wist u dat de genetische variatie binnen de gemiddelde troep chimpansees gro81
Alle mensen hebben drie levens:
PUBLIEK PRIVAAT GEHEIM. 92 Gabriel García Márquez
WE LEVEN IN HET TIJDPERK VAN VLUCHTEN EN IN HET TIJDPERK VAN BALLINGSCHAP. 93 Ariel Dorfman
Uiteindelijk zijn we allen onderdeel van het team mensheid. In dat kader zijn we verplicht onszelf en onze talenten te delen ten behoeve van het team.
112 Yehuda Berg
leven?
WAAROM IS HET AFHANKELIJK VAN HET CONSUMEREN VAN ANDER LEVEN? 113 Douglas Rushkoff
MENSEN ZIJN WEZENS IN HET MIDDEN, TUSSEN HET GEBORENE EN HET GEMAAKTE. 124 Kevin Kelly
IK GELOOF NOG STEEDS DAT WE ÉÉN VOLK ZIJN. 125 Barack Obama
Ik begrijp niet waarom mensen bang zijn voor nieuwe ideeën.
Ik ben bang voor de oude.
142 John Cage
VIDEOGAMES HEBBEN MIJN LEVEN VERWOEST.
MAAR HET GOEDE IS:
IK HEB TWEE EXTRA LEVENS! 143 Unknown
©
TECHNOLOGIE IS NIET WAT ONS ‘POST-HUMAAN’ OF ‘TRANSHUMAAN’ MAAKT, HET IS WAT ONS MENSELIJK MAAKT.
150 Nicholas Carr
$
$
€
®
TECHNOLOGIE IS ONZE NATUUR. DOOR COMPUTERS EN SOFTWARE GEVEN WE VORM AAN ONZE IDEEËN. WE BRENGEN ZE IN DE WERELD. 151 Nicholas Carr