Titus Brandsma: Friese Heilige en Mysticus

Page 1

Titus enFrieseBrandsmaheiligemysticus School voor Praktische Filosofie en Spiritualiteit Leeuwarden 17 augustus 2022

Titus en Sipke Oegeklooster ROME nijmegen journalistiek karmeliet

Oegeklooster • Rond 1500 ongeveer 50 kloosters in Frl. In 1580 0. • Grote kloosters bij Rinsumageast (Klaarkamp), Hallum (Mariengaarde)

Jeugd en opleiding • 23 februari 1881 geboren als Anno Sjoerd Brandsma • 1892 1890 Gymnasiast in Megen (Franciscanen) • 17 september 1898 intrede bij de Karmelieten (17) neemt als kloosternaam Titus aan • 17 juni 1905 Priesterwijding (24) • 1906 1909 Promovendus wijsbegeerte aan de Gregoriana in Rome

• Ontstaan

Karmelieten op de berg Karmel (Elia) bij Haifa in de eeuw. Bedelorde zoals Augustijnen, Dominicanen en Franciscanen Hervormingsbeweging: Theresia van Avila, St Jan vh Kruis 1564: ongeschoeide Karmelieten Yn Friesland kloosters yn Woudsend en IJlst (tot Karmelietessenklooster (1936 1993/2021) “Titus Brandsma behoorde niet zelf tot de ongeschoeide Carmelieten, doch tot de geschoeide. Met de vrolijkheid, die gewoonlijk het kenmerk der heiligen is, placht hij echter hieraan toe te voegen dat hij onder dezen althans tot de minst geschoeiden behoorde; want hij droeg een der kleinste herenschoenen die in Nijmegen te bezichtigen waren, nl. maat 40.” Godfried Bomans (kreeg in Nijmegen les van Titus Brandsma)

12e

Drachten1580)

Mystiek Mystiek ; van het Griekse μυστικός , mystikos, geheimzinnig) is het hartstochtelijk streven naar een persoonlijke vereniging van de ziel met God. De term mystiek verwijst ook naar de achterliggende leer over kennis en persoonlijke ervaringen van toestanden van bewustzijn voorbij de normale menselijke perceptie.

Nederlandse mystiek: Hadewych (1200 12600 en Jan van Ruusbroec (1293 Achtergrond:1381) Kerk in crisis (ketters, bedelorden, 1 e hervorming)

• Het lekkerste van de minne zijn haar stormen.

Vanwege haar je ellendig voelen is gezond.

Dat suetste van minnen sijn hare storme; Haer diepste afgront es haer scoenste vorme; In haer verdolen dats na gheraken; Om haer verhongheren dats voeden ende smaken; Hare mestroest es seker wesen; Hare seerste wonden es al ghenesen; Om hare verdoyen dat es gheduren; Hare berghen es vinden alle uren; Om hare quelen dat es ghesonde; Hare helen openbaert hare conde; Hare onthouden sijn hare ghichten; Sonder redenne es hare scoenste dichten; Hare ghevangnesse es al verloest; Hare seerste slaen es hare suetste troest; Hare al beroven es groot vromen; Hare henen varen es naerre comen;

Naar haar hongeren zal voeden en heerlijk smaken. Haar rusteloosheid biedt zekerheid. Haar pijnlijkste wonden laten alles genezen.

Om haar wegkwijnen is overleven. Haar wegstoppen is haar elk moment terugvinden.

Haar geheim willen houden brengt haar aan het licht.

Wat zij ontzegt dat zijn haar geschenken. Zonder woorden zijn haar mooiste gedichten; Door haar gevangen word je van alles bevrijd. Haar hardste slagen zijn haar heerlijkste troost. Alles wat zij ontneemt is grote winst. Haar weggaan brengt ze steeds dichterbij.

In haar jezelf verliezen, dat is haar bereiken.

Hadewych : Minne

Haar diepste afgrond toont haar mooiste vormen.

God alles dat is uit het niets tevoorschijn. Alles is in God en God is in alles. Daarom staat de mysticus niet los van het alledaagse leven, maar staat hij of zij er juist voluit in”.

Mystiek as bron voor verzet “God is verborgen aanwezig, in iedere mens én in de gehele schepping. Ieder moment schept

• 1923

Betrokken

Loopbaan 1923 Docent studiehuis Karmelieten Oss, oprichting Carmelcollege Oldenzaal Oss, Hoogleraar geschiedenis van de wijsbegeerte, natuurfilosofie, natuurlijke godsleer wijsbegeerte der geschiedenis geschiedenis der mystiek, met name de Nederlandse mystiek 1932 Katholiek emancipator Voorvechter persvrijheid IJveraar voor de Friese taal in het lesprogramma van het lager en het hoger onderwijs bij tal van rooms katholieke organisaties (journalistiek onderwijs, natuurbescherming) 1933 Rector Magnificus Katholieke Universiteit Nijmegen (1923) met diesrede over godsbegrip Geestelijk adviseur van de Nederlandsche Rooms Katholieke Journalistenvereniging Lidmaatschap Comité van Waakzaamheid tegen nationaal socialisme

• 1932

• 1935

• 1909

• 1936

TITUS en it Frysk • 1917 medeoprichter van het Rooms Frysk Bûn (Susterselskip fan Kristlik Frysk Selskip no fusearre ta Stifting Krúspiunt) • 1940 Frysk Missaal • 1926 Frsyke beafeart nei Dokkum, preke yn de Fryske taal tsin de sin yn fan de bisskop • Titus Brandsma hat der mei foar soarge dat der in heechleraar yn de fryske taal kaam oan de universiteiten van Utert, Amsterdam en Grins • Titus Brandsma hat de namme ‘Fryske Akademy’ betocht • Frysk as taalunderwiis op legere skoallen • Troch syn wisse leauwe, syn kalme mar berette optreden en oanhâldende stimulâns hat Titus Brandsma in protte goeds dien foar it Frysk yn tsjerke en maatskippij. (Alex Riemersma)

Missie in de oorlog • 1941 Verzet tegen verwijderen joodse leerlingen en bekeerlingen van katholieke onderwijsinstellingen • Op verzoek kardinaal de Jong reis langs alle katholieke dagbladredacteuren om verbod tegen opnemen NSB advertenties uit te leggen

DachauAmersfoortScheveningenKleef • Den Haag 19 januari 1942 arrestatie door Gestapo in Nijmegen, verhoor door SD in Den Haag Cel in Oranjehotel Scheveningen • Gevangeniscel wordt kloostercel:. Lijdensmystiek • 12 maart 1942 Naar kamp Amersfoort • 3 april Goede Vrijdag lazing over Geert Groote • 28 april 1942 Verhoor Den Haag • 16 mei 1942 Gevangenis Kleef • 13 juni 1942 Transport naar Dachau • 26 juli 1942 Gestorven (euthanasie) en daarna gecremeerd

Scheveningengevangenis,12 13februari1942

“O, Jezus als ik U aanschouw Dan leeft weer, dat ik van U hou En dat ook Uw hart mij bemint, Nog wel als Uw bijzondere vrind. Al vraagt mij dat meer lijdensmoed, Och, alle lijden is mij goed, Omdat ik daardoor U gelijk En dit de weg is naar Uw Rijk. Ik ben gelukkig in mijn leed, Omdat ik het geen leed meer weet, Maar 't alleruitverkorenst lot, Dat mij vereent met U, o God. O, laat mij hier maar stil alleen, Het kil en koud om mij heen, En laat geen mensen bij mij toe. 't Alleen zijn word ik hier niet moe. Want Gij, o Jezus, zijt bij mij, Ik was U nimmer zo nabij. Blijf bij mij, bij mij, Jezus zoet, Uw bijzijn maakt mij alles goed.”

christus mystiek

Heilig, worden of zijn? • Al snel na zjn door volksdevotie: gedachtenisprentjes, novenen, materiaal verzamelld • 1955 1e verzoek aan Rome, 1957 verzoek ingewilligd, titel ‘dienaar Gods’ • 3 november 1985 zaligverklaring door paus Johannes Paulus II (heeftbelangstelling Friezenkerk getriggerd) • 1992 Instelling Titus Brandsma Award voor moedige journalistiek • Voor heiligverklaring is erkend wonder vereist. Meerdere pogingen faalden. Wonderbare genezing Michael Driscoll, priester in Florida. Wonder (genezing van huidkanker) erkend door paus Franciscus op 25 november 2021 • 15 mei 2022 heiligverklaring door paus Franciscus op St. Pietersplein Rome

Wij verlangen niet vooraan te staan en toegejuicht te worden vanwege prestaties, waartegen de mensen van de wereld plegen op te zien. Wij wensen alleen maar op te vallen door onze eenvoud en oprechtheid.

DE Gewone dingen op grootse wijze doen

• Uit:Degewonedingenopgrootsewijzedoen

Wij zijn niet geroepen om in het openbaar levend grootse, opvallende en druk besproken dingen te doen. Dat zou tegen de eenvoud zijn, zoals wij die bedoelen te praktiseren. Maar het is wel onze plicht, de gewone dingen op grootse wijze te doen, dat is met een zuivere intentie en de inzet van heel de persoonlijkheid.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.