BNDeStem bijlage WK 2010 9 juni 2010 by Dennis Willems

42 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

De meester en In deze bijlage De onbreekbare band tussen Bert van Marwijk en Coocky Voorn Denemarken, Japan en Kameroen: onze plaaggeesten

42-43

In de schittering van de zon en in het oog van de storm leunen de bondscoach van Oranje en zijn trouwe vazal op elkaar. Bert van Marwijk en Dick ‘Coocky’ Voorn kan alles overkomen, maar hun band zal nooit breken.

44 door Roel Wiche

Afrikanen in de eredivisie: van toppers tot tobbers Lionel Messi is het nieuwe ventje van goud

45 46-47

Het Afrikaanse voetbal staat bol van zwarte magie

Issa Hayatou, hervormer van het Afrikaanse voetbal

Hooliganisme: onbekend fenomeen in Zuid-Afrika

Wedstrijden, tijdstippen en locaties van het WK 2010

52-53

Alle WK-finales op een rijtje, plus alle WK-duels ooit van Oranje

52-53

Afrikaansen talenten aan voetbalmakelaars overgeleverd

Pierre Womé en de tragiek van een gemiste strafschop

In Afrika wordt voetbal met grenzeloze liefde beleden

De zendingsdrang van Foppe de Haan

Voetbal biedt een mentale vluchtweg op Robbeneiland

Over sokkerstewals en doelskieters: voetbaltermen op z’n Afrikaans

Noord-Korea verovert de harten van Engelse voetbalfans

De 23 die namens Nederland wereldkampioen moeten worden

Colofon Coördinatie en eindredactie Bauke Boersma Erik Meuleman Vormgeving en graphics Henk te Boekhorst Met medewerking van Rudy Boogert

62-63

et moet ergens eind jaren negentig zijn geweest, in de dagen dat er nog veel te vieren viel bij Fortuna Sittard. Bert van Marwijk, debuterend trainer in het profvoetbal, was 25 jaar getrouwd en gaf thuis met zijn echtgenote een daverend feest. De tuin in Meerssen lag braak, maar volgens de overlevering werd het toch een legendarische avond. Weinig later vierde levensgenieter Coocky Voorn in het Fortuna-stadion uitbundig zijn 50ste verjaardag. De trouwe assistent had toen al gemerkt dat er iets aan de hand was met het grote talent van de club, Mark van Bommel. Tijdens een oefenwedstrijd stapte hij op hem af. Voorn: „‘Coock, ik heb vlinders in de buik’, zei hij. ‘De dochter van de trainer’.” Van Marwijk, vader van Andra: „De vonk moet ergens op die feesten zijn overgeslagen. Het zegt alles over Coocky dat Mark zoiets juist aan hém toevertrouwt.” De voetbalfluisteraar, zo wordt Dick Voorn – alias Coocky – wel eens genoemd. Altijd goed om een schouder te leasen. Als er iemand is, zo zeggen intimi, die de gevoelstemperatuur van spelers kan meten, is hij het wel. En hij zit zelden verkeerd. Twaalf jaar na dato lachen Mark en Andra van Bommel op grote krantenfoto’s de wereld toe, na het topseizoen van Bayern München. En Bert van Marwijk (58) en Dick Voorn (61) zijn nog steeds onafscheidelijk, maar dan bij het grote Oranje. Voorn vond het geweldig hoe hij twee jaar geleden werd geïntroduceerd bij Oranje. „Toen Bert bondscoach werd, vroeg iedereen zich af: ‘wie is in godsnaam die Coocky’? Bert zei direct bij zijn presentatie dat ik niet alleen een vriend was, maar ook een trainer met kwaliteiten. Dat vond ik grote klasse.” Van Marwijk: „Coocky is mijn vertrouwenspersoon, mijn klankbord. Alles wat ik op mijn lever heb, kan ik bij hem kwijt. Dat is belangrijk en prettig. Ik vind het woord assistent vervelend, hij assistéért de coach. Coocky maakt heel snel contact, wint vertrouwen van die jongens. De spelers weten dat ze veilig iets bij hem kwijt kunnen, hij

Bert van Marwijk en Dick ‘Coocky’ Voorn. is geen klikspaan. Dat werkt perfect. Sommige dingen wíl ik niet eens weten.” Ze wonen nog geen 5 kilometer van elkaar, in het diepe zuiden. Van Marwijk in Meerssen, de poort naar het schilderachtige Geuldal. Voorn in Berg en Terblijt, waar hij langs de appelboomgaarden diep in het dal Maastricht ziet liggen. Allebei import, allebei ook uit een arbeidersgezin. Lambertus van Marwijk groeit op in Deventer, waar hij als rebelse linksbuiten furore maakt bij Go Ahead Eagles. Met een Triumph Spitfire scheurt hij door de stad, terwijl zijn lange haren wapperen in de wind. Dick Voorn verhuist als 8-jarig jochie, na het overlijden van zijn vader, van Uithoorn naar een volkswijk

in Maastricht. ‘Hollandse koekenbakkers’ worden de Voorns genoemd. Zijn oudste broer heet al gauw Koek, hij moet het met Coocky doen. Eerste baan: perser in een confectiefabriek. Halverwege de jaren tachtig kruisen hun wegen voor het eerst. Van Marwijk voelt de herfst van zijn carrière naderen en gaat van MVV naar aartsrivaal Fortuna, waar Voorn al enkele jaren assistentcoach is. Op trainingskamp slaat de vonk definitief over. Van Marwijk: „Ik had drie meniscusoperaties achter de rug, een kruisband was verdwenen en ik had een hernia. We sliepen met z’n drieën op een kamer met stapelbedden, Frans Thijssen, John Linford en ik. Han Berger was coach. Hij had ons

|43 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

zijn fluisteraar

foto Ermindo Armino/GPD

op één dag vier keer laten trainen. De volgende ochtend kwamen ze ons wakker maken. Ik zei: Je kunt roepen wat je wilt, maar ik kán niet eens m’n bed uit. Alles kraakte. Bij Thijssen hetzelfde. Moesten we van Berger met Coocky gaan trainen. Die voelde het perfect aan. We zijn lekker koffie gaan drinken en voor de vorm hebben we een balletje getrapt. Ik dacht toen al: we begrijpen elkaar.” De klik is geheel wederzijds. Als Fortuna in 1997 een nieuwe trainer zoekt, weet Voorn onmiddellijk wie hij moet adviseren. Bert van Marwijk heeft dan slechts ervaring als amateurcoach, maar Coocky kan iedereen in Sittard overtuigen. „Ik zag meteen dat hij een natuurlijk overwicht had. Bij

een aantal andere trainers zag je spelers afdwalen. Bij Bert niet.” Van Marwijk: „Ik wilde een profclub trainen, maar dacht: niemand zit op me te wachten. Totdat AZ me polste. Het kan dus tóch, dacht ik. AZ ketste af, Fortuna niet. Ik was daar ook ingestapt als ik het voor niks moest doen. Ik wilde in mezelf investeren.” Het is het begin van een verbond waarin kameraadschap en vakmanschap hand in hand gaan. Van Marwijk vertrekt in 2000 naar Feyenoord, maar belooft Coocky dat hij hem mee zal nemen als hij ooit in het buitenland op avontuur gaat. Twee jaar later beleven beiden een bizarre avond. Het Fortuna van assistent Voorn degradeert uit de eredivisie na een bittere ne-

derlaag tegen het Feyenoord van coach Van Marwijk. In de kranten verschijnen foto’s van een jankende Coocky. „We waren redelijk emotioneel. Bert kwam na afloop bij ons de kleedkamer in, dat toont hoe hij als mens is. Je hoort altijd van Guus Hiddink dat hij zo sociaal is, maar Bert is dat minstens zoveel. Hij is iemand die je veel warmte geeft. Alleen loopt hij er niet mee te koop. Als het er echt om gaat, is Bert de eerste die voor je klaarstaat. Toen ik bij Fortuna een rotperiode had, stond hij ’s avonds op de stoep. Wat drinken, wat kletsen, zo kon ik m’n sores kwijt. Hij begreep dat.” Ook Van Marwijk kan zijn hart luchten in een van de roerigste seizoenen van zijn carrière. Hij glori-

eert met Feyenoord in de UEFA Cup, maar ontvangt ook een kogelbrief in het jaar dat Pim Fortuyn in koelen bloede wordt vermoord. De dader bekent later dat hij zo’n 25 prominente Nederlanders, onder wie Frank Rijkaard en Guus Hiddink, op dezelfde manier bedreigde. Van Marwijk: „Het is de enige keer als trainer dat ik me echt zorgen heb gemaakt. In eerste instantie heb ik het mijn vrouw thuis niet eens verteld. Pas nadat een week later ook een kogelbrief gericht aan mij bij Radio Rijnmond was bezorgd, heb ik mijn familie ingelicht. Weken ben ik beveiligd, ook bij wedstrijden. Ik voelde me plots heel kwetsbaar, zeker als ik van de kleedkamer naar het veld liep. Bij mijn huis reden

patrouilles rond, ook het huis van mijn dochter in Eindhoven werd bewaakt. Ik ben redelijk nuchter, maar toen dacht ik: Dit is het allemaal niet waard.” Twee jaar later wordt de alliantie tussen coach en assistent hersteld. Nu voorgoed. Van Marwijk vergeet zijn belofte niet en troont Voorn mee naar Borussia Dortmund, waar ze beide kanten van de medaille zien. Na het voortijdige vertrek volgt een terugkeer naar De Kuip, met bekerwinst. En daarna de ereloge voor elke trainer, het nationale elftal. Over het geheim van een goed huwelijk doen ze niet moeilijk. Voorn: „Het botst wel eens, maar nooit langer dan een paar uur. Je weet dat het altijd goed komt, zo sterk is de band. Ik heb geen enkele behoefte aan een toestand als met Advocaat en Van Hanegem. Of Beenhakker en Nol de Ruiter.” Van Marwijk: „Hoe langer je elkaar kent, hoe meer je je aan kleine dingen gaat ergeren. Maar echt ruzie hebben we eigenlijk nooit gehad. Pittige discussies, dat wel.” Hoe dat straks in Zuid-Afrika gaat lopen, in een hogedrukpan als het WK, weet niemand. Maar de rolverdeling zal dezelfde blijven als altijd. Van Marwijk de man aan de knoppen, serieus en onverstoorbaar. Met Voorn als fluisteraar op de werkvloer, altijd de sociale antenne uit. Van Marwijk: „De druk wordt nu alleen maar groter. Als je coach van Ajax, Feyenoord of Twente bent, word je elke week gewogen. Als bondscoach overkomt je dat één keer in de zeven weken, maar wél maal tien. Ik moet het overzicht bewaren, onder alle omstandigheden. Maar ik denk ook wel eens gekscherend: als het straks in de eerste ronde van het WK helemaal misloopt, kan ik beter emigreren.” Ver weg zal dat nooit zijn, want hij heeft net een nieuw huis gebouwd in Limburg, op 30 meter afstand van het oude. In de auto filosoferen de meester en zijn vertrouweling wel eens over welke dromen er nog zijn, straks in het leven na Oranje. Valencia, zo’n club zou mooi zijn, spelend in dat prachtige lelieblanke shirt. Als Van Marwijk gaat, gaat Voorn mee, dat staat vast. Een columnist schreef ooit dat het hem niet zou verbazen als ze straks naast elkaar worden begraven op de gemeentelijke begraafplaats in Meerssen. Desnoods in één kist. Van Marwijk, nuchter als hij is, fronst zijn wenkbrauwen. Voorn: „Van mij mogen ze zoiets schrijven. Niet dan?” reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Meeste wedstrijden op WK Veel Nederlanders zullen het niet leuk vinden, maar Lothar Matthäus is toch echt de speler met de meeste WK-wedstrijden op zijn naam. De Duitser deed aan vijf wereldkampioenschappen mee en kwam daarin tot 25 duels.

44 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

De plaaggeesten van Oranje ma, maar met het vervullen van zijn voornaamste taak als spits, scoren, wil het nog niet echt vlotten. Een droog seizoen werd gevolgd door respectievelijk 7 en 6 treffers. Ronaldo zal ongetwijfeld minzaam glimlachen om dergelijke cijfers. Maar dat mag voor Oranje geen reden zijn Morimoto op 19 juni in het Moses Mabhida-stadion in Durban te onderschatten. Eén geraffineerd steekpassje van Keisuke Honda, de oud-speler van VVV Venlo die zijn kunsten tegenwoordig bij CSKA Moskou vertoont, en de snelle, beweeglijke aanvaller die al op zijn 15e debuteerde op het hoogste Japanse niveau kan Maarten Stekelenburg zomaar volslagen kansloos laten. Nog een paar van zulke acties tijdens het WK en de voetbalwereld zal het Alexandre Pato misschien wel gaan nazeggen: Takayuki Morimoto is de nieuwe Ronaldo.

Denemarken, Japan, Kameroen: die hordes moet Nederland achtereenvolgens nemen op weg naar de achtste finales van het wereldkampioenschap in Zuid-Afrika. Welke spelers van die landen kunnen de Oranjeambities eigenlijk bedreigen? door Bauke Boersma

We are red, we are white, we are Danish Dynamite: welke voetballiefhebber kent het strijdlied van de Deense fans niet. De Scandinaviërs waren ook vaak een gevreesd opponent, met de Europese titel in 1992 als hoogtepunt, maar in Zuid-Afrika lijkt het ontploffingsgevaar bij de ploeg van coach Morten Olsen niet bijster groot. „De poulefase moeten we nog wel kunnen overleven”, stelt voetbaljournalist Henrik Flodstrup van Ekstra Bladet. En dan blijkt hij een van de grootste optimisten aan het thuisfront. „Maar ik denk dat we niet veel verder komen. We zijn niet goed genoeg. Nederland, Brazilië, Argentinië en Engeland zijn teams van een ander niveau.” Zo zijn veel volgers van het land weinig positief gestemd. Reden te meer voor de Denen op het WK te willen vlammen. Maar of het dynamiet in Zuid-Afrika explodeert, lijkt grotendeels af te hangen van Nicklas Bendtner. Is de 21-jarige spits van Arsenal – die dit seizoen vijf keer in de Champions League en elf maal in de Premier League scoorde én Denemarken met drie treffers op sleeptouw nam in de kwalificatiegroep met Portugal,

Nicklas Bendtner

Lont voor het Deense dynamiet

De Leeuw heeft reuzenhonger

foto Hans Punz/AP

Zweden en Hongarije – in vorm, dan is hij een ‘garantie’ voor goals. Natuurlijk, het land dat sinds het EK 2004 voor het eerst weer present is op een groot voetbalevenement, telt ook internationaal gelouterde spelers als verdediger Daniel Agger (Liverpool), de middenvelders Daniel Jensen (Werder Bre-

Zie zijn erelijst en het is helder. Samuel Eto’o is dé man bij Kameroen. Landstitels in Spanje (2005, 2006, 2009) en Italië (2010), winnaar van de Champions League in 2006 en 2009 met Barcelona en dit jaar met Inter: het zijn de meest aansprekende prijzen van de spits met de bijnamen De Gazelle, De Leeuw en De Zwarte Panter. Het is voor Eto’o, die in 94 inter-

lands 44 keer scoorde en 177 goals produceerde in 338 clubduels, allerminst reden verzadigd te zijn. Sterker, De Leeuw heeft nog altijd reuzenhonger. Vooral naar succes met de nationale ploeg. De Afrikaans voetballer van het jaar 2003, 2004 en 2005 zag in 1990 met eigen kinderogen dat grootheid Roger Milla zijn befaamde dansje bij de cornervlag vaak kon opvoeren en de Ontembare Leeuwen naar de kwartfinale leidde. Maar sindsdien was de poulefase steevast het eindstation voor Kameroen. Om maar te zwijgen van de schande van 2006. Het land was niet in Duitsland present omdat het de beslissende kwalificatiewedstrijd niet kon winnen van Egypte. Ondanks een strafschop in de laatste minuut, waarvan het missen Pierre Womé nog altijd tot risee van de natie maakt. Het laatste succes in de Afrika Cup was in 2002 en de olympische titel dateert van 2000. Veel te lang geleden voor Eto’o en co. De Franse bondscoach Paul Le Guen verkeert dan ook in de gelukkige omstandigheid dat hij een gretige selectie heeft, door velen als de sterkste van Afrika gezien. De Oranje Leeuw moet dus oppassen. Want zijn Ontembare broer heeft reuzenhonger. Die mede gestild moet worden door Samuel Eto’o. reageren? redactie.sport@bndestem.nl

men) en Christian Poulsen (Juventus) en Bendtners collega-spits Jon-Dahl Tomasson (Feyenoord). Maar als de lange, fysiek sterke jongeling niet scoort, hebben de Denen een probleem. „Als Bendtner een offday heeft, scoort niemand”, kent Henrik Flodstrup de kwaliteiten van het lont van Denemarken.

foto Franck Robichon/EPA

Takayuki wie? Takayuki Morimoto! Bij Nederlandse voetballiefhebbers nagenoeg onbekend, maar wellicht een aangename verrassing op het WK. Alexandre Pato, de Braziliaanse aanvaller van AC Milan, spreekt zelfs van ‘de nieuwe Ronaldo’. ,,Hij is de beste jonge speler in de Serie A.” Die complimenten zullen tot rode koontjes van verlegenheid hebben geleid bij de 22-jarige spits van Catania. Het is ook nogal wat, vergeleken worden met Ronaldo. Vooralsnog lijkt de lof van Pato ook wat overdreven. Al was het maar omdat het Braziliaanse wonderkind toen hij zo oud was als Morimoto nu, al veel meer had gepresteerd. De in Tokio geboren voetballer heeft inmiddels drie seizoenen in Italië achter de rug en de stijgende lijn is onmiskenbaar. Van 14 duels in zijn eerste jaar Catania, via 23 naar 27 in de voorbije jaargang. Pri-

Samuel Eto’o

Takayuki Morimoto

De nieuwe Ronaldo is Japanner

foto Lionel Cironneau/AP

Jubileumgoal Rob Rensenbrink maakte in 1974 het 1.000ste doelpunt op eindtoernooien in de historie van het WK. Dat deed hij met zijn openingsgoal in de verloren poulewedstrijd tegen Schotland. Vier jaar geleden maakte de Zweed Marcus Allbäck de 2.000ste goal, tegen Engeland.

|45 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

rechter wegens onvrede over zijn contract. Is op zeker moment akkoord met Arsenal, maar speelt er nooit. Vertrekt naar Manchester City, waar hij niet slaagt. Haalt in het Midden-Oosten nog wat geld op.

Sinds Kameroen op het WK van 1990 in Italië glorieerde, vond menig Afrikaanse voetballer de weg naar Nederland. Er is met groot gemak een sterk Afrikaans eredivisie-elftal van te formeren. Met vooral veel aanvallers.

Eric Addo (Ghana): Wordt in 1999 voor 13 miljoen gulden door PSV gekocht van Club Brugge. Maakt de hoge verwachtingen niet waar, mede door een knieblessure, meent Addo. Hoewel hij al heel lang in de eredivisie speelt, heeft hij maar weinig wedstrijden op zijn naam: 128 duels in 11 seizoenen bij PSV en Roda JC. „Ik heb met weinig wedstrijden veel geld verdiend”, zegt hij in Voetbal International. „Het is niet anders. Ik hoop dat ik hier ook om mijn karakter zal worden herinnerd. Een open, vriendelijke jongen.”

door Theo Brinkman en Herman Nijman

beton. Behoedt in zijn eerste maanden MVV voor degradatie en is in Limburg de koning te rijk. God helpt hem een handje, zo weet hij. Na anderhalf jaar gaat hij naar Standard Luik, daar gaat het mis. Dient nu God met hart en ziel in zijn kerk, de Christ Divine Church of God. Gaat naar het WK als keeperstrainer van Nigeria.

VE R D E D I G I N G Hatem Trabelsi (Tunesië): Rechtsback, dravend van achterlijn naar achterlijn. De Tunesiër is 33 en kan nog makkelijk voetballen, maar keerde in stilte terug in zijn geboortestad Ariana. Trabelsi baart in vijf jaar Ajax (2001-2006) opzien met sterke prestaties en praatjes. Hij daagt de club voor de

Bwalya Kalusha

Alloy Agu (Nigeria): De eerste Afrikaanse keeper in de eredivisie. Arriveert in 1991 vanuit Lagos bij MVV als keeper van het nationale elftal. Lange armen, lichaam van

foto Hans Groene

foto ANP

Christian Gyan (Ghana): Verdediger met cultstatus in Rotterdam-Zuid. Is amper 18 als hij door Feyenoord uit Ghana wordt gehaald. Wordt een half jaar gestald bij Excelsior, maar komt snel terug naar de Kuip, waar hij negen jaar speelt. Wint onder meer de landstitel (1999) en de UEFA Cup (2002). Is meestal reserve en speelt in die negen seizoenen maar iets meer dan honderd competitiewedstrijden. Staat wel in de basis bij de UEFA Cup-finale. Is vooral ook bekend om zijn uitgebreide manier van bidden op het veld.

Nwankwo Kanu (Nigeria): Slungelige aanvaller (‘de kraanvogel’). Baart bij Ajax opzien met onorthodoxe acties. Komt in 1993 als 17-jarige naar Amsterdam, wint twee jaar later de Champions League. Is in 1996 aanvoerder van het Nigeriaans elftal dat olympisch kampioen wordt en vertrekt naar Inter Milaan. Een afwijking aan een hartklep lijkt een einde te maken aan zijn carrière, maar herstelt na een operatie. In Italië slaagt hij niet, bij Arsenal wel. In 1996 en

Polley niet kan zwemmen. Ook in Twente (1992-1994) is hij populair, maar de de top haalt hij nooit. Matthew Amoah (Ghana): Afrikaan met de meeste eredivisiewedstrijden achter zijn naam: 262. Laat daarmee Jatto Ceesay (239) en Blaise N’Kufo (223) achter zich. Amoah bouwt in tien jaar bij Vitesse, Fortuna Sittard (heel even) en NAC een reputatie als goalgetter op. Heeft inmiddels de grens van honderd doelpunten gepasseerd. Gaat met Ghana naar het WK, net als in 2006. Op dat toernooi stond Amoah in alle vier de wedstrijden van Ghana in de basis.

M I D D ENVELD Mahamadou Diarra (Mali): Komt in 1999 van OFI Kreta naar Vitesse. De Arnhemmers betalen enkele tonnen voor de dan 18-jarige Malinees. Het is de goede tijd van Vitesse: met Diarra wordt de club vierde, zesde en vijfde in de eredivisie. Drie jaar na zijn komst wordt Diarra voor miljoenen verkocht aan Olympique Lyon. Met die club wordt hij vier keer op rij kampioen van Frankrijk. In 2006 koopt Real Madrid hem voor dik 25 miljoen euro, ongeveer honderd keer zoveel als Vitesse zeven jaar eerder voor hem heeft betaald. Bwalya Kalusha (Zambia): De eerste ‘echte’ Afrikaan bij een Nederlandse topclub. Komt in 1989 van Cercle Brugge naar PSV nadat hij op de Olympische Spelen van 1988 zes keer gescoord heeft. Kalusha, een frêle linkspoot, blijft vijf jaar. Zijn leven wordt getekend door een vliegramp in 1993, waarbij nagenoeg het complete Zambiaanse elftal om het leven komt. Kalusha ontsnapt aan de ramp omdat hij in Nederland is. ’King Kalu’ is een grootheid. Zambiaans sportman van de eeuw, enkele jaren bondscoach, nu voorzitter van de voetbalbond.

Ali Ibrahim (Ghana): Koning van de Achterhoek. „Hij had maar één makke”, zei trainer Fritz Korbach ooit, „hij kon niet voetballen.” Speelt van 1996 tot 1998 voor De Graafschap en maakt slechts acht goals. Toch weet iedereen nu nog wie Ali Ibrahim is. Fameuze actie tegen Ajax in de Arena: een hakbal tegen de lat. De Graafschap wordt dat jaar achtste. Een liedje van Normaal over boerenmeid Alie is dan opeens weer razend populair in de Achterhoek. Door een gebroken nekwervel valt Ibrahims tweede seizoen in het water.

Prince Polley

DO E L

foto Cees Mooij

A A NVAL

Ali Ibrahim

ederland maakte eind jaren tachtig echt kennis met Afrikaanse voetballers. Tussen de honderd en honderdvijftig Afrikanen speelden inmiddels in de eredivisie. Sommigen kwamen rechtstreeks uit Afrika, anderen kwamen via België of Frankrijk naar ons land. Er waren gelukszoekers die nooit het eerste haalden en spelers die Nederland meer dan tien jaar trouw bleven. Een onafzienbare rij namen komt langs: zie daar maar eens één elftal uit te destilleren. Je kunt er met gemak drie spraakmakende teams van maken. Er zitten fantastische spelers tussen, maar ook mindere ‘goden’. Spelers met ‘een verhaal’, voetballers die uitgroeiden tot cultheld. Opmerkelijk of niet: het zijn vooral de aanvallers die naam maakten. Maar natuurlijk waren er ook genoeg grijze muizen. Wie weet nog wat voor spelers Emmanuel Nwakire, Godfrey Nwankpwa en Abubakar Balarabe waren? Of Bakary Diakite, Henry Owuzuruike en Rahim Ouedraogo? Nee, niet alle Afrikanen waren een verrijking voor de eredivisie. Maar het onderstaande elftal zeker wel.

Mahamadou Diarra

Van Alloy Agu tot Ali Ibrahim

foto ANP

1999 Afrikaans voetballer van het jaar. Speelt al zijn derde WK. Prince Polley (Ghana): Prince Polley is een groot talent als hij in 1988 op zijn 17e naar Europa gaat, naar zijn moeder in Rotterdam. Polley vraagt Sparta of hij mee mag trainen, maar wordt naar de amateurs doorverwezen. Hij speelt zich daar in de kijker en Sparta hapt toe. In het seizoen 1988-1989 scoort hij zestien keer. Tijdens een trainingskamp gooien medespelers hem in het zwembad, terwijl

Salomon Kalou (Ivoorkust): Broertje van Bonaventure Kalou, die eind jaren negentig bij Feyenoord speelt. Bona is al goed, maar Salomon is nog beter. Debuteert op zijn 17e bij Feyenoord. Johan Cruijff wil dat hij met Oranje naar het WK van 2006 gaat en pleit ervoor Salomon versneld een Nederlands paspoort te geven. De autoriteiten zeggen nee. Kalou gaat in 2006 naar Chelsea en groeit er uit tot ster. Is nu op zijn 24e een van de vaandeldragers van het nationaal elftal van Ivoorkust. reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Minste aantal toeschouwers De openingswedstrijd van het wereldkampioenschap voetbal in 1930 in Uruguay staat nog altijd te boek als duel met het laagste aantal toeschouwers. Slechts 300 fans vonden het de moeite waard een bezoekje te brengen aan Roemenië-Peru.

46 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

Het nieuwe Voetballer Lionel Messi is van een uitzonderlijk ras. De kleine grote man wordt op handen gedragen door ploeggenoten, laat fans huilen van geluk en drijft tegenstanders tot grote wanhoop. Maar hij lijkt in het Argentijnse elftal vaak gevangen in het systeem. Portret van een weergaloze aanvaller, die op het WK in de voetsporen van zijn legendarische coach kan treden. door Barry van der Hooft

et schouwspel op het Nederlandse voetbalveld is bijna vertederend te noemen. De kleine, fragiele, maar onverstoorbare spits Lionel Messi ziet in Utrecht de ene na de andere uit de kluiten gewassen Nigeriaan voor zich opduiken, maar trekt zich er niets van aan. Hij scoort twee keer vanaf de strafschopstip en dat is genoeg om met Argentinië het WK voor spelers tot 20 jaar te winnen. Het is 2 juli 2005 en Nederland laat met een glimlach op het gezicht een succesvol georganiseerd toernooi achter zich. Leuk, de acties van Quincy Owusu-Abeyie. Meeslepend, die verloren penaltyserie van Oranje tegen Nigeria. Teleurstellend zeg, het spel van de vooraf bewierookte Amerikaan Freddy Adu. Maar alles en iedereen staat in de schaduw van een écht toptalent: Lionel Andrés Messi. De 1.69 meter kleine aanvaller heeft acht dagen eerder pas zijn achttiende verjaardag gevierd en mag na de finale nog wat cadeautjes ophalen. Een gouden schoen als topscorer van het toernooi, een gouden bal als beste speler van het jeugd-WK: het is duidelijk dat Argentinië een nieuwe El Pibe de Oro heeft, een gouden ventje. Het was de bijnaam van Diego Armando Maradona, de grootste speler ooit in het prachtige shirt met de witte en hemelsblauwe verticale banen. Decennia lang was Argentinië op zoek naar de nieuwe Maradona. Pablo Aimar en Javier Saviola konden de verwachtingen niet inlossen. Messi doet dat de laatste jaren wel. Hij is pas 22, maar toch is er steeds die drang om een vergelijking te maken. Ja, ze zijn allebei klein en hebben de bal het liefst aan de linkervoet. Maar waar Maradona een persoonlijkheid was die met de borst vooruit liep, is Messi een bescheiden, soms wat schuchter familiemens.

Lionel Messi.

foto Andreu Dalmau/EPA

|47 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

ventje van goud In Argentinië vragen ze zich af of hij de immense druk op zijn schouders zal kunnen dragen. Of komt er een moment dat hij zich – net als Maradona – overgeeft aan drugs, drank en vrouwen? Vijf jaar geleden, bij zijn entree in Nederland, had Messi zijn eerste zeven wedstrijden in het eerste van Barcelona erop zitten. Hij was toen al de jongste doelpuntenmaker uit de geschiedenis van de Catalaanse club, dankzij een treffer tegen Albacete. In Enschede, waar Argentinië het jeugd- WK tegen de Verenigde Staten opende, begon hij niet helemaal fit op de bank. Argentinië verloor, maar werd daarna door Messi en Fernando Gago (nu Real Madrid) bij de hand genomen. Duitsland werd met minimaal verschil verslagen (assist Messi) en daarna begon de tocht richting het goud. Zes goals verder schudde uitblinker Messi de hand van prins Willem-Alexander. Zijn naam was definitief gevestigd. Maradona bestempelde hem destijds als een genie. „Hij is een leider die niet gebukt gaat onder de druk. Zonder hem zou dit Argentijnse team geen voetbal in zich hebben.” Kort daarna noemde hij Messi zijn opvolger. In augustus 2005 maakte De Mug zijn debuut in de A-ploeg van Argentinië. De tegenstander was Hongarije, het land waartegen Maradona als zestienjarige óók debuteerde. Het wordt een opmerkelijk debuut: één minuut na zijn entree krijgt Messi rood na een elleboogstoot. Na de wedstrijd treffen zijn ploeggenoten hem in de kleedkamer, huilend. De valse start werd hem vergeven, want Argentinië wist dat het de beschikking had over een nieuwe jongen van goud. Op het WK in Duitsland moest Messi het een jaar later vooral van invalbeurten hebben, twee jaar daarna won hij in Peking goud tijdens de Olympische Spelen. Messi laat het hart van de liefhebber sneller kloppen. Bij de jeugdploeg, het olympische team, bij Barcelona; alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Dat is het niet, want in het shirt van Argentinië is het hem nog nauwelijks gelukt. De weg naar het WK verliep voor bondscoach Maradona en zijn troepen uitermate moeizaam. Op de hobbelige velden in Zuid- Amerika bleven de onnavolgbare rushes van Messi achterwege. Zijn gezicht stond geregeld op onweer en de relatie met Maradona zou verre van optimaal zijn. Het is één van de redenen waarom de aanvaller in zijn vaderland niet zo populair is als in Europa. Gonzalo Higuain, de spits van Real Madrid, is geboren in

Brest, maar zal door de Argentijnen nooit een Fransman genoemd worden. Messi, geboren in Rosario, maar op zijn dertiende naar Spanje verhuisd, wordt op zijn beurt vaak als De Catalaan aangeduid. De komende weken kan Lionel

Messi er zelf voor zorgen dat zijn populariteit ook in zijn vaderland toeneemt. Met de hulp van Maradona, die de tactiek van het Argentijnse elftal meer op zijn beste speler zal moeten afstemmen. Alleen dan lijkt Albicelestes (wit en hemelsblauw) kans te maken op de

eerste wereldtitel sinds 1986. Toen was Maradona (1,65 meter) de man om wie alles draaide. Nu moet dat een speler van 1,69 meter worden, die de kwaliteiten bezit om in de toekomst een vaste plaats te krijgen tussen grootheden als Pele, Cruijff en Maradona.

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Lionel Messi lijkt voorbestemd de grote ster van het WK te worden. Welke spelers kunnen in Zuid-Afrika met hem concurreren? Vier kandidaten op een rij. Cristiano Ronaldo De hoop van Portugal is gevestigd op de duurste voetballer aller tijden. Cristiano Ronaldo (25) is een complete aanvaller, die bij Real Madrid de man is om wie alles draait. In het shirt van zijn vaderland zal het niet anders zijn. De atletische Ronaldo greep zes jaar geleden in eigen land net naast de Europese titel en bereikte twee jaar later met Portugal op het WK de halve finale. In 2008 was de kwartfinale het eindstation op het EK. In de tussentijd is Cristiano Ronaldo alleen maar beter geworden. Alleen al vanwege zíjn kwaliteiten is Portugal een gevaarlijke outsider. foto EPA

Robin van Persie Ondanks een seizoen dat in het teken stond van een zware blessure en een lange revalidatie, is met de vorm van Robin van Persie niets mis. In de laatste competitieduels met Arsenal toonde hij meteen weer zijn klasse. In Oranje wil Van Persie het liefst als diepe spits spelen. De sierlijke aanvaller loopt over van ambitie en lijkt door zijn blessure uitgerust aan het WK te beginnen. Net als Marco van Basten, die het Nederlands elftal in 1988 naar de enige grote prijs leidde. Van Persie wil en kan de man worden die zijn land opnieuw gek laat worden van vreugde. foto ANP

Kaka

foto EPA

Er wordt vaak gezegd dat voetballers op hun 27e de beste periode van hun carrière hebben. Ricardo Izecson dos Santos Leite – voetbalnaam Kaka – is één jaartje ouder en heeft bij Real Madrid geen geweldig seizoen achter de rug. Kaka stond de afgelopen maanden door een blessure buitenspel. Net als Van Persie bij Oranje lijkt hij echter klaar om het Braziliaanse elftal bij de hand te nemen. Kaka is de man die vanuit het middenveld de diepte zoekt en altijd in dienst van het elftal speelt. Brazilië behoort altijd tot de favorieten en kan met een excellerende Kaka in de gelederen voor de zesde keer wereldkampioen worden.

Didier Drogba Didier Drogba (32) is bij Ivoorkust zowel binnen als buiten het veld de leider. De topscorer van Chelsea werd in 2006 en 2009 Afrikaans voetballer van het jaar en is topscorer aller tijden van zijn land. TIME Magazine rekent Drogba tot de honderd invloedrijkste personen op aarde, omdat hij de strijdende partijen in de burgeroorlog opriep te werken aan vrede in Ivoorkust. Op het WK is krachtmens Drogba een cruciale schakel bij ‘De Olifanten’. Grote schrik dus toen hij in een oefenduel zijn rechteronderarm brak. Hij is geopereerd, maar mogelijk nog niet fit genoeg voor de eerste groepsmatch. foto EPA

Hoogste doelpuntengemiddelde Tijdens het wereldkampioenschap van 1954 in Zwitserland kwamen de toeschouwers het meest aan hun trekken wat doelpunten betreft. De 22 duels leverden een gemiddelde van 5,38 doelpunt per wedstrijd op.

48 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

Offers, rituele ceremonies, vreemde zalfjes die onvermoede krachten geven: het Afrikaanse voetbal staat bol van zwarte magie. Maar: „Een speler voetbalt echt niet beter van geitenbloed op zijn benen. door Theo Brinkman

De medicijnman wil het

V Sterk staaltje

reemde gebeurtenissen tijdens de Afrika Cup van 2000 brengen de Afrikaanse voetbalbond (CAF) in verlegenheid. Voor het toernooi van 2002 vaardigt de CAF daarom een verbod uit op zwarte magie. Het gevolg is direct zichtbaar. Vlak voor de halve finale Kameroen-Mali wordt Thomas Nkono, keeperstrainer van Kameroen, aan de rand van het veld gearresteerd. Hij wordt ervan verdacht een talisman op het veld te hebben gegooid. Misschien heeft Nkono zijn werk goed gedaan: Kameroen wint met 3-0. Nkono krijgt een jaar schorsing. Jaren later zegt hij dat een eerder voorval waarschijnlijk de aanleiding was om hem op te pakken. In de groepswedstrijd tegen Togo had hij wat water op het veld gesprenkeld, om de Togolezen te provoceren. „Misschien waren de Malinezen bang dat ik ook bij hen zoiets zou doen.”

oetbal speel je met elf tegen elf. Toch kan het in Afrika gebeuren dat een team begint met tien spelers. Uit bijgeloof wordt de elfde pas ingebracht als de wedstrijd allang bezig is. Zwarte magie: voetbal in Afrika staat er bol van. „In Afrika spelen magie en hekserij een rol in alle aspecten van het leven, dus ook in voetbal”, zegt Arnold Pannenborg, die als student antropologie een half jaar onderzoek deed naar juju, muti of gris-gris: termen voor zwarte magie. Goden en geesten van voorouders worden vereerd, offers worden gebracht, er zijn rituele ceremonies. Vreemde zalfjes, papjes en drankjes geven onvermoede krachten. De medicijnman, ook toverdokter of maraboe genoemd, weet er alles van. In de sport rept men liever van teamadviseurs. Zij fluisteren de voetballers in wat ze moeten doen om te winnen. Over juju wordt liever niet gesproken, het is vaak niet te zien. Wie er naar vraagt, krijgt nul op het rekest. Vraag het Eyong Enoh en de Ajacied uit Kameroen zegt: „Juju? Weet ik niets van. Ik geloof er niet in, ik ben christen. Misschien gebeurt het in Kameroen, die dingen gebeuren all over the world, alleen ziet het er overal verschillend uit. Je hebt in Nederland toch ook mental coaches? Daar moet je het mee vergelijken.” Mart Nooij was drie jaar bondscoach van Mozambique en werkte lang in Burkina Faso. „Volgens mij is het slechts psychologische en mentale beïnvloeding. Een speler gaat niet beter voetballen van geitenbloed op zijn benen. Maar het kan wél zijn dat hij zich door zo’n Door de medicijnman het bloed van dieren op de benen laten smeren, om zo beter te kunnen presteren: het is ritueel 1 of 2 procent sterker in het Afrikaanse voetbal beslist geen uitzondering. foto Ariana Cubillos/AP/GPD voelt.” Soms deed hij er daarom exhet meemaakte bij zijn elftallen in in haar maag. Ze wil niet te het vertrouwen van zijn ploeggepres aan mee. „Bij uitduels zorgde Kameroen, zal het tijdens het WK boek staan als primitief, achternoten. „In het begin zeiden ze alik ervoor dat onze reserves al lijk en bijgelovig.” Ook de FIFA niet zijn. „In Afrika weet iedereen vroeg het veld opgingen. Sommige tijd: ‘Juju, daar doen wij niet aan’. is niet happig op zwarte magie. dat het gebeurt en men schaamt tegenstanders waren daardoor van Maar na een maand of twee kwaOmdat juju met geheimzinnigmen de verhalen los. Ik had inmid- zich er niet voor. Internationaal de leg, omdat zij altijd zelf als eerheid is omgeven, heeft de wewordt er lacherig over gedaan. De dels van alles gezien, dus ze konste op het veld wilden zijn.” reldvoetbalbond er geen vat op. Afrikaanse voetbalbond (CAF) Voor zijn onderzoek vestigde Pan- den er niet meer omheen.” „En men vraagt zich af of er in heeft daarom jaren geleden een De meeste juju is erop gericht de nenborg (33) zich in 2003 in Buea de drankjes en smeerseltjes verin Kameroen. Hij trainde en speel- tegenstander te verzwakken. Maar verbod opgelegd voor juju tijdens boden middelen zitten.” de Afrika Cup. De CAF zit er mee de mee bij voetbalclubs en maakte zo open en bloot als Pannenborg Heel zichtbaar is juju niet meer vreemde zaken mee. Hij zag de bij de nationale teams. Afrikaanangst in de ogen van tegenstanse toppers in Europa willen niet ders zodra die arriveerden bij het meer dat die mannen in de veld, zag hoe tegenstanders zich kleedkamer komen. „Ik kan me buiten de kleedkamer omkleedvoorstellen dat een speler als den en hoe spelers weigerden over Ruud Krol, trainer van de Zuid-Afrikaan- wat, want ik ben daar nooit bij. het gewone pad naar het veld te lo- se voetbalclub Orlando Pirates: „Zolang de spelers erin geloven, is het Drogba geen zin heeft zijn enpen. Ze liepen liever om of gingen „Wij hebben ook zo’n voodooman in goed. Als het maar geen storende factor kels in te smeren met een zalfje. door de bosjes. Hij zag hoe iedienst. Die zit van tevoren in de kleedka- is. En dat is het niet. Ja soms, als de hele Die zal het idee hebben dat hij mand steentjes in een doel legde mer. Daar doet hij zijn rites en zijn religie, kleedkamer vol met rook staat”, zegt voor paal staat als hij dat doet. of zout op het veld strooide. Na met allemaal van die beweginkjes en din- Krol in Ek sien jou, een boek over Neder- Daarom worden spelers steeds vaker individueel behandeld.” verloop van tijd won Pannenborg getjes bij hun hoofd. Ik weet niet precies landers in Zuid-Afrika.

‘Een kleedkamer vol rook’

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Eerste rode kaart Placido Galindo valt de twijfelachtige eer te beurt de eerste rode kaart ooit op een WK te hebben ontvangen. In 1930 was de Peruviaan betrokken bij een knokpartij in de openingswedstrijd tegen Roemenie en kon na 70 minuten inrukken.

|49 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

Hervormer jaagt andere dromen na Issa Hayatou (63), voorzitter van de organisatie van het WK voetbal in Zuid-Afrika, bezorgde Afrika bijna de macht in de voetbalwereld. Maar een verdeel-en-heerstactiek hield Sepp Blatter in het zadel. door Wilber Hack

ssa Hayatou liet zich tijdens het WK voetbal van 1998 in Frankrijk door een camera vangen. De vice-president van de FIFA en de voorzitter van de organisatie van het WK in Zuid-Afrika sukkelde in slaap tijdens een wedstrijd van het thuisland. Maar dat beeld doet geweld aan de dynamiek van de 63-jarige bestuurder uit Kameroen. Jarenlang joeg Issa Hayatou zijn droom na om de machtigste man van het mondiale voetbal worden. De Kameroener zag zijn kans acht jaar geleden schoon om FIFA-president Sepp Blatter van de troon te stoten. De Zwitser werd verdacht van corruptie. De bewijzen stapelden zich op dat hij door rijkelijk met FIFA-geld te strooien in kleinere voetballanden stemmen had gekocht. De mondiale voetbalbond zou aan de rand van de financiële afgrond staan. Issa Hayatou adviseerde Blatter op te stappen en kreeg daarbij steun van vier collegavicepresidenten. „Blatter keek geschokt, maar weigerde afstand te doen van zijn troon”, zei Hayatou na die bijeenkomst. De reden bleek later. Hayatou had al een keer een bijna lege zaal toe moeten spreken. Bestuurders van voetbalbonden uit de Cariben bleven weg uit angst de gunst van Blatter te verspelen. Een dag voor de verkiezingen in Seoul belegde die een bijeenkomst. Daar zou door 54 landen op aangedrongen zijn. Bij die gelegenheid zou Blatter opening van zaken geven over het financiële beleid van de wereldvoetbalfederatie FIFA. Tot ontzetting van Hayatou ontrolde zich een schertsvertoning, waarbij alleen de voorstanders van de Zwitser aan het woord kwamen. In plaats van kritische vragen te stellen, spraken zij steunbetuigingen uit. Zij vonden dat de FIFA een hechte familie moest blijven. De zwaarste tik kreeg Hayatou van de delegatie van Liberia. Edwin Snowe, die van Blatter een

Issa Hayatou.

foto Nic Bothma/EPA

beurs had gekregen om te gaan studeren aan een universiteit in Amerika, beweerde dat de bestuurder uit Kameroen voor geen enkel land in Afrika ook maar iets had betekend. Juist in de achtertuin van de Kameroener had Blatter het fundament voor zijn overwinning gelegd. Ook Blatter zelf opende de aanval op Hayatou. „Hayatou leek me in het begin een eerlijk man. Maar dat hij een petitie tegen mij

ondertekende, is geen fair play.” Toen Hayatou tijdens het congres eindelijk aan het woord kwam, was hij te aangeslagen om zich nog te verweren. Hij verloor de verkiezingen kansloos (139 tegen 56 stemmen). Het zwarte continent kreeg dus niet de zeggenschap in de voetbalwereld. Hayatou is in Afrika al sinds 1988 aan de macht. De zoon van een lokale sultan, een invloedrijke familie in de samenleving van Kame-

roen, vertoont er dezelfde trekjes als Blatter op het mondiale front. Hij verdeelt en heerst. Hayatou, de vijfde president in de historie van de Confederation of African Football (CAF), is oorspronkelijk leraar lichamelijke opvoeding. Hij maakte deel uit van de basketbalploeg van Kameroen en was als atleet nationaal recordhouder op de 400 en 800 meter. Maar hij richtte zich vooral op zijn bestuurlijke loopbaan. Op 28-jarige leeftijd werd hij al secretaris-generaal van de voetbalbond van Kameroen. Voor het Afrikaanse voetbal heeft hij veel betekend. Een paar jaar nadat hij president werd, blies hij de jeugdkampioenschappen nieuw leven in. Hij zorgde ervoor dat er via de ‘Goal-projecten’ van de FIFA forse geldinjecties op gang kwamen om het Afrikaanse voetbal te ondersteunen. Minder succesvol was zijn poging de stroom Afrikaanse voetballers richting Europa tegen te gaan. Zijn grootste triomf is dat hij erin slaagde het aantal Afrikaanse deelnemers aan het WK fors op te voeren. Dat waren er aanvankelijk twee. Nu zijn het er zes. Hayatou slaagde er ook in af te dwingen dat Afrika een plaats kreeg in het rijtje continenten dat een WK mag organiseren. Toch brengt de eindronde in Zuid-Afrika hem geregeld in verlegenheid. Hayatou steunde openlijk de WK-kandidatuur van Marokko. „Je weet niet of ik voor Zuid-Afrika gestemd heb of voor een ander land”, reageerde hij onlangs geïrriteerd. „Daar hoef je ook niet over te speculeren. Afrika had twee kandidaten. We hebben de stemmen eerlijk verdeeld.” Hayatou, die de African Cup of Nations uitbouwde tot een volwaardig toernooi, kwam begin dit jaar nog in opspraak. Hij strafte Togo, dat weigerde deel te nemen aan het landenkampioenschap omdat twee delegatieleden waren vermoord. Die keiharde opstelling namen velen hem niet in dank af. Maar Hayatou vond dat het voetbal niet mocht wijken voor terrorisme. Hij bleef overeind omdat de ban voor Togo verkocht werd als een bestuursbesluit. De straf is inmiddels teruggedraaid. Hayatou heeft nu weer andere dromen. De man van de kruistocht tegen het racisme in de voetbalwereld heeft zich erbij neergelegd dat hij nooit meer FIFA-president zal worden. „Maar het zou fantastisch zijn als er straks een Afrikaans land in de finale van het WK staat.”

Sterk staaltje

ary Bailey, voormalig doelman van het Engels elftal, groeide op in Zuid-Afrika en kwam daar in aanraking met muti, de zwarte magie. Zo bond de teamadviseur bij hem meestal wat ‘versterkende middelen’ om zijn zwakke rechterknie. Later, als keeper van Manchester United, zocht Bailey zelf ook zijn toevlucht in muti, nadat hij in drie finales in voetbaltempel Wembley weinig succesvol was geweest. Voor de replay van de FA Cup-finale in 1983 tegen Brighton hing hij, op aanraden van een Zuid-Afrikaanse medicijnman, een roodwit lint en een slot aan het net van het doel. Manchester United won met 4-0, dus bleef Gary Bailey de muti gebruiken. Ook bij zijn volgende finales op Wembley. En beide keren hield hij de nul: Manchester-Liverpool 2-0 (Charity Shield van 1983) en Manchester-Everton 1-0 (FA Cup van 1985).

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Meeste deelnames Brazilië nam de meeste keren deel aan het WK voetbal. Sinds de eerste in 1930 in Uruguay miste het Zuid-Amerikaanse land geen enkele van de achttien edities.

BN DeStem Woensdag 9 juni 2010

BUS REIZEN SUPER SUMMER SALE

MOEZEL vak.-won., 2p. € 42,p.d., mooi gel., groot terras m. Fant. uitzicht, T: 0049-65322675 www.haus-gertrud.de.vu Moezel: familiepension in Niederfell 7 x logies/ontbijt v.a. € 149 Tel. 00492607-4085 www.pensionulla.de www.hotelEurope.de Holl.fam. hotel in Boppard, dir.a.d. Rijn. Kamer met ontb. v.a. € 35,p.p.p.n. v.a. 7 nachten is het avondeten gratis. Tel. 00496742-8020 Wij spreken Nederl.

SAUERLAND - WILLINGEN Ned. pens. va. 29,50, 5 nacht. HP 181,50 pp. T: 0049.5632. 6209 www.amhirschsprung.de

Gunstige vakantie i.h. Zwarte Woud,bv 4x overn./HP va €144 p.p., gratis m. bus en trein i.d. regio. D-72270 BaiersbronnSchönegrund, t. 0049-7447-433,

fax: -1772, www.gasthausloewen-baiersbronn.de

10/12 DAGEN ITALIË ROME/TOSCANE BLOEMENRIVIÈRA/ SICILIË/GARDAMEER/ VENETIË/APULIA v.a. € 499,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl (0318) 580 958

Adriatische kust,Toscane, topcampings stacaravans, tenten va. € 13 p.n.p.6p. Anvr/Sgr Vacansoleil.nl // 0800-0022 Vakantiehuizen en app. met zwembad in Toscane en Umbrië. 0228 – 526626 www.dimore-italiane.nl Toscane / Umbrië / Sicilië Villa's en app. 0413-332847 www.TOSCANACASA.nl

lid ANVR/SGR THÜRINGEN omg. JENA DJOSER rondreizen Italië 15 GEEN MASSATOERISME WEIMAR, Landelijk gelegen dgn v.a. € 1695,- Brochure? Sicilië Willingen & Olsberg/Sauerl. Nederlands Hotel, 6 dgn incl. Villa's, appartementen en www.djoser.nl of 071-5126400 Vakwon. 2-6 p., zwb, 0049-2361- HP € 145,- pp Tel. 0049-36692- hotels. Incl. vlucht en huurBoerderijen & Landhuizen 22218 www.silberthal.de 41822 www.familie-lanfer.de auto. Tel. 0541-531003 of * * Fi VAKANTIEHUIZEN * * www.iliosreizen.nl SGR & CF. 020-428 5999 www.fi.nl AGRITURISMO: verblijf op Agriturismo & mooie huizen. prachtige landgoederen. In N-Italië heel Italia. 0416- 69 66 05 of WWW.ITREIZEN.NL, Bungalowpark Village Le Chat t/m Sicilië, 0529-432745, SGR. www.gigitravel.nl (SGR) (Charente – Dordogne) Rust, Ruimte en Recreatie Op 930 km van Utrecht in prachtig heuvelachtig natuurgebied ruim opgezet vakantiepark (33 ha) met 250 vrijstaande bungalows voor 2-8 personen. Vele mogelijkheden voor het hele gezin: o.a. groot speelmeer (3 ha), kinderstrandje, vissen, minigolf, verwarmde zwemKroatië, zeker de moeite waard! Rabac, Complex baden, tennisbanen, bar-restaurant-terras. Animatieteam in hoogseizoen. Mooie 18-holes golfbaan naast park (ook golf- Maslinica****hp, Prachtig gelegen in een beschutte baai, veel faciliteiten, 18-6 10dgn. € 299,- Elke vrijdag vertrek van arrangementen).Omgeving biedt legio mogelijkheden, zoals mei t/m september. Bel voor gratis folder: 0495-588740 of mooie fiets/wandelroutes en culturele uitstapjes. www.solmar.nl Lid SGR Bijk kst.: adm.kosten € 6,- en Royal Class. Informatie en reserveringen via Nederlandstalige receptie tel : 0033-545-232375 10 DAGEN BALKAN of via website : www.villagelechat.com

SOLMAR TOURS

4 dagen

BERLIJN va

€109,-

STACARAVANS EN BUNGALOWTENTEN 4 dagen

op ****campings bij stranden CÔTE D'AZUR - LANGUEDOC - ATLANTISCHE KUST Carazur (SGR) 077 - 354 91 78 www.carazur.nl

LEUVEN

4 dagen

PRAAG va

€119,4 dagen

LONDEN va

€139,4 dagen

happyhome.nl - lid SGR Dordogne: hotel, huisjes, kamperen, paardrijden, hond is welkom, Ned. leiding, aanbev. voor singles, 15 km van Brive, 0033-553510551, na 20 uur. WWW.GITES.NL Vakantiehuizen voor levensgenieters. Bijna 3000 huizen te huur en te koop. Huizen met zwembad, wijn- en culinaire reizen 072-5116111 www.cazebonne.nl FRANSE ALPEN ruim chalet in schitterend wandelgeb. 0307370171 www.fransealpen.nl De Côte D'Azur specialist. Voor folder 043-2010107 WWW.DUMAREIZEN.NL Cote d'Azur Mobilhomes v.a. € 260,p.w. 06-46106051 www.murrezonvakanties.nl Boerderijtjes & Landhuizen ** FRANCE INDIVIDUELLE ** 020 - 428 5999 www.fi.nl

Normandië: prima vak.won., car. en chalet th omg.Bayeux en D-Daystr.www.fdbdogger.com

Uw droomvakantie in de altijd prachtige Charente. Domaine Brise Bois www.brisebois.fr tel. 0033-545708620 Provence en Côte d’Azur Prachtige vakantievilla’s met zwembad. 0228–526626 www. beausite.nl Parijs, Bretagne, Normandië, Vendeé. Luxe stacarav. en tenten va. € 13 p.n.p.6p. Sgr/ Anvr Vacansoleil.nl/0800-0022

€149,-

Tophuizen juli & aug aan zee! N-Fr. Norm. Bret. & Vendée www.liberte.nl (lid SGR)

Kijk op www. effeweg.nl Of bel: (0529) 46 96 67

Prijzen zijn per persoon en excl. Reserveringskosten. Fouten voorbehouden.

SOLMAR TOURS Voorjaarszon! Calella, Htl Espanya***hp, gerenoveerde kamers en perfecte ligging, 18-21-25/6 10 dgn € 225,Malgrat, Hotel Papi***hp, geheel vernieuwd zwembadgedeelte met bars en terrassen, 28/6 10 dgn € 225,-. In hoogseizoen gunstig geprijsde hotels in heel Spanje! Tevens 5 tot 13-daagse excursiereizen naar diverse Europese landen .Bel voor gratis folder: 0495-588740 of www.solmar.nl Lid SGR Bijk kst.: adm.kosten € 6,- en Royal of First Class.

WWW.VANHAMREIZEN.NL Zon, water en bergen U vindt het aan de meren in KARINTHIË (Oostenrijk) Te huur stacaravans op gezinscamping. Nederlands gastechtpaar. ( 055 - 312 29 15) WWW.CARAVANINTERLAND.NL Lastminute-kortingen! TIROL Biberhof Biberwier Vak. won. + camping zomer + 8/10 DAGEN WENEN/ winter info/folder 0591-513277 BERWANG / SALZBURG / www.biberhof.at KLOPEINERSEE / KIRCHBERG / NAUDERS Kleinwalsertal "Haus Walser Berge" 2-5 pers. app. elk app. v.a. € 399,eigen sauna 074-2663222 www.mittelberg.org www.bolderman.nl

___________________________________________________________________________________________________

Op 11/6, 18/6, 25/6 en 2/7 spotgoedkope 10/17/24-daagse bus-lastminutes Benidorm incl. appartement al v.a. € 229,Meer info/boeken/gratis gids: bel 077-3960111 (lid SGR) 10/12 DAGEN BARCELONA COSTA BRAVA

PYRENEEËN v.a. € 350,___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR

www.dedolfijnverhuur.com Spanje (Torremolinos) 06 - 54 95 08 22

Nu flinke kortingen op veel vakantiehuizen WWW.VILLAGRANDE.NL

Bijzondere vakantiehuizen in het echte Spanje. www.taha.nl (sgr)

(0318) 580 958

www.corendon.nl of 023-751 06 06

lid ANVR/SGR

12 dgn ROEMENIË

v.a. € 599,-

Bulgarije /

Balaton Hotel **+

T.h. stacaravans,chalets, tenten etc. Tenten al voor € 350 p. w. kijk op: WWW.KREVAK.NL

Voor het échte Griekenland Rustig Kreta op maat & Mirtos Eilandhoppen; 020-6759862 INTERFACT-TRAVEL.NL (sgr) 15 DAGEN GRIEKENLAND

BALATONMEER/BOEDAPEST

v.a. € 399,-

v.a. € 899,www.bolderman.nl (0318) 580 958

WWW.BRITISHHOLIDAYS.NL 0492 - 351 105 LID SGR Vakantieparken & cottages Vaarvakanties & overtochten

___________________________________________________________________________________________________

www.bolderman.nl (0318) 580 958

lid ANVR/SGR T.h. luxe vak.villa, dir. aan Velencemeer 40 km v.a. Boedap. surfen, zwemmen, waterski en nw thermaalbad 06-53992414

ASKJA REIZEN anvr-sgr Zwerftocht door IJsland, 14 daagse groepsreis € 1795. www.askja.nl 026-352 93 90 DJOSER rondreizen IJsland 14 dgn v.a. € 1895,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400

Triton Empire ***

Lid ANVR/SGR Vertrek 17 & 24 juni

10 DAGEN RONDREIS POLEN / KRAKAU

v.a.€ 499,www.bolderman.nl (0318) 580 958 ___________________________________________________________________________________________________

lid ANVR/SGR

___________________________________________________________________________________________________

Incl. vlucht & accommodatie lid ANVR/SGR www.rossholidays.nl Voor het échte Griekenland 024-6424848 anvr/sgr Rustig Kreta op maat & Mirtos Ontdek Griekenland Athene Peloponnesos Eilanden Eilandhoppen; 020-6759862 INTERFACT-TRAVEL.NL (sgr) www.mijngriekenland.nl

8/10 DAGEN HONGARIJE/

Egypte /

www.bolderman.nl (0318) 580 958 Vertrek 15,19,22 juni

€279,-

€299,-

VA.

LESBOS, WEST-KRETA ZUID-KRETA, SAMOS 11, 18, 25 juni CORFU, EPIROS, LEFKAS 12, 19, 26 juni PELOPONNESOS, PILION, ITHAKI, KEFALONIA, KYTHIRA, CHIOS 7, 14, 21, 28 juni

Bijzondere vakantiehuizen in het echte Spanje. www.taha.nl (sgr)

____________________________________________________________________________________________________

WWW.BUNGALOWTENT.NL KORTING St.Tropez en ProvenCompl.inger. tenten/caravans ce, luxe stacar. 0598-350532 Recre A France 010 - 248 0277 SGR www.perfectholidays.nl

8/15d va € 249/349

Boeken? Brochure? Informatie?

lid ANVR/SGR

Transsiberië Express 24 dgn, vanaf € 1699 0572 - 321 547 www.MevoReizen.nl

www.rekro.nl Busreizen: Lloret de Mar, Apt. Condado o.b.v. Logies vertr. 1114-18-21-25-28/06 10 dgn. va. 119,- Santa Susanna (Malgrat), Hotel Riviera*** o.b.v. halfp. Vertr. 11/06 10 dgn. 179,(excl 25,- RC-toeslag) Vliegreizen:Lloret de Mar, Apt Condado o.b.v. Logies vertr. 1215-19-22-26-29/06 8 dgn. va. 229,- Santa Susanna (Malgrat), Hotel Riviera *** o.b.v. halfp. Vertr. 12/06 8 dgn. 279,Kijk voor meer reisduren en aanbiedingen op www.rekro.nl of bel 010 - 414 22 33 (lid SGR).

Authentieke vakantiehuizen in Frankrijk. 0545 - 28 68 48 WWW.MAISONDEUX.NL

PARIJS va

www.bolderman.nl (0318) 580 958

Prachtige huizen & villa's in héél Frankrijk. 026-3519198 www.drome-vakantiehuizen.nl

€109,-

v.a. € 499,-

___________________________________________________________________________________________________

Luxe busreis 10dgn Spanje 14x buffet Hotel Reymar/playa*** op boulevard Malgrat. zwembad, kamer bad, toilet, airco, tv, balkon. Kind<12j € 99 juni 14 €159 juni 18-21 € 199 juni 2528 € 225 juli 2-5 € 249 juli 9-12 € 279 juli 16-19 € 299 juli 23 +26-30 €309 Camping+tent juli/aug va €149 Gratis gids RC €25 045-5227777 boek online+bespaar €5 www.boosten.nl

THE CELTIC SHOP Vakantiehuizen, B&Bs, uw reis op maat, Alle route- en wandelkaarten op voorraad. 0164238730 www.celticshop.nl

5 DAGEN LUXEMBURG

DE PORTUGAL SPECIALIST Naar Portugal voor de beste prijs? Ga met Paradise op reis! Bel 030-6592160 of deportugalspecialist.nl SGR Algarve-bijzondere vakantiehuizen. www.portucasa.nl (sgr)

10 DAGEN SLOVENIË MEER VAN BLED

v.a. € 499,-

Turkije / Vital

7.5 • klantbeoordeling: & Ontbijt • Logies het centrum van • inHurghada 200 m van het strand • 3 restaurants • winkelcentrum •

Beach ***

Vertrek 6 t/m 22 juni

€299,-

€349,-

VA.

8.1 • klantbeoordeling: Inclusive • All het centrum van • inKonakli 100m van het strand • gratis internet, lobby • kamers met balkon •

7.3 • klantbeoordeling: Inclusive • All het strand van • aan Skanes a la carte restaurant • 3 buitenzwembaden • diverse bars en disco •

Linda ****

Turkije / Palm

lid ANVR/SGR

Topcampings met zwembad. Luxe stacar. En bung.tenten Anvr/Sgr. € 15 p.n.p.6p. Vacansoleil.nl // 0800-0022

9-dgse autorondreis € 164 pp LO ook bus & vliegreizen 0507200092 www.tsjechietours.nl

Vertrek 6 t/m 27 juni

€399,-

VA.

7.9 • klantbeoordeling: Inclusive • All 7 km van het • Centrum van Side van het strand • 600m bars • diverse ruime • klamers

Helya ****

Vertrek 12,15,19,22 juni

VA.

Turkije / Hotel

Tunesië / Vime

___________________________________________________________________________________________________

lid ANVR/SGR

6.9 • klantbeoordeling: & Ontbijt • Logies het centrum van • inSunny Beach 200m van het strand • buitenzwembad • zonneterras •

www.bolderman.nl (0318) 580 958

v.a. € 279,www.bolderman.nl (0318) 580 958

VA.

Vertrek 9,14,15,16 juni

€399,-

VA.

7.0 • klantbeoordeling: Inclusive • All in het centrum van • Gumbet • babysitservice zwembaden • 2miniclub en animatie •

Garden ***+

Prijzen zijn gebaseerd op 2 pers. bezetting voor 8 dagen exclusief evt. weekend- of chartertoeslag. Druk- en zetfouten voorbehouden.

Ga mee!

|51 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

Sterk staaltje

D Voetbal staat in Zuid-Afrika symbool voor feest. „Er wordt gedanst, gezongen, er is muziek en men dost zich flink uit.”

foto Jon Hrusa/EPA

De Zuid-Afrikaanse ‘hooligan’ is vooral vrolijk Ze zijn uitbundig, altijd blij. En met enkele duizenden tegelijk maken ze een enorm kabaal. De gemiddelde zwarte Zuid-Afrikaanse voetbalsupporter maakt van iedere wedstrijd een feestje. „Hoe armer, hoe vrolijker.” door Annemieke Kooper

et ging maar om een glaasje cola. Maar Geert Brusselers – oud-voetballer van onder meer NAC en de Zuid-Afrikaanse club Ajax Cape Town – schaamde zich rot toen hij er een slokje van dronk. Daar zat hij dan met een paar teamgenoten, in een piepklein huisje van steen en golfkarton. In de woning van de voorzitter van een van de supportersclubs van Ajax Cape Town, nippend aan een glaasje roestbruine bubbels, afkomstig uit de enige fles frisdrank die de voorzitter zich wekelijks kon veroorloven. Tekenend voor de Zuid-Afrikaanse voetbalsupporter, vindt Brusse-

lers, die hartelijkheid, uitbundigheid. „Alsof het een vlucht is uit de dagelijkse gang van zaken, uit de armoede, de uitzichtloosheid waarin het overgrote deel van de supporters zich bevindt. Het lijkt wel: hoe armer, hoe vrolijker.” Voetbal staat in Zuid-Afrika symbool voor feest, herinnert Brusselers zich. „Er wordt gedanst, gezongen, er is muziek. Het heeft een soort ritme, men dost zich flink uit en is bloedfanatiek. Zoals fans zich in Nederland gedragen bij een wedstrijd van het Nederlands elftal, zo zijn de Zuid-Afrikanen ook bij een wedstrijd van hun eigen ‘gewone’ club.” Opvallend is dat het fenomeen ‘hooligan’ onder de supporters niet bestaat, schetst Ineke van Kessel, historicus bij het Afrika Studiecentrum. „Rondtrekkende knokgroepen zoals we die in Nederland kennen, zijn er niet. Terwijl de samenleving als geheel juist bekend staat als behoorlijk gewelddadig.” Al is dat volgens Brusselers niet geheel vreemd. De clubs hebben nu eenmaal weinig supporters die wedstrijden achterna reizen.

„Daarvoor zijn de afstanden te groot en zijn de mensen te arm.” Harry Wels, directeur van het Zuid-Afrika kantoor van de Vrije Universiteit (SAVUSA), heeft een andere verklaring. Volgens hem bepaalt voetbal er van oudsher mede de identiteit van de zwarte Zuid-Afrikaan. Gevangenen op Robbeneiland, het eiland voor de kust van Kaapstad waar ook Nelson Mandela jarenlang gevangen zat, organiseerden tijdens de apartheid eigen voetbalwedstrijden, die door de wereldvoetbalbond FIFA werden gehonoreerd als aparte competitie. „Voor de gevangenen was voetbal het enige waar ze zelf iets over te zeggen hadden. Het spel groeide daarmee uit tot een symbool.” Nelson Mandela probeerde het land later met rugby – de witte sport – en nu met voetbal – de zwarte sport – bij elkaar te brengen. „Voetbal en sport meer in het algemeen worden nu gezien als een soort verzoeningsmiddel. Toch verschillen Zuid-Afrikaanse supporters in de kern niet van de Hollandse, stelt Wels. „Beiden kennen een onvoorwaardelijk ge-

loof in hún club. Of het Nederlandse Ajax of de Zuid-Afrikaanse Kaizer Chiefs nu in de finale verliest, een echte supporter zegt dat dat een ongelukje was dat volgend jaar wordt rechtgezet. Voor beide supporters is voetbal ook meer dan een spel. Het is een levensstijl.” Alleen de manier waarop de fans hun sympathie uiten, verschilt, meent hij. „In Nederland kenden we ratels als aanmoedigingsattribuut. In Zuid-Afrika de vuvuzela, een plastic toeter, die eigenlijk niet veel voorstelt, maar waar een immens geluid uitkomt. Vermenigvuldig dat met 40.000 man en je hebt een enorm kabaal.” „Een takkeherrie”, weet ook Brusselers nog. Al tovert de gedachte aan het instrument nu vooral een glimlach op zijn gezicht. „Denk ik aan de sfeer van toen, dan kan ik weer intens genieten.” Misschien daarom wel nodigt hij tijdens het WK zijn vrienden uit voor een braai, een Zuid-Afrikaanse barbecue, zo lacht hij gekscherend. Met zijn allen voor de televisie. Zonder vuvuzela. Maar met een stukje vlees en een glas cola.

e Nigeriaan Nwankwo Kanu, die ‘groot werd’ bij Ajax, zocht zijn heil bij een alternatieve genezer nadat artsen hem hadden verteld dat zijn voetbalcarrière voorbij was. Met de hartafwijking die bij hem was geconstateerd, kon hij voetballen op topniveau wel vergeten. Aldus de artsen in 1996. Kanu besloot eens langs te gaan bij TB Joshua, een soort gebedsgenezer. Die legde tijdens een ceremonie zijn hand op de borst van Kanu, waarna een helper (‘the Master Healer’) ook nog een duit in het zakje deed. Zonder het zelf te beseffen, maakte Kanu een sprongetje, als was hij in trance. Gevraagd naar wat hem had genezen, TB Joshua of de artsen die hem aan zijn hartklep hadden geopereerd, antwoordde Kanu in 2000: ‘Laten we het erop houden dat God mijn gebeden verhoord heeft’.

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Meeste aantal toeschouwers op WK Tijdens het WK van 1994 in de Verenigde Staten kwamen er liefst 3.587.538 toeschouwers kijken naar de 52 wedstrijden. Een gemiddelde van 68.991, tevens het hoogste in de WK-historie.

52 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

Alle WK-finales op een rijtje 1930, Uruguay

1970, Mexico

Montevideo, 30 juli Uruguay-Argentinië 4-2 (1-2). 12. Dorado 1-0, 20. Peucelle 1-1, 38. Stábile 1-2, 58. Cea 2-2, 68. Iriarte 3-2, 89. Castro 4-2. Scheidsrechter: Langenus (België). Toeschouwers: 80.000.

Mexico City, 21 juni Brazilië-Italië 4-1 (1-1). 18. Pelé 1-0, 37. Boninsegna 1-1, 66. Gérson 2-1, 71. Jairzinho 3-1, 87. Carlos Alberto 4-1. Scheidsrechter: Glöckner (Oost-Duitsland). Gele kaart: Rivelino (Brazilië), Burgnich (Italië). Toeschouwers: 107.412. 1974, West-Duitsland

1938, Frankrijk Parijs, 19 juni Italië-Hongarije 4-2 (3-1). 6. Colaussi 1-0, 8. Titkos 1-1, 16. Piola 2-1, 35. Colaussi 2-2, 70. Sárosi 3-2, 85. Piola 4-2. Scheidsrechter: Capdeville (Frankrijk). Toeschouwers: 60.000. 1950, Brazilië Finalepoule ● Rio de Janeiro, 3 juli. Brazilië-Zweden 7-1 (3-0). 17. Ademir 1-0, 37. Ademir 2-0, 39 Chico 3-0, 51. Ademir 4-0, 59. Ademir 5-0, 57. Andersson 5-1 (strafschop), 65. Maneca 6-1, 87. Chico 7-1. Scheidsrechter: Ellis (Engeland). Toeschouwers: 138.886. ● Sao Paulo, 9 juli Spanje-Uruguay 2-2 (2-1). 29. Ghiggia 0-1, 39 Basora 1-1, 41. Basora 2-1, 72. Varela 2-2. Scheidsrechter: Griffiths (Wales). Toeschouwers: 44.802. ● Rio de Janeiro, 13 juli Brazilië-Spanje 6-1 (3-0). 15. Ademir 1-0, 21. Jair 2-0, 29. Chico 3-0, 55. Chico 4-0, 57. Ademir 5-0, 61. Zizinho 6-0, 70. Igoa 6-1. Scheidsrechter: Leafe (Engeland). Toeschouwers: 152.772. ● Sao Paulo, 13 juli Uruguay-Zweden 3-2 (1-2). 4. Palmer 0-1, 39. Ghiggia 1-1, 40. Sandqvist 1-2, 77. Miguez 2-2, 84. Miguez 3-2. Scheidsrechter: Galeati (It). Toeschouwers: 7987. ● Sao Paulo, 16 juli Zweden-Spanje 3-1 (2-0). 15. Sundqvist 1-0, 34. Mellberg 2-0, 79. Palmer 3-0, 82. Zarra 3-1. Scheidsrechter: Van der Meer (Nederland). Toeschouwers: 11.227. ● Rio de Janeiro, 16 juli Uruguay-Brazilië 2-1 (0-0). 46. Friaça 0-1, 58. Schiaffino 1-1, 61. Ghiggia 2-1. Scheidsrechter: Reader (Engeland). Toeschouwers: 199.854. Eindstand 1. Uruguay3-5 (7-5) 2. Brazilië 3-4 (14-4) 3. Zweden3-2 (6-11) 4. Spanje 3-1 (4-11) 1954, Zwitserland Bern, 4 juli West-Duitsland-Hongarije 3-2 (2-2). 6. Puskás 0-1, 9. Czibor 0-2, 11. Morlock 1-2, 18. Rahn 2-2, 84. Rahn 3-2. Scheidsrechter: Ling (Engeland). Toeschouwers: 65.000. 1958, Zweden Solna, 29 juni Brazilië-Zweden 5-2 (2-1). 4. Liedholm 0-1, 9. Vavá 1-1, 32. Vavá 2-1, 55. Pelé 3-1, 68 Zagalo 4-1, 80. Simonsson 4-2, 90. Pelé 5-2. Scheidsrechter: Guigue (Frankrijk). Toeschouwers: 49.737. 1962, Chili Santiago, 17 juni Brazilië-Tsjechoslowakije 3-1 (1-1). 15. Masopust 0-1, 17. Amarildo 1-1, 69. Zito 2-1, 78. Vavá 3-1. Scheidsrechter: Latichev (Sovjet-Unie). Toeschouwers: 68.679. 1966, Engeland Londen, 30 juni Engeland-Duitsland 4-2 (1-1, 2-2) (Engeland wint na verlenging). 12. Haller 0-1, 18. Hurst 1-1, 78 Peters 2-1, 90. Weber 2-2, 101 Hurst 3-2, 120. Hurst 4-2. Scheidsrechter: Dienst (Zwitserland). Toeschouwers: 96.924.

Zuid-Afrika

Argentinië

Mexico

Nigeria

Uruguay

Zuid-Korea

Frankrijk

Griekenland

Zuid-Korea - Griekenland 12 juni Port Elizabeth 13:30 Argentinië - Nigeria 12 juni Johannesburg (Ellis Park) 16:00 Argentinië - Zuid-Korea 17 juni Johannesburg (Soccer Ct.) 13:30 Griekenland - Nigeria 17 juni Bloemfontein 16:00 Nigeria - Zuid-Korea 22 juni Durban 20:30 Griekenland - Argentinië 22 juni Polokwane 20:30

Zuid-Afrika - Mexico 11 juni Johannesburg (Soccer Ct.)16:00 Uruguay - Frankrijk 11 juni Kaapstad 20:30 Zuid-Afrika - Uruguay 16 juni Pretoria 20:30 Frankrijk - Mexico 17 juni Polokwane 20:30 Mexico - Uruguay 22 juni Rustenburg 16:00 Frankrijk - Zuid-Afrika 22 juni Bloemfontein 16:00

1934, Italië Rome, 10 juni Italië-Tsjechoslowakije 2-1 (0-0, 1-1) (Italië wint na verlenging). 71. Pu 0-1, 81. Orsi 1-1, 95. Schiavio 2-1. Scheidsrechter: Eklind (Zweden). Toeschouwers: 45.000.

G RO E P B

G RO E P A

München, 7 juli West-Duitsland-Nederland 2-1 (2-1). 2. Neeskens 0-1 (strafschop), 25. Breitner 1-1 (strafschop), 43. Müller 2-1. Scheidsrechter: Taylor (Engeland). Gele kaart: Vogts (West-Duitsland), Neeskens, Van Hanegem, Cruijff (Nederland). Toeschouwers: 75.200. 1978, Argentinië

G RO E P E

Buenos Aires, 25 juni Argentinië-Nederland 3-1 (1-1) (na verlenging). 38. Kempes 1-0, 82. Nanninga 1-1, 105. Kempes 2-1, 116. Bertoni 3-1. Scheidsrechter: Gonella (Italië). Gele kaart: Ardiles, Larrosa (Argentinië), Krol, Poortvliet (Nederland). Toeschouwers: 77.260.

NEDERLAND

Denemarken

Japan

Kameroen

wedstrijdsche

1982, Spanje

NEDERLAND - Denemrk. 14 juni Johannesburg (Soccer Ct.)13:30 Japan - Kameroen 14 juni Bloemfontein 16:00 NEDERLAND - Japan 19 juni Durban 13:30 Kameroen - Denemarken 19 juni Pretoria 20:30 Denemarken - Japan 24 juni Rustenburg 20:30 Kameroen - NEDERLAND 24 juni Kaapstad 20:30

Madrid, 11 juli Italië-West-Duitsland 3-1 (0-0). 57. Rossi 1-0, 69. Tardelli 2-0, 81. Altobelli 3-0, 83. Breitner 3-1. Scheidsrechter: Coelho (Brazilië). Gele kaart: Conti, Oriali (Italië), Dremmler, Littbarski, Stielike (West-Duitsland). Toeschouwers: 90.000. Bijzonderheid: 25. Cabrini (Italië) mist strafschop. 1986, Mexico Mexico City, 29 juni Argentinië-West-Duitsland 3-2 (1-0). 23. Brown 1-0, 56. Valdano 2-0, 74. Rummenige 2-1, 82. Völler 2-2, 88. Burruchaga 3-2. Scheidsrechter: Arppi Filho (Brazilië). Gele kaart: Maradona, Enrique, Pumpido, Olarticoechea (Argentinië), Matthäus, Briegel (West-Duitsland). Toeschouwers: 114.600.

G RO E P F F1

Italië

1990, Italië

Paraguay

Rome, 8 juli West-Duitsland-Argentinië 1-0 (0-0). 85. Brehme 1-0 (strafschop). Scheidsrechter: Codesal (Mexico). Rode kaart: 65. Monzón (Argentinië), 87. Dezotti (Argentinië). Gele kaart: Völler (West-Duitsland), Troglio, Maradona (Argentinië). Toeschouwers: 73.603.

Nieuw-Zeeland

Slowakije

Italië - Paraguay 14 juni Kaapstad 20:30 N.-Zeeland - Slowakije 15 juni Rustenburg 13:30 Slowakije - Paraguay 20 juni Bloemfontein 13:30 Italië - Nieuw-Zeeland 20 juni Nelspruit 16:00 Slowakije - Italië 24 juni Johannesburg (Ellis Park) 16:00 Paraguay - N.-Zeeland 24 juni Polokwane 16:00

1994, Verenigde Staten Los Angeles, 17 juli Brazilië-Italië 0-0. (Brazilië wint na strafschoppen). Scheidsrechter: Puhl (H ongarije). Gele kaart: Mazinho, Cafú (Brazilië), Apolloni, Albertini (Italië). Toeschouwers: 94.194. 1998, Frankrijk Saint Denis, 12 juli Frankrijk-Brazilië 3-0 (2-0). 27. Zidane 1-0, 45. Zidane 2-0, 90. Petit 3-0. Scheidsrechter: Belquola (Marokko). Rode kaart (2x geel): 68. Desailly (Frankrijk). Gele kaart: Deschamps, Karembeu (Frankrijk), Baiano (Brazilië). Toeschouwers: 80.000.

2006, Duitsland Berlijn, 9 juli Italië-Frankrijk 1-1 (1-1) (Italië wint na strafschoppen). 7. Zinedine Zidane 0-1 (strafschop), 19. Materazzi 1-1. Scheidsrechter: Elizondo (Argentinië). Rode kaart: 110. Zidane (Frankrijk). Gele kaart: Zambrotta (Italië), Sagnol, Makelele, Malouda (Frankrijk). Toeschouwers: 69.000.

Kaapstad Green Point 66.005

infographic: CRW / bron: FIFA

AC HTSTE FINALE

1A - 2B 26 juni, Port Elizabeth, 16:00

1C - 2D 26 juni, Rustenburg, 20:30

1B - 2A 27 juni, Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30

1D - 2C 27 juni, Bloemfontein, 16:00

2002, Japan en Zuid-Korea Yokohama, 30 juni Duitsland-Brazilië 0-2 (0-0). 67. Ronaldo 0-1, 79. Ronaldo 0-2. Scheidsrechter: Collina (Italië). Gele kaart: Klose (Duitsland), Roque Junior (Brazilië). Toeschouwers: 69029.

ZUID-

Trainingslocatie

K WARTFINALE A

1-3 2 juli, Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30

K WARTFINALE B

2-4 3 juli, Kaapstad, 16:00

HALVE FINALE I

A-C 6 juli, Kaapstad, 20:30

FINALE winnaar I - winnaar II 11 juli, Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30

|53 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

G RO E P C

G RO E P D

Engeland

Duitsland

Verenigde Staten

Australië

Algerije

Servië

Slovenië

Ghana

Engeland - Verenigde St. 12 juni Rustenburg 20:30 Algerije - Slovenië 13 juni Polokwane 13:30 Slovenië - Verenigde St. 18 juni Johannesburg (Ellis Park) 16:00 Engeland - Algerije 18 juni Kaapstad 20:30 Slovenië - Engeland 23 juni Port Elizabeth 16:00 Verenigde St. - Algerije 23 juni Pretoria 16:00

Servië - Ghana 13 juni Pretoria 16:00 Duitsland - Australië 13 juni Durban 20:30 Duitsland - Servië 18 juni Port Elizabeth 13:30 Ghana - Australië 19 juni Rustenburg 16:00 Ghana - Duitsland 23 juni Johannesburg (Soccer Ct.) 20:30 Australië - Servië 23 juni Nelspruit 20:30

G RO E P G

ema wk 2010

Polokwane Peter Mokaba 45.264 Pretoria Loftus Versfeld 49.365 Rustenburg Royal Bafokeng 44.530 Nelspruit Mbombela 43.589 Johannesburg Ellis Park 61.639 Soccer City 88.460 Bloemfontein Free State 45.058

Durban Moses Mabhida 69.957

-AFRIKA

Port Elizabeth Nelson Mandela Bay 46.082

AC HTSTE FINALE

Ivoorkust

Portugal

Spanje

Zwitserland

Honduras

Chili

Honduras - Chili 16 juni Nelspruit 13:30 Spanje - Zwitserland 16 juni Durban 16:00 Chili - Zwitserland 21 juni Port Elizabeth 16:00 Spanje - Honduras 21 juni Johannesburg (Ellis Park) 20:30 Zwitserland - Honduras 25 juni Bloemfontein 20:30 Chili - Spanje 25 juni Pretoria 20:30

AC HTSTE FINALE

1F - 2E 29 juni, Pretoria, 16:00

1H - 2G 29 juni, Kaapstad, 20:30

B-D 7 juli, Durban, 20:30

TROOSTFINALE verliezer I - verliezer II 10 juli, Port Elizabeth 20:30

Eerste ronde Hannover, 15 juni Nederland-Uruguay 2-0 (1-0). 7. Rep 1-0, 86. Rep 2-0. Rode kaart: 68. Montero-Castillo (Uruguay).

Dortmund, 23 juni Nederland-Bulgarije 4-1 (2-0). 5. Neeskens 1-0 (strafschop), 45. Neeskens 2-0 (strafschop), 71. Rep 3-0, 78. Krol 3-1 (eigen doelpunt), 88. Theo de Jong 4-1.

1G - 2H 28 juni, Johannesburg (Ellis Park), 20:30

HALVE FINALE

1974, Duitsland

Noord-Korea

G RO E P H

K WARTFINALE D

6-8 3 juli, Johannesburg (Ellis Park), 20:30

Achtste finale Milaan, 24 juni West-Duitsland-Nederland 2-1 (0-0). 51. Klinsmann 1-0, 84. Brehme 2-0, 89. Ronald Koeman 2-1 (strafschop). 1994, Verenigde Staten

Eerste ronde Le Havre, 5 juni Tsjechoslowakije-Nederland 3-0 (0-0) (na verlenging). 96. Kostalek 1-0, 111. Nejedly 2-0, 119. Zeman 3-0.

Ivoorkust - Portugal 15 juni Port Elizabeth 16:00 Brazilië - Noord-Korea 15 juni Johannesburg (Ellis Park) 20:30 Brazilië - Ivoorkust 20 juni Johannesburg (Soccer Ct.)20:30 Portugal - Noord-Korea 21 juni Kaapstad 13:30 Noord-Korea - Ivoorkust 25 juni Nelspruit 16:00 Portugal - Brazilië 25 juni Durban 16:00

Ierland-Nederland 1-1 (0-1). 10. Gullit 0-1, 71. Quinn 1-1.

1938, Frankrijk

Dortmund, 19 juni Nederland-Zweden 0-0.

Eerste ronde Milaan, 27 mei Zwitserland-Nederland 3-2 (2-1). 14. Kielholz 1-0, 22. Smit 1-1, 43. Kielholz 2-1, 64. Abegglen III 3-1, 87. Vente 3-2.

Brazilië

1E - 2F 28 juni, Durban, 16:00

5-7 2 juli, Port Elizabeth, 16:00

1934, Italië

K WARTFINALE

Het Nederlands elftal op eerdere WK’s

Tweede ronde Gelsenkirchen, 26 juni Nederland-Argentinië 4-0 (2-0). 10. Cruijff 1-0, 25. Krol 2-0, 73. Rep 3-0, 90. Cruijff 4-0. Gelsenkirchen, 30 juni Oost-Duitsland-Nederland 0-2 (0-1). 9. Neeskens 0-1, 59. Rensenbrink 0-2. Dortmund, 3 juli Nederland-Brazilië 2-0 (0-0). 50. Neeskens 1-0, 65. Cruijff 2-0. Finale München, 7 juli West-Duitsland-Nederland 2-1 (2-1). 2. Neeskens 0-1 , 25. Breitner 1-1 , 43. Müller 2-1. 1978, Argentinië Eerste ronde Mendoza, 3 juni Nederland-Iran 3-0 (1-0). 40. Rensenbrink 1-0, 62. Rensenbrink 2-0, 79. Rensenbrink 3-0.

Eerste ronde Washington, 20 juni Nederland-Saudi-Arabië 2-1 (0-1). 19. Amin 0-1, 50. Jonk 1-1, 86. Taument 2-1. Orlando, 25 juni België-Nederland 1-0 (0-0). 65. Albert 1-0. Orlando, 29 juni Marokko-Nederland 1-2 (0-1). 43. Bergkamp 0-1, 47. Nader 1-1, 78. Roy 1-2. Achtste finale Orlando, 4 juli Nederland-Ierland 2-0 (2-0). 11. Bergkamp 1-0, 41. Jonk 2-0. Kwartfinale Dallas, 9 juli Brazilië-Nederland 3-2 (0-0). 52. Romario 1-0, 62. Bebeto 2-0, 64. Bergkamp 2-1, 76. Winter 2-2, 81. Branco 3-2. 1998, Frankrijk Saint-Denis, 13 juni Nederland-België 0-0. Marseille, 20 juni Nederland-Zuid-Korea 5-0 (2-0). 37. Cocu 1-0, 41. Overmars 2-0, 71. Bergkamp 3-0, 79. Van Hooijdonk 4-0, 83. Ronald de Boer 5-0. Saint-Etienne, 25 juni Mexico-Nederland 2-2 (0-2). 4. Cocu 0-1, 19. Ronald de Boer 0-2, 75. Pelaez 1-2, 90. Hernandez 2-2. Achtste finale Toulouse, 29 juni Nederland-Joegoslavië 2-1 (1-0). 38. Bergkamp 1-0, 48. Komljenovic 1-1, 90. Davids 2-1.

Mendoza, 7 juni Nederland-Peru 0-0.

Kwartfinale Marseille, 4 juli Argentinië-Nederland 1-2 (1-1). 12. Kluivert 0-1, 17. Lopez 1-1, 89. Bergkamp 1-2. Rode kaart: 76. Numan (Nederland), 87. Ortega (Argentinië).

Mendoza, 11 juni Schotland-Nederland 3-2 (1-1). 34. Rensenbrink 0-1 (strafschop), 44. Dalglish 1-1, 47. Gemmill 2-1 (strafschop), 68. Gemmill 3-1, 72. Rep 3-2.

Halve finale Marseille, 7 juli Nederland-Brazilië 1-1 (0-0) (Brazilië wint na strafschoppen). 46. Ronaldo 0-1, 87. Kluivert 1-1.

Tweede ronde Cordoba, 14 juni Nederland-Oostenrijk 5-1 (3-0). 7. Brandts 1-0, 35. Rensenbrink 2-0 (strafschop), 37. Rep 3-0, 53. Rep 4-0, 79. Obermayer 4-1, 83. Willy van de Kerkhof 5-1.

Om derde plaats Parijs, 11 juli Kroatië-Nederland 2-1 (2-1). 13. Prosinecki 1-0, 21. Zenden 1-1, 35. Suker 2-1.

Cordoba, 18 juni West-Duitsland-Nederland 2-2 (1-1). 3. Abramczik 1-0, 27. Haan 1-1, 70. Müller 2-1, 84. René van de Kerkhof 2-2. Rode kaart: 88. Nanninga (Nederland). Buenos Aires, 21 juni Nederland-Italië 2-1 (0-1). 18. Brandts 0-1 (eigen doelpunt), 50. Brandts 1-1, 75. Haan 2-1. Finale Buenos Aires, 25 juni Argentinië-Nederland 3-1 (1-1) (na verlenging). 38. Kempes 1-0, 82. Nanninga 1-1, 105. Kempes 2-1, 116. Bertoni 3-1.

2006, Duitsland Eerste ronde. Leipzig, 11 juni. Servië-Montenegro-Nederland 0-1 (0-1). 18. Robben 0-1. Stuttgart, 16 juni Nederland-Ivoorkust 2-1 (2-1). 23. Van Persie 1-0, 27. Van Nistelrooij 2-0, 38. Koné 2-1. Frankfurt, 21 juni Nederland-Argentinië 0-0. Achtste finale Nürnberg, 25 juni Portugal-Nederland 1-0 (1-0). 23. Maniche 1-0.

1990, Italië Eerste ronde Palermo, 12 juni Nederland-Egypte 1-1 (0-0). 58. Kieft 1-0,83. Abdelghani 1-1 (strafschop). Cagliari, 16 juni Nederland-Engeland 0-0. Palermo, 21 juni

Nederlands elftal in cijfers: 16 gewonnen 10 gelijk 10 verloren doelsaldo 59-38

54 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

Mooie voetbaldroom wordt een nachtmerrie Voor het eerst is het WK voetbal in Afrika. Het continent bracht prachtige spelers voort, maar ook trieste verhalen. De ene na de andere voetballer is naar Europa gebracht, waar de toekomst minder rooskleurig bleek dan geschetst. „Een kidnapping wil ik het niet noemen. Ik wist waar ik naartoe ging.” door Barry van der Hooft

e jongen die niet kan lezen, schrijven of rekenen, verstopt zich onder een stoel. Terwijl zijn medepassagiers richting de paspoortcontrole lopen, probeert Nii Lamptey de confrontatie met de douaniers nog even te vermijden. Hij is 15 jaar, geldt als het grootste voetbaltalent op deze aardbol, maar heeft een vals paspoort. ‘Stephen Keshi junior’ is de naam op het document dat hij op luchthaven Zaventem moet laten zien. Uiteindelijk lijkt het allemaal goed te komen. Michel Verschueren, directeur van Anderlecht, staat op het Brusselse vliegveld te wachten op Stephen Keshi, die ervoor heeft gezorgd dat Lamptey naar België komt. De Nigeriaanse middenvelder is een grootheid in Afrika en krijgt iedere deur daar open. Als Verschueren van het bedrog hoort, verscheurt hij het paspoort van ‘Keshi junior’ en licht de douane in. Na 24 uur mag de uit Ghana gevluchte Lamptey het land in en zijn er nieuwe papieren geregeld. Mede dankzij hoogwaardigheidsbekleders die supporter zijn van Anderlecht. Lamptey heeft een bizarre reis achter de rug, maar de toekomst die voor hem ligt, vergoedt alles. „Ik had alleen maar op straat geleefd”, vertelt Lamptey in de documentaire Verdwaald in het doolhof van het voetbal. „Het was een hel. Ik was nooit naar school geweest en was alleen maar aan het voetballen. Ik werd geslagen door mijn stiefmoeder, er werden sigarettenpeuken op me uitgedrukt.” Op het WK onder 16 jaar in Schotland liet hij een verpletterende indruk achter. Na het duel met het organiserende land wordt hij door Pelé uitgeroepen tot beste speler van de wedstrijd. Lamptey: „Jij wordt de nieuwe Pelé, zei hij tegen me.” Clubs jagen op Lamptey, makelaars willen hem vastleggen, maar

Musa Kanu vertrekt in 1992 vol goede moed uit Sierra Leone om het in Europa te gaan maken, maar komt na een foto Peter Nicolai periode bij Lokeren niet veel verder dan de Zeeuwse zaterdaghoofdklasser Hoek. via Keshi belandt hij bij Anderlecht. Hij ontsnapt uit het trainingskamp van de Ghanese jeugdploeg, weet zonder paspoort de grens met Nigeria te passeren en wordt als ‘Keshi junior’ naar België gebracht. „Een kidnapping wil ik het niet noemen”, kijkt Lamptey terug. „Ik wist wie Stephen Keshi was en ik wist waar ik naartoe ging.” Als 16-jarige maakt hij indruk bij Anderlecht. Zijn debuut luistert hij op met een doelpunt. „Met die goal wierp ik alle pijn en ellende van me af. Het was een droom die uitkwam.” De droom lijkt alleen maar mooier te worden, als hij in Italië tijdens het WK onder 17 jaar met Ghana wereldkampioen wordt en vóór Alessandro Del Piero en Sebastian Veron wordt uitgeroepen tot beste speler. Na de finale vin-

den 21 spelersmakelaars de weg naar het hotel. Antonio Caliendo weet de exclusieve rechten over Lamptey te verwerven. Het is het begin van het einde. Eigenlijk heeft Lamptey geen zin meer bij Anderlecht te voetballen. Hij is een andere jongen geworden. Tijdens een verhuurperiode aan PSV bloeit hij op, maar daarna gaat het snel bergafwaarts. In Engeland en Italië kan hij de verwachtingen niet inlossen. Via Argentinië, Turkije, Portugal, Duitsland, China, Dubai, Ghana en Zuid-Afrika keert Lamptey terug in zijn vaderland. In Argentinië is zijn zoontje Diego overleden, als hij in China voetbalt, wordt zijn pasgeboren dochtertje ziek. Lisa Lamptey sterft niet lang na haar geboorte. Haar vader is ontroostbaar en getekend door het leven. De mensen die hem hebben

bejubeld als jong talent, heeft hij de afgelopen jaren niet meer gezien. Als er geen geld aan hem te verdienen valt, willen ze hem ook niet steunen of energie in hem steken. Het levensverhaal van Nii Lamptey is niet uniek. Zoals het ook geen toeval is dat hij juist in België aan een weg vol hobbels en obstakels is begonnen. Nederland heeft dankzij de regelgeving een vangnet. Iedere speler van buiten de Europese Unie (EU) moet minimaal 527.000 euro per jaar verdienen, anders is hij niet speelgerechtigd. Voetballers van buiten de EU die jonger zijn dan 20 jaar hoeven ‘slechts’ een jaarsalaris van 236.000 euro te krijgen. In België worden zulke eisen niet of nauwelijks gesteld. Vooral Afrikaanse voetballers is daar de afgelopen decennia een prachtige toekomst beloofd.

Tegenover de successen van Afrikanen die het echt hebben gemaakt in Europa – onder andere Didier Drogba, Mickael Essien en de broers Bonaventure en Salomon Kalou – staan veel droevige verhalen. Van spelers die niet slagen en dan aan hun lot worden overgelaten. Van jongens die zijn ondergebracht in een louche investeringsmaatschappij en wordt wijsgemaakt dat ze geen kant op kunnen. En van spelers die niet krijgen waar ze volgens hun contract toch echt recht op hebben. Zoals Musa Kanu, een aanvallende middenvelder uit Sierra Leone. Hij wordt in zijn geboorteland benaderd door een Belgische makelaar en in 1992 op een toeristenvisum naar België gebracht. Kanu tekent een contract bij Lokeren, met de afspraak dat hij 30 procent van de transfersom zal krijgen. Er zal ook 20 procent naar zijn club in Sierra Leone gaan. Na een jaar ontdekt Kanu dat zijn oude club het geld nooit heeft ontvangen. Zijn eigen deel heeft hij dan ook nog steeds niet gekregen. Ja, hij heeft (omgerekend) bijna 800 euro in zijn handen gedrukt gekregen. Maar de transfersom bedroeg toch echt bijna 75.000 euro. Van zijn makelaar hoort hij niets meer, getuigt de voetballer in 2001 bij een hoorzitting van de Belgische Senaat over mensenhandel in de sport. Als zijn contract in juni 1998 afloopt, krijgt Kanu van Lokeren een nieuwe, tweejarige verbintenis aangeboden. „Het basisloon was te laag”, legt Kanu uit. „Ik heb daarom geweigerd te tekenen.” Hij moet zijn appartement verlaten en het is meteen het einde van zijn profcarrière. Via oud-ploeggenoten komt Kanu in 2000 bij de Nederlandse hoofdklasser Hoek terecht. Na amper twee seizoenen haakt hij ook in Zeeland af. Met zijn gezin woont hij in de niet al te fraaie Antwerpse wijk Borgerhout, in de jaren die volgen komt hij op het voetbalveld niet verder dan de lagere klassen in België. Dit seizoen heeft Kanu zijn kunsten vertoond bij Verbroedering Zwijndrecht, op het op één na laagste amateurniveau in België. De voormalig international van Sierra Leone had als tiener de kwaliteiten om het ver te schoppen, maar is de weg kwijtgeraakt in de voetbaljungle. Net als Nii Lamptey. En vele, vele anderen. reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Meeste doelpunten totaal Voormalig PSV’er Ronaldo is de topscorer aller tijden op wereldkampioenschappen voetbal. De Braziliaan had drie WK’s nodig om vijftien doelpunten te maken.

|55 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

Het leed van Womé Zijn bezittingen worden in brand gestoken, hij vlucht voor zijn leven. Een terugkeer naar vaderland Kameroen is vijf jaar later nog altijd uitgesloten. En dat alleen vanwege een mislukte trap vanaf elf meter. Over het leed van Pierre Womé. door Gerard Borgman

Het is zaterdagavond, 8 oktober 2005. De dag van Kameroen-Egypte, de laatste kwalificatiewedstrijd voor het WK 2006. Kameroen moet winnen, Egypte is al uitgeschakeld. In de vijfde minuut van de blessuretijd krijgen de Ontembare Leeuwen een strafschop, bij de stand 1-1. Pierre Womé neemt de penalty en mist. Buitenkant paal. Kort daarop klinkt het eindsignaal. Niet Kameroen, maar Ivoorkust plaatst zich voor de eindronde in Duitsland. De spelers van Kameroen zitten urenlang opgesloten in het stadion van Yaoundé. Diep in de nacht proberen ze zich in geblindeerde auto’s een weg te banen door de woedende menigte en komen aangeslagen thuis. Dat is Womé niet eens gegund. In de straten van Yaoundé hebben ziedende voetballiefhebbers een klopjacht geopend. Womé moet vluchten voor zijn leven. In een kofferbak van de auto van een vriend raast hij door de hoofdstad. Van zijn huis is weinig meer over. Het is vernield en in brand gestoken. Net als zijn Mercedes. De kapsalon van zijn vrouw staat ook in lichterlaaie. Zijn vrouw is met hun twee kinderen ondergedoken, ze krijgen permanente politiebewaking. Womé voetbalt in die dagen bij Internazionale. Met zijn gezin pakt hij zo snel mogelijk het vliegtuig naar Milaan. Daar geeft Womé tekst en uitleg tijdens een drukbezochte persconferentie. „Ze wilden

me vermoorden en ze hadden me ook kunnen vermoorden”, zegt de linksachter. „Ik ben stoer, ben nooit bang geweest voor de dood. Maar nu was ik heel erg bezorgd over de veiligheid van mijn familie. „Niemand wilde de strafschop nemen, omdat iedereen besefte wat de gevolgen waren als ze zouden missen. Ik had de moed naar voren te stappen. Op de Olympische Spelen in 2000 heb ik in de finale tegen Spanje de laatste strafschop genomen. Die benutte ik en wij wonnen goud.” Even eerder sprak Samuel Eto’o in Barcelona met de Spaanse pers. De spits beweert dat Womé de penalty had opgeëist, ook al was Eto’o de aangewezen man. „Ik wilde de strafschop nemen”, zegt Eto’o. „Maar Womé kwam naar me toe en zei dat hij zich heel goed voelde.” Womé destijds: „Ik ben heel erg boos omdat wat Eto’o zegt helemaal niet waar is. We hebben op het veld niet gesproken. Maar ik merkte dat hij en aanvoerder Rigobert Song er geen trek in hadden. Dus besloot ik naar voren te stappen, ook gezien het feit dat ik op het lijstje van strafschopnemers stond.” De voetballer speelt na de ge-

wraakte penalty niet meer voor zijn land. Ook niet als Arie Haan dat wil veranderen. De Nederlander wordt in 2006 bondscoach van Kameroen. Haan vindt het ‘belachelijk dat zo’n goede speler als Womé vanwege één misser niet meer welkom is’. De back heeft 67 interlands en 5 doelpunten op zijn conduitestaat. Hij speelde voor AS Roma, Bologna, Fulham, Espanyol, Inter. Daar komen later nog Werder Bremen en 1.FC Köln bij. Op zijn cv prijken twee WK’s (1998 en 2002), hij wint met Kameroen de Afrika Cup in 2002 en goud op de Olympische Spelen in 2000. Ook de opvolger van Haan, de Duitser Otto Pfister, probeert Womé weer bij de nationale ploeg te halen. Alle pogingen zijn vergeefs. Er gaan geruchten dat de bepalende spelers rond Eto’o Womé’s terugkeer tegenhouden. In de media in Kameroen verschijnt steeds vaker het verhaal dat Womé een moeilijke jongen is. Ook wordt verwezen naar 2002, toen Womé een staking onder de internationals zou hebben geleid, uit onvrede over het premiestelsel voor het WK. In 2007 maakt Womé zelf een einde aan de discussie. Hij stelt

zich niet langer beschikbaar voor de nationale ploeg. „Iedereen weet dat ik geleden heb onder die strafschop en dat ik er nog steeds onder lijd. Het enige dat ik nu nog wil, is dat er rust ontstaat rond mij en mijn gezin.” Die rust heeft hij sinds de zomer van 2008 gevonden bij 1.FC Köln. De 31-jarige speler woont met zijn gezin in Rösrat, nabij Keulen. Zijn aflopende contract wordt niet verlengd. Hij is niet tot de benodigde 25 optredens in de hoofdmacht gekomen, zoals in een clausule is vastgelegd. Interviews geeft Womé al jaren niet meer. Een bezoek aan het Trainingsgelände am Geißbockheim, het trainingscomplex van 1.FC Köln, is eigenlijk bij voorbaat een kansloze missie. Al doet Christopher Lymberopoulos, de sympathieke persvoorlichter van de Bundesligaclub, nog wel een poging. Maar: „Nee, hij wil geen interview geven. Niet over die strafschop en ook niet over andere dingen.” Alleen voor de officiële website van de club maakte Womé vorig jaar een uitzondering. Hij zegt dat hij op zijn plaats is in Duitsland. Zijn naam heeft hij immers te danken aan een Duitse voetballer. „Mijn vader noemde me zo omdat mijn ouders grote fans van Pierre Littbarski waren. Toen ik klein was en begon te voetballen in Kameroen, noemde niemand me Pierre Womé. Ze zeiden allemaal Pierre Littbarski.” Zijn voetballoopbaan houdt hem al jaren in Europa. Maar wat gaat hij daarna doen? Keert Womé terug naar Kameroen? „Nee”, zegt hij. „Ik zal zeker in Europa blijven en niet terugkeren naar Afrika. Dat staat vast.” Het is nu bijna vijf jaar na de gewraakte strafschop en nog steeds dragen de Kameroense voetballers de gevolgen daarvan met zich mee. Nee, het leed van Pierre Womé is nog niet geleden.

Pierre Womé.

foto GPD/AP

Sterk staaltje

n 1992 wint Ivoorkust de Afrika Cup, zónder ook maar een tegendoelpunt. Diverse medicijnmannen eisen dat succes voor zich op. De eindzege is aan hen te danken, menen ze. Zou best kunnen, want al voor het toernooi liet de Ivoriaanse minister van sport een bataljon toverdokters opdraven om het team te helpen. Na dat succes beleeft Ivoorkust uiterst magere jaren. De medicijnmannen weten wel hoe dat komt: ze zijn nooit betaald voor hun diensten en hebben daarom een vloek over het team afgeroepen. In 2002 zoekt de minister van Defensie de toverdokters op. Hij biedt zijn excuses aan voor het feit dat ‘beloften niet zijn nagekomen’. Hij geeft ze drank en een pak geld. De ban wordt verbroken en het succes keert terug. Ivoorkust haalt in 2006 de finale van de Afrika Cup en plaatst zich voor het WK van 2006.

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Meeste titels Brazilie leidt het klassement van eindoverwinningen op een WK. De ‘goddelijke kanaries’ waren liefst vijf keer de beste van de wereld: 1958, 1962, 1970, 1994 en 2002.

56 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

Sterk staaltje

n 1998 moet Burkina Faso tegen Egypte en heeft als geheim wapen een varken, dat moet worden losgelaten in het hotel van de Egyptische ploeg. Supporters van dat land weten dat echter te voorkomen. Ook een tweede truc, waarbij iets moet worden gedaan met een varkensstaart, mislukt. Burkina Faso verliest met 0-2. De oorzaak: de rituelen zijn niet goed uitgevoerd. Later moet het land tegen Mozambique. Een medicijnman zegt dat het team een maand voor de wedstrijd een zwarte stier moet kopen en die drie dagen voor de wedstrijd moet slachten. Het betekent wel dat de stier een maand lang te eten moet krijgen. Dat vindt de minister van sport te duur. Hij verordonneert dat de stier direct moet worden geslacht. Burkina Faso verliest van Mozambique. De commissie van Wak (zo heet tovenarij in Burkina Faso) passeert sindsdien de sportautoriteiten van het land.

Tegenwoordig op iedere straathoek in Afrika te zien: een partijtje voetbal.

Passie voor voetbal beloond met het WK Het WK voetbal doet dit jaar eindelijk Afrika aan. Het continent heeft er lang op moeten wachten, terwijl de sport er al honderd jaar met grenzeloze liefde wordt beleden. door Theo Brinkman

V reageren? redactie.sport@bndestem.nl

foto George Osodi/AP

oetbal? De emir, ergens in Nigeria, vindt het maar een absurd spel: 22 mannen die achter één bal aan rennen. „Belachelijk. Geef die andere 21 mannen ook een bal. En laat mij hier niet meer naar kijken”, zegt hij. Het is eind negentiende, begin twintigste eeuw en de emir van Gwando is uitgenodigd door de Engelse overheersers om een voetbalwedstrijd te bekijken. Dat doet hij, maar veel plezier beleeft hij er niet aan. In weerwil van de emir wordt voetbal echter wel degelijk razend populair in Afrika. Wie tegenwoordig in Afrika komt, hoeft weinig moeite te doen ergens op straat een potje te beginnen. Een bal meenemen, is genoeg. Me-

despelers en tegenstanders komen vanzelf. De passie voor het spel is groot. Het spelletje met de bal is door de Europese kolonisten naar Afrika gebracht. In 1885 hebben Europese landen Afrika in stukken verdeeld, ieder krijgt zijn deel en gaat er aan de slag. Regeringsfunctionarissen, soldaten, handelaren en zendelingen komen naar de kolonies. Op sportief en cultureel gebied zijn er uiteraard ook invloeden, dus wordt er ook gevoetbald. Volgens sommige bronnen zou er al in 1862 een wedstrijd gespeeld zijn in Port Elizabeth (Zuid-Afrika), maar zo aan het eind van de negentiende eeuw wordt er echt regelmatig een potje gevoetbald. Vaak in de havensteden, waar teams worden gevormd door soldaten, zeelui en kolonisten. Gescheiden, dat wel. Blank bij blank, zwart bij zwart. In die periode worden ook de eerste clubs opgericht. Zo ziet Al Ahly (Egypte), de succesvolste Afrikaanse club, in 1907 het levenslicht. Wat later, tussen 1920 en 1940 worden competities opgezet. Heel af en toe zien ze in Europa een voetballer uit Afrika verschijnen. Maar dat is dan meestal een

speler die connecties heeft of die om persoonlijke redenen naar Europa is gekomen. Er is een Ghanees bij Sheffield United, er zijn Egyptenaren bij andere Engelse clubs. Misschien wel de bekendste Afrikaan uit die tijd is de Senegalees Raoul Diagne, die in de jaren dertig in Frankrijk is beland omdat zijn vader er diplomaat is. Diagne haalt zelfs het Franse nationale elftal, als eerste zwarte speler draagt hij het shirt van Les Bleus. Dertig jaar later speelt Diagne een opmerkelijke rol. Senegal is dan inmiddels onafhankelijk en Diagne is er bondscoach geworden. Onder zijn leiding boekt Senegal in 1963 de eerste overwinning op de voormalige kolonisator Frankrijk, veertig jaar voordat het land die stunt herhaalt op het WK 2002. Frankrijk is het eerste Europese land dat in de jaren dertig enigszins serieus gaat scouten in Afrika. Het land hoopt te profiteren van de talenten in de kolonies. Het speurwerk levert diverse spelers op. Voornamelijk uit de Noord-Afrikaanse kolonies, maar ook enkele Senegalezen, Ivorianen en Kameroeners. Andere Europese landen volgen later het

voorbeeld van Frankrijk. Portugal profiteert het meest en heeft in Angola, Mozambique en de Kaapverdische Eilanden vruchtbare voetbalgrond. De grootste speler van allemaal is Eusebio, maar hij is niet alleen. Kijk naar Benfica, dat in 1962 de Europacupfinale met 5-3 wint van Real Madrid: vier van de vijf goals worden gemaakt door twee Mozambikanen (Eusebio en Mário Coluna) en een Angolees (José Aguas). En zie het Portugese elftal op het WK 1966: vaak bestaat het voor de helft uit Afrikaanse spelers. In de jaren zestig en zeventig, als de meeste kolonies onafhankelijk worden, slinkt de toevoer naar de Europese landen. Althans, voor wat betreft de nationale elftallen. In het clubvoetbal is het aantal Afrikanen in Europa de laatste twee decennia juist enorm toegenomen. Het maakt bij de Afrikanen de passie voor de sport, die de emir in Nigeria ruim honderd jaar geleden niet kon bevatten, alleen nog maar groter. Deze zomer worden ze beloond voor die liefde voor het voetbal, met het eerste WK op Afrikaanse bodem. Ze hebben er lang op moeten wachten.

Meeste doelpunten op 1 WK Just Fontaine maakte de meeste doelpunten tijdens een wereldkampioenschap. De speler van Frankrijk scoorde in 1958 dertien keer.

|57 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

‘Afrigter’ met zendingsdrang Na een klein jaar verwondering, begeestering en wederzijdse liefde bij Ajax Cape Town voelt trainer Foppe de Haan zich één met de Zuid-Afrikanen. „Als dit WK een succes wordt, en dat verwacht ik, dan geeft dat het hele land een geweldige boost.” door Johann Mast

oppe de Haan is voor een maandje terug in Friesland. Administratie doen, kleinkinderen zien. Maar in zijn hoofd zit de bijna 67-jarige afrigter, Afrikaans voor coach, van Ajax Cape Town eigenlijk nog steeds in Kaapstad. Het zal zijn aangeboren toewijding zijn. Foppe de Haan heet vergroeid te zijn met Friesland, maar niets blijkt minder waar. Wanneer de Fries op 21 juni in het vliegtuig terug naar Zuid-Afrika stapt, zal dat gebeuren in de wetenschap dat hij pas over een vol jaar weer terug is in Nederland. Naar eigen zeggen definitief. „Als ik volgend jaar thuiskom, ben ik bijna 68 en heb ik lang genoeg gewerkt. Nog één jaartje daar en dan stop ik er echt mee. Er zijn mensen die met één been in het ene land staan en met het andere in eigen land. Dat wil ik niet. Maar eerder dan over een jaar kan ik gewoon niet terug gaan. We spelen tot en met eind mei heel veel competitie- en bekerwedstrijden. De kinderen en kleinkinderen komen met de kerst naar ons toe. Dat valt dus allemaal ook wel wat mee.” De Haan bekeek het land van het WK vijf jaar geleden als toerist. Net als iedereen genoot hij van de prachtige natuur, de fantastische vergezichten. Sinds hij er in oktober vorig jaar voor zijn werk neerstreek, kijkt hij met heel andere ogen. Hij weet nu veel meer af van de nog altijd bestaande verschillen tussen rijk en arm, tussen blank en zwart. Hij zag het met eigen ogen in de townships, hij hoorde de verhalen. Van Mandy bijvoorbeeld, de huishoudster. „Een prachtvrouw. Ze woont heel klein, maar is een geweldige optimist. Haar verhalen grijpen je aan, maar het is goed zoiets ook eens mee te maken en te zien.” De Haan ging kijken bij een voetbalwedstrijdje van jongens uit de minder rijk bedeelde regionen van de Zuid-Afrikaanse samenleving. Al hadden ze niets, het enthousiasme droop er vanaf. De trainer van Ajax Cape Town, de nummer zeven van de Zuid-Afrikaanse competitie, besloot het team te adopteren en shirts uit Friesland over te laten komen. Sindsdien denken de mannetjes uit het township dat

Foppe de Haan, trainer van Ajax Cape Town, voelt zich in Zuid-Afrika allang geen toerist meer. het altijd prijs is, dat ze voortdurend voor geschenken kunnen aankloppen. Maar ook daar kan De Haan wel weer om lachen. „Je gaat je aan zo’n land hechten. Je leert flexibel met zaken om te gaan en dingen waaraan je je eerst dood ergert als gegeven te accepteren.” In het begin stelde hij tot zijn verbijstering vast dat zijn eigen spelers, profs nota bene, zonder ontbijt op de ochtendtraining verschenen. Dus wordt er nu verplicht op de club ontbeten en geluncht. Van een team dat het met de speldiscipline niet zo nauw nam, maakte De Haan sinds zijn aantreden in oktober een elftal dat redelijk voetbalt zoals hij dat wil: aanvallend, technisch, de bal willen hebben. Maar ze zijn er nog lang niet, weet de veeleisende trainer. Zuid-Afrikaanse voetballers zijn geneigd alles te vergeten wat ze geleerd hebben zodra het in een wedstrijd anders loopt dan beoogd. Ook daarom popelt De Haan om

terug te gaan. Hij wil nog iets neerzetten. Noem het zendingsdrang. Elke dag weer geniet De Haan op de training. Want ondanks alles is Ajax Cape Town de best georganiseerde club van Zuid-Afrika. Maar tijdens zijn rit vanuit zijn luxe woning ten zuiden van Kaapstad naar het trainingscomplex ten noorden van de wereldstad, dwars door Kaapstad, wordt De Haan altijd geconfronteerd met de bittere realiteit. Bijna dagelijks passeert hij ze in zijn auto, de arme mannen, kleurling en zwart, die netjes in een rij staan, hopend dat er iemand langsrijdt die ze een tijdelijk baantje bezorgt. De Haan nam er wel eens een mee. Nee, bang was hij niet. Of dat naïef is? De Haan haalt zijn schouders op. Liever een positivo dan een angstig mens. De Haan weet inmiddels wel waar hij zich vooral niet moeten wagen en op welk tijdstip bepaalde gebieden vermeden dienen te worden, als blanke. Hij

kent de angstige geluiden over de criminaliteit, die misschien tijdens het WK juist zal toenemen. Maar: „Wij zien in Nederland te veel apen en beren. Als dit WK een succes wordt, en dat verwacht ik echt, dan geeft dat het hele land een geweldige boost. „De sfeer is nu al fantastisch, vooral bij de gekleurde bevolking. In alle townships wordt straks het WK nagespeeld, compleet met shirts van de landen die meedoen. Ze zijn zó trots dat ze het mogen organiseren. Het hele land heeft een maand vrij. Ze weten dat de hele wereld naar Zuid-Afrika kijkt en willen dat het goed gaat, zodat ze kunnen zeggen: ‘dit hebben we geflikt, tegen alle verwachtingen en bespiegelingen in’.” Maar zullen de stadions vollopen? De rasoptimist denkt van wel, maar sluit zijn ogen niet voor de werkelijkheid. De FIFA doet er verstandig aan de prijs van toegangsbewijzen fiks te laten dalen, vindt

foto Eric Verhoeven/GPD

hij. Tot dusver staat de Zuid-Afrikaanse bevolking buitenspel. Een kaartje kost al gauw 300 rand (30 euro), een maandsalaris voor veel Zuid-Afrikanen, voor wie 30 rand doorgaans al te duur is. „De FIFA heeft er zelf ook belang bij dat de stadions uitverkocht zijn.” Over de veiligheid maakt De Haan zich niet veel zorgen. Onlangs vonden in Johannesburg gelijktijdig een rugby- en een voetbalduel plaats. Bij het rugby kwamen 42.000 mensen en in Soccer City, plaats van het openingsduel en de finale van het WK, zaten 90.000 fans. Er waren geen incidenten. De Haan zou er zelf niet voor terugdeinzen op een Oranje-camping te gaan staan. „Dat zou me fantastisch lijken.” Nuchter: „Zolang je als groep bij elkaar bent, komen die gangs je echt niet aanvallen. Daar geloof ik niks van.” reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Jongste WK-speler Met 17 jaar en 41 dagen werd Norman Whiteside in 1982 de jongste speler ooit op een WK. Hij speelde met Noord-Ierland tegen Joegoslavië. In 1998 benaderde Samuel Eto’o dat record toen hij met Kameroen tegen Italië speelde. Hij was 17 jaar en 99 dagen.

58 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

Sterk staaltje Januari 2000, halve finale Afrika Cup, Nigeria-Senegal. Het gaat niet goed met Nigeria, dat tegen een 0-1-achterstand aanhikt. Ergens achter de dug-outs zit Kashimaro Laloko, een official van de Nigeriaanse bond. In de slotfase van de wedstrijd staat hij op en loopt opeens langs het veld naar het doel van Senegal. Daar haalt hij twee voorwerpen weg. „Het waren fetisjen”, zegt hij naderhand. „Ik moest ze wel bij dat doel weghalen, in het belang van mijn land.” Laloko wordt geschorst en mag zich in het vervolg niet meer binnen de omheining ophouden. Die schorsing kan niemand iets schelen. Na de actie van Laloko buigt Nigeria namelijk de achterstand om in een 2-1-overwinning door doelpunten in de 84e en 92e minuut. Senegal is verslagen, de finale is bereikt.

Het historische voetbalveld op Robbeneiland.

Robbeneiland: voetbal middel om te overleven In de donkerste dagen van de apartheid floreerde op het beruchte Robbeneiland voetbal als dé manier om te overleven. De gevangenen hadden jarenlang een eigen competitie. Met Jacob Zuma, de huidige president van Zuid-Afrika, als de hardste verdediger van allemaal. door Roel Wiche

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

foto Jacques Marais / GPD

uforisch zouden ze zijn geweest, dansend in de zilte zeelucht. Vergeten waren de vernederingen, de martelingen in de steengroeve, de gedachten aan de familie thuis. Vrij in hun hoofd, voor even. Trots kroonden de spelers van Manong FC zich op 1 juni 1970 tot eerste kampioen van divisie A van Robbeneiland, de rots voor de kust van Kaapstad waar duizenden politieke gevangenen in onmenselijk kleine cellen werden vastgehouden. Jubelend hielden ze de houten, handgemaakte kampioenschaal boven hun hoofd, als symbool van hun waardigheid. Totdat de blanke bewakers het genoeg vonden. Na de korte ceremo-

nie stapten ze op de aanvoerder af en werd de trofee bruut uit zijn handen gerukt. Want ze moesten wél beseffen wie de baas was in Zuid-Afrika, het land van de apartheid. Manong FC was het Manchester United van Robbeneiland. Keeper Lizo Sitoto was groot en sterk als een beer. Voordat hij werd vastgezet, speelde hij rugby. Tony Suze, als 19-jarige activist opgepakt wegens sabotage, was het brein van de ploeg. Maar de meest angstaanjagende speler op het foltereiland was Jacob Zuma, verdediger van het concurrerende Rangers. Zuma, nu de president van Zuid-Afrika die straks het WK zal inluiden, was meedogenloos en nietsontziend. Bij hoekschoppen trok hij naar voren, om oorlog te maken in het strafschopgebied. Nelson Mandela, de beroemdste gevangene, zag zelden het spektakel op het braakliggende stuk grond waar op zaterdagen de wedstrijden van twee keer vijftien minuten werden gespeeld. Mandela zat vrijwel altijd in isolement. Het verhaal van de Makana Football Association, de voetbalbond van Robbeneiland die in 1969

door gevangenen werd opgericht, is zo fascinerend dat het drie jaar geleden werd verfilmd. ‘More than just a game’ van regisseur Junaid Ahmed laat zien hoe voetbal een instrument voor overleving werd, in een regime dat rassendiscriminatie tot hoogste doel verheven had. Vorig jaar verscheen in Nederland het gelijknamige boek. Citaat: „De wedstrijden in de hoogste divisie werden elke week door honderden medegevangenen gevolgd. De toeschouwers waren minstens zo fanatiek als echt voetbalpubliek en sommigen groeiden uit tot heel aparte types. Een van hen was Edgar Gamboye, een reus die met kop en schouders boven iedereen uittorende. Hij was altijd voor ploegen met veel ANC-kameraden. Met bulderende stem schreeuwde hij dingen als: „Snijd hun kelen door. Maak ze dood! Dit is geen sport voor mietjes!” Voetbal werd van levensbelang op Robbeneiland en schonk een groot deel van de duizenden gevangen fysieke en mentale veerkracht. Acht clubs werden opgericht, met namen als Manong, Gunners, Bucks, Rangers en Hotspurs. Elke club leverde drie

teams, voor divisie A, divisie B en divisie C. Het Rode Kruis en familieleden zorgden voor shirts, in kleuren als zwart-goud en wit-kastanjebruin. Medegevangenen werden opgeleid tot scheidsrechters, volgens de regels van de FIFA. De doelen werden gemaakt van aangespoelde planken en visnetten. Veel ploegen hadden een ingenieus systeem, waardoor spelers via ruil van de cellen - waarop zware straffen stonden - in hetzelfde gevangenisblok terecht kwamen. Zo konden ze, geholpen door het smokkelen van sigarettenpakjes met teksten, de tactiek bespreken. „Het reduceerde de spanningen op Robbeneiland”, vertelt ex-gevangene Steve Tshwete. „Niet alleen tussen de gevangenen, maar ook tussen gevangenen en bewakers. Sommige bewakers associeerden zich met onze clubs. Voor ons was het een geweldige uitlaatklep. Je dacht even niet aan thuis, maar aan zaterdag, aan de volgende wedstrijd.” Lizo Sitoto, de reusachtige keeper: „Op het veld voelde ik me als een vogel die heel lang in een kooi had gezeten en voor het eerst weer vrij kon vliegen.”

Hoogste doelpuntentotaal Tijdens het wereldkampioenschap van 1998 in Frankrijk werden de meeste doelpunten gescoord. In de 64 gespeelde wedstrijden zagen de voetballiefhebbers 171 keer een doelman vissen.

|59 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

Ook in het Afrikaans klinken de analyses van Johan Cruijff als abracadabra. As jy die bal het kan hulle nie’n doel aanteken nie. Hans Vonk, doelman van Ajax Cape Town, en Jan en Kees ’t Hart schreven samen het boek Onvermijdelijke voetbaltaal. door Dennis van Bergen

‘Beskerm die man wat vry is’

uid-Afrika kent elf officiële talen. Afrikaans, Engels, isiNdebele, isiXhosa, isiZulu, Spedi, Sesotho, Setswana, siSwati, TshiVenda en Xitsonga. De voertaal bij het Ajax Cape Town van Hans Vonk is Engels, de meest gesproken taal in het land. „Maar in Kaapstad is er ook een grote kolonie kleurlingen. Bij ons praten ze onderling vaak Afrikaans. Hoewel ik die taal kan lezen en verstaan, zijn die gesprekken amper te volgen voor Nederlanders. Ze praten zó snel, het is een soort straattaal.” Hans Vonk, die met de schrijvers Jan en Kees ’t Hart het boekje Onvermijdelijke voetbaltaal samenstelde, kan dus wel Afrikaans lezen. Hoe ze in het Afrikaans voetbalschoenen noemen? Sokkerstewals. Een spits? Doelskieter. En doordekken? Beskerm die man wat vry is. Afrikaans, de derde taal in Zuid-Afrika, heeft dus wel degelijk gelijkenissen met het Nederlands. Het Zulu, dé taal van de grotendeels zwarte voetbalbevolking, een stuk minder. Of beter: totaal niet. Dezelfde termen worden in die taal respectievelijk aangeduid als izicathulo zebhola, umshayi manqaku en umvikeli. De wedstrijdbesprekingen bij Ajax Cape Town gaan, gelukkig voor Vonk, in het Engels. Al is ook van het Afrikaans wel enigszins chocola te maken. Hulle speel steeds die lang bal vorentoe is met enig taalgevoel wel te ontcijferen in ‘ze spelen steeds de lange bal.’ En hulle speel in vyf skywe moet voor de gemiddelde Nederlander ook wel te vertalen zijn: zij spelen over vijf schijven. Of coach Foppe de Haan er bij de Zuid-Afrikaanse topclub al in geslaagd is tactische discipline door te voeren? Vonk: „Daar is natuurlijk al heel veel over gezegd en geschreven. In Nederland denken we in duidelijke structuren. De cultuur in Zuid-Afrika is heel anders, vrijblijvender. Hier willen de mensen vermaakt worden. Een hakje of een trucje wordt geweldig gewaardeerd op de tribune. De spelers gaan daar in mee. Ideaal zou natuurlijk een combinatie zijn. Een goede, duidelijke structuur, aangevuld met hoogstandjes. Wat dat betreft, zijn ze in Zuid-Afrika nu wel op de goede weg.”

Sterk staaltje Voorafgaand aan de Afrika Cup-finale Nigeria-Kameroen in 2000 gebeurt er iets merkwaardigs. Als de spelers van Kameroen in de catacomben bij hun kleedkamer komen, zien ze dat de Nigeriaanse spelers allemaal op de gang blijven wachten. Volgens de Nigerianen is hun kleedkamer behekst door het Kameroense kamp. „Niet dat we er zelf in geloven, want we zijn streng religieus”, zegt Sunday Oliseh later. „Maar het kan zijn dat de tegenstander zich bedient van voodoo.” De Kameroeners besluiten hetzelfde te doen. Ook zij weigeren naar binnen te gaan, redenerend dat er dan ook met hun kleedkamer misschien iets is gedaan. Een ‘medium’ komt eraan te pas om beide kleedkamers ritueel te zuiveren. Hij spat water in het rond. Daarna gaan beide teams alsnog omkleden. Kameroen wint de finale na strafschoppen.

Voormalig Ajax-doelman Hans Vonk legt uit bij een clinic in een township in Kaapstad. Toch is het volgens de 40-jarige doelman niet realistisch al wonderen van het gastland te verwachten op het WK. Bafana Bafana (de jongens, de jongens) zal blij zijn als het de poulefase doorkomt. Vonk, die niet werd geselecteerd door bondscoach Carlos Alberto: „Zuid-Afrika heeft best een paar aardige spelers, maar het is zeker geen topploeg. Veel zal afhangen van de eerste wedstrijd, tegen Mexico. Komen ze die goed door, dan weet je het nooit. Zeker met het oog op het thuisvoordeel. Het halen van pakweg de halve finale is echter te hoog gegrepen.” De voetbalsport in zijn totaliteit ontwikkelt zich volgens hem wel degelijk in Zuid-Afrika. Het is voor de in Alberton geboren sluitpost een van de redenen er na dit seizoen nog een jaar aan vast te plakken bij Ajax Cape Town. Aan-

vankelijk had de voormalig goalie van onder meer RKC, SC Heerenveen en Ajax nog de intentie terug te keren naar Nederland. Vonk: „De hoogste divisie hier telt een groot aantal goede sponsors. Zoals er ook een prima tv-contract is afgesloten. Voetbal is in Zuid-Afrika in alle opzichten bezig aan een opmars. Neem de stadions, die zijn de afgelopen jaren enorm verbeterd. Dat zullen de mensen tijdens het WK wel ervaren.” Over de veiligheid rond de stadions hoeven de fans niet in te zitten, volgens Ajax Cape Towndoelman Hans Vonk. „Natuurlijk moet je je goed voorbereiden en altijd goed oppassen, maar geloof me: Zuid-Afrika is veilig.” Voor wie tijdens het WK in een stadion ‘achterbal’ wil roepen in het Zuid-Afrikaans, is er werk aan de winkel, blijkt uit Vonks boek-

foto Pics United/GPD

je: Die verdedigende span mag die bal weer speel. Grappig is het woord voor de vierde scheidsrechter: Vierde beampte. En voor het veel gebezigde ‘buitenspel’ is er gelukkig een korte Zuid-Afrikaanse term: Onkant!

Kees ’t Hart, Jan ’t Hart en Hans Vonk – Onvermijdelijke voetbaltaal. Querido. 10,00 euro.

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

Meeste goals in 1 duel Oostenrijk en Zwitserland speelden in 1954 de wedstrijd met de meeste doelpunten in de WK-historie. De buurlanden produceerden er samen twaalf, waarbij Oostenrijk in de kwartfinale van het toernooi met zeven treffers aan de winnende kant bleef (7-5).

In en Om de Tuin

Bedrijfs OG Aanbod

Decogarden specialist in tuinmeubelen 073-64 3 1829 www.decogarden.nl

Contact Reageren op een advertentie met

"REDA 4( OP TOPLOKATIE JE EIGEN LUXE KANTOOR VANAF E PER MAAND WWW BREDABUSINESSPARK NL 7EBCODE +,-

Groot bereik?

ga naar Kleintjesmarkt.nl

brieven onder nummer Recreatie Woningen

Stuur uw brief aan: Wegener NieuwsMedia Rubrieksadvertenties Postbus 36, 6500 DA Nijmegen Vergeet vooral niet in de linkerbovenhoek van de envelop het briefnummer te vermelden !

VERKOOP CHALETS IN ZEELAND

Decogarden Sint Oedenrode

Mededelingen Komt u een advertentie met een webcode tegen

SPECIALIST IN TUINMEUBELEN

kijk dan op www.kleintjesmarkt.nl

Showroom Jane Addamsstraat 3, Sint Oedenrode Bedrijventerr. " De Kampen" gelegen aan de A 50 (afslag 9)

en zoek de webcode op voor meer informatie

Kijkdagen op 12 en 13 juni Modelwoning geopend van 13.00 - 17.00 uur www.hetstuyvesant.nl

Openingstijden

Van Harte

woensdag 10-17.00 uur, donderdag 10-17.00 uur vrijdag 10-20.00 uur, zaterdag 10-16.00 uur

Groot bereik?

Proficiat Doktor Arne Koopman

ga naar Kleintjesmarkt.nl

073-643 18 29 www.decogarden.nl BraderieĂŤn & Markten

Onderhoud & Reparaties DIEPVRIES-KOELKAST reparatie met garantie zonder voorrijkosten. Serv. binnen 24 uur. 076-5227774

Bel de Vakman 3#(),$%2 345#!$//2 %. 4%'%,7%2+ E 7EBCODE +,-

Voor al uw LEKKAGES of al- Meubelen gehele vernieuwing dakbedekking bitumen of pannen- Te koop gevraagd gebruikte daken, tevens goten, bel MEUBELEN J.J. de Bom in076-5201001/ 06-24228000 en verkoop 076-5141601.

OG t.k. aangeboden

DIRECT UW HUIS VERKOPEN!!!!!!! BEL CENTRUM VASTGOED tel. 076-5154506 www.verkoopdirectuwhuis.nl

Kleintjesmarkt

kleine letters, groot bereik

'EZOCHT 3#(/,)%2 VOOR ZEER GROTE TUIN IETS TEN WESTEN VAN 3TEENBERGEN 7EBCODE +,-

Personeel Aangeboden In verband met annulering grote opdracht: gemotiveerde FLEXKRACHTEN, logistiek/productie al v.a â&#x201A;Ź 10,per uur regio Rotterdam - W. Brabant. Inlichtingen S. Luiijf Tel. 06-51604573

Vraag kamers te huur

Schilderwerk

Loodgietersbedrijf

#ARBOOTSALE /)34%27)*+ JUNI U LOKATIE 3PORTLAAN NABIJ SPORTPARK $EN $ONK )NFO ZIE WEBSITE WWW CARBOOT SALEOISTERWIJK NL TEL AL LEEN TUSSEN EN U 7EBCODE +,-

Vakantiewerk

.ETTE JONGEMAN STUDENT UIT :EEUWS 6L ZOEKT KAMER P.CHRISTIAANEN VOF Voor STUC- en schilder- IN 4ILBURG NABIJHEID &ONTYS CV, goten en dakbedekking werk, bel 06-24228000 (OGESCHOOL MÂ§

06-53435342/076-5209484 MAX E INCL VOOR VAKKUNDIG SCHILDERWERK NAGELK ZEELANDNET NL BEL 7EBCODE +,- OF 3#(),$%2 STUCADOORWERK 7EBCODE +,- Bouw & materialen EN TEGELS E PER UUR TEL 7EBCODE +,- Kleintjesmarkt Vuilcontainers # 0 SCHILDERWERKEN VOOR kleine letters, groot bereik A. HELMER B.V. PARTICULIEREN EN BEDRIJVEN 076-5140857 7EBCODE +,-

Uw krant tijdens uw vakantie Vakantieplannen? Wanneer u langer dan zes dagen op vakantie gaat, kunt u gebruik maken van de vakantieservice. Zo treft u bij thuiskomst geen volle brievenbus aan. U kunt kiezen uit de volgende mogelijkheden:

A) Doe iemand anders een plezier met uw krant

B) Laat uw krant op uw vakantieadres bezorgen

C) Haal de krant af met vakantiewaardebonnen

Gratis bezorging op huisadressen binnen ons verspreidingsgebied

Gratis bezorging op huisadressen binnen ons verspreidingsgebied (buiten ons verspreidingsgebied tegen portokosten)

In te wisselen bij alle verkooppunten in Zeeland en West-Brabant zoals o.a. campingwinkels, supermarkten, boekwinkels en kiosken

Boek nu voordelig uw vakantie via:

Praag en Bohemen, v.a. e 299.-

8 dagen

Toscane, v.a. e 649.-

Parijs,

10 dagen

v.a. e 149.- p.p.

v.a. e 449.- p.p.

Rome, Florence,VenetiĂŤ,

Ik maak gebruik van de vakantieservice:

10 dagen

Het tijdelijke bezorgadres is: m

1636 actiecode

Heeft u geen toegang tot internet? Maak dan gebruik van deze bon. Voor vragen belt u met de afdeling Lezersservice via telefoonnummer 088 - 013 99 20

Voorletters:

1656 actiecode

Andorra, Meld u eenvoudig aan via www.bndestem.nl/vakantieservice

6258 actiecode

10 dagen

3 dagen

actiecode

v.a. e 499.- p.p.

4741 actiecode

8247

Naam:

Achternaam:

Adres:

Postcode:

Plaats:

Telefoon:

DalmatiĂŤ, 12 dagen

v.a. e 549.- p.p.

actiecode

3842

Telefoon: E-mailadres: Geboortedatum:

Ik kies voor het volgende: A B C

Doe iemand anders een plezier met mijn krant, ik vul het tijdelijke bezorgadres hiernaast in. Bezorg de krant op mijn vakantieadres in Nederland, ik vul het tijdelijke bezorgadres hiernaast in. Stuur mij vakantiewaardebonnen (voor max. 3 mnd.)

IstriĂŤ Opatja, Rovinj, 10 dagen

v.a. e 399.- p.p.

Lloret de Mar, Stuur de volledig ingevulde bon in een envelop met postzegel naar: BN DeStem, o.v.v. â&#x20AC;&#x2DC;Vakantieserviceâ&#x20AC;&#x2122;, Postbus 1090, 5004 BB Tilburg.

17 dagen

v.a. e 139.- p.p.

Kirchberg Tirol,

Ik ben op vakantie: van:

Wij ontvangen uw aanvraag graag uiterlijk 2 weken voor uw vakantie

t/m

10 dagen

v.a. e 499.- p.p.

actiecode

6258 actiecode

6269 actiecode

6258

|61 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

Bondscoach Myong Rye-hyon en de spelers Pak Sung-jin, Pak Do-ik, Yang Song-guk, Ri Chan-myung, Rim Jung-song, Im Seung-hwi, Han Bong-jin (van links naar rechts) waren van de partij toen Noord-Korea de voetbalwereld aangenaam verraste op het WK van 1966 in Engeland. foto AFP

Diplomatie van de ‘gevleugelde paarden’ De wereld keek raar op toen Noord-Korea op het WK van 1966 in Engeland met 1-0 won van Italië en de kwartfinale haalde. Het land stal de harten van Engelse voetbalfans. In ZuidAfrika staat de Democratische Volksrepubliek Korea voor de tweede keer aan de aftrap van het grootste voetbaltoernooi. door Anne Roel van der Meer

estaat er buiten NoordKorea wel één positief beeld van Noord Korea? Dat vreemde, geïsoleerde land waar de in 1994 overleden Eeuwige President en Grote Leider Kim Il Sung als een godheid wordt vereerd en waar zijn zoon, de Geliefde Leider Kim Jong Il als zuivere alleenheerser de scepter zwaait? Is er íemand die iets aardigs meldt over die eigenaardige staat, waar op het hebben van een Bijbel een enkele reis strafkamp staat? En waar de bevolking niks te zeggen heeft en soms crepeert van de honger? Ja hoor, Nick Bonner neemt het op voor de Noord-Koreanen. „Het

zijn de meest fantastische mensen die je je maar kunt voorstellen.” Hoewel de massamanifestaties ter meerdere eer en glorie van het vaderland en de Grote en Geliefde Leider anders doen vermoeden, zijn de inwoners van het land geen robots. „Ze gaan net als iedereen naar school of werk en houden van voetbal. En ze kijken allemaal naar het WK, hoe dan ook.” Bonner maakte in 2002 met Daniel Gordon de documentaire The game of their lives, over het Noord- Koreaanse elftal dat furore maakte op het WK van 1966. Hij mocht het hermetisch afgesloten land in om te filmen en te spreken met zeven spelers die er toen bij waren. Het team werd in Engeland met argwaan ontvangen. De Britse regering, die de Democratische Volksrepubliek niet erkende, overwoog de ploeg visa te weigeren. Noord-Korea was de vijand in de Korea-oorlog (1950-1953), waarin zo’n 4 miljoen mensen omkwamen. Maar als de Britten moeilijk deden, zou de FIFA kunnen besluiten het toernooi te verplaatsen. En dat zou Engelse voetbalfans tegen de borst hebben gestuit.Wel werden tijdens het WK, behalve voor het openingsduel Engeland-Uru-

guay en de finale West-DuitslandEngeland, geen volksliederen gespeeld. Vlaggen mocht wel, maar het Verenigd Koninkrijk liet bondgenoot Zuid-Korea met nadruk weten dat dit geen erkenning voor Noord-Korea betekende. Van vijandige gevoelens hadden de burgers van Middlesbrough, industriestad in noordoost-Engeland en thuisbasis van Noord-Korea, geen last. Bonner: „De burgemeester verwelkomde de ploeg met open armen. Mede uit haat jegens hoofd- en regeringsstad Londen. En de Koreanen droegen rode shirts, zoals ook de plaatselijke FC. De spelers werden geadopteerd door de plaatselijke voetbalfans.” De sympathie voor die ‘aardige, kleine jongens van gemiddeld 1,63 meter’ was enorm en werd nog groter toen bleek dat hun voetbal amusant was. „Ze speelden het zogeheten chollima-voetbal. Chollima betekent ‘gevleugelde paarden’ en stond voor snel, energiek spel, waarmee Noord-Korea de Westerse landen wilden verrassen.” Het eerste duel van de ploeg, twee dagen nadat de Grote Leider de spelers op het hart gedrukt had voor de eer van het land minimaal één keer te winnen, lukte dat niet. De fysiek sterke Sovjet-Unie blies

de Noord-Koreanen omver: 3-0. Het herstel tegen Chili was indrukwekkend. Korea sleepte in de slotfase, tot groot enthousiasme van de fans in Middlesbrough, een punt uit het vuur: 1-1. Daarna wachtte de clash met en de stunt tegen het grote Italië van onder anderen Gianni Rivera: 1-0-winst. De fans werden gek, de stem van de BBC- commentator sloeg over van verbazing. „Good heavens, they won! They are weeping tears of joy.” Italië keerde met het schaamrood op de kaken huiswaarts en werd er met tomaten bekogeld. NoordKorea toog voor de kwartfinale naar Liverpool, waar op Goodison Park, thuisbasis van Everton, een ontmoeting met Portugal wachtte. Zo’n drieduizend fans van Middlesbrough volgden de ploeg naar het Noordwesten van Engeland. Aan de Merseyside sliep het team in een katholieke instelling. „Het was de eerste keer dat we christelijke beelden zagen”, zegt een van de zeven spelers in de documentaire. „We werden er bang van en voelden ons niet op het gemak.” Toch kreeg Portugal in de beginfase alle hoeken van het veld en kwam Noord-Korea met 3-0 voor. Het bleek onvoldoende. Aan de hand van Eusebio, topscorer van

Een poster geeft de enorme stunt van Noord-Korea tegen Italië op het WK van 1966 mooi weer. foto GPD het toernooi, plaatste Portugal zich alsnog voor de halve finale: 3-5. „Er waren beschuldigingen dat spelers zouden zijn opgepakt en gemarteld bij thuiskomst”, zegt Bonner. „Maar tegenover mij ontkenden de spelers dat. Ze werden als helden onthaald.” De grote winst van het toernooi was niet de zege op Italië. Bonner: „De mooiste prestatie van 1966 was de diplomatie, openheid door voetbal. Er kwamen werelden bij elkaar die zonder het WK nooit bij elkaar waren gekomen.” Of zoals Pak Do Ik het zegt in The game of their lives: „Ik heb geleerd dat voetballen niet alleen om winnen draait, maar dat voetbal diplomatieke betrekkingen kan verbeteren en vrede kan promoten.” Bonner hoopt op een herhaling in Zuid-Afrika. Maar de recente dreigende taal die Noord-Korea bezigt, zou daar wel eens een streep door kunnen zetten. reageren? wk2010@wegener.nl

Organisator wint WK Het organiserende land kwam op een wereldkampioenschap zes keer als winnaar uit de bus. Uruguay was in 1930 het eerste winnende thuisland. Italië (1934), Engeland (1966), West-Duitsland (1974), Argentinië (1978) en Frankrijk (1998) volgden dat voorbeeld.

62 | BN DeStem.nl woensdag 9 juni 2010

Bert van Marwijk Coach Geboortedatum 19-05-1952

Maarten Stekelenburg Keeper Geboortedatum 22-09-1982 Club Ajax

Michel Vorm Keeper Geboortedatum 20-10-1983 Club FC Utrecht

Sander Boschker Keeper Geboortedatum 20-10-1970 Club FC Twente

Staat na een relatief eenvoudige aanloop van twee jaar voor zijn eerste echte grote klus. Weet hij de juiste snaar te raken bij de getalenteerde spelers van Oranje?

Wie heeft het nog over Edwin van der Sar? Bijna niemand. Een groter compliment kun je Maarten Stekelenburg niet maken. De twijfelaar is een vaste waarde geworden.

Is al tijden geruisloos de tweede man van Oranje. Toen de strijd losbarstte om de derde plek in de selectie voor het WK, hoorde je nooit zijn naam. Een goed teken.

Levend bewijs dat jongensboeken geschreven kunnen worden als je bijna 40 bent. Kampioen met Twente, bekroonde superseizoen met een plek in de WK-selectie.

Joris Mathijsen Verdediging Geboortedatum 05-04-1980 Club HSV

AndrĂŠ Ooijer Verdediging Geboortedatum 11-07-1974 Club PSV

Giovanni van Bronckhorst Verdediging Geboortedatum 05-02-1975 Club Feyenoord

Ibrahim Afellay Middenveld Geboortedatum 02-04-1986 Club PSV

Over zijn plek bestaan allang geen twijfels meer. Mathijsen is een zekerheidje, altijd. Heeft voor zichzelf wat goed te maken, want zijn club HSV kende een zwak seizoen.

WK is laatste klus voor Ooijer. Het moet raar lopen, wil hij basisspeler zijn. Terugkeer bij PSV verliep teleurstellend, want door vormverlies zat hij regelmatig op de bank.

Wanneer speelt hij zijn laatste duel in zijn loopbaan? Op 11 juli, Johannesburg, dag en plek van de finale? Wat een afscheid zou dat zijn na meer dan honderd interlands.

PSV is tevreden over zijn ontwikkeling, de buitenwacht vindt dat hij een matig jaar doormaakte. Snakt naar grote club in grote competitie, maar hoe groot is de interesse?

Rafael van der Vaart Middenveld Geboortedatum 11-02-1983 Club Real Madrid

Demy de Zeeuw Middenveld Geboortedatum 26-05-1983 Club Ajax

Ryan Babel Voorhoede Geboortedatum 19-12-1986 Club Liverpool

Klaas-Jan Huntelaar Voorhoede Geboortedatum 12-08-1983 Club AC Milan

Bleef tegen ieders advies bij Real Madrid en knokte zich uiteindelijk terug in de basis. En dat niet alleen, Van der Vaart werd zelfs een belangrijke speler bij de Koninklijke.

Van aanvallende middenvelder getransformeerd tot dienende speler, die de balans bewaakt. Als Mark van Bommel of Nigel de Jong er niet zijn, moet hij het gat opvullen.

Moet zo snel mogelijk weg bij Liverpool, want anders dreigt zijn carriĂ¨re definitief in het slop te geraken. Is in de pikorde van Oranje voorbijgestreefd door Eljero Elia.

Moet vrezen dat hij de stand-in wordt van Robin van Persie als centrumspits. Heeft bij AC Milan dit seizoen te weinig gespeeld om aanspraak op meer te mogen maken.

Jagers op het goud Twee verloren finales, in 1974 en 1978, zijn tot dusver de belangrijkste wapenfeiten van het Nederlands elftal op wereldkampioenschappen voetbal. Lukt het Oranje de komende weken dan eindelijk wel om mondiaal de beste te worden? Bondscoach Bert van Marwijk hoopt dat doel in elk geval met de volgende 23 spelers te bereiken. door Leon ten Voorde

|63 woensdag 9 juni 2010 BN DeStem.nl

Khalid Boulahrouz Verdediging Geboortedatum 28-12-1981 Club VfB Stuttart

Edson Braafheid Verdediging Geboortedatum 08-04-1983 Club Celtic

John Heitinga Verdediging Geboortedatum 15-11-1983 Club Everton

Gregory van der Wiel Verdediging Geboortedatum 03-02-1988 Club Ajax

Kun je op elke plek achterin om een boodschap sturen. Teleurstellend seizoen gehad, maar kracht en doorzettingsvermogen zijn belangrijke wapens voor Oranje.

Ging vol idealen naar Bayern, maar eindigde het seizoen op de bank bij Celtic. Moet snel naar een club waar hij speelt, anders zit zijn interlandloopbaan er voorlopig op.

Wil graag in het centrum spelen, zal er normaliter ook wel terechtkomen. Is bij het rechtlijnige Everton beter op zijn plek dan bij het meer verfijnde Atletico Madrid.

Back die het liefst aanvalt en eigenlijk niet zo van verdedigen houdt. Als hij zijn defensieve taken ook leert waarderen, kan hij doorgroeien naar de top van Europa.

Stijn Schaars Middenveld Geboortedatum 11-01-1984 Club AZ

Mark van Bommel Middenveld Geboortedatum 22-04-1977 Club Bayern München

Nigel de Jong Middenveld Geboortedatum 30-11-1984 Club Manchester City

Wesley Sneijder Middenveld Geboortedatum 09-06-1984 Club Internazionale

Leek ooit Oranje’s schakelspeler te worden nadat hij in 2006 prima debuteerde. Ontwikkeling zette zich mede door blessures niet door. Lijkt toe aan een nieuwe prikkel.

Is op zijn positie inmiddels van Europese klasse. Hij is de man die de knoppen bedient en het tempo bepaalt. Nederland heeft meer te bieden dan de Grote Vier alleen.

Heeft ambitie beste balafpakker van Europa te worden. Moet zich leren beheersen, zinloze tackles op het middenveld hebben niets met onvoorwaardelijke inzet te maken.

Moet ego onder controle houden. Er zijn weinig spelers die een bal zo snel kunnen aannemen en met ongekende precisie kunnen transporteren naar het beoogde doel.

Dirk Kuyt Middenveld en voorhoede Geboortedatum 22-07-1980 Club Liverpool

Robin van Persie Voorhoede Geboortedatum 06-08-1983 Club Arsenal

Arjen Robben Voorhoede Geboortedatum 23-01-1984 Club Bayern München

Eljero Elia Voorhoede Geboortedatum 13-02-1987 Club HSV

Bij elk groot toernooi is er discussie over hem, maar hij speelt bijna altijd. Of dat dit keer ook opgaat zal blijken. Kuyt staat niet op het voorkeurslijstje van Van Persie.

Uitgegroeid tot leider van Oranje. Na vele blessures op tijd klaar voor de grootste uitdaging in zijn loopbaan. Heeft in zijn hoofd het kunstwerk van Zuid-Afrika al klaar.

Wat was hij goed dit seizoen aan de rechterkant. Dribbels, goals. En wat is hij al lang fit. Als hij het niveau van de Bundesliga eens door zou kunnen trekken op het WK...

Handig om zo’n speler achter de hand te hebben als het elftal muurvast zit. Eljero Elia heeft de techniek, de snelheid en de brutaliteit om iets te kunnen forceren.

reageren? redactie.sport@bndestem.nl

auto & vervoer

Spanje !.$!,53)Âľ -ALAGA -OTOR HUREN "ED "REAKFAST 'OLF WWW CASADONCARLOS COM 7EBCODE +,-

Auto's Algemeen

Groot bereik?

ga naar Kleintjesmarkt.nl

Kleintjesmarkt

kleine letters, groot bereik

Caravans/Vouwwagens

Prive Sites

'/5$ '%,$

7IJ BETALEN 5 CONTANT EEN TOP PRIJS VOOR UW KAPOTTE SIERADEN GOUDEN ZILVEREN MUNTEN OF PENNINGEN %UROPOST 'INNEKENWEG "REDA 4EL 7/ T M :! '%/0%.$ ,%')4)-!4)% 6%20,)#(4 7EBCODE +,-

privĂŠ & erotiek Prive Lijnen

Stoute meisjes 18+

KAMPEER EN CARAVAN

>> 0906 - 0105 <<

VOORDEELWEKEN BIJ VERVAT

Bel deze meiden thuis! (0,8pm)

KOOPZONDAG 13 juni ZIE COUPON VOOR 10% EXTRA KASSAKORTING IN UW HUIS AAN HUISKRANT * OF PRINT UIT VIA WWW.VERVAT.NL * Wegener HaH Zuid-Holland / Echo Postiljon Rijnmond / Bodes West-Brabant en Zeeland Stadionweg 31 / 33, 3077 AP Rotterdam

Friesland

BelgiĂŤ

Wij zijn sexverslaafd en in voor alles! 0906-906.906.7 Bel je ons? (0,8pm) Studentes verdienen een extra centje en verwennen jou! >>0906-90.90.488<< 0,7pm NU 20 cpm, GAY Live. Binnen 5 sec. jongens a/d lijn. Bel 0906-1577. GAY-DIRECT-APART! Jongens willen nu Sex. 0906-8011 (25 cpm).

www.wunderlandkalkar.eu

Verbouw in op alle cgskortingen ollecties .

Prive Contacten

Erotische Massages

Nerveus kleedt mevr. zich uit voor die 3 schuldeisers. ZEVENBERGEN, nw. sexy dames 2x h.p. 01680906-99.99.99.0. 65 cpm. 336160 (4761KV-53707412) Ma toont Eddy hoe mooi ze zijn zonder BH, Hij mag.... WWW.NATHALIE425.BE 0906-200.2000. 65 cpm. Bredabn 956, Brasschaat (B) 0032.32316568 m-v 11-18u Dikke werkster met zoon v/ de baas het bed in..... 0906www.maisondaphne.com te 330.1000. 65 cpm. Loenhout, dr. MEISJES Boerendochter laat zich gevr. 0032/475.580.993 door nieuw KNECHTJE flink ..... 0906-200.4000. 65 cpm. Wij zijn al om 10.00 uur open voor al uw wensen! Haagweg Ron over balkon bij jonge 456. T. 076-5309309. (38007) weduwe. Oh wat grooot. 0906-500.7777 60 cpm. NICOLE + vriendin, sm, pzc, anaal, trio enz.. Tel. Stevige boerenmeid totaal +32476879770. bloot bij 2 hete dokters. 0906-666.1000. 65 cpm.

35cpm oudere VROUWEN Geven Telnr. voor gratis sex. 0906-80.33.

25 cpm VROUWEN van Superlastminkorting! MAK- Ardennen th CARAVANS va. 18 t/m 55 zoeken gratis KUM 40m v.str. chalet, 5* villa, â&#x201A;Ź 55,- zwembad, kano 073- sexâ&#x20AC;Ś 0906-8333. zeez, juni hgseiz.06-24247823 5476581 www.123delta.nl Wendy met oorpijn. Toch maar dat slipje uit bij dokter. Duitsland 0906-900.2000. 80 cpm

NIEUW NIEUW NIEUW NIEUW NIEUW

Kleintjesmarkt kleine letters, groot bereik

1 t/m 19 juni

Kijk voor de extra aanbiedingen op www.vervat.nl

Club Villa-Lotus Mutsestraat 6, Ossendrecht 0164-672111, open v.a. 12u www.villa-lotus.nl 4641 SJ - 12/206

Goud & Zilver

(150ct p/ontv.ber/max2) Gekeurde auto's v.a. â&#x201A;Ź 1800 www.AUTOHUURKOOP.nl Nooit afwijzing 0297-242045

Clubs

(18+ smshotbunny.nl 1:1 chat 150c/bericht max 2sms/chat)

CHECK NU WAT EEN AUTO ECHT KOST

sms KEN <spatie> en het kenteken naar 7575

Getrouwde vrouwen zoeken avontuurtjes! Sms VREEMD + je postcode naar 5060

Leuke Holl. VROUW, 38 jr ontv. centr Til 06-12837625/ 5021 BA / 074124584b02 **SOLAR PLEXUS Tilburg** Wij masseren met gevoel U verwennen is ons doel!

Koestraat 44, 013-4690686 massages.nu 7 dpw. 52005

Escort * ESCORT CINDERELLA * super mooie dames vanaf 21 jr (verg. 06ink29862) Bel voor info 040-255.16.16

ISABELLE. Sensuele klasse WWW.LYNN-SOMERS.BE dame met Droomboezem, Slanke en volslanke meisjes escort, dinner. Hogere prijs- Gang Bang op 9 juni. Info? klasse. Tel. +32- 479804547 Bel dagelijks v. 10-21u. +3236653801/+32-495496496 www. eroline.com/isabelle Hoogstraten BE0480285602 regio Antwerpen.

MOERDIJK: Betty 66jr zoekt sexcontact,foto op aanvraag! sms:SPS BETTY naar 7330(18+euro 1,50 per bericht)

Bedrijven met

vergunningnummer worden regelmatig gecontroleerd op hygiĂŤne en legaliteit. Klanten lopen hier minder risico's.

Op zoek naar vakantiewerk? Ook krantenbezorgers gaan op vakantie! Daarom zoeken wij voor de zomerperiode vakantiebezorgers. Wat zijn de voordelen van het bezorgen? â&#x20AC;˘ een prima vergoeding; â&#x20AC;˘ â&#x20AC;&#x2122;s ochtends werken, de rest van de dag vrij; â&#x20AC;˘ lekker in de buitenlucht werken; â&#x20AC;˘ gratis het dagblad lezen.

Ga naar www.bezorgers.nl voor meer informatie. Aanmelden? â&#x20AC;˘ via internet: â&#x20AC;˘ telefonisch: â&#x20AC;˘ per post:

www.bezorgers.nl 0800 - 0222710 stuur onderstaande bon in

BON Ja, ik wil vakantiebezorger voor BN DeStem worden

Naam: Adres:

Geboortedatum (min. 15 jaar): Tel:

Postcode:

Woonplaats:

Vul deze bon in en stuur deze (zonder postzegel) naar: BN DeStem, t.a.v. Secretariaat Distributie, Antwoordnummer 71, 7300 VB APELDOORN