16 april 2011 |11e jaargang | nr. 4 de Ondernemer is een uitgave van
WEST-BRABANT
ACCOUNTANCY & ADVIES
BnP
Uw Betrokken Partner bij het ondernemen
www.b-n-p.nl
Deze maand in de stoel: Peter Hofwegen, directeur bedrijven ABN AMRO Thema: Maintenance
Evenement: Business Point Breda Portret: Ondernemer van het jaar in Moerdijk De barometer: Zuidwest Nederland scoort: 6,8
Voor winkelruimte
Duidelijk. DTZ Zadelhoff www.dtz.nl
Business Point Breda
<< pas begonnen
02
Design, kunst en techniek R
ob Hebing (26 jaar) is een ontwerper die design, kunst met techniek combineert. Niet zo’n alledaagse combinatie, want technische mensen hebben vaak niks met kunst. Daarnaast zijn kunstenaars vaak technisch niet zo goed onderlegd. Hebing beheerst beide vaardigheden echter wel.
De Column
Eigenaar: Rob Hebing Bedrijf: Hebing Design Begonnen: April 2010 Meevaller: Gezonde spanning Tegenvaller: ‘Soms ben ik dagen bezig met iets uit te zoeken.’
Auto door Patricia Akkermans
toor, gemeentehuis of bank, waar het als eye-catcher kan fungeren.” Nu richt Rob zich op het ontwikkelen van kunstwerken op maat. Samen met de klant kijkt hij wat er nodig is voor een bepaalde locatie en vervolgens maakt hij hiervoor een passend ontwerp. Het interactieve kunstwerk is dan niet alleen een kunstuiting, maar draagt ook de visie uit van het bedrijf waar het voor gemaakt is.
BREDA - Met zijn bedrijf Hebing Interaction Design in Breda ontwerpt en creëert hij futuristische, interactieve kunstwerken. Rob Hebing behoort tot de 100 meestbelovende net afgestudeerde creatievelingen die digitale technieken ook uitstekend beheersen. Alle Nederlandse opleidingen met een artistiek/digitaal curriculum konden voor het samenstellen van deze lijst de crème de la crème van hun opleidingen selecteren. De informatie over al deze talenten is gebundeld in het boekje Hot100. Hoewel Hebing nog maar een jaar geleden zijn diploma behaalde, heeft hij al een aantal vooruitstrevende projecten op zijn naam staan. Over deze kunstwerken is gepubliceerd in verschillende glossy tijdschriften en hij presenteerde enkele hiervan op The Dutch Design Week in Eindhoven. Op dit evenement worden innovatieve ideeën, eigenzinnige werken en inzichtelijke oplossingen van ontwerpers getoond.
Trots Steeds is Rob Hebing op zoek naar manieren waarbij hij nieuwe technologieën met kunst kan combineren.
Rob Hebing:’Kunst- en cultuurbranche staan wel onder druk.’ Zo is de Bench een kunstwerk waar de jonge ondernemer trots op is. Dit is een bank die zich kan vormen naar de houding van de persoon die er op zit. Het futuristische design bevat motoren, sensoren en een computer die registreren en reageren als er bewogen wordt. Rob: “Dit object is anders dan anders, want mensen verwachten niet dat een bank actief wordt. Daarnaast heeft dit meubelstuk steeds verschillende vormen en functies.” Mo-
menteel is Rob bezig met een interactief kunstwerk voor in de draaideuren van het Amphia Ziekenhuis in Breda. ”Als je ziet wat er momenteel gebeurt met internet, dan merk je dat de maatschappij verandert. Alles is maakbaar, dus ruimten, vormen en functies kunnen ook steeds anders worden. Dit wil ik doorvoeren in mijn werk. De interactieve kunstwerken kunnen bijvoorbeeld geplaatst worden in een wachtruimte van een verzekeringskan-
Sceptisch ”Ondanks het feit dat mensen soms sceptisch zijn over kunstenaars, verwacht ik met dit vak toch geld te kunnen verdienen. Er zijn ook bedrijven die gericht kunst inkopen. Maar ik erken wel dat de kunst- en cultuurbranche onder druk staat omdat er flink in de cultuurbegroting gesneden wordt. Naar mijn idee ligt hier de uitdaging voor ondernemende kunstenaars.” Hebing studeerde af aan de kunstacademie St. Joost in Breda. Rob: “Als je van de kunstacademie komt, zijn ondernemersvaardigheden zeker niet de best ontwikkelde capaciteiten. Daarom volg ik een coachingstraject bij Starterslift in Breda. Hier leer ik hoe ik klanten vind en hoe mijn bedrijf kan groeien.” Meer informatie: www.robhebing.nl
Samenwerking in maintenance H
et Dutch Institute World Class Maintenance (DI-WCM) heeft tijdens een bijeenkomst met bijna 200 deelnemende bedrijven en onderwijsinstellingen alle activiteiten van het Maintenance Competence Center (MCC) overgenomen en geïntegreerd in haar eigen activiteiten. Deze overname omvat de nog lopende maintenance innovatieprojecten en ideeën die tot nieuwe business moet leiden.
Colofon
BREDA - Ook werd een regionale samenwerkingsovereenkomst getekend tussen het DI-WCM, het Maintenance Education Consortium (MEC) en de Technasia Netwerk- en Zuidwest Nederland, West Brabant en Drechtsteden.
De economie van Zuidwest Nederland is voor een belangrijk deel gebaseerd op maakindustrieën met een kapitaal intensief karakter, de proces industrie, de maritieme sector en energieproducenten zijn hiervan een goed voorbeeld. Hoogwaardig technisch
‘ de Ondernemer’ is een uitgave van BN DeStem | PZC
UITGEVER: Adelinde Harms BLADMANAGER: Johan van den Kieboom
‘ de Ondernemer’ verschijnt in een oplage van 184.000 exemplaren
REDACTIE: Ron Gregoor
onderhoud - World Class Maintenance - voor een langere, veilige en duurzame levensduur, versterking van de concurrentiepositie en behoud van werkgelegenheid is hierbij van wezenlijk belang. De industrieën stellen hoge eisen aan de beschikbaarheid van hun systemen en de hierbij behorende dienstverlening. Ook de maatschappelijke waarde van maintenance is groot. De samenleving is gebaat bij een goede veiligheid en beschikbaarheid. Behalve de overdracht van alle MCC activiteiten aan het DI-WCM
werd tijdens dezelfde bijeenkomst een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen het DI-WCM, het Maintenance Education Consortium (MEC) en de Technasium Netwerken Zuidwest Nederland, West Brabant en Drechtsteden ten behoeve van de ontwikkeling van een maintenance onderwijs en examenprogramma Ontwerp&Onderzoek. Samen gaan betrokken partijen een Bètawereld Maintenance ontwikkelen en gaan zij zich inzetten voor een optimale begeleiding.
ACCOUNTMANAGER: Jos van Dongen
VORMGEVING: Nicole Hoepelman Bianca Beekers Angela van Eck
ADRESGEGEVENS: Postbus 3805, 4800 DV Breda T: 076 - 5 312 277 F: 076 - 5 312 274 E: info@deondernemerzwn.nl
Ik kreeg een brief van mijn werkgever. Ik krijg de laatste tijd niet zo heel veel post meer, iedereen die mij wat te zeggen heeft, mailt, belt, twittert of linked in mij. Dus denk je dan al gauw: komt daar dat pensioenaanbod? Helaas voor al mijn collega’s, ik moet nog een paar jaar. De brief maakte mij niet blij. Ik moet een nieuwe auto. Ik lease. Mijn contract loopt in juli af, of ik voor die tijd maar even een nieuwe auto wil uitzoeken. Ik weet dat ik niet normaal ben, maar mij doen ze daar geen plezier mee. Ik heb totaal geen verstand van auto’s, het interesseert me ook helemaal niet in wat voor kar ik rij. Als hij maar start, een goede stoel en een fatsoenlijke radio- en cd speler heeft, airco bezit en mij middels een tomtom de weg kan wijzen. Vroeger raakte ik helemaal in paniek als ik een andere auto moest kiezen. Had ik na een paar jaar eindelijk door waar alle knoppen voor dienden, moest ik hem weer inleveren. Een paar weken geleden, bij het omzetten van winternaar zomertijd, ontdekte ik voor het eerst zonder hulp hoe de klok werkt. Heel logisch, klik op de tekst ‘regionaal weer’. Dan zie je vanzelf de tijd verschijnen. Pas sinds twee maanden weet ik zonder instructieboekje waar ik de olie in moet gooien. En net op dat moment moet ik hem inruilen. Ik kies ook nooit bewust een merk. Ik rijd Citroën, maar dat komt omdat de garage tegenover de krant ligt. Da’s makkelijk, breng ik hem ‘s ochtends voor een beurt, kan ik hem tussen de middag weer ophalen. Ik kom er toch langs. Daarvoor reed ik Renault en Fiat, maar dat kwam omdat mijn schoonvader daar werkte. Het zal dus wel weer een Citroën worden. Ik zal om dezelfde vragen en als het kan wat goedkoper. Maar dat zal er wel niet in zitten.
Ron Gregoor
Meer columns op: www.deondernemerzwn.nl
stand van zaken >>
BAROMETER - maand april -
Chris Rutten Voorzitter KvK Zuidwest- Nederland: cijfer: 7‘ Winkeliers moeten de online verkoop vooral als kans zien.’
Toename van webwinkels winkels worden gerund door parttimers. Vaak doen deze ondernemers dit naast hun eigen baan.
V
an alle branches tellen de webwinkels in 2010 de meeste starters. Het afgelopen jaar werden in Zuidwest-Nederland 342 startende ondernemers met een internetwinkel geteld, waarvan 240 in West-Brabant en zo’n 100 in Zeeland. Ten opzichte van het voorgaande jaar betreft het een groei van maar liefst 30%. In de regio zijn nu 1.100 winkels op het internet in de lucht.
Dit blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland. Het gaat hier alleen om bedrijven waarvan de hoofdactiviteit de (detailhandels)verkoop via internet is. Dus reguliere winkels die er ook een webwinkel naast hebben blijven buiten beschouwing. De flinke groei van webwinkels is niet alleen in Zuidwest-Nederland te zien. Zo is het aantal ondernemers met een eigen digitale winkel in de rest van Nederland gestegen met 37 procent. Veel van deze nieuwe web-
Webwinkels kans én bedreiging De forse groei van het aantal webwinkels en de sterke stijging van de online bestedingen worden over het algemeen gezien als bedreiging voor de fysieke winkels. Sommige deskundigen schetsen sombere scenario’s waarbij lege winkelstraten gaan ontstaan. Wanneer de reguliere detailhandel niet vernieuwt dan komt het bestaansrecht van veel winkels inderdaad in gevaar. Veel winkels zullen zichzelf opnieuw moeten uitvinden. De online verkoop is ook voor traditionele winkels een kans, zeker in gemeenten die last hebben van bevolkingskrimp. Ondernemers kunnen hun markt in één klap sterk vergroten, zonder gebonden te zijn aan hun directe omgeving. Snelheid is echter geboden, omdat het ook op internet druk begint te worden. Breda telt meeste webwinkels Binnen Zuidwest-Nederland neemt Breda de koppositie in met het aantal webwinkels. Zo werden in deze gemeente vorig jaar 71 nieuwe webwinkels gestart. In totaal neemt Breda eenvijfde van alle starters in de regio voor haar rekening. Vlissingen voert binnen Zeeland de ranglijst aan met 21 nieuwe webwinkels.
Meer vrouwen starten webwinkel Van het totaal aantal ondernemers dat in 2010 een webwinkel is begonnen, is 52 procent vrouw en 48 procent man. Het aandeel vrouwen ligt beduidend hoger dan het gemiddelde van alle startende bedrijven. Hierin hebben vrouwen een aandeel van 41 procent. Het flexibele karakter (goed te combineren met de thuis-gezinssituatie) maakt een webwinkel extra aantrekkelijk voor vrouwen. De gemiddelde leeftijd van een ondernemer met een (nieuwe) webwinkel is 35 jaar. Daarmee is hij/zij jonger dan het gemiddelde van alle starters (38 jaar). Gezien de sterke groei van het aantal startende webwinkels is het niet verwonderlijk dat het om een relatief jonge branche gaat. Ongeveer 85 procent van alle webwinkels is jonger dan 5 jaar en zo’n 70 procent jonger dan 3 jaar. Tegenover de 342 starters in 2010 stonden ook 142 ondernemers die hun digitale winkel hebben beëindigd (+8 procent, ten opzichte van 15% landelijk). De cijfers geven aan dat het beginnen van een webwinkel geen garantie is op succes. Ook op Internet gelden de regels van goed ondernemerschap (onder andere service, betrouwbaarheid, snelheid, productkeuze). Meer info: www.kvk.nl/cijfers
column
03
PENSIOEN IN EIGEN BEHEER EN HET UITKEREN VAN DIVIDEND
Mr. Frank van den Broek FB is fiscalist en als partner verbonden aan DRV Accountants en Belastingadviseurs, vestiging DRV Roosendaal, e-mail, f.van.den.broek@drv.nl. De Belastingdienst heeft recent aangegeven acuut belasting te zullen heffen over de gehele pensioenvoorziening als het uitkeren van winstreserves (dividend) de commerciële waarde van de pensioenverplichting aantast. Een zware fiscale sanctie en daarom een standpunt om rekening mee te houden. Maar de houdbaarheid ervan moet nog worden getoetst. Verschil fiscale waarde en commerciële waarde pensioenvoorziening Op de balans van een onderneming kan een pensioenvoorziening op verschillende manieren worden gewaardeerd. Volgens fiscale regels wordt een pensioenvoorziening gewaardeerd op actuariële grondslagen. Daarbij wordt de rekenrente gesteld op 4 procent en wordt er geen rekening gehouden met leeftijdsterugstellingen en met toekomstige indexatie van het pensioen, ook als deze wel is toegezegd. De commerciële waarde is de waarde in het economisch verkeer. Deze is het beste te vergelijken met een premiekoopsom die een verzekeraar vraagt indien de pensioentoezegging extern zou worden verzekerd. Een verzekeraar houdt bij de premiestelling van een dergelijke pensioenverzekering rekening met een aantal elementen waarmee fiscaal op grond van wet- en regelgeving geen rekening mag worden gehouden. Hierbij kunt u denken aan: • Toekomstige indexatie van het toegezegde pensioen. • Leeftijdsterugstellingen. • Het risico van vooroverlijden vóór de pensioeningangsdatum. • De actuele rekenrente, die momenteel aanzienlijk lager is dan de fiscaal voorgeschreven rekenrente van 4%. • Kosten- en winstopslagen voor de maatschappij. Deze elementen leiden ertoe dat de commerciële waarde van een pensioenvoorziening aanmerkelijk hoger is dan de fiscaal toegestane waardering. Met de huidige lage rentestanden kan dit verschil wel een factor 1,5 tot 2 bedragen. Dividend en waarde pensioenvoorziening U kunt dividend laten uitkeren indien en voor zover er binnen de onderneming vrije reserves zijn. Het maakt hierbij echter een groot verschil of vrije reserves zijn gebaseerd op de commerciële of de fiscale waarde van de pensioenvoorziening. Kleine en middelgrote BV’s: fiscale waarde Op basis van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving is het toegestaan dat kleine en middelgrote BV’s de fiscale pensioenverplichting op de balans opnemen. Standpunt Belastingdienst: commerciële waarde De Belastingdienst stelt nu dat bij het bepalen van de ruimte om dividend uit te keren, de commerciële waarde van de voorziening moet worden aangehouden. Wordt in strijd hiermee te veel dividend uitgekeerd, dan stelt de Belastingdienst dat gelijk aan afkoop van pensioen. En dat leidt tot zware fiscale sancties. Het is op dit moment onduidelijk in hoeverre dit standpunt van de Belastingdienst houdbaar is. Zolang de rechter een en ander niet heeft getoetst, kunnen we het echter niet negeren. Enige terughoudendheid met het uitkeren van dividend in dergelijke situaties lijkt voorlopig wel op zijn plaats. Laat u goed adviseren! Het is al lang duidelijk dat pensioen in eigen beheer geen eenvoudige zaak is. Dat komt mede door een zekere mate van ontmoediging door de Belastingsdienst en de daaruit voortkomende complexe regels. Pensioen in eigen beheer is werk voor specialisten. Een goede adviseur kan veel fiscale en financiële problemen voorkomen, zeker nu pensioen in eigen beheer de hernieuwde belangstelling van de Belastingdienst heeft.
Ondernemers kunnen via webwinkels hun markt in één klap sterk vergroten, zonder gebonden te zijn aan hun directe omgeving.
DRV Accountants en Belastingadviseurs is met een team van 450 medewerkers en 10 vestigingen in Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant een inspiratiebron voor nuchtere ondernemers.
OPEN
Verkoop nu alle digitale producten, zoals foto’s, eBooks of muziek via STRATO’s DownloadShop.
EEN WEBSHOP OPENEN WAS NOG NOOIT ZO MAKKELIJK. • Flexibele shops inclusief hostingpakket • Individuele vormgeving met meer dan 100 templates • Ruimte voor 1000 producten en voorvertoning van digitale producten
Open
NIEUW!
DOWNLOADSHOP SLECHTS
€ 14,90
/mnd.
to.nl a r t s r a a n a G ? n te e ! Meer w O T A R T S t e m p o sh b e je w
Heb je vragen? Je kunt ons gratis bellen op: 0800 – 265 8909 Contractperiode van 12 maanden. Prijs excl. btw.
ondernemersgala
05
Geslaagd gala in Moerdijk B
eter had de organisatie van het Ondernemersgala in Moerdijk het niet voor elkaar kunnen hebben. Als je voor de eerste keer een ondernemersgala organiseert en je hebt twee weken daarvoor al alle kaarten verkocht, dan mag je jezelf op de borst kloppen. En als je dan ook nog een winnaar van de BOV Trofee hebt in de persoon van John Bom (BOM Engineering), dan is het wachten alleen nog maar op de tweede editie van het Moerdijks Ondernemersgala.
De foyer in het gemeentehuis en later De Borgh zaten op 18 maart dus vol met enthousiaste ondernemers. De 250 aanwezigen hielden zich, onder leiding van oud- tophockeyster Minke Booij, voornamelijk bezig met netwerken. Absoluut hoogtepunt van het gala was toch de verkiezing van de ondernemer van het jaar 2011. Zes kandidaten waren, na een nauwkeurige selectie, overgebleven in de finale: S&H Fulfulment, Den Hollander Bouwadvies, bouwbedrijf Vrolijk, Bras groenvoorziening, Bom Engineering en MBR hekwerken. Allemaal ondernemingen die langer dan vijf jaar bestaan, dus gezonde bedrijven. Met BOM Engineering als grote winnaar. Elders in dit nummer staat een interview met John Bom.
Netwerken, muziek luisteren en eten.
Foto’s: Aad Meijer
DE GEVOLGEN VAN DE WIJZIGING VAN HET FISCAAL PARTNERBEGRIP VOOR ECHTSCHEIDINGEN Mr. K.T.J.M. Pijls-olde Scheper (Kyra) Advocaat en partner Haans Advocaten Roosendaal Sinds 1 januari 2011 zijn de voorwaarden voor het fiscaal partnerschap veranderd. Bent u gehuwd, dan bent u fiscaal partner. Als u samenwonend bent moet u aan een van de nieuwe voorwaarden voldoen, bijvoorbeeld een notariële samenlevingsovereenkomst hebben of samen een kind hebben. Het zijn van fiscaal partner kan tot behoorlijke belastingvoordelen leiden. Immers, degene met het hogere inkomen kan posten aftrekken tegen een hoger belastingtarief. Als u duurzaam gescheiden leeft, blijft u fiscaal partner. Echter, hieraan komt een einde als u bij de rechtbank een echtscheidingsverzoek indient en niet meer ingeschreven staat op hetzelfde adres als uw partner. Op het eerste oog lijkt dit niet ingrijpend. Echter, in de huidige woningmarkt staan hui-zen lang te koop. Als de verkoop van de woning onderdeel uitmaakt van de echtscheidingsafspraken tussen partijen, komt het geregeld voor dat partijen feitelijk gescheiden leven en het echtscheidings-verzoek is ingediend. Vanaf dat moment is de verschuldigde hypotheekrente niet meer aftrekbaar voor de (ex)echtgenoot die de woning heeft verlaten, voorzover hij meer betaalt dan het deel waar-voor hij eigenaar is. Immers, het fiscaal partnerschap is dan teneinde, waardoor de hypotheekrente niet meer ter keuze bij de een of ander in aftrek gebracht mag worden. De uitwonende (ex)echtgenoot mag nog slechts de helft aftrekken gedurende maximaal twee jaren. Kortom: de wijziging van het fiscale partnerbegrip heeft ingrijpende financiële gevolgen. Het is goed om te kijken of deze veranderingen voor u consequenties hebben, als u gaat scheiden.
BERGEN OP ZOOM EN ROOSENDAAL WWW.HAANSADVOCATEN.NL
Loon- en grondverzetbedrijf Fa. Th. Smits en zn.
Diversiteit is hier troef! V
andaag gaan de handen uit de mouwen aan de milieustraat van de gemeentewerf, morgen staat de aanleg van een betonnen brug op de agenda en later in de week moet er nog een ponywei ingezaaid worden. Zomaar een doorsnee week bij ‘Loon- en grondverzetbedrijf Fa. Th. Smits en zn’. Hier is diversiteit troef. Misschien juist wel daarom dat het merendeel van de medewerkers al jarenlang in dienst is. Geen dag is er hetzelfde. Tegelijkertijd vraagt dat natuurlijk ook een flexibele instelling, scherpe geest en vooral geen negen tot vijf mentaliteit. Nou, dat zit wel goed. De twaalf gekwalificeerde vakmensen – in de ‘pieken’ aangevuld met enthousiaste, goed opgeleide zzp’ers – zijn een perfect visitekaartje van het bedrijf.
NAUW MET ELKAAR VERWEVEN Al ruim zestig jaar is ‘Loon- en grondverzetbedrijf Fa.Th. Smits en zn.’ een begrip in deze regio. Met Thiemo en Dana Smits staat vanaf begin 2011 de derde generatie formeel aan het roer van dit familiebedrijf.“Onze core business zit natuurlijk al ingebakken in de naam, maar verwacht hier geen
twee gescheiden takken van sport,” aldus Thiemo.“Het loon- en grondverzetwerk zijn nauw met elkaar verweven en lopen naadloos in elkaar over.”
COMPLETE PROJECTEN IN DE GWW SFEER “Op heel wat terreinen kan dan ook aanspraak worden gemaakt op ons vakmanschap. En dat ook nog eens door zowel bedrijven, gemeente als particulieren. Zij kunnen bij ons aankloppen als er grondverzetwerkzaamheden, bouwkundig grondwerk en/of cultuurtechnische werkzaamheden uitgevoerd moeten worden. Met behulp van eigen graafmachines zijn wij feitelijk in staat complete projecten in de GWW sfeer – grondverzet, wegenbouw en waterbouw – aan te nemen.” Uitermate gekwalificeerde vakmensen “En dan is het gemechaniseerd agrarisch
KALVERSTRAAT 90A 4921 AT MADE 0162-682571 FAX 0162-686938 INFO@LOONBEDRIJFSMITS.NL WWW.LOONBEDRIJFSMITS.NL TEL.
loonwerk nog niet eens aan de orde gekomen,” valt zijn vrouw Dana hem bij. “‘Grondig werken!’ is de term die de brancheorganisatie geïntroduceerd heeft en waarmee de lading perfect gedekt wordt. Het bewerken van grond, verwerken, bemesten, zaaien, oogsten, sloten uitmaaien, ploegen; wij leveren mensen met machines… correctie experts met machines want de complexiteit vandaag de dag – van de boerensector in zijn totaliteit
– vraagt om uitermate gekwalificeerde vakmensen.”
LEERBEDRIJF “Om dit vak in de volle breedte te behouden en de kwaliteit te blijven garanderen, hebben wij onze deuren tevens geopend als leerbedrijf,” besluit Thiemo Smits. “En daar plukken we allemaal de vruchten van.Want zo hebben wij al heel wat krachten aan ons team toe mogen
voegen. Niet zelden blijven zij na een opleiding hier aan boord. Die breedte in werkzaamheden zal voor hun ongetwijfeld een belangrijke reden zijn. Iedere dag weer opnieuw zetten wij dan ook met plezier onze schouders eronder om dat voor elkaar te krijgen. Want gemotiveerde, oplossingsgerichte medewerkers staan nu eenmaal garant voor tevreden opdrachtgevers hebben wij door de jaren heen mogen ervaren!”
De Zeeuwse zeehavens vormen dé verbinding met alle
MAATWERK MAAKT HET VERSCHIL
continenten. Zij garanderen een snelle goederenstroom dankzij hun goede toegankelijkheid, hun ligging aan diep zeewater en hun prima voorzieningen. De twee moderne havens zijn strategisch gelegen tussen Rotterdam en Antwerpen, aan de monding van de Westerschelde. Samen met een uitgebreid filevrij netwerk van auto-, spoor- en waterwegen garandeert dit uitstekende verbindingen met het achterland. Kenmerkend is de klantvriendelijkheid, de oplossingen op maat en de grote verscheidenheid aan mogelijkheden voor logistieke en industriële bedrijvigheid. Havenautoriteit Zeeland Seaports helpt al deze voordelen in stand te houden.
110265
driven by dedication schelpenpad 2
postbus 132
port@zeelandseaports.com t 0031 (0)115 647400
4530 AC terneuzen www.zeelandseaports.com
f 0031 (0)115 647500
goede doel >>
07
Beleggen met sociaal rendement H
an Rijndorp uit Willemstad is een ondernemer in hart en nieren. Het is hem zakelijk altijd voor de wind gegaan. Dat is waarschijnlijk de reden dat hij zich steeds vaker besefte dat het aan de andere kant van de wereld zoveel anders is. “Maar ja, erheen gaan met hamers en spijkers zag ik niet zitten en zomaar geld storten werkt ook niet.” Hij zocht verder en vond z’n heil in microkredieten en startte MindTheirBusiness.
door Sylvie Smeets WILLEMSTAD - Hij legt uit: “MindTheirBusiness is een ondernemersplatform voor ontwikkelingshulp door middel van microkredieten. Ondernemers hier lenen geld uit aan ondernemers daar.” Han benadrukt: “We schenken niets, we geven onze collega-ondernemers een financiële injectie. Het rendement zit ‘m vooral in het sociale aspect. Heb je het geld zelf weer nodig, dan krijg je het direct terug.”
Koffieplanten Han is zelf gaan kijken in Guatemala en heeft met eigen ogen gezien dat microkrediet een uitstekend middel is om armoede te bestrijden. “Ongekend wat een paar honderd euro aan de andere kant van de wereld voor verschil kan maken. En die trots van die mensen dat ze zelf geld verdienen. Prachtig!” Han geeft een voorbeeld van een boer die onder erbarmelijke omstandigheden in de bergen woont. “Hij maakte een ondernemersplannetje en kreeg een microkrediet waar hij koffieplanten van kocht die hij biologisch verbouwde. Volgens de regels betaalde hij z’n lening na verloop van tijd terug en toen hij kon aantonen ook nog iets gespaard te hebben, mocht hij een tweede lening aangaan om het bedrijf verder uit te bouwen. Hij heeft inmiddels zes mensen uit het dorp in dienst. De boer heeft nu een kachel met een fatsoenlijke afvoer en zijn kinderen kunnen naar school.” Een ander mooi voorbeeld is de Wo-
Han Rijndorp: ‘Zo maar geld geven helpt ook niet.’ mens Assocation Chajul in het noordwesten van Guatemala. De 210 vrouwen van deze associatie participeren in textielproductie. Deze textiel wordt geëxporteerd naar Nederland. Afnemers zijn onder andere HEMA, handelend onder de naam Return to Sender. Alle grondstoffen komen uit Guatemala en zijn biologisch. In 2010 kregen de vrouwen de grootste opdracht ooit. 4.500 kg textiel voor de Nederlandse markt.
Zelfvoorzienend MindTheirBusiness is inmiddels onderdeel van Oikocredit, een van de grootste particuliere financiers van de microkredietsector ter wereld en ge-
vestigd in Nederland. Oikocredit leent niet direct uit aan ondernemers in de Derde Wereld landen, maar maakt gebruik van MFI’s (microfinancieringsinstellingen). Dit zijn instellingen die de leningen daadwerkelijk aan ondernemers verstrekken en daarnaast met behulp van consultants de ondernemers op velerlei gebied coachen. “Ik ben naar Oikocredit toegestapt omdat zij al jarenlang kredieten verstrekken. Deze club kent het klappen van de zweep.”
Verwende westerling MindTheirBusiness is vorig jaar september gestart en heeft 45 leden. “Dit jaar gaan we het platform verder uit-
Voordelen van MindTheirBusiness - Je geeft niet, je leent uit. Je krijgt je geld op afroep terug - Bescheiden financieel rendement - Hoog sociaal rendement - Mogelijk belastingvoordeel - Je bent aantoonbaar Maatschappelijk verantwoord
rollen.” De Willemstatter is er heel duidelijk in: “Iedereen kan een steentje bijdragen aan een gelijkwaardige wereld. Buiten ‘verwende westerling’ zijn we per slot van rekening ook wereldburger. We mogen niet lijdzaam toezien hoe mensen daar het echt be-
aan het ondernemen - Platform van gelijkgestemden - Gratis publiciteit Kijk voor meer informatie of aanmelding op www.mindtheirbusiness.nl
roerd hebben. Ik hoop met veel ondernemers samen de schouders eronder te kunnen zetten zodat de ondernemers aan de andere kant van de wereld een betere toekomst kunnen bieden waarbij ze zelfvoorzienend bezig kunnen zijn.”
Kiwanis: klinken met asperges V
oor het tweede achtereenvolgende jaar organiseert de Bredase Kiwanisclub ‘Aa of Weerijs’ een fundraisingsavond met als thema ‘Klinken met asperges’. Tijdens een walking dinner worden verschillende aspergegerechten op een bijzondere wijze gepresenteerd. Deze speciale avond wordt gehouden op woensdag 20 april 2011 in Eetcafé De Peer in Breda. De opbrengst komt volledig ten goede aan de aanschaf van buitenspeeltoestellen ten behoeve van Valkenhorst in Breda.
door Annelies Wijnen BREDA - Valkenhorst is een instelling die hulpverlening en opvang biedt aan gezinnen en tienermoeders, die met huiselijk geweld te maken hebben.
“Bovendien begeleiden wij mensen in hun thuissituatie bij problemen rondom huiselijk geweld”, aldus Marloes Geven, manager zorg bij Valkenhorst. Er is begeleiding mogelijk bij acceptatie en het verwerken van negatieve ervaringen, herstel en verbete-
ring van het zelfbeeld, praktische ondersteuning rondom schulden, huisvesting en opvoedingsproblemen. ”De kinderen nemen binnen de hulpverlening een belangrijke plaats in. Er is een specifiek en uitgebreid begeleidingsaanbod voor kinderen, die getuige en/of slachtoffer zijn van huiselijk geweld. Onze instelling heeft een jeugdzorgerkenning.” De hulpverlening is onderverdeeld in verschillende afdelingen, waaronder één die uitsluitend wordt gebruikt voor de hulpverlening aan kinderen. De tuin die aan deze afdeling grenst, wordt intensief gebruikt door de kinderen die tijdelijk op Valkenhorst verblijven. Deze
tuin en de inrichting met speeltoestellen is hard toe aan een opknapbeurt. “Het moet een tuin zijn die voor kinderen van alle leeftijden toegankelijk is en die, heel belangrijk, kindvriendelijk en veilig is.” De actie voor aanschaf van buitenspeeltoestellen past volledig in de doelstelling van de Bredase Kiwanisclub ‘Aa of Weerijs’. Zij richt zich op kinderen in Breda of directe omgeving, die extra aandacht nodig hebben. Een kleine honderd gasten hebben vorig jaar genoten van ons culinair eetfestijn met de asperge als centraal middelpunt. Het ‘witte goud’ speelde toen de hoofdrol in alle gerechten,
die voorbij kwamen in een passend en smakelijk decor. Door de luchtige opzet van de avond is er voldoende gelegenheid voor de aanwezigen om bij te praten en kennis te maken met bijvoorbeeld aspirant-leden De Kiwanisclub bestaat op dit moment uit achttien ondernemende vrouwen, die gezamenlijk ‘Aa of Weerijs’ vorm geven. Met het groeiend aantal leden is de verwachting dat de club in november van dit jaar haar Charter zal houden. Meer informatie over aanmelding voor deze avond: www.kiwanis.nl/weerijs.
workshops Studiedag: “Een inleiding op Social Media” Steeds meer ondernemers zien de waarde van sociale netwerken in, maar weten niet goed hoe te beginnen en hoe ze deze in kunnen zetten. In een 45 minuten durende inleiding maakt u kennis met de beginselen van social media. In korte sessies praat Syntens u vervolgens bij over Twitter en LinkedIn. Zo leert u hoe u Linked-In effectief in kunt zetten voor uw eigen bedrijf en hoe u uw profiel kunt optimaliseren. Tijdens de speciale sessie over Twitter krijgt u uitleg over de mogelijkheden van Twitter en aandacht voor de werking van het dashboard waarmee u Twitterberichten kunt monitoren.
Kom naar de workshop:
“Een inleiding op Social Media” Deze studiedag wordt georganiseerd door De Ondernemer in samenwerking met Syntens.
Programma: 13.30 - 14.00 14.00 - 14.15 14.15 - 15.00 15.00 - 15.25 15.25 - 16.15 16.15 - 17.00 17.00 - 18.00
Ontvangst Introductie door dagvoorzitter Inleiding op Social Media door Jeroen Wilmes van Syntens Pauze LinkedIn Twitter Sluiting en gelegenheid tot netwerken
• Deze studiedag is bedoeld voor alle ondernemers uit het MKB die meer willen weten over Social Media (beginnersniveau) • De prijs per deelnemer bedraagt e125,- (excl btw) • De studiedag gaat door bij 50 aanmeldingen
Voor aanmelding gaat u vóór 7 juni 16.00 uur, respectievelijk vóór 22 juni 16.00 uur naar: www.bndestem.nl/workshops. Bij vragen kunt u een mail sturen naar: workshops@bndestem.nl
Datum en locatie: 15 juni 2011, RBC stadion Roosendaal of 30 juni 2011, van der Valk hotel Middelburg Beide workshops zijn van: 13.30 uur - 18.00 uur
Over Syntens Syntens is op 1 januari 1998 opgericht op initiatief van het Ministerie van Economische Zaken. Een netwerk van gedreven adviseurs (landelijk 250) die weten hoe en waarmee je succesvol innoveert. Syntens helpt ondernemers vandaag om morgen zelf verder te groeien. Bovendien zijn de advieskosten voor rekening van de overheid en dus kosteloos voor Ondernemers. Die 250 adviseurs hebben gemiddeld 15 jaar advieservaring en zijn vooral afkomstig uit het MKB.
Dagvoorzitter: 15 juni: Paul Verlinden, chef redactie BN DeStem 30 juni: Maurits Sep, chef van de regioredactie Walcheren
Deze workshop wordt mede mogelijk gemaakt door:
De Ondernemer is een uitgave van onder andere:
www.syntens.nl
www.brabantsdagblad.nl
www.ed.nl
www.bndestem.nl
www.pzc.nl
REWIN jaarcijfers 2010: ondernemers investeren weer! P
raktisch ondersteunen van het mkb, het doorontwikkelen van de speerpunten bio-based economy, maintenance en logistiek en het binnenhalen van 84 nieuwe bedrijven. Er is best veel te vertellen bij de jaarcijfers van REWIN over 2010. Directeur Paul Nijskens licht dan ook graag het jaarverslag toe. 84 nieuwe vestigers, 236 miljoen euro geinvesteerd in de regio en bijna 2300 nieuwe arbeidsplaatsen. Dat is toch een prima score? “Dat is het ook. Doordat er enkele grote jongens bij zitten, is dat gehaald. Je moet een beetje geluk hebben ook. De ligging van de regio legt ook een goede bodem onder het resultaat. Bedrijven centraliseren nog steeds hun Europese distributiecentra in West-Brabant. Ook komen er nog steeds bedrijven hier naar toe die hun Belgische en Nederlandse organisatie samenvoegen. Met de acht nieuwe Chinese bedrijven zijn we ook content.”
De kerntaken van REWIN zijn het bevorderen van de economische bedrijvigheid en het versterken van de regionale economie. Eind maart presenteerde de ontwikkelingsmaatschappij de resultaten over 2010. Vielen de resultaten mee of tegen? “Het viel mee.Vooral het aantal nieuwe arbeidsplaatsen is erg meegevallen, dankzij enkele grote klappers. Modeketen Forever 21 zorgt voor 150 nieuwe banen in Breda, pakketdienst DPD voor 120 in Etten Leur. Oranjewoud concentreert haar activiteiten in Oosterhout en zo zijn er nog wel een paar. Een tegenvaller is het investeringsvolume. Dat blijft wat achter. Maar al met al zijn we zeker tevreden.”
Heeft het REWIN team extra inspanningen moeten leveren om dit te bereiken? Met overtuiging:“Ja, absoluut.We hebben ons een slag in de rondte gewerkt. Er was een groot urgentiebesef bij het team om die extra inspanning te leveren. We zijn zeven dagen in de week bijna continu paraat geweest om aan te sluiten op de werkwijze en wensen van het bedrijfsleven. Zeker in de vestigersmarkt was dat nodig.Verder draait het natuurlijk om het aanbieden van de goede package deal. Onderaan de streep moet een goed aanbod staan en dat proberen we sneller en efficiënter te doen dan concurrerende regio’s. Je moet leveren wat de markt vraagt. De tijd dat je een bedrijf binnenhaalde met een folder is voorbij.” Jullie halen niet alleen nieuwe bedrijven naar de regio, maar ondersteunen ook na-
drukkelijk het regionale mkb. Toch lezen we daar nauwelijks iets over in de pers. Hoe komt dat? Glimlachend: “Ach, ik wil er graag over vertellen en namen en rugnummers geven, maar de bedrijven waar het om gaat, zitten daar meestal niet op te wachten. In ieder geval zijn we druk geweest om ze door de crisis te slepen en met resultaat. Je moet dan vooral denken aan hulp bij het vinden van kredieten:naast ondersteuning bij investeringen, lag in 2010 het accent vooral op overbruggingsfinancieringen en het behouden van arbeidsplaatsen.”
“Dat is te ver weg, maar met een goede focus op een beperkt aantal vlakken en samen met de drie O’s ondernemingen, overheid en onderwijs zullen we zaken blijven oppakken. De transformatieprocessen gaan door en we moeten ons blijven onderscheiden op de speerpunten. En dat doen we het liefste samen met Zeeland. Dat is toch een soort natuurlijke bondgenoot.”
Wat was uw persoonlijke hoogtepunt van afgelopen jaar? Na even peinzen:“Dat is dan toch de hele snelle opkomst van de bio-based sector. Daar zit veel dynamiek in en er zijn veel toekomstkansen. In een jaar tijd is dat nationaal in de picture gekomen. Er is ook veel commitment van de bedrijven.”
De belangrijkste resultaten van REWIN over 2010 REWIN viert dit jaar het 25-jarig bestaan. Kunt u schetsen wat de toegevoegde waarde van REWIN is geweest in die jaren? “Hmm, je doet niets alleen natuurlijk, maar we hebben in ieder geval een bijdrage geleverd aan het transformeren van West-Brabant.Veel traditionele bedrijven hebben het niet gered. Daar zijn veel nieuwe bedrijven voor in de plaats gekomen, en daar hebben wij zeker een rol bij gespeeld. Daarnaast hebben we de regio op de kaart gezet voor de drie speerpunten logistiek, maintenance en bio based economy. Daar horen toplocaties bij en dat is aantrekkelijk voor topbedrijven en toptalent. Qua activiteiten kom je dan in het segment met een hogere toegevoegde waarde, waardoor bedrijven minder snel zullen vertrekken naar het oosten. Die toplocaties worden nu concreet met de Green Chemistry Campus bij Sabic in Bergen op Zoom. Aviolanda in Woensdrecht krijgt steeds meer vorm en Breda werkt hard aan het realiseren van een Supply Chain Campus.” En wat gaat REWIN de komende 25 jaar doen?
Nieuwe vestigers • Nieuwe vestigers in de regio: 84 • Bijbehorende werkgelegenheid: 2270 arbeidsplaatsen • Investeringsvolume: 236,8 miljoen euro Chinese vestigers • Nieuwe Chinese bedrijven: 8 • Bijbehorende werkgelegenheid: ruim 250 arbeidsplaatsen • Investeringsvolume: 36,5 miljoen euro Ondersteunen mkb • Aantal bedrijven, diverse ondersteuning: 523 • Aantal bedrijven, uitbreidingsinvesteringen: 64 • Investeringsvolume: 9,4 miljoen euro • Bijbehorende werkgelegenheid: 459 arbeidsplaatsen Innovatieprojecten • Aantal projecten: 36 • Aantal deelnemende bedrijven: 409 • Totale investeringssom: 18,3 miljoen euro • Fundamenten uitgebouwd voor de speerpunten logistiek, maintenance en bio-based economy. • Opstarten incubatiecentrum Con-nex Het volledige jaarverslag is te lezen op www.rewin.nl/jaarverslag.
prijs >>
09
Jong MKB’er van West-Brabant J
an-Peter Donkers van De mooi gedekte tafel uit Chaam is verkozen tot dé Jong MKB’er van West-Brabant. Donkers mag als eigenaar van de speciaalzaak op het gebied van exclusief kooken eetgerei in juni deelnemen aan de landelijke finale van Jong MKB Nederland in Rotterdam.
door Peter de Jong BREDA - De verkiezing werd gehouden op 22 maart in Oncle Jean. De jury, bestaande uit onder meer landelijk bestuursvoorzitter Tatjana Sormaz van Jong MKB Nederland, vertegenwoordigers van de Rabobank en de Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland, beoordeelde de presentaties van de vier kandidaten. De andere drie genomineerden waren Marianne Koster van het Hondenhotel, Jacco van Beek van Kenneth Smit Training en Anton Schaerlaeckens van LeanQuality. ”Het was erg leuk om te zien hoe ieder zijn of haar onderneming presenteerde met veel passie en toewijding”, vertelt Evelyn Govers, voorzitter van de regio West-Brabant van Jong MKB. “Alle kandidaten deden dat geheel op hun eigen manier. Het waren allemaal echt goede presentaties. De jury keek naar diverse criteria, zoals strategie, management, winstgevendheid, personeelsbeleid en ook milieubeleid en maatschappelijke betrokkenheid. Uiteindelijk ging de prijs naar Jan-Peter Donkers. Behalve een oorkonde bestaat de prijs ook uit het maken van een bedrijfspresentatie op video en een publicatie in het blad Mijn Bedrijf van de Kamer van Koophandel.” Jan-Peter Donkers is zeer ingenomen met de prijs. “De erkenning die je krijgt op zo’n avond is natuurlijk heel leuk. Maar de echte prijs is de publiciteit die je krijgt. Er is me dan ook veel aan gelegen om nu ook die landelijke verkiezing te winnen. Het AD en de Telegraaf zijn partner in de
Een trotse Jan Peter Donkers met zijn prijs. wedstrijd en zorgen voor landelijke publiciteit. Als ik win, is dat natuurlijk mooi meegenomen. Dan gaan er heel andere krachten werken dan bij een regionale verkiezing”, hoopt Donkers. ”Eigenlijk ging mijn presentatie niet eens zozeer over het bedrijf maar meer over de reden waarom ik de onderneming vijf jaar geleden heb overgenomen van mijn ouders en waarom ik op deze manier ben gaan werken. Er waren toen namelijk meer redenen om het niet te doen dan om de zaak wel over te nemen. De grootste verandering die ik heb toegepast, was het inzetten van personal branding. Ik
Foto: Kees Bennema
heb het hele verhaal op mezelf getrokken en ben tafelstylist geworden. In die hoedanigheid adviseer ik particulieren en bedrijven bij respectievelijk het inrichten van hun huis of kantoor. Tevens werk ik als tafelstylist mee aan tv-programma’s en schrijf ik columns in bladen. Uiteindelijk gaat het er niet meer om dat mensen een servies of een bestek kopen, maar om wat het is, de beleving, de sfeer, het plezier als men deze mooie producten gebruikt. Ik ben een soort ambassadeur geworden van de beleving die het hebben en gebruiken van onze producten met zich meebrengt”, vertelt de ondernemer.
Sterrenstatus Smaakvol W
elke ondernemer maakt dit jaar het lekkerste en duurzaamste product van eigen bodem? De winnaar krijgt de Smaakvol-erkenning 2011uitgereikt. Smaakvol2011 is dé erkenning van professionals voor het lekkerste product van Nederland. Onder de naam ‘De smaak van NL’ wordt voor het vierde achtereenvolgende jaar deze landelijke wedstrijd voor ondernemers gehouden. De wedstrijd wordt door Syntens georganiseerd in samenwerking met de Taskforce Multifunctionele Landbouw en Foodlog.nl. De lekkerste producten strijden in het najaar om de ultieme smaakerkenning. Met uiteindelijk twee winnaars: Smaakvol2011, dé erkenning van professionals voor het lekkerste product van Nederland en de publieksprijs voor de landelijke publieksfavoriet. Voorafgaand aan deze finale worden regionale voorrondes georganiseerd. Voor Zuid-Nederland is dit op 21 juni. De smaakjury bestaat uit een aantal smaakspecialisten onder leiding
van Dick Veerman (foodkenner en initiatiefnemer van foodlog.nl). Zij toetsen de producten op smaak en presentatie. De smaakjury nomineert vervolgens per regio acht producten die doorgaan naar de publieke smaaktest en de masterclasses.Het winkelend pu-
bliek in Nederland krijgt in de zomer op diverse locaties de gelegenheid om de acht regionale producten te proeven en te stemmen op hun favoriet. Bovendien kan iedereen actief meedoen aan het smaakdebat op www.foodlog.nl en via Twitter, waar smaakspecialisten, producenten en consumenten hun mening geven over authentieke, echte, bijzondere en innovatieve voeding. Acht foodondernemers per regio worden geselecteerd voor de regionale masterclasses.
Professionele website Een website is veel meer dan alleen een mooi design. Doordachte techniek, CMS, zoekmachine optimalisatie, internet marketing etc. zijn essentieel voor een effective site. Haal meer rendement uit uw website!
www.b-informed.nl
Al vanaf
€ 1950,-
WAAROM VERZEKEREN VIA EEN ONAFHANKELIJK ADVISEUR? Dimitri Duine, Duine Adviesburo BV Register Master in Financial Planning, CFP® Certified Financial Planner FFP gecertificeerd financieel planner Register adviseur in Assurantiën, Register Pensioenadviseur, DSI Financieel Adviseur, Erkend Hypotheek Adviseur
Onlangs kreeg ik van een bekende Nederlandse verzekeraar een reactie op een klacht van ons kantoor aan deze verzekeraar. De laatste alinea van de brief leest: ‘Er zal altijd een spanningsveld blijven bestaan tussen een ingediende schadeclaim en de verzekeringsdekking van een polis. Het is aan [ grote Nederlandse verzekeraar ] en het intermediar om in goed overleg een voor beide partijen aanvaardbare oplossing te zoeken. In dit geval is gekozen voor een coulance schadeafwikkeling door betaling van circa e 100.000,-. Wij menen dat u hiermee uw toegevoegde waarde voor verzekerde op meer dan uitstekende wijze heeft aangetoond.” De reden van de brief was dat ons kantoor een klacht had ingediend omdat de verzekeraar een in onze ogen gedekte schade had afgewezen. Met het standpunt van de verzekeraar waren wij het niet eens en wij hadden ook in onze ogen goede argumenten voor onze zienswijze. Uiteindelijk, na veel vijven en zessen, tal van gesprekken met diverse vertegenwoordigers van de verzekeraar, gedreig met procedures en het inschakelen van contraexperts ging de verzekeraar ‘om’ en keerde alsnog de aanzienlijke schade uit. Dit is een belangrijk onderscheid tussen rechtstreeks verzekeren en verzekeren via een onafhankelijk adviseur. Op het moment van een (forse) schade zal de adviseur zijn meerwaarde kunnen aantonen. Het afsluiten van een verzekering kan vaak eenvoudig bij een website of een bank, maar het regelen van uw schade via die website, of callcentre van die bank is weer een andere zaak.
<<onderwijs
10
MAINTENANCE VALLEY
KRIJGT ZIJN BESLAG IN WOENSDRECHT
De taal van de arbeidsmarkt M
• Jaap Drost (rechts) is directeur van GEM Aviolanda Woensdrecht b.v. Henk Ebbing (links) is Senior Accountmanager bij Rabobank RoosendaalWoensdrecht « Aviolanda Woensdrecht is een duurzame gebiedsontwikkeling met ambities voor mensen, de omgeving en bedrijven. Het project heeft alles in zich om uit te groeien tot hét Europese centrum voor luchtvaartgebonden MRO (Maintenance, Repair en Overhaul) en productie. Als partners zetten we ons daar actief voor in. Samen hebben we de kennis en mogelijkheden om die ambitie waar te maken. » Op 3 november 2010 vond de formele oprichting plaats van de grondexploitatiemaatschappij Aviolanda Woensdrecht. Op het terrein waarop vandaag de dag reeds luchtvaartonderhoud in de breedste zin van het woord plaatsvindt – door LCW (Logistiek Centrum Woensdrecht) en Fokker Aircraft Services – is nog een totaal van 5,8 hectare beschikbaar voor een verdere intensivering. GEM Aviolanda heeft de taak op zich genomen om geïnteresseerde luchtvaartgerelateerde bedrijven te vinden die zich daar willen vestigen. Daarvoor zal allereerst het huidige terrein van Stork Fokker herontwikkeld worden tot een bedrijvenpark. Unique selling points Een ambitieus plan waarbinnen de drie pijlers – mensen, omgeving en bedrijven – elkaar nu eens niet bijten omdat er tegengestelde belangen op tafel komen. Wij zijn juist van mening dat ze zichtbaar aanvullend zijn en elkaar versterken. Zij maken het project Aviolanda Woensdrecht tot één duurzaam en sterk geheel! Verschillende bedrijven hebben inmiddels al interesse getoond. De unique selling points liegen er dan ook niet om. Zo ligt het bestemmingsplan er reeds waardoor bedrijven zich direct kunnen vestigen en is de ligging qua logistiek – prima uitvalswegen, goed openbaar vervoer, de haven van Antwerpen dichtbij en een landingsbaan waar gebruik van gemaakt mag worden – perfect. ‘Last’ maar zeker niet ‘least’ hebben de bedrijven die zich er gaan vestigen een opleidingsinstituut – met de focus op Maintenance – direct naast de deur hetgeen een waarborg is voor kwaliteit en garant staat voor een voortdurende aanwas van geschoolde vakmensen. Bedrijfsverzamelgebouw Maar ook aan ondernemers voor wie het nu nog niet nodig is een omvangrijk pand neer te zetten, is gedacht. In de loop van dit jaar zal namelijk een aanvang worden gemaakt met de realisatie van een bedrijfsverzamelgebouw dat medio 2013 zijn deuren moet openen. Tezamen kunnen die bedrijven er de innovatie stimuleren en zo de Maintenance Valley voor deze regio naar een hoger niveau doen stuwen. Met de klant meedenken Rabobank draagt die gedachte een warm hart toe. Niet verwonderlijk natuurlijk, want al sinds mensenheugenis legt Rabobank een grote lokale betrokkenheid aan de dag. Meer dan welke bank ook, heeft Rabobank voeling met de regio waar zij gevestigd is. Ze weet wat er gaande is en speelt daar proactief op in. Dat heeft ze in deze zeker ook gedaan, door het beschikbaar stellen van een passende financieringsfaciliteit. Een typisch voorbeeld van ‘met de klant meedenken’. Vele banen extra En daar is Rabobank ijzersterk in. Er is haar veel aan gelegen dat deze regio voortgestuwd wordt in de vaart der volkeren. Dit plan zorgt er alvast voor dat de werkgelegenheid minstens behouden blijft maar – als de voortekenen niet liegen – waarschijnlijk zullen er zelfs vele banen extra gecreëerd worden. Om nog maar te zwijgen over de spin off voor bedrijven uit de omgeving. Samen zetten wij onze schouders eronder om het voor elkaar te krijgen dat Maintenance Valley zijn beslag krijgt in Woensdrecht… en reken maar dat het gaat lukken!
Namens de gezamenlijke Rabobanken van West-Brabant
et het nieuwe kabinetsbeleid gaan de onderwijsinstellingen het naar verwachting de komende jaren financieel gezien niet makkelijker krijgen. Dit geldt ook voor het ROC West-Brabant. Vernieuwing, het stimuleren van het zelfstandig functioneren van de verschillende ROC-locaties in de regio en het zoeken naar commerciële samenwerkingsverbanden gaan hier hand-in-hand. Arjan Kastelein is nu bijna een jaar lid van de Raad van Bestuur van het ROC West-Brabant.
door Dorien van Dijk ETTEN-LEUR - Arjan Kastelein heeft brede ervaring opgedaan in het bedrijfsleven -hij vervulde jarenlang diverse (directie)posities bij Philips voor hij in 2003 de overstap maakte naar het onderwijs. In de Randstad was hij 7,5 jaar bestuurder van een scholengroep met VMBO, Havo en VWO. “Het omgaan met grote groepen mensen en afdelingen ben ik dus wel gewend”, zegt Kastelein, duidend op de ruim 28.000 studenten op het ROC, die op meer dan vijftig locaties onderwijs volgen. “Het ROC West-Brabant is één van de grootste van Nederland.” Nieuw voor Kastelein is de directe relatie die de school heeft met de arbeidsmarkt. Worden Havo en VWO-leerlingen op de middelbare school vooral klaargestoomd voor het hoger beroeps onderwijs of een universitaire studie; de MBO-leerlingen van het ROC gaan na het behalen van hun diploma veelal meteen de arbeidsmarkt op. “En sommigen combineren een baan met het volgen van een opleiding aan onze school”, vult Kastelein aan. Kastelein heeft finance, control en P&O in zijn takenpakket. “Het ROC staat er goed voor als we over de financiën praten”, aldus Kastelein. Maar het nieuwe lid van de Raad van bestuur is ook realistisch. “We moeten eerlijk zijn. De komende jaren gaan zwaarder worden. De financiering vanuit de overheid - zowel landelijk als vanuit gemeenten staat onder druk. Het kabinet Rutte wilde de vergoeding voor zij-instromers van boven de dertig stopzetten. Minister van OCW Marja van Bijsterveldt heeft dit nu kunnen voorkomen, maar het zal waarschijnlijk een kwestie van tijd zijn voor opnieuw naar deze opleidingskosten zal worden gekeken. “Dit betekent dat wij zelf efficiënter met onze middelen moeten omgaan. We zijn niet het type onderwijs dat zoveel mogelijk leerlingen in één gebouw wil stoppen. Kennen en gekend worden, is voor ons heel belangrijk. Kleine locaties, dichtbij de burger, in heel West-Brabant aanwezig. Dit betekent dat wij de komende ja-
Arjan Kastelein: ‘We moeten zelf efficiënter omgaan met onze middelen.’ Foto: ROC West- Brabant ren de geldstromen binnen onze organisatie kritisch moeten bekijken. We moeten zorgen dat het beschikbare geld daadwerkelijk in de klas komt en de ondersteunende processen binnen de school en het ROC slimmer organiseren.”
Zelfstandig Dit is meteen één van de speerpunten van het ROC West-Brabant voor de komende vijf jaar. Het nieuwe strategische beleidsplan ‘Onderwijs met passie’ kenmerkt zich verder door nog meer focus te leggen op het zelfstandig opereren van de diverse schoollocaties. Een andere ambitie is om het onderwijs nog beter aan te laten sluiten bij wat de maatschappij wil. “Dit doen we door de drie speerpunten in onze regio - maintenance, logistiek en bio-based - te volgen”, aldus Kastelein. Om de kennisontwikkeling naar een hoger plan te brengen, zoekt het ROC West-Brabant actief de samenwerking in de gehele beroepskolom van VMBO tot en met hogescholen en universiteiten . Om beter te participeren op het gebied van maintenance, participeert de school in het Maintenance Education Consortium (MEC). Het MEC is ontstaan uit het World Class Maintenance initiatief en heeft als gezamenlijk doel: professionalisering, promotie en samenhang van ‘maintenance’-opleidingen in Zuidwest Nederland. Op het gebied van logistiek wordt nauw samengewerkt met Dinalog en ook als het gaat om bio-based probeert het ROC haar zichtbaarheid te vergroten. “Zo hebben we onlangs nog meegewerkt aan een congres over dit onderwerp in Bergen op Zoom. En het plan is om in Breda te komen tot een ecologisch centrum. Onze kracht is om ‘groen’ MBO - zoals ons Prinsentuin College - te laten samenwerken met wat ook wel ‘grijs’ MBO wordt genoemd, bijvoorbeeld het Radius College (MBO Techniek). Wanneer je kennis over technologie en de
groene visie op de ruimtelijke ontwikkeling en de kwaliteit van bestaan bijeen brengt, kun je tot bio-based ontwikkelingen komen en creëer je als het ware nieuw en eigentijds onderwijs.” Dit laatste is vooral zinvol, omdat in de toekomst de meer klassieke onderwijsrichtingen volgens Kastelein minder in trek zullen zijn. Door vernieuwing en kennisontwikkeling te laten samengaan, wil het ROC West-Brabant haar beroepsopleidingen beter laten aansluiten op de praktijk. Kastelein: “Het zou mooi zijn als we hiermee een impuls aan de economische ontwikkeling in de regio kunnen geven.”
Vergrijzing leerkrachten Een andere uitdaging waarvoor de school staat is de vergrijzing onder de leerkrachten. Landelijk gezien is dertig procent van alle docenten vijftig jaar of ouder. Het ROC wijkt niet sterk van dit gemiddelde af, weet Kastelein. Toch denkt hij dat de demografische ontwikkeling het probleem van een toekomstig tekort aan docenten wel grotendeels zal ondervangen. “De verwachting is dat over tien jaar de aanwas van nieuwe leerlingen met 20 procent is afgenomen”, zo schetst Kastelein. “Als je ziet dat veel van onze scholen nu drie- tot vierhonderd leerlingen herbergen, kun je begrijpen dat wanneer daar 20 procent vanaf gaat, de exploitatie ervan onder druk komt te staan. Daarnaast moet je ook een oplossing zoeken voor de enorme hoeveelheid kennis en expertise die verloren dreigt te gaan, wanneer de oudere generatie docenten met pensioen gaat.” Door het zoeken van samenwerking met andere onderwijsinstellingen en het uitzetten van projecten met het bedrijfsleven wil het ROC West-Brabant de financieel moeilijkere tijd het hoofd bieden en haar toegevoegde economische waarde benadrukken met de boodschap: Wij spreken de taal van de arbeidsmarkt.
de stoel >>
11
Tekst: Ron Gregoor Foto: Aad Meijer
Naam: Peter Hofwegen, 40 jaar. Functie: Directeur Bedrijven binnen ABN AMRO in de marktgebieden Roosendaal en Bergen op Zoom Bedrijf: ABN AMRO regelt de totale financiële dienstverlening aan bedrijven in het MKB met een omzet tot pakweg 30-35 miljoen euro. Bijzonderheden: Er zijn kantoren in Roosendaal, Oudenbosch, Zevenbergen, Klundert, Bergen op Zoom, Putte, Steenbergen, Halsteren, Hoogerheide en Tholen. . De bank telt 16 commerciële medewerkers.
Wat is er zo bijzonder aan deze stoel? Het bijzondere van mijn baan is de enorme diversiteit. Geen dag is hetzelfde. Ik geef leiding aan mijn teams, bezoek potentiële klanten en bestaande relaties, heb een paar commissariaten, ben lid van diverse ondernemers- en businessclubs en maak ook nog deel uit van het management team van de Regio Zuid Nederland van de Bank. Het is dus vooral een baan waarin ik met veel verschillende mensen in aanraking kom, wat behalve leuk ook erg leerzaam is. Op welke stoelen heeft u hiervoor gezeten? In 1991 studeerde ik af als bedrijfskundige, daarna heb ik een korte periode bij een organisatie- adviesbureau gewerkt en als dienstplichtige de officiersopleiding gevolgd. Daarna ben ik bij ABN AMRO gaan werken in vele functies, zowel in het particuliere segment, het zakelijk segment en op het hoofdkantoor. Na o.a. gewerkt te hebben in Rotterdam, Leiden en Dordrecht werd ik drie jaar terug districtsdirecteur in Zeeland (Goes) en sinds 1 juli 2010 zit ik met zeer veel plezier op mijn stoel in Roosendaal. De combinatie van wonen en werken in hetzelfde gebied is erg aantrekkelijk. Hoe bent u bij dit bedrijf terecht gekomen?
Gedurende mijn diensttijd heb ik een open brief naar ABN AMRO gestuurd. Vervolgens heeft de Bank ervoor gezorgd dat ik twee maanden eerder de dienst mocht verlaten en aan de slag kon als management trainee. Daarna is het balletje gaan rollen en ben ik steeds verder in het bedrijf gegroeid. Wat betekent het bedrijf voor u? Ik heb een groen/geel hart. In deze functie ben ik veel onderweg, ook ‘s avonds. Hierdoor werk ik veel uren, maar ik heb dat er graag voor over. ABN AMRO heeft mij altijd alle kansen en mogelijkheden geboden om mezelf te kunnen ontwikkelen. De bank is een prima werkgever waar ik erg loyaal aan ben.
teerd door de bedrijven, maar ik merk dat men nog steeds terughoudend en voorzichtig is. Wanneer komen we uit deze crisis? Wanneer de voorzichtige houding weer omslaat in een positieve houding onder de ondernemers en consumenten. Uiteindelijk zijn zij het die de economie op gang moeten trekken. De overheid dient ze hierbij zoveel mogelijk te steunen. Wij faciliteren de ondernemers zo veel als mogelijk.
Lijdt u onder de recessie? Een aantal jaren geleden heeft ABN AMRO in een zeer turbulente fase gezeten als gevolg van de overname en de bankencrisis. Gelukkig is de situatie nu weer genormaliseerd en groeien wij weer op alle fronten. Onder leiding van Gerrit Zalm en Joop Wijn is ABN AMRO een ander bedrijf geworden met een heldere doelstelling: De beste zakelijke bank van Nederland worden!
Bent u de laatste tijd strenger geworden? In zijn algemeenheid niet strenger dan voorheen, maar in sommige branches zijn we wel kritischer geworden. Dit komt ook omdat de toezichthouders op de bankensector meer eisen stellen aan onze kredietverlening. Iedereen weet van de aangescherpte regels voor bijvoorbeeld hypotheekverstrekking aan particulieren, maar ook in de zakelijke markt heeft de wetgever de regels voor banken aangescherpt. Het houden aan dit soort regels wordt wel eens uitgelegd alsof de banken strenger geworden zijn.
Merkt u dat uw klanten lijden onder de recessie? Sommige bedrijven zitten nog in zwaar weer, anderen zijn alweer de weg omhoog ingeslagen. Er wordt langzaam maar zeker weer geïnves-
Wat doet u om bedrijven te helpen? Meedenken met de ondernemers, eerlijk zijn, indien nodig aflossingen opschorten, proberen klanten aan elkaar te koppelen om met elkaar
extra omzet te genereren. Hoe moeilijk is het voor een bedrijf om geld te lenen? Op zich niet zo moeilijk mits het plan goed is en de aanvraag voldoende gedocumenteerd is. Meestal komen we daar in overleg met elkaar en de accountant prima uit. Waarom is ABN AMRO Roosendaal een betere bank dan iedere andere bank? Een zeer belangrijk onderscheid is onze slagvaardigheid. Kredietaanvragen tot 1 miljoen euro fiatteer ik zelf, en dat kan over het algemeen binnen 2 dagen geregeld zijn. Grotere kredieten keur ik samen met een collega goed. Verder is ons bedieningsconcept voor kleinere bedrijven (tot 1 miljoen omzet) uniek. Ook bezoeken onze relatiemanagers minimaal 4 keer per jaar hun klanten om zo een hechte band op te bouwen. ABN AMRO is een relatiebank, wij proberen onze relaties zowel zakelijk- als particulier aan ons te binden waar we prima in slagen. Wat kunt u nog meer voor ondernemers betekenen? Wij organiseren sectorbijeenkomsten, ondernemersontbijten, ondernemerslunches, etc. Wij proberen op deze manier onze relaties te laten mee profiteren van alle kennis die ons bedrijf in zich heeft. Verder leveren wij prima service vanuit onze
cliënt support afdelingen, beschikken we over een kantorennet van 500 vestigingen en mag de ondernemer een pro actieve houding van ons verwachten. Wat heeft u geleerd van de afgelopen bankencrisis? De banken moeten beide benen op de grond houden en niet met te ingewikkelde producten aan de slag gaan. Dat creëert angst in mindere tijden omdat mensen de zaken niet meer begrijpen. Anderzijds moeten we wel blijven innoveren om gezond te blijven. Het bewaren van evenwicht is het meest belangrijk. Wat is uw ambitie? De komende jaren zal ik samen met alle collega’s druk bezig zijn om ABN AMRO in Roosendaal en Bergen op Zoom verder te laten groeien. We zijn al heel goed op weg, maar we hebben nog veel terrein te winnen. Daarna zie ik wel weer verder, ik heb geleerd binnen een groot concern niet teveel vooruit te plannen. Als ik dit werk de komende jaren mag blijven doen ben ik dik tevreden! Waar krijgen ze u deze stoel voor uit? Ik ben een echte sportgek. Ik heb tot vorig jaar gevoetbald en ben nu een actief fietser, tennisser en golfer. Daarnaast hou ik van lekker eten en drinken, tuinieren. En van korte vakanties met mijn vrouw.
<< barometer
12
Ronald Reunis Philips
Jan Pollemans Supermarkten
Rob Franken ROC West-Brabant
Boelo Tigchelaar Autobedrijf
Lilliane van der Ha Agrariër
Scarlett Kwekkeboom Janse & Janse
Geert v.d. Horst Rabobank
Willem Jonkmans Ondernemer
Henk v. Koeveringe De Roompot
Paul Nijskens Rewin
Chris van Loon De Unie
Roeland Adriaansens DOW Benelux
Guust Verpaalen Consultant
Joris Jansen Auberge Des Moules
Experts maken pas op de plaats tussen onderzoek, kennisontwikkeling en onderwijs is en blijft daarom zeer belangrijk. Wij zijn ook verantwoordelijke ondernemers die een bijdrage willen leveren aan een samenleving met toekomst!
Chris van Loon: Let op de oudere werknemer
H
et maandcijfer van onze economische experts daalt in april met tweetiende naar 6,8. Hebben we te maken met een terugslag? Nee, iedereen is nog steeds optimistisch. Op één na. Guust Verpaalen ergert zich aan de banken. Dat resulteert in een strenge 4.
Chris van Loon: 6 Wie bemiddelt de oudere werklozen ? De aankondiging door het kabinet dat er een miljard zal worden bezuinigd op het ministerie van Defensie heeft zich vertaald in het verlies van 10.000 banen. Als deze trend zich binnen de overheid voortzet mogen we verwachten dat het directe banenverlies bij een bezuiniging van 11 miljard zal leiden tot het directe verlies van ongeveer 100.000 banen. Tellen we hier de toeleveranciers bij op dan is het niet irreëel om uit te gaan van 120.000 banen. Het kabinet heeft al aangekondigd dat het zal proberen met name de jongeren in dienst te houden; ergo het zullen met name de ouderen zijn die het veld moeten ruimen. Deze trend zien we ook in het bedrijfsleven. Ouderen verliezen veelal hun baan omdat zij zogenaamd niet meer opgewassen zijn tegen de veranderde eisen die de functie aan ze stelt. Verleid door mooie ontslagvergoedingen zitten deze ouderen nu veelal thuis; eerst 3 jaar in de WW daarna wellicht bijstand. Per saldo zal de problematiek van de oudere werkloze werknemer voor de gemeentes de komende jaren ongekende vormen aannemen. Er zal dus werk gemaakt moeten worden van het begeleiden van deze groep naar ander werk. Het UWV krijgt er geen mensen en middelen meer voor; dus komt het straks neer op de gemeente.
Boelo Tigchelaar: 7 Het vertrouwen werkt door Halverwege vorig jaar is de trend gezet; consumenten gingen weer en masse auto’s kopen. Wel heel erg gericht op zuinig, geen BPM en geen motorrijtuigenbelasting. Dit jaar zien we ook de zakelijke rijder weer kiezen voor een nieuwe auto. Ook zij kopen op basis van prijs, maar ook op basis van bijtelling. Veel merken hebben nu wel auto’s in de 20 procent bijtellingcategorie; in de categorie 14 procent bijtelling zijn nog maar een paar merken actief. Het verkoopt, dus moet je wel mee. Probleem echter is dat dit weer een Nederlandse uitvinding is en dat de auto-industrie niet alleen voor Nederland motoren ontwikkeld. Maar belangrijk is te zien dat de markt weer aantrekt. De automarkt is ten opzichte van vorig jaar met een kwart gegroeid. De groei wordt wel voornamelijk veroorzaakt door de verkoop van kleine(re) auto’s, waarvan ook de marge lager is. Maar je hoort de branche niet klagen. Wel is het erg onduidelijk wat de lange termijn visie is van de overheid. Gaan zij door met de huidige stimuleringsregelingen, gaan ze de voorwaarden aanscherpen of gaan ze zich richten op alternatieve brandstoffen?
CIJFERS
01-’11
02-’11
03-’11
04-’11
Rob Franken Voorzitter ROCWest-Brabant
7,5
8,0
8,0
8,0
Willem Jonkmans Ondernemer
7,0
7,0
7,0
7,0
Scarlett Kwekkeboom Directeur Janse & Janse
6,0
6,5
6,9
7,0
GuustVerpaalen Directeur Phidelity Consultancy
6,0
7,0
7,0
4,0
Boele Tigchelaar DirecteurTigchelaar
7,0
7,0
7,0
7,0
Chris van Loon Bestuurder De Unie
6,0
6,0
6,0
6,0
Paul Nijskens Directeur RewinWest-Brabant
6,5
6,5
7,0
6,5
Lillianne van der Ha Agrarisch ondernemer
6,5
7,0
7,0
7,0
-
7,5
8,0
8,0
Henk van Koeveringe Directeur Roompot Groep
7,5
7,5
7,5
7,5
Jan Pollemans Supermarktdeskundige
6,5
6,5
6,5
6,5
Geert van der Horst Directeur Rabobank Roosendaal
6,2
6,5
6,5
7,0
Joris Jansen Eigenaar restaurant Auberge des Moules
7,0
7,0
7,0
7,0
-
8,5
7,0
7,0
Ronald Reunis Philips
Roel Adriaanssens DOW Benelux
Geert van der Horst: 7 Industrie positief gestemd Ondanks een groei van 1,7 procent is het gat dat de recessie in de productie heeft geslagen pas voor ongeveer de helft gedicht. Voor de komende twee jaar gaan wij uit van een groei van 1,5 procent waardoor het huidige hersteltempo achterblijft bij dat in de twee meest recente conjunctuurcycli, waar een groei van ruim 3 procent op jaarbasis gebruikelijk was. Door het gematigde groeitempo bevindt de reële productie zich naar verwachting niet voor het einde van volgend jaar op het niveau van voor de crisis. Dat betekent dat het ongeveer drie jaar duurt voordat de krimp van de economie van 2009 weer is weggewerkt. In 2011 zullen de particuliere bestedingen licht hoger uitvallen dan vorig jaar. Tegelijkertijd zullen de Nederlandse huishoudens ook een groter deel van hun inkomen sparen. Het financiële vermogen van huishoudens is inmiddels weer terug op het niveau van voor de crisis. Huishoudens worden echter nog steeds geconfronteerd met een dalend huizenvermogen bij een stijgende hypotheekschuld. Bovendien kan de aanhoudende onzekerheid over de pensioenen leiden tot hogere besparingen. Ten opzichte van huishoudens staat het bedrijfsleven er financieel gunstiger voor. Zo was er afgelopen jaar sprake van winstherstel en heeft de opleving van de wereldhandel gezorgd voor een groei van het volume van de industriële productie. Stijgende orderontvangsten en daarmee gepaard gaande hogere productievolumes en lagere voorraden stemmen de industriële ondernemers positief. Lilianne van der Ha: 7 Landbouw bol van innovaties Onze landbouw staat bol van innovaties: precisielandbouw met machines die op satellietnavigatie werken, waardoor o.a. minder gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Maar ook tractoren op waterstof, veredeling van gewassen zodat ze beter tegen de droogte kunnen. Arbeid en grond zijn immers duur. De eisen op gebied van milieu, hygiëne, voedselveiligheid en diergezondheid zijn hier bij ons de hoogste ter wereld. Samenwerking
Ronald Reunis: 8,0 Made in Holland 11 maart, Japan is getroffen door een enorme tsunami, die werd veroorzaakt door de zwaarste aardbeving. Gedachte gaan naar de slachtoffers, vervolgens de kerncentrales en al snel naar eigen grondstofleveranciers.. Het leven gaat verder.. Van de 100 procent opgewekte elektriciteit op de totale aarde wordt 19 procent gebruikt voor verlichting (1/5) de helft daarvan is ‘Fluorescent lighting’ onze TL lampen. Ik was in India en overal TL verlichting van Master T5 “made in Roosendaal- made in Holland” Voor India is dit een eenvoudige keuze: ofwel bouwen van nieuwe Energie centrales of het toepassen energie zuinige verlichtingsbronnen als onze Philips T5 Deze maand bezoek gehad van de nieuwe burgemeester heer Niederer met de wethouders. Focus op nadrukkelijke samenwerking in de Taskforce Triple Roosendaal de drie O’s: Onderwijs, Overheid en Ondernemers. Wordt vervolgd! Guust Verpaalen: 4 Goddelijk werk Bankiers doen Gods werk”. Dat waren de woorden van Lloyd Blankfein, topman van Goldman Sachs. Hij sprak die woorden tijdens de crisis. In 2007 verdiende hij 68 miljoen dollar. Afgelopen jaar was dat een schamele 18,6 miljoen dollar. Vorige week werd melding gemaakt dat veel banken vorig jaar recordwinsten hebben geboekt. Onmiddellijk werd weer met bonussen gestrooid. Na luid protest uit de samenleving hebben sommige besloten nog even te wachten. “Straks als de staatsschuld is afgelost dan kunnen we weer”; moeten ze gedacht hebben. Boele Staal, de voorzitter van de vereniging van Nederlandse banken, heeft weer volop tijd om de leuke feestjes af te lopen. De rust keert snel weer terug. Als later dit jaar iedereen weer van het staatsinfuus af is kan men weer opnieuw als vanouds “Gods werk” doen. Overal ter wereld is “Gods” hand weer merkbaar. Hoewel Nederland wat achterloopt, (dat heb je nu eenmaal met ons calvinisten), zal het hier ook wel goed komen. Misschien moet men hier ook de banden met het Goddelijke wat nauwer aanhalen of wat te denken van een grote fusie: de kerk met Boele Staal als bisschop met een gouden staf. Een nieuwe prijsvraag voor BN/DeStem; Bedenk een naam voor de volgende nieuwe combinatie: God Rabo ABN Aegon Ing Waarom het eigenlijk gaat is dat ik denk dat we niets geleerd hebben van de vorige financiële crisis. Erger nog, we zijn weer op weg naar de volgende. Hoe lang het nog gaat duren voordat deze bubbel uitbarst? Wist ik het maar.
>>
Maintenance
13
Croon Elektrotechniek en de kunst van het I-denken C
roon Elektrotechniek staat al jaren aan de top van de Nederlandse installatiemarkt en opereert onder de paraplu van de landelijke TBI Groep.Vanuit de vestiging Roosendaal is een team van ca. 110 medewerkers actief in Zuidwest Nederland met name in industriële, infrastructurele projecten en de utiliteitsbranche. Nu de visie op onderhoud verandert, speelt Croon daar proactief op in. “De visie op onderhoud kantelt. Dat vraagt van Croon een andere strategie met een nieuwe manier van kijken naar projecten en proactief meedenken met onze opdrachtgevers”, zegt Sjoerd Coens, Projectleider Maintenance Industry bij Croon Elektrotecniek. Het onderhoudscontract krijgt een flexibele vorm, afgestemd op de conditie van de installatie of apparatuur. Naast de verplichte onderhouds- en controleverplichtingen voor de opdrachtgever, kan Croon een zgn. conditie gestuurd onderhoudscontract aanbieden. Hierbij wordt een aanbieding gedaan op basis van een 0-meting, conditiebepaling, storingsverloop of onderhoudshistorie. “Op deze manier wordt onderhoud een actief proces en komt het los van automatisme,” benadrukt Coens. “Wij kunnen een nieuwe onderhoudsstrategie ontwikkelen,die rekening houdt met levensduur en conditie van installaties, gebouwen en apparatuur.”
I-DENKEN Om deze strategie vorm te geven, ontwikkelt Croon Elektrotechniek momenteel een niveaustructuur voor de industrie onder de noemer ‘I-denken’. “Hierin onderscheiden we vier prestatieniveaus die in een portfolio worden neergelegd met de details van allerlei technische onderdelen van het project. In de utiliteitsbouw wordt dit systeem binnen Croon al actief ingezet onder de noemer ‘U-denken’ met positieve resultaten.
Het I-denken zorgt voor een efficiënte slag, een manier van denken in kostenbeheersing, aangepaste dienstverlening, inspecties, kalibratie en technische ondersteuning. Door een keuzetraject filtert het aanbod zich uit tot een contract op maat voor de klant. Met deze planmatige aanpak oriënteert Croon zich op de toekomstige markt. Landelijk is er een tendens naar het in stand houden van bestaande installaties, nieuwbouw loopt terug. Hierop past Croon haar strategie aan. In Zeeland is Croon verantwoordelijk voor het onderhoud van de elektrotechnische installaties van enkele aansprekende projecten als de Westerscheldetunnel en de niet-primaire installaties van de Sloecentrale. Croon heeft de installaties van deWesterscheldetunnel aangelegd en ook het onderhoud ervan in opdracht.“Hiermee hebben wij ons nadrukkelijk kunnen profileren in deze regio,” zo stelt Coens, “en hopen we op termijn ook ons aandeel te kunnen leveren in de nieuwe Sluiskiltunnel. Beide bijzondere projecten, want iedere minuut, die de tunnel afgesloten is, kost geld. Voor ons de uitdaging om stremming tot een minimum te beperken en dit in het ontwerp mee te nemen.” Met de plannen voor nieuwe energiecentrales en de ontwikkeling van biobased industrie, is er voor Croon voldoende uitdaging om zich op de Zeeuwse markt te profileren.
• Sjoerd Coens voor de Westerscheldetunnel
INVESTOR IN PEOPLE (IIP) De nieuwe benadering van onderhoud vraagt eveneens een investering in het team van Croon.“Om dit te kunnen realiseren investeert Croon tijd en geld in het leerproces van mensen, want ook bij hen moet het ‘out of the box’ denken gestimuleerd worden.Als Investor in People gecertificeerde onderneming investeert Croon in de persoonlijke ontwikkeling van haar mensen en geeft ze hiermee de kans om mee te groeien in dit veranderingsproces.
CROON ELEKTROTECHNIEK ETTENSEWEG 20, 4706 PB ROOSENDAAL T 0165 585 586, F 0165 585 599 E INFO@CROON.NL WWW.CROON.NL
Wegenbouwmij Elshout B.V.: 50 jaar jong, dynamisch en veelzijdig W
egenbouwmij Elshout B.V. – in de volksmond Elshout Breda – bestaat eind dit jaar vijftig jaar. Het bedrijf, waarvan de leiding sinds 2007 in handen is van Ron Wullems, heeft zich gedurende haar bestaan steeds aangepast aan de tijd. Daardoor blijft de onderneming een jong, dynamisch bedrijf, met een rechtdoorzee mentaliteit, gespecialiseerd in aanleg en onderhoud. Maintenance, daar draait het ook bij Elshout Breda om. Of het nu een gemeente is, het Ministerie
van Defensie, Staatsbosbeheer of een particulier ondernemer, op het moment dat je werk uitbesteedt, wil je er geen omkijken meer naar hebben. “Je verwacht dat het
werk op een manier wordt gedaan, zoals je zou willen dat ze het bij jouw thuis zouden doen”, spiegelt Wullems zijn medewerkers altijd voor. “Dat betaalt zich direct terug. Zoals de klant die zijn parkeerplaats bij zijn bedrijf oprijdt en roept naar de jongens dat het er keurig uit ziet. Het is natuurlijk helemaal leuk, wanneer iemand graag wil dat die ene medewerker van ons weer langskomt, omdat de vorige opdracht zo goed verlopen is. Dat is een goede stimulans om het bedrijf scherp te houden .”
DUURZAAM Wullems: “We plegen duurzaam onderhoud aan zowel de bovengrondse als ondergrondse infrastructuur. Denk aan het onderhoud en inspectie van rioleringen, het repareren van schades aan het wegdek, maar ook het herstellen en vervangen van wegmeubilair, zoals verkeerborden of straatnaambordjes.”Alles wat aangelegd of geplaatst wordt, moet ook onderhouden worden; het juiste onderhoud verlengt de
WEGENBOUWMIJ ELSHOUT B.V. URKSTRAAT 15 4817 AR BREDA TEL.: 076 573 51 51 FAX: 076 581 16 40 INFO@ELSHOUTBREDA.NL WWW.ELSHOUTBREDA.NL
levensduur van je investering . Onder dat motto, presenteert Elshout haar klanten een onderhoudscontract, een meerjarig totaalplan van aanpak. De kosten van aanleg, onderhoud, allemaal keurig in een overzicht. “Hoewel het terrein, inclusief parkeerplaatsen rond een bedrijfspand vaak wordt behandeld als ondergeschoven kindje, is dit wel het visitekaartje van je bedrijf ”, weet Wullems.“De uitstraling van de buitenruimte moet passen bij je bedrijf. Dat geldt ook voor ons.Wij hebben alles keurig en strak bestraat. Onze bedrijfswagens hebben nieuwe, frisse kleurstellingen, passend bij onze visie. Het leuke aan onze nieuwe look, is dat we alles in de traditionele bedrijfskleuren – oranje,groen en wit – hebben gehouden, waardoor de vertrouwde herkenbaarheid is gebleven. ”
VERTROUWEN Het team van Elshout is de laatste jaren uitgegroeid tot een dertigtal medewerkers, veelzijdig, van veel markten thuis.“Ik hecht veel waarde aan goed personeel”, aldus Wullems, die zijn medewerkers afgelopen winter allemaal weer op cursus stuurde. “Het houdt je bedrijf dynamisch en geeft je medewerkers vertrouwen. Hun kennis is weer up-to-date. Goede gekwalificeerde mensen maken je bedrijf. Als er een specialisme niet in huis is, dan werken we samen met geselecteerde bedrijven, die naadloos aansluiten bij de cultuur van ons bedrijf.Vanwege de huidige crisis worden investeringen bij opdrachtgevers uitgesteld; dat maakt het onderhoud juist zo belangrijk , en is onze concentratie op maintenance niet zo verwonderlijk. Je kunt zeggen dat wij de kwaliteit van de openbare ruimte in stand houden.”
intro >>
15
Dynamisch, innovatief, duurzaam ‘
Wil Nederland met haar (maak)industrie excelleren en zich ontwikkelen als kennisland dan zal een aantal randvoorwaarden anders moeten worden ingevuld. Maintenance op topniveau kan daarbij gezien worden als schakelaar om onze industrie te kunnen laten concurreren met de bestaande en nieuwe opkomende economieën zoals Brazilië, Rusland, India en China.” Dat stelt ir. Lex Besselink, directeur van het Dutch Institute World Class Maintenance. Wat maakt World Class Maintenance (WCM) zo succesvol? ”WCM is een netwerk dat crosssectoraal - Procesindustrie, Luchtvaart, Energiesector, High Tech & Materials, Service Logistiek, Maritiem en Infrastructuur - vanaf 2007 in Zuidwest Nederland is opgezet en waarin, vanuit de open innovatie gedachte, kennis wordt ontwikkeld, gedeeld en toegepast. Vooral de crosssectorale aanpak, waar zowel nieuwe als bestaande kennis en ervaringen tussen sectoren worden uitgewisseld, is van onschatbare waarde! In dit dynamisch, innovatief en duurzaam netwerk van meer dan 300 ondernemingen en onderwijs- en onderzoekinstellingen is sprake van een intensieve samenwerking tussen de 4 O’s, zijnde de crossindustriële ondernemers (in de keten van asset?owners, contractors en asset-providers), onderwijs, onderzoek en overheid om met elkaar te werken aan de
versterking en toekomst van onze industrie. In dit netwerk heeft iedere ‘O’ een eigen belangrijke rol te vervullen om de andere te laten excelleren. Het Dutch Institute World Class Maintenance vervult hierbij een initiërende, coördinerende, regisserende en ondersteunende rol.” Hoe werkt het WCM? netwerk? ”De crossindustriële ondernemers werken zowel in de keten als crosssectoraal met elkaar samen en vormen clusters met een diversiteit aan deelnemende bedrijven, kennis? en onderwijsinstellingen waarbij ook de overheid betrokken is. Binnen deze clustervorming staat het verhogen van het innovatief vermogen en de concurrentiekracht centraal. De gehele keten moet op topniveau acteren om te kunnen excelleren. Belangrijke randvoorwaarden daarbij zijn kennisontwikkeling op topniveau en voldoende menskracht op topniveau. Door het inrichten van WCM?Value Parken, zoals Aviolanda Woensdrecht rond de (militaire) luchtvaart, MVP Terneuzen rond de procesindustrie, Aerospace & Maintenance rond helikopters in Rijen/Tilburg en het Aviation Competence Center rond civiele luchtvaart op Maastricht/Aachen Airport, worden deze randvoorwaarden ingevuld. WCM-Value Parken worden gekenmerkt door continue samenwerking tussen ondernemingen, onderwijs en onderzoekinstellingen. Gezamenlijk wordt gewerkt aan vraagstukken c.q. problemen waar de
industrie mee worstelt, deze samenwerking geeft inspiratie en creëert en zorgt voor continue innovatie. De ondernemers worden intensief betrokken bij zowel de kennisontwikkeling, als bij het onderwijs (Excellente Training Centers) én bij het enthousiasmeren van jonge talenten voor een uitdagende loopbaan in de industrie. De samenwerking met onderzoekinstellingen, waarbij zowel fundamenteel als toegepast onderzoek aan de orde is, is een must. Universiteiten (Verenigde Leerstoel WCM), hogescholen (Verenigd Maintenance Lectoraat) en industrie werken in de onderzoeksketen met elkaar samen, waarbij het niet alleen gaat over het ontwikkelen van nieuwe kennis, maar ook over het delen van de al bestaande kennis crosssectoraal, het toepassen én implementeren in zowel het bedrijfsleven als het verankeren in het onderwijs. De kennis moet gaan stromen en verankerd worden. Dit maakt dat het WCM?netwerk duurzaam, dynamisch en innovatief is! “ De stichting Dutch Institute World Class Maintenance (DI-WCM) werd in september 2010 opgericht als opvolger van het Program Office World Class Maintenance dat in 2008 werd opgezet om alle initiatieven op het gebied van maintenance te bundelen en is gehuisvest in hetzelfde kantoor als het Dutch Institute for Advanced Logistics (Dinalog) in Breda onder het motto: “Zonder maintenance geen logistiek en zonder logistiek geen maintenance.”
Lex Besselink: ‘ Een aantal dingen anders doen.’
Innovatieve krachten bundelen voor de regio D
komst was zeker een goed begin. Het viel me wel op dat niet alle mensen weten wat er allemaal mogelijk is. Dat geldt voor ieder thema. Daar liggen dus mogelijkheden om kennis te delen. De beschikbaarheid van personeel kwam ook bij ieder onderwerp aan de orde.’ Samenwerken stond ook flink in de belangstelling, zegt Naughton. ‘Hoe je dat zo aanpakt, dat iedereen er goed uitkomt. De bijeenkomst heeft mensen aan het denken gezet.’
e aanstaande bewoners van het Maintenance Value Park (MVP) in Terneuzen doen allemaal mee in het Kennis- en Innovatiecentrum (KIC) dat aan het park is verbonden. Samen ontwikkelen ze nieuwe technologieën of organisatievormen die bijdragen aan het verbeteren van duurzaamheid, verminderen van de kosten, het tegengaan van personeelstekorten en het vergroten van veilige werkomstandigheden. Ook externe bedrijven haken aan bij het KIC.
De contractorfirma’s die nu nog op het Dow-terrein zitten, verhuizen me-
dio 2013 naar het nieuwe park. De centrale onderhoudsdienst van Dow (circa driehonderd medewerkers) gaat ook ‘buiten het hek’. De spil van Maintenance Value Park is het Kennis- en Innovatiecentrum (KIC) dat op praktische wijze de thema’s waar de onderhoudssector mee worstelt, wil aanpakken. ‘Het is efficiënter om hier samen te werken aan oplossingen dan om tien keer hetzelfde te doen in de regio’, zegt Padraig Naughton van KIC. Naughton werkt samen met Oscar Smulders van adviesbureau Minase aan het opzetten van het KIC. Beide benadrukken dat het een centrum is van en voor de bedrijven van het MVP. Smulders: ‘We kijken naar alles wat er in onderhoudsland leeft. We focussen op drie thema’s: technologie, werkprocessen en samenwerken.’ DI-WCM werkt mee in het KIC en verzorgt de communicatie en een deel van het projectmanagement. Het kennisnetwerk van DI-WCM en het Maintenance Education Center kunnen ook belangrijke rollen spelen
Contractfirma’s verlaten het terrein van Dow en gaan naar het MVP. in het KIC, met een link naar andere industriebranches’, vindt Naughton.
Aanpak Het KIC zoekt samen met de bedrijven en onderwijsinstellingen binnen de thema’s naar onderwerpen om mee aan de slag te gaan. De eerste punten die de bedrijven willen oppakken, zijn samenwerken in de klant-leverancierrelatie, condition based maintenance, werken op hoogte, industrieel reinigen, digitalisering en beschikbaarheid van personeel. Naughton: ‘De bedrijven bepalen de prioriteiten. Wij faciliteren en begelei-
den. Bijvoorbeeld bij het maken van een planning en het bepalen van de beslissingsmomenten.’ De zes onderwerpen werden in een eerste bijeenkomst op 22 februari verder uitgewerkt. Circa negentig deelnemers brainstormden over de onderwerpen, telkens in sessies van een kwartier. ‘Daarna koos men een tafel om dieper te discussiëren over het onderwerp en de mogelijkheden van samenwerken af te tasten.’ Naughton en Smulders zullen de komende periode de uitkomsten verzamelen en analyseren. ‘Het is nog te vroeg om nu al conclusies te trekken, maar de bijeen-
Projecten Er staat een tweede workshop gepland voor april waarin KIC wil voortborduren op de resultaten van de bijeenkomst in februari. Naughton: ‘Niet iedereen kon de eerste keer aanwezig zijn. In april hopen we met nieuwe mensen weer nieuwe ideeën op te doen.’ De onderwerpen worden daarna in projectvorm opgepakt. ‘We zoeken de juiste partners erbij, verzamelen ideeën en maken een stappenplan. De uitkomst kan een nieuwe technologie zijn, of een nieuw werkproces, maar ook een nieuwe samenwerkingsvorm.’ De projecten zullen uiteenlopen van hele praktische kortetermijnoplossingen tot langdurige onderzoeksopdrachten samen met kenniscentra. ‘We beginnen nu met het verdiepen in de thema’s en dat is een heel proces.’
Timmerman verruimt horizon naar Zeeland en Brabant H
et in het Vlaamse Eeklo gevestigde en gerenommeerde Timmerman energy & heat solutions verruimt de horizon naar Zeeland en Brabant. ,,We zijn met name actief in de (petro)chemie, energie, voedingsmiddelen-, auto- en staalindustrie. In België hebben we een zeer goede naamsbekendheid opgebouwd, maar Nederland is nog een beetje onontgonnen gebied voor ons. Daar willen we graag verandering in brengen. Daarom zijn we blij dat we Ko Kousemaker hebben kunnen aanstellen”, aldus CEO Dirk Desnoeck van Timmerman. De uit Hoek afkomstige Zeeuws-Vlaming Kousemaker heeft jarenlange ervaring op het terrein van prefabriceren en monteren van pijpleidingsinstallaties. Hij heeft tegelijkertijd veel expertise op het gebied van onderhoudswerkzaamheden, die vaak shut-down gebonden zijn. Onder zijn vakkundige regie zijn er in de afgelopen twintig jaar vele werkzaamheden uitgevoerd op locatie bij diverse bedrijven in de kanaalzone Terneuzen-Gent. Timmerman wil het uitgebreide netwerk van Ko Kousemaker en de uitstekende reputatie van het bedrijf graag benutten bij het richten van het vizier op Nederland, Timmerman is een betrouwbare partner voor ontwerp, fabricatie, installatie en servicing van apparatenbouw, buisleidingen, warmtewisselaars,luchtbatterijen,luchtverhitters, tankbouw en skids. ”De producten worden allemaal in ons atelier vervaardigd. Het maakt niet uit of ze bestemd zijn voor de Belgische markt of Nederlandse afzetgebieden zoals in de Terneuzense kanaalzone, Vlissingen Oost, Bergen op Zoom of Moerdijk. Bovendien zitten we geografisch heel dicht bij Nederland. Er zit veel potentieel”, aldus projectmanager piping Ko Kousemaker, die inmiddels bijna een
jaar werkzaam is voor Timmerman. Collega Rudy De Wispelaere, projectmanager apparatenbouw, vult aan: ”We gaan ons veel meer richten op grensoverschrijdende werkzaamheden. Niet alleen vanwege de geringe fysieke afstand, maar ook vanwege de vergelijkbare mentaliteit tussen de beide regio’s aan weerszijden van de grens.”
SAMENGESMOLTEN Timmerman energy & heat solutions is sinds november 2010 de nieuwe bedrijfsnaam nadat Gebroeders Timmerman en AMO-Bihl samengesmolten zijn tot één sterk bedrijf. Timmerman staat in 2012 in het teken van het veertigjarig bestaan. Timmerman is uitgegroeid tot een onderneming waar inmiddels een negentigtal
SLACHTHUISSTRAAT 14 9900 EEKLO TEL: +32 (0)9 377 26 10 FAX: +32 (0)9 377 99 79 E-MAIL: INFO@TIMMERMAN-EHS.BE WWW.TIMMERMAN-EHS.BE
Ko Kousemaker (links) en Rudy De Wispelaere. gekwalificeerde mensen werkzaam zijn: Ervaren ingenieurs, gecertificeerde lassers, een eigen studiedienst en een flexibele hersteldienst. Het gemotiveerde team van Timmerman kent ook nauwelijks verloop. De combinatie van activiteiten heeft de groei flink in de hand gewerkt. Timmerman heeft dan ook alle disciplines op haar vakgebied onder één dak verenigd. Het bedrijf ontwerpt, fabriceert en installeert druktoestellen, zoals shell&tube warmtewisselaars en industriële buisleidingen. Timmerman is eveneens gespecialiseerd in de productie en assemblage van algemeen constructiewerk en skids. Met skidbouw wordt ingespeeld op de trend die zich sinds
enige jaren heeft ingezet. In de industrie is er steeds meer behoefte aan turn-key-projecten. Skid is een soort structuur waarop alles zit: leidingwerk, warmtewisselaars, pompen, vaten en elektriciteit. Het wordt in zijn totaliteit bij de klant afgeleverd. Timmerman heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. In het kader van de 20/20/20-doelstellingen van de Europese Unie helpt Timmerman bedrijven bij het implementeren van energie-efficiëntie projecten.De uitgebreide knowhow wordt aangewend bij de productie van warmtewisselaars en buisleidingen voor het realiseren van warmte- en energierecuperatie. De EU doelstellingen houden in dat Euro-
pa tegen 2020 de uitstoot van broeikasgassen met twintig procent wil verminderen, de energie-efficiëntie met twintig procent wil verhogen en bovendien twintig procent avan de globaal gebruikte energie op duurzame wijze wil opwekken.
Van de Kar Elektrotechniek Een full service onderneming op het gebied van industriële automatisering D
e kwaliteitslat binnen het bedrijf is onlangs een trede hoger gelegd, want begin dit jaar is namelijk het ISO 9001:2008 certificaat in de wacht gesleept. Overigens hebben we ons relatief weinig moeite hoeven getroosten dit voor elkaar te krijgen, wat een bevestiging is dat we de zaakjes hier al goed voor elkaar hadden. Het was slechts een kwestie van finetunen. Aan het woord is Jan van de Kar. Hij is eigenaar/directeur van ‘Van de Kar Elektrotechniek’. Het bedrijf opende in januari 2003 zijn deuren en heeft sindsdien een gecontroleerde vlucht genomen. “Vandaag de dag werken er zeventien geschoolde vakmensen in vaste dienst en zet de groei zich immer voort.Sterker nog:op onze engineeringafdeling zijn momenteel enkele functies vacant, zowel daar waar het de hardware engineering – dus ondermeer het elektrotechnisch tekenwerk – als software (PLC en SCADA) engineering betreft. Heb je een mbo-opleiding voltooid, liefst met enkele jaren gerichte praktijkervaring of ben je een pas afgestudeerde hbo’er (met een focus op industriele automatisering) dan ligt hier mogelijk een uitdagende, afwisselende baan voor je in het verschiet!”
ELEKTROTECHNISCHE OPLOSSINGEN Want er gebeurt hier nogal wat onder dit dak en de diversiteit is groot.Van de Kar Elektrotechniek is een full service on-
derneming op het gebied van industriële automatisering.“Wij bedenken voor onze klanten elektrotechnische oplossingen die efficiënt zijn voor het te automatiseren proces of machine en bovendien passen in de bedrijfsstrategie van die specifieke klant,” vervolgt Van de Kar enthousiast. “Daarin gaan we behoorlijk ver. ‘Nee’ zal men niet snel horen, temeer daar wij voor klanten het volledige traject kunnen bewandelen. Dat begint bij het basisontwerp van de machine – waarvoor we vaak al in een vroeg stadium bij de machinebouwer aan tafel zitten – waarna we de engineering opstarten, het hardwarematig ontwerp vervaardigen, de software ontwikkelen, het invullen van de paneelbouw, het testen daarvan (bij voorkeur in combinatie met de ontwikkelde software) waarna het bij de machinebouwer of eindklant wordt opgebouwd, bekabeld en in bedrijf gesteld. Pas als alles ‘draait’ zit ons werk erop; maar natuurlijk niet voordat we de klant hebben geschoold in het veilig en optimaal gebruik van de installa-
tie. Het bereikte resultaat trekken we door in onze sterke after-sales door onze klant altijd bij te staan bij vragen of storingen.”
TOEGEVOEGDE WAARDE
BELDER 27 POSTBUS 1180 4700 BD ROOSENDAAL TEL. 0165-552774 FAX 0165-394460 INFO@VANDEKAR-ELEKTROTECHNIEK.NL WWW.VANDEKAR-ELEKTROTECHNIEK.NL
“We werken voor tal van (productie)bedrijven uit de meest uiteenlopende branches. Logistieke bedrijven, semioverheid, machinebouw, bedrijven in de mengvoederindustrie, verpakking en voedingsmiddelenindustrie: het zijn zomaar wat productieomgevingen waarin wij actief zijn. Maar het is niet uitsluitend
nieuwbouw wat we doen. Ook op het gebied van veiligheidstrajecten, optimalisatie van productielijnen, modernisering van besturingssystemen, keuring en inspectie van de elektrotechnische installatie en zelfs daar waar het het hot item energiemanagement, power quality en besparing, betreft kunnen wij van duidelijk toegevoegde waarde zijn.”
ERKEND LEERBEDRIJF “In die diversiteit van zowel werkzaamheden als opdrachtgevers zit voor een groot
deel ook de voldoening van de mensen die hier werken,” besluit Van de Kar. “Zij worden breed ingezet, dragen een grote verantwoordelijkheid en zien daadwerkelijk het resultaat van hun inspanningen omdat zij het gehele traject – van idee tot uitvoering – mee doorlopen. Dat vraagt natuurlijk om vakmanschap. Hier lopen dan ook uitsluitend professionals rond. En om dat hoge niveau ook naar de toekomst toe veilig te stellen, zijn wij hier al sinds jaar en dag een erkend leerbedrijf.”
discussie >>
17
‘Maintenance niet zichtbaar als sector’ N
ederland moet een wereldwijde speler worden op het gebied van onderhoud. Het progamma World Class Maintenance moet daarvoor zorgen. De bakermat van dit masterplan ligt in Noord-Brabant en Zeeland. De ontwikkelingsmaatschappijen BOM, Rewin en Economische Impuls Zeeland werken nu een kleine drie jaar nauw samen om het programma van de grond te krijgen. In die periode is er enorm veel gebeurd.
door Peter de Jong
Hoger plan ”Probleem was dat maintenance niet echt zichtbaar was als sector”, vertelt Michel Weeda. “Eerst moest in kaart worden gebracht hoeveel mensen in het onderhoud werkten en hoeveel geld daar werd verdiend. Er werden vier projecten gestart: kennisontwikkeling, het onderwijs moet naar een hoger plan worden gebracht, kennisdeling tussen de diverse sectoren (luchtvaart, maritiem, infra, procesindustrie, energie) en business development door bijvoorbeeld bedrijvenparken te creëren.” In het Maintenance Competence Center kwamen bedrijven bijeen om kansen en knelpunten te bespreken en uit te werken. Van Seters merkte dat er enthousiasme leefde bij de bedrijven. “Ze waren meteen heel open en bespraken problemen, zoals het aantrekken van goed personeel. Een van de eerste nieuwe deelprojecten lag dan ook op het gebied van onderwijs. We hebben snel diverse instellingen gemobiliseerd. Vijf ROC’s en twee hogescholen hebben zelf een stichting opgezet. De rijen zijn gesloten. Dat heeft geresulteerd in het huidige Maintenance Education Consortium.” ”Zo zijn er losse ‘pilaren’ naast elkaar opgewerkt”, vult Weeda aan. “Er kwam samenwerking in het onder-
24/7 SERVICE
BREDA - Ze komen elkaar zeker nog frequent tegen: programma-manager Michel Weeda van de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, projectmanager Rutger van der Male van Impuls en Stefan van Seters, projectmanager van het Rewin. Nu zitten ze op verzoek van de Ondernemer samen aan tafel in het pand van het Dutch Institute World Class Maintenance in Breda. ”Het begon eigenlijk allemaal in 2006 met de nota Pieken in de Delta, waarin Zuidwest-Nederland werd aangewezen als een van de nationale speerpuntregio’s voor economische ontwikkeling”, legt Stefan van Seters uit. “De sterkte regionale procesindustrie gaf aan dat onderhoud als speerpunt moest worden uitgewerkt. Daaruit kwamen de thema’s logistiek en duurzaamheid in de procesindustrie (bio-energie en onderhoud) naar voren. Michel en ik zijn vanaf het begin betrokken bij het thema onderhoud. Parallel daaraan startte vanuit de lucht-
vaartsector Maintenance Valley voor onderhoud aan helikopters en vliegtuigen met de basis Woensdrecht als ‘brandpunt’. Wij hebben toen meteen gekeken of we dat konden combineren en of dat de economische ontwikkeling in West-Brabant en Zeeland kon versterken.”
Albert Joachimikade 48-2 4463 AA Goes Tel:
+31 (0)113 586020
Mob: +31 (0)6 53184390 E-mail:
info@nsidmc.eu
Site:
www.nsidmc.eu
wijs en daarnaast hebben we het Competence Center en een industrieconsortium opgetuigd, dat bedrijven bij elkaar brengt die willen investeren in samenwerking op het gebied van maintenance. Zo ontstonden in samenhang meerdere deelprojecten met als rode draad kennis-kunde-kassa.” Van Seters: “Kansrijke technologieën werden besproken door de bedrijven, zoals bijvoorbeeld de inzet van onbemande vliegtuigen voor inspectiedoeleinden. Deze ideeën worden nu via samenwerkingsprojecten van bedrijven uitgewerkt en zullen bij succes een extra impuls geven aan de BV Nederland. Doordat dit initiatief in het buitenland niet onopgemerkt is gebleven, neemt ook direct de zichtbaarheid van het Maintenance-programma toe.”
Wereldwijd Rutger van der Male van Impuls constateerde dat het besef bij bedrijven dat onderhoud efficiënter moest worden, steeds belangrijker werd. Ook werd het Nederlandse specialisme in onderhoud wereldwijd steeds meer gewaardeerd en ontstond bij productiebedrijven steeds meer het idee dat ze niet alleen een machine konden leveren, maar ook daarbij voor langere tijd het onderhoud. ”Een dergelijke ontwikkeling ziet ook het logistiek topinstituut Dinalog, dat servicelogistiek als speerpunt heeft”, stelt Stefan van Seters. “Zo is er ook een samenwerking ontstaan tussen World Class Maintenance en Dinalog.” En Rutger van der Male zag in Zeeland samenwerking van Impuls met de BOM aan een logistiek project. De coöperatie tussen de provincies Noord-Brabant en Zeeland werd daardoor versterkt. Ook Limburg werd erbij betrokken. ”Het Maintenance-programma werd in korte tijd steeds breder. Ondernemers gingen erin geloven. En er is door World Class Maintenance een samenwerkingsovereenkomst met de drie TU’s, Nederlandse Defensie Academie en de Universiteiten van Tilburg en Groningen gesloten over nationale samenwerking op Onderzoek en Onderwijs”, zegt Weeda. Van Seters ziet daarin een positief teken voor de toekomst. “Dat is een van de succesfactoren. Met kennis en goed opgeleide mensen kunnen we straks het tekort aan goed personeel aanpakken. Zij kunnen ondernemingen energiezuinig maken en de uitstoot beperken.” ”Zij kunnen straks ook ‘intelligente’ machines bouwen die over de hele wereld kunnen worden geïnstalleerd, maar vanuit Nederland kunnen wor-
Rutger van der Male (Economisch Impuls Zeeland).
Foto: Aad Meijer
Stefan van Seters (Rewin).
Foto: Aad Meijer
Michel Weeda (BOM).
Foto: Aad Meijer
den bestuurd. Bedrijven die samenwerken zullen daarbij het meest succesvol zijn”, verwacht Weeda. Van der Male ziet die ontwikkeling nu al. “Kijk maar naar het windturbineproject in Zeeland. Ondernemingen ontwikkelen dat samen. Daar zijn nu ook partijen bij betrokken uit de kop van Noord-Holland en ook uit Vlaanderen. Zo wordt de ontwikkeling grensoverschrijdend.” Het drietal ziet wat samenwerking betreft nog grote uitdagingen voor het MKB. “De hogere overheid houdt de regie en op een kleinere schaal werken Rewin, BOM en Impuls de plannen uit. Maar zonder die ontwikkelingsmaatschappijen valt er veel stil. Het zijn natuurlijk de ondernemers
die DI-WCM uiteindelijk tot een succes maken. Wij fungeren meer als versnellers of als de smeerolie”, stelt Van der Male. ”Het is inderdaad een paradox”, vindt Weeda. “Het Dutch Institute World Class Maintenance is een feit en dan zijn wij eigenlijk klaar en kunnen we aan nieuwe dingen beginnen. Maar in de praktijk ben ik nog altijd twee dagen per week met Maintenance bezig.” Van Seters: “Nog steeds steek ik veel tijd in de acquisitie voor dit programma. Daar zal volgens mij steeds een rol voor de ontwikkelingsmaatschappijen in blijven. Maintenance biedt voor de komende jaren nog heel veel kansen.”
Noten houdt de zaak draaiend V
an transportbanden voor multinationals tot en met het leer voor turntoestellen voor de Olympische Spelen;T.M. Noten Transportbanden is van alle markten thuis. Maar de specialiteit van de onderneming met een vestiging in Breda is het vervaardigen én onderhouden van transportbanden en het onderhouden van de complete transporteurs in alle soorten en maten. Ruim 85 jaar geleden werd T.M. Noten Transportbanden opgericht in het Limburgse Tegelen. “Het bedrijf begon als leerverwerker voor paardentractie”, vertelt directeur Ben Smits. “Daar kwamen later drijfriemen bij voor steen- dakpannenfabrieken en baggermachines. In de loop der jaren is de onderneming flink gegroeid. Nu zijn we een zelfstandige onderneming met vestigingen in Belfeld, Lochem en Breda en werken er veertig mensen bij ons.” Tot 2004 bestonden de activiteiten voornamelijk uit de confectie en montage van kunststof en rubber transportbanden, drijfriemen en zeven. “Per 1 januari van
dat jaar zijn we gestart met het complete onderhoud van transporteurs. We hebben een servicedienst opgebouwd voor het totaalonderhoud aan transportbanden en mechanische onderdelen. Daarnaast leveren, plaatsen en repareren we transporteurs, schrapers en rollen. We hebben 1100 klanten, waaronder bedrijven als DSM, Rockwool, NUON en Philips”, zegt Smits niet zonder trots. “Onze producten zijn van strategisch belang voor deze bedrijven.” “We werken in alle takken van de industrie”, stelt de Bredase vestigingsmanager Emiel Ketelaars.“Ik leer nog elke dag bij. Elke klus is anders. Daarom hebben we
T.M. NOTEN TRANSPORTBANDEN BV HOEKSTEEN 18 4815 PR BREDA TEL. 076-5438177 WWW.NOTENTRANSPORTBANDEN.NL
ook alleen mbo’ers in dienst. We doen het complete onderhoud en hebben een 24-uursservice in heel Nederland, maar werken ook in België en Duitsland. We hebben grote voorraden onderdelen en kunststof en rubber transportbanden. Die kunnen we hier, maar ook op locatie op maat maken en monteren. We werken met software die we zelf hebben ontwikkeld voor het onderhoud en beheer van de transporteurs.”
GROEI De organisatie vertoont al jaren een gestage groei. Directeur Smits: “We willen de grootste worden op dit vakgebied, maar dat hoeft niet meteen. Een gestage, gecontroleerde groei is gezonder. We leveren het complete concept en zorgen voor kwaliteit. Niet voor niets beschikken we over het VCA-certificaat. Onze tarieven zijn sterk concurrerend. In totaal zijn we nu met 24 servicemonteurs, van
wie er 7 vanuit Breda werken.We hopen nog dit jaar nieuwe mensen te kunnen werven.” De Bredase vestiging werkt veel voor producenten van onder meer kaas en veevoer en voor bakkerijen. Smits:“Als een transportband stilstaat, heb je een probleem. Dan stagneert de productie. Daarom staan wij 24 uur per dag en zeven dagen per week klaar voor onze klanten. Noten houdt de zaak draaiend.”
WOR OFFIC D I PART AL NER
EERSTE NETWERK
WAAR HANDEL IN ZIT
TSEN BESCHIKBAAR NOG SLECHTS 20 PLAA
WWW.DE-BUURJONGENS.NL corporate mobile messaging
DE BUURJONGENS. SAMEN EN MET DE BUREN.
IS UW BEDRIJF AL IN VORM VOOR BOURGONDISCH BREDA? NIEUWE STIJL
Kijk voor het laatste regionale zakelijke nieuws op
www.deondernemerzwn.nl BEURS- EN NETWERKEVENT 10, 11 EN 12 NOVEMBER INCLUSIEF GALA DINER
WWW.BOURGONDISCHBREDA.NL
BOURGONDISCH BREDA. HET PITTIGSTE BEURS- EN NETWERKEVENT VAN TILBURG-BASTIANEN GROEP
interview >>
19
HAPPY END!
Luchtvaartcluster van de grond Peter Jakobs directeur
Bas Moens directeur
Wel eens een aardige aannemer in een film gezien? Of een betrouwbare? Niet zo vaak, denken wij. Aannemers worden nog te vaak neergezet als geldbelust en onbetrouwbaar. Daar hebben wellicht ervaringen uit het verleden met een deel van de beroepsgroep of negatieve publiciteit aan bijgedragen. Maar het klakkeloos doortrekken van deze beeldvorming naar veel bedrijven in de branche staat ons tegen.
Bas Kapitein (links) en Erik de Ridder.
B
ij Ericsson in Rijen komt in de loop van volgend jaar een opleidingscentrum voor het onderhoud van en aan helikopters. Ook komt er een simulatorenpark, waarmee onder andere het onderhoud aan helikopters nagebootst kan worden. Dit Aerospace en Maintenance Park, oftewel Gate2, moet uitgroeien tot een ‘brandpunt’ van ontwikkelingen en nieuwe initiatieven om luchtvaartbedrijven te strikken zich in deze regio te gaan vestigen. door Peter de Jong TILBURG - Het luchtvaart- en onderhoudcluster in Midden-Brabant bestaat al lang, maar kreeg eigenlijk pas een jaar geleden concreet vorm met de keuze van Fokker voor een locatie voor een assemblagefabriek voor de Joint Strike Fighter. Tilburg was in de race voor een nieuwe vestiging van Fokker. De keuze viel in het voorjaar van 2010 echter op Papendrecht. ”Er ontstond in die periode zoveel energie, dat het zonde zou zijn om daar geen gebruik van te maken”, vertelt de Tilburgse wethouder Erik de Ridder van Economie en Financiën. “We constateerden dan ook dat het goed zou zijn om Midden-Brabant concreter te positioneren in het kader van het initiatief van World Class Maintenance. De provincie zag dat ook in. We hebben er sindsdien veel tijd en energie ingestoken. Er staat nu een volledig programma met deelprojecten, we hebben steun uit de hele regio en gaan de samenwerking aan met West-Brabant. De provincie heeft er acht miljoen euro voor opzij gezet en de gemeente Tilburg twee miljoen. De bereidheid tot cofinanciering van derden waaronder het bedrijfsleven zou ook vier miljoen moeten opbrengen.”
Onderzoek Eind december werden de plannen gelanceerd. “Er werd binnenskamers hard gewerkt aan deelprojecten en businesscases. Hoogleraar Henk Akkermans van de Universiteit van Tilburg heeft samen met Paul van Kempen van luchtvaartconsultancybureau KEC onderzoek gedaan naar hoe de sector in elkaar steekt, wat wij als overheid kunnen doen en wat het perspectief is voor de werkgelegenheid. Dat onderzoek werd de bouwsteen voor ons dossier”, blikt De Ridder te-
rug. Uit het onderzoek bleek dat langdurig investeren in de maintenance-sector het aantal banen in Midden-Brabant in die sector kan laten groeien van de huidige 1.500 naar mogelijk 5000 tot 6250 banen in 2030. “Het rapport maakte een vergelijking met de Tilburgse kermis. Zo’n 25 jaar geleden was de kermis verspreid over drie pleinen. De kermis is uitgegroeid tot de grootste van de Benelux door verbanden te leggen tussen die pleinen. Het hele centrum is nu ontsloten en de kermis is doorontwikkeld door innovatie toe te passen, zoals met het instellen themadagen als Roze Maandag en de Caribische Dag. Zo hebben we hier ook iets met een intrinsieke waarde die nog groter wordt door verbindingen te leggen met andere sectoren. Dan heeft dit initiatief een olievlekwerking.”
Steun Steeds meer steunverklaringen kwamen binnen van bedrijfsleven en overheden. “We richten ons specifiek op niet-landingsbaangebonden activiteiten voor met name helikopters. Andere regio’s binnen World Class Maintenance hebben andere profielen, waardoor de initiatieven elkaar niet bijten, maar juist versterken”, stelt de wethouder. Ook onderwijsinstellingen raakten betrokken bij het initiatief. “Zo’n project komt het beste van de grond als alle drie de o’s, ondernemers, overheid en onderwijs, betrokken zijn”, vertelt projectleider Bas Kapitein. “Het middelbaar beroepsonderwijs is enthousiast met ons opgetrokken en ook de Universiteit van Tilburg. Ze zien kansen om het technisch beroepsonderwijs nog aantrekkelijker te maken en om bijvoorbeeld met TNO en NLR samen te werken in onderzoek. We zijn gaan zoeken naar een fysieke plek om de deelprojecten in een campusachtige omgeving onder
Foto: Aad Meijer te brengen. Uit onderzoek is het terrein van Ericsson in Rijen naar voren gekomen. Ook al doordat we vanaf het begin samen met de vliegbasis Gilze-Rijen zijn opgetrokken. Als het in het belang is van de ontwikkeling, dan moeten we dus daar landen.” Op 31 maart kon wethouder De Ridder tijdens een ontbijtsessie in Rijen bekend maken dat het luchtvaart- en onderhoudscluster steeds meer vorm krijgt. “Op 1 mei gaat de website Gate2 in de lucht. We hebben projectleiders aangetrokken en we zijn er trots op dat we een boegbeeld hebben gevonden in de persoon van Dick Starink, luitenant-generaal buiten dienst en nu voorzitter van de Netherlands Aerospace Group. Samen met onze partners in de regio proberen we bedrijven en organisaties uit binnen- en buitenland te interesseren voor samenwerking met het cluster in Midden-Brabant of deze zelfs te strikken zich te gaan vestigen in de regio om zodoende voor werkgelegenheid en extra economische activiteit te zorgen. Het is nu van belang dat de projecten ook daadwerkelijk snel vorm krijgen om het vliegwiel op gang te houden.” Het cluster bestaat uit vier deelprojecten, aldus De Ridder. Dat zijn een opleidingscentrum voor helikopteronderhoud, een simulatorenpark waar simulatietechniek voor verschillende bedrijfssectoren bij elkaar gebracht wordt, een Aerospace & Maintenance House en park waar alle kennis gebundeld wordt en een leerstoel aan de Universiteit van Tilburg, ingevuld door de Tilburgse hoogleraar Henk Akkermans. Bas Kapitein verwacht dat er veel synergie-effecten zullen ontstaan. “Er kunnen geheel nieuwe businessconcepten ontstaan. Zo kwamen we erachter dat met simulatoren zoals die in de vliegtuigindustrie worden gebruikt, vooral gedragswetenschappelijk onderzoek wordt gedaan. Dat betekent dus dat die ook door de Universiteit van Tilburg kunnen worden gebruikt. Door simulatoren bij elkaar te plaatsen kun je die bovendien efficiënter inzetten als diverse partijen ervan gebruik maken.”
U en ik weten natuurlijk al lang dat de meeste aannemers eigenlijk heel aardige mensen zijn, en nog deskundig ook. Lastig is helaas wel, dat veel opdrachtgevers ons toch in de boevenrol blijven drukken. Want wie een project puur op prijs aanbesteedt, hoeft niet te rekenen op een bouwer die ook constructief kan meedenken. Betrouwbare aannemers hebben immers verplichtingen en kosten. Als een diepe duik onder het reële kostenniveau nog de enige mogelijkheid is om een opdracht gegund te krijgen, zullen bouwers andere manieren moeten verzinnen om nog iets te verdienen, want naast de kosten zijn ook alle risico’s voor rekening van de aannemer. Bouwen zonder marge of winst, dat doe je als aannemer misschien een keertje vanwege prestige of pr, maar vaker ook niet, wil je een faillissement voorblijven. Als we aan deze uitputtingsslag mee blijven doen, bevestigen we als beroepsgroep ongewild het beeld van ‘handjeklap’, waarbij de opdrachtgever alsnog de rekening gepresenteerd krijgt. Dat zouden we niet moeten willen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen, transparantie: we hebben er tegenwoordig allemaal de mond van vol. Helaas blijken veel opdrachtgevers op het moment van selectie toch weer in oude patronen te vervallen en te kiezen voor gunning op basis van de laagste prijs. Met als gevolg dat kwaliteitsdenken en transparantie in het vervolgtraject ver te zoeken zijn. Elke professional weet dat het ook anders kan. Veel nieuwe contractvormen hebben de laatste jaren hun intrede gedaan, waarbij de bouwer al in een vroeg stadium de gelegenheid krijgt om zijn expertise in te brengen. Een opdrachtgever die kiest voor zo’n rol voor de aannemer kiest voor kwaliteit op korte en lange termijn. De ironie van het geheel is natuurlijk dat zo’n opdrachtgever zich dankzij de deskundige inbreng van de bouwer vaak nog geld bespaart ook! Al is het alleen maar omdat de betrokkenheid van de aannemer en zijn medewerkers bij een dergelijke werkwijze vele malen groter zal zijn. Zulke werkwijzen worden in de civiele bouw al veel vaker toegepast, maar in de reguliere bouw slechts mondjesmaat. Waarschijnlijk willen opdrachtgevers controle houden, niet alleen over het project, maar ogenschijnlijk vooral ook over hun portemonnee. De terughoudendheid van opdrachtgevers op dit vlak is op zich begrijpelijk. Maar als zij aan het oude denkpatroon vast willen houden, moeten zij goed begrijpen dat bij een bepaalde opdrachtvorm ook bepaald gedrag hoort. Nu is het vaak zo dat de opdrachtgever zegt een meedenkende bouwer te willen, maar daarbij een opdrachtvorm kiest die vooral de prijsvechters aanspreekt. Alsof je bij de Aldi gaat vragen of de slager je vlees op een speciale manier wilt uitbenen. Bij de Aldi staat niet eens een slager. Met zulke verzoeken ga je naar een speciaalzaak. De opdrachtgever is de regisseur en hij bepaalt of hij de aannemer in de oude rol van slechterik of in de eigentijdse rol als meedenkend partner cast in zijn film. Die eerste rol levert misschien een spannendere film op. Maar de laatste leidt tot een verhaal dat voor alle spelers een ‘happy end’ heeft!
Aan de Stegge uit Roosendaal is een ontwikkelend bouwbedrijf actief in de regio Zuid-West-Nederland. Voor meer informatie zie www.adsr.nl of bel 0165 - 56 06 02.
<<onderwijs
20
Goed en voldoende personeel
Emmy Bakker: ‘Goed kijken naar wat er ontbreekt aan het onderwijsbouwwerk.’
D
e ambitie van het World Class Maintenance-programma vraagt om goed opgeleide mensen die er voor moeten zorgen dat onze maakindustrie de concurrentiepositie kan verbeteren. Dat is de uitdaging voor het Maintenance Education Consortium. Directeur Emmy Bakker kan al een hele lijst met concrete resultaten opnoemen. Nieuwe opleidingen zijn in ontwikkeling of starten al dit jaar. door Peter de Jong BREDA - ”We zijn actief in de hele onderwijskolom; van basisschool tot en met universiteit”, vertelt Emmy Bakker. ”In de maintenance-sector zijn zo’n 150.000 mensen werkzaam. De vervangingsvraag is becijferd op zo’n drie en komende jaren snel oplopend naar tien procent. We moeten er dus voor zorgen dat er voldoende instroom is van goed opgeleide mensen. Zeker als je op topniveau wilt acteren in deze sector, dan moeten de mensen beschikken over uitstekende competenties. Daarom zijn wij bezig met de ontwikkeling van een doorlopende leerlijn van de basisschool tot en met de universiteit.” ”Toen het hele maintenance-programma breder werd getrokken, zijn we goed gaan kijken wat er ontbreekt aan ons onderwijsbouwwerk en hoe we dit kunnen verbeteren. Het begint inderdaad al op de basisschool waar we kinderen in Brabant, Zee-
land en de regio Rotterdam willen enthousiasmeren voor een technisch beroep met de promotietruck Techniek Friek. Uit onderzoek is gebleken dat kinderen die voor hun tiende niet in aanraking zijn gekomen met techniek, op latere leeftijd nooit techniek zullen kiezen. Op vmbo-niveau vindt nu in de eerste twee jaar oriëntatie op techniek plaats ondersteund door het programma TechnoKey en na de keuze voor techniek in leerjaar 3 en 4 is er oriëntatie op het werkgebied maintenance”, zegt Bakker vol enthousiasme. ”Vanaf het MBO, HBO en WO worden nu topopleidingen gecreëerd vanaf MBO op niveau 3 en 4. Deze opleidingen en die op HBO-niveau zoals de Associate Degree, Bachelor, Professionele Master en op wetenschappelijk niveau de Academische Master zijn er zowel voor de nieuwe in-en doorstroom als voor werkenden die zich verder willen ontwikkelen.”
Zes universiteiten
Vanuit haar kantoor bij het Dutch Institute World Class Maintenance in Breda ziet Bakker de samenwerking groeien. “We zijn bezig met de Hogeschool Zeeland en met Avans de bacheloropleiding International Maintenance Management te ontwikkelen en daarnaast een professionele master-opleiding. Zes universiteiten werken samen aan de academische master-opleiding. Daaraan gekoppeld komt er een Leerstoel World Class Maintenance voor toegepast wetenschappelijk onderzoek en een lectoraat voor praktijkgestuurd onderzoek. Maar het mooiste in dit hele concept is dat de loopbaan van de student centraal staat. In onze opzet geldt echt ‘je leven lang leren’. Alle opleidingsvormen zijn op elkaar afgestemd. Er zijn geen drempels. Studenten kunnen van het ene niveau doorstromen naar het andere. Bij elke carrièrestap in de maintenancesector kun je jezelf met een opleiding verder professionaliseren.” Hiervoor was Emmy Bakker directeur van het Markiezaat College in Bergen op Zoom. “Ik kreeg toen de vraag of ik dit programma rondom het beroepsonderwijs wilde organiseren. Ik ben partners gaan zoeken en zijn hard aan de slag gegaan om een uitdagend concept neer te zetten. We
Foto: Aad Meijer hebben eerst geïnventariseerd wat de industrie nodig heeft. Ook wilden we één loket creëren als aanspreekpunt. In 2009 is echt de samenwerking tussen de vier O’s van de grond gekomen. De vier O’s zijn in dit geval Onderwijs, Onderzoek, Ondernemers en Overheid. Iedere O kan in deze samenwerking de andere laten excelleren.”
Doorlopende leerlijn ”Eigenlijk kun je deze opbouw op elke sector leggen”, vindt Bakker. “De doorlopende leerlijn staat centraal. De uitdaging is tijdig de talenten van de leerlingen ontdekken en ontwikkelen en hoe je de industrie kunt helpen. In Nederland praten we vaak over de ‘Dutch paradox’. Veel kennis wordt hier ontwikkeld, maar de proefschriften en afstudeerprojecten blijven meestal ergens op de plank liggen. Wij willen, door de intensieve koppeling van onderzoek en onderwijs, onderzoeksresultaten en nieuwe kennis sneller omzetten in het onderwijs zodat het sneller terecht komt bij de studenten en toegepast wordt bij het bedrijfsleven. Daar heeft met name het MKB behoefte aan. Als we daarin sneller kunnen schakelen, komt dat ten goede aan het bedrijfsleven.” ”Als je goed beroepsonderwijs wilt
uitvoeren, moet je er voor zorgen dat je het ontwikkelt samen met het bedrijfsleven. Je moet goed naar elkaar leren luisteren en elkaars taal spreken. Met elkaar kun je toponderwijs maken. Docenten in de hedendaagse praktijk laten kijken en mensen uit de praktijk bij de scholen betrekken. We moeten meer kijken naar de talenten van de studenten en ons focussen op de ontwikkeling van die talenten. We werken nu ook samen met Technasia om de lacune te vullen die is ontstaan tussen het basisonderwijs en het bètatechnisch hoger onderwijs. Het creëren van een Bètawereld rond maintenance biedt het bedrijfsleven kans om die Technasiumleerlingen kennis te laten maken met de maintenance-wereld.” Er zijn de afgelopen paar jaar al heel wat concrete resultaten geboekt. De lijst met partners in onderwijs en in bedrijfsleven breidt zich nog steeds uit. “We werken er hard aan om die instroom van leerlingen te kunnen krijgen die we nodig hebben om straks genoeg goede mensen in deze sector te hebben. De ROC’s zijn nu gestart en de hogescholen en universiteiten gaan komend jaar en in 2012 van start. Het is een prachtig concept dat eigenlijk in het hele beroepsonderwijsveld zou moeten gelden.”
interview >>
21
W
orld Class Maintenance in ZuidwestNederland moet ‘wereldtop’ worden. “Directeuren van grote bedrijven die hier gevestigd zijn en die hier hun machinepark laten onderhouden, moeten aan hun collega’s overal zeggen: zoals ze dat hier in Nederland doen, dat is uniek. Daar kunnen wij nog wat van leren.” Een interview met Aad Veenman, voorzitter van de Raad van Toezicht van het Dutch InstituteWorld Class Maintenance in Breda.
door Ron Gregoor ARNHEM - Niet voor niets kozen ze twee jaar geleden Aad Veenman als ‘ambassadeur en trekker van het project World Class Maintenance’ in Zuidwest Nederland. Veenman, een zwaargewicht met veel kennis van de onderhoudssector. Van 2002 tot 2008 president- directeur van de Nederlandse Spoorwegen. Nu is hij onder meer president- commissaris van Tennet, de enige internationale exporteur van stroom. Hij heet nu geen ambassadeur of projecttrekker meer, maar is voorzitter van de Raad van Toezicht van het Dutch Institute World Class Maintenance. Kunt u maintenance in één woord samenvatten? Je zou het heel simpel onderhoud kunnen noemen. Onderhouden en in stand houden. Ik bedoel daarmee al het dagelijks onderhoud. Met de bedoeling de installaties door dat goede onderhoud langer en beter te laten functioneren. In stand houden van installaties gaat dan weer net iets verder. Dat vergt nieuwe investeringen. Waarom is maintenance zo belangrijk voor Zuidwest Nederland? Zuidwest Nederland ligt op de as van twee zeer belangrijke verbindingswegen. De noord-zuid as, van de Randstad naar Antwerpen en de west- oost as van Zeeland naar Duitsland. Daar gebeurt ontzettend veel. Zuid- Nederland heeft veel kapitaalsintensieve industrieën. Procesindustrie vooral langs de noord- zuid as, maakindustrie langs de west- oost as. Breda is daarvan zo’n beetje het snijpunt. Met een geweldig achterland: de havens van Rotterdam, Zeeland, Moerdijk, Antwerpen. Grote industrieën als Shell, DOW, van de meest uiteenlopende soort. En langs die west- oost as heb je bedrijven als ASML, weer heel wat anders. Alles heeft onderhoud nodig. Industriële activiteit betekent ook transport. Ook dat heeft onderhoud nodig. Of dat nu over de weg, over water, over het spoor of door de lucht is. Zuidwest- Nederland moet een wereldspeler worden op het gebied van maintenance. Waarom? World Class Maintenance verbindt de kapitaalsintensieve industrieënluchtvaart, maritiem, infra, proces en energie- in het veld van maintenance, (Repair & Overhaul MRO). We moeten wel naar een hoger niveau, een topniveau. De toenemende globalisering dwingt de Nederlandse industrieën om het onderhoud naar een topniveau te brengen. Alleen dan kan Nederland duurzame werkgelegen-
Aad Veenman: ‘Bedrijven die elkaar willen en kunnen helpen, dat is onze kracht.’
Maintenance moet wereldtop zijn heid en bedrijvigheid bewerkstelligen en behouden. Zuidwest- Nederland is in Pieken in de Delta aangewezen als regio, waar dat allemaal moet gebeuren. Daar kan het ook het beste gebeuren omdat alle ingrediënten daar aanwezig zijn. We hebben hier een goede uitgangspositie. Hoe word je als regio een wereldspeler? Het zou goed zijn als bedrijven over de hele wereld deze regio als voorbeeld nemen voor het onderhoud van hun machinepark en installaties. We hebben hier heel veel buitenlandse bedrijven, die overal in de wereld vestigingen hebben. Hoe word je dan top in maintenance? Ten eerste door de samenwerking te zoeken. Aan de ene kant hebben de sectoren onderwijs, overheid en ondernemers (Triple O) elkaar gevonden in dit project. ‘World Class Maintenance’ wordt gesteund door de overheid, vooral figuren als Peter van der Velden (burgemeester van Breda) heeft daar ontzettend veel goed werk voor gedaan. Wil je het beste jongetje van de klas worden, dan zul je heel veel moeten leren. Dat wil dus zeggen dat het onderwijs perfect moet aansluiten bij dat wat de bedrijven willen. En zeker zo belangrijk is dat bedrijven met elkaar samenwerken. Hoe belangrijk is samenwerking tussen bedrijven? Het allerbelangrijkste in het hele traject is de cross- sectorale samenwer-
king. Bedrijven kunnen ontzettend veel van elkaar leren. Geen enkele onderhoudsklus is hetzelfde, iedere techniek, iedere aanpak is anders. Onderhoud van installaties bij DOW is heel wat anders dan de machines van ASML. En vliegtuigmotoren zien er heel anders uit dan die van treinen en schepen. Toch zijn er ook overeenkomsten waardoor deze bedrijven veel aan elkaar hebben. Steeds meer bedrijven beseffen gelukkig dat hun collega die vliegtuigmotoren onderhoudt, weleens goede gedachten zouden kunnen hebben voor het onderhoud van die ene machine bij Shell. Of voor Van Melle. Door met elkaar te kijken, te overleggen. Gelukkig zijn in deze tijd de meeste bedrijven innovatief bezig. Kennis delen is heel belangrijk. Wij hebben World Class Maintenance ook gezamenlijk opgezet. Bedrijven die elkaar kunnen en willen helpen. Dat is onze kracht. Goed opgeleid personeel is onontbeerlijk? Uiteraard. Dat gaan we zelf ook opleiden. Van vmbo tot wo, inclusief lectoraten. Onder leiding van Emmy Bakker, directeur van het Maintenance Education Consortium (MEC). Op het bedrijfsleven geënte opleidingen op het gebied van maintenance. De ROC’s West- Brabant, Zeeland, Westerschelde, Tilburg, Zadkine, Leeuwenborgh en het Albeda College, de Hogeschool Zeeland, Avans Hogeschool, de Hogeschool Utrecht,en kenniscentrum Kenteq werken samen
in het MEC. Dat houdt zich primair bezig met opleidingen in de vijf sectoren van het maintenance vakgebied. Zeer praktijkgericht, samen met bedrijven. Studenten lopen veelvuldig stages. Kennisdeling en kennisontwikkeling is daarbij heel erg belangrijk. Zoals ook onderzoek heel belangrijk is. U heeft veel mensen nodig. Nu is techniek niet bepaald de meest populaire keuze voor jongelui Dat is trouwens wel wat aan het veranderen. Je ziet eindelijk weer wat meer interesse in techniek. Men gaat nu eindelijk inzien dat daar toch wel een grote toekomst ligt. Ons initiatief voor een Maintenance Education Consortium was destijds ook ingegeven door het feit dat er een groeiend tekort aan technici dreigde. Dat Maintenance Education Consortium is overigens een geweldig goed initiatief geweest. Daartoe hebben wij ook samenwerking gevonden met bijvoorbeeld vliegtuigindustrieën en scheepsbouwbedrijven. Het maintenance project begon….en toen brak de crisis uit. Dat stagneerde niet echt. We hebben wel even gedacht: hoe nu verder. Maar alle partijen waren toch van mening dat je juist in een crisistijd moet investeren in dit soort projecten. Dat gebeurt in de praktijk toch ook. Als je geen geld hebt om nieuwe machines te kopen, zul je ze zo goed moeten onderhouden dat ze nog wel even
Foto: ANP mee kunnen. Bijna tegelijkertijd met World Class Maintenance meldde zich ook het Logistiek Topinstituut Dinalog in Breda. Biedt dat jullie voordelen? We zijn letterlijk buren, sterker nog, we hebben ruimte gehuurd in het pand van Dinalog. Natuurlijk zijn wij daar blij mee. Logistiek streeft dezelfde wereldklasse na als wij, we willen allebei tot de wereldtop behoren. En we horen natuurlijk een beetje bij elkaar. Overal waar bedrijvigheid is, is maintenance en logistiek. Wat is de doelstelling van het Dutch Institute World Class Maintenance? Wij ontwikkelen Zuid- Nederland tot een gebied waar hoogwaardige Maintenance kennis en vaardigheden op wereldschaal ontstaan, gedeeld en toegepast worden. Dat wil concreet zeggen dat we ervoor moeten zorgen dat prestaties beter worden en er slimmer geproduceerd moet worden. Goedkopere productie ook, maar wel veilig. Dat betekent winstgroei door innovatief de levensduur van de goederen te verlengen, onderhoudskosten reduceren en duurzame winstgroei bewerkstelligen. Duurzame werkgelegenheid moeten we zien te ontwikkelen door meer opdrachten voor de maintenancesector naar Zuid- Nederland te halen. We moeten de ketenregisseur in maintenance worden. Dat kan door standaarden te maken voor de ketens in de sector en het opzetten van regionale WCM bedrijvenparken. Dat zijn bedrijventerreinen waar maintenance samen komt in onderwijs- ondernemingen- overheid. Belangrijk in dit geval is ook dat we onze kennis, in de vorm bijvoorbeeld van kwalitatief hoge opleidingen, producten en diensten, naar het buitenland exporteren. Zodat ze overal ter wereld zeggen: ‘daar in ZuidNederland, daar hebben ze nog eens verstand van maintenance’.
<<interview
22
‘Tijd voor een hoger verzet’ ”W
drijven als Sabic, Cargill en Cosun. Je ziet nu heel veel zaken ontstaan in deze regio.” ”Het Havenbedrijf Rotterdam is bezig met de Havenvisie 2030. Daar zoeken ze ook West-Brabant voor op. Het Industrie- en Havenschap Moerdijk zit daarbij aan tafel. Het containervervoer kan volgens de scenario’s verdrievoudigen. Daar heeft deze regio een toegevoegde waarde in met arbeid.” Die contacten moeten resultaat opleveren. “Het is nu zaak om naar een hoger verzet te gaan”, zegt Van der Velden. “De subsidiemogelijkheden van het programma Pieken in de Delta worden niet verlengd en worden vervangen door het ministerie van Economie, Landbouw en Innovatie (ELI) aangestuurde topdossier. We moeten nu zorgen dat we daarop kunnen inspelen. We hebben in deze regio parels en die zijn nu opgepoetst. Het gaat erom dat ze nog beter gaan blinken. Dat vergt inspanningen maar biedt ook enorme kansen.” Een voorbeeld is volgens de Bredase burgemeester de hogesnelheidstrein Fyra, die onlangs in gebruik is genomen. “Je kunt nu van Breda naar Amsterdam in 1 uur en 10 minuten en straks met het nieuwe materieel zelfs in 50 minuten. Daar ontsluit je niet alleen Breda, maar ook het gebied eromheen mee. En datzelfde geldt voor Amsterdam. Kijk wat de TGV voor Lille heeft betekend. Zo krijgen Breda en met haar West-Brabant nu ook nieuwe kansen.”
orld Class Maintenance is een goede ontwikkeling voor heel Zuidwest-Nederland. Deze regio doet ertoe.” Burgemeester Peter van der Velden heeft hoge verwachtingen voor de komende jaren. “De overheid kan voorwaarden scheppen. Onderwijs en bedrijfsleven moeten nu de volgende stap zetten.”
door Peter de Jong BREDA - Van der Velden geldt volgens velen die het World Class Maintenance kennen als het boegbeeld en de voortrekker van het programma, mede omdat hij voorzitter was van de programmacommissie Pieken in de Delta Zuidwest. “In het kader van het stimuleringsprogramma Pieken in de Delta werden we uitgedaagd om een economisch programma in te dienen. Brainport rond Eindhoven had al veel aandacht gekregen en daar is een fantastische prestatie geleverd. Maar dat richt zich vooral op Zuidoost-Nederland. We moesten ons de vraag stellen wat we zelf konden doen. Breda had altijd al de vaste overtuiging dat de toekomst gericht zou moeten zijn op de verbinding met Rotterdam, Antwerpen en Parijs. We stelden vast dat er maar matig contacten waren met die steden en met West-Brabant en Zeeland. We hebben ons gericht op verbetering daarvan met de 3O’s van overheid, ondernemingen en onderwijs en hebben geïnventariseerd waar dit gebied sterk in is: procesindustrie, kusttoerisme en logistiek.”
Eyeopener De programmacommissie ging aan de slag. In die commissie zaten de vertegenwoordigers van de verschillende bedrijfstakken, van het hoger onderwijs in Zuidwest-Nederland en van de beide provincies en de Regio West-Brabant. Voor vijf jaar was er vanuit het Rijk een budget van ruim 8 miljoen euro beschikbaar. De beide provincies hebben dit in de verhouding 60% (Brabant) en 40% (Zeeland) verdubbeld. De ontwikkelingsmaatschappijen als Rewin, BOM en de NV Economische Impuls Zeeland, kregen de opdracht na te gaan wat er voor procesindustrie, logistiek en kusttoerisme moest gebeuren om die sectoren op een hoger plan te krijgen. ”Daarvoor moesten we van met name het bedrijfsleven weten wat hun ideeën waren. We hadden diverse ontmoetingen om te inventariseren welke ontwikkelingen er plaatsvonden en waar behoefte aan was. Met name de Boardmeetings tussen en met bedrijven waren een eyeopener. Zo waren we als overheid nog niet aan de tafel geweest met ondernemers. Ik ben er diep van overtuigd dat de overheid moet faciliteren. We kunnen de regie pakken, maar ondernemingen en onderwijs moeten het doen.” De zorg of bedrijven in de toekomst goed en voldoende personeel zouden
Peter van der Velden trekt bestuurlijk de kar van het maintenanceproject.
kunnen krijgen fungeerde volgens Van der Velden als vliegwiel. “Ze zochten contact met elkaar. Dat gebeurde bijvoorbeeld in de vliegtuigindustrie, in de scheepsbouw, de procesindustrie en in de energiesector. Zo kwam het hele maintenance-verhaal tot stand. ROC’s, HBO-instellingen en universiteiten, die voor het personeel van de toekomst moeten zorgen, zijn daarbij ongelooflijk belangrijk geweest. Er werd niet alleen gedacht in
de eigen competenties, maar vooral in termen van waar kunnen we elkaar versterken. Zo ontstond in grote lijnen in de afgelopen jaren het Dutch Institute World Class Maintenance.” De projecten die zo geformuleerd werden, konden, als ze voldeden aan de criteria, rekenen op een bijdrage van de Programmacommissie.
Stappen Sindsdien zijn er al belangrijke stap-
Foto’s: Aad Meijer
pen gemaakt, vindt Van der Velden. “Dat zien we zeker bij het logistiek topinstituut Dinalog. Maar onlangs was ik bij Aviolanda Woensdrecht (de naam van de vestiging van Maintenance Valley in Woensdrecht, PdJ) waar Chileense piloten een F16-opleiding kregen. Zo ontstaan er contacten over de hele wereld. Ook op het gebied van Biobased Economy worden krachten vrijgemaakt in heel Zuidwest-Nederland met en door be-
Europese regio Zo blijven de resultaten van nieuwe initiatieven niet beperkt tot één regio. “De Rijn-Schelde Delta Samenwerkingsorganisatie biedt kansen. Biobased activiteiten zijn er in Terneuzen en in West-Brabant. Dat kan worden uitgebreid naar Vlaanderen, waar ook veel ondernemingen in die sector te vinden zijn. In 2014 treden de nieuwe Europese regionale fondsen in werking. Daar moeten we in dit gebied slim mee omgaan. Voor Zuidwest-Nederland biedt dat grote kansen. Dat wordt de uitdaging voor de komende tijd. De overheid moet haar faciliterende rol en verantwoordelijkheid doorontwikkelen. We moeten naar een model toe waarbij overheid, onderwijs en ondernemers een gelijkwaardige rol spelen.” De resultaten zullen er naar zijn. Daar is Van der Velden van overtuigd. “West-Brabant heeft nu al samen met Zeeland, Rotterdam en Antwerpen enorm aan betekenis gewonnen. Perspectief voor de werkgelegenheid is er voldoende. Als de industrie beter draait, zal dat ook zijn uitstraling hebben op het midden- en kleinbedrijf. Ik geloof in de kracht van dit hele gebied. Je hebt een rol als grote stad met 174.000 inwoners. Dat biedt verantwoordelijkheden. De economie laat zich echter niet beperken door gemeentegrenzen. De sociaaleconomische werkelijkheid overstijgt die grenzen. Naast Brainport in Zuidoost-Nederland hebben we straks wat mij betreft Dutch Delta in Zuidwest-Nederland.”
interview >>
23
Slimmer onderhoud is essentieel E
llis Spitzen-Deelen, directeur onderhoud bij Dow Benelux, houdt een pleidooi voor het delen van kennis in de onderhoudsbranche. Het is essentieel om heilige huisjes vaarwel te zeggen en de krachten te bundelen. Alleen dan kan de concurrentiepositie van Nederland tegenover met name landen in het Verreen Midden Oosten versterkt worden.
door Henk van de Voorde TERNEUZEN - ,,Door kennis te delen kom je sneller tot innovatie en kun je onderhoud efficiënter uitvoeren. Vandaar dat het Kennis en Innovatie Centrum (KIC) van het Maintenance Value Park zo belangrijk is. Iedereen moet over zijn eigen schaduw heen kunnen springen. Het moet niet langer meer ‘griezelig’ zijn om kennis met andere firma’s, zelfs met concurrenten, te delen. Als iedereen op zijn eigen ei van columbus blijft zitten gaat het proces van innovatie, hetgeen essentieel voor het efficiënt uitvoeren van onderhoud is, te traag. In onze onderhoudsafdeling zitten een heleboel experts. Wij zijn bereid om onze kennis te delen met kennis experts van andere asset owners en onderhoudsbedrijven. We moeten zoveel mogelijk van elkaar leren en samenwerken om sneller te komen tot innovatieve onderhoudsmethodes. Door bij elkaar aan te sluiten en kennis te bundelen wordt 1 en 1 gelijk aan 3. Dat is de bedoeling van het KIC. De samenwerkingsverbanden dienen daarbij tevens gebruik te maken van de expertise op universiteiten en hogescholen”, aldus Ellis Spitzen, die tevens voorzitter is van de programmaraad van het Dutch Institute World Class Maintenance. Het KIC staat onder leiding van Padraigh Naughton, manager van de maintenance expertise afdeling van Dow Benelux, en wordt intensief ondersteund door het Dutch Institute World Class Maintenance.
Ellis Spitzen- Deelen: ‘Door kennis te delen kom je sneller tot innovatie.’ Na de ouverture medio februari, waarin een eerste aanzet voor gemeenschappelijke innovatieprojecten is gedaan, zal de tweede bijeenkomst van het KIC opnieuw plaatsvinden bij Snowbase in de Terneuzense Koegorspolder, en wel op woensdag 20 april. Dat de start succesvol was, blijkt uit het aantal deelnemers aan de eerste bijeenkomst: ongeveer honderd representanten van meer dan 45 bedrijven en onderwijsinstellingen.
Methodieken In de procesindustrie in Nederland wordt jaarlijks zeker twee procent van het geïnvesteerde kapitaal uitgegeven aan onderhoud. Ook bij Dow in Terneuzen is dit het geval. Bij de doorgaans veel jongere procesindustrieën in het Verre- en Midden Oosten bedraagt dat percentage
slechts één procent. Slimmer onderhoud zal essentieel zijn om de procesindustrie in Nederland concurrerend te houden. Ellis Spitzen benadrukt dat de sterke ontwikkeling van reactief naar preventief onderhoud nog steeds gaande is. ,,Tijdig en passend onderhoud is van groot belang. Hoewel we al diverse methodieken en tools toepassen om te komen tot optimaal preventief onderhoud, is er een grote behoefte aan innovatie op dit gebied.”
Minder mankracht De maintenance manager legt uit dat bij slimmer onderhoud ook minder mankracht nodig is. Dat is eveneens een belangrijk issue want de krapte op de arbeidsmarkt baart de nodige kopzorgen. ,,Bepaalde vacatures voor onderhoudsmonteur of onderhoudsin-
Foto: Mark Neelemans genieur staan een half jaar open. Helaas is het imago van het onderhoudsvak knudde. Er is bedrijfsleven en overheid veel aan gelegen om de (onjuiste) beeldvorming te verbeteren. Er leeft nog altijd sterk het idee van een onderhoudsmonteur met een steeksleutel in de kontzak van een vieze overall. De beeldvorming van de onderhoudsbranche is nog altijd dat het vuil en zwaar werk is, terwijl in werkelijkheid de onderhoudsmonteur met de modernste apparatuur werkt. Ook voor meisjes en vrouwen zijn banen in de onderhoudsbranche uitermate geschikt. De gedachte dat het vak van onderhoudsmonteur alleen voor mannen is, is al lang achterhaald. Maar hoe maak je techniek nu populairder voor de ‘nintendo generatie’ ? Onderhoud moet in ieder geval veel aantrekkelijker in de denkwereld
van jongeren gepresenteerd worden.
Moderne uitstraling Daarom willen we het Maintenance Value Park een moderne uitstraling geven. Het moet een locatie worden waar jonge mensen naar toe getrokken worden. Moderne gebouwen, een opleiding die gebruik maakt van moderne leermiddelen en aansluit bij de snelle ontwikkelingen in het onderhoudsvak. Een opleiding waarbij je niet alleen in de schoolbanken zit, maar waar je het geleerde direct toegepast ziet worden. Een opleiding ook die aandacht besteedt aan alle moderne apparatuur die in het onderhoudsvak wordt ingezet. Dat daar veel computerwerk bij komt kijken, moge duidelijk zijn: nintendo achtige portable PC’s worden op dit moment al veelvuldig in het onderhoudsvak ingezet.
Ondernemers verdienen € 250,ntie e t r e Adv heque c
Zakelijk abonnement voor ondernemers
,0 5 2
€ n van ij ee ent!
Heeft u een onderneming? Kies dan voor een zakelijk abonnement en ontvang € 250,korting op uw advertentie in BN DeStem! De aanbieding geldt niet voor rubrieksadvertenties of wanneer u al een abonnement heeft lopen. Wel indien u al abonnee bent, maar kiest voor een extra abonnement (bijvoorbeeld voor in uw ontvangstruimte). Bij ingang van het abonnement ontvangt u een brief waarmee u uw korting kunt verzilveren.
b em nn abo
Ik wil een zakelijk abonnement op mijn: privé-adres en ik ontvang een advertentiecheque t.w.v. € 250,zakenadres en ik ontvang een advertentiecheque t.w.v. € 250,privé- en zakenadres en ik ontvang een advertentiecheque t.w.v. € 500,Ik betaal per jaar d.m.v.: automatisch afschrijving € 274,95 Naam bedrijf Contactpersoon Straat (privé) Postcode Straat (zakelijk) Postcode Straat (factuuradres) Postcode Telefoon
acceptgiro € 277,95
Dhr/Mevr Plaats Plaats Plaats E-mail
Ik verleen tot wederopzegging toestemming het abonnementsgeld automatisch af te schrijven van mijn: Handtekening
Vul de bon in, knip deze uit en stuur de bon in een open envelop zonder postzegel naar: BN DeStem Afdeling Lezersservice Antwoordnummer 27 5200 VC ’s-Hertogenbosch
Adve cheqrtentie ue van abonbij een nem ent!
€ 25
0,-
Bellen kan ook: 088 - 0139920 (lokaal tarief) of kijk op bndestem.nl/zakelijkabonnement
BO-AD-OA-NA
Bankrekening
BN DeStem gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. In het colofon en op de website van de krant treft u nadere informatie aan. Prijswijzigingen voorbehouden.
workshops Studiedag: Zaken doen in België. België biedt volop kansen dicht bij huis. België biedt tal van groeikansen vlakbij voor MKB’s met exportplannen. Het succes wordt nog vergroot bij een goede voorbereiding en voorlichting. Als Nederlands bedrijf krijg je nl te maken met een andere mentaliteit, cultuur, regelgeving en voorschriften. Deze studiedag biedt u inzicht in de diverse groeimogelijkheden en aandachtspunten. Gerenommeerde specialisten helpen u op weg gedegen deze markt te betreden.
Kom naar de studiedag:
MKB met exportplannen
14.30 - Fiscale en juridische aspecten bij zaken doen in België, Cees Nijman en Dirk van de Wal, BDO 15.15 - Bancaire aandachtspunten bij zaken doen in Belgie, Hendri Damen, Manager International Services Rabobank 15.45 - Pauze 16.15 - Subsidiemogelijkheden door Katharina Desmet en Corinne Vanbusselen, FIT 16.45 - Praktijk case Verschillen in marketing communicatie, Gunther Walravens Marketing Manager Exact 17.15 - Sluiting en gelegenheid tot netwerken. • Deze studiedag is bedoeld voor alle ondernemers uit het MKB met Exportplannen en/of vestigingsplannen naar België • De prijs per deelnemer bedraagt e 150,• Abonnees/adverteerders van Brabants Dagblad/ Eindhovens Dagblad, BN DeStem de PZC en leden van NKVK betalen e 125,• De studiedag gaat door bij 40 aanmeldingen.
Deze studiedag wordt georganiseerd door De Ondernemer in samenwerking met NKVK (Nederlandse kamer van koophandel voor België & Luxemburg).
Voor aanmelding gaat u vóór 18 mei naar: www.bndestem.nl/workshops of stuur een mail naar workshops@bndestem.nl.
Datum en locatie: 26 mei 2011, Breda, Hotel Van der Valk Princeville, 13.30 – 18.00.
Dagvoorzitter: Over NKVK
Dagvoorzitter: Paul Verlinden, chef redactie BN DeStem
Programma: 13.30 - Ontvangst 13.45 - Introductie door Paul Verlinden 14.00 - Verschillen in zakendoen, Dick Dresselhuis, Algemeen directeur NKVK Deze workshop wordt mede mogelijk gemaakt door:
De Ondernemer is een uitgave van onder andere:
www.exact.com
www.nkvk.be
De NKVK (Nederlandse Kamer van Koophandel voor België en Luxemburg C.V.B.A.) is het platform voor het uitwisselen van informatie en knowhow. Met haar bijna 100 jaar ervaring is zij de expert op het vlak van zakendoen met België en Luxemburg. Daarnaast biedt NKVK de basis voor unieke relaties met officiële instellingen, de distributiemarkt en collega bedrijven. Tevens biedt ze diverse gerichte opleidingen aan.
www.bdo.nl
www.flandersinvestmentandtrade.com
www.rabobank.com
www.brabantsdagblad.nl
www.ed.nl
www.bndestem.nl
www.pzc.nl
prijs >>
25
Webwinkel Kixa krijgt de ‘Pluim’ G
root was de blijdschap bij Sandra Haarmans van Kixa (cadeauartikelen, meubels en woonaccessoires) aan de Ginnekenweg toen zij werd uitgeroepen tot winnares van de pluim voor de meest gastvrije winkel in Breda. “Ik ben hier echt super blij mee”, roept ze naar bekenden in de zaal van bioscoop Pathé aan het Chasséveld. Maandagavond 21 maart vond de uitreiking plaats van de Breda Pluim, voor de meest klantvriendelijke en gastvrije ondernemer.
door Annelies Wijnen BREDA - ”Ik ben drie keer in de winkel geweest en elke keer was de gastvrijheid en klantvriendelijkheid even positief”, aldus de toelichting van juryvoorzitter Mathé Bögels. “Bovendien maakte de brandende sfeerlichtjes het extra gezellig.” De zaak zag er binnen en buiten fraai uit en het personeel was erg vriendelijk luidde het juryrapport. De fraai gestileerde bronzen pluim op een houten palet, de ingelijste nominatie en een geldprijs werden overhandigd door wethouder Cees Meeuwis van Economische Zaken. Op de tweede plaats eindigde ijssalon Toeti Froeti aan de Grote Markt en een gedeelde derde plaats was bestemd voor Patisserie Teurlings aan het Brabantplein en benzinestation Trumpi Breda aan de Zwijnsbergenstraat. Behalve bloemen en de ingelijste nominatie ontvingen ook zij een geldprijs. In zijn toespraak benadrukte de wethouder nogmaals het belang van ondernemers om bijvoorbeeld de koopzondag zelf in te vullen. “Het is belangrijk dat al onze bezoekers van buiten Breda zich welkom voelen in deze stad en nog een keer terug komen. Deze Pluim is een teken van waardering voor onze ondernemers. De gemeente faciliteert en voert de regie, maar de ondernemers moeten het uiteindelijk doen.” Bij de publieksjury eindigde brasserie ‘t Stief Kwartierke, gevestigd aan de
Alle kandidaten op het podium. Halstraat, op de eerste plaats. Ook zij ontvingen een bronzen pluim uit handen van de wethouder. De tweede plaats was voor computerfirma iFactors in de Eindstraat en op de derde plaats eindigde restaurant Binnen aan de Bredase Haven. Ook hier werden bloemen, ingelijste nominaties en geldprijzen overhandigd. Deze uitslag is bepaald door het aantal stemmen dat elk van de 32 genomineerden heeft gekregen via de website van Het Stadsblad. Hierin werden alle bedrijven, die anoniem zijn bezocht en genomineerd, wekelijks gepubliceerd. Dit jaar kon het publiek voor het eerst ook via sms stemmen en daar werd volop gebruik van gemaakt. “We hebben bijna tienduizend stemmen binnengekregen”, al-
Foto: Kees Bennema dus bladmanager André Pleur. “Bijna een verdubbeling vergeleken bij vorig jaar.
Gunstig moment De prijzen werden voor het vierde achtereenvolgende jaar uitgereikt, maar de opzet was wel iets veranderd. “We hebben gekozen voor een gunstig moment op de dag”, aldus Ron Uyldert, lid van het organiserend comité. “We hebben alle 32 genomineerden zoveel mogelijk persoonlijk benaderd door overhandiging van de uitnodiging. Bovendien is iedere gast netjes ontvangen en bij aankomst op de foto gezet. Vervolgens is een uitgebreid buffet en een drankje geserveerd. Je moet als organisatie ook laten zien wat goed gastheerschap is. Je
‘Ik ben World Class’ H
et Dutch Institute World Class Maintenance (DI-WCM) en het Maintenance Education Consortium (MEC) lanceren op 12 april 2011 tijdens Maintenance NEXT, in Ahoy Rotterdam, de website ‘Ik ben World Class’ (www.ikbenworldclass.nl). De website fungeert als platform voor studenten en maintenancebedrijven met een interesse voor maintenance als vakgebied. Door de koppeling van talenten en bedrijven hopen de partijen de maintenancesector een boost te geven door het aantal studenten dat kiest voor techniek te verhogen en bij te dragen aan de zoektocht naar geschikt personeel.
Opleidingspartners aangesloten bij het MEC en bedrijven uit de maintenancesector hebben de mogelijkheid een eigen profiel aan te maken. De onderwijsinstellingen geven informatie over maintenance- opleidingen, bedrijven geven informatie over
stageplaatsen, vacatures en maintenance- functies. De website is zowel bedoeld voor scholieren van de middelbare school die nog een studiekeuze moeten maken, als ook voor studenten die al een technische opleiding maar nog voor een uitstroomprofiel
bv. maintenance moeten kiezen.
Naam ’Geef mij een naam’ en win de nieuwste iPad 2! Om de website bekendheid te geven onder studenten wordt ook gebruik gemaakt van social media. Via Facebook en Hyves worden studenten opgeroepen om een naam te bedenken voor de ‘mascotte’ van Ik ben World Class, het groene figuurtje dat in alle uitingen een rol speelt. De Facebook en Hyves pagina’s heten tot 15 mei 2011 ‘geef mij een naam’. Na 15 mei wordt een naam gekozen uit de inzendingen. De student die de winnende naam bedenkt krijgt de nieuwste iPad 2.
moet een voorbeeld zijn voor de bedrijven door gastvrijheid uit te dragen. Je moet je welkom voelen.” Ruim 120 mensen hebben op deze wijze gebruik gemaakt van de uitnodiging om hierbij aanwezig te zijn. Ze worden ontvangen door leerlingen van De Rooi Pannen en de catering is verzorgd door Peter Elbers. De sfeer is ontspannen en veel mensen maken van de gelegenheid gebruik om kennismakingen te hernieuwen. Er is bewust gekozen voor de maandag omdat dan de meeste ondernemers een vrije dag hebben.
Het nieuwe winkelen Voor het Retail platform blijft het de grootste zorg om ondernemers nog meer te betrekken bij de stad is de me-
ning van Jos Koniuszek, voorzitter van dit platform. Winkelen is een belangrijk tijdverdrijf geworden voor bezoekers van deze stad. Mensen moeten zich op alle fronten welkom voelen in de stad. “Het nieuwe winkelen is een belangrijke ontwikkeling”, aldus de voorzitter. Dat heeft zeker consequenties voor de binnenstad van Breda. “De verwachting is dat binnen vijf jaar onze binnenstad te maken krijgt met een percentage van circa twintig procent lege winkels. Met z’n allen moeten we daar tijdig op inspelen.” De Breda Pluim is een initiatief van de Bredase afdeling van Koninklijke Horeca Nederland, de Bredase VVV, het Retailplatform, de NHTV, de gemeente Breda en Het Stadsblad.
<< onderweg
26
Opel Astra Sports: de merkbare vooruitgang O
pel is duidelijk op de goede weg. Nadat decennialang de Kadett als hét ultieme bewijs van middelmatigheid gold - wat hen overigens wel voorbeeldiger verkoopcijfers opleverde - wordt vormgeving spannender.
door Ad van Bladel Dat geldt zeker ook voor de nagelnieuwe Astra en Astra Sports Tourer (ST). Geen rauwdouwer meer maar een geciviliseerde stationcar die niet alleen behoorlijk wat bagage weet mee te nemen, maar toch ook gezien kan worden als een lifestyle auto. En dát heb je nodig in deze tijd waarin dit segment werkelijk overloopt van dit type auto’s. Opel heeft de zaken bij de ontwikkeling van dit model van meet af aan goed aangepakt. De carrosserie werd strak vormgegeven maar getekend met een vleug sportiviteit die ook her-
kenbaar is op de duurdere, en nog ruimere Insignia. Ook het interieur ziet er bepaald chic uit, zeker in de luxe Cosmo-jas van de testauto. Onder de motorkap heeft Opel voor de kopers een riante keuze aan zowel
benzine- als dieselmotoren. Opel geeft ze de namen Ecotec of Ecoflex, al naar gelang de auto’s zuinig zijn. De naam moet stellig een beeld oproepen van zuinigheid en milieubewust zijn en dat zijn ze tot op zekere hoog-
te ook, al naar gelang de uitvoering natuurlijk. Ze zijn allemaal toegerust voor Euro-5 normen dus in die zin zit het wel goed. De gereden uitvoering was niet voorzien van een start-stopautomaat, wat natuurlijk in deze tijd wel jammer is. Volgens de brochure is die start-stopautomaat nog maar op één versie van de Astra standaard. Maar eerst het interieur. De stoelen zijn zoals ze dat van alle Opels zijn, stevig en bieden een goede steun opzij. De lengte van de zitting is verstelbaar wat vooral door lange mensen wordt geapprecieerd. Al met al valt een prima zitpositie te verkrijgen en vanaf die plek voorin heb je een goed zicht op het fraaie dashboard dat is opgebouwd uit mooie materialen en op het duidelijk afleesbare instrumentarium. Pluimpje voor de Rüsselsheimers. Ook de ruimte die je als passagiers ervaart is behoorlijk groot wat het reizen over grote af-
standen natuurlijk prettiger maakt. Op de weg is de Astra ST met 1.4 turbomotor absoluut lekker pittig. Hij ligt strak op de weg, stuurt behoorlijk direct en weet zijn vermogen goed op het asfalt te krijgen. In die zin heb je als weggebruiker eigenlijk niet meer te wensen, tenzij je een scheurneus bent natuurlijk. Opel doet behoorlijk goed mee met het terugdringen van grote motoren in auto’s. Qua benzineblokken is de 1.6 turbomotor voor de Astra al de grootste, terwijl het daar een aantal jaren geleden pas zo’n beetje mee begon. Al met al is de Astra Sports Tourer een prettige ruime stationwagon (tot 1550 liter laadvolume) die er ook nog eens goed uitziet. De gereden Astra Sports Tourer is voorzien van een A milieukeurmerk en valt daarmee in het fiscale 20-procents tarief. De versie is verkrijgbaar vanaf 24.945 euro, inclusief belastingen.
Toyota Auris full hybrid: spaarvarken op z’n Japans T
oyota heeft de afgelopen jaren naam gemaakt als fabrikant van vooruitstrevende auto’s als het gaat over hybridetechnologie. Binnenkort gaan we hun Lexus CT200 ook heel vaak in het straatbeeld zien, let maar op. door Ad van Bladel De Toyota Prius heeft in de ogen van sommigen een groot nadeel en dat is zijn carrosserievorm, die niet door iedereen fraai wordt gevonden. Om dat euvel wat op te vangen is sinds korte tijd de - in ons land nooit zo geliefde Auris - ook voorzien van dezelfde full hybridtechniek. En zie, het wonder voltrekt zich want ineens is de Auris een veel populairder model dan het tevoren was. En is zelfs in korte tijd populairder dan de Prius geworden. Kennelijk wil niet iedereen in een buitengewoon vormgegeven model rijden en dan is de Auris, met zijn toch
wel anonieme koetswerk, een goede keuze. De Auris met full hybrid motoren, een benzineblok met een cilinderinhoud van 1,8 liter en een elektromotor, is een optie voor diegenen die liever geen cent meer belasting betalen dan strikt noodzakelijk is. De auto valt, net als de meeste andere hybride voertuigen, in het fiscaal gunstige 14-procentstarief. Dat de Auris in ons land weinig potten wist te breken is eigenlijk verwonderlijk en dat valt waarschijnlijk voornamelijk de wat behoudende carrosserievorm te verwijten. Veel anoniemer als met deze auto kún je eigenlijk niet rondrijden. Voor wie dat weinig tot niets kan schelen is hij er nu dus als spaarvarkentje. Door de toepassing van deze hybridetechniek heeft de Auris een aantal specifieke voor- en nadelen. Een van de grote voordelen is al genoemd, het milde fiscale klimaat dat voor deze auto geldt. Een ander, niet
te onderschatten voordeel is de rust waarmee de auto rijdt. Met volle accu’s - en tot een matige snelheid kan de auto een stuk helemaal elektrisch rijden. Bij stilstand draait de benzinemotor zelden of nooit en dat
geeft een weldadige rust in het interieur. Doordat de benzinemotor zo heerlijk stil is, en de start-stopautomaat zo geciviliseerd, hoor je bij wegrijden de benzinemotor nauwelijks aanslaan. Dat maakt deze Auris full hy-
brid zeker tot de stilste auto’s in zijn klasse, en misschien ook wel daarboven. Het enige wat in die zin wat roet in het eten gooit is de CVT-automaat, de doorontwikkelde DAF-bak dus. Toyota kiest voor deze automaat omdat hij bij elke snelheid exact het goede toerental pakt wat de auto extra zuinig maakt. Een nadeel is dat wanneer je snel wilt accelereren, je een hoop geloei van onder de motorkap hoort. Iets dat in die zin dus totaal niet bij het concept past. Een van de andere nadelen van het concept is dat de Auris pas naderhand is aangepast voor deze motortechnologie en men een plaats moest zoeken voor de omvangrijke hoeveelheid accu’s. Toyota heeft ze uiteindelijk in de kofferruimte geplaatst wat de ruimte daar natuurlijk behoorlijk benadeelt. Wie niet wekelijks met enorme hoeveelheden bagage zit, kan hier waarschijnlijk heel best mee leven.
Volkswagen Touareg hybrid: opvallende afvalkuur V
anaf het moment van de presentatie van de eerste generatie Volkswagens Touareg, is de auto een doorslaand succes gebleken. De markt voor grote SUV’s was kennelijk rijp voor zo’n fantastisch ruime auto met beresterke motoren.
door Ad van Bladel De Touareg werd indertijd tegelijk gepresenteerd met de Phaeton, de luxe limousine die nooit veel potten heeft kunnen breken, ondanks zijn fascinerende kwaliteiten. Vorig jaar werd de tweede generatie Touareg gepresenteerd. De tijd is echter nu aanzienlijk minder gunstig voor dergelijke grote auto’s. Volkswagen verzon een list om hem toch aan de man te brengen en kwam met een hybrideversie. Maar bovenal is de Touareg een buitengewoon fijn rijdende auto die niet alleen op asfalt zijn mannetje staat, maar ook in het
terrein - voor zover hij daar ooit komt natuurlijk - heel wat mans is. De nieuwe Touareg is een volledig nieuw ontwikkelde auto. Opvallend is dat de styling van de auto zo’n beetje hetzelfde is gebleven, wat logisch is
gezien het grote succes van de auto. Bij de ontwikkeling van de auto stond duurzaamheid centraal. De auto werd weliswaar langer dan zijn voorganger maar tegelijk knabbelden de ingenieurs van VW meer dan 200
kilogram van het gewicht af terwijl er eveneens vooruitgang werd geboekt op het gebied van luchtweerstand. De Touareg hybrid is de eerste hybride die Volkswagen ooit op de markt bracht, maar daar zal het zeker niet bij blijven. Onder de motorkap ligt een krachtpatser van een drieliter motor. In totaal brengt hij 380 paardenkrachten op het asfalt. Natuurlijk is de Touareg nog steeds een grote, zware auto, maar 380 paarden is nog steeds een heleboel en dat merk je als je met de auto rijdt. Geen seconde heb je het idee dat je, ergens in het bereik, kracht tekort komt. De auto rijdt weliswaar rustig maar is tegelijkertijd bloedsnel. Exact zoals veel eigenaren van een dergelijke SUV dat wensen. Net als de vorige versie is ook deze ontwikkeld in samenwerking met Porsche en ook dat is natuurlijk een verrukkelijke automobiel. Opmerkelijk aan de nieuwe Touareg
hybrid zijn natuurlijk de aansprekende prestaties. Een topsnelheid van 240 km/h en een razendsnelle acceleratie doen echt nooit naar méér verlangen. En dat is toch opmerkelijk bij een auto die een leeggewicht van meer dan 2200 kilogram op de schaal brengt. Tijdens het rijden merk je wel enigszins dat je met een mastodont op weg bent, al is het alleen al door de hoge zitpositie die je inneemt. Het interieur is natuurlijk van alle gemakken voorzien en maakt een ultra luxueuze indruk met prachtige materialen. Al met al heeft Volkswagen met deze Touareg weer volop in de roos geschoten. Wie het zich kan permitteren heeft aan deze fraaie auto een reiswagen van formaat. De auto is voorzien van een B milieukenmerk maar valt bij zakelijk gebruik uiteraard in het hoogste bijtellingtarief. Prijzen voor de hybrideversie beginnen bij 94.690 euro, inclusief belastingen.
berichten >>
Bedrijf behoedt student voor verkeerde keuze
27
I
n deze kolom geven wij u een overzicht van nieuws dat op deondernemerzwn.nl gevonden kan worden. Het gaat om actueel nieuws, dat niet in de maandelijkse uitgave van de Ondernemer staat. TNT Fashion verhuist naar Bergen op Zoom
te plek kunnen krijgen.
TNT Fashion - dé grote logistieke dienstverlener gespecialiseerd in logistiek en de distributie van kleding en modeartikelen heeft besloten een nieuw grootschalig distributiecenter op het bedrijventerrein Noordland in Bergen op Zoom te betrekken. De groei van het bedrijf gaat zo voorspoedig, dat men op korte termijn moet uitwijken naar een vervangend, groter Europees distributiecenter. TNT Fashion wilde aanvankelijk de groei in Roosendaal realiseren (waar nu al een activiteit gevestigd is), maar daar bleek het, ondanks alle medewerking van het Roosendaalse gemeentebestuur, helaas niet mogelijk om voldoende schaalgrootte te realiseren voor het nieuw te ontwikkelen giga Europees distributiecenter, dat in een groei naar meer dan 300 arbeidsplaatsen voorziet.
Kansen containerterminal Krouwelaarhaven beperkt
Tariefswijziging Valet Parking Breda
Sander Corten en Linde Boot.
V
erkeerde studiekeuzes, een maatschappelijk probleem dat de Nederlandse samenleving jaarlijks zo’n 6 miljard euro kost. In het eerste jaar van het HBO geeft maar liefst 50 procent van de studenten aan een ongefundeerde studiekeuze te hebben gemaakt. Het in contact brengen van leerlingen uit het voortgezet onderwijs met de beroepspraktijk door o.a. bedrijfsbezoeken enerzijds en het ‘zien er ervaren’ van vervolgopleidingen door meeloopdagen anderzijds moet oplossing bieden. Linde Boot en Sander Corten, beide student aan de NHTV Internationaal Hoger Onderwijs Breda, hebben de ambitie om in juni dit jaar af te studeren in Ondernemerschap middels het
runnen van hun eigen business. Samen ontwikkelden zij een concept dat zich richt op het terugdringen van het aantal verkeerde studiekeuzes door studie en werkveld oriëntatie en inspiratie. De focus ligt op de organisatie en uitvoering van het in contact brengen van leerlingen met het werkveld en vervolgonderwijs. Gedurende hun haalbaarheidsonderzoek ontdekten zij dat hun concept dus eigenlijk precies
biedt wat volgens de diverse overheidsgerelateerde instanties wordt gesteld. Het begin van hun bedrijf is een feit, Skills field experience Word wie je wilt zijn! Binnen het programma LOB bieden zij via scholen de mogelijkheid om deel te nemen aan bedrijfsbezoeken en meeloopdagen, voor leerlingen uit het laatste en voorlaatste jaar van het voortgezet onderwijs. Tijdens zo’n bedrijfsbezoek is de leerling in staat een concreet beeld te krijgen van een specifieke arbeidsmarktsector door onder andere contact met de beroepsbeoefenaar en het uitvoeren van een interactieve opdracht.
Najaar: eerste bezoekers LogiXperience E
en supply chain belevingswereld in een grote transparante omloop in de vorm van een donut op de eerste etage. In de omloop hebben bezoekers langs alle kanten zicht op de warehouse processen die onder hen worden gedemonstreerd.
BREDA - In de transparante omloop wordt tevens de co-modaliteit weergegeven waaraan de diverse transportmodi ieder een eigen belevingsruimte hebben. Dat is hoe LogiXperience er volgens een eerste impressie zou kunnen gaan uitzien. In het najaar van 2012 start de bouw van dit demonstratie-, innovatie- en testcentrum. Dit najaar al starten de vier clusters met het bouwen van concrete demonstratieconcepten op verschillende locaties in Nederland en België. Partner worden kan nog steeds.
Afgelopen half jaar zijn de partners van LogiXperience in vier clusters aan de slag gegaan met het ontwikkelen van demonstratieconcepten. Vanaf dit najaar moeten de demonstratieconcepten ook al bezoekers gaan trekken. In eerste instantie zullen dat de commerciële en inhoudelijke collega’s van de verschillende partners en cursusleiders en docenten van opleidingscentra zijn, maar later ook de klanten van deze partners. Om bezoekers te trekken zullen LogiXperience en Dinalog - die op 31 maart
een intentieverklaring hebben getekend - samen inhoudelijke programma’s ontwikkelen.Inmiddels hebben zo’n vijftig partners zich aangesloten bij LogiXperience. Dat aantal groeit nog steeds. Eind dit jaar verwacht LogiXperience op 80 partners te zitten, eind volgend jaar op 150. Een essentieel onderdeel in het plan van LogiXperience is de interactie met opleidingsinstituten en studenten. Op 19 mei neemt LogiXperience daarom actief deel aan de landelijke HBO-docentendag van de Vereniging Logistiek Management (vLm). Op deze dag zullen vijftig logistiek-docenten van de plannen van LogiXperience horen. De feedback zal LogiXperience gebruiken om de plannen te verbeteren.
Tot 24 april kunnen bezoekers aan de binnenstad van Breda tegen een lager tarief gebruik maken van de parkeerservice Valet Parking Breda. Voor 10 euro in plaats van 15 euro kan de auto worden afgeleverd op het adres Oude Vest 27 in Breda en op een afgesproken tijd weer worden opgehaald. VVV brengt nieuwe shops & funroute uit Om de funshoppers, die Breda in groten getale bezoeken, nog beter te kunnen bedienen, heeft de VVV een nieuwe editie van de Shops & Funroute uitgebracht. Dat is een kleurrijk, handzaam gidsje boordevol gezellige en bijzondere winkels. Ruim honderd van de door de VVV geselecteerde cadeauwinkeltjes, antiekzaakjes, bijzondere interieurzaken, sieradenwinkels en andere speciaalzaken gaven aan de uitnodiging van de VVV gehoor om zich op deze manier te presenteren aan de bezoekers van de Beste Binnenstad van Nederland.Een aantal van de winkeliers heeft, op vertoon van de Shops & Funroute, een leuke aanbieding of korting in petto. Breda start pilot gevelterrassen Haven In mei dit jaar start de gemeente Breda voor één seizoen een pilot waarin aan de Haven gevelterrassen geplaatst mogen worden. Hiermee wil het college tegemoet komen aan de wensen van horeca-ondernemers. Om dit te kunnen realiseren wordt het brom- en fietspad alleen toegankelijk voor fietsers. Na één terrasseizoen bekijkt de gemeente samen met de ondernemers of de gevelterrassen een vas-
Uit onderzoek naar de kansen voor een containerterminal in de Krouwelaarhaven blijkt dat er voldoende volume is voor zo’n terminal om de binnenvaart verder te stimuleren. Maar ook blijkt dat de marktbasis onvoldoende is en de milieuwinst, door de groei van vrachtverkeer in de stad, beperkt. Om die redenen zal het college de komst van zo’n terminal niet actief stimuleren Aad Oubrg spreekt op Bergvliet Elk jaar nodigt MKB regio Oosterhout een ‘grote spreker ‘ uit ; een ondernemer uit Brabant die zijn/of haar sporen heeft verdiend. Deze keer is het aan Aad Ouborg die op donderdag 21 april zijn verhaal komt vertellen. Oprichter van het wereldmerk Princess. In 1994 koos hij voor zijn kleine huishoudelijke apparaten deze wereldse merknaam. Daar heeft de Brabantse ondernemer nooit spijt van gehad: zijn broodroosters en blenders worden over de hele wereld vanuit Breda verkocht en inmiddels is er zoveel meer, musicals, hotels en zelfs een sportmerk. Uitstroombonus werkzoekenden B en W van Breda willen per 1 april een uitstroombonus van 750 euro invoeren voor werkzoekenden vanaf 27 jaar die een gemeentelijke uitkering ontvangen. Doel is hen te stimuleren actief werk te zoeken of te starten als zelfstandige. Hiermee wil het college de arbeidsparticipatie bevorderen. Nederlander belegt om oude dag veilig te stellen De beleggende Nederlander neemt de toekomst in eigen hand. Ruim de helft (55%) van hen belegt met als doel het pensioen of inkomen aan te vullen. Beleggen om éérder met pensioen te kunnen is van minder belang. Slechts een vijfde hoopt door beleggen voor zijn 65e te kunnen stoppen met werken. Dat blijkt uit onafhankelijk, representatief onderzoek onder 500 Nederlanders, uitgevoerd door Blauw Research in opdracht van financieel dienstverlener Robein Vermogensspecialisten.
Meer informatie over deondernemerzwn.nl tel. (076) - 531 22 77, email: info@deondernemerzwn.nl
workshops >>
29
Nadenken over sociale media Z
akenblad de Ondernemer gaat samen met Syntens in juni twee workshops geven over social media. De innovatieadviseurs van Syntens zoeken daarin de verdieping van sociale media als linked in, twitter, facebook en hyves. De workshops zijn, volgens de innovatieadviseurs Peter Stans en Jeroen Wilmes van Syntens, vooral interessant voor mkb’ ers. Ze worden gehouden in Roosendaal (15 juni) en Middelburg (30 juni).
door Ron Gregoor TILBURG - Of we het nu leuk vinden of niet, iedereen wordt tegenwoordig geconfronteerd met twitter, facebook en linkedIn. De wereld verandert snel van communicatieniveau. “We kennen allemaal wel de twitterberichtjes van: ik zit op het terras en zie…Of ik bedenk me nu net, nu ik op de toilet zit… Dat zal allemaal wel, dat mag iedereen allemaal aan zich voorbij laten gaan, wat ons betreft”, zegt Peter Stans. “ Wij houden ons bezig met de manier waarop de ondernemer iets aan deze media zou kunnen hebben.” ”Verdiep je erin, dat is onze eerste boodschap. Wat zijn al die sociale media, wat kun je ermee. Wat kun je er als ondernemer aan hebben, hoe kun je er je klantenkring en je omzet mee vergroten, hoe kun je je onderscheiden, hoe zorg je ervoor dat ze je in die nieuwe wereld weten te vinden, hoe kun je daarin samenwerken met je collega’s? En vooral, hoe hou je de regie over je eigen bedrijf binnen die media? Dat is heel belangrijk”, vult Jeroen Wilmes aan. Ze zijn allebei al een tijd bezig om voor Syntens de innovatie te prediken. Zijn dus de experts bij uitsteek om ondernemers Nederland iets te leren. “We gaan niet zeggen dat ondernemers moeten gaan twitteren. Dat moeten ze zelf uitmaken. We willen ze de handvatten geven om daar goed mee om te gaan. Het zou best kunnen dat deelnemers aan het eind van de workshop zeggen: twitteren? Dat is niks voor mij. Dat kan, maar dan heeft hij er wel over nagedacht”, geeft Stans maar eens een mogelijk-
Vlnr: Jeroen Wilmes (Syntens), Johan van den Kieboom (de Ondernemer), Peter Stans (Syntens) en Ron Gregoor (de Ondernemer). heid aan. Stans en Wilmes hebben in Zuid- Nederland al tal van workshops gegeven, ook over sociale media. Zo’n veertig, vijftig workshops gaven ze in Limburg en Oost- Brabant. Sinds kort werkt Syntens met dit soort workshops samen met uitgever Wegener. “Die samenwerking dateert eigenlijk van afgelopen najaar, toen de Wegenerkranten in ‘s- Hertogenbosch de Business Meeting Brabant organiseerde. Op die bijeenkomst planden wij workshops in, onder andere ook over sociale media. Dat bleek een gigantisch succes. Het gevolg was dat we met Brabants en Eindhovens Dagblad meer workshops voor ondernemers gingen organiseren. En nu doen we dat met de Ondernemer van de dagbladen BN DeStem en PZC.” De Ondernemer in Zuidwest Nederland heeft in Syntens de ideale partij gevonden om de samenwerking mee aan te gaan. “Wij willen van onze doelgroep, het mkb, een actieve netwerkclub maken middels de Ondernemer”, legt bladmana-
Workshops Syntens en de Ondernemer houden in juni een tweetal workshops met als onderwerp de sociale media. Op woensdag 15 juni vindt de eerste plaats in het RBC stadion in Roosendaal. Op donderdag 30 juni wordt een workshop gehouden bij het Van der Valkhotel in Middelburg. Beide workshops du-
ger Johan van den Kieboom de samenwerking van zijn kant uit. “Dat wil zeggen dat wij de ondernemer alle mogelijkheden willen bieden om beter te worden. Door middel van netwerken, maar ook door het verstrekken van informatie. Dit is een prima mogelijkheid om tegen zeer betaalbare kosten alles aan de weet te komen over zaken die voor het bedrijfsleven van groot belang zijn.” De workshops duren drie uur. Belangstellende ondernemers kunnen zich daar-
Wat kunt u in de komende Ondernemer verwachten Datum 21 mei 18 juni 16 juli
Thema Arbeidsmarkt BOG / Bouw Gemeentespecial
Meer informatie? deOndernemer West-Brabant T 076 – 531 22 55 E teamwestbrabant@bndestem-pzc.nl deOndernemer Zeeland T 0118 – 434 070 E teamzeeland@bndestem-pzc.nl
ren drie uur en worden gegeven door innovatieadviseurs van Syntens. De bijeenkomsten beginnen steeds om 13.30 uur. De workshops bieden plaats aan zestig ondernemers. Zij kunnen zich daarvoor inschrijven bij de Ondernemer via: info@deondernemerzwn.nl
voor aanmelden bij de Ondernemer. Per workshop kunnen er zestig deelnemers geplaatst worden. Overstijgt de belangstelling het aantal plaatsen, dan overwegen de Ondernemer en Syntens meerdere workshops te houden. De workshops bestaat uit twee delen. Wilmes: “We laten zien wat er allemaal gebeurt op de sociale media. Daarin betrekken we uiteraard de deelnemers, vragen wat ze van die ontwikkelingen vinden. Wat zijn sociale media, waar komen ze vandaan,
dat soort dingen komen natuurlijk ook aan de orde. Dan komt ook de vraag aan de orde, wil ik daar aan mee doen. Waarom? Wat wil ik daarmee bereiken en hoe doe ik dat. In het tweede deel, na de pauze, komt dat allemaal terug als we daadwerkelijk met twitter en linked in aan de slag gaan. Maar denk eraan, het is geen knoppentraining. Het gaat om de filosofie achter deze sociale media. We proberen te laten zien hoe de toekomst van de sociale media er uit ziet. Maar het belangrijkste is dat de deelnemers nadenken over de vraag wat zij met sociale media kunnen doen, hoe zij daar zakelijk beter van worden.” De samenwerking tussen Syntens en de Ondernemer krijgt, zo verwachten beide partijen, na deze zomer een vervolg. “We zijn zeker van plan om nog meer workshops en andere activiteiten samen te organiseren”, zegt Van den Kieboom. Zo worden na de zomer sessies gepland over ‘het leggen van nieuwe verbindingen’.
<<golf
30
‘Iedereen kan leren golfen’ N
atuurlijk, hij heeft gemakkelijk praten. Als kind werd Iwan al meegenomen door zijn vader, topcoach Cees Renders, die hem grondbeginselen van de golfsport bijbracht. Maar nu is de 37-jarige Iwan Renders zelf al jaren golfprofessional en -coach en mede-eigenaar van Golfschool De Haenen in Teteringen. Zijn enthousiasme voor de sport en voor het lesgeven is aanstekelijk. “Iedereen kan leren golfen.” door Peter de Jong TETERINGEN - De golfschool bij de driving range op het fraaie complex bij Zuiderhout ziet er schitterend uit. In de ene helft geeft Iwan Renders les en aan de andere kant van het gebouw is zijn jongere broer Alexander actief. Een aantal dagen in de week krijgen zij hulp van een andere golfpro: Wouter van Beurden. ”Ja, het begon natuurlijk allemaal met mijn vader. Hij nam ons mee, deed voor hoe het moest en gaf een afgezaagde club. Hij zette handen en voeten goed en zei: die kant op. En daar gingen we”, lacht Iwan Renders. Junior raakte ook enthousiast en volgde de B-opleiding voor golfprofessional en later de A-opleiding. Hij gaf les bij de Domburgsche Golfclub, Toxandria in Molenschot, de Oosterhoutse Golf Club en Het Rijk van Nijmegen. Vorig jaar kon hij aan de slag als nationaal coach voor de C-selectie van de Nederlandse Golf Federatie. Nu is Renders al weer enkele jaren actief bij De Haenen. “Dit is de les-cabine”, legt hij uit. “Hier begint het allemaal met het opmeten en uitzoeken van de lengte van de club en de grootte van de handvatten. We adviseren in de materiaalkeuze. Dat hoort allemaal bij de lessen. Het is belangrijk om meteen met het juiste materiaal aan de slag te gaan. Daardoor gaan de eerste stapjes sneller en dat motiveert
Golfpro Iwan Renders. beginnende spelers.” De lesruimte is van alle gemakken voorzien. “De luiken kunnen open en dan sta je binnen droog om de bal op de driving range te slaan. Op grote spiegels kunnen de mensen hun houding zien. En we filmen ook altijd om de swing duidelijk in beeld te krijgen. Na de les spreken we commen-
Foto: Kees Bennema taar in bij de beelden. Het geheel mailen we dan naar de leerling. Dat werkt enorm goed. Mensen zien dan meteen wat moet worden verbeterd. Dat levert heel duidelijke leermomenten op.”
Introductie ”We geven les aan iedereen op elk ni-
veau. Voor wie nog nooit heeft gegolft, hebben we een introductiecursus van zes lessen van vijftig minuten. De kosten zijn in totaal zestig euro. Mensen kunnen proeven van de golfsport. Dan weten ze of ze het leuk vinden of niet zonder dat ze veel geld moeten uitgeven. Ze leren alle aspecten van de sport kennen: de swing, putten, chippen, pitchen, theorie en een baanles. We proberen natuurlijk hen te enthousiasmeren om verder te gaan.” Wie echt de baan op wil, kan dan het golfvaardigheidsbewijs halen, het GVB. “Dat kan bij ons in tien lessen van anderhalf uur. We proberen het spel van de leerling naar een hoger niveau te brengen. De vereniging Golfclub De Haenen verzorgt twee theorielessen en de kandidaten zullen natuurlijk ook de nodige zelfstudie moeten uitvoeren. Na het behalen van het examen kunnen de golfers op de meeste banen in Nederland terecht. Wie verder wil, kan bij ons de handicapcursus volgen. Golfers die voelen dat er meer in hun spel zit dan er op dit moment uitkomt, kunnen zich hiervoor aanmelden. Deze cursus is bedoeld voor golfers die een eerste handicap gaan halen of hun handicap willen verlagen. Ze leren hun techniek te verbeteren en leren speciale slagen en oplossingen voor lastige spelsituaties.” De Teteringse golfschool biedt nog veel meer mogelijkheden. “We geven ook clinics voor groepen. Alle deelnemers geven we instructies en bezorgen we de belevingsfactor van het slaan van de bal. We geven ook privélessen. Dit is de meest effectieve manier om het golfspel te leren of om je handicap te verbeteren. Wij kunnen een programma op maat maken om het GVB te behalen of gerichte lessen geven om zwakkere punten te verbeteren. Gevorderde golfers kunnen wij begeleiden in een verdere verfijning van hun stijl, spel en baanmanagement.” Door het lesgeven en het coachen
Onleesbaar In het vorige nummer van de Ondernemer stonden in het interview met golfpro Iwan Renders erg veel fouten. Sommige alinea’s waren daardoor bijna niet te lezen. Daarom plaatsen we het artikel opnieuw.
komt Renders zelf niet veel meer aan golfen toe. “We hebben de afgelopen jaren vooral gebruikt om hier een goede golfschool neer te zetten. Het leukste van golf is dat je het helemaal zelf moet doen. Je hebt zelf alle facetten in de hand. Je moet iedere slag plannen, uitvoeren, evalueren en weer afsluiten voor de volgende slag. Overal ter wereld kun je golfen en iedere baan heeft zijn eigen karakter. Je moet je aanpassen aan elke situatie. Als dat lukt, geeft dat een enorme voldoening, een echte kick.” Ook het coachen van de talenvolle jonge golfers van de C-selectie bezorgt Renders veel voldoening. “Het zijn kinderen van negen tot dertien jaar oud. We trainen op woensdag en zondag. Ik schrijf zelf de trainingsprogramma’s. Ik breng structuur in de trainingen die ze doen op de dagen dat ik er niet ben en motiveer hen om nog meer te willen doen. Ik kan je wel vertellen dat het niveau al echt in de buurt van topsport komt. Er zijn zelfs spelers bij die mogen golfen tijdens de gymnastiekuren van school.” “Iedereen kan golf leren, ook mensen met een beperking. Wij houden ons bezig met alle niveaus: van de eerste stappen op de baan tot en met de top. Daarom vragen we ook aan iedereen die les komt nemen wat zijn ambities zijn. Wil je gezellig met anderen een balletje slaan of wil je continu jezelf verbeteren. Daar maak je heldere afspraken over. Wij geven dan invulling aan het programma dat de golfer wil. Dan kan iedereen op zijn eigen niveau deze mooie sport beoefenen.”
Meer informatie: www.golfschooldehaenen.nl
Internet: frisse ideeën voor ondernemers I
nternet ontpopt zich als een bodemloze put van frisse ideeën. Voor productontwikkelling, marketing en grafisch werk: tienduizenden internetters staan met raad en daad klaar. Dat fenomeen heet crowdsourcing. Een soort verbastering van crowd en outsourcen. De term is bedacht door journalist Jeff Howe. In Wired Magazine schetste hij hoe internet kennis en kwaliteit bijeenbrengt.
door Maarten van der Rakt TILBURG - Allerlei initiatieven hebben de kop opgestoken. Battleofconcepts geeft studenten de kans oplossingen te bedenken voor het vraagstuk van een bedrijf of organisatie. Achterliggend idee is dat studenten zo op weg worden geholpen aan een baan. Wereldwijd is InnoCentive een marktplaats voor dit soort kwesties. Boomerang Create laat zich bij reclamecampagnes helpen door internetters. Ontwerpen-voor-geld richt zich op het aanbesteden van grafisch werk.
Bedrijven die huisstijlen, folders of advertenties willen laten ontwerpen, zetten een wedstrijd op de site. Ontwerpen-voor-geld gaat de grens over en komt dan internationale concurrenten tegen als 99Designs en Crowdspring. Vanuit Eindhoven doet Redesignme een duit in het zakje. ‘Slimme ondernemers doen het niet alleen’, zegt een plakkaat op het raam. ,,We maken gebruik van de innovatiekracht van externe creatieve communities’’, verklaart oprichter Maxim Schram. ,,Via internet kun je ideeën ontsluiten waar
je als ondernemer zelf niet op komt.’’ Onbescheidenheid is de directeur vreemd. Redesignme claimt ‘s werelds grootste ‘crowdsourcing agency’ te zijn voor marketing en design. ,,Geen concurrrent opereert op zo’n breed terrein als wij. Wij doen alles. Ideeën voor nieuwe producten, marketingconcepten, logo’s, verpakkingen. Het liefst innovatie-achtige vraagstukken.’’ Dat gaat met ‘challenges’. De vraag van een bedrijf verschijnt op de website en de community gaat aan de slag. ,,Je ziet interactie ontstaan.’’ Dat gezelschap bestaat uit 8000 mensen (uit meer dan 20 landen, 40% Nederlands). Van hen is 40% professioneel actief in ontwerp en 30% in marketing. Resteren nog 20% studenten en 10% consumenten. Zo lanceerde Pickwick de brede vraag: Wat moeten we volgend jaar
voor nieuws op de markt brengen? Dat leverde 200 ideeën op. Van thee in de vorm van parels tot een vernuftig houdertje voor het nadruppende zakje. Beide helemaal in 3D uitgewerkt. ,,Bij Pickwick zijn ze nog bezig met verdere selectie en ontwikkeling.’’ DE zocht een naam voor een nieuw product. Aromettes komt voort uit zo’n challenge. Schiphol wilde een lounge moderniseren. Dat leverde 127 concepten op, zoals Cycle & Charge, al fietsen je iPod opladen. ,,Daarna hebben we live-sessies georganiseerd met panelleden, experts, klanten en personeel van Schiphol.’’ Crowdsourcing is ook geschikt voor mkb-bedrijven, onderstreept Schram. ,,Stel je produceert een vernuftig technisch apparaat dat er niet uit ziet. Dan zet je foto’s op ons platform en gaan
mensen meedenken.’’ Zo was er de vraag van Robopos uit Den Bosch, een soort automatische zelfbedieningszaak in onder meer consumentenelektronica en speelgoed. Dat wilde meer bekendheid genereren. Hetzelfde streefde Idee Systems uit Eindhoven na voor zijn tachografen analyse systeem (Itas), dat transport zuiniger maakt. Suggestie: een prijs in het leven roepen. C1000 won en dus rijden de vrachtwagens van de superketen rond met een groen Itas-label. Het laatste jaar is crowdsourcing in een stroomversnelling geraakt. Redesignme groeit volgend jaar van 5 ½ naar 15 banen. ,,Het is meer gaan leven. Er is heel veel vraag naar en dat wordt alleen maar meer. Eerst moesten we zelf de boer op om ons verhaal uit te leggen. Nu worden wij uitgenodigd voor presentaties.’’
business point breda >>
NAC trainer John Karelse onthult de jubileumfiets van de club. 100 jaar zwart-geel.
31
Mariëlle Bastiaansen in gesprek met André Pleur ( Het Stadsblad).
Breda heeft weer een grote beurs H
et heeft even een paar jaar geduurd, maar Breda heeft eindelijk weer eens een grote beurs. Business Point Breda werd afgelopen woensdag en donderdag gehouden in een van de hallen van The Greenery: Business Point Breda.. Bedrijven uit heel West- Brabant lieten in 105 stands zien wat zij te bieden hadden. Business Point Breda was echter vooral een netwerkbeurs, met veel amusement als levende muziek, presentaties, en kookshows En speciale gebeurtenissen. Een groep ondernemers onder leiding van Aad Ouborg en wethouder Cees Meeuwis openden de beurs door met de nodige lef ‘ in het diepe’ te springen.
Volop drank en hapjes op de bedrijvenborrel van de gemeente.
De sprong in het diepe verliep niet helemaal vlekkeloos. Tot grote hilariteit.
Op de foto met NAC- coryfeeën Hans van den Dungen (rechts) en John Karelse.
Op de vouwfiets van stand naar stand.
Foto’s: Kees Bennema
<<bov moerdijk
32
In 10 jaar tijd al onze klanten kwijt D
e beste ondernemer van Moerdijk in 2011 begon zeventien jaar geleden in zijn woonkamer een eigen bedrijf onder de naam BOM Engineering. “Alles wat ik voor ogen had, heb ik ruimschoots kunnen realiseren. Dat is toch mooi in deze tijd”, constateert oprichter directeur John Bom (54). Een portret van een gedreven ondernemer die met zijn benen in de West-Brabantse klei is blijven staan.
door Annelies Wijnen MOERDIJK - Bij binnenkomst maakt hij gauw ruimte aan zijn werktafel. “Het is druk met de nieuwbouw van ons kantoor”, verontschuldigt hij zich. Natuurlijk heeft hij tijd voor een interview over de uitverkiezing van BOM Engineering tot Beste Ondernemer Moerdijk 2011. Graag wil hij vertellen hoe het allemaal zover gekomen is, want het is zeker niet vanzelf gegaan. Eigenlijk wilde hij helemaal niet meedoen met de verkiezing. Toen hij werd benaderd was zijn reactie duidelijk. “Ik hou er niet van om tweede te worden en dat weet jij”, zei hij toen de notaris uit Fijnaart hem benaderde. Of hij er dan toch over na wilde denken. Een volmondig ja, binnen vijf seconden, was het antwoord. Vrijdagavond 18 maart staat hij in zijn nette pak tussen de andere vijf genomineerden. Hij is wat gespannen maar wil ook plezier hebben deze avond. Hij loopt rond door de zaal en zet her en der tafelvlaggetjes met het bedrijfslogo weg. Uiteindelijk staat op een aantal dienbladen tafelvlaggetjes en ‘beweegt’ het bedrijf zich niet onopgemerkt door de zaal.
Visitekaartjes De start van zijn bedrijf (sep. 1993) is niet bepaald in een rooskleurige tijd, maar hij besluit de gok te wagen.
John Bom voor zijn nieuwe pand.
De trotse winnaar tussen zijn familie en vrienden. Voortvarend en enthousiast steekt hij van wal. “De kleuren rood en blauw in de huisstijl zijn bepaald door de drukker. Ik moest zo snel mogelijk visitekaartjes hebben en die twee kleuren zaten op de machine. Ik wilde aan de slag in de grote industrie, want die vragen vooral speciale machinebouw. De eerste drie maanden was het honderd keer bellen en honderd keer nee. Als ik weg moest, moest mijn vrouw thuis bij de telefoon blijven, want stel dat er iemand belde.” Een van zijn eerste contacten is Tetra Pak Moerdijk, maar die werken met vaste leveranciers. “Er wordt er toch wel eens een gewisseld? Mag ik mijn
Foto: Aad Meijer
brochure toch opsturen?” vraagt de startende ondernemer. “Ja, maar er zijn er meer die voor ons willen werken. Reken maar op een jaartje of tien, dan ben je misschien aan de beurt”, aldus de reactie bij Tetra Pak. Ondertussen heeft hij oud-collega John Radt aangenomen, maar hij heeft nog steeds geen werk. In januari 1994 pakt Bom weer de telefoon en vraagt hoe het ermee staat. De man aan de andere kant reageert verbijsterd: “U hebt enkele maanden geleden pas gebeld.” Bom reageert gevat. “Ja, maar ik lig nu toch boven op de stapel?” Het levert hem zijn eerste opdracht op en hij kan thuis aan de slag. “Let-
Foto: Aad Meijer
terlijk de bank opzij en het speelgoed van de kinderen naar achteren, zodat ik ruimte had om mijn tekeningen op de grond neer te leggen.” Om enigszins onderscheid aan te brengen tussen wonen en werken, wordt de schuur achter in de tuin verbouwd. Met enige weemoed toont hij foto’s van de verbouwing uit die tijd. “Eerst middelen en investeren en dan zo snel mogelijk op eigen benen staan. Niet kunnen betalen betekent niet kunnen aanschaffen.” Hij is een van de eerste ingenieursbureaus die aan de slag gaat met het elektronisch tekenen in Autocad. Elk jaar wordt het personeel beetje bij beetje uitgebreid. Zelf werkt hij zeven dagen in de week van ‘s morgens half acht tot ‘s avond elf uur. Na zichzelf drie jaar lang vrijwel volledig te hebben weggecijferd, wordt de eerste administratieve kracht aangenomen. Ondertussen kan hij bedrijven als Philips en de Efteling ook tot zijn klantenkring rekenen. In april 1996 is hij het kleinste bedrijf in Nederland met ISO-certificering. Het bedrijf groeit snel en in 1997 verhuist hij naar een nieuwbouw kantoor aan de Bedrijvenweg in Fijnaart. Hij detacheert ook regelmatig mensen bij zijn klanten om het werk ter plekke te tekenen en vervolgens uit te voeren. Dit maatwerk betekent ook een investering van de klant in het eigen project. Steeds meer bedrijven uit de regio weten BOM Engineering te vinden, waaronder ook Perfetti Van Melle, Van Oord en Flowserve. Langzamerhand komt de organisatie in balans. Met de groei van het aantal opdrachten neemt ook het aantal werknemers toe. Om te weten wat er leeft bij zijn medewerkers wordt in 1998 een beleidsplan getiteld ‘BOM 2000’ geschreven en volgt
de introductie van het nieuwsblad ‘de Bom-melding’ voor personeel en externe relaties.
Klanten kwijt In 2003 wordt een verdieping op het kantoor gezet. Bij het tienjarig bestaan van zijn bedrijf zegt hij: “In tien jaar tijd zijn wij al onze klanten kwijt. Het zijn allemaal relaties geworden.” Een uitspraak die precies weergeeft hoe deze ondernemer denkt over zijn bedrijf en de samenwerking met mensen.”Om werk binnen te halen en te houden, staat een goede relatie en dienstverlening centraal. Ik noem dat de massage naar de klant toe. Je moet je kwetsbaar durven opstellen. Maar dat geldt ook voor je eigen mensen. Wat je goed kunt, kun je verbeteren. Je moet sturen op de sterke kanten van mensen.” Een ondernemer op zijn best: actiegericht en altijd bereikbaar. Eerst zaaien dan oogsten. Inmiddels is hij samen met Stefan Mol ieder voor vijftig procent eigenaar van BOM Engineering. Nu stopt hij veel tijd en energie in het nieuwe kantoor, dat verrijst in Borchwerff II aan de A17 bij Roosendaal. Hij is zelf hoofdaannemer. Alles heeft hij keurig overzichtelijk opgeborgen in een aantal ordners, onder elke tab alle correspondentie met de betreffende leverancier. Alles in één hand. “Als iets fout gaat heb ik het gedaan, maar als het goed gaat is dat ook mijn verdienste.” De opening van het nieuwe kantoorpand is op 9 september dit jaar en aansluitend rond de klok van middernacht bestaat het bedrijf exact achttien jaar. ‘Geloof in het verhaal en laat het niet los’, is het devies van deze West-Brabantse ondernemer. Meer informatie: www.bomengineering.nl.
onderwijs >>
33
H
oe moeilijk is het om als veertienjarige nu al te weten wat je later wilt gaan doen. Wordt het sleutelen aan grote vrachtwagens omdat je van moderne techniek houdt? Of geniet je van de waardering die je krijgt van ouderen omdat je hen de noodzakelijke zorg en aandacht schenkt. Meer dan achthonderd leerlingen hebben op dinsdag 5 april een kijkje genomen bij een van de 160 bedrijven en instellingen in Breda en directe omgeving.
door Annelies Wijnen BREDA - De roep om jonge mensen die nog een ambacht willen beoefenen wordt steeds luider. Als het niet meer lukt om voldoende eigen mensen op te leiden, worden mensen vanuit bijvoorbeeld Oost-Europa aangetrokken om hier aan de slag te gaan als vrachtwagenchauffeur of schilder. Projectleider VMBO Breda On Stage, Frank Schuurman is van mening dat je leerlingen zo vroeg mogelijk moet laten zien hoe leuk het werk in deze branches kan zijn. Om die reden heeft hij vorig jaar het initiatief genomen om VMBO-leerlingen uit het tweede jaar in contact te brengen met beroepsbeoefenaars. “We kiezen voor deze leerlingen, omdat zij zich nu voorbereiden op een keuze in een van de vier sectoren in de vervolgopleiding, te weten de ‘groensector’, ‘economie’, ‘techniek en zorg’ en ‘welzijn en maatschappij’.” Die contacten zijn dit jaar gelegd tijdens een arbeidsmarkt op 24 maart, waar leerlingen zelf afspraken maakten met ‘toekomstige’ werkgevers. Deze zogenaamde ‘match’ is de basis voor de Doe-Dag van 5 april.
Vroegere lts Veel medewerkers bij van Tilburg-Bastianen gaan de komende jaren met pensioen en het bedrijf groeit nog steeds. Ze kunnen het nauwelijks opvangen en hopen vandaag weer enkele jongens enthousiast te maken voor het vak van vrachtwagenmon-
Bij autotechniek komt veel computerwerk bij kijken.
Foto: Kees Bennema
Scholier matcht met werkgevers teur. Ze vinden het erg belangrijk dat jongeren weten wat het werk inhoudt en juichen dit initiatief van harte toe. Inmiddels is het bedrijf partner van het project VMBO Breda On Stage en dat betekent ook een financiële ondersteuning van de activiteiten. ”Het wegvallen van de vroegere lts (lagere technische school) is een groot probleem”, zegt Theo Cremers. Hij begeleidt deze dag de ‘snuffelsta-
Wie wil er nou geen paarden verzorgen.
giairs’. “Ze kunnen nu ook kiezen voor werken met computers of grafisch ontwerpen. Dat is jammer want hier werk je op een hoog technisch niveau, alleen weten die jongens dat vaak niet. De elektronica in de cabines wordt steeds belangrijker.” Het lijkt James Selliah, Scala Breda, wel leuk om met vrachtwagens te werken later. “Ik ben erg geïnteresseerd in de techniek. Ik maak graag alles open.”
Foto: Kees Bennema
Stilletjes volgt hij alles wat de vrachtwagenmonteur met wie hij meeloopt allemaal doet. Voor Sebastiaan Snel, leerling op Christoffel, is de gekantelde cabine wel erg interessant. “Bijna alles in de cabine is computergestuurd tegenwoordig. Al die techniek in de vrachtwagen vind ik wel interessant.” Ze realiseren zich wel dat het ondanks alle hulpmiddelen toch wel zwaar werk is en dat je er ook vuile handen van krijgt. Voor Alessandro van Puijfelik, afkomstig van Tessenderlandt, heeft de vrachtwagen niet veel geheimen meer. “Mijn vader heeft een papierbedrijf en daar rijden ze ook met vrachtwagens. Ik heb ook wel eens meegereden. Het is wel leuk maar later ga ik denk ik op kantoor werken bij mijn vader.”
Krant voorlezen ”Ik vond het wel spannend toen ik vanochtend opstond. Ik was best een beetje zenuwachtig”, zegt de veertienjarige Irene Corba. Ze heeft een leuke en leerzame ochtend op een van de afdelingen bij Stichting Elisabeth, een zorgcentrum dat sinds ongeveer anderhalf jaar in een moderne servicegericht pand is gevestigd. “Ik heb geholpen met het serveren van koffie en thee en het ontbijt klaarmaken. Tussendoor is het leuk om een praatje te maken met de mensen. Nu lees ik de krant voor aan een paar bewoners.” Het werken met (oudere) mensen vindt ze heel leuk en ze merkt nu al dat haar inspanningen worden gewaardeerd. Ze weet nog niet zeker of ze
kiest voor de zorg, want ze heeft zich ook opgegeven voor horeca. Ook in dit zorgcentrum wordt reikhalzend uitgekeken naar nieuw personeel om de werkzaamheden van de verzorgenden en andere ondersteunende diensten te verlichten. In deze sector is sprake van een structureel tekort aan personeel. Voedingsassistente Margreet van Houtert is blij met de assistentie vanochtend. “Zulke leuke en enthousiaste jonge mensen willen wij er graag bij hebben. Ten slotte is het best zwaar werk voor jonge meisjes, zowel lichamelijk als emotioneel.” Ze is blij met het initiatief van VMBO Breda On Stage.
Edele viervoeters Voor een Doe-Dag bij Manege De Roosberg in Bavel is veel animo van voornamelijk meisjes. De meeste van hen rijden al paard en zijn dus niet onbekend met het werk op een manege. Ze hebben de stal uitgemest, de paarden geborsteld en de edele viervoeters naar de wei gebracht. “Het uitmesten is zwaar”, zegt Nadine van de Voorde, afkomstig van Tessenderlandt. “Ik wil zeker iets met dieren maar ik weet niet of ik kies voor paarden. Misschien wel voor honden en katten.” Ondertussen geniet ze samen met haar vriendin van de gezelligheid op de manege. “Ze beantwoorden al onze vragen hier heel goed”, zegt ze wijzend naar Eveliene Olie. Zij verzorgt de paarden en geeft paardrijlessen. “Er zijn veel jonge mensen die hier willen werken.” Problemen met vacatures invullen kennen ze hier niet. Jeremy van Leeuwen zit nu nog op Prinsentuin maar hij heeft de toekomst al helemaal in zijn hoofd. Hij heeft al een eigen paard en de verzorging hiervan behoort tot zijn dagelijks ritueel. “Ik wil dierenarts worden”, zegt hij stellig. Op het gebied van scholing heeft hij dus nog even te gaan, maar dat is voor hem geen probleem. Het motto ‘je mag alles worden behalve ongelukkig’ heeft hij in elk geval alvast ingevuld.
Duidelijk. De beste objecten vindt u bij DTZ Zadelhoff.
DTZ Zadelhoff komt u overal tegen. Op de belangrijkste Nederlandse en buitenlandse kantoorlocaties, maar ook in winkelstraten, op industrieterreinen, in boardrooms en natuurlijk in de Ondernemer. DTZ Zadelhoff weet altijd wat er speelt in uw omgeving en wat het beste bij uw situatie past. Als u hoge eisen stelt is de keuze helder. Duidelijk. DTZ Zadelhoff
Te huur Breda
Te huur Breda
Te huur Breda
Te huur Breda
Moderne turnkey kantoorverdieping
Bedrijfsobject met showroom
Kantoorruimte op centrum- en stationslocatie
Op een prachtige zichtlocatie
GE
L LTE E E D
IJK
HU VER
URD
Cosunpark 20-24, Breda
Crogtdijk 79, Breda
Emmastraat 2-6, Breda
Ettensebaan 27-29, Breda
In dit kantoorgebouw bemiddelde DTZ Zadelhoff recentelijk bij de verhuur van circa 350 m2 kantoorruimte op de vierde verdieping. Het gaat hier om een kantoorobject met een uiterst representatieve uitstraling en op zichtlocatie aan de Ettensebaan. Op dit moment is de derde verdieping nog beschikbaar à EUR 100,- per m2 per jaar.
Bedrijfsobject op zichtlocatie met showroom en gezamenlijk buitenterrein. Het object ligt aan de noordkant van het centrum van Breda, nabij Shurgard, Van Tilburg-Bastianen en Hornbach. • totale verhuurbare vloeroppervlak is ca. 2.385 m2 waarvan 1.120 m2 showroom/bedrijfsruimte, ca. 1.160 m2 showroom en ca. 105 m2 kantoorruimte • zeer goed bereikbaar via A16 en A27 • aanvaarding in overleg
Op een uitstekend bereikbare locatie, direct bij het trein- en busstation en in de onmiddellijke nabijheid van het stadshart van Breda. Het gebouw leent zich uitstekend voor dienstverleners met een baliefunctie. • in totaal is er ca. 1.135 m2 kantoorruimte beschikbaar, in units v.a. ca. 130 m2 • goed bereikbaar met zowel openbaar als eigen vervoer • parkeren op eigen parkeerterrein
Het betreft hier een zelfstandig bedrijfsobject met showroom, kantoor- en bedrijfsruimte. Het geheel is gesitueerd op een zichtlocatie langs de Ettensebaan, één van de toegangswegen naar het centrum van de stad. Verhuurder gaat het object op korte termijn geheel renoveren. • ca. 1.204 m2 beschikbaar voor kantoorruimte/showroom, 1.070 m2 bedrijfsruimte en ca. 80 m2 souterrain • parkeergelegenheid aan voor- en achterzijde object • aanvaarding in overleg
Te huur Breda
Te koop Breda
Te huur | Te koop Kantoorruimte
Kantoorruimte op prominente zichtlocatie
Multifunctioneel bedrijfsobject
Breda Nieuwe Boschstraat 51 Princenhagelaan ong. Reduitlaan Tramsingel 27B Willemstraat 15
40 m2 100 m2 17 m2 143 m2 90 m2
te huur diverse units in klassiek herenhuis, nabij centrum station v.a. te huur/te koop herenhuiskantoren, ca. 300 m2, huur vanaf te huur div. units in het Blushuis op de Triple O Campus, creatieve omgeving v.a. te huur, eventueel de gehele begane grond, in dit markante gebouw nabij centrum, v.a. te huur kantoor op 1e en 2e verd. in herenhuis, bij het station totaal ca. 200 m2 v.a.
ca. ca. ca. ca. ca.
te huur kantoorruimte in modern kantoorgebouw aan de afslag van de A58 te huur/te koop kantoorgebouw bij station, evt. interessant voor herontwikkeling
ca. 175 m2 ca. 2.275 m2
te huur/te koop hoogwaardig object, nabij dorpskern, deels historisch en deels modern,
ca. 2.000 m2
Etten-Leur Bredaseweg 193 Stationsplein 45
Ossendrecht Dorpsstraat 16
Te huur | Te koop Bedrijfsruimte Graaf Engelbertlaan 75, Breda
Breda
In dit markante kantoorgebouw langs de zuidelijke rondweg kunnen wij u kantoorruimte aanbieden. Dit gebouw is ontworpen door architect Rob Ligtvoet en gebouwd voor Esso Benelux. Door de strategische ligging zeer interessant voor ‘Beneluxeerders’. • uniek zijn de grote vloervelden van ca. 900 m2 tot ca. 1.800 m2 • huurprijs afhankelijk van het gewenste opleveringsniveau • royaal parkeren op eigen terrein • op steenworp afstand van A16 (Antwerpen/Breda/ Rotterdam)
IABC 5167 Koperstraat 4 Schapendreef 1
Lunetstraat 152, Breda te huur logistieke ruimte met docks, gelegen aan de snelweg A16 te huur ca. 145 m2 bedrijfsruimte en ca. 250 m2 kantoor aan de A16, totaal te huur/te koop bedrijfshal met kantoor, bedrijventerrein ‘Emer’
ca. 2.000 m2 ca. 395 m2 ca. 520 m2
te huur voor bedrijf dat combinatie zoekt van opslag en bureauwerkzaamheden, v.a.
ca.
te koop bedrijfscomplex op fantastische zichtlocatie A59 (nog af te bouwen)
ca. 2.900 m2
Etten-Leur Handelsweg 7
340 m2
Oosterhout Innovatiepark
Een bedrijfsobject gelegen op het terrein waar eveneens Perfetti van Melle, Fellowes en 3M zijn gehuisvest. Het terrein wordt 24-uur per dag collectief beveiligd. Het bestaat uit kantoor-, productie-, opslag- en laboratoriumruimte. • perceelgrootte ca. 45.000 m2 • totale vloeroppervlakte ca. 13.020 m2 waarvan ca. 1.070 m2 kantooroppervlakte • buitenterrein is deels verhard en voorzien van een blusvijver • vraagprijs EUR 4.500.000,- k.k.
Te huur | Te koop Winkelruimte Breda
Alle prijzen zijn te vermeerderen met BTW
Doelsteeg 11 Grote Markt
te huur ruimte op steenworp afstand van A1 winkelgebied te huur representatieve winkelruimte
ca. ca.
100 m2 250 m2
Te huur Breda
Te huur | Te koop Etten-Leur
Te huur Oosterhout
Te huur Roosendaal
Moderne kantoorruimte met dakterras
Bedrijfsunits geschikt voor opslag
Bedrijfsobject met diverse kraanbanen
Representatieve kantoorruimte in het centrum
Minervum 7092D, Breda
Tussendonk 10-20, Etten-Leur
Karolusstraat 20, Oosterhout
Laan van Brabant 70, 76 & 86, Roosendaal
In dit modern en zeer representatief kantoorgebouw, gelegen op bedrijventerrein ‘Hoogeind’, is momenteel kantoorruimte beschikbaar op de eerste verdieping. • ca. 165 m2 kantoorruimte • zeer compleet opleveringsniveau en een hoog afwerkingsniveau • beschikt over een dakterras • uitstekend bereikbaar via de A27 • 2 parkeerplaatsen op eigen terrein
Representatieve bedrijfsunit gelegen op ‘Vosdonk’. Koppeling van meerdere units is mogelijk. • bedrijfsruimte ca. 610 m2 • koopsom EUR 295.000,- k.k. • huurprijs EUR 35,- per m2 per jaar • �exibele huurvoorwaarden bespreekbaar! • aanvaarding per direct
Productiecomplex bestaande uit luxe kantoorruimten met kantine en een productie-/magazijnruimte, voorzien van daglichttoetreding en diverse kraanbanen. • ca. 450 m2 kantoor en ca. 1.800 m2 productieruimte • hoogwaardig opleveringsniveau, deels gerenoveerd • v.v. kraanbanen variërend tussen 1 en 5 ton, vrije hoogte tot ca. 5.45 meter, vloerbelasting ca. 2.500 kg/per m2 • uitstekend bereikbaar via de A27 • aanvaarding per direct
Dit moderne kantoorgebouw ligt op een uitstekende locatie in het centrum van Roosendaal. • totaal ca. 700 m2 beschikbaar op begane grond, 3e en 4e verdieping • oplevering inclusief systeemplafonds met verlichtingsarmaturen, kabelgoten, scheidingswanden, lift en topkoeling • zeer goed bereikbaar per auto, bus- treinstation op loopafstand • mogelijkheid tot bijhuren van parkeerplaatsen op eigen terrein • beschikbaar per mei 2011
Collegiaal met Van der Sande Van Opstal bedrijfsmakelaardij
Collegiaal met Metterwoon Vastgoed B.V. Charles Suijkerbuijk Bedrijfsmakelaardij & Taxaties o.z
Voor meer informatie: 076 5 209 209 of www.dtz.nl
bog >>
35
Meeùs heet voortaan MVGM M
eeùs Bedrijfshuisvesting heet voortaan MVGM Bedrijfshuisvesting. Het Bredase kantoor is verhuisd naar de Bijster 45-47, waar MVGM Vastgoedmanagement al was gehuisvest. Miel Nobelen, directeur bedrijfshuisvesting van MVGM, en Harry Klute, Projectmanager New Business van MVGM Vastgoedmanagement, verwachten veel van de samenwerking. “We kunnen elkaar versterken.”
door Peter de Jong BREDA - Eigenlijk kennen de beide managers elkaar al jaren. “Wij werkten beiden voor een onderdeel van Meeùs, dat ooit begon als assurantiekantoor. Ook MVGM behoorde tot enkele jaren geleden tot de Unirobe Meeùs Groep, onderdeel van AEGON”, vertelt Miel Nobelen. “Meeùs gaat nu terug naar de core business: de assurantiën, hypotheken en financiële dienstverlening. In de loop der jaren waren er veel bedrijven bijgekomen zoals de afdeling Meeùs Vastgoedmanagement, die als MVGM Vastgoedmanagement uitgroeide tot Nederlands grootste vastgoedmanagementorganisatie. Er heeft een management buy-out plaatsgevonden en in 2009 is MVGM zelfstandig geworden. De woningmakelaardij van Meeùs is in 2009 verkocht en is verder gegaan als Hypodomus. En nu zijn wij als Bedrijfshuisvesting overgenomen door MVGM.”
Landelijk netwerk Meeùs Bedrijfshuisvesting was en is met veertien vestigingen in praktisch alle economische kerngebieden van Nederland aanwezig. “De combinatie van een sterk landelijk netwerk met zeer uitgebreide kennis van zowel de lokale als regionale vastgoedmarkt sluit goed aan bij onze organisatie”, stelde Eddy Smit, algemeen directeur en eigenaar van MVGM, bij de overname. Zodoende ontstond afgelopen maandag (11 april) een organisatie met meer dan 500 medewerkers en 20 kantoren. “MVGM Vastgoedmanagement is met ruim 400 personeelsleden het grootste onderdeel van de organi-
Miel Nobelen (links) en Harry Klute. satie”, vertelt Harry Klute, Project Manager New Business. “Ook in West-Brabant zijn we al jaren actief en daarin kan de expertise van Bedrijfshuisvesting aanvullend zijn op onze bestaande activiteiten. Zo kunnen we een optimaal rendement behalen voor onze opdrachtgevers.” ”Zeker op het gebied van duurzaamheid zoeken we partners met wie we breder actief kunnen zijn in de markt. We werken op dat gebied samen met BAM Utiliteitsbouw. Daarbij is de knowhow van de mensen van Bedrijfshuisvesting een welkome aanvulling. Daar zijn we druk mee bezig en de eerste successen beginnen al binnen te komen”, zegt Klute.
Expertise ”Wij hebben de expertise”, vult Nobelen aan. “We weten wat de waarde van een gebouw is als je dat duurzaam in de markt zet. De affiniteit en
Foto: Aad Meijer de synergie is in deze samenstelling veel groter.” Klute: “Je komt in de praktijk regelmatig problemen tegen en zoekt naar mogelijkheden om investeringen rendabel te maken. Wij kennen de huurders van de panden. Wij kunnen berekenen wat je moet investeren en hoe snel je dat terugverdient, maar we weten niet wat zo’n investering op de lange termijn doet met een pand. Daarbij kunnen we de mensen van Bedrijfshuisvesting inschakelen. Met onze gezamenlijke kennis kunnen we het complete pakket aan mogelijkheden aan onze klanten voorleggen.”
Vastgoedadviseur Daarbij komt dat er de afgelopen jaren veel veranderd is in het werk van de bedrijfsmakelaar. ”We zijn als makelaar veel meer vastgoedadviseur geworden”, stelt Nobelen. “De tijd van de snelle handel is
voorbij. Nu is het veel meer passen en meten en gaat er meer tijd zitten in begeleiding van onze klant. Vanuit onze kennis en ervaring kunnen we klanten goed adviseren in beider belang. We zien wat eraan schort als een pand minder courant is. Wij kunnen een eigenaar bijvoorbeeld advies geven om de logistiek rond een object te verbeteren, zodat wij een gemakkelijk te verhuren pand in portefeuille hebben.” Klute beaamt de woorden van zijn MVGM-collega. “Je bent inderdaad meer vastgoedregisseur. Je brengt mensen bij elkaar en kunt opdrachtgevers faciliteren en zorgen voor goede tarieven.”
Goede perspectieven De samenwerking biedt goede perspectieven voor de toekomst. Nobelen: “We zijn blij met deze stap. De afgelopen jaren was de markt niet ge-
makkelijk, maar we merken zeker dat het nu aantrekt. Continuïteit is belangrijk. In deze samenwerking zitten we onder één paraplu. We kennen allebei onze klanten en kunnen die goed van dienst zijn. We hebben ook ervaring in heel specifieke vakgebieden van ziekenhuizen tot watertorens. Met die expertise kunnen we onze traditionele positie op de markt gezamenlijk veel breder trekken. We moeten van elkaars expertise profiteren, zodat de klant daar beter mee wordt geholpen.” Klute vult aan: “Bij iedere vraag op welk gebied dan ook kunnen we snel de juiste mensen aan tafel hebben. Daarnaast hebben we toegang tot het kenniscentrum van BAM. We kunnen dus snel schakelen met grote en kleine partijen. De klanten zullen daarvan profiteren.” Meer informatie: www.mvgm.nl
Nieuwe dynamiek op Contacta H
oe gaat beursorganisator LMG hét Zeeuwse Business Event Contacta opnieuw laten sprankelen? Als het aan Rob Scharff, beursmanager LMG Exhibitions ligt, zal dit geen probleem zijn. Vol enthousiasme en elan brengt hij Contacta 2011 onder de aandacht van het Zeeuwse bedrijfsleven met als resultaat diverse nieuwe partners met inspirerende ideeën voor nog meer dynamiek op de beursvloer!
door Annet van de Ree GOES - Op basis van ervaringen van vorig jaar worden een aantal thema’s en activiteiten anders ingevuld. “Het gebeurt dit jaar allemaal op de beursvloer zelf; interessante presentaties, lezingen en aantrekkelijke activiteiten. De standhouders kunnen hier dan ac-
tief aan deelnemen of in hun stand op inspelen. We streven dit jaar naar een oppervlakte van 15.000 m2 en daarbij willen we het record van 15.500 bezoekers in 2010 overtreffen. Dat biedt voldoende ruimte voor deze extra’s en aandacht voor de Look & Feel op de beursvloer.” LMG Exhibitions is zeer tevreden met het partner-
schap dat ze onlangs afsloot met de Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland en de RABO-bank. De Kamer van Koophandel is mede initiator voor de nieuwe innovatie beursprijs, voor de meest opvallende innovatieve standhouder. Ook de RABO-bank steunt dit initiatief. Vernieuwing en innovatie zijn in 2011 de sleutelwoorden tot succes in iedere branche. De nieuwe Contacta beursprijs past goed in het beursthema ‘Visie op de Toekomst’. Samen met de Contacta-partners worden momenteel de inschrijvingsvoorwaarden en beoordelingscriteria uitgewerkt en di-
verse aansprekende juryleden geworven. Welke innovatieve ondernemer op Contacta 2011 zal deze nieuwe prijs in de wacht slepen? Voor de genomineerden wacht in ieder geval een exclusieve standplaats in de lobby van de Zeelandhallen; een toplocatie met alle ruimte voor krachtige exposure. ”Het aantal topsporters en sportevenementen Zuidwest Nederland neemt toe, maar er heerst in Zeeland geen professioneel sportklimaat. Toch een hele logische combinatie, die voor het eerst veel ruimte krijgt op Contacta,” vindt Scharff. Met de inrichting van een Sport Plaza brengt
Contacta Sports & Business bij elkaar. “We denken dan ook aan demonstratiewedstrijden en clinics door topsporters uit de regio. Er zijn al contacten gelegd met de tennissters Angelique van der Meet en Lesley Kerkhove, de voetbalclubs Kloetinge en Hoek, de basketclubs uit Vlissingen èn Bergen op Zoom! “ Met het oog op de Olympische spelen is het initiatief ‘Port to London’ opgestart o.a. door EVE. Samen met EVE maken we er een mooi spektakel van met zoveel mogelijk Zeeuwse topteams en topsporters uit de Olympische disciplines.
TE HUUR/TE KOOP Bedrijfsobjecten Takkebijsters 13 Breda
Sophiastraat 11 Breda
Minervum 7354 Breda
Belcrumweg 58-60 Breda
TE HUUR
TE HUUR
TE KOOP
TE HUUR
Kantoorruimten in kleinschalig solitair kantoorgebouw met zichtwaarde aan de Nieuwe Kadijk totaal 1.700m², beschikbaar derde etage 290m² en vierde etage 290m²; kantoren zijn voorzien van geïntegreerde lichtarmaturen, wandafwerkingen en individuele overige voorzieningen. Royaal aantal parkeerplaatsen op eigen terrein.
Winkel- /showroomruimte (met kelder ca. 115 m²), eventueel te gebruiken als kantoor met baliefunctie, gelegen aan drukke doorgaande straat nabij het station. Door de ligging, vorm en het vele glas heeft het pand een zeer opvallende uitstraling en grote herkenbaarheid.
Het object is gelegen op bedrijventerrein Hoogeind. Het pand (bouwjaar 2001) heeft een eigen identiteit, mede door de hoogwaardige architectuur. Het object bestaat uit een bedrijfsruimte groot ca. 665m² met kantoren verdeeld over twee bouwlagen totaal ca. 200m². Perceelsgrootte 1.515m². Eigen parkeervoorzieningen aanwezig. Eventueel te huur.
Ten noorden van het stationsgebied, nabij de uitvalswegen, is een grootschalige winkelruimte (ca. 1.200 m²) beschikbaar. De frontbreedte is maar liefst 25 meter, waardoor de ruimte uitstekend geschikt is als showroom. Direct voor het pand zijn er mogelijkheden voor vrij parkeren.
Minervum 7002 Breda
Wilhelminasingel 19 BREDA
Kapittelweg 18 Breda
Minervum 7334 Breda
TE HUUR
TE HUUR / TE KOOP
Het te huur aangeboden object (ca. 2.200m²) kenmerkt zich door een uiterst representatieve uitstraling, hoogwaardige architectuur met een duidelijk eigen identiteit en bestaat uit kantoren, showroom-/bedrijfsruimte, opslag-/ magazijnruimten. Voldoende parkeerplaatsen aanwezig. Aanpassingen en herindelingen zijn mogelijk.
Op uitstekende locatie gelegen in de bekende Watertoren aan één van de singels van Breda kunnen wij u de allerlaatste kantoorunit (ca. 55 m²) aanbieden op de derde verdieping. De watertoren beschikt tevens over vergaderfaciliteiten die door de huurders kunnen worden gebruikt. Er is een mogelijkheid om vanaf 30 m² te huren.
De bedrijfsruimte maakt deel uit van een plan van vier identiek geschakelde bedrijfsruimten met kantoor, welke zijn gerealiseerd in 2000 gelegen op het oude Philipsterrein (Breda-Oost). Onderhavig object bestaat uit een bedrijfshal (ca. 415m²) met voorgelegen kantoorsectie (ca. 394m²). Op eigen terrein zijn circa 8 parkeerplaatsen aanwezig.
Het recent gerealiseerde object is gelegen op het hoogwaardig bedrijvenpark Hoogeind. De gebouwenstructuur bestaat uit drie kantoor-/ vloervelden (totaal ca. 575m²) met aansluitend de halsectie (ca. 560m²). Vrije hoogte 9m¹. De kantoren zijn adequaat uitgevoerd, o.m. voorzien van koeling. Op eigen terrein bevinden zich circa 25 parkeerplaatsen.
Minervum 7440 Breda
Rudonk 4 Breda
Westbroek 20-34 Rossini Breda
Biesdonkweg 31 Breda
TE HUUR
TE HUUR
TE HUUR
TE HUUR / TE KOOP
Op het moderne bedrijventerrein Hoogeind II te Breda is een hoogwaardig zakencomplex gerealiseerd. Het bedrijventerrein heeft een uitstekende ligging ten opzichte van de snelwegen A-16 en A-27. Thans is nog beschikbaar een bedrijfshal (ca. 1.025 m²) en kantoorruimte op de begane grond (ca. 275 m²) en de eerste verdieping (ca. 314 m²).
Bedrijfscomplex gesitueerd nabij in- en uitvalswegen A16 , A27 en A58. Onderhavig bedrijfscomplex bestaat uit kantoorgedeelte incl. sec. ruimten op b.g.g. en eerste etage, groot ca. 900m². Bedrijfsruimte ca. 2.845m². Er zijn 5 eigen garageboxen aanwezig, totaal ca. 120m². Parkeerplaatsen op eigen terrein. Perceelsgrootte ca. 7.000m². Koop is bespreekbaar.
Rossini is een kantoorverzamelgebouw gelegen aan de Westerhagelaan, uitstekend gesitueerd tegenover de “Eurotoren” met een snelle ontsluiting naar de A16. De aangeboden ruimte is groot ca. 130m² en gelegen op de begane grond, naast de hoofdentree. Er is sprake van een hoogwaardige afwerking (o.a. topkoeling). Royale parkeercapaciteit.
Onderhavig grootschalig vrijstaand autoshowroom/bedrijfscomplex is gelegen aan de Noordelijke rondweg op de hoek Biesdonkweg / Nieuwe Kadijk. De gebouwendelen bestaan o.m. uit showroom-/ verkoopruimte met diverse secundaire vertrekken, totale VVO 4.695m². De totale perceelsgrootte bedraagt 16.315m². Potentieel herontwikkelingsobject.
Krombraak 2-4 Oosterhout Nb
Bredaseweg 8 Terheijden
Oude Kerkstraat 12C Etten-Leur
Tussendonk 10-20 Etten-Leur
TE HUUR
TE KOOP
TE HUUR
TE HUUR / TE KOOP
Op een uitstekend bereikbare zichtlocatie gelegen distributiecomplex (ca. 7.938 m²). Eén compartiment van het complex is geconditioneerd en kan als koelruimte worden gebruikt. Het pand is gelegen op een zeer royaal perceel en heeft ruim voldoende manoeuvreer- en opstelruimte voor vrachtwagens. Er zijn diverse personeelsvoorzieningen in het pand aanwezig. Collegiaal met DTZ Zadelhoff.
Op een uitstekend bereikbare locatie gelegen bedrijfscomplex (ca. 5.250 m²). Het complex bestaat uit een hal (ca. 2.441 m²) met entresolvloer (ca. 1.616 m²), een kantorensectie (ca. 914 m²) en secundaire ruimtes (ca. 286 m²) en is compleet geoutilleerd. Aan de achterzijde ligt een royaal verhard buitenterrein. Totale perceeloppervlakte is 8.967 m².
Op bedrijventerrein ”Vosdonk” te Etten-Leur is een functionele bedrijfshal (ca. 1200 m²) met kantoren en royale daglichttoetreding te huur. Het geheel is ideaal te noemen voor o.a. opslag-, distributieruimte, lichte productie e.d. Aan de voorzijde is een verhard buitenterrein ten behoeve van manoeuvreren en parkeren gelegen.
Multifunctioneel bedrijfscomplex gelegen op bedrijventerrein Vosdonk-West, nabij snelweg A58. Bedrijfsruimte vanaf 610m² tot 1.635m² eventueel gecombineerd met kantoorruimte vanaf ca 200m². Op eigen terrein zijn voldoende parkeerplaatsen aanwezig. Collegiaal met DTZ Zadelhoff.
TE HUUR
TE HUUR