In Balans najaar 2010 BN DeStem

balans Najaar 2010

ZORGKRANT VOOR BRABANT EN ZEELAND

Halfjaarlijkse special Met onder meer: Gentherapie Plus: De Stelling Boeken en tips

Yoga blijft jong

Op eigen benen

De mens wil ruimte

IN BALANS IS EEN COMMERCIﾃ記E UITGAVE VAN DE ADVERTENTIEBEDRIJVEN VAN BN DESTEM | PZC, BRABANTS DAGBLAD EN EINDHOVENS DAGBLAD, I.S.M. MET DE ZORGSECTOR.

Hoe kunnen wij u helpen?

Een greep uit onze producten en diensten: • Dagverzorging • Dagbehandeling • Kortdurende opnames • Palliatief terminale zorg • Revalidatie • Thuiszorg • Alarmering • Maaltijden • Steunpunt voor ouderen • Verblijf in een centrum voor Wonen & Zorg of regionaal behandelcentrum

Bij Groenhuysen zorgen we er graag voor dat u bij het ouder worden uw eigen leefstijl kan behouden. Ook als u hierbij wat hulp en ondersteuning kunt gebruiken. Onze medewerkers van Groenhuysen Klantenservice helpen u graag met uw vragen over wonen, welzijn en zorg. U kunt hen bereiken via 0165 – 57 40 00.

Groenhuysen: Ouder worden, jezelf blijven.

Meer mogelijk met spataderen Vooral vrouwen, maar ook mannen, hebben last van allerlei soorten spataderen.

Soms zijn ze alleen lelijk. Vervelender wordt het wanneer er problemen ontstaan met dikke enkels, een vermoeid gevoel in de benen of nachtelijke krampen. Als grote spataderen langdurig onbehandeld blijven verkleurt de huid en wordt hard. Uiteindelijk kunnen er wonden ontstaan, het bekende "open been".

Zo ver hoeft het niet meer te komen.

Spataderen zijn goed te behandelen en de mogelijkheden zijn de laatste jaren uitgebreid.

Dermatoloog Dr. Korstanje heeft een lange staat van dienst in zijn vak. Hij voert de meeste spataderbehandelingen uit in het Dermatologisch centrum in Breda.

Behandeling van spataderen is, volgens dr. Korstanje, maatwerk geworden. In het verleden konden grote spataderen er tijdens een operatie onder narcose uitgetrokken worden, of werden spataderen ingespoten met een vloeistof waarmee ze dicht plakken. Nu zijn er veel meer mogelijkheden.

In het Dermatologisch centrum worden de bloedvaten eerst met duplex (echo-doppler), onderzocht. De problemen worden in kaart gebracht. Zelden is het nog nodig dat grote diepliggende kapotte vaten zonder narcose geopereerd moeten worden. Er zijn betere en meer elegante technieken met laser. Met laserlicht worden deze vaten nu van binnenuit behandeld. Dit gebeurt onder een plaatselijke verdoving. Na de behandeling kan men meteen wandelend vertrekken. Alle activiteiten zijn mogelijk. Alleen zwaar tillen wordt ontraden.

Naast het wegspuiten (scleroseren) worden spataderen ook met microchirurgisch technieken verwijderd. Dit is nuttig als de spataderen in verbinding staan met grote vaten waar veel druk op staat. Deze behandelingen voorkomen dat men, zoals vroeger, jaarlijks opnieuw spataderen moest laten wegspuiten. Ook deze behandelingen gebeuren onder plaatselijke verdoving. De vaatjes worden dan door een klein prikgaatje,met een kleine haaknaald, naar buiten getrokken.

Kleine cosmetisch storende vaatjes op de huid kunnen door middel van uitwendige laserbehandelingen worden verwijderd.

Dit is echter de enige ingreep die niet wordt vergoed door de verzekering. Alle andere behandelingen worden wel vergoed. Maar, zo vertelt dr. Korstanje, met goede ogen, wat geduld en nauwkeurig werken kunnen de meeste

vaatjes toch met inspuitingen (scleroseren) behandeld worden.

Zijn collega dr. Huijing vindt het een uitdaging om de kleinste vaatjes weg te krijgen. Dan blijft er niet meer veel over voor een laserbehandeling. Dit voorkomt onnodige kosten.

De nabehandeling van spataderen staat tegenwoordig in schril contrast met pakweg tien jaar geleden. Moest je toen nog zes weken een steunkous dragen, de nieuwe, huidige richtlijnen hiervoor schrijven niet langer dan een week de kous voor.

Alle mogelijke behandelmethoden zijn in het Dermatologisch centrum aanwezig. Het wegspuiten ervan, alle microchirurgische technieken en het inwendig en uitwendig laseren van de bloedvaten. Ook operaties door een chirurg worden hier uitgevoerd. Na alle behandelingen kan men meteen naar huis, omdat er met plaatselijke verdoving wordt gewerkt.'

Afhankelijk van de conditie waarin de spataderen verkeren wordt gekozen voor een behandeling die door een dermatoloog, fleboloog of een chirurg wordt uitgevoerd.

Dermatologisch Centrum Breda Zomergemstraat 2a 4826 CW Breda Tel. 076-5780050 www.dermatologischcentrum.nl

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

|3

Introductie

Inhoud In dit nummer Yoga blijft jong

5

Het werkveld

7

Wat betekent het voor u?

Er is een groot verschil tussen barstjes en barsten. Vertaal het naar de

Opvoeden

8

Huisarts & scalpel

9

gezondheidszorg en je kunt stellen dat ons unieke en wereldwijd gewaardeerde systeem dringend onderhoud behoeft. Maar dat is iets anders dan de solidariteit met zorgbehoevenden laten afbladderen.

Uitgelicht: hielprik

11

Tips en boeken

13

Energiek op leeftijd 15 De Stelling

16

Mens wil ruimte

17

Verziekte taal

19

Jeugd en seks

21

Gentheraphie

24

NIEUW! www.inbalansonline.nl

door Herbert Kats

Colofon In Balans is een commerciële uitgave van de advertentiebedrijven van BN DeStem | PZC, Brabants Dagblad en Eindhovens Dagblad in samenwerking met de zorgsector.

Deze special verschijnt als halfjaarlijkse bijlage bij de genoemde dagbladen.

Wilt u adverteren in de volgende bijlage? Neem dan contact op met Danny van Berkel 076 - 531 22 77 segmentteam@bndestem.nl Vormgeving: Nicole Hoepelman Foto’s: Aad Meijer, Stock Xchng Productcoördinatie: Dennis Willems Herbert Kats

Het is bemoedigend dat in veel sectoren in medische zin grote vooruitgang wordt geboekt. Op sommige punten zelfs spectaculaire vooruitgang. Voor ziekten die al heel lang het predikaat ongeneeslijk of levensbedreigend droegen gloort hoop.

Toch gaat de schijnwerper de laatste jaren met name naar onderzoek dat is gericht op het voorkómen van gezondheidsproblemen. Of beter: het opsporen van ‘mankementen’ voordat ze, vaak op latere leeftijd, een gevaar gaan vormen.

Dat is een in heleboel opzichten verstandig. Het spreekwoord zegt immers niet voor niets ‘voorkomen is beter dan genezen’. Dat is in het belang van de persoon zelf, maar zeker ook in het voordeel van de ziektenkostenverzekeraars. En daarmee de verzekerde, want die betaalt met de premie uiteindelijk een (belangrijk) deel van de kosten en wij als belastingbetalers het geheel.

Onderzoek In de vooruitgang ligt, hoe merkwaardig misschien ook op het eerste gezicht, een belangrijk deel van het probleem. Krijgen we immers niet steeds weer te horen dat de gezondheidszorg onbetaalbaar dreigt te worden? Nu valt het niet te loochenen dat de kosten voortdurend oplopen, ondanks de jaarlijkse bijstellingen.

Vooruitgang kost echter ook geld. Onderzoek is erg kostbaar en levert lang niet altijd het gewenste resultaat op. Dat wordt nog wel eens vergeten.

Áls het dan uiteindelijk een remedie oplevert willen de ontwikkelaars daarvan ook weer hun geld terugzien. En meer. Bovendien moet de behandelaars zich weer nieuwe werkwijzen eigen maken en ook dat kost geld.

Pakket Tot zo ver allemaal logisch en verklaarbaar. In elk geval is duidelijk dat de winst op het ene terrein nogal eens gaten elders oplevert. Concreet: terwijl er nieuwe behandelingen beschikbaar komen worden andere vanwege de kosten uit het pakket geschrapt. Steeds meer zal bovendien worden afgewogen tot welke prijs een bepaalde behandeling vergoed zal of kan worden.

Over de hele linie kan onze gezondheidszorg daardoor misschien zijn wereldwijd goede reputatie overeind houden, terwijl een individu zichzelf zwaar gepakt kan voelen. Dat heeft dan niet te maken met de vraag of er behandeling mogelijk is, maar meer met de vraag of die qua kostendekking binnen bereik ligt.

Daarmee komen we op het punt van de onderlinge solidariteit. Steeds vaker hoor je stemmen om mensen uit te sluiten of toch zeker meer te laten betalen, als ze naar de mening van de sprekers zélf iets hadden kunnen ondernemen om hun kwaal te verminderen of voorkomen.

Neem het voorbeeld van het roken of het overgewicht.

Een dergelijke weging is echter een heel heikele kwestie. Trek de lijn door en je hebt een raad van deskundigen (‘wijzen’) nodig die uiteindelijk als een soort tribunaal fungeert dat kan beslissen over leven en dood.

Wie durft zo ver te gaan?

Stichting financiert welzijnsprojecten voor Bredase Ouderen De Stichting Maria Mediatrix beschikt over financiële middelen die ingezet kunnen worden voor de bevordering van het lichamelijk, geestelijk of maatschappelijk welzijn van Bredase ouderen. De Stichting heeft de mogelijkheid een bedrag beschikbaar te stellen voor projecten voor ouderen die niet op een reguliere manier kunnen worden bekostigd. Instellingen/organisaties die een dergelijk project willen starten en de financiële middelen daarvoor niet beschikbaar hebben, kunnen hiervoor een aanvraag indienen bij de Stichting Maria Mediatrix.

Informatie en aanvraagformulier: www.mariamediatrix.nl Correspondentieadres: Stichting Maria Mediatrix Beekakker 8 - 4851 WG Ulvenhout

16

Het verzoek om financiële steun dient vóór december 2010 in het bezit van de stichting te zijn.

SMO Breda e.o.

Markendaalseweg 44 4811 KC Breda 076-5645050 info@smobreda.nl www.smobreda.nl

ct.nl e l e s b tw

Wil je vrijheid, verantwoordelijkheid en werken in een hecht team? Maar ook graag dichtbij huis aan de slag? Thuiszorg West-Brabant is op zoek naar ervaren mensen. Onze organisatie staat voor Trots, Warm en Betrokken. Jij ook? Dan is de kans groot dat jouw carrière bij TWB handen en voeten krijgt! Solliciteer vandaag nog via www.twbselect.nl.

Stichting Maatschappelijke Opvang Breda e.o. is er voor personen die voor kortere of langere tijd moeite hebben om zich zelfstandig in de maatschappij te handhaven. Zij kampen met meerdere, vaak complexe problemen en vinden daar zelf geen oplossing voor. Wij bieden hen een plek, waar zij zichzelf kunnen zijn en samen met onze betrokken medewerkers werken aan een beter bestaan. Uitgangspunt is een respectvolle en professionele benadering.

Tot onze stichting behoren woon- en crisisopvangvoorzieningen, dag- en nacht opvang, (preventieve) woonbegeleiding, sociale activering en arbeidsintegratie.

Wilt u meer informatie? Neem contact op met SMO Breda e.o.

Vertrouwde zorg dichtbij!

Als u zorg of ondersteuning nodig heeft, is Thebe er voor u! Bij u thuis of zo dichtbij mogelijk. In elke levensfase staan we voor u klaar.

Thebe biedt mee

r...

Thuiszorg Met persoonlijke aandacht

De ledenorganisa aanvullende dien tie Thebe Extra biedt u veel Denk bijvoorbeeldsten, cursussen en voordeelacties.

Daarnaast kunt u aan handige services-aan-huis. voor veel handigein onze thuiszorgwinkels terecht en medische hulp middelen.

We bieden u een breed dienstenpakket van zorg bij u thuis, variërend van hulp bij het huishouden en persoonlijke verzorging tot complexe verpleging.

Deze zorg biedt Thebe in kleine persoonlijke en professionele teams in uw vertrouwde omgeving. U kunt vertrouwen op onze jarenlange ervaring en de kwaliteit van ons complete aanbod. Wilt u weten wat Thebe nog meer voor u kan betekenen?

Kijk dan op de website of bel even!

Kraamzorg Voor een goede start

Jeugdgezondheidszorg Helpt bij opgroeien en opvoeden

www.thebe.nl • 0900-8122

Voeding en dieet

Woonzorgcentra

Voor de gezonde balans

Een veilig en vertrouwd thuis

(€ 0,10 p.m. 24 uur per dag, 7 dagen per week)

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

|5

Gezonde geest in een gezond lichaam

Yoga kent veel vormen Ruim 4.000 jaar geleden is Yoga ontstaan in India en nog steeds ‘jong’. Het bereiken van eenheid is niet alleen de letterlijke betekenis van het woord.

Het is ook het hoogste doel van Yoga. door Wiljan Broeders De eenheid van lichaam en geest wordt vandaag de dag vooral gezocht - en gevonden - in een combinatie van ademhaling, lichamelijke oefening en concentratie. Yoga maakt uw lichaam flexibeler en helpt u met ontspannen, zelfs in een stressvolle omgeving. U voelt zich fitter, hebt meer energie, wordt gelukkiger en kalmer!

Niet verwonderlijk dus dat juist nú, in deze jachtige 21ste eeuw Yoga zo immens populair is en door miljoenen mensen over heel de wereld beoefend wordt. Kinderen, jongeren, zwangere vrouwen, volwassenen, ouderen; iedereen doet het! Met deze beperkte staalkaart willen wij u alvast kennis laten maken met de bekendste vormen van Yoga.

gere’ spieren, soepelere gewrichten en een sterker, in balans gebracht lichaam.

Power Yoga - Een ‘flow’ van bewegingen Er was een tijd waarin het ondenkbaar was dat de woorden ‘Power’ en ‘Yoga’ in één zin genoemd konden worden. Deze westerse variant van de Ashtanga (Vinyasa) Yoga is een heel dynamische vorm van Yoga waarbij zowel lichaam als geest versterkt worden. Door het achter elkaar uitvoeren van een serie Asana’s (Yoga houdingen) ontstaat een ‘flow’ van bewegingen. Tezamen met een diepe, gecontroleerde ademhaling worden de energiestromen in het lichaam geactiveerd.

‘Power’ staat dan ook niet synoniem voor macht of kracht, maar voor energie.

Bikram Yoga - Snelst opkomende vorm van Yoga In een verwarmde (38-40 graden) ruimte worden 26 klassieke Yoga houdingen beoefend. Deze snelst opkomende vorm van Yoga is vanuit fysiek oogpunt de perfecte combinatie van kracht, flexibiliteit, evenwicht en uithoudingsvermogen. Op het geestelijke vlak worden onder meer zelfvertrouwen, zelfbeheersing, vastberadenheid, geduld en concentratievermogen versterkt.

Raja Yoga - De realisatie van het Zelf Deze ‘Koninklijke’ Yogavorm is de meest complete omdat zij alle andere vormen van Yoga omvat. De leer van de Raja Yoga is bedoeld voor diegenen die het pad van de praktische Yoga willen bewandelen en fundamentele veranderingen in hun eigen aard en bewustzijn teweeg willen brengen. Met andere woorden: op weg naar ‘De realisatie van het Zelf’.

BodyBalance - Een energie- en rustgevende sessie Dit mind-body fitnessprogramma combineert eeuwenoude methodes als Yoga en Tai Chi met recentere als Pilates en Feldenkrais tot een energie- en rustgevende sessie. Gecontroleerde ademhaling, concentratie en een zorgvuldig opgebouwde serie rekoefeningen, bewegingen en houdingen op muziek creëren een holistische workout die het lichaam in een toestand van harmonie en balans brengt.

Hatha Yoga - De meest lichamelijk gerichte Yogavorm Deze vorm van Yoga is in het Westen het meest bekend en wordt het meest beoefend. Hatha Yoga is de meest lichamelijk gerichte Yogavorm en draagt bij tot het verkrijgen van een sterker en gezonder lichaam. Men leert het lichaam te respecteren, de grenzen en mogelijkheden te kennen en zich steeds sterker van zichzelf bewust te worden.

Kinderyoga - Gezonde kinderen in een turbulente wereld Kinderen worden steeds meer opgeslokt door de snel veranderende en veeleisende maatschappij. Met Kinderyoga gaan kinderen op ontdekkingstocht in en met hun lichaam door middel van beweging, meditatie, spel en dromen. Vooral in deze jachtige tijd is het goed al vroeg te leren om tijd en aandacht aan jezelf te besteden.

Tantra Yoga - Volledige acceptatie van alles Door Tantra Yoga te beoefenen worden alle onderbewuste blokkades weggehaald, die een compleet en creatief leven in de weg staan. Met andere woorden: de weg van de volledige acceptatie van alles wordt bewandeld. Tantra wordt in het Westen meestal met seks geassocieerd. Omdat seks in de meeste culturen met taboe is omgeven, doorbreekt de Tantra ook dit taboe door het volledig te accepteren.

Zwangerschapsyoga - Op een ontspannen manier voorbereiden op bevalling Door gebruik te maken van de Asana’s van de Hatha Yoga worden bij Zwangerschapsyoga manieren (aan)geleerd om het lichaam op een ontspannen manier voor te bereiden op de bevalling.

Daarbij wordt ook stilgestaan bij de emotionele en lichamelijke veranderingen die ondervonden worden tijdens de zwangerschap.

Kriya Yoga - Gelijktijdig ontwikkelen van lichaam, geest en ziel De oorsprong van deze eeuwenoude meditatietechniek voert terug tot duizenden jaren voordat de eerste religies ontstonden. Kriya Yoga leert dat de alles doordringende, kosmische scheppingskracht in ieder mens verborgen aanwezig is. Deze ‘goddelijke’ kracht activeert - door middel van de adem - iedere handeling, iedere gedachte en ieder gevoel. Door de beoefening van Kriya Yoga worden gelijktijdig lichaam, geest en ziel ontwikkeld.

Pilates - Een sterker, in balans gebracht lichaam Deze bewegingsvorm werd aan het begin van de vorige eeuw ontwikkeld door Joseph Pilates en heette destijds ‘Art of Contrology’. Pilates is een training die gericht is op het bevorderen van de beheersing, soepelheid, coördinatie en kracht van de spieren.

Het lichaam wordt heel bewust getraind vanuit de geest, met als resultaat ‘lan-

Infographic: Nicole Hoepelman

Uitstekende revalidatiezorg vraagt uitstekende medewerkers.

Wij zoeken mensen die ‘iets extra’s’ brengen.

Als medewerker word je gestimuleerd het beste in jezelf naar boven te halen. Revant biedt heldere verwachtingen, goede leidinggevenden en een prima werkomgeving. Je krijgt de mogelijkheid én de verplichting om je te ontplooien.

Careyn Thuiszorg Breda is de professionele zorginstelling in en rondom Breda. Bij ons kunt u 24 uur per dag, 7 dagen per week terecht voor: • Huishoudelijke zorg • Verzorging & Verpleging • Personenalarmering • GezondThuis (Zorg op afstand en videobellen via een aanraakscherm) • Keuzepakket (o.a. vakanties met zorg, cursussen, kortingen op vele andere (gemaks)diensten en producten aan huis) • Consultatiebureau voor senioren • Zorg voor Jeugd & Gezin (o.a. consultatiebureaus) • Kraamzorg & Origine (kraamhotel)

Lees de uitgebreide informatie over onze vacatures op onze website: www.revant.nl

De kracht tot ontwikkeling

Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie is niet gewenst.

Welkom bij Careyn Thuiszorg Breda

Revalidatiecentrum Breda, Brabantlaan 1, Breda. t. 076 579 79 00 Lindenhof, ‘s-Gravenpolderseweg 114a, Goes. t. 0113 23 62 36 Reigersbos, Schubertlaan 21, Goes. t. 0113 23 62 36 De Wielingen, Vlietstraat 8, Terneuzen. t. 0113 23 62 36

Wij bieden u de zorg en diensten waarbij u zich het prettigst voelt. Daarom kiezen wij voor

De volgende uitgave In Balans verschijnt op woensdag 20 april 2011

een wijkgerichte aanpak, zo nodig in samenwerking met uw huisarts en andere hulpverleners uit uw eigen omgeving.

Wilt u meer informatie?

Kijk op www.careyn.nl of bel 076-52 65 700

Wilt u advertentieruimte reserveren?

T 076 – 531 22 77 E segmentteam@bndestem-pzc.nl

Avoord Zorg & Wonen.

Zoals u het wenst.

Eigentijdse woonzorgcomplexen waar de cliënt centraal staat. Keuzevrijheid, zelfstandigheid en privacy. In de seniorenappartementen en woongroepen van Avoord Zorg & Wonen in Etten-Leur, Rijsbergen en Zundert zijn de zorg- en dienstverlening afgestemd op de wensen van de cliënten; er zijn dan ook tal van voorzieningen als een Grand Meer weten?

Café, winkel, kapel en kapsalon te vinden. Er zijn luxe appartementen

Bel gratis

van ongeveer 80 m2 en kleinschalige huiselijke woongroepen waar

Cliënten Service Bureau

0800 220 0 220

de cliënten allemaal een eigen kamer hebben. Avoord Aanhuis biedt ouderen thuiszorg en een scala aan diensten zoals maaltijdbezorging.

op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur

1

2

3

4

5

Woonzorgcomplexen in Een leuke baan in de zorg?

Etten-Leur, Zundert en Rijsbergen Dat ben je bij ons aan het juiste adres. Avoord is namelijk voortdurend 1

HET ANBARG Seniorenappartementen en woongroepen in Etten-Leur.

2

KLOOSTERGAARD Seniorenappartementen in Etten-Leur.

3

KLOOSTERHOF Verpleeghuis en verzorgingshuis in Etten-Leur.

4

CONTREFORT Woongroepen in Etten-Leur.

5

RIJSERF Seniorenappartementen en woongroepen in Rijsbergen.

6

DE WILLAERT Seniorenappartementen en woongroepen in Zundert.

AVOORD ZORG & WONEN. ZOALS U HET WENST.

op zoek naar enthousiaste mensen om ons team te komen versterken.

Heb je de opleiding Verzorgenden niveau 3 of wil je gewoon graag werken in een innovatieve organisatie waarbinnen eigen initiatief en creatief meedenken zeer op prijs worden gesteld, dan ligt er hier wellicht een uitdagende baan of studie op je te wachten. Heb je interesse en wil je meer weten over onze mogelijkheden of vrijwilligerswerk? Kijk dan op www.avoord.nl

WWW.AVOORD.NL

6

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

|7

Portretten uit het werkveld

Werken aan de psyche Drie portretjes van mensen die werkzaam zijn in de Psychiatrie. Ze zijn alle drie zeer betrokken vanuit hun functie en zetten graag een extra stapje om hun vakgebied te verbreden. door Joyce Muilenburg

Philip Michielsen Werkzaam bij: GGZ Westelijk Noord Brabant (GGZ WNB) Functie: psychiater

Philip Michielsen werkt als psychiater op afdelingen waar niet-opgenomen cliënten een behandeling volgen. Hij is eindverantwoordelijk voor het medisch-psychiatrische deel van de behandeling en verricht daarvoor diagnostiek naar psychische aandoeningen. Het aantrekkelijke van zijn werk vindt Philip dat elke cliënt en elke situatie om een frisse kijk vraagt, ook al zijn ervaring en technieken nodig. ”Er speelt altijd een factor onzekerheid mee in dit werk omdat je, ondanks al het wetenschappelijk onderzoek in de psychiatrie, niet zeker weet welke behandeling het best zal werken bij deze cliënt”, aldus Philip.

Goede informatie verstrekken is daarom essentieel.

Dat is de reden dat Philip veel tijd besteedt aan de opleiding voor toekomstige psychiaters, maar ook aan wetenschappelijke activiteiten en het vormgeven van het behandelprogramma ADHD bij volwassenen.

Over de vaardigheden die je nodig hebt om dit beroep succesvol te kunnen uitoefenen zegt hij: “Op theoretisch vlak moet je kennis verwerven over psychiatrische ziektes (symptomen, verloop, voorkomen) en de behandeling ervan. Je moet kennis hebben over psychofarmaca (medicijnen die op de psyche werken) en over de werking van de hersenen. Ook de wetgeving rondom onvrijwillige opname en behandeling dien je te kennen en toe te passen. Verder moet je in staat zijn door goede gespreksvoering adequate informatie van een cliënt te verkrijgen. Daarbij moet je een goede behandelrelatie zien op te bouwen. En omdat je vaak in teamverband werkt, moet je ook leiding kunnen geven.”

Philip legt uit dat levenslange bijscholing nodig is. Net als veel overleg met collega’s. “En ten slotte, maar zeker niet het minste, is inzicht in eigen behoeftes en beperkingen noodzakelijk om dit werk op een respectvolle manier te verrichten.”

’Elke elke situatie vraagt om een frisse kijk’

‘Ik vind het heerlijk om veel op pad te zijn’ Chantal Siemens Werkzaam bij: GGZ Westelijk Noord-Brabant (GGZ WNB) Functie: begeleider niveau 5 Woonondersteunende Zorg

Chantal werkt als begeleider in Woonondersteunende Zorg. Dat houdt in dat zij bij mensen thuis komt die ondersteuning nodig hebben vanwege psychiatrische problemen. Het kan gaan om mensen die zelfstandig wonen en een steuntje in de rug nodig hebben. En het kan gaan om mensen die begeleid wonen in éénn van de woningen van GGZ in Roosendaal.

Het werk van Chantal is zeer gevarieerd. Ze noemt enkele voorbeelden: “We komen onder andere bij mensen die zich sociaal uitgesloten voelen, voor hen is het belangrijk om regelmatig contact te hebben. We zijn er ook voor praktische zaken, zoals het helpen bij de administratie, of mee boodschappen doen met iemand die daar moeite mee heeft. We zijn er niet om werk uit handen te nemen, wel om onze cliënten te begeleiden/ondersteunen in zaken waar ze moeite mee hebben. Het gaat er uiteindelijk om dat de cliënt zoveel mogelijk zelf kan doen.”

Chantal heeft als opleiding HBO Maatschappelijk werk en dienstverlening gevolgd en werkt nu vier jaar in de zorg. “Ik vind het heerlijk om veel op pad te zijn. Wel vraagt dit werk om zelfstandigheid en creativiteit. We hebben dagelijks zorgoverleg met ons hele team, maar bij de cliënt ben je alleen. Je moet er dus tegen kunnen om individualistisch te werken.”

Achter de functie van Chantal staat: niveau 5. Dat betekent dat ze een coördinerende functie heeft. “Dat maakt mijn werk zo leuk, want naast het werk met cliënten geef ik ook sturing aan het team waarbinnen ik werk. Twee jaar geleden is dit team opgestart. Een mix van jong en oud. We versterken elkaar in de combinatie van ervaring en frisse blik.”

Michel Ju Werkzaam bij: Amphia Ziekenhuis Breda/Oosterhout Functie: psychiater

Dokter Ju werkt als psychiater in het Amphia Ziekenhuis in Breda/Oosterhout. Daar behandelt hij patiënten op de afdeling Psychiatrie, waar 48 mensen opgenomen kunnen worden. Daarnaast houdt hij spreekuur op de polikliniek.

Ju beperkt zijn vakgebied niet tot zijn eigen afdeling.

Graag bundelt hij zijn krachten met andere specialisten. Onder andere met de gynaecoloog, kinderarts en nurse practitioner, een gespecialiseerd verpleegkundige.

De samenwerking tussen deze specialismen is ruim een jaar geleden opgezet. In een wekelijks multidisciplinair overleg bespreken zij patiënten met psychiatrische problematiek rondom de zwangerschap of na de bevalling. Het gaat om patiënten die op controle komen op de afdeling Gynaecologie van het Amphia Ziekenhuis.

De gynaecoloog verzamelt routinematig allerlei gegevens van zwangere vrouwen of moeders die op (na)controle komen. Dit gebeurt aan de hand van een vragenlijst en een intakegesprek. Daarin komt wel eens naar voren komen dat de vrouw psychische problemen heeft of bekend is met een psychiatrische voorgeschiedenis. Het kan bijvoorbeeld gaan om een angststoornis of om een depressie, maar ook om drugsgebruik.

Van groot belang is dat de gynaecoloog bepaalde thema’s herkent en dat psychiater en kinderarts in een vroegtijdig stadium betrokken zijn bij het maken en uitvoeren van een behandelplan. Bijvoorbeeld omdat de moeder onder begeleiding medicatie nodig heeft, of die moet afbouwen.

Daarbij is er aandacht voor het ongeboren kind, dat via de moeder medicatie binnenkrijgt. Als poliklinische behandeling niet voldoende is, bestaat er in Amphia op de afdeling Psychiatrie de mogelijkheid voor opname van moeder/kind.

‘Problemen moet je vroegtijdig herkennen’

BN DeStem.nl woensdag 10 november 2010

8|

balans Opvoeden is steunen en stimuleren

Stevig op eigen benen ’Opvoeden’ is een merkwaardig woord.

Iedereen kent het, maar een duidelijke definitie is lastig te geven. Wat ís opvoeden? En vooral: wat is góed opvoeden? Paul Korzilius en Leny de Zwart geven antwoorden uit de praktijk.

door Joyce Muilenburg Paul is directeur van Stichting Peuterspeelzalen Bergen op Zoom, Leny is coördinator van het bijbehorende Kenniscentrum.

Wat is opvoeden?

Paul: „Opvoeden is ondersteunen en stimuleren, waardoor ouders in staat zijn hun kind sociaal, warm en veilig op te laten groeien. Maar dan wel met behoud van eigenheid van het kind.

Onlangs kwam er op één van onze peuterspeelzalen voor ‘t eerst een jongetje met zijn moeder binnen. Moeder nam afscheid, kind wilde niet verder lopen. Hield zijn jas aan en bleef in de gang. De leidsters die er werken zijn fantastisch. Weet je wat die doen? Ze láten die jongen gewoon. De eerste keer heeft hij zo in de gang gestaan, de tweede keer deed hij z’n jas uit, maar wilde niet het lokaal in. De derde keer wilde hij wel op een stoeltje in de gang en langzaamaan kwam het stoeltje voorzichtig richting lokaal. Tot hij uiteindelijk helemaal binnen was en meedeed in de groep. Er was verder niets aan de hand met deze jongen. Hij wilde gewoon zijn eigen entree maken.”

Maar voor hetzelfde geld was er wel iets aan de hand, zie je dat als leidster?

Leny: „Meteen! Je ziet het meteen. Je voelt het ook. Bij binnenkomst begint de observatie. Niet heel bewust, maar wel gericht. Je neemt de informatie die je krijgt vanzelf mee. Je observeert ook tijdens het werken en spelen. En vooral door te praten. Communiceren is heel belangrijk. Ook met kinderen van twee jaar. De leidsters krijgen intensieve training in leren kijken en interpreteren. Ze weten of er iets met een kind aan de hand is.”

Paul: „Een kind dat prima in z’n vel zit, straalt rust uit. Ook al rent het enthousiast voorbij, toch zie en voel je rust. Een kind hoeft niet te bijten, te slaan, te krijsen. Hoeft niet in z’n broek te plassen of steeds maar aandacht van de juf te krijgen. Een kind dat lekker in z’n vel zit, huppelt met twee vingers in de neus door zijn jeugd. Het is moeilijk een inschatting te maken, maar 65 tot 70 procent van de kinderen doet dat. Gelukkig wel.”

Spelen en ontwikkelen Stichting Peuterspeelzalen Bergen op Zoom heeft 20 peuterspeelzalen in Bergen op Zoom en daarnaast met 7 peuterspeelzalen in Steenbergen inhoudelijke bemoeienis.

De organisatie biedt kinderen van 2 en 3 jaar meerdere malen per week de mogelijkheid om met andere kinderen te spelen, zich te ontwikkelen en de drempel naar de basisschool te verlagen. Daarnaast biedt de stichting aan de hand van VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) extra ondersteuning aan kinderen die dat nodig hebben.

Voor álle opvoeders Nienke Kuyvenhoven van landelijke organisatie MOgroep Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening: „Goede opvoedingsondersteuning is toegankelijk voor álle ouders en opvoeders. De ondersteuning moet gevarieerd zijn en aansluiten bij de ontwikkelingsfasen van kinderen, de behoefte van ouders en de problematiek. Onze lid-organsiaties bieden deze variëteit aan ondersteuning aan, van licht naar zwaar. Bijvoorbeeld met laagdrempelige voorlichting en informatie aan ouders door peuterspeelzalen en in het Centrum voor Jeugd en Gezin. Maar ook door oudercoaches en (school)maatschappelijk werk voor gezinnen waar opvoeden echt problematisch gaat. Uitgangspunt voor hun inzet - van licht naar zwaar- is het versterken van de eigen opvoedingsvaardigheden van de ouders en het stimuleren van een goede ontwikkeling van kinderen.”

En als je wel constateert: er is iets niet in orde?

Paul: „Als het niet goed zit, nemen we actie. Geen twijfel over mogelijk. Er kan van alles spelen. Economische problemen, gescheiden ouders, tienermoeders, sociaal emotionele problemen, taalproblemen, verstandelijke beperking van kind of ouders. Die kinderen die daar mee te maken hebben, kom je natuurlijk tegen. Ze hebben soms extra aandacht nodig. En soms ook niet. Een tienermoeder hoeft echt niet per definitie een puinhoop te maken van het opvoeden. Wel is het een reden om meer aandacht te geven.

Bij kinderen met taalproblemen zijn we ook zeker alert, die hebben een steuntje in de rug nodig om straks een goede start op de basisschool te maken.

Verder werken we nauw samen met Thuiszorg, Onderwijs, Kinderopvang en de locale overheid. Indien nodig ook met Maatschappelijk Werk en Bureau Jeugdzorg.”

En de ouders?

Leny: „We bieden hen bijeenkomsten waarin allerlei thema’s besproken worden. Laatst hebben we zo’n traject afgerond met 25 ouders, veelal moeders. Ze kwamen twaalf keer bijeen. De bijeenkomsten werden geleid door een peuterspeelzaalleidster en een leerkracht van een basisschool. Wat je zag, was dat de ouders van lieverlee steeds meer initiatief namen. Ze kwamen zelf met vragen en thema’s en leerden veel van elkaar. Opvoeden is: sturen, steunen en stimuleren. Dat geldt ook voor de ouders. Alleen ze moeten wel zelf willen. We maken contact met hen en proberen onze bijdrage te leveren in een goede opvoeding. Want dat is ons werk.”

Paul: „Ik weet dat wij een hele goede bijdrage leveren. Dat doen we met schoot, schouder en oor.

Warmte, veiligheid, communiceren. Wat mij betreft zijn dat de drie primaire behoeften die bovenaan het lijstje staan als het gaat om goede opvoeding.”

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

|9

Dirigent in de gezondheidszorg

Huisarts en scalpel Huisartsen verrichten steeds vaker zelf kleine chirurgische ingrepen waarvoor eerder nog werd doorverwezen. Wat is de achterliggende reden: terugwinnen van terrein, een uitbreiding van het vak? Of heeft die 1,4 miljard die bezuinigd moet worden in de gezondheidszorg er iets mee te maken?

door Wiljam Broeders

Drastische maatregelen „De huidige economische crisis houdt ook de gezondheidszorg in zijn greep. Er moet flink bezuinigd worden, wat uiteraard gepaard gaat met een enorme weerstand op alle fronten. En alsof dat nog niet genoeg is, spreken tevens de cijfers voor de komende jaren ondubbelzinnig boekdelen.

‘De gezondheidszorg valt niet langer meer te bekostigen als er geen drastische maatregelen worden genomen!’ Dat is het welbekende scenario van de vergrijzing. We moeten er dan ook met zijn allen zorg voor dragen dat de kosten beteugeld worden. Velen zijn van mening dat de oplossing daarvoor ligt in de eerstelijns gezondheidszorg, dus bij (onder meer) de huisarts.”

Poortwachtersfunctie „De criteria die daarvoor aangedragen worden, onderschrijven wij als huisartsen overigens volledig”, vervolgt Frankenhuis gedreven. „Huisartsengeneeskunde staat - letterlijk - het dichtst bij de patiënt.

Wij kunnen ervoor zorgen dat die patiënt (al dan niet begeleid met allerhande programma’s) zo lang mogelijk thuis kan blijven wonen. Huisartsen zijn bij uitstek generalist en beheersen daarmee die regiefunctie ‘Gezondheidszorg tot in hun vingertoppen. En toch valt niet langer meer te kan het volgens ons naar een bekostigen als er geen nog hoger plan worden getild. drastische maatregelen Maak de huisarts dirigent in de geworden genomen!’ zondheidszorg! Veranker die zogeheten ‘poortwachtersfunctie’ in de wet en leg een sanctie

oe pe lm an

„Het is feitelijk een samenspel van factoren waarbij inderdaad niet te ontkennen valt dat de eerder genoemde argumenten zeker een rol spelen.”

In Balans spreekt met Rien Frankenhuis. Niet alleen is hij al ruim 26 jaar huisarts, maar ook sinds geruime tijd voorzitter van de huisartsenkring West-Brabant. Kortom: de ideale persoon om eens wat belangrijke ontwikkelingen kritisch tegen het licht te houden.

Voortschrijdende techniek „Het maakt het vak van huisarts zo mogelijk nog interessanter. Zeker nu, met die sterke focus op substitutie.

Mijn praktijk herbergt allerlei hoogwaardige apparatuur waarmee ik zelf onderzoeken kan doen waarvoor ik kortgeleden nog iemand moest doorverwijzen. Zo zorgt een spirometer ervoor dat ik zelf de longfunctie kan bepalen en volgen in de tijd (met of zonder medicatie). Of wat te denken van een 24-uurs H bloeddrukmeting.

Ook dat le ico heeft de voortschrijdende tech:N e i at str niek mogelijk gemaakt. Er zijn zelfs Illu collega-huisartsen die beschikken over eigen echoapparaten en zo kunnen beoordelen of iemand galstenen heeft (of wat al niet meer). Specialisten moeten hier nog wel aan wennen. Zij vinden dat wij teveel hun terrein bewandelen. Niets is echter minder waar. Hoe meer wij de ‘gewone’ gevallen behandelen, des te meer tijd en aandacht kunnen zij schenken aan de specialistische gevallen. Huisartsen zijn van oudsher ‘doorverwijzers’. Die ‘Huisartsen functie zullen wij nimmer uit het oog verliezen. Als lossen 96% van we iets niet vertrouwen, sturen problemen op, tegen we de patiënt echt wel door naar minder dan 4% van de tweedelijn.”

op aan de ‘zelfverwijzers’ (mensen die zonder doorverwijzing rechtstreeks aankloppen bij de tweedelijn). Zij maken de gezondheidszorg namelijk onnodig duur.”

Substitutie „Het is dan ook niet verwonderlijk dat de overheid ‘substitutie’ in de eerstelijns gezondheidszorg enorm stimuleert. Tal van kleine chirurgische ingrepen die veelal in het ziekenhuis plaatsvinden - de duurdere tweedelijn - kunnen wij ook uitvoeren. Dit is alvast een logische volgende stap in de evolutie die het vak van huisarts de laatste jaren heeft doorgemaakt. Het zijn van generalist blijft prioriteit nummer één, maar je ziet wel dat steeds meer huisartsen zich daarnaast extra zijn gaan specialiseren in een bepaald deelgebied van de gezondheidszorg. Sterker nog: er is zelfs een register voor in het leven geroepen. Het ‘College voor Huisartsen met Bijzondere Bekwaamheden’ (CHBB) registreert je als Kaderhuisarts indien je voldoet aan de door het college voorgeschreven registratie-eisen. Ook ik ben kaderhuisarts, gespecialiseerd in de palliatieve geneeskunde en tevens scen-arts (opgeleid om steun en consultatie te geven bij euthanasie). Ik zal dan ook minder snel doorverwijzen naar een pijnpoli of oncoloog als een patiënt is uitbehandeld. Anderen hoeven dan weer een patiënt minder snel naar de oogarts te sturen omdat zij over de expertise en apparatuur beschikken om bijvoorbeeld zelf een fundoscopie (beoordeling van de pupillen) te verrichten. Weer anderen zijn gespecialiseerd in diabetes, cardiovasculair risicomanagement of COPD.”

het hele budget’’

Slechte bezuinigingsmaatregel „Samenwerken is nu juist belangrijker dan ooit, om ook naar de toekomst toe de gezondheidszorg betaalbaar te houden,” besluit Frankenhuis. “En ik persoonlijk heb liever dat we dat proberen middels substitutie dan wederom die discussie over een eigen bijdrage voor de huisarts op te laten laaien. Dat is namelijk een buitengewoon slechte bezuinigingsmaatregel. De huisarts moet - overdag - drempelloos zijn en blijven. Preek ik nu voor eigen parochie? Misschien, maar ik heb ook de cijfers aan mijn kant. Huisartsen lossen namelijk 96% van de gezondheidsproblemen op, tegen minder dan 4% van het hele budget dat voor deze sector beschikbaar wordt gesteld! En dat maakt die huisarts zo waardevol.”

Kijk voor actuele vacatures op

www.tragelzorg.nl Tragel Zorg staat voor een goed leven voor mensen met een verstandelijke beperking. Een breed pakket professionele zorg en dienstverlening.

Midden in de samenleving waar dat kan, in een veilige omgeving als dat nodig is. Gebruik maken van talenten, kansen en mogelijkheden. Zo maken wij je wereld groter.

Eén telefoontje verwijderd van... een kleurrijke baan!

• • •

?

• • • •

Bijwerkingen?

Lareb melden!

Last van bijwerkingen van medicijnen?

U kunt melden op: www.lareb.nl.

Hier kunt u ook veel informatie over bijwerkingen vinden.

Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb ’s-Hertogenbosch www.lareb.nl

Geen dag is hetzelfde…

Kleinschalige organisatie met persoonlijke aandacht.

Werken met uiteenlopende doelgroepen op. verschillende locaties via onze Flexpool.

Of je verdiepen in één specifieke doelgroep…

Verschillende stage- en leerlingenplaatsen.

Bijna klaar met je studie? Ook dan kun je al bij SOVAK terecht.

Ontwikkelen op je vakgebied. Onze bedrijfsscholing en themabijeenkomsten beantwoorden jouw leervragen.

Uit ervaring: “Het werk is afwisselend en vaak ook zo dankbaar.

Wanneer kom je mij weer instoppen? vraagt een cliënt als ik wegga. Dan heb je echt het gevoel dat je werk ertoe doet.”

SOVAK ondersteunt mensen met een verstandelijke handicap op het gebied van wonen, werken en welzijn. Meer dan duizend daadkrachtige medewerkers en vrijwilligers werken op verschillende locaties in het westen van NoordBrabant en het Land van Heusden en Altena. We zijn een organisatie waar het draait om mensen, dus ook om jou!

Interesse?

Voor meer informatie over werken en/of leren kun je bellen naar 076 593 78 00 of je cv en motivatie sturen naar personeel@sovak.nl. Kijk voor vacatures ook eens op www.sovak.nl

de plus van surplus

Surplus is een regionale stichting voor welzijn, zorg, kinderopvang, comfort en wonen met dochterstichtingen in West- en Midden-Brabant.

Voor aanmelding, informatie en bemiddeling bel dan met het Surplus klantservicebureau tel. 0168-331826.

Zoek je een leuke baan of zorgopleiding bij Surplus, kijk dan op onze website www.surplusgroep.nl en klik op Werken en Leren.

www.surplusgroep.nl

welzijn I zorg I kinderopvang I comfort

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

| 11

Uitgelicht

Klein prikje, 18 sporen Niets zo alledaags als het hielprikje bij pasgeboren baby’s. Maar het belang is groot: 18 zeldzame, maar ernstige ziekten kunnen er mee worden opgespoord.

De hielprik maakt het verschil tussen een draaglijk en een moeizaam leven.

Bij alle pasgeboren baby’s in Nederland wordt tussen de derde en de zevende dag na de geboorte de hielprik afgenomen. Een paar druppels bloed worden opgevangen op een speciaal vloeipapiertje. In een laboratorium wordt het bloed getest. Het overgrote deel van de ouders krijgt daarna geen bericht; hun kind is niet ziek. Soms wijst de hielprik uit dat de baby een aangeboren aandoening heeft. Voor volledige zekerheid is verder onderzoek nodig. Dan kan blijken dat een kind drager is van een erfelijke aandoening. Het heeft de aandoening zelf niet, maar kan die later wel doorgeven aan zijn of haar eigen kinderen.

Is het kind wel zelf ziek dan volgt een (levenslange) behandeling door middel van een dieet of medicijnen. Die aanpak moet de belangrijkste symptomen van de ziekte voorkomen of remmen, beschadigde organen of weefsels beschermen en de kwaliteit van leven op een zo goed mogelijk peil houden.

Oorspronkelijk werd maar op één ziekte getest, de stofwisselingsziekte PKU (Phenyl ketonUrie). In 1981 werd de hielprik uitgebreid met een screening op aangeboren hypothyreoïdie. In 2000 kwam daar de screening op het androgenitaal syndroom bij. Sinds 2007 kunnen 18 aangeboren ziekten via de hielprik worden opgespoord.

Ziekten waarop nu wordt getest Phenylketonurie (PKU) Aminozuur phenylalanine wordt niet afgebroken Ernstige ontwikkelingsachterstand

Congenitale hypothyreoïdie (CHT) Schildklier maakt onvoldoende hormoon aan Risico op blijvende verstandelijke en motorische beperkingen

Wat is een stofwisselingsziekte?

De oorzaak van stofwisselingsziekten is een afwijking in het erfelijk materiaal, het DNA. Meestal komen de ziekten tot uiting als de patiënten nog heel jong zijn. 'Stofwisseling' in de cellen door middel van enzymen is nodig voor de opbouw van spieren, botten en organen en voor het vrijmaken van energie. Bij stofwisselingsziekten wordt een bepaald enzym niet of onvoldoende gemaakt en raakt de stofwisseling verstoord.

Androgenitaal syndroom (AGS) Stoornis in hormoonproductie van de bijnieren Meisjes hebben bij de geboorte in verschillende mate vermannelijking van de uitwendige genitaliën.

Biotinidase deficiëntie (BIO) Aanmaak van te weinig vitamine H Huidproblemen, epilepsie, soms (gedeeltelijke) kaalheid, vertraagde ontwikkeling, spierproblemen

Galactosemie (GAL) Onvoldoende afbraak van galactose, een onderdeel van melksuiker (lactose) Ernstige geelzucht, infecties, staar, overlijden

6

Glutaar acidurie type 1 (GA-1) Onvoldoende afbraak van eiwitten lysine entryfaan Hersenbeschadiging

Thalassemie Thal Th alas asse semi mie e Afwijking aan hemoglobine. Verschillende soorten.

De ernst van de aandoening kan sterk variëren Bloedarmoede

8

Homocystinurie Verstoorde afbraak van aminozuur homocysteïne Oogafwijkingen, schade aan bloedvaten, trombose, longembolie, ernstige ontwikkelingsachterstand

Isovaleriaan acidemie (IVA) Verstoorde afbraak van eiwit leucine Braken, bewusteloosheid, ernstige ontwikkelingsachterstanden overlijden

Long-chain acylCoA dehydrogenase deficiëntie en Very long-chain hydroxyacyl CoA dehydrogenase deficiëntie Lange ketens vetzuren zijn onbruikbaar als energiebron. Problemen ontstaan bij enige tijd niets of weinig eten. Bijvoorbeeld bij koorts, ’s nachts doorslapen zonder voeding, braken en diarree Slaperigheid, sufheid, bewusteloosheid, spier- en hartspierproblemen

Medium-chain hydroxyacyl CoA dehydrogenase deficiëntie Middelste gedeelten van vetzuurketens zijn onbruikbaar als energiebron. Problemen ontstaan bij langere tijd niets of weinig eten, bijvoorbeeld bij koorts, ’s nachts doorslapen zonder voeding, braken en diarree Slapte, sufheid, bewusteloosheid

Bloedziekte Stofwisselingsziekte

Wat houdt de ziekte in Wat zijn de gevolgen

Maple syrup urine disease Verstoorde afbraak van de eiwitten leucine, isoleucine en valine. Patientjes ruiken zoetig Braken, bewusteloosheid, ernstige ontwikkelingsachterstand, overlijden

Multiple CoA carboxylase deficiëntie (MCD) Eiwitten kunnen niet worden omgezet in bruikbare stoffen Uitdroging, bewusteloosheid, huidafwijkingen, kaalheid

3-methylcronotyl-CoA carboxylase deficiëntie (3MCC) Onvoldoende afbraak van bepaalde eiwitten met aminozuur leucine Stuipen, ontwikkelingsachterstand, bewusteloosheid

Sikkelcelziekte Sikkelvormige afwijking aan hemoglobine Verstoppen kleine haarvaten hevige botpijn en zuurstoftekort in hersenen en longen, ernstige infecties door niet goed werkende milt, bloedarmoede door versnelde bloedafbraak

HMG-CoA-lyase deficiëntie Onvoldoende afbraak van eiwit leucine waardoor een energietekort ontstaat Braken, slapte, sufheid, bewusteloosheid, neurologische problemen, verminderde ontwikkeling

Robert Guthrie De hielprik heet officieel Guthrietest en is genoemd naar de Amerikaanse kinderarts en microbioloog Robert Guthrie (1916-1995).

Die weigerde uit principe octrooi aan te vragen op zijn in 1974 gedane vinding. Dankzij dit genereuze gebaar kon de hielprik een goedkope handeling blijven.

Thyrosinemie Onvoldoende afbraak van eiwit tyrosine Leverfalen, nierproblemen, zenuwaandoeningen, leverkanker, overlijden

Cystic Fibrose In de nabije toekomst wordt de screening op Cystic Fibrose (CF) - ook wel taaislijmziekte genoemd - misschien aan de hielprik toegevoegd. De uitkomst van onderzoek naar de mogelijkheden is positief.

tekst Paula Koster / graphic Fabiënne de Lange

1

Help jij ons mee?

Een warm ha huisartsenzo rt voor de een nieuwe srg en zin in tar t?

Tot de Stichting Huisartsenposten West-Brabant (HAPWB) behoren de vijf huisartsenposten in WestBrabant: Bergen op Zoom, Etten-Leur, Oosterhout, Breda en Roosendaal.

Vanuit de huisartsenposten wordt de spoedeisende huisartsgeneeskundige zorg tijdens de avond-, nacht- en weekenddiensten geregeld. Stichting Huisartsenposten WestBrabant is een ambitieuze zorginstelling waarbij circa 300 huisartsen zijn aangesloten en ruim 140 medewerkers werkzaam zijn.

Ouder worden, jezelf blijven. Daar helpen we onze cliënten graag bij, zowel thuis als in onze woonvoorzieningen. Wil jij ons helpen, maar ben je nog niet opgeleid voor de zorg? Dan is de Beroeps Begeleidende Leerweg (BBL-traject) iets voor jou. Je gaat één dag per week naar school en op de overige dagen werk je onder begeleiding met cliënten. Zo verdien je een leuk salaris terwijl je leert!

Dan bent u de juiste persoon voor onze organisatie!

Vanwege de uitbreiding van de ondersteuning van onze huisartsen zijn wij voor onze organisatie op zoek naar enthousiaste Verpleegkundigen/Doktersassistenten voor de functie van:

Triage-Assistent

voor de avond- nacht- en weekenduren en tijdens feestdagen De triage-assistent is het eerste aanspreekpunt voor de patiënt en huisarts, beoordeelt de zorgvraag van de patiënt, geeft informatie en adviezen aan de patiënt, organiseert spreekuren en visites en assisteert wanneer nodig de huisarts.

De triage-assistent is de spin in het web van onze organisatie en is professioneel, klantgericht, stressbestendig én besluitvaardig, maar ook flexibel.

Wat vragen wij?

Een diploma doktersassistent of verpleegkundige.

Wij bieden: - Mogelijkheden tot parttime werken (bij voorkeur tussen 12 en 24 uur per week); - Een functie die goed te combineren is met uw gezinssituatie; - Een afwisselende functie in een dynamische organisatie met ruimte voor eigen initiatief; - Salariëring en arbeidsvoorwaarden volgens de CAO huisartsenzorg: inclusief een goede ANW-toeslag bedraagt het salaris tussen € 2.600,- en € 3.800,bruto per maand (bij een 38-urige werkweek); - Ruime, aanvullende scholings- en opleidingsmogelijkheden, waaronder de gecertificeerde ‘Opleiding tot triage-assistent’.

Interesse?

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de medewerkers van de afdeling P&O, tel.nr. 088-776 33 82. Stuur uw sollicitatiebrief met motivatie en uw CV vóór 8 december aanstaande naar Stichting Huisartsenposten West-Brabant, t.a.v. de afdeling P&O, Bredaseweg 169, 4872 LA Etten-Leur of per e-mail P&O@hapwestbrabant.nl Kijk voor meer informatie over onze organisatie op onze website

In februari 2011 start de opleiding voor verzorgende niveau 3. Wil je dan beginnen, neem dan nu contact met ons op. Zo weet je zeker dat je er op tijd bij bent!

Kijk op www.groenhuysen.nl voor meer informatie over de mogelijkheden of loop eens binnen bij Groenhuysen Select aan de Markt 6 in Roosendaal.

www.huisartsenpostenwestbrabant.nl

Acquisitie naar aanleiding van deze advertentie wordt niet op prijs gesteld.

Zorg met een goed gevoel!

Wat maakt Elisabeth zo bijzonder?

Werken bij Elisabeth

Bij ons staat de mens centraal.

Medewerkers zijn een van de

Dat ziet u terug in het inlevings-

belangrijkste succesfactoren van

vermogen, de betrokkenheid en

Stichting Elisabeth. Daarom

liefde voor het vak van onze mede-

luisteren we goed naar de vragen

werkers. Maar ook in onze specifieke

en wensen van onze mensen. En

aandacht. Via Elisabeth Zorg Thuis

doen wij er alles aan om hun

bij u thuis in de eigen omgeving of

talenten en mogelijkheden zoveel

voor een intensievere verzorging op

mogelijk te helpen ontwikkelen en

een van onze gezellige locaties. Maar

ontplooien. Zowel als persoon als

eveneens door het aanbieden van

op de werkvloer. Dat doen we op

allerlei leuke activiteiten en welzijns-

allerlei gebieden. Door in- en

en gemaksdiensten die het leven

externe praktijkgerichte cursus-

een stukje prettiger maken. Binnen

sen, beroeps- en bedrijfsopleidin-

de locaties van Elisabeth én in de

gen en bijvoorbeeld bij- en

wijken waarin we gevestigd zijn.

nascholing aan te bieden. Maar ook voor stagiaires hebben we

Gericht op de toekomst

diverse mogelijkheden. Want

Stichting Elisabeth is een organisatie op het gebied van wonen, welzijn en

Stichting Elisabeth is bovenal een

uiteindelijk streven wij ernaar om

zorg met speciale aandacht voor senioren. Met een luisterend oor voor

kenniscentrum op het gebied van

iedereen zolang mogelijk vitaal,

onze cliënten én voor onze medewerkers. Want bij Elisabeth willen we dat

verpleging en verzorging. Dit houdt

gemotiveerd en inzetbaar te

iedereen zich goed voelt. Vanuit verschillende locaties in en rondom Breda

in dat we tendensen in de zorg-

houden.

zetten we ons met meer dan duizend enthousiaste medewerkers elke dag

verlening nauwlettend volgen. En

weer in om onze cliënten die zorg te geven die zij nodig hebben. Daarom

daarop anticiperen. Door ambitieuze

hechten we veel waarde aan kwalitatief goede zorg en ondersteuning op

programma’s te ontwikkelen

maat. Zodat we zoveel mogelijk mensen een zo goed mogelijk bestaan

afgestemd op de behoeften in en

kunnen geven. Want wie zich goed voelt, straalt dat ook uit op anderen.

rondom onze woon- en zorgcentra.

En dat is een positieve stimulans voor iedereen die aan de zorg van

En door steeds te zoeken naar nieuwe

Stichting Elisabeth is toevertrouwd.

combinaties tussen wonen, welzijn en zorg die aansluiten bij de veranderende vraag van onze cliënten.

Stichting Elisabeth 076 - 527 61 00 cliëntenservicebureau@elisabethbreda.nl

kijk voor meer informatie of vacatures op www.elisabethbreda.nl

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

| 13

Tips en boeken

Beter weten Kalknagels: lelijk en lastig Veel mensen hebben ze maar niemand praat er graag over: kalknagels. De ellende begint meestal met een schimmelinfectie van de huid van de voet (zwemmerseczeem), waarna ook de nagels worden besmet. Die verkleuren, worden brokkelig en komen omhoog. De beste en snelste remedie is een pillenkuur, maar die is erg slecht voor je lever. In plaats daarvan kun je een tinctuur gebruiken, in combinatie met schimmeldodend poeder voor in je schoenen. Een lange adem is geboden: een uitwendige behandeling heeft soms meer dan een half jaar nodig om het probleem op te lossen. Voetbaden met appelazijn kunnen helpen je nagels er weer mooi(er) uit te laten zien.

De koffiefabel Heeft u ‘s ochtends ook altijd eerst een kopje koffie nodig om een beetje op gang te komen?

Onderzoekers van de Bristol University hebben niettemin ontdekt dat cafeïne de hersenen geenszins stimuleert en mensen ook niet langer wakker houdt.

Een totaal van 379 proefpersonen - allemaal koffiedrinkers - kreeg 16 uur lang geen koffie (en dus geen cafeïne). Daarna kreeg een deel van de groep cafeïne in de vorm van een pilletje, de overigen een placebo. De hele groep moest daarna aan het werk op een pc om de alertheid, het concentratievermogen en geheugen te testen. Vreemd genoeg bleek er geen beduidend verschil tussen de ‘proefkonijnen’ die pas cafeïne hadden gekregen en zij die het moesten doen met een placebo.

ontstoken geraakt. Onder de knie komt een pijnlijke bult die meestal ook warm aanvoelt. Strekken kan pijnlijk zijn, net als traplopen en hurken. De klachten kunnen onregelmatig voorkomen. Als de knie niet wordt ontzien, kunnen de klachten ernstiger en langdurig worden.

In principe gaan de klachten na enkele maanden (soms enkele jaren) vanzelf over. Artsen adviseren om minimaal drie maanden weinig te sporten, in ieder geval niet te sprinten en te springen. Na het sporten de knie koelen met ijs kan ook helpen. Op krukken lopen is niet goed. Dan verslappen de beenspieren, waardoor weer andere blessures kunnen ontstaan.

De bult onder de knie zal blijven. Maar daar heeft een kind later geen hinder meer van. Alleen bij knielen kan de bult ook later nog pijnlijk aanvoelen.

Bron: www.groeigids.nl Lekker en belangrijk Praten over gezonde voeding. Saai. Althans, dat vinden kinderen al snel. Komt een volwassene weer

aanzetten met hoe belangrijk gezond eten is en hoe fout snacks en snoep zijn.

Op de website lekkerbelangrijk.nl (onderdeel van Het Voedingscentrum) staat van alles geschreven over voeding, maar dan wel zo dat kinderen er plezier in hebben om het te lezen. Bovendien kunnen ze zelf testjes en spelletjes doen en vragen stellen.

Ze kunnen er ook complete spreekbeurten van af halen. Natuurlijk over voedingsonderwerpen.

Kijk op: www.lekkerbelangrijk.nl ‘Mamma, ik heb hoofdpijn’ Zelfs kinderen van enkele maanden oud kunnen migraineaanvallen hebben. Anders dan bij volwassenen zit de pijn vaker aan beide kanten van het hoofd. Ook duren de aanvallen veel korter. Stress is voor kinderen vaak een belangrijke triggerfactor; leuke gebeurtenissen zoals een verjaardagsfeest of schoolreisje bijvoorbeeld. Maar een kind zonder aanleg voor migraine krijgt geen aanval bij stress. Ook voeding is bijna nooit de oorzaak. Ga bij het vermoeden van migraine altijd naar een arts en bespreek welke behandeling bij je kind past. Bij sporadische aanvallen zal slaap de beste remedie zijn en mogelijk een pijnstiller. Komen de migraineaanvallen vaak voor, dan is een preventieve behandeling misschien de oplossing.

Lastige termen Brancheorganisatie Neprofarm - die de medicijnfabrikanten vertegenwoordigt - heeft een woordenboek online gezet, waar mensen lastige medische termen kunnen opzoeken. Uit onderzoek van TNS NIPO is gebleken dat 43% van de Nederlanders soms enkele woorden of zinnen in bijsluiters niet begrijpt. Op basis van dit resultaat heeft Neprofarm een online bijsluiterwoordenboek ontwikkeld, speciaal voor geneesmiddelen die zonder recept verkrijgbaar zijn bij apotheker, drogist of supermarkt.

De website www.bijsluiterwoordenboek.nl geeft een uitleg van lastige woorden die u tegen kunt komen in bijsluiters van deze zogeheten zelfzorggeneesmiddelen.

Bron: Gezondheidsnet Kniekwaal Osgood-Schlatter is een kniekwaal die vooral bij jongens tussen de 10 en 16 jaar voorkomt. Het komt ook wel bij meisjes voor, maar die zijn dan meestal jonger.

De klachten ontstaan als kinderen in de groeispurt zijn, vooral als ze een sport beoefenen waarin veel gerend, gesprongen of geknield wordt. De aanhechting van de kniepees op het scheenbeen is geïrriteerd en

Boeken Lichamelijke signalen

Inspiratie na serie

Geen heldenverhaal

Ed Nissink Je bent sprekend je lichaam 13,90 euro

Martine Goosens In Therapie 16,95 euro

Maarten van der Weijden Beter 12,50 euro

Kun je aan iemand zien of hij liegt? Hoe kom je erachter of die geweldige man of vrouw ook jou aantrekkelijk vindt? Met welke lichamelijke signalen kun je andere mensen voor je winnen? En wat hebben lichaamsbouw, houding, beweging, kleding, schoenen en accessoires, ademhaling en pupilgrootte ons te zeggen? Met hun uiterlijk vertellen mensen praktisch alles over zichzelf, hun behoeften, ideeën en voorkeuren. Je bent sprekend je lichaam leert je die signalen bewust waar te nemen en te interpreteren. Het bevat onder andere oefeningen voor ‘breder’ waarnemen.

Een voor iedereen lekker leesbaar boek, met een duidelijke structuur en interessante voorbeelden.

Ook zo genoten van de tv-serie In Therapie die afgelopen zomer door de NCRV werd uitgezonden?

Psychotherapie is populair. Er bestaan talloze boeken, artikelen en films over, waaronder de succesvolle tv-serie In Therapie die de aanleiding vormde voor dit boek. Tegelijk bestaan er mythen en vooroordelen over therapie. Wie er zelf geen ervaring mee heeft, kan zich afvragen wat het precies is, wat er eigenlijk gebeurt achter die deur van de therapeut.

Dit boek gaat in op vragen als ‘Wat is psychotherapie?’, ‘Is therapie iets voor mij?’, ‘Wat voor soorten bestaan er?’ en ‘Is je leven beter als je het analyseert?’. Antwoorden worden verkregen aan de hand van feiten, verhalen van therapeuten en voorbeelden uit de praktijk.

Maarten van der Weijden is topzwemmer. Op 21 augustus 2008 won hij olympisch goud op de 10 kilometer openwatezwemmen in Beijing. In 2001 werd hij ziek. Acute lymfatische leukemie. Overlevingskansen: tussen de 30 en 50 procent.

Van der Weijden vertelt zijn verhaal over ziekte en genezing, hoe hij is gaan liggen en de behandelingen heeft ondergaan. Geen heldenverhaal, maar een verslag over toeval, pech en geluk in het leven. Naast zijn ziekteperiode vertelt hij over zijn moeizame relatie met zijn vader en het streven om de beste zwemmer van de wereld te worden. De eerlijkheid en openheid die je in het boek tegenkomt, boeit en ontroert. ‘Beter’ is ook te verkrijgen als luisterboek, met de stem van Van der Weijden zelf.

Uitgeverij: Ankh-Hermes ISBN 10 9020260316 ISBN 139789020260311

Uitgever: Pimento ISBN 10: 9049960383 ISBN 13: 9789049960384

Uitgever: Ambo ISBN 978 90 263 2258 7

Werken bij deBreedonk boeit, schept banden en is maatschappelijk van betekenis DeBreedonk is onlosmakelijk met Breda

tementen gesitueerd, waar door deBreedonk

verbonden. Op drie plaatsen in de stad – in levendige, stedelijke woonomgevingen – bieden ruim 300 medewerkers een breed pakket diensten op het gebied van zorg, ondersteuning, behandeling en welzijn. DeBreedonk streeft daarbij naar het bevorderen van de zelfbeschikking en zelfredzaamheid van cliënten. Om goed te kunnen blijven inspelen op de veranderende vraag van de cliënt in de huidige tijd en op nieuwe ontwikkelingen in de markt, staat deBreedonk voortdurend open voor verbetering en vernieuwing.

zorg en diensten worden geleverd.

Elke dag opnieuw invulling geven aan het leven DeBreedonk schenkt veel aandacht aan het creëren en instandhouden van een huiselijke sfeer. Onze ondersteuning bij het wonen en welbevinden van de cliënt en de zorgverlening nemen daarbij een gelijkwaardige plaats in. Wij voelen ons ervoor verantwoordelijk dat alle cliënten zich elke dag opnieuw bij DeBreedonk vrij en thuis voelen om – op zinvolle wijze – invulling te geven aan hun leven.

Niet voor niets staat in ons vaandel “een nieuwe dag, een nieuw begin”.

LOCATIE MASTBOS Is een modern en goed uitgerust woon-zorgcentrum, gelegen aan de rand van het Mastbos in Breda. Het centrum, bestaat uit 90 intramurale verzorgingshuisplaatsen en drie kamers voor kortdurende opnames. Naast het woon-zorgcentrum zijn 40 serviceappar-

jou als medewerker, maar je krijgt er ook veel voor terug. DeBreedonk is een middelgrote organisatie met korte communicatielijnen en hechte teams waarin je met leuke collega’s intensief samenwerkt. Je doet boeiend en interessant werk waar ook intensieve contacten met cliënten met alle mogelijke zorgvragen een belangrijk deel van uitmaken.

Mensen die van vernieuwing houden, nodigen we uit mee te bouwen aan ons nieuwste

LOCATIE HEKSENWIEL Is gelegen in de relatief jonge wijk Heksenwiel in de Haagse Beemden. Het centrum omvat 156 appartementen waar ouderen zelfstandig wonen. Zij huren hun woning van woningbouwvereniging Singelveste AlleeWonen. De dynamiek van deze locatie wordt mede bepaald door haar ligging nabij het winkelcentrum Heksenwiel en de wijkbibliotheek.

De bewoners die dat wensen, krijgen zo nodig ondersteuning van het team verzorgenden en helpenden van deBreedonk.

Ook bewoners die in de nabijgelegen omgeving van het Heksenwiel woonachtig zijn kunnen een beroep doen op de dienstverlening van deBreedonk DE MEDEWERKER IN DE ZORG Als jij in staat bent cliënten zowel zorg te bieden als ruimte te geven…

Werken in de zorg is werk waarin je een grote verantwoordelijkheid draagt. De cliënt anno nu vraagt eigentijdse professionele medewerkers die niet alleen zorgzaam en zorgvuldig handelen, maar ook in staat zijn de grenzen van de cliënten te respecteren, de dialoog aan te gaan en ze de ruimte te bieden die ze verlangen. Ook wordt van je verwacht dat je – indien de cliënt dat wenst – hem of haar ondersteunt in het voeren van de regie over zijn of haar eigen leven. Respectvolle bejegening, respect voor privacy, familieparticipatie en vertrouwen zijn voor ons sleutelbegrippen!

DeBREEDONK ALS WERKGEVER Waarom werken bij deBreedonk jou voldoening geeft…

DeBreedonk als werkgever vraagt veel van

woonzorgcentrum op locatie Molenstaete.

Werk je liever in een omgeving waarin werkprocessen en procedures – in meer of mindere mate – zijn uitgekristalliseerd? Dan is de locatie Mastbos of werken in de thuiszorg bijvoorbeeld op de locatie Heksenwiel wellicht meer geschikt voor jou.

Kortom, redenen te over waarom werken bij deBreedonk zinvol is en voldoening schenkt.

Ben jij de ambitieuze Zorgprofessional die het kleinschalig wonen op Molenstaete verder mee vorm geeft?

De woonzorgcentra van deBreedonk bieden een breed pakket diensten op het gebied van zorg, ondersteuning, behandeling en welzijn. We streven naar het bevorderen van de zelfbeschikking en zelfredzaamheid van onze cliënten. Een hecht team van medewerkers vervult hierin een sleutelrol. Professioneel en kwaliteitbewust verrichten ze gevarieerd werk in antwoord op sterk uiteenlopende zorgvragen. Boeiende arbeid in een uitgesproken leuke organisatie.

Op de locatie Molenstaete bevinden zich 12 afzonderlijke woningen. Volgens de visie van het genormaliseerd wonen wordt hier per woning zorg verleend aan 6 dementerende ouderen.

Binnen deze woningen ligt, naast de feitelijke zorg, de nadruk op welzijn. Bewoners worden binnen hun mogelijkheden en interesses betrokken bij de dagelijkse gang van zaken zoals het koken en het verzorgen van de was in hun eigen woning. Om deze mensen te begeleiden in een sfeervolle woonomgeving zoeken wij collega`s die het zorgen voor, maar zeker ook het begeleiden van deze doelgroep als een uitdaging zien. Wij zoeken met spoed;

• Gediplomeerd Verzorgenden (IG) of Helpenden (uren in overleg) • Andere opleidingsvarianten zoals MMZ, SPW, Verpleegkundige (bijv. Z)

•

zijn ook bespreekbaar mits er aantoonbaar competenties zijn op het gebied van zorgverlening Vrijwilligers die aanvullend op de professionals meehelpen sfeer en welzijn voor deze doelgroep te creëren.

Voor zowel locaties Mastbos en Molenstaete als voor de locatie Heksenwiel (extramurale zorg) zoeken wij kandidaten voor de volgende functies:

Acquisitie wordt niet op prijs gesteld.

Zorg op maat, uitsluitend waar nodig en gewenst DeBreedonk biedt zorg en ondersteuning als dat nodig en gewenst is. De organisatie levert haar diensten zoveel mogelijk op maat.

De medewerkers respecteren daarbij ieders privacy. Zij luisteren naar de wensen van elke afzonderlijke cliënt. Binnen de grenzen van professionele opvattingen en mogelijkheden wordt alles gedaan om aan de wensen van de cliënt tegemoet te komen. Ook het persoonlijke levensverhaal van de cliënt speelt een cruciale rol in de manier waarop het zorgen dienstenpakket wordt samengesteld en medewerkers ondersteuning en begeleiding geven.

LOCATIE MOLENSTAETE Is een unieke, nieuwbouw woonlocatie gelegen in de wijk Brabantpark in Breda, nabij de Claudius Prinsenlaan en op loopafstand van het centrum van Breda. In één van de gebouwen wonen acht jongvolwassenen met een verstandelijke beperking. Daarnaast bevinden zich op deze locatie huurappartementen voor 55-plussers. Zij huren de woning van woningbouwvereniging Laurentius. Deze bewoners van Molenstaete maken gebruik van de professionele diensten van deBreedonk op het gebied van zorg en welzijn.

Tenslotte zijn er drie gebouwen met 12 woningen bestemd voor de huisvesting van 72 bewoners met een psychogeriatrische aandoening. Elke bewoner heeft een ruime eigen kamer en in de woning is een gezamenlijke huiskamer. Elke woning is zoveel mogelijk een gewoon huishouden. Er wordt gekookt en samen gegeten. De was wordt gedaan en er wordt schoongemaakt. Zo nodig wordt een boodschap gehaald in de winkel. Uitgangspunt hierbij is dat bewoners, binnen de eigen mogelijkheden en wensen, betrokken zijn bij de activiteiten van het dagelijks leven. Ook is er tijd voor ontspanning: samen de krant (voor)lezen, samen naar de tv kijken of een spelletje doen. Er is aandacht voor de bewoner, zodat de bewoner een veilig en warm thuis ervaart en op een aangename wijze de dag doorbrengt. Op dit moment zijn acht woningen bewoond.

Op het terrein bevindt zich tevens een Grand Café, waar men in een gezellige en ontspannen sfeer terecht kan voor een een kopje koffie, een heerlijke lunch of avondmaaltijd.

Er zijn regelmatig activiteiten en bewoners kunnen er ruimte huren om een feestje te organiseren. Bij het Grand Café zijn tevens een winkel, pedicure, kapper en schoonheidsspecialist aanwezig.

• Verzorgenden IG voor het mobiele nachtteam • Oproepmedewerkers: huishoudelijke verzorging, helpende niveau 2 en verzorgende (IG) niveau 3, verzorgende IG nachtdienst verpleegkundige niveau 4 Voor meer informatie bezoek www.breedonk.nl of bel afdeling P&O op nummer 076-5654250.

Je schriftelijke sollicitatie kun je richten aan deBreedonk, t.a.v. afdeling P&O, Willem van Oranjelaan 17, 4837 AJ Breda of e-mailen naar p&o@breedonk.nl

deBreedonk boeit, bindt en is maatschappelijk van betekenis

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

| 15

Moderne mens hecht aan wooncomfort

Geef me ruimte Wonen en zorg. Wat hebben die aspecten met elkaar te maken? Veel. Want woon je niet fijn, dan gaat het op ander terrein ook niet goed. Fijn wonen is heilzaam voor de psyche. De moderne mens heeft gewoon behoefte aan privacy, comfort en ruimte.

door Joyce Muilenburg Als je een gemiddelde gezinswoning in Nederland van zo’n veertig jaar geleden in gedachten neemt, dan zie je een kleinere woning voor je dan de woningen van nu. En dat terwijl de gezinnen groter waren. Mensen zaten dichter op elkaar en leefden anders. Zo was er nauwelijks privacy, slaapruimtes delen was heel gewoon met een broer of een zus. Ook was er één toilet. En een kleine doucheruimte, waar je op vrijdagavond in de rij stond voor een korte wasbeurt.

Alleen slapen Dat is nu ondenkbaar. We zijn niet meer gewend om altijd anderen om ons heen te hebben en we zijn ook niet meer gewend om zo gemakkelijk te delen. Want tegenwoordig is je privéleven een groot

kinderen kiest bij voorkeur voor meer, namelijk een huis met vijf slaapkamers! Waarom zo veel? Naast de slaapkamers is het ook prettig om een hobbykamer te hebben. Of een kamer voor de strijkwas; een gameroom; logeerkamer of een kamer voor de zonnebank. Wat de wensen ook zijn, de ruimtes worden altijd opgevuld. Een grote badkamer, liefst formaat ruime slaapkamer, past in dat rijtje. Want we gaan dagelijks ‘onder de pomp’ en dat doen we royaal en comfortabel. Bij voorkeur een uurtje alleen. Het bekende ‘moment voor jezelf’ doet wonderen in stressvolle tijden.

Daarnaast speelt er nog iets anders: echtscheidingen. Eén op de drie echtparen in Nederland gaat uit elkaar. En na een scheiding ontstaan er soms nieuwe relaties. De partner heeft dan ook vaak kinderen, gemengde gezinnen dus. Ook worden er in die relaties soms weer kinderen geboren, beter bekend als: de

Is onze zorg voor privacy en comfort doorgeslagen?

goed. Ook voor jonge kinderen. Ze slapen doorgaans alleen en hebben vaak een eigen computer en televisie op de kamer. Hierdoor kunnen ze zich terugtrekken wanneer ze willen.

Alle kinderen een eigen ruimte, dat vraagt om een grote woning. Maar een gemiddeld gezin met twee

tweede leg. Kortom: veel kamers.

Maar wat als de kinderen groot zijn en elders gaan wonen, zit je met z’n tweetjes of alleen in dat hele grote huis. Een trend is dat mensen van 50 tot 55 jaar van zo’n grote woning ineens naar een appartement verhuizen. Kleine woning, gelijkvloers, geen

tuin, collectief onderhoud. Zitten ze eenmaal in een dergelijk appartement, dan krijgen veel mensen ook weer spijt. De overgang is te groot. Ze waren er blijkbaar nog niet aan toe. En vervolgens verhuizen ze weer naar een iets grotere woning met een eigen tuin.

Pas als het onderhoud te zwaar wordt en er extra zorg nodig is, komt kleiner wonen in beeld, denk aan een flat of een aanleunwoning. Maar zelfs daar geldt dat de kamers veelal de dubbele afmetingen hebben van wat vroeger gebruikelijk was. Intrekken bij de kinderen is in Nederland amper aan de orde.

Centrale aandacht Is onze zorg voor privacy en comfort doorgeslagen?

Hebben we geen oog meer voor elkaars welbevinden? Gelukkig wel, want let maar eens op de huidige keukens. Een groot verschil met veertig jaar geleden. Toen stond de vrouw des huizes in een kleine, afgesloten ruimte snel het eten te bereiden. De pannen kwamen op tafel, er werd rap gegeten en daarna ging ieder weer zijns weegs. Eten was functioneel. Een duidelijk afgebakend onderdeel van de dagindeling. En zie hier de verandering, want vandaag de dag is de keuken het sociale hart van de woning. De plek van samenkomen, niet alleen eten en drinken. Van lang natafelen, bijkletsen, elkaar ontmoeten. Keukens worden om die reden bijna alleen nog maar volledig geïntegreerd in de woonkamer.

Rijkelijk opgezet, met een grote eettafel waar minimaal zes personen aan kunnen schuiven. Niet alleen voor het gezin zelf. Gastvrijheid is belangrijk geworden, eet- en leefruimte gaan daarin samen. Via de keukentafel zoeken we weer contact. Een zorg voor elkaar. Er is veel veranderd, maar díe behoefte blijft.

Met dank aan de makelaars Bert Bimmel en Monique Neuféglise voor het delen van hun kennis en ervaring.

BN DeStem.nl woensdag 10 november 2010

16 |

balans

De Stelling Iedereen zou automatisch orgaandonor moeten zijn!

In De Stelling twee visies op de vraag of iedereen automatisch orgaandonor zou moeten zijn.

Aan het woord komen de kamerleden Linda Voortman (GroenLinks) en Ton Elias (VVD). door Wiljan Broeders

Reageer via www.inbalansonline.nl

Ja

Nee

Linda Voortman

Ton Elias

Kamerlid GroenLinks Portefeuille Volksgezondheid, Welzijn & Sport, Volkshuisvesting

Kamerlid VVD Woordvoerder medisch-ethische kwesties

In december 2009 zaten 1288 mensen in grote onzekerheid over hun toekomst, omdat zij op een wachtlijst voor een donororgaan stonden. Helaas moeten deze patiënten vaak erg lang wachten. Het is te betreuren dat er jaarlijks 200 mensen overlijden terwijl zij wachten op een donororgaan. Ik vind dit onacceptabel.

Met het huidige systeem stijgt het aantal nieuwe donoren niet snel genoeg. Nu zijn mensen in principe geen donor, alleen wanneer ze aangeven dat wel te willen zijn. GroenLinks vindt dat onverschilligheid niet de reden mag zijn van het tekort aan donororganen. Wij willen dat meer mensen bewust nadenken over de vraag of ze wel of geen donor willen zijn na hun overlijden. Natuurlijk vinden wij dat mensen zelf de keuze moeten maken of zij wel of niet hun organen willen doneren, maar wij vinden ook dat iedereen de verantwoordelijkheid heeft om die keuze duidelijk te maken.

GroenLinks strijdt al jaren voor het invoeren van een Actief Donor Registratiesysteem, omdat dit een groter beroep doet op mensen om een keuze te maken en deze te laten registreren. In dit systeem, zoals dat in België gehanteerd wordt, worden mensen die hun keuze niet laten registreren, als donor genoteerd. Wij vinden dat het ADR-systeem niet in strijd is met het zelfbeschikkingsrecht, omdat mensen voldoende mogelijkheden krijgen aan te geven dat zij geen donor willen zijn. Iedereen wordt minimaal twee keer opgeroepen om te laten registreren of zij bereid zijn na hun dood organen af te staan. Wie daar niet op reageert, wordt geregistreerd als donor. Dat wordt door de overheid bevestigd, met de mogelijkheid om dit te laten veranderen. Ook daarna staat het iedereen natuurlijk altijd vrij om zijn of haar registratie terug te draaien. GroenLinks wil dat er alles aan wordt gedaan om het aantal beschikbare organen te laten toenemen.

Dat is van levensbelang. Alleen zo kan het lot van mensen op de wachtlijst voor een donororgaan verbeterd worden.

‘Iedereen móet keuze maken’

Het is voor de VVD heel belangrijk dat mensen expliciet toestemming geven voor orgaandonatie. Dat betekent dat de VVD geen voorstander is van een systeem waarbij ‘ja’ geregistreerd staat tenzij je ‘nee’ aangeeft, of wanneer je geen keuze maakt.

Voor ons als liberalen is daarbij artikel 11 van de Grondwet leidend. Daarin staat het plechtig, maar goed verwoord: ‘een ieder behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen heeft recht op onaantastbaarheid van het lichaam, dat niet op het moment van iemands overlijden eindigt, maar ook in beginsel daarna blijft voortbestaan’.

Kortom, het feit dat je ‘eigenaar’ bent van je eigen lichaam geldt niet alleen tijdens je leven, maar ook na je dood.

Mensen die om wat voor reden dan ook geen keuze maken (omdat ze het vergeten, het niet snappen, of het een te zware keuze vinden), kunnen wat de VVD betreft dus ook niet automatisch ‘aan de staat toebehoren’. Of, zoals Frits Bolkestein het ooit hard maar kernachtig formuleerde: „Wij kennen geen staatslijken.”

Daarnaast is er een andere manier om het aantal donoren te vergroten die veel meer zal opleveren. Het blijkt namelijk dat nabestaanden in 10 tot 15% van de gevallen een transplantatie van iemand die ‘ja’ heeft laten registreren, alsnog tegenhouden. Met betere voorlichting zou dit percentage een stuk naar beneden kunnen worden gebracht.

Dat wil de VVD sowieso graag, want de overledene heeft niet voor niets aangegeven wat zijn of haar wens is. En in die gevallen waar een overledene de beslissing aan de nabestaanden overliet, kan betere voorlichting ook helpen om het aantal donoren te vergroten. Hier wordt volgens de VVD nog te weinig aandacht aan besteed.

Want wel heel duidelijk moet zijn dat de VVD weliswaar om principiële redenen niet wil dat mensen donor kunnen zijn zonder dat expliciet aan te geven, maar dat dit beslist niet betekent dat wij het belang van voldoende donoren niet zien. We zullen er zeker aan mee willen werken om dit aantal te vergroten.

‘Lichaam is niet van de staat’

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans

| 17

Actief leven Judo moet je ervaren

Mensen zo lang mogelijk gezond houden. Dat is van belang voor de persoon zelf, maar ook vanuit het oogpunt van preventie.

Zorgverzekeraar ONVZ stimuleert die gedachte dan ook graag: „Vitaliteit beschouwen wij als startpunt voor een goede gezondheid. Onze ambitie reikt met andere woorden dus verder dan mensen gezond ‘maken’. Wij zijn er niet alleen voor de mensen die zorg nodig hebben, maar ook voor hen die vitaal en gezond willen blijven. We bieden cursussen aan richting gezonde voeding en een gezond gewicht. Daarnaast zetten we proactief andere preventieve middelen en programma’s in.

Een jaarlijkse health check-up of sport- en beweegkeuringen zijn daarvan illustratieve voorbeelden.

Wim Geelhoed (71) tekst Joyce Muilenburg

Wim Geelhoed uit Oost-Souburg beoefent al zestig jaar de judosport.

Nog altijd vind je hem twee keer per week in de dojo voor een intensieve training. Daarnaast geeft hij drie keer per week les: “Ik wil nog steeds de judotechniek verbeteren, het spel uitpluizen en kijken hoe ik anderen vooruit kan helpen”, legt Geelhoed uit.

“Door alleen te praten en zelf niet op de mat te staan, ervaar ik niet hoe het is om gegooid te worden. Die spanning wil ik herkennen, alleen dan kan ik het goed overbrengen.”

Geelhoed pleit voor sporten op latere leeftijd. “Al ben je honderd, sporten kan altijd. Je moet alleen de discipline hebben. Ben je gewend om te bewegen, dan weet je precies wat je lichaam aankan en hoe je die regelknop kunt inzetten.”

Heel veel mensen op leeftijd zien er helemaal niets in om ‘achter de geraniums’ te gaan zitten.

Een paar aansprekende voorbeelden.

Energiek!

Als een vis in het water

Hilda Plasman (70) tekst Wiljan Broeders

tekst Rosali ‘t Hart

Van zitten word je oud

Hilda Plasman uit Breda trekt al sinds jaar en dag trouw haar baantjes. “Ik lijd aan scoliose waardoor bewegen voor mij essentieel is. Die spieren moeten namelijk sterk blijven om als het ware mijn rug overeind te houden. Maar het is meer dan enkel noodzaak hoor. Sporten is vooral ook erg lekker. Zit ik eens niet goed in mijn vel, na een duik voel ik me weer helemaal fit. Van mei tot september zwem ik vijf dagen in de week. Daarna wijken we - want mijn man is zo mogelijk nog fanatieker - twee maal per week uit naar een nabijgelegen binnenbad. Nu gaan er overigens stemmen op om het buitenbad hier te sluiten. Ik hoop dat die beslissing zo snel mogelijk teruggedraaid wordt. Sporten vergroot namelijk de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van ouderen!”

Annie Lieberwirth (86) Annie Lieberwirth uit Eindhoven gaat iedere donderdag volksdansen. Het leren van nieuwe dansfiguren is goed voor lichaam en geest, vindt ze. “Ik kom iedere week twee dagen tekort. Sinds een jaar of twintig ga ik elke donderdag naar volksdansen. Werelddansen noemen ze dat tegenwoordig. Een kennisje zat er al bij en toen ben ik een keer gaan kijken. Ik was meteen verkocht..

Volksdansen is niet vermoeiend, het is gezellig. Je krijgt er heel veel energie van, doordat je lacht en gek doet. Maar je moet ook goed opletten dat je niet uit de maat raakt, want we leren iedere week weer nieuwe figuren. Bewegen is zo goed. Niet alleen voor je lichaam, maar ook voor je geest. Als je op een stoel gaat zitten, word je oud. Je moet in beweging blijven en ervoor zorgen dat je sociale contacten houdt.”

Zomergemstraat 2a 4826 CW Breda Tel. 076-578 00 50 E-mail: info@dermcentrum.nl www.dermatologischcentrum.nl

Huidziekten Behandeling zonder wachtlijsten Alle behandelingsmogelijkheden zijn beschikbaar Enkele voorbeelden: Volledig onderzoek naar allergieën binnen twee weken.

Samenwerking met een diëtiste, gespecialiseerd in voedselintolerantie.

Behandeling van jeuk, eczeem, psoriasis met ultraviolet licht en badtherapie.

Alle mogelijkheden voor huidkanker.

Behandeling binnen twee weken.

Gecombineerde behandeling van acne, samen met een huidtherapeute.

Bel voor informatie naar ons

Cliëntenservicebureau 0900 900 4444 (lokaal tarief)

clientenservicebureau@tantelouise-vivensis.nl www.tantelouise-vivensis.nl

Alleen behandeling door ervaren dermatologen De behandelingen worden door de verzekering vergoed, zoals in ziekenhuizen gebruikelijk is HET DERMATOLOGISCH CENTRUM IS EEN DOOR HET MINISTERIE VAN VWS ERKEND GESPECIALISEERD MEDISCH CENTRUM VOOR DERMATOLOGIE EN FLEBOLOGIE

verpleeghuizen - (woon)zorgcentra - thuiszorg - uitleen hulpmiddelen - personenalarmering

IN DE GEMEENTEN BERGEN OP ZOOM, STEENBERGEN & WOENSDRECHT

Werken als radiotherapeutisch laborant Kanker en radiotherapie

Patiënten geven het ZRTI een 9

In Nederland krijgen jaarlijks 75.000 mensen kanker. Naar

Het ZRTI heeft een zeer goede reputatie. De bejegening door

schatting neemt dit aantal in de komende jaren (tot 2015)

het personeel, het ontbreken van wachttijden en de rustge-

toe tot circa 95.000 nieuwe gevallen per jaar. Ongeveer de

vende sfeer in het prachtige gebouw zorgen jaar in jaar uit

helft komt in aanmerking voor radiotherapie (vaak in combi-

voor een hoge patiënttevredenheid. In 2009 resulteerde dit

natie met chirurgie of chemotherapie). Radiotherapie neemt

in een gemiddeld rapportcijfer van een 9.

daarom een zeer belangrijke plaats in binnen de oncologie, als behandelmethode die zowel gericht kan zijn op genezing

Algemene tevredenheid scoort hoog

als op pijnbestrijding.

In 2010 staat het ZRTI als het enige Zeeuwse bedrijf op de ranglijst van Beste Werkgevers van het onderzoeksbureau

ZRTI

Effectory uit Amsterdam. Een onderzoek waarbij de tevre-

Het Zeeuws Radiotherapeutisch Instituut (ZRTI) is een zelf-

denheid door de medewerkers gemeten wordt, wat aangeeft

standig bestralingsinstituut in Vlissingen, dat beschikt over

dat zij de werksfeer waarderen.

hoog gespecialiseerd personeel en ultramoderne apparatuur.

Het team van radiotherapeutisch laboranten bestaat uit

kijken naar de actuele vacatures: www.zrti.nl. Voor studenten

Jaarlijks worden ruim 1100 patiënten uit de regio Zeeland en

bijna 30 medewerkers. Daarnaast werken er 5 radiotherapeut-

regelen wij de huisvesting!

West-Brabant behandeld met bijna alle vormen van uitwen-

oncologen, klinisch fysisch medewerkers, medisch secretares-

dige bestraling en inwendige bestraling van de prostaat.

ses, doktersassistentes en nog een aantal stafmedewerkers.

Patiënten worden verwezen via de medisch specialist of, in een enkel geval, door de huisarts.

Wil jij ook fluitend naar je werk en ben jij afgestudeerd radio-

Anne Alblas (student Fontys):

therapeutisch laborant of denk je binnenkort af te studeren?

"Wat mij erg aanspreekt in het werk als

Dan nodig ik je zeker uit om op onze website te

radiotherapeutisch laborant, is dat ik naast de techniek ook een band met patiënten kan opbouwen."

Koudekerkseweg 88, 4382EE Vlissingen T: 0118 - 427 149 F: 0118 - 427 170 E: info@ zrti.nl I: www.zrti.nl

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans |

19

Actie tegen schelden

Verziekte taal „Als je het zo vaak hoort, ga je vanzelf meedoen.” Dat zegt de zestienjarige David. Hij en zijn vrienden gebruiken in iedere zin minstens twee keer het woord kanker. Het is voor hen zo normaal dat ze niet eens weten hoe ze deze uitdrukking uit hun woordenschat moeten verwijderen.

door Joyce Muilenburg „Iedereen in onze omgeving praat zo”, legt David uit. „Jongens en meisjes.”

Hij chilt met z’n vrienden Shih-Fa, Jesse en Melvin op straat. Ze zijn luidruchtig in gesprek: “Ben ik gisteren toch kankermooi met mijn kankerfiets in het water gekankerd”, zegt een van hen. De anderen luisteren. Ze vinden de woordkeuze van hun vriend heel normaal. Werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, alles wordt zondermeer verruild voor kanker. Andere mensen lopen langs en horen het aan. Sommigen maken een opmerking. Omdat het hen raakt, omdat ze een dierbare zijn verloren aan deze ziekte, of omdat ze het eenvoudigweg niet normaal vinden.

toen zelf al ruim anderhalf jaar aan kanker en wist dat het niet meer te genezen was.

Al ver voor ze ziek werd, had ze een vreselijke hekel aan het gescheld met kanker en als jong kind werd ze al geraakt door het verlies en verdriet bij het overlijden van bekenden. Zij wilde graag dat mensen zich bewust werden van de impact van het woord. Dat heeft ze zeker voor elkaar gekregen, want haar actie werd succesvol en loopt nog steeds. Op de website www.kankerverziektjetaal vind je haar verhaal.

Richelle overleed op 21 november 2009.

Haar ouders

Geslopen Melvin: „Wij zien het probleem niet.

We willen in ieder geval niemand kwetsen. Daar zijn we helemaal niet op uit. We praten automatisch zo. Een kankerleuk feest klinkt in onze oren nu eenmaal beter dan: het was een heel leuk feest.”

Jesse: „Soms krijgen we ruzie op straat, omdat iemand er iets over zegt. We vinden het vervelend voor die persoon, maar we gaan er toch mee door. Waarom? Omdat het stoer is, denk ik. En omdat we niet meer anders kunnen.”

Shih-Fa: „Eerst gebruikte ik kanker alleen als ik boos was, dus in een emotie. Maar daarna is het woord in alle zinnen geslopen. Je denkt er niet over na.”

David: „Nou ja, thuis wel. Daar zal ik het niet gebruiken. Ik moet het niet proberen om zo in bijzijn van mijn ouders te praten. En bij sommige leraren laat je het ook wel.

Je weet precies welke leraar het pikt en welke leraar niet.”

Actie De andere jongens beamen dit. De ene volwassene is weliswaar wat milder dan de ander, maar de meeste spreken de jongens aan op hun taalgebruik. En dat is exact waar Richelle Laurijsen op 29 oktober 2009 een actie voor startte. De actie is bekend met de slogan ‘Kanker verziekt je taal’. Richelle leed

namen het stokje van hun dochter over en zetten de actie voort. Want ook zij vinden het onbegrijpelijk en onacceptabel dat kanker als scheld- en modewoord gebruikt wordt. Menno Laurijsen, vader van Richelle: „Als doodsoorzaak nummer één raakt de ziekte vrijwel zeker de gehele Nederlandse bevolking, wat ook blijkt uit de enorme belangstelling voor de actie. Via de website bereiken we honderden scholen en sportverenigingen door het hele land. Steeds meer mensen voelen zich betrokken en zijn ook bereid wat te doen. Niet achterover leunen, toekijken en accepteren, nee aanpakken en laten horen of zien wat ze ervan denken. Dit lijkt nu de trend te gaan worden.”

Aanspreken Menno weet dat men in de sportwereld veel minder tolerant is geworden en dat er straffen op het gebruik van kanker als scheldwoord staan. Ook op scholen ziet hij het gebruik merkbaar teruglopen. „Men is in ieder geval bereid anderen op hun gedrag aan te spreken. En uiteindelijk is het veelal maar een kleine groep onnadenkende of bewust choquerende, zichzelf vaak stoer voordoende individuen, die andere mensen tot in het diepst van hun hart raken. De meeste daarvan zijn te helpen en te overtuigen door ze bewust te maken waar ze mee bezig zijn. Wie stoer wil zijn en soms tegen beter weten in blijft choqueren, is niet te helpen. Alleen wanneer ze het meest geliefde in hun omgeving moeten missen of zelf ernstig ziek worden, borrelt er soms iets van medemenselijkheid bij ze op. Maar we blijven er voor gaan. Kanker moet verdwijnen, als ziekte hopelijk snel, maar zeker als scheldwoord uit onze taal.”

Het Nederlandse volk is goed in scheldwoorden, gebaseerd op ongeneeslijke ziektes: pest, pokken, tyfus. Ook ‘modernere’ ziektes worden steeds vaker genoemd zoals kanker. Je hoort zelfs scheldwoorden als autist of schizofreen.

Bijkomstigheid: ‘Krijg toch allemaal de klere’, Nederland is het enige land zingt Ciske de Rat overtuigd in dat terminale ziektes gebruikt zijn musical. Nee, hij wenst ons niet om mee te schelden. We zijn een geheel nieuwe garderobe hierin dus uniek. toe, maar cholera!

‘Ben ik gisteren toch kankermooi met mijn kankerfiets in het water gekankerd’

Moet dat nu zo!!

Wil je de boel choqueren?

Kanker verziekt je taal

Illustratie: Nicole Hoepelman

Meer weten over de actie ’Kanker verziekt je taal’?

Neem dan contact op met: Stichting RiLaX Broeklaan 47 3848 CJ Harderwijk website: www.kankerverziektjetaal.nl e-mail: Rilax@caiway.net

Kellebeek College Onderdeel van ROC West-Brabant

Maak jij het verschil voor hen?

• Kan jij je goed inleven in personen én je openstellen voor de verschillen in mensen?

• Bied jij in de verschillende situaties waarin

Kies je voor de toekomst, dan is de zorg jouw bestemming!

mensen zich bevinden, de 24-uurs zorg of ondersteuning die ze nodig hebben?

Kies dan voor één van onze uitdagende opleidingen binnen de Zorg- en Welzijnssector.

Vitalis college Terheijdenseweg 414 4826 AB Breda T 076 573 33 33

www.vitaliscollege.nl

Onderdeel van ROC West-Brabant

Open dagen: 28 en 29 januari 2011

MBO Apothekers-, Dokterss- en e Tandartsassistenten Verpleging en Verzor zorging Uiterlijke Verzorgi ging Welzijn Kijk op www.kellebeek.nl voor een uitgebreide toelichting.

Find your destination

Ik zoek jou!

Kijk voor onze vacatures op

www.slzorg.nl Voor meer informatie mail naar

werken@slzorg.nl Of bel naar

088 - 7777 420 S&L zorg biedt professionele dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking met een uiteenlopende zorgvraag. Onze diensten zijn gericht op ondersteuning en begeleiding van de cliënt waarbij de kwaliteit van het bestaan onze leidraad vormt. De cliënten wonen nog thuis of in kleine groepen verspreid over het westelijk deel van West-Brabant en het oostelijk deel van Zeeland. De woningen zijn onderdeel van kleinschalige projecten of van een van de zorgcentra, Sterrebos in Roosendaal of Lambertijnenhof in Bergen op Zoom.

Circa 800 medewerkers en ruim 100 vrijwilligers staan ten dienste van 450 cliënten. Onze medewerkers zijn deskundig, energiek en doortastend en voelen zich betrokken bij de cliënten.

S&L zorg heeft oog voor haar cliënten en medewerkers.

Niet voor niets luidt onze slogan: ‘Waar het om mensen draait’.

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans |

21

Handleiding voor omgaan met seks

Wensen en grenzen De term ‘breezerseks’ werd enkele jaren geleden opeens aan ons vocabulair toegevoegd, ‘schuurfeesten’ hebben niet langer betrekking op de locatie maar op de activiteit en ook bestaat er plotseling een link tussen seks en garageboxen. Is er iets faliekant mis met de seksuele moraal onder jongeren?

door Wiljan Broeders Marianne Cense, onderzoekster bij de Rutgers Nisso Groep, is glashelder: „Dat valt wel mee hoor! Uitzonderingen daargelaten - ‘extremen’ worden soms wel heel breed uitgemeten in de media - zijn jongeren door de jaren heen echt niet zoveel veranderd.

In hun puberteit is daar nog steeds die onzekerheid voor het eigen lichaam, wisselen angst en opwinding zich af bij de eerste zoen en neemt de nieuwsgierigheid naar liefde en seks halsoverkop toe. Uiteraard, met de komst van internet is de wereld die seks heet dichterbij gekomen en toegankelijker geworden, maar het is echt niet zo dat jongeren opeens massaal op hun dertiende de eerste keer beleven. Onderzoek heeft uitgewezen dat de gemiddelde leeftijd van zeventien jaar nog altijd intact is. En ook dat de overgrote meerderheid seks nog steeds koppelt aan verliefdheid en de daad in een sfeer van intimiteit en vertrouwen wil beleven.”

De Rutgers Nisso Groep, waar Marianne Cense werkt, ondersteunt professionals in hun werk rondom seksualiteit, doet onderzoek en ontwikkelt voorlichtingsprogramma’s, zoals de onlangs gestarte leefstijlcampagne Seksuele Gezondheid (‘Maak seks lekker duidelijk’). „Uit Seks onder je 25e - een grootschalig onderzoek dat we enkele jaren geleden hebben uitgevoerd - bleek dat de Nederlandse jongeren het best goed doen, maar dat er zeker punten ter verbetering zijn. Zo zijn er problemen met seksuele dwang en het bewaken en respecteren van grenzen. Maar liefst 18% van de meiden had ervaring met een vorm van dwang en ook 4% van de jongens. Die percentages moeten natuurlijk zo snel mogelijk omlaag!”

Praktische uitvoering „Vandaar dat we - in samenwerking met Soa Aids Nederland en in de uitvoering ondersteund door alle GGD regio’s - de campagne ‘Maak seks lekker duidelijk’ zijn gestart. Het is namelijk niet zo zeer de opvatting van jongeren die bijgespijkerd moet worden, maar de praktische uitvoering. Nog steeds zijn er heel wat (voornamelijk) meiden die het moeilijk vinden na ‘A’ gezegd te hebben, te stoppen als ze merken dat die ander doordendert naar ‘B’. ‘Als je bepaalde verwachtingen hebt geschapen, kan je toch bijna niet meer terug?’ Natuurlijk wel! En vandaar deze campagne, die bedoeld is om jongeren aan te moedigen wensen en grenzen duidelijk kenbaar te maken.”

Handleiding „De campagne omvat een drietal belangrijke pijlers. Zo zijn er posters die in bushokjes en op scholen hangen met de boodschap ‘Maak seks lekker duidelijk; check elkaars handleiding!’ Op de Hyvespagina ‘Maaksekslekkerduidelijk.nl’ worden jongeren uitgedaagd hun eigen handleiding op het gebied van seksualiteit te maken en eventueel te vergelijken met vrienden of hun grote liefde. Vaardigheden in het aangeven van wensen en grenzen (pijler nr. 2) worden getraind door het spelen van een game (red. zie www.sense.info). Tien filmpjes tonen verschillende scenario’s van grensoverschrijdend gedrag en laten telkens een ‘slechte’ afloop zien. Met de steeds terugkerende vraag ‘Can you fix it?’ kunnen spelers dan zelf ingrijpen in de situatie en zo de afloop veranderen.” „En dan is er nog de site Uwkindenseks.nl, specifiek voor ouders, opvoedondersteuners en professionals. Want laten we vooral ook het belang van seksuele opvoeding niet onder stoelen of banken ste-

L = Let op je puber Zorg dat je weet waar je puber mee bezig is.

Welke vrienden, welke internetsites, wat voor feestjes. Let ook op het gedrag van je puber. Een verliefdheid is vaak een mooie gelegenheid om over de wensen en grenzen van je puber te praten.

4 LOVE-regels O = Open communicatie Natuurlijk is het belangrijk wat je zegt, maar ook hoe je het zegt. Veel jongeren klagen dat hun ouders vooral waarschuwingen geven. ‘Kom niet zwanger thuis!’ Als je open vragen stelt, nodig je je puber uit om iets te vertellen. ‘Hoe vind je het om verliefd te zijn?’

V = Voorbeeld geven E = Er zijn voor je puber Kinderen pikken veel op van wat ze thuis zien en horen. Wees je daar bewust van als je bijvoorbeeld over anderen oordeelt.

ken”, besluit Marianne Cense. „Kinderen die goed voorgelicht zijn, nemen minder risico’s. Ze starten later met seks en doen dat vaker veilig. Kinderen die weinig voorlichting krijgen, zijn kwetsbaarder voor groepsdruk. Deze verschillende kanalen moeten ervoor zorgen dat jongeren in minder grensoverschrijdende situaties terechtkomen.

Het aangeven van wensen en grenzen maakt seks namelijk ‘lekker’ duidelijk!”

Zorg dat je tijd voor je kind hebt, besteed echte aandacht aan je puber. Cruciaal is dat pubers weten dat ze altijd bij hun ouders terecht kunnen als er iets is.

Pubers willen ruimte om zich te ontwikkelen en te experimenteren, maar ze voelen zich ook graag gesteund.

www.gelukiseenwerkwoord.nl Online hulp bij alcohol, drugs en benzo’s

Z

it je de laatste tijd wel lekker in je vel?

Drink je misschien steeds vaker, rook

je meer jointjes dan je zou willen? Is het moeilijk in slaap te vallen zonder een slaapof kalmeringsmiddel te slikken? Of vermoed

Bijzondere

mensen

vragen om bijzondere

mensen

je dat iemand uit je familie of vriendenkring teveel gebruikt?

Ongemerkt kan gebruik van alcohol, drugs

Dit is Richard. Hij heeft het

Marga bijvoorbeeld. En haar

of slaapmiddelen levensgeluk in de weg

syndroom van Down, waardoor

vinden wij net zo bijzonder.

staan. Bij Novadic-Kentron en RoderConsult

hij niet zelfstandig kan wonen

Daarom bieden we diverse

weten ze dat veel mensen daar te lang

en werken. Maar Richard kijkt

opleidingen en trainingen aan,

mee rond blijven lopen. Het kan immers

liever naar wat hij wél kan.

waarmee ze kan inspelen op

allemaal veel erger en hulp vragen lijkt zo’n

En bij ASVZ krijgt hij daar

specifieke vragen van cliënten

gedoe. Maar voor je het weet loopt het uit

alle ruimte voor. ASVZ biedt

of ontwikkelingen in de zorg en

de hand. Daarom starten beide organisa-

zorg- en dienstverlening aan

in de maatschappij. En helpen

ties met behandeling via internet op

mensen met een verstandelijke

onze loopbaanadviseurs haar

www.gelukiseenwerkwoord.nl.

beperking. Dat kunnen (jong)

om haar carrière de gewenste

volwassenen zijn, maar ook

vorm te geven. Want bij ASVZ

Via deze site kun je hulp, advies en infor-

ouderen, kinderen of gezinnen.

weten we dat onze cliënten én

matie krijgen op het moment dat het jou

Om bijzondere mensen als

onze medewerkers bijzondere

het beste uitkomt en zonder dat je de deur

Richard optimaal te onder-

aandacht verdienen. Kijk voor

uit hoeft. Speciaal getrainde behandelaars

steunen, zijn er bij ASVZ 4300

meer

helpen je via een beproefde methode

professionals en ruim 1000

werk en actuele vacatures op

vrijwilligers werkzaam. Zoals

www.werkenbijASVZ.nl

informatie

over

ons

weer in balans te komen. Ook partners en familieleden kunnen online hulp krijgen.

ASVZ is HKZ-gecertificeerd en is aangesloten bij

GGz Breburg Academie De GGz Breburg Academie staat voor een inspirerende leeromgeving waar theorie en praktijk van de geestelijke gezondheidszorg samenkomen. GGz Breburg is een erkende praktijkinstelling voor een scala aan opleidingen waarbij we nauw samenwerken met verschillende opleidingsinstellingen. Deelnemers kunnen een opleiding volgen op mbo-, hbo- en academisch niveau, van verpleegkundige tot medisch specialist, zoals psychiater.

‘Je kunt hier verder leren en toch binnen de organisatie blijven. Dankzij de GGz Breburg Academie zijn er veel doorgroeimogelijkheden.’

Nicole Timmermans, verpleegkundige met specialisatie psychiatrie te Dongen

www.ggzbreburg.nl

tel 088 - 016 16 16

Altijd & overal

woensdag 10 november 2010 BN DeStem.nl

balans |

23

Doorbraken binnen handbereik

Gentherapie is geen SF ,,Gentherapie is een positieve ontwikkeling die het arsenaal aan medische handelingen aanzienlijk groter en effectiever maakt´´, klink het heel voorzichtig. Gerard Wagemaker, hoogleraar stamcelgentherapie aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam, is wetenschapper en waagt zich dus niet aan voorspellingen op basis van natte vingerwerk. Wel voorziet hij in de nabije toekomst grote doorbraken op zijn vakgebied.

cellen met gewenst gen

virussen met gewenst gen

terug infusie thymus lymfocyten

monocyten granulocyten stamcellen

bloedplaatjes rode cellen beenmerg oogst

door Ina Kuik Wagemaker voorziet vooruitgang vooral wat betreft de genezing van erfelijke afweerstoornissen en stapelingsziektes. Dat zijn ziektes waarbij afval- of andere stoffen niet worden afgebroken omdat een enzym ontbreekt en zich opstapelen in organen die daardoor hun functie verliezen.

Het menselijk lichaam bestaat uit onvoorstelbaar grote aantallen cellen. Uw bloed maakt iedere dag een onsje cellen aan. Dat lijkt niet veel, maar dat zijn maar liefst honderd miljard rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes, gemaakt in de fabriek die beenmerg heet. En dan te bedenken dat het leven begint met die ene cel die de onbedwingbare neiging heeft zich te willen delen. In de cellen zit uw DNA, een unieke code waarin uw erfelijke eigenschappen zijn vastgelegd. Een stukje DNA noemen we een gen, de mens heeft er ongeveer 29.000 van. ,,Maar het DNA maakt bij de celdelingen fouten´´, legt Wagemaker uit. ,,Gentherapie probeert deze fouten de herstellen.´´ En dat is geen science fiction.

Enzym Er zijn verschillende manier om een fout in het DNA te herstellen. De meest gebruikte op het vakgebied van Wagemaker is het in het lichaam brengen van nieuw genetisch materiaal. De fabriek, het beenmerg, gaat aan het werk om er steeds meer van te maken. In het geval van stapelingsziekten wordt het ontbrekende enzym toegevoegd zodat de stofwisseling weer normaal wordt en de organen zich kunnen herstellen. Kanker is een ander verhaal. De oorzaken van kanker zijn gecompliceerder en de behandeling dus moeilijker. Er zijn verschillende strategieën zoals het inbrengen van genen in tumorcellen die de groei van de tumor controleren of een afweerreactie oproepen zodat het lichaam zelf de tu-

beenmerg

bloed

it ersite Infographic: Erasmus Univ

mor op gaat ruimen. Een andere mogelijkheid is het inbrengen van genen die de code van een bepaald enzym hebben. Dit enzym is in staat een stof om te zetten in een gifstof, zodat de tumorcellen zichzelf doden.

Virus Hopelijk klinkt het u als science fiction in de oren, want dat betekent dat u nog nooit kennis heeft gemaakt met één van de ziekten die behandeld kunnen worden door middel van gentherapie. Het wordt echter nog onwerkelijker als u hoort hoe nieuw genetisch materiaal zo in het lichaam gebracht kan worden dat het ook aan de slag gaat. Dat gebeurt door het gebruik van virussen als vectoren oftewel voertuigen. Virussen zijn gespecialiseerd in het binnendringen van cellen en het daar inbouwen van hun genen. Het betekent dat, wanneer een therapeutisch gen in een virus wordt verpakt, het virus het inbouwt in de patiënt. Maar een virus is toch ook een ziekmaker? Inderdaad, daarom wordt het virus voor gebruik in de gentherapie zo bewerkt dat de ziekmakende eigenschappen eruit zijn.

Modificatie Een gesprek over gentherapie kan alleen gevoerd worden door ook het de term genetische manipulatie te laten vallen. Wagemaker begrijpt niet goed waar de tegenstanders van gentherapie bang voor zijn. ,,De natuur is de eerste die manipuleert, anders zouden er geen fouten optreden. Het enige dat wij proberen, is het corrigeren van deze fouten.’’ Hij en zijn collega’s spreken liever van genetische modifica-

tie oftewel verandering. ,,Sinds de eerste genetische selectie, daar waar mensen zijn ontstaan, heeft de mensheid alles in het werk gesteld om te overleven. Nu kunnen mensen overleven dankzij gentherapie, dat is geen onnatuurlijk proces.’’ Iedere technologie kan ten goede of ten kwade worden aangewend, zo weet ook hij. ,,Neem nou orgaantransplantatie. Er bestaat een afschuwelijk fenomeen, namelijk de handel in organen. Maar moeten we daarom stoppen met het transplanteren van organen in het algemeen?’’

Zegen Decennia lang is er gewerkt aan de ontwikkeling van gentherapie. In Europees verband lopen er tientallen klinische trials, die over een paar jaar afgerond zijn. In vijf tot tien jaar zal een tiental ziektes van het bloed of afweerstoornissen goed te behandelen en te genezen zijn. Het gaat bijvoorbeeld om hemofilie, de ziekte van Pompe en de ziekte van Hurler. Bij kanker zal gentherapie een belangrijke aanvulling zijn voor een effectievere behandeling. In principe is de genezing van een groot aantal andere ziektes mogelijk, maar er gaat tijd zitten in de ontwikkeling. De ontwikkeling van het laboratorium naar toepassing in de kliniek duurt gemiddeld tien tot twaalf jaar.

Maar we mogen hoopvol zijn. Wordt er bij een baby’ tje in een vroegtijdig stadium een genetisch probleem ontdekt? Door één interventie ligt een gewoon normaal leven in het verschiet. Voor gezonde mensen is gentherapie gelukkig een ver-van-mijn-bedshow. Voor ouders van een kindje met een afweerstoornis is het een zegen.

Bijzonder heel gewoon en dichtbij

Wil jij werken in de zorg?

Dan bieden wij je tal van mogelijkheden!

Werken bij Amarant is een prima keuze. Wij hebben tal van mogelijkheden in verschillende functies op diverse locaties in heel Brabant.

Jaarlijks hebben wij zo'n 500 vacatures. Maar er is méér: * Werken voor en met cliënten staat centraal In al onze werkzaamheden staat de cliënt centraal; daar doen wij het tenslotte voor.

In onze dienstverlening aan cliënten streven wij naar optimale kwaliteit van zorg. En natuurlijk hebben wij daarbij aandacht voor onze medewerkers.

Plezier in je werk is immers erg belangrijk. * Amarant Academie In onze Amarant Academie tref je een breed én gespecialiseerd pakket van opleidingen aan. Als medewerker bij Amarant krijg je de kans om regelmatig scholing te volgen. Zo blijf je op de hoogte van de nieuwste inzichten en manieren van werken in de zorg. Bovendien krijg je de kans om je te specialiseren, in aansluiting op ons doelgroepenbeleid. * Flexpool Ben je aan het einde van je opleiding of wil je als flexwerker aan de slag? Onze flexpool biedt je de kans om je te oriënteren binnen Amarant en werken en privé goed te combineren. * BBL met baangarantie Misschien beschik je nog niet over de gevraagde diploma's en vaardigheden. Dan kun je toch bij ons terecht. Via onze BBL-opleiding medewerker maatschappelijke zorg kun je werken en leren, mét baangarantie (BBL = beroepsbegeleidende leerweg).

Ingeborg begeleidt zelfstandig wonende cliënten met autisme

"De begeleidingsvragen van mijn cliënten zijn heel divers; help me met mijn financiën en het huishouden, maar ook met het maken van vrienden. Mijn cliënten willen een begeleider die náást hen staat, niet iemand die alles overneemt. Kennis, bijvoorbeeld van autisme, heb je nodig. Maar daarmee ben je er niet. Dit werk doe je ook met je hart.

In gesprek met een cliënt ben ik oprecht geïnteresseerd; hoe gaat het met jou? Ik geef een steun in de rug, maar doe ook tijdig een stapje terug. Mijn cliënten bepalen immers zelf hoe hun leven eruit ziet. Ik werk in een fijn team. Ieder van ons werkt individueel, maar wij zijn niet alleen. Wij steunen elkaar en wisselen veel uit. Via de Amarant Academie hebben wij ruime scholingsmogelijkheden en daar maken wij goed gebruik van. Amarant is erg in ontwikkeling: de trein rijdt en ik stap voorlopig niet uit!"

"Ik werk met licht verstandelijk beperkte mensen.

Vaak is er veel misgegaan in hun leven. Denk aan verslaving, psychiatrische problemen en/of maatschappelijk probleemgedrag. Stap voor stap brengen wij weer stabiliteit in het leven van onze cliënten. Dat doen wij in een strikt programma, maar wel met wederzijds respect.

Als begeleider moet je sterk in je schoenen staan en kunnen reflecteren op je eigen gedrag.

Humor is een belangrijk onderdeel van onze begeleidingsstijl.

Humor relativeert. Ik heb voldoening van mijjn werk wanneer een cliënt weer een beetje grip krijgt op zijn eigen leven."

"Vanwege ernstige handicaps is het moeilijk voor mijn cliënten om uit zichzelf contact te maken. Je moet geduldig zijn, dingen uitproberen, rustig wachten op een reactie en cliënten ook niet overvragen.

Zintuigen en fysiek contact, zoals bijvoorbeeld iemands hand vastpakken, zijn belangrijk. Het is een zoektocht, maar ik haal veel voldoening uit de kleine contactmomenten.

Van lieverlee leer je iemand beter kennen en dan weet je ook beter wat die persoon jou probeert te vertellen."

Petra begeleidt meervoudig complex gehandicapte cliënten

Ken jij Amarant?

Amarant biedt zorg, ondersteuning en huisvesting aan kinderen, (jong) volwassenen en ouderen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking in heel Brabant.

Met ruim 4000 enthousiaste en deskundige collega's en 1000 vrijwilligers ondersteunen wij onze cliënten.

In onze dienstverlening richten wij ons op vijf doelgroepen. Mensen met een lichte verstandelijke handicap, een matige tot ernstige verstandelijke handicap, een meervoudig complexe handicap, autisme of een lichamelijk handicap/niet aangeboren hersenletsel.

Afhankelijk van vraag en indicatie bieden wij zorg en begeleiding aan huis, zorg met verblijf, behandeling, dagbesteding en werk en begeleiding op school en bij vrije tijd en huisvesting.

Meer weten over werken bij Amarant?

Bel 013 464 59 06 of kijk op www.amarant.nl/ werken bij amarant Jan begeleidt licht verstandelijk beperkte cliënten met complexe problemen (sglvg)

Wil je meer informatie over de dienstverlening van Amarant?

Bel 0900 8066 of kijk op www.amarant.nl

in dienst van mensen met een beperking in heel Brabant