18 december 2010 | 8e jaargang | nr. 10 de Ondernemer is een uitgave van
WEST-BRABANT
Kredietcrisis? Overlevingsplan of doorstarten!
www.newtargetvision.com
Deze maand in de stoel: Johan van den Kieboom, bladmanager van de Ondernemer Tien jaar de Ondernemer: Terug- en vooruitblik, de oprichters aan het woord, Interviews: Aad Ouborg, Peter Swinkels, Peter van de Velden, Karla Peijs en Jan Pelle Even voorstellen: De experts van de barometer De barometer: Terug- en vooruitblik
Vanaf nu nieuw telefoonnr.
088 SYNCHRO (088 796 24 76)
www.synchromakelaardij.nl
VLISSINGEN
HOOGVLIET
<< pas begonnen
02
Feest voor de Ondernemer H
et wordt hoog tijd dat we een maandblad voor de business tot business beginnen, dachten Johan van den Kieboom en Jos van Dongen in 2000. Wat begon als experiment is uitgegroeid tot een blad dat in heel Nederland marktleider is in de B2B markt. Met dank aan alle ondernemers die vertrouwen hebben in de Ondernemer.
Bedrijf: de Ondernemer Eigenaar: BN DeStem en PZC Begonnen: Oktober 2000 Reden: Het tienjarig bestaan van een blad moet gevierd worden. In de laatste maand van het jaar blikken we terug en vooruit.
door Ron Gregoor BREDA - Ere wie ere toekomt. Het idee om met de Ondernemer te beginnen is niet afkomstig uit Breda, maar uit Nijmegen. De Gelderlander, ons zusterblad, was BN DeStem even voor. Een paar maanden maar, maar toch. Toen salesmanager Johan van den Kieboom en accountmanager Jos van Dongen die eerste uitgave van de Gelderlander zagen, waren ze meteen verkocht. Maar ook hadden ze het idee: dat kunnen wij beter. In het najaar van 2000 verscheen de eerste Ondernemer in West- Brabant. In dit nummer, het laatste van 2010, besteden we aandacht aan tien jaar de Ondernemer. We kijken met de twee initiatiefnemers nog even terug op die eerste jaren. We hebben bij hoge uitzondering iemand uit de eigen stal in de stoel zitten. En we stellen u nog eenmaal alle experts voor, die iedere
Op het tienjarig bestaan. Proost. maand hun visie op de economische ontwikkeling in Zuidwest Nederland geven. In dit jubileumnummer besteden we ook, meer dan normaal, aandacht aan netwerkclubs. Zij krijgen de gelegen-
Foto: Kees Bennema heid zich voor te stellen. Want wat in de afgelopen tien jaar wel is gebleken: het slagen van een onderneming hangt voor een groot deel af van het netwerk dat de ondernemer kan gebruiken
In de laatste maand van het jaar kijken we natuurlijk ook terug- en vooruit. Dat doen we met een aantal mensen, die daadwerkelijk iets te vertellen hebben in de ondernemerswereld. Aad Ouborg bijvoorbeeld. Verkocht dit jaar zijn Princess, maar heeft nog volop plannen. Peter van der Velden beschrijft de samenwerking in West- Brabant. Rob Franken, bestuursvoorzitter van het ROC West- Brabant, geeft een inzicht hoe het is gesteld met het beroepsonderwijs. Peter Swinkels, voorzitter van de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging BZW geeft in een interview aan waar de belangen van Zuidwest nederland liggen. En in Zeeland spraken we met Commissaris van de Koningin Karla Peijs en gedeputeerde Marten Wiersma. Onder meer over de toekomst van Zeeland. Kortom, een wat dikker nummer dan normaal en ook iets feestelijker.
Fokker en WCAA werken samen D
e World Class Aviation Academy (WCAA) en Fokker Elmo gaan samenwerken als het gaat om interne opleidingen en vakgerichte trainingen voor de medewerkers van Fokker Elmo. Voor beide bedrijven die gevestigd zijn op het bedrijventerrein Aviolanda versterkt deze samenwerking de ambitie om verder te groeien als belangrijke spelers in de luchtvaartindustrie. door Ron Gregoor WOENSDRECHT - De WCAA denkt intensief mee over de inhoud van de opleidingen en trainingen. Dit betekent dat er geen standaardpakket wordt afgenomen door Fokker Elmo,
maar juist een op maat gemaakt trainingspakket. Niet alleen passend bij de wensen van Fokker Elmo maar ook bij de werkwijze en bedrijfsgerelateerde kennis van het bedrijf. Ook in de toekomst wil de WCAA een belangrijke rol spelen in de inhoud van
opleidingen en trainingen voor de medewerkers van Fokker Elmo. Jan Lagasse, Managing Director Fokker Elmo; “De vakgerichte opleidingen en trainingen die de WCAA voor Fokker Elmo zal gaan verzorgen sluiten aan op onze doelstelling om hoogwaardige kwaliteit te leveren waarmee we kunnen voldoen aan de wensen van onze klanten en de weten regelgeving in de luchtvaartsector. Om hoogwaardige kwaliteit te kunnen leveren zijn niet alleen onze producten belangrijk maar vooral ook de
mensen die hieraan werken. ” De eerste vakgerichte training gaat in op het onderwerp ‘Veiligheid in de Luchtvaartsector’. Deze training bestaat uit twee dagdelen, het eerste dagdeel gaat in op Human Factors (over bewustwording van verantwoordelijkheden binnen de luchtvaartsector) en het tweede dagdeel gaat over Safety, Health en Environment. Op termijn is het de bedoeling dat een groot deel van de interne opleidingen en trainingen van Fokker Elmo ondergebracht worden bij de WCAA.
De Column
Jubileum Deze column moet gaan over feest. Wij bestaan tien jaar. Daar moeten we aandacht aan besteden, natuurlijk. Even terugkijken hoe het allemaal gekomen is. Ikzelf hou niet zo van jubilea. Vroeger wel. Tot mijn vijftigste. Dat werd een groot feest, waarbij de lolbroeken in de familie een Abraham voor de deur zetten en de twee carnavalsclubs waar ik ooit bij was om half zeven ‘s ochtends de plaat poetsten. Maar daarna vond ik het welletjes. Ik ben afgelopen jaar zestig geworden, dat heb ik in stilte, met slechts mijn dierbare familie om me heen, gevierd. Als ik 65 ben, sluip ik via de achterdeur het bedrijf uit. En als ik 80 ben waarschijnlijk via de zij-ingang het verzorgingstehuis in. Bang om ouder te worden, vroeg mijn vrouw pas. Nee hoor. Want in mijn hoofd ben ik nog jong, nog lang geen twintig. Vraag maar aan mijn kinderen, die nauwelijks meer met mij over straat durven omdat ze bang zijn dat ik ineens begin te zingen, te springen of heel hard een café in ren. Nee, daarboven wil het nog best lukken. Ik zie er kennelijk ook niet uit als zestig. ‘Ben jij al zo oud?’, slijmen collega’s verbaasd als ik het ze vertel. Ja, ik ben al zo oud. Dat merk ik eigenlijk pas als ik lichamelijk in actie kom. Ik werk op de begane grond, meteen links naast de ingang. De laatste weken moet ik zeker een keer of tien per dag naar de tweede verdieping, waar de lay-out redactie mijn pagina’s opmaakt. Mijn jonge geest zegt dan: neem de trap. Daar luister ik naar. Als ik boven ben, heb ik daar meteen spijt van. Al was het alleen maar omdat al die collega’s dan roepen: ja, nou zie ik het, je wordt oud. En eer ik weer op adem ben, is iedereen al lang weer verdiept in zijn eigen werk. Ik vier alleen nog maar jubilea als iemand anders het feestvarken is. En denk dan: ik ben gelukkig niet de enige. Ron Gregoor Meer columns op www.deondernemerzwn.nl
stand van zaken >>
BAROMETER - december -
Chris Rutten Voorzitter KvK Zuidwest- Nederland: cijfer 7 ‘Door verbeterde bedrijfsresultaten zullen bedrijven weer personeel werven.’
Herstel zet door
a een onverwachte daling in het derde kwartaal zien we in het vierde kwartaal weer een stijgende lijn van het ondernemersvertrouwen stijgen. Volgens de Conjunctuurenquête Nederland (COEN) stijgt het vertrouwen in Zuidwest-Nederland van -0,7 naar +9,1. De regio blijft daarmee wel iets achter bij de landelijke score (+11,3). Vooral in Zeeland zijn de ondernemers wat terughoudend.
����� � ��� �����
��������������
������� �� ����� ��� ��� ��������� ��� �������� ������������ ��
������������
��� �������� ��������������
03
EEN FISCAAL GUNSTIGE JAARWISSELING mr. Frank van den Broek FB is fiscalist en als partner verbonden aan DRV Accountants en Belastingadviseurs, vestiging DRV Roosendaal, f.v.d.broek@drv.nl Het jaar 2010 is al weer bijna voorbij. Op een aantal punten wijzigt de fiscale wetgeving volgend jaar. Het kan lonen om daar nog dit jaar op in te spelen. Wij doen u enkele suggesties voor een fiscaal gunstige jaarwisseling. Schenken aan kinderen In 2010 mag u uw kinderen tot € 5.000 belastingvrij schenken. Is uw kind tussen de 18 en 35 jaar dan mag eenmalig een bedrag van € 24.000 belastingvrij geschonken worden. Schenkt u in 2010 aan uw kind voor een eigen woning of een studie, dan bedraagt het vrijgestelde bedrag zelfs € 50.000. Ook als u al eerder gebruik hebt gemaakt van de eenmalig verhoogde vrijstelling, kunt u in 2010 nog een verzoek doen voor een aanvullende verhoogde vrijstelling van € 26.000, mits deze aanvullende schenking is bedoeld voor de aanschaf van of onderhoud aan de eigen woning van het kind of voor de aflossing van de eigenwoningschuld.
N
Hier stijgt het vertrouwen maar licht van +2,6 naar +3,7. In West-Brabant gaat het om een stijging van -2,0 naar +9,6. Het lagere vertrouwen in Zeeland kan mede verklaard worden door een seizoenseffect. De vertrouwensindex gaat uit van een kwartaal-op-kwartaal ontwikkeling en in Zeeland ligt voor veel bedrijven de omzetpiek in het derde kwartaal (toeristische seizoen). Het vierde kwartaal is voor deze ondernemers al snel minder. Met name de (internationale) omzetontwikkeling zorgt voor een opwaartse trend. Bijna één op de drie ondernemers in Zuidwest-Nederland verwacht in het 4de kwartaal een toename van de omzet, 20% gaat uit van een daling. Landelijk zijn er iets meer groeibedrijven (34%) en minder krimpbedrijven (14%). De groothandel en vervoerssector presteren bovengemiddeld, de bouw verkeert nog altijd in zwaar weer. Voor het vierde
column
Besparing vermogensrendementsheffing In 2010 wordt uw inkomen uit sparen en beleggen (box 3) berekend op basis van het gemiddelde van uw vermogen per 1 januari 2010 en 31 december 2010. Maar met ingang van 2011 blijft maar één peildatum bestaan, en wel 1 januari. Voor 2011 hoeft u uw bezittingen en schulden dan alleen nog op de peildatum 1 januari 2011 vast te stellen. Latere wijzigingen in uw vermogen beïnvloeden de belastingheffing in box 3 over dat jaar niet meer. Maatregelen die u neemt om op 31 december 2010 de grondslag in box 3 zo laag mogelijk te houden, schelen dus anderhalf jaar heffing in box 3.
Alleen in de bouw stagneert het nog even. kwartaal verwacht 43% van de bouwbedrijven een omzetdaling. In het 3de kwartaal was dat zelfs 49%. De bouwsector, maar ook gerelateerde branches (bijv. de makelaardij, architecten, notarissen, meubelzaken, bouwmaterialenindustrie), heeft vooral last van de aanhoudende problemen op de huizenmarkt.
Verwachtingen 2011 Ondernemers zijn redelijk optimistisch over 2011. Zo denkt 40% van de ondernemers in Zuidwest-Nederland volgend jaar een hogere omzet te realiseren. Dit is in lijn met de landelijke cijfers. Volgens de Kamer van Koophandel geven de gestegen verwachtingen geen reden tot ‘juichen’. De vele onzekerheden, zoals de financiële crisis in Europa, de verwachte bezuinigingsgolf van de overheid, de wankele euro en stijgende grondstofprijzen kunnen een krachtig herstel dwarsbomen. Daarnaast is er nauwelijks herstel zichtbaar in de bouwsector. De verwachtingen van de ondernemers lijken optimistischer dan de ramingen van het Centraal Planbureau (CPB). Het CPB verwacht voor 2010 een landelijke groei van 1,75% en 1,5% voor 2011. De groeivertraging is vooral een gevolg van de forse overheidsbezuinigingen (als gevolg van de internationale financiële situatie) die een rem zullen vormen op de groei van de wereldhandel. Van de ondernemers in Zuidwest-Nederland denkt 40% volgend jaar meer te exporteren. Door de internationale oriëntatie van de regio (met name van de industrie) is de export extra belangrijk voor de regionale economie. Ruim een vijfde van de ondernemers verwacht in 2011 hogere investeringsuitgaven dan dit jaar, 14% gaat uit van een daling. Veel ondernemers bliven terughoudend.
Werkgelegenheid Door betere bedrijfsprestaties zal volgend jaar ook de vraag naar arbeid toenemen. Een vijfde van de bedrijven rekent in 2011 op een toename van personeel, 13% voorziet een daling. Deze cijfers zijn beter dan in 2010 toen de krimpbedrijven de overhand hadden. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat volgend jaar de werkgelegenheid in Zuidwest-Nederland licht zal groeien en de werkloosheid verder daalt. In 2010 daalde de werkgelegenheid in West-Brabant met één procent (bron: SES West-Brabant) en in Zeeland met 0,3% (bron: RIBIZ). In beide regio’s heeft de regionale arbeidsmarkt zich veerkrachtig getoond. Vooral in de bouwsector en de industrie daalde de werkgelegenheid, in de zorg zijn veel extra banen gecreëerd. Sinds maart 2010 laat het aantal niet-werkende werkzoekenden (ingeschreven bij UWV Werkbedrijf) in Zuidwest-Nederland een dalende lijn zien. Ook in oktober 2010 is de werkloosheid verder gedaald. Over een heel jaar gezien (oktober 2009 - oktober 2010) is het aantal nww-ers in Zuidwest-Nederland met ruim 1.200 personen afgenomen (-4,7%). De daling is groter dan het landelijke gemiddelde (-2,3%). Dit verschil komt vooral voor rekening van Zeeland. Hier daalde de werkloosheid met 7,5% tegen -3,4% in West-Brabant. Het werkloosheidspercentage (aandeel op beroepsbevolking) ligt in Zuidwest-Nederland nog altijd onder het landelijke cijfer (5,3% versus 6,0%). Bergen op Zoom (7,7%) heeft het hoogste werkloosheidspercentage binnen Zuidwest-Nederland. Breda (6,8%) en Terneuzen (6,5%) volgen op enige afstand. Het laagste percentage kent Schouwen-Duiveland met slechts 2,4%.
Nieuwe regels fiscaal partnerschap Fiscale partners kunnen bepaalde inkomsten en aftrekposten onderling verdelen en in het algemeen kunnen zij de heffingskortingen beter benutten. De regels voor het fiscaal partnerschap wijzigen per 1 januari 2011. Voor de inkomstenbelasting leidt dat tot een forse aanpassing van het partnerbegrip. Uitgangspunt van de nieuwe regeling is dat gehuwden en geregistreerd partners altijd fiscaal partner zijn, ongeacht of zij samenwonen. Ongehuwd samenwonenden die ingeschreven staan op hetzelfde woonadres zijn verplicht fiscaal partners als zij een notarieel samenlevingscontract hebben, of in een woning wonen die gezamenlijk eigendom is, of samen een kind hebben, of partnerpensioen geregeld hebben. Kaartjes voor concert of toneelvoorstelling Podiumkunsten en leveringen van kunst- en verzamelvoorwerpen vallen per 1 januari 2011 onder het normale btw-tarief van 19%. Wanneer u in 2010 kaartjes koopt voor concerten of toneelvoorstellingen die in 2011 zullen plaatsvinden, geldt nog het 6% btw-tarief. Wellicht dat deze regeling onder politieke druk nog teruggedraaid wordt. Werkkostenregeling of niet? Vanaf 1 januari 2011 kunnen werkgevers de werkkostenregeling toepassen: een nieuwe fiscale behandeling van vergoedingen en verstrekkingen aan personeel. Samengevat houdt de regeling in dat u 1,4% van de loonsom van uw bedrijf onbelast aan vergoedingen mag geven. U mag dit totale bedrag zelf onder de werknemers verdelen. Gedurende drie jaar (2011, 2012 en 2013) geldt een overgangsregeling en mag u kiezen of u het huidige stelsel gebruikt of overgaat op de werkkostenregeling. Door de grote verschillen kan de werkkostenregeling flink duurder of juist goedkoper uitpakken. Bereken daarom wat in uw huidige situatie de beste keuze is. Herinvesteren Heeft uw onderneming of BV een herinvesteringsreserve gevormd doordat een bedrijfsmiddel de afgelopen drie jaren voor meer dan de boekwaarde is verkocht? Op deze wijze stelt u belastingheffing over de boekwinst uit, waardoor uw liquiditeitspositie verbetert. Zorg ervoor dat u de herinvesteringsreserve tijdig benut voor nieuwe investeringen. Doet u dit niet binnen drie jaar, dan valt de reserve verplicht vrij ten gunste van de fiscale winst. Fijne feestdagen! Wij wensen u fijne feestdagen, een goed uiteinde en een fantastisch begin van het nieuwe jaar!
DRV Accountants en Belastingadviseurs is met een team van 475 medewerkers en 11 vestigingen in Zuid-Holland, Zeeland en West-Brabant een inspiratiebron voor nuchtere ondernemers.
Eastman Chemical Middelburg focust op groei en innovatie E
astman Chemical Middelburg B.V. is onderdeel van een wereldwijd opererend Amerikaans concern. De Middelburgse vestiging produceert halffabrikaten en eindproducten op basis van natuurlijke gomhars en kunstmatige, uit aardolie gewonnen hars. Deze worden toegepast in tal van producten zoals lijm, luiers, autobanden, verf, kleurstoffen, voedingsmiddelen en parfum. Daarnaast produceert Eastman zijn eigen waterstof, stikstof en stoom. De Ondernemer sprak met 4 managers over de onderwerpen groei, innovatie, duurzaamheid en werkgelegenheid.
Groei door innovatie ‘Ons voornemen steeds te blijven groeien, spitst zich nu onder andere toe op het vinden van innovatieve, duurzame grondstofbronnen zoals biomassa. Daartoe werken we nauw samen met wetenschappers en kenniscentra in binnenen buitenland.’
INNOVATIE
Ko de Hullu, Manager Adhesives & Polymers Technology: ‘Met de 45 mensen van mijn team ben ik verantwoordelijk voor kwaliteitsbeheer, productontwikkeling en procesverbetering. In die laatste twee GROEI aspecten zit veel ruimte voor Rien Jonker, Site Manager: innovatie. Het speuren naar ‘Wereldwijd sloeg de recessie vorig jaar nieuwe productontwikkelintoe en zoals zoveel bedrijven hebben ook gen en toepassingen is altijd het wij daar het nodige van gemerkt. Toch speerpunt geweest. In mijn huiwerd een miljoeneninvestering door- dige functie ben ik vooral bezig gevoerd, die dit jaar volledig tot bloei is onze mensen te ontwikkelen gekomen. De investering richt zich op richting innovatie.’ • Enkele voorbeelden van toepassingen waarin Eastman harsen gebruikt worden de productielijn voor Regalite, een ge- Innovatieve fase hydrogeneerde harssoort. Regalite wordt ‘Eastman Middelburg maakt onder andere toegepast in hygiënische zo’n 80 verschillende produc‘Eastman heeft de zorg voor veiligheid en vendien gunstig voor onze portemonnee; producten als luiers. Gehydrogeneerde en ten. Rond de 70 daarvan hebben we zelf milieu hoog in het vaandel staan, evenals minder afval is het gevolg van een zuinidaardoor hoogwaardiger hars is ”waterw- ontwikkeld. We staan nu aan het begin maatschappelijk verantwoord onderne- ger gebruik van grondstoffen. Duurzaam hite”. De lijm die hiervan wordt gemaakt van weer een uitgesproken innovatieve men en het leveren van een bijdrage aan produceren gaat dus prima samen met is geschikter voor luiers dan niet-gehy- fase, die ongetwijfeld zal resulteren in tal de economische welvaart op die plaatsen een scherp economisch beleid.’ drogeneerde, gele hars. Een witte, bijna van nieuwe producten.’ waar het bedrijf actief is - niet alleen nu, Duurzaamheidscan onzichtbare lijm ziet er immers frisser uit. Focus op alternatieve grondstoffen maar ook op de lange termijn. Elke indi- ‘Binnenkort wordt Eastman Middelburg In 2011 zal onze totale Regalite produc- ‘Onze grondstoffen zijn onder meer af- viduele bedrijfslocatie werkt volgens een onderworpen aan een duurzaamheidscan, tiecapaciteit zijn verdubbeld ten opzichte komstig uit aardolie, die in de toekomst duurzaamheidstrategie op maat.’ geïnitieerd door de Masterclass Sustainavan 2006.’ steeds minder beschikbaar zal zijn. Daar- Minimale milieubelasting ble Development in de provincie Zeeland. Kunsthars en natuurlijke hars om zoeken wij naar alternatieve grond- ‘Duurzaamheid staat al sinds jaar en dag Ook belanghebbenden brengen hun stem ‘Regalite vind je terug in de plakstrips van stoffen. Maar ook naar mogelijkheden om hoog op onze agenda. Wij willen volko- uit over hun ervaringen met ons bedrijf. onder andere luiers, maar het wordt ook het gebruik van de steeds schaarser wor- men transparant zijn in onze duurzaam- In 2005 wonnen we met deze scan, samen gebruikt om de 7 of 8 laagjes waaruit zo’n dende aardolie verder te optimaliseren.’ heidstrategie - ten opzichte van onze met 5 andere Zeeuwse bedrijven, de Resluier is opgebouwd, aan elkaar te bevesti- Goedkoper en duurzamer eigen medewerkers en aandeelhouders, ponsible Care Prijs. We kijken ernaar uit gen.Verder maken wij harsproducten uit ‘Een recente ontwikkeling waaraan East- maar ook naar omwonenden en de over- ook deze keer weer met de uitkomsten natuurlijke gomhars, die gewonnen wordt man Middelburg heeft meegewerkt, is heid.’ aan de slag te gaan.’ uit pijnbomen. Dit is een hernieuwbare een energiebesparende methode voor het Klankbordgroep grondstof, afkomstig uit China, Vietnam verlijmen van luieronderdelen. We heb- ‘Eastman Middelburg heeft een klank- WERKGELEGENHEID en Brazilië. Een product als kauwgom ben een hars ontwikkeld die toepasbaar bordgroep met daarin onder meer ver- Erik de Leeuw, bestaat voor zo’n 40 procent uit natuur- is bij een lagere temperatuur. Dat scheelt tegenwoordigers van naburige bedrijven, Human Resource Manager: lijke hars.’ opwarmtijd en dus energie; goed voor de inwoners van nabijgelegen woonwijken ‘Dat Eastman Middelburg volop in de Van snoepjeswikkel tot autoband energierekening én het milieu. Boven- en agrariërs rond de Middelburgse plant. groei is, biedt kansen voor de werkge‘Regalite kent nog talloze andere, heel dien kan een dunnere plastic film worden Voor een goede verstandhouding is hel- legenheid; er zijn verschillende vacatudiverse toepassingen. De wikkel van in- gebruikt en ook dat scheelt in de kosten. der communiceren cruciaal. Wij willen res. We hebben de wind in de zeilen en dividueel verpakte snoepjes is onder meer Zo blijven wij, met onze klanten, op zoek weten wat men van ons vindt en van ons daardoor zijn de vooruitzichten voor de met Regalite samengesteld. Zo ook de naar innovatieve producten die winstge- verwacht. Zijn er klachten, dan willen nabije toekomst positief - voor ons eigen folie voor luxueuzer verpakkingen van vend zijn én duurzaam.’ we die horen zodat we de oorzaak kun- personeel,maar ook voor de tientallen bebijvoorbeeld parfum. Maar ook autonen onderzoeken en aanpakken. Onze drijven die wij inhuren voor werkzaambandonderdelen zijn dankzij onze harsen DUURZAAMHEID prestaties continu verbeteren, ook op het heden. Binnen ons volcontinu bedrijf energiezuiniger en veiliger. In vrijwel elk Daan Touw, EMEA HSES Manager gebied van milieu, staat voor ons voorop. werken 240 mensen in uiteenlopende denkbaar product kom je onze harsen (duurzaamheid, milieu, veiligheid, ge- Zo streven we er voortdurend naar min- functies: operators, technologen die zich tegen.’ der afvalstoffen te produceren. Dat is bo- bezighouden met productontwikkeling zondheid, beveiliging): en procesverbetering, logistiek medewerkers, milieutechnici, IT-ers, administratief medewerkers, onderhoudstechnici, beveiligers en zo verder.’ Bouwen aan je toekomst • Extract van dennenbomen • Bijproduct van nafta-kraker ‘Eastman Middelburg biedt prima arbeidsvoorwaarden die concurrerend zijn • Hernieuwbare grondstof • Toegevoegde waarde voor in de markt. Daarnaast geven wij medewerkers die initiatief tonen en zich willen bijproducten ontwikkelen in hun vak alle ruimte. Wij ondersteunen de uitwerking van goede ideeën en uiteraard bieden wij de nodige scholingsfaciliteiten. Het hebben van een open mind en de wil tot persoonlijke
groei wordt bij Eastman zeer gewaardeerd.’ Momenteel heeft Eastman Middelburg onder andere plaats voor: 1) Projectleader Procesinnovatie, verantwoordelijk voor asset optimalisatie van de Eastman site in Middelburg. U doet verbetervoorstellen voor optimalisatie van de fabrieken op de site en onderzoekt mogelijk alternatieve aanwendingen van de productie units. Het doel is om innovatie en groei te realiseren en zo het lange termijn rendement van de site positief te beïnvloeden. 2) Supply Chain Supervisor Planning, verantwoordelijk voor het supply planningsproces en voorraadmanagement, en het aansturen en begeleiden van het betreffende team. 3) Supply Planner, verantwoordelijk voor de continuiteit van het supply planningproces richting in- en externe opdrachtgevers, in lijn met het hiertoe uitgestippelde beleid. 4) Senior Chemist Plasticizers, verantwoordelijk voor de ontwikkeling van nieuwe dan wel verbeterde producten of toepassingen, gericht op de plasticizers voor pvc- en nonpvc industrie. 5) QC Laboratory Technician, werkzaam in 5-ploegendienst en verantwoordelijk voor fysisch-chemische analyses op aangeleverde monsters (productiemonsters en grondstoffen). De eerste 4 genoemde vacatures vereisen een HBO- universitaire opleiding. De laatste vacature vereist een MBOopleiding Voor meer informatie: zie www.eastman.com.
HERCULESWEG 35, 4338 PL MIDDELBURG TEL.: (31) 118 - 678 000, FAX: (31) 118 - 638 827 WWW.EASTMAN.COM
jubileum >>
05
Het allereerste (links) en het laatste nummer van de Ondernemer.
Foto: Kees Bennema
Tien jaar ondernemersnieuws O
p woensdagochtend 4 oktober 2000 was de krant BN DeStem een stuk dikker dan de abonnees gewend waren. Als bijlage kregen zij zo’n twintig pagina’s extra: de Ondernemer. Nu, tien jaar later, is de Ondernemer als business-to-business blad inmiddels marktleider in Nederland en verschijnt in grote delen van ons land. De Ondernemer bestaat tien jaar in West- Brabant en viert een klein feestje.
door Ron Gregoor BREDA - ‘Vandaag, woensdag 4 oktober, valt voor de eerste keer in Zuidwest Nederland op de deurmat; de Ondernemer. Een nieuwe commerciële uitgave, uitgebracht door de advertentie-exploitatie, die voortaan een keer in de maand bij BN DeStem zal verschijnen’, zo luidt de tekst van het allereerste artikel dat ooit in de Ondernemer voor Zuidwest Nederland stond. ‘de Ondernemer wordt gemaakt voor en door het bedrijfsleven in Zuidwest Nederland en is gericht op de ondernemers, beslissers, beleidsmakers en bestuurders in dit gebied.’ Het is nog steeds onduidelijk wie destijds precies het idee had om met een business-to-business blad te beginnen in Zuidwest Nederland. De twee initiatiefnemers, salesmanager Johan van den Kieboom en accountmanager Jos van Dongen claimen allebei het initiatief. Weliswaar gekscherend. Maar feit is, dat het idee van de Ondernemer niet hier, maar in Gelderland ontstond. Eerlijk is eerlijk, De Gelderlander, zusterblad van BN DeStem, was de eerste met een uitgave de Ondernemer. “Maar wij waren er heel snel bij om dat voorbeeld te volgen”, geeft Van Dongen eerlijk toe. Een van de eerste zaken die hij aan-
pakte was de redactie. De redactie van dagblad BN DeStem zag in die tijd nog niet zoveel in het business-to-businessblad. Te commercieel, zo werd beoordeeld. Dat veranderde pas zes jaar later. Toen gingen bij alle Wegenerbladen de Ondernemer over op ‘journalistieke invulling door de redactie.’ de Ondernemer werd aanvankelijk volgeschreven door Ad van Bladel, nog steeds een van onze medewerkers. En Jeanny Wouters- Bekkers, die in dienst was van REWIN WestBrabant, assisteerde hem. Eens in de maand werden de opdrachten uitgezet. Kamer van Koophandel, REWIN en Syntens hadden in die eerste jaren heel erg veel invloed. In het allereerste nummer vulden zij gezamenlijk vier pagina’s.
Mediators De allereerste voorpagina werd gevuld met een verhaal over Mediation. Een aantal mediators werd gevraagd hoe dat nu allemaal ging, het oplossen van zakelijke conflicten tussen bedrijven onderling en bedrijven en hun personeel. ‘Het gaat om belangen, niet om de standpunten’, zo luidde de kop boven het verhaal. Dat het oplossen van conflicten lang niet altijd van een leien dakje ging, vatte mediator
Cris Jan van de Riet samen: “Emoties, prestige en gezichtsverlies staan bij een conflict vaak een oplossing in de weg.” De eerste de Ondernemer verschijnt precies in de maand dat Jan Schipper, voormalig topman bij Philip Morris, benoemd wordt als voorzitter van de Kamer van Koophandel. Die Kamer van Koophandel geeft in dat eerste nummer adviezen met als centraal thema: weet met wie u zaken doet. In dat eerste nummer ook een verhaal over Hotel Tulip Inn Keyser in Breda. Is het toevallig dat dit hotel juist weer in oktober 2010 door hotelketen Louvre-GT Group is uitgeroepen tot ‘Hotel of the Year?’ Het beste hotel in Noord- Europa. Op die gedenkwaardige 4 oktober 2000 stond te lezen dat Keyser werd heropend na een uitbreiding en verbouwing. Niemand minder dan Ed Nijpels, toen al geen burgemeester meer van Breda maar Commissaris van de Koningin in Friesland, kwam het hotel openen.
Catechismus Wat valt er nog meer op als je die allereerste Ondernemer leest? De gedragscode voor bedrijven stond in het nieuws. ‘Een catechismus, daar lijkt het op’, wordt er gezegd. Het verhaal met de kop: ‘Oosterhout, daar kun je als ondernemer ook niet aan voorbij’ zet nog eens even alle voor- en nadelen op een rij van de Oosterhoutse bedrijventerreinen. De allereerste startende ondernemer, die in de Ondernemer staat, is Niels van Loon, toen 24 jaar uit Bergen op Zoom. Ski’s,
snowboards en sportkleding en accessoires, daar richt hij zich op. In november worden in Breda de Regio Business Dagen gehouden, natuurlijk besteedt de Ondernemer in dat jaar 2000 er volop aandacht aan. Opvallende column: Cees Budding, tegenwoordig de grote baas op Economische Zaken bij de gemeente Breda, schrijft over de planning en realisering van nieuwe bedrijventerreinen. Het is al na het eerste nummer duidelijk dat de Ondernemer een succes is. Adverteerders melden zich bij bosjes. Na een paar jaar besluit de uitgeverij ook in Zeeland de Ondernemer uit te geven.
Navolging Intussen heeft het idee van de Gelderlander en BN DeStem voor het uitbrengen van de Ondernemer, binnen het krantenconcern Wegener navolging gevonden. Door het succes van de twee voormalige partners gaan ook andere Wegenerbladen de Ondernemer uitgeven. Van Limburg tot Friesland en Groningen, van Doetinchem tot Cadzand en zelfs in de randstad verschijnt de Ondernemer. Eind 2006 besluit de Wegenerleiding daar iets mee te doen. De ondernemer moet, vindt zij, een goed journalistiek product worden, moet een ‘smoel’ krijgen dat in het hele land herkenbaar is. Kortom, de Ondernemer moet landelijk, maar dan wel met een eigen regionale invulling. Begin 2007 worden er twee besluiten genomen. De redactionele inhoud van de Ondernemer valt voortaan onder de re-
dactie. En de Wegener- Ondernemers gaan samen het blad moderniseren. Er komt een nieuwe lay-out, nieuwe rubrieken, samenwerkingsverbanden. In mei van dat jaar verschijnt de eerste Ondernemer nieuwe stijl, met groot op de voorpagina een foto van Marlies Dekkers, de oud- Oosterhoutse die dan net zakenvrouw van het jaar is geworden. Door de nieuwe opzet groeit de Ondernemer nog verder. Sinds twee maanden heeft de Ondernemer in Zuidwest Nederland ook een eigen website. Al eerder hadden alle ‘Ondernemers’ in ons land een gezamenlijke site. Maar omdat de site deondernemer.nl is doorverkocht en nu nog slechts landelijk nieuws brengt, moesten wij hier in het zuiden iets nieuws verzinnen. Dat werd deondernemerzwn.nl, een nieuwe site met vooral regionaal nieuws. En de toekomst? Die ligt voor ons open. De magere jaren lijken voorbij te zijn, bedrijven hebben weer de mogelijkheden om iets extra’s te ondernemen en de Ondernemer wil de ondernemers daarbij terwille zijn. Dat gebeurt het komend jaar met de oude ploeg. Johan van den Kieboom, is na een jaar van andere werkzaamheden binnen het concern, terug als bladmanager. Jos van Dongen, die ook een jaar andere dingen deed bij de krant, is ook weer terug. Marcel Schreur is de man van de Ondernemer in Zeeland en Ron Gregoor blijft redactiemanager.
<< netwerken
06
‘DE AFFINITEIT VAN RABOBANK MET HAAR
KLANTEN IS PURE WINST!’
• Wilko van der Zwaard is eigenaar/directeur van Wilko Fruit b.v. Toin Hanegraaf is accountmanager bij Rabobank Hage-Beek « Banken zijn natuurlijk mooie instellingen. Maar, wel vooral als de zon schijnt. Regent het dan trekt menigeen die paraplu – waar dan juist zoveel behoefte aan bestaat – razendsnel in. Gelukkig hebben wij inmiddels het tegendeel ervaren. Rabobank laat zich namelijk geenszins uit het veld slaan door een regenbui of wat tegenwind. Sterker nog: mede door haar aanhoudende vertrouwen in onze ondernemersvisie zitten wij momenteel flink in de lift! » Een nieuw bedrijf met een vertrouwd gezicht; die typering past ons vermoedelijk het beste. Wilko Fruit opende in 2007 zijn deuren. Maar het team dat hier iedere dag weer opnieuw met groot enthousiasme de schouders eronder zet, is gepokt en gemazeld in deze branche. Om nog maar te zwijgen over mijzelf. Dit werk heb ik namelijk met die spreekwoordelijke paplepel ingegoten gekregen. ‘Van der Zwaard’ is niet voor niets al ruim 75 jaar onlosmakelijk verbonden met de handel in groente- en fruit. Na mijn vader en grootvader – bij wie ik de fijne kneepjes van het vak heb geleerd – ben ik nu dus de derde generatie die (weliswaar) onder een nieuwe bedrijfsnaam het aloude familieconcept, in een nieuw en modern jasje voortzet. Dynamische importeur En dat verloopt buitengewoon voorspoedig. We hebben inmiddels een aardige naam opgebouwd als dynamische importeur en verkooporganisatie van verse groente en fruit, waarbij de focus naast een grote diversiteit aan groente hoofdzakelijk uitgaat naar citrusfruit, appels en peren, kiwi, meloen, steen- en zachtfruit voor de supermarkten, groothandel, discount, catering/food processing en markthandel. Die verkoop vindt overigens niet alleen binnen de eigen landsgrenzen plaats, maar ook ver daarbuiten. Stringent kwaliteitssysteem Flexibiliteit is een belangrijke pijler binnen onze succesvolle bedrijfsvoering. Wij zijn in staat snel in te spelen op de wensen en behoeften van de klant. Daarnaast dragen we als vanzelfsprekend kwaliteit hoog in het vaandel. Wij werken volgens een stringent kwaliteitssysteem en zowel de in- als uitgaande goederen gaan pas de deur uit als ze door een gecertificeerde kwaliteitscontroleur tegen het licht zijn gehouden. Het maakt Wilko Fruit voor veel toonaangevende leveranciers het verkoopplatform in Nederland. Chemistry Temeer daar we ook nog eens een eigen merk voeren. Onder ‘Gaudias’ – Fruits for pleasure! – valt een brede range aan fruit dat afkomstig is van over heel de wereld. Daarmee bewegen we ons in de hoogste regionen van de markt. Niet verwonderlijk dus eigenlijk dat de zaken er vandaag de dag zo goed voor staan. Voor dat succes zijn we zeker ook Rabobank credits verschuldigd. Uiteraard, ondernemen moet je zelf doen, maar je bent als vanzelfsprekend wel gebaat bij een goede financier. Met onze kind of business zijn bankgaranties voor (met name) overzeese zaken van het grootste belang. Die worden uitsluitend verleend als de betreffende bankinstelling je steunt in je bedrijfsvoering en vertrouwen heeft in je visie. Wat dat betreft heerst er een perfecte chemistry tussen Wilko Fruit en Rabobank. Zichtbaar toegevoegde waarde Om nog maar te zwijgen van de kennis die zij in huis heeft. Wij bewegen ons in een vrij specifiek marktsegment en Rabobank kan daarin een zichtbaar toegevoegde waarde bieden. Zij is – beter dan welke bank ook – bekend met de sector en weet wat er speelt. Hierdoor is het mogelijk ons van analyses op maat te voorzien, waarop wij vervolgens kunnen anticiperen. De affiniteit die Rabobank aan de dag weet te leggen, beschouwen wij dan ook als pure winst en zal mede bepalend zijn voor de groei die we de komende jaren ongetwijfeld door zullen maken!
Namens de gezamenlijke Rabobanken van West-Brabant
Goed doen in de buurt O
m maar met de deur in huis te vallen: Rotaryclubs zijn er om goed te doen voor mensen die het minder hebben getroffen in het leven. Daarbij wordt vaak binnen de eigen omgeving gekeken, maar soms is het nodig de blik verder te richten, in ons eigen land maar ook internationaal. Fred Vester (50) is voorzitter van Rotary club Breda Zuid, kan talloze voorbeelden oplepelen van doelen die in het recente verleden door Rotaryclubs zijn gesteund. Bij de recente ramp op Sumatra kwam Rotary te hulp met duizend shelterboxen voor de getroffenen daar.
BREDA - Die boxen - met een waarde van 750 euro - bevatten naast een tent, ook proviand waarmee een gezin van acht personen een half jaar vooruit kan. Rotary wereldwijd kwam zo aan een totaalaantal van 75000 van deze boxen. Maar ook in de regio helpen we waar het kan en nodig is.’ Fred Vester: ‘De kracht van een Rotary club is het feit dat leden elkaar onderling zoveel mogelijk versterken. Dat is een van de redenen waarom je binnen een Rotary club zoveel verschillende beroepsgroepen tegenkomt. Denk daarbij aan rechters, advocaten, accountants, geestelijke verzorgers, ondernemers. De overeenkomst tussen allen moet echter zijn dat ieder een bepaalde geestelijke diepgang meebrengt. Persoonlijke inbreng is het belangrijkste, je brengt iets in waar andere Rotaryleden ook iets aan hebben. Dat is ook de reden dat je niet zomaar vrijwillig lid kunt worden. Om lid te worden dien je door een van de leden te worden voorgedragen. Ballotage is daarbij voor mij wel een te zwaar woord maar we willen voorkomen dat er mensen lid worden met het oogmerk verzekeringspolissen te slijten. Dan
Fred Vester: elkaar onderling versterken. zou het zijn doel volslagen voorbij schieten.’ Vester praat geanimeerd over de vele activiteiten die jaarlijks door Rotary club Breda Zuid wordt georganiseerd. ‘Een van onze activiteiten is dat we soms met ouderen uit een van de verzorgingstehuizen, met de auto een eindje gaan rijden. Per auto kunnen er drie ouderen mee die dan zelf mogen beslissen wat het doel wordt van de trip. Na afloop wordt in een restaurant samen gegeten. De bedoeling is natuurlijk de senioren een leuke tijd te bieden. Een andere activiteit is dat we voor mensen die afhankelijk zijn van de Voedselbank jaarlijks een kerstdiner geven. Dat betekent dat we 180 personen te eten geven waarbij ze worden opgehaald en thuisgebracht.’ Naast deze zaken houdt Rotary club Breda Zuid zich bezig met het bij elkaar brengen van studenten en burgers. Vester: ‘Via kunstacademie Sint Joost bieden we studenten de gelegenheid om hun eindexamenwerkstukken aan publiek te presenteren. Stu-
denten strijden daarbij om de Breda Art Award. We hebben dit nu twee keer georganiseerd en het is ons erg goed bevallen. Voor de winnende studenten betekent het uiteraard een heerlijk steuntje in de rug maar het is natuurlijk ook belangrijk dat op deze manier studenten en bedrijven tot elkaar komen. Het bedrijfsleven speelt overigens op meer vlakken een rol. Soms willen we activiteiten organiseren waarbij meer sponsoren noodzakelijk zijn. Dat kunnen eigen leden zijn, maar soms weten zij collega-ondernemers of anderen in hun omgeving te enthousiasmeren. Op die manier werkt Rotary dus breder dan door de eigen leden alleen.’ Ook in 2011 blijft Rotary club actief met de genoemde activiteiten als het kerstdiner voor gebruikers van de Voedselbank, met het verzorgen van een leuk uitje voor ouderen en met de Breda Art Award. Informatie: www.rotaryclubbredazuid.nl
Rewin en Impuls samen verder D
e samenwerking tussen de ontwikkelingsmaatschappijen Economische Impuls Zeeland en REWIN West-Brabant wordt met 3 jaar verlengd. Sinds de oprichting van Impuls werken beide organisaties samen bij de acquisitie van nieuwe bedrijven voor Zeeland. Onder meer in het Verre Oosten profileren Zeeland en West-Brabant zich onder het label Zuidwest-Nederland.
BREDA - Economische Impuls Zeeland is opgericht door het Zeeuwse bedrijfsleven, kennisinstellingen, gemeenten en de provincie. Doel van Impuls is het verzilveren van de kansen voor Zeeland door bedrijven aan te trekken en met bedrijven projecten te ontwikkelen op voor Zeeland sterke sectoren zoals maintenance (onderhoud), de biobased economy, logistiek en toerisme. De samenwerking met REWIN past in het streven van Impuls om via allianties snel tot economische resultaten voor de provincie Zeeland te komen.
Paul Nijskens (links) en Gerbert van der Wal gaan met elkaar verder. De acquisitie van bedrijven heeft in de periode 2008-2010 voor Zeeland in totaal 20 nieuwe ondernemingen opgeleverd en 320 nieuwe directe arbeidsplaatsen en naar verwachting zullen nog dit jaar andere ondernemingen besluiten om zich in Zeeland te vestigen. De samenwerking is op
maandag 29 november bezegeld door een nieuwe overeenkomst, getekend door de heren Gerbert van der Wal (directeur Impuls) en Paul Nijskens (directeur REWIN). Beiden zijn zeer tevreden over de manier waarop hun de organisaties elkaar versterken.
innovatie >>
07
Vermeer: Duurzaam op de weg H
samenwerking met collega’s. ,,We zijn aangesloten bij Netwerk Benelux waarbij de twaalf transporteurs hun eigen regio bedienen. Daarmee voorkomen we dat een straat door drie transporteurs wordt bezocht. Dit scheelt kilometers, CO2-uitstoot en files.’’
et geduld van Christiaan Vermeer van Chr. Vermeer Transport uit Dongen is beloond. De innovatieve techniek om vrachtwagens en vloeibaar biogas te combineren is nu ver genoeg ontwikkeld. De eerste vrachtauto van zijn wagenpark rijdt sinds enige tijd op biogas. Een unicum in Europa volgens Onderweg, het programma voor vrachtwagenchauffeurs in Europa van de Wereldomroep.
door Ron Gregoor DONGEN - Een aantal jaren geleden sprak Vermeer op de BedrijfsautoRAI een leverancier voor vloeibaar biogas. ,,De techniek was nog niet uitontwikkeld maar ik heb altijd contact gehouden. Toen de leverancier een proefproject zocht, heb ik gereageerd. Nu rijdt er een nieuwe Iveco-trekker op biogas. Op ons terrein staat een tank met biogas aangezien dat aan de pomp nog niet verkrijgbaar is. Gelukkig is de actieradius met vloeibaar biogas groot, tot circa 1200 kilometer.’’ De nieuwe trekker heeft het PIEK-certificaat gekregen en gecombineerd met een eveneens gecertificeerde trailer biedt dit meer mogelijkheden om binnen de stedelijke ring te laden en te lossen.
Vermeer heeft zijn eerste vrachtwagen op biogas rijden. De overstap naar biogas is onderdeel van een nieuwe, duurzame bedrijfsstrategie over de volle breedte van het transportbedrijf. ,,Op organisatorisch vlak voeren we diverse besparingen door’’, vertelt Vermeer. ,,Die omslag in duurzaam en energie zuinig werken lukt ons alleen omdat onze medewerkers het nut ervan inzien. Dat kun je niet van bovenaf opleggen, zij
moeten de maatregelen en ideeën immers uitvoeren.’’
Het roer om Bij dit proces kreeg Vermeer ondersteuning van innovatieadviseur John Schellekens. ,,Ik ken Christiaan al een aantal jaren, onder andere via de kenniscluster transportondernemingen. Toen hij twee jaar geleden besloot
LogiXperience enthousiast
het roer om te gooien, heb ik hem geadviseerd externe ondersteuning binnen te halen. Het is complex om de bedrijfsvoering fundamenteel anders in te richten met behoud van de goede elementen. Arthur Bröker van AWB Business Development kon dit proces begeleiden.’’ Vermeer keek verder dan alleen naar de interne bedrijfsprocessen en zocht
Energieneutrale nieuwbouw Tijdens de crisis wist Vermeer zijn marktaandeel te behouden en zelfs te versterken. Nieuwbouw (in Tilburg) is noodzakelijk omdat het huidige pand te klein is geworden. Vermeer: ,,Dat biedt alle kansen om het nieuwe gebouw zo veel mogelijk CO2 en energieneutraal te bouwen. En om een biogas tankstation in te bouwen. Ook in dat proces is het prettig om met John te klankborden.’’ ,,Christiaan heeft een fundamentele keuze voor zijn bedrijf gemaakt op een moment dat de transportsector in een flinke crisis zat’’, vult John aan. ,,Hij toont aan dat je ook op zo’n moment de toekomst op duurzame wijze kunt zeker stellen mits je dit gedegen aanpakt. Als innovatieadviseur is het mooi om te zien hoeveel sterker het bedrijf door deze vernieuwingen is geworden.’’ www.chrvermeer.nl www.duurzaamtransport.com www.syntens.nl
IS EEN OBLIGATIE EEN ALTERNATIEF VOOR DE LAGE SPAARRENTE?
D
e klankbordgroep van LogiXperience deelde tijdens de tweede partnerbijeenkomst van LogiXperience complimenten uit aan de deelnemende partijen. ‘Complimenten voor het enthousiasme, voor de attitude om samen te werken en over de eigen schutting naar concurrenten te kijken’, sprak Peter van der Meij, voorzitter van de klankbordgroep.
BREDA - De partners die zich hebben aangesloten bij LogiXperience inmiddels meer dan veertig - zijn verdeeld over vier clusters: één voor Supply Chains, één voor Transportmodi en twee voor Warehousing & Production. Sinds september ontwikkelen deze clusters demonstratieconcepten die LogiXperience medio 2011 wil tonen voordat het eind 2012 zijn intrek neemt op de Supply Chain Campus in Breda. Op 2 december kwamen de vier clusters bijeen op het EVO hoofdkantoor in Zoetermeer om elkaar op de hoogte te stellen van de vorderingen. EVO-directeur Machiel van der Kuijl toonde zich in zijn welkomstwoord blij met de oprichting van LogiXperience. ‘We kunnen hele mooie verhalen over logistiek schrijven, maar het beleven van logistiek is iets heel anders. Dat is het belang van LogiXperience.’ Speciale gasten in Zoetermeer waren de leden van de onlangs ingestelde klankbordgroep. ‘Wij kijken naar de interactie tussen de verschillende clusters en kijken of het ge-
Dimitri Duine, Duine Adviesburo BV Register Master in Financial Planning, CFP® Certified Financial Planner FFP gecertificeerd financieel planner Register adviseur in Assurantiën, Register Pensioenadviseur, DSI Financieel Adviseur, Erkend Hypotheek Adviseur
Peter van der Meij. heel beklijft bij de vraagzijde’, sprak voorzitter Peter van der Meij aan het begin van de bijeenkomst. Die vraagzijde is ruim vertegenwoordigd in de klankbordgroep met afgevaardigden van onderwijsinstellingen en branche- en beroepsbehartigers en met mensen uit het bedrijfsleven.
Bewijzen De klankbordgroep legt de lat hoog. Deelnemende partijen moeten zich blijven bewijzen. ‘Wij eisen ‘top of the bill’ materieel, en dat moet top of the bill blijven. Het mag niet zo zijn dat een partner die eenmaal binnen is, automatisch twintig jaar aan boord kan blijven.’ Eind maart moeten de inspanningen
van de vier clusters resulteren in concrete demonstratieconcepten. De bijeenkomst in Zoetermeer was bedoeld om de inspanningen van de vier clusters op elkaar af te stemmen, van elkaar te leren en nieuwe inspiratie voor het eigen cluster op te doen. Als LogiXperience in 2012 zijn deuren opent, moeten de demonstratieconcepten passen in één grote ‘belevenisroute’ die de bezoekers van het centrum afleggen. Alle vier clusters hebben de afgelopen maanden veel tijd gestoken in het opstellen van profielen van de bezoekers. Het functieprofiel van de bezoekers en de branche waarin ze werkzaam zijn, vormen de factoren die bepalen wat iemand wil zien. I
De rente op spaarrekeningen en deposito’s is bedroevend laag. Veel mensen hebben in de afgelopen jaren slechte ervaringen met beleggen opgedaan, waardoor dit voor hen ondanks die lage rente geen alternatief meer is. Hoe zit het met obligaties? Bij een obligatie krijgt u de garantie dat de hoofdsom terugbetaald wordt en u krijgt een vaste rente gedurende een aantal (meestal vijf) jaar. U loopt wel het risico dat de instelling die de obligatie heeft uitgegeven niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. Het afwegen van dit risico is vaak lastig, maar wel de moeite waard. Veel obligaties zijn verhandelbaar op de beurs, maar er is ook een groeiend aantal directe plaatsingen, waarbij de obligatie op naam gesteld wordt. Dit soort plaatsingen kunnen zijn van bijvoorbeeld vastgoed beleggers, of zelfs van erkende liefdadigheidsinstellingen. In het laatste geval gaat een deel van het rendement ‘op’ aan het goede doel, zodat de rente over het algemeen wat lager is dan van een speculatief ingestelde beleggingen, maar toch nog steeds veel hoger dan de rente op een spaarrekening. De rente op dergelijke obligaties varieert tussen de 6,5% en 8%. Deelname is soms mogelijk vanaf € 10.000,-, soms liggen de minimum bedragen wat hoger. Een obligatie kan een zinvol alternatief op een spaarrekening zijn, maar laat u vooraf goed informeren.
Philips Roosendaal, Navigeren naar Succes S
imply Enhance your life with Light” is het credo van Philips Lighting, waarmee de nadruk wordt gelegd op de toegevoegde waarde van verlichting binnen onze samenleving, zonder nadrukkelijk in te gaan op de techniek. Niet eerder was de wereld van verlichting zo in beweging. De enorme verscheidenheid aan toepassingsgebieden, de vele mogelijkheden van duurzame energiebesparing en de technologische transitie naar LED, maakt deze branche bijzonder uitdagend.
”
Philips Lighting Roosendaal levert hieraan een substantiële bijdrage door zich volledig te richten op ontwikkeling en productie van hoogwaardige energiezuinige verlichting zoals TL- en spaarlampen. Ton de Haan, sinds 2010 bestuurder van Philips Lighting Roosendaal, kijkt dan ook tevreden en trots terug op een bewogen maar zeker succesvol jaar. Op alle fronten heeft zijn organisatie bijgedragen aan de doelstellingen van de Philips-organisatie. Volgens Ton ligt het succes van Philips Roosendaal bij de sterke betrokken-
heid, inzet en samenwerking van alle medewerkers. Hierbij is de aandacht voor het ontwikkelen van bekwaamheden van de medewerkers een belangrijke voorwaarden voor dit succes.
Roosendaal helder. “Er zijn zeker nog de nodige uitdagingen maar wij heb-
ben bewezen hier op een adequate wijze mee om te kunnen gaan”, aldus
Ton. Philips Lighting Roosendaal is een sterke en betrouwbare partner.
De afgelopen jaren zijn voor de Roosendaalse Philips vestiging zeer turbulent geweest wat heeft geresulteerd in de huidige organisatie, kleiner maar sterker.De aandachtsgebieden en strategische richting zijn helder gedefinieerd, efficiëntie en effectiviteit daar draait het om. Ton refereert hier naar de diverse programma die zijn gestart gericht op proces- en kostenbeheersing enerzijds en het aanbrengen van focus binnen de productenportfolio anderzijds. Twee jaar eerder spraken Hans Dahlkamp (program manager) en Ronald Reunis (directeur global kwaliteit & manufacturing excellence) zich binnen dit katern uit over deze strategische keuze voor hoogwaardige producten, aansluitend op de ontwikkeling van een stijgende wereldwijde vraag voor energie-efficiëntie oplossingen. Voor de komende jaren zijn de strategische richtingen voor Philips Lighting
ZWAANHOEFSTRAAT 2 4702 LC ROOSENDAAL 0165 - 577000, WWW.PHILIPS.NL
• Ton de Haan, Hans Dahlkamp, Ronald Reunis. Management Philips Lighting Roosendaal
Kennis en kwaliteit kan eenvoudig, persoonlijk en betaalbaar zijn. 15 jaar Vermetten Accountancy
Vermetten Accountancy is een uniek kantoor tussen de vele financiële dienstverleners. Combineert al vijftien jaar het beste van twee werelden: op-en-top kwaliteit en creativiteit op het gebied van accountancy, fiscaal advies en ondernemingsadvies. Maar met een no-nonsense houding, efficiënt en náást de ondernemer. Zelfverzekerd en met een eigen karakter. Niet opgaand in de vele fusie- en overnamegolven van de uitdijende accountantskantoren. Omdat het klantbelang voorop dient te staan en zelf ondernemen veel te leuk is.
Dat is waarom onze naam Vermetten Accountancy is. Geen afzonderlijke labels en bedrijfsonderdelen voor zaken die je vanzelfsprekend mag verwachten van professionals. Eenvoudig, duidelijk, efficiënt en dus betaalbaar. Met geen enkele concessie ten aanzien van de kwaliteit. Een gepassioneerd team van dertig professionals zoals accountants, fiscalisten, juristen en bedrijfsadviseurs biedt een breed scala van diensten aan: van accountancy en auditservices, fiscaal advies, financiële planning en bedrijfsoverdracht tot het voeren van administraties.
Ambities verwezenlijken We inspireren en dagen uit om ambities te verwezenlijken. Om helemaal voor uw passie te gaan. Een succesvol ondernemer laat immers zijn stoutste dromen uitkomen. Maar van grenzeloos dúrven dromen komt het in de praktijk vaak niet. Het accent ligt dikwijls op behoud en bescherming. Wij stellen de juiste vragen, dagen uit om wensen uit te spreken, fungeren als klankbord, bieden overzicht en concrete perspectieven. En zorgen vanzelfsprekend voor de juiste randvoorwaarden en financiële onderbouwing.
Vermetten heeft een AFM-vergunning en is volledig bevoegd om alle accountancywerkzaamheden te verrichten.
Ons team draagt met deze deskundige, betrokken en no-nonsensehouding al vele jaren bij aan de successen van vele ondernemers, van klein tot groot in tal van branches. Wij laten dan ook dagelijks zien dat kennis en kwaliteit eenvoudig, persoonlijk en betaalbaar kan zijn en betrokkenheid vanzelfsprekend is.
Het verschil.
Anders denken doet anders ondernemen
Bisschop de Vetplein 7 Gilze (0161) 45 60 56
de stoel >>
09
Tekst: Ron Gregoor Foto: Kees Bennema
Naam: Johan van den Kieboom (52) Functie: Manager Salesmarketing ,Bladmanager de Ondernemer Bedrijf: BN DeStem en PZC , Bijzonderheden: BN DeStem en PZC hebben circa 400 werknemers exclusief free-lance medewerkers. BN DeStem is gevestigd in Breda en PZC in Middelburg, beide dagbladen maken deel uit van dezelfde uitgeversmaatschappij. Beide dagbladen vallen onder Wegener Nieuwsmedia. De Ondernemer is de maandelijkse business-to-business bijlage van de beide dagbladen. Daarnaast is de Ondernemer ook online.
de stoel
W
at is er zo bijzonder aan deze stoel?
Ik zit op een stoel waarbij ik een ondernemer binnen de onderneming ben Ik heb hier de mogelijkheid heb om mijn commerciële en creatieve kwaliteiten te combineren. Dat is redelijk uniek. Op welke stoelen heeft u hiervoor gezeten? Voordat ik 22 jaar geleden bij De Stem ging werken was ik afdelingshoofd in een verpleeghuis. Hoe bent u bij dit bedrijf terecht gekomen? Ik kon mijn commerciële kant niet kwijt in de zorgsector. Ik heb heel bewust voor het bedrijfsleven gekozen. Wat betekent het bedrijf voor u? Veel. BN DeStem|PZC is voor mij meer dan een werkgever of een baan. Ik voel me een deel van ‘de Krant’, ik voel me een beroorrevht mens. Ik heb mijn eigen stuk binnen het bedrijf. Dat is een stuk van mijn leven.
Wat betekent de Ondernemer voor u? Het is mijn kindje.Ik ben daar, samen met Jos van Dongen, tien jaar geleden mee begonnen. Tien jaar de Ondernemer, trots? Ja heel trots. Ik had tien jaar geleden toen ik met Jos aan dit avontuur begon, niet kunnen denken dat het zo zou uitgroeien. Wat heeft de Ondernemer de laatste tien jaar voor ontwikkeling doorgemaakt? De Ondernemer is van een commercieel initiatief uitgegroeid tot het toonaangevende business to business blad van Zuidwest- Nederland U bent een jaar weggeweest bij de Ondernemer. Om wat te doen? Ik heb me volledig gefocust focus op mijn nieuwe functie Manager Salesmarketing bij BN DeStem en PZC. Nu deze functie staat is er weer ruimte om het bladmanagement van de Ondernemer er bij te gaan doen. Blij weer terug te zijn? Ja, anders had ik het niet gedaan
Wat gaat er veranderen bij de Ondernemer? Voor de lezer zal er in eerste instantie niet veel veranderen, de wijzigingen liggen meer op organisatorisch vlak. Uiteraard blijft de Ondernemer in beweging en zoeken we met het gehele team naar kwaliteitsverbetering binnen de huidige bladformule. Heeft een gedrukt medium nog wel toekomst? Zeker. Er zijn nog nooit zoveel magazines en vakbladen geweest als op dit moment. Er zal op termijn zeker een verdere verschuiving plaatsvinden naar online activiteiten, maar vooralsnog zie ik een mooie toekomst voor print de komende jaren, zeker in combinatie met online activiteiten Wat voor mogelijkheden biedt de website deondernemerzwn.nl? De website dient de komende jaren uit te groeien tot een informatief netwerkmedium voor ondernemers in onze regio. Met iedere dag nieuws, waarop alles staat wat een ondernemer interesseert.
Organiseert u nog andere activiteiten, behalve het uitbrengen van een blad voor ondernemers? Ja, we zijn natuurlijk mediapartner van diverse toonaangevende evenementen in Zeeland en West-Brabant. Zo zijn we al jaren mediapartner van het grootste business to business evenement in Zeeland, De CONTACTA in Goes en de JKW Veiling. Samen met Brabants Dagblad en Eindhovens Dagblad hebben we Business Meeting Brabant geïnitieerd. Daarnaast ben ik steeds op zoek naar nieuwe activiteiten waar we ons bereik kunnen vermarkten. Dit heeft geleid tot het organiseren van de eerste BN DeStem Christmas Fair dit jaar. Krijgt Breda of West- Brabant ooit weer een grote businessbeurs? En zo ja, wanneer? Er zijn de afgelopen jaren wel enkele kleinschalige initiatieven geweest, maar deze waren steeds vrij lokaal gericht. Ik denk dat er naast Business Meeting Brabant, ruimte is voor een toonaangevend MKB business event in de regio Breda. Lijdt u onder de recessie? Ook wij hebben onze begroting aan
moeten passen. We merken ook dat een aantal klanten moeilijke tijden meemaken maar er is daarnaast ook een grote groep ondernemers waarbij het juist weer beter gaat en die weer meer gaan investeren. Ondernemers wegen wel beter af wat men wilt communiceren naar de markt en zijn kritischer in het verdelen van hun budget. Wat is uw ambitie? Ik wil naast het verbeteren van wil dat de Ondernemer marktleider blijft in de business to business markt en dat ik daar een zich verder de groei van twee jaar geleden weer oppakken en zorgen dat we Waar komt u uw stoel voor uit: Voor een partijtje golf en het theater. Ik hou erg van musicals. Op vakantie trek ik er graag op uit met de tractor en de pipowagen. En natuurlijk voor een lekker hapje eten. Zullen we nu dan maar aan tafel gaan?
<< experts barometer
10
Experts barometer Henk van Koeveringe is directeur van De Roompot Recreatie. Als er in Zuidwest Nederland één man is die van niets een grote onderneming heeft gemaakt, dan is het wel Henk van Koeveringe. Zeeuw, geboren in Goes, wonend in Middelburg, zal nooit hebben durven dromen dat hij ooit aan het hoofd zou staan van de enige Nederlandse multinational op het gebied van vakantieparken. Want Henk van Koeveringe is eigenlijk onderwijzer. Vanaf
1970. Na zijn militaire diensttijd gaf hij een paar jaar les aan de Rijksleerschool in Middelburg. Dat veranderde toen hij, zoals hij het zelf noemt, de liefde van zijn leven leerde kennen: de dochter van de exploitant van camping De Roompot in Kamperland. Hij rolde als vanzelf in de zaak en werd in 1976 al algemeen directeur van Roompot Recreatie. Nu is de Roompot een van de grootste Recreatiebedrijven van West- Europa.
S
inds mei 2007 geeft een aantal experts, veertien om precies te
zijn, een cijfer voor de economie in Zuidwest Nederland. Zij lichten hun cijfer toe op een pagina barometer,
Chris van Loon Joris Jansen
is vakbondsman in hart en nieren. Sinds mensenheugenis is hij vakbondsbestuurder bij de Unie in Bergen op Zoom. Als vakbondsbestuurder beleef je alle facetten van het bedrijfsleven. Als geen ander kent hij de bedrijven ‘van een andere kant’, de kant van de werknemer. Helaas constateert ook de Unie dat de belangstelling voor het vak-
is eigenaar van een van de beste mosselrestaurants van het land. In het mosseldorp bij uitstek: Philippine. Philippine was ooit de allereerste haven van het land. Die is verdwenen, maar de mosselen worden nog steeds tweemaal daags aangevoerd. Geserveerd in vele restaurants, waarvan Auberge des Moules grote bekendheid geniet. Auberge des Moules bestaat al bijna veertig jaar.
bondswerk bij de gemiddelde Nederlander wat afneemt. En dat is jammer, want het pakket dat bijvoorbeeld De Unie een werknemer biedt, is heel wat omvangrijker dan alleen het advies over zijn salarisstrookje. Al zijn kennis over al die bedrijven gebruikt Chris van Loon voor zijn maandelijkse barometeropinie.
Scarlett Kwekkeboom David Luteijn is voorzitter van de Brabants Zeeuwse Werkgevers IBZW) in Zeeland. Is al vele jaren een van de meest invloedrijke Zeeuwen. Hij is een zakelijk bestuurder, actief in vele maatschappelijke functies, met name op het gebied van de landbouw. Luteijn was namens de VVD vele jaren lid van de Eerste Kamer, waarvan acht jaar
is nog steeds de meest succesvolle zakenvrouw van Zeeland. Van haar vader erfde zij het bedrijf Istimewa Elektro. Zij maakte daar in korte tijd een geweldig succesvol bedrijf van. In 2001 werd zij landelijk ‘Zakenvrouw van het Jaar’. Eind 2007 verkocht zij het bedrijf aan Stork Industry Services. Ze startte het advies- en consultantcybureau Janse & Janse. Scarlett is een veelgevraagd spreker op congressen en bij bijeenkomsten voor ondernemers.
fractievoorzitter. Hij was daar gespecialiseerd in landbouw en was fiscaal woordvoerder. Toen Commissaris van de Koningin in Zuid- Holland mevrouw Leemhuis- Stout was afgetreden vanwege de Ceteco- affaire, was Luteijn nog even twee jaar plaatsvervangend Commissaris van de Koningin in Zuid- Holland.
Dré de Jong Guust Verpaalen was tot voor kort directeur van Smaak- catering, een van de bekendste Brabantse cateringbedrijven. De Jong is een bekende Oosterhouter, begon zijn carrière als kastelein. Café ‘t Pauske is nog steeds in de verre regio een begrip. Onder die naam startte hij een cateringbedrijf. Dat groeide uit tot Smaak- catering. Geen bedrijf in West- Brabant dat geen gebruik heeft gemaakt van zijn diensten.
was eens de grote man in de Benelux van Philip Morris. Hij werkte daar in allerlei leidinggevende functies. Totdat hij dat een paar jaar geleden ineens helemaal beu was. Hij constateerde in zijn omgeving dat goed leidinggeven heel wat meer inhoudt dan hij zag bij veel mensen. Hij startte een eigen consuntancy bureau: Phidelity Consultancy. Vanuit zijn boerderij in Wouwse Plantage adviseert hij letterlijk ‘de hele wereld’. Ver-
paalen spreekt in West- Brabant voor ondernemers, zette even en passant in Bergen op Zoom een nieuw college van burgemeester en wethouders in de steigers, schreef twee boeken over, natuurlijk, modern leidinggeven en geeft bedrijven advies. Maar helpt ook Chinezen in hun eigen land een bedrijf opzetten. En dan belt hij zijn cijfer door vanuit Oekraïne, omdat ook daar zijn advies wordt gevraagd.
experts barometer >>
11
nader voorgesteld zoals wij die noemen. Een barometer
Willem Jonkmans
voor het economisch weer in onze
was tot voor kort partner van DTZ Zadelhoff, de grootste bedrijfs onroerend goedmakelaar van Nederland. Jonkmans was directeur in Breda. Afgelopen jaar ging hij met pensioen. Dat wil zeggen in zijn geval: hij ging iets anders doen, hij is begonnen aan een nieuw leven, zoals hij het zelf noemt. Hij zet zich in voor duurzaam onderne-
regio, zo zou je het kunnen noemen. Wie zijn die veertien experts? Wij stellen ze aan u voor.
Jan Pollemans
Paul Nijskens
is vooral bekend geworden als mister RBC. Bredanaar van geboorte lag het grootste deel van zijn leven toch in Roosendaal. Daar bezat hij een van de beste supermarkten van Zuid- Nederland (Super de Boer). Een aantal jaren geleden verkocht hij zijn zaak, maar hij houdt zich nog steeds bezig met het wel en wee in de foodsector. Pollemans was heel lang voorzitter van RBC, leidde zijn club naar het hoogste niveau, de eredivisie. Een beroerte velde hem echter. Pollemans is overigens weer geheel opgeknapt.
is directeur van Ontwikkelingsmaatschappij REWIN. REWIN verkoopt West- Brabant aan het bedrijfsleven in de hele wereld. Met andere woorden, de organisatie van Nijskens probeert bedrijven van overal te interesseren voor vestiging in West- Brabant. REWIN is daar zeer succesvol in. Hoewel de komst van grote Amerikaanse en Chinese bedrijven naar West- Brabant het meest in het oog springen,
men. Tomorrow Starts Today is de naam van zijn nieuwe initiatief: een club van ondernemers die zich inzet voor duurzaamheid. En waar kan iemand in zijn sector dat beter doen dan in een omgeving van bedrijfsgebouwen. Zijn ideaal: het verwezenlijken van bedrijfsgebouwen die volledig recyclebaar zijn.
dankt het REWIN haar succes voor een groot deel aan de Beneluxering bij bedrijven. Beneluxering, een woord dat is uitgevonden door Nijskens en zijn rechterhand Cees Nuyten. Het betekent dat bedrijven met vestigingen in Nederland en België, die willen bezuinigen, kiezen voor één gezamenlijke vestiging. Die wordt dan heel vaak gekozen in het meest geschikte gebied: rond Breda.
Boelo Tigchelaar Geert van der Horst is directeur van Rabobank Roosendaal- Woensdrecht. Daarnaast is hij voorzitter van de BZW in West- Brabant. Is verder onder meer lid van de Raad van Advies van Avans Hogeschool in Breda. In dit kader schreef hij eens: ‘De grootste uitdaging in een professionele werkomgeving vind ik het continue proces om het beste uit mensen te halen. Hier-
voor zijn kwalitatief hoogstaande opleidingen nodig die een wisselwerking tussen praktijk en theorie vormen. Hierbij acht ik het van eminent belang dat meer nadruk wordt gelegd op vaardigheden.’ Van der Horst weet als geen ander hoe bedrijven zich gedragen in zowel financieel zomer- als wintertijden.
Lilianne van der Ha
Rob Franken
is, samen met haar man, eigenaar van een agrarisch bedrijf in Koewacht. Een gemengd bedrijf, zoals wij dat vroeger op school leerden. Zij heeft een heldere kijk op alle ontwikkelingen in de agrarische sector en weet dat goed te verwoorden. Vooral ook omdat ze veel contacten heeft binnen de ZLTO afdelingen, ontgaat haar maar weinig.
is voorzitter van de Raad van Bestuur van het ROC West- Brabant. Het ROC West- Brabant is na de fusie in 2006 tussen het ROC West- Brabant en het Baronie College een van de vijf grootste ROC’s van Nederland. Franken is een onderwijsman in hart en nieren. Zijn trots op zijn instelling, zijn organisatie, zijn leerlingen en het MBO in het algemeen is niet gespeeld. “Verreweg het merendeel van de Nederlandse beroepsbevolking heeft een mbo- di-
is directeur van Autobedrijf Tigchelaar. Een van de grotere autobedrijven uit de regio, met vestigingen in Breda, Oosterhout en Etten- Leur. De Tigchelaar Groep richt zich op mobiliteit in de breedste zin van het woord, een regionaal gericht familiebedrijf waarin Boelo de vierde generatie vertegenwoordigt. Naast de verkoop van vooral de merken Ford, SEAT en Skoda heeft het bedrijf een autoschadeherstelbedrijf, een leasemaatschappij en een verhuurbedrijf. Een ondernemer herken je aan zijn auto. En wie die auto verkoopt, weet precies hoe zijn koper er voor staat.
ploma.” Waarmee hij maar wil zeggen dat het mbo beslist niet onder hoeft te doen voor hbo en universitair onderwijs. Omdat het ROC als beroepsopleiding constant in aanraking komt met het bedrijfsleven, de wensen die er leven en de ontwikkelingen daar, is Franken een expert bij uitstek. Positief ingesteld, want wie de cijferlijst bijhoudt, constateert dat Rob Franken bijna altijd het hoogste cijfer geeft.
<< barometer
12
Experts barometer blikken D
woordelijkheid ervoor. Zijn ze milieubelastend dan zullen ze voor de kosten daarvan moeten opdraaien. Wat een mooie uitdaging. Ik sta te popelen om met mijn nieuwe bedrijf deze uitdagingen aan te gaan.
eze maand wordt u getrakteerd op een extra lange barometer. Omdat we tien jaar bestaan, maar vooral omdat we het jaar afsluiten, hebben we de experts gevraagd het jaar even de revue te laten passeren en een korte vooruitblik op 2011 te werpen. Sommigen geven daar punten voor, anderen niet.
Geert van der Horst: Economisch herstel vlakt af in 2011 Het voorzichtige economische herstel van 2010 was onvoldoende om de productie weer naar het niveau van voor de crisis te tillen. In het derde kwartaal kromp de economie zelfs licht ten opzichte van het kwartaal ervoor. De voorraadvorming was een belangrijke groeifactor in de eerste helft van 2010. Deze groeifactor viel in het derde kwartaal echter terug. Grote motor achter het begin van het herstel was de export, maar deze vlakte in 2010 af. Ondanks het gunstig investeringsklimaat (lage rente) kenmerkte het bedrijfsleven zich in het afgelopen jaar door een beperkte investeringsdrang, vooral door een lage bezettingsgraad. Ook de consumptiegroei bleef beperkt, hoewel het sentiment mondjesmaat toenam, onder meer door de afnemende werkloosheid en de lage inflatie. De overheidsfinanciën zijn anno 2010 fors uit het lood geslagen, onder andere vanwege allerlei steun- en stimuleringsmaatregelen. In 2011 zal het wereldwijde economische herstel naar verwachting afvlakken en dat heeft direct gevolgen voor onze open economie. Door de afvlakkende vraag naar goederen nemen het in- en uitvoervolume minder snel toe. Consumentenbestedingen staan onder druk, door onzekerheden over onder meer toekomstige pensioenuitkeringen en een dalende koopkracht als gevolg van overheidsbezuinigingen. Wel is hier sprake van een groeipotentieel in verband met de hoge besparingen van de afgelopen jaren. In 2011 neemt de prikkel om te investeren toe, doordat de bezettingsgraad verder stijgt en de orderportefeuilles inmiddels goed gevuld zijn. De overheid zet vanaf 2011 een rem op haar uitgaven. Voor de jaren na 2011 blijven de uitdagingen echter onverminderd groot: meer structurele bezuinigingsmaatregelen blijven noodzakelijk om de collectieve voorzieningen in de toekomst betaalbaar te houden en de rekening daarvan niet bij toekomstige generaties neer te leggen. Henk van Koeveringe: Moeilijk jaar Nederland is niet zo slecht door 2010 gerold. Bepaalde sectoren hebben en hadden het moeilijk maar uiteindelijk is de werkeloosheid meegevallen. Er is veel gereorganiseerd, kostenni-
Lilianne van der Ha: Bijzonder jaar 2010 een heel bijzonder weerkundig jaar. Dat heb ik in mijn stukjes meerdere keren geschreven. Ook hoe alles verlopen is. Nu begin december is er sneeuw en vorst. Alle landbouwproducten zijn nog niet geoogst. Dat zal lastig worden en hoe zal het dan met de kwaliteit gesteld zijn? Open vragen. Maar we kijken vooruit! Zoals het nieuwe kabinet ,dat een heldere doelstelling heeft: verminderende regelgeving, meer de werkelijkheid benaderen. Het wil ruimte scheppen voor de ondernemers. Woorden omzetten in daden, dat zou prachtig zijn! Kennisontwikkeling en onderwijs zijn zeer belangrijk voor de Nederlandse landbouw. Wij verliezen de concurrentieslag wereldwijd immers met onze dure grond en arbeid. Maar voedsel is letterlijk van levensbelang! Consumenten willen: gezond,lekker, betaalbaar voedsel maar ook een aantrekkelijk buitengebied. Wij, als boer en tuinder willen hier graag aan meewerken, wij zijn immers ook consument.
De schoorsteen moet blijven roken. veaus verlaagd, sales inspanningen toegenomen en marketing verricht. Veel onzin is geschrapt, veel principieel vervangen door harde realiteit en velen zijn weer met de voeten op de grond gekomen. Voor 2011 moeten al deze vernieuwingen tot betere resultaten leiden. Dat lijkt ook mogelijk, kijk naar de toename in Duitsland. Het enige nare wat boven de markt zweeft is het gedoe met de euro. De PIGS landen leggen een grote claim op de solidariteit in Europa. Ik kan mij niet voorstellen dat de euro daardoor bezwijkt. Voor onze eigen regio spelen andere factoren ook een rol. Wellicht wordt Zeeland het nucleaire centrum van Nederland, wellicht komt de ziekenhuisorganisatie van de te fuseren ziekenhuizen effectief uit de strijd en met de renovatie van de havens het geld voor de spoorlijn Antwerpen Vlissingen worden behoorlijke impulsen gegeven. Met de bouw van Noordzee Residence Cavelot in Cadzand in 2011 wordt met ruim 150 miljoen aan de bouw en latere exploitatie een geweldige impuls aan de regio gegeven. Ook de nieuwe verbindingen over Walcheren zijn de moeite waard. Allemaal directie pluspunten. Natuurlijk zijn er ook uitdagingen. De stad Vlissingen heeft het moeilijk. Delta Nuts zal moeten commercialiseren en de bouwnijverheid zal ook in 2011 nog niet vanzelf verbeteren. Toch moet 2011 uiteindelijk de resul-
taten brengen van de offers uit 2010.
Willem Jonkmans Jaar met gemende gevoelens 2010 Een jaar dat gemengde gevoelens achter laat. Positieve en negatieve berichten wisselden elkaar regelmatig af. De positieve krijgen gelukkig de overhand, hoewel dit nog niet voor bouwend Nederland gold. De vastgoedmarkt ijlt nu eenmaal na. Algemene maatregelen, zoals ‘geen nieuwbouw, zolang er leegstand is’, deed en doet de regionale bouwwereld geen goed. Bij een (langzaam) aantrekkende markt horen geen onnodige obstakels. De regio kent namelijk een van de laagste leegstandspercentages in Nederland. Bovendien sluit vraag en aanbod, lees ‘leegstand’, vaak niet op elkaar aan. Dynamisch om gaan met de mogelijkheden die er zijn, is zeer belangrijk. In 2011 komt er een eerste aanzet tot grote veranderingen in het commercieel onroerend goed. Eigenaren/beleggers/ bouwers worden verantwoordelijk voor de energieprestaties van de gebouwen en de door hen toegepaste bouw- en inrichtingsmaterialen. Voorbeeld: De huurder huurt een gebouw met 500 lux licht op de werkplek en een temperatuur tussen de 19 en 24 graden. De energiekosten zitten in de huursom. Weet men het energieverbruik van de lamp of de techniek laag te houden, heeft men een extra voordeel. Zijn de energielasten hoog heeft men duidelijk een nadeel. Het streven is dat alle gebouwonderdelen / materialen eigendom blijven van de leverancier. De huurder huurt een gebouw samengesteld uit gehuurde onderdelen. De leveranciers moeten ze aan het einde van de levensduur weer innemen en heeft daarmee de verant-
David Luteijn: Kansen benutten in onzekere tijd Veel bedrijven hebben in 2010 weer een langzaam herstel laten zien na de forse terugval in 2009. Met name de bij de zeehavenactiviteiten betrokken bedrijven, de chemische industrie en de voedingsmiddelensector vertonen vooral in de tweede helft van 2010 een duidelijk herstel. Door kostenbesparingen kan veelal ook de winst zich weer goed herstellen. Uiteraard komt deze ontwikkeling ook de vele kleinere toeleverings- en dienstverlenende bedrijven ten goede. De sector die nog steeds in de hoek waar de klappen vallen zit, is de bouw. Hier wreekt zich naast het effect van de economische crisis, ook het ontbreken van een duidelijk sturend overheidsbeleid. Toch kan ook hier herstel niet uitblijven. Zo zal de nu sterk teruggevallen productie van nieuwbouwwoningen vroeg of laat weer moeten worden ingehaald. Waar voorts de voor Zeeland zo belangrijke toeristische sector, mede ook door de toename van zakelijke arrangementen buiten het seizoen, een bevredigend jaar had, kunnen we al met al constateren dat de Zeeuwse economie het zeker beter heeft gedaan dan het gemiddelde in ons land. En met onze zeer lage werkeloosheid scoren we zelfs als de beste van het hele land. Ik verwacht dat de positieve trend zich normaliter in 2011 zal voortzetten. Met een verdere groei in de belangrijkste sectoren en een begin van herstel in de bouwsector. Scarlett Kwekkeboom: Ondernemers verdienen niet zo veel Begin 2010 waren er ondernemers die weer optimistisch klonken als er gevraagd werd naar hun verwachtingen voor dit jaar. Maar halverwege
barometer >>
13
terug en kijken vooruit het jaar kwamen er zoveel geluiden naar boven van ondernemers, met name in het MKB, die het gewoonweg heel slecht hebben. Hun omzet is de afgelopen jaren alleen maar gedaald en het vermogen is helemaal verdampt. Vervolgens sla je de kranten open of lees je op het internet over het ene faillissement na het andere in de regio. Nog steeds zijn er, ook in de regio, veel ondernemers die zich afvragen hoe het nu verder moet en dat ze het eigenlijk niet meer weten. Detailhandel, zakelijke dienstverlening, transportsector, bouw, toerisme, allemaal branches die het ook in 2010 weer zwaar hadden en die in de regio in ruime mate vertegenwoordigd zijn. En nátuurlijk zijn er ook ondernemers die het, tegen de stroom in, erg goed doen. Maar dat zijn er lang niet zoveel. De economie is zich al licht aan het herstellen, maar of het herstel blijvend is, dat is maar de vraag. Consumenten beschikken over een goed gevulde portemonnee maar ze geven het vooralsnog niet uit en dat zal toch moeten gaan gebeuren om de economie verder in de lift te krijgen. De bezuinigingsdrift van de overheid werkt hier ook niet positief aan mee. Een sector die veel zorgen baart is de bouwsector. De krimp houdt hier aan. De hele bouwkolom heeft te maken met lege portefeuilles. Die zijn zeker in het 1e half jaar van 2011 nog niet gevuld. Het gevolg is dat er ontslagen zullen vallen. Toch zullen bedrijven vooruit moeten denken en trachten hun vakmensen binnen boord te houden zodat ze bij het aantrekken van de markt daar direct op in kunnen spelen. De investeringen in de regio trekken weer aan, dat is uiteraard een goed teken. Ondernemers zullen zich echter wel naar buiten moeten keren, luisteren naar hun (potentiële)klanten en de kansen tegemoet lopen. Alleen dan kunnen ze meeprofiteren van een economisch herstel. Positief blijven denken!
Paul Nijskens: West-Brabant kan i‘bovengemiddeld’ scoren Het leek er aanvankelijk op dat we in 2010 de economische crisis gingen overwinnen. In enkele sectoren, zoals transport en logistiek, is de stemming inderdaad beter. Maar de sombere berichten in het laatste kwartaal drukken ons toch weer met de neus op de feiten. Er zijn veel onzekerheden. Nationaal bijvoorbeeld, waar de overheid zich verder terugtrekt. En internationaal, met onder meer de monetaire problematiek in Europa. Die onzekerheden maken dat bedrijven pas op de plaats maken en een afwachtende houding aannemen. Bovendien wordt het bedrijfsleven en ook de consument ook nu nog de rekening gepresenteerd van de financiële crisis, omdat banken in hun kredietverlening er nog altijd de rem op houden. West-Brabant doet zijn voordeel met de kansen die zich dankzij de open, internationale economie voordoen. Zo is de verwachting dat we, als gevolg van de toenemende schaalvergroting in het bedrijfsleven, ook volgend jaar weer vestigingen van nieuwe distributiecentra en Beneluxkantoren mogen verwelkomen..Maar onze regio heeft bovenal heel veel eigen kansen. De
uitgangspositie om die kansen de komende jaren te gaan verzilveren, bestempel ik als bovengemiddeld. West-Brabant heeft de mogelijkheid om in een aantal sectoren te excelleren. Daarvoor hebben we met elkaar de basis gelegd. We hebben onze logistieke toppositie behouden. Die kunnen we nu verder uitbouwen door ook op het hogere niveau van de logistieke regie onze rol te nemen. De inschatting van de sector is dat het bieden van die toegevoegde waarde ons de komende tien jaar al gauw enkele miljarden aan omzetvermeerd+ering oplevert. Economische winst is ook te verwachten van een andere West-Brabantse troef: BioBased Economy. De samenwerking tussen de chemische sector en de agrofood bedrijven in onze regio resulteert in innovaties en nieuwe bedrijvigheid. Met als resultaat 2.500 nieuwe arbeidsplaatsen in het komende decennium. Als laatste noem ik de maintenance sector. West-Brabant heeft vele onderhoudsbedrijven en de kennis en de ruimte om als voortrekker te fungeren op het gebied van de hoogwaardige onderhoudsindustrie. Topkwaliteit bieden op het gebied van onderhoud betekent het behoud van de procesindustrie. Maar ook kunnen we nieuwe orders, nieuwe inves-
teringen en dus werkgelegenheid binnenhalen. Het is een concreet perspectief dat ik kan schetsen voor West-Brabant.
Joris Jansen: Zakelijke markt trekt weer aan Het jaar 2010 begon voor ons zeer zwak. Dat was schrikken, zou de economische malaise nu echt gaan toeslaan? Gelukkig bleek deze magere start te wijten aan het barre winterweer.De kou heeft grote invloed op ons restaurant. Het gros van de gasten moet toch een eind rijden. Met het verdwijnen van de kou zagen we gelijk een sterk stijgende lijn in het aantal bezoekers. De gevolgen van de crisis voor de Nederlandse gastronomie komen tot uiting in de onlangs uitgekomen restaurantgidsen. In de daarin te lezen terugblikken door topchefs valt duidelijk te lezen dat het hoge segment( met uitzondering van de 3-sterrenrestaurants) het heel moeilijk heeft gehad het afgelopen jaar. Sterrenrestaurants die hun deuren moesten sluiten ondanks dat er keihard en met passie werd gewerkt. Triest. De particuliere consument wordt kritischer maar wil steeds minder betalen. Organisaties zoals DiningCity spelen daar handig op in, kijk maar naar
Een goed teken: mensen eten weer buiten de deur.
de inmiddels populaire Restaurantweek. De combinatie prijs-kwaliteit en budget is de nieuwe drijfveer. Daar moet je als horecabedrijf op inspelen. Wij zijn tevreden over het afgelopen jaar. Onze inspanning werd beloond door een groot aantal trouwe gasten ( zowel zakelijk als particulier). Door positieve mondeling reclame en goede vermeldingen in de vooraanstaande restaurantgidsen kwamen er steeds meer nieuwe gasten bij. De bevolkingskrimp in Zeeuws-Vlaanderen, en het daaraan inherent dalend aantal voorzieningen in de kernen, baart ons zorgen. Blijf je als bedrijf investeren en floreren in een krimpregio ? Waar halen we in de toekomst onze medewerkers vandaan? Jonge enthousiaste mensen trekken immers weg De toekomstverwachtingen voor onze streek zijn verontrustend. Positief is dat we aan België grenzen ( lang leve de Bourgondische Belg) en dat de zakelijke markt weer aantrekt. We hebben een goede mix tussen zakelijke en particuliere gasten. Bovendien is hier lang niet zo veel concurrentie als in de dichtbevolkte regio’s. Gastronomie is populairder dan ooit.
Chris van Loon: Jaar van een voorzichtig herstel
Het afgelopen jaar kenmerkte zich als een jaar waarin verschillende bedrijfstakken herstelden van de wereldwijde economische crisis. De mate waarin herstel zichtbaar was verschilde duidelijk. In dienstverlenende sectoren was het herstel beperkt terwijl het in de industriële sectoren sneller zichtbaar werd. Zuidwest Nederland vormde daarop geen uitzondering. Door de stimuleringsmaatregelen van het kabinet is de besteedkracht van de consumenten ook het afgelopen jaar nauwelijks verminderd. Dit maakte dat het consument gerelateerde midden- en kleinbedrijf het steeds redelijk is blijven doen. Bij business to business gerelateerde bedrijven ging het aanmerkelijk minder soepel. Veel ZZP-ers hebben een buitengewoon slecht jaar achter de rug. De bouwsector is nog lang niet op het niveau van voor de crisis. Brabant heeft verhoudingsgewijs echter goed gepresteerd. Voor een belangrijk deel is dit economisch herstel echter op de pof gerealiseerd. Nederland heeft miljarden meer uitgegeven dan het verdiend heeft. De komende jaren zal die kraan, als het aan dit kabinet ligt, vrij abrupt, dichtgedraaid worden en wordt er een begin gemaakt met het terugbetalen van de opgelopen schuld. Het zal dan moeten blijken of de bedrijven al voldoende zijn hersteld om deze komende lastenverzwaringen te kunnen absorberen. Het afgelopen jaar is de problematiek van de woning-luchtbel in West Brabant zeer manifest geworden. Waarschuwden de woningcorporaties al tijden geleden voor een dreigend overschot op de woningmarkt, voor veel gemeentes is de verlokking van hoge opbrengsten van het grondbedrijf zo zeer onderdeel geworden van de vaste budgettering, dat een ombuiging van ambitieuze bouwplannen voor nieuwe woningen onbespreekbaar bleek. Bergen op Zoom moet daarvoor nu een hoge tol betalen. Zonder oog te hebben voor de werkelijke woningbehoefte is het Oude Havenproject doorgedrukt dat nu resulteert een in miljoenenverlies voor de stad Bergen op Zoom. Ook in andere plaatsen speelt een soortgelijke problematiek.. Overigens hebben ook de meeste Woningcorporaties zich verkeken op de ontwikkelingen. Semi commerciële Vastgoedprojecten bleken minder winstgevend dan gedacht. Bij woon-zorg combinaties werd door te lage huren de zorgsector indirect gesubsidieerd. Toen de ministers Bos en Vogelaar ook nog uit de corporatiekassen gingen meegraaien was te toon wel gezet. Niet voor niets lijden de meeste woningcorporaties het afgelopen jaar miljoenenverliezen. De nieuwe Europese richtlijn die een lagere inkomensgrens introduceert voor sociale woningbouw dan wij nu in Nederland hanteren werkt desastreus uit naar de toekomst. Het realiseren van Sociale woningen is straks nauwelijks nog te financieren. Het is dan ook onbegrijpelijk dat Nederland deze richtlijn heeft goedgekeurd. In de financiële sector is het drama compleet. D dit jaar stromen naar schatting rond de 1200 werknemers, veelal 50+ ers, gedwongen uit de sector.
TMS is onderhoudspecialist bij uitstek T
ERNEUZEN – Troost Mechanical Services (TMS) is dè onderhoudspecialist in Zuidwest Nederland. Corebusiness van TMS zijn onderhoud, revisie en nieuwbouw van installaties in de (petro) chemische- en procesindustrie. Naast industrieel onderhoud is TMS ook sterk op het gebied van (staal)constructies, apparatenbouw, leidingwerk (piping) en machinale verspaning.
TMS heeft vestigingen in Terneuzen, Middelburg en Moerdijk. De onderneming staat al ruim een halve eeuw garant voor vakmanschap in optima forma. Grondlegger van TMS is de Troost Pernis Groep, waaruit later de bedrijven Troost Mechacon Terneuzen, SKS Middelburg en Akkermans Moerdijk ontstonden. Via een management buy out zijn sinds 2008 vijf man directeur-aandeelhouder geworden van deze drie bedrijven, onder de gemeenschappelijke naam TMS. Piet Moes en Jo Krijn staan aan het roer van TMS Terneuzen, TMS Middelburg wordt geleid door Marco de Bat en TMS Moerdijk door Carel Jan Reuver en Joop de Graauw. ,,TMS hanteert overal dezelfde formule. Elke TMS vestiging heeft zijn eigen, uitstekend geoutilleerde werkplaats voor het zo snel en adequaat mogelijk oplossen van technische vraagstukken”. Ook hebben wij bij tal van klanten een werkplaats op locatie, aldus Jo Krijn, financieel directeur vanTMS. Er werken bij de drie TMS werkmaatschappijen ruim 400 mensen. Daarvan is zeventig procent actief op locatie bij projecten en opdrachtgevers en dertig procent daadwerkelijk in de werkplaatsen.
SOLIDE TMS Terneuzen heeft een solide basis via onderhoudscontracten met grote bedrijven in de kanaalzone en Antwerpen. ,,Naast deze contracten moeten we een deel van onze omzet uit de markt zien te halen. De afgelopen twee jaar was een moeilijke tijd. Op de projectenmarkt was het erg rustig, terwijl er ook minder onderhoud moest worden verricht vanwege bezuinigingen of saneringen bij opdrachtgevers. Nu de economie weer aan het aantrekken is, moeten de installaties weer op orde zijn. We zien dan ook dat het onderhoud weer toeneemt. De vraag naar de producten bij onze klanten stijgt, waardoor er een hogere bezettingsgraad is en er dus ook meer onderhoud moet worden gepleegd. De verwachting is dat ook de projectenmarkt in 2011 zal aantrekken. We hebben al een aantal signalen ontvangen dat er een en ander op stapel staat.We zijn daarop voorbereid, hebben geïnvesteerd in mensen en machines, waaronder het nieuwste type testbank voor het reviseren van afsluiters en veiligheden. Sinds kort mogen we deze veiligheden volgens ‘stoomwezen norm’ keuren en daar zelf een certificaat voor afgeven”, legt Jo Krijn uit.
• Jo Krijn en Piet Moes staan aan het roer van TMS Terneuzen
GENT TMS Terneuzen heeft een jaar geleden Pijp- Las- en Constructiebedrijf De Pooter overgenomen, waarmee alle 35 medewerkers van het Axelse bedrijf hun baan behielden. ,,Wij willen als TMS Groep doorgroeien, zowel autonoom als via acquisities. Wim de Pooter vond in TMS een geschikte partner. De culturen van beide organisaties passen bij elkaar, met allemaal enthousiaste vakmensen. Er zijn veel synergievoordelen, beide bedrijven vullen elkaar goed aan. Pijp- Las- en Constructiebedrijf De Pooter is met name aanvullend voor ons omdat we nu de sprong naar het Gentse kunnen maken. Dat bedrijf heeft namelijk van oudsher behoorlijk wat klanten in de kanaalzone Gent-Terneuzen”, aldus Piet Moes, algemeen directeur van TMS Terneuzen.
SAMENWERKING Ook het partnership met Installatiebedrijf W.J. de Bruijn,Technische Aannemers Combinatie Terneuzen (TAC), is voor TMS een gunstige ontwikkeling. ,,Via TAC kunnen we met meer disciplines onder een dak, een grotere markt bedienen.Wij zijn sterk in werktuigbouw en De Bruijn in elektrotechniek.We willen de samenwerking graag uitbouwen. We hebben als TAC bijvoorbeeld een groot onderhoudscontract bij Rijkswaterstaat. Zo zullen wij de komende jaren veel onderhoud aan sluizen en bruggen verrichten”, aldus Piet Moes.
IMAGO Hij is tevens voorzitter van Stichting Metaal- en Elektro Opleidingen Zeeuws-Vlaanderen (SMEO-ZV).
• Apparatenbouw.
SMEO verzorgt tweejarige opleidingen via de beroepsbegeleidende leerweg. Dat betekent één dag in de week in de schoolbanken en vier dagen praktijk. ,,We hebben er veel aan gedaan om het imago van het vak van metaalbewerker te verbeteren. De gedachte dat het vuil en zwaar werk is, is al lang achterhaald. De meeste
• Revisie afdeling.
TMS TERNEUZEN SCHEPENDIJK 28 TEL: 0115-696955, FAX: 0115-618402 E-MAIL: INFO@TMSTERNEUZEN.NL, WWW.TROOST.NL
• Revisie afdeling.
machines zijn tegenwoordig computergestuurd, variërend van CNC gestuurde draaibanken tot lascomputers. Als jonge mensen eenmaal binnen zijn bijTMS, gaan ze bijna nooit meer weg. We kennen dan ook een gering verloop. Er zijn volop mogelijkheden bij ons om door te groeien en carrière te maken, mede omdat TMS bestaat uit
verschillende bedrijven.” TMS is een Erkend Leerbedrijf. Ieder jaar worden er bij TMS een aantal leerlingen opgeleid om ook in de toekomst verzekerd te zijn van de instroom van voldoende gekwalificeerd personeel. Bij TMS genieten kwaliteit, service en veiligheid de hoogste prioriteit.
samenwerking >>
15
West- Brabant: ‘We zijn nu één geheel’ V
anuit Breda sta je eerder op de Maasvlakte dan vanaf de Coolsingel in Rotterdam. En dat mogen de West-Brabanders zich wel eens wat beter beseffen, vindt burgemeester Peter van der Velden van de gemeente Breda. Door de gunstige ligging van West-Brabant en het feit dat de negentien gemeenten hun nek durven uitsteken krijgt Zuidwest Nederland een steeds sterkere, eigen identiteit. Van der Velden: “Zes jaar geleden stonden we nog niet zo ver!”
door Dorien van Dijk BREDA - Burgemeester Van der Velden spreekt liever over Zuidwest Nederland dan over West-Brabant. “Als we het hebben over de economische regio, is dit de meest correcte benaming”, vindt Van der Velden. “Ondernemers kijken verder dan de stadsgrenzen wanneer zij een vestigingslocatie zoeken voor hun bedrijf. Veel logistieke ondernemingen die goederen vanuit de Rotterdamse haven moeten transporteren, kijken naar Zuidwest Nederland als vestigingsplaats. “Wij liggen op het snijvlak van de noord/zuid-as en de horizontale verbinding van Rotterdam met het achterland”, schetst de burgemeester, die tegelijkertijd benadrukt dat deze regio veel meer in haar mars heeft dan het stapelen van dozen op industrieterreinen. “Wij proberen snel en met minimale bureaucratie ondernemers te faciliteren. Daarnaast is het ook belangrijk dat iedereen die in onze regio woont en werkt daar een goed gevoel bij heeft. Daarom is genieten en ontspanning belangrijk en moeten we vol overtuiging als BrabantStad meedingen naar de titel Europese Culturele Hoofdstad in 2018.” Naast cultuur en ontspanning moet ook aan voorwaarden als goede gezondheidsvoorzieningen en huisvesting worden voldaan. De beroepsbevolking in West-Brabant telt 330.000 mensen en die heeft de regio hard nodig. Een groot deel van hen echter werkt in de Randstad. Van der Velden: “Als je bedenkt dat de eerste kades van de Maasvlakte in 2013 opgeleverd worden en dat uiteindelijk vanuit de Rotterdamse haven vier- tot zevenhonderd miljoen tonnage per jaar aan goederen wordt verwerkt, heb je niet veel fantasie nodig om te bedenken welke weerslag dit gaat hebben op Zuidwest Nederland. Onze uitdaging ligt erin bij deze groei de kwaliteit en duurzaamheid te waarborgen. In 2015 hebben wij meer arbeidsplaatsen beschikbaar dan we zullen kunnen invullen. Tegelijkertijd lopen veel industrieterreinen in de regio vol en is met 192 internationale bedrijven Breda de favoriete vestigingsplaats
Peter van der Velden in gesprek tijdens een terugkomstbijeenkomst van een Chinareis. van buitenlandse bedrijven. Je moet natuurlijk ook niet vergeten dat wij in 2008 en 2009 tot logistieke hotspot zijn uitgeroepen.”
Creatief en vernieuwend Logistiek en maintenance, dat zijn de gebieden waar de West-Brabantse regio zich op focust. Dinalog met de vestiging van de stichting Dutch Institute World Class Maintenance (DIWMC) is een aansprekend voorbeeld van hoe op een creatieve en vernieuwende manier invulling wordt gegeven aan de onderhoudsindustrie. Ook
Van der Velden: ‘Het tij keert’.
de biobased economy (Moerdijk) speelt daarin een belangrijke rol. Op de te ontwikkelen biobased campus in Bergen op Zoom zouden nieuwe producten op basis van nieuwe technologieën worden ontwikkeld. Deze nieuwe productiemethoden - waarbij groene grondstoffen de rol van fossiele brandstoffen overnemen - zijn onlosmakelijk verbonden met het nieuwe economisch tijdperk. “Het past in deze ontwikkeling dat gemeenten hun eigen identiteit verbinden tot grotere samenwerkingsverbanden.” Ook bij de gebiedsgerichte economi-
sche agenda van Nederland, Pieken in de Delta, presenteert Zuidwest Nederland zich als één economische entiteit. De ontwikkeling van de Groene Campus in Bergen op Zoom, de biobased economy in Moerdijk en Dinalog in Breda zijn allemaal katalysatoren. Ook hier komt het belang van de samenwerking van de vier O’s van ondernemingen, onderwijs, onderzoek en overheid telkens terug. Tegelijkertijd heeft de regio het geluk dat het tussen twee wereldhavens in ligt. Dit zorgt voor een geweldige dynamiek. ”Ook in tijden van economische crisis”, aldus Van der Velden. “In juli waren er zesduizend werklozen, maar het tij keert. We zien niet enkel meer aan de ondernemingen die zich hier willen vestigen dat de economie aantrekt. Breda trekt een toenemend aan toeristen. Dit heeft natuurlijk ook te maken met het feit dat de stad tot en met 2011 de titel Beste Binnenstad van Nederland mag dragen. Het Chassé is het derde grootste theater van Nederland. Wij zijn niet meer het stuk van Brabant dat ten westen van ‘Eindhoven Brainport’ ligt. Wij hebben als Zuidwest Nederland de afgelopen zes jaar keihard aan onze identiteit gewerkt. We werken nadrukkelijk samen met Zeeland. Rotterdam zoekt ons op om samen te werken en mee te denken. Hetzelfde geldt voor de Drechtsteden. Economie gaat over rationaliteiten die geen rekening houden met provinciegrenzen. Natuurlijk weet ik ook wel dat Breda op een aantal punten een ander profiel heeft dan de bovengenoemde regio’s. De culturele verschillen ken ik ook, maar we hebben wel een grote sociaal-eco-
Foto’s: Aad Meijer nomische gemeenschappelijke deler. We hebben grote stappen voorwaarts gemaakt, in ons zelfbewustzijn moet zich alleen nog het feit nestelen dat de provincie Brabant de tweede grote economische regio van Nederland is.”
Zorgpunten De zorgpunten in de toekomst blijven de toegankelijkheid en de alternatieve vervoersstromen. De Moerdijkbrug blijft een probleem en ook de lobby voor de verbreding van de A27 naar Utrecht en de gewenste spoorverbinding tussen Breda en Utrecht moet volgens de burgemeester serieus genomen worden. ”Wij moeten de voorwaarden scheppen, zodat ondernemers hun ding kunnen doen. De rol van de overheid is faciliteren en vooruitzien. Dus ook al inspelen op de krimp en vergrijzing die er gaat aankomen. Niet direct in Breda zelf, maar wel in omliggende gemeenten”, aldus Van der Velden. “In 2011 willen we Zuidwest Nederland als economisch belangrijke regio nadrukkelijker op de kaart zetten. Maintenance is hier sterk vertegenwoordigt en wordt steeds belangrijker. Het begrip is niet voor niets voor het eerst opgenomen in het regeerakkoord! Daarnaast willen we de samenwerking tussen West-Brabant en Zeeland verder verankeren en de relatie met Rotterdam en de Drechtsteden uitbouwen. Ook willen we ondanks de crisis stappen maken met Dinalog, de Groene Campus en het DIWCM. Samenwerking is het sterke punt van onze regio. Wij zijn één geheel geworden en dat zullen we laten merken.”
<< rewin
16
West-Brabant moet voor de top gaan V
oor veel bedrijven gaat 2010 helaas de boeken in als een jaar dat in het teken stond van de economische crisis. Dat is ook voelbaar in West-Brabant. Toch zie je langs de weg in de regio nog steeds die borden met de slogan ‘Maak ‘t in West-Brabant’. “Het is niet uit gebrek aan piëteit met ondernemers die het dit jaar minder goed ging, dat ze zijn blijven staan. De slogan geeft uiting aan de successen die vele nationale en internationale bedrijven in onze regio al jaren weten te boeken.
door NV REWIN West- Brabant BREDA - Ze onderstrepen tevens de economische kracht van de regio zelf. Nu we het ergste van de crisis achter ons lijken te laten, zijn die borden toe aan een nieuw opschrift: ‘West-Brabant maakt ‘t!’ Inderdaad, met een uitroepteken. Want het is mijn rotsvaste overtuiging dat onze regio het de komende jaren kan gaan maken. Daar zijn we zelfs al mee begonnen!” Aan het woord is Cees Meeuwis, wethouder economische zaken van de gemeente Breda. West-Brabant heeft de afgelopen decennia geweldig geprofiteerd van zijn economische en ruimtelijke kwaliteiten. “De unieke strategische ligging tussen de wereldhavens van Rotterdam en Antwerpen heeft ons geen windeieren gelegd. De regio heeft vele nationale en internationale bedrijven mogen verwelkomen. Dat heeft ons forse investeringen en duizenden arbeidsplaatsen opgeleverd. Dat is de economische werkelijkheid van gisteren en vandaag. Nu moeten we als regio verder bouwen aan onze economische toekomst. En dan dient zich een nieuwe realiteit aan. Daarin staan wat mij betreft vier begrippen centraal: innovatie, duurzaamheid, internationalisering en samenwerking. West-Brabant gaat een nieuwe economische fase in. ‘We zijn aan het kantelen’ en, hoe paradoxaal het ook klinkt, juist daardoor vallen we niet om maar versterken we juist onze basis.”
Kanteling Die kanteling heeft zich de afgelopen jaren al aangediend. West-Brabant is zich gaan richten op sterke sectoren die aan de economische ontwikkeling een stevige impuls hebben gegeven: de logistieke sector met als boegbeeld Dinalog, het topinstituut voor Logistiek in Breda, de onderhoudsindustrie (ook wel aangeduid als ‘maintenance’) die onder de vlag van World Class Maintenance ernaar streeft de onderhoudsindustrie op een ‘World Class’ niveau te brengen en een nieuwe, kansrijke bedrijfstak die BioBased Economy genoemd wordt. Daarin werken de chemische industrie en de agrarische sector samen aan slimme energietoepassingen en nieuwe, duur-
zame producten. West-Brabant doet het in genoemde sectoren erg goed en staat ermee zowel nationaal als internationaal in hoog aanzien. Cees Meeuwis vervolgt: “Dat succes zit ‘m niet alleen in nieuwe bedrijvigheid en nieuwe arbeidsplaatsen maar ook in een aantal andere aspecten die zeer de moeite waard zijn. Bedrijven zijn in toenemende mate gaan samenwerken om gezamenlijk nieuwe producten te ontwikkelen en daarmee nieuwe, ook internationale markten te veroveren. Het innovatieve en creatieve gehalte van de bedrijvigheid in West-Brabant neemt mede daardoor een steeds hogere vlucht.” Bij die samenwerking en innovaties laat ook het onderwijs zich niet onbetuigd. Op alle niveaus, van VMBO tot universitair, richten onderwijsinstellingen hun opleidingen in naar de nieuwe kennis waar bedrijven om verlegen zitten. Zowel bij het bedrijfsleven als het onderwijs neemt het kennisniveau in West-Brabant enorm toe. Kennis is daarmee een factor van belang geworden in onze regionale economie. De clustering van bedrijfsactiviteiten en de alliantie tussen het onderwijs en het bedrijfsleven heeft ook een fysieke verschijningsvorm. Er ontstaan locaties waar die samenwerking intensief gestalte krijgt. Dat gebeurt op bestaande en nieuwe, moderne bedrijventerreinen maar ook op andere toplocaties die de naam campus verdienen.
Kwaliteitsimpuls In alle drie genoemde sectoren zie je deze ontwikkeling. Daarmee heeft de economie in de regio de afgelopen jaren een geweldige kwaliteitsimpuls gekregen. En dat niet alleen. Er is sprake van nationale en internationale erkenning. Niet voor niets hebben Provincie, Rijk en Europa vele miljoenen willen investeren in tal van projecten en programma’s die hebben bijgedragen aan dat economisch succes. Er is ook sprake van een internationale opwaardering van de regio. Meeuwis: “Dat is belangrijk voor onze concurrentiepositie -immers, ook andere Europese regio’s zitten niet stil- maar ook vanuit een oogpunt van nieuwe acquisitiekansen in de richting van buitenlandse bedrijven.” En er is spra-
Cees Meeuwis: ‘We hebben goud in handen.’ ke van een zwaan-kleef-aan effect. West-Brabant biedt nieuw economisch perspectief. Voor bestaande bedrijven maar ook voor startende ondernemingen. Die sluiten zich aan bij de broedplaatsen die West-Brabant in toenemende mate te bieden heeft.
Extra vermogen West-Brabant heeft dankzij haar strategische ligging en de ruimte die de regio bedrijven te bieden hebben, al heel veel economische kansen weten te verzilveren. Meeuwis: “Met de ontwikkelingen die zich nu aftekenen, hebben we echter goud in handen. Maar dan moeten we er wel vol voor durven gaan. De misschien wat ‘on-West-Brabantse’ ambitie moet zijn dat we met onze sterke sectoren logistiek, maintenance en BioBased Economy voor de top gaan. Dat we daar de focus op leggen en er optimale condities voor weten te creëren. Condities in de vorm van ruimte op toplocaties waar productontwikkeling en kennis in nauwe relatie tot elkaar alle kans van slagen hebben. Condities in de vorm van het initiëren en
Cees Meeuwis Cees Meeuwis was van 1 september 2009 tot 17 juni 2010 Tweede Kamerlid van de VVD. Sinds april 2010 is hij wethouder van Breda, voorzitter van SES West-Brabant en president-commissaris van de regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant.
begeleiden van uiteenlopende projecten en samenwerkingsverbanden die resulteren in productinnovaties, nieuwe marktkansen en dus extra werkgelegenheid. En, last but not least, condities in de vorm van investeringen en organiserend vermogen.” Meeuwis vervolgt:”Natuurlijk zijn ondernemers en hun bedrijven de primaire motor van de economie. Maar die motor draait pas echt op volle toeren, wanneer het onderwijs en de overheid in onze regio voor extra vermogen zorgen. Alleen wederzijds committent levert uitsluitend winnaars
op. Onderwijsinstellingen die willen inhaken op de ambities van topondernemingen, zullen ook zelf excelleren.” Overheden die met hun beleid de toekomstkansen van (internationale) bedrijven in hun regio versterken, zien dat beloond met investeringen door die bedrijven. Verdergaande verankering en dus behoud en groei van werkgelegenheid liggen daarmee in het verschiet. De afgelopen jaren heeft West-Brabant laten zien dat constructieve samenwerking tussen ondernemers, onderwijs en overheid veel succesvolle projecten heeft opgeleverd die hebben bijgedragen aan een sterke regionale economie. “We kantelen nu verder en maken ons economisch fundament nog steviger. Sowieso door te behouden wat we hebben, maar ‘business as usual’ is niet afdoende. Gezamenlijk kunnen we de sectoren logistiek, maintenance en BioBased Economy tot de unique selling points van onze regio maken en daarmee de internationale positie van West-Brabant nog verder versterken!”
chinareis >>
17
‘Focus handelsmissie op zakendoen’ D
e focus van een volgende handelsmissie vanuit Zeeland en West-Brabant naar China moet meer gericht zijn op concreet zaken doen. Dat stelt de Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland. Volgens algemeen directeur Rob van Renterghem zijn de afgelopen drie missies succesvol gebleken, maar is het tijd om door te pakken.
door Dennis Rijsbergen ROOSENDAAL - Vorige maand reisden zo’n dertig ondernemers van scheepsbouwers tot advocaten en nog eens dertig vertegenwoordigers van overheid en onderwijs af naar Yangzhou. Dat is één van de snelst groeiende regio’s van China rond het twintig miljoen inwoners tellende Sjanghai. Doel van de reis was om banden aan te halen, nieuwe te smeden en tot zakendeals te komen. De focus lag echter vooral op matchmaking tussen Nederlandse en Chinese bedrijven. In totaal werden 122 ontmoetingen geregeld. De deelnemers aan de missie oordeelden dat 74 van die ontmoetingen nuttig waren. Nog eens 45 ontmoetingen werden beoordeeld met een ‘goed’ en 29 afspraken bleken als ‘zeer goed’ te zijn ontvangen. Toch waren er ook enkele kritische noten. Veel gehoord geluid was dat de groep eigenlijk veel te groot was, stelt Van Renterghem tijdens een terugkomdag voor de missiedeelnemers
Bij terugkomst uit China wordt er geëvalueerd. in De Kring in Roosendaal. “En er was bijvoorbeeld het gevoel dat er soms te veel onderwijsvertegenwoordigers aanwezig waren en soms weer te weinig.” De Kamer van Koophandel vindt het dan ook tijd voor een andere aanpak van de missies. Van de drie O’s (ondernemers, onderwijs en overheid) zou die van de ondernemers meer centraal moeten komen te
staan, vindt Van Renterghem. “De focus moet vooral gericht zijn op concreet zakendoen. Er moet nog meer gekeken worden naar de meerwaarde voor Zuidwest Nederland en voor de ondernemers in deze regio zelf.” De Kamer van Koophandel stelt ook dat de missies nog succesvoller zijn als ze per sector gaan. Ondernemers uit bijvoorbeeld de havensbranche zouden
Foto: Aad Meijer zich beter kunnen aansluiten bij een ‘havenmissie’. “Er zou aansluiting gezocht kunnen worden bij andere partijen, zoals de Kamer van Koophandel in Rotterdam”, stelt Van Renterghem. “Zonder daarbij de belangen voor Zuidwest Nederland uit het oog te verliezen.” Jack Zegers, als voorzitter van de China Business Association betrokken bij
de organisatie van de handelsmissies, zegt de suggesties van de Kamer van Koophandel zeker te willen oppakken. “Hoe de toekomst van de missies naar China eruit ziet, weten we nog niet. We hebben niet meteen een plan klaar liggen. Maar we pakken de handschoen van de Kamer van Koophandel zeker op en gaan actief aan de slag met de voorstellen.”
Juridische samenwerking Delta regio’s A
ls het aan Paul Klaver van Ravelijn Advocaten in Bergen op Zoom ligt, komt er in Zuidwest Nederland een samenwerkingsverband van verschillende juridische sectoren. Fiscalisten, accountants, advocaten, notarissen en deurwaarders in Zeeland en West-Brabant moeten in zo’n cluster nauw gaan samenwerken. In januari is in Bergen op Zoom een conferentie met potentiële partners. door Dennis Rijsbergen ROOSENDAAL - De Bergse advocaat Klaver was een van de deelnemers aan de handelsmissie in oktober naar China. Daar zag hij hoe Chinese collega’s zich bundelen in grote samenwerkingsverbanden. “Ik heb daar enorm grote advocatenkantoren bezocht. Dat was een feest op zich, honderd tot honderdvijftig advocaten in grote wolkenkrabbers”, vertelt hij tijdens de terugkomdag voor de missiedeelnemers in De Kring in Roosendaal. Klaver raakte geïnspireerd door deze enorme kantoren. Bovendien
zag hij tijdens de missie hoe bedrijven in de havenbranche en de logistiek de samenwerking opzochten. “Ook in onze branche kunnen we ons als concullega’s gezamenlijk profileren”, stelt Klaver nu. “Ik ga kijken of ik onze sector ook zoiets kan bewerkstelligen. Eerst ga ik inventariseren in de delta wie wil meedoen.” Volgens Klaver is een nauwe samenwerking tussen fiscalisten, accountants, advocaten, notarissen en deurwaarders eigenlijk net zo logisch al bijvoorbeeld de samenwerking tussen logistieke en havenbedrijven in de havens van Zeeland. In januari is dan
Stationsstraat 41 - 5000 AT Tilburg - 013-5838200 www.mannaertsappels.nl
ook een eerste conferentie van partijen uit Brabant en Zeeland die zo’n juridische cluster wel zien zitten. Klaver is ervan overtuigd dat tijdens die conferentie een eerste stap gezet kan worden naar een groot samenwerkingsverband. “Allereerst wil ik in de delta een netwerk opzetten. Van daaruit moet de samenwerking dan groeien richting Europa. Ik denk dan in eerste instantie aan België en Frankrijk. Ondertussen kunnen we dan een brug naar China onderzoeken.” Hoewel aan de andere kant van de wereld, denkt Klaver dat China ook voor de advocatuur in Nederland een belangrijk land is. Steeds meer Chinezen investeren immers in de regio en dus hebben ze ook behoefte aan juridische kennis en dienstverlening, stelt hij. Klaver vindt de handelsmissie naar China zeer geslaagd. “China is een vriendelijk land, maar wel ondoorgrondelijk. Ja, ze willen aan ons verdienen, maar ik heb het gevoel dat er voor ons ook nog grote mogelijkheden liggen.” Toch waarschuwt Klaver voor een te grote focus op China. “Natuurlijk is die focus prettig. Maar China is niet heel de wereld. In landen als Brazilië en India zijn grote ontwikkelingen gaande. We moeten ook openstaan voor de mogelijkheden daar.”
Paul Klaver wil wel aan het werk.
<< interview
18
Johan van den Kieboom (links) en Jos van Dongen boven een tafel vol met de Ondernemers.
Foto: Kees Bennema
‘Ondernemen is leuk, dat stralen we uit’ T
ien jaar geleden waren West-Brabantse ondernemers globaal gesproken minder tevreden dan nu. Er kwam weinig over hen in de krant en als er al over hen werd geschreven hadden de stukjes vaak een wat zure invalshoek. Dat kon anders, vonden zowel Johan van den Kieboom als Jos van Dongen, beiden werkzaam bij BN/De Stem. En dat moest ook anders. Business to business moest op de kaart worden gezet, beter en positiever dan het ooit was gedaan. De Ondernemer werd geboren.
door Ad van Bladel BREDA - Nadat ze even in andere functies binnen het concern werkzaam zijn geweest, strijken ze per 1 januari weer neer op het oude Ondernemersnest. Johan van den Kieboom als gedelegeerd uitgever, Jos van Dongen als key-accountmanager. Jos van Dongen: ‘Ik had indertijd grote moeite met het feit hoe er over ondernemingen en ondernemers werd geschreven. Toen ik uiteindelijk met Johan van den Kieboom in contact kwam, bleek al snel hoe onze ideeën op dat vlak met elkaar overeen kwamen. Dat was heel prettig om te merken.’ Johan van den Kieboom: ‘Ik had inmiddels eigenlijk ongeveer hetzelfde gemerkt en wist dat elders in het concern een pilot liep met betrekking tot een ondernemerskrant. Toen ik daar gekeken had, ontwikkelde ik er al snel mijn eigen denkbeelden over. En die kwamen overeen met
die van Jos. Zo werd een hecht team gevormd dat ideeën had die strookten met hoe er in de wereld van ondernemers tegenaan werd gekeken.’
Inhoud Jos van Dongen: ‘Wij vonden dat het ondernemerschap meer en beter gepersonaliseerd moest worden. Elke pagina van de krant moest een gezicht hebben, een goede uitstraling. In het begin was het natuurlijk zoeken, zo gaat dat in het begin. Maar we bleken de juiste toon al wel snel te pakken te hebben. In het algemeen, door de ideeën van Johan, en op commercieel gebied doordat ik in de jaren ervoor een enorm ondernemersnetwerk had opgebouwd. Die twee samen bleken een gouden greep te zijn.’ Johan van den Kieboom: ‘Wat toen belangrijk was voor ‘de Ondernemer’, is dat eigenlijk nog steeds. De boodschap is: ondernemen is leuk. Als je naar de inhoud kijkt, moeten
de verhalen dat ook steeds uitstralen. Doordat we eens per maand verschijnen, kunnen we geen echte actualiteit brengen en bewegen de verhalen zich meer op de achtergrond, die overigens vaak zeker niet minder interessant is. Vanaf het begin af aan hebben we ons sterk gemaakt voor een goede samenwerking met het bedrijfsleven en de overheid. Doordat de directie achter ons stond, kregen we vanaf het begin af aan al veel vrijheid. Bovendien, en dat is heel belangrijk, waren zowel Jos als ik degenen met wie direct zaken konden worden gedaan. Wij waren zelf handelingsbevoegd en dat maakte een adequate manier van commercie bedrijven mogelijk. De directie had voldoende vertrouwen en op die manier hoefden we eigenlijk vooraf aan niemand verantwoording af te leggen. Vanaf het begin konden we op die manier heel goed samenwerken met gemeenten en bedrijfsleven terwijl we ook organisaties als REWIN en de Kamer van Koophandel voor ons konden winnen.’
Redactiemanager Jos van Dongen: ‘Dat zijn belangrijke kwesties geweest. Ook belangrijk was, een aantal jaren naderhand, de komst van Ron Gregoor als redactiemanager. Ook hij bracht gelukkig een schat aan ervaring en zijn eigen
netwerk mee.’ Johan van den Kieboom valt hem bij: ‘Ja, Ron Gregoor past heel goed binnen de mindsetting die is ontstaan. Hij is degene die op redactioneel gebied de bladformule bewaakt en de verhalen uitzet bij de journalisten. En dat doet-ie op een ontzettend goede manier. Qua inhoud is de Ondernemer soms kritisch maar nooit zuur. We schrijven hoe de werkelijkheid is, en daar mag - en moet misschien wel - best eens een kritische noot tussen zitten. Dat is ook goed en bevestigt de onafhankelijkheid die we altijd hebben nagestreefd.’ Jos van Dongen: ‘Al met al hebben we vanaf het begin tot nu een enorme kwaliteitsslag gemaakt. De markt ziet ‘de Ondernemer’ nu echt als een partner met wie het goed zakendoen is. Het is en blijft een volstrekt eigen titel met een origineel gezicht en betrouwbare inhoud. Dat is belangrijk om als communicatiepartner serieus genomen te worden. En dat is zeker het geval. We krijgen de erkenning die we - mijns inziens - als mediapartner verdienen. Als beste en grootste blad op dit gebied zijn we ook zeer actief als partner bij grote bedrijfsbeurzen. Dat geeft vertrouwen en het bevestigt ons eigen gezicht. Een en ander betekent in de praktijk dat we qua inhoud van het blad lang niet zo
hard meer aan het vliegwiel hoeven draaien als ik het begin. Er is zoveel nieuws, en er wordt ons ook zo veel aangeboden, dat het blad zich als het ware vanzelf vult. Daarbij choqueren we niet, maar blijven kritisch en reëel.’
Online De Ondernemer West-Brabant - en naderhand Zeeland - zijn binnen het Wegenerconcern veelvuldig als voorbeeld gesteld van hoe je een dergelijk blad zou kunnen en moeten opzetten en in stand houden. Naar de toekomst toe staat een onlineversie van ‘de Ondernemer’ op stapel. Johan van den Kieboom: ‘Onder de naam: deondernemerzwn.nl is inmiddels een onlineversie van het blad de lucht in gegaan. De bedoeling ervan is echt regionaal nieuws te brengen. Het wil een aanvulling zijn op de printversie en draagt een eigen identiteit uit. Hiermee moet ook de jongere ondernemer worden bereikt. Crossmediaal is het heilige woord en natuurlijk gaan wij daarin mee, sterker nog, willen ermee voorop lopen. De visie ervan is duidelijk, we zijn nu bezig dat gegeven verder in te vullen. Heel erg leuk, want zo begint het hele avontuur eigenlijk van voren af aan. Net als tien jaar geleden, maar dan in een hedendaags jasje.’
onderwijs >>
19
Rob Franken: ‘Van ik naar wij’ in 2011 R
ob Franken, voorzitter van het ROC West-Brabant staat - zeker afgemeten aan zijn maandelijkse bijdrage aan de barometer in De Ondernemer - bekend als een onverbeterlijke optimist. “De crisis heeft ons met beide benen op de grond gezet en dwingt ons verder te kijken. Wij zoeken samenwerking met het bedrijfsleven en nodigen hen uit tot de discussie over personeelsbeleid op de lange termijn.” ‘Van ik naar wij’, samen verantwoordelijkheid dragen, dat is het nieuwe credo van het ROC West-Brabant, zowel van toepassing binnen de schoolmuren als daarbuiten.
door Dorien van Dijk ETTEN-LEUR - Franken: “Je bent niet alleen voor jezelf op de wereld. Wij willen dat onze leerlingen zich verantwoordelijk voelen voor elkaar. In het groter, sociaaleconomisch perspectief: we kunnen ook niemand missen, straks hebben we een tekort aan arbeidskrachten. Dit is meteen de kracht van de crisis, zonder ook maar iets af te willen doen aan de ellendige situatie waarin sommige gezinnen nu het hoofd boven water moeten zien te houden. Door de crisis vindt binnen veel organisaties - ook binnen het ROC - een herbezinning plaats. Het maximaal inzetten van ict-structuren, een kleinere ambtelijke staf, processen effectiever inzetten. De handen die daarmee vrijkomen kunnen elders in de arbeidsmarkt waar tekorten dreigen worden ingezet. De herstructurering binnen het ROC kenmerkt zich door een formatiestop”, schetst Franken. Nu de financiële wereld uit het dal kruipt, het bedrijfsleven zich voorzichtig herstelt, doen de overheden die op het hoogtepunt van de crisis hebben moeten investeren een stap terug. Hun moment van herbezinning breekt nu aan, wat zorgt voor een na-ijlende crisis in de publieke sector. Franken: “Ik verwacht dat de publiekprivate samenwerking zal toenemen. Ook het ROC zoekt het bedrijfsleven meer op. Hoewel het onderwijs
grotendeels als publieke sector wordt gezien, vinden wij het bedrijfsleven een meer natuurlijke partner. Dit is hun kans om een grotere verantwoordelijkheid te nemen in de inhoud van het beroepsonderwijs. Samen moeten we nadenken over de vaardigheden die hun werknemers over vijf jaar in huis moet hebben. Opleiden is lange termijn denken. Het gaat hierbij vooral om inhoud, niet om geld.”
Verschuivingen Als gevolg van de economische situatie hebben zich binnen het ROC een aantal verschuivingen voorgedaan. Als partner voor het bedrijfsleven is het ROC gegroeid, ook buiten de sfeer van de reguliere opleidingen. Zo kunnen er nu deelkwalificaties worden behaald. Binnen de opleidingen is vooral een verschil in populariteit van opleidingen zichtbaar. Het zal niemand verbazen dat het bank- en verzekeringswezen lange tijd niet hoog scoorde en dat nu vooral in de bouwgerelateerde opleidingen de instroom minder is. Over alle golfbewegingen van de crisis heen, loopt er al jaren een huisvestingsprogramma voor de VMBO-scholen in West-Brabant. Franken: “Er is 65 miljoen geïnvesteerd, over twee jaar liggen alle schoolgebouwen er als een plaatje bij. Nu is het de beurt aan de MBO-scholen. Er moeten vier nieuwe schoolgebouwen worden gebouwd, twee in Breda (Vi-
Rob Franken naast Aad Ouborg tijdens de opening van het studiejaar.
Franken: ‘Over twee jaar liggen alle schoolgebouwen er als een plaatje bij.’ talis College en Radius College), één in Bergen op Zoom (Markiezaat College) en één in Roosendaal (Kellebeek College). Dit vraagt om inventiviteit. Leerlingen moeten hun lesstof halen bij bedrijven, terugkeren naar school met praktijkervaringen en daar vervolgens de theorie behandelen. Een mooi voorbeeld hiervan is Gebouw T in Bergen op Zoom. Het poppodium heeft een regiofunctie gekregen met het ROC als partner. Ge-
Foto: Kees Bennema
bouw T fungeert als opleidingshuis voor studenten licht en geluid. Van maandag tot en met donderdag krijgen de leerlingen les in het poppodium. Wanneer in het weekend professionele artiesten komen optreden, kunnen de studenten het geleerde in praktijk brengen. Dit alles onder het toeziend oog van een docent. De volgende vraag is: heeft iedereen wel een plek op school nodig? Tegelijkertijd wil je de kleinschaligheid handhaven, kennen en gekend worden. Ontmoeten blijft belangrijk, ook nu het onderwijs steeds verder digitaliseert. Het bouwen van kleinere schoolgebouwen ligt daarom voor de hand. Volgend jaar beginnen we met de vorming van een virtuele campus in Breda, Bergen op Zoom en Roosendaal voor zowel het VMBO als het MBO. We willen meer grensoverschrijdend onderwijs realiseren en de doorstroom van het VMBO naar het MBO stimuleren.”
Centrum voor ecologie Hier houden de plannen van het ROC West-Brabant niet op. In Breda komt een centrum voor ecologie. “Dat is nog de werktitel”, verduidelijkt Franken. “Lange termijn denken is ook: levensduur, meer groen, duurzaamheid en cradle to cradle. We willen het technisch georiënteerde Radi-
us College samen brengen met het Prinsentuin College. Ook het laboratoriumonderwijs dat nu op de Terheijdenseweg zit, wordt een onderdeel van het centrum voor ecologie. Daarnaast willen de het ROC Florijn, de HAS Den Bosch en het STOAS er met name virtueel - bij betrekken. Ook hier komt de ‘van ik naar wij’-gedachte terug. Om dit credo nog meer kracht bij te zetten, start in januari een traject communitycoaching. Franken: “Natuurlijk wil je mensen die buiten het speelveld dreigen te vallen een handje helpen. Denk aan de Wajong-jongeren. Deze jongeren worden in ons traject in een buddyachtig systeem gekoppeld aan een personal coach met wie ze kunnen communiceren over alles wat hen bezighoudt. We beginnen in 2011 met dertig tot veertig coaches, maar de bedoeling is dat het uiteindelijk een ‘duizend coaches traject’ wordt. Het is in de eerste plaats een moreel-ethisch aspect, we moeten nog bekijken of daar wat betreft scholing nog een verdere invulling aan gegeven kan worden. De mens staat centraal, we kunnen niemand missen als we straks in verschillende sectoren mensen te kort komen. Dat stukje ondernemerszin, vooruitdenken en samenwerken daar gaat het ROC voor.”
<< overname
20
Bedrijfsovernames bieden kansen O
ndanks de economische crisis zijn bedrijfsovernames aan de orde van de dag. Dagelijks wisselen er nog bedrijven van eigenaar of worden nieuwe eigenaren gezocht. Echter; gebeurt dit wel in voldoende mate? Vinden al die eigenaren van bedrijven een nieuwe eigenaar omdat ze toch een keer willen stoppen. Het is aan potentiële nieuwe ondernemers om voor zichzelf te beginnen via een nieuwe onderneming of wellicht door een bedrijf over te nemen. Dit laatste zou meer aandacht kunnen krijgen.
door Henk van de Voorde Veel bedrijfsadviseurs zien economische kansen bij familiebedrijven die een opvolger zoeken of die dat, ten onrechte, nog niet doen. In Nederland verkeren per jaar zo’n 15.000 à 20.000 bedrijven in de fase dat ze een opvolger nodig hebben omdat anders het bedrijf zal ophouden te bestaan. ,,Er kan veel waarde verloren gaan als bedrijven moeten sluiten bij gebrek aan opvolging. En die kans is groot want door de huidige vergrijzing is er juist nu grote vraag naar opvolgers. Opvolgers vinden binnen de familie wordt steeds moeilijker. Tegenwoordig zijn de gezinnen minder kroostrijk dan vroeger, terwijl de kinderen bovendien door een hogere opleiding en de krappe arbeidsmarkt veel meer mogelijkheden hebben dan het bedrijf van pa of ma over te nemen”, aldus Bram van Stel, partner bij Prior Fusie en Overnames.
Kapitaalsvernietiging Onderzoek heeft uitgewezen dat begin jaren negentig nog 35 procent van de familiebedrijven binnen de familie overgedragen, begin 2000 nog maar 22 procent. ,,Familiebedrijven genereren een grote economische waarde voor onze economie, hebben vaak lange termijn oriëntatie en leveren daardoor stabiliteit voor de economie. Bovendien ondernemen ze vaak maatschappelijk verantwoord. Bij sluiting van een familiebedrijf gaan gemiddeld vijf banen verloren. De oprichting van een nieuw bedrijf levert gemiddeld (maar) twee banen op. Uit onderzoek is gebleken dat in Europa een op de drie familiebedrijven sluiten wanneer de komende tien jaar niet tijdig een opvolger wordt gevonden. Het gaat maar liefst om zo’n 700.000 bedrijven en 2,8 miljoen banen”, aldus Bram van Stel, partner bij PRIOR Fusie en Overnames. Waar moeten de opvolgers echter worden gezocht? Mensen uit ondernemende families zijn vaak meer bereid om een bedrijf over te nemen dan mensen die geen ondernemersbloed in de familie hebben. Uit onderzoek blijkt ook dat hoger opgeleiden meer geneigd zijn zelf een bedrijf te starten. Daarnaast speelt managementervaring een rol. Ervaring op dit gebied kan sneller te gelde worden gemaakt dan bij een start, omdat personeel dan vaak van meet af aan aangestuurd moet worden. Bovendien leiden slecht voorbereide overnames tot
Bram van Stel: ,,Door de vergrijzing is er juist nu grote vraag naar opvolgers.” grote economische verliezen. De overheid speelt van oudsher in op het starten van een eigen bedrijf. Via bijvoorbeeld voorlichtingscampagnes en startersdagen wordt deze doelgroep opgezocht. ,,Echter, het aspect dat hierin meer aandacht kan krijgen is het overnemen van een familiebedrijf. De campagne moet zich bij bedrijfsovernames richten op een andere doelgroep dan de starters. Ook werkgeversorganisaties kunnen bijvoorbeeld ondersteunend optreden om familiebedrijven met elkaar en met hun potentiële opvolgers in contact te brengen. ,,Binnen onze praktijk zien we vaak een terughoudendheid bij ondernemers. Argumenten als ‘het is gezien de huidige economische recessie geen goed moment om te verkopen, mijn accountant geeft aan dat ik nog beter even kan wachten tot ik weer een aantal financieel goede jaren kan laten zien en er is nog geen koper langs gekomen’, zijn vaak argumenten die de stap beletten om actief op zoek te gaan naar een koper”, zegt Van Stel. Een oriënterend gesprek met een onafhankelijke adviseur is veelal een goede eerste stap. ,,Wij zijn dagelijks bezig met bedrijfsovernames, fusies, structurering en (her) financiering van ondernemingen. Wij weten wat er speelt in de markt. In een eerste gesprek kunnen we vaak al direct aangeven wat de kansen zijn voor een ondernemer die wil kopen of verkopen en hoe hij dit het beste aan kan pakken. Uiteraard bieden wij onze diensten vaak aan in samenwerking met de huisadviseur, ‘de accountant’, van de ondernemer.”
We laten de “dynamiek van de zee” even voor wat het is.
Hele goede Kerstdagen en een Gelukkig 2011
Gesloten tussen kerst en oud en nieuw.
bov trofee >>
Een bomvolle zaal in Tivoli.
Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Aad Meijer
Nagelkerke ondernemer van het jaar S
ofie Nagelkerke is de Ondernemer van het Jaar in Halderberge. Nagelkerke is eigenaar van IJssalon en lunchroom Nagelkerke. De jury vond haar de beste van de drie genomineerden. Uit handen van interim burgemeester Peter Neeb en Meike CrĂŠbolder van de Rabobank een mooi prijzenpakket en de trofee overhandigd.
OUDENBOSCH - Op zaterdag 20 november werd voor het derde jaar op rij in Hotel Tivoli in Oudenbosch het Ondernemersgala gehouden met als absoluut hoogtepunt de verkiezing van de Ondernemer van het Jaar. Tijdens de gala-avond waren er optredens van Ma Baker en Bonetti Music en een verrassingsconcert van Jan Vayne. Meest vernieuwende ondernemer van het jaar was het thema van de Halderbergse gala-avond. â&#x20AC;&#x2DC;t Veerhuis
De winnaars kunnen wel lachen.
21
uit Oud- Gastel, Caron den Arend uit Hoeven en Nagelkerke IJssalon en lunchroom streden om de titel. De drie genomineerden presenteerden zich middels een bedrijfsfilm en twee presentaties. Dat allemaal onder leiding van Guust Verpaalen. Stichting Ondernemersgala had dit jaar de Haldenbergse heemkundekringen bestempeld als goed doel. De gezamenlijke heemkundekringen kregen een cheque van 5000 euro.
Het glas wordt geheven op...ja op wat eigenlijk niet?
HET N IEU B2B WE PLATF ORM
Kansen pakken waar anderen grenzen zien. Dat is het idee. Internationaal zakendoen bij de Rabobank betekent profiteren van onze kennis van de meest uiteenlopende markten over de hele wereld. En van ons netwerk van buitenlandse kantoren. Wereldwijd zakendoen, met de persoonlijke benadering die u van uw eigen Rabobank gewend bent.
BREDASE ONDEREMERS ONTMOETEN BREDASE ONDERNEMERS OP:
WWW.DE-BUURJONGENS.NL
corporate mobile messaging
Internationaal zakendoen. De Rabobank gaat verder. Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/internationaal
BEDRIJVIG BREDA
DE BUURJONGENS. SAMEN EN MET DE BUREN.
LET’S TUTCH THE STARS IN 2011• SPEELHUISLAAN 173 • BREDA • T 076 581 59 20 • INFO@TUTCHCOMMUNICATION.COM • TUTCHCOMMUNICATION.COM
TUTCHCOMMUNICATION.
MARKETING,
Ondernemen doet u met
RECLAME
EN
MEER
netwerken >>
23
NAC is een prima investering ‘
Het lidmaatschap van businessclub NAC Breda dient een tweeledig doel’, vertelt Hans van den Dungen, commercieel manager van NAC Breda.
door Ad van Bladel BREDA- Het ‘avondje NAC’ in al zijn glorie en gezelligheid, doe je omdat je voetbal in het algemeen en NAC in het bijzonder een warm hart toedraagt. Vervolgens, en dat is het tweede deel van het verhaal, biedt het een geweldig zakelijk platform om zaken te doen. Wij hebben dat overigens uit elkaar gehaald door doordeweeks behoorlijk wat extra activiteiten te organiseren waar zaken kunnen worden gedaan. Op die manier hoeven onze leden niet tijdens de wedstrijd aan het verkrijgen van extra contacten te letten en kunnen ze genieten van de wedstrijd.’ Businessclub NAC Breda heeft grootse plannen. Van den Dungen: ‘Er wordt gesproken over uitbreiding van de bestaande ruimten met een nieuwe derde verdieping. Die zouden we goed kunnen gebruiken want er is erg veel vraag naar met name het luxe segment bij NAC.’ De facilitei-
Hans van den Dungen: ‘ Meer dan voetbal alleen’.
ten zijn echter nu al van hoog niveau. Van den Dungen: ‘Naast circa duizend businesseats hebben we zestien skyboxen, bij ons businessunits genaamd. Die zijn alle zestien uitverkocht. Daarnaast bestaan er drie samengestelde all-in cateringlounges waar zo’n dertig tot veertig verschillende bedrijven samenkomen. Of ze doen dit met hun eigen relaties of men kiest er deze avond voor om meer te gaan netwerken netwerken. De catering is daarbij altijd van een hoog niveau.’ Hans van den Dungen: ‘Lid te worden van onze businessclub vergt een minimale besteding aan onze producten van 4500 euro per seizoen. Een businesseat kost bijvoorbeeld 2250 euro, dus met twee stoelen ben je al automatisch lid. Dat betekent in de praktijk dat je daarmee kunt deelnemen aan ongeveer vijftig activiteiten, waarvan circa twintig thuiswedstrijden. Dat geld voor het lidmaatschap is een van de beste investeringen die je kunt doen want je komt op die manier in contact met enorm veel mensen uit de wereld van de bouw, diensten en uit de financiële sector en natuurlijk een groot deel van het MKB in Zuid-West Nederland.’ Aan activiteiten dus geen gebrek, voor de businessclubleden van NAC Breda. ‘Jaarlijks houden we de kick-off met het voorstellen van de nieuwe spelersselectie, de technische en medische staf. Dat zijn avonden die zijn voorzien van hoogwaardige
food- and beveragefaciliteiten. Daarnaast zijn er jaarlijks drie tot vier clubavonden met een bepaald thema en ook de nieuwjaarsreceptie en de NAC Golfdag behoren tot de vaste activiteiten.’ Hoe actief de businessclub is blijkt wel uit de andere uitstapjes die het afgelopen jaar werden georganiseerd. Van den Dungen: ‘Onder de uitstapjes van de afgelopen jaren was bijvoorbeeld een weekend Madrid met een tachtigtal leden. Uiteraard hoorde daar het bijwonen van een wedstrijd van Real Madrid bij. Buitengewoon was ook de luxe cruise die we met 125 man hebben gemaakt van Barcelona naar Italië. Daarbij was ook NAC weer de dragende factor. Het cruiseschip was in no time geel/zwart gekleurd. Ook daar zag je hoe prettig contacten onderling kunnen zijn en banden ontstaan als je onder een heerlijk zonnetje op een terras of aan boord met elkaar in contact komt.’ Voor het komende jaar gaat businessclub NAC Breda zeker door met het ontwikkelen en houden van businesslunches, soms binnen het stadion, soms op locatie. Hans van den Dungen: ‘Bij zowel voor-, hoofd- als nagerecht wordt er van tafel gewisseld zodat deelnemers aan het eind van de lunch, rond 14.30 uur, met 12 tot 14 verschillende personen hebben kunnen spreken. Dat is een buitengewoon effectieve besteding van tijd en aandacht die door onze leden buitengewoon wordt geapprecieerd.’
‘Je leert iedereen goed kennen’ ‘
In de eerste plaats wil ik verduidelijken dat onze businessclub niet per se slaat op jonge ondernemers, maar wel op ondernemingen die nog niet zo lang bestaan.’ Evelyn Govers, zelf 36, is voorzitter van businessclub Jong MKB West-Brabant. Govers: ‘Een belangrijk gevoel dat onze leden delen, en waarom ze lid zijn van onze club, is dat ze zelf allen net hun intrede binnen de ondernemersmarkt hebben gedaan. Als je het populair wilt zeggen zitten ze met zijn allen in het zelfde schuitje. Dat geeft natuurlijk toch een band.’
door Ad van Bladel BREDA - Evelyn Govers schudt de voordelen om lid te worden zo uit haar mouw. ‘Het doel van onze club is dat leden onderling kunnen leren van elkaar. Onderling sparren over zaken die iedere ondernemer nu eenmaal tegenkomt. Dat gebeurt voornamelijk op de maandelijkse bijeenkomsten die onder onze vlag worden gehouden. De meeste ondernemers beginnen met een klein kantoor en hebben niet of nauwelijks collega’s met wie ze eens over kwesties kunnen praten terwijl dat, zeker in het begin na de start van een onderneming, zo
broodnodig is. Op de door ons georganiseerde bijeenkomsten kan dat wel en nog wel zonder dat er daarna daarvoor een rekening in de bus valt. Dat wordt door onze honderdtwintig leden als zeer prettig ervaren. Daar komt nog bij dat ons ledenbestand qua achtergrond zeer divers is. Er zijn mensen afkomstig uit de richtingen accountancy, techniek, zakelijke dienstverlening en automatisering, maar maar er zijn ook juristen bij. Om maar wat voorbeelden te noemen. Die diversiteit maakt het ook juist zo leuk om met elkaar te spreken. En doordat we toch minstens elf keer per jaar bij elkaar komen, leer je elkaar ook behoorlijk goed kennen. Gesprekken gaan ook heus weleens over niet-zakelijke onderwerpen.’ Evelyn Govers noemt nog andere voordelen van het lidmaatschap op. ‘Je kunt bijvoorbeeld via onze club gratis naar het MKB-congres. Businessclub Jong MKB West-Brabant maakt onderdeel uit van het landelijke netwerk van Jong MKB en kan indien nodig op de expertise daarvan terugvallen.’ De genoemde contactbijeenkomsten zijn met ingang van september van dit jaar qua opzet wat veranderd. Govers: ‘De avonden dat we bij elkaar komen, bij café Oncle Jean in het Bredase Ginneken, begonnen in het verleden om 20.00 uur maar we
merkten dat er dan toch soms te weinig gelegenheid was om echt met elkaar te spreken. Vanaf september zijn we overgestapt op netwerken nieuwe stijl en zijn onze leden vanaf 18.00 uur welkom. Dan kan er, gezamenlijk, een hoofdgerecht worden gegeten en lekker informeel worden doorgepraat. Op die avonden zitten we met zijn allen aan lange tafels. Soms wordt er een presentatie gehouden, een andere keer gaat het alleen om het informele contact.’ Jong MKB West-Brabant heeft natuurlijk plannen voor 2011. Evelyn Govers: Dit jaar was er een landelijke Jong MKB-verkiezing die ook in 2011 ook weer wordt gehouden. Wij zijn van plan hiervoor ook een regionale verkiezing te houden waarbij de winnaar (m/v) naar de landelijke door mag. Waarbij we natuurlijk hopen dat onze kandidaat daar ook hoge ogen zal gooien.’ Om lid te worden van Jong MKB West-Brabant moet je zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Lidmaatschap kost 155 euro, exclusief BTW. Meer informatie via: www.jmkbwb-nl. Evelyn Govers: schuitje’
‘In
hetzelfde
<< aad ouborg
24
Aad Ouborg raakt Princessgevoel nooit kwijt O
p 30 september verkocht Aad Ouborg al zijn aandelen Princess aan het Duitse WMF. Al in oktober nam de Bredanaar, de meest succesvolle zakenman van Zuid-Nederland van de laatste decennia, afscheid van zijn ‘crew’. Niet in Breda, maar in Hongkong. De wereldstad waar Princess zoveel successen behaalde. En de ‘place to be’ in de toekomst. In zijn pand aan de Baronielaan in Breda vertelt hij over zijn eerste successen, zijn relatie met topartiesten, zijn toekomstplannen en zijn kinderen, die duidelijk zijn ondernemersbloed hebben.
door Ron Gregoor BREDA - Hongkong, het was een groot feest. Veel topartiesten waar Ouborg mee gewerkt heeft, de ambassadeurs van Princess, alle distributeurs uit de hele wereld, de zakenrelaties, vooral uit China, iedereen was gekomen om de oprichter van het bedrijf te bedanken voor al die goede jaren en hem het nodige succes voor de toekomst te wensen. “En we begonnen die avond precies zoals ik ooit mijn eerste party in Hong Kong begonnen ben. Op het toneel zette ik zingend het Princess lied, begeleid door Tony Eyk, in. Dat was het begin van een geweldig feest. Een film, alles wat er in al die jaren gebeurd was, passeerde de revue; My Dutch Dream. Mijn afscheid in Nederland komt in 2011.” Ouborg spreekt met overgave over zijn afscheid. Zoals hij ook bevlogen vertelt over zijn bedrijf, zijn relatie met de topartiesten waar hij mee werkte. En vooral met trots over zijn kinderen. En zijn vrouw. Want zij zijn de reden dat Aad Ouborg het wat
Aad Ouborg: ‘Ondernemen is entertainment.’ rustiger aan gaat doen. “Ik heb vele uren gestoken in Princess en Babyliss. Dag en nacht was ik er mee bezig, 28 jaar lang. Babyliss was mijn eerste be-
drijf. Maar op een gegeven moment kom je toch tot het besef: is dit nou wat ik wil, wil ik zò oud worden. Ik ben 51, moet normaal gesproken nog
Jaap en Lotte Aad Ouborg heeft vijf kinderen. De twee jongste hebben hetzelfde ondernemersbloed als hun vader. Jaap (14) en Lotte (15) hebben het ‘Product van het jaar 2010’ gemaakt. Niet zomaar een prijs, de Jaap Multi Snack & Sandwich Maker van Jaap en de Lotte Family Juicer werden door de Nederlandse consumenten gekozen als beste product van het jaar. ”Ze hebben het allebei zelf verzonnen. Natuurlijk heb ik al wel geweten dat zij het in zich hadden. Àls ik met een idee kwam, zeiden ze al vaak: zou je het niet zus of zo doen.” Hoewel ze alle-
bei nog op school zitten, hebben ze al wel hun eigen bedrijfje. En over resultaten hebben ze niet te klagen . De Jaap Multisnack & Sandwichmaker is een compacte, dubbele sandwichmaker voor vier tosti’s tegelijk. Het spaart ruimte op het aanrecht en het apparaat is compleet met een extra set grilplaten voor vis, vlees en groenten. Alle platen zijn voorzien van een antiaanbaklaag, dus gemakkelijk schoon te maken. De Lotte Juicer is een unieke citruspers, geschikt voor alle soorten citrusvruchten en voorzien van
een handige schenkkan met 1,5 liter inhoud. De juicer is handig in gebruik door de volledig geïntegreerde motor en perseenheid. Die is met een handbeweging van de schenkkan te nemen. De ontwikkeling van beide producten heeft geleid tot de internationale actie Kids Designers by Princess. De bedoeling: de producten van de jonkies Ouborg in de markt te zetten, internationaal. De kids producten worden wereldwijd met groot succes verkocht. Van de Verenigde Staten tot het verre Oosten, er zijn al enkele honderdduizenden verkocht.
Foto’s: Aad Meijer minstens tien jaar in het arbeidzaam leven mee. Ik heb vijf kinderen, die ik graag wil zien opgroeien . Ik wilde meer bij mijn familie zijn. Mijn vrouw, mijn kinderen. En dat gaat niet als je 150 dagen per jaar door de wereld reist. Ik wilde per se niet die zakenman zijn die als hij stopt met werken, zijn eigen kinderen niet meer kent.” Toch zal Aad Ouborg het Princessgevoel nooit kwijtraken. “Ik ben nu ambassadeur van het bedrijf geworden. Heel gek gevoel. Ik heb al die jaren diverse ambassadeurs gehad, Cas Spijkers, Tony Eyk, Patricia Paaij om er een paar te noemen. Nu ben ik het zelf. Maar dat is wel eervol.” Familie Je zou zeggen dat het pijn doet je ‘kindje’ te verkopen. “Valt mee”, zegt Ouborg. “ik was toe aan de stap. Daarbij komt dat de koper WMF een goede vader zal zijn voor Princess.” Ouborg had best veel meer voor zijn aandelen kunnen krijgen. “Maar het belangrijkste voor mij is dat ik er een
goed gevoel aan over hou. WMF is een prachtig bedrijf, gespecialiseerd in vooral professionele elektrische producten. Maar het gaat echt werk maken van Princess. Er wordt veel geld en energie gestoken in het product, het blijft Nederlands. Dat is een hele geruststelling, vooral ook omdat het personeel gewoon mee over gaat. Ik weet zeker en hoop dat Princess over 25 jaar nog bestaat.” Princess is al jaren de grootste aanbieder ter wereld van klein huishoudelijke producten van chroom. Dat zal het blijven, daar is Ouborg van overtuigd. Princess is niet het eerste bedrijf van Ouborg. In 1983 startte hij met Babyliss. Haardrogers. Babyliss werd een Nederlands succes, hij bouwde het bedrijf op van nul tot 25 miljoen (gulden toen nog) omzet. Nummer 1 in Nederland. Met Princess begon Ouborg in 1994. Een jaar later verkocht hij Babyliss. In al die jaren adverteerde Ouborg nooit. Zelden belde hij ook een journalist om zijn bedrijf te promoten.
aad ouborg >>
25
Verder zonder huishoudelijke artikelen
D
e Ouborg Group is veel meer dan Princess Huishoudelijke Artikelen. Entertainment, vastgoed, sport en hotels, allemaal nog steeds onder het merk Princess. “Denk niet dat ik nu hele dagen aan het golfen ben, ik heb het druk genoeg”, laat Aad Ouborg weten. Ook komen er de laatste maanden tientallen verzoeken binnen, verzoeken om te participeren, bedrijven over te nemen, commissariaten en noem verder maar op.
Hij maakte het nieuws zelf. Niet in laatste instantie omdat hij zich wist te verzekeren van de medewerking van bekende Nederlanders. Topartiesten, chef- koks van het hoogste niveau. “Ondernemen is entertainen heb ik altijd gezegd. Ondernemen is een feest!!”
Lady Di Dat begon eigenlijk al met het zoeken van de naam van zijn bedrijf: Princess. Dat leek hem een perfecte naam voor zijn nieuw bedrijf. Maar die was verbonden aan het Engelse koningshuis. Hij schreef dat aan, vroeg en kreeg toestemming. “Bij de introductie van het bedrijf in 1994 in Oisterwijk hadden we een look-a-like van Lady Di, de echte Princess dus Ze leek zo op de echte prinses, dat iedereen ervan overtuigd was dat de echte Di was gekomen. Ze kwam samen met Cas Spijkers, toen al de beste chef- kok die Nederland rijk was. Want als je keukenproducten gaat verkopen, moet je meteen ook de beste
ambassadeur hebben die je op dat gebied kunt krijgen.” In de loop der jaren heeft heel bekend Nederland zich aan de zijde van Ouborg geschaard. Patricia Paaij was de eerste artiest, toen bekend met haar Starsisters. De Dolly Dots, Ouborg organiseerde hun eerste en ook hun afscheidsconcert. René Froger uit de tijd van ‘Winter in America’. Toen Babyliss tien jaar bestond gaf Ouborg een groot feest in tenten van het Russisch Staatscircus. Drie feesttenten en in een trad Paul de Leeuw op, in de andere tenten Rene Froger en nog vele andere topartiesten. Tony Eyk, een van Nederlands beste componisten, pianist en entertainer is officieel ambassadeur van Princess. Overal in de wereld waar het bedrijf zich presenteerde, was hij te vinden. Net als Cas Spijkers, nog zo’n man van het eerste uur. Bij presentaties van nieuwe producten van Babyliss en Princess was de hele Nederlandse amusementswereld te vinden. Van Ron Brandsteder tot Karin Bloemen, van Belle Perez tot Willeke Alberti, van Gordon tot Rene Froger. Die bekende Nederlanders zal Ouborg altijd wel aan zich blijven binden. “Ik weet niet hoe dat komt. Toen Patricia Paaij op het toppunt van haar roem stond met de Star Sisters wist ik niet hoe ik haar kon benaderen. Totdat ik erachter kwam dat mijn schilder ook met haar huis bezig was. Via hem is het contact gelegd. Het klikte meteen, zij was enthousiast.” En de Dolly Dots, toch een gigantisch populaire groep in de jaren zeventig en tachtig, wilden graag met Ouborg in zee. “En als je eenmaal bekende artiesten aan je hebt weten te binden, komt de rest vanzelf. Dat is gek, maar als je ineens de besten bin-
nen kunt halen, dan willen anderen graag. Toch is het allerbelangrijkste dat succes pas succes is als je het samen kunt delen. Dat heb ik altijd gedaan. Daarom kon ik de artiesten aan me binden, zij werden er uiteindelijk ook beter van!”
China Het merk Princess is de hele wereld overgegaan. Overal heeft Princess vestigingen. Een tweede thuis is voor Ouborg Hongkong. Princess zit er al jaren en was een van de eerste bedrijven die inzag dat het allemaal gaat gebeuren in China. “Dat wordt echt de grote wereldmacht, dat duurt niet lang meer. Als je ziet wat er nu in dat gigantische land gebeurt, daar kunnen wij in het westen niet tegenop. De productie is al tijden geleden verhuisd naar China. Nu zie je dat ook de know how naar China vertrekt. En dat is voor de westerse wereld, Europa en de Verenigde Staten, erg gevaarlijk. Ik denk, ik weet eigenlijk wel zeker, dat binnen nu en tien jaar China zegt: er wordt helemaal niets meer geëxporteerd, we hebben alles zelf nodig. De VS en EU moeten zich daar tegen wapenen. Dat gebeurt te weinig nu. Zorgen dat je de kennis, en ook de producten waar mogelijk hier houdt is van essentieel belang.” Aad Ouborg is niet meer dag en nacht onderweg voor zijn bedrijf. Maar om nu te zeggen dat hij op zijn louweren rust? Nee. “Het lijkt wel of ik het steeds drukker krijg. Ik was van plan om met samen met mijn assistente de activiteiten van de Ouborg Group voort te zetten. Maar intussen heb ik al weer zes mensen in dienst en lijkt de ruimte hier op de Baronielaan te klein te worden. Ik moet oppassen.”
Entertainment Princess Entertainment maakte dvd’s en cd’s met onder meer Belle Perez, Karin Bloemen, Gordon en de Dolly Dots. Ouborg produceerde twee musicals, Annie en de Dolly Dots musical, organiseerde optredens van Willeke Alberti en de Dolly Dots, was associate producer van de bekende film en kaskraker Terug naar de Kust met Linda de Mol in de hoofdrol. En produceerde een film met Katja Schuurman. Het meest recent: op 7 december presenteerde de Princess Entertainment Group tijdens de jaarlijkse kerstborrel het Grote Frietboek. In 2012 wil Ouborg weer een familiemusical op de planken brengen Monumentaal Onroerend goed De tweede tak van de Ouborg Group is voornamelijk monumentaal onroerend goed. Het meest sprekende voorbeeld is de restauratie en renovatie van de oude bioscoop aan het Van Coothplein. Een paar jaar geleden kocht Ouborg het leegstaande Grand Theatre in Breda, 101 jaar oud. Ouborg zag er een gouden toekomst in. “Een schitterend gebouw, daar is iets moois van te maken. In vele opzichten een van de kroonjuwelen van Breda. Vergelijkbaar met Tuschinski in Amsterdam. Zoiets willen we er hier ook van maken. Het theater wordt in de oorspronkelijke omvang teruggebracht en geschikt gemaakt voor alle vormen van cultuur, maar ook voor evenementen, congressen en feesten. “Een prima gelegenheid bijvoorbeeld voor het jazzfestival, maar ook voor een film- of fotofestival. Amateurgezelschappen kunnen hier perfect hun uitvoering geven. Maar het is ook uitstekend geschikt voor allerlei soorten feesten, trouwfeesten, congressen. Een dergelijk theater van deze grootte is er niet in Breda. Breda heeft hier behoefte aan.” Hotels Wat ook weleens vergeten wordt, is dat Princess hotels heeft. Het Princess Hotel Villa Phuket in Thailand bijvoorbeeld. “De meest schitterende plek op aarde”, zo noemt Ouborg het weleens. Aan zee, naast een 18 holes golfbaan. Princess heeft hier de nieuwe hotelvorm uitge-
vonden: het villa hotel. De voordelen van een villa en een hotel. Vier slaapkamers, drie badkamers, een woonkamer en een eetkamer, een private zwembad. Volop privacy dus. Ouborg heeft grootse plannen in Thailand. De Ouborg Group beschikt over een superlocatie aan de kust in Thailand, ook weer bij Phuket. 40.000 vierkante meter aan zee. Daar wordt spoedig een plan voor ontwikkeld, bijvoorbeeld een luxe villa met alle service etc. “Ik heb eigenlijk nooit tijd gehad dit gebied te ontwikkelen. Nu kan dat. Thailand, en zeker deze superlocatie, is bijzonder geschikt voor hoogwaardig toerisme. Het Verre Oosten is ‘booming’, de rijken komen deze kant op. En die hebben behoefte aan vakantie.” Hotel Princess Bergfrieden is ook zo’n superluxe hotel, in het Oostenrijkse Seefeld (Tirol). “Zes jaar geleden, op eerste kerstdag, had ik niks te doen. Ik was op vakantie in Tirol en zag dit hotel. Ik heb het op die kerstdag meteen gekocht. De vier muren zijn blijven staan, ik heb het verder compleet opnieuw opgetrokken. De Koninklijke familie logeert er regelmatig. Maar ook wereldsterren. Ze worden hier niet lastig gevallen door fans die op handtekeningen jagen of fotografen die achter de bosjes verscholen liggen.” In Curaçao wil Ouborg ook een hotelvilla bouwen. Uiteraard ook aan zee.
Sport De Princess Sport Group is eigenlijk als grap begonnen tijdens de Olympische Spelen van Athene. Inge de Bruijn mocht niet met Princess reclame op haar badpak zwemmen Wel mocht er een sportmerk op haar kleding. Toen zei ik “dan begin ik toch een sportmerk.” Ouborg, zelf geen onverdienstelijk hockeyer, was jarenlang manager van het Nederlands hockeyteam. Weet dus als geen ander wat hockeyers verwachten van een goede stick. Ouborg had die gemaakt. Het was de bedoeling dat de nationale ploeg die sticks mee zouden nemen naar Peking, waar de laatste Olympische Spelen werden gehouden. “We kregen een brief van het NOC dat er niet gespeeld mocht worden met onze sticks want zij vonden het verkapte reclame. Dat is een rel geworden. Het nieuws haalde Studio Sport, Pauw en Witteman en de landelijke kranten. Twee weken voor de Spelen hadden we nog steeds geen toestemming van het NOC binnen. We hebben het IOC benaderd, en die heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat er met onze sticks gespeeld kon worden en Princess werd geaccepteerd als sportmerk.” Overigens was het toch groot feest in Peking, want tijdens de Spelen vierde de Ouborg Group het zilveren jubileum. Intussen verkoopt Princess Sport meer dan alleen sticks, vooral sportkleding.
<< zwendel
26
C
onsumenten worden geadviseerd op te letten voor veelgebruikte zwendels voordat ze online gaan om een reisje te boeken of inkopen te doen voor de komende feestdagen. McAfee maakte begin deze maand de ‘Twaalf feestdag zwendels’ bekend, de 12 gevaarlijkste online zwendels waar computergebruikers de komende weken voor moeten oppassen.
door Ron Gregoor AMSTERDAM - “Fraude blijft big business voor cybercriminelen die hun vizier rond de feestdagen hebben ingesteld op de vrijgevigheid van de Sint, de Kerstman en vooral van online consumenten,” zegt Dave Marcus, directeur beveiligingsonderzoek voor McAfee Labs. “Nu iedereen online op zoek gaat naar de beste aanbiedingen voor cadeaus en uitstapjes, is het belangrijk om de meest gebruikelijke zwendels te kunnen herkennen, om u te beschermen tegen diefstal tijdens de drukke weken die ons staan te wachten.” Reageer niet op alles wat u in huis krijgt. 1 De iPad-aanbieding zwendel Apple-producten staan hoog op de meeste verlanglijstjes, oplichters zijn druk bezig nepaanbiedingen te verspreiden voor gratis iPads. McAfee Labs ontdekte dat consumenten worden gevraagd om andere producten aan te schaffen en hun creditcardgegevens te verstrekken om de gratis iPad te krijgen. Uiteraard ontvangen slachtoffers de iPad of andere items nooit, maar kunnen ze wel aangifte doen in verband met een gestolen creditcardnummer. Daarnaast is er ook een social-media variant, gebruikers worden gevraagd om mee te doen aan een quiz waarmee ze een gratis iPad kunnen winnen. Vervolgens moeten ze hun mobiele telefoonnummer verstrekken om de uitslag te horen. In werkelijkheid abonneren ze zich hiermee op een mobiele telefoonzwendel. 2 De ‘Help! Ik ben beroofd’ zwendel Deze reiszwendel stuurt valse alarmberichten naar familie en vrienden, met
De twaalf feestdagzwendels het verzoek om geld over te maken zodat het zogenaamde slachtoffer thuis kan komen. McAfee Labs heeft een toename van deze fraude geregistreerd en voorspelt een verdere stijging tijdens de drukke periode rond de feestdagen. 3 Nep cadeaubonnen Cyberboeven maken gebruik van sociale media om valse cadeaubonnen/ kaarten aan te prijzen, met het doel informatie en geld te stelen van consumenten. Gegevens worden vervolgens verkocht aan marketeers of gebruikt voor identiteitsdiefstal. Een recente Facebook-zwendel bood een ‘gratis Best Buy cadeaukaart’ aan voor de eerste 20.000 mensen die zich inschreven via een Best Buy fan-
pagina. Het betrof hier echter een kloon, waar mensen persoonlijke gegevens moesten verstrekken en om in aanmerking te komen voor de cadeaukaart. 4 Aanbiedingen voor vakantiebaantjes Omdat mensen op zoek zijn naar extra cash om cadeaus te kunnen kopen, bieden Twitter-zwendels gevaarlijke links naar goed betaalde thuiswerkbanen. Om te kunnen solliciteren naar zo’n nepbaan zult u wel uw persoonlijke gegevens moeten verstrekken, zoals uw e-mailadres, huisadres en sofinummer. 5 ’Smishing’ Cybercriminelen doen nu ook aan
‘smishing’, oftewel phishing via SMS-berichten. Deze teksten lijken afkomstig van uw bank of een online winkel, en vertellen u dat er iets mis is met uw account. Ze vragen u een nummer te bellen om uw accountgegevens te verifiëren. In werkelijkheid zijn dit pogingen om waardevolle persoonlijke gegevens te onttrekken aan doelwitten. Cyberboeven weten dat mensen rond de feestdagen kwetsbaarder zijn voor een dergelijke zwendel, omdat ze vaker online winkelen en hun banksaldo vaker raadplegen. 6 Verdachte vakantiewoningen Consumenten zijn in deze drukke periode vaak online op zoek naar betaalbare vakantiewoningen. Cybercriminelen gooien daarom valse vakantiewoningen in de aanbieding, waarin ze vragen om een aanbetaling via creditcard of overboeking. 7 Blijf opletten voor recessiezwendels Cybercriminelen richten hun pijlen op kwetsbare consumenten via recessie-gerelateerde zwendels zoals kredietaanbiedingen met vooruitbetaling van kosten. McAfee Labs heeft een aanzienlijk aantal spamberichten gezien waarbij reclame wordt gemaakt voor leningen en creditcards met soepele voorwaarden en lage rentetarieven. De ontvanger dient echter wel vooraf administratiekosten te betalen, die uiteraard rechtstreeks en zonder tegenprestatie in de zakken van de fraudeur verdwijnen.
SPAM, altijd gevaarlijk
8 Met de hatelijke groeten E-kaarten zijn een gemakkelijke en milieuvriendelijke manier om vrienden en familie uw beste wensen over te brengen. Cybercriminelen gebruiken echter nepversies met links naar computervirussen en andere malware, die u juist weinig goeds wensen. Vol-
gens McAfee Labs kunnen getroffen computers obscene afbeeldingen of pop-up reclame gaan vertonen, of zelfs kaarten gaan sturen naar contactpersonen zodat het lijkt of ze van u afkomstig zijn. 9 Goedkoop is duurkoop Shoppers moeten oppassen voor producten die ver onder de prijs worden aangeboden. Cyberzwendelaars gebruiken veilingsites en valse websites voor aanbiedingen die erg betrouwbaar lijken, met als enige doel uw geld en gegevens te stelen. 10 Goede doelen zwendels De feestdagen zijn traditioneel gezien de beste tijd voor goede doelen zwendels. Het is ten slotte een tijd van vrijgevigheid, en McAfee Labs voorspelt dat daar ook dit jaar weer volop van geprofiteerd gaat worden. Bekende trucs zijn onder andere telefoongesprekken en spam e-mails waarin u wordt gevraagd geld te doneren voor oorlogsslachtoffers, zielige kinderen en rampenfondsen. 11 Gevaarlijke kerstdownloads Screensavers, kerstliedjes en animaties rond het kerstthema vormen voor fraudeurs een gemakkelijke manier om virussen en andere computerbedreigingen te verspreiden. Dit geldt zeker wanneer de links afkomstig zijn uit een e-mail of chatbericht dat van een bekende afkomstig lijkt te zijn. 12 Hotel en luchthaven wi-fi Veel mensen willen er even tussenuit tijdens de feestdagen, en maken dan gebruik van gratis wi-fi op plaatsen zoals hotels en luchthavens. Dit is een perfecte gelegenheid voor dieven, die dergelijke netwerken hacken op zoek naar mogelijkheden om iets van u te stelen.
havens >>
27
Seaports heeft nog vertrouwen in WCT
Hier moet het allemaal komen, de nieuwste uitbreiding.
Z
eeland Seaports behoudt het vertrouwen in de komst van de Westerschelde Container Terminal (WCT). De havenautoriteit heeft goed hoop op een geschikte gegadigde voor de exploitatie van de containerkade nadat de economie en de containermarkt verder zijn hersteld. Beoogde uitbater PSA heeft zich onlangs teruggetrokken. De marktverkenning heeft volgens het havenschap aangetoond dat exploitanten van containerterminals de WCT als een kansrijke locatie zien. Het woord is nu aan de provincie Zeeland.
door Henk van de Voorde VLISSINGEN - De Westerschelde Containerterminal is de nieuwste en tegelijk laatste, ruimtelijke uitbreiding van de haven in Vlissingen-Oost. Deze nieuwe kade komt buitendijks, in de Westerschelde, op de grens van
Hans van der Hart.
zout en zoet water. De aanleg van WCT zal een enorme impuls betekenen voor economie en werkgelegenheid in Zeeland. Het wereldwijde vervoer van goederen in containers is de afgelopen jaren spectaculair gestegen. De verwachting is dat deze groei zich in de komende jaren doorzet, zeker nu de economie weer aan het opkrabbelen is. Mondiaal wordt de helft van alle goederen inmiddels per container vervoerd, maar in de Zeeuwse havens is de containeroverslag vooralsnog slechts zeer beperkt. Marktconsultatie leidt tot diverse contacten met marktpartijen voor de WCT. Diverse internationale marktpartijen onderkennen de, thans nog ongebruikte, potentie van Vlissingen als unieke aanloophaven voor de grootste containerschepen. Het diepe vaarwater met directe toegang tot open zee wordt als zeer waardevol gezien. De goede nautische toegankelijkheid stelt de haven in staat om de voortgaande schaalvergroting in de containerindustrie te faciliteren. Samen met de beschikbare achterlandverbindingen geeft dit Vlissingen een uitstekende uitgangspositie. In gesprekken met diverse containerterminalexploitanten heeft Zeeland Seaports te horen gekregen dat meerdere partijen serieus geïnteresseerd zijn in exploitatie van de WCT maar dat zij eerst het prille herstel van de
containermarkt verder willen afwachten voordat tot nieuwe investeringen wordt overgegaan.
Centrum Uit de consultatie en uit eerdere onderzoeken is ook naar voren gekomen dat Europese en Aziatische containerterminalexploitanten het RijnScheldebekken als belangrijkste centrum zien voor de verdere ontwikkeling van grootschalige containeractiviteiten. Te midden van de machtsconcentraties van containerterminals in Nederland en België, wordt Vlissingen als kansrijke locatie gezien. Er bestaat een groep van partijen die graag een belangrijke positie op de Europese containermarkt wil verwerven. Zij zien de grote potentie van de haven van Vlissingen, met haar binnenvaartverbindingen, om het Europese achterland op een duurzame en multi-modale manier te bedienen. Gesteund door de gunstige ontwikkelingen in 2010 en de verwachtingen voor de komende decennia bestellen rederijen al weer nieuwe ultra large container ships en het aantal aanloophavens in Noordwest Europa, dat daarvoor geschikt is, is beperkt. Bovendien zal de containermarkt verder groeien. De capaciteit in de omliggende havengebieden zal niet voldoende zijn om deze marktgroei te kunnen faciliteren. Dit biedt uitstekende mogelijkheden voor de ontwikkeling van de Westerschelde Container Terminal. Op basis van de huidige contacten met containerterminalexploitanten heeft Zeeland Seaports onlangs de provincie dan ook verzocht de Milieu Effect Rapportage (MER) en de inpassingsprocedure die in mei zijn stopgezet, weer in gang te zetten op het moment dat de feitelijke contractering van een nieuwe klant aan de orde is.
EÉN (OMGEVEVINGS)VERGUNNING
mr. H.E. Goedegebuur (Jitske) Advocaat Haans Advocaten Bergen op Zoom
Wie zijn huis wil verbouwen, heeft vaak verschillende vergunningen nodig, zoals een sloopvergunning, kapvergunning en bouwvergunning. Die vergunningen moesten tot voor kort elk apart worden aangevraagd, soms zelfs bij verschillende instanties. Per vergunning moest er worden betaald en per vergunning werd een aparte procedure gevolgd. Dat alles is veranderd per 1 oktober 2010. Toen is de lang verwachte Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) in werking getreden. De Wabo heeft vijfentwintig verschillende vergunningen, waaronder de hiervoor genoemde sloop-, kap- en bouwvergunning, samengevoegd in één vergunning: de omgevingsvergunning. U hoeft nu dus nog maar één (omgevings)vergunning aan te vragen. Die aanvraag omgevingsvergunning dient u in bij één loket. Dat loket is bij de gemeente. Een omgevingsvergunning kunt u daarnaast aanvragen via de website www. omgevingsloket.nl. Op die website kunt u ook zien of u voor bijvoorbeeld het plaatsen van een dakkapel op uw woning een omgevingsvergunning nodig hebt. Voor de aanvraag omgevingsvergunning hoeft maar één keer te worden betaald en er wordt één procedure gevolgd. Op een eenvoudige aanvraag omgevingsvergunning moet in principe binnen acht weken worden beslist. Bij complexe aanvragen is de beslistermijn zesentwintig weken. Deze termijnen kunnen eenmaal met zes weken worden verlengd. Wordt niet binnen de beslistermijn beslist op uw aanvraag, dan mag u de vergunning in principe als verleend beschouwen. Let wel: als u bijvoorbeeld een aanvraag omgevingsvergunning hebt ingediend om uw woning te mogen verbouwen, mag u de vergunning alleen als verleend beschouwen als het (ver)bouwplan niet in strijd BERGEN OP ZOOM EN ROOSENDAAL WWW.HAANSADVOCATEN.NL is met het bestemmingsplan.
<< interview
28
Peter Swinkels: Redelijk optimistisch. Foto’s: Aad Meijer
N
a de bouwvakvakantie van volgend jaar (2011) is duidelijk of de crisis voorbij is. “Ik verwacht dat we dan kunnen zien dat de bouw aantrekt en het dus economisch beter gaat”, denkt Peter Swinkels, voorzitter van de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging BZW. Als er dan meer gebouwd wordt, komt er meer doorstroming en zijn de mensen eerder bereid ander werk te gaan zoeken, waarvoor verhuizing noodzakelijk is. Peter Swinkels is redelijk optimistisch. Een interview.
door Ron Gregoor HOE STAAN BRABANT EN ZEELAND ER VOOR? ”Ik was eigenlijk best positief tijdens het laatste congres van de BZW in Goes. Dat ben ik nog steeds, maar we kijken ook naar net de uitslagen van de enquête binnen, die jullie kranten samen met ons (BZW) hebben uitgevoerd onder werkgevers. Daarin wordt zichtbaar dat alle problemen nog niet zijn opgelost. In de nabije toekomst zal blijken hoe we de crisis doorkomen, daar ligt voor iedereen een heel grote uitdaging in. HOE ZIJN DE KANSEN VOOR ZUIDWEST NEDERLAND? Brabant en Zeeland hebben het voordeel dat er ontzettend veel gebeurt. In West- en Midden-Brabant en Zeeland biedt Maintenance Valley gigantisch veel perspectief. Maintenance Valley, het centrum van waaruit al het onderhoud van zowel lucht- en scheepsvaart, maar ook automotive en alle andere vormen van onderhoud plaats vinden, wordt een groot succes, dat is al wel duidelijk. Dat gaat ervoor zorgen dat de Delta- regio, Brabant en Zeeland, internationaal op de kaart komen te staan. Een voorbeeld van de ambities is de komst van een internationale school in Breda. en de start van het Maintenance Education Center in Woensdrecht. Zeer bijzonder, met een geweldige impact op de uitstraling van dit gebied. Het trekt veel bedrijven die wij hier nodig hebben. Het maakt van de regio een internationale regio. Als je het mij vraagt denk ik dat tussen 2020 en 2035 Brabant en Zeeland
economisch de belangrijkste regio van ons land wordt. IS DAT NIET ERG AMBITIEUS? Je moet niet vergeten dat er hier ontzettend veel gebeurt. En dan heb ik het niet alleen over West- Brabant en Zeeland, maar over de hele as Vlissingen-Breda-Eindhoven-Venlo naar het Duitse Ruhrgebied. In Zeeland en ook Moerdijk heb je de (zee)havens, die steeds belangrijker worden. Maar ook het feit dat Breda een Logistiek Topinstituut krijgt, heeft een grote impact. De invloed die defensie in deze regio heeft, is ook enorm. Maar ik praat dan liever niet over West-Brabant en Zeeland als één regio, je moet dat doortrekken. Daar heeft de hightech campus in Eindhoven natuurlijk ook een geweldige uitstraling. In Tilburg komt de sociale innovatie van de grond. Er is straks sprake van een economisch gezien ontzettend sterke regio met veel kansen. Er zit nog volop groei in deze regio, van brainport via chainport tot mainport en alles wat daartussen zit. Ik denk inderdaad dat rond 2020- 2035 dat de sterkste regio van het land is. MITS… ZIE IK U DENKEN? Onder voorwaarde dat er heel goed wordt samengewerkt. Ik moet eerlijk zeggen dat het daar nog steeds af en toe aan ontbreekt. Gemeenten en regio’s moeten over hun grenzen heen kijken en de algemene belangen laten prevaleren. Te vaak zie je nog dat lokale overheden voor eigen gewin gaan. Dat moet er uit. Want onderschat niet de invloed die mainports als Rotterdam, Amsterdam en Antwer-
Na bouwvak volgend jaar komt het herstel Peter Swinkels„ ‘Belangrijk is dat iedereen samenwerkt en eensgezindheid uitstraalt. Pas dan heb je als regio iets in de pap te brokkelen.’
pen nog steeds hebben. Brabant en Zeeland moeten uitgaan van hun eigen ambities. Doen ze dat niet, dan walsen Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen over ons heen. Die hebben wel een ambitie en zullen er alles aan doen om met name West- Brabant en Zeeland te gebruiken voor hun doeleinden. En die strookt niet per definitie met die van onze regio. Onze ambitie moet zijn de belangrijkste economische regio van Nederland te worden en internationaal een grote rol te spelen in het spel. OVERHEDEN, SLA DE HANDEN INEEN DUS? Alles zal moeten wijken voor het gezamenlijk belang. De gemeenten mogen wel wat beter de neuzen één kant op draaien. Het gaat dan niet alleen meer over samenwerking tussen de overheden, maar ook tussen onderwijs, ondernemers en overheid, de drie O’s. Het is van essentieel belang dat het onderwijs perfect aansluit bij
dat wat ondernemers willen in hun bedrijven. De overheid moet de infrastructuur bieden. Er is nog veel te doen. Gezamenlijk moeten we de strijd strijden. Maar het gaat natuurlijk niet alleen om de overheden. We hebben in ons gebied twee Kamers van Koophandel, die moeten goed met elkaar door één deur kunnen, dat gebeurt gelukkig ook. Samenwerking tussen alles en iedereen die met ondernemen en het bedrijfsleven te maken heeft, is van groot belang. De drie O’s dus, ondernemer, overheid en onderwijs. Dat hoeft niet altijd om geld te gaan. Het gaat erom dat je eensgezind één visie uitdraagt, eensgezind naar buiten draagt: dàt willen we. Zodat Brabant en Zeeland als één grote, economisch belangrijke regio wordt gezien, waar je rekening mee moet houden. En samen één vuist maken richting Den Haag om dat te accentueren. DOET DE OVERHEID VOL-
DOENDE OM HIER DE BELANGRIJKSTE REGIO VAN HET LAND VAN TE MAKEN? De overheid moet zorgen voor een goede infrastructuur. En dan bedoel ik daar niet alleen mee de wegen en bedrijventerreinen. Natuurlijk is dat belangrijk, maar we vergeten weleens het leefklimaat. Er moeten bijvoorbeeld voldoende goede woningen in leefbare wijken zijn. Het wordt weleens onderschat, zeker nu, maar cultuur is van ontzettend groot belang. Het geeft totaal geen pas dat daarop zo fors bezuinigd wordt. Een goed cultuuraanbod is van eminent belang voor een economisch goed draaiende regio. Maar er is meer. Om even terug te komen op de infrastructuur in de letterlijke betekenis van het woord. Het is duidelijk dat Zeeland, Brabant, Noord- Limburg straks een van de belangrijkste gebieden van ons land wordt. Dan is het van groot belang dat het wegennet goed is. Daar ben ik
interview>>
29
Wie is Peter Swinkels Peter Swinkels werd 65 jaar geleden geboren in Eindhoven als telg van de bekende bierbrouwersfamilie Swinkels. In zijn periode bij het bedrijf groeide Bavaria uit van middelgrote brouwerij naar multinational. Na zijn HBS-B studeerde hij bedrijfseconomie in Rotterdam. In 1972 kwam hij in dienst bij het familiebedrijf Bavaria. Daar werd hij in 1994 bestuursvoorzitter. Swinkels in inmiddels met pensioen. In juni 2005 werd hij gekozen tot voorzitter van de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging BZW. Daarnaast is hij ook al jaren bestuurslid van de werkgeversorganisatie VNO-NCW. Peter Swinkels is in die hoedanigheden bekend om zijn ‘klare taal’. Hij heeft een hekel aan lamlendigheid en pessimisme, volgt de overheid op alle lagen bijzonder kritisch en komt altijd uit voor zijn mening. Dat maakt hem een dankbaar spreker op bijeenkomsten. Swinkels is vooral nog steeds bestuurder. Zo is hijk presidentcommissaris van Eindhoven Airport, hij zit in de raad van advies van ABN Amro en sinds juli dit jaar is hij de grote man bij PSV. Hij voplgde Frits Schuitema op als president- commissaris bij de club uit Eindhoven. Daar was hij al sinds 2006 lid van de Raad van Commissarissen.
bang voor. Pak het aan, zorg dat de doorstroming van het verkeer niet stagneert. Dan heb ik het over niet alleen de A2, maar vooral ook over de A58, A59, A27. EN DAN IS ER NATUURLIJK NOG STEEDS DIE BUREAUCRATIE, WAARAAN DE ONDERNEMER ZO LIJDT, BLIJKT UIT ALLERLEI ENQUÊTES? Ondanks allerlei beloftes in het verleden wordt dat niet echt beter. Dat moet wel. Het is belangrijk dat belangrijke beslissingen snel genomen kunnen worden. Gebeurt dat niet, dan haken bedrijven af en zoeken hun heil ergens anders. Kijk uit dat grote bedrijven Nederland niet gaan mijden. En maak het land aantrekkelijk voor vestiging, wring je in een concurrentiepositie met belangrijke buitenlandse regio’s. Ik vind het prima dat Nederland zich houdt aan internationale afspraken, maar we hoeven niet voor
de troepen uit te lopen. Duurzaamheid bijvoorbeeld is erg belangrijk, maar het moet wel allemaal betaalbaar blijven. Vaak doen wij hier in Nederland moeilijker dan overal in het buitenland, bedrijven moeten wel kunnen blijven bestaan. DIEZELFDE OVERHEID VERMINDERT DE SUBSIDIES OP INNOVATIEPROJECTEN? Dat wordt steeds minder, het dreigt zelfs helemaal te verdwijnen. Maar op zich vind ik dat niet zo’n groot probleem. Ondernemers innoveren niet om er subsidie voor te krijgen. Zij doen dat om te overleven. Het zou een slecht teken zijn als ondernemers alleen maar vernieuwen omdat het gesubsidieerd worden. Een verstandige ondernemer doet dat uit zichzelf al en laat dat niet afhangen van een bijdrage van de overheid. Per slot van rekening levert innovatie hem op termijn altijd geld op.
HOE IS DE VERHOUDING TROUWENS TUSSEN BZW EN OVERHEID? Eerlijk gezegd: de verhouding tussen ondernemers en overheid is nog nooit zo goed geweest als nu. Dat komt van twee kanten. De overheid ziet het belang in van het welzijn van de bedrijven en ondernemers doen uit zichzelf veel meer aan, om maar eens wat te noemen, verantwoord ondernemen. WAT IS DE BZW EIGENLIJK VOOR EEN CLUB? De Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging is de grootste regionale ondernemersclub van Nederland. Als vereniging stellen wij ons steeds de vraag: waar lobby je voor, wat willen de leden uit het ontmoetingsnetwerk halen. Het gaat om toegevoegde waarde welke producten bied je aan. Dat zal altijd wel belangrijk blijven. Het ouderwetse handel drijven met elkaar, dat te bevorderen is een van on-
ze taken. WAT ZIJN DE PRIORITEITEN VOOR DE BZW? Hoogste prioriteit is de modernisering van de arbeidsvoorwaarden. Dat is voor heel veel bedrijven van groot belang. Je kunt niet ongestraft in deze tijd maar blijven vasthouden aan die oude voorwaarden. Maar dat geldt voor meer dingen. We leven met zijn allen in een wereld die gigantisch snel verandert. Wil je daarin meedraaien, dan zul je je werkwijze ook moeten aanpassen. Ga eens even na: in de laatste vijf, zes jaar is er zo gigantisch veel veranderd in ons leven, meer dan in alle eeuwen die daaraan voorafgingen. En dat tempo van veranderingen wordt alleen maar hoger. Je moet dan heel snel op alles participeren. Wil je daarin meegaan dan zijn een paar dingen belangrijk: aanpassen en veranderen. En die oost- west as als verkeersader, die moet dus verbeterd worden. Erg
belangrijk voor ons gebied. Daarom moeten wij, als regio, één vuist maken richting Den Haag. Daar moeten ze weten dat ze te maken hebben met een sterke, eensgezinde regio van formaat. WE HEBBEN SLECHTE JAREN GEHAD. VOOR HET EERST WAS U POSITIEF TIJDENS HET JAARCONGRES VAN BZW? Ik ben redelijk optimistisch. Wanneer we de crisis eindelijk achter ons kunnen laten? Dat hangt ervan af wanneer we de bouw weer aan de gang krijgen. Van woonboulevards tot eengezinswoningen. De stagnatie van de bouw en alles wat daarmee samenhangt, is de remmende factor op de groei van de economie. Er is nu nog een belangrijke groep die aarzelt om geld te investeren. Na de bouwvakvakantie van 2011 gaat het wat beter, verwacht ik.
<< jong mkb
30
Jong MKB: opbouwend en kritisch V
er ook nog landelijke publiciteit mee krijgen.”
ijf jaar geleden schreef de Bredase Evelyn Govers haar onderneming Eefnement in bij de Kamer van Koophandel. Tijdens de Startersdag werd ze uitgenodigd door de toenmalig voorzitter van Jong MKB West-Brabant om een bijeenkomst van de organisatie te bezoeken. Nu is ze alweer anderhalf jaar voorzitter. “Als starter kun je bij ons veel leren in een beschermde omgeving.”
door Peter de Jong BREDA - “Ik organiseer business-to-business-events, jubilea, beurzen, openingen en ga zo maar door”, vertelt Evelyn Govers enthousiast over haar evenementenbureau. “Elke dag is anders in dit werk. Eerst inventariseer ik wat een klant wil, dan vraag ik onder andere naar de doelstelling van het evenement en ik peil de sfeer in het bedrijf. Vervolgens stel ik drie concepten op voor een succesvol evenement. De klant kiest en dan ga ik aan de slag. Na het evenement volgt nog een evaluatie.” Het is duidelijk. Evelyn Govers presenteert haar bedrijf duidelijk en vlot. Dat was vroeger anders, vertelt de Bredase. “Nadat ik bij de Startersdag was uitgenodigd voor de bijeenkomst van Jong MKB, ben ik naar de bijeenkomst gegaan. De geplande spreker kwam niet opdagen, waarna iedereen zich aan de andere aanwezigen kon voorstellen. Ik zie me nog staan: een rode coltrui en mijn hoofd nog roder! Maar ik kreeg van de aanwezigen opbouwende kritiek en adviezen waar ik echt wat aan had. Het plezier en de passie van het toenmalig bestuur vond ik heel prettig. En de volgende keer vroegen ze meteen hoe mijn opdracht was verlopen. Ik voelde me er echt thuis. Daardoor ben ik lid geworden. Drie jaar geleden werd ik bestuurslid en sinds anderhalf jaar ben ik voorzitter.”
Regio In tegenstelling tot wat de naam Jong MKB doet vermoeden, slaat het
woord ‘jong’ niet op de leeftijd van de ondernemers die lid mogen worden. “Je kunt lid worden in de eerste zeven jaar vanaf de inschrijving van je bedrijf bij de Kamer van Koophandel. ‘Jong’ slaat dus op de leeftijd van de onderneming. De meeste leden zitten wat leeftijd betreft tussen de 30 en 45 jaar. Ze komen uit heel West-Brabant, zo ongeveer tussen Tilburg en Zeeland. Hoewel nu leden uit Zeeland ook welkom zijn. Onze regio loopt parallel met het werkgebied van de Kamer van Koophandel.” De afdeling telt nu 120 leden. “We groeien weer. Daardoor krijgen we meer diversiteit en ervaring binnen de club. Zakelijke dienstverlening is het best vertegenwoordigd met advocaten, accountants en mensen uit de administratieve sector. Belangstellenden kunnen zich aanmelden via onze website. We nodigen geïnteresseerden eerst uit om eens te komen kijken.”
Activiteiten Het lidmaatschap kost per jaar 155 euro, exclusief BTW. Daarvoor kunnen de leden meedoen aan vele activiteiten. “We houden jaarlijks elf netwerkavonden op de vierde dinsdag van de maand, met onder andere een golfclinic, barbecue en een seminar. Daarnaast word je ook lid van Jong MKB Nederland, je kunt het jaarcongres gratis bezoeken. Jong MKB wordt ondersteund door de landelijke organisatie Jong MKB Nederland. Wij kunnen onze leden informeren over bijvoorbeeld de verandering binnen de regel- en wetgeving op vrijwel alle ge-
Evelyn Govers. bieden. Door de directe verbinding met MKB Nederland, ben je meteen lid van de grootste werkgeversorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf.” Ook is er een landelijke verkiezing van de Jong MKB’er van het Jaar. “We gaan voor West-Brabant ook
Foto: Kees Bennema een regionale verkiezing houden. De winnaar doet mee aan de landelijke wedstrijd. De winnaar van 2010 komt naar een bijeenkomst van onze regio om te praten over wat de verkiezing hem gebracht heeft. Zo’n wedstrijd dwingt je om goed na te denken over je eigen bedrijf. En je kunt
Nieuwe stijl Maar er zijn volgens Govers nog veel meer voordelen te behalen bij Jong MKB West-Brabant. “We doen ook aan centrale inkoop, bijvoorbeeld voor tankpassen. Onze maandelijkse bijeenkomsten zijn vooral gericht op het leren van elkaars ervaringen en gebruik maken van elkaars netwerken. We zijn nu gestart met ‘netwerken nieuwe stijl’. We begonnen onze bijeenkomsten altijd om 20.00 uur. Dan moesten de mensen weer even ‘omschakelen’. Nu starten we om 18.00 uur omdat ze dan nog in de ‘flow’ van het werk zitten. Meestal zitten we in Oncle Jean in Breda. We gebruiken daar een hoofdgerecht aan lange tafels. Dan raak je sneller en beter met elkaar in gesprek. Je wisselt ervaringen uit en inspireert elkaar. De ene keer hebben we een spreker en de andere keer spreken we elkaar. Als je elkaar niet kent, ga je ook niet netwerken of van elkaars diensten gebruik maken. Door dit ‘netwerken nieuwe stijl’ gaat dat veel beter.” De voorzitter voelt zich goed thuis bij de organisatie. “Onze leden zijn doorzetters, recht voor zijn raap, informeel. Openhartig, kritisch. Je kunt bij ons heel veel leren in een beschermde omgeving. Ik heb dat zelf ook ondervonden. Je krijgt feedback van mensen die op een andere manier naar jouw bedrijf kijken. Je moet niet verwachten dat je als startende ondernemer in een netwerkclub meteen nieuwe klanten krijgt. Je kunt wel je netwerk uitbouwen. Je gaat elkaar beter kennen en dan maak je ook eerder contact. Dan zoek je elkaar eerder op.” Meer informatie: www.jongmkbwb.nl
Finish voor succesvol Schakelteam R
gen. Het Schakelteam werd in juli 2009 mogelijk gemaakt door een tijdelijke financiële bijdrage van de provincie Noord-Brabant aan de Kamer van Koophandel. Hiermee maakten provincie en de KvK, samen met de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM), de Brabants-Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW) en MKB-Nederland, extra support aan het mkb mogelijk.
uim 1.600 West-Brabantse ondernemers hebben het afgelopen anderhalf jaar persoonlijk contact gehad met het Schakelteam van de Kamer van Koophandel (KvK). Dit team van specialisten werd opgericht om ondernemers in het kader van de crisis van hulp en advies te voorzien. Nu de economie uit het dal klimt, stopt het Schakelteam te bestaan. Woensdag 8 december was de slotbijeenkomst met als gastspreker voormalig hockeycoach Marc Lammers.
Marc Lammers te gast bij de Kamer van Koophandel.
Specialisten Het team bood een veelheid aan gratis diensten, zoals persoonlijke gesprekken met specialisten, seminars over ondernemen in zwaar weer, een telefonische hulplijn, een speciale website en hulpmiddelen als het financieel dashboard. Deze konden worden aangeboden dankzij een financiële bijdrage van een half miljoen euro van de provincie Noord-Brabant.
uitkomt op een kleine 4.500 starters. Een groei van bijna 11% ten opzichte van vorig jaar.”
De cijfers op een rij (t/m 16-11-2010): --- Aantal keren gebeld naar het gra-
door Ron Gregoor BREDA - Veel ondernemers zien weer een stijgende lijn en het ondernemersvertrouwen neemt toe. Dat is ook terug te zien in het aantal nieuwe starters in West-Brabant. Volgens de KvK is er zelfs sprake van een recordaantal starters in 2010: “Het ziet er naar uit dat eind deze maand de teller
Steeds minder ondernemers maken dan ook gebruik van het Schakelteam. Reden om de dienst te beëindi-
tis nummer 0800-5432100: 112 ---- Aantal persoonlijke gesprekken: 237 ---- Aantal bezoekers extra seminars: 509 ---- Aantal bezoekers bijeenkomsten crisiswijzer: .019 ---Aantal pageviews www.kvk.nl/schakelteam : 22.812
Financiering Ondernemers namen vooral contact op over onderwerpen als financiering, faillissement, marketing en personeel. Daarnaast bleken veel ondernemers behoefte te hebben aan een luisterend oor. Branches die vooral een beroep deden op het schakelteam waren de detailhandel, de groothandel, de bouw en advies-, facilitaire en persoonlijke diensten. Hoewel het Schakelteam als zelfstandige dienst wordt opgeheven, kunnen ondernemers in de knel nog steeds bij de Kamer van Koophandel terecht voor hulp en advies.
bom >>
31
Jan Pelle (rechts) naast Peter Swinkels (BZW) en Paul Frissen tijdens een discussie over de economie in West- Brabant.
‘Heel Brabant moet samenwerken’ J
an Pelle heeft het goed naar zijn zin als directeur van de N.V. Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM). De crisis heeft zijn werk veranderd. Maar dat betekent niet dat hij weinig te doen heeft. Integendeel. “We moeten de kansen pakken die zich voordoen. Dat betekent dat we in Brabant nog meer moeten samenwerken. We hebben een gezamenlijk belang.”
door Peter de Jong TILBURG - Ruim twee jaar geleden kwam Pelle als Roosendaalse wethouder van Economische Zaken naar de BOM. “Ik was koud binnen in oktober toen de crisis ons hard met de neus op de feiten drukte. De heftigheid verbaasde iedereen. De situatie was ernstig en is dat nog steeds. Het heeft ons werk in een heel andere perspectief gebracht. Onze rol is anders geworden: hoe kunnen we iets betekenen in de aanpak van de crisis? Juist nu moeten we laten zien dat we terecht zijn opgericht!” Wat er met de werkgelegenheid zou gebeuren, was niet te voorspellen. Er heerste angst voor massaontslagen. Pelle: “Voor ons heeft het geresulteerd in extra opdrachten. We kregen de mogelijkheid om kredieten te verlenen aan bedrijven die aantoonbaar goed management voerden en op zich gezond waren, maar toch in de problemen raakten. De provincie trok daar 25 miljoen euro voor uit. In het MKB was er grote behoefte aan die extra kredietfaciliteit om die bedrijven te behouden voor de toekomst. We hebben inmiddels 15 miljoen euro aan achtergestelde leningen verstrekt. De banken hebben minimaal hetzelfde uitgeleend. We hebben 51 bedrijven kunnen helpen en daarmee 1400 fte’s die op het spel stonden, kunnen behouden. Ook konden we extra aandacht geven aan de verstrekking van gelden voor de herstructurering van bedrijventerrei-
nen. We hebben daarnaast een fonds ingesteld voor beloftevolle bedrijven.”
Toekomst De BOM-directeur ziet dat het accent van de werkzaamheden nu langzaam verschuift van de crisisaanpak naar een blik naar de toekomst. “De vraag is nu hoe we ervoor zorgen dat Brabant in 2020 nog steeds een van meest innovatieve regio’s van Europa is. Of plat gezegd: dat de schoorsteen hier nog rookt. Als bestuurders een beroep op ons doen, staan wij klaar. De BOM kan namelijk iets wat weinig anderen kunnen. Wij beschikken over expertise als het gaat over business development, venture capital, de herstructurering van bedrijventerreinen en over internationale acquisitie.” Als voorbeeld noemt Pelle de ontwikkeling bij Sabic in Bergen op Zoom, waar plannen zijn voor een Groe-
ne Campus. “Daar wordt de basis wordt gelegd voor de biobased economy - een economie waarin groene grondstoffen de rol van fossiele brandstoffen overnemen. Dat project móet doorgaan omdat belangrijke economische sectoren als chemie en agrofood elkaar daar ontmoeten. Die verrassende combinatie zal leiden tot nieuwe initiatieven. Sabic ziet dat het moet innoveren, maar heeft daar anderen bij nodig: kleine bedrijven en kennisinstellingen als Avans. Daar gaat het gebeuren! Wij gaan in Brabant een kapitaalfonds oprichten om het project te bekostigen. Venture capital en innovatie behoren tot onze core business. Ook kunnen wij buitenlandse bedrijven interesseren voor dit project.”
Topgebied Het kabinet-Rutte heeft logistiek benoemd tot economisch topgebied. “West-Brabant zit goed met logistieke hotspots en Maintenance Valley. Maar daar moet wel structuur in worden aangebracht. Het Brabantse bestuur moet worden georganiseerd: overheid, kennisinstellingen en bedrijven moeten samen worden gebracht zodat ze synergetisch kunnen werken. Hetzelfde zie je in Breda bij het Logistiek Topinstituut.
Pelle: ‘Daadkracht mobiliseren via netwerken.’
Dat moet een broedplaats worden waar wetenschap en business bij elkaar komen. Het is Brabant gelukt om het instituut hierheen te halen. Concurrenten Schiphol en Rotterdam waren verbaasd over de krachten die hier werden gemobiliseerd. Ook de provincie, de andere grote steden, de kennisinstellingen en het bedrijfsleven steunden de kandidatuur van Breda. Die vereende krachten moeten we nu omzetten in daden.” Brabant doet het helemaal niet zo slecht. “Het Financieel Dagblad bijvoorbeeld ziet Noord-Brabant als een succes. Innovatief scoren we hoog, we hebben een grote toegevoegde waarde voor de nationale economie en zijn een logistieke hotspot. We hebben bedrijventerreinen. Dan kun je wel zeggen dat dat alleen door de ligging komt, maar dat geloof ik niet. Het gaat om goed bestuur. En goed bestuur betekent vooral het slagvaardig benutten van kansen. Want kansen doen zich onverminderd voor.” De tweede succesfactor is cultureel. Pelle: “We hebben een netwerkeconomie. In die netwerken lukt het ons om daadkracht te mobiliseren. Je belt elkaar en zoekt elkaar op als je een goed verhaal hebt. Kijk maar naar de aanpak van de crisis. De provincie trok 400 miljoen euro uit. Voormannen van kennisinstellingen en industrie kwamen bij elkaar. En dan gebeurt er ook wat. Overheid, onderwijs en ondernemers beseffen dat ze niet zonder elkaar kunnen en hebben respect voor elkaars bevoegdheden en verantwoordelijkheden.” Dat is juist nu belangrijk. “De wereldwijde economische machtsverhoudingen zijn aan het verschuiven. De vraag is niet meer of we een economische rol van betekenis kunnen hebben. De vraag is hoe wij mee kunnen gaan in het economische succes van
landen als India en China”, zegt Pelle, wiens visitekaartje in het Engels en het Chinees is gedrukt. “Die landen winnen in hoog tempo terrein. Die uitdaging zien wij als een economische kans. We moeten alternatieven zoeken voor de fossiele brandstoffen. Daarom moeten we duurzame energie tot onze business maken.”
Kansrijk Kansen zijn er volgens Pelle genoeg. “Het provinciebestuur beseft dat we moeten inspelen op de huidige ontwikkelingen en zet in op drie domeinen: een duurzame economie, kennisintensieve bedrijvigheid en internationalisering van de economie. West-Brabant is buitengewoon kansrijk als het gaat om duurzame energie vanwege de samenwerking van Agro & Food en World Class Maintenance. Natuurlijk ook vanwege de logistiek. Dat wil niet zeggen dat andere velden niet belangrijk zijn. We zullen allemaal moeten samenwerken om de economie te versterken.” ”Het gaat niet over besluiten binnen één gemeente. Bij een initiatief op industrieterrein Moerdijk heeft Breda net zoveel belangen als Moerdijk zelf of Etten-Leur. Regionale samenwerking is belangrijk. De provincie zal daar hopelijk in een speciaal subsidieprogramma 11 miljoen euro voor uittrekken. Als bestuurder in Roosendaal zag ik dat er een soort ‘gordijn’ zat bij Breda. Tilburg en Eindhoven vielen buiten het gezichtsveld. Dat kunnen we ons niet meer permitteren. We hebben elkaar nodig. Logistiek bijvoorbeeld is een Zuid-Nederlands verhaal. Voor maintenance geldt hetzelfde. Daarom moeten we meer de strategische samenwerking zoeken in Brabant. In het buitenland zijn we immers maar een speldenknop.”
<< interview
32
Er groeit iets moois in Zeeland W
at merkt de provincie Zeeland van de crisis, komen wij er met zijn allen zo langzamerhand een beetje bovenop, wat gebeurt er allemaal voor moois in Zeeland, hoe staat het met de ambities om biobased economy regio nummer één van Europa te worden en hoe fijn is het eigenlijk om in Zeeland te wonen, werken en recreëren. Zeeland is een provincie met toekomst. Veel kwalitatief hoogstaande werkgelegenheid genereren, en daarmee veel mensen naar de provincie halen die in het moderne Zeeland willen werken. Daarvoor is een goed woon- en werkklimaat noodzakelijk. Commissaris van de Koningin Karla Peijs en gedeputeerde Martin Wiersma van onder meer economische zaken spreken over de nieuwste ontwikkelingen in Zeeland. Een terug-, maar vooral vooruitblik.
door Ron Gregoor MIDDELBURG - “De allereerste vraag in het allereerste interview dat ik gaf als Commissaris van de Koningin in deze provincie luidde: ‘Vind u Zeeland ook zo oubollig?’ Ik wist niet wat ik hoorde. Zeeland oubollig? Volgens mij is Zeeland altijd een provincie geweest waar op alle gebied heel veel gebeurt. Zeeuwen zelf hebben de neiging om niet te koop te lopen met wat zij allemaal presteren, maar neem van mij aan: er gebeuren hier mooie dingen”, zegt Karla Peijs met nog steeds een klank van verontwaardiging in haar stem. Marten Wiersma vult aan: “Er gebeuren hier inderdaad spectaculaire dingen. Wie tien jaar geleden gezegd zou hebben dat er op land vis gekweekt kon worden, zou hem voor gek verklaren. Hier gebeurt het allemaal.” WIERSMA: Gelet op de discussie in de Tweede kamer over belangrijke en sterke regionale regio’s heeft Zeeland gekozen voor de Kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen en een Bio Based Economy, waar de provincie grote mogelijkheden ziet. Voor 1 mei
2011 zorgt de provincie dat er twee businesscases liggen bij het kabinet. Onlangs heeft de provincie een lobbyist aangesteld die Zeeland op de kaart moet houden, zeker voor wat betreft deze belangrijke ontwikkelingen. Er is geen enkele reden voor de Zeeuwen om de Calimero van ons land te spelen. PEIJS: De Kanaalzone wordt binnen tien jaar een van de belangrijkste industriegebieden van ons land. We profiteren daar van de verbinding vanaf Terneuzen via Gent naar Parijs. Als die straks klaar is, zal Parijs voor de eerste keer in de historie over het water bevoorraad kunnen worden vauit het noorden. Dat biedt gigantische mogelijkheden. Maar ook voor de bedrijvigheid langs die verbinding, de Kanaalzone dus. De Kanaalzone was het eerste grote industriegebied in Nederland, destijds onder Koning Willem I. Het wordt nu over tien jaar het nieuwste grootschalige industrieterrein onder Koning Willem IV.
PEIJS: De ontwikkeling van de Kanaalzone staat niet op zich. We gaan ook heel veel aandacht besteden aan het landschapsplan daar. Wonen en werken in deze regio moet een perfecte balans vinden. Mensen moeten het een genot vinden daar te wonen en te werken.
WIERSMA: Dat wordt een duurzaam bedrijvengebied, dat zijn weer-
WIERSMA: Dat maakt het gebied ook aantrekkelijker voor nieuwko-
Marten Wiersma en Karla Peijs voor de kaart van Zeeland.
ga niet kent. Alle bedrijven hebben hun medewerking toegezegd.
mers. We hebben straks veel mensen nodig. Aan de ene kant komt hier veel werkgelegenheid, aan de andere kant vergrijst de provincie. Dat betekent dat we mensen nodig hebben. Ook weer via onze nieuwe promotieaanpak proberen we nieuwkomers aan Zeeland te binden. In ZeeuwsVlaanderen wordt daar erg veel aandacht aan besteed. Studenten hier een stageplaats bieden is een van de mogelijkheden. Maar er zijn er meer. PEIJS: Dat zal allemaal geen lange
Het DNA van Zeeland Bedrijfsleven, bestuurders, provincie, instellingen en het onderwijs gaan Zeeland op een andere, meer authentieke manier promoten. Diversiteit, authenticiteit en kwaliteit zijn daarbij de sleutelwoorden. De kracht en identiteit van Zeeland en haar diverse gemeenten en regio’s zijn verwoord en verbeeld in DNA-materiaal. Verhalen en ervaringen van de mensen in Zeeland staan in de aanpak centraal. Zij zijn immers de meest geloofwaardige ambassadeurs van Zeeland. Er is een Waarmerk ontwikkeld, dat samen met de woorden ‘Zeeland + echt + waar’ en het Zeeuwse Kleurenpalet voor samenhang moet zorgen bij de promotie van Zeeland.
Laat zien dat u uit Zeeland komt, is de boodschap die de initiatiefnemers van de promotieaanpak de Zeeuw meegeven. Een traditionele campagne is het niet. “Echt waar, Zeeland” is ook geen slogan. Men zal dus geen borden of advertenties tegenkomen met daarop de tekst Zeeland, echt waar”, legt Commissaris van de Koningin Karla Peijs uit. Het concept is een uitnodiging aan gemeenten, ondernemers en andere Zeeuwen om Zeeland te laten zien zoals het echt is. Met behulp van het Zeeuws DNA kunnen zij in hun eigen promotiemiddelen hun Zeeuwse roots tot uiting brengen. En vertellen wat Zeeland voor hen betekent of bijzonder
maakt. Het Waarmerk en het Zeeuws Kleuren Palet dienen daarbij als verbindende visuele factor. De Zeeuwen wordt gevraagd hun ervaringen met anderen te delen. Laat iedereen weten hoe Zeeland is. De achtergronden van de aanpak staan beschreven in het Zeeland DNA-boek. Daarin vindt men ook de kleuren, materialen, geuren, beelden, verhalen en woorden die de identiteit van Zeeland weerspiegelen. Bedrijven, instellingen, iedereen die iets te melden heeft, zou dat DNA-boek moeten gebruiken bij het verzinnen van hun eigen leuze of boodschap. Een voorbeeld: Vrouwenpolder staat van oudsher bekend als gezellige fa-
miliebadplaats. Maar op de Noordzee en het Veerse Meer kun je spectaculaire watersporten beoefenen als kitesurfen en parasailing. Om die kant beter te belichten, kiest de ondernemersvereniging voor de leus: ‘Stoere mannensport in Vrouwenpolder. Echt waar.’ Meer tips en promotievoorbeelden zijn te vinden op de website www.laatzeelandzien.nl/ ondernemers. Daar kunnen geïnteresseerde bedrijven ook de doos met PromotieWaar bestellen. Promotie vanuit een breed front dus is de aanpak, die heel Nederland en de aangrenzende buitenlanden moeten attenderen op al het moois dat Zeeland te bieden heeft.
termijn werk worden. Het landschapsplan moeten we onmiddellijk gaan invullen. Daarna gaan in samenwerking met de Belgen een bedrijvenplan voor de kanaalzone maken. Het is de eerste keer ooit dat je vanuit het noorden met de binnenvaart Parijs kan bevoorraden. Dat biedt geweldige perspectieven voor Zeeland. Bedrijven als Cargill spelen daarin een heel grote rol. Een goede waterverbinding tussen Terneuzen en Parijs. Rest dan nog een goede verbinding over de weg. Want de Kanaalzone, maar ook de rest van de provincie moet goed en snel bereikbaar zijn. PEIJS: Wij van onze kant hebben de plannen klaar om van de tweebaans vierbaanswegen te maken. Het is wachten op wat de Belgen doen. Zeeland wil heel graag een vooraanstaande positie innemen in het produceren, onderzoeken en verhandelen van groene producten en energie in de economie, biobased economy wordt dat genoemd. Uiteindelijk doel: de meest groene regio van heel Europa te worden. Maar er zijn, ook hier in Nederland, kapers op de kust. WIERSMA: Er zijn in Nederland drie regio’s, die wat dat betreft aan de weg timmeren. Groningen met energie, Rotterdam met havengerelateerde projecten en Zuidwest Nederland, vooral Zeeland en West- Brabant. Wij hebben zes speerpunten. Onlangs
interview >>
33
Wiersma: nieuwkomers
Peijs: geen Calimerogedrag
zand luxe vakantiewoningen. In één weekend worden er 110 woningen verkocht. Dat is een goed teken. Aan de andere kant heeft de schaarste in de woningbouw ook consequenties voor de steden. Het is logisch dat nu niet iedere stad zomaar kan uitbreiden. De grote steden hebben afgesproken prioriteiten te stellen. Als we vinden dat het Scheldekwartier voorrang verdient, dan doet Middelburg bijvoorbeeld een stapje terug. Daar houden ze zich goed aan. Hoe was het afgelopen jaar voor het toerisme?
Foto: Marc Neelemans
is er een rapport van de SER verschenen waarin de projecten tegen elkaar worden afgewogen. Wij komen daar helemaal niet slecht uit. Maar dat heeft veel moeite gekost en we zijn er nog lang niet. PEIJS: We hebben het dan over grote investeringen en subsidieregelingen. Heel even dreigde het mis te gaan in Den Haag. We hebben daar flink gelobbyd om Zeeland in dat SER rapport te krijgen. We komen daar goed uit. En dat helpt, want als de SER positief adviseert, kunnen we daarmee aan de slag. WIERSMA: Biobased economy samen met West- Brabant. Daar zijn prachtige projecten, ook wij hebben die hier. Zoals we trouwens toch onze venster heel erg richten op WestBrabant. Zeeland wordt beter door samenwerking, Zeeland staat daar ook voor open. De havens in Vlissingen en Terneuzen zijn van eminent belang voor de ontwikkeling van Zeeland. De motor die de economie draaiende moet houden, worden ze weleens genoemd. WIERSMA: Het is van heel groot belang dat Zeeland Seaports nu zelfstandig opereert. Het is een zelfstandige NV, met veel commerciële slagkracht . Dat is heel belangrijk voor de ontwikkeling van het Sloegebied. De nieuwe Verbrugge Containerterminal, daar zit dynamiek in. Je ziet het
nu al, er melden zich de laatste tijd steeds meer bedrijven voor vestiging in dit gebied. Het trekt weer aan, dat is duidelijk te zien. PEIJS: Terugkomend op de kracht van Zeeland: Als je eens kijkt wat er op cultureel vlak hier gebeurt. Vlissingen heeft een van de beste filmfestivals van het land. We hebben hier een zeer groot aantal culturele evenementen, op het gebied van muziek, van beeldende kunst. De theaters in de grote steden hebben een aanbod vergelijkbaar met iedere andere grote stad in ons land. Prachtige musea. Kortom, op cultureel gebied loopt Zeeland zeker niet achter. WIERSMA: Om dan nog maar te zwijgen over het bloeiende verenigingsleven. Net als alle regio’s in ons land heeft ook Zeeland last van de crisis. Wat heeft Zeeland daarvan gemerkt? PEIJS: Natuurlijk hebben ook wij hier last van de crisis. We waren zelfs een van de eerste regio’s die daar iets van merkten. Dat komt omdat we veel chemische en daaraan verwante bedrijven hebben. De chemie staat aan het begin van de welvaartcyclus. Daar merk je het dus het eerst. Voordeel is dan weer wel dat chemie ook de voortrekker is als de economie weer aantrekt. En dat merken we nu, Het gaat langzaam beter in de chemie, er komt weer vraag. Bedrijven
als Dow merken dat als eerste. WIERSMA: Er is sprake van een voorzichtige kentering. Het gaat inderdaad wat beter. Maar we zijn er nog lang niet. Ik denk dat de crisis pas in de loop van 2012 ten einde loopt. Dat heeft te maken met de bouw. Daar gaat het nog steeds heel slecht. In een interview elders in dit nummer verwacht Peter Swinkels, voorzitter van de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging BZW, dat de bouw na de bouwvak in 2011 weer aantrekt. Vanwaar dit pessimisme? PEIJS: Tot nu toe is er nog behoorlijk gebouwd. Heel veel met overheidsteun. Die zes procents BTWnorm bijvoorbeeld heeft de bouw wel goed gedaan. Dat loopt tot volgend jaar juli. De bouwsector is nu in mineur. Ik denk wel dat het even duurt voor die weer aantrekt. Het verhaal begint allemaal bij de architect. Die moet eerst de opdracht krijgen te gaan tekenen. Dan duurt het nog lang voordat de aannemer aan de slag kan. Daar zit nog een heel traject tussen. En de architecten hebben nu niet veel te doen. Dus reken maar uit wanneer dat is doorgedruppeld tot de aannemer, die de eerste steen kan gaan leggen. WIERSMA: Toch wordt er wel gebouwd, vooral ook in de toeristische hoek. En er is belangstelling. De Roompot bijvoorbeeld bouwt in Cad-
PEIJS: Het voorjaar was goed, de zomer minder. Door het goede voorseizoen is het uiteindelijk toch een behoorlijk jaar geweest voor de branche. De terugslag heeft louter en alleen te maken met het weer. Als we kijken naar de ontwikkelingen op dit gebied, mogen we ook niet ontevreden zijn. De watersport bijvoorbeeld groeit nog steeds. De combinatie land-water geeft ons een grote voorsprong op andere provincies die het van water moeten hebben. We zijn best een beetje trots op de nieuwe investeringen die worden gedaan in Perkpolder. Dat combineert wonen, recreatie en natuur. Op het voormalig Veerplein komen op een verhoogd gedeelte (terp) 250 woningen, een luxe hotel/restaurant, conferentiefaciliteiten en een welnesscentrum. Aan de voet van het bastion komt een jachthaven met 350-500 ligplaatsen. Perkpolder is een van de zeer weinige plaatsen waar je kunt zeezeilen zonder door een sluis te moeten. WIERSMA: Samen met West- Brabant moeten we kijken hoe we de watersportbelangen van beide regio’s met elkaar kunnen verbinden. Er zal wat met de schutsluizen aan de Grevelingen moeten gebeuren, er moet een betere doorstroming komen vanuit de West- Brabantse naar de Zeeuwse wateren en andersom. We moeten met West- Brabant maar eens praten hoe we dat kunnen oplossen. WestBrabant en Zeeland is een heel mooi watersportgebied, van Biesbosch naar Noordzee, geweldig toch? PEIJS: Het toeristisch aanbod verandert snel. Toeristen gaan niet meer een hele dag aan het strand liggen, het verwachtingspatroon van de toerist verandert. Daar speelt de sector goed op in, ze kiest vooral voor kwaliteit. Om een voorbeeld te noemen,
er komen steeds meer luxe sterrenhotels. Er is veel aandacht voor welness voorzieningen. West- Zeeuws Vlaanderen ontwikkelt zich geweldig. Juist daar wordt gekozen voor kwaliteit. Toeristen die een alternatief zoeken voor de Belgische kust, Knokke en Blankenberge, kunnen uitstekend recreëren in West- Zeeuws Vlaanderen, vanaf Cadzand tot Breskens zijn er volop ontwikkelingen, die heel veel toeristen zullen trekken. WIERSMA: Maar dat wil niet zeggen dat de ouderwetse camping in Zeeland helemaal zal verdwijnen. Want ook voor kampeerders, de mensen die de tent prefereren, zal er altijd ruimte zijn. PEIJS: Zeer belangrijk voor de provincie is ook de komst van een cruisehaven in Vlissingen. De buitenlandse toerist op cruisevakantie heeft Volendam wel zo’n beetje gezien. Die wil wel wat meer zien. Zeeland is een prachtig alternatief. Aan ons de taak om die mensen Zeeland in al haar glorie te laten zien. Strand, steden, cultuur, musea, landbouw, innovatieve bedrijven, we hebben alles. WIERSMA: Belangrijk is dus dat wij de provincie verkopen. PEIJS: Zeeland, echt waar. Zo heet onze nieuwe promotie-aanpak. Samen met het bedrijfsleven, instellingen en creatieven hebben wij dat ontwikkeld. Centraal staat daarbij het DNA van Zeeland, datgene wat Zeeland nu écht is. Niet het gewenste imago, dat werkt niet, zo is uit het verleden gebleken. Maar we moeten laten zien hoe Zeeland écht is, uitgaan van eigen kracht. WIERSMA: Zeeland heeft natuurlijk al een aantal projecten. Uitvindingen die over de hele wereld bekend zijn. Het fenomeen getijdenenergie bijvoorbeeld. Twee maal per jaar komen uit heel Europa experts kijken hoe wij van schoon water energie opwekken. In het buitenland vinden ze het buitengewoon interessant wat hier gebeurt. PEIJS: De hele wereld komt hier kijken naar onze aqua-cultuur. Door allerlei nieuwe, innovatieve technieken mislukt er nooit meer een aardappeloogst. Dat zijn toch zaken waar we trots op kunnen zijn. Over innovatieve hoogstandjes hebben wij hier niet te klagen.
<< prijs
34
Bruggenbouwer wint Gouden Gazelle V
DS Staal- en Machinebouw uit Nieuwdorp legde onlangs beslag op de Gouden Gazelle vanwege het predicaat snelst groeiend bedrijf van Zeeland in de categorie middelgroot. De FD Gouden Gazellen voor Zuidwest Nederland werden in een tjokvol theater Diligentia in Den Haag uitgereikt. De Gouden Gazelle is een prijs van het Financieel Dagblad voor snelst groeiende ondernemingen. VDS had in 2009 een omzet van bijna 23 miljoen euro, een groei van 138 procent in de afgelopen drie jaar; goed voor de award van het FD.
door Henk van de Voorde NIEUWDORP - De onderneming vervaardigt onder meer bruggen, machines en schepen. Dit jaar werkte VDS aan de grootste brug uit haar bestaan: de Harmsenbrug, een 200 meter lange fietsvoetbrug over het Hartelkanaal bij Rotterdam. Dit grote project leverde VDS een jaar werk op voor 52 medewerkers. VDS staat officieel voor het in 1918 opgerichte Van Der Schuit. Het bedrijf, inclusief de nodige schulden, is in 1997 overgenomen door Marcel van Hee. Onder zijn bezielende leiding is VDS flink opgestuwd in de vaart der volkeren, eerst vanuit Middelburg en na de eeuwwisseling vanuit een strategisch gelegen locatie in Nieuwdorp. ,,Het behalen van de prijs, een oorkonde van de FD Gouden Gazelle, was geen doelstelling op zich maar ik ben er wel van gecharmeerd. Ik heb er veel positieve reacties op gekregen. Nee, wij hebben geen last gehad van de crisis. Dat komt vooral doordat we op verschillende gebieden actief zijn. Er zit altijd wel ergens beweging in. Anderzijds is het in 2011 vooralsnog veel rustiger qua projecten, hoewel iedereen roept dat de economie weer aantrekt. De afgelopen jaren hebben we het juist zeer druk gehad met projecten”, aldus Marcel van Hee.
Sectiebouw Bij zijn bedrijf zijn een zestigtal vaste krachten werkzaam. Een van de kern-
De bedrijfshal van VDS Staal- en Machinebouw. activiteiten van VDS is sectiebouw voor scheepswerven als Damen Shipyards en IHC. ,,Wij bouwen secties ofwel onderdelen van een schip (romp) met een gewicht tot 160 ton. Deze onderdelen zetten we met een eigen kraan op een ponton, waarop het naar de klant kan worden vervoerd.” VDS verricht voor dertig procent bruggenbouw en voor een zelfde percentage scheepsbouw/reparatie en onderhoud. De overige tien procent is bestemd voor kleine werkzaamheden. VDS heeft eind november van dit jaar haar werkzaamheden voor het Carrasco-project opgeleverd: het fabriceren van een zestal brugdelen met ondersteuningen en leuningwerk voor het Carrascoplein in de gemeente Amsterdam. Aan het stalen viaduct van 103 meter lang en
Uitzicht leidt tot inzicht... Goed inzicht in cijfers? Uw organisatie kan niet zonder!
6,6 meter breed zijn trappen en een lift gerealiseerd. Een ander groot project, een complete bulkcarrier van 200 meter lengte en 30 meter breedte, is in 2008 opgeleverd. Een groot vrachtschip is omgebouwd tot zelflosser. Het wordt gebruikt om stenen vanuit Noorwegen naar de 2e Maasvlakte te brengen. ,,Er is veel dynamiek in onze werkzaamheden. Onze activiteiten zijn heel divers, variërend van het bouwen van bruggen voor de overheid tot het bouwen van schepen voor verschillende rederijen en offshore werkzaamheden voor bedrijven als Heerema. Ondernemen is een kwestie van eigen koers varen en niet luisteren naar het geklaag om je heen. Je moet je als ondernemer natuurlijk wel aanpassen aan de wereldwijde marktsituatie. Nederland moet zijn
technologische en innovatieve voorsprong op lage lonen landen zien vast te houden”, verklaart Marcel van Hee.
Eigen kade VDS beschikt over een eigen kade met een lengte van 250 meter en bedrijfshallen die elke constructieklus kunnen herbergen. Zo kan men ook grote constructies voor de kade RoRo-en. Een unieke locatie voor scheepsbouw en scheepsreparatie in al haar facetten: Sectiebouw, nieuwbouw, reparatie, luiken, masten, pontons en bordessen. VDS heeft de ervaring, kennis en kunde in huis. Deze onderneming werkt tevens als onderaannemer voor gerenommeerde grote scheepswerven. Dankzij een mobiele werkplaats én een 24-uurs service zijn
reparaties op locatie mogelijk. Nederland en Zeeland in het bijzonder is van oudsher sterk op het gebied van scheepsbouw en scheepsreparatie, dat overigens twee verschillende disciplines zijn. Er komt veel handwerk en creativiteit aan te pas op een reparatiewerf. Geen enkel schip is hetzelfde, geen enkel probleem is identiek. Er is ook geen enkele school waar geleerd wordt wat er op een reparatiewerf moet gebeuren. Bij nieuwbouw wordt alles getekend en als het niet geschikt blijkt worden er bij wijze van spreken gewoon wat lijnen verplaatst. Bij een verbouwing van een schip moet veelal geïmproviseerd worden, moeten ter plekke oplossingen bedacht worden. Scheepsreparatie is ook minder conjunctuurgevoelig dan nieuwbouw.
Recent hebben we onze uitstraling opgefrist door ons logo aan te passen. Het symboliseert een nieuwe periode van vooruitgang en optimisme. Wat niet verandert is onze professionele en persoonlijke dienstverlening. Daar mag ú op rekenen!
• accountants • belastingadviseurs • bedrijfsadviseurs
U krijgt de specialist die u verdient, persoonlijk maar altijd professioneel!
• loon- en salarisverwerking • personeelsmanagement
WWW.REMMERSWAAL.NL
• BERGEN OP ZOOM • ROOSENDAAL • SINT MAARTENSDIJK •
netwerken >>
Laagdrempelig contact
35
DUURZAAMHEID LAGERE ENERGIELASTEN? MEER HYPOTHEEK!
‘
Formeel bestaat de Business Club Breda sinds 1992 toen de toenmalige directeur met twee docenten van het - inmiddels gefuseerde - Florijncollege de Florijn Business Club oprichtten als service vanuit het College voor afgestudeerden Mbo-economie.’ Aan het woord is Frank van Beijsterveldt, voorzitter van Business Club Breda. ‘Tegenwoordig werken we wel heel wat breder en brengen op een goeie manier Bredase ondernemers in contact met elkaar.’ Een krachtig netwerk met zo’n tweehonderd leden, waarmee ondernemers hun voordeel kunnen doen. Frank van Beijsterveldt: ‘Via onze businessclub kunnen ondernemers uiteraard met elkaar in contact komen. Maar wij doen veel meer. Zo worden er bijvoorbeeld voordrachten georganiseerd, symposia gehouden en bedrijfsbezoeken geïnitieerd. Uiteraard altijd met het doel voor ogen dat het voor onze leden interessant moet zijn. Toch kun je eigenlijk wel stellen dat die activiteiten overal over kunnen gaan. In het verleden is er eens een lezing gehouden over fiscaliteit, datgene wat voor ondernemers belangrijk is natuurlijk. Qua andere activiteiten zijn onze bedrijfsbezoeken belangrijk waarbij we in het verleden onder meer Van Melle bezochten, en IKEA. Maar het afgelopen jaar was er een bezoek aan een agrariër in Teteringen die op een heel goeie manier met zijn koeien omging. Dat was voor veel van onze leden ook een heel goed bezoek waardoor ze anders naar landbouwers gingen kijken. Onze clubleden vormen in wezen een staalkaart van Bredase ondernemers; hun achtergrond is heel breed en dat is ook prettig. Onze business club biedt de leden een zeer laagdrempelig
Peter Jakobs directeur
Frank van Bijsverveldt. contact. Het is gemakkelijk om mensen onderling aan te spreken en dat is natuurlijk ook exact de bedoeling. Wij vinden dat belangrijk en het is een van de redenen waarom onze contributie met 75 euro laag is gehouden. Dat bedrag kan iedere ondernemer, lijkt me, wel missen en daar hoeft lidmaatschap dus niet op af te ketsen. Wij werken nog wel intensief samen met onze founders, het ROC. Er worden geen speciale toelatingseisen gesteld, ondernemers kunnen zich zo bij ons aanmelden.’ Buiten de genoemde activiteiten verzorgt Business Club Breda jaarlijks een netwerkdiner. Het afgelopen jaar werd dat begin januari gehouden waarbij bovendien een lezing werd gehouden met Linkedin als insteek. Dat
Foto: Peter Dirven was buitengewoon interessant. Niet minder boeiend, maar wel heel anders, was het bezoek aan de tentoonstelling van in de Grote of Onze Lieve Vrouwe Kerk van Breda en de Nassaulezing die daar later in het jaar eveneens werd gegeven in samenwerking met BN/De Stem en Ernst & Young. Frank van Beijsterveldt: ‘Ook het komend jaar worden weer heel wat activiteiten gehouden. Natuurlijk is er het netwerkdiner en zijn er weer bedrijfsbezoeken. Altijd leuk om die te organiseren. Doordat je een groot netwerk hebt, loop je wel eens ergens tegenaan. In mijn rol van voorzitter heb ik dan ook nog eens wat makkelijker toegang tot Vipsettings dan anderen. Dat maakt het nog een stuk makkelijker. En leuker.’
WCCA naar Caribisch gebied V
anaf begin deze maand gaat de World Class Aviation Academy (WCAA) samenwerken met de Caribbean Aerospace College (CAC) gevestigd op Jamaica. Deze Caribische reguliere opleidingsinstelling biedt basisopleidingen in luchtvaartonderhoud aan voor jonge studenten en heeft de ambitie om, net zoals de WCAA, ook de vervolgtrainingen (typetrainingen genoemd) voor professionals werkzaam in de luchtvaartsector aan te gaan bieden. De faciliteit moet een regiofunctie in het Caribische gebied krijgen. De intentie is uitgesproken dat de WCAA dit onderdeel samen met CAC gaat opzetten. Ook wordt het door de samenwerking makkelijker om cursusmaterialen en op termijn wellicht instructeurs uit te wisselen. De CAC is in oktober 2009 gestart als organisatie en wordt financieel ondersteund door de Jamaicaanse overheid en de Europese Unie. De bedoeling van de oprichting is om Jamaica we-
Bas Moens directeur
Je kunt tegenwoordig geen product meer kopen zonder dat je je als consument hoort af te vragen of het wel een duurzame aanschaf is. En anders maakt de overheid het wel aantrekkelijker om voor ‘groen’ en duurzaam te kiezen, bijvoorbeeld door de aanschaf te stimuleren in de vorm van fikse belastingkortingen. Denk daarbij maar aan auto’s. Wie een energiezuinige auto aanschaft, verdient niet alleen fors aan de veel lagere brandstofkosten, maar betaalt ook nog eens minder (of helemaal geen!) wegenbelasting en profiteert van een lagere fiscale bijtelling. Die financiële prikkel is kennelijk zo groot, dat mensen massaal tot aankoop van energiezuinige auto’s overgaan. Was dat bij de aanschaf van woningen ook maar zo! Maar, zult u zeggen, er wordt tegenwoordig toch heel duurzaam en energiezuinig gebouwd? Dat klopt! Alle woningen die nu worden gebouwd moeten minimaal voldoen aan wettelijke eisen op het gebied van energieverbruik. Met een nieuwbouwwoning koopt u hierdoor altijd een goed geïsoleerde, energiezuinige woning, wat fors scheelt in de maandelijkse energielasten. Maar kennelijk heeft de consument meer stimulans nodig om tot aankoop over te gaan en die ontbreekt, alle ‘groene’ bedoelingen van de overheid ten spijt, volledig! In de praktijk maakt het helemaal niemand _ overheid noch financiers _ uit wat voor woning u koopt: het charmante tochtgat uit de jaren dertig of het fraaie staaltje van energiezuinigheid anno nu. Wat telt is de verkoopprijs, in combinatie met het inkomen. Daarop baseert de bank uw hypotheek. Maar dat u in het tochtgat misschien wel dubbele maandlasten zult hebben, omdat u zich scheel betaalt aan verwarmingskosten, komt in de hoogte van uw hypotheek niet tot uiting. Terwijl u feitelijk voor dezelfde nettolasten meer aan de aanschaf van een nieuwbouwwoning zou kunnen besteden. Wij als bouwers zijn wettelijk verplicht om volgens de energienorm te bouwen en dat doen we graag. Maar wat staat van de kant van de overheid tegenover, dat maakt dat wij onze energiezuinige prachthuizen ook makkelijk verkopen? Niks, noppes, nada! Natuurlijk, de gasprijzen zijn hoog. Maar bent u minder auto gaan rijden omdat de brandstofprijzen hoog zijn? Of minder gaan stoken door de hoge gasprijzen? Nauwelijks, toch? Als een duurzame woning tien procent duurder is, wordt dat door de markt niet geaccepteerd. Wij pleiten daarom voor substantiële maatregelen die het voor consumenten nog aantrekkelijker maken om voor nieuwbouw te kiezen. Zulke maatregelen zijn makkelijk te verzinnen. Een lager energielabel kan bijvoorbeeld een hogere hypotheek of een lager rentepercentage opleveren: voor woningen met A- en B-labels krijg je tien procent meer hypotheek, voor een F-label juist tien procent minder. Dit zou ook de renovatiemarkt ten goede komen, want dit maakt het voor bezitters van bestaande woningen aantrekkelijker om hun huis te isoleren, willen ze het ooit tegen een goede prijs kunnen verkopen. Een andere mogelijke maatregel zou kunnen zijn om de WOZ-belasting te verlagen voor energiezuinige woningen. En zo zijn er vast nog meer voordelen te bedenken. Invoering van dergelijke maatregelen zou de bouwsector en de woningmarkt een flinke duw in de goede richting geven. En die kunnen we nu goed gebruiken!
World Class Aviation wordt ook in Jamaica actief. reldwijd op de kaart te zetten als professioneel land voor luchtvaarttechnische opleidingen. Daarom is een intensief marktonderzoek gedaan naar samenwerkingsmogelijkheden op dit gebied. De CAC is uitgekomen op de WCAA als complementaire partner. De CAC een zogenaamde Approved Training Organization
(ATO). ATO betekent dat de organisatie gecertificeerd is door de Jamaica Civil Aviation Authority als bekwaam om luchtvaartopleidingen te beiden die voldoen aan de internationale eisen. De WCAA biedt technische opleidingen op maat in vliegtuigonderhoud, voor professionals werkzaam in de luchtvaartindustrie.
Aan de Stegge uit Roosendaal is een ontwikkelend bouwbedrijf actief in de regio Zuid-West-Nederland. Voor meer informatie zie www.adsr.nl of bel 0165 - 56 06 02.
<< bedrijventerrein
36
Digit Parc komt eindelijk van de grond D
e Bredase wethouder Alfred Arbouw plantte begin deze maand een boom op de locatie waar het Digit Parc Breda moet verrijzen. Met het planten van deze boom werd een officieel startschot gegeven voor de realisatie van dit ultra moderne businesspark. Na vele jaren van voorbereiding is het nu dan eindelijk zo ver dat er ‘ werk gemaakt wordt’ van Bredaas nieuwste bedrijventerrein. door Ron Gregoor BREDA - Het planten van een boom symboliseert het groene karakter van deze ontwikkeling. Het Digit Parc, dat zal worden gerealiseerd aan de noord/oost kant van Breda langs de noordelijke rondweg, zal worden gekenmerkt door een parkachtig karakter dat zal glooien. Slechts 25% van het 10 hectare grote park zal worden bebouwd. Daarnaast onderstreept het planten van deze boom en de uiteindelijk parkachtige uitstraling het duurzame karakter van de te realiseren bebouwing.
Een groot gezelschap ziet het planten van het eerste boompje. catie op een kwalitatief hoogwaardige manier ingevuld. Een logische ontwikkeling voor deze binnenstedelijke
Wens anno 2010: Een kerstpakket W
e vinden onszelf een hip en innovatief volk, maar als het om de waardering van onze werkgever in de decembermaand gaat, zijn en blijven we traditioneel. Maar liefst 8 op de 10 werknemers vindt het anno 2010 nog steeds leuk om een kerstpakket te ontvangen. door Ron Gregoor BREDA - Daarbij is bijna 65% van de werknemers meer geïnteresseerd in een traditioneel kerstpakket dan in een eigentijds pakket. Werkgevers moeten overigens wel goed inventariseren welk type pakket hun werknemers willen ontvangen, want 1 op de 3 werknemers geeft weleens artikelen uit een kerstpakket weg, omdat die niet bij hem of haar passen. Dit blijkt uit onderzoek dat Makro liet uitvoeren onder 1.427 Nederlandse werknemers door onderzoeksbureau No Ties. Makro liet het onderzoek uitvoeren omdat het als marktleider in kerstpakketten meer inzicht wil krijgen in de wensen van werknemers. Als werknemers hechten we dus aan tradities. We ontvangen graag een kerstpakket waarbij drie op de vier werknemers, als het om kerstpakketten gaat, graag verrast wil worden met de inhoud van het pakket. Bijna 65% van de werknemers ontvangt
Liever een kerstpakket. graag een pakket met daarin traditionele producten op het gebied van eten en drinken. De top 3 van traditionele pakketten anno 2010: 1. Het kokenpakket 2. Het relaxenpakket 3. Het pakket met hartige producten Naast de traditionele pakketten kiest 35% van de werknemers voor een meer eigentijds pakket. De top 3 van dit type pakketten: 1. Het pakket met duurzame producten 2. Het pakket met Hollandse producten 3. Het goede doelenpakket (pakketten waarvan een deel van de opbrengst naar een goed doel gaat) ”Als marktleider in het leveren van kerstpakketten zijn we altijd benieuwd in wat voor soort kerstpakket-
ten werknemers geïnteresseerd zijn.”, aldus Jean-Pierre Bienfait, algemeen directeur van Makro Nederland. “Dat Nederlanders zo massaal kiezen voor een kerstpakket verbaast ons eigenlijk niet. Wel dat er een duidelijke opkomst is van de meer eigentijdse pakketten. Binnen de aloude traditie wensen werknemers dus wel eens wat anders”, aldus Bienfait. Het assortiment kerstpakketten van Makro sluit geheel aan bij de huidige wensen van werknemers. Naast verschillende varianten traditionele pakketten levert Makro ook eigentijdse pakketten. Zo ontwikkelde Makro drie speciale Doe Een Wens-kerstpakketten. Van ieder pakket dat wordt verkocht uit deze collectie doneert de groothandel 2 euro aan Stichting Doe Een Wens Nederland.
locatie. Dit sluit goed aan op de recent uitgevoerde vernieuwing en aanpassing van de Noordelijke Rondweg. Met de vermelding Digit Parc op de ANWB borden is één en ander nu een feit. Het Digit Parc moet een state of the art businesspark worden wat voldoet aan alle moderne eisen die tegenwoordig aan bedrijfshuisvesting worden gesteld. Met name op het gebied van energieverbruik zal het park onderscheidend zijn. Ondernemers die hun maatschappelijke betrokkenheid en verantwoording willen onderstrepen middels hun huisvesting kunnen binnen deze ontwikkeling worden gefaciliteerd. De vraag is of de ontwikkeling van nieuwe bedrijfshuisvesting op dit moment is gewenst. Rekening houdend met de actuele economische omstandigheden kun je je dit afvragen. Vol-
gens de ontwikkelaar en de makelaar zijn de te ontwikkelen gebouwen binnen het Digit Parc een welkome aanvulling op het bestaande aanbod. Daarnaast is men zich er van bewust dat de totale ontwikkeling een aantal jaren in beslag gaat nemen. Op dit moment wordt er met een aantal partijen gesproken en is de kans groot dat begin 2011 met de eerste 3 gebouwen kan worden gestart. Wat het tempo van de verdere realisatie zal zijn is afhankelijk van de interesse. Echter rekening houdend met de kwaliteit, de diversiteit aan bebouwingsmogelijkheden alsmede de ligging ten opzichte van de snelweg A27 (slechts 5 minuten) is men vol vertrouwen. Partijen die interesse hebben voor dit park kunnen voor informatie terecht op de website www.digitparc.nl.
Echte Winst bouwraadhuis.nl/echtewinst
maar misschien wel voor Nederland, unieke ontwikkeling. Met de realisatie wordt de nu nog braakliggende lo-
Optimale balans tussen ontwerp en bouwbudget zonder in te boeten op functionaliteit en vormgeving? Meer weten? Bel 0113 571758 of kijk op
De wethouder prees de ontwikkelaars van het Digit Parc voor hun standvastigheid. In het traject naar dit moment werden partijen geconfronteerd met tal van obstakels. Maar partijen hielden vol waardoor we nu aan de vooravond staan van een voor Breda,
business meeting >>
37
Volgend jaar weer Business Meeting E
r komt hoe dan ook volgend jaar weer een editie van Business Meeting Brabant. Wanneer en waar is nog niet bekend, maar het succes van de eerste tweedaagse meeting garandeert een vervolg. Dat zei Marco Paans, directeur van het Eindhovens Dagblad en het Brabants Dagblad tijdens een afsluitende bijeenkomst van de organisatie.
door Ron Gregoor Hans Wiegel, de eerste spreker
Henk van Koeveringe legt uit.
Drukte bij de stand van de drie dagbnladen
‘’S-HERTOGENBOSCH- De organisatoren, de Brabantse dagbladen Eindhovens Dagblad, Brabants Dagblad en BNDeStem en de Organisatiegroep Zuid kunnen terugkijken op een bijzonder geslaagde tweedaagse businessmeeting. Sprekers trokken volle zalen, de workshops werden als zeer leerzaam ervaren en de kwaliteit van de stands op de beurs was groot. En dat alles in een prachtige omgeving, de Brabanthallen in ‘s- Hertogenbosch. In de diverse congreszalen spraken onder meer Hans Wiegel, de Brabantse economiegedeputeerde Lily Jacobs, Guust Verpaalen, modeontwerper Addy van den Krommenacker, Ben Wol-
drink van bellen.com. Jan Mengelers van TNO, Louis Deterink, Quotehoofdredacteur Sjoerd van Stokkum en Marianne Romijn, directeur van Kras Reizen. Daarnaast waren er tal van workshops. Zo gaf Henk van Koeveringe, de grote man van Roompot Vakanties, een masterclass ondernemen. Absoluut hoogtepunt was de verkiezing van de beste Brabantse werkgever. De prijzen vielen in MiddenBrabant. Hoppenbrouwers Elektrotechniek uit Udenhout won de prijs in de categorie profit. In de categorie non profit streek MEE Brabant Noord uit Waalwijk met de hoogste eer. Allebei mogen zij zich een jaar lang de Beste Brabantse Werkgever noemen.
Automobielbedrijf Leendert van den Born Een nieuw hoofdstuk in een al zo succesvol verhaal I
k ben inmiddels ruim drie maanden actief in deze functie en kan « gelukkig nu al vol overtuiging zeggen dat ik destijds een prima keuze heb gemaakt om hier ‘ja’ tegen te zeggen. Er groeit niet alleen een perfecte chemistry tussen mij en de autobranche maar zeker ook met deze Nissan en Kia-dealer die in West-Brabant al sinds jaar en dag een uitstekende naam draagt. » Het enthousiasme van Laila Assaldan is welhaast voelbaar. Afgelopen september stapte de 25-jarige vrouwelijke ‘Accountmanager Zakelijke Markt’ aan boord bij automobielbedrijf Leendert van den Born om deze nieuwe functie te gaan vervullen. Uiteraard had het bedrijf altijd al wel zakelijke klanten in portefeuille maar juist om de dienstverlening naar die specifieke groep nog een trede hoger te tillen, was de tijd rijp om deze functie in het leven te roepen.
PROFESSIONALITEIT EN PERSOONLIJKHEID Waarschijnlijk is het aantal mensen dat nog nooit van automobielbedrijf Leendert van den Born heeft gehoord op één hand te tellen. In 1967 openden de deuren aan de Allerheiligenweg te Breda, waarna in 1980 verhuisd werd naar het huidige pand aan het Spinveld. Ruim 40 jaar later floreert het bedrijf sterker dan ooit tevoren. Een tweede vestiging (in
Benieuwd naar wat Automobielbedrijf Leendert van den Born u (uw bedrijf) te bieden heeft? Neem dan vooral vrijblijvend contact op met Laila Assaldan via telefoonnummer 076-5223166 of laila.assaldan@leendertvdborn.nl.
Roosendaal) is er inmiddels bijgekomen, die binnenkort overigens een nieuwbouwpand zal betrekken. Daarnaast staat de tweede generatie Van den Born – in de persoon van Bart – inmiddels aan het roer. Ondanks diverse veranderingen door de jaren heen, die grotendeels een groei van het bedrijf tot gevolg hadden, is aan de visie van het bedrijf nimmer getornd.Professionaliteit en persoonlijkheid gaan hier nog steeds perfect hand in hand. Om nog maar te zwijgen over de service die torenhoog in het vaandel wordt gedragen.
ONE-STOP-SHOPPING “Sterker nog: dat zal nu alleen nog maar verder uitgebouwd gaan worden,” vervolgt Laila gedreven. “In mijn nieuwe functie zal ik gaan voor de lange termijn relatie met onze zakelijke klanten. Door het bedrijf en de core business beter te leren kennen, kun je de klant nog meer maatwerk bieden. Onze service reikt namelijk veel verder dan puur het aspect van verkoop. Feitelijk profileren we ons als een echte ‘One-stop- shopping’.”
FANTASTISCH TEAM “En een ‘Accountmanager Zakelijke Markt’ is in een dergelijke filosofie sim-
pelweg onmisbaar,” besluit Laila. “Automobielbedrijf Leendert van den Born begint hiermee aan een nieuw hoofdstuk in een al zo succesvol verhaal. Ik zal me alvast 200% geven – gesteund door een fantastisch team dat hier werkzaam is – om ook hier een doorslaand succes van te maken!”
Leendert van den Born Breda SPINVELD 3 4815 HR BREDA TEL. 076-5223166 FAX 076-5229448
KEULSVELD 1 / BELDER 35 (VANAF MAART A.S.) 4705 RS ROOSENDAAL TEL. 0165-573777 FAX 0165-554844 WWW.LEENDERTVDBORN.NL
Anco Sneep van Rubia in Steenbergen:
“Klaar voor mooie toekomst” Als boerenzoon uit Dinteloord heeft Anco Sneep het handwerk van zijn voorouders vertaald in innovatieve business. Samen met zijn businesspartners heeft ‘zijn’ bedrijf Rubia in Steenbergen het 100% natuurlijk verven van textiel uit de ambachtelijke sfeer gehaald en op industriële schaal toepasbaar gemaakt. Giftige chemisch kleurstoffen vervangt Rubia door plantaardige extracten. Hiervoor ligt een wereldmarkt open. “Niet alleen voor textiel, we beginnen binnenkort ook met cosmetica. De mensen willen puur natuur op hun gezicht.” Op kantoor hangt een foto van prinses Maxima in een robijnrode jurk. “De ontwerper heeft bewust voor onze kleur gekozen.” Ook pronken er tapijt rollen, rekken met jurkjes en plaids in zachte kleurtinten. Textielproducenten uit de hele wereld weten Rubia inmiddels te vinden. General manager Sneep: “Onze business is enorm kennisintensief. Of het nou om de teeltmethode gaat, het productie proces of de industriële toepassing; er gaat veel tijd en geld in zitten. We zijn klaar voor een mooie toekomst. Juist nu duurzaamheid in al zijn volheid doorbreekt. Dat gaat nooit meer weg.”
Traditie en technologie In Brabant gaan traditie en technologie moeiteloos hand in hand. Het succes van Brabantse bedrijven en de Brabanders wortelt in het samengaan van ʻhigh touchʼ en ʻhigh techʼ. Daarbij staat high touch voor gastvrijheid, gezelligheid en gemoedelijkheid en ook de traditie van Brabant. High tech staat voor ondernemerschap, innovatie, creatief en samenwerkingsgezind.
Industriële toepassing Core business van Rubia is de grootschalige teelt en verwerking van meekrap. De wortels van deze plant worden van oudsher gebruikt om textiel rood te verven. Rubia versnippert de wortels en verwerkt die in de eigen fabriek tot kleurstof in poedervorm. Daarbij is de constante kwaliteit essentieel. En ook moet de natuurlijke kleurstof toepasbaar zijn binnen het productieproces van fabrikanten in bijvoorbeeld de tapijt en modeindustrie. Inmiddels verwerkt Rubia experimenteel ook wouw voor het geel/groene kleurspectrum. En wede gaat volgen voor blauwtinten. Dat Rubia aangesloten is bij Merk Brabant, helpt general manager Sneep om zich te profileren. Bijvoorbeeld binnen het netwerk van textiel directeuren. Zelf is hij een rasechte Brabander en werkt graag met provinciegenoten. “Brabanders zijn gemakkelijke mensen. De omgang met collega’s en relaties verloopt losjes. Tegelijkertijd zijn het harde werkers. Dat is een gouden combinatie!”
Meedoen als Brabants bedrijf De combinatie van deze eigenschappen brengt Brabant en de Brabanders vele successen. Dat is waar Merk Brabant voor staat, het geeft het Brabantse succes hiermee een gezicht. Past het gedachtegoed van Merk Brabant bij uw bedrijf en wilt u meeliften op het succes van Brabant? Sluit u dan ook aan en word partner. Kijk op www.dandenkjeaanbrabant.nl en klik op ʻBedrijven en organisatiesʼ voor meer informatie of stuur een e-mail naar dandenkje@brabant.nl.
Dan denk je aan Brabant
innovatie >>
39
ToekomstBedrijven succesvol in Brabant O
p dit moment bezoeken adviseurs van Syntens in samenwerking met de Kamer van Koophandel ondernemers uit Oosterhout in het kader van de campagne De ToekomstBedrijven. De campagne richt zich op industriële MKB bedrijven uit Zuid-Nederland en kent een lokale en persoonlijke aanpak. Nu is het de beurt aan Oosterhout. De ToekomstBedrijven bestaat uit een gesprek met de ondernemer waarin toekomstplannen van de ondernemer centraal staan.
OOSTERHOUT - Syntens wil graag ondernemers laten kennismaken met het innovatienetwerk en de ondersteuningsmogelijkheden die er ook voor hen bestaan. Om in contact te komen met ondernemers worden allerlei middelen ingezet. Een daarvan is een stormbezoek waarbij adviseurs onaangekondigd in een VIP bus bij de ondernemer langsgaan. Doel daarvan is het maken van een vervolgafspraak voor een verdere kennismaking. Op dinsdag 19 en woensdag 20 oktober hebben in Oosterhout zo’n 60 MKB bedrijven een stormbezoek gehad van De ToekomstBedrijven. Met maar liefst 11 ondernemers is direct een vervolgafspraak gemaakt, 7 ondernemers hadden geen interesse. Het overgrote deel, zo’n 40 ondernemers, staat open voor een kennismaking met De ToekomstBedrijven later. Deze ondernemers worden de komende weken nagebeld voor een afspraak. Mocht u interesse hebben dan kunt u natuurlijk ook zelf contact met ons opnemen via telefoonnummer 088 - 444 0 005 of stuur een mail naar Ron Rosbak: ron.rosbak@syntens.nl.
Advies en contacten De ToekomstBedrijven is een gesprek met een ondernemer en biedt advies en contacten op maat, relevant voor de toekomst van de ondernemer. Richard Notenboom van GEMS uit Willemstad spreekt uit er-
varing: “Ik kreeg geen academisch en afstandelijk advies, maar verhelderende gesprekken met veel wisselwerking.” Inmiddels zijn er 1.200 gesprekken gevoerd in Zuid-Nederland sinds de start van de campagne medio 2008. Veel voorkomende gespreksonderwerpen zijn: openbare aanbestedingen, de grens over met je product, nieuwe markten betreden, met verbeterde producten opnieuw op de markt brengen, het proces van een idee naar business, overdracht en verkoop van het bedrijf en meeliften op kansrijke trends en ontwikkelingen. Dit zijn slechts voorbeelden, er is gewoon te veel om op te noemen. Op de website www.toekomstbedrijven is te zien wat andere ondernemers van De ToekomstBedrijven vinden. Het innovatienetwerk biedt zoveel kansen maar ondernemers weten het vaak niet, daar is de campagne De ToekomstBedrijven voor. De ToekomstBedrijven is een campagne van Syntens in samenwerking met de Kamer van Koophandel om MKB bedrijven te betrekken bij het bestaande innovatienetwerk voor een beter toekomstperspectief. Het innovatienetwerk bestaat o.a. uit innovatieve ondernemers, kennisinstellingen, Kamer van Koophandel, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en Syntens. De ToekomstBedrijven richt zich op MKB bedrijven uit de industrie en stuwende zakelijke dienstverlening uit Zuid-Nederland. De advie-
De affiche van de organisatie. zen zijn kosteloos dankzij de financiële steun van de Provincies Noord-Brabant, Limburg, Zeeland, de Rijksoverheid en de Europese Unie..
Award Deze week is bekend geworden dat De ToekomstBedrijven is genomineerd voor de European Enterprise Award. Deze prijs wordt ieder jaar uit-
gereikt door de Europese Commissie aan bestuurders die met creatieve en inspirerende initiatieven ondernemerschap stimuleren. Innovatienetwerk Syntens, initiatiefnemer van De ToekomstBedrijven, is zeer verheugd en vindt het stimulerend dat deze vernieuwende benadering om bedrijven vanuit hun behoefte te betrekken bij het innovatienetwerk deze erkenning krijgt.
Innovatie wordt door veel MKB ondernemers gezien als iets ingewikkelds zoals een raket naar de maan, ze denken ‘dat is niet voor mij’. Maar als je deze ondernemers ontmoet, ontdek je dat ze wel degelijk in staat zijn om te innoveren. Alleen kijken ze daarbij onvoldoende om zich heen. Juist in samenwerking met anderen kom je als MKB’er tot nieuwe producten of markten. De campagne De ToekomstBedrijven draagt bij aan het bijstellen van deze beeldvorming. Deze bedrijven zijn minder zichtbaar maar dragen enorm bij aan de Nederlandse economie. Juist nu, in deze uitdagende tijd is het van belang dat iedereen meedoet. Het stimuleren van R&D is niet genoeg. Innovatienetwerken moeten groter worden en de participatie moet omhoog om een krachtige economie te blijven in Nederland maar ook in Europa. Dat doe je door deze MKB bedrijven actief erbij te betrekken. Syntens legt deze verbinding en werkt daarbij samen met de Kamer van Koophandel, regionale ontwikkelingsmaatschappijen en nog veel meer organisaties en kennisinstellingen die behoren tot het innovatienetwerk. Het is een aanpak die verbindt. Bijzonder is de persoonlijke en regionale benadering. Kleine regio’s worden intensief bewerkt m.b.v. publiciteit, ambassadeurs, een brief en een telefoontje met als doel een gesprek met de ondernemer over de toekomst. Al meer dan 1000 gesprekken met bedrijven onbekend met innovatienetwerken hebben plaats gevonden. En wat blijkt. Deze ‘onbekende’ bedrijven beschikken over voldoende innovatievermogen en 55% heeft inmiddels vervolg activiteiten ondernomen om te komen tot nieuwe innovaties.
Vijf tips voor het schrijven van weblogs W
eblogs zijn een essentieel onderdeel van een social media strategie. Uit onderzoek blijkt dat websites met een weblog 55% meer bezoekers krijgen, 97% meer inbound links hebben en maar liefst 434% meer geïndexeerde pagina’s hebben dan websites zonder een weblog. Bovendien zien bedrijven met een weblog een 126% hogere lead growth dan bedrijven die niet bloggen. Een niet te missen kans dus.
door Richard van Hooijdonk BREDA - De vraag is echter vaak, hoe begin ik? Waar moet ik over publiceren? Hieronder een vijftal tips: 1. Content Alles valt of staat met de content. Zorg er daarom voor dat je content relevant is voor je doelgroep. Geef ze iets wat ze nog niet hadden, geef ze een reden om jouw weblog te lezen en te blijven lezen. Zet aan tot nadenken, inspireer, wees controversieel
In de auto je weblog bijwerken, dat is wat overdreven. maar niet altijd serieus. Experimenteer met nieuws, opinies en ‘rich media’. Hou in ieder geval rekening met het volgende:
*Contentplan - Zorg dat je vooraf weet wat je wil gaan publiceren. Dat geeft sturing aan je project. *Schrijvers - Schrijven kan een tijdrovende bezigheid zijn. Zorg daarom
voor voldoende contentleveranciers. *Doelgroep - Hou altijd rekening met je doelgroep, wat is relevant, wat vinden ze leuk? *SEO - Hou rekening met zoekmachine-optimalisatie. *Vermijd reclame - Hiermee voorkom je de indruk van een verkooppraatje. *Pakkende titel - De titel zal in de meeste gevallen bepalen of het gelezen wordt of niet. *Correcte spelling - Toelichting overbodig. *Stijl - Maak artikelen makkelijk leesbaar. *Lengte - Hou het kort, tussen de 400 en 600 woorden. *Ere wie ere toekomt - Vermeld de auteur bij ieder artikel. 2. Betrek je lezers Je hebt een blog met een reden. Het dient een doel. Hou daar rekening mee, schrijf daar naar toe. En laat je bezoekers meedoen, laat ze interacteren, zet ze aan tot actie. 3. Interactiviteit Hoe interactiever je ‘posts’, hoe groter de kans dat je lezers er mee aan de
slag zullen gaan. Maak daar gebruik van. Het geeft je lezers de mogelijkheid om zich bij je merk te betrekken, om zich met je merk te associëren. *Video - Een goede interactieve video heeft viral potentie. *Foto‘s - Plaatjes, diagrammen, screenshots geven extra inhoud aan je artikel. *Polls - Deze geven je lezers het gevoel dat hun mening er toe doet. Dat jij waarde hecht aan hun mening. Bovendien voorziet het je van interessante data. Uiteraard dienen video‘s, foto‘s en polls relevant te zijn voor het onderwerp waarover je schrijft. 4. Laat je lezers terugkomen Je wilt dat lezers je blog blijven lezen. Een keer een artikel is niet genoeg. Geef ze daarom de mogelijkheid tot te abonneren. Hoe meer mogelijkheden hoe beter. 5. Meten is weten Ook hier is meten essentieel. Maak daarom gebruik van Google Anayltics of een vergelijkbare tool. Alleen door te meten kom je er echt achter wat werkt en wat niet.
<< netwerken
40
MKB Roosendaal: kiezen voor kwaliteit E
en aantal jaren geleden ontstond bij een aantal aansprekende ondernemers in Roosendaal de behoefte om zich, vanuit het MKB, te verenigen in een nieuw opgezette businessclub. Zo ontstond MKB Netwerk Roosendaal, met 250 tot 300 leden is het een van de grootste businessclubs uit de regio. Voorzitter Marc Brekoo: ‘Het MKB zelf is, met name, een netwerkplatform vanuit de lokale belangenbehartiging voor het midden- en kleinbedrijf. Onze vereniging voegt daar inspirerende netwerkavonden aan toe.’ ROOSENDAAL - Daar bleek er een aantal jaren geleden juist behoefte aan te zijn en zo is MKB Netwerk Roosendaal opgezet. Dat het ook in zakelijk opzicht geslaagd is blijkt wel uit het feit dat wij ook betrokken worden bij regionaal overleg waar het zakelijk Roosendaal betreft. Het is niet de bedoeling dat we ons bemoeien met elke stoeptegel die wordt verlegd, maar over de grote lijn willen wij wel graag meedenken en praten.’ De ruggengraat van MKB Netwerk Roosendaal wordt, aldus Brekoo, gevormd door de vier thema-avonden die jaarlijks worden gehouden. Marc Brekoo: ‘Onze doelstelling daarbij is onze leden inspiratie mee te geven waar ze in hun eigen praktijk wat mee kunnen doen. Wij hebben graag bekende mensen op het podium, mensen die echt iets te vertellen hebben. Zo hebben we bijvoorbeeld Lucia Rijker gehad, een vrouwelijke bokser, maar ook Jort Kelder en Hennie van de Most. Het moeten mensen zijn die dingen doen, die anderen niet durven. Het moet voer zijn voor de
Mark Brekoo, al jaren voorzitter van de MKB club in Roosendaal. dag erop, daar zijn wij heel direct op uit. Gelukkig horen we dat van onze toehoorders ook terug. Wij kiezen er wel heel bewust voor om het aantal avonden waarop we op die manier bij elkaar komen, beperkt te houden. Als ondernemer heb je al zoveel verplichtingen dus zit niemand te wachten op
weer een extra avond weg. Als je zoiets doet, moet je wel echt iets te bieden hebben. In die zin zoeken we meer kwaliteit dan kwantiteit. Wij bieden per jaar minstens vier avonden om te netwerken. Daarnaast kunnen onze sponsoren, BNR Accountants en Adviseurs en Rabobank, facultatief
‘Wij doen het redelijk goed’ Dat heb je als je je economische experts ter gelegenheid van de jaarwisseling de vrije hand geeft. ‘Geef je eigen jaaroverzicht’ luidde de opdracht. Maar al die meningen, zelfs als ze worden ingekort, passen niet op twee pagina’s. We willen ze u toch niet onthouden. Guust Verpaalen geeft zijn mening hieronder
Gedurende 2010 viel mij het meest op dat we in een politiek onstabiele periode zijn blijven steken. Zowel lokaal als landelijk lijken er alleen broze samenwerkingsverbanden mogelijk. Deze onzekerheid heeft ook weerslag op de consument. Verschillende economen klagen over de te lage uitgaven van de consument, maar laten we nu eerlijk zijn. Onzekerheid op de arbeidsmarkt, onzekerheid op de huizenmarkt, onzekerheid over pensioenen, onzekerheid over beleggingen, zijn niet bepaald de ideale omstandigheden om eens je spaarpot aan te spreken voor wat extra uitgaven. Zekerheid genoeg over het grote begrotingstekort van de overheid en de af-
Guust Verpaalen aan het woord wenteling van deze tekorten middels lastenverhogingen op diezelfde consument. Nu valt het in Nederland nog wel mee. We staan er relatief gezien nog goed op vergeleken met andere Europese landen. En dat is precies wat mij zorgen baart. Ierland, Griekenland, Portugal, Italië, Spanje staan
er slecht op. Door miljarden garanties en steunmaatregelen proberen we koste wat kost de Europese Gemeenschap, de UNIE, en diens munteenheid overeind te houden. We hebben kennelijk geen keuze. Maar als die eenheid niet standhoudt dan krijgen we een tweede crisis die zijn weerga niet kent. Nee hoor, dat gaat niet gebeuren. Alle Europese landen gaan enorme bezuinigingen doorvoeren en uiteindelijk krijgen zij een overheidsuitgaven weer keurig op orde. De consument gaat weer geld uitgeven en dan kunnen we weer groeien zoals we dat altijd gewend zijn of................ Of zijn we toch gedwongen om langzaam (of misschien sneller dan wenselijk) over te gaan op nieuwe economische modellen, waarbij duurzaamheid het leidend principe wordt? 2011 zal een uitermate spannend jaar gaan worden. De EU overleeft deze crisis of niet? Ik schat de kansen op succes niet zo hoog in, maar laten we het er het beste van hopen. We gaan in ieder geval meer fluïde, semi-virtuele, samenwerkingsverbanden zien, die voor de overheden haast onzichtbaar zijn en dus moeilijk te beheersen zijn.
Foto: Aad Meijer nog twee avonden uitschrijven waarbij een bepaald thema wordt behandeld. In zo’n geval proberen we een en ander te combineren. De avonden die wij organiseren worden, met 100 tot 150 aanwezigen, wel goed bezocht. Kennelijk onderscheiden we ons in die zin wel op een bepaalde manier. Een onderscheiding die gewaardeerd wordt door de leden en zeker ook door de andere sponsoren.’ MKB Netwerk Roosendaal richt zich ook voor het komende jaar weer op de toekomst. Marc Brekoo: ‘We bezinnen ons nog op het aanbod om dit nog interessanter te maken. We focussen ons op de economische situatie die is ontstaan en zullen daarop ons sprekersaanbod afstemmen. Heel interessant zijn natuurlijk sprekers die van de financiële crisis juist een plus heb-
ben gemaakt. Dat zijn mensen die inspirerend kunnen en zullen werken op onze leden. Ons Netwerk probeert bovendien een platform te vormen met andere ondernemersverenigingen en werkt samen met het MKB. De Kamer van Koophandel ondersteunt bovendien wat wij doen. Dat geeft het geheel natuurlijk een heel serieuze achtergrond. Als voorbeeld kan bijvoorbeeld in dit verband de Citymarketing in Roosendaal; alle ondernemersverenigingen en de Kamer van Koophandel stonden als een achter de initiatiefnemers wat uiteindelijk leidde tot de aan aanstelling van een citymanager.’ Informatie: info@mkbnetwerkroosendaal.nl of www.mkbnetwerkroosendaal.nl
Kosteloze ondersteuning bij de aanname van personeel Zoekt u personeel? En heeft u wel eens gedacht aan iemand met handicap, of bijvoorbeeld een oudere?
BESO ondersteunt u kosteloos om dit ook zakelijk interessant te maken
BRABANTS EXPERTISECENTRUM SOCIALER ONDERNEMEN
Meer weten? Ga naar www.beso-brabant.nl, of bel 013 5944108
onderweg >>
41
Fiat 500 Twin Air 85 versus Fiat Punto Evo S
tel: je hebt rond 15.000 euro (inclusief belastingen) te besteden voor een compact handig wagentje, wilt niet teveel (of liever geen) belasting betalen en genieten van een lage kilometerprijs. Fiat heeft op dat vlak (minstens) twee auto’s in haar programma die aan beide karakteristieken voldoen. De 500 met gloednieuwe Twin Air 85 motor, of de Punto Evo, met ultrazuinig dieselblok.
door Ad van Bladel BREDA - Het is erg lang geleden dat een autofabrikant het waagde om een auto op de markt te brengen met een tweecilindermotor. Zelfs tegen driecilindertjes werd lang wat meewarig aangekeken, maar nu de downsize trend in volle omvang is losgebarsten is ook die beer weer los. Fiat is natuurlijk een merk dat bekend is om de fabricage van kleinere auto’s en - tegenwoordig - een stevige deun meeblaast als het om revolutionaire techniek
gaat. De nieuwe tweecilinder motor die je in de 500 kunt bestellen brengt maximaal 85 paarden op de been. Later komen daar nog varianten bij die zowel meer, als minder pk’s bieden. Op het kekke dashboard, geheel in het teken van het oorspronkelijke rugzakje, zit een druktoets waarmee je zelf het vermogen kunt knijpen naar maximaal 75 pk. Allemaal wat minder snel dan, maar wel nog zuiniger. De Fiat Punto Evo is uit wat ander hout gesneden. Dit Fiatmodel is al
wat langer op de markt en ziet er weliswaar vlot, maar wel iets minder kek uit dan de spectaculair ogende 500. Zeker als je die in een hippe kleur bestelt. Toch heeft deze Punto Evo de nodige voordelen boven de 500. Niet alleen is de carrosserie ruimer, ook het dashboard oogt wat volwassener en de auto is, met de huidige belastingvoordelen in ogenschouw genomen, nog weer voordeliger dan de 500 Twin Air 85. Dat gegeven heeft voor-
namelijk te maken met het feit dat Fiat er een dieselmotor in lepelt die zijn gelijke op verbruiksniveau eigenlijk nauwelijks kent. Een verbruik van 1:26 moet in de dagelijkse praktijk zeker haalbaar zijn. Daarbij is het een redelijk stille motor die vlot uit de veren komt en een heel ander karakter heeft dan het toch wat pruttelende tweepittertje van de 500. Eigenlijk prettiger. En hoewel de 500 met tweepitter ook slechts brandstof nipt, haalt-ie de cijfers van de Punto Evo
toch niet. Bovendien is dieselolie altijd nog behoorlijk wat voordeliger dan euro95. In de praktijk komt de keuze daarom neer op het feit of je kiest voor een charmant autootje als de 500 of wat meer gebruiksgemak en nog betere verbruikscijfers van de Punto Evo. Ik persoonlijk zou genieten van het zicht de vele 500’tjes die al rondrijden maar zelf een Punto Evo nemen, vanwege de ruimte en het kostenplaatje.
Peugeot RCZ 2.0 HDiF: Franse lefgozer P
eugeot is per definitie een merk dat doorgaans meer inzet op kwaliteit dan op progressieve ontwerpen. Daarom is het des te opmerkelijker dat het merk uit Sochaux met de RCZ kwam. Een beeld van een wagen naar de modernste inzichten op het gebied van Europese ontwerptechniek. Een strak gesneden jas met gewelfd dak (!) die hem direct tot een koppendraaier van jewelste maakt. door Ad van Bladel BREDA- de Ondernemer reed versie met de tweeliter dieselmotor. Waar je met de RCZ komt, heb je bekijks en krijg je commentaar. In die zin in het een heel sociale auto. Met zijn lage gestrekte lijn en contrasterende stijlen is hij voor velen het prototype van een sportwagen. Eigenlijk zijn er in dit segment niet veel van dit
soort auto’s. Oké, je hebt de Audi TT, maar die is weer een stuk prijziger, om het over een Porsche Cayman maar niet te hebben. De markt is klein, maar voor Peugeot is het de ultieme auto om als boegbeeld voor de firma te dienen. Wie de auto bekijkt zou niet snel zeggen dat het hier om een heuse 2+2 gaat. Het is niet zo makkelijk maar achterin is nog plaats voor twee kinderen, mits ze niet te groot zijn uiteraard. Voor korte ritjes kan het net. Peugeot heeft veel werk gemaakt van het dashboard dat er fantastisch uitziet. Grote duidelijke klokken en een navigatiesysteem op de enig juiste plek, hoog op het dashboard. Het geheel is opgebouwd uit hoogwaardige materialen en zit kloek en stevig in elkaar. Geen rammeltje wordt er aan onttrokken. Ook de stoelen hebben een ferme zit en voelen heerlijk aan. De optionele stoelverwarming wordt minder warm
dan bij de Duitse tegenstrevers, maar je komt er niet met verkeerde plooien in je broek gestreken uit. Ook wel weer een voordeel. Peugeot geeft kopers de keuze tussen een aantal verschillende motoren en
de keuze voor een diesel is toch wel een bijzondere in dit segment. Fransen zijn per definitie dieselfans en dus werd ook deze nieuwe motor met 163 pk erin gelepeld. De combinatie is fantastisch. Peugeot maakt geweldi-
ge dieselblokken en deze tweeliter is er geen uitzondering op. Hij is stil genoeg, en biedt over de hele linie buitengewoon veel kracht. Voor diegenen die van plan zijn flink te gaan toeren is dit absoluut een juiste keuze. Je zult geen moment aan kracht tekortkomen. Eenmaal op weg blijkt de RCZ ook een heerlijke auto. De testwagen stond overigens op zeer lage banden wat de wegligging enigszins beïnvloedt maar de RCZ ligt als het spreekwoordelijke blok op de weg. Bochten kunnen met hoge snelheid worden genomen, eigenlijk helemaal in de lijn zoals je door het ‘snelle’ koetswerk zou verwachten. Ook op dat punt stelt de RCZ geen seconde teleur. Dan, tot slot, ander goed nieuws. De RCZ is van de auto’s in dit segment veruit de minst dure. Hij heeft een vanafprijs van 31.900 euro, inclusief belastingen.
Skoda Superb Combi 2.0 : Superbe combi W
as het vorige model van de Skoda Superb nog een aangepaste versie van een Volkswagen Passat, voor de meest recente Superb (en dus ook voor de Combi) liet Skoda de wind uit een andere hoek waaien. door Ad van Bladel BREDA - Skoda is het budgetmerk van het Volkswagenconcern maar als je naar zaken als afwerking en gebruikte materialen kijkt, begrijp je op welk niveau de andere merken van de groep zich bewegen. Top of the bill dus… De Superb is het vlaggenschip van Skoda en met de Combi die onlangs werd geïntroduceerd voorziet
het merk in een stationwagon die qua ruimteaanbod zijn gelijke niet kent; zeker niet in het marktsegment waarin hij zich beweegt. Skoda heeft de laatste jaren een enorme kwaliteitsslag gemaakt en dat gegeven zie je terug op de weg. Het merk heeft het vertrouwen van de consument helemaal gewonnen en je ziet ze dan ook echt veel rijden. Terecht naar blijkt, want zowel qua exterieur als interieur is de Superb Combi een chique, ingetogen verschijning. Toegepaste materialen zijn allemaal boven alle twijfel verheven en het geheel maakt een rustige en afgewogen indruk. De tweeliter dieselmotor is een bekende en staat bekend om zijn rustige loop, pittige prestaties en be-
scheiden inname van dieselbrandstof. Maar het allerbelangrijkste van deze Superb Combi is toch wel het fenomenale ruimteaanbod. Niet alleen de achterbak geeft toegang tot een balzaal van Koninklijke omvang, ook het ruimteaanbod op de achterbank biedt meer ruimte dan menig verlengde limousine kan bieden. Gasten die op de achterbank plaatsnemen zullen vrijwel altijd verrast zijn zoveel ruimte ter beschikking te hebben. Tenzij ze zelf normaliter achterin een Maybach 62 reizen natuurlijk. Voor gewonere stervelingen is deze grote Tsjech een auto om van te smullen. De Superb Combi met 2.0 TDi motor is leverbaar vanaf 34.550 euro, inclusief alle belastingen.
<< creativiteitsprijs
42
Beins Travel de creatiefste onderneming D
e Beins Travel Group uit Oosterhout - bekend van onder meer Cheaptickets.nl - is de creatiefste onderneming van West-Brabant. Voorzitter Chis Rutten van de Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland reikte de Prijs Creatief Ondernemerschap deze week uit in het Chassé Theater aan CEO Raymond Vrijenhoek. Rutten roemde tijdens de eindejaarsbijeenkomst de innovatieve kracht van West-Brabant. “We scoren bovengemiddeld als het om octrooiaanvragen gaat.” door Peter de Jong BREDA - Drie kandidaten waren nog in de race voor de titel: Naast de Beins Travel Groep waren dat het Pannekoeckershuys uit Den Hout en Krinkels uit Wouw. Het was een hele klus voor de jury onder leiding van Sjel Wijngaards, directeur Operations van Jan de Rijk Logistics. “Aanvankelijk hadden we een lijst met zo’n honderd genomineerden. Na een eerste ronde hielden we er zestig over. Je kijkt bijvoorbeeld naar de financiën en ook of het niet om een filiaal gaat van een internationaal bedrijf. De strategische besturing moet echt in West-Brabant plaatsvinden.” ”Uiteindelijk hielden we drie heel goede kandidaten over. Het Pannekoeckershuys trekt jaarlijks 200.000 bezoekers. Ze weten daar een vrolijke speelse sfeer te creëren, terwijl je achter de schermen een enorm goed georganiseerde onderneming ziet. Krinkels is uitgegroeid van een bloemenwinkel tot een internationaal bedrijf met een jaaromzet van 60 miljoen euro en 300 medewerkers”, vertelde Wijngaards.
Superklantgericht Toch ging de hoofdprijs naar Beins. De Oosterhoutse onderneming heeft 45 medewerkers en een jaaromzet van zo’n 140 miljoen euro. Wijngaards: “De creativiteit sprong er echt uit. Beins is van reisbureau gegroeid tot een internationaal concern. Ze hebben als een van de eersten de mogelijkheden gezien van internet en die ook weten te benutten. Dat laatste is belangrijk. Je kunt wel een idee
hebben, maar het ook nog ontwikkelen en succesvol benutten is een tweede. Beins is al jarenlang een winstgevend bedrijf dat zichzelf heeft bewezen. Het is een superklantgericht bedrijf. Ze werken met internet, maar 1 op de 3 klanten blijkt toch een wens te hebben waaraan niet standaard via de website kan worden voldaan. Beins heeft een enorm goed georganiseerd backoffice dat de klanten telefonisch verder helpt”, prees de juryvoorzitter de winnaar.
Ervaring CEO Raymond Vrijenhoek was uiteraard een gelukkig man nadat hij de oorkonde en een kunstwerk van de Bredase beeldhouwer John Rijnen in ontvangst had genomen. “Dit is natuurlijk prachtig. Het is altijd leuk om een prijs te winnen”, sprak Vrijenhoek uit ervaring. Eerder al werd Beins in 2000 uitgeroepen tot de beste reisagent van Nederland en kreeg de onderneming in 2009 de Gouden Gazelle voor snelst groeiend bedrijf van Brabant. Ook is Cheaptickets.nl uitgeroepen tot de grootste en snelstgroeiende webwinkel voor vliegtickets en -vakanties in Nederland. “We zijn er trots op dat mensen met respect naar onze organisatie kijken. Het is ook een goede motivatie en een bevestiging van het feit dat we op de goede weg zijn.” ”Onze stelregel is dat alles wat we doen op Champions League-niveau moet zijn. Die filosofie trekken we door in ons hele bedrijf. Ik ben de coach Louis van Gaal en de medewerkers zijn de spelers. Met die beeldspraak kun je heel simpel duidelijk
Voorzitter Chris Rutten reikt de prijs uit aan Raymond Vrijenhoek.
Netwerken in een bomvol Chassé Theater. maken waar je naartoe wilt, zonder ingewikkelde filosofieën en theorieën op te hangen. Dat werkt goed. En Champions League spelen betekent natuurlijk wel dat we allemaal het beste uit onszelf moeten halen. We slaan onze vleugels uit en hebben twee jaar geleden een kantoor in Duitsland geopend. We staan nu al in de Duitse top 10. Ook Zwitserland hebben we als markt geactiveerd”, stelde Vrijenhoek.
Bovengemiddeld KvK-voorzitter Rutten hoopte dat het goede voorbeeld van Beins navolging zou krijgen. Wat betreft West-Brabant heeft Rutten niets te klagen, zo concludeerde hij in zijn eindejaarstoespraak. “We zijn een innovatieve regio en scoren bovengemiddeld als het om het aantal octrooiaanvragende bedrijven gaat. De sectoren industrie, procesindustrie, zakelijke dienstverlening en groothandel zijn hier innovatiever dan het landelijk gemiddelde. Dit jaar kwamen vier bedrijven in de top tien van de MKB
Top 100. Synbra uit Etten-Leur bereikte zelfs de eerste plaats.” Rutten noemde in dat verband ook het Innovatie-actiePlan West-Brabant waarin de Kamer van Koophandel samenwerkt met verschillende partners. “Samen versterken we de concurrentiekracht van West-Brabant, door het innovatief vermogen van de ondernemers en de regio te vergroten. De Kamer van Koophandel heeft voor maar liefst ruim 130 innovatieve ondernemers in de regio subsidie binnengehaald, wat leidde tot 15 miljoen euro aan investeringen in innovatie door MKB-ondernemers.’ ”We zijn op de goede weg”, concludeerde de KvK-voozitter dan ook. “Veertig procent van de ondernemers denkt volgend jaar een hogere omzet te realiseren. Bedrijven gaan door de betere bedrijfsresultaten ook weer personeel werven. Dit jaar verwachten we bovendien 4400 startende ondernemers in West-Brabant, een recordaantal. Dat is 11 procent meer dan vorig jaar. Ook dit duidt op een toenemend vertrouwen in de econo-
Foto’s : Kees Bennema mie.”
Samenwerking Rutten benadrukte het belang van samenwerking, voor ondernemers, maar ook voor zijn eigen organisatie. “In onze Ondernemingshuizen in Breda en Middelburg werken we nauw samen met partijen als Syntens, Rewin en MKB. Dat de Ondernemingshuizen de moeite waard zijn, blijkt wel uit het feit dat ze het afgelopen jaar ruim 100.000 maal zijn benaderd via telefoon, e-mail of aan de balie. Samenwerking blijft het sleutelwoord. De recente politieke discussie rondom te één-loket-gedachte van de Kamer van Koophandel benadrukt dat belang nog maar eens. Sterker nog, dat ene loket met Syntens en Agentschap NL is een droom die wij al lang koesteren. Met onze gezamenlijke, fijnmazige structuur kunnen we mooie dingen doen. Het vliegwieleffect dat we te bieden hebben, is van enorme toegevoegde waarde voor ondernemers en voor de regio als geheel.”
berichten >>
43
Beursvloer 196 matches In deze kolom geven wij een overzicht van nieuws dat op deondernemerzwn.nl gevonden kan worden. het gaat om actueel nieuws, dat niet in de maandelijkse uitgave van de Ondernemer staat. LogiXperience synchroniseert clusters De klankbordgroep van LogiXperience deelde tijdens de tweede partnerbijeenkomst van LogiXperience complimenten uit aan de deelnemende partijen. ‘Complimenten voor het enthousiasme, voor de attitude om samen te werken en over de eigen schutting naar concurrenten te kijken’, sprak Peter van der Meij, voorzitter van de klankbordgroep. De woorden waren bestemd voor de vier clusters, die sinds september bezig zijn met het ontwikkelen van demonstratieconcepten. Die krijgen steeds meer vorm, bleek tijdens de bijeenkomst op het hoofdkantoor van EVO in Zoetermeer, waar LogiXperience te gast was.
Drukte op de Beursvloer.
Foto: Aad Meijer
U
iteindelijk was eigenlijk iedereen tevreden op de Beursvloer in de Oosterhoutse Mariakerk. In totaal 196 matches, die samen een maatschappelijke waarde vertegenwoordigen van bijna 250.000 euro. Verenigingen, bedrijven en vooral organisatie waren daarmee bijzonder tevreden. De Beursvloer, die donderdag 18 september werd gehouden, was de tweede in successie. Met, daar was iedereen het wel over eens, meer succes dan de eerste van vorig jaar.
door Ron Gregoor OOSTERHOUT - Op de Beursvloer ontmoeten bedrijven, maatschappelijke organisaties en (semi-) overheid elkaar. Ze netwerken en handelen in betrokkenheid.. Deals worden gesloten in de vorm van matches. De matches hebben betrekking op menskracht, kennis, toegang tot netwerken, materiaal, faciliteiten en creativiteit. In de speciaal voor de gelegenheid ingerichte Mariakerk waren vier themahoeken ingericht: Helpen en Handige Zaken, Middelen en Materialen, Kennis en Kunde en Stage en Training. Voorafgaand aan de Beursvloer werden alle partijen begeleid om zo con-
creet en helder mogelijk de vraag en het aanbod te formuleren. belangrijk is dat er een duidelijke winst voor beide matchpartijen moet zijn.
Wederzijdse dienst Deals worden niet vrijblijvend gemaakt. Wie zich kan herkennen in een wederzijdse dienst, vul;t een formulier in waarop de afspraken zijn vastgelegd. Het gaat daarbij meestal niet om geld, maar om diensten. Een vereniging die materiaal nodig heeft bijvoorbeeld zoekt een bedrijf dat dat materiaal kan leveren. De vereniging levert daarvoor een wederdienst, bijvoorbeeld door personeel van dat bedrijf te laten profiteren van een activiteit van die club. De matches worden volgens een rekenmethode gewaar-
deerd. Het is dus de tweede keer dat er in Oosterhout een Beursvloer wordt gehouden. Vorig jaar eindigde de eerste meet 150 matches, die een totaalbedrag van diensten vertegenwoordigden van 217.000 euro. De Beursvloer is georganiseerd door de Stichting Samen voor Oosterhout Samen voor Oosterhout, waarbij veel grote en kleinere bedrijven uit Oosterhout aangesloten zijn, levert een netwerk, het advies met als doel het Maatschappelijk verantwoord Ondernemen in Oosterhout te stimuleren.De stichting doet dat door te adviseren, door initiatieven te nemen en activiteiten te organiseren. een van die activiteiten is de organisatie van de Beursvloer, waarbij alle facetten van het maatschappelijk verantwoord ondernemen ruimschoots aan bod komen. Met enthousiasme, resultaatgerichtheid en betrokkenheid wil de stichting bedrijf en samenleving in concrete projecten verbinden. Een van de andere activiteiten van de stichting is de organisatie van de Maatschappelijke Teambuildingsdagen.
Dienstverlening beter U
it de resultaten van de Regeldruk Barometer 2010 blijkt dat de beleving van regeldruk bij ondernemers in Breda iets is verbeterd ten opzichte van 2007. De barometer is een initiatief van Gemeente Breda, Avans Hogeschool en BZW Breda. Het doel is om de ervaringen van ondernemers met regeldruk te meten. Ondernemers zijn positief over de informatieverstrekking, de deskundigheid en behulpzaamheid van ambtenaren. Zij zijn minder tevreden over zaken als afhandelingsnelheid, flexibiliteit, bereikbaarheid ambtenaren en bereidheid tot meedenken. Een van de speerpunten in het coalitieakkoord is juist om de dienstverlening te verbeteren en regels te verminderen. De ge-
meente gaat deze verbetertrajecten opstarten. Voor de tweede en laatste editie van de Regeldruk Barometer Breda hebben studenten van Avans Hogeschool, Academie voor Algemeen en Financieel Management, ongeveer 200 ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf geïnterviewd. Uit de resultaten blijkt, dat de regeldruk door drie van de tien onderne-
mers als acceptabel wordt ervaren. Tussen de 30 en 36% van de bedrijven vindt de regeldruk (veel) te hoog. In 2007 was vooral bij kleine bedrijven de regeldruk te hoog. Nu is dit juist bij de grotere bedrijven het geval. Tussen de 12 en 18% heeft vaak of erg vaak last van tegenstrijdige regels. Er zijn door de ondernemers verschillende suggesties gedaan om de dienstverlening te verbeteren zoals een vast aanspreekpunt, een verbetering van de website en voortzetting van de deregulering. De gemeente is het met die suggesties eens.
Eenzaamheid aan de top Topmanagers schakelen vaker een professioneel klankbord van buiten de eigen organisatie in. De samenleving verandert snel, een generatie jonge topmanagers dient zich aan, aandeelhouders en personeel worden mondiger en een privéleven is nog moeilijk af te schermen. Topmanagers hebben hierdoor vaker het gevoel er alleen voor te staan. Zo zijn zij regelmatig onzeker over te nemen beslissingen en/of ondervinden zij obstakels in de omgang met (mede)aandeelhouders of met collega-bestuurders. De spanningen in het werk kunnen vervolgens ook impact hebben op de privésituatie thuis. Ze voelen zich ook daar vaak onbegrepen. MKB’er kiest steeds vaker voor online leasen LeasePlan Nederland heeft over de eerste drie kwartalen van 2010 het aantal online bestellingen van leaseauto’s aanzienlijk zien toenemen. Bij LeasePlanDirect.nl kwam een verdubbeling van de aanvragen binnen ten opzichte van dezelfde periode vorige jaar. Met name het bestelgemak en de scherpe tarieven blijken voor veel MKB’ers en zelfstandig ondernemers de belangrijkste reden om te kiezen voor online leasen. LeasePlan ontrekt zich daarmee aan de algemene dalende tendens in de leasemarkt. WVS-groep breekt records met pakketbezorging Ieder jaar levert het massale koopgedrag en bijvoorbeeld het aantal pintransacties rondom de feestdagen weer nieuws op. De fase daarna, de logistiek rondom al deze bestellingen blijft meestal wat onderbelicht. Toch worden ook door WVS-groep records geves-
tigd op dit moment. Op woensdag 1 december zijn er 1700 pakketten extra uitgereden door de medewerkers van Businesspost &Pakketservice. Om de in totaal 4736 pakketjes (een nieuw record!) te bezorgen zijn veel extra medewerkers vanuit alle afdelingen van WVS-groep ingezet (Industrie, groen, schilders, stratenmakers etc) ingezet evenals bussen en auto’s. Ook voor Businesspost (zakelijke briefpost) ligt er veel extra werk rondom de feestdagen. Zo heeft bijvoorbeeld de Rabobank gevraagd om 11.000 kalenders toe te sturen aan haar klanten en nog eens 10.000 kalenders te verspreiden onder alle filialen van de bank. Lichte verbetering dienstverlening aan ondernemers Uit de resultaten van de Regeldruk Barometer 2010 blijkt dat de beleving van regeldruk bij ondernemers in Breda iets is verbeterd ten opzichte van 2007. De barometer is een initiatief van Gemeente Breda, Avans Hogeschool en BZW Breda . Het doel is om de ervaringen van ondernemers met regeldruk te meten. Ondernemers zijn positief over de informatieverstrekking, de deskundigheid en behulpzaamheid van ambtenaren. Zij zijn minder tevreden over zaken als afhandelingsnelheid, flexibiliteit, bereikbaarheid ambtenaren en bereidheid tot meedenken. Een van de speerpunten in het coalitieakkoord is juist om de dienstverlening te verbeteren en regels te verminderen. De gemeente gaat deze verbetertrajecten opstarten. Pensioenrekening Brand New Day beste financiële product 2010 De lezers van het magazine FiscAlert hebben de pensioenrekening van Brand New Day uitgeroepen tot het beste financiële product voor de particuliere markt in 2010. Elk jaar fileert en beoordeelt financieel planner Kapé Breukelaar nieuwe financiële producten voor FiscAlert. Dit jaar zijn uit 40 producten 3 zeer goed beoordeelde producten genomineerd voor de Gouden Deurmat. De lezers van FiscAlert bepalen uiteindelijk wat zij het beste financiële product vinden. Dit jaar hebben zij de pensioenrekening van Brand New Day verkozen tot beste financiële product. Kalo Bagijn, algemeen directeur van Brand New Day, vindt dat een hele eer. FiscAlert is een toonaangevend fiscaal magazine. Een onafhankelijke club .
Meer informatie over deondernemerzwn.nl tel. (076) - 531 22 77, email: info@deondernemer.nl
berichten >>
43
Beursvloer 196 matches In deze kolom geven wij een overzicht van nieuws dat op deondernemerzwn.nl gevonden kan worden. het gaat om actueel nieuws, dat niet in de maandelijkse uitgave van de Ondernemer staat. LogiXperience synchroniseert clusters De klankbordgroep van LogiXperience deelde tijdens de tweede partnerbijeenkomst van LogiXperience complimenten uit aan de deelnemende partijen. ‘Complimenten voor het enthousiasme, voor de attitude om samen te werken en over de eigen schutting naar concurrenten te kijken’, sprak Peter van der Meij, voorzitter van de klankbordgroep. De woorden waren bestemd voor de vier clusters, die sinds september bezig zijn met het ontwikkelen van demonstratieconcepten. Die krijgen steeds meer vorm, bleek tijdens de bijeenkomst op het hoofdkantoor van EVO in Zoetermeer, waar LogiXperience te gast was.
Drukte op de Beursvloer.
Foto: Aad Meijer
U
iteindelijk was eigenlijk iedereen tevreden op de Beursvloer in de Oosterhoutse Mariakerk. In totaal 196 matches, die samen een maatschappelijke waarde vertegenwoordigen van bijna 250.000 euro. Verenigingen, bedrijven en vooral organisatie waren daarmee bijzonder tevreden. De Beursvloer, die donderdag 18 september werd gehouden, was de tweede in successie. Met, daar was iedereen het wel over eens, meer succes dan de eerste van vorig jaar.
door Ron Gregoor OOSTERHOUT - Op de Beursvloer ontmoeten bedrijven, maatschappelijke organisaties en (semi-) overheid elkaar. Ze netwerken en handelen in betrokkenheid.. Deals worden gesloten in de vorm van matches. De matches hebben betrekking op menskracht, kennis, toegang tot netwerken, materiaal, faciliteiten en creativiteit. In de speciaal voor de gelegenheid ingerichte Mariakerk waren vier themahoeken ingericht: Helpen en Handige Zaken, Middelen en Materialen, Kennis en Kunde en Stage en Training. Voorafgaand aan de Beursvloer werden alle partijen begeleid om zo con-
creet en helder mogelijk de vraag en het aanbod te formuleren. belangrijk is dat er een duidelijke winst voor beide matchpartijen moet zijn.
Wederzijdse dienst Deals worden niet vrijblijvend gemaakt. Wie zich kan herkennen in een wederzijdse dienst, vul;t een formulier in waarop de afspraken zijn vastgelegd. Het gaat daarbij meestal niet om geld, maar om diensten. Een vereniging die materiaal nodig heeft bijvoorbeeld zoekt een bedrijf dat dat materiaal kan leveren. De vereniging levert daarvoor een wederdienst, bijvoorbeeld door personeel van dat bedrijf te laten profiteren van een activiteit van die club. De matches worden volgens een rekenmethode gewaar-
deerd. Het is dus de tweede keer dat er in Oosterhout een Beursvloer wordt gehouden. Vorig jaar eindigde de eerste meet 150 matches, die een totaalbedrag van diensten vertegenwoordigden van 217.000 euro. De Beursvloer is georganiseerd door de Stichting Samen voor Oosterhout Samen voor Oosterhout, waarbij veel grote en kleinere bedrijven uit Oosterhout aangesloten zijn, levert een netwerk, het advies met als doel het Maatschappelijk verantwoord Ondernemen in Oosterhout te stimuleren.De stichting doet dat door te adviseren, door initiatieven te nemen en activiteiten te organiseren. een van die activiteiten is de organisatie van de Beursvloer, waarbij alle facetten van het maatschappelijk verantwoord ondernemen ruimschoots aan bod komen. Met enthousiasme, resultaatgerichtheid en betrokkenheid wil de stichting bedrijf en samenleving in concrete projecten verbinden. Een van de andere activiteiten van de stichting is de organisatie van de Maatschappelijke Teambuildingsdagen.
Dienstverlening beter U
it de resultaten van de Regeldruk Barometer 2010 blijkt dat de beleving van regeldruk bij ondernemers in Breda iets is verbeterd ten opzichte van 2007. De barometer is een initiatief van Gemeente Breda, Avans Hogeschool en BZW Breda. Het doel is om de ervaringen van ondernemers met regeldruk te meten. Ondernemers zijn positief over de informatieverstrekking, de deskundigheid en behulpzaamheid van ambtenaren. Zij zijn minder tevreden over zaken als afhandelingsnelheid, flexibiliteit, bereikbaarheid ambtenaren en bereidheid tot meedenken. Een van de speerpunten in het coalitieakkoord is juist om de dienstverlening te verbeteren en regels te verminderen. De ge-
meente gaat deze verbetertrajecten opstarten. Voor de tweede en laatste editie van de Regeldruk Barometer Breda hebben studenten van Avans Hogeschool, Academie voor Algemeen en Financieel Management, ongeveer 200 ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf geïnterviewd. Uit de resultaten blijkt, dat de regeldruk door drie van de tien onderne-
mers als acceptabel wordt ervaren. Tussen de 30 en 36% van de bedrijven vindt de regeldruk (veel) te hoog. In 2007 was vooral bij kleine bedrijven de regeldruk te hoog. Nu is dit juist bij de grotere bedrijven het geval. Tussen de 12 en 18% heeft vaak of erg vaak last van tegenstrijdige regels. Er zijn door de ondernemers verschillende suggesties gedaan om de dienstverlening te verbeteren zoals een vast aanspreekpunt, een verbetering van de website en voortzetting van de deregulering. De gemeente is het met die suggesties eens.
Eenzaamheid aan de top Topmanagers schakelen vaker een professioneel klankbord van buiten de eigen organisatie in. De samenleving verandert snel, een generatie jonge topmanagers dient zich aan, aandeelhouders en personeel worden mondiger en een privéleven is nog moeilijk af te schermen. Topmanagers hebben hierdoor vaker het gevoel er alleen voor te staan. Zo zijn zij regelmatig onzeker over te nemen beslissingen en/of ondervinden zij obstakels in de omgang met (mede)aandeelhouders of met collega-bestuurders. De spanningen in het werk kunnen vervolgens ook impact hebben op de privésituatie thuis. Ze voelen zich ook daar vaak onbegrepen. MKB’er kiest steeds vaker voor online leasen LeasePlan Nederland heeft over de eerste drie kwartalen van 2010 het aantal online bestellingen van leaseauto’s aanzienlijk zien toenemen. Bij LeasePlanDirect.nl kwam een verdubbeling van de aanvragen binnen ten opzichte van dezelfde periode vorige jaar. Met name het bestelgemak en de scherpe tarieven blijken voor veel MKB’ers en zelfstandig ondernemers de belangrijkste reden om te kiezen voor online leasen. LeasePlan ontrekt zich daarmee aan de algemene dalende tendens in de leasemarkt. WVS-groep breekt records met pakketbezorging Ieder jaar levert het massale koopgedrag en bijvoorbeeld het aantal pintransacties rondom de feestdagen weer nieuws op. De fase daarna, de logistiek rondom al deze bestellingen blijft meestal wat onderbelicht. Toch worden ook door WVS-groep records geves-
tigd op dit moment. Op woensdag 1 december zijn er 1700 pakketten extra uitgereden door de medewerkers van Businesspost &Pakketservice. Om de in totaal 4736 pakketjes (een nieuw record!) te bezorgen zijn veel extra medewerkers vanuit alle afdelingen van WVS-groep ingezet (Industrie, groen, schilders, stratenmakers etc) ingezet evenals bussen en auto’s. Ook voor Businesspost (zakelijke briefpost) ligt er veel extra werk rondom de feestdagen. Zo heeft bijvoorbeeld de Rabobank gevraagd om 11.000 kalenders toe te sturen aan haar klanten en nog eens 10.000 kalenders te verspreiden onder alle filialen van de bank. Lichte verbetering dienstverlening aan ondernemers Uit de resultaten van de Regeldruk Barometer 2010 blijkt dat de beleving van regeldruk bij ondernemers in Breda iets is verbeterd ten opzichte van 2007. De barometer is een initiatief van Gemeente Breda, Avans Hogeschool en BZW Breda . Het doel is om de ervaringen van ondernemers met regeldruk te meten. Ondernemers zijn positief over de informatieverstrekking, de deskundigheid en behulpzaamheid van ambtenaren. Zij zijn minder tevreden over zaken als afhandelingsnelheid, flexibiliteit, bereikbaarheid ambtenaren en bereidheid tot meedenken. Een van de speerpunten in het coalitieakkoord is juist om de dienstverlening te verbeteren en regels te verminderen. De gemeente gaat deze verbetertrajecten opstarten. Pensioenrekening Brand New Day beste financiële product 2010 De lezers van het magazine FiscAlert hebben de pensioenrekening van Brand New Day uitgeroepen tot het beste financiële product voor de particuliere markt in 2010. Elk jaar fileert en beoordeelt financieel planner Kapé Breukelaar nieuwe financiële producten voor FiscAlert. Dit jaar zijn uit 40 producten 3 zeer goed beoordeelde producten genomineerd voor de Gouden Deurmat. De lezers van FiscAlert bepalen uiteindelijk wat zij het beste financiële product vinden. Dit jaar hebben zij de pensioenrekening van Brand New Day verkozen tot beste financiële product. Kalo Bagijn, algemeen directeur van Brand New Day, vindt dat een hele eer. FiscAlert is een toonaangevend fiscaal magazine. Een onafhankelijke club .
Meer informatie over deondernemerzwn.nl tel. (076) - 531 22 77, email: info@deondernemer.nl
bog jaaroverzicht >>
45
Léon de Lobel: ‘Laatste half jaar was beheoorlijk druk.’
BOG: Eindelijk weer beweging D
e markt voor Bedrijfs Onroerend Goed (BOG) staat nog steeds onder druk als gevolg van de crisis. Maar de laatste maanden laten in West-Brabant toch weer de nodige beweging zien, zegt Léon de Lobel, directeur van DTZ Zadelhoff in Breda. “Deze maanden maken het jaar weer mogelijk toch goed.” door Peter de Jong BREDA - DTZ Zadelhoff is de grootste BOG-makelaar van Nederland. Ook in deze regio nemen zij een leidende positie in. “Het was een turbulent jaar”, kijkt De Lobel terug. “Het laatste half jaar was het flink druk. Landelijk heeft DTZ Zadelhoff dit jaar twintig trainees aangenomen. Dat is een positieve ontwikkeling. De crisis heeft ons geleerd dat flexibiliteit binnen je organisatie noodzakelijk is om goed opgesteld te staan. Daarnaast ligt er een duidelijke focus op de gebruiker. Het gaat om zijn vraag en hoe wij daaraan kunnen voldoen.” De BOG-makelaars beschikken dan ook over de nodige expertise. “Daarmee kan de klant veel besparen. Vaak
zijn partijen die een kantoor willen huren te veel gefocust op de huurprijs. De verdere exploitatiekosten spelen een minder belangrijke rol. Dit is vreemd want door de lage indexaties zullen de huurprijzen de komende jaren beperkt stijgen terwijl de energiekosten naar verwachting flink zullen stijgen. Die heb je in principe niet in de hand. Het is voor klanten interessanter om te kijken naar de totaalprijs van huur én servicekosten.” De Lobel merkt dat er in toenemende mate belangstelling is voor duurzame bouw. “In een dergelijk gebouw zullen de exploitatie kosten lager zijn en onderstreept men de maatschappelijk verantwoording die als ondernemer moet nemen. Het aanbod van dergelij-
ke kantoren is nog beperkt en eigenlijk uitsluitend in nieuwbouw te vinden. Het aanbod van nieuwbouw is echter afgenomen. Wil men nieuwbouw kunnen realiseren dan zal er een tienjarige huurovereenkomst moeten worden getekend omdat anders te financiering praktisch niet te realiseren is. Dit laatste is in de huidige markt lastig. In bestaande panden moet worden geïnvesteerd door de eigenaren. Als bedrijfsmakelaars denken we daar graag in mee. We kunnen met een quick scan zien wat er aan een pand moet gebeuren.”
Aanbod kantoren Ondanks dat de opname van kantoorruimte in 2010 die van 2009 zal overtreffen is het aanbod van kantoren op de BOG-markt in West-Brabant is volgens De Lobel op hetzelfde niveau gebleven. “Dat komt doordat bedrijven zijn gekrompen, zijn vertrokken of failliet gingen. Er is veel keuze in panden van tot 1500 à 2000 m². Voor grote kantoren is de keuze zeer beperkt.” Naar verwachting zal de opname dit jaar 20 procent hoger liggen dan vorige jaar. “Dat komt vooral door lokale partijen en niet zozeer door nieuwkomers. Kwalitatief goede panden vinden het eerst een gebruiker. Kwaliteit speelt ook een rol voor het behoud van goed personeel. Die moet je faciliteiten kunnen bieden. Een verhuisbewegingen wordt ook veelal ingezet door de wens naar kwaliteitsverbete-
ring. Maar in deze tijd speelt krimp, besparing van kosten, ook een belangrijke rol.” In 2011 wordt eveneens een positieve ontwikkeling verwacht. “Er lopen al de nodige lijntjes met organisaties in de Randstad die België beter willen bedienen en voor wie West-Brabant een gunstige locatie is. Dit jaar was het veel non profit wat van pand wisselde en in Oosterhout betrok Kraft Foods de America Tower. Volgend jaar hopen we weer wat meer ‘Beneluxeerders’ te mogen verwelkomen.”
Logistiek De logistieke sector had een moeilijk jaar. “De opname ging omlaag ten opzichte van 2009 en het aanbod omhoog. In de eerste helft was er vrijwel geen beweging in de markt. Wel zagen we een toename van de vraag ontstaan rond Schiphol maar in de rest van het land bleef het relatief rustig. De tweede helft van het jaar zijn de bewegingen toegenomen, naar verwachting resulteert dit begin 2011 in concrete transacties.” ”Lastig voor beleggers in logistiek onroerend goed is dat transporteurs zich vaak voor korte tijd voor één opdracht willen vastleggen. De ervaring leert wel dat in aanvang korte huurcontracten uitmonden in lagere huurtermijnen. De logistiek komt dus langzaam terug op de rit”, constateert De Lobel. Wat betreft het aanbod van logistieke ruimte verwacht hij dat het zal afnemen omdat er weinig wordt
gebouwd. Bij bedrijfspanden ziet de DTZ-directeur ook veranderingen. “Vroeger wilde men een bedrijfsruimte met een klein kantoor erbij. De verhouding was toen 80-20 procent. Nu gaat het meer richting de 50-50. We merken duidelijk dat de productie minder aanwezig is. een ander probleem zijn de grondprijzen. Deze zijn flink opgelopen en die zullen nog verder oplopen. Wil je daarmee de markt op, heb je te maken met het spanningsveld van grondprijs, bouwkosten en verhuurprijzen c.q. rendement.”
Internet Ook de markt in winkelpanden is volop in beweging. “De structurele vraag naar A-locaties is nog altijd aanwezig. Maar de groei van de internetverkoop zal naar verwachting gevolgen hebben voor de overige gebieden. Onder andere de B- en C-locaties zullen dat gaan merken.. De vraag is of vrijkomende locaties in die gebieden nog allemaal ingevuld gaan worden. De oudere generaties zijn gewend om hun aankopen in winkels te doen. Maar de huidige en volgende generaties zullen steeds meer gewend zijn om via internet te kopen en dit zal zijn weerslag hebben op de plaats waar men besteedt. De omzet in de winkels daalt daardoor en dat zal zeker gevolgen hebben voor de retailers en de zelfstandige ondernemers in het bijzonder”, verwacht De Lobel.
<< onderwijs
46
Starters staan stevig met EBC*L
De prijswinnaars, met uiterst rechts Jenny Vermeer.
D
ie goede oude tijd, waar is hij gebleven. Wie kent het middenstandsdiploma nog? Het vestigen van een eigen bedrijf is makkelijker dan ooit. Bezwaren worden van tafel geveegd: ‘de markt zal zijn werk wel doen’. Ondertussen zoekt de consument naar houvast: keurmerken, labels en kwaliteitsgaranties zijn nog nooit zo populair geweest. Het European Business Competence Licence (EBC*L) wil zo’n kwaliteitsgarantie zijn, je zou deze cursus het nieuwe Europese middenstandsdiploma kunnen noemen. door: Dorien van Dijk BREDA - Het EBC*L wil (toekomstige) ondernemers met beide benen op de grond zetten. Roze ballonnen doorprikken, een lesje harde realiteit. Met als beloning een internationaal certificaat als bewijs van ‘business competence’ dat geldig is in heel Europa. De organisatie achter EBC*L is gevestigd in Wenen en inmiddels actief in twaalf Europese landen. Een kleine vier jaar geleden maakten Guido Aerts en Jan Noort van NHTV kennis met de modules die zij aanbieden. Noort: “Hoewel onze opleiding toereikend is om de studenten die een eigen bedrijf willen beginnen voor te bereiden op het ondernemerschap, merkten we al snel dat het EBC*L het hele financiële palet in haar module aan bod laat komen. Dit is breder dan het lesprogramma dat
wij onze studenten standaard aanbieden. Daarom geven wij onze studenten de mogelijkheid bij ons aanvullend het EBC*L-certificaat te halen.”
Drie niveaus Het EBC*L is opgezet als internationale norm voor bedrijfskundige scholing en is onderverdeeld in drie niveaus. Niveau A is het basiscertificaat. Met dit papier op zak - dat door het internationaal bedrijfsleven wordt erkend - is je financiële basiskennis voldoende ontwikkeld om als zelfstandig ondernemer aan de slag te gaan. Je hebt in deze module met name kennis opgedaan over de financiële kant van het ondernemerschap. Bij niveau B ligt de nadruk veel meer op het marketing-aspect. Hoe breng je jouw producten en diensten aan de man? Dit is een managementcertificaat. Op het C-niveau houdt jij je als onderne-
mer veel meer bezig met de strategische koers van een onderneming en afdeling. Ook leiding geven, organiseren en structureren en actuele managementinstrumenten komen in deze module aan bod. Heb je ook dit laatste niveau met goed gevolg afgesloten, dan ben je ook in het bezit van je strategisch certificaat. Niveau B en C wordt op de NHTV nog niet aangeboden, maar het EBC*L wordt onder studenten steeds bekender en populairder. Hiervoor hebben ook de studenten Rachel van den Tillaart en Jenny Vermeer gezorgd. Zij behaalden hun A-certificaat en deden onlangs mee aan de Nederlandse finale van de ‘Champions League’ van het EBC*L in Zwolle. Deze internationale competitie voor Business & Ondernemerschap Competenties werd voor het eerst gehouden in Nederland. De recent aan NHTV afgestudeerde dames werden respectievelijk eerste en derde. Samen met de nummer twee in HBO-ranglijst en de drie beste MBO’ers zullen zij op 21 januari in Wenen ons land vertegenwoordigen. Deze internationale finale - waaraan twaalf landen deelnemen - wordt extra lastig, omdat het in het Engels wordt gehou-
den. Aan de nationale finale in Zwolle deden 31 kandidaten mee. “Geen slechte score voor de eerste keer”, aldus Jan Noort, die beaamt dat het EBC*L nog aan bekendheid moet winnen.
Meerwaarde Noort: “We willen onze studenten een succesvolle start als ondernemer geven. Uit de cijfers blijkt immers nog altijd dat één op de tien bedrijven na een jaar ,vaak door gebrekkige financiële of marketingkennis, alweer failliet is en dat na drie jaar de helft is gestopt. Dat zijn hele aantallen als je bedenkt dat er dit jaar in Zuid-West Nederland alleen al 6600 starters zijn.” Ook startende ondernemers die geen opleiding aan de NHTV hebben gevolgd, kunnen veel voordeel bij het behalen van het certificaat hebben. Binnenkort is Inventure, een initiatief van NHTV gecertificeerd als EBC*L- examencentrum voor deze regio. Dus de cursisten hoeven dan niet meer naar Zwolle voor het behalen van hun certificaat. Op 28 januari wordt het eerst EBC*L-examen in Inventure, NHTV home of entrepreneurship in Breda gehouden. Aerts:
“Algemeen wordt erkend dat het afschaffen van het middenstandsdiploma de kwaliteit van het ondernemerschap heeft uitgehold. De ambitie van het EBC*L is om een nieuwe standaard in de markt te zetten. Het civiele effect is dat consumenten een keurmerk hebben en ondernemers elkaar een kwaliteitslabel kunnen tonen. Ook bij een bank kun je aantonen dat je jouw onderneming inhoudelijk verstevigd is en dat je in kennis hebt geïnvesteerd.” Het EBC*L- examen is behoorlijk pittig. Dit bleek wel uit een pilot dat het NTHV organiseerde om te beoordelen of de cursus wel aansloot op de opleiding. Noort: “Je zag meteen dat studenten die er te weinig tijd in hadden gestopt het niet haalden. Het EBC*L gaat verder dan ons reguliere programma, daarom bieden wij het de studenten die de ambitie hebben voor zichzelf te beginnen voor eigen rekening als extra module aan. Het EBC*L is geschikt voor zowel MBO- als HBO-studenten, maar je moet er wel wat voor doen. Pas als je drie kwart van de maximale score hebt gehaald ben je geslaagd. Dat komt neer op een 7,5. Met een zesje red je het dus niet!”
Breda, ANNAstede
Breda, Hof van Hersbeek 1
Breda, Hoge Mosten 58
Breda, Nieuwe Ginnekenstraat 16
Te huur: Ca. 679 m² kantoorruimte in een monumentale kerk met parkeerruimte. Deelverhuur vanaf ca. 112 m². De kantoorruimte is zo ontworpen dat de glas-in-lood decoraties en prachtige ruimte overal belleefd kunnen worden, terwijl het voorzieningsniveau is aangepast aan de eisen die van een luxe kan-toorruimte verwacht mag worden, zoals vloerverw., topkoeling, meervoudig ventilatiesyst., sprinkleriinstal. en een lift. Collegiaal met Van der Sande Van Opstal Bedrijfsmakelaars.
Te huur: Kantoor-/praktijkruimte van ca. 40 m² gelegen op de begane grond van een appartementencomplexx, midden in het centrum van Breda. In de parkeergarage zijn een tweetal parkeerplaatsen beschikbaaar. Voorzieningen: pantry, intercom, stucwerk plafonds met verlichtings-armaturen, sanitair, aansluitingen ten behoeve van elektra en databekabeling en raamdecoratie (éénmalig in huidige staat).
Te huur: Ca. 260 m² kantoorruimte (3e verdieping) gelegen op kantorenpark “Westbroek”. Voorzieningen:: 6 parkeerplaatsen, systeemplafonds met ingebouwde verlichtingsarmaturen, vloerbedekking (éénmaligg), te openen ramen, kabelgoten t.b.v. databekabeling en elektra, airconditioning, sanitaire voorzienningen, alarmsysteem, intercom, liftinstallatie, luchtbehandeling, per vertrek regelbaar, verwarminng, per vertrek regelbaar, pantry met close-in boiler en scheidingswanden.
Te huur: Ca. 260 m² winkelruimte met een frontbreedte van ca. 7,5 meter. Het betreft een monumentaal pand, volledig gerestaureerd, met een fraaie gevel, gelegen op een uitstekende locatie in het centrrum van Breda. Het object wordt casco opgeleverd voorzien van toiletruimtes, pantry met keukenblok en twee parkeerplaatsen op het achtergelegen parkeerterrein.
Breda, Sint Janstraat 16
Dongen, De Els 1
Oosterhout, Krombraak 6B
Oosterhout, Wilhelminapark fase 2
Te huur: Kantoor-/praktijkruimte van ca. 82 m² gelegen op de begane grond van een gerestaureerd en moonumentaal pand, midden in het centrum van Breda. In de parkeergarage zijn een tweetal parkeerplaatseen beschikbaar. Voorzieningen: verwarming, verlichting, pantry (wordt door verhuurder geplaatst), sannitair, te openen ramen en openslaande deuren.
Te huur: Bedrijfsobject op goede locatie op industrieterrein Tichelrijt te Dongen. Het object omvat caa. 510 m² bedrijfsruimte en ca. 260 m² kantoorruimte (bg en verd.). Hiervan wordt ca. 50% voor verhuur aangeboden, diverse variaties behoren tot de mogelijkheden. Parkeergelegenheid op eigen terrein. Vooorzieningen: monolithisch afgewerkte betonvloeren, systeemplafonds met verlichting, krachtstroom in dee bedrijfsruimte, pantry, c.v. en toiletten. Oplevering 1e kw. 2011.
Te huur: Bedrijfsobject op een goede locatie op bedrijventerrein De Wijsterd. Bedrijfshal: ca. 317 m²² en ca. 97 m² kantoorruimte. Vijf parkeerplaatsen op eigen terrein. Bedrijfsruimte: elektrische overheaddeur, 1 lichtstraat, monolithisch afgewerkte betonvloer, TL-verlichting, gasheater, krachtstrroom en 220V-aansluitingen. Kantoorruimte: entree met trapopgang naar de 1e verdieping, toiletruimtte en pantry op de begane grond, systeemplafonds met TL-armaturen, kabelgoten, airco en c.v.
Te koop/te huur: Bedrijfsunits gelegen op het jonge bedrijventerrein Everdenberg, gelegen aan de afrrit van de A27 (UtrechtBreda). De 2e fase omvat twee moderne bedrijfsverzamelgebouwen van totaal 28 bedrijfsunits met kantoor. Oppervlaktes van ca. 160 m² tot ca. 255 m². Parkeren op eigen terrein. Het omheinde terrein is afsluitbaar middels een hekwerk. Collegiaal met Verbrugge Makelaardij. Koopssommen vanaf c 149.500,v.o.n. excl. BTW.
de Ondernemer dé business-to-business krant van Zuidwest Nederland
TE HUUR/TE KOOP Bedrijfsobjecten Borchwerf 35 Roosendaal
TE HUUR
Veldsteen 42 Breda
TE HUUR / TE KOOP
Bredaseweg 249 Roosendaal
TE HUUR / TE KOOP
Ettenseweg 22-28 Roosendaal
TE HUUR / TE KOOP
Dit grootschalig distributiecomplex bestaat uit meerdere afzonderlijke afsluitbare compartimenten. De verdieping bestaat uit kantoorkamers, administratie-vertrekken, archiefruimten etc. BVO totaal ca. 28.840 m², waarvan ca. 25.000 m² bedrijfsruimte. Deelverhuur vanaf 10.000m². Flexibele condities. Zeer competitieve / lage huurprijs. Collegiaal met DTZ Zadelhoff.
De aangeboden unit bestaat uit een open bedrijfsruimte (130m²) bereikbaar middels een overheaddeur alsmede de kantoorentree met receptie en toilet op de begane grond (30m²) en kantooretage met showroomruimte (totaal circa 160m²). Parkeren is mogelijk langs de straatzijde.
Bedrijfsobject met duidelijk eigen identiteit. Het pand is gesitueerd op zichtlocatie langs de A58. De totale BVO bedraagt 1.530m² verdeeld in kantoor- en bedrijfsruimten. Het object is goed afgewerkt en beschikt over de gebruikelijke voorzieningen. Perceelsgrootte 3.945m².
Op A1 / markante zichtlocatie, langs de A58. Bruto vloeroppervlakten kantoorruimte over diverse vloerlagen 955m², bedrijfsruimte 770m², inpandige overige secundaire ruimten (archief) 520m². Het object is goed afgewerkt en beschikt over gebruikelijke voorzieningen. Aan de twee entrees grenzen de nodige parkeerplaatsen.
St. Josephstraat 1 / Oranjesingel 11 Breda
Neerloopweg 3-5 Breda
Lage Mosten 11 Breda
Kapittelweg 18 Breda
TE HUUR
TE KOOP
TE HUUR
TE HUUR
Twee fraaie herenhuiskantoren van ca. 190 m² en 155 m² kunnen in zijn geheel of separaat worden gehuurd. De panden worden compleet opgeleverd en kennen een groot aantal karakteristieke elementen die een bijzondere sfeer geven aan de kantoren. De locatie is gelegen op korte afstand van het station en het stadscentrum.
Het moderne complex Bedrijven-centrum Neerloop, op het succesvolle bedrijventerrein Heilaar-Noord, biedt iedere ondernemer de mogelijkheid een eigen unit te kopen tegen een aantrekkelijke prijs. De bereikbaarheid vanuit het centrum en vanaf de A16 Rotterdam-Antwerpen is uitstekend. Inmiddels is al 25% verkocht. Vanaf 60 m² b.g. en 60 m² verdieping.
In kantoorgebouw "Londen" is thans de bovenste (5e) verdieping beschikbaar. Het kantoor (ca. 595 m²) is uitstekend gesitueerd, direct aan de snelweg en op korte afstand van het treinstation "Breda-Prinsenbeek". De ligging garandeert derhalve een optimale bereikbaarheid. De nabije omgeving kan gezien worden als een goed geoutilleerd zakencentrum.
De bedrijfsruimte maakt deel uit van een plan van vier identiek geschakelde bedrijfsruimten met kantoor, welke zijn gerealiseerd in 2000 gelegen op het oude Philipsterrein (Breda-Oost). Onderhavig object bestaat uit een bedrijfshal (ca. 415m²) met voorgelegen kantoorsectie (ca. 394m²). Op eigen terrein zijn circa 8 parkeerplaatsen aanwezig.
Kapelstraat 2 Prinsenbeek
Riethil 11 Breda
Paardeweide 36 Breda
Takkebijsters 7-9 Breda
TE KOOP
TE HUUR
TE HUUR
TE HUUR
Gelegen op de hoek van de Kapelstraat met de Beeksestraat, een eerste klas zichtlocatie, met zicht op de markt van Prinsenbeek. Het betreft een winkel-/ woonhuis met winkel en voormalige garage (omgebouwd tot opslagruimte) van totaal bruto ca. 125m² alsmede een woonetage (ca. 110m²). Publieke parkeervoorzieningen aanwezig op loopafstand.
Onderhavig object is gelegen op uitstekend bereikbare locatie met snelle bereikbaarheid naar de A16, A27 en A58. Het gebouw bestaat uit een zelfstandige bedrijfs–/ distributieruimte (totaal ca. 3.000m²) v.v. loading docks en laadkuil en ingedeelde kantoorruimte (ca. 65m²), v.v. pantry, toilet, was- en kleedruimte. Voldoende parkeerruimte op eigen terrein.
Het betreft een zeer representatief bedrijfsobject met een moderne, hedendaagse uitstraling, gelegen op een zichtlocatie aan de Emerparklaan. Het pand beschikt over ca. 297 m² kantoorruimte, ca. 286 m² bedrijfsruimte/showroom en ruim voldoende parkeergelegenheid op het buitenterrein rond het pand. Collegiaal met DTZ Zadelhoff
Het betreft een uitstekend bereikbare locatie direct aan de A27. Het vrijstaande kantoorgebouw (totaal ca. 2.211m²) kent twee individuele entrees, resp. toeganggevend tot de linkeren rechtervleugel (gerealiseerd in 4 lagen). Zeer flexibele mogelijkheden m.b.t. gebruik en indelingen, combinatie vloerlagen mogelijk / vanaf 205m². Parkeren op eigen terrein.
Everdenberg 7 Oosterhout
Biggelaar 7,8 en 13 Roosendaal
Neerloopweg 42 Breda
Fellenoordstraat 58 Breda
TE HUUR
Op het representatieve bedrijventerrein Everdenberg is een luxe kantoorruimte van ca. 184 m² beschikbaar op de begane grond. De kantoorruimte heeft diverse voorzieningen en is gelegen op een zeer centraal punt aan de rand van de Rijksweg A-27(Breda/Utrecht). Het hoogwaardige bedrijventerrein kenmerkt zich door de grote diversiteit aan type bedrijfsobjecten.
TE HUUR
Aan de noordkant van het centrum van Roosendaal staan enkele representatieve winkelruimten (vanaf 60m²) te huur in het overdekte winkelcentrum “De Biggelaar”. Het winkelcentrum kenmerkt zich door een gevarieerd winkelaanbod. De winkels zijn goed gesitueerd in het complex. Het centrum beschikt over een ‘eigen’ overdekte parkeergarage.
TE HUUR
Op een unieke zichtlocatie aan de Westerparklaan, een drukke doorgaande route, wordt een volledig afgewerkte en instapklare kantoorunit op de tweede verdieping te huur aangeboden (144m²). De voor- en achtergevel van het kantoor bestaan geheel uit glas en bieden hierdoor een riant uitzicht en een optimale daglichttoetreding. Eigen parkeervoorzieningen.
TE HUUR
De kantooretage op de 3e verdieping van ca. 420 m² maakt deel uit van het gebouw-/kantoorcomplex gelegen aan de Fellenoordstraat / Zijlstraat. Het gebouw is een uitstekend bereikbare centrumlocatie en is direct grenzend aan het gerechtsgebouw, het belastingkantoor en meerdere zakenpanden. Ruime parkeerfaciliteiten op afgesloten terrein.