Wild van Freek Inkijkexemplaar by blinkuitgevers

WAAROM HEBBEN OLIFANTEN EEN SLURF?

LEKKER KNUTSELEN… AAN JE EIGEN WERELDBOL

Nog nooit zag ik een cheeta van zó dichtbij! KUNNEN VISSEN RUIKEN? ?

DIEREN IN HET DONKER

Welkom bij mijn show: Freek Vonk Live - “Dieren in het Donker”! Ga met me mee op een spannend en leerzaam avontuur, waarbij we de meest bijzondere dieren ontmoeten. Ontdek bijvoorbeeld hun unieke aanpassingen die hen helpen te overleven in het donker - van camouflage tot het vermogen om zelf licht te geven! Hoe gaaf is dat! Geniet van magische momenten en adembenemende video’s tijdens dit spektakel in Rotterdam Ahoy, het hoogtepunt van mijn jaar! Laterrr,

RAAK!

WILD GESPOT!

“Wat een coole foto is dit! Een kameleon vangt zijn prooi op een bijzondere manier: met zijn superlange, gespierde tong. Die is soms wel anderhalf keer zo lang als zijn lichaam. Waanzinnig! Aan het einde zit een dikke, kleverige tongpunt. Ziet de kameleon een prooi? Dan schiet zijn tong razendsnel uit zijn bek. Dat gaat met een versnelling die wel vijf keer groter is dan die van een straaljager. De prooi blijft vervolgens plakken, waarna de kameleon het hapje zijn bek in trekt. Gaaf, hè?”

MAIL Freeks

HEY FREEK,

Toen we op vakantie gingen, zeiden mijn ouders dat ik uit mocht slapen. Maar ik ging vroeg op pad om de dieren in het bos te bekijken!

Slim van je, Nuri! Dat is veel leuker dan uitslapen. Heb je mooie dieren gespot?

FREEK JUNIOR

HA FREEK,

Kijk: ik heb geen deken meer nodig met al deze Freek-boekjes!

Wat een goed idee, Lex! Dit slaapt vast heerlijk!

HOI FREEK,

Ik heb een onderwaterwereld gemaakt met een haai. Vind je hem mooi?

Waanzinnig mooi, Diem My!

Wist je dat een haai helemaal geen botten heeft?

LIEVE FREEK,

Ik heb een tekening van jou, Bassie, Ivo en een koningscobra gemaakt.

Wil je een foto, tekening of verhaal met mij delen?

Ga dan naar wildvanfreek.nl.

Wat een prachttekening, Rowan. Een koningscobra is één van mijn lievelingsdieren!

NURI 9 JAAR

DIEM MY 9 JAAR

ROWAN 8 JAAR

LEX 7 JAAR

FAVORIETE MOMENT Freeks

CHEETA

In het prachtige Afrikaanse land Namibië kreeg ik een unieke kans. Op de savanne onderzocht ik een cheeta. Wat een fantastische ervaring!

Met een dierenarts speurde ik eerst een enorm natuurreservaat af naar het roofdier. Omdat dit vrouwtje hartproblemen had, werd haar gezondheid goed in de gaten gehouden. Na lang zoeken spotten we de patiënt en kon de dierenarts haar met een geweer verdoven. Pats! Het was niet leuk, maar wél voor haar eigen bestwil. Voorzichtig tilden we haar op. Wauw, ik liep gewoon met een cheeta in mijn armen!

Op een open plek in het gras legde ik haar neer. Het onderzoek kon beginnen. Goed nieuws: ze was nu weer kerngezond. Ik keek naar haar lange, slanke lijf met die enorme poten. Wat een lange stelten waren dat! Cheeta’s zijn duidelijk gebouwd om snel te rennen, soms met wel honderd kilometer per uur. Holymoly!

We legden de cheeta daarna in een kist, waar ze haar roes veilig kon uitslapen. Nadat ze was bijgekomen, trok ik de schuif omhoog… en wég was het snelste landdier op aarde. Ze was weer vrij, zoals het hoort. Geweldig!

Een cheeta kan zijn nagels niet intrekken. Die klauwen geven het roofdier extra grip als het een prooi achtervolgt.

HOE OVERLEEF JE EEN ZWANEN-AANVAL?

Stel je voor: je loopt rustig langs een vijver. Plotseling hoor je gesis achter het riet. Een knobbelzwaan! En hij kijkt niet blij. Wat nu?

TIP 1

FREEKS

HOUD AFSTAND

Van maart tot mei broeden zwanenkoppels hun eieren uit. Vaak doen ze dat aan de waterkant van vijvers en sloten. Pa knobbelzwaan heeft als taak om de eieren te beschermen. Het is daarom belangrijk dat je in die periode niet te dicht bij de familie zwaan komt. De vogels voelen zich anders bedreigd.

Kom niet in mijn buurt!

hebben supersterke vleugels, waarmee ze flinke klappen kunnen uitdelen.

SURVIVALTIPS

LET GOED OP

Kom je toch te dichtbij? Dan laat pa weten dat je op moet hoepelen. Hij klappert met zijn grote vleugels en sist erop los. Ga je niet meteen weg? Dan zwemt hij razendsnel op je af, doet zijn hals omhoog en tilt zijn vleugels een stukje op. Dit is de laatste waarschuwing! Goed opletten dus als je een sissende knobbelzwaan hoort!

TIP 3

LOOP RUSTIG WEG

Hoewel zo’n woedende knobbelzwaan er best gevaarlijk uitziet, is het vooral show. Toch kun je pa knobbelzwaan beter niet boos maken. Hij is ongeveer twaalf kilo zwaar en heeft vleugels die wel 2,5 meter breed kunnen worden. Dat kan je wel een paar blauwe plekken opleveren! Loop dus voorzichtig achteruit weg uit zijn territorium. Dan kan ma rustig haar eieren uitbroeden.

Ongel flijk!

Een vlinder kan niet vliegen als zijn vleugels te nat zijn.

PRET PUZZEL VERBIND DE DIEREN

Ehh... Hoe zag ik er eigenlijk als kind uit?

Deze volwassen dieren ken je vast wel. Maar hoe zien hun jongen eruit? Verbind de dieren met hun kinderen. Schrijf de letters op en ontdek hoe een jonge duif heet. KIJK VOOR

...VERDRINKEN?

Jazeker! Jij haalt zuurstof uit de lucht met jouw longen. Een vis haalt zuurstof uit het water met zijn kieuwen. Soms zitten er zoveel algen en bacteriën in het water, dat ze al het zuurstof hebben opgemaakt. Er stroomt dan wel water langs de kieuwen, maar die kunnen daar geen zuurstof uithalen. En dan verdrinkt de vis.

Kunnen vissen...

...RUIKEN?

Jazeker. Sterker nog: ruiken is superbelangrijk voor een vis! Met zijn neus spoort hij eten op en ruikt hij soortgenoten. Er zijn zelfs vissen die de geur van roofdieren kunnen opsnuiven. Ruikt het naar de vijand, dan weten ze: wegwezen hier! Snif, snif! Wie stinkt daar zo?

...DRINKEN?

Een zoutwatervis moet zelfs veel drinken. Zout trekt als een soort magneet water aan. Daardoor loopt het water in het vissenlijf via de huid naar buiten. Bij een zoetwatervis is het juist andersom. Daar stroomt het water via de huid naar binnen. Gelukkig plast hij al dat water weer uit. Anders zou een zoetwatervis ontploffen als een waterbommetje! een binnen. Anders

oogleden. Ze hebben dus altijd hun ogen open.

...SLAPEN?

Dat verschilt waarschijnlijk per vis. Maar daar is nog veel onduidelijk over. Van één vis weten we zeker dat het een slaapkop is: een papegaaivis. Voordat hij gaat slapen, maakt hij van speeksel een soort ‘slaapzak’. Die slijmzak zorgt ervoor dat hij niet gebeten wordt door kriebelbeestjes. Truste!

PRET PUZZEL ONTDEK HET DIER

Ai! Freeks verrekijker is kapot. Weet jij naar welke dieren hij kijkt?

Ik heb geen idee!

4. DARPUILA

5. LAKOA

6. HAYEN

7. MELAKEON

8. LAPELARE

HEUSNORON

1. KUIRKEL

STAROKASTTJE

RIMGNAKISTRAAT

wereldbol Knutsel een

WIL JIJ LEREN HOE DE WERELD ERUITZIET?

DAN IS DEZE KNUTSEL ECHT IETS VOOR JOU! HAAL JE

KNUTSELSPULLEN UIT DE KAST EN MAAK JE EIGEN WERELDBOL.

DIT HEB JE NODIG:

• ballon

• kranten

• wc-papier

• behangplaksel

• lijm

• verf

• oude wereldkaart of atlas

STAP 1

AAN DE SLAG!

Blaas de ballon op. Knip de kranten in stroken, smeer er behangplaksel op en plak ze op de ballon. Zorg ervoor dat je meerdere lagen aanbrengt voor een stevige wereldbol. Plak op het laatst nog een laagje wc-papier over je wereldbol heen.

STAP 2

BLAUWE PLANEET

Wacht tot de lijm is opgedroogd. Let op: dit duurt soms een paar dagen! Verf de ballon daarna blauw, net als een echte wereldbol. Laat je knutselwerk weer goed drogen. Knip tijdens het wachten alvast alle werelddelen uit een oude landkaart.

Heb je geen oude landkaart of atlas? Zoek dan een wereldkaart op internet. Typ in Google ‘continent map’ in.

STAP 3

ZOEK HET WERELDDEEL

Plak de werelddelen op de bol. Of schilder ze zélf uit je losse pols! Weet je niet welk werelddeel waar hoort? Kijk dan op internet of in een atlas. Klaar? Zoek dan een mooi plekje voor je knutsel uit!

Succes!

Wat is groter dan een olifant, maar weegt helemaal niets?

OM TE GIEReN

Waarom neemt Bassie een baal hooi mee naar bed?

ANTWOORD: de schaduw van een olifant.

ANTWOORD: voor zijn nachtmerrie.

Fwieut, fieeeuw!

Een worm kruipt uit de grond. Een paar centimeter verder ziet hij een andere worm. Hij vraagt: “Wil je met me trouwen?” Zegt de andere worm: “Dat kan toch niet. Ik ben je andere eind!”

Het is zwart met wit en springt op en neer.

laat de meeste scheten? hond scheten

ANTWOORD: een windhond.

ANTWOORD: een springuïn.

Waarom eet Ivo nooit mosselen in het weekend

Bah! Ik lust geen worteltjes!

Ivo:

ANTWOORD: omdat het weekdieren zijn. weekend? heel sterk?

Bassie: “Is het waar dat worteltjes goed zijn voor je ogen?” “Zeker. Heb jij weleens een konijn met een bril gezien?”

een slak, die draagt

Een visser vangt een piepklein visje. Hij haalt hem van zijn hengel en gooit hem terug in het water. Dan zegt hij: “Laat je hier nooit meer zien zonder je ouders!”

ANTWOORD:

zijn huis op zijn rug.

De logé

Scenario: Robbert Damen

#KATAK

HET FREEK VRAAG

Hoe ademt een dolfijn?

BIBI 6 JAAR

Een dolfijn heeft longen, net als jij en ik, Bibi. Onder water houdt hij zijn adem in. Om het kwartier komt het waterdier even naar boven om te ademen. Dat doet hij niet via zijn bek, maar via een speciaal blaasgat op zijn kop.

Snif, snif! Aah, hier zitten deblaadjes!lekkerste

Zijn er dieren die hun nagels knippen ?

CHRIS

5 JAAR

De meeste dieren hoeven nooit hun nagels te knippen, Chris. De nagels slijten vaak even snel als dat ze groeien. Bijvoorbeeld doordat een dier zijn poten gebruikt om te graven of grote afstanden af te leggen. Apen zijn een uitzondering. Zo bijt een chimpansee in het wild weleens zijn nagels kort als hij ze te lang vindt.

Waarom is een mier die van de tafel valt niet dood ?

Waar heeft een olifant een slurf voor nodig?

Ruiken, ademen, voelen, toeteren, vechten en tillen… een olifant doet bijna alles met zijn slurf, David. Hij plukt er blaadjes mee uit hoge bomen en drinkt ermee uit de rivier. Of hij geeft zichzelf een lekkere douche. Jeuk? Ook even krabben doet hij met zijn slurf. Bijvoorbeeld door met een takje te wrijven over de plek waar hij jeuk heeft. Handig, toch?

Gek is dat hè, Amina? Als jij zonder parachute uit een vliegtuig springt, overleef je dat niet. Het antwoord is ook best ingewikkeld. Een mier weegt bijna niets. Zelfs voor zijn kleine lichaam is zijn gewicht opvallend laag. De mier zweeft als het ware naar beneden. Een beetje als een parachute. En dat zorgt ervoor dat hij ongedeerd op de grond belandt.

Waarom zie je zoveel als het geregend heeft?

Naaktslakken zijn inderdaad dol op een flinke stortbui, Yarek. Na al die regen is het overal lekker vochtig. Het slijm waar de weekdieren op vooruit glibberen, bestaat voor 96 procent uit water. Een stralend zonnetje is dan ook niets voor een slak. Hij zou kunnen uitdrogen! Bij droog weer verschuilt hij zich daarom veilig onder de grond. Laterrr!

DAVID 7 JAAR

YAREK 8 JAAR

AMINA 7 JAAR

Ongel flijk!

EEN AARDVARKEN

kan binnen 5 minuten een hol graven waar hij zelf in past.

Ik ben een Ik ben een

ZWEVEN

VLIEGEND DRAAKJE

Vliegen kan ik niet, maar zweven kan ik als de beste! Tussen mijn voor- en achterpoten zitten grote huidflappen. Die werken als een soort vleugels. Als ik uit een boom spring, klap ik ze uit en zweef ik weg. Daar gaaa ik!

WAT VIND

JIJ VAN HET

VLIEGEND DRAAKJE? superdier opschepper

BEWAKER

HANDIGE SPRONG

Ik kan in de lucht draaien. Als ik uit een boom spring, kan ik door zo’n draai een stukje lager weer op diezelfde boom landen. Doe dat maar eens na! En wist je dat ik met gemak een sprong van tien meter maak? Dat is alsof ik twee keer een straat oversteek. En dat met een kleine sprong!

EEN VLIEGEND DRAAKJE KAN TIENTALLEN METERS VER ZWEVEN. ZOEFFF!

In het bos waar ik woon, zijn een paar bomen van mij. Andere mannetjes zijn daar niet welkom. Daarom zweef ik van boom naar boom om de boel te bewaken. Komt er toch een mannetje kijken? Dan zweef ik woest op hem af. “Dit zijn mijn bomen!”

FREEKVAN HELP DE BIJEN! TIPS

BOUW EEN BIJENHOTEL

B(L)IJ MET EEN BLOEM

Bijen hebben van het voorjaar tot het najaar stuifmeel en nectar nodig. Met verschillende soorten bloemen in je tuin zorg je ervoor dat er altijd iets in bloei staat. Plant bijvoorbeeld knoopkruid, veldsalie en slangenkruid. Let goed op dat de bloemen en zaden biologisch zijn.

Knutsel met hout een huisje in elkaar. Vul het met stukken hout waar gaten in geboord zijn. Stop er ook plantenstengels in die hol zijn of zacht vanbinnen. Denk bijvoorbeeld aan bamboe en riet. Zorg dat de stengels en het hout aan één kant dicht zijn. Hang tot slot het bijenpaleis op een zonnige plek. Laat die gasten maar komen!

De Nationale Bijentelling is alleen in Nederland.

BIJEN TELLEN

Weet jij hoeveel bijen er in jouw tuin rondvliegen? Doe tussen 15 en 25 april mee aan de Nationale Bijentelling. Tel een half uur lang alle bijen die je ziet. Stuur daarna jouw resultaten op. Hoe meer we weten over bijen, hoe beter we voor ze kunnen zorgen. www.nationalebijentelling.nl

uur lang alle bijen die je ziet. Stuur

PRET PUZZEL KLEUREN OP NUMMER

Lachnaareens de camera!

Een luiaard heeft een bruine vacht. Maar hij beweegt zó weinig dat er soms algen op zijn haren groeien. Daardoor wordt hij dan groen. Kijk goed naar de getallen en geef elk vakje de juiste kleur.

prijsvraag vraag

Eens zien of ik de juiste weg kan vinden...

Een zeester heeft geen hersens. Hij kan jouw hulp dus goed gebruiken. Wijs hem de weg en ontdek welk dier ook geen hersens heeft. Stuur je antwoord op en maak kans op een te gekke prijs.

DE PRIJS

BOEK OVER BEESTJES

Er zijn maar weinig mensen die van muggen, naaktslakken en kakkerlakken houden. Toch zijn die dieren razend interessant! Wist je bijvoorbeeld dat een naaktslak extra glibberig slijm maakt om aan zijn vijanden te ontsnappen? In het boek ‘Meer verschrikkelijke beestjes’ (Uitgeverij Querido) ontdek je nog veel meer leuke weetjes over deze bijzondere dieren.

DOE WILD EN WIN!

Heb je de puzzel opgelost?

Ga dan naar wildvanfreek.nl/winnen en stuur je antwoord in. Doe dit vóór 11 april 2024.

De winnaars krijgen automatisch bericht.

COLOFON

Wild van Freek is een uitgave van Wild van Freek bv, een gezamenlijk initiatief van Studio Freek en Blink Media.

SERVICE EN INFORMATIE

Soort abonnement Basis Extra

Prijs* € 61,50 € 71,50

*Gebaseerd op automatische incasso en levering in Nederland en België.

Een Basis-jaarabonnement bestaat uit 12 nummers. De tijdschriften worden in Nederland thuisbezorgd. In België gaat de verspreiding via scholen of via bezorging op het thuisadres. Een Extra-abonnement is een Basis-abonnement met 2 extra dikke vakantieboeken (winter- en zomerspecial).

Ga je verhuizen? Is je kind toe aan een vervolgtitel van Blink? Of heb je het blad niet ontvangen? Ga naar klantenservice.blink.nl/login/ of neem contact met ons op. Verhuizingen graag uiterlijk 3 weken van tevoren doorgeven.

Of een abonnement doorloopt tot wederopzegging is terug te vinden in de bevestigingsmail die wordt verstuurd bij het aangaan van het abonnement. Binnen de verlenging is een abonnement opzegbaar met inachtneming van een maand opzegtermijn.

VRAGEN OVER EEN ABONNEMENT

Klantenservice Wild van Freek blinkshop.nl/contact

Telefoon: +31(0)73 85 000 33

E-mail: klantenservice@blink.nl

Meer informatie: blinkshop.nl

REALISATIE EN PRODUCTIE

Hoofdredactie: Prof. dr. Freek Vonk, Renske Lamers

Redactie: Marieke Ordelmans (adjunct-hoofdredacteur), Evine Cuijpers (coördinatie), Britt Sijtsma

Online redactie: Aislinn Sletterink, Eva Seegers

Medewerkers: Chaimae Abakhti, Karen Bosma, Karen De Becker, Ineke van Kasteren, Merethe Zalm

Beeldredactie: Jakob Breimer, Coen Doesborg, Rian Popejus, Roos Stone, Dirk Verweij

Vormgeving: Buro de Kuijper

Dtp en lithografie: Desiree van Otterdijk

Marketing: Fleur Cranenbroek, Anouk Deleij, Kieke Escarabajal Baadenhuijsen, Dionne Lenkens, Laura Pietersen, Helen Shackleton

Productie: Jolanda Rijsdam

Secretariaat: Wendy de Reeder

Drukkerij: Senefelder, Doetinchem

OPLOSSINGEN

BLADZIJDE 11

- i

- p

BLADZIJDE 17 1. kerkuil 2. stokstaartje 3. ringstaartmaki

luipaard

koala

hyena 7. kameleon 8. lepelaar 9. neushoorn

SAMENWERKEN: Barbara de Back barbara.de.back@blink.nl

ADVERTEREN: Young & Connected b.goudsmit@yandc.nl

REDACTIEADRES

Redactie Wild van Freek

Postbus 380, 5201 AJ ’s-Hertogenbosch

Telefoon: 073 85 000 41

E-mail: post@wildvanfreek.nl

Meer informatie: wildvanfreek.nl

Naast Wild van Freek is Blink uitgever van Bobo, Okki en National Geographic Junior. Ook ontwikkelt Blink vernieuwende lesmethodes voor het basis- en voortgezet onderwijs. De tijdschriften van Blink sluiten aan bij de methodes voor het basisonderwijs en passen goed bij het leer- en denkniveau van kinderen. Bij alles wat Blink doet, staat het prikkelen van de nieuwsgierigheid centraal. Want nieuwsgierigheid is de motor van leren.

CREDITS

Tekst: Evine Cuijpers tenzij anders vermeld Foto’s Freek: Freek Vonk / Ivo Borkus

Studiofoto’s Freek: Mike van den Toorn

Illustraties Freek: Sander de Fouw en Tekenteam / Adrie Janssen

4-5 tekst: Britt Sijtsma

7 tekst: Richard de Rooij

8-9 tekst: Kim Haanappel

10 foto: Arik Siegel / Nature in Stock

12-13 tekst: Kim Haanappel

17 puzzel: Ester Kerkhoff

18-19 foto: Andy Rouse / Naturepl.com

30 foto: Cultura Creative Ltd / Alamy / Imageselect